________________
( ગોયમા ! ) 'હું ગૌતમ ! (સજ્જ ધંતર્ગોળ તો વુડ્ડારૂ મવા• हणाई', तिसमयऊणाई, उक्कोसेण अणतं कालं अणता उस्सप्पिणी ओसप्पिणीओ कालओ, खेत्तओ अणता लोगा असंखेज्जा पोगालपरियट्टा, ते ण पोगलपरियट्टा આવક્રિયા સવેન્નરૂમાળો ) એવા જીવના સ`બંધનું અંતર જઘન્યની અપેક્ષાએ એ ક્ષુલ્લક ભવગ્રહણ કરતાં ત્રણ ન્યુન સમયનું અને ઉત્કૃષ્ટની અપેક્ષાએ અનંતકાળ–અનંત ઉત્સર્પિણી અવસર્પિણીરૂપ છે, ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ અન તલાક-અસખ્ય પુદ્ગલ પરાવરૂપ છે અને તે પુદ્ગલ પરાવર્તી આવલિકાના અસંખ્યાતમાં ભાગપ્રમાણ જેટલા છે. ( ફેસ ધ ત નક્ળેળ' વુડ્ડાનમાળ પ્રમાÄિ, પ્રશ્નોત્તેન બળતન્નારું જ્ઞાન બાવહિયાળુ અસલેન્નરૂ મળો) તથા દેશબંધનું અંતર જઘન્યની અપેક્ષાએ ક્ષુલ્લક ભગ્રહણ કરતાં એક અધિક સમયનું અને ઉત્કૃષ્ટની અપેક્ષાએ અનંતકાળ-યાવત્ આવલિકાના અસંખ્યાતમાં ભાગપ્રમાણ છે. (ના પુઢનિવાચાળ, વૃં વળદાયંત્રનાળ` નાવ મનુस्वाण, वणरस इकाइयाण दोन्नी खुड्डाइ एवं चेव उक्कोसेण असंखिज्जं कालं असंखिज्जाओ उसपिणीओसप्पिणीओ कालओ खेत्तओ असंखेज्जा लोगा एवं ટ્રેસ'ધત' િશ્નોમેળ પુરુવિશ્વા≈ો) જેવુ' પૃથ્વીકાયાના વિષયમાં કહેવામાં આવ્યું છે, એવુ જ વનસ્પતિકાયિકા સિવાયના ખાકીના મનુષ્ય પર્યન્તના જીવેાના વિષયમાં પણ સમજવું. વનસ્પતિકાયિકાના સબંધનુ અંતર કાળની અપેક્ષાએ આછામાં ઓછુ એ ક્ષુલ્લક ભવગ્રહણુ પ્રમાણ કરતાં ત્રણ ન્યૂન સમ યનું અને વધારેમાં વધારે અસખ્યાત કાળ–અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણી અવસર્પણી પ્રમાણ છે. તથા ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ અસખ્યાત લેાકપ્રમાણ છે. એજ પ્રમાણે દેશખ ધનુ' અંતર પણ ઓછામાં ઓછું ક્ષુલ્લક ભવગ્રડુણ કરતાં એક અધિક સમય પ્રમાણ અને વધારેમાં વધારે પૃથ્વીકાયિકના સ્થિતિકાળ પ્રમાણુ ( અસં ખ્યાત ઉત્સર્પિણી અવસર્પિણી પ્રમાણુ ) છે, એમ સમજી લેવુ. ( સિ' ण भंते ! जीवाणं ओरालियसरीरस्स देसवं धगाणं सव्वबंधगाणं अबंधगाण य ચરે ચરે હિતો નાવ વિસેબ્રાયિા ના ? ) હે ભદન્ત ! આ ઔદ્યારિક શરીરના દેશખ ધકા, સબંધક। અને અખંધકામાં કાણુ કૈાના કરતાં વધારે છે, યાવત્ વિશેષાધિક છે ? ( નોયમા ! ) હું ગૌતમ ! ( સવ્વસ્થોવા નીવા બોરાહિય લીમ્સ સજ્જન ધા, વાંધા, વિસેલાાિ વેસવ ધના અસલે મુળા) ઔદારિક શરીરના સબધક જીવા સૌથી આછાં છે, તેમના કરતાં અમ ધક જીવા વધારે છે, અને અમધકા કરતાં દેશખ ધક જીવા અસખ્યાતગણુાં છે. (
ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને એવે પ્રશ્ન પૂછે છે કે ( બોરાજિય સીવ્વબોવ ધનમંતે ! જિ ફેસપે, સજ્જન'ધે ? ) હે ભદન્ત ! ઔદ્યારિક શરીર પ્રયોગ અધ દેશરૂપ હોય છે કે સરૂપ હાય છે ?
મહાવીર પ્રભુને ઉત્તર.‘ગોચમાં ! ફેસપેક વિસગવષે વિ” હે ગૌતમ ! ઔદારિક શરીર પ્રયાગ મધ દેશધરૂપ પણ હોય છે અને સર્વઅધરૂપ પણ હાય છે. જેમકે માલપુઆ, પુરી આદિને થી આદિથી પૂરેપૂરી તપ્ત થયેલી તવીમાં જ્યારે નાખવામાં આવે છે, ત્યારે પ્રથમ સમયમાં તે તે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૭
૮૬