Book Title: Suyagadanga Sutrana Sathware Part 2 Aatam Jago
Author(s): Kirtiyashsuri
Publisher: Sanmarg Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004865/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6386 5 yasi voi! ES & CIDRE DIET ICISICRICE SOSSS SP:9059 praghathadale * prAuthanapraNAva pU.A.zrI vijaya Side212121 23 HSR2LX Jain Education, international Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IANIE hInAthI ja ! TECIDRI DHEE ICISICRIE, pravacanakAra vardhamAnataponidhi pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijayI guNayazasUrIzvarajI mahArAjanA ziSyaratna pravacanaprabhAvaka pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAja prakAzaka janmASTa prakAzana jaina ArAdhanA bhavana, pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-380 001 phona : 253pa 2072 pheksa : 2539 2789 E-mail: sanmargp@icenet.net www.jainelib Hatto Jain Education Maka Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yuuthso qchaabaa thuthr'aai AnAthI jai ! ISBN 81 - 87163 -69-0 prathama AvRtti H vi. saM. 2012 nakala : 3000 mUlya : rU. 30-00 vimocana divasaH saM. 2062, kArataka vada-7 budhavAra, tA.23-11-2005 vimocana sthaLa : "dIkSAyuga pravartana maMDapa', gujarAta koleja korTa grAunDa, elIsabrIja, amadAvAda-6. prakAzaka saMparkasthAna - prAptisthAna satyArtha prakAzana jaina ArAdhanA bhavana, pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-380 001 phona : 2535 2072 pheksa : 2539 2789 E-mail : sanmargp@icenet.net Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhagirirAja ane rAjarAjezvara zrI AdinAtha prabhu MOTOR Jain Edation International Www.jainelibrary.org Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina zAsana ziratAja tapAgacchAdhirAja pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA Jain Education o sewarelibrary.org Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vardhamAna taponidhi niHspRhamUrti pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya mahArAja A guNayazasUrIzvarajI Jain Educatiomernational Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArgonugAmI pratibhAnA svAmI, pravacanaprabhAvaka pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya vItiyazasUrIzvarajI mahArAja Jain Education Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , , , , , , , , , , 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0000000000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 baMdhanamuktino saMdeza siddhAcala tIrthAdhirAjanI zItala chAyA, zrI rAmacaMdrasUrirAja samudAyanI = vardhiSNu nizrA, 14-14 sUrivaro, zatAdhika sAdhu, 450 jeTalA sAdhvIjI ane (3500 ArAdhakonuM aitihAsika cAturmAsa, vartamAnakALanA mUrdhanya pravacanakAra, bulaMda avAjanA svAmI, akhUTa uktio ane akADhya yuktiothI sabhara Agama || - AdhArita pravacanadhArA, roja savAre 10nA Takore thato "bukjhijha' - bodha pAmo | - no AptanAda, AtmAne jagADI baMdhanane jANI toDavAno hitopadeza. saikAo pahelA devAdhideva zrI mahAvIra prabhu ane zrI sudharmAsvAmIjI vacce ke : temaja zrI sudharmAsvAmIjI ane zrI jaMbusvAmIjIvacce thayela saMvAda.. sUrivaronI :) ke paraMparAe ama sudhI pahoMcyo... ame ya e saMvAdanA eka pAtra banyA. A ; yogyatAnI khIlavaTa vadhatI vadhatI amane ya prabhuvIramaya banAve, baMdhana-muktinA : mArge ! e ja eka abhilASAthI AnuM prakAzana karavAmAM alpa nimittabhUta banyA : chIe. paramopakArI vardhamAnataponidhi pU. A. zrI. vijaya guNayazasUrIzvarajI | mahArAja tathA pravacanaprabhAvaka pU. A. zrI. vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI : * mahArAjano upakAra jhIlIne rAjanagara-amadAvAda nivAsI sva. zrI zanAbhAI caMdulAla dalAla- sva.savitAbena zanAlAla dalAla = sva.zrI rasikalAla zanAbhAI dalAla- sva.zrI bharatabhAI zanAlAla dalAla zanAbhAInA suputrI sva. bhAratIbena ka sarva svajanonA AtmazreyArthe temaja parivAranA tapasvIonA tapa-anumodanArthe - a. sI. razmIbena nitIzabhAI dalAla | sva. premacaMdabhAI mANekalAla 1041 saLaMga AyaMbila karI baeNrIsTaranA AtmazreyArthe * smRtimaMdira pratiSThA mahotsavane | zrImatI tArAbena premacaMdabhAI, : arpaNa karela. vardhamAnatapa-65 oLI hasamukhabhAI-caMdrakAntabhAI-mayUrabhAI zrImatI mInAbena bharatabhAI dalAla zrImatI prajJAbena rasikalAla dalAlanI vividha ArAdhanAo nitIza zanAlAla dalAla E nirava-a.so. hInA, sujala-a.sau. jesala, vaizala, varSila, sImarana, Azmana 0 ooo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 o o o o o o o o o o o Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya vyAkhyAnavAcaspati, mahArASTrAdi dezoddhAraka, jainazAsana ziratAja, tapAgacchAdhirAja, pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA ziSyaratna vardhamAnataponidhi paramaniHspRhamUrti pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya guNayazasUrIzvarajI mahArAjAnA paramavineya adhyAtma-dhyAnayogagraMtha niSNAta, jyotizivizArada, pravacanaprabhAvaka pUjya AcAryadeva zrImad vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAje vi.saM. 2053 thI 2017 sudhInA pAMca varSomAM cAturmAsika temaja zeSakAlIna rojIMdA vyAkhyAnomAM prabhu zrImahAvIradeve arthathI prarUpela ane zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAe sUtrathI graMthita karela zrI AcArAMgajI sUtranuM khUba ja rasALa, vairAgyavardhaka zailImAM vAcana karyuM hatuM. muMbaImAM zrI AcArAMgajI sUtranAM prathama zrutaskaMdhanAM vyAkhyAno pUrNa thayAM. e ja veLAe jijJAsu zrotAvarge bIjuM Agama aMgasUtra sUyagaDAMgajI vAMcavA aMge vinaMtIo karela. tapAgacchAdhirAjazrIjInA paTTAlaMkAra, prazAMtamUrti, jyotiSamArtaNDa, suvizALa gacchAdhirAja pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya mahodayasUrIzvarajI mahArAjAnI aMtima IcchA-pAlItANA khAte cAturmAsa nizrA ApavAnI hatI. te, teozrImadno samAdhipUrvaka caitra vada-2nA kALadharma thavAthI pUrNa thaI na hatI. tene sAmudAyika rUpe paripUrNa karavAnI zubha bhAvanAthI vi. saM. 2058mAM pAlItANA, sAcorI bhavana dharmazALAmAM jainazAsana ziratAja tapAgacchAdhirAja pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA sAmrAjyavartI - pU. A. zrI vijaya viprabhasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya lalitazekharasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya rAjazekharasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya vIrazekharasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya jayakuMjarasUrIzvarajI mahArAja 4 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. A. zrI vijaya pUrNacandrasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya mahAbalasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya puNyapAlasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya muktiprabhasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya hemabhUSaNasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya ajitasenasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya guNayazasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya zreyAMsaprabhasUrIzvarajI mahArAja Adi 14-14 sUribhagavaMto, zatAdhika sAdhu ane 450 thI vadhu sAdhvIjI bhagavaMtoe rAmasaNapUnA nivAsI dharmabena vIracaMda TukamAjI parivAra tathA mokalasara nivAsI samarathamala jIvAjI vinAyakIyA parivAra Ayojita bhavya cAturmAsa prasaMge zubhanizrA ApI hatI. teozrInI nizrA-upasthiti temaja traNa-cAra hajAra jeTalA dainika zrotAvarganI samakSa e vinaMtIne sAkAra karavArUpa zrI sUyagaDAMgajI paranAM vedhaka pravacano zarU thatAM mayUro megha gAjatAM nAcI uThe tema bhavya jIvo nAcI uThyA hatA. samyagdarzananI zuddhi mATeno zrI sUyagaDAMga sUtra apUrva graMtharAja che. to e sUtra para vyAkhyAno pharamAvatA vyAkhyAtA paNa vartamAna samayanA pravara prAvacanika temaja pravacanoparAMta anya vividha zAkhAviSayaka pragarbha jJAnadAnathI zrIsaMghamAM atyaMta AdaraNIya vyaktitva dharAve che. zAzvata tIrthAdhirAjanI chAyA ne bhavanistAraka cAturmAsika mAhola vagere bhAvavardhaka AlaMbano maLavAthI A mahAna AgamanA bhAvo apUrva khUlyA hatA, suvAsI gulAbanI jema khIlyA hatA. jenI suvAsathI hajAro bhavyAtmAoe baMdhanane jANI e baMdhanane toDI AtmAnA zuddha svarUpane pragaTAvavAno puruSArtha prAraMbhyo hato. sanmArganA hajAro vAcako temaja tyAMnA zrotAo taraphathI vAraMvAranI mAMga AvatI hatI ke - "A pravacanone sanmArganAM pRSTho para samAvavAmAM Ave." Agraha eTalo badho thato hato ke - "pUrAM pravacano na ja chApI zako toya sAragrAhI avataraNa to jarUra Apo. amArAM jugajUnAM aMdhArAM A pravacanothI ogaLe che. ame kAMIka prakAza pAmIe chIe. te prakAza kiraNa lUMTAI na jAya mATe amane pravacana-sAhityanuM Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlaMbana Apo !" ema vAraMvAra amArI para anurodho AvavAthI jijJAsu varganA saMtoSa mATe... sanmArganI cAlu kolamone gauNa karIne ya pAlItANAnA vyAkhyAnono AMzika rasAsvAda karAvavAno zubha nirNaya levAyo hato. AzA ja nahi, vizvAsa hato ke sujJo tene vadhAvaze ane banyuM paNa evuM ja. tyArabAda thoDo samaya enuM prakAzana aTakyuM. pharI AgrahI vinaMtiono mAro thatAM enAM avataraNo pUrepUrAM ApavAnI zarUAta karAI. e pravacano khUba ja lokapriya banyAM. aMkamAM chapAyelAM pravacano pustakAkAre thAya to ghaNo lAbha thAya. ema vicArI enuM punaH saMpAdana, avalokana, parimArjana, zuddhi-vRddhikaraNa temaja jeTalAM pravacano taiyAra karI zakAyAM na hatAM, temanuM paNa saMpAdanAdi karIne atre tene pustakAkAra ApavAmAM Avyo che. pAlItANAmAM pahelA zrutaskaMdhanA pahelA samaya adhyayana upara ja pravacano thayAM hatAM. e paikInAM kula 33 pravacano A prathama traNa pustakonA seTa rUpe chapAyAM che. prathama bhAgamAM 13 pravacano, bIjA bhAgamAM 14 thI ra3 ema 10 pravacano ane trIjA bhAgamAM 24 thI 33 ema 10 pravacano chapAyAM che. - pAlItANA pachI vi. saM. ra05mAM amadAvAda-pAlaDI-bhagavAnanagaranA Tekare zrI vizvanaMdikara jaina saMghanA AMgaNe A ja Agama graMtha para pravacano thayAM, jemAM paheluM adhyayana vaMcAyuM. tyArabAda vi. saM. 2060mAM surata-aThavAlAInsa khAtenA cAturmAsamAM bIjuM-vaitAlIka adhyayana vaMcAyuM; ane vi. saM. 2061mAM amadAvAdapAlaDI-vasaMtakuMja khAte trIjA-upasarga parijJA adhyayana para mArmika pravacano thayAM hatAM. te pravacano have pachI taiyAra karI prakAzita karavA bhAvanA rAkhIe chIe. paramAtmA zrI mahAvIradeve paTTaziSya gaNadhara zrI sudharmAsvAmIjIne sopelo, zrI sudharmAsvAmIjIe zrI jaMbUsvAmIjIne samarpelo ane tyArapachInA paTTadharonI paraMparAe jainazAsana ziratAja tapAgacchAdhirAja pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA sudhI AvI pahoMcelo A vyutavAraso teozrIjInA AjIvana aMtevAsI vardhamAnataponidhi pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya guNayazasUrIzvarajI mahArAjAnA caraNonI sevA karatAM karatAM AtmasAt karanAra pravacanaprabhAvaka pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAjanA mAdhyamathI ApaNA sudhI AvI pahoMcyo che. ApaNA karNapaTala sudhI Avela A zrutavaheNane hadayakamaLamAM sthApita karI AtmamahelamAM pratiSThita karIe e ja zubhakAmanA. - janmArza prakAzana Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhuvIrano vAraso : ApaNA sudhI AvI pahoMcyo ! paramAtmA zrI mahAvIradeve pharamAvela tripadIne jhIlI agyAre gaNadhara bhagavaMtoe cauda pUrvapUrvaka dvAdazAMgInI racanA karI. paMcama gaNadhara zrI sudharmAvAmIjI mahArAjAe racelI dvAdazAMgInuM vaheNa AgaLa vadhyuM. emAMnuM ja bIjuM aMgaAgama che : 'zrI sUyagaDAMga sutaM'; enuM saMskRta nAma che : 'zrI sUtrakRtAMga sUtram.' zrI AcArAMgajI nAmanA prathama aMga AgamamAM zramaNa bhagavaMtonA mokSasAdhaka bhavya-divya AcAranuM varNana karyA bAda bIjA zrI sUyagaDAMga sUtramAM mukhyatve darzanavAdanI carcA-vicAraNA karAI che. AtmA karmanAM baMdhanothI kema baMdhAya che ? tenI kAraNa-mImAMsAmAM ahIM badhA ja mithyAdarzanonI mAnyatAo raju karIne, emAM rahelA mithyA-aMzanuM barAbara parimArjana karavAmAM AvyuM che. mithyAmatonI mithyA-mAnyatAne AdhIna baneluM jagata prathama to mithyAtvanuM baMdhana ubhuM kare che. ethI prerAI parigraha, hiMsA ane mamatvanAM baMdhano ubhAM kare che ane e badhAM ja baMdhanothI karmanuM baMdhana ubhuM thAya che. AtmA pApakarmathI baMdhAI enA phaLa-vipAko bhogavavA durgatinA dAruNa cakarAve caDI jAya che. durgatinA cakarAve caDelo jIva duHkha ane duHkhanI paraMparAno bhoga bane che. e duHkhI jIvonI karuNAthI prerAI prabhue sukhano mArga batAvyo. samyagdarzana e sukhano prAraMbha che. sarvavirati e sukhano Ihalaukika pAralaukika AsvAda che ane mokSa-zivagati e sukhanuM zAzvata dhAma che. jaina darzana jIvane samyagdarzana, sarvaviratinA mAdhyame zAzvata sukharUpa sva-ghara sudhI pahoMcADI Ape che. eno ja bodha-mArga zrI sUyagaDAMga sUtra sAdhakane samarpe che. A sUyagaDAMga sUtramAM be zrutaskaMdha che. zrutaskaMdha eTale moTA vibhAgo, jema koI vRkSanA moTA be thaDa hoya tema A Agama graMthanA be vibhAgo zrutaskaMdha rUpe oLakhAya che. 7 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelA zrutaskaMdhanuM nAma "gAthA SoDaza' che. pahelA zrutaskaMdhamAM 16 adhyayano che. adhyayana eTale ja adhyAya. mukhya mukhya viSaya-vibhAga jyAM judA paDatA hoya tene adhyAya ke adhyayana rUpe oLakhavAmAM Ave che. e soLa adhyayanonAM nAmo A mujaba che : 1 - samaya 7 - kuzIla paribhASA 13 - yathAtathya. 2 - vaitAlika 8 - vIrya 14 - graMthA 3 - upasarga-parijJA 9 - dharma 15 - AdAnIya 4 - strI-parijJA 10 - samAdhi 16 - gAthA 5 - naraka-vibhakti 11 - mArga 6 - vIrastuti 12 - samavasaraNa. A soLa adhyayanomAM uddezAo (peTA vibhAgo) nIce mujaba che. adhyayana uddezA adhyayana uddezA adhyayana uddezA 13 14 15 16 kula-16 kula-26 eTale pahelA zrutaskaMdhamAM kula adhyayano-16 ane kula udezAo-26 che. bIjo zrutaskaMdha "mahAadhyayana' nAme prasiddha che. emAM adhyayano-7 che ane pratyeka adhyayana svayaM uddezArUpa che. eTale uddezA paNa 7 ja che. eTale zrI sUyagaDAMga sUtranA baMne zrutaskaMdhonA maLI 23 adhyayano ane 33 uddezAo che. bIjA zrutaskaMdhonA adhyayanonAM nAmo A mujaba che : 1 - puMDarIka 4 - pratyAkhyAna kriyA 7 - nAlaMdIyA 2 - kriyAsthAna 5 - AcArazruta 3 - AhAraparijJA 6 - AdrakIyA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A sUyagaDAMga sUtra mULa ane paMcAMgInA paThana-pAThana mATe kevaLa yogavAhI, guruAjJA prApta sAdhu bhagavaMto ja adhikArI che. caturvidha zrIsaMgha gItArtha, bahuzruta, saMvigna, bhavabhIru gurunA zrImukhe enA sUtra-artha-tadubhayanuM vyAkhyAna sAMbhaLavAno adhikArI che. jainazAsananA cAra anuyogo paikI A aMgamAM mukhyatve dravyAnuyogano adhikAra che. AmAM 363 pAkhaMDIonA mithyA-saMkalpanonuM yuktiyukta khaMDana ane sarvAMgasuMdara, sarvanaya samanvayAtmaka, anekAMtamaya, jainadarzananuM akATya maMDana karavAmAM AvyuM che. A mahAna Agama graMtha samyagdarzananI vizuddhi karanAra hoI pratyeka bhavyAtmAe suyogya sadguru bhagavaMta pAse AnuM vidhivat zravaNa karavuM joIe. zrI sUyagaDAMga sUtranI vividha prakAre bhakti karavAthI paNa samyagdarzananI zuddhi thAya che. svarNanI zAhIthI uttama tADapatra, kAgaLa upara A Agama lakhAvavuM, enI dravya-bhAva arcA karavI, sUtra-artha vyAkhyAnakAra maharSinuM sugaMdhI dravyo vagerethI pUjana karI jJAnanA AcAronuM pAlana, buddhinA ATha guNonuM dhAraNa AdipUrvaka A graMthanuM zravaNa karavAthI mithyAtvanAM paDalo dUra thAya che, samyagdarzana pragaTa thAya che ane prApta samyagdarzana vizuddha thAya che. mahAtIrthanA sAnidhyamAM, vaDIlonI nizrAmAM, sakalasaMghanI samupasthitimAM A pravacano karatI vakhate meM anerI saMvedanAo anubhavI che. prabhuvIranI vANI anekavAra hRdayane, jIvanane ane AtmAne sparzI che. meM mukhyapaNe mArA AtmAne AgamanA udAtta bhAvothI bhAvita ane saMskRta karavA mATe ja A pravacano karyA che; sAthosAtha zravaNa karanAra AtmAonA ekAMte kalyANanI kAmanA sevI che. nirUpaNa karatAM graMthano bhAva jaLavAya enI zakya kALajI paNa rAkhI che. chatAM kyAMka cUkyo houM to bahuzruto mane jaNAve to punarAvalokanamAM upayogI banI zakaze. ahIM raju thatAM pravacanonAM vAcana-mananAdi dvArA sau koI anAdikALathI mohanidrAmAM sUtelA AtmAne jagADI, AtmAne bhava-duHkha baMdhanamAM bAMdhatA karmanAM baMdhano, parigraha, hiMsA, mamatA ane mithyAtvanAM baMdhanone jANI, ene toDavAno bhavya puruSArtha karI zAzvata sukhamaya mokSane pAme e ja zubhAbhilASA. li. AcArya vijaya kIrtiyazasUri Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUyagaDAMga sUtranA sathavAre : bhAga-2 Atama jAgo ! alpAkSarI paricaya Agamane jANavAnuM te Atamane jagADavA ! anAdikALathI mohanI mIThI niMdaramAM sUtelA ApaNA AtamarAmane jagADI, Agama-arIsAmAM svarUpane joI potAne vaLagelAM judAM judAM baMdhanone jANavAno ane te baMdhanone toDI zAzvata sukhAnaMdane mANavAno saMdezo A vibhAga Ape che. kula dasa pravacano A mATe ja prayojAyAM che. pahelA ja pravacanamAM 'samaya' adhyayananA prAraMbhane nimitta banAvI 'samaya' zabdanA jUdA jUdA artha batAvyA che. "bodha" ApanArAM vacano keTalAM durlabha che, te ahIM aneka dRSTAMto sAthe samajAvela che. tyArabAda anAdithI cAlatuM bhavabhramaNa mUrtimaMta karatuM bIjuM pravacana pharamAvyuM che. bodha pAmela AtmAno baMdhanane jANavAno ane toDavAno puruSArtha raju karatuM trIjuM pravacana che to cothAmAM zrI sudharmAsvAmIjIe je jaMbUkamArane jagADyA temano dilavedhaka jIvanavRttAMta raju thayo che. pAMcamuM pravacana "mithyAtva' baMdhanane oLakhAvI "avirati baMdhanano ya paricaya Ape che. chaThThA pravacanamAM "kaSAya' baMdhananI bhayAnakatAnI tAsira rajuAta pAmI che. sAtamAM pravacanamAM aviratinI suMvALapa ane "parigraha" baMdhanano paricaya karAvAyo che. AThamuM pravacana anekaprakAre "parigrahane baMdhanarUpa puravAra kare che to navamA pravacanamAM parigrahe karela AtmAnI behAlIne Abehuba varNavI che. chellA pravacanamAM parigraha baMdhanane nAthavAnA upAyo varNavavAmAM AvyA che. pahelAM pravacano sudhI pahelA adhyayananA pahelA uddezAnI pahelI gAthA ja vivecanA pAmI che. to chellA cAra pravacano bIjI gAthA upara paNa vivecanA dharAve che. AtmA jAge nahiM tyAM sudhI baMdhanane jANe ke toDe nahiM mATe AtmAne jagADavAnI mukhyatve vAta karatA A vibhAganuM nAmakaraNa "Atama jAgo !" karavAmAM AvyuM che. 10 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muMbaI muMbaI muMbaI AghANa thaMbha sanmArga prakAzananA zubhakAryamAM AtmIyabhAve atyaMta mahattvano phALo ApI AdhArasthaMbha bananArA puNyavAnonI zubha nAmAvali 1. bhorolatIrtha nivAsI mahetA zAMtilAla harIlAla muMbaI 2. hasamukhalAla cunilAla modI 3. ramIlAbena mahendrabhAI cImanalAla zAha muMbaI 4. mANekalAla moholAla jhaverI 5. bhorolatIrtha nivAsI saMghavI svarUpacaMda maganalAla ha. vADIlAla surata 7. bhorolatIrtha nivAsI vorA jevatalAla svarUpacaMda amadAvAda 7. zAha premacaMda IzvaralAla muMbaI 8. zrImatI kaMcanabena sArAbhAI zAhaha virendrabhAI (sAInTIphIka leba) amadAvAda 9. jhaverI kumArapALa bAlubhAI 10. zAha joItAlAla TokaradAsa ha. zAha dinezabhAI je. muMbaI 11. zAha chabIladAsa sAkaLacaMda parivAra muMbaI 12. zAha bhAIlAla vardhIlAla (rAdhanapura) ha. zAha rAjubhAI bI. navasArI 13. bhorolatIrtha nivAsI saMghavI maNIbahena manajIbhAI ha. caMpakabhAI surata 14. zAha dalapatabhAI kakalabhAI (pIlucAvALA) surata 15. saMghavI zAMtilAla vADIlAla surata 17. zAha bAbulAla maMgaLajI parivAra uMbarI 17. zrImatI kaMcanabena kAMtilAla maNIlAla jhaverI pATaNa hastagiri pratiSThA smRti nimitte 18. pAlanapura nivAsI zAha zazIkAMta pUnamacaMda muMbaI 19. zAha camanalAla cunIlAla dhAnerAvALA 20. zAha maMgaLadAsa mAnacaMda liMbodrAvALA muMbaI 21. jhaverI jItubhAI jhaveracaMda muMbaI 22. zAha lAlacaMda chaganalAla parivAra piMDavADAvALA muMbaI 23. dhAnerA nivAsI zAha caMdanabena kanaiyAlAla ha. narezabhAI 24. suzIlAbena pratApabhAI dalAla pATaNa 25. sAlecchA ukacaMdajI jugarAjajI amadAvAda 26. zAha jayaMtilAla AtmArAma amadAvAda 27. zrImatI praviNAbena caMpakalAla gAMdhI muMbaI 28. zrImatI savitAbena maphatalAla vArIyA kaH kirtibhAI maphatalAla vArIyA muMbaI 29. choTAlAla nAthAlAla zAha muMbaI 30. sItAdevI podAra muMbaI muMbaI navasArI - 11 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muMbaI sahayogI sanmArga prakAzananA zubhakAryane potAnuM mAnI Agavo phALo ApI sahayogI bananArA puNyAtmAonI zubha nAmAvali 1. hemacaMdabhAI motIcaMdabhAI jhaverI muMbaI 2. amulakhabhAI pUnamacaMdabhAI mahetA ha. kumArabhAI Ara. zAha surata 3. ramaNikabhAI revacaMdabhAI zAha dhAnerAvALA ha. araviMdabhAI Ara. zAha surata 4. saMghavI sohanarAjajI rUpAjI muMbaI 5. zrImatI nirmaLAbena hiMmatalAla dozIha.zrI bharatabhAI hiMmatalAla dozI muMbaI 7. zrI kezavalAla dalapatalAla jhaverI zrI suMdaralAla dalapatabhAI jhaverI 7. zrI maNIlAla nahAlacaMda zAha ha. ratilAla maNIlAla zAha muMbaI 8. sva. zAha mULacaMda dharmAjI tathA bhAMDotarA temanA dharmapatnI pArUlabahena mULacaMdajI parivAra 9. sva. bhIkhamacaMdajI sAkaLacaMdajI zAha ratanacaMda phulacaMda muMbaI 10. zAha pArubahena mayAcaMda varaghAjI jetAvADA 11. zAha maNIlAla haragovanadAsa nesaDAvALA ha. praviNabhAI surata 12. zrImatI jayAbahena pAnAcaMda jhaverI ha. pAnAcaMda nAnubhAI jhaverI 13. zrI dIpacaMda lallubhAI tAsavALA surata 14. zAha bAbulAla nAgaradAsa paTosaNa (u.gu.)vALA muMbaI 15. zAha amIcaMda khImacaMda parivAra ha. yogezabhAI tathA nikuMjabhAI muMbaI 19. zAha mANekalAla nAnacaMda 17. zAha mayAcaMda mulakacaMda parivAra muMbaI 18. zAha babAbhAI DAhyAlAla rokANI (jUnA DIsAvALA) muMbaI 19. zrI cunIlAla mANekalAla daDIyA muMbaI 20. vIracaMda punamacaMdajI dalAjI (bApalAvALA) ha. tulasIbena, kasuMbIbena, samubena 21. a.sau. puSpAbena maphatalAla dalIcaMdajI zAha AlavADA 22. meghajI sAMgaNa caralA ha. mAlazI - khetazI meghajI caralA AghoI-kaccha 23. sva. rasIkalAla cimanalAla jhaverI hara abhayabhAI 24. zAha maphatalAla jezIMgabhAI ha. bharatabhAI navasArI 25. viNAbena dhIrajalAla kapAsI 27. zrImatI AzAbena kirITabhAI zAha muMbaI 27. voharA rAmacaMda hakamacaMda pAlaDI-amadAvAda 28. kalAbena kAMtilAla panAjI jetAvADA-muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. bodha pAmo ! bodha pAmo ! prabhu vIranI e vANI che ! 2. AtmAnI anubhUtithI sAdhanAno prAraMbha 3. baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM agharAM nathI lAgatAM 4. dIpa se dIpa jale pravara vairAgI jaMbUsvAmI 5. baMdhana ane baMdhananAM kAraNoH mithyAtva ane avirati . kaSAya baMdhananI bahurUpitA 7. aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva 8. AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha 9. parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI : 10. parigraha e suMvALuM baMdhana 205 235 13 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 1 - bodha pAmo ! bogha pAmo ! prabhu vITanI e vANI che - vi.saM. 2058, zrAvaNa suda-4, somavAra, tA. 12-8-02, sAcorI bhavana, pAlItANA * samaya adhyayananA vividha rUpo * prabhu, caMDakauzika ane jaMbusvAmInI jema * sAdhanAno Adi-mahAmaMtra: ApaNuM saubhAgya : nsijha'=bodha pAma! - rohiNIyo cora : jAgyo ane * bhagavaMtane saMbodhanaH "yuhi.' baMdhanone toDyA : - caMDakauzikane saMbodhana: 'gujja.. .' - eka vacanathI ajavALuM : * caDatA tAvamAM davA na apAya : viSayaH pahelA pada "ksi' nI vicAraNA. zrI sUyagaDAMga sUtranA 'samaya' nAmanA prathama adhyayananA vyAkhyAnano prAraMbha karatAM pravacanakArazrIe 'samaya'nA zAstrasaMmata artho batAvyA che. tyArabAda A prathama adhyayananA pahelA uddezAnI gAthAomAM vaNita viSayanI mAhitI ApI che. anya uddezAonI TuMkI samarI ApIne teo sUtranA prathama padanI vicAraNAmAM AgaLa vadhyA che. prabhunAM vacano: 'jAgo ! bodha pAmo ! baMdhanane jANo ane baMdhanane toDo !' ahIM eka navo tAjo aMdAja laI udaya pAmyAM che. zrI jaMbusvAmIjI jevA suziSya ne zrI sudharmAsvAmIjI jevA sadguru prabhu vIranAM vacano suNAve che; e ApaNane paNa kevAM lAgu paDe che, tenI ahIM anuprekSA karAI che. caMDakauzika sarpa ane rohiNIyA cora jevA pApIone punita banAvatAM e vacanonI ahIM mahattA pada pada para gocara thAya che. pravacananuM pratibiMba * jJAnIo dhamadhamatA krodhamAM kyAreya upadeza ApatA nathI. caDatA tAvamAM jema davA na apAya tema. * sadoSa vyakti paNa jyAre nirdoSa bane che, guNasaMpanna bane che tyAre je loko ene dhikkAratA hoya che te ja enI pUjA kare che. * sAvadha thayelAne baMdhana eTalAM herAna na karI zake. jeTalAM besAvadhane karI zake. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'bujhija tiuTTijA, baMdhaNaM prijaanniyaa| kimAha baMdhaNaM vIro, kiM vA jANaM tiuTTai / / 1 / / ' zrI sudharmAsvAmI : bodha pAma ! baMdhanane cAre bAjuthI jANa ! baMdhanane toDI nAMkha ! zrI jaMbUsvAmI : prabhu vIre kone baMdhana karyuM che, zuM jANIne ene toDI zakAya che ?" Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1H bogha pAmo ! bogha pAmo! prabhu vITanI e vANI che anaMta upakArI, caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjAe paramatAraka paramAtmAnA pAvana mukhethI tripadIne prApta karIne anya dasa gaNadhara bhagavaMtonI jema ja mahAna dvAdazAMgInI racanA karI, jene paramatAraka paramAtmAe potAnI kevalyadRSTithI pramANI, je paikInuM bIjuM aMga-Agama, zrI sUyagaDAMga sUtra jenuM nAma che, tenA dvArA AtmAne jAgavAno, jAgIne AtmAne anAdikALathI vaLagelAM baMdhanone oLakhavAno, te baMdhanone oLakhIne tene toDavAno upadeza Apyo che ane te pachI te mATenI sAdhanA kaI ? te mATe kevo puruSArtha karavo ? vagere bAbatonuM uccatama mArgadarzana ApyuM che. atyAra sudhInA divasomAM ApaNe, A AgamanuM zravaNa karavA mATe kevI pUrvataiyArI hovI joIe ? tenI vAto karI, temaja temAM AvatA viSayonI paNa vicAraNA karI. Aje e Agamano pahelo zrutaskaMdha, tenuM paheluM adhyayana ane temAM AvatA cAra uddezAnI ane tenAM nAmo vagerenI vAta karIne AgaLa vadhavuM che. samaya adhyayananA vividha rUpo : pahelA adhyayananuM nAma "samaya adhyayana' che. niryuktikAra pU. A. zrI bhadrabAhusvAmIjI mahArAjAe A "samaya" zabdanA bAra nikSepAo karyA che. ApaNe tyAM koIpaNa vAtanI rajUAta karatAM sAmAnya rIte cAra nikSepAthI vicAraNA thAya che. e che : nAma, sthApanA, dravya ane bhAva, nikSepA e Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 - Atama jAgo ! vastunA svarUpane vividha rIte samajAvavA mATe karAtI vicAraNAno eka prakAra che. anuyogadvAra nAmanA AgamamAM enI vistArathI vAta karavAmAM AvI che. ahIM samaya zabdanA 1 nAma samaya, re sthApanA samaya, 3 dravya samaya, 4 kALa samaya, 5 - kSetra samaya, 6 - kutIrtha samaya, 7 - saMketa samaya, 8 - kuLa samaya, 9 gaNa samaya, 10 saMkara samaya, 11 gaMDI samaya ane 12- bhAva samaya ema bAra nikSepA karyA che. A badhu rajU karyA pachI kahyuM ke, ahIM je 'samaya'nI vAta karavAnI che, te 'bhAva samayanI' karavAnI che. kemake ekamAtra bhAvasamaya ja upAdeya che. bAkInA mAtra jANavA yogya che. ethI temanI mAhitI ApI che ane bhAvasamaya ArAdhavA yogya hoI enI savigata mAhitI ApI che. 4 - 'samaya' zabdanA paNa ghaNA artha thAya che. samaya eTale kALa, samaya eTale avasara, samaya eTale zAstra, samaya eTale siddhAMta, samaya eTale darzana, samaya eTale mata. evA to DhagalAbaMdha artha koSagraMthomAM maLe che. sabhA : ahIM 'samaya' zabdano kayo artha levAno ? 284 ahIM mukhyatayA samaya eTale 'darzana', 'zAstra', 'siddhAMta' evo artha samajavAno che. A mahAna AgamanI vAto karazuM, e daramyAna vAraMvAra 'samaya', 'svasamaya', 'parasamaya' evA zabdo Avaze. Ane mATe 'svasamaya-parasamaya vaktavyatA' Avo zabdaprayoga paNa jovA maLaze. sabhA : 'svasamaya' eTale zuM ane 'parasamaya' eTale zuM ? svasamaya eTale jainadarzana tathA tenA siddhAMto ane parasamaya eTale ajaina darzana tathA tenA siddhAMto. 52matA2ka paramAtmAe kevaLajJAna pAmyA pachI je mArga joyo ane tenuM je nirUpaNa karyuM, te 'svasamaya'. jenI pAse vItarAgatA nathI - sarvajJatA nathI, AtmAne joyo nathI-jANyo nathI ane AtmasvarUpane pragaTa karavA mATeno mArga paNa jeNe joyo nathI-jANyo nathI, tevAoe potAnI matikalpanAthI thoDuM ahIMthI - thoDuM tyAMthI laIne je mato pravartAvyA, te badhA 'pa2samaya.' emAMnA Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 - 1 bodha pAmo ! bodha pAmo ! prabhu vIranI e vANI che! - 14 - 285 keTalAka AtmAne mAne che -- keTalAka mAne toya AtmAne jevo na hoya tevo mAne che - to keTalAka AtmAnuM astitva ja mAnavA taiyAra nathI, e aMgenI vAto AmAM ApavAmAM AvI che. A adhyayananA cAra uddezA paikI pahelA uddezAmAM 1 thI 23 gAthA che. emAM 1 thI 5 gAthAmAM "baMdhana' kone kahevAya? tenuM svarUpa zuM ? kaI rIte te dArUNa che? tene toDavAno mArga kayo? upAyo kayA ? tenI vAta karavAmAM AvI che. uThThI gAthAmAM ke je lokone jaina darzana maLyuM nathI, evA jeTalA mithyAmatavALA che, temanI kevI avadazA che ane temanI mithyA mAnyatA ane avadazA zA mATe che ? tenI vAta che. 7mI ane 8mI gAthA e arvAdhikAra svarUpa che. pahelA adhikAramAM paMcamahAbhUtane ja mAnatA "cArvAka' matanI mAnyatAnuM varNana karIne tenuM khaMDana karavAmAM AvyuM che. 9mI ane 10mI gAthAmAM bIjo arvAdhikAra che, temAM AtmA ane zarIra eka ja che, judAM nathI, tevI mAnyatAvALA "mImAMsaka' matanuM varNana ane khaMDana karavAmAM AvyuM che. tyAra pachI - 11mI ane 1ramI gAthAmAM trIjo arthAdhikAra rajU karatAM, jaDa ane cetana e AtmAno ja paryAya che, bAkI badhuM mithyA che - khoTuM che tema mAnanAra tajIva-tacharIravAdI-"advaitavAdI' matanI mAnyatA ane tenuM khaMDana karyuM che. tyAra pachI - 13 mI ane 14mI gAthAmAM cotho arthAdhikAra rajU karatAM jaNAvyuM che ke jIva puNya-pApa karato nathI, e puNya paNa bAMdhato nathI ane pApa paNa bAMdhato nathI, ema mAnanAra "akAravAdI' matanI mAnyatA rajU karI tenuM khaMDana karavAmAM AvyuM che. akAravAdI kaho ke akriyAvAdI kaho, baMne eka ja che. 15mI ane 19mI gAthAmAM pAMcamo arthAdhikAra varNavavAmAM Avyo che. jemAM pAMca bhUta ane chaThTho AtmA - ema mAnI tene ekAMte nitya mAnanAra paDAtmavAdI' matanI rajUAta karIne enuM khaMDana karyuM che. 17 mI ane 19mI gAthAmAM chaTTA ane chellA arthAdhikAramAM 'kriyAo nirarthaka che, tenuM kAMI phaLa nathI, ene karavAno koI artha nathI. ema mAnanAra Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 - Atama jAgo ! -- - 286 kSaNikavAdI bauddha matanI vAta rajU karI tenuM khaMDana karyuM che. 19 thI 27 sudhInI gAthAmAM A badhI vAto karyA bAda A badhA matonA pravartako ane ene anusaranArA jIvo kevA ajJAna che ? temaNe "saMdhine eTale ke AtmAne ane karmanA saMbaMdhane jANyo ja nathI. tene toDavAno mArga jANyo ja nathI. ethI temano mokSa nahi thAya, temanA bhavabhramaNano aMta nahi Ave, eo niraMtara bhavamAM bhaTakyA ja karaze ane duHkhanI paraMparAnuM sarjana karaze. emanA garbhavAsano, janmano, maraNano, duHkhano aMta nahi Ave. ema bhagavAne kahyuM che - evuM sudharmAsvAmIjI kahI rahyA che. Ama A aMgenI vAto karIne pahelo uddezo pUrNa karyo che. bIjA uddezAmAM, niyativAda, ajJAnavAda, vinayavAda ane bauddhamatanI mAnyatAonuM varNana ane tenuM khaMDana karavAmAM AvyuM che. trIjA uddezAmAM, AdhAkarmI AhAra-pANI-vastra-pAtra levAmAM Ave to sAdhune kayA kayA doSo lAge che; je loko Izvarane jagatkartA mAne che, teonI te vAta kaI rIte khoTI che, dareka mata mokSanI mAnyatA kaI rIte rajU kare che ane te mAnyatA keTalI khoTI che te vAta karI che. cothA uddezAmAM, jeTalA paNa mithyAmatanA saMnyAsIo che ane svamatanA paNa pAsasthA, avasannA, kuzIlIyA, saMsaktA ane yathAzRMdA che, tenAmAM ane gRhasthamAM tattvataH koI taphAvata nathI - ema jaNAvyuM che. A vAta game teNe nathI kahI paNa bhagavAna pote kahI gayA che ane zrI. sUyagaDAMga sUtramAM lakhAyelI che. A vAtanI vicAraNAnA anusaMdhAnamAM aviratinuM svarUpa kevuM che ? samatA yoga kevI rIte sAdhavo ? kaSAyone kevI rIte jItavA ? vagere AtmopayogI vAto AmAM karavAmAM AvI che. A rIte cotho uddezo pUrNa thatAM prathama adhyayana pUrNa thAya che. prathama adhyayana ane prathama uddezAnI ATalI bhUmikA karyA pachI have ApaNe prathama adhyayananA prathama uddezAnI zarUAta karavI che. enA prAraMbhamAM ApaNe prathama gAthAnA prathama padanI vicAraNA karavI che. sAdhanAno Adi-mahAmaMtraH "ksi' bodha pAma!: e mahAmaMgaLakArI pada che - "i Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 1 : bodha pAmo ! bodha pAmo ! prabhu vIranI e vANI che ! - 14 - 287 anAdikALanA aMdhakAramAMthI, pramAdamAMthI, nidrAmAMthI, mohamAMthI jagADanAro A mahAmaMtra che. paramAtmAnA pAvana mukhethI A mahAmaMgaLakArI maMtra pragaTyo che. paramAtmAnA pAvana mukhethI A mahAmaMtra kyAre pragaTyo ? paramAtmAnA pAvana mukhamAMthI zuM A pUrve paNa A maMtra pragaTyo hato ? jo pragaTyo hato to te kyAre, kayA saMyogamAM ane kone mATe pragaTyo hato ? A mahAmaMtra zravaNano adhikArI bananAra e puNyAtmA koNa hato ? zuM paramAtmAne paNa A maMtra vAkyo koIe saMbhaLAvyAM hatAM ? jo saMbhaLAvyAM hatAM to zA mATe ? paramAtmA jevA paramAtmAne e mahAmaMtra saMbhaLAvavAnuM prayojana zuM ? ane paramAtmA jevA paramAtmAne A mahAmaMtra vAkyo saMbhaLAvavAnuM saubhAgya kone sAMpaDyuM hatuM ? A badhuM ja Aje A avasare vicAravuM che. paramAtmAnI gRhastha avasthA, sAdhupaNAnI sAdhaka avasthA ane kevaLajJAnanI prApti thayA pachInI sarvajJa avasthA, A traNeya avasthA sAthe A mahAmaMtra rU5 A pado saMkaLAyelAM che. puhi, buksa, vukia' - A traNeya maMtra pado "AtmajAgRti'no artha darzAve che. bhagavaMtane saMbodhana : "3AAdi : paramAtmA zrI mahAvIra deva jyAre gRhastha avasthAmAM hatA. saMyama jIvana svIkAravAne haju eka varSanI vAra hatI, prabhue 29 varSano kALa saMsAramAM pasAra karyo hato. te samaye nava lokAMtika devoe AvIne guTTAdi mayavaM ! DhoranAda!" lokanA nAtha ! Apa bodha pAmo ! dharmatIrthane pravartAvo. ema prabhujIne vinaMtI karatAM vudi e pado saMbhaLAvyAM hatAM. je sAMbhaLatAM ja prabhue saMyama mATe sajja banIne varSIdAnano prAraMbha karyo hato. jo ke paramAtmA svayaM jAgrata ja hatA. temane bodha pAmo' kahevAnI jarUra na hatI, chatAM paNa potAnA kalpane-AcArane anusarIne lokAMtika devoe "vAhi mAva rojanA' evA zabdo uccAryA hatA. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 - Atama jAgo ! e pachI prabhue potAnI trIsa varSanI uMmare saMsAra tyAga karyo hato. sarvaviratinI mahApratijJAno svIkAra karIne prabhue sAdhanA jIvanano prAraMbha karyo hato. 288 A sAdhanAkALamAM ja kevaLajJAna pAmatAM pUrve prabhunA pAvana mukhethI 'vuAM, vruSNa' - evAM maMtra padono uccAra thayo hato. jenA kA2Ne eka dRSTiviSa sarpano uddhAra thayo hato. prabhunA jIvanamAM A maMtrapado sAthenA saMbaMdhano A bIjo avasara hato. bhagavAnazrI mahAvIra paramAtmA sarvaviratino svIkAra karIne anupama koTinI sAdhanA karatA hatA te samayanI A bIjI ghaTanA che. prabhunI e samayanI sAdhanAnuM varNana cauda pUrvadharazrI bhadrabAhusvAmIjI mahArAjAe zrI kalpasUtramAM yathAtatha rIte rajU karyuM che. rUrivAmiNa - vagere pado dvArA e varNanano prAraMbha karyo che. je gaNadharavAdanA divase savAranA vyAkhyAnamAM upasargo ne parISahonuM varNana patyA pachI saMbhaLAvavAmAM Ave che. je sAMbhaLatAM samajAze ke, paramAtmAnI aMtaraMga sAdhanA ane aMtaraMga pariNati kevI parAkASThAnI hatI ? tenuM varNana paNa karAyuM che. caMDakozikane saMbodhana : 'vuAM... vruSNa...' e sAdhanA kALamAM vihAra karatAM-karatAM paramAtmA kanakakhala Azrama tarapha jatA hatA; tyAre lokoe 52mAtmAne rokavAno prayatna karyo ane prabhune kahyuM ke, 'Arya ! bhale e mArga TUMko hoya paNa Apa e raste na jazo. kAraNa ke tyAM dRSTiviSa sarpa che. sUrya sAme dRSTi nAMkhIne e jenI u52 dRSTi kare che, te tyAMne tyAM rAkhano Dhagalo thaI jAya che. Apa A bIjA mArge padhAro.' paramAtmAe kAMI javAba na Apyo, chatAM mArga paNa na badalyo, paganI dizA paNa na badalI, vyavahArabhASAmAM kahIe to hAthe karIne motanA moDhAmAM gayA. paNa nA ! e karuNAnA nidhAna hatA ane emanI anaMta karuNA ja emane te dizAmAM laI gaI hatI. kevaLajJAna thayA bAda tAravA mATeno upadeza tAravA mATenI pravRtti 52mAtmAmAM sahaja hoya che. vIsamA tIrthapati zrI munisuvratasvAmI eka ghoDAne Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 - 1 : bodha pAmI ! bodha pAmo ! prabhu vIranI e vANI che! - 14 - 289 pratibodha karavA eka rAtamAM 60 yojanano vihAra karIne cheka pratiSThAnapurathI bharUca sudhI padhAryA hatA. paraMtu te ghaTanA kevaLajJAna pAmyA pachI banelI che. jyAre prabhu mahAvIradevanA jIvananI A ghaTanA to teozrInA kevaLajJAna pAmatAM pUrvenA chabasthakALamAM banelI che. sAmAnya niyama evo che ke tIrthakaro chabastha avasthAmAM upadeza ApatA nathI. paraMtu apavAdapade teo kyAreka alpAkSarI bodha ApavAnuM kArya paNa karatA hoya che. tIrthakaro chabastha avasthAmAM cArajJAnanA dhaNI hoya che. cArajJAnanA dhaNI "AgamavyavahArI'mAM gaNAya che. AgamavyavahArIne potAnA pratyakSa jJAnathI ke viziSTa zrutajJAnathI je vastumAM lAbha dekhAya agara to je je karavuM ucita lAge te teo karI zake che. paramAtmA mahAvIradeve paNa chadmastha avasthAmAM A rIte lAbha dekhI upadezAdinI kvacita pravRtti karI hatI. sabhA: "Agama vyavahArImAM koNa koNa Ave ? AgamAdi zAstromAM AgamavyavahArImAM cha jaNano samAveza karelo che. kevaLI, mana:paryavajJAnI, avadhijJAnI, caudapUrvI, dazapUrva ane navapUrvI. vyavahArasUtranA pahelA uddezAmAM jaNAvyuM ke - 'AgamavyavahAriNaH SaT tadyathA - kevalajJAnI, manaHparyavajJAnI, avadhijJAnI', caturdazapUrvI , dazapUrvI, navapUrvI ca / ' 'AgamavyavahArIo cha che. te A mujaba - kevaLajJAnI-1, mana:paryavajJAnI-2, avadhijJAnI-3, caudapUrvI-4, dazapUrvI-pa ane tavapUrvI-6.' bhagavatI sUtra' AgamanA "AThamA zatakanA "AThamA udezA'nI TIkAmAM teonI pravRtti aMge lakhyuM che ke - 'xxyadA yadA yasmin yasmin avasare yatra yatra prayojane vA kSetre vA yo yaH ucita: taM taM (iti zeSaH) tadA tadA kAle tasmin tasmin prayoganA xx' 'xxje je avasare athavA je je kAryamAM athavA je je kSetramAM Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 2 - Atama jAgo ! je je ucita hoya te te AcaraNa te te kALe ke kAryo karatA hoya che.' lokoe vAravA chatAM dRSTiviSa sarpa je vanamAM hato, te mArge paramAtmA AgaLa vadhyA. dUrathI prabhuno pagarava jANIne sarpa chaMcheDAyo - paramAtmA jema jema najIka jatA gayA, tema tema sarpane emAM potAnuM apamAna lAgyuM. ahaM ghavAto lAgyo. ethI ene gusso Avyo ane sUrya sAme dRSTi karIne prabhu para e jvALAo pheMkavA lAgyo. pahelIvAra pheMkI, bIjI vAra pheMkI, trIjIvAra pheMkI. traNa traNa vAra pheMkavA chatAM javALAo prabhu upara asara karavAmAM niSphaLa gaI. eTale ene vadhAre gusso Avyo ane prabhune daMza mAravA adhiro thayo. manamAM hatuM ke, mAro eka ja deza Ane hato na hato karI nAMkhaze. ethI e dhasamasato doDyo. doDIne e prabhunA caraNa pAse pahoMcyo. krodhamAM ne krodhamAM eNe potAnI phaNA UMcI karI jorathI jhaTako mAryo ane prabhunA aMguThAne potAnA moDhAmAM laI lIdho. jeTaluM okI zakAya teTaluM jhera eNe prabhunA aMgUThAmAM okI dIdhuM. prabhunA e amRta bharyA aMgUThAmAMthI amRta pIne amara thavAnA badale krodhAMdha banelA eNe prabhune daMza dIdho. paNa krodhAMdha banIne prabhune daMza denAra e caMDakauzikane AmAMnuM kazuM ja bhAna na hatuM. kaSAyanA tIvra anubaMdha ane emAMthI pragaTela krodhanA mahAdAvAnaLamAM e bhaDabhaDa baLI rahyo hato. je najare caDe enA prANa levA e talasI rahyo hato. atyAre enuM eka ja dhyeya hatuM ke, daMza daIne Ane hamaNAM ja hato na hato karI dauM. prabhu varanA caraNane daMza daIne e jhaDapathI pAcho pharyo. kAraNa ke, ene potAnA kAtila jhera upara vizvAsa hato ke, e zarIramAM jatAM ja AnA prANa harI leze ane mahAkAya A mAnavI nIce DhaLI paDaze. A mahAkAya jo mArA upara paDaze to mArA paNa rAma ramI jaze. eNe prabhu sAme najara karI ke e paDyo ke nahi. prabhune emane ema sarvathA zAMta, svastha ane prasanna citte ubhelA joIne e AzcaryamAM paDyo. emAM ene vadhAre Azcarya to tyAre thayuM ke, jyAre eNe daMza dIdhelA aMgUThAmAMthI lAla ke kALA lohInA badale zveta-ujvaLa-dhavala dUdhazA pravAhane uMcI dhAra rUpe vaheto joyo. .................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................................................... Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 - 1: bodha pAmo ! bodha pAmo! prabhu vIranI e vANI che! - 14 - 291. ene thayuM ke A zuM? huM zuM joI rahyo chuM? Ama kema banyuM ?na mArI dRSTijvALAonI koI asara thaI, na koI mArA dezanI asara thaI, na e dharatI upara DhaLI paDyo ke, na enA caherA upara vedanA pragaTI, na enA aMgUThAmAMthI kRSNa ke rakta rUdhirano pravAha chUTyo. A to emane ema zAMta, sthira ane suprasanna vadane ubhA che. caherA uparathI karuNAno dhodha vahI rahyo che, to enA aMgUThAmAMthI zveta-ujvala dUdha samAna pravAha chUTI rahyo che. A badhuM zuM che ? Ama, e vicArI rahyo che. tyAM to enA kAne parama pavitra maMtrazA zabdo saMbhaLAyA. e zabdo hatA, " caMDayA ' bodha pAma, bodha pAma caMDakauzika ! jAga jAga caMDakauzika ! tuM tane oLakha caMDakauzika ! tArA svarUpane jANa jANa caMDakauzika ! - evo e mahAmaMtrano - maMtrapadono nAda hato ane e maMtra mahAkaruNA mUrti prabhu mahAvIranA mukhamAMthI nisaryA hatAM. parAkASThAnuM samatva ane parAkASThAnI karuNAnI e pedAza hatI. chabastha kALano e parama zreSTha upakAra hato. caMDakauzikanI jvALAo ke jhera prabhune sparzI na zakyuM. paNa prabhunAM maMtra pado caMDakauzikane sparzI gayAM, ene jagADI gayAM, AtmabhAna karAvI gayAM. svarUpa darzana karAvI gayAM. kaSAyanA anubaMdhane toDI gayAM. krodhanA dAvAnaLane zAMta karI gayAM. aMtaraMga viSabhAvanAne amRtamAM palaTAvI gayAM. saMbhavita evI anaMta janma-maraNanI paraMparAno aMta lAvI gayAM. prabhunA mukhamAMthI nIkaLelAM chuTTA-vu caMDavoziyA !' e maMtra pado kAne paDatAM ja enA AtmAmAM amRtano saMcAra thayo. mohaviSano utAra thayo, jAgRtino ajavAsa thayo. manomana uhApoha jAgyo. jAtismaraNa jJAna thayuM. pUrvanA bhavonuM bhAna thayuM. pUrve karelI uttama saMyama sAdhanA, emAM karelI virAdhanA, pragaTelo ahaM ane krodha emAMthI pragaTela hiMsaka pariNAma. emAMthI sarjAyelA dArUNa anubaMdha, enA yoge thayelI kaSAyAviSTa bhavaparaMparA, emAM bhaLeluM hiMsaka bhAvonA anubaMdhanuM kAtila viSa, Ama chatAM emAM maLelA prabhu, prabhu sAthe pote Acarelo hiMsaka vyavahAra, te pachI paNa prabhue varSAvelI mahAkaruNA. A badhuM ja kSaNavAramAM jAgRta thayelA enA AtmAe anubhavI lIdhuM ane eNe kaSAyone, hiMsaka bhAvone, ahaMne tilAMjali ApI e Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 - 2 - Atama jAgo ! - - 292 svabhAvamAM sthira thayo. prabhunA caraNomAM eNe potAnI phaNA DhALI dIdhI. AMkhamAMthI pazcAttApanAM AMsu vahevA lAgyAM. namra-vinamra banIne e prabhunAM pAvana caraNomAM punaH punaH namavA lAgyo. caDatA tAvamAM davA na apAya : sabhA: prabhue AvIne tarata ja "vuM lu vaMDoziya' evuM kema na kahyuM. ATaluM badhuM banyA pachI ja kema kahyuM ? jJAnIo dhamadhamatA krodhamAM kyAreya upadeza ApatA nathI. caDatA tAvamAM jema davA na apAya tema. upadeza jhIlavAnI bhUmikA na sarjAya tyAM sudhI jJAnIo upadezanI pravRtti karatA nathI. paramAtmA zrI mahAvIra prabhue jJAnathI joyuM ke, janmAMtaramAM saMtoSane dharanAro e AtmA hato. suMdara saMyamI e AtmA hato, cAritravAna e AtmA hato, viSayone jItanAro e AtmA hato ane guNonI samRddhine varelo e AtmA hato. paNa thoDo pramAda thayo, e pachI ahaM pragaTyo. emAMthI krodha Avyo, krodhavaza e enI sAdhanA cUkI gayo ane hiMsakabhAvane AdhIna thayo. emAMthI krodha ane hiMsAnA anubaMdho paDyA, jene pariNAme e ahIM AvI caDyo che. eTale ja eNe prabhu upara traNa-traNa vakhata vALAo mUkI, bhayaMkara DaMkha mAryo ane e DaMkha dvArA potAnuM jhera prabhunA zarIramAM okyuM, Ama chatAM tenA upara paNa prabhu mahAvIre karuNA karI. avasaranI rAha jotA prabhue jyAre barAbara avasara Avelo joyo tyAre ja teo bolyA, "luphpha Du caMDoliyA ' na jANe e zabdoe zuM asara karI ? tiryaMcanA bhAvamAM rahelA e jIvamAM, krodhanA anubaMdhone laIne AvelA e jIvamAM, durgatinI paraMparA cAle tevA karmonA boja nIce dabAyelA e jIvamAM na jANe paramAtmAe kaI lAyakAta joI hatI ! prabhu vIre bahu lu' eTaluM kahyuM ne kharekhara e jIva jAgyo, mohanI nidrA tyAgI, ene jAtismaraNa jJAna thayuM, pUrvabhavamAM karelI saMyamanI ArAdhanA ane virAdhanA AMkha sAme AvI, karelI virAdhanAnAM pariNAmo AMkha sAme AvyAM. pUrve karelI ArAdhanA ane eno AsvAda AMkha sAme Avyo ane thayuM, jo Aje bhagavAna na maLyA hota to mAruM zuM thAta ? pazcAttApano pAvaka pragaTyo. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 - 1 bodha pAmo ! bodha pAmo! prabhu vIranI e vANI che! - 14 - 293 have prabhunA caraNe namI namIne e potAnA aparAdhanI mAphI mAMgavA lAgyo. daMza mAryo tyAre ya e prabhunA caraNe namyo hato, paNa e namanathI eNe pApa ekaThAM karyAM hatAM ane have paNa e prabhunA caraNe namyo. paNa e namanathI eNe ekaThAM karelAM pApo bhasmasAt karyA. paramAtmA badhu joI rahyA che. ene have potAnAM baMdhano toDavAM che. keTakeTalAM baMdhano ene vaLagyAM che ? tiryaMca gatinuM baMdhana, kaSAyonuM baMdhana, hiMsaka bhAvanuM baMdhana, karmonuM baMdhana, tene toDavA e puruSArthazIla banyo. paramAtmAe mAtra eka vAkyathI bodha karyo ane teNe 'buksa vuksa " padano paramArtha pakaDI lIdho ane te ja vakhate jIvanabhara mATe cAre ya AhArano tyAga karI anazana karyuM. anazana karyA pachI, anaMta upakArI evA paramAtmAnAM darzana ja karyA karuM evI bhAvanA hovA chatAM potAnI jherIlI dRSTinuM jhera kyAre konA prANa leze, te kahevAya nahi; e vicAre daramAM moTuM nAkhIne rahyo. zarIra AkhuM bahAra rAkhyuM. jANe nakkI karyuM ke bhale huM paramAtmAne na jouM, paraMtu paramAtmAnI dRSTi to mArA upara paDavI ja joIe. cAreya AhArano tyAga karavAnA saMkalpapUrvaka, jIva mAtrane abhaya ApavAnA saMkalpapUrvaka karelAM pApakarmono kSaya karavAnA saMkalpapUrvaka, sAdhanA dvArA ja jIvanane pUrNa karavAnA saMkalpapUrvaka eNe potAnA mukhane daramAM rAkhIne kAyAne prabhu vIranI pAvana dRSTimAM sthApIne cittane samabhAvamAM sthira karIne zAMta, prazAMta, upazAMta banIne eNe sAdhanAno prAraMbha karyo ane paramAtmAe paNa nakkI karyuM ke, jyAM sudhI AnI sAdhanA pUrNa na thAya tyAM sudhI mAre ahIM ja rahevuM. kevo bhAgyazALI e AtmA ! mahAhiMsA karanAro e jIva, krodhamAM dhamadhamato e jIva, paramAtmAnA prANa levA Avelo e jIva, kaSAyonA ane hiMsAnA anubaMdha laIne Avelo e jIva. enA upara paNa paramAtmAe karuNA karI ! mahAkaruNA karI, eno uddhAra karyo. enuM kalyANa karyuM, enA bhavabhramaNane TALyuM. ene mokSamArga upara doDatA karI dIdho. kevA prabhu ! kevI prabhunI karuNA ! ane kevo e karuNApAtra. Avo krodhI, hiMsaka, kaSAyI e jIva hovA chatAM enAmAM ghaNI lAyakAta Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atama jAgo ! hatI. dekhItI rIte, ApaNAmAM tenAM karatAM ghaNuM sAruM che, enA jevI kharAbIo paNa nathI, chatAM enAmAM je lAyakAta hatI te ApaNAmAM nathI. mATe ja prabhue potAnA 52 jeNe jhera varSAvyuM tenA upara paNa amRta-karuNA varSAvI. eNe siMcelA jherane paNa pacAvIne ene sAdhanAnuM amRta pAyuM. janma-ma2NanI paraMparAmAMthI ene ugArIne amaratvanA mArge prayANa karAvyuM. 14 2 lokoe vicAryuM, dRSTiviSa sarpanI dRSTithI devArya paNa rAkhano Dhagalo thaI gayA haze. dUradUrathI joyuM ane temane sthira ubhelA joyA. loko dhIme dhIme najIka AvavA lAgyA. tamAzAne teDuM hotuM nathI. loko vadhAre najIka AvavA lAgyA ane lokomAM vAta phelAI ke, devArthe mahAnAgane nAthyo. lokonuM gamanAgamana cAlu thayuM. dUdha-dahIM-ghI vecavAvALA te mArgethI cAlavA lAgyA. je sarpane joIne gaI kAla sudhI je loko dUra bhAgatA hatA, te ja Aje tenI pUjA karavA lAgyA. sadoSa vyakti paNa jyAre nirdoSa bane che, guNasaMpanna bane che tyAre je loko ene dhikkAratA hoya che te ja enI pUjA kare che. koI dUdhathI ene navarAve che, to koI enA deha u52, dUdha, dahIMnAM chAMTaNAM kare che, koI enA aMga upara ghInuM siMcana kare che, to koI mIThI najarothI ene nihALe che. Ama chatAM viveka vagaranI, pariNAmanA vicAra vagaranI pUjA paNa kevAM pariNAma sarje che, e vastu A ghaTanAmAM jovA maLe che. 294 e dUdha-dahIM ne ghInI gaMdhathI jaMgalI kIDIo AvavA lAgI ane caMDakauzikanA zarIrane DaMkha mAravA lAgI, jaMgalI kIDIonA kAtila DaMkhanA kAraNe enA zarIramAMthI lohInI zero phUTavA lAgI. tenI gaMdhathI kIDIonAM jhuMDanA jhuMDa tUTI paDyAM. e DaMkhathI zarIramAM kALI baLatarA ane pArAvAra vedanA thavA lAgI. tyAre caMDakauzika sarve vicAryuM ke, 'jo huM jarA paNa hAlIza to keTalIye kIDIonAM prANa jaze ! thoDA ja samaya pUrve khuda prabhu vIranA prANa levA maraNIyo thaI prayatna karanAro e jIva have kIDIonA paNa prANa bacAvavAnI ciMtA kare che. kIDIoe enuM zarIra cAraNI jevuM karI nAMkhyuM. A sthitimAM susthirapaNe zubhadhyAnapUrvaka paMdara divasanuM anazana karIne AThamA devalokamAM cAlyo gayo. A badhI sAdhanA eka 'vruSNa-vruSNa' zabdane AbhArI che. A eka ja zabda jhIlanArA jo barAbara jhIle to A zabdamAM keTalI tAkAta che. te AthI barAbara samajI zakAya tema che. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 - 1: bodha pAmI ! bodha pAmI ! prabhu vIranI e vANI che! - 14 - 295 paramatAraka gurudeve Aja garavA girirAjanI pAvana chAyAmAM bhavyAtmA caMDakauzika ane enA pUrvabhavanI avasthAonuM adbhuta varNana karyuM hatuM. jenuM saMkalana "patana ane punarutthAna' nAmanA pustakamAM suMdara rIte karavAmAM AvyuM che. jemAM gobhadra tarIkeno caMDakauzikano pUrvabhava. emAM eNe sAdhelo AtmavikAsa, emAMthI thayeluM enuM patana, emAMthI sarjAyelI patananI paraMparA ane punaH prabhunA yoge thayeluM enuM punarutthAna adbhuta rIte varNavAyuM che. mATe ja e pustakanuM nAma "patana ane punarutthAna" rAkhyuM che. A pustakane vAMcavuM e paNa jIMdagIno eka lahAvo che. anya samudAyanA eka AcArya bhagavaMte A pustaka 21-21 vakhata vAMcyuM che. to bIjA eka mahAtmAe A pustakanA AdhAre comAsAnA cAra mahinAnAM vyAkhyAno karyo che. e pustakamAM je rIte eka eka prasaMgone rajU karyA che, tene jyAre tame vAMco tyAre ja khyAla Ave ! bhavyAtmA caMDakauzikano pUrvajanma emAM varNavAyelo che, tenI bhUmikA ati abhuta che, rajUAtanI zailI paNa viziSTa koTinI che ane upasaMhAra paNa adakero che. sabhAH paramAtmA tyAre je zabda bolyA, tene keTalAka te paramAtmAno prasAda hato" ema mAne che, zuM te satya che ? parAkASThAnI samattvanI sAdhanA ane mahAkaruNAmAMthI ghaTelI A ghaTanAne pramAda mAnavo ke manAvavo e ja viparyAsa nAmano moTo pramAda che. pahelI vAra gRhastha jIvanamAM prabhune budi ' - evuM pada lokAMtika devoe kahyuM, bIjI vAra 'lu buTTA' - evuM pada chamasyakALamAM prabhue caMDakauzikane kahyuM ane have trIjI vAra phijha' - evuM pada prabhue sudharmAsvAmIne kevaLajJAna pachI kahyuM. prabhu, caMDakauzika ane jaMbusvAmInI jema ApaNe paNa saubhAgya : sudharmAsvAmInA mukhe e ja maMtrapada jaMbusvAmIjIne sAMbhaLavA maLyuM, jaMbusvAmIjInA mukhethI e ja maMtrapada prabhavasvAmIne sAMbhaLavA maLyuM, tema paraMparA cAlatI cAlatI AcArya bhagavaMtonI paraMparAnA mAdhyame Aje ApaNA Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 2 - Atama jAgo ! sudhI pahoMcI. Aje ApaNuM sadbhAgya jAgyuM. garavA girirAjanI chatrachAyAmAM, mahimAvaMtuM A Agama vacana, anAdikALanA bhavabhramaNano uccheda karanAruM A Agama vacana, AtmAne baMdhanomAMthI mukta karanAruM te maMgala maMtrapada Aje ApaNane sAMbhaLavA maLyuM che. 296 'vRgnijJa' - bodha pAmo ! jAgo ! nidrAmAMthI bahAra Avo !, pramAdamAMthI bahAra Avo ! mithyAtvamAMthI bahAra Avo ! aviratimAMthI bahAra Avo ! kaSAyamAMthI paNa bahAra Avo !vibhAvamAMthI bahAra Avo ! svabhAvane samajo ! oLakho ! mAno ! anubhavo ! jAgo !... AtmAne jANo !, AtmAne mANo !, svarUpadazAne jANo !, svarUpadazAne mAno !, svarUpadazAne mANo !, keTalo badho marma bharyo che. mahAmaMtrazAM A padomAM ! jAgIne zuM karavAnuM ? tenA mATe bIjuM pada ApyuM. 'tukRSnA' - toDI nAMkho, zene toDavAnAM ? baMdhanone toDo. baMdhanone zI rIte toDavAnAM? parikhAnIvAt / baMdhanone barAbara oLakho ! oLakhIne toDo ! cAre bAjuthI baMdhanone oLakhIne ene toDo ! pahelAM "jAgo... jAgIne baMdhanone jANo !... jANIne pachI te baMdhanone toDo... !" A zabdo zauryarasa pedA kare tevA che. mANasa bebhAna hoya, AkhA zarIre beDIo bAMdhelI hoya, AkhA zarIre beDIo che tenuM ene bhAna na hoya, gAlIcAmAM e sUto hoya. upa2 2jAIo oDhADI dIdhI hoya ! emAM ene koI hitasvI jagADI, halAvI kahe ke 'bhAI, tuM jAga - tuM baMdhAyelo che, joI le ke tane kaI kaI beDIo baMdhAyelI che ? jANI le ke ene kaI kaI rIte toDI zakAya tema che, pachI tene toDa, tene toDavA mATeno puruSArtha kara !' anAdikALanAM baMdhano evAM che ke, uMghelAne koI rIte te dekhAya evAM nathI. mATe pahelAM jAgo, uMghamAMthI uTho, baMdhanane jANo ane pachI tene toDo. keTalAMka baMdhano jotAM ja baMdhana tarIke oLakhAya tevAM hoya che; jyAre Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 - 1 : bodha pAmo ! bodha pAmo ! prabhu vIranI e vANI che! - 14 - 297 keTalAMka baMdhanane baMdhana tarIke oLakhavAmAM ja thApa khAI javAya tevuM che. vadhavi rijiyA' tamane paNa keTalAM baMdhana vaLagelAM che. vyApAranuM baMdhana, parivAranuM baMdhana, mAvataranuM baMdhana, patnInuM baMdhana, svajanonuM baMdhana, zarIranuM baMdhana, aMdaranI vRttionuM baMdhana, vividha pravRttionuM paNa baMdhana, karmonuM baMdhana, keTakeTalAM baMdhano vaLagelAM che ? rohiNIyo cora : jAgyo ane baMdhanone toDyA : vyavahArika jagatamAM paNa je jAge che, baMdhanane jANe che, baMdhanane toDavAno prayatna kare che, te kaI rIte bace che, te samajAvavA mATe tamane eka vyavahArika dRSTAMta ApavuM che. enA uparathI AdhyAtmika stare kevI rIte jAgavuM, baMdhanane jANavAM ane ene toDavAno prayatna zI rIte karavo e sahelAIthI samajAze; rohiNIyA coranI e vAta che. e rohiNIyo cora jyAre pakaDAyo tyAre mahArAja zreNikanA krodhano pAra nahoto, ene jotAM ja emane thayuM ke "AkhI rAjagRhIne eNe ghamaroLI nAkhI che, hamaNAM ja ene pUro karI nAMkhyuM. AthI teo AvezamAM ne AvezamAM talavAra laIne ene mAravA doDyA, tyAM ja abhayakumAre emane rokIne kahyuM, "mahArAja ! haju guno puravAra thayo nathI, guno puravAra thayA vinA koIne sajA karI zakAya nahi." pachI abhayakumAre tenA gAmamAM enA vartAva aMgenI tapAsa karI. gAmamAMthI koIe paNa kahyuM nahi ke, "A cora che." uparathI kahyuM ke, "tame kone pakaDyo ? e to amArA jIvanano AdhAra che, e amArI jIvAdorI che. e amArAM gAmano mobhI che." enI virUddhamAM eka paNa purAvo maLyo nahi, badhA ja purAvA enI sajjanatAnA sAkSIrUpa maLyA. guno puravAra thAya nahi, tyAM sudhI AropIne zikSA thAya nahi. abhayakumAre vicAryuM ke, A jabaro buddhimAna che. sahelAIthI eno guno puravAra thAya tevo nathI. AthI temaNe gaMbhIrapaNe eka yojanA vicArI ane amalamAM mUkI. e mATe tene uttama bhojana ApyuM. emAM e bebhAna thAya tevAM dravyo meLavI dIdhAM, jethI e bebhAna thayo, bebhAna thatAM ja Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 - Atama jAgo ! * 298 tenAM kapaDAM badalAyAM, tene alaMkAro paherAvAyAM, puSponI zaiyA taiyAra karAvI, emAM ene suvaDAvIne Akho devaloka khaDo karI dIdho hoya, evI vyavasthA karI ke bhalabhalA emAM phasAI jAya. buddhinA nidhAna abhayakumAra je Ayojana kare emAM bAkI zuM hoya ? nizcita thayelI yojanA mujaba dareke dareka rAjapuruSo devono svAMga sajIne potapotAnI rIte goThavAI gayA. cAreya bAju devalokanuM divya vAtAvaraNa vahetuM thayuM. emAM jyAre e jAgyo tyAre badhA ja devoe "jaya jaya naMdA - jaya jaya bhaddA" lhI tenuM svAgata karyuM. A dazya joI rohiNIo to Abho ja banI gayo. ene thayuM ke A badhuM zuM che ? huM kyAM hato ane atyAre kyAM AvI gayo ? eNe e badhAne pUchyuM ke, huM kyAM chuM ane tame badhA koNa cho ?' te lokoe kahyuM ke, "svAminAtha ! Apa devalokamAM utpanna thayA cho ? Apa amArA nAtha cho ! Apa amArA svAmI cho !" rohiNIyAne thayuM ke, "zuM huM kharekhara devalokamAM Avyo chuM. zuM huM devalokamAM AvI zakuM ?' ene eTalI to cokkasa khabara hatI ke devalokamAM AvavA jevuM meM kAMI ja karyuM nathI. ATalo khyAla ene hato ja. Aje dharmI tarIke oLakhAtA vargane paNa potAnA jIvana aMge ane enAM pariNAmo aMge keTalo khyAla haze ! - e savAla che ? koI mare tyAre keTalAka lakhe che ke, "du:kha sAthe jaNAvavuM paDe che ke, phalANA bhAI svarge gayA, kAraNa ke e svarge jaI zake evuM to emanAmAM kAMI hatuM nahi, paNa e jyAM gayA hoI zake te jaNAvAya evuM nathI ane je jaNAvIe chIe e sAcuM nathI. mATe lakhe che ke, "duHkha sAthe jaNAvavuM paDe che ke bhAI svarga gayA che.' rohiNIyAe vicAra karyo ke A svapna to nathI ne ? eNe potAne cUMTI khaNI, yAda karyuM ke huM kyAre maryo ? maryA vagara to svarge javAya nahi ! vicAratAM thayuM ke huM maryo nathI ane svarge Avyo paNa nathI. A to abhayakumAranI cAla lAge che. e jAgI gayo ! ene potAnI sthiti ane svarUpano khyAla Avyo eTale eNe baMdhanane oLakhavAnI mahenata cAlu karI. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 - 1 : bodha pAmo ! bodha pAmo ! prabhu vIranI e vANI che! - 14 - 299 kemake have jo baMdhanane na oLakhe to motane ghATa utaravAno vAro Ave. devaloka ! sAMbhaLI tarata vicAra Avyo - bhagavAna mahAvIre kahyuM hatuM ke, devonI AMkha khola-baMdha thAya nahIM; temane parasevo thAya nahi, temanA gaLAmAM rahelI mALA kyAreya karamAya nahi, teo jamInathI cAra AMgaLa addhara cAlatA hoya. ahIM to badhuM udhuM jovA maLe che. AMkha khola-baMdha thAya che, parasevo bAjhayo che, paga jamInane aDe che ane gaLAnI mALA paNa kyAMka karamAI gayelI che. nakkI A abhayakumArano prapaMca lAge che. e baMdhanane oLakhI gayo. suMvALA evA paNa baMdhanane jANI gayo. ethI e sAvadha thaI gayo. sAvadha thayelAne baMdhana eTalAM herAna na karI zake. jeTalAM besAvadhane karI zake. devanA svAMgamAM rahelA rAjapurUSoe ene kahyuM, "ApaNA devalokano niyama che ke, pUrvajanmamAM je je karaNI karI hoya te kahevI paDe. eTale Apa amane ApanI karaNI kaho !" rohiNIo jAgI cUkyo hato. pUrepUro sAvadha thaI gayo hato. eTale ene khyAla Avyo hato ke, A badho prapaMca che. have e baMdhanane, phasAmaNane barAbara oLakhI gayo hato. eTale eNeya baMdhanathI-phasAmaNathI chUTavA mATe nATaka cAlu karyuM. eNe kahyuM ke, "gayA janmamAM meM bahu dharma karyo hato, ATaATaluM dAna ApyuM, ATaATalo tapa karyo, ATaATaluM zIla pALyuM," enuM lAMbuM varNana karyuM. e badhuM abhayakumAra pAchaLa ubhA ubhA sAMbhaLatA hatA. tyArabAda rAjapuruSoe ene pUchyuM ke, "A badhuM to Ape karyuM te barAbara paNa khoTuM ya kAMIka karyuM haze ne ? jema sAruM je je karyuM hoya te kahevuM paDe, ema khoTuM paNa je je karyuM hoya, te paNa kahevuM paDe evo ApaNA devalokano AcAra che. to svAmin ! have Apa e paNa kaho ke, gata janmamAM Ape khoTuM zuM zuM karyuM hatuM ?' ANe kahyuM ke, "khoTuM karanAro kyAreya devalokamAM Ave kharo ? meM to mArA jIvanamAM kazuM ja khoTuM karyuM nathI." prabhu vIranA pAvana mukhe sAMbhaLelA deva jIvananA varNananA prabhAve, A rItanA abhayakumAranA AyojanamAM paNa rohiNIyo na phasAyo. e jAgyo, Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 - 2 - Atama jAgo ! - 300 eNe baMdhanane barAbara jANyuM ane yuktithI ubhA karelA e baMdhanane pratiyuktithI barAbara toDyuM ane e bacI gayo. eka vacanathI ajavALuM : abhayakumArane A Ayojana karyA pachI paNa jyAre purAvo ekeya na maLyo tyAre ene jIvato choDI devAmAM Avyo. rohiNIyAne thayuM ke, agara meM paramAtmA mahAvIranAM A vacano na sAMbhaLyAM hota to Aje mAruM mota nakkI hatuM. eno bApa lohakhura-mahAcora hato. jyAre enI motanI veLA AvI tyAre e taraphaDato hato. eno jIva chUTato na hato. ene rohiNIyAe pUchyuM ke, 'tamAro jIva kema chUTato nathI ?' eNe kahyuM ke, huM kahuM e pratijJA tuM kare to mAro jIva zAMtithI chUTe ane gatie jAya.' rohiNIyAe kahyuM ke, 'tamAro jIva sukha-zAMti pAmato hoya to tame kaho te lohakhure kahyuM ke, "beTA ! tuM nakkI kara ke, jIMdagImAM kyAreya mahAvIranuM eka paNa vacana nahIM sAMbhaLuM; to mAro jIva zAMtithI chUTe' pitRbhakta rohiNIyAe hAthamAM pANI laI sUrajanI sAkhe pratijJA karI ane lohakhuranI AMkha sadA mATe mIMcAI gaI. ekavAra rohiNIyo rAjagRhImAMthI corI karIne nIkaLyo tyAre nizcita karela Ayojana mujaba abhayakumAranA sainikoe ene gherI lIdho. bacavAnI eka ja dizA bAkI hatI ane te dizAmAM ja bhagavAna mahAvIranuM samavasaraNa hatuM. bhUle cUke bhagavAna mahAvIranuM ekapaNa veNa na saMbhaLAI jAya, maratAM maratAM bApane Apela vacanano bhaMga na thaI jAya te mATe banneya kAnamAM AMgaLI nAMkhIne e doDI rahyo hato. temAM ene pagamAM kAMTo vAgyo, chatAM eNe doDavAnuM cAlu ja rAkhyuM. paNa vega ghaTI gayo. sainiko ane potAnI vaccenuM aMtara paNa ghaTavA lAgyuM. jyAre ene lAgyuM ke kAMTo kADhyA vagara doDAya tevuM nathI; tyAre eka kAnamAMthI AMgaLI kADhIne kAMTo kheMcyo ane pharI doDavA lAgyo. paraMtu e kAnamAMthI AMgaLI kADhI pagamAMthI kAMTo kheMcI kADhe teTalo ja samayamAM bhagavAnanI dezanAnAM cAra vAkyo enA kAne paDyAM. jemAM bhagavAne devonuM Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 - 1 : bodha pAmo ! bodha pAmo ! prabhu vIranI e vANI che! - 14 - 301, svarUpa varNavyuM hatuM. e samaye eNe je sAMbhaLyuM hatuM, te manamAM jaDAI gayuM ane kaTokaTInI paLamAM e vacano upara zraddhA pragaTI to e bacI gayo. jo bhagavAnanI vAta eNe sAMbhaLI na hota, e vAta eNe yAda rAkhI na hota ane e vAta upara ane zraddhA thaI na hota to e abhayakumAranI jALamAMthI bacI zakyo na hota. jo eNe ema vicAryuM hota ke mahAvIranI vAta khoTI che. huM devalokamAM Avyo chuM ane pratyakSa dekhuM chuM. huM je pratyakSa dekhuM chuM te sAcuM ke pratyakSathI viruddha evI bhagavAna mahAvIranI vAta sAcI ! ahIM to mahAvIre kahyuM hatuM tenAthI badhu viparIta che. bApanI vAta sAcI hatI ke, "bhagavAna mahAvIrano upadeza na sAMbhaLavo ! je vyakti pratyakSa virodhI vAto kare te kema manAya ? - AvuM jo eNe vicAryuM hota to enuM pariNAma zuM AvyuM hota? abhayakumAranI yojanAnI jALamAMthI e bacI zakyo. kAraNa ke, eNe prabhu vIranAM vacano anicchAe sAMbhaLavA chatAM paNa yAda rAkhyAM ane aNInA avasare kaTokaTInI paLe prabhu viranAM e vacano upara eNe zraddhA karI, enuM pariNAma e AvyuM ke, te bhagavAna mahAvIranAM caraNe gayo ane eNe potAnuM jIvatara lekhe lagADyuM. A rIte je jAge, jAgIne je potAne jANe, potAne jANIne je baMdhanane paNa jANe, baMdhanane barAbara jANIne toDavAno prayatna kare te ja bhavanAM duHkhothI mukta thaI zake. baMdhanane jANavA, baMdhanane toDavA mATe zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjA have AgaLa zuM pharamAve che te avasare. Jain Education international For Private & Personal use only w Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama-mahimA zAsananAyaka vaMdie, trizalA mAta malhAra, jasa mukhathI tripadI lahI, sUtra race gaNadhAra. sudharmA gaNadharataNI, racanA varate soya, dvAdaza aMga thakI adhika, sUtra nahi jaga koya. Athamate kevaLa-ravi, maMdira dIpaka jyota, paMcama Are prANIne, Agamano udyota. bhavamaMDala meM na dekhiyo, prabhujIno dedAra, AgamapaMtha kahyA vinA, rajhaLyo huM saMsAra. Agamane avalaMbatAM re, oLakhIe arihaMta, zrI zubhavIrane pUjatAM re, pAmo sukha anaMta. Agama vANI amIya sarovara, jhIlata roga ghaTAyo, mithyAta mela utArI zira para, ANA mugaTa dharAyo. ............................................... Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 - AtmAnI anubhUtithI sAdhanAno prAdaMbha 150 - vi.saM. 2058, zrAvaNa suda-5, maMgaLavAra, tA. 13-8-02, sAcorI bhavana, pAlItANA * pahelI gAthAmAM ratnatrayIno nirdeza: * tame koNa cho ? * paramArtha pAmo bApa ane traNa dIkarA : * svabhAvamAM vikRti lAve che karmanA baMdhano * ApaNI behAlI : * anubhUtino upAya : samyagdarzana : viSaya : lAkha coryAzIno cakarAvo. A pravacanamAM pahelI gAthAnA pratyeka padono chUTaka artha karI emAM samyagdarzana, jJAna ane cAritranAM pratiko ghaTAvI pravacanakArazrI adhyAtmanI anivAryatAnI samaja ApavA prerita thayA che. AtmA judo che, zarIra juduM che. banne eka nathI ja. e baMne eka lAge che - e ApaNane thayelo bhrama che. e samajAvavA teo DhagalAbaMdha yuktio laI AvyA che. jIvo cAra gaticoryAzI lAkha yoniomAM kevAM kevAM baMdhano - pApo saMjJAo ane bhAvamananAM kAraNe sarja che, tenuM hadayadrAvaka varNana karI e karmanA vipAko kevA dArUNa hoya che, teno jJAnIe varNavelo AbehUba citAra raju karyo che. anAdikALathI abhAna avasthAmAM sabaDatA AtmAne bhAnamAM lAvavA mATe aksIra auSadha jevA zabdaprayogo A pravacananI vizeSatA che. pravacananuM pratibiMba * samyagdarzana vinA vAstavika sAdhanA kyAreya thatI nathI. samyagdarzana vinA sAdhanAmAM vAstavika yatna paNa thato nathI. * adhyAtma vagaranI kriyA zarIranA mela jevI che. * je narI AMkhe joI zakAtuM nathI, te zrutanAM cazmAM paheravAthI joI zakAya che. * samyagdarzana pragaTatAM ja AtmA jAgrata thAya che. ene potAnA svarUpanuM bhAna thAya che. * vipno Avaze tene vyartha karazo - vaTAvazo eTale siddhi thaze. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-srota 'bupligna tiTTiA, vaMthaLa parinALiyA / kimAha baMdhaNaM vIro, kiM vA jANaM tiuTTai / / 1 / / ' 'zrI sudharmAsvAmI : bodha pAma ! baMdhanane cAre bAjuthI jANa ! baMdhanane toDI nAMkha ! zrI jaMbUsvAmI : prabhu vIre kone baMdhana kahyuM che, zuM jANIne ene toDI zakAya che ?' Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 AtmAnI anubhUtithI pAghanAno prAraMbha anaMta upakArI, caramatIrthapati zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjAe paramAtmAnA pAvana mukhethI tripadInuM zravaNa karI anya gaNadharonI jema ja mAtra aMtarmuhUrtamAM samagra dvAdazAMgInI racanA karI. paramAtmAe potAnA kevaLajJAna ane kevaLa dRSTithI tene pramANI. te dvAdazAMgI paikInuM bIjuM aMga Agama : sUyagaDAMga jenuM nAma, te mahAna Agama graMtharatna dvArA te mahApuruSoe baMdhanane oLakhIne toDavA mATeno upadeza Apyo che. pahelA aMga : zrI AcArAMgamAM AtmAnI oLakha ApI che. tyAM; AtmA AtmAne oLakhato nathI, teno kheda vyakta karavAmAM Avyo che. AtmA oLakhAyA pachI, tenI avadazA jANyA pachI baMdhanane oLakhavAno ane oLakhAyelA baMdhanane toDavAno mArga A bIjA zrI sUyagaDAMga Agama graMthamAM batAvavAmAM Avyo che. zrI sUyagaDAMga sUtrano pahelo zrutaskaMdha, tenuM paheluM adhyayana, teno pahelo uddezo, tenI pahelI gAthA ane tenuM paheluM pada che : kijha' pahelI gAthAmAM ratnatrayIno nirdeza: sauthI prathama pada e samyagdarzananuM pratIka che. jyAre pahelI aDadhI gAthAmAM AkhI ratnatrayIno nirdeza karavAmAM Avyo che. A pado jo barAbara yAda rAkhazo to temAM keTaluM UMDANa che, te jANI zakazo. nphi' e samyagdarzananuM pratika che. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 Atama jAgo ! 'ti'TTiA' e saccAritranuM pratika che ane 'parinALiyA' e samyajJAnanuM pratika che. - vyavahAranayanI apekSAe sAdhanAnI zarUAta samyagdarzanathI thAya, eTale ja samyagdarzananA pratIka svarUpa paheluM pada sahajatAthI goThavAyeluM che. bodhi khUba ja durlabha che, ApaNane AtmAnuM 'Arogya' -mokSa joIe che ane te mATe 'bodhi'-samyagdarzana joIe che mATe ja da22oja prabhune prArthanA karatAM 'AruTvoditjhAma' pada dvArA AtmAnuM Arogya ane te mATe bodhilAbha mAMgIe chIe. AgamomAM-zAstromAM bodhino lAbha keTalo durlabha che, tenuM savistara varNana karavAmAM AvyuM che. bodhi eTale ja samyagdarzana. samyagdarzana vinA AtmAnI jhAMkhI kyAreya thatI nathI. samyagdarzana vinA tAttvika rIte AtmA upara najara kyAreya maMDAtI nathI. samyagdarzana vinA 'huM AtmA chuM,' tenI pratIti paNa thatI nathI. mATe ja paramatAraka gurudeve ATha-ATha dAyakA sudhI A samyagdarzanane samajAvavAno, ene pragaTAvavAno ane temAM ADe AvatAM AvaraNone dUra karavAno prayatna karyo che. samyagdarzana vinA vAstavika sAdhanA kyAreya thatI nathI. samyagdarzana vinA sAdhanAmAM vAstavika yatna paNa thato nathI. 'adhyAtmasAra' graMtharatnamAM kahyuM che ke 'gatamohAdhikArANAmAtmAnamadhikRtya yA / pravarttate kriyA zuddhA, tadadhyAtmaM jagurjinAH / ' 306 'mohanI pakkaDamAMthI bahAra Avela sAdhakonI AtmAne uddezIne je zuddha kriyA thAya che tene jinoe adhyAtma kahyuM che.' AtmAne lakSya banAvIne, tene kendramAM sthApIne je sAdhanA thAya te adhyAtma che. jyAM sudhI AtmA kendramAM na mUkAya tyAM sudhI koIpaNa ArAdhanA-sAdhanA adhyAtma banatI nathI. huM koNa chuM ? kyAMthI Avyo chuM ? kyAM javAno chuM ? tenuM jyAM sudhI bhAna thAya nahi, tyAM sudhI adhyAtma sAdhanA pragaTe nahi. kriyAo game teTalI karo, Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 : AtmAnI anubhUtithI sAdhanAno prAraMbha - 15 tapa game teTalo karo, tyAga game teTalo karo, paNa jyAM sudhI AtmAnuM bhAna na thAya tyAM sudhI A badhI kriyAo jaDa kriyAo banI rahe che. mATe ja kalikAla sarvajJa AcArya bhagavaMtazrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAje 'yogazAstra'mAM kahyuM che, 27 'AtmA'jJAnabhavaM duHkha - mAtmajJAnena hanyate / tapasA'pyAtmavijJAna - hinaizchetuM na zakyate / / 1 / / ' 'AtmAne na oLakhavAthI UbhuM thayeluM du:kha AtmAne jANavAthI - oLakhavAthI nAza pAme che. AtmAnuM jJAna pAmyA vinA tapathI paNa duHkhato kSaya karavo zakya nathI.' saMsAranI rajhaLapATa, AtmAnI vibhAvadazA ane aMtaraMga vikRtionuM mULa jo koI hoya to te AtmAe AtmAne na oLakhyo te che. game teTalo tapa karyo, paNa jo AtmAne oLakhyo nahi to, bhava duHkhano aMta kyAreya nahi Ave. savAso gAthAnA stavanamAM pUjya upAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAjAe paNa kahyuM che ke - 'kaSTa karo, saMyama dharo, gALo nija deha; jJAnadazA viNa jIvane, nahi du:khano cheha' e ja rIte kahyuM che ke - 'jIhAM lage Atama dravyanuM, lakSaNa navi jANyuM; tihAM lage guNaThANuM bhaluM, kema Ave tANyuM.' AtmA AtmAne oLakhe nahi tyAM sudhI kharI rIte paheluM guNasthAnaka paNa pragaTI zake nahi. AtmAne oLakhyA vagara AtmAnA lakSya vagara ane AtmahitanI bhAvanA vagara karAtI dharmakaraNI zarIranA mela jevI che. mATe ja upAdhyAyajI mahArAje kahyuM che, B 'adhyAtama viNa je kriyA, te tanumala tole' adhyAtma vagaranI kriyA zarIranA mela jevI che. 307 prayatna eka ja karavAno che, jAgavAno. potAnA astitvane jANavAno, potAnA astitvane svIkAravAno. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 28 2 - Atama jAgo ! - tame koNa cho? huM zarIra nathI, huM Indriya nathI, huM pAMca bhUtarUpa nathI, huM to AtmA chuM. anAdikALathI mAruM astitva che. anaMtakALa sudhI rahevAnuM che. A zarIra to mAnA udaramAM pedA thayuM che, eka divasa nAza pAmI javAnuM che. A jyAre na hatuM tyAre paNa huM hato. ane jyAre A zarIra nahi hoya tyAre paNa huM to rahevAno chuM. zarIra Adi sAMta che huM-AtmA anAdi anaMta chuM. A zarIra to nAza pAmavAnA svabhAvavALuM che. jyAre huM to avinAzI chuM. "vadhu vinAzI tuM avinAzI' - A bhAvanAthI AtmAne bhAvita karavAno che. A nahi thAya tyAM sudhI A pahelI gAthAnuM paheluM pada paNa nahi samajAya, jene A paheluM pada nahi samajAya tene A gAthAnAM bAkInAM pada nahi samajAya. ane jene A gAthA nahi samajAya tene AkhuM zrI sUyagaDAMga sUtra nahi samajAya. jene mATe A paheluM pada nakAmuM che, tene mATe A gAthAnAM bAkInAM pada nakAmAM che ane jene mATe A gAthA nakAmI che, tene mATe zrI sUyagaDAMga sUtra paNa nakAmuM ane jene mATe zrI sUyagaDAMga sUtra nakAmuM, tene mATe AkhI dvAdazAMgI nakAmI che mATe AtmAne oLakhavo atyaMta Avazyaka che ane e mATe aMtarmukha banavuM jarUrI che. aMtarmukha banavA mATe bahirmukhatA TALavI atyaMta jarUrI che. jyAre paNa bahirmukhatA TALI aMtarmukha banI AtmasvarUpanuM ciMtana karavA beso tyAre kAnanA viSayonuM zravaNa na joIe, AMkhanA viSayonuM darzana na joIe. nAkanA viSayonI gaMdha na joIe, rasanAnA viSayono koI svAda na joIe. sparzanA viSayonI anubhUti na joIe, bIjo koI vicAra na joIe. aMdara utarIe, aMtarmukha thaIne vicArIe. zarIrano bhAga e huM chuM ke huM koI judo chuM ? tamane tamArI bhASAmAM samajAya te rIte kahuM. vALa e tame cho ? nA, kAraNa ke, e nIkaLI jAya to paNa tame rahevAnA cho ! kAna e tame cho ? nA, kAraNa ke, e na hoya to paNa tame rahevAnA cho ! dAMta e tame cho ? nA, kAraNa ke, e na hoya to paNa tame rahevAnA cho ! jIbha e tame cho ? nA, kAraNa ke, e na hoya to paNa tame rahevAnA cho! Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 - 2 : AtmAnI anubhUtithI sAdhanAno prAraMbha - 15 - 309 nAka e tame cho ? nA, kAraNa ke, e na hoya to paNa tame rahevAnA cho ! AMkha e tame cho ? nA, kAraNa ke, e na hoya to paNa tame rahevAnA cho ! hAtha e tame cho ? nA, kAraNa ke, e na hoya to paNa tame rahevAnA cho ! paga e tame cho ? nA, kAraNa ke, e na hoya to paNa tame rahevAnA cho ! A rIte eka eka avayava mATe vicAro. tamArI kIDanI nIkaLI gaI, phephasuM khalAsa thaI gayuM, AMtaraDAMno koI bhAga kADhI nAkhavAmAM Avyo - tamArA zarIramAMnuM ghaNuM ghaNuM lohI vahI jAya, chatAM tame hovAnA ? eTale AmAMnI koI vastu e tame nathI ja. tame enA karatAM judA ja cho. barAbara? hA ! zarIranA AdhAre tamAruM jIvana Take che, e judI vAta paNa zarIra e tame nathI e nakkI vAta che. Aje vicAronuM valoNuM karAvavuM che - mAtra moDhethI bolAvavuM nathI, aMdara laI javA che; aMtarmukha banAvavA che; ciMtananI bhUmikA ubhI karavI che ane bhAvanAmAM sthira karavA che. mATe e aMgenA muddA tamArI sAme rajU karuM chuM. jo zarIra tamAruM nathI, tenI aMdaranI vastuo tamArI nathI to duniyAnI bIjI kaI vastu tamArI hoI zake ? have vicAro ke patnI mArI nathI, parivAra mAro nathI, bALako mArAM nathI ane A zarIra paNa mAruM nathI to e sivAya bIjuM mAruM zuM hoI zake ? bahu sAMbhaLyAnuM bahu pariNAma Ave, evuM nathI. bahu karavAthI bahu pariNAma Ave, evuM nathI. bahu khAvAthI bahu zakti maLe, evuM nathI. paNa khAdheluM jeTaluM pace teTalI zakti maLe ane sAMbhaLeluM jeTaluM pariName teTalo bodha thAya. paramArtha pAmo: bApa ane traNa dIkarA : eka pitA hatA. temane traNa dIkarA hatA. pitAno chello samaya hato. pitAe traNeya dIkarAne bolAvyA. moTA dIkarAne kahyuM, "beTA, dIvo pragaTAva ! moTo dIkaro ghI levA gayo ane ghI laIne Avyo. bApAe kahyuM, 'e ghI rahevA de ! phalANI gAgaramAM je ghI che, te laIne dIvo pragaTAva ! eTale saMtoSa laIne jauM." dIkaro gayo, gAgaramAM Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 2 - Atama jAgo ! 310 joyuM ane pAcho Avyo ! bApAne kahyuM, "dIvo nahi pragaTe ?' "kema ?" temAM dahIM che, ghI nathI." bApAe kahyuM, "nA, emAM paNa ghI che ja." dIkaro kahe che, mArI sagI AMkhe joIne Avyo ! aMdara ghI nathI, dahIM ja che." vicAre che ke - bApAnI sAThe buddhi nAThI lAge che. bApAe nisAso nAMkhyo ! bApane thayuM ke dIkarAmAM jarAya jJAna nathI, e zI rIte sukhI thaze. bApAe bIjA dIkarAne kahyuM, "beTA ! tuM e gAgaramAMthI e ghI laIne dIvo pragaTAva, eTale saMtoSa laIne jAu.' te paNa gayo, tene paNa dahIM ja dekhAyuM, paNa lAgyuM ke AmAM ghI che ja. ene khyAla to jarUra Avyo ke, bApA zuM kahevA Icche che. ethI e samajyo paNa kharo ke A dahIMmAM ghI che ja paNa e meLavavA valoNuM karavuM paDe. e badhu thAya to ja ghI hAthamAM Ave ane dIvo pragaTe. paNa te svabhAvano ALasu hato, eTale ene thayuM ke eka dIvo pragaTAvavA AvI badhI laTapaTa zuM kAma karavI ! eNe AvIne kahyuM ke, emAM tamArA kahyA mujaba ghI che to kharuM paNa vADhImAMthI jeTalI sahelAIthI ghI laIne dIvo pragaTAvI zakAya tevuM e saheluM nathI. mArAthI e nahIM thAya. bApane thayuM ke, A dIkarAmAM akkala che, paNa udyama nathI, mATe sukhI nahIM thAya. bApAe trIjA dIkarAne paNa te ghImAMthI dIvo pragaTAvavA kahyuM. trIjA dIkarAe kahyuM, hamaNAM ja pragaTAvuM chuM. pahoMcyo - dahIMnuM valoNuM karyuM - mAkhaNa kADhyuM ane temAMthI ghI banAvyuM. te ghImAMthI dIvo pragaTAvyo. pitAne enI sUja-samaja ane sakriyatAthI UMDo saMtoSa thayo. temaNe kahyuM ke, "beTA, mAro vAraso tuM jALavIza evo mane vizvAsa che ! je loko dharma ArAdhanA karatA nathI enI vAta bAju upara rAkhIe toya dharma ArAdhanA karanAro varga paNa A rIte traNa vibhAgamAM vaheMcAyelo che. eka varga evo che ke jene zarIramAM AtmA che, e vAta samajAtI ja nathI?-1 bIjo varga evo che ke jene zarIramAM AtmA che ane te zarIrathI judo thaI zake che, e samajAya che paNa e mATe eno koI prayatna nathI - 2 jyAre trIjo varga evo che ke, je zarIramAM AtmA che - tema jANe che ane te samyagu puruSArtha dvArA chUTo thaI zake che, tema mAne che. tethI te mATe samucita puruSArtha paNa kare che - 3 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 - 2 : AtmAnI anubhUtithI sAdhanAno prAraMbha - 15 - 311 saue vicAravAnuM che ke potAno naMbara zAmAM Ave che. "hadayapradIpa chatrIzI'mAM kahyuM che ke - nAnatti vevitra tu stunI:, kartuM kSamA ye na ca te vidanti / jAnanti tattvaM prabhavanti kartuM, te veDa sTore virA bhavatti mArA' keTalAka tatvane jANe che paNa te mujaba karavA samartha nathI. keTalAka karavA samartha che, paNa te jANatA nathI. tattvane jANe che ane te mujaba puruSArtha karavA je samartha che, tevA to koI viralA ja che.' have saue potapotAnI sthitino vicAra karavAno che. ApaNe paNa A ja vAta karavI che. bhagavAna kahe che, "tame zarIra nathI paNa zarIramAM vasela AtmA cho ? - to ghaNA kahe che ke "ame AvuM kAMI mAnatA nathI'. rojIMdI dharmakriyA karanArA varganI paNa Aje A dazA che, je joIne koIpaNa vicArakane du:kha thayA vinA na rahe, dAna ApyuM, zIla pALyuM, tapa karyo, nAnAM-moTAM anuSThAno karyA, pUjA karI, pUjana bhaNAvyAM, yAtrA karI, saMgha kADhayA, ujamaNAM karyA, utsava karyA, upadhAna karyA, upadhAna karAvyAM, sAmAyika karyA, pratikramaNa karyA AvI to nAnI moTI keTalIe dharmakriyA karI paNa AtmAne oLakhavAno, samajavAno koI prayatna na karyo. sadguruoe AtmAne oLakhAvavAnI vAta karI to paNa enA tarapha dhyAna na ApyuM. - pAraNAma e AvyuM ke AvI sarvajJakathita dharmakaraNI paNa jaDakriyA banI, bojala banI, emAM caitanya na pragaTya. AvI mahAnakriyA karavA chatAM paNa viSayonI Asakti na chUTI, kaSAyonuM tophAna na zamyuM, vyavahArika aucitya paNa na pragaTyuM. ghaNAMnuM jo jIvana joIe, enI vicArazailI joIe, enI pravRtti joIe, emano vyavahAra joIe to paNa lAge ke emaNe haju AtmA mAnyo ja nathI. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 2 - Atama jAgo ! AtmAne mAnanAranAM vANI, vicAra ane vartana judAM hoya. tenI cAla badalAI jAya. tenI zakala badalAI jAya. 312 bIjA dIkarAnI jema jene khyAla Avyo ke, A zarIramAM AtmA che, karmanAM baMdhanothI e baMdhAyelo che, puruSArtha dvArA e baMdhanone toDI zakAya che, paNa e mATe jarUrI puruSArtha karavAnI enI taiyArI ja hotI nathI. ApaNe AtmAne jANyo, AtmAnA baMdhanane jANyuM, e baMdhanane toDavAno mArga paNa jANyo. paNa valoNuM karIne ghI meLavavArUpa baMdhanane toDIne AtmAne pragaTa karavAno je puruSArtha karavAno che, temAM uNA utaryA chIe. trIjA dIkarA jevA je maharSio hatA temaNe goLImAM rahelA dahIMmAM ghIne jANyuM, valoNuM karyuM, ghI meLavyuM ne dIvo pragaTAvyo ! AtmAne jANyo, baMdhanone jANyA, baMdhanone toDavAno mArga jANyo ane baMdhanone toDyAM. AtmasvarUpane pragaTa karyuM ane siddhazilA upara jaIne vasI gayA. svabhAvamAM vikRti lAve che karmanA baMdhano : paheluM kAma AtmAne oLakhavAnuM che. kAraNa ke, AtmA oLakhyA vagara baMdhana-baMdhana tarIke oLakhAya e zakya nathI. eTale pahelAM e nakkI karo ke, huM AtmA chuM, ! anAdikALathI mAruM astitva che ane anaMtakALa sudhI huM rahevAno chuM. cAra gati ane coryAzI lAkha yoniomAM bhaTakavuM, vividha svarUpone dhAraNa karavAM, cauda rAjaloka svarUpa vizvamAM uparathI nIce pharavuM, te AtmAnuM svarUpa nathI. rAga ane dveSa ka2vo, e AtmAnuM svarUpa nathI. mAyA-prapaMca ane kapaTa karavAM te AtmAnuM svarUpa nathI. krodha, lobha ane mAna-mAyA karavAM te AtmAnuM svarUpa nathI. jo e AtmAnuM svarUpa nathI, to kema thaI rahyuM che ? gharamAM tamAro dIkaro khUba vinIta hoya, badhuM sAMbhaLanAro hoya, badhuM kahyuM karanAro hoya, paNa ekAeka tenAmAM parivartana Ave to tamane zuM thAya ? pahelAM tamAruM kahyuM badhuM ja sAMbhaLato hato, badhuM ja karato hato ane atyAre kAMI sAMbhaLato nathI. kazuM kahyuM karato nathI to tarata thAya ne ke; ApaNA dIkarAno A svabhAva na hato, ekAeka tenAmAM A parivartana kema AvyuM ? Ama kema banyuM ? tevo vicAra karo ne ? tema rAga-dveSa karavo te AtmAno svabhAva nathI. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 - 2 : AtmAnI anubhUtithI sAdhanAno prAraMbha - 15 - 313 cauda rAjalokamAM bhramaNa karavuM te AtmAno svabhAva nathI, mAyA, prapaMca ne kapaTa karavAM te AtmAno svabhAva nathI. krodha, lobha ane mAna-mAyA karavA te AtmAno svabhAva nathI. chatAM Aje ApaNo AtmA e badhuM karato dekhAya che. enuM kAraNa zuM ? A paristhitinuM nirmANa karanAra jo koI hoya to te karmanuM baMdhana che. enA kAraNe ja je svabhAva AtmAno nathI, te ja pravRtti Aje AtmA karI rahyo che. ciraMtanAcAryazrIe racelA "paMcasUtra'nAM A traNa pado yAda karo. 'aNAi jIve, aNAi jIvassa bhave, aNAikammasaMjoganivvattie / ' jIva anAdino che, jIvato saMsAra anAdino che ane te anAdi karmanA saMyogathI sarjAyelo thayelo che.' A uparathI nakkI thAya che ke - huM ane tame anAdinA chIe, mAro ane tamAro saMsAra anAdikALano che ane anAdikAlina karmasaMyogathI pedA thayelo che. jJAnI bhagavaMto Ama kahIne ApaNane bhUtakALamAM laI javA mAMge che. ApaNe bahu TUMkI dRSTinA mANaso chIe. koI kahe, kema bhAI ! keTalAM thayAM ? tarata ApaNe kahIe 20-25 ke 50 varSa thayAM paNa te tamArAM nahi, te to tamArA zarIranAM thayAM. tamArAM keTalAM thayAM e kaho ! paNa enI to khabara ja nathI. jJAnI bhagavaMto ApaNane eka navI dRSTi ApavA mAMge che. e ApaNA AtmAno, A saMsArano ane karma sAthe AtmAnA baMdhanano kAlakhaMDa oLakhAvavA mAge che. je narI AMkhe joI zakAtuM nathI, te zrutanAM cazmAM paheravAthI joI zakAya che. asaMkhya pradeza rUpa AtmA, tenA eka eka pradeza upara lAgelI anaMta-anaMta kArpaNa vargaNA, tene kAraNe AtmAe pote gumAveluM potAnuM svarUpa, e badhuM samajAvuM bahu jarUrI che. AtmAnuM potAnuM svarUpa nAza to nathI pAmyuM paNa dabAI gayuM che, avarAI gayuM che. game tevuM tejasvI ratna hoya, tene mATI ke chANa lAge tyAre tenuM teja Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 2 - Atama jAgo ! 314 bhale avarAI jAya, paNa nAza nathI pAmatuM tethI tenAmAM teja hovA chatAM bahAra nathI AvatuM. e ja rIte karmone kAraNe tamArI ane mArI paNa A ja sthiti thaI che. A sthitimAM mUkAyAM chIe. ApaNuM Atma teja dabAI gayuM che. ApaNe saue evo anaMto kALa pasAra karyo che ke jyAM sAMbhaLavA mATe ApaNI pAse kAna na hatA, jovA mATe AMkha na hatI, suMghavA mATe nAka na hatuM, bolavA ke svAda karavA mATe jIbha na hatI, vicAravA mATe mana na hatuM. behAlI to tyAM sudhI hatI ke, sparza karavA mATe svataMtra cAmaDI paNa na hatI. anaMtAnI vacce eka ja zarIra hatuM ane anaMtAnI vacce eka sAthe ane eka rIte jIvavAnuM hatuM. tethI sparzano anubhava karavA mATe cAmaDI paNa anaMta jIvo vacce eka ja hatI. A sthitimAM tame ane meM anaMta-anaMta kALa vItAvyo che. ApaNI behAlI : ApaNI e behAlInuM varNana karatAM "upamiti bhavaprapaMcA kathA'mAM lakhyuM che 'xxsuptA iva aspaSTacaitanyatayA, mattA iva kAryAkAryavicArazUnyatayA, mUrchitA iva parasparaM lolIbhUtayA, mRtA iva lakSyamANaviziSTaceSTAvikalatayA, nigodAbhidhAneSvaparakeSu nikSipya sampiNDitAH sakalakAlaM dhAryante / xx' (mahAajJAna ane mahAmohanIya karmodayanA kAraNe e jIvo) sUtelA mANasonI jema aspaSTa cetavyavALA, gAMDA mANasonI jema kArya-anAryano vicAra karavAnI kSamatA vinAnA, bebhAna mANasonI jema ekabIjAmAM Asakta-ekameka banI gayelA, maDadAMonI jema dekhAtI viziSTa ceSTAothI rahita thaIne nigoda nAmanA ukaraDAmAM pheMkAI ekIsAthe piMDita karyA hoya tema ja badho kALa pasAra kare che.' sAmAnyapaNe koI jaDa ane cetana vacce bheda na dekhAya tevI sthitimAM tame ane meM anaMta-anaMta kALa vItAvyo che. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 - 2: AtmAnI anubhUtithI sAdhanAno prAraMbha - 15 - 315 sabhA: tyAM jIva pApa kevI rIte bAMdhe ? saMjJAone kAraNe. AhAra saMjJA, bhayasaMjJA, maithuna saMjJA ane parigraha saMjJA, A cAra saMjJAnA kAraNe paNa karma baMdhAya che. tyAM dravyamAna bhale na hatuM, paNa bhAvamana to jarUra hatuM. e bhAvamananA yoge paNa jIva tyAM paLe paLe pApa bAMdhe che. huM je behAlInI vAta karavA mAguM chuM, tenI jarA kalpanA to karo ! thoDAM varSo pahelAM mAre amadAvAda choDIne muMbaI tarapha javAnuM hatuM. vihAranA AgalA divasanI ja A vAta che. eka bena AvyAM ane mane kahyuM, mahArAja sAheba, mArA bApujIne laIne AvuM, be vAta karajo ne !' meM kahyuM, zenA aMgenI ?" pachI emaNe mane paristhitinuM bayAna ApyuM. "cha mahinA pahelAMnI vAta che. bApujI sAva sAjA-naravA hatA. kyAMya nakhamAMya roga na hato, ekAeka rAtre tAva Avyo. temAM kheMca AvI ane eka sAthe AMkha ane kAna banne cAlyA gayA !" temanI dazA zuM thaI haze ? vicAra karo ke, AMkha cAlI jAya to mANasa hajI kAnathI paNa vyavahAra karI zake ! kAna cAlyA jAya to kadAca AMkhathI paNa vyavahAra karI zake, paNa jyAre eka sAthe banneya cAlyAM jAya to vyavahAra kevI rIte kare ? divasa thayo ke rAta thaI, khabara zuM paDe ? bahAranA eka vAtAvaraNanI kalpanA paNa ene na Ave. pAse koI che ke nahi ? te paNa khabara na paDe, pote kAMI bole te koIe sAMbhaLyuM ke nahi, te paNa khabara na paDe ! koIe ene kAMI kahyuM, te paNa khabara na paDe ! te bahena potAnA pitAjIne mArI pAse laI AvyAM. Teko ApIne temane mArI pAse besADyA. emanAM dIkarIe kahyuM ke, "mahArAja sAheba ! mArA pitAjIne dekhAtuM paNa nathI ane saMbhaLAtuM paNa nathI. eTale atyAre teo kyAM che, emanI AjubAjumAM koNa che, enI emane kazI ja khabara nathI.' meM pUchyuM to tame emanI sAthe vyavahAra zI rIte karo cho ?' temaNe kahyuM ke, "jyAre emane aDIe tyAre ja emane khyAla Ave ke, emanI bAjumAM koIka che ane sparzathI jeTaluM samajAvI zakAya teTalo vyavahAra zakya bane." jene dekhAtuM na hoya teo sAMbhaLIne avAja uparathI paNa potAno vyavahAra calAvI zake ane jemane saMbhaLAtuM na hoya te joIne paNa potAno vyavahAra Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 2 - Atama jAgo ! 316 calAvI zake. Amane to na dekhAya, na saMbhaLAya eTale mAtra sparzathI ja vyavahAra thaI zake che. bene AgaLa vAta karI - "zarUAtamAM to pitAjI sAvaja bhAMgI paDyA hatA. AtmahatyAnA nirNaya sudhI pahoMcyA hatA. paraMtu AtmahatyAnA mArgo paNa AMkha-kAna javAthI baMdha thayA hatA. e sthitimAM hAthamAM AMgaLI pheravI emane samajAvavAno prayatna karyo. temAM dhIme dhIme saphaLatA maLI. Aje hAthamAM AMgaLIthI akSaro lakhI emanI sAthe saMvAda sAdhu chuM. dhIme dhIme pitAjInuM mana dharmanA mArge vaLyuM ane meM temane A rIte hAthamAM lakhI lakhIne be pratikramaNanI gAthAo gokhAvI ane temaNe AnaMdapUrvaka beya pratikramaNa kaMThastha karyA. huM haMmezAM kahetI ke bApujI tame hiMmata rAkho, koI tamArI sAthe na hoya to A dharma to tamArI sAthe ja che. teo hiMmatamAM AvI gayA. have emanuM mana dharmamAM parovAI gayuM che.' have Apa juo, huM ApanI sAthe paNa emane vAta karAvuM chuM." ATaluM kahI temanI dIkarIe emanA hAthamAM lakhIne mAro paricaya Apyo, emanA AnaMdano pAra na hato. huM eka vAkya bolato jAuM, bena temanA hAthamAM lakhe ane te bhAI sAme pratyuttara Ape. Ama eka kalAka ame saMvAda sAdhyo. "jyAre amAro A rItano vArtAlApa pUro thayo tyAre emanA caherA upara UMDo saMtoSa hato. emanI AvI viSama paristhitimAM sahAyaka mArgadarzaka banavA badala mane paNa UMDo saMtoSa thayo, paNa emanI karmajanya sthiti joIne evo ja UMDo kheda thayo." (e bhAI vi. saM. 2011mAM samAdhipUrvaka kALadharma pAmyA.) karmanA vipAko kevA karuNa hoya che, te jotAM haiyuM hacamacI gayuM. manuSya jIvanamAM jo AvI avadazA thatI hoya to tiryaMca gatimAM ane emAMya jyAM AMkha, kAna, nAka, jIbha ke mana na hoya tyAM kevI dArUNa paristhiti haze, tenI vAstavikatA samajAya to khAvuM paNa na bhAve evuM che. mAtra be ja Indriyo gayA pachInI A dazA anubhavAtI-saMvedAtI hoya to nigodanA jIvonI, ekendriya jIvonI, beIndriya jIvonI, Indriya jIvonI, caurindriya jIvonI ane mana vagaranA paMcendriya jIvonI paristhiti kevI haze ! huM ane tame e sthitimAM anaMtakALa rahIne AvyA chIe. sabhA: tyAM ATaluM badhuM karma baMdhAya ? Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 : AtmAnI anubhUtithI sAdhanAno prAraMbha - 15 ghaNuM na baMdhAtuM hoya chatAM anaMtakALa mane ane tamane e sthitimAM rAkhI zake tevA anubaMdhavALuM to baMdhAya che ja. thoDuM khapAve tyAM bIjuM navuM bAMdhe. Ama paraMparA cAlyA ja kare. koI jJAnI bhagavaMtane pUchIe ke, 'A sthitimAMthI e jIvo bahAra kyAre nIkaLaze ?' to jJAnI bhagavaMto kahe ke, 'koI saMkhyAta kALe, koI asaMkhyAta kALe ane koI anaMtakALe.' 37 AvyA. eka divasa tamane ke mane, moDhAmAM DUcA nAkhIne, AMkhe pATA bAMdhIne, kAnamAM pUmaDAM bharAvIne hAtha-paga kacakacAvI bAMdhIne aMdhArI rUmamAM pUravAmAM Ave to mArI-tamArI zuM hAlata thAya ? A sthitimAM keTalAyane puravAmAM temAM keTalAye AtmahatyA karI. keTalAka gAMDA banI gayA. koI prakAranuM AzAnuM kiraNa na maLe. mAnava jIvanamAM sarjAtI A paristhiti jo AvI duHsaha jaNAtI hoya to AnA karatAM keI guNI vadhAre kharAba hAlata ekendriya vagere gatiomAM che. tyAM zuM thatuM haze ! -eno vicAra karo ! Ama chatAM evI sthiti ApaNe anaMtakALa sudhI bhogavIne AvyA chIe. 317 atyAra sudhImAM ApaNane narakanA bhavo paNa maLyA. devonA bhavo paNa maLyA, tiryaMcanA bhavo paNa maLyA ane manuSyanA bhavo paNa maLyA. A dareka bhavomAM ApaNe bebhAna ja rahyA. emAM ApaNane ApaNuM-ApaNA AtmasvarUpanuM bhAna ja na thayuM. sarvatra paulika duniyAmAM rAcatA rahyA, gamatAM pudgalo maLatAM ja ene vaLagI paDyA, emAM lapaTAyA, emAM muMjhAyA ane chevaTe emAM phasAyA. pariNAme karmathI baMdhANA, durgatiomAM paTakANA ane evuM koI sthAna bAkI na rahyuM ke jyAM na aTavAyA. naraka ane tiryaMcamAM to athaDAyA ane kuTANA, paNa deva ane manuSyamAM paNa e ja avadazAmAM phasAyA. khuda tA2ka tIrthaMkara maLyA to temane paNa na sAMbhaLyA, na mAnyA, emanI paNa krura mazkarIo karI. emanA siddhAMtonuM khaMDana karyuM. AtmA jevI koI vastu nathI. pAMca bhUtathI judo AtmA saMbhavita nathI. paraloka nathI, puNya-pApa nathI, karmano baMdha ke karmathI mukti saMbhavita nathI. mokSa jevI koI sthiti nathI. A ane AvI keTalIe vAto karI. 363 pAkhaMDIomAMnA ApaNe paNa eka hatA. pRthvI, pANI, agni, vAyu ane AkAza - A pAMca bhUtamAMthI cetanA pragaTe che, cetanA pragaTI te pahelAM Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 - Atama jAgo ! paNa kAMI na hatuM ane pachI paNa kAMI nathI, tevI vicAradhArAmAM ghaNo kALa ApaNe pasAra karyo. Aje paNa je kAMI karIe chIe, te pudgala ane AtmA bhinna che, tema mAnIne karIe chIe kharA ? 38 318 anubhUtino upAya : samyagdarzana : sabhA: A badhI vAta jANavA maLe che, paNa enI anubhUti kevI rIte thAya ? A ja badhI vAtone vAgoLo, khUba vAgoLo. emAMthI AtmA 52thI mohanI pakkaDa ghaTaze, e ghaTaze eTale samyagdarzana prApta thaze. samyagdarzana prApta thaze eTale AtmasvarUpanI anubhUti thaze. e anubhUti jema jema gherI thatI jaze tema tema vibhAvadazAnI paNa anubhUti thaze. pachI temAMthI vibhAvane kADhavA mATeno ane svabhAvane pragaTa karavAno prayatna thaze. dardI bebhAna hoya. avAja karato na hoya, zAMtithI paDyo hoya tyAre snehIsvajano mAne ke 'zAMti che, vedanA nathI.' jyAre DaoNkTara kahe che ke, 'kesa gaMbhIra che. motanI dizAmAM AgaLa vadhI rahyo che.' AthI DaoN. te dardIne bhAnamAM lAvavA mATe prayatna kare che. DaoNkTarane khabara che ke, bhAnamAM AvatAMnI sAthe ja dardIne vedanAno, baLatarAno, duHkhAvAno anubhava thavAno che, cIsAcIsa karI mUkaze. chatAM DaoNkTara ene bhAnamAM lAvavA prayatna kare che. bebhAna dardI jevo jAgato thAya ke tarata dardanI phariyAda kare eTale svajano kahe che ke, 'kesa bagaDI rahyo che.' jyAre DaoNkTara kahe ke 'nA, kesa sudharI rahyo che.' dardIne atyAra sudhI bhAna na hatuM. have bhAna thayuM che, 'huM mAMdo chuM ane mAre have sAjA thavuM che.' evI je enAmAM icchA pragaTI che, te sArI nizAnI che. keTalAka dardIo vizvAsa gumAvI beThA hoya che. ene lAge che ke, 'huM sAjo thavAno nathI,' tene hiMmata ApIne vizvAsa pedA karAvavo paDe che ke 'tuM barAbara upacAra karAvIza to jarUra sAro thaIza.' evI ja paristhiti samyagdarzana pragaTyA pachI thAya che. samyagdarzana pragaTatAM ja AtmA jAgrata thAya che. ene potAnA svarUpanuM bhAna thAya che. sAthosAtha vartamAnanI aviratijanya ane kaSAyajanya vikRtinuM paNa bhAna thAya che. avirati ane kaSAyonuM jora joIne to keTalAka vadhAre sajAga banIne prayatnazIla bane che, to keTalAka hatAza thaI jAya che. jeo hatAza thAya Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 - 2 : AtmAnI anubhUtithI sAdhanAno prAraMbha - 15 - 319 che, temane jJAnI bhagavaMto hiMmata Ape che ke, have to tamane samyagdarzana maLyuM che, tamArI cetanA jAgRta thaI che. baMdhano paNa oLakhAyAM che. have to tamAre mAtra puruSArtha ja karavAno che. tame samajapUrvaka have thoDo paNa je puruSArtha karazo, tenAthI tamArI vibhAvadazA chUTaze, svabhAvadazA pragaTaze. tame karmanAM baMdhanothI mukta thazo ane tame tamArA svarUpane pragaTa karI zakazo. jIva jyAre sabhAna dazAmAM Ave che ane ene te rAga-dveSa, viSayakaSAyanI paristhitio parakhAya che, tyAre tene AtmaroganuM bhAna thayuM kahevAya. bhale tamane Aje AtmAnI saMvedanA na samajAya, paNa jo aMtaramAM cAlatAM rAga-dveSanAM tophAno oLakhAya ane enI vedanA thAya to paNa AtmA jAgyo che ema samajavuM. manamAM jyAre rAga-dveSanA bhAvo ubharAya tyAre temAM svAbhAvikatA na anubhavAya, e vicAromAM vahetA rahevuM na game, e vamaLamAMthI bahAra AvavAnI icchA thAya, viSayonI lAgaNI janme tyAre emAM vikRtinuM bhAna thAya, svasthatA tarapha DhaLavAnuM mana thAya. temaja jyAre dunyavI padArtho tarapha kheMcANa thAya tyAre temAM asvAbhAviktA anubhavAya ane e dunyavI padArthonA kheMcANathI chUTavAnuM mana thAya, tyAre mAnajo ke tame bhAnamAM AvyA. AtmA jAgaze eTale rAga-dveSanI graMthI oLakhAze. dunyavI anukULatAo gamavI te rAga che, dunyavI pratikULatAo na gamavI te dveSa che. A rAga-dveSanI tIvra lAgaNIne graMthI kahevAya che. rAga-dveSanI tIvra lAgaNIo hovA chatAM tenuM bhAna na thavuM, rAga-dveSanI saMvedanAo hovI-thavI, te svAbhAvika che, ema lAgavuM. rAgadveSanI saMvedanAmAM sukhano anubhava thavo ane emAM kazuM khoTuM na lAgavuM te graMthInI oLakhano abhAva che. jyAre rAga-dveSanI A saMvedanAo oLakhAya che, e saMvedanAo e asvAbhAvika paristhiti che evuM samajAya che, anubhavAya che tyAre graMthInI oLakha thaI ema kahevAya. dunyavI anukULatAomAM thatI rAganI saMvedanA ane dunyavI pratikULatAmAM thatI dveSanI saMvedanA jyAre pratyeka paLe oLakhAya che, e asvAbhAvika che evuM anubhavAya che ane enAthI chUTIne svAbhAvika svastha cittavRti tarapha DhaLavAno Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 2 - Atama jAgo ! 320 puruSArtha thAya che tyAre graMthInI oLakha thaI ane graMthIbhedano puruSArtha prAraMbhAyo ema samajavuM. A puruSArthamAM jyAre saphaLatA maLe che tyAre graMthabheda thAya che ane e graMthabheda thatAM samyagdarzananI prApti thAya che, jenA sahAre AtmAnI anubhUtino, Atmika sukhano, svAbhAvika sukhano svasthatAnI anubhUtino prAraMbha thAya che. mATe ja A sthitine "sukhAraMbha" tarIke oLakhAvavAmAM AvI che. Aje rAga e svAbhAvika lAge che, dveSa e svAbhAvika lAge che. viSayo kartavya lAge che, kaSAyo karavA jevA lAge che, e AtmAnA roga che ema nathI lAgatuM - e ema sUcave che ke, AtmA haju jAgyo nathI. jyAre dhana meLavavAnI IcchA jAge tyAre thAya ke, mane A IcchA kema jAgI ? AhAra karavA bese tyAre aNAhArI pada yAda Ave to ema samajavuM ke have AtmA jAgyo che. saMsAranI pravRtti karavA jAva ane lAge ke, A mAruM svarUpa nathI. A mAruM kartavya nathI, to mAnavAnuM ke, have huM jAgyo chuM. have nakkI karo ke mAre jAgavuM che. sabhA paNa sAheba, e jAgRti TakatI nathI. evuM to banavAnuM. A to zarUAta che yoganI prAraMbhika dazAmAM AvuM paNa banI zake. paNa AtmAnI jAgavAnI zarUAta pahelA guNasthAnake thAya che, temAM yoganI pahelI dRSTi, bIjI dRSTi, trIjI dRSTi ane cothI dRSTi - ema cAra dRSTi jeTalo vikAsa hoya che. A dareka dRSTino bodha samyagdarzana pragaTyA pachInI pAMcamI daSTi jevo nirmaLa ane sthAyI nathI hoto. haju prakAza pragaTyo, na pragaTyo ane bujhAI jAya, evuM vAraMvAra bane che. te prakAzane - te bodha, sthAyI, sthira karavo che. je jAgIne virUpane joI zake te ja svarUpane joI zake, mATe ja pahelAM "vaMdhavi parinALIlA' baMdhanane oLakhavAnI vAta karI. e baMdhano barAbara oLakhavAmAM che. cAre bAjuthI oLakhavAnAM che - sabhA: e baMdhana kayAM che ? zAnAM che ? .. .......... .............................................................................................. .................................................................... .................................................................................................................................................... Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 : AtmAnI anubhUtithI sAdhanAno prAraMbha - 15 e baMdhana karmanuM che. A karma ATha prakAranAM che. je AtmAne bAMdhavAnuM kAma kare che. 41 A karmabaMdhananAM mukhyatve pAMca kAraNo che. jemAM paheluM kA2Na mithyAtva che. bIjuM kAraNa avirati che, trIjuM kAraNa kaSAyo che, cothuM kAraNa pramAda che ane pAMcamuM kAraNa yoga che. A pAMceyanI pariNati jema karmabaMdhanuM kAraNa che, tema tenI vRtti-pravRtti paNa karmabaMdhanuM kAraNa che. eTalA mATe mithyAtva, avirati, kaSAya, pramAda ane yoga - A pAMcanuM svarUpa samajavuM jarUrI che. jIvananA eka eka vyavahAramAM mithyAtva kyAM ane kaI rIte kAma kare che, te jovuM-jANavuM bahu ja jarUrI che. 321 e ja rIte avirati ane kaSAyo paNa kaI rIte kAma kare che, te jovuM paDaze. pramAda ane yogano paNa kevo kevo, kyAM kyAM prabhAva paDe che te jovuM paDaze. e pachI tenI mAtrA keTalI che ? tIvratA keTalI che ? tenI asaro kevI thaze, te jANazo tyAre baMdhanane jANyuM kahevAze. baMdhanane jANyA pachI toDavAnuM mana thaze, temAM prayatna thaze. vighno Avaze tene vyartha karazo - vaTAvazo eTale siddhi thaze. paNa mULamAM baMdhanone baMdhana tarIke oLakhavAM ja agharAM che. samyagdarzanane pAmavAno puruSArtha mithyAtvanI hAjarImAM karavAno che. ekavAra 'vRSNi' pada ApaNAM jIvanamA AvI jAya to bodhano - te prakAzano sahAro ApaNane maLaze. jenA sahAre AgaLano puruSArtha saraLa banaze. vizeSa puruSArtharUpa apUrvakaraNa to be vAra ja karavAnuM che. eka samyagdarzana pAmatAM ane bIjuM kSapaka zreNI mAMDatAM ! - bAkI vaccenuM kAma to te bahu saheluM che. jAgRta banIne AtmAne ane baMdhanane oLakhyA pachI tapa karavo, tyAga ka2vo, vrato levAM, mahAvrato pALavAM, e badhuM ja saheluM che. jAgavuM, jAgIne AtmAne ane baMdhanane oLakhavAM ane baMdhanane oLakhIne toDavAM e ja sauthI agharUM che. mATe ja ahIM pahelAM tene oLakhavAnI ane toDavAnI vAta karI. A saMdarbhamAM jJAnI bhagavaMto haju AgaLa zuM kahevA mAge che, te ApaNe kramazaH joIzuM. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atama jhaMkhe chUTakAro (rAga : caMdana sA badana) baMdhana baMdhana, jhaMkhe mAruM mana, paNa Atama jhaMkhe chUTakAro, mane dahezata che A jhagaDAmAM, thaI jAya pUro A janmAro. ba. 1 madhurAM, mIThAM ne managamatAM paNa baMdhana aMte baMdhana che, laI jAya janamanA cakarAve, evuM duHkhadAyI AlaMbana che, huM lAkha manAvuM manaDAne, paNa eka ja eno UMhakAro. ba. 2 akaLAyelo Atama ke' che, mane mukta bhUmimAM bhamavA do, nA rAga rahe, nA dveSa rahe, evI kakSAmAM mane ramavA do, mitrAcArI A tanaDAnI, be cAra ghaDIno camakAro. ba. 3 varaso vItyAM, vIte divaso, A be zaktinA gharSaNamAM, mane zuM maLaze, viSa ke amRta, A bhavasAgaranA maMthanamAM ? kyAre paMkhI A piMjarAnuM, karaze muktino TahukAro ? baM. 4 (racanA - zrI pravINabhAI desAI) Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 - baMghana, baMdhanarUpa lAge tyAre, '16 choDavAM aghaNAM nathI lAgadi. -vi. saM. 2058, zrAvaNa suda-6-7, budhavAra, tA. 14-8-02, sAcorI bhavana, pAlItANA * dharmakiyAthI paNa baMdhana vadhAryA. * sevA paNa baMdhana hoI zake : * dharmakiyA tAraka, paNa jema tema karo to nahiM. * saMnyAsInuM bAvaluM suvicAra : bhakto : * AtmAnI oLakha kaI rIte karavI ? * huM koNa ? zarIra ke AtmA? * mohAdhInane zarIranA rogonI ciMtA : * samyagdarzana eTale ja sukhAraMbha : AtmabhAnavALAne AtmAnA rogonI ciMtA : manuSya deha vinA mukti nahi ane e * baMdhana toDyuM... bAMdhyuM ane toDyuM. deha para mamatA hoya tyAM sudhI mukti nahi ! mahAtmA AdrakumAranI puruSArtha kathA : Agamano arka rAmavANImAM : viSaya : kala kare so Aja karo ! AtmAne jANyA vinA AtmAne vaLagelAM baMdhanone jANavAnuM mana na thAya. varSothI dharmakriyA karanAra varga paNa AtmAne jANavAnI bAbate dharAra upekSA seve che, ethI ja AtmajJAna thatuM nathI ane ethI ja baMdhano paNa jaNAtAM nathI. kriyAyoga ane jJAnayoganuM saMtulana karI ApI A pravacanamAM 'A ja bhavamAM sAdhavAnuM sAdhI levA jevuM che e pradhAna sUra rakhAyo che. baMdhana jene baMdhana lAgatAM nathI te majethI pAparUpa saMsAramAM paDyA rahe che ane e ja jyAre baMdhanarUpa jaNAya tyAre paLavAramAM saMsAratyAga zakya bane che. e vAta 'ArdrakumAra'nA kathAnakanI sAthosAtha pIrasavAmAM AvI che. aMte : AgamonA sIdhA sAdA zabdomAMya kevAM uMDANa bharyA hoya che, tenI vAta karavAmAM AvI che. pravacananuM pratibiMba * jene AtmA nathI oLakhAto teno tapa karmo toDavAnI tAkAta nathI dharAvato, tenuM cAritra karmane toDavAnI tAkAta nathI dharAvatuM, tenuM jJAna e baMdhanone oLakhAvavAno hetu nathI banatuM. * AtmAno roga, AtmAnA roga tarIke oLakhAya tyAre samajavuM ke AtmAne AtmAnuM bhAna thayuM. * paramAtmAnI pratimAnuM darzana e Atmadarzana mATenuM anupama AlaMbana che. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'bujhija tiuTTijjA, baMdhaNaM parijANiyA / kimAha baMdhaNaM vIro, kiM vA jANaM tiuTTai / / 1 / / ' zrI sudharmAsvAmI : bodha pAma ! baMdhanane cAre bAjuthI jANa ! baMdhanane toDI nAMkha ! zrI jaMbusvAmI : prabhu vIre kone baMdhana karyuM che, zuM jANIne ene toDI zakAya che ?" Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 : baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM aghaNuM nathI lAgatAM anaMta upakArI, caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA bIjabuddhinA svAmI evA paMcama gaNadharazrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAe 52matAraka paramAtmAnA mukhethI pannUpha vA, vinamek vA ne dhuvei vA A mahAmaMgalakArI tripadIne prApta karIne anya dasa gaNadharonI jema ja mAtra aMtarmuhUrtamAM caudapUrva sahita dvAdazAMgInI racanA karI. e paikInA prathama aMga-Agama zrIAcArAMga sUtra dvArA AtmAnA svarUpano bodha karAvyo che ane bIjA aMga-Agama zrI sUyagaDAMga sUtra dvArA e AtmAne vaLagelAM baMdhanono ane tene dUra karavAnA upAyono bodha karAvyo che. teno sAra 'baMdhanane jANavAM ane baMdhanane jANIne toDavAM' te che. - baMdhanane jANavAnuM ane baMdhanane toDavAnuM mana kone thAya ? jeNe AtmAne jANyo hoya tene ja baMdhanane jANavAnuM ane toDavAnuM mana thAya. jeNe AtmAne jANyo na hoya, AtmasvarUpane pichANyuM na hoya tene baMdhananI kalpanA paNa zI rIte Ave ? ane baMdhananI jANakArI vagara ene toDavAnI icchA ane te mATeno puruSArtha paNa zI rIte saMbhave ? jyAM sudhI AtmA oLakhAto nathI, tyAM sudhI baMdhananI kalpanA paNa AvatI nathI. baMdhananI kalpanA AvyA vinA baMdhanane toDavAnuM mana thatuM nathI ane baMdhanane toDavAnuM mana thayA vinA baMdhana toDavAno puruSArtha thato nathI. dharmakriyAthI paNa baMdhana vadhAryAM : ApaNI anAdikALanI rajhaLapATano vicAra karIe; 84 lAkha yonionAM Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 - 2 - Atama jAgo ! 326 eka-eka bhayaMkara duHkhono vicAra karIe; to ATaATalAM duHkhonI vacce aTavAvavA chatAM; e du:khothI ribAvA chatAM; anAdi mohanA baMdhanone kAraNe Aja sudhImAM kyAreya ApaNe ApaNA AtmasvarUpane oLakhyuM nahi. tAraka paramAtmAnA samavasaraNamAM gayA, temanI vANI sAMbhaLI, chatAM ApaNe AtmAne na oLakhyo. evuM nathI ke, Aja sudhI ApaNane sarvajJaprabhunuM dharma zAsana nathI maLyuM. evuM nathI ke Aja sudhI ApaNe sarvajJazAsananI dharma kriyAo nathI karI. anaMtIvAra cAritra lIdhuM, anaMtIvAra A kriyAo paNa karI, jIMdagIbhara vrato pALyAM, jIMdagIbhara mahinAne pAraNe mahinAno tapa paNa karyo. Ama chatAM ApaNI najara kyAreya AtmA upara na gaI. eTale ja e pratyeka dharmakriyAo ApaNe evA bhAvothI evI rIte karI ke jene kAraNe e kriyAo baMdhana toDavAnA badale, baMdhana ghaTADavAnA badale baMdhana vadhAranArI banI. ApaNe je tapa karyo, je paNa tyAga karyo, je paNa cAritra pALyuM te badhuM ja sarvajJanA zAsananuM ja karyuM paNa te Atmahita mATe na karyuM, Atmika utthAna mATe na karyuM, paudgalika sukho mATe karyuM, viSaya-kaSAyanI vRttinA saMtarpaNa mATe karyuM, eTale karmanAM baMdhanane toDanArI kriyA karIne paNa karmanAM baMdhano vadhAryA, majabUta karyA. A daramyAna je paNa baMdhano vadhatAM gayAM te baMdhano baMdhana ja na lAgyAM. emAM vikRtino bodha na thayo ane du:khanI anubhUti na thaI. jene AtmA nathI oLakhAto teno tapa karmo toDavAnI tAkAta nathI dharAvato, tenuM cAritra karmane toDavAnI tAkAta nathI dharAvatuM, tenuM jJAna e baMdhanone oLakhAvavAno hetu nathI banatuM. baMdhano tyAre ja oLakhAya che, jyAre AtmAnI oLakha thAya che. ATalAM varSothI tame kAMIka ArAdhanA karatA AvyA cho, ATalA varSothI ame paNa kAMIka ArAdhanA karatA AvyA chIe. paNa te zA mATe ? e vicAravuM bahu ja jarUrI che. ame mA-bApane choDyAM, patnI-parivArano tyAga karyo. svajana ane snehIone choDyAM, tame paNa tapa karIne khAvA-pIvAno tyAga karyo, zIla pALIne, moja-majAno tyAga karyo, dAna karIne paisA-TakAno tyAga karyo, paNa Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 : baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM agharAM nathI lAgatAM - 16 ---- 327 najara AtmA upara kyAre ya na maMDAI. covIza kalAka zarIranI ja ciMtA ! niraMtara dehAdhyAsa ! covIza kalAka zarIranA sukha-duHkhanI ja ciMtA ane sukhaduHkhanI ja anubhUti ! duHkha TALavAno ane sukha meLavavAno ja prayatna ! te sivAya ApaNe karyuM zuM ? jAtane pUcho ! 47 dharmakriyA tAraka, paNa jematema karo to nahiM : sabhA : atyAre ame je tapa-kriyA karIe chIe zuM te vyartha che ? to cAritranI paNa jarUra kyAM rahI ? huM jo kaheto houM ke, kriyAo nirarthaka che, tapa vyartha che, cAritra tame nahi letA to tamAro prazna barAbara che, paNa huM to tamane e badhuM ja karavAnuM kahuM chuM. paraMtu mArI ane tamArI vAtamAM pharaka eTalo ja che ke tame ema mAnI beThA cho ke 'A badhuM vagara samaje game tema, game te bhAve, game te rIte karIe to paNa cAle' ane huM ema kahuM chuM ke 'A badhuM samajIne karo !' Atmahita sAdhavA mATe karo ! A badhuM kareluM sArthaka bane, enAthI Atmahita sadhAya te rIte karo !' tame tapa-kriyA karo paNa te sArthaka tyAre ja thaze ke jyAre AtmA upara tamArI najara maMDAze ane A tapasAdhanA, dharmakriyA dvArA Atmahita sAdhavAno bhAva pragaTaze. A kriyAno, tapano, sAdhanAno mArga tIrthaMkara bhagavaMtoe batAvelo che. eTale enI upekSA, anAdara ke apalApa karavAno vicAra karavo e paNa AtmaghAtaka che. jema A badhI kriyAno apalApa karavo e AtmaghAtaka che, tema A kriyAo game te rIte, game tevA bhAvo ane game te lakSyathI karavI e paNa ghAtaka che. je koI tene barAbara samaje nahi ane koI suyogya rIte samajAve te chatAM samajavA icche nahi te A kriyA, tapa, sAdhanA karIne paNa baMdhana vadhAre che. je AtmAne nathI oLakhato, teNe je paNa kriyAo karI, te badhI kIrtikAmanA mATe ke, vartamAna jIvananAM dunyavI duHkhone TALavA ke dunyavI sukho meLavavA mATe karI. emAM jo dRSTi thoDI AgaLa vadhI to paralokanAM dunyavI duHkhone TALavA ke dunyavI sukhone meLavavA mATe karI. AmAMnuM badhuM ja karyuM ! Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 ----- 2 - Atama jAgo ! - 328. badhAne mATe karyuM ! paNa potAne mATe, AtmAne mATe zuM karyuM? mATe ja paheluM pada che phrijha - jAgo ! bodha pAmo ! A ja sUyagaDAMganA bIjA adhyayanamAM kahyuM ke - ___ 'saMbujaha kiM na bujjhai saMbohi khalu peJca dullahA' 'jAga ! kema jAgato nathI ? janmAMtaramAM jAgavuM durlabha che.' bodha pAma ! kema bodha pAmato nathI ? janmAMtaramAM bodha pAmavo durlabha che." samakita pAma ! kema samakita pAmato nathI ? janmAMtaramAM samakita pAmavuM durlabha che.' A saMbodhi zabdano artha jAgavuM thAya, bodha pAmavo thAya, samakita pAmavuM evo thAya ane dharma pAmavo evo paNa thAya che. Apadono artha dareka rIte vicAravA jevo che. A zabdomAM bodha pAmavAnI vAta kahI che. e sAMbhaLI koI kahe ke rahevA do ne. AvatA bhavamAM pAmI jaIza. to ene jaNAvyuM ke - janmAMtaramAM enI prApti to bahu durlabha che. ahIM tane maLyuM che chatAM tuM karato nathI, to AgaLa jaIne zuM karavAno hato ? mATe ja pUjya upAdhyAyajI bhagavaMte 350 gAthAnA stavananI pahelI DhALamAM kahyuM ke, "pAmI bodha na pALe mUrakha, mAMge bodha vicAle; lahie teha kaho kuNa mUle, bolyuM upadezamALe jI.' ahIM je bodha eTale ke dharmazAsana maLyuM che, te ArAdhato nathI ane bhaviSyamAM dharmazAsana maLe tevI mAMgaNI kare che, e mUrkha che. AgaLa dharmazAsana maLe e mATenI kaI mUDI enI pAse che ? - ema prazna karyo che. A vAta paNa teozrI potAnA gharanI kahetA nathI. prabhuzrI mahAvIra mahArAjAnA svahaste dIkSita zrI dharmadAsa gaNIe upadezamALA graMthamAM A vAta kahelI che, ema sAkSIpUrvaka kahe che. je gAthAno Adya bhAga meM tamane saMbhaLAvyo hato temAM AgaLa jaIne kahyuM che ke, "tevA AtmAo mATe bhaviSyamAM-janmAMtaramAM bodhi durlabha che." Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 -3: baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM agharAM nathI lAgatAM - 16 - 129 AtmAnI oLakha kaI rIte karavI ?? sabhAH svayaM pote AtmA hovA chatAM pote potAne AtmAne oLakhato kema nathI ? kAraNa ke e bebhAna che. ene bebhAna rAkhanAra mithyAtva vagere karmothI e gherAyelo che. enAM mithyAtva vagere karma evAM gADha-cikaNAM che ke, e bhAnamAM AvI zakato nathI, mATe e svayaM pote potAne-AtmAne oLakhato nathI. abhIno karmamaLa sadA mATe gADho ja raheto hoya che. e ja rIte caramAvartimAM nahi AvelA bhavIno paNa karmamaLa gADho rahevAno, caramAvartamAM Avelo bhavyAtmA paNa jo bhArekarmI hoya to teno paNa karmamaLa gADho hoya che. AvA AtmAone AtmA oLakhAto nathI. AtmAno vicAra Avato nathI. ene maLelA covIsa kalAkamAMthI pA kalAka paNa evo nathI hoto ke je eNe pote potAnA mATe AtmAne mATe gALyo hoya. sabhA: AtmAne oLakhavA zuM karavuM ? niraMtara vicAravuM ke, "huM koNa chuM' - jyAM sudhI eno javAba na maLe tyAM sudhI vicAravuM joIe ke huM koNa nathI? huM zuM nathI ? huM zarIra nathI. huM Indriyo nathI, huM mana nathI. ghara, kuTuMba, parivAra, dhana-saMpatti vagere mAruM nathI. A vAraMvAra vicArazo to pachI huM koNa chuM eno javAba meLavavo saraLa banaze. sabhAH huM koNa chuM te oLakhavAnuM, tene mATe huM koNa nathI te oLakhavAnuM, zarIra e huM nathI, Indriyo e huM nathI. A badhuM vicAryA karavuM e vAhIyAta ane nirarthaka nathI ? A vAto, A vicAro tene ja nirarthaka lAge ke jenuM darzana mohanIya karma atyaMta majabUta hoya, matalaba ke jenuM mithyAtva pragADha hoya. je vyaktinuM mithyAtva nabaLuM paDyuM hoya tene A vAto, A vicAro nirarthaka nathI lAgatA. jenuM mithyAtva nabaLuM paDyuM hoya te paNa jyAM sudhI nAstika vagere mithyAmatonA saMskArothI vAsita hoya tene jyAM sudhI Astika darzanono saMparka na thAya ane enA zubhasaMskArothI vAsita na thAya tyAM sudhI AtmAnI vAtovicAro nirarthaka lAge evuM paNa bane. je vyaktinuM mithyAtva nabaLuM paDyuM hoya ane Astika darzanano jene samyaparicaya thayo hoya tene AtmAnI vAto ane vicAro nirarthaka nathI lAgatA. Astika darzanomAM paNa jyAM sudhI sarvajJa Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 Atama jAgo ! darzanano saMparka na thAya tyAM sudhI AtmAnA svarUpa vagerenA bodhamAM garabaDa rahe che; Ama chatAM ene AtmAnI vAta-vicA2 nirarthaka nathI lAgatI. OM Astika darzananA saMparkamAM AvavA chatAM jo mithyAtva gADha hoya to AtmAnI vAta-vicAra karavA game. Ama chatAM AtmasvarUpanI mithyA mAnyatA enI evI pragADha hoya ke ene AtmAnA vAstavika svarUpane svIkAravAnuM mana paNa na thAya. A badhA dRSTikoNathI vicArIe to mithyAtvanI hAjarImAM ane mithyAmatonA sakaMjAmAM phsAyelA jIvone AtmAno svIkAra karavo e paNa agharuM bane che. ane AtmAno svIkAra karyA pachI paNa AtmAnA vAstavika svarUpano svIkA2 ka2vo e paNa eTaluM ja kaThIna bane che. 330 je koI mithyAtvathI bace, mithyAmatonA saMparkathI chUTe, samyaktvane pAme tenA mATe AtmasvarUpano vAstavika bodha thavo saraLa bane, agara to jenuM mithyAtva maMda paDe ane je sarvajJazAsananA - jaina darzananA saMparkamAM Avyo hoya ene ja AtmAno ane AtmAnA vAstavika svarUpano bodha thavo saraLa bane che, ene ja AtmAnI, AtmAnA vAstavika svarUpa-virUpanI vAto sAMbhaLavI, vicAravI game che. AgaLa evA matonI vAta AvavAnI ja che ke je ema mAne ke, pRthvI, pANI, agni, vAyu ane AkAza A pAMca bhUtamAMthI cetanA zakti utpanna thAya che, A cetanA zakti e ja AtmA che, ethI judo koI AtmA ja nathI. pAMca bhUtomAMthI cetanA pedA thAya che ane e pAMca bhUtomAM ja cetanA vilIna thaI jAya che. te cetanAzakti gaI eTale AtmA vilIna thaI gayo. je pAMcabhUtarUpa che te huM chuM ane enAthI huM judo nathI vagere. huM nathI eTale koI nathI vagere. e mato kevA khoTA che te tyAre joIzuM. mULa vAta para Avo. 24 kalAkamAM ApaNe ApaNI sAthe vAta kyAre karI ? 24 kalAkamAM ApaNe ApaNI khudanI darakAra kyAre karI ? tamane koI pUche, 'kema cho ?' eTale tame tamArI vAta karo ke zarIra, dhanasaMpatti, parivAranI vAta karo ! tamArA aMta2nA bhAvo-pariNAmonI anubhUtinI vAta karo ke zarIranI anubhUtinI vAta karo ? tame to tarata ja Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 - 3: baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM agharAM nathI lAgatAM - 16 - 331 cAlu karo ke "zuM vAta karuM ? peTamAM duHkhe che, becenI che, hAtha duHkhe che - paga tUTe che, mAthuM phATe che. kAMI cena paDatuM nathI' tame A badhI konI vAta karI ? tamArI ke zarIranI? mohAdhInane zarIranA rogonI ciMtA : AtmabhAnavALAne AtmAnA rogonI ciMtA : upamiti bhavaprapaMcA' nAmanA mahAna graMthanuM nAma tame sAMbhaLyuM haze ? te mahAna graMthanI racanA karIne siddharSi gaNIe samagra jaina saMgha upara je upakAra karyo che, te akalpanIya che. tenA pahelA prastAvamAM AtmAne jyAre potAnA svarUpanuM bhAna thAya che, tyAranI tenI manodazAnuM bahu suMdara varNana karyuM che. AtmA jyAre anAdinI mohanI pakkaDamAMthI chUTIne bhAnamAM Ave che, tyAre ene pIDatA eka eka rAgAdi rogonuM ene kevuM bhAna thAya che ? enI emAM vAta karI che. mohAdhIna jIvane jema covIsa kalAka zarIranA rogonI ciMtA thAya che, tema AtmabhAnavALA jIvane AtmAnA eka eka roganI ciMtA thAya che. zarIra pote hovAnA bhramavALA jIvone zarIramAM nAno moTo roga thatAM jevI becenI anubhavAya che tevI ja becenI AtmabhAna jene thayuM che tene Atmika rogonI anubhUti thatAM thAya che. sAdhakane jyAre krodha vagere kaSAyo paDe tyAre thAya ke "mane krodha kema pragaTyo ! mane mAna kema satAve che ? haju mane mAyA kema sparzI jAya che ? lobha haju mAro keDo kema choDato nathI. mane haju Asakti kema thAya che ? paraniMdAno bhAva haju kema chUTato nathI ? IrSA ne asUyA kema paDe che ? bhagavAnanI vAta gamatI kema nathI ? bhagavAnanI vAta sparzatI kema nathI ?" AvuM thAya tyAre mAnajo ke AtmA bhAnamAM Avyo athavA AtmAnuM bhAna thayuM. AtmAno roga, AtmAnA roga tarIke oLakhAya tyAre samajavuM ke AtmAne AtmAnuM bhAna thayuM. jamavA beThA, vAnagI pIrasAI ne rAga thayo to thAya ke, mane rAga-roga kema paDe che ? kyAMka gayA tyAre koIe mITho AvakAra Apyo, gamyo to thAya ke, mane rAga-roga kema pIDe che ? AvuM thAya to samajavuM ke mane AtmabhAnanI zarUAta thaI. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 2 2 - Atama jAgo ! ---- 332 upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje adhyAtmasAramAM kahyuM che ke, sArI vAnagI joIne be jaNane pANI Ave. saMsAranA rasIyAne paNa pANI Ave ane vairAgyavAna evA sAdhakane paNa pANI Ave. paNa pharaka eTalo ja ke, saMsAranA rasIyAne vAnagI joI moDhAmAMthI pANI chUTe jyAre verAgyavAna evA sAdhakane AMkhamAMthI pANI chUTe. 'madhuraM rasamApya niSpatedrasanAto rasalobhinAM jalam / paribhAvya vipAkasAdhvasaM viratAnAM tu tato dRzorjalam / / ' madhura rasane pAmIne rasanA loluponI jIbhathI pANI Tapake che. jyAre vairAgI AtmAone to tenA pariNAmono bhaya vicArIne baMne AMkhomAMthI pANI Tapake che." tene thAya ke - pudra putrIskRHi, vAnyAtmA punara tminA ! paratRptisamAropo, jJAninastana yujyate / / ' / pudgalo, yugalothI vRddhi pAme che; jyAre AtmA, AtmAthI vRddhi pAme che. paranI tRptine potAnI tRpti mAnavI e jJAnIne ghaTatuM nathI.' (jJAnasAra) je jJAnI che, jeNe potAne oLakhyo che, tene pArakAnI tRptimAM kayAreya potAnI tRpti lAgatI nathI. ApaNane pArakI vastu vastunI tRptimAM ApaNI tRpti lAge che. eno artha e thayo ke, ApaNe ApaNI jAtane jANI nathI. jyAM sudhI ApaNane paratRptimAM, pudgalanI tRptimAM, potAnI tRptino anubhava thaze ane emAM kAMI khoTuM paNa nahi lAge tyAM sudhI ApaNe zrI sUyagaDAMga sUtra sAMbhaLIne paNa AtmavikAsa zI rIte sAdhI zakIzuM ? khorAka khAvAthI, pANI pIvAthI, zaktiprada auSadho levAthI zarIranuM saMtarpaNa thAya che, AtmAnuM nahIM. AtmAnA saMtarpaNa mATe to Atmika khorAka, samyagdarzana, jJAna, cAritranI pariNati ja upakAraka bane che. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 -3: baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM agharAM nathI lAgatAM - 16- 333 je jJAnI hoya te zarIranA saMtarpaNane potAnuM saMtarpaNa na mAne, na anubhave. e to jJAnAdinI pariNati dvArA thatA AtmAnA saMtarpaNane ja potAnuM saMtarpaNa mAne. ajJAnInI dazA ethI UMdhI che. Atmabodha vagarano jIva ajJAnI che. ene samyajJAnAdinI pariNatithI thatA Atma saMtarpaNanI kalpanA paNa AvatI nathI. e to AhArAdithI thatA zarIranA saMtarpaNane ja potAnuM saMtarpaNa mAne che, sukha mAne che ane emAM ja rAce che. AtmabhAna vagaranA jIvo sadAya AvI ja avadazAmAM aTavAya che. jene AtmabhAna na thayuM hoya ene karmanAM baMdhana baMdhana tarIke kyAreya na dekhAya ene koI doraDAthI-sAMkaLathI ke tArathI bAMdhe to hajuM baMdhana dekhAya, koI gharamAM pUre to hajuM baMdhana lAge. paNa AtmAne vaLageluM karmanuM baMdhana to ene dekhAya ja nahIM. baMdhana toDyuM... bAMdhyuM ane toDyuM... mahAtmA AdrakumAranI puruSArtha kathA : jene baMdhana-baMdhana lAge che, te kevAM kevAM majabUta baMdhanone paNa toDI nAMkhe che ane jene baMdhana-baMdhana nathI lAgatuM tene nAnuM gaNAtuM baMdhana paNa paTakI nAMkhe che - A vAtane samajavA mATe DhagalAbaMdha dRSTAMto zAstramAM noMdhAyelAM che. AdrakumAranuM jIvana paNa eka evuM ja dRSTAMta che. AdrakumAra, e janmAMtarano sAdhaka AtmA hato. sarvaviratine ArAdhI cUkelo e ArAdhaka hato. Ama chatAM karmavaza hato. cAritranI ArAdhanAmAM e cUkyo hato, saMyamajIvananI virAdhanA karIne eNe mohanIya karma bAMdhyuM hatuM. te kAraNe anArya dezamAM janmyo hato. enuM kuLa paNa anArya hatuM. Ama chatAM dharma pAmavAnI enI yogyatA jIvaMta hatI. anaMtakALe anaMta puNyarAzi bhegI thAya tyAre mAMDa AryadezAdi sAmagrI maLe che. jainadharmanA uMcA saMskAro to ethI ya vadhu puNyarAzi bhegI thAya tyAre ja maLe che. e prApta sAmagrInI virAdhanA karavAthI e sAmagrI pharI maLatI nathI. pharI jyAre anaMta puNyarAzi bhegI thAya tyAre ja gumAvelI e AryadezAdi sAmagrInI pharI prApti thAya che. AjanI tamArI paristhiti vicArajo ! AryadezamAM janmelA tamArA Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 - ra - Atama jAgo ! - | 334 dIkarA-dIkarIone anAryadezamAM mokalavAnA manoratho thAya che, anAryatvanA saMskAro ApavAnA manoratho thAya che, tyAM sthAyI" karavAnA manoratho thAya che ane tyAM sthAyI thaI jAya eTale emAM gaurava anubhavAya che. "A badhuM keTaluM yogya ane keTaluM hitakara che te vicArajo ! abhayakumAranI maitrIne kAraNe AdrakumArane jinezvara paramAtmAnI pratimA maLI, tenA upara eNe najara sthira karI, pratimAnI vItarAgI mudrA jotAM ja AtmajJAna lAdhyuM, sUtelo AtmA jAgyo. eka vAta dhyAnamAM rahevI joIe ke, paramAtmAnI pratimAnuM darzana e Atmadarzana mATenuM anupama AlaMbana che. paramAtmAnI pratimA khuda ApaNA svarUpanuM pratibiMba che. tenI vItarAgatA, tenI sarvajJatA, tenI karuNA, tenA guNo, tenI mudrA, tenuM svarUpa, ApaNA khudanA svarUpane batAvanAruM che, jovAnI dRSTi joIe. atyAra sudhImAM ApaNe ghaNIvAra AMgI karI, ghaNI pUjAo karI, paNa te karatAM pratimAmAM jAtane jovAno prayatna kyAreya karyo ? paramAtmAnI pUjA e dhyAnanuM praveza dvAra che. moTA bhAganI e avadazA che ke, eNe pUjA cAlu rAkhI, paNa dhyAnane dhyAnamAM ja na lIdhuM. dhyAnanI upekSA karI anAdara karyo. moTo bhAga evo che ke jeNe kriyAo cAlu rAkhI paNa dhyAnane, bhAvanAone bAjumAM mUkyAM, mAtra kriyAone vaLagI paDyA, temAM ja aTavAI gayA, cAlavAnuM cAlu ja rAkhyuM. paNa kyAM javuM che, e kyAreya na vicAryuM. bhUkhyA rahevAnI kriyA karI, mahinA sudhInA upavAsa karI mAsakSamaNa vagere tapa karyo paNa e tapa daramyAna aMtarmukha thaI AtmabhAna jAgRta karavAnuM hatuM te kyAreya na karyuM. je AtmapariNati keLavavAnI hatI teno vicAra paNa na karyo. A sthitimAM bhavasAgara zI rIte tarAya, AtmasvarUpa zI rIte pamAya ? bhagavaMte Apela phriAjJa' nA saMdezane jo lakSyamAM nahi ja laIe to ApaNuM kalyANa, koNa zI rIte karI zakaze ? AkumAre eka sarakhI, ekadhArI najare paramAtmAnI pratimAne joI, pratimAne jotAM jotAM "AvuM kyAMka joyuM che' - ema thayuM ane emAMthI Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa -3: baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM agharAM nathI lAgatAM - 16 - 335 jAtismaraNa jJAna thayuM, jenA dvArA pUrvajanmamAM karelI sAdhanA yAda AvI ane temAM karelI virAdhanA paNa yAda AvI. te virAdhanAnA kAraNe ja jinarAjanuM zAsana na maLyuM, dharma na maLyo, sAdhanAno mArga na maLyo. dharmano upadeza ApanArA saguru bhagavaMto paNa na maLyA. caturvidha saMghano paDachAyo paNa na maLyo ane A anAryadezamAM janmavAno vAro Avyo. e badhuM ja yAda AvyuM. "saMvAdi vahu gheruM ' - no saMdeza emane mATe pratyakSa anubhUtino viSaya banI gayo. manamAM eka ja jhaMkhanA thaI ke kyAre A anArya dezane choDuM, A anArya dezanAM, anArya saMskAranAM, anArya parivAranAM baMdhanone toDuM, sarvavirati pAmuM ane paramAtmAnA caraNe jIvana samarpita karuM. pitA rAjavIne khabara paDI gaI ke A AryadezamAM javA Icche che. e na jaI zake te mATe tenI cAre bAju lakara mUkavAmAM AvyuM. jeTalA sevako mUkavAmAM AvyA, temane kahevAmAM AvyuM hatuM ke, sevA akhaMDa karavI, enA aMgata jIvanamAM kyAMya Dakhala na karavI. Ama chatAM cAre bAjuthI enA upara cAMpatI najara rAkhavAnI ke, e kyAMya ahIMthI bhAgI na jAya. A paMkhIDuM A deza choDIne uDI na jAya ! sevA paNa baMdhana hoI zake ? AdrakumAranI sevAmAM je sevakone niyukta karavAmAM AvyA hatA, te AdrakumArano paDato bola jhIlatA, IzAro kare tyAM kAma thaI jatuM. na garamI lAgavA de, na ThaMDI lAgavA de, nA zarIra para macchara besavA de, na mAkhI besavA de. pANI mAge tyAM dUdha hAjara thaI jAya. covIsa kalAka barAbara kALajI rAkhe. kyAMya anAdara nahi, kyAMya avinaya nahi. Ama chatAM AdrakumArane e vAtanI barAbara khabara hatI ke, A baMdhana che. sevaka ane sevAnA rUpamAM beDI che. tamAro nokara, tamAro dIkaro, tamArI dIkarI, tamArI patnI ke tamArAM sagAM-vahAlAM tamArI khUba kALajI letAM hoya tyAre tamane lAge ke A baMdhana che, beDI che ? mAno ke rAjyanA koI gunAnA Aropasara tamane pakaDavAmAM AvyA hoya. e pachI jAmIna upara choDavAmAM AvyA hoya. haju guno pUravAra karavAno bAkI hoya, tame koI guno nathI karyo, chatAM tamArI upara cokI mUkavAmAM AvI hoya, Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 Atama jAgoM ! tame kAMI paNa karo, kyAMya paNa jAo tyAre, cAra naja2 tamArI upara cAMpatI ne cAMpatI pharatI hoya, bane ke tamArI khUba ja sarabharA karAtI hoya paNa tyAreya tamane khabara hoya che ke, 'A baMdhana che, e beDI che.' AvA samaye tamArA manamAM zuM thatuM hoya ? A moharAjAe ApaNI cAre bAju cokI mUkI che. bane ke amArI pAse amArA ziSyanA rUpe paNa e hoI zake, sAdhvIjI mahArAjane ziSyAnA rUpe paNa e hoI zake, bhaktavarganA rUpe paNa hoI zake, tamArI pAse patnI-parivAranA rUpe paNa hoI zake. svajanonA rUpe paNa hoI zake. e baMdhana che evI pratyeka sAdhakane khabara hovI joIe. 336 ArdrakumArane e baMdhana che enI khabara hatI, eTale emAM e phasAyA nahIM. barAbara eka divasa badhAne bhramamAM nAMkhIne vahANanA mArge, anArya dezano tyAga karyo, AryadezamAM pagamaMDANa karyuM. Ama chatAM bhagavAnanA caraNe pahoMcatAM-pahoMcatAM emane keTa-keTalAM vighno AvyAM ? te ApaNe AgaLa jaIne A ja sUyagaDAMga sUtramAM jovAnuM che. mArgamAM emane gozALo maLyo, pAkhaMDIo maLyA, tApaso maLyA, badhAe temane rokavAno prayatna karyo. e badhAMe prabhu mahAvI2 sudhI e na pahoMcI zake te mATe tenI prajJAnI cAreya bAju apasiddhAMtonI divAlo ubhI karavAnA prayatno karyA; Ama chatAM e badhAM baMdhanone phagAvIne aMte ArdrakumAra bhagavAna mahAvIranA caraNomAM pahoMcyA. bhagavAna zrI mahAvIrasvAmInA caraNe jaIne temaNe saMyama svIkAryuM. saMyama svIkArIne teo 52ma gItArtha banyA. jene kAraNe emane ekAkI vicaravAnI anujJA maLI hatI. vihAra karatAM karatAM ekavAra teo eka gAmanI bahAra khaMDera jevA maMdiramAM dhyAnamAM ubhA hatA. gAmanI kumArikAo ramata karavA mATe AvI hatI, aMdhAriyA maMdiramAM Achero prakAza vahI rahyo hato, jemAM maMdiranA thAMbhalA jhAMkhA jhAMkhA dekhAtA hatA. e maMdiranA jeTalA thAMbhalA hatA, tenA karatAM eka vadhAre chokarI hatI. ramatanI rIta evI hatI ke eka-be ne traNa bolAya, tyAM badhI chokarIo thAMbhalAne vaLagIne bole ke, 'A mAro va2' ane jenA hAthamAM thAMbhalo na Ave te hArI kahevAya. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 : baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM agharAM nathI lAgatAM - 16 -- 337 ramatanI zarUAta thaI, eka-be ne traNa bolAyA. kumArikAoe doDI ane e dareke eka-eka thAMbhalo pakaDyo. emAMthI bAkI rahI gayelI eka kumArikAe kAyotsarga dhyAnamAM ubhA rahelA ArdrakumArane ja thAMbhalo samajI pakaDI lIdhA ane bolI 'A mAro vara.' e kumArikAnuM nAma hatuM sunaMdA. temanI dhyAnanI dhArA kevI haze ? aMtarmukhatA kevI haze ? AtmapariNati kevI haze ? kAyAnI sthiratA kevI haze ? jonArane khabara paNa na paDI ke A thAMbhalo che ke mANasa ? tyAM ja vIjaLIno jhabakAro thayo ane e chokarIne samajAyuM ke huM jene pakaDIne ubhI chuM te thAMbhalo nathI paNa koI sAdhupuruSa che, eNe tarata ja vicAryuM ke bhale huM bhUlathI bolI ke 'A mAro vara' paNa have to mArA mATe A ja va2 hoI zake bIjo nahI eTale eNe manomana nirNaya karI lIdho ke bhaviSyamAM paraNIza to A sAdhune ja paraNIza. 57 vijaLIno jhabakAro thatAM sunaMdAne jema e khyAla Avyo ke A thAMbhalo nathI paNa puruSa che tema tenI sAthosAtha tyAre ja tene munivaranA paga uparanuM eka cihna paNa dekhAyuM ane ene eNe potAnI smRtimAM kotarI lIdhuM. ArdrakumArane paNa ubhAM thanArAM baMdhanono aMdAja AvI gayo. ethI emaNe ubhAM thanArAM baMdhanothI bacavA tatkALa tyAMthI vihAra karyo. jyAre baMdhano baMdhanarUpa lAge che, tyAre sAdhako baMdhanothI bhAgatA phare che ane jyAre baMdhana suMvALAM lAge che, tyAre baMdhanane zodhatA phare che. saMnyAsInuM bAvaluM : suvicAra : bhakto : eka saMnyAsInI vAta karuM. temanA bhaktoe temanA upakAronI smRti mATe emanuM bAvaluM banAvyuM. te bAvalAnI nIce eka suvAkya lakhavAnuM nakkI karyuM. badhA bhegA thayA. paNa muMjhavaNa thaI ke lakhavuM zuM ? aMte nirNaya upara AvyA ke, lakhANa aMge saMnyAsIjIne ja ApaNe pUchIe. e je lakhI Ape te ja suvAkya lakhAvI daIe. ema vicArI saMnyAsI jyAM hatA tyAM jaI badhI vAta karI. e saMnyAsI pAse jainadarzanano bodha na hato, jainadarzanano UMco viveka paNa na hato. chatAM eka vAta cokkasa hatI ke e baMdhanathI DaratA hatA. saMnyAsIe pelA bhaktone ghaNA samajAvyA. kahyuM 'AvuM kAMI karavAnI jarUra nathI. rahevA do !' paNa bhakto ekanA be na thayA, na mAnyA te na ja mAnyA. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 OM Atama jAgo ! pachI saMnyAsIe kahyuM, 'huM eka suvAkya lakhI ApuM, paNa tame lakhazo ne ?' teoe kahyuM, 'avazya lakhazuM !' 'to huM lakhIne ApuM chuM, paNa eka zarata ke, tamAre te kavara ahIM nahIM kholavAnuM, barAbara lakhavAnuM hoya tyAre ja kholavAnuM !' e badhAe kabUla rAkhyuM. saMnyAsIe lakhIne ApyuM. 338 pelA loko gAmamAM gayA. sArAmAM sArI pleTa lIdhI. kotaravA sArA kArIgarane bolAvyo ane kavara kholyuM ! aMdara lakhyuM hatuM ke - "maherabAnI karIne mArA bhaktothI sAvaceta rahejo." jyAre baMdhana baMdhana nathI lAgatuM, tyAre te suMvALuM lAge che ane mANasa tene cAre bAjuthI zodhato phare che. baMdhana suMvALuM lAge che, eTale emAM e vadhAre ne vadhAre aMdara khUMpato jAya che. ahIM ArdrakumAra eka baMdhanathI bhAgyA, paNa emaNe e pUrve ja eka bIjuM baMdhana ubhuM kareluM hatuM ane te hatuM karmanuM, jene kAraNe A paristhiti sarjANI hatI. lAMbI vAta karato nathI. saravALe A ja kanyAnA pati tarIke saMsAra ubho karavAno vAro Avyo ! kALakrame bALaka janmyo. bAra varSa saMsAra cAlyo. chevaTe saMsAra choDIne sarvavirati svIkAravAno nirNaya karyo. e daramyAna bALaka nAnuM hatuM ane enI mA reMTIyo kAMtI rahI hatI; bALake mAne pUchyuM ke, 'mA ! tuM ane reMTIyo ? zA mATe reMTIyo kAMte che ?' 'beTA, kAle tArA bApu javAnA che. e gayA pachI khAIzuM zuM ? mATe reMTIyo kAMtuM chuM !' javAbamAM e nAnA bALake kahyuM ke, 'mA ! tuM ciMtA na kara, hamaNAM mArA bApune bAMdhI dauM chuM. jAya zenA ?' pelA bALake mAe kAMtelA kAcA sutaranA tAMtaNA lIdhA. khATalAmAM uMcA paga karIne sUtelA ArdrakumAranA pagamAM bAMdhI dIdhA. pachI bALaka tALI pADIne, khuza thato bolyo ke, 'mA ! meM bApune bAMdhI dIdhA. have ApaNane mUkIne kyAMya nahi jaI zake.' ArdrakumAra bALakanAM kAlI kAlI bhASAmAM bolAyelAM veNa sAMbhaLI enI lAgaNInA baMdhanathI baMdhAI gayA. manomana nirNaya karyo ke, kAcA sUtaranA jeTalA AMTA haze, eTalA varSa huM rahI jaIza. emaNe e AMTA gaNyA to bAra hatA ane bAra varSa rahevAnuM nakkI karI lIdhuM. A rIte pharI bAra varSanuM baMdhana ubhuM thayuM. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59 - 3 baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM agharAM nathI lAgatAM - 16- 339 jene rAjyanuM baMdhana bAMdhI na zakyuM, jene lazkaranuM baMdhana bAMdhI na zakyuM. jene mithyAmatonI tarkajALanuM baMdhana bAMdhI na zakyuM tene eka kanyA bAMdhI zakI. jyAre e kanyA paNa bAMdhI na zakI tyAre eka nAnuM bALaka bAMdhI zakyuM. jene rAjyanA totIMga killAo bAMdhI na zakyA, tene eka strInAM hAthe kaMtAyela ane bALakanA hAthe baMdhAyela kAcA sutaranA tAMtaNe bAMdhI lIdhA. pharI bAra varSa saMsAranA baMdhanamAM baMdhAI rahevuM paDayuM. chatAM e AdrakumAranA evA anubaMdho na hatA ke, enI paraMparA cAle. chevaTe e baMdhana paNa toDyuM ne sAdhanAmAM AgaLa vadhI gayA. emane karmonuM baMdhana hatuM paNa karmonA anubaMdha na hatA. mATe e chUTI zakyA. je karma ekavAra bhogavIne chUTI jAya tevA AtmA sAthe ekAkAra thayelA karmanA joDANane baMdha kahevAya che ane je karmo, bhogavatI vakhate navAM karmanAM baMdhana mUkIne jAya che. pharI ene bhogavatAM e bIjAM baMdhana mUkI jAya che, evA AtmA sAthenA paraMparAvALA karmanA joDANane anubaMdha kahevAya che. A baMdha ane anubaMdhanI vAto paNa UMDANathI samajavA jevI che. ApaNe A baMdhanone oLakhyA ja kyAM che ? huM koNa? zarIra ke AtmA? zrI "AcArAMga sUtramAM kahyuM che ke, huM AtmA chuM, evuM moTA bhAganA jIvone bhAna nathI. huM kyAMthI Avyo ? kyAM javAno chuM ? enuM paNa moTA bhAganA jIvone bhAna nathI. roja paMdara miniTa mATe paNa vicAravAnuM nakkI karavuM che ? AtmAne jANavo che ? jovo che ? - e mATe jAgavuM che ? to e mATe prayatna karo ane vicAro ke huM zarIra nathI, bahu zAMtithI vicAro ! huM zarIra nathI to huM koNa chuM ? ane jo ema lAgatuM hoya ke huM zarIra chuM, to vistArathI vicAro ! zarIrano keTalo bhAga huM chuM ? zuM vALa e huM chuM? zuM kAna e huM chuM? nAka e huM chuM ? dAMta e huM chuM ? AMkha e huM chuM ?, aMdaranA DoLA e huM chuM ? jIbha e huM chuM ? hAtha e huM chuM ? paga e huM chuM ? zuM aMdaranAM AMtaraDAM, lIvara, kIDanI ke phephasAM huM chuM? zuM A zarIramAM je vAyu pharI rahyo che te huM chuM? zuM A zarIramAM pharatuM lohI ke kapha huM chuM? AmAMnI ghaNI vastuo na hovA chatAM, ke te badalAI javA chatAM ke emAMnA cokkasa bhAgo dUra thavA chatAM paNa huM to eno Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 re Atama jAgo ! e ja rahuM chuM ane e ja rIte A badhAM akabaMdha haze tyAre paNa huM nahIM houM ane badhA kaheze ke 'bhAI gayA.' to pachI kharekhara huM koNa chuM ? e barAbara vicAro. 340 A vicAraNAthI eTaluM to jarU2 samajAya che ke, A zarIra ke zarIranAM avayavo e huM nathI. huM enAthI judo ja chuM ane e paNa mArAthI judAM ja che. bhale e mArI sAthe hoya ane huM enI sAthe houM paNa zarIra ke zarIranAM avayavo e to huM nathI ja. ATaluM to nakkI ja che. jema ke, makAna tame banAvyuM che, aMdara tame raho cho. eka divasa tame ja e makAna choDIne cAlyA javAnA. kAraNa ke makAna e tame nathI. gADI tame kharIdI che, gADImAM tame beso cho, gADI tame calAvo cho, eka divasa gADI choDIne cAlyA javAnA. kAraNa ke gADI e tame nathI. kapaDAM tame banAvyAM che, kapaDAM tame pahero cho, eka divasa kapaDAM tame choDI devAnA. kAraNa ke kapaDAM e tame nathI. tema zarIra tame banAvyuM che, za2I2mAM tame raho cho ! zarIranuM saMcAlana tame karo cho; Ama chatAM eka divasa zarIra choDIne cAlyA javAnA, kA2Na ke zarIra e tame nathI. AvA vicArothI mana jema jema bhAvita thaze, tema tema jAgRtinI paLo zarU thaze, enA sahAre tame tamane oLakhI zakazo. samyagdarzanane prApta karI zakazo. samyagdarzana eTale ja sukhAraMbha : sarvavirati pAmIne jIvana saphaLa thAya te to sarvazreSTha vAta che; paNa ochAmAM ochuM samyagdarzana pAmI jvAya to ya jIvana saphaLa thAya ane ApaNo dIrgha saMsAra khAbocIyA jeTalo nAno thaI jAya. anaMta paribhramaNamAMthI mAtra ardha pudgala parAvartanI aMdara AvI jAya. jJAnI bhagavaMtoe kahyuM che, samyagdarzana thAya eTale AtmAnI jhAMkhI thAya, Atmika sukhanI zarUAta thAya, sukhano AraMbha thAya. mATe ja 'brahmasiddhAMta samuccaya' nAmanA graMtharatnamAM sUripuraMdarazrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAje samyagdarzanane 'sukhAraMbha' kahyo che. samyagdarzana Ave eTale anAdinuM duHkha jAya Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 : baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM agharAM nathI lAgatAM - 16 341 ane sauthI pahelI vAra vAstavika sukhano AsvAda prApta thAya. prayatna karavo che ene pAmavAno ? ApaNe jo samyagdarzanane pAmavAno prayatna nahi karIe to Aja sudhImAM karelA anaMta bhavomAM A bhavano eka navo umero thaze. 61 manuSyadeha vinA mukti nahi ane e deha para mamatA hoya tyAM sudhI mukti nahi : paramatA2ka 52mazraddheya 52ma gurudevazrInI vAta karuM. dehamAM hovA chatAM kevI dehAtIta avasthAno anubhava teozrIe karyo hato e mAre batAvavuM che. teozrI tyAre khaMbhAtamAM hatA. bhayaMkara zILasa nIkaLyuM hatuM. AkhA zarI2mAM lAla lAla jAmaThAM thaI gayAM hatAM. zarIra AkhuM ja sUjI gayuM hatuM. paricita vyakti paNa na oLakhI zake evo cahero ane zarIra sUjI gayAM hatAM. satata tAva, asahya caLa Ave, eka paLanI uMgha nahi, e sthitimAM 72 kalAka ekadhArI ciMtanadhArA cAlI. ame joyuM che, jyAre paNa AvI paLo jIvanamAM AvI hoya, pachI e kalAka hoya, divasa hoya ke mahinA hoya; e mahApuruSa uMDA bhAvomAM, uMDI anuprekSAmAM cAlyA jatA hatA. traNa divasa pachI jyAre e mAMdagI kaMTrolamAM AvI tyAre ame pUchyuM, sAheba, 'Ape A traNa divasomAM zuM vicAryuM ?' dehamAM hovA chatAM dehAtIta avasthAno anubhava karanArA e mahApuruSe ati sahajatAthI kahyuM. 'A manuSyanA deha vagara paNa muktinI sAdhanA thatI nathI ane A deha upara jyAM sudhI mamatA hoya tyAM sudhI paNa muktinI sAdhanA thatI nathI.' A muddA upara ciMtana cAlyuM. A be ja pada upara traNa-traNa divasa ciMtanadhArA cAlI haze, to tenuM uMDANa kevuM haze ? uMDANa na hoya to eka pada upara lAMbo samaya vItI zakato nathI. A ciMtanane kAraNe ATalI vedanAnI vacce teozrIno cahero jyAre juo tyAre prasanna-prasanna jovA maLato. prazamabhAvamAM samarasamAM jhIlatA jAya ane karmanA melane dhotA jAya. 'kahata kRpAnidhi samarasa jhIle, karmamayala jo dhove' pUjyapAda upAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAjanI A paMktione tyAre caritArtha thatI joI. pUjyapAda parama gurudevazrIjInI jIMdagInI aneka paLo meM evI joI che ke, emane emanA dehanI darakAra na hoya. koIne tyAM skuTara-moTa2 ke kompyuTa2 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 - 2 - Atama jAgo - - 342 jUnuM thaI jAya, kAmamAM na AvatuM hoya to zuM kare ? bAjumAM mUke ne ? tema A mahApuruSe potAnA kALadharmanA paMdara divasa pahelAM amane bolAvI kahyuM hatuM ke, Aja sudhI mane ema lAgatuM hatuM ke, huM A zarIrathI zAsananI sevA karI zakIza. saMghano yogakSema karI zakIza, mATe tame ene mATe je kAMI karatA hatA, te huM tamane karavA deto hato, paNa have lAge che ke A zarIra zAsananA kazA kAmamAM Ave tema nathI. mATe e mATenI badhI doDadhAma baMdha karo ! mane eka khUNAmAM mUkI do !" deha pratye kevo nirmamabhAva haze tyAre A nirNaya levAyo haze ! enI sAme have ApaNe ApaNo vicAra karIe. koIka evI mAMdagImAM ApaNe gherAI gayA hoIe. emAM jo DokTara hAtha khaMkherI nAMkhIne kahI de ke bAjI have hAthamAM nathI, tyAre ApaNe zuM kahIe ? "sAheba ! kAMIka prayatna karo ! tamAre vadhAre paisA joIe to vadhAre ApIzuM, paNa jIvADo !" jyAre A mahApuruSe sAmethI kahyuM ke "mane eka khUNAmAM mUkI do !' Atmabodha vagara, AtmAnI jhAMkhI karyA vagara, zarIra e paNa AtmAnuM eka baMdhana ja che, ema svIkAryA vagara sahajabhAve AvA udgAro nIkaLavA e zakya nathI. jyAre jyAre paNa A Agamo vAMcuM chuM, tenAM eka eka pado vicAruM chuM, tyAre e mahApuruSa zarIrathI paNa kevA nirlepa hatA, kevI AdhyAtmika uccadazAne varelA hatA, teno khyAla Ave che. A zAstro, A Agamo jo zraddhAno, bodhano ane pratItino viSaya banyAM hoya to te upakAra A mahApuruSano che. emaNe mAtra jANavAnI vAto nathI karI, mAtra zraddhAnI ya vAto nathI karI, paNa te Agamone, te zAstrone jIvanamAM tANe-vANe vaNIne jIvI batAvyAM che. zAstrathI parikarmita thaIne jo temanAM vacano vAMcavAmAM Ave to ja e vAta barAbara samajamAM Ave. ApaNI mULa vAta yunnig' nI che. jAgo ! "AtmAne jANo" nI vAta che. AtmAne oLakho ! AtmAne oLakhyo eTale bIjA naMbare baMdhanone oLakho ! baMdhano oLakhyAM pachI e baMdhanone toDo ! jainazAsanano mArga kevo adbhuta che ! ke jemAM jJAna ane kriyA tANevANe vaNAyelAM che. jagatamAM evAM paNa darzano che, je mAtra kriyA dvArA ja mokSane mAne che. evAM Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 93 - 3 : baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM agharAM nathI lAgatAM - 167 343 paNa darzano che, je mAtra jJAnathI ja mokSa mAne che. vedAMta darzana mAtra jJAnathI mokSane mAne che ane mimAMsaka darzana mAtra kriyAthI mokSane mAne che. eka AMdhaLo che ane eka laMgaDo che. eka dekhato che, paNa laMgaDo che, te kriyAnI upekSA kare che ane bIjo cAlI zake che, enA paga sAjA che, paNa e dekhI zakato nathI. te jJAnanI upekSA kare che. je AMdhaLo che, te paNa aTavI oLaMgI zakato nathI ane laMgaDo je che, te paNa aTavI oLaMgI zakato nathI. paNa jo baMne bhegA thAya; AMdhaLo, laMgaDAne khabhe besADIne cAlavAnuM zarU kare, dekhato mArga cIMdhe tema AMdhaLo paga upADe to baMne aTavI oLaMgI jAya. baMdhanane jANavuM te samyajJAna che, baMdhanane mAnavuM te samyagdarzana che ane baMdhanane toDavuM te samyaka kriyA che, samyakyAritra che. A gAthAmAM traNeya batAvavAmAM AvyAM che. jANavAnuM, mAnavAnuM ane karavAnuM che. baMdhanane jANavuM che, oLakhavuM che, baMdhanane jANIne, oLakhIne mAnavuM che, baMdhanane jANIne mAnIne toDavuM che. cAre bAjuthI jANIne toDavAnuM che. dazavaikAlika sUtranuM vAkya che : "paDhamaM nA to rayA' - pahelAM jJAna pachI dayA, pahelAM jJAna pachI kriyA. eTale pahelAM jANavAnuM pachI toDavAnuM. jANyA vinA toDavuM zakya nathI. toDavuM hoya to pahelAM jANavuM anivArya toDavAnuM kevI rIte ? upalaka najare joIne nahi, paraMtu cAre bAjuthI jANIne; e mATe zabda Apyo ke, 'rivALiyA" cAreya bAjuthI jANo ! zAstromAM jANakArI mATe be zabdo Ave che. zaparajJA ane pratyAkhyAna parijJA. tamArI bhASAmAM kahevuM hoya to jJaparijJA eTale thIarIkala noleja ane pratyAkhyAna parijJA eTale prekTikala noleja. jo ke tamAre tyAM vaparAtA A banneya zabdo adhurA che. jJaparIkSA ane pratyAkhyAna parIkSA A be zabdo dvArA jeTaluM kahevuM che, te tamAre tyAM vaparAtA thIarIkala noleja ane prekaTIkala noleja zabda dvArA purepuru kahevAtuM nathI chatAM tamane kAMIka aNasAra Ave mATe kahuM chuM. A baMne rIte jANakArI meLavavAnI che. te banne rIte baMdhananI jANakArI meLavyA pachI te baMdhanane toDavA mATeno prayatna karavAno che. A ja vastu nizcayanaya ane vyavahAranayathI jovAnI che. "oiz' pada Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 - 2 - Atama jAga ! - - 344 nizcayanayathI sAtame guNasthAnake Ave ane vyavahAranayathI cothe guNasthAnake Ave. sthUla vyavahAranayathI pahele guNasthAnake paNa A pada lAgu paDe ane tikri' pada viratinI zarUAta thAya tyArathI Ave. viratinI zarUAta pAMcamA guNasthAnakethI che, mATe te pAMcamAM guNasthAnake Ave. Ama chatAM skUla vyavahArathI pahelA guNasthAnake paNa toDavAnI kriyA hoI zake. Ama chatAM vAstavika rIte toDavAnI kriyA apramatta-sAtame guNasthAnaka bane che. tyArabAda pramatta-chadde guNasthAnake paNa e hoya che ane dezaviratirUpa pAMcame guNasthAnake aMzathI baMdhanane toDavAnI kriyA cAlu hoya che. Agamano arka rAmavANImAM : AgamonA zabdo bhale sAva sAdA hoya, paNa temAM eTaluM uDANa hoya che ke, jene AtmAnI, baMdhananI, saMsAranI pratIti karavI che, tene emAMthI badhuM ja maLI rahe che. jenI jevI tAkAta, tevuM aMdarathI kheMcI zake. paramatAraka gurudeva paNa A ja zailIne varelA hatA. paramatAraka gurudevazrInI upadezanI zailI, vyAkhyAnanI zailI, sAva sAdA zabdovALI hatI, paNa temAM teozrIe adhyAtmanA, yoganA, upadezanA graMthonI agharAmAM agharI vAto sAva sAdA zabdomAM vaNI lIdhI hatI. teozrImadranA prakhara virodhI evA eka vidvAnane paNa evuM kahetAM anekavAra sAMbhaLyA che ke, "agharAmAM agharA viSayane sahelAmAM sahelA zabdomAM rajU karavAnI kaLA rAmacaMdrasUrijI mahArAjane sahajabhAve varelI che." paramatAraka gurudevazrInI prasiddha tripadInI jo vAta karuM to paramatAraka gurudevazrInI e tripadInuM anukaraNa karavAno prayatna ghaNAMe karyo, temanI jema tripadI ghaNAMe ghaNIvAra banAvI paNa kAM to ativyApti kAM to avyApti doSavALI hoya, jainasaMghane ativyApti, avyApti vagere doSa vagaranI, Agama zAstra sApekSa, jinavacanane taddana anurUpa "choDavA jevo saMsAra, meLavavA jevo mokSa ane e mATe levA jevuM saMyama" evI tripadInI bheTa A mahApuruSe dharI che. anukULatAno rAga choDo ane pratikULatAno dveSa choDo', A be ja padomAM e mahApuruSe Akho sAmyayoga-samatAyoga vaNI lIdho che. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- 3 : baMdhana, baMdhanarUpa lAge tyAre, choDavAM agharAM nathI lAgatAM - 16 ------ 345 sAva sAdA jaNAtA zabdomAM vizeSa vAta kahIne sAmAnya sAdhaka upara je upakAra karyo che, te ja upakAra vidyAnAM vidvAna gaNAtA sAdhako upara paNa karyo che. keTalAka lokone ema lAge che ke, AvI sIdhI sAdI vAtothI zuM vaLe ? AmAM koI tattva to AvatuM ja nathI. tevA lokone to A AgamonA zabdo vAMcIne ke sAMbhaLIne paNa lAgaze ke AmAM to kAMI nathI. 'jAgo, baMdhanane oLakho ane baMdhanane toDo.' zabdonI daSTae joIe to A badhI vArtA to sAva sIdhI sAdI ja vAto che ne ? AmAM bIjuM kAMI navuM nathI ne ? pa buddhino ahaM jyAre Ave che, jJAnano ahaM jyAre ghero ghAle che, tyAre eka prakArano buddhino aMdhApo AvI jAya che. evA buddhinA aMdhApAne varelAne Agamano, Agama vacanano prakAza maLato nathI. ene AgamothI maLatA prakAzamAM paNa kAMI dekhAtuM nathI. A koI niMdA mATenI, TIkA mATenI ke koIne hIna cItaravA mATenI vAta nathI. tamane sAvaceta karavA mATenI A vAta che. avasare amArI ane tamArI jAtane ya buddhinA aMdhApAmAMthI bacAvavAnI A vAta che. prabhunI kahelI A vAtone jema jema vicArazo, vAgoLazo tema tema tamane thaze ke AmAM keTaluM uMDANa bhareluM che. keTalI karuNA ubharAI rahI che, ApaNuM keTaluM hita samAyeluM che ! AnuM mAtra paheluM ja 'bujJi' pada joIe to temAM AkhuM AcArAMga samAI jAya che. te kevI rIte samAyuM che te vAta AgaLa joIzuM ! * Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMda kI ghaDI AI (rAga mAlakauMsa vadhAI) AnaMda kI ghaDI AI, sakhIrI Aja AnaMda kI ghaDI AI. karake kRpA prabhu darisana dino, bhava kI pIDa mITAI, moha nidrA se jAgrata karake, satya kI sAna sunAI, tana-mana harSa na mAI. sakhIrI. 1 nityAnitya kA toDa batAkara, mithyAdaSTi harAI, samyajJAna kI divyaprabhA ko, aMtara meM pragaTAI, sAdhya sAdhana dikhalAI.. sakhIrI. 2 tyAga-vairAgya saMyama ke yoga se, nispRha bhAva jagAI, sarva saMga parityAga karAkara, alakha dhUna macAI, apagata duHkha kahalAI.... sakhIrI. 3 apUrvakaraNa guNasthAnaka sukhakara, kSaNa kSepaka maMDAI, veda tInoM kA cheda karAkara, kSINa mohI banavAI, jIvana mukti dilAI... sakhIrI. 4 bhaktavatsala prabhu karuNAsAgara, caraNa zaraNa sukhadAI, jasa kahe dhyAna prabhu kA dhyAvata, ajara amara pada pAI, dhaMdha sakala miTa jAI.. sakhIrI. 5 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4-dIpa se dIpa jale pravaTa vairAgI jaMbUTavAmI 17 | - vi. saM. 2058, zrAvaNa suda-8, guruvAra, tA. 15-8-02, sAcorI bhavana, pAlItANA * jaMbusvAmInAM ovAraNA laIe eTalAM ochAM : * brahmacarya eTale aDadhI dakSA : * mohanI mUccha ane mumukSunuM kartavya : * e akhataro bIjA koIe karavA jevo nathI : * loko pApa na bAMdhe H e samakitInI ciMtA : * dharmI AtmAnA vArtAlApa paNa kevA ? * pramAda saue choDavA jevo : * zabda eka artha alaga : upadeza eka marma alaga : * AtmAnI oLakha eTale sAdhanAnI zarUAta : viSaya : saMbodhananuM sobhAgya ! sarvAkSarasaMnipAtI paMcama gaNadharazrI sudharmAsvAmIjI mahArAjA jemane saMbodhana karI A sUtranA mAdhyame jAgavAno, baMdhanane jANavAno ane baMdhanane toDavAno upadeza ApI rahyA che te - teozrInA palaMkAra zrI jaMbUsvAmIjI koNa hatA ? kevI emanI sukha-sAhyabI hatI ? gaNadhara bhagavaMtanI eka ja dezanAthI emane kevI rIte vairAgya thayo ? emanA parivArajanoe emane saMsAramAM rokavA kaI zarata mUkI ? eno emaNe kaI zarate svIkAra karyo ? emanAM lagna kevAM levAyAM ? pahelI ja rAte potAnI navoDhAo joDe ane ghare corI karavA AvelA cora joDe emano zo saMvAda thayo? pariNAma zuM AvyuM? e Akho ghaTanAkrama ahIM jIvaMta UtAravAmAM Avyo che. aMte Atmadarzana kaI rIte thAya ? e praznanA samAdhAnamAM suMdara upAyonuM nidarzana karAyuM che. pravacananuM pratibiMba gra viratidharane sukha zemAM upaje ? sAdhanAmAM, viratimAM, sAdhanAnI ane viratinI kriyAomAM. * brahmacarya vratane aDadhI dIkSA tarIke oLakhAvyuM che. enAthI aDadho saMsAra kapAI jAya che. * mithyAtvano jyAre humalo Ave tyAre zuM zuM na bolAya, e savAla che. * jene baMdhano jANIne toDavAnI IcchA jAge tene ja jijJAsA jAge ! Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'bujjhija tiuTTijjA, baMdhaNaM parijANiyA / kimAha baMdhaNaM vIro, kiM vA jANaM tiuTTai / / 1 / / ' zrI sudharmAsvAmI : bodha pAma ! baMdhanane cAre bAjuthI jANa ! baMdhanane toDI nAMkha! zrI jaMbusvAmI : prabhu vIre kone baMdhana kahyuM che, zuM jANIne ene toDI zakAya che ?" 'jaMbUkumAra mahAvratI, sobhAgI siradAro re, avara na mugativadhu varyo, je pAmI bhavapAro re.' - pU. mahopAdhyAyazrI yazovijayajI gaNivara sAdhuvaMdanA DhALa-7. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 dIpa se dIpa jale : pravara vaizagI jaMbUvAmI : jaMbUsvAmInAM ovAraNAM laIe eTalAM ochAM : anaMta upakArI, carama tIrthapati zramaNa bhagavAna zrImahAvIra mahArAjAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavAna zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAe dvAdazAMgI paikInA bIjA aMga-AgamamAM baMdhanane toDavAno upadeza Apyo che. A upadeza jene ApavAmAM Avyo che, te upadezanuM zravaNa karavAnuM saubhAgya jene maLyuM che evA carama kevalI jaMbUsvAmIjI mahArAjanAM ovAraNAM laIe eTalAM ochAM che. kevuM e dRzya haze ke je samaye jaMbUsvAmIjIne sudharmAsvAmIjI 'vRgnijJa tiTTA' jevAM pado dvA2A bodha pamADavAno prayatna karyo haze ! baMdhanone oLakhavAno upadeza Apyo haze ! anaMtakALathI vaLagelAM baMdhanone toDavA mATeno puruSArtha jagADyo haze ! te vakhate atyaMta vinIta bhAve, namra banIne, caraNomAM mastaka jukAvIne, navvANuM karoDa nagada sonaiyAnA mAlikano ekano eka dIkaro saMsAratyAgIne zramaNatvane varelo hAtha joDIne vinamra bhAve pUchato haze ke - 'bhagavan ! paramAtmAe baMdhana kone kahyuM che ane ene toDavAno upAya zuM che ? e Apa mane samajAvo !' jaMbusvAmInA A praznanA uttararUpe AkhA sUyagaDAMga sUtrano janma thayo che. kharekhara e paLa kevI dhanya haze ke, jyAre paramAtmAnA mukhethI tripadIne sAMbhaLI jema dvAdazAMgInI racanA bIjA daza gaNadhara bhagavaMtoe karI tema sudharmAsvAmIjI mahArAjAe paNa karI haze ! te pachI daza gaNadhara bhagavaMto Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 70 -- - - 2 - Atama jAgo ! mokSamAM gayA, ane Akho zramaNa saMgha zrI sudharmAsvAmIjInA zaraNe rahyo. e zramaNa saMghano yogakSema karatAM-karatAM, aneka nagarone pAvana karatAM-karatAM zrI sudharmAsvAmIjI rAjagRhInAM AMgaNe padhAryA. e paramAtmAnA vArasadAra, zramaNa saMgha ziratAja, zrI sudharmAsvAmIjInI dharma dezanA sAMbhaLavA AkhuM rAjagRhI nagara umaTyuM che. eTalo badho ghero emano prabhAva hato, nirmaLa saMyama-prabaLapuNyazALI, saMghanuM netRtva dhAraNa karanArA; paramAtmAnA gaNadhAritvane varelA, amogha dezanA labdhivALA, caudapUrvanA racayitA e mahApuruSa padhAryA haze tyAre rAjagRhInAM lokoe kevo AnaMda anubhavyo haze ? jene AMgaNe navvANuM karoDa nagada sonaiyAnI choLo uchaLatI hatI. e paNa nagada ! vepAramAM rokelAM judAM, jamInamAM dATelAM judAM. e navvANuM karoDanA svAmIne AMgaNe varSo pachI khoLAno khuMdanAro bALaka avataryo. janmAMtarano e sAdhaka AtmA hato. prabaLa puNya laIne Avelo e puNyAtmA hato. ekano eka lAla hato - tene kevI rIte ucheryo haze ? ene mATe mA-bApe kevA-kevAM aramAno sevyAM haze ? mATe ja ATha-ATha zrImaMta gharanI kanyAo sAthe tenuM vevizALa karavAmAM AvyuM hatuM. jevo te sukhI hato tevAM ja vevizALa karanArAM sAmA pakSanAM kuTuMbo paNa zrImaMta ane moTA gharanAM hatAM. e sukhI gharano nabIro, zrImaMta kuLano vArasadAra, soLa varSanI enI umara ane tene dharmadezanA sAMbhaLavAnuM mana thAya to tenA saMskAra kevA haze ? tenA gharamAM saMskAravAraso kevo haze ? lokamAM bhagavadgItAmAM varNavAyela saMvAda prasiddha che. lokamAM bhautika padArtho, rAjya, sukhasAmagrI ISTa manAya che. mATe tevAM ISTa padArtho kaI rIte maLe e dharI upara ja laukika saMvAdo sarjAtA hoya che. evA ja laukika IrAdAthI sarjAyela gItAno saMvAda arjuna ane kRSNa vacceno hato. jyAre lokottara jainazAsanamAM jeTalA paNa saMvAdo hoya che te bhautika padArtho, rAjya, sukhasAmagrI vagere ISTa gaNAtI vastuono paNa tyAga karavAnI preraNA karavA mATe racAtA hoya che. kemake e badhI ja vastuothI saravALe duHkha ane duHkhanI paraMparA ja prApta thatI hoya che. evA ja A sUyagaDAMga sUtrano saMvAda, paMcama gaNadhArI zrI sudharmAsvAmI ane jaMbusvAmI vacceno hato. e saMvAda sarjAyo Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 - 4 dIpa se dIpa jale pravara vairAgI jaMbusvAmI - 17 - 351 kaI rIte tenI bhUmikA karavI che ! te jaMbUkumAra dharmadezanA sAMbhaLavA gayA hatA. e dharmadezanA sthaLane najara sAme lAvo, e dezanAsthaLanI cAreya bAjunA dRzyane najara sAme lAvo ! dareka zrImaMtanA vidha-vidha rathonA Dhera tyAM khaDakAyA che. koI pAlakhImAM AvyA che. koI menAmAM savAra thaI AvyA che, koI zibikAmAM AvyA che, to koI rathamAM AvyA che. koI hAthI upara savAra thaIne AvyA che, to koI ghoDAo upara palANIne AvyA che. haya-gaya-ratha-menA-pAlakhI-vAhanano nahi pAra' - A kaDI tyAM sArthaka thaI rahI che. dareka vyakti potapotAnI rIte vaividhyatA sabhara vAhanomAM besIne to koI pagapALA cAlIne tyAM AvyA che. saue potapotAnAM vAhanonI zobhA-zaNagAra potAnA mobhAne anurUpa karyA che. eka tarapha saMsArarasanI choLo uchaLatI hoya ane bIjI bAju vairAgyasabhara dharmadezanA vahetI hoya te vakhate varSonI bhoga-vAsanAone toDIne, AzA ane aramAnone choDIne sAdhaka puNyAtmAo e vairAgyadhArAmAM jhAkajhaboLa thayA haze tyAranI e paLo kevI dhanya haze ? na jANe dezanAmAM kayAM zabdo bolAyA haze ? kevI zailI prayukta karAI haze ? kevI abhivyakti thaI haze ? zuM saMvedanAo anubhavAI haze ? ApaNe kahI zakatA nathI. paNa evuM to cokkasa kahI zakIe ke temanA zabda-zabda saMvega ane nirvedanI choLo uchaLatI haze. jaMbUkumAre emAM snAna karyuM - AtmA pAvana banyo haze, vairAgya prabaLa banyo haze. vRttio zAMta-prazAMta ne upazAMta banI haze. dharmadezanA pUrNa thatAM e ubhA thayA haze ane kahyuM haze, "bhagavaMta ! Apa mArA upara anugraha karo ! thoDo samaya Apa ahIM ja sthiratA karo. mAtA-pitA pAse jaIne AvuM chuM, anumati laIne AvuM chuM, mAre mAruM samagra jIvana Apane caraNe samarpita karavuM che." navANuM (99) karoDa nagada sonaiyAnA mAlikano e dIkaro, ekano eka chatAM eka ja dharmadezanA sAMbhaLIne sarva saMpattino tyAga karavA taiyAra thAya ? sarva mAna-pAna, bhoga sukhono tyAga karavA taiyAra thAya ? - e ghaTanAne jarA AMkha sAme lAvo ! e kALamAM, e samayamAM, e kSetramAM, e vAtAvaraNamAM viharavAnuM jarA cAlu karo ! tamane khyAla Avaze e kSaNo, e paLo, e ghaDIo kevI haze ? Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 . Atama jAgo zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAe emane mAtra eTaluM ja kahyuM, 'mA DibaMdha uda' - 'rAganAM baMdhana karato nahiM,' 352 'jA jaldI jA, jaldI pAcho Avaje athavA 'nanhA suE' evuM ke emAMnuM kazuM ja nathI kahyuM. AmAnuM kazuM ja nathI kahevAnuM. A sahaja viveka che. vItarAganA zAsanane pAmelA sAdhunI bhASA kevI vivekapUrNa maryAdA vALI hoya. tene pApano bhaya hoya. 'jA' kahe to jAya tenI virAdhanA, 'jaldI Avaje' ema bole to Ave tenI virAdhanA. sabhA: jahA sukha na kahI zakAya ? nA, saMsArIne-aviratidharane jahA sukha na kahI zakAya. 'tane sukha upaje tema karaje' ema kahe to paNa pApa, saMsArIne-aviratidharane sukha zemAM upaje ? saMsAranI pravRttimAM, avirati-AraMbhanI pravRttimAM mATe ene sAdhuthI 'jahA sukha' na kahevAya. sAdhu viratidharane 'jahA sukha' kahI zake. kAraNa ke viratidharane sukha zemAM upaje ? sAdhanAmAM, viratimAM, sAdhanAnI ane viratinI kriyAomAM. sabhA: pauSadhavALAne paNa na kahevAya ? nA. pauSadhamAM paNa tamAre duvi... - tiviheNanI ja pratijJA che. virati thoDI ane avirati ghaNI che. vivekapUrvaka-apekSApUrvaka samajavAno prayatna karo. 'mA paDibaMdha vudi' - 'rAganAM baMdhana karato nahiM.' kevA sarasa zabdo che. zrI sudharmAsvAmInA pAvana mukhamAMthI e zabdo sarI paDyA ane jaMbUkumAre mastaka jhukAvIne jhIlI lIdhA. pUjyane pUMTha na paDe te rIte pAchale pagale bahAra nIkaLyA, rathamAM goThavAyA ane manamAM manorathamALA cAlu thaI. 'gAmamAM jaIza. mAtA-pitAne namIza, haiyAnI vAta rajU karIza. mAtA-pitAnI anumati meLavIne pAcho AvIza, gurucaraNe jIvana samarpita karIza ane jAtane dhanya banAvIza.' A ja manorathomAM jaI rahyA. nagaranA dvAra pAse pahoMcyA tyAre khyAla Avyo ke ahIM to yAMtrika zastro goThavAelAM che, tyAMnA rAjavIne samAcAra maLyA hatA ke zatru rAjavI vizALa Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 - 4 : dIpa se dIpa jale : pravara vairAgI jaMbUvAmI -17 - 353 sainya sAthe AvI rahyo che. kyAre caDAI karaze khabara nathI. teno sabaLa sAmano karavA mATe yojanA amalamAM mUkAI hatI. nagaranA dhAro baMdha karAyAM hatAM. aneka prakAranI yAMtrika racanAo karAI hatI. kayuM zastra kyAre sakriya bane ane kaI tarapha phaMgoLAI, konA, keTalAnA prANa le te kahevuM-samajavuM muzkela hatuM. jaMbUkumAre paristhitino tAga kADhI lIdho. nagaranA mahAdvAromAMthI praveza karavo temane jokhamakAraka lAgyo. Ama chatAM temanA manamAM have koI bhaya na hato. mRtyuno Dara have emanA romamAM ya na hato; Ama chatAM maLeluM durlabha mAnava jIvana hArI na javAya, virati pAmyA vinA cAlyA na javAya teno Dara jarUra hato. emane thayuM ke nagaramAM javA mATe mahAdvAramAMthI pasAra thAuM ane koIka kaLa dabAtAM, zastro paDe ne mota thAya to virati pAmyA vagara javuM paDe. maravAno Dara na hato, paNa virati pAmyA vinA maravAno Dara hato. tatkALa karavA yogya nirNaya karI lIdho ane ratha pAcho vALyo. zrI sudharmAsvAmInA caraNomAM upasthita thaI natamastake vinaMtI karI ke "bhayavaM ! vaMmAM di !' 'bhagavan! brahmacarya vrata Apo !" brahmacarya eTale aDadhI dIkSA : brahmacarya vratane aDadhI dIkSA tarIke oLakhAvyuM che. enAthI aDadho saMsAra kapAI jAya che. sukhI zrImaMta gharano dIkaro che, ekano eka che. mA-bApane maLyA vagara Avyo che, temanI anumati lIdhA vagara Avyo che, bhara yuvAnInA uMbare ubho che. tenAM mA-bApane puchyA vagara cothuM vrata apAya ? tamane pUchuM chuM, mahAnubhAva ! A rIte amArAthI ke koIpaNa dharmopadezakathI koIne brahmacaryano niyama apAya ke na apAya ? aDadhI dIkSA apAya ? e niyama Apavo yogya che ke ayogya che te jANavuM che; mATe tamAro javAba joIto nathI, paNa javAba e mATe joIe che ke tamArI Asakti kevI che te tamArA javAba parathI nakkI thAya. te kALa kevo haze ? dharmadezakano prabhAva kevo haze ke AvA zrImaMta kuTuMbanA nabIrAne paNa sahaja rIte pratijJA ApI zakatA. tame rojanA vyAkhyAna sAMbhaLavAvALA, AvuM thAya te vakhate tame zuM karo ? tamArA ja dIkarAnuM AvuM thAya to zuM karo ? jenI sAthe tamAro sAro saMbaMdha hoya, tenA ja dIkarAne koI Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 2 - Atama jAgo ! - 354 guru bhagavaMte Avo niyama Apyo hoya ane ethI akaLAIne e tamArA saMbaMdhI teno virodha karavA tamane laI Ave ane tamane kahe ke, "cAlo mahArAja sAheba pAse thoDI vAta karavI che." tyAre tame zuM kaho ? vrata-niyama ApanAra gurubhagavaMta sAthe tamAro vyavahAra kevo hoya ? zrI sudharmAsvAmIe jaMbUkumAra sAme joyuM, emanI vinaMtI sAMbhaLI, emanA upara anugraha karyo ane jIvanabharanA brahmacarya vratanI mahApratijJA karAvI. A pratijJA karIne jaMbUkumAre ati dhanyatAno anubhava karyo. jene ghare zrImaMtAInI choLo uchaLatI haze, ATha-ATha koDabharI kanyAo sAthe jenuM vevizALa thayuM haze, tenA mATe mA-bApe keTalAM zamaNAo sevyAM haze ? jenAM mA-bApe keTalAMya zamaNAo sevyAM haze teno ekano eka dIkaro A pratijJA leto haze te kSaNa kevI haze ? tame vartamAnane bhUlI jAva. bhUtakALamAM cAlyA jAva. tamArI jAtane, tamArA manane, tamArI samagra cetanAne e kALamAM, e kSaNamAM, e kSetramAM, e vAtAvaraNamAM laI jAo ane e ghaTanAne AtmasAkSika banAo. tamArI jAta dhanya banI jaze. tame ati ati dhanyatAno anubhava karI zakazo. tamAro Atama paNa pAvana thaze ! cittavRtti nirmaLa ane sabaLa banaze. tame tamArAM mohanIya karmone toDI sAdhanA mATe sajja banI zakazo. mohanI mUccha ane mumukSunuM kartavya : jaMbUkumAre ghare AvIne mA-bApane kahyuM ke, "Aje zrI sudharmAsvAmInI dharmadezanA sAMbhaLavA gayo hato." "dIkarA ! bahu uttama karyuM," tame ho to zuM kaho ? temanI eka-eka vAta mane hRdaya soMsarI utarI gaI.' mA-bApe kahyuM, "e tArI yogyatAnuM pariNAma che dIkarA !' A pUro saMsAra, asAra lAgI gayo che, eka kSaNa paNa rahevA jevo nathI, evuM mane lAgyuM che.' vAta sAcI che dIkarA ! A saMsAra eka kSaNa paNa rahevA jevo nathI.' "paNa.... meM to nirNaya karyo che ke, mAre have A saMsAramAM eka kSaNa paNa nathI Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 : dIpa se dIpa jale : pravara vairAgI jaMbUsvAmI - 17 rahevuM. mATe ApanI anumati levA Avyo chuM.' A sAMbhaLIne mA-bApane tyAM ja mohano uchALo Avyo. mUcchita thaI gayAM. varSono sajAvelo sapanAno mahela kakaDabhUsa thato jovAmAM Avyo. duHkha ghaNuM thayuM, avirati karmano humalo jarUra Avyo paNa mithyAtva emanI pAse pharakI paNa na zakyuM. 75 mithyAtvano jyAre humalo Ave tyAre zuM zuM na bolAya, e savAla che. 'dIkSA laIne zuM ukALavuM che ? gha2mAM dharma kyAM nathI thato, tyAM jaIne badhA zuM kare che ? enI tane kyAM khabara che. tyAM paNa ahIM jevo ja saMsAra che, tyAMya mATInA cUlA che, amArA jevo paripakava thA, tArI jema amane paNa ghaNA uchALA AvatA hatA, pachI badho anubhava thayo. thoDo Tharela bana. mahArAja to badhI AvI ja vAto kare, e badhI vAto sAMbhaLavAnI hoya. emAM AgaLa vadhatAM lAkha vAra vicAravuM paDe. yuddhasya vArtA ramyA. DuMgarA dUrathI ja raLIyAmaNA' - AvI te keTalIye vAto thAya. 355 tame ja vicAro, tamAro ja dIkaro, lakSaNa ane yogyatA jotAM lAgatuM nathI, chatAM mAno ke koI sArA saddaguru bhagavaMtanA paricayamAM Ave, vairAgI bane ane jaMbUkumAra jevo saMvAda tamArI sAthe ja kare to tame ene zuM kaho ? tame sAdhupaNA mATe nabaLuM to kAMI na ja bolo ne ? sabhA: nA, sAheba ! kAMI majA nathI, potAnA paga nIce relo na Ave tyAM sudhI ja tamArI nA che. mArA paramatAraka gurudeve anubhavelI eka vAta karuM, vyAkhyAnamAM cheka AgaLa emanI pATane pAye besanArA, bhalabhalAne dIkSA apAvanArA, jhaMjAvAtomAM chAtI kADhIne ubhA rahenArA eka bhAgyazALI hatA; temanA ja dIkarAne dIkSAnA bhAva thayA ne bApAne kahyuM to vyAkhyAnamAM AgaLa besanArA e bApe ja AMkho lAla karIne kahyuM ke, 'A mahArAje to mArA gharane paNa na choDyuM ? chevaTe mArA gha2mAM paNa hAtha nAMkhyo ?' aMte pATano pAyo choDIne cAlyA gayA. evA paNa jovA maLyA che ke jeo vyAkhyAnamAM roja Ave, sAmAyika ne pauSadha kare. emanI kriyA joI hoya to eka-eka kriyA apramatta, barAbara ubhA Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 2 - Atama jAgo ! 356 thaIne karatA hoya. emAM eka divasa vyAkhyAna daramyAna bALadIkSAno viSaya cheDAyo, emAM koI bALa mumukSune joIne e varSonA dharmakriyA karanAra vaDIla gaNAtA bhAI bolyA ke, "mane 60-60 varSa thayAM roja vyAkhyAna sAMbhaLuM chuM, sAmAyika pauSadha karuM chuM. haju mane vairAgya nathI thayo ne A TeNiyAne thaI gayo ? bhoLavAI gayo che." bhara vyAkhyAnamAM eNe A aMge prazno karyA. mahArAja sAhebe badhA javAbo ApyA. emanI pAse koI prazna rahyo nahi; chatAM chevaTe bhara sabhAmAMthI vyAkhyAna choDIne cAlyA gayA. mATe tamane kahuM chuM tame tamArA AtmAne pUchI juo ! tamArI parIkSA karI juo, tamArA mohane pIchANI juo, viveka upara najara karI juo ke mArA jIvanamAM, mArA parivAramAM Avo prasaMga Ave to huM zuM karuM ? RSabhadatta zreSThI ane mA dhAriNIe jaMbUkumArane samajAvatAM kahyuM, "dIkarA, saMsAramAM majA nathI. A vAta sAcI che. dIkSA ja levA jevI che. tene manoratho jAgyA te uttama che, paNa amArA manorathonuM zuM ? tuM ekano eka dIkaro che ! tArA mATe amArI kevI lAgaNI ne manoratho che ? ame keTa-keTalAM aramAno karyA che ? keTalA koDathI ATha-ATha kanyAoe tArI sAthe vevizALa karyuM che. tAre javuM ja che to to tuM javAno ja ! jyAre paMkhIne pAMkha Ave tyAre koI tene bAMdhI zakatuM nathI. paNa ame tArAM mAvatara chIe. amArI paNa kAMIka lAgaNI che. ekavAra amArI IcchA pUrI kara ! nakkI karelI AThe ya kanyAo sAthe ekavAra lagna kara pachI tArI jevI IcchA hoya tema karaje." AkhA vArtAlApamAM saMyama mATe, sAdhupaNA mATe, sAdhanAmArga mATe, mokSa mATe, ke guru mATe eka nabaLuM veNa kADhayuM nathI. mAtra potAnI lAgaNIo - vyathA ne vedanAonI ja rajuAta hatI. saMyama keTaluM duSkara che, enI paNa vAta karI. koNa koNa kevI rIte paDyA enI paNa vAta karI. tArI kAyA kevI sukomaLa che, tuM A saMyamano bhAra zI rIte vahana karI zakIza ? e vAta paNa karI; paNa saMyama mATe, saMyama ApanAra mATe ke saMyama lenAra mATe eka paNa nabaLo zabda na bolyA. kAraNa ke emane avirati bhale paDatI hatI, paNa mithyAtvanA paDachAyAthI e dUra hatA. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77 - 4 dIpa se dIpa jale pravara vairAgI jaMbUsvAmI - 17 - 357 e akhataro bIjA koIe karavA jevo nathI : mAtA-pitAe potAnA saMtoSa mATe ATha kanyA sAthe ekavAra lagna karavA lAgaNIbhInA avAje jyAre Agraha karyo tyAre jaMbUkamAre vicAryuM ke, ATalAthI ja jo patatuM hoya ane mAtA-pitAno moha TaLato hoya to temanI lAgaNIne saMtoSavI. emane potAnA sattvanI, vairAgyanI, dRDhatAnI pUrNa khAtarI hatI. eTale mAtA-pitAnI e vAta svIkAravA e taiyAra thayA. potAnuM sattva jANI lIdhuM hatuM. A akhataro eka jaMbUkumAra sivAya bIjA koIe karavA jevo nathI. sabhA: makkama hoya to ? makkamatAnI vAta karatA ja nahi, ApaNAmAM sattva keTaluM che, tenI ApaNane badhAne khabara che. eka sAmAnya gaNAto niyama paNa levo hoya to gAma-paragAma chUTa, sAje-mAMde chUTa, vAre-tahevAre chUTa ! AvI rIte niyama lenAramAM sattva keTaluM? ane A rIte ya niyama laIne pUro pALanArA keTalA ? mAtA-pitAnI vAtano svIkAra karatAM pUrve mAtA-pitA sAthe spaSTatA karI levAnuM jaMbUkumAre nakkI karyuM ane kahyuM ke, "ApanI vAta mAnuM paNa eka zarata che. Aje lagna ne kAle dIkSA ? mA-bApe vicAryuM ke Ame ya javAno nakkI ja che. ene ApaNe koI paNa hisAbe rokI zakIe tema nathI. A bahAne ya rahI jAya to ApaNA manoratha pUrA thaI javAnI saMbhAvanA rahe. eTale mAbApe saMmati ApI. mA-bApa paNa keTalAM lAyaka ne khAnadAna hatAM ! sAmevALAne aMdhArAmAM rAkhavAM te A kuLanI khAnadAnI na hatI. mATe teo vevAIone maLavA sAme cAlIne gayAM. maLyAM ne vAta karI ke jyAre tamArI putrIo sAthe amArA jaMbunAM lagna nakkI karyA hatAM te vakhatano amAro jaMbU judo hato ane Ajano jaMbU judo che. bhagavAna zrI sudharmAsvAmIjInA vacane te vairAgI banyo che. mAtra amArA kahevAthI ja lagna karavA taiyAra thayo che paNa "Aje lagna ne kAle dIkSA." evuM eNe nakkI karyuM che. have vAta amArA hAthamAM nathI. tamane aMdhArAmAM rAkhavA nathI, tethI pUchavA AvyA chIe. have tame kaho tema karIe." sAme ATheya kanyAnAM mA-bApa paNa eTalAM ja khAnadAna hatAM. 'kayAM moDhe kahevA AvyA cho ?' AvI eka nabaLI vAta na karI. Aje tamAre tyAM AvuM bane to zuM Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 2 - Atama jAgo ! - 358 bolo ? temanA te vakhatanA vyavahAro - vyavahAra zailI paNa kevI haze ? ATheyanAM mA-bApe kahyuM "ame dIkarIne maLIe, vAta karIe pachI javAba ApIe." ATheyanAM mA-bApe dIkarIone bolAvIne vAtsalyathI kahyuM. 'tamArA mATe uttama ghara zodhyuM hatuM, uttama vara zodhyo hato. tamArA sukhanI ciMtA karI hatI; paNa acAnaka paristhiti palaTANI che. jaMbUkumAra virAgI banyA che. dIkSAnI raDha laIne beThA che. mAtA-pitAnA AgrahathI lagna mATe taiyAra thayA che. paNa "Aje lagna ane kAle dIkSA' tyAM sudhI vAta AvIne ubhI che. A paristhitimAM have ApaNe zuM karavuM? beTA ! A nirNaya have tame ja lyo, tamArA jIvanano savAla che. zuM karavuM? vicArI lo. haju kAMI bagaDyuM nathI. bAjI hajI ApaNA hAthamAM che.' na jANe emA-bApe dIkarIone kevA saMskAra ApyA haze ?e dIkarIoe kevA saMskAra jhIlyA haze ? emanI vicAradhArA upara vivekano keTalo aMkuza haze ? e A prasaMge temanA mukhamAMthI nIkaLelA udgAro uparathI samajAya tevuM che. AThee kahyuM "ame manathI emano svIkAra karI lIdho che, eTale A jIvanamAM have bIjA koI vicArane avakAza nathI. manathI ekavAra paNa jeno svIkAra karyo tene mUkIne jIvanamAM bIjAno vicAra paNa zI rIte thaI zake ? A bhavamAM lagna karaze to temanI sAthe ja, lagna pachI rAkhavAnI mahenata karazuM. raheze to ThIka ane jo nahi rahe to je emano mArga e ja amAro mArga.' A ghaTanA upara zAMtithI vicAra karo ! jaMbUkumAra ane ATheya kanyAnI paristhiti ane bhUmikA vaccenA bhedane tapAso to tamane samajAze ke jaMbUkumAra to mahAna che ja, paNa A ATha kanyAo paNa keTalI mahAna che ? jaMbUkumAre to dharmadezanA sAMbhaLI che, temane vairAgya janmyo che; ATheya kumArikAoe jyAre koI dharmadezanA sAMbhaLI nathI, emane vairAga jAgyo nathI. uparathI saMsAra sajAvavAnAM soNalAM ja emaNe sevelAM che. chatAM maryAdA oLaMgavAno vicAra paNa nathI. dIkarIono javAba sAMbhaLI mAtA-pitAnI AMkho harSAzruthI sajaLa banI, RSabhadatta zreSThIne lagna levA saMmati apAI ane lagna mahotsavanAM maMDANa thayAM. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 : dIpa se dIpa jale H pravara vairAgI jaMbUsvAmI - 17 abajopatinA ekanA eka dIkarAnA lagnano A prasaMga kevo ujavAyo haze ? e mATenI taiyArIo kevI karAI haze ? varaghoDo kevo nIkaLyo haze ? A badhuM AMkha sAme lAvajo. A badhI vAto karIne tamane lagna prasaMganA mAholamAM tANI javA nathI. tamane e jaNAvavuM che ke, jenAM lagna paNa AvAM levAyAM haze teNe paNa sApa je sahajatAthI kAMcaLI utAre tevI sahajatAthI A saMsArano tyAga karyo to teno vairAgya keTalo prabaLa ane prabuddha haze ? 39 -- apAra saMpatti hatI, jIvanano pahelo ke chello avasara hato. sAme paNa evA ja zrImaMta parivAro hatA. aneka zrImaMtone, svajanone nimaMtryA hatA. te jamAnAnAM svajano paNa lukhkhAM na hatAM. je AvatAM te badhuM paherI, sajI-dhajIne AvatAM. darekanAM zarIra sonA, hIrA, mANeka, motIthI ladAyelAM rahetAM. mahotsava maMDAyo. AMgaNe mAMDavo ropAyo, snehI svajanonI vaNathaMbhI vaNajhAra AvavA lAgI. haiye haiyuM dabAya evuM mAnava-maherAmaNa ubharAyuM. lagnanA divase varaghoDo caDAvAyo, eka sAmagrIne juvo ne bIjIne bhUlo, evI sAmagrIonA Dhera khaDakAyA. gAma-gAmanA mANaso jovA ubharAyA. varaghoDo jotAM ja loko moDhAmAM AMgaLA nAMkhavA lAgyA ane be moDhe vakhANa karavA lAgyA. 359 loko pApa na bAMdhe : e samakitInI ciMtA : lokonA moDhe lagna prasaMga ane A varaghoDAnAM vakhANa sAMbhaLI jaMbUkumArane thayuM ke, 'karma yoge lagna mAre karavAM paDe che ane A prasaMganI anumodanA karI karIne pApa A loko bAMdhe che.' AvatI kAle dIkSAno varaghoDo evo kADhuM ke A badhAnuM lagnanI prazaMsAthI baMdhAyeluM badhuM pApa dhovAI jAya, nicovAI jAya. lagna e lahAvA levAnI cIja che ke na chuTake, karmayoge karavAnI cIja che ? Aja to devuM karIne lagna kare. toya chAtI kADhIne phare ane kahe, ke kema ? kevuM lAge che ? ane moTA bhAganA lokono e svabhAva hoya che ke pUche to 'gajabagajaba kare' ane pAchaLa 'kazo bhalIvAra nathI' ema bole. Ama chatAM AvI khoTI prazaMsA sAMbhaLIne paNa ghaNA lokonI chAtInA senTImITara vadhavA lAge. ahIM to loko sahajabhAve hRdayanA ullAsathI prazaMsA karatA hatA. Ama chatAM loko dvArA karAtI lagna prasaMganI prazaMsA sAMbhaLIne paNa jaMbUkumArane vyathA thAya che. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atama jAgo ! lagna karatAM paNa samakitIAtmA nirjarA kare te AvA pariNAmathI. emane thayuM ke 'AvatI kAle dIkSAno varaghoDo evo kADhuM ke A badhAnuM lagnanI prazaMsAthI baMdhAyeluM badhuM pApa dhovAI jAya, nicovAI jAya.' 80 2 360 samakitI jIva pote pApa bAMdhato nathI ane enuM cAle to karavA, karAvavA, anumodavA dvArA bIjA jIvo je paNa pApa bAMdhatA hoya te jIvone te pApothI choDAvavA dvArA pApathI mukta karavAnI ciMtA kare che. pote baMdhana UbhuM karato nathI ne bIjAnAM baMdhanone toDavAnI bhAvanA seve che. jaMbUkumAranI paNa A ja dazA hatI. yoganI chaThThI STine varelA e puNyAtmA hatA. evA AtmAnuM samyagdarzana atizaya nirmaLa hoya che tenA sahAre jeTalAM bhoganAM sAdhano vadhAre maLe, bhoganAM nimitto vadhAre teTalI tenI vairAgyadhArA vadhAre sudRDha banatI jAya che. jaMbUkumAranuM eka eka pagaluM dekhItI rIte bhale lagnanI corI ta2phanuM maMDAtuM hatuM paNa vAstavika arthamAM te pagalAM sarvavirati taraphanAM hatAM. emanA corInA cAra pherA cAragati pherAone kApavA mATenA hatA. eka kavie yoganI chaThThI dRSTine varelA tIrthaMkaronAM lagna veLAnuM gIta banAvyuM che. 'A lagna che, baMdhana nathI paNa muktino ekarAra che.' je vastu jaMbUkumAra mATe paNa emanI bhUmikA anusAra jarUra lAgu paDatI hatI. Aje to moTA bhAganA jIvonI avadazAno vicAra karatAM ema lAge ke emaNe vagara lagna karye keTalAM baMdhana ubhAM karyAM haze ? keTalIya manoratha mALAo racI haze ? keTalAMya ArtadhyAna enI pAchaLa karyAM haze ? jyAre A puNyAtmAne ugatI vaya che, anupama rUpa che, vipula bhoga sAmagrI che. sAme ATha-ATha patnIo anukULa ane samarpita che, chatAM nirAgI che, virAgI che, alipta che. jaMbUkumAra lagna karavA chatAM lagnanA baMdhanathI mukta hatA. lagnagraMthithI baMdhAvA chatAM, lagnanI kriyA karavA chatAM, yogamArgamAM lIna hatA. lagnanI prazaMsA karanAranAM paNa karmanAM baMdhana toDavAnA bhAvamAM ramI rahyA hatA. A sthitimAM lagna karyA pachI rAtre nave nava jaNa bhegAM thayAM. dharmI AtmAnA vArtAlApa paNa kevA ? : ATheya navoDhAo dareka rIte sajja thaIne beThI hatI. ATheyanA hAthamAM Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 : dIpa se dIpa jale : pravara vairAgI jaMbusvAmI - 17 AjanI ja rAta hatI. kAM to kAlathI saMsAranI zarUAta, nahIM to kAle ja saMsArano aMta. enI emane barAbara khabara hatI. eTale jaMbUkumAra AvatAM ja ATheya navoDhAe potAnI prIti ane bhaktinA vyavahArothI jaMbUkumArane baMdhanamAM paloTI levAno manasUbo sevyo hato. 81 jaMbUkumAra sAthe ATheya navoDhAe je saMvAda sAdhIne baMdhanane sudRDha karavAno prayatna karyo hato ane e ATheya sAthe jaMbUkumAre je saMvAda karIne nirbaMdhatAno mArga sAdhyo hato, tenuM adbhuta varNana kalikAlasarvajJa prabhue karyuM che. 361 ATheyano prayatna jaMbUkumArane bAMdhavAno hato ane potAnI jAtane emanI sAthe joDavAno hato. jyAre jaMbUkumArano prayatna ATheyathI potAnI jAtane mukta rAkhIne ATheyane mohanA baMdhanathI, premanA pAzathI nirbaMdha karavAno hato. ATha bAMdhavA ane baMdhAvA IcchatI hatI. jaMbUkumAra jAte mukta rahIne ATheyane mukta karavA IcchatA hatA. emAM vijaya jaMbUkumA2no thayo hato ane e vijayamAM sahabhAgI banavAnuM parama saubhAgya ATheya navoDhAone saMprApta thayuM hatuM. kalikAlasarvajJa pUjya AcArya bhagavaMta zrImad hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAno e upakAra che ke pariziSTa parvamAM jaMbUkumAra ane temanI ATha patnIo vacceno saMvAda Alekhyo che. pUjya mahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje paNa 'jaMbUkumAranA rAsa'mAM e bhAvo DhALyA che. e vAMcatAM ja khyAla Ave ke A AlApa-saMlApa vArtAlApa atyaMta vivekapUrNa hato. emAM kyAMya aucityano bhaMga dekhAto nathI to khoTA lAgaNIveDA paNa dekhAtA nathI. emAM kyAMya bhogavRttinI naphaTAI paNa dekhAtI nathI to vyavahAranI AchakalAI paNa vartAtI nathI ane raDAroLa jevuM nabaLuM vAtAvaraNa paNa jaNAtuM nathI ane AkSepa-pratiAkSepa ke Aropa-pratyAropa paNa jovA maLato nathI. kajIyAnI koI bhAvanA koI paNa bhoge potAnuM ISTa sAdhavAnI koI hInavRtti dekhAtI nathI ke haka-dAvAnI koI tucchavRtti paNa dekhAtI nathI. pUro vArtAlApa vivekapUrNa ane tarkabaddha jaNAya che. pahelI patnIe saMsAramAM zA mATe rahevuM joIe tenI tarkabaddha rajUAta karI che ane dRSTAMto dvArA samajAvavAnA prayatno ryo che. sAme jaMbukumAre paNa Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 2 - Atama jAgo ! 362 saMsAramAM zA mATe na rahevuM joIe tenI paNa tarkabaddha rajuAta karI dRSTAMto dvArA ene samajAvavAno prayatna karyo che. pahelI niruttara thaI ane zAMta thaI. eTale bIjI patnIe paNa e ja zailImAM potAnI vAta karI. ene paNa jaMbUkumAre e ja rIte pratyuttara Apyo. A rIte AThe ATha niruttara thaI eTale chelle AThe bhegI thaIne bolI ke, "svAminAtha ! Apane amArA upara jarAya lAgaNI ke prema jevuM kAMI che ke nahIM ?' A vAta karatI vakhate ATheyanI lAgaNIo ubharI AvI hatI ane ATheyanI AMkhomAM moTAM motIonAM toraNa baMdhAyAM hatAM. cakravartI mATe kahevAya che ke badhAM ja zastro khuTI jAya tyAre chelle e cakraratnane yAda kare tema strIone paNa potAnAM badhAM zastro khUTI jAya pachI chelluM hathiyAra AMsunuM hoya che. AThee kahyuM ke, "svAminAtha !' zabdonI rajUAta to juo, Aje to A zabdo sAMbhaLavAnuM ya tamAruM koInuM sadbhAgya nathI. nipuNyaka AtmAo AvuM puNya lAve kyAMthI ? haiyAnI vedanA ane AMsu sAthe ADee kahyuM ke, "svAminAtha ! zuM Apane amArA upara jarAya prema nathI ? bhalabhalA camarabaMdhIo paNa A prazna sAme mahAta thaI jAya, paNa jaMbUkumAra to koI judI mATImAMthI ghaDAyelA hatA. tethI temaNe atyaMta sahajatAthI kahyuM ke "mane tamArA upara ATalo (jarAya) ya prema nathI !' tamArA gharamAM jo kadAca koI prasaMge Avo vArtAlApa thAya, emAM tamane evuM pUchavAmAM Ave ke tamane mArA upara jarAya prema-brema che ke nahi ?' to tame zuM kaho ? je hoya te vicArIne kahejo ane jo kadAca tame evuM kahI do ke, "nA mane tArA upara jarAya prema nathI. to tamane vaLato javAba zuM maLe ? zuM muMDAvA AvyA hatA ? zuM joIne peNavA AvyA hatA? Avo ja koI nabaLo javAba maLe ke sArA javAbanI AzA rAkhI zakAya ? jainakuLamAM Avo aviveka kyAreya na hoya. jyAre vAsudeva ane prativAsudevanuM yuddha thAya tyAre prativAsudeva dvArA vAsudeva upara cakraratna mUkavAmAM Ave, te cakraratna vAsudevane pradakSiNA ApIne tenA ja hAthamAM Ave ane vaLato te ja cakraratnano upayoga vAsudeva, prativAsudeva upara kare che. e ja rIte jaMbUkumAre te ja praznarUpI zastrano vaLato upayoga ATheya Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 : dIpa se dIpa jale : pravara vairAgI jaMbusvAmI - 17 navoDhAo upara karyo. jaMbUkumAre ATheya patnIone pUchyuM ke, 'mane to tamArA upara prema-lAgaNI jevuM kAMI nathI paNa tamane mArA upara prema che ?' 83 'svAminAtha ! amane jo ApanA upara prema-lAgaNI na hota to AkhI rAta A mahenata zA mATe karata ?' -- 363 ATheya navoDhAone A javAba sAMbhaLIne jaMbUkumAre pUchyuM ke, 'sAco prema kone kahevAya ? jenA upara sAco prema hoya tenI u52 hakka-dAvo karavAnuM mana thAya ke te je kahe te karavAnuM mana thAya ? jenA upara prema hoya tene je game te ja karavAnuM mana thAya to samajavuM ke A sAco prema che.' A sAMbhaLIne ATheya patnIoe kahyuM ke, 'amane ApanA pratye anahada prema che mATe Apane je game te karazuM, Apa je kahezo te karazuM, ame ApanA mArgamAM kyAMya avarodha nahIM karIe. paNa sahayoga karazuM.' jaMbUkumAre kahyuM - 'meM to nirdhAra karyo che, ugatI prabhAte saMyama svIkArI bhagavAna zrI sudharmAsvAmIjInA caraNomAM jIvana samarpita karavuM. zuM tame paNa tema ja karazo ?' ATheya patnIoe kahyuM ke, 'svAminAtha ! je ApanI IcchA e ja amArI IcchA. je Apano mArga e ja amAro mArga. ame paNa ApanA mArge ja saMcarazuM.' kevo suMdara yoga haze ! kevI e jIvonI uttamatA haze ! kevAM emanAM mAtApitA haze ! kevA uttama saMskAronuM emaNe siMcana karyuM haze ! jemAMthI A uttama pariNAma nipajI zakyuM. navenAM mA-bApa rAha joIne beThAM hatAM ke nirNaya zuM thAya che. savAre naveyanAM mAtA-pitAne khabara paDI ke A badhAM ja prabhu vIranA paMthe saMcaravA sajja banyAM che, tyAre temane thayuM ke ugatI vayamAM ApaNAM saMtAno jo A rIte saMsAra choDIne jo prabhu vIranA paMthe saMcaratAM hoya to ApaNAthI have A saMsAramAM kema rahevAya ? je emano mArga te ja ApaNo mArga. vacce 500 coronI paNa vAta Ave che, paNa e vAta hamaNAM karato nathI. lagnano varaghoDo ekano hato. ane dIkSAno varaghoDo pa27 matAMtare 528no hato. lagna karyA pachI saMsAra mANavA ghaNuM rAkhavAnuM hatuM. Aje badhuM choDIne javAnuM hatuM. kevo haze e varaghoDo ? gaIkAle jemaNe lagnanI - Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atama jAgo ! anumodanA karI-karIne karmanAM baMdhano bAMdhyAM hatAM, temanAM baMdhano to tUTyAM paNa bIjA keTalAMyanAM mohanAM baMdhano tUTI jAya tevo e prasaMga hato. 527nI eka sAthe dIkSA thatI haze, e paLa kevI haze ? e dRzya kevuM haze ? 84 2. ww 364 jaMbUkumAra chellA kevaLI hatA A avasarpiNInA. kavie ahIM kalpanA karI che ke ATha-ATha patnIno tyAga karIne je saubhAgya meLavyuM tene kAraNe mukti ramaNIne ya thayuM ke Avo pati mane maLyo... have mAre bIjo koI na joIe, ethI muktie potAnAM dvAra baMdha karI dIdhAM. jaMbUkumAre 527 sAthe zrI sudharmAsvAmInA caraNomAM jIvana samarpita karyuM. AtmotthAnanI sAdhanAno prAraMbha karyo. ratnatrayInI ujjvaLa sAdhanAmAM rata banyA. pAtratAne pragaTa karI, sAcA ziSyatvane pradIpta karyuM. zrI sudharmAsvAmInA jJAnavArasAnA e uttarAdhikArI banyA. AgaLa vadhIne potAnA samagra vyaktitvane zrI sudharmAsvAmImAM ogALIne zrI sudharmAsvAmInA samagra vyaktitvane potAmAM pratibiMbita karyuM ane pUrA caturvidha zrIsaMghanA yogakSemanA adhikArI banI aMte mukti2mAnA, siddhivadhUnA teo svAmI banyA. zramaNa jIvananA sAdhanAkALamAM jaMbusvAmI nata mastake hAtha joDIne zrI sudharmAsvAmIjInAM caraNomAM beThA hatA. zrI sudharmAsvAmIjIe jaMbusvAmIne uddezIne kahyuM ke, zramaNa bhagavAna zrI mahAvIranAM caraNonI sevA karatAM-karatAM je mokSamArganI mane prApti thaI, je adhyAtma vidyA, yoga vidyAne meM saMprApta karI, te mAre tane ApavI che. kevuM sadbhAgya haze ke e adhikAra jaMbusvAmIne maLyo ? have te padone yAda karo ? 'vruttvijJa' kahenAra koNa hatA ? ane e padone sAMbhaLanAra koNa hatA ? e zabdonI tAkAta kevI hatI ? jema jema moTA mANasa kahe tema tema te zabdonI tAkAta vadhatI jAya che. koI raste jato mANasa, tamane kahe 'joI laIza' ane koI moTo guMDo kahe ke joI laIza,' koI muMjhavaNa ubhI thaI hoya tyAre sAva sAmAnya mANasa kahe ke ciMtA na karo, badhuM sAruM thaI jaze ane koI moTo mANasa kahe ke 'badhuM sAruM' thaI jaze. to pharaka paDe ne ? tema huM tamane kahuM ane e zabdo jyAre zrI sudharmAsvAmIjIe kahyA haze to tenI garImA, tenuM uMDANa kevuM haze ? Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85 - 4H dIpa se dIpa jale pravara vairAgI jaMbusvAmI - 17 - 365 pramAda saue choDavA jevo: zAsanaziratAja gautama gotrI IndrabhUtijIne paNa bhagavAne "samartha joyA mA pamAyaNa' ema kahyuM ane Aje ApaNane koI kahe, bemAM keTalo pharaka paDe ? gautamasvAmI jevA zAsana ziratAjane uddezIne bhagavAna zrI mahAvIradeve A zabdo zA mATe prayojyA hatA ? zuM e pramAdI hatA ? ApaNe jene pramAda samajIe chIe te arthamAM teo leza paNa pramAdI na hatA. paraMtu AtmabhAvaramaNatAthI leza paNa khasavuM, samatvathI aMzamAtra dUra thavuM, e paNa eka jAtano sUkSma pramAda ja che. e pramAdane lakSyamAM rAkhIne prabhue A zabda prayojyA hatA. mATe ja sAtamAM guNasthAnakane apramatta guNasthAnaka tarIke oLakhAvyuM che ane chaThThA guNasthAnakane pramatta guNasthAnaka tarIke oLakhAvyuM che. uccatama sAdhanA karanAro paNa jyAre chaThThA guNasthAnake hoya tyAre te pramatta kahevAya che ane e jyAre sAtame guNasthAnake pahoMce tyAre ja e apramatta kahevAya che. chaTTa guNasthAnake paNa pramAda che. jyAM sudhI sAdhaka chaTTa guNasthAnake che tyAM sudhI guru anuzAsana kare che. kyAMya pramAda na naDe ane satata jAgrata rahevAya te mATe upadeza che. ahIM (chaThe guNasthAnake) niraMtara Atma pariNatimAM vilasavAnuM che, Atmika bhAvomAM saMcaravAnuM che ane AtmAnuM saMvedana karavAnuM che. sAtamuM guNasthAnaka mAtra eka nAnuM aMtamuhUrta Take che. aMtaramuhUrtathI vadhAre TakI zakatuM nathI, jAva kAM to AThameM paNa jo AThameM na javAya to Avo pAchA chaTTe. AThameM tyAre ja jaI zakAya ke jyAre sAmarthya yoga pragaTe. jyAM sudhI sAmarthyayoga pragaTato nathI tyAM sudhI sAmAvALAne chaTTa AvyA vagara ArovAro nathI. jAgRta dazAvALA chaThThA guNasthAnakavALA e mahAtmAono puruSArtha pharI sAtame javAno hoya che ane sAtame jaIne pharI pAchA nIce chachuM Ave che. bagIcAmAM hiMcakA joyA haze ? gharanA hiMcakA ne bagIcAnAM hiMcakA bahu judA hoya che. bALako barAbara AvaData ne tAkAtano upayoga karIne bagIcAnA e hiMcakAne eka dizAmAM UMce Toca sudhI laI jAya ane bIjI tarapha paNa e ja rIte Toca upara laI jAya, te be TocanI avasthA te sAtamuM guNasthAnaka ane vacceno gALo te chaThTha guNasthAnaka. vacce rahenAra bALaka Toca upara javAnI mahenatamAM hoya tema ahIM paNa chachuM rahelo sAdhaka Toca upara javAnI ja mahenatamAM hoya. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 2 - Atama jAgo ! - - 365 zramaNa jIvanano sAdhaka pratipaLa apramatta dazAnI Toce pahoMcavA yatnazIla hoya, jyAre temAM te saphaLa bane tyAre tenI te Toca kakSAnI apramattatA e sAtamuM guNasthAnaka ane e sAtamuM guNasthAnaka jatAM ja vaLI pAchuM sAtame pahoMcavAno puruSArtha te chaThuM guNasthAnaka. chachuM guNasthAnake rahelA sAdhakane paNa chaThThA guNasthAnakamAM bahu rahevuM nathI ane ene to sAtamA vagere guNasthAnake ja pahoMcavuM hoya che. paNa sAtamuM guNasthAnaka evuM che ke, sAdhaka tyAM lAMbo samaya rahI zakato nathI. AvA sAdhakane satata sAtame javAnI preraNA ApavA mATe ja "samAM yama nA pamAyaNa' pada che. zabda eka artha alaga: upadeza eka marma alaga : chaThuM guNasthAnaka pramatta avasthA che, tyAM aticAranI saMbhAvanA che, pramAdanI saMbhAvanA che paDavAnI paNa saMbhAvanA che mATe ja bhagavAna zrImahAvIre jema zrI gautamasvAmIjIne kahyuM "sarva nAyama mA pamAyaNa' e ja rIte ahIM zrI sudharmAsvAmIjI jaMbUsvAmIne kahe che ke, "ksijJa' jAgo ! bodha pAmo ! A paNa pahelethI chake guNasthAnake rahelA dareka sAdhaka mATe upakAra che. jyAre jyAre koIpaNa prakArano nAno-moTo pramAda AtmasvarUpa bhUlAve tyAre tyAre AtmasvarUpanI jAgRti-anubhUti mATeno A saMdeza - upadeza che. pahele, cothe, pAMcame ane chaTTa guNasthAnake rahelAne paNa kahevAya ke "TTiA', paNa badhAno artha-uMDANa. vyApa darekanI bhUmikA mujaba judA-judo hoya. jema khumaco karI kamAto hoya tene kahevAya ke vepAra barAbara karajo, gallolArI karato hoya tene paNa kahevAya ke vepAra barobara karajo ane lAkho-karoDo abajono vepAra karanArane paNa kahevAya ke vepAra barobara karajo. badhAne kahela "barAbara' zabdanI taratamatA samajAya che ? tyAM jema darekane vAkya to eka ja kahevAyuM ke vepAra barAbara karajo. Ama chatAM darekane kahevAyela barAbara zabdano temanI temanI bhUmikA, kakSA, kSamatA mujaba artha judo judo thAya che, tema ahIM paNa taratamatA che. zrI sudharmAsvAmIjI jaMbUsvAmIne "kriA', kahe to teno artha kayo? ane Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87 - 4 H dIpa se dIpa jale pravara vairAgI jaMbusvAmI - 17 - 367 e ja pada bhagavAna mahAvIra paramAtmA gautamasvAmI, sudharmAsvAmI vagere gaNadhara bhagavaMtone kahetA haze to teno marma zuM? ane Aje ApaNane paNa A pado saMbhaLAvavAmAM Ave to eno artha zuM ? A badhuM ApaNe UMDANathI samajavAnuM che. e mATe ApaNe "jJi ' padane barobara samajI laIe. je vakhate A pada Ave te vakhate mahAna prakAza dekhAvo joIe. AtmAnuM zuddha svarUpa dekhAvuM joIe, AtmAnI nirmaLa avasthA dekhAvI joIe. AtmAnA ujjavaLa paryAyo dekhAvA joIe. je AtmAnuM svarUpa dekhAya che te ApaNA khudanuM che, te aMdara jovAnuM che. pahele guNasthAnake apunabaMdhaka avasthAmAM AtmasvarUpanI je jhAMkhI thAya che, samyagdarzananA sahAre je AtmAnuM darzana thAya che, enAM karatAM apramatta dazAmAM je AtmAnuM darzana thAya che te ativiziSTa koTinuM thAya che. mithyAtvanA kALamAM Atmadarzana bahu alpa thAya che, te paNa mithyAtvanI maMdatAthI thAya che. cothe guNasthAne zraddhAnuM AvaraNa nathI paNa aviratinuM AvaraNa UbhuM che. chaTTha aviratinuM AvaraNa nathI paNa pramAda che. sAtame pramAdanuM AvaraNa nathI paNa kaSAyonuM AvaraNa che ane vItarAga banyA pachI je Atmadarzana thAya che temAM kaSAyonuM AvaraNa paNa nathI mATe sarvajJa ane sarvadarzI banyA pachI je Atmadarzana thAya te utkRSTa Atmadarzana hoya che. kAraNa ke temAM jJAnAvaraNIya - darzanAvaraNIya - mohanIya ne aMtarAya A cAra paikI eka paNa ghAtikarmonuM AvaraNa hotuM nathI. Atmadarzana karavAmAM naDatarabhUta hoya to A ghAtikarmo che. e ghAtikarmo ja Atmadarzana-paramAtmadarzana karavAmAM avarodhaka bane che. mATe ja yogIrAjazrI AnaMdaghanajI mahArAje prabhune pharIyAdarUpe kahyuM che ke, "ghAtI DuMgara ADA atighaNA, tuma darisaNa jaganAtha.' je jAgyo che, jene AtmadarzananI talapa lAgI che, tene ja ghAti DuMgara avarodharUpa jaNAya che. bAkI jeo jAgyA nathI, jene AtmadarzananI talapa jAgI nathI, tene ghAti DuMgaranI naDatarano anubhava thato nathI. AtmadarzanamAM avarodhaka ghAti DuMgara jenA dUra thaI jAya teo to dhanya che ja, paNa jeone e ghAti DuMgara naDatararUpa anubhavAya che, teo paNa dhanya che. kemake te ja tene Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 - 2 - Atama jAgo ! - 368 dUra karavAno prayatna kare che ane e ja eka divasa e naDatara dUra karI cokkasapaNe AtmasvarUpanuM darzana kare che. Atmadarzana karavA mATe AMkha khullI rAkhavAnI che. mithyAtva, avirati, kaSAya, azubha yoga ane pramAdanA bhArathI A AMkha baMdha na thaI jAya tene mATe satata kALajI rAkhavAnI che. AtmAnI oLakha eTale sAdhanAnI zarUAta : Atmadarzana karavA mATe pahelAM AtmA oLakhIe, AtmAne pIchANIe. jyAre AtmA oLakhAze tyAre AtmAne lAgelAM baMdhano paNa oLakhAze. pachI thaze ke "AtmA jevo che tevo kema nathI dekhAto ? kAMIka viMTaLAyeluM - lAgeluM che, te zuM che ?' AtmAne vaLagelAM baMdhanone oLakhavA e paNa Atmadarzana mATenI sAdhanA che. AtmAne oLakhyo eTale eka pagathiyuM caDAyuM, paNa eTalA mAtrathI kAma patatuM nathI. AtmAnI oLakhathI sAdhanAnI zarUAta thAya che ane baMdhanane oLakhavAthI sAdhanA AgaLa vadhe che. mAtra AtmAne oLakhavAthI kAma nathI thatuM, baMdhano oLakhavAM paDe che. je kyAreya baMdhana jovAno prayatna karatA nathI te vItarAgatAnA sAdhaka banI zakatA nathI. mAtra AtmAnI vAto karIne je soheM-soha, karyA kare che, zuddhoDAMbuddhoDahaM karyA kare che paNa baMdhanane oLakhavAno prayatna ja nathI karatA, teNe AtmAne jANyo ja nathI. jo AtmAne jANyo hota to tene vaLagelAM baMdhanone jovAnI-jANavAnI IcchA jAgI ja hota ! ane e pachI jo baMdhano joyAMjANyAM hota to baMdhano toDavAnI bhAvanA jAgI ja hota ! je darzano, mato ke paMtho mAtra AtmAnI ja vAta kare paNa tenAM AvaraNone jANe ja nahi, tene jovA-jANavA, toDavAnI vAta kare ja nahi, te mATeno mArga batAve ja nahi te darzana, darzana ja nathI. AtmAnI sAthe baMdhanone oLakhavAM jarUrI che. baMdhano jANavAM alaga che ane baMdhanone oLakhavAM te alaga che. baMdhanane oLakhavAM eTale cAre bAjuthI, dareka prakAre, sarvAga zodha dRSTithI oLakhavAnAM che. je AtmAne oLakhe che te sAdhanAnA pahele pagathiye che. AtmAne oLakhyA bAda je baMdhanone jANe che, oLakhe che te sAdhanAnAM bIje pagathiye che. baMdhano Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 89 - 4H dIpa se dIpa jale pravara vairAgI bUsvAmI - 17 - 369 jANyA, oLakhyA pachI trIje pagathiye sAdhakane Adeza karavAmAM Avyo ke - tikiar' - toDI nAMkho. A rAjanItinI bhASA che tene adhyAtmanI dizAmAM vALavAnI che. rAjanItimAM kahevAya che ke, zatrune joI lIdho pachI jIvato javA na devAya. tene pUro karyo ja chUTako ! ahIM adhyAtma jagatamAM ApaNA zatru kayA che ? rAga-dveSa, viSaya, kaSAya, mATe ja mahAmaMtra navakAramAM mULa pada che arihaMta. zatruono nAza karanArA. AmAM bAhya zatruonI vAta nathI, AMtarazatruonI vAta che. jAgo, jANo ne toDo A traNa kAma karavAnAM che. zrI sudharmAsvAmIjIe A vAta karI ke tarata jaMbusvAmIne jijJAsA jAgI. vAMcanA pachI pRcchanA svAdhyAya Ave ne ! A sAcI pRcchanA hatI. temaNe pRcchA karI - "vimAda vaMdhavi vIro ?' "gurudeva ! je bhagavAnanAM caraNonI sevA Ape karI, jemanuM upaniSada Apa pAmyA, te vIra prabhue baMdhana kone kahyAM che ? tene kaI rIte jANavAM joIe, kaI rIte toDavAM joIe !' A prazna jaMbusvAmIe zrI sudharmAsvAmIne karyo che. Atama jAgo ! baMdhana jANo, baMdhana toDo' - A vAta sAMbhaLI jaMbusvAmIne jema jijJAsA jAgI ke, "bhagavAna mahAvIre baMdhana kone kahyAM che ? ane ene toDavAno upAya kayo batAvyo che ?" tevo koI prazna tamane jAgyo ? jene baMdhano jANIne toDavAnI IcchA jAge tene ja "kaI rIte toDavA" enI jijJAsA jAge ! jene samyagdarzana pragaTe tene baMdhana jANavAnuM tarata mana thAya. ene covIza kalAka thAya ke bhagavAna mahAvIra paramAtmAe baMdhana kone kahyuM che ! te baMdhanane kaI rIte jANuM ? te baMdhanane kaI rIte toDuM ? te mATe niraMtara ciMtana, bhAvanA ane anuprekSA jAgavI joIe. gharamAM sApa pesI gayo hoya to zuM karo ? pahelAM tene zodhavo paDe ? kevI rIte zodho ?khUNe-khAMcare, badhuM uMcuM nIcuM karIne zodho ? koI khUNo bAkI rahI na jAya, tenI kALajI rAkho. jevo dekhAya ke tarata pakaDIne bahAra mukavAno ja prayatna karo ? A sabhAmAM koI be moTA coro ghUsI gayA che, evA samAcAra maLe to zuM karo ? badhAnI sAme tAkI-tAkIne juo ? A to nahi hoya ne ? Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 ra - Atama jAgo ! -- 370 eka-eka vyaktine juo ? tyAM jema corAI javAno Dara che tema sAdhakane ahIM Dara lAgavo joIe. tevuM ahIM thavuM joIe. anAdithI mane vaLagelAM baMdhanone kaI rIte oLakhuM ne kaI rIte toDuM ? A ja kAma karavAnuM che. AjanA ciMtanano muddo yAda rAkho ! huM AtmA chuM, baMdhanothI avarAyelo chuM. A baMdhanone mAre oLakhavAM che, ene oLakhIne mAre toDavAM che. ene oLakhavAno mArga kayo ? ene toDavAno mArga kayo? kyAre ane kaI rIte ene oLakhIza ane kyAre, kaI rIte ene toDIne AtmasvarUpanuM darzana karIza ? A ciMtana Aje karavAnuM che. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 - baghana ane baghananAM zaeNo : 18 - mithyAtva ane avieti - vi. saM. 2058, zrAvaNa suda-9, zukravAra, tA. 13-8-02, sAcorI dharmazALA, pAlItANA * jenAthI AtmA baMdhAya te che baMdhana : * avirati : * AtmA sAthe ekameka bane te karma baMdhana : * A lavAra mithyAtvanI hAjarI sUcave che : * kaSAya paravaza jIva karmabaMdhana kare : * zera eka, pApa AkhI mIlanuM : * karmabaMdhanAM kAraNo : * parigraha choDIne AvyA bAda paNa * mithyAtva : parigraha kaI rIte ? * cAra kaSAyono cAra-cAra prakAra : * bharatajInuM bhAvavizva : * sauthI tagaDo che mithyAtva : * samakitInI bhAvanA svajano parano rAga tUTe to sAruM : viSaya : AtmAno moTo duzmana : mithyAtva. jAgIne AtmAne jANyA pachI kAma baMdhanane jANavAnuM hoI A pravacanamAM baMdhananuM svarUpa, prakAro, teno udbhava thavAnAM kAraNo ane tene toDavAnA upAyonuM varNana zarU thayuM che. prathama baMdhananI vyAkhyA karAI che. pachI karmarUpa baMdhananA peTA prakAro darzAvyA che. mithyAtva, avirati vagere temaja kAraNamAM kAryano upacAra karIne parigraha, AraMbha vagerene ahIM baMdhanarUpa batAvyAM che. emAM ya mithyAtva' nAmanA baMdhanane savigate oLakhAvyuM che. paramAtmAe ane paramatAraka gurudeve 'mithyAtva' upara prahAro kema karyA che ? - tenI kAraNamImAMsA paNa ahIM karAI che. AgaLa vadhI 'avirati' baMdhananI paNa vyApaka samaja ApI che. bharata-bAhubalIjI ane mahAsatI sItAjI-rAmacaMdrajI jevAM prasiddha daSTAMtono prastuta viSaya spaSTa karavA khUbI pUrvaka upayoga karAyo che. pravacananuM pratibiMba * tame jene tamArA AtmAno avAja mAno cho, te tamArA AtmAno nahi paNa tamArA upara kabajo jamAvI beThelA mohano, rAgAdi bhAvono avAja che. * jIva jyAre kaSAyane paravaza bane che tyAre karmo jIvane satata bAMdhyA ja kare che. * jevo jIva, jevA enA saMskAra evI enI vRtti-pravRtti beya UMghamAM thatI hoya che. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'bujjhija tiuTTijjA, baMdhaNaM parijANiyA / kimAha baMdhaNaM vIro, kiM vA jANaM tiuTTai / / 1 / / ' 'zrI sudharmAsvAmI bodha pAma ! baMdhanane cAre bAjuthI jANa ! baMdhanane toDI nAMkha! zrI jaMbUsvAmI : prabhu vIre kone baMdhana karyuM che, zuM jANIne ene toDI zakAya che ?" Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 : baMdhana ane baMdhananAM kAraNo : mithyAtva ane avirati anaMta upakArI, carama tIrthapatti, zramaNa bhagavAna zrImahAvIra paramAtmAnA zAsananA 52mArthane pAmelA paMcama gaNadhara zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAe jaMbUsvAmIne uddezIne AtmAne jAgrata thavA mATeno upadeza Apyo. jaMbUsvAmIne uddezIne kahyuM 'bodha pAma ! jAgrata thA ! svayaM potAne joI le ! jAtane oLakhI le ! tAruM svarUpa zuM che barAbara pIchANI le. temAM je vikRti dekhAya che te paNa pIchANI le. te baMdhana che. te baMdhanane samyak prakAre jANI le. baMdhanane oLakhIne mULabhUta svarUpane pragaTa karavAno prayatna kara !' anAdikALathI potAnA svarUpane gumAvI beThelA AtmAo, potAnA svarUpanA bhAnane paNa gumAvI beThelA AtmAo, bebhAna banelA AtmAone jagADavA mATe mahAmaMtra tulya A 'buddhijJa' pada kahyuM che. A mahAmaMtra mAtra jaMbUsvAmIne ja (emane ja) kahyo che evuM nathI, mahApuruSonI karuNA eTalI vyApaka stare pahoMcelI hoya che ke koI cokkasa eka jIvane uddezIne vArtAlApa (upadeza ApatA tyAre) karAto hoya tyAre paNa vizvanA tamAma jIvo temanI AMkha sAme taravaratA hoya che. 'vruttvijJa' no A nAda, A AdhyAtmika dhvani aviratapaNe 21,000 hajAra varSa sudhI bhavyAtmAone jagADyA ka2ze. ApaNe paNa jAgavuM che ane e mATe A AdhyAtmika dhvanine sAMbhaLavA mATe ApaNe ApaNA upayogane sudRDha banAvavo che. sthira ane ekAgra banAvavo che. zrI sudharmAsvAmIjI jaMbusvAmInA mAdhyamathI ApaNane svatarapha najara karavAnuM kahI rahyA che, AtmAne jAgavAnuM ane jovAnuM kahI rahyA che. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ re Atama jAgo ! AtmAnI vikRtinuM mULa jo koI hoya to te baMdhana che. te baMdhanane jANo ! oLakho ane pachI tamArI jeTalI tAkAta hoya, sAmarthya hoya, mana-vacanakAyAnuM baLa hoya te baLano upayoga karIne, AtmavIryane joDIne e baMdhanone tame toDI nAMkho ! A vArtAlApa zrI sudharmAsvAmIjI ane jaMbusvAmI vacce thayo che. 94 ApaNe jo ApaNI jAtanuM zrIjaMbusvAmI sAthe joDANa karIe to ApaNA saunA vatI ane jo joDANa na karIe to temanA potAnA vatI temaNe prazna karyo ke 'he prabho ! je bhagavAna mahAvIranAM caraNonI Ape akhaMDapaNe jIvanabhara sevA karI che, jemanI pAsethI Ape A bodha prApta karyo che, jemanI pAsethI A anupama adhyAtma vidyA prApta karI che temaNe baMdhana kone kahyuM che ? te baMdhana zuM che ? ane tene toDavAnA upAyo kayA che ?' A praznanA uttararUpe zrI suyagaDAMga sUtranI racanA karAI che. baMdhananuM svarUpa, prakAro, bhedo, tenAM-baMdhanAM kAraNo, tenAthI bacavAnA upAyo, tene toDavAnA mArgo, vagere bAbato AmAM batAvavAmAM AvI che. jenAthI AtmA baMdhAya te che, baMdhana : 'badhyate paratantrIkriyate AtmA'neneti bandhanam / ' 'jenA dvArA AtmAne bAMdhavAmAM Ave che, parataMtra karavAmAM Ave che, te baMdhata che.' 374 jeno svabhAva svataMtra che, jenuM svarUpa svataMtra che, tevA AtmAne je bAMdhe che ane parataMtra banAve tenuM nAma che baMdhana. A baMdhananI pahelI vyAkhyA che. AnA uparathI khyAla Avavo joIe ke ApaNuM svarUpa svataMtra che paNa Aja sudhI ApaNane ApaNA svarUpano anubhava karavA nathI maLyo. kAraNa ke ApaNane koIke parataMtra karyA che. AjanI mArI, tamArI, ApaNI je paNa vRtti, pravRtti ane prakRtti che, te baMdhananuM pariNAma che. Aje ApaNI eka paNa pravRtti ApaNe svataMtrarUpe nathI karatA. tame sAMbhaLo cho, te svataMtra paNe nahi, tame juvo cho, te svataMtrapaNe nahi, | Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 - 5 baMdhana ane baMdhananAM kAraNe mithyAtva ane avirati - 18 - 375 tame saMgho cho. te svataMtrapaNe nahi, tame svAda karo cho, te svataMtrapaNe nahi, tame sparzo cho, te svataMtrapaNe nahi. je kAMI IcchAo jAge che, te tamArI potAnI nathI. tame je dizAmAM doDo cho, te doDa tamArI potAnI nathI. tame je kAMI karavA mAMgo cho, karo cho, sAMbhaLo cho, juo cho, suMgho cho, bolo cho, sparzI cho, vicAro cho te tamArI potAnI svAbhAvika pravRtti nathI paNa koka tamArI pAse karAve che ane parAdhInapaNe e badhuM tame karo cho. AtaMkavAdI, koI vyaktine uThAvIne laI jAya, laI gayA pachI hAthamAM TelIphona pakaDAve, lamaNe rIvolvara dharI de, naMbara joDI Ape, sAme kApalI dharI de, AmAM je lakhyuM che te ja bolavAnuM ane "eka paNa akSara Agho-pAcho bolyo che to A rivolvara tArI sagI nahi thAya. evI kaDaka dhamakI ApI de. pachI je phona naMbara joDI Ape te bane ke tamArI patnIno ja hoya athavA tamArA mA-bApa ke dIkarAno ja hoya ! tene tamAro ja avAja, tamArI ja sUcanA saMbhaLAtI hoya che; paNa te avAja ke sUcanA tamArI hatI ? tamArI patnI ke dIkaro kahe ke "avAja tamAro ja hato. tame kahyuM tema ja karyuM che, to tame kahone ke "dekhItI rIte avAja mAro hato paNa e bIjAnA dabANathI, dhamakIthI bolAyelo hato. mArI IcchA mujabanI mAro avAja na hato.' Aje keTalAka loko kahe che, "mArA AtmAno je avAja Ave ene huM anusaruM chuM. mAre emane pUchavuM che ke, tamArA AtmAno avAja tamArA sudhI pahoMce che kharo ? tame jene tamArA AtmAno avAja mAno cho, te tamArA AtmAno nahi paNa tamArA upara kabajo jamAvI beThelA mohano, rAgAdi bhAvono avAja che. baMdhananI pahelI vyAkhyAmAM ApaNe joI gayA ke svarUpathI ApaNe svataMtra chIe chatAM ApaNane koIke parataMtra banAvyA che ane jeNe ApaNane parataMtra banAvyA che, te karma che ane te karma e ja baMdhana che. AtmA sAthe ekameka bane te karma baMdhana : karmagraMtha'nA racayitA pU. A. zrI devendrasUrIzvarajI mahArAje je rIte A baMdhananI vyAkhyA ApI che. te ja rIte "zrI sUyagaDAMga sUtra" ane tenI TIkAmAM pU. A. zrI zIlAMkasUrIzvarajI mahArAjAe paNa baMdhananI vyAkhyA ApI che. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 2 Atama jAgo ! 'badhyate jIvapradezairanyo'nyAnuvedharUpatayA vyavasthApyate iti bandhanam / jJAnAvaraNIyAdyaSTaprakAraM karma / / ' 'Atmapradezo sAthe je baMdhAya che, Atmapradezo sAthe kSIra-nIranI jema ekameka banIne je rahe che, te baMdhana che. je jJAnAvaraNIya vagere ATha prakAranAM karma che.' AtmAnA eka-eka pradeza sAthe je ekameka thaI jAya tenuM nAma baMdhana che. karmono A svabhAva che, je AtmAnI sAthe ekameka thaIne AtmAne bAMdhI le che. 376 doraDAnuM baMdhana uparanuM hoya che. karmanuM baMdhana aMdarathI hoya che. AtmAnA eka-eka pradeze. karmanAM anaMta-anaMta baMdhano vaLagelAM che. te paristhitimAM AtmAne koNe mUkyo ? AMkhe pATA baMdhAya, moDhe DUcA bharAya, hAtha-paga baMdhAya. A paNa baMdhana che paNa A to bahAranAM baMdhana che. AtmAnA anaMta pradeza ane tenA eka-eka pradezane je baMdhane bAMdhyo che, te baMdhana zuM ? tenuM svarUpa zuM ? tenuM nAma zuM ? AvI jijJAsA jAgI tyAre kahevAmAM AvyuM ke tenuM nAma che karma ! teNe AtmAnA eka eka pradezane parataMtra banAvyA che. eka paNa Atmapradezane svataMtra rahevA dIdho nathI, badhAne gulAma banAvyA che. te karma, ATha vibhAgamAM vaheMcAyeluM che. jJAnAvaraNIyakarma, darzanAvaraNIyakarma, vedanIyakarma, mohanIyakarma, AyuSyakarma, nAmakarma, gotrakarma ane aMtarAyakarma. A rIte karma, ATha vibhAgamAM vaheMcAyeluM che. A ATha prakAranuM karma, AtmAnA eka eka pradezane jakaDIne beThuM che. eka samaya paNa evo nathI hoto ke jemAM A ATha paikInAM sAta karma AtmAne satata bAMdhatAM na hoya. niraMtara AtmAne e bAMdhyA ja kare che. eka AyuSya karma ja evuM che ke je AtmAne eka bhavamAM ekavAra ja bAMdhe che. bAkInAM sAta karma pratisamaya bAMdhe che. miniTa nahIM, sekanDa nahIM paNa samaya ane te paNa pratisamaya AtmAne bAMdhe che. samaya eTale ? eka capaTI vagADo temAM asaMkhya samaya thaI jAya. jainazAsananuM gaNita bhaNazo eTale khabara paDaze ke asaMkhya kone kahevAya ? Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97 - 5 : baMdhana ane baMdhananAM kAraNoH mithyAtva ane avirati - 18 - 377 samayanA gaNitane samajavA mATe zAstramAM eka daSTAMta ApyuM che. eka kadAvara mANasa hoya, e barAbara sazakta hoya, dararoja kasarata karato hoya, evo pahelavAna tIkSNamAM tINa charI laIne komaLamAM komaLa kamaLanI so pAMdaDIone eka jhATake viMdhe to A so pAMkhaDIne viMdhatAM keTalo samaya vIte ? enA javAbamAM kahyuM ke asaMkhya samaya vIte. A pachI pUchyuM ke, eka pAMkhaDIthI bIjI pAMkhaDI viMdhatAM vacce keTalo samaya pasAra thAya ? enA javAbamAM paNa kahyuM ke asaMkhya samaya thAya ane e pachI paNa pUchuyuM ke, eka ja pAMkhaDInA uparanA paDathI nIcenuM paDa vidhatAM keTalo samaya lAge ? to enA javAbamAM paNa kahyuM ke, asaMkhya samaya lAge. AnA uparathI tamane khyAla AvI zakaze ke samaya keTalo sUkSma che ? AvA eka eka samayamAM AtmA upara sAta-sAta karmo baMdhAya che. sabhA chuTe paNa kharAM ne ? kADho bakaruM ne pese uMTa jevI sthiti chUTavAnI sAme baMdhAvAnI hoya che. je chUTyAM tenuM pramANa sAva nagaNya che. tame jAgatA ho ke uMghatA ho, khAtA ho ke pItA ho, bhAnamAM ho ke bebhAna ho, dareka sthitimAM A sAta karmo satata baMdhAyA ja kare che, AtmAne baMdhano baMdhAvAnAM cAlu ja che ane AtmA temAM baMdhAyA ja kare che. sabhA : oTomeTIka baMdhAya che ? karmabaMdha thavAnI cokkasa prakriyA che. jema davAnI goLI moDhAmAM mUkatAM ja e potAnuM kAma cAlu karI de che ane dardanA sthAna sudhI pahoMcI cokkasa samaye cokkasa asara ubhI kare che, tevuM ahIM che. davA jema pudgala che tema karma paNa pudgala che. davAnI jema teno paNa potAno cokkasa svabhAva che, e cokkasa rIte AtmA sAthe joDAya che. cokkasa samaya sudhI AtmA sAthe joDAyelA rahe che, cokkasa samaye cokkasa prakArano potAno prabhAva batAve che ane cokkasa samaye cokkasa rIte AtmAthI chUTuM paDe che. enuM paNa potAnuM viziSTa vijJAna che. e jANavA mATe tamAre UMDANathI karmagraMthonuM adhyayana karavuM jarUrI che. ahIM kAMIpaNa emane ema nathI banatuM, badhuM enI rIte ja ane enA samaye ja bane che. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 - 2 - Atama jAga ! - -- - 378 kaSAya paravaza jIva karmabaMdhana kare : sabhA te jIvane kaI rIte bAMdhe che ? A aMge "zrI tattvArtha sUtranA AThamA adhyAyanA trIjA sUtramAM lakhyuM che ke, 'sakaSAyatvAjjIvaH karmaNo yogyAn pudgalAnAdatte sa bandhaH / ' 'kaSAyane paravaza thayelo jIva karmane yogya pagalone grahaNa kare che, tene baMdha kahevAya che." jIva jyAre kaSAyane paravaza bane che tyAre karmo jIvane satata bAMdhyA ja kare che. A kaSAyo krodhanA svarUpe hoya ke mAnanA svarUpe hoya, mAyA-prapaMca-kapaTanA svarUpe hoya ke duniyAnA koI paNa padArtha pratyenA lobhanA svarUpe hoya; jyAre jyAre kaSAya koIpaNa svarUpe sakriya bane tyAre tyAre te kaSAyonI vRttine kAraNe AtmA satata baMdhAyA kare che. sabhA bebhAna dazAmAM karmabaMdha kevI rIte thAya ? bebhAna vyaktino bhale tamArI sAtheno saMbaMdha tuTI gayo hoya paNa aMdara to badhu cAlu ja che. bebhAnano matalaba tamAro saMdezo tenA sudhI pahoMcato nathI ane teno saMdezo tamArA sudhI pahoMcato nathI eTale tamAro avAja- tamAro cahero - tamAro sparza enA sudhI pahoMcato nathI ane tenI potAnI anubhUtio, saMvedanAo te tamArA sudhI pahoMcADI zakato nathI; Ama chatAM aMdara to badhI kriyA barAbara cAlu ja che. jhADo-pezAba barAbara cAle che ? hRdayanuM dhaDakana ane zvAsocchuvAsanI prakriyA cAlu ja che? to pachI karma kema na baMdhAya? mAtra tamArI sAtheno saMbaMdha tuTyo eTale karma na baMdhAya tevuM nathI. sabhA : badhAnuM alaga alaga baMdhAya ? hA.badhAnuM alaga alaga baMdhAya ane te baMdhAvAnI rIta paNa alaga alaga. sabhA : uMghamAM kaSAya kyAMthI hoya ? UMghamAM paNa kaSAyo to hoya ja che. uMghamAM paNa kevI kevI pravRtti thatI hoya che, te zuM tame nathI jANatA ? UMghamAM kaSAyonI pravRtti paNa thAya che ane viSayonI pravRttio paNa thAya che. jevo jIva, jevA enA saMskAra evI enI vRtti-pravRtti beya UMghamAM thatI hoya che. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 : baMdhana ane baMdhananAM kAraNo H mithyAtva ane avirati - 18 -- baMdhanane oLakhavA mATeno ane oLakhAyelAM e baMdhanone toDavA mATeno A graMtha che. baMdhananuM svarUpa pUre-pUruM samajavuM che. ApaNe koInI sADAbArI rAkhatA ja nathI. je lAge te kahI ja devAnuM. khoTuM aMdara aMdara ghUmarAyA kare, enA karatAM kahI devAthI haLavAza thaI jAya' - A badhA krodhanA bhAvo che. Avo krodhano bhAva manamAM jAge ke tarata baMdhana baMdhAvAnuM kArya cAlu thAya che. 99 'mane puchyuM kema nahi ? mane yAda ka2vo ja joIe, mA2I upekSA kema karAya che ? huM kAMIka chuM, mArI sAme jovuM ja joIe, huM boluM te dhyAnamAM levuM ja joIe, mane yogya pratibhAva Apavo ja joIe.' A badhA mAnanA prakAro che. 'huM thAkyo-pAkyo Avyo to chevaTe mane ThaMDo, pANIno glAsa paNa Apavo ja joIe. huM game tema paNa gharano mobhI chuM ne ?' A paNa mAnanA prakAro che. 379 bolavuM kAMIka, karavuM kAMIka, hoya tevA na dekhAvuM, na hoya tevA dekhAvuM, 'A mAla to khAsa tamArA mATe ja rAkhelo che, nA-nA huM to e tarapha jato ja nathI, bIje jAuM chuM, tamArA mATe to mane ghaNI lAgaNI che' ema hRdayamAM na hoya chatAM umaLako vagere batAvavo - A badhI mAyA che. jagatano koI paNa padArtha jotAMnI sAthe ja gamI javo, te sajIva hoya ke nirjIva paNa te mAre joIe eTale joIe ja. mArI pAse kevI rIte Ave ? kevI rIte tene meLavuM vagere je vRtti te lobhanuM svarUpa che. A krodha ke mAna, mAyA ke lobhanA bhAvo manamAM jAge, sakriya bane ke tarata ja karmabaMdha zarU thAya. pachI te tIvra hoya ke maMda, pragaTa hoya ke apragaTa, paNa karmano baMdha to thAya ja. karmabaMdhanAM kAraNo : sabhA : zuM mAtra kaSAyanA kAraNe ja karma baMdhAya che ke anya koI kAraNothI paNa baMdhAya che ? mAtra kaSAyanA kAraNe ja karma baMdhAya che evuM nathI, anya kAraNo paNa che. mATe e ja 'tattvArtha sUtra'nA AThamA adhyayananA pahelA sUtramAM lakhyuM ke 'mithyAvaAnA'virati-pramA6-SAya-yoLA vanyajJetavaH' Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 2 - Atama jAgo ! - 380 mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya ane yoga - e baMdhanAM kAraNo che.' Ama chatAM anya kAraNonI sAthe paNa kaSAyo to kAma karatA ja hoya che, mATe karmabaMdhamAM kaSAyonI mukhyatAne lakSyamAM rAkhIne A vAta karAI che ane jyAre kaSAyo bilakula nathI hotA, tyAre ekalA yogathI thatA karmabaMdhanI koI vizeSatA hotI nathI. mithyAtvanI hAjarImAM kaSAyo anaMtAnubaMdhanA hoya che, aviratinI hAjarImAM kaSAyo apratyAkhyAnInA hoya che, pramAdanI hAjarImAM kaSAyo pratyAkhyAnanA hoya che ane te pachI sarAga avasthAmAM kaSAyo saMjvalananA hoya che. ahIM sudhI thatA karmabaMdhanuM mahattva hoya che, je saMsArano Azraya karAvIne AtmAne saMsAramAM bAMdhI zake che. vItarAga bhAva pragaTyA pachI mAtra mana-vacana-kAyAnA yogathI thatA karmabaMdhamAM AtmAne saMsAramAM rakhaDAvavAnuM sAmarthya hotuM nathI. AthI kaSAyanI hAjarImAM mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya ane yogathI thato karmabaMdha saMsAra paribhramaNanuM kAraNa hoI karmabaMdhanA kAraNa tarIke kaSAyane jaNAvela che. bAkI mithyAtva vagere pAMca karmabaMdhanuM kAraNa che ja. mATe ja tatvArthakArazrIe mithyAtva-1, avirati-2, pramAda-3, kaSAya-4 ane yoga-pa - A pAMcane karmabaMdhanA kAraNa tarIke oLakhAvela che. A ja viSayane jarA jUdI rIte spaSTa karatAM "zrI sUyagaDAMga sUtra'nA TIkAkAra zrI zIlAMkasUrijI mahArAja lakhe che ke - 'taddhatavo vA mithyAtvA'viratyAdayaH parigrahA'rambhAdayo vA / ' 'mithyAtva ane avirati vagere athavA parigraha ane AraMbha vagere karmabaMdhanA hetuo che.' A badhI bAbatone dhyAnapUrvaka sAMbhaLavA, samajavAno prayatna karo. have kramazaH A vAtone samajAvuM chuM. sAmAnya rIte kahyuM ke, kaSAyanA kAraNe karmabaMdha thAya che, have A kaSAyonI tIvratA-maMdatAnA kAraNe enI sAthe rahela mithyAtva, avirati, kaSAya, pramAda ane yoganA kAraNe karmabaMdha thAya che, te vAta samajavAnI che. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 - 5 baMdhana ane baMdhananAM kAraNo : mithyAtva ane avirati - 18 - 381 A vAtane lakSyamAM rAkhIne karmabaMdhanA pAMca hetuo-kAraNo batAvyAM che. 1 - mithyAtva, 2 - avirati, 3- pramAda, 4 - kaSAya ane 5 - yoga. A pAMca karmabaMdhanA hetuo-kAraNo che. 1 - mithyAtva : je jevuM hoya tevuM na mAnavuM ane je jevuM na hoya tevuM mAnavuM te mithyAtva che." deva-guru ane dharma tattvane, te jevA svarUpe che tevA svarUpe na mAnavA te ane jevA svarUpe nathI tevA svarUpe mAnavA te mithyAtva che. nave-nava tattvo jevA svarUpe che, tene tevA svarUpe na mAnavA ane jevA svarUpe nathI tevA svarUpe mAnavAM tenuM nAma mithyAtva. eka mithyAtvanuM ja svarUpa samajavA-samajAvavA mATe mahinAonA mahinAo joIe. paramatAraka paramazraddheya paramakRpALu gurudevanuM "samyagdarzana' nAmanuM pustaka che, tenA "mithyAtvano gADha aMdhakAra' nAmanA pahelA ja prakaraNamAM mithyAtvanuM svarUpa varNavavAmAM AvyuM che. te mithyAtvane barAbara oLakhI lo. mithyAtvane oLakhavA ane mithyAtvane kADhavA ATalo badho prayatna zA mATe karavAno ? samyagdarzana pAmavA mATe. mithyAtvanI ATalI carcAo zA mATe ? mithyAtvane oLakhavA mATe ane mithyAtvathI bacI samyagdarzana pAmavA mATe. A mithyAtvane, mithyAtvanI vAsanAone, mithyAdarzanone ane mithyAdarzananI vAsanAone bhaDakAvavAnuM kAma, anaMtAnubaMdhI kakSAnA kaSAyo kare che. mATe mithyAtvathI bacavA mATe paNa anaMtAnubaMdhI kakSAnA kaSAyothI bacavAnI jarUra che. jyAM sudhI mithyAtva jIvatuM jAgatuM hoya tyAM sudhI kaSAyo tagaDA rahetA hoya che. kAraNa ke mithyAtvanI hAjarImAM te anaMtAnubaMdhInA che. cAra kaSAyonA cAra-cAra prakAra : krodha vagere cAreya kaSAyo judI judI kakSAnA hoya che. 1 - anaMtAnubaMdhI, 2 - apratyAkhyAnIya, 3 - pratyAkhyAnIya ane 4 - saMjvalana. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 - 2 - Atama jAgo ! * 382 A cAramAM anaMtAnubaMdhI kakSAnA kaSAyo atyaMta kAtila hoya che. sauthI vadhAre tagaDA hoya che. kadAca koI vyakti bhale ene vyakta-pragaTa na kare, bhale te rADArADa na kare, paNa jenAmAM e kaSAyo anaMtAnubaMdhInA hoya, tenA te kaSAyo aMdarathI sauthI vadhu tagaDA hoya che. jenA kaSAyo anaMtAnubaMdhI kakSAnA hoya che, tene sauthI vadhu karmabaMdha thAya che. sabhA : A cAra kakSAnA upAyo e zuM che ? krodha, mAna, mAyA ane lobha - A cAreya kaSAyo, anaMtAnubaMdhI kakSAnA, apratyAkhyAnI kakSAnA, pratyAkhyAnI kakSAnA ane saMjavalana kakSAnA - ema cAra kakSAnA hoya che. A cAreya kakSAnA kaSAyo kevA hoya, enI asaro, prabhAva AtmA upara kevI asaro pedA kare, e kyAM sudhI potAno prabhAva batAvI zake ane enA pariNAmo kevAM Ave - e badhI vAto AgaLa vicArazuM. hAla mithyAtva sAthe jene saMbaMdha che, tevA anaMtAnubaMdhI kakSAnA kaSAyonuM sAmAnya varNana tamane samajAvuM. A anaMtAnubaMdhI kakSAnA kaSAyo sAmAnya rIte ema kahI zakAya ke, eka varSa karatAM adhika samaya sudhI AtmA upara potAno prabhAva batAve che ane narakagatinuM AyuSya baMdhAve che, te mithyAtvane tagaDuM banAve che ane samyagdarzanane pragaTatAM aTakAve che, mithyAdarzanomAM samyagdarzanano bhrama karAve che ane samyagdarzanamAM mithyAdarzanano bhrama karAve che. vItarAga jevA sudeva, nigraMtha jevA suguru ane sarvajJakathita mokSamArgarUpa sudharmane kudeva, kuguru ane kudharmarUpe oLakhAve che ane rAgI, pI, kudevone sudevarUpe; ajJAnI, AraMbhI, abrahmacArI evA kuguruone sugururUpe ane aneka mithyA mAnyatAothI bharela hiMsAmUlaka, saMsAravardhaka kudharmane sudharma tarIke oLakhAve che. sanmArgathI AtmAne dUra laI jAya che ane unmArganI gartAmAM dhakelI de che. AvA mithyAtvane poSaNa ApavAnuM kAma anaMtAnubaMdhInA kapAyo kare che. A kAraNe mithyAtvathI bacavuM jeTaluM jarUrI che, teTaluM ja anaMtAnubaMdhInA kaSAyothI paNa bacavuM jarUrI che. jema mithyAtvathI ane anaMtAnubaMdhI kaSAyothI bacavuM jarUrI che, tema mithyAtva ane anaMtAnubaMdhInA kaSAyone bhaDakAvanAra, tagaDA banAvanAra Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 - 5: baMdhana ane baMdhananAM kAraNoH mithyAtva ane avirati - 18 - 383 mithyAdarzano, mithyAmato, miththAmAnyatAo, miththAmationA paricayathI ane enI saMskAra-vAsanAothI bacavuM e paNa bahu ja jarUrI che. apratyAkhyAnInA kaSAyo cAra mahinAthI eka varSa sudhI AtmA upara potAno prabhAva batAve che. A kaSAyonI hAjarImAM tiryaMcagatinuM AyuSya baMdhAya che ane A kaSAyo AtmAne thoDI paNa virati svIkAravA detA nathI. AtmAne aviratimAM pakaDI rAkhavAnuM kAma A apratyAkhyAnInA kaSAyo kare che. apratyAkhyAnInA kaSAyonI hAjarImAM samyagdarzana jIvatuM rahe che, paNa viratino pariNAma jarAya pragaTato nathI. bAhya dRSTie viratinI pravRtti karavA chatAM te cothA guNasthAnakethI pAMcame guNasthAnake eka kSaNa mATe paNa jaI zakato nathI. pratyAkhyAnInA kaSAyo paMdara divasathI cAra mahinA sudhI AtmA upara potAno prabhAva batAve che. A kaSAyonI hAjarImAM manuSyagatinuM AyuSya baMdhAya che. A kaSAyonI hAjarImAM dezaviratinuM ArAdhana thaI zake che, paNa sarvavirati pragaTI zakatI nathI. sAdhaka pAMcamA guNasthAnake TakI zake che, paNa chaThTha guNasthAnaka eka kSaNa mATe paNa pAmI zakato nathI. saMjvalananA kaSAyo eka aMtarmuhUrtathI laIne paMdara divasa sudhI AtmA upara potAno prabhAva batAve che. A kaSAyonI hAjarImAM AtmA devagatinuM AyuSya bAMdhe che. A kaSAyonI hAjarImAM sarvavirati pragaTI zake che, sarvaviratinI ArAdhanA thaI zake che. chaThThA guNasthAnakathI dazamA guNasthAnaka sudhIno vikAsa thaI zake che, paNa vItarAgatA pAmI zakAtI nathI. sauthI tagaDo che mithyAtva : A cAreya prakAranA kaSAyomAM sauthI vadhAre karmabaMdha karAvanAra jo koI hoya to anaMtAnubaMdhInA kaSAyo ane mithyAtva che. kaSAyone poSanAra jo koI hoya to te mithyAtva, mithyAdarzanonA saMskAro ane tenI mAnyatAo che. tene oLakhazo, tenI vAsanAone, tenA saMskArone oLakhazo to karmabaMdha aTakaze. jyAM sudhI mithyAtva majabUta haze, tyAM sudhI kaSAyo majabUta raheze. jyAM sudhI kaSAyo majabUta raheze, tyAM sudhI mithyAdarzananI mAnyatAo (vAsanAo) majabUta raheze ane jyAM sudhI mithyAdarzananI mAnyatAo-vAsanAo majabUta raheze, tyAM sudhI mithyAtva majabUta raheze. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 2 - Atama jAgo ! 384 bhagavAne mithyAtvanI ane mithyAmatonI carcAo zA mATe karI ? darzanavAda zA mATe batAvyo ? chae mithyAdarzanonuM khaMDana ane jainadarzananuM khaMDana zA mATe karyuM? A badhI bhAMjagaDa zA mATe karI ? niSkaSAyI, vItarAgI evA bhagavAna kahI zakatA hatA ne ke "tame tamArA AtmAmAM raho, bIjI badhI carcAothI dUra raho' - paNa evuM na kahetAM svaye vItarAga paramAtmAe chae che darzanonI miththAmAnyatAo, temanI eka-eka behudI vAtone pragaTa karI karIne batAvI, tenuM khaMDana karyuM, kaDaka samAlocanA karI, enAthI dUra rahevAnuM kahyuM, te zA mATe ? A badhuM atyaMta gaMbhIratAthI vicArajo ! vItarAga evA paNa prabhue A kAma karyuM te ApaNane te te darzanonI miththAmAnyatA ane vAsanAothI bacAvavA mATe. prabhu vItarAga hatA, emane koInAya pratye rAga-dveSa na hato. emaNe A badhuM kahyuM tenI pAchaLa teonI ApaNA saunA uparanI bhAvakaruNA ja kAraNa hatI ane e karuNAnA kAraNe jagatanA jIvamAtrane mithyAvAsanAothI emaNe bacAvavA hatA. bhagavAne cha e cha darzanonA vAda zA mATe batAvyA ? enI carcA zA mATe karI ? kahevuM ja paDaze ke, jagatane mithyAvAsanAothI bacAvavA mATe ! te paNa zA mATe ? kahevuM ja paDaze ke, mithyAtvathI bacavA mATe ! ane te paNa zA mATe ? to kahevuM paDaze ke karmanAM baMdhanomAMthI chUTavA mATe. ane te paNa zA mATe ? to enA javAbamAM ya chelle kahevuM ja paDaze ke, AtmAne nirmaLa banAvavA mATe, svarUpadazAnA zAzvatakAlIna sukhane pamADavA mATe, | mithyAtvane oLakhavuM, mithyAvAsanAone oLakhavI-oLakhAvavI, tenI vAsanAone pedA karAvanArAM mithyAdarzanone oLakhavAM-oLakhAvavAM, mithyAdarzananI miththAmAnyatAone oLakhavI-oLakhAvavI te kaSAyone poSavAnuM kAma nathI paNa kaSAyone kADhavAnuM kAma che. kaSAyone pradIpta karavAnI, kaSAyone paMpALavAnI te kriyA nathI paNa kaSAyone toDavAnI, jAtane tenAthI mukta karavAnI kriyA che, AtmAnAM baMdhano toDavAnI kriyA che. A vAta jeTalI vahelI samajAze teTaluM AtmAnuM hita vaheluM thaze. sabhA: karmano hisAba koNa rAkhe che ? Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 - 5 baMdhana ane baMdhananAM kAraNo : mithyAtva ane avirati - 18 - 385 tame goLI lIdhI ne jhADe keTalIvAra javuM ne na javuM teno hisAba koNa rAkhe ? baMne paga duHkhe che, duHkhAvo maTe tenI goLI lIdhI. emAMnI aDadhI goLI bIje mokalavI ane aDadhI ahIM mokalavI evo hisAba koNa rAkhe che? komyuTaranA jamAnAmAM jIvanArA mANaso, tame mane pUcho cho ke eno hisAba koNa rAkhe che ? pudgalanI tAkAta tame jANo to A badhuM samajAya. jema jIvanI zakti anaMta che, tema pudgalanI zakti paNa anaMta che. eTale karmano hisAba rAkhavAno koI prazna ja raheto nathI. paramatAraka, paramazraddheya paramagurudevazrIjIe paNa potAnA jIvananA AThaATha dAyakAo sudhI "mithyAtva' upara prahAro karyA, te zA mATe ? jagatane karmabaMdhathI choDAvavA, mithyAtvathI bacAvavA, mithyAdarzananI vAsanAothI bacAvavA. jyAM sudhI A badhAthI na bacIe tyAM sudhI samyagdarzana pAmI na zakAya mATe. 2 - avirati : AtmA sAthe karmanAM baMdhananuM paheluM kAraNa jema "mithyAtva' che tema bIjuM kAraNa "avirati" che. sabhA : jenuM mithyAtva jAya, tenA upAyo paNa jAya ? eno javAba "hA" ane "nA" ema banneyamAM ApI zakAya che. kAraNa ke jenuM mithyAtva jAya tenA anaMtAnubaMdhInA kaSAyo jAya, paNa apratyAkhyAnI vagere kakSAnA kaSAyo te jIvatA ja hoya che. jenA AdhAre avirati vagere jIvaMta rahetI hoya che. jenA jIvanamAM mithyAtva na hoya paNa mAtra avirati hoya tene paNa jo karma bAMdhI letAM hoya to jenA jIvanamAM mithyAtva paNa hoya ane avirati paNa hoya tene karma kevI kharAba rIte bAMdhe ane e pachI e jIvanI kevI avadazA thAya e vicArajo. TuMkamAM kahevuM hoya to mithyAtva jAya ke enI sAthe vadhu mArakaNA, vadhu jherIlA kaSAyo jAya che paNa ochA mArakaNA, ochA jherIlA kaSAyo to hajI bAkI rahe che. mithyAtvanI hAjarImAM mithyAtvanA kAraNe jema karmano baMdha thAya che; tema aviratinA kAraNe paNa karmano baMdha thAya che. Ama chatAM mithyAtvanI hAjarImAM Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 - 2 - Atama jAgo ! -- 386 aviratinA kAraNe jevo ghATo karmabaMdha thAya tevo ghATo karmano baMdha mithyAtvanI gerahAjarImAM aviratinA kAraNe thato nathI. karmabaMdhanA kAraNomAM avirati karatAM mithyAtvanuM jora ghaNuM ja vadhAre hoya che; Ama chatAM aviratinuM baLa paNa ochuM AMkI zakAya tevuM nathI. keTalIka vAra to evuM paNa bane ke tagaDI banelI avirati mithyAtvane paNa kheMcI lAve che. sabhA : mithyAtva jAya to tenI sAthe avirati jAya ja ne ? mithyAtva jAya eTale tarata ja avirati jAya, evo niyama nathI. mithyAtva gayA pachI aviratine jatAM ghaNo ghaNo samaya paNa lAgI jAya. Ama chatAM eTaluM AzvAsana laI zakAya ke, mithyAtvanI hAjarImAM aviratinuM jeTaluM jora hoya, teTaluM mithyAtva gayA pachI nathI rahetuM ane mithyAtva jatAM pragaTela samyagdarzananA sahAre aviratino nAza karavAnI laData sArI rIte laDI zakAya che ane aviratine khatama paNa karI zakAya che. jenuM samyagdarzana nirmaLa hoya te aviratine paMpALavAno prayatna kyAreya na kare. sabhA : avirati eTale zuM? avirati kone kahevAya ? 'viratino abhAva te avirati. pAMce pAMca IndriyonA viSayo meLavavA, maLelAne sAcavavA ane sAcavelAne bhogavavA mATe je AraMbha-samAraMbha Adi pApo karAya che te che avirati.' mithyAtvanI hAjarImAM A badhAM pApo kartavya lAge ane mithyAtvanI gerahAjarImAM akartavya lAge. rasoI to garamAgarama ja joIe. bhAvatAM bhojana vagara majA kyAMthI Ave ? kapaDAM sArAM hoya to ja game. dhaMdhA vagara cena na paDe. e mATe AraMbha samAraMbha karyA ja kare te avirati. e badhuM kartavya lAge e mithyAtva. A lavArAM mithyAtvanI hAjarI sUcave che : avirati bheguM jyAre mithyAtva bhaLe tyAre ene paravaza paDelA loko je kAMI bole te badhuM viveka vagaranuM hoya che. teo dharmopadezaka mATe paNa bole ke, "mahArAja bhale bole, temane temanI vAta bolavA do. ApaNe sAMbhaLI levAnuM, je karatA hoIe te ja karyA karavAnuM, keTalI vIzIe so thAya che te mahArAjane Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 : baMdhana ane baMdhananAM kAraNo H mithyAtva ane avirati - 18 : kyAM khabara che ? emanI badhI vAtomAM bahu UMDA utaravuM nahi. dharmanA samaye dharma ane karmanA samaye karma karavAnAM, dharma ane karmanI-saMsAranI bheLa-seLa kyAMya karavI nahi.' ekalI avirati AvuM na bolAve. jyAre mithyAtva bheguM bhaLe tyAre ja AvI haiyAvarALa nIkaLe. 107 have to mithyAtva eTaluM vakaryuM che ke zramaNa veSa dharanArAo paNa evuM bolavA lAgyA che ke jenI thoDA samaya pUrve kalpanA paNa thaI zakatI na hatI. "jo zrAvako zrImaMta nahi hoya to jainazAsana cAlaze kaI rIte ? jaina zAsana prabhAvaka ne samRddha kevI rIte banaze ? AnaMda ane kAmadeva pAse saMpatti keTalI hatI ? kevAM-kevAM gokuLo hatAM ? Aje ATalAM kayAM che ? AraMbha parigrahano khoTo hAu karavAno koI matalaba che ? zrAvako samRddha hovA ja joIe ! rAjakAraNamAM sattAnA sthAnomAM zrAvakoe goThavAvuM ja joIe, AI.e.esa., jaja, prophesara jevA sthAnomAM zrAvakoe goThavAvuM ja joIe, mokAnA sthAnomAM zrAvakoe zrImaMta banIne paNa goThavAvuM joIe. dhaMdhAmAM paNa bajAronAM mokAnAM sthAno kabaje ka2vAM joIe; vepAra, udyogadhaMdhA, zera mArkeTa, AMtararASTrIya bajAro A badhAmAM zrAvakoe varcasva meLavavuM joIe, zikSaNa saMsthAo jhabbe karavI joIe;" AvuM badhuM ja bolAya che te paNa mithyAtvano ja prabhAva che. sabhA : zramaNa veSa dharanArAo mithyAtvI hoya ? na ja hoya evuM ekAMte na kahI zakAya. hoya paNa kharA. kAraNa ke veSane ane mithyAtva hovA na hovAne ekAMtika saMbaMdha nathI. mithyAtvano saMbaMdha to AMtarika pariNati, vicAradhArA, bhAvadhArA sAthe che. veSa sAdhuno-zramaNano hovA chatAM AMtarika pariNati veSane anurUpa na hoya ane enuM duHkha paNa na hoya to zramaNa veSamAM rahelI vyaktimAM paNa mithyAtva hoI zake. mATe ja to 'upadeza rahasya' zAstra kahe che - 'dIsaMti bahU muMDA, dUsamadosavasao sapakkhe'vi / te pUre mottabA, ALasuddhesu divaMze / / 46 / / ' 'duSamakALanA doSathI sva pakSamAM paNa ghaNA maMDa-veSadhArI zramaNo dekhAya che. temano dUrathI ja tyAga karavo ane 387 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 - 2 - Atama jAgo ! - 388 jinAjJA mujaba zuddha jIvana hoya temanAmAM bahumAnabhAva rAkhavo joIe.' zAstrakArone kema AvuM kahevuM - lakhavuM paDyuM? evAono dUrathI ja tyAga karavAnI ane AjJA-zuddha zramaNono svIkAra karavAnI vAta kema karavI paDI ? bhagavAnanI AjJA haiye prasthApita karanAra zramaNo kyAreya AvuM bolatA nathI ke vicAratA paNa nathI, paNa jinAjJAnI jene paDI nathI teo zuM zuM na bole, na vicAre te ja Azcarya che. nahitara mithyAtvanA jora vagara aviratine poSavAnI vAta zI rIte thAya ? avirati upara mithyAtvano puTa vyApelo che. mithyAtvanA puTavALI avirati ane mithyAtvanA puTavagaranI aviratimAM bahu pharaka che. mithyAtvanA puTavagaranI avirativALo lagna karavA jAya to paNa tenA manamAM vedanA thAya. tene manamAM thAya ke "nANa maMDAelI hoya, cAre bAju bhagavAna birAjamAna hoya, caturvidha zrIsaMghanI upasthiti hoya ane nANanI cAre bAju huM pherA pharato houM, evo dhanya divasa kyAre Avaze ? enA badale A to pataMgiyAnI jema agnimAM paDI rahyo chuM." zrAvakanA manoratho kevA kevA hoya ? jenAmAM samakita hoya, tene avirati sevatAM kamakamATI thAya, haiyuM raDuM raDuM thAya. samyagdaSTine avirati sevavI paDe to dUbhAte haiye sevato hoya. lagna karavA janAro jo mithyAtvathI bharelo hoya to eTale sudhI bole ke sAdhuo ja kahe che ke, manuSyabhava durlabha che. jo saMsAra maMDAya ja nahi to jIvo manuSyabhavamAM Avaze kyAMthI ? manuSya janmaze nahi to dIkSAo thaze kyAMthI? lagna vinA manuSyo janmaze kyAMthI ? mATe lagna karavAM ja joIe' AvA ya tarkabAjo che. to vaLI "maputraae vinaMti' "putra vinAnAne svargAdi loka maLato nathI." ema bolanArAM mithyAdarzano paNa pAkyAM che. e kahe ke maryA pachI zrAddha na karIe to jIvanI gati na thAya ane zrAddha karavA mATe putra joIe. mATe putra pedA karavo e dharma che. A bolAyuM eTale avirati upara mithyAtvano puTa caDyo. avirati upara mithyAtvanA puTa caDe to karma cIkaNAM baMdhAya. aviratinA udayathI sukhanAM sAdhano vasAvyAM pachI jene emAM mobho lAge teNe samajavAnuM ke mithyAtva ghara karIne beThuM che. bhogasAmagrI jeTalI vadhAre teTalo mobho vadhAre - evuM lAge to samajavuM ke AtmAmAM mithyAtva barAbara kAma karI rahyuM che. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 - 5: baMdhana ane baMdhananAM kAraNoH mithyAtva ane avirati -18 - 389 dhaMdho vadhe ne AMkha sAme naraka dekhAya, dhaMdho vikase ne AMkha sAme naraka dekhAya, ekanI be phekTarI thAya ne sAme naraka dekhAya to samajavAnuM ke ApaNAmAM avirati che paNa haju mithyAtvano puTa caDyo nathI. ane A badhuM maLatAM e vakhate jo ema lAge ke jIvanamAM kAMIka hAMsala karyuM che to samajavAnuM ke mithyAtvano puTa caDelo che. zera eka, pApa AkhI mIlanuM yogazAstra, tattvArtha jevA graMthomAM jyAM naraka gatinAM kAraNo batAvyAM che tyAM mahAraMbha ane mahAparigraha : A bannene narakagatinAM kAraNo tarIke oLakhAvyAM che. tamArI moTI-moTI milo, moTAM moTAM kArakhAnAM, udyogadhaMdhA : A badhuM mahAraMbha che. sabhA tenA zera rAkhe to pApa vaheMcAI jAya ne ? koI zera rAkhe, koI nokarI kare ane koI teno dhaMdho vikasAvI Ape to tenI gati kaI ? tame ja bolo ! zuM e paNa mAre ja samajAvavuM paDaze ? koka katalakhAnuM khole, koI temAM nokarI kare ane koI katalakhAnAnA zera le to tenI kaI gati thAya ? eka ne eka be jevI vAta che ne ? zera lenAra zA mATe le che ? napho-DivIDanDa maLe mATe ja ne ? napho kyAre maLe ? mila-kArakhAnuM ke kaMpanI napho kare tyAre ne ? e napho kyAre kare ? kaMpanI dhamadhamATa karatI cAle to ja ne ? mila ke kaMpanI traNa pAlImAM dhamadhamATa cAle, enI anumodanA thaI ke nahIM ? e paNa pUrI cAle to ja tamArA zerano napho maLe ne ? mATe ja zera bhale eka ja lIdho hoya, paNa anumodanA to pUrepUrI kaMpanI cAle tenI ja hoya ne ? AthI pApa paNa pUrI milanuM ja lAge ne? A gaNita jo tamane samajAI jAya to pachI "zeromAM rokANa na karAya', e vAta amAre samajAvavAnI koI jarUra na rahe. jema mahAraMbha narakagatinuM kAraNa che ? tema mahAparigraha paNa naraka gatinuM kAraNa che. 1 lAkha, 2 lAkha, 5 lAkha, 25-50 lAkha ne 1 karoDa, 2-5-25 karoDa... jema jema AMkaDo vadhato jAya tema tema samakitIne bhAra lAgato jAya. mithyAtvano puTa na lAgyo hoya, evA aviratigharane jema jema parigrahano AMkaDo vadhe tema tema bhaya vadhato jAya. tene thAya ke A parigraha mane mArI Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 2 - Atama jAgo ! -- - 390 deze. bhayaMkara durgatimAM laI jaze eTale e satata parigrahathI chUTavAnI peravImAM hoya. parigraha choDIne AvyA bAda paNa parigraha kaI rIte ? sabhA mahAparigraha hoya chatAM jo tenA upara rAga na hoya to ? parigrahane choDI beThelAne paNa jo rAga satAvato hoya to parigrahamahAparigrahavALAne rAga na hoya ema kahevuM, e loTa phAkIne bhasavAnI vAta karavA jevuM che. koIka virala AtmAnI vAta judI che. bAkI parigrahanI vacce rahevuM ane rAgathI, mUrchAthI aLagA rahevuM e saheluM nathI. parigraha choDIne AvanArane paNa sAvadha rahevA kahyuM ke padArtha to parigraha che ja, paNa e mUkIne AvyA pachI padArtho pratyenI mUrchA thAya che, e paNa parigraha ja che. A samajAvavA mATe ja lakhyuM ke, mucha paripada vRtto !' "mUccha parigraha kahela che.' Ama chatAM ajJAnIoe evo artha karyo ke, sAmagrI hovI te parigraha nathI, paraMtu enA para mUrchA hovI e ja parigraha che ane amane koI mUrchA che nahi, mATe amane parigrahano doSa lAgato nathI. parigraha choDIne AvyA pachI paNa rAga keTalo naDato hoya che, tenI sAdhakone anubhUti thatI hoya che. mATe ja parigrahatyAgIo eno rAga tyAgavA mATe paLa paLa mahenata karatA hoya che to parigrahanI hAjarImAM rAga na hoya ? samajAya che ? parigrahamAM besIne rAga choDavo ati duSkara che. asaMbhava che ema to nahi kahuM kAraNa ke bharata cakravartI jevA koka virala AtmAo paNa hoya che. jeo mahAparigrahamAM ya virAgI rahI zake. e parigraha vacce rahIne paNa pariNAmadhArAmAM kevI rIte caDyA ane bhAvadhArAmAM AgaLa zI rIte vadhI zakyA te vAta AgaLa samajAvIza. e bhUmikA paNa samajavA jevI che. sabhA sAdhu to varSIdAna ApIne AvyA, temane parigraha kyAMthI ? bharatajInuM bhAvavizva : anAdinA saMskAra e kAma karAve che. badhuM choDI AvyA bAda zarIra to sAthe Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 - 5 baMdhana ane baMdhananAM kAraNo mithyAtva ane avirati - 18 - 391 ja lAvavuM paDe che. upakaraNo paNa rAkhavAnAM hoya che. amane amArA zarIranI. upakaraNonI mamatA thaI jAya to te amArA mATe parigraha banI jAya. sAdhune saMyama sAdhanA mATe jarUrI upakaraNo rAkhavAnAM che, paraMtu temAM paNa mamatva na thavuM joIe. TUMkamAM samajo ke mithyAtvanAM paDala sAthe avirati eTale moTuM baMdhana ane mithyAtva vagara avirati eTale nAnuM baMdhana paNa e beya svarUpathI baMdhana to che ja. sabhA bharata cakravartI cha khaMDa vijaya karavA gayA te vakhate karmabaMdha kharo ? bharata cakravartI jyAre pakhaMDano vijaya karavA gayA tyAre temane karmabaMdha to cokkasa thayo che. karmabaMdha nathI thayo evuM to kema kahI zakAya ? paNa aviratinA kAraNe thAya teTalo ja. mithyAtvanA kAraNe thAya teTalo nahIM. kAraNa ke teo samyagdaSTi hatA. samyagdaSTi mATe kahyuM che ke, 'gabboDa dopha vaMdho ' "samyagdaSTine karmabaMdha alpa-thoDo thAya che.' samyagdaSTinI bhUmikA samajo to A vAta tarata samajAI jaze. bharata cakravartI samyagdaSTi hatA. emanA hRdayamAM pakhaMDa vijayanI pravRtti upAdeya svarUpe kyAreya bhAsI na hatI. cakravartI banavAne yogya bhogAvalI karmo teo laIne AvyA hatA, eTale samyagdarzananA prabhAve pakhaMDa jItavAnI pravRtti akartavyarUpe emane lAgatI hovA chatAM aviratinA tIvra udayane kAraNe e kAryamAM teo pravaryA hatA. AthI emanI A pravRttithI aviratinA kAraNe, apratyAkhyAnI vagere kakSAnA kaSAyonA kAraNe, pramAdanA kAraNe ane manavacana-kAyAnI aprazasta pravRttirUpa yoganA kAraNe thato karmabaMdha thato hato, paNa mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyonA kAraNe thato karmabaMdha thato na hato. avirati, apratyAkhyAnI vagere kaSAyo, pramAda ane yoganA kAraNe thatA karmabaMdha karatAM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyonA kAraNe thato karmabaMdha ghaNo tIvra hoya che. te temane thato na hato, mATe alpa karmabaMdha thayo, ema kahevAya. sabhA : cha khaMDano vijaya karavA mATe aneka yuddho karavA chatAM tene teo heya mAnatA hatA, evuM zAnA AdhAre kahI zakAya ? Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 - 2 - Atama jAgo ! - 392 eka to teo samyagdaSTi hatA ane samyagdaSTinI A ja bhAvadhArA, pariNati hoya che. tenA AdhAre Ama mAnI zakAya. bharatanI bhAvadhArAno paDagho saMbhaLAvatA A zabdo vAMcavA jevA che : manameM hI vairAgI, bharatajI manameM hI vairAgI, battIsa sahasa mugaTabaddha rAjA, sevA kare vaDabhAgI, cosaTha sahasa aMteurI jAke, tohI na huA anurAgI. 1 sahasa batrIza deza baDabhAgI, bhaye sarva ke tyAgI, channukroDa grAma ke adhipati, tohI na huA sarAgI. 3' bIjI rIte vicArIe to bAhubalIjI sAthe thayelA yuddha prasaMganI emanA mukhamAMthI pragaTa thayelI vicAradhArA jANo to paNa Ama mAnI zakAya. sabhA : bAhubalI sAthenA yuddha prasaMganI e vicAradhArA kevI hatI ? je vakhate bharata ane bAhubalIjI vacce yuddha thayuM. tyAre devoe vacce paDIne e banneya vacce pAMca yuddho nakkI karI ApyAM. A pAMceya yuddhamAM bharatacakrIno kAramo parAbhava thayo. bAhubalIno jvalaMta vijaya thayo. bharatacakrIne gusso Avyo; chevaTe temaNe nItino bhaMga karIne bAhubalI upara cakraratna mUkyuM. cakraratnano niyama che ke, e svagotramAM na cAle. tethI cakraratna bAhubalIjIne pradakSiNA ApIne pAchuM AvyuM tyAre bharatajIe manamAM vicAryuM ke cha khaMDa vijetA cakravartI huM ke te ? bharate karelA anyAyane kAraNe bAhubalIjInA krodhano pAra na rahyo. temaNe manamAM vicAryuM ke bhAratane mATe mArI eka muThThI kAphI che. kacakacAvIne muThThI ugAmI ane hAthInI jema bharatane mAravA mATe doDyA. banne vacce khAsse aMtara hatuM. jyAre teo aDadhe pahoMcyA tyAre bAhubalIjIno viveka jAgrata thayo. jAgRta thayelA viveke bAhubalIjIne kahyuM ke bharate bhale game tema karyuM paNa e mArA moTA bhAI che. pitAnI gerahAjarImAM moTAbhAI pitAne sthAne che. mArAthI emanI sAthe Avo nabaLo vyavahAra na karAya. jyAre emanA jAgelA viveke emane A salAha ApI. tyAre aMdarathI kSAtravaTano avAja Avyo ke, kSatriyanI ugAmelI muThThI kyAreya khAlI na jAya. tyAre hRdayamAM pragaTelA viveke emane ema kahyuM ke ugAmelI muThThI khAlI na Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 - 5 : baMdhana ane baMdhananAM kAraNe mithyAtva ane avirati - 18 - 393 jAya e vAta sAcI, paNa ayogya sthAne to na ja vaparAya. tyAre aMdarathI kSAtravaTe pharI ema kahyuM ke ugAmelI muThThIne nIce to na ja mukAya. e vakhate pharI viveke ema kahyuM ke nIce na mUkAya e vAta sAcI, paNa vAparavI ja paDe to e mATenA yogya sthAne ja vaparAya. e mATenuM yogya sthAna kayuM? eno vimarza karatAM viveke kahyuM ke, je kaSAyoe A sthitinuM sarjana karyuM che te kaSAya ja na joIe. mATe e kaSAyane khatama karavA ja A muThThIno upayoga karavo joIe. Ama vicArIne tarata ja emaNe tyAMne tyAM paMcamuSTi lonca karI saMyamano svIkAra karyo ane kaSAyone khatama karavA dhyAnamAM ubhA rahI gayA. mAre tamane bharatajInA samyagdarzananI nirmaLatA batAvavI che. emane aviratino udaya hato, kaSAyono udaya hato, enA kAraNe anItinuM yuddha karyuM. Ama chatAM temanA kaSAyo anaMtAnubaMdhInA tagaDA to na ja hatA. eTale jyAre emaNe bAhubalIjIne paMcamuSTi loca karIne dhyAnamAM ubhelA joyA, tyAre teo tarata ja doDyA, temanA pagamAM mAthuM mUkyuM ne AMsuthI paga pakhALyA ane bolyA ke "bhagavAna RSabhadevanA dIkarA tarIke oLakhAvAno adhikAra tamane che, mane nathI. rAjya e saMsArarUpI vRkSanuM bIja che evuM ja jANatA nathI te adhama che jyAre evuM jANavA chatAM huM e rAjyane choDI zakato nathI, tethI huM adhamAdhama chuM." A emanA udgAro ja emanI aMtaraMga vicAradhArA, bhAvadhArAne pragaTa kare che. "bhale meM A badhuM karyuM, paNa ene khoTuM to mAnuM ja chuM," evI bacAvanI koI ja vAta AmAM nathI. A prasaMge teo pArAvAra pazcAttApanI lAgaNI manomana anubhavI rahyA che ane potAnI jAta emane adhamAdhama lAge che; A ja emanI jIvaMta evI heyabuddhino namUno che. je emanA mATe "gappoDasi roDa vaMdhoalpabaMdhanA niyamane siddha kare che. have tamane tamArA vyaktitvane samajavAnI taka ApuM. be-cAra vAkyo ApuM; jarA khAlI jagyA puro, jethI tamane tamArI Asaktiono khyAla Ave. tamArI jAta sAthe tulanA karavAnI taka maLe ane tamane karmabaMdha alpa thAya che ke nahi, teno jAte khyAla Ave. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atama jAgo ! rAtri bhojana karavuM-karAvavuM e moTAmAM moTuM pApa che evuM je jANatA nathI te adhama che jyAre jANavA chatAM huM choDato nathI. tethI khAlI jagyA pUrI zakazo ke 'huM adhamAdhama chuM.' 114 2 karmAdAnanA dhaMdhA ka2vA, e mahApApa che evuM je jANatA nathI te adhama che jyAre jANavA chatAM huM choDato nathI. tethI khAlI jagyA pUrI zakazo ke, 'huM adhamAdhama chuM.' 394 mahAraMbha ane mahAparigraha naraka gatinAM kAraNo che evuM je jANatA nathI te adhama che jyAre jANavA chatAM huM choDato nathI. tethI khAlI jagyA pUrI zakazo ke, 'huM adhamAdhama chuM.' AvI saMvedanA, anubhUti jene hoya tenAmAM ja samyagdarzana saMbhavI zake ane jenAmAM samyagdarzana saMbhavI zake, tene je paNa karmabaMdha thAya te alpa thAya. 'Jo'ti dorU baMdho' - no sAco artha tenAmAM ja saMbhavI zake. samyagdarzanavALI avirati kharI paNa mithyAtvanAM paDala vagaranI. je avirati upara mithyAtvanAM paDala hoya, mithyAtvano lepa lAgelo hoya teno karmabaMdha cIkaNo hoya che. samakitInI bhAvanA : svajano parano rAga tUTe to sAruM : have tame saMsAramAM cho to haiyAthI bolajo ke saMsAra kevo ? rahevA jevo ke choDavA jevo ? Aja sudhImAM kyAreya patnIne, dIkarAne, bhAIne, bahenane kahyuM che ke 'tAro moha chuTato nathI. kyAre e dhanya divasa Avaze ke tAro moha chuTaze.' sabhA : jyAre patnI, putra ke parivAra upara rAga hoya tyAre A rAga chUTe to sAruM, evo bhAva hoI zake kharo ? hA, jene samyagdarzananI prApti thaI hoya tenA hRdayamAM Avo bhAva jarUra hoI zake. rAmAyaNano eka prasaMga kahuM, enA u52thI A vAta sahelAIthI samajAze. jyAre mahAsatI sItAdevIe temanAM nirmala zIlanI pratIti karAvavA divya karyuM ane temAM teo utIrNa banyAM tyAre ayodhyAvAsIo temanuM svAgata karIne ayodhyAmAM AvakAravA thanaganI rahyAM hatAM. comera utsAha prasarI rahyo hato Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 - 5 baMdhana ane baMdhananAM kAraNo : mithyAtva ane avirati - 18 - 395 ane sau koInA mukhamAM eka ja vAta hatI ke mahAsatI sItAdevI paramasatI che. ayodhyAvAsIoe vinaMti karI ke "mahAsatI, mahAdevI ! ayodhyAmAM padhAro ane nagarIne ApanAM pAvana pagalAMthI pAvana karo !" je rAmacaMdrajIe mahAsatIjIne aMdhArAmAM rAkhIne tIrthayAtrAnA nAme jaMgalamAM emano tyAga karIne emane motanA moDhAmAM mUkyAM hatAM te rAmacaMdrajIe paNa mahAsatIne kahyuM ke "mahAdevI ! ayodhyAmAM padhAro, nagarIne ane rAjamahelane pAvana karo !" A samaye mahAsatI sItAdevI AgAmI sukhonA svapnomAM na rAcatAM potAnA karmanA vipAkonuM ciMtana karI rahyAM hatAM. teo have karmano kSaya karavA saMyamasAdhanAnA mArge AgaLa vadhavAnuM vicArI rahyAM hatAM. mahAsatI sItAdevI janmyA tyArathI ja kameM emanI behAlI karavAmAM pAchuM vALIne joyuM nathI. janmatAMnI sAthe temanA bhAI bhAmaMDalanuM apaharaNa thayuM. lagna samaye temanA pitA janaka mahArAjAnuM apaharaNa thayuM. lagna pachI potAnA patine vanavAsa levAno avasara Avyo. pati sAthe pote paNa vanavAsamAM gayAM. vanavAsamAM hatAM tyAre rAvaNa dvArA khuda emanuM ja apaharaNa thayuM. A badhuM patAvIne jyAre ayodhyA AvyAM tyAre temanA upara kalaMka AvyuM ane khuda emanA pati rAmacaMdrajIe garbhavatI evAM emane ghora jaMgalamAM tyajI dIdhAM. joke pApodaya vacce paNa e dareka samaye koIne koI rIte puNyodaye emanI rakSA karI. A badhI ghaTanAo najara sAme AvatAM ja A dArUNa karmono kSaya karavA mATe sarvajJa prarUpita sarvaviratinA mArge AgaLa vadhavAno temaNe nirNaya karI lIdho ane potAnI jAte ja potAnA kezano loca karI te vALa rAmacaMdrajI tarapha pheMkI viratinA mArge cAlI nIkaLyAM. A avasarane AMkha sAme lAvazo to mahAsatI sItAdevInA tyAganuM, vairAgyanuM, mahAbhiniSkramaNanuM mahattva samajAze. je ayodhyAvAsIoe mahAsatIne kalaMkita TheravyAM hatAM, te ayodhyAnI samagra prajA mahAsatInAM satittvathI prabhAvita thaIne ayodhyAne pAvana karavAnI vinaMtI kare che. ayodhyAvAsIonI vAtamAM AvIne jemaNe mahAsatIno ghoravanamAM tyAga karAvyo hato, te rAmacaMdrajI pote temane rAjamahelamAM padhArI, rAjabhavanane Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atama jAgo ! pAvana karavAnuM kahe che; tevI paristhitimAM mahAsatI sItAdevI tyAganA mArge javA mATe praNidhAna-saMkalpa kare che. A nAnIsUnI vAta nathI. jyAre unnata mastake nagarImAM praveza karavAno hoya tyAre natamastake tyAga karI devo e ati asAmAnya ghaTanA che. ema kahevAya ke, 'have ja sukhanA dA'DA AvyA hatA' chatAM emaNe e sukhane lAta mArIne duHkhanA dA'DA ApanAra karmane kApavA saMyamano paMtha svIkAra karI lIdho. 117 e - mahAsatI sItAjIe paMcamuSTi loca karIne potAnA vALa rAmacaMdrajI ta2pha pheMkyA ane teo pote saMyama levA cAlI nIkaLyAM; tyAre rAmacaMdrajIne potAnA aparAdhonI yAda AvI. AkhI ghaTanA AMkha sAme AvI. aparAdha khamAvavAnI IcchA hatI paNa te pUrI thAya te pahelAM to sItAjI cAlI nIkaLyAM hatAM. mahAsatI sItAjIne A rIte jatAM joI rAmacaMdrajI tarata ja mucchita thaIne jamIna upara DhaLI paDyA, yogya upacArothI bhAnamAM AvatAM ja tarata temaNe ayodhyAvAsIone uddezIne kahyuM ke 'muMDelA mAthAvALI paNa e sItAne jyAM hoya tyAMthI laI Avo.' paraMtu enA javAbamAM prajA, sainya ke rAjaparivAramAMthI koIno kazo ja pratibhAva na maLyo. sau sthira ubhA hatA. 396 Aja sudhImAM rAmacaMdrajIno pratApa ne prabhAva lokoe joyo hato. saunA hRdayamAM rAmacaMdrajI ane emanI AjJA pratye atyaMta Adara hato. eTalA ja mATe Aja sudhI temanI AjJAnuM ullaMghana koIe karyuM nahotuM. paraMtu Ajano divasa judo hato. Aje mahAsatI sItAjIno prabhAva saue najaronajara joyo hato. traNaso hAtha lAMbI-pahoLI ane be puruSa UMDI moTI khAImAM caMdananA lAkaDAM bharIne Aga pragaTAvI hatI. je Aga AkAzane paNa AMbIne evI vikarALa banI hatI ke, e jovI paNa dussaha banI gaI hatI. AvI bhaDabhaDa baLatI AgamAM mahAsatI sItAjIe jhaMpalAvyuM hatuM ane te vakhate emaNe kahyuM hatuM ke 'Aja sudhI meM rAmacaMdrajI sivAya anya koIno manathI paNa vicAra karyo hoya to Aga mane bALI deje. te vakhate lokonA zvAsa addhara thaI gayA hatA. saunuM hRdaya dhaDakana cUkI gayuM hatuM. sau koI bhayagrasta banI vicAratA hatA ke, have zuM thaze ? paraMtu lokoe joyuM ke, mahAsatI AgamAM paDatAMnI sAthe ja bhaDabhaDa baLatI Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 - 5 baMdhana ane baMdhananAM kAraNo : mithyAtva ane avirati - 18 - 397 e Aga pANInA sarovaramAM palaTAI gaI. caMdananA aMgArA bujhANA ane tyAM vizALa jaLarAzIthI laherAtuM sarovara racAI gayuM. vacce kamaLanI aMdara sItAjI beThAM che ane lakSmInI jema zobhI rahyAM che. A badho mahAsatInA paramapavitra zIlano prabhAva hato. je saue joyo, jANyo ane mANyo. sau koI bhAvavibhora banI gayAM ane mahAsatIne ahobhAvapUrvaka jovAM lAgyA, namavA lAgyAM. tyAM to eka aNadhArI ghaTanA banI. sarovaranuM e pANI ubharAvA lAgyuM, eno vega vadhavA lAgyo ane ayodhyAvAsIo tarapha e pANI dhasamasatuM AvavA lAgyuM. nagaravAsIoe bumAbuma karI mUkI ke, "mahAsatI bacAvo ! bacAvo ! sItAjInA manamAM koInA ya pratye dveSa ke durbhAva na hato. bhale ayodhyAvAsIoe temanA pratye game te vyavahAra karyo hato, paNa emanA manamAM to sau pratye karuNAno ja bhAva hato. eTale temaNe tarata ja karuNAthI prerAIne potAnA banne hAtha lAMbA karI pANIne rokavAno bhAva karyo ane emanA e saMkalpa baLathI - emanA suvizuddha zIlanA prabhAvathI pANI pAchuM pharyuM. potAnI mAtAnA nirmaLa zIlano prabhAva joIne lava ane kuzanA AnaMdano pAra na rahyo. banneya bhAIoe e vizALa sarovaramAM jhaMpalAvyuM ane taratA taratA potAnI mAtA pAse pahoMcI gayA. kamaLamAM birAjamAna mahAsatI sItAdevInA khoLAmAM banneya bhAIo besI gayA ane kamaLamAM taratAM taratAM mahAsatI sItAdevI sarovarane kAMThe AvyAM ane jyAre teo kAMThe utaryA, tyAre nagaravAsIo tathA rAmacaMdrajIe temane ayodhyAmAM ane rAjamahelamAM padhAravA nimaMtryAM. Ama chatAM viraktine pAmelAM mahAsatI loca karIne viratinA mArge saMcarI gayAM. A paristhitimAM rAmacaMdrajIe Adeza karyo hato ke, "muMDelA mAthAvALI paNa sItA jyAM hoya tyAMthI laI Avo.' paraMtu temanA Adezano amala karavA jyAre koI AgaLa na AvyuM, tyAre rAmacaMdrajInA Avezano pAra na rahyo. temaNe dhanuSya bANa hAthamAM laIne kahyuM ke, "mArI AjJAno A rIte anAdara ? enuM pariNAma hamaNAM batAvI dauM." rAmacaMdrajI AgaLa kAMI karavA jAya te pahelAM ja lakSmaNajIe rAmacaMdrajIno hAtha pakaDIne kahyuM ke, "Aryaputra ! tame tamArA uparanA kalaMkane TALavA niSkalaMka evAM paNa mahAsatIno vanamAM tyAga karyo, tyAre tamane vAMdho na Avyo ane Aje mahAsatI karmanA kalaMkane TALavA Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 - 2 - Atama jAgo ! 398 saMsAravAsano tyAga karI dIkSA grahaNa karavA gayAM tyAre Avo vyavahAra karavo Apane zobhe che ? eka tarapha maharSine kevaLajJAna thayuM che ane bIjI tarapha mahAsatIe dIkSAno svIkAra karyo che, tyAre eno mahotsava karavAnA badale Apa je karavA dhAro cho te keTaluM yogya che ?" A sAMbhaLatAM ja rAmacaMdrajI mohanidrAmAMthI jAgI gayA. viveka jAgRta thayo. emane potAnI bhUla samajAI ane teo kartavya mArge AgaLa vadhyA. anuja-nAno bhAI paNa vaDIlane A rIte hAtha joDIne vinaMti karI zake che, kahevA joNuM kahI zake che. rAmacaMdrajInuM A badhuM tophAna aviratinuM hatuM. A samaye paNa emAM mithyAtva bhaLyuM na hatuM, mATe teo tarata jAgRta thaI zakyA. tyAMthI nIkaLIne badhA ja jayabhUSaNa kevaLajJAnI mahAtmA pAse gayA. emanA pAvana mukhe dharmadezanA sAMbhaLI. A daramyAna rAmacaMdrajInA hRdayamAM ghammara valoNuM cAlatuM hatuM. kareluM duSkRtya DaMkhI rahyuM hatuM. emane thayuM ke, mAruM kRtya jotAM mane lAgatuM nathI ke huM bhavyAtmA hoIza ke nahi ? dharmadezanA pUrI thatAM ja temaNe jJAnI bhagavaMtane pUchayuM ke "bhagavaMta ! huM bhavyAtmA ke abhavyAtmA ?' jJAnI bhagavaMte kahyuM ke, rAmacaMdrajI ! tame bhavyAtmA cho." A javAba maLavAthI TADhaka to thaI paNa pAchuM thayuM, huM bhavyAtmA chuM e to barAbara paNa mArAM lakSaNo jotAM lAgatuM nathI ke mAro mokSa najIkanA bhaviSyamAM thAya. zuM huM durbhavya to nahi houM ne ? zuM mAre ghaNA bhavo sudhI bhaTakavAnuM to nahi bane ne ? ethI emaNe pharI prazna karyo ke, "bhagavaMta ! huM carama zarIrI ke acarama zarIrI ?" jJAnI bhagavaMte kahyuM "tame carama zarIrI cho. A ja bhave muktimAM jazo." A sAMbhaLI atyaMta khuzI thaI. Ama chatAM teoe pote potAnuM AMtaranirIkSaNa karyuM ane emane thayuM ke bhale mAruM sItAjI pratyenI mamatAnuM baMdhana tUTyuM, paNa haju mArA manamAM lakSmaNa pratyenI mamatAnuM baMdhana to UbhuM ja che. lakSmaNa upara to mane anahada rAga che. zuM lakSmaNa uparano mAro rAga jIvato rahe ane mane kevaLajJAna thAya, evuM banI zake ? Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 : baMdhana ane baMdhananAM kAraNo H mithyAtva ane avirati - 18 emane potAnI manaHsthiti jotAM lAgatuM na hatuM ke, lakSmaNajI uparano potAno rAga tUTe. eTale temaNe gurubhagavaMtane pUchyuM ke, 'bhagavaMta ! lakSmaNa uparano mAro rAga jIvato rahe ane mane kevaLajJAna thAya evuM bane ?' te vakhate jJAnI bhagavaMte kahyuM ke, 'rAmacaMdrajI ! tamArA jIvanamAM evI dhanya paLa paNa jarUra Avaze ke, jyAre tamAro lakSmaNa uparano rAga paNa tUTaze.' A sAMbhaLatAM rAmacaMdrajInA AkhA zarIramAM romAMcano anubhava thayo. emaNe potAnI jAtane dhanya mAnI. emane thayuM ke, mArA jIvanamAM evI paNa dhanya paLa Avaze ke jyAre lakSmaNa u52no mAro atUTa rAga paNa tUTaze. A jANI emane atyaMta AnaMdanI anubhUti thaI. 119 - A uparathI tamane samajAze ke, rAganI hAjarImAM paNa rAga toDavAno bhAva hoI zake che ane e bhAvanA mULamAM kAraNa samyagdarzana ja kAma karatuM hoya che. -- 399 emaNe baMdhanane oLakhyuM hatuM. e tuTe nahiM tyAM sudhI mokSa kyAMthI thAya ? evuM e samajatA hatA. aviratino udaya hato; paNa e aviratinuM baMdhana paNa emane khUMcatuM hatuM. kAraNa ke teo baMdhanane oLakhatA hatA ane ene emaNe toDavuM hatuM ane jyAre emaNe jANyuM ke, e baMdhana paNa tUTaze, tyAre e sAMbhaLIne emanA sADA traNa karoDa rUMvADAmAM dIvA pragaTyA. anahada AnaMda thayo. jenuM varNana kalikAlasarvajJa prabhuzrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAe triSaSTizalAkA puruSa caritra vageremAM suMdara rIte karyuM che. Aje tamane kahevAmAM Ave ke 'tamAro patnI, putra, parivAra uparano rAga tUTaze' to zuM thAya ? romAMca thAya ke dhrAsako paDe ? A sAMbhaLI romAMca thAya to samajavAnuM ke avirati upara mithyAtvanuM paDala nathI ane dhrAsako paDe to mAnajo ke haju avirati upara mithyAtvanAM paDalo barAbara lAgelAM che. A viSayamAM gaNadharabhagavaMta zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjA Adi upakArI mahApuruSo haju zuM jaNAve che, te aMge avasare vAta. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mamatAne nAthavA saMtoSa (mukti)ne Adaro ! (rAga : 2 jIva mAna kijIe.) cotho munivara dharma e jANIe, mutti nAme anUpajI, lobha taNA jayathI e saMpaje, nirlobhI muni-bhUpajI. AMtu mamatA ma ANo re muni dila ApaNe, mamatA durgati gAmIjI. mamatA saMge samatA navi maLe, chAyADaData5 eka ThAmojI. 1 lobha jaladhi jala lahe re ulaTe, lope zubhaguNa dezojI, setu karIne jihAM saMtoSano, navi pasare lava-lezojI. ra dravyopakaraNa deha mahimapaNuM, azana pAna parivArajI, ItyAdikanI re je IhA dhare, kevaLa liMga pracArajI. 3 lAbhAlAbhe sukha duHkha vedanA, je na kare tila mAtrajI, upazama udaya taNo anubhava gaNe, bhaNe saMyama jAtra jI. 4 lobha prabaLathI re virati nahi rahe, hoya bahu saMkalpajI, sajajhAyAdika guNa tasa navi vadhe, durgAnAdika talpajI. 5 lobhe na haNyA ramaNIe navi chaLyA, na maLyA viSaya kaSAyajI, te viralA jagamAMhi jANIe, dhana dhana tehanI mAyAjI. 7 lobha taNA sthAnaka navi jItIyA, jaI upazAMta kaSAyajI, cihuM gaI gamana karAve tihAM thakI, punarapi AtamarAyajI. 7 tasa kiMkara pare amara nikara save, nahi uNima tasa kAMIjI, jasa Atama saMtose alaMkaryo, tasa tribhuvana ThakurAIjI. 8 anubhava rasamaya cAritra phaLa bhaluM, te nirlobha pAyajI, jJAnavimala prabhutA lahe ati ghaNI, udaya adhika tasa thAyajI. 9 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 6 - kaSAya baMdhananI bahurUpidI. - vi. saM. 2058, zrAvaNa suda-10, zanivAra, tA. 17-8-02. sAcorI dharmazALA, pAlItANA * jainazAsananI zailI : pramoda : * zAstra, zAstrasApekSa paraMparA ane baMnethI * mAnava jIvananI eka eka kSaNa kiMmatI : aviruddha svAnubhava pramANe che : * ApattinI paraMparAne sarjanArA pramAdI : * karmabaMdhana che kema ke e AtmAne bAMdhe che : * viSayonI AdhInatA dharmakAryamAM vikhakartA : * kaSAya : * kaSAyanI AdhInatA dharmamAM naDatararUpa: * jyAM sudhI kaSAya, tyAM sudhI karmabaMdha : * tamArA gharamAM dharma raDe che : * dAna-vyasanI kavivara mAgha : * lobha khAtara dharmane dhakko : - ApattimAM mitranA ghare na javAya : * yoga : * e patnI nahiM, dharmapatnI hatI : viSaya : kaSAya ane pramAdanI bhayaMkaratA. 'sUyagaDAMga'no saMvAda mAtra moDhAno ke kAnano nathI, paNa te AtmAno - AtmA sAtheno saMvAda hoI emAM nircAja vAtsalya nItarI rahyuM che. guruzrI sudharmAsvAmI ziSya jaMbUkumArane je vAta kare che te potAnA gharanI nahi paraMtu potAnA gurudeva paramAtmA mahAvIradevathI prApta thayelI ja ! ahIM moTA camarabaMdhIne ya gharanuM kahevAnI sattA nathI. ahIM to badhA ja lakIranA phakIra ! A vAta aneka pAsAo dvArA spaSTa karI A pravacanamAM AtmAnAM baMdhanonI ja vAta AgaLa calAvI che. AmAM mukhyatve kaSAyarUpa baMdhananuM svarUpa ane tenI bhayAnakatAnuM asarakAraka varNana karAyuM che. lobha-kaSAyanI dAruNatAne ahIM jIvaMta citrita karI jainadarzanane nahi pAmavA chatAM karmalaghutAdinA kAraNe mArgAnusAritAdinA guNo dharAvatA kavivara mAgha dvArA audArya guNanA sahAre nija lobhane nAthavAno prasaMga khUba ja AlhAdaka varNana karAyo che. pravacananuM pratibiMba * devatattvanA joDANa vinAnuM ke devatattvanA joDANanA lakSya vinA mAtra gurutattva sAthenuM joDANa kAmanuM nathI. * kadarUpa moTuM rUpavAna dekhADavA mekaapa lagADavo te paNa mAyA. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'bujjhina tiuTTijjA, baMdhaNaM parijANiyA / kimAha baMdhaNaM vIro, kiM vA jANaM tiuTTai / / 1 / / ' zrI sudharmAsvAmI : bodha pAma ! baMdhanane cAre bAjuthI jANa ! baMdhanane toDI nAMkha ! zrI jaMbUsvAmI prabhu vIre kone baMdhana karyuM che, zuM jANIne ene toDI zakAya che ?" Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6: sSAtha baMdhananI bahurUpitA anaMta upakArI, carama tIrthapati, zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAe carama kevalI zrI jaMbUsvAmIne uddezIne "vukSiz' jevAM maMtrapadono upayoga karIne kahyuM ke "tuM bodha pAma!tArA svarUpane jo !mAtra svarUpa jovAthI ja cAlatuM nathI. AtmAnA svarUpane pragaTa karavAnuM che. te mATe AtmAnA svarUpane jema jovAnuM tema jyAM sudhI svabhAva dazA na pragaTe tyAM sudhI AtmAnA svarUpane AvaranArAM, AtmAne bAMdhI rAkhanArAM baMdhanone paNa oLakhavAnAM che. e baMdhanone paNa mAtra oLakhavAthI kAma cAlatuM nathI. oLakhIne ene toDavAnI paNa jarUra che. mATe ja - "baMdhanone oLakho... tene samyaka prakAre jANo...cAre bAjuthI jANI ne toDo !" ema zrIsudharmAsvAmIe kahyuM che. paMcama gaNadhara zrIsudharmAsvAmIjI ane caramakavalI zrIjaMbusvAmIjI vacceno A saMvAda che. teono A saMvAda mAtra moDhAno ke kAnano na hato, paNa te AtmAno, AtmA sAtheno saMvAda hato. te zabdo mAtra moDhAmAMthI nIkaLIne kAnamAM peThA tevuM na hatuM paNa eka AtmAmAMthI nIkaLIne bIjA AtmAmAM pravezyA hatA. eka siddha puruSanA AtmAmAMthI pragaTela A nAda eka zreSTha kakSAnA sAdhakanA Atmapradeza sudhI pahoMcyo hato. jeNe temanA A sAdhaka AtmAne siddhinAM zikhare pahoMcADyo hato. mATe ja prazna jAgyo ke, siddha puruSanA AtmAmAMthI uThelA e nAde jyAre zreSTha kakSAnA sAdhakanA AtmAne DhaMDhoLyo, jAgRta karyo tyAre e sAdhaka AtmAnA hRdayamAMthI pragaTelI jijJAsA zabdadeha dhArIne vyakta Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 404 - 2 - Atama jAgo ! thaI. e vyaktIkaraNanA zabdo hatA : vikramAdi vaMdhavi vIro vi vA nAvi tiDaTTa ?' "bhagavAna mahAvIre baMdhana kone kahyuM che ? ane zuM jANIne ene toDI zakAya che?' zrI jaMbUsvAmI sudharmAsvAmIne pUche che ke, "bhagavan! Ape je prabhunA caraNe jIvana samarpita karyuM, jemanI pAsethI Ape yoga-adhyAtma vidyAno mArga meLavyo, jemanA caraNomAM besIne Ape AtmAne jANyo, baMdhanone jANyAM, baMdhanone toDavAno mArga jANyo te bhagavAna vIre baMdhana kone kahyuM che? ane tene toDavAno mArga kayo batAvyo che ?' jainazAsananI zailI : A viSayanI vicAraNAmAM AgaLa vadhatAM pUrve keTalIka spaSTatA karI levI jarUrI che. jemanI vacce A praznottarI thaI che, te zrIsudharmAsvAmI ane jaMbUvAmImAM zrI sudharmAsvAmIjI guru hatA ane zrI jaMbusvAmIjI ziSya hatA. eTale guru-ziSyanA nAte teo sudharmAsvAmIjIne sIdhuM ja pUchI zakatA hatA ke, Apa baMdhana kone kaho cho ane e baMdhanane toDavAno kayo mArga Apa batAvo cho ? ane e ja guru-ziSyanA saMbaMdhane kAraNe zrIsudharmAsvAmIjI paNa evo javAba ApI zakatA hatA ke huM Ama kahuM chuM.' Ama chatAM AvuM eka paNa veNa na uccAryu. jaMbusvAmIe paNa "Apa zuM kaho cho ?' tema na pUchatAM 'bhagavAne zuM kahyuM che ?' evuM pUchayuM che ane sudharmAsvAmIjI jevA, zramaNa saMgha ziratAja, gaNadhara bhagavaMte kahyuM ke, "bhagavAna mahAvIre Ama... Ama kahyuM che' - A zailInI praznottarI zuM sUcave che, te gaMbhIratAthI vicAravAnuM che. tAraka gaNadhara bhagavaMta ane temanA ziSya vacce jo saMvAdanI AvI zailI hoya to ApaNI, amArI-tamArI vaccenI saMvAda zailI kevI hovI joIe, e ApaNe vicAravuM joIe. jyAre zrIsudharmAsvAmIjIe kahyuM ke, "jAgo ! baMdhanane jANo ! ane baMdhanane toDo !" tyAre jaMbusvAmI tarata ja prazna karI zakyA hota ke "Apa baMdhana kone kaho cho ? te baMdhanone huM kaI rIte toDuM ?" paNa tevuM temaNe na pUchayuM ane pUchyuM Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 125 - 6 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 405 ke, "bhagavAna vIre baMdhana kone kahyuM che ane ene toDavAno emaNe kyo mArga batAvyo che ?' A prakAranI praznazailI vicArakane, tattvazodhakane eka navI ja dizA sUcavI jAya che. jaMbusvAmIe jyAre Avo prazna karyo tyAre sudharmAravAmAM paNa kahI zakatA hatA ke "huM zuM kahuM chuM te jANavAnI tane IcchA nathI ? kema.. tane mArA upara vizvAsa nathI ? mATe "tuM bhagavAna vIre zuM kahyuM," evuM pUche che ? jo tane mArA upara vizvAsa na hoya to mAre tane zA mATe uttara Apavo joIe ?" zrI sudharmAsvAmIe paNa AvuM kAMI na kahyuM, A prakAranI uttarazailI je bAbatono nirdeza kare che tenI paNa thoDI vicAraNA karI laIe. jenazAsanamAM koIne paNa svataMtrapaNe bolavAno ke abhiprAya ApavAno adhikAra nathI. vartamAna dharmopadezako tIrthakarone agara temane anusaranAra pUrvAcAryone AgaLa kare to pUrvAcAryo paNa tIrthakaro agara tIrthakarane anusaranAra gaNadhara bhagavaMtone AgaLa kare, jyAre gaNadhara bhagavaMto khuda tIrthakara bhagavaMtone AgaLa kare. jainazAsanamAM svataMtrapaNe bolavAno adhikAra ekamAtra tIrthakarone che. kAraNa ke, teo satyane saMpUrNa rIte joI-jANI zake che, mATe e sivAya koIne svataMtrapaNe bolavAno-kahevAno adhikAra nathI. jainazAsananA gurutattvanI e vizeSatA hoya che ke te potAnA saMparkamAM AvanArane devatattva sAthe joDavAno prayatna kare che ane jainazAsanano sAdhaka paNa gurutattva dvArA devatattvano paricaya maLatAM devatattva sAthe joDAI jAya che. devatattvanA joDANa vinAnuM ke devatatvanA joDANanA lakSya vinA mAtra gurutattva sAthenuM joDANa kAmanuM nathI. zAstra, zAstrasApekSa paraMparA ane baMnethI aviruddha svAnubhava pramANe che : "adhyAtmasAra nAmanA graMthamAM pU. mahopAdhyAya zrIyazovijayajI mahArAjAe adhyAtmano mahimA jyAre viziSTa rIte varNavyo tyAre ziSya pUchayuM 'bhagavan kiM tadadhyAtma, yaditthamupavarNyate ?' Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 - - 2 - Atama jAgo ! - 406 bhagavata ! A adhyAtma zuM che ? jenuM Apa A rIte varNana karo cho ?" tyAre pUjya upAdhyAya zrIyazovijayajI mahArAjAe kahyuM che ke, 'zrRNu vatsa ! yathAzAstraM, varNayAmi purastava / ' "vatsa ! sAMbhaLa! zAstramAM jema kahyuM che tema tArI AgaLa kahuM chuM." ahIM paNa pUjya upAdhyAyajI mahArAja ziSyanuM joDANa zAstra sAthe karAve che. "jenuM joDANa zAstra sAthe thAya, tenuM gaNadhara bhagavaMto sAthe thAya che ane jenuM joDANa gaNadhara bhagavaMto sAthe thAya, tenuM joDANa tAraka tIrthaMkara paramAtmA sAthe thAya che." yogazAstranA prAraMbhamAM kalikAlasarvajJa AcArya bhagavaMtazrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAe paNa kahyuM ke, A graMthamAM huM je kAMI kahevAno chuM, te mAtra mArI kalpanAnA AdhAre nahi paNa sarvajJa kathita zrutasAgaranuM UMDuM avagAhana karIne kahevAno chuM. mAtra zrutasAgaranA AdhAre ja kahevAno chuM, ema paNa nahIM; paNa je mahApuruSoe zrutasAgaranuM UMDuM avagAhana karIne e ja pAyA upara uttama AcaraNAnI ImArato caNI che, e uttama AcaraNAno sahAro paNa levAno chuM. eTaluM ja nahIM, e bannenA AdhAre jIvana jIvatAM mane svayaM je AtmAnubhUti thaI che, teno paNa sahAro levAno chuM. A rahyA te yogazAstranA zabdo... zrutAjhmotherapica, sAva saro: ! svasaMvedanatazcApi, yogazAstraM viracyate / / 1 / / ' 'mRtasAgaranuM avagAhana karIne, sadgurunI paraMparAne anusarIne ane svasaMvedananA AdhAre yogazAstranI racanA karAya che.' Aja bhAvone judo zabdadeha ApatAM pUjya upAdhyAyajI bhagavaMte adhyAtmasAra'nA prAraMbhamAM kahyuM che ke - 'zAstrAt paricitAt samyaka, sampradAyAca dhImatAm / ihAnubhavayogAca, prakriyAM kAmapi bruve / / 1 / / ' Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 'samyak rIte paricita thayela zAstronA AdhAre dhImAta puruSonI paraMparAnA AdhAre ane ahIM thayelA anubhavanA sahAre adhyAtmanI kAMIka prakriyAne kahuM chuM.' Ama kahIne A banneya pUjya puruSoe spaSTa kahyuM che ke, huM A graMtharacanA mAtra kalpanAnA sahAre nathI karavAno, mAtra zabdagrAhI banIne zAstrAdhAre paNa nathI karavAno, zAstra nirapekSa evI AcaraNAnA AdhAre paNa nathI ka2vAno ane zAstra ke zAstra sApekSa evI AcaraNA-nirapekSa bhrAmaka anubhavanA AdhAre paNa nathI karavAno. 127 mAtra zruta sAgaranuM ja avagAhana karIne kahyuM che evuM nathI, mAtra zrutane bhaNIne kahyuM che evuM nathI. paNa sadgurunA saMpradAyano emanA zAstrasApekSa AmnAya-sAmAcArIno sahAro lIdho che. ane trIje naMbare A bannenA sahAre utpanna thayelA ane enAthI aviruddha evA potAnA anubhavano AdhAra lIdho che. 1 zAstra, 2 zAstra sApekSa rahIne jIvana jIvanArA mahApuruSonI paraMparA ane 3 - e bannenAM AdhAre ja sAdhanA karatAM karatAM potAne thayelI aviruddha anubhUtinA AdhAre lakhyuM che. - - 407 jainazAsananI A mahAnatA che. mithyAdarzanomAM AvI mahAnatA nathI, mATe ja te darzano tattvonuM samyak nirUpaNa karI zakyAM nathI. naiyAyika darzananI eka vicitratA che. emane tyAM evuM jovA maLe che ke, guru je paNa pakSanI sthApanA kare tenuM khaMDana karIne navo pakSa sthApe to te ziSya samartha ziSya kahevAya. gurunuM kaheluM ziSya kare, tene temane tyAM mahattva nathI apAyuM, paNa gurunuM kaheluM khoTuM sAbita karI ziSya navuM kAMIka kahe, to tenuM tyAM mahattva aMkAya che. apUrNa darzanomAM AvuM badhuM hoya, emAM kAMI navAI nathI. kAraNa ke, e darzanonuM, e darzanonA siddhAMtonuM nirUpaNa karanArA alpajJa hatA, viparIta bodhavALA hatA ane samyagbodhavALA, saMpUrNa bodhavALA evA sarvajJone te samarpita na hatA. apUrNa darzanomAM A badhuM cAle, jaina darzanamAM nahi. mATe ja sarvajJanA zAsanamAM AvAM tathAkathita maulika (!) vacanone koI sthAna nathI. sarvajJanA zAsanamAM AvA svacchaMda udgAro, AcaraNAo ke anubhavone kyAMya sthAna nathI. mATe zrIsudharmAsvAmInA mukhe - Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 Atama jAgo ! 'vRgnijJa, tiTTikA, baMdhanuM rinALiyA / ' 'jAgo ! baMdhanane dareka rIte jANo ane toDI nAkho !' - evAM veNa sAMbhaLatAnI sAthe ja zrIjaMbusvAmIe zrIsudharmAsvAmIne pUchyuM ke, 128 'miAda baMdhanuM vIro' 'bhagavAna vIre baMdhana kone kahyuM che ?' evo prazna pUchyo. kevo sarasa prazna pUchyo che ? zrIsudharmAsvAmIjI kahetA nathI ke bhagavAna mahAvIra mArA guru che tArA nahi, eTale bhagavAna mahAvIre zuM kahyuM che, e mAre vicAravAnuM che tAre nahi. tAre to huM je kahuM te ja sAMbhaLavAnuM ane samajavAnuM. tArAthI evuM na pUchAya ke, 'bhagavAna mahAvIre zuM kahyuM che ?' Aje AvuM paNa cAle che. potAnA guru ke guru paraMparA potAne yAda na Ave to te kRtaghnapaNuM che, niSnavapaNuM che. jJAnanA AcAramAM paNa gurune kyAreya chupAvavA nahi, e vAta Ave che. 408 ziSya pUche ke 'bhagavAna zuM kahe che ?' to e prazna gurune game ? jo gurune na game to samajavAnuM ke gurumAM garabaDa peThI che. jo ziSya pUche ke, 'bhagavAne zuM kahyuM che ? zAstromAM zuM kahyuM che ? pUrvAcAryoe zuM kahyuM che ?' to e prazna gurune gamavo ja joIe ane eno e rIte uttara paNa gurue Apavo joIe. jo e praznano uttara e rIte guru na Ape to e gurue potAnuM gurupaNuM gumAvyuM che. zrI jaMbUsvAmIjInI dRSTi bhagavAna zrImahAvIra paramAtmA sudhI pahoMcI to sudharmAsvAmIjIe temane aTakAvyA nahi ane eno bhagavAne Apelo uttara emaNe bhagavAnanA nAme ja Apyo. karma baMdhana che kemake e AtmAne bAMdhe che : baMdhana kone kahevAya ? te ApaNe gaIkAle vicAravAnuM zarU karyuM hatuM. 1 svataMtra AtmAne parataMtra banAve te baMdhana. 2 - AtmAne potAnA svarUpamAMthI virUpamAM laI jAya te baMdhana. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 6 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 3 - AtmAne virUpamAM jakaDI rAkhe te baMdhana. te baMdhana kayAM che ? jJAnAvaraNIya vagere ATha karmo che. tenAM peTA prakAro 158 thAya che. te jJAnAvaraNIya Adi karmo cokkasa svabhAva dharAve che. e baMdhAya tyAre AtmA upara kabajo jamAvIne bese che. cokkasa samaye udayamAM Ave che ane cokkasa prakArano potAno prabhAva batAve che. A karmano kSaya karavA mATe ene nakkI samaya pahelAM udayamAM lAvIne khatama karI zakAya che; jene udIraNA kahevAya che. e mATe tapa, tyAga, saMyamanI vizeSa ArAdhanA karavAnI hoya che. A badhuM jANavA mATe je jijJAsA ane prayatna joIe, te jijJAsA ane prayatna pedA thAya te mATe A boluM chuM. ghaNAMne Agama graMtho bhaNavAno adhikAra nathI. pUrvAcAryoe karmanA siddhAMtane samajAvatA je vizeSa graMtho banAvelA te paNa Aje maLatA nathI.. 409 jemane Agama bhaNavAno adhikAra nathI, jeomAM vizALaphalaka upara patharAyela AgamanuM adhyayana karavAnuM sAmarthya nathI, evA paNa jIvo AgamamAM varNavela karmanA siddhAMtane barAbara samajI zake te mATe pUrvAcAryoe AgamanuM dohana karI tenA AdhAre savistara karmagraMthonI racanA karI, emAMthI paNa sAra laI pUjya AcAryazrI devendrasUrIzvarajI mahArAjAe pAMca karmagraMtha banAvyA ane zrIcaMdramahattarAcAryajIe dRSTivAdamAMthI sAra laI chaThTho karmagraMtha racyo. paraMtu A badhA mahApuruSoe karelA e puruSArtha ApaNA mATe saphaLa tyAre ja bane ke jyAre ApaNe enuM adhyayana karIe. karma e AtmAne bAMdhanAruM baMdhana che, mATe ene paNa baMdhana kahevAya che. A karmano baMdha cAra prakAre thAya che. prakRtibaMdha, sthitibaMdha, rasabaMdha ane pradezabaMdha. 'navatattva prakaraNa'mAM eka gAthAmAM A cArenI TuMkI vyAkhyA ApelI che - 'yad sattAvo vutto, jirU vAAvadAraLa dha anumAno raso jeno, pamAM saMgho rU9||' '1- koI paNa karma baMdhAya tyAre teno svabhAva nakkI thAya che, jene prakRtibaMdha kahevAya che. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 2 - Atama jAgo ! 410. 2 - e karma keTalA samaya sudhI AtmA upara baMdhAIne raheze, e nakkI thAya tene sthitibaMdha kahevAya che. 3 - baMdhAyelA e karmanI tIvratA-maMdatA nakkI thavI e rasabaMdha che ane 4 - baMdhAyelAM e karmanAM paudgalika kaNanuM pramANa nakkI thavuM, e pradezabaMdha che." 3 - kaSAya : A karmanA baMdhamAM sAmAnya rIte, mithyAtva-1, avirati-2, kaSAya-3, pramAda-4 ane yoga-pa - ema pAMca kAraNo che. Ama chatAM emAM kaSAyo mahattvano bhAga bhajavatA hoI, 'tattvArtha sUtramAM zrI umAsvAtijI mahArAje "vaSayavANIva: varSano yoyAnuM putrInA ja vanya: I' (50 8, . .) 'kaSAyavALo hovAthI jIva karmane yogya pagalone je grahaNa kare che, te baMdha kahevAya che.' ema kahIne karmabaMdhanA hetuo batAvyA. jyAM sudhI kaSAya, tyAM sudhI karmabaMdha: jyAM sudhI kaSAyo che, tyAM sudhI je karmo baMdhAya che, te AtmavikAsamAM naDatarabhUta bane che, kaSAyono kSaya thatAM vItarAga banyA pachI mAtra mana, vacana, kAyAnA yogane kAraNe baMdhAtAM karmo AtmavikAsamAM naDatarabhUta banI zakatAM nathI ane mithyAtva, avirati, pramAda, yoga - A badhA vidhavidha kakSAnA kaSAyonI sAthe hovAnA kAraNe pU. umAsvAtijI mahArAje savA tva0i - ema kahIne karmabaMdhanI vyAkhyA ApI ane - miccharanAvitti-prAda-vAva-coLAvanyataH ' (40 8, phUga 2) 'mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya ane yoga, e baMdhanA hetuo che.' ema kahIne karmabaMdhanA hetuo paNa batAvyA. Ama chatAM karmanAM baMdhano mukhyatve kaSAyavaza ja baMdhAya che; jeTalA kaSAyo tagaDA teTalo karmabaMdha majabUta thavAno. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 rezamano kozeTo pote khorAka le, pacAve, lALa banAve ane bahAra kADhe. je tenuM baMdhana bane ane enAthI e pote ja baMdhAya ane emAM pote ja pUrAya, tevuM ja ApaNA jIvanamAM paNa banI rahyuM che. ApaNe ja kaSAya karIe chIe, kaSAyane vaza thaIne ApaNe pote ja baMdhana ubhAM karIe chIe ane temAM aTavAIe chIe. ApaNane koI bAMdhatuM nathI. ApaNe pote ja baMdhana ubhAM karIe chIe ane enAthI ApaNe khuda baMdhAIe chIe. ApaNo koI zatru nathI. ApaNe ja khuda ApaNA zatru chIe. ApaNe kaSAyathI na bacIe to ApaNane karmabaMdhathI bacAvavAnI koInI tAkAta nathI. khuda traNa lokanA nAthamAM paNa nathI. 131 411 paramAtmA kahe che ke tame tagaDA kaSAyone nabaLA na pADo ane jyAM sudhI tenI cuMgAlamAMthI na chUTo tyAM sudhI huM paNa tamane bacAvI na zakuM. krodha, mAna, mAyA ane lobha. A cAreya kaSAyone oLakhI levA jarUrI che. sAmAnya rIte to kaSAyone badhA ja oLakhatA hoya che. paraMtu potAnA jIvanamAM, potAnA vyavahAramAM, potAnA mAnasika bhAvomAM kayo kaSAya kaI rIte kAma kare che, te na samajAya to bIjuM badhuM samajavuM nakAmuM che. aNagamo, aruci, abhAva, Aveza, Avega, dhamadhamATa, sAmAne joIne ghurakIyA kADhavAnuM mana, aNabanAva, A badhuM krodhamAM Ave che. tuM - tA karavuM, mAravuM, dhola-dhapATa karavI A badhuM paNa krodhamAM Ave. huM kAMIka chuM, mArAmAM kAMIka che, huM bIjA karatAM zreSTha chuM. mArI pAse kAMIka che. mAro badhAe Ada2 ka2vo joIe, mAruM dareke aucitya jALavavuM joIe, mane jagyA karI ApavI ja joIe. AvA badhA saMkalpa-vikalpa thAya te mAnakaSAya che. kAMIka sAruM karyuM ne koIe kadara na karI to koIne paDI ja nathI tema thAya te paNa mAnakaSAyano ja bhAva che. mAyA, prapaMca, kUDa-kapaTa, daMbha, ramata, manamAM jUduM - vyavahAramAM jUduM, aMdara jUduM - bahAra jUduM, karavuM kAMIka - batAvavuM kAMIka, hoya bIjuM ane dekhADavuM jUduM, na hoya evA dekhAvuM ane hoya tevA na dekhAvuM. A badhA mAyAnA prakAro che. zrImaMta hovA chatAM koIne kAMI ApavuM na paDe mATe garIba dekhAvuM, koInuM kAMIka meLavavA garIba hovA chatAM zrImaMta dekhAvuM. uMmara vadhelI hovA chatAM svArthavaza Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 2 - Atama jAgo ! yuvAna dekhAvavAno prayatna karavo. keTalAka nAnI uMmaramAM maLatA lAbha meLavavA moTA hovA chatAM nAnA dekhAvuM, vALa dhoLA thayA chatAM lapa karI kALA dekhADavA, hAITa TUMkI hoya to UMcA joDAM paherI UMcA dekhAvuM. kudaratI lAlAza na hovA chatAM dekhADavA hoTha vagerene lapeDA karavA. kadarUpa moDhuM rUpavAna dekhADavA mekaapa lagADavo te paNa mAyA. eka rUpiyo kharcIne savA rUpiyo batAvavo te paNa mAyA. AvA to mAyAnA aneka prakAra che. vicArazo to jIvananI kaI kaI paLomAM ane kayA kayA kSetromAM kevI mAyA racAya che, teno khyAla Avaze. jo mAyAne barAbara oLakhI zakazo to ja enAthI bacI zakazo. mAyAne oLakhavA aMtarmukha thavuM ane mananA dareka bhAvone vAMcavA jarUrI che. dharmakriyAo paNa jo AtmahitanI bhAvanAthI thatI na hoya, haiyAmAM dharmanI koI ruci na hoya chatAM dharmI dekhAvA dharmakriyA karAtI hoya to te paNa mAyAno ja eka prakAra che. dharmI na hovA chatAM dharmakriyAno dekhADo karI dharmI tarIke oLakhAI dunyavI lAbho meLavavAno prayatna e paNa eka prakAranI mAyA ja che. 412 dareka vastuno marma bhUlI gayAM tenuM A pariNAma che. upavAsa karyo paNa AtmAnI samIpa na vasyA. pauSadha karyo paNa AtmAnAM dharmanI puSTi na karI. sAmAyika karyuM paNa AtmAne samatAbhAvamAM jhAkajhaboLa na karyo. je kAMI karyuM, * te bIjAne dekhADavA mATe karyuM. mATe ja ratnAkara paccIsImAM pU. A. zrI ratnAkarasUrIzvarajI mahArAje lakhyuM ke, 'vairAgyaraGgI paravaJcanAya, dharmopadezo janaraJjanAya / ' " 'ThagavA vibhu A vizvane vairAgyanA raMgo dharyA, ne dharmanA upadeza raMjana lokanuM karavA karyA.' bIjAne ThagavA vairAgyanA raMga dharyA ane lokone khuza ka2vA dharmanA upadeza ApyA. potAnA AtmA mATe kAMI na karyuM. dAna ApyuM, paNa AtmakalyANa mATe nahi. lokone lAge ke, 'ATalA rUpiyA vApare che, nakkI pArTI saddhara che.' pachI jeTalAne addhara karavA hoya, teTalAne addhara karI zakAya. zIlanA niyama jAheramAM lIdhA. lokone lAge ke, kevo saMyamI che ! enA oThA nIce jeTalAne barabAda karavAM hoya teTalAne karI zakAya. jAheramAM tapanA Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 niyama lIdhA. lokone lAge ke kevA tapasvI che, paNa kharekhara tapa karatA ja na hoya. tapa karIne ya AtmakalyANanI khevanA na hoya ane kAMIka bhaLatA ja hetuthI tapa karAto hoya, Ama chatAM tapasvIne joI loko mAne ke keTalI badhI AtmakalyANanI khevanA che ane haiyAmAM AtmAno koI vicAra ja na hoya to A paNa eka prakAranI mAyA ja che. AvI vRtti rAkhIne je dAnAdi kriyA kare te badho daMbha che, mAyA che, prapaMca che. je atyaMta ghAtaka che. ene oLakhavI ane enAthI bacavuM atyaMta jarUrI che. 133 mAyA pachI Ave che lobha : sajIva ke nirjIva je gamyuM te meLavavAnuM mana maLelAne bheguM karavAnuM mana, tene sAcavavAnuM mana e lobha che. 413 lobhavRttinI Aga jenA haiyAmAM pragaTe che, tene je kAMI dekhAya te badhuM ja meLavavAnuM ane potAnuM banAvavAnuM mana thAya che. pachI te sajIva hoya ke nirjIva, nAnuM hoya ke moTuM, alpa mUlyavALuM hoya ke bahumUlya; badhuM ja meLavavAnuM ane potikuM banAvavAnuM mana hoya che. enI sAthe parigrahasaMjJA, ArttadhyAna ane raudradhyAna joDAya che. ene mATe krodha, mAyAno Azaro levAya che. emAM saphaLatA maLatAM mAna ane viSayone avakAza maLe che. lobhanA kAraNe game teTaluM maLavA chatAM sadAya asaMtoSano anubhava thAya che. Ama chatAM A lobha ghaNAne lobha tarIke - doSa tarIke oLakhAto nathI, kAraNa ke emAM mithyAtva paNa potAno bhAga bhajave che. - A cAre kaSAyo jyAre mithyAtvanI sAthe hoya tyAre ghaNA tagaDA hoya che ane ethI ja e kaSAyo kaSAya tarIke oLakhAtA nathI ane e jIvananuM siddhinuM aMga hoya tevuM lAge che. 'krodha che mATe ja barAbara cAle che. huM to koInI sADA-bArI rAkhato nathI, ApaNane koInuM udhAra rAkhavuM phAvatuM ja nathI; saggA-mA-bApane paNa cokkhacokhkhuM saMbhaLAvI dauM chuM,' - A badhA udgAro krodhanA che. AvuM je mAne teno krodha tagaDo che. te anaMtAnubaMdhIno che ane mithyAtva enI sAthe beThuM che. jethI anaMtakALa sudhI tenI paraMparA cAle che. tevuM ja mAnanuM che. mAnamAM aMdha banelAnA udgAro enA aMdhApAne ughADo pADe che. e kahe ke, 'darekane bhAna hovuM ja joIe ke ApaNe koNa chIe ! abhimAna na hoya e Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 - - 2 - Atama jAga ! - 414 mAnyuM paNa svAbhimAna to hovuM ja joIe ne ! AvA udgAro mAnanA che. mAyAvI bole ke "sIdhA mANasono jamAno ja nathI, ramata ramatAM AvaDe to ja duniyAmAM rahI zakAya, kuzaLatA to joIe ja, e paNa eka prakAranI kaLA che. bhalene tene loko mAyA kahe .." sabhA : thAya evA thaIe to gAma vacce rahIe ! kUtaro karaDavA Ave to tene karaDavA jazo ne? sAmo game te kare, ApaNI khAnadAnI zuM ? ApaNo guNavAraso - dharmavAraso zuM ? aparAdhIzuM paNa navi citta thakI, ciMtavIe pratikULa." mAyA karavI te paNa kaSAya che. mAyA karanAra sagA mA-bApane, saggA bhAIne, khudanI patnIne paNa na choDe, AgaLa vadhIne deva-gura ane dharmanAM kSetrone paNa na choDe. ahIM AvIne paNa amArI sAthe ramata rame, tene upAdeya mAne, ramata karavI ja joIe, ramata karyA vagara jIvAya ja nahi' evuM mAne, A mAyA upara mithyAtvano puTa caDyo. lobha bolAve ke "TArageTa to uMco ja joIe, te uMco hoya to ja pragati thAya. IcchA e vikAsanI gurucAvI che,' ema mAne, amArI pAse Ave ane amane paNa kahe, "sAheba ! A mANaso kevA AgaLa vadhyA che ? emane to badhAnI gADIo paNa alaga-alaga ane amAre to skuTara paNa nathI.' jJAnIe kahyuM che ke lobhane thobha nathI. tamArI AjanI doTa jotAM amane ya lAge che ke kharekhara lobhane koI thobha ja nathI. sabhA : sAheba ! rUpiyo e to sTeTasa che. e hoya to jyAM jaIe tyAM badhe ja pUjAIe, rUpiyAvALAnuM sTeTasa kevuM che, enI mane barAbara khabara che. Aje rUpiyAvALAne koI pUjatuM nathI. haiyAnA Adara vagara AgaLa kare e kAMI sTeTasa nathI. paisA bhUkhyA loko svArthane vaza paisAvALAne AgaLa besADe paNa enA pratye haiyAmAM Adara kyAM hoya che ? amArI vyAkhyAna-sabhAnI ja vAta karuM to ghaNIvAra zrImaMto pAchaLathI Ave to pAchaLavALAne e potAnI sAthe bese e paNa gamatuM nathI. eTale e ene AgaLa javAnuM kahe ane paisAnA nazAvALA e zrImaMto emAM potAnI moTAI Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 - 6 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 - 415 mAne, sTeTasa mAne, A mUrkhAI nahIM to bIjuM zuM che ? e pachI jyAre e AgaLa jaIne bese tyAre pAchaLavALA, pAchaLathI hAthanAM AMgaLAM enI sAme karI enA pratyenI napharata vyakta kare. AmAM sTeTasa kyAM rahyuM ? bhale AgaLa besanAra zrImaMtane A badhuM na dekhAtuM hoya, paNa amane to A badhuM nATaka dekhAtuM ja hoya che. Ama chatAM Ane tame tamAruM sTeTasa mAno cho ! mane vadhu na bolAvo. tamArA gharamAM tamArI gharavALI pAse paNa tamAruM sTeTasa nathI. gharano nokara paNa kahe ke "savAranA pahoramAM amArA zeThanuM moTuM joyuM to AkhA divasamAM khAvAya nahi maLe. zuM A tamAruM sTeTasa che ? zAlibhadrane tyAM dAsIo paNa kevI hatI ? jANo cho ? zAlibhadranI mAtAe paradezIonuM moTuM paDeluM joyuM ane dAsIne kahyuM "emane bolAvI lAva.' jyAre paradezI vepArIoe kahyuM ke, "amAre nathI AvavuM tyAre bhadrAmAtAnI dAsIe kahyuM ke, "vepArIo ! mArAM zeThANI darzana karavA jevAM che." have mane kaho ke Aje tamArA nokaro tamArI pAchaLa tamArA mATe zuM bole ?' sabhA Ape kahyuM ke, jevA chIe tenA karatAM judA dekhAvuM te mAyA che, to zuM je paNa saMpatti hoya tenuM pradarzana karavuM ? huM pradarzananI vAta nathI karato, paNa jevA cho tevA dekhAvAnI vAta karuM chuM. paNa tamArAthI e nahi bane. kAraNa ke, enI pAchaLa javAbadArI Ave che ApavAnI, je nibhAvavAnI tamArI taiyArI nathI. eka kALa hato, jyAre eka lAkhavALo potAnA makAna upara eka dIvo, be lAkhavALo be dIvA, traNa lAkhavALo traNa dIvA ema navvANuM lAkhavALo potAne tyAM navvANuM dIvA pragaTAvato ane jene tyAM eka karoDa hoya te koTidhvaja pharakAvato ! kAraNa ke, emanuM e dhana nItinuM, sAcI mahenatanuM ke nirmaLa puNyanuM pariNAma hatuM, mATe emane chUpAvavA jevuM kAMI na hatuM. teoe e dhana evI rIte meLavyuM hatuM ke, te batAvI paNa zakatA, bhogavI paNa zakatA ane ApI paNa zakatA. potAnA dhanane jAhera karavAno hetu jarUrIyAtavALAne AmaMtraNa ApavAno hato ane je paNa emane AMgaNe AvatA te kyAreya khAlI hAthe na jatA. "zrIpALa caritra' vAMco to khyAla Ave ke, rAjA prajApALa nAstika hato. chatAM e "prArthanAbhaMgabhIru' tarIke prakhyAta hato. enA AMgaNe Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je - Atama jAgo ! AvIne mAMganAro kyAreya khAlI hAthe pAcho na jato. dAna-vyasanI kavivara mAgha H A ja kALanI thoDAM varSo pahelAMnI vAta karuM to kavi mAgha, e paNa udAratAnI mUrti hatA. jyAre ApavAnuM kAMI na rahyuM to, nA pADatAM pahelAM prANo cAlyA jAya, evuM eNe IchyuM. Aje prasaMga nIkaLyo ja che, to kavi mAghanI vAta paNa karI laIe. 136 sAmAnya rIte evuM kahevAya che ke, lakSmI-sarasvatI vacce meLa na hoya. Ama chatAM kavi mAgha emAM apavAda hatA. 416 kavi mAgha garbhazrImaMta kuTuMbamAM janmyA hatA. te kALanA rAjavIonI samRddhi paNa jhAMkhI paDe tevI emanI samRddhi hatI. teo jevA zrImaMta hatA, evA ja udAra ane bhogI paNa hatA. zrImaMtAInI sAthe vidvattAno sumeLa emanA jIvanamAM sonAmAM sugaMdhanI jema tadAkAra banI gayo hato. bhinamAlanA teo vatanI hatA. e samaye dhArA nagarImAM rAjA bhoja rAjya karatA. te samayanA rAjavIomAM rAjA bhoja eka gaNanApAtra rAjavI hatA. temano rAjavaibhava ane vidvattA beya noMdhapAtra hatAM. rAjA bhoja ane kavi mAgha vacce maitrIno gADha setu baMdhAyo hato. maitrInA dAve ekavAra rAjA bhoje kavi mAghane potAne tyAM nimaMtryA hatA. kavi mAthe pratinimaMtraNa svIkAravAnI zarate rAjA bhojanuM nimaMtraNa svIkAryuM. rAjA bhojanA manamAM hatuM ke, banneya mitro bhegA maLI ekAda mAsa kAvyavinodamAM pasAra karI sAhityano rasa mANasuM. kemake vidvAnono samaya kAvya, zAstrasevA ane vinodamAM ja pasAra thAya che. kahyuM paNa che - 'kAvyazAstravinodena, kAlo gacchati dhImatAm / ' kavi mAgha rAjA bhojanA mahemAna to banyA paNa bahu lAMbo samaya emanI sAthe rahI na zakyA. thoDA ja divasomAM kavi mAghe rAjA bhojanI rajA laI potAnA ghare prayANa karyuM. Ama kema banyuM, te rAjA bhojane samajAyuM nahi. jatAM jatAM kavi mAghe rAjA Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 : kyAya baMdhananI bahurUpitA - 19 bhojane potAne tyAM AvavAnuM nimaMtraNa yAda karAvyuM ane te mujaba eka divasa rAjA bhoja kavi mAghanA mahemAna banyA. 137 kavi mAghanA mahelamAM praveza karatAM ja rAjA bhojane kavi mAgha potAne tyAM kema vadhu na rokAyA, te samajAI gayuM. kavi mAghanI samRddhi jotAM rAjA bhojane thayuM ke, sattAnuM puNya bhale mArI pAse hoya, paNa samRddhinI choLo to ahIM ja uchaLI rahI che. 417 jevI samRddhi evI ja uttama bhogasAmagrI ane jevI uttama bhogasAmagrI tevo ja udAratA bharyo vyavahAra kavi mAghanA jIvanamAM hato. je maLyuM hatuM, tene mANI jANavAnuM ane paropakArArthe vAparI jANavAnuM enA jIvanamAM vaNAI gayuM hatuM. kavi mAgha rasajJa hatA. emaNe jIvananA rasane mAtra sAhityanA sahAre ja nahoto mANyo, paNa jIvanamAM caritArtha paNa karI jANyo hato. kavi mAghanI saMgatamAM Akho eka mahino kyAM pasAra thaI gayo, tenI rAjA bhojane khabara paNa na paDI. jiMdagImAM na mANyuM hoya tevuM Atithya, na mANyA hoya tevA bhoga-vilAsa, na jANI hoya evI aDhaLaka sAmagrI ane enI sajAvaTa, na anubhavI hoya tevI udAratA ane akalpya evo hRdayano Adara-satkAra pAmI jIvananA eka anupama, avismaraNIya kahI zakAya tevA sukhada anubhavanA saMbhAraNAM sAthe rAjA bhoje vidAya lIdhI. AvI hatI kavi mAghanI samRddhi. Ama chatAM A saMsAra che, e kyAreya ekasarakhI cAle cAlyo nathI. arahaTanA ghaTanI jema caDatI-paDatI, durgama parvatArohaNanI jema jIvanamAM caDAva-utAra saMsAramAM AvyA ja karatA hoya che. rAjA bhojane paNa jhAMkho pADI de evI samRddhine dharanAra ane meghanI jema varasIne agaNita lokone navapallavita karanArA kavi mAgha A saMsAranA cakravAtamAM aTavAyA ane e vakhate potAnuM peTa bha2vAnAM paNa phAMphAM paDe evI paristhitimAM e mUkAyA. AvA viSama saMyogamAM have bhinamAlamAM rahevuM emane yogya na lAgyuM. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 2 - Atama jago ! - 418 ekamAtra patnIne sAthe rAkhIne emaNe bhinamAla choDyuM ane dhArAnA goMdare AvI aTakyA. rahevA mATe gAma bahAra eka parNakuTira banAvI Azraya lIdho. ApattimAM mitranA ghare na javAya : jyAre dhArA tarapha prayANa karyuM, tyAre kavi mAghanI patnIne hatuM ke, mitrane tyAM Azraya levA A prayANa karyuM che. rAjA bhoja sAthenA sadbhAvabharyA vyavahAro haju to tAjA ja hatA ane banne vaccenI maitrI paNa evI ja atUTa hatI. paNa kavi bhoje jyAre parNakuTiramAM Azraya lIdho tyAre mAgha patnIe AzcaryapUrvaka pRcchA karI ke, "kema rAjA bhoja have tamArA mitra nathI ? jo che to Ama parNakuTiramAM zA mATe rahevAnuM ? mitrane maLo to ApaNo prazna tatkALa ukalI jaze. ApaNe kareluM Atithya bhUle evo emano svabhAva nathI." kavi mAghe kahyuM ke, "ApattinA samaye mitrane tyAM na javAya." kavi mAghanI A mahAnatA hatI. maitrInA saMbaMdhamAM ApavAnuM, bIjAnuM karavAnuM e mAnatA hatA. potAnuM karAvavAnuM ke levAnuM e mAnatA na hatA. kavi mAghe dhanasamRddhi jarUra gumAvI hatI, paNa saMskArasamRddhi, guNasamRddhi to emanI evIne evI ja hatI. eTale ApattinA samaye mitrano Azaro levo emane pasaMda na paDyo. je vyakti mahelamAM janmI, mahelamAM ucharI ane mahelamAM ja jIvI, ene jhuMpaDImAM jIvatAM paNa AvaDatuM hatuM. emAM paNa ene AnaMda ane prasannatAno sahaja anubhava thato hato. e enA saMskAra hatA. A emanI guNagarimA hatI. ahIM AvyA pachI paNa AjIvikAnuM kAMI goThavAyuM na hatuM. evAmAM ekavAra emaNe eka adbhuta kAvyanI racanA karI. bharyA peTe kAvya racanArA ghaNA hoya che. bhUkhyA peTe je kAvya racI jANe eno kAvyarasa koI adakero ja hoya che. pote racelA kAvyanuM paThana karatAM ja kavi mAghane rAjA bhoja yAda AvyA. rAjA bhojano kAvyarasa yAda Avyo ane enI bheTa rAjA bhojane karavAnuM mana thayuM. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 udAratA guNano e svabhAva che ke, jyAre je kAMI potAnI pAse hoya te yogya anyane ApavAnuM mana karAve. 139 kavi mAthe potAnI patnIne kahyuM ke, 'A kAvyanI pothI laIne bhojanA darabAramAM jA ane A pothI emane bheTa karaje.' 419 mAgha patnI pothI laIne rAjadarabAre gaI, paNa enAM kapaDAM ane dedAra joI tyAM ene praveza maLavo muzkela hato. ghaNI mahenate e praveza meLavI zakI ane cIMthare bAMdhelI kAvyapothI eNe rAjA bhojanA hAthamAM dharI dIdhI. thoDA samaya pUrve je rAjadarabAramAM kavi mAgha sAthe enuM paNa svAgata thayuM hatuM ane kavivara sAthe eno paNa paDyo bola jhIlAto hato, e ja rAjadarabAramAM Aje enI sAme koI jovAya taiyAra na hatuM. Aja sudhI je kAvyapothIonuM AdAna-pradAna jarIyana vastromAM thatuM, te kAvyapothIne Aje cIMthare bAMdhIne lAvavAmAM AvI hatI. je dehane lapeTavA jarIyana vastronA khaDakalA hatA, e dehane DhAMkavA pUratAM ya cIMtharAnI Aje khoTa hatI, to pothIne vIMTavA to bIjuM zuM hoI zake ? Ama chatAM e kavi mAghanI patnI hatI. hiMmatano e atUTa bhaMDAra hatI ane svasthatAno mahAsAgara eNe pacAvyo hato. A saMyogamAM paNa enA caherAnI prasannatA e eno anokho alaMkAra hato. jenAthI e kALI vAdaLImAM rahela cAMdanInI jema camakatI hatI. rAjamahelamAM anAdara pAmavA chatAM, rAjavI pAse pahoMcyA pachI paNa, rAjavI dvArA koIpaNa jAtano AvakAra na maLavA chatAM, e pUrNa svastha ane sahaja hatI. teNe potAnA hAthamAM rahelI kAvyapothI rAjA bhojanA hAthamAM ucita rIte arpaNa karI. rAjA bhoja kAvyano rasajJa hato. kAvyapothI maLatAM ja jhaverAtano dAbaDo khole tema kAvyapothI kholIne patramAM suMdara maroDadAra akSaromAM lakhAyela eka eka zlokanuM paThana cAlu karyuM. thoDI vA2mAM to AkhA kAvyanuM rasapAna eNe karI lIdhuM. kAvyanuM paThana jema jema cAlatu gayuM, tema tema rAjA bhojanA caherA upara eka anerI AnaMdanI AbhA ubharavA lAgI ane kAvya paThana pUruM karIne koIka Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 Atama jAgo ! Azcarya sAthe AvanAra strIne uddezIne pUchyuM ke, 'bahena ! AvuM uttama kAvya tuM kyAMthI lAvI ! A kAvya koNe banAvyuM che ?' 'mahArAja ! A kAvya mArA svAminAthe banAvyuM che.' 'bahena ! tArI vAta besatI nathI. AvuM kAvya to mArA mitra kavi mAgha sivAya bIjuM koI na banAvI zake.' 'mahArAja ! huM paNa e ja kahuM chuM ne !' "bahena ! tArI vAtamAM pharaka kema Ave che ? pahelAM te kahyuM ke, mArA svAminAthe banAvyuM che ane mArA kahyA pachI kahe che ke, 'huM paNa e ja kahuM chuM.' tArI AgaLa pAchaLanI vAtano meLa nathI maLato." 140 Ama kema mahArAja ! zuM tame amane ATalA jaldI bhUlI gayA ? mane na oLakhI ! mahArAja, zuM mAtra tame mArAM kapaDAM ja joyAM. mane na joI ? mAro avAja paNa na sAMbhaLyo ? eka mahino Akho Apa amAre tyAM rahI gayA ane ekAeka amane bhUlI paNa gayA.' A sAMbhaLatAM rAjA bhojane vAstavikatAno khyAla Avyo. rAjA bhojanI AMkhamAM pANI ubharAI AvyAM ane eNe kahyuM ke, 'kSamA karajo ! huM Apane na oLakhI zakyo. Apa A sthitimAM zI rIte ? Apa hAla kyAM cho ane kyAMthI Avo cho ? mArA mitra kyAM che ?' Ama eka sAthe keTalAka prazno karI dIdhA. Ama chatAM e ja svasthatAthI mAgha patnIe javAba Apyo. 'mahArAja ! saMsAramAM badhA ja divaso sarakhA jAya evo kyAM niyama che ? bhale ame enA e rahyA paNa amArI paristhiti to pUrepUrI badalAI gaI che. ame bhinnamAlano tyAga karyo che. dhArAnA AMgaNe AvyA chIe ane gAma bahA2 parNakuTira banAvIne Azaro lIdho che. tamArA mitra paNa tyAM ja che ane A sthitimAM kAvyaracanA karI ane kAvya pUrNa thatAM ja mitratAnA dAve A kAvya Apane bheTa mokalyuM che. 420 mahArAja ! bhale dhana gayuM. paNa emano ApavAno svabhAva kyAM jAya evo che ! eTale ja kAvyasarjana thatAM ja ene mATenA supAtra ApanuM emane smaraNa thayuM ane mane mokalI.' Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 141 - 6 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 bahena ! jo mAruM smaraNa hatuM to parNakuTiramAM Azaro kema lIdho ? ahIM kema na AvyA ? mahArAja ! tamArA mitranuM kahevuM che ke, ApattinA samaye mitranA ghare na javAya. mitra pAse levA javAnuM na hoya, ApavA javAnuM hoya. jyAM sudhI ApavA jevuM kAMI na hatuM, tyAM sudhI na AvyA ane ApavA jevuM kAMIka taiyAra thayuM eTale tarata ja Apane yAda karI ApanI pAse mane mokalI.' bahena ! bhale mitra mArA AMgaNe na AvyA, paNa huM mArA mitrane levA kAle savAre ja AvuM chuM ane amArI mitratAne chAje evA Adara-satkArapUrvaka mArA mitrane mArA AMgaNe lAvIza. bahena ! Aje to A kAvyanuM InAma svIkAravuM ja paDaze. emAM huM kAMI Apato nathI ane tame paNa kAMI svIkAratAM nathI. A to sarasvatInuM sanmAna che ane emAM tamArAthI nA paNa zI rIte kahevAze !" ATaluM kahIne rAjA bhoje kAvyanI pUjAthe hAthI, ghoDA, sonuM, rUpuM, hIrA, mANeka, motI, aDhaLaka vastuonuM samarpaNa karyuM. rAjasabhA avAka banI gaI. saunA kAna cokannA thayA. je vastuo jovA maLavI paNa durlabha hatI. evI vastuo mAgha patnIne bheTarUpe apAI hatI. kavi mAghanI jema mAgha patnInI udAratA paNa sau koI jANatA hatA. jene je kAMI joItuM hatuM, te kavi mAghanI patnI pAse mAMgavAmAM koIne saMkoca na hato. jyAre sanmAna saha aDhaLaka sAmagrI sAthe kavi mAghanI patnI rAjadarabAranI bahAra AvI, tyAre jene je jarUra hatI, teNe te mAMgI lIdhuM ane kavi mAghanI patnIe paNa jeNe je mAMgyuM, te badhuM ja ApI dIdhuM. rAja darabAre jyAre te gaI tyAre tenI pAse kAvyapothI paNa hatI, paNa jyAre te potAnI parNakuTire pahoMcI, tyAre e khAlI hAthe ane paherelAM kapaDe ja hatI. e patnI nahi, dharmapatnI hatI: kavi mAgha Aje kAMI vicAramAM caDyA hatA. emaNe manamAM eka AzAno taMtu bAMdhyo hato ke, rAjA bhoja kAvyanI pUjA to karaze ja. paNa jyAre potAnI Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 2 - Atama jAgo ! - 422 patnIne mAtra paherelAM kapaDe joI tyAre ene Azcarya thayuM ane eNe sahajabhAve ekasAthe praznottarI karI lIdhI. kema tuM rAjadarabAre na gaI ?' gaI ne ? A jaIne to AvI.' "to zuM rAjA bhojane teM kAvyapothI na ApI ?" ApI ne ! emane hAthohAtha ApI !" zuM emaNe kAvya na vAMcyuM ke vAMcyuM chatAM na gamyuM?' emaNe pUrepUruM vAMcyuM ane bahu ja gamyuM?' "to zuM emaNe sarasvatInI pUjA-arcanA na karI ?' bahu ja karI, tame sAMbhaLazo to khyAla Avaze ke, emaNe kevI uttama bheTo dharI che ane e kAle savAre sabahumAna ApaNane levA paNa AvavAnA che.' to emaNe ApelI e uttama bheTo kyAM che ?' A badhI bheTo laIne huM AvatI hatI, paNa mArgamAM je maLyA, jemane je joItuM hatuM te mAMgyuM ane te badhuM ja meM temane ApI dIdhuM." A sAMbhaLatAM ja kavi mAghanI AMkhamAM AnaMdanAM AMsu dhasI AvyAM ane emaNe kahyuM ke, "tuM sAcA arthamAM mArI dharmapatnI nIkaLI. meM to hatuM tyAre ya thoDuM ja ApyuM ane teM to kazuM ja na hatuM tyAre badhuM ja ApyuM. tuM to mArA karatAM ya savAI thaI. Aje kavi mAghanI AMkhamAM AnaMdanAM AMsu hatAM, to hRdayamAM A sthitimAMya kAMIka karI zakAyAno UMDo saMtoSa hato. Aje patnIe ApelA dAnanA AnaMdamAM paristhitinuM duHkha varALa thaI UDI gayuM. Ama chatAM peTamAM Aga upaDI hatI ane AMkhe aMdhArAM AvatAM hatAM. temaNe dhIme avAje kahyuM ke, "gharamAM thoDA khIcaDInA dANA paDyA che, khIcaDI banAvI le to AjanI Aga ThArIe. kAlanI vAta kAle." mAgha patnIe khIcaDI rAMdhI ane khAvA mATe thALImAM pIrasI. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 - 6 : kaSAya baMdhananI bahupitA - 19 - 423 haju koLIo laIne kavi mAgha moDhAmAM mUkavA jAya, tyAM jhuMpaDInA daravAjethI avAja Avyo, "kavirAja ! traNa divasano bhUkhyo chuM.' kAMIka Apo !" kavivara ubhA thayA. AkhI thALI tenAM rAmapAtramAM uMdhI vALI dIdhI ane loTAbhara pANI peTamAM nAMkhIne peTanI Aga ThAravAno mithyA prayAsa karyo. patnIne kahyuM ke, "have dvAra baMdha kara. kema ke Aja sudhImAM A moDhe AMgaNe AvelAM koIne nA pADI nathI. have jo koI kaMI mAMgavA Avaze to ApaNI pAse ApavA jevuM kAMI nathI." UThIne kavi mAghanI patnIe daravAjo baMdha karyo. daravAjo teno ja baMdha hoya che, jenI pAse ApavA jevuM kAMI na hoya athavA to daravAjo teno ja baMdha hoya ke jenI pAse koIne kAMI ApavA jevuM haiyuM na hoya. zAstramAM zrAvakonAM dvAra abhaMga kahyA che, te A ja kAraNe. arthIne joItuM maLI rahe. Aje zI paristhiti che ? jyAM daravAjo baMdha thayo tyAM ja daravAje TakorA paDyA. AMgaNe AvelA bhikSuke TakorA mArIne kahyuM ke, "kavirAja traNa dADAno bhUkhyo chuM. kyAMyathI kazuM na maLyuM. chelle tamArA Asare Avyo chuM. sAMbhaLyuM che ke, kavi mAghanuM dvAra to sadAya khulluM hoya. zuM Aje tamArAM dvAra paNa baMdha thaI gayAM ? have lAge che ke kharekhara kaLiyuga AvI gayo. jenAM dvAra sadAya khullA rahetAM hatAM tenAM dvAra paNa Aje baMdha che. kavirAja kAMIka to Apo !" A sAMbhaLIne kavi mAghathI besI na rahevAyuM. te ubhA thayA ane daravAjA tarapha gayA. jatAM jatAM temaNe potAnA prANone uddezIne kahyuM ke, "he prANo! Aja sudhI mArA mo meM koIne kyAre ya nA pADI nathI. Aje mane nA pADavAno avasara Avyo che, paNa huM nA pADuM e pahelAM ja tame cAlyA jAva." 'vrajata vrajata prANAH, arthini vyarthatAM gate' ItihAsa noMdhe che ke kavi mAgha potAnA moMDhe nA pADe te pahelAM ja temanA prANo cAlyA gayA." prathama guNasthAnakanI bhUmikAmAM jemane ApaNe mUkI zakIe tevA puNyAtmA tyAM rahIne paNa jo A rIte lobhAdi kaSAyone AvI kakSAe jItIne AvI Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 - 2 - Atama jAgo ! - 424 uttama avasthA prApta kare to prabhuzAsanane sAcA arthamAM pAmelA sAdhakonI dazA to keTalI UMcI hovI joIe ? jeo potAnA kaSAyone oLakhatA nathI, ene jItavAno prayatna karatA nathI, ene AMzikarUpe ya jItIne enuM niyaMtraNa karatA nathI, ene koI ugArI zakaze nahi. A kaSAyo ghaNA bhUMDA che. kaSAyonI pAchaLa nokaSAyo paNa Ave. hAsyarati-arati-bhaya-zoka ane jugupsA, te paNa Ave. puruSaveda-strIveda ane napuMsakaveda paNa sAthe Ave. A badhAnI paraspara atyaMta maitrI che. ekabIjA sAthe saMpIne rahe, ekabIjA sAthe saMpIne bese, ekabIjAnI madade doDIne Ave. eka bIjAnuM rakSaNa kare. koI koIne ughADA na paDavA de. koI koIne niSphaLa na thavA de. lobha hoya eTale ene saphaLa karavA tenI vahAre mAyA Ave, lobhane mAyA sAthe bahumeLa. pAMca hajAra vALo pAvalI vApara ane pote udAra che ema kahevaDAve. kaSAya ane nokaSAyanAM sahiyArAM hoya che jema gAMdhIne vaidyanuM sahiyAruM hoya che, DaoNkTara ane petholojIsTa, reDIyolojIsTa, kArDiyolojIsTa ane kemIsTa vagerenuM jema sahiyAruM hoya che tema kaSAya ane nokaSAyanuM paNa sahiyAruM hoya che. A kaSAyo mithyAtvanI sAthe hoya to doSa paNa guNarUpa lAge. lobhane saphaLatA maLe eTale enI vahAre mAna Ave. emAM saphaLatA na maLe to enI vahAre krodha Ave. zoka ane arati paNa Ave. saphaLatA maLe eTale enI sahAyamAM mAna Ave, rati Ave, hAsya Ave. emAM kAMIka UMdhuM vaLe to tyAM zoka Ave. Ama badhA ekabIjA sAthe saMkaLAIne rahe, saMpIne rahe, ekabIjAne sAtha Ape, ekabIjAno sAtha le ane e badhA ughADA na paDe te mATenuM dhyAna mithyAtva rAkhe. enA TekAmAM mAyA goThavAya ane mithyAtvanI maitrIvALA kaSAyo anaMtakALa sudhI AtmAne muMjhavyA kare ane anaMta anubaMdhavALA baMdhano bAMdhIne duraMta saMsAramAM bhaTakAvyA kare. kaSAya moTAmAM moTo hoya ke nAnAmAM nAno hoya paNa baMdhana Akhare to baMdhana ja che. bhale rezamano tAMtaNo hoya paNa te baMdhana che ane lokhaMDanI beDI hoya, to paNa baMdhana che. bhale e vajanI beDI hoya, lAkaDAnI beDI hoya ke doraDAMnI Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 145 - 6 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 - 425 beDI hoya to paNa beDI e baMdhana ja che ane Akhare to te bAMdhe ja. putra hoya ke parivAra hoya, dhana hoya ke saMpatti hoya paNa te baMdhana che. sneha paNa baMdhana che ane lAgaNI paNa baMdhana che. rAga paNa baMdhana che ane dveSa paNa baMdhana che, A baMdhanone oLakhavAM bahu ja jarUrI che. A baMdhanone baMdhana tarIke oLakhyA vinA enAthI chUTavuM e zakya nathI. A rIte ApaNe karmabaMdhanAM kAraNomAM mithyAtva, avirati ane kaSAyanI vigatavAra vAta karI, paNa pramAda ane yoganI vAta bAkI che. tenI paNa thoDI vicAraNA karI laIe. pramAda : je AtmAne muMjhave te pramAda kahevAya. kartavya akartavyano khyAla hovA chatAM akartavyathI bacavAmAM ane kartavyamArge AgaLa vadhavAmAM ke sthira thavAmAM A pramAda avarodhaka bane che. mithyAtva ane aviratinI hAjarImAM to A pramAda sAdhakane khUba ja paDe che ane AtmavikAsamAM avarodha kare che, paNa mithyAtva ane avirati sarvathA gayA pachI paNa AtmabhAvamAM TharavAmAM, AtmaramaNatA karavAmAM A pramAda bAdhaka bane che. jyAM sudhI pramAdanI hAjarI hoya tyAM sudhI sAdhaka sAtamuM vagere guNasthAnaka pAmI zakato nathI. sapaka ke upazama zreNI paNa mAMDI zakato nathI. A pramAda pAMca, ATha ane tera ema aneka prakAre kAma kare che. tene barAbara oLakhIne prAthamika bhUmikAthI ja tenAthI bacavAno prayatna karavo joIe. ahIM prasaMgopAta pramAdanI judA judA graMthAdhAre thoDI vadhu vigatathI vicAraNA karI laIe. mAnavajIvananI ekeka kSaNa kiMmatI : mAnavajIvananI ekeka kSaNamAM tAkAta che ke anAdinAM bAMdhelAM karmonAM bhukko bolAvI moze pahoMcADe. A jIvanamAM samyajJAnanI ArAdhanA, Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 2 - Atama jAgo ! samyagdarzananI ArAdhanA, saccAritranI ArAdhanA, samyakRtapanI ArAdhanA kaI rIte karI lauM ? evA koI manoratho tamane thAya che kharA ? mahAnubhAva ! maLelA tamArA UjaLA saMyogone saphaLa karavA A badhI ArAdhanA-sAdhanA karavAnI che. tamane koI kahe be varSa mATe vagara vyAje dasa lAkha ApuM ? agara moTA moDhAvALAne be kroDa, je joIe te ApuM ? to zuM karo ? haju to ApyA paNa nathI paNa be mahinA pahelAM manamAM kevuM kevuM plAniMga zarU karI do ? manamAM to badhuM ja goThavI do ne ? Ama karazuM ne tema karazuM. be kroDanA bAvIsa kroDa karazuM. to mAre tamane kahevuM che ke atyAre puNyanA udayathI tamane je kAMI dharmasAmagrI vagere maLI che, tene saphala karavA mATe tamAruM plAniMga zuM ? ApattinI paraMparAne sarjanArA pramAdo : pharI pUchI lauM ? 426 A badhuM puNyathI maLyuM che, e vAta kabUla ? ene mAre sArthaka karI ja levuM joIe ema thAya che ? pAMce pramAdo pArAvAra Apattine notaranArA che ane ApattinI paraMparAne sarjanArA che. mATe bahu jaldIthI pramAdano tyAga karI devo joIe. pramAda mahAApattine notaranArA che, mATe kahyuM ke, 'gurUvAyaM' moTA apAyabhUta che. mATe eno jaldI tyAga karavo ja joIe. jo pramAda choDavAmAM vilaMba thayo to ApattinI paraMparA sarjAtAM vAra nahi lAge. ATaluM maLyA chatAM tame dharma kema karatAM nathI ? tenAM be kAraNo che. 1. kiMmata samajANI nathI. 2. pramAdanI paravazatA che. maLelI durlabha evI paNa dharmasAmagrInI kiMmata samajANI nathI ane kadAca samajANI che to paNa pramAda naDe che. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 - kaH kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 - 427 pramAdanA A pramAda keTalA che ? ane enuM svarUpa zuM che ? pramAda pAMca prakAranA che. 1-madha, ra-viSaya, 3-kaSAya, 4-nidrA, pa-vikathA. 1-madha : pahelo pramAda che, nazAkhorI (madya). koIpaNa dharma karatAM A pramAda naDatararUpa bane che. * upavAsa karavAnuM mana che - cA na maLe to mAthuM caDI jAya. * amane kahe "sAheba ! bIjI Teva nathI dA'DAmAM eka-be vAra bIDIsigareTa pIvuM chuM. na pIvuM to jhADo sApha Avato nathI.' pauSadha karene "pauSadhamAM tamAkuM saMdhAya ne? aNAhArI che," amane ema pUche. A to mAmulI nazAnI meM vAta karI che; bAkI nazA kevA ane keTalA ? * moDhAmAM DUcA nAMkhavA, pAna, masAlA. * boTala pIvAM joIe, keTalAM nAma boluM ? * ghaNA to kahe "sAheba ! javanuM pANI to pIvAya ne ? e kAMI nazo kahevAya ?' tame samajyA ne ? ane jo pUrI khabara na hoya to amane paNa chetarIne amArI saMmati laI jAya. nazAkhorI eTalI badhI koThe paDI gaI che ke, ene nazA tarIke mAnavA paNa taiyAra nathI. A magha nAmano pramAda aneka svarUpe jovA maLe che. je sAdhanA mATe Avazyaka, mananI svasthatAne naSTa kare che. ene paravaza paDelo ArAdhanA - sAdhanA karI zakato nathI. karavA jAya to temAM svasthatA anubhavI zakato nathI. 2. viSaya : viSayonI AdhInatA dharmakAryamAM vidanakartA : pAMca iMdriyonA viSayo pramAda che. anukULa sparza Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 - - 2 * Atama jAgo ! 428 anukULa rasa anukULa gaMdha anukULa rUpa ane anUkULa zabda A badhA IdriyonA viSayo anukULa joIe. pratikULa na joIe. A vRtti dharmakAryamAM vijJakartA che. ghaNAne dharmasAdhanA karavI hoya to te mATe iMdriyonA je anukULa viSayo choDavA paDe che, te nathI pAlavatuM to ghaNAne dharmasAdhanA mATe iMdriyone pratikULa hoya tevA viSayonI vacce rahevuM paDe te nathI pAlavatuM. A iMdriyonI gulAmInA kAraNe ghaNA loko zakti chatAM-IcchA chatAM dhAryo dharma karI zakatA nathI ane dharma sAdhanA mATe maLelA uttama saMyogone hArI jAya che. Ama aneka rIte viSayonI AdhInatA dharmakAryamAM aMtarAyabhUta bane che. ghaNAne khAvAnI-pIvAnI AdhInatA tapa karavA nathI detI. ghaNAne upAzrayamAM garamI lAge che mATe vyAkhyAnazravaNa, sAmAyika-pauSadha vagere karI zakatA nathI. ghaNAne snAna vinA cAlatuM nathI; melA rahevAtuM nathI mATe pauSadha vagere karI zakatAM nathI. reDiyo, TIvI. vagerenA progrAmamAM phasAyelA ghaNA zabda ane rUpanA rasiyA amane vyAkhyAna pratikramaNAdino samaya badalavAnI vinaMti paNa karatA hoya che. vacce evo viSaya Avelo tyAre enA rasiyA amane samaya badalavAnI vinaMti karavA paNa AvelA. sAheba ! samaya badalazo to loko sArI saMkhyAmAM ArAdhanAno lAbha laI zakaze." ghaNA to kahe ke "sAheba ! hamaNAM meca cAle che. eTale AvI nahIM zakAya." A badhI iMdriyonI gulAmI che ke bIjuM kAMI? A iMdriyonI gulAmI paNa tamane dharmathI dUra rAkhe che. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 6 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 I 3. kAya : kaSAyanI AdhInatA dharmamAM naDatararUpa : kaSAyanI AdhInatA paNa dharmamAM aMtarAyarUpa che. krodha, abhimAna, mAyA ke lobha. A cAra paikI koIpaNa kaSAyanI AdhInatA dharma karatAM aTakAve. 429 vyAkhyAnamAM AvavA nIkaLyA, gha2mAM kajiyo thayo; javuM nathI. ahIM upAzrayamAM AvyA, mAna-pAna na maLyuM; have upAzrayamAM nathI AvavuM. lobhane vaza banelAne ophisa-peDhInuM kAma Ave eTale dharma rahI jAya. ene e kAma agatyanuM lAge paNa dharma agatyano na lAge. krodha ke mAna, mAyA ke lobha, e dharma karavA de nahi. sabhA : mAyA kaI rIte dharma karatAM roke ? mAyAvInA manamAM sArA banavA karatAM sArA dekhAvAnI vRtti hoya. A sArA dekhAvAnI vRtti ene tAttvika dharmathI dUra rAkhe ! kare thoDuM, dekhADe vadhAre. kare kazuM nahIM chatAM ghaNuM karyuM ema batAve. dharmanAM sthAnomAM paNa AgaLa AvavA mATe aneka prakAranI khaTapaTo calAve, rAjakAraNa rame, chaLaprapaMca kare, nabaLAne phasAve. thoDuM Ape, ghaNuM ApyuM evo dekhADo kare. ApavuM na hoya to potAnA saMyoga na hoya evo dekhAva kare. A badhI mAyA che. je ene dharmathI dUra rAkhe che. dharma karavAno hoya tyAre ja mAthuM du:khe, peTa duHkhe ane saMsAranI kriyA karavAnI hoya tyAre badhuM ja sAruM thaI jAya. A paNa mAyAcAra ja che ne ? mArA paramatAraka gurudevazrI ghaNIvAra vyAkhyAnamAM kahetA ke gharamAM patnI zrAvikA hoya, ane roja pUjA mATe Agraha karatI hoya, bhAIne pUjA karavI na hoya eTale snAna kare ane potAnI jAte ja potAnI nADI tapAse, pachI kahe tAva jevuM lAge che; Aje pUjA karavA javuM nathI ane teTalAmAM koI sAMsArika kAmano phona Ave to kapaDAM paherI ravAnA thAya. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150. - 2 - Atama jAgo ! - 430 patnI - zrAvikA pUche ke, pUjA karavA javAnuM hatuM tyAre tAvanI vAta karatA hatA ane have ekAeka kyAM cAlyA ? to kahe ke, e tane khabara na paDe. A rIte pUjAnA samaye mAMdagInI vAta karavI te mAyAcAra nahi to bIjuM zuM? koI paNa prakArano mAyAcAra tAttvika dharmane pAmavA na de. tAttvika dharmane pAmavA mAyAcArane tilAMjali ApavI paDe. tamArA gharamAM dharma raDe che ? tamArA gharamAM roja dharma roto hoya che. tamane saMbhaLAya che ? e ema kahe che ke A gharamAM sauthI aNamAnIto huM chuM, jyAre koIno vAro na hoya, tyAre sauthI chelle mAro vAro hoya. somavArathI zanivAra sudhImAM kahe ke Aje dharma karavA mATe samaya nathI ane chevaTe ravivAre dharmano vAro, temAM paNa progrAma AvI gayo to dharma nahi. AkhI jiMdagI kahe ke, A uMmaramAM dharma na hoya, dharma to chellI uMmaramAM karazuM ane gharaDo thAya eTale kahe ke, have zarIra dhAryuM kAma nathI ApatuM. tamArA gharamAM dharmanI A paristhiti che. lobha khAtara dharmane dhakko : keTalAka lokone lobha eTalo badho vahAlo hoya che ke tene lobha khAtara dharmane dhakko mAratAM vAra nahi lAge. lobhane paravaza paDelA hiMsaka dhaMdhAo dvArA ahiMsAne, asatyanA AcaraNa dvArA satyane, corI vagere dvArA nItimattAne haDasele caDAvatA hoya che. lobhane paravaza paDelAo dharmakriyAonI ghora upekSA karatA hoya che. lobhane paravaza paDelAo dAnAdi dharmathI dUra rahetA hoya che. lobhane paravaza paDelAo jyAM jyAM dhana kharacavuM paDe ke, dhaMdhA vagere upara kApa Ave tevAM dharmasthAnomAM javAnuM TALatA hoya che. tevAM dharmAnuSThAna karavAnuM TALatA hoya che. Ama lobhanI paravazatA AtmAne dharmathI dUra rAkhe che. A rIte koIne krodha, koIne mAna, koIne mAyA, koIne lobha to koIne cAre ya kaSAyo satAve che. jenA pariNAme AtmA dharmathI dUra ja rahe che. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 151 - 9 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 481 4. nidrA : nidrAnA kAraNe ghaNAM loko dhAryo dharma karI zakatAM nathI. savAre vahelA uThAtuM nathI, mATe sAmAyika-pratikramaNa thatuM nathI. savAre vahelA uThAtuM nathI, mATe svAdhyAya, dhArmika abhyAsa, dhArmika vAMcana thatuM nathI. sAMje UMgha vahelI Ave, mATe pratikramaNa, svAdhyAya Adi thatAM nathI. bapore UMghavA joIe mATe bapore paNa sAmAyika, dharma vAMcana vagere thatuM nathI. ghaNA UMghanA evA gulAma hoya ke, jyAre vyAvahArika koI javAbadArI na hoya ke dhaMdhA vagerenI pravRtti na hoya tyAre ghoravA ja mAMDe, paNa tyAre tene dharma sAdhanA karavAnuM mana na thAya. ane keTalAka loko dharma kare to temAM paNa ene nidrA Ave. sAmAyikamAM, pratikramaNamAM, navakAravALI gaNatAM, vyAkhyAna sAMbhaLatAM badhe nidrA Ave, paNa rUpiyAnI noTa gaNatAM nidrA na Ave. khAtAM khAtAM nidrA na Ave. ghaNA to sAmAyika-pratikramaNa karavA bese ja evI rIte ke, UMgha na AvatI hoya to paNa Ave. svAdhyAya karavA bese tyAre jhokAM Ave paNa vAte caDI jAya tyAre rAtrinA bAra vAge to paNa UMgha na Ave, bIjA kahe "bhalA ! have to UMgho" toya kahe "UMghIe chIe. tame UMghI jAva." rAtre paNa UbhA UbhA be kalAka vAte caDI jAya to nidrA na Ave. jyAM ruci, manano gamo hoya tyAM nidrA nathI AvatI. jyAM ruci na hoya, agara ruci ochI hoya tyAM nidrA Ave che. 5. vikathA : - A vikathA cAra prakAranI che. ane sAta prakAranI paNa che. 1. rAjyakathA, 2. dazakathA, 3. bhaktakathA, 4. strIkathA, 5. mRdukANika kathA, 6. darzanabhedinI kathA, 7. cAritrabhedinI kathA, 1. rAjakAraNanI vAto e rAjakathA che. 2. dezavidezanA rItarivAjo vagerene lagatI vAto e dezakathA che. 3. bhojana-vAnagIne lagatI khANI-pINInI vAto e bhaktakathA che. 4. strIonA rUpa-raMga, zRMgAra, hAva-bhAva vagerene lagatI vAto e strIkathA che, te ja rIte strIo bhegI thaIne puruSonA rUparaMga, svabhAva, hAva Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 2 - Atama jAgo ! - 432 432 bhAvane lagatI vAto kare te paNa A ja prakAramAM Ave che. 5. zoka, vilApanI lAgaNIo pedA kare tevI vAtone mRdukANika kathA kahevAya che. 6. samyagdarzanano nAza ane mithyAtvano pracAra kare tevI vAto samyagdarzanabhedinI kathA kahevAya. 7. samyakracAritrano nAza kare ane acAritra-anAcArane poSaNa Ape tevI vAto cAritrabhedinI kathA kahevAya che. AvI vAtone vaza paDelA dharma sAdhanA to karI zakatA nathI, paNa dharmathI vadhune vadhu dUra pheMkAtA jAya che. ghaNAno svabhAva ja evo hoya che ke jarAka navarAza maLe ke AvI vAto mAMDe, ene koIka sAMbhaLanAra maLavo joIe. jyAre paNa ene koIka sAMbhaLanAra maLe tyAre te kAM to rAjyanI vAto kare, kAM to khAvA-pIvAnI vAto kare, kAM to deza - paradezanI vAto kare, kAM to strIonI vAto kare. paNa ene dharmanuM pustaka laIne vAMcavAnuM mana na thAya. savAranA pahoramAM chApuM laIne bese, paNa dharmanuM pustaka vAMcavAnuM ene mana na thAya. A chApuM vAMcavuM e paNa eka prakAranI vikathA ja che ne ? chApAmAM vikathA sivAya Ave che paNa zuM ? chApAnI kolame kolame A sAta paikInI koI ne koI vikathA ja hovAnI ne ? pratikramaNa karavA AvanAra bhAgyazALI dasa miniTanI vAra hoya to oTale besIne zuM kare ? tattvacarcA kare ? AtmanirIkSaNa kare ? dharmanI vAto kare ? ke koIne koI prakAranI vikathA kare - niMdA kare ? vyAkhyAnamAM vahelAM AvI gayA to A jAjama upara besIne zuM vAta karo ? gaIkAlanA vyAkhyAnanI vAta karo ke kokanI mAMDo ? te vikathA ke bIjuM kAMI ? pUjA karavA nIkaLe - rastAmAM be jaNA maLI gayA, kalAka UbhAM UbhAM vAtomAM pasAra thaI jAya, have moDuM thaI gayuM, rastAmAMthI ja pAcho phare, pUjA paNa mAMDI vALe ane derAsara kadAca jAya to TIlI karI ravAnA thAya, A Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 - 9 : kaSAya baMdhananI bahurUpitA - 19 - 433 vikathAnuM ja pariNAma ke bIjuM kAMI ? vikathAnA kAraNe ghaNAnAM sAmAyika, pratikramaNa rahI gayAM. ghaNAMno svAdhyAya rahI gayo. ghaNAnAM vyAkhyAna cukAI gayAM. ghaNAMnI pUjAo rahI gaI. ghaNAnA uttama ArAdhanAnA avasara paNa cukAI gayA. AvuM badhuM bane che ke nahi ? pUjA karavA nIkaLyA ane rastAmAM koI maLI gayuM. e vakhate vikathAmAM jo caDI gayA to kalAka kyAM pUro thayo enI khabara na paDe. ane e samaya pUro thayo eno kApa kyAM paDe ? pUjA upara ja ne ? evuM ja svAdhyAya - ArAdhanA AdinA viSayamAM bane che ke nathI banatuM te tame svayaM vicArI juo. A vikathAnA pApe to ghaNAnAM potAnAM jIvana barabAda thayAM ane ghaNAe bIjAnAM jIvanane paNa barabAda karyo. A badhAM vikathAnA anubhavo che. A badhI vikathAnA kAraNe paNa ghaNo dharma thaI zakato nathI. zAstrakAra bhagavaMtoe kahyuM che ke A pAMca pramAdo jIvane porAtiyo naravuM nayatti' atibhayaMkara narakamAM laI jAya che. mATe ja zrI gautamasvAmI mahArAjAe potAnI dezanAmAM kahyuM che ke paMvilaMpi pamAyaM puruthIvAya' A pAMca pramAda mahAApattine notaranArA che. A pAMca pramAdano je tyAga karI zake te dharma karI zake. pAcho e tyAga paNa thAya che'. "karazuM' ema kahI je dhIme dhIme kare te dharmane hArI jAya che, dharmanA avasarane cUkI jAya che. mATe kahyuM ke zarIra upara sApa caDe; dhIme dhIme na utArAya. ekajhATake kADhavo paDe, tema pramAdano tyAga dhIme dhIme nathI karavAno paNa "kSatti jaldI-ekajhATake ja karavAno che. tamane sApa caDyAno anubhava nathI paNa zarIra upara maMkoDo caDI gayo hoya to paNa kevI rIte kADho ? yoga : mana, vacana, kAyAnI pravRttine yoga kahevAya che. manoyoga, vacanayoga ane kAyayoga - ema traNa prakArano yoga che. jenA jIvanamAM mithyAtva, avirati, pramAda ke kaSAya na hoya tevA vItarAgane A mana, vacana, kAyAnA yogo AtmasAdhanAmAM bAdhaka banI zakatA Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 - 2 - Atama jAgo ! - - 434 nathI. Ama chatAM jyAM sudhI A yogo sakriya hoya che, tyAM sudhI sarvajJavitarAga banelA AtmAo paNa caudamA ayogI guNasthAnakane pAmI zakatA nathI ane e yoganI hAjarImAM eka samayanI sthitivALA kevaLa zAtAvedanIya karmano ja baMdha thAya che. je bIjA ja samayamAM udayamAM AvI trIjA samaye to nirjarI jAya che. jyAre sAtamA guNasthAnakathI dazamA guNasthAnaka sudhI saMjvalana kaSAyonI hAjarImAM A yogo sakriya hoya che, tyAre vizeSa karmabaMdha thAya che ane chaThThA guNasthAnaka sudhI pramAdanI sAthe A yogo sakriya hoya tyAre to tenAthI paNa vizeSa karmabaMdha thAya che. cothA ane pAMcamAM guNasthAnake aviratinA udaya ane apratyAkhyAnI pratyAkhyAna kaSAyonI sAthe jo A yogo sakriya bane tyAre ghaNo badho karmabaMdha thAya che. Ama chatAM mithyAtvanA kALamAM jevo karmabaMdha thAya tevo karmabaMdha to nathI ja thato. jyAre mithyAtva ane anaMtAnubaMdhInA kaSAyonI hAjarImAM mana, vacana, kAyAnA yogonuM pravartana evA "unmArgamAM ane avirati vagerenI pravRttimAM evA upAdeya bhAvapUrvaka pravRtta thAya che ke te samayano karmabaMdha atibhAre ane atigADho hoya che. TuMkamAM mana, vacana, kAyAnA yogo e pravRtti svarUpa che. tenI sAthe jo mithyAtva, avirati, pramAda ane kaSAyo na bhaLe to te bahu naDatarabhUta banatA nathI. chatAM paNa te karmabaMdhamAM kAraNa to che ja ane te yoganI sAthe jo mithyAtva, avirati, pramAda ke anaMtAnubaMdhInA vagere kaSAyo bhaLe to te jeTalA pramANamAM bhaLe teTalA pramANamAM te yoganI pravRttimAM vikRti pedA thAya che ane te, te prakAre karmabaMdhamAM nimitta bane che. jo mithyAtva, avirati, kaSAyo ke pramAdane jItI zakAya to tene jeTalA pramANamAM jItI zakAya teTalA pramANamAM A yogono prazasta upayoga karIne AtmakalyANamAM savizeSa prayatnazIla paNa banI zakAya ane e dvArA baMdhanone toDavAnI sAdhanA paNa karI zakAya, mithyAtva ane aviratine jItyA pachI A yogone prazasta upayoga karavo ane te dvArA baMdhana muktinI sAdhanAmAM AgaLa vadhavuM ghaNuM ja saraLa banI jAya che. haju baMdhananI keTalIka vAto vicAravI che, te kAlathI joIzuM. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 - aMvitinI mAyAjALamAM kSAyeluM vizva 120 - vi. saM. 2058, zrAvaNa suda-12, somavAra, tA. 19-8-02, sAcorI dharmazALA, pAlItANA * AtmA mithyAtvane vaza thAya tyAre karma-pudgalathI baMdhAya: * nimitta maLatAM ja aviratino bhaDako: * cakravartI dhanya ke dharmacakravartI-muni dhanya? * avirati tIvra bane to mithyAtvane kheMcI lAve ? jeTalA moTA zrImaMta teTalA vadhAre baMdhAyelA : * baMdhana, baMdhana lAge to toDavAnA aneka mArgo che : - manasUbo hoya to mArga maLI rahe e jainetare baMdhana toDyuM : * kharacavA karatAM na kamAvavuM vadhu sAruM : viSayaH avirati ane parigrahano saMbaMdha. mithyAtvanA sakaMjAmAMthI bacI gayelA sAdhakone paNa aviratirUpa baMdhana khUba khUba kanaDI jAya ema bane che. aviratinuM baMdhana suMvALuM hoya che. anukULatA game, pratikULatA na game e paNa aviratinAM mukhamaMDano che. aviratinA sAmrAjyane lIluMchama rAkhato samrATa parigraha che - eka parigrahanI cUMgAlamAM jIva phasAya ke ene bAkInAM badhAM baMdhano kyAre bAMdhI le te kahevAya nahIM. ghaDapaNamAM ya ghaNIvAra saMsArano parigraha-vyApa chuTato hoto nathI. A badhI ja bAbatonuM rocaka varNana karavA sAthe paramagurudevanA eka vacane saMsAranI mAyAjALa toDavA taiyAra thayelA eka jainetaranI baMdhana-muktinI romAMcaka ghaTanA varNavavA sAthe A pravacana paripUrNatA pAme che. pravacananuM pratibiMba * moTA bhAganI paristhiti evI che ke emane mithyAtva game che paNa mithyAtvI kahevaDAvuM gamatuM nathI, A paNa mithyAtvano ja prabhAva che. * samakita AvI gayuM, have aviratino Dara nahi evuM mAnatA nahIM. samakitIne ja sauthI vadhu aviratino Dara hoya che. * evA lokone to sAdharmika vAtsalyamAM pIrasavAya ubhA ya na rakhAya ke je sAdharmika, sAdharmikamAM paNa bhedabhAva kare. * guNo e pradarzana karavAnI vastu nathI; paNa mANavAnI-anubhavavAnI vastu che. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'cittamaMtamacittaM vA, parigijjha kisAmavi / aNNaM vA aNujANAi, evaM dukkhA Na muJcai / / 2 / / ' 'sajIva ke ajIva koIpaNa padArthano parigraha karavo ke tema karatA ane anumodana ApavuM. Ama karavAthI du:khathI chUTAtuM nathI.' Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 : aMvitinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva anaMta upakArI carama tIrthapati zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadharabhagavaMta zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjAe jaMbusvAmIne uddezIne AtmAne oLakhavAnuM, AtmAne jAgRta karavAnuM, baMdhanane oLakhavAnuM ane baMdhanane toDavAnuM zrI sUyagaDAMga nAmanA mahAna aMga Agama dvArA kahyuM che. A upadeza sudharmAsvAmIjIe jaMbUsvAmIjIne Apyo. jaMbUsvAmIjIe vinayapUrvaka tene grahaNa karyo, prayatnapUrvaka tene jIvanamAM jIvyo, baMdhanone barAbara pachANyAM, te baMdhanone toDyAM. A baMdhanone toDIne bhava baMdhanathI mukta thayA ane sAdi anaMta bhAMge mokSa sukhanA bhoktA banyA. je vakhate jaMbusvAmIjIne A upadeza ApavAmAM Avyo tyAre jaMbUsvAmIjIe pUchyuM ke "bhagavaMta ! bhagavAna mahAvIre baMdhana kone kahyuM che ? te baMdhanane kaI rIte jANavuM ? te baMdhanane kaI rIte toDavuM ?' te saMdarbhamAM baMdhana kone kahevAya ? te vAta ApaNe joI rahyA chIe. baMdhananI keTalIka vyAkhyAo joI gayA chIe. punarAvartana karavuM nathI tethI sIdhA AgaLa vadhIe chIe. AtmA mithyAtvane vaza thAya tyAre karma-pudgalathI baMdhAya ? jIva mukhyapaNe mithyAtva ane aviratine kAraNe karmanAM baMdhano UbhAM kare che. AtmAne bAMdhavAnI tAkAta dharmAstikAyamAM nathI, adharmAstikAyamAM paNa nathI, AkAzAstikAyamAM paNa nathI ane khuda AtmAmAM paNa nathI. eka AtmA bIjA AtmAne bAMdhI zakato nathI. AtmAne bAMdhavAnI tAkAta eka mAtra pudgalamAM ja che. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 - 2 - Atama jAgo ! - 438 pudgalanA paNa ghaNA prakAro che te paikI mAtra kArmaNa vargaNAnAM pudgalo ja AtmAne bAMdhI zake che. Ama chatAM e kArmaNavargaNAnAM pudgalo AtmAne kyAre bAMdhI zake ? jyAre AtmA mithyAtvane vaza thAya tyAre. aviratine paravaza thAya tyAre ane te baMdhAyelAM karmathI bIjAM badhAM baMdhano ubhA thAya che. mukhya be vastu che : mithyAtva ane avirati. A bemAMthI sauthI vadhAre kharAba mithyAtva che. kAraNa ke enuM nAma paNa aNagamatuM che. je lokone A mithyAtva, nAmathI-zabdathI aNagamatuM che, temane A mithyAtva svarUpathI aNagamatuM che ke nahIM e eka moTo savAla che. koI tamane mithyAtvI kahe to, tarata AMkha lAla thAya, game nahi, sAmano karavAnuM mana thAya, paNa mithyAtva kADhavAnuM mana kyAreya thAya che kharuM? koI ApaNane mithyAtvI kahe to te ApaNane na game. paNa ApaNAmAM je mithyAtva ghara karIne beThuM che, teno aNagamo ApaNAmAM che kharo ? jo ApaNAmAM mithyAtvano aNagamo na pragaTe to ApaNuM mithyAtva zI rIte dUra thaze ? ane mithyAtva gayA vinA ApaNuM kalyANa paNa zI rIte thaze ? moTA bhAganI paristhiti evI che ke emane mithyAtva game che paNa mithyAtvI kahevaDAvuM gamatuM nathI, A paNa mithyAtvano ja prabhAva che. jene avirati game tenA jIvanamAM mithyAtva jIvatuM jAgatuM che. jenA jIvanamAM mithyAtvanuM baMdhana che, tene bAkInAM avirati vagere badhAM ja baMdhano game che. jene paNa AtmAne lAgelAM avirati vagerenAM baMdhanane paMpALavAnuM mana thAya che tenA jIvanamAM mithyAtva kAma kare che tema samajavuM. sabhA : ajJAna paNa mithyAtva ? ajJAnamAMthI eka prakAra evo che ke je sIdho mithyAtvamAM jAya che. bAkInA be prakAranAM ajJAna sIdhAM mithyAtvamAM jatAM nathI. viparyaya nAmanuM ajJAna sIdhuM mithyAtvamAM jAya che; jyAre anadhyavasAya ane saMzaya e sIdhAM mithyAtvamAM jatAM nathI. je vastu jevI hoya tevI na mAnavI ane jevI na hoya tevI mAnavI te ja mithyAtva che. saMsAranAM jeTalAM sukha te karmajanya che, duHkharUpa che, chatAM tene sukharUpa mAnavAM - A mithyAtvanA udayanuM pariNAma che. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 159 - 7 : aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva - 20 - 439 pudgalanA abhAvamAM thatI sukhanI anubhUti bhrAmaka lAge, e vaLI anubhUti kevI ? anubhUti ja nathI. pudgala vagaranuM sukha kevuM? pudgala vagaranuM sukha e sukha ja nathI evuM lAge, hAthanuM choDIne koNInuM cATavA jevI vAta lAge, te paNa mithyAtvano prabhAva che. A mithyAtva AtmAne, karmane, karmanAM baMdhanone, karmabaMdhanAM kAraNone nahi oLakhavA de ! kadAca bauddhika rIte samajAze to paNa hRdayathI to nahi ja svIkAravA de. jyAM sudhI mithyAtva kAma kare che, tyAM sudhI kaSAyo tagaDA hoya che. avirati paNa baLavattara hoya che. samyaktane pAmavAno prayatna bIjA naMbare karavAno che; jyAre mithyAtvane kADhavAno prayatna to pahelAM naMbare karavAno che. tamArA "zrAvaka jIvananI karaNInI sajhAya'mAM paNa kahyuM che ke - 'manai jiNANamANaM micchaM pariharai, dharai sammattaM' "zrAvaka paNa jinAjJAne mAvyA bAda pahelAM mithyAtvano tyAga kare pachI samyakatvano svIkAra kare.' mithyAtvano tyAga karavA mATe pahelAM mithyAtvane oLakhavuM paDe. mithyA vicAradhArAne paNa oLakhavI paDe, ene oLakhIne e mithyA vicAradhArAno ane mithyAvRttiono paNa tyAga karavo paDe. e vinA samyagdarzana nahIM Ave. chae darzanonI carcA eTalA ja mATe karavAmAM AvI che. sau, saunuM kare, ApaNe tenI bhAMjagaDamAM paDIne zuM matalaba che ? - ema vicArIne tattvanI zodha ja na karavI - e paNa mithyAtvanuM ja pariNAma che. ane jo A vicAraNA sAcI hoya to A sUyagaDAMgasUtranI racanAne khoTI gaNavI paDe. enI racanA karavAnI koI AvazyakatA ja na rahe. ajJAnIne jo ajJAna gamatuM hoya to enA ajJAna sAthe mithyAtva bhaLeluM ja che. koInA dvArA apAtA jJAnane levAno je ajJAnI prayatna kare, tenuM mithyAtva gayuM che ke, nabaLuM paDyuM che - ema kahIzuM. paNa jo koI jJAnI ApaNane jJAna ApavAno prayatna kare chatAM ApaNe laIe ja nahi potAnuM pakaDI ja rAkhIe to Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 2 - Atama jAgo ! - 440 ApaNe ajJAnI evA mithyAtvI chIe - ema samajavuM paDe. koI rogI hovA chatAM ene potAne huM rogI chuM - ema na lAgatuM hoya ane koI roganuM jJAna ApavAno prayatna kare, davA ApavAno prayatna kare to paNa ene levAno InkAra ja karato hoya to e kevuM kahevAya ? enA jevuM A che. sabhA : jo koI pote potAnI vAtane koI apekSAthI ghaTAve to zuM karavAnuM? je jyAM ghaTatuM hoya te ja ghaTAvAya, na ghaTatuM hoya te kyAreya na ghaTAvAya. jema koI paraNyo ja na hoya, enuM vevizALa paNa thayuM ja na hoya to tene jamAI kahevAya ? tame to vyavahAramAM beThA cho ? koI mANasa Ave ane ene emane ema kahevAya ke jamAI AvyA ? sabhA tenAmAM yogyatA to che ne ? to tenAmAM yogyatA che ema bolAya. paNa atyAre e koIno jamAI che, ema to na bolAya ne ? mithyAtva kyAreya paNa AtmAnI svabhAva dazAne samajavA nahi de, vibhAvadazAne oLakhavA nahi de, baMdhanane baMdhana tarIke pIchANavA nahi de, kaSAyane kaSAyanA rUpamAM jovA nahi de, aviratine aviratinA rUpamAM oLakhavA nahi de, mATe ja mithyAtva sauthI vadhAre bhayaMkara che. paramAtmAnA anugrahathI ekvAra samyagdarzana thaI jAya pachI paNa mithyAtva AvI na jAya te mATe sAvadha rahevuM paDe che. mithyAtva gayuM hovA chatAM pAchaLa enI bena aviratine mUkIne gayuM che. A avirati paNa sAdhakane lapasAvanArI che ane taka maLe to mithyAtvane kheMcI lAvanArI che. anAdikALathI mithyAtve aviratine baLa pUruM pADyuM che, tethI ja mithyAtva kadAca jAya to paNa e avirati mithyAtva mATe kAma kare, e samakitInAM chidro (vika poInTa) gotyA ja kare ane taka maLatAM te mithyAtvane lAvIne samakitIne pADe; Ama chatAM te vakhate atyAra sudhI ArAdheluM samyagdarzana paNa kahe ke, tuM aviratimAM asAvadha banyo, tethI Aje tane aviratie paTakyo che paNa taka maLatAMnI sAthe ja huM tane Ubho karIza. samakita AvI gayuM, have aviratino Dara nahi evuM mAnatA nahIM. samakitIne ja sauthI vadhu aviratino Dara hoya che. jyAM sudhI AtmAne kSAyika bhAvanuM Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 - 7H aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vica - 20 - 441 samyagdarzana na thAya tyAM sudhI cetIne rahevuM paDe. jo samakitI sAvadha na rahe to avirati game tyAre mithyAtvane kheMcIne lAve. samyagdarzane AvyA pachI paNa A avirati bhalabhalA sAdhakane paTakI nAMkhe che. nimitta maLatAM ja aviratino bhaDako : citra ane saMbhUtimunie, dIkSA lIdhI, nirmaLa sAdhupaNuM pALyuM, ghora tapa karyo, tenA kAraNe emane aneka labdhio pedA thaI che. tapanA pAraNe bhikSA vahoravA nagaramAM gayA. tyAM sanatakumAra cakrIno maMtrI namuci hato. je bhUtakALamAM aneka khoTAM parAkramo karI cUkyo hato. Ama chatAM enA duSpariNAmothI ene ugAravAnuM kAma A munivare karyuM hatuM. to paNa e munivarane jotAM ja ene thayuM ke, mArAM badhAM ja khoTA AcaraNo A mahAmuni jANe che. jo teo koIne mAro bhUtakALa kahI deze to mAre cakravartInuM maMtrIpaNuM gumAvavAno vAro Avaze. 'pApA: sarvatra ditA 'jeNe pApa karyA hoya te sarvatra zaMkAvALo hoya che.' namucie potAnI phUTapaTTIthI mahAtmAnuM mApa kADhyuM. jemaNe paramAtmAnA zAsananuM sAdhupaNuM ArAdhyuM hoya, je AtmabhAvamAM lIna hoya, temane bIjAnA doSa jovAnuM ke, bolavAnuM mana paNa thatuM nathI. Ama chatAM potAnI duSTatAnA kAraNe ja bhayathI prerAIne namucie uttama saMyama sAdhaka evA paNa e saMbhUti munivarane mArapITa karIne gAma bahAra kADhavAno Adeza Apyo ane rAjyanA sipAIo mahAtmAnI pAchaLa paDI gayA. teo lAkaDIonA mAra mArI mArIne munine nagara bahAra kADhavA lAgyA. munivare kahyuM ke, "tame mane zA mATe mAro cho ? tame kaho to cAlyo jAuM. mane javA do !" paNa A badhAne munivara mAtra cAlyA jAya emAM rasa na hato. emane to mAra mArIne, phajeta karIne kADhavA hatA, eTale jenA hAthamAM je hatuM tenAthI teo mAratA gayA. jene kAraNe aneka vAra munivara paDI gayA. Ama chatAM e lokoe mAravAnuM baMdha na karyuM. tyAre munivaranI dhIraja khUTI, kSamA tUTI ane temAMthI krodhano Aveza pragaTyo. Aja sudhI karelI saMyama sAdhanAnA pariNAme Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 2 - Atama jAgo ! temane tejolezyA siddha thaI hatI. jeno Aja sudhI kyAreya upayoga karyo na hato; paNa Aje krodhavaza eno upayoga ka2vAnuM mana thayuM, tejolezyAno prayoga karatAMnI sAthe ja temanA moDhAmAMthI dhumADAnA goTe-goTA nIkaLavA lAgyA. citra munine khabara paDI. teo tarata ja emane zAMta ka2vA AvyA ane kahyuM ke, 'zAMta thA, ApaNe to kSamAzramaNa. jo tArA jevo krodha ka2ze to kSamA kyAM jaze ?' AvAM-AvAM amRta vacanothI zAMta karyA. 442 saMbhUtimunie tejolezyA saMharI lIdhI ane nagara bahAra gayA. saMbhUtimunie vicAra karyo ke A paristhiti kema AvI ? nagaramAM gayo mATe ne ? je AhArane kAraNe A paristhiti sarjAI te AhAra ja na joIe have. Ama vicArIne aNasaNa svIkArI lIdhuM. sanatakumAra cakravartIne jyAre A samAcAra maLyA, tyAre temane atyaMta AghAta lAgyo. teo te aparAdha badala mahAmuninI kSamApanA karavA mATe potAnA AkhA aMtaHpuranI sAthe nagaranI bahAra udyAnamAM gayA. vaMdanA karI, aparAdha badala kSamAyAcanA karI, paNa vaMdanAnI kriyA daramyAna avagrahanI maryAdA cukANI. sanatakumAra cakravartInI agramahiSI, paTTarANInA mAthAnA vALanI eka laTa vaMdanA mATe zIza jhukAvatAM saMbhUtimuninA caraNane sparzI gaI. vALano sparza thatAM ja aMdara paDelI aviratie, bhogalAlasAe saLavaLATa karyo ane bhaDakI UThelI aviratinA kAraNe vicAra Avyo ke je vyaktinA vALanI eka laTano sparza ATalo sukhada hoya tenA pUrA aMgano sparza keTalo sukhada haze ? cakravartI dhanya ke dharmacakravartI muni dhanya ? atyAra sudhI sAMpaDelI sAdhanAjIvananI anubhUti ane siddhio dvArA potAnI jAtane dhanya mAnanArA mahAmuni Aje cakravartIne dhanya mAnavA lAgyA. aviratino udaya AtmAne kyAM laI jAya che te samajavAnuM che. eka bAju khullA page cAlanArA mahAtmAonAM darzana thAya ane bIjI bAju ImporTeDa gADImAM pharanArA gRhastho dekhAya; tyAre bemAMthI tamAre mana dhanyatama koNa ? barAbara vicAra karajo ! bAra vAge bhara taDake khulle page cAlanArA muni dhanya ke marsIDIza ke erakanDIzana kAramAM dhaDAdhaDa doDanArA saMsArI dhanya ? Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 193 - 7 : aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva - 20 -- 443 sabhA : muni dhanya. pahelA praznano javAba ApanAre bIjA praznano javAba ApavA taiyAra rahevAnuM che. bIjo prazna e che ke, baMnene joyA pachI tamArA manamAM zuM banavAnA manoratha thAya ? kyAre aNagAra banuM - ema thAya ke kyAre zrImaMta banuM - ema thAya ? je cakravartIne joIne bhagavAnanA munine dayA Ave, te ja cakravartIne joIne avirati ane mithyAtvane paravaza paDela saMbhUtimuni potAnI dayA khAI rahyA che ane cakravartIne ahobhAvanI najare joI rahyA che. sarvajJa vItarAga paramAtmAnA zAsananuM sAdhupaNuM jene sparyuM hoya tevA zramaNonI manodazA kevI hoya ? te samajavA jevuM che. upamiti'mAM anusuMdara cakravartInI vAta Ave che. teo jIvananA uttarArdhamAM pote jItelA cha khaMDane jovA nIkaLyA hatA. te daramyAna jyAre temano eka nagaramAM praveza hato, tyAre temane jovA ane temanuM svAgata karavA AkhuM nagara UmaTyuM hatuM. te kALamAM rAjavInA caherAnAM darzana paNa durlabha hatAM. kAraNa ke, rAjA-prajA beyanA jIvanamAM vizeSa musApharI nahotI ane phoTogrAphI, viDIyogrAphI ke TI.vI. jevAM mAdhyamo nahotAM. jethI rAjavInAM darzana dUranA pradezamAM rahelA prajAne kvacit ja thatAM ane A badhA rAjavIonI rAjyavyavasthA evI uttama hatI ke, prajA sukhacenamAM jIvatI, jethI prajAne rAjA pratye apAra ahobhAvaAdarabhAva raheto. eTale ja jyAre potAno rAjavI potAnA AMgaNe Avyo che, tevI khabara paDI tyAre AkhI prajA enAM darzana karavA mATe, enA svAgata mATe, ene vadhAvavA mATe, enA ovAraNAM levA mATe UmaTI hatI. Ama chatAM evA samayamAM paNa dharmamAM rata rahenAro varga paNa ghaNo moTo hato. je A badhI bAbatothI para hato. mATe jyAre eka tarapha anusuMdara cakravartInI svAgatayAtrA yojAI tyAre paNa bIjI tarapha dharmasabhA yojAI hatI. jemAM paNa vipula mAtrAmAM zrotAvarga dharmazravaNa karato hato. Aje, gaIkAlano raste rakhaDato paNa ema. pI. ke pI. ema. banIne vyAkhyAna samaye Ave to zuM karo ? vyAkhyAna sAMbhaLavA ubhA raho ke tenuM Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 2 - Atama jAgo ! 444 bhASaNa sAMbhaLavA ane svAgata karavA doDI jAva ? cakravartInA svAgata samaye paNa tyAMnAM loko ekacitte dharmadezanA sAMbhaLI rahyAM hatAM. evAmAM svAgatayAtrA najIka AvatAM lokono kolAhala atyaMta vadhI gayo. e kolAhalanA kAraNe dharmazravaNamAM vikSepa paDyo. eTale dharmasabhAmAMthI koIke AcArya bhagavaMtane prazna karyo ke, "bhagavaMta! A badho kolAhala zAno che ?' enA uttaramAM jJAnI AcArya bhagavaMta zrI samaMtabhadrasUrijI mahArAje je kahyuM ke mAre tamane kahevuM che. jenA uparathI jainazAsananA dharmAcAryonI vivekadRSTi kevI vairAgya raMgathI raMgAyelI hoya che, teno khyAla AvI zake. AcArya bhagavaMte kahyuM ke, "eka cora-taskara corInA muddAmAla sAthe pakaDAI gayo che ane enA gunhA badala mRtyudaMDanI sajA pharamAvAI che ane e sajAno amala karavA mATe ene vadhyasthAne laI javAI rahyo che, eno A badho kolAhala che.' eka cakravartIne jainAcArya kaI dRSTie juve che; te AnA uparathI samajavAnuM che. sabhAmAMthI pharI pUchavAmAM AvyuM ke, "bhagavaMta ! zuM e cora mATe bacavAno koI mArga nathI ?' AcArya bhagavaMte kahyuM ke, "ene enI zikSAthI bacavAno mArga jarUra che, paNa e mATe ene ahIM lAvavo jarUrI che. A sAMbhaLI zrotA paikI eka vyakti jaIne cakravartIne dharmasabhAmAM dorI lAvI ane cakravartI paNa vizeSa jJAnazaktivALo hoI AcArya bhagavaMtano abhiprAya jANI, sabhAne lAbha thaze, tema jANI potAnI vaikriya zaktithI coranuM rUpa sajIne dharmasabhAmAM Avyo. hakIkatamAM anusuMdara cakravartInuM mAtra eka ja divasanuM AyuSya bAkI hatuM ane sAtamI narakane yogya karmono saMcaya teNe karI lIdho hato. mahAAraMbha ane mahAparigrahanA pariNAme A badho karmasaMcaya thayelo hato. jo AjanI dharmadezanA sAMbhaLI tene vairAgya na pragaTyo hota ane saMsAra tyAga karI teNe sarvavirati na svIkArI hota to tenI sAtamI naraka thAya evI paristhitinuM nirmANa thaI cUkyuM hatuM. paraMtu tenI vizeSa yogyatAnA kAraNe dharmazravaNa karatAM Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 165 - 7 : aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva - 20 - 445 ja tene vairAgya pragaTyo. sarvasaMgano tyAga karI teNe sarvavirati svIkArI, eka divasamAM ja enI evI uttama ArAdhanA karI ke, jenA pariNAme teoe sAteya narakane yogya karmo khapAvI evA prakRSTa puNyane upArjana karyuM ke, marIne sIdhA ja teo sarvArthasiddha devalokamAM 33 sAgaropamanI sthitivALA deva thayA. tyAMthI manuSya thaI muktimAM jaze. jo eka divasa moDA paDyA hota to teo nakkI sAtamI narake jAta. kAraNa ke jeTalA cakravartI saMsArano tyAga karyA vagara maryA te badhA ja mahAAraMbha ane mahAparigrahanA kAraNe narake gayA che. subhUma ane brahmadatta A be cakravartI paNa A be kAraNe narakamAM gayA, bAkI badhA saMsAratyAga karIne devalokamAM gayA ke mokSamAM gayA. AcArya bhagavaMte cakravartI mATe kyo zabda vAparyo ? "cora-taskara." A zabda gALanA arthamAM nathI vAparyo, paNa anukaMpAnA arthamAM vAparyo che. vadhyasthAna upara caDelo to eka ja vAra kapAvAno jyAre narakamAM gayelo keTalIvAra kapAvAno ? jJAnadaSTie cakravartIpaNAnuM phaLa narakagati jANIne, temAM ene bhogavavA paDanArAM duHkhone jANIne e jIva uparanI karuNAbhAvanAthI A zabda vaparAyo che. mATe ja paramatAraka gurudeva kahetA hatA ke "zrImaMtane joIne je sAdhune tenI dayA na Ave ene ane tevA zrImaMtane joIne jene galagalIyAM thAya, te sAdhune sAdhupaNAno svAda Avyo ja nathI.' sabhAH dharmISTha hoya evA zrImaMtanI to anumodanA karAyane ? tenA dharmAnuSThAnanI anumodanA karAya, paNa tenA rUpiyAnI nahIM. Aje sAdharmika bhakti karavAnI hoya tyAre eka zrImaMta hoya ane bIjo sAmAnya sthitino hoya to bannenI sarakhI bhakti karAya che? evA lokone to sAdharmika vAtsalyamAM pIrasavAya ubhA ya na rakhAya ke je sAdharmika, sAdharmikamAM paNa bhedabhAva kare. avirati tIvra bane to mithyAtvane kheMcI lAve ? saMbhUtimunine pahelAM aviratino udaya thayo ane te pachI temAMthI mithyAtvano Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167 2 - Atama jAgo ! paNa udaya thayo. eTalA mATe ja cakravartIne joIne enA jevA thavAnuM mana thayuM. sAmAnya rIte vItarAga paramAtmAnA zAsanano sAdhu koI paNa zrImaMtane, bhogIne, rAjavIne ke cakravartIne juve eTale tene thAya ke, A bicAro phasAI gayo che, saMsAramAM aTavAI gayo che, kyAM jaze ? huM ene jagADuM, bodha pamADuM ane A duHkhabharyA saMsArathI ugAruM. ene badale avirati ane mithyAtvane paravaza paDelA saMbhUtimunine sanakumAra cakravartI dhanya lAgyA, enA jevuM meLavavAnuM mana thayuM ane vicAryuM ke, 'mane AvuM strIratna kyAre maLaze ?' jene je vyakti dhanya lAge tene tenA jevuM meLavavAnuM - banavAnuM mana thAya. pratikramaNamAM bolavAmAM Ave che 'dhanya munirAja !' kyAre munipaNuM Ave ! eTalA mATe ja ne ? zrAvaka mAtrano eka ja manoratha hoya ke, 'sasanehI pyArA saMyama kabahI mile.' 446 divasamAM eka vakhata paNa thAya che AvuM ? saMbhUti munine thayuM ke, 'mane AvuM strIratna kyAre maLaze ?' emane khyAla hato ke, atyAre A paristhitimAM ke A bhavamAM Ama banavuM zakya nathI. tethI temaNe niyANuM karyuM. teo jevA tapasvI, tyAgI ane saMyamI hatA, tevA ja jJAnI paNa hatA. eTale dharmanA mukhya ane gauNa phaLane paNa jANatA hatA. Ama chatAM emanA upara mithyAtva savAra thayuM. viveka gayo, eTale ja temaNe dharmanA mukhyaphaLa mokSanI upekSA karI, dharmanA gauNaphaLa tarIke maLatA cakravartIpaNA vagerene gauNa phaLarUpe na gaNatAM mukhyaphaLarUpe IchyuM ane e IcchAne tRpta karavA temaNe Aja sudhI karelA dharmane vecI nAMkhIne enA mukhyaphaLa tarIke cakravartIpaNuM maLe tevuM niyANuM karyuM. 'Aja sudhImAM meM je dharma karyo che, je sAdhanA karI che tenuM jo koI phaLa hoya to janmAMta2mAM mane AvuM strIratna maLo.' AvuM niyANuM karIne teo dhyAnamAM besI gayA. saMbhUtimunie karelA A niyANAno khyAla jyAre citramunine Avyo tyAre temaNe saMbhUtimunine pAchA vALavAno ghaNo prayatna karyo, paNa te niSphaLa gayo. temaNe kahyuM ke, 'saMyamanI AvI mahAna sAdhanAnA badalAmAM A zuM IchyuM ? Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167 Xx 7 : aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva - 20 je saMyama sAdhanAthI mukti maLe tenA phaLa tarIke baMdhananI mAMgaNI ? amRtane DhoLIne viSTA koNa cATe ? airAvaNane vecIne gardabha koNa kharIde ?' citra munie AvAM AvAM aneka amRta vacanothI saMbhUtimunine samajAvavAno bahu ja prayatna karyo paNa saMbhUtimuni ekanA be na thayA. jyAre tejolezyA mUkI tyAre samajAvyA to tarata vaLI gayA kAraNa ke tyAre mithyAtva na hatuM. mAtra kaSAyano udaya hato. paraMtu have avirati bheguM mithyAtva bhaLyuM. eTale samajAvavAno game teTalo prayatna karavA chatAM temAM saphaLatA na maLI. 447 saMbhUtimuninA AtmA upara mithyAtva kabajo jamAvIne besI gayuM hovAthI temane citramunie kahelI vAto buddhithI samajANI paNa gaLe na utarI. jIvanamAM ghora tapa-tyAga karyo, apAra kaSTo veThyAM, asahya evA paNa parISaho sahana karyA. have jo tenA phaLamAM sukha bhogavavAnuM ja na hoya to zuM karavAnuM ? ATalAM du:kho bhogavIne tenAM badalAmAM jo sukho bhogavavAnAM ja na hoya to te tyAgano - kaSTo sahana karavAno artha zuM ? AvA vicAroe emanA AtmA upara kabajo jamAvyo. A badho prabhAva aviratinI tIvratAmAMthI pragaTelA mithyAtvano hato. avirati tIvra bane to game tyAre mithyAtvane kheMcIne lAve. mithyAtva na hoya ne mAtra aviratino ja udaya hoya to paNa ghaNuM sAvaceta rahevuM paDe nahi to aviratinA sahAre mithyAtva kyAre savAra thaI jAya kahevAya nahIM. ghaNA ema mAnI beThA che ke mithyAtva to gayuM, eTale have amane jhAjho karmabaMdha nahi thavAno, pachI aviratithI zuM kAma DaravuM ? ane dharmopadezaka emane kAMIka kahevA jAya to emane paNa kahe ke, 'amposi doD vaMdho' paNa e eTaluM ya na vicAre ke, 'saplosi doD vaMdho' vacana konA mATe che ? mAtra mithyAtvathI ja DaravAnI jarUra nathI. aviratithI paNa DaravAnI jarUra che. mithyAtva to bhayaMkara che ja paNa avirati paNa kAMI ochI bhayaMkara nathI. mithyAtva gayA pachI jo vadhumAM vadhu Dara koIno ya rAkhavAno hoya to te aviratino rAkhavAno che. kAraNa ke, tagaDI thayelI avirati game tyAre mithyAtvane kheMcI lAve che ane sAdhakane pakaDI pADe che. 'sukha bhogavavuM e kAMI mithyAtva nathI, e to mAtra avirati ja che. ame Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 2 - Atama jAgo ! - 448 sukhane sAruM nathI mAnatA eTale amArAmAM mithyAtva nathI. sukhane bhogavavAnuM kAma to aviratithI thAya che ane avirati e mithyAtva jeTalI kharAba nathI, mATe sukhane sAruM na mAnavuM, bAkI bhogavavAmAM vAMdho nathI' - AvI khoTI mAnyatA paNa mithyAtvanA kAraNe ja udbhavatI hoya che. AvI keLavaNI koNa Ape che ? aviratine poSavA zAstravacanonuM khoTI rIte oThuM levAnuM paNa mArgadarzana koNa Ape che ? mithyAtva ke bIjuM koI ? ame sukhane sAruM mAnatA nathI, eTale amArAmAM mithyAtva nathI. jenAmAM mithyAtva na hoya tene sukha bhogavavA chatAM karmano baMdha alpa ja thAya. mATe ame game teTaluM sukha bhogavIe to paNa amane to karmano baMdha alpa ja thavAno che. kAraNa ke, ame samyagdaSTi chIe. zAlibhadra apAra sukha bhogavyuM, chatAM samakitane kAraNe kyAM emane jhAjho karmabaMdha thayo che ? ame game teTalAM sukha bhogavIe te paNa zAlibhadra jeTalAM to nahi ja ne ? pachI amAre kyAM muMjhAvAnI jarUra che ? AvI rIte zAstravacanonuM oThuM laIne aviratine paMpALavAnuM kAma paNa mithyAtva ja karAve che. AthI koIe utAvaLa karIne dAvo karavA jevo nathI ke mAruM mithyAtva gayuM che ane mArAmAM samyagdarzana AvyuM che. game teTalI saMtanI taLAI hoya, paNa jo emAM mAkaNa paDyA hoya to sabhAna . bebhAna mANasanI vAta judI che, tema samyaga LAM sukha maLe paNa samyagdarzananA prabhAve te sukhI rahe. jenA jIvanamAM sAcA arthamAM guNo pragaTyA hoya te kadI evo dAvo na kare ke, mArAmAM AvA AvA guNo pragaTyA che. guNo e pradarzana karavAnI vastu nathI; paNa mANavAnI-anubhavavAnI vastu che. kahyuM paNa che ne ke - 'baDA baDAI nA kare, baDA na bole bola: hIro mukha se nA kahe, lAkha hamero mola' tame nAhI-dhoIne nIkaLyA ho, cokhAM kapaDAM paheryA hoya, ane upara senTa ke paraphyumano eN karIne AvyA ho to tamAre koIne kahevAnI jarUra nathI Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 : aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva - 20 rahetI ke meM spre karyo che. tame tyAMthI nIkaLo eTale ApoApa ja badhAnAM nAka bharAI jAya. tema samyagdarzana AvyA pachI kahevuM na paDe ke huM samyagdaSTi chuM, tenA vyavahAro ane tenA uddagAromAMthI ja jANakArane khyAla AvI jAya ke A samyagdaSTi che. 199 parigraha paNa baMdhana che : mithyAtva ane avirati jema baMdhana che tema parigraha ane AraMbha paNa baMdhana che. je vAta sUyagaDAMgasUtranI TIkAmAM pUjya A. zrI zIlAMkAcAryajI mahArAje samajAvI che. tamane samajAya tevI bhASAmAM teozrIe samajAvyuM che. pahelA naMbare parigraha ane bIjA naMbare AraMbha. 449 - taddhetavo vA mithyAttvAviratyAdayaH parigrahArambhAdayo vA / zIlA. TIkA. "baMdhanA hetuo mithyAtva ane avirati vagere che athavA parigraha ane AraMbha vagere che." parigraha baMdhananuM kAraNa che. eTale apekSAthI parigraha pote ja baMdhana che. jeNe baMdhanone toDavAM hoya, teNe parigrahane choDavAnuM kAma karavuM ja paDe. jenI parigraha choDavAnI taiyArI na hoya tene baMdhana choDavAnuM mana che, - evuM bhUlecUke paNa mAnavuM nahi. na je parigrahane na choDI zake te baMdhanane na toDI zake. ApaNe mATe moTAmAM moTuM baMdhana jo koI hoya to te parigraha che. 'mAre parigrahanA baMdhanathI chuTavuM che' - A muddA upara have ApaNe TharavuM che. sabhA : parigraha eTale zuM ? parigraha eTale zuM ? e paNa tamane samajAvavuM paDaze ! 'pravacanasArodvAra' graMthamAM parigrahanI vyAkhyA karatAM jaNAvyuM che ke 'parigRhyate AdrIyate'smAditi parigrahaH parigrahaNaM vA parigrahaH / ' 'jenAthI (vastuo) svIkArAya-grahaNa karAya che te parigraha che athavA mUrchA e parigraha che.' je AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha ane A parigraha nava prakArano Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 2 - Atama jAge ! 450 che, eTaluM to tame jANo cho ne ? "zrI vaMdittA sUtra'nI - pa--fg-vadhU, W-suvare ja viparimAne che dupae caupayaMmi ya, paDikkame desiyaM savvaM / / 1 / / ' - A gAthA to tame pratikramaNa daramyAna bolI-sAMbhaLI che ne ? emAM nave ya prakAranA parigrahano nAmollekha karyo che. 1 - dhana-nANuM, 2 - dhAnya-anAja, 3 - kSetra-jamIna, 4 - vAstu-makAna, 5 - rUpya-cAMdI, 7- suvarNa-sonuM, 7 - kuSya-anya dhAtuo, 8 - dvipada-be pagamAM : putra-patnI, parivAra, nokara, cAkara, paMkhI vagere ane 9 - catuSpada- cAra pagavALAM janAvara vagere - A nava prakArano parigraha che ane A navamAMthI koI paNa prakArano parigraha na hovA chatAM enA pratye manamAM mamatA rahI jAya to e mamatA paNa parigraha che. jene mATe "muchI pariSado vRtto' - evuM sUtra che. paNa enI vAta pachI karazuM. atyAre to je nava prakArano ke nava paikI eka ke aneka prakArano parigraha tame bhego karyo che ke karavA dhAro cho, te badhuM ja baMdhana che, ema bhagavAna mahAvIre kahyuM che. Aja sudhI tame je kAMI meLavyuM che, je kAMI meLavavA mATeno prayatna karyo che. meLavelAne sAcavavA mATeno prayatna karyo che. covIsa kalAka tenA mATe ja prayatnazIla cho, covIsa kalAka manamAM tenA ja vicAro karyA che, tene kAraNe ArtadhyAna ane raudradhyAna paNa thAya che, mATe ja te parigraha moTAmAM moTuM baMdhana che ema bhagavAna mahAvIre kahyuM che. jeTalA moTA zrImaMta teTalA vadhAre baMdhAyelA : bhagavAna mahAvIra paramAtmAe baMdhana kone kahyuM? sudharmAsvAmIjI mahArAjA kahe che ke, bhagavAna mahAvIre parigrahane baMdhana kahyuM che. jeTalA vadhAre zrImaMta teTalA vadhAre baMdhAelA, vadhAre kharaDAelA - vadhAre lepAelA. Aja mudde have mAre tamArI sAthe saMvAditA sAdhavI che. eTale have mAre tamane pUchavuM che - bolo ! tamArI zrImaMtAI paNa baMdhana? baMgalo paNa baMdhana ? Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 171 - 7 : aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva - 20 - 451 phleTa paNa baMdhana ? ophIsa dukAna-peDhI paNa baMdhana ? khaNakhaNIyA - kaDakaDatI noTo paNa baMdhana ? sonAnI lagaDI-dAgInA paNa baMdhana? hIrA-mANeka-motI paNa baMdhana ? Ano tame je paNa javAba Apo te haiyAthI Apajo ! jethI tamArI AMtarika bhUmikAno khyAla Ave. sabhA puNyAnubaMdhI puNyathI maLelI lakSmI to baMdhana nahi ne ? lakSmIne mATe puNyAnubaMdhI puNyathI maLelI che - ema kyAre kahevAya ? lakSmI baMdhana lAge to. jo maLelI agara to meLavelI lakSmI baMdhana na lAge to te puNyAnubaMdhI puNyathI maLI che, - ema na kahevAya. pApAnubaMdhI puNyathI maLI che, - ema ja kahevuM paDe ? haiyAnI kabulAta Apo ke lakSmI e baMdhana che, to kahI zakuM ke, "tamArI lakSmI puNyAnubaMdhI puNyanI che.' bhale Aja sudhI "A parigraha baMdhana che" - ema nathI lAgyuM paNa te Aje lagADavuM che ane eTalA ja mATe Aje A viSayamAM UMDA utaravuM che. bhagavAna zrI mahAvIradeve parigrahane baMdhana kahyo che. jyAM sudhI e baMdhana nahIM lAge tyAM sudhI AtmavikAsanA mArge AgaLa nahIM ja vadhAya. Aje emAM AgaLa vadhavuM che, uDA utaravuM che. huM tamane eka evuM dhyAna batAvavA mAguM chuM ke jemAM zAstranA vizeSa abhyAsanI jarUra na paDe, lAMbA koI pustakanI jarUra na paDe. uDA bodhanI AvazyakatA na rahe. kyAMya bahAra javAnI paNa jarUra na paDe ane gharamAM beThAMbeThAM ja tame A dhyAnano abhyAsa karI zako. gharamAM jAva ane koI paNa cIja dekhAya, eTale tarata ja tamArA manamAM thavuM joIe ke "A baMdhana che.' rAcaracIluM juvo, eTale tarata ja lAgavuM joIe ke, "A baMdhana che." kabATa kholo ane emAM kapaDAMnI joDanI thappI juvo, tyAre paNa thavuM joIe ke "A baMdhana che.' managamatI eka jALI paNa juvo, tyAre paNa ema ja thavuM joIe ke "A baMdhana che." Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 452 172 - 2 - Atama jAgo ! putra, patnI ke parivArane juvo tyAre paNa thavuM joIe ke, "A baMdhana che." sabhA : mamatA na hoya to paNa ? zuM tame mamatA vagara gharamAM beThA cho ? ghara choDIne AvanArane paNa mamatA choDavA mahenata karavI paDe to tamArA jevA gharane vaLagIne beThelA mane pUche che ke, mamatA na hoya to ! mAre ja tamane pUchavuM che ke, jo tamane mamatA nathI to zA mATe gharamAM majethI beThA cho ? AgaLa pAchaLanI vAta hamaNAM bAjumAM rAkhI, AjanI ja vAta karIe. hamaNAM ja taLeTI sparzanA yAtrA aMge sAMbelA vagerenA caDAvA bolAyA ne ? tame ja mane kaho ke, A caDAvA kevA thayA ? jo caDAvA bolanArane mamatA na hota to caDAvA A rIte moLA-moLA bolAyA hota ? ghaNI jagyAe meM joyuM che ke eka vyakti 101 rUpiyA bole to bIjI vyakti 105 rUpiyA bole ? pharI pahelI vyakti 201 bole to sAme bIjI vyakti 205 bole ? eka vyakti 100, 100 AgaLa vadhe che. jyAre bIjI vyakti enA upara mAtra pAMca ja AgaLa vadhe che. A zuM batAve che ? A ja batAve che ke haju mamatA akabaMdha che ane barAbara ghara karIne beThI che. gharamAMthI jyAre kacaro kADhavAno vAro Ave tyAre kevI rIte kADho ? thoDothoDo ke badho ? Avyo ke tarata kADho ? kacaro kADhaDhyA pachI borDa mUko ke meM ATalo kacaro kADhyo ? uparathI AbaruM jAya che, keTalo badho kacaro bhego karyo haze ke ekasAthe ATalo badho kacaro kADhavAno vAro Avyo. enAM borDa hoya ? to jo tamane dhana-saMpatti kacaro lAge, baMdhana lAge, to enA tyAganAM-dAnanAM borDa hoya? ke eno to mAtra nikAla ja hoya ? bIjAM (bAhya) badhAM baMdhano, baMdhano lAgyAM to ene tarata ja choDI dIdhAM, ene mATe koI upadeza ke upadezakanI jarUra na paDI; tema A parigraha baMdhana lAge to te choDavAnuM mana kema na thAya ? jenAmAM mArApaNAnI buddhi-mamatA thAya te "joIe ja,' ema thAya tene sAcavavAnuM, saMgharavAnuM ja mana thAya. ene koI na laI jAya tenI ciMtA thAya, e cAlyuM jAya to raDavuM Ave. A badhuM zuM sUcave che ? mamatA ja. jo ApaNI vicAradhArA ane bhagavAnanI vAtano meLa na maLe to ApaNA Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 - 7 : aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva - 20 - 453 jIvanamAM mithyAtva ubhuM ja che. parigraha e baMdhana che' - evuM jene haiyAthI na lAge te badhAnA jIvanamAM mithyAtva jIvatuM che. samajanA stare baMdhana, baMdhana lAge to jJAna jIvavuM che paNa hRdayanI lAgaNI, saMvedanAnA stare baMdhana, baMdhana na lAge to samajavuM ke, mithyAtva jIvatuM jAgatuM beThuM che. jeTalAM paNa baMdhana te badhAM bhUMDA kahI zakAya. mATe ja vyavahArapradhAna dezanA ApatA mahApuruSo kahetA ke, "paiso bhaMDo che.' 'vyavahArapradhAna dezanA reyA' sAmAnyataH dezanA vyavahAranayane mukhya rAkhIne ApavI. A zAstravacanane anusarI paramatAraka gurudeva paNa kahetA paiso bhaMDo, tame bolI zakazo ke, paiso bhUMDo ? tamArAthI nathI bolAtuM - sAruM, thoDI sahelI bhASA vAparuM. "paiso baMdhana ?' - evuM to bolI zakazo ne ? ahIM vyAkhyAnamAM AvyA pachI paNa mana gharamAM ne gharamAM ja pharyA kare che, - e zuM batAve che ? gharanuM baMdhana vaLagyuM che, e ja ke bIjuM kAMI ? ahIM joIe tevuM mana TharatuM nathI e paNa baMdhananuM pariNAma che ne ? be ghaDInuM sAmAyika paNa sAcuM thatuM nathI e ya baMdhananuM pariNAma che ne ? sAmAyikamAM sajhAya karavAno Adeza mAMgo cho ne ? Ama chatAM e Adeza mAMgyA pachI paNa svAdhyAyane badale zuM zuM vicAro Ave che ? jyAM svAdhyAya vagere ja karavAno che, tyAM tenA badale na karavA jevA ke badhA vicAro Ave che, te paNa baMdhananuM pariNAma che ne ? kharekhara cetanA mUrajhAI gaI che. tame ahIM (sAdhupaNA) sudhI AvI zakatA nathI tenuM kAraNa zuM ? baMdhana ke bIjuM kAMI ? ahIM AvavAno vicAra paNa thato nathI tenuM kAraNa zuM ? baMdhana ! koIne dIkarAnuM baMdhana, koIne dIkarInuM baMdhana to koIne dIkarAnA dIkarAnuM baMdhana ke koIne patnInuM baMdhana. chelle amane kahe ke, ATalAM varSa ANe mane jALavyo to ene jALavavAnI mArI paNa pharaja kharI ke nahi ? AvuM kahevuM, mAnavuM, manAvavuM e mithyAtvanA baMdhanathI gherAyeluM parigrahanuM - aviratinuM baMdhana che. baMdhana, baMdhana lAge to toDavAnA aneka mArgo che : sabhA : sApane kAMcaLInuM baMdhana hoya che ne ? Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 2 Atama jAgo ! - nA, kAMcaLI choDe nahIM tyAM sudhI ja ene enuM baMdhana paNa kAMcaLI choDyA pachI sApane kAMcaLInuM baMdhana nathI hotuM. siMhane guphA choDyA pachI paNa guphAnuM baMdhana hoya che. ATalo siMhamAM ne sApamAM pha2ka che. siMha guphA choDIne nIkaLe tyAre AgaLa jaIne pAchaLa guphA tarapha najara kare che, jyAre sApa kAMcaLI mukIne jAya tyAre pAchaLa kAMcaLI tarapha najara paNa karato nathI. siMhane pAchuM guphAmAM javAnuM hoya che, jyAre sApane pAchI kAMcaLI pahe2vAnI nathI hotI. 454 have tamAre vicAravAnuM che ke, garavA girirAjanI chAyAmAM tame je cAturmAsika ArAdhanA karavA AvyA cho, te sarpanI jema kAMcaLI utArIne AvyA cho ke, siMhanI jema guphAmAM pAchA vaLavAnuM Ayojana karIne AvyA cho ? ahIM AvyA pachI ghara sAme lamaNo to nathI vALatAne ke ahIM rahIne paNa gharanI ciMtA-vicAraNA karI lo cho ? ghaNA to AvyA tyArathI javAnuM plAnIMga karIne AvyA che ane ghaNAnuM to 'pAchuM' jaIne tyAM zuM karavAnuM ?' enuM ya plAnIMga cAlu thaI gayuM che. A badhI vAto eTalA mATe karuM chuM ke tamane samajAya ke 'amane keTalAM baMdhano vaLagelAM che.' covIza kalAkamAM AtmA u52 naja2 jatI nathI. covIza kalAkamAM AtmAno vicAra Avato nathI. ahIM kahevAnI vAtonI jevI asara thavI joIe tevI asara paNa thatI nathI, enuM kAraNa A parigraha vagerenuM baMdhana paNa che ane e baMdhana eTaluM badhuM majabuta che ke, jo A baMdhana sAthe maravAno vAro Ave to kaI gati thaze ? e moTo savAla che. ame AvI vAta karIe eTale moTI uMmaravALA Ave ane amane kahe ke 'dIkSA Apazo ?' jo ame nA pADIe to gAma AkhAmAM kahetA phare ke 'ApaNI to bhAvanA bahu hatI paNa mahArAja sAhebe ja nA pADI.' mULamAM baMdhana choDavAM nathI, paNa baMdhana choDavAno dekhAva karavo che, enAM A badhAM nATako che. jemane baMdhana baMdhana lAgyAM hoya, emane e baMdhanathI chUTI dIkSA levAnI IcchA chatAM uMma2 vagerene kAraNe baMdhana choDIne dIkSA laI zakAya tevuM na hoya tene A baMdhano bharakhI na khAya te mATe paNa jJAnI bhagavaMtoe aneka mArga batAvelA che. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 175 -- 7 : aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva - 20 . tevI vyakti zakya hoya teTalI saMsAranI tamAma pravRttio baMdha kare. svajanaparivAra sAthenA tamAma vyavahAro baMdha karI, koI tIrthamAM jaIne rahI jAya. ekAda joDI kapaDAM - ekAda TaMkanuM khAvAnuM - e paNa eka vastuthI cAle to be nahIM, bethI cAle to traNa nahi ane tyAM jaIne basa jJAna-dhyAnanA abhyAsaArAdhanAmAM lAgI jAya. koIe koInA gharanI vAta karavI nahi. koInI sAthe kAMI levA devA nahIM. baMdhanathI chuTavuM che, to A paNa eka rasto che. 455 ghaNo samaya vItI gayo, have thoDo ja samaya hAthamAM che, mATe gha2mAM kahI do ke 'have huM mArI zArIrika nabaLAIo ane uMmaranA kAraNe saMsAra choDIne saMyama laI zakuM tema nathI, paNa have mAre tamArI sAthe baMdhAIne jIvavuM nathI. koI bAbatamAM mAthuM mAravuM nathI, mAre have tamAruM ke vyavahAranuM koI baMdhana nathI joItuM. sabhA : saMsAra choDI devo - e haju saheluM che, paNa saMsAramAM rahIne A badhuM choDI devuM e mAnIe eTaluM saheluM to nathI ja. huM kyAM kahuM chuM ke saheluM che, paNa eka vAta samajI rAkho ke durgatiothI bacavuM hoya to Ama karyA vinA chUTako paNa nathI. je karavuM anivArya hoya te saheluM che ke agharuM, - e jovAnuM hotuM nathI. ene kaI rIte karavuM, - e ja vicAravAnuM hoya che. jene chUTavuM che ene mATe A vAta che. jene chUTavuM ja nathI ene mATe A vAta nathI. jene baMdhana, baMdhana lAge enA mATe AmAM kAMI agharuM nathI. manasUbo hoya to mArga maLI rahe H e jainetare baMdhana toDyuM : : sabhA : saMsAramAM rahIne AvuM badhuM karavuM e zuM avyavahAru nathI ? saMsAramAM rahIne jo AvuM badhuM karavA jaIe to loko gAMDA kahe. jene baMdhana, baMdhana lAge tene tenAthI chUTavAnuM mana eTaluM tIvra hoya ke loko ene zuM kaheze, enI paravA ja na hoya. saMsArarasika jIvone zuM vyavahAru lAge che ane zuM avyavahAru lAge che ? eno vicAra tene ja Ave ke jene haju baMdhana baMdhana lAgyAM na hoya. tame to jaina cho. sarvajJa vItarAga paramAtmAnA zAsananI ujaLI chAyA Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 2 - Atama jAgo ! tamane maLI che. jyAre jeno janma jainakuLamAM thayo nahoto ane jene sIdhe sIdhI prabhuzAsananI chAyA paNa maLI na hatI, tevA paNa puNyAtmAne paramatAraka paramazraddheya paramagurudevazrInA pAvana mukhe prabhuno upadeza jyAre sAMbhaLavA maLyo ane e ene gamyo tyAre emaNe duniyAnA loko zuM kahe che ke zuM kaheze teno leza paNa vicAra karyA vinA AtmakalyANa mATe zuM karyuM ? e mAre tamane jaNAvavuM che ! e jANyA pachI tamAre tamArI jAtano vicAra karavAno che ane A baMdhanothI chUTavA tamAre zuM ka2vuM joIe, te gaMbhIratAthI vicAravAnuM che. 456 je puNyAtmAnI huM vAta karavA IcchuM chuM te puNyAtmA dharme jaina na hatA. temano janma jainakuLamAM thayo na hato, ke temane jainadharmanA saMskAra paNa maLyA na tevA paNa puNyAtmAne na jANe pa2matA2ka gurudevazrIjIe kayA zabdomAM kahyuM, kayA zabdomAM samajAvyuM ? paNa te puNyAtmA baMdhanane baMdhanarUpe oLakhI gayA ane temaNe baMdhanane toDavA mATeno prayatna paNa karyo. hatA. paramatAraka gurudevazrI ekavAra e jeThAbhAInA gAmamAM padhAryA, tyAre zrIsaMghe sAmaiyuM karyuM hatuM. AgalA divase paDelA varasAdanA kAraNe rastAmAM kiccaDa thayelo hato. Ama chatAM cAlu sAmaiyAmAM 65/70 varSanI uMmaranA e puNyAtmA, ekAeka AvyA ane emaNe kiccaDanA kAraNe potAnAM kapaDAM bagaDavAnI leza paNa darakAra karyA vinA paratArakazrInAM pAvana caraNomAM sASTAMga daMDavat praNAma karyA. tyAre 52matA2ka gurudevazrIjIe emanI sAme joIne kahyuM ke, 'are bhAI ! A tamArAM kapaDAM ?' eTale temaNe kahyuM ke, 'mahArAjazrI, mArAM kapaDAM bagaDyAM, emAM zuM thaI gayuM ? Ape to mArI AkhI jiMdagI sudhArI nAMkhI. Ape mane ugArI lIdho. baMdhanothI bacAvI lIdho. Ape to mArA upara bahu moTo upakAra karyo che.' gurudeve kahyuM, 'huM tamane nathI oLakhato. meM tamArI upara zuM upakAra karyo ?' tyAre emaNe kahyuM ke, 'mahArAjazrI ! Apa mane kyAMthI oLakho ? Apane to aneka moTA moTA bhakto che, jyAre mAre to Apa eka ja cho. ApanA upakAranI vAta makAne AvIne karIza.' e pachI bapore upAzraye AvIne e Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 7 : aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva - 20 jeThAbhAIe potAnI vAta rajU karatAM kahyuM ke, 'thoDAM varSo pahelAM Apa ahIM padhAryA hatA. ApanuM pravacana cAlatuM hatuM. ghaNA badhA loko AvyA hatA, temAM huM paNa Avyo hato. temAM tame ghaNI badhI vAto karI hatI. paNa te badhuM ja mane samajAya tema na hatuM. Ama chatAM temAMthI keTalIka vAto mane barAbara samajANI hatI.' - 457 Ape kahyuM hatuM ke 'A manakhAno avatAra mokSanI sAdhanA karavA mATe che. saMyama vagara mokSa maLe nahIM, mATe manuSya jIvana pAmIne saMyama levuM-pALavuM khAsa jarUrI che. e vinA A manuSya jIvana saphLa nahi thAya. chevaTe saMsAramAM rahevuM ja paDe tema hoya to paNa pAchaLanI javAbadArI saMbhALanAra koI hoya, to saMsAranI koI pravRtti na karavI ane bIjuM kAMI na AvaDe to chevaTe paramAtmAnuM nAmasmaraNa karavuM, paNa saMsAranI koI pravRttimAM bhAga na levo. emAM koIe prazna karyo ke gha2mAM vaDIla tarIke beThA hoIe ane kAMI na karIe to duniyA amane gAMDA kahe. tyAre Ape kahyuM ke, 'saMsArarasika duniyA jyAre tamane gAMDA kahe tyAre samajajo ke tame DAhyA cho; have tamArAmAM sAco dharma Avyo.' AvI keTalIka sArI-sArI vAto je mane samajANI te mArA aMtaramAM UMDe sudhI utarI gaI hatI. mane thayuM ke, mArI jiMdagInAM moTA bhAganAM varSo to pUrAM thaI gayAM. have huM zuM karI zakuM ? gharabAra choDI zakuM, evuM mane lAgyuM nahIM. chatAM mane tame taravAno rasto batAvI dIdho hato. 'bIjuM kAMI na AvaDatuM hoya to paramAtmAnuM nAma levuM paNa saMsAranI koI bhAMjagaDamAM paDavuM nahi, saMsAramAM mAthuM mAravuM nahi.' meM e raste cAlavAnuM nakkI karyuM. huM gha2mAM sauthI moTo hato. nAnA cAra bhAIo hatA. mA-bApa nAnapaNamAM ja gujarI gayAM hatAM. badhA bhAIone meM ja nAnAmAMthI moTA karyA hatA. badhAne bhaNAvI-gaNAvI-paraNAvIne dhaMdhe ghApe meM ja lagAvyA hatA. tethI eka divasa temane bolAvIne kahyuM ke, 'Aja sudhImAM mAruM je sAMsArika kartavya hatuM te meM adA karyuM che. tamane badhAne barAbara goThavI dIdhA che. atyAra sudhI meM tamArAM badhAnuM karyuM, have mArI uMmara thaI che, mAre mAruM, mArA AtmAnuM karavuM che. e mATe mAre paramAtmAne bhajavA che; Aja pachI tamAre saMsAranI koI vAta mane pUchavI nahi.' - jo tame mArI ATalI vAta mAno to huM mAruM kAMIka karI zakuM. badhAe Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 2 - Atama jAgo ! - : 458 javAbadArI svIkArI lIdhI. tyAra pachI na emaNe mane kAMI pUchuyuM ne na meM emane kAMI pUchyuM. e pachI thoDA ja samayamAM mArA moTA dIkarAnAM lagna levAnAM AvyAM ! badhA bhAIo mane pUchavA AvyA ke "prasaMga kevo karavo che ?' meM kahyuM "tamAre jema karavo hoya tema karajo, paNa mane e mATe kAMI pUchazo nahi.' badhA bhAIo bhegA thayA ane temaNe paraspara vicAryuM ke, moTA bhAIe Aja sudhI ApaNuM karavAmAM kAMI bAkI rAkhyuM nathI. ApaNane ahIM sudhI emaNe ja pahoMcADyA che. have jyAre moTA bhAInA dIkarAno prasaMga Avyo ja che, to ene ApaNe ThATha-mAThathI ujavazuM. mArA cAreya bhAIoe lagnanI rajA levA mahAjanane bheguM karyuM, mahAjane kahyuM dIkarAnA bApAne to bolAvo ! paNa huM na gayo. samajAvavA ghaNA badhA AvyA paNa meM macaka na ApI. cheka lagnano Agalo divasa Avyo. mane khUba dabANa karavAmAM AvyuM. mane dahezata pesI gaI ke A loko mane game tema karIne paNa laI jaze. kAraNa ke, e loko aMdara-aMdara vAto karatA hatA ke Doso nahi Ave to kAle ApaNe ene upADIne paNa laI jaIzuM. temanAthI bacavA mATe lagnanA divase savArathI ja huM gharanI meDI upara caDI gayo. e divasa pUrato annajaLano tyAga karyo ane mALA laIne bhagavAnanuM nAma japavAnuM cAlu karyuM. aMdarathI kamADa baMdha hatuM - jyAre lagnano samaya Avyo tyAre mane bolAvavA vArApharatI eka AvyA - be AvyA - vAraMvAra mane bolAvavA AvavA lAgyA. bahArathI rADArADa karavA lAgyA. paNa meM koI ja javAba na ApatAM prabhunuM nAmasmaraNa cAlu ja rAkhyuM. chevaTe thAkIne e loko bolyA ke, mUko ene, "gAMDo thaI gayo lAge che' - e lokonA A zabdo sAMbhaLIne mahArAja ! mane tamArA zabdo yAda AvyA ke, "saMsAranA rasiyA loko jyAre tamane kahe ke, tame gAMDA thaI gayA cho, tyAre mAnajo ke, tamArAmAM dharma Avyo eTale mane thayuM ke, A lokonI najare huM gAMDo chuM eTale mArAmAM kharekhara kAMIka dharma Avyo. eTale huM manomana bahu ja khuza thayo. ane mArA prabhunA phoTA sAme mana mUkIne nAcyo ane Apano ane prabhuno khUba khUba upakAra mAnyo. mahArAja ! tame to mane ugArI lIdho. tamArA A upakArano badalo kyAre vALIza?" Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 179 - 7 : aviratinI mAyAjALamAM phasAyeluM vizva - 20 - 459 eka ajaina puNyAtmA sadgurunA upadezathI A rIte parivartana pAmato hoya, tene laIne ATalo puruSArtha karato hoya, ATalAM paNa baMdhanone toDI zakato hoya to ApaNe AvA sadguru bhagavaMtono upadeza sAMbhaLIne zuM karavuM joIe ? tame vicAro ke, Aja sudhImAM sadgurunA mukhe tame dharmopadeza keTalIvAra sAMbhaLyo ? keTaluM parivartana AvyuM? kyAM sudhI baMdhanane vaLagI rahevuM che ? kharacavA karatAM na kamAvavuM vadhu sAruM: mAre tamArI pAse kAMIka vaparAvavuM che, kharacAvavuM che - evA bhAvathI A badhuM kaheto nathI. tame vAparavAnA, kharacavAnA badale kamAvAnuM baMdha karo, e mArA mATe vadhAre mahattvanuM che. kamAvAnuM baMdha karIne bhegA thayelA parigrahano tyAga karo te agatyanuM che. jeo A na ja karI zake, te parigrahanA boja nIce dabAI na jAya, te mATe prabhue temane dAnadharma batAvyo che. parigrahanA baMdhanathI chUTavA dAnadharma che. kAmabhoganA baMdhanathI chUTavA zIladharma che. khAvA-pIvAnA baMdhanathI chUTavA tapadharma che ane mamatA vagerenAM baMdhanathI chUTavA bhAvadharma che. A vAta barAbara dhyAnamAM rahevI joIe. parigraha vadhAravA dAnakriyA karavI te dAnadharma nathI, paNa te baMdhana vadhAravAnI ja kriyA che. kAmabhoga meLavavA zIla pALavuM te zIladharma nathI, paNa te baMdhana vadhAravAnI ja kriyA che. khAvA-pIvAnI mojamajA meLavavA tapa karavo te tapadharma nathI, paNa te baMdhana vadhAravAnI ja kriyA che. e ja rIte mamatAne paMpALavAnA bhAvo karavA te bhAvadharma nathI, paNa te baMdhana vadhAravAnI ja kriyA che. eka vyakti dhaMdho kare che. dara varSe eka eka karoDa rUpiyA kharce che, jyAre bIjI vyakti dhaMdho nathI karato. dhaMdho-ghApo baMdha karIne ArAdhanA kare che. dAnadharma karavAnI vizeSa zakti na hovAne kAraNe noMdhapAtra evuM dAna karato nathI to tamArI dRSTie bemAMthI sAro koNa ? Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 2 - Atama jAgo ! - 460 mATe ja paramatAraka gurudevazrI pAse jyAre abajopati zrImaMto paNa AvatA tyAre teozrI temane paNa kahetA ke "have dhaMdho kyAre baMdha karavo che ? nivRtti kyAre levI che ? paramatAraka gurudevazrIjIne baMdhana kyAreya gamyAM nathI, baMdhana mAphaka AvyAM nathI, baMdhana suvALAM lAgyAM nathI. e baMdhanane baMdhana tarIke anubhavatA hatA. mATe ja e baMdhanamAM phasAyelAnI emane dayA AvatI. tethI ja teozrIe potAnI pAse AvanAra sau koIne jiMdagIbhara (paiso) baMdhana choDavAno mArga batAvyo che. temanA anuyAyI tarIke gaNAtA ApaNane A baMdhana kevA lAge che? bhagavAna zrI mahAvIradeve parigrahane baMdhana kahyuM che, hiMsAne baMdhana kahyuM che, mamatAne baMdhana kahyuM che, mithyA mAnyatAone baMdhana kahyuM che, A badhI ja vAto ApaNe karavI che te kramazaH joIzuM. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 - AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha 21 - vi. saM. 2058, zrAvaNa suda-13, maMgaLavAra, tA. 20-8-02, sAcorI dharmazALA, pAlItANA baMdhananI sUkSmatA : * samajavAmAM agharuM baMdhana : parigraha : maLe puNyathI ja paNa maLeluM badhuM ja bhogavAya nahiM : to 'bAjI bhUlyo' bolavAno vAro tamAro ya AvI jAya : dhana meLavavA dAna nathI dhana choDavA dAna che H * sArA ane sAcA badhAne game ja, evo niyama nathI : rporegrahanI mamatA toDavAnA upAyo : viSaya : parigrahanI AsapAsa. baMdhananuM bhAna thayA bAda paNa sAmAnyata: 'mithyAtva, avirati e baMdhana che' - ema jIvane samajAvavuM saheluM che; paraMtu 'parigraha e baMdhana che' ema samajAvavuM agharAmAM agharuM che. kAraNa ke anAdikALathI jIvane gherI vaLelo baMdhanarUpa evo paNa parigraha ruDo ane rUpALo ja lAgyA kare che. koI kArya thAya to enI pAchaLa cokkasa koI paribaLa hovuM ja joIe - A eka sarvasaMmata vAta che. tema Atma-baMdhananuM mukhya paribaLa parigraha che ema prabhuvIra kahe che. A pravacanamAM 'parigraha'nI AsapAsa jANe bAyanaoNDyUlara laIne beThelA pravacanakArazrIjIe parigraharUpI dazamo graha kaI rIte jIvane cAre bAjuthI bhIMsamAM laI gUMgaLAve che - enuM khUba ja dilacaspa varNana karI rahyA che. A baMdhanathI chUTavA mATe jJAnadazAne jagAvavAno nUsakho batAvI dAnadharma rUpI rasAyaNane sevavAnI sonerI salAha A pravacana pIrase che. pravacananuM pratibiMba * parigraha vadhe eTale bAhya dRSTithI bhale mokaLAza anubhavAya; paNa aMdarathI to AtmA baMdhAyA ja kare che, lapeTAyA ja kare che, guMgaLAyA ja kare che. * jIvavAnAM ne maravAnAM sAdhano paNa puNyathI ja maLe. paraMtu paisAthI je kAMI maLe te badhuM ja meLavavA jevuM nathI hotuM, tema puNyathI je kAMI maLe te badhuM ja meLavavA jevuM nathI. * sAco dharmopadezaka tamAruM baMdhana vadhe evuM kyAreya na Icche, e to tamAruM baMdhana chUTe evuM ja Icche. Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'cittamaMtamacittaM vA, parigijjha kisAmavi / aNNaM vA aNujANAi, evaM dukkhA Na muJcai / / 2 / / ' sajIva ke ajIva koIpaNa padArthano parigraha karavo ke tema karatA ane anumodana ApavuM. Ama karavAthI duHkhathI chUTAtuM nathI.' Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 : AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha anaMta upakArI, carama tIrthapati, zramaNa bhagavAna zrImahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavaMta zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjAe jaMbusvAmIjIne uddezIne baMdhanane oLakhavAno ane te baMdhanane oLakhyA bAda tene toDavA mATeno je sAdhanAmArga batAvyo che, tene zrIsUyagaDAMga sUtra svarUpe vaNI levAmAM Avyo che. jyAM sudhI AtmA jAgyo nathI, tenI potAnA svarUpa upara najara maMDANI nathI tyAM sudhI tene baMdhananI kalpanA paNa thatI nathI. jema bebhAna game teTalAM baMdhanathI baMdhAyelo hoya to paNa tene 'huM baMdhAelo chuM, sapaDAyelo chuM ke purAelo chuM,' tevI tene kalpanA paNa AvatI nathI. jonA2ne lAge ke e parama zAMtino anubhava kare che; paNa jyAre bhAnamAM Ave ane potAnI atyAranI parataMtra paristhitino khyAla Ave tyAre thAya ke kyAM huM svataMtra rIte jIvanAro pUrI duniyAmAM IcchA mujaba pharI zakanAro ane kyAM A aMdhArI koTaDImAM purANo ? AMkhe pATA, moDhAmAM DucA, hAtha-pagamAM beDI, bhAra-bhAra lAge che. koNe karyuM, kayAre karyuM ne kaI rIte karyuM, huM kyAM chuM ? A badhuM vyakti jyAre bhAnamAM Ave tyAre tene khabara paDe. AtmAnA viSayamAM paNa evuM ja che. mATe ja zrI sudharmAsvAmIjIe 'bugnijJa' pada dvArA svarUpanuM bhAna karAvIne baMdhanane oLakhAvavAno ane oLakhyA pachI tene toDavAno je upadeza Apyo tene zrI jaMbusvAmIjIe vinayapUrvaka jhIlyo, AdarapUrvaka sAMbhaLyo ane jijJAsAbhAve prazna karyo ke, 'bhagavaMta ! bhagavAna. zrI mahAvIradeve baMdhana kone kahyAM che ? tene kevI rIte jANavAM ? ane tene zuM jANIne toDI zakAya ?' tenA Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 - - 2 - Atama jAgo ! - 464 javAbamAM zrI sudharmAsvAmIjIe je vAta karI che te ApaNA mATe paNa upakAraka bane, jo ApaNe jAgavA mAMgIe, jAgIne baMdhanane oLakhavA mAMgIe ane baMdhanane oLakhIne toDavA mAMgIe to. ApaNI paNa svarUpa prAptinI dizAmAM kAMIka sAcI pragati thAya. baMdhananI sUkSmatA : A baMdhanonI vAta karIe to keTalAMka baMdhano to evAM sUkSma che ke jene hAthathI sparza karavA mAMgo to sparzI na zakAya, AMkhathI jovA mAMgo to joI na zakAya. kAnathI sAMbhaLavA mAMgo to sAMbhaLI na zakAya. nAkathI suMghavA mAMgo to suMghI na zakAya ane jIbhathI svAda karavA mAMgo to karI na zakAya tevAM che. A baMdhanonuM nAma "karma' che ane te anAdikALathI AtmAne bAMdhyA ja kare che, jenA kAraNe AtmA cAragati, coryAzI lAkha yoni ane cauda rAjaloka pramANa A vizvamAM jIva AmathI tema paribhramaNa karyA ja kare che. A karmonA kAraNe Aja sudhImAM ApaNe saue anaMta-anaMta janma maraNa karyA che. eka vALanuM ToparuM mukAya teTalI jagyA paNa khAlI nathI, ke jyAM meM - tame ApaNe anaMta anaMta janma-maraNa na karyA hoya. A badhI avadazAnuM mULa karmanAM baMdhana ja che. samajavAmAM agharuM baMdhana : parigraha : AtmAne A karmanAM baMdhana zA mATe bAMdhI zake che ? enA mULamAM kayAM kAraNo kAma kare che ? e samajAvatAM jJAnI bhagavaMto pahelA naMbare mithyAtvane ane bIjA naMbara aviratine jaNAve che. A banneno ApaNe vicAra karyo. je rIte A banneya AtmAne bAMdhe che. te ja rIte bIjAM be kAraNonI paNa vicAraNA karavAnI che. jemAM pahelAM naMbare "parigraha ane bIjA naMbare "AraMbha' che. 'mithyAtva karmabaMdhanuM kAraNa che e kadAca samajAvavuM saheluM che, "avirati' karmabaMdhanuM kAraNa che, te paNa samajAvavuM saheluM che paNa "parigraha' e karmabaMdhanuM kAraNa che te samajavuM-samajAvavuM agharAmAM agharuM che. A parigraha jIvane cAre bAjuthI bAMdhe che, mATe ja enuM nAma parigraha kahevAya che." pari' eTale cAre bAjuthI ane "graha' eTale grahaNa kare, pakaDe, bAMdhe, Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185 - 8 : AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha - 21 - 465 cArebAjuthI AtmAne bAMdhe te parigraha. pahelA AtmA sajIva ke ajIva padArthone grahaNa kare che ane e padArtho pachI ene barAbara vaLagI jAya che; e ja parigraha. eka jIva evo nahi hoya je A parigrahathI baMdhAyo na hoya. A parigraha to eTalo bhayaMkara che ke ene hAthamAM lo to paNa jhera caDe, khIssAmAM muko to paNa jhera caDe, tIjorImAM mUko to paNa jhera caDe, ene juvo to paNa jhera caDe, are ! ene yAda karo to paNa enuM jhera caDe. A parigraha to evo che ke paLe-paLe enuM jhera caDe che ane paLe paLe enAthI AtmAnI cetanA murajhAyA kare. ApaNuM jJAna maryAdita che. ApaNI dRSTi paNa maryAdita che. jene kAraNe nathI karma dekhAtAM, nathI kAzmaNa vargaNAo dekhAtI, nathI AtmA dekhAto ke nathI tene lAgelI kArmaNa vargaNAo dekhAtI. AtmAnA eka-eka pradezamAM eka-meka thaIne karma potAnI sattA jamAve che, sakriya thAya che ane duHkhanA svarUpamAM pragaTa thaIne AtmAne duHkhI kare che, ribAve che. Ama chatAM te samajAtuM nathI ane dekhAtuM paNa nathI. tenA kAraNe je paristhiti sarjAya che, je pariNAmo sarjAya che te anubhavAya che. paNa tene mAnavI kevI rIte ? tamArA mobAIla jevI A vAta che. enAM doraDAM nathI hotAM chatAM enuM kyAMka joDANa zarU thaI jAya che. svIca dabAvI ane enA spaMdano kyAMthI kyAMya pahoMce che, kAMIka saLavaLe che kAM to kAMIka jhabakAro thAya che. kanekazana joDAya - kAne dharo ne avAja Ave che. e avAja paricita lAge che, jene kAraNe caherA upara khuzI-nAkhuzI agara tanAva ke haLavAza anubhavAya che. sAme tame paNa kAMIka bolo cho, e sAme cheDe jAya che. tyAM pakaDAya che, A badhuM ja thAya che, Ama chatAM e dekhAtuM nathI chatAM A badhuM bane che, e eka narI vAstavikatA che. aThavADiyA pachI banne maLo to kaho ne ke "tame kahyuM hatuM ane te kAma meM karyuM che. tyAre te kahe ke "meM kyAM kahyuM hatuM ?' eTale dekhIto saMbaMdha dekhAto na hovA chatAM beya vacce kAMIka saMbaMdha che ja, evuM to nakkI ja che ne ? evuM ahIM che. TI.vI nI svIca dabAvo ke tarata ja AkhI duniyA temAM avatarelI dekhAya che. dekhAtuM nathI ke kyAMthI AvyuM chatAM mAno cho ke "amuka ja jagyAethI prasArita karAyuM che ane te ahIM sudhI AvyuM che.' Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 Atama jAgo ! e je rIte karmanAM baMdhano ane karmanA vipAko vaccenA saMbaMdhanI prakriyA ajJAnatAnA kAraNe ApaNe joI zakatA na hoIe, jANI zakatA na hoIe. Ama chatAM e cokkasapaNe che ane cokkasapaNe kAma paNa kare ja che. Aje koIne tAva Avyo, to kyAMthI Avyo ? kevI rIte Avyo ? acAnaka Arthika nukasAna AvyuM, pArivArika nukasAna AvyuM, sAmAjika nukasAna AvyuM. vicAro cho e kyAMthI AvyuM ? kevI rIte AvyuM ? bhale Aje jJAnanA abhAve tamane nathI dekhAtuM, paNa jJAnIone te dekhAya che ane jyAre ApaNane jJAna thaze, tyAre ApaNane paNa dekhAze. 466 jema duniyAmAM ghaNI vastunA saMbaMdho, kA2No dekhItI rIte dekhAtAM nathI. Ama chatAM koIe kahyuM ke phalANAbhAIno saMparka karavo hoya to A naMbara lagADajo ! tyAre tame tyAM tarka nathI karatA ke zuM khAtarI e naMbara u52 e vyakti maLaze ja ? ane tame te naMbara lagAvo cho. kAraNa ke, tyAM tamane zraddhA che. e ja rIte jo bhagavAna pratye, bhagavAnanI vItarAgatA pratye, sarvajJatA pratye, anaMta karuNA pratye vizvAsa hoya to A badhuM manAya. bhagavAna kahe che parigraha baMdhana che, karmabaMdhanuM kAraNa che. A parigraha tamArI cetanAne, tamArA zuddha svarUpane jakaDI rAkhe che. anaMtakALa sudhI tame tamAruM zuddha caitanya prApta na karI zako, sAdi-anaMta bhAMge muktimAM vAsa na karI zako, cAra gati ane coryAzI lAkha yonionAM baMdhanamAMthI chaTakI na zako tevuM baMdhana UbhuM karavAnI tAkAta A parigrahamAM che. jene duHkhI ja thavuM che, saMsAramAM ja rahevuM che tene mATe A vAta nathI paNa jene duHkhathI chUTavuM che, asAra evA A saMsA2thI chUTavuM che, tene mATe A badhI vAta che. tene kahevuM che ke, jyAM sudhI parigraha nahi chuTe tyAM sudhI AtmAne lAgelAM baMdhana nahi tUTe, jyAM sudhI baMdhana nahi tUTe tyAM sudhI AtmasvarUpanI prApti nahIM thAya ane jyAM sudhI AtmasvarUpanI prApti nahi thAya tyAM sudhI duHkhamukti ane sukhasAmrAjyanI siddhi paNa nahi thAya. parigrahane choDavo hajI sahelo che paNa tene baMdhana mAnavuM e to choDavAthI paNa agharuM che. parigrahano tyAga e virati che; jyAre parigrahane baMdhana mAnavuM te samyagdarzana che. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 187 -- 8 : AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha - 21 - 467 "A baMdhana che' ema samajAyA vinA sAcA arthamAM choDAya nahi ane sAcA arthamAM choDyA vinA sarvavirati Ave nahi. nave nava prakArano parigraha choDavo haju sahelo che paNa tene baMdhana mAnavuM e bahu kaparuM che. anAdikALathI parigraha saMjJA vaLagIne beThI che. tene posIpaMpALIne tagaDI karI che. temAM ja jIvananI saphaLatA mAnI che. AjanuM jeTaluM paNa rAcaracIluM, nokara-cAkaravarga, sthAvara-jaMgama milkata jeTalAM vadhAre teTalI jiMdagInI saphaLatA vadhAre evI mAnyatA mithyAtvanA gharanI che. sabhA mithyAtva che ke nahi teno purAvo zuM ? parigraha vadhe tema aMdarathI AnaMda Ave, kAMIka karyuM ema lAge ane emAM kazuM ja khoTuM na lAge to mithyAtva jIvatuM jAgatuM che. jema jema parigraha vadhato jAya tema tema aMdarathI khuzI-khuzI thAya, janmAro lekhe lAgyo - ema thAya, jIvanamAM, jIvI jANyuM, meLavI jANyuM - ema thAya ane emAM kazuM khoTuM na lAge to mithyAtva ghara karIne beThuM che - ema samajajo. enAthI baMdhana vadhAre cIkaNuM thAya che. mane khabara che, A viSaya kadAca sauthI agharo che. parigraha baMdhana che samajAvavuM agharuM che. zabdathI samajAvavuM saheluM che paNa aMdara utAravuM, hRdaya sudhI pahoMcADavuM kaparAmAM kaparuM che. zraddhAnA stare pahoMcADavuM agharAmAM agharuM che. parigraha vadhe eTale bAhya daSTithI bhale mokaLAza anubhavAya; paNa aMdarathI to AtmA baMdhAyA ja kare che, lapeTAyA ja kare che, guMgaLAyA ja kare che. maLe puNyathI ja paNa maLeluM badhuM ja bhogavAya nahi ? sabhA paisA maLe to puNyathI ja ne ? jene ApaghAta karavo che tene je jhera maLe te paNa puNyathI ja maLe puNya na hoya to maravAnI IcchAvALAne jhera paNa na maLe. jIvavA mATe davA joIe to zenAthI maLe ? paisAthI ja. ane maravA mATe jheranI paDIkI joIe to te paNa zenAthI maLe ? paisAthI ja. tema jIvavAnAM ne maravAnAM sAdhano paNa puNyathI ja maLe. paraMtu paisAthI je kAMI maLe te badhuM ja meLavavA jevuM nathI hotuM, tema puNyathI je kAMI maLe te badhuM ja meLavavA jevuM nathI Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 Atama jAgo ! hotuM. jo ATaluM samajAze to 'parigraha paNa bhale puNyathI maLe, paNa te meLavavA jevo nathI. kAraNa ke, te svayaM baMdhanarUpa che ane baMdhananuM kAraNa che' - e vAta tamane samajAze. parigraha maLe puNyathI paNa te meLavavA jevo nathI. paramatA2ka gurudeve A viSayamAM barAbara viveka karI Apyo che. paiso maLe puNyanA udayathI, paNa paiso meLavavAnI IcchA thAya pApanA udayathI. - = 468 paiso rahe puNyanA udayathI, paNa paiso rAkhavAnuM mana thAya pApanA udayathI. paiso bhogavAya puNyanA udayathI, paNa paiso bhogavavAnuM mana thAya pApanA udayathI. TUMkamAM maLe, Take, vadhe, bhogavAya, puNyanA udayathI, paNa meLavavAnuM, rAkhavAnuM, vadhAravAnuM, bhogavavAnuM mana mohanIya karma nAmanA pApanA udayathI thAya. tamane paiso maLe, rahe, sacavAya, bhogavAya te judI vAta che, paNa te pauso tamane meLavavAnuM, rAkhavAnuM, sAcavavAnuM ane bhogavavAnuM je mana thAya che, temAM sukha mANavAnuM je mana thAya che teno vAMdho che. kAraNa ke te aviratinA udayanuM pariNAma che. ane AgaLa vadhIne te meLavavA, sAcavavA, vadhAravA, bhogavavA jevo che, evuM je tamane lAge che - eno to bahu ja moTo vAMdho che. kAraNa ke te mithyAtvanA udayanuM pariNAma che. chappara phADIne uparathI gaLAmAM hAra paDe eno mane vAMdho nathI paNa tamane te gamI jAya teno vAMdho che. peMDo khAdho ne gaLyo lAgyo teno mane vAMdho nathI, paNa mITho lAge teno vAMdho che. peMDo khAya eTale gaLyo na lAge tevuM nathI. kahe paNa kharo ke gaLyo che paNa mITho na lAgavo joIe. jema mIThuM, khArUM chatAM tenAmAM paNa mIThAza che, kAreluM kaDavuM, chatAM tenAmAM paNa mIThAza che. te je gamI jAya che, te na gamavI joIe. paramAtmA, temanA pratinidhi evA zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjA ane zrI zramaNasaMgha kahI rahyo che ke parigraha svayaM baMdhana che ane te karma baMdhananuM kAraNa che. mATe te svayaM duHkharUpa che ane duHkhanuM kAraNa che. Akho saMsAra tenA AdhAre cAle che. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 - 8 : AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha - 21 - 469 paiso kamAvavA javuM eTale baMdhana ubhuM karavA javuM. paiso hAthamAM levo eTale baMdhana hAthamAM bAMdhavuM. paiso vadhAravo eTale baMdhana vadhAravuM. mAtra paiso ja baMdhana che evuM nathI. patnI vagere paNa baMdhana che. patnI paNa parigraha, dIkaro paNa parigraha, vevAI - vevANa paNa parigraha, jamIna-makAnabaMgalA paNa parigraha, hIrA-mANeka-motI, sonuM-rUpuM e badhuM ja parigraha, pharnicara-rAcaracIluM paNa parigraha, nokara-cAkara paNa parigraha, pazu-paMkhI pALyAM te paNa parigraha, kapaDAM-dAgInA e paNa parigraha, vadhAre uMDo utarIza to kahIza ke zarIra e paNa parigraha. aMdaramAM pravartatI rAgAdi bhAvonI pariNati te paNa parigraha ane tene kAraNe ubhAM thatAM karmanAM baMdhano te paNa parigraha. A badho ja parigraha du:khanuM kAraNa che. mATe ja dareka prakAranA parigrahathI chUTavAnuM che. praznavyAkaraNa' AgamamAM parigrahanA paryAyo ApyA che. tene vAMcatAMsAMbhaLatAM parigrahano vyApa keTalo moTo che te saheje jaNAI Ave che. tame paNa samajI zako mATe e badhAM nAmo tamane saMbhaLAvuM. 1 - parigraha, 2 - saMcaya, 3 -- caya, 4 - upacaya, 5 - nidhAna, 6 - saMbhAra, 7 - saMkaraNa, 8 - AdaraNa, 9 - piMDa, 10 - dravyasAra, 11 - mahecchA, 12 - pratibaMdha, 13 - lobha, 14 - mahaddhi, 15 - upakaraNa, 16 - saMrakSaNa, 17 - bhAra, 18 - saMpAdotpAdaka, 19 - kalikaraMDa, 20 - pravistAra, 21 - anarthakAraNa, 22 - saMstava (paricaya), 23 - agupti, 24 - AyAsa (kheda), 25 - aviyoga, 26 - amukti, 27 - tRSNA, 28 - anartharUpa, 29 - Asakti ane 30 - asaMtoSa. je joyuM te meLavavAnuM mana, levAnuM mana, saMgharavAnuM mana, bhogavavAnuM mana thavuM te badhI parigrahavRtti che. AnA uparathI tamane thavuM joIe ke A parigraha kevo ane keTalo bhayaMkara che. sabhA kapaDAM jo parigraha che to sAdhuneya parigraha che ne ? nA, sAcA sAdhune kapaDAMno parigraha kyAreya na hoya. kAraNa ke, saMyamanI sAdhanA mATe anivAryapaNe Avazyaka hoya ethI adhika vastra-pAtra sAco sAdhu kyAreya na rAkhe ane saMyama sAdhanA mATe Avazyaka evAM paNa vastra upara e Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atama jAgo ! kyAreya mamatA na rAkhe. mATe ene parigraha na hoya, je koI sAdhu saMyamajIvanamAM jarUrI na hoya tevAM vastra-pAtra rAkhe to te parigraha gaNAya agara to Avazyaka evAM paNa vastra-pAtra pratye mamatA hoya to te parigraha gaNAya, bAkI parigraha na gaNAya. 190 2 - hA, jo A kapaDAM gamI jAya to e jarU2 parigraha gaNAya ane kapaDAM vagaranA sAdhuneya jo potAnI A cAmaDI paNa gamI jAya to te paNa parigraha ane prabhunI AjJAnI upekSA karI svamatanA AgrahathI nagna rahe to potAnA vicAronuM mamatva e paNa parigraha. 470 A vAta 'zrI bhagavatI sUtra'nA pahelA zatakanA bIjA uddezAmAM jaNAvI che. tyAM kahyuM che ke - 'parigraho dharmopakaraNavarja vastusvIkAro dharmopakaraNamUrcchA ca / ' 'parigraha eTale dharmopakaraNo sivAyanI cIjavastuono svIkAra tathA dharmopakaraNamAM karAtI mUrchA.' jene bacavuM che tenA mATe A vAta che. jene parigrahano bhaya lAge te ja enAthI bacI zake ? zuM tamane bhaya lAge che, patnI-putra, parivAra, paiso, mamatA vagere parigrahano ? 'zrI AcArAMga sUtra'mAM 'tadeva Isi mannamaya matti / ' 'parigrahavALAne parigrahathI mahAbhaya thAya che.' ema spaSTapaNe 52mAtmAe sAdhakane cetavaNI ApI che. mahApuruSoe ApaNane samajAvavAnI mahenata karI che, amane gamI che, gamatAno gulAla karavo che. haju amArA jIvanamAM paNa ghaNI nyUnatAo che. paNa je sAcI samaja pragaTI che, te tamane ApavI che, emAM tamAruM, amAruM sahiyAruM kalyANa che. upamitinI bhASAmAM ame mAtra pIrasaNIyA chIe. amAruM peTa Aje paNa ghaNuM badhuM khAlI che, khUba bhUkhyA chIe, kapaDAM paNa phATelAM che, paNa eTaluM vizvAsathI kahuM chuM ke je A vAnagI pIrasAya che, te vAnagI mArI nathI paNa zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAnI che ane tenuM o-maTIrIla bhagavAna zrI Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 - 8 : AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha - 21 - 471 mahAvIradevanI kaMpanInuM che. tenuM pekiMga ane moDala zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAnuM che. ame emanA nokarIyAta chIe. ame bhUkhyAM jarUra chIe paNa eTalo vizvAsa rAkhajo ke A mAla emano che. emanA mAlamAM kyAMya bheLaseLa karI nathI ane e gaddArI jiMdagImAM kyAreya paNa thaze nahi. mATe amAruM khAlI peTa joIne, emanuM to khAlI che to pachI ethI amAruM kaI rIte bharAze ? - tevo vicAra nahi karatA. TUMkamAM eTaluM ja kahevuM che ke, "parigraha baMdhana che, parigraha pApa che. A vacano je huM boluM chuM, te te mULabhUta vacano to bhagavAna zrI mahAvIradevanAM che. gaNadhara zrI sudharmAsvAmInAM che. huM to eka mAtra vAhaka chuM. mATe mArI-amArI khAmI joI prabhunA A vacanomAM kyAreya zaMkA na karazo. bhale parigraha tamArA jIvananuM eka abhedya aMga banI gayuM hoya ! bhale tame parigrahamaya banI gayA hoya, bhale enA vinA eka kSaNa paNa tamane na cAlatuM hoya, paNa e baMdhana che, e pApa che, e duHkhanuM kAraNa che, evuM mArA, tamArA, ApaNA saunA hita mATe bhagavAne kahyuM che. enA upara pUrNa zraddhA rAkhI ApaNI jAtane parigrahathI mukta karavAno prayatna ApaNe saue karavAno che. jo A parigrahathI jAtane mukta na karI zakyA to A parigraha ApaNane sIdho ja narake laI jaze. emAM jo anubaMdha tIvra paDyo to vacce vacce tiryaMca gatimAM laI jaIne vAraMvAra narakamAM laI jaze ane cheka sAtamI narakamAM paNa laI jaze. to "bAjI bhUlyo bolavAno vAro tamAro ya AvI jAya ? sabhA anAdinuM baMdhana che, zuM tuTe ? anAdinuM baMdhana che ema mAnI nirAza na bano ! jo sAcA dilathI ene toDavAno bhAva haze ane sAcI dizAno saghana puruSArtha thaze to jarUra tUTaze. te baMdhano tUTavAnI zakyatA ne saMyogo ahIM ja upalabdha che. ahIM A bhavamAM jo prayatna na karyo to bhaviSyamAM kyAre ane kyAM karazo ? jAgRta thAo ! saMkalpabaddha thAo ! ane AgaLa vadho ! atyAra sudhImAM anaMta AtmAoe A baMdhano toDyAM che. agaNita AtmAo toDI rahyAM che ane bhaviSyamAM anaMta AtmAo toDavAnAM che. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atama jAgo ! zAlibhadra jevAe paNa A baMdhano toDyAM che. jaMbusvAmI jevAe paNa A baMdhano toDyAM che. baMdhano toDyAM che. naMdiSeNa jevAe paNa A subAhukumAra jevAe paNa A baMdhano toDyAM che. vajrasvAmI jevAe paNa A baMdhano toDyAM che. 192 2 . vayovRddha evA puNyAtmAoe paNa A baMdhano toDyAM che ane yuvAnoe paNa A baMdhano toDyAM che. zrImaMtoe paNa toDyAM che ane garIboe paNa toDyAM che. bhaNelAe paNa toDyAM che ane abhaNoe paNa toDyAM che. kizoroe paNa toDyAM che ane bALakoe paNa toDyAM che. dareka kakSAnA jIvoe A parigrahanAM baMdhano toDyAM che. jene toDavAM hoya tenA mATe badhuM ja zakya che. jyAM sudhI jJAnadazA na jAge tyAM sudhI AtmavikAsa zakya nathI. 'jJAnadazA viNa jIvane, nahi duHkhano cheha' ema mahopAdhyAyajIe jaNAvyuM che. mATe ja zrI sudharmAsvAmIjI jaMbusvAmIne vrutttiA padathI jAgavAno saMdeza Apyo che. je jAgatA nathI, temane chevaTe to rovAno ja vAro AvavAno che. mATe ja pUjAkAra maharSie mohAdhIna AtmAonI avadazAne varNavatAM lakhyuM ke - 'bAjI bhUlyo bAjI, bhoga vighana ghana gAjI bhUlyo bAjI, karma kuTila vaza kAjI bhUlyo bAjI, Agama jyota na tAjI bhUlyo bAjI, sAhiba suNa thaI rAjI bhUlyo bAjI. kAla anAdi cetana rajhaLyo, eke vAta na sAjhI. mayaNA bhayaNI na rahe chAnI, maLIyA mAta-pitAjI. naigama eka nArI dhUtI paNa, ghebara bhUkha na bhAMgI, jamI jamAI pAcho vaLIyo, jJAnadazA taba jAgI.' 472 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 193 - 8H AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha - 21 - 473 jJAnadazA jAge to kAma thAya. sabhA : A "jamI jamAI pAcho vaLIo jJAnadazA taba jAgI' - e zuM kahyuM ? samajAyuM nahIM. A kaDImAM eka vepArInI jIvaMta ghaTanA varNavavAmAM AvI che. sabhA : e ghaTanA zuM che ? e ghaTanA Ama to sAva sAmAnya che, paNa eno bodha ati asAmAnya che. eka nAno vepArI hato, svabhAve saMtoSI hato, vyavahAre nItimAna hato. vepAramAM roja peTa pUratuM ene maLatuM, emAM AnaMdathI e jIvato. emAM ekavAra ene ghebara khAvAnuM mana thayuM. rojanI AvakamAMthI copaDyo roTalo ane dALathI adhika kAMI maLatuM nahi. eTale sIdhI rItanA vyApArathI ghebara khAvA maLe tevuM tene na lAgyuM. Ama chatAM ghebaranI lAlaca e rokI na zakyo. emAM eka bhoLI bAI maLI. enI sAthe eNe cAlabAjI karIne adhika kamANI karI ane enAthI e te khuza thayo. ghebara banAvavA jarUrI sAmAna meLavI eNe ghare mokalI ane be ghebara banAvavA jaNAvyuM. eNe vicAryuM ke, Aje ame banne pati-patnI sarasa majAnAM ghebara khAI zakazuM. samaya thatAM e ghare javA nIkaLyo. manamAM hatuM ke, jyAre ghare pahoMce ane ghebara bhego thAuM. jyAre ghare pahoMcyo, tyAre ghebaranI sugaMdhathI nAkane sArthaka karavA eNe UMDA zvAsa lIdhA, paNa evI koI sugaMdha na AvI. eNe mAnyuM ke, ghebara DabbAmAM baMdha karIne mUkyAM haze, eTale gaMdha nahIM AvatI hoya. te jamavA beTho, bhANuM maMDANuM, paNa emAM ghebara na pIrasAyuM. roja to enA bhANAmAM copaDelo roTalo pIrasAto; jyAre Aje ghebara to na pIrasAyuM paNa roTaloya lukhkho ja pIrasAyo. manamAM e akaLAyo ane patnIne pUchyuM ke, ghebara banAvavAno sAmAna nathI maLyo ke zuM ?' patnIe kahyuM ke, "sAmAna to badho barAbara maLI gayo hato. to ghebara kema na banAvyAM ?" banAvyAM hatAM ane te paNa eka nahIM, barAbara be banAvyAM hatAM, patnIe javAba Apyo. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 2 - Atama jAgo ! ----- - 474 to lukhkho roTalo kema pIraso, ghebara kema nahIM ?' javAbamAM patnIe kahyuM ke, "zuM karuM ? ghebara to sarasa banyAM hatAM, paNa ghebara utaratAMnI sAthe ja jamAI Avyo ane sAthe enA mitrane laIne Avyo. beyane eka eka ghebara pIrasavuM paDyuM ane ApaNA bhAge to roTalo ya na rahyo. Ajano A lukhkho roTalo ya uchInA lAvelA loTamAMthI banAvyo che. ghI to badhuM ghebaramAM ja vaparAI gayuM.' patnIno A uttara sAMbhaLIne ene UMDo AghAta lAgyo. e nAstika na hato, AstikatA enA saMskAramAM vaNAyelI hatI. eTale ene vicAra Avyo ke, anIti karavA chatAM nasIbamAM na hatuM to ghebara to na maLyuM, paNa ene mATe karelI anItinuM pApa to mArA lamaNe lakhAI gayuM. ghebara to na maLyAM, paNa have A pApanuM phaLa mAro keDo kyAM choDaze ! emAMthI e ciMtanamAM caDyo. UMDe utaryo karmanA vipAka ane saMsAranI viSamatA badhuM ene AMkha sAme taravaravA mAMDyuM. emAMthI eno mAMhyalo jAgyo. ciMtanadhArA AgaLa vadhI, vairAgya prabaLa banyo ane gharabAra choDI tyAganA mArge, AtmakalyANanA paMthe e saMcarI gayo. e ja ghaTanAne varNavatAM pUjAkArazrIe jaNAvyuM ke - naigama eka nArI dhUtI paNa, ghebara bhUkha na bhAMgI; jamI jamAI pAcho vaLIo, jJAnadazA taba jAgI." e to jAgyo, enI jJAnadazA jAgI, paNa ApaNuM zuM ! e to eka ja Thokara vAgatAM jAgI gayo, ApaNI jAtane ApaNe pUchavuM jarUrI che ke, jIvanamAM keTalI Thokara vAgI chatAM Aja sudhI na jAgyA to have kyAre jAgazuM ? jo na jAgyA to ApaNe paNa e ja gAvAno vAro Avaze ke, "bhUlyo bAjI." keTalAka jIvo eka ThokaramAM ja jAgI jAya che, to keTalAkane Thokaro khAIne khatama thaI jAya to ya jAgatA nathI. AvA nahIM jAganArAone to rovAno ja vAro AvavAno che. ApaNI evI dazA na thAya te mATe ApaNe sAvadya thavAnuM che. AtmAne pharI pharIne pUcho ke, "parigraha baMdhana che' - evuM lAge che ? parigrahanI A mamatA mane kyAM laIne jaze ? kUtarAM, bilADAM vagere pazuone juvo cho ? gharamAM pedA thayela uMdara, garoLIne paNa joyAM che? parigrahane Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 195 - 8 : AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha - 21 - 475 paravaza banIne tamAre paNa tamArA ja gharamAM kUtarAM, bilADA, uMdara ke garoLI tarIke janmavAno vAro Ave to paNa navAI nahi. A badhuM ja parigrahanI mamatAnuM pariNAma che. zuM tamArA mATe tamane A pariNAma maMjUra che ? samarAditya kevaLI caritra' vAMco to khabara paDaze ke parigrahanI mamatAnA pariNAme jIvane kevA-kevA bhavo karavA paDe che. parigraha pratyenI A mamatAnA saMskAro cheka ekendriyanA bhAvamAM paNa chuTatA nathI. parigrahanI mamatAnA pariNAme bahu bhaTakavuM paDaze. bahu yAtanAo bhogavavI paDaze. mahApuruSoe emane ema tenA tyAganI vAta nathI karI. jo karma baMdhathI chUTavuM hoya to parigrahathI chuTavuM jarUrI che. sabhA : paiso e parigraha che ane parigraha e baMdhana che'- e vAta sAcI paNa, paisA vagara eka pagaluM paNa kyAM mUkI zakAya che ! dAnadharma karavo hoya, zAsananI prabhAvanA ke rakSA karavI hoya to paisA vagara kyAM zakya che ? kahevAyelI vAta sAcA saMdarbhamAM samajAI nathI ane dAnAdi dharmanuM paNa vAstavika svarUpa samajAyuM nathI, eTale A prazna UThyo che. mULa vAta e samajavI jarUrI che ke, dAnAdi dharmo kone mATe che. jenI pAse paiso che, je parigrahanA baMdhanathI baMdhAyelA che, temane te baMdhanathI choDAvavA mATe dAnAdi dharma che. sUripuraMdara pU. A. zrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAjA vagere mahApuruSo spaSTa zabdomAM jaNAve che ke - 'dharmArthaM yasya vittehA, tasyAnihA garIyasI / prakSAlanAddhi paGkasya, dUrAdasparzanaM varam / / ' "dharma karavA mATe paisAnI IcchA karavA karatAM tevI IcchA ja na karavI zreSTha che. kAdavane dhovA karatAM kharekhara ta kharaDAvuM e ja zreSTha che.' zAsananI prabhAvanA ke rakSA vagere mATe paiso meLavavAnI jarUra nathI, paNa jene paisAnuM vaLagaNa vaLagyuM che, temane tenAthI choDAvavA mATe A badhAM kAryo karavAnAM che. ApatkAlIna apavAdika saMyogonI vAta judI che. dAna karavA mATe, dAnadharmane sAdhavA mATe, dharmanI ArAdhanA-prabhAvanA ke Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 - Atama jAgo ! rakSAnI pravRttio karavA mATe dhana meLavavAnuM nathI, parigraha bhego karavAno nathI; paNa je parigraha bhego thaI gayo che, te parigrahathI ane tenI mamatAthI chuTavA mATe A dAnadharma che. dhana meLavavA dAna nathI dhana choDavA dAna che : bIjI vAta e paNa samajI levAnI jarU2 che ke, dhana meLavavA mATe dAna nathI paNa dhanathI chUTavA mATe dAna che. 196 'gayA bhavamAM ApyuM hatuM mATe ahIM maLyuM che, ahIM Apazo to AvatA bhavamAM keI gaNuM maLaze' ema kahIne 'keI guNuM meLavavAnI vRttine poSavI - e dharmopadeza nathI.' Avo upadeza e vItarAganA zAsanano upadeza nathI. ema paNa kahevAya che ke 'lohI - pANI eka karIne A badhuM meLavyuM che te badhuM zuM tamAre mukIne javuM che ? dIkarAne ApIne javuM che ? huM tamane eka evI benka batAvuM ke tame temAM mUkI do to AvatA bhavamAM cakravartInA paNa cakravartI vyAja sAthe maLaze. A sAta kSetranI benka che' - AvI vAto karIne sAta kSetramAM vaparAvavuM te dharma nathI. sAta kSetramAM vA52vAthI keI guNuM maLe teno vAMdho nathI paNa bhaviSyamAM meLavavA, anaMtaguNuM meLavavA vAparo ema kahIne parigrahanI vRttine bhaDakAvavI teno vAMdho che. je upadezathI parigrahanI vRtti ke parigrahasaMjJA posAya che. tene dharmopadeza na kahI zakAya. 476 - sabhA : 'vAvaNInI veLA che vAvI lyo bhAI lyo.' - A bolAya che te zuM ? eno artha paNa tame na samajyA ? emAM paNa tamane paisA ja dekhAyA ? emAM je vAvavAnI vAta che, te zA mATe e samajo ! je vAvavAnuM che te ghAsa mATe ke dhAnya mATe ? mokSa e dhAnya che ane e saMsAranAM sukho e ghAsa che. tamArI naja2 konA upara che ? ghAsa upara najara konI hoya ? pazunI ke mANasanI ? mANasanI najara to anAja upara ja hoya ne ? Aje to keTalAkanI potAnI naja2 paNa ghAsa u52 che ane bIjAnI najara paNa ghAsa upara doravAno prayatna kare che - enA jevI duHkhada bInA bIjI kaI hoI zake ? A to Agamano dIvo che. narI vAstavikatA batAvanAro che. emAM jema koIno pakSapAta nathI, tema kyAMya saMsA2vAsanAne poSavAnI vAta paNa nathI. sAta kSetramAM vAparyA tenI kiMmata zuM ? jo tenAthI AtmAno uddhAra na thato hoya Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 : AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha to ? ame kAMI gora nathI ke, ' vara varo ke kanyA varo, goranuM tarabhANuM bharo' - evI amArI vRtti hoya. kharacanAranuM thavuM hoya te thAya amArAM kAma pUrAM thavAM joIe. e bhAvanA vItarAgano sAco sAdhu kyAreya na rAkhI zake. bahu gaMbhIratAthI vicArajo ! 197 . 21 jyAre jIvanamAM eka rUpiyo paNa vAparo tyAre baMdhana chUTyuM eno AnaMda thAya. hAza, baMdhana chuTyuM - evI haLavAza thAya, tyAre mAnajo ke, vItarAganA zAsananuM tAttvika koTinuM dAna thayuM. vItarAganI AjJA mujaba zreSTha dAnadharma thayo. dAnadharma e baMdhana toDavAnI kriyA che. 477 sAcA dharmopadezakanA bhAva samajo. baMdhanathI tame chUTo tema teo Icche che. sAco dharmopadezaka tamAruM baMdhana vadhe evuM kyAreya na Icche, e to tamAruM baMdhana chUTe evuM ja Icche. je tamAro paiso choDAvI potAnAM kAmo-projekTo pUrA karavAmAM paDyA hoya te tamArAM baMdhana paNa vadhAre che ane potAnAM baMdhana paNa vadhAre che. je pote baMdhanamAM phasAyA che ane navAM navAM baMdhano UbhAM karavAmAM aTavAyA che, emano to upadeza paNa evo ja rahevAno ke jenAthI e pote ya baMdhAya ane paisA vAparanArA paNa vadhune vadhu baMdhAtA jAya, evAM cakkaro calAvavAnA. evA dharmopadezakathI sAvaceta rahevuM e ja sAcA dharmAtmAonuM kartavya che. ApaNuM sadbhAgya che ke, zrI sudharmAsvAmIjIe A vAta jaMbusvAmIjIne karI, jaMbusvAmIjIe A vAta prabhavasvAmIne karI ema aneka mahApuruSoe temanA ziSyavargane karIne vahetI rAkhI to e nirmaLa saritA Aje ApaNA sudhI pahoMcI. mAre A parigrahathI chuTavuM che, mAre A baMdhanathI chuTavuM che. mAre have A parigraha na joIe, A baMdhana na joIe. jo baMdhANo to nakkI durgati thavAnI, ArtadhyAna ane raudradhyAna cAlyA ja karavAnAM; satata A jAgRti rahevI joIe. sabhA : parigraha bhego karazo to narakamAM jazo ema bolAya ? sAdhunI bhASA vivekavALI hovI joIe. vastu svabhAva-darzaka hovI joIe. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 - 2 - Atama jAgo ! - 478 zrApa vALI na hovI joIe. parigraha bhego kare tene jJAnI bhagavaMtoe naraka gati kahI che tema bolI zakAya. "parigraha durgatinuM kAraNa che. durgatithI bacavAnI icchAvALAe parigraha choDavo joIe. parigraha bhego karIne durgatithI bacavAnI icchA karavI te jhera khAIne jIvavAnI icchA rAkhavA jevuM che. AgamagraMtho-zAstragraMthomAM parigrahane durgatinA ane mahAparigrahane narakagatinA kAraNa tarIke darzAvela che. tamAre jo durgatithI bacavuM ja hoya to tamAre parigrahane choDavo ja joIe. parigrahane choDyA vinA durgatithI bacavAnI icchA kyAreya pUrI nahi thAya." vagere bolI zakAya. bolavAmAM viveka joIe. janmadAtrI mA e "mA" paNa che ane pitAnI patnI paNa che, Ama chatAM ene mATe "mA" zabda ja vaparAya enA jevI A vAta che. tAre kaI gatimAM javuM che ?' tema paNa bole, paNa te bhASA "mAnA haiyAnI hovI joIe. jIva yogya hoya ane gurunA haiyAmAM karuNAbuddhi hoya to coyaNAnI bhASAmAM vivekapUrvaka kaDaka zabdo paNa bolI zakAya. varSo pUrvenI amadAvAdamAM banelI ghaTanA kahuM. eka zrImaMte milano sodo karyo enI enA gurudevane khabara paDI to bIjA divase jyAre nityakrama mujaba vaMdana karavA gayo tyAre eno paga nahoto upaDato. Ama chatAM jyAre upAzraye pahoMcyo ane bannenI najara maLI tyAre, karuNAsAgara gurudeve UMco avAja karIne pUchayuM ke, "kaI narakamAM javuM che tAre ke te A badhA dhaMdhA mAMDyA che' - A AkrozamAM zrAvakane sagI mAnI karuNA dekhAI; ethI e gurunA pagamAM paDI gayo ane bhInI AMkhe kahyuM ke, "lobhane vaza thaIne mArAthI A kAma thaI gayuM che, Apa mane mApha karo !" sAcA sAdhuzrAvakano Avo paNa vyavahAra hoya. mAno mAra paNa mIThTho lAge. paNa haiyuM mAnuM hovuM joIe. | nAnA chokarAmAM paNa akkala hoya che, e tamAro cahero juve, tame hasatA dekhAva ne jorathI dhabbo mAro to e mAra khAIne paNa e khIla-khIla hase. paNa jo tame jarAka garama thaIne bolo ke sAmAnya hAtha aDADo to paNa te raDavA bese. moTo bheMkaDo tANe. Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 199 - 8 : AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha - 21 - 479 sArA ane sAcA badhAne game ja, evo niyama nathI : ghaNA vicAre ke rAmacaMdrasUri mahArAja bolatA te zabdo ame kema na bolIe ? paNa nA, tyAM ja moTI bhUla thAya che. e mA hatA. AdhyAtmika jagatanI mA hatA. e rAmacaMdrasUri mahArAjA hatA. sAcA dharmAcArya hatA. viziSTa koTInI mahAkaruNA bhAvanA temanA haiyAne varelI hatI. sAyaNAvAyaNA-coyaNI-paDicoyaNA karavAno temane haka hato, emane thappaDa mAravAno adhikAra hato - kaDavAM veNa bolavAnoya adhikAra hato - ane jarUra paDe AMkha lAla karavAno adhikAra hato. temanA cALA-tamAre-mAre na karAya. huM hRdayathI kahIza ke e saggI mA hatI ane amArA saunA jIvanamAM amane amArI saggI mA ane saggA bApe je vAtsalya nathI ApyuM te vAtsalya temaNe ApyuM che. paNa te karuNAmAM, te vAtsalyamAM mohano paDachAyo na hato. kyAreya emane koIne potAnA banAvavAnI bhAvanA na hatI. koInI pAsethI kAma kaDhAvI levAnI vRtti na hatI. badhAnuM Atmahita karavAnI bhAvanA hatI. badhAne zAsananA banAvavAnI bhAvanA hatI. sabhA : chatAM teo badhAne kema gamatA na hatA ? sArI ane sAcI vyakti badhAne game ja evo koI niyama nathI - e yogyane ja game. jema teo ghaNAMne gamatA na hatA tema teo ghaNAM ghaNAMne evA gamatA hatA ke, teo emanI khAtara potAnuM jIvana nyochAvara karI devA taiyAra hatA. je emanA nikaTanA paricayamAM AvyA, niHsvArthabhAve paricayamAM AvyA, satyanA arthI banIne paricayamAM AvyA, AtmakalyANa mATe paricayamAM AvyA, e badhAne e bahu ja gamyA. bahu bahu gamyA. sagA mAvatara karatAM ya vadhAre gamyA. sabhA e to ame paNa anubhavyuM che. e ja mAre kahevuM che. bAkI sAcA ane sArA mahApuruSo badhAyane game ja evuM kyAreya banyuM nathI. bhagavAna zrI mahAvIradeva paNa badhAne kyAM gamatA hatA ? sUrya uge che te paNa badhAne gamato nathI. bIjAnI ciMtA choDIne ApaNI khudanI ciMtA karo ke ApaNane e mahApuruSa gamyA ke na gamyA ? sabhA amane to bahu bahu gamyA. eTale to emanuM nAma sAMbhaLatAM ya amArAM Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 - 2 - Atama jAgo ! - 480 rUMvADAM UbhAM thaI jAya che ane Aje emanuM nAma sAMbhaLatAM amArI AMkho ya bhInI thAya che, e to Apa paNa joI zako cho. paNa eTalAthI mane saMtoSa nathI. sAcA arthamAM e mahApuruSa gamyA tyAre kahevAya ke jyAre emanI kahelI dareka vAta game. jyAM sudhI temanI kahelI dareka vAta na game tyAM sudhI e mahApuruSa barAbara gamyA che ema na kahevAya. bolo A ogho bahu game ? A zAstro bahu game ? zAstra ane ogho A be jo na gamyA hoya, chatAM tame kaho ke gurudeva gamyA to te bhrama che. koI divasa ozIkuM bhInuM thayuM ? kevA gurudeva maLyA ? ATha varSe saMsAra choDavAnuM kahyuM? jiMdagInAM keTalAM varSa vItyAM ? emanI pAchaLa-pAchaLa pharyA, emanA nAme jagatamAM oLakhANA, gavANA ane ghaNA ghaNA lAbho meLavyA. Aje 18-2838-48-58-68 varSanI umare pahoMcyA, have be ja varSa bAkI rahyAM che. dIkSA nahIM lauM to janmAro eLe jaze. Avo koI vicAra Ave che ? e mATe raDavuM Ave che? AMkho bhInI thAya che ? koI kahe kema raDo cho ? to tamArA moDhAmAMthI saheje udgAro sarI paDene ke, "takalIpha koI nathI paNa mArA gurudevanI vAta amalamAM mUkI zakyo nahi tenuM duHkha che." mULa vAta upara AvIe. bAkInAM baMdhano to vIMTaLAya to bAMdhe paNa A parigrahane to aDo to ya bAMdhe che. huM muMbaImAM hato - vAcanA zreNImAM barAbara mArI sAme eka bhAI beThA hatA. emaNe potAnI AgaLa eka thelI mUkI hatI. emanI thelImAM kAMIka hatuM. mane zaMkA paDI ke kyAMya vyAkhyAnanuM Tepa rekorDIMga thatuM to nathI ne ? meM yogya vyaktine IzAro karI, tapAsa karavA jaNAvyuM. te gayA ne kahyuM, "bhAI thelI kholavI paDaze, "zuM kAma che ?" "aMdara Tepa nathI ne ?' pelA bhAIe kahyuM ke, "nA, nathI. Ama chatAM emaNe thelI kholavAnI ghasIne nA pADI, eTale tapAsa karanArane vadhAre vahema paDyo. samajAvIne thelI kholI to. thelImAMthI Tepa rekaoNrDara na nIkaLyuM, paNa jattAM nIkaLyAM. jonAranA Azcaryano pAra na rahyo. emane pUchyuM ke, "A rIte thelImAM juttAM bharIne sAme thelI rAkhIne vyAkhyAna sAMbhaLavAnuM kAMI kAraNa ?" emaNe javAba Apyo, "vyAkhyAna zAMtithI saMbhaLAya te mATe. jo juttAM bahAra mUkIne AvuM to mAro jIva tyAM rahe, laIne Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 - 8 : AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha - 1 - 481 AvuM to eTalI nirAMta rahe ane vyAkhyAna zAMtithI saMbhaLAya nahi to mana tyAM ja rahe." eka juttAnuM paNa baMdhana kevuM ? tame vicAro ke, vyaktine eka-eka baMdhana kevuM paDe che. evA zrImaMto meM joyA che ke koI sAmAnya mANasa AvIne bAjumAM beTho hoya to cAravAra cahero juve ane vAraMvAra eno hAtha potAnA khissA upara jAya. jANe ke enA potAnA sivAyanA bIjA badhA cora ja haze. potAnA taraphathI aThThamanAM attaravAyaNAM ane pAraNAM rAkhe. emAM acuka hAjara rahe ane najara rAkhe ke maphatanuM to koI khAI jatuM nathI ne ? dharmAnuSThAna karavA chatAM te samaye paNa cittavRttine AvI saMkliSTa banAvavAnuM kAma paNa A parigrahanI mamatA kare che. parigrahanI mamatA toDavAnA upAyo : parigrahanA baMdhanathI chUTavA parigrahanI mamatA toDavI jarUrI che ane te mATe zubha ciMtana-bhAvanA karavAM bahu jarUrI che. kadAca tamArI pAse e mATe UMDuM zAstrajJAna na hoya to paNa tame karI zako evo ciMtana-bhAvanAno mArga mAre tamane batAvavo che. tame Aja sudhImAM je kAMI vasAvyuM che, bheguM karyuM che te badhuM AMkha sAme lAvavAnuM che. Ama to roja lAvo ja cho. paNa have judA svarUpe lAvavAnuM che. enuM ciMtana-bhAvanA-dhyAna judA svarUpe karavAnAM che. eka eka vastune, vyaktine, AMkha sAme lAvIne vicAravuM joIe ke, A baMdhana che, AnAmAM mane bAMdhavAnI tAkAta che, A mane bAMdhIne durgatimAM laI jaze. ghasaDIne durgatimAM laI jaze. Ama vicArI dareka vastune yAda karavI ane enI sAthe A baMdhana che, A baMdhana che, ema smRtipaMthamAM lAvavuM! paiso e baMdhana che. patnI e baMdhana che, putra-parivAra e baMdhana che. svajanavartuLa e baMdhana che. baMgalo, phleTa, pharnicara, gADI vagere badhuM ja baMdhana che, A badhAmAM mane durgatimAM laI javAnI tAkAta che. eka rUpiyAnI noTamAM paNa e tAkAta che ke, mane narake laI jAya. pharnicaramAM paNa e tAkAta che. dAgInAmAM paNa e tAkAta che. kapaDAMnI joDamAM Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 2 - Atama jAgo !' 482 paNa e tAkAta che ane AgaLa vadhIne pUrA parivAramAM paNa e tAkAta che, eka-eka svajananI mamatAmAM paNa e tAkAta che ke, e tamane pakaDI pakaDIne durgatimAM laI jaze. koI paNa vastune to yAda karo, eTale enA upara tamane baMdhana' zabda joDAyelo dekhAya. jema davAnI boTalo upara reDa bokSamAM 'poIjhana' - ema lakheluM hoya che, tema dareka cIja upara tamane baMdhana che, narake laI janAra che' - ema dekhAvuM joIe, vaMcAvuM joIe. A paramatattva che. tame A vAtane haLavAzamAM na lezo, enAthI tamAruM ja akalyANa thaze. A vAta ati gaMbhIra che ane tame ene ati gaMbhIratAthI lezo to ja tamAruM kalyANa thaze. pharI paNa tamAruM dhyAna doravA mAguM chuM ke, patnInA baMdhanamAM phasAyelA paNa durgatimAM gayA ane putranA baMdhanamAM phasAyelA paNa durgatimAM gayA, makAnanA baMdhanamAM phasAyelAM paNa durgatimAM gayA ane rAcaracIluM ke paisA TakAmAM phasAyelA paNa durgatimAM gayA. parigrahanA baMdhanamAMthI karmanuM baMdhana, karmanA baMdhanamAMthI durgatinuM baMdhana ane A rIte durgatinA baMdhanamAM phasAyelAnI dazA zuM thavAnI ? e badhA kevA kevA avatAromAM kyAM kyAM pedA thaIne kevI kevI viDaMbaNA bhogavavAnA ? bilADI, garoLI, deDakAM, kUtarAM, uMdara, vAMdA ke UdhaI vagere kevA kevA svarUpe pote potAnA gharamAM gharanI mamatAnA kAraNe pedA thavAnA ane gharamAM pedA thayA pachI e ja gharanAM pote pedA karelAM saMtono vagere parivAra temanI potAnI sukha-surakSA mATe tamane gharamAMthI bahAra kADhavAnA, mAravAnA, uparathI nIce pheMkavAnA. e mAranArane khabara nahi hoya ke tenAM ja potAnAM mA-bApa ke dIkarA-dIkarI A svarUpe ahIM pedA thayAM che. keTalAya loko gharanI sAphasaphAI mATe, surakSA mATe je je jIvo upara davA chAMTIne jene mArI nAMkhe che ke jherI vastu khavarAvIne jene mArI nAMkhe che ke, pakaDIne bArImAMthI jene nIce pheMkI de che, bane ke emAMnAM keTalAMka potAnA ja pUrvaja, mAtA-pitA, putra-putrI ke svajana paNa hoI zake. bhaviSyamAM evuM paNa banI zake ke, tame paNa parigrahanI mamatAnA kAraNe tyAM ja pedA thAo ane jenA upara mamatA karIne marazo te tamArAM saMtAno ja Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 - 8 : AtmAne cAreya bAjuthI bAMdhe te parigraha - 21 - 483 tamArI AvI avadazA karaze. A saMsAra bahu ja vicitra che - emAM kazuM ja azakya nathI. ghaNAM to maratAM kola karAra kare, bhavobhava tamAro sAtha maLajo. sAta-sAta janmArA sudhI tamAro saMbaMdha rahejo ! sAthe meLavIne zuM karavuM che? sudharmAsvAmIjI kahe che ke A badhuM baMdhana che. Aja sudhImAM ajJAnavaza kadAca tame paNa baMdhanane vadhAranArI ADI avaLI ja vAto karI hoya, paNa have nakkI karo ke, Aja pachI je paNa vAta karazuM te baMdhana ghaTADanArI vAta karazuM, vadhAranArI nahi. ghare jAo to patnIne vivekapUrvaka kahejo ke, Aja sudhImAM evI evI vAto karI che ke jene kAraNe mArA manamAM tAruM baMdhana ubhuM thAya ane tArA manamAM mAruM baMdhana UbhuM thAya. paNa have AjathI zubha zarUAta karavI che, - nAi ne voDu nAmitra sa$ !" evuM na ja banI zake to chevaTe eTaluM to nakkI karo ke, Aja pachI parasparanuM baMdhana UbhuM thAya ke baMdhana vadhe tevo eka vArtAlApa karavo nathI. sabhA hRdaya niSphara na thAya ? nA, dayALu thAya, moTuM paDeluM nahi rAkhavAnuM, prasanna rAkhavAnuM, bhASA bolavI paDe to vivekavALI, sahAnubhUtivALI, sadbhAvavALI bolavI, paNa rAga vadhe tevI bhASA na bolavI. paraspara mamatA vadhe tevI koI vAta na karavI. ATaluM thaze topaNa nukasAna thatuM aTakaze ane lAbha paNa thaze. baMdhana toDavAnI vAta to judI paNa baMdhana vadhe nahi tevo paNa prayatna karazo topaNa moTA nukasAnathI bacI jazo. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamasUtra pUjana (rAga : AzAvarI) pUjana karo zrutajJAnanuM bhaviyA, pUjana karo zrutajJAnanuM Agama amRta anubhavadhArA, pragaTana Atama rAmanuM. 1 graMtho majAnA jJAna khajAnA, kAraNa samakita pAnanuM. 2 sohama jaMbU hari hema sUrivara, yazovijaya guru nAmanuM. 3 mULa niryukti bhASya ne cUrNa, TIkA vyAkhyAna guru rAmanuM. 4 bodha pAmo ne baMdhana jANo, toDI do karmanA nAmanuM. 5 parigraha hiMsA ne mamatA trIjuM, mithyAtva baMdhana harAmanuM. 7 sUyagaDAMga jinavara bhAkhe, saranAmuM zAzvata dhAmanuM. 7 zrata zratadharanuM jJAna-gurupUjana, AMgaNuM viSaya-virAmanuM. 8 guNa-kIrti zrutajJAnanI gAtAM, ratna maLe bhagavAnanuM. 9 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 - ghaMTigrahanI pAchaLa thatI AbhAnI pAyamAlI 2 - vi. saM. 2058, zrAvaNa suda-14, budhavAra, tA. 21-8-02. sAcorI dharmazALA, pAlItANA * sajIva paNa parigraha : * zAlibhadranI lakSmI e paNa baMdhana ja : nirjIva paNa parigraha : - parigraha aneka upamAothI bhayaMkara : * artha duHkhanuM kAraNa cheH * paisAvALAne hajAra duHkha : * parigrahI duHkhathI mUkAto nathIH * gurudevanI paramakaruNA : * nyAyathI maLeluM dhana paNa che to pApa ja : 1 thoDo paNa parigraha baMdhanarUpa ja : * parigrahane heya mAne tenAmAM ja samakita Take : * mAtra mULane mAnanArA zAsana bahAra : * paisAvALAne joI sAdhune enI dayA Ave. ahIM to paMcAMgI ja pramANe che : * lakSmInAM be rU5 : eka devI - bIjI DAkaNa, saMyamarakSA mATe rAkhela te parigraha nathI : viSayaH parigrahathI sarjAtI avadazA. baMdhananI vAta have barAbara jAmI che. pravacana sAMbhaLanArA puNyAtmAo maMDapamAMthI nIkaLatA 'baMdhana.. baMdhana... parigraha baMdhana !"nA pratidhvanithI bhAvita thayelA jovAya che. atyAra sudhImAM baMdhananA aneka pAsAo kholyA bAda A pravacana parigrahanA kAraNe AtmAnI thatI behAlInuM tAdRza varNana kare che. sajIva ke nirjIva, nAnI ke moTI, ochI ke vadhAre koIpaNa vastune pote tAbe karavI e parigrahano sIdho gujarAtI artha che. parigrahano Agraha paramArthathI anarthanuM mULa bane che, e vAta ahIM prabhAvI zailImAM prasthApita karAI che. parigraha saMjJAne jItavAno gurudatta maMtra mAre kAMI joItuM nathI' ahIM ApaNane saMprApta thAya che. ahIM paisAnA lobhe bhalabhalAnI thayelI pAyamAlI ane paisAne heya mAnatA zrAvakonI ya uttamatAnuM bayAna karyA che. - pravacananuM pratibiMba * je parigrahane bhego kare che, te sukhane nahi paNa duHkhane bheguM kare che. >> junuM eTaluM sonuM - ema AMkha mIMcIne bolavA jevuM nathI. emAM paNa bahu ja - viveka karavo paDe tema che. * jyAM sudhI A parigraha e baMdhana nahi lAge, e bhaDake baLatI Aga jevuM nahi lAge, e sApanAM rAphaDA jevuM nahi lAge tyAM sudhI enAthI chuTaze nahi. Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'cittamaMtamacittaM vA, parigijha kisAmavi / aNNaM vA aNujANAi, evaM dukkhA Na muJcai / / 2 / / ' sajIva ke ajIva koIpaNa padArthano parigraha karavo ke tema karatA anyane anumodana ApavuM, - Ama karavAthI du:khathI chUTAtuM nathI.' iha bandhanaM karma taddhetavo vA'bhidhIyante / tatra na nidAnamantareNa nidAnino janma iti nidAnameva darzayati / tatrApi sarvArambhA drshyti| ___ tatrApi sarvArambhAH karmopAdAnarUpA prAyaza AtmIyagrahotthAnA iti kRtvA''dau parigrahameva darzitavAn / cittam-upayogo jJAnaM tadvidyate yasya tazcittavat dvipada-catuSpadAdi, tato'nyadacittavatkanakarajatAdi, tadubhayarUpamapi parigrahaM parigRhya kRzamapi stokamapi tRNatuSAdikamapItyarthaH / yadi vA kasanaM kasaH - parigrahagrahaNabuddhayA jIvasya gamanapariNAma rUti thAvat L xxx tArA ___ tadevaM svataH parigrahaM parigRhya, anyAnvA grAhayitvA, gRhNato vA'nyAnanujJAya duHkhayati iti duHkham - aSTaprakAraM karma tatphalaM vA azAtodayAdirUpaM tasmAtra mucyate iti parigrahAgraha eva paramArthato'narthamUlaM bhavati / ' 'karma athavA karmanAM kAraNone baMdhana kahevAya che. kAraNa vinA kArya thatuM nathI. tethI te (karmabaMdha)nAM kAraNone ja jaNAve che. dareka prakAranA AraMbho karmabaMdhanAM kAraNo che. karmanA mULa kAraNabhUta dareka AraMbho moTe bhAge mamatvane kAraNe thAya che, tethI sau prathama parigrahane ja (karmabaMdhanA kAraNa tarIke) darzAvela che. citta eTale upayoga, jJAna. te jene hoya te cittavAna-sacitta kahevAya che. te dvipada (deva-manuSya-paMkhI) catuSpada (gAya-bheMsa) Adi (sthAvara jIvo vagere) che. te sivAyatA eTale ke upayoga-jJAnarUpa cita vagaranA hoya te acitta-suvarNa, rajata vagere. sacita-sajIva ke acitta-ajIva rUpa koI paNa prakArano parigraha grahaNa karIne, te pachI ghAsanA choDavA jeTalo thoDo paNa kema na hoya (te parigraha che.) athavA to karavuM te kasa eTale ke parigraha grahaNa karavAnI IcchAthI jIvato pravRttino pariNAma (te paNa parigraha) che. te A mujaba svayaM parigrahane grahaNa karIne athavA anyanI pAse grahaNa karAvIne athavA to grahaNa karatA acane anumati ApIne, (jIva duHkhathI mukta thato nathI) je duHkhI kare te duHkha kahevAya. ATha prakAranuM karma athavA azAtAnA udayarUpa tenuM phaLa tenAthI (parigraha)mukta thato nathI eTale parigrahano Agraha ja paramArthathI anarthanuM mULa bane che.' Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9H paTigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI anaMta upakArI, caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadharabhagavaMtazrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAe jaMbusvAmIjIne uddezIne AtmajAgRtino nAda saMbhaLAvIne, baMdhanane oLakhavAnI ane baMdhanane oLakhIne tene toDavAnI je vAta karI che, te badhI ja vAta zrI sUyagaDAMgajI nAmanA bIjA aMga AgamamAM vistArathI varNavAyela che. jyAre zrI sudharmAsvAmIjIe jaMbUsvAmIjIne baMdhanane oLakhIne tene toDavAno upadeza Apyo tyAre jaMbUsvAmIjIe prazna karyo ke, "bhagavaMta ! bhagavAna mahAvIre baMdhana kone kahyuM che ? ane tene toDavAno mArga kayo che ?' tenA anusaMdhAnamAM mithyAtva ane avirati e baMdhana che, e vAta karyA bAda have parigraha e paNa baMdhana che, ema samajAve che. sajIva paNa parigraha : nirjIva paNa parigraha : parigraha e bahu moTuM baMdhana che. te sajIva hoya ke nirjIva hoya, koIpaNa vastuno saMgraha karavo, tenA upara mAlikI karavI te badho parigraha che ane te baMdhana che. svayaM A parigraha rAkhavo te jema baMdhana che, tema anyanI pAse parigraha rakhAvavo ke je koI parigraha rAkhatuM hoya tene anumodana ApavuM te badhuM ja baMdhana che. bhego karelo ke karAto parigraha pachI te sajIva hoya ke ajIva hoya, moTo Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 - - 2 - Atama jAgo ! 488 hoya ke nAno hoya, taNakhalA jevI alpa mUlyavALI vastuno hoya ke sonuM, rUpuM, hIrA, mANeka vagere bahumUlyavALI vastuno hoya te baMdhana che. A baMdhanamAM sapaDAyelA jIva mATe bhagavAna kahe che ke, "vaM suvA na murU' - 'A rIte (te) duHkhathI nahi chUTe' je parigraha rAkhaze, te jema duHkhathI nahIM chUTe tema je parigrahane bIjA pAse rakhAvaze, te paNa duHkhathI nahi chUTe ane je koI parigraha rAkhIne beThA hoya tene je protsAhana Apaze, Teko Apaze, te paNa duHkhathI nahi chUTe. je baMdhanathI nahi chUTe te duHkhathI kyAreya nahi chUTe. A parigraha - vittamaMtacitta vA sajIva hoya ke ajIva hoya paNa te baMdhana che. A baMdhana sajIvanA rUpamAM hoya ke ajIvanA rUpamAM hoya te badhuM ja du:khadAyaka che. cittavat kripa-tuSAdi be pagavALA, cAra pagavALA vagereno parigraha te sacittano parigraha che. sajIva vastunA svarUpamAM, pazu-pakSI, dAsa-dAsI, nokara-cAkara, patnI-putra ke svajananAM svarUpe hoya, gAya-bheMsa-baLada svarUpe hoya ke pachI musApharInAM sAdhana evA hAthI-ghoDA ke UMTanA svarUpe hoya, te badho parigraha che, te baMdhana che ane te baMdhana che, tethI ja te duHkhanuM kAraNa che. sajIvamAM pRthvI-pANI, sarovara-taLAva-bagIco, pahADo ane khANano paNa samAveza thAya che. e ja rIte dareka prakAranAM dhAnya, phaLa, phulano paNa samAveza thAya che. jeTalA sajIva padArtho te badhA ja sacitta parigrahamAM Ave. A parigrahane meLavavo, sAcavavo, potAnA kabajAmAM rAkhavo, potAnI mAlikI karavI, pote na rAkhatAM bIjAnI pAse rakhAvavo ane jeNe rAkhyo hoya, tene anumodana ApavuM te badhuM ja parigrahanuM baMdhana che. e ja rIte toDariva-narakhatari sacitta hoya te sonuMrUpuM vagere acita parigraha che. Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 - 9H parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 - 489, ajIva vastu, pachI te sonA-cAMdInA rUpe hoya ke, dara-dAgInAnA rUpe hoya, rokaDa rakamanA rUpe hoya ke makAna-jamInanA rUpe hoya ke anya koI paNa rUpe hoya, te badhA acitta parigraha che, tethI te baMdhana che. A parigrahanuM baMdhana duHkhanI paraMparAnuM sarjana kare che. ghaNAM badhAM pAponuM mULa A parigrahanuM baMdhana che. eka jagyAe lakhyuM che ke, sarva pAponuM mULa lobha che, pApano bApa lobha che. te lobha paNa A parigraha sAthe saMkaLAyelo che. nizcayanayathI lobhavRtti - e pApanuM mULa che ane vyavahAranayathI parigraha ja pApanuM mULa che. artha duHkhanuM kAraNa che : jagatanA jIvo sukha meLavavA mATe, jAtanI surakSA mATe, mana ane Indriyone poSavA mATe, kaSAyonI bhUkhane pUravA mATe, AbhimAnika bhAvone saMtoSavA mATe, parigrahane meLavavAno, sAcavavAno, vadhAravAno ane tenuM saMrakSaNa karavAno prayatna kare che. bhagavAna kahe che, A tamAro bhrama che ke parigrahathI tamArAM duHkho TaLaze ane tamane sukha maLaze. tame samajo ke, parigraha e sukhanuM kAraNa nathI, sukhanuM sAdhana nathI, sukhanuM mULa nathI, e duHkhanuM ja kAraNa che, duHkhanuM ja sAdhana che ane duHkhanuM ja mULa che. je parigrahane bhego kare che, te sukhane nahi paNa duHkhane bheguM kare che. eka sthaLe lakhyuM che ke - 'kanArnane sura-matAnAM 4 rakSaot | Aye duHkhaM vyaye duHkhaM, dhigartho duHkhakAraNam / / ' 'artha eTale paiso, artha eTale parigraha. A arthane meLavavAmAM duHkha, meLavelAnA rakSaNamAM dukha, Ave tyAre paNa duHkha ane jAya tyAre paNa duHkha.' A rIte duHkhanA kAraNabhUta arthane dhikkAra thAo ! paiso duHkhanuM kAraNa che. e vAta dareka dRSTikoNathI barAbara samajI levI joIe. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210. 2 - Atama jAgo ! - 490 paiso kamAvavAmAM paNa duHkha che. eka vakhata paiso meLavyo, kamAI lIdho, pachI tenA rakSaNamAM paNa duHkha che, Ave tyAreya duHkha che ne jAya tyAre ya duHkha che. A vAta ATalI badhI sIdhI, sAdI ane saraLa hovA chatAM tene ja samajAya che ke, jenuM mithyAtva nabaLuM paDyuM hoya ! jenuM mithyAtva gADha hoya, jarAya nabaLuM na paDyuM hoya tene to A vAta gaLe utaratI ja nathI. tene to paiso vadhe ne AnaMda Ave. navuM makAna le ne AnaMda Ave. phekTarI-kArakhAnAM vadhe ne AnaMda Ave. gharamAM navI vyakti ke vastu Ave to paNa AnaMda Ave ane tene te mobho mAne che. A AnaMda e baMdhananuM pariNAma che, je duHkhanuM kAraNa che ane ene mobho mAnavo te mithyAtvanuM pariNAma che, te mahAbaMdhana che ane te mahAduHkhanuM kAraNa che. jJAnIo to kahe che ke jeTalo parigrahano vyApa vadhu teTaluM duHkha vadhAre. mATe ja "upamitimAM kahyuM che ke - 'yathA yathA mahattantraM, vistarazca yathA yathA / tathA tathA mahaduHkha, sukhaM ca na tathA tathA / / ' jema jema vahIvaTa vadhe, jema jema vistAra vadhe tema tema moTuM duHkha prApta thAya che ane tema tema sukha paNa rahetuM nathI.' parigrahanA kAraNe Atmika nukasAno to thAya ja che, paNa dunyavI rIte paNa pArAvAra nukasAna thAya che ane aneka viSamatAo sarjAya che. AjanI jeTalI paNa korTo, kacerIo che, vaiyaktika ke sAmUhika jIvanamAM je kleza, saMkleza, tanAva, Tenzana, DIprezana, doDadhAma, hADamArIo anubhavAya che, jyAM kyAMya paNa je hiMsA, jUTha, corI, asatya, anyAya, vizvAsaghAta thAya che, A badhAnA mULamAM paiso vagere parigraha che. lokonA vaiyaktika jIvanamAM ke sAmAjIka jIvanamAM je paNa kharAbI dekhAya che, tenA mULamAM parigraha paNa eka agatyanuM kAraNa che. mATe ja lakhyuM ke - 'dhira kuzAra ' 'duHkhanA kAraNabhUta arthane dhikkAra thAo ! Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 211 - 9H parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 - 491 sabhAH Apane lAge che ke, A badhA prazno parigrahane kAraNe che ane amane lAge che ke, A badhA prazno 'jarUrI parigraha nathI maLyo" - enA kAraNe che. tamArI A mAnyatA sAcI tyAre kahevAya che, jene parigraha maLyo che, tenA jIvanamAM AvI koI samasyA na hoya to. bIjI agatyanI vAta e che ke, tame je "jarUrI parigraha' - ema kahIne jarUrI" zabda upara bhAra mUkyo, to jarUrI eTale keTalo ? enI koI limITa kharI ? cha khaMDanA sAmrAjyavALA cakravartIne je kAMI maLavuM zakya gaNAya, te badhuM ja maLI gayuM hoya che, chatAM emane paNa A badhI ja samasyA hoya che, to have tamArI mAnyatAne sAcI mAnavAno kyAM avakAza rahyo ? parigrahI duHkhathI mUkAto nathI ? sabhA : parigrahanA baMdhanavALo duHkhathI nahi chUTe - ema Ape kahyuM to te kayuM duHkha? parigrahane kAraNe baMdhAtAM ATheya karyo ane enA phaLa tarIke pragaTatI azAtA vagere badhuM ja duHkha che. mATe ja TIkAkAra maharSie paNa spaSTatA karI ke, 'duHkham - aSTaprakAraM karma, tatphalaM vA azAtodayAdirUpaM tasmAna mucyate / ' 'dukha eTale ATha prakAranuM karma ane azAtAno udaya vagere rUpa tenuM phaLa. tenAthI chUTato nathI.' sabhAH jarUrI parigraha maLyA pachI amane jo AnaMda Avato hoya to tamane zuM vAMdho ? amane zuM vAMdho hoya ? amane koI ja vAMdho na hoya. Ama chatAM amane vAMdho eTale che ke, amArA haiye karuNA che ane jJAnIonA vacananA sahAre jotAM tamAruM bhaviSya jokhamamAM dekhAya che, eTale ATaluM kahevuM paDe che. jo tamAruM bhaviSya ujaLuM jaNAtuM hota to A badhuM kahevAnI koI jarUra na hatI. bhagavAna zrI mahAvIradeva kahe che ke, "vaM yuvA mu 'parigraha bhego karazo to tame duHkhathI chUTI nahi zako. enAthI to duHkha vadhaze. parigrahanA kAraNe karmasattAnA sakaMjAmAM sapaDAyelAne sukha kyAMthI hoya ? mATe lakhyuM che ke - "bilADInI doTe caDIo uMdaraDo zuM mahAle ?' parigraha game teTalo maLe topaNa phUlAvAmAM majA nathI. A vAta tamane Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 2. - 2 -- Atama jAgo ! - 492 barAbara samajAI jAya to AgaLa haju ghaNI vAta karavAnI che. Ama chatAM haju AgaLa eTalA mATe nathI vadhato ke, jyAM sudhI A vAstavikatA hRdaya sudhI nahi pahoMce, hRdayamAM nahi utare tyAM sudhI parigraha pAchaLanI doTa aTakaze nahi. Agama graMtho mAtra vAMcI-sAMbhaLI levA mATe vAMcavAnA-sAMbhaLavAnA nathI, paNa jIvanamAM jIvavA mATe vAMcavAnA-sAMbhaLavAnA che. keTalAkanuM to ahIM paNa plAnIMga cAlu thaI gayuM haze. kyAre ghare jaIe ! kyAre pAcho vepAra karIe ! kyAre vyApAramAM jhaMpalAvIe ane kyAre kharceluM paNa badhuM pAchuM meLavIe ! e vAta to javA do, ahIM paNa ATalI anukULatA to joIe ja. AvI rUma joIe ja, ATalI sagavaDa to joIe ja ane ATalI sAmagrI paNa joIe ja - AvuM thAya te paNa parigrahavRttinuM pariNAma che. paramatAraka paramazraddheya paramagurudevazrIne koIe pUchyuM hatuM ke, sukhano sahelAmAM sahelo mArga batAvo. tyAre teozrIe eka maMtra Apyo hato ke, "mAre kAMI joItuM nathI." A keTaluM sIdhuMsAduM vAkya che, paNa gaMbhIra arthathI bhareluM che. mahApuruSo AgamonuM dohana karIne UMcAmAM UMcAM, UMDAmAM UMDAM tattvone paNa keTalA sahelA zabdomAM pIrasI de che. nyAyathI maLeluM dhana paNa che to pApa ja ? sabhA: A parigraha nyAyapUrvaka meLavelo hoya to cAle ke nahi ? nA, na cAle, parigraha eTale parigraha, baMdhana eTale baMdhana. "anItinA mArge Avelo parigraha baMdhana ane nItinA mArge Avelo parigraha baMdhana nahi - evuM nathI. nItinA mArge Avelo parigraha baMdhana ane anItinA mArge meLavelo parigraha mahAbaMdhana. paNa banneya baMdhana to kharAM ja. eka baMdhana ane bIjo mahAbaMdhana. sabhA paisA vinA vyavahAra cAlato nathI. calAvavo che ja kone ? parigrahathI cAlato vyavahAra nathI calAvavo, e mATe to A badho prayatna che. ApaNe to evo vyavahAra jIvavo che ke, jemAM parigrahanI jarUra ja na paDe. Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 - 9H parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 - 493 sabhA to "nyAyasaMpannavibhava:' - ema zA mATe kahyuM ? nyAyasaMpanna vaibhava'nI je vAta karAI che, te vaibhavanI AvazyakatA ke upAdeyatA batAvavA mATe nahi paNa nyAyanI nItinI AvazyakatA, upAdeyatA batAvavA mATe karAI che. nyAyasaMpanna' e pada vaibhavanI mahattA ke AvazyakatA batAvatuM nathI, e pada to vaibhava uparano aMkuza che. mULamAM parigraha pApa che. duHkhanuM kAraNa che, mATe te rAkhavA jevo nathI, choDavA jevo ja che. Ama chatAM jeo parigrahane choDI zakatA nathI, tevA vividha kakSAnA jIvone lakSyamAM rAkhIne parigraha upara vividha rIte aMkuza mUkavAmAM Avyo che. mArgAnusArInA vaibhava upara "nyAyasaMpannatA' no aMkuza - 1, samyagdaSTinA vaibhava upara "heyatAnI pratIti'no ane "samyagdarzanane bAdha na Ave evA loko sAthe ja vyApAra karavAno aMkuza - 2, dezaviratidharane mATe "karmAdAnanA dhaMdhAno tyAga karavAno ane parigrahanA parimANano' aMkuza - 3. A rIte vidhavidha kakSAnA sAdhako upara vidhavidha kakSAnA aMkuzane mUkIne temane parigrahanA baMdhanathI bacAvavAno ane choDAvavAno prayatna karAyo che. jeo haju dezavirati paNa pAmyA nathI ane samyagdarzana paNa pAmyA nathI, tevA mArgAnusArI kakSAnA jIvone haju parigraha heya, tyAjya lAgyo nathI. tethI tene kahyuM ke, je paNa vaibhava meLavavo paDe te nItinA mArge ja meLavavo, anItinA mArge game teTalo vaibhava maLe to paNa na levo na meLavavo. A kakSAmAMthI AgaLa vadhIne je samyagdaSTi banyA, temane kahyuM ke, nItinA mArge maLelA vaibhavane paNa haya,tyAjya mAnavAno ane tene meLavatAM samyakatvane kyAMya dUSaNa na lAge tenI kALajI rAkhavI. dezaviratidharanI kakSAe pahoMcelAne kahyuM ke, parigrahane tyAjya mAnIne nItinA mArge maLatA parigrahane paNa parimita karavAno ane ene meLavavAmAM kyAMya karmAdAnanA dhaMdhA na thaI jAya, tenI kALajI rAkhavAnI che ane dhIme dhIme Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 - 2 - Atama jAgo ! 494 parigraha ghaTADatA javAnuM che ane emAMthI AgaLa vadhIne jemaNe parigrahano tyAga karyo, te sAdhune kahyuM ke, "mAsA vi ja patthaNa parigrahane manathI paNa IcchavAno nathI. kAraNa ke, parigraha dareka rIte duHkhadAyI che. eka tarapha tame tamArI jAtane deva-guru bhaktikAraka, suzrAvaka, ekavIza guNasameta, namaskAra mahAmaMtranA ArAdhaka - evAM vizeSaNo dharAvo ane bIjI tarapha tame "parigraha heya che, tyAga karavA yogya che,' - e vAta Ave tyAre AghA-pAchA thavA mAMDo te kema cAle ? sabhAH ame AghApAchA thavA nathI IcchatA paNa amane amArI lAcArI lAge che. parigraha e baMdhana che, choDavA yogya che, duHkhanuM kAraNa che - evuM tame hRdayathI svIkAratA ho, Ama chatAM sattvanI khAmI ke Asakti vagere kAraNe tame parigrahane choDI na zakatA ho to tamAruM Aje nahi to kAle paNa kalyANa thaze. paNa tamArI A sthitine kharekhara tame lAcArI mAno cho ? jeo ema mAne ke A jamAnAmAM dhana-saMpatti vagara na cAle, A badhAmAM pApa-pApa kare na cAle. nyAya-nItinI vAto na cAle" - AvI vicAradhArAvALA loko ahIM AvIne karoDo kharco to paNa tenI koI kiMmata nathI. kAraNa ke temanuM mithyAtva akabaMdha che, jyAM sudhI emanI AvI manovRtti haze tyAM sudhI emanuM kalyANa kyAreya nahi thAya. sabhA sAheba ! ATaluM badhuM kaDaka kahezo ? hA, A coyaNAnI bhASA che. tame sAcuM, hitakara, bhagavAnanuM kaheluM sAMbhaLavA AvyA cho, ema mAnIne ATaluM jorathI boluM chuM. tamArA hitAhitanI upekSA karIne tamane gamatuM saMbhaLAvavAnuM mArAthI nahi bane. Ama chatAM jo tamAre gamatuM ja sAMbhaLavuM hoya to A pothI baMdha karI dauM. jyAM sudhI mithyAtva maMda nahi paDe tyAM sudhI vaibhava upara nyAyasaMpannatAno aMkaza nahi game. jene nyAyasaMpannatA game, je nItinA mArge ja vaibhava meLave, tenuM mithyAtva maMda paDyuM gaNAya. chevaTe vaibhava meLavavA jene anIti karavI paDatI hoya tene paNa te jarAya na gamatI hoya, to paNa mithyAta maMda paDyuM gaNAya. bAkI to mithyAtva gADha che. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 : parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 jene anIti karavI paDatI hoya paNa te tene DaMkhatI hoya. anIti karavI paDe tevI kamanasIbI sAlatI hoya, nItimattA mArA jIvanamAM kyAre Ave, evo jeno manoratha hoya, huM ATaluM ya karI zakato nathI ? enuM jene duHkha hoya teno naMbara maMda mithyAdRSTimAM AvI zake. paNa je mAne ke A jamAnAmAM anIti vagara cAle ja nahi ane bIjAne paNa evuM manAve, tenuM mithyAtva gADha che. parigrahane heya mAne tenAmAM ja samakita Take : 215 mATe ja kahyuM ke cothuM guNasthAnaka kyAre Ave ? heyane heya ane upAdeyane upAdeya mAne tyAre ja. sabhA : navatattvane na jANe tenAmAM samakita hoya ? je navatattvane na jANe tenAmAM samakita hoya, paNa je navatattvane na mAne tenAmAM samakita kyAreya na hoya. - 'bhAveNa saddahaMto ayANamANe vi sammattaM / ' 'bhAvathI zraddhA karato, 'na jANato' hoya to paNa tenAmAM samyaktva hoya.' - 495 tame mane ADI-avaLI vAtomAM na laI jAo ! je vAta cAle che, temAM barAbara dhyAna Apo ane mane sIdho javAba Apo ke parigrahane pApa mAno cho ? sabhA : mAnIe chIe. haiyAthI ke hoThathI ? hamaNAM sApa Ave to jevo Dara lAge tevo parigrahane joIne Dara lAge che ? jUnA jamAnAmAM gAmaDAMnAM makAnonI zailI evI hatI ke pahelAM beThaka khaMDamADha Ave, pachI coka Ave te pachI AMgaNuM Ave, te pachI osarI Ave, pachI o2DA Ave ane osarInI bAjumAM rasoDuM Ave. e jamAnAmAM sArI ane khoTI ema dareka prakAranI svAgatanI keTalIka rIto rahetI. e khoTI rIto paikInI eka evI paNa rIta hatI ke, jemAM phUMkavA mATe calama ApIne svAgata karAtuM. junA jamAnAmAM badhuM ja sAruM hatuM - evuM na hatuM. eTale junuM eTaluM sonuM - ema AMkha mIMcIne bolavA jevuM nathI. emAM paNa bahu ja viveka karavo paDe tema Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 219 ------ 2 - Atama jAgo ! - 496 che. A to mAre tamane je muddo samajAvavo che, te mATenuM dRSTAMta ApavAnI bhUmikA karI rahyo chuM. e jamAnAmAM AvanAra mahemAnanA svAgata mATe je calama phUMkavA apAtI, temAM tamAkuM bhareluM rahetuM, paNa ene saLagAvavA aMgArAnI jarUra rahetI. kAraNa ke lAITa-bAkasano e jamAno na hato. A aMgAro levA cheka rasoDAmAM javuM paDatuM. rasoDAmAM paNa aMgAro pakaDavA dara vakhate cIpiyo vagere sAdhano hAthavagAM na rahetAM, tethI gAmaDAnA loko cUlAmAMnA e aMgArAne sIdho hAthathI pakaDI letA, paNa emane khabara hatI ke, A aMgAro, bALanAro che, eTale ene hAthamAM ramADatAM ramADatAM laIne AvatA. rasoDuM, osarI, AMgaNuM, coka pasAra karI cheka mADha-beThaka khaMDa sudhI AvatA ane mahemAnanI calamamAM e aMgAro mUkI ApatA, paNa tyAM sudhI e aMgArAne hAthamAM evI rIte ramADatA ke, kyAMya dAjhI na javAya. A rIte agnino vyavahAra karavA chatAM teo kyAreya dAjhatA nahi. eo kyAre ya paNa e agnine muThThI vALIne na letA, ene dAbIne pakaDI na rAkhatA, ane ene kyAre ya khissAmAM na mUkatA. kAraNa ke, emane khabara hatI ke A aMgAro bALanAro che. mATe ja teo sIdho agni sAthe vyavahAra karavA chatAM kyAre ya dAjhatA nahi. te ja rIte navatattvanA jANakAra ke zraddhAvALA samakitI zrAvakane jyAre paiso levAno vAro Ave tyAre ene barAbara khabara hoya ke, A bALanAra che, eTale e hAthamAM le tyArathI ja choDavAnI peravImAM hoya. sAta kSetra vageremAM vAparavAnI bhAvanAmAM 2mato hoya, taka maLe ke tarata ja te maLelo paiso sAtakSetra vageremAM vAparIne haLavAza anubhavato hoya. tene paiso saMgharavo ke aMdara bharavo na game. kAraNa ke e ene bALanAro mAne che. bolo, tamArI zuM sthiti che ? paiso jyArathI Avyo tyArathI ramADo cho ne ? kyAre vAparuM, kyAre vAparuM tema ja thAya che ne? sabhA saheluM karo ne ! paisAthI dAjhavuM na hoya to paiso levo ja nahi, e sauthI sahelo rasto che. paiso rAkhavo ane dAjhavuM nahi ke, saMsAramAM DUbavuM nahi, te loTa moDhAmAM Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 - 9 : parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 - 497 rAkhIne bhasavA jevuM kaThaNa kAma che. sahelAmAM saheluM e che ke ene levo nahi ane prabaLa puNyanA udayathI je paNa maLyo hoya tene saMpUrNa choDI devo. sApa khissAmAM rAkhavo chatAM karaDe nahi evI apekSA rAkhavA karatAM sApane choDI devo sAro. sabhAH sApanI dADhomAMthI jheranI kothaLI kADhI laIe to ? zuM jheranI kothaLI tame kADhI nAMkhI che ? parigraha e sApa che ane parigrahanI mUccha-mamatA, e jheranI kothaLI che. tamArI mUccha-mamatA nIkaLI gaI che ? tamArI vAta to bAjumAM rAkho ! amArI vAta karIe to amAre mATe paNa ghaNI ghaNI sAvadhAnIo batAvI che. ahIM mUkelA rUpiyAnuM jhera sAdhune na caDe eTalA mATe jJAnI bhagavaMtoe sAdhune kahyuM che ke, enI upara najara paNa nahi mAMDatA, dazanI noTa mUkI ke sonI mUkI, e jovAnuM mana thAya to paNa baMdhana UbhuM thAya. mATe ja kahyuM ke, "murapa vata: ' "mAyA dekhI munivara caLe." eTale amane ene aDavAnI to nA pADI paNa enI sAme jovAnI paNa nA pADI. paiso rAkhavo te paNa baMdhana, rakhAvavo te paNa ane rAkhanArane sAro mAnavo ke tene Teko Apavo te paNa baMdhana. paisAvALAne joI sAdhune enI dayA Ave ? sAdhue parigraha rAkhyo nathI, rakhAvyo nathI, paNa koI AvIne sAdhune kahe ke, "sAheba ! oLakho cho A bhAIne ?" 100 karoDanI pArTI che, tyAre sAdhu ene anumodana maLe, Teko maLe, evuM koI paNa vacana bole, to e bolavAthI paNa sAdhu baMdhAya. enAthI sAdhunuM pAMcamuM mahAvrata jokhamamAM mUkAya ane cAlyuM paNa jAya. sabhA zuM bolavuM sAdhue ? bolavuM na paDe, aMdarathI uThe. koI kahe ke, A bhAIne trIjA sTejanuM kensara che, - evuM sAMbhaLIne sAdhune tenA pratye jevI dayA Ave tevI dayA sAdhune paisAnA baMdhanavALAne joIne Ave. AvI dayA jene Ave enA moDhAmAMthI anumodanAnA udgAro na nIkaLe paNa dayAnA-karuNAnA udgAro nIkaLe. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 2 - Atama jAgo ! - 498 vItarAgano mArga haju jeNe pariNatimAM utAryo na hoya, pacAvyo na hoya, jIvanamAM jIvyo na hoya, ene ja zrImaMtane joIne galagalIyAM thAya. vItarAga mArganA sAcA sAdhune evuM kyAreya na thAya; ene to zrImaMtonI, sattAdhIzonI dayA ja Ave. artha ke kAmane kartavyarUpa puruSArtha mAnavo, te prabuddhapaNAnI nahi paNa abudhapaNAnI nizAnI che : paramatAraka gurudevanA jIvanamAM banelo ane joyelo eka prasaMga kahuM. pUjya gurudevazrIjInI bahu ja sevA karanArA eka bahu moTA zrImaMta, besatA varSe potAnA parivAra sAthe mAMgalika sAMbhaLavA AvyA. vAsakSepa nakhAvyA pachI te bhAIe vinaMtI karI. "sAheba ! badhAne laIne Avyo chuM, kAMIka hitazikSA Apo !" tyAre e mahApuruSe kahyuM - "A majUrI kyAre choDavI che? keTalAM varSo sudhI A badhI majUrI karavI che ? haju A badho dhaMdho kyAM sudhI karavo che ? zuM ochuM che ke - ATalAM badhAM pApanAM poTalAM bhegAM karo cho ? kyAM jazo eno koI vicAra Ave che ?" besatA varSe mAMgalika sAMbhaLavA AvelAne AvuM kahI zakAya ? A hato sAcI sAdhutAno oDakAra, nibaMdhatAno dhabakAra. vi. saM. 2025mI sAlamAM eka puNyAtmAe pUjya gurudevanI nizrAmAM jAmanagarathI jUnAgaDhano saMgha kADhyo. bahu udAratApUrvaka kADhyo. temanI udAratA samajAvavA mATe eka prasaMga kahuM. eka divasa ArAdhakone ekAsaNAmAM besADavAnuM moDuM thayuM. ArAdhakonA moDhA upara glAnI dekhAI. saMghavIne khabara paDI. kAryakartAone bolAvIne pUchyuM ke, "ATaluM moDuM kema thayuM ?" "lAkaDAM lIlAM AvI gayAM hatAM, eTale saLagatAM vAra lAgI' - evo javAba maLyo. e sAMbhaLI emaNe tarata ja kahyuM ke, "ghI-telanA DabbA kyAM gayA hatA ? - ThalavI devA'tAne cUlAmAM !" saMghamAM AvelA sAdharmikone takalIpha thAya te kema cAle ? AvI udAratAvALA puNyAtmAno saMgha pUro thayo. bhaktibhAvamAM lIna banIne prabhu samakSa khUba nAcyA, khUba nAcyA. e pachI pAchA vaLatAM AzIrvAda laIne hitazikSA mAMgI; tyAre gurudeve zuM kahyuM haze ? "have sametazikharano bIjo saMgha kADhajo !' ne, teozrIe evuM kazuM ja na kahyuM, teozrIe to pUchayuM ke, "have A dhaMdho-dhApo kyAre baMdha karavo che? - A badho paiso emane ema Ave che ? Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 219 - 9 : parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 - 499 ene mATe tamAre AraMbha-samAraMbhathI laIne keTakeTalAM pApa karavAM paDe che ? enA pariNAmano kyAreya vicAra karyo che kharo ? bahu gaMbhIrapaNe vicArazo to tamane eka divasa A dhaMdho karavAnuM mana nahi thAya" vagere kahyuM ane e pachI eo jyAre jyAre AvatA tyAre tyAre paramatAraka gurudevazrI A vAtanI pharI pharI ugharANI karatA. sabhA: mahenata karavI na paDe ane lakSmI AvyA ja kare to vAparavI sArI ke dhaMdho baMdha karavo sAro ? gharamAM kacaro Ave tyAre to kADhavAnI ja mahenata karavAnI hoya paNa pahelA naMbare to gharamAM kacaro na Ave te mATeno ja prayatna hoya ne ? sabhAH lakSmI kacaro che ? to zuM e sonuM che ? eka vAta noMdhI lo ke, A lakSmI e mAtra kacaro ja nathI, e Aga paNa che. keTalAyanA jIvanamAM eNe Aga lagADI dIdhI che. kalikAlasarvajJazrIjI to parigrahanI AzAne rAkSasI kahe che ane tRSNAne pizAcInI upamA Ape che. je divase tamane A samajAze te divase tamArA jIvanamAM sonAno sUraja ugyo ema mAnajo. lakSmInAM be rUpaH eka devI - bIjI DAkaNa : sabhA zuM lakSmI Ave eTale ekAMte ahita ja kare ? huM koIpaNa vAta ekAMte nathI kaheto. je vastu moTe bhAge bane che, te kahuM chuM. bAkIno AdhAra to jIvanI lAyakAta ane enA puNyanA prakAra upara rAkhe che. jeno pApAnubaMdhI puNyodaya hoya tene tyAM AvelI lakSmIthI enuM ahita thAya ane jeno puNyAnubaMdhI puNyano udaya hoya tene tyAM AvelI lakSmIthI enuM ahita na thAya. kAraNa ke, pApAnubaMdhI puNyanI AvanAra lakSmI DAkaNanA rUpe Ave che; jyAre puNyAnubaMdhI puNyanA udayI AvanAra lakSmI devInA rUpe Ave che. Ama chatAM e bannemAMthI koI paNa prakAre Avela lakSmI jyAM sudhI hoya tyAM sudhI gaNAya to baMdhana ja. eka loDhAnuM ane eka sonAnuM. Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 2 - Atama jAgo ! - 500 sabhA lakSmInAM devI ane DAkaNa A be svarUpa kevI rIte ? lakSmI be svarUpe Ave che - eka DAkaNa svarUpe ane eka devI svarUpe. uttama deva-devIne bolAvo tyAre ja e Ave ane visarjana karo eTale tarata jatAM rahe, teo jyAre paNa Ave tyAre mukhya dvArethI eTale ke sIdhe raste Ave ane te Ave eTale vAtAvaraNa paNa divya banI jAya. cAre bAju sugaMdha-sugaMdha prasarI jAya. vAtAvaraNamAM divyatAno, sukhano, zAMtino, saMpano, AnaMdano anubhava thAya; jyAre DAkaNa vagere bhUtaDAM to vagara bolAvyuM AvI jAya, pesI jAya ane vaLagI jAya. AvyA pachI e sIdhI rIte kyAreya na jAya. moTe bhAge jIva laIne ja jAya. e kyAreya sIdhA mArge na Ave, pAchalA bAraNe ja Ave ane Ave eTale azAMti phelAya ane pUrA gharanuM vAtAvaraNa ajaMpAvALuM vidveSavALuM, banI jAya. have tame tamArA gharanI paristhiti joIne kaho ke, tamArA gharamAM AvelI lakSmI e devInA svarUpe AvI che ke DAkaNanA svarUpe ? tamArA gharamAM je paNa lakSmI AvI che, te sIdhe raste AvI che ke ADe raste ? lakSmI jo devI svarUpe Ave to gharamAM parasparano saMpa, nirava zAMti, uttama vicAro, vaDIlono vinaya, deva-gurunI bhakti, uttama mArge vAparavAnA manoratho thAya ane IcchA karo tyAre e sahelAIthI chUTI jAya. paNa jo lakSmI DAkaNanA svarUpe gharamAM Ave to gharamAM azAMti, ajaMpo, kusaMpa, phleza, kaMkAsa, khoTA vicAro, khoTA mArge vAparavAnAM ja vicAro Ave. sArA mArge sArI rIte vAparavAnuM ke choDavAnuM mana na thAya ane chelle jIva laIne jAya. tamAro vaLagADa utare tema che ? tamane pUchuM chuM ? dhannA-zAlibhadrane tyAM lakSmI, devI svarUpe AvI to teoe tene bhogavI paNa jANI ane choDI paNa jANI. jyAre mammaNane tyAM lakSmI, DAkaNa svarUpe AvI to te tene bhogavI paNa na zakyo ne choDI paNa na zakyo. e eno jIva laIne gaI ane ene sAtamI narake ghasaDI gaI. Ama chatAM bhagavAna kahe che, zAlibhadranI lakSmI te paNa parigraha ane te paNa baMdhana. mATe ja temaNe choDI ane e choDIne AvyA tyAre ja bhagavAne Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 221 - 9 : parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 - 501 temane svIkAryA, nahi to bhagavAne kahyuM hota ke, "tame jyAM cho tyAM barAbara cho. tamAre A badhuM choDavAnI jarUra nathI. kAraNa ke, tamAre atyAre puNyAnubaMdhI puNyano udaya pravarte che. e puNya paNa prakRSTa koTinuM che. dhanasaMpatti meLavavA tamAre kyAMya puruSArtha paNa karavAnI jarUra paDatI nathI. sIdhe sIdhI roja navvANuM peTI devalokamAMthI Utare che. enAthI thAya teTalo dAnadharma karo ! tamAre A badhuM choDavAnI jarUra nathI' - paNa temane bhagavAne AvuM kazuM ja na kahyuM ane badhuM ja choDIne AvyA eTale tarata dIkSA ApI. A aMge tame vicAro ke bhagavAne AvuM kema karyuM ? zAlibhadranI lakSmI e paNa baMdhana ja : sabhA zAlibhadrane baMdhana kyAM hatuM ? baMdhana to hatuM ja, paNa te tamArA baMdhana jevuM ghAtaka baMdhana na hatuM. jo e baMdhana ja na hota to jeTalo samaya saMsAramAM rahyA, te na rahyA hota ane jyAre choDavAnuM nakkI karyuM, tyAre paNa roja eka ekano tyAga karavAnuM vicAryuM na hota. batrIseya patnI vagereno temaNe eka jhATake tyAga na karyo. mATe to dhannAjIe emane kAyara kahyA ane e sAMbhaLatAM ja emanAM baMdhana tUTyAM. tethI te pachI bAkInuM badhuM eka jhATake choDavA taiyAra thayA. A badhuM vicArazo to samajAze ke, A badhAM baMdhano keTalAM bhAre hoya che. sabhA eTale Apa ema kahevA mAMgo cho ke, badhAe saMsAra choDI ja devo joIe? hA, choDI ja devo joIe. emAM praznane koI avakAza ja nathI. Ama chatAM jene lAge ke, ame baMdhAyA chIe, ene ja A vAta gamavAnI che. jene lAge ke, ame DubIe chIe, ene ja A vAta gaLe utaravAnI che, bIjAne nahi. sabhA : zuM nAnAM nAnAM chokarAone paNa A ja vAta lAgu paDe ? hA, darekane mATe lAgu paDe. nAnAM chokarAM mATe paNa lAgu paDe ane kizoro mATe paNa lAgu paDe. yuvAno mATe paNa lAgu paDe ane prauDho, vRddho mATe paNa lAgu paDe. saMsAra to sAgara jevo che, jemAM badhA ja DubI rahyA che. karuNAsAgara prabhue saune ugArI levA A dharma - zAsanarUpa jahAjane vahetuM mUkyuM che. je emAM na caDI zake, tene mATe nAnAM nAnAM vrato, niyamorUpI hoDIo, tarApAo taratA Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 2 2 2 - Atama jAgo ! - 502 mUkyA che. emAM paNa na caDI zake tene mATe samyagdarzananAM doraDAM nAMkhyA che. je paNa eno sahAro leze, te taraze, eno sahAro nahi le te Dubaze. parigraha aneka upamAothI bhayaMkara : sabhA zuM Apa ema kahevA mAMgo cho ke, jene jene saMsAra choDavo hoya, te badhAne choDavA ja devo. koIne rokavA ja nahi? nA, huM mAtra eTaluM ja nathI kaheto ke, "jene saMsAra choDavo hoya te badhAne choDavA devo, koIne rokavA nahi." paNa huM to uparathI ema kahuM chuM ke - "jene saMsAra nathI choDavo - emane paNa saMsAranI vAstavikatA samajAvI saMsAra choDavAnI preraNA karavI ane e preraNA je paNa jhIle te darekane saMsAra choDavAmAM dareka rIte sahAyaka banavuM.' makAnamAM jyAre Aga lAgI hoya tyAre je koI bacavA mAMge, bhAgavA mAMge tene to bhAgavA ja devA, paNa je UMghamAM hoya ane bhAgavA IcchatA na hoya tene paNa jagADavA, bhAgavAnI preraNA karavI ane ene bhAgavAmAM je rIte sahAyaka thavAya te rIte sahAyaka thavuM. makAnamAM Aga lAgI hoya, AkhuM makAna bhaDake baLatuM hoya, tyAre jene paNa bacavuM hoya tene rokavAno prayatna karavo, e to keTaluM moTuM pApa che. tema pApamaya saMsArathI je bacavA mAMge te darekane bacAvavA e amAruM tamAruM saunuM sahiyAruM kAma che. paNa A badhuM tyAre ja bane ke, jyAre sarvatra baMdhana, baMdhananI anubhUti thAya, Akho saMsAra bhaDake baLato lAge. jyAM sudhI A parigraha e baMdhana nahi lAge, e bhaDake baLatI Aga jevuM nahi lAge, e sApanAM rAphaDA jevuM nahi lAge tyAM sudhI enAthI chUTAze nahi. jJAnIoe to parigrahanI dArUNatA batAvavAmAM kAMI maNA rAkhI nathI. - emaNe parigrahane samudramAM DUbI rahelA jahAjanI upamA ApI che. jema moTuM paNa jahAja emAM rahelA bhArathI DUbIne taLIye jAya che, tema AtmA parigrahanA bhArathI bhavasAgaramAM DUbI jAya che. - emaNe parigrahane vAvaMToLanI sAthe sarakhAvyo che. vAvaMToLa jUnA, sthira, daDhamULa vRkSone paNa ukheDI pheMkI de che, tema parigraha vairAgyAdi guNone ukheDI pheMkI de che. Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 223 9 : parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 - w - emaNe parigrahane loDhAnI nAva sAthe sarakhAvatAM kahyuM ke - loDhAnI nAvamAM besIne samudrane taravAnI IcchA rAkhavI jema vyartha che, tema parigraha bhego karIne mokSa IcchavuM vyartha che. 503 AgaLa emaNe jaNAvyuM che - parigraha che dharmanA phaLarUpe ja paNa e mAraka che, dAhaka che. caMdanavRkSathI utpanna thayelo agni paNa bALe ja che. tema dharmathI maLelo parigraha paNa bALanAro che. A eka-eka paisA pAchaLa keTalAM AraMbhanAM pApa? keTalAM saMkalpa-vikalpanAM pApa? keTalAM Artta ane raudradhyAnanAM pApa ? A parigrahane kAraNe saggA bhAI sAthe keTalA kleza ne saMkleza ? khudanI patnI sAthe keTalo kleza ? khudanAM mAvatara sAthe keTalA kajIyA ? jo tame barAbara vicAra karazo to tamane ya samajAze ke, A paisAnI pAchaLa to tamArI AkhI jiMdagI pAyamAla thaI gaI. kyAMya zAMti che ? muMbaImAM vasanAra koIpaNa vyaktinI avadazAno vicAra karo to paNa khyAla Ave ke, e kevo azAMtinI AgamAM zekAI rahyo che ane asalAmatimAM aTavAI gayo che. eka mAtra paisAnI khAtara potAnuM gAma choDyuM. gAmanAM moTAmAM moTAM 50 100 mANasa rahI zake evAM makAna mUkI muMbaInI dasa bAya dasanI gholakImAM bharAyo. pArivArika jIvana choDI vaiyaktika-ekalavAyuM jIvana jIvavAnuM cAlu karyuM. keTalAka to sagAM mA-bApane mUkIne ahIM AvyA to keTalAka to tAjI paraNelI strIne mUkIne paNa ahIM AvyA ane laIne AvyA te paNa aTavANA. roja savAre ghaDIyALanA kAMTe uThavAnuM, ghaDIyALanA kAMTe nhAvAnuM, ghaDIyALanA kAMTe cA-pANI karavAnAM, ghaDIyALanA kAMTe gharathI nIkaLavAnuM ane ghaDIyALanA kAMTe gADI pakaDavA pleTaphorma para pahoMcavAnuM. ghaDIyALanA kAMTe oNphise javAnuM ane ghaDIyALanA kAMTe ghare AvavAnuM. gharanI vAtacIta paNa ghaDIyALanA kAMTA joIne karavAnI ane chevaTe sUvAnuM paNa ghaDIyALanA kAMTAnA AdhAre. kevI yaMtravat jIMdagI ? kyAMya potAnI svataMtratA ke haLavAzanuM nAma nahIM. bacAro savAranA pahoramAM hAMphaLo phAMphaLo thaI uThyo, raghavATamAM ne raghavATamAM cA-pANI karI taiyAra thayo. raghavAyo raghavAyo gharathI nIkaLyo, Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 24 2 - Atama jAgo ! - 504 raghavAyo raghavAyo doDyo, hAMphato hAMphato pleTaphorma upara pahoMcyo, motanAM moDhAmAM javAnuM hoya tema pAchaLanA dhakkAthI gADImAM bharANo. bakarAMnI jema aMdara bhIsANo, unALAnI garamImAM baphANo, kalpanA na Ave eTalA saphokezanamAM mUrajhANo, jagyA na maLI to saLIye bheravANo, vacce thAMbhalo Avyo ne bhaTakANo to paralokanI vATe sIdhAvyo. emAM jo bacI gayo to pAchaLanAM dhakkAthI sTezana upara ThalavANo, AzAvAdamAM jIvavAnuM. raghavAyA raghavAyA ophise pahoMcavAnuM. pahoMcIne keTalAM ya ne salAma bharavAnI - keDa toDIne kAma karavAnuM. sAMja paDe eTale e ja rIte raghavAyA-raghavAyA doDavAnuM, gADImAM bharAvAnuM. chelle sTezana upara ThalavAvAnuM. je rIte hADakAM pAMsaLAM eka karIne ghare pahoMcavAnuM. jyAre ghare pahoMce tyAre sAva nakhAI gayo hoya, cahero sAva nisteja thaI gayo hoya, gaLuM sukAtuM hoya, pANI ane huMpha beyanI tarasa jAgI hoya. manamAM thAya ke patnI ThaMDo pANIno glAsa Ape to sAruM. jarA lAgaNIthI khabara-aMtara pUche to sAruM, be haMphanA bola bole to sAruM. tyAM to e pUchI bese ke, "savAre je badhuM lAvavAnuM kahyuM hatuM te lAvyA ? ane jo nA pADI to pachI thAya dhaDAko. na maLe pANI ke na maLe prema. na maLe huMpha ke na maLe hAma. pANI paNa jAte pIvAno vAro Ave ane bhANuM paNa jAte bharavAno vAro Ave ane emAMya haiyAne dajhADe evAM tIkhA tamatamatAM veNa sAMbhaLavAno vAro Ave. AmAM sukha kyAM AvyuM ? paisAvALAne hajAra duHkha : ATalI badhI hADamArI bhogavIne meLavelA dhananI paNa surakSA kyAM ? sarakArathI bacavAnuM, bhAIlokathI bacavAnuM, khudanI patnIthI paNa bacavAnuM ane parivArathI paNa bacavAnuM. koI corI na jAya tenuM ya Tenzana ane je benka ke kaMpanImAM mUkyA hoya te benka ke kaMpanI jarAka Ama-tema thaI to tenuM ya eTaluM ja Tenzana. vyAje mUkyA ane vyAja ghaTyuM to ya Tenzana. koI pArTIne ApyA ane pArTI hAlama-Dolama thaI toya Tenzana. benkamAM mUkyAM ne benka uThI gaI toya Tenzana ane gharamAM rAkhyA ne rAte bArI ke bAraNuM khakhaDyuM to enuM ya Tenzana. kyAMya zAMti che ? Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 225 - 9H parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 - 505 'yogazAstranA AMtazloka'mAM jaNAvyuM che ke - rAna-taskara-tAlA-vadvi-toyafmamaH | dhanaikatAnai-nibhi-nizAsvapi na supyate / / ' "rAjA, cora, devAdAra, agni, pANI AditA upadravothI DarelA temaja dhanarakSAmAM ja ekatAna banelA zrImaMto rAtre sUtA paNa nathI.' 'durbhikSe vA subhikSe vA, vane janapade'pi vA / zaGkA''taGkAkulatayA, dhanI sarvatra duHkhitaH / / ' "dukALa hoya ke sukALa, jaMgala hoya ke tagara, badhe ja zaMkArUpa AtaMkathI AkuLa-vyAkuLa banela zrImaMta duHkhI ja hoya che.' mATe ja kahyuM che ke, A paiso - A parigraha e Aga che Aga, bhaDabhaDa baLatI Aga, jIvatA jIvane bALIne rAkha karatI Aga, samagra jIvatarane ane AdhyAtmika cetanAne bhasmasAt karato dAvAnaLa. tenAthI je jAge ane bhAge te ja bace. bAkInAno to kyAMya patto ya nahi lAge. bhagavAnazrI mahAvIra paramAtmAe chellI dharmadezanAmAM cAra puruSArthanI vAta karI. temAM paNa kahyuM ke - arthavanto nAmadhevAna paramArthatA ' artha e kAma nAmanA je puruSArtha che. vAstavika rIte to anartha karanArA che.' Aje kamanasIbe artha ane kAma sevavA jevA che. evI AtmaghAtaka vAto AryasaMskRtine nAme thaI rahI che. bhagavAna arthano anarthakArI kahe ane ame jo ene arthabhUta kahIe to e amAruM prabuddhapaNuM gaNAya ke abudhapaNuM gaNAya ? bhagavAna je artha-kAmane nAmanA puruSArtha kahI choDavA jevA kahe, te arthakAmane ame puruSArtha tarIke oLakhAvI sevavA jevA kahIe to e amArA Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 2 - Atama jAgo ! - 506 prabuddhapaNAnuM pariNAma che ke, amArA abudhapaNAnuM pariNAma che? jo ame amArI jAtane bhagavAna karatAM ya vadhAre prabuddha mAnatA hoIe to enAthI moTo amAro abudhapaNAno paricaya bIjo kyo hoI zake ? bhagavAne arthano anarthakArI zA mATe kahyo? ghaNA amAre mATe kadAca evI kalpanA paNa kare che ke, "bicArA mahArAja ! emaNe paiso kyAM joyo-jANyo ne mANyo ? "paiso kevo che' - enI emane zuM gatAgama paDe ?" ema paNa kahenArA maLyA ke, "paisAthI zuM na maLe ? mA-bApa paNa maLe. AgaLa vadhIne guru paNa maLe." - AvuM kahenArane emanA saMtoSa mATe mAre kahevuM che ke, cAlo "ame to paisAnuM svarUpa jANatA nathI. kabUla !, paNa traNa lokanA nAtha, sarvajJa vItarAga paramAtmA mATe zuM kahevuM che ? e to sarvajJa hatA ne ? emaNe A paisAnuM svarUpa jANyuM hatuM ke nahi ? emaNe to paisAno prabhAva paNa joyo hato ne? Ama chatAM e ja bhagavAne kahyuM che ke, "rva sukvA ja mud' je parigraha rAkhaze - rakhAvaze - rAkhanArane sAro mAnaze, te du:khathI mukta nahi thAya.' jo bhagavAna upara zraddhA hoya to vAstavikatAno svIkAra karavo ja paDaze. Ama chatAM prabaLa karmanA udayathI A vAta jo tamArA gaLe na utaratI hoya to vicAro ke, mArI buddhi maryAdita che, ajJAna mane ghero lagAvIne beThuM che, eTale bhale mane na paNa samajAya; paNa sarvajJa-vItarAga evA mArA prabhunI vAta to so e so TakA sAcI ane zaMkA vagaranI che. to pharI prabhu vIranAM e vacanane yAda karo ke, 'cittamaMtamacittaM vA, parigija kisAmavi / aNNaM vA aNujANAi, evaM dukkhA Na muJcai / / ' 'sajIva ke ajIva, thoDo ke ghaNo, eka taNakhalA jeTalo paNa parigraha je rAkhe, rakhAve ke rAkhanArane anumati Ape ke, anumodana kare te du:khathI mukta nahi thAya.' A nizcita vAta che. A eka trikAlAbAdhita satya che, parama satya che. Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 227 - 9 : parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 - 507 emAM koI kyAreya koIpaNa jAtanuM parivartana karI zake tema nathI. gurudevanI paramakaruNA : Aje khabara paDaze ke paramatAraka gurudeve AkhI jIMdagI dIkSAnI vAto zA mATe karI ane dIkSAmArgane khullo karavA jAnanA jokhame jIvanabhara bhagIratha puruSArtha zA mATe karyo ? ATalA parISaho-apamAno zA mATe vekyA ? jene A parigrahanA baMdhanothI chUTavuM hatuM, tenA pratye pragaTelI apAra karuNAnuM e pariNAma hatuM. je parigrahanAM baMdhana nahi toDe te duHkhathI mukta nahi bane. - e prabhuvIranI vANI teozrInA haiye vasI hatI. tethI ja teozrI evA vicArothI bhAvita banyA hatA ke, jeone parigrahanuM baMdhana oLakhAyuM che, jene e baMdhana toDavuM che, e mATe jeo mArA zaraNe AvyA che, temane sAtha Apavo, AlaMbana ApavuM, zaraNa ane saMrakSaNa pUruM pADavuM - e dharmaguru tarIke, prabhuvIranA eka vArasadAra tarIke, mAruM parama kartavya che, - ema samajIne e mahApuruSe, zaraNe AvelAne sAtha Apyo, AvatAM AkramaNo potAnI jAta upara jhIlyAM, dIkSAdharmanAM dAna karyA ane e mATe je paNa sahana karavuM paDe te badhuM ja sahana karyuM. e mATe gAme gAma viharyA, e mATe apamAna ane tiraskAro paNa veThyA, e mATe chApAMo dvArA karAtA apapracAronA bhoga paNa banyA, e mATe anekavAra korTanA kaTheDAmAM paNa ubhA rahyA. e mATe jyAM javuM paDe tyAM gayA, je veThavuM paDyuM te vekyuM, je bolavuM paDe te bolyA, je vAMcavuM paDe te vAMcyuM. TuMkamAM je kAMI karavuM paDe te badhuM ja karyuM. eTalA ja mATe vikramanI 1985-86nI sAlamAM muMbaI-lAlabAganI sabhAmAM, zrI AcArAMga sUtranA "dhUta' nAmanA chaThThA adhyayananuM vAMcana karyuM. dhUta eTale dhUnana. dhovuM, khaMkheravuM, jhATakavuM, halAvavuM, karma ane karmathI pedA thayela zarIra-svajanAdi badhI ja upAdhione mULathI halAvI khaMkherI-sApha karI nAkhavuM e dhUta=dhUnanano artha che. e viSaya upara ekadhArAM 400/400 pravacano karyA. saMghanA nAme potAnI jAtane oLakhAvIne dIkSAnA mArgano virodha-avarodha karanArA AjJAnirapekSa, mArganirapekSa prabhunA zAsananI sAme vidroha pokAranArAM e ToLAne ughADA pADavA ane prabhuno sAco saMgha kone kahevAya ? Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 - 2 - Atama jAgo ! 508 - e samajAvavA, pratiSThita karavA zrI "naMdisUtra' AgamanA AdhAre 120 pravacano karyA. jemAM "saMbodha prakaraNa' graMthano paNa sahAro lIdho ane bhagavAnano saMgha kone kahevAya ane kone na kahevAya, e badhuM ja cokhkhuM karyuM ane lokanA hRdayamAM pragaTelo dIkSAdharma pratyeno dveSa-praaSa dUra karI, dIkSAdharma pratye prIti-bhaktinI pratiSThA karI, AkhuM jIvana e mATe homavuM paDavuM to homI dIdhuM. A badhuM parigraha vagerenA baMdhanamAM phasAyelA jIvo pratyenI viziSTa koTinI bhAvakaruNAnuM pariNAma hatuM. emane ugArI levAnI utkaTa bhAvanAnuM e virATa sarjana hatuM ane prabhuvIre upadezelA baMdhana-muktinA mArganI surakSA mATenuM e mahAabhiyAna hatuM. enuM ja e pariNAma AvyuM ke, emane sAMbhaLIne maDadAM jevA AtmAo paNa cetanavaMta banyA, mohAMdha AtmAo paNa jAgRta banyA. jyAM ekAda dIkSA paNa durlabha hatI, tyAM saMkhyAbaMdha dIkSAo ekasAthe ekasthaLe thavA lAgI. masamoTA zrImaMto ane dhImaMto paNa parigrahano tyAga karavA sajja thayA ane emanA caraNe jIvana samarpa sarvaviratidhara banyA. jemanI khudanI dIkSA koIe nahotI jANI. emaNe ja dIkSAdharmanI evI lahANI karI, evI pratiSThA karI ke, jIvananA uttarArdhamAM emanI nizrAmAM thayelI dIkSA pUrA vizvamAM gAjI, eno DaMko deza-videzamAM vAgyo. mahAparigrahathI baMdhAyelA akiMcana banyA, nigraMtha banyA, aNagAra banyA, A badho prabhAva prabhuvIranA sAcA senAnI, aNanama yoddhA, jainazAsananA sAcA praharI e paramagurudevano hato. A kAraNathI ja teozrImanuM dIkSAyugapravartaka' vizeSaNa prayojAya che. eno artha thAya che - dIkSA yuganuM pravartana karanArA sabhA : (eka bhAIe nItaratI AMkhe pUchyuM ke, AvA mahAna gurudeva maLavA chatAM. amArA jIvanamAM joIe tevuM parivartana kema na AvyuM ? amArAM A baMdhana kyAre chUTaze ? jyAM sudhI parigraha baMdhana che, e nahi samajAya, nahi manAya tyAM sudhI A pariNAma nahi Ave. eTale kahuM chuM ke, parigraha choDavAnI vAta pachI, paNa pahelAM jANo ane mAno ke "parigraha baMdhana che.' satata A viSayanuM ciMtana ane manana karo ! Aje nahi to kAle A samyaka puruSArthanuM pariNAma jarUra Avaze. Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 229 - 9 : parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 - 509 thoDo paNa parigraha baMdhanarUpa ja H sabhA : potAnI AjIvikA pUrato rAkhyo hoya to ? AjIvikA pUrato to haju ghaNo kahevAya. bhagavAna to kahe che ke - 'kisAmavi' - kRzamapi stokamapi, tRNatuSAdikamapItyarthaH / atyaMta nagaNya gaNAya tevA taNakhalAnA choDavA vagere jeTalo paNa parigraha baMdhana che.' zrAvakane je parigraha rAkhavo paDyo hoya temAM paNa e ochuM karato jAya. vadhAre to nahIM ja; paNa je che temAMya ghaTADato jAya. mATe samajo ke AjIvikA pUratuM paNa dhana vagereno rAkhavo te parigraha paNa baMdhana to kharo ja. ame paNa jo pustakano saMgraha karIe to amane paNa kahevAmAM AvyuM ke te paNa baMdhana che. saMsArIo mATe dhana-dolata-ghara vagere baMdhana ane sAdhuo mATe pustaka, upadhi, vasati, ziSya ane bhakta vagere baMdhana. je jenAthI baMdhAya te temanA mATe baMdhana. je enAthI aLagA rahe, tene ja baMdhana nahi. "garaja gAMThe ane vidyA pADe' - e ukti anusAra "vidhA pADe" e sthiti amArI hota to amane pustakanI koI jarUra na raheta, paNa amArI nabaLAI che ke, gokhI zakatA nathI. kSayopazamanI nabaLAI che ke yAda rahetuM nathI, puruSArthanI nabaLAI che ke parAvartana thatuM nathI, mATe pustako rAkhavAM paDe che. paNa baMdhana to kharuM ja. emAM paNa maryAdA hatI ke, svAdhyAya mATe joItAM hoya to gRhasthoe lakhAvelAM temanA gharamAM rAkhelAM hoya. temAMthI mAMgIne lAvavAnuM - vAparavAnuM ane pAchuM ApavAnuM. jyArathI kSayopazama ghaTyo ane dhRtarakSA mATe pustakanI AvazyakatA UbhI thaI, tyArathI pustaka lekhana zarU thayuM. paNa te pustako gRhasthanA gharamAM rahetAM. saMghanA kabajAmAM rahetAM. jyAre gurubhagavaMta padhAre, tyAre zrAvako kahetA ke, bhagavaMta ! amAre tyAM ATalAM pustako che. Apane abhyAsa mATe je jarUra hoya teno lAbha ApavA kRpA karajo !" jarUra mujaba pustaka maMgAvAtAM, upayoga karIne pAchAM apAtAM. emAM cAturmAsa vagere daramyAna jyAre zrIsaMgha samakSa vAcana karavAnuM hoya, tyAre aneka puNyAtmAo potAnA pustakanuM vAcana thAya, te mATe vinaMti karatA. emAMthI kone lAbha Apavo ? - te mATe caDAvo bolAto Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 Atama jAgo ! ane je caDAvo le, te potAnuM pustaka lAvI arpaNa karatA ane tenuM vAcana thatuM ! vAcana pUrNa thatAM e graMtha pAcho emane soMpI devAto. A maryAdA hatI. 2 Aje to caDAvo lenAra gRhastha, sAdhu pAse ja pustaka mAMge, sAdhu ene pustaka Ape ane enuM e pustaka e pAchuM sAdhune arpaNa kare, vahorAve - Ama UlaTI gaMgA vahe che. - pustakono upayoga paNa sAdhue A maryAdAmAM rahIne karavAno hato. enA badale eno paNa saMgraha vadhyo, enA upara paNa mAlikI hakka thayo. e koI laI na jAya eno bIjo koI upayoga na kare, ene kyAMya ghasAro na paDe, enI ciMtA thaI. pustaka paDyuM paDyuM saDI jAya e cAle paNa koI laI jAya ke upayoga kare, e na cAle. A badhuM pustakanI mamatAnuM pariNAma che. AvI mamatA e ja parigrahanuM svarUpa che ane Avo parigraha e paNa baMdhana che. Ama chatAM du:khanI vAta che ke, A baMdhana paNa ghaNAMne baMdhana tarIke oLakhAtuM nathI. 510 sabhA : pustakanI vAta to samajAI. paNa gaIkAle Ape kahyuM hatuM ke, 'sAdhu saMyama pAlana mATe vastra-pAtra rAkhe to te parigraha na kahevAya. e vAta mATe koI graMthono nahIM paNa AgamazAstrono AdhAra kharo ? pahelI eka be vAta spaSTa karIne pachI tamArA praznano javAba ApuM. sAdhu vastra-pAtra rAkhe to paNa te parigraha na kahevAya, evuM meM nathI kahyuM. meM ema kahyuM che ke, AgamAdi dharmazAstramAM saMyamajIvananI sAdhanA mATe je je upakaraNo je pramANamAM rAkhavAnI AjJA-anumati apAI che, te upakaraNone teTalA ja pramANamAM rakhAya to te parigraha na kahevAya ane uparAMta e paNa vAta karI hatI ke saMyamajIvananI sAdhanA mATe AgamAdi dharmazAstromAM darzAvela upakaraNone te zAstramAM batAvela maryAdAnusA2 2AkhavAmAM Ave ane tenA upa2 paNa jo mamatva-mUrchA na hoya to te parigraha na bane. bAkI to te saMyama sAdhaka dharmopakaraNo upara paNa jo mamatva-mUrchA thAya to te paNa parigraha banI jAya, baMdhana banI jAya. mAtra mULane mAnanArA zAsana bahAra : ahIM to paMcAMgI ja pramANa che 09 tamArA praznano bIjo muddo e che ke - saMyamajIvana mATe rakhAtAM upakaraNo parigraha na kahevAya, tevI vAta anya dharmagraMthomAM bhale kahI hoya paNa te vAta Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 231 - 9 : parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 - 511 AgamagraMthomAM kyAMya kahI che kharI ? tenA aMge paNa keTalIka spaSTatA karavI jarUrI che. jeo mAtra mULa Agamane ja mAnavAnI vAta kare che, teo paramAtmAnA zAsananI ujaLI maryAdAne samajyA ja nathI. jainazAsananI ujaLI maryAdA samajanAra evuM kyAreya na kahI zakAya ke, mane mAtra mULa Agama ja mAnya che. jainazAsanamAM mAtra mULa Agama ja nahIM, paNa Agama paMcAMgIne ane enI sAthe virodha na Ave te rIte mahApuruSoe banAvela anya graMthone paNa eTalA ja pramANabhUta mAnavAmAM AvyA che. Agama paMcAMgImAM mULa Agama-1, tenuM bhASya-2, niryukti-3, cUrNi-4 ane TIkA-5, ema pAMcano samAveza karavAmAM Avyo che ane A paMcAMgInA AdhAre ke enAM vacanono kyAMya virodha na Ave te rIte banAvela mahApuruSonA graMtho paNa eTalA ja pramANabhUta che. mATe to pU. A. zrI umAsvAtijI mahArAjAnA tattvArthAdhigama sUtra vagere ane pU. A. zrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAjA jevA mahApuruSonA graMthonI sAkSIo TAMkatAM aneka mahApuruSoe e mATe 'yalAma:' ema kahI ene paNa Agama jeTaluM ja mahattva ApyuM che. saMyamarakSA mATe rAkhela te parigraha nathI : ATalI spaSTatA karyA pachI have tamane tamArA praznano uttara ApuM ke mULa AgamamAM paNa saMyamajIvananI sAdhanA mATe rakhAtAM vastra-pAtra vagerene parigraha nathI gaNAvyo. "zrI dazavaikAlika sUtra'nA chaThThA adhyayanamAM A vAtane spaSTa zabdomAM raju karatAM jaNAvyuM che ke - 'jaM vatthaM va pAyaM va, kaMbalaM pAyapucchaNaM / taM pi saMjamalajaTThA, dhAraMti pariharaMti ya / / 19 / / na so pariggaho vutto, nAyaputteNa tAiNA / muchI pariSado vRtto, rU 3tta masiT FAranA" sAdhu-sAdhvI saMyamanA pAlana mATe ane lajjAtA nivAraNa mATe je paNa vastra, pAtra, kAMbaLI ke pAdapRcchana (Adi dharmopakaraNa) rAkhe che ke pahere che, Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 2 - Atama jAgo ! tene vizvanuM rakSaNa karanAra jJAtaputra bhagavAna mahAvIre parigraha kahyo nathI. teo jo enA upara mUrchA-mamatva kare to te parigraha che, tevuM kahyuM che - ema gaNadhara maharSioe jaNAvyuM che.' zrI dazavaikAlika sUtranAM AvAM TaMkazALI vacano sAMbhaLyA pachI have tamArA manamAM koI vikalpa rahevo na joIe. e ja rIte 'praznavyAkaraNa' AgamanI TIkAmAM - 'etadapi ca saMyamasyopabRMhaNArthamupaSTambhArthaM na parigrahasaMjJayA ' "dharmopakaraNo saMyamanA TekA mATe, AdhAra mATe grahaNa karAya che, nahi ke parigraha saMjJAthI.' ema jaNAvI vihita dharmopakaraNo rAkhavAM e parigraha nathI ema spaSTapaNe batAvela che. e ja rIte ahIM zrI sUyagaDAMga sUtranI A ja gAthAnI vRttinA prAMta bhAgamAM paNa spaSTa zabdomAM lakhyuM che ke - 'parigrahA''graha eva paramArthato'narthamUlaM bhavati / ' 'tAttvika rIte parigrahano Agraha ja anarthanuM mULa che.' have AgaLa vadhIne ajaina graMthomAM AvatI vAto paNa dhyAnamAM lAvIne ajaina vargane paNa A parigrahanI bhayAnakatA ane vivekanI maryAdA samajAvavI che. 'jJAnasAra'mAM pU. mahopAdhyAyajI mahArAjA jaNAve che ke - 'muticchannadhivAM sarva, khaLaveva paribrahma: / mUrcchayA rahitAnAM tu, jagadevA'parigrahaH / / ' 512 'jemanI buddhi mUrchA-mamatAthI DhaMkAyelI hoya, temanA mATe jagata AkhuM ja parigraha che. jeo mUrchA-mamatAthI rahita che, temane mATe pUruM jagata ja aparigraha che.' jainetara graMtha 'mahAbhArata'mAM paNa spaSTa zabdomAM lakhyuM che ke Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 233 9 : parigrahanI pAchaLa thatI AtmAnI pAyamAlI - 22 'de pave vanya-mokSAya, nirmamati mamati ca| mameti badhyate jantu - nirmameti vimucyate / / ' 'nirmamabhAva ane mamatvabhAva mamatAbhAva baMdhanuM kAraNa che ane nirmamabhAva e mokSanuM kAraNa che. A mAruM che, ema mAnanAra baMdhAya che ane je nirmama bane che, te mukta thAya che.' A be pado che. ---- ATalI vAta jo barAbara dhyAnamAM lezo to mane lAge che ke, have koI zaMkA nahIM rahe. 513 have eka javAba tamAre mane ApavAno che. gaI kAle tamane je ciMtana karavAnuM kahyuM hatuM, te tame karyuM ? zuM ciMtana karavAnuM kahyuM hatuM, te yAda che ? tame jenI vacce beThA cho, te badhuM ja - zarIra, patnI, parivAra, ghara-bAra, paiso-Tako, peDhI, dara--dAgIno badhuM ja 'baMdhana' che, eka eka vastune yAda karIne 'A baMdhana che' - 'A baMdhana che', ema ciMtana-bhAvanA vagere karavAnuM kahyuM hatuM, te karyuM ? keTalA puNyazALIoe karyuM che ? sabhA : haju baMdhana lAgyuM nathI. sAcu kahuM to, te lagAvavA mATe ja A ciMtana karavAnuM kahyuM hatuM. jeTaluM vadhAre ciMtana karazo teTalo vadhAre lAbha thaze, sAcA arthamAM jIvanane sArthaka karavAnI taka maLaze. A ja viSayamAM sUtrakAra paramarSi ane TIkAkAra maharSi AgaLa zuM pharamAve che - te have pachI. - Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parigraha doSanuM mULa (rAga : jima jima e giri bheTIe re...) parigraha mamatA pariharo, parigraha doSanuM mULa, saluNe, parigraha jeha dhare ghaNo, tasa ta5 japa pratikULa. saluNe. 1 navi palaTe mUla rAzithI, mArgI kadiya na hoya, saluNe, parigraha graha che abhinavo, sahune die duHkha soya, saluNe. 2 parigraha mada guruaraNe, bhavamAMhi paDe jaMta, saluNe, yAna pAtra jima sAyare, bhArAkrAMta atyaMta, saluNe. 3 jJAna dhyAna haya gaya vare, tapa japa gruta paritaMta, saluNe, choDe prathama prabhutA lahe, muni paNa parigrahavaMta, saluNe. 4 parigraha graha vaze liMgiyA, le kumati raja sIsa, saluNe, jima tima jaga lavatA phare, unmatta huI nisa disa, saluNe. 5 tRpto jIva na parigrahe, iMdhaNathI jima Aga saluNe, tRSNA dAha te upazame, jala sama jJAna vairAga, saluNe. 6 tRpto sagara huo nahi, godhanathI kucikarNa, saluNe, tilaka zeTha vaLI dhAnyathI, kanake naMda sakarNa, saluNe. 7. asaMtuSTa parigraha bharyA, sukhIyA na Ida-nariMda, saluNe, sukhI eka aparigrahI, sAdhu sujasa-zama-kaMda, saluNe. 8 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 - parigraha e suMvALuM baMghanA 23 - vi. saM. 2058, zrAvaNa suda-15, guruvAra, tA. 22-8-02. sAcorI dharmazALA, pAlItANA * badhA pApa parigraha upara nabhe che : * baMdhana vacce rahIne baMdhana toDavAno prayatnaH pethaDazA : * baMdhana na tUTe toya baMdhanane aTakAvo : * suMvALAM baMdhano toDavAM agharAM : * baMdhana toDavA mATe ja jainazAsananI sthApanA : * nAmAMkita ane nAmacInano pharaka samajo ! * arthapriyatAmasI : kAmapriya-rAjasI : dharmapriya-sAtvikI : * paisAthI sukha - e narI bhramaNA che : * sAdhanAnA AnaMdanuM varNana na thAya ? viSaya : sarva avasthAmAM duHkhadAyI parigraha. parigrahane Ama ane khAsa gaNAtA sau koIe evo to ghUMTyo che ke e 'bhAvanAmaya' banI gayo che. bhAvanA Apela auSadhanI zaktinA guNAkAra thatA hoya che tema bhAvanAmaya banela parigraha paNa kaMI kaI guNo mAraka banI jato hoya che. e rezamanI dorI jevo suMvALo-sohAmaNo lAge che. mATe khUba game che chatAM e rezamI dorI jIva laI janAra nIvaDe che. parigraha paNa evo ja ghAtaka che. A pravacanamAM pravacanakArazrIjIe soya jhATakIne eka ja vAta karI che - parigraha choDo !' ane e ja dhruvapadanI AsapAsa pharatA aneka prastonAM hadayaMgama samAdhAno ApI vyAkhyAnane khUba ja rasALa banAvI dIdhuM che. maMtrIzvara pethaDazAe toDela baMdhana, paramAtmAnA daza mahAzrAvakoe parigrahane nAthavA karelA abhigraho ane aMte sikaMdaranuM jAheranAmuM varNavI pravacana pUrNa karyuM che. vravacananuM pratibiMba * jo tamAre karmanAM baMdhanathI chUTavuM hoya, karmanA pariNAme sarjAtAM duHkhathI bacavuM hoya to lAMbuM kAMI karavAnI jarUra nathI. eka parigrahane choDo. * barachaTa baMdhana karatAM suMvALu baMdhana vadhAre khataranAka hoya che. * dharmaguru pAse jaIne baMdhana vadhAravAnI vAto karavI ke e mATe rovuM e narI bAlIzatA che. Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-srota cittamaMtamapitta vA, parigijjha kisAmavi / aNNaM vA aNujANAi, evaM dukkhA Na mui / / 2 / / ' 'sajIva ke ajIva koIpaNa padArthano parigraha karavo ke tema karatA anyane anumodana ApavuM, Ama karavAthI duHkhathI chUTAtuM nathI.' Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10H parigraha e suMvALuM baMghanA anaMta upakArI, caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavaMta zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjA baMdhana kone kahevAya ? tene toDavAnA upAyo zuM ? zuM jANIne tene toDI zakAya ? te samagra vAta sUyagaDAMgajI sUtra nAmanA mahAna AgamanA mAdhyamathI ApaNane samajAvI rahyA che. emanA pAvana mukhethI baMdhana ane baMdhanamuktino mArga jANavAnuM parama saubhAgya zrI jaMbusvAmIjIne maLyuM. te parama saubhAgya bhale ApaNuM nathI, chatAM ApaNane sadgurubhagavaMtanI paraMparAe paNa je sAMbhaLavA maLyuM te saubhAgya paNa nAnuM-sUnuM to nathI ja. have tene ApaNe lekhe lagADavAnuM che. badhA pApa parigraha upara nabhe che : karma e baMdhana che, anAdikALathI AtmA tenAthI baMdhAyelo che. A karmonuM sarjana karavAnI eka AgavI tAkAta parigrahamAM che. eka apekSAe kahI zakAya ke, aDhAra paikInAM sattara pApa A parigraha upara nabhe che. koIpaNa vyakti je hiMsAdi pApo kare che - mukhyatayA parigraha mATe kare che. keTalAMka pApo parigraha mATe thAya che to keTalAMka pApo parigrahanA sahAre thAya che. mithyAtvazalya nAmanuM aDhAramuM pApa evuM che ke, parigrahanI Asakti e pApa che, tema lAgavA na de. Ane kAraNe niraMtara pApa cAlu ja rahe ane jyAM sudhI pApa cAlu rahe tyAM sudhI niraMtara thatA karmabaMdhathI AtmA baMdhAyA ja kare. A rIte niraMtara karmabaMdhananA kAraNe AtmA vadhune vadhu duHkhI thayA kare. Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 2 - Atama jAgo ! 518 AtmAne duHkhI karatA A karmabaMdhanone jovA mATe ApaNI pAse evI AMkha paNa nathI ke evuM koI viziSTa jJAna paNa nathI, paraMtu jJAnI bhagavaMto A baMdhanane barAbara joI zake che, jANI zake che. eka-eka AtmA kevA kevA karmothI baMdhAI rahyo che ane te karmone kAraNe kevI-kevI viDaMbaNAono bhoga banI rahyo che, te kevaLI bhagavaMto atyAre paNa sAkSAt joI zake che. ApaNe bhale baMdhanane, baMdhananI kriyAne ke baMdhananAM kAraNarUpa karmane joI na zakIe, to paNa tenAM pariNAma - tenA vipAka to barAbara joI jANI zakIe chIe; Ama chatAM paNa jJAnAvaraNa ane mohAvaraNanA kAraNe A vipAko e A karmabaMdhananA vipAko che - evuM jANI ke joI zakatA nathI. anaMta karuNAnidhAna sarvajJa bhagavaMto kahe che ke, tamArI ajJAnatAnA kAraNe bhale tamane karma, karmanAM baMdhano na dekhAtAM hoya, paNa amane to sAkSAt dekhAya che. tethI ja tamane kahIe chIe ke, "jo du:kha ke duHkhada paristhiti tamane maMjUra na hoya to tamAre e vastu samajI levI jarUrI che ke, tamArA jIvanamAM je paNa duHkha Ave che ke duHkhada paristhitionuM sarjana thAya che, te tamane baMdhAyelAM karmonuM pariNAma che ane e karmabaMdhanuM jo koIpaNa kAraNa hoya to te karmabaMdhanAM kAraNo paikInuM eka ati mahattvanuM kAraNa parigraha che. ethI jo tamAre karmanAM baMdhanathI chUTavuM hoya, karmanA pariNAme sarjAtAM duHkhathI bacavuM hoya to lAMbuM kAMI karavAnI jarUra nathI. eka parigrahane choDo. A parigrahane choDavAnuM zakya tyAre banaze ke jyAre artha, anarthakArI che evuM samajAze. sabhA artha, anarthakArI che evuM to ame paNa kahIe ja chIe ne ? artha anarthakArI che, - ema tame bolo cho kharA, paNa tamane tenI pratIti thaI che kharI ? jenA jIvanamAM sadaNAno bhAva pragaTyo hoya, samyagdarzanano bhAva pragaTyo hoya, tene mATe ja "artha-anarthakArI che' - e vAta pratItino viSaya banI zake. eka vAta nakkI che ke, vItarAga-sarvajJa tIrthaMkara paramAtmAnAM pAvana vacano upara vizvAsa nahi thAya tyAM sudhI "artha e anarthakArI che, parigraha e pApa che' - e vAto, pratItino viSaya nahi thAya. Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 239 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 - 519 sabhA ame je kAMI rUpiyA vAparIe chIe, e zuM artha, anarthakArI lAgyA vagara vAparIe chIe ? rUpiyA vAparavA e alaga che ane rUpiyA choDavA e alaga che. rUpiyA meLavavA rUpiyA vAparavA ke rUpiyAnA badalAmAM bIjuM kAMI meLavavA, kIrti vagere kamAvA rUpiyA vAparavA e to parigrahabhAvanAnuM ja poSaNa che. jyAre rUpiyA boja lAge, baMdhana lAge ane enAthI chUTavA mATe e vaparAya tyAre ja e parigrahathI chUTavA vAparyA kahevAya. sabhA rUpiyA choDavAnuM mana zI rIte thAya ? je UMDuM tattva ciMtana kare, satata AMtara nirIkSaNa kare, jJAnInAM vacano upara anuprekSA kare, tene ja vyApArathI, dhanathI, saMsArathI, bharyA-bharyA saMsArathI chUTavAnuM, pAchA pharavAnuM mana thAya ane te rUpiyAthI ane bharyAbharyA saMsArathI pAcho pharI zake. barAbara vicAro ke, cakravartIonA jIvanamAM evo kayo prazna hato ke temaNe saMsArano tyAga karyo ? bhUtakALamAM thaI gayelA moTA-moTA rAjavIo, maMtrIo, senApatio, garbhazrImaMto ane nagarazreSThioe, emanA bharyA-bharyA saMsArano je tyAga karyo ? te zA mATe karyo ? emane baMdhana, baMdhana lAgyuM - baMdhana kahyuM, tethI ja tene toDavA mATe temaNe pArAvAra puruSArtha karyo. baMdhana vacce rahIne baMdhana toDavAno prayatna pethaDazAH baMdhana jene baMdhana lAge che, te baMdhananI vacce rahIne paNa baMdhanane toDavAno prayatna kare che ane baMdhana jene baMdhana nathI lAgatuM, te jyAre baMdhana vagaranA hoya tyAre paNa baMdhana UbhAM karavAno, vadhAravAno prayatna kare che. sabhA : baMdhananI vacce rahIne baMdhanane toDavAno prayatna zI rIte thAya ? zI rIte thAya ema na bolo ! e karavo ja paDe. jo baMdhana ja na hoya to toDavAno prayatna zuM karavAno ! baMdhana hoya tyAre ja ene toDavAnuM che. sabhA : jarA vigatavAra samajAvo ne ? e mATe maMtrIzvara pethaDazAnA jIvanamAM banelo eka prasaMga samajavA jevo che. maMtrIzvara pethaDazAha, devabhakti, gurubhakti karIne jyAre potAnA mahelamAM Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 - 2 - Atama jAgo ! - 520 AvatA tyAre sIdhA e aMdaranA kamarAmAM cAlyA jatA ane kamarAmAM rahelA mUlyavAna vastuo mATenA kabATane kholIne tenI sAme teo be hAtha joDIne UbhA rahetA. temanI banneya AMkho baMdha thaI jatI ane koIka UMDA ja vicAramAM garakAva thaI jatA hatA. emanA jIvanamAM AvuM A parivartana chellA thoDA samayathI ja AvyuM hatuM. A parivartana joIne maMtrIzvara pethaDazAnI patnI prathamiNIne bahu ja Azcarya thayuM. kAraNa ke, maMtrIzvara pethaDazA buddhinA betAja bAdazAha hatA. mAtra paccIsa, aThyAvIsa, varSanI uMmaramAM to e mAMDavagaDhanA maMtrI banyA hatA. atyAre emanI uMmara mAtra 32 varSanI hatI. temanAmAM kyAreya koI jAtanI ghelachA, aMdhazraddhA ke avyavahArutA joI na hatI. AthI A rIte roja punarAvartana pAmatA, A dazyane joIne prathamiNIne thayuM ke, kabATamAM nathI koI ISTadevanI mUrti, nathI koI gurunI pratikRti ke nathI koI dharmanAM pratIka; to A zene hAtha joDatA haze ? Aje tamArA mATe A prazna na thAya. kAraNa ke, tame to game tyAM game tene page lAgo evA cho. keTalAka to dukAne jAya to oTalAne traNa vAra page lAge, cAvIne paNa navakAravALInA phumatAnI jema traNa vAra AMkhe lagADe. tALAne paNa traNa vAra page lAge, peDhI kholyA pachI gAdIne traNa vAra page lAge. phonane paNa traNa vAra page lAge, vajananA kAMTAne ya page lAge. vaLI ghaNAMnA kabATamAMthI zuM zuM na nIkaLe - e savAla che. zaMkha paNa nIkaLe ane mAdaLIyAM paNa nIkaLe, nALiyera paNa nIkaLe, ane yaMtro paNa nIkaLe, zuM zuM na nIkaLe ? sabhA sAheba ! atyAranuM amAruM jIvana ja evuM thaI gayuM che ke, amArI koI vAta ja karavA jevI nathI. tamane lAge che ne ke, tamAruM jIvana bahu nIce UtarI gayuM che ? mATe ja to e jIvanane UMce laI javA mATeno A badho prayatna thaI rahyo che ane e mATe ja maMtrIzvara pethaDazAne paNa yAda karyA che. prathamiNIe maMtrIzvarane pUchyuM ke, "svAminAtha ! chellA thoDA samayathI huM jouM chuM ke Apa kabATanI sAme ubhA rahIne be hAtha joDIne, AMkho baMdha karIne kAMIka evA UMDA ciMtanamAM ane gherA maMthanamAM khovAI jaIne koIka evI Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 akathya anubhUti karatA ho cho, je Aja sudhImAM kyAreya anubhavyuM nathI. to evuM to A kabATamAM zuM che ke, jene A rIte Apa hAtha joDo cho ane AvI agamya avasthAne anubhavo cho ?' 241 javAbamAM pethaDazAe kahyuM ke, "priye ! bhImazrAvakanI vAta tuM kema bhUlI gaI ? bhIma zrAvakanA gurudevano kALadharma thayo. eno ene bahu UMDo AghAta lAgyo. ene thayuM ke, gurudevanAM caraNonI sevA karavAnI taka cAlI gaI, gurudevanA sAMnidhyamAM sAdhavA jevuM na sAdhI zakyo : gurudevanI pAvanasmRtimAM mAre mArA jIvanane pAvana ka2vA kAMIka karavuM ja joIe, - ema vicArI eNe jIvanabhara mATe caturtha brahmacarya vratano svIkAra karyo. e nimitte temaNe badhA caturtha vratadhArIne khAsa rezamI vastranI bheTa mokalI ane saMghanA mobhI tarIke mane paNa e vastranI bheTa mokalI che. 521 tyAre mane vicAra Avyo ke, 'caturtha vrata nimitte A bheTa mokalAI che. huM temAMno nathI. A bheTa kema laI zakuM ?' sAthosAtha mane e paNa vicAra Avyo ke, 'ATalA bhAvathI mokalelI AvI uttama bheTane pAchI paNa kema vALI zakuM ?' eTale to e bheTano svAgata karIne bahumAnapUrvaka svIkAra karyo ane A kabATamAM ene bahumAnapUrvaka padharAvI manomana saMkalpa karyo ke, jyAM sudhI huM pote jIvanabhara mATe caturtha brahmacarya vratano svIkAra nahi karuM tyAM sudhI huM A vastra nahi paheruM. tyArathI roja pa2mAtmabhakti, guruvaMdanA karI ghare AvuM chuM tyAre A kabATamAM rAkhela A uttama vastra sAme ubho rahI bhAvanA karuM chuM ke, 'jIvanamAM kyAre evI dhanya paLa Avaze ke, jyAre huM brahmacarya vratano dhAraka banIza !" A sAMbhaLIne prathamiNIthI na rahevAyuM ane eNe ati sahajapaNe pUchI lIdhuM ke, 'ApanI AvI uttama bhAvanA che, to e mATe Apa konI rAha juo cho ?' javAbamAM maMtrIzvare kahyuM ke, 'e mATe mAre bIjA konI rAha jovAnI hoya, jyAre tuM taiyArI batAve tyAre A mahAna vrata svIkArI dhanya banavuM che.' A sAMbhaLI prathamiNIe maMtrIzvaranI vAta sAnaMda svIkArI lIdhI ane e banne ya puNyAtmAoe mAtra trIsa ane batrIsa varSanI bharayuvAvasthAmAM amApa sattA ane aphATa samRddhinI uchaLatI choLo vacceya brahmacarya vratanI mahApratijJA svIkAravAno nirNaya karyo. Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 je - Atama jAgo ! Avo hato maMtrIzvara pethaDazAha ane emanA dharmapatnI prathamiNI vacceno vArtAlApa ane AvI hatI e banne ya puNyAtmAonI uttamatA ane parama sAttvikatA. AnA uparathI tamane khyAla Avavo joIe ke, maMtrIzvara pethaDazAne emanA prabaLa puNyanA udayathI patnI nahi paNa dharmapatnI maLI hatI. jeNe potAnA jIvanakALa daramyAna maMtrIzvara pethaDazAnI pratyeka dharmasAdhanAmAM sahacAriNI banIne dharmapatnI padane sArthaka karyuM hatuM. 522 e banneya puNyAtmAo vipula bhogasAmagrInI vacce jIvavA chatAM karelA uttama saMkalpane sArthaka ka2vA sadgurunA caraNe gayA ane jIvanabhara mATe caturtha vratano svIkAra karyo. svIkArelA e vratane e banneya puNyAtmAoe evuM vizuddha rIte pAlana karyuM che ke jenA pariNAme tamArI kalpanAmAM paNa na Ave evA, kevA kevA anupama prabhAvo sarjAyA, tenI vAta Aje nathI karato. te vAta koka avasare ka2ze. A AkhI vAtano sAra e che ke, baMdhananI vacce rahelA AtmAne jyAre baMdhana, baMdhana lAge che, tyAre te kevI bhAvanAo kare che, kevuM ciMtana kare che ? kevA manoratho kare che ane e baMdhanane toDavA mATe kevo sabaLa puruSArtha kare che ke jenA pariNAme mohanIya karmanA bhUkkA bole che ane e baMdhanone toDavAnAM nimitto paNa sahelAIthI maLe che. te nimitta maLatAM ja te potAnAM baMdhanone toDI nAMkhe che. baMdhana na tUTe toya baMdhanane aTakAvo : bhale tame parigrahanA baMdhanamAM baMdhAyelA ho, sattvanA abhAve tame tamArAM e baMdhanone toDI na zako, paNa zuM tame tene niyaMtrita paNa na karI zako ? vadhatAM aTakAvI paNa na zako ? paramAtmAnA dasa mahAzrAvako, ke jeo janme jaina na hatA. Ama chatAM bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnI eka ja dharmadezanAthI emanA jIvanamAM AmUlacUla parivartana AvyuM. emanI vRtti paNa badalANI ane pravRtti paNa badalANI. emanI dizA paNa badalANI ane doTa paNa badalANI. na jANe emane paramAtmAe kayA zabdomAM saMsAranuM svarUpa samajAvyuM, baMdhananuM svarUpa samajAvyuM, e baMdhanathI chUTIne meLavavAnI muktinuM svarUpa samajAvyuM ane e Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 243 - 10: parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 - 523 muktine sAdhavA mATeno sAdhanA mArga samajAvyo ke, te puNyAtmAonA hRdayamAM e badhI vAto sosarI utarI gaI ane temane thayuM ke, bhagavAna mahAvIre kahelI A tamAma vAto nitAMta satya che, parama satya che. A saMsAra sAce ja anaMta duHkhamaya che. prabhue varNavelo mokSa e ja anaMta sukhamaya che ane e mATe prabhue batAvelo zramaNa dharma e ja eka jIvanano sAco rAha che. Ama chatAM e mArge cAlavA mATe emaNe potAnA sattvanuM, sAmarthyanuM mApa kADhyuM ane emAM emane jyAre lAgyuM ke, prabhue batAvela A zramaNa dharmane jIvavAnuM amAruM sAmarthya nathI, tyAre emaNe pArAvAra vedanA anubhavI. amane manomana evI muMjhavaNa thaI ke, have zuM karavuM? ghaNA ghaNA vicAro karyA. koI rasto dekhAyo nahi, eTale teo bhara samavasaraNamAM ubhA thayA. bhagavAna samakSa be hAtha joDI natamastake temaNe AMtarika saMvedanAne vAcA ApI. 'maya ! je mahuM, je parama, sese !" bhagavAna ! Ape je saMyama batAvyuM te arthabhUta che. Ape je mokSa batAvyo te paramArthabhUta che ane e sivAya pUro saMsAra, badhuM ja anarthabhUta che.' - AvA emanA hRdayanA udgAro hatA. paramArthabhUta mokSa emane pAmavo hato. e mATe arthabhUta saMyama emane levuM hatuM ane e mATe je anarthabhUta pUro saMsAra emane choDavo hato, paNa te mATenuM potAnuM sAmarthya emane na jaNAyuM. tethI temaNe potAnI saMvedanAne vAcA ApIne potAnA sAmarthyane anurUpa taravAno mArga batAvavA bhagavAna zrI mahAvIradevane prArthanA karI. jenA uttaramAM bhagavAne temane samyakatvapUrvakanAM bAra vratavALo dezavirati dharma batAvyo. eka ja dezanAthI emanuM parivartana thayuM. emane dezanA ApanArA paramAtmA kevA hatA ane sAme jhIlanArA puNyAtmAo kevA hatA, - e barAbara vicArajo! ApaNane paNa anekavAra sAkSAt paramAtmA maLyA haze, emane ApaNe ghaNIvAra sAMbhaLyA paNa haze, Ama chatAM ApaNane e baMdhana baMdhana kema na lAgyAM? ApaNe e baMdhanane toDavAno prayatna kema na karyo ? ane haju ApaNuM Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ re Atama jAgo ! e baMdhana kema na tUTyuM - e vAta gaMbhIrapaNe vicArajo ! prabhue jene baMdhana kahyAM, te ApaNane baMdhana na lAgyAM. e ApaNane suMvALAM lAgyAM, mATe ja jIvanamAM uttarottara baMdhano vadhI rahyAM che - e vadhe che e game paNa che ane vadhA2vAnuM mana paNa thAya che, eTaluM ja nahi paNa jyAre jyAre e parigraha vagere rUpa baMdhano ghaTe che, tyAre tyAre duHkha paNa thAya che. 244 prabhunA dazeya mahAzrAvakone baMdhana, baMdhana lAgyAM hatAM. jo A baMdhano na choDIe to sarvavirati na maLe ane e sarvaviratine pAmIne tene na ArAdhIe to mukti na ja maLe, evo emane dRDha vizvAsa thaI gayo hato. mATe ja emane muMjhavaNa thavA lAgI. 524 AvI muMjhavaNa tene ja thAya ke je vicA2ka hoya, je vicAraka na hoya, tene kyAreya AvI muMjhavaNa thatI nathI. mohanI mUDhatAmAM phasAyelAone jevI thavI joIe, tevI muMjhavaNa kyAreya na thAya. je mohanI mUDhatAmAMthI bahAra Ave tene ja AvI sAcI muMjhavaNa thAya. mohajanya mUDhatA dUra thatAM pragaTelI AvI muMjhavaNanA kA2Ne ja AnaMda vagere zrAvako bha2 samavasaraNamAM ubhA thayA, temaNe be hAtha joDyA, mastaka jhukAvyuM ane kahyuM, 'bhagavaMta, Ape je sAdhanA mArga batAvyo te ja 'arthabhUta' che. tenA phaLa svarUpe je muktipada batAvyuM, te ja kharekhara 'paramArthabhUta' che. bAkIno pUro saMsAra 'anarthabhUta' che. A zabdo mAtra temanA moDhAnA na hatA, mAtra magajanA na hatA, te to hRdayanA UMDANamAMthI pragaTelA hatA, mAtra hRdayanA ja na hatA, paNa jAgRta thayelA - AtmAnA - aMtarAtmAnA e zabdo hatA. Ama chatAM emane khabara hatI ke, 'ame pUro saMsAra sajIne beThA chIe. saMsArane khUba lAMbo-pahoLo karIne beThA chIe, niHsattva chIe', tethI temaNe bhagavAnanI AgaLa potAnI nyUnatAno ekarAra karyo ane kahyuM ke, 'bhagavan ! Ape je saMsArane anarthakArI kahyo che, te saMsArane amAre pUrepUro choDavo che. je saMyamane Ape arthakArI kahyuM, te saMyama amAre svIkAravuM che ane je mokSane Ape paramArtha kahyo, te mokSa amAre meLavavo che, paNa e mATe jarUrI sattvasAmarthya amArAmAM nathI ! zuM amArA mATe taravAno koI mArga nathI ?' javAbamAM prabhu vIre kahyuM ke, 'tamArA jevA asamartho mATe samyagdarzanapUrvaka bAra Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 245 - 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 525 vratanA pAlanasvarUpa dezavirati dharma che. sarvavirati e vahANa che, to dezavirati e tarApo che. jo vahANamAM caDavAnI tamArI tAkAta nathI, to tamArA mATe A tarApo tarato mUkyo che. A tarApAmAM pANI jarUra Avaze. dariyAnI khArAza tamane jarUra anubhavAze, Aphato jarUra Avaze, Ama chatAM A tarApo tamane DUbatAM jarUra bacAvaze. mahAvratonA pAlanarUpa sarvaviratinuM vahANa saMsArasAgara taravA pUrepUrI suvidhAvALuM ane salAmata che. emAM besIne dariyA pAra javAnI musApharI atyaMta sAnukULa ane sahaja che. jyAre samyaktvapUrvakanAM bAra vratanA pAlanarUpa tarApo aneka chidrovALo che. emAM kaSTo pArAvAra che. pANInI thapATo, kSAranI khArAza ane samatulA jALavI rAkhavAnI kSaNa kSaNanI mahenata - A badhuM jotAM sarvavirati karatAM dezaviratinI musApharI kaSTadAyaka che. Ama chatAM bhavasAgaramAM DUbatAne bacAvavAnuM ane vahANamAM na caDAya tyAM sudhI dhIraja baMdhAvavAnuM sAmarthya e dezaviratimAM jarUra che." A sAMbhaLIne e dazeya mahAzrAvakoe bhagavAna zrIvIra pAse samyakta mUla bAra vrato svIkAryA ane e samaye emaNe pratijJA karI ke, "A kSaNe amArI pAse je kAMI parigraha che, temAM have eka rAtI pAIno paNa umero nahi thAya. Aja pachI emAMthI paNa ghaTADavAnuM cAlu thaze." dase dasa mahAzrAvakone A pratijJA hatI ke, Aja pachI eka navA paisAno umero nahi thAya ane te ghaTADavAnI paNa kriyA kevI karI che, te tame sAMbhaLazo to khabara paDaze ! bhale A ghaTanA vidhavidha sthaLomAM ane vidhavidha samaye banI, paNa enuM hArda AvuM hatuM. jeo dezaviratirUpa tarApAmAM na besI zake tene DUbatA bacAvavA bhagavAne samyagdarzananuM majabUta pATIyuM taratuM mUkyuM che. je ene paNa barAbara pakaDI rAkhe te paNa A bhayAnaka saMsAramAM na DUbe. je samyagdarzananA pATIyAne paNa na pakaDI zake, tene DUbato bacavA bhagavAne mArgAnusAritAnAM doraDAM nAMkhyAM che. A doraDAMne paNa je pakaDI le, tene mATe paNa DubavAnA cAnsa ghaTI jAya che ane taravAnA cAnsa vadhI jAya che. paNa A Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 2 - Atama jAgo ! badhuMya tene mATe ja che ke, jene ta2vuM che. sarvavirati svIkAravAnI IcchA chatAM jeonI tevI zakti na hoya, sattva na hoya, te mATe jarUrI karmono kSayopazama jene thayo na hoya, tevA AtmAo paNa bhavasAgara taravAnI, karmabaMdhanothI chUTavAnI sAdhanA karI zake, te mATenA A badhA mArgo che. je koI samyagdarzananA A majabUta pATIyAne pakaDI le, enAmAM e viveka pragaTe ke e 2he saMsAramAM paNa emAM 2me kadI nahIM. bhale enuM zarI2 saMsAramAM hoya paNa enuM mana to mokSamAM ja hoya. 526 mATe to pU. A. zrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAje 'zAstravArtA samuccaya'mAM lakhyuM ke, 'samyagdarzanapUtAtmA na ramate bhavodadhau / ' 'samyagdarzanathI pavitra banelo AtmA saMsArasAgaramAM rahevuM paDe to rahe paNa emAM rame nahi.' A uparAMta 'zrI yogabiMdu' graMtharatnamAM teozrImade ja lakhyuM che ke, 'bhinnagranthestu yat prAyo mokSe cittaM bhave tanuH / ' 'jeNe graMthI bhedIne samyagdarzanane prApta karyuM hoya, tenuM zarIra saMsAramAM hoya paNa tenuM mana to moTe bhAge mokSamAM hoya.' jene samyagdarzana thAya te bhale baMdhana choDI na zake, paNa ene baMdhana to baMdhana ja lAge. jene baMdhana - baMdhana lAgyuM hoya, tenA cittanI sthiti evI hoya ke enuM zarI2 saMsAramAM hovA chatAM enuM mana to mokSamAM hoya. suvALAM baMdhano toDavAM agharAM : mATe ja samakitI niraMtara baMdhanathI chUTavAnI mahenata karato hoya. ene khabara che ke, barachaTa baMdhana karatAM suMvALu baMdhana vadhAre khataranAka hoya che. ghaNIvA2 koIne phAMsInuM pharamAna thaI gayuM hoya pachI chApAmAM ahevAla AvatA hoya che ke, gALIyo taiyA2 thaI rahyo che. ene mAkhaNa pIvaDAvIne lIsso Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 247 - 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 - 527 banAvAI rahyo che. lasso kema banAvAya che ? jeTalo lIsso vadhAre teTalI vadhAre jhaDapathI bhIsa Ave ane eTalA ja jhaDapathI prANa le. eTale ja zatru vagerenAM barachaTa baMdhano karatAM putra-patnI vagerenAM suMvALAM baMdhanothI vadhAre sAvadha rahevAnuM che. pUjya upAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAjanuM e vacana yAda karo ke, 18 ratva pAza tanayanatA snehaTitam !' mohatA subhaTa evA viSayorUpa kasAIo, putra-patnI ane snehano phAMsalo gaLAmAM bheravIne jIvone khatama kare che.' sabhA : sAheba e Akho zloka ane eno artha saMbhaLAvone ? e zlokamAM ema kahyuM che ke, 'gale datvA pAzaM tanayavanitAsnehaghaTitaM, nipIDyante yatra prakRtikRpaNA: prANipazavaH / nitAntaM duHkhArtA viSamaviSayairghAtakabhaTai - "va-zUnIsthAnaM tavadada mahAsAdhvaram !' 'svabhAvathI zaktihIna ane atyaMta pIDita evA jIvorUpa pazuone putra ane strInA premathI batAvelo gALIyo (pAza) gaLAmAM nAMkhIne vakra-viSayorUpa kasAIo jyAM khUba pIDA ApI rahyA che, te saMsArarUpI katalakhAnuM kharekhara mahAbhayaMkara che.' "adhyAtmasAra"nA "bhavasvarUpa-adhikAra'nA A zlokamAM pUjya upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje saMsArane katalakhAnAnI upamA ApI che ane pAMceya IndriyonA viSayone kAtila kasAIonI upamA ApI che. A kasAIo putra ane patnInA sneha svarUpa phAMsalAo taiyAra karI ajJAna ane avivekanA kAraNe pazu jevuM jIvana jIvatA jIvonA gaLAmAM bharAve che ane mULathI ja duHkhI evA jIvone vadhune vadhu ribAve che. jenAM viveka cakSu khUle tene A katalakhAnAnuM dezya tAdaza dekhAya tevuM che. jene te svarUpa dekhAya te saMsArasvarUpa katalakhAnAmAM rahevAnA badale, putra-patnInA snehathI sarjAtA phAMsalAmAM phasAvAnuM pasaMda Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 2 - Atama jAgo ! 528 karavAnA badale bhAgI chUTavAno prayatna kare. parigraha, dhana, saMpattino lobha kevo bhayAnaka che, ene vaza thayelI duniyA kevA kevA kAryo, sAhaso ane puruSArtho kare che ane aMte kevA duHkhI thAya che, tenuM tAdaza varNana aneka dharmagraMthomAM karavAmAM AvyuM che. hitopadeza' nAmanA graMthamAM pU. A. zrI prabhAnaMdasUrijI mahArAje khUba prabhAvI zabdomAM A varNana karatAM jaNAvyuM che ke - 'gAhaMti gahiramuvahiM aDaMti viyaDADavIsu bhImAsu / pavisaMti ya vivaresuM rasakUiyaM paloyaMti / / 509 / / ' lobhavaza mAnavo UMDA samudramAM DUbakI mAre che, bhayaMkara ane vikaTa evA jaMgalomAM bhame che, ghora khADAmAM praveze che ane rasakUMpikAone zodhe che.' 'tihuyaNavijayaM vijaM javaMti rattiM bhamaMti peyavaNe / kuvvaMti dhAuvAyaM khijaMti ya khannavAeNa / / 510 / / ' 'lobhIo tribhuvana para vijaya meLavavA mATe vidyA-maMtra jape che, rAtamAM smazAnamAM bhame che, dhAtuvAda (sonuM banAvavAnI vidyA) kare che ane vidhAno meLavavA khodakAma kare che.' 'pasiNaMti kinhacittayauppattiM dhuttadesiehito / niuNaM billapalAsapparohamagge vimaggaMti / / 511 / / ' lobhIo, dhUrta loko pAse kRSNa citrAvelInI utpattinA prazno kare che, bilIpatra ke khAkharAnA mULasthAne dhana hovAnI vAto badhAne nipuNatAthI kahetA phare che.' 'vaMcaMti sAmigurujaNayataNayasayaNAiyaM ca jaM purisA / vilasiyamiNamo sayalaM nibbharalobhassa nibbhaMtaM / / 512 / / ' loko je 1 - svAmIne Thage che, 2 - gurune Thage che, Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 249 529 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 3 - mAtA-pitAne Thage che, 4 - putrone Thage che, 5 - svajanAdikane Thage che te badho ja maryAdAhIna lobhano vilAsa che.' 'kA gaNaNA aNNesiM jaM jiNamayabhAviesu vi maNesu / lahalahai lohalaiyA saMtosatusAravarise vi / / 513 / / ' 'saMtoSarUpI tuSAranI varSA thavA chatAM jinamatathI bhAvita thayelA lokonA (sAdhu ane zrAvakonA) matamAM lobharUpI latA lahalahe che to bIjA lokonI to zuM vAta karavI ?" sauthI vadhu ghAtaka - parigraha : baMdhanamAM phasAyelA tame have tamArI sthitino vicAra karazo to tamane paNa khyAla Avaze ke, tame kyAM kyAM phasAyA cho, kevA kevA phAMsalA tamArA gaLAmAM bharAyA che, paLe paLe tamArI cetanA keTalI ane kevI murajhAI rahI che ? paLepaLe mUcchano kevo humalo AvI rahyo che? dhananI mUrchA, parivAranI mUccha, bhoga-sAmagrInI mUccha, saMpattinI mUccha, makAnanI mUrchA, jamInanI mUrchA, dara-dAgInAnI mUrchA - A eka-eka vastunI mUrchA - A badhI mUrchAo, Asaktio tamane vadhu ne vadhu gUMgaLAvI rahI che. ene ja kAraNe bhagavAna pAse gayA to ya bhagavAna sAthe vAta na karI zakyA. agara vAta karI to baMdhana vadhAravAnI vAta karI. traNa lokanA nAtha ke je baMdhanane toDAvanArA ane muktine pamADanArA che; temanI pAse jaIne paNa mukti mAMgI ke baMdhana mAMgyuM ? jemaNe baMdhana toDavAno mArga batAvyo, baMdhana toDavAno upadeza Apyo, jeo svayaM paNa baMdhana toDIne mukta thayA, te paramatArakanI ja pAse jaIne kahyuM ke, "bhagavad ! Apa mane mArA gaLAmAM A gALIyo nAMkhI Apo ! majabUta karI Apo !" kevI narI ajJAnatA ? kevI bAlIzatA ? kevI kamanasIbI ? sabhA: A sabhAmAM to evuM koI nahi hoya ! koNa bAkAta haze e moTo savAla che ! jemaNe baMdhana muktino mArga batAvyo, temanI ja pAse jaIne baMdhana Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 - 2 - Atama jAgo ! - 530 vadhAravAno mArga pUchavo, mAMgavo, te kAMI samajanI vAta che ? - jemane parigraha vagere baMdhana tarIke nathI oLakhAyAM te kyAMya paNa jAya, e A ja dhaMdho karavAnA. bhagavAna pAse jAya to tyAM paNa baMdhana vadhAravAnI ke tene majabUta karavAnI vAta karavAnA ane guru pAse jAya to tyAM paNa baMdhana vadhAravAnI ke ene majabUta karavAnI vAta karavAnA. A kevI duHkhada paristhiti che ! jyAM jaIne baMdhana choDavAnAM tyAM jaIne ja baMdhana vadhAravAnI vAto karavI ane enAM ja rodaNAM rovAnAM ! sabhA : ApanI pAse na ruve to konI pAse ruve ? amArI pAse ke koI paNa dharmaguru pAse rovAnI nA nathI. paNa zuM rovuM ane zA mATe rovuM? - te samajavuM jarUrI che. dharmaguru pAse jaIne, baMdhana nathI tUTatuM te rovAnI chUTa che ane e toDavAnA mArgo - upAyo pUchavAnI paNa chUTa che; paNa baMdhana kema vaLagatuM nathI ? - evI vAto karavAnI chUTa nathI. dharmaguru pAse jaIne baMdhana vadhAravAnI vAto karavI ke e mATe rovuM e narI bAlIzatA che. sabhA: "zuM bALako mA-bApa pAse bALakrIDA nava kare ane mukhamAMthI jema Ave tema zuM nava uccare..." ema je kahyuM che tenuM zuM? A kaDI pApo rovA mATenI che, duHkhone rovA mATenI nathI. baMdhano vaLagyAM che, enI vedanA vyakta karavA mATenI che. baMdhano nathI maLyAM, e rovA mATe nathI. huM je kahuM chuM, tene tame thoDA gaMbhIra thaIne sAMbhaLo ane pUrI gaMbhIratApUrvaka ene samajavAno prayatna karo. A vAto e mAtra kahevAnI - moMDhe bolavAnI ke lukhI zAstracarcA karavAnI vAta nathI. A aMdarathI saMvega pedA karavAnI vAta che, je bhagavAne kahI che. jo ene e rIte nahi sAMbhaLo ke e rIte samajavAno prayatna nahi karo to nukasAna tamane thaze ane A nukasAnane tame sAmAnya nahi samajatA. jenI koI rIte bharapAI na thaI zake tevuM A nukasAna che. eTale have pharI paNa svastha banI, sajAga banI upayogazIla banI, samajavAno prayatna karo ke A dareka dareka prakArano parigraha e baMdhana che. pachI bhale te koI paNa vyaktino hoya ke Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 251 - 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 - 531 vastuno eTale ke sajIva vyaktino ke ajIva vastuno hoya. eka vAta samajI lo ke, je jhera hoya tene jhera ja kahevAya. ene mATe A mAranAruM che, jIva lenAruM che, - ema ja kahevAya. pachI bhale te dhoLuM hoya ke kALuM hoya. sonAnI DabbImAM hoya ke cAMdInI DabbImAM hoya. ghana svarUpe hoya ke pravAhInA rUpamAM hoya, bATalImAM hoya ke DabbImAM hoya, chelle jhera to jhera ja che, e mAranAruM ja che. koI pUche ke, te jhera zemAM pIvAya? sonAnA glAsamAM ke cAMdInA glAsamAM? tene kahevuM paDe ke, na pIvAya. tema jJAnI bhagavaMto kahe che ke, koI paNa svarUpe jema jhera e jhera che, tema parigrahanuM baMdhana e baMdhana che. jema jhera na pIvAya, tema A parigrahanuM baMdhana paNa na rakhAya. jyAre tamane A badhuM samajAze ane A badhAM baMdhana jyAre tamane baMdhana lAgaze tyAre tame ene mAMgI ja nahi zako. tame svayaM kahezo ke, bhagavAna ! have A gALIyo choDAvo ! tamAruM aMtara ja tamane kaheze ke, "have mAre deva-guru pAse baMdhana choDavA javuM che. baMdhanathI baMdhAvA nathI javuM.' | koI mA-bApa evAM hoI zake, ke dIkaro potAnA gaLAmAM gALIyo nAMkhIne kahe ke, "pappA, have bhIsa mAro ! ane te sAMbhaLIne bApa e dIkarAnA gaLAmAM bhIsa mAre ? koI dIkaro kahe ke, "gALIyo nAMkhyA pachI kevuM thAya ? e mAre jovuM che ! paMkhAmAM gALIyo lagAvuM chuM ane pachI tame svIca ona karajo !" to tame zuM karo ? khUba ruve, karagare, "karo ne pappA karo !" ema kahe to enI IcchA khAtara paNa tame karo kharA ? tame kahone ke, "beTA ! jheranAM pArakhAM na hoya." baMdhana toDavA mATe ja jainazAsananI sthApanA : sabhA: to pachI bhagavAne A badhAM baMdhano ApyAM kema ? ahIM ja tamArI bhUla thAya che. tame je mAno cho ke, A badhuM bhagavAne ApyuM che, e tamArI moTAmAM moTI bhUla che, gaMbhIramAM gaMbhIra bhramaNA che. bhagavAne A kazuM ja ApyuM nathI. bhagavAne to A badhAMne baMdhana kahI enAthI chUTavAnuM kahyuM che ane enAthI chUTavAno mArga batAvyo che. Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 2 2 - Atama jAgo ! - 532 traNa jagatanA A nAthe to A badhAM baMdhanone choDavAno-toDavAno upadeza Apyo che ane e mATeno mArga batAvyo che. bhagavAne to kahyuM ke, na gAmanuM baMdhana joIe, na gharanuM baMdhana joIe, na parivAranuM baMdhana joIe, na paisATakAnuM baMdhana joIe ane chelle kahyuM ke, A zarIranuM paNa baMdhana na joIe. emAMya AgaLa vadhIne kahyuM ke, mAtra A audArika zarIranuM ja baMdhana na joIe, ema nahi; paNa enA kAraNabhUta kArpaNa ane taijasa zarIranuM baMdhana paNa na joIe. A badhAM ja baMdhano toDavA mATe to bhagavAne mahAna evA A dharmazAsananI sthApanA karI che. jo AMkha khullI rAkhIne, hRdayane sAbaduM karIne ane buddhino barAbara upayoga karIne vicArazo to tamane paNa samajAze ke, jyAM jyAM baMdhana che, tyAM kyAMya sukha nathI, paNa duHkha che. mATe to kahyuM ke - 'saMjogamUlA jIveNa pattA dukkhaparaMparA / ' "saMyoganA kAraNe jIva duHkhonI paraMparAno bhoga banyo.' jeTalA ciMtako thaI gayA, jeTalA vicArako thaI gayA, jeTalA sAdhako thaI gayA; jeTalA jJAnIo thaI gayA, e badhAe ekI avAje kahyuM ke, bhogamAM to hajI paNa koIne sukhano bhrama thavAnI zakyatA che. kAraNa ke - mApatiraNA pariNAma viSaya: ' 'viSayo pahelI najare ramya che paNa pariNAme dAruNa che.' jyAre arthamAM to pahelAM ke pachI kyAreya sukha nathI. eTale ja artha mATe, parigraha mATe yogazAstrakAre kahyuM ke, "gargane rakSo nAze, vyaye sarvatra Tum | dhatte karNagRhItAccha-bhallalIlAM dhanaM nRNAm / / ' dhata arjatamAM, nAzamAM, vyayamAM badhe duHkhadAyI che. tethI te dhana kAnathI pakaDela rIMchanI jema (kUdAkUda) lIlA dhAraNa kare che.' sAcuM bolo ! zuM vagara mahenate paiso Ave che? paiso meLavavA tame keTalAM du:kha veThyAM ? Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 meLavyA pachI ene jALavavAnI japhA ochI che ? jyAre paiso Ave tyAre paNa keTalI ciMtAo ane upAdhio anubhavI che ? ane jyAre jAya ke jo ema lAgyuM tyAre paNa tamArI hAlata kevI thaI che ? e badhuM barAbara vicAro ! 253 pUjyapAda mahAmahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje 'jJAnasAra'mAM lakhyuM che ke, grahonI game tevI viDaMbaNA hoya, paNa parigraha nAmanA grahanI viDaMbaNA sAme e grahonI viDaMbaNA koI visAtamAM nathI. kAraNa ke, sUrya, caMdra vagere graho je rAzimAM AvIne kaSTaprada jaNAtA hoya te rAzinuM parAvartana thatAM kaSTaprada nathI jaNAtA ane sukhaprada paNa jaNAya che. budha vagere je graho vakrI banIne du:khaprada jaNAtA hoya te mArgI banatAM duHkhaprada nathI jaNAtA ane sukhaprada paNa jaNAya che, jyAre A parigraha nAmano graha to kyAreya potAnI rAzi badalato nathI ane kyAreya e potAnuM vakrIpaNuM choDI mArgI paNa banato nathI. tethI ja teNe traNeya jagatanA lokonI viDaMbaNA karavAmAM kyAreya pAchuM vALIne joyuM paNa nathI. teozrImadnA zabdomAM ja joIe to - 'na parAvartate rAze-rvatAM khAtu noti / parigraha: praha: hoya, vinvitana trayaH / / / / ' 'traNeya jagatanI viDaMbaNA karatAra A parigraha nAmano graha kayo che ke, e kyAreya rAzinuM parAvartana paNa karato nathI ane vakratAno tyAga paNa kyAreya karato nathI.' 533 je A parigraha nAmanA grahanI, cAlamAM phasAya tene naveya graho naDe ane je A parigrahanI cuMgAlamAMthI chUTe tene navamAMthI ekapaNa graha naDI zake nahi. sabhA : paisAthI bhale bIjuM kAMI sukha na maLe paNa prasiddhi to maLe ne ? prasiddhine tamAre karavI che zuM ? enAthI tamAruM zuM vaLavAnuM ? kyAreya koInI prasiddhi kAyama rahI che ? cakravartI jevA cakravartInAM nAma paNa bhUMsAI gayA to zuM tamAruM nAma kAyama raheze ! je duniyA Aje tamArA guNa gAIne tamane upara caDAve che, e ja kAle tamArI ghora niMdA karIne tamane paTakI nAMkhaze ane e prasiddhi mATe karela pApanAM phaLa jyAre bhogavavAno vAro Avaze, tyAre AmAMnA koI bacAvavA nahi Ave. jyAre paNa AvI khoTI bhUkha jAge tyAre Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 jAtane bacAvavA A kaDI yAda rAkhajo. 2 - Atama jAgo ! 'kabahika kAjI, kabahika pAjI, kabahika huA apabhrAjI; kabahika jaga meM kIrti gAjI, saba pudgala kI bAjI.' chatAMya tamArI e bhUkha na chUTatI hoya to samajI lo ke, prasiddhi paNa be jAtanI hoya che. sArI ane kharAba. hitakara ane ahitakara. jene kharAba ane ahitakara prasiddhi joItI hoya tene amAre kAMI kahevuM nathI. jene sArI ane hitakara prasiddhi joItI hoya tene to kahevuM che ke, bhUle cUke ya parigrahano paDachAyo lezo nahi. 534 nAmAMkita ane nAmacInano pharaka samajo ! sArAM kAma karIne, tyAga karIne je prasiddha thAya tene 'nAmAMkita' kahevAya che ane kharAba kAma karIne, game te rIte parigraha bhego karIne je prasiddhi pAme te 'nAmacIna' kahevAya che. A tame jANo cho ? khoTAM kAma karIne jene prasiddhi maLI hoya tene nAmacIna kahevAya ane sArAM kAma karIne jene prasiddhi maLI hoya te nAmAMkita kahevAya. jema sikaMdara pahelAM nAmacIna hato. paNa e pAchaLathI maratAM maratAM nAmAMkita banI gayo. jyAre mAMdagImAM paTakAyo tyAre e jIvI zake tevA saMyogo dekhAtA nahotA. tethI tene ajAyaba gharamAM laI javAmAM Avyo. A ajAyaba gharamAM eka eka ajAyaba vastune sArAmAM sArI rIte goThavIne rAkhavAmAM AvI hatI. AvA ajAyaba gha2mAM eno palaMga goThavavAmAM Avyo. A takano lAbha uThAvI koI zatru humalo karI na bese, e mATe AkhuM sainya cAre bAju kaDaka pahero lagAvIne beThuM hatuM. to bIjI bAju duniyAnA zreSTha vaidyo, hakImo, mAMtriko ane tAMtriko khaDe page enI cAkarI karI rahyA hatA. mRtyuzayyAmAM poDhelo sikaMdara chellI-chellI najara mAMDato hoya tema ajAyaba gharanI eka eka vastuo upara najara mAMDI rahyo hato ane ene eka eka vastu adbhuta adbhuta dekhAtI hatI. jema tamane paNa pathArImAM paDyAM-paDyAM tijorImAM paDelI vastuo dekhAya, benkanA lokaramAM paDelI vastuo dekhAya ane ekAeka tamArA caherA upara malakATa Ave ane emAMthI koIka vAra UMDA vicAromAM garakAva thaI jAva, Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 255 - 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 - 535 evI enI paNa sthiti hatI. AvA svabhAvanA ghaNA loko to amArI pAse AvIne paNa potAnA dhaMdhAnuM varNana kare ! ane amane kahe ke, sAheba dorIloTo laIne Avyo hato ane emAMthI A A rIte A badhuM sarjana karyuM che. ... ame thAkI jaIne enI sAme najara na karIe to chevaTe kahe, "sAheba ! mAro A badho ItihAsa sAMbhaLavA jevo che, keTalI mahenata pachI meM A badhuM sarjana karyuM che. e badhuM Apa sAMbhaLazo to Apane paNa Azcarya thaze ?" sabhAH Apane vyAkhyAnamAM kahevA kAma lAge ne ! vyAkhyAnamAM kahevA mATe tamArI pAsethI amAre kAMI jANavAnI jarUra nathI. ame anaMtajJAnI bApanA dIkarA chIe. Ajano koI paNa sAhityakAra ke, duniyAno koIpaNa lekhaka, koI paNa dArzanika ke koI paNa anubhavI amane je jJAna ApI zake tenA karatAM anaMtagaNuM jJAna, anaMtagaNo anubhava anaMtajJAnIonuM A zAstra ApI zake che. kahevA e mAMgu chuM ke, tame jema tamArA parAkramanuM varNana karo, tema sikaMdarane ajAyaba gharamAM rahelI eka eka vastune jotAM ene meLavavA mATe eNe pote karelAM eka-eka parAkramo yAda AvatAM hatAM, dekhAtAM hatAM. AnA mATe A parAkrama karyuM, AnA mATe ATalAM gAmo ujjaDa karyA; AnA mATe ATalA lokone vadherI nAMkhyA, AnA mATe ATalA mAIlo sudhI divasa-rAta joyA vagara ghoDA upara doDyo, AnA mATe ATalI-ATalI daDamajalo karI. e badhuM ene yAda AvavA lAgyuM ane emAM ene khuzI thavA lAgI. kAraNa ke, emAM enuM mAna poSAtuM hatuM ane mana porasAtuM hatuM. A rIte zarUAtamAM ene potAnAM eka eka parAkramo yAda AvavA lAgyAM. paNa A pachI ekAeka enI vicAradhArAmAM palaTo Avyo. jovAnuM enuM e ja hatuM. enI pAchaLanI ghaTanAonI smRti paNa enI e ja hatI. paNa e AkhAye ghaTanAcakrane jovAnI enI dRSTimAM acAnaka parivartana AvyuM. eno dRSTikoNa badalAyo ane vicAranI AkhI dizA ja badalAI gaI; jeNe ene "nAmacInamAMthI "nAmAMkita" banAvI dIdho. ene thayuM ke, AmAMnuM eka paNa kAma bIjA koIe karyuM hoya to tene kaI sajA thAya ? Aja sudhImAM AvAM kAryo karanArane meM kaI kaI sajA karI che, jeNe Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 - 2 - Atama jAgo ! 536 koIno hAtha kApyo hoya ke koIno paga kApyo hoya, jeNe koInI saMpatti lUMTI hoya ke, koInI mA-dIkarIne lUMTI hoya, jeNe koI ekAda jaNanuM khUna karyuM hoya ke, anekanuM khUna karyuM hoya, e badhAne Aja sudhI meM kevI kevI zikSAo pharamAvI che? to AmAMnI eka eka vastu meLavavA meM AmAMnuM kAMIka nahi paNa badhuM ja ane te paNa ekavAra nahi, paNa anekavAra karyuM che, to enI mane zuM zikSA thaze? ahIMthI marIne mAre khudAtAlAnA darabAramAM javAno vAro Avaze. tyAM mAro copaDo khulaze. tyAre mArI zI dazA thaze ? mane kevI kevI zikSA karavAmAM Avaze, e vicAratAM ja e dhrUjI UThyo. e game tevo toya AvuM kAMIka mAnanAro hato. bhale enI pAse sAcI samaja na hatI, paNa paraloka ane paralokamAM A rIte paNa karelI karaNInI zikSA thaze, evI mAnyatA to enAmAM paNa ghara karIne beThI hatI. eTalA arthamAM e Astika paNa hato. A rIte paNa enA manamAM kAMIka zubha ciMtana zarU thayuM. mRtyu ane mRtyu pachInA pApanA vipAko ene dekhAvA lAgyA. ethI enI AMkho AMsuthI bharAI gaI. cikitsakone thayuM ke, paristhiti kAMIka vadhu gaMbhIra banI lAge che. tethI teo ekadama sikaMdaranI najIka dhasI gayA ane emaNe sikaMdaranI nADI potAnA hAthamAM lIdhI paNa sikaMdare kahyuM, "have mane tamArI jarUra nathI, mane eka sAcA phakIranI jarUra che, ene bolAvo.' jene potAnI jiMdagImAM kyAreya phakIranI jarUra paDI nahotI, tene Aje phakIranI potAnA dharmagurunI jarUra paDI. e jAgyo to ene gurunI jarUra paDI. je jAge tene gurunI jarUra paDe. tame jAgyA nathI ane jAgavA mAgatA nathI mATe ja tamane gurunI jarUra paDI nathI. bhale enI samaja maryAdita hatI. bhale enA dharmaguru phakIra pAsethI bIjuM kAMI uttama tattva maLe tevuM na hatuM. paNa e ATalo jAgyo to ene potAnI samaja mujaba paNa potAnA dharmagurunI jarUra paDI ane e mujaba emane bolAvavAmAM AvyA ane e phakIrane eNe je kAMI sUcano karyA ane eno je rIte amala karAyo, enA pariNAme chelle chelle ya e nAmacInamAMthI nAmAMkita banI gayo. Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257. 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 - 537 sabhA : sikaMdare phakIrane zuM kahyuM? ane phakIre eno amala zI rIte karyo che, jethI e nAmacInamAMthI nAmAMkita banyo ? maratAM pahelAM ja sikaMdare potAnA maMtrI, senApati vagerene jaNAvyuM ke mArA mRtyu pachI je kAMI karavAnuM che, te badhuM ja meM A phakIrane jaNAvyuM che. mArA maraNa pachI te jema kahe tema ja badhuM tamAre karavAnuM che. koIne khabara nahotI ke bAdazAhe phakIrane zuM kahyuM che ane eno amala zI rIte karavAno che ? jyAre bAdazAha sikaMdaranuM mRtyu thayuM tyAre phakIranI sUcanA mujaba ja badhI taiyArIo karavAmAM AvI. sAmAnya rIte koIpaNa bAdazAhanA mRtyu pachI eno janAno enA svajano upADatAM hoya che. ahIM enAthI juduM hatuM. eno janAno jagatane jIvADavAno dAvo karanAra vaidyo ane hakImonA khabhe upaDAvavAmAM Avyo hato. sAmAnya rIte AvA samaye lazkara, zastrone myAna karIne AgaLa cAlatuM hoya che. jyAre ahIM pUrA lazkare zastrone myAnamukta karIne nAnAnI pAchaLa doDavAnuM hatuM. sAmAnya rIte mRtyu pachI jIvanakALamAM meLavelI saMpattinuM pradarzana karAtuM nathI, hotuM. ahIM te paNa karavAnuM hatuM ane e ja rIte jamAnAmAM goThavAyela mRtadehanA hAtha DhaMkAyelA hoya che. je ahIM khullA rAkhIne khAlI batAvavAnA hatA. phakIranI A sUcanA mujaba sikaMdarano janAno kADhavAmAM Avyo ane nagaranA dareka rAjamArgo upara pheravavAmAM Avyo. e daramyAna mukhya mukhya sthaLoe bahu UMcA maMco bAMdhavAmAM AvyA hatA. jyAM moTI saMkhyAmAM janamedanIe nIce ekatrita thavAnuM hatuM. emane kahevAyuM hatuM ke jahAMpanAha mRtyu pAmatAM pUrve prajAjoga je pharamAna karyA che, te tamane saMbhaLAvavAnAM che ane tamAre sAMbhaLIne eno amala karavAno che. A sAMbhaLIne prajAnA zvAsa adhdhara thaI gayA hatA. darekane thayuM ke, jIvate jIva to e badhAMne mArato gayo ane maratAM paNa e kevAM pharamAno karIne gayo haze ! enA mRtyuthI lokoe nirAMtano zvAsa lIdho hato, paNa A pharamAnanI vAta Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 - 2 - Atama jAgo ! 538 sAMbhaLatAM saunAM dila adhdhara thaI gayAM. jyAre janAno alaga alaga vibhAgamAM jato tyAre tyAM baMdhAyelA mAMcaDA pAse Ubho raheto. phakIra upara caDIne jyAre pharamAna saMbhaLAvavAnI zarUAta karato tyAre saunA zvAsa ciMtAthI thaMbhI jatA, paNa e pharamAno prajA jema jema sAMbhaLatI gaI, tema tema temanA zvAsa nIce besatA gayA ane saune thayuM ke bAdazAha maratAM maratAM paNa jIvI gayo ane jagatane jIvavAno sAco saMdeza ApI gayo. potAnA jIvananA vyavahArathI je sikaMdara nAmacIna banyo hato te ja mRtyu samayanAM A pharamAnothI nAmAMkita banI gayo. prajAe pUrA AdarathI enI aMtima kriyA karI. e mATe sikaMdaranAM cAra pharamAno Aje paNa lokajIbhe gavAya che. sabhA : sAheba e saMbhaLAvone ? sikaMdare karelAM pharamAnone raju karatAM eka kavie lakhyuM che ke - mArA maraNa vakhate badhA vaidhone ahIM bolAvajo, mArI nanAmI e ja vaidyonA khabhe UMcakAvajo; re dardIonA dardane daphanAvanAruM koNa che ? dorI tUTI AyuSyanI tyAM sAMdhanAruM koNa che. - 1 mArA maraNa vakhate badhAM hathiyAra lazkara lAvajo, AgaLa rahe mRta deha, pAchaLa sarvane doDAvajo; AkhA jagatane jItanAruM sainya paNa raDatuM rahyuM, vikarALa daLa bhUpALane nA koI choDAvI zakyuM. - 2 mArA maraNa vakhate badhI milakata ahIM padharAvajo, mArI nanAmI sAtha kabrastAnamAM paNa lAvajo; je bAhubaLathI meLavyuM, te bhogavI paNa nA zakyo, abajonI milakata ApatAM paNa e sikaMdara nA bacyo. khAlI hathelI rAkhIne jIvo jagatamAM AvatA, ne khAlI hAthe A jagatathI sau tyajI cAlyA jatA; yauvana phanA jIvana phanA jara-jamIna ne jorU phanA, paralokamAM pariNAma phaLaze, puNyanAM ke pApanAM. - 4' Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 539 259 - 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 A pharamAno upara vicArazo to tamane paNa samajAze ke, sikaMdara aMdarathI kevo jAgI gayo hato. tame lAMbuM kAMI na karI zako to kAMI nahi, paNa ATaluM ya vicArI zako to ya Aje tame je rIte arthanI pAchaLa AMkha mIMcIne doDo cho, temAM ghaNo pharaka paDI jaze. A badhI vAtano sAra e che ke, parigrahanI pAchaLa thatI vartamAnanI viDaMbaNAo samajAya ane enA bhAvi pariNAmo jo barAbara samajAya to ja parigraha vagere baMdhanarUpa lAge ane enAthI chUTavAnuM mana thAya. zAstromAM kahyuM che ke - "amaryAdita lobhane AdhIna thaI pApo karavAthI daridratA, durbhAgya, dAsapaNuM, durgatiomAM janma ane dIrghakALa saMsAramAM bhramaNa karavuM paDe che. emAM ya mahA-AraMbha ane mahAparigrahathI jIva vividha pApo karIne vAraMvAra nArakImAM utpanna thAya che." have tame tamAro vicAra karo ke, tamane parigraha baMdhana che evuM lAge che ? jo huM parigrahane nahi choDuM to te mane ghasaDIne durgatimAM laI jaze evuM lAge che ? have mAre parigrahamAM navo vadhAro nathI karavo evuM thAya che ? ane jyAM sudhI A parigraha pUrepUro na chUTe tyAM sudhI dhIme dhIme paNa emAM ghaTADo karavo ja che; evuM thAya che ? mahAparigraha narakagatinuM kAraNa banI zake, to parigraha e tiryaMca gatinuM kAraNa banI zake ke na banI zake ? parigrahanI sAthe ArtadhyAna ane raudradhyAna saMkaLAyeluM che. sAthosAtha kRSNalezyA, nIlalezyA ane kApotalezyA paNa saMkaLAyelI che. arthapriyatAmasI : kAmapriya-rAjasI : dharmapriya-sAttvikI : jJAnI bhagavaMtoe kAmabhoganA ciMtanamAM DUbelAone adhama kahyA che; jyAre arthanA ciMtanamAM DUbelAone adhamAdhama kahyA che. jene kAma-bhoganI vAto ja sAMbhaLavI game, je kAma-bhoganI vRttivALA hoya tene rAjasa prakRtivALA kahyA che ane jene arthanI vAto bahu game, artha meLavavAnI ja vRttivALA hoya tene tAmasa prakRtivALA kahyA che. Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 540 2 - Atama jAgo ! kAma-bhoganI vRttimAM DUbelAone rAjasa-prakRtivALA tarIke oLakhAvI temane adhama kahyA ane artha-parigrahanI vRttimAM DUbelAone tAmasa prakRtivALA tarIke oLakhAvI temane adhamAdhama kahyA che. sAmAnya rIte ema kahevAya ke, rAjasa prakRtivALA mATe tiryaMcagati che to tAmasa prakRtivALA mATe narakagati che. A huM mArA gharanI vAta nathI karato. zAstrakAroe A badhI vAto zAstronA pAnAomAM lakhelI che. upamitimAM pU. zrI siddharSigaNIe paNa kahyuM che ke - 'mAyAzokabhayakrodhalobhamohamadAnvitAH / ye vAJchanti kathAmAthIM, tAmasAste narAdhamAH / / 1-35 / / ' mAyA, zoka, bhaya, krodha, lobha, moha, mada vagerethI yukta evA jeo artha (paiso) saMbaMdhI kathAne Icche che, te narAdhamo tAmasI kahelA che.' 'ye rAgagrastamanaso, vivekavikalA narAH / kathAmicchanti kAmasya, rAjasAste vimadhyamAH / / 1-36 / / ' jeo rAgathI vyApta manavALA, avivekI evA mANaso che te kAmabhoganI kathAone Icche che, te madhyama kakSAnA-rAjasI kahelA che.' 'mokSAkAGkSakatAnena, cetasA'bhilASanti ye / zuddhAM dharmakathAmeva, sAttvikAste narottamAH / / 1-37 / / ' jeo mokSanI ja eka IcchAthI bhAvita cittathI zuddha evI dharmakathAne ja Icche che, te nasetamo-sAtvika kahelA che.' have vicAro ke, tamArI zuM sthiti che ? tamArI prakRti kaI, tamArI kakSA kaI ane aMte tamArI gati kaI ? bahu ja gaMbhIra banIne A badhuM vicArajo. A mATe tame roja tamArI jAtanuM anveSaNa karo ane ciMtana karIne ekathI be pAnAM lakho ke parigraha meLavavA meM keTalAM ADA-avaLAM kAmo karyA ? keTalI hiMsA-corI karI, keTaluM jUTha karyuM ?, keTalI hAthanI ajamAyato karI ? keTalo mAyAcAra karyo ? keTalAM dago-prapaMca karyA ? keTalA kleza ne kajIyA karyA ? Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 - 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 - 541, keTalAne duHkhI karyA ? keTalAne khatama karyA? jene khatama na karI zakyA, tene ya khatama karavAnA keTalA vicAra karyA ? A badhuM vicArIne pachI e badhAnuM pariNAma zuM Avaze ? e vicArazo to ja tamArI AMkha khulaze ane A rIte jo AMkha khulaze to ja tamArA jIvananI dizA badalAze. sabhA : sAheba, ame jyAre AvuM badhuM vicArIe chIe, tyAre amane to badhuM sAruM sAruM ja lAge che. haju A badhAMnuM pariNAma to amArI AMkha sAme AvatuM ja nathI. kAraNa ke, tamArI vicAravAnI dizA ane rIta beya khoTAM che. tame to eTaluM ja vicAryuM ke, "mArI pAse ATalo paiso ! pacIsa peTI, pacAsa peTI, eka khokhuM, be khokhAM, cAra khokhAM' - jema jema khokhAM vadhyAM, tema tema sukha vadhyuM. AvuM badhuM tame vicAryuM, paNa A badhuM kaI rIte vadhyuM ? ene vadhAravA tame kevI kALI majurI karI ? kevAM kALAM kAma karyA ? e badhAnuM bhaviSyamAM pariNAma zuM ? Aje paNa A badhI saMpatti vadhavAnA pariNAme keTalAM Tenzana vadhyAM ? keTalI upAdhi vadhI ? keTalI doDadhAma ane javAbadArI vadhI ? keTalAM pApa ane asalAmatI vadhI ? A badhuM kyAreya vicAryuM ? A badhuM vicAro to khyAla Ave ke paisA vadhavAthI sukha vadhyuM ke duHkha vadhyuM ? paisAthI sukha - e narI bhramaNA che : A badhuM tame nathI vicAryuM eTale ja tamane sukha vadhyuM ema lAge che. paisAthI duHkha vadhavA chatAM sukha vadhyuM ema tamane je lAge che, e tamAro bhrama che. A sukha nathI, paNa sukhAbhAsa che. jema gaTaramAM paDelo dArUDIyo - bane ke enuM moTuM bhaMDa ke kUtarA cATatAM hoya to paNa e to evuM ja anubhave ke, huM rAjamahelamAM rAjasihAsane birAjI paramasukha anubhavI rahyo chuM. dArUDIyAnI A anubhUti zuM e vAstavikatA che ke bhrama che ! e sukha che ke narI viDaMbaNA che. nazAno svabhAva ja evo che ke, je bhramamAM vAstavikatAno anubhava karAve. paNa nazo utaratAM jyAre bhrama TaLe tyAra pachI zuM ? sabhA : eno to nazo utare che, amAro kyAre utaraze ? tamAro mohano nazo utare e mATe to bhagavAne A zAsana sthApyuM che ane e Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 * 2 - Atama jAgo ! - 542 mATe ja to sa o bhagavAnanI AjJA mujaba A badho prayatna kare che. have tamAre emane sAtha-sahakAra ApavAno che. jyAre tame nadI ke dariyA kinAre pharavA gayA ho, tyAre tamAruM nAnuM bALaka, tyAM retImAM ghara banAve. mAruM ghara, mAruM ghara - ema karIne khuza thAya ane jyAre tame ghare javAnI vAta karo, tyAre te kahe che ke, "nA, mAruM ghara mUkIne nahi AvuM.' kAraNa ke, e ene potAnuM ghara mAne che. enA sarjanamAM ene sukhano anubhava thAya che, paNa tame jANo cho ke, "A badhI bALaceSTA che. sukhano bhrama che." paNa e bALakane je rasa retInA gharamAM che, te tamArA gharamAM nathI. tethI e jyAre retInuM ghara mUkIne AvavAnI nA pADe tyAre ghaNIvAra gusse thaIne tame enuM retInuM ghara toDI paNa nAMkho cho ane e vakhate e bALaka raDe che, chatAM tamane enI dayA nathI AvatI. kAraNa ke, tamane khabara che ke, A enI bALaceSTA che. ahIM paNa evuM ja che. tame bALaka jevA cho ane jJAnIo mAvatara jevA che. e tamArA bhrAmaka gharane choDAvI tamane tamArA sAcA ghare laI javA Icche che. jo paisAmAM kharekhara sukha hota ke paisAthI sukha kharIdI zakAtuM hota to Aja sudhImAM thaI gayelA tIrthakara bhagavaMtoe "jo hove muja zakti IsI, savi jIva karuM zAsanarasI' ne badale 'jo hove muja zakti IsI, savi jIva karuM abajopati' - ke evI ja koIka bhAvanA karI hota, je nathI karI. - A aMge paNa tame kyAreya vicAryuM che kharuM ke, bhagavAne AvI bhAvanA kema na karI ? sImaMdharasvAmI bhagavAna to Aje paNa mahAvidehamAM vicare che, teo sarvajJa paNa che. ahIMnI badhI ja paristhiti teo joI paNa rahyA che ane temanI sevAmAM ochAmAM ochA eka karoDa devatAo hAjara hoya che. jo paisAthI sukha kharIdAtuM hota to bhagavAna koI paNa eka Indrane eTaluM ja kahe ke, "Indra ! tAruM kartavya che - bharata kSetramAM jA ane darekanA gharamAM ATalA-ATalA dhananI varSA karI Ava, jethI dareka sukhI thaI jAya." mane kaho ke, sImaMdhara bhagavAna AvuM kema kAMI kahetA nathI, karatA nathI ? have pUchI lauM ? tamane keTalA maLe to sukhI ? pachI duHkhanI kyAreya koI phariyAda nahi rahe. evI khAtarI ApI zakazo ? bolo, keTalA maLe to sukhI ? Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 pachI jIvanamAM maratAM sudhI kyAreya koI phariyAda nahi hoya ne ? sabhA : mArAthI vadhAre koInI pAse na joIe ! 263 eTalA maLe to ya chAtI kUTe evA ghaNA che. kema ke lobhano khADo kyAreya pUrAto ja nathI. kalikAlasarvajJazrIjIe ja mArmika kahyuM che ke 'api nAmeSa pUrveta, yomi: vayasAM patiH / na tu trailokyarAjye'pi prApte lobhaH prapUryate / / ' | 'kadAca pANIthI Akho sAgara bharI zakAya, paraMtu traNe lokanuM rAjya maLe to paNa lobhano khADo pUrI zakAya nahIM.' 543 tamane e khabara nathI ke, navamA traiveyakamAM badhA sarakhA hoya che, tyAM emanAthI vadhAre sukha-saMpattinAM sAdhano koInI pAse nathI hotAM; Ama chatAM tyAM gayelA moTA bhAganA mithyAddaSTi devo chAtI kUTe che ane ruve che ke ahIM to ame badhA ja sarakhA temAM mArI velyu zuM ? emAM ne emAM roIne jIve che. mithyAddaSTio, parigrahanI AsaktivALAo tyAM paNa sukhI nathI ane AvI vicArasaraNInA pariNAme teo je vadhu duHkhI thavAnA che te jUduM. 'paiso maLe eTale sukhI thavAya', evA bhramamAM kyAreya na rahezo. paisAthI kyAreya sukhI thavAtuM nathI. e to duHkhanuM ja mULa che. jeNe duHkhathI chUTavuM hoya teNe dareka dRSTikoNathI arthanI anarthakAritAnuM ciMtana karavuM bahu ja jarUrI che, tame paNa jo AvuM ciMtana karazo to tamAruM kalyANa thaze. Aja sudhI eka ja ciMtana karyuM che, 'paiso hoya to sukha,' - AvI UMdhI vyApti bAMdhI dIdhI che, tethI ja duHkhI cho. have ciMtana karo ke, 'paiso hoya to duHkha' ane mArI pAse 'paiso che, tethI ja huM duHkhI chuM.' game teTalo puruSArtha karIne meLavelI vastuonI anarthakAritA jyAre samajAze, tyAre tene choDatAM vAra nahi lAge. cakravartIone paNa jyAre A samajAyuM tyAre teo eka kSaNano paNa vilaMba karyA vinA choDIne cAlI gayA hatA. sabhA : sAheba ! artha anarthakArI che, evuM nathI ja samajAyuM, evuM to nathI ja. Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 2 - Atama jAgo ! 544 ane samajAI gayuM ja che, evuM paNa nathI. jo tamane samajAI ja gayuM che, to enI pAchaLa ATalI badhI doDadhAma zA mATe ? sabhA : jeTalA jeTalA vepAra-dhaMdhA kare che, e badhAne paiso ja meLavavo che, evuM nathI, paNa muMjhavaNa e che ke, jo dhaMdho-dhApo baMdha karIe to Akho divasa karIe zuM ? gharamAM beThA kAMI sArA lAgIe ? jo tame gharamAM beThA sArA na lAgo to zuM ophisa-peDhImAM beThA sArA lAgo cho ema ? nA, jarAya nahi. tame to dharmasthAnamAM beThA ho to ja sArA lAgo. Aje A umare ya ke ATaluM maLyA pachI paNa tamane bajAramAM jatA joI koI paNa sAcA vicArakane tamArAmAM ane majuramAM koI pharaka lAgato nathI. bIjI vAta e che ke, tamane evI kema muMjhavaNa thaI ke, "dhaMdho-dhApo choDI daIe to Akho divasa karIe zuM?" zuM jIvanamAM eka mAtra "dhaMdho karavo' e ja kartavya che ? zuM "dharma ja karavo' - e kartavya nathI ? dhaMdho karavo e kartavya na hovA chatAM "dhaMdho karavo e ja ekamAtra kartavya che' - ema mAnavuM ane emAM sukhanI anubhUti thavI, e ajJAna, viparyAsa, mithyAtvano prabhAva che. dhaMdho e ekamAtra kartavya to nathI, paNa e kartavya paNa nathI. e to na chUTake lAcArIthI karavAnI vastu che. dharmasAmagrI saMpanna uttama mAnava jIvana pAmyA pachI jo kAMI paNa karavA yogya hoya to ekamAtra ratnatrayInI ujaLI ArAdhanA ja karavI' - e ja kartavya che. samyagdarzana, samyajJAna ane sammacAritranI ArAdhanA ane emAM sahAyaka evI tapadharmanI sAdhanAnA jeTalA paNa prakAro batAvyA che, ene barAbara samajo ane enI ArAdhanAmAM lAgI jAo to tamArI pAse eka miniTa paNa bace tevI nathI. TUMkamAM kahuM to eka saMtoSa guNane apanAvI lo to ya ThekANuM paDI jAya. yogazAstra' vagere graMthomAM darzAvela zrAvakanI dinacaryA tame ekavAra barAbara vAMcI lo to tamane khyAla Ave ke, roja roja tamAre kayAM kayAM kartavyo kaI kaI rIte karavAM joIe ? ane e badhAM kartavyone pUrvanA uttama zrAvako kaI kaI rIte ArAdhI gayA che ? Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 265 10 : parigraha e suMvALuM baMdhana - 23 sAdhanAnA AnaMdanuM varNana na thAya : A badhuM samajIne jIvana jIvavAnuM cAlu karo to tamArI pAse bajAramAM javAno koI samaya ja nahi rahe ane emAM tamane je AnaMda Avaze, je apUrva zAMti, apAra sukhAsikA ane anarAdhAra utsAhano anubhava thaze, tenI tame kyAreya kalpanA paNa nahi karI hoya. anya ArAdhanAnI vAta to pachInI che; mAtra sabhyajJAnanI upAsanAmAM ekavAra joDAI jAo to tamane pU. upAdhyAyajI bhagavaMtanAM vacano tamArI kakSA mujaba tamArA jIvanamAM sArthaka thatAM anubhavAze. teozrImade, 'zrIjJAnasAra'mAM kahyuM che ke, 'jJAnamagnasya vaccharma, taddanuM naiva zavate / ' 'jJAnamagnane je sukha hoya che, te to kahevuM zakya nathI.' e ja rIte 'zrIadhyAtmasAra'mAM kahyuM che ke 'kAntA'dharasudhAsvAdAdyUnAM yajjAyate sukham / binduH pArzve tadadhyAtma - zAstrA''svAdasukhodadheH / / ' 'strInA agharAmRtano AsvAda karatAM yuvAnone je sukha maLe che. te sukha adhyAtmazAstronA AsvAdanA sukhasAgara sAme biMdu jevuM che.' adhyAtmanAM sukha sAme jagatanAM zreSTha kahevAya tevAM bhogasukho samaMdara sAme biMdu jevAM che. jenA jIvanamAM adhyAtma nathI, te game tevo jJAnI hoya to paNa te ajJAnI che, game tevo cAritrI hoya to paNa te acAritrI che. AgaLa vadhIne kahyuM - 'raso moLAvadhi jAme, saddharye mobanAvadhi / adhyAtmazAstrasevAyAM, raso niravadhi punaH / / ' 545 'kAmato AnaMda bhogakriyA cAle tyAM sudhI hoya che, suMdara vAnagIno AnaMda bhojana kriyA cAle tyAM sudhI hoya che. jyAre adhyAtmazAstranI sevA-upAsanAno AnaMda adhi vagarato/amaryAda hoya che.' Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 2 - Atama jAgo ! - 546 adhyAtma vinAnuM zAstrajJAna mAtra bojo che. tenuM phaLa mAtra saMsAra che. 'adhyAtmazAstralevAyAM, raso niravadhi puna: I' adhyAtmazAstronI sevA (abhyAsa-parizIlana)no AnaMda avadhi vagarano hoya che.' mATe ja kalikAlasarvajJa prabhue "yogazAstramAM kahyuM ke, jJAna-vana-caritra-ratnatratAmAnane manujatve bhogakarma, svarNapAtre suropamam / / ' jJAna-darzana-cAritrarUpa ratnatrayInAM bhAjana evA manuSyajIvanamAM bhogakarma karavuM, te suvarNa pAtramAM madirApAna karavA jevuM che.' manuSya jIvanamAM bhoga-karma ja madirA jevuM gaNAya to artha-karma kevuM gaNAya ? dhananI IcchA zAMta thAya tyAre AtmA kevuM sukha anubhave che, te paNa kalikAlasarvajJazrIjIe batAvyuM che -- 'nivRttAyAM dhanecchAyAM, pArzvasthA eva sampadaH / aGgulyA pihite karNe, zabdAdvaitaM vijRmbhate / / ' 'jema AMgaLIthI kAna baMdha karIe to apUrva avAja pragaTe che, tema dhananI AzA-IcchA zAMta thAya tyAre badhI saMpadAo najIkamAM ja AvI maLe che.' A badhI vAtone pUrI gaMbhIratAthI vicArajo. A aMge sUtrakAra paramarSi vadhu zuM kahI rahyA che, te aMgenI vizeSa vAto have pachI. (bIjo bhAga pUrNa) Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNe bhAgamAM prayojAyela daSTAMtonI anukramaNikA anu. daSTAMto viSaya prava. pRSTha | | | pRSTha | - 14 bha bha bha = = = AryarakSitasUrijI anuyoga vibhAga 2. mahAvIra prabhu jIvana darzana 3. RSabhadeva prabhu mAtA-pitA chate dIkSA neminAtha prabhu mAtA-pitA rote dIkSA 5. zaMkara-gaMgA gaNadhara tripadI jhIle . pakSI mA-bacyuM padArtha saralIkaraNa 7. harasUrijI-asvAdhyAya gurubhaktino eka prakAra che devacaMdrasUrijI-pAhiNI gurubhaktino zreSTha prakAra kSIrakadaMbaka pAThaka vizeSajJatA citrakAra-putra ahaMkAra-vidyAnAza kAlikasUrijI sAmAcArI pheraphAra 12. mahArAjA zreNika vrata daDhatA mahAsatI sulasA samyakta daDhatA bharUcano zrAvaka vrata dRDhatA rAmacaMdrasUrijI anukULa upasarga 16. | puNiyo zrAvaka sAmAyika-saMvega 17. | subAhukumAra daSTiparivartana-vairAgya mASa0Sa muni dharya-gurvAjJA gautamasvAmIjI pRcchanAnI rIta pADo DahoLAmaNa rAjakuLa dhAvamAtA pravacanamAtA akabara-birabala anukaraNa konuM karAya? puNiyo zrAvaka sAdharmikabhakti dhannAjI gharanA saMvAdo 25. kAlasaukarika-lohakhura-gozALo huM paNa Apta chuM AryarakSitasUri-rudramomAM samakitI mA kevI hoya? | 10 AtmArAmajI mahArAja yatisaMsthA nAbUdI sthUlibhadrasUri ayogyatA siddhasena divAkara ayogyatA hemacaMdrasUri-suvarNasiddhiyAcanA ayogyatA 31. siMhaguphAvAsI muni-kozA | anukULa upasarga 18. | 20. > > > ) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - - - - - 10 117! 122 130 137/ 154 157) 158 167 189. 192 193 206) 24 230 2301 230] 230] 236 Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 - 2 - Atama jAgo ! 548 anu. deSTAMto viSaya prava pRSTha | saLaMga pRSTha 263 281 bodha 582 32. | rAmacaMdrasUrijIkAnapuranA saMnyAsI | jaina sAdhvAcAra 244 rAmacaMdrasUrijI-hastagiri tIrtha | projekTa-tIrtha 246 kelAzasAgarasUrijI-hastagiri | niHspRhatA 247 rAmacaMdrasUrijI-jaina pravacana | projekTa-chApuM 247 AdinAtha prabhu kaLA/ zilpa | kalparUpe pravartana ArdrakumAra-tApaso carcA-vAda 265] | udaya-peDhAla-gautamasvAmI saMvAda 267 rAmacaMdrasUrijI-harDIkaravedyarAja svAdhyAya AnaMda 270. rAmacaMdrasUrijI| amadAvAdanA zrAvako dharmalAbha ra1 272 mahAvIra prabhu-lokAMtika deva bodha mahAvIra prabhu-caMDakauzika sarpa 282 munisuvrata prabhu-ghoDo bodha jaMbusvAmI bodha 289 mahAvIrasvAmI-rohiNIyo cora bodha 291 pitA-traNa putro paramArtha kADhavo 303 pitA-putrI svAdhyAya hita ArdrakumAra puruSArtha 327 49. saMnyAsI-bAvaluM sAvadhAnI rAmacaMdrasUrijI ciMtana 335 rAmacaMdrasUrijI upadeza zailI 338 sudharmAsvAmI-jaMbUsvAmI saMvAda kRSNa-arjuna saMvAda 344 rAmacaMdrasUrijI-bhakta kasoTI rAmacaMdrasUrijI-vakIla verAgyanikaSa 349 gautamasvAmIjI pramAda 359. AtaMkavAdI-apaharaNa avAja kono ? zaktizALI mANasa-kamaLapatra samayanI sUkSmatA 371 rAmacaMdrasUrijI mithyAtva para prahAra 379 bharata-bAhubalI samakitInI manodazA 384 rAmacaMdrajI-sItAjI-lakSmaNa rAga khaTake zAlibhadra-nokaro 13. prajApAla rAjA dAna guNa 409 94. | kavivara mAgha-mAghapatnI dAna vyasana || 19] 136 410 309. 331 344 349 369 388 409 udAratA Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 anukramaNikA 549 anu. daSTAMto viSaya prava. pRSTha saLaMga 423 435 437 449 465 472 473) 474 * # 0 # 0 # 0 # 0 493 # 0 505 # 0 # 5. pati-patnI saMvAda pramAde-mAyA 66. citra-saMbhUti nimittanI asara 67. anusuMdara cakravartI cakravartI ya dayApAtra 68. | rAmacaMdrasUrijI-ajena jeThAbhAI | baMdhana toDyuM 69. vepArI-ghebara-jamAI | vairAgya 70. milamAlika-zrAvaka-gurubhagavaMta coyaNA zabdo 71. | rAmacaMdrasUrijI coyaNA zabdo 72. eka zrotA-thelImAM caMpala parigraha saMjJA 73. jUno grAmINa-calama aMgAro anarthabuddhi 74. rAmacaMdrasUrijI-zrImaMta bhakta hitazikSA 7pa. rAmacaMdrasUrijI-zrImaMta saMghavI hitazikSA 76. lakSmI be rUpa devI-DAkaNa artha-anarthatA | rAmacaMdrasUrijI dIkSAyugapravartana 78.| sAdhuo ane pustako parigraha 79. pethaDazA-prathamiNI baMdhana tyAga-brahmacarya 80. AnaMdAdi daza zrAvako kabUlAta 81. sikaMdara nAmAMkita-nAmacIna 82. dArUDIyo-gaTara sukha-bhrama 83. | bALaka-retInuM ghara sukha-bhrama 84. sImaMdhara prabhu-Indra dhanavRSTi 5. | yamarAja-koLIyo mRtyu 86. | kaMsArAnA kabutara upadeza asara 87.| rAmacaMdrasUrijI-zrImaMta dalAla artha vinaya 88. gobhadra brAhmaNa zrImaMtanAM duHkho 89. AnaMda-kAmadeva parigraha tyAga AdinAtha prabhu-98 putro tyAga 91. | khANIyo majura tRSNA 92. mahAvIra prabhu-nAvika samabhAva 93. | baMgalo-saMDAsa garaja 94. | haribhadrasUrijI saMvignapakSI 5. devacaMdrasUrijI-paththara bhAvanA 99. yazovijayajI IcchAyoga 97. AnaMda-kAmadeva mamatA tyAga 98. | janaka videhI jJAtAdRSTAbhAva 99, mahAvIra prabhu-bhamarAno upadrava samabhAva 503 513 516 528 535 536 536 24 549 533 2X 24 569 4 575 588 595 605 614 616 616] ( (o (a to 616 Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 2 - Atama jAgo ! 550 | anu. daSTAMto viSaya saLaMga pRSTha 629 633 638 641 643, 644 ITC 108. | hIrA 100 644 645 645 648 651 655 11. 28 127 29 148 690 100. rAmacaMdrasUrijI-zrAvako dhaMdho baMdha karavo 101, yuddha-mAyakAMgalA parAkramahInatA /102 | hAthInuM ALoTavuM hiMsA baMdhaka muni hiMsAnuM phaLa sarpo-vRkSamAM khIle ThokavuM hiMsA 105. gAya-baLada-garama pANI hiMsA bALako-zikSaNa hiMsA mA-bApa bhRNahatyA hIrAno dhaMdho hiMsA 109. | vijaLI sajIva che carcA-svaccheda tAmalI tApasa hiMsA-katalakhAnA 111. jena gharo-jIvavicAra zikSaNa 112. zokasabhA naphaphaTAI nirdhAmaNA bhaya [114 nirdhAmaNA mamatA 115 nirdhAmaNA lobhavRtti 116| ! nirdhAmaNA moha-ajJAna 17. kalyANamitra dAnAMtarAya nAza 118. saMnyAsI-yuvAna anyatva bhAvanA 119. saMnyAsI-yuvAna svArthanA sagAM cosaTha praharI pauSadha (dharmAnuSThAna) lobhathI dharmakriyA puNiyo zrAvaka saMtoSa 122. zrImaMta avadazA 123. mahAvIradeva-dhannAjI-zAlibhadrajI | saMpattimAM sukha nathI 124. lakSmaNajI-sItAjI azaraNa 125. gharaDo-vijJAna vAsanA-ajJAna 127. | rAjasthAnano eka prasaMga-cAturmAsa viSAnuSThAna 127. gujarAtano eka prasaMga-jinAlaya viSAnuSThAna 128. sAdhuo-vArtAlApa projekTa-ramata madArI-sApa kALajI upavAsanuM pAraNuM-garoLI pariNAma vicAra 131. sAsu-vahu-jhaghaDo zikhAmaNa-hita hemacaMdrasUrijI-kumArapALa hita-javAbadArI 133. jaMbUsvAmIjI Adi caMcalacittA (!) 134. comAsAnA ArAdhako baMdhanamuktivALA 700 711] 17pa 115 197 136) 752 31 213 32 221 33231 33 232 33 242 33 245 753 161 771] 772 129. ] 130. 782 132. ' hamaca ( 336 795 Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNe bhAgamAM prayojAyela zAstrono akArAdikrama 1. akhA-duhA 32. gacchAcAra pannA 2. adhyAtmasAra 33. gItagoviMda 3. adhyAtmanI sajhAya 34. gItA (arjana). 4. anuyogadvAra 35. gurutattva vinizcaya 5. amRtavelI sajhAya 36. gautamasvAmIno rAsa 6. aMtarAyakarmanI pUjA 37. janmabhUmi paMcAMga 7. aMtarIkSa pArzvanAtha stavana 38. jItakalpa bhASya 8. arthazAstra 39. jaMbusvAmIno rAsa 9. aSTaka prakaraNa 40. tattvanirNaya prAsAda 10. AcAra dinakara 41. tattvataraMgiNI - mULa 11. AcArAMga 42. tattvataraMgiNI - TIkA 12. AnaMdaghana covIsI 43. tattvArtha sUtra 13. Avazyaka sUtra IriyAvahI 44. tatvArtha AdyakArikA 14. oghaniryukti 45. triSaSTizalAkA puruSa caritra parvanuM 15. papAtika sUtra 10 16. IndriyaparAjaya zataka 46. triSaSTizalAkA puruSa caritra parva17. uttarAdhyayana sUtra 47. dazavaikAlika 18. uttarAdhyayana citra-saMbhUtIya adhyayana 48. dazavaikAlika cUlikA-2 19. upadeza rahasya 49. dazavaikAlika niryukti 20. upadezamALA 50. dasamAvaya cariyuM 21. upamiti bhavaprapaMcA kathA 51. dIpotsava kalpa 22. upAsaka dazAMga para. dravyasaptatikA 23. umAsvAti praghoSa 53. dvAciMza dvAtrizikA 24. karmagraMtha 54. dharmaratna prakaraNa 25. kalpadIpikA papa. dharmasaMgraha 26. kalpariNAvalI paka. dhyAnazataka 27. kalpasUtra 57. navatatva prakaraNa 28. kalpasUtra sAmAcArI 58. navapada pUjA 29. kalpasUtra subodhikA 59. nizcayavyavahAra garbhita 30. kumArapALa rAsa sImaMdhara jinastavana 31. kumArapAladeva carita 10. nItizAstra Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 2 2 - Atama ja 552 | u1. naMdIsUtra 62. patana ane punarutthAna 63. paMcavastuka graMtha 34. paMcasUtra upa. pAkSika sUtra 66. pArzvanAtha thAya 67. pariziSTa parva 18. pIstAlIsa AgamanI pUjA 39. prajJApanA sUtra 70. pramANamImAMsA 71. prazamarati 72. praznavyAkaraNa 73. pravacana sAroddhAra 74. brahmasiddhAMta samuccaya 75. bRhatkalpabhASya 71. bhaktAmara stotra 77. bhagavatI sUtra 78. bharata cakrInI sajhAya 79. mamatA (smRti graMthamALA) 80. mahAbhArata (ajaina). 81. mahAvIracariyuM 82. mAyAnI sajhAya 83. mArga parizuddhi 84. mUrkhanI sajhAya 85. yogadaSTi samuccaya 86. yogabiMdu 87. yogavizikAvRtti 88. yogazataka 89. yogazAstra 90. ratnAkara paMcaviMzikA (saM.) 91. ratnAkara paccIzI (gu.) 92. lalitavistarA 93. vaMdittA sUtra 94. vizeSAvazyaka bhASya 5. vItarAga stotra 97. vairAgya zataka 97. vairAgyanI sajhAya 98. vyavahAra sUtra 99. vyavahAra bhASya 100. zaMkhezvara pArzvanAtha stavana 101. zAMta sudhArasa 102. zAstravArtA samuccaya 103. zrAvaka jIvananI karaNInI sajajhAya 104. zrAddhavidhi mULa-TIkA 105. zrAvakadharmavidhi prakaraNa 101. zrIpALa rAjAno rAsa 107. zrIpALa caritra (jJAnavimala sUri) 108, SoDazaka prakaraNa 109. sanmatitarka 110. samakitanI 67 bolanI sajhAya 111. samarAditya kevaLI caritra 112. saMthArA porisI 113. saMbodha prakaraNa 114. saMbodha sittarI 115. savAso gAthAnuM stavana 11. sADI traNaso gAthAnuM stavana 117. sukRta sAgara 118. sulasA caritra 119. sUyagaDAMga-cUrNi 120. sUyagaDAMgajI TIkA 121. sUyagaDAMga-niryukti 122. sUyagaDAMgajI sUtranI sakjhAya 123. sthAnAMga sUtra 124. stuti 125. snAtrapUjA 127. hRdaya pradIpa chatrIsI 127. hitopadeza 128. hemasaMskRta pravezikA 129. jJAnasAra Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'mane janmA prakAzana jaina ArAdhanA bhavana, pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-1. phonaH 2535 2072 - pheksaH 2pa39 2789 - E-mail : sanmargp@icenet.net pU. A. zrI vijaya rAmacaMdrasUri smRti graMthamALA ja naM. nAma kiMmata 1. smRti graMthamALA (21-22 pustakonA cAra seTa) (aprApya) 2. samyagdarzana 100/3. AcArAMga sUtranAM (dhUtAdhyayana)-vyAkhyAno (bhAga-1 thI 15) 2000/4. jainazAsananI milakata (aprApya) 5. AtmAnI traNa avasthAo (aprApya) 6. sanAtana satyano sAkSAtkAra 40/7. vaMdittA sUtranuM vivaraNa 50/8. rAmAyaNano rasAsvAda (aprApya) 9. AryasaMskRtino Adarza (aprApya) 10. viMzati-viMzikA Sol11. ninazAsana ke prati mArI uttaravayitva 36/ ke anya prakAzano ja 1. mRtyunI maMgaLapaLe - samAdhinI sAdhanA 2. arihaMtanA atizayo 3. ahaMnnamaskArAvalI 4. vizvavijJAna prAcIna ane navIna 5. dravyasaptatikA 6. preraka parivartana 7. bhAvapratikramaNanuM tALuM kholo 8. vairAgyazataka-IndriyaparAjayazataka 9. nemidUta kAvyama 10. zrAddhavidhi prakaraNa 11. zrAvakadharma dharma saMgraha sAroddhAra bhAga-1 12. sUtrasaMvedanA bhAga-1 13. sUtrasaMvedanA bhAga-2 14. zramaNa upayogI sUtra-sArtha 15. zramaNa dharma dharmasaMgraha sAroddhAra bhAga-2 (aprApya) 20/(aprApya) 100/50/Sol 70/(aprApya) 125/u0/50/Sol40/50/ Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * pravacanaprabhAvaka graMthamALA * (pravacanakAra : pU. A. zrI vijaya kIrtiyaza sU. ma. sA.) naM. nAma 1. pravacananuM pratibiMba 2. navapada upAsanA 3. navapadanA upAsako (zrIpALa-mayaNA) 4. sAdhanA jIvananA caDAva utAra 5. prArthanA sUtranA mAdhyame paramAtmAne prArthanA 6. jinAjJA paramamaMtra 7. jinAjJA jIvanamaMtra 8. mArga : duHkhamukti ane sukhaprAptino AtmA ja saMsAra AtmA ja mokSa '8. 10. AtmA ja saMsAra AtmA ja mokSa 11. ahiMsAno paramArtha 12. dharmamAM bhAvavizuddhinI anivAryatA 13. tapasyA karatAM karatAM ho DaMkA jora bajAyA ho... sAdhanA ane sAdhaka . pratavanapramAvaha diI graMthamAnA 1. jinAjJA paramamaMtra 14. 15. AtmadhyAnanA avasare (aprApya) 50/ 16. samakitano saMga muktino raMga 40|-- 50 30/ 17. jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana (peparabeka) 18. jhANuM : (manane jANo ! manane jIto !) peparabeka Agama jANo ! (sUyagaDAMga sUtranAM vyAkhyAno bhA. 1) Atama jAgo ! (sUyagaDAMga sUtranAM vyAkhyAno bhA. 2) 21. baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! (sUyagaDAMga sUtranAM vyAkhyAno bhA.3) 30 19. 60 20. 60 2. prArthanAsUtra ke mAdhyama se paramAtmA ko prArthanA 3. jaina saMgha ke agraNioM ko mArgadarzana 4. AtmadhyAna ke avasara para * English Books * 1. Jainism A Glimpse 2. Atma The Self 3. Devasia-raia Pratikramana Sutra kiMmata 50 60 (aprApya) (aprApya) 304 (aprApya) (aprApya) (aprApya) (aprApya) (aprApya) 25/ 20 25 20 rU/ 21/ , 0/ 20/ 20/ 25/ 30/ Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. A. zrI vijaya rAmacaMdrasUri smRti saMskRta-prAkRta graMthamALA ja 1. jIvanasAphalyadarzanam (zrI vijaya rAmacandrasUri) 50-00 2. darzanazuddhiprakaraNam (bRhadvRtti saha) 100-00 3. dharmopadeza kAvyam (saTIka) (zrI lakSmIvallabhagaNi) 60-00 4. navasmaraNa-gautamasvAmI rAsa 63-00 5. indriyaparAjayazataka (saTIka) (zrI guNavinayagaNi) 60-00 6. dIpotsavakalpa (zrI hemacandrasUri viracita) 50-00 7. zrIzrIpAlacaritram (zrI jJAnavimalasUrikRtam) 65-00 8. zrIzrIpAlacaritram (zrI satyarAjagaNi viracitaM) 100-00 9. yogaviMzikA-prakaraNam (zrI haribhadrasUri viracita) 25-00 10. hitopadezaH saTIka (zrI prabhAnaMdasUri) prata 300-00 * prAkRta-saMskRta zabdakoza 40-00 11. uttarAdhyayanasUtra saTIka prata (paM. zrI. bhAva vi. kRta) 300-00 12. SaDdarzana samuccaya (guja. bhAvAnuvAda) bhAga-1 130-00 13. SaDdarzana samuccaya (guja. bhAvAnuvAda) bhAga-2 155-00 14. hitopadezaH (mUla-vRtti-kathA-tulA-TippaNIsamanvitaH) 175-00 15. hitopadezaH (kathArahita-vRttisamanvitaH) 75-00 sabhA prakAza jaina ArAdhanA bhavana, pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-1 Ph. : 2535 2072, Fax : 2539 2789, E-mail : sanmargp@icenet.net sArA eriyAmAM mAtra eka veara phuTa jagyA maLe eTalI ja rakamamAM jIvanabhara mATe jIvanane adhyAtmanA ujAsathI bharatA aDhaLaka pustako meLavo! - janmArTa pradAzana dvArA prakAzita thatAM pustako jena AcAra, vicAra ane tattvajJAnane khUba ja saraLa bhASAmAM, subodha zailImAM, AkarSaka rUparaMgamAM prastuta kare che. dasa varSanA gALAmAM doDhaso jeTalAM pustako prakAzita thayAM che. eka eka pustake kiMkanAM jIvana palaTyAM che. navI dRSTi ApI che. mUrajhAyelI dharmacetanAne pharIthI jIvatI ane jAgatI karavAmAM amUlya phALo Apyo che. prativarSa lagabhaga 800 thI 1000 pAnAM jeTaluM zAstrAnusArI mArgastha sAhitya gherabeThAM prApta thaze. mAtra lAbha ja lAbha A yojanAmAM hoI Aje ja rU. 5000/- bharI sanmA] |pradAna - pustaka yojanAnA AjIvana sabhya bano. | sabhya banatAMnI sAthe 4 tamArI pasaMhasIna3. 1000/-Fi pustao bheTa apAze. pustako mATe AjIvana sabhya phI mAtra rU.5000/ Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiALa te ja che. sAcA-khoTAnI paden kare 4. ==essional sArANA prakAzana pArtivAhika samAcANa karavAvAjhacesses sanmArgeNeva gantavyaM, nAnmAgaMNa kadA'pi hi / sanmArgAjJAyate siddhi sanmArgAvavaddhanam / / temanA prakAzana : ena ArAdhanA bhavana TrasTa, pachIyAnI poLa, dara paMdara divase DIjhITa saMDa, amadAvAda-!. phona : 2535 2872 gujarAtI ane hindI bhASAmAM E-mail: sanmargp@icenet.net o*: 2539 2789 jainatva jAgRta karatuM pAkSika janmA prakAzana pArivArika jamAcAra pAkSika patra gujarAtI-hiMdI alaga alaga AvRttirUpe dara paMdara divase ghare AvI sUtelA AtamarAmane DhaMDhoLI anaMta sukhanA savAmI banavAno kimIyo batAvatuM jALa pAkSida jana-janamAM jANItuM ane mANItuM banI cUkyuM che. vyAkhyAnavAcaspati pU. A. zrI vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA sacoTa pravacanAMzo temaja pravacanaprabhAvaka pU. A. zrI vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAjanAM pravacanothI A pAkSikanAM pRSTho alaMkRta banelAM che. te uparAMta jainazAsananuM tattvajJAna, svAdhyAyano sathavAro, cUMTelA zAstra zloko, jaina AcAra-vicAra, pUjya puruSono paricaya ane muMjhavatA praznonA zAstrIya samAdhAno A pAkSikanI virala vizeSatA che. janmAtA DajhanabaMdha vizeSAMko caturvidha zrIsaMgha khUba ja AtmIyatAthI saMgharI rAkhe che; kema ke te aMko te te viSayanA prAmANika saMdarbho banI rahe che. varSe 300thI vadhu pAnAM A4 sAIjhanA ujaLA bhAre kAgaLa para bahuraMgIophaseTa prinTIMgamAM chapAtuM sabhA bAhyAbhyatara AkarSaka rUparaMga dharAve che. mAtra 1000/- rUpiyA eka ja vAra bharI AjIvanaparyata ghera beThAM meLavo. janA prakAzana jaina ArAdhanA bhavana, pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-1 Ph. : 2535 2072, Fax : 2539 2789, E-mail : sanmargp@icenet.net maga 1000/- 3.mAMjiMdagIno adhyAtma vImo utarAvo. Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A to jAI ! svayaMsaMbuddha paramAtmA mahAvIradevane lokAMtika devoe kalpa sAcavavA "sunAdi' kahI bodha Apyo. chadmastha, prabhu mahAvIra mahArAjAe caMDakauzika sarpane "sunsa yunsa'nA amRta vacane bodha Apyo. e ja prabhue kaivalya bAda gautama-sudharmAdi mahAmunione 'gujjAphA' Agamapada dvArA bodha Apyo. bodhanI mahattA keTalI-te AnA uparathI saheje samajI zakAya che. - prabhu vIranI A Agama prasAdI jaMbusvAmIjIne maLIsUrIzvaronI paraMparAe ApaNA sudhI AvI. anaMta anaMta puNyodaye ja prApta thAya tevAM A vacano ApaNane sAMbhaLavA maLI. rahyAM che - to ApaNuM saubhAgya kevuM ? | 'Atama jAgo !'nI Asa dhunIno AlApa cheDatAM A pravacana pustakanAM dase pravacano sutelA AtamarAmane jagADavA susamartha che. ApaNAM saubhAgyanuM vadhAmaNuM ahIM maherAmaNa banI chalakAI rahyuM che. cAlo ! enI moja mANIe. pravacanaprabhAvaka graMthamALA Me AlI/II HSurtiitals (079) 25352072 | NOTir/ Educomelanda For Perial Use Only suhamA gamelibrary.org