Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 07 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Catalog link: https://jainqq.org/explore/006421/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo arihaMtANaM namo sighdhANaM namo AyariyANaM namo uvajajhAyANaM namo lee savva sAhuNaM eso paMca namukakAro savva pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvesi paDhamaM havaI maMgalaM Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinAgama prakAzana yojanA pa. pU. AcAryazrI ghAMsIlAlajI mahArAja sAheba kRta vyAkhyA sahita DVD No. 2 (Gujarati Edition) :: yojanAnA Ayojaka :: zrI caMdra pI. dozI - pIeca.DI. website : www.jainagam.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BHAGAVAT NII SUTRA PART : 7 sil chocad 221 : 419-0 BO-O Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Q ooch. jainAcArya - jainadharma divAkara - pUjyazrI - ghAsIlAlajI - mahArAjaviracitayA prameyacandrikAkhyayA vyAkhyayA samalaGkRtaM hindI - gurjara bhASA'nuvAdasahitam zrI bhagavatIsUtram / BHAGAVATI SUTRAM ( saptamo bhAgaH) niyojakaH saMskRta - prAkRtajJa - jainAgamaniSNAta- priyavyAkhyAni - paNDitamuni - zrIkanhaiyAlAlajI -mahArAjaH prakAzakaH rAjakoTanivAsI zraSThizrI - zAmajI bhAI- velajI bhAI- vIrANI tathA kaDavI bAI vIrANI smAraka TrasTa tatpradatta dravya sAhAyyena a0 bhA0 zve0 sthA0 jainazAstroddhAra samitipramukhaH zreSThi- zrI zAntilAla - maGgaladAsa bhAI - mahodayaH mu0 rAjakoTa prathamA - AvRttiH prati 1200 vIra- saMvat 2490 vikrama saMvat 2020 mUlyam - rU0 25-0-0 IsavIsan 1964 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLavAnuM ThekANuM : zrI sa.sA. 3. sthAnakAsI na za soddhAra samiti, hai. gtthiyaa|| 7, zrIna sair pAse, 48, (saurASTra). Published by : Shri Akhil Bharat S. S. Jain Shastroddhara Samiti, Garedia Kuva Road, RAJKOT, (Saurashtra), W. Ry, India. ye nAma kecidiha naH prathayantyavajJAM, jAnanti te kimapi tAn prati naipa yatnaH / utpatsyate'sti mama ko'pi samAnadharmA, kAlohyayaM niravadhivipulA ca pRthvI / / 1 / / haiM. gItacchandaH karate avajJA jo hamArI yatna nA unake liye| jo jAnate haiM tattva kucha phira yatna nA unake liye // janamegA mujhasA vyakti koI tatva isase paaygaa| haiM kAla niravadhi vipula pRthvI dhyAna meM yaha lAyagA // 1 // bhUyaH 3. 25300 prathama AvRtti : prata 1200 vIra savata : 2490 vikrama saMvat 2020 IsavIsana 1964 :mudra: maNilAla chaganalAla zAha navaprabhAta prinTIMga presa, ghI kAMTA roDa, amadAvAda. zrI. bhagavatI sUtra : 7 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyAya mATe khAsa sUcanA A sUtranA mUlapAThano svAdhyAya divasa ane rAtrinA prathama prahare tathA cothA prahare karAya che. (2) prAta:uSAkALa, sanyAkALa, madhyAhna, ane madhyarAtrimAM be-be ghaDI (48 miniTa) vaMcAya nahIM, sUryodayathI pahelAM 24 miniTa ane sUryodayathI pachI 24 miniTa ema be ghaDI sarvatra samajavuM. mAsika dharmavALAM strIthI vaMcAya nahIM temaja tenI sAme paNa vaMcAya nahIM. jyAM A strIo na hoya te oraDAmAM besIne vAMcI zakAya. (4) nIce lakhelA 32 asvAdhyAya prasaMge vaMcAya nahIM. (1) AkAza saMbaMdhI 10 asvAdhyAya kAla. (1) ulkApAta-moTA tArA khare tyAre 1 prahara (traNa kalAka svAdhyAya na thAya.) (2) digdAha-koI dizAmAM atizaya lAlavarNa hoya athavA koI dizAmAM moTI Aga lagI hoya to svAdhyAya na thAya. garjArava -vAdaLAMno bhayaMkara garjArava saMbhaLAya. gAjavIja ghaNI jaNAya to 2 prahara (cha kalAka) svAdhyAya na thAya. nirdhAta-AkAzamAM koI vyaMtarAdi devakRta ghoragarjanA thaI hoya, athavA vAdaLo sAthe vIjaLInA kaDAkA bole tyAre ATha prahara sudhI svAdhyAya nA thAya. (5) vidyuta--vijaLI camakavA para eka prahara svAdhyAya na thA. (6) cUpaka-zuklapakSanI ekama, bIja ane trIjanA divase saMdhyAnI prabhA ane caMdraprabhA maLe to tene cUpaka kahevAya. A pramANe cUpaka hoya tyAre rAtrimAM prathama 1 prahara svAdhyAya na karavo. (7) yakSAdIta-koI dizAmAM vIjaLI camakavA jevo je prakAza thAya tene yakSAdIpta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo. (8) ghumika kRSNa-kAratakathI mahA mAsa sudhI dhUmADAnA raMganI je sUkSma jala jevI dhUmmasa paDe che tene dhUmikAkRSNa kahevAya che. tevI dhUmmasa hoya tyAre svAdhyAya na karavo. (9) mahikAzveta-zItakALamAM zvetavarNavALI sUkSma jalarUpI je dhummasa paDe che. te mahikAzveta che tyAre svAdhyAya na karavo. (10) rajauddaghAta-cAre dizAmAM pavanathI bahu dhULa uDe. ane sUrya DhaMkAI jAya. te rajauddAta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) audArika zarIra saMbaMdhI 10 asvAdhyAya (11-12-13) hADakAM-mAMsa ane rUdhira A traNa vastu agnithI sarvathA baLI na jAya, pANIthI dhovAI na jAya ane sAme dekhAya to tyAre svAdhyAya na karavo. phUTeluM iMDu hoya to asvAdhyAya. (14) maLa-mUtra--sAme dekhAya, tenI durgadha Ave tyAM sudhI asvAdhyAya. (15) smazAna--A bhUminI cAre bAju 100/100 hAtha asvAdhyAya. (16) caMdragrahaNa-jyAre caMdragrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 8 muhUrta ane utkRSTathI 12 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (17) sUryagrahaNa--jyAre sUryagrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 12 muhUrta ane utkRSTathI 16 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (18) rAjavyagrata-najIkanI bhUmimAM rAjAonI paraspara laDAI thatI hoya tyAre, tathA laDAI zAnta thayA pachI 1 divasa-rAta sudhI svAdhyAya na karavo. (19) patana-koI moTA rAjAnuM athavA rASTrapuruSanuM mRtyu thAya to teno agnisaMskAra na thAya tyAM sudhI svAdhyAya karavo nahIM tathA navAnI nimaNuMka na thAya tyAM sudhI UMcA avAje svAdhyAya na karavo. (20) audArika zarIra-upAzrayanI aMdara athavA 100-100 hAtha sudhI bhUmi upara bahAra paMcendriyajIvanuM mRtazarIra paDyuM hoya to te nirjIva zarIra hoya tyAM sudhI svAdhyAya na karavo. (21thI 28) cAra mahotsava ane cAra pratipadA-ASADha pUrNimA, (bhUtamahotsava), Aso pUrNimA (indra mahotsava), kArtika pUrNimA (skaMdha mahotsava), caitrI pUrNimA (yakSamahotsava, A cAra mahotsavanI pUrNimAo tathA te cAra pachInI kRSNapakSanI cAra pratipadA (ekama) ema ATha divasa svAdhyAya na karavo. (29thI 30) prAtaHkAle ane sabhyAkALe dizAo lAlakalaranI rahe tyAM sudhI arthAta sUryodaya ane sUryAstanI pUrve ane pachI eka-eka ghaDI svAdhyAya na karavo. (31thI 32) madhya divasa ane madhya rAtrie AgaLa-pAchaLa eka-eka ghaDI ema be ghaDI svAdhyAya na karavo. uparokta asvAdhyAya mATenA niyamo mUlapAThanA asvAdhyAya mATe che. gujarAtI Adi bhASAMtara mATe A niyamo nathI. vinaya e ja dharmanuM mUla che. tethI AvA AvA vikaTa prasaMgomAM gurunI athavA vaDIlanI icchAne AjJAne ja vadhAre anusaravAno bhAva rAkhavo. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyAya ke pramukha niyama (1) (3) isa sUtra ke mUla pATha kA svAdhyAya dina aura rAtrI ke prathama prahara tathA cauthe prahara meM kiyA jAtA hai| prAta: USA-kAla, sandhyAkAla, madhyAhna aura madhya rAtrI meM do-do ghaDI (48 miniTa) svAdhyAya nahIM karanA cAhie, sUryodaya se pahale 24 miniTa aura sUryodaya ke bAda 24 miniTa, isa prakAra do ghar3I sabhI jagaha samajhanA caahie| mAsika dharmavAlI striyoM ko svAdhyAya nahIM karanA cAhie, isI prakAra unake sAmane baiThakara bhI svAdhyAya nahIM karanA cAhie, jahA~ ye striyA~ na hoM usa sthAna yA kakSa meM baiThakara svAdhyAya kiyA jA sakatA hai| nIce likhe hue 32 asvAdhyAya-prasaMgo meM vA~canA nahIM cAhie(1) AkAza sambandhI 10 asvAdhyAyakAla (1) ulkApAta-bar3A tArA TUTe usa samaya 1 prahara (tIna ghaNTe) taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (2) digdAha--kisI dizA meM adhika lAla raMga ho athavA kisI dizA meM Aga lagI ho to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / garjArava-bAdaloM kI bhayaMkara gaDagaDAhaTa kI AvAja sunAI detI ho, bijalI adhika hotI ho to 2 prahara (cha ghaNTe) taka svAdhyAya nahIM karanA caahie| nirghAta-AkAza meM koI vyantarAdi devakRta ghora garjanA huI ho athavA bAdaloM ke sAtha bijalI ke kaDAke kI AvAja ho taba ATha prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / vidyuta--bijalI camakane para eka prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie yUpaka-zukla pakSa kI prathamA, dvitIyA aura tRtIyA ke dino meM sandhyA kI prabhA aura candraprabhA kA milAna ho to use yUpaka kahA jAtA hai| isa prakAra yUpaka ho usa samaya rAtrI meM prathamA 1 prahara svAdhyAya nahIM karanA cAhie (8) yakSAdIpta--yadi kisI dizA meM bijalI camakane jaisA prakAza ho to use yakSAdIpta kahate haiM, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / dhUmikA kRSNa-kArtika se mAgha mAsa taka dhuMe ke raMga kI taraha sUkSma jala ke jaisI dhUmasa (koharA) par3atA hai use dhUmikA kRSNa kahA jAtA hai isa prakAra kI dhUmasa ho usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9) mahikAzveta-zItakAla meM zveta varNavAlI sUkSma jalarUpI jo dhUmasa par3atI hai vaha mahikAzveta kahalAtI hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (10) rajodghAta-cAroM dizAoM meM teja havA ke sAtha bahuta dhUla uDatI ho aura sUrya DhaMka gayA ho to rajodghAta kahalAtA hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA caahie| (2) aitihAsika zarIra sambandhI 10 asvAdhyAya-- (11,12,13) hADa-mAMsa aura rudhira ye tIna vastue~ jaba-taka agni se sarvathA jala na jAe~, pAnI se dhula na jAe~ aura yadi sAmane dikhAI deM to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / phUTA huA aNDA bhI ho to bhI asvAdhyAya hotA hai| (14) mala-mUtra--sAmane dikhAI hetA ho, usakI durgandha AtI ho taba-taka asvAdhyAya hotA hai| zmazAna--isa bhUmi ke cAroM tarapha 100-100 hAtha taka asvAdhyAya hotA (16) candragrahaNa-jaba candragrahaNa hotA hai taba jaghanya se 8 muhUrta aura utkRSTa se 12 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie / (17) sUryagrahaNa-jaba sUryagrahaNa ho taba jaghanya se 12 muhUrta aura utkRSTa se 16 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie / (18) rAjavyudgata-najadIka kI bhUmi para rAjAoM kI paraspara lar3AI calatI ho, usa samaya tathA lar3AI zAnta hone ke bAda eka dina-rAta taka svAdhyAya nahIM karanA caahie| patana-koI bar3e rAjA kA athavA rASTrapuruSa kA dehAnta huA ho to agnisaMskAra na ho taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie tathA usake sthAna para jaba taka dUsare vyakti kI naI niyukti na ho taba taka UMcI AvAja meM svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (20) audArika zarIra-upAzraya ke andara athavA 100-100 hAtha taka bhUmi para upAzraya ke bAhara bhI paJcendriya jIva kA mRta zarIra par3A ho to jaba taka vaha nirjIva zarI vahA~ par3A rahe taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (21 se 28) cAra mahotsava aura cAra pratipadA-ASAr3hI pUrNimA (bhUta mahotsava), Aso pUrNimA (indriya mahotsava), kArtika pUrNimA (skandha mahotsava), caitra pUrNimA (yakSa mahotsava) ina cAra mahotsavoM kI pUrNimAoM tathA usase pIche kI cAra, kRSNa pakSa kI cAra pratipadA (aikama) isa prakAra ATha dinoM taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (29 se 30) prAtaHkAla aura sandhyAkAla meM dizAe~ lAla raMga kI dikhAI deM taba taka arthAt sUryodaya aura sUryAsta ke pahale aura bAda meM eka-eka ghar3I svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (31 se 32) madhya divasa aura madhya rAtrI ke Age-pIche eka-eka ghar3I isa prakAra do ghar3I svAdhyAya nahIM karanA caahie| uparokta asvAdhyAya sambandhI niyama mUla pATha ke asvAdhyAya hetu haiM, gujarAtI Adi bhASAntara hetu ye niyama nahIM hai / vinaya hI dharma kA mUla hai tathA aise vikaTa prasaMgoM meM gurU kI athavA bar3oM kI icchA evaM AjJAoM kA adhika pAlana karane kA bhAva rakhanA cAhie / Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anu. 6 7 zrI bhagavatIsUtra bhAga 7 DI viSayAnubhi viSaya 1 AThaveM haizeA viSaya vivarA 2 gurvAbhapratyanI sva3pa DA ni3pA 3 vyavahAra ke svarUpa aa ni3pA 4 prarbhajandha svarUpa prA ni3pA AThaveM zata kA AThavAM uddeza sAMparAprirbhajandha ke svarUpa kA ni3pA - prakRti aura parISaha De svarUpa prA vana parISaha dve hetubhUta sUrya DA ni3pAeA zrI bhagavatI sUtra : 7 navavA zA 8 navaveM haize prA saMkSipta vivara jandha ke svarUpa prA ni3pA 8 10 vistrAsA jandha De sva3pa prA ni3pA 11 prayogajandha se sva3pa DA ni3pA 12 jauhArie zarIra prayogajandha ST vaerzana vaiDiya zarIra prayogajandhAvani 13 14 vaiDiya zarIra gamanAgamana viSaya prayogajandha SI varzana AhAra zarIra prayogajandha kA varzana 15 16 tebhsa zarIra prayogajandha DA vana 17 DAbhIezazarIra prayogajandha DA ni3pAe 18 jauhAriAhi jandhoM se paraspara meM samjandha DA ni3pA 18 jauhArie jahi zarIroM ke hezajandha, sarvajandha aura ajandha' ' atyajahutva kA prathana ke zavAM zA 20 dRzaveM haize prA saMkSipta viSaya vivarA 21 zIla zrutAhi DA ni3pA ArAdhanA prAnipA 22 pAnA naM. a w m o mes 10 26 43 53 yaya pa 64 81 88 113 124 129 133 146 154 158 159 164 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anu. viSaya pAnA naM. 173 175 18 23 pudrata parizAbha chA ni3pAza 24 pudratAstiThAya sva3pa chA ni3pArA 25 loTAThAza pradeza DA ni3pArA 26 dharbha prati chA ni3pArA 27 jJAnAvarazIyAhi sammandha DA ni3pArA 28 vATiThoM ke ghudrata dhudralI chA vicAra 184 190 202 navaveM zata:lA prathama zA 28 bhsUdrIya De sva35 lA ni3pArA 20pa TUsarA GTezA 30 masUdIdhabhe yandrasUryAThi zyotiSThA jthana 208 navaveM zata: tIsare TezaThI tIsa deza u1 seTho34 mAhidvIpavara vizeSa chA ni3pArA 21pa chatIsavAM GTezA 32 chatIsaveM zejA saMkSipta viSaya vivaraNa 33 mazrutvA ThevalI dha hilAla ThA nidhArA u4 azruttvA avadhijJAna utpAchA ni3pArA upa azruttvA avadhijJAna chezyAhiTA ni3pArA u6 mazruttvA DevalI hA varzana u7 mazruttvA pratipannAvadhijJAni hA ni3pArA 218 220 241 24pa 2pa4 rapa9 ||sbhaat // zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATha udeze kA viSaya vivaraNa AThamAM zatakano AThamo uddezaka AThamAM zatakanA AThamAM uddezakamAM je viSayanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, tenuM saMkSipta vivaraNa nIce pramANe che-guru pratyenIka, gati pratyanIka, samUha pratyenIka, anukaMpA pratyenIka, zruta pratyenIka, bhAva pratyenIka, A cha prakAranA pratyunIke ( virodhIonuM) kathana. vyavahAra ane vyavahAra phaLanuM kathana. aryApathika baMdha, sAMparAvika baMdha ane aryApathika baMdhanA svAmInuM kathana. apathika kama je vedarahita jIva bAMdhate hoya, te zuM strInapuMsaka pazcAtakatAdi jIva bAMdhe che? e prazna ane tene uttara, aryApathika karmanA viSayamAM vikalpanuM kathana. airyApathika karma viSenA sAdi, saparyavasita Adi bhaMga. prazna-"zuM jIva aryApathika karmanA eka dezathI eka dezane bAMdhe che?" uttara-sarvathI sarvane bAMdhe che. " sAMparAyika karmabaMdhanA svAmInuM kathana, sI Adi paNa te bAMdhe che evuM kathana. strIpazcAt kRtAdi jIva sAMparAyika kama bAMdhe che, evuM kathana sAMparAyika kama jIve bAMdhyuM che, bAMdhe che ane bAMdhaze ItyAdine anulakSIne aneka vikalpa sAMparAyika karmabaMdhamAM sAdi saparyavasita Adi vikalpa. "zuM sAMparAyika karmanA dezane dezathI jIva bAMdhe che?" ane prazna ane tene uttara, karma prakRtinuM, parISahanAM karmaprakRtimAM samavatAranuM-(samAvezanuM) kathana, temane jJAnAvaraNIya, vedanIya, mohanIya ane antarAyamAM samAvatAra thAya che evuM kathana aSTavidha karmabaMdhaka jInA parISahAnuM kathana. e ja pramANe savidha ane pavidha karmabaMdhaka jInA parISahanuM kathana. ekavidha karmabaMdhaka vItarAga chadmastha jIvanA parISaheDanuM kathana ekavidha karmabaMdhaka sagI kevalInA parISahonuM kathana karma baMdha rahita agI kevalInA parISahonuM kathana. "jabUdvIpamAM dUra rahelo sUrya zA kAraNe samIpamAM rahele dekhAya che, e prazna. uttara-"sUrya sarvatra samAna UMcAIe ja che. tenA pratighAtathI dUra rahele sUrya paNa samIpamAM hoya evuM lAge che. tejanA abhitApathI samIpamAM rahele sUrya paNa dara dekhAya che evuM kathana." "sUrya atIta kSetranI tarapha jAya che kharo? e prazna. "atIta kSetrane sUrya prakAzita kare che kharo?" evo prazna vartamAna kSetrane prakAzita kare che evuM kathana, pRSTa kSetrane prakAzita kare che evuM samAdhAna atIta kSetrane udhotita kare che e uttara-sUryani parispandarUpa kriyA vartamAna kSetramAM thAya che evuM kathana. sUrya pRSTa kriyA kare che evuM kathana. "sUrya zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalo UMce tape che?e prazna mAnuSettara parvatanI aMdara je candrAdi de che, te zuM UrdhvalokamAM utpanna thayelA che ? IndrasthAna keTalo kALa sudhI upapAtathI rahita kahyuM che ? A praznane ane temanA uttare A uddezakamAM ApavAmAM AvyA che. gurnAkamapratyenIka ke svarUpanA nirUpaNa - gurnAdika pratyenIka (kevI) nI vaktavyatA- rAyazire na jAva urva vAto" ItyAdi sUtrArtha-(rAva inacare jAva have vayA) rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryA. (yAvat ) gautama svAmIe temane A pramANe pUchayuM-( bhare! zarU pariNItA ) he bhadanta ! gurujanonI apekSAe keTalA pratyenIka ( ASI virodhI) kahyA che? (nocamA !) he gautama ! (tabo DhaLIyA pavLA) gurujanenI ape. kSAe traNa pratyenIka kahyAM che. (ta'nahA) te traNa pratyenIka A pramANe che - (jayathi vaLig, 3rAzAya vaLI, vaLAda) (1) AcArya pratyenIka, (2) upAdhyAya pratyenIka ane (3) sthavira pratyenIka. (ArU ja mate ! pahujA ja LiyA pattA ?) he bhadanta! gatinI apekSAe keTalA pratyenIka kahyA che? "jo mA !" he gautama! (ta viLIyA pattA) gatinI apekSAe traNa pratyenIka kA che-(raMga) te traNa pratyenIka nIce pramANe che-(A vaLI, ghoLIe, goTogaNiI) (1) Ihaleka pratyenIka (2) paraleka pratyenIka ane (3) ubhayaleka pratyanaka. (samUhavoi mate ! vahudava va variLIyA pauran) he bhadanta ! samUhanI apekSAe keTalA pratyenIka kahyA che? (joramA !) he gautama. (taso fuLIyA pArA-taMjJA) samUhanI apekSAe nIce pramANe traNa pratyenIka kahyA che-( kuruttiLa, jALiI , saMgaLiI ) (1) kuLa pratyenIka, (2) gaNu pratyenIka ane saMgha pratyanIka. madhuvaM pahuca puchA?" he bhadanta ! anukaMpAnI apekSAe keTalA pratyenIka kahyA che? "camA ! " he gautama! "to LiyA guLA-saMgaThThA) anukapAnI apekSAe nIce pramANe traNa pratyenIka kahyA che-"tavagieLI vijhA riLag, re haLa" tapasvI pratyenIka (2) vAna pratyenIka ane (3) zikSA pratyenIka. (suranA aMte pujA) he bhadanta ! zratanI apekSAe keTalA zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hai pratyenIka kahyA che ? " nocamA ! " he gautama ! ( zropattuiLIyA paLattA--ta' jJA----zrutanI apekSAe nIce pramANe traNa prakAranA pratyenIka kahyA che. suttadinI, badhdhatiLI, satumaya/dezIpa " zruta pratyenIka artha pratyenIka ane tadrubhaya pratyenIka. ( mAva mate ! padma puA ) bhadanta ! bhAvanI apekSAe pratyenIka keTalA prakAranA kahyA che? " poyamA ! " hai gautama ! " to dunIyA pAttA-saMjJA ' bhAvanI apekSAe pratyenIka traNa prakAranA kahyA che. jevAM ke-( nALaDiLI, 'saLahiLIla, carittaDhiLINa ) (1) jJAnapratyenIka, (2) darzana pratyenIka ane (3) cAritra pratyenIka. TIkA sAtamAM ulleSakamAM paratIthikAne sthavirAnA pratyenIka (dveSI ) rUpe prakaTa karavAmAM AvyA che. have A AThamA uddezakamAM sUtrakAre guru AdinA pratyenIka ( dveSI, vireAdhI) nI prarUpaNA karI che '' rAzidde nayare nAva va vacAthI ' rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryA. temane vaDhDhA namaskAra karavAne mATe pariSaDha nIkaLI. vaMdaNA namaskAra karIne tathA dharmopadeza zravaNu karIne pariSada visarjita thaI. tyArabAda dharmopadeza sAMbhaLavAnI IcchAvALA gautama svAmIe mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne,e hAtha joDIne vinayapUrNAMka A pramANe pUchyuM ----nuzaLa mate ! vaDuca kSaLIcA vaLattA ? '' he bhadanta ! gurunI apekSAe keTalA prakAranA pratyenIka kahyA che? 66 dharmopadezakane guru kahe che. virUddhAcaraNazIlane pratyenIka kahe che. " pratyenIka " zabdanA artha pratisainya ( harIpha senA) thAya che. jevI rIte pratyanIka sainya ( prati sainya ) pratikULa AcaraNa karanArUM hAya che, e ja pramANe gurujanA pratye pratikULa AcaraNu karanArA lekIne paNa gurupratyenIka kahe che. evA gurupratyenIkAnA prakAra jANavA mATe gautamasvAmIe upayu kta prazna pUchyo che. "" 66 jahA tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che--* goyamA ! " he gautama ! " to DeiLIyA vattA " gurujanAnI apekSAe pratyenIka traNa prakAranA kahyA che. eTale ke gurujanA viradhIe traNa prakAranA hAya che. ta jevAM ke- AcaLI,gnAdinI, thenTiLI " 1 AcAya pratyenIka, 2 upAdhyAya pratyenIka ane 3 sthavira pratyenIka. anu' je vyAkhyAna kare che temanu nAma AcAya che. sUtradAtAne upAdhyAya kahe che. jAti, zruta ane paryAyanA bhedathI sthavira traNa prakAranA heAya che. umaramAM je meTA hAya temane jAtivira kahe che. sATha varSanI umaravALAne jAtisthavira kahe che. sthAnAMga, samavAyAMga AdinA je pAThI hAya che temane zrutasthavira kahe che. je 20 vaSa~nI paryAyavALA ( dIkSAvALA ) hAya che, evA sAdhune paryAyasthavira kahe che. temanI pratyenI tA A prakAre thatI hAya che. dd zrI bhagavatI sUtra : 7 d je ziSya jAti AdinI apekSAe gurujanAnA avarNavAda kare che, temanA pratye vinaya khatAvatA nathI, temanuM ahita karavAne tatpara rahe che, bha 2 3 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temanA chidro zeAdhyA kare che, temanA doSAne khUllA pADe che, temanI virUddha vana rAkhyA kare che, athavA gurujanAne ema kahe che ke tamAre bIjAne A pramANe upadeza ApavA joie, je daza prakAre gurujanAnuM vaiyAnRtya kara vAnuM kahyuM che te pramANe te pote vaiyAvRtya karatA nathI; A prakAranI ziSyAnI je pravRtti hAya tA temanAmAM pratyenIkatA che, tema kahI zakAya che. A pratyenIkatAnI apekSAe evA ziSye nepaNa ahI' paNa pratyenIka ja kahevAmAM AvyA che. have gautamasvAmI mahAvIraprabhune evA prazna pUche che jorU La' mate ! kuca rU hiLIyA vattA ? " he bhadanta ! manuSyatva AdirUpa gatinI apekSAe pratyenIka keTalA prakAranA kahyA che ? mahAvIra prabhu kahe che-- " noyamA ! " he gautama ! " satro kaLIcA intA " manuSyatva Adi gatinI apekSAe pratyenIka--manuSyatva Adi gatividhI-traNa prakAranA kahyA che, ke " te jJA NIe " jevAM ke-" rUho diva, pahoLakiLI, judojoza pari. 1 IhalokapratyenIka, 2 paralokapratyenIka, 3 ubhayalokapratyenIka. je jIva indriyAvaDe pratikuLa ajJAnamUlaka kaSTAcaraNa kare che, evA jIvAne ihuloka pratyenIka kahe che, kAraNa ke evI kriyA pratyakSadbhUta A manuSyaparyAyanI virUddha hAya che. dd IndricenA viSayeAmAM sadA pravRtta rahenArA jIva paraloka pratyenIka DAya che. cArI Adi kukarmo vaDe indriyAnA viSayene pASanArA jIva ubhayaleka pratyenIka kahevAya che. 16 ,, have gautamAvAmI samUha pratyenIkanI apekSAe mahAvIraprabhune A pramANe prazna pUche che-" samULa mate ! vadhuca ja vaheLIyA vAnnA ?'' he bhadanta ! zramaNa samudAyanI apekSAe pratyenIka ( virodhI ) keTalA prakAra kahyA che? mahAvIra prabhunA uttara-noyamA" huM gautama ! " to DiLIyA vattA ?? sAdhu samudAyanA pratyenIka ( virAdhI ) traNa prakAranA kahyA che. te laddA te traNa prakAro A pramANe che--' cunnurvAdaLINa, bakinIva, saMgha kaLId ' 1 kulapratyenIka, 2 gaNupratyenIka ane 3 saMghapratyenIka cAndra Adi gacchane kula kahe che. kulAnA samudAyane gaNa kahe che, ane gaNNAnA samudAyane sagha kahe che. temanI nindA vagere karanAra jIvane temanA virAdhI mAnavAmAM Ave che. kula AdinuM lakSaNa nIce pramANe khatAvyuM che. eka AcAryanI saMtatine kula kahe che. traNa kuleAnA samUheAne gaNu kahe che. tathA jJAna, darzana ane cAritra guNathI vibhUSita evA zramaNeAnA samUhane saMgha kahe che athavA guNa samudAyane paNa saMdha kahe che, zrI bhagavatI sUtra : 7 4 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have gautamasvAmI anukaMpA pratyenIka viSe prazna pUche che-"padu puchA" he bhadanta ! AhAra, pANI Adi dvArA anugraha karavArUpa anukaMpanI apekSAe keTalA prakAranA pratyenIka kahyA che ? uttara-"jo mA ! " he gautama! "to vicAra quttA-tta kaar" anukaMpAnA virodhIo traNa prakAranA kahyA che. te traNe prakAro nIce pramANe che-"tasipANi, niSThApahag, saiAhiLIy" 1 tapasvI pratyenIka, calAna pratyenIka ane 3 zaikSapratyenIka, kSapaNukanA je virodhIo hoya che temane tapasvI pratyenIka kahe che, rogAdi dvArA zaktihIna banelA sAdhuonA je virodhIo che temane glAna pratyenIka kahe che. navadIkSita sAdhunA virodhIone zaikSapratyenIka kahe che. gautamasvAmIne prazna-"surai mo! judA" he bhadanta ! zratanA virodhI keTalA kahyA che ? uttara-"joyA! " he gautama ! " to greLIyA ggnttA- kaNazrata pratyenIkanA nIce pramANe traNa prakAra kahyA che -"suttaLioNa karathageLo, tadumayagrams " 1 sUtra pratyenIka, 2 artha pratyenIka ane 3 tadubhaya pratyenIka. vyApeya mULa sUtranA vidhIne sUtra pratyenIka kahe che. sUtra vyAkhyAnarUpa arthane abhidheyane-je virodhI hoya che tene artha pratyenIka kahe che, sUtra ane artha, e bannenA virodhIne tadubhaya pratyenIka kahe che. have gautamasvAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "mAa mare! na gcha" he bhadanta ! bhAvanA virodhI keTalA kA che? tene uttara ApatA prabhu kahe che-"to paLiyA pauLA-raM jahA " he gautama bhAva pratyenIka (bhAva viSI) ne nIce pramANe traNa prakAra kahyA che-" nALa ghaNag, HTTreLag, pittapattiI" 1 jJAna pratyenIka 2 darzana pratyenIka ane 3 cAritra pratyanIka. tenuM tAtparya nIce pramANe che-bhAva eTale paryAya. A paryAya jIvamAM paNa hoya che ane ajIvamAM paNa hoya che. jIvamAM prazasta ane aprazasta, e banne prakAranI paryAya hoya che. kSAyika AdirUpa prazasta paryAya hoya che. ane aprazasta paryAya audArika Adi rUpa hoya che. kSAyika jJAnAdirUpa bhAve pratyenI pratyenIkatA (virodhI vRtti) eTale ke temanI mithyAprarUpaNa karavI te. athavA emAM je deSa lagADavAmAM Ave che. e paNa tenA pratyenI pratyanakatA ja gaNAya che. kahyuM paNa che ke -"pAca sura" ItyAdi prAkRta sUtrane AdhAre racitane keNa jANe che ? zI khabara te koNe banAvyuM che? dAnathI rahita ekalA cAritrathI zuM vaLe?" A prakAranI mAnyatAne bhAvapratya. nIkatA kahe che. e sU. 1 | zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyavahAra ke svarUpamAnirUpaNa vyavahAra vaktavyatA "videf mate ! vavAre nai" ItyAdi sUtrArtha-(viM maMche ! vavAre ?) he bhadanta! vyavahAranA keTalA prakAra kahyA che? (vocamA !) he gautama! (G' vivAre 1Lajo) vyavahAranA pAMca prakAra kahyA che. (saM nahIM) te prakAro nIce pramANe che-(zAme, sue, am, dhArA, vINa) 1 AgamayavahA2, 2 zrata vyavahAra, 4 AjJAnavyavahAra ane 5 jItavya vahAra (ThI talya gALa siyA, sAmeNaM vandra daveH, La va Ne ratha bALame sivA da se ta guNa vicA, vRgvi RvAra papvekA) A pAMca prakAranA AgamamAMthI je tyAM te Agama hoya evA AgamathI tyAM vyavahAra calAvavA joIe, je tyAM Agamane Azraya laI zakAya tema na hoya te jevuM zrata tyAM hoya evA zratathI vyavahAra calAvo joIe. (jo vA re tatha , hA, se tattha ANAsiyA, ANAe vavahAra paTuvejjA, No ya se tattha ANAsiyA jahA te taratha dhAra vicA, dhAranA vavaTrA vejJA) je tyAM zratane AdhAra maLe tema na hatha, te jevI tyAM AjJA hoya te pramANe vyavahAra calAva joIe. je tyAM AjJAne AdhAra paNa laI zakAya tema na hoya to tyAM jevA prakAranI dhAraNuM hoya, te pramANe vyavahAra calAvavuM joie. ( ra te tatya dharA ricA, re taratha liyA, narg vavAra' parajJA) je tyAM dhAraNAne AdhAra paNa maLe tema na hoya te tyAM je prakAranI jIta hoya, te chatane AdhAre pitAne vyavahAra calAvavuM joIe, (rUu iAvivaET pannA ) A prakAranA pAMca vyavahAro dvArA vyavahAra calA joIe. (R jAha-mAna, suu, Trig, dhAraNA, nIul, ga Are sAme, suNa, T, ghAnA, nA, tAtA paranA) jema ke-AgamathI, zratathI AjJAthI, dhAraNuthI ane jItathI jevAM jevAM tenI pAse Agama zrata, AjJA dhAraNA ane jIta hoya, evA evA teNe vyavahAra calAvavA joIe (je zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khala jayA jinnAdu maMte ! AmariyA samaLA niAMyA) he bhadanta ! AgamanA vAlA zramaNa niSra the! zuM kahe che ? eTale ke A pAMca prakAranA vyavahAranuM kayu' phaLa zramaNa ni the! kahe che ? ( ve ta va vid. vavahAra nacA jahiM jahi tahA sahA tahi tahi aNissovasthita sammaM vavaharamANe samaNe nimgaMthe bALAr_bhAradd maMtrar)huM gautama ! tee evuM kahe che ke jyAM jyAM jyAre jyAre A pAMca prakAranA vyavahAra cAgya lAge, tyAM tyAM tyAre tyAre rAga dveSanA tyAga karIne sArI rIte vyavahAra calAvatA zramaNa ni ya AjJAnA ArAdhaka hoya che. TIkAtha--guru pratyenIkathI laine bhAva pratyenIka paryantanA pratyenIkA ( vidhIo ) jo temanI pratye pratyenIka (AjJAkArI) banI jAya, te te zuddhine lAyaka banI jAya che " have huM temanA viredha, dveSa Adi karIza nahi A prakAranA nirNaya karI nAkhe te tee apratyanIka banI javAthI zuddhine pAtra bane che. A zuddhi vyavahArathI thAya che. sUtrakAre A sUtramAM te vyavahAranI prarUpaNA karI che. vyavahArane anulakSIne gautamasvAmI mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che- rU viSeLa mate ! vavAre jAtte ? " huM bhavruta ! je vyavahAra pratyenIkeAnI zuddhi thAya che, te vyavahAra keTalA prakAranA kahyA che ? mahAvIra prabhune uttara --" vocamA ! " huM gautama ! " va vavAre pAse " te vyavahAra pAMca prakAranA kahyo che. "teM nA'' te pAMca prakAro nIce pramANe che--" gAme, suNa, gALA, dhAraNA, nIr " Agama 2 zruta, 3 jJAna, 4 dhAraNA ane 5 jIta. vyavaharaNaM vyavahAraH ,, 1 66 (6 A vyutpatti anusAra meAkSAbhilASI jIvanuM pravRtti ane nivRtti rUpa je jJAna vizeSa hAya che te vyavahAranA kAraNarUpa heAvAthI tene ja vyavahArUpa kahyuM che Agamyante paricchidyante nizcaya viSayIkriyante arthAH anena iti AgamaH" mA A vyutpatti anusAra jenA dvArA jIvAdika padArthone jANI zakAya che jenA dvArA temane nizcaya karI zakAya che--evuM je jJAna te Agama che. evu Agama rUpa jJAna-kevalajJAna mana:paryaMyajJAna, adhijJAna, tathA cauda pUrvAMdhArInuM jJAna dz zrI bhagavatI sUtra : 7 D Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dasa pUrvadhArInuM jJAna ane nava pUrvadhArInuM jJAna gaNAya che. A prakAranA AgamajJAnathI cAlato e mekSAbhilASI jIvane je pravRtti nivRtti rUpe vyavahAra che, te vyavahAranuM nAma Agama vyavahAra che. AcArAMga Adi zrata gaNAya che. jo ke nava Adi pUrvemAM paNa zratatva che paraMtu teo atIndriya padArthonA jJAnamAM viziSTa rUpe heturUpa hovAne kAraNe sAtIzaya mAnavAmAM AvyA che tethI temanAmAM zratane vyapadeza na thatAM, kevalajJAnanI jema Aga. mano vyapadeza thayo che. zrutajJAnathI pravartita thayelA mekSAbhilASI jIvano 2 pravRtti nivRtti rUpa vyavahAra che, te vyavahArane zruta-vyavahAra kahe che. keI gItArtha sAdhue (cheda sUtrane jANakAra) aticAronI AlocanA karavAne mATe pitAnA agItArtha ziSyanI sAthe bIjA dezamAM rahetA gItArtha sAdhunI pAse gUDha arthavALA pada mokalyAM-te gUDhArtha padanA jANakAra gItArtha sAdhue te guDhArtha pade dvArA aticAra jANIne temanI zuddhine mATe prAyazcitta mokalI dIdhuM. te A rIte mekalavAmAM AvelA te prAyazcittane AjJA-vyavahAra kahe che. dravya, kSetra, kALa ane bhAvane vicAra karIne gItArtha sAdhue amuka deSa karanArane amuka prAyazcitta ApyuM hoya. have te prAyazcittanI dhAraNa karIne eja prakAranA evA bIjA deSa karanArane eja prakAranuM prAyazcitta ApavuM tenuM nAma dhAraNA-vyavahAra che. athavA kaI guru pitAnA ziSya sAdhune cheda sUtra zIkhavAne asamartha mAnIne tene prAyazcitta pada zIkhave che, te te prAyazcitta padane dhAraNa karavuM, tenuM nAma dhAraNa vyavahAra che. dravya, kSetra, kALa ane bhAvanI apekSAe zArIrika balAbalane vicAra karIne je prAyazcitta ApavAmAM AvyuM hoya tene jItavyavahAra rUpa mAnavAmAM Ave che. athavA aneka gItArtha sAdhuonI sAthe carcA vicAraNA karIne pravartita karavAmAM Avela je prAyazcittane vyavahAra che, te vyavahArane paNa jItavyavahAra kahe che. A pAMca prakAranA je vyavahAra batAvavAmAM AvyA che temAM pUrva pUrvanA (AgaLanA) vyavahAromAM balavattaratA ane uttara uttaranA vyavahAramAM nyUnabaLatA che. eja vAtane spaSTa karIne temanA upaganI paddhati sUtrakAra nIcenA sUtra dvArA prakaTa kare che (kA re tatva rAme siyA, jameLa vavAra gA) pAMca prakAranA vyavahAramAMthI vyavahAra kartA pAse je kaMI paNa Agama hoya tenI madadathI prAyazcitta devAne prasaMga Ave tyAre athavA vyavahartavya vastanA viSayamAM teNe pitAno vyavahAra calAvavuM joIe. pUrvokta pAMca prakAranA AgamamAMthI je tenI pAse kevala-jJAnarUpa Agama hoya, to tenA dvArA teNe te prakArane vyavahAra calAvo joIe, kAraNa ke kevaLajJAna ababa bedhaka hoya che. je vyavahartAnI pAse kevaLa-jJAnarUpa Agama na hoya, paNa manaHparyaya-jJAnarUpa Agama heya, te teNe tenA dvArA te prakArane pitAno vyavahAra calAvavuM joIe A rIte pradhAnatara Agamane abhAve uttarottara apradhAna AgamathI vyavahAra calAvavAnI puSTi nIcenA sUtra dvArA karavAmAM AvI che. zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( No ya se tattha Agame liyA, jahA se tattha sue siyA suraNaM vavahAra' tuvejJA) sUtrakAra kahe che ke vyavahartAnI pAse vyavahabya vastunA viSayamAM jo mAgama na hoya, paNa zrutane sadUbhAva hAya tA, teNe zrutane AdhAre ja te vastunA prAyazcittaneA vyavahAra calAvave joie. ( no vA se sahya mudda siyA, jJA che sahya bALA siyA AALAC vacAra' paDyuvejJA) je vyavahartAnI pAse zrutanA saddabhAva na hoya, te prAyazcitta Adi ApavAne mATe tenuM vidhAna devAne mATe jevI AjJA hAya-jevA AjJArUpa vyavahAra hAya-tenA dvArA teNe prAyazcitta Adi ApavAne vyavahAra calAvavA joie. ( No ya se tattha ANA siyA, jahA se tattha dhAraNA siyA, dhAraNAraNaM yavahAra' padavenA ) jo vyavahartAnI pAse prAyazcita Adine mATe AjJArUpa vyavahAra na hoya teA prAyazcitta di devAne mATe tenI pAse jevI dhAraNA hAya, te dhAraNA dvArA teNe te prakAranuM prAyazcitta Adi devuM joie. (no ca se tattha dhAraNA ciyA, jahA se tattha jIe siyA, jIe NaM vavahAra paThuvejjA ) jo vyavahAra kartAnI pAse prAyazcitta Adi devAne mATe dhAraNA na hoya, te tenI pAse jevA jItavyavahAra hoya evA jItavyavahAra dvArAja teNe prAyazcitta Adi vyavahAra calAvavA joie. have sUtrakAra upayukta viSayanA upasa'hAra karatA kahe che ke ( jve paMcadvAra' dhruvei! ) A prakAranA A pAMca vyavahArAthI ( Agama, zruta, AjJA, dhAraNA ane jIta) vyavahartAe prAyazcita Adi vyavahAra calAvavA te vyavhArAnAM nAma A sUtra dvArA sUtrakAre prakaTa karyAM che-- ( ta lajjA-trAmeLa, murchA, bALA, dhArAC, lIvaLa) A Agama, zruta, AjJA, dhAraNA ane jItarUpa vyavahAromAMnA je kAI eka vyavahAra jenI pAse DAya tenA dvArA vyavahAra kartAe prAyazcitta Avi vyavahAra calAvave joie, eja vAta vizeSa nigamana dvArA sUtrakAre prakaTa karI che--nA jJA te bAme, sura, bALA, dhAraLA, nIra saphAra vavahAra' dhruvenA ) have gautama svAmI e jANavA mAge che ke A pAMca vyavahArAmAMnA koi paNa vyavahAranA Azraya laine vyavahAra calAvana.rane kayA phaLanI prApti thAya che--( 3 miAdu maMte ! bALamavakriyA AmaLA ninya ? ) hai bhadanta ! AgamabaLavALA ( Agamane pramANu mAnanArA ) ukta jJAna-vizeSarUpa phaLavALA zramaNa nigra'tha-kevalI Adi vyavahuEjana-A vyavahAra pramANe vyatrahAra kara nArane kayuM phaLa prApta thAya che, ema kahe che ? tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che (ceya vik' avahAra' jayA jayA jahiM jahi, tahA tahA tahiM tahiM aNissiossita sammaM vana zrI bhagavatI sUtra : 7 2 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hamALe samaLe niAthe bALAdrA mavak) he gautama ! je zramaNa nigraMtha ukta svarUpavALA A pratyakSIbhUta paMcavidha prAyazcitta ApavA rUpa vyavahAra dvArA je je prasaMge je je prayeAjanamAM athavA kSetramAM je je vyavahAra ucita hAya tA te vyavahAranu' te te avasare te te prayeAjanAdimAM bilakula AzakA rAkhyA vagara ane rAgadveSa rahita thaine sArI rIte AcaraNa kare che, te zramaNu nigna tha-kevalI jinApadezanA ArAdhaka thAya che. / sUtra 25 karmabandha ke svarUpa kA nirUpaNa kama anya vaktavyatA-- viLa aMte ! saMghe vaLatte " ItyAdi sUtrA--( viSe naM mate ! vadhe vaLatte ?) he bhadanta ! madha keTalA prakAranA kahyA che ! ( nocamA ! ) hai gautama ! ( tuviSe vaMdhe vaLatte ) adha e prakAranA kahyA che. ( ta'nA) jevAM ke ( kRriyAA yaMtre ca, sArlR ca be ca ) (1) aiopathika khaMdha ane (ra) sAMpAyika baMdha. ( yiAvALa aMte ! janma dinero vadharU, tivavajJoLio vadharU ) he bhaddanta ! aiyyapathika adha zuM nAraka jIva khAMdhe che ? ke tiya caye nika jIva khAMdhe che ? ( siddhi koLinI vadhara, manusso va'dha, manuskI vadha, tevo dhara, pheze vadharU ? ) ke tiya"ca strI khAMdhe che ? ke manuSya AMdhe che ? ke manuSya zrI khAMdhe che ? ke Dhela khAMdhe che ? ke devI khAMdhe che ? ( nocanA !) he gautama ! aiyyapathika kama ( No neraio badhai, No tirikkhajoNio baMdhai, No tirikkhajoNiNI ba'dhai, No devo badhai, No devI baMdhai, puvvapaDivannae paDucca maNussA ya maNumsIbho ya vadhati, pattiyajJamALa paTTuruSa manusse vAyadha, manunnI vAdha) nAraka bAMdhatA nathI, tiya cayAnikA khAMdhatA nathI, tiyaMca strI khAMdhatI nathI. deva khAMdhatA nathI, devI khAMdhatI nathI, parantu pUrvaprattipannanI apekSAe manuSya ane manuSya zrI mAMdhe che. pratipadyamAnanI apekSAe manuSya khAMdhe che, (1) manuSya zrI khAMdhe che. (2) ( gussAvA dhati, manunnIbo nA vadhatti ) (3) athavA manuSye bAMdhe che, (4) athavA manuSya strIe khAdhe che, ( aA manuo ca manullI ca radharphe ) (5) athavA manuSya ane manuSya zrI bAMdhe che, ( aDvA manupte ca majurIIo ca va va ) (6) athavA manuSya ane manuSya srIe khAMdhe che, (gAmanuskhA . manunnI vaheMti ) (7) athavA manuSya zrI khAMdhe che, ( badlA manujJA ca manunnIbo ca saghaLA manuSyA ane saghaLI manuSya zrIe bAMdhe che. saghaLA manuSyA ane 'patti ) (8) athavA << zrI bhagavatI sUtra : 7 10 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( ta' bhate ! kiM itthI baMdhai, purilo baMdhai, napuMsago baMdhai, ithio dhati, purisA badhati, napuM sagA baMdhati, no itthI, no purikho, no napuMsao 'dhar ?) huM badanta ! zuM aiopathika kama strI bAMdhe che ? ke puruSa khAMdhe che ? ke napusaka khAMdhe che ? ke strIe khAMdhe che ? ke puruSA bAMdhe che ? ke napusake khAMdhe che ? athavA nA srI, ne! puruSa, ne napuMsaka Adhe che ? (noyamA !, he gautama ! (no rUthI vadha6, no purio codhaDu, jJAna no navuMsgaa badhati putra paDivannae paDucca avagaya vedA baMdha Mti, paDivajjamANae ya paDucca avaLacaveo vAdhara, vAyaverA nA yAMtti). aopathika kama' strI khAMdhatI nathI, puruSa khAMdhatA nathI, ane napusake pantanA upayukta koi paNa jIvA AMdhatA nathI. paNa pU pratipannanI apekSAe vedarahita jIvA khAMdhe che ane patipadyamAnanI apekSAe vedarahita eka jIva athavA vedarahita badhAM jIve aopathika krama khAMdhe che. (nad maMtre ! avAca-vo vA vadha, vAca velA vA patti, ta' aMte kiM itthI pacchAkaDo badhati 1, puripacchAkaDo badhai 2, napuM sagapacchAkaDo bai 3, itthIpacchAkaDA baMdhati 4, purisapacchAkaDA baMdhati 5, napuMsagapacchAser baMdhati 6, udAhu itthI pacchAkaDo ya, purisa para chAkaDo ya badhai 4, udAhu phathI pRcchADo ya, navuM nA pachADo ca dharU chu ? ) he bhadanta ! je vedarahita jIva athavA vedya vinAnA jIvA aiopathika baMdha bAMdhatA hAya, te ple je zrIvedavALA chatra hate te khAMdhe che ? ke puruSa-padmAkRta jIva (pUrve je puruSa vaidavALA hatA evA jIva ) bAMdhe che ? ke napusaka-padmAkRta jIva ( pahelAM je napuMsaka-vaidavALA hatA evA jIva) bAMdhe che ? athavA strI-pazcAtyaMta jIra ane puruSa-pazcAtyuta jIva khAMdhe che athavA strI-pazcAdbhuta ane napuMsakapazcAdbhuta jIva bAMdhe che ? ( kADhu-pulipachADo canapu lAcchAdo ca vadha, 4 ) athavA puruSa pazcAtkRta ane napuMsaka pazcAtyaMta jIva khAMdhe che ? ( udAhu-itthI pacchakaDo ya purisapacchAkaDo ya napuMsaga pacchAkaDo ya mALiyanaM 8 ) athavA strI-pazcAdbhuta, puruSa-pazcAdbhuta ane napuMsaka-pa zcAdbhuta jIva mAMdhe che ? ( va paNa chavvIsuM maMnA 26, nAva vAdurathIpcchaakddaa ya, purisapacchAkaDA ya, napuMsagapacchAkaDA ya baMdhati ) A rIte 26 bhaMga ( vikalpa ) samajavA. chelle bhaga A pramANe samajavA athavA strI-pazcAtyaMta jIve, puruSa-pazcAdbhuta jIvA ane napuMsaka-pazcAtkRta jIve. khAMdhe che? ( noyamA ! ) he gautama ! ( tyApAro vi 'dhar?, pulipachADo vi baMdha, napuMsagapacchAkaDo vi baMdhai 3, itthIpacchA kaDA vi baMdhati 4, purisa pcchaalAvivati 1, navuM sabavacchALA vivaSaeNMti 6) -pazcAdbhuta jIva paNa eryApathika kama khAMdhe che, ( 2 ) puruSa-pazcAtyaMta jIva pazu aioMpathika ka khAMdhe che, (3) napuMsaka-pazcAtkRta jIva paNa aiyyapathika kama bAMdhe che. (4) skrI pazcAdbhuta jIvA paNa aiyyapathika baMdha bAMdhe che. (5) puruSa-pazcAdbhUta jIve paNa aiyopathika kama khAMdhe che, (6) napuMsaka-pazcAtyaMta jIvA pazu aopathika kama khAMdhe che. ( annA-thIvADo ca pusi-pAdarA cakAMdha ) athavA strI-pazcAdbhuta ane puruSa-padmAkRta hoya evA jIva paNa aiopathika kasa khAMdhe che. ( vuM chu chavIsamA mALiyanA) A pramANe 26 bhaMga kahevA zrI bhagavatI sUtra : 7 11 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joIe. ( jJAA-aphavA rUthI davA ca, purita chaS ca, navuM-gchear vaMti) 26 mo bhaMga A pramANe banaze athavA strI-pazcAdbhUta jIve, puruSa-pazcAdbhUta che ane napuMsaka-pazcAdbhUta jIve A airyA pathika karma bAMdhe che. ahIM sudhInA 26 aMge samajavA. ( bhate ! kiM badhI badhai, baMdhissaha 1, badhI badhai, na baMdhissai 2, baMdhI na badhai baghissai 3, badhI na badhai, na bAMdhissai 4, na badhI badhaha, badhissai 5, na baMdhI na baMdhai, na bAMdhissai 6, na baMdhI badhai, badhissai 7; na vaMdhI na vaMdha, 7 vaMdhirasa 8) he bhadanta ! A ryA pathika karma zuM pahelAM kaI jIve bAMdhyuM che, vartamAnamAM zuM eja jIva te kama bAMdhe che, bhaviSyamAM che eja jIva te kama bAMdhaze ? (1) zuM kaI jIve bhUtakALamAM te bAMdhyuM che, vartamAnamAM zuM e ja jIva te karma bAMdhe che, bhaviSyamAM zuM eja jIva te karma nahIM bAMdhe? (2) bhUtakALamAM ke jIve te kama bAMdhyuM che, vartamAnamAM te jIva te karma bAMdhate nathI, ane bhaviSyamAM te jIva tene bAMdhaze? (3) bhUtakALamAM kaI jaze te bAMdhyuM che, vartamAnamAM eja jIva tene bAMdhate nathI ane bhaviSyamAM eja jIva tene bAMdhaze nahIM ? (4) bhUtakALamAM kaI jIve zuM te bAMdhyuM nathI, vartamAnamAM eja jIva tene bAMdhe che. ane bhaviSyamAM eja jIva tene bAMdhaze ? (5) bhUtakALamAM zuM kaI jIve te bAMdhyuM nathI, vartamAnamAM eja jIva tene bAMdhe che, ane bhaviSyamAM eja jIva tene nahIM bAMdhe che? (6) bhUtakALamAM zuM kaI jIve tene bAMdhyuM nathI, vartamAnamAM paNa eja jIva tene bAMdhate nathI ane bhaviSyamAM eja jIva tene bAMdhaze ? (7) bhUtakALamAM zuM kaI jIve tene bAMdhyuM nathI, vartamAnamAM paNa eja jIva tene bAMdhatuM nathI ane bhaviSyamAM paNa eja jIva tene bAMdhaze nahIM ? 8 ( mA !) he gautama ! (mavA, vajura thengs adhI, vaMdha, baghissaha, atthegaie badhI, badhai, na baghissai, evaM taceva savvaM jAva attheTgg vaMdhI, 7 vaMdha, na vaMdhisvarU) bhavAkarSanI apekSAe (aneka bhavomAM upazama zreNI AdinI prAptithI airthApayika karma pudgalene grahaNa karavA tenuM nAma bhavAkarSa che) keI eka jIve aryApathika karma bAMdhyuM hoya che. eja eka jIva tene bAMdhe che ane eja eka jIva tene bAMdhaze. koI eka jIve zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelAM tene bAMdhyuM che, vartamAnamAM eja jIva tene bAMdhe che ane eja eka jIva tene bAMdhaze nahIM. (gvaM veva ) A pramANe pUrvokta samasta kathana ahIM grahaNa karavuM eTale ke "keI eka jIve bhUtakALamAM aryApathika karma bAMdhyuM nathI, vartamAnamAM eja jIva tene bAMdhatuM nathI ane bhaviSyamAM eja jIva tene bAMdhaze nahIM" A sUtrapATha sudhInuM kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. (nArivaM padura kalyANa vaMdhI, vaMdha, raMdharU-parva vAva gathe vaMdhI, gaMdharU, vaMfdhaa6) grahaNAkarSanI apekSAe (ekaja bhavanA caryApathika karmapudgalene grahaNa karavA tenuM nAma grahaNakarSa che) koI eka jIve te aryApathika kama pahelAM bAMdhyuM hoya che, vartamAnamAM eja eka jIva tene bAMdhe che ane bhaviSyamAM paNa eja eka jIva tene bAMdhaze. eja pramANe "kaI eka jIve tene bAMdhyuM nathI, eja jIva tene bAMdhe che ane bAMdhaze. che ahIM sudhInuM kathana AgaLanA kathana mujaba samajavuM. (jo ne ra thI vaMdha, na viNa) paraMtu ahIM A bhaMga lAgu paDatuM nathI-"bAMdhyuM nathI bAMdhe che, bAMdhaze nahIM" (thenA 7 vaMdhI, gaMdha, ) keI eka jIve pahelA te aiyapathika karma bAMdhyuM nathI, eja eka jIva vartamAnamAM tene bAMdhate nathI ane e ja eka jIva bhaviSyamAM tene bAMdhaze nahIM. (ta bhate ! kiM sAiyaM sapajjavasiyaM badhai, sAiyaM apajjavasiyaM badhaI, aNA. caM tattanA ivaMdha, gaLAphAM vAvaNathaM vaMdha?) he bhadanta ! te eryA. pathika kamane baMdha sAdi saparyavasita hoya che ? ke sAdi aparyAvasita hoya che ? ke anAdi saparyavasita hoya che? ke anAdi aparyavasita hoya che ? ( camar!) he gautama ! (sApha sapajJAti dharU, no sArU kAkA vasiya badhai, No aNAiya sapajjavasiya badhai. No aNAiyaM apajjavasiya' vaMdha6) A airyApathika karmane baMdha sAdi saparya vasita hoya che, sAdi aparya. vasita hote nathI, anAdi saparyavasita hoto nathI ane anAdi apavasita paNa heta nathI. (ta bhate ! ki deseNa desaM badhai, deseNa savvaM badhai, savveNa desaM badhai, veba sarva vadha?) bhadanta ! jIva je A apathika karmane baMdha kare che, te zuM dezathI dezane baMdha kare che ? ke dezathI sarvane baMdha kare che ke zrI bhagavatI sUtra : 7 13 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvathI dezane baMdha kare che ke sarvathI sarvane baMdha kare che? (ghoDama!) he gautama ! (jo je revaM vaMdha, jo pada raMdha, jo saraLa dhaDu, sAM sarva saMdha ) jIva dezathI dezane baMdha karatA nathI, dezathI sarvane baMdha paNa karatuM nathI, sarvathI dezane baMdha paNa karatuM nathI, paraMtu sarvathI sarvano baMdha kare che. TIkArthaArAdhaka jIva azubhra karmane kSaya kare che ane zubha karmane baMdha kare che. A saMbaMdhane anulakSIne sUtrakAre ahIM baMdhanA viSe prarUpaNuM karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke - ( RviLa mare! dhe vaLatte?) he bhadanta ! baMdha keTalA prakAranA kahyA che? (dravyabaMdha ane bhAvabaMdhanI apekSAe baMdha be prakAranA kahyA che. nigaDa (beTI) Adi vaDe je baMdha bAMdhavAmAM Ave che tene dravyabaMdha kahe che. rAgAdithI kane je baMdha baMdhAya che tene bhAvabaMdha kahe che. ahIM gautama svAmIe bhAvabaMdhanI apekSAe uparane prazna pUche che ema samajavuM, kAraNa ke A prakaraNamAM bhAvabaMdhane adhikAra ja cAlI rahyo che.) mahAvIra prabhune uttara(joyA! suviSe je paLa-saMjJA) he gautama ! baMdhanA nIce pramANe be prakAra kahyA che-( phariyAva ica dheya, 's dArU ) aryA pathika baMdha ane (2) sAMparAvika baMdha. "Iryo" eTale gamana. tenAthI yukta je mAge tene IryApatha kahe che. te IryApathamAM je baMdha thAya che tenuM nAma caryApathika baMdha che. A te mAtra pathanI vyutpatti ja che, paNa ahIM tene A pramANe artha samajavo- eyapathika pravRtti roga nimitte ja thAya che. tethI zanimittaka je baMdha hoya che tene aryApathika baMdha kahe che. A baMdha sAtavedanIya karmabaMdha rUpa hoya che. ane te 11 mAM, 12 mAM ane 13 mAM guNasthAnamAM thAya che. kAraNa ke te guNasthAnamAM eka vedanIya karmane ja baMdha hoya che. jenA dvArA jIva saMsAramAM bhramaNa kare che tenuM nAma saMparAya che. kaSAya evAM saMparAya rUpa hoya che. te kaSAyane sadubhAva hoya tyAre je karma baMdhAya che tenuM nAma sAMparAyika karma che. te karmanA baMdhane sAMparAyika baMdha kahe che. A sAparayika baMdhanuM kAraNa kaSAyane mAnavAmAM Ave che ane samasta avItarAga guNasthAnavALA jemAM A baMdhane sadUbhAva mAnavAmAM Ave che gautama svAmIne prazna-( phuriyAphiyaM I mete ! daH $ nero vaMdha?) he bhadanta ! zuM nAraka jIva eryApathika karma bAMdhe che ? (tirikSanoLI raMdharU ) te tiya ca nIvALo jIva bAMdhe che ? (tivijiLI vaMdha) ke tiryaMca jenika strI (tiya ciNI) bAMdhe che ? (mago raMdha) ke manuSya bAMdhe che ? (ageNI jaMdha) ke manuSya strI bAMdhe che? (vo ghag) ke deva bAMdhe che? "sevI saMgha" ke devI bAMdhe che? mahAvIra prabhune uttara-"joyA" he gautama ! (no ne , notirivahUnoLigo raMdhA, notirijhogiLI vaMg) A aryApathika zrI bhagavatI sUtra : 7 14 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama nAraka jIva khAMdhatA nathI, tiya ca ceAnika jIva paNa mAMdhatA nathI, tiyaca cAnika strI paNa khAMdhatI nathI, ( no dhruvo vadha, no phaivI dhar) deva paNa mAMdhatA nathI ane devI paNa khAMdhatI nathI. parantu ( pughnatti kSet pukhta manuAEA ca manuthvItro ca yadharU) pU`pratipannakanI apekSAe manuSya ane manuSya srIe aiyopathika kanA baMdha khAMdhe che tenuM tAtparya nIce pramANe che-- jemaNe pahelAM aiyyapathika kanA baMdha karyo hAya che, temane pU`pratipannaka kahe che. evAM te jIva ai*pathika karmabaMdhanA dvitIya, tRtIya Adi samayavatI DAya che evAM aneka manuSyA ane aneka strIe heAya che, kAraNa ke banne prakAranA kevalI humezA hoya che. aiyopathika kanA khaUka vItarAga upazAnta mAha, kSINu mAha ane sayeAga kevalI, e NusthAnAmAM rahenArA jIve hAya che. manuSya ja eryopathika kareMnA adha kare che. khIjA' jIve te karmonA baMdha pharatA nathI, e abhiprAyanI apekSAe ja sUtrakAre kahyuM che ke-( mannA ca manuslImo ca ) " manuSyA ane manuSya strIe ja aiyopathika kama khAMdhe che. dz '' have sUtrakAra pratipadyamAnanI apekSAe nIce pramANe kahe che ( vijJa mALa pattura manuztro vA vadharU ) (1) pratipadyamAna jIvAnI apekSAe ayyapathika kanA khadha manuSya kare che. aiopathika kadhanA prathama samayamAM je vartImAna ( meAjUda ) hAya-eTale ke vItarAga avasthAnI prAptinA prathama sama yamAM je meAjuDha hAya-evAM manuSyane pratipadyamAnaka kahe che. temanA viraha saMbhavita hAvAthI eka samayamAM eka manuSya ane aneka manuSyanA eka ekanA cAgamAM ekatva ane ahutvanI apekSAe cAra vikalpa bane che tathA dvika saceAgathI paNa cAra vikalpa bane che. A rIte kula ATha vikalpa nIce pramANe ane che-- (1) pratipadyamAnanI apekSAe manuSya ( eka vacanamAM) aiyopathika karmInA khadha kare che. (2) " manusI nA vadharU ' pratipadyamAnanI apekSAe eka manuSya strI aiyyapathika kanA baMdha kare che. (3) "maNusA vAcoMdhatti ' aneka manuSye aiyyapathika karyaMnA khaMdha kare che. (4) " manullo athavA aneka manuSya zrI aiyyapathika karyAMnA khaMdha kare che eja pramANe eka manuSya ane aneka manuSyA, eka manuSya ane aneka manuSya strIe prati padyamAnanI apekSAe aiyyapathika kanA baMdha kare che. A cAra vikalpa eka ekanA ekatva ane khaDutvanI dRSTie kahevAmAM AvyA che have dvikanA yAgathI je cAra vikalpe bane che te nIce pramANe samajavA-" mA manuao ca maLyu. strIya vaSar " athavA eka manuSya ane eka manuSya zrI aiyopathika kama nA atha kare che. (2) bA manusso ca manulotro ca pati " athavA eka manuSya ane aneka manuSya srIe aiyopathika kA badha kare che. (3) gA manullA ca manulo ca dhatti " athavA aneka manuSya ane eka strI eryAM. pathika phamanA aMdha kare che. ,, vA (6 zrI bhagavatI sUtra : 7 15 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (4) ( avA-manuSkA ca manuslImo ca vaMti ) athavA aneka manuSya ane aneka manuSya strIe ayyapathika karmonA baMdha kare che. temanAmAM pulligatA ane zrIliMgatA pAtapeAtAnA liMgAnI apekSAe samajavI joie, vedanI apekSAe samajavI nahIM kAraNa ke teo kSINu ane upazAntavedavALA hoya che. have gautamasvAmI vedanI apekSAe aiyopathika kanA baMdha viSe A pramANe pUche che ( saM aMte ! jiMthI gaMdha, purio kaMdhara, napulo gaMdhara) huM bhadanta ! zuM A ayyapathika kama khAMdhe che ? ke purUSa khAMdhe che? ke napuMsaka khAMdhe che ? ( zthIo vaMyaMtti, pusA yati napusA caMpatti) AvA zuM" aiyyapathika kama strIe khAMdhe che, ke puruSA khAMdhe che, ke napusake khAMdhe che ? athavA zu' ( no thI, no puriso, to navuM lago vadharU ) nA...strI, nA puruSa, nA napusaka-eTale ke siddha khAMdhe che? ahI vedane anulakSIne upara pramANe sAta prazno pUchavAmAM AvyA che. te sAta praznomAMthI pahelAM cha prazno dvArA veDhavALA jIvAnA aiyyapathika kama khaMdha viSe prazna pUchayA che ane (no dUlhI) Adi rUpa sAtame prazna avedaka jIvanA ayyapathika kama aMdha viSe pUchavAmAM AnyA che. zarUAtanA vedaviSayaka 6 praznonA uttara niSedhAtmaka (nakAravAcaka) che ane sAtamA praznanA uttara svIkArAtmaka ( hakAravAcaka ) che. eja vAta sUtrakAra mahAvIra prabhunA uttara dvArA nIce pramANe prakaTa kare che-(noyamA ! ) huM gautama! ( no thI thaMpar, no purio kaMdhara, jJAna no napusA yaMtryatti) aiyopathika krama nA aMdha zrI ( strItva veThaka jIva) madhatI nathI, puruSa (puruM. Satva vaidaka jIva) mAMdhatA nathI, napuMsaka ( napu'sakatva vedaka jIva ) mAMdhatA nathI, strItva veThaka jIvA khAMdhatA nathI, puruSatva vaidaka jIvA AMdhatA nathI ane napuMsakatva vedaka jIvA paNa mAMdhatA nathI, parantu (punnattinA vaDuca avAyavenA caMpatti) pUrvapratipanna manuSyanI apekSAe apagata veDhavALA ( Avedaka-vedarahita ) jIvA ja apathika karanA khaMdha kare che. tathA ( jI. yajJamAgaNa vadutva baLavo yA dhar, avaLacavelA vA vaMzatti) pratipadyamAnanI ) apekSAe apagata vedavALA (vedarahita) manuSya athavA apagata veDha vALA manuSya. aiyopathika karmInA adha kare che. A kathananuM tAtparya nIce pramANe che-(o zrI, to puruSa, to navuM sajja ) evuM je pUrvapakSa sa`kha'dhI sAtamu pada che-temAM samAviSTa vedomAM-pUrvIpratipannaka, e ane prakAranA manuSye hoya che, temAMnA je pUrvapratipannaka manuSyeA che teo eryApathika kama baMdhanA e traNa Adi samayavartI hAvAnA kAraNe sadA aneka hAya che te kAraNe (pUrvatrasipannAr ) ityAdi dvArA eka ja vikalpa sUtrakAre kahyo che. parantu je zrI bhagavatI sUtra : 7 16 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya pratipadyamAnaka hoya che teo airyApathika karmabaMdhanA prathama samaya hoya che, tethI temanAmAM virahanI saMbhAvanA hovAthI eka Adine saddabhAva rahe che. te kAraNe (tathamAnA ) ItyAdi dvArA sUtrakAre be vikalpa kahyA che, have gautamasvAmI apagatavedanAvALA (veda rahita) airyApathika karma baMdhanI apekSAe strItva Adi bhUtabhAvane anulakSIne mahAvIra prabhune nIce pramANe prazna pUche che- kALuM maMte ! vAyavero vA vaMdharu, jA tti) he bhadanta ! je vedarahita eka jIva airyApathika karma bAMdhate hoya athavA darahita aneka cha airyApathika karma bAMdhatA hoya, te (te mare ! phri puthI pachANo vaMdharU ) (1) he bhadanta ! zuM ApazcAtkRta adaka jIva ryApathika karmane baMdha kare che? ( je jIve strItvane atItakALamAM anubhava karI lIdhuM hoya evA bhUtapUrva strItva vedaka jIvane strI pazcAdbhuta kahe che, (2) (puravAro ) ke zuM puruSa pazcAdbhuta adaka jIva aiyapathika kamane baMdha kare che? (je jIve strItvane atItakALamAM anubhava karI lIdhe hoya evA bhUtapUrva strItvavedaka jIvane strI-pazcAdbhuta kahe che.) (2) "sipAhe va dharU" zuM puruSa-pazcAskRta adaka jIva airyApathika kamane baMdha kare che? (bhUtapUrva puruSava vedaka jIvane puruSa pazcAtkRta kahe che.) (3) (napurA chANa vaMdharU ) (3) ke zuM napuMsakapazcAta adaka jIva airyApathika kamane baMdha kare che. (je jIve pUrve napuMsaka vedanuM vedana karyuM hoya evA jIvane napuMsaka pazcAdbhuta kahe che.) ahIM evuM samajavuM joIe ke eka ekanA yogathI ekatva ane bahatvanI apekSAe 6 vikala thAya che, tathA kinA yegathI ekatra ane bahuvanI apekSAe 12 vikalpa thAya che ane trikanA yogathI ekatva ane bahatvanI apekSAe 8 vikalpa thAya che. A rIte kula 26 vikalpa thAya che. temAMnA traNa vikapa te upara kahevAmAM AvI cukyA che. bAkInA 23 vikalpa anukrame A pramANe che - (4) "phathI pachAta vaMdhaMti" athavA zuM strI-pazcAta avedaka ja airyApathika kamane baMdha kare che ? (5) "purinarIMdA vaMti" athavA zuM puruSapazcAdbhUta avedaka jI airyApathika karmane baMdha kare che? (2) " gTTEE8AjA vaMti " athavA zuM napusaka-pazcAdbhUta avedaka jIve pathika karmane baMdha kare che? A rIte eka ekanA yogathI A 6 vikalpa kahevAmAM AvyA che. have dvikanA pegathI ekatva ane bahatvanI apekSAe je 12 vikalpa bane che te nIce pramANe samajavA (1) "kAdu rUcIjhA ja kurivAjo gharU" athavA kaI eka adaka strI-pazcAdbhUta jIva ane keI eka avedaka puruSa-pazcAdbhUta jIva zuM eryApathika karmane baMdha kare che ? eTale ke pahelAM jeNe strIvedanuM vedana karyuM hoya e eka jIva tathA jeNe puruSa-vedanuM pUrve vedana karyuM hoya e eka jIva, e bane avedaka jIva zuM airyApathika kamane baMdha kare che? (2) athavA avedaka strI-pazcAdbhUta jIva tathA keTalAka aneka puruSa-pazcA zrI bhagavatI sUtra : 7 17 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ skRta che, A banne prakAranA aneka jIvo zuM airyApathika karmane baMdha kare che? (3) athavA keTalAka strI-pazcAskRta adaka jIva ane keI eka puruSa pazcAtkRta aneka jIva zuM airyApathika karmane baMdha kare che? (4) athavA keTalAka avedaka strI-pazcAtkRta che ane keTalAka adaka puruSapazcAdbhUta jIvo zuM airyApathika kamane baMdha kare che ? (5)"vahAdu-sthI chANa 1, papurA pachIjo 2 raMdharU" athavA zuM kaI eka adaka puruSa-pazcAdbhUta jIva ane keI eka avedaka napuMsaka pazcAdbhUta jIva airyApathika kamene baMdha kare che ? (6) athavA eka adaka strI-pazcAdbhUta jIva ane keTalAka napuMsaka pazcAskRta ja zuM airyApathika karmane baMdha kare che ? (7) athavA zuM keTalAka avedaka strIpazcAdbhUta che ane eka napuMsaka pazcAdbhUta jIva airyApathika karmane baMdha kare che? (8) athavA aneka avedaka strIpazcAtkRta che ane aneka adaka napuMsaka pazcAdbhUta zuM airyApathika baMdha bAMdhe che? (9) 3-grra pravAho , napuMsApAto vaMdharU) athavA puruSa-pazcAdbhuta hoya e eka adaka jIva ane napuMsaka-pazcAtkRta hoya e eka jIra zuM airyA pathika karma bAMdhe che ? (10) athavA puruSa -pazcAdbhUta hoya e eka avedaka jIva ane napuMsaka-pazcAskRta heya evA aneka avedaka jIva zuM pathika karmano baMdha kare che? (11) athavA puruSa pazcAdbhUta hoya evA aneka avedaka cho ane napuMsaka pazcAdbhuta hoya e eka adaka jIva zuM aryApathika karma bAMdhe che ? (12) athavA puruSa-pazcAdbhUta hoya evAM aneka avedaka ja ane napuMsaka pazcAdbhUta hoya evA aneka avedaka je pathika karma bAMdhe che? A rIte ekatva ane mahatvanI apekSAe dvikanA saMyogathI upara mujaba 12 bhaMga ( vikalpa ) bane che. trika sAgathI je ATha vikalpa bane che te nIce pramANe che-- (1) udAhu-itthI pacchAkaDo ya, purisapacchAkaDo ya, napusagapacchAkaDo ya mALiya) athavA je avedaka jIva strIpazcAdbhUta che, puruSa-pazcAtkRta che ane napuMsaka pazcAkRta che, te zuM airyA pathika karmane baMdha kare che? (2) athavA eka strI-pazcAtkRta adaka jIva, eka puruSa-pazcAtkRta vedaka jIva ane aneka napuMsaka pazcAdbhUta avedaka che zuM te karmane baMdha kare che ? (3) athavA adake mane koI eka jIva strI-pazcAdbhUta hoya, keTalAka i puruSa-pazcAkata hoya, ane kaI eka jIva napuMsaka pazcAdbhUta hoya, te zuM teo badhAM airyApathika karmane baMdha kare che? (4) athavA adake mAMne keI eka jIva strI-pazcAdbhUta hoya, keTalAka jIvo puruSa-pazcAdbhuta hoya ane keTalAka evo strI-pazcAdbhUta hoya to zuM teo badhAM airyApathika kamane baMdha kare che? (5) athavA avedakomAMnA keTalAka che strI-pazcAdbhUta heya, koI eka jIva puruSa-pazcAdbhUta hoya ane keI eka jIva napuMsaka pazcAkRta hoya, te zuM teo badhAM te kamane baMdha kare che ? (6) athavA avedamAMnA keTalAka jIve strI-pazcAdbhUta hoya, keI eka puruSa pazcAdbhUta hoya ane keTalAka napuMsaka zrI bhagavatI sUtra : 7 18 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazcAdbhuta hAya, teA zuM tee badhAM te kamanA baMdha kare che ? (7) athavA avekAmAMnA keTalAka strI-pazcAtyaMta hAya, keTalAka jIvA puruSa-pazcAdbhUta hAya ane koi eka jIva napuMsaka pazcAmRta hAya, te zuM tee badhAM te kamanA baMdha kare che ? (8) thIparachAjaDA ca, vutttivanchAdAca navuM lAvajI pAca vaMyaMti) athavA avekAmAMnA keTalAka jIvA strI-pazcAtkRta hoya, keTalAka jIvA puruSa pazcAtyaMta heAya ane keTallAka jIvA napusaka pazcAmRta hAya, te zuM te badhAM airyApathika karyAMnA baMdha kare che ? ( evaM ee chavvIsaM bhaMgA bhANiyavvA jAva - udahu ityI pacchAkaDA va pusivachADA ca, navu'lApachADA ca, vadhati) A pramANe trika sayeAgathI khanatA uparyukta ATha bhaMga ( vikalpa ) khIjA bhaMgA sAthe meLavavAthI kula 26 bhaMga ane che. A rIte je chelle bhaMga bane che te nIce pramANe samajave. " avedakAmAM keTalAka jIve strI-pazcAdbhuta hAya, keTalAka jIveA puruSa pazcAdbhuta hAya ane keTalAka jIveA napuMsaka pazcAdbhuta hAya, teA zu te badhAM airyApathika kanA khadha kare che ? 66 66 have gautama svAmInA praznonA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke " noMyamA ! '' huM. gautama ! ( tyApachADe tri vadharU ) (1) je Avedaka jIva strI-pazcAtyaMta hAya che te paNa airyApathika kanA 'dha kare che. (2) pusipannA vi vadharU) puruSa pazcAtkRta jIva paNa ayyapathika karmaneA ba"dha kahe che(3) 'navu'savachAro vi =dha'' napuMsaka pazcAtkRta jIva paNa airyopathika karmanA adha kare che. (4) " rUpI vaDhDhAkA vivadhati " strI-pazcAtkRta avedaka jIve paNa A airyopathika kamane baMdha kare che. (5) pusi vacchAdA vi baMdhati " puruSa pazcAdbhuta avedaka jIve paNa aiyyapathika karmonA badha kare che. (6) napuNa pachADA vipatti " napusaka pazcAdbhuta vedaka jIvA paNa aiyyapathika khaMdha kare che. (7) ahavA - itthI pacchAkaDeo ya, purisa pacchAyA copar'je Avedaka jIva strI-pazcAtyaMta hoya che tathA puruSa pazcAdbhuta hAya che, te paNa aiopathika ka`nA adha kare che. " pUrvaM paNa ceva iggIrsa mA mALiyanA '' A pramANe eja 26 vikalpA kahevA joIe. jAva ahavA itthI pacchokaDA ya, parisapucchAkaDA ya, npuNsgpcchaahradAya vadhati " A sUtramAM AvatA 'nAva ' ( cAvata ) padathI nIcenA bha`ge grahaNa karavAmAM AvyA che. (8) keTalAka strI-pacAkRta hoya ane keAI eka puruSa pazcAtkRta hoya evAM aveka jIvA paNa aiyyapathika kanA baMdha kare che. (9) athavA koi eka strI-pazrcAtkRta hoya ane keTalAka puruSa pazcAdbhuta hAya evAM aveDhaka jIvA paNa ai[pathika kA baMdha kare che. (10) athavA keTalAka skrIpazcAdbhuta haiAya ane keTalAka puruSa pazcAtyaMta hAya evA jIvA paNa aiyyapathika kanA baMdha kare che. (11) athavA koi eka strIpazcAtkRta jIva hAya ane kAI eka napu saka pazcAtkRta jIva hAya, teA te paNa airSyA zrI bhagavatI sUtra : 7 6. 19 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pathika karmane baMdha kare che. (12) athavA keTalAka strIpazcAdbhUta ja hoya ane kaI eka napuMsaka pazcAdbhUta jIva hoya, te te paNa eryopathika baMdha kare che. (13) athavA koI eka jIva strIpazcAdbhUta hoya, ane keTalAka cho napuMsaka pazcAdbhUta haya, te te paNa eryApathika karma baMdha kare che. (14) athavA keTalAka strI pacAskRta jIvo hoya ane keTalAka napuMsaka pacAskRta jI heya, te teo paNa pathika karmane baMdha kare che. (15) athavA temAMthI koI eka jIva napuMsaka pacAskRta hoya te e jIva paNa A eryApathika baMdha kare che. A rIte bAkInA 11 bhaMga paNa pUrvapakSamAM (prazna sUtramAM) kahyA pramANe ja grahaNa karavA joIe, A rIte kula 26 bhaMga banaze, chelle (26 me) trika sagavALe A pramANe che-"athavA zrI mAtA, puruSARttA nagvasthatA ' adakemAMnA keTalAka jIvo strIpazcAdbhUta hoya, keTalAka che purUSa pacAskRta hoya ane keTalAka napuMsaka paccAskRta hoya, te teo badhAM paNa aiyaMpathika kamane baMdha kare che. have sUtrakAra A eryApathika karma baMdhananI traNe kALanI apekSAe prarUpaNa kare che gautama svAmIne prazna-"raM maref dhI , vaMdha, rasarU?" he bhadanta ! A apathika karmane baMdha zuM bhUtakALamAM koI jIve bAM che? vartamAnakALamAM te tene bAMdhe che ane bhaviSyakALamAM zuM te tene bAMdhaze? A pramANe pahelo bhaMga che. bIjA sAta bhaMga (vika65) nIce pramANe che-"baMdhI, baMdha, na visaru" (2) keI jIve pahelAM zuM te karmane baMdha bAMdhyuM che, vartamAnamAM zuM che tene bAMdhe che, bhaviSyamAM zuM che tene nahIM bAMdhe ? (3) "vaMdhI, na jaMpa, vaMditA" ke jIve bhUtakALamAM te karmane baMdha bAMdhyuM hoya, vartamAnamAM bAMdhate na hoya ane bhaviSyamAM bAMdhavAnuM hoya evuM bane che kharuM? (4) jaMpI, jaMpa 7 IMdhita" kaI jIve bhUtakALamAM te karmane baMdha bAMdhyuM che. vartamAnamAM bAMdhatA nathI ane bhaviSyamAM bAMdhaze nahIM, evuM bane che kharuM? (5) " vaMdhI, na dhaMdhA, dhiraNazuM bhUtakALamAM ke I che tene bAMdhe nathI ? zuM vartamAnamAM te tene bAMdhe che? zuM bhaviSyamAM te tene bAMdhaze ? (6) ra raMdhI, baMdha, SirAzuM bhUtakALamAM te baMdha kaI jIve bAMdhyo nathI? vartamAnamAM zuM eja jIva tene bAMdhe che ? ane zuM bhaviSyamAM te tene nahIM bAMdhe ? zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (7) " vaMdhI, ne vaMdharU, virU" zuM bhUtakALamAM te baMdha ke jIve bAMdhyo nathI? zuM eja jIva vartamAnamAM tene bAdha nathI? zuM te bhavi. dhyamAM tene bAMdhaze ? (8) ( ra vaMdhI, na saMgharU, 1 caMdhita) zuM bhUtakALamAM kaI jIve te baMdha bAMdhyA nathI, vartamAnamAM bAMdhatuM nathI ane bhaviSyamAM e jIva tene bAMdhaze paNa nahIM? A pramANe ATha praznarUpa vika che. tene javAba ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-"noramA ! mAri papura rAphara vaMdhI, varU, paMdhita" he gautama ! bhavAkarSanI apekSAe ke eka jIve aryApathika karma bAMdhyuM che, te bAMdhe che ane te bAMdhaze. ( aneka bhAmAM upazamazreNI AdinI prAptithI arthapathika karma pudgalene grahaNa karavA tenuM nAma bhavAkarSa che) A bhavAkarSanI apekSAe je koI jIve pahelAM ciryApathika karma bAMdhyuM hoya che, e ja cha vartamAnamAM paNa tene bAMdhe che ane bhaviSyamAM paNa bAMdhaze. A pahele vikalpa che. (aa raMga jeva savuM rAja kalyANa fdhI, jaMpa, 7 vida" eja pramANe prazna sUtromAM batAvyA pramANe bIjo vikalpa paNa samajI levA. AThamo vikalpa A pramANe samaja --"keI eka jIve airyApathika karma bhUtakALamAM bAMdhyuM nathI, vartamAnamAM bAMdhate nathI ane bhaviSyamAM paNa bAMdhaze nahIM. " ahIM pahele ane AThame vikalpa ApavAmAM AvyuM che bAkInA cha vikalpa prazna vAkya uparathI samajI levAnA che, tethI ja sUtrakAre "gha te je " eja pramANe bAkInuM samasta kathana samajavuM, ema kahyuM che. have te ATha vikalpa nIce ApavAmAM Ave che - (1) bhUtakALamAM je jIve aiyaMpathika karma bAMdhyuM che te vartamAnamAM paNa tene bAMdhe che ane bhaviSyamAM paNa bAMdhaze. (2) je jIve bhUtakALamAM eryApathika karmane baMdha karyo hoya che, te vartamAnamAM tene baMdha kare che ane bhaviSyamAM te tene baMdha nahIM kare. (3) je jIve bhUtakALamAM tene baMdha karyo che, te jIva vartamAnamAM tene baMdha karatA nathI ane bhaviSyamAM te tene baMdha karaze. (4) kei eka jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM teno baMdha karyo che, paNa vartamAnamAM karatuM nathI ane bhaviSyamAM paNa karaze nahIM. (5) koI eka jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM tene baMdha karyo nathI, vartamAnakALamAM eja jIva tene baMdha kare che ane bhaviSyamAM paNa te tene baMdha karaze. (6) keI eka jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM tene baMdha karyo nathI, vartamAnamAM tene baMdha kare che paNa bhaviSyamAM tene baMdha karaze nahIM. (7) keI eka jIva e hoya che ke je bhUtakALamAM tene baMdha karate nathI, vartamAnamAM paNa karatA nathI paNa bhaviSyamAM tene baMdha karaze (8) keI eka jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM tene baMdha karyo nathI, vartamAnamAM paNa karatA nathI ane bhaviSyamAM paNa karaze nahIM. zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A badhAM vikalpane bhAvArtha nIce pramANe che-pahelA vikalpamAM je je vAta kahevAmAM AvI che tene bhAvArtha A pramANe che-koI eka avedaka jIva ke jene pUrvabhavamAM meha upazAMta thaI gaye hate teNe te samaye tyAM aiyapathika karmane baMdha karyo hato, ane vartamAnakALe paNa je tenI aMdara mehanI upazAntatA hoya, te te vartamAna samaye paNa tene baMdha karate heya che, ane bhaviSyamAM paNa mohanI upazAntatA rahe che tyAre paNa te tene baMdha karaze. bIjA vikalpane bhAvArtha-pUrvabhavamAM ke avedaka jIve mehanI upazAnta avasthAmAM 11 muM guNasthAna prApta karyuM hoya te tyAre teNe aiyapathika kamano baMdha karyo hoya che, have eja jIva vartamAnabhavamAM 12 mAM thINamAha guNasthAnane prApta karIne mehanI kSINatAvALo cAlu rahyo che-evI sthitimAM vartamAnamAM paNa te aiyapathika karmane baMdha kare che. paNa jyAre eja jIva bhaviSyamAM zailezI avasthAe pahoMcI jaze, tyAre te airyApathika karma bAMdhaze nahIM. trIjA vikalpanuM spaSTIkaraNa-ke avedaka jIve pUrvabhavamAM moha upazAnta thaI javAthI aiyapathika karmane baMdha karyo hato, paNa te 11 mAM guNa - sthAnethI nIce utarI javAne lIdhe vartamAnakALe tene baMdha karate nathI, ane je te bhaviSyakALamAM upazAnta mahavALa thaze te te tene baMdha karaze. cAthA vikalapanuM spaSTIkaraNa-avedaka jIva jyAM sudhI zailezI avasthAvALa tha na hatuM tyAM sudhI teNe airyA pathika karmane baMdha karyo hatezalezI avasthAmAM AvI javAthI have te tene baMdha karatA nathI ane bhaviSyamAM paNa te tene baMdha karaze nahIM. pAMcamAM vikalpanuM spaSTIkaraNa-pUrvabhavamAM koI eka jIva mohanI upazAntatA prApta karI zaka na hatuM, tethI tyAre teNe eryApathika kamane baMdha karyuM na hatuM, paNa vartamAnabhavamAM teNe mehanI upazAntatA prApta karI lIdhI che, tethI te vartamAnamAM te A kamane baMdha bAMdhI rahyo che. ane bhaviSyamAM paNa mohanI upazAntatA rahevAthI te A karmane baMdha karaze. chaThThA vikalpanuM spaSTIkaraNa-koI avedaka jIve pUrvabhavamAM kSINamahatvanI prApti karI na hatI, tethI tyAre teNe A karmane baMdha karyo na hate, vartamAnabhavamAM tene kSINa mahatvanI prApti thaI rahI che, tethI te vartamAnamAM teno baMdha karI rahyo che, paNa bhaviSyamAM jyAre e ja jIva zailezI avasthAe caDI jaze, tyAre te tene baMdha karaze nahIM. sAtamAM vikalpanuM spaSTIkaraNa-bhavya jIvane A vikalpa lAgu paDe che. bhaya jIve anAdi kALathI atyAra sudhI tene bAMdhyuM nathIatyAre paNa te tene bAMdhato nathI, bhaviSyakALamAM jyAre te upazAnta mahAdivALI avasthAvALo thaI jaze, tyAre tene baMdhakartA thaI jaze. zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThamo vikalpa-abhavyane lAgu paDe che. abhavya jIve pahelAM paNa airyApathika karmane baMdha karyo hoto nathI, vartamAnamAM paNa te A karmane baMdha karatA nathI ane bhaviSyamAM paNa te A karmane baMdha karaze nahIM. have grahaNAkarSanI apekSAe (eka ja bhavamAM eryA pathika karma pudgalene grahaNa karavArUpa AkarSanI apekSAe) koI eka jIve bhUtakALamAM tene baMdha karyo che, vartamAnamAM paNa tene baMdha kare che ane bhaviSyamAM paNa tene baMdha karaze, A pahele vikalpa che (1)( jJAva bAdag a fdhI, baMdha, dhiaz) e ja pUrvokta rIte bAkInA vikalpa bane che. (2) koI eka jIve tene baMdha karyo che, vartamAnamAM karI rahyo che, ane bhaviSyamAM te teno baMdha karaze nahIM. (3) keI eka jIve pUrva tene (airyApathika karmane) bAMdhyuM che, vartamAnamAM te A karma bAMdho nathI, bhaviSyamAM te tene bAMdhaze. (4) keI eka jIve pUrve tene bAMdhyuM che, vartamAnamAM te tene bAMdhatA nathI ane bhaviSyamAM bAMdhaze nahIM. (5) keI eka jIve pUrve A karma bAMdhyuM nathI, vartamAnamAM bAMdhe che ane bhaviSyamAM paNa bAMdhaze. (jo vera na vaMdha, raMgha, IMdhia6 " kaI jIve te karmabaMdha bAMdhyo nathI, bAMdhaze nahIM, paNa vartamAnamAM bAMdhI rahyo che," A prakArane chaThTho vikalpa ahIM banatuM nathI. tenuM svarUpa spaSTa karatI vakhate A bAbatanuM kAraNa ApavAmAM Avaze. () thenags = vaMdhI, vaMza, vaMdittara keI jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM aiyapathika karmane baMdha karyo hote nathI, vartamAnamAM paNa karatuM nathI, paraMtu bhaviSyamAM te tene baMdha karaze. (8) "thenA vaMdhI, na vaMdha, ra ja risarukeAI jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM tene baMdha karyo hate nathI, vartamAnamAM paNa karatuM nathI ane bhavidhyamAM paNa karaze nahIM. pahelA vikalpanuM spaSTIkaraNa -grahaNakarSa (eka ja bhavamAM airyApathika karma pudgalene grahaNa karavA rUpa AkarSa) nI apekSa e upazAnta mehavALe jIva jyAre aiyaMpathika karma bAMdhIne A kamane baMdha bAMdhe che, tyAre atIta (bhUta) kALanI apekSAe te tene baMdhaka gaNAya che, vartamAnakALamAM te tene baMdhaka banI rahe che ane bhaviSyamAM paNa te tene baMdhaka banaze. bIjo vikalpa kevalInI apekSAe Ape che. kevalIe apathika karma te bhUtakALamAM bAMdhyuM heya che, vartamAnamAM paNa teo te karma bAMdhe che, paNa bhaviSyamAM zaileza avasthAmAM teo tene bAMdhaze nahIM. tRtIya vikalpa e batAve che ke pUrva upazAnta mehanI dazAmAM jIve aiyaMpathika karmane baMdha karyo hato, paNa vartamAnakALe te upazAnta havAne rahyo nathI (temAMthI prayuta thaI gayuM che) tethI vartamAnamAM te jIva te baMdha karatuM nathI, paNa e jIva pharIthI eja bhavamAM jyAre upazama zreNIe caDI jaze tyAre tene baMdha karavA mAMDaze. upazama zreNInI prApti jIvane eka bhavamAM vadhAremAM vadhAre be vAra thAya che. zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " 6: ceAthA vikalpa e matAve che ke jIve samaigI avasthAmAM A karmonA baMdha karyAM hatA, vata mAnamAM zailezI avarathAe pahAMcatA te A baMdha bAMdhatA nathI ane bhaviSyamAM paglR pharIthI A baMdha bAMdhaze nahI. pAMcamAM vikalpamAM evuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che ke AyuSyanA pUrvakALamAM upazAnta mehAddhinI prApti nahI' thavAthI jIve te badha bAMdhyA na hatA ane vartamAnamAM tene upazAMtameAhanI prApti thai javAthI te A karmonA baMdha kare che ane bhaviSyamAM paNa te A karmanA baMdha karaze. " keAI jIve pahelAM A kA baMdha karyAM nathI, bhaviSyamAM karaze paNa nahIM, parantu vata mAnamAM te A kanA baMdha karI rahyo hAya chaeN, " Ave chaThTho vikalpa ahI banI zakate nathI. jo ke na baddhakana, apitu jJAti '" A be vAtA khanI zake che. parantu na bhansyati A vAta manatI nathI. tenuM spaSTIkaraNa A pramANe che-AyunI pUrvAvasthAmAM upazAnta mahAddhinI prApti nahI thavAthI jIve tyAre aiopathika kanA baMdha karyAM na hatA. vartamAnamAM tene upazAnta mahAddhinI prApta karI che, tethI hAlamAM te A baMdha karI rahyo che. A prakAranI e vAta tA saMbhavI zake che, parantu " AyunI uttarAvasthAmAM paNa te tene nahIM bAMdhe " A vAta sabhavI zakatI nathI. kAraNa ke upazAnta mahAdinI labdhatA (prApti) nA anantara (pachInA) samayAmAM paNa te A karmanA baMdha karaze ja. kAraNa ke samaya mAtra baMdhanA tyAM abhAva che. tethI " khAMdhaze nahI... " evI vAta sa bhavI zakatI nathI. meAheApazama nigra thatuM samayAntaramAM maraNu thaI javAthI aiyopathika ka`baMdhanA samaya mAtra chaThThA vikalpanA hetu ( kAraNu ) khanI jaze. tethI evI vAta paNa kahevI joIe nahI, kAraNa ke ahIM grahaNAkanuM prakaraNa ja cAlI rahyuM che, tyArakhAnA samayamAM je eryApathika kama badhanA abhAva haze, te te bhavAntara vartI gaNAze. jo ke sayAgInA carama samayamAM A airyopathika kramanA badha jIva kare che. anantara samayeAmAM te pharIthI tenA baMdha nahI kare-A prakAranI paristhitimAM A chaThTho aMdha banI zake ema kahevuM te paNa kharAbara nathI, kAraNa ke saceAgInA carama samayamAM je jIva aiopathika ka nA adha kare che, te tenA adhapUrvaka ja kare che--akhadhapUrvaka karatA nathI. tethI jyAre tene bAMdhIne tenA baMdha kare che, teA evuM kathana tA khIjA bhaMgamAM paNa AvI jAya che. te pachI tene mATe chaThTho svataMtra vikalpa banAvavAnI zI jarUra che ? sAtame vikalpa bhavizeSanI apekSAe kahyo che, ane AThame vikalpa abhavya vizeSanI apekSAe kahyo che. bhAkanA je A vikalpA kahyAM che temAMnA - dUdhI, vadharU, vavikSr " A pahele vikalpa upazAnta mAhavALA jIvanI apekSAe kahyo che. " vadhI, vadharU, na yaMdhizvarU Ave! je khIjo vikalpa che te kSINa mehavALA jIvanI apekSAe kahyo che, " vadhI, na vaparU, vaSisapha AveA trIjo je vikalpa che te upazAnta-mehavALAnI apekSAe kahyo che, " vadhI, na dhara, na yU'vinnak " A ceAtheA vikalpa zailezI avasthAvALA jIvane anulakSIne kahyo che. " na vadhI, vaSar, vaSintar " A pAMcamA vikalpa upazAnta meAhuvALA jIvane anulakSIne kahyo che. 8 rdho, dha, na yaMbillaDa "" zrI bhagavatI sUtra : 7 ,, d d d 24 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A chaThTho vikalpa kSINu-mahuvALA jIvanI apekSAe kahyo che, na vadhI, na 'parU, na pillara '" A sAtamA vikalpa bhavya jIvanI apekSAe kahyA che. 8 jJa vadhI, 6 vaSar, maiM 'dhijJarU " A AThame vikalpa abhavya jIvanI apekSAe kahyo che. tethI pahelA vikalpamAM upazAnta mehavALA jIva, khIjA vikalpamAM kSINu-mehavALA jIva, trIjA vikalpamAM upazAnta meDhuvALeA jIva, cAthA vikalpamAM zailezIgata jIva, pAMcamA vikalpamAM upazAnta mAhavALA jIva, chaThThA vikalpamAM kSINu-mahuvALA jIva, sAtamAmAM bhavya jIva ane AThama mAM abhavya jIva grahaNa karavAmAM Avela che. A rIte grahaNAkaSa~nI apekSAe banatAM ATha vikalpAmAMnA pahelA vikalpamAM upazAnta mehavALA athavA kSINa mAhavALA jIva, khIjA vikalpamAM kevalI, trIja vikalpamAM upazAnta me havALeA jIva, cAthAmAM zailezIgata jIva, pAMcamAM vikalpamAM upazAntameAhI jIva athavA sImAhI jIva, chaThThA bhAgamAM zUnya, sAtamAmAM jenA mehanA upazama thavAne che evA bhavya jIva ane AThamAM vikalpamAM abhavya chatra gRhIta thayela che. have gautamasvAmI mahAvIra prabhune pUche che ke-tamaMte ! sAyaM sapa jJaSica vaSar ? he bhadanta ! zuM sAdi ( Adi sahita ) sarpa vasata rUpe jIva ayyapathika kama khAMdhe che ? ( sAcalapaJavattiyaM voMdha ? ) ke sAdi apavisata rUpe jIva tene khAMdhe che ? (baLArUca sAvaniyaM var ?) ke anAdi sapayavasita rUpe jIva tene khAMdhe che? (baLAEpannavattiya vadharU ? ke anAdi apa vasita rUpe jIva tene badhe che? A rIte aiyyapathika ka a'dha viSe cAra vikalpe che. uttara--( noyamA ! ) he gautama! ( sAyaM lavajJattiyaM ya dharU ) jIva eNryopathika kanA baMdha sAdi aparyavasita rUpe ja kare che--khIjA traNe vika parUpe karatA nathI. eja vAta sUtrakAra ( no sAruM annavasirca noMdha, no aLAE sapannavanica vadharU, jo baLAA apannavaniyaM dharU) A sUtra pade dvArA prakaTa karI che. gotama svAmIne prazna te mate! niM menarsa noMdhar?) he bhadanta ! jIva je airvApathika kama khAMdhe che, te zu' peAtAnA eka dezathI tenA ( ai*pathika ka`nA ) eka dezane khAMdhe che? ke ( meLa`lavaM dharU ? ) peAtAnA eka dezathI zu' te samasta aiopathika kane khAMdhe che ? ke ( sacce La suM vadha? pAtAnA samasta dezathI aiopathika kama'nA aMzone khAMdhe che? (sange na Ava dhar?) petAnA samasta dezanI aipithika kAM zAne khAMdhe che? tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-(oyamA) huM gautama ! ( noleLa sAMdhA, no leAM sajja madha, Lo AveLa tela caMpA satve sambaMdha) jIva potAnA samasta dezeAthI eopathika kane sapUrNa rUpe khAMdhe che, te tenA eka dezathI ( aMzathI ) te kamanA eka aMzane zrI bhagavatI sUtra : 7 25 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke samasta azAneA adha karatA nathI, ane te tenA sarva zeAthI te kamanA eka aMzanA paNu baMdha karatA nathI, A rIte " pAtanA sarvAzAthI tenA sava'zAnA baMdha kare che " evA ceAthA vikalpanA svIkAra karavAmAM AvyA che sUra sAMparAyika karmabandha ke svarUpa kAnirUpaNa 66 sAMpAiyika kama baMdha vaktavyatA AMvAra " aMte ! maMjita teo var 'ItyAdi d sUtrArtha ( sAMvAcaM mate ! janma 'i teo 'dhara, ttivilanonio 'dha, jJAna tevI vaSar ?) he bhaddanta ! sAMparAyika kama zuM nAraka khAMdhe che ? ke zuM ti"ca khAMdhe che ? ke (yAva) zuM devI khAMdhe che ? (zocamA) he gautama ! ( tero vi 'ya, tivijJonimo vivaSar, tivanoLiLI vikeMdhara anullo vi var, makhurasI viMdhara, Tevo vi 5 dha6, dhruvI thi T'pa6 ) sAMparAyika karma nAraka jIva paNa khAMdhe che, tiryaMca paNa khAMdhe che, tiya ciNI paNa khAMdhe che, manuSya paNa bAMdhe che, manuSya strI paNa khAMdhe che, deva paNa bAMdhe che ane devI paNa khAMdhe che. te maMte ! ' thI voMdha, purio vaparU, taheva jJAva no thI no pusino naju'no vAMdhar) he bhadanta ! sAMparAyika kama zuM strI khAMdhe che ? zuM puruSa mAMdheche? eja pramANe zuM ne strI, nA puruSa ke nA napuMsaka mAMdhe che? " tyAM sudhInA pUrvokta prazno ahIM paNa grahaNa karavA. "" ( nocanA ) huM gautama! (sthI vidhar, purio viSa, nAva navu'. so vi. dhara) sAMparAyika kama strI paNa khAMdhe che, puruSa paNa khAMdhe che, ane napuMsaka pantanA jIva paNa khAMdhe che. ( avaidya athacavelo ca dhar) athavA uparyukta vedasahita jIvA tathA vedarahita strI vagere eka jIva paNa bAMdhe che. ( vet ca avacarecA cAti) athavA vesahita jIvA tathA vaidarahita aneka jIvA paNa mAMdhe che. (gar maMte ! avAcaveyo ya vAMdhar, avaLacaveyA ca kapatti, saMmate ! ji phathIvacchADo thavA, puli vajjAro vadha . ?) he bhadanta! jo A sAMp zrI bhagavatI sUtra : 7 26 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAyika kamane vedarahita eka jIva paNa bAMdhe che athavA vedarahita aneka ja paNa bAMdhe che, te zuM strI pazcAdbhUta jIva tene bAMdhe che ke puruSa pazcAta jIva tene bAMdhe che? ke napuMsaka pazcAdbhUta jIva tene bAMdhe che? ItyAdi prazno ahIM paNa grahaNa karavA. (nomAM!) he gautama! (gvaM kava phariyAvAidhAraNa taheva ribsesN jAva avo itthIpacchAkaDA ya, purisapacchAkaDA ya, napusagapacchAkaDA ya, daMpati) airyApathika baMdhaka viSe je pramANe kahevAmAM AvyuM che eja pramANe sAMparAyikanA baMdhaka viSe paNa samasta kathana samajavuM "athavA strI pazcAskRta puruSa pazcAtkRta ane napuMsaka pazcAskRta aneka che paNa tene bAMdhe che." ahIM sudhInuM kathana grahaNa karavuM. (ta maMte ! jiM vadhI, dha vaMghiAsa) he bhadanta' (1) sAMparAyika karmane baMdha zuM jIve bhUtakALamAM karyo che, vartamAnamAM kare che ane bhaviSyamAM karaze ? (fdhI raMdhara risaru) (2) jIve pahelA tene baMdha karyo che. vartamAnamAM te tene baMdha kare che. ane lavikapamAM nahIM kare? (pI, na dharU dhirA) (3) ke jIve pahelAM tene baMdha karyo che, vartamAnamAM karatuM nathI, paNa bhaviSyamAM karaze ? ( aMdha vadha; na dhaa) (4) ke bhUtakALamAM jIve te kamane baMdha karyo che, vartamAnamAM karato nathI ane bhaviSyamAM karaze nahIM ? (jocamA ) he gautama ! (Athe jarA dhaMdha, gaMdha, gaMdhiraNa) koI eka jIve bhUtakALamAM te kama bAMdhyuM che, vartamAnamAM paNa te tene bAMdhe che ane bhaviSyamAM paNa te bAMdhaze. (gA. gi vaMdhI, , aMbiTTa) tathA koI jIva e paNa hoya che ke jeNe bhUtakALamAM sAMparAyika karma bAMdhyuM hoya che, vartamAnamAM paNa tene bAMdhate hoya che paNa bhaviSyamAM te tene nahI bAMdhe. ( zArUpa dha, dharuM, vispha) tathA keIka jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM tene bAMdhyuM hoya che, vartamAnamAM te tene baMdha nathI ane bhaviSyamAM te tene bAMdhaze (Athe baMdhI, na saMdha, 2 naMdhirasaTTa) tathA kaIka jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM tene bAMdhyuM hoya che, vartamAnamAM te tene bAMdhatuM nathI ane bhaviSyamAM bAMdhaze nahIM. ) ( ! sArUyaM sapanavarica ? zrI bhagavatI sUtra : 7 2IS Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taheva) he bhadata! zuM jIva sAMparIka karmane sAdi saMparyavasita rUpe bAMdhe che? ahIM paNa airyApathika karmAnA baMdha vizenA praznane jevAM ja bIjA prako paNa samajI levA. (camA !) he gautama! (sArU vA sattAvacaM vaMdha, aNAiya vA sapamjavasiyaM baMdhai, aNAiyaM vA apajjavasiya badhai, No ceva Na nANAM annavarica baMdha) A karmane jIva sAdi saparyAvasita rUpe bAMdhe che, anAdi saparyavasitarUpe paNa bAMdhe che, anAdi aparyavasita rUpe paNa bAMdhe che paranta sAdi aparyavasita rUpe bAMdhato nathI. (taM maMre ! Treina vaMdhaz0). he bhadanta ! zuM jIva pitAnA eka dezathI (aMzathI) tenA eka dezane bAMdhe che? ItyAdi praphane ahIM paNa pUchavA joIe. (aheva phariyAdizA TNa nAva paf aa vaMgha) he gautama! pahelAM aryApathika karmanA baMdha viSe jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja uttararUpa kathana ahI paNa samajI levuM. " jIva pitAnA sarva dezothI A karmane saMpUrNarUpe bAMdhe che. >> tyAM sudhInuM kathana ahIM grahaNa karavuM. TakA-sUtrakAre A sUtradhAra sAMparAIka kamabaMdhanA viSayanuM nirUpaNa karyuM che. saMpUrAya eTale kaSAya. te kaSAyane kAraNe ja jIvane saMsAramAM pari. bhramaNa karavuM paDe che. "kSatti saMsAraM miH saMpAyA: " evI saM5rAyanI vyutpatti thAya che. A kaSAno sadubhAva hovAthI je karma baMdhAya che tene sAMparAyika karma kahe che. ane te kamane baMdhanuM nAma sAMparAyika karmabaMdha che have te karmabaMdha viSe gautamasvAmI mahAvIra prabhune nIcenA prazno pUche che - "sArAcaM i mete ! ' viM netro raMdharU? " he bhadanta ! sAMparAyika karmano baMdha keNa kare che-zuM nAraka kare che ? ke "siriyaloji ko saMpa" tiryaMca nIne jIva kare che? "gAra kevI raMdha" tiyaca nInI strI ke manuSya kare che? ke manuSya strI kare che? ke deva kare che ? ke devI kare che? A prakAranA sAta prazno ahIM pUchavAmAM AvyA che. mahAvIraprabhune uttara-" mA! " he gautama! "rero vi raMdha" sAMparAyika kamane baMdha nAraka paNa kare che, "rijiyanoLio ja raMdharU tiryaMca yonika jIva paNa kare che, " sirijhalanoLiLI jaMpa" tiryaciNI paNa kare che, "mago raMdhara" manuSya paNa kare che, " majurI kara jaMg >> manuSya strI paNa kare che, "sevo vi jaMpadeva paNa kare che, " jevI vi gharU" ane devI paNa kare che. pUrvokta sAte praznonA uttara A pramANe che. paNa te sAtemAMthI manuSya ane manuSya strI sivAyanA pAMca prakAranA che kaSAyasahita hovAne kAraNe niyamathI ja sAMparAyika karmanA baMdhaka hoya che. manuSya ane manuSya strI viSe tene baMdhaka hoya che. eTale ke jyAre teo kaSAyayukta hoya che tyAre sAMparAyika kamane baMdha kare che paNa jyAre kaSAya. yukta hotA nathI tyAre tene baMdha karatA nathI. - have sUtrakAra zrI AdinI apekSAe sAMparAvika karmabaMdhanuM nirUpaNa karavA nimite nIcenA praznottarI Ape che-"tuM te ! haM thI gaMdha, zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puriso baMdhai, taheva jAva no itthI, no puriso, no napuMsao bAdhai ?" he bhadanta ! A sAMparAyika karma zuM strI bAMdhe che, ke puruSa bAMdhe che, ke napuMsaka bAMdhe che ke strIo bAMdhe che? ke puruSe bAMdhe che ke napuMsake bAMdhe che ? athavA je te strI, ne puruSa ke ne napuMsaka hoya te bAMdhe che? mahAvIra prabhuno uttara-"noramA !he gautama! "rU vi zaMku, kurito vi raMdharU, kAra najaro vi vadha" sAMparAyika karma strI paNa bAMdhe che, puruSa paNa bAMdhe che, napuMsaka paNa bAMdhe che, strIo paNa bAMdhe che, puruSe paNa bAMdhe che ane napuMsaka paNa bAMdhe che. tathA ne strI, ne puruSa ane ne napuMsaka paNa te karma bAMdhe che. (gavA paNa 2 avaLacarovaMdha) athavA pUrvokta strI Adi jIva paNa bAMdhe che ane vedarahita jIva paNa te karma bAMdhe che. (vA paNa vAcA ya vaMti) athavA pUrvokta zrI Adi jo tathA vedarahita jIvo paNa sAMparAyika karma bAMdhe che. A kathananuM tAtparya e che ke-ekatva ane bahatvanI apekSAe strI Adi che to sAMparAyika kama sarvadA bAMdhe che. paraMtu apagata vedavALe jIva te kayAreka ja te karma bAMdhe che. kAraNa ke apagatavedatA kayAreka saMbhave che. tethI strI Adi kevaLa veda sahita avasthAmAM paNa tene bAMdhe che ane jyAre teo apagatavedavANA (darahita) thaI jAya che, tyAre paNa tene bAdhe che. tethI Apa tadavALA jIva tene bAMdhe che e apekSAe athavA te strI Adi ja sAMparAyika karma bAMdhe che." evuM kahevAmAM AvyuM che. "apagatavedavALe jIva tene bAMdhe che," evuM je kahevAmAM AvyuM che te eka jIvanI apekSAe kahevAmAM AvyuM che, kAraNa ke apaga/davALo eka jIva paNa hoI zake che. eTale ke A strI Adi jemAMthI koI eka jIva vedarahita paNa hoI zake che ane bAkInA jIve vedasahita paNa hoI zake che, tathA "te strI Adi che tene bAMdhe che ane apagatavedavALA cho tene bAMdhe che, " A kathana ghaNuM jemAM apagatavedanAnI saMbhAvanAnI apekSAe karavAmAM AvyuM che. kAraNa ke temAM ghaNAM ja apagatavedavALA paNa hoI zake che. apagatavedavALA jIva tyAM sudhI ja sAMparayika kamane baMdhaka hoya che ke tyAM sudhI te vedatraya (traNa veda) nI upazAMtimAM athavA tenI kSINatAmAM yathAkhyAta cAritrane prApta karI letuM nathI. ahIM pUrva pratipannaka ane pratipadyamAnakanI vAta karavAmAM AvI nathI kAraNa ke te banemAM ekatra ane bahatvanA sadUbhAvathI koI vizeSatA AvatI nathI. vedanI agatatAmAM sAparAyika karmane baMdha a5kAlika ja hoya che. temAM je pUrva pratipanna apagata davALo jIva sAMparAyika karmane bAMdhe che, evo jIva eka paNa hoI zake che. ane aneka jIve paNa hoI zake che. e ja pramANe pratipadyamAnaka paNa tyAre sAMparAyika karma bAMdhe che, tyAre te eka paNa hoI zake che ane aneka paNa hoI zake che. zrI bhagavatI sUtra : 7 ( Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have gautama svAmI e prazna pUche che ke-(spha mere! lAlaca 2 baMdhai, avagayaveyAya badhAti ta bhate ! ki itthopacchAkaDo badhai, purisapacchAkaDo saMgha ?) he bhadanta ! je sAMparAyika karma apagatavALo eka jIva bAMdhe che athavA apagatavedavALA aneka jIve bAMdhe che, te he bhadanta ! zuM apa. gatadavALe strIpazcAta jIva tene bAMdhe che ke apagatavedavALe puruSa pazcAta jIva tene bAMdhe che? ItyAdi prazno ahIM paNa grahaNa karavA joIe. mahAvIra prabhune uttara-(Ava radeva phariyAvaNiyA jaMghANa, tava niravsesN jAva ahavA itthIpaccha 'kaDA ya, purisapacchAkaDA ya, napuMsagapacchAkaDA ya aMtti " he gautama! airyApathika karmabaMdhanA viSayamAM AgaLa je pramANe kahevAmAM AvyuM che e ja pramANe ahIM paNa samasta kathana samajavuM joIe. eTale ke je adaka jIva strI pazcAdbhUta hoya che te paNa sAMparAdhika kamane baMdha kare che, je puruSa pazcAdbhUta hoya che te paNa sAMparAyika karmane baMdha kare che ane je napuMsaka pazcAdbhUta hoya che te paNa sAMparAvika kamane baMdha kare che, ItyAdi 26 pUrvokta vikalpa ahIM grahaNa karavA joIe. eja vAta sUcita karavAne mATe-(vAvA-rahyo cha3 2, puri3 pAla 2, nagar waa 2 vaMti) e antima sUtrapATha ApavAmAM AvyuM che. gautama svAmIne prazna-( mate ! ciMdhI, jaMgharU, saMdhirApha" he bhadanta ! A sAMparAyika karmane zuM kaI jIve bhUtakALamAM bAMdhyuM che, varta. mAnamAM bAMdhe che ane bhaviSyamAM bAMdhaze ? saMdhI, gaMja, 7 jaivisa" bhUtakALamAM bAMdhyuM che. vartamAnamAM bAMdhe che ane bhaviSyamAM nahIM bAMdhe ? "gaMdhI ra gaMdha, caMfNa" bhUtakALamAM mAMDyuM che. vartamAnamAM bAMdho nathI ane bhaviSyamAM bAMdhaze? "caMpI, na baMdha6, jila" bhUtakALamAM bAMdhyuM che. vartamAnamAM bAMdhatuM nathI ane bhaviSyamAM paNa nahI bAMdhe? mahAvIra prabhune uttara-(jemA) he gautama! "alyANa saMdhI ggg gggg" (1) keI apagata vedavALo jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM A sAMparAyika karmane baMdha karyo hoya che, vartamAnamAM te tene baMdha kare che ane bhaviSyamAM paNa te tene baMdha karaze. " majengs saMdhI, naMbaru, na jaMdhi " (2) keI jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM tene badha karyo hoya che, vartamAnamAM te tene baMdha karate hoya che, paNa bhaviSyamAM te tene baMdha nahIM kare. "zarathenArU baMdhI, 7 aMdha, jaMparaNa" (3) kaMIka jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM tene baMdha karyo hoya che, vartamAnamAM te tene baMdha karatuM nathI, paNa bhaviSyamAM te tene baMdha karaze. "gatheTg ghI = baMdha, ra paMkSi " (4) koIka jIva e hoya che ke jeNe bhUtakALamAM tene baMdha karyo hoya che, paNa vartamAnamAM tene baMdha karato nathI ane bhaviSyamAM paNa te tene baMdha karaze nahIM. A kathanane Azaya e zrI bhagavatI sUtra : 7 haO Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ i che ke aiopathika kanA jevA ATha vikalpa pahelAMnA prakaraNamAM ApavAmAM AvyA che evA A vikalpa sAMpAyika karmanA khanatA nathI, paNa temAMthI pahelAM cAra vikalpa bane che ane chellAM cAra banatA nathI. kAraNa ke jIvAmAM sAMpAyika kama nA aMdha te anAdithI cAlye ja Ave che, tethI " na vadhI ' Adi vikAnI asaMbhavatA rahe che. zarUAtanA cAra vikalpamAMnA pahelA vikalpa A prakAre susaMgata manI jAya che--sa'sArI jIva jyAM sudhI yathAkhyAta cAritrane prApta karI zakayA nathI, upazamaka thaI zakayA nathI, kSepaka banI zakayA nathI, te pahelAM te te sAMparAyika karmInA adha karatA ja hoya che. va mAnamAM paNa tee tenA khadha karatA hoya che ane bhaviSyamAM paNa tee teneA baMdha karatA raheze. bIjo vikalpa A prakAre susaMgata khanI jAya che. mAhanIya karmonA kSaya thayA pahelAM bhUtakALamAM jIve sAMparAyika kama khAMdhyu hAya che, vartamAnamAM paNa jIva tene khAMdhatA rahe che paNa jyAre tenA mAhunA kSaya thaI jaze tyAre te tene khAMdhaze nahI, trIjA vikalpanuM spaSTIkaraNa pramANe thai zake-upazAnta meha thayA pahelAM jIve A sAMparAyika kramanA badha karyo hAya che, ane jyAre eja jIvanA meha upazAnta thai jAya che tyAre te tene adha karatA nathI. paNa jyAre te upazAnta mAhavALA jIva te meAhanI upazAnta avasthAthI pracyuta ( rahita ) thaI jAya che tyAre te tene adha karaze. ceAthA vikalpanuM spaSTIkaraNa A pramANe karI zakAya-me!huM kSaya thayA pahelAM jIve. sAMpayika kAMdha karyo hAya che eTale ke anAdi kALathI atyAra sudhI te sAMparAyika karmAMnA baMdhathI yukta rahelA che, te dRSTie jotAM teNe sAMparAyika kama bAMdhyuM che, paNa vartamAna samaye jyAre tenA mehanA kSaya thaI jAya che tyAre te mehakSayanI avasthAmAM sAMparAyika karmo bAMdhatA nathI ane bhaviSyamAM paNa te sAMpAyika karmanA adhaka thaze nahI'. gautama svAmIne prazna--( taM aMte ! f* lAdya lavajJavicaM ca dharU puSThA tadveSa ) he bhadanta ! jIva te sAMparAyika karmane sAdi sapayavasita bAMdhe che ? ke sAdi aparyavasita rUpe khAMdhe che ? ke anAdi saparyavasita rUpe bAMdhe che ? ke anAdi aparyavasita rUpe khAMdhe che ? jevI rIte ayyapathika kakha dhanA viSayamAM pahelAM cAra vikalpavALA prazno pUchyA che, eja rIte sAMparAyika kA~kha'dha viSe paNa ahIM cAra vaikalpika prazno pUchyA che. tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke--" poSamA ! ' he gautama ! ( brADya. vA anayiM dhar ) jIva sAMpAyika kane je adha kare che te kAMtA sAdi sapa vasita rUpe kare che, ( gaLAca vA vAyapriya vaSar ) kAMtA anAdi apa visata rUpe kare che, ( baLAca sajJapriya' 'dharU ) kAMtA anAdi sapaya visata rUpe kare che, parantu (no veva La Adya' bannavabrica thar) te sAda apasita rUpe tenA adha karatA nathI. jIva sAdi sapayavasita rUpe sAMparAyika karmAMnA baMdha kare che tenuM spaSTIkaraNa jIva jyAre upazAnta mehavALA banIne tenAthI prazruta ( hita ) thai jAya che ane pachI krIthI zrI bhagavatI sUtra : 7 31 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAre te upazAnta mahadazAne ke kSINa mehadazAne prApta karanArA bane che, tyAre te sAMparAyika karma'nA 'dha sAdi sapazcita rUpe kare che. je jIva abhavya hAya che tenI apekSAe sAMparAyika karmInA badha anAdi aparyavasita hAya che. kSapakanI apekSAe jIva pahelethI ja sAMparAyika kramanA adha anAdi sAvasita rUpe kare che, parantu jIva sapAyika kanA madha sAdi apa vasita rUpe karatA nathI kAraNa ke sAMparAyika karmanA sAdi dha mehepazamathI pradyuta ( rahita ) thayele jIva ja kare che. ane je mAhApazamathI prazruta thayelA che evA jIvA niyamathI ja mehanA kSaya karanArA hAya che, te kAraNe sAMparAyika kanA khadhanA vyavaccheda ( chedana ) saMbhavita haiAvAthI tenA baMdha sAddhi thavA chatAM ayavasita hotA nathI. have gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke-( tamane ! A veLa tela mAMgara) he bhadanta ! zuM jIva peAtAnA eka dezathI (a'zathI) sAMyika karmAMnA eka azanA baMdha kare che ? ke peAtAnA eka aMzathI te sAMparAyika karmanA pUN aMzenA baMdha kare che ? ke peAtAnA samasta azethI tenA samasta azenA baMdha kare che ? A rIte aiyyapathika madhanA viSayamAM je pramANe kahevAmAM AvyuM che, eja pramANe sAMparAyika karmabaMdhanA viSayamAM ahI' kahevAmAM Avyu che. mahAvIra prabhunA uttara--huM gautama pahelA traNa vikalpane ahI svI kAra karavAmAM Avye nathI. paNa chellA vikalpanA svIkAra karavAmAM Avye che, eTale ke jIva peAtAnA samasta aAthI saMpUrNa sAMpAyika karmAMnA badha kare che. 5 s. 4 / / karma-prakRti aura parISaha ke svarUpa kA varNana kama prakRti-parISaha vakatavyatA "" k La malai ! DramayaDhIgo vasAau ' ityAdi sUtrAya (har chA mate ! mayaTIo paLattAo ! ) huM bhainta ! krama prakRti keTalI kahI che? ( vocamA ! ) he gautama ! ( gaTu mmavaDIyo zrI bhagavatI sUtra : 7 32 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HomttA ) karmaprakRtio ATha kahI che. (d TET ) je A pramANe che(nAnAvarafnanna, nAga tarArU) jJAnavaraNIyathI laIne aMtarAya paryantanI ( are ! parIkSA pasuttA) he bhadanta ! parISaha keTalA kahA che? no !) he gautama ! (vAvI parIsa1 ) parISaha bAvIza kahyA che. (raM ) temanAM nAma nIce pramANe che. ( kSitti , nivAra parIduM, lAva haMsA rIsarve) kSudhA parISaha, pipAsA parISaha, yAvat darzana parISaha. (gg of mare! vAvAM ghaNA janmaparINu samayAMti ?) che bhadanta ! te bAvIza parISahene samAveza keTalI kamaprakRtiomAM thAya che ? ( mocanA !) he gautama! (23 vAcakasamovari) bAvIza parISaheno cAra karmaprakRtiomAM samAveza thAya che. ( ka) jema ke (bALavaraLijo, zanine, mobine, aMtarArUNa) jJAnAvaraNayamAM vedanIyamAM, mehanIyamAM ane antarAyamAM (navarane mata me 2 pAraNA yori?) he bhadantA jJAnAvaraNIya karmamAM keTalA parISahAne samAveza thAya che? (camA jo vIra samovati) he gautama ! jJAnAvaraNIya karmamAM be parISahane samAna veza thAya che. (ta jJA) jemanAM nAma A pramANe che. (pannArI, nALArIta2) prajJAparISaha ane jJAnaparISaha (vecaLakanevi mate janme ja parIkSA hamogarati?) he bhadanta ! vedanIya karmamAM keTalA parISahene samAveza thAya che? (jocanA!) he gautama! (gal samovati - naM ) veda. nIya karmamA nIcenA 11 parISahone samAveza thAya che-(vjeva putrI, ricA, haijJA, vara, ca, taLaBIRTTTameva ca, ghaNA venini 48) anukrame pahelA pAMca parISahe-(1) kSudhA, (2) tRSA, (3) zIta (8) uSNa ane (5) daMzamazaka, (6) caryA, (7) zayyA, (8) vadha, (9) raga, (10) tRNasparza ane (11) mala A agiyAra parISahone vedanIya karmamAM samAveza thAya che. (haMsAmonii mare! me 2 parIkSA sori?) he bhadanta ! darzanamohanIya karmamAM keTalA parISahane samAveza thAya che? (joyA!) he gautama! ( taLavINa toya) darzanamohanIya kAma zrI bhagavatI sUtra : 7 33 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAM eka darzana parISahane ja samAveza thAya che. (rimoLine maM! sa samayAMti ?) he bhadanta ! cAritra mahanIya karmamAM keTalA parIbaheno samAveza thAya che? (vA !) he gautama ! (sattA soya tti - 8 nag) cAritra mehanIya karmamAM nIce pramANe sAta parISahene samAveza thAya che. (AratI, ga, strI, nizIphicA, kAcA , saNo, Haiaa purare rimoni je te) arati, acela, strI, nadhikI, yAcanA Akroza ane satkArapuraskAra, A pramANe sAta parISahene cAritra mehanIya kamamAM samAveza thAya che. (aMtarANa mare! ne 6 ggT Toyarasi?) he bhadanta ! aMtarAya karmamAM keTalA parISahAne samAveza thAya che? (toyanA!) he gautama ! ( sAmaur vmorA) aMtarAya karmamAM eka alAbha parISahane ja samAveza thAya che. (sAvida aMdhArU of mare! 4 years guLA?) he bhadanta! sAta prakArane karmane baMdha karanAra jIvane keTalA parIkahe sahana karavA paDe che? (joyA!) he gotama ! cAvIraM rIsA vArA) sAta prakAranA karmane baMdha karanAra jIvane bAvIza parISaha sahana karavA paDe che. (vI puna ve) paNa eka sAthe 20 parISahanuM jIvane vedana karavuM paDe che. (namAM , je samartha sipI gs, samayaM usiNa parIsaha veei, No ta samaya sIyaparIsaha veei, ja samayaM variyA ahuM re, jo te samAM rilIgiruta veuz ) je samaye zIta parISahanuM vedanA thAya che, te samaye uSNaparIvahanuM vadana thatuM nathI, tathA je samaye uNu parISahanuM vadana thAya che, te samaye zItaparISahanuM vadana thatuM nathI. tathA je samaye caryAparISahanuM vadana thAya che, te samaye nadhikI parISahanuM vedana thatuM nathI, ane je samaye niSedhikI parISahanuM vedanA thAya che, te samaye caparISahanuM vadana thatuM nathI. (gvaM vihu dhAstra vi) eja pramANe ATha prakAranA karmane baMdha karanAra jIvane paNa bAvIza parISaha sahana karavA paDe che. paratuM e jIva eka sAkSe 20 parISahenuM ja vedana kare che. ( dAha vaMdhAraNa ne mahe! haiA chattarathA zaru para paNa ?) he bhadanta ! che prakAranA karmone baMdha karanAra sarAga chadmastha jIvane keTalA parISaha sahana karavA paDe che ? (jo !) he gautama ! cha prakAranA karmone baMdha karanAra sarAga chadmastha jIvane (jorAvaNat ) cauda parISaha sahana karavA paDe che. "vAsa puLa veu" paNa te eka sAthe bAra parISahanuM vedana kare che. "ka samartha sI parIsa vera, jo naM NamAM uttinapara veus, s' samaya usiNaparIsaha veei, no ta samaya sIyArIsaha veei, jaM samayaM cariyAparIsahaM veei, No ta samaya sejjAparIsaha veei, jaM samaya sejjAparIsaha veuz, jo te samAM variyAI rahyuM veug) kAraNa ke je samaye te zIta parIbrahanuM vedana kare che te samaye te uSNaparISahanuM vedana karatuM nathI. tathA je samaye te uNaparISahanuM vedana kare che, te samaye te zItaparISahanuM vedana karate nathI. tathA je samaye te caryAparISahanuM vedana kare che, te samaye te zayyAparISahanuM vedana karatuM nathI. tathA je samaye te zayyAparISahanuM vedana kare che, te samaye te caryAparISahanuM vedana karatuM nathI. "RSi vaMdhAraNa ne mete ! vIra. zrI bhagavatI sUtra : 7 34 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjImatlAsa re parIkSA vaLattA ? " he bhaddanta ! eka prakAranA karmonA khadha karanAra vItarAga chamane keTalA parISaho veThavA paDe che ? "noyamA ! " huM gautama ! "tuM cetanadevavidya dhavala ) cha prakAranA karmone aMdha karanAra jIvanA jeTalA parISahA kahyA che, eTalA ja parISahA eka prakAranA karmonA baMdha karanAra vItarAga chaThThumasthanA paNa kahyA . che. (vid pa dhAraNa nuM maMte ! sagoLI macayevajillA vIsadA phaLattat?) he bhadanta ! eka prakAranA kanA baMdha karanAra sacAgI bhavastha kevaLajJAnInA keTalA parISA kahyA che ? " nocamA ! " he gautama eka prakAranA karmonA adha karanAra saceAgI bhavastha kevaLajJAnInA (pAla pIlA nannA ) agi yAra parISaheA kahyA che. (navapuLa veD ) parantu te eka sAthe nava parISa hAnuM ja vedana kare che. ( vaizva nA vivadhaAE ) bAkInuM samasta kathana 6 cha prakAranA karmonA baMdha karanAra jIvanA kathana pramANe samajavuM (atra dhAraNa NaM bhave ! ajogibhavattha kevalisa kaha parIbA vaLattA ?) he bhadanta kama madha rahita ayAgI bhavastha kevalInA keTalA parISaheA kahyA che ? ( poyamA ! ) hai gautama ! karma baMdha rahita ayAgI bhavastha kaivalInA ( ( ekkArasa parIsahA jnnA) agiyAra parISahA kahyA che, (navattuLa veD ) parantu teo eka sAthe nava parISahAnuM vedana kare che. (jJa' samacaM sauyalikvelDa, no saM samayaM usiNaparIsahaM veei, jaM samayaM usiNaparIsaha veei, no ta samaya sIyaparIsaha veei, jaM samayaM cariyAparIsahaM veera, no taM samayaM sejjAparIsahaM veei, e samaya senAIsa ve, to te samaye cariyAvIsarUMverU) kAraNa ke je samaye teo zItaparISanuM vedana kare che, te samaye uSNuparISahanuM vedana karatA nathI, ane je samaye uSNuparISahetu vedana kare che, te samaye zItaparIbahenuM vedana karatA nathI. ane jyAre teo carcAparISahanuM vedana kare che, tyAre zayyAparISahanuM vedana karatA nathI, ane jyAre te zamyA parISahanuM vedana kare che, tyAre carcAparISahanuM vedana karatA nathI. zrI bhagavatI sUtra : 7 35 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkArtha-pahelAnA prakaraNamAM karmavakatavyatAnI prarUpaNa karavAmAM AvI che. have te karmomAM yathAyogya parISahenA avatAranuM (samAvezanuM) nirUpaNa karavA nimitta sUtrakAra ahIM karma prakRti ane parISahenuM varNana kare che. A viSayane anulakSIne gautamasvAmI mahAvIra prabhune pUche che ke-" aMte ! jawhI vaiurao ?" he bhadanta ! sAvaghAnuSThAnarUpa karmaprakRti keTalI kahI che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che-"joyA!" he gautama! "az wwjarImo pUorcho" karmaprakutiyo ATha kahI che. " naET >> je A pramANe che-"jAnALivi jAva tArAM " jJAnAvaraNIya, darzanAvarIya, vedanIya, mohanIya, Ayu, nAma, gotra ane antarAya. gautamasvAmIne prazna-"a si mate ! vtta gora?" he bhadanta! parISaha keTalA kahyA che? mahAvIra prabhuno uttara-"joyA! " he gautama! " jAya ST jaLaat" parISahe bAvIza kahyA che. parISaha zabdanI vyutpatti nIce pramANe cha-" paritaH-samantAt svahetubhiH udIritA mArgAcyavana karmanirjarArtha sAdhubhiH sAte ti jahA " sAdhuo dvArA je mArgathI cuta na thavAne nimitte nirjarAne nimitta badhI taraphathI pitAnA hetuo dvArA udarita karIne sahana karavAne egya hoya, temanuM nAma parISaha che. "saM =aa" te parISahe nIce pramANe che-"jifchAparI rAja vaM de" jiutsAparISaha (ladhAparISaha) pipAsA (tRSA) parISaha, yAvat darzanaparISaha sudhA ane tRSAnI game teTalI vedanA hoya chatAM paNa aMgIkAra karelI maryAdAnI virUddha AhAra pANI nahIM letAM samabhAvapUrvaka evI vedanAone sahana karavI tenuM nAma sudhAparISaha ane tRSAparISaha che A parISahene sahana karavAne bhAva tapasaMyamanI vRddhi karavAne mATe thAya che. tethI melAbhilASI mAdhuo aneSaNaya-aprAsuka AhAra, paNane parityAga karIne tenA kAraNe udbhavatI vedanAone zAntipUrvaka sahana karyA kare che. ahIM "ra" (yAvata) padathI nIcenA parISaha grahaNa karavAmAM AvyA che-zItaparISaha, uSNu parISaha, daMzamazakaparISaha, acalaparISaha, aratiparISaha, strI parISaha, caryAparISaha, naidhikIparISaha, zayyAparISaha, AkrozaparIpaha, vaghaparISaha, yAcanAparISaha, alAbhaparISaha, regaparISaha, tRNasparza parISaha malaparISaha, satkArapuraskAra parISaha, prajJAparISaha, jJAnaparISaha ane darzanaparIvaha "risa pas;" A bhAvavyutpatti anusAra duHkhAdine sahana karavA tenuM nAma parISaha che. "parISahyanta parISahaA pramANe vyutpatti karavAmAM Ave tyAre kSudhA Adi pite ja parISaharUpa banI jAya che. bubhakSA (sudhA, bhUkha) janya duHkhane sahana karavuM tenuM nAma bubhakSAparISaha che. tRSA janya duHkhane sahana karavuM tenuM nAma pipAsAparISaha che. ThaMDI ane garamIne lIdhe game teTalI muzkelI paDe, chatAM paNa temanA nivAraNa mATe agnisnAna Adi keI paNa akathya vastunuM sevana karyA vinA samabhAvapUrvaka te vedanAone sahana karavI tenuM nAma anukrame zIta ane uSNaparISaha che. zrI bhagavatI sUtra : 7 36 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jU, mAkaDa, mAkhI Adi caturindriya jIvAne dazamazaka kahe che. evAM jIvA tathA DAMsa, macchara Adi vAnA upadrava thAya tyAre khinna na thatA, tenA trAsane samabhAva pUrvaka sahana karavA tenuM nAma dazamazaka parISaha che. dazamazakane parISaha gaNavAnuM kAraNa e che ke tee zarIramAM kaSTa utpanna kare che, chatAM paNa temane bhagADavA nahI, temanA bhaya na rAkhavA, temanA upara dveSa na karavA ane temanA dvArA utpAdita kaSTane zAMtithI sahana karavuM tenuM nAma ja daeNzamazake parISahu che. " acela " eTale vajranA abhAva hAya che. sthavira kalpie jINu, khaMDita, alpamUlyavALA ane pramANlRApeta vastra rAkhe che. chatAM paNa temane acela ja gaNavAmAM Ave che. ane te prakAranA parISahune acela parISaha kahe che meAhanIya janya mAnasika vikAranuM nAma rati che, te tene prasaMga AvI paDe tyAre temAM rati-ruci rAkhyA vinA dhaiya`pUrNAMka tene sahana karavI tenuM nAma atiparISaha che. sAdhaka puruSa ke strIe peAtAnI sAdhanAmAM vijA tIya AkarSaNathI lalacAvuM joIe nahI. temaNe maithuna sevanane tyAga karavA joIe-brahmacaya pALavuM joie tenuM nAma ja srIparISaha che. aMgIkAra karelA dharmAM jIvanane puSTa karavAne mATe asaMga khanIne judAM judAM sthAnAmAM-gAma, nagara AdimAM vihAra karavA-temAM niyatavAsa na svIkAravA tenuM nAma carco parISaha che. zUnyAgAra ( sUnAM ghara ) Adi rUpa svAdhyAya bhUmine naiSadhikI kahe che-tene sahana karavuM eTale ke sAdhanAne anukULa ekAnta sthAnamAM maryAMdita samaya sudhI Asana jamAvIne beThA haiAya tyAre bhayane prasaMga AvI paDe te tene bilakula nirbhaya banIne sahI levA tenuM nAma naiSadhikI parISahu che. kAmaLa ke kaThina, UMcI ke nIcI, sahaja bhAve jevI maLe evI jagyAmAM samabhAvapUrvaka rahevuM tenuM nAma zayyAparISahu che. kAI paNa vyakti gALA de, apriya ane kaThora vacana sa'bhaLAve, te tene satkAra samAna gaNIne sahana karI levA tenuM nAma Akroza--pariSaddha che. kAi paNa Rkti lAkaDI Adi vaDe mAra mAre, te paNa tene AnaMdapUrvaka sahana karavA tenuM nAma vadhaparISaha che. bhikSAmAM mAna-apamAnaneA vicAra na karavA eTale ke dIna bhAva ke abhimAna rAkhyA vinA mAtra samayayAtrAnA nibhAva arthe yAcakavRtti svIkAravI tenuM nAma yAcanA parISaha che. icchita vastunI prApti na thAya teA dInatA nahI karavI, prAptinA abhAvane sahana karaveA, abhISTa vastu na maLe teA prAptine badale aprAptine ja sAcu' tapa mAnavuM ane temAMja satASa mAnavA tenuM nAma alAla parISaha che. rAga-rAgajanya pIDAne sahana karavI, cikitsA karAvavAnA bhAva na rAkhavA eTale ke rAgajanya pIDAne vyAkula thayA vinA samabhAvapUrNAMka sahana karavI tenuM nAma rAgaparISaha che. tRNu kuzAdikAnA spajanya duHkhane samatApUrNAMka sahana karavuM-eTale ke sa`thArAmAM athavA teA anyatra tRNAdinI tIkSNatA ke kaThAratAnA anubhava karavA paDe, te te samaye mRduzAnuM sevana karatA hAIe tevA bhAva rAkhave tenuM nAma zrI bhagavatI sUtra : 7 37 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRNasparza-parISaha che. jalla pariSahamAM jalla zabda maLa (mela) vAcaka che. zarIre lAgelA mela janya duHkhane sahana karavuM. zarIra para game teTale mela lAgela hoya, te paNa cittamAM vikSebha thavA na de ane thoDA snAnanI ke vadhAre snAnanI IcchA nahIM karavI-snAnane bilakula parityAga kare tene nAma mala-jala parISaha che. jala zabda gAmaThI zabda che ane te mila zabdane vAcaka che. vasAdi dvArA satkAra karavAmAM Ave ane rAjA Adi dvArA abhyatthAna Adi 3 sanmAna karavAmAM Ave te phUlAI javuM nahIM, ane satkAra puraskAra na thAya te khinna na thavuM tenuM nAma satkArapurarakAra parISa che. satkArapurarakAra parISaha upara jemaNe vijaya meLavyA che evAM sAdhuo svapnamAM paNa satkArapuraskAra nI kAmanA karatA nathI. matijJAna-vizeSarUpa prajJAcamatkAriNI buddhine garva na karavo ane te na hoya te manamAM duHkha na mAnavuM tenuM nAma prajJAparISaha che. atyAdi jJAnarUpa buddhinI viziSTatAnA saddabhAvamAM paNa tenuM abhimAna na karavuM, ane te na hoya te pitAne hIna na mAna tenuM nAma nAnaparISaha che. sUkSma ane atIndriya padArthonuM darzana na thavAthI aMgIkAra karele tyAga niSphaLa jata jaNAya tyAre paNa vivekathI zraddhAmAM aDagatA rAkhavI-zraddhAne bilakula DagavA na devI. azraddhArUpa pariNAma hovA na devuM, tenuM nAma darzanaparISaha che. have gautamasvAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"ggi mate ! jArI parIkSA phag HvacaDIo moti" he bhadanta ! Aje bAvIza parISaha kahyA che, temane samAveza kaI prakRtimAM thAya che. mahAvIra prabhuno uttara-"joyA! " he gautama ! "ghaNuM jayalIlu tti EUR" te bAvIza parISahane samAveza cAra kamaprakRtiyomAM thAya che " nAvaLio , vecA, moLa, tarArUpa" (1) jJAnAvaraNIya karmamAM (2) vedanIyakarmamAM (3) mehanIya karmamAM ane (4) aMtarAya karmamAM te 22 bAvIza parISahone samAveza thAya che. - gautamasvAmIne prazna-"nANAvarabinnevaM kaMse me gha vThThA mocAMti ?" he bhadanta ! jJAnAvaraNIya karmamAM keTalA parISahane samAveza thAya che? eTale ke jJAnavaraNIya karmanA udayamAM keTalA parISahe hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"ho rahA samovari-raM " he gautama! jJAnAvaraNIya karmamAM nIce pramANe be parISahAne samAveza che-"TUMArI. nALava" (1) prajJAparISaha ane (2) jJAnaparISahu prajJAparISaha matijJAnAvaraNarUpa jJAnAvaraNamAM samAvRSTa thAya che. tene samAveza prajJAnA abhAvane anulakSI samajavo joIe. kAraNa ke jJAnAvaraNa karmanA udayathI prajJAne abhAva saMbhavita hoya che tathA evuM je kahevAmAM AvyuM che ke " prajJAnA abhAvamAM dInatAne tyAga karavo joIe ane tenA bhAvamAM mAnane tyAga zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA joie " A kathana cAritramehanIyanA kSApazama AdinI apekSAe thayuM che ema samajavuM. kAraNa ke sahana karavA Adi rUpa je AcaraNu thAya che te cAritra mAhanIya kamanA kSApazama AdithI thAya che. jJAnaparISahune samAveza malyAdi jJAnAvaraNamAM thAya che. '' gautamasvAmInA prazna-'" vecajJeiLa mate ! jmera pIvA pramocakRtti ? " he bhadanta ! vedanIyaka mAM keTalA parISaheAne samAveza thAya che? mahAvIra prabhunA uttara- ' noyamAM ! he gautama ! ekkArasaparasahA samocaratti " vedanIya karmomAM 11 parISahAne samAveza thAya che--eTale ke vedyanIya karmanA udayamAM 11 parISahA haiAya che " ta nA te 11 parISaho nIce pramANe che-" paMceva zrALuputhvI, ricA, saijJA, vaDhe ca, tete ca, taLApragaTTameva ca ralaveniEni' pahelAM pAMca parISaho eTale ke kSudhA, tRSA, zIta, uSNu ane dazamazaka tathA carcA, zayyA, vadha, rAga, tRNuspa ane mala, A 11 agiyAra parISaheAnA vedanIya kamamAM samAveza thAya che. A parISahomAM je pIDA thAya che te vedanIya kamajanya hAya che. tathA te pIDAne je sahana karavI paDe che te cAritra mAhanIya kamane kSayApazamADhi thavAthI ja sahana karavI paDe che. kAraNa ke sahana karavuM' e cAritrarUpa haiya che. caryAdikanA artha pahelA ApI devAmAM AvyA che zd (" ege daMsaNaparIsa gautamasvAmIne prazna-8 kaLamongeinuM mate! jammU vaMti ?" he bhaddata ! dana meAhanIya ka`mAM keTalA parISaheAnA mahAvIra prabhune uttara- gocamA ! '' he gautama ! samoyara ?" danamehanI ka`mAM eka dana parISahanA samAveza thAya che, kAraNa ke darzana tattvazraddhAnarUpa hAya che. tattvazraddhAnarUpa darzana mehanIya kama nA kSApazamAdi thAya tyAre thAya che. danamAhanIyanA udaya thatA te tattvazra dvAnarUpa darzana thatuM nathI. tethI dazanamAnIya ka mAM danaparISahanA samAveza karavAmAM AvyA che. gautama svAmIne prazna--< vRttimauningeAM mate ! janme vIsahA soya 'tti ? " huM bhanta ! cAritrameAhanIya karmomAM keTalA pariSahAnA samAveza thAya che ? << * mahAvIra prabhunA uttara-'" goyamA !''huM gautama ! satta parIsahA samA 'ti " cAritrameAhanIya ka`mAM nIce pramANe sAta parISaheAnA samAveza thAya che-" aratI, acela, itthI, nisIhiyA jAyaNA ya akkose sakkArapuraskAre vRttimomiyo te " arati, acala, strI, naSeAdhakI, yAcanA, Akroza ane satkAra puraskAra. A sAta pariSaheAmAMnA-ati parISahane samAveza mAha nIyamAM thAya che kAraNa ke ati atimahanIyajanya hAya che. araula parI. Sahane samAveza lajjAnI apekSAe jugupsAmeAhanIyamAM thAya che. srIparISahunA puruSaveda mAhanIyamAM ane strInI apekSAe puruSa parISahanA srIveda mAha. nIcamAM samAveza thAya che. kAraNa ke puruSa parISahu srI AdinI abhilASA zrI bhagavatI sUtra : 7 ya parIvahA ro samAveza thAya che ? 39 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpa hoya che. naidhikI parISahane samAveza upasarga, bAdhA ane bhayanI apekSAe bhayamehanIyamAM thAya che. yAcanA pariSahane duSkaratvanI apekSAe mAnamohanIyamAM samAveza thAya che. kotpattinI apekSAe Akroza parISahano mAnamohanIyamAM ane matpatinI apekSAe satkAra puraskAra pariSahane paNa mAnamohanIyamAM samAveza thAya che. A pramANe sAta pariSahone samAveza sAmAnya rIte cAritra mohanIyamAM thAya che. - gautama svAmIne prazna-"saMtarAphag of maMte ! #me parIkSA samocari?" he bhadanta ! aMtarAya karmamAM keTalA parISahAne samAveza thAya che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke "mocamA ! " he gautama! (Aje rAma riladde samocArU) antarAya karmamAM eka alAbha parISahane ja samAveza thAya che. ahIM antarAyane lAbhAntararAya rU5 samajavo. kAraNa ke lAbhAntarAyanA udaya vakhate ja lAbhano abhAva rahe che. A parISaha sahavo te cAritra mehanIyanA kSapazama rUpa hoya che. have sUtrakAra baMdhasthAnanI apekSAe parISahanI prarUpaNa kare che A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke - ( sattavivaMdhan ii mate ! ru parINag gUUttA ?) he bhadanta ! Ayukarma sivAyanA sAta karmone baMdha karanAra jIvanA keTalA parISaha kahyA che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke (noramA ! vAvIsa pattA) he gautama evA jIvanA 22 bAvIza parISaha kahyA che. paraMtu (vAM pujana gpha) te 20 vIsanuM ja vedanA eka sAthe ja kare che. kAraNa ke (6 vamAM pIparIta verU) je samaye te zItaparISahanuM vedana kare che, ( taM samartha rajiLaparIkSaduM veiTu) je samaye te uSNaparISahanuM vedana karatuM nathI, kAraNa ke zIta ane uSNutA vacce paraspara atyanta virodha hoya che. tethI te bannenuM eka sAthe vedanA thavuM saMbhavita nathI. tathA ( jayaM vaNinArIrahuM veda) je samaye te uNaparISahanuM vedana kare che, (bo taM samarthaM sacavarata veda) te samaye zItaparISahanuM vedana karatuM nathI. tathA (= samacaM vicArI g6, Lo raM samartha nirIducA pIchuM ve) je samaye caryAparISahanuM vedana thAya che, te samaye naidhikI parISahanuM vadana thatuM nathI. ( = samartha nirINiyA ghaNI ve, je te samaye parivArIka verU) je samaye naidhikI parISa hanuM vedanA thAya che. te samaye caryAparISahanuM vedana thatuM nathI. grAma, nagara Adi mAM vicaraNa karavuM tenuM nAma caryA che. nagara, grAma AdimAM mAsakalpa Adine svIkAra karyo hoya evA sAdhu svAdhyAya Adine nimitte zAmAMthI utarIne ekAta upAzrayamAM jaIne maryAdita samaya sudhI Asana jamA zrI bhagavatI sUtra : 7 40 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIne besI jAya tenuM nAma nadhikIparISaha che. A banane vihAra ane avasthAna rUpa hovAthI (caryA vihArarUpa che ane nidhinI avasthAnarUpa che) parasparamAM virodha che. te kAraNe te banne eka sAthe saMbhavI zakatA nathI. A rIte zIta, uSNa, caryA ane naidhikI, e cAramAMthI eka sAthe be parIjahonuM ja vedanA thAya che, tethI ja vIsa parISahenuM eka sAthe vedanA thAya che, evuM kahevAmAM AvyuM che. | (gvaM lAtUvivaMdhAraNa vi) saptavidha karmabaMdhakanI jema Ayu sahita aSTavidha karmone baMdha karanAra jIvanA paNa 22 bAvIza parISahe kahyA che, parantu e jIva paNa eka sAthe 20 vIsa parISahAnuM ja vedana kare che, haze gautamasvAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke- (jharinag kaMpAraNa te ! pAcha3mathaksa varU pInag gov?) he bhadanta ! je jhava Aya ane meha sivAyanA cha prakAranA karmone baMdhaka hoya che-sUkSama saMparAyaguNasthAnavatI hoya che-te sUkSama bhakaSAyavALe hovAthI sarAga hoya che ane kevaLajJAnanI utpattithI rahita hovAthI chadmastha hoya che-te evA prakAranA karmanA baMdhaka sarAga chadmastha jIvanA keTalA parISaha kahyA che ? mahAvIra prabhune uttara-(noramA !) he gautama ! (vottarInA pattA?) evA jIvanA 14 parISahe hoya che, parantu (vAsa puLa vepa) te bAra parISahonuM eka sAthe vedana kare che. mohanIya karmanA be bheda kahyA che-(1) darzanamohanIya ane (2) cAritramehanIya temAMthI darzanamohanIya nimittaka eka darzanaparISaha ane cAritramehanIya nimittaka sAta parISahane ahIM abhAva hoya che. jo ke A guNasthAnamAM mehanuM astitva hoya che, paNa te eTaluM alpa hoya che ke ahIM tenuM astitva nahIM jevuM ja hoya che, te kAraNe mohajanya ATha parISahone ahIM abhAva hoya che ane bAkInA 14 parISahanA ja sadbhAva hoya che. vaLI 14 parISahanA saddabhAva chevA chatAM eka sAthe vedana te 12 parISahonuM ja thAya che. tenuM kAraNa e che ke (laM samarthaM sIparIta verU, Lo raM samagaM uNaparI veug) te sarAga chadmastha je samaye zItaparISaha vedana kare che. te samaye te uNaparISahanuM vedana karatuM nathI, tathA (samagaM kaviparINuM vebsa, no te tamAM sI re ) je samaye uNaparISaha vedana kare che, te samaye te zItaparISahanuM vetana karatuM nathI. (6 samaya cariyAparIsaha veei, No ta samaya sejjAparIsaha veei, jauM samayaM zekanAro huM ve, jo te samacaM variyApurI vera) je samaye te caryoparISahanuM dAna kare che, te samaye te zAparISahanuM vedana karatuM nathI. tathA je samaye te zayyA parISaha vedana kare che, te samaye te carcAparISahanuM vedana karatuM nathI. kAraNa ke zIta ane uSNutAnI jema tathA vihAra ane avasthAnanI jema caryA ane zayyA, e bane virodhI zabda hevAthI te bannenuM eka sAthe astitva saMbhavI zakatuM nathI. A rIte zIta, uSNa, caryA, ane zamyA zrI bhagavatI sUtra : 7 41 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e cAra parISahomAMthI eka ja samaye be parISahanuM ja vedanA thaI zake che, te kAraNe ahIM evuM kahyuM che ke te eka sAthe 12 parISahAnuM ja vedana kare che. gautamasvAmIne prazna-(giAvidyAsa ne mane ! vIrA umarathaddha vardI pauttA ?) he bhadanta ! je jIva eka prakAranA karmane baMdhaka hoya che evA upazAnta mahavALA jIvanA ene vItarAga chadmasthanA keTalA parISaha kahyA che ? mahAvIra prabhune uttara-( iva veva nava inniSaTw of) cha prakAranA karmanA baMdhaka jevuM ja kathana ahIM paNa samajavuM. je prakAre cha prakAranA karmanA baMdhaka jIvanA kSudhA, pipAsA. zIta, uSNa, daMzamazaka, caryA prajJA, jJAna alAbha, zayyA, vadha, roga, tRNasparza ane mala e 14 parISaha kahyA che. ane mohanA abhAvane lIdhe darzanaparISaha aratiparISaha, strI parISaha, nadhi. kIparISaha, yAcanAparISaha, AkAzaparISaha ane satkArapuraskAra parISaha, A ATha parISahene temanAmAM abhAva kahyo che. e ja pramANe phakata eka ja kamanA (vedanIya karmane) baMdhaka vItarAga chamastha-upazAnta mohavALA ane kSINa mohavALA jIvanA paNa 14 parISaha hoya che temanAmAM paNa mohajanya ATha parISahone sadabhAva hoto nathI. teo paNa zIta, uSNa, caryA ane zayA, e cAra parISahamAMthI eka samaye be parISahonuM ja vedana kare che. A rIte teo eka sAthe 12 parISahenuM ja vedana kare che. gautamasvAmIne prazna-(grvivaMdhAraNa mese! komivasthA huM parINag guttA) he bhadanta ! eka prakAranA karmanA baMdhaka evA sagI bhavastha kevalI jIvanA keTalA parISaha kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-(joramAM rahyA pachamttA ?) he gautama! vedanIya kamane baMdha karatA te teramAM guNasthAnavatI sogI bhavastha kevalInA 11 parISaha kahyA che, paNa e jIva eka sAthe 9 nava parISahanuM ja vedana kare che, kAraNa ke zIta, uSNa, caryA ane zayyA, e cAra parISahonuM ja eka sAthe vedanA thAya che. eja vAtane (24 nA chatriraMdhAta) A sUtra dvArA samajAvavAmAM AvI che. gautamasvAmIne prazna-( zAha of mete ! konimavasthavarjita paruM parIkSA pachAttA?) he bhadanta ! agI bhavastha abaMdhaka kevalInA keTalA prakAra kahyA che. ? mahAvIra prabhune uttara-(7oyamA !) he gautama ! (prathA sArI paumar ) ayogI bhavastha abaMdhaka kevalInA 11 parISaho kahyA che. paranta (nava guNa gg ) te nava parISahonuM vedana kare che. tenuM kAraNa batAvatAM sUtrakAra kahe che ke-"= samartha sArI rahyuM verU, jo te samAM nipariSahuM teNag," jaM samaya usiNa parisaha veei, no ta samaya sIyaparIsaha veei, jauM samaya zrI bhagavatI sUtra : 7 42 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cariyA parisaha deei, No ta samaya sejAparIsaha veei, jauM samaya sejjAparI , te pAcaM variyAliTuM veu" caudamAM guNasthAnavata, abaMdhaka agI bhavastha kevalI jyAre zIta parISahanuM vedana kare che, tyAre uSNaparISahanuM vedana karatA nathI. tathA jyAre teo uSNaparISahanuM vedana kare che, tyAre zItaparISahanuM vedana karatA nathI. tathA jyAre teo caryAparISahanuM vedana kare che, tyAre zavyAparISahanuM vedana karatA nathI, tathA jyAre teo zamyA parISahanuM vedana kare che, tyAre carcAparISahanuM vedana karatA nathI. kAraNa ke vihAra ane avasthAna, e banemAM virodha hovAthI te bane parISaha eka sAthe hoI zakatA nathI. A rIte zIta, uSNatA, caryA ane zamyA, e cAra parIpahemAMthI eka sAthe be pariSahanuM ja vedana thaI zakatuM hovAthI ahIM evuM kahevAmAM AvyuM che ke teo eka sAthe nava parISahAnuM vedana kare che. je sU. 5 uSNaparISaha ke hetubhUta sUrya kA nirUpaNa uSNaparISahanA kAraNarUpa sUryanI vaktavyatA(jNbuddiivennN bhaMte ! dIve sUriyA ugagamaNamuhuttaMsi dUre ya mUle ya dIsaMti ) he bhadanta ! jambudvIpa nAmanA dvIpamAM be sUryo udaya thavAne samaye dUra hovA chatAM paNa mULamAM (pAse ) dekhAya che, (mannatiya yuduttara mUche ya ca vinaMti) madhyAhanakALe pAse hovA chatAM paNa dUra dekhAya che, (asthamamuhari re ja mUke 2 vIti ) ane asta thavAne samaye dUra hovA chatAM paNa zuM pAse dekhAya che? (hatA, goyamA ! jabUhIveNaM dIve sUriyA uggamaNamuhuttaMsi dUre ya taceva jhAva karathamamuhUMti ratha mUche siMti ) hA, gautama ! jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM be sUrya udaya pAmatI vakhate dUra hovA chatAM paNa pAse dekhAya che, madhyAhnakALe pAse hovA chatAM paNa dara dekhAya che ane asta pAmatI vakhate dUra hovA chatAM paNa pAse dekhAya che. (jabuhIveNaM bhaMte ! dIve sUriyA uggabhaNamuhurtasi majjJati ya muhuttasi ya tyamamuhUraMsi ca savatha samA vaoNvi?) he bhadanta jambudvIpa nAmanA dvIpamAM be sUrya udaya samaye, madhyAhnakALe tathA astakALe zuM sarvatra samAna UMcAIe hoya che? dUtA joyA!) hA, gautama ! (judI rIte riyA sAmA kAra kudai ) jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM be sUrya udaya thatI vakhate madhyAhnakALe tathA asta samaye sarvatra samAna UMcAIe hoya che. (jarUi maMte ! kudIre dIve sUriyA ugamaNamuhurtasi ya majjhati ya muhuttaMsi ya, asthamaNamuhuttaMsi ya mUle jAva uccatteNaM se keNaM khAi aTeNaM bhaMte ! evaM vuccai, jabuddIveNaM dIve sUriyA uggamaNamuhuttaMsi dUre ya, mUle ya dIsaMti jAva atthamaNamuhattaMsi dUre ya, mule ya nIti?) he bhadanta ! jaMbUdvIpa nAmanA be dvIpamAM be sUrya udaya pAmatI zrI bhagavatI sUtra : 7 43 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vakhate madhyAhnakALe. ane asta pAmatI vakhate (yAvatu) UMcAInI apekSAe samAna hoya che, te he bhadanta ! evuM Apa zA kAraNe kahe che ke jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM be sUrya udaya thatI vakhate dUra hovA chatAM paNa pAse dekhAya che, madhyAhnakALe pAse hovA chatAM dara dekhAya che ane astakALe kara hovA chatAM pAse dekhAya che? (goyamA ! lensApaDighAeNaM uggamaNamuhurtami dUre ya, mUle ya dIsaMti, lessA. bhitAveNaM majjJatiya muhuttaMsi mUle ya dUre ya dIsaMti, lessApaDighAeNaM attha maNamuhutasi dUre ya, mUle ya dIsa ti, se teNaTeNaM goyamA ! evaM vuccai-jaMbuddIveNaM dIve sUriyA ugamaNa muhuttaMsi dUre ya, mUle ya, dIsAta jAva atthamaNa jAva dImati) he gautama ! leDyA (teja ) nA pratighAtathI udayakALe be sUrya dUra hovA chatAM pAse dekhAya che, tathA lega (teja) nA abhitApathI madhyAhnakALe teo pAse hovA chatAM dUra dekhAya che ane lesthAnA pratighAtathI astakALe teo dara hovA chatAM paNa pAse dekhAya che. he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke jabUdvIpa temanA dvIpamAM be sUrya udayakALa dUra hovA chatAM pAse dekhAya che. madhyAhnakALe pAse hovA chatAM dara dekhAya che ane astakALa dUra hovA chatAM pAse dekhAya che. (judIjuM maMte tIre bhUriyA i tIrca riM ti, pazupanna vetta chiMti, sAcaM vetta $ti ? he bhadanta ! jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM be sUrya zuM atIta kSetra tarapha dekhAya che ke vartamAna kSetra tarapha jAya che? ke anAgata (bhaviSyakAlina) kSetra tarapha jAya che? (camA !) he gautama! (aa tI reM jAte, ghag ved TdachaMti jo agAna vetta $ti) teo atIta kSetra tarapha jatA nathI, paNa vartamAna kSetra tarapha jAya che. teo anAgata kSetra tarapha paNa jatA nathI. (jabahIveNaM dIve sUriya ki tIya khetaM obhAsaMti, paDuppanna' khetaM obhAsaMti gaLA naM mAsi?) he bhadanta ! jaMbudvIpamAM be sUrya atIta (bhUta. kAlina) kSetrane prakAzita kare che, ke vartamAna kSetrane prakAzita kare che, ke anAgata kSetrane prakAzita kare che ? zrI bhagavatI sUtra : 7 44 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( joyA) he gautama ! (no tIraM raM gomargttiled zomAAMti, Lo arriyaM zomAAMti ) teo atIta kSetrane prakAzita karatA nathI, anAgata kSetrane paNa prakAzita karatA nathI, paNa vartamAna kSetrane prakAzita kare che. (teM mane ! I puduM mAtaMti, ga, mAtaMti?) he bhadanta ! teo zuM pUrNa thayelA kSetrane prakAzita kare che ke aspaSTa kSetrane prakAzita kare che ? (zeramA !) he gautama! (urdu zomAri, Lo zomAAMti jJA chiiAM ) teo pRSTa thayelA kSetrane prakAzita kare che, askRSTa kSetrane prakAzita karatA nathI. (yAvat ) teo cha dizAone prakAzita kare che. (luddIna maMre ! kI sUci tIraM raM unnati ?) he bhadanta ! jambudvIpamAM be sUryo zuM atIta kSetrane udyotita kare che ? ityAdi prazno grahaNa karavA. "durva re niyama navi briliM " he gautama ! teo atIta kSetrane ke anAgata kSetrane udyotita karatA nathI, paraMtu vartamAna kSetrane udyotita kare che. (yAva) teo avazya chae dizAone udyotita kare che. " parva rati, ghauM mAtaMti nava niyama chiiAM) eja pramANe teo tene tapAve che ane camakAve che. (yAvata) teo chae dizAone avazya tapAve che ane camakAve che. (jabuddIveNaM bhaMte ! dIve sUriyANaM ki tIe khette kiriyA kajjai, paDuppanne tti ziriyA kana, anang jiriyA rU? he bhadanta ! ja badrIpamAM zuM te be sUrya atIta kSetramAM kriyA kare che? ke vartamAna kSetramAM kiyA kare che? ke anAgata kSetramAM kriyA kare che ? (joyA!) teo (go tIre re kriDiyA kA ghagvajo re RrivA na, jo vALA lete phririyA zarU) atIta kSetramAM kiyA karatA nathI. anAgata kSetramAM paNa kiyA karatA nathI, paNa vartamAna kSetramAM ja kriyA kare che. (bhA mate ! %i puThThA jharR, mapuTTA jharU?) he bhadanta ! teo zuM spaSTa kriyA kare che, ke apRSTa kriyA kare che ? (jayamAM ) he gautama ! pu kana, no puThThA vajha, kAva nicamAM charisiM') teo spaSTa kiyA zrI bhagavatI sUtra : 7 45 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che, aspRSTa kriyA karatA nathI. ( yAvat ) teA chae dizAmAM niyamathI ja spRSTa kriyA kare che. ( jaMbUddIve NaM bhate ! dIve sUriyA kevaiyaM khetta uDUDha tavati, kevaiyaM letta' de ta`tti, chevacaM satta`tiyitavratti) he bhadanta ! ja'budvIpamAM e sUryAM uparanA keTalI UMcAInA kSetrane tapAve che ? nIcenA keTalI UMDAinA kSetrane tapAve che? ane tirakasanI apekSAe keTalA tirachA kSetrane tapAve che ? ( goyamA ! ) he gautama ! ( n loyaLAca kUda' tati, aTThAraNa locasaaii ahe tavati, sIyAlIsa joyaNasahassAI donni tevaDhe joyaNasae ekkavIsaM ca satrimArloyannatticiMtaetti ) teo UMce 100 yeAjana sudhInA kSetrane tapAve che, nIce 1800 yAjana sudhInA kSetrane tapAve che ane 47263/21/60 ( suDatALIza hajAra, khasA tesaTha ceAjana ane eka ceAjananA 60 bhAgeAmAMthI 21 bhAga pramANu ) ceAjana pramANu tichA kSetrane tapAve che? ( ato NaM bhaMte ! mANusuttarassa pavvayassa je cNdimsuuriyghgnnnnkkhssAravA--meLe aMte ! tevA ja hovavannavA ? ) he bhadanta ! mAnuSettara patanI aMdara je candramA, sUrya, grahagaNu, nakSatra ane tArArUpa devo che, te zu udhvalAkamAM utpanna thayelA che ? ( jJajJAnIvAminame taheva nivaNeluM jJAna joseLa jImnAsA ) he gautama ! A viSayane anulakSIne jIvAbhigama sUtramAM je kathana karavAmAM AvyuM che te samasta kathana " temanA utpAta virahakAla AchAmAM oche. eka samaya che ane vadhAremAM vadhAre 6 mAsane che. " A kathana paryanta grahaNa karavuM. ( yA na maTe ! mALumuttarakSa ) he bhadanta ! mAnuSeAttara parvatanI bahAra je caMdramA Adi devo che, teo zuM leAkamAM utpanna thayelA che ? ( nA jIvAbhigame - jAva iMdANeNaM bhaMte ! kevaiyaM kAlaM ubanAeNaM virahie paNNatte ? ) hai gautama ! A viSayane anulakSIne jevuM kathana jIvAbhigama sUtramAM karavAmAM AvyuM che, te ahIM grahaNa karavuM, ( yAvat ) " he bhaddanta ! indrasthAna keTalA kALa sudhI upapAtathI virahayukta kahyuM che ? " ( ocanA ! ) he gautama ! ( tttAM seva mane ! seva mate ! tti) IndrasthAna ochAmAM ochuM eka samaya sudhI samaya, jotenuM imArA zrI bhagavatI sUtra : 7 46 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane vadhAremAM vadhAre cha mAsa sudhI upapAtathI virahita kahyuM che. he bhadata! Ape evuM kahyuM evuM ja che. he bhadanta ! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te bilakula satya che. A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne gautama svAmI pitAne sthAne virAjamAna thaI gayA. TIkAtha-pahelAnA prakaraNamAM parISahonuM nirUpaNa karavAmAM AvI gayuM. 22 parISahamAM jene samAveza thAya che evA uSNu-parISahanuM pratipAdana paNa tyAM karavAmAM AvyuM che. uSNutAnuM kAraNa sUrya hovAthI have sUtrakAra ahIM sUrya saMbaMdhI vaktavyatAnuM pratipAdana kare che. gautama svAmI mahAvIra svAmIne e prazna pUche che ke "naMgUrI je mete ! rUpiyA maLamuttati TUre 2, mUruM ja rIlaMti" he bhadanta ! jaMbU dvIpa nAmanA dvIpamAM be sUrya kahyA che. te be sUrya jyAre udaya pAme che tyAre dUra hovA chatAM paNa dekhanAra manuSyanI apekSAo pAse dekhAya che. udaya ane asta pAmatI vakhate temane jonAra le ke temane najIkamAM dekhe che jo ke teo kharI rIte te hajAre jana dUra hoya che. paNa te saddabhUta vidyamAna) aMtarane zuM darzaka (dekhanAre ) dekhato nathI athavA zuM jANute nathI ? samajato nathI ? ( mati ca muttari mUje che je 2 vInaMti) tathA madhyAhnakALe sUrya samIpamAM hovA chatAM paNa jenArane te jANe ke bahu dUra raheluM hoya evuM lAge che. kharI rIte madhyAhune sUrya jenAranA sthAnanI apekSAe samIpamAM ja raheluM hoya che. chatAM paNa jenArane e bhAsa thAya che ke sUrya dUra dUra rahele che. jo ke madhyAhnakALe sUrya udayakALa tathA astakALa karatAM samIpanA sthAnamAM rahelo hoya che, chatAM paNa janArane evuM lAge che ke madhyAhnakALe sUrya udayakALa tathA astakALa karatAM UMce sthAne hoya che. jo ke sUrya madhyAhnakALe 800 janane aMtare hoya che, te paNa udayakALa ane astakALanI apekSAe te tere hara mAne che. A kathananuM tAtparya e che ke udaya ane astikALe daSTAnA sthAnanI apekSAe sUrya dUra hovA chatAM paNa tene evuM lAge che ke te tenI samIpamAM ja che. udaya ane astakALe dRSTA hajAre yojana dUra rahelA sUryane jove che, tyAre tene evo bhAsa thAya che ke sUrya potAnI najIkamAM ja che. madhyAhna samaye daSTAnA sthAnanI apekSAe sUrya najIkamAM ja ( 800 ejana dvara) hoya che, chatAM paNa tene te hUra hovAne bhAsa thAya che. kharI rIte te udaya ane astanI apekSAe madhyAhnakALe sUrya vadhAre najIka mAM hoya che, chatAM dekhanArane madhyAhnakALe te vadhAre dUra lAge che. tenuM kAraNa jANavAnA AzayathI A prazna pUchavAmAM Avyo che, eja vAtane sUtrakAre "rathamapuduvaMti tUne 2 maske lIvaMti" A sUtra dvArA prakaTa karI che-astakALe sUrya dUra hoya che paNa najIkamAM dekhAya che tenuM kAraNa zuM che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che-"daMtA, yA " hA, gautama! evuM ja bane che ke (pUrI rIte rajUriyA vamaLamukuttari dUra zrI bhagavatI sUtra : 7 47 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taceva jJAva bakSyamaLamuddusaMsi TUre ca mULe cosaMti ) A jabudrIpa nAmanA dvIpamAM-madhyaja drIpamAM-udaya pAmatI vakhate drAjananA sthAnanI apekSAe dUra rahelA sUya paNa tene samIpamAM dekhAya che, madhyAhnakALe draSTAjananA sthAnanI apekSAe samIpamAM rahelA sUya paNa peAtAnI pratItinI apekSAe tene dUra lAge che, tathA astakALe te ane sUryadrathananA sthAnanI apekSAe dUra hovA chatAM paNa dekhanArane teo pAse hevAne bhAsa thAya che. Avu... kema khane che te AgaLa patAvavAmAM Avaze. gautama svAmInA prazna--( baMghuIvana maLe! re sUriyA kamaLa muduttatti mannattiya muduttatti ya, yamana muduttatti ca savvasya samA vatte N ?) he bhaddanta ! khUdrIpa nAmanA dvIpamAM be sUrya uyakALe, madhyAhnakALe ane astakALe zu satra samAna UMcAIe hoya che ? praznanuM tAtparya e che ke banne sUryAnI UMcAI samabhUtalanI apekSAe zu' khadhe 800 yeAjananI ja che ? 66 mahAvIra prabhune javAma- daMtA, nocamAM ! hA, gautama! e vAta kharI che ke ( pUrvIyeLa phone sUriyA kAmaLa nAma uccattene) A jamUdrIpamAM banne sUrya udayakALe, madhyAhnakALe ane astakALe satra eka sarakhI UMcAie hAya che, gautama svAmIne prazna---- " jaiNaM bharate ! jaMbUddIve dIve sUriyA uggamaNa muhutta siya, majjhatiya, muhuttasi ya, atyamaNamuhutta sica, mUle jAva uccatteNaM " he bhadanta ! jo A budvIpa nAmanA dvIpanA ane sUrya udaya pAmatI vakhate, madhyAhnakALe ane asta pAmatI vakhate satra samAna UMcAie rahelA hAya che (samabhUtalanI apekSAe satra 800 yAjananI UMcAIe rahelA hAya che) evu' Apa kahe che, " ke te N vAr RTrena mate ! haM mukhya, na vuddoveLa dIve sUriyA ugamaNamuttasi dUre ya, mUle ya, dIsati jAva atthamaNamuhutta si jUne ca mULe ca phIla'tti " te! he bhaddanta ! Apa zA kAraNe evuM kaheA che. ke jamUdrIpa nAmanA dvIpamAM e sUrya uyakALe dUra rahelA haiAvA chatAM samIpamAM dekhAya che, madhyAhnakALe samIpamAM hovA chatAM paNa dUra lAge che ane asta pAmatI vakhate krUra heAvA chatAM paNa samIpamAM dekhAya che. / mahAvIra prabhunA uttara --" toyamA ! " huM kAmaLamuduttatti pUreya, mULe ca, rIsaMti ) lezyAnA islathI eTale ke tejanuM prasaraNu nahIM thavAne kAraNe ceAgya thaI jAya che-tethI teo svarUpataH ( kharekhara ) dUra haiAvA chatAM paNu gautama ! ( hellAdiSAn pratighAtathI tejanA pratisUrya sukhapUrNAMka dekhavA zrI bhagavatI sUtra : 7 48 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dRSTAjanane te banne sU najIkamAM hAvAnA bhAsa temanA udayakALe thAya che. ane ( helamitAveAM maLatiyamravrutti mULe ya pUre ca vIsaMto) madhya kALe ane sUrya peAtAnA tejathI pUrNa rIte tapavA lAge che. tethI evI sthitimAM teo duzya ( sukhapUrvaka dekhI na zakAya evA ) banI jAya che. tethI tee najIkamAM hAvA chatAM paNa dekhanArane dUra heAvAne bhAsa karAve che. ( vaM phrensAniyAd aaN atyamana muduttaSi dUre ca mUDhe ca, vIsati ) udayakALanI jema astakALe paNa peAtAnA tejanA pratighAtathI te banne sUrya sukhapUrvaka dekhavA caiAgya hAvAthI, kharekhara dUra hAvA chatAM paNu drAjanane samIpamAM heAya evA bhAsa thAya che. ( se teNaTTeNaM goyamA ! evaM vuccai-ja buddIveNaM dIve sUriyA ugagamaNamuhuttaMsi pUre ca, mUDhe ca, nAva asthamaLa lAva IsaMti) he gautama ! te kAraNe me evuM kahyuM che ke jamUdrIpa nAmanA dvIpamAM e sUrya che. te banne sUrya udayakALe dUra hAvA chatAM drAjanane " pAse che" evI pratIti utpanna karAve che, ane madhyAhnakALe jyAre tee samIpamAM hAya che, tyAre " dUra che" evI pratIti karAve che ane jyAre te anne sUrya asta thavA mAMDe che, tyAre dUra hAvA chatAM paNa * pAMse che' evI pratIti temane karAve che. gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke-( na vuddAneLa mate ! dIve sUriyA kiM tIyaM khettaM gacchati, paDupanna' khetta gacchaMti, aNAgayaM khetta nacchati ? ) he bhaddanta ! A jabudvIpanA khanne sUrya zuM vyatikrAnta kSetramAM Ave che? ke atikrayamANa kSetramAM jAya che ? ke ga*syamAna-bhaviSyamAM jyAM javAnuM che evA gatavya-kSetramAM jAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--< zocamA ! '' he gautama ! ( no tIya chetta paghdhati, paduttpanna vattanachAMti, no aLAya. vatta' zrutti) jaMbudrIpastha banne sUya vyatikrAnta kSetramAM jatAM nathI, gaMsyamAna kSetramAM paNa jatAM nathI, parantu pratipanna ( gamyamAna ) kSetramAM jAya che. atIta kSetramAM tee jatA nathI, kAraNa ke te kSetra teA temanA dvArA atikrAnta thaI gayuM hoya che. tathA anAgata kSetramAM-gasyamAna kSetramAM te jatA nathI tenuM kAraNa e che ke te kSetra vartamAna-gamana vyApArane aviSayabhUta hAya che jeTalA AkAzakhaDane sUrya pAtAnA tejathI vyApta kare che te AkAzakhaMDanuM nAma kSetra che. have gautamasvAmI mahAvIra prabhune evA maa! hAthe sUriyA toya vatta bomala tti, aLALaya etta bomAnnati ? ) he bhaddanta ! A atIta kSetrane prakAzita kare che ? ke vartamAna zrI bhagavatI sUtra : 7 prazna pUche che ke-(navuIvena DuvA, hetta' zomAsati, ja mUThThIpavartI ane sUryAM zuM kSetrane prakAzita kare che ke 49 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anAgata kSetrane prakAzita kare che ? ( avabhAsana zabdano artha ahIM "ISa~kAzita karavuM" thAya che ) mahAvIra prabhune uttara-( no to mAsaMti, paCq le ghaNi, no aA hera zomAAMti) he gautama! jambudvIpanA banane ane sUrya atIta kSetrane prakAzita karatA nathI, anAgata kSetrane paNa prakAzita karatA nathI, parantu te ane vartamAna kSetrane ja prakAzita kare che. te baMne sUrya atIta kSetrane prakAzita karatA nathI, tenuM kAraNa e che ke atIta kSetra te atikAnta thaI javAne kAraNe vartamAna saMbaMdhI avabhAsananA viSayabhata banI zakatuM nathI. e ja pramANe anAgata kSetrane paNa avabhAsita ( prakAzita) nahIM karavAnuM kAraNa e che ke te anAgata hovAthI vartamAna saMbaMdhI ava. bhAsananA vyApArane viSaya banI zakatuM nathI. gautama svAmIne prazna-(ta maMte! pur gomAd"ti, agp gomarnaMti?" he bhadanta ! te banne sUrya je vartamAna kSetrane prakAzita kare che, te zuM pitAnA tejathI pRSTa (saMbaddha) thayelA vartamAna kSetrane prakAzita kare che? ke apRSTa (asaMbaddha) thayelA te kSetrane prakAzita kare che? mahAvIra prabhuno uttara-"jo mA " he gautama ! (pu rAmAnaMti, apu zomAtaMte ) te bane sUrya potAnA tejathI saMbaddha thayelA vartamAna kSetrane prakAzita kare che, paNa asaMbaddha vartamAna kSetrane prakAzita karatA nathI. "lAka niyama charisiM" (yAvata) niyamathI ja te cha dizAone (pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa, urvadizA, adizA) prakAzita kare che. ahIM cAra padathI nIcene sUtrapATha grahaNa karavAmAM Avyo che - ( mare! 6 goruM gomAtaMti, gaLADha mA uMti ?) he bhadanta! te ane sUrya avagADha kSetrane prakAzita kare che, ke anavagADha kSetrane prakAzita kare che? (jo mA ! thoDha zomAnaMti, no goDhuM comAsaMti ) tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke he gautama! te bane sUrya avagADha thayelA kSetrane ja prakAzita kare che-anavagADha kSetrane prakAzita karatA nathI. gautama svAmIno prazna-(maM! zarU karI che jemAnaMti?) he bhadata ! te banne sUrya keTalI dizAone prakAzita kare che? mahAvIra prabhune uttara"ocamA ! niyama jI"i he gautama! te bane sUrya, pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa, uSa ane adhe, e chae dizAone prakAzita kare che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-(kurIveoi bhate! dIve sUriyA ki tIya khettaM ujjoveMti, evaM ceva jAva niyamA chaddisi) he bhadanta ! jaMbudvIpanA ane sUryo zuM atIta kSetrane udyatita kare che? ke vartamAna kSetrane udyatita kare che? ke anAgata kSetrane udyotita kare che ? (udyatita karavuM eTale ghaNuM adhika pramANamAM prakAzita karavuM.) zrI bhagavatI sUtra : 7 50 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kaDe che ke-he gautama ! te banne sUrya' jamUdrIpamAM vamAna kSetrane ja udyotita kare che, atIta kSetrane tathA anAgata kSetrane ja udyoti karatA nathI. eja rIte te banne sUrya potAnA tejathI sRSTa thayelA kSetrane ja udyotita kare che, peAtAnA tejathI aspRSTa rahelA kSetrane udyotita karatA nathI. eja pramANe te banne sUrya peAtAnA tejathI pRSTa chae dizAone udyotita kare che. ( etavRtti, mAsatti, gAya niyamA chiiddha ) he bhadanta ! uSNu kirAvALA haiAvAne kAraNe zuM te banne sUryaM atIta kSetrane tapAve che? ke va mAna kSetrane tapAve che ? ke anAgata kSetrane tapAve che ? tenA uttara ApatA mahAvIraprabhu kahe che ke-he gautama ! te anne sUryaM atIta kSetrane tathA anAgata kSetrane tapAvatA nathI, paNa vartamAna kSetrane ja tapAve che. e ja pramANe e paNu samajI levu' joie ke te anne sUya atIta ane anAgata kSetrane bhAsita ( prakAzita karatA nathI, paNa vartamAna kSetrane ja bhAsita kare che, e ja pramANe tee ( yAvat ) cha dizAone avazya avabhAsita kare che. e ja vAtane have sUtrakAra ziSyanA hitane khAtara bIjI rIte prakaTa kare che. gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke- navuDhAveLa maLe ! TvIne sUri yANaM kiM tIe khete kiriyA kajjai, paDupanne khete kiriyA kajjai, aNAgae khette iiyA ganheM ? ) he bhaddanta ! jaMbudrIpa nAmanA dvIpamAM banne sUryanI zuM atIta kSetramAM kriyA ( avabhAsana AdirUpa kriyA) thAya che? ke vamAna kSetramAM avabhAsana Adi rUpa kriyA thAya che? ke anAgata kSetramAM te kriyA thAya che ? {} mahAvIra prabhunA uttara noyamA ! " he gautama ! ( no sIce tte kiriyA kajjai, paDuppanne khette kiriyA kajjai, No aNAgae khette kiriyA kajjai ) te banne sUrya atIta kSetramAM avabhAsana Adi rUpa kriyA karatA nathI, anAgata kSetramAM pazu avabhAsana Adi rUpa kriyA karatA nathI, parantu vartamAna kSetramAM ja avabhAsana Adi rUpa kriyA kare che. gautama svAmIne prazna -( ttAmaMtte ! puDhDhA haiM, lapuThThAnnara) he bhadanta ! te anne sUryanI vartamAna kSetramAM avabhAsana Adi rUpa je kriyA thAya che te zu pRSTa thAya che ke aspRSTa thAya che ? tenA dvArA spezita je kriyA haiAya che, te kriyAne sRSTa kriyA kahe che. ane tejanA dvArA aspa zita je kriyA haiAya che tene apRSTa kriyA kahe che. mahAvIra prabhunA uttara--< zothamA ! " huM gautama ! (puThThA vagara, no apuThThA jAra, nAva niyamAiila) ane sUryanI te avabhAsana kriyA sRSTaja thAya che, aspRSTa thatI nathI. e ja pramANe chae dizAmAM paNa tejathI pRSTha ( spezita ) thayelI ja avabhAsana Adi kriyA thatI hoya che. zrI bhagavatI sUtra : 7 * 51 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmInA prazna--( na MbuddIne haMmate ! phIce sUyiAvazya hetta' uDUDha tavati, kevaiyaM khettaM ahe tavati, kevaiyaM khettaM tiriyaM tavati ? ) he bhadanta ! jamUdrIpa nAmanA dvIpamAM banne sUrya upara keTalI UMcAinA kSetrane tapAve che? nIce keTalA kSetrane tapAve che ? ane keTalA tirachA kSetrane tapAve che? mahAvIra prabhunA uttara-(oyamA ! ) he gautama ! ( i goyanaU~ca uDUDha tavati, aTThArasa joyaNasayAi ahe tavati, sIyAlIsaM joyaNasahassA i phonni tevo locanasat vatrIsa TrimAC goyanakSa ticita ti) te ane sUrya UMce 100 ceAjana pramANa kSetrane tapAve che, nIce 1800 yAjana kSetrane tapAve che ane 47ra6|21|60 ceAjana pramANa tirachA kSetrane tapAve che. peAtapAtAnA vimAnathI uparanA bhAgamAM 100 caiAjana pramANu ja tApakSetra che, tethI upara sUryanuM tApakSetra 100 ceAjana pramANa kahevAmAM AvyuM che. sUryathI AsA ceAjana sudhI nIce bhUtala che ane bhUtalathI 100 ceAjana nIce adhe. leAkazrAma che. sUrya te khannene udyotita kare che. tethI temanuM tApakSetra nIce 1800 ceAjana pramANa kahyuM che. tathA sUryanuM je tiraththuM tApakSetra kahyuM che, te sarvotkRSTa divasamAM cakSurUspanI apekSAe kahyuM che. A rIte sUnI vakta vyatAnuM nirUpaNa karIne have sUtrakAra nyAtiSikAnI prarUpaNA kare che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune nIce pramANe prazna pUche che--< 'to bhaMte! mANusuttarassa pavtrayastha je caMdima sUriya- gahagaNa - Nakkhava - tArArUvA; teNaM maLe ! sevA udghovavannA ?) he bhadanta ! mAnuSAttara patanA je candra, sUrya, grahagaNu, nakSatrA ane tArArUpa devA che, tee zuM urdhvalAkamAM utpanna thayelA che ? mahAvIra prabhunA uttara---(nAnIvAminame taheva nivaNela-nAyosaiAM immArA ) he gautama ! A viSayanI jevI prarUpaNA jIvAbhigamasUtramAM karavAmAM AvI che, evI ja prarUpaNA ahIM paNa sapUchyu rUpe samajavI. " upapAta virahaeNkALa jaghanyanI apekSAe ( ochAmAM oche ) eka samayane ane vadhAremAM vadhAre cha mAsanA che " ahIM sudhInuM samasta kathana grahaNu karavuM joie. jIvAbhigama sUtramAM A viSayane anulakSIne nIce pramANe kahyuM che " vvovavannA, trimALovavannA, covavannA, cATvacA, caDhyA, narUsamAvannA ?oyamA ! tejuM revA no DhonnA, no jaththovannanA, vimAnovavALA, cArolavALA ) hai gautama ! te candrAdika pAMca jyeAtiSTha daiva urdhvalAkamAM utpanna thayA nathI, peAmAM utpanna thayA nathI, parantu vimAnApannaka che,-cArApapannaka che-jyAtizcakra caraNeApalakSita kSetrAtpanna che. te cArasthitika khyAtiSThAnAM avasthAna kSetrarUpa cAramAM sthitivALA-nathI. tethI tee gati ratika ane gatisamApannaka che. zrI bhagavatI sUtra : 7 para Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke (hayA che bhaMte ! mANusuttarassa jahA jIvAbhigame jAva idadANeNaM bhaMte ! kevaiya' kAla uva. vAgha vigi gutte ?) he bhadata ! mAnuSettara parvatanI bahAranA pradezamAM rahelA candrAdika deva-candra, sUrya, grahagaNa nakSatro ane tArAo zuM urva lekamAM utpanna thayelA che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che-"kA nIvAmiLaze" he gautama! A viSayanuM samasta kathana jIvAbhigama sUtramAM kahyA pramANe samajavuM. te sUtramAM A viSayane anulakSIne nIce pramANe kathana thayuM che- (ne vaMmi jUriya, kAna, navara, tArAvI, temAM mane ! sevA jiM uDDhovavannagA ? goyamA ! veNaM devA no uDDhovavannagA, no kapovavannagA, vimaannopaNali, no vArovavajhan, pATiyA, no jaNAcA, no samAvajanA ) have gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke-(phaMTALe maMte ! vArtha varuM vidhi karavAhai ?) he bhadanta ! IndrasthAna keTalA samaya sudhI IndranA utpAtathI virahita rahe che? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA ! kahaom g mAM, jose ismArA " he gautama ! IndrasthAna IndranA utpAtathI ochAmAM ochuM eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre cha mAsa sudhI virahita rahe che. "te are re mare! ri" have mahAvIra prabhunAM vacanomAM zraddhA vyakta karatA gautama svAmI kahe che ke he bhadanta! ApanA dvArA pratipAdita A samasta viSaya sarvathA satya che. he bhadanta ! ApanI vAta yathArtha cheA pramANe kahIne prabhune vaMdaNa namaskAra karIne gotama svAmI pitAne sthAne besI gayA. sU. 6 AThame uddezaka samApta che 8-8 che navarve udeza kA saMkSipta vivaraNa AThamA zatakane navame uddezaka prAraMbha AThamAM zatakanA navamAM uddezakamAM je viSayanuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che tenuM saMkSipta vivaraNa nIce pramANe che - baMdha viSayaka vaktavyatA, sAdi visasAbaMdha ane anAdi visasAbaMdhanuM kathana. anAdi visasAbaMdhanA prakAranuM pratipAdana. dharmAstikAyane anAdi vizvasA dezabaMdha thAya che evuM kathana. anAdi visasAbaMdhanA kALanuM kathana, sAdi visrasA baMdhanA prakAranuM kathana. baMdhana pratyayika baMdha, bhAjana pratyayika baMdha ane pariNAma pratyayika baMdha, paga baMdha, AlApana baMdha, AlIna baMdha, ghaNuM baMdha, uccaya baMdha, samuccaya baMdha, saMhanana baMdha, dezasaMhanana baMdha, sarvasaMhanana baMdha, zarIra baMdha, pUrvaprogapratyAyika baMdha, pratyupanna praga pratyayika baMdha, zarIra praga baMdha, audyArika zarIra praga zrI bhagavatI sUtra : 7 53 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 64 khaMdha, ekendriyaudArika zarIra prayeAga madha, A badhA khadhaMdhAnuM pratipAdana A uddezakamAM karyu che. audyArika zarIra prayAga baMdha, kayA karmAMnA udayathI thAya che, " evA prazna ane tenA uttara~~ ekendriyaudAzti prayAga adha, pa`cendriyaudArika zarIra prayAga madha, manuSyaudArika zarIra prayAga aMdha, audArika zarIra prayAgamadhakALa, ekendriya, pRthvIkAyika ekendriya, paMcendriyatiyag audArika zarIra khadhanu a Mtara, eke ndriya audArika zarIra prayoga baMdhanu aMtara ane pRthvIkAyika audArika zarIra adhanuM aMtara, A badhAnuM kathana A uddeSakamAM karavAmAM AvyuM che. audArika zarIranA sakhaMdhaka dezakhadhaka ane akhaMdhakAnA alpa bahutvanuM kathana. vaikriya zarIra prayAgabadhanA prakArAnuM kathana. ekendriya vaikriya zarIra prayAgamadha, vAyukAyika ekendriya zarIra prayAgakhadha hoya che ke tenAthI bhinna ( judA prakAranA ) ekendriya zarIra prayAgamadha hAya che ? evA prazna, ane tenA uttara. " vaiSkriya zarIra prayAgabaMdha kayA karmInA udayathI thAya che ? " evA prazna ane tenA uttara. vAyukAyika ekendriya vaikriya zarIra prayAgamadhane viSe prazna. nairayika vaikriyazarIraprayAgamadha, ane tiyagyeAnika vaikriya zarIra pratyeAga khadha viSayaka prazna ane uttara. vaikriya zarIra prayAgabaMdha dezabadha che ke sa adha che, evA prazna ane uttara. vaikriya zarIra prayAgamadhanA kALanuM kathana, vAyukAyikanA vaikriya zarIra prayAgabaMdhanA kALanuM kathana' ratnaprabhA naiyikAnA vaikriya zarIra pratyeAgabaMdhanA kALanuM kathana, vaikriya zarIra prayAga adhanA aMtaranuM kathana, vAyukAyika vaikriya zarIra pratyeAgabadhanA aMtaranuM kathana, tik pa'cendriya vaikriya zarIra prayAgamadhanA aMtaranuM kathana, asurakumAra, nAgakumAra, yAvat sahastrAra devezamAM sabandha ane dezabaMdhanA aMtaranu` kathana, Anata devalAkanA devAnA vaikriya zarIra prayAgabaMdhanA aMtaranuM kathana, traiveyaka kapAtIta ane anuttaraupapAtikanA alpa-mahutvanI vaktavyatA, AhAraka zarIra prayAgamadhanA prakAra viSenA prazna manuSya sivAyanA jIvAne AhAraka zarIrakhadha thAya che ke nahIM, evA prazna ane tenA uttara. ahAraka zarIra pratyeAgama dha kayA karmanA udayathI thAya che, evA prazna ane tenA uttara. dezakhanya, sarvAMgandha, AhAraka zarIra prayAgamadhanA kALa, aMtara, tathA dezamandhaka, sabandhaka ane amandhakonI alpamarhutva vaktavyatAnuM kathana. taijasa zarIra prayAgabandha ekendriyathI laine paryApta sarvArthasiddha pantanA taijasa zarIra prayAgakhaMdha kayA kramanA utkrayathI thAya che? dezakhanya ane sabandha che ke nahIM ? sabandha nathI. tejasa zarIra prayAgakhanya kALa ane tejasa zarIra pracAgabadhanA ataranuM kathana. kANu prayAgamadha-jJAnAvaraNIya kANu zarIra pracogama dha kayA karmanA udayathI thAya che evA prazna-danAvaraNIya kAraNu zrI bhagavatI sUtra : 7 54 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIra pragabanca, sAtavedanIya, asAtavedanIya, mehanIya, nArakAyuSya, tirya nikAyuSa, manuSyAyuSa, devAyuSa, zubha nAma, azubha nAma, ucca gotra, nIca zetra, ane antarAyanA prayogabaMdha viSayaka prazna ane temanA uttara. jJAnAvaraNIya karmane dezabaMdha thAya che ke sarvabandha thAya che, evo prazna ane tene uttara. jJAnAvaraNIya kAmaNa zarIra prayogane banyakALa-jJAnAvaraNIya kAmaNa zarIra pragabaMdhanuM aMtara, dezabandhaka ane sabandhakanuM apabaddhatva AyukamanA dezakhandhaka ane abaMdhakanuM apamahatava. audrArika zarIranA sarva banI sAthe vaikiya zarIra baMdhane saMbaMdha, AhAraka zarIrabandhane saMbaMdha, taijasa zarIrabano saMbaMdha, dezabaMdhaka athavA andhaka kArma zarIra saMbaMdha. dArika zarIranA dezabadhanI sAthe vaikiya zarIra saMbaMdha, vekiya zarIranA sarvabaLenI sAthe dArika zarIrane saMbaMdha, dezamadhanI sAthe dArika zarIra bandhane saMbaMdha, AhAraka zarIranA sarvabaLenI sAthe dArika zarIra baMdhane saMbaMdha, taijasa zarIranA dezabandhakanI sAthe audArika zarIrane saMbaMdha dArika zarIra dezabaMdhaka che ke sarvabadheka che? vaikiya zarIrabandhaka che ke abaMdhaka che? kAzmaNa zarIrabaMdhaka che ke abaMdhaka che ? dezabaMdhaka che ke abaMdhaka che ? kAmeza zarIranA dezabaMdhakanI sAthe dArika zarIra baMdhane saMbaMdha, zarIranA dezabaMdhaka, sabandhaka ane abaMdhakanA alpabahatvanuM kathana. bandha ke svarUpakA nirUpaNa . - ( jiLa maMte ! ?) ItyAdi- sUtrArtha-( vire mane ! vaMdhe vaLaze ?) he bhadanta ! baMdha keTalA zrI bhagavatI sUtra : 7 55 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAranA kahyA che ? ( poyamA! tuviSe varSe vaLajJa-ta'nahrA-potra gheya vIlasAyaMtre ca ) he gautama ! baMdhanA nIce pramANe be prakAra kahyA che (1) prayAga baMdha ane (2) visrasAkheMdha. TIkA"----mADamAM uddezakane ante sUrya, candra ADhiyAtiSNu devAnI vaktavyatAnI prarUpaNA karavAmAM AvI che te vaktavyatA vaijratikI heAya che. tethI vairusika ane prayAgabaMdhanuM pratipAdana karavAnI IcchAthI sUtrakAre A navamAM uddezakanA prAraMbha karyo che. gautama svAmI A viSayane anulakSIne mahAvIra prabhune eve prazna pUche ke " rU viSeAM aMte ! vadhe vaLatte ? " he bhadanta ! puTTugalAdi viSayaka saMbadharUpa aMdha keTalA prakAranA kahyo che ? mahAvIra prabhunA uttara--( poyamA !) he gautama ! (tuviSe va Mdhe vaLatte ) pudgalAdi viSayaka saMbaMdha rUpa baMdha e prakAranA kahyA che. " jahA prakAre nIce pramANe che-( poviMdhe ca, aulattAtre ca) (1) prayeAgabaMdha ane (2) vizvasAya. jIvanA prayAgathI je madha thAya che, te gaMdhane prayAga aMdha kahe che, ane je baMdha svabhAvathI thAya che, te baMdhane vizvasabaMdha kahe che. sU1 // visrAsA bandha ke svarUpakAnirUpaNa // zz vistrakSAmadhanI vaktavyatA " kolasA vadhe aaN aMte ! viSe vaLatte ? " ItyAkri~~ sUtrAtha~~( vIsattA dhanaM mate! rUviSe vaLaze ?) he bhaddanta ! vizvasAbaMdhanA keTalA prakAra kahyA che ? (poyamA ! tuviSe vAte-ta'nA ) he gautama ! visrasAkha dhanA nIce pramANe e prakAra kahyA che-( sAca vIcalA vadhe, aLArU ca, vIsattA je 2) (1) sAdi visasA baMdha ane (ra) anAdi vizvasA chAMdha, ( gaLAca vIratA 'dhenuMmane! rU viSe vaLatte ? ) he bhadanta ! anAdi visasA khadhanA keTalA prakAra kahyA che? (mocana ! viSe jAte-saddA ) zrI bhagavatI sUtra : 7 56 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he gautama ! anAdvi visrasAkha dhanA nIce pramANe traNa prakAra kahyA che-( dharmathiAyaJannamannaprAcInanAya che, adhammatthikAya annamanna praNA covIsamA vadhe, nArayiAya bannemanna prAcInattAvadhe) (1) dharmAM stikAyanA anyAnya anAdi vizvasAbaMdha, (2) adharmAstikAyaneA anyAnya anAdi visasAbaMdha ane (3) AkAzAstikAyane anyAnya anAdi vizvasAbaMdha ( dhammatthikAya annamanna aNAiyavIsasAca ghe NaM bhaMte ! ki desabadhe savvabaMdhe ? ) he bhaddanta ! dharmAstikAyanA anyAnya anAdi vizvasAbaMdha dezamadha rUpa che ke savabaMdha rUpa che ? ( nocamA ! phulavadhe, no sAdhe) he gautama ! dharmAstikAyanA anyAnya anAdi visrasAbaMdha dezabaMdha rUpa che, samadha rUpa nathI. ( evaM ceva adhampratthikAya annabhanna aNAiya vIsasAbadhe vi, etrmaagaastthikaayatramannagaLAca vINavAvaSe vi ) eja pramANe adharmAstikAyanA anyAnya anAdi vasrasA baMdha viSe paNa samajavuM, AkAzastikAyanA anyAnya anAdi vajrasA baMdha viSe paNa eja pramANe samajavuM. ( dharmAsthiAcaannamannabaLA ca vIcharA varSe aaN mate ! hAjamo veza' hor ? ) he bhadanta ! dharmAstikAyanA anyAnya anAdi visrasA 'dha kALanI apekSAe keTalA samaya sudhI rahe che ? (poyamA ! savvastuM) he gautama ! te khaMdhakALanI apekSAe sakALa rahe che. (a dhamathiA pUrva jJAnAsayiANa) eja pramANe adharmAstikAya ane ane AkAzAstikAyanA anyonya anAdi madhanA kALanA viSayamAM pazu samajavuM. sAvisamrAdhAM aMte ! viSe vAte ? ) sADhi visrasAba dha keTalA prakAraneA kahyo che ? lajjata ! ( goyamA ! tiviSe vaLatte-saMjJA) he gautama ! sAdika visasA madhanA nIce pramANe traNa prakAra kahyA che--( vadhaLa va2Na, mAcaLapaNa, virAma vava ) (1) khaMdhana pratyayika, (2) bhAjana pratyayika ane (3) piraNAma pratyayika. ( maiM ta vadhaLaC) he bhadanta ! badhanapratyayika sArdi madhanu' svarUpa kevuM hoya che ? ( nocamA !) he gautama ! ( = dhaLa pannara nanna paramANu poggalA dupapasiyA tipaesiyA jAna dasapapasiyA saMkhejjapaesiyA asaMkhe zrI bhagavatI sUtra : 7 57 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jjapaesiyA aNataparasiyANa khaMdhANa vemAyo niddhayAe vemAyalukhiyAe vemaaynidrasuraNacAra vaMdhAvavarUf samudaq7) dvidezika, tripradezika, daza pradezika parvantanA, saMkhyAta pradezika, asaMkhyAta pradezika ane anaMta pradezika paramANu pula skaMdhenI viSama sinagdhatA dvArA, viSama rUkSatA dvArA ane viSama sinagdhatA rUkSatA dvArA baMdhana pratyayika baMdha thAya che. (vahUnevi pda samAM, roLa banne pArTa-re taM vaMdhaLavavA) te baMdhana pratyAyika baMdha ochAmAM ocho eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre asaMkhyAta kALa sudhI rahe che. baMdhana pratyayika baMdhanuM AvuM svarUpa che. ( ji te mALArUpa) he bhadanta ! bhAjana pratyayika baMdhanuM kevuM svarUpa hoya che? ( mAnavazarU kavi gujakuvA gunnAi sunnataMtukALa mAyApakagif have saty ) eka pAtramAM rAkhI mUkelA junI madirAne junA goLane ane jAnA cekhAne je eka piMDa banI jAya che, tenuM nAma bhAjana pratyayika baMdha che. (qvmi saMtomudutta 3olejuM saMnna DhADha) A baMdha ochAmAM o che eka antamUhUrta sudhI ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAta kALa sudhI rahe che. (te saM mAyAvara rUA) bhAjana pratyayika baMdhanuM e prakAranuM svarUpa che. ( jiM tuM pariNAma svarUA) he bhadanta ! pariNAma pratyayika baMdhanuM kevuM svarUpa che? (FriNAmags kadamAM adama javAnuM kaEUR tariyag =Ava amohANa pariNAmapaccaieNaM baMdhe samupajjai-japaNeNa ekaM samaya, ukkoseNaM chammAsA-se ta pariNAma paccaie-se ta sAiya vIsasA badhe-se tavIsasA badhe) mene, abhravRkSane (vRkSAkAre dekhAtAM meghAne), trIjA zatakamAM kahyA pramANe yAvat aghone pariNAma pratyayika baMdha utpanna thAya che. A baMdha ochAmAM o cho eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre cha mAsa sudhI rahe che. pari. NAma pratyavika baMdhanuM svarUpa A prakAranuM che. A pramANe bhedenuM kathana karavAthI sAdi visasAbaMdha ane vistrasAdhanuM kathana thaI jAya che. TIkArtha-yathAsaMkhya nyAyane Azraya laIne sUtrakAre pahelAM prayogabaMdhanuM nirUpaNa karavuM joItuM hatuM paNa evuM na karatAM sUtrakAre je visasAbaMdhanuM nirUpaNa karyuM che te sUcIkaTAha nyAyane Azrita karIne karavAmAM AvyuM che. temAM gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-- ( vIsatAM maM! zarU vize guntte ?) he bhadanta ! visasA baMdha keTalA prakArane kahyo che? (je baMdha svabhAvathI thAya che, te baMdhane vizvasA baMdha kahe che ) mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! " he gautama! (suvi va ) vizvasA baMdhanA be prakAra kahyA che. "saMjJa" te prakAra nIce pramANe che(nAdura visaNA, aphavA 2) (1) sAdika visasA baMdha ane (2) anAdika visasA baMdha. je svAbhAvika baMdha (vizvasA baMdha) Adi sahita hoya che, tene sAdika visasA baMdha kahe che. prAraMbha rahita je baMdha che tene anAdika visasA baMdha kahe che. zrI bhagavatI sUtra : 7 58 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna-(baLA varasAve naM mate ! #vi Hom?) he bhadanta ! je anAdi visasA baMdha che, tenA keTalA prakAra kahyA che? mahAvIra prabhuno uttara-"noramA ! " he gautama ! (tiviSe i) anAdi visasA baMdha traNa prakArane hoya che. "raMgahA" je prakAre nIce pramANe che-( dharmathijAvanamAjhAvavattAvaMve) dharmAstikAya anyanyAnAdika visasA baMdha. dharmAstikAyanA pradezano je parasparamAM anAdi kALathI svAbhAvika baMdha thaI rahyo hoya che, tene dharmAstikAya ajenyAnAdika visasA baMdha kahe che. e vAta pahelAM prakaTa karavAmAM AvI cukI che ke je baMdha jIvanA prayoga vinA svAbhAvika rIte ja thAya che, te svAbhAvika baMdhane visasA baMdha kahe che. dharmAstikAyanA pradezane je baMdha parasparamAM cAlyo Ave che te ja pravegakRta hoto nathI, te te anAdi kALathI ja evuM baneluM che. tethI dharmastikAyanA pradezanA A prakAranA paraspara baMdhane anAdi kALathI svAbhAvika hovAne kAraNe "dharmAstikAya anya anAdika visUsA baMdha" kahevAmAM AvyuM che. (madhamariyAbasamannabIcavItA7) anAdika vizvasA baMdhane bIjo prakAra adharmAstikAya anyAnAdika visasA baMdha che ane trIjo prakAra (AafthadAca annamana kaLAva vIrA 4) AkAzAstikAya anyonyAnAdika visasA baMdha che. gautama svAmIne prazna-" ghathiAya annamanna naLAkIyarIyAvadhe i mane ! u relave, rAdhe ? " he bhadanta ! dharmAstikAya anya anAdika visasA baMdha zuM dezabaMdha rUpa hoya che, ke sarva baMdha rUpa hoya che ? caTTAImAM je rIte khajurInA pAna AdinuM saMyojana thAya che, te sAjana ( saMbaMdha) dezabaMdha rUpa hoya che. A dezabaMdha sarva bhAgamAM thatuM nathI, paNa kaI kaI bhAgamAM thAya che. A rIte te baMdha dezApekSa hovAthI tene dezabaMdha kahyo che. nIra ane kSIranA baMdha je je baMdha hoya che tene sarva. baMdha kahe che. A baMdha sarvAtmAthI thAya che. A baMdhamAM padArthonuM parasparamAM saMmizraNa thaI jAya che, zrI bhagavatI sUtra: 7 59 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmInA praznane uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che-"revA vadhe, no sadava he gautama! dharmAstikAya anyAdika vizvasA baMdhamAM dezabaMdha thAya che, sarvabaMdha thatuM nathI, kAraNa ke dharmAstikAyanA pradeze paraspara eka bIjA pradezane sparza karIne vyavasthita rahe che. tethI dharmAstikAyamAM je pradezane anya baMdha mAnavAmAM AvyuM che, te dezabaMdha rUpa ja mAnavAmAM AvyA che. jo temAM te pradezane baMdha sarvabaMdha rUpe mAnavAmAM Ave te te dharmAstikAyamAM jeTalA pradeze hoya te badhA pradeza arasparasa-ekabIjAnI sAthe sarvathA antabhUta thaI javAne kAraNe te pradezamAM ekarUpatA AvI javAne lIdhe eka pradezatA ja AvI jaze. tethI evI paristhiti UbhI thaze ke dharma dravyamAM siddhAMtakAe je asaMkhyAta pradezatA kahI che, te saMbhavI zakaze nahIM. (evaM cetra adhammatthikAya annamannaaNAdIyavIsasAbadhe vi) me pramANe adharmAstikAya anyAnAdika visasA baMdhamAM paNa dezabaMdha ja thAya che-sarvabaMdha thatuM nathI. "gvamA0i %Aya namana mArI vinA vadhe "i ane e ja pramANe AkAzAstikAya anyAnAdika visasA baMdhamAM paNa dezabaMdha ja thAya che. sarvabaMdha thatuM nathI. have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "dharma0i kAya annamanna aNAIyavIsasAbadhe Na bhate ! kAlao kevaciraM hoi ? ) bhadanta ! dharmAstikAya anyAnAdika vizvasA baMdha kALanI apekSAe kayAM sudhI rahe che? mahAvIra prabhune uttara-"satradra" he gautama ! dharmAstikAya anyAnAdika visasA baMdha kALanI apekSAe sarvakALa rahe che. "35. sthig ga TriarithA" eja pramANe adharmAstikAya anyAnAdika visasA baMdha paNa kALanI apekSAe sarvakALa rahe che. gautama svAmIne prazna-(vIra vadhe je maMte ! viSe paUU ?) he bhadanta ! sAdika visasA baMdha keTalA prakArane kahyo che ? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! " he gatamA ! "tivide vaLe saMja" sAdika vistrasA baMdhanA nIce pramANe traNa prakAra che-(jaMpAdarA mAyAvaraNa, pariNAdA , ) (1) baMdhana pratyayika, bhAjana pratyayika ane (3) pariNAma pratyayika. ( aSya ane ra vavanaM) A vyutpatti pramANe jenA dvArA baMdhavAmAM Ave te baMdhana che, evuM baMdhana jenuM agaLa karavAmAM Avaze te snigdhatA Adi guNa che. te guNe ja je baMdhanA kAraNarUpa heya che, te baMdhane baMdhana pratyayika sAdika vizvasA baMdha kahe che. bhAjana eTale AdhAra. A AdhAra je baMdhamAM kAraNarUpa hoya che, tene bhAjana pratyayika sAdika visasA baMdha kahe che. pariNAma eTale rUpAntara prApti. te pariNAmAntara zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prApti je sAdika vizvasA baMdhamAM kAraNarUpa hoya che, tene pariNAma pratyayika sAdika visA baMdha kahe che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke- te vita dhaMdhaLavadaghagg!) he bhadanta ! te baMdhana pratyAyika sAdi baMdha kene kahe che ? mahAvIra prabhune uttara-(vaLapadavANa La mArA kuriyA, tiyapaesiyA, jAva dasapaesiyA, saMkhejjapaesiyA, asaMkhejja gaesiyA, anntpevinA ja vaMzaM) he gautama ! baMdhana pratyayika sAdi baMdha te che ke je Dhipradezika, tripradezika, ane dasapradezika paryantanA paramANu pula konA, tathA saMkhyAta pradezika, asaMkhyAta pradezika ane anaMta pradezika paramANu padrala skAnA ( reDhiyA, mAcaraNa ghA, venA nikuMvayA) viSama snigdhatA guNa dvArA ( cIkAzanA guNa dvArA) jemAM snigdhatAnI mAtrA viSama che evI viSamAMza snidhatA dvArA, viSamAMza rUkSatA dvArA, viSamAMza snigdhatA ane rUkSatA dvArA utpanna thAya che. evA baMdhane baMdhana pratyayika sAdi baMdha kahe che. A kathananuM tAtparya nIce pramANe che - ( niudAvAdu vaMdhaH) A niyama anusAra je dvipradezI paramANu pula skadhathI laIne anaMta pradezI paryantanA pula paramANu kanvene para sparamAM snigdha rUkSatAnA vizvamAMzanI apekSAe je baMdha thaI rahyo hoya che. tene baMdhana pratyayika sAdi vizvasAbaMdha kahe che. A baMdha kaI vyakti vizeSa dvArA karAvavAmAM AvatuM nathI, tethI A baMdha vistrasA-svAbhAvika hoya che. ane jyAre snigdhatA ane rUkSatA athavA te banenA viSamAMzavALA be Adi paramANa maLe che tyAre A baMdha thAya che, te kAraNe te sAdi baMdha che. ane snigdhatA Adi rUpa nimittathI te saMpanna hoya che, tethI tene baMdhana pratyayika kahe che. A baMdha (samartha, koNe saMnna kADhaM) ochAmAM ochA eka samaya sudhI rahe che ane adhikamAM adhika asaMkhyAta kALa sudhI kAyama rahe che. eTale ke asaMkhyAta utsarpiNI kALa paryanta te naSTa thatuM nathI. eja vAta nIcenA sUtrAMza dvArA prakaTa karI che-(samaniyA badho na hoi, samalukkhayAe vi na hoi, vemAya niddhalukkhattaNeNaM baMdho u khaMdhANaM) samaguNa-snigdhatAvALA pula paramANuone samaguNa sinagdhatALa pula para mANuo sAthe baMdha thato nathI. samaguNa rUkSatAvALA pula paramANuone samagaNa rUkSatAvALA pudgala paramANu enI sAthe baMdha thato nathI. paraMtu jyAre temanI viSama mAtrA hoya che tyAre ja temane baMdha thAya che. paulika skandhanI utpatti tenA avayava rUpa paramANu AdinA parasparanA soga mAtrathI ja thatI nathI, te mATe saMga uparAMta jenI jarUra paDe che eja ahIM prakaTa karavAmAM AvyuM che skandhanI utpattine mATe snigdhatA (cIkAza) ane rUkSatAnA guNa hovA te Avazyaka hoya che. jyAre te bane anyamAM maLe che zrI bhagavatI sUtra : 7 61. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 tyAre ja madha thAya che. jo A banne guNusama mAtrAmAM hoya teA baMdha thatA nathI. adha thavAne mATe e guNAnI viSama mAtrAnI AvazyakatA rahe che. te viSama mAtrA A pramANe kahevAmAM AvI che, jemake-nirdeniaLa ? ItyAdi A gAthAneA bhAvArtha nIce pramANe che-snigdhanA megaNA adhika snigdhanI sAthe khadha thAya che. eja pramANe rUkSanA pazu te be gaNA adhika karavAthI rUkSanI sAthe madha thAya che. jemake paheluM snigna eka guNu hAya tA khIju snigdha traNa gaNuAthI laIne game teTalA gaNuM haze teA paNa temanA baMdha thaze. ane paheluM snigdha megaNuM hAya, teA khIju echAmAM echu. cAragaNuM te hevuM ja joIe, ane cAragaNAthI adhika hAya tA paNu khaMdha thaI jaze, parantu ama zuAcI echu haze teA khadha thaze nahIM. eja pramANe vRkSanA rUkSanI sAthe baMdha thavA viSe paNa samajavuM. snigdhane rUkSanI sAthe je madha thAya che, te jAnya vajra karIne thAya che, jadhanyanI apekSAe ( ochAmAM ochA ) eka gaNA levA joIe. eTale ke eka gaNA snigdhanA eka gaNA rUkSanI sAthe badha thatA nathI, tethI adhika snigdha rUkSanA adha thaI jaze-pachI bhale te viSama bha0 23 hAya ke sama hAya-eTale ke banne rAzi viSama hAya ke sama hoya, te pazu baMdha thaze. jemake-viSama pahelAmAM be, traNa kri ane khIjAmAM cAra, pAMca, cha Adi hoya teA khadha thaI jaze. samanI apekSAe pahelAmAM e ane khIjAmAM paNa e hAya te paNa baMdha thai jaze. parantu eka gAnA eka gaNAnI sAthe madha thaze nahIM, kAraNa ke tee banne echAmAM AchA (eka) guNavALA hAvAthI akhaddha dazAmAM ja rahe che. gautama svAmInA prazna--(3 ti mAcaLa pa) he bhaddanta ! bhAjana pratyayika sAti baMdha kone kahe che? mahAvIra prabhunA uttara--( mAcaLavaU ALa khunnasurA jInnaranu jInnasaMtuDhALa mAcaLaSa La yaSe samudhvajJarU) hai gautama ! bhAjana pratyayika khadha e che ke je purANA madirAmAM, junA gALamAM ane junA cAkhAmAM thAya che. eTale ke eka pAtramAM bharIne jyAre A padArthani lAMbA samaya sudhI rAkhavAmAM Ave che. tyAre teo piMDarUpa banI jAya che. A rIte piMDa zrI bhagavatI sUtra : 7 62 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpa banI javAnuM kAraNa te bhAjanamAM (pAtramAM) temane bharI rAkhyA te che. tethI A prakAranA piMDabhUta banI javA rUpa baMdhane bhAjapratyayika kahe che. (kaLa tomutta roLa taravahiM te saM mAyAvadara) A baMdhanA ochAmAM oche kALa antarmuhUrtane ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAtakALane hoya che. eTale ke A baMdha ochAmAM ocho eka antamuhUrta sudhI rahe che ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAtakALa sudhI rahe che. gautama svAmIne prazna-(taM pariNAmavza?) he bhadanta ! pariNAma pratyayika baMdha ke heya che? mahAvIra prabhune uttara-(jo mA !) he gautama! pariNAma pratyayika baMdha te che ke je (6 naM mA amAnuM nA jAva to riNAma rUpa of adhe samudavapha) trIjA zatakanA sAtamAM uddezakamAM pratipAdita azvonI (vAdaLonI) ane adbhavRkSa AdikanI rUpAMtara prAsirUpa hoya che. cAva7 " padathI ahIM trIjA zatakanA sAtamAM uddezakamAM kathita nIcenA pAThane grahaNa karavAmAM AvyuM che - ( sandhyAnAm , gaMdharvanagarANAm AkAze vyantarakRtanagarAkArapariNatAnAm ulkApAtAnAm , dizidAhAnAm , dahyamAnamahAnagaraprakAzasadRzAnAm , garjitAnAm, vidyutpAtAnAm, pAMzuvRSTInAm , yakSoddIptAnAm , dhUmikAnAM, mahikAnAM, rajaHudghA tAnAm , candroparAgANAm , sUryoparAgANAm , candrapariveSANAm , sUrya pariveSANAm , praticandrANAm, pratisUryANAm , indradhanuSAm , udakamatsya kapihasitAnAm " A sUtrapAThane artha tyAM ApavAmAM Ave che, te jijJAsuoe tyAMthI vAMcI le. A pariNAma pratyayika baMdhane ochAmAM ocho kALa eka samayane ane vadhAremAM vadhAre cha mAsa hoya che. (re vAcavavA gha) A prakAranuM-pUrvokta rUpanuM sAdika visUsA baMdhanuM svarUpa che. sUtrane aMte sUtrakAra vizvanA baMdhanuM nigamana karatA kahe che ke (kIraNat ) A prakaraNamAM varNavyA pramANenuM vizvasA baMdhanuM svarUpa che. sUra che zrI bhagavatI sUtra : 7 43 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prayogabandhake svarUpanA nirUpaNa prAgadhavatavyatA- "le jiM cho ? ItyAdi- sUtrArtha-(se niM ?) he bhadanta ! praba baMdhanuM svarU, kevuM che? (godhe tiviSe pUcho) he gautama ! pragadha traNa prakArane kahyo che. (raMga) te traNa prakAre nIce pramANe che- (3nA vAvajhavasiMha, sAphA vA vavajJAhig, rAju nA vASira) (1) anAdi aparyavasita (2) sAdisaparyavasita ane (3) sAdi aparyavasita. (ne javajhavahipa che gajuM nIvavijJaof ) temAMthI je anAdi aparyavasita prayoga baMdha che, te jIvanA ATha madhyapradezano hoya che. (saya aai je tiruM anAva pannavaripa) te ATha pradezamAM paNa je traNa traNa pradezane baMdha hoya che, te anAdi apavasita baMdha hoya che. ( resAne ) bAkInA sarva pradezane sAdi saparyasita baMdha hoya che. (taraNa nuM je jANa vagara se i fsaDhA) siddha jIvanA pradezane baMdha sAdi aparyAvasita hoya che. (taratha i ne sArU vAri se jAdi To-dahA) temAM je sAdi saparyavasita baMdha che, tenA nIce pramANe cAra prakAra che-(aDhAvaLa, sacivA, tarI, vive) (1) AlApana baMdha, (2) AlIna baMdha, (3) zarIra baMdha ane (4) zarIra prayoga baMdha (se jiM AstrAvaLa) he bhadanta ! AlApana baMdhanuM svarUpa kevuM che? ( gaDhAvAya " tamArA vA, chaThThamArALa va, uttamArA vA, palAlabhArANa vA, vellabhArANavA vettalayAvAga-varatta-rajju-valli-kusa dabbhamAiehiM sAravAre mukhyam) he gautama! AlApana baMdha te che ke je ghAsanA bhArAne, lAkaDAMnA bhArane, pAnanA bhArane, dhAnyarahita parALanI gAMsaDIne,latAenA bhArAne, latAethI, chAlathI, cAmaDAnI dorIthI, zaNa AdinI derIthI, koI velathI, nimaeNLa darbhothI ane samULa darbhothI bAMdhavAthI thAya che. eTale ke ghAsa vagerenA bhArAne latA Adi vaDe je bAMdhavAnuM thAya che, tene AlA zrI bhagavatI sUtra : 7 14 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pana baMdha kahe che. (korSa saMtomudatta, koNe saMve javAOM) A AlApana baMdha ochAmAM ochA eka aMtamuhaMta sudhI ane vadhAremAM vadhAre saMkhyA takALa sudhI rahe che. (he te mATAvAraMve) AlApana baMdhanuM evuM svarUpa che. ( jiM 7 akriyAvaLavaMdhe?) he bhadanta ! AvIne baMdhanuM svarUpa kevuM che? (ANiyAvaLa vide pAtta-taMdA) he gautama! AlIna baMdhanA nIce pramANe cAra prakAra che- keLA, vAyavadhe, savayava, sAjaNA) (1) zleSaNa baMdha, (2) uccaya baMdha, samuccaya baMdha ane (4) saMhanana baMdha che vija vaM taLAze?) he bhadanta ! zleSaNa baMdhanuM kevuM svarUpa che? (lesaNAbaMdhe jaNaM kuDDANaM, koTTimANaM, khaMbhANaM, pAsAyANa', kadvANaM, cammANaM, ghaDANaM, paDANaM kaDANaM chahAcikkhillasilesalakkhamasitthamAiehi lesaNaehi badhe pazupA) he gautama! zleSaNAbaMdha te che ke je dIvAnuM, maNipastara jaDita bhUminuM, stanuM, prAsAnuM, kASThanuM, cAmaDAnuM, ghaDAonuM, vastronuM ane caDhAIonuM cUnA, kIcaDa, vApa, lAkha ane mINa dvArA paraspara sAthe joDAI javAnuM bane che (jhaorf to muhu pote have 4) A baMdha ochAmAM ochA eka aMtarmuhUrta sudhI ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAtakAla sudhI rahe che. (te saM' jesAva) leSaNa baMdhanuM A prakAranuM svarUpa che. (siM sucave ?) he bhadanta ! uzcaya baMdhanuM svarUpa kevuM 1 (uccayabadhe jaNa taNarAsINa vA, kaTTarArsaNa vA, pattarAsINa vA, tusarA. sINa vA, bhusarAsINa vA, gomayarAsINa vA, avagararAsINa vA, uccatteNaM baMdhe saghanapha) vAsanA DhagalAne, kASTanA DhagalAne, parNanA DhagalAne, tuSanA DhagalAne, bhusAnA (parALanA) DhagalAne, chANanA DhagalAne, kacarAnA Dhaga lAne je kAcAinI apekSAo eTale ke te padArthonA ApasamAM saMbaMdharUpa je baMdha thAya che, tene uzcaya baMdha kahe che. (jaumi saMtomutta, roLa sanna kADha) A baMdha ochAmAM ochuM eka antamuhUrta sudhI ane vadhA zrI bhagavatI sUtra : 7 65 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ remAM vadhAre saMkhyAtakALa sudhI rahe che. (se hai uSyavadhe) uccaya baMdhanuM evuM svarUpa che. | ( saM samudAya?) he bhadanta ! samuccaya apanuM kevuM svarUpa che? (samuccaya badhe jaNaM agaDataDAganadIdahavAvI, pukkhariNI dIhiyANaM guMjAliyANaM, sarANaM,, sarapaMtiyANaM, sarasarapaMptiyANaM, bilapaMtiyANa, devakula-sama pavva-thUma khAiyANaM pharihANaM, pAgArATTAlagacariyadAragopuratoraNANaM pAsAyaghara gAvaLA, haMja-rica-3-ravA-mUha-mApamai-nirivaNa sittera [ vi vaMdhe muvakajha). he gautama! kUvA, taLAva, nadI, draha (phUDa), vApI, puSkiriNI, dIrthika zuM jAlikA, sarovara, sarevara paMkti, sarAsara paMkti (mahAsarovara zreNI), bila pakti, devakula, sabhA, pAU (havA), stUpa, khAIe, parigha, keTa, aTArIo (prAsAdane Urdhva bhAga), carikA (nagara ane durgane madhyavatI bhAga), dvAra, gepura (nagara dvAra), teraNa, prAsAda, ghara, zaraNa (sthAnavizeSa), teNu (gRha vizeSa), bajAra, zRMgATaka mArga, trika mArga catuSTha mArga, casvara mArga, catama mArga, mahApatha (rAjamArga), ItyAdine cUnA dvArA, kIcaDa dvArA ane zleSa ( valepa) nA samuccaya dvArA je baMdha thAya che te baMdhane samucca baMdha kahe che. ( somje to mRdutta, vRkSoneoi aiADha) A baMdha ochAmAM ochA eka aMtamuhUrta sudhI ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAtakALa sudhI rahe che. (je pta samucavaze ) A prakAranuM samuccaya baMdhanuM svarUpa che. (jiM te saMgnaLA ?) he bhadata ! saMhanana baMdhanuM svarUpa kevuM che? (sALA che suvi patta-saMgI) he gautama ! saMhanana baMdhanA nIce pramANe be prakAra che-(rANAnA dheya, saravaNaLaNA che ra) (1) deza saMhanana baMdha ane (2) sarva saMhanana baMdha. (se %i sevAnA che?) he bhadanta ! deza saMhanana baMdhanuM kevuM svarUpa che? (reraNAhanars si -kALa-sujA -gilli, thilli sIya-saMdamANiyA-lohI-lohakaDAha, kaicchu-AsaNasayaNa khaMbha bhaMDa. morAramA rehatALA samuwsjha) he gautama! zakaTa (gADuM), 2tha, yAna, yugya vAhana (ghoDAgADI), gili (hAthInI aMbADI), thili zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( bhaggI ), zikhikA ( pAlakhI), syandamAdikA ( puruSa pramANu vAhana vizeSa ), tAvaDA, kaDAhI, kaDachI, Asana, zayana, staMbha, bhAMDa, pAtra, tathA khIjA' vividha prakAranA upakaraNAdi padArthanA je adha thAya che, te khAdhane deza sahanana baMdha kahe che. ( jJa oLI tomukutte polena laghuna aa N) A saMhanana madha ochAmAM oche eka aMtarmuhUta sudhI ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAtakALa sudhI rahe che. ( te ta taimratAbaLA thai ) A prakAranuM kreza sahanana madhanu svarUpa che. (se triMta savvasALAva'ne ?) he bhadanta ! sava sahanana madhanu svarUpa kevuM che ? ( hravyanA vadhe-te naM hIporAmAna se sa avasAduLaLA maiM) he gautama! dUdha ane pANI Adi padArthonA je aMdha thAya che te dhanuM nAma sasa hanana madha che. A prakAranuM saMhanana baMdhanuM svarUpa che. A ahIM sudhImAM (atta sALA adhe, te te prakriyA thai) sAdi sapa vasita madhanA cAra prakArAmAMthI bIjA prakAra rUpa AlIna baMdhanuM kathanasahanana baMdhanuM nirUpaNu thai javAthI pUrU thAya che. (te jita sIvadhe !) hai bhadanta ! sAdi sapayavasita madhanA je trIjo zarIramadha nAmanA bhedra che, tenu kevu' svarUpa che ? 2) (parI""dha tuviSe vaLatte--saMjJaddA) hai gautama ! zarIrama dhanA nIce pramANe e prakAra che( punovaSA ca, pazupatro (1) pU`prayAga pratyayika zarIrama'dha ane (2) pratyupanna prayAga pratyayika zarIra khaSa (se ja taM puSavayovacaLa ?) he bhaddanta ! pU`prayAga pratyayika zarIrama'dhanu kevu svarUpa che ? ( pubvApayogapaccaie ja NaM neraiyANaM saMsAravatthANaM savvajIvANaM tattha tattha tesu tesu kAraNesu samohaNamANANaM jIvappaesANaM baMdhe samuppajjai ) he gautama te te kSetramAM te te kAraNeA utpanna thavAthI ( samudmAtanA kAraNarUpa vedanA Adi kAraNeA udbhave tyAre) samudUdhAta karatA evA nAraka ane sarva sa'sArI jIveAnA jIvapradezanA je madha thAya che, te madhane pUrvaprayAga pratyayika zarIrakhadha kahe che. ( se sa purvyavvagoLavaPage #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( paDuppannappaAga pacvaie jaNaM kevalanANissa aNagArarasa kevalisamugdhAraNa samohayassa tAo samugghAyAo paDiniyattemANassa aMtarAmathe vaTTamANassa teyA mari Rche samuHkArU) he gautama! kevali samudraghAta dvArA samudaghAta karatA ane tyArabAda te samuddaghAtamAMthI pAchA pharatI vakhate maMthAna avasthAmAM rahetI vakhate kevalIne je tejasa ane kAmaNa zarIrane baMdha thAya che, te baMdhane pratyutpanna pragapratyayika baMdha kahe che. (vi ri?) he bhadanta ! tejasa ane kAmaNa zarIrano baMdha thavAmAM tyAM zuM kAraNa hoya che? (ta re jANa vAlIyA mayaMti, tti) he gautama ! te samaye kevalInA Atmapradeza saMghAta pAme che. te kAraNe te kevalI taijasa ane kAmaNa zarIrane baMdha kare che. (se raM padunniAkhavA) eja pratyutpanna prayoga pratyayika baMdhanuM svarUpa che. (te tta sarI che) A prakAre ahIM zarIrabaMdhanA svarUpanuM pratipAdana pUruM thAya che. | ( jiM sarojAnaM?) he bhadanta! zarIra prayoga baMdhanuM svarUpa kevuM che? (saroja paMjali iniMga) he gautama zarIra prayoga baMdhanA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che-(bolivarIvoja ) (1) dArika zarIra praga baMdha, (veravicArI jugAvo) (2) vaikriya zarIra prayoga baMdha, (mAnasaro ) (3) AhAraka zarIra adha, ( teyArIno ) (4) taijasa zarIra prayoga baMdha ane ( janma gyojaze) (5) kAmaNa zarIra praga baMdha. (rAsTicArIuoLe aMte! vize gov?) he bhadanta! audArika zarIra prayoga baMdha keTalA prakArane kahyo che? (jomA ! vaMvi Tomtti-) he gautama! dArika zarIra prayoga baMdhanA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che-(nivica morADhicIravA baghe, vediyaoraliyasarIrappaogabadhe, jAva paMci diyaorAliyasarIrappaogadhe ) (1) ekendriya audArika zarIra prayoga baMdha, (2) dvIndriya audArikazarIra prega baMdha, (3) teIndriya audArika zarIra prayoga baMdha, () caturindriya audyArika zarIra praga baMdha ane (5) paMcendriya audArika zarIra prayoga sadha. ( egidiya orAliya sarIrappaogabaghe NaM bhaMte ! kaivihe paNNatte 1) zrI bhagavatI sUtra: 7 68 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaM ) (1) dArika zarIra prayoga baMdha, (vevicArI jugAvaze) (2) vaikriya zarIra prayoga baMdha, (mahArANapIrano ) (3) AhAraka zarIra baMdha, (tevANItacgo ) (4) taijasa zarIra prayoga baMdha ane (janmagyojavaze) (5) kAzmaNa zarIra praga baMdha. (rADhicarIrAmojA maM! vi Tv ) he bhadana! audArika zarIra praga baMdha keTalA prakArano kahyo che? (joyA! vaMviSe vaLa-saMg ) he gautama! dArika zarIra praga baMdhanA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che-(vica rADhicaNavA baghe, vediyaoraliyasarIrappaogabadhe, jAva paMci diyaorAliyasarIrappaogabadhe) (1) ekendriya audArika zarIra praga baMdha, (2) hIndriya audArika zarIra prayoga baMdha, (3) teIndriya audArika zarIra praga baMdha, (4) caturindriya audArika zarIra praga baMdha ane (5) paMcendriya audArika zarIra prayoga baMdha. (naMtiya morAtriya sIraNo viSe mete ! viSe paour ?) he bhadanta ! ekendriya dArika zarIra prayoga baMdha keTalA prakArane kahyo che? (camA ! vaMvavide pav-raMgA) he gautama! tenA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che-(guDhavAdattariya gADhicArIzvagove che parva para paM abhilAveNaM bhedo jahA ogAhaNasaMThANe orAliyasarIrassa tahA bhANiyavvo) pRthvIkAyika ekendriya audArika zarIra praga baMdha, A prakAre A abhilApa dvArA "avagAhana saMsthAna " padamAM dArika zarIranA jevA bhede kahevAmAM AvyA che, evA bhede ahIM paNa kahevA joIe. (jAva pajjatagabbhavatiya maNussa paciMdiya orAliya sarIrappaogabadheya, apajjattagaganbhavatiyamaNussa paMciMdiya orAliyasarIrappaoga jAva bagheya) thAvat "paryApta garbhaja manuSya pa cendriya audArika zarIra prayoga baMdha ane aparyApta garbhaja manuSya paMcendriya audArika zarIra prayoga baMdha." (gocita karIne aMte ! dara varaNa vacUi ?) he bhadanta? dArika zarIra prayoga baMdha kayA karmanA udayathI thAya che? zrI bhagavatI sUtra : 7 SE Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( joyamA) he gautama ! ( vIDicaNA , sarathANa nA navA naM jogaM ca bhavaM ca pAuyaM ca paDucca orAliya sarIrappaoga nAma kammassa udaeNaM narasTiyAgona ve) jIvanI savIryatA, sAyagatA, sadbhavyatAthI, pramAda rUpa kAraNathI, karma, ga, bhava ane AyuSyane Azrita karIne audArika zarIra prayoga nAma kamanA udayathI dArika zarIra prayoga baMdha thAya che. (gmtti morArjiA jazo ja che ne! raNa jaNa ago ?) he bhadanta ! ekendriya audyArika zarIra prayoga baMdha kayA karmanA udayathI thAya che? (parva veva) he gautama ! audArika zarIraga baMdha jevI rIte thAya che tevI rIte ja A baMdha thAya che. (putraviNArU viya gorAci nathI. gojape pUrva reva) pRthvIkAyika ekendriya audArika zarIra praga baMdha paNa eja rIte thAya che. (ghava gAMva vArAphayA, pUrva veviyA, paDyuM teDuMdiyaa, evaM caura diyA tirikkhajoNiyapaci diyaorAliyasarIrappaogadhe ja zera) vanaspatikAyika paryantanA ekendriyadArika zarIra prayoga baMdha tathA dvIndriya, trIndriya, caturindriya, ane paMcendriya tiryaMca conika audArika zarIra paga baMdha paNa eja rIte thAya che. (ci diyaorAliya sarIrappaogabagheNaM bhaMte ! kassa kammassa udaeNaM?) bhadanta ! paMcendriya audArika zarIra praga baMdha kayA karmanA udayathI thAya che ? (jogama!) he gautama! (ArivahanoraNA jaya kAra sAthe paDuccapaci diyaorAliyasarIrappaoganAmakammasva udaeNaM, tirikkhapaMci diya pojhizarIgoLa i veva) jIvanI vIryatA, sagatA ane caMdravyatAthI, pramAdarUpa kAraNe, karma, vega, bhava ane AyuSkane Azrita karIne dArika zarIra prayoga nAma karmanA udayathI paMcendriya audArika zarIra prayoga baMdha thAya che. paMcendriya dArika zarIra praga baMdha paNa thAya che. (maNassapaciM diyaorAliyasarIrappaogava gheNaM bhaMte ! kassa kammarasa udaeNaM) he bhadanta ! paMcendriya dArika zarIraga baMdha kayA karmanA udayathI thAya che ? ( !) he gautama ! (variyonAthANa pAraghI gAra zrI bhagavatI sUtra : 7 SO Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AuyaM ca paDuzca maNurasapaci diya orAliya sarIrappaoga nAmakammassa udaeNaM maraNa viMtiya dhorAri parINA ) jIvanI vIryatA, sagatA, sadravyatA, ane pramAdarUpa kAraNathI karma, cega, bhava ane AyuSkane Azrita karIne manuSya paMcendriya audArika zarIra prAga nAma karmanA udayathI manuSya paMcendriya maidArika zarIra prayoga baMdha thAya che. TIkAI-krama pramANe gaNutA pragabaMdhanI prarUpaNa pahelAM thavI joItI hatI, paraMtu "sUcI kaTAha nyAyane " anusarIne pazcAt paThita vistrasA baMdhanI prarUpaNa pahelA karavAmAM AvI che. have sUtrakAra prayAgabaMdhanI nIcenA praznotta dvArA prarUpaNa kare che- gautama svAmIne prazna-(se jiM jAze ?) he bhadanta! vizva sAbaMdhathI bhinna evA praga baMdhanuM svarUpa kevuM che ? eTale ke pragabaMdhanA keTalA prakAra che? - mahAvIra prabhune uttara-(godhe siviSe gute-gA) he gautama! pragabaMdhanA nIce pramANe traNa prakAra che-(barigg vA vAgavatig, hA . avazvavaNig, sAthag a sma ) (1) anAdi aparyavasita, (2) sAdi aparyavasita ane (3) sAdi saparyavasita. jIvanA vyApArathI jIvapradezane ane audArikAdi zarIra pudgalene je baMdha thAya che, tene pragabaMdha kahe che. tenA cAra vikalpa thAya che-(1) anAdi aparyAvasita, (2) anAdi saparya. vasita, (3) sAdi aparyavasita ane (4) sAdi saparyavasita. paraMtu A cAra vikalpamAMthI ahIM traNa vikalpa ja bane che, anAdi saparyavasita rUpa bIjo vikalpa banatuM nathI, tethI upara mujaba traNa prakAra paDe che. have pahelA bhaMgane udAharaNa dvArA samajAvavAne mATe sUtrakAra kahe che ke " taratha ni ne ?" ItyAdi, asaMkhyAta pradezovALA jIvanA je ATha madhyapradeza che, temane anAdi aparyavasita baMdha thAya che, kAraNa ke je samaye kevalI bhagavAna kevalI samudraghAta kare che, te samaye teo samagra lekane vyApta karI le che. para temanA te madhyapradeze eja sthitimAM rahe che temAM koI parivartana thatuM nathI zrI bhagavatI sUtra : 7 71 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anya pradezamAM ja parivartana thAya che. tethI anAdi aparyavasita baMdha jIvanA ATha madhyapradeza sivAyanA anya pradezamAM thato nathI. temanI sthApanA A pramANe samajavI-3| | temanI upara bIjA paNa cAra pradeza che, A rIte samudAyanI apekSAe A ATha pradezane baMdha pratipAdita thayela che. have temanA eka eka pradezone paraspara baMdha thAya che te vAta prakaTa karavAne mATe sUtrakAra kahe che ke-(taratha vi # tioE tiruM sArUNa, kAlAvari, tenA sArA) te ATha pradezomAM paNa traNa traNa pradezane eka eka pradezanI sAthe anAdi aparyavasita (anAdi anaMta) thAya che. pUrvokta rIta pramANe avasthita ( zoThavAyelA, rahelA) te ATha pradezamAMthI uparitana pratarano je kaI eka amuka pradeza che-te amuka pradezane, pitAnI pAsenA be pradezonI sAthe ane nIcenA eka pradezanI sAthe-A rIte te traNa pradezanI sAthe anAdi anaMta saMbaMdharUpa baMdha che. uparanA eka pradezanI sAthe ane nIcenA traNa pradezonI sAthe tene saMbaMdha nathI, kAraNa ke teo tenAthI dUra hoya che. tethI temanI sAthe teno saMbaMdha che te nathI. e ja pramANe adhastana ( nIce lI) prataranI apekSAe paNa samajavuM. eja kAraNe traNa traNa pradezane anAdi anaMtarUpa kahyo che. A madhyama ATha pradeza sivAyanA bIjA je jIvapradezo che temano sAdi aparyavasita, athavA sAdi saparthavasita baMdha hoya che, kAraNa ke teomAM viparivartana thAya che. A pramANe pahelA vikalpanuM spaSTIkaraNa karIne sUtrakAra "anAdi sapavasita rUpe bIjA vikalpanuM spaSTIkaraNa kare che-anAdi saparyavasita rUpa je bIjo vikalpa che te e jInA ATha madhyapradezomAM saMbhavita thatuM nathI, kAraNa ke te ATha pradezo aviparivartamAna che, te kAraNe temanAmAM apakSa sitatA hovAne lIdhe saparyAvasitatA saMbhavI zakatI nathI tethI anAdi apayaMvasita baMdhamAM anAdi saparyavasitatA hotI nathI. have sUtrakAra trIjA vikalpanuM pratipAdana karavAne mATe udAharaNa Ave che (tastha i ? te jANa karavA , te i siDhALa) uparyukata traNa vikalamAMnA je jIva pradezane sAdi aparyavasita jIva baMdha che, te siddha jI kare che, kAraNa ke zailezI avasthAmAM saMsthApita jIva pradezonuM siddha avasthAnI prApti thayA pachI pharIthI paryavasAna thatuM nathI paNa teo je sthitimAM hoya eja sthitimAM kAyama rahe che. tethI siddho dvArA ja sAdi aparyavasita (anaMta) baMdha thAya che. have sUtrakAra cethA vikalapanuM bhedarahita pratipAdana kare che-(tastha je re sA sapasjhavaNig, te ja ravi gur) uparyuMkata cAra vikalpamAMthI je jIvapradezane sAdi saparyavasita baMdha che, tenA cAra prakAra che. (ta jJA) je cAra prakAra nIce pramANe che ( zAstrAva , vANiyAvaLave che, karI che, parIvAraMve) (1) alApanabaMdha, (2) AlInabaMdha (3) zarIra baMdha ane (4) zarIra pragabaMdha zrI bhagavatI sUtra : 7 ra Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dorI Adi vaDe je ghAsa Adune khAMdhavuM tenuM nAma alASana khaMdha che. eka dravyanA bIjA dravyanI sAthe je zrleSarUpe madha thAya che, tenuM nAma AlIna aMdha che. samuddAta avasthAmAM vistArita ane saaAcita jIva pradezonA sama' dhane kAraNe taijasa Adi zarIra pradezone je saMbaMdha vizeSa che, tenuM nAma zarIrakhadha che. athavA keAi evuM paNa mAne che ke samudghAta karavAmAM Ave tyAre amuka jIva pradezeAne sakucita karavAmAM je baMdha thAya che, te madhane zarIramadha kahe che. ( sarIro thai ) audArika Adi zarIranA pratyeAgathI vIryAntarAyanA kSayeApazama Adi dvArA janita vyApArathI-zarIrapudgaleAne grahaNa karavA rUpa je madha thAya che, tene zarIra prayAga khAdha kahe che. athavA zarIra rUpa prayogAnA je aMdha che tenuM nAma zarIra prayAga aMdha che. have sUtrakAra AlApana badha AdinuM vistArapUrvaka samajAve che. gautamasvAmInA prazna-( saMhitA'gAhAyaLaya`SaeN ?) hai danta ! AlApana madhanuM svarUpa kevU che ? mahAvIraprabhunA uttara-(AhAvaLa vadhena'nuM taLamArALavA, TrumarALa vA, pattabhArANa vA palAlabhArANa vA, vellabhArANa vA, bettalayAbAgavarata rjjuvllikusdbbhvidhi' bAvaLa'dha samuLvajJa6) he gautama ! ghAsanI gAMsaDIone, kASThanA bhArAne, pAnanI gAMsaDIne, latAonI gAMsaDIene, athavA kepaleAnI gAMsa DIone je netaranI chAYAthI, latAmethI, cAmaDAnI derIthI, zazunA DhAraDAthI nimULa irSAthI, samULa dathI ane kapaDAnA lAMbA ciMdaraDAthI bAMdhavAmAM Ave che, tene AlApana adha kahe che. te AlApana madha ( bheLa aMtApura khAtenuM saMle dAruM) echAmAM AchA atamuhUta sudhI ane vadhA remAM vadhAre sakhyAta kALa sudhI rahe che. tyAra bAda nAza pAme che. (se tta' AjAvaLadhe evuM kathana AlApana adha viSe tIrthaMkarAdikAe karyu che. gotamasvAmIne prazna-( te jirata mahiyAvaLavadhe ? ) he bhadanta ! AlInabaMdhanuM svarUpa kevu` che? mahAvIra prabhunA uttara-(aphriyAvaLa vadhe. 23ditte ) huM gotama ! AlInamadhanA cAra prakAra che. (la'gaddA) te prakAranI nIce pramANe che-( hesagAya ke, jIvavadhe, lamukhya che saphLaLAya che, (1) zleSazuA khaMdha, (2) uccayama dha (3) samuccayakha'dha ane (4) sa'TunanabaMdha. e padArthone eka bIjAnI sAthe koi zleSapadAtha vaDe joDAvA tenu' nAma zleSaNA badha che. rAzI ( DhagalA ) karavA rUpa je aMdha thAya che tenuM nAma uccaya kha'dha che. uccayanA karatAM paNa viziSTatara je uccaya che tenuM nAma zrI bhagavatI sUtra : 7 73 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samuccaya baMdha che. avayavone je samUha che tenuM nAma saMhanana baMdha che. eTale ke avayanA samUha rUpe je banyana che, te saMhanana baMdha che, have sUtrakAra AlIna baMdhanA cAre prakAranuM udAharaNa dvArA spaSTIkaraNa kare che--gautamasvAmIne prazna-(se jiM gri ) he bhadanta ! zleSaNA baMdhanuM svarUpa kevuM che? tene uttara ApatAM mahAvIra prabhu kahe che ke(lesnnaabdhe jaM NaM kuDDANaM, kohibhANaM, khaMbhANaM, pAsAyANaM kaTANaM, cammANaM ghaDANa, paDANaM, kaDANaM, chahAcikkhillasilesalakkhamahusitthamAiehilesaNaehi badhe muvakanA) he gautama! bhIMtane athavA parvatanA zikharone, kuTriTamene, (maNiprastara khacita bhUmine) stane athavA sthANuone prAsAdane (dhanikanA baMgalAene) kAThene, cAmaDAne, ghaDAone, vastrone, ane caTTA. Ione cUnAthI, mATIthI, zleSa (valepa) thI, lAkhathI, mINathI, rALathI, sarasa AdithI lepa karavAthI cunA Adine temanI sAthe je zleSaNarUpa saMbaMdha thAya che, te leSaNabaMdha kahevAya che. A zleSaNa saMbaMdha rUpa baMdha ochAmAM ocho eka antamuharta sudhI ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAtakALa sudhI te bannemAM arasparasanI aMdara TakI rahe che, tyAra bAda te niyamathI ja naSTa thaI jAya che. gautamasvAmIne prazna- 'i taM varavavaMdhe ?) he bhadanta ! sAdi saparyavasita baMdhanA elanabaMdhanAmanA prakArane je uccayabaMdha nAmane bIjobheda che, tenuM svarUpa kevuM che? mahAvIra prabhune uttara-(0ravA jaze taLAhIna jA, sIna vA, pattAna vA, turavINa vA, muralI vA, nAmacArIkha vA, avArasIna vA, sANaM vaMdhe samupajJaThTha) he gautama ! ghAsane je UMco Dhagale U co Dhagale karavAmAM Ave che, lAkaDAne je UMce Dhagale karavAmAM Ave che, pAnane karavAmAM Ave che. tene je UMce Dhagalo karavAmAM Ave che, bhusA (parALa) ne je UMce Dhagale karavAmAM Ave che, gobara (chANu) ne je UMce Dhagale karavAmAM Ave che, kacarA puMjAne je UMce Dhagale karavAmAM Ave che, te DhagalAmAM rahelA te padArthone parasparanA saMbaMdha rUpa je baMdha che, tene ucaya baMdha kahe che. A uccaya baMdha ochAmAM ochA eka aMtamuhUrta sudhI ane vadhA remAM vadhAre saMkhyAtakALa sudhI rahe che, tyArabAda te naSTa thaI jAya che have gautama svAmI mahAvIra prabhune samuccaya baMdha viSe e prazna pUche che ke - (se $ samudAya che ?) he bhadanta ! samuccaya baMdhavuM kevuM svarUpa che ? mahAvIra prabhune uttara-(samundrA saMgha = 73 tA-navIvaavii, pukkhariNI, dIhiyANaM, guMjAliyANaM, sarANaM, sarapatiyANaM, sarasarapati cAdi, vistRtiyALuM) he gautama ! kUvA, taLAva, nadI, kaha (hUda-phUDa), vAva, zrI bhagavatI sUtra : 7 74 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puSkariNI, dIghikA, guMjAlikA (goLAkAra puSkariNa), sarovara, sarapaMkti, sarasaraH paMkti (mahAsarovaranI zreNI), bilapaMkti, revaDutra ityAdi devakula, sabhA, pAU (havADA), stUpa, khAtikA, parigha, prAkAra ( durga), aTTAlikA (prAsAdane urvabhAga-aTArI), carikA (nagara ane durgane madhyavartI mArga), dvAra, gopura (nagaradvAra), toraNa, "vAsAca ghara ityAdi " prAsAda (rAjabhavana), ghara, zaraNa (sthAna vizeSa ), leNu (gRha vizeSa), ApaNu (bajAra), zRMgATakAkAra mArga, trika mArga, catuSka mArga, cattara mArga, caturmukha mArga ane rAjamArga, A badhAM sthAna vizeno cUnA dvArA, kacarA dvArA ane zleSa-vApanA samuccaya dvArA je baMdha thAya che, tene samuccaya baMdha kahe che. zleSaNa baMdha ane samuccaya baMdhamAM eTalo ja taphAvata che ke te baMdhanI apekSAe A baMdha cUnA AdinA samuccayathI sAdhya thAya che. kaleSaNa baMdhamAM cUnA vagerenA samuccayanI AvazyakatA rahetI nathI. eTale ke zleSaNu baMdha be padArthone caTADavA rUpa hoya che ane samuccaya baMdha kRpa Adi padArthone cUnA Adi dvArA lIMpavA rUpa hoya che. uccaya baMdhamAM palArthonI rAzi karavAnI apekSA rahe che, samuccaya baMdhamAM rAzi karavAnI AvazyakatA rahetI nathI. A samuccaya baMdha (Gomi saMtomuhuraM vorena saMvarga RAruM-2 naM munnAde) ochAmAM ochA eka aMtamuhUrta sudhI ane adhikamAM adhika saMkhyAtakALa sudhI rahe che, tyArabAda te avazya nAza pAme che. samucca baMdhanuM A prakAranuM svarUpa che. - have gautama svAmI saMhanana baMdha viSe mahAvIra prabhune evo prazna pUche che ke-re ja rAjA vaMdhe ?) he bhadanta ! saMvanana baMdhanuM kevuM svarUpa che? eTale ke tenA keTalA prakAra che? mahAvIra prabhune uttara-(vALanA be Turi dgar) he maitama ! saMhanana baMdhanA nIce pramANe be prakAra che- HiThThA vadhe ja, savasANaUMAve che 2) (1) dezasaMhanana baMdha ane (2) sarva saMhanana baMdha kaI eka vastunA eka deza (aMza)ne bIjI vastunA eka dezanI sAthe ApasamAM saMbaMdha thavo, tenuM nAma eka dezasaMhanana baMdha che. jema ke gADI AdinA avayavomAM evuM bane che. sarva rUpe bIjA dravyanI sAthe saMbaMdhita thavuM tenuM nAma sarvasaMhanana baMdha che, jema ke dUdha ane pANImAM e baMdha thAya che. sarva saMhanana baMdhamAM bane padArtha ApasamAM eka-rUpa thaI jAya che. dezasaMhananamAM baMdhamAM evuM banatuM nathI. eja vAtanuM vadhu spaSTIkaraNa nIcenA praznottara dvArA karavAmAM AvyuM che. gautamasvAmIne prazna-(2 vi te hetanA vaMdha) he bhadanta ! dezasaMhanana baMdhanuM svarUpa kevuM che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke(des saMhaNaNA badhe jaM NaM sagaDarahajANajuggagilla thillisIyasaMdamANiyA lohI, zrI bhagavatI sUtra : 7 75 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ loha kaDAhakaDucchuyaAsaNa trayaNakhaM bhabhaMDama ttova garaNa mAINaM sasaMhaNaNA badhe samu vyasar )huM gautama ! zakaDha ( gADuM), ratha, yAna, yugma, gilli, thilli, zikhikA, candvamAnikA, tAvaDA, lAhu kaDAhI, kaDachI, Asana, zayana, staMbha bhAMDa tathA khIjA vividha prakAranA upakarAnA je sabadha hoya che, te deza sahanana madha che. gAlla dezaprasiddha, be hAtha pramANu vedikAthI yukata je vAhanavizeSa che, tene (yugma ) kahe che, (jene hAlamAM rikSA kahe che. (gilli) eTale akhADI ( thilli ) eTale e gheADA joDelI gADI athavA khaggI, ( zikhikA ) eTale pAlakhI puruSapramANu myAnAne svandvamAnikA kahe che (leAhI) zAka vagere pakAvavAnI tavIne kahe che, leADhAnI kaDAhIne ( leAha kaTAha ) kahe che, jenA vaDe dALa Adi padmA pirasavAmAM Ave che, tene kaDachI (vastuchuya) kahe che. mATInA pAtrone bhAMDa kahe che. ane zakArA ( capaNiyA ) ne (amatra) kahe che. tathA A sivAyanA khIjAM paNa je vividha upakaraNeA che, te deza sahanana baMdhathI yukata hAya che--A deza saMhanana madha (naLenuM aMtomahudha jIlloteAM salagna tAruM) echAmAM Ache aMtamuhUta sudhI ane vadhAremAM vadhAre sakhyAtakALa sudhI rahe che. tyAra khAda te khaMdha naSTa thaI jAya che. gautama svAmInA prazna--< te ita' savvasALA vadhe ? " he bhaddanta ! sasahanana khadhanuM svarUpa kevuM che ? mahAvIra prabhunA uttara- satrasALA vadhe tenorogamAphaLa e tta' avvalALArdhe " he gautama! dUdha ane pANImAM je ekatva bhAva rUpa baMdha sabadha che, te sasaMhanana baMdha che. sa`sahanana khaMdhanuM evu svarUpa che. sahanana madhanA khanne prakAranuM kathana pUrU thavAthI sahanana madhanuM kathana ahIM samApta thAya che. A pramANe AlIna madhanA zrleSaNAdha Adi cAra bhedonuM kathana ahIM samApta thAya che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke- se ji te sarI vadhe ? " huM bhaddanta ! sAdi sapa vasita adhanA je zarIra khadha nAmanA je trIjo bheda che, tenuM svarUpa kevuM che ? athavA zarIra dhanA keTalA prakAra kahyA che ? mahAvIra prabhunA uttara--( sarI vadhe tuviSe paLatte-ta'nanhA ) huM gautama ! zarIra madhanA nIce pramANe be prakAra kahyA che( putramonavakhta, vahu. havACo[12C ca, (1) pUrNAMpra`ga pratyayika ane (2) pratyutpanna pratyeAga pratyayika. je zarIra madhamAM pUrvAMkALamAM sevavAmAM Avela prayAga-jItra vyApAra vedanA, kaSAya Adi samudghAta rUpa jItra vyApAra kAraNarUpa hoya che, te ba Mdhane pUrva prayAga pratyayika khadha kahe che. aprAsa pUrva kaivale samrudhAta rUpa vartamAna zrI bhagavatI sUtra : 7 76 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prayoga je zarIra baMdhamAM kAraNarUpa hoya che, te zarIra baMdhane pratyupanna prayoga pratyayika zarIra baMdha kahe che. eja vAta gautama svAmI A prazna dvArA prabhune pUche che-"je jiM te putronag?" he bhadanta ! je zarIra baMdha pUrva praga pratyayika heya che, tenuM kevuM svarUpa che? mahAvIra prabhune uttara-(purAvo padArU = H nerA saMsAra vasthANa savvajIvANa tattha tattha tesu tesu kAraNesu samohaNamANANa jIvappaesANa je samudags, 2 naM purvajonA ) he gautama ! te te kSetramAM te te kAraNe udabhavavAne kAraNe samudraghAtanA kAraNarUpa-vedanA Adi kAraNenA hovAthI samudughAta karatI vakhate-zarIranI bahAra jIvapradezane kADhavArUpa samughAta karavAnA samaye, nAraka ane sarva saMsArI jInA jIvapradezane je baMdha (racanAdi vizeSa) thAya che, tene pUrva praga pratyayika zarIra baMdha kahe che. "tatra tatra kSetrepu" A sUtro dvArA samuddaghAta karavAnA kSetronI bahulatA prakaTa karavAmAM Avela che. tathA "teNu tey zALag" A sUtrAza dvArA vedanA Adi samudyAtanA kAraNenI bahulatA prakaTa karavAmAM AvI che. ahIM evI AzaMkA karavI joIe nahIM ke ahIM zarIrabaMdha prastAvane samaye jIvapradezanuM kathana asaMgata che, kAraNa ke zarIrabaMdha prastAvamAM paNa "tAraNyAta racavA A niyamane AdhAre jIvapradezAzrita taijasa ane kAmaNa zarIranA pradezane levAmAM AvyA che. tethI e vAta siddha thAya che ke vedanA Adi samudraghAta , jIvanA vyApArane kAraNe thayele jIvapradezAzrita taijasa ane kAmaNa zarIrana baMdha, prayoga pratyadhika baMdha ja che. "zarIravaMdha? A pakSAntaramAM te te samaghAtathI pradezone vikherI nAkhIne pharIthI te vikharAyelA jIva pradezane ke jemAM taijasa Adi zarIra pradeza gauNarUpa karAyA che-je baMdha che tenuM nAma zarIra baMdha che. eTale ke mULa zarIrane cheDayA vinA pitAnA Atmapradezane bahAra kADhe che ane temane vistArita kare che, jyAre te pUrNa rUpe vistArita thaI jAya che. pUraNa samudughAta karI cuke che tyAre teo te vistArita Atmapradezane pAchAM saMhata (saMkucita) karI le che. daMDa, kapATa, maMthAna ane lokapUraNa, e badhuM karavAmAM cAra samaya lAge che, ane pAMcamAM samaye samUddaghAtamAMthI nivRtta thatA evA teo jyAre maMthAnamAM vartamAna (rahelA) hoya che, tyAre temanA tejasa ane kAmaNa zarIrane je baMdha thAya che, te pratyutpanna prayoga pratyayika baMdha che. ahIM je pAMcamAM samayamAM thanArA taijasa ane kArpaNa baMdhane pratyutpanna prayoga pratyayika baMdha kahyo che, tenuM kAraNa e che ke A baMdha tyAM abhUtapUrva ja hoya che. jo ke chaThThA Adi samayamAM paNa tejasa Adi zarIrane saMghAta hoya che, paNa ahIM tene ulekha karavAmAM Avyo nathI kAraNa ke te abhUtapUrva hotuM nathI paNa bhUtapUrva hoya che. eja vAtane satrakAre "saMtarA ja vadanAkSa" A sUtrAza dvArA prakaTa karI che, zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmInA prazna- tatha phri jALa ? " huM bhaddanta ! pAMcamAM samayamAM ja vamAna ( sthita ) kevalIne taijasa ane kANu zarIranA badha thavAnu` kAraNa zuM che ? mahAvIra prabhunA uttara-( nocamA ! avajJAtIyA mayaMti) huM gautama ! samuddhAtamAMthI nivRtta thatI vakhate te kevalInA jIvapradeze saMdhAta rUpa thaI jAya che. eTale ke samuddAta kALe vikharAyelA Atmaprade samud ghAtamAMthI nivRtta thatI vakhate ekatrita thaI jAya che-eja AtmapradezAnuM anusaraNa karIne temane taijasa Adi zarIra pradezeAnA baMdha thAya che. zarIra madha " A pakSAntaramAM " jJApthAt saTrUca deza nA anusAra tejasa ane kANunA AzrayabhUta hAvAthI zarIrI AtmAnA pradezAne taijasa kAmaNu rUpa kahevAmAM AvyA che ane temanA baMdha thAya che, evu' kahevAmAM AvyuM che, pratyutpanna prayAga pratyayika madhanu' svarUpa A prakAranuM che, 99 have sAdi sapa vasita madhanA zarIra prayAga madha nAmanA je cAthA bheda che tenA viSe gAtama svAmI nIce pramANe prazna pUche che< a_fr sa sIboya che ? " he bhadanta ! zarIra prayoga khaMdhanu svarUpa kevuM che? ' mahAvIra prabhunA uttara-( sIqgoLa, paMcaviSe vaLatte--ta nA " huM gotama ! zarIra prayAga baMdhanA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che-- (orAliyasa rIrappa ogabadhe, veuvjiya sarIrappa ogabadhe, aahaargkhriirpagoya'dhe, tecAsarI vpo 'dha, mAlarIqoLaya'N) (1) AdArika zarIra prayAga madha, (2) vaikriya zarIra prayAga adha, (3) AhAraka zarIra prayAga adha, (4) tejasa zarIra prayAga aMdha ane (5) kANu zarIra prayAga ja. have gautama svAmI aidArika zarIra prayoga baMdha viSe mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che-" gorAyisarI voya dhaLa aMte ! nirde phaLaze ? " he bhadanta ! AdArika zarIra prayAga madha keTalA prakAranA kahyo che ? mahAvIra prabhune uttara--" gocanA ! viSe vatte-saMjJA " huM gAtama | AdArika zarIra prayAga madhanA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che " egi diyaorAliyakharIrappaogabadhe, beiMdiya orAliyakharorappaoga ghe, jAva 'pittiya orAsicannarI voma'ne '' (1) ekendriya AdArika zarIra prayAga adha, (2) eindriya AdyArika zarIra prayAga khadha, (3) teindriya dvArika zarIra prayAga kha'dha, (4) caturindriya ekArika zarIra prayAga badha ane (5) paMcendriya aidArika zarIra pratyeAga madha. ', gautama svAmInA prazna--nici joAhiya rIvpoLa varSaLa' are ! ka viSe vaLatte ? he bhadanta ! ekendriya audArika zarIra prayAga madha keTalA prakAranA che zrI bhagavatI sUtra : 7 78 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhunA uttara--" goyamA ! 'huM gautama ! ( vidne pAse saMgA), ekendriya audArika zarIra prayAga madhanA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che-( puvidhA niniyamorAjiyalIqo) pRthvIkAyika ekendriya audyArika zarIra prayAga baMdha (chyuM r La' mijAyeLa meTro nahIM oLA LasaMTAne oAhiya rIsa tA mALicatro ) prajJApanA sUtranA 21 mAM avagAhana saMsthAna padghamAM pRthvIkAyika ekendriya audvArika zarIra prayega adha viSayaka abhilApa dvArA akAyika Adi bhenuM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ahIM paNa kahevuM joie. ( jJAna jannattammavatiya manussa paMcidiya orAliyarI epa ogabadhe ya, " paryAptaka garbhaja manuSya paoNMcendriya audArika zarIra prayAga madha " sudhInuM kathana ahIM grahaNa karavu. ahIM (jJAna) (yAvata) padathI akAyika tejaskAyika, vAyukAyika, ane vanaspatikAyika ekendriya jIvAnA audyArika zarIra prayAga badhane, vikalendriyanA audArika zarIra prayoga baMdhane, paMcendriya tiyagyeAnika audvArika zarIra prayAga aMdhane, paryAptaka ga ja manuSya paMcendriyanA audArika zarIra prayAga adhane tathA aparyAptaka garbhaja manuSya paoNMcendriyanA audArika zarIra prayAga madhane grahaNu karavAmAM Avela che. ,, gautamasvAmIne prazna--(ohiyalIqgoLavadha na` mate ! khAsa jambarana ra' ?) he bhadanta ! audArika zarIra prayAga baMdha kayA karmanA uddeyathI thAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--" zocamA ! " he gautama ! ( vIriyamanona sa(cANa mAtA, jnma 2, mavuM 6, AcaM, Dukhya ohica sIraoonAmasmaraNa sudhAraDhicalIyona 'dhe ) savIya tA, sayeAgatA ane sadravyatAthI tathA pramAdarUpa kAraNe kama, yeAga, bhatra ane AyuSkane Azrita karIne jIvanA audA!raka zarIra pratyeAga nAmakamanA uddaya thavAthI audyArika zarIra prayAga aMdha thAya che. vIryAntarAya kamanA kSApazamAdi dvArA janya zaktinuM nAma vI che. ane te vIryathI yuktatAnuM nAma sItA che. ekendriyathI laine pacendriya paryantanA samasta jIvezamAM taratamAdi ( vadhAre, enAthI paNa vadhAre ) rUpe sItA hoya che. mana, vacana ane kAyanA vyApAra ( pravRtti ) te ceAga kahe che. te yAgathI yuktatAne sayogatA kahe che. tathAvidha putlAnuM nAma dravya che. ane te dravyathI yuktatAnuM nAma sadravyatA che. vikathA, kaSAya AtinuM nAma pramAda che. udayavartI ekendriya jAti Adi karma, kAyacAga, Adiyoya, anubhUyamAna tiryaMca Adi bhava, ane udayatrI tiya gAyuka Adi AyuSka che. jIva jyAre A sItA AdithI yukta thAya che, ane karyuM, cAMga Adine adhIna thAya che, tyAre audyArika zarIra sampAdaka nAma kramanA udayathI tenA dvArA audArika zarIra pratyeAga adha thAya che. gautama svAmIne prazna-( nAnAicohiyalIpopa che. mate ! zrI bhagavatI sUtra : 7 79 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PERS_SqQT* ? ) huM bhainta ! ekendriya audyArika zarIra prayAga adha kayA karmanA udayathI thAya che ? tenA uttara ApatA prabhu kahe che ke-" goyamA ! 'huM gautama ! " dyuM cela " sIyatA, saceAgatA, sadravyatA, pramAda pratyaya, kama, cAga, bhava ane AyuSyanI apekSAe ekendriya audyArika zarIra sampAdaka nAma kamanA udaya thAya tyAre jIva ekendriya audArika zarIra prayAga khadha kare che . eja pramANe pRthvIkAyika ekendriya audyArika zarIra prayAga dha pRthvIkAyika ekendriya audyArika zarIra prayoga nAma kama~nA udayathI thAya che. " vaM jJAna vaLaRpha kAiyA " eja pramANe aprakAyika, tejaskAyika, vAyukAyika ane vanaspati kAyika ekendriya audyArika zarIra prayoga khaMdha paNa savIya'tA, sayogatA AdithI laIne AyuSka pantanAnI apekSAe akAyika, tejaskAyika, vAyukAyika ane ane vanaspatikAyika ekendriya audArika zarIra prayAga nAma karmanA udayathI thAya che. ( OM =niyA, vaM sepha viyA, vaM ca niyativivaloniyA gohiya sarIvaLo vadhe eja pramANe dvIndriya audArika zarIra prayoga madha, zrIndriya audyArika zarIra prayoga adha, caturindriya auArika zarIra prayoga madha, ane caturindriya tiya caiAnika audArika zarIra prayAga baMdha paNa sarvIya tA, sayogatA AdithI laine AyuSya paryantanA kAraNeAnI apekSAe dvIndriya, zrIndriya, caturindriya tiryaMgyAnika audArika zarIra sampAdaka nAma kanA udayathI thAya che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke--" 'vici koTicArI vagoLa thI na maMte ! va maNe rUALa ? " he bhadanta ! kayA karmanA udayathI pacendriya audArika zarIra prayoga baMdha thAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--'poyamAM ! '"he gautama ! ( vIyinanona vyAe patA jAva AuyaM paDucca paMcidiya orAliya sarIrappaoga nAma jammUla una' 'cendriya jIvanI savIyatA, sayAgatA ane sadravyatAthI tathA pramAdanA kAraNathI karma, caitra, bhAva ane AyuSkanI apekSAe ane pacendriya audrArika zarIra prayAga nAma karmonA udayathI poMcendriya audyArika zarIra prayAga baMdha thAya che. eja pramANe " tirikakhapaci diyoraaliysarIo che. cetra " sIyatA, samaNutA, sadravyatA, pramAdanA kAraNathI kam, caiAga, bhAva ane AyuSkanI apekSAe ane tiya gyAnika pacendriya audyArika zarIra sampAdaka nAma karmInA udbhayathI tiya gyAnika pace ndriya aidArika zarIra prayAga aMdha thAya che, zrI bhagavatI sUtra : 7 80 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmInA prazna--( manulla aMte ! kSaNa kSamANa upaLa ? ) huM pacendriya audyArika zarIra praye!ga baMdha thAya che ? mahAvIra prabhune uttara---" jocamA ! " he gautama ! (vauriyalanoLa sanyAe pamAda paccayA jAva AuyaM ca paDuruva maNusta paMcidiya orAliyasarIrapaoga nAma kamnassa udaeNa maNussa paMcidiya orAliyakharIrapa oga e'" sIya tAthI, sayAgatAthI, sadravyatAthI tathA pramAdarUpa kAraNe, yAvat ku, yAga, bhava ane AyuSyanI apekSAe ane manuSya pacendriya audyArika zarIra sampAdaka nAma karmanA udayathI manuSya paoNMcendriya audyArika zarIra pratyeAga baMdha thAya che. // sUtra 3 / / 'vitriya orAjiyannI ghvagoLa vacana' bhAnta ! kayA karmanA udayathI manuSya auThArika zarIra prayogabandha kA varNana audyArikazarIraprayAgamadha vaktavyatA---- sutrAya -ohiyalarI ghvo che na maMte ! ja tesa che, sanavaSe ? huM bhainta ! audyArika zarIra prayAga madhamAM tenA dezamadha thAya che, ke sarva baMdha thAya che ? ( nocamA !) hai gautama ! (Tresa thai vi, sAybe vi) audyArika zarIraprayogama dhamAM tenA dezama`dha paNa thAya che ane sakhadha pazu thAya che. ( vRtti'citroAkriya rIo yeLa mate ! DiTela, anvaye ?) hai bhainta ! ekendriya AdArika zarIra prayAga madhamAM tene deza adha thAya che, ke sabaMdha thAya che ? ( va ce ) huM gautama ! aidArika zarIra prayAga badhanI jema ekendriya dArika zarIra prayAga badhamAM tenA dezakhadha paNa thAya che ane sabaMdha paNa thAya che. ( va puvijJAA thayuM srAva) eja pramANe pRthvIkAyika ekendriya aidAriya zarIra prayoga badha paNa deza"dha rUpa paNa hoya che, ane saMbaMdha rUpa paNa heAya che. eja pramANe aAyika Adi audAdika zarIra prayAga aMdha paNa dezakha dha rUpa paNa hAya che ane sava khadha rUpa paNa hAya che. ( maNussapa ciMdiyaorAliyasarIrappaogabaMdhe NaM bhaMte ! kiM desabaMdhe sambavadhe ? huM bhainta ! manuSya pacendriya audyArika zarIra prayAga madha deza zrI bhagavatI sUtra : 7 81 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badha rUpa hAya che, ke sabaMdha rUpa hoya che ? ( joyA ! ) huM gautama ! (Tesana pe tri, sajjana dha vi ) manuSya pa'cendriya audyArika zarIra prayAga badha dezabadha rUpa paNa hAya che ane sabaMdha rUpa paNa DAya che. ( orAliya sarIra pa ogabaMdhe NaM bhaMte ! kAlao kevaccira hoi 1 ) De bhadanta ! audyArika zarIra prayeAga madha kALanI apekSAe keTalA kALa sudhI rahe che ? (nocamA !) hai gautama ! (sAdhe samaruM, mane lona la samacaM, ignomeLa tizipahigotramArM samayaLArUM sabadha eka samaya sudhI rahe che, ane dezakha dha ochAmAM ochA eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre traNa pakSepama pramANakALa karatAM eka samaya nyUna sudhI raDe che ( vRtti'yikoAhicalIvDakona che na aMte !Ago hio ) ke lainta ! ekendriya audArika zarIra prayAga adha kALanI apekSAe keTalA kALa sudhI rahe che ? ( goyamA ! ) 'huM gautama ! ( savvape ` samaye phesa che noLa ja samayaM ukkoseNaM bAvIsa vAsa sahamsAi samaya UgAI- puDhatrikAiya ergidiya pucchA ? goyamA ! savvabaMdhe eka khamayaM, desavaMdhe jahaNaNeNaM khuDDAgabhavaggaha NaM ti samayaUNaM use bAvIsaMvAsa sahassAI samaya UNAI evaM savvesiM savvabaMdho eka samayaM, desabadho jesi natthi veDavtriyakharIra tekhi jahaNega khuDDAgaM bhavaggahaNa ti samayA' ). ekendriya audArika zarIra prayAga madhanA sabadha eka samaya sudhI ane dezamadha echAmAM Aje eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre 22 hajAra varSa karatAM eka nyuna samaya sudhI rahe che. eja pramANe jo evuM pUchavAmAM Ave ke pRthvIkAyika ekendriyanA sabaMdhakALa keTaleA che ane dezakha dhakALa keTalA che, teA huM gautama ! tenA uttara evA che ke pRthvIkAyika ekendriyanA sarvAMkha dhakALa eka samaya sudhInA che ane tene dezama dhakALa ochAmAM oche kSullaka bhavagrahaNuparyaMnta che tathA (3oNeLa') utkRSa`thI ( vAvIsa vAilannA, samayApha) vadhAremAM vadhAre khAvIsa hajAra varSa karatAM eka nyUna samaya sudhInA che. (vaM sanetti sanvaya...dho vaja samaye tesama dho nA'La' laThThA zrI bhagavatI sUtra : 7 82 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mavALa sijhaf) e ja pramANe sarve jIvono ochAmAM ocho dezabaMdhakALa kSullaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samayane che (phromAM gA nA samayagALA kAyavvA, jesipuNa asthiveuvviyasarIra tesi desabadho jahaNNeNa eka samaya koLa' nA rasa urpha nA samayagA jAyavA) ane utkRSTa (vadhAremAM vadhAre). kALa jemanI jeTalI AyuSya sthiti che tenA karatAM eka ochA samayane che. ane jemane vaikiya zarIra hoya che te jIvanA dezabaMdhane kALa ochAmAM che eka samayane che, ane jemanI jeTalI AyuSyasthiti che, tenA karatAM eka ochA samayane utkRSTa dezabaMdha kALa hoya che. (jAva maNussANa desava'dhe jahaNNe Na eka sabhayaM, ukkoseNa tinnipali govamA mAjhagADuM) yAvat manuSyane dezabaMdha kALa ochAmAM ochA eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre traNa palyopama pramANa karatAM eka nyUna samaya paryantane che. (kAThiyAvaMtati mate ! vo divasa phora?) he bhadanta ! audyArika zarIra baMdhanuM aMtara kALanI apekSAe keTaluM hoya che ? (yaH !) he gotama ! (vasavaMdhatAM havLe evuM mAgnn, ti samayaUNa', ukkoseNa tettIsa sAgarovamAI puSakoDisamayahiyAI desabadhatA jahaNNega eka samaya unakose ga tettI sAgarovamAI tisamayA. hiyAruM ) sabaMdhanuM aMtara ochAmAM ochuM bhulaka bhavagrahaNa karatAM traNa e che samaya parvatanuM che ane vadhAremAM vadhAre tetrIsa sAgaropama karatAM eka pUrvakeTi ane eka samaya adhikanuM hoya che. tathA deza baMdhanuM aMtara ochAmAM ochuM eka samayanuM ane vadhAremAM vadhAre 33 sAgaropama ane traNa samayanuM hoya che. (ttiriya morAjhira purA) he bhadanta ! ekendriya audyArika zarIra baMdhanuM aMtarakALanI apekSAe keTaluM che ? (noramA ! ) he gautama ! (satra pa taraM gami huDDA mA tisamayaUNa', ukkoseNa bAvIsaM vAsasahassAi samayAhiyA, desabadhatara kaof gva mayaM 34wor tomuhuraM) ekendriyanA audArika zarIranA sarvabaMdhanuM aMtara ochAmAM ochuM bhulaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samaya paryantanuM ane vadhAremAM vadhAre bAvIsa hajAra varSa ane eka samaya paryantanuM che. dezabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe eka samayanuM ane utkRSTanI apekSAe eka antarmuhUrtanuM che. (puvihArUttiriya puchA) he bhadanta ! zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRthvIkAyika ekendriyanA audArika zarIranA khaMdhanu aMtarakALanI apekSAe keTaluM che ? ( goyamA !) he gautama ! pRthvIkAyika ekendriyanA audArika zarIranA khaMdhanuM aMtara ( lava'dha'sara' bandeva niyisa tahe mALiyavyuM, phtra'dha' tara jahaNeNa ekka samayaM ukkoseNa tinni samayA jahA puDhavikkAiyANa ) sabadhanI apekSAe ekendriyanA sabaMdhanA AMtara jeTaluM ja che ane deza'dhanI apekSAe te aMtara echAmAM echu' eka samayanuM ane vadhAremAM vadhAre traNa samayanu che. jevI rIte pRthvIkAyika chavAnA audArika zarIra adhanuM aMtara kahevAmAM AvyuM che, ( taM caitra nava variyALa vAca yajJALa') eja pramANe caturindriya paryantanA jIvAnA audyArika zarIra kha dhanu aMtara paNa samajavuM. paNa vAyukAyika jIveAnA audArika zarIra baMdhanA atane te pramANe samajavuM joie nahIM. eTale ke vAyukAya sivAyanA jIvAnA zarIra madhanA aMtarane ja A graMthana lAgu paDe che. ( navara' anava pottara' kolena nA kSa viDyA amAriyA vAcanA) paNa ahIM eTalI ja vizeSatA che ke ahIM sabaMdhanu utkRSTa ( vadhAremAM vadhAre ) aMtara jenI jeTalI AyuSya sthiti che, tenA karatAM eka adhika samayanuM samajavu'. eTale ke saCbaMdhanu aMtara ahIM utkRSTanI apekSAe potapotAnI Ayusthiti karatAM eka adhika samayanu che. ( vAkAcALa' savadhatA na Le La vuDDAna bhavaggaNa tisramayaUNa, ukkoseNa tinnivAba sahassAI samayAhiyAi, desabaMdha sara' naLe na ja samaya joNe 'tomudutta) vAyukAyika jIvAnA audArika zarIrakhadhanA sabaMdhanu a Mtara jaghanyanI apekSAe kSudra bhatragrahaNa karatAM traNa nyUna samaya paryantanu' ane utkRSTanI apekSAe traNa hajAra varSa ane eka samayanuM che. tenA dezakhadhatu jaghanya aMtara eka antanu che. ('ci'niSa ttivi noLiya gohiya pujjA) huM bhainta ! paMcendriya tiya cacAnika audArika zarIra baMdhanu aMtara kALanI apekSAe keTaluM che ? ( santrabaMdha' tara jahaNgeNaM khuDDAgabhavagAhaNaM tisamayaUNa, ukkoseNaM puntrakoDI bhramacAhiyA ) he gautama ! paMcendriya tiya caiAnika jIvAnA audyArika zarIranA sabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe kSullaka bhavagrahaNu karatAM nyUna samaya zrI bhagavatI sUtra : 7 84 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryantanuM ane utkRSTanI apekSAe pUrvakeTa pramANa karatAM eka adhika samayanuM che. (niraMtara = firiyALa-tae paMviMriMga nirivoLiyA') dezabaMdhanuM aMtara jevuM ekendriyanuM kahyuM che, eja prakAre samasta paMcendriya tinikenuM samajavuM. (gharSa majurA vi, nivasaM mALithavuM nAka koNe baMtomupi) eja pramANe manuSyanA paNa dArika zarIrabaMdhanA sarvabaMdha ane dezabaMdhanuM aMtara samajavuM. " utkRSTanI apekSAe te eka antarmuhUrtanuM che, tyAM sudhInuM samasta kathana grahaNa karavuM. (zIvaraMavi mete ! jiMli no ghaniMdiytte puNaravi egidiya orAliyasarIrappaogabadha'tara kAlao kevancira' hora) he bhadanta ! kei eka jIva pahelAM ekendriya paryAyamAM hoya, paNa tyArabAda te ekendriya sivAyanI kaI bIjI paryAyamAM jAya, ane pharI tyAMthI ekendriya paryAyamAM pAcho AvI jAya, te evI paristhatimAM ekendriya audArika zarIrabaMdhanuM aMtara kALanI apekSAe keTaluM hoya che? (joramar !) hi gautama! azvaghara koi ro phAruM mAthuM risacarADuM, vore vo sAporamaNArUM sAravAra mahiyAruM) sarvabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe (ochAmAM ochuM) be kSullaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samaya paryantanuM ane utkRSTanI apekSAe (vadhAremAM vadhAre) be hajAra sAgaropama karatAM saMkhyAta adhika varSanuM hoya che. (reta vaMdhatAM khuDAga bhavaggaNa samayAhiya, ukkoseNa do sAgarovamasahassAI saMkhejjavAsa madamahiyAruM) tathA dezabaMdhanuM aMtara jadhanyanI apekSAe bhulaka bhavagrahaNa karatAM eka adhika samayanuM ane utkRSTanI apekSAe be hajAra sAgarepama karatAM saMkhyAta adhika varSanuM hoya che. (jIvassa Na bhaMte ! puDhavikAiyatte no pudavikAiyatta puNaravi puDhavikAiyatte puDhavikAiyaegidiya orAliyasarIrappaogadhaMtara kAlao kevaccira hoDa 1 ) he bhadanta! kaI jIva pahelAM pRthvIkAyanI paryAyamAM hoya, tyArabAda tyAMthI karIne te pRthvIkAya sivAyanI koI bIjI paryAyamAM utpanna thAya, ane tyAMthI marIne pharIthI te pRthvIkAthamAM janma le, te evI sthitimAM pRthvIkAyika ekendriya dArika zarIra baMdhanuM aMtara kALanI apekSAe keTaluM hoya che ? zrI bhagavatI sUtra: 7 75 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( goyamA ! ) 'huM gautama ! (sajja dhaMtargoLa to vuDDArU mavA* haNAI', tisamayaUNAI, ukkoseNa aNataM kAlaM aNatA ussappiNI osappiNIo kAlao, khettao aNatA logA asaMkhejjA pogAlapariyaTTA, te Na pogalapariyaTTA AvakriyA savennarUmALo ) evA jIvanA sa`baMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe e kSullaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyuna samayanuM ane utkRSTanI apekSAe anaMtakALa-anaMta utsarpiNI avasarpiNIrUpa che, kSetranI apekSAe ana talAka-asakhya pudgala parAvarUpa che ane te pudgala parAvartI AvalikAnA asaMkhyAtamAM bhAgapramANa jeTalA che. ( phesa dha ta nakLeLa' vuDDAnamALa pramAAi, praznottena baLatannAruM jJAna bAvahiyALu asalennarU maLo) tathA dezabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe kSullaka bhagrahaNa karatAM eka adhika samayanuM ane utkRSTanI apekSAe anaMtakALa-yAvat AvalikAnA asaMkhyAtamAM bhAgapramANa che. (nA puDhanivAcALa, vRM vaLadAyaMtranALa` nAva manusvaann, vaNarasa ikAiyANa donnI khuDDAi evaM ceva ukkoseNa asaMkhijjaM kAlaM asaMkhijjAo usapiNIosappiNIo kAlao khettao asaMkhejjA logA evaM Tresa'dhata' iznomeLa puruvizvAo) jevu' pRthvIkAyAnA viSayamAM kahevAmAM AvyuM che, evu ja vanaspatikAyikA sivAyanA khAkInA manuSya paryantanA jIveAnA viSayamAM paNa samajavuM. vanaspatikAyikAnA sabaMdhanu aMtara kALanI apekSAe AchAmAM ochu e kSullaka bhavagrahaNu pramANa karatAM traNa nyUna sama yanuM ane vadhAremAM vadhAre asakhyAta kALa-asaMkhyAta utsarpiNI avasarpaNI pramANa che. tathA kSetranI apekSAe asakhyAta leAkapramANa che. eja pramANe dezakha dhanu' aMtara paNa ochAmAM ochuM kSullaka bhavagraDuNa karatAM eka adhika samaya pramANa ane vadhAremAM vadhAre pRthvIkAyikanA sthitikALa pramANu ( asaM khyAta utsarpiNI avasarpiNI pramANu ) che, ema samajI levu. ( si' Na bhaMte ! jIvANaM orAliyasarIrassa desavaM dhagANaM savvabaMdhagANaM abaMdhagANa ya care care hito nAva visebrAyiA nA ? ) he bhadanta ! A audyArika zarIranA dezakha dhakA, sabaMdhaka| ane akhaMdhakAmAM kANu kaiAnA karatAM vadhAre che, yAvat vizeSAdhika che ? ( noyamA ! ) huM gautama ! ( savvasthovA nIvA borAhiya lImsa sajjana dhA, vAMdhA, viselAAi vesava dhanA asale muLA) audArika zarIranA sabadhaka jIvA sauthI AchAM che, temanA karatAM ama dhaka jIvA vadhAre che, ane amadhakA karatAM dezakha dhaka jIvA asakhyAtagaNuAM che. ( gautama svAmI mahAvIra prabhune eve prazna pUche che ke ( borAjiya sIvvabova dhanamaMte ! ji phesape, sajjana'dhe ? ) he bhadanta ! audyArika zarIra prayoga adha dezarUpa hoya che ke sarUpa hAya che ? mahAvIra prabhune uttara.'gocamAM ! phesapeka visagavaSe vi" he gautama ! audArika zarIra prayAga madha dezadharUpa paNa hoya che ane sarvaadharUpa paNa hAya che. jemake mAlapuA, purI Adine thI AdithI pUrepUrI tapta thayelI tavImAM jyAre nAkhavAmAM Ave che, tyAre prathama samayamAM te te zrI bhagavatI sUtra : 7 86 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghI Adine grahaNa kare ja che, paNa pachInA samayamAM tene grahaNa kare che paNa kharAM ane cheDe che paNa kharAM. e ja pramANe jyAre jIva pahelA zarIrane choDIne bIjA zarIrane grahaNa kare che, tyAre te prathama samaye utpatti sthAnagata zarIrogya pudgalene te avazya grahaNa kare ja che, A rIte prathama samayanI apekSAe te je grahaNa kare che te sarvabaMdharUpa hoya che. tyArabAda dvitIyAdi samayamAM te temane grahaNa paNa kare che ane cheDe che paNa khare. A rIte je grahaNa karavA ane choDavAnuM thAya che te dvitIyAdi samayanI apekSAe dezabaMdharUpa che. A rIte A audArikane dezabaMdha paNa thAya che ane sarvabaMdha paNa thAya che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke--(iiA vigio vadhe je maMte ! jiM savaMdhe, sagaze?) he bhadanta! ekendriya dArika zarIra prayoga baMdha zuM dezabaMdha rUpa hoya che, ke sarvabaMdha rUpa hoya che? mahAvIra prabhuno uttara-"a " he gautama! dArika zarIra prayoga baMdhanI jema ekendriya audArika zarIra praga baMdha paNa dezabaMdha rUpa paNa hoya che ane sarvabaMdha rUpa paNa hoya che. "vaM puravAra " dArika zarIra praga baMdhanI jema pRthvIkAyika ekendriya audArika zarIra prayoga baMdha paNa dezabaMdha rUpa ane sarvabaMdha rUpa hoya che. e ja pramANe aprakAyika, tejaskAyika, vAyukAyika ekendriya, vikasendriya, ane paMcendriya tiryacanika jInA audArika zarIra pragane baMdha paNa dezabaMdha rUpa paNa hiya che ane sarvabaMdha rUpa paNa hoya che. gautama svAmIne prazna-( majurata paMviMtiya zojha sIrajagojana aMte ! ( revaM che, davA ?) he bhadanta! manuSya paMcendriyane je audArika zarIra prayoga baMdha che, te zuM dezabaMdha rUpa hoya che, ke sarvabaMdha rUpa hoya che? mahAvIra prabhuno uttara-(nomAvava che ri, saraja che vi) he gautama ! manuSya paMcendriyane je audArika zarIra prayoga baMdha che, te deza. baMdha rUpa paNa hoya che ane sarvabaMdha rUpa paNa hoya che. A gautama svAmIne prazna-(ghorADhiyAvaLonAM ja maMte! vADhazo jevacitta ropha) he bhadanta ! je audArika zarIra praga baMdha che, te kALanI apekSAe kyAM sudhI rahe che ? mahAvIra prabhuno uttara-(vA! padyavaMdhe ja samarca, revaM nA mi gf samaya, 3oLa tikti paDhiovamAruM samayagADuM) he gautama ! dArika zarIra prayoga baMdhane sarvabaMdha eka samaya sudhI rahe che, ane teno dezabaMdha ochAmAM ocho eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre traNa patyepama karatAM eka nyUna samaya paryanta rahe che. A kathanane bhAvArtha nIce pramANe che-jema ukaLatA ghI AdithI bharelI kaDAhImAM mAlapuA, pUrI vagere nAkhavAmAM Ave tyAre prathama samaye te te ghI AdinuM zeSaNa ja kare che, zrI bhagavatI sUtra : 7 87 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraMtu bAkInA samayamAM te tenuM zeSaNa paNa kare che ane tene cheDe paNa che, eja pramANe jIva prathama samaye potAnA dvArA gRhIta pUrvazarIrane choDIne utpatti sthAnagata zarIra pudgalene grahaNa ja kare che ane bAkInA samayamAM te (jIva) te pulene grahaNa paNa kare che ane cheDe paNa che. A rIte kevala grahaNa karavAne je eka samayarUpa kALa che, e ja sarvabaMdhano kALa che. ane grahaNa karavA tathA cheDavAne je kALa che, te dezabaMdhane kALa che. te dezabaMdhane kALa jaghanyanI apekSAe (eTale ke ochAmAM ochI eka samayane che-kAraNa ke jyAre vAyukAyika ekendriya jIva athavA manuSya Adi paMcendriya jIva vaikiya karIne ane tene cheDIne pharI dArikana kevaLa eka samayevALe sarvabaMdha kare che ane pachI dezabaMdha karate karate jyAre te marI jAya che, tyAre tene te dezabaMdha jaghanyanI apekSAe eka samaya hoya che. tene dezabaMdhane utkRSTa kALa traNa papama karatAM eka nyUna samaya pramANa kahevAnuM kAraNa nIce pramANe che--kArika zarIravALAnI traNa palyopamanI utkRSTa sthiti hoya che. A traNa pApamAMthI eka samaya e che karavAnuM kAraNa e che ke jIva prathama samayamAM sarvabaMdhaka ja hoya che, ane sarvabaMdhane kALa eka samayane che. A eka samayanI gaNatarI audyArika zarIravALAnA dezabaMdha kALamAM thatI nathI. tethI audyArika zarIravALA ane dezabaMdha kALa utkRSTanI apekSAe traNa palyopama kALa karatAM eka nyUna samaya pramANa kahe che. gautama svAmIne prazna-"uffsa zoraskiA varasAda mare vAjo devadiva ho?" he bhadanta ! ekendriya audArika zarIra prayoga baMdha kALanI apekSAe kyAM sudhI rahe che? uttara-"noramA !" he gautama ! (sadhabadhe ekkaM samayaM, desabaMdhe jahaNNeNa ekkaM samayaM ukkoseNa baaciisNvaasdaksa samakaLADuM) ekendriya audArika zarIra prayoga badhano sarvabaMdha eka samaya sudhI hoya che ane tene dezabaMdha ochAmAM ocho eka samayane ane vadhAremAM vadhAre 22000 varSa karatAM eka nyUna samayano hoya che. A kathanane bhAvArtha nIce pramANe che-kaI dArika zarIravALe jIva athavA vAyukAyika jIva vaikriya karIne punaH hArika zarIranI prAptine samaye eka samayavALe sarvabaMdha karIne ane jaghanyanI apekSAe dezabaMdha karIne maraNa pAme te evI sthitimAM te dArika zarIrabadhanA jaghanyanI apekSAe eka samayagALA dezabaMdhane kartA gaNAya che, ane utkRSTanI apekSAe tene dezabaMdha kALa je 22 hajAra varSa karatAM eka nyUna samaya pramANu kahyo che te ekendriya jIvanI 22 hajAra varSanI sthitinI apekSAe kahyo che, kAraNa ke ekendriya jIvanI utkRSTa sthiti 22 hajAra varSanI kahI che. te 22000 varSa mAMnA prathama samayamAM te jIva sarvabaMdhaka hoya che, ane bAkInA samayamAM dezabaMdhaka hoya che. A rIte ekendriSa jIne dezabaMdhane kALa utkRSTanI apekSAe (vadhAremAM vadhAre) 22000 varSa karatAM eka samaya pUna kahevAmAM AvyuM che. zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna-(putraviraphucaritra puchA) he bhadanta ! pRthi. vikAyika ekendriya audArika zarIra baMdhanA kALa keTalA hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA! " he gautama! (sadare pUruM samayaM, desaba'dhe jahaNNeNa khuDDAgabhavaggaNa tisamayaUNa', ukkoseNa bAvIsaM varasAruM ramajhADuM) pRthvIkAyika ekendriyanA audArika zarIra praga baMdhanA sarvabaMdhane kALa eka samayane che, ane tenA dezabaMdhane kALa ochAmAM e che kSullaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samaya paryantane hoya che. ane vadhAremAM vadhAre kALa bAvIsa hajAra varSa karatAM eka nyUna samaya paryantane hoya che. ahIM dArika zarIravALAne jIvitakALa ochAmAM ocho mulaka bhavagrahaNa paryatane kahyo che. eja vAta "TotrI sAruM" ItyAdi gAthAmAM kahevAmAM Avela che. te gAthAone bhAvArtha nIce pramANe che- eka muhUrtamAM 65536 sulaka bhava thAya che, sUkSma nigedanI apekSAe bAdara nigeha, pratyeka vanaspati, cAra sthAvara, dvIndriya, trIndriya, caturindriya AdinA bhulaka bhava kamazaH moTA moTA thatA jAya che. pitAnI kAya, jAti AdinI apekSAe nAnA bhavane kSullaka bhava kahe che. pratyeka muhUrtamAM 3773. zvAsevAsa thAya che. A 65536 ne 3773 vaDe bhAgavAthI je 17 bhAgaphaLa Ave che, te eka zvAsocchavAsamAM bhulaka bhavagrahaNanuM pariNAma che. ane A bhAgAkAramAM je 139pa vadhe che te aMzarAzi che. eTale ke eka zvAsevAsamAM 17 suhalaka bhava thAya che. je aMzenA 3773 dvArA 17 kSullaka bhavagrahaNa thAya che, te A zonI zeSa rUpa je 1395 che, te 18 mAM phalaka bhavagrahaNanA prAraMbharUpa hoya che. je pRthvIkAyika jIva tyAM traNavALA methI (vaLAMthI) Avyo hoya che, te trIjA samayamAM sarvabaMdhaka hoya che, ane bAkInA samayamAM dezabaMdhaka hoya che. A rIte dezabaMdhaka thaIne te mulaka bhavagrahaNa paryanta marate rahe che, ane marIne jyAre te avigraha atithI tyAM Avyo hoya che, tyAre ja te sarvabaMdhaka hoya che. A rIte je traNa vigraha che, temanA karatAM nyUna kSullaka bhava kahevAya che. e ja kAraNe evuM kahevAmAM AvyuM che ke dezabaMdha jaghanyanI apekSAe mulaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samaya paryatane hoya che. tathA utkRSTanI apekSAe 22 hajAra varSa karatAM eka nyUna samaya pramANu je kALa kahyo che tenuM kAraNa te AgaLa prakaTa karavAmAM AvyuM che. zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( evaM savvesi saosbadho ekkaM samayaM desabaMdho jaisi natthi veuvjiyaM kharIraM tesi jahaNeNa khuDDAgabhavaggaNaM tisamayaUNa, ukkose jA jassra ThiI nA bhramacaLA jAcanA) A rIte save chAneA sa`baMdha eka samaya sudhIne hAya che, ane jemane vaikriya zarIrane abhAva hAya che evA jIvAne dezaadha kALa jaghanyanI apekSAe traNa samaya nyUna kSullaka bhagANu paryaMtanA hAya che ane utkRSTanI apekSAe te jIvane jeTaleA AyuSkALa che te AyukALa karatAM eka nyUna samaya pramANu hAya che, eja pramANe akAya, tejaskAya, vanaspatikAya, dvindriya, trIndriya ane caturindriya jIvAne dezama'dha jaghanyanI apekSAe traNa samaya nyUna kSullaka bhagrahaNu paryantanA hoya che, te jIvAne vaikriya zarIra hAtuM nathI. vaikriya zarIranA sadbhAva Aya tyAre te audyArika zarIrane dezabadha pUrvokta kathana pramANe jaghanyanI apekSAe eka samayanA ane utkRSTanI apekSAe ayika jIvAnA te sa`khadhanA samaya karatAM 7000 1 nyUna hAya che, tejaskArNAyaka jIvamAM te traNa ahArAtra ( rAtri divasa ) karatAM eka samaya nyUna hoya che, vanaspatikAyika jIveAmAM te dasa hajAra varSa karatAM eka nyUna samaya pramANu hAya che, dvIndriya jIvAmAM te 12 varSa karatAM eka nyUna samaya pramANu hAya che, trIndriya jIvamAM te 49 dina rAta karatAM eka nyUna samaya pramANu hoya che, ane caturindriya jIvAmAM te cha mAsa karatAM eka nyUna samaya panta hAya che. tethI ja evuM kahevAmAM AvyuM che ke " je jIvAmAM vaikriya zarIra hAtuM nathI, te jIveAmAM te dezamadha. vadhAremAM vadhAre te darekanA AyuSkALa karatAM eka samaya nyUna heAya che. 2 ( jesiM puNa asthi veDa vviyasarIraM tesi desabaMdhA jahaNaNeNaM ekkaM samayaM, ersoseNaM jA jastra ThiI vA samayaUgA kAyanvA jAva maNussANaM desabadhe jhbheLa ja samaye uznojJeLa tinna patniovamArUM samayanAnuM) apUkAyika, tejasthAyika, dvIndriya, zrIndriya ane caturindriya jIvAthI bhinna, jemane vaikriya zarIra hAya che evA jIvAnA audArika zarIranA dezamadha jaghanyanI apekSAe eka samayane ane utkRSTanI apekSAe je jIvanI jeTalI AyuSyasthiti hoya tenA karatAM eka nyUna samaya-pramANa hoya che. A rIte audyArika zarIravALA jIvAnA tathA vaikriya zarIravALA vAyu, paMcendriya tiyA~ca ane manuSyanA audyArika zarIrane dezamadha jaghanyanI apekSAe eka samayanA hoya che, ane utkRSTanI apekSAe vAyukAyanA dezamadha traNa hajAra varSa karatAM eka nyUna samaya pramANu, ane paMcendriya tiryaMca ane manuSyanA dezabaMdha utkRSTanI apekSAe traNa palyApama karatAM eka nyUna samaya pramANa hoya che. kAraNa ke vAyukAyikAnI utkRSTa Ayusthiti traNa hajAra varSanI che ane pa Mcendriya tiya cA ane manuSyeAnI utkRSTa yusthiti traNa pApamanI che. te darekanI Ayu. sthitimAMthI sabaMdha kALanA eka samaya bAda karavAthI audyArika zarIranA deza dhanA utkRSTa samaya prApta thAya che. jo ke A kathana dvArA manuSyeAnA zrI bhagavatI sUtra : 7 8 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dArika zarIrane dezabaMdhanI sthiti prakaTa thaI jAya che, chatAM paNa sUtrakAre tene "jAvat manuNAgAm A pramANe kahIne prakaTa karI che, tenuM kAraNa temanuM aMtima kathana che. ahIM "va" padathI eja vAta prakaTa karavAmAM AvI che ke vAyukAyika, paMcendriya tiryaMce ane manuSyonA audArika zarInA dezabaMdhane kALa jaghanyanI apekSAe e samayane hoya che, ane ulpha chanI apekSAe te vAyukAyika chamAM 3000 varSa karatAM eka ochA samayane ane paMcendriya tiryaMce tathA manuSyomAM traNa papama karatAM eka ochA samaya hoya che. A rIte audyArika zarIra prayoga baMdhanA kALanuM nirUpaNa karIne have sUtrakAra tenA aMtaranI prarUpaNa kare che- gautama svAmIne prazna-"raDhicaraNottare mane ! jADha jevadiva dora?) he bhadanta ! audArika zarIra prayoga baMdhanuM aMtara kALanI apekSAe keTalA kALa sudhI rahe che? "aMtara " eTale virahakAla. dArika zarIrane ekavAra grahaNa karIne, tyAra bAda bIjA zarIrane grahaNa karyA pachI dArika zarIrane grahaNa karavAmAM je kALanuM aMtara (AMtare) paDe che, te kALanuM nAma virahakALa che. mahAvIra prabhuno uttara-omA" he gautama! "dara paMta jahaNNeNaM khuDDAgaM bhavaggahaNa tisamayaUNa, ukkoseNa tettIsaM sAgarovamAiM putvkronimacAhiyAruM" dArika zarIranA sarvabaMdhanuM aMtara (virahakALa) jaghanyanI apekSAe bhulakabhava grahaNa karatAM traNa samayapUta samaya paryantanuM che ane utkRSTanI apekSAe 33 sAgaropama karatAM pUrvakeTi ane eka samaya adhaMka paryatanuM che. audArika zarIranA sarvabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe mulaka bhava. grahaNa karatAM traNa samaya pramANa khUna kahevAnuM kAraNa nIce pramANe che dhAro ke koI eka jIva traNa samayavALA vigraha-meDA dvArA dArika zarIra vALAomAM utpanna thayela che. tyAM te be samaya sudhI anAhAraka rahyo zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane trIje samaye teNe dArika zarIrane sarvabaMdha karyo ane kSullaka bhava sudhI te tyAM rahyo. tyArabAda tyAMthI marIne te audArika zarIravALAomAM utpanna thaI gaye. tyAM te prathama samayamAM sarvabaMdhaka thaye. A rIte sarva baMdhanA aMtara rUpa kSullaka bhava traNa samaya pramANa khUna thAya che. | sarvabaMdhanuM utkRSTa aMtara 33 sAgaropama karatAM pUrvakeTi samayAdhika kevI rIte thAya che te sUtrakAre nIce batAvyuM che- koI eka jIva manuSya Adi paryAyamAM avigraha gatithI (meDA vinA) AvIne utpanna thaI gayuM che. te tyAM prathama samayamAM ja sarvabaMdhaka banyo ane sarvabaMdhaka banIne te tyAM pUrvakeTi kALa paryanta raho. tyArabAda tyAMthI marIne te tetrIsa sAgarepama pramANa sthitivALe sAtamI narakane nAraka thayo athavA te sarvArthasiddhane ahamindra deva thayA. pachI te tyAMthI avIne traNa samayavALA vigrahathI punaH dvArika zarIradhArI thaye-ahIM vigrahanA be samaya sudhI te anAhAraka rahyo ane trIje samaye te dArika zarIrane sarvabaMdhaka a. audyArika zarIranA ja je te be anAhArano samaya che, temAMthI eka samaya sarvabaMdhanA samayarUpa pUrva keTinA sthAnamAM nAkhI devAthI dArika zarIrane sarvabaMdha utkRSTanI apekSAe 33 sAgaropama pramANu kALa karatAM eka pUrva keTi ane eka samaya pramANe thaI jAya che. "sabaMtA nagomdi ga mAM, voI terI sarotrama tijamAddivA" audArika zarIranA dezabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe eka samayanuM hoya che ane utkRSTanI apekSAe 33 sAgaropama karatAM traNa adhika samayanuM che. A kathananuM spaSTIkaraNa nIce pramANe che kei eka dArika zarIrane dezabaMdhaka jIva marIne aviraha gatithI utpanna thatuM hoya tyAre te tyAM prathama samaye te sarvabaMdhaka ja banI rahe che. paNa dvitIya Adi samayamAM te dezabaMdhaka thAya che. A rIte dezabaMdhanuM jaghanya (ochAmAM ochuM) aMtara eka samayanuM hoya che. e ja pramANe kaI dezabaMdhaka jIva maraNa pAmIne 33 sAgaropama pramANavALA sarvArthasiddha Adi sthAnamAM deva AdinI paryAyamAM utpanna thaI gayo, pachI tyAMnI Ayusthiti samApta karIne te tyAMthI cavIne traNa samayayukta vakagatithI te audArika zarIravALe ba. vigrahanA e samayamAM te anAhAraka rahyo ane trIjA samayamAM te sarvabaMdhaka thaI gayA ane tyArabAda dezabaMdhaka thaI gaye. A rIte te bane dezabaMdhanuM utkRSTa aMtara 33 sAgaropama karatAM traNa adhika samaya pramANu AvI jAya che. A rIte dArika zarIra baMdhanuM sAmAnyataH aMtara (aMtarAla) prarUpita karIne have sUtrakAra e ja aMtaranuM vizeSarUpe pratipAdana kare che- gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "jivitra gorAhira luchA" he bhadanta ! ekendriya jIvanA audArika zarIranA baMdhanuM aMtara kALanI apekSAe keTaluM che? zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"jo mA !" he gautama! ( tA jJannnnnnN khaDDagaM bhavagahaNa tisamayaUga, ukkoseNa bAvIsaM vAsasahassAI pacAhiyAruM) ekendriya dArika zarIranuM sarvabaMdhAntara jaghanyanI apekSAe mullaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samaya pramANa che ane utkRSTanI apekSAe 22 hajAra varSa karatAM eka adhika samaya pramANa che. tenuM spaSTIkaraNa nIce pramANe karavAmAM AvyuM che-koI jIva traNa samayavALI vigrahagatithI pRthvIkAya Adi ekendriya mAM utpanna thayelA che te vigrahanA be samaya sudhI tyAM anAhAraka rahyo ane trIje samaye sarvabaMdhaka thaye. tyArabAda kullaka bhava karatAM traNa ochA samaya paryanta te tyAM rahIne maraNa pAme, ane marIne avigraha gatithI-meDa vinAnI gatithI utapanna thaIne jyAre te sarvabaMdhaka ja hoya che, tyAre e kendriya dvArika zarIranA pUrvanA sarvabaMdha ane havenA sarvabaMdhanuM aMtara-be sabaMdhe vaccenuM aMtara-antarAla) jAnyanI apekSAe zullaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samaya pramANa hoya che. A rIte avicahathI pRthvIkAyikamAM Avela chava prathama samayamAM ja tyAM sarvabaMdhaka thaI ga-ane tyAM 22 hajAra varSa karatAM eka nyUna samaya rahIne traNa samayanI vigrahagatithI anya pRthvI-AdikamAM utpanna thaye. tyAM te be samaya sudhI anAhAraka rahyo ane anAhAraka rahIne trIje samaye te sarvabaMdhaka thaI ga. anAhArakanA be samayamAM eka samaya, bAvIsa hajAra varSa karatAM eka nyuna samayamAM, tene pUrNa karavAne mATe nAkhI devAmAM (umeravAmAM) Ave te e rIte ekendriya dArikanA be sarvabaMdhanuM attarAla (aMtara) utkRSTa kALanI apekSAe 22 hajAra varSa karatAM eka nyUna samaya pramANa AvI jAya che. (relavaMta kaomi gvA , ho to du) e kendriya chanA audArika zarIranA dezabaMdhanuM aMtara ochAmAM ochuM eka samayanuM ane adhikamAM adhika aMtarmuhUrtanuM hoya che. A kathananuM spaSTIkaraNa nIce pramANe che--jemake koI eka dezabaMdhaka jIva maraNa pAme che. marIne te avigrahagatithI sarvabaMdhaka thaIne eka samayamAM punaH dezabaMdhaka ja thaI gaye. A rIte te dezabaMdha ane A dezabaMdhanI vacce ochAmAM oche eka samayane AMtara (aMtara) paDI jAya che. keI vAyukAyika jIva dArika zarIrane dezabaMdhaka thaIne vaikiya zarIrane prApta kare che, ane tyAM te aMtamuhUrta sudhI rahIne pharIthI odArika zarIrano sarvabaMdhaka banIne dezabaMdhaka ja banI gaye te A rIte pahelA dezabaMdha ane A dezabaMdha vacce utkRSTanI apekSAe antarmuhUrtane AMtaro paDI jAya che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna kare che ke-( rUDhavicAra pavitra puche ) he bhadanta ! pRthvIkAyika ekendriya nA dArika zarIranA baMdhanuM aMtarakALanI apekSAe keTaluM hoya che? zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhunA uttara--" noyamA ! " huM gautama ! (sAdhAra' deva nicitta tadde mAniyantra ) sakha dhanu' atara jevuM ekendriyanA audyArika zarIranuM kahyuM che, evuM ja pRthvIkAyikAnA ekendriyAnA audArika zarIranu paNu samajavuM. eTale ke pRthvIkAyikAnA audArika zarIranuM sabandhAtara jadhanyanI apekSAe kSullaka bhavagrahaNu karatAM traNa nyUna samayapramANu che ane utkRSTanI apekSAe 33 sAgaropama karatAM eka pUrvakATi ane eka samaya adhika che. (TreTsa 'sara' goLa C samarca, koseLa tinnisamayA) pRthvIkAyaka ekendriyanA audyArika zarIranA dezakha dhanu aMtara ochAmAM ochuM eka samayanuM ane vadhAremAM vadhAre traNa samayanu hoya che. tenu spaSTIkaraNu jemake kaiAI pRthvIkAyika jIva dezama dhaka thaIne maraNa pAme che, ane avigraha gatithI te pRthvIkAyakamAM ja utpanna thayA, ane tyAM eka samaya sudhI saCbaMdhaka rahIne punaH dezama'dhaka thaI gayA. A rIte banne dezamA vacce ochAmAM oche eka samayanA AMtarA paDI jAya che. eja pramANe kAI pRthvIkAyika jIva dezakhadhaka thaine maraNa pAme che, ane marIne te traNa samayavALI vigrahagatithI pRthvIkAyakAmAM ja utpanna thaI jAya che, tyAM te e samaya sudhI anAhAraka rahe che ane tRtIya samayamAM sabadhaka thaIne punaH dezakha dhaka thaI jAya che, te A paristhitimAM banne dezama"dha vaccenu utkRSTa aMtara traNa samaya pramANu AvI jAya che. have sUtrakAra asUkAyika AdinA audArika zarIranA antaranuM nirUpaNu kare che--( hraddAputrivAcALa, vuM nAka cariyALa' vAlavajJAna') jevI rIte pRthvIkAyikAnuM saMbadhAMtara ane dezakha'dhAMtara kahevAmAM AvyuM che, eja pramANe aprakAyika, tejaskAyika ane vanaspatikAyika ekendriya jIvAnA audArika zarIranA sa`kha dhAntara ane dezakha dhAntaranuM' kathana jaghanya ane utkRSTanI zrIndriya apekSAe karavuM jeie. eja pramANe dvIndriya ane catuiindraya jIvAnA paNa audArika zarIranu jaghanya ane utkRSTa rUpa saMbadhAntara ane dezakhandhAntaranuM kathana karI levuM joIe. jemake apriyaka jIveAnA audyArika zarIranu. saCbandhAntara ochAmAM echu kSullaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samaya pramANu che, ane vadhAremAM vadhAre 7000 varSa karatAM eka adhika samaya pramANa che. dezakhandhAntara ochAmAM eka eka samayanu' ane vadhAremAM vadhAre traNa samayanuM che. vAyukAyika jIveAne cheDI daine tejaskAyikAmAM paNa eja pramANe sarva andhAMtara ane dezabaMdhAntara samajavuM. (nagara sajjana dhattara solena nA nasa Tiphe nA samacAhiyA jAyantrA) paNa sarva adhAntaramAM utkRSTanI apekSAe nIce mujakha vizeSatA che--jenI jeTalI AyuSyasthiti hoya, te AyuSyasthitimAM eka, eka samaya vadhArI devAthI tejaskAya Adi jIvAnA sava badhanA antaranA utkRSTa kALa AvI jAya che. kayA ekendriya jIvanI zrI bhagavatI sUtra : 7 94 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke(varjiriNijiya rASTriya purA) he bhadanta ! paMcendriya tiryaMca nika jIvana audArika zarIranA baMdhanuM aMtarakALanI apekSAe keTaluM che ? mahAvIra prabhune uttara-(AvatAM vuDDAmavAnuM riNamIjha, 3f yawo samAphiyA) he gautama ! paMcendriya tiryaMca kenika jIvanA audArika zarIrane sarvabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe kSalaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samaya pramANa che, ane utkRSTanI apekSAe eka kaTi pUrva karatAM eka adhika samaya pramANe che. A kathananuM spaSTIkaraNa nIce pramANe chekeI jIva paMcendriya tiryaMca paryAyamAM avigrahagatithI utpanna thAya che, utpanna thatAM ja prathama samaye te sarvabaMdhaka thaI jAya che, ane te pUrva keTi karatAM eka nyUna samaya paryanta tyAM rahe che, tyArabAda tyAMthI marIne traNa samayavALI vigrahagatithI te temAM ja (paMcendriya tiyAmAM ja ) utpanna thaI jAya che. tyAM be samaya sudhI anAhAraka rahIne tRtIya samayamAM te sarvabaMdhaka banI gaye che. anAhAraka avasthAnA be samayomAMthI eka samaya, samayahIna (eka samayanI nyUnatAvALA) pUrva kedikALamAM tene pUre karavAne mATe meLavI devAmAM AvyuM ane eka samaya bAkI rahyo. A rIte sarvabaMdhanuM utkRSTa aMtara ahIM pUrvakeTi karatAM eka adhika samayanuM AvI jAya che. (savaMta nA jiriyAmAM taddA viMtivijJoLiyAnaM) dezabaMdhanuM aMtara jevuM ekendriya nuM kahyuM che, evuM ja paMcendriya tiya cAne paNa samajavuM. ekendriya jIvamAM audArika zarIranuM dezabaMdhAntara jaghanyanI apekSAe eka samayanuM ane utkRSTanI apekSAe aMtamuhUrtanuM kahyuM che. e ja pramANe ahIM paNa samajavuM. have tenuM spaSTIkaraNa ApavAmAM Ave che jema ke kaI dezabaMdhaka marIne sarvabaMdhanA eka samaya bAda dezabaMdhaka thaI jAya, te A rIte dezabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe eka samayanuM thAya che. tathA keI dArika zarIrI dezabaMdhaka thaIne vikiyAne prApta kare che. ane te tyAM eka aMtamuharta paryata rahIne punaH audArika zarIrI thaI jAya che. te tyAM te prathama samApamAM sarvabaMdhaka thaye heya che ane dvitIyAdi samayamAM dezabaMdhaka thaye heya che. A prakAre te banne dezabaMdha vacce utkRSTanI apekSAe eka antarmuhUrtanuM aMtara paDe che. (gvaM maUrAja vi nivare mALiyavaM nava vore matamatta) paMcendriya tiryaMca ninI jema manuSyanuM kathana paNa saMpUrNarUpe karavuM joIe. eTale ke ahIM sarva baMdhAntara ochAmAM ochuM kSullaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samaya pramANa che ane utkRSTanI apekSAe pUrakeTikALa karatAM eka adhika samaya pramANa che. tathA dezabaMdhAntara eAchAmAM ochuM eka samayanuM ane vadhAremAM vadhAre atarmuhUrtanuM che. have audArika baMdhanA aMtarane sUtrakAra bIjI rIte prakaTa kare che- gautama svAmIne prazna-(nIvaha naM maM! rise, jo jiMli re zrI bhagavatI sUtra : 7 95 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNaravi gidiyatte egi diya orAliya sarIrappaoga baMdha'tara' kAlao kevacira hoi ?) he bhadanta ! koI eka jIva ekendriya paryAyamAM utpanna thayele hAya, tyAMthI marIne te jIva ekendriya sivAyanI ( DhIndriya Adi ) anya paryAyamAM utpanna thAya, ane tyAMthI marIne phrIthI ekendriya paryAyamAM utpanna thaI jAya, te evI sthitimAM audArika zarIra prayAganA madhamAM keTalA kALanuM aMtara paDe che ? mahAvIra prabhunA uttara--" nocamA ! '' he gautama ! ( sava 'sara' jahaNeNa do khuDDAgabhavaggahaNAI' tisamayaUgAI, ukkoseNa do sAgarovama sahassA i saMveGgavAsamaDhiyAra) je jIva pahelAM ekendriya paryAyamAM hatA, ane pachI ekendriya paryAyane cheDIne kAi anya paryAyamAM utpanna thaI gayA hAya, ane tyArabAda pharIthI ekendriya paryAyamAM utpanna thai jAya, te evI sthitimAM tenA audyArika zarIranuM samadhAntara jaghanyanI apekSAe traNa samaya nyUna kSullaka bhavagrahaNa pantanuM hoya che ane utkRSTanI apekSAe be hajAra sAgarApama karatAM sa`khyAta adhika vanuM DhAya che A kathananuM spaSTIkaraNa nIce pramANe che-- jemake keAI jIva ekendriya paryAyamAM traNa samayavALI vigrahagatithI utpanna thAya che. tyAM te e samaya anAhAraka rahIne tRtIya samayamAM audvArika zarIraneA sabaMdha karIne e samaya nyUna kSullaka bhavagrahaNa panta rahyo. tyAra khAdya tyAMthI marIne te dvIndriyAkrikAmAM utpanna thai gayA, tyAM paNa te kSullaka bhavagrahaNa panta ja jIvita rahyo-tyArabAda te tyAMthI marIne avigrahagatithI punaH ekendriya paryAyamAM utpanna thai gayA A rIte A banne saba 'dhA vaccenuM aMtara jaghanyanI apekSAe traNa samaya nyUna e kSullaka bhavagrahaNanuM thaI jAya che. tathA utkRSTanI apekSAe je atara kahyuM che tenuM spaSTIkaraNa nIce pramANe samajavuM-- keAI jIva avigrahagatithI ekendriya paryAyamAM utpanna thayA. tyAM te prathama samaye sa kha dhaka thaIne 22 hajAra varSa sudhI jIvye. tyArabAda marIne jadhanyanI apekSAe eka samaya adhika kSullaka bhatragrahaNa paryanta hAya che, ane utkRSnI apekSAe be hajAra sAgarApama karatAM sakhyAta adhika vanuM hAya che. A kathananA bhAvAtha evA che ke-kAi dezaLa dhaka ekendriya jIva marIne dvIndriya AphrikAmAM kSullaka bhatragraNu paryanta rahe ane tyAMthI marIne avigrahagatithI punaH ekendriyAmAM janma dhAraNa kare, taiA prathama samayamAM tyAM te sarvama dhaka thaze ane dvitIyAdi samayAmAM deza" dhaka thaI jaze. A rIte dezakha'dhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe kSullaka bhagrahaNa karatAM eka adhika samaya pantanu thayuM ane utkRSTanI apekSAe sa badhanu' jeTaluM aMtara batAvavAmAM AvyuM che eTaluMja dezabaMdhanuM paNu aMtara thAya che eTale ke utkRSTanI apekSAe te aMtara e sAgare pama karatAM sakhyAta adhika varSa pramANe thAya che. ( jIvassa NaM bhaMte! puDhavikkA iyatte, NopuDhavikAiyatte puNavi puDhatrikAiyatte niyioAhiyalIonava'dhata chAtro vaizvi Apha !) hai bhainta ! zrI bhagavatI sUtra : 7 96 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keI eka jIva pRthvIkAyika paryAyamAM utpanna thayuM hatuM tyAMthI marIne te pRthvIkAya sivAyanI koI anya paryAyamAM utpanna thaI gaye, ane tyAMthI marIne pharIthI te pRthvIkAvikemAM utpanna thaI gaye, te evI sthitimAM pRthvI kAyika ekendriya prayogabaMdhanuM aMtarakALanI apekSAe keTaluM hoya che ? mahAvIra prabhuno uttara-"oya " he gautama ! (navaraMvaMta 1 NNeNa do khuDDAgaM bhavaggahaNAI tisamayaUgaI, ukkoseNa aNata kAlaM, aNatA vaLI koIpaNIo vALo) evI sthitimAM tenA audArika zarIranuM sarva baMdhAntara jaghanyanI apekSAe be kSullaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samaya pramANa hoya che ane utkRSTanI apekSAe anaMtakALanuM-anaMta utsarpiNI avasarpiNI kALanuM hoya che. A kathana te kALanI apekSAe karyuM che. (zero zAMtAdyonA, zaherajJA gorAvariyag) kSetranI apekSAe te aMtara anaMtaloka-asaMkhyAta pula parAvartarUpa hoya che. (telaM jarjariArA gAjhiyApa aAramALo) te pula parAvarta AvalikAnA asaMkhyAta bhAga pramANuM hoya che. ahIM utkRSTanI apekSAe je anaMta kALarUpa samaya kahyo che, te vanaspatikAyanA sthitikALanI apekSAe kahyo che. te anaMtakALane kevA rUpe grahaNa karavo joIe te batAvavA mATe evuM kahevAmAM AvyuM che ke "te kALa anaMta utsarpiNI avasarpiNIrUpa ahIM samaja." kAraNa ke anaMtakALanA samayamAM anaMta utsarpiNI ane anaMta avasarpiNI thaI jAya che. A kathana kALanI apekSAe karavAmAM AvyuM che. "janatA Dho" A kathana kSetranI apekSAe karavAmAM AvyuM che, kAraNa ke kAkAzathI apahiyamANu te anaMta kALanA samayamAM anaMtaka AvI jAya che. tyAM keTalAM pula parAvarta thAya che? A praznanA uttara rUpe kahyuM che ke "saMhA puraskArAvartA" pudrala parAvartanuM svarUpa A pramANe che-dasa kaTAkeTi ardhA popamane eka sAgapima kALa thAya che. dasa kaTAkoTi sAgaropama kALanI eka avasANI thAya che ane eTalA ja kALanI eka utsapi thAya che. evI anaMta utsapiNI ane avasarpiNa vyatIta thaI jAya tyAre eka pula parAvarta kALa thAya che. pula parAvartomAM asaMkhyatatAnA niyamanane mATe A pramANe kahevAmAM AvyuM che-(bhAvaDhi%AyA sAthe samAja) ( desabaMdha tara jahaNNeNaM khuDDAgabhavaggahaNaM samayAhiyaM, ukkoseNaM aNata kAla jAva sAvasicANa mAno) ahIM dezabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe kSadra bhavagrahaNa karatAM eka adhika samaya pramANu hoya che, ane utkRSTanI apekSAe anaMtakALanuM hoya che. A anaMtakALamAM anaMta utsapiNI ane anaMta avasarpiNI kALa AvI jAya che. A kathana kALanI apekSAe karavAmAM zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRthvIkAyikanuM sarvabandhAtara ane dezabaMdhAntara kahevAmAM AvyuM che, e ja pramANe vanaspatikAyika sivAyanA manuSya paryantanA-eTale ke apakAyika, tejakAyika, vikasendriya, paMcendriya tiryacanika ane manuSyanA audArika zarIra praganA sarvabaMdhanuM ane dezabaMdhanuM aMtara samajavuM. parantu (vaNarU kAiyANaM donni khuDDAI, evaM ceva ukkoseNaM asaMkheja kAlaM, asNkhijaaoussgiI kouiLago , vetto gAMjJA To) vanaspatikAyika jenA odArika zarIra prayoganA sarvabaMdhanuM jaghanya aMtara be kSullaka bhavagrahaNa karatAM nyUna samayanuM hoya che. tenuM spaSTIkaraNa nIce pramANe che-jemake kaI vanaspatikAyika jIva traNa samayavALI vigrahagatithI utpanna thaye, tyAM te vigrahanA e samayamAM anAhAraka rahyo ane trIje samaye teNe audyArika zarIrane sarvabaMdha karyo-A rIte sarvabaMdhaka thaIne te tyAM kSullaka bhavagrahaNa paryata jIvita rahyo. tyArabAda te punaH pRthvIkAya AdikamAM bhulaka bhavagrahaNa paryata jIvita rahyo-pachI tyAMthI mArIne te avigrahagatithI vanaspatikAyikamAM ja utpanna thaI gayA ane tyAM te prathama samayamAM ja sarvabaMdhaka thaI gayA. A rIte pahelAM sarvabaMdha ane A sarvabaMdhanI vacce jaghanyanI apekSAe be phalaka bhavagrahaNa karatAM traNa nyUna samayanuM aMtara paDI jAya che. tathA sarva baMdhane vadhAremAM vadhAre aMtara asaMkhyAta kALanuM hoya che, e vAta "ro. of dheka vAruM " ItyAdi sUtrapATha dvArA vyakta karavAmAM AvI che. utkR. TanI apekSAe je asaMkhyAta utsapi avasarpiNI kALanuM aMtara kahevAmAM AvyuM che. te kathana kALanI apekSAe karavAmAM AvyuM che, ema samajavuM, kSetranI apekSAe je sarvabaMdhanuM utkRSTa aMtara che, te asaMkhyAta lekapramANa hoya che. (pvaM vivadhatAM ja 3 punijAro) je pramANe pRthvIkAyAdikanA dezabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe kSullaka bhavagrahaNa karatAM eka adhika samayanuM kahyuM che, e ja pramANe vanaspatikAyanA audArika zarIra che. ganA dezabaMdhanuM aMtara paNa kSullaka bhavagrahaNa karatAM eka adhika samaya pramANa samajavuM. tathA vanaspatikAcikenA audArika zarIra prayoganuM utkRSTa dezabaMdhA nara pRthvIkAyikena sthitikALa jeTaluM ja samajavuM te sthitikALa asaMkhyAta utsarpiNa ane avasarpiNI rUpa hoya che. have sUtrakAra audArika zarIra pratyeganA dezabaMdhAdi kenI alpa bahutAnuM nirUpaNa kare che - A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche cha -(e esiNaM bhaMte ! jIvANaMoraliyasarIrassa desabaMdhagANaM savvabaMdhagANaM vadhari 2 cere cahiMto nAra viresANiyA ghA ?) he bhadanta ! A pUrvokta audArika zarIranA dezabaMdhakomAM, sarvabaMdhakemAM kaNa kenA karatAM ala5 che, ke tenA karatAM avika che, koNa konI barAbara che, ane kaNa kenA karatAM vizeSAdhika che ? zrI bhagavatI sUtra : 7 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"noramA !he gautama! (zvazvayovA navA bhorAliyasarIrassa savvabaMdhagA, abadhagA visesAhiyA. desabadhagA asaMkhejjaguNA) audArika zarIranA sarvabaMdhaka che sauthI ochAM che, kAraNa ke evAM che utpattinA samaye ja hoya che. abaMdhaka jIva sarvabaMdhake karatAM vizeSAdhika che, kAraNa ke vigrahagatimAM ane siddhatva AdimAM tene sadUbhAva hoya che. dezabaMdhaka jIva adhake karatAM asaMkhyAtagaNI hoya che, kAraNa ke dezabaMdhane kALa asaMkhyAtagaNe heya che. sUtra 4 che vaikriya zarIra prayogabandhakA varNana - vaikriyazarIragavaktavyatA :( veravicArI of mate ! vide vaLa) ItyAdi sUtrArtha--(vicAro che je aMte ! #vize gov?) he gautama! vaikriya zarIra prayoga baMdha keTalA prakArane kahyuM che ? ( !) he gautama ! (suvighe jo) vaikiya zarIra prayoga baMdha be prakArane kahyo che. ( taMnA) je be prakAra nIce pramANe che-(7phira veravicAro , viMviveca na 2) (1) ekendriya vaikriya zarIra prayoga baMdha ane (2) paMcendriyavaikriya zarIra prayoga baMdha (Ara ' ridivasa sarIrappaogabadhe kiM bAukkAiyaegi diya sarIrappaogadhe ya, avAukAiya jiMliyona ?) he bhadanta ! je ekendriya vaikiya zarIra prayoga baMdha che, te zuM vAyukAyika ekendriya zarIra praga baMdha che, ke avAyukAyika ( vAyukAyikathI bhinna) ekendriya zarIra prayoga baMdha che? (g gg of abhilAveNaM jahA ogAhaNasaMThANe veubjiyasarIrabhedo tahA bhANiyavyo) 8 gatama! A rIte A abhilApa dvArA jevA avagAhana saMsthAnapadamAM vaikiya zarIranA bheda kahyAM che, evAM ja kahevA joIe. (kAva ghanattAvAra aNucarovavAiyaka pAIya vemANiyadevapaci diyave ubdhiyasarIraogava'dhe ya, kAttAtrasiddhapurarovavAra nA roja ) paryApta sarvArtha siddha anuttaraupapAtika kalpAtIta vaimAnika devapaMcendriya vaikriya zarIra prayoga baMdha, ane aparyApta sarvArthasiddha anuttarIpa pAtika kapAtIta vaimAnika devapaMcendriya vaikriya zarIra praga baMdha, ahIM sudhInuM kathana grahaNa karavuM. (vekazi pagAra che mare ! kAraNa 3r ?) he bhadanta ! kayA karmanA udayathI vakriya zarIra pragabaMdha thAya che ? (toya !) he gautama ! zrI bhagavatI sUtra : 7 99 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( vIriyasajogasahavvayAe jAva AuyaM vA laddhi vA paDucca veuvviysriirpkor nAma mAra 3 veravicagroja ) vIryatA, sagatA ane sadravyatAthI, AgaLa kahyA pramANenA labdhi paryantanA kAraNene Azrita karIne vaikiya zarIra praga nAma karmanA udayathI vaikiya zarIra praga baMdha thAya che. (vAraFArU fi risa vedivasa rokAze puchA) he bhadanta ! vAyukAyika ekendriya vaikriya zarIra prayoga baMdha kayA karmanA udayathI thAya che ? (jayA) he gautama ! (varica, saroja savathANa ceva vAva DhiM ja paDu arphara niritra veTivara nAka vaMze) savAryatA, sagatA ane sadravyatAthI AgaLa kahyA pramANe labdhiparyantanA kAraNene Azrita karIne vAyukAyika vaikriyazarIra praganAma karmanA udayathI vAyukAyika ekendriya vaikiyazarIra pragabaMdha thAya che ( racavA puri rUca paMnniti ke vicAro jovA nuM maMta ! ?) he bhadana! ratnaprabhApRthvI nairayika paMcendriya vaikriyazarIraprabaMdha karyA karmanA udayathI thAya che ? (rogamAM) he gautama ! (varica, govA, vAha jAva sAca vA caLacvmApura joratha paMviMci jJAva va.) savIyatA, sagatA ane sadravyatAthI yAvat AyuSkane Azrita karIne ratnaprabhA pRthvI nairayika paMcendriya vijhiyazarIrayga baMdha thAya che. | (Artha kAva maNe sattamAra) eja pramANe nIce sAtamI pRthvI paryantanA viSayamAM samajavuM. (tithigoLiyapattiriya veravicAra puchA) he bhadanta ! tiryaMcanika paMcendriya vaikiyazarIra pragabaMdha kayA kamanA udayathI thAya che? (HI) he gautama ! (vArira, raron RvacAra reva sRddhi ja vaghura vArUcA maNussapa ciMdiya veuvviyasarIrappaogadhe, evaM ceva, asurakumArabhavaNavAsi deva paMci diya veuvviya sarIrappaogabadhe jahA rayaNapabhApuDhavi neraiyA, evaM jAva thAMNayakumArA, evaM vANamaMtarA, evaM joisiyA, evaM sohammakovagayA vemANiyA, evaM jAva accuyagevejjavAiyA vemANiyA, evaM ceva, aNuttaroSavAiyakappAIyA mALiyA ghauM jeva) sIyatA, sagatA ane sadravyatA ItyAdi vAyukAyi zrI bhagavatI sUtra: 7 1OO Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phrAnA viSayamAM jevuM kathana AgaLa karavAmAM AvyuM che, evu ja kathana tiryaM. carcAnika pacendriya vaikriya zarIra prayAgamadhanA viSayamAM paNu samajavu', eja pramANe manuSya paoNMcendriya vaikriya zarIra prayAgamadha viSe paNa jANavu. asurakumAra-bhavanavAsI devapa'cendriya vaikriyazarIraprayAgamadhanuM kathana ratnaprabhA pRthvInA nArakAnA vaikriya zarIra prayAga.dhanA kathana pramANe samajavu' eja pramANe stanitakumAra pantanA bhavanapati deve viSe samajavuM. eja pramANe vAnayantara, jyotiSika, saudha kalpApapannaka vaimAnikathI laIne azruta pantanA kalpApapannaka vaimAnika devA viSe samajavu', graveyaka kalpAtIta vaimAnikAnuM kathana paNa eja pramANe samajavuM. tathA anuttaraupapAtika pAtIta vaimAnikAnuM paNa evu ja kathana samajavuM. ( ve'vicArono dhemaMte ! ji lava thai vi sana'ye vi ? ) huM bhainta ! vaikriya zarIra prayAgama'dha zuM dezakha dharUpa hAya che, ke sa`khadharUpa heAya che ? ( zocamA ! ) he gautama ! (phelaSe tri, anavaSe vi) vaikriya zarIra prayAgabaMdha, dezakha'dharUpa paNa hAya che. ane sabadha rUpa paNa hAya che (vAkahrAddha nici aaN cetra, caLavamA putra necA thavuMteya, va nAva anuttarovavAnA) eja pramANe vAyukAyika ekendriya vaikriya zarIraprayAga a~dha tathA ratnaprabhApRthvI narayika vaikriya zarIra prayAgama'dha deza dha rUpa paNa hAya che ane sa`badha rUpa paNa hAya che anuttaraupapAtika devA pantanA samasta jIveAnA vaikriya zarIra prayAgabaMdha viSe paNa eja pramANe samajavu, ( veDavviyasarIrarUpaogabaghe Na bhaMte ! kAlao kevacciraM hoi ) De vaikriya zarIr prayAga dha kALanI apekSAe kayAM sudhI rahe che ? ( gocanA ! ) he gautama ! ( savadha jJaLe La va bhramaya jorena' mosamayA, phesa pe gaLeLa dUdha samarca. koleLa tettaula sALotramArM samayagaLAnuM) vaikriya zarIra prayAganA sabaMdha echAmAM e eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre e samaya sudhIneA hoya che. dezakha'dha ochAmAM Ache eka samaya sudhInA ane vadhAremAM vadhAre 33 sAgaropama pramANa kALa karatAM eka nyUna samaya sudhInA hAya che. (vAlA, zici ne'triya puSThA) he bhadanta ! vAyukAyika ekendriya vaikriyazarIra prayAga khadha kALanI apekSAe kayAM sudhI rahe che ? ( goyamA ! ) huM gautama ! ( sacce dhai aaN samaruM, phesa dharALa bhaddanta ! zrI bhagavatI sUtra : 7 101 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ramacaM 3onuM baMtomudui ) vAyukAyika ekendriya vaikiya zarIra prayogane sarvabaMdha eka samaya sudhI ane dezabaMdha ochAmAM ocho eka samaya sudhIne ane vadhAremAM vadhAre antamuhUrta sudhIne hAtha che. (rAmA puri ne puchA) he bhadanta ! ratnaprabhA pRthvInA nAra kene vaikiyazarIra pragabaMdha kALanI apekSAe kyAM sudhI rahe che ? (mocamA ! savvabadhe eka samayaM, desaba'dhe jahaNNeNa dasavAsasahassAI tisamayaUNAI) 3 gautama ! temanA vaikiyazarIra prayoga sarvabandha eka samaya sudhI hoya che. dezabaMdhane jaghanya kALa dasa hajAra varSa pramANa kALa karatAM traNa nyUna samaya paryantane hoya che, ane (3 ) dezabaMdhane vadhAremAM vadhAre kALa (vAvamaM macaka) sAgarepama pramANa kALa karatAM eka nyUna samaya sudhI hoya che. (ghauM nava de sattama-navara sekapaMthe nara jJA na thI ThiI, sA tisamayaUgA kAyavvA-jassa sA ukkosA sA samayaUNA, paci diyatirikkhajoNiyANa maNuskhANa ya jahA vAukAiyANa, asurakumAra nAgakumAra jAva aNuttarovavAiyANa jahA neraiyANa, navaraM jA jassa ThiI sA bhANiyavvA jAva anuttarokvAiyANa'-savvabadhe ekkaM samaya, desabadhe jahaNNeNa ekkatIsaM saagtvanAruM tamAruM koNeoi tevAM sAvamAruM macakA) eja pramANe sAtamI naraka sudhInA nArake viSe paNa samajavuM. paraMtu dezabaMdhane kALa kahetI vakhate jenI jeTalI jaghanya sthiti hoya che temAMthI traNa samaya ochAM karavA joIe ane jenI jeTalI utkRSTa sthiti hoya temAMthI paNa eka, eka samaya ocho kare joIe. paMcendriya tiryanika ane manuSyanA vaikriya zarIrogane kALa vAyukAyikanA te kALa pramANe samajavo. asurakumAra, nAgakumAra ane anuttaraupapAtika paryantanA vaikiyazarIra prayoga baMdhane kALa nArakenA te kALanA pramANe ja samajo. paNa vizeSatA eTalI ja che ke jemanI jeTalI sthiti hoya te kahevI joIe. yAvat anuttaraupapAtIka devanA vaikriya zarIraprAgane sarvabaMdha eka samayane ane dezabaMdha jaghanyakALanI apekSAe 31 sAgaropama karatAM traNa nyUna samaya hoya che ane utkRSTa kALanI apekSAe 33 sAgarepama karatAM eka nyUna samayanA hoya che. (3. vicAraNonAM jaMtara' nuM maMa! #ADho devarittAM pho?) he bhadanta ! zrI bhagavatI sUtra : 7 10ra Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaikriyazarIranA pracAga madhanuM aMtarakALanI apekSAe keTalu' hAya che ? (nocanA ! he gautama ! ( savvavapata' naLeLa'' samaya, ujonnevaM maLatA N, zraito nAva cAN asalebna mAno-yaMsavadhato vi) vaikriyazarIranA proganuM sakhadhAntara ochAmAM ochuM eka samayanuM ane vadhAremAM vadhAre anaMtakALa-anaMta utsarpiNI avasarpiNI yAvat AvalikAnA asa khyAtamAM bhAganA samaya kharAkhara-asabhya puddagala pAvananuM hAya che. eja pramANe deza a'dhAntara paNa samajavuM. ( vADhAya vevica sIrapuraTTA) he bhadanta ! vAyukAyikanA vaikriyazarIranA prayAgamadhanuM aMtara kALanI apekSAe keTaluM che ? ( poyamA ! ) gautama ! ( savavaMta. naLe La zrRtomuduttta, joSanuM hibovamana basavannarU mALa, vaM phesa patare vi ) vAyuAyika vika yazarIraprayAgabaMdhanA sarvAMkhaMdhanuM jaghanya aMtara eka antarahUnuM ane utkRSTa atara padhyeApamanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa che. eja pramANe dezamadhanuM aMtara paNa samajavuM ( ti-igoLiya 'vicive vicArI 'dha'tara' pujjA) he bhaddanta ! tiyacayeAnika pa"cendriyanA vaikriya zarIranA andhAntara kALa keTale kahyo che ? ( noyamA !) he gautama ! ( savavadhatA gaLeLa' aMtomudutta, joseLa puohipudutta`E phelavatA' fq ) tiya ca cAnika pacendriya audyArika zarIra prayAganuM sabandhAntara ochAmAM ochuM antarmuhUta'nu' ane vadhAremAM vadhAre eka koTipUrvapRthakatvanuM' che. eja pramANe dezakhandhAntara paNa samajavuM. ( yaM manusse fq ) eja pramANe manuSyanA vaikriyazarIranA andhAntara kALa viSe paNa samajavu. no TIkA --audArika zarIprayoga baMdhanI prarUpaNA karIne have sUtrakAra vaikriyazarIra prayogakha dhanI prarUpaNA nIce pramANe kare che. A viSayane anula kSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke (leziyarIgotra dhana maLe! viSe vaLatte ?) he bhadanta ! vaikriyazarIra prayogama dha nA keTalA prakAre kahyA che ? mahAvIra prabhunA uttara-( tuviSe vaLatte-saMjJA) hai gautama ! vaikriyazarIra pracetrakhadhanA nIce pramANe e prakAza kahyA che.--( pattiSi vetriya kIra zrI bhagavatI sUtra : 7 103 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAze , niMvisa veravicArIgoLa 2 ) ( 1 ) ekendriya vaikiyazarIra pragabaMdha ane (2) paMcendriya vaikriyazarIra pragabaMdha ahIM je ekendriya vijhiyazarIra pragabaMdha" nAmane pahele prakAra kahyo che te vAyukAyika jInI apekSAe kahevAmAM Ave che, kAraNa ke vAyukAyika jIve ja vaikiyazarIra pragabaMdha kare che. vAyukAyika sivAyanA anya ekendriya jI te vakriyazarIra pragabaMdha karatA nathI. bIje je bheda kahyo che te paMcendriya jInI apekSAe kahyo che, kAraNa ke paMcendriya tiryo, manuSya, deve ane nArake yizarIra pragabaMdha karatA hoya che. have gautamasvAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-(jiM. diyave ubviyasarIrappaogabadhe, ki vAukAiyaegidi yasarIrappaogebaMdhe ya AukAiya vira reDizacArIuoga 2) he bhadanta ! ahIM je ekendriya vaikriya zarIra pragabaMdha kahyo che te zuM vAyukAyika ekendriya ane vikriyazarIra pragabaMdha kahyuM che, ke anya ekendriya jIne aikiyazarIra prayogabaMdha karyo che? mahAvIra prabhune uttara--ghavuM mALe mota saMkALe veTivarImero taddA mALiyavo) he gautama ! A pUrvokta abhilApathI zarU karIne prajJApanA sUtranA avagAhanA saMsthAna rUpa 21 ekavIsamA padamAM vaikiyazarIranA bhedanuM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, e ja pramANe ahIM paNa tenuM kathana karavuM joIe. jema ke-ekendriya vaikiyazarIra pragabaMdha vAyukA. yika ekendriya jIve ja kare che, pRthvIkAyika Adi avAyukAyika ekendriya cha karatA nathI. (jJAva pannA nazvavijJa anurovavA pAtra mALiya devapaMciMdiyaveuvviyasarIrappaogadhe ya, appajjatta savvaTThasiddha aNuttarovavAi ya lAva goviMdhe 1) A sUtrapATha sudhI tyAM te kathana karavAmAM AvyuM che. te ahIM paNa A sUtrapATha paryantanuM kathana grahaNa karavuM joIe. A kathananuM tAtparya evuM che ke kiyazarIra gabaMdha paryAptaka paMcendriya tiya, manu vya, paryAptaka, aparyAptaka nArake, deva ane paryAptaka sarvArtha siddha de tathA aparyAptaka sarvArtha siddha de paryantanA paMcendrima ja kare che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-ve dizAzarIra ghaNo | maMte! dasa vakta kagi?) he bhadanta ! kayA kamanA udayathI vaikiyazarIra prayogabaMdha thAya che ? mahAvIra prabhune uttara-( jogama) he gautama ! (vIcirano jalayaae jAva AuyaM vA laddhi vA, paDucca veuvviyasarIrappaoganAmAe kammassa 3ui divAlagzo) sIyatA, sagatA ane sadravyatAthI, tathA pramAdane kAraNe, karma, ga, bhava, Ayu ane labdhine AdhAre tathA vekiya. zrI bhagavatI sUtra : 7 104 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIraprAga nAma kamanA udayathI vaikiyazarIra pragabaMdha thAya che. "jAva (cAtta)" padathI je sUtrapAThane grahaNa karavAmAM Avyo che tene ahIM ullekha karIne artha karavAmAM Ave che, ahI eTalI ja vizeSatA samajavAnI che ke vAyukAyika, paMcendriya tiryacanika manuSyamAM vaikriyazarIrabaMdhanA kAraNa rUpa vIryatA, sAgatA, sadravyatA Adi labdhi paryantanuM badhuM che. tathA nArako ane devemAM vaikriyazarIrabaMdhanA kAraNa rUpa labdhi sivAyanuMsavIryatA, sagatA Adi badhuM hoya che. A viSayanuM kathana sUtrakAra AgaLa karaze. gautamasvAmIne prazna-( vAjiMriveTiva pIdhe pucha) he bhadanta ! vAyukAyika ekendriya vaikriyazarIra prayogabaMdha kayA karmanA udayathI thAya che ? mahAvIra prabhune uttara-(vocamA !) he gautama ( vIrijhonathApa parva jevA jAva DhiM 19davAraNArUga gf viya veritra ) savIryatA, sagatA ane sadravyatAthI tathA pramAda pratyayathI, karma, ga, bhava, AyuSya ane labdhinI apekSAe ane vAyukAyika ekendriya vaikiyazarIra prAga nAma karmanA udayathI vAyukAyika ekendriya vaikiyazarIra pragabaMdha thAya che. gautamasvAmIne prazna-(rayAdamAM guDhavine vaMci vevicArI1o mare! sanmaraNa kagvi ?) he bhadanta ! ratnaprabhA pRthvI nairayika paMcendriya zaikriyazarIra pragabaMdha kayA karmanA udayathI thAya che mahAvIra prabhune uttara-(vocamA !) he gautama! (variyojaa6. yAe jAva AuyaM ca paDucca rayaNappabhA puDhavI jAva badhe-evaM jAva ahe sattamA) savIryatA, sagatA ane sadravyatAthI, pramAda pratyayathI ( pramAdane kAraNe ), karma, ga, bhava ane AyuSyanI apekSAe tathA ratnaprabhA pRthvI narayika paMcendriya vakriyazarIra praga nAma karmanA udayathI ratnaprabhAgata nairayika pacendriya vakriyazarIra pragabaMdha thAya che, e ja pramANe zakaraprabhA, vAlukAprabhA, paMkaprabhA, dhUmaprabhA, tamastamaH prabhA, vagere pRthvI saMbaMdhI nAraka pacendriya zaikriyazarIra prayoga nAma karmanA udayathI zarkarA prabhA Adi pRthvIgata nairayika paMcendriya vakiyazarIra pragabaMdha paNa thAya che. autamasvAmIne prazna-(tirivattakanicariMci divasapuchI) he bhadanta ! tiryaMgyanika paMcendriya zaikriyazarIra pragabaMdha kayA kamInA udayathI thAya che ? mahAvIra prabhune uttara-(jocamA ) he gautama! (variyojAtAcANa kA vArAphucA) je prakAre savIyatA, sagatA, sadravyatA, pramAdapratyayatA, karma, vega, bhava AyuSya ane ladhinI apekSAe ane te prakAranA zrI bhagavatI sUtra : 7 105 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma karmanA udayathI vAyukAyika ekendriya zarIraprayAgabaMdha thAya che, eja prakAre eja pUrvokta savItA AdinI apekSAe tathA tiryacanika paMce ndriya zaikSiprAga nAma karmanA udayathI tiryacanika pacendriya vaikriyazarIra pragabaMdha thAya che ema samajavuM. (mage FviMhi vedika jeva) eja pramANe-vAyukAyike pramANe manuSya paMcendriya zaikiyazarIra pragabaMdha paNa savAryatA, sagatA, sadravyatA, Adi pUrvokta kAraNothI tathA manuSya paMcendriya zaikriyazarIra prayoga nAma karmanA udayathI thAya che. (sukumAramavnnvaasi devapacidiya veuvviyasarIrappaogabadhe jahA rayaNappabhApuDhacI neraiyA) asurakumAra bhavanavAsi devapaMcendriya vaikiyazarIra pragarbhadha ratnaprabhA pRthvI narayika paMcendriya zaikriyazarIra prayogabaMdhanI jema savIryatA, sAgatA, sadravyatA, pramAda rUpa kAraNa, karma, vega, bhava ane AyuSyanI apekSAe tathA tathAvidha (te prakAranA ) aikiyazarIraprayAga nAma karmane udayathI thAya che. ( gvuM nAka LiyakumAra, parva vAnakhaMta, parva koricA) eja pramANe suvarNakumAra, nAgakumAra, vighukumAra, agnikumAra, udadhikumAra, pavanakumAra, dvIpakumAra, dikakumAra ane svanitakumAra, e bhavanapati devane bhavanapatideva paMcendriya zaikizarIra pragabaMdha, tathA vAnavyantara devapaMcendriya vaikriyazarIra pragabaMdha, tathA tiSika devapaMcendriya vaikriyazarIra pragabaMdha paNa savI tAsogatA, sadravyatA, pramAdarUpa kAraNa, karma ga, bhava ane AyuSyanA AzrayanI apekSAe, ane tathAvidha-(suvarNakumArathI laIne tiSika parya. nanA devapaMcendriya vakriyazarIra praga) nAma karmanA udayathI thAya che. (ga sohAmaphApovagayA vemANiyA, evaM jAva amcuyagevejjakappAIyA vemANiyA, evaM veva anuttarovavAthawwvAyA vemALiyA parva va ) eja pramANe saudharmakapapannaka vaimAnika dene, IzAna, sanakumAra, mAhendra, brahma, lAntaka, zuka, sahastrAra, Anata, prANata, AraNa ane acuta, e kopapannaka vaimAnikane navagreveyaka kalpAtIta vaimAnika dene, ane anuttaraupapAtika kalpAtIta vaimAnika dene vaikriyazarIra prayoga baMdha paNa savIyatA, sagatA, sabhyatA pramAdarUpa kAraNa, karma, yoga, bhava ane AyuSya rU5 kAraNonI apekSAe ane tathA vidha-te te prakAranA-saudharmAdi devapaMcendriya vaikiyazarIra prayoga nAma karmanA udayathI thAya che. have gautamasvAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-( reTinA acgon i maMte ! #i reache, pasafche?) he bhadanta ! vaikiyaza. zrI bhagavatI sUtraH 7 106 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIra pragabaMdha zuM dezabaMdharUpa hoya che, ke sarvabaMdharUpa hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-(zomA !) he gautama! zaikriyazarIra prayoga baMdha (resa che vi, sanna che ) dezabaMdharUpa paNa hoya che ane sarvabaMdha rUpa paNa hoya che. (ghAukAiya egidiya evaM ceva, rayaNappabhA puDhavi neraiyA evaM ceva, evaM jAva ajIrAvavA) gAtamasvAmIne prazna-he bhadantA vAyukAyika ekendriya vakriyazarIra pragabaMdha zuM dezabaMdharUpa hoya che, ke sarvabaMdharUpa hoya che? mahAvIra prabhu kahe che ke i tama ! vAyukAyika ekendriya vaikriyazarIra pragabaMdha dezabaMdharUpa paNa hoya che ane savadharUpa paNa hoya che e ja pramANe ratnaprabhA pRthvI nairayika pacendriya vaidi. thazarIra pragabaMdha paNa dezabaMdharUpa paNa hoya che ane sabaMdharUpa paNa hoya che, tathA zakaraprabhA pRthvIthI laIne tamastamA nAmanI sAtamI pRthvI paryantanA nArakenA vaikiyazarIra pragabaMdhanA viSayamAM paNa eja pramANe samajavuM. bhavanapati, vanavyantara, tiSika vaimAnika navavekagata, ane anuraupapAtika devena vayizarIra pragabaMdha paNa dezabaMdha rUpa paNa hoya che ane sarvabaMdha rUpa paNa hoya che. have gautamasvAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-(veravicArikvonA maMte ! zAstro varijanaM phorU?) he bhadanta! vaikriyazarIra pragabaMdha kALanI apekSAe kyAM sudhI rahe che ? mahAvIra prabhune uttara-(sada karoi u yama, soLa to samA) he gautama! vekiyazarIra pragane sarvabaMdha ochAmAM ochA eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre be samaya sudhI rahe che, A kathananuM spaSTIkaraNa nIce pramANe che-ke jIva vaikriyazarIradhArIomAM utpanna thaI jAya che, athavA te labdhi dvArA jyAre te tenuM nirmANa kare che. zrI bhagavatI sUtra : 7 107 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre te eka samaya sudhI tene sarvabaMdhaka rahe che. A rIte jIva ochAmAM e che eka samaya sudhI kriyazarIra pragane sarvabaMdha kare che. have utkRSTa be samayanuM spaSTIkaraNa nIce pramANe samajavuM-keI audrArika zarIravALo jIva vaikiya avasthAvALA banIne tene sarvabaMdhaka thayo ane marI gaye. marIne jyAre te nAraka paryAya athavA deva paryAyane prApta kare che, tyAre te prathama samayamAM vaikiyazarIranA sarvabaMdhaka hoya che. A rIte tene utkRSTanI apekSAe be samaya sudhI vakriyazarIra pragane sarvabaMdhaka kahyo che. ( foi r samAM, phorena terasa sAravamArUM samaLAjuM) vaikriyazarIranA dezabaMdhane. jaghanyakALa eka samayane ane utkRSTakALa 33 sAgaropama karatAM eka nyUna samayane kahyo che. A kathananuM nIce pramANe spaSTIkaraNa samajavuM -keI audArika zarIradhArI jIva vaikiya avasthAvALA banyA che te prathama samayamAM tene sarvabaMdhaka hoya che. ane dvitIya samayamAM dezabaMdhaka hoya che, A rIte dvitI. yAdi samayamAM dezabaMdhaka thaIne te marI jAya che. A rIte dezabaMdhane kALa jaghanyanI apekSAe eka samayane Ave che. utkRSTanI apekSAe dezabaMdhane samaya 33 sAgaropama karatAM eka nyUna samayane je kahyo che tenuM spaSTIkaraNa A pramANe che. 33 sAgaropama pramANanI sthitivALA devAmAM athavA nArakemAM utpanna thayela chava prathama samaye vaikiyazarIrane sarvabaMdhaka hoya che ane tyAra bAda te dezabaMdhaka thAya che. tethI sarvabaMdhane eka samaya bAda karatAM dezabaMdhane utkRSTa kALa 33 sAgaropama karatAM eka nyUna samaya pramANu AvI jAya che. gautamasvAmIne prazna-(vAlA giricaze vicapuchA) he bhadanA vAyukAyika ekendriyane vakriyazarIraprAgabaMdha kALanI apekSAe kayAM sudhI rahe che ? mahAvIra prabhune uttara-(noramA have che, g* samAM, relavaze, pka samaye, koi timuhuraM ) he gautama! vAyukAyika eke. ndriyanA vaikriyazarIra prayogane sabaMdha eka samaya hoya che ane dezabaMdha ochAmAM ocho eka samayane ane vadhAremAM vadhAre antarmuhartA hoya che. vAyukAyika jIva dArika zarIradhArI hoya che, paNa jyAre teo vikiyAvALA bane che tyAre temanA vakriyazarIrane sarvabaMdha eka samayane hAya hoya che. ane dezabaMdhane jaghanyakALa eka samayane ane utkRSTakALa aMtarmuhUrtane hoya che. dezabaMdhane utkRSTakALa eka antarmuhUtane kahevAnuM kAraNa e che ke vAyukAyika jIva vaikiya zarIra sAthe eka antarmuhUrta sudhI ja rahI zake chevadhAre samaya rahI zakatA nathI, kAraNa ke je jIva dArika zarIranI sAthe lampivikiyAvALA hoya che, te jIve ne vikriyAmAM vadhAremAM vadhAre eka aMtarmuhUrta sudhI ja rahe che tenA karatAM vadhu samaya rahetA nathI. tyAra bAda zrI bhagavatI sUtra : 7 108 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA te avazya audyArika zarIrane ja prApta karI le che. tethI dezama dhane utkRSTa samaya antamuhUtanA kahyA che. have gautamasvAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke-( cALamA puruSa ne pucchA) he bhadata ! ratnaprabhA pRthvIgata nAraka paMcendriyane vaikriyazarIra prayAgamadha kALanI apekSAe kacAM sudhI rahe che? mahAvIra prabhunA uttara-( noyamA !) 'huM gautama ! ( anvayane varga samartha dekha 'ghe jahaNeNa dasavAsa saharalAI tisamayaUNAI, ukkoseNaM sAgarovamaM smcAM) paDelI ratnaprabhA pRthvIgata nAraka jIvanA vaikriyazarIranA sabaMdhane kALa eka samayaneA che ane tenA dezamadhanA ochAmAM oche. kALa 10hajAra varSa karatAM traNa samaya nyUna che ane utkRSTakALa sAgarApama karatAM eka nyUna samayapramANu che, tene dezamadha jadhanya 10 hajAra varSa karatAM traNa nyUna samaya pramANa kahevAmAM Avye che tenu spaSTIkaraNa nIce pramANe che-- phAi jIva traNa samayanI vigrahagatithI jaghanyasthiti laine ratnaprabhA pRthvImAM nArakanI paryAyamAM utpanna thayA. te tyAM e samaya sudhI anAhAraka rahyo ane trIjA samayamAM sama dhaka thai gayA ane tyArabAda te vaikriyazarIranA dezama'dhaka thayA. A rIte zarUAtanA traNa samaya khAda karavAthI dezama'dhanA jadhanyakALa 10 dasa; hajAra varSa karatAM traNa samaya nyUna AvI jAya che. eja narakamAM nArakanA dezamadhanA utkRSTakALa eka sAgaropama karatAM eka nyUna samaya pramANu je kahevAmAM AvyA che, tenuM spaSTIkaraNa nIce pramANe che koI jIva prathama narakamAM eka samayavALI avigrahagatithI utpanna thayA. ane utpanna thatAM ja te vaikriyazarIrane sama dhaka thaI gaye ane tyAra bAda dezakhaka thayA. A rIte te tyAM prathama narakanA eka sAgaropamanA samaya karatAM eka nyUta samaya paryanta tyAM rahyo( sabadhane eka samaya khAda karavAthI A samaya prApta thAya che. ) tethI ja deza'dhanA utkRSTakALa sAgarApasa karatAM eka echA samaya pramANu kahyo che, je rIte ahIM dezaLa dhane jaghanyakALa 10 dasa hajAra varSa karatAM traNa echA samayane ane utkRTakALa eka sAgaropama karatAM eka nyUna samayanA kahyo che, eja rIte bIjI trIjI, ceAthI, pAMcamI, chaThThI ane sAtamI narakezamAM rahenArA nArakeAnA vakriya zarIraneAsa khaMdhakALa eka samayanA ane dezakha dhanA jaghanyakALa temanI jeTalI jaghanya Ayu sthiti hoya tenA karatAM traNa nyUna samaya pramANu samajavA ane dezamadhanA utkRSTakALa jemanI jeTalI utkRSTa Ayu sthiti tenA karatAM eka nyUna samaya pramANu samajavA eja vAta sUtrakAre (vaM gAya ahe sattamA - navara' debadhe jA jassa jahanniyA ThiI sA tisamayaUgA kAyavvA ) A sUtra dvArA pratipAdana karyu che. pacendriya tiya ca ane manuSyeAnA vaikiyazarIranA sa`dhakALa eka samayanA ane dezakha dhakALa AchAmAM Ache eka samayanA ane vadhAremAM zrI bhagavatI sUtra : 7 109 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAra antarmuhUrtane heya che, eja vAta sUtrakAre (FviMcitirivALiyA of marALa ja na thArAzA') sUtra dvArA prakaTa karI che eTale ke paMcendriya tiryaMcAnika ane manuSyanA vaikriyazarIranA sarvabaMdha ane deza baMdhano kALa vAyukAyikanA sarvabaMdha ane dezabaMdha pramANe samaje. eTaleke temanA vekiyazarIrane sarvabaMdhakALa eka samayane ane dezabaMdhakALa jaghanyanI apekSAe eka samayano ane utkRSTanI apekSAe aMtamuhUrtane hoya che, ema samajavuM. (bakurakumAra nA kumAra kAra juttarovavAcA kAnerA) asurakumAra, nAgakumAra, suvarNakumAra Adi bhavanapati, tathA vAnavyantara, tathA tiSike. vaimAnika de, navaraiveyakanA deva ane anuttaraupapAtika denA vekriyazarIrane sarvabaMdhakALa tathA dezabaMdhakALa nArakonA vakriyazarIranA sarvabaMdhakALa ane dezabaMdhakALa pramANe ja samaja-AgaLa temane (nArakena ) sarvabaMdhakALa eka samayane ane dezabaMdhakALa jaghanyanI apekSAo jemanuM jeTaluM jaghanya Ayu hoya teTalA jaghanya Ayu karatA traNa nyUna samaya pramANu kahyo che eTale ke jaghanyanI apekSAe 10 hajAra varSa karatAM traNa nyUna samaya pramANa ane utkRSTanI apekSAe sarvabaMdhano eka samaya bAda karatAM, e kasAgaropama pramANa kALa karatAM eka nyUna samaya pramANa che-eTale ke potapotAnA utkRSTa AyuSyanI barAbara che, nArakonA sarvabaMdhakALa ane dezabaMdhakALa viSe A pramANa AgaLa kahevAmAM AvyuM che. paraMtu nAraka jIvonA karatAM asurakumArAdinA vaikiya zarIranA dezabaMdhakALa ane sarvabaMdhakALamAM nIce pramANa vizeSatA rahelI che " navaraM jassa jA ThiI sA bhANiyavvA jAva aNuttarovavAiyANaM, savvabaMdhe ekkaM samayaM, desabaMdhe jahaNNeNaM ekatIsaM sAgarovamAiM, tisamayaUNAI, ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamAiM samayaUNAI" jemanI jeTalI sthiti kahI che te sthiti (asurakumArothI laIne anu ttaraupapAtika deve paryantanA jIvonI sthiti) kahevI joIe. ane dezabaMdhakALanuM kathana karatI vakhate dezabaMdhane jadhanyakALa te darekanI jadhanya Ayusthiti zrI bhagavatI sUtra : 7 110 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatAM traNa jaina samaya pramANa ane utkRSTakALa utkRSTa Ayusthiti karatAM eka nyUna samaya pramANa samaje A rIte anuttaraupapAtika denA vaikiyazarIrane sarvabaMdhakALa eka samayane thAya che ane dezabaMdhane jaghanya kALa 31 sAgaropama karatAM traNa nyUna samaya pramANa ane utkRSTa dezabaMdhakALa 33 sAgaropama karatAM eka nyUna samaya pramANa thAya che. ahIM sarvabaMdhakALane eka samaya e che karavAmAM AvyA che, ane traNa samayavALI vigrahagatinA traNa samaya ocho karavAmAM AvyA che, kAraNa ke te be samaya sudhI anAhAraka rahe che ane trIjA samaye sarvabaMdhaka thaI jAya che. nathI ja temanA vaikriyazarIrane jadhanya dezabaMdha kALa 31 sAgaropama karatAM traNa nyUna samaya pramANa kahyo che, kAraNa ke anuttarIpapAtika devAnI jaghanyasthiti 31 sAgarepamanI kahI che. temanI utkRSTa sthiti 33 sAgaropamanI hovAthI temanA vaikriyazarIranA dezabaMdhane utkRSTakALa 33 sAgaropama karatAM eka nyUna samaya pramANu kahyo che. A rIte vaikriyazarIraprayAgabaMdhanA kALanI prarUpaNa karIne have sUtrakAra tenA antaranI prarUpaNuM nIcenA praznottara dvArA kare che- gautama svAmIne prazna-"veravicArIrano raMdhatAM of maMte ! zAstro ==mArU ? he bhadanta ! vaikiyazarIraprayogabaMdhanuM aMtara (virahakALa) kALanI apekSAe keTaluM hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-"geyamA !" he gautama ! "vayaMvaMtara' narmoi u tamacaM, koNeNaM asaMza4 anaMrAo jAva sAvathig garave mA, i sivaMtaff" vaikiyazarIraprayAganA sarvabaMdhAntara ochAmAM ochuM eka samayanuM ane vadhAremAM vadhAre anaMta kALanuM-anaMta utsarpiNI avasarpiNa kALanuM hoya che. kSetranI apekSAe te anaMtakarUpa-asaMkhyAta pudgalaparAvartanarUpa hoya che te pula parAvarta AvalikAnA asaMkhyAta bhAganA jeTalA samaya thAya che eTalAM hoya che. eja pramANe vikriyazarIra paganuM dezabaMdhAntara paNa ochAmAM ochuM eka samaya pramANu hoya che ane vadhAremAM vadhAre anaMtakALa-anaMta utsarpiNI avasarpiNa rUpa hoya che. kSetranI apekSAe te anaMta lekarUpa hoya che. temAM asaMkhyAta pukalaparAvartana thaI jAya che. keI dArikazarIradhArIjIve vaikiya avasthA prApta karI. tyAre prathama samayamAM te vaikiyazarIrane sarvabaMdhaka thaIne dvitIya samayamAM dezabaMdhaka thaye, ane marIne pharIthI te vaikriya zarIradhArI devAmAM athavA nArakamAM avigraha gatithI utpanna thaI gaye. tyAM te prathama samayamAM sarvabaMdhaka rahyo--A rIte pahelA sarvabaMdha ane A sarvabaMdha vacce eka samayanuM aMtara paDe che. ane utkRSTa aMtaranuM spaSTIkaraNa A pramANe karyuM che ke audArikazarIradhArI jIva vikiyA avasthAvALe thaIne vaikiyazarIradhArI devAdikamAM utpanna thaye, tyAM te prathama samayamAM sarvabaMdhaka thaIne tyAra bAda dezabaMdhaka thaye. ane maraNa pAme. tyAra bAda te anaMtakALa sudhI dArikazarIravALA vanaspatikAya Adike mAM janma laIne rahyo. tyAra bAda tyAMthI marIne te vikiyazarIravALAmAM utpanna thaI gaye, tyAM te prathama samayamAM zrI bhagavatI sUtra : 7 111 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvabaMdhaka thaze. A rIte pahelA sarvabodha ane A sarvabaMdhanI vacce anaMtakALanuM aMtara (antarALa) paDyuM. dezabaMdhanuM aMtara paNa eja prakAre samajavuM. have gautamasvAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "jAvavA. veravicArajapuchA" he bhadanta ! vAyukAyika vaikriyazarIra prayoganA baMdhanuM aMtara kALanI apekSAe keTaluM hoya che? tene uttara ApanA mahAvIra prabhu kahe che ke-"joyama" he gautama ! "sannavadaMtara to hud, 3osevi ziva ajA mALa, gvaM savaMdhata ivAyukAvika vaikriya zarIra prayoganuM sarvabadhAntara ochAmAM ochuM eka antarmuhUrtanuM hoya che ane vadhAremAM vadhAre pApamanA asaMAtamAM bhAga pramANa hoya che. eja pramANe tenuM dezabaMdhAntara paNa ochAmAM ochuM eka antarmuhUrtanuM ane vadhAremAM vadhAre palyopamanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa hoya che. have A kathananuM spaSTIkaraNa karavAmAM Ave che-keI dArikazArIradhArI vAyukAyika jIve vaikriyAvasthA prApta karI ane te prathama samayamAM sarvabaMdhaka thaye, ane sarvabaMdhaka thayA pachI mArIne te vAyukAyikamAM ja utpanna thaI gayo. evA e jIva dvArA aparyAptAvasthAmAM vaikriyazakti prakaTa thatI nathI. tethI antaryuM. hatamAtra te paryAptaka rahIne vaikriyazarIrane prAraMbha kare che. te tyAre prathama samayamAM sarvabaMdhaka hoya che. A rIte ahIM sarvabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe antarmuhUrtanuM kahyuM che. have utkRSTa aMtara kevI rIte Ave che te prakaTa karavAmAM Ave che-keI eka dArikazarIradhArI vAyukAyika jIve kriyAvasthA prApta karI. tyAre te prathama samayamAM sarvabaMdhaka thaze ane dvitIya samayamAM dezabaMdhaka thaye, dezabaMdhaka thaIne te marI gaye, tyAra bAda te dArika zarIravALA vAyukAcikemAM pApamanA asaMkhyAtamAM bhAgapramANa kALa vyatIta karIne avazya vaikiyanuM nirmANa kare che. prathama samayamAM sarvabaMdhaka hoya che. A rIte AgalA sarvabaMdha ane A sarvabaMdha vacce pApamanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa antarAla ( aMtara) AvI jAya che. dezabaMdhanuM aMtarAla khAsa e ja pramANe samajavuM. gautamasvAmIne prazna-(sivinoLiya vaMciM iveraTizarIraHojaa. gharara purA) he bhadanta! tiryaMcAnika paMcendriyanA vekiyazarIra pragabaMdhanuM aMtarakALanI apekSAe keTaluM hoya che? mahAvIra prabhune uttara-(savaghaMghaMtara kavi nomudui, gazorI,duraM, parva vadhatAMki, majUraNa ) paMcendriya tiryacanikenA vaikiyazarIrabaMdhanuM sarvabaMdhAntara jaghanyanI apekSAe eka antarmuhUrtanuM ane utkRSTanI apekSAe pUrvakeTa pRthakatvanuM hoya che. (be pUrvakaTithI laIne nava pUrvakeTi sudhInI saMkhyAta pUrvakeTi pRthakatva kahe che) eja pramANe zrI bhagavatI sUtra : 7 112 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSyanA vaikiyazarIra praganuM sarvabadhAntara jaghanyanI apekSAe eka antamuhUrtanuM ane utkRSTanI apekSAe pUrvakeTa pRthakatvanuM hoya che. have A kathananuM spaSTIkaraNa karatAM sUtrakAra kahe che-kaI paMcendriya tiryaMcanika jIve vaikriyAvasthA prApta karI. tyAM prathama samayamAM te sarvabaMdhaka thaye, ane tyAra bAda te antarmuhUrta paryanta dezabaMdhaka rahyo, tyArabAda audArikane sarvabaMdha karIne eka samaya paryanta te dezabaMdhaka rahyo pharI "huM vekiya karI rahyo chuM" A prakAranI tene zraddhA utpanna thaI ane vaikriya karatAM karatAM prathama samayamAM te sarvabaMdhaka thaye. A rIte sarvabaMdhanuM aMtara ochAmAM ochuM aMtamuhU rtanuM Ave che jenuM AyuSya pUrvakeTi hoya che, e jIva sAta ke ATha vakhata sudhI tiryaMca paMcendriyomAM ja utpanna thatuM hoya che. satimAM ke AThamA bhAvamAM jyAre te vaikriyAvasthA pAme che, tyAre tyAM te prathama samayamAM sarvabaMdha karIne dezabaMdha kare che. A rIte sarvabaMdhanuM utkRSTa aMtara eka pUrvakeTipRthakatvanuM thAya che. dezabaMdhanuM antarAla (aMtara) paNa sarvabaMdhanA antarAla pramANe ja samajavuM. eja rIte manuSya paMcendriyanA vaikiyazarIra prayoganuM sarvabaMdhAntara ane dezabaMdhAntara paNa samajavuM. sUpA bha 41 vaikriya zarIra gamanAgamana viSayaka prayogabandha kA varNana sUtrArtha-(nIvaNa maMta! vArano vArAphattepuravi vAva ,vArarUca rica vezvica dagaorAItara puchA) he bhadantA kaI jIva vAyukAyikemAM utpanna thaye heya. tyAMthI marIne te vAyukAyika sivAyanI keI anyaparyAyamAM utpanna thaI jAya che ane tyAMthI pharIne pharIthI vAyukAyikomAM ja utpana thaI jAya che, te evI sthitimAM te vAyukAyika ekendriya vaikiya zarIranA prayoga baMdhanuM aMtara kALanI apekSAe keTaluM hoya che? (vocamA !) he gautama!(saravavaMtara jahaNNeNa aMtomuhutta, ukkoseNa aNataM kAlaM vaNassaikAlo evaM desabadhatarapi) evI sthitimAM vAyukAyika jIvanuM sarvabandhAntara ochAmAM ochuM aMtaNuM hUrtanuM ane vadhAremAM vadhAre anaMtakALanuM hoya che. A anaMtakALa vanaspatikALanI apekSAe kahyo che. e ja pramANe dezabazvAntarane kALa paNa samaja. (nIvAraNa naM aMte ! rAmApura ne rUca Lo racAvamArUDhavi rarUca punavi rAmApuvi rarUca puchA) he bhadanta ! kaI jIva ratnaprabhA pRthvImAM (pahelI narakamAM) nArakanI paryAye utpanna thayo hoya, tyAMthI mArIne te nArakaparyAya sivAyanI koI anya paryAyamAM utpanna thaI jAya che. ane tyAMthI marIne pharIthI te ratnaprabhA pRthvImAM nArakanI paryAye utpanna thaI jAya che, te evI sthitimAM evA nAraka jIvanA vaikriya zarIrakaganA sarvabaMdhanuM aMtarakALanI apekSAe keTaluM hoya che ? (locanA!) he gautama ! evA zrI bhagavatI sUtra : 7 113 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAraka jIvana aikriya zarIra praganuM (vadhuM) sarvabandhAntara (kagm) ochAmAM ochuM (rasaMvAkSArUM gharomuduttama mAiruM, vorena vArApha vAsko-vadhatAM kaomi saMtokUtta) dasa hajAra varSa karatAM eka adhika antarmuhUrtanuM hoya che ane utkRSTanI apekSAe (vadhAremAM vadhAre) vanaspa. tikALa paryantanuM hoya che. tathA dezabaMdhanuM aMtara ochAmAM ochuM eka antarmuhUrtanuM ane (koLuM) vadhAremAM vadhAre (ii #AruM vaLaharUvAho) anaMtakALanuM-vanaspatikALanuM hoya che. (ghava gAvA badde sattA-navAM kA kAraNa di kajiyA nA saravavaMtara, gaLe baMtomuddattama mahiyA caDhavA hiM te vera) eja pramANe nIce sAtamI pRthvI sudhInA viSe samajavuM. paNa temAM eTalI ja vizeSatA che ke sarvabaMdhanuM jaghanya aMtara je nArakanI jeTalI jaghanyasthiti hoya che eTalI jaghanyasthiti karatAM antamuhUrta pramANa adhika samajavuM. bAkInuM samasta kathana pUrvokta kathana pramANe ja samajavuM. paMciMdiya tirikkhajoNiya maNussANa ya jahA cAukAiyANaM asurakumAra nAgakumAra jAva sahassAra devANaM eesi jahA rayaNappabhApuDhavi neraiyANaM-navaraM savvapaMdhaMtaraM jassa jA ThiI jahaniyA sA aMtomuhuttamabhahiyA kAyavvA, sesaM taM ceva) paMcendriya tiryacanika ane manuSyanA sarvabaMdhanuM aMtara vAyukAyikanA sarvabajAntara pramANe samajavuM. je pramANe ratnaprabhA pRthvInA nArakanA viSayamAM kahyuM che. e ja pramANe asurakumAra, nAgakumAra ane sahasAra de parya tanA viSayamAM samajavuM paraMtu ahIM eTalI ja vizeSatA che ke temanA sarva baMdhanuM aMtara jemanI jeTalI sthiti che, te sthiti karatAM antamuhUrta pramANe adhika samajavuM. bAkInuM samasta kathana pahelAnI jema ja samajavuM. lIvara i maMte ! zALava, go kAyavare puchA) he bhadanta ! Anata devalekamAM utpanna thayele kaI deva tyAMthI cyavIne Anata devaleka sivAyanA anya mAM utpanana thaI jAya ane tyAMthI marIne pharIthI Anata devalokamAM deva thaI jAya, te evI sthitimAM te Anata devanA vaikriya zarIranA prayoga baMdhanuM aMtakALanI apekSAe keTaluM hoya che? (locanA!) he gautama! zrI bhagavatI sUtra : 7 114 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( savvabaMdhataraM jahaNNeNaM aTThArasasAgarovamAI vAsapuhuttamabhihiyAI, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM vaNassaikAlo, desabaMdhaMtaraM jahaNNeNaM vAsapuhuttaM, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM vaNassaikAlo, evaM jAva accue, navaraM jA jassa jahaniyA ThiIsA savvabaMdhaMtaraM jahaNNeNaM aTThArasasAgarovamAiM vAsapuhuttamabbhahiyA kAyavyA, sesaM taM ceva ) sarvabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe 18 sAgaropama karatAM varNapRthakatva adhika che ane utkRSTanI apekSAe vanaspatikALa paryantanuM che, tathA dezabaMdhanuM jaghanya aMtara varSa pRthakatvanuM ane utkRSTa aMtara vanaspatikALa jeTaluM hoya che. A pramANenuM kathana azruta paryantanA devakanA deve viSe paNa samajavuM. paNa vizeSatA eTalI ja che ke sarvabaMdhanuM jaghanya aMtara jemanI jeTalI sthiti heya, te sthitikALa karatAM varSa pRthakava adhika samajavuM. bAkInuM samasta kathana Anata devanA kathana pramANe ja samajavuM. (neve navA capuchA) he bhadanta ! saiveyaka kapAtIta kriya zarIra pragabaMdhanuM aMtarakALanI ape. sAe keTaluM che? (samAM!) gautama! (savaMvad' vALa vAvIrUM sAgarovamAI vAsapuhattamabhahiyAI kAyaThavA, koseNaM aNataM kAlaM vaNassaikAlo, desa. dhaMdhaMtara = La vAnarUdu, koI vaLarUTo) ahI sarvabaMdhanuM jaghanya aMtara 22 bAvIsa sAgaropama karatAM varSapRthakatva adhika che, ane utkRSTa aMtara anaMtakALanuM-vanaspatikALa jeTaluM che. tathA dezabaMdhanuM jaghanya aMtara varSapRthakatvanuM che ane utkRSTa aMtara vanaspatikALa jeTaluM che. ( varaNa jo aMte ! anuttaravivAra puchA ) he bhadanta ! anuttaraupapAtika devanA paikriyazarIprayoga baMdhanuM aMtarakALanI apekSAe keTaluM che ? (jo mA ) he gautama ! ( savvabaMdha tara jahaNNeNa ekatIsaM sAgarovamAI vAsapuhattamabbhahiyAI, ukkoseNa saMvekArUM sAravamAruM) ahIM sarvabaMdhanuM jaghanya aMtara 31 sAgaropama pramANa kALa karatAM varSapRthakatva adhika che ane utkRSTa aMtara saMkhyAta sAgaropamanuM che. ( jJAna lAyaggi, sona lejhAruM sAkAromA) dezabaMdhanuM ja ghanya aMtara varSapRthakatvanuM ane utkRSTa aMtara saMkhyAta sAgaropamanuM che. zrI bhagavatI sUtra: 7 115 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (ee siM Na bhaMte ! jIvANa veubviyasarIrassa desabadhagANa, svvbNdhjALa, caMdana 2 cacare to nAva vinAdiyA vA?) he bhadanta ! kiya zarIranA dezabaMdhaka, sarvabaMdhaka ane abaMdhaka jamAM kayA kayA che kayA kayA jI karatAM alpa che? tyAMthI laIne kayA kyA che kayA kyA jIvo karatAM vizeSAdhika che, tyAM sudhInuM prazna sUtra grahaNa karavuM. (jocamA !) he gautama! (valyovA rIvA veviyara savayaMpA, resakaMdarA anaM==ALA, vaMdanA gaMtakuLA) vaikriyazarIranA sarvabaMdhaka jIva sauthI ochA hoya che, temanA karatAM dezabaMdhaka jIva asaMkhyAtagaNI heya che. ane dezabaMdhaka karatAM abaMdhaka jI anaMtagaNuM hoya che. have sUtrakAra vaikriyazarIrabaMdAntarane ja prakArAntare (bIjI rIte) pradarzita kare che TIkArca-gautamasvAmIne prazna-(trIvarga aMte ! ghANA novAkyo puNaravivAkAiyatte, vAukkAiyaegidiyaveuvviyasarIrappaogabadhatarapucchA " 3 bhadanta ! je jIva pahelAM vAyukAyika hoya, pachI tyAMthI marIne avAyukAyikemAM (pRthvIkAya AdikamAM) utpanna thaI jAya ane tyAMthI marIne pharIthI vAyukAyikamAM utpanna thaI jAya, te evI paristhitimAM te vAyukAyika ekendriyanA vaikiyazarIra pragabaMdhanuM antara kALanI apekSAe keTaluM hoya che? mahAvIra prabhune uttara-" mA! " he gautama "sarasafpaMtara' gago vatomutta, 34oNe mari OM varaNA" kaI jIva pahelAM vAyukAya. kemAM utpanna thayo hoya, tyAMthI marIne pharIthI vAyukAyikamAM utpanna thaI jAya, te evI paristhitimAM te vAyukAyika ekendriyanA vaiyizarIraprayogano sarva badhAntara kALa jaghanyanI apekSAe attamuhUrtane ane ukRSTanI apekSAe anaMta kALane vanaspatinA kALa jeTaluM hoya che. jema ke kaI vAyukArika jIve vaikriyazarIrane sarvabaMdha karyo, pachI tyAMthI marIne te pRthvIkAcikemAM utpanna thaI gaye. tyAM te kSullaka bhavagrahaNarUpa kALa paryanta rahyo ane tyAra bAda tyAMthI marIne punaH vAyukAyikamAM ja utpanna thaI gaye, tyAM paNa keTa lAka kSullaka bhavagrahaNa kALa sudhI rahIne teNe vaikriyazarIranI prApti karI tyAM prathama samayamAM te tene sarvabaMdhaka thaye-ahIM vaikiyanA sarvabaMdhanuM aMtara aneka kSullaka bhavarUpa rahyuM, kAraNa ke-eka antarmuhUrtamAM aneka kSullaka bhava kahyA che. tethI anekakSullaka bhave maLIne eka antamuhUrta pramANu kALa thAya che. A rIte AgalA ane A sarvabaMdha vaccenA jaghanya aMtara eka aMtamuMdRrtanuM AvI jAya che. have tene utkRSTakALa vanaspatikALarUpa kevI rIte kahyo che, te samajAvAmAM Ave che-vakiyazarIravALe kaI eka vAyukAyika jIva marIne vanaspatikAya AdimAM utpanna thaI gayA. tyAM te anaMtakANa sudhI rahyo. have tyAMthI marIne jyAre te vAyukAyika thaIne vaikiyazarIrane prApta karaze tyAre-e paristhitimAM vAyukAyika ekendriyanA vaikiyazarIraprayAganuM sarvabaMdhAntara utkRSTanI apekSAe eTaluM AvI jaze. A rIte dezabaMdhanuM jaghanya aMtara paNa eka aMtarmuhUrtanuM ane dezabaMdhanuM utkRSTa akhtara anantakALarUpa-vanaspatikALa zrI bhagavatI sUtra : 7 116 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpa thAya che. have gautamasvAmI mahAvIra prabhune evo prazna pUche che ke " jIvassa NaM bhaMte ! rayaNappabhA puDhavi neraiyatte, No rayaNappabhA neraiyatte, " he bhadanta ! keI eka jIva ratnaprabhApRthvImAM nArakarUpe utpanna thayo. hoya, tyAMthI mArIne te ratnaprabhA pRthvI sivAyanI koI anya jagyAe utpanna thaI jAya. ane tyAMthI marIne pharIthI te nAraka jIvanA vakriyazarIranuM sarvabaMdhAnara kALanI apekSAe keTaluM hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-"jogamA" he gautama! "vadhatAM jaumi savAsasAruM tomuhuramamaNicArUM, 3woLe vaLA " evI sthitimAM pahelI ratnaprabhA nAmanI pRthvInA nAraka jIvanA vaikriyazarIrane sarvabaMdhAtarakALa ochAmAM ocho 10 hajAra varSa karatA eka adhika antamuhUrta pramANa hoya che ane vadhAremAM vadhAre vanaspatikALa pramANa hoya che, jaghanya sarvabaMdhAntarakALa 10 hajAra varSa ane eka aMtamuhUrtane zA mATe kahyo che. te have spaSTa karavAmAM Ave che-ratnaprabhA narakamAM nArakanuM janya Ayu 10 hajAra varSanuM hoya che. te kAraNe tyAM sarvabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe 10 hajAra varSa pramANa samajavuM joIe. paNa temAM eka antarmuhUrtane vadhAre batAvavAnuM kAraNa nIce pramANe che-jema ke kaI jIva pahelAM ratnaprabhA pRthvImAM utpanna thayo, tyAM te utpattinA prathama samaye sarvabaMdhaka thaI gayo. tyAra bAda te tyAM jaghanyAyu pramANa (10 hajAra varSa sudhI) rahyo. pachI tyAMthI nikaLIne garbhaja paMcendriyatiryAmAM janma dhAraNa karIne eka antarmuhUrta paryanta rahyo. tyAra bAda pharIthI ratnaprabhA pRthvImAM ja nAraka rUpe utpanna thaI gaye-tyAM utpattine prathama samaye vaikiyazarIrane sarvabaMdhaka thaI gaye. A rIte pUrvanA sarvabaMdha ane havenA sarvabaMdhanI vacce ochAmAM ochuM 10 varSa ane eka aMtamuhUrtanuM ataMrAla (aMtara) paDI jAya che. have utkRSTa sarvagaMdhAntara vanaspatikALa pramANa kevI rIte thAya che te samajAvavAmAM Ave che-keI jIva ratnaprabhA pRthvImAM utpanna thayA ane utpattinA prathama samayamAM ja vaikiyazarIrano sarvabaMdhaka thaI gaye, tyAMthI nIkaLIne te anaMta kALa sudhI vanaspati AdikamAM rahyo, punaH marIne jyAre te vaikiyazarIra prApta kare che, tyAre tene utkRSTa sarvabaMdhakALa vanaspatikAlarUpa anaMtakALane thaI jAya che. eja pramANe prathama ratnaprabhA pRthvInA nArakanA vaikriyazarIranA dezabaMdhanuM jaghanya aMtara ataMrmadUtaM pramANa ane utkRSTa aMtara anantakALanuM hoya che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna kare che ke "he bhadanta ! zarAmabhAthI laIne sAtamI tamastamAM prabhA pRthvI paryantanA nArakenA vakriyazarIrane sarvabaMdhAntara ane dezabaMdhAntara kALa keTalo hoya che ? tene javAba ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke "vAra ladde saramANa" pahelI ratnaprabhA pRthvInA nArakanA vaikiyazarIrane sarvagaMdhAntara tathA dezabadhAntara kALa jeTalo kahevAmAM Avyo che teTaluM ja sarvabandhAntara ane dezabaMdhAntara kALa sAtamI pRthvI paryantanA nArakanA vaikriyazarIrane samajavo. ahI sarvabaMdhanuM jaghanya aMtara 10 hajAra varSa karatAM eka adhika aMtarmuhUrta pramANa zrI bhagavatI sUtra : 7 11 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane utkRSTa aMtara anaMta kALanuM kahyuM che, ane dezabaMdhanuM aMtara paNa eTaluM ja kahyuM che. paraMtu zarkarA Adi narakamAM nIce pramANe vizeSatA che"jrkh jAThiI jahaNiyA sA savvabaMdha tara jahaNNaNaM atomuhuttamambhahiyA kaayvvaaRAM te reva" pahelI narakamAM jaghanyasthiti dasa hajAra varSanI che ane utkRSTa sthiti eka sAgarepamanI che, pahelI narakanI je eka sAgaropamanI utkRSTa sthiti che, te bIjI narakamAM jaghanya sthiti samajavI-bIjI narakamAM je traNa sAgaropamanI utkRSTasthiti che, te trIjI narakanA nArakenI jaghanyasthiti rUpa che. trIjI narama kamAM je sAta sAgaropamanI utkRSTasthiti hoya che, eTalA ja kALa paryantanI cAthI narakanA nArakenI jaghanyasthiti hoya che. ethI narakamAM je 10 sAgaropamanI utkRSTasthiti hoya che, eTalA ja kALanI jaghanyasthiti pAMcamI narakamAM hoya che. pAMcamI narakamAM 17 sAgaropamanI utkRSTasthiti hovAthI chaThThI narakamAM eTalI ja jaghanya sthiti samajavI. chaThThI narakamAM 22 sAgaropamanI utkRSTasthiti hovAthI sAtamI narakamAM 22 sAgaropamanI jaghanya sthiti samajavI. sAtamI narakanI utkRSTasthiti 33 sAgarepamanI che. A rIte je narakamAM jeTalI jaghanyasthiti kahI che tenA karatAM eka antamuhUrta vadhAre te narakanA nArakena vakiya zarIranA sarvabaMdhanuM jaghanya aMtara samajavuM. jemake bIjI narakanA nArakanI jaghanya sthiti eka sAgaropamanI che. tethI temanA vaikiya zarIrane sarvabadhAntara kALa jaghanyanI ape. kSAe eka sAgaropamakALa karatAM eka aMtamuhUrta pramANa adhika samajo, ane utkRSTa sarvabadhAntarakALa vanaspatikALa rUpa anaMtakALane samaja. dezabaMdhAntara kALa paNa eja pramANe samajavo. trIjI narakanA nArakanA kriya zarIrane sarvabadhAntara kALa jaghanyanI apekSAe traNa sAgaropama ane eka antarmuhUtane che ane utkRSTanI apekSAe vanaspatikALa rUpa anaMtakALane che. e ja pramANe dezabaMdhAntara kALa paNa samaja. ethI, pAMcamI, chaThThI ane sAtamI narakanA nArakone sarvabaM dhAntara kALa jaghanyanI apekSAe anukrame sAgaropama ane aMtarmuhUrtane, 10 sAgaropama ane aMtarmuhUrtAne 17 sAgaropama ane aMtamuhUrtane, 22 sAgaropama ane aMtamuhUrtane zrI bhagavatI sUtra : 7 118 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samaja. temane utkRSTa sarvabaMdhAntara kALa vanaspati kALarUpa anaMtakALane samaja, ane temanA vaikiya zarIrane dezabaMdhAntara kALa paNa sarvabaMdhAntara kALa eTale ja samaja. fTritikivananiya majurAga 2 nA vAvA " jema vAyukAyikanA kriya zarIrane sarvabaMdhAntara kALa ochAmAM oche aMtarmuhUrtane ane vadhAremAM vadhAre anaMtakALane kahyo che, e ja pramANe paMcendriya tiryo ane mananA vaikiya zarIra prayogane sarvabaMdhAntara kALa ochAmAM ochA ataha ane vadhAremAM vadhAre anaMtakALane samaja. e ja pramANe temanA vakiya zarIra praganuM dezabaMdhAntara paNa samajavuM. ( asurakumAra, nAgakumAra jAva sahassAradevANaM eesi jahA rynnppbhaavi neai ) asurakumAra, nAgakumAra, suvarNakumAra Adi bhavanapati devo vAnavyantara deve, tathA saudharma, IzAna, sanakumAra, mahendra, brahma, lAntaka, zuka ane sahastrAranA denA vaikriya zarIra praganuM sarvabaMdhAntara ane deza badhAntara ratnaprabhA pRthvInA nArakanA vaikiya zarIranA sarvabaMdhAntaranI jema ochAmAM ochuM 10 hajAra varSa karatAM eka aMtamuhUrta pramANa vadhAre che ane vadhAremAM vadhAre vanaspati kALarUpa anaMtakALanuM che, have A kathananuM spaSTIkaraNa karavAmAM Ave che-kaI jIva pUrvokta asurakumArathI laIne sahastrAra parvatane devamAM utpanna thaI jAya, ane tyAMthI cavIne koI anya paryAyamAM utpanna thaI jAya, vaLI tyAMthI marIne pharIthI uparokata devaparyAyamAM ja utpanna thaI jAya, te evI paristhatimAM pahelAnA vaikriya zarIranA sarvabaMdha ane havenA vaikiya zarIranA sarvabaMdhanI vacce jaghanyanI apekSAe dasa hajAra varSa ane eka aMtamuhUrta pramANa paDI jAya che, ane utkRSTanI apekSAe vanapati kALarUpa anaMtakALanuM aMtara paDI jAya che. eja pramANe temanA vaikiya zarIranA dezabaMdhanuM aMtarAla (aMtara) paNa samajavuM. " nava" paraMtu nArake karatAM ahIM nIce pramANe vizeSatA che - (savvabaMdhaMtare jassa jA ThiI jahanniyA sA aMtomuhuttamamahiyA kaayvvaatteiNaM teva) ahIM jemanI jeTalI jaghanyasthiti hoya che, te jaghanyasthitimAM eka antarmuhUrta umerIne temanA sarvabaMdhanuM jaghanya aMtara kahevuM joIe. bAkInuM samasta kathana nArakanA kathana pramANe ja samajavuM. jemake asurakumArathI laIne sahastrAra paryantane kaI deva utpatti samayamAM sarvabaMdha karIne ane pitAnI jaghanya Ayusthitine bheLavIne paMcendriya tiryakaromAM utpanna thaI jAya, ane tyAM antarmuhUrta sudhI rahIne maraNa pAme. marIne te eja pUrvokata devemAM utpanna thaI jAya ane tyAM te vikriya zarIrane sarvabaMdhaka thAya, te A sthitimAM tenA vaikiya zarIranuM jaghanya sarvabaMdhAntara tenI jaghanya sthiti karatAM eka antamuM pramANa vadhAre AvI jAya che. utkRSTa aMtara je anaMtakALanuM kahevAmAM AvyuM che, te ratnaprabhAnA nArakanI jema ja kahevAmAM AvyuM che. asurakumArAdikanI ane vAnavyattanI jaghanyasthiti zrI bhagavatI sUtra : 7 119 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dasa hajAra varSanI che ane je tiSikenI jaghanya sthiti palyopamanA AThamAM bhAga pramANa che. tathA saudharma Adi kapamAM jaghanyasthiti "DhicamaciM che vAra lAphiyA tattara 2 vora rararara " A pramANe che-pahelA devalekamAM eka palyopamanI, bIjAmAM eka palyopamathI vadhAre, trIjA devalekamAM be sAgaropamanI, cethAmAM be sAgaropama karatAM thoDI vadhAre, pAMcamAM deva lekamAM sAta sAgaropamanI, chaThThAmAM paNa sAta sAgaropamanI, sAtamAM devalokamAM 14 sAgaropamanI, AThamAmAM 17 sAgaropamanI, navamAmAM 18 sAgaropamanI, dasamAmAM 19 sAgaropamanI, ane agiyAramAM devalokamAM vIsa sAgaropamanI che. gautama svAmIne prazna-"nIva@ i mate ! mALA revatte, jo zALAre, kuLaravi zALavajo puchA" he bhadanta ! keI jIva Anata devalokamAM devanI paryAye utpanna thato hoya, pachI tyAMthI cyavane Anata sivAyanA anya devakAdimAM utpanna thaI jAya, pachI tyAMthI marIne pharIthI Anata devalekamAM ja devanI paryAye utpanna thaI jAya to evI sthitimAM te Anata devanA vikiya zarIra praganuM baMdhAntara kALanI apekSAe keTaluM hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-"rocamA ! " he gautama ! "sa vavavaMtAM kahyuMnnnnennN aTThArasasAgarovamAI vAsapuhuttamabbhahiyAI, ukkAseNaM aNataMkAlaM vaNassai wAro ?? koI jIva Anata devalokamAM utpanna thaIne, tyAMthI cIne anya sthaLe utpanna thAya ane tyAMthI mArIne pharIthI Anata devalokamAM utpanna thaI jAya, te evI paristhitimAM tenA vikiya zarIranuM sarvabaMdhAntara jaghanyanI apekSAe 18 sAgaropama karatAM adhika varSathakatva pramANa (bethI laIne nava varSa paryantanA samayane varSapRthakatva pramANakALa kahe che) ane utkRSNanI apekSAe vanaspatikALa rUpa anaMtakALanuM hoya che. jemake kaI jIva Anata kalpamAM devanI paryAye utpanna thayA. te prathama samayamAM vaikiya zarIrane savabaMdhaka thaIne tyAM 18 sAgaropama paryanta rahyo. pachI tyAMthI cyavIne varSapRthakatva paryanta manuSya paryAyamAM rahIne pharIthI Anata devalokamAM devanI paryAye utpanna thaI gaye ane tyAM prathama samayamAM vaikiya zarIrane sarvabaMdhaka thaye. A zrI bhagavatI sUtra: 7 120 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIte pUrvanA sarvabaMdha ane havenA sarvabaMdhanI vacce 18 sAgaropama ane varSa pRthakatva pramANakALanuM aMtara paDI jAya che. utkRSTanI apekSAe evA jIvanA sarvabaMdhanuM aMtara je vanaspatikALa rUpa kahyuM che tenuM spaSTIkaraNa A pramANe che--Anata devalokamAMthI cyavane te jIva anaMtakALa sudhI vanaspati kAya Adi kemAM rahe che ane tyAMthI marIne pharIthI Anata devalekamAM devanI paryAye utpanna thaI jAya che. A rIte tenA vaikriya zarIrane utkRSTa sarvabaMdhAcra kALa anaMtakALane thaI jAya che. "revavaMtara' nago vANagp 3ore' vAruM vaLatara vAto" Anata devalokanA devanA vaikiya zarIra pragatuM dezabaMdhAntara ochAmAM ochuM varSa pRthakatva pramANukALanuM ane vadhAremAM vadhAre vanaspatikALa rUpa anaMtakALanuM hoya che. A kathananuM spaSTIkaraNa A pramANe samajavuM-keI Anata kaHpavAsadeva dezabaMdhaka thaIne tyAMnI sthiti samApta karIne varSapRthakatva paryanta manuSya paryA. yamAM rahe ane tyAMthI bharIne Anata devalekamAM ja pharIthI utpanna thaI jAya, tyAM prathama samayamAM vaikriyazarIrane sarvabaMdha karIne te dvitIyAdi samayamAM dezabaMdhaka banI jAya che. ArIte pUrvanA dezabaMdha ane havenA dezabaMdhanI vacce jaghanyanI apekSAe varSa pRthakatvanuM ane utkRSTanI apekSAe anaMta kALanuM aMtara paDI jAya che. e ja pramANe prANata, AraNa, azruta ane raiveyakavAsI devonA paNa vaikiyazarIranuM sarvabalpAntara ane dezabandhAntara samajavuM. eja vAta sUtrakAre "ghauM jAva anura, nAra naraNa nA LiyA urpha sa savadhaMdhara nagom vApuduttama mahiyA jAcavA, teNe te veva " A sUtrakAra dvArA prakaTa karI che. ahIM sUtrakAre e vAta prakaTa karI che ke Anata karatAM ahIM A pramANe vizeSatA samajavI joIe-je devanI jeTalI jaghanya sthiti hoya. te jaghanya sthiti karatAM varSapRthakatva pramANa adhika sarvabaMdhAntara samajavuM. bAkInuM samasta kathana Anata devalokanA bhavanA kathana pramANe sama zrI bhagavatI sUtra : 7 121 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ javuM. prANata, AraNa ane acyuta, e anukrame dazamAM, agiyAramAM ane khAramAM devalAka che. te devaleAkanA devAnI jaghanya sthiti anukrame 19, 20, ane 21 sAgarApamanI kahI che-te darekanI jaghanyasthitimAM vapRthakatva pramANa kALa umeravAthI te darekanA sakhaMdhanuM jadhanya aMtara AvI jAya che. jema ke prANutavAsI deva prathama samayamAM vaikriyazarIraneA sabaMdha karIne 19 sAgaropama paryanta tyAM rahyo. tyAMthI cyavIne vapRthakatva paryanta manuSya paryAyamAM rahyo. tyAthI marIne pharIthI prANata devaleAkamAM devanI paryAye utpanna thayA ane tyAM prathama samayamAM sabaMdhaka thaI gayA. teA A rIte tenA pUnA samadha ane havenA samadhanI vacce 19 sAgaropama ane va pRthakatva pramANu jaghanya kALanuM aMtara paDI jaze. A rIte ja gaNatarI karatA AraNu ane acyuta devalAkanA devAnA vaikriya zarIranuM jaghanya sarva badhAntara anukrame 20 sAgarApama ane varSapRthaka pramANa kALanuM tathA 21 sAgaropama ane varSa pRthakatva pramANa kALanuM AvI jAya che. bAkInuM samasta kathana Anata devalAkanA devAnA vaikriyazarIra pratyeAganA kathana pramANe samajavuM have gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke neve javAya pujjA " huM bhadanta ! traiveyaka kalpAtIta devAnA vaikriya zarIra prayAganuM adhAntara kALanI apekSAe keTaluM hAya che ? tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke- nocamA " he gautama ! " sanvaya patara jahRNNeNa' bAvIsaM sAgarovamAI vAsapuhuttamanmahiyAI, ukoseNa anaMtaM kAlaM -vnnraNadujAjo ''caiveyaka kalpAtIta devAnA vaikriyazarIra prayAganuM samadhAntara ochAmAM echu' 22 sAgaropama ane va pRthakatva kALa pramANa che, ane vadhAremAM vadhAre aMtara vanaspatikALarUpa ana'takALanu che. desaba'dha'tara' jhchoLa vAsapupukhta, jorDena iLannAro '' tathA traiveyaka kalpAtIta devAnA vaikriya zarIra pratyeAganuM dezama dhAntara ochAmAM echuM vapRthakktva pramANa kALa rUpa ane vadhAremAM vadhAre vanaspatikALa rUpa anaMtakALanu che. "" "L "" gautama svAmIne prazna- nIvalla La... mane ! anusaro vAcanuMchA he bhaddanta koI eka jIva anuttara vimAnamAM utpanna thayA hAya. tyAMnI sthiti samApta karIne te anuttara vimAna sivAyanA koi anya sthAnamAM utpanna thaI jAya ane tyAMthI marIne krIthI anuttara vimAnamAM ja janma dhAraNa kare, te e prakAranI paristhitimAM tenA vaikriyazarIranA baMdhamAM keTalA kALanu antara paDI jAya che ? mahAvIra prabhune! uttara- noyamAM "huM gautama ! AvuM ane tyAre tenA vaikriyazarIranA sabaMdhanuM aMtara jaghanyanI apekSAe 31 sAgaropama ane varSa pRthakktva pramANe thAya che. " ukkoseNa saMkhejjAI sAgarovamAI " ane utkRSTanI apekSAe sakhyAta sAgarapanuM thAya che, " phesara dhaMtara' gaLe mAlapuvrutta joyeLa saMgheDanArUM sArothamArUM " ane te devanA vaikriyazarIraprayAganA dezamadhanu' ochAmAM echuM antara varSa pRthakatva pramANa ane vadhAremAM vadhAre aMtara sakhyAta . sAgaropama pramANa thAya che. jema ke keAI jIva anuttara zrI bhagavatI sUtra : 7 99 122 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAnamAM utpanna thayA. tyAM teNe prathama samayamAM vaikriyazarIrane sarvadha karyAM, ane tyAra khAda dezakhadha karyAM. ane tyAMja 31 sAgarApama kALa sudhI te rahyo. pachI tyAMthI cyavIne manuSyaparyAyamAM AvIne va pRtha'' panta rahyo. ane tyAra bAda tyAMthI marIne anuttara vimAnamAM ja devanI paryAye utpanna thayuM. tyAM prathama samayamAM te vaikriyazarIrane sadhaka thayA. A rIte pUrvanA ane atyAranA sabaMdha vacce jaghanyanI apekSAe 31 sAgaropama ane vaTTathatra pramANa kALanu' antara paDe che-utkRSTanI apekSAe sakhyAta sAgarApamanu' te sabaMdhanuM aMtara Ave che, kAraNa ke anuttara vimAnamAMthI cavIne jIva anaMtakALa sudhI A saMsAramAM rahetA nathI, have sUtrakAra vaikriyazarIranA dezakhadhaka, sakha'dhaka ane aSadhakAnA alpa bahutvanuM kathana kare che. gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke " siLa aMte ! nIvALa' vevicasIla phesapadhALa', sava dhanALa, amaSazALa ca Are jyatio jJAna viSennAAi vA ? " he bhadanta ! vaikriyazarIranA dezabaMdhakAmAM, sabadhakAmAM ane akhadhakAmAM kayA jIvA kayA jIvA karatAM alpa che ? adhika che ? samAna che ? tathA vizeSAdhika che ? 19 ?? mahAvIra prabhune uttara---" savovA navA vendriyasarasta savavadhA, phulava'nA asaMlenanuLA, adhaLA aLasamuLA " vaikriyazarIranA sabaMdhaka jIveA sauthI ochAM che, kAraNa ke sabaMdhane kALa alpa che. temanA karatAM dezakha dhake asakhyAta gaNAM che, kAraNa ke sabaMdhanA kALa karatAM dezamadhanA kALa asara khyAta gaNe che. tathA temanA karatAM paNa akhaMdhA anata gaNAM che, kAraNa ke tenA aNadhaka siddha jIva ane vanaspatikAyika Adi jIva dezaLa dhaka karatAM ana'ta gaNuAM che. / / sU6 // zrI bhagavatI sUtra : 7 123 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AhAraka zarIra prayogabandha kA varNana sUtrA -(bAhArANI ghvabodhe. aMte ! viSe vaLatte ?) he bhadanta ! AhAraka zarIraprayAgama`dha keTalA prakAranA kahyo che ? ( noyamA !) he gautama ! ( ITAre vaLaze ) AhAraka zarIraprayAga madha eka prakArane kahyo che. ( jJa egAgAre paNNatte kiM maNussA hAragavarIra paogabadhe, kiM amnnussaahaargsriirbodha ?) he bhaddanta ! jo AhArakazarIraprayAgamadha eka ja prakAranA hAya, te zu' manuSya saMbadhI AhAraka zarIraprayAga adha eka prakArane kahyo che ke amanuSya saMbadhI AhAraka zarIraprayAgabaMdha eka prakAranA kahyo che? (noyamAM ! ) hai gautama ! ( manullAphAzasarittvoya dhe-kho manuskAnasIbo che.) AhAraka zarIraprayAgamadha manuSyAne ja hAya che tethI eja eka prakAranA kahevAmAM AvyA che, AhAraka zarIra prayogaba Mdha manuSya sivAyanA anya jIvAne teA hAtA ja nathI, tethI te viSe teA kaMi kahevAnuM ja nathI. ( evaM ee NaM abhilAveNaM jahA ogAhaNasaMThANe jAva iDIpatta, pamatta saMjaya sammadiDi pajjata saMkhejjavAsA uvakamma bhUmigagabbhavakkaMtiya maNussAhAragasarIrappaoga baMdhe - No aNiDIpattapamatta saMjaya jAva AhAragasarIrappaogabaMdhe ) A rIte A abhilApa dvArA avagAhanA saMsthAna padamAM kahyA pramANe (RddhiprApta pramatta saMyaMta sabhyaSTi paryApta sakhyAta vaSa~nA AyuSyavALA, ka bhUmija manuScAmAM ja AhAraka zarIraprayAga adha thAya che. anuddhi prApta pramatta sayatane ( yAvat ) AhAraka zarIra prayAga dha thatA nathI. ) ahIM sudhInuM kathana grahaNa karavuM (brAnaNIkoza 'dha na maMte ! datta maNa rUpanI ) he bhadanta ! AhAraka zarIra prayAgama'dha kayA karmanA udayathI thAya che ? ( goyamA ! ) he gautama ! ( vIcilajhoLa sArtrAva viM ca vatuva AjJAcasIvo gaLAmArmarasa guCAM AAlIo che.) savItA sayeAgatA ane sadravyatAthI, yAvatu labdhine Azrita karIne AhAraka zarIra pracAga nAma karmanA udayathI A AhAraka zarIra prayoga adha thAya che. ( AhAnanIravJo dhena aMte ! phesabaMdhe, santravadhe ? ) huM bhadanta ! AhAraka zarIra prayogadha zu dezakha'dha rUpa hoya che, ke sabaMdha rUpa hoya che ? ( royanA ! phesarau ni savaSetri) he gautama ! AhAraka zrI bhagavatI sUtra : 7 124 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIraprayoga baMdha dezabaMdharUpa paNa hoya che ane sarvabaMdha rUpa paNa hoya che. (gaNAtAvarI govadhe ii mare! vAjhano nizvara dRora ) ( bhadanta! AhAraka zarIra prayogabaMdha kALanI apekSAe kyAM sudhI rahe che ? (joyA sababaMdhe eka samayaM, desabaMdhe jahaNNeNaM aMtomuhuttaM ukoseNaM vi aMtomuhattaM) he gautama! AhAraka zarIra prayogane sarvabaMdha eka samaya sudhI rahe che ane dezabaMdha ochAmAM oche antarmuhUrta sudhI ane vadhAremAM vadhAre paNa antarmuharta sudhI rahe che (bhAdANI jogavaMvaMtAM gaM aMte ! jAgo rivara rU?) he bhadanta ! AhAraka zarIranA prayogabaMdhanuM aMtarakALanI apekSAe keTaluM hoya che? (noramA!) he gautama! (savaghattara gam NaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM aNaMtAo osappiNIussappiNIo kAlo, khetao aNaMtAloyA, abaDU poggalapariyaTa desaNaM-evaM desabaMdhaMtaraM vi) sarvabandhAstarane jaghanyakALa eka antarmuhUrta sudhI ane utkRSTakALa anaMta kALa patane hoya che. A anaMtakALamAM anaMta utsarpiNI ane anaMta avasarpiNI vyatIta thaI jAya che. kSetranI apekSAe anaMtaleka-ardha padugala parAvartana karatAM saheja nyUna pramANa hoya che. e ja pramANe deza baMdhAntara viSe paNa samajavuM (guff i mate ! navALe phAraNa revaMdhaot savvadhagANa, abadhagANa ya kayare kayarehito jAva visesAhiyA vA 1) bhadanta ! AhAraka zarIranA dezabaMdha, sarvabaMdhako ane abadhakemAM kayA kayA kayA kayA jIvo karatAM alpa che "yAvat' kayA kayA jIve kayA yA karatAM vizeSAdhika che? (joyamAM!) he gautama! (savarathosA jIvA AhAragasarIrasma savvabaMdhagA, desabaMdhagA saMkhejaguNA, abadhagA ataguNA) AhAraka zarIranA sarvabaMdhaka che sauthI ochA che, temanA karatAM dezabaMdhaka jo saMkhyAtagaNu che, dezabaMdha karatAM akhaMdhake anaMtagaNa che. TIkArtha-have sUtrakAra nIcenA praznottaro dvArA AhArakazarIraprayAganuM nirUpaNa kare che-gautamasvAmIne prazna-" mAhArANALo che je mare zihe banne ? he bhadanta AhArakazarIraygabaMdha keTalA prakArano kahyo che? mahAvIra prabhune uttara-"ocamA ! " he gautama! "TTTT Tumjo" AhAraka zarIra pragabaMdha eka ja prakArane kahyuM che. audArika Adi pragabaMdhanI jema ekendriyAdirUpa aneka prakArane te hetuM nathI. A kathananuM tAtparya e che ke ekendriyathI laIne samasta paMcendriya paryantanA chone audArikazarIra hoya che. bhinna bhinna jAtivALAomAM hovAthI temAM bhinnatA (aneka prakAratA) AvI jAya che. paNa A prakAranI aneka prakAratA A AhArakazarIraprayoga baMdhamAM hatI nathI kAraNa ke te badhAne manuSyamAM ja sadUbhAva hoya che. A viSayane spaSTa karavA mATe gautama svAmI mahAvIra prabhane A pramANe prazna pUche che -"gara pAse jaine jiM magetANAharIdAzonA che, samajudAniIra ? he bhadanta ! je te AhAraka zarIramayogabaMdha eka ja prakAranA hoya, te zuM manuSyane AhAraka zarIraprayogabaMdha zrI bhagavatI sUtra : 7 125 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka prakAranA kahyo che, ke prakAranA rahyo che ? amanuSyAne AhAraka zarIrapracAgabadha eka mahAvIra prabhunA uttara- nocamA "he gautama ! ' manullAAnasarI". oLavadhe, no zramajussAALasarIvpo vadhe'' je AhArakazarIraprayAga. dha eka prakAranA kahyo che, temanuSyanA AhArakazarIraprayeAgakha'dha eka prakArane samajavAmanuSyane Aharaka zarIraprayAgamadha eka prakAra samajavA joie nahI, kAraNa ke manuSya sivAyanA anya jIvAmAM AhAraka zarIraprayAgama dha thatA nathI. A kAraNe manuSyeAmAM ja tenA sadbhAva hAvAthI, ane ekendriyathI laIne asa'jJI pacendriya manuSya sudhInA jIvAmAM tene sadbhAva nahIM haiAvAthI-temAM eka vidhatA (ekaja prakAra) prakaTa karavAmAM Avela che. 4 ( " evaM eeNaM abhilAveNaM jahA ogAddaNasaMThANe jAva idrIpatta- pamattasaMjayasammAddidvipajjata saMkhejjavA sAutha kamma bhUmigagana bhavatiyamaNussAhAragasarIrapaogabaMdhe, No aNiDIpattapamatta jAtra AhAragasarIrappaogabaMdhe " A viSayanuM kathana prajJApanA sUtranA 21 mAM avagAhanA sasthAna padamAM je pramANe karavAmAM AvyuM che, te pramANe ahIM paNa grahaNa karavuM tyAM A pramANe kahyuM che. A Aharaka zarIraprayAgadha evA mANasa dvArA thAya che ke je Rddhi sapanna sayata hoya, samyakRSTi hoya chaThThA guNusthAnamAM rahenArA hAya, paryAptaka hAya, saMkhyAtavanA AyuSya vALA hAya, kama bhUmija hAya ane garbha vyutkrAntika (garbha janmavALA) hAya--A pUrvokta vizeSaNAvALA hAvA chatAM RddhiprApta na heAya evA manuSya dvArA A baMdha thatA nathI, kAraNa ke A AhAraka zarIra prayAgamadha RddhiprApta chaThThA guNusthAnavartI munijana dvArA ja thAya che. A prakAranuM samasta Dna ahIM paNa tenA vize sa MpUrNa rUpe grahaNa thavuM joie. gautama svAmInA prazna bAdanI vagova dhanaM aMte ! sambamsa saphaLa' " ? he bhadanta ! kayA karmInA udayathI A ADurakazarIraprayAgamadha thAya che? mahAvIra prabhune! uttara-'cilacoLasa cArjJAva ddhi 1 luc ApaNIqoLAmACkSmasajIvanuM AdAlI pvo vadha" vIyathI yukta hovAthI, cegasahita hAvAthI sadravyarUpa heAvAthI, pramAdarUpa kAraNavALA thavAthI, RddhisauMpanna saMyata-chaThThA guNusthAnavI jIvanA ka, bhava cega, AyuSya ane AharakazarIraprayAgakaraNa labdhinI apekSAe udaya pAmelA AhAMkazarIranAma karmAMnA prabhAvathI AharakazarIraprayAgamadha thAya che. . gautama svAmInA prazna--' bAvAsIqodha La aMte ! tni' phema be, suvadhe?" he bhadanta AharakazarIraprayAgamadha dezaLa dharUpa hAya che, ke sabaMdharUpa hoya che ? mahAvIra prabhunA uttara---- noyamA ! phesava dha ni savava che. vi " he gautama ! AhArakazarIraprayAgabaMdha dezama dharUpa paNa hAya che ane sabadharUpa paNa hoya che, zrI bhagavatI sUtra : 7 d 126 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna-(bhagracvaMdhe mete ! vAMco jevA hodda?) he bhadanta ! AhAraka zarIra prayoga baMdha kALanI apekSAe kayAM sudhI rahe che? mahAvIra prabhune uttara-"nAma ! " he gautama ! (zvadhe samaye, resa nagumi baMtodutta, 34olena vi tori ) AhAraka zarIra prayogane sarvabaMdha eka samaya hoya che, tene dezabaMdha ochAmAM ochA eka antarmuhUrtane ane vadhAremAM vadhAre paNa eka antarmuhUrtane heya che. kAraNa ke prathama samayamAM ja AhAraka zarIra praganA sarvabaMdhane sadabhAva rahe che, tethI tenA sarvabaMdhane kALa eka samayane kahyo che. dezabaMdhane jaghanya tathA utkRSTakALa eka antarmuhUrtane je kahevAmAM Ave che, tenuM spaSTIkaraNa A pramANe che-RddhisaMpanna chaThThA guNasthAnavata saMyata manuSya jaghanya ane utkRSTa kALanI apekSAe eka attamuhUrta sudhI ja AhAraka zarIrathI yukta rahe che, tyArabAda te audArika zarIrane avazya grahaNa karI le che. AhAraka zarIrane antamuhUrtanA prathama samayamAM sarvabaMdha thAya che ane uttara samayamAM dezabaMdha thAya che. have sUtrakAra AhAraka zarIra pragabaMdhanuM aMtara prakaTa kare che-A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune eve prazna kare che ke - ____AhAragasarIrappaogabadhataraNa bhaMte ! kAlao kevaJcira hoi ?" hai bhadanta! AhAraka zarIra pragabaMdhanuM aMtarakALanI apekSAe keTaluM hoya che? mahAvIra prabhuno uttara-"jo mA he gautama ! (sadaravaMvaMta kaDayo aMtomahatta, ukkoseNa' aNatakAlaM aNatAo ussapiNI, osappiNIo bAlao. khetao aNatA logA avaDUr3ha poggalapariyaTTa desUNa-evaM desavaMdhataravi ) AhAraka zarIranA sarvabaMdhanuM aMtara ochAmAM ochuM aMtamuhUrtanuM hoya che ane vadhAremAM vadhAre anaMtakALanuM hoya che-te anaMtakALamAM anaMta utsarpiNI ane anaMta avasarpiNI vyatIta thaI jAya che. kSetranI apekSAe sarvabaMdhanuM antara lekapramANa hoya che. temAM ardha karatAM thoDuM nyUna pudgala parAvartana thaI jAya che. have A kathananuM spaSTIkaraNa nIce pramANe che-manuSyAhAraka zarIra pAmele jIva tenA prathama samayamAM sarvabaMdhaka hoya che, antarmudgata sudhI te AhAraka zarIramAM rahIne te pharIthI audArika zarIrane dhAraNa karI le che, tyAM paNa te antarmudra sudhI rahe che-eTalAmAM je tene saMzaya Adi dUra karavAnA kAraNabhUta AhAraka zarIranI punaH prApti thaI jAya, te tene grahaNa kare che. tyAM te prathama samayamAM tene sarvabaMdhaka thAya che. A pUrvanA ane atyAranA sarvabaMdhanI vacce eka antarmuhUrtanuM ja aMtara paDI jAya che. ahIM be antarmadane eka mAnIne eka antarmuhUrta kahI devAmAM AvyuM che. utkRSTanI apekSAe anaMtakALanuM aMtara paDe che. dezabaMdhanA antara viSe paNa eja pramANe samajavuM. eTale ke AhAraka zarIranuM dezabaMdhAntara ochAmAM zrI bhagavatI sUtra : 7 127 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ochuM eka antarmuhUrtanuM ane vadhAremAM vadhAre ardha pudgala parAvartana karatAM the nyuna hoya che. have sUtrakAra AhAraka zarIranA dezabaMdhaka, sarvabaMdhaka ane abaMdhakonA alpa bahuvanuM pratipAdana karavA nimitte nIcenA praznottare Ape che gautama svAmIne prazna - "g liM vaM maMte ! bIjA kAnANIrss desabadhagANa', savvabaMdhagANa, avadhANa ya kayare kayare hiMto jAva vise. sAcA?" he bhadanta ! A AhAraka zarIranA dezabaMdhako, sarvabaMdhaka ane abaMdhamAMthI kayA jI kayA jIva karatAM ala5 che? kayA jyA karatAM adhika che ? kathA cha kayA jIvonI barAbara che? kayA jI kayA jI karatAM vizeSAdhika che? mahAvIra prabhane utara-"camata " he gautama! navovA chatA, bApA sItta sAraMdhArevaMthaTI, TIT, badhA sAMsAnA AhAraka zarIranA sarvabaMdhaka che sauthI ochAM che? dezabaMdhaka jIve temanA karatAM saMkhyAtagaNI che, ane abaMdhaka jIve dezabaMdha karatAM anaMtagaNa che. AhAraka zarIranA sarvabaMdhaka jIva sauthI ochAM hovAnuM kAraNa e che ke AhAraka zarIranA sarvabaMdhane kALa sauthI ocho che. dezabaMdhane kALa ghaNe hovAne kAraNe dezabaMdhako saMkhyAtagaNuM che. asaMkhyAtagaNa e kAraNe nathI ke manuSyarAzi saMkhyAtagaNI ja che. tethI AhAraka zarIranA dezabaMdhaka jIvo paNa saMkhyAlagaNAM ja che-asaMkhyAtagaNa nathI. AhAraka zarIrane abaMdhaka ja dezabaMdhake karatAM anaMtagaNuM kahevAnuM kAraNa nIce pramANe che-siddha, vanaspatikAya Adi jI AhAraka zarIranA abaMdhaka hoya che. AhAraka zarIrane sadUbhAva kevaLa manuSyamAM ja hoya che. eTaluM ja nahI paNa badhAM manuSyamAM tene sadUbhAva hoto nathI. saMyata manuSyamAM ja tene saddabhAva hoya che. temAM paNa kaI kaImAM kayAreka kayAreka ja tene sadUbhAva hoya che. zeSakALamAM zeSa jIve abaMdhaka ja hoya che. e sUtra 7 | zrI bhagavatI sUtra : 7 128 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tejasa zarIra prayogabandha kA varNana taijasazarIraprayAgama'dha vaktavyatA---- ( & " tecA pIvo che.' mate ! viSe vaLatte ? ' ityAdi sUtrA--( teyA sarvabodha aMte ! viSe vaLatte ) huM bhadanta ! tejasa zarIraprayAgakhaMdha keTalA prakAranA kahyo che ! ( nocamA-56viSe paLane sa MjJA) he gautama ! tejasa zarIra prayAgamadhanA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che... ( patti'ci taiyA lIvoya dhe, vaca taiyA sarIra paoga ghe, tei diya teyA sarIrayaoga bAMdhe, jAva paMcidiya teyA sriirppogyadhe ) (1) ekendriya taijasa zarIra prayAga adha, (2) dvIndriya tejasa zarIra prayAga aMdha, (3) trIndriya taijasa zarIra prayAga kha`dha, (4) caturindriya taijasa zarIra pratyeAga madha ane (5) pacendriya taijasa zarIra prayAga adha. 'yitecAsaNo 'dha' aMte ! viSe vaLatte ? ) bhadanta ! ekendriya tejasa zarIra prayAga aMdha keTalA prakAranA kahyo che ? ( evaM eeNa abhilAveNa bhedo jahA ogAhaNasaMThANe jAva pajjattasavvaTThasiddha aNuttarovavAiyaka pAIyavemANiya devapa ciMdiya teyA sarIrappaogabadhe ya, apajjatta savva ruptiddhaanuttarovavAca gAva vadhe ya ) A rIte A abhilApa dvArA prajJApanAnA avagAhanA sasthAna padamAM je je bhedo kahevAmAM AvyA che, te te bhedanuM kathana ahIM paNa karavuM joie-" paryApta sarvAsiddha anuttaraupapAtika kalpAtIta vaimAnika deva pa Mcendriya taijasa zarIra prayAga aMdha ane aparyApta sarvAM siddha anuttIpapAtika kalpAtIta vaimAnika devapa'cendriya taijasa zarIra prayAga adha, jha ahIM sudhInuM samasta kathana grahaNa karavuM joie. ( taiyArI vagoLa veLa aMte ! lakSmaNa utkRtvAM ?) he bhadanta ! tejasa zarIra prayoga baMdha kayA kramanA uyathI thAya che? " noyanA ! " huM gautama ! ( vIyi tano sadvyre jAva AuyaM ca paDucca teyAsarIrappaoga nAmAe kammassa udapaNa teyA sarIgoLa 'dha savItA, sayeAgatA ane sadravyatAthI, ane AyuSya pantanA pUrvokta kAraNeAne lIdhe tathA tejasa zarIra prayAga nAma kanA udayathI taijasa zarIra prayeAgama dha thAya che, zrI bhagavatI sUtra : 7 129 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (terA sAravo che i mate ! ( seva che, cazva ?) he bhadanta ! tejasa zarIra prayogabaMdha zuM dezabaMdharUpa hoya che ke sarvabaMdharUpa hoya che? (mocamA ) he gautama! (raNa no ) taijasa zarIra prayoga baMdha dezabaMdharUpa ja hoya che, sarvabaMdharUpa hotuM nathI. (terArIranA ghAM aMte ! vAsko devAira pho?) he bhadanta ! taijasa zarIra prayoga baMdha kALanI apekSAe kayAM sudhI rahe che? (joyA!) he gautama ! (suvi guLa gag) kALanI apekSAe taijasa zarIraprayogabaMdhanA nIce pramANe be prakAra kahyA che-prArA vA apanavagi, gaLAphA vA yAjJavalag) (1) anAdi aparyAvasita, (2) anAdi saryavasita. (cAra vorAtara' je mane ! jANo zira horU) he bhadanta taijasa zarIra pragabaMdhanuM aMtara kALanI apekSAe keTaluM hoya che? ( navamA !) he gautama ! ( gaNAyaNa hiraNa nathi taraM, anArasa sapasjhavaNacaraNa nathi aMtara') anAdi apa. yavasita ane anAdi saparyavasita, A banne prakAranA tijama zarIra prayoga baMdhanuM aMtara hotuM nathI. (guf i maMte ! nIvArtha sevAraNa sabaMdha jA badhA ja re vahiMto nAva vizeSAddivyA? he bhadanta ! e taijasa zarIranA dezabaMdhaka ane abaMdhakomAMthI keNa kenA karatAM alpa che? (kAvata) keNu kenA karatAM vizeSAdhika che ? (canA!) he gautama ! (sadavorA jIvA tethANatAraNa madha anaMtakubA) tejasa zarIranA abaMdhaka che sauthI ochAM che, abaMdhake karatAM dezabaMdhaka anaMtagaNuM che. TIkArtha-vaikriya tathA AhAraka zarIraprayAgabaMdhanI prarUpaNuM karIne have satrakAra nIcenA praznottare dvArA tejasa zarIra pra baMdhanI prarUpaNa kare che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke (sevAgiona naM aMte ! igum ?) he bhadanta ! tejasa zarIra prayogabaMdha keTalA prakArano kahyo che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke (noramA! vaMthi gumtti ) he gautama ! tejasa zarIra pragabaMdhanA pAMca prakAra kahyAM che. " taMga" te prakAre nIce pramANe che-(triya recAro ja che) ekendriya tejasa zarIra prayogabaMdha, (vaici tevA parINamorache ) dvIndriya tejasa zarIra pragabaMdha, (teDuM vica tevA sarIgA ) teIndriya taijasa zarIra praga baMdha, (Ava vaMci tevA karI rajumo ) caturindriya tejasa zarIra prayAgabaMdha ane paMcendriya taijasa zarIra prayogabaMdha gautamasvAmIne prazna -( parica tevA parIvAva mete ! jIva gum ?) he bhadanta ! ekendriya tejasazarIra prayogabaMdhanA keTalA prakAra kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-(gvaM paur fmAve evo zogaam =Ava) he gautama ! prajJApanA sUtranA avagAhanA saMsthAna nAmanA 21 mAM padamAM uparyukta ekendriya taijasa zarIra prayoga viSayaka AlApaka kamathI 24 daMDaka vyapadezya bheda batAvavAmAM AvyA che, je nIce pramANe che zrI bhagavatI sUtra : 7 130 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAra nIce pramANe che--( niyitaiyArIkho che ) ekendriya tejasa zarIra prayAgamadha, ( veSa taiyArIo che.) dvIndriya tejasa zarIra prayAgamadha, ( te citevA sarItoLavaSe ) taiindriya tejasa zarIra prayAga aMdha, jJAva varjicitaiyArI vo Mdha ) caturindriya taijasa zarIra prayAgabaMdha ane paMcendriya tejasa zarIra prayeAgama dha gautamasvAmInA prazna-( fci taiyA sarIraqoLavuM che na mate ! viSe vaLaa ?) he bhadanta ! ekendriya taijasazarIra prayAgaba dhanA keTalA prakAra kahyA che ? mahAvIra prabhunA uttara-( eLa' misrAveLa' mevonA onAhaLasaMThALe jJAna) he gautama ! prajJApanA sUtranA avagAhanA saMsthAna nAmanA 21 mAM padamAM uparyukta ekendriya taijasa zarIra pratyeAga viSayaka AlApaka kramathI 24 daMDaka byapadezya bheda batAvavAmAM AvyA che, je nIce pramANe che " pRthvIkAyika, asUkAyika, tejaskAyika, vAyukAyika, ane vanaspatikAyika rUpa ekendriya tathA dvIndriya, trIndriya caturindriya, pacendriya tiya iMca, manuSya, nera yika, bhavanapati, vAnabhyantara, caiAtiSika, vaimAnika, navatraiveyaka, paryApta, aparyoma, devapa`cendriya, A jIvAnA taijasa zarIra prayAgamadha, (pannA sanavruddhiddhaanusaro navAr carADuMthA vemALiyareva'vici tecA gharauravagoLavaSe ca)paryAptaka, sarvAsiddha anuttaraupapAtika kalpAtIta vaimAtika devapa cendriyanA taijasa zarIranA prayAgamadha, tathA ( padmatta sanavruddhi anuttarovavAdya jJAva vadhe .) aparyAptaka sarvArthaM siddha anuttaraupapAtika kalpAtIta vaimAnika devapa McendriyanA taijasazarIranA prayAga'dha' prajJApananA avagAhana saMsthAna paTTamAM A pramANe je pratipAdana karavAmAM AvyuM che, eja prakAranuM pratipAdana ahIM paNa karavuM joie, have gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke-( tevA sarIragoma dha La mate ! dAsa nA kaLa` ?) he bhadanta ! tejasa zarIra pratyeAga baMdha kayA karmAMnA udayathI thAya che? mahAvIra prabhunA uttara-'* zocamA ! '' he gautama ! ( cisannonasvvaa jAva AuyaM ca paDucca teyA sarIrappaoga nAmAe kamarasa udaeNa teyA parIvaboLa che ) savIyatAthI, sayeAgatAthI, sadravyatAthI, pramAdarUpa kAraNathI, kama, yAga, bhava ane AyunI apekSAe ane taijasa zarIra nAma karmInA udayathI A tejasa zarIra pratyeAgadha thAya che gautama svAmIne praznA'* tecA sarIpoya che na maMte ! phri phelavave, "dhe " he bhadanta ! tejasa zarIra prayAgakhadha zuM dezakha dharUpa hAya che, ke saba dharUpa hoya che ? mahAvIra prabhunA uttara-'' zocamA ! '' he gautama ! tejasa zarIra prayAga adha " phesavadhe " dezakhadharUpa DhAya che, " no sangaya che " saba dharUpa nathI, ,, 10 27 zrI bhagavatI sUtra : 7 d' 131 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNa ke "anAriSade ja" A sUtrAnusAra A taijasa zarIra jIvanI sAthe anAdi kALathI saMbaMdhita che. prathama samayamAM te pula pAdAna rUpa hovAthI tejasa zarIramAM sarvabaMdhane sadUbhAva asaMbhavita che. gautama svAmIne prazna-(terAsaro che je mare! zAstrano devariM mA?) he bhadanta ! taijasa zarIra pragabaMdha kALanI apekSAe kayAM sudhI rahe che ? mahAvIra prabhune uttara-" joyA" he gautama ! "duci paLajo " tajasa zarIra pragaba dha be prakArane kaho che-"" te be prakAre nIce pramANe che - ( 3 jA jA jJAti, jANa sA sAvatig) (1) anAdi apayaMvasita (anAdi anaMta), (2) anAdi saparyavasita (anAdi sAnta). abhavya jIve anAdi aparyAvasita tejasa zarIra prayogabaMdha kare che ane bhavya jIve anAdi saparyavasita tejasa zarIra pragabaMdha kare che. gautama svAmIne prazna-"sevA sarIra vAraMvaMta marezAstra rivara ho?" he bhadanta ! tejasa zarIra prayogabaMdhanuM aMtara kALanI apekSAe keTaluM hoya che? mahAvIra prabhune uttara -" mA! " he gautama! (gaLAphacaraNa 1 vasiyaNa nathi saMta, arucaraNa sapanavasirasa nadhi baMna) anAdi aparyavasita rUpa je tejasa zarIra pragabaMdha che temAM aMtara (AMtare) hoto nathI, eja pramANe anAdi saMparyavasita rUpa je tejasa zarIra prayoga baMdha che temAM paNa aMtara (AMtare) paDatuM nathI. kAraNa ke saMsArI jIvane taijasa zarIra pragabaMdha anAdi aparyavanita rUpe tathA anAdi saparyavasita rUpe sadA vidyamAna (mejUda) rahe che. tethI samasta saMsArI java temanAthI vinimukta (rahita ) nahIM rahevAne kAraNe te banne prakAranA taijasa zarIra prayogamAM kALanI apekSAe vyavadhAna ( aMtara) paDatuM nathI. gautama svAmIne prazna-(g fsaM' je te ! javAnuM tevA sarIraNa savaMdavi TIT ca cere cariMto rAva visAphira vA?) he bhadanta! tejasa zarIra prayoganA dezabaMdhake ane abaMdhakomAMthI keNa konA karatAM adhika che? koNa konI barAbara che, ane koNa konA karatAM vizeSAdhika che ? mahAvIra prabhune uttara--" jo mA !" he gautama ! (sakvalyovA rIvA teyArI rakSa vAdhA , revaMdhari afragn) tejasa zarIra prayoganA abaMdhaka che sauthI ochAM che, kAraNa ke tenA abaMdhaka siddho ja hoya che. dezabaMdhaka ja abaMdhako karatAM anaMtagaNu che, kAraNa ke sakaLa saMsArI jIva dezabaMdhaka che, ane te saMsArI ja siddha karatAM anaMtagaNa che. sU. 8 che zrI bhagavatI sUtra : 7 132 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kArmaNazarIramayogabandha kA nirUpaNa kAmarNa zarIrIrAga vaktavyatA"HI parIvAjo je te ! vize pUchaLa ?" ItyAdi- sUtrArtha--(+mAM ripakvamoni 9 M maMte ! zavide ?i) he bhadanta ! kAmaNa zarIraprayogabaMdha keTalA prakArane kahyo che ? (noma) he gautama ! (kavi pavLa) kAzmaNazarIraprayAganA ATha prakAra kahyA che, (i =gL) je prakAro nIce pramANe che- jANavAnA , kAra saMtAcavanArIrIno ) jJAnAvaraNIya kArmANa zarIramagabaMdhathI laIne antarAya kAmaNuzarIraprayAgabaMdha sudhInA kAmaNuzarIraprAgabadhe ahIM grahaNa karavAnA che. (nANAvaranikAvArIrAja nuM maM? ! rasa smaraNa aur ?) he bhadanta ! kyA karmanA udayathI jJAnAvaraNIya kArmaNazarIraprayogabaMdha thAya che ? (noramA !) he gautama! (nAgavALIyAra, bALaLioLavaLacANa, jAvaMtaraaenn, NANappaoseNa', NANaccAsAyaNAe, NANa visavAyaNAjogeNa, NANAvaraNijja kammAsarIrappaoganAmAe kammassa udaeNa' NANAvaraNijjakammAsarIrappaogabaMdhe ) jJAna virUddhanA AcaraNathI, jJAnane a5lApa karavAthI, jJAnavardhaka sAdhanomAM aMtarAya nAkhavAthI, jJAnanI sAthe pradeSa karavAthI jJAnanI azAtanA karavAthI. jJAnI jenI sAthe visaMvAda karavAthI ane jJAnAvaraNIyanAma karmane udaya thavAthI jJAnAvaraNIya kAmaNuzarIra prayogane baMdha thAya che. ( darisaNAvaraNijjakammAsarIrappaogabadhe Na bhaMte ! kassa kammassa udaeNa 1) he bhadata ! darzanAvaraNIya kArmANa zarIraprayAgane baMdha kayA karmanA udayathI thAya che ? (nocamA !) he gautama ! (haMsApariyAi gva nA bALavarajis. navara daMsaNanAmadhetta jAva saNa vipnavAyaNAjogeNa darisaNAvaraNijja kammA. zarIraygoLa nAmApa mUrata 3 kAvavors) darzana virUddhanuM AcaraNa karavAthI, darzanane apalApa karavAthI, darzana vardhaka sAdhanAmAM antarAya nAkha zrI bhagavatI sUtra : 7 133 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAthI, dananI sAthe pradveSa karavAthI, dananI azAtanA karavAthI ane dazana dhAraka jIvAnI sAthe visaMvAda karavAthI janya danAvaraNIyakarmanA udayathI danAvaraNIya kAma NuzarIraprayAganA adha thAya che. A rIte jevAM jJAnAvarazIyanAM kAraNeA kahevAmAM AvyAM che, evAM ja kAraNeA danAvaraNIyamA samajavAnA che. parantu jJAnAvaraNIyanA AlApakama jJAna ' padane badale " darzana " paka mUkavAthI dazanAvaraNIyanA AlApaka banI jAya che. 6 (sAyAveya Nijja kamnAsarIrappa ogabadhe NaM bhaMte kassa kammassa udaeNaM 1 ) hai bhadanta ! sAtAvedanIya kAma NuzarIraprayAgamadha kayA kanA udrayathI thAya che ? ( nocamAM ! ) huM gotama ! ( pALA vacAra, mUyAnu MvacAra, traM nA sattamasad damohesae jAtra apariyAvaNayAe, sAyAveyaNijjakammA sarIrapa oga nAmAe kammala saraLa sAveyanimmAnAya vadhe) " prANIo upara dayA karavAthI, bhUtA upara dayA karavAthI " ItyAdi sAtamAM zatakanA duHkhamA uddezakamAM paritApanA nahIM karavA " paryantanA je je kAraNeA kahyAM che te kAraNeAthI janya sAtAveda. nIyanAma karmanA uddayathI sAtAvedanIya kAmaNu zarIraprayAgabaMdha thAya che. * , 6: , (sAcAneniga vudhdhA ) he bhadanta ! asAtAvedanIya kANuzarIraprayAgabaMdha kayA karmInA udayathI thAya che ? ( navamA !) he gautama ! ( vastuvaLayANa, parasoyaNayAe jahA sattamasae dusamoddesae jAva pariyAvaNayAe asAyaveyaNijja kammA0 ) anyane duHkha devAthI, anyane zekayukta karavAthI, " ityAdi kAraNeAthI laIne " anyane paritApita karavA " pantanA jeje kAraNe sAtamAM zatakanA duHkhama nAmanA chaThThA uddezakamAM ApavAmAM AvyAM che te kArAthI janya asAtAveda. nIyanAma karmanA udayathI asAtAvedanIya kANuzarIraprayAgamadha thAya che. (mognimmAsarIra puchA) he bhadanta ! mehanIya kAma NuzarIraprayAgabadha kayA kramanA udayathI thAya che ? ( titvo cAN titramALacALu, tinnamAyA, tti-vhomA6, tibvadaMsaNamohaNijjayAe, tivvacAritamohaNijjayAe, mohaNijjakammAsarIra jAva goLa'thaeN ) hai gautama ! tIvra krodha karavAthI, tItra mAna karavAthI, tIvra mAyA karavAthI, tIvra lAbha karavAthI, tIvra darzanamehanIyanA saDhuMmAvathI, tIvra cAritra zrI bhagavatI sUtra : 7 134 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahanIyanA sadubhAvathI, tathA mohanIya kArma zarIraprayAganA karmanA udayathI momanIya kArmaNazarIra pragabaMdha thAya che. (ne cAlaca mAtarIpTava che [ mA puchA) he bhadanta ! nArakAyuSkakArmazarIraprayAgabaMdha kayA karmamA udayathI thAya che ? (joyA!) he gautama! (mahAraM bhayAe, mahApariggayAe, kuNimAhAreNa, paMciMdiyavaheNa neraiyAuyakammA zarIranAmA HNa kaor' ne cAvavAnI kAra jove che ) ghaNo vadhAre AraMbha karavAthI, ghaNe ja vadhAre parigraha rAkhavAthI, mAMsano AhAra karavAthI, paMcendriya jIne vadha karavAthI tathA nArakayuSakANazarIraprayAganAma karmano udaya thavAthI nArakayuSakAmaNazarIraprAgabaMdha thAya che. (tirivoni cAra vArasAmo puchA) he bhadanta ! tiryacanikAyuSakANazarIraygabaMdha kayA kamanA udayathI thAya che ? (joyA !) he gautama! (nAjhirANa, niyaDillayAe, aliyavayaNeNaM, kUDatulakUDamANeNaM, tirikkhajoNiyakammAsarIra jAva cqogavaze ) mAyAcArImAM lIna rahevAthI, kapaTa karavAthI, asatya bolavAthI, ochuM taLavAthI ane ochuM mApavAthI, tathA tiryacanikAyuSakarmazarIra. prayoganAma karmanA udayathI tiryaMcanikAyuSa kArmaNazarIra baMdha thAya che. (magers mAtarIpuchI) he bhadanta ! manuSpAyu kAzmaNazarIra pragabaMdha kayA karmanA udayathI thAya che ? (goramA !) he gautama! (GizmANa, pALiyacA, sAsuvANa magi , magaiSaka ja vAra = ze) prakatibhadra hovAthI, vinIta svabhAva vALA hovAthI, dayALu hovAthI, nirAbhimAnI levAthI tathA manuSpAyuSa kAmaNa zarIraprayoganA karmanA udayathI manuSyAyuSa kAmaNazarIraprayogabaMdha thAya che. ( levA cAra puchA) he bhadanta ! devAyuSa kAmaNazarIraprayAgabaMdha yA karmanA udayathI thAya che ? (royamA !) he gautama! (sANaMjhame, saMjamAsajameNa, bAlatavokammeNa', akAmanijjarAe, devAuyakammAsarIrajAvappaogabadhe) sarAgasaMyamathI, saMyamasaMyamathI, bAlatapathI, akAmanirja rAthI tathA devAyuSa kAmaNuzarIraprayAganAma karmanA udayathI devAyuSa kArmaraNazarIra pragabaMdha thAya che, zrI bhagavatI sUtra : 7 135 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (AmanAmamAtarIpuchA) he bhadanta! zubhanAma kArmaNazarIra pragabaMdha kayA karmanA udayathI thAya che? (joyA!) he gautama ! (AcakagyANa, mAvujuvAra, mAkunuyA, vivaMtAtharso, gumanAmAvarIra kAvago) kAyanI saralatAthI, bhAvanI saralatAthI, bhASAnI saralatAthI, yeganA avisaMvAdathI tathA zubhanAma kAmaNuzarIranAma karmanA udayathI zubhanAmakarmaNazarIra pragabaMdha thAya che. ( amumanAma marI pura) he bhadanta ! azubhanAma kAmaNazarIra pragabaMdha kayA karmanA udayathI thAya che ? (lomA !) he gautama ! (vAya aNujjuyayAe, bhAvaaNujjuyayAe, bhAsANujjuyayAe, visavAyaNAjogeNa asubhanAma kyA jAva jove) kAyanI vakatA ( asaralatA) thI bhAvanI vakratAthI, bhASAnI vakratAthI, gonI kuTilatAthI tathA azubhanAma kArmaNa zarIra praga nAma karmanA udayathI azubhanAma kArpaNa zarIra prayogabaMdha thAya che. (vALoca HigjhA) he bhadanta ! uccagetra kArma zarIra pragabaMdha kayA kamanA udayathI thAya che ? (ttamA, 34 amagoi, vaDhavAmag, vanamagT. tavAmag, suraamenn, lAbhaamaeNa, issariyaamaeNa, uccAgomakammAcarIrappaogadhe ) gautama ! jAtine mada nahIM karavAthI, kuLane mada nahIM karavAthI, baLane mada nahIM karavAthI, rUpane mada nahIM karavAthI, tapane meda nahIM karavAthI, zratane mada nahIM karavAthI, ezvaryane mada nahIM karavAthI, ane uccatra kArmaNa zarIra prAga nAma karmanA udayathI uccatra kAma zarIra pragabaMdha thAya che (nIcALoyANapura) he bhadanta ! nIcagAtra kArmaNa zarIra prayoga baMdha kyA karmanA udayathI thAya che ? (locamA ) he gautama ! (jJAttimag. kulamaeNa', balamaeNa, jAva issariyamaeNa' NIyAgoyakammAkharIra jAva paogaSadhe) jAti, kuLa, baLa, rUpa, tapa, lAbha ane ezvaryane mada karavAthI ane nIcagotra kAmaNa zarIra prayoganAma karmanA udayathI nIcagotra kAmaNa zarIra prayoga baMdha thAya che. (34tarAcArIpuchA) he bhadanta ! antarAya kAmeNuM zarIra prayoga baMdha kayA kamanA udayathI thAya che ? ( navamA !) he gautama! (hALatarA, rAmaMtarA, mosaMtarAghaLuM kAmotarANa, varicaMtAna tarAiyakammA sarIrappaoga nAmAe kammassa udaeNa aMtarAiyakammAsarIrappaogabaMdhe) dAnamAM aMtarAya karavAthI, lAbhamAM aMtarAya karavAthI, bhegamAM aMtarAya karavAthI, upagamAM aMtarAya karavAthI vIryamAM aMtarAya karavAthI ane antarAya kAmaNuzarIraprayAganAma karmanA udayathI aMtarAyakAzmaNazarIra pragabaMdha thAya che, (jALavaLijanmAkSaratA nuM maM! jiM reache, savAre ?) bhadanta! jJAnAvaraNIya zarIraprabaMdha dezabaMdharUpa heya che, ke sarva baMdharUpa hoya che ? (joyA ! resara Lo vAM) he gautama ! jJAnAvaraNIya kAmaNazarIraprayAgabaMdha baMdharUpa che, sabaMdharUpa nathI. (gva kAvatarA vA nadInon vi) eja pramANe darzanAvaraNIya kAmaNazarIraprayogabaMdhathI laIne antarAya kAmaNa zarIraprAgabadhaparyantanA badhe paNa dezabaMdharUpa che, sarvabaMdharUpa nathI (TriALajhawiqmorA mate ! zAstrano jira ho ). zrI bhagavatI sUtra : 7 136 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he bhadanta ! jJAnAvaraNIya kAmaNuzarIra pragabaMdha kALanI apekSAe kayAM sudhI rahe che ? (joyamA ) he gautama ! (jAnavarabijhaHINavIrazgoLa duvidhe Titte ) jJAnAvaraNIya kArmANazarIragabaMdha be prakArane kahyuM che, (saMjJag) je prakAre nIce pramANe che-(banA sapajhavasiha, kaLArU mAnavaNa) (1) anAdi saparyavasita (2) anAdi aparyavasita. ( secara viThThA, tava, ivaM jJAva saMtavAcakSapta) taijasa zarIrane jevo sthitikALa kahyo che, ane sthitikALa ahIM paNa kahevuM joIe. eja pramANe aMtarAya parvatanA kAmaNazarIraprayAgabaMdhane sthitikALa samajavo. (bAvaLigaM mArIeoLavaMtare maMte ! zAstro variSara ho?). he bhadanta ! jJAnAvaraNIya kArmaNazarIra pragabaMdhanuM aMtara kALanI apekSAe keTaluM kahyuM che? (camA !) he gotama ! maurNa parva =aa tevAsI raNa baMra tA, vaM nAva saMtarArUAraNa ) jJAnAvaraNIyakarmaNazarIra pragabaMdhanuM aMtara kALanI apekSAe anAdi anaMta ane anAdi sAntA kahyuM che. je pramANe taijasazarIraprayAgabaMdhanuM aMtara kahyuM che, e ja pramANe ahIM paNa kahevuM. joIe. e ja pramANe aMtarAya paryantanA kArmANazarIraprAga maMdhanuM aMtara samajavuM. (gudi marearot jALavaNajhAra revaMdhANaM gacaMdhanA 2 kare caMddhi kAva) he bhadanta ! jJAnAvaraNIya karmanAM dezabaMdhaka ane abaMdhakemAM koNa kenA karatAM a95 che ? adhika che ? samAna che ? ane vizeSAdhika che ? (maging =aa terAsa caMgArIvazaMkA vratarUvaraNa ) he gautama ? tejasa zarIranA alpa bahuvanuM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, eja prakAranuM kathana Ayukarma sivAyanA antarAya parvatanA karmo viSe samajavuM ( kAraNa puchA) he bhadanta ! AyukarmanA dezabaMdhaka ane abaMdhaka chavAmAM koNa kenA karatAM alpa che ? adhika che ? samAna che ? vizeSAdhika che ? (locanA !) he gautama ! (kadAthavA lIlA vAkacAra #maraNa relavaMdhA, vaMdhamA pherALA) AyukarmanA dezabaMdhaka che sauthI ochAM che, ane AyukarmanA abaMdhaka jIve dezabaMdhake karatAM saMkhyAta bhaNuM che, TIkAtha- A sUtra dvArA sUtrakAre kAzmaNa zarIra prayogabaMdhanI prarUpaNuM karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-(kramAnAra che je mATe ! videom ?) he bhadanta! kArmaNa zarIra pragabaMdha keTalA prakArane kahyo che? mahAvIra prabhuno uttara- gocamA ! kavi vom-he gautama! kArpaNa zarIra pragabaMdhanA nIce pramANe ATha prakAra kahyA che-(nAnALi mArIuo tArI mArI patro raMpai ) (1) jJAnAvaraNIya kAmaNa zarIra pragabaMdha, (2) darzanAvaraNIya kAmaNa zarIra pragabaMdha (3) vedanIya kAmaNa zarIra prayogabaMdha, (4) mehanIya kArpaNa zarIra pragabaMdha (5) AyuSka kAmaNu zarIra pragabaMdha, (6) nAma kAmaNuM zarIra pragabaMdha, (7) gotra kArmANa zarIra prayogabaMdha ane (8) aMtarAya kAzmaNa zarIra pragabaMdha, zrI bhagavatI sUtra : 7 137 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmInA prazna-nALAvaLikanamAsIvalo 'dhe La' aMte ! rA kammara uieNaM ? huM bhainta ! jJAnAvaraNIya kANu zarIra pratyeAgama dha kayA "" karmanA udayathI thAya che ? 46 59 ,, mahAvIra prabhunA uttara--( nALadinIyacAt bALiyAra, nALa tarALa, NANapaoseNaM, NANaccA sAyaNAe he gautama ! jJAnapratyenIkatAthI ( eTale ke zrutajJAnAdikanA viSayamAM athavA dhadharmInA abhedanI apekSAe zrutajJAnAdi vALAonA viSayamAM pratikUla AcaraNathI-eTale ke zrutajJAnAdikanI virUddhanA AcaraNathI athavA zrutajJAnAdivALAe pratye virUddha AcaraNa karavAthI ), jJAnaneA nidbhava karavAthI ( kAI kAine pUche, athavA zrutajJAnAdinA sAdhana mAge, tyAre jJAna athavA jJAnanAM sAdhane potAnI pAse hAvA chatAM kaluSita bhAvathI ema kahevuM ke huM jANatA nathI, athavA mArI pAse te vastu ja nathI, tenuM nAma ja jJAnanibhava che), athavA zrutapradAtA gurujaneAnA nirdevathI--apalApathI, jJAnAntarAyathI, ( kaluSita bhAvathI keAInI jJAnaprAptimAM aMtarAya Ubhe karavAthI ) jJAnadveSathI, zrutajJAnamAM athavA zrutAdijJAnavALA gurujanamAM aprIti rAkhavAthI, tathA zrutAdijJAnanI athavA zrutAdijJAnavALA leAkeAnI avahelanA karavAthI, tathA " bALavisaMyAcanA nomeLa jJAna ane jJAnIjanAne niSphaLa batAvavAnI ceSTA karatA rahevAthI, A mAhya kAraNeAthI tathA ataraMga kAraNarUpa ( bALALalagna nnAlIqbonAmA,mmasa gurUpnuM " jJAnAvaraNIya kANu zarIra pratyeAga nAma karmanA udayathI " jJAnAvaraniSna janmAkSarIroga che jJAnAvaraNIya kANu zarIra pratyeAgamadha thAya che. A kathananA bhAvArtha e che ke jIva jJAnAvaraNIya kANu zarIra prayAganA je baMdha kare che, te jJAnapratyanIkatA Adi pAMca khAdgha kAraNeAthI tathA jJAnAvaraNIya zarIra prayAgarUpa kanA udayathI kareche. have gautamasvAmI darzanAvaraNIya karmAMnA viSayamAM paNa eveAja prazna pUche che-(siLAvaLi janma sauravoya che naM aMte ! lampasa iphaLa ? ) he bhadanta! dazanAvaraNIya kANuzarIraprayAgabaMdha kayA karmInA udayathI thAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--" zocamA ! " he gautama ! (laLadinIcacAN ) darzana pratyenIkatAthI eTale ke cakSudanAdi athavA cakSudazanAdivALAjanA pratye pratikUla AcaraNa karavAthI, " hUM hradA nALAvaninuM " tathA jJAnAvaraNIya kAmaNu zarIra pratyeAgamadhamAM je kAraNeA kahevAmAM AvyAM che te kAraNe| dazananA viSayamAM karavAthI dazanAvaraNIya kAmaNu zarIra prayAganA madha thAya che. A kathananA bhAvArtha evA che ke-jema jJAnAvaraNIya kAmaNu zarIra prayAga khaMdhamAM jJAnapratyenIkatA, jJAnanihnavatA, jJAnAntarAya, jJAnapradveSa, jJAnAtyAzAtanA ane jJAnivasa'vAdana ceAga, e cha bAhya kAraNe kahevAmAM AvyAM che. eja pramANe danAvaraNIya kANu zarIra prayAgabaMdhamAM paNa danapratyenIkatA, darzananivatA, danAntaraNya, danapradveSa, danATyAzatanA, tathA davisa zrI bhagavatI sUtra : 7 138 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAdana caitra, e cha bAhya kAraNeA che ane aMtaraMga kAraNu dazanAvaraNIya kArmAMzu zarIra prayAga che. A mAhya ane ataraMga kAraNeAthI, he gautama ! jIva dazanAvaraNIya kANu zarIra prayAganA khadha kare che. darzana pratyenIkatA athavA jJAna pratyenIkatAmAM dananA viSayamAM athavA jJAnanA viSayamAM sAmAnya rUpe pratikUlatA prakaTa karavAmAM AvI che, paraMtu nidbhava, antarAya Adi dvArA dana ane jJAna pratye vizeSa rUpe pratikUlatA prakaTa karavAmAM AvI che. jyAre jIva jJAnanA viSayamAM ke jJAnIjanAnA viSayamAM pratyenIkatA, nihnava AdinuM AcaraNa kare che, tyAre te jJAnAvaraNIya kAmaNu zarIra prayAgane baMdha kare che. ane jyAre te dana athavA danadhArIenA viSayamAM temane upayoga kare che, tyAre te danAvaraNIya kAmaNu zarIra prayAganA adha kare che. eja vAta " navara aLavettatraM gAya "saLa-visaMvAcaLanomeLa ' A sUtrapATha dvArA samajAvavAmAM AvI che. tathA danAvaraNIya kANu zarIra pratyeAgabaMdhamAM je a'taraMga kAraNa che. ( kRttiLAvaLijJamAM sarItro nAmAvaCC ur paNa jAva paogaba ve ) sUtrapATha dvArA prakaTa karavAmAM AvyuM che. jJAnajJoLa che." padamAM je jova padma mUkavAmAM AvyuM che. tenA dvArA durrAnAvaraNIyAmeLa zarIra " ATalA pATha grahaNa karavAmAM AnyA che. te >> 6 ,, ** A .. gautama svAmIne prazna--( sAcAveLikana mA sIpoLa thaye namate ! '' mAtra haLa' ? he bhadanta ! sAtAvedanIya kAmaNu zarIra prayeAgama dha kayA karmInA udayathI thAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--" goyamA ! " he gautama ! ( vALAnu MvacAra, mUtrALucA, vaeN nA sattamapa suSamo2ema jJA ayiAvaLacALa ) prANAnukapAthI eTale ke prANIe upara anukaMpA rAkhavAthI, bhUta ( vanaspatikAyikA ) upara dayA rAkhavAthI ane sAtamAM zatakanA duHkhama nAmanA chaThThA uddezakamAM *helAM aparitApanA pantanA khAhya kAraNAthI tathA ( sAcAleLikana janmA cIttvo nAmArgamala paLa) ataraMga kAraNarUpa sAtAvedanIya kANu zarIra prayAga nAmaka karmanA udayathI " AyAyeyanijha mA nAva vadhe " jIvane sAtAvedanIya kArmAMNu zarara prayAganA badha thAya che. uparyukta sAtamAM zatakanA chaThThA uddezakamAMthI nIcenA pATha grahaNa karavAmAM Avye che ema samajavuM. ( nIvAnuvacA, savAnu MvacA, vajUnAM trALAmAM, mUtAnAM, lIyAnAM, sadhyAnAm, anu:canAcA, azoSanatacA, nUraLatayA, atrepanatayA, apitRnatayA, aparitApanattayA ) A paDhDhAne arthe jijJAsuoe te uddezakamAMthI jANI levuM. have gotamasvAmI mahAvIra prabhune pUche che ke-( asAcA venina pujjA) huM badanta ! asAtA vedanIya kANuzarIrane khaMdha kayA karmanA udayathI thAya che? mahAvIra prabhunA uttara--( vastulaLacANa, parasoyaLayA, nA sattama var dussamora jAva pariyAvaNayAe asAyaveyaNijja kammA jAva ppaogaba ve ) huM gautama ! sAtAvedanIya kadhanA je kAraNeA kahyAM che, tenA karatAM virUddha zrI bhagavatI sUtra : 7 139 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNathI asAtA vedanIya kAmaNa zarIra prayogane baMdha thAya che. A kAraNe sAtamAM zatakanA chaThThA duHSama nAmanA uddezakamAM prakaTa karavAmAM AvyAM che. jevAM ke parane duHkha devAthI, anya jIvamAM zoka utpanna karavAthI, yAvat "jJAnaravA, tepanaracA, vadanatA, pitAnatA" temane ribAvavAthI, lAkaDI Adi vaDe mAravAthI, ane pIDAdi bAhA kAraNathI tathA aMtaraMga kAraNarUpa asAtA vedanIya kAmaNa zarIra prayoga nAmaka karmanA udayathI jIva asAtA vedanIya kAmaNa zarIra pragane baMdha kare che. gautama svAmIne prazna-"mokhinna mAM zarIraqko puchA" he bhadanta ! mohanIya kArmANa zarIra prayogane baMdha jIva kyA kAraNe kare che? uttara-( tivocA, tivamAcAra; tivamAcApa, tivyomANa, tiva hiMsAmoninnA) he gautama ! tIvra kodhathI (kaSAya cAritra mohanIyathI) atizaya abhimAnathI, atizaya mehathI, atyanta lebhathI, tIvra darzana mohanIyathI (atyanta mithyAtvathI), (vivArittamonithAi ) tIvra cAritra mehanIyathI ane (roLikA mA sarIra jJAvavori) mehanIya kArmaNa zarIra prayoga nAmaka karmanA udayathI jIva mehanIya kArmaNa zarIra prayogane baMdha kare che. ahIM "ti vArittaroLikanA" tIvra cAtri mohanIyarUpa je kaSAya mehanIya che tenA karatAM bhinna kaSAyarUpa cAritra mehanIya grahaNa karavAmAM Avela che. A kathananuM tAtparya e che ke cAritra mohanIyana kaSAya cAritra mohanIya ane akaSAya cAritra mohanIya, A be bheda che. temAMnA pahelA bhedanuM kathana te sUtrakAre tivo " Adi pada dvArA prakaTa karI ja dIdhuM che. have rahyuM akaSAya cAritra mehanIya. "tivArita mohaLi nANa" A pada dvArA tenuM kathana paNa karavAmAM AvyuM che. A rIte tIvra krodhAdikathI, tIvra mithyAtvathI ane akaSAya cAritra mohanIyathI ane mehanIya kArmANa zarIra prayAgarUpa karmanA udayathI A jIva mohanIya kAmaNa zarIra prayogane baMdha kare che. gautama svAmIne prazna-(naiyAvacaHigonape maMte ! puchA) he bhadanta! narayika AyuSka karmaNa zarIra pragabaMdha kayA karmanA udayathI thAya che? mahAvIra prabhune uttara-" mA!" he gautama ! (kAmayANa, mAuriyA, kuNimALa, ifpaMciLa) aparimita kRSi Adi AraMbha karavAthI, mahAparigraha yukta thavAthI-parigrahanI maryAdA nahIM rAkhavAthI, mAMsAhAra karavAthI, paMcendriya jenI hiMsA karavAthI ane nairayikAyuSka kArmaNazarIra prayAgarUpa karmanA udayathI jIva nairayikAyuSka kArmaNa zarIra prayogane baMdha kare che. gautama svAmIne prazna-(tithinoLiyAca% agonapuchA) he bhadanta ! tiryacanikAyuSka kAmaNa zarIra pragane baMdha kayA karmanA udayathI thAya che? zrI bhagavatI sUtra : 7 14) Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"norama" he gautama! (mAchiyA, ni. DilliyAe, aliyavayaNeNa, kUDatulakUDamANeNa', tirikkhajoNiyakammA sarIra jAva jayoga ) paravacanarUpa buddhimattAthI, paranI paMcanA karavAnI ceSTAthI eka mAyA (kapaTa) ne chupAvavA mATe ane bIjI mAyA (kapaTa) nA AcaraNarUpa gUDha mAyAcArIthI, asatya vacanathI, kheTAM tela mApa karavAthI ane tiryacanikAyuSka kArpaNa zarIra prega nAmaka karmanA udayathI jIva tiryacanikAyuSka kArmaNa zarIra prayogane baMdha kare che. gautama svAmIne prazna "majutA3mAM puchA" he bhadanta ! manuSyAyuSka kArmaNa zarIra pragabaMdha kayA kamanA udayathI thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! " he gautama ! (pArUmacANa, pazuvinniiyyaae, sANukosayAe, amacchariyAe maNussAuya kammA jAva pogabadhe) saraLa savabhAvavALA hovAthI-anya jIne saMtApa nahIM ApavAnA svabhAvathI. vinIta svabhAvanA hevAthI, dayALu hovAthI, matsarabhAvathI rahita hovAthI (bIjAnA guNone sahana na karavA tenuM nAma matsaratA che ane matsaratAthI rahita hovuM tenuM nAma amasUratA che), ane manuSyAyuSka kAmaNa zarIra prayoga rUpa karmanA udayathI jIva manuSyAyuSka kAmaNa zarIra prayogane baMdha kare che. gautama svAmIne prazna-(revArtha saradago puchA) he bhadanta ! devAyuSka kAmaNa zarIra pragabaMdha kayA karmanA udayathI thAya che? mahAvIra prabhune uttara-" mA!" he gautama! (arat, saMjamA jameNaM pAlatavokammeNaM, bhakAmanirajarAe, devAuyakanmA sarIra jAvaM cuo ) rAga (Asakti) yukta saMyamane sarAga saMyama kahe che. evA sarAga saMyamathI (kaSAyayukta saMyamathI), saMyama saMyamathI (dezavirati rUpa cAritrathI), bAlatapathI (ajJAnamUla tapathI), akAma nijerAthI (IcchA vinA sudhAdike sahana karavAthI) ane devAyuSka kArmaNa zarIra prayoga nAmaka udayathI jIva devAyuSka kAmaNa zarIra pragane baMdha kare che. gautama svAmIne prazna--(kumanAma varmA puchA) he bhadanta! devagatyAdirUpa zubhanAma kAmaNa zarIra prayoga baMdha kyA karmanA udayathI thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA !" he gautama ! (zAyaranucacANa, bhAvujjuyayAe, bhAsujjuyayAe, avisaMvAyaNajogeNaM subhanAma kammA sarIra jAva zrI bhagavatI sUtra : 7 141 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wAvaze ) kAyanI AjutAthI ( saralatAthI ) anyane nahIM chetaravA rUpa kAyanI ceSTAthI, bhAvanI saraLatAthI, pariNAmenI saralatAthI, bhASAnI saralatAthI (priya vacanathI), anyane ThagavAne mATe bhramatpAdana rUpa pravRtti nahIM karavAthI, ane zubhanAma rUpa devagatyAdi rUpa kAmaNa zarIra praga nAmaka karmanA udayathI jIva zubhanAma kAmaNa zarIra pragane baMdha kare che. gautama svAmIne prazna-(amumanAma mAtarapuchA) he bhadanta ! azubha nAmarUpa narakagatyAdi kAmaNa zarIra pragabaMdha kyA karmanA udayathI thAya che ? mahAvIra prabhune uttara-"joya! " he gautama ! (kAcabaggvacApa, bhASaaNujjayayAe, bhAsaNujjuyayAe, visaMvAyajogeNaM asubhanAma kammA jAva pbhog4) kAyanI asaralatAthI (anyanI vAMcanA karavA rUpa kAya ceSTAthI), bhAvanI asaralatAthI (paravaMcanA karavA rUpa mAnasika pravRttithI), atyanta atiya bhASaNa rUpa kaThera vacanathI, anyane ThagavAne mATe bramotpAdaka vacanarUpa pravRttithI tathA azubha nAma kAmaNa zarIra prayoga nAmaka karmanA udayathI jIva azuma nAma kAmaNa zarIra pragane baMdha kare che. gautama svAmIne prazna "kurAyajamAnAra puchA" he bhadanta ! uttama kula, vaMzAdi rUpa ucca gotra kArmANa zarIra prayoga baMdha kayA kane udayathI thAya che ? mahAvIra prabhune uttara-(jJAti samaM, 4 mag, 4 mALa, rUpa amaeNa', tava amaeNa, suya amaeNa, lAbha amaeNa, Issariya amaeNa varavALocamAra rAva jonche) he gautama ! jAtinuM abhimAna nahIM karavAthI, vaMzarUpa kuLanuM abhimAna nahIM karavAthI, zaktinuM abhimAna bha0 51 nahIM karavAthI, sauMdaryanuM abhimAna nahIM karavAthI, tapasyAne garva nahIM karavAthI, zratajJAnane garva nahIM karavAthI, aizvarya (samRddhi) ne garva nahIM karavAthI ane uccagotra kAmaNa zarIra prayoga nAmaka karmanA udayathI jIva uccatra kArmaNa zarIra pragabaMdha kare che. gautama svAmIne prazna-(nIvALocajanmIrapuchA) he bhadanta ! nIcatra kAmaNa zarIra praga baMdha kayA kamanA udayathI thAya che? mahAvIra prabhune uttara-(jJAtima, kuramA, paramagi sta sthi. riyamag LIyAno mArI jAya to vaMde ) "huM sarvottama jAtine chuM. " A prakAre jAtinuM abhimAna karavAthI, "mAruM kuLa sarvottama che," A pramANe kuLanuM abhimAna karavAthI, "huM sauthI vadhAre baLavAna chuM," A pramANe zaktine ahaMkAra karavAthI, "huM sauthI vadhAre suMdara chuM," A zrI bhagavatI sUtra : 7 142 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe sauMdaryanuM abhimAna karavAthI, "huM ghaNuM ja ugra tapasyA karanAra chuM," A pramANe tapanuM abhimAna karavAthI, "huM zrata siddhAMtane ghaNe ja jANakAra chuM," A pramANe yutanuM abhimAna karavAthI, lAbhanuM abhimAna karavAthI, mArI pAse ghaNI ja dhana-dhAnyAdi rUpa saMpatti che," A pramANe aizvaryane ghamaMDa karavAthI ane nIcatra kArmaNa zarIra praga nAmaka karmanA udayathI jIva nIcatra kAmaNa zarIra pragane baMdha kare che. gautama svAmIne prazna-(tirAphA mArI puchA) he bhadanta ! AntarAyika kArmaNa zarIra pragabaMdha karyA karmanA udayathI thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA !" he gautama! (incluLa, lAbhatarAeNa', bhogatarAeNa', uvabhogatarAeNaM, vIriyatarAeNa' aMtarAiya kammA vAhanonAmAd we rA tArUthArIvALogave ) dAnAnArAyathI (dAnamAM vina nAkhavAthI ), lAbhAntarAyathI (Ine dhanAdikanI prApti thavAmAM viThana nAkhavAthI), jogAntarAyathI (eka vakhata kAmamAM Ave evAM annAdinA bhegamAM harakata UbhI karavAthI ), upabhogAntarAyathI (upabhoganI vastuo-vastrAdikanI prAptimAM harakata UbhI karavAthI), vIryAntarAyathI ( zaktinI prakaTatAmAM harakata UbhI karavAthI) ane antarAya kAmaNa zarIra prayoga nAmaka karmanA udayathI jIva AntarAyika kArpaNa zarIra prayogane baMdha kare che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-(jAnAranivara janma lIgho che I mete ! ti , sanna che) he bhadanta ! jJAnAvaraNIya kAmaNa zarIra prayogabaMdha zuM dezabaMdha rUpa hoya che? ke sarvabaMdha rUpa hoya che? mahAvIra prabhune uttara--(noramA ! hepe, jo sava) he gautama nAnAvaraNIya kAmaNa zarIra pragabaMdha dezabaMdha rU5 ja hoya che-sarvabaMdha rU5 heta nathI. ( ghauM jAva tArA mAM sArI kvo vi rivaMdhe, no sava) eja pramANe darzanAvaraNIya, vedanIya, mohanIya, Ayu, nAma, zetra ane antarAya, e badhAM kAmaNa zarIra praga baMdha paNa dezabaMdha rUpa ja hoya che-sarvabaMdha rUpa hotA nathI. kAraNa ke jJAnAvaraNIya Adi karmo anAdi che. tethI prathama samayamAM ja anAdi rUpa temanA yogya pudgalenuM grahaNa thaI jAya che, tethI anAdirUpa temanA sarvabaMdhano abhAva che. - have gautama svAmI mahAvIra prabhune evo prazna pUche che ke-( jAnAvara NijjakammAsarIrappaogava'ghe Na bhaMte ! kAlao kevaccira' hoi ? ) bhadanta ! jJAnAvaraNIya kAmaNa zarIra pragabaMdha kALanI apekSAe kayAM sudhI rahe che ? mahAvIra prabhu tene uttara ApatA kahe che ke "joyA ! " he gautama ! (bAbAvaLikanArI jamAvaze suvi ) jJAnAvaraNIya kArmANa zrI bhagavatI sUtra : 7 143 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIra pragabaMdha be prakArane kahyuM che. "saMjJA" je prakAre nIce pramANe che-( zaorg saMpannavaNA aizya apanAvauig) (1) anAdi saparyavasita (anAdi sAnta) ane (2) anAdi aparyAvasita (anAdi anaMta) (gvaM kA sevAraNa vinA raheta, parva nAva aMtararUca ) pUrvokta rIte jevI taijasa zarIra pragabaMdhanI vaktavyatAnuM kathana pahelAM karavAmAM AvyuM che, eja pramANe jJAnAvaraNIya kArmaNa zarIra pragabaMdhanI vaktavyatA paNa sama. javI. e ja pramANe darzanAvaraNIya, vedanIya, mehanIya, Ayu, nAma, gotra ane antarAya, A karmaNa zarIra pragabaMdhanI paNa vaktavyatA samajavI. A viSayamAM je vizeSatA che te AgaLa prakaTa karavAmAM Avaze. have sUtrakAra kAmaNa zarIra prayogabaMdhanA antaranI prarUpaNa kare che A viSayane anulakSIne gautama savAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke ( NANAvaraNijja kammA sarIrappaogabadhaMtareNa bhate ! kAlao kevaccira hoi?) he bhadanta ! jJAnAvaraNIya kArmaNa zarIra pragabaMdhanuM aMtara kALanI apekSAe keTaluM che? na mahAvIra prabhane uttara-"omA ! " he gautama! jaNAcakSu nA tevANI stra saMta deva, gvaM jAva tarAi ) anAdi saparyavasita ane anAdi aparyAvasita tejasa zarIra prayogabaMdhanuM aMtara jema kahevAmAM AvyuM nathI, e ja pramANe anAdi saparyavasita ane anAdi aparyAvasita jJAnAvaraNIya kArmaNa zarIra pragabaMdhanuM paNa aMtara kahyuM nathI. e ja pramANe anAdi saparyAvasita ane anAdi aparyAvasita darzanAvaraNIya kAmaNa zarIra pragabaMdhanuM, vedanIya kAmaNa zarIra prayogabaMdhanuM mohanIya kArmaNa zarIra pragabaMdhanuM, AyuSka kAmaNa zarIra pragabaMdhanuM, nAmakAmaNa zarIra praga baMdhanuM, gotrakAmaNa zarIra pragabaMdhanuM ane antarAya kAmaNa zarIra prayoga baMdhanuM anDara pratipAdita karavAmAM AvyuM nathI - have sUtrakAra taijasa pragabaMdha karatAM kArmANa zarIra pragabaMdhamAM je vizeSatA che tenuM pratipAdana kare che- gautama svAmIne prazna- ggf aMte nIvAna ra ja kaLiss karamasa desabaMdhANa , abadhagANa ya kayare kayarehito jAva appA bahuga jahA teya Tw gvuM Avajha rUca ) ItyAdi. he bhadanta ! jJAnAvaraNIya kAmaNa zarIra praganA dezabaMdhaka jemAM ane A baMdhakema kathA cha kayA jI karatAM alpa che? kayA ja kyA ja karatAM adhika che? kayA ja kayA jInI barAbara che? kayA kayA ja karatA vizeSAdhika che mahAvIra prabhune javAba-"camA ! he gautama jema te sa zarIra praganA abaMdhake sauthI ochAM kahyAM che ane dezabaMdhake aba dhake karatAM anaMtagaNu kahyAM che. e ja pramANe jJAnAvaraNIya kAmaNa zarIra bAganA abaMdhaka che sauthI zrI bhagavatI sUtra : 7 144 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ochAM che, ane dezabaMdhaka abaMdhake karatAM anaMtagaNuM che, ema samajavuM. eja pramANe AyuSka kAmaNa zarIra pragabaMdha sivAyanA bAkInA darzanA varaNIya, vedanIya, mohanIya, nAma, gotra ane antarAya kArmANa zarIra prayoganA abaMdhake sauthI ochAM che ane dezabaMdha ke anaMtagaNuM che ema samajavuM. gautama svAmIne prazna-"bhASacaraNa puchA' he bhadanta ! AyuSka kAmaNa zarIra praganA dezabaMdhaka ane abaMdhamAM koNa konA karatAM a95 che? keNa kenA karatAM adhika che? koNa konI barAbara che? keNa kenAM karatAM vizeSAdhika che? mahAvIra prabhune uttara-"jo ma" he gautama ! "savALovA navA zAyaraNa jANakSa revaMdhA, ajaMpA sarakagr" AyuSka kAmaNa prayAganA bha0 52 dezabaMdhake sauthI ochAM che ane dezabaMdhake karatAM abaMdha ke saMkhyAtagaNa che, kAraNa ke AyuSka baMdhane addhAkALa eche che te kAraNe temAM alpatA darzAvavAmAM AvI che. ane AyuSkabaMdhane abaddhAkALa bahugaNe hovAthI AyuSkanA abaMdhake dezabaMdha karatAM saMkhyAtagaNuM batAvyA che. zaMkA-AyuSkanA abaMdhaka jIvone asaMkhyAtagaNAM kahevA joitA hatA. kAraNa ke asaMkhyAta jIva AyuSkanA abaMdhaka che. tethI AyuSkanA abaMdhaka asaMkhyAta chanI apekSAe AyuSyane abaMddhAkALa asaMkhyAtagaNe thaI jAya che. chatAM AyuSkanA abaMdhaka jIvane zA kAraNe asaMkhyAtagaNa kahyAM nathI ? samAdhAna-ahIM AyuSkanA abaMdhaka jIne je saMkhyAtagaNa kahevAmAM AvyA che, te anaMtakAyika jInI apekSAe kahevAmAM Avela che, kAraNa ke anaMtakAyika jIva saMkhyAtAddhAkALa paryanta jIvita rahe che. tethI AyuSka kArmaNa zarIra praganA dezabaMdha karatAM asaMdhake saMkhyAtagaNa kahyAM che. je AyuSka kArmaNa zarIra praganA abaMdhaka jIvomAM siddhAdikenI paNa gaNatarI karavAmAM Ave, to paNa tenA abaMdhaka dezabaMdhaka cho karatAM saMkhyAtagaNuM ja rahe che, kAraNa ke anaMta siddhAdika abaMdhakemAM paNa anaMta kAyikAyu baMdhanI apekSAe anaMta bhAgatA ja rahelI che. je ahIM e prazna uThAvavAmAM Ave ke AyunA abaMdhaka thaIne paNa jIva tenA baMdhaka hoya che, te pachI temanAmAM zA mATe sarvabaMdhano sadubhAva na hoI zake? te tenuM samAdhAna evuM che ke jeTalI AyukarmanI prakRti te jIvamAM asatI-abaddha-dazAvALI hoya che, te badhI abaddha-dazAvALI AyukarmanI prakRtine dArika Adi zarIranI jema te baMdha karatA nathI-tethI temanA sarvabaMdhane saMbhava heta nathI. sUtra 9 che zrI bhagavatI sUtra : 7 145 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ audArikAdi bandhoM ke paraspara meM sambandha kAnirUpaNa audyArika Adi badhAnA parasparanA saMbaMdhanuM nirUpaNu---- navu aaN maMte ! ohiyasIghra sajja dhe " ityAdi 66 sUtrA--( nasa na maMte !ohiyarIAEprape te na mare ! zaikviMya sarala =i"q, aSar ?) hai bhadanta ! je jIva audArika zarIranA sabadha kare che, te jIva zuM vaikriya zarIranA aMdhaka hAya che, ke abadhaka hAya che ? ( noyamA !) he gautama ! (noMdhaNa, aSaNa ) audArika zarIranA sabaMdhaka jIva vaikriya zarIranA khadhaka hotA nathI, paNu akha'ka ja hAya che. ( bArAsIsa vidharva paN ? ) he bhadanta ? audArika zarIranA sabaMdhaka jIva zuM AhAraka zarIranA khadhaka hAya che, ke akha *ka hAya che ? ( noyamA !) he gautama ! (nothala, layaSad audArika zarIranA sabadhaka jIva AhAraka zarIranA khadhaka hAtA nathI, akha'dhaka hAya che. ( tecAlIsa icSaNa, gAMdharv ?) he bhadanta ! audArika zarIrane saadhaka jIva zuM tejasa zarIranA baMdhaka hAya che, ke aSadhaka hoya che ? ( goyamA ! ) he gautama ! ( vaSar, no aSaNa ) auArika zarIraneA sa`kha dhaka jIva tejasa zarIrane adhaka hAya che, amadhaka heAtA nathI. (jJapha dha i phela'SaNa, sana dhaNa ? ) hai bhadanta ! audyArika zarIraneA sabaMdhaka jIva jo tejasa zarIranA adhaka hoya che, te zuM te taijasa zarIranA dezadhaka hAya che, ke sabadhaka hAya che ? ( poyamA !) he gautama ! (phlapa, to sajja 'CC) AdArika zarIranA sa.badhaka jIva taijasa zarIranA sabaMdhaka hAtA nathI, paNu dezama dhaka ja hoya che. ( mAcIsa vadha, vadhara! !) hai bhadanta ! audArika zarIranA sabaMdhaka jIva zuM kANu zarIranA bAMdhaka hAya che, ke akhadhaka rAya che ? ('tra teyAsa, nAma pherava`dhak mo saca dhaC) huM gautama ! audArika zarIranA sabaMdhaka jIva tejasa zarIranA baMdhaka jIva pramANe ja kAma Nu zarArA dezadhaka Aya che, sAdhaka hAtA nathI. ( jassra NaM bhate ! orAliyasarIrassa desabadhe se NaM bharate ! veDavviyasarIgssa kiM 'para, 'SaD ?) he bhadanta ! audArika zarIranA dezabAMdhaka jIva zuM vaikriya zarirane adhaka hoya che, ke akhadhaka DAya che ? ( nocamAM !) he gautama! (no tha Sa, 'paNa ) audArika zarIrane dezabaMdhaka jIva vaikriya rArIranA adhaka hAtA nathI paNa atraka hAya che. evaM jaheba savvabaMdhe NaM bhaNiyaM taddeva caya meLavi mALiyantra'.) A rIte audArika zarIranA sarvAMgadhanA viSayamAM je pramANe pratipAdana AgaLa karavAmAM AvyuM che, eja pramANe audArika zarIranA dezabadhanA viSayamAM paNa pratipAdana karavuM joie. (jJAna janmasTsa ) zrI bhagavatI sUtra : 7 146 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte "audArika zarIrane dezabaMdhaka jIva, kAmaNa zarIrane sarvabaMdhaka hite nathI, paNa dezabaMdhaka hoya che, " tyAM sudhInuM kathana karavuM joie. (jassa Na bhaMte ! ve ubviya sarIrassasavvabaMdhe se Na bhaMte ! orAliya gIrA phri vaMdhA, avaMg ) he bhadanta ! vaikriya zarIrane sarvabaMdha karanAra jIva zuM dArika zarIrane baMdhaka hoya che, ke abaMdhaka hoya che? (camA !) he gautama! (no dhaMdhaNa, sAMdhA) vaikriyazarIrane sarvabaMdhaka jIva audArika zarIrane baMdhaka hoto nathI paNa abaMdhaka hoya che (ANArararI. rassa evaM cetra, teyagassa kammagarasa ya jaheva orAlieNaM samaM bhaNiya taheva bhaannicara nAra revaMdhaNa, no saMdarajug) eja pramANe AhAraka zarIranA viSayamAM paNa samajavuM. jevI rIte dArika zarIrane sarvabaMdhaka jIva tejasa ane kAzmaNa zarIrane dezabaMdhaka hoya che, e ja pramANe vaikriya zarIrane sarvabaMdhaka jIva paNa tejasa ane kAmaNa zarIrane dezabaMdhaka hoya che ema samajavuM. e jIva temane sarvabaMdhaka hotuM nathI, ema samajavuM. (gaLuM maM! veubviyasarIrassa desabadhe, se NaM bhaMte ! orAliyasarIrassa kivadhae, abaMdhae ) bhadantA je jIva vaikiya zarIrane dezabaMdhaka hoya che, te zuM audArika zarIrano baMdhaka hoya che ke baMdhaka hoya che ? (nomA !) he gautama ! (no raMg, lavaMSag-gi kahA haa i maNicaM, tava re ghena vi mALicaravuM, nAva marA) vakriya zarIrane dezabaMdhaka jIva dArika zarIrane baMdhaka hotuM nathI paNa abaMdhaka hoya che. A pramANe jevuM kathana vaikiya zarIranA sarvabaMdhanA viSayamAM karavAmAM AvyuM che, eja pramANenuM kathana vaikriya zarIranA dezabaMdhanA viSayamAM paNa kAmaNa zarIra paryantanA viSayane anulakSIne karavuM joIe. ( nANAM maMte ! mArA sarI paNa kadAve che, te mare! goricararIra vi raMdhA, lakaMg?) he bhadanta ! je jIva AhAraka zarIrane sarvabaMdhaka che, te zuM audArika zarIrane baMdhaka hoya che, ke abaMdhaka hoya che? (vocamA ! ) he gautama! AhAraka zarIrane sarvabaMdhaka jIva ( no raMdhA, avaMdhaNa) dArika zarIrane baMdhaka heto nathI paNa abaMdhaka ja hoya che. (gharSa vedavAra vi, tevAdamA kahera zrI bhagavatI sUtra : 7 147 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gohiAM sama yiM tava mALiyavuM) eja pramANe AhAraka zarIrane sarvAMbadhaka jIva vaikriya zarIranA khadhaka hotA nathI paNa aSadhaka ja hoya che. jevI rIte audArika zarIranA sa`khadhaka jIvane taijasa ane kANu zarIranA dezadhaka kahevAmAM AvyA che, eja pramANe AhAraka zarIrane sa kha dhaka jIva paNa taijasa ane kANu zarIrane dezakha dhaka ja hAya che--sa badhaka hotA nathI, ema samajavuM. ( jassa NaM bhaMte ! AhAragasarIrassa desabadhe, se NaM bhaMte ! orAli ysriirasa ji' vaSar, avadha ?) he bhadanta ! je jIva AhArakazarIranA dezama dhaka hAya che ? te zuM audArika zarIranA baMdhaka hoya che, ke akhadhaka hoya che ? ( evaM jahA AhAragasarIrassa savvabadhe NaM bhaNiyaM tahA desaba gheNa vi mAniyantra gAya jammaH ) hai gautama ! AhAraka zarIranA sa`kha'dhane viSe jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, eja prakAranuM kathana dezamadhanA viSayamAM paNu samajavu' eTale ke AhAraka zarIranA dezakhadhaka jIva audArika zarIranA atraSaka hAya che--kha dhaka hAtA nathI. eja pramANe AhAraka zarIranA dezakhaMdhaka jIva vaikriya zarIranA adhaka hAtA nathI. AhAraka zarIranA dezakha dhaka jIva taijasa ane kANu zarIranA dezabaMdhaka hAya che-sa`khadhaka hAOA nathI. ( jassaNaM bhaMte ! teyAsarIrassa desabadhe, se NaM bhaMte! orAliyasarIrassa f' vadhavuM, ava'dhara ? ) huM bhainta ! je jIva taijasa zarIranA dezama*dhaka hAya che, te zuM auDhArika zarIranA khaMdhaka hoya che, ke aSadhaka hoya che ? ( gocanA ! ) he gautama ! tejasa zarIranA dezabaMdhaka jIva (parva dhavA ) audArika zarIranA aMdhaka paNa hoya che ane amadhaka paNa hoya che. (nar vadhatu 'i phelavadharsanavaSar ?) he bhainta ! taijasa zarIranA dezakha dhaka jIva jo audArika zarIranA madhaka hAya che, te zuM te tenA dezakhadhaka hAya che, ke sakhaMdhaka hoya che ? ( noyamA ! ) he gautama ! te audArika zarIrane deza adhaka paNa hAya che ane sabadhaka paNa hAya che.( vevicaraNa ji 'SaNa, ga gar ? De bhadanta ! taijasa zarIranA dezamadhaka jIva zuM vaikriya zarInA khadhaka hoya che, ke akhadhaka hAya che ? ( noyamA !) he gautama ! (vaM ceka, traM gALalIllR vi) taijasa zarIranA dezakha dhaka jIva vaikriyA zarI. zrI bhagavatI sUtra : 7 148 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rane dezabaMdhaka paNa hoya che ane sarvabaMdhaka paNa hoya che. e ja pramANe jisa zarIrane dezabaMdhaka jIva AhAraka zarIrane dezabaMdhaka paNa hoya che sarvabaMdhaka paNa hoya che. (HTNa %i gaMdhA, bAMdha?) he bhadanta ! taijasa zarIrano dezabaMdhaka jIva zuM kAmaNa zarIrane baMdhaka heya che ke adhika hoya che? (jonA!) he gautama! (vaMdhAno bAMdhaNa) taijasazarIrane dezabaMdhaka jIva kAmazarIrane baMdhaka hoya che, abaMdhaka hoto nathI. (ghara vaghara vi viMdhA sAva g) he bhadanta ! je te kAmaNa zarIrane baMdhaka heya te zuM che tene dezabaMdhaka hoya che, ke sarvabaMdhaka hoya che ? (joyA !) he gatama! (aug no saravavaMdha) te tene dezabaMdhaka ja hoya che, sarvabaMdhaka hotuM nathI. (karaNa maMte ! WAsarI che mare! goDhicAraNa) he bhadanta! kAzmaNa zarIrane dezabaMdhaka jIva zuM dArika zarIrane baMdhaka heya che, ke abaMdhaka hoya che ? (terasa vattavayA maLiyA, tae mgassa vi bhANiyabA, jAva teyAsarIrassa jAva desabadhae no sababadhae ) 3 gautama! taijasa zarIranuM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, e ja pramANenuM kathana kAmaNa zarIranA viSayamAM paNa karavuM joIe. " kAmaNa zarIrane dezabaMdhaka jIva tejasa zarIrane dezabaMdhaka ja hoya che, sarvabaMdhaka hete nathI." tyAM sudhInuM pUrvokta kathana ahIM grahaNa karavAnuM che. TIkArya-A sUtra dvArA sUtrakAre audArika Adi zarIranA parasparanA saMbaMdhanI prarUpaNa karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "se i maMte! ghoDAyi nIraNa vadhe, je mate ! vicArI ra vaM, ?" he bhadanta ! je jIve dArika zarIrane sarvabaMdha karyo hoya che, te jIva zuM vaikiya zarIrane baMdhaka hoya che, ke abaMdhaka hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"joyA!" he gautama! dArika zarIrane sarvabaMdhaka jIva "to raMdhA, badhA" vaikiya zarIrane baMdhaka hete nathI. paNa te tene abaMdhaka hoya che. kAraNa ke eka samayamAM dArika ane vaikriya, A banane zarIrane baMdha jIva karatuM nathI. gautama svAmIne prazna-(bArAkSarI vidha, gaMdha?) hi bhadanta ! je jIva dArika zarIrano sarvabaMdhaka che, te zuM AhAraka zarIrane baMdhaka hoya che, ke abaMdhaka hoya che? mahAvIra prabhune uttara-" joyamA! " dArika zarIrane sarvabaMdhaka jIva AhAraka zarIrane "no vaMdhA, avaMdhA" baMdhaka hotuM nathI paNa te tene abaMdhaka hoya che, tenuM kAraNa paNa e ja che ke sAthe dArika ane AhAraka A zarIrane baMdha jIva karatuM nathI. taijasa zarIrane baMdha jIvane saMsAra dazA sudhI kAyama rahe che, te kAraNe audyArika zarIrane sarvabaMdhaka jIva tene dezabaMdhaka thAya che. taijasa zarIrane sabaMdha hote ja nathI. eja vAta nIcenA praznottaramAM sUtrakAre spaSTa karI che- zrI bhagavatI sUtra : 7 149 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna-"cAraNa vija vaMdhA, kaoNMghA ? he bhadanta ! je jIva dArika zarIrane sarvabaMdhaka che, te zuM tejasa zarIrane badhaka hoya che, ke abaMdhaka hoya che ? mahAvIra prabhu tene uttara ApatA kahe che-"ocanA ! raMdhA, no bAghag" he gautama dArika zarIrane sarvabaMdhaka jIva taijasa zarIrane baMdhaka hoya che, AbaMdhaka hetuM nathI. te praznanA anusaMdhAnamAM gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna kare che ke je te jIva tene baMdhaka hoya che, to zuM te tene "revaM paNa saravavaMdhA? " dezabaMdhaka hoya che, ke sarvabaMdhaka hoya che? mahAvIra prabhune uttara-he gautama! ( dhA, no sadavA ) te tene sarvabaMdhaka hoto nathI paNa dezabaMdhaka ja hoya che. e ja pramANe audArika zarIrane sarvabaMdhaka jIva kArmANazarIrane paNa dezabaMdhaka ja hoya che, savabaMdhaka hoto nathI, eja vAta sUtrakAre-( mAnavIra viMdhapa, ghaug) ItyAdi praznottararUpa sUtrapATha dvArA vyakta karI che. A pramANe dArikazarIranA sabaMdhane anulakSIne bAkInA vaikriyAdi zarIranA baMdhanI prarUpaNa karavAmAM AvI che. have sUtrakAra audArika zarIranA dezabaMdhanI apekSAe vaikriya Adi zarIranA baMdhanI nIcenA praznottaro dvArA prarUpaNa kare che- gautamasvAmIne prazna- 4 mate ! gorjiyasI relave je mane ! vicArINa vi vaMdhA, avadhA?) he bhadanta ! je jIva audArikazarIrane dezabaMdha che, te zuM vaikriyazarIrane baMdhaka hoya che, ke abaMdhaka heya che? mahAvIra prabhune uttara-(camA!) gautama ! (no paMpa, jayag) auda kizarIrane dezabaMdhaka jIva vaikriyazarIrane ba dhaka hete nathI paNa abaMdhaka ja hoya che. (pheva HdavA maLiya taheva sighana vi mALa parva lAla maraNa ) jema audArika zarIranA sarvabaMdhaviSayaka AlApaka dvArA vaikiya AdinI baMdhatA ane abaMdhakatA prakaTa karavAmAM AvI che, e ja pramANe audArika zarIranA dezabaMdhanI sAthe vakriya Adi zarIranI baMdhatA ane abaMdhakatA samajavI jema ke-dArikazarIrane dezabaMdhaka jIva AhArakazarIrano baMdhaka hete nathI paNa abaMdhaka ja hoya che. e ja pramANe evo jIva tejasazarIrano dezabaMdhaka ja hoya che-abaMdhaka hoto nathI. e ja pramANe dArika zarIrane dezabaMdhaka jIva kArmabhuzarIrane paNa dezabaMdhaka ja hoya chete tene abaMdhaka ane sarvabaMdhaka hete nathI. zrI bhagavatI sUtra : 7 150 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have sUtrakAra vidiyazarIrabaMdha sAthe anya zarIrabadhAnA saMbaMdhanuM nirUpaNa karavA nimitte nIcenA praznottaro Ape che. gautamasvAmIne prazna-( ra La ma ! reDizacAraNa sAthag, che mare! vorAricaraNa viMdhaNa, aSaNa?) he bhadanta ! vaichiyazarIrane sarvabaMdhaka jIva zuM dAjhizarIrane baMdhaka hoya che, ke abaMdhaka hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-(camA ! no kaMpA, vaMthag) he gautama ! diyazarIrane sarvabaMdhaka jIva audArika zarIrane baMdhaka heta nathI, paNa te teno akhaMdhaka ja hoya che. (hAjIra ka ) eja pramANe che gautama! vaikriyazarIrane sarvabaMdhaka jIva AhAkazarIrano baMdhaka hete nathI. paNa te tene abaMdhaka ja hoya che. paraMtu thaHTFNa ja kahela tamaM manice tadeva mALiyadargha kavi deaSaNa no sadarapau) odArika zarIrane sava baMdhaka jIva jevI rIte taijasa ane kAmaNa zarIrane dezabaMdhaka hoya che evuM kahevAmAM AvyuM che, e ja pramANe kriyazarIrane sarvabaMdhaka jIva paNa tejasa ane kAmaNuzarIrane dezabaMdhaka ja hoya che, te temane abaMdhaka ke sarvabaMdhaka hete nathI, ema samajavuM. gautamasvAmIne prazna-(AraNa jo aMte ! verisarIeNa viSe, te ! morADhicarIra4 viMdha, apaMpaNI) he bhadanta ! je jIva kriyazarIrano dezabaMdhaka hoya che, te zuM dArika zarIrane baMdhaka hoya che, ke abaMdhaka hoya che ? mahAvIra prabhuno uttara-( joyA!) he gautama ! (no raMdha, - thara) vaikriyazarIrane dezabaMdhaka jIva audArika zarIrane baMdhaka hotuM nathI. paNa te tene abapaka ja hoya che. ( maNicaM radeva ziyana ri mAnavuM jAva jaa) vaikriyazarIranA sarvabaMdha viSayaka abhilApamAM anya zarIranI baMdhakatA ane abaMdhakatA je rIte prakaTa karavAmAM AvI che, e ja pramANe vaikriya dezabaMdhanI sAthe paNa anya zarIranI baMdhakatA ane akhaMdhakatA samajavI. jemake vikriyazarIrane dezabaMdhaka jIva AhAra zarIrane baMdhaka hotuM nathI-paNa abaMdhakaja hoya che. vaikriyazarIrane dezabaMdhaka jIva kAmaNa ane taijasazarIrano dezabaMdhakaja hoya chesarvabaMdhaka hoto nathI. - have sUtrakAra AhAraka zarIrabaMdhanI sAthe anya zarIranI baMdhatA, abaMdhakatA prakaTa karavA mATe nIcenA praznottara Ape che- gautamasvAmIne prazna-(4a mahe! bApAsarI vAre te of are! goDhiyArI jiM raMdhA, vaMdha?) he bhadanta ! je jIva AhArakazarIrane sarvabaMdhaka hoya che te jIva zuM dArika zarIrane baMdhaka hoya che, ke abaMdhaka heya che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che-(vA) zrI bhagavatI sUtra : 7 151 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he gautama! (no vaMdhaNa, gAMdhac ) AhArakazarIrane sarvabaMdhaka jIva audArika zarIrane baMdhaka hete pathI, paNa te tene aLadhaka ja hoya che. ( parva divaghaNa vi) eja pramANe AhArakazarIrane sarvabaMdhanaMjIva vakriyazarIrane paNa baMdhaka hoto nathI, paNa abaMdhaka ja hoya che. (tevAmA gadhera zoraviNaM NamaM maLiya, taheva mALicaLaM) jevI rIte dArika zarIrane sarva baMdhaka jIva taijasa ane kAmaNa zarIrane dezabaMdhaka hoya che, e ja pramANe AhArakazarIrane sarvabaMdhaka jIva paNa tejasa ane kArmaNa zarIrane deza. baMdhaka ja hoya che-sarvabaMdhaka hete nathI. have sUtrakAra AhAraka zarIranA dezabaMdhanI sAthe anya zarIranA baMdhanI prarUpaNa kare che-gautamasvAmIne prazna-(gag of mane ! mANArAsarI re , che ne aMte! gocitarI raNa dha, zAM paNa ?) he bhadanta ! je jIva AhAraka zarIrane dezabaMdhaka hoya che te jIva zuM audArika zarIrane baMdhaka hoya che, ke abaMdhaka hoya che? mahAvIra prabhuno uttara- gharSa kANAvANIyaNa saMya maLaze tada vi mALicara jJAva jAhaehe gautama ! je pramANe AhA. rakazarIranA sarvabaMdha viSayaka AlApake dvArA baMdhakatA ane akhaMdhatAnuM pratiprAdana karavAmAM AvyuM che, eja pramANe A AhArakazarIra saMbaMdhI dezabaMdha viSayaka AlApa dvArA bAkInAM zarIranI baMdhakatA ane abaMdhakatAnuM pratipAdana kAmaNa zarIranA dezabaMdha sudhI karavuM joIe. jema ke-AhAraka zarIrane dezabaMdhaka jIva dArika zarIrane baMdhaka hita nathI, paNa tene abadhA ja hoya che. e ja pramANe te vaikriyazarIrane paNa baMdhaka hete nathI paNa abaMdhaka ja rahe che. paraMtu AhAraka zarIrane dezabaMdhaka jIva tejasa ane kAmaNa zarIrane sarvabaMdhaka hotuM nathI, paNa phakata dezabaMdhaka ja hoya che. A rIte te kArya ane raujasazarIronA abaMdhaka hotA nathI. have sUtrakAra taijasa zarIranA dezabaMdhanI sAthe anya zarIranI baMdhakatA ke abaMdhakatAnuM nIcenA praznottaro dvArA pratipAdana kare che - gautama svAmIne prazna-(se " mate ! teyArI ja che, te jaM maregorAriharI jiM gaMdha, raMdhaNa) he bhadanta ! je jIva tejasa zarIrane dezabaMdhaka hoya che, te zuM dArika zarIrane baMdhaka hoya che, ke abaMdhaka heya che? mahAvIra prabhune uttara-"rocamA !" he gautama! "jiMdag , - va ataijasa zarIrane dezabaMdhaka jIva audArika zarIrane baMdhaka paNa hoya che ane abaMdhaka paNa heya che. A kathananuM tAtparya evuM che ke vigrahagatimAM rahelo chava tejasa zarIrathI yukta te rahe che, paNa te jIva te samaye - zrI bhagavatI sUtra : 7 15ra Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rika zarIrane khadhaka hai.te nathI-babaMdhaka hoya che ane je Avagrahu gatimAM rahelA jIva che, te tenA adhaka hAya che . A rIte tejama zarIrane dezama dhaka jIva amuka paristhitimAM audArika zarIranA bAMdhaka hAya che ane amuka paristhitimAM abaMdhaka paNa hAya che. ** gotama svAmInA prazna -- hraddha, ji mayaNA, sava dhaQ ? " 3 bhadanta ! jo tejasa zarIrane dezakhadhaka chatra audyArika zarIranA baMdhaka thatA hAya, tA zuM te tenA dezabaMdhaka thAya che, ke saMbaMdhaka thAya che ? mahAvIra prabhunA uttara- zaucamA ! " he gautama ! (phrenca dhak thA, sam' vA ) tejasa zarIrane dezathaka jIva auAki zarIranA dezamadhaka paNa hAya che ane sarva aMdhaka paNa hAya che. utpattipanne-tyAM prAptine prathama samaye te sa`baMdhaka hoya che ane dvitIyAdi sanAmAM te dezabaMdhaka hAya che. aitama svAmInA prazna - ( vedilacasIssanna vadha, atra 45 ? ) he bhaddanta ! tejasa zarIranA dezabaMdhaka jIva zuM vaikriya zarIrane baMdhaka haiya che, ke abaMdhaka hAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--( vaM ceva, AMbAAvasarInna fq ) huM gautama ! tejasa zarIranA dezabaMdhaka jIva audArika zarIranA khadhakanI jema vaikriya zarIrane paNa dezabaMdhaka, sakhadhaka ane aMdhaka hAya che. eja pramANe tejasa zarIrane dezabaMdhaka jIva AhAraka zarIranA pazu dezakhaMdhaka, sakhadhaka ane akhadhaka hAya che. gautama svAmIne prazna-- janmAvIsa ri papa, UC ? ' he bhadanta ! je jIvatejasa zarIrane dezama"dhaka hoya che, te zuM kAmaNu zarIrane khadhaka hAya che, ke abadhaka hAya che ? mahAvIra prabhunA uttara-ddha vocamA ! " huM gotama ! tajasa zarIranA dezakha dhaka jIva " dUSaNa no paNa " kAma NuzarIrane adhaka hoya che, akhadhaka hotA nathI. gautama svAmInA prazna-6 Sa, ji phulakara, savva dhaC " huM bhainta ! e taijasazarIranA dezakhadhaka jIva kANuzarIranA aMdhaka hoya che, te zuM te kAmaNu zarIranA dezamadhaka hAya che, ke sa`kha'dhaka hAya che ? mahAvIra prabhunA uttara- nocamAM ! haila parno savadha " huM gautama ! te kANu zarIrane dezamadha ja hAya che--sakhadhaka hAtA nathI. have sUtrakAra kAmaNu zarIrabaMdhanI sAthe anya zarIrAnA khAnI nIce pramANe prarUpaNA kare che-- A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune eve prazna pUche che ke( nanna maMte ! mArI rasa che, te aMte ! orAniya zrI bhagavatI sUtra : 7 153 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ afiq raMdhA, bAMdhaNa?) he bhadanta ! je jIva kArpaNa zarIrane dezabaMdhaka hoya che, te zuM audArika zarIrane baMdhaka hoya che, ke abaMdhaka hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-"nahIM teyAraNa vAvavA maLiyA, tA - gassa vi bhANiyavvA, jAva teyAsarIrassa jAva desabadhae, no savvabaMdhae ". gautama! je pramANe taijasa zarIranI vaktavyatA "audArika zarIrane te deza baMdhaka paNa hoya che, sarvabaMdhaka paNa hoya che, ane abaMdhaka paNa hoya che." A AlApakamathI kahevAmAM AvI che, e ja pramANe kArmANazarIrane baMdhaka jIva paNa audArika zarIrane dezabaMdhaka paNa hoya che, sarvabaMdhaka paNa hoya che ane abaMdhaka paNa hoya che, evuM kathana samajavuM. eja pramANe kAmaNa zarIrane dezabaMdhaka jIva vaikriya zarIrane ane AhAraka zarIrano dezabaMdhaka, sarvabaMdhaka ane amaMdhara hoya che. paraMtu kAmaNa zarIrane dezabaMdhaka jIva tejasa zarIrane baMdhaka hoya che-abaMdhaka hotuM nathI. vaLI baMdhaka hovA chatAM te tene dezabaMdhaka ja heya che paNa sarvabaMdhaka hete nathI. te sU. 10 || auradArika Adi zarIroM ke dezabandhaka, sarvabandhaka aura abadhUka ke alpabadutva kA kathana dArika Adi zarIranA dezabaMdhaka, sarvabaMdhaka ane abaMdhakanA alpabahatvanI vaktavyatA- gue i maMte ! zvagIvA thorArida, verarivA, bApA" ItyAdi. sUtrArtha-(hiM ja te ! padavIrA gorAjhiya, veTivara mahAna teyA kammA sarIramANa dekhabaMdhagANa, savvabaMdhagANa', abaMdhagANa ya, kayare kyrehiMto vAva viresANiyA vA?) he bhadanta ! A audArika, vaikiya, AhAraka, saMjasa ane kAmaNa zarIranA dezabaMdhaka, sarvabaMdhaka ane abaMdhake mAMthI kayA jI kyA karatAM apa che? adhika che ? barAbara che? vizeSAdhika che? ( jogamA !) he gautama! (savathoNA navA sAsarIrANa sava dharn 1,) (1) sauthI ochAM AhAraka zarIranA sarvabaMdhaka ja che, (tassaceva desabadhagA saMkhejjaguNA 2, veuvviyasarIrassa savvabaMdhagA asaMkhejjA guNA 3, tassaceva desabaMdhagA asaMkhejjaguNA 4, teyAkammagANaM abadhagA aNataguNA sujJa ri tu 1) tenA dezabaMdhaka che tenA karatAM saMkhyAtagaNuM che, tenA karatAM vayi zarIranA sarvabaMdhaka cha asaMkhyAtagaNuM che. vaikiya zarIranA zrI bhagavatI sUtra : 7 154 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabaMdhaka cha karatAM tenA dezabaMdhaka cha asaMkhyAtagaNuM che, tejasa ane kAmaNa zarIranA abaMdhaka jI vaikiyanA dezabaMdha karatAM anaMtagaNuM che, parasta taijasa ane kAzmaNa zarIranA abaMdhanI saMkhyA sarakhI che. (lorArAvaNa saravALA anaMtanu pha) audArika zarIranA abaMdhaka jIve temanA karatAM (tejasa ane kAmaNa zarIranA abaMdhako karatAM) anaMtagaNu che. / tasaceva avadhagA visesAhiyA 7, tassaveva desabaMdhagA asaMkhejjaguNA 8, teyA kamagANaM desabaMdhagA, visevAhiyA 9, veubviyasarIrassa abaMdhagA visesAhiyA 10 AEnI gavaMdhan vivANiyA 22) audArika zarIranA abaMdhaka jI temanA karatAM vizeSAdhika che, tathA audArika zarIranA dezabaMdhaka che ane dhyAtagaNI che. tejasa ane kArmaNazarIranA dezamaMdhaka jI vizeSAdhika che. vasthizarIranA abaMdhaka jI vizeSAdhika che ane AhArakazarIranA abaMdhaka vizeSAdhika che teNe mane ! sevaM mate !) he bhadanta ! A viSayane Ape je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che. he bhadanta ! Ape kahelI vAta sarvathA satya ja che. TIkAI--A sUtra dvArA sUtrakAre audArika Adi zarIranA dezabaMdhaka AdikanI alpa bahutAnI nIce pramANe prarUpaNa karI che- A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-(pdf ere! padavIvAnuM rADhiya, vaidivA, mANA, teyA kammA sarIggANaM desabaMdhagANaM, sababadhagANaM, abadhagANa ya, kayare kayarehito jAra virelAphiyA) he bhadanta ! A badhAM audArika, vaikiya, AhAraka, tejasa ane kAmaNa zarIranA dezabaMdhaka, sarvabaMdhako ane abaMdhakomAMthI kayA ja kyA ja karatAM ochAM che? kayA che jyA ja karatAM vadhAre che? kayA kyA jInI barAbara che? ane kyA jI kayA ja karatAM vizeSAdhika che? mahAvIra prabhune uttara-boramA!" he gautama ! (asafthavA kIdhA kANAvINa vaNavapaw) AhAraka zarIranA sarvabaMdhaka che sauthI ochAM che. zrI bhagavatI sUtra : 7 155 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenuM kAraNa e che ke AhAraka zarIranA sabaMdhaka evAM jIve ja thaI zake che ke jeo caudapUrva dhArI haiya che ane tathAvidha (te prakAranA ) AhAraka zarIranuM nirmANa karavAnA prayejanavALA hoya che. A kathanathI evuM samajavuM joie ke AhAraka zarIranuM nirmANa je keAI karI zakatuM hoya te te cauda pUrvadhArI ja karI zake che paNa te cauda pUrvadhArI tyAre ja tenuM nirmANa kare che ke jyAre tenuM nirmANu karavAnI tene AvazyakatA paDe che. A zarIra viziSTa labdhijanya hAya che. tathA te labdhinA prayoga cauda pUrva dhArI tyAre ja kare che ke jyAre tene sUkSma viSayamAM sa Mdeha uddabhave che, ane te pe te ja te sa MdehanuM nivAraNa karI zakatA nathI tathA samIpamAM keAI sajJa pazu hatA nathI. AvI paristhitimAM audarika zarIranI madadathI kSetrAntaramAM rahelA sa jJanI pAse javAnuM azakya mAnIne te ziSTa labdhinA te samaye te prayAtra kare che, ane eka hastapramANu nAnakaDuM zarIra banAve che, te uttamA++ ( mastaka ) thI prakara thAya che, te pudgalajanya hAya che, su Mdara haiAya che, prazasta uddezyathI banAvavAmAM AveluM hovAthI nivadya hAya che, tathA atyanta sUkSma DAvAne lIdhe avyAghrAti hAya che. evA zarIrathI te anya kSetramAM rahelA sarvajJa bhagavAnanI pAse paheAMcI jAya che, ane temanI pAse petAnA sadehAdvinuM nivAraNa karIne peAtAne sthAne pAchAM pharI jAya che. A pramANenA kAmAM mAtra eka antamuhUrta ne! samaya ja lAge che. AhAraka zarIranA sa`baMdhanA kALa eka samaya pramANa ja che. (tasavela phesara dhajA saMvedmakuLa) AhAraka zarIranA savadhA karatAM AhAraka zarIranA dezabaMdhake! sakhyAtagaNuAM che, kAraNa ke dezabaMdhanA kALa vadhAre che. ( vetriyasarInna sa~dhA asaMvegnamuLA) AhAraka zarIranA dezabaMdhaka jIvA karatAM vaikriya zarIranA sabaMdhaka jIvA asa`khyAtagaNAM che. tathA (takSacetra pheTsa dha saMghe nuLA ) vaikriya zarIranA dezakhako tenA ( vaikriya zarIranA ) sava badhA karatAM asakhyAtagaNAM che, kAraNa ke sabadhanA addhA kALa karatAM dezakha dhanA addhAkALa asakhyAtagaNI hoya che. athavA je pratipadyamAnaka che--vata mAnamAM te zarIrane grahaNa karI rahyA hAya che--te sabadhaka che, ane jemaNe tene pahelAM dhAraNa karI lIdhuM che teo dezakha dhaka che. A zrI bhagavatI sUtra : 7 156 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIte pratipadyamAnaka ja karatAM pUrva pratipannaka ja vadhAre che, tethI vaikiya zarIranA sarvabaMdhaka karatAM tenA dezabaMdhaka che asaMkhyAtagaNu che, evuM kahevAmAM AvyuM che. ( tevAmAM madha maLatA duhU vi tuSA) vaikriya zarIranA dezabaMdhaka karatAM tajasa ane kAmaNa zarIranA abaMdhaka jIvo anaMtagaNuM che. temanA abaMdhaka te siddha ja che. te siddha che vaikriya dezabaMdhaka ja karatAM anaMtagaNuM che. tenuM kAraNa e che ke vanaspati cha sivAyanA samasta jIve karatAM siddha jIvo anaMtagaNAM kahyuM che. tajasa ane kArpaNuM, A bannenA baMdhake ekabIjAnI barAbara che. " goraDhicarasa saMdarvagaMdhA anaMtanA" dArika zarIranA sarvabaMdhaka che anaMtagaNu che, evuM je kahevAmAM AvyuM che te vanaspati Adi jIvonI apekSAe kahevAmAM AvyuM che. (tarava sarvadha viyA ) dArika zarIranA sabaMdhaka karatAM abaMdhaka vizevAdhika che. temAM siddha Adi jIva tathA vigrahagatinA ja AvI jAya che. temAM siddha Adi jI atyanta apa hovAthI ahIM temanI vAta karavAmAM AvI nathI. tathA nIce batAvyA anusAra vigrahagativALAM sarvabaMdhaka karatAM vadhAre che-A rIte sarvabaMdhake karatAM audArika zarIranA abaMdhaka jIvane vizeSAdhika kahyA che. ( tava relaveMdhA kaleka7T) dArika zarIranA dezabaMdhaka jI abaMdhako karatAM asaMkhyAtagaNuM che, kAraNa ke vigrahAddhAkALa karatAM dezabaMdhane addhAkALa asaMkhyAtagaNe che. "sevA sevAdhA vici " taijasa ane kArpaNa e be zarIranA dezabaMdhaka che temanA karatAM vizeSAdhika che, kAraNa ke samasta saMsArI jIva tejasa ane kAmaNazarIranA dezabaMdhaka hoya che. temAMthI je vigrahagatinA jIve che, teo tathA je audArikanA sarvabaMdhaka jIve che, teo ane vaikriyAdinA baMdhaka audArika dezabaMdhake karatAM adhika che. A rIte taijasa ane kAmaNanA dezabaMdhaka jI vizeSAdhika kahyA che. (divAsIrarasa ajaMpA visAhita) vaikriya zarIranA abaMdhaka ja temanA karatAM vizeSAdhika che. kAraNa ke vaikiyanA baMdhaka sAmAnya rIte de ane nArake ja hoya che. bAkInA jIve vaikiyanA abaMdhaka hoya che. evAM jIvamAM deve ane nArake sivAyanA jIvo ane siddha jIvone gaNavAmAM Ave che. temAMthI siddha ne tejasa Adina dezabaMdhake karatAM adhika mAnavAmAM AvyAM che-tethI vaikriya zarIranA abaMdhakemAM teo vizeSAdhika thaI jAya che. (mANArararIsa raMdhA vivAdiyA ) AhAraka zarIranA abaMdhake temanA karatAM vizeSAdhika -kAraNa ke A AhAraka zarIrane sa6 - bhAva kevaLa manuSyamAM ja hoya che, tathA vaikiya zarIrane sadubhAva manuSya karatAM bhinna jIvomAM paNa hoya che. A kAraNe vikriya baMdhake karatAM AhAraka zarIranA baMdhaka alpa hovAthI, vikriyanA abaMdhaka karatAM AhArakanA baMdhaka vizeSAdhika kahyAM che. have A uddezakane upasaMhAra karatA gautamasvAmI zrI bhagavatI sUtra : 7 157 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhunA vacanAne pramANabhUta gaNIne kahe ke sevaM mate ! kSetra aMte ! he bhaddanta ! Ape je kahyu' te sathA satya che. he bhadanta ! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM" te yathArtha ja che, A pramANe kahIne mahAvIra prabhune 'daNA namaskAra karIne teo potAne sthAne besI gayA. // sU. 11 // jainAcAya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta bhagavatI sUtranI prameyacandrikA vyAkhyAnA AThamAM zatakanA navame uddezaka samAsa 58-9 // dazameM uddeze kA saMkSikSa vivaraNa ~~zataka 8 uddezaka 10-- AThamAM zatakanA 10 mAM uddezakanA viSayanuM sa`kSipta vivaraNu zIla ja kalyANarUpa che, ityAdi anyatIthiMkAnI mAnyatA, cAra vikalpe dvArA sthasiddhAntanI mAnyatAnuM prakazana, tathA te dvArA dezArASaka, dezivarAdhaka, sarAdhaka ane sarvavarAdhakanuM pratipAdana. jJAnArAdhanA, darzanArAdhanA Adi ArAdhanAnA prakAranuM kathana. utkRSTa jJAnArAdhanAnA utkRSTa denArAdhanA sAthenA ane utkRSTa denArAdhanAnA utkRSTa cAritrArAdhanA sAthenA saMbaMdhanuM kathana. utkRSTa jJAnArAdhaka jIva keTalA bhatra karIne mekSa karaze ? eja pramANe utkRSTa danArAdhaka jIva ane utkRSTa cAritrArAdhaka chatrakAre mekSa prApta karaze ? madhyama jJAnArAdhaka jIva kayAre mekSa prApta karaze ? madhyama denArAdhaka jIva ane madhyama cAritrArAdhaka jIva kayAre mekSa prApta karaze ? jaghanya jJAnArAdhaka jIva, jaghanya darzanArAdhaka jIva ane jaghanya cAritrArAdhaka jIva kayAre mekSa prApta karaze ? A prazno ane tenA uttarAnuM kathana A uddezakamAM karavAmAM AvyuM che. pudgala pariNAmanA prakArA-vahu pariNAma, gadhapariNAma, rasapariNAma, pazu pariNAma ane saMsthAnapariNAma-nuM tathA temanA bhedenuM kathana. pudgalAstikAyanA eka pradeza, pudgalAstikAyanA e pradeza ane anaMta paryaMntanA pradeza zuM eka dravyarUpa che ? ke dravyanA dezarUpa che ? ityAdi AThe prazna ane tenA uttarAnuM pratipAdana. leAkAkAzanA ane eka jIvanA keTalA pradeza che? A prazna ane tenA uttaranuM kathana. nArakeAthI laine vaimAnika devA pantanA jIvAnI ka prakRtiyAnuM kathana. jJAnAvaraNIya karmInA avibhAgI paricchedya ana'ta che, evuM kathana. nayika jIvanA pratyeka pradeza jJAnAvaraNIya karmAMnA keTalA avibhAgI paricchedothI AveSTita pariveSTita che evA prazna ane tene uttara, zrI bhagavatI sUtra : 7 158 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyeka jIvane pratyeka jIva pradeza darzanAvaraNIya karmanA keTalA avibhAgI pari dethI AveSTita pariveSTita thaI rahyo che? e prazna ane tene uttara jJAnAvaraNIya ane darzanAvaraNIyanA parasparanA saMbaMdhanuM kathana. jJAnAvaraNayanA vedanIya sAthenA saMbaMdhanuM kathana, jJAnAvaraNIya ane mehanIyanA parasparanA saMbaMdhanuM kathana, jJAnAvaraNIya ane Ayukamane parasparanA saMbaMdhanuM kathana eja pramANe darzanAvaraNIya AdinI sAthenA vedanIyAdikanA saMbaMdhanuM kathana. jIva pudgalI che ke pula che? narayika putalI che ke pudgala che? evA prazno ane temanA uttaronuM kathana. siddhapulI nathI paNa pula che, evuM kathana. zIlazrutAdi kA nirUpaNaArA zIlathutAdi vaktavyatA- rAjide na jAva gvaM vANI" ItyAdi- sUtrArtha-sAni nacare jAva vacAtI) rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryA, yAvatu gautama svAmIe mahAvIra prabhune A pramANe pUchayuM-(annavariyA mate ! ghavAravavaMti jJAva naM pati-vaM raju nIruM caMza, surtha sencara, suyaM sevaM jIruM zeyaMrU,) he bhadanta ! anya tIrthika (anya matavAdIo) evuM kahe che, "yAvat " evI prarUpaNa kare che ke (1) zIla ja zreyaskara che. (2) zrata ja zreyaskara che, (3) zIla nirapekSa zrata zreyaskara che ane zruta nirapekSa zIla zreyaskara che, (se me mate ! gvaM) te he bhadanta ! emanI e mAnyatA zuM kharI che ? (zocamA !) he gautama! (kanna te anna sthita variyaMti, jAva te ghavamarEmijhA te gharamANuM) te anyatIthi ke evuM je kahe che, te temanuM samasta kathana mithyA-khoTuM che. ( pukha joya! ghavAghAni, vAva, kami, paraM rAri pula nAthA pattA) he gautama! huM te evuM kahuM chuM, "yAvat " evI prarUpaNa karuM chuM ke cAra puruSe evAM hoya che, ( taMg) ke jemanA nIce pramANe prakAra paDe che-( sIjAne NAma, ege No suyasaMpanne1, suyasaMpanne NAmaM ege no sIlasaMpanne2, ege solasaMpanne zrI bhagavatI sUtra : 7 159 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi sucanane ja je no raDhatAne, no suparaMpane4,) (1) zIlayukta hoya che paNa jJAnayukta hete nathI, jJAnayukta hoya che paNa zIlayukta hete nathI, (3) zIlayukta paNa hoya che ane jJAnayukta paNa hoya che, (4) zIlayukta paNa hotuM nathI ane jJAnayukta paNa hoto nathI. (taya se paDhane jAe, se NaM purise sIlavaM asuyavaM, uvarae, avinAyadhamme, esa NaM goyamA ! mA putine kAraNe utte) te cAra prakAranA puruSamAMthI je pahelA prakArane puruSa che te zIlavALe te hoya che paNa zratavALe hete nathI. e te puruSa pApArikathI nivRtta rahevA chatAM paNa dharmane jANatA nathI. he gautama ! evA puruSane meM deza (aMzataH) ArAdhaka kahyo che. (tastha mAM che te to kurijaae, se NaM purise akhIlavaM suyavaM, aNuvarae vinAyadhamme-rasa gaM goyamA ! HNa purine retaviyANa ) bIjA prakArane je puruSa che te zI lavALe hotuM nathI paNa zratavALA hoya che. e te puruSa pApAdikathI anivRtta hoya che, paNa dharmane jJAtA hoya che. he gautama! evA puruSane meM dezavirAdhaka kaho che. (tarathai ne che to purijhApa, se gNe lIsTa sucavuM, savAra vijApa-gNa joyamA! maNa purise savArar voLa) trIjA prakArane je puruSa che, te zIlavAna paNa hoya che ane zratavAna paNa hoya che. e te puruSa prANAtipAta AdithI nivRtta hoya che ane dharmane jJAtA hoya che. gautama ! evA puruSane meM sarvArAdhaka kahyo che. (tatva jAthe purisa jAe-se NaM purise asIlava asuyava-aNuvarae, aviNNAyadhamme-esaNaM jocamA! maNa puSei ravi pav ) cethA prakArane je puruSa che te zIla vinAne ane zrata vinAne che. e te puruSa pApAdikethI nivRtta paNa hotuM nathI ane dharmane jJAtA paNa hete nathI. he gautama ! evA puruSane meM sarvavirAdhaka kahyo che. TIkAI-navamAM uddezakamAM baMdhAdika padArthonuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che. A bandhAdikane vicAra kRta zIla saMpanna manuSya ja kare che. tethI eja zratAdi saMpanna manuSyAdikene vicAra kasvAne mATe sUtrakAre A dasamAM ude. zakano prAraMbha karyo che. "sAni nare duraM vAra" rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryA. yAvat gautame A pramANe pUchyuM-( ahIM "yAvat " padathI nIce sUtrapATha grahaNa karavAmAM AvyuM che-mahAvIra prabhunAM darzana karavA mATe tathA dharmopadeza sAMbhaLavA mATe pariSada nIkaLI. temane vaMdaNA namaskArAdi karIne tathA dharmopadeza sAMbhaLIne pariSada vikharAI gaI. tyArabAda dharmatatvane samajavAnI jijJAsAvALA gautama svAmIe ghaNu vinayapUrvaka baMne hAtha joDIne namaskAra karIne mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUcha- "sAthiyA ne aMte ! vamAjavaMti " he bhadanta ! anya matavAdIo evuM kahe che, evuM bhAkhe che, evI prajJApanA kare che ane evI prarUpaNuM kare che (aa radju sIruM revaMza, tu necaM2, surtha sence sIruM caMrU) (1) zIla ja zreyaskara che-lekasiddha nyAyAnusAra e vAta nizcita che ke prANAtipAtAdi zrI bhagavatI sUtra : 7 160 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viramaNarUpa ane dayAna, adhyayanarUpa je zIla che, e ja atyanta prazasyaslAdhya che. kAraNa ke e ja puruSArthanuM sAdhaka che. athavA "ze" no artha puruSArtha vizeSanA abhilA pI dvArA samAzrayaNIya che. kahevAnuM tAtparya e che ke keTalAka anyatIthike evuM mAne che ke kriyAmAtrathI ja abhISTa arthanI siddhi thAya che. ane sAthe evuM paNa kahe che ke jJAnanuM kaI prajana nathI jJAna dvArA abhISTa arthanI siddhi thatI nathI. kAraNa ke jJAna niceSTa rUpa hoya che. kahyuM paNa che ke-( ziva za4rA phuvAM, jJAnaM 76 matan ! cataH strI mA mojajJo 7 jJAnAr suuito ) "kriyA ja mANasone phaLadAyaka thAya che, jJAna phaladAyaka thatuM nathI. kAraNa ke strI, bhakSya ane bhejananA jJAnavALAne tenuM jJAna mAtra ja sukhI karatuM nathI. " tathA-- (jahA kharo caMdaNa bhAravAhI bhArassa bhAgI, na hu caMdaNassa / ___ evaM khu nANI caraNeNa hINo nANassa bhAgI na hu sogaIe) jema candanane bhAravAhI gadheDe cadananA bhArane ja bhAgI thAya che, candanane bhAgI thatuM nathI, e ja pramANe cAritra-kriyAthI rahita jJAnI jJAnano ja bhAgI thAya che, sugatine bhAgI thatuM nathI. A prakAranI mAnyatAne AdhAre teo evI prarUpaNa kare che ke zIla ja zreyaskara che. tathA bIjA anyatIthike evuM kahe che ke jJAna mAtrathI ja ISTa arthanI prApti thAya che. kriyAthI thatI nathI-prANAtipAta viramaNa AdirUpa cAritra vaDe abhISTa arthanI prApti thatI nathI. kAraNa ke jJAnarahita jIva kiyAzALI hoya te paNa tene phalasiddhinI prApti thatI jovAmAM AvatI nathI kahyuM paNa che ke - vijJAptaH phaladA pusAM ityAdi / / vijJapti (viziSTa jJAna-mamyajJAna ) ja puruSone phaladAyI nIvaDe che. jJAnazUnya ( jJAnarahita) kriyA phalaprada nIvaDatI nathI. je vyakti mithyAjJAnathI pravRtti kare che tene te phalamAM visaMvAda ja jovAmAM Ave che, tethI evuM jJAna (mithyAjJAna) phalaprada nIvaDatuM nathI. tathA-( paDhamaM nALa to cA parva nip sadavartana, annA ja zI ? vA nAhI pAvacaM) A badhAM kathanane lakSyamAM rAkhIne kRta (zrutajJAna) ne anyatIthikee atyanta prazasya mAnyuM che. athavA puruSArthanA hetu (kAraNa) rUpa hovAthI tene ja AzraNaya gayuM che-zIlane nahIM. tyAre keTalAka anyatIrthike paraspara nirapekSa jJAna ane kriyAne ja abhISTa arthanuM saMpAdaka gaNe che. temanI evI mAnyatA che ke kriyA rahita athavA 2mAM kiyA gauNarUpa che evuM jJAna phaladAyI nIvaDe che. tathA je jJAnarahita hoya che athavA jemAM jJAnanuM mahatva gauNa hoya che evI kriyA phaladAyI nIvaDe che. kahyuM paNa che ke-viddhi nAM pADyuM tyAra ! zrI bhagavatI sUtra : 7 191 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " kAi pAtra veDhamaya-kevaLa vedazAstranA jJAtArUpa pAtra-Avaze, kei pAtra kevaLa tAmaya-tapazcaraNa karanAra Avaze, te mane A sasAra sAgaramAMthI pAra karI deze. " A AAka dvArA paraspara nirakSepa jJAna ane kriyAomAM sa'sAratArakatA prakaTa karavAmAM AvI che. A rIte anya matavAdIoe kevaLa zruta (jJAna) mAM, kevaLa zIlamAM ane paraspara nirapekSa zruta ane zIlamAM zreyaskaratA prakaTa karI che. tyAre keTalAka anya matavAdIe evuM paNa kahe che ke zIlamAM je zreyaskaratA che te mukhya rUpe che ane zrutamAM je zreyaskaratA che te gauNurUpe che, kAraNa ke zruta zIlanuM upakArI hAya che. tyAre keTalAka anya tIthikA zrutamAM mukhyarUpe zreyaskaratA mAne che ane zIlamAM gauNurUpe zreyaskaratA mAne che, kAraNa ke zIla zrutanuM upakAraka hAya che. A badhI mAnyatAone anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke' hai bhadanta ! te anyatIthiMkAnI te mAnyatA zuM satya che ? " mahAvIra prabhu te traNa mAnyatAomAM mithyAtva prakaTa karavA nimitte ane temanA samudAya pakSe samyaktva prakaTa karavAne mATe gautamasvAmIne kahe che " ocanA ! " he gautama ! " jaM NaM te annautthiyA evamAikkhaMti, jAva je te mA'mu micchA te vamA 'pu " anyatIthikAe evI je pUrvokta mAnyatA kahI che, prajJApita karI che (yAva) ane prarUpita karI che--te temanI mAnyatA mithyA ( asatya kheATI ) che. kAraNa ke mAtra zIlathI, ke mAtra jJAnathI, ke paraspara nirapekSa zIlazrutathI abhISTa phaLanI prApti thai zakatI nathI. te traNe samudAya pakSamAM ja traNenA sAthe upayega karavAthI ) phalasiddhinA kAraNurUpa khane che. tethI huM gautama ! ( thamAvAmi nAva navemi) huM te evuM kahuM chuM, evI prajJApanA karUM chuM. ( yAvat ) evI prarUpaNA karU chu' ke zrutayukta zIlaja zreSTha che. ahIM pUvaeNTaeNkta ' yAvata' padathI '' mavante, prajJApayanti " kriyApadAne tathA jJAna pavaeNmi " mAM AvelA ' yAvat ' padathI " maLe, prajJApayAmi A kriyApadone grahaNa karavAmAM Avela che. have mahAvIra prabhu parasiddhAntAnuM kha'Dana karIne svasiddhAMtanuM pratipAdana karavA mATe nIcenAM dRSTAnta Ape che-( NaM ravajI maN cattAri pulinAcA pannA-tajJA) he gautama ! A viSayanuM pratipAdana karavA mATe nIcenA cAra prakAranA puruSAnI mArA dvArA prarUpaNA karavAmAM AvI che-" sIjIlanne gAmo, no suyasaMnne, " te cAra prakAranA puruSomAMthI eka prakAra evA hAya che ke je zIlasa'panna te hoya che paNa zrutasaMpanna heAtA nathI. " suya saMpanne NAmaM ege, no sIla saMpanne " bIjo prakAra evA hAya che ke je zrutasa'panna heAya che paNa zIlasa`panna hAtA nathI. ( po sIhala vande va, sucattavane vi) trIjo prakAra evA hAya che ke je zIlasa'panna paNa heAya che ane zrutasa'panna paNa hoya che. (i no strIjI 66 , ne no yuyalane) tathA ceAthA prakAra evA hAya che ke je zIlasa...panna paNa hAtA nathI ane zrutasapanna paNa hotA nathI. ( satyanuM A avame pulli zrI bhagavatI sUtra : 7 162 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bApa se na purile sIva' amula', vara vinnAcadhame ) A cAra prakAranA puruSAmAMthI je pahelA prakAranA puruSA che, teo zIlavAna heAya che paNa zrutavAna hAtA nathI. A prakAranA puruSA buddhipUrNAMka pApathI nivRtta DeAya che, paNa te bhAva zrutajJAnathI avijJAta ( anabhijJa ) rahe che. evAM jIvAne khAlatapasvI ( jJAnarahita tapazcaraNa karanAra ) gaNavAmAM Ave che. dharmatatvathI rahita anizcita tapazcaraNamAM tee lIna rahe che. athavA tee peAte ja agItA cheda sUtrathI anabhijJa hAya che. te kAraNe s + zocamA ! mar purine phelAvaC vaLatte " he gautama ! A pahelA prakAranA puruSone meM dezArAdhaka kahyA che. ( veza stoI avuM mokSamAnA cArAthaM bAyIti kezArAparuM: '' A vyutpatti anusAra te meAkSamAnA AzayanI pUrNarUpe ArAdhanA karatA nathI, paNa alpa ( deza) rUpe ArAdhanA kare che. dezarUpe ArAdhanA karavAnuM tAtpaya evuM che ke te sabhyajJAnathI rahita hAya che ane kriyAmAM tatpara rahe che. jJAnaziyAmyAM mokSH " meAkSanI prApti jIvane jJAna ane kriyA, A bannenI ArAdhanAthI thAya che. parantu A pahelA prakAranA puruSa te jJAnathI anabhijJa rahIne kevala kriyA karavAmAM ja lIna rahe che, tethI tene mokSamAga nA Azayane aparUpe--( aMzataH ) ArAdhaka kahyo che. '' ( tattha NaM je se doce purisa jAe, seNaM purise asIlava' suyava aNuvarae vinnAyaNambe ) pUrvokta cAra puruSAmAMthI je khIjo puruSa kahyo che te zrutavAna hAya che paNa zIlarahita hAya che. A prakAranA puruSa pApathI anivrutta hoya che, paNa dharmatattvanA jJAtA hoya che. A prakAranA puruSa ceAthA guNusthAnavI avirata samyagdaSTi hAya che. tenuM jJAna samyajJAnarUpa hAya che. tethI ( saLaM gocamAM ! maN purile phelavira vaLatte ) hai gautama ! evA puruSane me" dezavirAdhaka kahyo che. ( vezato; sabhyajJAnAni traya jaya mokSamArcaya tRtIyamAna aMza virANayatIti ) A vyutpatti anusAra sabhyajJAna Adi traNarUpa meAkSamAnA tRtIya bhAgarUpa cAritranI temAM virAdhanA thAya che, cAritranI aprAptine ahIM virAdhanArUpa gaNavAmAM Avela che. ( tahya baMne se vace putti nAra, ke naM pullei sIva' sucava' travinnAcadhammU ) uparIkta cAra puruSomAMthI je trIjo puruSa kahyo che te zIlavAna ane zrutavAna che. tene zIlavAna ane zrutavAna kahevAnuM kAraNa e che ke te sAvadya prANAtipAta Adi pApothI nivRtta rahe che ane bhAvazruta jJAnarUpa dharmathI yukta hoya che. te kAraNe (laga gocanA ! maMtrane satrAddivmanir)huM gautama ! evA puruSane me sarvorAdhaka kahyo che. sarvArAdhaka jIva samyajJAna, samyagdarzana ane samyak cAritrarUpa meAkSamAga nA ArAdhaka hoya che. evA jIva chaThThA guNasthAnavartI hAya che ane tenA karatAM paNa AgaLanA guNusthAnavI hAya che. ahIM 'zruta' zabdathI jJAna ane dana, e bannene gaNavAmAM Avela che. tethI evA jIvane samyajJAna, samyakdarzana ane samyak cAritrarUpa traNe meAkSamAnA ArAdhaka zrI bhagavatI sUtra : 7 163 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahyo che mithyASTi jIva vAstavika rUpe vijJAtadharmA (dharmane jJAtA) hote nathI. A rIte samudita (samudAya rU5) zIla ane zruta e banenI ArAdhanA dvArA ja zreyasvanI siddhi thAya che. have A bannethI rahita je pakSa che tenI vAta karavAmAM Ave che-- " tattha NaM je se cautthe purisajAe se NaM purise asIlava asuyava AgvaraNa avinAzavame " te cAra prakAranA puruSamAMthI je cothA prakArane puruSa che te zIlavAna paNa hotA nathI ane kRtavAna paNa hotuM nathI. tethI te puruSa prANAtipAtAdi pApathI nivRtta paNa thato nathI ane dharmajJAnathI yukta paNa hotA nathI. te kAraNe (gg of mocamA ! purise sadavi gg gum) he gautama! evA puruSane meM sarvavirAdhaka kahyo che, kAraNa ke te saMpUrNa rIte mekSa mAtrayane virAdhaka hoya che. sU 1 che AradhanA kA nirUpaNa ArAdhanA vaktavyatAjA vijJAnuM mane ! sAhUNA pavLA?" ItyAdi - sUtrArtha- viphA mete ! mArA your ?) he bhadanta ! Ara. bha 59 dhanA keTalA prakAranI kahI che? (jayamA!) he gautama ! (siviNa mArALA TUra-raMgae) ArAdhanAnA nIce pramANe traNa prakAra kahyA che-(nALarg, TUMkAgALA, pittAvALA) (1) jJAnArAdhanA, (2) darzanArAdhanA ane (3) cAritrArAdhanA. (bALarrivi mate ! ravidA pavar ?) he bhadata ! jJAnArAdhanA keTalA prakAranI kahI che? (toya! tivi pavoriA-raMgA) he gautama! jJAnArAdhanAnA nIce pramANe traNa prakAra kahyA che -(koriyA, marina gaLiyA) (1) utkRSTa (2) madhyama ane (3) jaghanya ( ISThai[ oi are ! ravi guttA ?) he bhadanta ! darzanArAdhanA keTalA prakAranI kahI che ? ( gva nividA aa ArittAtA vi) he gautama ! darzanArAdhanA paNa eja pramANe traNa prakAranI kahI che, ane cAritrArAdhanA paNa eja pramANe traNa prakAranI kahI che. (jassa NaM bhaMte ! ukkosiyA jANArAhaNA tassa ukkosiyA dasaNArAhaNA) he bhadanta ! je jIva vaDe utkRSTa rUpe jJAnArAdhanA thAya che, e jIva vaDe zuM zrI bhagavatI sUtra : 7 164 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utkRSTa rUpe darzanArAdhanA thAya che kharI? (36 voriyA saMsaLArAjA tarata voriyA nAbArazMT ?) ane je jIva vaDe utkRSTa darzanArAdhanA thAya che, e jIva vaDe zuM utkRSTa jJAnArAdhanA thAya che kharI? (joyA!) he gautama ! (koviyA gAnArAnI tarasa raMkaLAdaLA 3ohiyA yA na ja koriyA va) je jIva vaDe utkRSTa jJAnArAdhanA thAya che, te jIva vaDe utkRSTa ane madhyama darzanArAdhanA thAya che. (karaNa pukha rasiyA raMgarALa takSa nALAvALA kosA vA nannA nannamag nA vA) je jIva dvArA utkRSTa darzanArAdhanA thAya che, tenA dvArA jJAnArAdhanA utkRSTa paNa thAya che, jaghanya paNa thAya che ane madhyama paNa thAya che. (jassa NaM bhaMte ! ukkosiyA NANArAhaNA tassa ukkosiyA carittArAhaNA, jassu. hosiyA rijJALA takasucita jAnArAir?) he bhadanta ! je jIvamAM utkRSTa jJAnArAdhanA hoya che, te jIvamAM zuM utkRSTa cAritrArAdhanA hoya che kharI? ane je jIvamAM utkRSTa cAritrArAdhanA hoya che, te jIvamAM zuM utkRSTa jJAnArAdhanA hoya che kharI ? (jahA ukkosiyA NANArAhaNA ya dasaNArAhaNA ya bhaNiyA tahA ukkosiyA nANAvALA ja AirANA 2 mALiyA) he gautama ! je pramANe utkRSTa jJAnArAdhanA ane darzanArAdhanAnA viSayamAM kahevAmAM AvyuM che, e ja pramANe utkRSTa jJAnArAdhanA ane cAritrArAdhanAnA viSayamAM paNa kahevuM joIe. ( jassa NaM bhaMte ! ukkosiyA daMsaNArAhaNA tassukkosiyA carittArAhaNA ? suzoricA carittarALA, takhuwNayA vaMzanArag?) he bhadanta ! je jIvamAM utkRSTa darzanArAdhanAne sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM utkRSTa cAritrArAdhanAne sadbhAva hoya che khare ? ane je jIvamAM utkRSTa cAritrArAdhanAne sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM utkRSTa darzanArAdhanAne sadbhAva hoya che khare? (goyamA ! jaskha ukkosiyA daMsaNArAhaNA, tassa carittArAhaNA ukkosA vA jahaNNA vA, ajahaNNamaNukkosA vA, jassa puNa ukkosiyA carittArAhaNA tassa zrI bhagavatI sUtraH 7 165 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haMsaLAnA niyama 3oNA) he gautama! je jIvana darzanArAdhanA utkRSTa hoya che, te jIvanI cAritrArAdhanA utkRSTa, jaghanya ane madhyama hoya che. tathA je jIvanI cAritrArAdhAne utkRSTa hoya che, te jIvana darzanArAdhanA niyamathI ja (avazya) utkRSTa hoya che. ( ukkosiyaM NaM bhaMte ! NANArAhaNaM ArAhettA, kaihiM bhavaggahaNehi sijjhai, vAva aMta ?) he bhadanta ! utkRSTa jJAnArAdhanAnI ArAdhanA karIne jIva keTalA bhave pachI siddhapada pAme che yAvatu samasta duHkhane aMta kare che? | (momA ) he gautama ! (barathang oNLeva mavALe i sikSa, jJAna aMta karei, atthegaie docceNaM bhavagahaNeNaM sijjhai jAva aMta karei, atthejarUNa jovahu vA vAtAnuM vA vavavapha) keTalAka jIve eka bhava karIne siddha thAya che, yAvat samasta duHkhane aMta kare che, keTalAka jIve be bhava karIne siddha thAya che yAvat samasta dukhene aMta kare che. ane keTalAka jIve saudharma Adi ka9papannaka devalokamAM athavA kalpAtIta devakemAM utpanna thaI jAya che. (ukosiyaM NaM bhaMte ! daMsaNArAhaNa' ArAhettA kaihiM bhavaggahaNe hiM?) he bhadanta ! utkRSTa darzanArAdhanAnI ArAdhanA karato jIva keTalA bha karIne siddha thAya che, yAvat samasta duHkhane aMta kare che? (gvuM re ) he gautama ! A viSayamAM utkRSTa jJAnArAdhaka jevuM ja kathana samajavuM. (3oriyaovi maMte ! varittArA vagADAtA?) he bhadanta ! utkRSTa cAritrArAdhanAnI ArAdhanA karate jIva keTalA bha karIne siddha thAya che ane samasta duHkhAne aMta kare che? ( jeva) he gautama ! A viSayamAM paNa utkRSTa jJAnArAdhakanA kathana pramANenuM kathana samajavuM. (navara 3jA tINu vavava ) paNa ahIM eTalI ja vizeSatA che ke keTalAka ja kAtIta devomAM utpanna thAya che. saudharma Adi kapimAM utpanna thatA nathI ema ahIM kahevuM joIe. ( majjhimiyaM NaM bhaMte ! NANArAhaNa ArAhe tA kaha hiM bhavaggahaNehi sijjhai, gAra aMta ?) he bhadanta ! madhyama jJAnArAdhanAnI ArAdhanA karIne jIva keTalA bhave karIne siddha thAya che ane samasta duHkhane aMta kare che ? (mocamA ) he gautama ! ( arUNa je ma Le chai bripha zrI bhagavatI sUtra : 7 166 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAva saMta jeru, tane puLa mavA nAthAmarU) keIka jIva be bhava karIne siddha thAya che, ane samasta duHkhane aMta kare che, madhyama jJAnArA nAnI ArAdhanA karanAre jIva trIjA bhavanuM ullaMghana karatA nathI. (makimacaM ! raMNakhArA bApAttA ?) he bhadanta ! madhyama darzanArAdhanAnI ArAdhanA karIne jIva keTalA bhavo karIne siddha thAya che ane samasta duHkhane aMta kare che? (aa jeva) he gautama ! A viSayanuM samasta kathana pahelAnA kathana pramANe samajavuM. (vi kizamiyaM risAragi ji) ane madhyama cAritrArAdhanAnA viSayamAM paNa ema ja samajavuM. (4for our mate ! jAnArA sAhittA zarU fhuM mavALe zirU jAva naM ra ) he bhadanta ! jaghanya jJAnArAdhanAnI ArAdhanA karIne jIva keTalA bhave karIne siddha thAya che ane samasta duHkhane aMta kare che? (jAmA !) he gautama! (satyenA tana mavALa , jJAna aMta karei, sattaDha bhavaggahaNAI puNa nAikkamai, eva' daMsaNArAhaNa pi, eva ttiigi vi) keIka jIva trIjA bhavamAM siddha thAya che ane samasta eno aMta kare che te jIva sAta ATha bhavathI vadhAre bhava karatAM nathI. eja pramANe jaghanya darzanArAdhanA ane jaghanya cAritrArAdhanAnA viSayamAM paNa samajavuM. TIkArtha-ArAdhanAnuM nirUpaNa cAlI raheluM hovAthI sUtrakAra A sUtra dvArA prakAra sahita ArAdhanAnI prarUpaNa kare che - gautama svAmI A viSayane anulakSIne mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"# vidai mate ! zALA guLA?" he bhadanta ! ArAdhanA keTalA prakAranI kahI che? jJAnAdi guNenuM aticAra rahita pAlana karavuM, tenuM nAma ArAdhanA che. mahAvIra prabhune uttara-" tiSiA mArA " he gautama! ArAghanA traNa prakAranI kahI che. "saMga" je traNa prakAro A pramANe che. zrI bhagavatI sUtra : 7 167 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nALArALA, s`saLAvALA, ttArAnA " (1) jJAnArAdhanA, (ra) danArAdhanA ane (3) cAritrArAdhanA, jJAnArAdhanAnuM svarUpa nIce pramANe che-- 66 jJAnanI-ceAgyakALamAM adhyayana, vinaya Adi tenA ATha aMgeAsahita ArAdhanA karavI athavA pAMca prakAranA zrutanI ArAdhanA karavI, aticAra rahita thaine tenuM pAlana karavuM, eTale ke ceAgyakALe zrutanuM adhyayana karavuM, tenA vinaya karavA, tenuM bahumAna karavu, Adi je jJAnanA ATha aMga kahyAM che te aMgeAthI yukta thaIne tenI ArAdhanA karavI, tenuM nAma jJAnArAdhanA che. samyakatvanA je niHza'kita ( zakA rahitatA ) Adi ATha a`ga kahevAmAM AvyAM che, te aMgeAthI yukta thaIne dananI ( samyakatvanI ArAdhanA karavI tenuM nAma darzanArAdhanA che. sAmAyika Adi cAritranuM aticAra rahita thaine pAlana karavuM, pAMca samiti, trajhu zupti ArUipa cAritranI sadA sabhALa rAkhavI tenuM nAma cAritrArAdhanA che. bha 60 66 66 "" have gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke-( bALArALAna maMtte ! viA vattA ? ) he bhadanta ! jJAnArAdhanA keTalA prakAranI kahI che ? mahAvIra prabhunA uttara---" poyamAM ! he gautama ! tividhI paNNattA " taMjA jJAnArAdhanA traNa prakAranI kahI che, je prakAra nIce pramANe che. ( 3oriyA, mAimA, nannA) (1) utkRSTa jJAnArAdhanA, (2) madhyama jJAnArAdhanA, (3) jaghanya jJAnArAdhanA. jJAna dvArA sAdhya anuSThAneAmAM prakRSTa ( pramaLa ) yatna karatAM rahevu. tenuM nAma utkRSTa jJAnArAdhanA che. eja jJAnadvArA sAdhya anuSThAnAmAM madhyama prayatna karatA rahevuM tenuM nAma madhyama jJAnArAdhanA che. ane eja jJAnadvArA sAdhya anuSThAnAmAM nyUnatama (e.chAmAM echA ) prayatna karatA rahevuM tenuM nAma jaghanya jJAnArAdhanA che . eja pramANe darzAnArAdhanA ane cAritrArAdhanAnA viSayamAM pazu samajavu. eja vAta gautama svAmInA nIcenA prazna dvArA prakaTa thAya che. gautama svAmInA prazna--< sunnArAEALa aMte ! raviA padmattA ? " he bhaddanta ! danArAdhanA keTalA prakAranI kahI che ? mahAvIra prabhunA uttara---" va' naiva tividdA vi" hai gautama ! jJAnA rAdhanAnI jema danArAdhanA paNa traNa prakAranI kahI che-(1) utkRSTa dezanArAdhanA, (2) madhyama darzanArAdhanA ane (3) jaghanya danArAdhanA. " jva parittArALA vi" eja pramANe utkRSTa cAritrArAdhanA, madhyama cAritrArAdhanA ane jaghanya cAritrArAdhanAnA bhedathI cAritrArAdhanA paNa traNa prakAranI kahI che. have eja vAtanA vadhu spaSTIkaraNa mATe gautama svAmI mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che ( naslanA mate ! gujroliyA nAgArAnA taraNa ukkosiyA daMsaNArAhaNA, jassa ukkosiyA daMsaNArAhaNA tassa ukkosiyA bAbarAnA ? ) he bhadanta ! je jIva utkRSTa jJAnArAdhanAvALA hAya che, te jIva zu' utkRSTa darzonArAdhanAvALA DAya che kharA ? athavA-je chatra utkRSTa daza nArAdhanAvALA hoya che, te jIva zu' utkRSTa jJAnArAdhanAvALA hoya che kharA ? zrI bhagavatI sUtra : 7 168 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"joyA!" he gautama! (36g 34oliyA NANArAhaNA tassa dasaNArAhaNA ukkosiyA vA ajahanna ukkosiyA vA) 2 jIva utkRSTa jJAnArAdhanAvALA hoya che, te jIvana darzanArAdhanA utkRSTa paNa hoya che ane madhyama paNa hoya che. e jIva jaghanyarUpe darzanArAdhanA karatA nathI, kAraNa ke tene e ja ke svabhAva hoya che, parantu (karaNa got unakosiyA daMsaNArAhaNA tassa nANArAhaNA ukkosA vA jahannA vA ajhnnmagoNA yA) je jIva utkRSTa darzanArAdhanAne ArAdhaka hoya che, te jIvanI jJAnArAdhanA utkRSTa paNa hoya che, jaghanya paNa hoya che ane madhyama paNa hoya che, kAraNa ke utkRSTa darzanArAdhanAvALA jIvamAM jJAna pratye utkRSTa, madhyama ane jaghanyarUpa prayatnanI saMbhAvanA rahe che. te kAraNe evA jIvanI jJAnArAdhanA traNa prakAranA vikalpavALI kahevAmAM AvI che. gautama svAmIne prazna-"gara naM maMte ! voliyA bhAnArA tAraNa ukkosiyA caritArAhaNA, jassa ukkosiyA carittArAhaNA tassukkosiyA nnaannaarA ?" he bhadanta ! utkRSTa jJAnArAdhanAvALA jIvanI cAritrArAdhanA paNa zuM utkRSTa ja hoya che ? tathA utkRSTa cAritrArAdhanAvALA jIvanI jJAnArAdhanA paNa zuM utkRSTa ja hoya che? mahAvIra prabhune uttara-(koriyA khAnALA , raMantagory maLiyA tA 3oriyA nAkhorgif varirAjA ca mALiyAvA) he gautama! je pramANe utkRSTa jJAnArAdhanA ane darzanArAdhanAnA viSayamAM pahelAM kahevAmAM AvyuM che, e ja pramANe utkRSTa jJAnArAdhanA ane cAritrArAdhanA vize paNa kahevuM joIe. eTale ke je jIvanI jJAnArAdhanA utkRSTa hoya che, te jIvanI cAritrArAdhanA utkRSTa paNa hoya che ane madhyama paNa hoya che, kAraNa ke ukaSTa jJAnArAdhanAvALA jIvamAM cAritrArAdhanA pratye nyUnatama prayatnazIlatA kahI hotI nathI. tenuM kAraNa e che ke tene svabhAva ja evo hoya che. paraMtu 2 jIva utkRSTa cAritrArAdhanAvALo hoya che tenI jJAnArAdhanA utkRSTa, madhyama ane jaghanya hoya che, kAraNa ke te jIvamAM jJAna pratye utkRSTa, madhyama ane jaghanya e traNe prakAranI prayatnazIlatAne dubhAva jovAmAM Ave che. gautama svAmIne prazna-(kAraNa na mare ! unnaliyA vaMawvahu takosiyaa caritArAhaNA, jassukoniyA carittArAhagA tassukkosiyA dalaNArAhaNA ?) che bhadanta ! je jIvana darzanArAdhanA utkRSTa hoya che, te jIvanI cAritrArAdhanA paNa zuM utkRSTa hoya che? tathA je jIvanI cAritrArAdhanA utkRSTa hoya che, te jIvana darzanArAdhanA paNa zuM utkRSTa hoya che ? zrI bhagavatI sUtra : 7 169 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "" mahAvIra prabhunA uttara- noyamA ! " he gautama! " jara kosiyA 'saNArAhaNA tarasa parittArAhaNA unakosA vA jahannA vA ajahaNNamaNukkosA vA je jIvanI dazanArAdhanA utkRSTa hAya che, te jIvanI cAritrarAdhanA utkRSTa paNa hAya che, madhyama paNa hoya che ane jaghanya paNa hoya che. tathA " jo siyA carittArALA, takSNa saMsaLAvALA niyamA jolA' je jIvanI cAritrArAdhanA utkRSTa hAya che, te jIvanI dazanArAdhanA niyamathI ja utkRSTa hoya che. utkRSTa denArAdhanAvALA jIvanI cAritrArAdhanA traNe prakAranI hAI zake che kAraNa ke evA jIvamAM cAritrapAlananI dizAmAM utkRSTa, madhyama ane jadhanya prayatnAnA sadbhAva jovAmAM Ave che. parantu je jIva utkRSTa cAritra:rAdhanAvALA hoya che, te utkRSTa denArAdhanAvALA ja hoya che, kAraNa ke utkRSTa cAritrArAdhaka jIva prakRSTa darzanAnugAmI hoya che, jJAnA "" ,, gautama svAmInA prazna( poNiya maMte ! nAnALa bArA ttA vimalataLe phinniA gAya ala reD) he bhadanta ! utkRSTa rAdhanAnuM ArAdhana karIne jIva keTalA bhava karIne siddhapaddha pAme che, buddha thAya che, mukta thAya ane samasta du.khAnA aMta kare che ? ( ahIM 'cAvata' padmathI " juththan, ane mukhyate kriyApadone grahaNa karavAmAM AvyAM che. ) mahAvIra prabhunA uttara---" zothamA !!" he gautama ! " stheza meLava bhavaggaNeNaM sijhara jAva aMta karei kAika jIva evA hAya che ke je gRhIta eka ja bhavamAM utkRSTa jJAnArAdhanAnuM ArAdhana karIne utkRSTa cAritrArAdhanAnA saddabhAvamAM siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che ane samasta du:khAnA aMta kare che. " atyaM occenuM maMgaLameLa vijJapha gAya jAta re " tathA kAIka jIvA evA hAya che ke je utkRSTa jJAnArAdhanAnuM ArAdhana karIne bIje bhatra dhAraNa karIne ja siddha, buddha ane mukta thaIne samasta duHkhAnA aMta kare che, eTale ke bIjA manuSyabhavamAM siddha thAya che. ( gaOphaLa khvovaphlu vA, jAnu nA savavajJarU) kAika jIva eve hAya che ke je utkRSTa jJAnArAdhanA karIne madhyama cAritrArAdhanAnA sadbhAvathI saudhama Adi pApapannaka dhruvaleAkeAmAM utpanna thAya che athavA traiveyaka Adi kAtIta devalAkAmAM-utkRSTa jJAnArAdhanAnuM zmArAdhana karIne madhyama ane utkRSTa cAritrArAdhanAnA sadbhAvathI utpanna thaI jAya che. gautama svAmInA prazna-( koliya nuM maMte ! 'aLAvALuM ArahetA are di' mathALedi' sArU bAya 'tarek ) huM bhainta ! je jIva utkRSTa darzanArAdhanAnuM ArAdhana kare che, te keTalA bhavA karIne siddha thAya che, yuddha thAya che, mukta thAya che ane samasta duHkhAnA aMta kare che? ma ra zrI bhagavatI sUtra : 7 170 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"pA " he gautama! je pramANe utkRSTa jJAnArAdhanAnA viSayamAM hamaNAM kahevAmAM AvyuM che, e ja pramANe ahIM paNa samajavuM. eTale ke utkRSTa darzanArAdhanAnI ArAdhanA karIne koI jIva gRhIta bhavamAM ja siddha, buddha ane mukta thAya che ane samasta duHkhene aMta kare che. keIka jIva evo paNa hoya che ke je bIje bhava karIne-eTale ke devAntarita bIjA bhavamAM siddha, buddha, ane mukta thAya che ane samasta dubene aMta kare che. keIka jIva e paNa hoya che ke je utkRSTa dazanArAdhanAnuM ArAdhana karIne madhyama cAritrArAdhanAnA sadUbhAvathI saudharmAdi ka9papapannaka devakemAM utpanna thaI jAya che athavA madhyama ane utkRSTa cAritrArAdhanAnA sadUbhAvathI utkRSTa darzanArAdhanAnuM ArAdhana karIne zaiveyaka Adi kapAtIta devalokamAM utpanna thaI jAya che. gautama vAmIne prazna-(9otirtha i maMte ! vattArgi AttA # hiM mavALe hiM naM re) he bhadanta ! je jIva utkRSTa cAritrArAdhanAnuM ArAdhana kare che, te jIva keTalA bhava karIne siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che ane samasta duHkhane aMta kare che ? mahAvIra prabhune uttara-"vaMa" he gautama ! A viSayamAM paNa jJAnArAdhanA pramANe ja kathana samajavuM. eTale ke bhale jJAnanI jaghanya paNa ArAdhanA hoya, paraMtu cAritranI utkRSTa ArAdhanAnuM ArAdhana karIne keIka jIva eja gRhIta bhavamAM siddha thAya che ane samasta dukhene aMta kare che, ItyAdi pUrva kathananA jevuM ja kathana ahIM paNa samajavuM. "nA" paratu (theng iAcava vavava jha) jJAnArAdhanA karatAM cAritrArAdhanAnA utkRSTa ArAdhanAnA viSayamAM A pramANe vizeSatA che. koIka utkRSTa cArivyArAdhanAvALe jIva kalpAtIta zreyaka Adi devaleke mAM ja utpanna thAya che. saudharmAdi ka pannaka devalokamAM utpanna thatuM nathI. kAraNa ke utkRSTa cAritranI ArAdhanAvALA jIvamAM saudharmAdi kalpapapannaka devalokamAM gamanane abhAva kahyo che. jyAM sudhI cAritrArAdhanAvALA jIvane siddhinI prApti thatI nathI, tyAM sudhI te kalpAtIta raiveyakamAM athavA te anuttaraupapAtika devomAM ja utpanna thatA rahe che. have gautama svAmI madhyama ArAdhanAnI apekSAe nIcenA prazno pUche che-(mAni maM! nArA sArA ahiM mavahiM siksara jAva i ) he bhadanta ! jIva madhyama jJAnArAdhanAnuM ArAdhana karIne keTalA bho karIne siddha thAya che ane samasta duHkhane aMta kare che? mahAvIra prabhune uttara-"joyA! " he gautama ! (ajaya vef bhavaragahaNeNaM sijjhai jAva aMta karei, taccaM puNa bhavagAhaNaM nAikamA ) kaIka jIva e hoya che ke je madhyama jJAnArAdhanAnuM ArAdhana karIne zrI bhagavatI sUtra : 7 171 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhikRta manuSyabhavanI apekSAe dvitIya manuSyabhavamAM siddha thAya che ane samasta du:khAnA aMta kare che. te jIva tRtIyabhavanuM ulla'dhana karatA nathI eTale ke devabhavAntarita trIjA manuSyabhatramAM avazya mAkSe cAlyeA jAya che. ahIM jJAnArAdhanAmAM je madhyamatA prakaTa karavAmAM AvI che te adhikRta manuSya. bhavamAM ja nirvANunI prApti nahIM thavAnI prakaTa karavAmAM AvI che. jo gRhIta bhavamAM ja ArAdhaka jIvane nirvANanI prApti thaI jatI hoya, te| te jJAnA rAdhanAmAM madhyamatA na mAnatA utkRSTatA ja mAnavI joie, kAraNa ke jJAnArAdhanAnI utkRSTatAne sadUbhAva hAya tyAre ja nirvANanI prApti thAya che. ane jo jJAnArAdhaka jIvane eja gRhIta bhava pUrA karIne muktinI prApti thai cukI hAya tA tenA dvArA ArAdhita te jJAnArAdhanA " nirvALAnyathAnuvavazeH " hetunI dRSTie utkRSTa ja mAnavI paDaze. "" gautama svAmInA prazna-( majJimirca aaN aMte ! saLAvALa garA(if) he bhadanta ! madhyama darzanArAdhanAnuM ArAdhana karIne chatra keTalA bhatra karIne siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che ane samasta duHkhAnA aMta kare che ? mahAvIra prabhunA uttara-'" v ceva " madhyama darzanArAdhanAnuM ArAdhana karIne kAika jIva bIjA bhavamAM siddha thAya che ane samasta duH khAnA aMta kare che. te trIjAbhavanuM ullaghana karatA nathI-eTale ke trIjA bhavamAM te avazya nirvANu pAme che. eja pramANe madhyama cAritrArAdhanAnuM ArAdhana karIne koIka jIva khIjA bhavamAM siddhapada pAme che, yAvat samastaduHkhAne nAza kare che. tee trIjA bhatranuM ullaMdhana karatA nathI. ahIM madhyama jJAnAki ArAdhanA ane cAritrArAdhanAnuM kathana eka-sarakhuM ja anAvavAmAM AvyuM che, ema samajavu. nahIM te AgaLa jaghanya jJAnArAdhanAnI apekSAe '' ,, satta bhavagaNAI puNa NAisama A prakAranuM je kathana karavAmAM AvyuM che sa saMgata lAgaze nahIM, kAraNa ke cAritrArAdhanAnuM ja te phaLa A sUtra dvArA prakaTa karavAmAM Avyu' che. kahyuM paNa che ke-" adrumavAnnattei " jaghanya cAritrArAdhanAmAM A bhava thAya che. have jaghanya jJAnAdikanI ArAdhanAne anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke-( nanniya maMte ! nALAAphaLa' visA di avaLeddi siArU nAva gata jarU ?) he bhavruta ! jaghanya jJAnArAdhanAnuM ArAdhana karIne jIva keTalA bhava karIne siddha thAya che, yuddha thAya che, mukta thAya che ane samasta du:khAnA aMta kare che ? mahAvIra prabhunA uttara--( noyamA !) he gautama ! ( asthepa tattvena avaLeLa niSNa, gAvata k) kAIka jIva evA hoya che ke je trIjA bhavamAM siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, ane samasta duHkhAnA aMta kare che. ( vasatumAruM kuLa nAma ) sAta ATha bhave nuM zrI bhagavatI sUtra : 7 172 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te ullaMghana karatA nathI. kRta, samyakatva ane dezavirati saMbaMdhI bhava te asaMkhyAta kahyA che. te kAraNe cAritrArAdhanAthI rahita jJAnadarzanArAdhanA asaMkhyAta bhavavALI paNa hoya che-sAta ATha bhAvavALI ja hotI nathI. "g taLAjA, ghauM varittAvi jaghanya jJAnArAdhanA pramANe ja jaghanya dazanArAdhanA ane jaghanya cAritrArAdhanAnuM kathana paNa samajavuM. eTale ke jaghanya darzanArAdhanAnuM ArAdhana karIne koIka jIva trIjA bhavamAM siddha thAya che ane samasta dukhene aMta karI che, e jIva sAta ke ATha bhavanuM ulaMghana karato nathI. e ja pramANe jaghanya cAritrArAdhanAnuM ArAdhana karIne koIka jIva trIjA bhavamAM siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che ane samasta sukhane aMta kare che. evo jIva sAta ke ATha bhavanuM ullaMghana karatenathI. ahIM badhI jagyAe " " sAthe vaparAyelA "gAya" pada dvArA " ane mu"i kriyApane grahaNa karavAmAM AvyAM che. e sUtra 2 che pudgala pariNAmakA nirUpaNa pulapariNAma vaktavyatA- javidoi te ! vojharinA ToLa" ityAdi- sUtrArtha--(vinuM maMvorAriNAme ghavja) he bhadanta ! pudgalapariNAma keTalA prakAranuM kahyuM che? (camata !) he gautama! (Gravi jojo) putalapariNAma pAMca prakAranuM kahyuM che. (saMka) te pAMca prakAre nIce pramANe che-(karinAne, pariNAme, raNavariNAme, jANariNAme, saMtAna vALA) (1) varNa pariNAma, (2) gaMdhapariNAma, (3) rasapariNAma, (4) sparza pariNAma ane (5) saMsthAna pariNAma. (admriNAmeLa mare! 9 ji. itte ?) he bhadanta ! varNa pariNAmanA keTalA prakAra kahyA che? (vide vaLa-saMgA) he gautama ! varNa pariNAmane nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che-(ADhavapariNAme, kAra puSiAIvarALi) zyAmavarNa pariNAmathI laIne zukalavarNa pariNAma paryaratanA pAMca varNa pariNAme samajavA. ( evaM e e NaM abhilAveNaM gaMdhapariNAme duvihe, rasapariNAme paMcavihe, phAsapariNAme zani) A prakAranA abhilA padvArA gadhapariNAma be prakAranuM, rasapariNAma pAMca prakAranuM, ane sparza pariNAma ATha prakAranuM kahevAmAM AvyuM che, ema samajavuM. (saMDANapariNAme oi mate ! viSe | ) he bhadanta ! saMsthAnapariNAmanA keTalA prakAra kahyA che? (camA !) he gautama !(ravi rom-ttakA) saMsthAnA pariNAmanA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che-(parimaMsjhaNaMkAnapariNAme nAva bAvacAMdALa zrI bhagavatI sUtra : 7 173 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAme) parimaDala saMsthAnA pariNAmathI laIne Ayata saMsthAnA pariNAma paryantane pAMca pariNAma ahIM grahaNa karavA. TIkA-A pahelAM jIvapariNAmanuM pratipAdana thaI gayuM. have pariNAmano adhikAra cAlu hovAthI sUtrakAra pula pariNAmanuM nirUpaNa kare che- gautama svAmI A viSayane anulakSIne mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke - jIva mare! panDhapariNAme gutte?) he bhadanta ! pula pariNAmanA keTalA prakAra kahyA che? mahAvIra prabhu tene javAba ApatA kahe che ke-(vavide varALA ) he gautama! pula pariNAmanA pAMca prakAra kahyA che. "raMgA" te prakAro nIce pramANe che-"sannAne vaNa. pariNAma, "rariNAme " rasapariNAma, "pariNAme ' gaMdhapariNAma, "jANapariNAme" sparza pariNAma ane "saMpattinA" saMsthAna pariNAma. je pula eka varNane parityAga karIne anya varNane prApta kare che, te pariNAmane vaNuM pariNAma kahe che e ja pramANe gaMdha Adi pariNAme viSe paNa samajavuM gautama svAmIne prazna-"vALimeoi mane ! aravi gutte?" he bhadanta ! varNa pariNAmanA keTalA prakAra kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-(joya! vaM guLa-saMjJA ) varNa pari. gAmanA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che-( zAstralagnapariNAme vAva suviriNAme) (1) zyAmavarNa pariNAma, (2) nIlavarNa pariNAma, (3) lAlavarNa pariNAma, (4) haridvA (pI) varNa pariNAma ane (5) zukalavarNa pariNAma. " evaM e e NaM abhilAveNaM gaMdhapariNAme duvihe, rasapariNAme paMcavihe, phAsapariNAme kavi" A varNaviSayaka abhilApa (praznottara) nA kamathI gadhapariNAma be prakAranuM kahyuM che-(1) surabhigaMdha ane (2) durabhigaMdha, rasapariNAmanAM nIce pramANe pAMca bheda kahyA che tIkho, kaDa, kaSAye (tura), khATe ane madhura. karkaza, mRdu, guru, laghu, zIta, uSNa, snigdha (suMvALuM) ane rUkSa (khaDabacaDuM) nA bhedathI sparza pariNAmanA ATha prakAra kahyA che. - have gautama svAmI saMsthAnA pariNAmanA viSayamAM mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che-(saMkAnapariNAme mete ! ravi pamtte?) he bhadanta ! saMsthAnA pariNAma keTalA prakAranuM kahyuM che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke- " mA" he gautama ! saMthAna pariNAmanA-AkAra vizeSa pari. NAma "Gravide -ttanA" nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che-je A pramANe che. (rimaM strajaMTALAAime vAra cacaraMTavariAme) (1) parimaMDala saMsthAna pariNAma madhyamAM zUnya ane valayanA AkAranuM-cUDInA AkAranuM pariNAma (2) vRttasaMsthAna pariNAma-lADunA jevA AkAranA pariNAmane vRttasaMsthAna pariNAma kahe che. (3)cAsaMsthAnA pariNAma-zigaDA jevA AkAranA pariNAmane vyastrasaMsthAnA pariNAma kahe che. (4) caturasasaMsthAnA pariNAma-cAra khUNAvALA pariNAmane caturaasaMsthAnA pariNAma kahe che. (5) AyatasaMsthAnA pariNAmalAkaDInA jevA dIrdha (lAMbA) pariNAmane Ayata saMsthAnA pariNAma kahe che.sU.3 zrI bhagavatI sUtra : 7 174 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pudgalastikAyake svarUpakA nirUpaNa pudgalAstikAya vaktavyatA- "pane mare ! romAricAcApare ItyAdi- sUtrArtha-(pane aMte ! poriyA paraNe harSa, ciMtere, jAvuM, davyadesA, udAhu, daba ya, davvadeseya 5, udAhu davvaM ya davvadesA ya 6, udoha vAraM ca suvaNeya 7, 36 hajAruM ca svarelA 28) ( bhadanta padravAsti kAyane eka pradeza (1) zuM dravyarUpa che? ke (2) dravya dezarUpa che? ke (3) aneka dravyarUpa che? ke (4) aneka dravya dezarUpa che? athavA (5) dravya ane dravya dezarUpa che? (6) dravya ane aneka dravyadezarUpa che? athavA (7) aneka dravya ane eka dravyadezarUpa che ? (8) aneka dravyarUpa ane aneka dravyadezarUpa che? mA!" he gautama! (siva , sika , ro hA, to vA, nA ra ra rAjeNe ca, jhAra no vA ya rasAca) he gItama! padravAstikAyane eka pradeza kayAreka dravyarUpa hoya che ane kayAreka dravyadezarUpa paNa hoya che paraMtu te aneka dravyarUpa nathI aneka dravyadezarUpa paNa nathI, dravya ane dravyadezarUpa paNa nathI, yAvat te aneka dravyarUpa ane aneka dravyadezarUpa paNa nathI. (yo se ! pA0ijhAyANA jiM , jeNe pucha jea ) he bhadanta ! pudgalAstikAyanA be pradeza zuM eka dravyarUpa che? ke dravya dezarUpa che ? ityAdi prazno ahIM paNa pUchavA joIe. monA ! " he gautama! (niya , , raDyA, siya davvadesA, siya davaca vvadese ya, no davva ca dabadesA ya, sesA pddidevA) (1) pudgala stikAyanA be pradeza kayAreka eka dravyarUpa hoya che, (2) kayAreka dravyadezarUpa hoya che, (3) kayAreka aneka dravyarUpa hoya che, (4) kayAreka aneka dradezarUpa hoya che ane (5) kayAreka eka dravyarUpa ane eka dravya. dezarUpa hoya che. paraMtu teo dravya ane aneka dravyadezarUpa hatA nathI, bAkInA samasta vikalpane paNa ahIM svIkAra karavAmAM Avyo nathI. zrI bhagavatI sUtra : 7 175 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( ttinni maMte ! vozaruthiAyavanA vi Tubdha, tatvavette pucchA ) he bhadanta ! pudgalAstikAyanA traNa pradeza zuM eka dravyarUpa che ? ke eka dravyadezarUpa che ? ityAddhi pUrvokta prazno ahIM paNa pUchavA joie. (toyamA ! ) hai gautama ! (brica T~', siyara phela thavuM satta mA mALicannA ) pudgalAstikAyanA traNa pradeza kayAreka eka dravyarUpa hoya che, kayAreka dravyadezarUpa hAya che, A pramANe ( gAya kriyAvADuM 11me ca, no davAI davvadesAya ) " kayAreka aneka dravyarUpa ane eka dravyadezarUpa hoya che. " tyAM sudhInA sAta vikalpe kahevA joIe. parantu te aneka dravyarUpa ane aneka dravyadezarUpa hAtA nathI. pazu pUchavA. ( pattAri maa ! jo tyiAcArjiva pujjA) 3 bhaddanta ! pudgalAstikAyanA cAra pradeza zuM dravyarUpa che? ityAdi pUrvokta prazno ahIM ( goyamA ! ) he gautama ! (khricasva', lica vole, baTTu vimA mALiyavvA ) pudgalAstikAyanA cAra pradeza kyAreka eka dravyarUpa hAya che, ( tinni maMte ! vozarusthiAcananA ji ibna, ivele pucchA ) he bhadanta ! pudgalAstikAyanA traNa pradeza zuM eka dravyarUpa che ?ke eka dravyadezarUpa che ? ItyAdi pUrvakti prazno ahIM paNa pUchavA joie. ( goyamA ! ) hai gautama ! (citruva, siya vahetevaM satta mA mALicavA ) pudgalAstikAyanA traNa pradeza kayAreka eka dravyarUpa hoya che, kayAreka dravyadezarUpa hAya che, A pramANe ( nAva brica kvAra 213 4, no davAI davvadesAya ) " kayAreka aneka dravyarUpa ane eka dravyadezarUpa hAya che. " tyAM sudhInA sAta vikalpA kahevA joie. parantu te aneka dravyarUpa ane aneka dravyadezarUpa hAtA nathI. (pattari maMtrai !oDhasthijAyA jiva pujjA) hai bhaTTanta ! pudgalAstikAyanA cAra pradeza zuM dravyarUpa che ? ityAdi pUrvokta prazno ahIM pazu pUchavA. ( nocamA !) he gautama ! (fDca sv', rica Ttte, Tu vimA mALiyannA ) pudgalAstikAyanA cAra pradeza kayAreka eka dravyarUpa hAya che, - zrI bhagavatI sUtra : 7 176 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane kyAreka dravyadezarUpa paNa hoya che A pramANe ( sacavANuM ja rA 2) "kyAreka aneka dravyarUpa ane aneka dravyadezarUpa paNa hoya che. " A AThamAM vikalpa paryantanA badhA vikalpane ahIM svIkAra karavAmAM AvyuM che. (AhU rAri maLiyA, parva jaM, che ghara nAva lenA) je prakAre pudgalAstikAyanA cAra pradezanA viSayamAM kahevAmAM AvyuM che, eja pramANe pAMca, cha, sAta ane asaMkhyAta paryantanA pradeza viSe paNa samajavuM. (anaMta aMte ! paDhicirAcara f a Tucari?) he bhadanta ! pudgalAstikAyanA aneka pradeza zuM dravyarUpa che? ItyAdi ATha vikalapa ahIM paNa praznarUpe grahaNa karavA. (gva-nava zira savAra sutA ) he gautama! pudgalAstikAyanA anaMta pradeza viSayaka samasta kathana eja pramANe samajavuM. "padralAstikAyanA anaMta pradeza kayAreka aneka dravyarUpa ane aneka dravyadeza rUpa paNa hoya che. A AThamA bhaMga parvatanA AThe bhaMgAne ahIM svIkAra karavAmAM AvyA che ema samajavuM. TIkArtha-pudgalano adhikAra cAlI rahyo che. tethI pakUla vizeSarUpa mudralAstikAya pradezanI sUtrakAre A sUtra dvArA prarUpaNa karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evo prazna pUche ke-(A mate ! porRtvizAca vi iva) he bhadanta ! pulAstikAyane eka pradeza-eka paramANu AdivALI pula rAzinA niraza aMzarUpa eka pradeza--eka putala paramANuM-zuM dravyarUpa che ( guNa paryAyavALe che)? "juvaryAyavadravyam' A prakAranuM dravyanuM lakSaNa che. jemAM guNa ane paryAyane sadUbhAva hoya che, tene dravya kahe che. ahIM evo prazna pUchavAmAM Ave che ke "zuM pudgalAstikAyane eka paramANurUpa pradeza dravyarUpa che ? ke "davase " " dravyanA eka avayava rUpa che?" "sutrApuM, trA ?" ke "te aneka dravyarUpa che?" ke "te dravyanA aneka avayavarUpa che ?" A pramANe ekatvanI apekSAe be vikalpa ane anekatvanI apekSAe be vikalpa maLIne cAra vikalpa banyA che. have dvika soganI apekSAe je cAra vikalpa thAya che, temane viSe A pramANe prazno pUchavAmAM Ave che-"zuM te pulAstikAyane eka pradeza " jAdu sUi ja ca" eka dravyarUpa paNa che ( guNaparyAyagI che) ane dravyanA zrI bhagavatI sUtra : 7 177 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avayava rUpa che? "vahAdu lA ca" athavA " zuM te svayaM eka dravyarUpa paNa che ane dravyanA aneka avayavarUpa paNa che?" ( varAhU nA 4 su re " athavA "zuM te aneka dravyarUpa che ane eka pradezarUpa paNa che?" karA-davADuM ja sUvA " athavA "zuM te aneka dravyarUpa paNa che ane aneka pradezarUpa paNa che?" A rIte eka pulAstikAyanA viSayamAM ATha vaikalpika prazno pUchavAmAM AvyA che. A ATha vikalapamAMthI pahelA be praznomAM je vikalpa batAvavAmAM AvyA che temane svIkAra karavAmAM AvyuM che. eja vAta sUtrakAre nIcenA uttararUpa sUtra dvArA vyakata karI che-(joyA sira da4, sira dava " he gautama! pulAstikAyane eka pradeza kayAreka dravyarUpa hoya che ane kyAreka dravyadezarUpa hoya che. A kathananuM spaSTIkaraNa nIce pramANe che. jyAre te pulAstikAyane eka pradeza svataMtra rahe che... kaI dravyanI sAthe maLatuM nathI tyAre te svayaM (pita) guNaparyAyathI te yukta rahe. vAne kAraNe dravyarUpa gaNAya che. paNa jyAre te kaI bIjA dravyanI sAthe maLI jAya che, tyAre te dravyanA avayavarUpa banI jAya che. A rIte eka daSTie vicAra karatAM pulAstikAyane te eka pradeza dravyarUpa hoya che ane bIjI dRSTie vicAra karatA te avayavarUpa (dravyadezarUpa) paNa hoya che. (no davvAi', no vvadesA, no vvaca vvadese ya, jAva no davvAiM ca varelA 2) paraMtu te aneka dravyarUpa, aneka dravyadezarUpa, dravya ane dravyadezarUpa thAvat aneka dravya aneka dravyadezarUpa hetuM nathI. A cha vikalapane mAnya nahIM karavAnuM kAraNa e che ke paramANuM svayaM eka hoya che. tethI temAM anekatA saMbhavI zakatI nathI. jo temAM anektAne saddabhAva hota te tene aneka dravyarUpa mAnI zakAta. A rIte te paramANune eka sAthe avayavI ane avayavarUpa paNa mAnI zakAya nahIM, kAraNa ke te banne vAte paraspara virodhI lAge che. A rIte eka paramANumAM te bannene eka ja kALe samAveza kadI paNa thaI zakatuM nathI. tethI "no surtha vase ca" tene dravya ane dravya deza (dravyAvayava) rUpa mAnavAmAM Avela nathI. e ja pramANe te eka sAthe eka dravya ane aneka dravyadezarUpa paNa hotuM nathI. gautama svAmIne prazna-(ro se! puarDhathiyAcaTusA vi , dayake, purachA tava) he bhadanta ! pulAstikAyanA be pradeza zuM eka dravyarUpa che? ke dravyapradezarUpa che? ke aneka dravyarUpa che? ke aneka dravyadezarUpa che ? ke eka sAthe eka dravyarUpa ane eka dravyadezarUpa che? ke eka dravyarUpa ane aneka dravyadezarUpa che? ke aneka dravyarUpa ane eka dravyadezarUpa che? ke aneka dravyarUpa ane aneka dravyadezarUpa che? A rIte eka pudgalAstikAya pradezanI jema ahIM be pudgalAstikAya pradezanA viSayamAM paNa ATha prazno pUrvokta rIte ja pUchavAmAM AvyA che. A ATha praznomAMthI kayA kayA praznane svIkAra zrI bhagavatI sUtra : 7 178 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAmAM AvyuM che, te have sUtrakAra nIce pramANe uttararUpe prakaTa kare che ( joyA) he gautama ! "Niya 8, vica , hira AruM, fsara davA , rUzvare 2) putalAstikAyanA be pradeza amuka dRSTie vicAra karatA eka dravyarUpa che, ane amuka daSTie vicAra karatA dravyadeza rUpa paNa che. A kathananuM spaSTIkaraNa A pramANe samajavuM-jyAre pulAstikAyanA be pradeza Dhipradezika skanvarUpe pariName che, tyAre e sthitimAM teo guNa paryAyavALA eka dravyarUpa thaI jAya che. tathA drayaNuka (be aNuvALA) skanvarUpe pariNamelA te be pradezo jyAre anya dravyanI sAthe maLI jAya che, tyAre ( te paristhitimAM ) teo eka dravyadezarUpa thaI jAya che. tathA jyAre teo ane svataMtrarUpe alaga alaga rahe che, tyAre teo be dravyarUpa thaI jAya che. tathA jyAre teo hayAruka skandha rUpe pariNata thatA nathI, paNa dravyAMtara ( anya dravya) nI sAthe saMbaMdhita hoya che, tyAre teo be dravyadezarUpa mAnI zakAya che. tathA jyAre te be pradezamAMthI eka pradeza svataMtra rahe che ane bIjo pradeza anya dravyanI sAthe maLI jAya che, tyAre te evI sthitimAM) eka dravyarUpa ane bIje dravyadezarUpa banI jAya che. A rIte pAMca vikalapane ahIM svIkAra karavAmAM Avela che. bAkInA traNa vikalpane ahIM svIkAra karavAmAM AvyuM nathI, kAraNa ke te traNa vikapanI saMbhAvanA ahIM asaMbhavita che te kAraNe sUtrakAre kahyuM che ke (no ruda varelA ja, te di caralar) eTale ke chaThThA, sAtamAM ane AThamAM vikalpane ahIM asvIkAra karavAmAM AvyuM che. chaThTho vikalpa A pramANe che-"no vaM , ronA " sAtamo vikalpa A pramANe che-"no vAraM ja vase " AThamo vika9pa A pramANe che-no vAraM ja yuvA " A vikalpane asvIkAra karavAnuM kAraNa AgaLa ApI devAmAM AvyuM che. kahevAnuM tAtparya e che ke padralAstikAyanA be pradeza eka ja samaye dravyarUpa ane dravyadezarUpa banI jAya evI vAta saMbhavI zakatI nathI kAraNa ke paraspara virodhI be dharma yugapatuM ekatra saMbhavI zakatA nathI. e ja pramANe te banne eka sAthe be dravyarUpa paNa kAyama rahe ane eka dravyadezarUpa paNa banI jAya-evI vAta paNa saMbhavI zakatI nathI, kAraNa ke je teo be dravyarUpa banI jaze to temanAmAM eka dravyadezatA saMbhavI zakaze nahIM, ane je temanAmAM eka dravyadezatA haze te be dravyarUpatA saMbhavI zakaze nahIM. tethI A sAtamAM vikalpane paNa svIkAra karI zakAya tema nathI tema sAthe be dravyarUpa paNa rahe ane be dravyadezarUpa paNa rahe. A vikalpa paNa banI zakato nathI. have pudgalAstikAyanA traNa pradezanA viSayamAM gautama svAmI mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che ke-( ti imate ! vojhasthipAla jiM rUa, tva re purajhA ) he bhadanta ! pulAstikAyanA traNa pradeza zuM eka dravyarUpa che? ke eka dravyadezarUpa che? athavA aneka dravyarUpa che? ke aneka dravyadezarUpa che? athavA eka sAthe dravyarUpa paNa che ane eka dravyadezarUpa zrI bhagavatI sUtra : 7 178 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazu che? athavA eka dravvarUpa che ane aneka dravyadezarUpa paNa che ? athavA aneka dravyarUpa paNa che ane eka dravyadezarUpa paNa che athavA aneka dravyarUpa paNa che ane aneka dravyadezarUpa paNa che? A rIte ahIM ATha prazno pUchavAmAM AvyA che. A praznone uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-( " noyamA ! " he gautama ! ( siyarna, lica nasera, vaeN satta mA mALiyannA nAya yujvArM A mumbole ca, no TuvArUM suvarelA ca" A viSayamAM ahIM AThamA vikalpa sivAyanA sAta vikalpa sabhavI zake che, je A pramANe che-- (1) pudgalAstikAyanA traNa pradeze amuka dRSTie vicAra karatA eka dravyarUpa paNu hAya che-kahevAnuM tAtparya e che ke jyAre tee tripradezika skandharUpe pariNata thai jAya che, tyAre ( te paristhitimAM) tee guNuparyAyacaiAgI eka dravyarUpa khanI jAya che. (2) jyAre teo tripradezika skandharUpe parijIta thaIne anya dravyanI sAthe maLI jAya che, tyAre tee dravyanA eka dezarUpa paNa banI jAya che. A dRSTie vicAra karatA " kayAreka teo eka dravya pradezarUpa hAya che, " e vAta paNa siddha thAya che. A rIte sAta vikalpane svIkAra karatuM kathana ahIM thavuM joie. jemake jyAre te traNe pradeze| svataMtrarUpe alaga alaga rahe che, tyAre temane traNa svataMtra dravyarUpe mAnI zakAya che. athavA A pramANe paNa te traNa pradeza aneka dravyarUpa hAI zake che- e pradeza te parasparamAM maLI jaine eka hrayaNuka skandharUpa khanIjAya ane eka pradeza svataMtra rahe. A rIte : mitra anekam " nI anusAra ahIM be svataMtra pradeza ane svataMtra eka pradeza, A e draSya aneka dravyarUpa khanI gayA. " dhrUjyaazAH " tee drazyadezarUpa A pramANe thaI zake che. te traNe pradeza svataMtra rahe ane svataMtra rahIne teo koi anya draSyanI sAthe maLI jAya. athavA e pradeza yaNuka khanI jAya ane eka svataMtra rahe ane tyArabAda te kaI anya dravyanI sAthe maLI jAya, te e prakAranI paristhitimAM te drabyAne aneka dezarUpa paNa kahI zakAya che. A zrI bhagavatI sUtra : 7 180 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIte cothA vikalpanA svIkAranuM paNa pratipAdana thaI jAya che. "eka dravyarUpa ane eka dravyadezarUpa" A vikalpane A rIte svIkAra karI zakAya che. temAMthI be pradeza kayaNuka rUpe pariNata thaI jAya ane eka pradeza anya dravyanI sAthe maLI jAya athavA "Tra ra za za" A pAMca vikalpa A pramANe paNa ghaTAvI zakAya che-eka pradezanuM svataMtra astitva rahe eTale ke te keI anya dravyanI sAthe maLI jAya nahI ane be pradeza kayaNuka rUpe pariNata thaIne anya dravyanI sAthe maLI jAya. "cuM ja kUteza ja" A vikalpane A rIte ghaTAvI zakAya-te traNa dezamAMthI eka svataMtrarUpe ja rahe ane be pradeza bhinna bhinnarUpe be dravyonI sAthe maLI jAya. "cce praza." A sAtamo vikalpa A pramANe ghaTADI zakAya-te traNa pradezamAMthI be pradeza svataMtrarUpe alaga alaga ja rahe ane eka pradeza koI anya dravyanI sAthe maLI jAya. kahevAnuM tAtparya e che ke te pradeze jyAre svataMtrarUpe kAyama rahe che- kanvarUpe pariNata thatA nathI tyAre dravyakaTimAM AvI jAya che, ane jyAre teo anya dravyanI sAthe maLI jAya che, tyAre teo dezanI saMjJAmAM AvI jAya che. A vAtane ekathI laIne sAtamAM paryantanA vikalpa dvArA prakaTa karavAmAM Avela che. ahIM AThame vikalpa svIkArI zakAya tema nathI kAraNa ke "te traNa pradezamAM aneka dravya ane aneka dravyadeza " A banane bahavacanavALI vastuo saMbhavI zakatI nathI. eTale ke je kALe te traNa pradezane aneka dravyarUpe gaNI zakAya che, te kALe temane aneka dravyadezarUpa gaNI zakAtA nathI, ane jyAre temane aneka dravyadezarUpa gaNI zakAya che tyAre temane aneka dravyarUpa mAnI zakAtA nathI eka ja kALe kAM to temane aneka dravyarUpe gaNI zakAze, kAM to aneka dravyadezarUpe gaNuM zakAze. paNa temane eka sAthe A prakAre mAnI zakAze nahIM. tethI ja ahIM AThamA vikalpo svIkAra karavAmAM AvyuM nathI. eja vAta sUtrakAre (vyALi TUMDyA tyagrvicAratu saMmati) A sUtrapATha dvArA prakaTa karI che. hA, padmalA stikAyanA cAra Adi pradezamAM te A AThame vikalpa saMbhavI zake che. eja vAta sUtrakAra nIcenA praznottara sUtro dvArA have prakaTa karavA mAge che. zrI bhagavatI sUtra : 7 181 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna-(rAri maMte ! pomsthiyapaclA %i vAva purA) he bhadanta ! pulAstikAyanA cAra pradeza zuM eka dravyarUpa che? ke dravyanA eka dezarUpa che? ke aneka dravyarUpa che? ke dravyanA aneka dezarUpa che che ke eka dravya ane eka dravyadezarUpa che? ke eka dravya ane aneka dravyadezarUpa che? ke aneka dravya ane eka dravyadezarUpa che? ke aneka dravya ane aneka dravyadezarUpa che? mahAvIra prabhune uttara--" mA" he gautama ! "sira sugaM, ziva tAre. a vi meTI mALiyagA" pudgalAstikAyanA cAra pradeza kayAreka guNa paryAyAgI eka dravyarUpa paNa hoya che, ane kayAreka eka dravyadezarUpa paNa hoya che. kayAreka dravyarUpa paNa hoya che, kyAreka te dravyanA aneka dezarUpa paNa hoya che. A rIte cAra vikalpa banyA. bAkInA cAra vikala have ApavAmAM Ave che-(5) kayAreka teo eka dravya ane eka dravyadezarUpa hoya che, (6) kayAreka teo eka dravya ane aneka dravyadezarUpa hoya che, (7) kayAreka aneka dravyarUpa ane dravyanA eka dezarUpa hoya che ane (8). kayAreka teo aneka dravyarUpa ane dravyanA aneka dezarUpa hoya che. A AThe vikalpanuM spaSTIkaraNa pUrvokta rIte pitAnI buddhithI jAte ja karI zakAya tema che. (nA vAri maLavA-harSa paMca, cha, satta, sAva ajJA ) jevI rIte putalAstikAyanA cAra pradezonuM uparyukta vikalpo dvArA pratipAdana karavAmAM AvyuM che, e ja pramANe putalAstikAyanA pAMca pradeza, cha pradeza, sAta pradeza, ATha pradeza, nava pradeza, dasa pradeza, saMkhyAta pradeza ane asaMkhyAta pradezanuM paNa pUrvokta ATha vikalpa dvArA pratipAdana karI zakAya che, ane temAM AThe vaikalpika praznone svIkArAtmaka uttara ApavuM joIe. have gautama svAmI pudgalAstikAyanA anaMta pradezonI apekSAe A pramANe prazna pUche che-(ar'tA maMte ! romAriyAvara $ ?) he bhadanta! pulAstikAyanA anaMtapradeza zuM eka dravyarUpa hoya che? (2) zuM teo eka dravya dezarUpa hoya che? eja pramANe bAkInA cha vikapa paNa ahIM kahevA joIe mahAvIra prabhune uttara-(vaM cera kAra rica yuvA 4, relA ca). he gautama! parvokta cAra pulastikAya pradezanA jevuM ja ane pAMca, cha, sAta, ATha, nava, dasa, saMkhyAta ane asaMkhyAta pulAstikAyanA pradezanA jevuM ja anaMta pulAstikAya pradezanuM paNa kathana samajavuM kahevAnuM tAtparya e che ke anaMta pudravAstikAya pradeze kayAreka eka dravyarUpa paNa hoya che, kyAreka eka dravyadezarUpa paNa hoya che. kayAreka aneka dravyarUpa paNa hoya che, kyAreka aneka dravyadezarUpa paNa hoya che. kyAreka eka dravyarUpa ane eka dravya dezarUpa paNa hoya che, kayAreka eka dravyarUpa ane aneka dravyadezarUpa paNa hoya che. kayAreka aneka dravyarUpa ane eka dravyadezarUpa paNa hoya che, tathA kayAreka aneka dravyarUpa ane aneka dravyadezarUpa paNa hoya che. e sUtra 4 zrI bhagavatI sUtra : 7 18ra Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokAkAza pradeza kA nirUpaNa kAkAza pradeza vaktavratA- "vaphA vi maMte! rorirjevu guttA" ItyAdi- sUtrArtha-devaDucA naM mate ! honArANasA pAttA ?) he bhadanta ! kAkAzanA keTalA pradeza kahyA che? (noramA !) he gautama! ( GT hovAnANaggg gumttA ) kAkAzanA pradeza asaMkhyAta kahyA che. (unsAM mate ! vaNa devaphA nIvaghA pattA) he bhadanta ! eka eka jIvanA jIvapradeza keTalA kahyA che ? (caka! ) he gautama ! ( gAvA DhAnartagg-gnry i nIvAsa virUghA vIvAha guttA) kAkAzanA jeTalA pradeza kahyA che, eTalA ja eka eka jIvanA jIvapradeza kahevAmAM AvyA che. TIkAtha-A pahelAM paramANu AdinuM pratipAdana karavAmAM AvI gayuM. te paramANu Adi padArtha lokAkAzanA pradezamAM avagAhanA karIne rahe che. A saMbaMdhane anulakSIne sUtrakAre A sUtra dvArA kAkAzanA pradezanI vaktavyatAnuM pratipAdana karyuM che-A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evo prazna pUche che ke-(devarA maM! DhoLATiger qvor ?" he bhadanta ! lokAkAzanA pradeza keTalA kahyA gayA che ? mahAvIra prabhuno uttara-"ocamA ! hennA hoyalavar he gautama ! lokAkAzanA pradeza asaMkhyAta kahyA che. gautama svAmIne prazna-( pAme na mare! narasa devaphA nIvAlA, TUttA ?) he bhadanta ! eka eka (pratyeka) jIvanA keTalA jIvapradeza kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-kAvA sonAnApAgharA, pramANa ghai sIvaNa paracA jhIyaggyA pachaan) he gotama ! kAkAzanA jeTalA pradeza che, eTalA ja eka eka jIvana jIvapradeza che. kAraNa ke jIva jyAre kevalisamudyAta avasthAmAM rahe che, te samaye te samasta kAkAzane vyApta karI le che, tethI eka jIvana jIvapradeza kAkAzanA pradezanI barAbara kahevAmAM AvyA che. sU. 5 zrI bhagavatI sUtra : 7 183 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti kA nirUpaNa karmaprakRti vaktavyatA(mate ! #FFFro pUchAttAno ) ItyAdi- satrArtha-(zarU i mate ! mAgo guttAno) he bhadata ! kamara pati keTalI kahI che? (nomA) he gautama ! (bhaThTha HpAko pachAttAzo) ATha karmaprakRti kahI che. (saMka) temanA nAma nIce pramANe che. (nAnAvaraLigaM, nAva aMtarArU) jJAnAvaraNayathI antarAya sudhInI ATha karma prakRti che. (nerUyAnuM mane ! pha pacaThThIo paumttAgo?) he bhadanta ! nAraka jIvenI keTalI kama prakRti kahI che? (vocamA ! ) he gautama ! nAraka jInI ATha karma prakRti kahI che. (Ave tevIvA) eja pramANe sarva jIvonI (mArIo vecavA nAva mALavA) vaimAnika deve paryantanA samasta jInI ATha karmaprakRti kahI che. (ALAvALasjharata mA varU li. mAvariyA guttA ?) he bhadanta ! jJAnAvaraNIya karmanA keTalA avibhAgI pariccheda kahevAmAM AvyA che? (joyA ! utA vimAna4ichevA good?) he gautama! jJAnAvaraNIya karmanA anaMta avibhAgI pariccheda kahyA che. tene iyANa bhate! NANAvaraNijjassa kammassa kevahayA avibhAgapaliccheyA paNNatA?) he bhadanta! nArakanA jJAnAvaraNIya karmanA avibhAgI paricacheda keTalA kahyA che ? (camA) he gautama! (GutA vimAAtri jevA vALA) nAra, konA jJAnAvaraNIya karmanA anaMta avibhAgI pariccheda kahyA che. (aa satra vA-cAvata jALiyA ) eja pramANe vaimAnika deve paryantanA samasta jIvonA jJAnAvaraNIya karmanA avibhAgI paricheda anaMta kahevAmAM AvyA che. ( evaM jahA NANAvaraNijjassa avibhAgapaliccheyA bhaNiyA tahA aTTAha vi Hini mALiyadavA) jevI rIte jJAnAvaraNIya karmanA avibhAgI pariccheda anaMta kahevAmAM AvyA che, e ja pramANe bAkInAM sAta karmonA avibhAgI pariccheda paNa anaMta samajavA. (kAva vemALiyA') vaimAnika deve paryantanA samasta jIvonA jJAnAvaraNIya Adi ATha karmonA avibhAgI paricheda paNa anaMta che, ema samajavuM ( egamegassa Na bhaMte ! jIvassa egamege jIvapaese NANAvaraNijjassa kammassa vihiM avimAnaDhiochuM veririvedira zivA ?) he bhadanta! eka zrI bhagavatI sUtra : 7 184 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka jIvane eka eka jIvapradeza jJAnAvaraNIya kamanA keTalA avibhAgI paricchede sAthe AveSTita pariveSTita thaI rahyo hoya che ? (rogama!) he gautama! (hica veDhicArici, ci no hADhicarivegi) eka eka jIvane eka eka pradeza jJAnAvaraNIya karmanA avibhAgI parirachedanI sAthe kayAreka AveSTita pariveSTita hoya che ane kayAreka AveSTita parivaSThita nathI paNa hate. (2 kAveDhiya pariveDhiA niyama maLase ) je te Ave. STita pariveSTita hoya to niyamathI ja jJAnAvaraNIya karmanA anaMta avibhAgI pari chedenI sAthe AveSTita pariveSTita rahyA kare che. ( egamegassa Na bhaMte ! neraiyassa egamege jIvapaese NANAvaraNijjarasa kammamsa vArdi vimAhihiM AveTivapariDhig?) he bhadanta ! eka eka nAraka jIvane eka eka jIvapradeza jJAnAvaraNIya karmanA keTalA avibhAgI paricachedanI sAthe AveSTita pariveSTita thaI rahyo hoya che ? (jamA ! niramA seThuiM) he gautama! eka eka nAraka jIvane eka eka jIvapradeza niyamathI ja jJAnAvaraNIya karmanA anaMta avibhAgI paricchedonI sAthe AveSTita parAveSTita thaI rahyo hoya che. (6ThThA saiphacarsa ivaM vegAyig taka maLamaraNa nInA) he gautama! A viSayane anulakSIne nArakonA viSe jevuM kahevAmAM AvyuM che, evuM ja kathana vaimAnika deve paryantanA jIre viSe samajavuM. paNa manuSyanA viSayamAM jIvanA jevuM kathana samajavuM. ( egamegassa Na bhate ! jIvassa egamege jIvapaese darisa NavaraNijjasma nara naur ?) he bhadanta ! eka eka jIvane eka eka jIvapradeza darzanAvaraNIya karmanA keTalA avibhAthI pari chede sAthe AveSTita pariveSThita thaI rahyo hoya che? ( gvaM kaheva nANAvAnijhaNa taka rano mAnavA navA nicaraNa ghauM 3 aMtarAphA mALA) he gautama ! je rIte jJAnAvaraNIya kamaranA viSayamAM uttalAka kahevAmAM Ave che, e ja pramANe vimAnika paryantanA devanA viSayamAM darzanAvaraNIya karma viSe AlApaka paNa samaja. eja pramANenuM kathana antarAya paryatanA karmonA viSayamAM paNa sama. . (navara veyaNijassa, Auyassa NAmassa goyassa eesi cauNhaM vi kammANaM maraNa nA nehuvAsa tA mALithavuM, te veka) paraMtu vedanIya, Ayu, zrI bhagavatI sUtra : 7 185 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma ane gotra, e cAra aghAtiyA karmo dvArA AveSTita pariveSTita thavAnuM kathana jevuM nArakanA viSayamAM kahyuM che, evuM ja manuSyomAM paNa samajavuM. bAkInuM samasta kathana pahelAnA kathana (jJAnAvaraNIyanA kathana) pramANe ja samajavuM TIkAtha-pahelAM jIvapradezonuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM. te jIvapradeza sAmAnya rIte karma prakRtiyothI anugata (yukta) hoya che. te saMbaMdhane anulakSIne sUtrakAre ahIM karma prakRtinuM kathana karyuM che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che- | (varU i maMte! #FFFcImo gumttAno?) he bhadanta ! jIvana pratyeka pradezone AvRtta karanArI kamaM prakRti keTalI kahI che? teno uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-"jo mA ! " he gautama ! "ba vAvaDI paumttAmo karmaprakRti ATha kahI che " taMs" temanAM nAma nIce pramANe che-(nAtAvaraginna jAva taphacaM) (1) jJAnAvaraNIya, (2) darzanAvaraNIya, (3) vedanIya, (8) mehanIya, (5) AyuSya, (6) nAma, (7) getra ane (8) antarAya. gautama svAmIne prazna-bane te ! thALImo guttAzo ? he bhadanta! nAraka jIvonI keTalI karmaprakRti kahI che? mahAvIra prabhune uttara-"camA ! " he gautama! "ka" nAraka jImAM AThe ATha karmaprakRtiyono sadUbhAva hoya che. (pa vanavAI ar #nmapArIo vecatrA nA vekALiyA ) eja pramANe vaimAnika de paryantanA samasta jIvomAM paNa ATha kamauprakRtine sadUbhAva heya che. eTale ke bhavanapati, pRthvIkAyika Adi ekendriya jIve, dvIndriya che, trIndriya che, caturindriya che, paMcendriya tiryaMca che, manuSya, vAnavyantara, tiSika, ane vaimAnika, A cevIsa daMDaka pratipAdya jIvonI jJAnAvaraNIya Adi ATha kama prakRti kahI che. - have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-( nAnAzilA ne mane ! devA avisAjhiyA ?) he bhadanta! jJAnAvaraNIya karmanA avibhAgI paricchede keTalA kahyA che? (jemano bIjo aMza thaI zakto nathI evA niraMza aMzene avibhAga paricacheda kahe che. pariracheda eTale aMza. te aMza vibhAga sahita paNa saMbhavI zake che. paranta je ane vibhAga thatuM nathI evAM ane ahIM "avibhAga pariccheda' zabda dvArA prakaTa karavAmAM Avela che. jJAnAvaraNIya karmanA evA avibhAga pariracheda ( niraMza aMza) keTalA che, evuM ahIM gautama svAmIe mahAvIra prabhune pUchayuM che. mahAvIra prabhune uttara-"joyA ! " he gautama ! jJAnAvaraNIya karmanA avibhAgI paricchede "maLatA gonttA" anaMta kahyA che. A kathananuM tAtparya e che ke jJAnAvaraNIya karma padvalika skalparUpa che-paulika kalpa anaMta zrI bhagavatI sUtra : 7 186 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradezAvALA paNa hAya che, kAraNa ke pudgalanA saMkhyAta, asakhyAta, ane anata pradeza siddhAntamAM kahyA che. tethI jJAnAvaraNIya karmInA je ana'ta avibhAgI pariccheda ahIM kahevAmAM AvyA che, te kaparamANuenI ape kSAe, athavA jJAnanAM jeTalAM vibhAgI azene te karmAM paramANuoe AcchAdita-AvRta-karI rAkhelAM che, e apekSAe kahevAmAM Avela che, kAraNa ke jJAnanA avibhAgI piccheda anaMta che, ane te anaMta avibhAgI paricchedane jJAnAvaraNIya kanA avibhAga-paricche likeAnI apekSAe te paramANurUpA niraza aMza AvRtta karela hAya che tethI tee paNa anaMta ja che. A dRSTie vicAra karIne jJAnAvaraNIya kA~nA avibhAga pariccheda ana ta kahevAmAM AvyAM che. gautama svAmIne prazna-( neTcALa mane ! bALavanimnasatrA vimAnaddheiyA vattA ? ) he bhadanta ! nAraka jIvAnA jJAnAvaraNIya kAnA keTalA avibhAgI pariccheda kahyA che ? mahAvIra prabhunA uttara- zaucamA ! gaLatA vimAnahi chevA vaLattA ) he gautama ! nAraka jIveAnA jJAnAvaraNIya karmInA anaMta avibhAgI pariccheda kahyA che. " va savva nIvALa' nAva vemALiyAna puSkA " he bhadanta ! bhavanapatithI laine vaimAnika paryantanA samasta jIveAnA jJAnAvaraNIya karmAMnA avibhAgI paricchedo keTalA kahyA che ? mahAvIra prabhunA uttara--" aLatA vimApajiljheyA vaLattA " huM gautama ! bhavanapatithI laIne vaimAnikA pantanA jIvAnA jJAnAvaraNIya karmanA vibhAgI paricchede anata kahyA che. (vaM nA nALAvanisla vimAnapliccheyaa bhaNiyA tahA adRNha vi kammapagaDINaM bhANiyavvA jAva vaimANiyANa ) jevI rIte nArakathI laIne vaimAnika devA pantanA jJAnAvaraNIya karmInA avibhAgI paricchedo ana`ta kahevAmAM AvyA che, eja pramANe nArakathI laine vaimAnikA pantanA samasta jIveAnA dazanAvaraNIya, vedanIya, mehanIya, AyuSya, nAma, gotra ane antarAya, e AThe karmonA avibhAgI paricchedo ana'ta hAya che, ema samajavu, have gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna kare che ke-( menasaLa bhaMte! jIvasla egamege jIvapaese NANAvara Nijjasta kammassa kevaiehiM atribhaagparicche hiM AveDhiC rivediliyA ) he bhadanta ! Ape eka jIvanA asa khyAta pradeza kahyA che. teA eka eka jIvanA eka eka pradeza jJAnAvaraNIya karmAMnA keTalA avibhAgI paricchedethI (paramANu rUpa niraza a MzathI AveSTita pariveSTita hAya che ? (AveSTita eTale sAmAnyarUpe parivRta ane pariveSTita eTale atyanta parivRta, AvA A banne padonA atha thAya che. ) mahAvIra prabhunA uttara--( goyamA ! unnaya AveDhiyapariveDhie, siya no AreDhiyaaddhi hai gautama ! evA kAI niyama nathI ke eka eka zrI bhagavatI sUtra : 7 187 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvane eka eka pradeza jJAnAvaraNIyakarmanA avibhAgaparicchedothI (paramANu rUpa niraMza azathI) AveSTita pariveSTita (vIMTaLAyelo) ja hoya che. kayAreka te AveSTita parAveSTita hoya che, ane kayAreka AveSTita pariveSTita nathI paNa hete kevalI bhagavAnanI apekSAe jIpane pradeza jJAnAvaraNIya karmanA avi. bhAgI paricchedathI AveSTita pariveSTita hete nathI, kAraNa ke kevalI bhagavAnanA jJAnAvaraNIya karmane sarvathA nAza thaI jAya che. tethI temanA jIvapradeza jJAnAvaraNIya karmanA avibhAga praricchedathI AveSTita pariveSTita (vIMTaLAyelA) hetA nathI. paraMtu kevalI bhagavAna sivAyanA-eTale ke chaghastha-manuSya Adi jIvone eka eka jIvapradeza jJAnAvaraNIya karmanA avibhAgI paricchedathI AveSTita pariveSTita hoya che, kAraNa ke temanA jJAnAvaraNIya karmane kSaya thaye hote nathI. (aa mADhicariveTriNa nigama gaei ) te kAraNe chavAstha jIvane je jIvapradeza jJAnAvaraNIya karmavI AveSTita pariveSTita hoya che, te niyamathI ja jJAnAvaraNIya karmanA anaMta avibhAgI paricchedathI Avekhita pariveSTita hoya che, ema samajavuM. - have gautama svAmI nAraka jIne anulakSIne evo prazna pUche che ke ( egamessaNa bhate ! neraiyassa egamege jIpAse NANAvara 'Najjampsa kammassa keva hiM vimAsa veDhiyarivegi?) he bhadanta ! eka eka nArakane eka eka jIvapradeza jJAnAvaraNIya karmanA keTalA avibhAgI paricachedethI (paramANurUpa niraMza a zethI) AveSTita pariveSTita (vIMTaLAyelo hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"joyA!" he gautama! (niyA aT ) pratyeka nAraka jIvana pratyeka jIva pradeza niyamathI ja jJAnAvaraNIya karmanA anaMta avibhAgI paricchedathI vIMTaLAyelo hoya che. (hA neNa parva nAra vaimAnirarasa, navaraM majUraNa =aa nIvara) jema pratyeka nArakane pratyeka jIvapradeza jJAnAvaraNIya karmanA anaMta avibhAgI paricchedathI vIMTaLAyelo hoya che. eja pramANe pRvIkAyika Adi ekendriyane, vikasendriyane, paMcendriya ti cane, bhavanapatino, vAnadhyantara, tiSika ane vaimAnikane jIvapradeza paNa jJAnAvaraNIya karmanA anaMta avibhAga paricchedethI niyamathI ja vITa. LAyeluM hoya che. paraMtu manuSyane jIvapradeza sAmAnya jIvapradezanI jema kayAreka jJAnAvaraNIya karmane avibhAgI parikedathI AveSTita pariveSTita hoya che ane kyAreka nathI paNa hato. kevalIbhagavAnanI apekSAe manuSyane jIvapradeza jJAnAvaraNIya karmanA anaMta avibhAgI paricachedathI vIMTaLAyela hote nathI, paNa kevalI sivAyanA manuSyane jIvapradeza temanAthI vIMTaLAyeluM hoya che. zrI bhagavatI sUtra: 7 188 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte manuSyanI apekSAe jIvapradezamAM AveSTita parivekhita havAne ane nahIM rahevAne sadbhAva jovAmAM Ave che. jevI rIte jJAnAvaraNIya karmanA viSayamAM A kathana karavAmAM AvyuM che, evI ja rIte darzanAvaraNIya, mehanIya ane antarAya, e traNa karmonA viSayamAM paNa kathana samajavuM. parantu vedanIya, Ayu, nAma ane gotra, e cAra aghAtiyA karmomAM te jIvapadamAM ja bhajanAsahitanuM (vaikalpika) kathana karavAmAM AvyuM che, manuSyamAM bhajanAvALuM (vikapALuM) kathana karavAmAM AvyuM nathI, ema samajavuM. kAraNa ke jeTalA mana che te badhAM manuSyamAM A cAra karmone sadabhAva hoya che. - gautama svAmIne prazna-(ging of mate ! nIvarata nAme vavAre ribAvaLanA jawlla jevA ?i) he bhadanta ! pratyeka jIvana pratyeka jIvapradeza dazanAvaraNIya karmanA keTalA avibhAgI paricachedethI-paramANurUpa niraMza azothI-AveSTita pariveSTita hoya che? mahAvIra prabhune uttara- gharSa kahevA nAnA raNakAraNa tava raMgo mALicaDyo nAva mALiyA) he gautama ! je rIte nArakathI laIne vaimAnika sudhInA pratyeka jIvana pratyeka jIvapradeza jJAnAvaraNIya karmanA anaMta avibhAgI pariccheda vaDe AveSTita pariveSTita hoya che, e ja pramANe nArakathI laIne vaimAnika paryantanA pratyeka jIvane pratyeka jIvapradeza darzanAvaraNIya karmanA anaMta avibhAgI paricchedevaDe AveSTita pariveSTita hoya che, ema samajavuM. (gvaM jaMtararUpa mAnavavaM) eja pramANe nArakathI laIne vimAnika paryantanA pratyeka jIvane pratyeka jIvapradeza vedanIya, mehanIya, AyuSya, nAma, gotra ane aMtarAya karmanA avibhAgI pari chedethI AveSTita pariveSThita heya che ema samajavuM. "nA" paratu ( reNikanAra, AcaraNa, nAma, goyassa, e e ni cauNDa vi kammANa maNUsastra jahA neradayasva tahA bhANiya 24 saMta ) pratyeka manuSyane pratyeka jIvapradeza vedanIya, Ayu, nAma ane tra, e cAra aghAtiyA karmonA anaMta avibhAgI paricchedothI AveSTitA pariveSTita hoya che, ema samajavuM. eTale ke A cAra karmothI AveSThita pariveSTita thavA viSenuM kathana ahIM nArakenA jevuM ja samajavuM joIe. A kathananuM tAtparya e che ke jJAnAvaraNIya Adi cAra ghAtiyA karmonI anaMta avinAgI parichedathI manuSyane pratyeka jIvapradeza AveSTita pariveSTita hoya che paNa khare ane nathI paNa hote, paraMtu vedanIya Adi cAra aghAtiyA karmonA anaMta avibhAgI paricchedathI manuSyamAtrane pratyeka jIvapradeza niya. mathI ja AveSTita pariveSTita hoya che. kAraNa ke kevalI manuSyane paNa pratyeka jIvapradeza A vedanIyAdi cAra aghAtiyA karmone anaMta avibhAgI parieche. dethI niyamita AveSTita pariveSTita hoya che. siddha jIvanAM karmone sarvathA kSaya thaI javAthI siddhajIvane jIvapradeza kaI paNa karmanA anaMta avibhAgI zrI bhagavatI sUtra : 7 189 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paricchedathI AveSTita pariveSTita hete nathI. A kathanane bhAvArtha e che ke manuSya sivAyanA 23 daMDakanA jInA jIvapradeza niyamathI ja AThe ATha karmonA anaMta avibhAgI pariccheda vaDe AveSTita pariveSTita hoya che. paratu siddhajImAM kamane abhAva hevAthI siddhajIva pradezamAM karmonA anaMta avibhAgIparicchedathI AveSTita pariveSTita levAnI vAta saMbhavI zakatI nathI. sU.6 jJAnAvaraNIyAdi karmake sambandha kA nirUpaNa jJAnAvaraNIya Adi karmonA parasparanA saMbaMdhanuM nirUpaNa - (3ra6 of mate! nAnarani rilAyafms) ItyAdi. sUtrArtha-(nA mate ! rAvaLajJa ta risAvaginna, karaNa raMjAvaraNa taraNa nAnAvaraNa gaM?) he bhadanta ! je jIvamAM jJAnAvaraNIya karmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM darzanAvaraNIya kamane sadbhAva hoya che kharo ? tathA je jIvamAM darzanAvaraNIya kamane sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM jJAnAvaraNIya kamane sadUbhAva hoya che kharo ? ( ) he gautama ! ( see vi rajavALijuM taH raMgAvaLiyAM niramA ya) je jIvamAM jJAnAvaraNIya kamane sadbhAva hoya che, te jIvamAM niyamathI ja darzanAvaraNIya karmane sadbhAva hoya che, (narasa libAvaLikna taraNa vi jJAnAvaraNanuM niyama gathi) eja pramANe je jIvamAM darzanAvaraNIya karmane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM niyamathI ja jJAnAvaraNIya karmane paNa sadubhAva hoya che. (karaNa maMte ! nAgAvaLajJa, tapta renijha, karNa vejika taraNa nAnAvaLijJa?) he bhadanta ! je jIvamAM jJAnAvaraNIya karmane zrI bhagavatI sUtra : 7 190 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM vedanIya karmane paNa sadUbhAva hoya che ? tathA je jIvamAM vedanIya karmane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM zuM jJAnAvaraNIya karmane paNa sadbhAva hoya che ? (goyamA ! jassa nANAvaraNijja' tassa veyaNijja' niyamA asthi, jassa vejijJa tarapha nALAvALA siva kariya, sira na0i) he gautama! je jIvamAM jJAnAvaraNIya kamane sadbhAva hoya che, te jIvamAM vedanIya karmane avazya sadubhAva hoya che. ane je jIvamAM vedanIya karmane sadabhAva hoya che, te jIvamAM jJAnAvaraNIya karmane sadubhAva hoya che paNa kharo ane nathI paNa hote. (jassa Na bhAte ! nANAvaraNijja tassa mohaNijja, jassa mohaNijja tassa nANAvara. frgaM) he bhadanta ! je jIvamAM jJAnAvaraNIya kamane saMdubhAva hoya che, te jIvamAM zuM mohanIya kamane sadbhAva hoya che? ane je jIvamAM mehanIya kamane sadubhAva hoya che, te jIvamAM zuM jJAnAvaraNIya kamane saddabhAva hoya che? (noramA !) he gautama ! (karaNa nALAvALasta monijharSa sahi, siya natthi, jamsa puNa mohaNijja sarasa nANAvaraNijja niyamA asthi )2 jIvamAM jJAnAvaraNIya karmane sadUbhAva hoya che te jIvamAM mehanIya karmane sadbhAva hoya che paNa kharo ane nathI paNa hatuM. paraMtu je jIvamAM mAhanIya karmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM jJAnAvaraNIya karmane avazya sabhAva hoya che. (of ! jALavaLikanna taraNa ?) he bhadanta ! je jIvamAM jJAnAvaraNaya karmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM AyuSkakamane saddabhAva hoya che kharo? ItyAdi. (evaM jahA veyaNijjeNa sama bhaNiyaM tadA AueNa vi samaM bhANiyavvaM, gvaM nAme ri, parva nopaNa vi ) he gautama! vedanIya karmanI sAthe jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana Ayukama sAthe paNa samajavuM, nAmakarma ane trikama sAthe paNa evuM ja kathana samajavuM. (aMtarArUTLa maM kahA kisAvaLijo maM taEva niramA para mALicaDyALi 2) tathA jevuM kathana darzanAvaraNIya karmanI sAthe karavAmAM AvyuM che evuM ja kathana aMtarAyakama ane jJAnAvaraNIya kamanA parasparanA sadubhAva viSe avazya kahevuM joIe. (jassa NaM bhaMte ! darisaNAvaraNija, tassa veyaNijaja, jasma veyaNijja taraNa risAvALas?) he bhadanta ! je jIvamAM darzanAvaraNIya karmane sa6 zrI bhagavatI sUtra: 7 191 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAva hoya che, te jIvamAM zuM vedanIya kamane sadbhAva hoya che ane je jIvamAM vedanIya karmane sabhAva hoya che, te jIvamAM zuM dazanAvaraNIya karmane saddabhAva hoya che? (gaThThA noLAvaLi raviihaM sattahiM hiM karma nirca, tahA darisaNAvaraNijjapi uvarimehi chahi kammehi samaM bhANiyavvaM jAva aMta. 2) he gautama! uparanA sAta karmo sAthenA jJAnAvaraNIya karmanA saMbaMdha viSayaka kathana karavAmAM AvyuM che, e ja pramANe uparanA cha kame sAthenA (vedanIyathI antarAya paryantanA cha karmo sAthenA) darzanAvaraNIya karmanA saMbaMdha viSayaka kathana paNa samajavuM. (jarasa NaM bhaMte ! veyaNijja tassa mohaNijja', jassa mohaNijja tassa rajisa?) he bhadanta ! je jIvamAM vedanIya karmane saddabhAva hoya che, te jIvamAM zuM mohanIya karmane sadUbhAva hoya che? ane je jIvamAM mohanIya karmane sadabhAva hoya che, te jIvamAM zuM vedanIya kamane sadUbhAva hoya che ? | (mogamar !) he gautama ! (kAraNa vecaNika taNa moLi = zira garbhi siya nasthi, jassa puNa moha Nijja tassa vevaNija niyamA asthi ) wi vedanIya karmane sadabhAva hAtha che, te jIvamAM mehanIya karmane sadUbhAva hoya che paNa kharo ane nathI paNa hatuM. paNa je jIvamAM mehanIya kamane sadubhAva hoya che, te jIvamAM vedanIya karmane avazya sabhAva hoya che ? (AraNa naM aMte ! vedira tarapha mAthuM?) he bhadanta ! je javamAM vedanIya kamane sadabhAva hoya che, te jIvamAM AyuSya karmane zuM sadbhAva hoya che? ane je jIvamAM AyuSya karmane sadbhAva heya che, te jIvamAM vedanIya karmane zuM sadbhAva heya che ? (avaM pracAra jo niyama ) he gautama! je jIvamAM vedanIya karmano sadubhAva hoya che, te jIvamAM AyuSya karmano paNa avazya sadubhAva hoya che, ane je jIvamAM AyuSya karmane sadubhAva hoya che, te jIvamAM vedanIya kamane paNa avazya saddabhAva hoya che. (gaThThA bhAvamAM rame gvaM nAmeLa vi, nojha vi, tame mALiyA) jevI rIte AyuSya kamanI sAthe vedanIya karmanuM kathana karavAmAM AvyuM che, evI ja rIte nAmakarma ane trakarmanI sAthe paNa vedanIya karmanuM kathana karavuM joIe. (kakSa naM mese! veraLi taraNa tArU puchA) he bhadanta ! je jIvamAM aMtarAya karmane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM zuM vedanIya karmane sadabhAva hoya che? ItyAdi prazna. zrI bhagavatI sUtra: 7 192 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( jovamA ! ) he gautama! (narabhra vaiyanigna" tala aMtarAya ttiya gathi yi tasthi, naksa puLa atarArUpa tama veLijJa' niyamAM sthi) je jItramAM vedanIya karmonA sadUbhAva hAya che, te jIvamAM aMtarAya kanA sadbhAva DAya che paNa khare ane nathI paNa hAtA. parantu je jIvamAM aMtarAya kanA sadbhAva hAya che, te jIvamAM vedanIya kA avazya sadbhAva hAya che. ( naC naM. mate ! moLikana' tala bAya, ma bAruM, tarasa moni ) huM badanta ! je jIvamAM meAhanIya kamanA sadbhAva hoya che, te jItramAM zu AyuSya karmInA sadUbhAva hoya che ? ane je jIvamAM AyuSya karmonA sadbhAva hAya che, te jIvamAM zuM meAhanIya kanA sadbhAva hAya che ? ( jassa mohaNijja tarasa AuyaM niyamA atthi, jassa puNa Auya tahasa kuLa moniMga' siya asthi, siya tasthi ) he gautama ! je jIvamAM mAhanIya ka'nA sadbhAva hAya che, te jIvamAM AyuSya karmone paNa avazya sadbhAva hAya che, parantu je jIvamAM AyuSya karmIne sadbhAva hoya che, te jItramAM mAhanIya kA sAva hAya che paNa kharI ane nathI paNa hAtA. ( a' nAma', gAya' sAca' ca mALiyala' 4 ) eja pramANe nAma, gotra ane maMta rAya karma viSe paNa samajavu'. eTale ke meAhanIya kama TAya tyAre nAma, gAtra ane atarAya kama avazya hoya che. parantu nAma, getra ane antarAya kama DAya tyAre meAhanIya kama hAya che paNa kharUM ane nathI paNa hAtuM. (jJannanaM mate ! Aya taraNa nAma, nasa puLa nAma tapta Alaya' puchA) hai bhainta ! je jIvamAM AyuSya kamane sadbhAva hAya che, te jIvamAM zuM nAmaka nA saddabhAva hAya che? ane je chatramAM nAmaka nA saddabhAva hAya che, te jItramAM zu' AyuSya kamane sadbhAva heAya che ? ( nocamA ! ) he gautama ! (Tro vi jovra' niyamA ) te khanne karmo eka khIjAnI sAthe avazya rahe che. ( va ottevi samaM mALiya~' ) e ja pramANe AyuSya ane geAtrakama paNa ekakhIjAnI sAthe avazya haiAya che. ( jassa NaM bhaMte! oNgya' tassa aMtarAiyaM, jassa aMtarAiyaM tassa AuyaM pucchA ) he bhadanta ! je jIvamAM AyuSya karmanA sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM aMtarAya kamanA sadUbhAva hoya che ? ane je jIvamAM aMtarAya karmanA sa bhAva hoya che, te jIvamAM zuM AyuSya kamanA sadbhAva hoya che ? ( noyamA ! namra bAruM saradA tArlR vaya asthi, briya sthi ) huM gautama ! je jIvamAM zrI bhagavatI sUtra : 7 193 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyuSya karmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM aMtarAya kamane sadbhAva hoya che paNa khare ane nathI paNa hato. paraMtu (TH pukha saMtarArUAM tarata sAthe nigame nathi 1) je jIvamAM aMtarAya karmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM AyuSya karmane avazya sadUbhAva hoya che. (4ha on mate ! nAmaM tANa joyuM, karaNa noce tarasa i nAmaM pura) he bhadata ! je jIvamAM nAmakarmane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM zuM gotrakamane sadbhAva hoya che ? ane je jIsamAM gotrakarmane sadubhAva hoya che, te jIvamAM zuM nAmakarmane sadUbhAva hoya che? noramA !) he gautama ! "karaNa mAM nAma, tA | nicamAM joyuM, jarasa NaM goyaM tasna niyamA NAmaM, goyamA ! do vi ee paroppara niyamA) je jIvamAM nAmakamane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM gotrakamane sadabhAva avazya hoya che. ane je jIvamAM netrakamane sadabhAva hoya che, te jIvamAM nAmakarmano paNa avazya sadbhAva hoya che, kAraNa ke A be karmo avazya ekabIjAnI sAthe ja rahe che. (jassa NaM bhaMte ! NAmaM tassa aMtarAiya', jasta aMtarAiyaM tassa NAmaM pucchA) he bhadanta! je jIvamAM nAmakarmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM aMtarAya karmane sadbhAva hoya che? ane je jIvamAM aMtarAya kamane sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM nAmakarmane sadbhAva hoya che? ( joramA !) he gautama ! (6g MAmaM tarasa saMtarArU siya asthi, gira nathi, gr utarArUAM taraNa samaM nicamA mariya) je jIvamAM nAma mane sadabhAva hoya che, te jIvamAM aMtarAya kamano sadubhAva hoya che paNa kharo ane nathI paNa hato. paraMtu e vAta te avazya bane ja che ke je jIvamAM aMtarAya karmano sabhAva hoya che, te jIvamAM nAmakarmane paNa sadubhAva hoya che. (3 mAM mete ! jo taraNa maMtara, karaNa aMtarArU taraNa jo juThThA) he bhadanta ! je jIvamAM getramane sadabhAva hoya che, te jIvamAM zuM aMtarAya karmane sadbhAva hoya che? ane je jIvamAM aMtarAya kamane sadabhAva hoya che, te jIvamAM zuM gotrakamane sadubhAva hoya che? (nona !). he gautama! (no tarala aMtarArU sira gathi, ziva nahi, jaa taraphathaM tae TocuM nivamA adhi) je jIvamAM gotrakarmano sadbhAva zrI bhagavatI sUtra : 7 194 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che, te jIvamAM aMtarAya karmane sadbhAva hoya che paNa kharo ane nathI paNa hato. paraMtu je jIvamAM aMtarAyane sadbhAva hoya che, te jIvamAM gotra karmane avazya sadbhAva hoya che. TIkArtha-jJAnAvaraNAdi karmonuM kathana cAlI rahyuM che. tethI sUtrakAra A sUtradvArA te karmonI parasparanI eka bIjA sAthenI yathAyogya samAnAdhikaraNatA ane asamAnAdhikaraNatAnuM pratipAdana kare che. te viSayane anulakSIne nIcenA praznottaronuM A sUtramAM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. mahAvIra prabhune gautama svAmIne prazna-(AraNa i mete ! nALAvALagaM, taNa rikSA vALa, nagna rikSAvALAnaM 1Na nAnAvALa = ?he bhadanta ! je jIvamAM jJAnAvaraNIya karmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM darzanAvaraNIya karmane sadbhAva hoya che ane je jIvamAM darzanAvaraNIya kamane sadubhAva hoya che, te jIvamAM zuM jJAnAvaraNIya karmane paNa sadUbhAva hoya che. mahAvIra prabhune uttara-(joyama) he gautama ! hA, evuM ja bane cha, (jassa NaM nANAvaraNijja tasma darisaNAvaraNijja niyamA atthi, jassa NaM risanAginna tatta vi nANAvarani niramA ariya) je jIvamAM jJAnAvaraNIya karmano sadUbhAva hoya che, te jIvamAM niyamathI ja darzanAvaraNIya karmane sadubhAva hoya che, ane je jIvamAM darzanAvaraNIya karmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM niyamathI jJAnAvaraNIya karmIne paNa sadubhAva hoya che. A prakArane A banne karmone parasparane saMbaMdha batAvavAmAM AvyuM che, kAraNa ke AtmAnA jJAna ane darzananA guNe eka sAthe AtmAmAM rahe che ane te bane guNene A bane karma AvRta kare che. eja e bannenI samAnAdhikaraNatArUpa che. teo eka bIjAne cheDIne rahetA nathI tethI temane avinAbhAva saMbaMdhavALAM kahyA che ane sAthe rahevAne kAraNe temane sahacArI paNa kahyA che. gautama svAmIne prazna-(karaNa naM aMte ! rAvaLaka tarasa vejijJa kakSa veLA taea orians?) he bhadanta ! je jIvamAM jJAnAvaraNIya kamane sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM vedanIya kamane sadbhAva hoya che? zrI bhagavatI sUtra : 7 195 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane je jItramAM vedanIya karmInA sadbhAva hAya che, te jIvamAM zuM jJAnAvaraNIya kamanA saddabhAva hoya che ? mahAvIra prabhunA uttara- goyamA ! " huM gautama ! (banna nALAvaLikana' tarasa veyaNijja niyamA atthi, jassa veyaNijja', tassa nANAvara Nijja' siya sthisiyanaSi ) je jIvamAM jJAnAvaraNIya kanA sadbhAva hAya che, te jIvamAM vedanIya karmAMnA paNa avazya sadbhAva hAya che. parantu je jIvamAM vedanIya karmInA sadbhAva hAya che, te jIvamAM jJAnAvaraNIya karmonA avazya saddabhAva hAya che, evuM nathI, kayAreka te jIvamAM jJAnAvaraNIya kamanA sadbhAva hAya che ane kayAreka abhAva paNa hoya che. kAraNa ke kevaLajJAnI manuSyamAM vedanIya karmInA sadbhAva rahetA nathI. kevaLajJAnI sivAyanA manuSyeAmAM vedyanIyanI sAthe jJAnAvaraNIya karmAMnA paNa sadbhAva hAya che. te kAraNe sUtrakAre vedanIya karmanI sAthe jJAnAvaraNIya kA sadUbhAva vikalpe batAvyA che, gautama svAmIne prazna-(s taM mate ! nALAya vijJa' tarata monikana', nakSa moLijJa' tarasa nALAvaLi ' ?) he bhadanta ! je jIvamAM jJAnAvaraNIya karmanA sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM mAhanIya karmAMnA sadbhAva hAya che ? ane je jIvamAM mAhanIya kamanA saddabhAva hoya che, te jIvamAM zu jJAnAvaraNIya kA sadUbhAva hoya che ? mahAvIra prabhunA uttara-(goyamA ! dgala sALAvaLikana' tarasa moniTM siya asthi, siya natthi, jassa puNa mohaNijja tassa nANAvaraNijja' niyamA asthi) he gautama ! je jIvamAM jJAnAvaraNIya karmInA sadbhAva hAya che, te jIvamAM mAhanIya kanA saddabhAva kayAreka hAya pazu che ane kayAreka nathI paNa hAtA. parantu je jItramAM mehanIya karmInA sadbhAva hAya che, te jItramAM jJAnAvaraNIya kanA paNa avazya sabhAva hoya che. A kathananuM tAtparya e che ke je jIva akSapaka hoya che, te jIvamAM te jJAnAvaraNIya ane mehanIya, e banne karmonA eka sAthe sadbhAva hoya che, paraMtu je kSapaka jIva hAya che, tenA meAhanIya karmonA kSaya thavA chatAM paNa jyAM sudhI tene kevaLajJAna utpanna thatuM nathI, tyAM sudhI tene jJAnAvaraNIya kama nA tA sadbhAva ja rahe che. te kAraNe jJAnAvaraNIyanA saddabhAva hoya tyAre mAhu. nIyane vikalpe sadUbhAva kahyo che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke-( RF of mahai ! nALAva nagna, tattta AcaM. ItyAdri) he bhaddanta ! je jIvamAM jJAnAvaraNIya karmAMnA sadUbhAva hoya che, te jIvamAM zuM AyuSya karmInA sadbhAva hAya che ? ane je jIvamAM AyuSya kanA saddabhAva hAya che, te jIvamAM zuM jJAnAvaraNIya karmonA sadbhAva hAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--(hradyuM nA veLijJeLa samaM maLiyuM, sa aa brA3. La vi prapaM mALiyantra, varSa nAmeLa Si, parva goLa sima)huM gautama ! zrI bhagavatI sUtra : 7 196 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jevo uttara vedanIya karmanA viSayamAM Ape che, e ja uttara AyuSya kamanA viSayamAM paNa samaja. eTale ke je jIvamAM jJAnAvaraNIya karmane sadubhAva hoya che, te jIvamAM Ayu, nAma ane gotra kamane sadbhAva heya che. paNa je jIvamAM Ayu kamane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM jJAnAvaraNIyane sadUbhAva hoya che paNa kharo ane nathI paNa hatA. jemake kevaLajJAnI AtmAmAM Aya. nAma ane gotra e traNa karmone sadUbhAva hovA chatAM paNa jJAnAvaraNIya kama sadbhAva hotuM nathI. tethI ja e karmonI sAthe jJAnAvaraNIya karmane sadabhAva vikalpa batAvavAmAM Avyo che. paraMtu kevalI sivAyanA jIvomAM jJAnAvaraNIya karmanI sAthe A traNa karmone ane A traNa karmo sAthe jJAnAvaraNIya karmane paraspara saMbaMdha rahyA kare che. A rIte vedanIya, Ayu, nAma ane gAtra A cAra karmone saddabhAva hoya che tyAre jJAnAvaraNayane vikalpa sadabhAva batALe che. gautama vAmIne prazna-he bhadanta ! je jIvamAM jJAnAvaraNIya karmane sabhAva hoya che, te jIvamAM zuM aMtarAya karmane saddabhAva hoya che ? ane je jIvamAM aMtarAya karmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM jJAnAvaraNIya karmane sadbhAva hoya che? mahAvIra prabhune uttara-(caMtA risAvaLijoi gi tadeva niramA karoDad mALiyadavALa) he gautama! jevI rIte darzanAvaraNIya karmanI sAthe jJAnAvaraNIya karmane avinAbhAvI saMbadha AgaLa prakaTa karavAmAM Avyo che eja pramANe jJAnAvaraNIya ane antarAya karmone paNa avinAbhAvI saMbaMdha samaja. eTale ke je jIvamAM jJAnAvaraNIya kamane sadbhAva hoya che, te jIvamAM antarAya kamane paNa niyamathI ja sadbhAva hoya che, tathA je jIvamAM antarAya karmane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM jJAnAvaraNIya karmane paNa niyamathI ja sadbhAva hoya che. A rIte jJAnAvaraNIya karmanA anya sAta karmo sAthe sAta viklapa thAya che. have sUtrakAra darzanAvaraNIya karmanI bAkInAM cha karmo sAthe prarUpaNa kare che, tenA cha vikalapa nIce pramANe ApavAmAM AvyA che - gautama svAmIno prazna-(kahyuM ke mete ! rikSAvALa tA - jika, sarasa vedika tela rikSAvALa = ?) he bhadanta ! je jIvamAM darzanAvaraNIya karmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM vedanIya karmane paNa sadbhAva hoya che ane je jIvamAM vedanIya kamane saddabhAva hoya che, te jIvamAM zuM darzanAvaraNIya karmane paNa sadbhAva hoya che? mahAvIra prabhuno uttara-(ka nANAvaraLisvavii vaDuiM samaM bhaNiya', tahA darisaNAvara Nijja uvarimehiM chahiM kammehi sama bhANiyava ) che gautama ! jevI rIte darzanAvaraNIya Adi sAta karmonA jJAnAvaraNIya karma zrI bhagavatI sUtra : 7 197 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAthenA sadabhAva viSayaka kathana karavAmAM AvyuM che, e ja pramANe darzanAvaraNIya karmanI sAthe paNa vedanayathI atarAya paryantanA kAme nuM kathana samajavuM. A rIte darzanAvaraNIya karmanA anya cha karmo sAthenA saMbaMdha viSayaka AlAke jJAnAvaraNIya sAthenA temanA saMbaMdha viSayaka AlApa jevAja che ema samajavuM. jJAnAvaraNIya sAthenA temanA saMbaMdhanuM kathana te AgaLa ApavAmAM AvyuM che. have sUtrakAra vedanIya kamanI prarUpaNa bAkInAM pAMca karmo sAthe kare che, gautama svAmIne prazna--(sNa mAM mete ! veLass taNuM moLikA, karasa moLisarasa reNikA) he bhadanta ! je jIvamAM vedanIya karmane sadabhAva hoya che, te jIvamAM zuM mohanIya karmano paNa sadubhAva hoya che? ane je jIvamAM mehanIya karmane sadabhAva hoya che, te jIvamAM zuM vedanIya pharmano paNa sadUbhAva hoya che? bha70 mahAvIra prabhune uttara-"jo !" he gautama! e keI niyama nathI ke je jIvamAM vedanIya karmane sadbhAva hoya te jIvamAM mehanIya kamane paNa sadUbhAva ja hoya, kAraNa ke kevalI bhagavAnamAM vedanIya kamane sadbhAva te jovAmAM Ave che paNa temanAmAM mahanIya karmane sadbhAva jaNAtuM nathI. paraMtu kSINa mehavALA vItarAga sivAyanA jIvamAM vedanIya karmanI sAthe mohanIya karmane paNa saddabhAva jovAmAM Ave che. A rIte vedanIyanI sAthe mehanIya karmane sadUbhAva kayAreka hoya che ane kyAreka hete nathI. eja vAta sUtrakAre A sUtra dvArA vyakta karI che-(karaNa vejijJa tarata moLiyA sisa arija, hiya nahitha) paranta (moDaka taNa vecani' niyama sji) e niyama te jarUra che ke je AtmAmAM mehanIya karmane sadUbhAva hoya che, te AtmAmAM vedanIya kamane paNa avazya sadUbhAva hoya che. eja vAta sUtrakAre "zInamo hi venIa monIa rAti sIna jo ta ve varamati monI rAti) A paMkti dvArA spaSTa karI che. gautama svAmIne prazna-(kaa i mate ! vevaLi taraNa sAvacaM. ItyAdi) he bhadanta ! je jIvamAM vedanIya karmane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM zuM AyuSya karmane paNa sadUbhAva hoya che ? ane je jIvamAM AyuSya karmane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM zuM vedanIya kamane paNa sadbhAva hoya che? mahAvIra prabhune uttara-(ghauM pAna patta niyama) he gautama ! A banane karmone paraspara sAthe niyamathI ja saMbaMdha hoya che. kahevAnuM tAtparya e che ke je jIvamAM vedanIya karmane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM AyuSya kamane paNa avazya sabhAva hoya che ane je jIvamAM AyuSya karmane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM vedanIyane paNa avazya sadbhAva hoya che. vedanIya, Ayu, nAma ane gotra, A cAra aghAtiyA karma che. te cArene eka bIjAnI sAthe saMbaMdha hevAmAM keIpaNa bhASA (muzkelI) naDatI nathI. kevalI zrI bhagavatI sUtra : 7 198 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM aMtarAya kanA sadbhAva hAya che kharA ? ane je jIvamAM aMtarAya kamane sadUbhAva hAya che, te jIvamAM zuM vedanIya kama~nA paNa sadbhAva hoya che ? mahAvIra prabhune uttara--"noyamA ! " he gautama ! (nala vegni' tara aMtarAiyaM viya asthi, siya nathi, jassa puNa aMtarAiyaM tassa veyaNijja' niyama asthi ) je jIvamAM vedanIya karmIne sadbhAva hoya che, te jIvamAM aMtarAya kanA sadUbhAva hAya che paNa kharA ane nathI paNa hatA. jemake kevalI bhagavAnamAM veDhanIya karmInA sadbhAva hAya che pazu aMtarAya kamanA saddabhAva hAtA nathI, kAraNa ke jJAnAvaraNIya, danAvaraNIya, mehanIya ane RtarAya, e cAra ghAtiyA karmonA tA kevalImAM abhAva ja heAya che. parantu kevalI sivAyanA manuSyeAmAM vedanIya kA~nI sAthe aMtarAya kamanA paNa sad bhAva rahe che. tethI ja vedanIyanA sabhAvamAM aMtarAyanA sadbhAva vikalpe khatAbyA che. parantu evuM jarUra banI zake che ke je jIvamAM aMtarAya kA saddabhAva hAya che, te jIvamAM vedanIya kanA paNa avazya sadbhAva hAya che. have gautama svAmI meAhanIya kanA khAkInA cAra karmo sAthenA saba. ke-( gala nAM maMte ! monigna tastra hai bhaTThata ! je jIvamAM meAhanIya AyuSya karmAMnA paNa sadUbhAva hAya sadbhAva hAya che, te jIvamAM zuM dhane anulakSIne mahAvIra prabhune pUche che gAya, nanna bacatala monigna ?) kamanA sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM che? ane je jIvamAM AyuSya kramanA mAhanIya kama nA paNa sadbhAva hoya che ? mahAvIra prabhunA uttara-" goyamA ! nannu morniga satta gAya niyamA asthi, jara puNa AuyaM tarasa puNa mohaNijjaM siya atthi, siya natthi " gautama ! je jIvamAM meAhanIya kA~nA sadUbhAva hAya che, te jIvamAM AyuSya pha'nA pazu niyamathI ja sadbhAva hAya che, parantu je jIvamAM AyuSya karmAMnA sadbhAva hAya che, te jIvamAM meAhanIya kA~nA sadbhAva ja hoya che evA kAI niyama nathI. meAhanIyanA sadbhAvamAM AyuSya kamanA sadbhAva akevalI AtmAnI jema samasta jIvAmAM hAya che. parantu je jIvamAM AyuSya kanA sadbhAva hAya che, te jIvamAM mahunIyane sadbhAva vikalpe hAya che akSINa mAhavALA jIvAmAM teA Ayu ane mehanIyanA sadbhAva eka sAthe ja rahe che, parantu kSINa mehavALA jIvAmAM te kevaLa AyuSyane ja sadbhAva rahe che paNa AyuSyanI sAthe mehanIyane sadbhAva rahetA nathI mehanIya kamanI sAthe AyuSyanI jema ja nAma, geAtra ane aMtarAya, A traNene sadbhAva niyamathI ja hAya che. parantu je jIvamAM nAma, getra ane Ayukama'nA sadUbhAva hAya che. te jIvamAM meAhanIya kramanA saddabhAva hAya che paNa kharA ane nathI paNa hAtA. akSINu mehavALA jIvamAM mehanIyanI sAthe nAma, geAtra ane aMtarAya kanA sadbhAva ja rahe che. parantu kSINu mehavALA jIvamAM e traNa mAhanIya kama vinA paNa hAya che. have AyukanI sAthenA khAkInA traNa krarmonA saMbaMdha viSayaka vikalA khamatAvavAmAM Ave che. zrI bhagavatI sUtra : 7 199 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmInA prazna--( nasa nuM maMte ! AcaM tatta nAma. pucchA ) he bhaddanta ! je jIvamAM AyuSya karmInA sadbhAva hAya che, te jIvamAM zuM nAmaka nA paNa sadbhAva hoya che ? ane je jIvamAM nAmakane sadbhAva hAya che, te jItramAM zuM AyuSya kanA pazu sadbhAva hAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--" nocamA ! ro vi por` niyama, vuM jozeLa tri samaM mALiyantra ''huM gautama ! gAtraka ane nAmakarmanA avinAbhAvi sabaMdha hovAthI AyukamanA sadbhAvavALA jIvamAM gotrakama ne paNa niyamathI ja sadbhAva hAya che, ane geAtrakanA sadbhAvavALA jIvamAM AyukA pazu sAva avazya hoya che. eja pramANe AyukamanI sAthe geAtrakanA ane geAtrakamanI sAthe AyukatA paNa niyamathI ja saddabhAva hAya che. gautama svAmInA prazna--(nala naM mane ! bAcaMtakSNa aMtarA. ?) OM bhadanta ! je jIvamAM AyuSya kanA sadUbhAva heAya che, te jIvamAM zu aMtarAya kamanA paNa sadbhAva hAya che khare ? ane je jIvamAM atarAya kanA saddabhAva haiAya che, te jIvamAM zuM AyuSya karmAMnA paNa sadbhAva hAya che ? mahAvIra prabhunA uttara --( goyamA ! ballu bApaya tattva asADhyuM' siya kAsthi, siya naddhi, nakSa puLa a`tarAyaeN sala bAya nicamA) huM gautama ! je jIvamAM AyuSya karmonA sadbhAva hoya che, te jIvamAM kayAreka atarAya kanA sadbhAva hoya che ane kayAreka sadbhAva nathI paNa hAtA. kevalImAM AyukA sadbhAva hoya che paNa aMtarAya kanA saddabhAva hAtA nathI, parantu kevalI sivAyanA jIvAmAM Ayu ane a'tarAya, e banne karmanA eka sAthe sadbhAva hoya che. te kAraNe ja AyukanI sAthe a`tarAya kanA vikalpe sadbhAva kahyo che. parantu je jIvamAM aMtarAya kanA sadbhAva hoya che, te jIvamAM AyuSya kA paNa avazya sadbhAva ja hoya che. bha 79 gotama svAmIne prazna--( nANAM maMte ! gAma tala hoya, nasa aaN noya saNanAM nAma pucchA) he bhadanta ! je jIvamAM nAmakane sadbhAva hAya che, te jIvamAM zuM gretra kanA paNa sAva hAya che ? ane je jIvamAM gAtra karmInA sadbhAva hoya che, te jIvamAM zu' nAmakamane paNa sadbhAva hoya che ? mahAvIra prabhune uttara--( goyamA ! jJala naM nAma saphsa nAM niyamA hoya, kAzmAM zoca' sA niyamA nAma-Tro viC_paropara niyamA) he gautama ! je jIvamAM nAmakarmAMnA sadbhAva hAya che, te jIvamAM gAtrakanA paNa niyamathI ja sadbhAva hAya che ane je jIvamAM geAtrakama nA sadbhAva hAya che, te jIvamAM nAmakarmanA paNa avazya sadbhAva hAya che, kAraNu ke te anne karmo niyamathI ja eka bIjAnI sAthe rahenArA che. zrI bhagavatI sUtra : 7 200 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna-( raNa maMjAmaM tarapha gcha) he bhadanta ! je jIvamAM nAmakarma sabhAva hoya che, te jIvamAM zuM aMtarAya kamane paNa sadbhAva hoya che? ane je jIvamAM aMtarAya karmane sadubhAva hoya che, te jIvamAM zuM nAmakarmane paNa sadUbhAva hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-(nothamA ! jAma, taraNa tArUyaM thi, nathi, puLa saMtarArU tArA nAmaM nivamA 0i) he gautama! je jIvamAM nAmakarmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM aMtarAya karmano kayAreka sadbhAva hoya che, ane kayAreka saddabhAva nathI paNa hatA. paraMtu e jarUra niyama che ke je jIvamAM aMtarAya karmane sadbhAva hoya che, te jIvamAM nAma kamane paNa avazya sadbhAva hoya che. akevalI jImAM nAma ane gotra karmo sAthe ja rahe che, paraMtu kevalI jIvamAM nAmakarmane te sadUbhAva hoya che paNa aMtarAya karmane sadabhAva hetuM nathI. te mATe ja nAmakarma sAthe aMtarAya karmane vikalpa sadbhAva kahevAmAM Avyo che. gautama svAmIne prazna-( ra aaN maMte! caM ta iMtarAThya puchI). he bhadanta ! je jIvamAM gotrakamane sadbhAva hoya che, te jIvamAM zuM aMtarAya kamane paNa sadUbhAva hoya che ? ane he bhadanta ! je jIvamAM aMtarAyakarmane sadUbhAva hoya che, te jIvamAM zuM gotrakamane paNa sadubhAva hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA ! he gautama! (karaNa of northa taraNa sArU uttara sthi, siya ci) e keI niyama nathI ke gotrakarmanA sadabhAvamAM antarAya karmane paNa sadabhAva ja che joIe. kAraNa ke gotrakamane sadabhAva hoya tyAre aMtarAya kamane sadabhAva kyAreka hoya che ane kayAreka nathI paNa hote. paraMtu e niyama te avazya che ke jyAre jIvamAM aMtarAya kamane sadabhAva hoya che, tyAre getramane paNa avazya sadabhAva hoya che. akevalI mAM A banne karmone eka sAthe saddabhAva hoya che, para kevalImAM getrakamane sadabhAva hovA chatAM aMtarAya kamano abhAva ja hoya che. te kAraNe gotrakamanI sAthe aMtarAya kamane vikalpa samAva kahe. vAmAM AvyuM che. A rIte AThe karmonA vikalpanI apekSAe tathA niyamathI je 28 vikalapa thAya che tenuM pratipAdana ahIM pUruM thAya che. jJAnAvaraNIyanA 7, darzanAvaraNIyanA 6, vedanIyanA 5, mehanIyana 4, AyunA 3, nAmanA 2 ane gotrane 1 vikalpa maLIne kula 28 vikalpanuM ahIM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. je satra 7 ! zrI bhagavatI sUtra : 7 201 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvAdiko ke pudgala pudgalI kA vicAra jIvanI pulAdi vaktavyatA- "vIve naM re! hiMda cho ? ?ItyAdi. sUtrArtha -(nIve i mate ! onii? mche ?) he bhadanta ! jIva pudgalI che ke pudgala che ? (joyA!) he gautama ! (vIve pAchI vi. vAre utta) jIva pulI paNa che ane pudrava paNa che. (je La maMte ! gvaM sudArU ve ojAI vi, go che ??) he bhadanta ! Apa zA kAraNe. evuM kahe che ke jIva patalI paNa che ane pula paNa che? (joyA !) he gautama ! (jo nA nAma chaof chatI, raMTI, ghare ghaDI, paDI, kareNaM karI, evAmeva goyamA ! jIve vi soI diya pakkhidiya, ghANe diya. jibhidiya, phAsi diyAI paDucca poggalI, jIvaM paDucca poggale, se teNaTreNa kocamA ! vaM purU nIre potAno ri pona vi ) jema kaI chatradhArIne chatrI, daMDadhArIne daMDI, ghaTadhArIne ghaTI, paTavALAne paTI ane karavALAne karI kahevAmAM Ave che, e ja pramANe zrotrendriya, cakSuIndriya, ghrANendriya, jIhuvAindriya ane sparzendriyanI apekSAe pulI kahevAya che tathA jIvanI apekSAe padmala kahevAya che. he gautama ! te kAraNa meM evuM kahyuM che ke jIva patalI paNa che ane pudgala paNa che. (nerU i maMte ! " , gon?) he bhadanta ! nAraka jIva zuM putalI che ke pula che ? ( reva-nAva mAMf-navaraM phevicAruM taNa tarU ra mALiyA ) he gautama! A viSayamAM jIvanA jevuM ja kathana samajavuM. eja prakAranuM kathana vamAnika parya. tanA viSe paNa samajavuM. paraMtu je jIvane jeTalI indriye hoya. te jIvanI teTalI Indriya kahevI joIe. (fe i mate ! dipokArI, che?) he bhadanta ! siddha zuM putalI che ke pula che? (noramA !) he gautama! zrI bhagavatI sUtra : 7 202 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (no poLaDhI, pompale) siddha pulI nathI paNa pudgala che. ( se cenaTrena male ! va' suparU, nAva ponGe ? ) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kaheA che ke siddha pudgalI nathI paNa pudgala che? ( noyamA ! chatra vaDuca-le seLaDheLa noyamA ! va' vruSNarU siddhe to poLo, vALaGe) he gautama! jIvanI apekSAe siddha pudgala che. he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke siddha pudgalI nathI paNa pudgala che. ( seva' mate! seva' mate ! tti) he bhadanta ! Ape je kahyuM te sarvathA satya che. he bhadanta ! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyu te sarvathA satya ja che. A pramANe kahIne vaDhaNuA namaskAra karIne gautama svAmI peAtAne sthAne besI gayA. TIkA pUrvokta karma pudgalAtmaka hovAthI pudgalanA adhikAranI apekSA e sUtrakAre ahIM tenI vaktavyatAnuM nIce pramANe pratipAdana karyuM che-- gautama ravAmInA prazna--( nIcenuM mate !' vAhI, zeDhe ?) huM bhavrutta ! jIva zu` pudgalI che ke pudgala che ? tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che-" goyamA ! '' he gautama ! ( nIve vaLI vivAhe vi) jIvane pudgalI paNa kahI zakAya che ane pudgala paNa kahI zakAya che. kahevAnuM tAtpaya e che ke jemAM pudgala hoya te pudgalI ane je pUraNa ane galananA svabhAvavALu hoya -anaMtaguNI hAnivRddhivALuM hoya--te pudgala che. gautama svAmInA prazna--( se DheLa mate ! va tunnara nIvege zahI vi, zeDhe vi?) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahA che ke jIvane pudgalI paNa kahI zakAya che ane pudgala paNa kahI zakAya che? mahAvIra prabhunA uttara--"senA sAmaritteLa chattI, keLa tUTI, ghaDe La vI, keLavI, vArenI" huM gotama ! jema chaMtranA saMkha dhathI kAI vyaktine chatrI kahevAya che, daMDanA sabadhathI daDI kahevAya che, ghaTa (ghaDA) nA saMbaMdhathI ghaTI ( ghaDI) kahevAya che, paTa ( vastra) nA sa`kha'dhathI paTI kahevAya che ane kara (hAtha) nA saMbaMdhathI karI ( hAthavALA ) kahevAya che, " vAmela cha T kahe che-" zaucamA ! " he gautama ! ( lIve vANIvivAre vi) jIvane pudgalI paNa kahI zakAya che ane pudgala paNa kahI zakAya che. kahevAnuM tAtpa e che ke jemAM pudgala hAya te pudgalI ane je pUraNa ane galananA svabhAvavALu hoya-ana taguNI hAnivRddhivALuM hoya te pudgala che. gautama svAmInA prazna--( seveLaDheLa mate ! va' puruSa-nIne poDhI vi, tenaGevi?) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahA che ke jIvane pudgalI paNa kahI zakAya che ane pudgala paNa kahI zakAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--se nA nAmaC itteLa chattI, DheLa rUDhI, vaDheLa TI, keLa paDI, varanI "huM gotama ! jema chaMtranA sa MbaMdhathI krAI vyaktine chatrI kahevAya che, daMDanA saMbadhathI daDI kahevAya che, ghaTa (ghaDA) nA saMbaMdhathI ghaTI ( ghaDI) kahevAya che, paTa ( vastra) nA sabadhathI paTI kahevAya che ane kara (hAtha) nA saMbaMdhathI karI ( hAthavALA ) kahevAya che, " vAmela cha zrI bhagavatI sUtra : 7 203 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eja pramANe "nave vi" jIva paNa ( rogi jivaMrica, tri, nirikha vica, siMyiAruM ghaTI lIva ghaTTara vorA ) he gautama ! zrotrendriyarUpa, cakSuIdriyarUpa, dhrANendriyarUpa, jihuvA IndriyarUpa ane sparzendriya rUpa pulavALe hevAne kAraNe pudgalI kahevAya che. ane jIvanI apekSAe tene pularUpa paNa kahI zakAya che. kAraNa ke "pula" evI saMjJA jIvanI che. jIvane " pudgala' evI saMjJA ApavAnuM kAraNa e che ke temAM apekSAkRta (amuka apekSAe) pUraNa galanatA-guNomAM hAnivRddhi thatI rahe che. " te te jogamA ! surA nI pokArI vi, vAre vi) he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke jIvane pudgalI paNa kahI zakAya che ane pudrala paNa kahI zakAya che. IndriyAdikanI apekSAe te pulI kahevAya che ane jIvanI apekSAe te pudgala kahevAya che. gautama svAmIne prazna-(mate ! vi vANI, vo ?) he bhadanta! nArakane putalI kahevAya che ke pula kahevAya che? mahAvIra prabhune uttara-(gvaveva, i nAva mALA, nAra raNa mg phuriyA taraNa tava mALiyadavADuM) he gautama! samuccaya jIvanI jema nArakane paNa pitAnI pAMca indriyonI apekSAe "putalI" kahI zakAya che, ane pitAnA jIvanI apekSAe tene "pula" kahI zakAya che. e ja pramANe pRthvIkAyika Adi ekendriya, vikalendriya, paMcendriya tiyaca, manuSya, bhavana pati, vanavyantara, tiSika ane vaimAnika jIvane paNa IndriyenI apekSAe pudgalI ane pitAnI apekSAe (jIvanI apekSAe) "pudgala" kahI zakAya che. paraMtu samasta ane pAMca indriye hotI nathI. tethI badhA jIne pAMca IndriyanI apekSAe pudgalI kahevA joIe nahIM, paNa jene jeTalI Indriye hoya teTalI indriyanI apekSAe temane pudgalI kahevA joIe. gautama svAmIne prazna-(siddhaof ! jiM vAra, ?) he. bhadanta ! siddha jIvane putalI kahI zakAya ke pudgala kahI zakAya ? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA ! " he gautama ! " no pachI , jo siddha jIvane pudgalI kahI zakAya nahI, paNa pudgala kahI zakAya che. temane putalI nahIM kahevAnuM kAraNa e che ke temanAmAM paulika Indriyane saddabhAva hotuM nathI. tathA siddha jIva paNa pula saMjJAvALe che, te kAraNe svajIvApekSAe tene pudgala kahI zakAya che. eja vAta sUtrakAra gautama svAmInA prazna ane mahAvIra prabhunA uttara dvArA prakaTa kare che - gautama svAmIne prazna--(se jenAM mate ! gujara6 nAva po ) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke siddha pulI nathI, pula che? zrI bhagavatI sUtra : 7 204 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-! " he gautama ! "lIva ghaNu" jIvanI apekSAe siddhine pula kahI zakAya che. temane pudgalI kahI zakAya nahIM kAraNa ke "pudgalI " kahevA mATe je Indriyone sadabhAva have joIe, te Idra temane hotI nathI. (se teLaLa LocamA ! ghaa jra, siddha no pAchI vAje) he gautama ! te kAraNe meM siddhane pulI kahela nathI paNa pula kahela che. have A uddezakane upasaMhAra karatAM gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta mAnIne kahe che ke-"sevaM kaMse ! re maMte! ri" he bhadata ! Apa sAcuM ja kahe che. he bhadanta ! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM che te sarvathA satya che. A pramANe kahIne zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNuM namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA. . 8 jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta bhagavatI sUtranI prameyacadrikA vyAkhyAnA AThamAM zatakane dazame udezaka samAsa 8-10mAM jabUdIpa svarUpakA nirUpaNa navamAM zatakane prAraMbha pahele uddezaka navamAM zatakamAM je viSayanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che tenuM sUcana karatI gAthA nIce pramANe che-"naMdurI ' ityAdi A navamAM zatakamAM nIce pramANe 34 uddezakenuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che-(1) budvIpa, (2) tiSka (3 thI 30 ) antaradvIpa, (31) a ccA , (32) gAMgeya, (33) kuMDagrAma ane (34) puruSa. TIkArya-AThamAM zatakamAM aneka padArthonuM nirUpaNa karIne have sUtrakAra navamAM zatakane prAraMbha kare che. A zatakamAM paNa eja padArthonI sUtrakAre bIjI rIte prarUpaNuM karI che. A navamAM zatakanA 34 uddezake che. e urezakomAM je je viSayanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, te te viSayane zrI bhagavatI sUtra : 7 205 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "lavarI >> padathI zarU thatI gAthA dvArA prakaTa karavAmAM Avela che. A zatakanA pahelA uddezakamAM jabUdvIpa viSenI vakta yatAnuM pratipAdana karAyuM che. bIjA uddezakamAM jyotiSikanI vaktavyatAnuM kathana karyuM che. trIjAthI zarU karIne trIsamAM uddezaka sudhInA 28 uddezakamAM antaradvIpanI vaktavyatAnuM kathana thayuM che, ekatrIsamAM " asoccA" nAmanA uddezakamAM "zravaNa karyA vinA paNa ghamane prApta karI zake che," vagere vAtanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. batrIsamAM uddezakamAM gAMgeya nAmanA aNagAre pUchelA praznonA uttara ApavAmAM AvyA che. tetrIsamAM uddezakamAM brAhmaNakuMDa grAmanI vAta karI che tathA cetrIsamAM uddezakamAM manuSyane mAranAra viSe kahevAmAM AvyuM che. jabUdvIpanI vaktavyatAtef #ANeoi te sama " ItyAdi- sUtrArtha -"te zALa' te saf " te kALe ane te samaye (paDhiA nA nathI hota) mithilA nAme nagarI hatI. (aurgo) tenuM varNana caMpA nagarInA varNana pramANe samajavuM. (manima re) tyAM mANibhadra nAme caitya hatuM. (vALa go) tenuM varNana pUrNabhadra caityanA varNana pramANe samajavuM. (sAbI samoDhe) tyAM bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA. (paritA riyA ) temanA darzana karavAne mATe pariSada nIkaLI (kAva mA jo ne pajjuvAsamANe evaM vayAsI-kahiNa bhate ! jabuddI ve dIve ? kiM saMThie NaM bhate ! =Ive sIve?) pariSada vikharAI gayA pachI bhagavAna gautame mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne vinayapUrvaka A pramANe pUchayuM-he bhadata ! jambudvIpa nAmane dvIpa kayAM AveluM che? tene AkAra ke che? (eva jaMbuddovapannattI bhANiyavvA jAva evAmeva sapuvAvareNaM jabuddIve dIve cohasaM salilAsayasahassA chappannaM ca sahassA bhavatIti makkhAyA seva bhate ! seva mete ! utta) he gautama ! A viSayanuM "jabUdvIpa prajJaptimAM " jevuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che tevuM pratipAdana ahIM paNa samajI levuM. "cauda lAkha chappana hajAra nadIo pUrva-pazcimamAM che," ahIM sudhI sUtrapATha grahaNa kare. gautama svAmI kahe che ke "he bhadanta ! ApanI vAta kharI che. he bhadanta ! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che. " A pramANe kahIne vaMdaNA namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA. TIkAtha-sUtrakAre A sUtramAM jaMbudvIpanI vaktavyatAnuM pratipAdana karyuM che. "te jAjeoi teoi tamagf" A avasarpiNInA cothA ArAmAM jyAre mahAvIra svAmI vicAratA hatA te samaye " miDhiA nAmuM na hoya mithilA nAmanI eka nagarI hatI. "Tomyo" aupapAtika sUtramAM jevuM zrI bhagavatI sUtra : 7 206 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMpA nagarInuM varNana karyuM che, evuM ja tenuM varNana samajavuM. "mAma 2gg" tyAM maNibhadra nAme citya (yakSAyatana) hatuM. "vAgoaupAtika sUtramAM jevuM pUrNabhadra cautyanuM varNana karyuM che, evuM ja tenuM varNana samajavuM. sAthI moDhe" tyAM mahAvIra svAmI padhAryA. samavasaraNanuM varNana paNa papAtika sUtranI mArA dvArA lakhAyelI pIyUSavaSiNI TIkAmAM 23 thI 27 sudhInA sUtromAM ApyA pramANe samajavuM. "parikSA niyAmAM bhagavAnane vaMdaNA namaskAra karavA mATe tyAMnI janatA ( pariSada ) tyAM AvI. vaNA namaskAra karIne tathA dharmopadeza sAMbhaLIne pariSada vikharAI gaI. tyAra bAda trividha paryuM pAsanApUrvaka paryuM pAsanA karIne gautama svAmIe mahAvIra prabhune A pramANe pUchayuM-( phiLa mare ! jdore re ? jiM saMkig La maM! fpurI vIre?) he bhadanta ! jambudvIpa nAmane dvIpa kayA pradezamAM Avela che ? he bhadanta ! jaMbudvIpane AkAra ke che? mahAvIra prabhune uttara-(vAM gaMdo unnatI mAnavavA, nAva pavAra mapuvAvareNa jaMbuddIve dIve codassa salilAsayasahassA chappanna ca sahasA bhvlItimattAvA" he gautama ! A viSayanuM samasta kathana jabUdvIpa prajJaptimAM kahyA pramANe samajavuM. jaMbudvIpa prajJaptinuM "jaMbudvIpamAM pUrva pazcime cauda lAkha chappana hajAra nadIo vahe che, " ahIM sudhInuM kathana grahaNa karavuM joIe. A kathanane pUrva pATha tyAM nIce pramANe Apyo che( je mArA naM' mate ! #gdIve dIve ? kimAgArabhAvapaDoyAre Na' bhate! jabuhove dIve paNNatte ? goyamA! ayaM NaM jaMbuddIve dAve savvadIvasamuhANaM sambhaMtarae, savvakhuDAe, bahe, tilla pUyasaMThANasaMThie paTTe, rahacakavAlasaMThANasaMThie baTTe, pukkharakaNiyA saMThANa saMThie vaTe, paDipuNNacaMdasaThANasaMThie paNNatta, egaM joyaNasayasahassaM AyAma viddhame) ItyAdi. A sUtrapAThane bhAvArtha nIce pramANe che- gautama svAmIne prazna-"he bhadanta ! jambudvIpa nAmane dvIpa keTale moTo che? tene AkAra ke che? mahAvIra prabhune uttara-he gautama ! A jabaDhopano vistAra eka lAkha janane che. A dvIpa samasta dvIpa ane samudronI vacce AveluM che. bIjA dvIpa karatAM te nAno che. tene AkAra goLa thALInA je che. temAM 6 kulAcala parvata ane bharatAdi sAta kSetra che. tenI vacce eka lAkha jananI UMcAIvALe sumeru parvata che. gaMgA, siMdhu vagere 1459000 nadIe temAM vahe che." te 14pa600 nadIono hisAba nIce pramANe samaja bharata kSetramAM gaMgA ane siMdhu, A be nadIo vahe che. erAvata kSetramAM raktA ane raktavatI, A be nadIo vahe che. A pratyeka nadIne maLanArI, zrI bhagavatI sUtra : 7 207 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14, 14 hajAra zAkhAo che. A cAre nadIonI sAthe saMgama pAmatI kula pa6000 nadIo che. haimavata kSetramAM rohita ane hitAMzA nAmanI be mukhya nadIo che hairaNyavata kSetramAM suvarNakUlA ane rUdhyakUlA nAmanI be mukhya nadIo che. A banne kSetranI cAra mukhya nadIone 28, 28 hajAra nadIo maLe che. A rIte temanI parivAra nadIonI kula saMkhyA 112000 thAya che. harivarSa kSetramAM hari ane harikAntA, ramyaka varSamAM narakAntA ane nArIkAntA nadIe mukhya che. te darekanI parivAra nadIonI saMkhyA 56-56 hajAra che. mahAvideha kSetramAM sItA ane sItAdA nAmanI mukhya nadIo vahe che. te darekanI parivAra nadIo (zAkhA) nI saMkhyA 532000 che A dareka kSetranI je babbe nadIo kahI che temAMnI pahelI nadI pUrva samudrane maLe che ane bIjI nadI pazcima samudrane maLe che. A rIte jaMbadvIpanI nadIonI kula saMkhyA 1456000 thaI jAya che. jambudvIpa prajJaptinA jaMbudvIpanA varNa nanuM kathana ahIM sudhI grahaNa karavuM joIe. "sevaM aMte ! vaeN maMte! ri" mahAvIra prabhunA vacanane pramANabhUta mAnIne gautama svAmI temane kahe che ke he bhadanta ! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che. he bhadanta ! ApanI vAta sarvathA satya che. A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne teo potAne sthAne besI gayA. te 1 che zrI jainAcArya jainanadharma divAkara pUjya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta bhagavatIsUtra " nI prameyacandrikA vyAkhyAne navamA zatakane pahele uddezaka samApta jambudvIpameM candrasUryAdi jyotiSka kA kathana navamAM zatakano bIjo uddezakaA navamAM zatakanA bIjA uddezakamAM pratipAdita viSayanuM saMkSipta vivaraNa jabUdvIpamAM, lavaNa samudramAM, dhAtakI khaMDamAM, kAleda samudramAM, puSkaradvIpamAM, Abhyantara puSkarArdhamAM ane puSkaroda samudramAM candraprakAza viSayaka vaktavyatA. jabUdvIpamAM candrAdi tiSka saMbaMdhI vaktavyatA- "sAtti kAra patra vANI" ItyAdi- sUtrArtha-(rASei kavi ' vacAtI) "rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryA, A kathanathI zarU karIne gautama svAmIe temane A pramANe zrI bhagavatI sUtra : 7 208 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUchayuM, " ahIM sudhInuM pUrvokta kathana ahIM grahaNa karavuM. (gudIre mane ! vI devA jaMga mAriMtu vA, mANeti jJA, jumArirasaMti vA) he bhadanta! jabUdvIpamAM keTalA candramAM prakAzatA hatA, keTalA candramAM prakAze che ane keTalA prakAzaze ? (gvaM nA navAmivme jAva u = sayA tela vahu bhave mahasmAI, nava ya sayA pannAsA tArAgaNakoDikIDINaM / 61 // sobha, somag, rofmaMti, romiyaMti) he gautama! A viSayane anulakSIne jIvAbhigama sUtramAM je kathana karavAmAM AvyuM che te kathana ahIM grahaNa karavuM. eka lAkha tetrIsa hajAra navaso pacAsa keDIkeDI tArAono samUha tyAM bhUtakALamAM zobhate hane, vartamAnamAM zobhe che ane bhaviSyamAM paNa zobhaze."ahIM sudhInuM jIvAbhigama sUtranuM kathana ahIM grahaNa karavAmAM AvyuM che, ema samajavuM. TIkArtha -pahelA uddezakamAM ja bUdvIpanuM varNana karavAmAM AvyuM che. have sUtrakAra jabUdvIpa vageremAM prakAza ApanArA tiSikenI vaktavyatAnuM A uddezakamAM pratipAdana kare che-(AcA jJAna paraM pANI) rAjagRha nagaramAM mahAvIra svAmI padhAryA. temanAM darzana karavA mATe pariSada nIkaLI. temanAM darzana karIne tathA temane vaMdaNuM namaskAra karIne tathA dharmopadeza sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI. tyArabAda mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne bane hAtha joDIne gautama svAmIe vinayapUrvaka A pramANe prazna pUcha-( =hIveNaM bhaMte ! dIve kevaiyA caMdA pabhAsisu vA, pabhAseti vA, pabhAsissaMti vA 1) he bhadanta ! jambudvIpa nAmanA dvIpamAM bhUtakALamAM keTalA candra prakAzatA hatA, vartamAnamAM keTalA candra prakAze che, ane bhaviSyamAM keTalA cadra prakAzaze? mahAvIra prabhune uttara-(ghava gaThThA norAmAme jAva giaaN ja racArja tettIsaM khalu bhave sahassAI nava ya sayA pannAsA tArAgaNa koDikoDINaM). gautama! jIvAbhigama sUtramAM tiSike viSayaka jevI vaktavyatA kahevAmAM AvI che. evI ja vaktavyatA ahIM paNa samajI levI. tyAM A viSayane anulakSIne A pramANe kahyuM che " ( kevaiyA caMdA pabhAsisu vA, pabhAsiti vA, pabhAsissaMti vA ? kevaiyA sUriyA tasuivA, tavati vA, tavissaMti vA ? kevaiyA nakkhattA joI joiMsuvA joiMti vA, joissaMti vA ? kevaiyA mahaggahA cAra cariMsu vA, carati vA, carisaMti vA 1 kevaiyAo tArAgaNa koDAkoDIo sohaM sohiMsu, sohati vA, sohi saMti vA 1 goyamA ! jabuddove dIve do caMdA pabhAsisuvA, pabhAsiti vA, pabhA. sirasaMti vA, do sUriyA tavisu vA, tavati vA, tavissaMti vA, chappannaM nakkhattA jogaM joiMsu vA, joiti vA, joissaMti vA, chAvattara gahasayaM cAra carisuvA, variMti thA, variati vA) A sUtrapAThane bhAvArtha nIce pramANe che - gautama svAmIne prazna-"he bhadanta ! A jambudvIpa nAmanA dvIpamAM pahelAM keTalA candramA camakatA hatA. hAlamAM keTalA candramAM camake che ane bhaviSyamAM keTalA candramAM camakaze ? keTalA sUrya ahIM pahelAM prakAzatA zrI bhagavatI sUtra : 7 209 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatA, vartamAnakALamAM prakAze che ane bhaviSyamAM prakAzaze ? keTalAM nakSatra ahIM caLakatAM hatAM, caLake che ane caLakaze?" vagere mahAvIra prabhune uttara-"he gautama ! A jaMbudvIpamAM bhUtakALamAM be candramAM prakAzatA hatA, vartamAnamAM paNa prakAze che ane bhaviSyamAM paNa prakAsaze. eja pramANe ahIM be sUrya tapatA hatA, tape che ane tapaze. " vagere sUtrapATha ahIM grahaNa karAve che. A viSayane spaSTa karavA mATe jIvAbhigama sUtrane kayAM sudhI pATha grahaNa karI te get sacarara terI" vagere sUtrapATha dvArA batAvyuM che-eTale ke candrAdi tiSka viSayaka vaktavyatA chavAbhigama sUtramAM ahIM sudhInA sUtrapATha dvArA prakaTa karavAmAM AvI che. tArAgaNAnI saMkhyA eka lAkha tetrIsa hajAra navase pacAsa (133950) karoDAkoDa che. te sUi 1 che lavaNasamudramAM jyotiSka vaktavyatA- "DhavaLeSe mane ! samure jevaphA raMTa vamaviMdu vA?" ItyAdi. suvArtha-(4Le maMte! hare devattA ghA mAliMdu vA, mAkiMti cA, maNirati vA?) he bhadanta ! lavaNa samudramAM keTalA candramAM prakAzatA hatA, keTalA candramAM prakAze che ane keTalA candramAM prakAzaze ?" (us vIvAmijIne jJAva tALo ! dhAcalo, zAstro, purNa kare, zanitrpukkhddhe maNuskhette eesu samvesu jIvAbhigame jAva ega sasIparivAro tArAhIzorIf) he gautama! A viSayane anulakSIne jIvAbhigama sUtramAM je pramANe kahevAmAM AvyuM che, te pramANe ahIM paNa samasta kathana samajavuM. tyAM tArAe paryantanA viSayamAM je kathana karavAmAM AvyuM che te kathana ahIM paNa grahaNa karavuM. dhAtakIkhaMDa, kAledadhi, puSkaravara dvIpa, Abhya. ntara puSkarAI ane manuSyakSetra saMbaMdhI kathana paNa jIvAbhigama sUtramAM kahyA pramANe samajavuM. "eka candrane parivAra kaTAkoTi tArAgaNa che," A sUtrapATha sudhInuM kathana grahaNa karavuM. (puvA mate ! ramure jevA zaMkA mAriMtu vA, amAraMti vA, mArirasaMti vA?) he bhadanta ! puSkarAI samudramAM keTalA candramAM prakAzatA hatA? keTalA vartamAnamAM prakAze che? ane keTalA bhaviSyamAM prakAzaze ? (ga gheluM lIvaramude, korUriyAmAM mALicava vAva sayaMbharamaNe jAva sobhaM somisu vA, sobhiti vA, sobhissaMti vA-seva' bha'te! te mare! ri) he gautama ! jIvAbhigama sUtramAM kahyA pramANe samasta dvIpa ane samudromAM candrAdi tiSikenI vaktavyatA samajavI. " svayaMbhUramaNamAM zrI bhagavatI sUtra : 7 210 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tee zeAbhatA hatA, zAle che ane zelo. ' A kathana pantanuM samasta kathana ahI. grahaNu karavu joie. he bhadanta ! ApanI vAta sAcI che. huM bhadanta ! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM... te sathA satya che. A pramANe kahIne prabhune vaMdaNA namaskAra karIne gautama svAmI temane sthAne besI gayA. TIkA jaye tiSikAnA adhikAra cAlI rahyo hovAthI sUtrakAre latraNa samudra vageremAM candrAdi jyotiSikAnI vaktavyatAnuM A sUtra dvArA kathana karyuM che. gautama svAmIne prazna -( jIvaLeLa mate ! samudde je cA cA vamasi 3 vA, mAtti'ti vA, mAsieti vA ? ) he bhadanta ! lavaNu samudramAM bhUtakALamAM keTalA candramA prakAzatA hatA ? vartamAnamAM keTalA candramA prakAze che ? bhavi jyamAM keTalA candramA prakAzaze ? mahAvIra prabhunA uttara-( NaM jJAnIvAmittame ) hai gautama ! jIvA bhigama sUtramAM lavaNu samudrAtikAmAM candrAdi AtiSika viSayaka jevI vatu. vyatA karavAmAM AvI che evI ja vaktavyatA ahIM paNa thavI joie. A viSayane anulakSIne tyAM nIce pramANe kahyuM che-( jevacA thatA maNi'yu tyA rU, levA tUriyAtatri'nuM nA rU.) ItyAdi. " he bhadanta ! lavaNu samudramAM keTalA candramA prakAzatA hatA ? keTalA prakAze che? keTalA prakAzaze ? tathA tyAM keTalA sUrya tapatA hatA ? vamAnamAM keTalA sUrya tape che ? ane bhaviSyamAM keTalA sUrya tapaze ? " vagere. bArasottara' nakkha mahAvIra prabhunA uttara" toyamA ! " he gautama ! ( rumaLAM samudde cattAra caMdA pabhAsisuvA 3, cattAri sUriyA tavisu vA 3, jogaM josuvA 3, tinni bAvannA mahaggahasayA cora cariMsu vA 3, dona vayasahassA sattaTThi ca sahasmA nava sayA tArAgaNa koDI koDINaM sohaM khohi sutrA 3 ) ityAdi. lavaNu samudramAM bhUtakALamAM cAra candramA prakAzatA hatA, vartamAnamAM eTalA ja candramA prakAze che ane bhaviSyamAM paNa tyAM eTalA ja candramA prakAzaze. eja pramANe tyAM cAra sUrya pahelAM tapatA hatA. hAlamAM tape che ane bhaviSyamAM paNa tapaze. tyAM 112 nakSatrA bhUtakALamAM peAtAne prakAza ApatA hatA, vartamAnamAM paNa eTalA ja nakSatra tyAM prakAza Ape che ane bhaviSyamAM paNa eTalA ja nakSatrA tyAM peAtAneA prakAza ApatA raheze. bhUta. kALamAM tyAM 352 mahAgrahApAtAnI cAla cAlatA hatA, vata mAnamAM paNa eTalA ja mahAgraheA tyAM peAtAnI cAla cAle che, ane bhaviSyamAM pazu eTalA ja mahAgraheA tyAM peAtAnI cAla cAlatA raheze. 267900 tArAgaNAnI kATAkATa bhUtakALamAM tyAM peAtAnI zeAbhA batAvatI hatI, vatamAnamAM paNa te tyAM pAtAnI zAbhA batAve che ane bhaviSyamAM paNa tee temanI zezabhA batAvatA haze ahIM chatrAbhigama sUtrane pATha kayAM sudhI grahaNa karavAnA che te dra nAva tArIkho " A sUtrAMza dvArA vyakta thayela che. eTale ke aDI tA Ae paryantanuM kathana grahaNa karavAnuM kahevAmAM Avyu che. have sUtrakAra dhAtakIkha'DamAM candrAddhi sabadhI prakAza vaktavyatA prakaTa karavA mATe kahe che ke zrI bhagavatI sUtra : 7 211 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( ghAyaDe, kAlode, pukharavare, abhitarapukkharaddhamaNussakhette eesu savvesu jahA jIvAbhigame jAva haLa samI vAro tArAvaLajo joToLa) dhAtakIkhaMDa, kAleAda, puSkaravara, Abhyantara puSkarA ane manuSyakSetra, A pAMca sthAnAmAM jIvAbhigama sUtramAM kahyA pramANe ja candrAdinA prakAzanI vaktavyatA samajavI. tyAM te vaktavyatA nIce pramANe kahI che-- ( dhAyaIsaMDe NaM bhaMte ! dIve kevaiyA caMga pabhAsisu vA 3, kevaiyA sUriyA sani pu thA rU.) ityAdi hai bhadanta ! dhAtakIkhaMDa dvIpamAM keTalA cadramA prakA zatA hatA ? keTalA cakramA prakAze che ? ane keTalA caMdramA prakAzatA raheze ? eja pramANe sUnA prakAza viSenI vaktavyatA viSayaka prazno paNa samajavA. mahAvIra prabhunA uttara-dhAtakIkhaMDamAM 12 sUrya ane 12 caMdramA bhUtakALamAM prakAzatA hatA, vartamAnamAM prakAze che ane bhaviSyamAM paNa prakAzaze, 75 ( evaM caDavIsaM sakhiraSiNo nakkhatta sayA ya tinni chattIsA, egaM ca gaha saharasaM chappanna thAyaEDe) A rIte dhAtakIkhaMDamAM 12 caMdra ane 12 sUrya maLIne temanI sakhyA 24 thAya che. tyAM 336 nakSatra ane 1056 graheA che. tathA tyAM tArAgaNeAnI sa`khyA avasayahassA tinni saharasAI, dhAyaisaMDe dIve sArAbajodijoDInuM soDhuM sogi vA 2) 803700 kATAkATI che. 66 gautama svAmInA prazna--( Ahoy mate ! samudde kSetrathA caMdrA pamAsi'pu nA ) ItyAdi prazno. he bhadanta ! kAleAda samudramAM keTalA cadra ane sUrya AdikAe bhUtakALamAM peAtAnA prakAza AkhyA che, vata mAnamAM Ape che ane bhaviSyamAM paNa ApatAM raheze ? 46 ,, mahAvIra prabhunA uttara--( poyamAM ! vAcAausa cA ) ityAdi ko sodhi'mu vA rU " ityAdi--he gautama ! kAleAda samudramAM 42 caMdramA ane 42 sUrya bhUtakALamAM prakAzatA hatA, vartamAnamAM prakAze che ane bhaviSyamAM paNu prakAzatA haze. tyAM traNa hajAra chase chantu (3696) graho che, 1176 nakSatra che. ane aThThAvIsa lAkha mAra hajAra navase pacAsa kaTAkeTa tArAgaNu che. gautama svAmIne prazna-( puttaravaratIveLa mate ! phIve jaivacA ) ityAdi OM bhadanta ! puSkaravara dvIpamAM keTalA caMdramA ane sUryAdi bhUtakALamAM prA zatA hatA, vartamAnamAM prakAze che ane bhaviSyamAM prakAzaze ? mahAvIra prabhunA uttara-' joyAnuM carca " ItyAdi. he gautama ! puSkaravara dvIpamAM 144 caMdramA ane 144 sUrya bhUtakALamAM prakAzatA hatA, vartamAnamAM prakAze che ane bhaviSyamAM paNa prakAzaze. tyAM 12672 grahI ane 4032 nakSatra che. tyAM tArAgaNeAnI sakhyA 9644400 kATAkoTi pramANu che. ahI' je puSkaravara dvIpamAM caMdra ane sUryanA bhramaNanI vAta karI che te puSkaradvIpanA AbhyantarAvartI cadra ane sUryaMnI apekSAe kahI che. eja vAta sUtrakAra AgaLa prakaTa karavAnA che. zrI bhagavatI sUtra : 7 212 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautamasvAmIne prazna(dita pusaLe maMte ! devarUA 1 vmAjiMtu vA) he bhadata ! Abhyantara puSkarArdhamAM keTalA caMdramAM prakAzatA hatA ? vartamAnamAM keTalA caMdramAM prakAze che ? ane bhaviSyamAM keTalA caMdramAM prakAzaze? eja pramANe sUrya vagerenA viSayamAM paNa traNe kALa saMbaMdhI prazno samajavA. mahAvIra prabhune uttara-"noramA !" he gautama ! "ghAvattari saMtA" ItyAdi. "to huM rohiM, vA rU" Abhyantara puSkarArdhamAM 72 caMdramAe tathA 72 sUryo traNe kALamAM prakAza Adi ApavAnuM kArya karyA kare che. temAM 6336 grahe, 2016 nakSatra ane 4822200 kaTAkoTi tArAgaNa che. gautamasvAmIne prazna-(mage of mate ! vA vaMTA mAriMtu vA) he bhadanta ! manuSyalakamAM keTalA caMdramA ane sUryAdi ke prakAzatA hatA, vartamAnamAM prakAze che ane bhaviSyamAM prakAzaze? mahAvIra prabhune uttara-"pattI " ItyAdi. "po rohiM thA " he gautama! manuSyalokamAM-aDhI dvIpamAM 132 caMdra ane 132 sUrya traNe kALamAM prakAza Adi ApavAnuM kArya karyA kare che. tyAM 11616 graha, 366 nakSatra ane 8840700 kaTAkarTi tArAgaNa bhUtakALamAM cama katA hatA, vartamAnamAM camake che ane bhaviSyamAM paNa camakatA raheze. uparyukta sAte sthAnamAM caMdramA, sUryo, graho, nakSatra ane tArAgaNanI saMkhyA batAvate kaThe TIkAmAM Ave che - A pUrvokta pAMca sthAnemAM jIvAbhigama sUtrane pATha kyAM sudhI grahaNa karavAno che te sUtrakAre "kAva ja salI rikAro tAjALa giii " A satra dvArA prakaTa karyuM che. A sUtrapAThane pUrvIza " jANIzuM ja da" ItyAdi che. eTale ke eka candranA parivAramAM 88 graha, 28 nakSatra ane 6675 keTakeTa tArAgaNa samAveza thAya che. gautama svAmIne prazna (puFaoLa mete ! mure jevA jaMga mAgi jA ?) he bhadanta ! puSkAda samudramAM keTalA candramAM bhUtakALamAM prakAzatA hatA, vartamAnamAM prakAze che ane bhaviSyamAM prakAzaze ? mahAvIra prabhune uttara-( gve veNu vasamude kovicAi mALicaravuM) che gautama ! samasta dvIpa samudromAM jyotiSkagaNanA yathAsaMbhava saMkhyAta asaMkhyAta candramA Adi koe bhUtakALamAM prakAza Ape hato, vartamAnamAM paNa teo tyAM prakAza Ape che ane bhaviSyamAM paNa Apaze. jIvAbhigama sUtramAM A viSayane anulakSIne evuM kahyuM che- * gautama svAmIne prazna-(gavi mane ! samude varaNA vaMrA jamAhida jA rU 1) he bhadanta ! puSkaroda samudramAM pahelAM keTalA candramAM prakAzatA hatA? vartamAnakALe tyAM keTalA candra prakAze che ? bhaviSyamAM tyAM keTalA candra prakAzaze ? ityAdi prazno ahIM grahaNa karavA joIe. zrI bhagavatI sUtra : 7 213 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhuno uttara-"rajJA ciM ghamAsu ghA rU) he gautama ! puSkaroda samudramAM pahelA saMkhyAta candramAM prakAzatA hatA, vartamAnamAM paNa teo tyAM prakAze che ane bhaviSyamAM paNa prakAzatA raheze. (kAra sayaMmU maLe nAva maM sofmaMDu vA, samaMti thA, romitkRti va) svayaMbhUramaNa samudra paryantanA sthAnamAM tiSka saMbaMdhI asaMkhyAta candro pitAne prakAza phelAvatA hatA, vartamAnamAM paNa phelAve che ane bhaviSyamAM paNa phelAvaze. eja pramANe asaMkhyAta sUryo bhUtakALamAM tyAM tapatA hatA, vartamAnamAM tape che ane bhaviSyamAM paNa tapaze. e ja pramANe asaMkhyAta graha, nakSatre ane tArAgaNe paNa tyAM zobhA vadhAratA hatA, vartamAnamAM zobhA vadhAre che che ane bhaviSyamAM paNa zebhA vadhAratA raheze. dvIpa samudronAM nAma nIce pramANe che -puSkaroda samudra, tyArabAda varuNavara dvIpa, tyArabAda varuNeda samudra, kSIravara dvIpa, kSIra samudra, dhRtavara dvIpa, vrataka samudra, sodavara dvIpa, kSo samudra, nandIzvara dvIpa, nandIzvara samudra, aruNuM dvIpa, aruNaMda samudra, aruNuvara dvIpa, aruNavada samudra, aruNuvarAbhAsa dvIpa, aruNuvarAvabhAsada samudra, kuMDala dvIpa, kuMDaledasamudra, kuMDalavara dvIpa, kuMDalavarada samudra, kuMDalavarAvabhAsa dvIpa, kuMDalavarAvabhAsada samudra, caka dvIpa, rucakeda samudra, rucakavara dvIpa, cakavarada samudra, rucakavarAvabhAsa dvIpa, rucakavarAvabhAsada samudra, ItyAdi asaMkhyAta dvIpa ane samudro che ane ane svayaMbhUramaNa samudra che. have bhagavAnanA vacanane pramANabhUta gaNune gautama svAmI kahe che ke "he are ! re mare! ji) he bhadanta ! ApanI vAta satya ja che. he bhadanta ! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te sarvathA satya ja che. A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne teo pitAne sthAne besI gayA. ahIM "revaM kaMse ! te mane ! " A pramANe be vAra kahevAnuM kAraNa e che ke A pramANe be vAra kahevAthI mahAvIra prabhunAM vacanamAM gautama svAmInI apAra zraddhA prakaTa thAya che. te sU2 che jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta bhagavatI sUtranI prameyacadrikA vyAkhyAnA navamAM zatakane bIje uddezaka samAsa 9-rA zrI bhagavatI sUtra : 7 214 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekoka Adi dvIpavara vizeSa kA nirUpaNa navamA rAtakanA traNathI trIsa uddezaka navamAM zatakanA trIjAthI trIsamAM sudhInA uddezakAmAM je viSayAnuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che tene sakSipta sArAMza nIce pramANe che-ekAruka dvIpa, AlAsika dvIpa, vaiSANika dvIpa, lAMgalika dvIpa, hayakaNu, gajakaNuM, gAkaNa, zazkelIka, Adaza mukha, me'hramukha, acAmukha, gAmukha, azvamukha, hastimukha,siMhumukha,vyAghramukha, azvaka, hastikaNa, kaNa kaNa prAvaraNa,ulkAmukha, meghamukha, vidyutsukha, vidyudanta, dhananta, laSTAnta, gUDhadanta ane zuddhainta, A badhAM drIpAnI vaktavyatAnuM A 28 uddezakAmAM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. ekoruka Adi dvIpavaravizeSavaktavyatA * vAyaniTe nAya ma thayAnI" phAti sUtrArtha - ( rAyagihe jAva evaM vayAsI) rAjagRha nagara meM yAvat gautama ne prabhu se aisA pUchA - ( kahi NaM bhaMte ! dAhiNillANaM egoruyamaNusANaM egoruyadIve nAmaM dIve paNNatte) he bhadanta ! dakSiNadizA ke ekAruka Adi dvIpavara vizeSa vaktavyatA ~~~~ rAzidde nAva vaM yAsI " ItyAdi 66 sUtrA--( rAzidde nAva tuMvacArI ' rAjagRha nagaramAM ( yAvata ) gautama svAmIe mahAvIra prabhune A pramANe pUchyuM-( ddinuM maMte ! TrAkRiLikAnaM to camanuCALa joyarIne nAme DIje vaLaze ? ) huM bhainta ! dakSiNa dizAnA ekAruka manuSyAne ekAruka nAmanA dvIpa kayAM AvelA che ? ( noyamAM ) huM gautama ! ( naMbuddIne TrIne maMtraAE patrayamsa TrAphii sunna philmatha vAlapatra yasa purathimillAo carimatAo lavaNasamudaM uttarapuratthimeNaM tinnijoyaNasayAI ogAhitA patthaNaM dAhiNillANaM egoruyamaNuskhANaM egoruya dIve nAma dove paNNatte ) jabudvIpa nAmanA dvIpamAM AvelA mandara paryaMtanI dakSiNa dizAmAM kSudrahimavAn vadhara parvatanI pUnA sImAnta pradezathI IzAna dizAmAM lavaNa samudrathI 300 ceAjana AgaLa jatAM dakSiNa dizAnA ekeka ( yugala ) manudhyeAne ekAruka nAmanA dvIpa Ave che. ( tAM noyamA ! titrilocaLa cArUM AyAma farabheNa Nava ekoNavanne joyaNasae kiMvi visesUNe parikkheveNaM paNNatte ) De gautama ! te dvIpanI lakhAI ane paheALAi 300 ceAjananI che. ane tenA paridha ( parimiti ) 949 ceAjata karatAM saheja mavAghecA onuM maLasakeLa bo samaMtA zrI bhagavatI sUtra : 7 ochI che. (ke naM hAr saMpattipitta ) te dvIpa eka 215 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padyavArevedikAthI ane eka vanakhaMDathI cAre tarapha gherAyeluM che. (phojuM li pamANaM vaNNao ya evaM eeNaM kameNaM jIvAbhigame jAva suddhadttadIve jAva devaloga pariphizALa re magvA paUttA samApaNo) A baMnenuM varNana jIvAbhigama sUtramAM je pramANe karavAmAM AvyuM che, te pramANe ahIM paNa karavuM joIe. A viSayane anulakSIne jIvAbhigama sUtramAM "zuddhadaH dvIpa che, he Ayumana zramaNa ! A dvIpanA manuSya marIne devagatimAM jAya che." A sUtrapATha paryantanuM je kathana karyuM che, te kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. ( gA. ravi saMtavIvA vALa Hoi bAvAvavAmAM mALicaDyA) A rIte 28 aMtadvapamAMnA pratyekanI laMbAI ane pahoLAI kahevI joIe. (navara dIve dIve uddesao evaM savve vi aTThAvIsaM uddesagA bhANiyavyA te mane ! sevaM mate ! ri) paratu pratyeka dvIpane eka eka uddezaka samaja. A rIte 28 antarlIpanA 28 uddezake thAya che. gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanone pramANabhUta gaNIne kahe che ke "he bhadanta ! Ape je kahyuM te sarvathA satya che he bhadanta ! Apa A viSayanuM je pratipAdana karyuM te sarvathA satya ja che. A pramANe kahIne prabhune vaMdaNa namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA. TIkArtha-bIjA uddezakamAM dvIpavara vaktavyatAnuM kathana karavAmAM AvyuM che. have A trIjA uddezakamAM paNa eja vaktavyatAnuM sUtrakAra bIjI rIte kathana kare che. "rAjire kAra rja thayANI " rAjagRha nagaramAM mahAvIra svAmI padhAryA temane vaMdaNA namaskAra karavAne mATe pariSada temanI pAse AvI. vaMdaNu namaskAra karIne tathA dharmopadeza sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI. tyAra bAda trividha parya pAsanAthI prabhunI paryapAsanA karIne gautama svAmIe vinaya pUrvaka bane hAtha joDIne A pramANe prazna pUcha--( paNi maMta ! phiLijI uo majussA sA vIre jAma have vaLaze ?) he bhadanta ! dakSiNadigyAsI ekeka manuSyane ekeka dviIpa nAmane dvIpa kayAM AveluM che ? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! " he gautama ! (iqNIne rI maMtra pazvacaNa vaLeluM) jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM AvelA sumeru parvatanI dakSiNa dizAmAM AvelA (himavaMtA vAparavacaraNa duniyamigro jari iAo) cula (sudra) himavAnuM varSadhara parvatanI pUrvanA sImAnta pradezathI AgaLa jatAM izAna mAM "tiSi goyANayAruM bonifNattA) lavaNa samu. drathI AgaLa jatAM ( parathai sAhiLichALe gharacamapurAdi gocarI nA have dakSiNadigvAsI ekeka manuSyone ekaruka nAmane dvIpa Ave che. eTale ke lavaNa samudranI IzAna dizAmAM 300 jananuM aMtara cAlIne lavaNa samudramAM AgaLa jatAM dakSiNadiggAsI ekeka manuSyane ( yugala manane ) ekeka nAmane dvIpa Ave che. (te ja joyA ! viki nor zrI bhagavatI sUtra : 7 216 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sayAI AyAmavikkhaMbheNaM Nava ekoNavanne joyaNasae kiMci visesUNe parikkheveNaM TUjo) he gautama ! A dvIpa 300 ejana lAMbo ane 300 jana pahoLo che. tene paridha (parimiti) 949 ejana karatAM thoDI ochI che. ( se NaM egAe paumavaraveiyAe egeNaM vaNasaMDeNa saba o samatA saMparikkhitte ) A eka ruka dvIpa eka pavavara vedikAthI ane eka vanakhaMDathI cAre tarapha gherAyeluM che. (pho vi umA vastro 2, gvaM paNa kaf I zalAbhigme jAva suddhadata dIve Ava deSalogaparigahiyA NaM ve maNuyA paNNattA samaNAusro) he zramaNAyuSyana gautama! A ekeka manuSya ane ekoruka dvIpanuM pramANa ane varNana pUrvokta rIte kramaza. jevuM jIvAbhigama sUtramAM karavAmAM AvyuM che tevuM ahIM paNa karavuM joIe. "zuddhadanta nAmane 28 me attara dvIpa che ane tyAMnA badhA manuSya (yAvata) marIne devalokamAM devanI paryAye utpanna thAya che." A sUtrapATha sudhInuM jIvAbhigama sUtranuM kathana ahIM grahaNa karavuM joIe, ema samajavuM. "kAva voriyA " A sUtrAzamAM je "nA" pada AvyuM che te A vAtane sUcita karavAne mATe AvyuM che ke "A attaradvIpanA manuSyanI vaktavyatAnI avadhi (maryAdA) ahIM sudhInI che." tathA "jAva sute" A sUtrAzanI sAthe je "kAra" pada AvyuM che te e vAta prakaTa kare che ke jIvAbhigama sUtramAMthI A antaradvIpana varNana karatI vakhate chellA (28 mAM) zuddhadaMta dvIpa sudhInA dvIpanuM varNana karavuM joIe. "pavuM drAva icaMtavIvA vIvA saTT gr' cAmavivAhaje mALiyAvA" A rIte 28 aMtaradvIpamAMnA dareke dareka dvIpanI laMbAI ane pahoLAI kahevI joIe. have sUtrakAra e vAta prakaTa kare che ke trIjA udezathI zarU karIne 30 mAM uddezaka paryantanA je 28 uddezake ahIM kahe. vAmAM AvyA che, te uddezake kevI rIte kahevAmAM AvyA che ? (navara dIve dIve uddesao, evaM savve vi aTThAvIsa uddesagA bhANiyavvA) dareka antaradvIpane eka eka uddezaka kahevAmAM AvyuM che. antaradvIpanI kula saMkhyA 28 che. tethI temanA viSenA kula 28 uddezaka thAya che. (28 antaradvIpanAM nAma A uddezakanuM saMkSipta varNana karatI vakhate ApavAmAM Avela che.) have bhagavAnanAM vacanomAM potAnI zraddhA vyakta karatAM gautama svAmI kahe che-"maMa! revaM kaMse ! tti " bhadanta ! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che. he bhadanta ! Ape je kahyuM te sarvathA satya ja che. A pramANe kahIne prabhune vaMdaNA namaskAra karIne gautama svAmI pitAne sthAne besI gayA. te sU01 che | navamAM zatakanA trIjAthI trIsamAM sudhInA uddeza samApta che zrI bhagavatI sUtra : 7 217 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ikatIsarve-gakSakSasa viSaya vivaraNa navamA zatakano ekatrIsamo uddezaka A navamAM zatakanA 31 mAM uddezakamAM pratipAdita viSayonuM saMkSipta vivaraNa A pramANe che-kevalI AdinI pAse dharmanuM zravaNa karyA vinA jIvane zuM dharmajJAna thaI zake che? A prazna ane teno uttara. "kevalI AdinI pAse dezanA sAMbhaLyA vinA zuM jIvane badhirUpa zuddha samyagdarzanane anubhava thAya che ? " A prazna. uttara-"thAya che paNa khare ane nathI paNa thato." A prakArane uttara ane tenA kAraNanuM kathana "kevalI AdinI pAse dezanA sAMbhaLyA vinA zuM jIva pratrajyA le che ? " A prakArano prazna " pravrajyA le che paNa kharo ane nathI paNa lete." e uttara ane tenA kAraNanuM kathana. "kevalI AdinI pAse dezanA zravaNa karyA vinA zuM jIva brahmacarya pALe che kharo ?" A prazna. " pALe che paNa kharo ane nathI paNa pALato " e uttara ane tenA kAraNanuM pradarzana. "kevalI AdinI pAse dezanA sAMbhaLyA vinA zuM java saMyamI thAya che kharo ?" e prazna thAya che paNa khare ane nathI paNa thate " e uttara ane tenA kAraNanuM pradarzana. eja pramANe saMvara thavA viSene prazna. "thAya che paNa khaze ane nathI paNa thata" e uttara ane tenA kAraNanuM pradarzana. evA jIvane Abhinibedhika jJAna thAya che paNa kharuM ane nathI paNa thatuM. Ama banavAnA kAraNanuM pradarzana. eja pramANe zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna, kevalajJAna, zuddha samyakatvane anabhava, AdinI prApti kevalI AdinI dezanA sAMbhaLyA vinA jIva karI paNa zake che ane nathI paNa karI zako. A pramANe kahevA mATenA kAraNanuM kathana. kevalI AdinAM vacana zravaNa karyA vinA paNa koI jIva samyakatva Adine svIkAra kare che evuM pratipAdana vibhaLajJAnanI utpatti, samyagdarzananI prApti, cAritranI svIkRti, avadhijJAnanI utpatti, avadhijJAnInI lezyAo, avadhijJAnInA jJAne tathA avadhijJAnI viSayaka maneyegI Adi levAnA kathananuM zrI bhagavatI sUtra : 7 218 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratipAdana A uddezakamAM karavAmAM AvyuM che. "avadhijJAnImAM ka upayoga hoya che ? e prazna ane teno uttara. avadhijJAnInA saMhanana, saMsthAna AdinuM kathana. avadhijJAnInI UMcAI, ane tenA AyuSyanuM kathana. avadhijJAnI vedasahita hoya che evuM kathana. puruSavedamAM vartamAna havAnuM ane puruSa napuM. saka vedamAM vartamAna havAnuM kathana. avadhijJAnI kaSAyayukta hoya che evuM kathana. te saMjavalana krodhAdi kaSAyavALo hoya che evuM kathana. avadhijJAnInA asaMkhyAta adhyavasAya hoya che, ane mAtra prazasta adhyavasAya ja hoya che evuM kathana. nAraka, tiryaMca, deva ane manuSya, A bhavamAMthI teo chUTI jAya che evuM kathana. temanA anantAnuMbaMdhI AdinA zayanuM kathana. azrutvA kevalI (jeNe kevalInI dezanA sAMbhaLI nathI e chava) dharmopadeza karatuM nathI, pravrayA dete nathI, paNa siddha thaI jAya che. azravA kevalI UrvalokamAM, alakamAM ane tiyakamAM hoya che. udarvakamAM te vRtADhayamAM hoya che. alekamAM te adhalakavatI grAmAdikamAM hoya che. ane tiryakanI paMdara karmabhUmimAM te hoya che evuM kathana, "eka samayamAM keTalA kevalI thAya che," e prazna ane tene uttara. kevalI AdinI pAse upadeza sAMbhaLIne kaI jIva kevali prajJasa dharmanI prApti kare che ane koI jIva tenI prApti karatuM nathI evuM kathana. kevalI AdinI pAse dharmopadeza sAMbhaLIne samyagdarzanavALo jIva avadhijJAna AdinI prApti kare che, evuM kathana. tenI lezyAonuM kayana. te jJAnavALe, vegavALo, vedavALe ane upazAnta davALe athavA kSINa vedavALo hoya che ke nahIM, evA prazno ane tenA uttaranuM kathana kevalI AdinI pAse dharmopadeza zravaNa karIne dhamaprApti karanA jIva kayA vedavALA hoya che? temanA kaSAyonI upazAntatA ke kSINatA hoya che kharI? teo keTalA kaSAyAvALA hoya che ? temanA adhyavasAya keTalA hoya che ? teo dharmopadeza kare che ke nahIM ? teo dIkSA de che ke nahIM ? temanA ziSya ane praziye dIkSA de che ke nathI detA? teo siddha thAya che ke nahIM? temanA ziSe siddha thAya che ke nahIM ? temanA prazi siddha thAya ke nahIM? A prazno ane tenA uttaronuM pratipAdana A uddezakamAM karavAmAM AvyuM che. zrI bhagavatI sUtra : 7 219 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amuvAkevalI ke dharmAdilAbhakA nirUpaNa - akRtvA ( sAMbhaLyA vinA) dharmAdi lAbha vaktavyatA - rAjire jAva gha4 jArI " ItyAdi sUtrArtha-(rAjA nA ghauM vacAtI) rAjagRha nagaramAM "yAvata' gautamasvAmIe bhagavAna mahAvIrane A pramANe pUchayuM-(borava of mete ! kevalisa vA, kevalisAvagasa vA, kevalisAviyAe vA, kevaliuvAsagassa vA, kevaliuvAsiyAe vA, tappakkhiyarasa vA, tapakkhiyasAvagarasa vA, tappakkhiyasAviyAe vA, sappakkhiyauvAsagarama vA, tappakkhiyauvAsiyAe vA, kevala pannattaM dhammaM labhejjA savaNayAe ?) he bhadanta! kevalI pAsethI, athavA kevalInA zrAvaka pAsethI, athavA kevalInI zrAvikA pAsethI, athavA kevalInA upAsaka pAsethI, athavA kevalInI upAsikA pAsethI, athavA kevalInA pAkSika (svayaM buddha) pAsethI, athavA kevalIne pAkSika zrAvaka pAsethI, athavA kevalInA pAkSika zrAvikA pAsethI, athavA kevalInA pakSanA upAsaka pAsethI athavA kevalInA pakSanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA jIvane zuM kevaLajJAnI dvArA prajJasa dharmazravaNane lAbha thaI zake che kharo ? ( jovA !) he gautama ! (bodavA variSa vA vAva vicauvaasiyaae vA atthegaie kevalipannatta dhamma labhejjA, savaNayAe, atthegaie jhinnatta ghama' no mekanA vAghAi) kevalI pAsethI "yAvata " kevalInA pakSanI upAsikA pAsethI dezanA sAMbhaLyA vinA paNa kaI kaI jIvane kevalI prajJasa dharmazravaNane lAbha maLI zake che ane kaI kaI jIvane maLI zako nathI. (je La mare9 gurava sodavAna gAya no mekanAM savAyANa) he bhadanta ! evuM Apa zA kAraNe kaho cho ke kevalI AdinI dezanA sAMbhaLyA vinA keI koI jIvane kevaliprajJapta dharmane lAbha maLI zake che ane koI kaI jIvane tene lAbha maLI zakatuM nathI ? (jovA !) he gautama ! (kAza of nAnAvALA janmAkaM na koName. kaDe bhavai, se NaM asoccA kevalisa vA vAva tapakkhiyauvAsiyAe vA kevali pattaM dhamma labhejjA sabaNayAe, jamma NaM nANAdharaNijjANa kammANa' khovasame zrI bhagavatI sUtra : 7 220 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ no kaDe bhavai se Na asroccANa kevalissa vA jAva tappakkhiyauvosiyAe kevalipannatta dhamma no labhejjA savaNayAe, se teNaTeNaM goyamA! evaM vuccai, raM vera vAra no meka savAyA) je jIve jJAnAvaraNIya karmane upazama karyo hoya che, te jIva kevalI pAsethI "yAvat " kevalInA pakSanI upAsikA pAsethI dezanA sAMbhaLyA vinA paNa kevalI prajJapta dharmazravaNane lAbha prApta karI zake che. paranta je jIva dvArA jJAnAvaraNIya karmano kSayopazama karI nathI te jIva kevalI AdinI pAsethI zravaNa karyA vinA kevaliprajJapta dharmazravaNano lAbha prajJapta karI zakatuM nathI. he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke kevalI AdinI pAse zravaNa karyA vinA kaI kaI jIvane kevaliprajJata dharma. zravaNane lAbha maLe che ane kaI kaI jIvane te lAbha maLI zakato nathI. ( asoccANaM bhaMte ! kevalisa vA jAva tapakkhiyauvAsiyAe vA kevalabohi yu ?) he bhadanta! kevalI pAsethI athavA kevalInA pakSanI zrAvikA paryantanA uparyukta jI pAsethI kevaliprajJasa dharmanuM zravaNa karyA vinA kaI jIvane zuM zuddha badhirUpa samyagdarzanano anubhava thaI zake che ? bha79 (nomA !) he gautama ! (3ovA jevasjida kA jAva arug varlDa vordUi yuksenA, varlDa vodi no gunvejJA) kevalI pAsethI athavA kevalInA pakSanI zrAvikA paryantanA uparyukta jI pAsethI kevalI prajJapta dharmanuM zravaNa karyA vinA paNa kaI kaI jIva zuddha samyagdarzanane anubhava karI zake che ane kaI kaI jIva tene anubhava karI zakatuM nathI. (se nAM maM! nAva no gussekannA) he bhadanta! evuM Apa zA kAraNe kahe che ke kevalI AdinI pAsethI kevaliprajJapta dharmane sAMbhaLyA vinA paNa kaI kaI jIva zuddha samyagdarzanane anubhava karI zake che ane koI kaI jIva tene anubhava karI zakatA nathI ? (m!) he gautama! (naraNa ja risanA nijhA mai aosme kaDe bhavai, se Na asoccA kevalissa vA jAva kevalaMbohi bujhejjA, jasvaNa darisaNAvara NijjANaM kammArNa khaovasame zo kaDe bhavai, se Na asocA kevalissa vA jAva kevalaM bohi No bujjhejjA, se teNa jAva No bujhejA ) zrI bhagavatI sUtra : 7 221 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je jIva vaDe darzanAvaraNIya karmane kSaye pazama karA heya che, te jIva kevalI AdinI pAse kevali prajJasa dharmanuM zravaNa karyA vinA paNa zuddha samyadarzanane anubhava karI zake che, paraMtu je jIva dvArA darzanAvaraNIya karmane (darzana-mehanIyana) pazama thaye hetuM nathI, te jIva kevalI AdinI pAsethI kevalibarUma dharmanuM zravaNa karyA vinA zuddha samyagdarzanane anubhava karI zakatuM nathI. he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke kaI kaI jIva kevalI AdinI pAse kevalI prajJata dharmanuM zravaNa karyA vinA paNa zuddha samyagdarzanane anubhava karI zake che ane kaI kaI jIva e rIte tene anubhava karI zakato nathI. (asroccA NaM bhaMte ! kevalisa vA jAva tappakkhiyauvAsiyAe vA kevala sure anittA bApAo anAriye pannA?) he bhadanta ! kevalI pAsethI athavA kevalIne pakSanI upAsikA paryantanI uparyukta vyakti pAsethI kevali prajJasa dharmanuM zravaNa karyA vinA zuM kaI jIva muMDita thaIne (pratrajyA aMgIkAra karIne) grahavAsa choDIne aNagArAvasthAne dhAraNa karI zake che ? ( jema) he gautama! (kaNonA rita vA nAva vavANigar atthegaie kevalaM muDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaejjA, atthegaie kevalaM mu mattA anaririca no jJA) keI jIva evo hoya che ke je kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI kaI paNa vyakti pAsethI kevaliprajJasa dhamanuM zravaNa karyA vinA paNa muMDita thaIne gRhasthAvasthA cheDIne aNagArAvasthA aMgIkAra karI zake che, ane keI jIva e paNa hoya che ke je kevalI pAsethI athavA kevalInA pakSanI upAsikA paryantanI koI paNa vyakti pAsethI kevaliprajJasa dharmanuM zravaNa karyA vinA muMDita thaIne gRhasthAvasthAne tyAga karIne aNagArAvasthA dhAraNa karI zakatA nathI. (se baM no vikA?) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke keI jIva kevalI AdinI pAse kevaliprarUpita dharmanuM zravaNa karyA vinA paNa muMDita thaIne gRhasthAvasthA cheDI daIne aNagArAvasthA aMgIkAra karI zake che, ane keI jIva kevalI AdinI pAse kevaliyarUpita dharmanuM zravaNa karyA vinA muMDita thaIne gRhasthAvasthAne cheDIne aNagArAvasthA dhAraNa karI zrI bhagavatI sUtra : 7 222 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakate nathI? ( ) he gautama ! (kag ' vanaMtarAyaT HIM khaovasame kaDe bhavai, seNa asocA kevalissa vo jAva muMDe bhavittA agArAo aNagAriya pavvaejjA, jassaNa dhammatarAiyANa kammANaM khaovasame no kaDe bhavai. seLa karavA DhiANa vA nAva muke virA nAva no vapajJA, re re joyamA ! lAva no ) je jIvadvArA dharmAntazayaka-cAritra mohanIya kamane kSayapazama karA hoya che, te jIva kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI kaI paNa vyakti pAsethI kevaliprajJasa dhamanuM zravaNa karyA vinA paNa muMDita thaIne gRhasthAvasthAne tyAga karIne aNagArAvasthA dhAraNa karI zake che. paraMtu je jIvanA dharmAntarAyakAraka ( cAritra mohanIya) karmane kSapazama thaye hote nathI, te jIva kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI kaI paNa vyakti pAsethI kevalipajJakha dharmanuM zravaNa karyA vinA muMDita thaIne gRhasthAvasthAne cheDIne aNagArAvasthA aMgIkAra karI zakatuM nathI. he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke kei jIva kevalI AdinI pAse kevalizasa dharmanuM zravaNa karyA vinA paNa muMDita thaIne gRhasthAvasthA choDIne aNagArAvasthA dhAraNa karI zake che, paNa keI jIva evI aNagArAvasthA dhAraNa karI zakatuM nathI. (asoccANaM bhaMte ! kevalisa vA jAva uvAsiyAe vA kevalaM baMbhaceravAsa anekanA ) he bhadanta ! kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA patnI uparyukta kaI paNa vyakita pAsethI kevali prajJata dharmanuM zravaNa karyA vinA zuM kaI jIva zuddha brahmacaryavrata dhAraNa karI zake che? goyamA ! asoccANaM kevalissa vA jAva uvAsiyAe vo atthegaie kevalaM AjanA, sArA varuM vaMmaravA no rAvaNenA) he gautama ! kaMI jIva evo paNa hoya che ke je kevalI pAse athavA temanA pakSanI upAsikA parya. tanI kaI paNa vyakti pAse kevaliprajJapta dharmanuM zravaNa karyA vinA paNa zuddha brahmacaryavratane dhAraNa karI zake che. paraMtu keI jIva e paNa hoya che ke je uparyukta koI paNa vyaktinI pAse kevaliprajJasa dharmanuM zravaNa karyA vinA zuddha brahmacaryavrata dhAraNa karI zakato nathI. - ( mare! gvaM gurU sAva no sAvajJA) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke keI jIva kevalI athavA temanI upAsikA zrI bhagavatI sUtra : 7 223 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryantanI kaI vyakti pAse kevaliprajJapta dharmanuM zravaNa karyA vinA zuddha brahma caryavrata dhAraNa karI zake che ane koI jIva te vrata dhAraNa karI zakatuM nathI ? ( samA!) he gautama ! (varasa nuM carittAvaLijJai #Hoi ao. vasame kaDe bhavai, se NaM asoccA kevalissa vA jAva kevalaM baMbhaceravAsaM Ava sejjA-jassa gaM carittAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame no kaDe bhavai, se NaM asocyA jarA nA nAva no mAvA , te teno nAva no rAjakat) je jIvanA cAritrAvaraNIya kamane kSapazama thayela hoya che, te jIva kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI kaI paNa vyakti pAsethI kevali. prajJasa dhamanuM zravaNa karyA vinA paNa zuddha brahmacaryavratane dhAraNa karI zake che. paranta je jIvanA cAritrAvaraNIya karmane kSapazama thaye hotA nathI. te jIva kevalI pAse athavA temanI upAsikA paryantanI kaI paNa vyakti pAse kevaliSajJa dharmanuM zravaNa karyA vinA zuddha brahmacaryavratane dhAraNa karI zakatuM nathI. he gautama te kAraNe meM e pramANe kahyuM che- ( jovAne aMte! jasTiva kA jAra varSa laMjhamena saMmezA ?) he bhadanta! kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI kaI paNa vyakti pAsethI kevali prajJata dharmanuM zravaNa karyA vinA keI jIva zuM zuddha saMyama dvArA saMyamayatanA karI zake che? () he gautama! (kaNajA visTisa vA jAva kAriyA vA atthegaie kevaleNa saMjameNa saMjamejjA, asthegaie kevaleNa sajameNa no saMkaDijhA) koI jIva e hoya che ke je kevalI pAsethI athavA kevalInA pakSanI upAsikA paryantanI koI paNa vyakti pAsethI kevaliprajJapta dharmanuM zravaNa karyA vinA paNa saMyama dvArA saMyamayatanA karI zake che ane koI jIva karI zakatuM nathI. (je La va no raM ?) he bhadanta! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke keI jIva kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI koI vyakti pAsethI kevaliprajJasa dharmanuM zravaNa karyA vinA paNa saMyama dvArA saMyamayatanA karI zake che, ane koI jIva uparyuMkata kevalI Adi kaI paNa vyaktinI pAse kevaliprajJasa dhamanuM zravaNa karyA vinA saMyama dvArA saMyama yatanA karI zakatuM nathI. zrI bhagavatI sUtra : 7 224 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (noyamA ! ) hai gautama ! (lalluLayAvaraniSnAmbhALa lo meM kaDe bhavai, seNaM asoccANa kevaTissa vA jAtra kevaleNa saMjameNa saMjamejjA jassa Na jayaNAvara NijjANa' kammANa khaovasame no kaDe bhavai, seNaM asoccA kevalisa vA jAva no saMjamejjA - se teNaTTeNaM goyamA ! jAva atthe - rAghu no saMgamenA) je jIvanA yatanAvaraNIya karmonA kSaceApazama thayeA hAya che, te jIva kevalI pAsethI athavA temanI upAsikA paryantanI kAi paNa vyakita pAsethI kevatriprajJasa dharmanuM zravaNa karyA vinA paNa sayamadvArA sayamayatanA karI zake che, parantu je jIvanA yatanAvaraNIya karmanA kSaye pazama thayeA hAtA nathI, te jIva kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA pantanI kAI vyakti pAsethI kevaliprajJakSa dharmonuM zravaNa karyAM vinA sayamadvArA sayamayatanA karI zakatA nathI. he gautama ! te kAraNe me evu' kahyuM che ke keAi jIva kevalI ADhi pAse kevaliprajJama dharmanuM zravaNa karyAM vinA paNa sayamadvArA sayamayatanA karI zake che ane keI jIva e pramANe karyA vinA sayamadvArA sayamayatanA karI zakatA nathI. 40 ( asoccANa bhaMte ! kevalissa vA jAva uvAkhiyAe vA kevaleNaM saMvareNa savarenA ? ) Debhadanta ! kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA pantanI kAI paNa vyakti pAsethI keliprazna dharmanuM zravaNa karyA vinA zuM kAI jIva zuddha sa'varadvArA AsavaniAdharUpa savara kare che ? ( goyamA ! ) he gautama ! (malovALa' mahilla nAva athaeN kSetrahena maLa' savannA, pratye vaheLagAyano pravarendrA) kAI jIva evA hAya che ke je kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI kAI paNa vyakti pAsethI kevaliprajJapta dhamanuM zravaNa karyA vinA savaradvArA AsraveAnA nirodharUpa savara kare che. ane koI jIva evA paNa hAya che ke je kaivalI pAse athavA temanA pakSanI upAsikA pantanI kAI vyakti pAse kevalIprajJasa dharmanuM zravaNu karyAM vinA zuddha saMvara vaDe AsraveAnA nidharUpa savara karI zakatA nathI. ( ke menaTrenaM nAva no saMvaregA !) hai bhainta ! Apa zA kAraNe evu kahA che ke phAI jIva kevalI pAse athavA kaivalIpAkSika upAsikA pantanI zrI bhagavatI sUtra : 7 225 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI paNa vyakti pAse kaeNvaliprajJapta dhamanuM zravaNa karyA vinA paNa zuddha saMvara dvArA AvinAdharUpa savara karI zake che ane koI jIva kevalI athavA temanA pakSanI upAsikA paryaMtanI koI vyakti pAsethI kevaliprapta dhamanuM zravaNu karyo vinA zuddha savaravaDe AsanirodharUpa savara karI zakatA nathI ? (noyamA ! ) he gautama ! ( jJaAEAM aAvattAnA nijJAnajmALa khaovasame kaDe bhavai, se NaM asoccA kevalipsa vA jAva kevaleNa savareNa saMvarejjA, jassa NaM ajjhamANAvara NijjANaM kammANaM khaovasame no kaDe bhavai, sena azvodarA deDhillanA nAya no saMjJA) je jIvanA adhyavasAnAvaraNIya ( bhAvacAritrAvaraNIya ) karmanA kSaceApazama thayeA hAya che, te jIva kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA pantanI vyakti pAsethI kevaliprajJasa dhanuM zravaNa karyAM vinA paNa zuddha savaradvArA AsraveAnA nidhirUpa savara karI zake che. parantu je jIvanA adhyavasAnAvaraNIya karmonA kSaye pazama thaye DhAtA nathI, te jIva kevalI AdinI' pAse keliprajJapta dhama'nuM zravaNa karyAM binA zuddha savaradvArA AveAnA nirodharUpa savara karI zakatA nathI. ( ke senTreLe gAya no saMvareggA) he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che. (ahIM " savara karI zakatA nathI, " tyAM sudhInA pATha grahaNa kaO. ) ( asojvANaM bhaMte ! kevalissa jAna kevala AbhinibohiyaNANaM uppADejjA ? ) he bhadanta ! kevalI pAsethI athavA kelIpAkSika upAsikA paryaMtanI kAi paNa vyakti pAsethI kevalIprajJapta dharmanuM zravaNu karyA vinA kAi jIva zuddha bhi niSAdhika jJAna utpanna karI zake che kharA ? ( noyamA !) he gautama ! (aNoSeervi safare vA jAva uvAsiyAe vA atthegaira kevalaM AbhiNibohiyanANaM ravAannA, attharUpa varuM sAmiLiyoniALa no uppAannA) kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI koi vyakti pAsethI kelIprApta dhanuM zravaNu karyA vinA paNa keAi jIva zuddha AbhiniAdhika jJAna utpanna karI zake che ane keAi jIva zuddha AbhiniAdhika jJAna utpanna karI zakatA nathI. e DeLaDheLa gAyano kavvAlegA ?) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahyA che ke kevalI pAse athavA temanA pakSanI upAsikA para tenI phAi zrI bhagavatI sUtra : 7 226 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa vyakti pAse kevalI prajJasa dhamanuM zravaNa karyA vinA paNa kaI jIva zuddha AbhinibaMdhika jJAna utpanna karI zake che ane keIka jIva zuddha AminibAdhika jJAna utpanna karI zakatuM nathI? (noramA !) he gautama ! (24 minivodinALijJAnaM vanmaLa khaovasame kaDe bhavai, se NaM asoccA kevalissa vA jAva kevalaM AbhiNivohiya tA 3nA ) je jIve AbhinidhikajJAnAvaraNIya karmone kSapazama karyo hoya che, te jIva kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA paryatanI kaI paNa vyakti pAsethI kevalI prajJapta dharmanuM zravaNu karyA vinA paNa zuddha Abhinibedhika jJAna utpanna karI zake che. (ANa gAmiLiyohinAnAvrnnijjaann kammANaM khaovasame no kaDe bhavai, seNaM asroccA kevalisa vA jAva rahyuM AmiLiyophicanAnuM no gulAke gAM) paraMtu je jIve Abhinibedhika jJAnAvaraNIya karmono kSaye pazama karyo hato nathI, te jIva kevalI pAsethI athavA kevalInA pakSanI upAsikA paryantanI kaI vyakti pAsethI kevalI prApta dharmanuM zravaNa karyA vinA zuddha Abhinibedhika jJAna prApta karI zakatuM nathI, (ze tenAM vAva to karavAnA ) he gautama! te kAraNe meM uparyukta kathana karyuM che. (ahIM "Aminibedhika jJAna utpanna karI zakatuM nathI," ahIM sudhInuM pUrvokta kathana grahaNa karavuM. (asroccANaM bhaMte ! kevalissa vA jAva kevalaM suyanANa uppADejjA ?) he bhadanta ! kevalI AdinI pAse kevalI prajJapti dharmanuM zravaNa karyA vinA kaI jIva zuM zratajJAna utpanna karI zake che kharo ? (gSe nA miLiyo cAraNa pattaravA maLiyA taddA sucanAnasa ki mALicaDyA) he gautama ! jevI rIte abhinibedhika jJAnanI vakatavyatA karavAmAM AvI che, e ja pramANe zuddha zatanAnanI vakatavyatA samajavI. (nAI suthanALAvALA mA gharovara mALiya) paraMtu kRtajJAnanI vaktavyatA karatI vakhate zrutajJAnAvaraNIya karmone sopazama kahevo joIe. (gvaM deva nA mALavavuM, nAra dinAbAvaLikanA janmaroi aovarane mALiya, varuM maLagSAnA gujarA, tAraM mApa kALAbAvaLiTM mA sarovarane mALitha) zrI bhagavatI sUtra : 7 227 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eja pramANe zuddha avadhijJAnanI vaktavyatA paNa kahevI joie, parantu temAM avadhijJAnAvaraNIya karmanA kSayApazama kahevA joie. zuddha manaHpa yajJAnanI utpatti viSayaka vaktavyatAnuM paNa eja pramANe kathana thavuM joie, parantu tenI vakatavyatAmAM mana:paryaya jJAnAvaraNIya kAnA kSayepazama kahevA joie. ( asoccANaM bhaMte ! kevalipsa vA jAva tapakkhiyajavAsiyAe vA kevlnALa' savvAanA ?) he bhadanta ! kevalI pAsethI athavA temanA pakSanI upA. sikA pantanI upayu kta kAI paNa vyakti pAsethI kevalIprajJama dharmanuM zravaNu karyA vinA zuM keAi jIva kevaLajJAna utpanna karI zake che? ( E caitra navara`devajInALAvaLijJALammAna varmALiyatve ) huM gautama ! kevalajJAna viSenuM samasta kathana AAbhiniSedhika jJAnanA pUrvokta kathana pramANe samajavu', parantu A kevalajJAnanI utpattinI vakatavyatAmAM kevalajJAnAvaraNIya karmonA kSaya kahevA joie. (ghela saM cena-se teTrenuM zocamA ! vaM puzarU jJAna devanALa' no savAre nnA) he gautama ! te kAraNe me' evuM kahyuM che ke keI jIva kevalI AdinI pAse kevaliprajJapta dhanuM zravaNa karyAM vinA paNa kevaLajJAna utpanna karI zake che ane koI jIva e rIte kevaLajJAna utpanna karI zakatA nathI. ( asoccANaM bhaMte! kevalis vA jAva tapakkhiyauvAsiyAe vA kevali paNNattaM dhammaM labhejjA savaNayAe, kevalaM bohiM bujjhejjA, kevalaM muMDe bhavittA, agArAo aNagAriyaM pavvajjA, kevalaM baMbhaceravAsa AvasejjA, ketraleNa saMjameNa saMjamejjA, kevaleNa' saMvareNa saMvarejjA, kevalaM AbhinibohiyanANa' uppaH DejA, nAya karuM maLa navanA, upAZkajJA, devanALa' suvADenA ? ) he bhaddanta ! kevalInI pAse athavA kevalIpAkSika upAsikA pantanI vyakti pAse kevali. prajJama dharmonuM zravaNu karyAM vinA zu` keAI jItra keliprajJas dha zravaNurUpa lAbha prApta karI zake che khare! ? zuddha samyakatvanA anubhava karI zake che kharA ? mukti thaine gRhasthAvasthAne tyAga karIne aNugArAvasthA svIkArI zake che kharA ? zuddha brahmaca`vrata pALI zake che kharA ? zuddha sayamadvArA sayamayAtanA karI zake che kharA ? zuddha savaradvArA AjIvanA nirAdha karI zake che kharA ? zuddha Abhiniedhika jJAna utpanna karI zake che kharA ? zrutajJAna, avadhijJAna, manaH yajJAna Adi prApta karI zake che kharI ? kevaLajJAna utpanna karI zake che kharA ? zrI bhagavatI sUtra : 7 228 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (HT !) he gautama ! (gorA devarirasa vA jJAva vavANiyANa zA atthegaie kevalipaNNattaM dhammaM labhejjA savaNayAe, atthegaie kevalipaNNatta dhamma no labhejjA savaNayAe, atthegaie kevalaM bohi bujjhejA, atthegaie kevalaM bohi No yujjhejjA, atthegaie kevalaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaejjA, atthegaie jAva no pavvaejja', atthegAie kevalaM baMbhaceravAsaM AvasejjA, atthegaie kevala babhaceravAsaM nA AvasejjA, atthegaie kevaleNa sajameNa sajamejjA atthegahae kevalega sajameNa no sajamejjA evaM savareNa vi, asthegaie kevala AbhiNibohiyanANa' uppADejjA, atthegaie jAva no uppADejjA, evaM jAva maNapajjavanANa', asthegaie kevalanANa uppADejjA, atthegaie kevalanANano uppADejA) kevalI pAse athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI pUrvokta kaI paNa vyakita pAse kevaliprajJapta dharmane zravaNa karyA vinA paNa ke jIva kevaligrAma dharmane prApta karI zake che ane kaI jIva kevaliprajJapta dharmane prApta karI zakatA nathI, kaI jIva zuddha samyakatvane anubhava karI zake che ane keI jIva zuddha samyakatvane anubhava karI zakato nathI, koI jIva muMDita thaIne gRhasthAvasthAne tyAga karIne aNagArAvasthA aMgIkAra karI zake che ane kaI jIva te rIte aNagArAvasthA aMgIkAra karI zakato nathI, koI jIva brahmacaryavrata dhAraNa karI zake che ane keI jIva brahmacaryavrata dhAraNa karI zakatuM nathI, keI jIva zuddha saMyama dvArA saMyamayatanA karI zake che ane keI jIva zuddha saMyamadvArA saMyama yatanA karI zakatuM nathI, eja pramANe saMvaranA viSayamAM paNa samajavuM. kaI jIva kevalI pAse athavA kevalI pAkSika upAsikA paryantanI koI paNa vyakti pAse kevAliprajJasa dhamane zravaNa karyA vinA zuddha AbhinibaMdhika jJAna utpanna karI zake che ane koI jIva e rIte Abhinibadhika jJAna utpanna karI zako nathI. e ja pramANe manaparyayajJAna paryantanA viSayanI vakatavyatA paNa samajavI. e ja pramANe kaI jIva kevaLajJAna utpanna karI zake che ane koI jIva kevaLajJAna utpanna karI zakatuM nathI. (se naLa maMte ! pUrve gudA arorA zrI bhagavatI sUtraH 7 229 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taM ceva jJAva asthatarUNa devanALa uvArenA ! ) huM bhainta ! Apa zA kAraNe evu' kaheA che ke keliprajJapta dhama~ne zravaNa karyA vinA upayukata 88 kevaLajJAna utpanna karI zakate nathI, '' tyAM sudhInuM samasta kathana thaI zake che ? ( goyamA ! jassa Na nANAvara NijjANa' kammANa khaovasame no kaDe bhavai 1, jassa NaM darisaNAvajjANa' kammANaM khaovasame nA kaDe bhavai 2, jassa NaM dhammaMtarAiyANa' kammANa' khaovasame no kaDe bhavai 3, evaM carittAvaraNijjANa 4, jaya. NAvara NijjA 5, ajjhatrasANAvara NijjANa 6, AbhiNibohiyanANAvara NijjANa 7, jAva maNapajjavanANAvara NijjANa' kammANaM khaovasame no kaDe bhavai 10, jaskhaNaM kevalanANAvara NijjANa' jAva khae no kaDe bhavai 11, se NaM asoccA kevalissa ET jAva kevalipannattaM dhammaM no labhejjA savaNayAe, kevalaM bohiM no bujjhejjA, nAva varunAAM no kavvAlekanA) he gautama ! je jIve jJAnAvaraNIya karmonA kSayApazama karyA DAtA nathI, je jIve dazanAvaraNIya karmonA kSayeApazama karyAM hAtA nathI, je jIve dharmAntarAyika karmonA kSayApazama karyAM hAtA nathI, je jIve cAritrAvaraNIya karmonA, yatanAvaraNIya karmA, adhyavasAnAvaraNIya karmanA, AbhiniSe|dhika jJAnAvaraNIya karmanA tathA manaHpayajJAnAvaraNIya pantanA karmAnA kSayApazama karyAM hAtA nathI, tathA je jIve kevalajJAnAvaraNIya karmonA kSaya karyAM hAtA nathI, evA te jIva kevalajJAnI pAse athavA temanI upAsikA *ntanI kAi paNa vyakti pAse kevalIprajJapta dhamane zravaNa karyA vinA kevaliprajJasa dhamane prApta karI zakatA nathI, zuddha samyakatvanA anubhava karI zakate nathI. eja pramANe '"kevaLajJAna utpanna karI zakatA nathI," tyAM sudhInuM samasta kathana grahaNakaravuM. ( jassa NaM NANAvara NijjANaM kammANa khaovasame kaDe bhavai, jassa NaM darikhaNAvara NijjANa' kammANaM khaovasame kaDe bhavai, jaslaNaM dhamma tarAiyANaM evaM jAva, jassa NaM' kevalaNANAvara NijjANa' kammANaM khae kaDe bhavai, seNaM asoccA safare vA jAva kevalipattaM dhammaM labhejjA savaNayAra, kevalabohiM bujjhejA gAya kSetranALa sazvAse ) parantu je jIvanA jJAnAvaraNIya karmonA kSA zrI bhagavatI sUtra : 7 230 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazama thaye heya che, je jIvanA darzanAvaraNIya karmone kSaye pazama thaye hoya che, je jIvanA dharmAntarAyika karmone kSaye pazama the hoya che, e ja pramANe je jIvana caritrAvaraNIya karmothI laIne manaH paryaya jJAnAvaraNIya karmone kSaya thaye hoya che, e jIva kevaLajJAnI pAse athavA temanA pakSanI upasikA paryantanI koI paNa vyakti pAse kevali prajJapta dharmanuM zravaNa karyA vinA paNa kevaliprajJasa dhamane prApta karI zake che, zuddha samyakatvane anubhava karI zake che ane kevaLajJAna paryantanI uparyukata samasta vastuo prApta karI zake che. TakAtha-pUrvokata svarUpavALA padArthone kevaliprajJaka dharmathI jANI zakAya che. ane te dharmane koI jIva kevalI AdinI dezanA sAMbhaLyA vinA paNa prApta karI le che, ItyAdi viSayenuM sUtrakAre A sUtradvArA pratipAdana karyuM che. bALa jAva gvaM vAsa" rAjagRha nagaramAM mahAvIra svAmI padhAryA. temane vaMdaNA namaskAra karavAne tyAMnI janatA nIkaLI paDI. vaMdaNA namaskAra karIne tathA temane dharmopadeza sAMbhaLIne loke patatAne sthAne pAchA pharyA. tyArabAda dharmatatva samajavAnI jijJAsAvALA gautama svAmIe mahAvIra prabhunI trividha parya pAsanA karIne vinayapUrvaka bane hAtha joDIne A pramANe prazna karyA ( kozA mate ! varjisa vA, varjiAvaraNa vA, vaDhiAviyA vA) he bhadanta ! kevaLajJAnI pAsethI athavA kevalInA zrAvaka pAsethI athavA keva hInI zrAvikA pAsethI "nahi kArankNa vA, vaDhi vavANiyANa vAathavA kevalInA upAsaka pAsethI athavA kevalInI upAsikA pAsethI (taravarata vA, amdivAvAkSa vA, taegvivAvicAra vA) athavA kevalInA pakSanA svayaM buddha pAsethI athavA kevalInA pakSanA svayaM buddha zrAvaka pAsethI athavA kevalInA pakSanI zrAvikA pAsethI "tAriNaya vArA vA' athavA kevalInA pakSanA upAsaka pAsethI "tacvaricavavANiyANa rA' athavA kevalInA pakSanI upAsikA pAsethI kevali prApta dharmane zravaNa karyA vinA zuM koI jIva zravaNajJAnarUpI phaLa vaDe tene prApta karI zake che kharo ? tIrthaMkara prakRtithI yukata kevaLajJAnI ahaMta bhagavAna dvArA upadiSTa je zratacAritrarUpa dharma che tene kevalI prajJapta dharma kahe che. A dharmAdinA phalAdine kahenArAM vacana nahIM sAMbhaLanAra vyakitanuM "zrava" A pada dvArA sUcana thayuM che. jeNe pite kevalI bhagavAnanAM vacana sAMbhaLyA hoya athavA kevalI bhagavAnane pUchIne pitAnI zaMkAonuM nivAraNa karyuM hoya evA puruSane kevalIne zrAvaka kahe che ane evI strIne kevalInI zrAvikA kahe che. kevalInI upAsanA karanAra jIvane kevalIne upAsaka kahe che. te upAsake kevalI bhagavAnane svamukhe upadeza sAMbhaLe hete nathI paNa anyanA dvArA bhagavAnanA ziSya praziSya dvArA-te dharmopadeza zravaNa karyo hoya che. e ja pramANe kevalInI upAsikA viSe paNa samajavuM. "taqug" A padathI kevalInA pAkSika zrI bhagavatI sUtra : 7 231 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 93 svaya'buddhane grahaNa karavAmAM Avela che. temanA zrAvaka ane zrAvikAne " taLa triya sAvagassa vA tappakkhiyakhAviyAe vA A padmA dvArA prakaTa karavAmAM Avela che. eja pramANe temanA upAsaka ane upAsikA viSe paNa samajavuM, gautama svAmInA praznanuM tAtpa e che ke je jIve pUrNAMka kevalI ADhikAnI pAse kevaliprajJama dharmAMnA phalAdikanuM pratipAdana karanArAM vacana sAMbhaLyA nathI--eTale ke dharmAMnuM yathA svarUpa jANyuM nathI, kevaLa dharmonurAgathI je te dhanu sevana kare che, te dhamanuM yathArtha svarUpa jANIne dhanuM sevana karavAthI je phaLa prApta thAya che te phala zuM kevalI AdinI pAse dhatuM zravaNa karyAM vinA mAtra dharmAnurAgathI prerAinI sevelA dharma dvArA prApta thAya che kharU? mahAvIra prabhunA uttara- noyamA ! "he gautama! ( badghoSAnaM kSetra limsa vA jAva tappakkhiyauvAsiyAe vA atthegaie kevalipannattaM dhammaM labhejjA, saLayAra ) kAI jIva evA hAya che ke je kevalI pAsethI, phelInA zrAvaka pAsethI, kevalInI zrAvikA pAsethI, kevalInA upAsaka pAsethI, kevalInI upAsikA pAsethI, temanA pAkSika svayabuddha pAsethI, temanA pakSanA zrAvaka pAsethI, temanA pakSanI zrAvikA pAsethI, temanA pakSanA upAsaka pAsethI athavA temanA pakSanI upAsikA pAsethI kevalIprajJama dharmanA upadeza sAMbhaLyA vinA, kevaliprajJapta zrutacAritrarUpa dharmonuM phaLa zravaNujJAnarUpa laDhArA prApta karI le che. eTale ke sAkSAt kaivalI AdinI pAse dharmopadeza sAMbhaLIne dharmanuM yathA svarUpa jANI laine tenuM sevana karavAthI je kula prApta thAya che, eja la koIka jIva kevaLa dharmAnurAgathI prerAIne sevelA dhareMdvArA-kevalI Adi pAse dharmopadeza sAMbhaLyA vinA-paNa prApta karI zake che. ( asthaLapa vahivannara dharma no meggA sagaLayAt parantu koIka jIva eve! paNa hAya che ke je kevalI AdinI pAse dharmopadeza sAMbhaLyA vinA, mAtra dharmAnurAgathI prerAine sevelA dhama dvArA keliprajJapta dharmAMnA sevananuM phaLa prApta karI zakatA nathI. have tenu kAraNa jANavAnI jijJAsAthI gautama svAmI mahAvIra prabhune ke-(se meLaTrena maMte ! vaM pukhta, asojjALa nA to samenA pUche 20 82 zrI bhagavatI sUtra : 7 232 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ savaLavANa) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke koI jIva kevalI pAsethI athavA temanI upasikA paryantanI kaI vyakita pAsethI kevaliprajJasa dharmane upadeza zravaNa karyA vinA paNa kevaLa dharmAnurAgathI prerAIne sevelA dharma dvArA paNa dharmazravaNanA jevuM ja phaLa prApta karI le che ane kaI evuM phaLa prApta karI zakatuM nathI? mahAvIra prabhune uttara--"karaNa nAkhavALijJA varga ghoraName kaDe bhavai, seNaM asroccA kevalissa v| jAva tapakkhiyauvAsiyAe vA kevali. pannAM dharma mekanA saghaLA" he gautama ! je jIvanA jJAnAvaraNIya karmone ( jJAnAvaraNIya karma prakRtine) kSapazama thaye hoya che (keTalAka sarvaghAti spaddha kene sadavasthArUpa-sattArUpa athavA astitvarUpa udayabhAvI kSaya ane keTalAka sarvaghAti spaddhakone (kamavargane) sadavasthArUpa (sattArUpa) upazama ane dezavAti spaddhakone udaya thAya che) te jIva kevalI pAsethI athavA kevalInA zrAvaka pAsethI athavA temanA pakSanI upasikA Adi pAsethI dhame. padeza sAMbhaLyA vinA paNa kevali prajJapta dharmane zravaNa-jJAnarUpa phala dvArA prApta karI le che. ahIM je "jJAnAvALIyAnAM jaLAM A bahuvacanane prayoga kara. vAmAM Ave che tenA dvArA matijJAnAvaraNIya AdinA bhedathI tathA avagrahamayAvaraNAdinA bhedathI aneka prakAranA saMpUrNa jJAnAvaraNIya karmane grahaNa karavAmAM Avela che evuM sUcita thAya che. ahIM je temanA kSapazamanI vAta karavAmAM AvI che te kSapazamane saMbaMdha matijJAnAvaraNAdinI sAthe ja ahIM grahaNa kare joIe--ane temane ja kSayopazama ahIM grahaNa tha joIe. jJAnAvaraNamAM je kevalajJAnAvaraNa che tenA kSapazamarUpa kathana karavuM joIe nahIM, kAraNa ke tene kSaye pazama thatuM nathI. te sarvaghAti prakRti hovAthI tene sarvathA kSaya ja grahaNa kare joIe ane tene sarvathA kSaya thAya tyAre ja kevalajJAna utpanna thAya che. A kathananuM tAtparya e che ke kSayopazamamAM AvAraka kamane sarvathA abhAva raheto nathI, paNa tene aMzataH sadbhAva rahe che. parantu kevalajJAnane AvaraNa karanArA kevalajJAnAvaraNamAM evI vAta saMbhavita nathI, kevalajJAnAvaraNIya kamane sarvathA kSaya thAya tyAre ja kevalajJAna utpanna zrI bhagavatI sUtra : 7 233 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che. tethI ja sUtrakAre ahIM jJAnAvaraNIya karmanA pazamanA ullekha dvArA matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna ane manaHparyajJAnane AvaraNa karanAra te te prakAranA AvaraNIya karmone lapazama grahaNa karavAnuM kahyuM che. ane e ja vAta sUcita karavAne mATe "jJAnAvALIvAnAM " A padamAM bahuvacanane pravega karavAnI sArthakatA prakaTa karI che. jevI rIte parvatamAMthI nIkaLelI nadInA pravAhamAM ghasaDAte patthara, ghasAI ghasAIne zAlIgrAma jevo geLa thaI jAya che, e ja pramANe jJAnAvaraNIya Adi karmone kSopazama paNa kaI kaI jIvane thatuM hoya che, ane te kSapazamanA sadabhAvathI kevaliprajJasa dharmane kevalI AdinI samIpe zravaNa nahIM karavA chatAM paNa vyakti zravaNajJAnaphalarUpe prApta karI le che, kAraNa ke dharmalAbhamAM kSaye pazama ja antaraMga kAraNe gaNAya che paraMtu (gara of arrarLajhALa mA sagotra he no avapha, se gaM asroccANa kevalirasa vA jAva tapakkhiya uvAsiyAe vA kevalipabattaM dharma no megA navarA) je jIvanA jJAnAvaraNIya karmone kSapazama thaye heto nathI, te jIva kevalI samIpe athavA kevalInA pakSanI upAkSikA paryananI koI vyakti samIpe kevaliprajJapta dharmane sAMbhaLyA vinA kevaliprajJasa zrutacAritrarUpa dhamanI prApti zravaNajJAna phalarUpe karI zakatuM nathI. (se teNaTreNaM goyamA! evaM vuccai, taceva jAva no labheja savaNayAe ) he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke je jIvanA jJAnAvaraNIya Adi karmone kSopazama thaye hoya che, te jIva kevalI AdinI samIpe dharmopadeza zravaNa ryA vinA paNa kevaliprajJasa dharmane zravaNajJAnanA phalarUpe prApta karI le che. paraMtu je jIvana jJAnAvaraNIya Adi karmone kSaya thaye hete nathI, te jIva tene prApta karI zakatuM nathI. gautama svAmIne prazna-ajJALa mare! sTisa nA kAra saritA jAriyA thA viruM huM yuvakanA ?) he bhadanta ! je jIve kevalInI samIpe athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI kaI paNa vyaktinI samIpe kevalI. prajJasa zratacAritrarUpa dharmane upadeza sAMbhaLe nathI e jIva zuM zuddha bedhine (samyagdarzanano ) anubhava karI zake che kharo ? jemake pratyeka buddhAdi-eja pramANe AgaLa paNa kahevuM joIe. mahAvIra prabhune uttara-"noramA !" he gautama! (arorA . hiraNa vA vAva jarUra varlDa vohaiiM sunnA ) kevaLajJAnI pAse athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI koI paNa vyakti pAse kevaliprajJata samyagdarzanarUpa dharmanuM zravaNa na karyuM hoya e koI jIva zuddha samyagdarzanane anubhava karI zake che, ane koI jIva e paNa hoya che ke je kevalI AdinI samIpe jJAnopadeza vagere sAMbhaLyA vinA zuddha bodhine-samyagdarzanane anubhava karI zakatuM nathI.. zrI bhagavatI sutra : 7. 234 Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna-(se La mete ! nAva no guzenA?) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke koIka jIva kevalI AdinI pAse darzanepadeza AdinuM zravaNa karyA vinA paNa kevala-zuddha badhirUpa samyagdarzanane anubhava karI zake che, ane koI jIva kevalI AdinI pAse darzanopadeza Adi zravaNa karyA vinA zuddha badhirUpa samyagdarzanane anubhava karI zaktA nathI ? mahAvIra prabhune uttara-"jayamA" he gautama! (karaNa nuM sigAvrnnijjaannN kammANaM khovasame kaDe bhavai, se NaM asoccA kevalisa vA jAva vaDha vada puNeT) je jIvanA darzanAvaraNIya karmone kSaye pazama thaye heya che, te jIva kevalI AdinI pAse darzanepadeza Adi zravaNa karyA vinA paNa kevala badhine (zuddha samyagdarzanane ) anubhava karI zake che, ahIM darzanAvaraNIya padanA prAgadvArA darzanamohanIyane grahaNa karavAmAM Avela che, ane bedhipadanA prayogathI samyagdarzanane rahaNa karavAmAM Avela che. tethI samya. narUpa badhinuM AvAraka karma darzanamohanIya hovAthI darzanAvaraNa pada dvArA darzanamohanIya karyagrahaNa thavuM joIe, kAraNa ke darzanamehanIya karmanA kSapazamathI ja samyagdarzana rU5 bodhinI prApti thAya che. tathA (nag i ri saNAvaraNijjANa kammANa khaovasame no kaDe bhavai, se NaM asoccA kevalissavA nava varuM vohiM jo unA ) je jIvanA darzanAvaraNIya karmone kSapazama thayo hateA nathI, te jIva kevalI pAsethI athavA kevalInA zrAvaka Adi pAsethI samyagdarzananI prAptine upadeza sAMbhaLyA vinA kevala beSinI-samyagdarzananI-prApti karI zakato nathI. teNe tenAM kAra no yujhA) he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke koI jIva kevalI AdinI pAse samya. darzananI prAptine upadeza sAMbhaLyA vinA paNa samyagdarzana prApta karI zake che, ane koIka jIva kevalI AdinI samIpe darzanapadeza sAMbhaLyA vinA zuddha bedhine (samyagdarzanane) anubhava karI zakatA nathI. gautama svAmIne prazna-( sogavAI maMte ! phevarirA vA nA ravivAra uvAsiyAe vA kevalaM muDe bhavittA agArAo aNagAriya pavvaejjA ?) 3 bhadanta ! je jIve kevalI pAsethI athavA temanA zrAvakAdi pAsethI pratrajyAne upadeza sAMbhaLe che nayI, e jIva zuM muMDita thaIne gRhasthAvasthAno parityAga karIne zuddha athavA saMpUrNa sAdhuparyAya aMgIkAra karI zake che kharo? mahAvIra prabhune uttara-"joyA!" he gautama! "=i dhanaMtaraiyaann kammANaM khaovasame kaDe bhavai, se Na asoccA kevalisa vA jAva muMDe mavattA vArtAo anAriyaM vadanAkanA" je jIvanA dharmAntarAyika kamene (dharmane-cAritrane dhAraNa karavAmAM vidharUpa karmone) eTale ke cAritra dhAraNa karavAmAM vighakAraka vayantarAya ane cAritra mehanIya karmono kSaye pazama thayo zrI bhagavatI sUtra : 7 235 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che. te jIva kevalI pAsethI athavA temanA zrAvaka vagere pAsethI pratrajyAno upadeza sAMbhaLyA vinA paNa muMDita thaIne gRhasthAvasthAnA parityAgapUrvaka aNagArAvasthA (sAdhu paryAya) aMgIkAra karI zake che. paraMtu "varaso dhamma tarAiyANaM kammANa khaovasame no kaDe bhavai, se NaM asoccA kevalisa vA vAva makinnA bAra no pAvakajJA" je jIvanA vIryAntarAya ane cAritra mehanIya kSapazama thaye hote nathI, e jIva kevalI pAsethI athavA temanA zrAvaka vagere pAsethI pravajyA dhAraNa karavAne upadeza jyAM sudhI sAMbhaLatA nathI tyAM sudhI te muMDita thaIne gRhasthAvasthAne parityAga karIne aNagArAvasthA dhAraNa karI zakatA nathI. "re tenapi mocamA ! lAva ne " he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke koIka jIva kevalI AdinuM samIpe pravajyAne upadeza sAMbhaLyA vinA paNa muMDita thaine gRhasthAvasthAne tyAga karIne aNagArAvasthA dhAraNa karI zake che, ane koIka jIva kevalI Adine upadeza sAMbhaLyA vinA aNagArAvasthA (sAdhu paryAya ) aMgIkAra karI zakato nathI. gautama svAmIne prazna-(AtodavA chai mate vaDhiNa nA nava vavANivA vA varuM vaMmaravAsaM sAvajhA?) he bhadanta ! je jIve kevalI pAse athavA temanA zrAvaka AdinI pAse zuddha brahmacaryane upadeza zravaNa karyo hetuM nathI, te jIva zuM brahmacaryavAsamAM rahI zake che khare? (eTale ke zuM e jIva zuddha brahmacarya pALI zake che khare?) mahAvIra prabhune uttara-"noramA !" he gautama! (maraghAAM 4i. ( vAva vavANiyANa vAgarA viruM vaMmatAsaM kAraNe gA) koI jIva e hoya che ke je kevalI athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI koI paNa vyakti samIpe brahmacaryane upadeza sAMbhaLyA vinA paNa zuddha brahmacarya vratanuM pAlana karI zake che ane (AthenarUNa jeruM mevAsaM no gAvA ) koI jIva e paNa hoya che ke je kevalI AdinI samIpe jyAM sudhI zuddha brahmacaryane upadeza sAMbhaLatuM nathI tyAM sudhI te zuddha brahmacaryanuM pAlana karI zakato nathI. - have tenuM kAraNa jANavAnI jijJAsAthI gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke-"he La ma ! gvaM suvara nAva no mAvo nA? " he bhadanta! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke koIka jIva kevalI AdinI samIpe brahma caryane upadeza sAMbhaLyA vinA paNa brahmacaryavrata dhAraNa karI zake che ane koIka jIva dhAraNa karI zakato nathI ? mahAvIra prabhune uttara-" joyA ! " he gautama ! (kag of mrittAcrnnijjaannN kammANaM khaovasame kaDe bhavai, se NaM asoccA kevalisa vA jAva zrI bhagavatI sUtra : 7 236 Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * hejI' na maLye vAsa AvasenA ) je jIvanA cAritrAvaraNIya karmanA cAritra mAhanIya karmonA kSayApazama thayelA hoya che, te jIva kevalI pAse athavA temanA zrAvaka Adi pAse brahmacaya nA upadeza sAMbhaLyA vinA paNa zuddha brahmacavratanuM pAlana karI zake che, parantu jassa Na caritAvara NijjANa' kammANa khaovasame no kaDe bhavai, se NaM asoccA kevalipsa vA jAva no AvasejjA " je jIvanA cAritrAvaraNIya karmAMnA kSayApazama thayA heAteA nathI, te jIva kevalI pAse athavA temanA zrAvaka Adi samIpe brahmacaya nA upadeza sAMbhaLyA vinA brahmacarya vrata dhAraNa karI zakatA nathI. ahIM cAritrAvaraNIya kathI vizeSarUpe vedarUpa cAritrAvaraNIya karmone grahaNa karavA joIe, kAraNu ke maithuna viratirUpa prAcaya vratanA teo ja AvAraka hoya che, ( se senaTrena gAya no lejJA) huM gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke koI jIvA kevalI Adine upadeza sAMbhaLyA vinA paNa brahmacarya vrata dhAraNa karI zake che ane koI jIva temanA upadeza sAMbhaLyA vinA brahmacaya vrata dhAraNa karI zakatA nathI. gautama svAmInA prazna-( godavA O maMte ! netrahinna vAnAra gaDheLa anameLa saMgamenA) he bhadanta ! kevalI pAse athavA temanA zrAvaka vagerenI samIpe sa'yamane upadeza sAMbhaLyA vinA zuM jIva zuddha saMyamadvArA saMyamanI yatanA karI zake che kharA ? ( svIkRta cAritranA aticArAne dUra karavA mATe je sAvacetI rAkhavAmAM Ave che tene saMyamayatanA kahe che. ) mahAvIra prabhunA uttara-~~~< poSamA ! "he gautama ! (hmaNoSA kSetra vizva nA lagAlicAl yA thai yaDheLa saMgameLa saMgamegnA) koIka jIva eve! paNa hAya che ke je keTalI pAse athavA temanA pakSanI upAsikA pa ntanI koI vyakti samIpe saMyamanA upadeza sAMbhaLyA vinA paNa zuddha sayama dvArA sayamanI yutanA karI zake che, ane " jatthegaie kevaleNaM saMjameNa no sajJamenA " koika jIva evA paNa hoya che ke je kevalI AdinI pAse sayamane upadeza sAMbhaLyA vinA zuddha sa'yamadvArA saMyamanI yatanA karI zakatA nathI. gautama svAmIne prazna~ ~~ sevenaTrena gAya no saMjJame ? '' huM bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke koI jIva kevalI vagerenI pAse sayamanA upadeza sAMbhaLyA vinA paNa zuddha sayamadvArA sayamanI yatanA karI zake che, ane koI jIva temane upadeza sAMbhaLyA vinA zuddha sayamadvArA sayamanI yatanA karI zakatA nathI ? mahAvIra prabhunA uttara----< goyamA ! " he gautama ! ( gallAM cAvrnnijjaannN kammANaM khaovasame kaDe bhavai, se NaM asoccANaM kevalisa vA jAva zrI bhagavatI sUtra : 7 237 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dara varase sarakA) je jIvanA yatanAvaraNIya karmono kSayapazama thaye hoya che, te jIva kevalI pAse athavA temanA zrAvakAdi pAse saMyamane upadeza sAMbhaLyA vinA paNa zuddha saMyamadvArA ja saMyamanI yatanA karI zake che. ahIM yatanAvaraNIya kama? A padanA prAgadvArA cAritra vizeSane AvRta karanAra vIryantarAya karmane grahaNa karavAnuM che, ema samajavuM. paraMtu AjJA nuM na NAvaraNijjANaM kammANaM khaovasame mo kaDe bhavai, se NaM asroccA kebalissa vA jJAna nA =" je jIvanA yatanAvaraNIya karmono kSaye pazama thaye hete nathI, te jIva kevalI pAse athavA temanA zrAvakAdi pAse saMyamane upadeza sAMbhaLyA vinA kevala saMyamadvArA ja saMyamanI yatanA karI zakatuM nathI. (se tenAM jJAta sthArU no jamennA) he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke koI jIva kevalI AdinI pAse saMyamane upadeza sAMbhaLyA vinA paNa zuddha saMyamadvArA saMyamanI yatanA karI zake che ane koI jIva e paNa hoya che ke je kevalI AdinI samIpe saMyamane upadeza zravaNa karyA vinA zuddha saMyama dvArA saMyamanI yatanA karI zakatuM nathI. gautama svAmIne prazna-( zaao maMte ! varita vA vAva vavANicApa jA jevAM saMvaref ass?) he bhadanta ! koI jIva e hoya che ke je kevalI pAse athavA temanA pakSanI upAsikA paryantanI koI vyakti pase saMvarane upadeza sAMbhaLyA vinA paNa zubha adhyavasAyavRttirUpa saMvara dvArA Asane nirodha karI zake che? mahAvIra prabhune uttara-"ocamA ! " he gautama ! (moravAI va. sTirara vA nA sarathANa jevaphrena ghare re ) koI jIva e paNa 40 84. hoya che ke je kevalI pAse athavA temanA zrAvakAdi pAse saMvarano upadeza sAMbhaLyA vinA paNa subhASyavasAyavRttirUpa saMvara karI zake che, ane (Athe deva gAya no aMkajJA) koIka jIva evo hoya che ke je kevalI AdinI samIpe saMvarano upadeza sAMbhaLyA vinA kevala saMvaradvArA zubha adhyavasAyavRttirUpa saMvara karI zakatuM nathI. gautama svAmIne prazna-(te ja naM nA ja kare ?) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke koI jIva kevalI athavA temanA zrAvaka vagerenI samIpe saMvarane upadeza sAMbhaLyA vinA paNa zuddha saMvaradvArA Astra ne nirodha karI zake che, ane koI jIva evuM karyA vinA kevala saMvaradvArA Aane nirodha karI zakato nathI ? mahAvIra prabhuno uttara-"ocamA !" he gautama ! sAM nakSatravrnnijjaann' kammANa khaovasame kaDe bhavai, se Na' asoccA kevalisa vA jAva zrI bhagavatI sUtra : 7 238 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 hevale lavarena' AvarennA) je jIvanA adhyavasAnAvaraNIya karmonA yApazama thayA hAya che, te jIva kevalI pAse athavA temanA zrAvaka vagerenI pAse savaranA upadeza sAMbhaLyA vinA paNa kevala sa'varadvArA AsavAnA nirAdha karI zake che. sa`vara zabdanA prayAgadvArA ahIM zubhASyavasAyavRtti graheNu karAche. te zubhASyavasAyavRtti bhAvacAritrarUpa hoya che, kAraNa ke te bhAvacAritrane AvaraNu karanArA karmonA kSayApazamathI prApta thAya che, parantu jassaNaM' ajjhamANAvara NijjANaM kamnANaM khaovasame No kaDe bhavai, se NaM aboccA kevjinna vA nAva no maMtraojJA) je jIve adhyavasAnAvaraNIya karmonA kSaye pazama karyAM hAtA nathI, te jIva kevalI athavA temanA pakSanI upAsikA pantanI kAi paNa vyakti samIpe saMvaranA upadeza sAMbhaLyA vinA kevala savara dvArA AveAnA nirodha karI zakatA nathI-eTale ke zubha adhyavasAya rUpa saMvaramAM rahI zakatA nathI. (se teLaDheLa gAyano saMvarennA) he gautama ! te kAraNe me' evuM kahyuM che ke " koI jIva kevalI AdinI pAse saMvaranA upadeza sAMbhaLyA vinA paNa kevala sa'sAra dvArA AsravAnA niredha karI zake che, ane koI jIva te prakAranA upadeza sAMbhaLyA vinA kaivala saMvara dvArA AsavAnA nirodha karI zakatA nathI, '' ,, gautama svAmInA prazna-( soyAnaM aMte ! vaivahilla nAva varuM gAmininoyinALa kADheggA ?) he bhadanta ! kevalI pAse athavA kevalInA zrAvakADhi pAse tijJAnanI utpatti kevI rIte thAya che, e vAtane sAMbhaLyA vinA zuM koI jIva smAbhinidhika jJAnarUpa matijJAnane utpanna karI zake che kharA ? mahAvIra prabhunA upadeza--" goyamA ! " he gautama ! ( govALa la limsa vA jAva uvAsiyAe vA atthegaie kevala AbhiNibohiyanANa uppADejjA ) koI puruSa kevalI pAse athavA kevalInA zrAvakAdinI samIpe AbhinibASikajJAna prAptinA upadeza sAMbhaLyA vinA paNa zuddha AbhiniSeAdhika jJAna utpanna karI zake che. tathA ( arthe rUpa jaivavuM aAmiLiyoniALa no kAOMnnA ) koI jIva te prakAranA upadeza sAMbhaLyA vinA zuddhe AbhiniAdhika jJAna utpanna karI zakatA nathI. gautama svAmInA prazna--( se meLaDheLa gAya no vAregA ? ) huM bhanta ! Apa zA kAraNe evuM kaheA che ke koI jIva kevalI pAse Abhiniedhika jJAnAtpAdaka vacane zravaNu karyAM vinA paNa zuddha Abhinidhika jJAna utpanna pharI zake che, ane koI jIva kevalI AdinI pAse te prakAranAM vacane zravaNu karyA vinA mAliniAdhika jJAna utpanna karI zakatA nathI? zrI bhagavatI sUtra : 7 239 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhuno uttara-(i 3 miLiroga nAbAvaLikanA janma khaovasame kaDe bhavai, se NaM asoccA kevalissa vA jAva kevalaM aabhinniyohiynAna ) he gautama ! je jIve Abhinibodhika jJAnAvaraNIya karmone kSapazama karyo hoya che, te jIva kevalI AdinI pAse te prakAranAM vacane zravaNa karyA vinA paNa AbhinibaMdhika jJAna utpanna (prApta) karI zake che. paranta (se gAmiLivohilanAtAvaraLisari #Hari gavarame no re bhavai, se Na asroccA kevalipsa vA jAva kevalaM AbhinibohiyanANa no uppA. senA) je jIvanA Abhinidhika jJAnAvaraNIya karmono kSayapazama thayo hota nathI, te jIva kevalI AdinI pAse te prakAranAM vacane zravaNa karyA vinA zuddha AbhinidhijJAna utpanna karI zakato nathI. (re kAra no rAjA) he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke koI jIva Abhinidhika jJAna prApta karI zake che ane koI jIva tene prApta karI zakatuM nathI, gautama svAmIne prazna-( modavAna mate ! vevasTAra vA vAva vaDha sucanAdi gvajJA ?) he bhadanta! koI jIva kevalI pAse athavA temanA zrAvakAdi pAse zratajJAnatpAdaka vacane zravaNa karyA vinA zuM thatajJAna utpanna karI zake che kharo ? mahAvIra prabhune uttara-pUrva =hA kAmiLavophiyanA vattA maLiyA radda savAraNa vi mALiyA he gautama! Abhinidhika jJAnanI jevI vaktavyatA upara kahevAmAM AvI che, evI ja zratajJAnanI vaktavyatA paNa samajavI. (navara' sucanA vaLi nA bhAI vagovarane mALacara) parantu te vaktavyatA karatAM A vaktavyatAmAM ATalI vizeSatA che-jema AbhinibaMdhika jJAnanI utpattinuM kAraNa Aminibedhika jJAnAvaraNIya kamIne kSayopazama kahevAmAM Avela che, eja pramANe zrutajJAnAvaraNIya karmone kSaye pazama thavAthI zrutajJAna utpanna thAya che, ema samajavuM. (gvaM reva varuM kohinA mAjavaM) matijJAnanA jevI ja avadhijJAnanI paNa vaktavyatA samajavI. "nA" paratu (zonAnAvaraLijJA Hi aovaName mALiyadeve) ahIM eTalI ja vizeSatA samajavAnI che ke avadhijJAnAvaraNIya karmone pazama thavAthI avadhijJAna utpanna thAya che. (gvaM devaDha mAnavanA 3jAnA) e ja pramANe manaparyavajJAnanI utpa ttinA viSayamAM paNa vaktavyatA samajavI, "nava " paraMtu ahIM eTalI ja vizeSatA samajavI joIe ke manaHparyayajJAnAvaraNIya karmone kSaya pazama thavAthI manaH paryAyajJAna utpanna thAya che. zrI bhagavatI sUtra : 7 240 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmInA prazna--( loncALa maMte ! gahissa nA nAva sandriya unAnicAN yA jevajInALa' kavvAOMnA ?) hai bhadanta ! zuM kei jIva evA heAya che ke je kevalI pAse athavA temanA zrAvakAdi pAse kevaLajJAne tpAdaka vacane zravaNa karyA vinA kevaLajJAna utpanna karI zake che ? mahAvIra prabhunA uttara--( NaM caiva navarAtranALAva nijJALa mbhALa Apa mALiyanne) he gautama ! ahIM paNa pUrvokta kathana pramANenuM kathana sama javu'. eTale ke koi jIva evA paNa hoya che ke je kaivalI AdinI samIpe upadeza zravaNu karyo vinA kevaLajJAnanI prApti karanAra jIvanA kevaLajJAnAvaraNIya kramanA kSaya thai gayA haiAya che. parantu koi jIva evA paNa hAya che ke je temanA te prakAranA upadeza sAMbhaLyA vinA kevaLajJAna prApta karI zakatA nathI, kAraNa ke evA jIvanA kevaLajJAnAvaraNIya krarmAMnA kSaya thayA hAte nathI. te (6 bha 85 senaTrena nocamA ! vaM puSparU nAva kSetrajanALa' no kA2ekanA) he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke je jIve kevaLajJAnAvaraNIya karmonA kSaya karyAM hAya che, te jIva kevalI AdinA upadeza sAMbhaLyA vinA paNa kevaLajJAna utpanna karI zake che, parantu je jIve kevaLajJAnAvaraNIya karmonA kSaya kahAtA nathI, te jIva kevalI AdinAM vacanA zratraNa karyo vinA kevaLajJAna utpanna karI zakatA nathI. have sUtrakAra pUrvokta viSayAnuM samudAyarUpe kathana karavAne mATe (tro cANaM bhaMte! kevalirasa vA jAva tappakkhiya uvAsiyAe vA kevalipannatta dhammaM mengA avaLacAra) ityAdi sUtrapATha kahyo che. te sUtrapAThamAM AvatA praznottarAnuM nirUpaNu mULa sUtrAmAM kahyA pramANe ja samajavuM. // sU01 // azruttvA avadhikajJAna ke utpAda kA nirUpaNa adhijJAne pAdaka vaktavyatA-- tarasa naM aMte ! chatru chaDheLa ni<Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAhAo pagijhiya pagijjhiya sUrAbhimuhassa AyAvaNabhUmIe AyAvemANassa pagai bhaddayAe pagai uvasaMtayAe, pagaipayaNukohamANamAyAlobhayAe, miumadavasa pannayAe, allINayAe, bhaddayAe, viNIyayAe annayA kayAI subheNaM ajjhavasANeNaM subheNaM pariNAmeNa, lessAhiM visujjhamANIhiM 2 tayAvaraNijjANaM kammANaM khaovasameNa IhA. joma mArA jIvane nAmaM baLe samudattara) nirantara che chaThThanI tapasyA karanArA, tathA taDakAvALI bhUmimAM sUryanI sAme hAtha UMcA karIne AtApanA lenArA hovAthI, tathA bhadra prakRtivALA hevAthI, prakRtithI upazAnta hevAthI, krodha, mAna, mAyA ane lebhane pAtaLA pADyA hovAthI, mRdu-mArdavathI yukta hovAthI, AlInatAthI yukta hovAthI, bhadraguNathI ane vinayaguNathI yukta hovAne kAraNe keI eka divasa zubha adhyavasAya dvArA zubha pariNAma dvArA, vizuddha vezyAo dvArA, tene Avaraka karmone kSapazama thavAthI IhA, apaha, mArgaNa ane gaSaNa karatA karatA A jIvane vibhaMga nAmanuM ajJAna utpanna thaI jAya che. ( se Na te Na vinbhaMganANeNa samuppannaNa jahaNNeNa aMgulassa asaMkhejjai bhAgaM, ukkoseNa asakhejjAI joyaNasahassAiM jANai pAsai, jIve vi jANai ajIve vi jANai, pAsaDatthe, sArabhe, saparigahe, saMkilissamANe vi jANai visujjhamANe vi jANai, se Na puvAmetra sammatta paDivajjai, sammataM paDivajittA samaNadhamma roei, samaNadhamma roettA carittaM paDivajjai, caritta paDivajjittA liMga paDivajjai, tassa NaM vehi micchittapajjavehi parihAyamANehiM parihAyamANehiM sammaIsaNapajjavehiM parivaDUDhamANehiM 2 se vibhaMge annANe sammattaparigahie snippAmeva lohI pAvara ) utpanna thayelA te virbhAgajJAna dvArA te ochAmAM ochA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa ane vadhAremAM vadhAre asaMkhyAta hajAra jana pramANa kSetrane jANI zake che ane dekhI zake che. te vilaMgajJAna dvArA te ine paNa jANe che ane ajIne paNa jANe che. te AraMbhavALA, pari grahavALA, saMkalezavALA ane pAkhaMDI ne paNa jANe che ane vizuddha jIne paNa jANe che, te vibhAgajJAnI pahelethI ja samyakatvane prApta kare che, zrI bhagavatI sUtra : 7 242 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samyakatva prApta karyAM pachI te zravaNu dharma upara ruci karavA mAMDe che, ane ruci karIne te cAritranA svIkAra kare che. cAritranA svIkAra karIne te liMgarUpa veSane svIkAra kare che. tyArabAda te tribhaMgajJAnInI mithyAtva paryA kSINa thatAM thatAM ane samyagdarzanaparyAyanI vRddhi thatAM thatAM te vibhaga ajJAna samyakatva yukta thaI jAya che ane turata ja te avadhijJAnarUpe parivartita thaI jAya che. TIkA kemalI AdinI pAse kevaliprajJama dharmane zravaNa karyAM vinA koI jIvane kevaLajJAna utpanna thAya che, evuM AgaLa kahevAmAM AvyuM che. have evuM kevI rIte bane che te sUtrakAra ahIM prakaTa kare che (jassaNa bhaMte! chaTTu chaTTeNa anikkhitteNa tavokammeNa uDDha bAhAo nizciya nizciya sUrAmimuhya AcAvaLamUmid bacAvemALala) huM bhainta ! je jIve kevalI AdinI samIpe dharmAdikane zratraNa karyAM nathI, tathA niraMtara chaThThane pAraNe chaThThanI tapasyAthI yukta che, tathA taDakAvALI bhUmimAM Urdhva khAtu karIne ane sUryanI tarapha mukha rAkhIne je AtApanA letA hoya che, ( varU mA, vAr chatrasaMtacAp ) je svabhAve sarala che, je upazAnta che, svAbhAvika rIteja jenA krodha, mAna, mAyA ane lAbharUpa kaSAyeA pAtaLA paDI gayelA che, ( gILayA, madyA, vaLIcayA) gurunA anuzAsananA abhAva havA chatAM paNa je bhadraka pariNAmI hAya che, jenAmAM vinayaguNu bahu ja vadhAre pramANamAM rahele| hAya che, ( sumeLa annatrakALeLa', sumeLa' vaLAmeLa') zubha adhyAvasAya ane zubha piraNAma dvArA ( hellAdivasujJamALIThuM 2) dhIre dhIre vizuddha anatI jatI pAtAthI lezyAethI je yukata thayela che, ( sacAva nijJALa jammALa' lolameLa' ) evA bAlatapasvI jIvane vibhaga jJAnAvaraNIya karmonA kSaye pazama' thavAthI ( annayA jyArM) kayAreka (phphAoNmALavela re mAnastra) ihA, apeAha, mANA ane gaveSaNA karatA karatA ( trimaMttenAma annAne samudhvajJarU ) vibhaMga nAmanuM ajJAna utpanna thaI jAya che, sanI tarapha jhukatI je jJAnanI ceSTA che tene ' ihA 'kahe che. vipakSanA dharmane nirAsa ( dalIle dvArA temanI mAnyatAone khoTI sAbita karavI tenuM nAma apeAhu apeAha ' che. annayarUpe vata mAna dharmanI AlecanA che.) karavA tenuM nAma karavI tenuM nAma mAgaNu che ane vyatireka ( vidhI ) dharmonI AlecanA karavI tenuM nAma gaveSaNA che. 46 ,, zrI bhagavatI sUtra : 7 243 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( se LaseLa, vimananAneLa samudhvambheLa ) utpanna thayelA vibhaga jJAna vaDe te khAla tapasvI (naLeLa 'gurutta sa've mALoseLa aNa laeNjJArnocanapracAratA. bALahaiM, vAsarU) echAmAM ochA azulanA asa', khyAtamAM bhAgapramANa kSetrane ane vadhAremAM vadhAre asakhyAta ceAjana pramANu kSetrane jANe che ane dekhe che. ( te ja tena' vimAnAgeLa' samuLambheLa nIce vi jJAnarU, anIne vijJALajja) utpanna thayelA vibha'gajJAna vaDe te kaMIka aze jIvAne paNa jANe che ane ajIvAne paNa jANe che. te temane sAkSAt rUpe jANatA nathI, kAraNa ke vila'gajJAnI mUrta padArthone ja jANI zake che-amRta padArthane jANI zakatA nathI. ( pAsaMDatthe, sAraMbhe, sapariggahe saMkilissamANe vi jANai, visujjhamANe vijJAnajja) te pAkha'DIne, Ara'bhavALAne, parigrahavALAne ane sakalezayukta piraNAmavALAne paNa jANe che ane vizuddha pariNAmayukta jIvAne pazu jANe che. ( te punnAmeya sammatta TTiyajJarU) te vibhagajJAnI khAlatapasvI jIva ane ajIvanA svarUpane AraMbha, parigraha ane sa`kilaSTha pariNAmavALA ma pAkhaDI jIvane jANutA thakA cAritra prAptinA pUrve samyakatvane svIkAra kare che. ( sImanta' vignittA samaLadhamaroph ) samyakatvanA svIkAra karIne te zramaNa dharma upara zraddhA rAkhe che-eTale ke tenA pratye vadhArene vadhAre abhirucivALA thatA jAya che. ( samaLadharma rojJA tti. triSnak) A rIte zravaNu dharma pratye abhirucivALe! manIne te cAritrane aMgIkAra kare che. ( tti' dignittA ) cAritrane aMgIkAra karIne ( hiMI DDiyaTMTM ) saraka mukhavastikAyukta muniveSane dhAraNa kare che. (sanna La" dimijInnavajJaveda pAcamALendirsammara saLagnavephi' rivALendi r ) tyAre tenI mithyAtva paryAya nira'tara kSINu thatAM thatAM tenI samyakatva paryAyeA vRddhi pAmavA mAMDe che. A pramANe samyakatva paryaMcAnI vRddhi thatI rahevAthI te khAlatapasvI vibhaga jJAnInuM ( te vimaannAne sammatta zipiviqAmetra bophIvarAvattarlR ) te vibha'gajJAna samyaktvayukta thaine turataja adhijJAna rUpe paNimita thai jAya che. jo ke " ahIM cAritra-pratipattine zarUAtamAM kahIne samyaktva parigRhIta thaine vibhagajJAna avadhijJAna rUpe parivartita thai jAya che. " evuM pAchaLathI kahevAmAM AvyuM che, te paNu ahIM evuM samajavu' joie ke cAritraprAptinA pahelAM ja jIva jyAre samyaktvanI prApti karI che, te kALe ja vibhagajJAna avadhijJAnarUpe parimita thaI jAya che, kAraNa ke samyakatva cAritranA sadbhAva hAya tyAre vibha'gajJAnanA abhAva thaI jAya che. s02 zrI bhagavatI sUtra : 7 244 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azruntyA avadhijJAnake chezyAdi kA nirUpaNa pUrvokta avadhijJAnanI lezyAdinI vaktavyatA-- (se na aMte ! jja hellAmu onA ? ) ityAdi sUtrA--( hai naM aMte ! rU phelAtu honnA ? ) he bhadanta ! avadhijJAnI jIva keTalI lesyAovALA hAya che ? ( goyamA ! timuniruddhapheraNAsu honA teM'nA) he gautama ! avadhijJAnI jIva nIce pramANe traNa vizuddha lezyAethI yukta hAya che. (te Dhellora, padmahesANa, su chellApa ) tejolezyA, padmaazyA ane zukalalezyA. ( sena jja nALasu honnA ?) he bhadanta ! avadhijJAnI jIva keTalAM jJAnavALA hAya che ? noyamA ! tiyu jJAmiLiyocinALa, sucanALa, joniALayu onA )ke gautama ! avadhijJAnI jIvamAM nIce pramANe traNa jJAnane sadbhAva hoya che. (1) AbhiniAdhika jJAna, (2) zrutajJAna ane (3) avadhijJAna. (se " mate ! di' satnothI honnA, ganonI ddonnA) he bhaDhanta ! te avadhijJAnI jIva sayeAgI hAya che ke ayeAgI hAya che ? (joyama! lajJozI honnA, no ganonI duoggA) huM gautama! avadhijJAnI jIva sayeAgI hoya che ayeAgI hAtA nathI ( jai sajogI hojjA kiM maNajogI hojjA, vaijogI hojjA, kAyajogI hojjA ? ) he bhadanta ! je te avadhijJAnI sayeAgI (cAga sahita) hAya che, te zuM te manayAgasahita hAya che, ke vacanaceAga sahita hAya che, ke kAyayeAgasahita hAya che ? (noyamA !) he gautama ! (maLaroLI nA honnA, vagoLIvA honnA, pAtha nonI nA honnA) te avadhijJAnI chatra maneAgavALA paNu hAya che, vacana ceAgavALA paNu hAya che ane kAyayeAgavALA paNu hAya che. ( se N maMte! ji sAnotte phoggA baLanArovaratte onA ? ) hai bhadanta ! te avadhijJAnI jIva sAkAra upayegavALA hAya che ke anAkAra upayogavALA hAya che ? ( jocamA !) huM gautama ! te avidhajJAnI jIva ( sarovakatte vA phonnA, kaLAnArovapatte yA honnA) sAkAra upayAgavALA paNu hAya che ane anAkAra upaceAgavALA pazu DAya che. ( te aaN aMte ! 'mi saMyaLe hoggA ?) he bhadanta ! te avadhijJAnI kevAM sa'hanavALA hoya che ? ( goyamA ! volamanArAya saMSayane zrI bhagavatI sUtra : 7 245 Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ honnA) he gautama! te avadhijJAnI vARSabhanArAca saMhananavALe hoya che. (je mane! cAmi saMkALe phojJA ?) he bhadata ! te avadhijJAnI kevA saMsthAna (AkAra) vALa hoya che? (joyA ) he gautama! (huM saMarnA jhavere kaMTALe phrojhA ) cha saMsthAnemAMnA keI paNa eka saMsthAnavALA te hoya che. (te ja mate ! yAmi 3tte TrokanA ?) he bhadanta ! te avadhijJAnI keTalI UMcAIvALuM hoya che? (nomA ) he gotama ! (nagom sattAcaLag, soNevi Gra dhanurUpa hovajJA) te avadhijJAnInI ochAmAM ochI UMcAI sAta hAthanI ane vadhAremAM vadhAre UMcAI 500 dhanuSapramANa hoya che. (je baM mate ! zAmi gAyag jJA?) he bhadanta ! te avadhijJAnI keTalA AyuSyavALo hoya che ? ( noyA) he gautama ! (rAhujavANAkag, vArevaM puravaThobA TrokanA) te avadhijJAnInuM ochAmAM ochuM AyuSya ATha varSa karatAM thoDuM vadhAre hoya che ane vadhAremAM vadhAre AyuSya eka kaTipUrvanuM hoya che. (mete ! #i vevara honA, vera HT?) he bhadanta ! te avadhijJAnI vedasahita hoya che ke vedarahita hoya che? (jo mar! save hodanA ja zag janA) he gautama! te avadhijJAnI vedasahita hoya che, vedarahita hotuM nathI. (jarU haveyA hogA phri thIyA phokanA, purisarecA roT, RyhavecaNa hogA ?) he bhadanta ! je avadhijJAnI vedasahita hoya che, te zuM strIvedasahita hoya che ke puruSavedasaMhitA hoya che ke napuMsaka vedasahita hoya che ? ke (puraNapurecA hobA) puruSa napuMsakavedasahita hoya che ? (camA !) he gautama! te avadhijJAnI (no itthIveyae hojjA, purisaveyae vA hojjA, no napuMsagaveyae hojjA, purisa nagve vA honnA ) strIvedavALe te nathI, puruSavedavALuM hoya che, napuMsaka vedavALo heta nathI, puruSa napuMsaka vedavALo hoya che? (te are! tAruM sTrokanA, sA roDanA?) he bhadanta ! te avadhijJAnI sakaSAyI hoya che ke akaSAyI hoya che ? (jo mA ! sattA ho, - vArda hogA) he gautama ! te avadhijJAnI sakaSAyI hoya che ke akaSAyI hote. zrI bhagavatI sUtra: 7 246 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. (kAryu honA rU! tApaNu doSanA ?) he bhadanta ! je te avadhijJAnI sakaSAyI hoya che, to te keTalA kaSAyovALo hoya che ? (rogamAM) saMvALawomaLamAcArome rokA) he gautama ! te avadhijJAnImAM saMjavalana krodha, mAna, mAyA ane lebha, A cAra kaSAyone saddabhAva heya che. (taNa mane ! vevaphA sannavALA paUT?) he bhadanta ! te avadhijJAninA keTalA adhyavasAya kahyAM che ? (noramA !) he gautama ! te avadhijJAnInA (avekanA zaraNAgA gutta) asaMkhyAta adhyavasAya kahyAM che ? (se mare ! vi' tathA sthA) he bhadanta ! tenA te asaMkhyAta adhya. vasAya prazarata hoya che ke aprazasta hoya che ? ( joyamA ! gharathA, no kagahyA he gautama! tenA te adhyavasAya prazasta ja hoya che, aprazasta hotA nathI. ( se Na goyamA ! tehi pasatthehi ajjhavasANehi vahamANehi aNatehi no neraiya mAhiMto jaNAnuM vittano) he gautama! te avadhijJAnI jIva te vartamAna (vidyamAna) adhyavasAye dvArA anaMta narayika bhavamAMthI pitAnI jAtane dUra karI nAkhe che, ( hiMto tirivAvanoLiya mawnLoi vAMko6) anaMta tiryaMca thI paNa pitAnI jAtane mukta karI nAkhe che, ( teDuiM to magNa mavALafhaMto agif" vinouz) anaMta manuSya bhavothI pitAnI jAtane mukta karI nAkhe che, (ahiMto vimavanehiMto karavAnuM vihaMgo) ane anaMta devAthI paNa potAnA AtmAne mukta karI nAkhe che? (kAgo vi ja che rUmAgo resirizvano, majurA devaghnaamaao cattAri uttarapayaDIo, tAsi ca NaM uvahie aNatANu'badhI koha. mAthA mAvA rome vara) tathA tenI Aje naraka gati, tiryaMcagati, manuSyagati ane devagati nAmanI cAra uttara pravRtio che, te cAra uttara prakRtinA AdhArabhUta je anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lebha che tene te kSaya kare che. (anaMtAnubaMdhI zodhamANamA e sArA varaNAgawar stha zrI bhagavatI sUtra: 7 247 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANamAyA lome khavei, apaccakkhANakasAe kohamANamAyAlobhe khavittA, pacca. kkhANAvaraNakohamANamAyA lobhe khavittA sajalaNa kohamANamAyA lobhe khavei, saMjalaNakohamANamAyAlobhe khavittA paMcavihaM nANAvaraNijjaM navavihaM darisaNAvaraNijjaM paMcavihaM aMtarAiyaM, tAlamatthAkaDaM ca NaM mohaNijjaM kaTUTu kammarayavikaraNakara apuvvakaraNaM aNupaviThThansa aNa te aNuttare nivAghAe, nirAvaraNe kasiNe ripu jevaDhavAnA ramujo) anantAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lebhane kSaya karIne te apratyAkhyAna saMbaMdhI koi, mAna, mAyA ane lobhane kSaya kare che. apratyAkhyAnAvaraNa saMbaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lobhane kSaya karIne pratyAkhyAnAvaraNa saMbaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lebhane kSaya kare che. pratyAkhyAnAvaraNa saMbaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lebhane kSaya karyA pachI te saMjavalana saMbaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lebhane kSaya kare che. saMjavalana saMbaMdhI kedha, mAna, mAyA ane lebhane kSaya karIne pAMca prakAranA jJAnAvaraNIya karmane, nava prakAranA darzanAvaraNIya karmane, pAMca prakAranA antarAya karmane ane mehanIya karmane chedI nAkhelA mastakavALA tAlavRkSa samAna (kSINa) karIne kamarajane vikherI nAkhanAra apUrvakaraNamAM praviNa thayelA te avadhijJAnIne ananta, anuttara, vyAghAtarahita AvaraNarahita, sarva padArthone pUrNarUpe grahaNa karanAruM, pratipUrNa ane sarvottama kevaLajJAna, kevaLadarzana utpanna thaI jAya che. TIkArtha_virbhAgajJAnI ja avadhijJAnI rUpe pariNata thaI jAya che, e vAtanuM pratipAdana karIne have sUtrakAra avadhijJAnI jIvanI vezyA vagerenuM pratipAdana nIcenA praznottaro dvArA kare che- gautama svAmIne prazna--(naM maMte ! hogA ?) he bhadanta ! vibhaLajJAnImAMthI avadhijJAnI rUpe pariNata thayela ane samyakracAritrayukata bane te jIva keTalI vezyAovALe heya che? (lezyAo 6 che. temAMthI pahelI traNa vezyAo azubha hoya che ane chelI traNa vezyAo zubha hoya che.) zrI bhagavatI sUtra : 7 248 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhuno uttara--(noramA !) he gautama! ( ti, viyuahevAyuM dorA) te vibhaMgajJAnI jIva jyAre avadhijJAnI banI jAya che tyAre te traNa vizuddha vezyAothI yukta hoya che. kAraNa ke siddhAntanuM evuM kathana che ke prazasta bhAvalezyAone sadUbhAva hoya te ja jIva samyakatva Adi prApta kare che, avizuddha vezyAevALe tenI prApti karI zakatuM nathI. saMgAte traNa prazasta lezyAonAM nAma A pramANe che - (tereraNA, varaNA, ) (1) tejalezyA, (2) padyavezyA ane (3) zukalezyA. gautama svAmIne prazna-se i mate ! ghaNuM nAnuM rojhA) he bhadanA! avadhijJAnIrUpe pariNata thayele te vilaMgaNAnI jIva keTalAM jJAnavALe hoya che? mahAvIra prabhane uttara--"canA!" he gautama ! (sisa samiLiyorisarAi gugaLa-gohinALegss) te avadhijJAnI puruSa nIcenAM traNa jJAnevALe heya che. (1) Aminibedhika jJAna (matijJAna) (2) zrutajJAna ane (3) avadhijJAna. te jIvamAM A traNa jJAnane sadbhAva hovAnuM kAraNa e che ke jayAre vigajJAnane vivartanakALa hoya che, tyAre samyakatva, mati jJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna, e traNe jJAna eka sAthe ja te jIvamAM vidyamAna hoya che. gautama svAmIne prazna--(se i mate! jiM goLI vhonnA, agoLI phogA) jenuM virbhAgajJAna avadhijJAnarUpe pariNata thayeluM che e te jIva zuM yogasahita hoya che ke rogarahita hoya che ? (manayoga, vacanayoga ane kAyAga nAmanA traNa yoga kahyA che.) mahAvIra prabhune uttara-- "jo mA !" he gautama! (jo hovA nA bagoLI phojagA) pratipanna avadhijJAna cAritravALo te vibhaMgAnI yogasahita ja hoya che, yogarahita heta nathI, kAraNa ke avadhijJAnanA kALamAM agIpaNAne abhAva ja rahe che. gautama svAmIne prazna-(kara sakoLI honA phri maLasoLI honA, raphano vA phroDana, vAcakonI vA phroDanA ?) he bhadanta ! je te avadhijJAnI jIva cogasahita hoya che, te kayA yogathI yukta hoya che? manAyegathI yukta hoya che, ke vacanagathI yukta hoya hoya che ke kAgathI yukta hoya che? mahAvIra prabhune uttara--( jogamA ! maLono vA jJA, varUgoLI vA phona, jAyanonI vAta hokagA) he gautama! pratipanna avadhijJAnavALe te vibhaMga jJAnI jIva maneyegI paNa hoya che, vacanagI paNa hoya che ane kAyayegI paNa hoya che. ahIM je A prakAranuM kathana karavAmAM AvyuM che te eka yoganI pradhAnatAnI apekSAe karavAmAM AvyuM che. gautama svAmIne prazna-(maMte ! jiM sarova kare jA kaLAva phroDanA?) he bhadanta ! pratipanna avadhijJAnavALo te vilaMgajJAnI jIvazuM sAkAra upagavALe heya che ke anAkAra upagavALo hoya che? zrI bhagavatI sUtra : 7 249 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhunA uttara---< zocamA ! '' he gautama ! ( sAvarovatta mA, ddonnA, gAnArovanne vAnnA) pratipanna avadhijJAnavALe te tribhaMgajJAnI sAkAra upayogavALA paNa hoya che ane anAkAra upayAgavALA paNu hoya che, kAraNa ke vibha'gajJAnathI nimAna evA te jIvanI khanne upayegAmAM sthiti hAya che. tethI samyaktva ane avadhijJAnanI pratipattinA ( prAptinA ) temAM sadbhAva kahyo che. zakA--( sacchAo hatotro sArovozova ttastra ayaMti ) A siddhAnta vAkaya pramANe te anAkAra upayogamAM vartamAna jIvamAM samyakatva ane avadhilabdhinA virodha prakaTa karavAmAM AvyA che, chatAM paNa ahIM anAkAra upa cegamAM avidhajJAnaneA sadUbhAva kevI rIte kahevAmAM AvyA che ? samAdhAna----anAkAra upayAgamAM je samyakatva ane avadhijJAnanA virodha darzAvavAmAM AvyA che te prava mAna pariNAmavALA jIvanI apekSAe batAvye bha 88 che. je jIvanA piraNAma avasthita avasthAvALAM hAya che, tenI apekSAe te anAkAra upayAgamAM paNa labdhinA lAbha saMbhavI zake che. gautama svAmIne prazna--( maiM naM mate ! yara'ne saMtracane onA ?) huM bhadanta ! te pratipanna avadhijJAnavALA vibha'gajJAnI kayA sahunanayukata hoya che ? mahAvIra prabhunA uttara- poyamA ! " hai gautama ! ( volamanArAyasaMcaLe honnA) te vaRSabhanArAMca sahananavALA hAya che. kAraNa ke eve jIva prAsabya kevaLajJAnavALA hAya che, ane kevaLajJAnanI prApti prathama sahunanamAM ja thAya che, tethI ahIM A pramANe kahyuM che. eja pramANe AgaLa paNa samajavuM. gautama svAmInA prazna~~( sai LaMmate ! 'misaDhALonnA ?) huM bhadyanta ! te pratipanna avadhijJAnavALA vibhagajJAnI jIva keTalA sasthAna ( AkAra) vALA hoya che ? mahAvIra prabhunA uttara--" cA ! 'huM gautama ! ( inheM saMDhALALa' annayare saMkALe TrokanA ) eveA jIva cha prakAranA je sasthAnA kahyA che, temAMthI koI paNa eka saMsthAnathI yukta hoya che. yara' misa~tte homa) huM keTalI U'cAivALA hoya che ? gautama! (hraddaLe N sattaya gautama svAmInA prazna-( te aaN maMte ! bhadanta / te pratipanna avadhijJAnavALA vibha'gajJAnI mahAvIra prabhunA uttara- poyamA ! "he nI, jotenuM dhanusaronA) evA jIvanI ochAmAM ochI UMcAI sAta hAthapramANa ane vadhAremAM vadhAre UMcAi 500 dhanuSapramANa hoya che. gautama svAmInA prazna-( e i make ! mizrA phollA ?) he bhainta ! te pratipanna avadhijJAnavALA vibhagajJAnInuM AyuSya keTaluM hoya che ? zrI bhagavatI sUtra : 7 250 Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"noramA !" he gautama! (sgoLanuM sAtipvAnatag, avi gaophiyA hovAnA) tenuM ochAmAM ochuM AyuSya ATha varSathI thoDuM vadhAre ane adhikamAM adhika AyuSya eka pUrvakeTinuM hoya che. gautama svAmIne prazna-(re maMte ! honA, ave hokarA ?) he bhadanta ! te pratipanna avadhijJAnavALe virbhAgajJAnI puruSa zuM veravALe hoya che ke adavALo hoya che? uttara-(roya ! velA hogA, no zaahuM honnA ) he gautama! vedavALo ja hoya che, vedarahita heta nathI. tenuM kAraNa e che ke virbhAgajJAna jyAre avadhijJAnarUpe pariNata thAya che, te kALe vedane kSaya thatuM nathI-tethI te vedasahita ja hoya che, vedarahita hete nathI. gautama svAmIne prazna(jJarU vera hogA # dRthIveyara honA, purisabeyara hojA, napusagaveyae hojjA, purisanapusagaveyae hojjA ?) 3 bhadanta ! je vibhAgajJAnanuM avadhijJAnarUpe pariNamana vedasahitanI avasthAmAM ja thAya che, te kevA prakAranI veda avasthAmAM te pariNamana thAya che? zuM strIveda avasthAmAM thAya che, ke puruSaveda avasthAmAM thAya che, ke napuMsakaveda avasthAmAM thAya che, ke puruSa napuMsakaveda avasthAmAM thAya che? (je puruSane kRtrima upAyathI napuMsaka banAvI dIdhuM hoya che, evA puruSane puruSa napuMsaka kahe che.) mahAvIra prabhune utara-(no rUthIyA phroDanA?) jyAre virbhAgajJAnanuM avadhijJAnarUpe pariNamana thAya che, tyAre te jIva strIvedavALo hoto nathI, kAraNa ke strIomAM uparyukta varNavelI AtApanA Adine svabhAvathI ja abhAva hoya che "puliyaNa dona" tethI e jIva puruSavedavALe ja hoya che. to raghurAvA rojhaT" te napuMsaka vedavALo paNa hoto nathI, paNa "purinapura yA " e jIva puruSa napuMsaka veDhavALe saMbhavI zake che. gautama svAmIne prazna--( i maMte! $i %aa dorA, balA roDA) he bhadanta ! te pratipanna avadhijJAnavALo visaMgajJAnI puruSa zuM sakaSAyI hoya che ke akaSAyI hoya che? mahAvIra prabhune uttara--"jayamAM ! " he gautama ! (AruM honA, no 44 rannA) sakaSAyI hoya che, akaSAyI hotA nathI. tenuM kAraNa e che ke je kALe virbhAgajJAna avadhijJAnarUpe pariNamana pAme che, te kALe kaSAya. kSayane abhAva rahe che. gautama svAmIne prazna--(AruM sANArka phonnA, e i mate ! jarU3 varA gNa choDanA?) he bhadanta ! je te jIva sakaSAyI hoya che, te te jIvamAM keTalA kaSAye saddabhAva rahe che? mahAvIra prabhune uttara--"ocamA !" he gautama ! ( ghaNuM saMgaDhanA zobhAgamAyA somehu nA) prite tapanna avadhijJAnavALe jIva saMjavalana zrI bhagavatI sUtra : 7 251 Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lebha A cAra kaSAvALo hoya che. tenuM spaSTIkaraNa A pramANe samajavuM. virbhAgajJAnInuM virbhAgajJAna jyAre avadhijJAnarUpe pariNata thaI jAya che, tyAre te avadhijJAnI cAritrane dhAraNa karavAthI eja kALe caraNayukta hevAne kAraNe saMjavalana saMbaMdhI phodha, mAna, mAyA ane bharUpa kaSAvALe banI rahe che, kAraNa ke sakalacAritrane saMjavalana kaSAye ghAtatI nathI. temanA udayamAM ja sakalacAritra saMbhave che. have gautama svAmI pUche che ke (tag of mate ! devAM avAvALA var ) he bhadanta ! je puruSanuM virbhAgajJAna avadhijJAnarUpe pariNata thaI gayuM hoya che, te puruSanA keTalA adhyavasAya kahyAM che ? mahAvIra prabhune uttara--( bahena kaNavA paUM) he gautama! tenA asaMkhyAta adhyavasAya hoya che, evuM jinendra dee kaheluM che. gautama svAmIne prazna-- (te chai maMte ! patarathA, bAlA " he bhadanta ! tenA te asaMkhyAta adhyavasAya prazasta hoya che ke aprasta hoya che ? mahAvIra prabhune uttara--(jocamA ! pasaMsthA no kArasthA) he gautama ! tenA te asaMkhyAta adhyavasAya prazasta ja hoya che, aprazasta hotA nathI. kAraNa ke aprazasta adhyavasAyavALA puruSanuM virbhAgajJAna avadhijJAnarUpe pariNamatuM nathI. tethI avadhijJAnIrUpe pariNamana pAmelA virbhAgajJAnInA adhyavasAya prazasta ja hoya che. (te ! te the zuM kAvavALe ivamaLa) he gautama ! te pratipanna avadhijJAnI puruSa te vardhamAna prazasta adhyavasAya dvArA (tehUito ne mAhUiMtA ag virou ) anaMta narayika bhava. grahaNathI pitAnA AtmAne bacAvI le che, (ahiMto utarikSanoLiya mA hiMto navA varSanottarU) anaMta tiryaMca bhavagrahathI pitAnA AtmAne bacAvI le che. (ahiM majurUmavALehiMto aA vikAra) anaMta manuSya saMbaMdhI bhavagrahaNathI pitAne mukta kare che, (ahiM ramavohiM to 3qui visaMkoru) ane anaMta devasaMbaMdhI bhavagrahaNethI potAnA AtmAne mukta karI de che. eTale ke A adhyavasAyonA prabhAvathI te jIva marIne nAraka, tiya ca, manuSya ke devagatimAM ja nathI. (jAo vi ya se imAo neraiyatirikkhajoNiya maNusadevagainAmAo jarAri rararapI ) tathA tenI je naraka, tiryaMca, manuSya ane devagati nAmanI cAra mUla nAmakarmanI uttara prakRti che, "tAraM ja baM vavANiT >> te prakRtinA tathA "ghapadathI gRhIta anya prakRtinA aupagrahika (AdhArabhUta) (anaMtAnubaMdhI voTTamALamAcArome ve ) anantAnuMbaMdhI krodha. mAna, mAyA ane lobharUpa kaSAyeno kSaya kare che, ( tAjubaMdhI thobhALa kao 81 zrI bhagavatI sUtra : 7 upara Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyATome vittA avcavavALasANa jomAALamAcA home vek ) A anantAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lAbha kaSAyAne kSaya karIne te apratyAkhyAna sAM dhI krodha, mAna, mAyA ane leAbha, A cAra kaSAyeAne naSTa kare che, ( atpaccakkhANakasAe kohamANAmAyA lobhe khavittA paccakkhANAvaraNa kohmALamAcArome vera ) apratyAkhyAna saMbaMdhI kodha, mAna, mAyA ane leAbhane kSaya kare che. ( calALAvaLomAnamAcAhome vittA saMjJaLajomaLamAyA home lavera ) pratyAkhyAnAvaraNa saMbaMdhI krAdha, mAna, mAyA ane lAbhane naSTa kare che. ( maMgaLajonALamAcAome vittA vid nALAvannijjN, navaviha darikSaNAvaraNijjaM, paMcavihama tarAiyaM tAlamatthakaDaM ca NaM mohaNijjaM TUTu ) sa'javalana krodha, mAna, mAyA ane lebhane kSaya karIne matijJAnAvaraNIya, zrutajJAnAvaraNIya Dhi pAMca prakAranA jJAnAvaraNIya kanA, cakSu za nAvaraNIya, acakSuzanAvaraNIya Adi nava prakAranA darzanAvaraNIya kA, dAnAntarAya, lAbhAntarAya, bhAgAntarAya, upabhegAntarAya ane vIryAntarAya, e pAMca prakAranA antarAya karmano kSaya karIne ane mAhanIya kamane chinna mastakavALA tAlavRkSa samAna karI nAkhIne te apUva karaNamAM praviSTa thAya che, 66 mastakakRtta " mAM bahuvrIhi samAsa thayA che. A hAvathI kRtazabdane pUrva prayoga thayA nathI. jevI rIte tenA mehanIyaka kSINu thaI jAya che. A padma mAhanIya karmAMnA vizeSaNa tarIke vaparAyeluM lAge che, chatAM paNa tene jJAnAvaraNIya Adi mAM karmanA vizeSarUpe paNa prayoga thayA che, ema mAnavAmAM paNa koi vAMdhA jaNAtA nathI. vaLI anantAnubaMdhI AdanA svabhAva pita thatAM jJAnAvaraNIya Adine te naSTa karI nAkhe ja che. jema tAlavRkSanA mastakane chedrI nAkhavAmAM Ave te tAlavrukSa kSINa thaI jAya che, tema jyAre mAhanIyane tAlamastaka kRtva 'karI nAkhavAmAM Ave che--jyAre meAhanIya kramanA kSaya karI nAkhavAmAM Ave che tyAre khAkInAM karmone paNa avazya nAza thaI jAya che. jevI rIte tAlavrukSanA mastakane chedI nAkhavAthI tAlavRkSane avasya vinAza thAya che, eja pramANe meAhanIya karmInA vinAza thavAthI anya karmAnA paNa avazya vinAza thAya che. kahyuM paNa che ke-- 6 mastaka sUcivinAze / ityAdi seAyanA samAna tIkSNa evA mastakanA agrabhAganA vinAza thatA jevI rIte tADavRkSanA avasya vinAza thAya che, eja pramANe meAhanIya kama nA nAza thai zrI bhagavatI sUtra : 7 253 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ javAthI bAkInAM karmone paNa avazya vinAza thAya che. A kathananuM tAtparya e che ke (mokSAnuM jJAnanAvALAnadAcakSayArA deva) sauthI prathama mahanIya karmano kSaya karavAmAM Ave che, tene kSaya thatAM ja jJAnAvaraNIya, dazanAvaraNIya ane antarAya karmone kSaya thaI jAya che. ahIM je anaMtAnubaMdhI Adi kaSAyane kSaya prakaTa karavAmAM Avyo che, tenA dvArA sUtrakAre eja vAta pradarzita karI che. A rIte ( vivALa kapu vALe paviNa ). karmarajane vikheranAra apUrvakaraNamAM asadeza adhyavasAyamAM praviSTa thayelA te pratipana avadhijJAnavALA puruSane "bate" anaMta, (viSayonI anaMtatAnI apekSAe anaMta) "majuttaanuttara (sarvottama), "ni gAvA" nircA ghAta (caTTAi, divAla Adi dvArA avarodhI na zakAya evI) "nirAkara" Avaraka karmone sarvathA kSaya thavAthI nirAvaraNa, " dakSiNe " sakaLa padArthone grahaNa karanArUM, "zipune " pratipUrNa evuM " vaDhavanAgavaMta samuqne " kevaLajJAna ane kevaLadarzana utpanna thaI jAya che. | sU03 / athusvA kevalI kA varNana kevali vaktavyatA- "te ja aMte ! chevasTivannaoN dharma sAijha vA" ItyAdi. sUtrArtha (se je mare ! vaDhipatta dharma bhAve javA, kannavA, vaNakaravA) he bhadanta ! te kevaLajJAnI zuM kevaliprajJama dharmanuM kathana kare che khare? tene prajJApita kare che khare? tenI prarUpaNa kare che kharo? (je naLa sare asthi ghANa vA ja vALa vA) he gautama ! eka udAharaNa ane eka praznane uttara dIdhA sivAya A artha samartha nathI. eTale ke te ekAda udAharaNa ApI zake che ke ekAda praznano uttara ApI zake che paNa prarUpaNa karI zakatA nathI (se of mate ! vAvejha va, muMjAvejJa vA?) he bhadanta ! te kevaLajJAnI koIne dIkSA Ape che kharo ? athavA keIne maMDita kare che kharo ? (mo rUdde samake, karAM puLA jJA) he gautama! A artha samartha nathI-evuM banatuM nathI, paNa te dIkSAno upadeza daI zake che. (a of mahe! vikasAva ) he bhadanta ! te siddhapada pAme che kharA ? yAvata samasta duHkhe anta kare che kharo ? (daMtA, zikSag, jhAra saMttare ) hA, gautama! te kevaLajJAnI siddha thAya che ane samasta duHkhane aMta kare che. TIkArtha-autama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke-( i mane devahiontta pa gADA vA) he bhadanta! zuM te azutvA kevaLajJAnI (jeNe kevalI AdinI samIpe upadeza sAMbhaLyA vinA kevaLajJAna prApta karI lIdhuM hoya zrI bhagavatI sUtra : 7 254 Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che tene azrutvA kaivalI kahe che) kevalI dvArA pratipAdita dhamane sAmAnya ke ke vizeSarUpe pratipAdita karI zake che ? " vavejJa vA~ " vacana paryAya AdinA bheda dvArA athavA nAmAdi bheda dvArA tenI prajJApanA karI zake che ? athavA svarUpataH tenuM kathana karI zake che ? mahAvIra prabhunA uttara--(no zarR sama2e) 4 gautama ! jeNe kevalI ADhi pAse dharmopadeza zravaNa karyA vinA kevaLajJAna prApta karyuM... hAya che evA kevaLajJAnI kevalI dvArA pratipAdita dharmanI prarUpaNA karI zakate nathI, tenI prajJApanA paNa karI zakatA nathI, ane te tenuM svarUpataH pratipAdana karI zakatA nathI. parantu gaNattha egaNAraNa vA ega vAgaraNeNa vA " te eka udAharaNa ApI zake che ane eka praznane! uttara ApI zake che te sivAya te dhamane upadeza i zakatA nathI (6 gautama svAmIne prazna-( aaaN mate ! vAveGajJa vA, mudAnejJa yA ?) hai badanta ! zuM te aA kaivalI pratrajayA anAzine recaluM che, ke ApIza rUpa muMDana karavAnuM kArya karI zake che ? ( roharaNa, sadArakamukhavastrikA Aphri rUpa dravyaliMga pAtAnA ziSyAne mATe ApavArUpa dIkSAne pratrajyA kahe che, ziranA vALa hAthathI khe'cI kADhavAnI kriyAne muDana kriyA kahe che. ) mahAvIra prabhunA uttara--( no phLaTTe sama, pheTsa puLa regmA) huM gautama ! A vAta kharAbara nathI. eTale ke azrutvA kevalI potAnA ziSyeAne dIkSA daI zakatA nathI ane temanA kezalucananuM kArya paNa karI zakatA nathI. parantu te temane upadeza daI zake che-amuka vyakti pAse dIkSA aMgIkAra karavAnA upadeza te temane ApI zake che. gautama svAmInA prazna--( te naM aMte ! lagna, nAva gata rek ?) he bhadanta ! te azrutvA kevalI zu siddha thAya che, duSyante, mute, vira niyaMtti) buddha thAya che, mukta thAya che, samasta karmanA sa MpUrNa kSaya kare che ane samasta du:khAnA aMta kare che ? bha 90 mahAvIra prabhunA uttara--( haiM'tA siArlR jJAna ta ka ) hA, gautama ! te azrutvA kevalI siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, samasta karmonA nAza kare che ane samasta du:khAnA anta karI nAkhe che, "sUjA zrI bhagavatI sUtra : 7 255 Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevalInI vizeSa vaktavyatA- naM maMte diM 34 phona karo honnA" ItyAdi. sUtrArtha--(ze mate ! ( raa honA, raho o riAcaM honnA?) he bhadanta ! te azrutvA kevalI zuM UrvilokamAM hoya che ke adhelakamAM hoya che, te tiryalokamAM hoya che ? (noramA !) he gatama! (3a vA honA, kaho nA nA, tirica phoka7) te azrutvA kevalI UrvakamAM paNa hoya che, alekamAM paNa hoya che ane tiryagUlekamAM paNa hoya che. (3Ca hojjamANe sahAvai, viyaDAvaha gaMdhAvai mAlavaMtapariyAesu vaDaveyaGDha pavvaesu honnA) je teo UrvakamAM hoya che, te zabdApati, vikaTApAti, vikaTApati, gaMdhApati, ane mAlyavanta, A nAmavALA vRttavaitADhaya parvatemAM hoya che tathA (zAhai Tdura komaLagvaLe vA, vaMariLe rANojanA) saMharaNanI apekSAe te saumanasa vanamAM ke paMDaka vanamAM hoya che. ( ojamaanne gaDAe yA darIe vA, hojjA, sAharaNaM paDucca pAyAle vo bhavaNe vA hojjA) je te alakamAM hoya che te gartamAM-alokanA grAmakrikeTamAM athavA guphAmAM hoya che tathA saMharaNanI apekSAe te pAtAlakalazamAM ke bhavanavAsI denA bhavanamAM hoya che. (tiriyaM ho 7mA pannarasamammI, ghoDA, sArAM vahura aDhAre vasamuhUM, ta mAgha okagA) je teo tirya kamAM hoya che, te paMdara karmabhUmimAM hoya che ane saMharaNanI apekSAe aDhI dvIpasamudronA eka bhAgamAM hoya che. (te mahesamagi devA phonA) he bhadanta ! avA kevaLajJAnI eka samayamAM keTalA thaI zake che? (joyA !) he gautama ! (gagvi go vA, to vA, tiji vA, uznose teNaTheNaM goyamA ! evaM buccai asoccANaM kevalisa vA jova atthegaie kevalipaNNattaM dhammaM labhejja savaNayAe atthegaie asoccANaM kevali jAva no labhejja savaNayAe jAva atthegaie kevalanANaM uppADejjA atthegaie kevalanANaM no uppADenjA) azrutvA kevaLajJAnI eka samayamAM eka, be athavA traNa thAya che. ane eka zrI bhagavatI sUtraH 7 256 Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samayamAM vadhAremAM vadhAre 10 azrutvA kevalI thaI zake che. he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke " kevalI AdinI samIpe dharmAMzravaNu karyA vinA paNa kAI jIvane dha zravaNane lAbha maLatA hAya che, ane kevalI AdinI samIpe dha zravaNa karyA vinA keAi jIva kevalIprajJapta dhama zravaNanA lAbha prApta karI zakatA nathI. " A kathanathI zarU karIne " kAI jIva kevaLajJAna utpanna karI zake che ane kAi jIva kevaLajJAna utpanna karI zakatA nathI, " A kathana pantanuM pUrNAMkata kathana ahIM grahaNa karavuM joie. TIkA--A sUtra dvArA sUtrakAra azrutvA kevalInuM ( jeNe kevalI bhagavAnanI samIpe upadeza zravaNu karyA vinA karyuM" hAya, evA puruSane " azrutvA kevalI ' kahe che. ) nirUpaNa kare che. kevaLajJAna prApta gautamasvAmIne prazna--(te naM aMte ! phri 34 honnA, bar3e hojJAtiSi doSajJa ? he bhadanta ! azrutvA keTalI zuM UlAkamAM hAya che ke adhelAkama hAya che, ke tiglekamAM hoya che ? "" - mahAvIra prabhunA uttara-- poyamA ! ''huM gautama ! ( 34. TronA adde vA ddonnA, ticiM vA honnA) te azrutvA kevalI U leAkamAM paNa hoya che, adhelekamAM paNa hAya che ane tiyagyekamAM paNa hoya che. ( iphto mANe sahAvara, viyaDAvara, gaMdhAvara, mAlavaMtapariyAesu vaTTaveyaDhapabvaesa hojjA ) jo teo Udhva lekamAM hoya che, te zabdApAti nAmanA vRttavaitADhayamAM ke vikaTApAti nAmanA vRttavaitADhayamAM, ke gaMdhApAti vRttavaitADhayamAM ke mAlyavanta vRttavaitADhayamAM, A vRttabaitADhaya padegtAmAM hoya che. kahevAnuM tAtpaya e che ke A cAra UMsthAnAmAM azrutvA kevalInA sadbhAva A rIte sabhavI zake che azrutvA kevalImAM AkAzagamanadhdhine sadbhAva tA avazya hoya che. evI sthitimAM AkAzagamanalabdhinI sahAyatAthI AkAzamAM gamana karatI vakhate temane kevaLajJAna utpanna thaI jAya te te sthAnAmAM temane sadbhAva tyAMnI sthitinI apekSAe saMbhavI zake che. ( brAhrAM vaDu6 somaLasaMgane A pAvaLethA onA) saharaNanI apekSAe-kAi devAdhi dvArA jo tenuM zrI bhagavatI sUtra : 7 257 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che ulekamAM labdhinA kAraNe athavA saMharaNane kAraNe teonuM astitva saMbhavI zake che. madhyalekamAM ( tiryazlokamAM) teo ravAbhAvika rIte 15 karma bhUmiomAM te hoya ja che. have rahI aDhI dvIpasamudronI vAta-kAraNa ke A badhAM sthAne karmabhUmi sAthe paNa saMbaMdha rAkhe che, tethI eTalAM sthAnamAM paNa temanuM astitva saMharaNanI apekSAe saMbhavI zake che. alakamAM gartA (khADA) Adi sthAnemAM te temanuM astitva hoya ja che, paNa pAtAla Adi sthAnarUpa adhelakamAM paNa saMharaNanI apekSAe temanuM astitva saMbhavI zake che. gautama svAmIne prazna-(se i ! get guni devA do jJa?) he bhadanta ! eka samayamAM keTalA athavA kevalI saMbhavI zake che? mahAvIra prabhune uttara-"joya ! " he gautama ! (vni po vA, to vA, sinni vA) eka samayamAM ochAmAM ochA eka athavA be athavA traNa azrutvA kevalI hoI zake che, ane "vaseLa navadhAremAM vadhAre daza akSuvA kevalI hoI zake che. have sUtrakAra e viSayane upasaMhAra karatA kahe che - (se teNaDhaNaM goyamA! evaM vuccai, asoccANaM kevalisma vA jAva attherU, vajinnAM dhakke meDaka navalApa) he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke koI eka puruSa kevalI AdinI pAse kevaliprajJasa dharmanuM zravaNa karyA vinA paNa kevalI prajJasa dharmane zravaNa jJAnaphalarUpe prApta karI zake che, ane (AnA arorA deva nAva no vAcA) keIka puruSa kevali AdinI pAse zravaNa karyA vinA kevalaprajJapta dhamane zravaNajJAna phalarUpe prApta karI zakatuM nathI. tenI viSamatAnuM kAraNa AvaraNarUpa dharmAtarAyika Adi karmonA kSapazama tathA temanA kSapazamane abhAva che. (kAva vaDhanA kAva) ahIM "jAva-(vAvar)" padathI nIcenA pUrvokta bha 91 pAThane grahaNa karavAmAM Avye che-" kaI kevalI AdinI pAse zravaNa karyA vinA paNa kevaladhine (zuddha samyagdarzanane ) anubhava karI zake che, keI jIva kevalI Adi pAse dharmazravaNa karyA vinA paNa aNagArAvasthA dhAraNa karI zake che, kaI jIva kevalI AdinI samIpe dharmazravaNa karyA vinA paNa zuddha brahmacaryavrata sevI zake che, koI jIva kevalI Adino upadeza zravaNa karyA vinA paNa kevala saMyamadvArA saMyamayatanA karI zake che, keI jIva kevalI Adi samIpe dharmazravaNa karyA vinA paNa zuddha saMvaradvArA Asane nirodha karI zake che. kaIka jIva kevalI Adi samIpe zravaNa karyA vinA paNa Abhinidhika jJAna utpanna karI zake che, koIka jIva kevalI AdinI pAse zravaNa karyA vinA zratajJAna utpanna karI zake che, keIka jIva kevalI AdinI pAse zravaNa karyA vinA zrI bhagavatI sUtra : 7 258 Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArTane grahaNa karavAmAM AvyA che-" kAI kevalI AdinI pAse zravaNu karyo vinA paNa kevalameAdhinA ( zuddha samyagdarzananeA ) anubhava karI zake che, kAi jIva kevalI Adi pAse dhama zravaNa karyAM vinA paNa aNugAravasthA dhAraNa karI zake che, kAi jIva kevalI AdinI samIpe dharmAMzravaNa karyA vinA paNa zuddha brahmacarya vrata sevI zake che, keAi jIva kevalI AdinA upadeza zravaNa karyAM vinA paN kaivala sa'yamadvArA sayamayatanA karI zake che, keAi jIva kevalI Adi samIpe dharmAMzravaNu karyA vinA paNa zuddha savaradvArA AsavAnA nirodha karI zake che, kAika jIva kevalI Adi samIpe zravaNu karyA vinA paNa Abhinidhika jJAna utpanna karI zake che, kAika jIva kevalI AdinI pAse zravaNa karyAM vinA zrutajJAna utpanna karI zake che, kAika jIva kaivalI AdinI pAse zravaNa karyA vinA paNa avadhijJAna utpanna karI zake che, kaiAika jIva kevalI AdinI pAse zravaNu karyA vinA paNa mana:paryayajJAna utpanna karI zake che ane kAIka jIva kevalI AdinI samIpe zravaNu karyA vinA kevaLajJAna paNa utpanna karI zake che, " ( gakSettara kSetra7nALa no uppAajJA ) parantu kAika jIva kevalI AdinI samIpe dharmAMzravaNu karyA vinA samyagdarzananA anubhava karI zakatA nathI. aNu. gArAvasthA dhAraNa karI zakateA nathI, brahmacaya trata pALI zakatA nathI, zuddha sayamadvArA sayamanI yatanA karI zakatA nathI, saMvaradvArA AsravAnA nirAdha karI zakatA nathI, zuddha liniAdhika jJAna utpanna karI zakatA nathI, zrutajJAna utpanna karI zakatA nathI, avadhijJAna utpanna karI zakatA nathI, manaHpa yajJAna utpanna karI zakatA nathI ane kevaLajJAna paNa utpanna karI zakatA nathI, prasU.pAA azruttvA pratipatrAvadhijJAna kA nirUpaNa pratipanna avadhijJAnI vizeSavaktavyatA~~~ zrutvA " projvALa maTe! hinna vA nAva " ityAdi sUtrA--( povALa ane ! mahila vA jAva tapakkhiyauvAsiyAe vA nahivatta dhamma hamennA savaLayAd ?) he bhadrunta ! kevalI pAse athavA temanA pakSanI upAsikA pantanI pUrvokta kAivyakti pAse kevaliprasa dhane zravaNu karIne zuM kAI jIva zravaNu jJAnaphalarUpe tene prApta karI zake che ? (mani!) vilau ! (gizanoi Fafsta ar grangg kafoqona' dharma nA caitra bocACvattavacA ghaoN caitra sorva mALicavA ) kevalI pAse athavA temanA pakSanI upAsikA pantanI kAI paNa vyakti pAse keli prajJakSa dhane zravaNu karIne keAI jIva te zravaNajJAna phularUpe prApta kare che ane kAi jIva tene prApta karatA nathI. A pramANe jevI vaktavyatA azrutvA ( zravaNu karyo vinA ) viSe karavAmAM AvI che eja prakAranI vaktavyatA ahIM zrutvA ( zravaNu karIne ) viSe paNu samajavI. ( navara' mijAo sroncetti sema zrI bhagavatI sUtra : 7 259 Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taM caiva niravasesaM jAva jassa NaM maNavajjavanANAvara NijjANaM kammANaM khaovasame kaDe bhavai, jaraNaM kevalanANAvara NijjANaM kammANaM khaovasame kaDe bhavai, seNaM soccA kevalisa vA jAva uvAsiyAe vA kevalipaNNatta dhamma labhejjA savaNayAe taMtranuM moriM yuoggA nAva varunALa' unnAdeggA) parantu A vaktavyatAmAM 66 azruvA ' padane badale zravA " padane pracAga thavA joie, tethI jevI vaktavyatA sUtrakAre " azrutvA " ne anulakSIne pahelAnA sUtramAM karI che, evI ja vaktavyatA azrutvAne sthAne zrutvA pa6 mUkIne karavAthI te vaktavyatA zrutvAnI ( kevalI AdinI samIpe kevaliprajJapta dharmanuM zravaNu karanAranI ) dharmAM dikanI prAptinA viSayamAM thai jaze. A rIte " keli AdinI samIpe kaivala prajJesa dharmanuM zravaNa karanAra kAika jIva mana:paryaMca jJAnAvaraNIya karmonA kSaya. pazamathI mana:payajJAna prApta karI zake che ane kevalajJAnAvaraNIya karmAMnA kSayathI kevaLajJAna utpanna karI zake che. ' ahI sudhInI pUrNAMkata vakatavyatA ahIM' grahaNa karavAmAM AvI che. A kathananA bhAvArtha e che ke pahelA sUtrathI zarU karIne pAMcamAM sUtra sudhI azrutvAne anulakSIne dharmAdikanI prAptinA viSayamAM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahIM zrutvAne anudharmAdikanI prAptinA viSayamAM thavuM joie. te kathanamAM ane A kathanamAM lakSIne bilakula taphAvata nathI. (tasanaM aTTama arumeLa aLiNittaLa to meLa (vvAmAM bhAvamA parAibhahayAe taheva jAva gavesaNaM karemANassa ohinANe samuppajjai, seNaM teNaM ohinANeNaM samuppaNNetAM jahaNaNeNaM aMgulassa asaMkhejjai bhAgaM ukko - sena savannArUM hor hoyaCCALamettAphaArUM gALA vAnna) kevalajJAnI pAse athavA temanI upAsikA pantanI koI vyakti pAse dharmAMzravaNu karIne je manuSyane samyagdarzana prApta thayela hAya che evA kaivalI Adi pAse dhama zravaNu karanAra, nirantara aThThamane pAraNe aThThama karanAra, prakRtibhadra Adi vizeSaNAvALA puruSane " mAnI gaveSaNA karatI vakhate avadhijJAna utpanna thaI jAya che, " ahIM sudhInA pUrvokta pADe ahIM grahaNa karavA. A pramANe utpanna thayelA avidhajJAna vaDe te echAmAM ochA a'gulanA asakhyAtamAM bhAgapramANu kSetrane jANe che ane dekhe che, ane adhikamAM adhika alAkamAM lepramANa mAtra asakhyAta kha'DAne jANe che ane dekhe che, ,, bha0 92 zrI bhagavatI sUtra : 7 260 Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (je naM aMte ! sAmu phogA ?) he bhadanta ! te thatA avadhijJAnI manuSya keTalI lezyAovALo hoya che? (jo mA !) he gautama ! ( isu , TTo nAnaMdadAM) te nIce pramANenI chae cha lesthAovALa hoya che. (4vgheNAI jAva kuhANa) kRSNalezyAthI laIne zukalezyA paryantanI 6 lesyAo ahIM grahaNa karavI. (se chai mahe! hu nALelu hogA ?) he bhadanta ! te kRtvA avadhijJAnI keTalA jJAnothI yukta hoya che ? (locanA! ti, rAhu yA ho) he gautama! te traNa jJAnathI athavA cAra jJAnethI yukata hoya che. (ti, romALe AminivocinAna, sucanA, codinALe, honnA ) je te zavA avadhijJAnI traNa jJAnavALo hoya che, to te Aminibedhika jJAna, zratajJAna ane avadhijJAnathI yukta hoya che. (23mu phojanA samiAivophicanA, sucanAna, zohinAna, mAvAvALa, honnA) paNa je te cAra jJAnavALo hoya che, te te Abhinidhika jJAna, zratajJAna, avadhijJAna ane mana:paryava jJAnathI yukata hoya che. (te ja maMte ! 4 goLo phogA, gopI phoDakA ?) he bhadanta ! te zravA avadhijJAnI sagI hoya che ke agI hoya che? (vaM jovo , vaMthalari, saMThANaM, uccatta, Auya ca eyANi savvANe jahA asoccAe taheva bhANiyavANi) he gautama! azrutvA avadhijJAnanA yega, upaga, saMhanana, saMsthAna, UMcAI ane AyuSyanA viSayamAM jevuM kathana pahelAM karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana zravA avadhijJAnInA coga, upaga, saMhanana, saMsthAna, UMcAI ane Ayu nA viSayamAM paNa samajavuM. (te mate ! jiM , jave) he bhadanta ! te kRtvA avadhijJAnI vedasahita hoya che ke vedarahita hoya che ? (sA gharanA verA va) he gautama ! te vedasahita paNa hoya che ane vedarahita paNa hoya che. (jJarU vera honA kiM vAsaMta vera honA, vInaveyara honA?) he bhakta ! je te darahita hoya che, te zuM te upazAnta vedavALuM hoya che ke kSINa divALe hoya che? (noramA ! no varaMtara honA, vIvecaNa ho ) che gautama ! te RtvA avadhijJAnI upazAnta veThavALo heta nathI paNa kSINa divALe hoya che. (46 vara honA, ithIyara hovajJA, kuriyara honA zrI bhagavatI sUtra: 7 261 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navuM vera honnA, kurikaagvevara phojhA ) he bhadanta ! je te thavA avadhijJAnI vedasahita hoya che te zuM strIvedavALe heAya che, ke puruSa vedavALe hoya che, ke napuMsaka vedavALuM hoya che ke puruSa napuMsaka vedavArI hoya che? (locanA !) he gautama ! (phathIreca thavA do, puniyA nA honnA, puti naHsayag Raa hodanA) te zravA avadhijJAnI strIvedavALo paNa hoya che, puruSa vedavA paNa hoya che ane puruSanapuMsaka vedavALe paNa haya che. paraMtu te napuMsaka vedavALe hete nathI. ( je mare! savAre jJA, vA ?) bhadanta ! zravA avadhijJAnI zuM sakaSAyI hoya che ke akaSAyI hoya che? ( jogama!) he gautama! (saNA vA jJA, vattA vo phona ) te yuvA avadhijJAnI sakaSAyI paNa hoya che ane akaSAyI paNa hoya che. (kapha sAruM honA, kiM vAraMvAra phokagA, haLavatA doDA) he bhadata ! je te thavA avabrijJAnI akaSAyI hoya che, te zuM te upazAnta kaSAyavALe hoya che ke kSINa kaSAyavALa hoya che ? (nomA!) he gautama! (no 3vatA hogA, zILazA hokA) te RtvA avadhijJAnI upazAnta kaSAyavALe hoto nathI, paNa kSINa kaSAyavALe hoya che. (sAruM holA, #jaNAtuM phojanA) he bhadanta ! je te suvA avadhijJAnI sakaSAyI hoya che, te keTalA kaSAvALo hoya che? (mocamA !) he gautama! (Ara, vA, tisu vA, roNu vA, imi vA hogA) te zravA avadhijJAnI cAra, athavA traNa athavA be athavA eka kaSAyavALe hoya che. (43Nu phojamALe aMjAmALamAcAro, honnA, sinuM phola7maanne sajalaNamANamAyAlobhesu hojjA, dosu hojjamANe sajalaNamAyAlobhesa honA, mitra hojhamALe kaMgane rome phokasA) je te cAra kaSAyovALe. hoya che, te te saMjavalana krodha, saMjavalana mAna, saMjavalane mAyA ane saMjavalana lebhayukata hoya che. je te traNa kalAvALe heya che, te te jIvamAM saMjavalana mAna, mAyA ane lebha, A traNa kaSAyone sa zrI bhagavatI sUtra : 7 262 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAva rahe che. je te be kapAvALe hoya te te jIvamAM saMjavalana mAyA ane saMjavalana lebhane ja saddabhAva rahe che. je te eka kapAyavALo heya te te jIvamAM phakta saMjavalana lebhakaSAyane ja saddabhAva rahe che. ( maMte! devasthA karavAnan voman) he bhadanta ! te thavA avadhijJAnI keTalA adhyavasAyavALA hoya che ? (jo mA saMvekA) he gautama! te zrA avadhijJAnInA asaMkhyAta adhyavasAya hAya che. (naE akhovAi tadeva nAva jevaDhavanAraMge samucijhara) A rIte azrutvAne anu lakSIne jevuM kathana pahelAM karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana zratAne anu lakSIne paNa karavuM joIe. "zravA avadhijJAnImAM anaMtajJAna (kevaLajJAna) ane anaMtadarzana (kevaladarzana) utpanna thaI jAya che," A kathana paryantanuM pUrvokata kathana ahIM paNa grahaNa karavuM joIe. ( se NaM bhaMte ! kevalipaNNatta dhamma Aghaveja vA, panavejja vA, paraveja vA) hai bhadanta !te zravA kevalI dvArA prajJasa dharmanuM kathana kare che, tenI prajJApanA kare che? prApaNuM kare che (hatA, sAghAra vA, paravera vA, pa ra 4) hA, gautama! te zravA kevaLajJAnI kevalI dvArA prajJapta dharmanuM kathana kare che, tenI prajJApanA paNa kare che ane prarUpaNuM paNa kare che. (te je maMte! ghaDyA vA kuhADA vA) he bhadanta ! zuM te RtvA kevaLajJAnI keIne pratrajyA de che, ane kezalaMcanarUpa maMDana kare che? (daMtA, zocamA ! vAvejJa nA, TAkA vA) hA, gautama ! te zatvA kevalI pravajyA paNa de che ane muMDanakArya paNa kare che. (tae of tirakSA vi paraNAve vA kuMers= vA) he bhadanta ! te kRtvA kevalInA ziSya paNa keIne pratrajyA de che ane kezaluMcanarUpa muMDanakArya kare che ? (rA, vAjA rA muMa vA) hA, gautama ! te RtvA kevalInA ziSyo paNa pravajyA de che ane kezaluMcanarUpa muMDanakArya kare che. (taraNa mane ! mo. narasA vi vAvejJa vA kuMkAve na vA ?) he bhadanta ! te RtvA kevalInA praziSya paNuM zuM pravajyA de che ane muMDanakArya kare che? (haMtA, dagAvaijJa vA kuMkA = vA) hA, gautama! teo paNa pravajyA de che ane kezalaMcanarUpa muMDanakArya kare che. ( i mate! , gujJa vAva vatta ) he bhadanta ! te kRtvA kevalI zuM siddha thAya che, buddha thAya che ane samasta zrI bhagavatI sUtra : 7 263 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAne aMta kare che? (tA, kinnara zA ) hA, gautama! te RtvA kevalI siddha thAya che, buddha thAya che ane samasta duHkhane ata kare che. (tarata ja mate ! sirasA vi visaMta, vAva #ta Ari ?) he bhadanta ! te zravA kevalInA ziSya paNa zuM siddha thAya che, buddha thAya che ane samasta dakhene aMta kare che? (hRAA, vikati, kAra naM jati ) hA, gautama! temanA ziSyo paNa siddha thAya che, buddha thAya che ane samasta duHkhone aMta kare che. (taraNa i mete ! pafar vi rikannati kAra naM ri?) he bhadanta! te RtvA kevalInA praziSyo paNa zuM siddha thAya che, buddha thAya che ane samasta done aMta kare che? (gvaM vera vAva ta kSati ) hA, gautama ! teo paNa siddha thAya che, buddha thAya che ane samasta duHkhano aMta kare che. ( maM! jiM 3Dha nA?) he bhadanta ! zuM te kRtvA kevalI urvalekamAM hoya che. ke alokamAM hoya che ke tiya lokamAM hoya che? vagere prazno. (aa kaNovANa nA tahevAramAra ho jJA) he gautama ! A viSayanI vaktavyatA azra kevalInI vaktavyatA pramANe samajavI. "aDhI dvIpa samudronA keI eka bhAgamAM hoya che," A kathana paryantanuM pAMcamAM sUtramAM Apelu agratvA kevalI viSenuM kathana ahIM paNa grahaNa karavuM. (te chai are ! ghAsamA jevA roganA) he bhadanta ! eka samayamAM keTalA zravA kevalI saMbhavI zake che? (jo mA ) he gautama! (Homoi po vAro nA sinni vA, ukkoseNaM asayaM-se teNa?Na goyamA ! evaM vuccai, soccA NaM kevalisa vA jAva kevali uvAsiyAe vA jAva atthegaie kevalanANa uppADejjA, atthegaie no vacananuM dAnA) eka samayamAM ochAmAM ochA eka, be, athavA traNa RtvA kevalI saMbhavI zake che ane vadhAremAM vadhAre 108 kRtvA kevalI saMbhavI zake che. he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke kevalI pAse athavA kevalInI upAsikA paryantanI kaI vyakti kevaliprajJapta dharmathI laIne kevaLajJAna payatanA pUrvokta padArtho prApta karI zake che ane koI vyakti temane upadeza zravaNa karavA chatAM paNa kevaLajJAna paryantanuM kaMI paNa utpanna karI zakatI nathI. (vaM mate ! relve maMte ! ti) he bhadanta ! Ape je kahyuM te sarvathA satya che. he bhadanta ! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te sarvathA satya ja che. zrI bhagavatI sUtra : 7 264 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe kahIne vaMdaNa namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA. TIkAtha_A pahelAM " kevalI AdinI samIpe dharmAdinuM pravacana nahIM sAMbhaLavA chatAM paNa kaI kaI jIvane dharmAntarAyika kamene pazama thavAthI dharmAdika prApta thaI jAya che ane keTalAka jIva dharmAntarAyika karmonA kSapazamane abhAve dharmAdikane lAbha prApta karI zakatA nathI " evuM kathana karavAmAM AvyuM che. have sUtrakAra e vAtanuM pratipAdana kare che ke kevalI AdinI samIpe dharmopadeza zravaNa karIne kaI kaI jIva dharmAdikane lAbha prApta karI zake che, paraMtu dharmAntarAyika karmone kSayapazama karanAra jIvane ja dharmAdika lAbhanI prApti thAya che. A rIte kevalI Adine upadeza sAMbhaLavAthI je lAbha thAya che te sUtrakAra A sUtra dvArA prakaTa kare che - - gautama svAmIne prazna-(sodA mate ! varita vA jAva tarivA vArizA nA pinna banne eka savAyANa) he bhadanta ! je manuSya kevaLajJAnI pAse, kevaLInA zrAvaka pAse ke temanI zrAvikA pAse ke kevalInA pakSanA 2vayaMbaddha pAse, ke kevalInA pakSanA svayaM buddhanA upAsaka pAse, ke temanI upAsikAnI pAse dharmopadeza sAMbhaLyuM hoya che, te zuM zravaNajJAnakala rUpe kevalI-prarUpita dharmane prApta karI zake che? mahAvIra prabhune uttara-(noramA ! he gautama ! (novALaf vaDhiA vA jAva atthegaie kevalipannatta dhammaM evaM jA ceva asoccAe vattavvayA sA ceva sodavANa vimALidagA) keIka jIva evo paNa hoya che ke je kevalI pAse athavA kevalIne zrAvakAdi samIpe dharmopadeza zravaNa karIne kevalI prarUpita dhamarane zravaNajhAna phalarUpe prApta kare che ane kaIka jIva e paNa hoya che ke je kevalI AdinI samIpe kevalI upadiSTa dhamane zravaNa karavA chatAM paNa tene zravaNajJAnaphalarUpe prApta karI zakatuM nathI. A rIte "amutvA nA AlApakamAM jevI vaktavyatA AgaLa karavAmAM AvI che, evI ja vaktavyatA "zrA" viSayaka A AlApakamAM paNa thavI joIe. parantu te AlApakanI vaktavyatAmAM ane A AlApakanI vaktavyatAmAM A pramANe bheda grahaNa kare jaIe. (nava) amisTAvo to ri-se saM jena niravaraM kAva) te AlApamAM tyAM arorA-athavA " padane prayoga karavAmAM Avyo hoya, tyAM A AlApakomAM "no-yuvA " padane prayoga tha joIe. bAkInuM samasta kathana azrutvAnA AlApaka pramANe ja samajavuM. jemake....je yuvA manuSyanA (kevalI Adi pAse kevalI prarUpita dharmanuM zravaNa karanAra manuSyanA) jJAnA. varaNIya karmone kSayopazama thaye hoya che, jenA darzanAvaraNIya karmone kSapazama thayo hoya che, jenA tanAvaraNIya karmone kSayapazama thayo hoya che, jenA adhyavasAyAvaraNIya karmone kSayapazama thaye hoya che, jenA Abhini zrI bhagavatI sUtra : 7 265 Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bedhika jJAnAvaraNIya karmone pazama thaye hoya che, jenA mRtajJAnAvaraNIya karmone kSayopazama thayo hoya che, jenA avadhijJAnAvaraNIya karmono kSayapazama thaye heya che, (maLavajJavanAbAvaLajJA mA va gavarame che mara6) jenA mana paryavAnAvaraNIya karmone kSayapazama thayo hoya che. (fe of vanANAMvajijJALa kmA ) ane jenA kevalajJAnAvaraNIya karmone kSaya tha ya che, ( i rojanA rUDhiAra vA nAva vANiyANa vA visTiAiri dha sTamekara savANa) e te mRtvA manuSya kevaLajJAnI pAse athavA temanA zrAvakAdi samIpe zravaNa karIne kevalI dvArA upadiSTa dharmane zravaNajJAna phalarUpe prApta karI le che-jANI le che. | (varuM ghohiM brejhA nAva vaDhanA pADejanA) vizuddha samyagadarzana rUpa badhine anubhava kare che, zuddha sAdhuparyAyane aMgIkAra kare che, zuddha brahma tharyavratane dhAraNa kare che, saMyamadvArA saMyamayatanA kare che, saMvaradvArA Astravane nirodha kare che, zuddha Abhinidhika jJAna zuddha zrutajJAna, zuddha avadhi. jJAna, zuddha manaH paryAvajJAna ane kevalajJAnane utpanna karI le che. have sUtrakAra e vAta prakaTa kare che ke je rIte kaIka athavA kevalI AdinAM vacano zravaNa nahI karavA chatAM paNa badhi AdinI prApti thaIne kevaLajJAna utpanna thaI jAya che. e ja pramANe kaIka thavA manuSyane kevalI AdinAM vacane zravaNa karavA chatAM paNa bedhi AdinI prApti thatI nathI ane kevaLajJAna utpanna thatuM nathI, parantu te kaI anya prakAre tene prApta thAya che- (tassa NaM aTumaM aTumeNaM anikikhatteNaM tavokammeNaM appANa' bhAvemANassa) je kevalI AdinI samIpe upadeza zravaNa karIne kevaLajJAna utpanna karI le che, jeNe samyagdarzana ane samyak cAritrarUpa liMga ( sAdhu paryAya) dhAraNa kare che che, je nirantara amane pAraNe aThama karIne potAnA AtmAne bhAvita karato hoya che, (pArU maracA tava nAva javelAM mALA mohinAne mucism) je bhakTrika svabhAvavALo che, ane pUrvokta kathanAnusAra je upazAnta prakRtivALe che, svAbhAvika rIte ja jenA kodha, mAna, mAyA ane lebharUpa kapAye ati manda paDelAM che, je atyanta namratAvALe che, je AlInatA, bhadratA, ane vinItatAthI yukta che, evA sAdhune kyAreka zubha avyavasAya dvArA, zuddha pari. NAma dvArA, vizuddha vezyAo dvArA jAyamAna avadhijJAnAvaraNIya karmonA kSapazamathI IDA, aha, mAgaNa ane gaveSaNa karatI vakhate avadhijJAna utpanna thaI jAya che. (IhA, apaha, mArgaNa ane gaSaNunA artha A paLa ApI dIdhAM che.) ahIM "aSTama dRmena" ItyAdi kathana dvArA sUtrakAre e vAta prakaTa karI che ke prakRNa tapazcaraNavALA sAdhune avadhijJAna utpanna thaI jAya che. (te je zrI bhagavatI sUtra : 7 266 Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ohinANeNa samuppanneNa jahaNNeNaM aMgulassa asaMkhejjai bhAgaM, ukkoseNa asaM. jJA kADho chocAmAmetAruM viMTAruM bALarU ) te sAdhu utpanna thayelA avadhijJAna dvArA jaghanyanI apekSAe AgaLanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANe zretrane ane utkRSTanI apekSAe AlokamAM lokapramANa barAbara asaMkhyAta khaDene jANI zake che ane dekhI zake che. have sUtrakAra jene avadhijJAna utpanna thayuM che evA sAdhunI lezyA vagerenuM nirUpaNa kare che - - gautama svAmIne prazna -(i maMte ! 46 hemu phonnA?" he bhadanta ! te kRtvA avadhijJAnI kava keTalI vezyAovALuM hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA !he gautama ! te thavA samutpannAvadhijJAnI jIva (kevalI Adine upadeza zravaNa karIne jene avadhijJAna utpanna thayuM che e jIva) cha lezyAevALe ya che. jo ke bhAvanI apekSAe chellI traNa prazasta vezyAomAM vidyamAna jIvane avadhijJAna thAya che paraMtu ahIM je je vezyAomAM vidyamAna jIvane avadhijJAna thAya che. evuM kahevAmAM AvyuM che te samyaka kRtanI jema dravya lezyAonI apekSAe kahevAmAM AvyuM che. "tamattagurtha vANu sTamarU" samyakatva zrata chae vezyAemAM vidyamAna jIvane prApta thaI jAya che. A rIte chae zyAomAM vidyamAna jIvane avadhijJAnanI prApti thatI hovAthI evuM kahevAmAM AvyuM che ke te lakhyAvadhijJAnI chae cha lezyAothI yukta hoya che. te cha lesthAonAM nAma A pramANe che-"isTeraNAi nAva sukSo " kRSNalezyA, nIlalezyA, kApatalezyA, tejalezyA, padmazyA ane zukalalezyA. gautama svAmIne prazna--(se maMte ! jAdu vALe, honnA?) he bhadanta ! pUrvokta vizeSaNovALe avadhijJAnI keTalA jJAnathI yukta hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA he gautama! te utpannAvadhijJAnI jIva (tig vA nAmu ghA hoyaT) traNa jJAnathI athavA cAra jJAnothI yukata hoya che. matijJAna ane zratajJAnanA sabhAva vinA avadhijJAna saMbhavI zakatuM nathI. tethI te avadhijJAnImAM traNa jJAnane sadbhAva kahyo che. tathA matijJAnI, zratajJAnI ane mana:paryavajJAnI jIvane avadhijJAnanI utpatti thAya che. A kathananI apekSAe avadhinI jIvamAM cAra jJAnane paNa sadabhAva kahyo che. eja vAtane sUtrakAre (ti hokAmane kAmaLivophicanA, sucanALa, zohi. nANesu hojjA, causu hojjamANe AbhiNibohiyanANa, suyanANa, ohinANa mnnpjjvnAmu phoka ) A sUtrapATha dvArA puSTa karI che. gautama svAmIne prazna-( i maMte! faonI phoja, koLI roDanA ?" he bhadanta ! te utpannAvadhijJAnI jIva zuM sogI hoya che ke ayogI hoya che ? zrI bhagavatI sUtra : 7 267 Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhunA uttara--(yaM onovanono saMSayaLa, saMThALa, sunnatta gAya 2 cAna sajjAni nA movANa tadna mALiyAni ) he gautama ! yAga, upayAga, sahanana, sasthAna, UMcAi ane Ayu viSayaka samasta kathana ahIM paNa azrutvA avadhijJAnInA prakaraNamAM kahyA pramANe samajavu. te prakaraNane AdhAre ahIM zrutvA avadhijJAnI viSe A pramANe kahevuM joie. te thruvA avadhijJAnI yAgI hAya che, aceAgI hAtA nathI. te manAyegI paNa hAi zake che, vacanaceAgI paNa hAI zake che ane kAyacAgI paNa hAi zake che. upayAganI apekSAe te banne upayAgavALeA-sAkAra upayeALavALA paNa hAya che ane anAkAra upayeAgavALA paNa hoya che. te vaRSabhanArAca sahananavALA hAya che. sasthAnanI apekSAe cha sasthAnamAMthI koi eka saMsthAnavALA hoya che. tenI jadhanya UMcAi sAta hAthapramANu ane utkRSTa U~cAI 500 dhanuSa pramANa hoya che. tenuM jaghanya AyuSya ATha varSa karatAM gheADuM vadhAre ane utkRSTa AyuSya eka pUrva kATi pramANa hoya che. gautama svAmIne prazna--(se ka MmaMte ! sivela, ane pucchA ? ) he bhaddanta ! te utpannAvadhijJAnI vaidasahita hAya che ke vedarahita hAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--( goyamA ! savepojhjhA, avarNonA ) hai gautama ! te savedaka paNa hAya che ane avedaka paNa hAya che. akSINu veMDhavALA jIvane jyAre adhijJAna utpanna thAya che, tyAre te avadhijJAnI savedaka DAya che evu' kahevAya che, ane kSINaveDhavALA jIvane jyAre avidhajJAna utpanna thAya che, tyAre te avidhijJAnI anedaka hAya che evu kahevAya che. gautama svAmInA prazna~(auMr averh honA, hitrasaMtavecavuM honnA, strILaveca honnA ?) he bhadanta ! jo te utpannAdhijJAnI avedaka hoya che, te zuM te upazAnta vedavALA hAvAthI aveDhaka hAya che ke kSINu veDhavALA hAvAthI avaidaka hAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--( no trasaMtavecaC honnA, vInaveya honnA) huM gautama ! te utpannAvadhijJAnI upazAntaveDhavALA hAvAthI aveka hAtA nathI paNu kSINuvedavALA hAvAthI aveka haiAya che. A kathananuM tAtparya e che ke upazAnta vaidavALA jIvane paNa avaidaka mAnavAmAM Ave che, paNa ahIM evA AvedakabhAva grahaNa karavAmAM AvyeA nathI. kAraNa ke te prAptavya kevaLajJAnanI vivakSAmAM che ane je utpannAvadhijJAnI prAptavya kevaLajJAnanI vivakSAthI Izva hAya che te upazAnta vedavALA hAvAthI anekarUpe mAnI zakAtA nathI, kAraNa ke upazAnta veDhavALA jIvane kevaLajJAnanI utpatti thatI nathI, paNa kSINuvedavALA jIvane ja kevaLajJAnanI utpatti thAya che. tethI ahIM upazAnta veDhavALAne aneka kahyo nathI, paNu kSINuveDhavALAne ja Avedaka kahyo che. gautama svAmInA prazna--( vak amecA tejJA : thIveyara phoggA, puri zrI bhagavatI sUtra : 7 268 Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yA hogA, nagNAvA do, purAnapuMsAveyara holana?) he bhadanta! je te utpanna avadhijJAnI savedaka hoya che, te zuM te strIvedavALo hoya che, ke puruSavedavALuM hoya che, ke napuMsaka vedavALo hoya che ke puruSanapuMsaka divALe hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! " he gautama! (phathI jA honnA, kuriyA kajJA, kuriyanagvavecapa vA phroDa ) te utpanna avadhijJAnI aMdavALA paNa hoya che, puruSadavALe paNa hoya che ane puruSa napuMsaka vedavALe heya che. strIdavALAne ahIM je utpannAvadhijJAnane adhi. pati kahyo che, te strItvanA anubhavanA saddabhAvanI apekSAe kahyo che. eja pramANe puruSadavALAne ane puruSanapusaka veda vALAne ahIM je upannAvaSinAnanA adhipati kahyA che te anukame putva (puruSatva) ane puruSa napuM_ sakavanA anubhavanA sadbhAvanI apekSAe kahevAmAM Avela che. gautama svAmIne prazna-(se i mate ! haM sAruM hojha, sAruM phrojhA?) he bhadata ! te adhikRta avadhijJAnI manuSya zuM sakaSAyI hoya che ke akaSAyI hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-"jovA!" he gautama ! (sAruM vA honA, thatA rA No jJA) te utpanna avadhijJAnI manuSya kaSAyayukata paNa hoya che ane kaSAyarahita paNa hoya che, je adhikRta avadhijJAna kaSAyanA akSayanI avasthAmAM avadhijJAna prApta kare che, te manuSyane sakaSAyI avadhijJAnI kahe che ane je manuSya kaSAyanA kSayanI avasthAmAM avadhijJAna prApta kare che, te manuSyane akaSAyI avadhijJAnI kahe che. gautama svAmIne prazna-(6 kAlA phro, jiM vasaMtalA hovA, lIkaruM phokanA 8) he bhadanta! utpanna avadhijJAnI manuSya jo akaSAyI hoya che, te zuM te upazAntakaSAyI hoya che ke kSaNikaSAyI hoya che? A praznanuM tAtparya nIce pramANe che-utpana avadhijJAnI manuSya je akaSAyI hoya che, te zuM tenA kaSAye upazAnta thaI javAthI akaSAyI hoya che ke tenA kaSAyo kSINa thaI javAthI te akaSAyI hoya che? mahAvIra prabhune uttara-(noramA !no uvasaMtanAruM honA, cIsAcI donnA ) he gautama! je jIva kRtvA avadhijJAnI hoya che, te upazAnta kaSAyavALe havAthI akaSAyI heta nathI, paNa kSINakaSAyavALa hovAthI akaSAyI hoya che. gautama svAmIne prazna-(ka sattA ho , te i maMte ! ! jaNAtuM jJA?) he bhadanta ! je te kRtvA avadhijJAnI sakaSAyI hoya che, te keTalA kaSAvALo hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA !" he gautama! ( tharaNu vA, siku thA, zrI bhagavatI sUtra : 7 269 Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ropu vA, mi nA honnA) te zrutvA avadhijJAnI cAra kaSAyAvALA paNa hAya che, traNa kaSAyAvALA paNa hAya che, e kaSAyAvALA paNa hAya che ane eka kaSAyavALA paNu hAya che. jemake. . . . jyAre jIva akSINu kaSAyanI avasthAmAM avadhijJAna prApta kare che, tyAre te cAritrayukta hovAthI saMjavalana sabadhI krodha, mAna, mAyA ane leAbharUpa cAra kaSAyAvALA hAya che jyAre te jIva kSapaka zreNIpara ArahaNa kare che tyAre tenA krodha. kSINa thaI jAya che. A rIte kreAdhakSINa thaI jatAM jyAre te avadhijJAna prApta kare che, tyAre evuM kahevAya che ke sa javalana saMbadhI mAna, mAyA ane leAbha, A traNa kAyAmAM te avadhijJAna prApta kare che, eja pramANe sajavalana sabaMdhI krodha ane mAnakSINu thatAM jyAre jIva avadhijJAna prApta kare che, tyAre te adhijJAnImAM mAyA ane lAbharUpa e kaSAyeAnA ja saddabhAva rahe che. ane eja rIte saja bha0 95 valana saMbaMdhI krodha, mAna ane mAyA kSINa thatAM jIva jyAre avadhijJAna prApta kare che, tyAre te eka mAtra leAlathI yukta rahIne adhijJAna prApta kare che, ema kahI zakAya che. ', eja vAtane sUtrakAre ( 23muddo mALe saMgrahaLa jomALamAcAomevu hojjA, tisu hojjamANe sajalaNa mANamAyAlobhesu hojjA, dosu hojjamANe sjhaLa mAyAkomenu hogA, middonnamALa 'mitra'nachaLasrone phonnA) A sUtrapATha dvArA vyakta karI che. eTale ke zrutvA adhijJAnI jyAre kaSAyAmAM vatA hoya che, tyAre sajavalana sabaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lebhapa cAre kaSAyeAmAM vatA hAya che. jyAre te traNa kAyAmAM vA hAya che, tyAre te saMjavalana saMbaMdhI mAna, mAyA ane leAlamAM ja vatA hAya che. jyAre te e kaSAyAmAM vartatA haiAya che tyAre sajavalana saMbaMdhI mAyA ane leAbhamAM ja vatI hAya che. jyAre te eka kaSAyamAM vatA hAya che tyAre sajavalana sabadhI leAlamAM ja vatatA hAya che. gautama svAmInA prazna--( tAla naM aMte ! LayA annagALA vaLyA ? ) hai bhadanta ! te zrutvA avadhijJAnInA keTalA adhyavasAya kahyAM che ? mahAvIra prabhunA uttara--" noyamA ! traNa vejJA " he gautama ! te zrutvA avidhajJAnInA asaMkhyAta adhyavasAya kahyA che. ( sa~ nA asokhkhANa sa bAvanajIvanALav taLe samupa(ka) adhyavasAyAnA viSayamAM tathA kevaLajJAna dana utpanna thavA pantanA viSayamAM jevuM azrutvA avadhijJAnInuM kathana kara. vAmAM AvyuM che, evuM ja kathana zrutvA avidhajJAnInA viSayamAM paNa samajavuM. te kathanane sArAMza nIce pramANe samajavA-tenA te adhyavasAyeA prazasta ja hAya che, aprazasta hAtA nathI. te vadhu mAna prazasta adhyavasAyeAnA prabhAvathI naiyika sama`khI ananta bhavagrahaNeAthI mukta thaI jAya che-eTale ke marIne zrI bhagavatI sUtra : 7 dd 200 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArakomAM utpanna thato nathI. e ja pramANe te prazasta adhyavasAyenA prabhAvathI anaMta tiryaMca bhavagrahaNathI, anaMta manuSya bhavagrahaNathI pitAnI jAtane cheDAvI de che. tathA nAraka, tiryaMca, manuSya ane devagati nAmanI je cAra uttara prakRti che temanI aupagrahika (bhavaSika) je anantAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lebharUpa cAra prakRti che, temane te kSaya kare che. temane kSaya karIne te apratyAkhyAna saMbaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lebhane kSaya kare che. temane kSaya karIne te apratyAkhyAnAvaraNIya krodha, mAna, mAyA ane lebhane kSaya kare che. temane kSaya karIne te saMjavalana krodha, mAna, mAyA ane lebhane kSaya kare che. temane kSaya karIne te pAMca prakAranAM jJAnAvaraNIya karmone, nava prakAranA darzanAvaraNaya karmane, pAMca prakAranA AntarAyika kamane ane mehanIya karmone kSaya kare che. jema mastaka chedavAthI tADavRkSa kSINa thaI jAya che tema A karmonuM AvaraNa haTI javAthI AtmA paNa karmothI rahita thaI jAya che. A rIte uparyukta karmone "tAlamastaka kRta" ( artha AgaLa spaSTa karyo che) karma rajane vikheranAra apUrvakaraNamAM praviSTa thayelA te RtvA avadhijJAnIne ananta, anuttara, nirbAghAta, nirAvaraNa, kRtna, (saMpUrNa). pratipUrNa ane zreSTha kevaLajJAna ane kevaLa darzana utpanna thaI jAya che. gautama svAmIne prazna-(je " aMte ! devarijAM ghaNaM Avela vA, vjas= vA, pas a?) he bharata ! te kRtvA samutpanna kevalajJAnI manuSya zuM kevaliprajJapta dharmanuM kathana kare che, tenI prajJApanA kare che, ane tenI prarUpaNa kare che? mahAvIra prabhune uttara-(EtA, sAkara vA, pajave na jA, panna thA) hA, gautama ! te kRtvA kevaLajJAnI kevaliprajJapta dharmanuM kathana kare che, tenI prajJApanA paNa kare che ane tenI prarUpaNA paNa kare che. gautama svAmIne prazna--(se te ! pavAra vA, muMess at) he bhadanta ! zuM te kRtvA kevalajJAnI ziSyane pravajyA daI zake che ane temane dIkSita karI zake che? mahAvIra prabhune uttara-(phrutApaDyA ra vA, muMDAve vA) hA, autama! te zatvA kevalI ziSyane pravajyA daI zake che ane temane dIkSita karI zake che. autama svAmIne prazna-(taraNa i maMte! kSiA va pa vAvejJa vA, muMg?) he bhadanta ! te kRtvA kevalInA ziSya paNa zuM pravajyA daI zake che ane dIkSA daI zake che? mahAvIra prabhune uttara-(hRtA para vAvelA vA, muMDA vA) hA, AtamA te mRtvA kevalajJAnInA ziSya paNa pravrajyA daI zake che ane dIkSA daI zake che. gautama svAmIne prazna-(taraNa i mete ! risA vi vAveja nA, kaMsArA vA) he bhadanta ! temanA praziSya paNuM zuM pravrayA daI zake che ane dIkSA daI zake che. zrI bhagavatI sUtra : 7 ra71 Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-(daMtA, padavADA vA, sues an) hA, gautama! temanA praziSya paNa pravajyA dai zake che ane dIkSA aMgIkAra karAvI zake che. gautama svAmIne prazna-(se i maMte ! vikAru, guru, kAra utta re?) he bhadanta ! zuM te kRtvA kevaLajJAnI siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, samasta karmono kSaya kare che ane samasta duHkhono aMta kare che? mahAvIra prabhune uttara-(daMtA, kirU vA vAva aMtaM re) hA, gautama ! te kRtvA kevaLajJAnI siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, samasta karmone kSaya kare che ane samasta duHkhono aMta kare che. gautama svAmIne prazna-(taraNa je maMte ! uttara vi rikari, nava taM ti ?) he bhadanta ! te thavA kevalInA ziSya paNa zuM siddha thAya che ane samasta duHkhone nAza kare che? ahIM "gAva (cAra)" pada dvArA (guNa, mudate, parinirvAti sahuvAnAm ) A kriyApadane grahaNa karavAmAM AvyAM che. mahAvIra prabhuno uttara-(phrutA, vinaMti, nAva ti) hA, gautama ! te zravA kevalInA ziSyo paNa siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, samasta karmone kSaya kare che ane samasta duHkhono aMta kare che. gautama svAmIne prazna-(taraNa nuM maM! fatNA vi rikari rAva vari) he bhadanta ! temanA praziSya paNa zuM siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, samasta paritApathI rahita thAya che ane samasta duHkhene aMta kare che ? mahAvIra prabhuno utara-(ga jevA kAra naMd' je ri?) he gautama ! thavA kevalInA ziSyonI jema praziSyo paNa siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, samasta paritApothI rAhata thAya che ane samasta dukhone aMta karI nAkhe che. gautama svAmIne prazna -Ne mate ! vi kahuDha phroDyA?) he bhadanta ! te zratvA kevalI zuM UrdhvalokamAM hoya che, ke alekamAM hoya che ke tiga lekamAM hoya che ? mahAvIra prabhune uttara--(gareja goravA gAva tahevAmA ) he gautama! azravA kevaLajJAnI viSenA pUrvokta vaktavyanA jevuM ja vaktavya ahIM kRtvA kevalI viSe paNa samajavuM. te vaktavyane sArAMza nIce pramANe che RtvA kevalI UrvakamAM paNa hoya che, alekamAM paNa hoya che ane tiya lekamAM paNa hoya che. UlakamAM zabdA prAti, vikaTapati gandhApati ane mAlyavanta nAmanA vRttavaitADhaya parvatamAM hoya che ane saMharaNanI ape. kSAe te saumanasa vanamAM athavA paMDaka vanamAM hoya che. adhelakamAM te gata (khADA) mAM athavA guphAmAM hoya che ane saMharaNanI apekSAe te pAtAlamAM zrI bhagavatI sUtra : 7 ra7ra Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA bhavanamAM hoya che. tiryakamAM te 15 karmabhUmimAM hoya che ane saharaNanI apekSAe te aDhI dvIpamAM ane aDhI dvIpamAMnA be samudronA kaI eka bhAgamAM hoya che. gautama svAmIne prazna-(se maMtegir #gf vAcA hogA ?) he bhadanta ! thavA samutpanna kevalajJAnI eka samayamAM keTalA thaI zake che? mahAvIra prabhune uttara-(joyA! kaoLe vo vA, ro vA, sinni nA vorena baphUlacaM) he gautama ! eka samayamAM ochAmAM ochA eka athavA be athavA traNa zravA samutpanna kevalI thaI zake che ane vadhAremAM vadhAre 108 sudhI thaI zake che. (se teNaTeNaM goyamA ! evaM buccai, soccANaM kevalissa vA jAva kevali jAtivAda vA vAra nagg vinA 4criDenA) he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che keI jIva kevalI pAse athavA temanA zrAvaka pAse athavA kevalInA pakSanI upAsikA paryAnI koI vyakti pAse kevalI prajJasa dharma zravaNa karIne zravaNajJAna phalarUpe tene (kevali prajJasa dharmane) prApta karI zake che-jANI zake che, zuddha samyaktvarUpa bodhine anubhava karI zake che, aNagArAvasthA dhAraNa karI zake che, zuddha brahmacaryavrata dhAraNa karI zake che, zuddha saMyama dvArA saMyamayatanA karI zake che, zuddha saMvara dvArA Asano nirodha karI zake che, zuddha Abhinibodhika jJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna ane kevaLajJAnane utpanna (prAma) karI zake che. paraMtu koI jIva e paNa hoya che ke je kevalI pAse athavA temanA zrAvakAdi pAse kevalI prakRti dharmane zravaNa karavA chatAM paNa zravaNajJAna phaLa rUpe tene prApta karI zakatA nathI, zuddha bedhine anubhava karI zakatuM nathI, zuddha brahmacaryavrata dhAraNa karI zakatuM nathI, zuddha saMyama dvArA saMyamanI yatanA karI zakatA nathI, zuddha saMvara vaDe zubha saMvara vaDe adhyavasAya vRttirUpa saMvara karI zakato nathI, zuddha Abhinidhika jJAna, zratajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna ane kevalajJAnane utpanna karI zakatuM nathI. have bhagavAnanAM vacanane pramANabhUta mAnIne temanAM vacanomAM pitAnI zraddhA vyakta karatAM gautama svAmI kahe che-"revaM maMte ! sevaM mate ! tti" he bhadanta ! Ape je kahyuM te satya che. he bhadanta ! Ape A viSayanuM je prati pAdana karyuM te satya che A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNuM-namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA. jainAcArya zrI ghAsalAlajI mahArAja kRta bhagavatI sUtranI prameyacacandrikA vyAkhyAnA navamAM zatakane 31me uddezaka samApta 9-31 zrI bhagavatI sUtra : 7 273