Book Title: Sadbodh yane Dharmnu Swarup
Author(s): Kanji Shamji Satiya
Publisher: Hansraj Ghelabhai Satiya
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005737/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sabodha yAne dharmanuM svarUpa zrI zatruMjaya mahAtIrtha saMpAdaka ; zrI kAnajI zAmajI satIyA (uphe mIDubhAI) Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI sarbodha pAne dharmanuM svarUpa - prakAzaka : - zAha haMsarAja ghelAbhAI zAlIyA (gAma kaccha - nAnI khAkharavAlA) C/o. mahendrakumAra haMsarAja gokhale roDa, IrAnI cAla, dukAna naM. 22 muMbaI-25, F saMpAdaka : zAha kAnajI zAmajI satIyA (mItubhAI) (gAma kacha tuMbaDIvAlA) The. zaMkaralena, nilama-e-1 le mALe, rUma naM. 5 kAMdIvalI (ve) muMbaI-67. mUlya : sadupayoga vaMcAve vAM Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvata : 2036 sane : 1980 vIra saMvata : 2006 prathama AvRtti H 2500 nakala - AzAtanAthI bacavA A pustakane vAMcIneA vaMcAvavAne lAbha laIne jyAM tyAM nAkhI na detAM ja jarUra na hoya tyAre koI paNa jaina lAyabrerImAM ApavAthI te vaMcAtuM raheze te paNa lAbha thaze. - saMpAdaka SSNNA - prAptisthAna :) jasavaMtalAla gIradharalAla zAha The. 3944, dozIvADAnI piALa, amadAvAda, (2) megharAja jene pustaka bhaMDAra The. DIjI bIlDIMga, pAyadhUnI, muMbaI-2. (3) semacaMda DI. zAha The. jIvananivAsa sAme, mu. pAlItANuM. mudraka : jayaMtilAla maNilAla zAha navaprabhAta prinTiMga presa, ghIkAMTA roDa - amadAvAda. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha ane dharmanuM svarUpa" uparokta pustakanA plAsTIka kavara mATe Apela sahakAravALA dharmapriya bhAgyazALIonI noMdha. 1250-00 zrI sulacaMda zAmajInI kuM. bhatibajAra 251-00 zrI eka saMgrahasthA taraphathI (gAma : kaccha rAyaNa) 221-00 zrI vasanajI kurapAra gogarI ( gAma : kaccha tragaDI ) 181-00 zrI zAmajI jesaMga ( bAma : kaccha nAnA bhADIyA ) R Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suvAkyo 1 jemanI zakti maMgaLa kAryomAM ja vaparAtI rahe che emane riddhi-siddhi ane maLe che. 2 sadguNa thavA karatAM ApaNe sadguNI chIe ema batA vavAmAM ApaNane saMteSa jaNAve che te ApaNAmAM daMbha che. ema samajavuM. 3 dharmanI zraddhA, saguNanuM sevana ane purUSanuM zaraNa nirAzAnA jheranuM vAraNa che. 4 pitAnA mAthA para take jhIlI bIjAne chAMye Apa nArA vRkSa jevA mAnavIo A dharatI para ghaNA ochAM hoya che. 5 kaI vastune eTalI badhI priya na kare je tamane rAgathI bAMdhI le. . 6 niSkiya uMDA jJAna karatAM sAdI samaja vadhu mahara che. viranI bhAvanA e moTAmAM moTuM pApa che. mAphInI bhAvanA e meTAmAM meTuM jJAna che. 7 jagatanA mahApurUSanA jJAnane khajAne pustakamAM che. 8 vastu parizramathI maLe. tyAre ja tenI kiMmata samajAya. 9 saMdeha sAcI mitratA mATe jheranuM kAma kare che. 10 AzA rahita mAnavI ja vairAgI banI zake che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A DE IPLnI paNa .. Digei vAghAta ApaNAta DIgrI zrI siddhAcaLa tIrthAdhipati mULa nAyaka zrI AdinAtha bhagavAna Page #7 -------------------------------------------------------------------------- Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjya AcAryadeva zrImad vijayarAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAja sAheba pUjaya AcArya deva zrImad vijayarAmacaMdrasUrIzvarajI ma. sA. ke jemanA ' AziSathI A pustakanuM kAma mArA hAthe thayuM te badala temano huM . mahAna upakAra mAnuM chuM. sAthe sAthe A graMtha emane samarpaNa karU chuM - Page #9 -------------------------------------------------------------------------- Page #10 -------------------------------------------------------------------------- Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama pUjya mAtuzrI ga". sva. svargavAsI gaMgAbAI ane paramapUjya. pitAzrI sva. jakhu (u) zAmajI bhArUnA smaraNArthe teonA caraNa kamaLamAM keTI koTI vaMdana sAthe samarpaNa. sva, mAtuzrI gaMgAbAI jakhu bhArU (tuMbaDI-kaccha ). svargavAsa sA. 20 32 nA vaizAkha vada 14ne gurUvAra tA. 27-2-76 nA rAtanA 11-11 kalAke muMbaI jogezvarI bhaye samAdhipUrvaka kALadharmane pAmyAM che. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AAKASONSOOOOOOOO pU. mAtuzrIne mahAna upakAra che mane jaina dharma upara sAcI zraddhAmAM mArA pU. mAtuzrI nimitta che. kAraNa pUjya mAtuzrIe pitAnA jIvanakALa daramyAna kaparA kALamAM paNa dharmane mUkayo nathI, vrata-paccakakhANa karatAM ja hatAM. zarIramAM vedanIya kamene udaya cAlu chatAM paNa tapane mUkyuM na hatuM. aMta samaye samAdhipUrvaka kALadharma pAmyA tyAre paNa rAtri tivihAranA pazcapha khANamAM hatAM. emanuM * jIvana jotAM mane paNa dharma upara zraddhA thaI jethI prathama darzane so jaina dharma" nAmanuM pustaka A pahelAM lakhIne bahAra pADela hatuM. OOooooOOOOOOOXOKOKOXOXOOOOOOOOOOOOOOOOOOO -saMpAdaka Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nama: AziSa yasyAsti sadgrantha vimarzabhAjyaM, kiM tasya zuSkaizca-kalAvinodaiH / arthAt - jene sArA sArA graMthe vAMcavAnuM vicAravAnuM sadbhAgya maLeluM hoya tene capaLatAnA lakSamIna-strInA) zuSkavinoda zI gaNatarImAM che ! "tame game tevI navalakathAo ane bIjuM je AvyuM te vAMcavA maMDI paDe che, paNa evuM te tame zeDuM vAMce te ja sArUM. gItAjI vAMce, vedAMtanAM bIjAM pustaka vAMce; kemake tenI AkhA jIvana sudhI jarUra che." - -"svAmI vivekAnaMda pustakomAM huM guMthAele rahI zakti tethI mane be mAsa vadhAre jela maLatA te paNa huM kAyara nahi thAta. eTaluM ja nahi paNa mArA jJAnamAM upayogI vadhAre karI zakavAthI huM ulTo vadhAre sukhacenamAM raheta. huM mAnuM chuM ke jene sArA sArA pustaka vAMcavAne zekha che te game te jagyAe ekAMtavAsa sahelAIthI veThI zake. eka pachI bIjuM ema pustake vAMcatAM chevaTe tame aMtanirdhAra paNa karI zakaze." -"mahAtmA gAMdhIjI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mane pustaka vAMcavAthI je AnaMda maLe che te AnaMda A jagatamAM bIjA keI paNa kAmathI nathI maLatuM. mAtRbhASAmAM vividha jJAna ApanArA graMthane pracAra thayA vinA koI paNa prajA unnati pAmI zakatI nathI. ane jAtIya bhAvanA (svadeza prIti) paNa meLavI zakatI nathI. badhI jAtanI unnatinuM mULa jJAnanI unnati che. pazu AdinA jevI iMdriya tRpti sivAyanuM bIjuM koIpaNa evuM sukha tame nahi batAvI zake ke jenuM mULa jJAnanI unnatimAM raheluM na hoya. sAhitya udyAnanA catura mALI thavAnuM subhAgya jene prApta thayuM hoya athavA jenuM mana sadaiva sAhitya sarovaranAM kamaLanI madhura sugaMdhanI masta banavA lAgyuM heya tene te sAhitya sivAyanAM svargIya sukhe paNa tuccha lAge che." -"baMkimacaMdra" - garIbane daridratAmAMthI choDAvavAnI, duHkhIonA duHkha dUra karavAnI, zarIra tathA manane thAka utAravAnI ane mAMdAonuM darda bhUlAvI devAnI graMthamAM jeTalI zakti che, teTalI zakti ghaNuM karIne bIjI koI cIjamAM nathI. -"mAraDana" 1 uttama graMtha tenuM sevana karanArAomAM dharma, nIti, cAturya, pratibhA, zaurya, vairya tathA paropakAra vRttine vistAre che. ane jema jema e daivI guNenI sattA jAmatI cAle che tema tema duniyAne pIDArUpa AsurI bhAvanI jaDa nAza pAmatI jAya che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddha yAne dharmanuM svarUpa" nAmanA A graMthamAM lekhake sAro eve saMgraha karyo che. ane jene kAraNe graMthanIA pustakanI zobhAmAM tenI kiMmatamAM ghaNe ja vadhAre karyo che. vartamAna jIvanamAM upayogI thaI paDe, tevAM dRSTAMte te sAthe jaina jagata zuM che? tenAM karma ane dharma viSenA. kevA siddhAMte che? A dharmanA nAyaka kevA karUNAsAgara ane upakArI che je spaSTa rIte sacitra samajAvavAne lekhakazrIe prayAsa karyo che. ahiMsA parama dharmo ane mahimA batAvatAM kumArapALa mahArAjA vagerenAM recaka prasaMgo ApI lekhakazrIe kharekhara janatAne sAre bedharUpI jJAnarasa pIrasyo che.' sukha, vidyA ane pramANikatAnA premIoe to jarUra A pustaka vAMcavA jevuM che. ane AgaLa jaNAvyA pramANe mahAna puruSonA vacana sArarUpa AvA pustako vAMcavAne zekha jarUra rAkha. dareka rIte A pustaka upAya che. sau koI A pustakane sadupayoga karI, dharma pratye AdaravALA banaze evI mArI zraddhA ane zubhecchA che. lekhake AthI AgaLa "prathama darzane sAce jene dharma" nAmanuM pustaka bahAra pADela te paNa suMdara ane sacoTa jJAna puruM pADe che. zrI pArdhacaMdra ga7 upAzraya rAyapurIyAkI gavADa -munizrI padmayazacaMdrajI ma. bIkAnera (rAjasthAna) A suda 8 ne zanivAra Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * e 3 zrI AdinAthAya nama: - Atma svarUpa:A vizvamAM caitanya ane jaDa sivAya anya kaI paNa vastu nathI. Atma svabhAva pragaTa karavAnI IcchAvALA jIe te baMne tattanA lakSaNe jANavA joIe. je A baMnenAM svarUpane paramArtha daSTie jANe che, teo ajIvane tyAga karI jIva tattamAM lIna thayA che. jIva tatvamAM lIna thatAM rAga-dveSane nAza thAya che ane rAga-dveSa dUra thatAM navina karmo AvatA aTake che. ane pUrve baMdhAyelA karmo ochA thaI jAya che. Ama navina karmonuM upArjana baMdha thavAthI ane saMcita karmone nAza thavAthI mekSanI prApti thAya che. mAnava jIvana amRta che. parabhavanuM bhAthuM bAMdhatAM AvaDe ane parabhava sudhArI le te manuSya jIvana zreSTha banI jAya. * janma-maraNa-Adhi-vyAdhi-upAdhithI mukata thavuM che? te zaraNa le eka mAtra arihaMtanuM, sadgurUnuM, sarvAsa arihaMta kathita ahiMsAmaya dharmanuM. AtmAnuM lakSaNaupaga" e AtmAnuM lakSaNa che. AtmA pitAnI zaktine prakAza pitAnI meLe tathA sAdhano dvArA kare che tene upayoga kahe che, te upaga be prakAra che. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) dana-upayAga (2) jJAnAryeAga. darzanAyAga eTale vastunuM sAmAnya jJAna, darzona athavA jovuM te, jemaHkeTaleka dUrathI vRkSa ke manuSya dekhAya te dekhAyuM ke joyu kahevAya paNa teTalAthI te vastunI badhI khAjInu' eTale te dravyarUpa vastunu, kayA kSetramAM utpanna thayeluM che, kayA kALamAM banelu che, tenA rAga-svabhAva vigere zuM che, vigerenuM jJAna thatuM nathI tyAre tyAM darzana upayega sAthe jJAnopayoganI jarUra paDe che. tethI dazana ane jJAna baMnenI jarUrIAta rahe che. -: je pAse hoya te apAya H je manuSya jJAnanI ArAdhanA karI, jJAna meLavI anyane paNa jJAna Ape che ane jeNe ajJAnapaNuM meLavyu che te ajJAna ja Ape che. -; vAsanA tevuM phaLa H jo A jIvane dharmo vaDe vAsita karavAmAM Avaze. tA jIva dharmomAM pravRtti karaze tema tene pApa vaDe vAsita karavAmAM Avaze te te niraMtara pApamAM pravRtti karaze. tema jJAna vaDe vAsita-bhAvita thayela jIva jJAnamAM pravRtti karaze. tethI AtmAnI vizuddhi karavAnI icchAvALA jIvAe peAtAnI badhI pravRtti jJAnamaya ja karavI joIe. ArAdhanAmaya kriyA na thaI zake teA jJAnanA sArA pustakAnuM vAMcana karIne, vAMceluM hRdayamAM utArIne, jJAna meLavIne jIvana saphaLa karavuM jarUrI che. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema taLelA, saDelA, rAkathI peTa ane Arogya bagaDe che tema vikRta sAhityanA vAMcanathI mana, AtmA temaja jIvana bagaDe che. bhayAnaka A bagADane nirmULa karIne zraddhA zuddhi mATe sArA vAMcananI AvazyakatA che. -mahAvIra tattva prakAza paratakamAMthI sAbhAra- - -: gharamAM sArAM pustaka vasA - priya vAcake, kharAba vAMcanathI kumaLI vayanA bALakanA mAnasa upara e vAMcanathI kharAba asara thAya che. eTalA mATe gharamAM sArA vacananA pustakone vasAvavA joIe. kALanA avirata pravAhanI sAthe sAthe jIvana pravAha paNa vaNathaMbhya vahI jAya che. jIvana maLyA pachI jIvana, kema jIvavuM ? tene kema saphaLa banAvavuM ? eja mahatvanI vAta gaNI zakAya. jema keTaluM jIvyA ? tenA karatA kevI rIte jIvyA ? te khAsa mahatvanuM che. sAMprata kALe AjanA . jaDavAdanA jherI jamAnAmAM, azlIla sAhitya thakabaMdha re ane cauTe prApta thAya che. pariNAme durlabha manuSya janma, hArI javAya che. jenA vAMcanathI Indriye vikAra tarapha doDe che. evuM ja nahi paraMtu anaMta zaktino svAmi AtmA kaSanA kAramAM paMjAmAM ane viSayenA vamaLamAM phasAI jAya che. - ' tIvra rasapUrvaka bAMdhelA cIkaNA karmo jIvane bhegavavA ja paDe. bhale pachI te senApati hoya ke samrATa, baladeva Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAsudeva ke cakravarti hoya, matalaba ke keDe kalpa jAya te paNa karelA karmone kSaya thatuM nathI. zubha athavA azubha je prakAranA karmo jIve rasapUrvaka bAMdhyA hoya te tene avazya bhegavavA ja paDe che. karmo e baMdhananI beDIo ja che." bhale zubha karma hoya ke azubha karma hoya, zubha karma senAnI beDI che ane azubha karmanI beDI e lekhaMDanI beDI che. beu beDIo te jarUra che. keI eka zaheranA rAjAe DhaMDhero pITAvIne jAherAta karI che, jene mArA jevuM, ane mArA karatAM paNa vizeSa sukha eTale rahevA mATe sArAmAM sAre mahela, bahu ja rUpa rUpanA aMbArastrIo, khAvA pIvA je joIe te, Akho divasa kapaDA-ghareNA je kAMI vastu joIe te chuTa, paNa chuTa keTalI ? bAra mahinAnI. pachI zarata e ke je A sukha bhogavavA taiyAra hoya tene bAra mahinA sudhI deve jevuM sukha, pachI jIMdagI sudhI eka aMdhArI keTaDImAM rahevAnuM, khAvA pIvA dhuLa ne mATI. pIvA mATe parU ane dareka jAtanI yAtanAo bhogavavI paDaze. e paNa zarata bhegI. te priya vAMcake ! tame kaI zarata kabula karazo ? puNyanI anukuLatAe mAnavI bhale, mithyA magarUbI dharAvatA hoya, paNa je te potAnA jIvananA vividha tabakkAone abhyAsa kare, temaja pitAnA AsapAsanA mAnave temaja prANIonA jIvanamAM DokiyuM kare te magarUbI sAcI samajanA rUpamAM phelAI jAya. ane caMcaLa puNyamAM AMdhaLo vizvAsa mUkIne viSaya-kaSAyanI Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAchaLa AMdhaLI doTa mukavAne badale paramAtmAnA khoLe mAthuM mUkIne parama zAntinuM jIvana zarU kare. zrI jinezvaradevanI bhakti vinAnA divasane nakAmo (vajhIo) samaje, sarvajJa tIrthaMkara paramAtmAne vacamAM avihaDa rAga keLavavAthI, saMsAra cakrane bhedavAnI aciMtya zakti AtmAmAM prakaTe che. mAnava, dharmazAstromAM kahelI vAtane dhyAnamAM letA nathI. ane je te zaMkA-kuzaMkAo karyA kare che. paNa keNa ene samajAve ke dharma e tarkane viSaya nathI paNa zraddhAne viSaya che. ApaNe lagabhaga vepArIe ja chIe. vepArI haMmezA napheja juve. jyAre dharma bAbatamAM AvuM ApaNe jotA nathI. ApaNe bajAramAM be AnAnI mATInI hAMDalI ke be paisa nA dAtaNa kharIdavA je bajAramAM jaIe tyAM e cIjone sattara vakhata Ama tema pheravIne pachI ja pasaMda karIye chIe. tyAre dharma bAbatamAM jo tulanA karIe te kahI nAkhazuM ke dharma badhA sarakhAja che. duHkhanI vAta che be paisAnI cIjanI khubaja cakAsaNI karIe chIe tyAre ane jenA mATe amulya jIvana malyuM che ane mAnava avatAra malyA che. tenI kAMI ja kiMmata nathI te kharekhara e kimatanI samaja na hoya athaza adhurI che te jJAnIoe prakAzela samya" prakAre badhAya pustakenuM vAMcana game ke na game te paNa eka vakhata vecI jivA vinaMti che. A pustakanA vAMcananA viSayamAM bhale TuMkANa haze.ane viSaye paNa kadAca AgaLa pAchaLa lakhelA haze. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 paNa karma ane dharmane samajavAnuM vAMcana sAthe dAMta, kathAonuM vAMcana haLukamI bhavI jIve mATe sArU ane jarUrI che. saMpAdake A agAu "prathama darzane sAco jaina dharma" nAmanI nAnI paNa bahuja suMdara pustikA prasiddha karela. temAM paNa karma ane dharmane samajavAnuM vAMcana (manana karavA jevuM) sadudha preraNuM kare tevuM hatuM. saMpAdaka piote lekhaka nathI. paNa pite vAMceluM, nicenA mukhethI. zravaNa kareluM, vAMcakonA ane sva ane para upakAra arthe aMtaranA kharA bhAvathI koIpaNa jAtanA svArtha vagara sivAya ke sva paranA ka9yANa sivAya keIpaNa AzA vagara prasiddha karela che. jethI he priya vAMcake ! A pustakane vAMcIne temAMthI jema chAzamAMthI mAkhaNa grahaNa kare tevI rIte AmAMthI. grahaNa karI saMpAdakanI mahenata saphaLa thAya ane azubha. karmanI nirjarA thAya tevuM karavA purUSArtha karaze. che zAntiH zAntiH zAntiH nivedaka. premajI lakhamajI lApasIyAnA saprema jyajInendra svIkAraze. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina darzana kahatA hai ki jagat kalyANa aura Atma-kalyANa AcAra zuddhise hI saMbhavita hai / jo AcArameM zuddha rahe vaha vicAroMmeM bhI sAmAnyatayA zuddha raha zakatA hai / jo AcArameM samRddha nahIM para kevala vicAroMse samRddha hai, vaha vyakti kadAcit apane vicAroMkA dUsaroM para asara bhI kara de phira bhI vaha asara laMbe arase taka nahIM dekhA jAyegA | vicAra samRddha na ho to bhI calegA unake abhAva ke kAraNa jIvanako samRddha banAne meM koI muzIbata nahIM A sakatI / jIvanasiddhi pAneke lIe eka hI zarta hai, o vaha hai AcAra samRddhi bane / AcAra samRddhi anekAneka lAbha hai / jisake pAsa AcAra samRddhi hai unakA aMtara to pavitra ho jAtA hai paraMtu asake vicAra bhI rAgAdi maloMse alipta rahate hI hai / yoM vicAra samRddhi turanta pAyI jAtI hai / --munizrI candrazekharavijayajI vikAsa-paricaya pustakamAMthI sAbhAra... Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be bola jagatanA sarva manuSya sukhanI IcchA rAkhe che. duHkha keIne gamatuM nathI-rUcatuM nathI, paNa A sukha ane duHkha zAthI maLe che, te bAbata teo jANatA paNa hoya che ke sukha dharmathI ja maLe che, ane duHkha pApathI maLe che. A badhuM jANavA chatA dhamanI rUci keI bhAgyazALI AtmAne ja thAya che. te mATe zAstramAM kahela che ke cato gharmarato nava" eTale ke jyAM dharma panI prabaLatA che tyAM ja jaya che. A badhuM jANavA chatAM pAdiye dharma karavAnI bhAvanA thatI tethI dharmAcaraNa karI zakatA nathI te dharmAcaraNa vinA sukha kyAMthI maLe? jeoe dharmane paDakhe rAkhIne je paNa kaMI kArya sAcA dilathI karyuM che, tevA AtmAone meM haMmezAM madada karI che te mATe paNa zAstramAM kahela che ke-"dharmo kSati rakSita:" eTale je mANasa dharmanuM rakSaNa kare che tene dharma haMmezAM rakSe che. puNya ane pApanA phalane jaNAvanAra rAjakumAra lali- tAMga tathA tene mitra svabhAve durjana nAme sajajana, tenuM daSTAMta khUba bhAvavAhI bhASAmAM sadara pustakanA lekhake jaNA Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vela che, je manana karavAthI paNa dharma tarapha abhirUci jAgavAnI zakyatA che. "sabedha yAne dharmanuM svarUpa" A grantha dhArmika vAMcana mATe uttamottama pustaka che. kAraNa temAM dharmatatvane puSTi ApanArA ane pApatatvane tyajavAnuM kahenArA anekAneka daSTAMte ApavAmAM Avela che. A pustakanA lekhake A granthamAM khUba ja mananIya-- ciMtanaya prasAdI mUkelI che ke jene AgatA (vAMcatA) pustaka hAthamAMthI mukavAnuM mana na thAya! ane sau koI dharmapremI AtmA A pustakanuM vAMcana-manana-nididhyAsana karI sva-jIvanane prajajavala banAve, e ja kAmanA. lI. paMDita harajIvanadAsa bI. zAha, Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ahaM namaH prakAzakanuM nivedana A pustakanuM prakAzana karavA mATe mane ekaja bhAvanA che ke A pustakane hajAronI saMkhyAmAM vaMcAya, temAMthI ke I paNa bhAvika AtmA sadhane pAmI jAya te paNa mahAna lAbhane mATe thaze. sRSTi ane sarjana sarjana ane visarjana anAdi anaMtakALathI saMsAramAM paribhramaNa karatAM karatAM koIka vAra ja mAnavadeha, Arya kSetra, uttamakuLa, sudeva, sugurU ane sudharmanI prApti thAya che. ane vilaya pAme che. pitAnuM jIvana sudhAravA mATe sudharmanI saMgata jarUrI che. parivartanazIla saMsAramAM pratyeka jIvane maraNane zaraNa thayA vinA cAlatuM nathI. mRtyu e prakRti che. janma e vikRti che. A kathananuM rahasya pratyeka jIvane samajAI jAya te mAnava jIvanane pAmyA pachI jIvananI sArthaktA karavAnI -IcchA kare. jene jIvana jIvatAM AvaDe teja jIvanane saphaLa - banAvI zake che. eTalA mATe ja sArA vAMcananI jarUra che. jene e jevA-tevA gaMdA vAMcananA pustaka pAchaLa beTA Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 paisA bagAvA karatAM AvA sAhitya gharamAM vasAvavAthI ane navarAzanA vakhate vAMcavAthI sArI preraNA maLaze. Adhunika jamAnAnI jherIlI ane mAMdalI havAnA sAMpa thI jaga mAnavAnI manedazAmAM kaMI anerA palTA dekhAI Ave che. dharma imAratanA sudRDha pAyAmAM ya AjanA jamAnAvAdIoe evA luNe! lagADayo che ke e ImArata paNa praka'pita banI rahI che. mAnava jAtanI sa MskRtine enA uccatama, AdaraNIya, prazaMsanIya prava`nA ke ramya raheNIkaraNIe e saratI jAya che. A dIvA jevI vAta che. saune anubhava che. sau khele che paNa enAthI mukta rahevuM e te puNya purUSane sAdhya thAya che. A bAbatamAM sarve dezanA sa mAnavAne thADA vatto anubhava thaI gaye hAya che. Aje saMsAra samasta upara dRSTipAta karI juo ! hRdayanI AMkhA khullI rAkhI viveka pUryAMka saMsArane jarA joi te jue ! comera pravRtti, pravRtti ane pravRtti ja dekhAze. jANe mAnava kevaLa yaMtranI jema pravRttionA cAnA kevaLa hAthA banIne doDadhAma karI rahyo che. kSaNa mAtra paNa aMtamukha banIne potAnI jAtane avaleAkavAnI phurasada ja nathI. samasta saMsAramAM mAnava jIvana mahattvanuM, mahAmulya tathA atizaya durlabha che. mAnava jIvananI mahattA ekaja kAraNe che, te e che ke " mAnava "sa zreSTha AcAra tathA udhvagAmI vicArothI peAtAnA AtmAnuM kalyANa sAdhe. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale ja AvA pustakonA vAMcanathI mana upara sArI asara thAya te khoTA vicArethI (karmathI) bacI zakAya. te paNa uttama kahevAya. A pustakane dareka pipAsu varga ciMtana pUrvaka vAMce ane manana kare. AvA vaMcane mAtra vAMcavA puratA nathI. vAMcIne vicAranI sAthe jIvanamAM utAravA jevA che e zubha bhAvanA sAthe A nivedana purUM karUM chuM. zAnti. "zivamastu sarva jagataH" saMvata ra036 mAgazara lI. prakAzaka : vakI 2 ne budhavAra zA. haMsarAja ghelAbhAI sAlIyA tA. 5-12-1979 nAnI khAkhara, Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ahaM namaH zrI gautama svAmine namaH saMpAdakanuM nivedana : A "sadha yAne dharmanuM svarUpa" nAmanuM pustaka huM mArA jJAnathI lakhatuM nathI. A te meM vAMceluM ane sAMbhaLeluM te uparathI lakhyuM che. mAre abhyAsa kaccha gAmaThI zALAmAM phakta gujarAtI cAra cepaDIne che. tema huM lekhaka paNa nathI chatAM pustaka lakhavAnI IcchA thaI tene rokI zakatuM nathI. eTale A pustaka lakhyuM che. temAM zAstra viruddha kAMI paNa lakhAya nahi tenI khUba ja kALajI rAkhI che. chatAM paNa zAstra viruddha je kAMI lakhAyuM heya. te badala micchAmi dukkaDama. A pustaka vAMcatAM dharmapremIne je kAMI saMdeha thAya te dharmagurUne pUchI levA vinaMti karuM chuM ane temAM je bhUla jaNAya te bAbata mane dhyAna karAvanAra bhAgyazALIne huM upakAra mAnIza huM lekhaka nathI eTale kadAca AgaLa-pAchaLa lakhANuM haze ane viSayAMtara thayuM haze te paNa te sadubedhana (dharmanA) uzanuM haze. jemAM pravacana cAlatuM heya. temAM ADIavaLI vAte cAle te temAM mULa uddeza te dharmane samajAvavAne ja hoya che. huM kahuM eja sAcuM ema huM kadI paNa kahetuM nathI. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 huM kahuM ema kare tema paNa huM kaDeteA nathI. (Apa tine Agraha rAkhatA ja nathI.) mAro kahevAnA uddeza eka ja hAya che ke satyane jANavAnI jijJAsA kare. ane satya samajAya tyArathI pApathI khacAya teTaluM pApathI maceA. thAya teTalA dhama karI lyeA. eja manuSya avatArane sAra che. . mane A pustaka lakhavAnI icchA kema thai tenuM kAraNa mArA dasa varSanA samaya kharAba ( kaSTamaya ) gaye. te vakhate mane taiya` ane hiMmata ApanAra dhama sivAya bIjuM kaI na hatu. te vakhate mane vyAkhyAna vANI sAMbhaLavA mATe samaya paNa na malatA chatAM paNa dhanA vAMcanathI dhIre dhIre AvA samayamAM manane zAMti rahetI. te paNa jaina pravacana (hAlamAM jinavANI ) jevA vAMcanane AbhArI che. phurasadanA samayamAM AvA vAMcanathI manamAM kheATA vicAre AvatA aTakI jAya te paNa mahAna lAbha che. eTale mane thayu ke mAra jevA khAlavAne AvA vAMcanathI sArI preraNA thAya te kama mAMdhatA aTakI javAya te paNa mahAn lAbhane mATe thaze. manuSyanA hRdayanuM parivatana kayAre ane kevA saMjogAmAM thAya che te jJAnI sivAya koI jANI zakatuM nathI. AjanA pApI AvatI kAlanA dharmAtmA banI zake che. ane AjanA dharmAtmA AvatI kAlanA pApI banI jAya che. (Ama te A khela kanA che). ApaNe te ApaNA AtmA mATe je kAMI zubha Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvathI dharma ArAdhanA thaI zake te karI levAnI che. Ayuthane kAMI bharoso nathI. kALa kayAre keLI karI jaze te paNa jJAnI sivAya kaI jANatuM nathI. e paNa samaya hato ke je kALe rAjA-mahArAjA pitAnA saMtAnone badhI kaLAo sAthe dharmakaLA pahelI zIkhavatAM hatAM. emanA manamAM evI bhAvanA hatI ke amArA saMtAne manuSya bhavamAM dharma vagaranA rahIne mAnava bhavane na gumAve. kevI ucca bhAvanA kahevAya. devene durlabha e maLele manuSya bhava tene te sArthaka karavAnI jarUra che ke nahi? manuSya je manuSya khAvA-pIvA, haravA-pharavA ane ezaArAma karIne jiMdagIne veDaphI nAkhatuM hoya te manuSya ane jAnavaramAM pharaka paNa zuM? (jAnavara paNa khAIpIne kAma te kare che, koI kaheze ke ame levA ke mAnavasevA karIe chIe te sArA mATe che. paNa e sevA kevA prakAre karIe chIe e pitAnA AtmAne pUchI levuM. pahelAM je nisvArtha sevA hatI temAM pahele akSara niH (nI) pAchaLa te rahI jatuM nathIne? (eTale niHsvArtha sevAne ThekANe svArthanI sevA) svArthamAM phakta pise nathI, keIne khurazIne, (sattAne) keIne mAnane te koIne meTA thavAne (ho) ema ghaNI rIte svArthane artha thAya che. AvI svAthI sevAnI jaina zAstramAM kaI kiMmata nathI. sevA nAme samaya gALavA maMDaLa ke saMsthAmAM jaI esavuM, mITIgomAM niyamIta hAjarI ApavI ane bahumAna Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. AbhAra vidhinA kAryakramamAM samayane upayoga kare ene paNa sevA samajI lenAra phakta sattA ne mAnanA bhUkhyA sivAya zuM sevA samajI zakAya? A kALanI sevA ke nahi? yathA rAjA tathA prajA hamaNAMnA pradhAnee prajAne sukhI karavAnA bhASaNe ApyA karyA ethI kAMI prajA sukhI thaI gaI! kharuM sukha te saMteSamAM che. phakIrI, garIbI ane amIrI e te rahevAnI ja che. A te para duHkhabhaMjana vIravikama jevA rAjA jAge te prajA sukhI thAya. paNa e te A kALe banavAnuM nathI. svarAjyanuM phaLa khurazIvALAone malyuM. dhyeya bhale sAruM hoya paNa kAmagIrI ulTI heya ne raste uo hoya te gAma Ave nahIM. AmAM ApaNe UMDuM utaravuM nathI. mULa te sukha saMtoSamAM che. "saMtoSI nara sadA sukhI." ane sukha e te puNyane AdhIna che. puNya dharmathI thAya che. mULa vAta te dharma upara ja Avaze. dharma mATe puruSArtha kare paDaze. eTale purUSArtha manuSyane AdhIna che. ne phaLa maLavuM e bhAgyane AdhIna che. bhAgya kaho ke puNya kahe ekanI eka vAta che. keIema samaje ke mArA bhAgyamAM haze te malaze. te samajIne (rese besI rahe te ajJAna kahevAya. bhAgyane kayAre udaya thaze te jJAnI sivAya kaI jANI zakatuM nathI. mATe ApaNe te puruSArtha AdarI rAkhavuM joIe. ane sAcI zraddhA haze te avazya saphaLatA maLaze. huM jyAre mArI vicArazreNI (junavANa) nI vAte Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 karU chu. tyAre keTalAka mArA hitecchuo kahe che ke zuM karavA ATalu khele che. ethI koi tamArI vAta mAnI leze ? nA...2 nA, paNa tethI mane nukazAna nathI. A hitecchuone DuM kaDu' chuM ke jamAnAvAdanI bhayAnaka Aga cAre bAju phelAi gayelI dekhAya che. ane temAM Aya prajA ane Aya saMskRti bhaDathu thai rahI che. temAM ApaNe jainA paNa AvI gayA chIe. Aje jagata jyAre bhautikavAdanI nAgacuDamAM jakaDhAI amitanAM ga`mAM khucI rahyuM che. pApa karIne meLavelu anya" ja mukIne javAnu che paNa karelA pApA bhavAMtaramAM bhegAM AvavAnAM ke nahI ? je pApakarmIne na mAnatA hAya tenu jema kalyANa thAya tema kare. pahelAMnA itihAsa juo te dhama vecIne dhana kamAvavAnI kALI buddhi vepArIo mATe kALuM kalaMka gaNAtI kenADu ? te vakhate kramAtAM nyAya---nItithI ane jIvatAM sa MtoSathI ke nahi ? eTale mArA kahevAnA uddeza e che ke duniyAnI dekhAdekhI jaina na kare, huM prathama daza ne sAcA jainadhama '' nAmanuM pustaka gayA varase me` bahAra pADayuM hatuM temAM 'Ajane mAnavI dizAzUnya banyA che. * e vAMcana sad edhanI preraNA kare tevu' che. te sivAya dharmAM ane kane samajavA mATenu A vAMcana che. e pustakanA vAMcananuM rahasya pU. sAdhu-sAdhvIjI mahArAje kahyuM ke vAMcana AtmA mATe (manana karavA jevuM che) sArU che. eka pUjya sAdhu bhagavaMte Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 mane lakhyuM hatu` ke tamArI mahenata saphaLa che. ethI mane phA malI gayuM samaju chuM. AjanA vijJAna, zikSaNu, sinemA, TI.vI. gaMduM sAhitya, kumitrAnI seobata, AhAranI meATI gaDamathale e agaNita pApA pedA karyAM che. AmAM sAvadha rahe te hajIye ugarI zake. tene teA saMsArI jana chatAM aMtaHkaraNathI atyaMta vaMdanIya vibhUti ja kahevI paDe. AvA vikarALa kALamAM ya jene jina zAsana malyu.e badhA atyaMta bhAgya. zALI che ke nahI? te dhAre te Aje paNa pAtAnA jIvane zuddha rAkhI zake che. A kAMI nAnu sUnu sadbhAgya nathI. jIva jyAre garbhomAM apAra du:kha bhAgave che tyAre bhagavAnane yAda karIne kahe che ke he bhagavAna, mane garbhAzayamAMthI bahAra kADha, huM dhama karIza. paNa jyAre janma thAya che, saMsAranI havA lAge che tyAre bhagavAnane paNa bhUlI jAya che. jIvanane dharmazALA banAvavAne badale ka zALA rUpI 'galeA manAve che. emAM te mahAna AtmAe peAtAnu kalyANa sAdhI jAya che, koi kahe che ke dharmomAM ekatA nathI tenu kAraNa zuM ? badhAnA pUjya tI kara bhagavAna eka ja che. tema navakAra maMtra, tattvajJAna paNa eka ja che. ahiMsA, parigraha, pari mANu, brahmacarya Adi mULa guNAmAM temaja anekAnta daza namAM bhedabhAva nathI. ga'bhIratAthI vicAre te hajAre ekAda vAtamAM matabheda OMkhAze, ane te kriyAe alaga che tenA kAraNe Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekatA sadhAtI nathI. paNa dharma AtmAnA kalyANa mATe karavAnuM hoya che. eTale jene je kriyAonI anukuLatA hoya te pramANe kiyA kare. phakta rAga-dveSa mUkIne kare. jaina dharma DeIne vecAta lIdhela dharma nathI. kare teno (jaina) dharma ane pUje tenA vItarAga) devajinezvara bhagavAne bhAkhele dharma jaina dharma kahevAya che e dharmane game te bhavyAtmA game tyAre svIkArI zake che. vItarAganA vacanemAM zraddhA rAkhavAthI bhavasAgara tarI zakAya che. A pustakamAM jaina ane jagata, karma ane dharmane samajavA mATe suMdaramAM suMdara vAMcana che. uparAMta nAnAmoTAM ghaNAM che. te sivAya "gale ne pagale nidhAna" upara ane "dharmane ja pApane kSayanI kathAo uparAMta kumAra pALa rAjAne pUrvabhava, kumArapALa rAjAe ahiMsAthI kareluM rAjyanuM daSTAMta, krodha kaSAya upara caMDakauzika sarpane pUrva bhava vagereno samAveza thAya che, caMDakauzika sarpane bhagavAna mahAvIra svAmIne bheTo thaI gaye paNa mane (saMpAdaka) kayA bhagavAnane bheTo kayAre thaze te jJAnI jANe. A pustakanA vAMcanamAM jene vAMcatA kaMTALo Ave te samajI levuM ke AvA vAMcanamAM ene rasa nathI, jemAM rasa hoya temAM kaMTALo Ave nahIM. sinemA ne TI. vI. jovAmAM kalAkonA kalAke jAya emAM kaMTALo Avate nathI kAraNa temAM tene rasa che. jene jevuM vyasana. aphINanA baMdhANIne pAMca kUvAnna thALImAM pIrasaze te gamaze nahI paNa tene Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aphINanA kasuMbA sAthe suke reTa Apaze te te sAre lAgaze. - Adhunika vargane avanavuM, nityanavuM sAhitya vAMcavuM game che. pachI te game tevuM hoya ane game tenuM lakheluM hoya. Aje vAMcananI bhUkha jAgI che. Aje chAzavAre evuM vikRta ane azlIla sAhitya bahAra paDe che. ane te prajAnA hAthamAM Ave che. pariNAme AvA vAMcanathI AtmA pathabhraSTa, zraddhAbhraSTa ane cAritrabhraSTa bane che. AvA sAhitya dvArA ApaNe bhAratIya saMskRtine moTo phaTako lAgI rahyo che! kacarA peTImAM nAkhavA jevA uzRMkhala sAhityanA vAMcana dvArA AjanA kumaLI vayanA bALaka-bAlikAo adhaHpatananI UMDI khAImAM dhakelAI rahyAM che. mahA puNya udaye sAMpaDela mAnavajIvana e jyAM tyAM jema-tema phekI devAnI vastu nathI. A viSamakALamAM manane unmatta banAvIne jIvanane barabAda karI de evAM pustako vAMcavA karatAM, sArA dharmane vAMcanathI AtmAne sArI preraNA maLaze, tevuM A pustaka che. jaina kuLamAM janme nAme jaina kahevAyA karatAM karmo jaina hoya te ja sAce jaina. A kALamAM jenenI khovAI gayelI javAMmadIe zrI jaina zAsananA haryA-bharyA, lIlAchama khetarane vADa vinAnuM beDI brAhmaNanuM khetara banAvI dIdhuM che. vAMce pAnA naM. 25 pustaka "prathama darzane sAce jaina dharma.' Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jamAne ne ApaNe - keTalAka kahe che ke jamAne palaTAya che. jamAne palaTaye che ke mAnava palaTaye che. jamAne bagaDyo nathI paNamAnava bagaDayo . mAnavI dhAre te A jamAnAmAM paNa sAre banI zake che. jayAM mAnava pote ja pitAnI mAnavatAne paga taLe cAMpate hoya tyAM jamAne bicAre zuM kare? e te jaDa che. enAmAM caitanya pUranAra mAnava pite ja che. tame ja kahe ke InsAnane hevAna banAvI denAra keNa che? tame ja kahe ke bhagavAnane bhUlAvI denAra keNa che? eka ja pise... A jamAnAnI dekhAdekhIthI cAlatA mANasane have paisAnI kiMmata che. sAra asAranI kiMmata ja nathI. eTale te A jamAnAmAM - sIdhe sAde InsAnakA, Isa duniyAmeM kAma nahIM; keIna pUche unake bhaiyA, jisake palemeM dAma nahIM. - A kALamAM nirdhanapaNuM eja naraka che. kAraNa hamaNAM dhana ane sattA pUjAya che. saMskArane keI pUchatuM nathI. ame bhaNatA tyAre amArA gurU kahetA, "phATelA kapaDe ane garIba mAvatare lAja jatI nathI. lAja kukarmo karavAthI jAya che." kapaDA phATelA cAle paNa svaccha joIe. chathI mana svaccha rahe che. jene nathI pisAtuM chatAM Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa khoTA kharca karavAthI tene sAcA peTA karIne, kamANu karIne pApakarma karavA paDe che. bhaNelA kone kahevAya? vaDanI, mAta-pitAnI sevA karate heya, sAcA dharma upara jene pUrNa-prema heya, pApa karma karatAM je Darate heya, satyane zodhavAnI jhaMkhanAmAM je rahete heya e bhaNatara. bAkI te bhaNatarane bhAre vacce, DIgrIo vadhI paNa gaNatara gayuM. A jamAnAmAM baLIyAnA be bhAga, emAM je buddhi bhaLe te cAra bhAga, temAM paNa je lAgavaga lAgI jAya te thAya che bhAga. e nATaka cAle che. pUrva kALa jue. kevuM zAMtimaya vAtAvaraNa hatuM. enI jagyAe Aje dhAMdhalIyuM, azAntithI bhareluM vAtAvaraNa sarjAI gayuM che ane AvI rIte lagabhaga saMsthAo ane maMDaLe cAle che. ATaluM dhyAna karo - 0 keI pAsethI svAthI sevAnI AzA rAkhe nahI, ane pite svAthI sevA kare nahIM. 0 kApavAda ane apayaza maraNa karatAM kharAba che. bIjAnAM cheTA vicAronA gulAma bane nahIM. 0 puNya vagara buddhimAna paNa bhIkha mAge che. 0 Aphata vakhate madada-sahAya karavI uttama che. 0 samaya baLavAnuM che. purUSa baLavAnuM nathI. 0 0 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra7 0 phakta hiMmata gaI te zarIranI zakti gaI samajo. - garIbI (nirdhanapaNuM) e te prArabdhatAnI vAta che, paNa mANa dina na banavuM joIe. dIna banavuM ke na banavuM e te pitAnA mananI vAta che. 0 Atma vizvAsa vagarane mANasa nabaLA manane che. 0 siMha ane vAgha karatAM azubha vicAro vadhAre kaTTara dumane che. duniyAnA tamAma jIve puNya-pApane AdhIna che. eTale puNya karma karavA IcchA kare ane te mATe satkarma karo. 0 A te jarUra dhyAna karavAnuM che ke ApaNe saMsAranA pravAsIo chIe, rahevAsI nathI. 0 saMsAranI saMpattie te Aje che ne kAle nathI, paNa enA upayogathI sarajAtuM puNya ja parabhavamAM sAthe AvavAnuM che. - lakSmInA traNa prakAra che. (1) dAna (2) bhega (3) nAza. temAM dAnamAM lakSmI vaparAze te uttama che. "khA gayA zuM kho gayA, de gayA che le gayA eTale hAthe vaparAze e sAthe Avaze. marI gayA pachI e lakSmIne ke upayoga thaze te ApaNe jANI zakatA nathI eTale ja jJAnIoe kahyuM che ke hAthe te sAthe. 0 jIvana juo ! ApaNe paise kayAM jAya che ? nAmanA mATe, kIrti mATe. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ leka sArA kahe te mATe dAna karanAranI zrI jaina zAstramAM kuTI koDInI kimata nathI eTale dharma mATe tamane saduupaga karanAra AtmAne uparanI kaI paNa vastune manamAM rAkhIne dAna karavA karatAM bhavAMtaranA (parabhavanA) puNya mATe bhAthuM bAMdhavAnI IcchA karavI e ja uttama dAna thaze. supAtra dAnanA sAta kSetramAM AvA pustake mATe dAna ApavuM te sAta kSetranA dAnamAM jJAnadAna che. te abhayadAna pachInuM uttama dAna che. (1) kRtayugamAM sAme jaIne dAna apAya che. (2) tretAyugamAM bolAvIne apAya che. (3) dvAparamAM prArthanA karIne apAya che ane (4) kaliyugamAM nAmanA mATe) kIrtidAna karavAnI bhAva nAthI dAna apAya che. saheja milA e amRta barobara, mAga lIyA ze pANa; chIna lIyA e rakta barobara. gorakha bele vANI.' saheja milA e amRta bAbara eTale dAna ApanAra bhAgyazALI bhAvathI dAna ApavAnI IcchA karIne sAme jaIne bIna zaratI dAna Ape te dAna amRta barAbara che. sUcana malyA pachI paNa dAna ApanArane vAraMvAra kahevA pachI paNa (mananA kheTa bhAva) bhAva khAne dAna Ape te dAnathI lAbha e thaze. (kAraNa chIna lIyA jevuM kahevAya.) Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vartamAna kALe dAna ApanArane teTo nathI paNa kenA mATe ? saMsthAo, maMDaLanA agresanA kahevAthI nAmanI takhtIo, meTAI ke bahumAna jevA kAma mATe jaldIthI Apaze paNa bIna zaratI keI paNa apekSA rAkhyA vagara dAna ApanAra viralA purUSa ja haze. lagnamAM pheTA (Alabama) pAchaLa hajAranA kharca thaI jaze temAM vAMdho nathI kAraNa ke temAM rasa che. temAM paNa jene nathI pisatuM tevA loko bIjAnI dekhAdekhIthI beTA kharcA karIne paisA nakAmA kharce che. eka bhAIe mane kahyuM "lagnamAM pheTAne cAra hajAra rUpiyA kharca tha. have TAo (Albama) eka bAju paDayA rahe che." tyAre meM kahyuM ke rAja AlbamamAM phaTAo jovAthI ghaNA mANasonA darzana thaze ke nahiM? pachI e zuM bole? mAre kahevAne uddeza e che ke ApaNI kamANInA paisA sArA mArgo jeTalA varaze te sArA lAbhane mATe thaze pachI te jevI jenI marajI. ghaNAne AvA pustaka vAMcavA game che. paNa vecAtA levA icchA thatI nathI. Ama be-pAMca rUpiyA cA-pANImAM kharacAI jatAM haze paNa AvA pustaka vecAtAM laI vAMcIvaMcAvavAne lAbha levAnI IcchA karatAM nathI. te mATe AvA pustakone dharmapremI bhAgyazALI AtmAoe prabhAvanA karavAthI te paNa jJAna dAnanA uttama phaLamAM bhAgIdAra thaze. karaNa karAvaNa ane anamedananuM sarakhuM phaLa kahyuM che. AvAM Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 ' pustaka! vAMcatA te| manane sArI asara thAya tyAre ja AjanA gadA vAMcana ane nAvelo jevA pustaka vAMcavAnA tyAga thAya. te ja (susaMrakAra) Aya saMskRtinA sadupayoga thAya. tyAre ja nakAmA khaMdhAtA pApathI aTakI javAya. paNa e tA kayAre ane ke jyAre sugurUnA samAgamamAM AvavAnuM mana thAya. gurU dIvA che. aMdhArAmAMthI prakAzamAM javA mATe sugurUnA samAgamanI jarUra che. mana vagaranuM vAMcana nakAmu che. saMtASa vagaranu' sukha nakAmu che. ane dhama vagaranuM jIvana nakAmu che. eTale dharma' vagaranA manuSya jIvananI jaina zAstramAM kai ja kiMmata nathI. Ama te| jaina kuLamAM janmyA te zrAvaka kahevAya che. ane zrAvaka teA saMsAramAM AchAmAM ochA pApathI kema jIvAya ne vadhAremAM vadhAre dhama kema thAya eja lakSyavALA hAya che. ane dharma kare te paNa zAstramAM batAvyA mujaba kare. Ave lakSyavALA zrAvaka theADA paNu je kAMi dhama kare te ( uttama ) sArA lAbha mATe thaze. mArA jevA ( alpa jJAnavALA ) mATe A pustakanu kAma mahAbhArata kahevAya. paNa zrI AdinAtha bhagavAna ane pa. pU. AcArya bhagavaMta zrI rAmacaMdrasUrIzvarajI ma. nI kRpAthI kudarate A kAma pAra pADayuM. temAM deva-gurUne mahAn upakAra mAnuM chuM. ane A pustaka mATe tana, manathI sAtha sahakAra ApanAra bhAgyazALIe ane AgaLathI nakale noMdhAvanAra dhama' premIe, dhamanA kAmane uttejana ApanAra Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 bhAgyazALIe te ( vyaktigata nAme lakhI zakAyA nathI sune! AbhAra mAnuM chuM. lakhamazI lApasIyAe mokalyu' e svadharmanA dharmAnurAgI zrI premajIbhAi A pustaka mATe nivedana lakhI vAMcanane Teko ApavA badala temane dhanyavAda ! zAstrI zrI. pI. je khauA nAkarI karatAM paNa potAnA samayanA bhega ApIne A pustakanuM sa MzAdhana karI Apyu ane mArI vinaMtine mAna ApIne Amukha lakhI ApyuM. vAMcakeAne A pustakanA vAMcananA abhiprAya ApIne svadharmanA kAmane uttejana Apyu che. ane TAimane vesTa na karatAM takalIfA veDIne rAha jovaDAvyA vagara kAma karI ApavA badala huM emanA AbhAra mAnuM chuM. vamAnakALamAM sAmAnya vyaktinA kAma mATe svataMtra dhAvALA TAIma laI zakanAra bhAgyazALIe kAma karavAnI IcchA batAvIne kAma karavAnuM kahI gayA pachI paNa hA ke nAnA javAba ApavA AvatAM nathI tenuM kAraNa e che ke emane dhyAna hatuM nathI ke dharmAMnA kAma mATe koIne rAhu jovaDAvIdhe e tA doSane mATe thaze. emane kAma sAthe sabadha hoto nathI, potAnI nAmanA puratA sabadha hoya che. A pazu kALanA prabhAva che. nahi tA nAnu kAma hAya ke meATu kAma, sAmAnya vyaktinu kAma hAya ke zrIma MtAnuM kAma paNa hAthamAM lIdhelA (kahelA) kAma badala rAha jovaDAvyA vagara TAima Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. upara khulAso karI devuM joIe tema dharmanA kAmamAM te karaNa, karAvaNa ane anumodana sarakhuM phaLa kahyuM che. eTale lIdheluM kAma pUruM karIne mukta thaI javuM joIe. A pustaka mATe pU sAdhu bhagavaMta munizrI sUryayazacaMdrajI mahArAja sAhebe mArI vinaMti svIkArIne (mananA beTA bhAva khAdhA vagara) khoTo TAIma vesTa na karatAM pitAnA ziSya munizrI padmayazacaMdrajI pAsethI AzISa (prastAvanA ) lakhAvIne mane mekalI ApI A pustakanI zobhA vadhArI te badala huM temane traNa che. hagAre vAMcakone vidita thAya ke A pustakanA prakAzaka yazabhAgI bhAgyazALI dharmAnurAgI zrI haMsarAjabhAI gelAbhAI ke jemanI traNa bAla-brahmacAriNI suputrIoe saMsArane tyAga karI caritra mArge prayANa Adarela che. prakAzaka tarIke A pustakamAM pheTo ApavA meM kahyuM te teozrI lekIrtithI para rahevA manA karIne dharmarUpa eka pustakanI zobhAmAM abhivRddhi karI che te badala dhanyavAdane pAtra che. evA pavitra dharmAtmAne huM temane AbhAra mAnavA sAthe abhinaMdana ApuM chuM. gayA varase mArA prasiddha thayelA prathama darzane sAco jainadharma " pustakanA prakAzakano yaza lenAra dharmAnurAgI zrI lakhamazI khImajI sAvalAne paNa AbhAra mAnuM chuM. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 A pustakanuM vAMcana sadhane preraNA kare tevuM che eTale A pustakane pharI pharI vAMcavA vinaMti. prazna te jainamAM zakti saMpannavALA AvA pustakonI AgaLathI nakke nedhAvIne vAMcakone prabhAvanA kema karatA nathI? uttara : kAraNa AvA pustakanuM vAMcana saMsAranA sukhane (dhana dolata vigere vigere) batAvatuM nathI ane ApatuM nathI eTale keTalAka jene AmAM rasa na hoya e banavA joga che. praznaH jainemAM paNa Itara dharmanA devane (jevA ke ja--rAmadevapIra ane aMbAjI vagere vagere) ArAdhe che, mare che ane emanA upara zraddhA rAkhe che enuM kAraNa te kAMIka haze ne ? uttara H kAraNamAM e deve saMsAranuM sukha (dhanadelata vagere vagere) batAve che. ane Ape che ema samajanArA jene emanA upara zraddhA rAkhatA haze. ane ArAdhatA haze e banavA joga che. mULa te potAnA bhAgyamAM ArAdhela hoya te male che. bhAgya vagara kaI paNa ApI zakatuM nathI. paNa (kAganuM besavuM ane DALanuM paDavuM) kudarate keIne lAbha thaI jAya te e bIjAne kahe, bIjAnA jANa vAmAM Ave eTale aneke paNa emAM lalacAya. enA sivAya bIjuM kaMI ja kAraNa samajAtuM nathI. ApaNe jinezvara 3 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna evA sukha ApatA nathI ane batAvatA paNa nathI. e te akhaMDa avyAbAdha sukhane batAve che. e sukhane pAmavA purUSArtha te ApaNane ja karavAnuM hoya che. eTale ja ApaNI gADI jo UMdhA pATe caDI gaI hoya te (ApaNe eTale jena kuLamAM janmelA emAM huM paNa AvI jAuM chuM) tene sIdhe pATe levA AvA vAMcananI jarUra che. A lAMbA nivedanamAM mArA aMtaranA bhAva (vicAre) raju karI dIdhAM che temAM koIne mana duHkha thAya tevuM kaMI lakhyuM nathI chatAM vAMcaka pAsethI kSamA mAgI lauM chuM. AzAtanAthI bacavA A pustakane game tyAM nAkhI na detAM vAMce ane vaMcAve ne lAbha levA cukaze nahi. eja bhAvanA sAthe nivedana purU karuM chuM. zakti. zAntiH zAntiH sarva maMgala mAMgayama, sarva kalyANa kAraNabhU; pradhAna sarva dharmANam, jenam jayati zAsanam Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 8 zrI paramAtmane nama: Amukha nAmuktaM kSIyate karma, kalpakATIzatairapi / avazyameva bhoktavyaM, kRtaM karma zubhAzubham // artha:-nikAcita bAMdhelA zubha ke azubha karma sekaDe varase bAda paNa udayamAM Ave chate avazya jogavavA paDe che. A aTala siddhAMta jaina zAsanane che. zrI vItarAga paramAtmAnA dharmanA prabhAva AgaLa azubha karmo bicArA kayAM sudhI Takkara laI zake ? rAje tepane. hArIne vidAya thavuM paDayuM. A jANavA mATe zrIpALa ane mayaNAnuM caritra vAMce ! ' A te saMsAra ! mane rathanI ImAratane tuTI paDatAM zI vAra? karmane eka TAIma-bomba phATe eTale AkhI ImArata bhaMgAra. mATe te jJAnI bhagavaMte pharamAve che ke, mArA tArAnI ThagArA saMsAranI keI na karaze yAra" karma ane dharmanA marma samajAI jAya te mayaNAnI jema duHkha Ave te paNa potAnA pUrvakRta kamene daiSa jue. mayaNAsuMdarI kahe che ke, he prANezvara! zIlavatI kanyA eka bhavamAM be pati kare ja nahIM. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mayaNAsuMdarInA pitA prajApAla rAjAe ahaM piSavA khAtara mayaNAsuMdarIne kahiyA sAthe paraNAvI hatI. zrIpAlane pUrvakRta karmanA kAraNe koDha rega thaye hato paNa dharmanI zuddha bhAva pUrvaka ArAdhanAthI karma haTAvIne navuM jIvana pAmyA hatA tyAre temanA hRdayamAM tAre tAramAM zrI jina zAsanane jaya jayakArane jambara, jhaMkAra pedA thaye hate. tene manamAM thayuM ke, "kevuM alabeluM A jaina zAsana che. mArA jevA rogISTha koDhIe paNa ananya bhAve enuM zaraNuM svIkAryuM te eNe te mArA tana-manane ja nahIM kiMtu AtmAne ya ujaLuM banAvI dIdhuM. jagatanA sarva che A zAsana pAme ane saghaLAM bhava duHkha pAme evuM divya vAtAvaraNa pedA karavA mATe huM dina-rAta dharmArAdhanAmaya jIvana dvArA prayatna karato rahIza. uttama jIvananI lagabhaga badhI AzA hArI cukelA mane je zAsananA munirAje dharmanI ArAdhanAne mArga batAvIne te ja mArga para cAlavAnI preraNA ApIne mArA paDatA jIvanane bacAvI lIdhuM, e zuM A zAsananI ochI kamAla che? AvuM tAraka zAsana vidyamAna hovA chatAM karmanAM redaNAM revA te te kAyaratAnuM eka lakSaNa lAge che. huM te havethI mArA jIvananI pratyeka kSaNane sva-para kalyANa mATe ja sadupayega karate rahIza ke jethI A zAsananA asIma upakAronuM yatkiMcita traNa paNa adA karI zakuM. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "svadharmane marajIAta na banAve paNa pharajIAta banAve." vartamAnakALe bhale nimittajJa jJAnIo nathI paNa jaina zAsana te ejanuM eja che. jena zAsananA zrI tIrthaMkara paramAtmAnI AjJA mujabanuM nAnuM paNa anuSThAna saMpUrNa zraddhA temaja so TacanA zuddha bhAva sAthe karavAmAM Ave te zAstramAM varNavyA mujabanA lAbha jarUra pAmIe. zrI jinabhaktimaya tapa-japane prabhAva traNe kALamAM eno prabhAva phelAve ja che. zrI jinezvara devanI AjJA viruddhanA jIvanamAM sukha zAMtine thato kahevA anubhava jaDatA ane ajJAnane dyotaka che. sArika jIvananI pratyeka paLane prabhunI bhakti vaDe sArthaka karIne devadurlabha prApta thayelA mAnavabhavane saphaLa karavA jJAnI bhagavaMtane Adeza che. A paNa jaina zAsanamAM tapanuM paNa ghaNuM mahatva che; tapasa siddhiH" anya darzanamAM paNa manusmRtimAM kevuM che ke "je hustara che, duprApya che, durgama che te badhuM tapa dvArA siddha karI zakAya che, tapanI AgaLa kaI cIja kaThIna nathI. tapathI aneka siddhio ane labdhio prApta thAya che. jaina zAsanane pAmelA AtmAe te (zakita anusAra) zaktine gopavyA vinA je banI zake te jAtanuM tapa karavuM joIe. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 sAcA jaina banavA mATe ATaluM jarUra karavuM joIe. (1) navakArazInuM paccakhANa ane rAtri bhejanano tyAga. (2) kaMdamULa ane abhakSyane tyAga. zrI jina zAsananA anurAgI zrIyuta kAnajIbhAI satIyAe zAstravAMcana ane zAstrazravaNanuM manana karI jIvanamAM pariNamana karyuM che. jethI gRhasthAvAsamAM paNa dharmamaya jIvana jIvI jANe che. prastuta pustakamAM zrI kAnajIbhAIe zAstrazravaNa ane vAMcanane nIceDa pIra che. vividha viSayenuM vAMcana (sadha) pratyeka vAcakane saddha-sAcI zikSA Ape tevuM che. mane teozrIe prastuta pustakanA presa meTaranuM saMzodhana karavAnI taka ApI tethI mane vAnagI cAkhavAnI taka maLI. ane Amukha lakhavAnuM paNa mAre zire teozrIe DhaLyuM tethI abhiprAya rUpe be zabda lakhavAne cAnsa maLe che te badhI take mane maLavA mATe zrIyut kAnajI bhAI satIyA AbhArI che. | mumukSu bhavi AtmAne, samyaga daSTi AtmAne vAMcanathI jaina dharmanA siddhAMtane daSTAMta sAthe baMdha thaze ane manuSya bhavanI sArthakatA karI levAnI tAlAvegI jAgaze ane pachI gurU bhagavaMte pAse jaI dharma pAmI jIvana sArthaka karaze. evI abhilASA. | zivamastu eja lI. saM. 2036 zAstrI premacaMda jagazI bauA mAgazara suda 14 nAnI tuMbaDIvAlA ravivAra miti Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jainam jayati zAsanamra harSa sAthe jaNAvavAnuM ke saMvata ra036nI caitra mAsanI Aya bilanI oLI nimitte rAjasthAna kesarI pa. pU. upAdhyAya ma. zrI manohara jaya zrI kAMdivalI (vesTa) bhulAbhAI desAI roDa derAsaramAM saMghanI vinaMtithI padhAryA hatAM. temanI nizrAmAM mArA pU. mAtA-pitAnI puNya smRti nimite saMkalpa karela zubha dhArmikakArya paMcAnDikA mahatsava sAthe zrI siddhacakapUjana cetra suda 14 ne ravivAre tA. 30 3-8nA zubha divase paramakRpALu paramAtmAnI amathI bahuja suMdara rIte bhaNAI gayuM te badala deva-gurU-dharmanA mahAna upakAra mAnuM chuM. rAjasthAna pherI hAlA AcArya vijaya manaharasUrIdharajI ma. sA. (vaizAkha suda 13ne somavAra tA. 28-4-80 nA pUnA madhye AcArya padane dhAraNa karyuM ) mArI vina tine mAna ApIne mArA saMpAdana karela pustaka "saddha yAne dharmanuM svarUpa" mATe nivedana lakhIne kahyuM te badala huM temane mahAna upakAra mAnuM chuM. ane temane trANI chuM. uparAMta amArA gAmazrI kaccha tuMbaDI muMbaI mahAjanazrIe pustakanA TAITala chellA pAne lakhavA mATenuM vAMcana karyuM te vAMcatA zrI jinezvara bhagavaMtanuM zAsana jayavaMtu vate che e saceTa puravAra karI ApyuM che. te badala huM temane paNa AbhAra mAnuM chuM. AthI AgaLanA pAnAmAM mArA lAMbA lAMbA nive. danamAM mArA mananA vicAre raju karI dIdhAM che. kaMTALyA vagara vAMcI levA vinaMti. lI. kAnajI zAmajI satIyA Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | gaI namaH | OM nama: siddha II A zaizava zIla zAlibhyAM zrImad vijaya nemi-lAvaNya sUrIzvarAbhyAM namaH // = yatkiMcit = " Aje samasta vizva azAMti, asaMteSa, atRpti, hiMsA, asatya, caurya, abrahma, parigraha, ItyAdinI koLIyAnI jALamAM evuM phasAyuM che ke -ramene potAne ja samaja nathI paDatI ke zuM karavuM ? kyAM javuM ? kaI rIte bacavuM ? jANe, ajANe gati pragatinA nAme durbhAgye durgatine mArga kaMDArAI rahyo che. mAnava AMkha baMdha karIne AMdhaLI deTa mUkI rahyo che - ziSTatA, sabhyatA, AdhunikatAnA nAme madha, mAMsa, iMDA ityAdi jIvaleNa saMskAranAzaka akhAdyane vaparAza kudake ne bhUsake vadhI rahyo che ! tAmasikatAne vistAra vadhI rahyo che. sAtvikatA davalI banI che. mAnavatA beDAla banIne pika mUkIne raDI rahI che. aMdhakAra gADha-atigADha banI rahyo che. lUMTaphATa, anIti-atyAcAra-bhraSTAcAra jANe ziSTAcAra banI Arya-saMskRtinI gaMbhIra ThekaDI uDADI rahyo che. A Aryadeza mATe je sadAcAra mAnavajIvanamAM tANAvANAnI jema sahaja vaNAI gaye hate. Aje te Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udAharaNa je kvacit dekhA de che. mAnavajAta jANe maravAnA vAMke jIvI rahI che. duHkhada Azcaryajanaka tathya e che ke mAnavajAta pitAnA rakSaNa mATe bIjAne raheMsI nAkhavAnA prayogamAM khataranAka sImA oLaMgI cUkI che. pitAnA bhoge paNa bIjAne bacAvavAnI Arya saMskRtinI amUlya paraMparA jANe lepa pAmavAnI aNI para che. jenA jIvana mATe phanA thavAnI tamanane lUNe lAge che. alabat nAza thaye nathI AMzika paNa dhAsa dhabakI rahyo che. e paNa eka zubha mATenI phINa AzA che. | vizvane jIvana jIvavAnI kaLA zikhavavAnI vArasAgata adhikAra dharAvatuM vizvagurU bhArata Aje vizvanA bAraNe dayAmaNA cahere moTuM vakAsI ne ubhuM che. kAraNa? saMskRtinA saMskAre bhUlAI gayA che. paraMparAnA pamarATa durgadhanI pratene khaDakale khaDakAve che. virATa egyatAne vAmiNI banAvI dIdhI che. bhAratanA bhavya Adarza ane sAcA ItihAsane badalavAne khela khelAI cUkayo che. bhAratanI AMkhe uMdhA cazamA caDhAvI devAyA che. svatvanA teja haNAI rahyA che. daze dizAo dhUMdhaLI thaI gaI che. prakAza avarAI gayuM che. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavajAta jANe prANa vihina yaMtra samI banI che. A badhI sthiti ukela mAgI rahI che. mAnava prANe satvanA spaMdana mATe talasI rahyA che. samasta jIvarAzI keIka uddhAraka bhaNI mITa mAMDI rahI che. AzA-nirAzA vacce jholA khAI rahI che. kAraNa ke samagra saMsAranA pratyeka jIvane adhikamAM adhika priya vastu hoya te te pitAnA ja prANa ja che. vartamAna sthitimAM prANane bacAvavA jIve vadhu ne vadhu prayatna karI rahyA che. sAra e che keH-koipaNa bhege svarakSA karavI. prANurakSAnA prayatna saphaLa thaI zake tema paNa che. jIe mAtra pitAnA prayatna pAchaLanI mane vRtti badalIne ahiMsA mUlaka dharmanI vRtti keLavI te mujaba pravRtti karavI jarUrI che. | durgati rUpa UMDA kuvAmAM paDatA ne dhAravA e dharmane artha che. dharmanA nAme vizvamAM anaMtakALathI dAvAo -pratidAvAo thaI rahyA che, ane anaMtA anaMta kALa sudhI evA dAvA-pratidAvAo thatAM paNa raheze. vizva vatsala jJAnIo pharamAve che ke dAvA-pratidAvAonA vivAdane eka bAjU mUkIne ahiMsA, saMyama, tArUpa triveNI saMgama jyAM heya tyAM dharma mAnIne tenuM AcaraNa karavuM. ahiMsA eTale prANImAtranI dayA, prANImAtranA prANanI rakSA karavI. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 sayama eTale--indriya niSa ane tapa eTale icchAonA rAdha. dAvA-pratidAvAonA vivAdamAM phasAI ne samaya veDaphavA karatAM ahiMsA-suyama-tapa-rUpa dharmanA caraNe samarpita thai jIvanane ajavALavAnA prayatna karavA e buddhimAn mATenu sAcu ka`nya prastuta pustakanA sa pAdake pete je kAMI vAMcyuM, vicAyuM, meLavyu te tane A pustaka dvArA pragaTa karI rahyA che. A pustakanI pUrve paNa jaina dharmonA paricaya rUpe eka pustaka emaNe 'pragaTa karyu" hatuM, vizvamAM pratyeka vyakti pase pAtapeAtAnA vicAra! hAya che. ane te pramANe pratyeka vyakti koipaNa vicAranA pAsAne potAnA dRSTikoNa pramANe vicAre che. e vicAra jo sApekSa bhAve hAya tA satyanA aMza paNa hAI zake che. A pustakanA saMpAdake peAtAnI rUci pramANe potAnI prakRtine preraka bane tevA saMgraha raju karyAM che. emanI bhAvanA che ke mArA saMgrahanA koI paNa aMza kaI ekAda jIjJAsu ke mumukSune khapamAM lAgI jAya tA saMgraha pAchaLa lAgele mAro samaya saphaLa ane ziSTa evA jJAnI purUSonI haMmezA preraNA che keH'zume yathAvita caMtanIyam''zubhamAM yathAzakti prayatna karavA' Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 e nyAya pramANe ApaNe emanA zubha prayatnAnI anumAdanA karIe ke :-emaNe emanA saMgrahumAM jeTaluM zraddhA poSaka ane mAkSamUlaka lakhANa saMgar3hita karyuM hoya te kharekhara khUba ja anumAdIya ane anukaraNIya che. emanA zubha prayatnanI anumodanA karIne emane protsAhana ApavA dvArA zubhamAM prayana karatAM sane ApaNe prAtsAhita karavA yeAgya-ucita karI rahyA chIe. ane ApaNe e karavu' paNa joie. gata caitra mAsanI zAzrvatI navapadajInI enImAM kAMdivalI zrI jaina zve. mU. pU tapagaccha zrI saghanI bhAvabhInI sAgraha vinaMtinA kAraNe kSetra sparzItAe ArAdhanA karavA-karAvavAnA sacAga maLyA' hatA. e avasare zrI kAnajIbhAI satiyAe peAtAnA svastha mAtA-pitAnI puNya smRti nimitte zrI siddhacakra mahApUjana sahu pa cAhnikA maheAtsava ujavIne potAnA sva. mAtA-pitAnA upakAronuM yatkiMcit RNa adA karyuM hatuM. .. sasAramAM anivArya paNe rahevu paDe tyAM sudhI pratyeka suyeAgya saMtAnanI e pharaja ane yagyatA che ke mAtApitAnA upakArane khaleA kAMIka vALI zakAya e mATe mAtA-pitA jo dharma-sanmukha na hoya te emanI sevA karavA pUrvaka emane jina dharma sanmukha banAvavA pUrI takedArI rAkhavI. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstro kahe che ke "je mAtA-pitAe dharma-sanmukha na hoya e mAtA-pitAne dharma-sanmukha banAvanAra saMtAna pitAnAM mAtA-pitAnA upakArane badale vALI zake che." mAtA-pitAnA svargavAsa pachI emanI puNya smRti nimitte jinabhaktisvarUpa utsava-mahatsava dvArA emanA svargata AtmAne zAzvata zAMti sAMpaDe evI bhAvanA sadA rAkhavI e kRtajJa saMtAnanI yogyatA gaNAya. prastuta pusatakanA saMpAdake A pustaka pUrvenA pustaka ane A pustakanA lekhana ane mudraNa dvArA pitA mATe upakArI nivaDela. lakhANa, udAharaNe, ane saMkalane saMkalita karavAne umadA prayatna karyo che. amArA emane hArdika AzirvAda che. ApaNe AzA rAkhIzuM ke bhaviSyamAM paNa A pustakanA lekhaka navuM navuM pAme, tene vicAre ane temAMthI meLaveluM ciMtananuM rahasya jijJAsuo sAme mukatA rahe che jethI bIjAo paNa e nimitta kArane pAmIne pitAnuM hita sAdhI zake. chelle chelle eka atyanta mahatvapUrNa vAta tarapha dhyAna ApavuM bahu jarUrI che. te e che ke -jina dharmane pAmelo pratyeka lekhaka eka vAta pratye pUrNa vaphAdAra rahe ke pitAnA lekhanamAM jinavANI ane jinAjJAnI maryAdA sacavAya ane Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e pratyenI bhakti ne Adara vadhatA rahe, e pratyenI zraddhA, 28-atidaDha bane-cala majIThanA raMga jevI bane ke jethI jinavANI kathita jinAjJAmUlaka jinabhaktidvArA ajaraamara-acala pada pAmavA mATe muktinA zikhare sara karavA saphaLa banI zakIye. vIra saMvata 2506 vikrama saMvata 2036 nemi saMvata 31 vaizAkha suda 15 budhavAra dinAMka 3-5-1980 AcArya vijaya manaharasUri. saMgha maMdira gurUvAra piTha pUnA-411 002 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAMcakone namra vinaMti * huM A pustaka-vAMcako pAsethI kSamA mAMgI lauM' chuM OM, A pustakamAM kayAMka-kyAMka dRSTAMte TuMkamAM haze. kAraNa ke, citra purUM lAya ane dRSTAMtA samajavA puratA hoya che. temaja vividha viSayA kAMka vistArathI ane kayAMka TuMkamAM AlekhAyelA che, AnuM kAraNa e che ke, A pustaka chapAvI prasiddha karavA pahelA huM to mArI rIte sphuraNAmAM AvatA vicArAne navarAzanA vakhate kAgaLamAM TAMkI letA hatA. pachI jyAre A pustaka rUpe pragaTa karavAnI icchA thaI tyAre te nAMdhAne pustakamAM gAThavI che tethI huM vAMcakA! Apane viSaya bheda lAgatA hoya to paNa sadbodhanuM vAMcana ane sArA vicArAnA udbhava sthAna samajI sajJAna ane satcAritranI preraNA lai jIvana zuddhi apanAvaze tA paNu mArA purUSArthane sArthaka gaNIza. A pustakamAM me mArA aMtaranA bhAva AMkayA che, temAM paNa jinAjJA (zAstra) viruddha na lakhAya tene bahu ja upayoga rAkhyA che. Adhunika vAMcakone kadAca pUrNa rasa paidA nahIM thAya kAraNa ke huM lekhakanA dAvA karatA nathI. meM tA vAMcana ane anubhavamAMthI temaja sAMbhaLavAthI prApta sabAdha soMpAdana karI pustaka rUpe baddha karyA che. vAMcakone pharI vinaMti che ke A pustakane dhyAna pUrvaka vAMcI temAMthI je kAMI sadbodha ne preraNAdAyaka grAhya tattva dekhAya te grahaNa kare. eja zubhecchA. zivamastu sava jagataH / lI. sapAdaka Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddha pija lITI 34 11 39 8 50 18 kiMmatI pADe 148 149 155 158 1 74 291 292 325 360 pAlana 48 yAne dharmanuM svarUpamAM zuddhi patraka azuddha zuddha kAmanI sAdhanA sAdhunA patnIe patnIne umaDavA umaTavA pADe kamakathAnuM karmakathAnuM udAya . udAyana karatI karatA palane dumanagIrI duzamane zekanA zekanA mAyA deva deve be bhAIo vaccenuM e be vaccenuM jatAM chatAM AvyuM hatuM A hate zarIra jeyAdaluM zarIra jeTaluM yAda karanAra karanAra karAvanAra prabhu nahi prabhu bhakti nahi 19 14 o 6 & * 9 2 0 0 0 0 2 1 mArA 7 5 4 382 382 389 439 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM ahaM nama:' 13 zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya nama: sarva labdhi nidhAna zrI gautama svAmine nama: sabodha yAne dharmanuM svarUpa" [khaMDa : 1 lo) zAsanapati zrI vIranA, caraNe karI praNamaH sva jinezvara devanA, hRdaya dharI zubha nAma. keraladhara ne gaNadharA, sUri vAcaka munirAja namaskAra sahune karI, AdarazuM zubha kAja. A pRthvI upara dharmanA zAsaka mahApuruSa ghaNA thayA che. dharma samajAvanAra pustako paNa ghaNA ja dekhAya che. A sUkSma buddhithI-manana-ciMtana thAya te jarUra taTastha buddhi utpanna thAya. je taTastha buddhi utpanna thAya te sArAsAranuM rAna paNa thAya jethI sAcA dharmane samajavAnuM mana thAya. mAnava bhavamAM traNa vastu moTI. (1) jIvana caryA, (2) mananuM ghaDatara ane (3) samaja kSetra. e sArAya heya ane kharAba paNa bane, je gata bhavane udaya kALa.) - duniyAmAM pANInI jarUrIyAta jIvana mATe adhika manAya che. kintu tethIya adhika AvazyakatA vANInI che. pANI dravya sa. 1 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddha yAne dharmanuM svarUpa jIvana TakAvanAra che, jyAre vIravANI adhyAtmajIvana saMrakSanAra che. adhyAtma jIvana sarvazreSTha jIvana che. manuSya bhava AtmAne suMdara banAvavA mATe che. saMsAranA sukhane suMdara banAvavA mATe nathI, kAraNa ke ApaNe AtmA anAdikALathI anaMtA bhavabhramaNa karate saMsAramAM rakhaDyA kare che. saMsAramAM musApharakhAnAnA ApaNe pravAsI chIe, rahevAsI nahi ! janma tenuM mRtyuM te nakakI ja che. saMsAra eTale eka gatimAMthI bIjI gatimAM bhramaNa karavuM paDe evuM sthAna ! jIvane bhramaNa karAvanAra karma che, tema karmathI mukata banAvanAra dharma paNa che. zreSTha che : sarva dharmomAM jainadharma, sarva kathAomAM dharmakathA, sarva kaLAomAM dharmakaLA, sarva baLamAM AtmabaLa, sarva sukhomAM mukitasukha zreSTha che. jyArathI samajAya tyArathI bacAya teTaluM pApathI bacavuM ane thAya te (dharma) karI le eja manuSya bhavane sAra che. karmabaMdhathI aTakavuM tene je mero koI dharma nathI. kudarata (karmarAjA) pAse karAmata ane takadIra pAse tabIra cAlatAM nathI. bhAgya be pagalA AgaLa ja cAle che? bhAgya kaho ke nasIba kahe eka ja vAta che. (1) puNyazALIne Dagale pagale riddhi-siddhi sukha-sAhyabI, saMpatti malyA ja kare che. (te tenA gatabhavanA puNyanI kamANI che.) - (2) pApIne Dagale pagale ApadA, Akta, duHkha, vyAdhi AvyA kare che te tene gatabhavanA pApanuM phaLa che). Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo A baMnenuM ghaDatara karanAra pote che ke nahi ? paNa A vijJAnanA jamAnAmAM Adhunika zikSaNavALAone A vAta game nahi. e te game tema karIne game te rIte paNa paisA kamAvI levAnI mahenata kare che. temAM pApAnubaMdhI puSyanA udayakALamAM paisA malI paNa jAya, paNa e pApAnubaMdhI puSyanI lakSmI pApa ja karAve, enAthI bacanAra ghoDA. lakSmI mAnavInA puNyane AdhIna che. lakSmI meLavavA mATe mANasa tanatoDa mahenata kare che. game teTalA purUSArtha kare paNa joIe teTaluM phaLa keTalAkane malatu nathI tenuM kAraNa tenuM puNya nabaLuM ane keI puNyazALI a5 mahenata kare ane ghaNuM meLavI le che. duHkha e te thayela bhUlanI zikSA che. (saduthatuM). mArA dharma pustakanuM vAMcana kalyANa mitranI garaja sAre che. hamaNAM Adhunika vargane nitya navuM, avanavuM, kathA sAhitya vAMcavuM khUba game che. pachI te game tevuM hoya ane game tenuM lakheluM hoya. Aje vAMcananI bhUkha jAgI che. atyaMta jAgI che. Aje chAzavAre ne chAzavAre evuM vikRta ane alita sAhitya bahAra paDe che. te manane unmatta banAvIne jIvanane barabAda karI nAkhe che. vAtAvaraNanI asara mAnavI upara vizeSa paDe che. ApaNe thiyeTaramAM sinemA jotA hazuM tyAre ApaNane je vicAra Avaze ane dharmasthAnakamAM haze tyAre je vicAre Avaze temAM gadheDA-gheDa eTale - taphAvata haze. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha yAne dharmanuM svarUpa AtmA (jIva) sAcA dharmanuM zikSaNa pAmela na hoya te tene pApane Dara bahu ocho rahe che. ethI khoTuM sAcuM karIne kamANI karavA gabharATa thatuM nathI. pUrvakALamAM dharma vecIne dhana kamAvavAnI kALI buddhi kALuM kalaMka gaNAtI hatI. ghaNI mAyAthI ane durAcArIthI dUra rahevuM ane garIbAIthI pramANika rahevuM e vadhAre uttama che. e te pote pitAne samajavA jevuM che. karma te jovA je karaze te pitAne bhogavavA paDaze emAM bIjAne lAbha-nukazAna thavAnuM nathI. durAcArInuM janma sthAna phezana ane philma che. philmanA gAMDapaNane lIdhe leke zArIrika, mAnasika ane Arthika nukazAna kare che ke nahi ? phezanebala pAchaLa ghasaDAIne je yuvAne adhogatinA paMthe jaI rahyA che. emane keNa samajAve ke deha phezanebala AbhUSaNothI nahi cokhA cAritrathI ja dIpe che. loke vaibhavazALI jIvanane ucca jIvana gaNe che. paNa paNa zrAvaka kayAM vaibhavazALI hate chatAM sadgatie gayo! ane mammaNa zeTha kyAM kasAIne kAma karatAM hatAM chatAM narake gayAM! kAraNa dhananI mamata pAchaLa ghera karma UbhAM karyA. ene bhAvi vipAka ke? sAtamI narakanAM dukha ! A vAte jIvanI yogyatA hoya te tene priya lAge. ane jIvanI yogyatA na hoya te bhagavAna paNa e jIva para koI upakAra karI zake nahi. jema gauzAlA upara bhagavAnane upakAra na pha. (temAM bhagavAnane zo deSa) A te. karmane prabhAva che. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le jaba taka tere puNyaka, pahuMcA nahi karAra taba taka saba kucha mApha uM, gunA karo hajAra jyAM sudhI (pUrva) gata bhamAM karelA puNyanI puMjI che tyAM sudhI badhA gunA mApha thaze. paNa e puNyanI puMjI khavAI gayA pachI karelA badhA gunAone hisAba te Apa paDaze. A vAta samajAI jAya te dharma upara prema jAge. dharma karavo te purUSArthane Adhina che. samajaNanI je vaya pachI kharA zikSaNa ane saMskArane prAraMbha thAya te zikSaNa ane saMskAranI imArata baMdhAya te jIvana kSetramAM upayogI thAya. paisA ghara sudhI sAthe raheze. kuTuMbIo mazAna sudhI ane dharma parabhavamAM paNa tamArI sAthe Avaze. je parabhavamAM sAthe Ave tenI kharI mitratA rAkho. badhuM ja choDIne cAlyA javAnuM che. kazuM ja sAthe AvavAnuM nathI. sAthe te puSya ne pApa Avaze, jIvana ghaDatara pAyo maja - hAya te imArata paNa majabUta thAya tema dhArmika jIvananA kAyAmAM nIti-nyAya jevA guNo hoya te vrata paracAnI mArata paNa khUba majabUta thAya che. manuSya bhale vrata paccakhANa karatAM hoya, dhArmika kriyAo karatAM hoya paNa je temanAmAM nIti-nyAya vagere mArgAnusArI guNa na hoya te dharmanI helanA thAya che. prabhAvanA thatI nathI. gRha vyApAra vANijyanA kSetramAM pramANikatAthI vartatA hoya te dharmazAsana ane dharmakiyAzonI prabhutA vadhe che. ane jaina dharmanI paNa leka hRdayamAM Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddha yAne dharmanuM svarUpa bhurI-bharI anumodanA thAya che, e paNa kALa hate. je kALe anItinI kamANI vepArIne mATe kALuM kalaMka kahevAtI. Aje bhaNatara khUba vadhyuM che. paNa sAthe jIvananuM ghaDatara (susaMskArI rahyuM nathI. zikSaNa ApavAnI sAthe vinaya, viveka jevA guNo (saMskAra) je reDavAmAM Ave teja jIvananuM ghaDatara thaI zake. Aje keTalAka vaDilenI sevA na. karatAM emane tagaDI mUke che. sAce dharma jaina deva-guru-dharma ane cethA mAtApitA prati paNa temane AsthA nathI. tenuM kAraNa eja che ke temane gharaguththImAMthI dharmanA je saMskAra malavA joIe te malyAM nathI. pUrvakALamAM rAjA-mahArAjAo pitAnA saMtAnane badhI. kaLA zIkhavatA temAM dharmakaLA pahelI zIkhavatA. potAnA saMtAna mATe emane e ciMtA hatI ke mAre saMtAna manuSya bhava pAmIne dharma vagarane na rahI jAya ane durgatiena jAya enI kALajI rahetI hatI. saMskAranuM siMcanaH jIvananI sArthakatA ke nirarthakartAne AdhAra bALakane nAnapaNathI kevA prakAranuM zikSaNa maLe che tenA upara che. bALakanuM zikSaNa sau prathama gharamAMthI zarU thAya che. gharamAM je saMskAra bALakamAM paDe che tenuM AkhA ya jIvanamAM mahatva pUrNa sthAna rahe che. susaMskAravALo koI paNa kAma karatAM pahelAM vicAra kare che. yuvAnIne naDyo ane baLa hoya Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le paNa buddhi (akkala) na hoya te ekanuM bIjuM paNa thaI jAya che. manuSyane yuvAnImAM bahuja sAvaceta rahevAnuM mahApurUSoe kahyuM che. kAraNake A vaya evI che ke je sAvana na rahe te kayAMka pachADI paNa nAkhe. daSTAMta :-eka gAmanI bahAra eka bAvAjI AvyA. te eka jhADanI nIce dhUNI dhakhAvIne beThA. gAmanI traNa strIo sAMjanA samaye A jhADa najIkanA kUve pANI bharavA AvI. temAM pahelI brAhmaNI hatI, bIjI rajapUtANI ane rIjI vANIyaNI hatI. A vakhate bAvAjI jApa jape che ane te paNa moTethI "agalI bhI acchI, pIchalI bhI rapachI; bIcalI ke jukI mAra." A sAMbhaLIne brAhmaNI ane vANIyaNa moTuM DhAMkI haDakavA lAgI. rajapUtANIne te e pitto gaye ke tyAM beDa pachADI pitAnA ghare pAchI pharI. ghare pAchI pharyA pachI to na peTA cule ke na karyo dI. eka tUTela khATalAmAM jema tema paDI rahI. rAtre nekarI parathI tene dhaNI ghare AvyuM. gharamAM aMdhAruM joI Azcarya pAmyuM. teNe strIne pUchyuM ke Ama kema! zuM keIe tAruM apamAna karyuM che? rajapUtANIe kahyuM "jene dhaNI bAyeluM hoya, tenuM kaI khAvA apamAna kare." A te rajapUtanI jAta, ne AvAM vacane kema sAMbhaLI tye ? teNe hAthamAM talavAra lIdhI ane pUchyuM ke keNa che tAruM apamAna karanAra ? jaldI tenuM nAma de huM tenI khabara lauM chuM." Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddha yAne dharmanuM svarUpa rajapUtANIe kahyuM ke gAma bahAra kUvA pAsenA jhADa nIce eka jegaTo beTho che teNe mAruM haMDahaDatuM apamAna karyuM che. pachI badhI vAta karI. rajapUte kahyuM "hamaNuM ja tenuM mAthuM dhaDathI judu karI AvuM chuM tuM jarAye AmaNI dramaNI thaIza mA." ' rajapUta kUvA pAse pahoMcyA, tyAM jhADa nIce bAvAjI AgaLa dasa-bAra rajapUtonI maMDaLI jAmelI hatI. AthI sAhasa karavuM egya na lAgyuM. te jhADanI pachavADe chUpAI ubhe rahyo. ane yogya samayanI rAha jovA lAgyA. dhIre dhIre rajapUtanI maMDaLI vIkharAI gaI ane bAvAjI ekalA paDyA. eTale te bolavA lAgyA ke "agalI bhI acchI, pIchalI bhI acchI; bIcalI ke jutte kI mAra." A zabdo sAMbhaLI rajapUta vicAramAM paDe, atyAre ahIM ke strI nathI chatAM A bAve Ama kema belate haze, mATe AmAM kAMIka rahasya chupAyeluM che tethI sAhasa karavuM nahi. pachI rajapUte bAvAjInI sanmukha AvIne namaskAra karI pUchyuM ke Apa zuM belI rahyA che ? bAvAjIe javAba Ape che te mAre samajavAnI vAta che paNa tAre jANavI hoya te kahuM. "ApaNI traNa avasthA che. bAlyAvasthA, yuvAvasthA ane vRddhAvasthA. temAM pahelI ane chellI avasthA sArI che kAraNa ke temAM AtmAne kAMI vadhe AvatuM nathI. bAlyAvasthAmAM saMsAranuM ajJAnapaNuM hoya che. ane vRddhAvasthAmAM saMsArane pUre anubhava Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMDa : 1 le. thaI gayo hoya che. uparAMta Indriye paNa zithila thaI gaI hoya che, mATe pahelI bhI acchI ane pIchalI bhI acchI ema kahuM chuM jyAre vacalI yuvAvasthAmAM indriye tophAnI ghaDA jevI hoya che, eTale temane kAbumAM rAkhavAnuM ghaNuM muzkela hoya che. matalaba ke te AtmAne khUba herAna kare che, eTale tene juro mAravI joIe, arthAt tenuM niyaMtraNa karavuM joIe. eTale kahuM chuM ke bicalI jurokI mAra." A zabdo sAMbhaLatAM rajapUta bAvAjInA caraNomAM paDyA ane kahevA lAge ke "bApajI! mane kSamA Apo. mArI strIe ApanAM vacana sAMbhaLyA hatAM, tethI tene ghera apamAna lAgyuM hatuM. kAraNa ke traNa panihArIomAM te vacalI hatI. tenA apamAnane badale levA mATe huM ahIM AvyA hatA. paNa Ape je khulAse karyo, tethI mArA mananuM purepura samAdhAna thaI gayuM che. bAvAjIe tenA mAthA para hAtha mukI AzIrvAda ApyAM eTale rajapUta khuza thaI pitAnAM ghare gaye. strIne badhI vAta karI tenA mananuM samAdhAna karyuM. bhAvArtha - bicalIke juttaka mAra" e bAvAjInA zabda sAcA che. te samajavA jevuM che. rAjapUta yuvAna hatuM, yuvAnInA baLamAM AgaLa pAchaLano vicAra karyA vagara talavAra laIne bAvAjIne mAravA doDI gayo paNa bhavyatA sArI hatI. te vakhate bAvAjI pAse bIja rajapUte beDAM hatAM eTale AvAjIne tarata ja mArI na zake, nahi te bAvAjInuM mastaka eka ja jhATake kaDavI de ke nahi? ane e pApathI enI gati thAya ke nahi ? Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabaMdha yAne dharmanuM svarUpa baLa sAthe buddhinI (akkala) jarUra che. buddhivagaranuM baLa keI vakhata kAma AvatuM nathI. ' vanamAM paribhramaNa karatAM pAMDane khUba tarasa lAgI, tyAre bhImane pANI levA mokalyA. ghaNIvAra sudhI pANInI dha mATe pharyA pachI, bhIme eka sarovara joyuM. bhIme pANI pIvA hAtha laMbAvyuM tyAM kaI belyuM "ubhe rahe, mArA praznano uttara Apa, uttara ApyA vagara pANI pIze te. patthara jevA thaI jazo" bhImane pitAnA baLanuM abhimAna che te tADukIne bolyo -are murakha ! tuM prazna puchanAra koNa? huM tArA praznane jANa nathI ne tene uttara ApavA ahIM AvyA nathI. huM pANI pIvA Avyo chuM ne pIne jaIza." jyAM bhIme pANIne sparza karyo tyAM bezuddha (acetana) thaI gayuM. bhImanI ghaNIvAra sudhI rAha joyA pachI arjuna tenI zodha karavA nIkaLe. sarevara kinAre bhImanI A dazA joIne tene Azcarya thayuM. ke meTA moTA hAthIone magatarAnI mAphaka ragadoLI nAkhanAranI AvI dazA kema ? najIka gaye tyAM pelI vANI saMbhaLAI. "mArA praznane uttara ApyAM pahelAM pANIne sparza karIza te, tuM acetana thaI bheMya para paDIza." arjunane pitAnI zakti ane dhanuSya mATe abhimAna che. te kahe che, "huM tattvajJAnanI vAta karavA nathI. Avya, mane tarasa lAgI che huM jarUra pANI pIvAne." magarUrIthI arjune je pANIne sparza karavA gaye te ja te bhImanA jevI dazAne prApta thaye. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMDa : 1 le 11. temanI zodhamAM nIkaLela sahadeva ane nakulanI paNa e dazA thaI. ciMtAtura yuddhiSThira jAte temanI tapAsamAM nIkaLyA. sarovarakAMThe cAre bhAIonI thayelI dazA joI mugdha thaI gayA, e vicAra kare che tyAM avAja Avyo : mArA praznano uttara ApyA vinA pANI pIze te tamArI paNa Aja dazA thaze. yudhiSThira samajI gayA ne temaNe kahyuM ke sarovaranA pANI upara adhikAra karI lekene duHkha AvanAra tame deva ke yakSa che ? Ama karavuM zuM yogya che? pA' jevI sarvane jarUrI vastu upara paNa A adhikAra kare emAM kazI yogyatA nathI. pANI upara sauno adhikAra che. A sAMbhaLIne yakSe kahyuM AvI vAte pachI karaje. pahelAM mArA praznano uttara Ape yudhiSThire yakSane pUchayuM "ela. tAro prazna zuM che?" yakSe kahyuM," A vArtA? yudhiSThire javAba ApyA. khUAni jA tarata vArtA he yakSa, saMsAramAM kALa sArI duniyAne kSINa kare che. ane eja paraMparA cAlyA kare che. A mArA cAra bhAIo mUIita. thayA che. temAM eka divasa tuM paNa kALacakamAM aTavAI jaIza. saMsAramAM kaI amara nathI. tuM tArI maryAdAthI tane vadhu samaje che. ahaMkAra kare che. bIjAnuM hita-ahita tArA hAthamAM baMdhAyeluM che. e tuM garva kare che. paraMtu have samajI jA ke tuM bhramamAM che. tuM paMtha bhulele che. murakha . che. keInuM sukha jhuMTavI levAnuM sAmarthya tArAmAM nathI. kALanA | jhapATI AgaLa kaI amara nathI." Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 sabadha yAne dharmanuM svarUpa - yudhiSThiranA vacane sAMbhaLI yakSa prasanna thayA. teNe cAre bhAIone svastha karyA ne sau yathAsthAne gayA. A prasaMga uparathI samajAze ke bhIma, arjuna vagere bahu baLavAna hatAM paraMtu temanuM baLa kAMI kAma AvyuM nahi...(buddhi vagaranuM baLa keI ThekANe nakAmuM thaI jAya che) yudhiSThiranI AtmajJAnanI vAta kAma AvI. mATe he mAnavI ! tuM abhimAna na kara. kALacakanA zAsanamAMthI keI ugarI zakatuM nathI. karma-vijJAnaH tene baMdha, tenA kAraNo ne tene vipAka ItyAdi sarva jaina darzanamAM karmanuM tatvajJAna samajIne dareke dareka paristhitimAM samatAbhAve ne samajaNa pUrvaka dhIragaMbhIra ane saMyamI banIne sahanazIlatAthI jIvanane ghaDavAnI jarUra che. pUrvakarma bhegavyA sivAya chuTa nathI. caMdrarAjAne aparamAtA viramatIe (tiryaMca) kukaDo banAvI dIdho hate. e pUrvakama seLa varSe bhagavAI gayuM tyAre pharI caMdrarAjA manuSyapaNAne pAme. viramatI te nimitta kahevAya. bAkI te jenA leNA bAkI hoya te lIdhA vagara cheDatuM nathI. viramatIne vidyAdevIoe cAra vidyA ApIne ene sadupa ga karavAnuM kahyuM hatuM ane tArA zokyanA putra caMdrarAjAne tAre sage putra samajIne tenuM jatana karaje. paNa gatabhavanuM vera haze eTale viramatane UMdhI buddhi sI. pUrvakama bhogavyA pachI caMdrarAjAnA hAthe ja viramatInuM meta thayuM. A badhuM ApaNane caMdrarAjAnA rAsamAMthI jANavA malaze. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo jainadarzana jagata zuM vastu che. ene vicAra karatAM te mAtra ja tattvarUpe mAluma paDe che (1) jaDa ane (2) cetana. che te sivAya saMsAramAM trIjuM tatva nathI. samagra vizvanA samagra padArthone A be tatvamAM samAveza thAya che. A mULabhUta padArthone "dravya" saMjJAthI sAmAnyapaNe oLakhavAmAM Ave che. jemAM caitanya nathI (lAgaNI nathI) te jaDa che. ethI viparIta-caitanya svarUpa AtmA che. AtmA, jIva, cetana e badhA ekaja arthane kahenArA paryAya zabdo che. jJAnazakti e AtmAnuM mukhya lakSaNa che. cetana ane jaDa athavA jIva ane ajIva e be to para AdhyAtmika draSTie vizeSa prakAza nAkhatAM enA ja peTA bhAganAM bIjAM ta judA pADI samajAvavA jaina zAstrakAroe bahu pratipAdana karyuM che. ekaMdare navatara upara jaina draSTine vikAsa che. jina ane jaina - * jina zabda uparathI "jaina" zabda banela che. * jina e rAga, dveSa Adi sarva dethI rahita evA paramAtmAnuM sAdhAraNa nAma che. "jItavuM' e arthavALA "a" dhAtuthI baneluM "jina" nAma rAga, dveSa Adi samagra dene jItanAra evA paramAtmAone barAbara lAgu. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha yAne dharmanuM svarUpa paDe che ! "ahaMnna, vItarAga, parameSThi vagere "jina" nA paryAya zabda che. "jina"nA bhakto jaina kahevAya che. jina pratipAdita dharma jaina dharma kahevAya che. jaina dharmane Akta dharma, anekAnta darzana, nigraMtha zAsana, vItarAga mAga evA aneka nAmethI vyavahAra karavAmAM Ave che. tIrthakara - Atma svarUpane vikAsa karavAne abhyAsa parAkASTA - upara pahoMcatAM je bhavamAM (janmamAM) AvaraNa vivasta thavAnA pariNAme jemane caitanya vikAsa pUrNarUpe siddha thaye che, teo te bhavamAM paramAtmA thayA kahevAya che. A paramAtmAone jainazA be vibhAgamAM batAve che. pahelA vibhAgamAM "tIrthakare Ave che. ke jeo janmathI viziSTa jJAnavALA ane lokottara saubhAgya sampanna hoya che ane vizeSatAo tIrthakarenA saMbaMdhamAM jaNAvI che. rAjya na prApta thayA chatAM paNa AgaLa rAjya malavAnuM hovAthI rAjakumAra jema rAjA kahevAya che. tema tIrthakaro bAlya avasthAthI kevaLajJAnadhArI nahI hovA chatAM ane atae teomAM vAstavika tIrthakaratva nahi hovA chatAM paNa, te AgaLa tIrthakara thanAra hovAthI "tIrthakara kahevAya che. teo jyAre grahavAsane tyAga karI cAritramArga svIkAre che, ane yoga sAdhanAnI pUrNatAe pahoMcatA samagra (ghAtI) karyAvaraNane kSaya thavAthI temane jyAre kevaLajJAna pragaTa thAya che, tyAre teo tIrthanI sthApanA kare che. "tIrtha" zabdane Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 15 atha-sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA e caturvidha sa`gha che. tI karanA upadezanA AdhAre tenA sAkSAt mukhya ziSye jeo 'gaNadhara' kahevAya che, zAstronI racanA kare che, je khAra vibhAgomAM vibhakta hoya che. enuM nAma che, 'dvAdazAMgI' dvAdazAMga eTale khAra aMgeno samUha 'aMga' e te pratyeka bAra vibhAgonuM sUtronu pAribhASika nAma che 'tIrthaM' rAkhtathI A dvAdazAMgI (zrata ) paNa levAya che. AvI rIte te tIrthanA karanAra (ukta caturvidha sa MghanA vyavasthApaka ane 'dvAdazAMgI'nA prayojaka ) hovAthI tItha kara kahevAya che. upara batAvelI vizeSatAe vagaranA kaivalajJAnadhArI vItarAga paramAtmAe tIrthaMkaronA vibhAgathI judA paDe che. ene sAmAnya kevalI' kahevAmAM Ave che. prazna :--sAmAnya kevaLI ane tI karamAM phraka che ? jJAnAdi guNa samAna che temAM pharaka nathI, paNa puNyAimAM ghaNo pharaka che. zrI tIrthaMkaranI vANI atizayavALI che, ceAjanagAminI che. jyAre sAmAnya kevaLImAM te nathI. zrI jinezvara devanI vANImAM camatkAra e che ke zakA thatAM ja samAdhAna thai jAya che e atizaya sAmAnya kevaLImAM na DrAya, jJAnamAM pharaka nathI paNa puNyA'mAM mahAna pharaka che. bIjI khubI e che ke bhagavAna ele eka bhASAmAM ne sau sAMbhaLe. peAtapeAtAnI bhASAmAM. vaizvika para'parAnAM dharmazAstrAmAM dhRtayuga'Adi cAra yugothI kALanA vibhAgathI kALanA cAra vibhAge pADavAmAM Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha yAne dharmanuM svarUpa, AvyA che tema jaina zAstramAM kALanA vibhAga tarIke che ArA batAvavAmAM AvyA che. tIrthakare trIjA-cothA ArAmAM thAya che. je tIrthakare ke je kevaLajJAnIo AyuSya pUrNa thatAM mokSapadane pAme che teo pharIne saMsAramAM AvatAM nathI ethI e samajavAnuM che ke saMsAranA je je AtmAe tIrthakara bane che te kaI paramAtmAnA avatAra rUpe nathI. sarva tIrthakare judA judA ja AtmAo che. mekSe gayA pachI saMsAramAM avatAra levAnuM jaina siddhAntane sammata nathI. navatatve jaina zAstrane pratipAdya viSaya che. e upara kahevAmAM AvyuM che. te navata-jIva, ajIva, puSya, pApa, Ava, saMvara, baMdha, nirjarA ane mokSa che. jIva -jIva bIjA padArtho jema pratyakSa dekhAya che, tema dekhAto nathI. paraMtu svAnubhava pramANathI jANI zakAya che. 'huM sukhI chuM, huM duHkhI chuM." evI lAgaNI zarIra jaDa che (pRthvI vagere bhUtonuM pUtaLuM (I) mATe tene hoI zake nahIM. zarIrane AtmA mAnavAmAM Ave to "maDaduM" kahevAtA zarIramAM jJAnane prakAza hevAnuM kAM na bane ? maDaduM kahevAtA zarIrane sajIvana AtmA kAM na kahI zakAya ? paNa bAbata evI che ke IcchA, lAgaNuM vagere guNo mRtaka zarIramAM nahI rahevAthI e sAbIta thAya che ke e guNonuM upAdAna zarIra nathI paNa bIju koI tatva che. ane enuM nAma "AtmA" che. zarIra (pRthvI-jaLa-teja-vAya AkAza Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le - 17 bhakta samUhathI baneluM bhautika che, eTale e jaDa che. ane jema bhautika ghaTa, paTa vagere jaDa padArthomAM jJAna, IcchA Adi dharmonI sattA nathI tema bhautika jaDa zarIra paNa zAna, IcchA Adi guNone upAdAna rUpa AdhAra hoI zake naDi. zarIramAM pAMca Indriya che; paraMtu te indriyane sAdhana banAvanAra AtmA te IndriyethI judo che. kAraNa ke Indriyo dvArA AtmA rUpa, rasa AdinuM jJAna kare che. cakSuthI rUpa jue che. jIbhathI rasa grahaNa kare che. nAkathI gaMdha he che. kAnathI sAMbhaLe che. ane tvacAthI sparza kare che. indri AtmAne jJAna prApta thavAmAM sAdhanabhUta che. edhI sAdhanabhUta indriyo ane emanA dvArA jJAna meLavanAra AtmA e eka hoI zake nahi. mRta zarIramAM ikti hovA chatAM mRtakane temanA dvArA koI jAtanuM jJAna thatuM nathI enuM zuM kAraNa? eTale e uparathI jaNAya che ke indriya ane temanA dvArA jJAna prApta karanAra AtmA. jade che. e sivAya e paNa yAda rAkhavuM joIe ke indriye. eka nathI paNa pAMca che. evI Indriyone AtmA mAnavA. jatAM eka zarIramAM pAMca AtmAo thaI paDe je aghaTita che. bIjI rIte joIe to je mANasanI cazuM cAlI gaI hoya. che tene paNa cakunI hayAtImAM joyelA padArtho yAda Ave chesmRtimAM upasthita thAya che. Indriyone AtmA mAnIe to A vAta nahI bane. IndriyathI AtmAne alAyado mAnIe tyAre ja A hakIkta banI zake che. kAraNa ke cakSuthI dekhAyelI vastuonuM smaraNa cakSunA abhAve na te cakSuthI thaI Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabedha yAne dharmanuM svarUpa zake tema che. na bIjI indriyathI thaI zake tema che eTale te indriyathI bhinna caitanya svarUpa AtmA che. AtmAmAM kALe, dhoLa, pILA vagere kaI va nathI; ethI bIjI vastuonI jema te pratyakSa dekhAto nathI. pratyakSa nahI thavAthI te vastu nathI ema mAnI zakAya nahIM. paramANuo cama cakSuthI dekhI zakAtA nathI chatAM anumAna pramANathI barAbara tene svIkAra karAya che. sthaLa kAryanI utpatti mATe surmaparamasUma aNuo hovAnI sAbitI anumAna pramANa upara TakelI che. paramANu mUrtarUpI chatAM pratyakSa gamya nathI, to amUrtaarUpI AtmA pratyakSa zI rIte hoI zake ? ema chatAM samajavAnuM che ke, jagatanI aMdara keI sukhI te kaI duHkhI, keI vidvAna te kaI mUrkha, koI rAjA to kaI raMka, keI zeTha to keI nekara, AvI rItanI anaMta vicitra tAo anubhavAya che. A vilakSatAo kAraNa vagara saMbhave nahi. e anumAnamAM utarI zake tema che. hajAro prayatna karavA chatAM buddhimAna manuSyane paNa ISTa vastu prApta thatI nathI, jyAre bIjA manuSyane vagara prayAse te malI jAya che, AvI anekAneka ghaTanAo ApaNI najara AgaLa banyA kare che. eka ja strInI kukSImAMthI sAthe utpanna thayela jeDalAmAMnA baMne sarakhAM na nIvaDatAM temanI jIvana caryA ekabIjAthI bahu ja taphAvatavALI pasAra thAya che. A badhI vicitratAonuM kAraNa zuM ? A ghaTanAo aniyamita hoya ema banI zake nahI, koI niyAmaka-prajaMka have joIe. A uparathI tattvajJAnI mahAtmAo karmanI sattA sAbita kare che. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo ane karmanI sattAnA anusaMdhAnamAM AtmA svataH siddha thAya che. kAraNa ke AtmAne sukha-duHkha ApanAra karmajja AtmAnI sAthe anAdi kALathI saMyukata che ane ene lIdhe AtmAnuM saMsAramAM paribhramaNa che. karma ane AtmAnI khAtrI thayethI paralekanI khAtrI mATe kAMI rahetuM nathI. jevA zubha yA azubha kAryo prANI kare che te paleka (punaH janma tene prApta thAya che. hakIkata evI che ke jevI zubha yA azubha kiyA karavAmAM Ave che tevA prakAranI vAsanA AtmAmAM thAya che. A vAsanA eka vibhinna prakAranA paramANu samuhane ja che. ene bIjA zabdomAM karma kahevAmAM Ave che. eTale karma eka prakAranA paramANuonA samUha rUpa che. AvI rAtanA navA navA karmo AtmAnI sAthe joDAtAM rahe che. ane janAM nAM karmo pitAnI mudata purI thatAM kharI paDe che. bArI yA kharAba kriyAthI baMdhAtA sArA cA kharAba ke paraleka sudhI are ! anekAneka janma sudhI paNa AtmAnI sAthe phaLa batAvyA vagara sattAmAM saMyukata rahe che; ane phaLa vipAkanAM udaya vakhate mIThA yA mADa phalene anubhava AtmAne karAve che. phaLa vipAka bhogavavAnI avadhi hoya tyAM sudhI AtmAne te phaLa anubhave che. anu bhavAI gayA pachI te karma AtmAthI kharI paDe che. vartamAna jiMdagI ane paraloka gati e A "kama" nA baLa para pravartamAna che. uparyukta-yukti pramANo dvArA ane "huM sukhI, huM duHkhI" evI, zarIramAM nahi, IndrimAM nahi kiMtu hRdayanA UMDANamAM eTale aMtara AtmAmAM supaSTa Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabadha yAne dharmanuM svarUpa anubhavAtI lAgaNI je pratyakSa rUpa che te dvArA paNa zarIra ane indriyothI alaga svataMtra Atmatatva sAbita thAya che. navatatvanI purI samaja jainadarzana pustakamAM jaI levI. AtmAnuM zAstrIya svarUpa vivecanaH--jIvanuM lakSaNa cetane che. cetanA eTale jJAnazakita. AvI zakti jIva sivAya bIjA koI rUpI ke arUpI dravyamAM nathI. cetanA svarUpa-jJAna svarUpa e jIva pitAnI cetanA zakitathI jANe che. vastunuM jJAna kare che. jIva anya padArthonuM jJAna karI zake che. eTaluM ja nahIM te pitAnuM paNa jJAna karI zake che. ane eTalA mATe ja te svapara prakAzaka kahevAya che. jagatanA jIve duHkha kADhavAnI mahenata paNa thAya teTalI kare che, ane sukha meLavavAnI mahenata paNa thAya teTalI kare che temAM thoDuMka duHkha jAya ke hAza ! kare che. ane DuMka sukha malyuM ke gelamAM AvI jAya che. duHkha rAkhavuM gamatuM nathI. Ama chatAM duHkha na ja Ave evuM banatuM nathI ane sukha kAyama ja rahe evuM paNa banatuM nathI. dukhathI Dare te vAnara, pApathI Dare te nara, ; saMsArathIDare te nArAyaNa. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le - saraLa mArga - jagata aneka duHkhathI AkrAnta che. duHkha e bhUlanuM pariNAma che, mANasa dharmanuM arthAta kartavya mArganuM pAlana karavAnI bhUla kare che, te mATe ja tene duHkha thAya che. zAstrakAroe yama-niyama batAvI manuSyane ene kartavya patha batAvI dIdhuM che. jenA mArge cAladathI enuM kalyANa sadhAya che. lebhavRtti ochI karI, upAdhi kama karI samucita saMyamanA raste jIvanane sukha zAMtivALuM banAvavuM eja vratane uddeza che. manuSya jIvana dharmanA vikAsa tarapha gatimAna thAya eja dharma mArganuM prajana che. ane satya, ahiMsA, saMyama, sateSa, sevA e sad guNanI sAdhanA e ja dharma mArga che. manuSya mAtrane ema kahI zakAya ke je vakhate je grAhya vastu ApaNane male tene prasannatAthI upayoga karI saneSa mAnave emAM harakata nathI. paraMtu te vastu vAraMvAra male evI IcchA thavI ane tenA viyogamAM-tenI aprAptidazAmAM cittanI becenI athavA asvasthatA anubhavavI e azakti athavA tRSNA che. jenA pariNAme jIvana asvastha bane che. A azakitane vaza na thavAnuM haiye te ane zakti mArga che. ane IcchAne rokavI te paNa tapa che. ApaNuM jIvana upara kALa ane kSetranI meTI asara hoya che. jevA kALa ane kSetramAM rahIye e pramANe ApaNuM - jIvananuM ghaDatara thAya. kALa ane kSetranA parivartanathI ApaNA zubha ke azubha bhAva paNa badalAya che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soAdha yAne dhanu' svarUpa jJAna koInuM ApeluM ke lIdhelu levAtu nathI. e te AtmAnA viSaya che. ane Apa meLe ja te prApta thAya che. jJAnanA mArga bahAra nathI. AtmAmAM che. AtmA jJAnanA mahuAsAgara che. paNa te AtmAmAM DubakI mAravAthI male che. ApaNe je bahAranuM jJAna meLavIe chIe te te maryAdita jJAna che. jyAre anaMta jJAna te AtmA pAse che. ane te zarIrane bhUlI, AtmAne eLakhavAthI, AtmAnI pAse javAthI male che. rara jJAnI dhArAbrAsamAM, kare karmonA kSayaH pUrva kADI narasAM lagI; ajJAnI kare teha. ajJAnI je karmonA kSaya karoDo varSonAM parizrame karI. zake che teja karmanA kSaya jJAnI mAtra zvAseAzvAsa jeTalA samayamAM karI nAkhe che.' mAna Aje mANase paisA tarapha kheMcAI rahyA che, vInI kiMmata paisAthI akAi rahI che. A eka jAtanI ajJAnatA ja che. ghaNuM dhana AtmAne sukha ApavAmAM samartha banI zakatuM nathI, dhananI mUrchA te AtmAnuM adhaH patana ja karAve che. sukha dhanamAM nathI, AtmAmAM che. AtmA ja sukhanA bhoktA che. paNa AtmAnI zakti karmathI. dabAyelI che. sthaLAMtara nizcita che te tyAMnI sagavaDa mATe zuM karyu? :-- A lokamAM kAyama rahevAnuM nathI. uThAMtarI karavAnI ja che. meLaveluM mukIne javAnu ja che, e vAtamAM koIne mata Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le bheda nathI.. kaTTara nAstikane paNa e kabula che. svarga, naraka, jIva AdimAM matabheda che. paNa eka vakhata ahIMthI javAnuM che ane kaMIka (pApa) dhIMgANA karIne meLaveluM dhana-dhAnyAdi, mAla-milkata, kuTuMba parivAra, khuda zarIra vagere tamAma mane ja javAnuM che, sAthe kAMI laI zakAya tema nathI. e vA-mAM matabheda che ja nahi. e vAta te sarvane ese TakA mAnya che. have jyAre A rIte javAnuM che tyAre kayAM 41nuM che ? tyAMnI sagavaDanuM zuM vigere saMbaMdhI kAMI vicAra karo ? A lekamAM eka gAune gAmAntare javAnuM hoya tA raNa taiyArI karavI paDe ane tyAM kayAM utaravuM te nakkI karIe chIe paNa jIvana pachInI (maraNa pachInI) dazAne, bIja jIvanane koI ja vicAra nahI? duniyAmAM niyama che game tyAM jAo bIjuM kAMI na hoya paNa khIsuM tara hoya te vAgha Ave nahi, kahevata che ke dAma kare kAma tevI rIte ahIM paNa puNyarUpI dhanane saMcaya hoya te pahelekamAM sArI jagyA) sagavaDa maLe, e puNyane vicAra karyo? ApaNe ITa, cunAnA gharamAM rahIe chIe paNa de te ratna jaDita suvarNanA vimAnamAM rahe che. samRddhinI tyAM chole uDe che. chatAM manuSya bhava uttama kema che.? janma, jarA ane mRtyunA pherAmAMthI mAtra manuSyabhavamAMthI chUTI zakAya che. A kAraNathI manuSyabhavanI ATalI badhI durlabhatA. che. devabhava karatAM manuSyabhava eTalA mATe ja uttama che. manuSyabhavamAMthI (paramapada) mokSe javAya che. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 sabadha yAne dharmanuM svarUpa jayaNA pUrvaka cAle te jaina che. muddAnI vAta. ApaNe jaina zAthI? jena tarIke janme ene khAsa chezuM ke tilaka nathI, paNa janmathI ja saMskAra evA laIne janme che ke jIvane pitAne ja javAbadAra ne jokhamadAra mAne. zAstrakAre pharamAve che ke Avate janma tamArI javAbadArInI vastu che ane A janma tamArI jokhamadArInI vastu che, jevA karmo karazo te janma malaze. manuSyanA dehanI durlabhanA te jaina ane jainetara badhAye kabulI che. pharaka eTale ke jaine jIvane ja javAbadAra ke jokhamadAra mAne che. je pote pitAnI meLe manuSyatva meLavyuM mAne che, jyAre jene te Izvare ApyuM mAne che. ane sukha duHkhane havAle Izvarane Ave che. chatAM karma tevuM phaLa ema te teo paNa kahe che. koI marI jAya tyAre sAMtvananA kAgaLo lakhAya che ke bhagavAnane gamyuM te kharuM. deSane havAle bhagavAnane ? (A te leka bhASA che.) saMgatanA doSa jene paNa A rIte lakhe che. Itara dharmamAM gharanA vaDIle marI jAya tyAre tenuM tAraNuM karavuM joIe te tenA jIvanI gati thAya ema kahe che. ApaNe jyAM janmyA tyAM kAMI mAtAnA manarathathI, pitAnI prArthanAthI ke pitAnI IcchAthI janmyA nathI. koTidhvajane tyAM avataranAra kareDane mAlika thaI jAya che, kaho e A bhavamAM kayAM kamAvavA gayA hatA? devAdArane tyAM avataranAra devAne vArasadAra thAya che e bicAro kayAM devuM karavA gayA hate? janmatAM kaI regI thAya, keI niraMgI Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo rahe A badhuM zAthI? dhanavAna-garIba, rogI-nigI, sArA ke narasA mA-bApane sAga zAthI? ApaNI icchAne AdhIna e nathI. je tema hoya te zuM kaI devAdArane tyAM, rogIne tyAM ke narasAne tyAM avataravA iche? kadApi nahIM. tyAre je kAraNa che te karma nazIba, bhAgya, puNya ke pApa je kaho te badhI eka ja vAta che. janma karmane AdhIna che. parama upakArI zAstrakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAn umAsvAtivAcakavarajI mahArAjA bhavya jene upakArane mATe dharmadezanA detAM jaNAvI rahyAM che ke A jIva caturgati rUpa A bhISaNa saMsAramAM anAdi kALathI rakhaDe che, rakhaDyA kare che, jyAM sudhI mokSa na maLe tyAM sudhI saMsAranI rakhaDapaTI cAlu rahevAnI che. mekSa maLe te anAdinI Aphata TaLe. jyAM sudhI karmabaMdha na rokAya tyAM sudhI janmakarmanI anAdinI paraMparA che te cAlu ja rahevAnI, eTale te caturgati-rUpa A bhISaNa saMsAramAM jIva anAdi kALathI paDe che. ane janma maraNakya kare che. eka bhavamAM maravuM, bIje janmavuM tyAM jiMdagI purI thaye maravuM vaLI janmavuM A kema cAlu ja che. dharma karavAne hetu ko? karmane kSaya kare. mukti meLavavI e dharma karavAne hetu che. janma, karma anAdithI che mATe karmone kSaya karavAne che, janma aTakAvavAne che, mukti eTale zAzvata sthiti saMpAdana karavAnI che. karma Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabodha yAne dharmanuM svarUpa vagara janma thatuM ja nathI mATe zAstrakAroe kahevuM paDyuM ke karmabaMdhana na rekAya tyAM sudhI mukti nathI. dizA badale? sAcI dizA sadaguru batAvaze. eka choko doDI rahyo hato. tene joIne svAmI rAma tIrtha kahe che te chokarA ! tAre kayAM javuM che? beTA ! ume. rahe. Ama bebAkaLo banIne kayAM jaI rahyo che? mahApurUSo bhASA kevI madhurI le che. svAmI rAmatIrthe kahyuM-chokarA ! tuM kayAM jAya che. tyAre chekare kahe che "bApu! huM pakaDavA jAuM chuM. te pUche che kene pakaDavA jAya che? tyAre chokaro kahe che. A mArA paDachAyAne pakaDavA jAuM chuM. he deDI daDIne thAkI gaye. huM jeTaluM jhaDapathI cAluM chuM eTale e paNa cAle. che paNa pakaDAtuM nathI. mArI AgaLa doDe che. tyAre svAmI, rAmatIrtha kahe che beTA ! je tArA paDachAyAne pakaDe hoya to tAre enI pAchaLa doDavAnI jarUra nathI paNa paDachAyAne tArI pAchaLa doDato kara, tArUM mukha pheravI nAkha. tArUM mukha sUrya tarapha karo. pachI tuM cAlavA mAMDa. je paDachAye tArI pAchaLa cAlavA mAMDe che ke nahIM? bela tAre paDachAyAne kyAMthI pakaDe che ! tyAre bAlaka kahe che. mAre ene mAthAthI pakaDe che. je ene mAthAthI pakaDe hoya te tArA mAthAne pakaDa eTale enuM mAthuM tArA hAthamAM AvI jaze. jo moTuM pheravavAnuM hatuM. e pazcima dizAmAM doDate hato tene pUrva tarapha doDavAnuM kahyuM. bALake jarA mukha pheravyuM ane. joyuM te e jema jema cAla hato tema tema paDacho enI. pAchaLa cAlato hato. A joI bALaka khuza thaI gaye Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le A kazAthI ApaNane samajavA jevuM che ke bALakanI jema jIvane) dizA badalavAnI jarUra che. varSothI jIva sukha meLavavA doDyA kare che. A bAbatamAM gaMbhIratApUrvaka vicAra karavo paDaze. jeTalA UMDANathI, gaMbhIratAthI, zAMtithI ane prasannatAthI aMtaramAM UMDA Utaraze te sAcuM sukha kayAM che ? enA mATe kaI dizA tarapha javAthI sAcuM sukha dho e jANavAnI jarUra che . jema chokarAne svAmI rAmatIrtha malI gayA tema ApaNe ajJAnapaNe chokarA jevA chIe. jo sadagurUne samAgama thaI jAya te sAcI dizA samajAI jAya te AtmA udhI doTathI bacI jAya. pApa karanArA sukhanI AzA zI rIte rAkhatuM haze? " bAvaLIyA vAvanArane kerInA jhumakhAnA darzana karavA che? A saMbhava ! aDa ane a" A be zabdonI vacce pharaka to mAtra eka rephane che paNa je ane dAsa bane che te adhegAmI bane che ane je ahaMne dAsa bane che te urdhvagAmI bane che. mULamAMja yogyatA na hoya to game teTalI dharma mATe sAmagrI prApta thavA chatAM paNa dharmane anusaravA yogyatA Ave nahI. buddhi saMskAranI dAsI che. jevA saMskAra paDyA hoya tevI buddhi cAle. jIvananuM darzana karAve te sAcuM zikSaNa. vartamAna - kALe dharma karmane upadeza de e kAnamAM jhera reDavA je. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadabodha yAne dharmAMnuM svarUpa :38 keTalAka mATe thAya che chatAM paNa AvA upadezo ApavAnA kacAre baMdha rahetA nathI. ane sAcA tyAgIe koinI paNa zehamAM dakhAyA vagara dharmAMnI satya hakIkata kahetAMja hAya che. e manuSyanA kalyANa mATe kahe che. manuSya jIvana jevu uttama jIvana kaMI nathI. ene jema tema ane jevI tevI rIte veDaphI nAkhavA jevuM nathI, manuSya jIvanamAM jinezvara bhagavAnanuM smaraNa karavAthI pApano nAza thai jaze. ', janArU' jAya che jIvana, jarA jinavarane japatA jA; hRdayamAM rAkhI jinavarane, purANA pApa dhotA jA...1 banelA pApathI bhAre, vaLI pApA kare zIdane; saLagatI hALI haiyAnI, are ! jAlima bujhAte jAra jigaramAM DaMkhatAM du:kha, thayA pApe pIchANIne; jiSNu devara dhyAnanI mastI, vaDe ene uDAtA jA...3 jinezvara bhagavAnanA smaraNathI, enA dhyAnathI AtmAne pApa karatAM bhaya lAgaze eTale pApathI bacI javAze. ane AgaLanA pApeA naSTa thatAM jaze. duSTAMtaH- namaskAra mahAmatranA prabhAvathI eka - behAlra baLada mahAna puruSa thayA. gagA ane siMdhu mahA nadIenA pravAhanI mAphaka saMsAranA pravAha anaMta kALathI cAlu che. mithyAtva, avi - rati, kaSAya, ane ceAgathI aMdhAtA karmanA baMdhanAthI badhAIne jagatanA sarva jIvA cAra gati, 84 lAkha yAnimAM bhaTakI Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29: khaDa : 1 lo rahyA che. jJAnanA abhAve "huM keNu chuM?" ATaluM paNa samajI zakatA nathI. mATe ja saMsAranA baMdhanathI chuTA thaI zakatA nathI. jaina zAsanamAM ADamA baLadeva mahArAjA rAmacaMdranA AtmAne navabhavamAM trIjo bhava padmaruci nAme zeTha tarIke te. ekadA pamaruci zeTha pitAnA gharethI gekulamAM (jyAM gAyo, bheMsa, baLado vigere ghaNA samudAyamAM sacavAtA hoya. te sthAnane gokula kahevAya) jatA hatA tyAre rastAmAM eka aLadane maravAnI sthitimAM paDele joI zeTha gheDA uparathI nIce utaryA. baLadanI sAva najIka jaI kAnamAM mukha rAkhI. namaskAra mahAmaMtra saMbhaLAvyA. ane baLadane khUba samajAvyuM. saMsAkSI asAratA ane paMca parameSThi mahAmaMtranI mahattA. khUbaja samajAvI, deva-guru-dharmanuM rahasya samajAvyuM, baLa da jIva namaskAra mahAmaMtranA smaraNamAM ekAgra cittavALe, thai gaye. ane sAvadhAnapaNe marIne teja nagaranA rAjAne . "paladhvaja nAme putra thayo. - ekadA yauvana vayane pAmele rAjakumAra pharavA nIkaLe. karatAM pharatAM jyAM baLadane jIva maraNa pAmyA hatA te sthAne, maLyo, sthAnanA dekhavA mAtrathI ja kumArane mUcha AvI.. itimaraNa jJAna thayuM. huM pite ja baLada hatuM, kaI mahApuruSa mahAraka mArA upara dayA lAvI mane paMca parameSThi mahAmaMtra saMbhaLAvya; te mahA upakArIne mAre zI rIte oLakhavA? evA vicArathI teNe teja sthAnamAM jinAlaya baMdhAvyuM Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 sabodha yAne dharmanuM svarUpa ane divAla upara gheDA uparathI utarI mAMtA baLadane namaH skAra mahAmaMtra saMbhaLAvI rahelAnI mUrti cItarAvI. eka divasa navIna jinAlayane nihALavA AvelA padmaruci zeThane prastuta citra jovAmAM AvyuM. citra pitAnA - saMbaMdhanuM jANuM vAraMvAra jovA lAgyA. ane vicAravA lAgyA ke, A derAsara te rAjakumAre baMdhAvyuM che. teNe mArI ane baLadanI hakIkata zI rIte jANI? citra pAsenI zeThanI banelI ghaTanA kumAranA sevakee jANIne kumArane pahoMcADI. je sAMbhaLIne atyaMta khuzI thayele rASabhadhvaja kumAra zeThanI pAse AvI, zeDane praNAma karI pitAne gayA bhavanI hakIkata saMbhaLAvI. zeDanI khUbakhUba prazaMsA karI. tyArathI zeDa upara pitAnA pitA thakI paNa adhika pUjya buddhi dharavA lAge. rAjAnA maraNa pachI kumAra kaSabhadhvaja rAjA thaye. zeThane rAjya levA ghaNAja Agraha karyo paNa zeThe rAjya levA niSedha karyo. ane kumArane dharmamAM khUbaja majabuta banAvyo. kRtajJa kumAra zeTha ane dharma ane pitAnA mahAna upakArI mAnate zrI jaina dharmanuM ArAdhana karate, potAnA rAjyamAM jaina dharma phelAvate, prakaTa prabhAvI namaskAra mahAmaMtrane - svAnubhava siddha mahimA jagatane samajAvato, chevaTa sudhI jaina dharma ane paMcaparameSThi mahAmaMtrane prabhAva pitAnA rAjyamAM ghaNo ja samajAvyuM ane vistAryo. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMDa : 1 lo ArAdhanA pUrvaka avasAna pAmI RSabhadhvaja rAjA vidyAdharAdhirAja sugrIva rUpe thayA. baLadanA jIvane pahmaci zrAvaka namaskAra maDAmaMtra dvArA upakAra karanAra zeThane jIva mahArAjA rAmacaMdra thayA. jina zAsanamAM gaNezanuM daSTAMta - ayodhyA nagaramAM rAmacaMdra rAjA rAjya karatAM hatAM. tene eka madonmatta hAthI eka vakhata chUTIne eka munine mAravA tenI pAchaLa paDaye. paNa jyAre te muni pAse Avya, munine zAMta joyA tyAre muni pAse zAMta ubho rahI gayo. munie tenA pUrva bhavane vRttAMta tene kahI saMbhaLAvyo. tethI tene tyAMja jAtismaraNa jJAna upajavAthI atyaMta vairAgya pAmI muninI pAse jinamata pramANe bAra trita aMgIkAra kya pachI te jIvajaMtu vinAne epha. AhAra-pANI levA lAge tathA eka jagyAe besavA lAge tethI A jagatamAM tenI kIti bahuja phelANI. pachI badhAe tene sAdharmika bhAI gaNI tenuM vinAyaka nAma ApyuM. vinAyaka paNa evI rIte pavitra saMyama pALI devaleke gayA. pachI A duniyAmAM tenuM gaNeza ane vinAyaka nAme prasiddha thayuM. leke tenuM rUpa pheravIne potAnA gharamAM tenI pUjA karavA lAgyA. ane tenI pAsethI pitAnA vAMchita (kAmanI), phaLanI yAcanA karavA lAgyA. jene ane divALInuM mAMgaNuM prabhuzrI mahAvIra devanA nirvANanuM A (divasa) parva che. mATe leka vyavahAramAM bhaLI A parvane judI rIte na Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 33 adhurA na hatA. e puNyAtmAonI pAse je mAgIe chIe te na copaDAmAM mAgaNI karavAmAM ATale pheraphAra thAya te e AtmAthI anIti Adi thAya? AjanI mAMgaNamAM Adarza eka mAtra traddhine ane ene meLavavAmAM AvatAM vidanone TALavA mATe baLa mAge tathA kAmasukha. mATe labdhi mAge kaho ke zuddha dhyeya kayAM? zrI jinezvaradevanuM zAsana pAmyA pachI madArInA makaDAnI jema AtmA saMsAramAM nAce ja kema? ene vicAra, kaze. zrI jainazAsana pAmyA pachI duniyAnuM svarUpa na samajAya, je rItanuM che te rItanuM, te jAtinuM dhyAnamAM na Ave te ApaNe pAmyA zuM ? zAsana pAmyAne sAra zuM? zrI jinezvaradevanuM zAsana pAmelA AtmAne duniyAnA padArtho A rIte kema ja muMjhave? jaDa padArtho AtmAne kemaja DhasaDe? mithyAtva hatuM tyAM sudhI te ajJAna hatA. saMsAranA varUpane khyAla na hatuM ema kahIe te cAle paNa have zuM kahIe ? samyagadaSTi AtmA zuM kahe ? Arya deza mA, uttama kula malyuM, bhagavAna zrI mahAvIradevanuM zAsana malyuM chatAM duniyAnA padArtho je ApaNane gAMDA ne ghelA kare, e padArthonAM savaiyAM kADhIye ane AtmAnA saravaiyAnI vAta na karIe te ApaNane prApti zI thaI? je mAgaNIthI samyakRtva malina thAya te kema ja maMgAya? 'trijagabaMdhu devAdhideva zrI vira paramAtmA pitAnA mukhya ziSya gautama mahArAjAne uddezIne vAraMvAra ekaja Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 khaMDa : 1 le adhurA na hatA. e puNyAtmAonI pAse je mAgIe chIe te na copaDAmAM mAgaNI karavAmAM ATale pheraphAra thAya te e AtmAthI anIti Adi thAya? AjanI mAMgANImAM Adarza eka mAtra addhine ane ene meLavavAmAM AvatAM vinine TALavA mATe baLa mAge tathA kAmasukha. mATe labdhi mAge. kaho ke zuddha dhyeya kayAM? zrI jinezvaradevanuM zAsana pAmyA pachI madArIne mAMkaDAnI jema AtmA saMsAramAM nAce ja kema? ene vicAra karo. zrI jainazAsana pAmyA pachI duniyAnuM svarUpa na samajAya, je rItanuM che te rItanuM, te jAtinuM dhyAnamAM na Ave te ApaNe pAmyA zu ? zAsana pAmyAne sAra zo ? zrI jinevadevanuM zAsana pAmelA AtmAne duniyAnA padArtho A rIte kema ja muMjhave? jaDa padArtho AtmAne kemaja hasaDe? mithyAtva hatuM tyAM sudhI te ajJAna hatA. saMsAranA varUpane khyAla na hatuM ema kahIe te cAle paNa have kahIe ? samyagadaSTi AtmA zuM kahe ? Arya deza malya, uttama kula malyuM, bhagavAna zrI mahAvIradevanuM zAsana malyuM chatAM duniyAnA padArtho je ApaNane gAMDA ne ghelA kare. e. padArthonAM saravaiyAM kADhIye ane AtmAna saravaiyAnI vAta nA karIe te ApaNane prApti zI thaI? je mAgaNIthI samyakRtva malina thAya te kema ja maMgAya? * trijagabaMdhu devAdhideva zrI vIra paramAtmA pitAno. mukhya ziSya gautama mahArAjAne uddezIne vAraMvAra eja sa. 3 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 sadmA yAne dharmanuM svarU5 upadeza Ape che, ke he gautama! samagra mAtranI mAda karIza niha, samaya e ati sukSmakALa che. sekanDane paNa asaMkhyAtamA bhaga thAya che. ethI khArIka koi kALanI gaNanA nathI. eTalA kALanA paNa pramAda AtmAne mana ahitakara che. " zrI sajJa zAstranA A gabhIra upadeza che. tenI gabhIratA samajavA ane ane jIvanamAM utAravA jeTalA prayAsa karavAmAM Ave teTale A che. ratna rADo ApatAM, paNa kSaNa gayela nA maLe; upadeza A prabhu vIranA, saMbhALaje tu paLe paLe. A uparathI samajI zakAya tema che ke A mAnava jIvananI kSaNa paNa keTalI kAmanI che. divALInA divase tA jaineAne tapa karavAnu kahyu che. jenAmAM rAtre khAvAno niSedha che. Ameya devAnuM (bhAjana) naivedya divase apAya che, rAtre te rAkSasane naivedya dhAya. chatAM keTaleka ThekANe jenAmAM dIvALInI rAtanA kuLadeva-devIenA juvAra (naivedya) thAya che. A ajJAnatA nihateA bIjuM zuM kahevAya ? jenA mATe samajavA jevI vAta che. pachI tA jene jema kI lAge tema kare. mahApurUSoe ApaNane baDu spaSTa zabdomAM kahyu che ke karoDo bhavamAM saMcita karelA karmo tapa vaDe kSaya pAne che eTale tA tIrthaMkara thanArA AtmAne ka kSaya mATe tapa karavuM paDe che ke niha ? tapa vagara saghaLA karmonA nikAla thatA nathI. tapanA be prakAra che : (1) bAhya ane (2) abhya'tara. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 1 le 35 upavAsa ke ekAsaNuM keithI na thatuM hoya paNa jamyA pachI thALI-vATakA I pANI pI javAthI eka AyaMbila tapanuM phaLa maLe che. jamyA pachI jenAthI e na mukAya e sarakAra nA dhanane hovA joIe. suvarNamAM rahelA melane maLavaNIne) jama agni judo pADe che tema AtmAmAM rahelA karmarUpI telane tapa jIda kare che. zuddha bhAvathI kareluM tapa zreSTha che. karmanI nirjarA karanAruM che. eka kALa e hatuM ke je kALe zuddha bhAvathI karela tapanI deve paNuM anumodanA dAMta: - eka nagaramAM eka zrAvikAnuM mAsakSamaNanuM tapa rAlatuM hatuM. tapanA pAraNAnA divase e zrAvikA bAIne manamAM bhAvanA jAgI ke Aje koI sAdhu bhagavaMtane vaherAvIne pachI pAra karavuM. evI bhAvanAthI e zAvikA bahena gharanA bAraNAmAM sAdhu mahArAjanI rAha jotA ubhA hatAM. tyAM eka sAdhu bhagavaMta ke jemane paNa mAsakSamaNanuM tapa hatuM te pAraNAnA divase necarI mATe nIkaLyAM hatAM. te kudaratI eja zrAvikAnA ghare vahoravA padhAryA. zrAvikAe zuddha bhAvathI mahAtmAne AhAra-pANI vahorAvyAM. tyAM te dee seniyAnI vRSTi karI. ane ahe dAnam ! ahe dAnam nI udghoSaNA karI. e zrAvikAnA gharanI sAme eka vezyAnuM ghara hatuM. sAme rahetI vezyAne A joIne thayuM ke jaina sAdhune dAna Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabodha yAne dharmanuM svarUpa ApavAthI ATaluM badhuM dhana maLe che. te huM paNa jaina, sAdhune dAna ApuM. e vicAra karatI hatI tyAre rastAmAMthI eka bhAMDa pasAra thaI rahayo hato. teNe vezyAnA A vicAro jANyA. bhAMDa veza parivartanamAM ghaNAM ja hoziyAra hoya che. eTale teNe sAdhune lagatI sAmagrI ne kapaDA vecAtA laIne veza badalI sAdhune veza paherI e vezyAnA ghare Avyo. vezyAne thayuM ke huM sAdhune dAna Ape te mane, khuba ja lAbha thaze. (ene samaja nathI ke jaina sAdhu paisA ke enA jevI vastuonuM dAna letA nathI) e te pitAnI pAse je sonAnA ghareNAM hatAM te sAdhunA (bhAMDanA) pAtrAmAM nAMkhyAM. bhAMDe paNa pAtarA moTA ne UMDA lIdhAM hatAM eTale sAre mAla samAI gayo. vezyA to UMce jue che, ke jyAre senaiyAnI vRSTi thAya che. tyAre bhAMDe pAtarA DhAMkatAM kahyuM ke "he vezyA ! sAMbhaLa, - sAdhu, va zrAvika, tuM vezyA meM bhADa; terA merA yezuM, patthara paDaze rAMDa. bhAvArtha -bhAMDa vezyAne kahe che. e dAna ApanAra zuddha zrAvikA hatI ane dAna lenAra zuddha sAdhu-mahAtmA hatA. A tuM vezyA che, ane huM bhAMDa chuM eTale tArA ane mArA gathI patthara na paDe tenuM dhyAna rAkhaje. ema. kahIne cAlavA mAMDyuM, vezyA to jotI ja rahI. thAya. paNa zuM ? kAraNa ke e kALamAM nyAya taMtra sAcuM hatuM. AjanA jevuM kAyadA taMtra na hatuM. vezyAe. pitAnA hAthe Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le bhAMDane ApyuM hatuM eTale enAthI kAMI thaI zake tema na hatuM. eTale ceranI mA keThImAM meM ghAlIne rovA jevuM thayuM.) AjanA jevuM kAyadAtaMtra hoya te jarUra bhAMDa upara kerTamAM dAvo karata. Ajane nyAya te juo. kAyadA pAchaLa kAnune lagADIne gunegAra chUTI jAya che. nyAya eTale nirdoSa mAryo na jAya ane gunegAra chuTI na jAya te ja sAco nyAya kahevAya. Aje to ghaNA kharA doSita nirdoSa chUTI jAya che ane nirdoSa kaI vakhata mAryo jAya che. kAraNa nyAya karatAM kAyadAne mAna vadhu apAya che. doSitane chuTI javA mATe paise eka ghaNuM moTuM baLa banI jAya che. enA baLe kAyadAnA niSNAtane rokI zake che ane e niSNAto pitAne dimAgane kAme lagADIne khullA rASitane paNa kAyadAmAMthI chaTakAvI daIne mahAna vakIlanuM birUda meLavI le che. nyAya karanAra nyAyAdhIza pote paNa kAyadAnI najare ja vA baMdhAyelA hoya che. emane nyAya karavA karatAM kAyado vadhu jevA hoya che. AthI ja eka nyAyAdhIze eka gunegArane kahyuM ke "mane te tuM cokakasa aparAdhI lAge che. paraMtu kAyadAnI jALamAM tuM AvI zakti nathI tethI tane nirdoSa choDI mukuM chuM. have Ane nyAya kahe ke kAyade kahe ? dAvapecamAM hoziyAra zrImaMta aparAdhIo ustAda vakIlo rekane nirdoSa chuTI jatA hoya che. jyAre garIba mANase evA vakIla na rokI zakavAne kAraNe sajA pAmatA hoya che. ene nyAya kema kahevAya? Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabedha yAne dharmanuM svarUpa nyAya te prAcIna bhAratamAM hatuM ke jyAM aparAdhI rAjAne kAjIe sakhata rAjA phaTakArI hatI. tyAre rAjAe kahyuM ke je AvI sajA na phaTakArI hatI to huM tAruM dhaDathI mastaka utArI le. nyAyAdhIze koInI zeha-zaramama AvavuM joIe nahi. na sA nyAya kahevAya. AvA rAja A kALamAM zodhyA jaDe tema che ? hamaNAnA sattAdhArIone puche ke rAma rAjya sAruM kema kahevAtuM ? rAjayanA mukAmAM (rAma) sArA eTale ja te rAjyane kArabhAra sAro cAlato. jenA kAraNe rAjyane rAjya kahevAtuM ke nahi ? bolavuM e judI vAta che ane tenuM AcaraNa karavuM e judI vAta che. A kALamAM bolanAra vadhyo che paNa enuM AcaraNa karanAra bahu ja viralA che. je kALamAM jena rAjA hatAM te kALanI prajA sukhI ane saMtoSI hatI. ane rAjaya paNa nyAyapUrvaka cAlatuM. (AjanA kAyadAnI jema nahIM. AjanA zAsako pote zuM karI rahyA che? ane temanA putro ke kuTuMbIo kevI rIte jIvana jIvI rahyA che te to emanA aMgata paricayamAM hoya te ja jANatA haze. te sivAya to jJAnI bhagavaMto jANI zake. AjanA zAsaka bhASaNa Apane AMkaDA batAve te peparomAM Ave te samajIne prajAne saMtoSa mAnavAne prajAne to kara ApavAno ja adhikAra che. te paNa 1947 mA deza AjhAda thayA pachI kara paNa keTale? madhyama varganI kamara tUTI jAya eTale ke nahI? pachI bhale e paisAne Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 34 te sayoga ke. durupayeAga game te rIte thatA hoya tenI prajAne khabara u paDe. A tA kALa kALanuM kAma kare che. e to jyAre kudarata paracA batAve tyAre ja khoTA karanAra jI zake. bAkI to koI nuM kAma paNa nathI. baLa, buddhi ane dhana e traNenA sArA mArge sattupayoga thAya te! ja manuSya avatAra saphaLa thayA kahevAya. sikaMdara bAdazAhe potAnA gumAnamAM jagatanI pAyamAlI kI paNa eka ja jaina sAdhanA samAgamathI enI zAna 9. AvI gai. jaina dharmanA sAdhuonI ittara dharmana dharmaguruo kevI zina ane sAdhanA majatAM hatAM e upara dRSTAMta :-- jaga jItanAra sikaMdara bAdazAhane tenA dharma zue kahyuM ke, huM sikaMdara ! " te bhale jagatane jItyuM paNa hajI pUrNa vijetA nathI. saMpUrNa vijetA nA tyAre ja kahevAIza jyAre jaina dharmanA sAdhune jItIza. hamaNAM tu dezane javA jAya che vaLatAM jaina sAdhune jItIne tArI sAthe levA Ave to huM samantu ke tuM badhAne jItI zakavAnI zikta dharAve che. ' basa, e sAMbhaLIne sikaMdare kahyuM ke emAM zI moTI vata che. jaina sAdhu kayA jhADanA mULA che eka capaTI vagAnA premane kabje karI daIza. ane mArI sAthe letA AvIne tamane batAvIza. te vakhate sika MdaranA dharmagurue kahyuM, bAdazAha ! Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabodha yAne dharmanuM svarUpa e bolavuM saheluM che. paNa jaina sAdhune jItavA (kaje) karavA bahu ja muzkela che. tene hajI tane pAka anubhava nathI, paNa jouM chuM ke tuM zuM karI zake che? pachI sikaMdara bAdazAha pitAnA laphakara sAthe je dezane jItavA gaye tene jItIne pAchA pharatAM ene potAnA dharma gurue kaheluM yAda AvyuM. eTale pitAnA sipAhIone hukama karyo ke game tyAMthI paNa jaina sAdhune mArI pAse teDI Ave. sikaMdarane hukama thatAM telI khAuM, tabalI khAuM kaba kaba karatAM nIkaLI paDyAM jaina sAdhune zodhavA mATe, te zodhatAM zodhatAM eka pahADa pAse AvyAM. tyAM pahADa upara jaina sAdhune ubhelA joyAM. basa, rAjI thatAM pahADa upara caDIne jaina sAdhu pAse pahoMcyAM. tyAre ja sAdhu-mahAtmAe kAusagga pALyo hato. eTale AMkha khullI hatI. sIpAIoe te sikaMdarane saMdezo kahyo. game tema karIne tamane bAdazAha pAse ame laI javAnA chIe. eTale rAjI khuzIthI amArI sAthe cAle. ane amAro bAdazAha eTale tavaMgara che ke tamane khyAla nyAla karI deze. juo. ajJAnIo jaina sAdhune pitAnA dharmanA sApue samajI le che. sAdhu mahArAje te basa eTaluM ja kahyuM ke mane nathI tArA siMkadara bAdazAhanuM kAma ke nathI bAdazAhanA paisAnuM kAma. bAdazAhane jaIne kahe ke jenA sAdhu pitAnI ja sAdhanAmAM maggala rahe che. ene jagatanI kaI paDI nathI. sipAIoe ghaNI damadATa ApI paNa Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 41 cAritranA teja AgaLa bicArAnuM kAMI cAlyuM nahIM. eTale vIle moDhe pAchA pharyA. ane jaIne siMkadarane banelI ghaTanA kahIM. tyAre sikaMdara dhuvAM kUvAM thaI gaye ane bolyA ke e vaLI jaina sAdhu kayo mUrNa che ke mane hajI e oLakhate nathI ene paNa batAvI ApuM ke jagatane jitanAra sikaMdara pAse tuM eka kabUtara che. - sikaMdara pitAnA vajIra sAthe sipAhIone teDIne jaina sAdhu je pahADa upara hatA tyAM AvyA. sAdhu mahAtmA te te vakhate kAusagamAM hatAM eTale AMkha baMdha hatI. sikaMdare kahyuM ke he sAdhu! zuM karavA AMkha baMdha karIne ubhe che. AMkha oilIne je. huM tArI pAse jagatane jitanAra (vijetA) sikaMdara UbhuM chuM paNa sAdhu to kAusagamAM hatA eTale sikaMdaranuM beleluM phekaTa gayuM. sikaMdara paNa cAritryanuM teja jete ja rahyo. zAnta ubhA rahIne joyA karyuM ke have sAdhu zuM kahe che. sAdhue kAussaga pALe eTale AMkho khelI joyuM te sAme musalamAna bAdazAha ume che paNa sAdhune to kAMI bhaya hatA ja nahIM. eTale kAMI paNa bolyA nahI. pharIthI sikaMdare kahyuM ke he sAdhu! che tuM mArI AjJA nahIM mAne te huM tArA burA hAla karIza. rAjIkhuzIthI huM je karyuM te mAnya karI le. tyAre mAdhue kahyuM ke he bAdazAha tuM jagatane bhale bAdazAha hoiza paNa je jagatane (saMsArane) lAta mArI phakIra (sAdhu) thaI jAya che tene tArA jagatanI ane tArI kAMIja Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 samedha yAne dha nuM svarUpa paDI nathI. jethI tene pApa sivAya koInA bhaya rahetA nathI. tArA manamAM je gumAna che te kADhI nAkha. kadAca jo tuM mArA upara gusse thaiza to tuM zuM karI zakIza ? mArA mAta sivAya tArAthI khIjuM kaMi thAya tema nathI. metathI ame DaratA nathI. maravu te eka vakhata che ja ane tu paNa kAM amara rahevAnA che. meDo vahelA tu paNa A jagatamAMthI upaDI jaiza tyAre tArI sAthe A kAMi cAlavAnu nathI. nakAmuM gumAna karIne jagatanA jIvAne trAsa ApIne pApanA poTalA AMdha nahI. bApa taneja gavavA paDaze. ratAM paNa pApathI chuTIza naDI. ame tA pApane kADhavA saMsArane tyAga karyA che. tArA ke bIjA koinA mane bhaya nathI eTale tA rAta-divasa AvA jaMgalamAM ja rahIye chIe. amane tA . amArA (paramAtmA) jinezvara bhagavatanA AziSa che ke game teTalu kaSTa Ave te paNa ame lIdhela niyama (cAritrya) khaMDita karazuM nahI. A rIte bAdazAhane sAdhu mahAtmAe upadeza ApyA eTale bAdazAha manamAM samajI to gayA ke mArA dharmagurUe kahyuM hatuM te vAta satya che. chatAM paNa hajI eka vakhata cakAsI te jouM ke DhIlA paDe che ke nahI ? bAdazAhe kahyuM ke tamane amArI sAthe nagaramAM AvavA zuM vAMdhA che ? huM tamane mArA rathamAM besADIne lai jaiza ane tyAM paNa tamane managamatA sukha ApIza. jethI tame mArI sAthe cAle. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 1 le tyAre. sAdhue kahyuM ke mane tArA sukhanI jarUra nathI ane tArI sAthe rathamAM besavAnI jarUra nathI. ame te page cAlIne (pAdavihAra) jyAM javuM hoya tyAM javAnI amArA gurUnI AjJA che. hamaNAM te cAra mahinA sudhI mArI sthiratA A pahADa upara che tyAM sudhI (upavAsa che) AhAra pANInI paNa jarUra raheze nahIM. amArA dharmanA siddhAMto ane tArA dharmanA siddhAMtamAM AkAza-pAtALa jeTaluM aMtara che. tene tane abhyAsa paNa nathI. tuM tArA dharmagurUne puchIza te e tane kaheze ke na nA pitAnI sAdhanA mATe ja sAdhu thAya che. tArA gurunI jema keIne sukha-duHkha karavA sAdhu thato nathI. jaina sApha kai rastAmAM rakhaDanAra janavara nathI ke tene game te pakaDIne lai jaI zake. A rIte kaDavI paNa madhura vANImAM bAdaragAhane ghaNuM samajAvI dIdhuM. bAdazAha (DhIluM paDI gayo) samajI gayo ke A sAdhu ke pazu rIte mArI sAthe Avaze nahIM. kadAca huM lera kukama karIza te paNa A sAdhu Daraze nahi. enAmAM sAdhanAne tapa che. ane Atma-zakti jambara che. Ama bAdazAhu bhale hiMsAvAdI dharmane ha paNa enAmAM samajavAnI viveka zakti sArI hatI. eTale sAdhunI vAta uparathI samajI gayo. pachI bAdazAhe kahyuM ke bhale tame mArI sAthe nagaramAM na Ave paNa mArA utAre Ave te tyAM huM tamane Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 sabeAdha yAne dharmanuM svarUpa kAMika ApIne lAbha lai zaku. tyAre sAdhue javAba Avyo ke ame te! badhuM ja tyAgI dIdhelu che. have enI vAtA karavI phATa che eTale tu tAre raste jA ane mane mArI sAdhanA karavA de, tyAre bAdazAhe AjIjI karIne kahyuM ke te mane kAMika lAbha Ape! ane mArA hitanI vAta kaheA. eTale sAdhu mahArAje kahyuM ke he bAdazAha ! tuM eka vAtano khyAla rAkhaje ke "je vastu ApaNe bIjA koIne ApI zakatA nathI te vastuno ApaNe levAnA adhikAra paNa nathI. ane e vastu che jIva," bAdazAha ! tuM ghaNAnA jIva le che paNa tu koine jIva ApI zake che ? bAdazAhe kahyu. nA. to tAre bIjAnA jIva levAne adhikAra paNa ze ? eTale AjathI pratijJA kara ke havethI koinA jIva laiza nahI. (mArIza nahI.) eja vakhate bAdazAha sikandare sAdhu-mahAtmAnI samakSa pratijJA karI. sAdhu mahAtmAne namaskAra karI cAlavA mAMDyu ane potAnI nagarIe pAchA pharyA pachI potAnA dharmagurUne kahyuM ke jaina sAdhu tA bAdazAhanA paNa bAdazAhu che. temane jItavAnI tAkAta mArAmAM paNa nathI. A rIte sikaMdara !!da* zAhanA gava utAranAra jaina sAdhumAM cAritryanA prabhAva kahe vAya. cAritrya kAMi mAmulI vastu nathI. cAritryane te devAnA deva indro paNa namaskAra kare che. eTale tA kRSNa (vAsudeve) cAritryanI dalAlI karI hatI. pote (vAsudeva) cAritrya laI zakatA nathI. kAraNa ke vAsudevane cAritryanA udaya hotA nathI. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMDa : 1 lo rANI thavuM che ke dAsI? zrI kRSNa mahArAjA pitAnI dikarIone puchatA hatA ke rANI thavuM che ke dAsI ? rANI thavAnuM kahetAMja ene zrI nemanAtha bhagavAna pAse (dIkSA) cAritrya apAvatAM. phakta eka dikarIe kIdhuM ke mane dAsI thavuM che. tene kaI sAmAnya mANasa sAthe paraNAvI ema sAMbhaLela che. paNa cAritryanI dalAlI bahu ja sArI karI hatI. teNe potAnI nagarImAM jAhera karyuM hatuM ke jene nemanAtha bhagavAna pAse cAritrya ( rIlA) levuM haze tenI pAchaLanI saMpUrNa javAbadArI kRSNa mahArAja pote saMbhALI leze. A dharma dalAlIthI samyakatvane pAmI gayAM ane AvatI vIzImAM 1ramA tIrthakara amamanAtha nAme thaze. zAna - rahasya pUrNa artha samajAya nahi tyAM sudhI dehAdhyAsa chUTI zaktA nathI. dehAdhyAsa eja pratyeka duHkhonI jaDa che. thI dehAdhyAsamAMthI mukata thavA mATe vega mArga (dhyAna yega) parama AdaraNIya che. sarva sAdhAraNa suvAkenI pAchaLa paNa ghaNuM ghaNuM raDalya reDavAmAM AveluM che. paraMtu mAyAnA paDadAo cIrAya. nahIM tyAM sudhI tene tattvapUrNa artha pakaDI zakAya nahi.. va ja nadi zapanA, yadda kama hai suvA sapanA" bahAranA reDa upara eka saMnyAsI A pramANe bela hatuM. tyAre rAmazaMkara nAmane kaI eka gRhastha sanyAsI. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabodha yAne dharmanuM svarUpa pAse jaIne pUche che prabhu! A je tame bole che tene artha huM samajI zakatuM nathI. ethI kRpA karI A artha samajAvaze. saMnyAsIe kahyuM tAre ene artha samajIne zuM karavuM che? tArI sUratA kAyA ane mAyAmAM lAgelI che tethI tene artha tArathI samajI zakAze nahi. paNa rAmazaMkarane te - laganI lAgI che ke koI paNa rIte e seneTarI ne artha mAre samaja joIe. saMnyAsIe kahyuM ene artha samajavAnI hArdika AturatA che te tAre mArA Azrame AvavuM paDaze. pachI rAmazarkara saMnyAsInA Azrame javA lAge. ane prANAyAmanI prakiyA zikhI lIdhI. gurUkRpAthI thoDA ja samayamAM rAmazaMkare prANAyAma upara prabhutva meLavI lIdhuM. (prANAyAma eTale pitAnA AtmA upara kaMTrola keLave te mane prANAyAma kahevAmAM Ave che.) eka divasa saMnyAsIe rAmazaMkarane vega zikSA ApIne ghare jaIne prANAyAma karavA kahyuM. eTale rAmazaMkara eka divasa prANAyAmanI kriyAmAM joDAyela che. te vakhate gharanA leke jamavA mATe bolAve che paNa beleja ke? * prANAyAmanI prakriyAmAM rahele mANasa te vakhate zaba (maDadA) jevI sthitimAM hoya che. rAmazaMkarane maDadA jevI sthitimAM paDele joI gharanA leke kalpAMta karavA lAgyA. Ama tema doDavA lAgyA ane saMnyAsIne bolAvI lAvyA. te vakhate gharanA mANase jharI rahayAM che. saMnyAsI te lekene AzvAsana Ape che. sAMbhaLe ! A rAmazaMkara jIvaMta thaze paraMtu tene sajIvana karavA mATe kALajAnuM mAMsa joIze. bele ApavA Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le mATe che tayAra? zikAma zUnya. keI kAMi ApI zakayuM nahi. A samaye saMnyAsI rAmazaMkarane uparokata sutrane artha samajAve che. te rAmazaMkarane sAcA svarUpe artha samaye. jethI te dara sAbu cAlI nIkaLyA. sAMvatsarika mApanA : khA yAM konA do, nahI tyAre aMtaramAM Ave divAsAnAM. dayAnA saidya pragaTe che." alI uMgI mApanA che. micchAmi dukAkaDam eTale zuM? mA jIve mana, vacana, kAyAe je kAMI tamArA mATe moTuM karyuM hoya te nAza thAo. arthAt niSphaLa jAo. ane bhaviSyamAM na thAo tenuM vacana. raNA rIte micchAmi kakaDama che. A jamAnAmAM apriya paNa hitakara vacano kahenArA ane sAMbhaLanArA durlabha che. jene svahita sAdhavuM hoya tene ahaMkArathI mukta banIne vaDIle je zikhAmaNa ke salAha Ape athavA bhUla mATe Thapake Apa tene zAntithI apanAvavAnI Teva pADavI joIe. ApaNe e bhUlavuM na joIe ke jyAM sudhI ApaNI bhUla badala hitakAraka kaDavAM vacanone sAMbhaLavAnI tAkata nahi Ave tyAM sudhI bhUla sudharaze nahi. ane viveka Avaze nahi. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 sabodha yAne dharmanuM svarUpa vAcake ! yAda rAkhajo ke khuzAmata karanArA ke khoTI vAhavAha karanArA malI jaze paNa ApaNA ja hita mATe bhUle batAvIne hitakara kaDo upadeza ApIne ApaNane saMskArI banAvavAvALA durlabha che. mATe ja kahyuM che ke apriya paNa hitakara vacanane sAMbhaLanArA ane kahenArA durlabha che. hitakara vANI (sAcI zikhAmaNa) kahevAnI bhAvanA vALAomAM paNa ghaNAne kaDaka zabdomAM kahevAne vakhata Ave to sAmI vyakitane khoTuM lAgaze te? athavA mane kAMika nukazAna thaze te? AvA aneka kAraNo sara kahI zakatA nathI. bahu ochA che AvI vANI sAMbhaLI zake che. AvI vANI sAMbhaLavAno vakhata Ave tyAre mANase pitAnuM apamAna thayuM che, vyaktitva ghavAyuM che ema mAnIne te. vANI sAMbhaLI zakatA nathI. A eka jAtanI mAnasika nabaLAI ahaMkArAdi doSone AbhArI che. | hitazikSA ApanAra kalyANa mitra che. ghaNA mANase pitAne zikhAmaNa ke bhUla badala Thapako ApanAra hiteccha ke vaDila vagerene mArA zatru che ema mAnavA lAge che. ahaMkArathI vivekarUpI cakSu biDAI javAthI te satyane joI zakatA nathI. je ahaMkAra jAya ane viveka rUpI cakSu khule te zikhAmaNa ApanAra ke bhUla badala Thapako ApanArA vaDila vagere kalyANa mitra lAge. jene sAcI lAgaNI hoya te Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 4 sAcuM kahe anyathA tA samaje ke e game tema varte temAM mAre zuM ? DumaNAM jamAnA bahuja vivekI AvI gayA che. nAnI nAnI bAbatAmAM AbhAra mAnavAnA ane sabhAo bharavAnA. jamAnAnI khuzne nIce AbhArathI jANe sArI vyaktine DhAMkI devAnA nukhAya ajaba-gajabanA ja che ne ? (A tA lAkara jana kAmagIrI che) vicAro, emAM rahelA svArtha ne viveka kevA dilanA daravAjo khAle che.... che ne duniyA dA ragI khela, chAsavAre zokasabhA, bahumAnanI sabhA vagere vagere....moTAie mAnavIne joie che. hA. bahumAna dharmanuM, dharmagurUnuM, tapasvInu ane cAri tryanu (dIkSAvALA jIvanu) jarUra thAya. paNa e bahumAnamAM pramukha sthAna levAnuM paNa mulya cukavavuM paDe che. te phakta paisAthI nahIM sAthe tyAgathI. e upara me' eka vAta sAMbhaLI che. je ahI" kahu chu.... eka sagRhastha jeTalA dIkSAthI enA bahumAnamAM pramukha sthAne rahyAM eTale vakhata eka eka vastune tyAga karyA hatA. emaNe kIdhu ke A sa'sArano tyAga karanAra AtmAnuM bahumAna phekaTamAM pramukha sthAne rahevAthI thatuM nathI paNa emaNe saMsArano tyAga karyAM te vadhu nahi te eka vastuno tyAga mAre paNa karavA ja joie. e rIte tee sa. 4 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 sabodha yAne dharmanuM svarUpa ra7 jeTalI dIkSArthInA bahumAnamAM pramukha sthAne rahyA teTalI cIne tyAga karela. AvAM AtmA pramukha sthAne rahevAthI "dharmanI zobhA vadhe che. lakSmI ane adhikAra vadhatAM, zuM vadhyuM che te kahe, zuM kuTuMba ke parivArathI, vadhavApaNuM e nava graha vadhavApaNuM saMsAranuM, naradehane hArI ja, tene vicAra nahi ahaha....eka paLa tamane have." saMsAranA badhAja bhautika AnaMdanA pariNAma kyAreka AsumAM ja AvatAM hoya che. Aje hasanAra kAle raDato hoya che. dekha kismatakI burAI, dina bure Ane lage pahele use khelate, aba Thekara khAne lage. daSTAMta lAkhane vepAra karanAra eka zrImaMta jhaverI karmane udaya thatAM thappaDa khAI beThe ne badhI saMpatti gumAvI dIdhI. eTale muMjhAvA lAge. patnInuM zuM thaze ?" patnIe kahyuM "bALaka nAnuM che. gharamAM koI rahyuM nathI >> mArA bannenuM zuM thaze ?" patnIe kahyuM "ciMtA na kare, tame che tethI amAre badhuM ja che." Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 1 lA para para`tu. zeThane bahu ja AghAta lAgyA hatA, AMkhamAM AMsu sAthe kahyuM "huM jAuM chu, gharamAM hoya tyAM sudhI khAje, paisAnI jarUra paDe tyAre tinnerImAM eka bahu mUlyavAna hIrA che. te bIjA koi jhaverI pAse na vecatAM mArA amuka mitra pAse vecAvajo." ATaluM karI zeDa AghAtamAM A phAnI duniyA cheoDI cAlI gayA. mAtA-putre gharamAM je kAMi hatu tethI gujarAna calAvyuM. putra soLa varSanA thayA. gharamAM kAMi rahyu nahI tyAre mAtAe pelo hIrA kADhI mitranI dukAne te gIrave mUkI paisA lai AvavA putrane kahyuM. je ApattimAM sahAya kare che te ja sAcA mitra che. karo hIrAnu pekeTa lai zeDa pAse gayA ane samajI gayAM. bALakane vAta karI. paDIkuM jotAMja zeDa premathI besADayA ne kahyuM ' beTA ! tu A pekeTa laine kema Avyo che? " ekarAe badhI ja vAta vigate karI. zeke lakSmI ane tenA upayoga viSe vicAra karyA. lakSmI vijaLI jevI capaLa che. cAre dizAnA pavana vacce dIvA sthira rahI zakatA nathI. tevI lakamI paNa caMcaLa che. 66 zeThe kahyuM. A hIrA mUlyavAna che, paraMtu atyAre bhAva mada che. hIrA tamAre ghera rAkhI muke, jarUra paDe huM maMgAvI laiza. A pAMca hajAra tuM laI jA ane hajI cAra pAMca varSAM bhaNIne pachI mArI peDhI upara AvI jaje." pAMca hajAra rUpIyA levAnI karA nA pADeche. tyAre zeDa kahe che, Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para " tuM laI jA, enu vyAja lakhavA paNa nathI." sarbhe yAne dharmanuM svarUpa nathI levAnuM. ene copaDe putre ghera AvI mAtAne badhI vAta karI tyAre mAtAnI AMkhamAM AsuM AvI gayAM. pote ene kaTTI joyA nathI. zeThe kadI paricaya karAvyeA nathI. para Mtu mitranI udAratA joi khuzI thai. 6 jananI jaNa te bhaktajana, kAM dAtA kAM zura.' chokarAe abhyAsa puro karyAM. ne pelA jhaverI zeDanI peDhI upara besavA lAgyA. traNa cAra varSamAM hoMziyAra thaI phIka DIDa kamAvA lAgyA. tyAre zeThe tene gherathI. hIrA lai AvavA kahyuM : chekarAe ghera jai tijorImAMthI paDIku kADhI hIrA joyA ne tarata ja samajI gayA ke A mUlyavAna hIro nathI paraMtu mAtra kAcanA TukaDA che. e kAcane pheMkI dIdhA. have tenI STi khulI gaI hatI. ApaNe paNa A AtmArUpI sAcA hIrAne oLakhyA vinA pudgalanA lAcAne hIrA mAnI saMgharI rAkhIe chIe. paraMtu aMtaranA ajavALAM ughaDatA divya dRSTi khule chetyAre ja sAcA khoTAnI parakha thaI jAya che. karo mAtAnI AgaLa badhI vAta raju kare che ne kahe che, " zeThe A kAcanA TukaDAne gharamAM rAkhyA hota athavA ApaNane sAcI vAta kahI dIrdhI hota te ApaNI zI dazA thAta !" zeDanA baMne jaNA khuba ja upakAra mAne. che. ne temanI sahAyathI chevaTe svataMtra thA karatA thAya che. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo puSpage te dhanavAna bane che ne zeThane karmodaya thatAM te garIba thaI jAya che. gharabAra vecAI gayAM, peTIe phanA thaI gaI, nekarI mATe phAMphA mAravA lAgyAM. (juo karmanA bela) be eka varSathI cheka paradeza pharate hatA te pAcho phare che ne pitAnA upara upakAra karanAra zeThanI sthiti jANe che tyAre badhuM ja temane caraNe dharI temane tyAM AvavA kAlAvAlA kare che. zeDa tyAM rahe che. paraMtu have temane saMsAra varUpanuM bhAna thaI gayuM che. sva-pane vicAra thavA mAMDyo. AtmabhAna thavA mAMDyuM che. eTale dharma ArAdhanAmAM lAgI jAya che. dharma eja AtmAne sAro mitra ane rakSaNa A kALamAM AvA mitro zodhyA jaDe tema che?, A jamAnAmAM te pasAnA gumAnamAM pese mArA para maMvara ne huM paisAno dAsa.) ane temAM kaI ho (satta) malI jAya te pachI pUchavuM ja zuM? A to kharUM che ke mANasa jema jema sattA ane vyamAM vadhatA jAya che tema tema tene apAyuM AvI jAya che. sattA ane dhananI aDAImAM mazagula raheto hoya tene khuzAmata ja sArI lAge paNa khuzAmata karanArA te svArthI ja hoya ne? I ! ghaNAnI samajAvavAnI paddhatti evI hoya che ke sAMbhaLatAnI sAthe ja mANasanA hRdayamAM prasarI jAya che. AvA manuSya pratibhAzALI kahevAya che. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saghyeAdha yAne dharmAnuM svarUpa pratibhAnA prakAza :--pratibhAne prakAza vaya sAthe saMkaLAyelA nathI hAtA ! dehanI divasa maryAdA kai e prakAzamAM vikAsa lAve evu nathI ! pUrvanA puNya sAthe saMkaLAyelA e prakAza bALakamAM paNa jaDI Ave ane vRddhamAM ene aze ya na jaDe. ema paNa banI zake che. pratibhA eTale parAjayane vijayamAM pheravanAra AtmAnI zakti. AvI pratibhAvALA mAnava parAjayamAM paNa vijayanuM smita karI jANe che. A paNa gata bhavanu puNya che. 54 hamaNAMnA kALa to khuzAmatanA kALa che. ane emAM aLiyAnA e bhAga. emAM jo buddhi bhaLe te thAya cAra bhAga. ane emAM jo lAgavaga lAgI jAya te! thAya cha bhAga. e nATaka cAle che. pUrve je zAMtimaya vAtAvaraNa hatu eja sthAne Aje dhAMdhalIyuM ane azAMtimaya vAtAvaraNa sarjAI rahyuM che. ane evI rIte lagabhaga sasthAo ane ma`DaLe cAle che. : duhA "janma laIne jagatamAM, kaheA tame zu zu karyu punyanuM ke pApanuM, keTaluM bhAthuM bharyu. hisAba paDaze ApavA, tyAre kAMTAnI dhAra khucaze; yAda rAkho eja prazno kudarata (karma rAjA) tamane pUchaze, hajI che hAthamAM bAjI, karIle paramAtmAne rAjI; prabhunA ziSya kahe, tArA mRtyu pachI che zu : Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA ya manuSyane puNyathI badhuM sIdhu paDe che. te upara dRSTAMta : eka vyakitanI hAthanI rekhAo joIne jyotiSe kahyu ke "bhAI! tamArU puNya khUba pAvaraphula che. game teTalu u' kare to paNa sIdhuM paDe evuM joradAra tamArU puNya che. " pelAe vicAra karyAM ke jyotiSe kahyu te ThIka paNa pArakhuM karavuM joie. khUbaja vicAra karIne teNe eka bahu moTuM UMdhuM kAma vicArI lIdhuM. A yuvAna gAmanA rAjAne mitra hatA. rAjAne tenA para sArI prIti hatI. bIje divase rAjadarabAramAM gayA. rAjA TujI AvyAM na hatAM. rAjAnA matrI vagere kheDAM hatAM. temanI sAthe Ana-pramAdanI gheDI vAto karI, gheADI vAra thaI tyAM rAjA AvyA. badhAe temane ubhA thaI ne mAna Apyu. rAjAe suMdara vastro paherelAM hatA. mAthe rAjamugaTa hato temAM phulanA gajarA bharAvela hatA. rAjA jevA najadika AvyA ke pelA mitre temane eka thapATa jorapUrvaka phaTakArI. rAjAnA mAthA. parathI mugaTa paDI gayA. rAjAnA agarakSake talavAra kheM'cI jevA pelAne mAravA jAya che tyAM rAjAe tene rAkayA. "hA....hA. e tA mArA jIva bacAvanAra che." rAjAnu dhyAna nIce paDelA mugaTa upara hatuM. mugaTamAM bharAvelA phulagajarAmAMthI eka nAnakaDA jherI sApa nIkaLI rahyo hatA. "mArA mitre mane bacAvyo che. jIvatadAna Apyu che. tenA RNI chuM. savAlAkha rUpiyA rokaDA huM bakSIsa Apu chu" Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sodha yAne dharmanuM svarUpa pilAne khAtrI thaI ke kharekhara mAruM puNya pAvarakula te cheH nahi te rAjAne thapATa mAravAthI rAjA judo ja vicAra kare te? mitrane sApathI bacAvavAnA ghaNA rastA che ema rAjAnA magajamAM vicAra Ave te? rAjA zuM na kare ? yAda rAkhajo puNya baLavAna haze tyAM sudhI game tevuM UMdhuM karaze te paNa sIdhuM paDavAnuM che ane puNya kSaya thaye sIdhuM kareluM paNa UMdhuM thaze. puNya pAMsarA haze tyAM sudhI badhuM sIdhuM thavAnuM che. puNya kaho ke bhAgya kaho ekanI eka vAta che. prArabdha kahe ke takadIra (nazIba) kahe ekanI ekaja vAta che. A badhuM dharmathI maLe che. je puNyathI sukha male che te mATe dharma karavA kurasada nathI. ane pApathI duHkhaApadAo maLe che. te pApa mATe ujAgara karavA taiyAra keTalI jIvanI ajJAnatA kahevAya.' hasatAM bAMdhyAM retAM paNa nahi chUTe eTale baMdha samaya-citta cetIo, udaye zo saMtApa, bAMdhatA vicAra karajo nahi te udaya kALe ratAM paNa cheDe Avaze nahi. * duha - bolavuM hoya te bele jene laganI lAgI prabhu nAmanI, jaya bele bhagavAnanI, jaya bele bhagavAnanI, vijaLInA camakArA jevI, jiMdagI cAlI jAya che. zAne jIvI rahayo che mAnavI, raMga rAganA nAge, nATaka karatAM Taka Taka karatAM, bhamI rahyAM saMsAre, Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa7 khaMDa : 1 lo baMdhAyA ame chuTI na zakIe, kAcA sutara tAre, mananI vAta kahevA Aje, tAre dvAre AvyuM. puNya pApanA karI saravALA, tujane Aja jaNAvavA mane nathI paravA mAna-apamAnanI. ya bele bhagavAnanI, jaya bele bhagavAnanI. A stuti bhagavAnanI sAme sAcA dilathI zuddha hRdayathI karavAthI AtmA nirmaLa thaI zake che. cauda rAjalakamAM evI kaI jAti nathI, evI ke ni nathI, evuM koI sthAna nathI ane evuM ke kuLa thI, ke jyAM sarva jIve anaMtI vAra janmyA na hoya, temaja mRtyu pAmyAM na hoya. dunIyAnA tamAma puNya-pApane AdhIna che. puNya e sukhanuM kAraNa ane pApa e duHkhanuM kAraNa che. puNya dharmathI thAya che. dharmane cAra prakAra che. dAna, zIla, tapa ane bhAva. dAna, zIla ane tapa A traNe bhAva sahita joIe. cAra prakAramAM bhAva vinAnA A traNe nakAmA che. cAra prakAramAM bhAva mukhya che. bhAva eTale manane pavitra pariNAma! zAlibhadra bhavADanA bhavamAM je bhAvathI dAna ApyuM hatuM tevA bhAva joIe. je sAdhumahArAjane zAlibhadra bharavADanA bhAvamAM vahorAvyuM hatuM teja sAdhu mahArAjane anya zrAvakee paNa vahorAvyuM te haze ja ne? paNa joIe tevA bhAva utpanna thayA nahi hoya. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabadha yAne dharmanuM svarUpa IzvarakRpA - taMdurastI sArI rahe, buddhi sArI rahe vicAra vartana sArA rahe, sukha zAMti rahe e badhuM IzvaranI. kRpA che. A pramANe jana samUDamAM (lekabhASA) belAya che. jene paNa bele che, e geravyAjabI nathI. e prakAranA supu vANa vyavahAramAM bhArebhAra mRdutA rahelI che. smRtipUrvaka belatAM evA vacanethI ApaNe ahaMkAra rahita thaI zakIe. chIe. ethI Izvara tarapha ApaNI namratA ane ApaNo bhaktibhAva SiAya che ane enA caraNomAM besI javA jeTaluM heta umaDavA pAme che. , bIjI bAju tAkika buddhivAdathI jotAM jaNAya che ke kalyANamaya Izvara e vItarAga ane samatva dhAraka che e niraMjana ane nilepa che ke keInuM bhaluM buruM karavAnI khaTapaTamAM paDatuM nathI. darekanuM bhaluM buruM ene pitAnA karmathI thAya che. IzvaranI kRpA te badhA ja sArA sukhI rahe evI heya ja, nirantare ja hoya. badhAne ja upara enI kRpA hoya ja. e siddha vAta che. ataH je kevaLa enI kRpAnA kAraNe sukha, zAnti malatAM hoya ane sadAcaraNI thavAtuM hoya te enI kRpA badhA upara eka sarakhI hovAthI badhA eka sapATe sadAcArI ane sukhI banI javA joIe paNa vastu sthiti evI nathI. ataH ApaNane samajavuM joIe ke enI sarvavyApI, sarvasAdhAraNa svabhAvabhUta kRpA ke prasannatA badhA upara hevA chatAM ya prANInAM sukha-duHkha, unnati-avanati yA kalyANa-akalyANane AdhAra potAnAM karma AcaraNa para ja che. kahe chevI hAla ja simalAtAM ja sarakhI Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le ApaNane pADanAra ApaNuM durAcaraNa che ane ApaNuM sadAcaraNa eja ApaNo tAraka che. ane sadAcaraNI thavA mATe varanI kRpAnI rAha jovAnI nathI. enI te kRpA che ja, harahamezAM che ja, ane ApaNe sadAcaraNa thaIe ke sukhI thayA ja chIe. sadAcaraNI sAdhanA daramyAna pUrvanAM datanA baLe duHkha, takalIpha AvI paDe. paNa e sanAtana sanmArgamAM aDaga rahIye te uttarottara vikasita thatA thatA Akhare pUrNa ujajavaLa banI sarva duHkhamAMthI mukta thaI zakIe. ane pUrNa zAti prApta karI zakIe. duniyAmAM duSTa adhama mANase duSTa adhama kAma kare enuM kAraNa zuM ? emanA upara enI (IzvaranI kRpA nathI e kAraNa che? nahi ja. enI te upara kahyuM tema badhA upara bhalA ane sukhI bane evI kRpA che ja. kharI vAta te e che ke duniyAnA mAmalAmAM enI kRpA ke apA jevuM kAMI ja nathI. e te svamagna che. nirlepa ane taTastha che. enA tarapha ApaNe bhaktibhAva ane bhaktibhAva dvArA sadAcAritvanI sAdhanA ene ja enI kRpA samajI jaIe te tArkika buddhi paNa vAMdho uThAvI na zake. e jIvana hitane saMpUrNa muddo emAM AvI jAya. che. sAruM je thAya che te puNyathI ane buruM te pApathI. ema Arya saMskRtinA tatvajJAnane pracalita siddhAMta che. have sukha sagavaDa mele athavA kAMI sAruM banyuM athavA aniSTa akasmAtanA sapATAmAMthI ApaNe ISTajana ke ApaNe Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sodha yAne dharmanuM svarUpa. bacI jaIe te puNyanA udayathI. ane agavaDa ke saMkaTa upasthita thAya athavA burI ke duHkhI hAlatamAM phasAI paDIe te pApanA udayathI. e vAta nakakI. paNa e puNya ane pApa AvyuM kyAMthI? kahevuM paDaze ke satkRtya karavAthI athavA - amuka aMze zubha mArge cAlavAthI puNya AvyuM ane azubha kArya ke pApAcaraNathI pApa AvyuM. tyAre prazna e thAya ke zubhAzubha mAnI sanAtana - samaja mULamAM jagata upara utaratI rahI kayAMthI ? javAba e ja che ke e samaja mULamAM mahAna jJAnI purUSathI utaratI AvI che. tyAre A uparathI ema mAnI - zakAya che ke jJAna prabhunI zikhAmaNa mujaba cAlavAthI puNya upArjita thAya. e puNya dvArA je sukha prApta thAya che, te sukhane ApanAra mULa te te jJAnI prabhu gaNAya. ane teja pramANe jJAnI prabhunI kalyANamayI zikhAmaNa nahi mAnIne duSkarmanA mArge cAlavAthI pApa baMdhAya ane tenA pariNAme duHkhI thavAya e paNa jJAnI bhagavAnanI zikhAmaNa nahi mAnyAnuM pariNAma lekhI zakAya. duniyAnA vyavahAramAM ApaNe joIe chIe ke jene jenI salAhathI lAbha ke sukha male che te tene potAne upakArI mAne che. pitAne sukha ke lAbha apAvanAra teja che ema mAne che. e ja pramANe jJAnI bhagavAnanI zikhAmaNa pramANe - cAlanAra mANasa sukha meLave te mATe jJAnI bhagavAna upakArI mAnI zakAya, kema ke emanA sadupadeza pramANe cAlavAthI tene sukha maLyuM. Aja dRSTie paramAtmA, Ivara sukha Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo dAyaka ke muktidAyaka gaNAya che. eTaluM ja nahi, IvaranA kartutvane vAda paNa A dRSTi anusAra ane A rIte ATalA aMza purata ghaTAvI zakAya che. A uparathI ke AphatamAMthI bacI jatAM ke ITa lAbha prApta thatAM bhagavAnane upakAra mAnavAmAM Ave che dhavA enI kRpAne aMjali ApavAmAM Ave che te vyAjabI ane vega che. Ivara te niraMjana nirAkAra che ane (bhagavAna) Izvara te mokSe gayAM che. mele gayelA AtmAe saMsAranA AmAnuM sAruM kharAba karavAnuM hatuM ja nathI. paNa emanAM adhiSThAyaka deve bhagavAnanA bhaktanuM hita kare che. ethI Izvarane upakAra ke kRpA kahevAya che. keI paNa kAryamAM saphaLatA meLavavA mATe traNa bAbatenI jarUra che. zraddhA, jJAna ane kriyA. A traNane jaina, darzanamAM anukrame samyagdarzana, samyajJAna ane samya cAritra kahe che. A traNa kArya siddha yA mokSa mAga che. . zraddhA:- zraddhAne artha che viveka pUrvaka daDha vizvAsa jJAna - jANavuM te jJAna. kiyA - tadanusAra AcaraNa karavuM te cAritra. (kiyA) arthAt = hRdaya (je zraddhAnuM pratika che.) mastaka (je jJAnanuM pratika che.) ane hAtha (je kiyA (pravRttinuM) pratika che. e traNenA saMgathI, sumeLathI mukti patha pamAya che. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadadha yAne dharmanuM svarUpa A saMsAramAM Adhi vyAdhi ane upAdhi lagabhaga badhA ne lAgelI che. AdhinuM sthAna - (aMtara) mana upara che. vyAdhinuM sthAna - (tana) zarIranuM che. ane upAdhinuM sthAna (bahAranuM) nakAmI ciMtA che. keTalAkane vadhu sAruM hovA chatAM vadhu meLavavA mATe - durgAna cAlyA ja kare che. paNa male che bhAgya pramANe. bhAgya kaho ke puNya kaho ekanI eka vAta che. puNyazAlIne Dagale - pagale sukha, ane pApIne Dagale pagale (ApadA) duHkha hoya che, A zabdo dhyAnamAM rahe te ghaNuM nakAmAM karmathI bacI javAya, puNya dharmathI thAya che, ke nahi? paNa sukha ApanAra dharma mATe TAIma nathI, ema keTalAka bhAgyazALIo kahe che, ane duHkha ApanAra pApo mATe ujAgara karavA taiyAra, (AnuM kAraNa ajJAnapaNuM) dharmathI sukha maLe che. tevAM chate jaina dharmamAM sAcA ne sacoTa ghaNAM Ave che. Dagale pagale nidhAna - pratyakSa mAnavane karmasattA kadI sukha ke duHkhane, - ane kadI mITho ke kaDe anubhava karAvatI ja hoya che, zubha karmanA udaye prANIne AnaMda-camana dekhAya che, jyAre azubha karmanA udaye duHkha, vyathA ke vedanAnI kAramI cIse pADavI paDe che. saMsAra ja enuM nAma che ke "ISTa saMga the, ane te pachI viyega deDI ja Ave che, teja-chAyAnI jema ISTa saMga harSita karI le che. ane aniSTasaMga viSAdanA Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo vamaLamAM guMcavADI mUke che. karmarUpI madArIe karma dorathI baMdhAyelA jIvarUpa vAMdarAne (mAMkaDAne) keI jAtanA nAcanacAvyA che, ane te nacAvI rahyo che. karmanI aMdhArI koraDImAM pUrAyele jIva sva-svarUpane dekhI ke oLakhI zakatA nathI. ane gothAM khAdhA kare che. tavaMgarane paLamAM garIbAInI bhavAI bhajavavI paDe che. Ajane rAMkaDo-garIba keI subhaga paLa maLatAM zrImaMtAInI sAhyabIne mAlika banI jAya che. Aje hajAro upara hakumata calAvanAre, ane lAkha upara sattAne dara vIMkanAre AvatI kAle lAkhonA hakamone ubhA page uThAvanAra banI jAya che, keInA eka sarakhA raMge rahetA nathI. koInI eka sarakhI sAhyabI sthira nathI, ane koInI eka sarakhI sthiti jovAtI nathI. caDatI ane paDatI, udaya ane asta, khIlavuM ane karamAvavuM, A te kudarata niyamana kAyado dhArAsabhAnI jAherAta sivAyano ghaDAyeluM che. A kAyadAnuM pAlana saune AnAkAnI sivAya icchAthI ke anicchAthI karavuM ja paDe che. AnI sAme ahiMsaka laDAI ke satyAgrahanI kUca kaMI ja na nabhe ! dhanabala ahIM nakAmuM paDe che. svajanabala ahIM pAMgaLuM che, ane zarIrabala ahIM kaMI ja visAtamAM nathI, A te karmanI lIlA che. jIva jyAre AnaMdamAM hoya che, ane sarva jAtanI anukULatAo bhagavate hoya che. tyAre pote zuM karI rahyo che ke A karavAthI pariNAme mane zuM Avaze? tene vicAra sarakhe ya karatuM nathI. madirApAna karanAre ghele banIne Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabedha yAne dharmanuM svarUpa akartavyane kartavya mAnIne karI nAkhe che, ane pachI game teTale paritApa kare te ya zuM vaLe? eka dArUDyiAe dArUnA nakhodiyA nazAmAM pitAnuM ghara saLagAvI mUkayuM, pachI dArUne na utaratAM te revA lAgyA, paraMtu have e baLeluM ghara te khAkha ja rahene ? te rIte mehAndha jIvaDe na karavAnAM pApAcaraNe hasate mukhaDe karI nAkhe che, paNa tenuM kAtIlabhayaMkara pariNAma bhogavavuM paDe che tyAre te raDe che. te AvelA duHkhane bhagADavA mATe dhamapachADA kare che. lAkho, upAye sarje che, ane zakaya badhuM ja karI nAkhe che. paNa te duHkha phITatuM ja nathI, kayAMthI phITe ? karelA karmo rAjAone ke tavaMgarene ya mUMgA banIne bhegavavA ja rahyA. jaina, zAstramAM bALajIvone upakArI kathAsAhitye te kaI jIvone saMskArI ane AdarzajIvI banAvyA che, ane mahA-tyAganA paMthe vALyA che. ahIM paNa aneka 'jIne mArgadarzaka nIvaDe, ane AtmavikAsane preraNA Ape evI tapamahimAnI gauravagAthA raNakAratI eka kathA (TuMkAmAM) raju thAya che. -kadhA zabdane uMdha kare te thAka bane. thAka zabdane uche. karo te kathA bane, kathA zabda ja e che ke pitAnA svabhAvika guNa e pite ja kahI Ape che, kathAne sarva svAbhAvika guNa e che ke AbAlavRdhdha sau koIne thAka utAravAnuM kAma kare che. mAnavInuM jIvana Aje hADamArImaya, bejamaya ane kaMTALAmaya banI rahyuM che, enA manane zAMti nathI. magajane ArAma nathI, divasarAta vicAre ane vikalpanA ghammara valeNuM enA mastakane (aNue aNune) becena banAvI. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le rahyAM che. AvA samaye enA manane zAMti ApanAra, magajane ArAma ApanAra, mastiSkane svastha banAvanAra je kaMI hoya te te che kathAsAhitya dharmanI sAthe yoga karAvI Ape, joDANa karAvI Ape evI je kathA enuM nAma "dharmakathA" kathAo jagatamAM ghAvI che. kathAsAhityanuM vAMcana paNa ghaNuM che, dara varSe kathAonAM seMkaDo pustaka prakAzita thAya che. navalakathAo, nolo, sAhasakathAo. bAlakathAo, DITekaTIva kathAo, strI. kAraka, rAjakathAo, aitihAsika kathAo, premakathAo, pikacarakathAo, AvI keika kathAo duniyAnA vizALa paTa para pa. bo phelAvIne beThI che. je kathAonuM jaina zAstramAM kaMI ja mUlya nathI, kAraNa? kathA te sAcI ke je jIvananI kaDA para ceTalI pApanI nirUtsAhanI, ane nilekhatAnI dhULane khaMkherIne AtmAne urdhvagAmI banAvavAnI preraNA pUrI Do. AjanuM yuvAna-mAnasa je che e ApavAnuM kAma AjanI lAyabrerIoe svIkAryuM che, lAyabrerIoe sArUM ApavAnI javAbadArI choDI, bhAvatuM ApavAnI khoTI. rIta apanAvI che, ane ethI ja lAyabrerIe jIvana vikAsanuM aMga maTI jIvana vinAzanA aMga tarIke sAbita thaI rahI che. lAyabrerIomAM adharma kathAonA gaMjanA gaja khaDakAyelA najare caDhe che. dharmakathAnA pustake kAM te. ze kesanI zobhA jevA banyA che....athavA te abharAI para caDe che. A badhuM jotAM dharmanI kathAonI Aje jagatane sa. 5 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha yAne dharmanuM svarUpa khAsa jarUrIyAta che. dharmakathAmAM e tAkAta che ke mANasa AtmAne AMkha sAme rAkhI manaraMjananuM dhyeya cheDI dharma mATe dharmakathA vAMce ! ke sAMbhaLe te enA jIvanamAM palaTo AvyA vinA rahe nahi, ApaNe paNa dharmakathAnuM mahatva samajI jaI e te kama kathAnuM sthAna ApaNA jIvanamAM rahe nahi, jethI jIvanane nukazAnakAraka sAhityane tilAMjalI maLe ane jIvanane preraNA purI pADanAra dharmakathA upara prema jAge, A kathAmAM karmanI prabaLatA zuM kAma kare che e jANavA jevuM che. lAkho upAye karavA chatAM ya karma nita vedanA zamatI nathI. karmasattAne nabaLI pADavAnuM amegha zastra je kaI hoya te te mAtra dharma ja che. tapadharma ajaba mahimAvaMte che. AvA viSayane makkamapaNe sacoTa karatI A nAnakaDI kathA paNa ghaNuM ja pIrasI jAya che. dharmakathA sAhitya te kRSNanI bhaMbhA jevuM che. bhaMbhAnI dhvani thatAM prajAne rege nAbUda thAya, e tene divya camatkAra hate. bhaMbhAne sAMbhaLavA mAtrathI junA raMge naSTa thatA ane navA rego pedA thatA nahi, e enI viziSTatA hatI, te rIte dharmakathA dhvani paNa evI ja rIte sAMbhaLavAthI anAdinA karmo thatA aTakI paDe! ahIM raju thatI kathAmAM ya evI divya camatkRti che ke je bhAgyavaMte tene zraddhAthI vAMce ! vicAre ! te AtmAo jarUra ujajAgaradazAne anubhava karatA thAya. A leka cauda rAjalakanA pramANathI prasiddha che. temAM urdhvalaka, aleka, ane tiSThaleka ema traNa bhedo che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo kalekamAM jotiSacaka che, bAra devaloka che, nava veke. che. cAra anuttara vimAne che. sarvoparI sarvArthasidhdhanAmaka vimAna che. ane lekAgrabhAge anaMta sukhabhekatA, niraMjana mAnI sAdi anaMtavALI (mokSa) siddhapurI che. ane likamAM bhavanapati Adi bhavanavAsI vANavyaMtare che. sAta nArakIo che. madhyakamAM dharatI che. ane tenA upara asaMkhya dIpe ane samudra eka pachI eka vIMTAyelA che. tathA sarva eka bIjAthI dviguNA moTA che, sarvanA madhyabhAgamAM jaMbudvIpa che. Ama te aDhIdviIpamAM ja saMsIpacendriyamanuSyanA janma hoya che, eTale manuSyakSetra kahevAya che. jaMbudvIpa sauthI pahele lAkha jana pramANa gaNAya che. jaMbudvIpamAM jaMbU nAmanuM vRkSa che. tethI te jabUdvIpanA zubha nAmathI prakhyAta che. jaMbudvIpamAM daza kSetro che. temAM bharata kSetranA dakSiNa bhAratamAM traNa khaMDa che. temAM madhyamaMDamAM ryo magadhadeza che. ke jyAM prabhu zrI mahAvIra svAmIe pavitra pAda paMkajothI vihAra karyo hato, ane tethI tyAMnI bhUmi pavitra kahevAya che. A dezamAM eka rAjagRhI nAmanI nagarI hatI, te nagaranI prajA dharmaparAyaNa, eka bIjAne svamAM zamAvI devAmAM udAra, satva ane satyane svajanenI jema AtmIyatAthI cAhanArI, nyAya ane nItine te svadhananI jema dareka kAryomAM mokhare rAkhanArI, paramArtha ane bhalAI te gaLaguMthImAMthI ja pAse pacAvIne AvelI hatI, rAjA paNa nyAyI, ane prajA paNa rAjyabhakta ! rAjAprajAne Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha yAne dharmanuM svarUpa hitaciMtaka, ane prajA paNa rAjyasthitiniSTha ! jyAM rAjA nyAyI. ane dhama hoya, tyAMnI prajA sukhIne saMtoSI hoya ke nahi? A nagarImAM zrImaMtemAM mAnya-pratiSThita saMvara nAmanA zeDa rahetA hatA. jo ke temanI pAse keI aMtarAyanA udaye lakSmI aDhaLaka nahatI. paNa te dharmaparAyaNa, ane satyamUrti jevA hevAthI temanI chApa saunA upara paDatI, sau temanuM mAna rAkhatA, ane temanI vAtane mAnatA, temane guNavaMtI nAmanI dharmapatnI hatI. vyavahArika samAjanI daSTie ubhaya daMpatinA jIvana Adarza ane ucca kakSAnAM vakhaNAtAM nagarajanenI sAthe paNa banne AtmIyatAthI ja rahetA, sAMsArika sukhe. aMta te Avate ja nathI, game teTalA bhavamAM game teTalA sukha bhogavAya, paNa jIvAjI te asaMtoSI ja rahyA ! kAraNake vairAgyathI ke anya koI viziSTa jJAnathI te viSe pama. viSaya upara, jyAM sudhI sUga AvatI nathI, tyAMsudhI. anAdinA brAntivAlA saMskAro te te tarapha ja tANI jAya. che, saMsArIonI daSTie zubha gaNAtuM guNavaMtI strIne garbhAdhAna thayuM. garbhamAM AvanAra jIva je. pUrvabhavanI sArI. puNyakamANI laIne Avyo hoya, te tenA prabhAvathI ciMtAmaNa ratnanI jema gharamAM ane gharanA svajanamAM sukhaAnaMdanI lahera vatI jAya che, puNyavaMtA che jyAM jAya, are ! garbhamAM hoya te ya teonI puNya-prabhA chUpI rahetI. nathI. zeThanA vyApAramAM ya acinya ghaNA ja dhanane lAbha. thate gaye, zeThanA bhaMDAra dhanathI ubharAvA mAMDayA, sAce ja puNyakhetI jeonI harIbharI hoya che. teone duHkha Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo DituM ja nathI, ane teonI niSThAmAM rahenAre paNa sukhI thaI jAya che, samudranA mojAMnI jema zeDa kItithI, yazathI, dhanathI, mAnathI, sanmAnathI, ane pratiSThAthI "dina de guNA, rAte so gaNuM vadhatA ja gayA. zubha lagnamAM zubha ghaDImAM, zubha velAmAM, ane zubha grahazcatAmAM zeThANIe caMdrikA jevI tejasvI putrIne janma Apyo. putrajanmane utsava zeThe putra janmotsava jevo ThAThaDaDArAye. dara rIte ujavya, nagaranA coTe-bajAre care cabutare saghaLe ya zeThanI vizada yazagAthAo gavAtI, ane putrIne bhAgyabhaMDAranI prazaMsA thatI. vAha ! vAha ! pUrvabhavanA bhavya nAthAM laIne AvatA puNyAtmAo kevA ugra hoya che ke je gharamAM te janma, te gharane ya ajavALI mUke che. putranuM zubha nAma paNa suMdarI evuM guNasaMpanna rAkhyuM. suMdarI pUrvabhavanI puNyaprabhA evI te laIne AvI che ke jyAM te kAMkare upADe, tyAM dhananA carU nIkaLI paDatA. keTalAka caomAM hIrA, mANeka, ratna, senAmahero ane kImatI dhana upagI AvatuM, ATha varSanI thatAM mAtA-pitAe susarakArI adhyAyaka pAse vidyAbhyAsa karavA mUkI. buddhinA paribaLe putrIe strIone upayogI vyavahArika kaLAonI ane AtmAne upayogI dharmakaLAnI nipuNatA meLavI lIdhI. ramukhanI e chApa hoya che ke jemAM janmela vyakti yuvA-vasthAmAM khUlatI paNa svachaMdatAthI ke ghamaMDAIthI mAtApitAnI AjJAne ne tarachoDe ! mAtA-pitAne zirachatra mAnIne ja pitAnuM ISTa sAdhe! nahi ke AjanI jema jevA tevA Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ go sadbAdha yAne dhatuM svarUpa ne laIne guma thaI javAnI kuvRtti seve, AjanA svataMtra tAna! bahAnA heThe pravezelI svacchaMdatAe teA hada karI che. yuvake ane yuvatIe maneAbhAvathI svaicchita vara varI le che, jo ke pAchaLathI agnisnAna ke jaLasamAdhi je temanA nasIbamAM utare che, evA sekaDo banAvA mAnavAne cekAvI mUke che, A pravRttine loko dhikkAra ApI rahyA che. A ja nagaramAM samudra nAmanA savara zaeNDanA samevaDiyA eka pratiSThita ane dhanI-mAnI zeDa hatA. temane kamaLazrI nAmanI kamaLa jevI zIla-suvAsa prasAratI dha patnI hatI ane gRhastha jIvananA sArabhuta zrIdatta nAmanA vyavaGArika ane dhanipuNa eka putra hatA. savarazeThe potAnI putrI suMdarIne zrIdatta sAthe lagnagathIthI joDI dIdhI, lagna graMthIthI khaMdhAyA pachI ubhaya joDI svakula-maryAdAene sAcavavAnI takedArI rAkhatAM, dareka pravRttio AcaratAM, sAthe teo kSaNika artha-kAma purUSArthInI siddhi karavAmAM jevI tanataDa jahemata karatAM, tethI ya adhika jahemata dha purUSArthIne sAdhavAmAM sAdhakavRtti sadAya rAkhatA. banne ya dhArmika abhyAsavALAM hatAM. ane sugurU saMgatamAM mAnata hatAM. bhale lagna thayAM paNa bhAganI AtimAM baLIne khAkha thAya, tevA pata MgIyA jevAM te na banyAM. tee bhAgene raMgarUpa ane bhaDake baLatI AgarUpa mAnatAM. temaja saMsAra pyArane aMgAra tulya samajatAM. vilAsanAM sarasa sukha maLavA chatAM ya dharmabhAvanAmAM banne vaNasatAM na hatAM. uttama A-- Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 71. bhAo bhegathI bharAI jatA nathI ke bheganA gulama dhanatA nathI paNa kaMTALAbharyA haiyAthI saMsArane bhogave che. zrIdatta ane suMdarInA divase AnaMda ane umaMgamAM vyatata thai rahyA che. suMdarI sAsarIye gayA pachI paNa teNIne puNya sitAro evo ja tejasvI rahyo, teNInA pavitra pagale ane Dagale dhananA carUja nIkaLavA lAgyA. sAsariyAvarga paNa cakita banI . aho! pUrvabhavanuM puNya mAnavIne anichAe acinya dhana prApti karAve che. upazama rasanA udadhi dharmaga-jJAnI sAkSAt mUti samA, ane dharma eja jeone gheSa che, evA pavitra sva-pada-paMkajethI pRthvItalane pAvana karatA pU. AcArya bhagavaMta zrIdharmaghoSasUrIzvarajI mahArAja nagaranI bahAra udyAnamAM padhAryA. e mahAtmA atizaya jJAnavaMta hatA. teozrI tyAga karmanA taraNa hatA. teone parivAra paNa bahALe ane nirmaLa caritra pAlanamAM zuM hatuM. akhila nagaramAM A pU. AcArya bhagavaMtanA suguNa-sumanasa suvAsatA. prasarI ke jethI AkarSAyela bhakta-bhramara gaNa pU. gurUdevanI nizrAmAM jJAna-rasanuM pAna karate thaI gayA. nagaranA rAjArANI, zeThe ane zeThANIo, madhyamavarga ane zaherIvarga moTI saMkhyAmAM sajja thaI gurUvaMdana, ane dharmazravaNa karavA ADaMbarathI umaTI Avate. te gurU Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 sadguodha yAne dharmanuM svarUpa caraNanI caMdanathI zItaLa chAyAmAM trividha bhavaduHkhajanya tApAne zamAvatA. gurUdevanA vyAkhyAna rasa pIrasAyA, dharma bhUkhyA vage tene khUba ja AkaDa pIdho, sakala pariSada vikharAi, paNa suMdarI ane ene svajanavagurUdevanI nizrAmAM ema ja cati ane stabdha banIne besI rahyo, gurU mahArAjanI amRta chAMTatI mIThI najara tee upara paDI. jANe navA megha paDatAM jema puSpavATikAe khIlI uThe tema te va AnaMdita anIne gurUdevane pRcchA karavA lAgyA. teoe pUchyu` ke H gurudeva ! Apa te jJAnAtizayathI dIpI rahyA che. amArA jevA alpajJAnAM haiyAmAM aneka praznonAM zalyeA hAya che ke tenA nikAla-uddhAra Apa ja karI zake ! amAro eka prazna che ke--A suMdarI jyArathI mAtAnI kukSi-i.pamAM haMsalI jevI AvI, tyArathI ja enA gharamAM dhana-vRddhi thAya che. ane paraNyA pachI zvasuragRhamAM AvI, tyArathI zvasuragRhamAM paNa jyAM jyAM paga mUke. tyAM tyAM nidhAno nIkaLe che "tuM re nidhAni" e vAkayane ja jANe sAhIta karavA na avatarI hAya evu anubhavAya che. A saundaryAMvatI zramaNeApAsikA suMdarIe pUrva bhavamAM evuM zuM puNyakArya karyuM haze ? AcArya bhagavaMte jaNe zvetavarNanI zItaLatama cadrikAne ja na veratA hAya ! tema saumya mukhakamaLathI bhavya jIveAnA upakArAnu kAraNa dhyAnamAM laIne pharamAvyu` ke saubhAgyanI sevadhi saundaryavatI suMdarIe pUrvabhavamAM pavitra Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 73 ane uttama bhAvathI zrIakSayanidhi tapanI viveka ane vidhine sAcavIne ArAdhanA karI che, ke jenA prabhAvathI A bhavamAM nidhienA Dhaga meLavI rahI che. tapazcaryAM te ArAdhakone akSayanidhi-mokSanuM ja sAdhana che; paNa jo mAkSa prAptimAM vilaMba thavAnA hoya ane bhavasthiti paripAka na thai hoya, to A bhavanA saghaLAM ya sukhe tene maLe ja che. niSkAmabhAvathI ane aMtaHkaraNathI (zuddhithI) je tapa karAya che, te tapa te AtmAne suvarNanI jema camakatAnirmAMLakuMdana jevA banAvI de che, mATe he bhAgyazALI ! tapa dharma karavAmAM pramAda karavAthI ApaNA AtmAnuM nukazAna thAya che ke nahi ? ApaNA jainadarzanamAM te tapanu bahu ja mahattva che. anyadharmamAM paNa manusmRtimAM kahyu che ke :-- je dustara che, duSprApya che. durgAma che. ane duSkara che, te badhuM tapa dvArA siddha karI zakAya che, kAraNa ke tapa duratikA che, tenI AgaLa koi cIja kaDIna nathI, tapathI aneka siddhi ane labdhio prApta thAya che. dRDhaprahArI-vaMkacUla-cilAtIputra-vagere narake jAya tevAM kara karmo karatAM hatAM, paNa emanA. AyuSyane khaMdha paDelA nahi, eTale kaIka nimitta maLatAM zubha bhAvanA sAthe tapamAM. (kAyAne) dehane lagAvI dIdhA. enAthI bhayaMkara pApanAM aMdhaneA tADIne AtmakalyANa karyuM, ApaNe A puruSonI Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74. sabadha yAne dharmanuM svarUpa vAte ghaNIvAra sAMbhaLI gayA chIe. rajanAM sAta sAta khUna karanArA pApImAM pApI arjuna mALIne paNa bhagavAna mahAvIrasvAmI jevA udhdhAra karanAra maLI gayA. te e pApamAMthI punIta banI gayA ke nahi ? teNe paNa tapathI, karmone kaccaraghANa kADhI nAkhe eTale game tevA karmone teDanAra tapa ja che. ane tapathI bhavAMtaramAM paNa aneka sukha prApta thAya che. tevA daSTAMtakathAo jaina (darzanamAM zAstramAM ghaNAM Ave che. mAnavabhavanI sArthakatA ke niSphaLatAne AdhAra AtmAnI sAdhanA upara che, jeNe AtmAne oLakhe hoya, tene ja AtmAnA kalyANa mATe sAdhanA karavAno vicAra Ave. satenI zikhAmaNa e che ke - kamA zake te puNya kamAo,pApa kamAnA mata zIkhe mAnavabhavanI mUDImaLI che, te bharI le dharmane thelo." vastupAla-tejapAla jyAre nokarIe rahyA, tyAre temaNe eka zarata karI hatI ke Apa ! jyAre AjJA karazo, tyAre ame amAruM zarIra ApavA paNa taiyAra raheze, paraMtu deva-gurU ane dharma pratyene aviveka jarApaNa sAMkhI zakIzuM nahi, te sivAyanI keIpaNa AjJA mAnya rAkhazuM, juo! emane svadharma upara keTale badhe prema. ane zradhdhA haze? tyAre AvI zaratethI rAjAonI nokarI rahetI vakhate rAjAone kahevAmAM bhaya rAkhe nathI, ane nekarI karatAM Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 75 . paNa svadharmane mUko nathI, ane jainazAsananA jaya bekagyA hatA; ane DI vagADayA che, A jaina dharmImAM dharmakathAmAM bedha levA lAyaka vAMcana vAMcavAthI svadha mAne jaina dharma upara zradhdhA jAge. sAcA garIba koNa ? je bhIkha mAgI khAtA hAya, te tA bhIkhArI che, paNa jenI pAse ghaNuM ja che. chatAM sarveSa ja nathI. ane bhagavAna pAse mAgyA ja kare tevA manana! (garIba) bhIkhArI e sAcA garIba che. dRSTAMta :-- eka samaye bAdazAhanA mAnItA phakIrane yAtrAe javu hatu, tethI bAdazAha pAse AvIne kahyuM ke : he che ! meM yAtrA ke lIye jAtA huM. isI lIdhe paisA cADatA hai! bAdazAhe kahyu ke cAhIye itanA le jAie, ma kahIne bAdazAhe darabArIne hukama karyAM ke A sAdhune jeTalA paisA joie teTalA ApI deje ! basa te pachI jyAre phakIrane yAtrAye javAnu nakkI thayuM, tyAre paisA levA jatAM pahelAM bAdazAhane AziSa ApavA gayA, tA te vakhate phakIre potAnI sagI AMkhe joyu ke bAdazAha be hAtha joDI allAhanI khaMdagI karata hato ke he allA ! hamArA khajAnA bhara de. e sAMbhaLIne phakIrane thayuM ke A tA pAte mananA bhIkhArI che. eTale allA pAse pAkAra karIne kahe che--ke hamArA khajAnA bhara de! tara kara de ! teA AvA mananA (garIba) bhIkhArI pAsethI . Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dha yAne dharmanuM svarUpa laIne yAtrAe javAthI phAyado paNa zuM ? ane mArA jevA phakIrane paisAnI jarUra paNa zuM? basa paisA lIdhA vagara cA gaye, AthI samajAya che ke nahi? manane bhIkhArI te sAco bhIkhArI, jema cora corI karatA hoya te te khulle cera che, paNa je zAhukArImAM guptapaNe corI jevI kAmagiri kare te sAce cera! jene jeTaluM bhAgya pramANe malyA kare che, temAM saMtoSa karanAra sAce zrImaMta che. e paNa jamAno hato ke jyAre phATela kapaDe ane garIba mAvatare lAja jatI na hatI. lAja te kharAba kAma (kukarmo thI jatI hatI, vartamAnAnA parivartanakALamAM game tevA heya, paNa raheNIkaheNI, paheraveza sArA hoya to basa che. evAonuM jaina saMsthA ne maMDaLamAM paNa sthAna haze! A paNa kALane prabhAva che. vartamAnakALanI svAmIbhakti juo ! mahAvIrasvAmI prabhunA janmane varagheDa nIkaLe hata, te jyAMthI pasAra thatA hatA, tyAM eka sAmAnya bhAvuka svAmIbhAInI bhakti mATe, sAkaranA pANInA bharelA vAsaNa roDa paranI kuTapAtharI upara rAkhIne tyAMja badhAne ApatA rahyA. have varaghoDo AgaLa cAlatAM eka zrImaMta bhAvuke pitAne baMgalAmAMthI bahAra AvIne vaDAmathI pAMca-ATha sArA sArA zrImatine teDIne potAnI rUma upara sAkaranuM pANI pIvaDAvyuM. juo! sAmAnya zrAvakanI bhakti ane zrImaMtanI bhakti ! mahAmaMtrI jhAMjhaNazAe mahArAja sAraMgadevane kahI dIdhuM ke, mArA svAmIbhAIe mArA mATe badhA sarakhA che. keIpaNa sAdharmine choDIne huM jamavA nahi AvuM. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ c7 : khaMDa : 1 le mahAmaMtrI jhAMjhaNA:-mAMDavagaDhanA mahAmaMtrI pethaDazAnA putra prAMjhaNuzAe sidhdhAcalana saMgha kADhayo hate. mahAmaMtrI jhAMjhaNazA zrIsaMghamAM padhArela sAghami kenI bhaktimAM jarA paNa khAmI na Ave tenI khUba ja kALajI rAkhI rahyA che. emAM enA mATe garIba ane zrImaMta badhA ja sarakhA che. manamAM kAMI paNa bhedabhAva nathI. pAlItenI yAtrA karavA jatA saMgha karNAvatI pahoMcyA. mahArAjA sAraMgadevane samAcAra maLatAM potAnA hAthI upara besI ijharAzAnI sAme jAya che. sAraMgadevanuM AmaMtraNa:- sAraMgadeva potAnA rAjamahelamAM jaIne jhAMjhANuzAne pitAnA khAsa sArA sArA mArA sAthe jamavAnuM AmaMtraNa mokale che. sAraMgadevane mAro jhajhaNazA pAse AvI kahe che ke-"maMtrIzvara !" makAja sAraMgadeva Apane AmaMtraNa Ape che ke ApanA saMghamAMthI Apane je gya lAge te be pAMca hajAra sArA sArA mANasane laIne Apa rAjamahelamAM jamavA padhAro! mananI vAta sAMbhaLI jhAMjhaNazAe hasatAM hasatAM javAba A. ke maMtrIzvara ! mahArAjanuM AmaMtraNa mATe zire mAnya che. paNa huM A rIte AvI zakuM tema nathI. mArA badhA sAdharmi uccatama che. ahIM zrI saMghamAM ekatrita thayela mArA badhAja sAdhamie mAre mana baMdhuthI paNa adhika priya che, mAnanIya che, pUjanIya che. mArA eka paNa sAdharmine choDI huM jamavA nahi ja AvI zakuM. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 8 sabadha yAne dharmanuM svarUpa maMtrIzvarane gujarAtane rAjA sanmAna ApavA taiyAra thAya che. chatAM yamaMtrIzvara keTalA nizcala che? kevI apUrva sAdharmi nakti emane varI hatI? sAraMgadeva rAjAe be traNa vakhata Ama traNa mokalyuM paNa jhAMjhaNazAne te eka ja uttara che. pharIne paNa sAraMgadevane maMtrI jhAMjhaNazAne samajAve che ke maMtrIzvara ! jagatamAM sArA ane khoTAnA bhedo rahelA che, te tame paNa sArI vyakitaone laI jamavA kema nathI AvatA ? jhAMjhaNazAe javAbamAM kahyuM ke badhI jagyAe bhale sArA-sArane bheda rahyo paNa mArA sAdharmika baMdhuomAM sArAsArane bheda che ja nahi. badhAja sAdharmika mArA karatAM paNa uttama che. paMktibheda karI huM kadI jamavA nahi AvI zakuM. cethI vAra rAjA pite AmaMtraNa ApavA Ave che. mahArAjAne paNa maMtrIzvare spaSTa zabdomAM saMbhaLAvI dIdhuM "he mahArAja! je mArA badhAja sAdharmikone Apa AmaMtraNa ApatA hoya te huM AvavA taiyAra chuM. anyathA eka paNa mArA sAdharmikane choDI huM kadI nahi AvI zakuM. mArAthI mArA baMdhuonuM apamAna nahi ja thAya. jhAMjhaNazAnA uttarathI sAraMgadeva saheja kedhita banI gaye, maMtrIne enI kyAM paravA hatI? rAjA karNAvatIne! emAM jhAMjhaNane zuM ? jyAM saheja paNa dharma ghavAte hoya tyAM dhamI kadI namatuM jokhe nahi. namatuM khe te tene dharma ke nahi. AvA viSama samaye rAjA sAme Takakara lenArA mahArathIo hatA ne? (A tAkAta tenI hatI? dharmanI) jene dharma hRdayamAM vasI gayuM che, tene Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 1 lA Se bIjAnA bhaya nathI rahetA, Aneja kahevAya ke ApaNe badhA sarakhA chIe: vartamAna kALe tA vaDIlone mUkIne paNa pAte jamavA cAlyA jAya tema che. A paNa kALanA prabhAva che. pachI to jhAMjhaNazAe AkhA gujarAtane jamADayuM. gurUnA vacana paranI zraddhAnuM eka daSTAMta ;-- jJAnI-dhyAnI ane tapasvI mahArAja AnaMdaghanajI mahArAja yogI hatA, vasatIthI e hamezAM dUra rahetA, ne sadAya nintanada mastImAM rahetA. tapa ane dhyAnathI temane Apo Apa aneka siddhio varI hatI, paraMtu teo tenA upayega kadI na karatA. paraMtu mAnava svabhAva che. evA kai camatkAranI jANa cAya eTale loko tene deva mAnI pUje, temanI bAdhA-- AkhaDI rAkhe. peAtAnI upAdhi dUra karAvavA temanI pAse jAya. AnaMdaghanajI mahArAjanI khyAti paNa cettaraka phelAi gai, loko dUradUrathI temane vaMdana karavA AvatA. pU. mahArAjazrI ethI dUra ekAMtamAM rahevA lAgyA. paNa temanI kIti kaI thoDI tethI chAnI rahe ? temanI yogasiddhi ane suvarNasiddhi vagerenI vArtA eka rAjAe sAMbhaLI. A rAjA ni:saMtAna hatA. lagna thayAne ghaNA samaya thai gayA hatA. paraMtu mahelamAM pAraNuM baMdhAyuM na hatuM. rAjAnA darabArIoe AnaMdaghanajInI pAse javA kahyuM te temane rIjhavavA jaNAvyuM. putraghelA rAjA rANI AnaMdaghanajInI zeAdhamAM nIkaLyA Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ co sadabAdha yAne dharmanuM svarUpa ane divase bAdazAdhatAM zodhatAM eka guphAmAM temanAM darzana thayAM. rAjAe bhAvathI vaMdanA karI, bheTachuM yu... ane peAtAnu duHkha dUra karavAnI vinaMti karI, AnaMdaghanajI mahArAja te avadhuta hatA, cegI hatA, jJAnI hatA. karmAMnI 108 prakRtine teo sArI peThe jANatA hatA. rAjAne temaNe upadeza ApyA ane aneka rIte potAnI pAsethI e apekSA rAkhavI khATI che, te samajAvyu'. e badhI karmInI lIlA che, emAM huM kaMija karI zaku' nahi. paNa ajJAnI ane svAthI rAjA teA jIDha pakaDIne ja beDo. ukhara bhUmimAM paDelI vRSTi phaLa na Ape, emAM deSa meghanA ? hija. tevI rIte kevalI bhagavaMtAnI dezanAmAM paNa ghaNA mithyAtvI AtmA (abhAva)ne paNa dezanAnuM phaLa maLatuM nathI temAM doSa tIrthaMkara bhagavAne nathI ja? kalikAla sarvajJa AcArya bhagavAna zrI hemaca MdrasUrIzvarajI mahArAjazrI vItarAga paramAtmAnI stavanA karatAM kahe che ke he bhagavan! tArA zAsana tathA Itara zAsanane samAna mAnanArA viSa tathA amRtane sarakhA mAnanArA che. zrIhemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA jJAna mATe koine zakA nathI. sADA traNa kreDa zloko pramANa graMthAnI emaNe racanA karI che. AvA zitasaMpannane paNa Amaja kahevuM paDyuM. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 8 ne ? ripurandara zrI haribhadrasUrijI mahArAjA cauda vidyAnA pAragAmI hatA. chatAM emaNe paNa kahyuM ke he nAtha ! duHkhama kALanA deSathI duSita evA amane jo zrIjinAgama na maLyu hota to anAtha evA amArUM zuM thAta ! chevaTe rAjAthI chUTavA AnadaghanajI mahArAje eka cIThThI lakhI ane mAdaLIyAmAM rAkhavA jaNAvyuM. mahArAjanI sUcanA pramANe rAjAe cIThThIne mAdaLIyAmAM bAMdhI dIdhI. ane mahArAjane page lAgIne potAnA mahelamAM Avyo. rAjAne AnadaghanajI mahArAjAnA vacana para pUrepUrI zraddhA. samaya jatAM tenI rANIne garbha rahyo. ne purA mAse putra prasava thayA. rAjA-rANI te khuza-khuzAla thaI gayA. eTale pharIthI rAjA-rANI AnaMdaghanajI mahArAjanA darzane gayA. tyAre rAjAe kahyuM ke-ApanA ma`trathI mArA ghare putra janma thayo. tyAre mastayogI AnadadhanajI mahArAje rAjyane kIdhuM' ke emAM mane zu ? jo tane jANavAnI IcchA hoya to mArI lakhela cIThThI vAMcI jo ! eTale rAjAe mAdaLIyAmAMthI cIThThI bahAra kADhIne vAMcI to lakhyuM hatuM ke-- "rAjAkA ghara laDakA hue usameM AnadaghanajI kA kayA ? bhavyA juo ! Ana MdaghanajI mahArAja keTalA nispRhI hatA. temaNe koi ja maMtra bhaNyA na hatA. devatAnI sahAya nahAtI lIdhI, paNa manavA kALe rAjAne tyAM putra sa. 9 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabodha yAne dharmanuM svarUpa janma thayo. AthI ajJAnI zraddhA paNa je kayAreka phaLadAyI bane che, te jJAnapUrvaka samyak zraddhA rAkhavAthI te zuM phaLa na maLe? zA mukhyatve be prakAranI che. (1) aMdhazraddhA (2) sabhyazraddhA. samyaka zraddhA thavAthI miththAbuddhi-avivekI-buddhine nAza thAya che. tethI viveka jAge che. satya para bhAva janma che. ane kudeva tathA kugurUnI oLakha thAya che, A oLakha thavAthI jIvAtmA pachI sudeva-sugurU-ane sudharmanI ja ArAdhanA kare che, AthI samyak zraddhA rAkhI aneka je mukti pAmyA che. ane pAmaze. mATe he bhavya ! tame sarvajJa kathita satya tattvamAM samyak zraddhA rAkho. zabda-mAtrathI badhA darzanane samAna karavAnI-samAna gaNavAnI buddhi na keLave AcArya bhagavAnazrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe kahyuM che ke he bhagavAna tArA zAsana pratye amane pakSapAta nathI ane itara zAsana pratye amane Sa nathI, paNa tArAmAM satya joyuM. mATe ame ahIM AvyA chIe. AtmA mAnavAnI dRSTie badhAM Astika ! jeo AtmA-puNya-pApa-Agama-paleka nathI mAnatA te nAstika che. A kAMI gALa nathI, paNa vastusthitinuM varNana che. AjanuM vijJAna vadhyuM te zuM vadhyuM ? (1) amUlya samayanI barabAdI ke nahi ? ane paisAne durvyaya eTale (beTA mArge jatA paisA) badhA jANe che. ke jagatamAM be deza raziyA ane amerikA pitAnI hari Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMDa : 1 lA phAimAM eke ya yugamAM skAIla jevA pAchaLa abajone dhumADe karI rahyA che ke nahi ? A paisA mAnava sevAmAM vApare te ghaNA dezone uddhAra thAya tema che ke nahi? rekeTa yugane cepa bhAratane paNa lAgI javAthI prajAnA karanA paisAne durvyaya thaI rahyo che ke nahi? vAMco muMbaI samAcAra tA. 11-8-79 zanivAranA peparamAM sAta varSanI jahemata ! ane 2250 lAkhanI kiMmatanuM rekeTa pAMca miniTamAM tUTI paDyuM. samayanI barabAdI sAthe paisAno durvyaya thato haze (2) nirdoSa prANIonI hiMsAH--A te badhA jANe che ke devanArane katalakhAnAmAM rojanA keTalA che kapAya che? uparAMta AkhA bhArata dezamAM rejanA keTalAya jenI eka yA bIjI rIte katala thatI haze? A pApa nAnuM che ? pUjaya gAMdhIjIe ahiMsA paramo dharma upara svarAjya laIne zAsana calAvavAnuM kahyuM hatuM ke A rIte jina jIvenI katala thAya tema kahyuM hatuM ? ApaNane maravuM gamatuM nathI, te bIjA ne maravuM kema game ? paNa e muMgA prANIo bicArA konI pAse pokAra kare? pazuone Aje koI belI nathI. eTale nirdoSa bicArA jema tema kapAya che. ahiMsA premI vAto karanAra hamaNAM bhAratamAM ghaNuM phare che, paNa hiMsAne sadaMtara baMdha karAvanAra mAIne lAla kumArapALa rAjA jevA A kAle zodhyA jaDe tema nathI. ahiMsAnI vAta karavI e judI vAta che. ane hiMsA baMdha Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabadha yAne dharmanuM svarUpa karavI e judI vAta che. jyAM sudhI hiMsA baMdha nahi thAya tyAM sudhI dezane traNa kAlamAM sukha-zAMti thavAnI nathI.' A kAle thatI nirdoSa prANIonI hiMsAthI dezane. traNa kALamAM sukha-zAMti thavAnI nathI. paNa A vijJAnanA Adhu nika vicAravALAne pApa lAgatuM ja nathI. ene keNa samajAve ? - duhe - hiMsA dAkhanI velaDI, hiMsA duHkhanI khANa anaMtA jIve durgatimAM gayA. hiMsA taNA pariNAma bIjI hiMsA garbhapAta - e paNa jIvane ghAta che ke nahi ? gaI kAle je garbhapAta kalaMka gaNatuM te Aje kAna rUpa banI gayuM ! A rIte AjanA vijJAnathI AtmAnA sAcA guNone nAza thaI rahyo che, paNa AjanA budhdhivAdI jamAnAmAM A upadeze jUnavANIne vicAro lAge che, ane sudhArakone gamatA nathI. eTale te dezanI sthitine raMga badalAI gayo che ke nahi ? eka vakhata eka vijJAnIe tatvaciMtaka mahAtmAne kahyuM ke he mahAtman ! have amArUM vijJAna bahu ja AgaLa vadhI rahyuM che. 80 mALAnI bIlDIMgamAM rahenAra 80 varSa javanArane kaI paNa vastu mATe nIce utaravuM nahi paDe. e rIte badhI sAmagrInI sagavaDa raheze. tyAre mahAtmAe kahyuM ke hajI emAM eka khAmI rAkhI che, tyAre vijJAnIe kahyuM ke zuM khAmI rahI gaI che? tenA javAbamAM mahAtmAe kahyuM ke e mANasa marI jAya tyAre nIce na bALa paDe. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 85 tenI (kabara) jagyA upara rAkhI nathI. e khAmI rahI gaI che. tyAre vijJAnIe kahyuM ke e te khAmI rahevAnI che. ' tyAre mahAtmAe kahyuM ke tamAruM vijJAna je maraNane jItI koIne maravA na de, te huM amArA kevalI bhagavAnanA vijJAnane mUkIne tamAruM vijJAna svIkArI lauM, paNa te te trAkALamAM paNa banavAnuM nathI, eTale ja tamAruM vijJAna kAcuM che. amArA kevalI bhagavaMtoe je vijJAna batAvyuM che. temAM jagatanA cAra gatinA ne janmajarA ane maraNamAMthI mukta thavAne sAce mArga batAvyo che. ane e mArge janAra jIva sAcA (mokSa) sukhane pAme che. tyAM gayA pachI janma le paDato nathI. eTale janma na thAya, te maraNano bhaya raheto ja nathI. e vijJAna sAcuM che. eTale ja meM ene svIkAra karyA che. mahApuNyanA udaye maLeluM mAnavajIvana e jyAM ne tyAM. temane tyAM tema, phekI devAnI vastu nathI. saMsAramAM jena vyakti tarIke janmIne tamAre kharUM jainatva jANIne (pAmIne tene lAbha uDAvavAne che. te mATe jaina sAhityanuM vacana bahu ja upayogI che. A buddhivAdanA jamAnAmAM ane temAM ya khAsa karIne kahevAtA vaijJAnika yugamAM jainadharmamAM paNa pitAnI buddhinuM pradarzana karavuM yogya nathI. mAnavajIvanane pavitra banAve, uca banAve, ane sanmArge javAnI preraNuM Ape, evuM vAMcana-zravaNa pasaMda karavuM jarUrI che. sArA sAhityanuM sarjana-manana-vAMcana e ja uttama Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabodha yAne dharmanuM svarUpa che. emAMthI jJAnane dIvaDo kyAreka pragaTI paNa jAya che, dharma jJAna che, jJAna sAhitya che. ane sAhitya dharma che. basa emAM pavitratA ane zudhdhatAno vAsa jarUrI che. svAdhyAyanI maMgaLadaSTi - - AjanA dhAMdhalIyA ane dhamAlIyA jIvanamAM be ghaDI zAMtithI ekAMtamAM besIne paramatanI vicAraNA aMtarmukha banIne karavAnI keIne phurasada nathI. karmanuM phaLa - jaina darzanamAM karmavAdanI mahatvanI vAte Ave che. jainadarzananA karmavAda ne AtmavAda A banne vAdo kharekhara jagatanA saghaLA vivAde ne visaMvAdi. tAone mUlathI kADhI jijJAsu AtmAne saMsAranI vartamAna jagatanI jaTila paristhiti ne viSamatAo ane mUMjhavaNa sAce ukela Ape che. mAnava samAjane e sAdhe che ke tArAM sukha-duHkha tArAM zubhAzubha karelAM karmanAM ja phaLa che. mATe duHkha na joItuM hoya to pApakarma karatAM khUba vicAra karaje ane je zAzvata sadAkALanuM sukha joItuM hoya te dharmabhAvanAmaya jIvana ghaDIne dharma karavA ujamALa raheje. jagatanA prANImAtranI pravRtti sukhane mATe ja hoya che. emAM duHkhathI kaMTALelA sukha mATe jyAM-tyAM deva pAse jAya che, A jagatamAM koIpaNa deva-dAnava-vidyAdhara-cakravartI ke dhanavAna koIne sukha ke duHkha ApI zakatA nathI. sukha ane duHkha e prANImAtrane potAnAM karmanAM ja phaLa che. jJAnIo kahe che ke Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le jema taddana rAgadveSa vagaranA vItarAga koIne sukha ke duHkha ApatA nathI. te ja pramANe rAgadveSathI bharelA harigadi deva paNa koIne sukha-du:kha ApI zakatA nathI. prazna - brahmA, viSNu, mahezvara, buddhabhagavAna, ane bIjA deva-devIo potAnA bhaktane mAgI vastuo pUrI pADe che. ema jagatanA loko kahe che. te zuM A vAta sAcI nathI ? uttara - bIlakula sAcI nathI, kAraNa ke e badhA davAnA ghaNA bhakata mahAbhayaMkara duHkha bhogavatA hoya che. jyAre te ja daivanA ghaNA nidako uraca prakAranAM sukha paNa bhogavatA najare najara dekhAya che. eTale bhakatane sukha ane virodhIone duHkha ApavAnI amuka devonI tAkAta che, A kahevata balakula sAcI nathI. prazna- to pachI dharmathI sukha, ane pApathI dukha maLe che. A vAta paNa sAcI na kahevAya ne? kAraNa ke dALa kama manuSya duHkha bhogave che. ane ghaNA pI. manu mukha bhegave che. eTale dharmathI sukha ane pApathI duHkha A vAta sAcI zI rIte? uttara-dharmathI sukha ane pApathI duHkha A vAta taddana sAcI che. ane te yuktithI paNa samajAya evI che. dharma karavAthI AtmAne puNyane baMdha thAya che, jema bIja vAvavA aMkurA-choDa, ghaDa. zAkhA, prazAkhA, phUla ane phala kamara kola karIne thAya che. bIja vAvavAmAM ane phaLane Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha yAne dharmanuM svarUpa meLavavAmAM cokakasa prakAranuM AMtarU (hevuM joIe) hoya che. teja pramANe dharmakaraNImAM ane dharmanA phaLarUpa sukhane meLavavAmAM ekkasa prakAranuM AMtaruM hovuM joIe eTale vartamAnakALanAM sukha amuka samaya pahelAM karelAM dharmanuM ja phaLa che, tethI jeo vartamAnakALamAM pApa karanArA hovA chatAM potAnAM cAlu pApanAM phaLa bhogavatA nathI. (jema gaI sAlamAM khetaramAM vAveluM dhAnya hamaNAM khavAya che. hamaNAM khetaramAM vAveluM bhaviSyamAM khAvAnA kAmamAM Avaze) paNa pUrvanAM puNyanAM phaLa bhegave che. hamaNAMnA pApanAM phaLa te have pachI bhagavaze. jema koI mANase gayA kALamAM pApo karyA hovAthI atyAre ghaNA prakAranI agavaDo dukhe, vedanAo, ane muzIbate bhagave che. paNa te sthitimAM paNa je dharmane cAlu rAkhe te aMtarAya tUTI javAthI uttara kALamAM sukho AvI maLe che. prazna- te pachI hariharAdi deve, ane vezadhArI gurUonI karelI sevA paNa bhaviSyamAM phaLa ApanArI banaze ema mAnavAmAM zuM vAMdho che? uttara-koIpaNa de ke vezadhArI gurUonI rovA karavAmAM napho-nukazAna thavAnuM cokkasa nathI, paraMtu deve ke gurUo pote vikAra vagaranAM hoya ane vikAra vagaranI sevA thAya te cokkasa phaLa maLe ja che. prazna- upara jaNAvI gayA ke jagatanA koIpaNa deva-dAnava-vidyAdhara-cakavatI ke dhanavAna koIne paNa sukha ApI zakatA nathI. ane keInuM duHkha paNa maTADI zaktA Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le nathI. te pachI (paMca parameSTine) pAMcane namaskAra karavAthI lAbha zuM ? uttara - te barAbara ja che ke koInA sukhamAM anya koI kAraNa nathI. badhAM sukha-duHkhanuM kAraNa mAtra potAnAM sArAM-narasAM karma ja che. ane tethI ja bhagavAna zrI tIrthakara devA ane siddha paramAtmAo vagere pAMca parameSTi bhagavatAe koIne sukha ApyuM ke koInuM du:kha maTADyuM, evuM jena siddhAMtamAM kayAMya batAvyuM nathI. ane e ja kAraNathI A pAMca parameSTi namaskArane paNa sarva pApa-nAzaka varNavelA che. arthAt A pAMca namaskAra sukhadAyaka ke dukhanAzaka nathI. paraMtu pApanAzaka hoya te sukhadAyaka ane duHkhanAzaka banI zake che. kAraNa ke pApane nAza thayA vagara duHkhane nAza ke sukhanI utpatti thavI azakya che. pApa nAza na thAya, tyAMsudhI duHkha nAza, ane sukhanI prApti thatI. ja nathI. prazna- duniyAnA bIjA bIjA darzanakAree deva-gurU ane dharma mATe je je vicAre batAvyA che, tenAthI zrI jainadarzananA deva-gurU-dharmanuM svarUpa taddana juduM paDI jAya che. enuM zuM kAraNa? - uttara - deva-gurU ane dharmanI upAsanA-sevA-kIrtanapUjana vagere karavAnuM kAraNa zuM? enA javAbamAM eja uttara maLaze ke duHkha nivAravA mATe athavA sukha meLavavA Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabadha yAne dharmanuM svarUpa mATe have ApaNe je barAbara vicAra karIe te cepyuM samajAze ke - "kAma-krodha-mada bhakI. jaba laga ghaTameM khAna taba laga paMDita mUrkha hI, saba eka samAna (1) - je deva pite kaMcana ane kAminImAM ghelA banyA. hoya, jeo krodha-mAna-mAyA ane lebhathI bharelA heya, jemanAmAM hiMsA-juTha-corI-mathuna ane mamatA ThAMsIThAMsIne bharyA hoya, teo pote ja jyAM cAra gati ane corAsI. lAkha nimAM bhaTakavAnA che. tyAM upAsaka evA ApaNuM teo zuM bhaluM karI zake ? je pite vaMjanI sAMkaLathI baMdhAyA hoya te bIjAne zI rIte chUTA karI zake ? jeo pote ja mArga bhUlI gayA hoya, te bIjAne sAthe raste kema batAvI zake ?- jeo potAnA dUSaNe baMdha karI zakatA nathI. te bIjAne kema baMdha karAvI zake? jeo pitAne tAravAne asamartha hoya, te Azritane kevI rIte. tArI zake ? e ja pramANe je deva ane gurUe pote pitAnAM pApAcaraNo choDI na zakyA hoya, te sevakonAM kema choDAvI zake ? ane pApAcaraNe baMdha na thAya, te dukhe. paNa baMdha na ja thAya, e kAraNathI kahevAyuM che ke - pAmyA je vItarAgatA, ArAdhe valI jeha, Ape je vItarAgatA, sAcA tAraka teha. (1) deva namuM vItarAgane, gurU vitarAga thanAra;. dharmakathita vItarAgane, bhavajaLa tAraNahAra (2) Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 1. AthI samajI zakaze ke jaina dharmanA deva-gurU ane dharma te kaI eka vyaktinA ja tAraka nathI paraMtu jemane guDa nI jarUra hoya, ane doSathI mukata thavAnI icchA hoya, tevA jagatabharanA deva-manuSya ke pazu game te hoya, te sarvanA tAraka che. prazna- vItarAge jagatane tArI zake che? ane jaganA bIjA de tArI zake nahi enuM zuM kAraNa? uttara- jema koinI naukA-vahANa pate tare che. rAmane Azritane tArI zake che. ane pattharanI nAvaDI te tarathI samartha nathI tethI bIjAne paNa tArI zakatI nathI. temaNe vItarAge karmanA bhArathI mukata thayA hovAthI pote tarI zakyA che. ane bIjAne tArI zake che. ane bIja de karmanA bhArathI khUbaja bhAre thayelA hovAthI, ane pa-patnI ane parivAramAM kheMcI gayelA hovAthI pite tarI zakatA nathI. mATe Azritane paNa tArI zakatA nathI. zrI rAgadeve ane temanA ziSya-praziSyo bIlakula nirmaLa banelA hovAthI temanA Azrita paNa doSa vagaranuM AcaraNa AcaranArA hoya. mATeja buddhimAna manuSyae deva-gurU ane dharma kavarUpa samajIne pachI ja temane Adara kare jaIe. vyakitanI AkRti parathI ane pratimA parathI oLakha paDe che. vyakitanAM phoTA juo ! citramAM juo ! te je haze te jaNAze. jenAmAM rAga-draSa-ajJAna haze, te tarata ja tenI pratimA parathI jaNAze. dA.ta. zrI kRSNane je te Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddha yAne dharmanuM svarUpa temanI sAthe rAdhA haze ! zaMkara haze te pArvatI haze ! paNa bhagavAna mahAvIra haze te sAthe thazadAnuM nAma-nizAna nahi hoya, zrIkRSNanI aneka pratimAo juo ! te sAthe rAdhA (haze) hoya, tevI pratimA haze, te baMsarI vagADatA haze, rAdhA nRtya karatI haze. te pachI zA mATe mahAvIra deva sAthe yazedA nathI ? viSNu sAthe lakSmI haze, zaMkara sAthe pArvatI haze, bhagavAnanI pratimA saMsAranuM sevana sUcavatI nathI, tyAM anAsakata bhAva dekhAya che, kAraNa ke bhagavAnanI pratimA rAga-dveSanuM pratika nathI. jema rAga nathI tema DhaSa paNa devAdhidevamAM nathI. kAlI-mahAkAlInI ati juo ! rAkSasonI mUrtio juo. temane gaLAmAM parInI mALA haze. moTI moTI AMkhe haze, kevI bhayaMkara mUti? A zuM batAve che? jenenI mUrtimAM vItarAgatA ane vItaSatA che. vizvanuM kalyANa karavAvALI te pratimA che. prabhu rAga ke dveSathI mukta che, mATe vItarAga che tethI prabhu ajJAnathI mukta che. mATe sarvajJa che. teo trikALajJAnI che. teo je je kahe te sAcuM ja haya, rAtribhejanamAM pApa che. Aje keTalAka pitAne vadhAre paDatA hoMziyAra samajanArA mahAnubhAvonuM ema kahevuM che ke kalikAla sarvajJa bhagavAna hemacaMdrasUri mahArAja te brahmA-viSNu-mahezabuddha-mahAvIra badhAne sarakhAja mAnatA hatA, ane badhAne namaskAra karatA hatA. Ama avaLI samajaNavALAne satya hakIkta samajavA mATe sudevane yoga thayo nathI ke sarva Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo bhagavAna hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAja kone namaskAra karatAM hatA. jenAmAMthI badhAja deSa kSaya pAmI gayA hoya (sUryanA udaya vakhate aMdhakAra nAza pAme che tema) tathA je mahApurUmAM badhAja guNo pragaTa thayA hoya (sUryanA udayathI prakAza ane kamaLanA vane khIle che tema) e brahmA hoya, aai heya. mahAdeva hoya, buddha hoya ke jina hoya temane mAro namaskAra thAo. A jANavA mATe vItarAga tetra jevA graMtha vAMcavA tasdI le? jema dhArmika sabhAmAM paropakAra karavAnA svabhAvavALA dharmagurUo dareka zretAone eka sarakho upadeza Ape che. paraMtu temAMthI dareka mANasa pitAnI rUcI anusAra tatvane grahaNa kare che. A bhedanuM mukhya kAraNa pUrvanA saMskAro sivAya bIju kAMI nathI. navakArathI pApano nAza thAya. paNa ene batAvanAra te zrI arihaMta prabhu jane? e rIte ApaNane pApamAMthI mukata paNa arihaMta kare che. anaMtakALathI nigedamAMthI bahAra kADhanAra koNa? jyAre eka jIva siddha thAya tyAre eka jIva nigadamAMthI bahAra nIkaLe. siddhapadane batAvanAra koNa? arihaMta jane? UMDI dRSTithI vicAra karIe te kharekhara puNanA baMdhamAM paNa bIjAnI sahAya che. paramAtmAe puNya sAdhane na batAvyA hatA te ApaNe puNya bAMdhI zakata kharA? yAda rAkho ! tamArI sagatine AdhAra duniyAnI salAma. upara, sattA ke dhana upara athavA tamArA maraNa bAda thanArI saMkhyAbaMdha zeka sabhA upara, agara te smazAnayAtrAmAM. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jidagI ja sAda - sabedha yAne dharmanuM svarUpa AvelI janatAnI vizAla saMkhyA upara nathI. paraMtu tamee jIvanamAM pAlana karela (dharma-ArAdhanA) suMdara sadAcAra upara che. yAda rAkhe! nyAyanika zrImad rAmacaMdrajIne je karma sattAe 14 varSa sudhI vanavAsamAM dhakelI dIdhAM. te karma sattA koIne cheDaze nahi. mATe ja azubha karma karatAM vicAra kare. eka kavie kahayuM che kejiMdagI jaba taka rahegI, kurasada na hogI kAma; kucha samaya aisA nikAle, pyAra kare prabhu nAmase. dharma karavA mATe vAyado na hoyakAla kare se Aja kara, Aja kare se aba; avasara bIta jAyegA, phIra karegA kaba? saMpata gaI te sAMpaDe, gayA vaLe che vahANa gata avasara Ave nahi, gayA na Ave prANa, jIvanamAM unnati be jAtanI hoya che, bhautika ane AdhyAtmika, bhagavAna arihaMtadevanuM pravacana kaI unnati AtmaghAtaka ane kaI unnati AtmasAdhaka e batAvI rahyuM che. paisA bahu maLyA, mAnapAna sArA maLyA. ane pratiSThA vadhatI cAlI, paNa tethI A anaMtakALanA pravAsI AtmAnI zI AbAdI vadhI? kuDA kaliyugamAM, dharmanA kAmamAM gADariye pravAha ghaNe cAlyA che. duniyAne rAjI Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMDa : 1 lA rAkhavA, tenI prazaMsA meLavavA, paramAtmAnI AjJAnI viruddha vanane dharma karuM chuM ema mAnanArA ghaNA thaI gayA che. paNa kalikAla sarvajJa zrImad hemacaMdrAcArye vIrAga tetramAM lakhyuM che ke vItarAga ! tamArI pUjA karatAM paNa AjJAnuM pAlana vadhAre mahattvanuM che. kAraNa ke, AjJAnuM ArAdhana mukti apAve che. jyAre tenuM virAdhana saMsAra cakramAM rakhAve che. eTale dharma ArAmAM...jema karo mAtA-pitAnI sevA-cAkarI-peSaNa karate hoya paNa je temanI AjJA nahIM mAnatA hoya (eTale AjJAne heDakara mAratA hoya jethI mAtA-pitAnA manane duHkha thatuM hoya te jovAnuM phaLa (badale) joIe tevo maLatA nathI. (DuMgara poDhIne udara kADhavA jeva) mahenata keTalI ane phaLa zuM? anAdi anaMtakALathI saMsAramAM paribhramaNa karatAM mahAna pudaye manuSyabhavamAM AryakSetrAdi, uttama sAmagrI prApta thaI che. te sAmagrIne sadupaye saMsAra ghaTADe che. tA sAmagrIne durupayega saMsAra vadhAre che. jJAnI bhagavaMtone saMsArane duHkhamaya ja kahyuM che. devAdinA sukhe pariNAme duHkha ApanArA hovAthI te sukha paNa duHkha rUpa che. vadhu ane lAvanArI che. mATe saMsArane aMta lAvavA prayatna ka joIe, saMsArane aMta manuSyabhavadvArA ja karI zakAya che. eTale manuSyabhava uttama che. mahApurUSe eTale sudhI kahe che ke-tame dharma ArAdhanA, tapa vagere ochuM karazo te hajI cAlaze paraMtu temAM zraddhA ane bhaktine raMga te have joIe. Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sodha yAne dhatuM svarUpa eka kavie kahyuM che keH-- bhakti bhakti saba koI kare, bhakti bhakti me 'phera eka bhakti tA ajaba heya, eka bhakti hai damaDI zera. 96 jema mahApurUSoe je rAhane AcAyo e ja rAhune anusaravuM e ApaNA saunuM parama kartavya che, pUrva purUSone paMthe cAlI amUlya saMskAronA khajAnA ApaNA mATe mukI gayA che. e khajAnAne, e khajAnAnA rahasyane jANavAnI samajavAnI ane AcaravAnI zuM ApaNI pharaja nathI ? pUrvInA parama puNyanA udaye ApaNane Adeza AryakuLa temAMya vaLI mahAdula bha manuSyabhava ane ethIya vizeSa durlabha jainadharmInI prApti paNa thai paraMtu e dharmAMnI oLakhANapichANa thaI che kharI ? jJAnI bhagavaMtA pharamAve che ke A zAsananA ekAda mAne paNa ArAdhI zAzrvata sukha meLavI zakAya che, A kayAre bane ? jyAre ApaNe Ane oLakhIye tyAre ne? (saMsAranu) jagatanuM koI e sarjana karyuM nathI. ajJAnImAM (jagata) sarjavAnI tAkAta nathI. ane jJAnI AvA saMsAra banAve ja nahI ? sasAra (jagata) anAdi kALathI che ane dareka (AtmA) jIvA karma anusAre jIve che. ane mare che. sukha-duHkha bhogave che. badhA kama rAjAnA prabhAva che. bhagavAne teA janma-maraNanA pherA TALavA meAkSanu sukha kahyuM che. jyAM pote gayAM---- Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo karma hare e hari ? duHkha hare e hari nahi. duHkha haravAnI vAta svArthamAMthI janmI che. karma haravAnI vAna paramArthamAMthI janmI che. A artha jainetarane samajAvo. e yogya AtmA hoya to samajI jAya. - catura nara tuM ceta ke - cara nara tuM ceta le, bAjI che hajI hAthamAM pagya kerA puMja rUpa, bhAthuM grahI le sAthamAM. asAra A saMsAmAM, ramato badhAye svArthamAM A divya jIvana meLavI tuM, gALaje paramArthamAM aMtara viSe ratna bharyA, tene nahi te hRDhate :kha kAja bAhira tuM bhame, pAmara banI mUThache mAruM zuM pAraku. viveka e bhUlI gaye; pAlAnaMdI banIne, ADo avaLe Atha. je je dIse che nayana sAme, kSaNamAM badhuMya kSaya thaze? Akho mIcatA Akhare e, mATI mAMhI maLI jaze. jAvuM jarUra che ekalA. paralokanI vATe tujhe: ye pAmara prANIne. dharmakaraNI nahi sujhe. navamAsa garbhavAsanAM, duHkha asahaya te sahayAM; vaLI nara ne nigodamAM, dube anaMtA te lakSyAM. vahANuM anaMtakALanAM, vAyA chatAM jAge nahIM banI mehamAM mastAna cetana dharmamAM lAge nahIM. kadI strI kadI puruSa bane, kadI deva nenAraka thaye kadI rAya ke raMka ne, kaMjara kadI kIDI thaye, sa. 7 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha yAne dharmanuM svarUpa nirbaLa kadI kadI sabaLa thaI te hacamacAvyAM parvata saMsAranI raMgabhUmi para, nATaka anerAM bhajavate parabhAvamAM tuM rata rahaye, svabhAvane bhUlI gaye; moMghere mAnava deha pAmI, pApamAM jhulI rahaye. mamatA tajI samatA mahIM, ramatAM rahe je AtamA A kSaNa vinazvara deha jeDI, te bane paramAtamA. prabhu vIrane e jJAnadIpa, aMtara viSe je jhaLahaLe; e divya nayane ughaDatAM, ajJAnatA dUre TaLe. buddhi anaMtI AtmamAM, pherava have puruSArthane; prabhune ziSya kaMkaNa kahe, tuM sAdhaje paramArthane. pragativAdanA A yugamAM ApaNI pragati thai rahI che ke avagati? te te atyaMta vicAraNIya vAta che. badhI -vAte buddhi kevaLa dharmabhAvanA ane AtmAnA uddhAra mATe ja ATalI badhI hinatA...jemane dharma pratye aMtaranuM bahumAna haze, e te dharmane nahIM bhUle, paNa jemane dharma karmane khyAla ja nathI tevA che mATe AvA pustakanuM vAMcana cetanA rUpa kevuM thaze ? cAra gati saMsAramAM, bhaTakaye kALa anaMta; puNya-pApa samajaNa vinA, A nahi dukha aMta.(1) jinavarane jANyA nahI, na malyA gurU nigraMtha; mithyA paravaza chavaDe, sevyA avaLA paMthe...(2) Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA deva-kugurU-dharmAMmAM, mamatA paravaza jIva; nija kalyANa vicArIne, sevyAM pApa atIva...(3) artha:- ajJAnI AtmA cAragati saMsAramAM anaMtA kALathI, arthAt ana'tAbhava pudgala parAvartI vItI gayAM tyAranA saMsAramAM rakhaDe che. ane jinavarane jANyA nahi, ninga munirAja maLyA nahI. maLyA tA oLakhyA nahIM paraMtu mithyAtva paravaza banIne avaLA mArgo sevyA ane ana tAkALathI rUDha banelA; ane sasArI javAnu satyAnAza vALavA, ajJAnI gurUegADavelA kudeva-'gurU -kudharma pratye mArApaNuM mAnIne ane, AmAMja mArU kalyANu thavAnuM che ema vicArIne avaLA mArgo sevyA; ane mahApApA AMdhyA. Sheng jIva ajIva nava eLakhyA, na karyAM dhama vicAra: sAcI samaja vinA, lAgyA pApa apAra,' a:-- zrI jinezvara devAe prakAzelA jIva, ajIva, puNya, pApa samajavA icchA thAya nahIM tevA AtmAenA dharmanA prayAsa saphaLa thatAM nathI. mULa te| mithyAtva evu pApa che. e pApa jyAM sudhI AtmAnI sAthe coMTela hAya tyAM sudhI bIjA sattara pApAnA udayakALa cAlu hoya, paNa jyAre A aDhAramuM pApa mithyAtva jAya te sattara pA potAnI meLe bhAgI jAya. A saMsAra samudramAM paribhramaNa karatAM jIvAe manuSya janma pAmIne ana tIvAra dravya veza lIdhA ane Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 sammedha yAne dharmInuM svarUpa mukayA che. paraMtu kazA ja lAbha thayeA nathI. praznaH- tA pachI vezanI zI jarUra ? uttara:- zrI jinarAjanI vANInA 'mama' samajavAthI prazna ukelAI jaze, jema vahANamAM besanAra samudranA pAra pAme che. para'tu besanAra jo vahANamAM chidra pADe to pete ane vahANa banne nAza pAme eTale vahANanA nAza karavAthI vahANa DUbe che ane pote paNa dariyAne taLIye jAya che emAM vahANano zo vAMka ? tema vezane pAmIne vezane vaphAdAra na rahe, veza paherIne greAgya vartana na rAkhe teA veza zI rIte meAkSamAM lai jAya ? veza aa vahANanA jevA che. veza paherIne vinaya ratana sAdhu jevI adhamatA Acare teA, saMsAra samudramAM DubI jAya temAM vezanA ze gunA ? game tevI rAmabANa davA hAya, paraMtu daradI je apanu sevana cheDe ja nahi, to davA bicArI zuM karI zake ? kahyu` che keH---- dha niyama pALyA vinA, prabhu bhajavA te vya: esaDa seve zu thaze, paLAya nahI jo paththa' dareka nimittane AdhIna che. nimitta maLatAM AtmA paDatA bacI jAya che. Ama teA jevI jIvanI bhavyatA. bhavyatA jo sArI hAya teA nimitta malI jAya. muniveze jIvane paDatA bacAvI lIdhA: prasannacaMdrarAjarSi' jevA mahApuruSane raudradhyAna AvI jatAM sAtamI narakanI majabuta taiyArI thaI javA Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 101 chatAM dravya muni veze bacAvI lIdhA. banyuM evuM ke, bApa putranA mohathI zatru rAjAo sAthe manamAM laDAI zarU karI. e manamAM cAlI rahelI laDAImAM badhA hathiyAro khuTI javA pachI pitAnA mastaka para mugaTa mArIne zatrune harAvavAne vicAra thaye. ane tethI hAthe mastaka upara gaye. mastake leca karela hovAthI, hAtha khAlI pAcho pharyo. ane pitAnuM muni yAda AvyuM. sAdhudazAnuM bhAna thayuM. ane zukala dhyAnamAM AvI gayAM. jethI cAlu ane AgaLanAM karmono kSaya karI kevalajJAna meLavyuM.. " munize raMkane rAjA banAvya: mAraka bhIkhArIne zrI AryasuhastisUri mahArAja pAsethI sAMpaDelA munize, tene mahArAjAdhirAja banAvyA, avicAraka manuSyanI dRSTie te veza hAMsIpAtra ja hate. phakta teNe khAvA mATe ja prArthanA karelI. khAvA mATe muni veza lIdhe. khorAka vadhu khAvAthI maraNa pathArIe paDyo. te vakhate munirAjone dilAse, ati pramANa sevA zrAvaka-zrAvikA vagathI thatI davAo ane pagacaMpI vigere sevAo joIne, bhikhArI (sAdhuveza AtmA) Abheja banI gaye. ane vicAravA lAge ke A vezane hajAre dhanyavAda che. huM te tene te ja chuM. mArAmAM koI paNa guNa AvyA nathI, chatAM mAro ATale baMdha satkAra thaI rahela che. A gurUdeva, A munirAje ane A zrAvaka-zrAvikAo paNa mArA kharekhara upakArI AtmAo che. kSaNavAra pahelAM mane pitAnA Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 sadha yAne dharmanuM svarUpo bAraNe ubhA rahevAnI ne kahetA hatA, teja dhanavAne manuSya. A vezanA pratApe, mArA paga dAbe che. dhanyavAda che A vezane! A pramANe vezanI anumodanA karato, bhavatarabhavamAM rAjAdhirAja saMpratirAja thaye. (uparanA dRSTAMta dravya munize jIvane paDate bacAvI lIdhe te samajavA mATe TuMkamAM che.) jIvanI bhavyatA sArI hoya te pega sAre malI jAya jema tiryaMca AtmA uMdarane kevalI bhagavAnano yoga malI gaye. dharmanAtha bhagavAnanA samavasaraNamAM eka uMdara UMco thaI thaIne paramAtmAnI vANI sAMbhaLe che. A joIne indra mahArAja bhagavAnane puche che "prabhu ! zuM A jIvanI bahu yogyatA che ke Ama nAce che ?" prabhu kahe che : "Indra ! A jIva egya che ke, ke mArA ne tArA pahelAM mele javAne che." ahaM" ane "mama" ahaM" eTale huM ane mama" eTale mArUM. A maMtra meharAjAne che. ane e manca dvArA mohe jagatane AMdhaLuM banAveluM che. mahArAjA dharmarAjAne paDakAra pheke che ke Apa jagatane dekhatA banAvavAnI mahenata kare che, huM jagatane AMdhaLuM banAvavAnI mahenata karuM chuM paNa lakhI rAkhajo ke, ApanI Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 khaMDa : 1 lo mahenatathI dekhatAM bananArA bahu ochA nikaLaze paNa mArI mahenatathI AMdhaLA bananArA ghaNA malaze. eTale te che saMsAranA nAzavaMta sukhanA premI che, keTalAka loko vaibhavazALI jIvanane ucca jIvana kahe che pAe (ajJAna) mithyAtvanI mAnyatA che. pahelAM traNane eLo jIva, jagata ane jagatapati (huM, tuM ane te) huM eTale AtmA. tuM eTale jagatanA jI. te eTale paramAtmA. tyAMsudhI A samajaNa AvatI nathI tyAM sudhI sAcI sAdhanAnI zarUAta ja thatI nathI. je kRtrima sAdhanA che te tenA dupratyAghAta batAve che. Arya saMskRtine dezavaTo ApavAthI anArya saMskRtine (bhAratamAM) AryadezamAM udaya thaze eTale tamAma uMDI sujha-zakti ochI thatI jAya che. huM keNa chuM ? kayAMthI Avyo? zuM svarUpa che? mAruM kharuM konA saMbaMdhe. A vaNA rAkhuM ke pariharU ?" e vicAra kayAre Ave che jyAre jIva, jagata ane jagatuMpatine oLakhe tyAre saMsAranuM sukha (vaibhavazALI jIvana) uca na lAge ane jene pApakarma kahevAya che tevA aticAra-anAcArane lAgavA na de. - ApaNA pitAnA AtmAne cAlu janmamAM ane upalakSI AvA saMsAramAM aticAre lAgyA hoya athavA anAcAra sevAyA hoya tenI AlecanA karavI. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uos sadadha yAne dharmanuM svarUpa te prazna - aticAra ane anAcAra eTale zuM ? uttara - vratakhaMDana thaI jAya tenI pUrva bhUmikAne aticAra ane vratane nAza te anAcAra. jemake rAtribhejananA niSedhanA paccakhANavALe mANasa khAvA-pIvAne vicAra kare, khAvA-pIvAnI taiyArI kare tyAM sudhI aticAra lAge ane rAtrimAM khAya, pANI pIve te vrata nAza pAmyuM mATe anAcAra jANa. arihaMtanuM zaraNa - zaraNa karo arihaMtanuM sthAna dharo arihaMta sevA karo arihaMtanI, je icche duHkhane aMta. (1) traNe kALa traNa vegathI, evA kare upAya; arihaMta devathI ApaNe, aLagA naja rahevAya. (2) jinavarajI sAthe rahe, kadi pApa nava thAya; pahelAMnA pApe badhA, bhayathI nAsI jAya. (3) lAkhe keDe sapanAM, yutha jyAM ubharAya Agamana eka mayuranuM, sarpo sarva palAya...4) aMdhakAra ati balavaDe, jagata aMdha thaI jAya uge dinakara deva te, aMdhakAra kSaya thAya...(5) ApaNe vItarAga zAsana pAmyAM chIe, mATe sUI javA pahelAM anazana karavAnI Teva pADavI. huM sUI jAuM chuM. vakhate A rAtrimAM ja, nidrAmAM ja asAvadhAnapaNe maraNa thaI jAya te te mATe rAtrinA sUtI vakhate nIce mujaba paccakhANa levuM. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 105 AhAra, zarIra ne upadhi, paccakhyA pApa adAra, maraNa thAya te vAsire, jIvuM te AgAra. artha eTale ja maraNa thaI jAya te sarAvavAnA kAraNe pApathI bacI javAya ane jIvatA rahevAthI chUTA rahevAya che. anaMta rAya ne rANA, anekanA nAtha kahevAyA; gavAyAM roganAM gANAM. AvIyA maraNanA TANuM.1 hajAre gAmanA svAmI, ane bahu bheganA kAma; ane mahAgane pAmI, thayA te narakanA dhAmI. (2) hajAro yuddhane khelyA, yama dvArA kaMkane melyA; rUpALI kaMka raMDANI. uDAvI khUba ujANI. (3) mUchanA AMkaDA vAMkA, cAlatAM lAgatAM baMkA; vAgyA jaba maraNanA DaMkA mahAna paNa bhAsatAM raMkA.(4) eTale maravAnuM to jarUra che. maryA pahelAM maravA mATe taiyAra rahevuM joIe. sukha ane duHkha te karmanA khela che - daSTAMta - eka samaye eka rAjA jaMgalamAM bhUlA paDyA. jaMgalamAM pharatAM pharatAM eka saMtane jhADa nIce beThelAM joyAM. rAjA tenI pAse jaIne beDA. saMte te rAjAne dharmane upadeza Apyo. saMta pAse zuM hoya ? dharma ke nahi. (vartamAna kALamAM jaina sAdhu pAse keTalAka zrAvake dhana mATe vAsakSepa nakhAvatAM haze.) Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 bodha yAne dharmanuM svarUpa rAjAe saMtane kahyuM "he mahAtmana ! tame mane e keI maMtra Ape ke, jyAre mane duHkha (kaccha) Ave tyAre upayogI thAya. - saMte kahyuM: "he rAjana ! duHkha ane sukha koInA ApyA AvatA nathI ane koIne bhagADyA bhAgatA nathI. e to pitAnA karmane hisAba levA-devA Ave che. duHkha e leNadAra che ane sukha e deNadAra che. bAkI mArI pAse e kaI maMtra nathI ke je tane ApuM. te paNa rAjAe haDa pakaDI ke game tema karIne mane te maMtra Ape ja paDaze. sAdhu pAse te ghaNu maMtra hoya che paNa koIne ApatAM. nathI evuM meM sAMbhaLyuM che. saMte ghaNe samajAvyA chatAM rAjA potAnI jIda choDo nathI. eTale saMte kahyuM ke he rAjana! tane jyAre duHkha Ave tyAre tuM "e bI cala jAyegA"--e maMtranuM raTaNa karaje. rAjA samaye ke A mane maMtra malI gaye, eTale khUbaja khuza thaye ane saMtane caraNe paDIne rajA mAgI ke huM have jAuM chuM. saMte kahyuM ke rAjA kyAre paNa dharmane bhulIza nahi. e pachI rAjA nagarImAM Avyo. samaya samayanuM kAma kare che e rIte jogAnujoga kudaratI rAjA upara Aropa AvyuM. jenA kAraNe rAjAne kedamAM javuM paDayuM. tyAre rAjAne saMta pAsethI maLela maMtra Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 107 yAda AvyuM. tenuM raTaNa karyuM e bI cala jAyegA raTaNa karatAM karatAM ene samajAvyuM ke saMte je maMtra Apyo che te maMtra nathI paNa samajavAnuM jJAna che. ene bhAvArtha e thAya che ke jema sukha cAlyuM gayuM tema duHkha paNa cAlyuM jaze. e rAjAne samajAyuM ane kudarate rAjAne je beTA Aropa mATe sajA thaI hatI te mApha thaI. saMsAramAM zuM nA bane? AmAM Azcarya pAmavA jevuM nathI A te saMsAra che. saMsAramAM che keIne ya vizvAsa karavA je? saMsAramAM te ApaNuM puNya sahAyaka hoya toja ApaNe vizvAsa lekhe lAge. jyAM pApodaya Avyo eTale game te vizvAsa paNa nirarthaka nIvaDe. eTale te jJAnI bhagavaMtoe manuSyabhavamAM je thaI zake te dharma karI levAnuM kahyuM che. kAraNa dharmathI ja puNya upArjana thAya che. ane puNyathI ja sukha male che. - have te rAjAne bhAna thayuM ke sukha-duHkha e karmanA khela che. e vAta satya che. ane karmane karanAra pitAne AtmA ja che. eTale rAjA saMsArane choDI phakIra banI gaye. phakIra kene kahevAya? manakI mamatA mITa gaI, tanakI mITa gaI pIDa; phikarakA phAkA kIyA, usakA nAma phakIra....(1) khAvAne reTI male, aMga DhAMkavA cIra; phikaranI phAkI kare, tenuM nAma phakIra ... (2) Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabadha yAne dharmanuM svarUpa - sAce sAdhaka:0 jIvananI Aza ane maraNane bhaya e bannethI - sarvathA mukta hoya che. 0 adharma karanArA AtmAo sUI rahe e sAruM che ane dharma parAyaNa AtmA jAgatA rahe e sAruM che. 0 dharmAnurAgI AtmAonuM baLavAna thavuM ane dharma vimukha AtmAonuM nirbaLa thavuM sAruM che. -bhagavatI sUtradharmanI vyAkhyA - paMDiteo je lakhI che, pustakanA pAnAmAM anyane upakAra kara, puNya enuM nAma che. anyane pIDA karavI, pApa keruM kAma che. pavana sAthe mitratAthI, dhULa paNa UMce caDe; pANI sAthe mitratAthI, kAdava paNa dhovAI jAya. pApI taNuM sahavAsathI, jana pApanA paMthe paDe, sAdhu taNuM sahavAsathI, janapuNyanA paMthe caDe, ApaNI gADI UMdhA pATe caDI gaI hoya tene sIdhA pATe lAvavAnI jarUrIAta mATe AvA vAMcananI jarUra che. (ApaNe eTale jaina kuLamAM janmelA AtmA) 0 saMsAramAM kedakhAnuM che, 0 kuTuMbIo e musApharakhAnuM che. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 : baMDa : 1 le ka zarIra e pAyakhAnuM che. 0 karma e kArakhAnuM che. 0 rAgAdi bhAve e katalakhAnuM che. ---mu. caMdrazekhara vijayajI-- aMtaranI amIrAta - - gharanI aMdara aneka prakAranI Adhunika sAdhana sAmagrI ke DIrA, mANeka, motInA dAgInAnA seTa vasAvyA hoya teTalA mAtrathI mAnava amara gaNAtuM nathI. A khela phakta A janma pUrata hoya che. mAnava pAse bhautika dhana saMpatti ochI haze, paNa aMtara saguNa ke susaMskAranI suvAsathI sabhara haze te ja amIrAta pragaTaze, jo manuSya bAhya sAdhana sAmagrImAM phasAye te marAya, kAraNa ke e badho mAla para che. parAyu kaI paNa kAle pitAnuM nathI thatuM, e ApaNI najara samakSa sacoTa che. bhIDI mUThI laI janmI, maratA khAlI hAtha; cetana jene tuM jagamAM, nahi keI Ave sAtha." jIva janme tyAre bAMdhI mUThI hatI ane maraNa vakhate ughADI mUThI haze. sAthe laI javA jevuM te puNyane pApa ja haze. aMtaramAMthI "aha" jAya te jIva arihaMta bane ne "mama" jAya te mokSa male jethI saMsAra TaLe. save jIvA kammavasa -sarva jI bicArA karmane parAdhIna che. ane Apatti AvatAM samajavuM ke "savaM Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 sabegha yAne dharmanuM svarUpa putra kammANuM phalaM? badhuM pUrva karmanuM phaLa che. phakta bhAre kamI jIvane dharmane upadeza kayAMthI rUce ? ' jene haiye zrI navakAra, tene karaze zuM saMsAra jyAre jIvanI bhava sthiti paripAka thAya tyAre ja saMsAra uparane meha ghaTe. sArI bhavyatAvAlA je saMsAramAMthI chuTIne mekSe gayA temAM marUdevAmAtAnA jIvanI bhavyatA ghaNI ja uttama kahevAya. daSTAMtaH- bhagavatI marUdevIne AtmA chellA bhavanA AgalanA AgalA trIjA bhavamAM nigedamAM hate. (nimedana mAMthI nikaLele AtmA pAMca indriyavAlA AtmA eTale karmathI bhAre hotuM nathI te nigedamAMthI nIkaLIne vanaspati kAyamAM keLanuM jhADa thaye. tenI lagolaga (bAjumAM) ketherInuM (beraDInuM) jhADa ugeluM hatuM, pavananA jhApaTAthI kaMdherI jhADanA kAMTA vAraMvAra keLanA jhADane lAgatA hatA te paNa bhAvibhadra AtmA keLanA jIvaDe kSamA rAkhI sahana karyuM ethI joradAra akAma nirjarAe puNya baMdhAyuM ane nezvara devanI mAtA thavAnuM sadbhAgya maLyuM. A AtmA tadbhava mekSagAmI hovAnA kAraNe A ja bhave mekSe gayAM. - A daSTAMta jIvanI bhavyatAne samajavA puratuM che. je jIvanI bhavyatA sArI hoya tene vega paNa sAre maLI jAya che jevuM thavAnuM hoya che tevI ja buddhi Ave che. tevuM ja kAma karavAnuM sujhe che. ane madadagAre paNa tevA ja maLe che -saMskRta subhASita paNa karmane nahi mAnanArA AtmAone Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kha'Da : 1 lA 111 samajAvavA mATe temanA puNyAya vinA koi ja upAya nathI; kAraNa ke teo nAstikatA sAthe durAgrahanA akhaMDa pUjArI . jagata vartamAna kALanA yuganI AgamAMthI bacI jAya to ja A sa MskRtinA vicAro Ave tyAre anArya saMskRtine dezavaTo male. strI svAtaMtryaH- bhArata dezanA A saMskRtivALA rAjakAraNanA sukAnI ne anArya dezanA jarmanI rAjakaraNanAM sukAnInA ) (hITalaranA ) dAkhalo samajavA jevA che. temAM paNa jaina kuLavALA AtmAone samajavA jevuM A dRSTAMta che ke, nahi ? have vAMcA A dRSTAMtaH nArI te mukhyatve rakyA hatI ! bhAgyA te gauNarUpe gaNAtI. enuM jIvana-mahAsatI-sAdhvInuM ke satI evI strI tarIke ja rahetuM, ravacchaMdI jIvana jIvavAnuM ene svAtaMtrya bezaka na ja hatuM paraMtu gharanI teA e rANI hatI: gharanI patinI sa`pattinA vahIvaTa e karatI. bALa ucherathI e masta rahetI. ene mAthe jagatanI koi javAbadArI na hatI. aphsosa " enA jIvananA vikAsanA nAme enA masta pavitra jIvanano vinAza karAvAye; pAtAnI jIvAdorI samu' "nArIzIla" khAi nAkhyuM ethI prajA nirmAlya pAke ke niha ? raSTAcAra, anAcAra ane mAMsAhAranuM sevana karatI thai. jenuM bIja khagayu.....enu badhu ja bagaDyuM. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 sabadha yAne dharmanuM svarUpa jarmanamAM hiTalara sattA upara AvyA tyAre eNe A kAma karyuM -sarakArI nokarImAM jeTalI yuvAna strIo lAgI gaI hatI e badhAne rAjInAmA apAvI ghera besADI dIdhI, paraMtu emanA dilamAM A gaurava jagADIne ke, tame te lokhaMDI jarmana prajA pakavanArI che. duniyAmAM je prajAne jeTa na maLe evI zuravIra jarmana prajAnI tame mAtA thanArI tamAre A nokarI karavAnI hoya ? nekarI kare te lekhaMDI nahi paNa namAlI prajA pakavaze. kemake ahiM ophisamAM beThelA tamane joI joIne purUSo ni:satva thaI javAnA. tamArA mIThA lAgatA darzana karI-karIne emanA vIrya-niHsatva vIryathI tame prajA kevI pakavaze? namAlI ane niHsatva ja ne ? mATe jAo lekhaMDI jarmana prajA pakavI enI gauravazAlI mAtA thavA nekarImAMthI rAjInAmAM mUkI do. basa. A gaurava benanA haiye vasAvI daIne emane nokarImAMthI chUTI karI dIdhI. AmAMthI mahAvIra prabhunI zrAvikA benane samajavA jevuM che ke nahi ? hu mahAvIra bhagavAnanI prAvikA ne jAte jaina kuLane saMskAra laIne pote patine tathA putrone zIlavaMtA banAvuM jethI badhAne janmAro sudharI jAya. hiTalare A tattva joyuM hatuM mATe parastrIdarzana khoTuM mAnI strIone nekarImAMthI ghare besADI didhelI, huM te. bhagavAnanI zrAvikA chuM lebhAgunI bhaktA nahi. strI eTale purUSa mATe vijAtIya kahevAya, tethI enuM darzana khoTuM, mATe ja mAbApe saMtAnane khoTuM AlaMbana na banavA sAvadhAna rahI guNa suvAsita jIvana jIvavAnuM che. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 113 tevA saMskAra ApavA ane saMtAnane thAya ke huM AvA sArA mA-bApanuM saMtAna, mArAthI durgaNa na sevAya, apakRtya na karAya, mArA bhagavAna kevA sarvocca ! kevA bhagavAnane huM sevaka ? | muLa te A susaMskAra kumaLIvayanA bALakone apAya te enA phaLa rUpe saMtAnane jIvanabAga sudharI jAya. se zikSakanI garaja eka mAtA sAre che. e nyAye zikSaNa bhale bahAranuM malatuM hoya paNa saMskAra te gharamAMthI malavA joIe. e mATe mAtApitAnI javAbadArI che ke nahi ! boTA kusaMskAranA kAraNe vartamAnakALane mAbApa kahe che ke saMtAne amAruM kahyuM mAnatA nathI. te have belyAthI zuM phAyado ? AmAM apavAda te che. vartamAnakALe paNa keTalAka susaMtAne mAbApanI AjJAmAM rahIne jIvana jIve che evA susaMtAne dhanyavAdane pAtra che. - divya darzanamAMthI sAbhAra vartamAna kALe vikAsane nAme nArIne zikSaNasahazikSaNa -puruSa sAthe mukata sahacAra-chuTA cheDAnI sagavaDa-garbhapAtanI anukuLatA-AMtara jJAtIya-AMtara khaMDIya-lagnonI svataMtratA- ghaDiyA gharamAM AyAothI bALakone vikAsa-patithI saMpUrNa rIte mukta jIvana-nokarI karIne pagabhara thavAnI jhuMbeza- AjIvana kaumAryanI bhalAmaNa-purUSa samevaDI paNuM vigere aneka AkarSaNe ApI dIdhA. A badhAthI nArInA jIvanane sa. 8 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 sAdha yAne dharmanuM svarUpa vikAsa thayA paraMtu hakIkatamAM tA; aphasosa' enA jIvananA vikAsanA nAme enA masta pavitra jIvanane vinAza karAye. pU. muni caMdrazekharivajayajInA vAMcanamAMthI sAbhAra. AmAM paNa apavAda teA che ja. vamAnakALe paNa peAtAnI AjIvikA mATe nokarI karanAra vhene potAnuM pavitra vana jIvI jANe che. AtmadRSTinA ughADaH mAnava jIvana amUlya che. mAnavI * saMsAra sAgaramAM aneka praaAbhanA ne lAlA vacce rahIne jIvatA hAya che. bhautika cIja vastuonA baMdhanamAM baMdhAtA mAnavane sAcI AdhyAtmika zAMti prApta thatI nathI. AthI Ave! amUlya bhava paNa azAMti, dagA, prapaMca, meha, mAyAnA AvaraNamAM lapaTAI jAya che ane mAnavane mukitanA mArgonA satya prakAza maLatA nathI AthI mAnavabhavanI saphaLatA mATe Atma dRSTi khIlavavAnI-pragaTAvavAnI jarUra che. zrAvakakuLa eTale saMsAratI sAgara taravAnI nAvaDI. game tevA kALamAM dharmane sAcavIne jIvavu tenu DahApaNa. vamAna kALamAM jene zIlanI kazI ika Mmata nathI tevA kutarkothI svaccha Mda doryAM doravAya che, enI indriyA kAbumAM nathI ane temAM rIte vAtA karanArA bicArA ajJAnIe ane peAtAnI jAtanuM ahita karI rahyA che. vidhavA vivAhanA prazna:- e eka prakAranA vyabhicAra rUpa hovAthI ja evI Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 115 vAta karanArAonI vidhavA mAtAo ane bahene paNa zaramAya che. kAraNa ke A te pApAtmAo che. paNa temanI mAtAo ane bhaginIe kaMI dharmahIna nathI kAraNa ke jeomAM jena kuLane saMskAra TakelA hoya, susAdhvInA paricayamAM niraMtara rahevAnuM hoya ane nitya jina pUjana, sAmAyikAdi kriyAonuM sevana tathA nitya paramatyAgIonA vyAkhyAnanuM zravaNa karatAM hoya teone AvA vicAre khaTake ja, paNa pApa vicAro je kAyamI rIte phelAyA kare, te pariNAma e ja Ave ke asatIpaNAnI suga uDI jAya ! ucca kuLanI maryAdA e che ke para-purUSane hastaparza paNa na karAya, tyAre Aja te zakahenDane zokha janme e khabara bhayaMkara nAzanI nizAnI che. zrI svAtaMtrya ane vidhavA vivAhanI ja vAta kare che. teo pite ja AryadezamAM vagara kAraNe anAcArane bhayaMkara pApapracAra kArya karI rahyA che. zANa sajajana ane dharma rasika AtmAoe te AvA pApAtmAonI chAyAthI 'paNa alaga rahevA jevuM che. (navapada darzana pustakamAMthI sAbhAra) dharmathI parAmukha AtmA karatAM paNa dharmanI AzAtanA karanAre svapane mATe vadhAre bhayaMkara che. - Aje dharmanA nAme koIka ThekANe dharmanI AzAtanA thaI rahI che. dharmanA drohie kahe che ke ame ja sAce Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 sadgudha yAne dharmAMnu svarUpa dha karI rahyA chIe, ame je karIe chIe. temAM ja samAjanA ane dezanA uddhAra che. Aje evAnI sakhyAM jaineAmAM paNa ochI nathI. dharma zAmAM ! ana'tajJAnanI AjJAmAM ke ApaNI IcchAmAM ? dharma kayAM rahe ? anaMtajJAnanI AjJAmAM ke ApaNI icchAmAM ? kahevuM ja paDaze ke anaMtajJAnanI AjJAmAM. saMsAranA sukhA mATe khATA karma zuM karavA khAMdhI levA ? anata jJAnIe kahyu che ke saMsAramAM koI koinu nathI. sa'sAramAM te ApaNe pUrvanA sa Mbadho ne sAge bhegA thaI e chIe, ane e sabaMdha purA thatAM chuTA paDIe chIe temAM je gatabhavanuM leNA saMbaMdha hoya te mujaba saMsAramAM prema ke vera-jheranuM jIvana sAthe rahIne jIvAya che. kAnA cheka' ne kAnA vAcharU, kAnA mAine Apa; aMta kAle jIva jAze ekalA, sAthe puNya ne pApa. puNya ane pApa sivAya koI sAthe AvavAnuM nathI e satya samajAya tyAre ja khATA karmathI (pApathI) bacI zakIe. tyAre ja vINa khAdhA vINA bhAgangrA; phogaTa kama na athAya eTale ja jJAnIe kaDI gayA ke khacAya eTalu pApathI baceA. ATalI vAtA te svIkArI ja levAnI raheze ke (1) paramakRpALu paramAtmA A jagatanA sraSTA Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 117 nathI. (2) AtmA jevuM eka svatantra sAnu` kI utpanna naDuM thayelu, kadI nAza na pAmanArUM cetana tattva che. A dekhAtu zarIra e AtmA nathI enI aMdara AtmA che. mRtyu zarIranuM thAya che AtmA kadI maratA nathI zarIranuM zarIranuM mRtyuM thatAM ja AtmA anyatra cAlyA jAya che. navuM zarIra banAve che. ema karatAM karatAM keTalAka AtmA paramakRpALu paramAtmA bane che. TuMkamAM A jagata nitya che. AtmA nitya che. ahi. e vAta siddha thaI jAya che ke jIvanI utpatti kadApi koie karI nathI. jIva te anAdi nitya che. AnI sAthe sAthe bIjI e vAta paNa siddha thai jAya che ke janma, jIvana ane maraNanI paraparA jIvAtmAo jyAM janmyA kare che te jagata paNa kadI utpanna cyuM nathI. paraMtu e paNa anAdi nitya che. te jagata' utpanna thayuM hoya to tenI utpatti pUrve javA:mAe janma maraNa kayAM pAmatAM hatAM e prazna thAya che. TuMkamAM jIva, jagata ane karma traNeya anAdi nitya sAbita thAya che. bezaka, karma ane jagata satata parivana pAme che. paraMtu eka jAya teA bIjI avazya tyAM Ave ja. Ama pravAhanI dhArA tA satata cAlu rahe che. AtmAnI traNa dazA cheH : (1) bahirAtmabhAva; (2) anaMtarAtma dazA ane trIjI paramAtmazA. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sodha yAne dharmanuM svarUpa bhAvArtha:- gharabAra, dhana, dolata, zrI putrAdine peAtAnA mAnavA ane tene mATe tanateDa mahenata karavI te ahirAhmadazA. 118 (2) manovikAro para vijaya meLavI AtmadazAnI vicAraNAmAM UMDA utaravuM ane vyavahAranAM kAryamAM athavA zarIranA saMbaMdhamAM mAtra sAkSI bhAva rAkhavA te aMtarAtmadazA. (3) brAhya upAdhinA tyAga karI jJAnAnaMdamAM masta rahevu ane viSaya-kaSAyanI upara thaI javuM te paramAtmadazA. AmAM paNa 'citta prasange re pUjana phaLa kahyu re' saghaLAMya zrI arihaMta paramAtmAe sArAya jagatane ekaja upadeza ApyA che ke mahApuNyanA yeAge duniyAnI game teTalI sukhasAhebI riddhi, siddhi malI hoya to paNa A durlabha manuSya bhava pAmIne jenAmAM zakti hoya teNe e saghaLI riddhi siddhi AdinA sApa jema kAMcaLI mUkIne cAlye jAya tema tyAga karIne aNugArapaNuM ja svIkAravuM joIe. bhavya jIvAne muktipada meLavavAnA A ja rAjamArga che. je jIvA sarvaviratine pAmyA (sAdhu thayA) pachI paNa A duniyAnA sukhomAM raMgAi jAya ane duHkhathI gabharAyA kare te kame tenI chAtIpara caDhI besI tene sasAramAM rakhaDAve che. Ama to ApaNA AtmA paNa jinezvara bhagavAna jevA che (AtmA sA paramAtmA) paNa ApaNA AtmA upara karmInA lepanA thara jAmI javAnA kAraNe paramAtmA banI zakatA Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 119 nathI. bhagavAnanA AtmAo pitAnA purUSArthathI karmane lepa kADhI karmane haTAvI (AtmAthI chuTA pADI) paramAtmA banyA che. pahelAM te jinezvarane AtmA paNa ApaNI jema saMsAramAM rAte hato, jyAre sabhyatvane pAmyAM tyArathI enA bhavenI gaNatarI thAya che. ane jinezvara devanA AtmAo saMsAranA kicaDamAMthI kevI rIte bahAra nIkalI AvyA che. te tenA caritromAMthI ApaNane jANavA male che. janme che, te ja mare che. eTale janma thAya te ja maraNa thAya che. te maraNathI zuM karavA bhaya rAkhe? janmathI bhaya rAkho ane janma na thAya te maraNa nahi thAya ne yAda rAkhajo ke game te nIca gativALA mANasa (dharma) sadAcaro karIne ugragatine pAme che. ane ugragatine mANasa adharmAcaraNo vaDe karIne nIcapaNAne pAme che. mATe dharma mujaba sadAcaraNathI cAlavuM eja uttama che. rAzI lAkha jIva nImAM paribhramaNa karatAM maLelA A mAnava bhavane sArthaka karavAnI IcchA thAya te jinezvara bhagavAne kahelA. amane ArAdhe. yuga yugathI caurAzInA cakkara pharate mAnava sukhanI brAMtine lIdhe bhaTakyA kare che. ane duHkha ane baMdhana rUpa thanArA indriyAnA sukhane teo sAcuM sukha mAnI le che, ane pachI vAraMvAra pastAya che. jIbhane avanavA svAda game, AMkhane suMdara rUpa game, kAnane madhura rAgiNI game, nAkane Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 sAdha yAne dharmanuM svarUpa mIThI mAdaka suMgadha game, ane tvacAne mulAyama sparza game. ema pAMce Indriya pAchaLa AkhI duniyA gAMDI banI che paraMtu vItarAga bhagavAna kahe che ke te badhA sukhAbhAsa che, vAstavika sukha nathI. AtmA anaMta sukhane sAgara che, chatAM ApaNane te sukha jaNAtuM nathI ? kAraNa ke AtmA tarapha ApaNe daSTi karI nathI. A jagatanA aneka padArtho para bhamatI AMkhane ApaNe jAta tarapha vALI nathI. ApaNA potAnA svarUpane ja ApaNe joyuM nathI. pichANyuM nathI. pArakhyuM nathI. A duniyAmAM aneka paricaya karatAM pahelAM jene paricaya prathama ja kare joIe, e Atmaparicaya ja ApaNe pAmyA nathI. pachI AtmAnI mahattA kayAMthI pragaTe? ApaNI gADI ja UMdhe pATe caDI gaI che. kSaNika sukhane bhagnapula uparathI ApaNe pasAra thavA purapATa jaIe chIe. pachI zAMtinuM sTezana Ave zI rIte ? UMDI khAImAM ja paDavAnuM Avene ? ekaja sAcI samajaNathI-sAcI tattva jijJAsAthI-sAcA samakitathI Atma sukhanA bAraNuM ughaDI jAya, samyakatva sAthe viratidharma prApta karanAra jarUra mekSa meLave? mAro AtmA sukha sAgara che, paramAM mane sukha nathI-A satyanuM raTaNa kare te saMsArane ane duHkhane aMta Ave. bIjI vAta, tuM sat che, tuM jJAnamaya che, tArI aMdara khajAne bharyo che. jema AvaraNe ughaDatAM jAya tema-tema aMdarane prakAza Avate jAya. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 121 AtmAnI AvI samajaNa pAmavAnI ane karmane oLakhIne tenAthI pAchA haTavAnI jijJAsA jAge, e paNa puNyano udaya samaja. manuSya janmanI sArthakatA zuM che? ajanmA thavAnI eTale janma-maraNanA pherAmAMthI chUTI javAmAM ja sArthakatA che. janma thayA pachI maraNa te jarUra thaze ja paraMtu maraNa bAda janmane aTakAvI de e te ApaNA hAthanI vAta che. ane maraNa kayAre bAja pakSInI jema tUTI paDaze, te jJAnI sivAya koI kahI zakatuM nathI. ' kSaNabhaMgura che deha, vaibhave nathI sarvadA mAthe meta khaDuM nitye, te jANuM dharma Acare" zarIra kAyama sAthe rahI zakatuM nathI kAraNa ke te para che. raMTa Avaze vanavagaDe, aNaciMtavyuM yamarAjanuM che kAyado karma rAjAne, nathI rAja popAbAInuM. madenmatta e rAvaNa paNa (maraNane) bhavitavyatAne mithyA na karI zake, eka vakhata rAvaNanA darabAramAM eka nimittika AvyuM. vAtacItamAM teNe kahyuM. dareka prANInuM maraNa nizcita che. je janme che te avazya mRtyune pAme che. rAvaNe tene prativAda karatAM kahyuM ke badhA prANIomAM huM apavAda chuM. yama mAre sevaka che. AthI mAruM mRtyu thavAnuM nathI. tyAre naimittike AgAhI karI ke laMkezapati ! Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. sadha yAne dharmanuM svarUpa AvuM abhimAna rAkhavuM yogya nathI. ApanuM paNa maraNa nizcaya che. mRtyumAM koI apavAda hetuM nathI. tamArUM maraNa dazaratha rAjAnA putra rAmanA hAthe thaze. maMtrIoe paNa A vAtanuM samarthana karatAM kahyuM he rAjana ? mRtyu anivArya che. A bilakula satya kahe che. bhAvi mithyA nathI thatuM. rAvaNe aTTahAsya karatAM kahyuM bhavitavyatA mArI AgaLa rAka che. te mAruM kazuM ja bagADI zake tema nathI. kAraNa ke uttama purUne te purUSArtha pramANa che. rAvaNanuM paNa mRtyu pAse kAMI cAlyuM nathI. mRtyu ene paNa upADI gayuM che. jaina rAmAyaNamAM Ave che - eka vakhata rAvaNe jJAnI munine pUchyuM ke mAruM meta kayAre thaze? tyAre jJAnI munie kIdhuM ke tArUM meta sItAjI nimitte dazaratha rAjAnA putra rAmathI thaze. te vakhate rAvaNane bhAI vibhISaNa hAjara hatA tene pitAnA bhAI upara bahuja prema hato eTale kIdhuM ke, huM jaIne dazaratha ane janaka rAjAne mArI nAkhIza, to pachI rAmane sItAne janma ja nahi thAya. pachI rAmanA hAthe meta thavAnuM kAraNa ja rahetuM nathI. vibhISaNa adhyAmAM dazarathane mAravA ravAnA thaye paNa bhavyatA sArI hovAnA kAraNe dazarathane paNa khabara paDI gaI che. ane janakane paNa khabara paDI gaI che. emane khabara paDI gaI paNa baneya samaje che ke "vibhISaNanI sAme ubhavAnI ApaNAmAMnA keInI tAkAta nathI. AthI teo pita. pitAnA maMtrI maMDaLanI sAthe zuM karavuM? enI vicAraNA. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 123 . karIne gupta paNe anyatra cAlyA gayA che. emanuM maMtrI maMDaLa evuM kuzaLa che ke koine paNa e vAtanI gaMdha sarakhI ca AvavA dIdhI nathI ane e bannenA Abehuba putaLAM banAvIne temanA sthAne rAkhI mUkayAM che. zrIvibhISaNe AvIne dazarathanA putaLAnA saMhAra karI nAkhyA. paNa e manamAM emaja samaje che ke meM dazarathane mArI nAkhyA !" e vakhate AkhA nagaramAM bhAre kolADula thayA ane antaHpuramAM paNa moTo Akantu dhvani thayo, eTale zrIvibhISaNe svAbhAvika e ja mAnI lIdhuM ke dazaratha marAyA. temane kazI zaMkAja paDI nahi. zrI dazarathano saMhAra karyAMnu mAnI lIdhA bAda zrIvibhISaNe zrIjanakane saMhAra karI nAkhavAnA vicArane mAMDI vALyeo. kAraNa ke have ekalA janaka rAjAthI kAMi thaI zakavAnu nathI. evI rIte zrIvibhIpaNe kalpanA karI lIdhI. padma hoya te A rIte bacI javAya temAM AyuSyaka baLavAna hoya tene AMca AvatI paNa nathI eTale zrI dazanA ane zrI janakanA bacAva thaI javA pAmyA ane ethI ja zrIdazarathane tyAM zrIrAma AdinA tathA zrIjanakane tyAM zrImatI sItAdevIne janma thayo. paNa rAvaNa prati vAsudeva hatA ane lakSmaNa vAsudeva hatAM eTale vAsudevanA hAthe prativAsudevanu mRtyu thAya ja ane anne narakamAM jAya evA aTala niyama che. temAM pheraphAra karI zakAtA nathI. rAvaNanA mRtyumAM sItAjI teA nimitta hatAM te paNa pUrva karmInuM kAraNa hatuM. kama koine cheDatAM nathI. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " 124 sabodha yAne dharmanuM svarUpa prativAsudevanA traNa khaMDane mAlika vAsudeva thAya che. (khede uMdara ane bhegave bherIMga) ane vAsudeva e traNa khaMDanA rAjyane bhagave che. rAvaNa rAkSasa na hato paNa rAkSasa dvIpane rAjA hate. hanumAna vAnara na hatAM paNa vAnara dvIpanA - rAjA hatAM, tethI vAnara kahevAyA. paNa e manuSya hatA. jema kacchamAM rahenAra kacchI, sIMdhamAM rahenAra sIdhIpaMjAbanA rahenAra paMjAbI. e rIte oLakhAya che tema-rAvaNa ne hanumAna, rAkSasa ane vAnara tarIke oLakhAyAM. jaina rAmAyaNa vAMcavAthI badhI hakIkata samajAya tema che. hanumAna kuMvArA nathI paraNelA hatAM. tene saMtAna hatAM. ane hanumAna mokSe gaya che. tenA upara jenAthI tela ane AkaDAnA pAnanI mALA - caDAvAya nahi pachI te jene jema samajavuM hoya tema samaje. rAvaNe satI sItAnuM haraNa karyuM paNa enuM zIla luMTayuM nathI. jJAnIo kahe che A pUrva karmanA kAraNe rAvaNe sItAjInuM haraNa karyuM hatuMpaNa A kALe dazerAnA divase rAve nA putaLAne bALavAne kAryakrama ujavAya che e lekonI mAnyatA che ke rAvaNa e adhama hatuM eTale adhamatAne bALavI ja joIe. bhale.. emanA abhiprAyane ApaNe anukuLa banIne e vicAravuM joIe ke e leko pite rAvaNa karatAM sArA - haze. emanAmAMthI koI e paNa para strInI sAme najara paNa karI na haze ? rAvaNanA putaLAne bALavA vakhate je loko hAjara hoya che te vakhatanA karmane sAmuhika karma kahevAya che. karakarAvaNa ane anumodana sarakhuM phaLa kahyuM che. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 125 . -: duaA H lAkho ahIM cAlyA gayA, lAkho mIjA cAlyA jaze; maTItaNI A jIIMgI, mATI mAMhI maLI jaze. mArI bIjAne mAnavI, manamAM phulAtA kAM phare; kALa koInuM tu thayo, teA kALa tArA kAI thaze. hindustAnanI prajAne mULa guNa Aje khovAI gayA . che. pApa karavAne bhaya cAlyeA gayA che. pApanA bhaya e . A svabhAva che. pApa sAme dhasavu e anAya svabhAva che. - duhA HkhAMkhame khapa jAnA jIvaDA, mATIse milA jAnA; . mata karanA abhimAna ekadina nIkala jAyagA prANa. pApathI Dare te pApa bhIrU ane bhavathI Dare te bhava bhIrU ! e uttama AtmA kahevAya. -: duhA H-- hu karU A meM karyuM', ema mAnavI malakAya che;. nanamAM marakAine tu', murakha zIda malakAya che. prabaLa sattA devanI tyAM dhAryu kAnu thAya che ? bhavyatAne kAIja mithyA karI zakatu nathI.) rAvaNanuM dRSTAMta :-- jaina rAmAyaNamAM rAvaNanA eka dAkhalA che, tame rAvaNane kevA mAnA che? e sArA hatA ke kharAba hatA ? e pote kharAba na hatA tenA karmAMya kharAba hatA paNa te vakhate . tenAmAM ghaNI lAyakAta pragaTelI hatI. rAvaNa eka vakhata Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 sAdha yAne dharmanuM svarUpa nitya lekapuramAM eka kanyAne paraNavA mATe jaI rahyAM hatAM. pite vidyAghara hatuM. eTale vimAnamAM besIne jAya che. te vakhate temanuM vimAna aSTApadagiri upara thaIne pasAra thAya che te parvata upara te vakhate vAlI munIzvara kAtsarga dhyAnamAM hatAM. rAvaNanuM vimAna aTakI gayuM, rAvaNe vimAnane calAvavAnI ghaNI mahenata karI paNa vimAna cAle nahi. rAvaNa kahe che mArA vimAnane kaNa aTakAvI rahyuM che? nIce utarIne joyuM te sAdhune joyA. sAdhune joIne AnaMda aDava joIe tenA badale rAvaNane kodha caDhayo. kahe che mAre paraNavA javuM che mArI paraNavAnI ghaDI jAya che. muhUrta jAya che ne A sAdhuDo mArA vimAnane thaMbhAvI rahyo che, muninI sAme joyuM. munine oLakhyA ne rAvaNane temanA upara krodha AvI gaye, kAraNake A munIzvara rAjA hatA tyAre rAvaNane temanI sAthe laDAIne prasaMga Avela. te vakhate rAvaNane vAsudevanI padavI prApta thaI na hatI. eTale A munie te vakhate rAvaNane harAvela. atyAre paNa tenuM vimAna rathabhI gayuM eTale rAvaNa koce bharAIne kahe che ke te mane pahelAM parAjita karyo hate ane atyAre paNa tuM mArU vimAna aTakAvIne te mArI bIjI vakhata parAjya karyohe sAdhuDA ! have dekha tane batAvI dauM. kodhanA AvezanA aMdhApAmAM rAvaNe nirNaya karyo ke A parvata sahita A vAlI munine uMcakIne lavaNa samudramAM phekI dauM. Avaze * bhAna bhUlAvyuM che. eTale tene bIje kaI vicAra ja nathI Avate, rAvaNa te aSTApadagiri parvatanI nIce pisI gaye Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 127 ne AkhA pati hacamacAvI mUkaye. Akhe parvata dhrujI UDayA. muni te dhyAna avasthAmAM hatA. eTale khabara na hatI ke rAvaNa AvyA che ne teNe A upadrava kaye che; enuM dhyAna ApaNA jevuM na hatuM. paryaMtane rAvaNe DolAvyA. suni dhyAna mukta banyA. avidhajJAna mUkIne joyuM. rAvaNa mane kacarI nAkhavA mATe A karI rahyo che. huM kacarAI jaiza. tenA munine aphasosa nathI. maraNanA bhaya nathI. kruti vicAra kare che. mAre veza koNa che ? huM kAno putra chu? meM bhagavAna mahAvIrane veza paheyeluM che. ne rAvaNa mane A rIte rALI nAkhe ne kAle te bahAra khele ke me' jainanA munine A rIte kacaDI nAkhyA te mAro dharma niMdAya. jenI pAse brahmacarya ane cAritranA teja che; tapanuM baLa che; jemaNe tapa karIne zarIra su mukyuM karI nAkhyuM che, jotAM lAge ke hamaNAM gabaDI paDaze. enuM zarIra sukAI gayuM che, paNa AtmAnI zakti sukAI nathI, munie vicAra karyo ke atyAre huM sahana karI laiza tA mArA jainadharma niMdAze tethI munie mAtra paganA aMguDo ja dabAvyo eTale rAvaNa patanI nIce evA dabAI gayA ke tenAthI kAramI cIsa paDAi gaI. mahAbaLavAna hatA. chatAM rADarADa pekAravA lAgyA. (tyArathI rAvaNa nAma paDyu) bacAvA, bacAveA, huM marI jAuM chuM. munie rAvaNanI cIsa sAMbhaLI. muni vicAra kare che huve rAvaNane tenI bhUlanuM phaLa malI gayuM che eTale karUNAsAgara evA munie potAnA aMguTho hato tema karI lIdho. rAvaNane paNa bhUlanA khyAla AvI gayA. rAvaNa vicAra Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 saoAdha yAne dharmanuM svarUpa kare che. AhA ! huM mAnatA hatA ke mArA jevA duniyAmAM koI baLavAna nathI. te muni pAse AvyeA. AvIne pagamAM paDyA ne pAtAnI bhulanI kSamA mAgI. ahA! he muni me tamane oLakhyA nahi. meM Apane kaSTa Apyu che. te mArI meTI bhUla thaI gaI che. zu Apanu teja che. zuM ApanuM sauM che; Apa tA kIDI jevA pAmara prANIne paNa bacAvanArA de. me Apane mArI nAkhavAnA upAya karyAM chatAM Ape mArA jevA krura prANI upara dayA karI. Apa mahA kSamAvAna che, pavitra che. A rIte rAvaNe muninI ghaNI ja stuti karI. rAvaNanuM nAma sAMbhaLIne ApaNane tenA upara tiraskAra Ave che. kharI kharI rIte rAvaNa tevA na hatA. bhale bhUlyA ne sItAjIne lai gayA. paNa tenAmAM lAyakAta hatI. tene brahmacaryaMnI navavADamAM ekanI chuTa hatI ke mane svIkAre te strI sAthe mAre bhega karaveza. eTale sItAjIne ghaNI rIte samajAvI ane dhamakIo ApI paNa sItAjI peAtAnA zIyalavratamAM acaLa rahyAM. bAkI A badhuM gata bhavAnA kAraNe anatuM AvyuM che. te darekanA gata bhavAnA saMbadho jJAnI kahe che. te uparathI samajAya che. sa`sAramAM dareka sAthe judI judI rIte saMbaMdho thatAM AvyAM che. rAvaNa prativAsudeva hatA. lakSmaNajI vAsudeva hatA. niyamA kAyado che ke vAsudevanA hAthe prativAsudevanuM mAta thAya ane niyamA banne narakamAM jAya. khAkI rAvaNu prabhunI bhakti karavAmAM bahu ja tallIna rahetA. eka vakhate aSTApada DuMgare prabhunA Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 129 darabAramAM madadarI nAca karatI hatI. rAvaNa vINA vagADatA ha. kudarate vINAnI eka tAra tUTI gaI. tarata ja rAvaNe. pitAnA zarIramAMthI potAnI nasa kheMcIne vINAmAM tArane ThekANe besADI dIdhI. tyAre dharaNendra kudaratI prabhunA darzane Avela hatuM. teNe A joyuM ane rAvaNa upara bahu tuSTamAna thayA. nAca puro thayo tyAre dharaNendra rAvaNane kahyuM ke tArI bhaktithI huM bahu ja tArA upara rAjI thayo chuM. mATe tuM mArI pAse kAMika mAMga, tyAre rAvaNe kIdhuM ke meM je prabhunI bhakti karI che tenuM je phaLa hoya te mane Ape. tyAre dharaNendra kahyuM ke A bhaktinuM phaLa te mekSa che. te te mArI pAse nathI tyAre rAvaNe kahyuM ke te mane bIjuM kazuM joItuM nathI. mane koI paNa vastunI jarUra paNa nathI. chatAM dharaNendra (parANe) baLajabarIthI rAvaNane hAra ApI gaye kAraNa ke devanuM darzana phegaTa jatuM nathI. eka vakhata rAvaNe prasaMga pAmIne zrInAradane e prazna pUche ke A pazuvadhAtmaka ya kyArathI zarU thayA ? A praznane uttara ApatAM nAradajIe je hakIkata raju karI temAMthI ahIM uddharaNa tarIke raju thayela kathA vRttAMta Ave che. zaktimatI' nAmanI nagarI hatI. "dI' nAmanA dezamAM te AvelI hatI ane e dezane mATe e nagarI alaMkArabhUta hatI. e nagarImAM kSIrakadaMbaka nAmane eka brAhmaNa pAka vasate hate. e pAThaka svabhAvathI ja pApabhIru hate. sa. 9 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 sodha yAne dharmanuM svarUpa sarala hate. svaccha hRdayane dharanAra hatuM ane veda-vedAntanA tamAM kuzala hatA, svabhAvathI ja pApanI bhIrutA ane saralatA sAthe hadayanI svacchatA e uttama AtmAonI UttamatAne pragaTa karanAra che. pApathI DaravAne svabhAva e eka evo guNa che ke je guNa ane guNane pamADyA vinA rahetuM nathI. jenAmAM pApane Dara nathI tenAmAM mANasAI nathI. ema kahIe teya cAlI zake, kAraNa ke pApI nahi DaranA AtmA avasare ghora pApakarma karatAM paNa bhA pAmatuM nathI. pApathI nahi DaranArane vizvAsa rAkhanArAone vizvAsaghAtane anubhava na thAya te te temanuM bhAgya ja gaNAya. svabhAvathI pApabhIrU ane sarala tathA svaccha hRdayane dharanArA tema ja veda ane vedAntanAM tamAM kuzaLa evA kSIra kadaMbaka nAmanA te brAhmaNa pAThakanI pAse aneka vidyAthI e abhyAsa karatAM hatAM. jemAM parvata, nArada, ane vasu e traNa mukhya hatAM. parvata te kSIrakadaMbaka pAThakane potAne ja putra hatA, jyAre nArada sthAnAntarathI Avela hatA. sthAnAntarathI Avela nAradane te pAka petAnA dharma putra rUpe mAnatAM hatAM. trIje je vasu te te rAjaputra hatA, kSIra kadaMbaka nAmane te pAThakanI pAse bhaNatA aneka vidyArthIomAM A parvata, nArada ane vasu mahAmativAlA gaNAtAM hatAM have ke eka divase pAThakane ghera gocarIne mATe pharatAM be sAdhuo AvI pahoMcyA. A be sAdhuomAM eka sAdhu te sAtizaya hatAM. ahIM te gecarI mATe pharatuM te muni-yugala phIrakadaMbaka nAmanA pAThakanA gharamAM peThuM. e vakhate pAka putra Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 131 parvataka, nArada ane rAjaputra vasu e traNeyane joIne gecarI mATe AvelA te munivaromAMnA eka munivara ke je atizaya saMpana hatAM temaNe potAnI sAthenA munivarane kahyuM ke A traNa chokarAo paikIne be chokarAo adhogAmI thaze ane eka ekara urdhvagAmI thaze." sAtizaya jJAna munivare uccArelI A vAta kSIrakadaMbaka nAmanA te pAThakanA sAMbhaLavAmAM AvI. kSIrakadaMbake e vAtane sAMbhaLI ane e vAtane sAMbhaLatAM temane khUba ja bha thaye. tene vicAra thaye ke A mahAbhAga munio zrI vItarAga mArganA anugAmI che; ane vItarAga mArganA anugAmI munio anyathA bolanAra hotA nathI. vicAra kare ke zrI vItarAga mArgane anugAmI munionI A nAmanA kevI suMdara che? bIje eka ThekANe vAMcela ke sAMbhaLela che ke rAtanA agAzI upara phIrakadaMbaka pAThaka ane traNe vidyAthI sUtAM hatAM te vakhate be cAraNa munio uparathI pasAra thayA tyAre eka cAraNa munie kahyuM ke A traNa vidyAthI mAMthI be narakagAmI ane eka svargavAsI che. e vAta kSIrakadaMbaka pAThake sAMbhaLI. zrI vItarAga mArgane anugAmI mahAbhAga munio asatyavAdI nathI hotAM. ATale vicAra karIne te phIrakadambaka pAThaka nathI aTakyAM. te vicAra kare che kejyAre munienuM kathana satya ja che te pachI e nakkI karavuM joIe ke A traNamAM adhogAmI koNa che ? urvagAmI koNa che? Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadguodha yAne dhanu svarUpa A pramANe vicAra karatAM te kSIraka beMka vaLI vicAre che ke rAjakumAranu` tA adhogatiSagu' saMbhave che. paNa bAkInA emAM kANu adhagAmI haze ? e jANavAne mATe e beunI parIkSA karavAno nirNaya karyo. te pAke eka kRtrima bakaro banAvyo. koI jagyAe karo lakhela che.) e kRtrima ako te pADake kRSNa caturdazInI rAtrie nArada, parvataka ane vasu e traNene ApIne kahyuM ke meM A bakarAne ma`trodvAra mUDha cetanAvALA karyAM che. Ama chatAM paNa jyAM koi na jue tyAM jaIne Ane (hala) mArI nAkhavA ane koI ne paNa A vAta kahevI niha. kAraNa ke AmAM evA kalpa che. zrI nArada, pataka ane vasurAjAe tarata ja gurUnI AjJAne mAthe caDhAvI ane jenuM vacana baMdhana karavA lAyaka na hoya evA gurU che. eTale traNe jaNA alaga alaga dizAe gayAM. nAradajIe eka jagyAe jaine AjubAju jovA mAMDayuM. e pramANe AjubAju ane Upara nIce jotAM temaNe tArAmaDaLane joyuM. tArAmaDaLane jotAnI sAthe ja are! ahIM to huM dekhAu chuM. A pramANe sabhrAnta thayelA zrI nAradajI tyAMthI cAlyAM ane yakSanA maMdiramAM peThA. yakSanA maMdiramAM zrI nAradajIne e ja vicAra Avyo ke ahI paNa A yakSa mane dekhe che AthI teo tyAMthI paNa pAchA nIkaLyA ane eka zUnya gharamAM gayA. zUnya gharamAM gayA bAda paNa zrI nAradajI e jovAne ane vicAravAne thelyA ke ahI paNa mane koI jue che ke nahi? A pramANe jotAM ane vicAra karatAM zrI nAradajIne evA vicAra Avyo ke ahI 132 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMDa : 1 lo 133 paNa pAMca lekaLe ane divya jJAnIo te mane jAe che. kAraNa ke teo koIpaNa sthaLe na jue evuM nathI. AnuM nAma sUddabuddhi AvI jAtanI vicAraNA tuccha buddhinA dhaNIone AvatI ja nathI. tuccha buddhinA dhaNIe divya nAnIone mAne e vAta zakya ja nathI. zrI nAradajI to zraddhALu havA sAthe samajadAra paNa hatA AthI emaNe mAnyuM ke teo na dekhe evuM koI sthAna ja nathI. A jAtanI samajathI zrInAthajI vicAre che ke je kArothI atizaya-jJAnIo Adi na joI zake evuM koipaNa sthAna nathI. te kAraNathI e vAta nizcita che ke mAre A bakaro DaNavA yogya nathI." A nirNaya karavA chatAM paNa temane aMtaramAM e prazna udbhave che ke je Ama ja che te pachI gurUne e Adeza zA mATe ? A praznanuM samAdhAna karatAM paNa te vicAre che ke jarUra AvA prakArane gurUne Adeza kaI kAraNasara have joIe kAraNa ke gurU AvuM kare nahi eTale ke gurUne aA bakarAne mAravAne adeza hAya nahi. e nizcaya karIne zrI nAradajI khUba ja harSane pAmyA. praSTi harSanA yoge vikasita banelA zrI nAradajI gurUnI samIpe AvI pahoMcyAM ane pote je je AcaryuM hatuM te pitAnuM carijha temaNe gurUnI AgaLa nivedita karyuM. zrI nAradajInA caritrane sAMbhaLIne upAdhyAya zrI kSIrakadaMbake vicAryuM ke A nArada te durgatimAM jAya te Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 sabadha yAne dharmanuM svarUpa nathI. nAradanI jema parvataka tyAMthI nIkaLe ane eka zUnya zerImAM AvI pahoMce. eNe paNa tyAM joyuM ane vicAryuM ke ahi koI, mane jue che ke nahi ? paraMtu te mudra buddhivALo hovAnA kAraNe teNe nizcaya karyo ke ahIM koI mane dekhatuM nathI. evo nizcaya karIne teNe bakarAne tyAM ja vadha karyo. bakarAnuM vyApAdana karIne te ghera AvyA ane hAtha-paganA zauca mATe mAtA pAse pANI mAMgyuM. AthI upAdhyAye pUchayuM ke re ! A zuM ? A praznanA uttaramAM parvatake kahyuM ke te bakarAne meM haNI nAkhe chatAM jANe vadhu parIkSA karatA hoya tema temaNe parvatakane prazna karyo ke te e bakarAne kyAM vyApAdita karyo ane kevI rIte ane koIthI paNa tuM na dekhAya ? A praznanA uttaramAM te parvatake kahyuM ke eka zUnya zerI ke je aMdhakArathI vyApta hatI temaja lekonA saMcArathI rahita hatI tyAM jaIne meM bakarAne mAryA che. ane e kAraNathI koinA dvArA huM dekhAye nathI. tenA AvA uttarathI pharI upAdhyAye tene pUchayuM ke upara rahelA nakSatro dvArA tuM kevI rItie na dekhAya ? pAMca lekapALa dvArA-divyajJAnIo dvArA ane pitAnI pAMca Idri dvArA paNa tuM kevI rItie na dekhAya ? (eTale tuM pite jete hatuM ke nahi) parvatakanA AvA avicArI ane uddhata kAmathI upAdhyAye vicAryuM ke aho ! anupA vinAne A parvataka pApakarmamAM pravartamAna thatAM zaMkA pAme e nathI eTale e vAta nizcita ja che. ke-A parvataka narakagAmI thaze. tevI rIte vasurAjAe bakarAne haNI nAkhe Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13pa. khaMDa : 1 lo eTale e paNa narakagAmI hate. have upAdhyAyane te pitAnI ciMtA paDavA lAgI ke mArA ziSya thaIne narake jAya te. pApanA upalepathI huM kevI rIte mUkAIza, evI cintAmAM tatpara banelA upAdhyAe ghaNA ja kaSTa karIne jema tema zanine purI karI, prabhAta samaye te ja munionI gaveSaNa karatAM te upAdhyAya udyAne pahoMcyA. tyAM munione joIne te upAdhyAye vaMdana karyuM. ApaNe joI gayA chIe ke A upAdhyAya kSIrakadambaka svabhAvathI ja pApabhIru hatA, temaja sarala ane svaccha hRdaya dharanArA hatAM. have munivarane vaMdana karI cUkelA te kSIrakadambaka pAThaka munirAjane sarva hakIkata kahIne pUche che ke mane pApathI bacavAno upAya zuM ? A praznanA uttaramAM munie kahyuM ke saMsArane tyAga. A pramANe sAMbhaLIne saMvegathI bhAvita. thayelA te kSIrakadambaka pAThaka teja munionI pAse prajita thayA ane sumatinA sAghaka banyA. A rIte e pAThake dIkSA levAthI emanI lekhazALA bhAMgI paDI ane zrI nAradajI pitAnA sthAne cAlI gayA. A pachI avasarane pAmIne parvatake upAdhyAyapada grahaNa karyuM ane vasu rAjapane pAmyA. paraMtu te zikAramAM laMpaTa hato. e kAraNathI e roja roja zikAra kare che. A zikAra eTale mananI meja mATe niraparAdhI prANIone vinAza. AvI akAraNe karAtI paNa niraparAdhI prANIonI hiMsA e te rAjAone dharma che. evuM kahenArAo paNa mithyAmatiomAM maharSio tarIke pUjAya che. koI eka divase zikAra karavAne mATe gaelA Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 sahmedha yAne dharmAMnuM svarUpa te vasurAjAe eka sArI rItie vizvAsapUrvaka beThelA mRganA ToLAne joyu. hiMsAnA zekhIta AtmAenI dazA ja bhaya kara hoya che. AvI niya dazAmAM rahelA niraparAdhI jIvAnA saMhAra karavA e te evAone mana eka AnaMdanA viSaya thai paDe che. pelA mRganA ToLAne joine rAjAe vicAryuM ke AvA samaye te mAre ekalAe ja javu joi e. ane te paNa paganA ya avAja na thAya e rItie. AvIja jAtanA vicAranA cAge vasurAjA ekAkI e tarapha gayA ane dhImA paganA sa'cArathI AgaLa vadhyA. AgaLa vadhIne tage vizvAsI banelA te mRganA ToLA upara tIra cheDayuM paNa te tIra rAjAnI dhAraNA mujaba mRganA ToLA sudhI pahAMcyuM nahi te tIra vacamAM koIpaNa sthAne aphaLAyu ane ethI chA khaMDa tUTI gayu. A rItie potAnA khANanI vacce koi paNa vastu nahi dekhAvA chatAM paNa TukaDe TukaDA thai gayelA jovAthI vismaya pAmelA vasu rAjAe jovA mAMDyuM ke kathI vastunI sAthe mArU khANa athaDAyu' ane TukaDe TukaDA thai gayu? hAthanA sparzathI tapAsa karatAM tenAM jevAma Avyu ke te eka sphaTika ratnanI zilA che. ane AkAzataLanI samAna varNavALI te sphaTika zilAne joIne vasurAjAnuM mana lalacAyuM. AvI zilAnA tA ghaNAja sarasa upayoga karI zakAze, ema tene lAgyuM. AthI te vakhate te vasurAjA pote pAcho pharyAM. parantu pAchaLathI teNe rAtrinA samaye bilakula guptapaNe e zilAne maMgAvI lIdhI. guptapaNe rAtrie te zilAne magAvI laIne teNe te zilA Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 137 pitAnA sabhAmaMDapamAM sthApana karI ane tenA upara pitAne besavAnuM je siMhAsana hatuM te siMhAsana sthApita karyuM. A jAtanI vyavasthAthI lekamAM evI jAtine pravAha thaye ke rAjAnA satyavAdipaNAthI rAjAnuM siMhAsana (addhara) AkAzamAM rahe che. (bIje eka ThekANe lakhyuM che ke koI zikArIe Tika ratnanI zilA lAvIne rAjAne bheTa ApI hatI ane e zilAmAM siMhAsana nIce rAkhavA mATe zilpIo pAse katarANI karAvI hatI. ane e zilpIo koIne A vAtane bheda na le eTale ene vasurAjAe yamadvAre pahoMcADI dIdhelA jethI prajAne e zilAnA bhedanI samaja na paDe e rIte lakhela paNa vAMcyuM hatuM. have je hoya te jJAnI jANe.). vasurAjAnI satyavAdipaNAnI prakhyAtI deza videzamAM gavAvA lAgI ke satyavAdipaNAthI siMhAsana AkAzamAM rahe che. koI eka vakhata zrI nAradajI parvatakanA ghare AvyA tyAre parvatake ane parvatakanI mAtA eTale kSIrakadaeka pAThakanI patnIe sanmAna karyuM ane zrI nAradajIne rokAvAne Agraha karyo. nehane vaza thaIne zrI nAradajI paNa tyAMja sukhapUrvaka rahevA lAgyAM. eka divase parvataka "naidarAmA prakAranAM veda vAkyanI vidyArthIo samakSa vyAkhyA karI rahela che. te vakhate tyAM zrI nAradajI hAjara che. vedavAkyanI vyAkhyA karatAM parvatake kahyuM ke Aje dvArA eTale bakarAo dvArA ka m eTale tyAganI kriyA karavA gya che. parvatake karelI A vyAkhyA cheTI hatI tyAre tyAMne tyAM ja zrI nAradajIe kahyuM ke he bhAI ! e vAkyanI A pramANe vyAkhyAna Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 sadha yAne dharmanuM svarUpa karAya kAraNa ke dharmane mATe karAtI yogakiyA bakarAo dvArA karavI e ucita nathI. zrI nAradajInA A prakAranA kathanane sAMbhaLatAnI sAthe ja parvataka gussAmAM AvI gayA. zrI nAradajIne sAcA kathanathI ukaLI uThele parvataka kahe che ke je A pramANe vyAkhyA na karAya te tuM kahe ke- kevI rItie vyAkhyA karAya? A prakAre te chaDI rItie vAta karatAM evA paNa parvatakane uddezIne zrI nAradajIe pitAne suMdara svabhAva pramANe zAMtithI tene uttara zrI upAdhyAyanA nAme ja ApatAM kahyuM ke ApaNA pUjya upAdhyAye ""nI vyAkhyA karatAM sAta varSanI junI DAMgara e artha ahIM pharamAvyo hato. kAraNa ke te vAvavA chatAM ugatI nathI. ApaNA pUjya upAdhyAye A pramANe vyAkhyA karelI hovAthI te ja ApaNane pramANarUpa gaNAya, A prakAre zrI nAradajIe gurUnA nAme kahelI vAtane paNa uttAnamatipaNAthI parvataka sAMbhaLa nathI. enA haiyAmAM te eja vicAra ghaLAyA kare che kevidyArthIonI madhyamAM huM laghu thaIza evA vicArathI mahA abhimAna pUrvaka e parvatake zrI nAradajI prati kahyuM ke are ! mArAthI paNa tuM paMDita che! upAdhyAye zuM tane ja tatva kahyuM che ! A vAtamAM je tuM hA kahevAnI dhRSTatA kare ho te huM paNa karavAne taiyAra chuM ke ApaNA bemAM A viSayanI aMdara je asatyavAdI Thare tene daMDa jIbha chedavAne che ane A viSayamAM pramANa tarIke ApaNe satyavAdI. evA vasurAjAne namIe. parvatakanI spaSTa dekhAtI bhUlane zrI nAradajIe madhura zabdomAM paNa kahI e ja temane gune! Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muDa 1 lA 139: enAthI e tapyA tyAre tene zAMta karavAne mATe zrI nAradajIe upAdhyAyanA kathananuM pramANa raju karyuM. peAtAnA pUjya pitA ane pAThake karelI vyAkhyA zrI nAradajIe jaNAvI te chatAM paNa paCtaka zamyA nahi, zamyA nahi eTaluM ja nahi paNa ulaTo akaLAIne jIbhanA cheda saMbaMdhI paNa karavA sudhInI hade pahoMcyo. AvA vigrahamAM paDavAnI icchA na hovA chatAM paNa have zrI nAradajIe emAM paDayA vinA cAle tema na hatuM. e kAraNe zrI nAradajIe paNa enA lAMbA kathana sAme mAtra eTaluM ja kahyuM ke e pramANe hA. zrI nAradajInI sAthe pAtAnA putra parvatake jIvA jenu paNa karyuM che. ! vRttAntathI sArI rItie jANa banelI teNIe pa takane kahyu ke putra snehanA vazathI nArada tArI pAse AvelA che. tethI tenI sAthe kalaha karavA ucita nathI. peAtAnI mAtAnI A vAtane sAMbhaLIne te padegtaka kahe che ke mAtA ! huM nArada sAthe kalaDu karatA nathI. kiMtu A nArada chAtronI maDalInI madhyamAM mArA viSNuta ane duSita kare che. potAnA putranA kathanane sAMbhaLI mAtAe pUchyuM ke kevI rItie nArada tArA kathanane duSita kare che? A praznanA uttaramAM padegtake banelA saghaLAya . banAva peAtAnI mAtA AgaLa vadhyeA. potAnA putra pata karelI e vAtane sAMbhaLI lIdhA AAda patakane tenI mAtAe kahyu ke vatsa ! tArA pitAe mArI samakSa * paNa nArada kahe che e ja pramANe vyAkhyAna karela che. eTale nArade je vAta karI emAM nAradanA doSa kayA ? mAtAnA mukhathI A vAtane sAMbhaLatA patakane peAtAnI . AghAta . Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 sodha yAne dharmanuM svarUpa jarUra pahoMcyo. paNa e AghAta pitAnI bhula thaI e mane na hatuM. e AghAta te pitAnI jIbha chedavAnA bhayathI utpanna thaele hato, ethI ja teNe pitAnI mAtAne kahyuM ke he mAtA! je e pramANe vAta che. eTale ke nArada karela artha ja sAce che te mArI jIbha gaI ema ja tAre samajavAnuM che, kAraNa ke rAjA vasu paNa satyavAdI che eTale e paNa pitAjInA kahyA mujaba kaheze. potAnA putranA AvA kathanane sAMbhaLavAthI mahamagna mAtA paNa muMbALI, mahamagna mAtAne putra ne muMjhavI, putranA snehathI meDita thaelI mAtA pitAnA putrane jIvA chedanI-Apattino kema ugAre ene vicAra karavA lAgI. potAnA putra karelA kharA arthane sAthe kema DarAva-enI ciMtAmAM paDelI teNIne eka upAya jaDyo. pUrve rAjAe tene eka vacana ApyuM hatuM ane teNIe rAjAnuM te vacana rAjAnI pAse ja anAmata rAkhI mUkayuM hatuM, atyAre teNIne e vacana yAda AvyuM agara te ke te te vacanane yAda karyuM. rAjAnA e vacanane smRtimAM lAvIne teNIe rAjAnI pAse paNa peTe artha kahevaDAvavAne nirNaya karyo. evA nirNayathI teNI pUrvadatta prazno prAIvAne mATe rAjA vasunI pAse javAne taiyAra thaI parvatakanI mAtA vivaza na banI heta te vasu ane parvatakane je ItihAsa lakhAya che tenA karatAM koI judo ja ItihAsa lakhA hota paNa e ubhayanI bhavitavyatA ja viSama hatI ethI sAmagrI paNa evI ja maLI che. anyathA samajadAra Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. khaMDa : 1 lo AtmA hitakara mArgone akhatyAra karavAne badale AvA . bhayaMkara mArgone akhatyAra kare e kema ja bane ? tyAre duSTa IrAdAthI parvatakanI mAtA vasu rAjA pAse pahoMcI tyAre vasu rAjAne khabara na hatI ke mAtA mArI. pAse asatya bhASaNa karAvavA Avela che. AthI pAThakane pitA tulya mAnanArA te vasu rAjAe pitAne AMgaNe Avela mAtAnuM adbhutthAna karavA dvArA sanmAna karyuM pachI ume ume ja praNAmapUrvaka vasu rAjAe mAtAne AvavAnuM kAraNa pUchyuM. teNIe paNa AvI rItie ekAMtamAM AvavAnuM prayojana pradarzita karatA kahyuM ke he putra je pUrvadatta prInavara tArA maraNamAM hoya te huM e varane mAguM chuM ! A praznanA uttaramAM bhakta hRdayavAlA rAjAe kahyuM ke mAtA ! meM ApelA varane huM sArI rIte yAda karuM chuM. he mAtA! Apa mane e varanA RNathI mukta kare. ane Apane je rUce te mAge. A pramANe rAjAe kahe chate mAtAe saghaLAya vyatikara jaNAvyo. saghaLAya vyatikarane jaNAvyA bAda teNIe kahyuM ke sarva prakAre tArA bhAInI jIbhane tuM bacAva. mAtAnI e prakAranI mAgaNIne rAjA vasu ekadama svIkAra kare e zakya nathI paNa tenI sthiti kaphoDI che. pote varadAna dvArA badhAele che. mAMgaNI karanAra mAtA tulya gurUpatnI che. ane mAMgaNI paNa pitAnA sahAdhyAyI ja nahi paNa gurU, putranI jIbha dAtI aTake e mATenI che. vaLI mAgaNI karanAra dhAryuM karAvavAne mATe game tema belIne paNa kSebha. pamADe evI che. Ama chatAM paNa rAjA je dhArata te bacI. Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 sadha yAne dharmanuM svarUpa - zata paNa bhuMDI bhavitavyatAe tene bhulAvyo. pariNAme rAjAe e pramANe hA kahIne gurUpatnI rUpa mAtAnI mAMgaNIne - svIkAra karyo ane rAjAe e pramANe svIkAra karyo te ja parvatakanI mAtA pitAne sthAne gaI. pitAnA sthAne jaIne teNIe pitAnA putra parvatakane dhIraja ApI. A jAtanI - vyavasthita janAthI parvataka nizcitta hatA ane zrI nAradajI paNa pitAnA satyanA pratApe sunizcita hatAM. A pachIthI bIje divase vasurAjAe rAjasabhA bharI. e rAjasabhAmAM cAra varNanA pradhAna purUSAe hAjarI ApI hatI, tyAre varNanA pradhAna purUSethI parivRtta banelI rAjasabhAmAM harSapUrvaka parvataka ane nArada banne pahoMcyA ane banne jaNAe potAno vyaktikara sabhA samakSa rAjAne kahI saMbhaLAvyo. A pramANe jaNAvIne nyAyanI AzA rAkhatA banne " ubhA. vyavahAramAM beya nyAya mAMganArA kahevAya che. paNa haMmezA boTo te anyAyanI AzAmAM ja ramata hoya che. parvataka paNa anyAyanI AzAmAM hatuM jyAre zrI nAradajI te rAtya nyAyanI ja AzAmAM hatA. A sthAne banne ya AnaMdamAM hatAM. kAraNa ke zrInAradajI ema mAnatA hatA ke huM sAco chuM ane rAjA satyavAdI che. jyAre parvataka mAnate hatuM ke bhale huM beTo hau paNa rAjA pAse pUratI lAgavaga pahoMcI gaI che eTale mane harakata AvavAnI ja nathI. A kAma ghaNuM ja vikaTa che. ema sabhAmAM hAjara rahelA pradhAna lekone paNa lAgyuM che. ane ethI teoe paNa rAjAne uddezIne kahyuM ke he deva! Apa chaThThA lekapAla che. satyavAdipaNAnA guNathI Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 14: Apa gagananA AMgaNAmAM gayA thakA raheA che eTale ke addhara rahe che ane vaLI A banneyanA Apa gurUbhAi che te kAraNathI sAthe utpanna thayelA yamala agnimAM jema samarcitta raDe tema sacittavALA banyA thakA A padane yathAsthitapaNe pratipAdana karo, vaLI satyavAdI aninu stambhana kare che. trAjavAmAM tulita thAya che. azrunA pAnamAM zuddhine pAme che. rAkSasa, siMha, ahi, bhUta ane prabaLa zatrue karelA bhayane sArI rItie nirUddha karI zake che. salAkamAM mAnya thAya che. paralokamAM sugitane bhajavAvAle thAya che. ane saubhAgya yukata thAya che. satyavAdI kayu' kalyANu nathI pAmatA ! arthAt satyavAdI saghaLAM ja kalyANAne pAme che te kAraNathI huM vibhA ! Apa satya khele." A prakAre pradhAna lokoe kahevA chatAM paNa bhavitavyatA bhUMDI hovAnA kAraNe rAjAe paNa bhavitavyatAnA vaze karIne kahyuM ke upAdhyAyanA putra pataka je kahe che te ja sAcuM che. A kAramA asatyane kahetAMnI sAthe ja arthAt rAnna evu asatyane belyA te pachI tarata ja kupita thayelI bhuvana devatAe rAjAne adhA mukha karI dIdhA. adhomukha karIne zilA ane siMhAsana sAthe tene jamIna para paTakayA. e rItie paTakAyelo rAjA vasu marIne naraka pRthvImAM gayA. AvA pratyakSa pariNAmanA darzInathI loko paNa samajI gayA ke A parva take ja rAjA pAse khATI sAkSI bharAvI. A pramANe jANI gayelA lokoe patakane khubaja ni'gho ane nagarImAMthI kADhI mUkayeA. lokoe paMtakanI jyAre evI dazA karI tyAre zrI nAradajIne satyavAdI mAnIne Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 saoAdha yAne dharmonuM svarUpa pUjyAM. A rItie asatyavAdI khUrI hAlate mUe ane narake gayA. pataka bhayakara tiraskArane pAmIne nagarIthI bahiSkRta thayA ane satyavAdI zrI nAradajI pUjita banIne peAtAnA rathAne gayA. karIza na Ave paNa pApathI kaNa gabharAtA nathI ! jene Dara nathI te. paNa jene Izvarano bhaya che te te je (kAMi khoTu ahiM karIza) pApa bIjAne jovAmAM ke jANavAmAM bhale Izvara teA sarvAMga che; te badhu jue che, ane jANe che evI pAkI samaja jene hRdayamAM che te te (pApa karatAM) khATTa karatAM jarUra gabharAze. ane pApathI bacI jaze. paNa jene dharma-kanA bhaya nathI e IzvarathI paNa gabharAtA nathI. yajJamAM jIvatAM prANIe hAme che te hi'sAthI dharma na thAya. kadAca jaLamAM agni pragaTe, gAyanA zIMgaDAmAMthI dUdha nIkaLe, viSTAmAMthI amRta rasa sabhave, para'tu hiMsAthI dharma na thAya. ajJAna khAla jIve khetu samajavAthI devatAnI mAnatA karI yajJamAM sekaDA jIvAnA ghAta kare che, te bicArA narakanAM duHkhA prApta kare che. Izvarane paNa samaje ke hiMsA jevu koI mahAna pApa nathI, hiMsAthI zAMti prApta thatI nathI, hi MsAthI sukha maLe nahi, khIjA jIvAnI hiMsA karavAmAM manuSya mATe keTakeTaluM lAMchana bharyu che. Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA -: dRSTAMta H : 145 kumArapALa rAjA thayAM te vakhate para parAthI cAlI AvatI khoTI mAnyatAne divasa AvI gayA. kaTakezvarI nAmanI devI hatI. te devane navarAtrinA divasamAM sAtame (700) AThame(800) nAme (900) pADAonA bhoga devAtA hatA. A prakAre devIpUjana karavAnuM mar3ArAja siddharAjanI gAdImAM para parAthI cAlyuM AvatuM hatuM. kumArapALa hemacaMdrasUrinA suyegane pAmyAM tyArathI te jina dharmAMnA ArAdhaka banyA ane rAjyamAM ahiMsAnuM yathAzakaya prayana karAvavA mAMDayuM. Ama karatAM navarAtrinA divase AvI gayA ane pUjArIoe ' kumArapALa pAse pADAvadha karI. pUjArIoe sAthe sAthe dhamakI paNa A kAma nirDa kare teA kuLadevatA karI nAkhaze. kumArapALane khATI hiMsA para parA calAvavI bilakula gamatI na hatI, AthI teNe eka suMdara javAba ApyA. he pUjArIe ! devatAo mAMsa khAtA nathI paNu duSTa devatAe nirdoSa jIvAno sahAra thatA joi kautakathI AnaMda anubhave che. chatAM tamArI vAtane huM mAnya karU chuM. paNa e zarate ke hu... je rIte kahuM te rIte tame karo. jAva. tame pADA lai jAe. ane tene devInA vizAla madiramAM pUrI do. maMdiranA dvAra baMdha karI do. pachI devIne bhAga levA hoya te le. paNa ApaNe ApavA nathI. A pramANe kumArapALanA kahevAthI pujArIone nihu gamavA karavAnI mAMgaNI ApI ke jo tame tamane barabAda sa. 10 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 saoAdha yAne dharmanuM svarUpa chatAM karavuM paDayuM. bIje divase maMdira udhADIne joyu te eka paNa pADo marelA niha, kumArapALe devInA pUjArIone kahyuM ke devI mAMsalelupa nathI paNa tame ja mAMsalelupa lAge che. hiMsA karavI e mahApApa che. jee mAMsa bhakSaNa kare che teo potAnA peTamAM marelA jAnavaronI kabara banAve che. jIvavuM. te saune game che. maravAnuM koI ne vhAluM nathI lAgatuM. viSNumAM rahelA kIDAne ane sva mAM rahelA deva ane Indrane jIvana sarakhuM ja priya che. ane mRtyuno bhaya pazu bannene samAna ja che. kharAba cAnImAM janmele kSudra jIva paNa maravAne nathI icchatA kAraNa kharAba pRthvImAM paNa prANIone potapotAno AhAra svAdavALA ja lAge che. AthI sunna ane vivekI janoe koIpaNa jIvano koIpaNa nimitte vadha na karavA joie. hiMsaka vyakti duHkhI thAya che ate anaMtA saMsAra kare che. pUjArIone kumArapALe kahyuM. tame amArA kuLamAM khATI mAnyatA pesADI dIdhI che. tamArA kahevAthI kuLadevInA nAme bhayakaMra hiMsAe Aja sudhI thatI Ave che ethI mane ghaNo zAka thAya che. mane gurU hemacaMdrAcArya na maLyA heta te mArI zI dazA thAta ? kharekhara ! gurU vinA AvA pApathI koNa ugAre ! Ama kahIne kumArapALe sadaMtara pADAnA vadha baMdha karAvyeA. ahiM A pADAnA vadhatA badha thaI gayA paNa banyuM zuM ? keje madiramAM pADAne pUryAM hatAM te pADAee devInI mUrtine pezAba chANanA chAMTAthI taddana kharAba karI dIdhI AthI lAko khelavA lAgyA zuM ? devImAM ATaluM Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 1 lo 147 paNa daivata na hatuM ke potAnuM zarIra paNa sAcavI na zakI ? mUrti te jaDa che paNa te ja nAmavALI sAkSAt devI te kopAyamAna banI ane jyAM kumArapALa sUtA hatAM tyAM AvI ekadama krodhamAM bolI te mAruM ghara apamAna karyuM che. kumArapALa devIne kahyuM ke he devI ! tame te mAtA kahevAo ! mAtA kaI saMtAnane bhega che kharI ! mArA pUrvajo dharma tatvane jANatA na hatA paNa huM dharma tatvane jANuM chuM. mArA pUrvajoe je hiMsA karI che te paNa mane korI khAya che. have huM e hiMsA zI rIte karavAne ! mArA prANane balidAnathI paNa huM koI divasa te pApa karavAnuM nathI. kumArapALanA vacane sAMbhaLI kuLadevI vadhu kopAyamAna thaI kumArapALa devIthI raheja paNa gabharAyA nahi. chevaTe devIe kumArapALanuM AkhuM zarIra koDhathI gherAvI dIdhuM. chatAM paNa gabharAyA nahI. (juo sAcA dharma upara keTalI zraddhA kahevAya!) ane vicAra karyo ke mane rega Avyo che te mArA pUrvakRta karmonuM phaLa che. prANImAtrane pitAnA karma avazya bhaga vavA paDe che. devI te phakta nimitta mAtra che. e bicArI mAruM zuM karI zakavAnI che ? je tenAmAM sAmarthya hota te maMdiramAM pUrAyelA pAne kema kAMI karI zakI nahi ? mATe mane je roga thayo che te mArA karmanuM ja phaLa che. A vicAra thatAM kumArapALane bIjo vicAra thaI AvyuM ke mArA karmodaya nimitte zrI jinadharma nidAvA pAme nahi e mATe khAsa dhyAna karavuM joIe, tethI temaNe pitAnA vizvAsu ane jina dharmanA rogI zrI udAyana maMtrIne pitAnI Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 sodha yAne dharmanuM svarUpa pAse belAvyAM. udAya AvIne kumArapALane namaskAra kare che ane kahe che. bApu ! AjJA pharamAve. A samaye kumArapALa pitAnuM DhAMkeluM zarIra khullu karIne udAyana maMtrIne batAve che. A joIne udayana gabharAI jAya che. rAjA belyA. he maMtrIzvara AmAM gabharAo che zuM ? mane je koDha thayo che tenuM mane saheja dukha nathI. phakta mArA nimitte mAre dharma niMdA na joIe. mArA karmodayathI dvapI leko A takano lAbha laI jinadharmanI niMdA karyA vinA raheze nahi. tethI mane duHkha thAya che (juo kumArapALane svadharmanI keTalI kiMmata hatI) mATe eka lAkaDAnI citA khaDakane mArA zarIrane jalAvI de te koI paNa A roga jANI zakazo nahi. tyAre udAyana maMtrIe kahyuM ke rAjA utAvaLa kare nahi. huM pahelA ApaNA gurU hemacaMdrAcArya pAse jaI AvuM. maMtrIe gurU pAse AvIne vAta karI tyAre hemacaMdrAcArya sUrijIe kIdhuM ke A vAsakSepa ane pANI laI jAo ane rAjAne chAMTo, maMtrIe rAjA pAse AvIne gurue Apela pANI ane vAsakSepa chAMTe! te jota-jotAmAM kumArapALanuM zarIra nirogI banI gayuM eTaluM ja nahi paNa dedIpyamAna kAMtivALuM banI gayuM. eTale A jaina zAsanane apUrva mahimA che. tema tene zraddhA thaI. A dharmanI karI hatI temAM pAra utaryA. AvA AtmAnuM ja jaina zAsananA adhiSThAyaka deve rakSaNa kare che. kumArapALa guradarzana karavA jaI rahyA che. upAzrayamAM pesatAM karUNa svare Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaDa : 1 lo 149 rUdana karatI strIne avAja saMbhaLAya. kumArapALa tenI pAse gayAM, tarata ja raDanAra bAI-belI huM pote kaMTakezvarI devI chuM. mane tArA gurUe maMtrathI bAMdhI che. temAMthI mane choDAva. huM tane jIva rakSAnA kAmamAM sadAya sahAya karIza. havethI paraMparAthI cAlI AvatI A khoTI mAnyatA choDI daIza ane jagatamAM prasiddha karIza ke ahiMsA je koI dharma nathI. A kabulAta karI tyAre kumArapALa rAjAe gurU hemacaMdasUrine vinaMti karI ke have devIne baMdhana mukta kare. have jIvahiMsA nahi kare ane mane ahiMsAnA kAryamAM madadarUpa thaze eTale gurUe devIne cheDI mUkI. pachI kumAradALa rAjAe gurUnA AdezathI aDhAra dezamAM amAripa7 vagaDAvyuM. temAM devIe rekela demAMthI koI paNa deva gupta hiMsA kare tene pakaDIne kumArapALane suprata karatI. eka vakhate eka mANase mAthAmAMthI jI kADhIne hAthathI masaLI nAkhI. tene ema thayuM ke koNa jue che. paNa devIe tarata ja pakaDIne tene kumArapALane havAle karyo. A rIte kumArapALa rAjAe ahiMsA dharmane aDhAra dezamAM dhvaja pharakAvyo ane sAcA jaina dharmanI khyAtI vadhArI. A daSTAMta to TuMkamAM lakhAya che. puruM te darekanA caritra vAMcavAthI samajAya. kumArapALa rAjA thayA tethI AgaLa emane ghaNuM duHkha sahana karavuM paDyuM che. siddharAje emanA mATe mArA rekelA hatAM. te cAre dizAmAM emane mAravA mATe pharatAM paNa jenuM AyuSya karma baLavAna hoya tene AMca AvatI nathI paNa pUrva karma keIne cheDatAM nathI. kumArapALa jyatAkanA bhAva vakhate siddharAja Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15o sabadha yAne dharmanuM svarUpa jIva dhanadatta sArthavAha hatuM. te vakhatanuM vera A bhave purU thayuM. kumArapALa rAjAnA dumane temanA upara vizvane prayoga karyo enI jANa thatAM kumArapALe tijorImAM rahelI jaDIbuTTI lAvavAne nekarane hukama karyo paraMtu viSa praga karanAre pahelethI ja jaDIbuTTIne cerI lIdhI hatI. jaDIbuTTI na maLavAthI nirAza thaI nokara kumArapALa rAjA pAse Avyo ne kahyuM ke jaDIbuTTI tyAM nathI. kumArapALa rAjA samajI gayAM ke dago thayo che ane have maraNa cakkasa thavAnuM che eTale te kahe che ke he cetana ! tAro keI mitra nathI. tAre koI duzmana nathI. je jogavavAnuM che te tAre ja bhegavavAnuM che. mRtyu tenuM kartavya karI rahela che. huM mAruM kartavya karI lauM. Ama vicArI kumArapALa deva-guru ane dharmane yAda karIne jagatane bhUlIne aMtma sAdhanAmAM masta banI gayAM ane samAdhi pUrvaka kALa dharmane pAmyA. A kayAre bane je AtmAne, samAdhi maraNane abhyAsa hAya tyAre ja. aMta samaye AvA vicAro Ave ane sukha pUrvaka jIvane sadgati maLe. aMta samaye mahAmaMtrI udayanane thayelI zubha icchA. te upara daSTAMta - aisI dazA he bhagavAna-jaba prANa tanase nIkale; gurUrAja he nIkaTa meM, dharma he mere ghaTameM. AvA zubha vicAro kayAre sujhe ? jyAre jIvana Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 151 dharmImaya ane pavitra hoya te! ja. e samaye gurU ane dharma yAda Ave. mahAma'zrI udyAne aMta samaye gurUdananI jIjJAsA jAgI. jeNe samagra jIvanamAM deva-gurU ane dharmanI upAsanA karI che tene kema visarI zake ? mahAna yoddhA udyAyana maMtrI yuddhanI samarAMgaNa bhUminAM gayelA. temaNe vijaya meLavyeA. paNa daMDu zastrana! ghadhI jarjarita thai gayu. te samaye pAse hAjara rahelA sainikoe pUchyuM ke huM ma`trIzvara ! Apane jIva kema mujhAya che ? Apa to dharmane pAmelA che. tyAre maMtrIe kIdhu ke mane eka ja IcchA che ke, sAdhu mahAtmAnI hAjarImAM mArI deha choDuM. raNusa'grAmanI bhUmimAM sAdhune lAvavAM kathAMthI ? paNa raNamedAnamAM eka taragALA hatA teNe sAdhu veza paheravAnI hA pADI. tene sAdhuveza paherAvIne jaina dharmanI gheADIka vistRta samajAvIne mahAmaMtrI udyAyana pAse lAvavAmAM AvyAM. matrI te! sAdhune jAtAM ja pathArImAMthI aDadhA uThI gayAM. temane thayuM ke huM hajI puNyavAna chuM ke mArA ata samaye paNa AvA tyAgI mahAtmAnA darzana thayAM. aho prabhu ha. dhanya banyA. ema kahIne satane namaskAra karatAM namA arihaMtANa khelatAM devaloka sidhAvI gayA. te pachI rAjya taraphathI taragALAne sArUM inAma Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 sodha yAne dhanu' svarUpa ApavAmAM AvyuM. tyAre teNe tene asvIkAra karatAM kahyu. A dravya mAre na joIe. kayAM huM taragALe ane kayAM mahAma`trI udAyana. khAlI meM veza paheyAM che tyAM mane udAyana ma`trI jevA namaskAra kare che. dhanya che A vezane. nirgu NI evA huM ma`trI pAse Ave pAvanakArI veza paherIne AvyA. have e mArAthI choDAya ja kema ? hu tu tA mArA jevA nirvAMgI koNa ? mane tyAganA mArge javA do. huM mArA jIvanane dhanya banAvIza. huM ahinuM su svIkArIza. Anu nAma veza paheryAM kahevAya. sAdhune svAMga sajatAM sAcA sAdhu banI gayA. A kai lAyakAtavALe! jIva haze. eTale mahAmaMtrI udyAyananA gAMmatte jaina dharma pAmI gayA. vAra'Ta Avaze vana vagaDe, aNu ciMtavyuM yamarAjanuM; che kAyado karAjane, nathI 24 pApaDabAinuM, yAda rAkhajo mRtyu te game tyAMthI upADI jaze tyAre ApaNuM kAMI cAlavAnuM nathI. eTale ja sAvacetIpUrvaka dharmamaya jIvana jIvanArane mRtyuno bhaya raheto nathI. maranA maranA kucA kare, maranA hAya jarUra; maranA esA kIjIe, pheramaranA nA haiya. nArAyaNa do bAtako, bhUla mata jo cAhatA kalyANa; nArAyaNa eka metA, durjA zrI bhagavAna, je AtmAne mAta yAda AvatuM hoya te AtmA Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 153 bhagavAnane bhUlatA nathI. ane pApa karatAM bahu ja sAvaceta rahe che. ane dharmane bhulatA nathI. saMpata gaI te sAMpaDe. gayA vaLe che vahANa paNa gayA avasara Ave nahi, gayA na Ave prANu. gayela TAIma pAchA AvatA nathI tema prANa paNa pAchA AvatAM nathI eTale te bhagavAne kahyuM che ke, thAya te dharma karI le, nahi te devadurlabha manuSya bhava cAlyA jaze eTale pAchaLathI pastA karavAthI kAMI vaLaze nahi. rAta gumAI sevane divasa gumAvyA khAya; hIrA je manuSyabhava, karaDI badale jAya. A hIrA jevA mAnava bhava tene dharma vagarane karI deze te kavaDInA mUlya phekaTamAM jaze. karma kare e kaI na kare. mUrkha taja abhimAna; uttama bhAva cAlyA jaze. dhara arihaMtanuM dhyAna, (1) uttama tIratha mAtApitA, zetruMjaya gIranAra; ghaNuM tathya e kahyA, e nara ne nAra, (2) pahADa jaMgala ke zaheramAM, mRtyu nahi cheDanAra; karma jevA kIdhA haze, tevA phaLI bhegavanAra. (3) uttama tene kahe. sajajana saMbaMdhI mitra; Atma kalyANano khare, batAve mArga pavitra. () uttama vaibhava dhana taNe, garva na kara manamAMya; rakhaDayA rAma jevA rAjavI, karma choDyA nahi. (5) pI viSa velaDI vRkSa, amRta phaLane cAhe hari hirAdika sevatAM, uttama sukha na lahe. (6) Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 sadha yAne dharmanuM svarUpa rAjA gayAM mahArAjA gayAM, gayAM Indra merArI; acAnaka eka divasa upaDavuM paDaze,Avaze tArI vArI. bhavika tume karI leo dharma hitakArI........... je sAthe AvanAra dharmane karI levA mATe bhagavAne badhA ene upadeza Ape che. sukha-dukha te karmanA khela che. azubha karma jyAre pitAnuM phaLa Ape che, tyAre koInuM kaMI paNa cAlatuM nathI. virAje ke zrI dazaratha jevA zvasura, janaka jevA pitA, bhAmaMDaLa jevA bhAI zrI lakSmaNa. bharata ane zaguna jevA devo ane vasiSTha jevA jevI chatAM, zubha lagna ane zubha muhUrta sItAnA lagna thayA. chatAM paraNyA pachI sItAjIne vanavAsa veTha paDe. badhA kayAM gayA ? azubhadaya pAse keinuM cAlatuM nathI. vanavAsanA duHkho bhegavyA pachI zubha karmane udaye sItAjInA adhyAmAM sukhazAMtinA divaso jatA hatA. paNa pharIthI azubha karmanA udaye rame garbhavatI sItAne ekalI aTulI vanamAM tajI dIdhI paNa A azubha karma vadhAre TAima na cAlyuM. ane satAjIne vanamAMthI puMDarIkapuranagaranA vagha rAjA pitAnI nagarImAM potAnA mahelamAM lAvyA. pachI lava ane kuzane janma thayo. mULa te A TukuM daSTAMta, karma zuM kare che te jANavA pUratuM che. karme te bhalabhalAne pachADI nAkhyA che. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 155 eTale ja jJAnI bhagavaMte kahyuM che ke karma karatI vakhate cetatA rahe. nahi te hasatAM bAMdhyA, retAM nahi chUTe eTale ja karmathI bAla svaAtmAne oLakhIne jIvana jIvavuM joIe. vartamAna kALanA Adhunika zikSaNavALAne AvA vAMcana vAMcatA eka thatuM hoya ke AvA upadezanI vAta keTalA varSanI che ? ! varSonI vAta. kharekhara prabhu zAsananI hayAtIno dareka samaya dharmanI ArAdhanA mATe dharmIne anukuLa ja de . che; e ja vAta spaSTa karatAM zrI vItarAga tetranA navamAM prakAzamAM kAlikAla sarvajJa bhagavAna zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAja kahe che ke, "je kALamAM zeDA ja kALe karIne tArI bhaktinuM phaLa pamAya che te eka kalikAla ja ho ane kRtayugAdithI mAre saryuM ? vAta paNa kharI che ke prabhu zAsananI prApti vinAne ce Are paNa zuM kAmane? ane prabhu zAsananI prAptithI suMdara banele pAMcame Are e paNa cothA ArAthI ya suMdara che, kAraNa ke Atma kalyANanI prApti mATe te sAdhana rUpe kharekhara prabhu zAsanane pAmelA atmA mATe dareka dravya, dareka kALa ane dareka bhAva uttama che. te AtmAne mana te je kALamAM jinAjJAnuM pAlana thAya te sukALa ane AjJAnuM pAlana je kALamAM na thAya te duSkALa. je kALa vigere vastunI kimata hoya te A badhAnI paravA na kare. bhasavuM ane leTa phAka e be vAta koI kALe nahi bane. duniyAnI sAhyabImAM Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 sadha yAne dharmanuM svarUpa rAcavuM ane prabhunA zAsanane ArAdhavuM e be vAta zI rItie bane, paNa AthI prabhunA zAsanane pAmavA sArU na khAya, na pIe. ema kahevAno Azaya nathI. je prabhu zAsanane pAmele reja AMbila kare te (?) mahA puNya zALI e dUdha, ghI khAvA ja e kAyado nathI. hA. na khavAya te sArU. e kALamAM mukti hatI ane Aje nathI e kamanasIbI kharI paNa e kALamAM ArAdhanA bane ane Aje na bane evuM na kahe. Ajano yuga nAda 0-0-0-0 paiso paiso ! AjanA yaMtrayuga jamAnAmAM mAnavInuM dhyeya eka ja rahyuM che! ane e pase ! mAnavI jANe divasa-rAta eka ja jApa japyA karate hoya che, paise ! paise ! paiso ! AjanA yugane jeTale prema paramAtmA upara che ethI ke gaNe vAre prema paisA para che enI vRtti-pravRttimAMthI jANe eka dhvani uDI rahyo che. paise mAro paramezvara ne huM paisAne dAsa! paramezvara para mANasane prema nathI ema te na ja kahevAya paNa jyAre paramezvara ane paisA A bemAMthI eka para prema karavAnI vAta Ave tyAre moTe bhAga pesA para ja mane abhiSeka karavAne, A eka satya che. paisAne prApta karavAnI vRtti mAnavImAM Aje navI nathI jAgI ! prAcIna kALamAMya lako paisA meLavatA hatA, paNa prAcIna kALamAM paisAne labha e joradAra na hatuM ke jethI nekI nIti-dharma bhUlI javAya ane paise ja mukhya bane! jyAre Aje te paise Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 157 ja prANa banyuM che. ane prANa tarIke pratiSThita thayelA paisAe samAjamAMthI lagabhaga nyAya-nekI ane dharma jevA guNenI hakAlapaTTI karI nAkhI che. jANe dhana ane dharma vacce vera hoya evI havA ubhI thaI che. nyAya-nIti saMbhALIne dhanavAna na ja thaI zakAya AvI mAnyatA ghaNAnA manamAM uDe uDe ghara ghAlI gaI che. A mAnyatAo vepArI samAjanI pratiSThAne kaMI ochI vagevI nathI vepArIgrAhaka vaccenA vizvAsabharyA manameLane e yuga kayAM? ane A yuga kyAM ? A be yuga vaccenA samayane gALe kaMi bahu lAMbo nathI paNa AjanA samAjanA siMhAsane pratiSThita thayelA paisA jANe e yuganI smRtione ya bhUMsI nAkhavA medAne paDyo hoya ema lAge che. ane ethI ja dharma ane dhaMdho sAva alaga cIja hoya evuM jaNAya che. dhaMdhAmathI dharma bhUsAte rahyo che. ane dharmamAM che. paga pasAra karI rahyo che. paisAe mAnavInA haiyAmAM e pagadaMDo jamAvyuM che ke e koI sAce prema karI zakta nathI. jyAM svArtha jaNAya tyAM ja prema karavAnI IcchA thAya che. paisAnI jevI AMdhaLI balabAlA Aje che. evI te hajAra varSanA bhUta kALamAM kyAre nahi hoya ema lAge che. paisA puNyathI maLe che. e mANasa jANe che chatAM mANasa ' puNya karavAnuM bhulI jAya che. ane pApamAM ja ra pacce rahe che. Ama Aje cetarapha paisAnI ja belabAlA che. vartamAna kALe paisAnA lebhe Adarza jIvana jIvavAnuM bhUlAI Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 sadha yAne dharmanuM svarUpa javAya che. ane Adarza vagaranuM jIvana nAvika vinAnI naukA jevuM che. hRdayamAM dharma haze te nIti raheze ane nIti e ja dharma che. jyAM dharma che. tyAM ja nIti che. vepArI, bALake ane rAjakaraNa jenI pAse nIti che. pApanA bhayathI be karate nathI-vepArI keIne chetarato nathI-bALake mAbApa ane vaDIlene upakAra bhUlatAM nathI ane rAjyanA sukAnIothI prajAnI barabAdI thatI nathI. mULa vAta te dharma upara che jenA hRdayamAM dharma vaseluM che tene vicAre paNa sArA AvatA raheze. sArA vicAre hRdayamAM haze te kartavya (kAma) paNa sArUM thatuM raheze. keIpaNa kAmanuM mApa te keTaluM thayuM" e uparathI nahi paNa kevuM thayuM e parathI kADhavuM joIe. te duniyAnI-vAha-vAha khAtara ke moTAI khAtara game tevuM kAma karatAM rahevuM e dharma nathI, - susaMskAra ane kusaMskAra - susaMskAra eTale savaLI mati (buddhi) ane ku saMskAra eTale kapaTI mati. (kubuddhi) kArya eka heya paNa IcchA judI ja haze. dAkhalA tarIke susaMskAravALAne vicAra Avaze ke dumanagIrI ane virodhapaNuM nAza thayuM, jyAre kusaMskAravALAne vicAra Avaze ke dumanagIrI ane virodhIone nAza thaI jAya, kArya eka paNa IcchAmAM phera keTale ? jamIna AsamAna eTale ke nahi? ekanA vicAra uce caDAve che. jyAre bIjAnA vicAra nIce paTakAve tevA che. garaja te badhAmAM paDe che. paNa premathI, keInA beTA dabANathI e Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 150 game tema kahetA hoya ke game tema karate heya te mAnya karI levuM ema dharma kaheto nathI. keInuM buruM karavuM nahi ane keInuM kharAba IcchavuM nahie dharmane uddeza che. Ama te janAvara pAchaLa paDe tenAthI bacavA ADA avaLA thaI jAo te bacI zakAya paNa kALA mAthAne mAnavI pAchaLa paDI gayo che tenAthI bacavA muzkela thaI paDaze. kALA mAthAne mAnavI zuM na kare ? e kahevatane upayoga paisA kamAvA ke avaLA mArge na karatAM AtmAnI dabAI gayelI anaMta zaktione pragaTa karavA mATe kare e ja ISTa che. dharma e kaI raste paDelI cIja nathI, jIvanamAM dharma eja sArabhUta che. chatAM Aja te pitAnI jAtane dharmathI paNa vadhAre mAnanArA pitAnI vAha-vAha khAtara kAMI karavAnI bhAvanA vadhatI ja jAya che. A vartamAna kALanA vicArane AbhArI che. sAcuM zikSaNa teja jIvananuM darzana karAve. khAnapAna mATe jIMdagI nathI. jIMdagIne TakAvavA mATe khAnapAna che. A deha te lIva enDa lAyasansa vALuM makAna che. jatI vakhate sAthe kaMIja laI javAnuM nathI. te vicAra karaje ke huM jIvI rahyo chuM te tene mATe ? AtmA mATe ? je AtmA mATe jIMdagI heAya te pachI AtmAne bhavAMtaramAM sArUM mele tevuM kaMI karI levAnI IcchA thAya che kharI ke nahi ? rAtre jakAta cokane TALavA mATe ADe raste athaDAyele - gADIvALe savAre cekInI sAme AvI rahe che. evI ja rIte duHkhane nivAravA mATe karavAmAM AvelA AMdhaLA prayAsa kamanazIbe ghaNIvAra niSphaLa nIvaDe che. Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 sabodha yAne dharmanuM svarUpa pahelAM dRSTi paTaH pachI jIvana palTo :- . dharma sAMbhaLo ya muzkela che; puNyAI vinA e. sAMbhaLavA ya malatuM nathI. dharma samaja e te vaLI vadhu muzkela che. purUSArtha vinA e samajAtuM nathI. dharma jIvanamAM pAma e te vaLI ethI ya vadhu muzkela che; dharma pAmavA mATe dharma samajavuM paDaze. ane dharma vAraMvAra sAMbhaLavo paDaze. jene pApamAM majA nahi; tene pApanI sajA nahi... 1 - patana tenuM utthAna - cAra kaSAyanI caMDALa cekaDImAM kedha kaSAya bahu ja (baLavAna) khataranAka che. dha kaSAya ghaNuM varasanA tapanA phaLane nAza karI de che. sAdhu ghaNe tapI hate. dharate mane vairAgya zibanA krodha zakI thaye, caMDakAzio nAga." caMDakauzika sapane pUrvabhava - ( kauzika nAmanA sannivezamAM gabhadra nAmane brAhmaNa hato. te phareka zAstramAM kuzaLa (vidvAna ) hoziyAra hatA. tene dhana sivAya koI paNa vastunI uNapa na hatI. eka lakSmI devIthI aMtarAya hato. gaMbhadranI patnInuM nAma zivabhadrA hatuM. e jyAre sagarbhA banI tyAre pitAnA patine kIdhuM ke have te paisAnI jarUra paDaze eTale kAMIka udyama karIne paisA meLave. eTale enI je zAnti hatI temAM vikSepa ubhe Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 162 thayo. paNa jAte brAhmaNa hatA ane brAhmaNanI jAta (mAMgaNu) kahevAya. paNa ene mAMgavuM te maravu. kharekhara magajamAM beThelu hatu. eTale koInI pAse yAcanA karIne mAMgavu' nahi. e vicAratA hatA. vagara mAge kyAMyathI malI jAya to vAta judI che. eTale gAbhadre potAnI patnIne kIdhu ke mAgavA sivAya bIjI rIte dhana male te rastA mane batAva. eTale tenI patnIe kahyu ke " huM A putra ! pUrva dizAmAM asaMkhya devakulAnI zreNIthI ala'kRta thayelI vArANasI nAmanI. nagarI che. e vArANasI nagarInI samIpe gaMgA nAmanI eka mahA nadI vahI rahI che. e gaMgA nadImAM (nAhavA) pApa kAvA mATe dUranA dezethI rAjAe, yuvarAja, zeThiyAo, senApatio ane 'da'DanAyakA vagere moTI saMkhyAmAM Ave che. ' dUra dezAntarAthI AvelA e mANasAmAM keTalAka paralokanA athI e hoya che. keTalAka kIti tathA yazanA athI . hoya che. keTalAka anonA pratikAra karavAnA eTale ke pApanA nAza karavAnA athI heAya che. ane keTalAko pitR karavAnA athI o hoya che. A asthi paNAne kAraNe e loko nira'tara, mahA heAma havanA ane piMDadAna karAve che. suvarNInuM dAna de che. jemanA caraNo upara dhULa caDhI gaI che evA brAhmaNonA satkAra kare che. Apa jo tyAM jaze te tyAM javA mAtrathI ja Apa prAnA karyAM vinA paNa senAnI dakSiNAne prApta karI zakaze! ane alpa mAtra kALamAM te. sa. 11 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16ra sabaMdha yAne dharmanuM svarUpa Apa pAchA paNa AvI zakazo eTale bhadra patnIne kahyuM ke tuM bhAtuM taiyAra kara eTale huM jAuM. te vAre zivabhadrAe paNa tarata ja bhAtuM taiyAra karyuM. eTale gobhadra paNa vArANasInI dizAe cAlavA mAMDyuM! gobhadra vArANasInA mArge cAlI rahyo che tyAre eka siddhapurUSane joyo tyAM te e siddhapurUSe pote ja kahyuM ke he bhadra! sukharUpa AvI pahae. atyAre te tuM vArANasI nagarIe ja javAnI IcchAmAM che ne? siddhapurUSe je kahyuM e sAMbhaLIne gabhadra vismayapUrvaka vicAravA lAge ke-aho ANe mane zI rItie oLakhI kADhayo ? A pahelAM ANe mane kadI paNa je nathI. atyAre huM je vArANasI tarapha jaI rahyo chuM te vAta te mAtra mArI gRhiNInI sAthe ekAntamAM ja thayelI che chatAM ya e vAtane A kema karIne jANe che? eTale sarvathA A kaI sAmAnya mANasa te nathI ja mATe Aja huM devanI jema satkAra karuM ke jethI AnAthI ja mArA kAryanI siddhi thaI javA pAme ! A nirNaya karIne potAnA kAryanI siddhinI AzAne sevatA gabhadra potAnA banneya hAtha joDIne siddhapurUSane kahyuM ke Arya ! Ape je kahyuM te barAbara che. Ape sAcuM ja jANyuM che. Ape kahyuM te mujaba huM vArANasI nagarIe javAne icchuM chuM. siddhapurUSe paNa kahyuM ke-bhadra ! mArI sAthe Ava eTale ApaNe tyAM ja jaIe! siddhapurUSanA vacanane gabhadra tarata ja svIkArI lIdhuM. banne sAthe thaI gayA ane sAthe ja cAlavA mAMDayAM. evAmAM bhejanane samaya thayo ane Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 163 khaMDa : 1 le najadikamAM kaI gAma jaNAvyuM eTale gabhadra siddhapurUSane kahyuM Arya ! gAmamAM padhAre. huM bhejananI sAmagrI taiyAra karUM. bhajanane samaya thaI gayo che. tyAre siddhapurUSa kahyuM ke sAmA gAmamAM pesIne karavuM che zuM? ATalI vAta karIne bannee cAlavA mAMDyuM. sUrya barAbara mAthA upara AvyA tyAre banne eka udyAnamAM AvI pahoMcyA. tyAM nAna, mukhazuddhi karI lIdhAM bAda gebhadra devatAnuM anusmaraNa karavA mAMDyuM ane siddhapurUSa samAdhimAM besIne maMtra jApa karI rahyo che eTalAmAM maMtranA prabhAvathI AkAzamAMthI raI utarI AvI. raI paNa kevI UMcI? gabhaTTe A joyuM ane pitAnI AMkha sAme banelA AvA parama addabhUta vyatikarane joIne e te vismita thaI gayuM. A siddhapurUSa bahu zakti sampanna che Ama vimita banIne gobhadra joI rahyo che tyAM te siddhapurUSe gabhadrane kahyuM ke gabhadra taiyAra thaI jA. bhejana karI le. bhadra paNa jevI ApanI AjJA ema kahIne bhajana karavA besI gaye. gobhadra bhajana karavAne beTho ane siddhapurUSe pIrasavA mAMDyuM. bhajana karI laIne gaMbhadra paravAryA eTale vidyAsiddha pite paNa bhajana karavAne mATe beTho ane e vakhate gabhadra paNa pIrasavA vinaya prayAsa karyo. A rIte banee bhojana karI lIdhuM. te pachI vidyAsiddha huMkAra karatAnI sAthe ja je thALa vigere sahita rasoI AkAzamAMthI AvI hatI te thALa sahita bAkInI rasoI alepa thaI gaI. tyArabAda ceDIkavAra vizrAnti karIne bannee cAlavA mAMDyuM. cAlate Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 sodha yAne dharmAnuM svarUpa cAlate rAtrinA samaya thai gayA. rAtrinA prahara vyatita thaye| tyAre eka pradezamAM pahoMcIne teoe sthiratA karI. pachI tarata ja e vidyAsiddha purUSa padmAsana lagAvIne besI gayA ane dhyAna lagAvI dIdhuM. eTalAmAM AkAzamAMthI zreSTha koTinuM eka vimAna tyAM UtarI AvyuM. emAMthI e strIe nIkaLIne vidyAsiddha purUSa pAse AvI. AmAM eka: moTI ane eka nAnI che. banneya vanitAe vidyAsiddha puruSanI pAse AvIne peAtAnA hAtha joDIne ubhI rahI. pachI meATIe vinati karatAM kahyuM ke he mahAzaya ! have Apa maMtrasmaraNa baMdha kare| ane A vimAnane Apa alaMkRta karo. vilAsinInI AvI vinaMtine sAMbhaLIne vidyAsiddha UbhA thayA. vimAnamAM peTA ane zayyA para jaIne beTho ane ge|bhadrane vimAnamAM khelAvyo. gAbhadra paNa eja vimAnamAM thoDe dUra jai ne vidyAsiddha purUSanA mAhAtmyathI vismita banyA thako sUi gayA ane UMdhI gayA. pachI nAnI yuvatIne vidyAsiddha kahyuM ke bhadre gAbhadra nAmanA A brAhmaNanI pAse bhAryA bhAvane dekhADIne tu AtmAne pavitra kara. e yuvatIe javAba dIdhe ke huM ema karU chuM ane ema kahIne e yuvatIe gAbhadra pAse javA cAlavA mAMDayu.. eTale mATI vilAsinInI sAthe vidyAsiddha bhAga bhagavavAnI zarUAta karI dIdhI. je yuvatI gAbhadranI pAse AvI che teNe gAbhadrane jagADayA ane peAtAnA maDhe ja pote zuM kAma AvI che te kahyuM. te sAMbha LIne gAbhadra yuvatIne kahe cheke mRgAkSI ! tu' mArI bhiganI thAya che mATe tAre vidyAsiSThe kIdhuM te karavAnI kazI jarUra Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 165 khaMDa : 1 lo nathI. gaMbhadre tenI pAse AvelI yuvatIne chelle chelle je ema kahyuM ke unmArge jatAM mArA jIvitane je huM na phadhu te bIjA ane cAra cArione huM kema aTakAvI zakuM ? A ramaNI e koI sAmAnya ramaNI nathI e jogiNI che ane gobhakanI guNa sampannatAne joIne mugdha banI gaI che. tema pitAnA u ra gobha meTo upakAra karI dIdhuM hoya? evA prakAranI asara haiyA upara thavA pAmI che. AthI ja kSaNabhara mauna dhAraNa karyA bAda A jegiva bhadrane kahe che. maDAzaya tame mArA sagAbhAithI judA nathI. ema mAnIne huM tamane kahuM te sAMbhaLo. jAlaMdhara nAmanuM zreSTha nagara che. e nagaramAM egiNIo vase che. temAM huM caMdralekhA nAmanI gi chuM ane vidyAsiddha samIpa hAlamAM je ramI che te mArI moTI bena caMdrakAntA che. caMdralekhA jogiNI pitAnI vAta AgaLa calAve te pahelAM ja vacce bhadra bolI UThe che ke bena A vidyAsiddha koNa che ? ane emanuM nAma zuM che ? temane ATalA badhA prabhAva zAthI che ? ane tArI moTI bena kema enA kahyA mujaba Ama karyA kare che. e tuM mane kahe, kAraNa che ane jANavAnA kutuhalathI mAruM hRdaya ja Akula banI gayuM che. have caMdralekhA bhadrane kahe che ke A siddhapuranuM nAma IzAnacaMdra che. kAmarUpA nAmanI je giLI tenAthI parivaSThita je narasiMha nAmano eka purUSa tene A putra che A izAnacaMde pahelA te aneka prakAranI vidhAone sAdhI. aneka prakAranI vidyAone sAdhavA chatAM paNa Ane saMtoSa nahi. potAnA saghaLAMya icchitA siddha thayA vinA Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 sabodha yAne dharmanuM svarUpa rahe nahi ane emAM kyAMya kazI paNa khelanA thavA pAme nahi evI siddhine meLavavAne ApaNe prayatna Adaryo, ane e mATe eNe bhagavatI kAtyAyanI devInI pAse eka lAkha ne ATha billethI homa karyo jyAre ATaluM karavA mAtrathI paNa bhagavatI kAtyAyanI devI parituSTa thaI nahi tyAre A IzAnacaMdra charI kADhIne pitAnA gaLAne kApI nAkhavA mAMDyuM. teTalAmAM te devI kAtyAyanI kyAMkathI paNa ekadama tyAM AvI pahoMcI. kAtyAyanI devIe AvIne A IzAnacaMdrane kahyuM ke are putra ! A kema AdaryuM che ane Ama belate e devIe IzAnanA hAthamAMthI charI laI lIdhI. devIe kahyuM ke putra ! huM tArA A sAhasathI ja tuSTa thaI gaI chuM. tuM vara mAgI le ! tyAre A IzAnacaMde devIne kahyuM ke svAminI ! tuM je kharekhara ja tuSTa thaI ho te tuM mane putra buddhie joyA karaje ! IzAna A pramANe kahetAMnI sAthe ja devI kAtyAyanIe sarva abhihitAne siddha karI ApanArUM je rakSAvalaya te IzAnacaMdrane ApyuM. e rakSAvalayane ApIne ane ema IzAnacaMdranA vacanane svIkArIne devI kAtyAyanI adazya thaI gaI. IzAnacaMdrane A purUSArtha te bhega pradhAna che. sAcA purUSane ghAtaka, e A puruSArtha che. mahA anarthano utpAdaka ave A purUSArtha che. eTale vakhANavA jevo A purUSArtha nathI. AvAM paNa keTalAka deva devIo hoya che ke je emanI upAsanA karanAranA sAhasane joIne upAsanA karanAranA upara e tuSTa thaI jAya che. AvA devIdevIo anAcAramAM sahAyaka banIne bIjAonuM bagADavA Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 167 sAthe pAtAnuM paNa bagADe che. paNa AmAM navAI pAmavA jevuM kAMi nathI. jyAre zakita ne sAmagrI maLI hoya tyAre jIvamAM jo ajJAnanuM ane mithyAtvanu jora hAya tA ethI kAyAnuM paNa jora hoya ja ane teA e zakti ane e sAmagrInI khumArImAM jIvA potAnuM ane sAthe bIjA nekonu paNa ahita sAdhyA vinA rahetA nathI. jyAre puNya bAMdhelu tyAre pApa paNa evuM bAMdheluM ke e puNyAdayanA samaye jIva bhayaMkaramAM bhayaMkara koTinAM AcaraNane paNa Acare ane aMte durgatimAM bhamavAne ravAnA thaI jAva evuM puNya pApanA baMdhavALu puNya) devI kAtyAyanIe A izAnacaMdranA vacanane svIkArI letAM sa I cchita arthAne karanArU eka rakSAvalaya izAnacadrane malI javAthI izAnacaMdra ema ja mAnavA lAgyA ke have mane te traNeya lokanuM rAjya malI gayuM ? peAtAne traNeya lokanuM rAjya maLI gayu` che. ema mAnatA ane rakSAvalaya dhAraNa karatA A izAnacaMdra pachI te garva pUrvaka akhalita gamanavALA anyA thakA satra bhamavA mAMDyA ! AIzAnacaMdra antaHpurAmAM vase che ane kuna evI kAntAone bhogave che. vaLI peAtAnI zreSTha matra zaktinA baLathI A izAnacaMdra dUra rahelI vastune paNa pAtAnA pAse AkaSI ANe che. Ama jyArathI devI kAtyAyanIe IzAnacaMdranA hAthe rakSAvalaya bAMdhyuM che tyArathI 'A IzAnacaMdra potAnA manAva chatane meLave che. A jogiNIe izAnacadranI icchAne tAbe thAya che. ane jyAre jyAre vidyAsiddha purUSa je kAMI je prakAre karavAnuM kahe tyAre Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 sadakhAdha yAne dharmAnuM svarUpa te kAMI te prakAre A jogaNIo kare che kharI; pattu emanA haiyAmAM te vidyAsiddha purUSa pratye bhArobhAra roSa che. kAraNa ke A jogiNIenA haiyAmAM zIlano prema che. vidyAsiddha purUSa jyAM tyAM bhamarA anI bhaTake ane kulIna kAntAonA zIlane lUTe e A lokone rUcatu nathI. eTalu ja nahui paNa peAtAne vidyAsiddhanI AjJAne AdhIna rahIne viSaya sevana karavuM paDe che. e ya A lokone rUcatuM nathI. A rItie samasta pRthvI taLa upara mana cAhe tyAM pharyA karatA, A IzAnacaMdra anyathA koI eka samaye jAla dhara nagaramAM AvI pahoMcyA, ke je jAlaMdhara nagara ramAethI ramaNIya che. jAla dhara nagaramAM AvI paheAMcelA A izAnacaMdre caMdrakAntA nAmanI mArI meoTI benane joI. mArI benane jotAMnI sAthe mArI benanA zreSTha rUpane tathA teNInA yovana zarIrane joI ne A izAnacaMdra rajita thaI gayA tyArathI Ara'bhIne mArI benanI sAthe baLAtkArathI prasaMga karavA lAgyo che. caMdrakAntA paNa peAtAne peAtAnA zIlathI bhraSTa karanAra IzAnacaMdranI AjJAne leApavAnI tAkAta na: hatI. A vidya siddha purUSa baLAtkArathI mArI meATI bena caMdrakAntAnI sAthe viSaya prasaMga kare che. A IzAnacaMdra keTalAka divaso sudhI teA jAladhara nagaramAM rahyo ane jAlaMdhara nagaramAM jyAM sudhI A rahyo tyAM sudhI ANe svadapaNe vividha ci krIDAe karyAM karI. paNa te pachIthI asthira mananeA prasAra jenA che evA A IzAnacaMdra ajANapaNeja jAla Mdhara nagarathI ; Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMDa : 1 le, 169 nIkaLI gayuM. tyArabAda ANe ATalA kALa sudhI kayAMka paNa paribhramaNa karyA karyuM. A vakhate te evuM banyuM che ke huM ane mArI bena paNa divya vimAna Upara ArUDha thaIne zrIparvata tarapha javAne mATe jevI gharamAMthI nIkalI ke tarata ja baLa che ghaNuM jene evA A izAnacaMdra pitAnI AkRSTi zakti vaDe karIne ahIM Akaya ANI, Ama ahiM AvI gayA pachIthI te A jema karavAnuM kahe tema ame karIe chIe. sAcI vAta che ke baLavAna evA ceranA bojane kAMThe vahevuM paDe che ! candralekhAnA mukhethI kahevAelI ATalI hakIkatane sAMbhaLIne gaMbhadra vicAravA lAge ke aho rAkSasanA paNa rAkSase pratizatruo hoya che kharA-vAta e che ke candralekhA tenI moTI bena caMdrakAntAnI sAthe divya vimAnamAM ArUDha thaIne zrI parvata pratye javAne je nIkaLI hatI tenuM kAraNa e hatuM ke temane svayaM prabhA nAmanI mahAvidyAne sAdhavI hatI. e mahA vidhAnI sAdhanAnA vidhine paNa temaNe AraMbha karI dIdho hatuM. temAM brahmacaryanuM pAlana Avazyaka hatuM ane have te mAtra sAta rAtrio sudhI ja brahmacaryane bhaMga thAya nahi. tAe mahAvidyA sadhAya tema hatuM ane e mahAvidyA sadhAyethI A lAkone citita arthanI prApti thaI jatI hatI. vidyAsiddhapurUpe Aje caMdrakAMtAnA brahmacaryane bhaMga te karI dIdho hato eTale candrakAntAe AraMbhelI sAdhanA te gaI ja hatI paraMtu gobhadra candralekhAnA brahmacaryane bhaMga karyo nahi eTalA mAtrathI svayaMprabhA nAmanI mahAvidyAne sAdhavAne Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1eo sadha yAne dharmanuM svarUpa candralekhAne vidhi paripUrNa rahevA pAmyuM hatuM. candralekhAe gobhadrane kahyuM ke aho mahAzaya ! have mAre tamane eTaluM ja kahevAnuM che ke je vidyAsiddha A prastAvamAM mArI bena benane caMdrakAntAnA brahmacaryane bhaMga karyo hato nahi, te mArI, benane svayaMprabhA nAmanI mahAvidyA sadhAI javA pAmI heta ! paraMtu tame mArA zIlanuM khaMDana karyuM nahi ethI e mahAvidyAnI je vidhi te adApi paripUrNa vate che ane mAtra sAta rAtriomAM te mane mArA vAMchitArthanI suMdara prApti thaI jaze. candralekhAe be hAtha joDIne gabhadrane premapUrvaka ema kahyuM ke ApanA pratyenI bhaktithI paravaza baneluM mAruM mana Apane kAMIka vinaMti karavAne IcchI rahyuM che tyAre tarata ja gabhadra enA uttaramAM tene kahyuM ke bhadra ! zA mATe tu Ama saMbhane vahI rahI che ! tArA manamAM mane je kAMI paNa kahevAnI IcchA hoya te tuM mane tArA manamAM kazI ja zaMkA rAkhyA vinA kahe ! have te bhadra paNa samajI gayela che ke A kaI anucita vinaMti karavAnI ja nathI. caMdralekhAe gabhadrane vinaMti sAthe kahyuM ke have Apa amAre AMgaNe avazya padhArazo. have atyAre te A bane chUTA paDavAnI taiyArImAM che. have rAtrinA aMta bhAgamAM arUNodaya thaele joIne vidyAsiddha gaMbhadrane bUma mArI ane kahyuM ke, rAtri ghaNA prabhAtavALI thaI gaI che mATe tuM taiyAra thaI jA eTale ApaNe cAlavA mAMDIe. gaMbhadre tarata ja kahyuM ke A hu te taiyAra ja chuM. ATalI vAta thatAM candralekhA paNa gabhadranI pAsethI vidAya mAMgIne Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 171 pitAnI bena candrakAntA pAse gaI. candralekhA candrakAntAnI pAse AvI pahoMcI eTale vidyAsiddha purUSe paNa banneyane temanA vimAna sahita tyAMthI ravAnA karI dIdhI ane te pachIthI vidyAsiddha pate cAlavA mAMDyuM. tenI pUThe pUMThe bake cAlavA mAMDyuM. rastAmAM vidyAsiddha gaMbhadrane pUchayuM ke bhadra! rAtrie meM tArI samIpe eka tarUNane ekalI hatI to teNIe tArI kAMI sevA zuzruSA karI ke nahi ! vidyAsiddhanA A praznane gabhadra TukAmAM javAba Apyo ke Arya ! Ape mokalelI tarUNIe mArI pAse AvIne mArI ghaNI ja sevA zuzraSA karI, AvuM kahyA pachI tarata ja pAke ema paNa kahyuM ke meM kevala vArANasI tIrthanA dAnane arthe abrahmane niyama karelo che; gaMbhadranA kathanane abhiLatAnI sAthe ja vidyAsiddha kahyuM ke bhadra ! mAre paNa eka niyama che ke vArANasI tIrthanA darzane page karIne ja ja paraMtu brahacaryanuM pAlana karavA rUpa niyama mAre nathI, tArA abhiprAyane je huM jANatA hota te huM paNa brahmacaryanuM pAlana karata. kAraNa ke, brahmacaryanuM pAlana karavAthI tIrthanuM je darzana te saphaLa thAya che. kahe ke eTalA badhA anAcArane senAra evA paNa vidyAsiddhamAM saraLatA keTalI badhI che? AvA ane je suyoga maLI jAya te AvA che sAne pAmI zake. bahu sahelAIthI Ama cAlate cAlate te baMne e ja keme karIne keTalAka divasane aMte vArANasIe pahoMcI gayA. vArANasIe pahoMcI jatAnI sAthe ja e baMnee mukhazuddhi karI lIdhI. pitAnA hAtha-paga dhoIne. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "172 sadha yAne dharmanuM svarUpa baMneya jaNa suramaMdiree gayA. tyAM kaMda-mukuMda ane rUdra Adi devatAone dIThA ane e devatAonI temaNe pUjA karI. A rItie atyAtya maMdiranuM avalokana karate karate jyAM sadhyA samaya thavA pAmyo eTale vidyAsiddha gaMbhadrane kahyuM ke bhadra! ApaNe gaMgA kinAre jaIe ane -tyAM jaI gaMgA nadImAM snAna karIne ApaNe ApaNA AtmAne pApa rahita banAvIe. gema tarata ja sammati darzAvI, vidyAsiddha ane gabhadra banne jaNA saMgA kinAre AvI pahoMcyAM. gaMgA taTe AvI pahocyAM pachIthI tarata ja vivAsiddha purUSe gaMgA nadInA jaLamAM pesavAnI taiyArI karavA mAMDI. e vakhate AvI paDanArI AphatanI kalpanA karyA vinA ane vastunA paramArthano vicAra karyA vinA ja, vidyAsiddha purU : ati rabha paNAthI pitAnA hAthe devI kAtyAyanIe je rakSAvalaya ' bAMdheluM hatuM te divya rakSAvalayane utArIne gabhadrane saMpyuM, ane gebhadrane teNe kahyuM ke huM ahIM bhAgIrathInA jaLanI madhye eka muhUrta mAtra prANAyAma karU chuM. te huM prANAyAma karI lauM tyAM sudhIne mATe tuM A rakSAvalayane barAbara jALavaje. bhaTTe kahyuM ke bhale ema karIza ane ema kahIne gabhadra rakSAvalayane laIne beTho eTale vidyAsiddha purUSa paNa gaMgAnA pANInI madhye peTho. gaMgAnA pANImAM vidyAsiddha purUSa eTale UMDe peThe ke-A carmacakSuothI jenAra keIthI paNa ene dekhI zakAya nahi. A divya rakSAvalaya e zuM cIja che ane Ano prabhAva keTale meTo che. e te have bhadrathI ajANyuM nathI ! AvI Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 173 cIja hAthamAM AvyA pachI bhAgI chuTavuM hoya te ke aTakAvI zake tema nathI. sarva samIhitane sAdhI ApanArUM A rakSAvalaya che. eTale jyAM sudhI mArI pAse A rakSAvalaya che tyAM sudhI te khUda vidyAsiddha paNa mArI pUMThe paDI ne ya mArU kayuM zuM karI zakavAno hato ? A vicAra AvavAne avakAza che ne ? paNa gabhadrane Avo koI vicAra AvatA nathI. emAM gaMbhadrano koI guNa kAraNa rUpa che ema tamane lAge che? AvI taka je ApaNane maLI gaI hoya te ApaNuM mana kevuM bane? e dRSTie tame A vAta vicArI juo ! vidyAsiddha purUSane gaMgAnA pANImAM utaryA ne eka murta jeTalo vakhata thaI gayo tyAM sudhI te gabhadra nizcitta paNe tyAM ne tyAM besI rahyo parantu eka muhUrta jeTalo samaya vItI javA chatAM paNa jyAre vidyAsiddha purUSa dekhAya nahi tyAre bhadranuM mana zakti banavA mAMDyuM. AthI saMbhrAntabharI AMkhe te ahIM tahIM ema badhe ya jevA lAge. eTalAmAM te sUryane asta thavAnI taiyArI thaI gaI. A joIne gaMbhadrane thayuM ke rAta paDI jAya ane adhikAra prasarI jAya te pahelA pahelA ja mAre. A nadImAM vidyAsiddha purUSanI zodha karAvI levI joIe. AthI tarata ja gabhadra nadInA taravaiyAone vinaMti karatAM kahyuM ke bhadro ! atyanta rUpavALe e eka zreSTha purUSa A gaMgA tIrthamAM paDe che. pachI magara vagere duSTa satvee tene phADI khAdhe che ke pachI viSama evA kAdavamAM te lapeTAI gayo che. e je banyuM hoya te kharUM. e zreSTha purUSanA Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 sodha yAne dharmanuM svarUpa virahathI vyAkula banI gayelA mArA jIvita upara anukaMpA karIne tame A nadImAM pese ane te mahAbhAgane bahAra kADhI lAvo, gabhadra A pramANe kahI rahyo eTale karUNAthI paravaza karAyelA haiyAe karIne badhA ja tArake doDatA doDatA jaIne gaMgA nadImAM peThA ane saghaLAya jaLa pravAhanuM avagAhana karavA mAMDayuM. pitAnA badhA utsAhathI potAnI bhujAone badhe prasArIne teoe te te sthAnoe cheka taLiyA sudhI pANIne AbeTI joyuM. paraMtu kyAMya paNe temane vidyApurUSano patto lAge nahi. eTale e tAraka pANInI bahAra nIkaLI AvyA ane gaMbhadrane vidyAsiddha purUSano patto nahi lAgavAnI hakIkata jaNAvI. A hakIkata sAMbhaLatAM gobhadrane jANe ke keIe tene gADha sugarathI abhita karyo hoya evI pIDA thaI, dusaha evA zekanA AvegathI gebhadra vihUvala zarIravALa banI gaye. zekane laIne AvA AvA vicAro karatAM gobhadrane zekane Avega te vadhI javA pAmyo. vidyAsiddhane patto nahi lAgavAthI bebhadra eTale badhe hatAza thaI gayA che ane zekAkuLa banI gayo che ke ene have maraNa eja zaraNa che ema lAge che. AvA prakAranA vicAra karIne gabhadra muktakaMThe raDavA lAge. pike pike raDate gabhadra ghaNo vilApa karate karate belI rahyo che. A vidyAsiddha purUSanA viraharUpI je agni mArA aMtaramAM bhabhUkI rahyo che tene zAMta karavAne eka mAtra UpAya eja che ke mAre Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 175 paNa A ja gaMgA nadImAM paDatuM mukavuM. ane DubI maravuM. Ama nirNaya karIne gaMbhadra pitAnA vastrane pitAnA zarIre majabUtapaNe bAMdhI lIdhuM. pachI gaMgAnadInI sanmukha ubhA rahIne ane potAnA banneya hAthane joDIne gobhadra gaMgA jIne uddezIne pitAnI dhAraNAne anusaratI vinaMti karavA mAMDI, he devI, surasarite ! mArA parama bAndhava vidyAsiddhane taja apaherI lIdhA che. e kAraNe tene anusaravAnI icchAvALe che paNa have tArA pANImAM paDatuM mukuM chuM; kAraNa ke agnithI dAjhelAone mATe agni e ja auSadha che e vRddhavAda che. gabhadra te gaMgA nadIne je kahevAnuM hatuM te kahI dIdhuM, ane te pachI je te gaMgAnA UMcA kAMThA uparathI pApAta karavAne jAya che. tyAM ja najadIkamAM rahelA koI eka nAstikavAdIe gabhadrane pakaDI lIdho. gabhadrane pakaDIne pelo nAstikavAdI pUche che ke are bheLA ! zuM che? ke tuM ahIM paDatuM mUke che. pelAe pUchyuM eTale gabhadra javAba devAne che. gobhadra jIvate rahI javAne hato eTale avasare AvuM banI AvyuM. have gebhadra pote pitAnA gAmathI vArANasI AvavAne nIkaLe tyAMthI mAMDIne jeTalI hakIkata banI hatI te badhI pelAne kahI saMbhaLAvI. bAda gobhadre kahyuM ke e vidyAsiddha purUSanuM darzana karavAnI IcchAthI ja huM ahIM paDatuM mUkavAne taiyAra thaI gayo chuM. AnA javAbamAM pelA nAstikavAdIe je kahyuM temAM samajavA jevuM che. nAstika Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 sadguAdha yAne dharmAnuM svarUpa. vAdI janA dharmamAM ja mAnatA nathI chatAM paNa nAstikavAdI gAbhadrane paheluM to e kahe che ke mUDha ! A nadImAM paDavAthI priyane samAgama thaI jAya che. athavA te vyAdhi AnA vigama thai jAya che. athavA te pApanA nAza thaI jAya che Avu' vaLI tane koNe kahyu' ? ghaNA mithyAdaSTi evuM mAne che ke gaMgAnadImAM snAna karavAthI pApI chUTI jAya che. game tevA pApa karyAM hoya, paNa gaMgA nadImAM nhAyA eTale khalAsa ! badhA pApo dhovAi jAya che. vaLI keTalAka mithyAdaSTie evu mAne che ke gagAnadImAM nAhI levAthI vyAdhie nAbUda thai jAya che, jyAre keTalAka evuM mAne che ke mRtyu pAmelA ApaNA priyajanane je ApaNe maLavu hAya, tenI pAse javuM hoya te! ApaNe A gagA nadImAM paDatuM mUkavu. AvI AvI mAnyatAone laine gaMgAnadImAM snAna karavA mATe koNa Ave ! mATe bhAge te pApI athavA raMgI athavA priyanA virahane sahavAne asamartha banelA. ApaNAmAMnA tA koI ja AvI taddana ajJAnapUrNa mAnyatA nahi dharAvatA hoya. eTale A viSayamAM vadhu kAMI kahevAnI jarUra nathI. nAstikavAdIe gAbhadrane kahe che. A nadImAM janmIne mAchalIoe karyu. icchita prApta karyu? mATe tuM viSAdane mUkI de. maraNanA abhilASane tajI de ane tAre je karaNIya. che te tuM kara, te jevA kahyo tevA mANasa teA yamanA mADhAmAM peTho thako mare nahi. have jo kadAca mANasa maryAM hoya te tenuM muDaduM pANI upara potAnI meLe ja AvI jAya ! paNa muDadu pANI upara AvyuM nathI eTale nakkI thAya che ke--e mAM tA nathI. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 173 ja ! AthI tuM vyAkuLapaNane tajI de ane vilApane paNa tajI de. nAtikavAdI jyAM ATaluM kahI rahyo eTalAmAM te banyuM evuM ke tyAM gadhaDastine harSArava saMbhaLAye. maMgaLavAgha vAgatuM sAMbhaLavAmAM AvyuM. AvA prakArane avAja acAnaka sAMbhaLavAmAM avatAM nAtivAdIe gobhadrane kahyuM ke AvA prakAranA nimittothI. sucita thAya che ke e vidyAsiddha hajI paNa jIve che. enA. javAbamAM gabha kahyuM tArA vacana sAmarthyathI ema thAo ! zo potAnA manamAM nakkI karI lIdhuM ke, have Ama maravuM te nahi ja ! A vicAra karIne gaMgAnadInA kinArethI nIkaLIne laMdara nagara tarapha cAlavA mAMDyuM. gabhadrane pitAnA gharano vicAra te lagabhaga visAre ja paDI gayele. lAge che ne ? gabhadranA manamAM je pitAnA gharano vicAra pradhAnatA bhagavate hota to zuM karata? pote ekalo paDI gayo eTale vArANasImAMthI je kAMI maLI jAta te laIne potAne ghare ja pahoMcI jAta ne ! gobhadrane pitAnuM ghara dhIrAI gayuM ane jAlaMdhara nagara javAnuM mana thayuM temAM paNa vidyAsiddhanI puNyAi kahevAya. vidyAsiddha muzkelImAM che tathA godinA javA pachI rakSAvalayanA pratApe muzkelI nIkaLI jaze gabhadra, jAlaMdhara nagaranI dizAe vegavALI gatie cAlI rahyo che. cAlate cAlate madhyAnane samaya thaye eTale bhUkha te lAge ne! gabhadra vicAre che ke mahAprabhAvavALuM A rakSAvalaya paNa tenuM te ja che sa, 12 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "178 sabodha yAne dharmanuM svarUpa ane samaya paNa tene te ja che paNa enI vidhi huM jANato na hovAne kAraNe rakSAvalaya mArI pAse hoya te zuM ane na hoya te zuM? A rItie cittamAM vicAra karato karato gabhadra jAlaMdhara nagara pahoMcI jaIne, gabhadra caMdrakAntAnA gharanI zodha karavA mAMDI. jAlaMdhara nagaranA rahazene pUchate pUchate gebhadra caMdrakAntAnA ghare pahoMcI paNa gaye paraMtu caMdrakAntAnA gharane gaMbhadra zunya prAya bhALyuM AthI gabha gRharakSikAne pUchayuM. ahIM koI kema dekhAtuM nathI? gRharakSikA baherI hatI. teNe kAMI sAMbhaLyuM nahi, paNa kAne hAtha dIdhA eTale bhadra paNa samajI gayo ke A baherI che. AthI gabhadra moTA avAje bolyo. bhadra meTA avAje be enuM pariNAma e AvyuM ke tenA zabdane pAsenA gharamAM rahelA IzAnacaMdra nAmanA vidyAsiddhi sAMbhaLe. vidyAsiddha ahiM AvyuM nathI paNa ahIM tene pakaDI lAvavAmAM AvyA che. A avAja gaMbhadrane che ja e nakakI karIne vidyAsiddha purUSa sAme avAja Apyo ke-gabhadra tuM A tarapha Ava. huM ahIM rahuM chuM. vidyAsiddha purUSanuM A vacana kAne paDatAMnI sAthe ja gobhadra ekadama subramamAM paDI ga. zaMkAmAM paDI gayela gebhadra je taraphathI vidyAsiddhane avAja Avyo te tarapha DuMka cAlyuM tyAM te teNe vidyAsiddhane che. e vakhate vidyAsiddha kevI hAlatamAM hatuM? enA zarIrane aneka doraDAthI eTaluM badhuM kasIne bAMdhI devAmAM AveluM hatuM ke enA paga prasAravAne paNa e zaktimAna nIvaDe nahI. IzAnacandra vidyAsiddhane baMdhanagrasta joIne gobhadra evI bhayabharI vicAra parAMparAmAM paDI gaye. ane Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 1 lA 179 maraNanA bhayathI tenuM zarIra kaMpI rahyuM hatuM. gabhadranI A bhayapUrNa manodazAne vidyAsiddha pArakhI lIdhI. ane kahyuM ke zabhadra bhadra ! tuM vizvama zA mATe kare che? tane bhaya jevuM koI ja ahIM nathI. je rakSAvalaya meM tane ApyuM hatuM te rakSAvalaya tuM mArA bAhamULamAM bAMdhI de. gobhadra paNa jevI ApanI AjJA. ema kahIne pitAnI pAse rakSAvalaya hatuM te vidyAsiddha purUSanA bAhue bAMdhI dIdhuM. vidyAsiddhanA bAhae rakSAvalaya baMdhAtAnI sAthe ja tenA zarIra upara ja bane baMdhAelA hatAM te sarvabandhano taDa taDa karatAM tUTI gayA. ethI vidyAsiddhanuM zarIra te puna: pahelAMnI jema kurtivALuM banI gayuM. have gobhadra vidyAsiddhane pUche che ke Arya ! A badhu zuM banI javA pAmyuM ? kayAM naDhImAM nahAvAne paDavuM ane kyAM ahIM AvI pahocavuM ! tenA javAbamAM vidyAsiddha gobhadrane kahe che ke ApaNe chAMgA nadIne kAMThe pahoMcyA tyAre A rakSAvalayane meM tane suprata karyuM ! Ama A rakSAvalaya hAthethI kADhIne huM gaMgA jaLamAM peThe tenuM ja phaLa che. A rakSAvalayanA baLe atyAra sudhImAM kukarmone AcaravA dvArA pote potAnA kevA samartha duminene pedA karyA che. meM mArI svecchAcArI vRttine AdhIna banIne mahA svacchandane Acaryo. ane samartha duzamana pedA karyA hatAM. gaMgAnadInA jalamAM praveza karIne jeTalAmAM - huM tyAM muhUrta mAtra prANAyAma karIne rahyo eTalAmAM acAnaka mAruM zarIra atyaMta nirbaLapaNane pAmyAnuM jANI laIne A gharanI svAminI ke je candralekhA nAmanI jogaNI, teNIe mArA Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 sAdhu yAne dharmanuM svarUpa pratyenA pUrvanA veranAM baMdhane laIne mane upADI lIdho ane mane ahIM laI AvIne e jegiNIe mane beDIothI sakhta rItie karI lIdho. gabhadra candralekhAne te sArI rItie pichAna hatuM, caMdralekhAne mAM jaNI bena tarIke ane caMdralekhAe te mAM jagyA bhAI tarIke svIkArI lIdhuM hatuM. gabhadra vidyAsiddhane pUchayuM. Arya ! A caMdralekhAnI sAthe Apane vaLI kayA kAraNe vera baMdha thayo che. bhadranA AvA praznanA javAbamAM vidyAsiddha kahe che ke candrakAntA nAmanI AnI je moTI bena che te vakhate vimAnamAM AruDha thaIne AvI hatI tyAre teNInI sAthe meM baLAtkAre viSayabhoga karyo hato. caMdralekhAnA verAnubaMdhanA kAraNane gaMbha jANI lIdhuM. e uparathI gobhadrane lAgyuM ke hAla A vAta laMbAvavA jevI nathI. baMdhanagrahamAMthI chuTA thavAnuM nimitta gaMbhadrA che. je A vakhate gabhadra na Avata te vidyAsiddhanI sthiti bhayaMkara thaI javAnI hatI. eTale vidyAsiddhane gebhadra mATe mAna thayuM. jenA kAraNe teNe kIdhuM ke tane je priya hoya te tuM mArI pAsethI mAMgI le ! parantu gabhadra kAMI mAMgyuM nahIM. bhadra kAMIpaNa nahIM mAMgatA mitra mA saMbaMdhI ja vAta karI eTale vidyAsiddha kahe che ke A kathAe karIne saryuM. ! tuM yatheccha varane mAgI. le. vidyAsiddha ATale Agraha karyo tyAre paNa gabhadra eja kahe che ke ApanI mATI kRpA. prasaMge huM mAgI laIza. vidyAsiddha ane gabhadra vacce AvA prakAre vAtacIta cAlatI hatI eTalAmAM te candralekhA ane candrakAntA tyAM. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 181 e makAnamAM AvI pahoMcI. e banne AvI te, ajANI nathI AvI paNa vAjate gAjate AvI hoya tema AvI che. uMmaranA DamaDama evA avAjathI bhuvananA antarALane bharI detI thakI ane pitAnA aMge dhAraNa karelA zreSTha koTinA AbhU paNomAMthI pragaTa thaIne vistAra pAmatAM kiraNonA prakAzathI gaganagaNane prakAzamaya karI detI thI banneya be divya vimAnamAM ArUDha thaI thI pitAne makAne AvI pahoMcI che. AthI gabhadrane temaja vidyAsiddhane paNa khabara paDI gaI ke cokhA ane candrakAntA AvI pahoMcI. candralekhA ane candrakAntAne AvelI jANIne gebhadra vidyAsiddhane pUchayuM ke Apa have AmanI sAthe kevA prakArane vartAva karazo? gabhaTTe pUchelA praznanA javAbamAM vidyAsiddha eja vAta karI ke zatruonI sAthe jevA prakArano vartAva karAya tevA ja prakArane vartAva have huM emanI sAthe karIza. gobhadra jevA mANasathI A khamAya ? gaMbhadrane khyAla te hato ja ke vidyAsiddha taraphathI AvA prakArane javAba mavaze. paraMtu gaMbhadra vidyAsiddhanA manamAMthI e bhAva nIkaLI jAya evuM achate ho ane e bhAvane kADhI nAkhavAnuM kahevAne nimitta te joIe ne? vivAsi A prakArane javAba eTale bhadrane joinuM nimitta maLI gayuM, ethI zabhadra tadja vidyAsiddhane kahyuM ke Arya ! Apa evuM bole nahi kAraNa ke vairaparaMparA e te viSanI je velaDI enA jevI che. viSanI velaDI vadhe ethI jema koInuM kalyANa thatuM nathI tema vairanI paraMparA vadhe ethI paNa koInuM Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 sabodha yAne dharmanuM svarUNa kalyANa thatuM nathI. gabhaTTe A vAta te kahI paNa A vAta vidyAsiddhane tatkALa rUcikara banI nahI. e mAne che ke je je hoya tenI sAthe tevA thavuM joIe. vidyAsiddha AvA prakArane javAba Apyo eTale bhadra samajI gayo ke hamaNAM vadhu kahevA jevuM nathI. gobhadra vidyAsiddhane kahe che ke kharekhara vyavahAra te je Ape kaho te ja che. paraMtu mArA vacananA uparAdhe karIne hAla te Ape A viSayamAM udAsInapaNAne dhAraNa karIne rahevuM. te vakhate paNa vidyAsiddha bhadranA kathanane mAnya karI lIdhuM ane kahI dIdhuM ke tuM je jANe che te kharUM arthAt tane je ema karavuM e ThIka lAge che te tArA vacana khAtara huM ema karIza. vidyAsiddha gabhadranA vacanane evI rItie svIkArI lIdhuM ke gabhadrane paNa ema thaI gayuM ke have cintA rAkhavA jevuM kAMI che nahi. tema bhaviSyamAM paNa Ane huM avazya upazamanA ane anAcAra tyAganA mArge sthApI zakIza, have e sthaLe jarA paNa samaya gumAvavA jevuM na hatuM. eTale bhadra tarata ja tyAMthI pAcho pharyo ane koInA jANavAmAM Ave nahi evI kuzaLatAthI te candralekhAnA sadananI bahAra nIkaLI gaye, gaMbhadra Deka sudhI jaIne pharI pAcho candralekhAnA sadana tarapha AvavA lAgyuM. e vakhate candralekhAe gabhadrane pitAnA sadana tarapha AvatA dI ane ethI teNI AvatA gabhadrane ekadama bheTI paDI. tene sukhasane besADe. pachI harSathI gaMbhadrane pUchayuM ke Arya ! Apa ahIM kayAMthI AvyA? ane kema karIne AvyA? AthI Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 183 gabhadra paNa pitAnA jAlaMdhara nagaramanA Agamana saMbaMdhIno vRttAnta teNIne sAmAnya prakAre kahI saMbhaLAvyo. bhadranA vRttAntane sAMbhaLI laIne candralekhAe AnaMda vyakta karatAM gaMbhadrane kahyuM ke Apa je A prastAva AvI pahoMcyA e te Ape bahuja sArU karyuM. kAraNa ke atyAre amArA saghaLA ya manoratha paripUrNa thaI gayA che. tarataja gabhadra candralekhAne pUchayuM ke e vaLI zI rItie? tArA badhA. manoratha paripUrNa thaI gayA che. candralekhA kahe che ke te rAtrie Ape mane brahmacaryana khaMDanathI bacAvI lIdhI. tethI sAta trio paryanta sArI rItie ArAdhanA karavAthI bhagavatI svayaMprabhA nAmanI vidyA ane siddha thaI temaja IzAnacandra nAmanI pele duSTa vidyAsiddha hato te sarva kAmukonA kAraNarUpa rakSAlayathI vihina baje thako gaMgAne jaLamAM pahele mane malyanI jema vivaza bane thaze prApta thaI gaye. candralekhA mAne che ke vidyAsiddhane pakaDI zakAya e pratApa svayaMprabhA vidyA siddha thaI eno che. e mukhyatve gaMbhadranA sadAcaraNane ja AbhArI che. te rAtrie. gaMbhadra je candralekhAnA brahmacaryanuM khaMDana karyuM hatuM te candralekhA tene tema karatAM aTakAvI zakavA jegI sthitimAM nahi hatI. kema ke vidyAsiddhanI AjJA hatI ane vidyA siddhanI AjJAne anusaryA vinA cAle tema na hatuM. paraMtu gobhadra candralekhAnA brahmacaryane khaMDita karyuM nahi. candralekhAe jyAM vivaza banI gayele vidyAsiddha prApta thaye.. evI vAta kahI eTale tarata ja gaMbhadre ajANyA thaIne Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 sadhyeAdha yAne dharmAnuM svarUpa candralekhAne pUchyu ke atyAre tene kevI rItie rAkhyA che ? candralekhAe kahyu ke duSTa evA gajavarane jevA prakAre rakhAya tevA prakAre me tene rAkhyo che. arthAt dRDha bandhanothI khAMdhI rAkhyA che. gAbhadrane te khabara che ke vidyAsiddha atyAre tA e dRDha bandhanAthI paNa sarvathA mukta banI gayA che. paraMtu e hajI candralekhAnA irAdAne jANavAne Icche che AthI te pUche che ke tene te zA mATe A prakAre andhanomAM bAMdhIne rAkhI mUkayA che ? candralekhA kahe che ke kALIcaudazanA divase cikAnuM khilavidhAna karavAne mATe arthAta devIne bhAga A vidyAsiddhathI devAno che. mithyuAtva ane ajJAnanA jore jIvA kara piraNAmavALA banI jAya che. vidyAsiddhano jIva levA che. ane devIne prasanna karavI che. duSTa svabhAvanA devadevIe kadAca AvA bhogathI tuSTa paNa thAya to paNa AvI rItie prANivadha karanAranI kayI gati thAya ? e deva-devIne ya ghaNA kALa paryanta durgatimAM rajhaLavuM paDe. bIjI vAta e paNa che ke duSTa svabhAvanA deva-devIe evI rIte e kadAca rIjhI paNa jAya parantu koI sAmAnya avagaNanAdi kAraNe emane khIjatAM paNa vAra lAge nahi ane jyAre khIje tyAre emaNe rIjhIne jeTalu sArU karyuM hoya tenA karatAM kai gaNuM vadhAre kharAba khIjane kare evA deva-devIothI AghA rahevuM. evAM devadevIe dvArA kadAca koI kAryasiddhi prApta paNa thAya tAya te ApaNA puNyodayanA yAga vinA te prApta thAya nahi. eTale ApaNuM puNya khapI jAya te mahA pApanu phaLa ghaNA Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185 khaMDa : 1 le kALa paryanta bhogavavuM paDe. candralekhAe jayAre kAlIcaudazanA dine vidyAsiddhano bhaMga devAnI vAta karI eTale gobhadra samajI gaye ke AnA haiyAmAM bahu bhAre roSa che. gaMbhadrane A vicAra Avyo eTale gebhadra candralekhAne kahyuM ke kAlIcaudaze balividhAna mATe te vidyAsiddhane bAMdhI rAkhe che. te tuM mane e vidyAsiddhane batAva. kAraNa ke tenI sAthe mAre thoDAka divasano paricaya che. tene laIne huM tene kaika paNa kahevAne icchuM chuM? cAle mArI sAthe huM tamane batAvuM. Ama kaDIne candralekhAe cAlavA mAMDyuM ane tenI pAchaLa-pAchaLa gobhadra paNa cAlavA mAMDyuM. teo ane gharanI aMdaranA bhAgamAM cheDeka sudhI gayAM tyAM te candralekhAe sAme vidyAsiddhane che. vidyAsiddha paNa candralekhAne potAnI tarapha AvatI joI. candralekhAne AvatI jotAMnI sAthe ja vidyAsiddhanA aMtaramAM rahele roSa mukhAkRti upara te AvI ja jAya ne? candralekhAe vidyAsiddhane e vakhate enA bAhue rakSAvalaya bAMdheluM hatuM. enA daDa evAM paNa bandhano tUTI gayelA hatA. mahAkepane laIne enA heDa phaphaDATa karI rahyA hatAM. jene jotAM jonArane e bacakara bhAgyA vinA rahe nahi. e joIne candralekhA nayAtrApta banI gaI. pahelAM te candralekhA eja prakAranI ciMtAmAM paDI gaI ke-aho A rAkSasane vaLI pAchuM rakSAvalaya kema karIne maLI gayuM ? have AnuM kevuM viSama pariNAma Avaze ethI teNInA haiyAmAM bhaya te pedA thaI gayo paNa e che cakora, e samajI gaI ke manamAM pedA Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 sabodha yAne dharmanuM svarUpa thayelA bhayane mukha upara AkAra male emAM sAra nathI. banavAnuM banI gayuM che. ane have te jevA paDaze. tevA. devAze. Ama bhayabhIta banavA chatAM paNa candralekhAe nirbhayanA jevo AkAra dhAraNa karI lIdhuM ane gaMbhadrane sAthe laIne te vidyAsiddha samIpe pahoMcI gaI. vidyAsiddha paNa potAnA kopanA vikArane gepavI lIdho. ane teNIne belAvatAM kahyuM ke bhadra ! besa. vidyAsiddha A rItie besavAnuM kahetAMnI sAthe ja kAMI paNa bolyA vinA candralekhA Asana upara besI gaI. pachI kapaTabhAvathI UMce jaIne gobhadrane uddezI vidyAsiddha kahyuM ke aho pUrvaparicita e gobhadra ahIM zAthI dekhAya che? bhadra! tuM ahIM Ava ! mArI jema tuM paNa zuM candralekhAnA chaLamAM AvI gayo che? ke jethI meM tane vArANasImAM mUkele hatuM. te chatAM paNa tuM ahIM dekhAya che. vidyAsiddhanA mukhamAMthI A vacane nIkaLatAnI sAthe bhadra samajI gayA ke A bhAIbaMdha hajI te bhAre roSamAM ja taNAI rahyA che. banne ne kahevA yogya kahevAne mATe bhadra pahelAM te hAtha joDyAM. aMjali karIne kahevAnI zarUAta karatAM kahe che. bhaginI. candralekhA ane guNAguNathI samRddha vidyAsiddha Apa bannemAM evuM kuzaLapaNuM che ke jethI mAre Apane kAMI paNa kahevA yogya che ja nahi. tema chatAM paNa ApanI sAthe mAre asadaza evA premanA prabaMdha rUpa saMbaMdha baMdhAya che. e saMbaMdhane laIne huM Apane kAMIka kahuM chuM. Apa banne vacce paraspara keIpaNa kAraNe thoDe ghaNe paNa je reSa pragaTa che te parama vairinI jema duHkha denAro che mATe Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo. 187 Apa bannee e raSa tajI de joIe. kAraNa ke agni jema pahelA potAnA sthAnane bALe che tema roSa paNa vadhatA ke pitAnA sthAnane ja bALe che. Ama hoIne A reSane avakAza paNa kema karIne ApavA yogya hoI zake? A rItie gobhadra e vAta kahI de che ke tamArA bannenA haiyA eka bIjA pratyenA roSathI bharelA che ane tamAre e reSa sauthI paheluM nukazAna tamane potAne ja karavAno che. Ama kahIne gabhadra vidyAsiddhane ane candralekhAne evuM samajAve che ke kharekhara tamAre je koI kara ja hoya che te tamArA paDatAnA pratye krodha karene? have upasaMhAra karatAM gobhadra candralekhAne ane vidyAsiddhane kahe che. ATaluM meM tamane kahyuM te kAMI ochuM nathI. have vadhAre kahevAnI jarUra nathI. tamane je mArA vacanane viSe pratibaMdha hoya te tame tamArAmAM rahelA pUrvanA rAjyane tajI do ane paraspara praNaya ko. eTale prema-bhAvane dharanArA bano, bhadranA AvA kane vikasiddhane aMtaHkaraNa upara bhAre asara karI. AMthI gAme vidyAsiddhane candralekhAnA caraNe paDavAnuM kahyuM. tarata ja vidyAsiddha UbhuM thaI gayuM ane sIdhe ja candralekhAnA caraNomAM paDI gayo. meM tAre je kAMI aparAdha karyo che, te mArA aparAdhanI tuM mane kSamA kare ! vidyAsiddhanI namratAe candralekhAnA haiyA Upara kevI suMdara asara nIpAvI dIdhI ? ahIM A banyuM eTalAmAM tarata ja caMdralekhAnI moTI bena candrakAMtA nAmanI jegiNI paNa keTalIka dAsIothI parivarI thakI tyAM AvI pahoMcI. enuM haiyuM Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 sabodha yAne dharmanuM svarUpa visamayathI bharAI gayuM hatuM. jarAya navAI pAmavA jevuM zuM che? candrakAntAne AvelI jotAnI sAthe ja gabhadra vidyAsiddhane kahyuM ke A sutanu candrakAnta te che ke jene mATe A vera pedA thavA pAmyuM ! eTalA mATe reSa tajI daIne tame : AnI sAthe vizeSe karIne kSamApanA karI. gebhadra A pramANe kahyuM eTale te vidyAsiddha paNa tarata ja candrakAntAnI sAthe paNa sAdara kSamApanA karI. A zatie e lekenA verano aMta AvI gaye. parasparane ke pAnubaMdha naSTa thaI gayo ane temAM teo eka mAtAnA jaNyA bhAI bahena hoya evA prakArano daDha premabhAva pragaTa. e pratApa kena? mukhyatve bhadrano jane? Ama vAte karate karate madhyAna thayuM eTale jamavA mATe candralekhAe gobhadra ane vidyAsiddhane bhojana maMDapamAM bhojana karAvyuM. bhejana karI lIdhA bAda vidyAsiddha gabhadrane vinaMti karI ke have pUrve svIkAreluM je vara che tene tuM grahaNa karI che. kAraNa ke have huM ahIthI cAlI javAne IcchuM chuM ! ApaNe jANIe chIe ke gobhadrane dhananI jarUra che chatAM paNa gobhadra AvA avasare dhananI mAgaNI karatA nathI. koI judI ja mAgaNI kare che. bhadra vidyAsiddhane kahe che ke -mahAbhAga ! tame kharekhara je mArA upara tuSTa thayA che ane mane vara ApavAne tame Icchata ja ho te tame mane eja vara Ape ke tame sadAne mATe A - candralekhA ane caMdrakAntAnI sAthe premabhAva rAkhaze ! je tame Ama karaze te huM mAnIza ke tame mArA saghaLA ya vAMchitane pUrNa karyuM. gabhadra A pramANe kahetAnI sAthe ja vidyAsiddha Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lA 19 UbhA thaI gayA. teNe potAnA banne hAtha joDIne saune praNAma karyA. vidyAsiddha jate jate jyAM sudhI AMkhAethI dekhAyA tyAM sudhI tA gAbhadre joyA karyuM. A pachIthI lekhAne tyAM gAbhadra keTalAka divaso pasAra karyAM. tyArabAda koi eka divase gAbhadre caMdralekhAne kahyuM ke mane mAre gharethI dhanya ghaNA divasAM thaI gayA che. mATe mane javAnI tame dunA ApA ! sagarbhA evA tamArA bhAbhI atyAre tyAM vA prakAre vasanAM haze te to jANI zakAtu nathI, gobhadre A kahyu te sAMbhaLI lIdhu paNa gobhadrane tarata ja javAnI rajA ApI niha. te pachI koI eka samaye teNIe gobhadrane ghaNAM ratno ApavA pUrvaka gAbhadrane vidAya dIdhI ane gobhadra paNa mArga sthAnaka karato cako potAnA sthAnarUpa pAtAnA gAme pahoMcI gayA, gAbhadra potAnA gAme pahoMcyo eTale pAnAnI patnI zivabhadrAne vhevAnI utsukatAthI potAnA ghara tarapha sIdhA cAlyo. dUrathI teNe tenA ghara tarapha najara karI te pAtAnA gharanuM dvAra bhAMgI gayelu dekhAyuM. teNe joyu ke ghara paDI gayuM che. pAtAnuM ghara smazAna jevuM bhayAvaha lAgyu. pAtAnA gharanI AvI hAlata thaI gayelI joI ne godranuM haiyuM aAbha pAmI gayuM ? gharanI AvI hAlata thaI to mArI dharmAM patnI zivabhadrAnuM zuM ya thai gayu haze ? zuM banyu che te jANavAne mATe gobhadra enI pADozaNa AinI pAse gayA ane e khAIne gobhadre hakIkata pUchI. e khAie tene besavAne mATe Asana ApyuM ane khAI e hyu ke hamaNAM tame bhojana karI leA ! gobhadre pharIthI pUchyu Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha yAne dharmanuM svarUpa tyAre pADozaNa bAIe vicAra karyo, je aniSTa kahevAnuM hoya te te bhojana karAvyAM pahelAM kahevuM nahi paNa bhojana karAvyA pachI ja kahevuM. e lekavAda che. A vicAra karIne pADozaNa bAI e gobhadrane kahyuM ke tamArI patnI piyara gaI che ane bAkInI hakIkta huM tamane pachIthI kahIza mATe hAla tame bhojana karI le ! A pachIthI potAnuM haiyuM AkuLa banI gayeluM hovA chatAM paNa e pADozaNa bAInA Agrahane AdhIna banIne gaMbhadra bhojana karyuM. bhojana karI lIdhA bAda gobhadrane tenI pADozaNa bAIe kahyuM ke tamArA gayA bAda tamArA viyeganA dukhe karIne samaje ke tevA prakAranA keI vyAdhie karIne samaje paNa zivabhadrAnuM zarIra ghaNuM ja kSINa thaI gayuM hatuM. temAM teNInA zarIramAM acAnaka ja phUlanI gADha vedanA utpanna thaI javA pAmI. auSadho karavA chatAM paNa tenA zarIre kAMI ja phAyado thayo nahi ane eka muhUrta mAtramAM te tenuM mRtyu paNa thaI gayuM. A hakIkata sAMbhaLatAM te gobhadde mUcchitanI jema vyatIta karI. tyArabAda gobhadra pika mukIne karUNa zabdone ucArate ucArate revA mAMDyuM. gobhadrane nikaTavartI mANasee sArI rItie AzvAsana ApIne zAnta karyo. pachIthI gabhadra zivabhadrAnA mRtyu saMbaMdhI je kAryo pitAne karavAnAM hatAM te karyA ! A banAva banI gayA pachIthI jema jema samaya vItavA lAge, tema tema gobhadrane zeka ghaTavA lAgyo. samaya jatAM gaMbhadrane zeka ghaTI gaye. keI eka veLAe lekee gaMbhadrane kahyuM ke tame punaH paraNe, je marI gaI Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 1 le 191 tene zeka mUkI do, lekae gobhadrane A pramANe kahyuM enA javAbamAM gabhaTTe kahyuM ke, pharIthI paraNavuM e te atyanta aghaTita che. gobhadrane kheda e vAtane paNa hatuM ke, lAMbA kALa sudhI kalezane veThavA dvArAe dhana maLatAM te jyAre potAnA ghare pAcho pharyo tyAre enI patnI mRtyu pAmavAnA samAcAra ene maLyA ane enI AzAne bhukkA thaI gayA. mANase je dhAryuM hoya tenAthI sarvathA UlaTuM paNa bane ne! caMdralekhAe ghaNAM ratna ane dhanapUrvaka gobhadrane vidAya dIdhI hatI. e ratna hAthamAM AvatA gabhadranA manamAM kevI AzA janmI! bhadra jevA mANasane paNa ema thaI gayuM ke, have te huM ghera jaIne zivabhadrAthI parivAryo thake pAMceya prakAranA viSaya sukhone bhogavIza ane bIjA sarve karyothI nirapekSa banI jaIza. dhana hAthamAM AvavAnI sAthe ja bheganI kevI IcchA janme che. tene A paNa eka namune che; paNa zivabhadrAnA mRtyue gabhadranI viSaya sukhane bhegavavAnI abhilASAne mArI nAkhI, gabhadra te zivabhadrAnA mRtyunA nimittane pAmIne virAgI banI gaye ! AthI ja gaMbhadra evI vAta karI che ke, zivabhadrA jema marI gaI tema huM je navI strIne paraNuM te paNa marI jAya te paraNavAnAM, viSaya sukhone bhogavavAnA svapane niSphaLa ja nivaDe ne ! jeo vidhura ane che teo je AvA prakArane vicAra kare te temane pharI paraNavAnuM mana thAya kharuM chelle chelle gobhadra te kahI dIdhuM ke, strI saMbaMdhI viSayanI je tRSNA te ghaNA kalezanA kAraNarUpa che. ethI mAre strI saMbaMdhI viSayanI tRSNAmAM Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 sadguAdha yAne dharmanuM svarUpa paDavuM ja nathI. gobhadrane pharIthI paraNavAnuM kahevAne AvelA mANasA gobhadranA javAba sAMbhaLIne cUpa thai gayA. AvA mANaso je te khIjuM kahe paNa zu ? eTale teo cUpacApa potAtAne sthAne cAlyA gayA. pachIthI gobhadra paNa potAnI samaja mujabanA dharmakAryane viSe udyamavaMta khanI gayA ane e rItie pAtAnA divaso pasAra karavA lAgyuM ! A daramyAnamAM koI eka divasa kauzika nAmanA e sannivezamAM AcArya bhagavAna zrImad dha ghAsUrivara samavasaryAM. A AcArya bhagavAna pAMcaso muniethI parivarelA hatA. AcArya bhagavAnanA AcAramAM paNa dharma ja hAya. vicAramAM pa! dharma ja hAya ane upadezamAM paNa dharma ja hoya. AcArya bhagavAna padhAryA eTale ghaNA mANaso tene vaMdana karavAne mATe gayAM. ethI AcArya bhagavAna padhAryAnI gobhadrane paNa khabara paDI gaI. gobhadra have to sa'sArathI virakta manavALA banI gayA hatA, eTale ene A AcAya bhagavAna jainAcArya hAvA chatAM paNa teenI pAse javAnI icchA thaI. mana jyAre saMsArathI sAcesAca virakta ane che tyAre dharmanI zodha karavAnuM mana thayA vinA rahetuM nathI. ane jyAM sudhI dharmAMdha viSe e jIvane pAko niya thatA nathI tyAM sudhI e jIva jyAM jyAMthI dharma maLavAnI saMbhAvanA lAge tyAM tyAM javAne mATe utsAhita thAya che, Abhigrahika mithyAtvanA svAmienI vAta judI che. paraMtu je jIvAnu' mithyAtva maMda paDI gayelu' hAya che te meAkSanA AzayathI, mokSa sAdhaka zuddha dharmAMnI khAja karyAM ja karatAM. Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 193 rahe che. emAM bhavitavyatA vaza puNyodaye teone jo sadharmane pamADanArI sAmagrI maLI jAya che te maMda paDI gayeluM temanuM ekAtva kapizamAdine pAmI jAya che ane tethI teo na mu nA svAmI banI jAya che. gobhadra mATe paNa evuM ja banyuM che. AcArya bhagavAna padhAryA che. evuM sAMbhaLIne gobhadra teonI samIpe pahoMcI gaye. AcArya bhagavAnanuM darzana karavA mAtrathI ja gobhadranuM citta hardhAni na pAmI gayuM. AcArya bhagavAnanA pavitra caraNa kamo viSe teNa huti citte praNAma karyA. AcArya bhagavAne paNa tene AziSa ApI. pachI te bhUmi taLa upara beTho, have AcArya bhagavAne dharmopadeza devAne prAraMbha karyo. dharmanuM sarvasva zuM che? ene darzAvatA pharamAvyuM ke, jIvavadhanuM ane mRSAvAdanuM varjana karavuM temaja adatta evA dhana grahaNathI ane maithunathI nivRtta thavuM ane parigrahane tyAga kara e dharmanuM sarvasva che. adhama agara te dharma virodhI maTIne jeNe dhama banavuM hoya teNe upara mujabane tyAga kare. AcArya bhagavAnanI dIdhelI dharmadezanAnuM zravaNa karavAnA pratApe ghaNA prANIo sadharmanA mArge pratibodhita thayAM eTale ke samyagdarzana guNane pAmyA. temanI je midhyAnsa -vAsanA hatI te nAza pAmI gaIethI keTalAkanA haiyAmAM sarvaviratine pariNAma pedA thaye ane anyane haiyAmAM dezavirativALA banavAnI bhAvanA pragaTI. have gobhadranuM zuM thayuM. te kahe che. saMsAranI asAratAne paribhAvatA gobhadranA sa. 13 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabodha yAne dharmanuM svarUpa AtmAmAM tatkALa tIvra e je vairAgya te vairAgyane laIne prajyAne grahaNa karavAne pariNAma utpanna thayA. tarata ja gobhadra AcArya bhagavAnanI samIpe jaIne gobhadra AcArya bhagavAnane vinaMti karI ke, bhagavaMta ApanuM amRta vacana mane pariNamyuM che. ethI mArAmAM viveka samulasita thayo che. ane mArI gRhavAsanI vAsanA tUTI javA pAmI che. A kAraNe Apa nirdhAmaka dvArA pravajyArUpI yAnapAtra upara ArUDha thaIne bhavarUpI sAgarane oLaMgI javAnI IcchA che. gurUmahArAje paNa enI vinaMtinA javAbamAM e ja kahyuM ke, bhadra! tamArA jevAone mATe Ama karavuM e ja yogya che, gobhadra e vAtanI paNa khAtrI Ape che ke huM saMsArasAgarane tarI javAnI ekamAtra kAmanAthI ja ApanI pAse pratrajyAne grahaNa karavAne IcchuM chuM ane pravajyAne grahaNa karIne huM karI paNa svacchedapaNe vartIza nahi. paraMtu Apa je zatie pharamAvaze te rItie pravajyAnuM pAlana karIza. gobhadranI vinaMtinA zabdamAM gIbhadranI pratrajyA mATenI lAyakAta ghaNA ja spaSTa rUpamAM jaNAI Ave che. pratrajyAne svIkAra karavAne mATe pratrajyAnA athI evA AtmAmAM AvA prakArane bhAva pedA the joIe ane pravajyAnA artha evA paNa AtmAmAM AvA prakArane bhAva pedA thavA pAme nahi tyAM sudhI sugurUe tene pravajyAdAna karavAnI utAvaLa nahi karavI. pravajyA levA mAtrathI ja-tarAI javAtuM nathI paraMtu pravajyAnuM pAlana karavAthI tarAya che, have AcArya bhagavAnane namaskAra karIne gobhadra pitAne ghare gaye. pitAne ghare jaIne jAlaMdhara Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 195 nagarethI je ratna lAvyuM hatuM te badhA ja ratnone vecI nAkhyA ane te dravyathI teNe dAna ane anAtha Adijanone mahAdAna dIdhuM, Ama chUTe hAthe garIbone dAna daI dIdhA bAda prazasta tithie ane prazasta muhUrta gona AcArya bhagavAnanI pAse jaIne pratrAne grahaNa karI. pravajyAne grahaNa karyA bAda gobhadra mahA tapasvI che. vizuddha che mana jenuM evA te gobhadra muninA divaso zramaNa dharmanuM nirati. cAra pAlana karavAmAM, parivahane samyak prakAre sahavAmAM, apUrva apUrva tapanuM AcaraNa karavAmAM vyatIta thavA lAgyAM. gobhadre dIkSA paNa manaHzuddhipUrvaka lIdhI che ane dIkSAnuM pAlana paNa evI zatie karavA mAMDyuM ke mane zuddhimAM dinapratidina abhivRddhi thayA kare. A pachI A munivare AcArya bhagavAnanI AjJAne prApta karIne mAsakhamaNane pAraNe mAsakhamaNa karyo javAnA pariNAme e munivaranuM zarIra sukAI javA chatAM paNa pitAnA sAmarthyane jarApaNa gopavyA vinA e munivara bALAdika sAdhuonA kAryamAM sarvatra pravartatA hatA. gobhadra munipaNAne svIkAra karIne caDhate pariNAme mokSamArganI ArAdhanAmAM AgaLa vadhI rahyA che. paNa bhavitavyatAvaza eka banAva e banI gaye. enA pachI je nimitte e munivara kodhamAM AvI jaIne vivekathI parADemukha banI jAya che ane e kAraNe teo pitAnA saMyamane viramI nAkhe che. mahAtapasvI evA e munirAja ke eka samaye eka kSullaka sAdhunI sAthe savAre AhArane mATe gayA. mArge cAlatA teo pitAnI daSTine mArga upara Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabadha yAne dharmanuM svarUpa yugapramANa sthApita karIne cAlatA hatA chatAM paNa daivage temanA caraNonI nIce eka deDakI AvI gaI ane cagadAvAthI marI paNa gaI. temanI sAthenA kSullaka sAdhu je tenI pAchaLa pAchaLa cAlyA jatA hatA temaNe e deDakIne e tapasvI munirAjanA paga nIce chuMdAtI ane ethI maraNa pAmelI joI. AthI e kSullaka sAdhue e tapasvI munirAjane kahyuM ke tapasvina ! Ape A deDakAnI virAdhanA karI mATe Apa barAbara juo ! vAta taddana sAcI paNa hatI ane hitakArI paNa hatI paNa AvI vAta eka kSullaka sAdhu mane kahI jAya? A keI bhAva e. tapasvI muninA manamAM pedA thaI javA pAmyuM. AthI temanA manamAM cheDeka reSAveza paNa utpanna thaI gaye. IrSAthI bIjA mANasanA paga nIce AvI jaIne cagadAIne maraNa pAmelI bIjI je deDakIo tyAM paDI hatI te deDakIone batAvate thake e kSullaka munine kahyuM are duSTa ziSya ! zuM A deDakIne paNa meM mArI ? jema A badhI deDakIone meM mArI nathI tema je deDakIne meM mAryAnuM tuM kahe che tene paNa meM mArI nathI, jethI huM virAdhaka nathI paNa tuM juThAbole che. A zuM sUcave che? mAnanuM jora ane mAnathI utpanna thayelA kopanuM jora ! pitAnA kahevAthI tapasvI munine gussAmAM AvI gayelA joIne e kSullaka sAdhue dhAryuM ke hAla A vAtathI saryuM. A munirAja pite ja sAMje gurUnI samakSa A virAdhanAnI AlocanA karI leze ! saMdhyA samaya AvI lAgyo. saue avazyaka AdaryuM. e vakhate anya munirA Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1.lo 197 jenI jema e tapasvI munirAje paNa gurUnI samakSa devasika AlecanA karI ane besI gayA. paraMtu savAre thayelI deDakAnI virAdhanAnI AlecanA karI nahi. AthI pelA kSullaka sAdhune ema thaI gayuM ke A tapasvI munirAja deDakInI virAdhanAnI AlecanA karavAnuM visarI jAya che e ThIka nahi, mAre temane e virAdhanA yAda karAvavI joIe. A vicAra karIne e sulaka munie savAre thayelI deDakInI virAdhanAno vRttAMta e tapasvI munine kahyo. tapasvI munirAja e kulaka sAdhunA e kathanane sahI zakyA nahi. emane jANe ema thaI gayuM ke A zullake mAruM ghara apamAna karI nAkhyuM ! gurU mahArAjanI samakSa ane aTalAM badhA muniona samakSa A munie mane halake pADI nAkhyuM. tatra koi utpanna thaI javAnA kAraNe temane je viveka te nAza pAmI gaye. ethI teo e kSullaka sAdhune tADana kavAne nimitte ghaNA vegathI ekadama doDyA. Ama doDatAM vacce AvatAM eka niSThara taMbhanI sAthe athaDAyA. ane temAM paNa temanuM mAthuM e staMbhanI sAthe athaDAyuM. staMbha pace nahi hatA ane A purA vegamAM hatA. e pataMbhanI sAthe jevuM mAthuM bhaTakAyuM tenI sAthe ja temanA marmapradezamAM ghA paDI gayA ane ethI e munirAja e ja vakhate tyAne tyAM kALadharma pAmI gayA, ane jyotiSka devalekamAM utpanna thayA. A te ja gobhadra che, ke jeNe vidyAsiddhanA ane candralekhAnA roSAvezane zamAvI dIdho hato. paNa potAnA koIne zamAvI na zakyA te paNa eka bhavyatA kahevAya ! Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 sadha yAne dharmanuM svarUpa tiSa devakane viSe jeTaluM AyuSya hatuM teTalA AyuSyane bhogavIne tyAMthI cavyuM ke kanakakhaLa nAmanuM je AzramasthAna hatuM te AzcamasthAnamAM pAMcaso tApasenA adhipati je kulapati hatAM te kuLapatinI gRhiNInI kukSimAM putrapaNe utpanna thaye. ane ucita samaye te janma pAmyo. tenuM kauzika evuM nAma sthApita karavAmAM AvyuM. A kauzika svabhAvathI ja ugra evA reSane dharanAre hatA. jenA kAraNe bIjA tApasakumArane cheDA paNa aparAdhamAM kuTI nAkhata hatuM. te tApasakumAro potapotAnA pitAnI pAse phariyAda karatA hatA ane kahetA ke kauzika kUTe che. paraMtu e AzramamAM kauzika nAmanA te bIjA paNa ghaNA tApasakumAro hatA. eTale tADana karanAre kauzika koNa che te oLakhI zakAya e mATe te tApasIe te kauzikanuM caNDakauzika evuM nAma sthApita karyuM. bhavAtaranA saMskAranuM A pariNAma che. have keTalAka samaya pachI caDakauzika tApasakumAranA pitA kulapati tApasa mRtyune pAmyA eTale bAkI badhA tApasee te caDakauzikane kulapatinA pade sthApita karyo, kulapati banele caNDakauzika bIjA badhA tApasajanene te upavanamAMthI phUla ane phaLa Adine grahaNa karatAM baLAtkAre paNa aTakAvavA lAge. A prakAranI caDakauzikanI aTakAyate te tApasajene moTI muzkelImAM mUkI dIdhA. badhA tApasee vicAra karyo ke have ApaNe karavuM zuM ! kAraNa ke phUla ane phaLa vagere, e te A lokenuM AjIvikAnuM sAdhana hatuM. e lokone je phUla-phaLa Adi maLe nahi te temane bhUkhyAM Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 khaMDa : 1 lo. maravuM paDe. cakauzika ekale hatuM ane zeSa tApase ghaNAM hatAM eTale e badhAM dhAre te caDakauzikane dAbI devAnI zakti paNa zepa tApamAM hatI. paraMtu e badhA tApasane eka vicAra thaI paDe ke ApaNAthI A carDakauzikanI avagaNanA thAya zI rItie? gurUnI pratye je prakArano vartAva rAkhavo joIe te ja prakArane vartAva gurUputranI pratye rAkhavo joIe. AvA vacanane yAda karIne te sarva tApasane te Upavanane tajI daIne judI-judI dizAe cAlyA gayAM. A rItie Upavanane tajIne badhAja tApajane cAlyAM gayAM. tenI paNa caDakauzikanA antaHkaraNa upara kazI ja asara thaI nahi. enuM kAraNa e ke e Upavana khuba Asakta banI gayuM hatuM. e Asaktine laIne e upavanamAM je kaMI govALi vagere phaLAdi levAne mATe AvanAM chetemane sakhta mAra mArIne kADhI mUkate hato. have evuM banyuM ke e UpavananI taddana nikaTamAM AvelI tAMbA nAmanI nagarImAM vasatA rAjakumAra e UpavanamAM phaLa grahaNa karavA mATe AvyAM, te cakauzike te rAjakumArane phaLa levA dIdhA nahi; ethI e rAjakumAre kupita thaIne cAlyA gayA. avasare A apamAnane badale levAne nirNaya karI lIdho. badalo levAnI takanI rAha jovA lAgyAM. A paDakauzikane jIva gabhadra tarIkenA bhavanA anta bhAgamAM tIvra roSAvezavALa banyuM hatuM. tyAMthI krodhanA saMskArone e laI AvyuM che. have evuM banyuM ke kaI vakhate cakauzikane vADa karavAne mATe kAMTAnI jarUra paDI. Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 saeedha yAne dharmAMnu svarUpa vADa karavA nimitte joItAM kAMTA levAne mATe te caNDakozika tIkSNa dhAravALA kuhADo laI ne nIkaLye ane vanapradezanA dUranA bhAgamAM te pahoMcI gayA. e vRttAnta zvetAmba nagarImAM vasatA pelA rAjakumAronA jANavAmAM AvyuM. te rAjakumAro pUrvanA rASe karIne caNDakozikanA upavanamAM AvI pahoMcyAM. temaNe DavA jevAM je jhADa hatAM te badhAne UkheDI UkheDIne pheMkI dIdhA. ane je jhADA saraLa tathA tarUNa hatAM te jhADone chedI nAkhyA, bAkI rahyA je meTAM vRkSe te vRkSeA upara je phaLa hatAM te phaLene pADI nAkhyA. carakozikanA UpavananA A rItie vinAza karI nAkhyA. vaLI caNDakauzikanA nivAsanuM je jhuMpaDA jevu sthAna hatu tene jamIna dosta jevuM karI nAkhyuM'. vaLI ghaDAnA bhukkA karI nAkhyAM. kamalanA pazu TukaDe TukaDA karI nAkhyAM. tyAM drAkSanA je maMDapA hatA tene paNa tADI nAkhyAM ane je keLanAM gRhA hatA tenA vinAza karI nAkhyo. A uparAMta potAnI zaktine anusAre bIje paNa jeTalo upadrava thaI zakayA teTalo upadrava te rAjakumArIe karyAM. rAjakumAroe AvuM karyuM te sArU kahevAya ? rAjakumAronu A bhayakara koTinuM dussAhasa ja gaNAya. potAnA apamAnanA badalA levAne mATe ane peAtAnA krodhane saphaLa karavAne mATe rAjakumAree keTakeTalA jIvAne trAsa UpajAvye ? ane keTakeTalA jIvAnA ghAta karI nAkhyo ? ApaNA AvA kRtyathI A upavanane viSe ati Asakta evA caDakauzikane keTaluM bhAre duHkha thaze ane tene keTalA bhAre krAdha upajaze ? Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1. lA 201 tenA ko vicAra e rAjakumAroe karyo nihu, pelA rAjakumAro caNDakauzikanA Azramane bhaMga karavAmAM mazagula hatAM evAmAM temaNe kauzikane Avato dITho. rAjakumAronA A apakRtyanA samAcAra maLI gayA hatAM ane ethI te potAnA Azrama tarapha doDatA AvI rahyo hatA. je prakAre rAjakumAre Azrama bhaga karI rahyA hatAM tenAvane joI ne govALiyAoe caDakozikanI pAse jaine kahyuM ke kumAro tamArA Azramano vinAza karI rahyA che, caNDakozike jevu sAMbhaLyuM tenI sAthe ja te agni jema dhanadharI UThe tema krodhathI madhamI upA. teNe tarata ja potAnA kuhADAne be hAthathI pakaDI Uge UgAmyA ane pavanavege te kre:dharUpI agnithI dhagadhagatA thakA peAtAnA Azrama tarapha daye.. A rItie caDakauzikane AvatA joI ne rAjakumAree vicAryuM. ke muni avadhya che, ane ethI teo potAnA nagara bhaNI palAyana karI gayA. rAjakumAro. tAnA nagara bhaNI doDI gayA eTale caikozike paNa temanI pu pakaDI. teNe ya temanI pAchaLa pAchaLa doDavA mADyuM. doDane-doDate caDakauzike e rAjakumArane UddezIne barADA pADIne kahyu ke, are kSatriyAmAM adhame mArI gerahAjarImAM mArA Upavanane cheDI nAkhyo. have tame zuM tamArI mAnA peTamAM pesI javAnA che? tame jarA dhImA paDe ane eka kSaNa mATe mArI sAme mAtu karIne teA Ave ! ke jethI A kuhADAthI huM tamArA mastakane tAlanA phaLonI jema henrI nAkhIne nIce paTakI nAMkhu ? AvAM AvAM asabhya ane gAligarbhita Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 saodha yAne dharmAnuM svarUpa vacanAne lavate!-lavatA te caNDakauzika rAjakumAronI pAchaLa pAchaLa jorathI doDase jAya che. dhane lIdhe tenA netro paNa vikaLa thaI gayAM chatAM paNa jema tema karIne te jorathI doDatA ja rahyo, evAmAM doDatA evA te koI vRkSanA huThAnI sAthe athaDAyA. e huDAnI sAthe athaDAvAthI caDakauzika peAtAnA vegane laine jamIna Upara paTakAi paDayA. e evI rItie paTakAI paDayeA ke ene kuhADo ja vacce AvyA ane e kuhADAthI ja enuM - mastaka chedAI javA pAmyuM. apamAnane jovAthI jANe anavA pAmyu hAya tema e ja vakhate tenA jIva nikaLI gayA, dhanA AvezathI A jevI tevI viDambanA che ? tIvra dhanA AvezathI mAsa bhAnabhUle banI jAya che. A jIve teA eya vAra potAnA jIva khAyA. munipaNAmAM kSullaka munine tADana karavAne doDayA ane thAMbhalA sAthe bhaTakAI javAthI evu vAgyuM ke tarata ja mRtyu nIjyuM. e vakhate te andhakAra jevuM hatuM, kAraNa ke AvazyakanA samaya hatA. A bhavamAM dhoLe dahADe paNa e jIvane jhADanu huThuM dekhAyuM nihu ane maryAM te paNa potAnA ja mAravAne UgAmelA kuhADA dvArA maryA. ATaluM te dhAvezanu tatkALa AveluM pariNAma che. paNa A kredhAvezathI bhavAntaramAM keTalu` badhuM nukazAna thayuM ? tApasane tyAM janmyA. tApasAthI tajAi gayA ane aMte kamote maryAM. jIMdagI kevaLa kaSTone veDavAmAM, ane pApAne UpAvAmAM vItAvI. eTale krAdha pahelu nukazAna teA jenAmAM krAdha utpanna thAya tene ja kare ne? A jIvane mATe lagabhaga Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 khaMDa : 1 la* evuM banyuM che. caNDakauzika tApasa ArtadhyAnamAM mRtyu pAme ane ArtadhyAnamAM mRtyu pAmIne te jIva bhayaMkara evA daSTiviSa sarpa tarIke e ja UpavanamAM utpanna thayo. ene jIvatAM paNa e Upavana upara mUccha hatI ane jyAre maryo tyAre paNa e Upavana uparanI mUchanA bhAvamAM ja maye hato. cakauzika tApasa marIne eja UpavanamAM bhayaMkara dakhiviSa sarpa tarIke Utpanna thaye tyAre bIjI tarapha evuM banyuM ke je tApase caNDakauzike phaLaphaLAdi nahi levAdevAthI e Upavanane tajI gayAM hatAM. te tApasee sAMbhaLyuM ke caDakauzika mRtyu pAmI gaye, AthI te tApase pharI pAchA eja vanakhaMDamAM AvyA ane eja vanakhaMDamAM rahevA lAgyA. cakauzika tApasanA jIva e UpavanamAM bhayaMkara daSTiviSa sapa tarIke upanna thayA pachIthI pUrvanA snehane je anubandha te kahanA bandhane laIne e UpavananuM rakSaNa karavAnA te pariNAmavALe e bane. ethI e upavanamAM AmathI tema paribhramaNa karavA lAgyA. A rItie rakSaNanA pariNAmathI e sarpa e vanakhaMDamAM sarvatra ghumyA ja kare. emAM ekavAra eNe pelA tApane dIThA. tenI sAthe ja e sarpa e tApa pratye reSavALa banI gayuM. eNe azeSapaNe sUryanA biMbanuM avalokana karyuM. sUryanA avelekana karatAnI sAthe ja tenI AMkhomAMthI agninI javALAo nIkaLavA mAMDI. UMcI jatI e javALAonA samUhe karIne e sarSe enI najara jeTalA tApa upara paDI zake te sarve tApane bALI mUkayA. e sapanI najare caDhelA badhA tApa baLI muA. eTale Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 204 saddha yAne dharmanuM svarUpa je tApasa AghA pAchA hatA ane ethI e sapanI najare caDhavA pAmyA hatA, te tApasI judI judI dizAomAM bhAgI gayA. have te e sarSe traNeya kALa e AkhAya vanakhaMDamAM pradakSiNA devA mAMDI. zAthI? ene evuM mamatva hatuM ke A vanakhaMDamAM vasavAne mArA sivAya keInaya adhikAra nathI. bIje kaI jIva A vanakhaMDamAM Ave joIe nahi. e sarpa ja traNeya kALa e vanakhaMDane traNa pradakSiNAo dete ane emAM mANasa te zuM paNa je kaI pakSI paNa enA jovAmAM AvatuM te e pakSIne paNa e bALI nAkhate hato. e mAge thaIne mAtra pasAra ja thatAM hoya evA paNa tAData-karpaTika vagere pathikane paNa vizeSa prakAre Upadrava karate hate. AnuM pariNAma e AvyuM ke sarpane bhayane kAraNe e mArgethI thatI lokonI avarajavara baMdha paDI gaI. ane ethI e mArga, mArga hevA chatAM paNa e mArga (zUnya) banI gayo. A rItie e mArga mArga banI gayuM hatuM ane ethI koI musAphara e mArge ja nahi hate. evAmAM bhagavAna zrIvardhamAna svAmijI cha mAvasthAmAM vihAra karate karate Uttara sanniveza tarapha viharavA lAgyA. Uttara sanniveze javAne kharekhara sIdhA mArga Aja hate. eTale bhagavAne te e mArge cAlavA mAMDayuM. bhagavAnane e mArge jatA joIne govALiyAoe kahyuM ke bhagavAna ! A mArge kanakhala nAme je Azrama Ave che. tyAM AgaLa dRSTiviSa sarpa che ane te dRSTiviSa sarpa je kaI A mArge na jAya tene bhAre parAbhava pamADe che. AthI Apa A mAge Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 205 padhAro nahi. gevALiyAoe te Ama kahyuM paNa bhagavAna kaI ceDA ja ajANa hatA ? jo ke te vakhate bhagavAnane kevaLajJAna pragaTeluM nahotuM paraMtu mati-zrata-avadhi e traNa nirmaLa koTinA jJAna te hatAM ja. e jJAnanA baLe bhagavAnane daSTiviSa sanI ane tenA upadravanI paNa mAhitI hatI. paraMtu bhagavAne potAnA jJAnanA baLe e paNa jANeluM ja hatuM ke e daSTiviSa sa bhavyAtmA e te pratibaMdhane pAmavAne che. AthI ja era-kAryo karavAmAM rasika evA bhagavAna zrI vardhamAna svAmijI govALiyAoe nivAryA chatAM paNa eja mArge AgaLa padhAryA. ane kanakhala nAmanA te Athame pahoMcIne caDakauzika nAmanA e dRSTivila sarpane pratibaMdha pamADavAne mATe yakSabhavananA maMDapamAM bhagavAna kAryotsarge rahyA. caritrakAra paramaSi pharamAve che ke-have caNDakauzika nAmanA te daSTiviSa sa te UpavanamAM paribhramaNa karate karate bhagavAna zrIvardhamAna svAmijIne yakSamaMDapamAM pratimAo sthita rahelA joyA. bhagavAnane jovA chatAM paNa sarpane zAntine anubhava thaye nahi. kAraNa ke bhagavAnane eNe bhagavAna tarIke jANyA nahi. bhagavAnane jotAnI sAthe ja te sarpanA koparUpI agnie bhAre UchALe mAryo. e sapane ema thaI gayuM ke ahIM mArA sAmarthyane A jANatA nathI? arthAt ema ke je mArA sAmarthyane e jANatuM heta to A karI paNa ahIM AvIne UbhA rahevAnI hiMmata ja karata nahi. A pradezane e sarSe pitAnA Upadrava dvArAe e banAvI dIdhuM hatuM ke ahIM koI Ave ane rahe e bInA Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 saddha yAne dharmanuM svarUpa e sapane ya Azcarya UpajAve evI hatI. A rItie bhAre kepane AdhIna banI gayelA e sarSe sUryamaMDaLanuM avalokana karyuM. eNe sUryamaMDaLanuM avelekana karatAnI sAthe ja tenI AMkhamAMthI harahaMmeza karatAM cAra gaNI banIne agnijavALAo nIkaLavA mAMDI, kAraNa ke reSa joradAra hato, mera phelAtI ene dussaha evI te agni zikhAothI tenI AMkhe jAjavalyamAna banI gaI. AkhothI vikSebhavALo banele te sarpa bhagavAnane bALI nAMkhavAnI IcchAthI bhagavAnane jovA lAgyo. juo ke A ke vicitraga che ? bhagavAnanI bhAvanA zI che? A caNDakauzika sarpane pratibodha pamADavAnI. jyAre caDekauzika sarSanI IcchA zI che ? bhagavAnane bALI nAkhavAnI. meLa male che kaI ? paNa AmAM Azcarya pAmavA jevuM kaI nathI, AvuM paNa A saMsAramAM ghaNuM bane che. tame jenuM bhaluM IcchatA he teja tamArUM bhUMDuM IcchatA hoya. ema paNa bane ane je tamAruM bhaluM Icchate hoya tenuM tame bhUMDuM IcchatA ho evuM paNa bane. ane te evuM che ke ene laIne jIvane pitAne pitAnA vAstavika keTinA bhalA bhUMDAne paNa khyAla AvatuM nathI. kharekhara ajJAnane vilAsa gajabane che. ApaNe joyuM ke bhagavAna caNDakauzika sapane pratibodha pamADavAnI bhAvanAthI yakSamaMDape AvIne pratimAe UbhA rahyA che, jyAre e cakauzika sarpa bhagavAnane bALI mUkavAne IcchI rahyo che ! bhagavAnane Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 20 bALI mUkavAne mATe eNe pitAnI jAjavalyamAna evI daSTine mUkI kharI-parantu A te bhagavAna che ne ! A daSTivila sarpa jema karALa ke dhanI mUrti che tema bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmA prakarSavattA prazamanI mUti che; karAla dhanI prakriyAnI asara parama prazamanI mUrti samA bhagavAna Upara thatI nathI. tene ahiM sAkSAtkAra thaye. jagadgurU bhagavAna zrI vardhamAna svAmijInA deha upara e daSTiviSa sarSanI daSTi pratiphalita thaI kharI. paraMtu bhagavAnanA amutasamA zItala deha upara paDelI e daSTi bhagavAnanA prabhAve karIne ekadama zAMta thaI daSTiviSa sarpanI e daSTi bhagavAnanA dehanA eka lema mAtrane bALavAne mATe paNa samartha nIvaDI nahi. A rItie pitAnI dRSTi sarvathA niSphaLa nIvaDI. ethI daSTiviSa sane ema thaI gayuM ke mArI zakti haNAI gaI. pitAnI dRSTinI zakita haNAI jatAM e sarve bhIta jevI pitAnI pracaNDa phaNAne DolAvavA mAMDI. pitAnI pracarDa phaNane DelAvate-DolAvate teNe garala nAmanA viSanA kaNiyAonA rasathI mizrita e meTo ane Ugra phaphaDe mAryo ane te pachIthI te bhagavAnane DasavAnI IcchAthI bhagavAna jyAM UbhelA hatA te tarapha vegathI do. bhagavAnanI pAse pahoMcIne e sarSe pitAnI tIvraviSathI udbhara banelI dADhAethI karIne bhagavAnane DaMza dIdhe. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 sadha yAne dharmanuM svarUpa bhagavAna mahAvIra , 'jana rAma kare viSa bharIne viSadhara sUto. zAha koriyA nAme ka, 5 - ka * * * '*tt hai kara E- che - - duha mahAbhayaMkara e mAramAM, vicare mahAvIra svAmI. jAze mA prabhu padha vikaTa che. jhera bhaye eka nAga nikaTa che; hAtha joDIne vinave varane, leka badhA bhaya pAmI. " (mahAbhayaMkara gaMdha AvI jyAM mAnava kerI, haMza dI tyAM prabhune verI. gaMdha AvI jyAM mAnava kerI, DaMza dIdhe e prabhune verI, hiMsA ane ahiMsA vacce, laDAI bhiSaNa jAmI. dUdha vahyuM jyAM prabhune caraNe, caNDakeziye Avyo zaraNe, kaMika samaja tuM, kaMIka samaja e kahe karUNA ANI. verathI vera zame nahi jagamAM, premathI prema vadhe jIvanamAM, premadharmane paricaya pAmI, nAga rahyo zIre nAmI. (mahAbhayaMkara) ane bhagavAnane DaMza daIne e tarata ja pAcho pharI gaye kAraNa ke e sarpane evI bIka lAgI ke mArA ugra Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 20e viSathI AnuM kavitavya hamaNAMja haNAI jaze ane ethI te sIdhA ja mArA upara paDI jaze. cakauzikane potAnA viSa Upara ATale badho vizvAsa hate. na hoya vizvAsa ! daSTi mAtrathI bALI mUkavAnI tAkAta dharAvanAre sarpa jyAre Daze ane te paNa reSathI ane reSane laIne bhAre taMtratAthI haze tyAre e jene haze te jIvato rahI zake, evuM te bhAgye ja bane ne ! A te prazamabhUti bhagavAna hatAM eTale vAta judI che. cakauzika tIvra ThaMza daIne ekadama pAchA pharI gayuM ane te jovA lAgyuM kezuM thayuM ? paNa cakauzike joyuM ke bhagavAna te pahelAnI mAphaka ja sarvathA nizcalapaNe UbhA che. eTale ene reSa ora vadhI gaye. mArI daSTithI te A dAjhaye paNa nahi, paNa mArA DaMzathI ya A maryo paNa nahi. ema ene thaI jAya ne! eNe jyAre jAjavalyamAna daSTi karI hatI tyAre te e daSTimAMthI nIkaLatI javAlAo ja zAMta thaI javA pAmI hatI ane ethI ene pharIthI daSTi karavApaNuM rahyuM ja nahotuM. paNa DaMza detA evuM kaMI banyuM nahi eTale caNDakauzika saMpe bhagavAnanI pAse AvIne pharI pAcho Theza dIdhuM. ane haza daIne tarata ja e pAchA pharI gaye. pAcho pharIne eNe joyuM. te A vakhate paNa eNe bhagavAnane evA ne evAja nizcalapaNe UbhelA joyA. have koInI koI sImA rahe ? sagavAnanI pAse AvIne e trIjIvAra paNa Da sa. 14 Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 saddha yAne dharmanuM svarUpa ane pAcho haTI gayA. pAchA haTI jaIne e bhagavAnane jovA lAge. te bhagavAna e vakhate ya pUrvavat sthira UbhA rahelA jaNAyA. AthI bhagavAnane te raSa bharI najare joI rahyo. uparA uparI traNa traNa vAra haMsavA chatAM paNa mare nahi te rela te ghaNe vadhe paNa roSathI jevA karyA sivAya bIju e kare paNa zuM? kAraNa ke have enI pAse bIjuM kAMI sAdhana na hatuM, ke je sAdhanane e bhagavAnane mArI nAkhavAne mATe ajamAvI zake. Ama e kodhabharI najare bhagavAnane joI rahyo che. emAMthI ja enA krodhAvezanA vinAzanI zarUAta thaI gaI uparA uparI ene je niSphaLatA maLI teNe enI mane dazAmAM palaTo ANavA mAMDyuM. atyAra sudhI te eNe bhagavAnane dhArIne joyelA nahi, paraMtu jyAre jAjavalyamAna daSTinuM javalana zAMta thaI gayuM ane traNa traNa vAra DaMzavA chatAM ya kAMI vaLyuM nahi eTale ema te thaI jAyane ke-A eve te keNa che ke je mArI najarathI saLagI te gayo nahi paNa mArA vAraMvAranA DaMzathI paNa je maryo nahi! pite niSphaLa nIvaDe ethI gusse te ghaNoja vadhI gayA hate paNa kadI nahi baneluM evuM A banyuM eTale ene A che koNa? ema te thAya ne ! A rItie daSTiviSa sarpa bhagavAnane joI rahyo. saumyamUti samA bhagavAnanuM avakana karata-karate e daSTiviSa sarpane duSTa e je dRSTiviSane vikAra hatuM te upazAnta thaI javA pAme. Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 211 aMDa : 1 le je avasara AvavAnI bhagavAna rAha joI rahyA hatA te avasara have AvI pahoMce. bhagavAna padhAryA hatA cakauzika sapane pratibaMdha pamADavAne mATe kema ke bhagavAna jANatAM hatAM ke A sarpa bhavyAtmA che. ane pratibodhane pAmavAne che, chatAM paNa bhagavAna atyAra sudhI katsargamAM ja rahyA kema ? anaavasare sAre paNa upadeza sArA mATe nivaDe nahi e mATe ne? jIva jyAre AvezanA AvegamAM tANAi rahyo hoya tevA avasare Upadeza ApavAmAM Ave te te jIva game tevA sArA paNa UpadezanI ane Uttamattama upadezakanI paNa avagaNanA karanAre bane ! e zakaya che, evA vakhate te keTalIka vAra sArI vAta karanAra pratye paNa durbhAva jAgI jAya e zakaya che. AthI paropakAra karavAnI abhilASAvALAe paropakAra karavAnI pitAnI abhilASA saphaLa nIvaDe - e mATe paNa avasarane ane anaavasarane oLakhatAM zIkhavuM joIe, jIvane Aveza zame ane ethI e vAtane sAMbhaLavAne mATe lAyaka bane eTalA samaya sudhI pitAnI Upadeza devAnI icchAne rokI rAkhavI joIe. jyAM sudhI caNDakauzika sarSamAM upazAntabhAva pragaTavA jegI sthiti AvI nahi tyAM sudhI bhagavAna mauna rahyA. e vakhate ema paNa kahyuM nahi ke alyA ! huM keNa chuM ane zA kAje huM ahiM Avyo chuM, te tuM jANe che? huM te thoDAka kALa bAda kevaLajJAnane chUpAIne jagatAraka tIrthanI sthApanA karanAro chuM ane Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 sabedha yAne dharmanuM svarUpa ahIM je huM Avyo chuM te tane pratibaMdha pamADavAne mATe ja Avyo chuM. bhagavAne AvuM kAMI ja e sapane kahyuM nahi ne ! bhagavAna te AvuM kahe ja nahi, - have jyAre bhagavAne jANyuM ke A cakauzika sarpamAM upazAnta bhAva pedA thavA mAMDe che. eTale tarata ja bhagavAne tene karUNAthI kahevA mAMDyuM ke upazAnta thA, upazAnta thA. mahAnubhAva ! te jAte ja je vyatikarane nAma banAvane anubhava karyo che tene tuM kema yAda karate nathI? kAraNa ke pUrva bhavamAM tuM jyAre zramaNa hatuM tyAre te kepane AdhIna banI jaIne tArA sArA ya zramaNapaNAnI virAdhanA karI nAkhI ane ethI ja tyAMthI marIne tuM kutsita evI che jetiSadevapaNAnI lakSmI tene pAme. te pachIthI tuM pite tyAMthI cIne A UpavanamAM tApasa putra tarIke janme ane te pachIthI pAcho tuM ahIM sarSa paNane pAme che! ane temAM ya pAcho tIvra viSavALa thaye che te he bhadra ATalethI paNa tuM kepane tajI de! kharekhara A kepa e che ke je parama sukhanI je saMpadAo tenI prAptimAM viddhabhUta che. kalyANarUpI je velaDIo te velaDIone UkheDI nAMkhanAre malla che. prakhara e je viveka tene moTo duzmana che. kuzaLa anuSThAne rUpI je Upavana tene bALI mUkanAre agni che. ane bhayaMkara evI je durgati te durgatimAM je patana thavuM te patanane janaka che. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 213 eTalA mATe kepanA anubadhe sarvathA saryuM -eTale ke pAnabaMdhane tuM sarva prakAre tajI de. bhagavAnane A kathananuM zravaNa karIne e sarpa potAnA pUrve anubhavelAne maraNavaze karIne uhApoha karavA lAgyA, ane temAM e badhuM zuM banyuM haze ne kema banyuM haze tenI gaSaNA karavA lAgyo, A gaSaNA karatAM karatAM e daSTiviSasarpane jAtismaraNajJAna pragaTa thayuM eTale te ene pUrvanA bhUtakALane ghaNe suMdara khyAla AvI jAya ne? e sarpane e jJAnanA baLe pUrve te je tapazraya Acarela te paNa jaNAI ane te pramANapaNAnuM je paripAlana kareluM te paNa jaNAyuM. ane e pramaNapaNAnI virAdhanAne kAraNe jyotiSI deva tarIkenI je utpatti thayelI te paNa jaNAI. A vagere badhuM pitAnuM pUrvAnubhUta jaNAyuM. ethI e sarSamAM viveka pragaTa. viveka pragaTavAnA pariNAme enAmAM dharmane je pariNAma te sArI rItie pedA thavA pAmyA ane tenI sAthe pApa pratyenI durga"chAne je bhAva te paNa pedA thavA pAmyo. viveka pragaTe, dharmane sundara pariNAma pragaTe ane pApa pratye durgAne bhAva janma pachI jIva zuM kare ? pApane tajavAna ane dharmane sevavAne ja nirNaya kare ne? A chiviSa sa paNa ema karyuM. anazanane AdaravA dvArA zakya eTalI ArAdhanA karI levAne A sarve nirNaya karI lIdho. anazanane AdaravAno nirNaya karI laIne e sarpa traNa bhuvananA gurU evA bhagavAna zrI vardhamAnasvAmIjI Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 sadha yAne dharmanuM svarUpa ne pradakSiNA devA pUrvaka parama bhaktithI vandana karyuM ane te pachIthI anazanane svIkAra karI lIdhuM. bhagavAnathI A paNa ajANyuM nathI. bhagavAna jANe ja che ke -A daSTiviSa sarva pratibodha pAmI gayuM che. ane have sarve anazanane svIkAra karyo che. Ama e sapane pratibaMdha pamADavAnuM kArya paripUrNa thaI javA chatAM paNa e sarpa pratyenI anu kaMpAe karIne bhagavAna tyAMja kAussagga dhyAne rahyA ane kAussaga dhyAne rahelA bhagavAne anazanane AcarI cUkelA sarpanuM paripAlana karyuM. cakauzika sarSe paNa zuM karyuM? mArA roSa vaze karIne je agni dvArA keIne paNa prANanAza thAo nahi. A vicAra karIne e sarve mastakane bIlamAM nAkhI dIdhuM ane pitAnA zarIranA bAkInA bhAgane prakaTa rahevA dIdhe. cakauzika sarpa anazanane AdarIne ane mastakane bIlamAM nAkhIne eka mRtakanI jema susthirapaNe paDI rahyo che. ane bhagavAna kAussaga dhyAne susthira UbhelA che e daramyAnamAM gavALi yAo lapAtA chupAtA najadIkamAM AvI pahoMce che. bhagavAnane temaNe A mArge javAne niSedha karyo hato chatAM paNa bhagavAna kanakapala AzramanA mArge ja AgaLa vadhyA hatA. eTale have zuM bane che te jANavAnuM e rovALiyAone mana thAya ne? e govALiyAone have zuM bane che e jANavAnI IcchA jarUra hatI paraMtu bhule cuke paNa caDakauzika sarpanI najare paDI javAya nahi enI paNa e govALiyAone pUrepUrI, Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le ra1pa kALajI hatI. AthI te gevALiyAo tarUvaronA ethe pitAnA zarIrane chUpAvI rAkhIne nihALI rahyA che. e gevALiyAonI sAthe bIjA paNa mANase hatAM e badhAya jue che ke cakauzika bIlamAM mAthuM nAMkhIne nizcalapaNe paDI rahyo che. ane bhagavAna samIpamAM ja UbhelA che. bhagavAnane ubhelA joyA eTale e dRSTiviSa sapa bhagavAnane kAMI karI zakyo nathI. e vAtanI khAtrI te e gevALiyAo vagerene thaI gaI, paraMtu daSTiviSa sarSa nizcalapaNe paDI rahele hovA chatAM paNa temane enA upara vizvAsa Abe nahi. daSTiviSa sarpa upara vizvAsa nahi AvavAthI e lekee e sapanI cetanAnI parIkSA karavAne mATe Aghe ro rahe ja tenA upara pattharanA TukaDAo pheMkavA mAMDayA. A rItie e lekoe e sarpanA deha Upara pattharanA TukaDAone mAro calAvyo, tema chatAM paNa caNDakauzika nAmane e sI jarA sarakhe ya vicalita thaye nahi. eTale e leka e sarpanI samIpamAM AvyA ane samIpamAM AvIne paNa e che ke e sarvane lAkaDIthI ghasI je. lAkaDIthI gharSaNa karavA chatAM paNa jyAre e sarSa hA cAlyA ja nahi eTale pachI e lekoe bIjA badhA mANasane kahevA mAMDyuM ke devAye duSTiviSa sarpane upazAnta karI dIdhuM che. ane ethI e have koIne karaDatuM nathI. savAlaH- bhagavAna jyAre e sarpanuM pratipAlana karavAne mATe ja anukaMpathI rekAyA hatA te pachI e lekene Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 sabodha yAne dharmanuM svarUpa pattharonA TukaDAo mAratAM ane lAkaDIthI sarpanA dehane ghasatAM bhagavAne rokyA kema nahi ? javAbaH- bhagavAna reke teya kayAre ke ? carDakauzikanA AtmAnuM ahita thatuM lAge tyAre roke ne ! bhagavAna te jANatA hatA ke A UpadravathI paNa cakauzika calacitta thavAne nathI, bhagavAne joyuM ke A Upadrava paNa tenI ArAdhanamAM sahAyaka ja banI rahyo che. upadrane je samabhAve sahavAmAM Ave te ethI te kaThera evA paNa karmothI nirA sulabha banI jAya che. pelA govALiyA vigere leke jyAre evI vAta phelAvI dIdhI ke bhagavAne dRSTiviSa sarpane upazAnta karI dIdhuM che. ane ethI te have kaIne karatA nathI eTale ke AvI AvIne bhagavAnane namaskAra karavA lAgyA. bhagavAnane namaskAra karIne leka sapane paNa namaskAra karavA lAgyA ane tene mahimA karavA lAgyA. eTale ke tenA vakhANa paNa karavA lAgyA.ane tenI pUjA paNa karavA lAgyA. ema thatAM bIjI paNa govAlaNe ghI, dUdha, dahIM vagerene vecavAne mATe tyAM thaIne jatI veLAe te sapane ghI cepaDavA lAgI. govAlaNae te AvuM karyuM e saMI pratye jAgRta thayelA sabhAvathI. parantu enuM pariNAma e AvyuM ke e dhI vigere gaMdhane kAraNe kIDIonA ToLe ToLA tyAM kheMcAI AvyA. e kIDIoe ghIne mATe e sarpanA deha upara pitAnA mukhathI tINa Dakhe mAravA mAMDayA. ene laIne e sarpanA Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 217 dehamAM tIvra vedanA utpanna thavA pAmI. A rItie pitAnA dehe tIvra vedanA thatI hovA chatAM paNa e sarSe e vedanAne samyaka prakAre sahana ja karI lIdhI, e vedanAne samyapha prakAre sahana karate karate e sarSa paMdara divasanI saMlekhanAthI kALa karIne sahastrAra nAmanA devalekamAM aDhAra sAgaropamanA AyuSyavALA deva tarIke Utpanna thaye. A rItie caDakauzikanA vRttAntane varNave pUre karIne A caritrakAra paramapi pharamAve che ke A prakAre caDakauzikane sukhanI paraMparAmAM kejI rIdhA bAda traNa bhuvananA eka dinakara evA zrI vIraparamAtmA tyAMthI nIkaLIne UttaravAcAlasanniveze padhAryA ane cakauzika sapane jIva gatine pAmyA karavAne temaja anta e jIva mokSane pAmavAno. (caDakauzika sarpane pUrvabhava samApta) jainadarzanarUpa maMdiramAM pravezanA cAra dvAra che. dravyAnuyega, gaNitAnuyoga, kathAnuyega, caraNakaraNAnuga. A cAra yugamAM jainadarzananuM svarUpa samajavA mATe tRtIya netrarupa dharmakathAnuga che. kathAomAM (sArU ane kharAba) sajajana ane durjananI pravRttionA bedha levA lAyaka daSTAMta hovAthI mAnava mAtrane upayogI che. jyAre kathAnukeganA te vAMce che ane te upara manana kare che tyAre teo zuddha pravRttionI koTI jANI zake che. ane pariNAme hitakAraka pravRttimAM joDAya che. A rIte kathAsAhitya bALakathI mAMDIne vRddha paryata sarvene upakArI nIvaDe che. Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahmedha yAne dharmAMnuM svarUpa A vizvamAM anAdi kALathI anatAnaMta AtmAe catu`timAM paribhramaNa karI rahyA che. bhavabhramaNanI bhAvane bhAMganAra-mAtra dhama che. ane e dharmanI ArAdhanA mAnavabhava sivAya anya koI sthaLe thaI zakatI nathI. kAraNa ke nAraka AtmA nArakImAM paramAdhAmIjanya asaya yAtanAonA bhoga anyA che. eka kSaNa paNa e gatimAM zAMti, sukha ke, samAdhi nathI. tiya ceA bicArA ajJAna vivekahIna che. jyAre devagatimAM mojazeAkha, eza ArAma ane viSaya vilAsamAM mazagula anyA che. mAtra jJAna ane viveka jo hAya, tA te manuSyagatimAM ja che. mAnava dhAre te UMce jai zake che ane nIce paNa jaI zake che. 218 che. puNya yAge prApta thayela, deva durlabha mAnavabhavane meLavI vivekane bhUlI-viSayAmAM jhulI, kharAba (sAkhato karI) karmo karI A amUlI takane gumAvI dutinA mahemAna banI A AtmA ana'takALathI saMsAramAM rakhaDe che. janma tenu maraNu mAnava bhavane pAmIne dharma ArAdhanA karavI jarUrI che. jIva pote ja potAnA zubhAzubha karmanA baLe sukhI-duHkhI thAya che. jethI sukhanA athI ane duHkhanA dveSI AtmAoe zubha karmano saMcaya karavA joie. zubha karma mATe dharmInI ArAdhanAmAM tanmaya banavuM joIe. kayAre phanA thaIzuM. kALa zikArI kayAre potAnA phaMdAmAM dubhAvaze, e kahI zakAya tema nathI. acAnaka AvIne upADI jaze. e kALa rAta ke divasa, bALa ke vRddha, raMka ke rAya. na jotAM game tevI avasthAmAM, game te sthAnamAM Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 lo 219 game tyAre acAnaka AvIne laI jaze. te samaye ApaNuM koI rakSaNa nahi karI zake. dInavadane badhuM ya paDatuM mUkIne AtmAne ekalA cAlyA javuM paDaze. je cha khaMDanA svAmi evA cakavatienI hajAro deva rakSA karatA hatA, lAkha sainiko jenI tahenAtamAM hAjara hajura hatA, vaidyo, hakImo, rAta divasa sevAmAM khaDe page taiyAra hatA, navanidhAna ane cauda ratnanA dhaNI ane dharatIne prajAvanArA dharaNIdharo paNa jyAre A dharaNImAM DhaLI paDyA tyAre ApaNI zI gaNatrI? mATe saveLA jAgavAnI jarUra che. AMkhe aMdhApo AvyuM nathI, kAnathI hajI sArI rIte sAMbhaLI zakIe chIe, I dri sateja che. zarIra zithila banyuM nathI te pahelAM kaMika karI levAnI jarUra che. manuSyanI cAra avasthA kudarate karI che bAla, yuvAna, prauDha ane vRddhAvasthA. dharma te cAra avasthAmAM karI levAnI jarUra che. kAraNa kALa kayAre kaLIo karI jaze te jJAnI sivAya jANI zakAtuM nathI. ane sAthe te dharma ja Avaze. je sAthe Ave tene gumAvavo na joIe. je mANase bALapaNAmAM vidyA na meLavI, yuvAnImAM dhana-na meLavyuM, prauDhAvasthAma. dharmAcaraNa na karyuM, te vRddhAvasthAmAM zuM karI zakaze? A jIvanabAga ke banAvaze ? mAnava jIvana e bagIce che. phakata paisA mATe jIdagIne veDaphI nAkhavAnI nathI. ratna kareDa ApatAM paNa, kSaNa gayelI nA maLe, upadeza A prabhu vIrane, sAMbhaLaje tuM paLe paLe, Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 sabadha yAne dharmanuM svarUpa nidrA ALasa pariharI, karaje tattva vicAra; zubha dhyAne mana rAkhaje, zrAvaka tuja AcAra, mahAvIra prabhune mukhya upadeza hato ke je karmothI kevI rIte baMdhAya che. ane tenAthI kevI rIte chUTe che. jema sajjananA hAthamAM Avela vidyA, dhana ane zakti e traNene zubha-sArA mAge Upayoga thAya che. eja traNa vastuo je durjana pAse gaI hoya te UlTI rIte eTale bIjAne duHkha UpajAvanAra thAya che. kevala anarthane pedA kare che. teja jJAnIo kahe che, devane durlabha manuSya bhava jJAnIo mATe karma cheDavAnA upayogamAM thAya che, ane ajJAnIone karma bAMdhavAnA UpagamAM thAya che. keTI janmanA puNyathI, matye manuSya avatAra bhAvadharI prabhu pUjyA nahi, te phegaTa jaze avatAra." "manuSyapaNuM, UttamakulamAM janma, vaibhava, lAMbu AyuSya, rogarahitapaNuM chamitra, suputra, satI strI ane vItarAgadevanI bhakita, vidvAnapaNuM, saujanya, pAMca IndriyonuM jItavuM, supAtre dAna devAmAM prIti, A tera guNa puNya vinA saMsArIone maLavA durlabha che." murakha mana mamatA kare. huM raghu ne sau khAya; sUkA kASTane jIvaDe, tene pANI ke pAya." huM karuM chuM athavA meM karyuM e mAnavIne moTo bhrama che. A jagatamAM zubhAzubha karmane Udaya pramANe badhu Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 1 le 221 bane che. A eka sanAtana siddhAMta che. karmanI sattA AgaLa koInuM cAlatuM nathI. badhI vyavasthAnuM saMcAlana huM ja karI rahyo chuM. AvuM bolanAra mANasa mithyAbhimAnanA maMca Upara beThele che. paNa A maMca parathI kayAre durgatinA khADAmAM paDaze te kalpI zakAya nahi. - je kAMI vidhinA lekhamAM lakhAyuM che teja pramANe jagatanA sarva prANIone pariName che. phaLe che ema vicArI dhIra puruSe game tevA kaparA prasaMgamAM ane game tevI kagI sthitimAM paNa gabharAtA nathI, kAyara banatA nathI, paNa dharyane dhAraNa kare che ane dharma karaNImAM daDha bane che. A are tuM ekale, ne jaIza paNa tuM ekale; parabhave paNa sukhI duHkhI, thaIza tuM paNa ekale; vItarAga bhASita dharma kevaLa, te samaye sAthe haze; durgati kerA phUpathI, tatkALa teja bacAvaze." eTale A dharmanA upAsaka je banI zake te dharma ArAdhanA karIne devadurlabha maLelA mAnavabhavane saphaLa karatAM jAo. A Upadeza mahAvIra prabhune hadayamAM katarI rAkho ke dharma mAnava bhava sivAya anya keI bhavamAM karavAne cAnsa nathI. Aje jeTale aMze sadAcAranI jarUra che teTaluM ja aze are ! tethI adhika aMze savicAra ane samagra jJAnanI atizaya AvazyakatA che. vicAra rUpI jalathI siMcAyela sadAcAra bIja phUle che. samyaga jJAnanA prakAzavALe Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 sadha yAne dharmanuM svaparU dIpaka AtmAne sarva padArthonA yathArtha svarUpanI oLakha Ape che- mAnava jIvanane unnata-urdhvagAmI tathA maMgaLamaya banAvanAra samyagajJAna che e nirvivAda satya che. AtmAne saMskArasarita karI ujjavaLa banAve che. dharmanA saMskArathI sAcuM jJAna prApta thAya che e mATe haMmezA dharmanApustaka vAMcavAnI IcchA rAkho. 3% zAMti (prathama khaMDa samApta) A pachI bIjA khaMDanA vAMcanamAMthI je kaMI sAra grahaNa karavA yogya lAge te grahaNa karIne vAMcanane saphaLa banAvavA vinaMti- [saMpAdaka] vAcakone vinaMtiH sujJa vAcako ane adhyAtmapremI vAMcake, kavi ke lekhakanI kalamane vyAkaraNa daSTithI nathI jetA paNa tenA bhAvane-kathanane jue che. e ja temanuM lakSa hoya che. tethI prastuta pustakanI vAkyaracanA na jotAM lekhakanA hadayanA bhAva vAMcavA ane meM paNa te dRSTi lakSamAM rAkhI saMzodhana karyuM che, keI kSati rahI gaI hoya te kSamA mAguM chuM. saMzodhaka - pI. je. bauvA. . zivamastu ! Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * mAnava mUlya [hari gIta] vidyA bhaNI zA kAmanI, bIjAnA UpagamAM thAya nA sattA malI zA kAmanI, paropakAre karAya nA lakSmI maLI zA kAmanI. supAtre vaparAya nA jiMdagI malI zA kAmanI, prabhu nAma levAya nA mAnava bhava ma zA kAmane, dharmamAM rahevAya nA kyAM dharmamAM samyakatva.. jJAnI bhagavaMte kahe che he mahAnabhAve ! mAnava bhava maDA durlabha che. A jIva pazu, paMkhI, deva, nAraka vagere ghaNIe yonimAM anaMtIvArathI rakhaDyA kare che. mAnava bhavamAM jIva je pragativikAsa karI zake te bIje na karI zake. eTale ja mAnavabhava devadurlabha che. mAnavabhavane pAmIne AtmAne kalyANArthe sadudharmanI ArAdhanA thaI zake te karI levAmAMja vhApaNa che. zivamastu sarva jagataH * Page #283 -------------------------------------------------------------------------- Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * "jha aham nama:' 3% zrI AdinAthAya nama: sabodha yAne dharmanuM svarUpa [khaMDa 2] maMgalama bhagavAna vIre, maMgalam gautamaH prabhu maMgalam sthavidyA , jaina dharmoDastu maMgalam . jaina dharmane maMgalamAM maMgala kema kahe che? mahAnubhAve ! zAstrakAra bhagavatee kahyuM che ke anaMtA puNyanI rAzi ekatrita karI hoya te te jIvAtmAne jaina dharmanI prApti thAya che! zAstrakAroe AvuM zA mATe kahyuM haze ? jaina, dharmamAM evuM zuM che ke jenA mATe zeDo nahi paNa anatA puNyanI jarUra paDe ? jagatamAM dharmo te ghaNA che. badhA dharmo eka ja vAta kahe che. nirmaLa jIvana jI. pApa rahita jiMdagI gujAre. koIne paNa duHkha Ape nahIM. pApa ane prabhune Dara rAkhIne tamArA jIvana karmo kare. sa. 15 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 sabadha yAne dharmanuM svarUpa kaI ja dharma anIti AcaravAnuM pharamAvatuM nathI. pApane pakSa keI ja dharma letuM nathI. Ama je badhA ja dharmo : AvuM kahetA hoya te pachI jaina dharmanI ATalI badhI mahattA zA mATe darzAvavAmAM Ave che? devAnupriye! jaina dharmanI maduttA tenA muktinA eyamAM rahelI che. jaina dharme mukti upara eTale ke je bhAra mUke che teTale bhAra mukti upara bIjA koI dharmo mUkyuM nathI. jaina dharma saze ne sarvathA muktinI vAta kare che. dareka jIvAtmA pote akhaMDa ne avirata prayatna kare te e paramAtmA banI zake che. AvuM mAtra jaina dharma ja kahe che. uparAMta mukti prApta karavA mATe jJAnI bhagavaMtee eTalA badhA Adezo pharamAvyAM che ke temAMnA eka ja AdezanuM yathArtha pAlana karavAmAM Ave te jarUra saMsAra sAgara pAra karIne muktinA kinAre pahoMcI zake che. ane e mATe manuSya bhavaja zreSTha che kAraNa ke manuSya bhavamAMthI ja muktimAM jaI zakAya che. A mATe ja adhyAtmayogI pUjayazrI AnaMdaghanajI maDArAjanuM pada : yA pudgalakA kayA visavAsA? hai apaneka vAsA re, yA pudgalakA... camatkAra vijalI hai jaisA, pAnI bica patAsAM; yA dehakA garva na karanA, jagala heyagA vAsAyA pudagalakA, Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 227 khaMDa : 2 je pUjyazrI AnaMdaghanajI mahArAja AtmAne kahe che ke he AtmA ! je pudgala upara tuM mamatA rAkhI rahyo che, te pula zarIrane ze bhareze ? kyAre e regathI bharAI jaze athavA te kayAre game te paLe ene nAza thaze. jema svapnamAM rAjya maLyuM, zeThAI karI, AMkha ughaDI ane khela khalAsa. tema A zarIra svapna jevuM che. aMdhArAmAM eka kSaNa vijaLI camakIne jhagamagATa thaye. jhagamagATa thayAnI bIjI kSaNe aMdhArUM, tevI dazA A tArA yugalanI che. pANInI aMdara patAsuM mukAyuM hoya te te dhIme dhIme egaLI javAnuM che. tema che Atman ! A tAruM zarIra dhIme dhIme jINuM thatuM jaze, baLa ghaTatuM jaze, kAMti ane rUpa malina thatAM jaze, gAtra gaLatAM jaze, netranuM teja ghaTatuM jaze, sAMbhaLavAnI zakti hIna thatI jaze. hAtha paga kAma karavA asamartha banatA jaze, cAlavAnI zakita ghaTatI jaze, cAlatAM, besatAM, uThatAM zvAsa caDhI jaze te pachI e pudgala para ATalI badhI mamatA zA mATe ? deha athavA zarIrano ATale moha zA mATe ? he Atmana ! deha tuM nathI. tArAthI e atyaMta bhinna che, e te hADa, mAMsa, rUdhira, carabI ane mala-mUtra Adi durgathI padArthothI bharapUra che. pUrva karmane saMjogathI tuM enI sAthe ekAkAra thaIne rahyo che. paraMtu je deha tArAthI bhinna che, ane nAzavaMta che. enAthI tAre alaga thaye ja chuTake che. te pachI ene garva che? eka divasa e tArA pagalane jaMgalamAM-smazAnamAM vAsa thavAnuM che. .. Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 sabodha yAne dhamanuM svaparU juThe tana dhana juThe jobana. juke hai ghara vAsa; AnaMdaghana kahe saba hI jaDe, sAcA ziva pUra vAsAyA pudagala A deDa juTho che. duHkhamaya, asthira ane vinAzI dehamAM mamatva karavAthI anaMtakALa janmamaraNanAM duHkha bhegavavAM paDe che. lakSmI calita che. juvAnI ( javAnI che, te cAlI javAnI che. gharavAsA eTale saMsAramAM rahevuM te paNa AtmAne mATe duHkhamaya che. jenAthI janma-maraNanA pherA cAlu ja rahe che. te mATe pUjyazrI AnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke tana-dhana, bAna ane gharavAsa e badhuM ja khoTuM che. jagatamAM eka ja vastu acala che ane te phakta zivapuramene vAsa.. upasaMhAra - zarIra mamatAne tyAga karI sAvadhanatA pUrvaka dharmayAna, sahita vItarAganA rAnapUrvaka je samAdhi mRtyu thAya te pharI vAra AtmA deha dhAraNa kare nahi ane zivapuramAM vAsa thAya. he Atmana ! mahu! muzkelImAM maLela ati durlabha mAnava bhava saphaLa kara. he Atman ! tArA dehane bhega-upabhegathI gaMda nA banAva. deha te eka maMdira che. maMdira. temAM ajara-amara, niraMjana-nirAkArI arUpI AtmAne vAsa che. coryAsI Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 ja 229 lAkha jIvA-nimAM paribhramaNa karatAM maLelA manuSya bhavane sArthaka karavAnI IcchA thAya te jinedhara bhagavAne kahelA( nibhAjita) jaina dharmane ArAdhe. bhavyo ! anaMtakALathI ApaNe jIvAtmA aneka prakAranA deha dhAraNa karate karatA AvyA che. coryAsI lAkha enImAM ApaNo jIvAtmA bhaTake che. vasa, sthAvara, sukama, bAdara, muna, nAka, tirya, deva ane manuSya vagerenA aneka deho ApaNe dhAraNa karyA che. ApaNane ApaNA pUrva bhavanI khabara paDatI nathI. nahi te je tenI jANa thAya te, kAcI ane ApaNe A dehane meha chuTI jAra. nIcethI upara javuM hoya, aMdhArAmAMthI prakAza tarapha javuM hoya, saMsAramAMthI mukti meLavavI hoya te dharma gurUone saMga kare. (gurU dIve che) aMdhArAmAM vALelI gAMTha prakAzamAM choDI zakAya che tema ajJAnathI karelA karma jJAnathI nAza karI zakAya che. va-gurU-dharma upara sAcI zraddhA rAkhe. zraddhA bharI e jiMdagI, te te kadI pharatI nathI; zraddhA vinAnI jiMdagI, e te kadI phlatI nathI. vaNaselA AjanA deza-kALamAM parama-tAraka paramAtmAnA nAma karatAM ApaNane je ApaNuM nAma vadhu vahAluM lAgatuM hoya to e kahevuM paDaze ke hajI ApaNe sAcA dharmane pAmyAM nathI. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 sabegha yAne dharmanuM svarUpa moMghA dharamanA mUla che, sAcA jhaverI pArakhe, beTA hIrA che seMkaDe, paNa kehInura te eka be kake na jANe dharmane, dAve chatAM tene kare evA bhArata dezamAM, Aje jue ghaNu phare. keTalAka ThekANe zAstrane (za) paNa jANatA na hovA chatAM (sattA ne mAnanA bhukhyA) saMghanA sukAnI banI kSetra-kALanA nAme saMghanuM saMcAlana karanArA bhAgyazALIone samajavA jevuM che ke mauna rahevuM hajAra darajaje sArU paNa zAstra viruddha eka akSara paNa belave te khataranAka che. jaina zAstrakAro saMsAranA kIcaDanA keI khadabadatA kIDAo na hatAM paNa mahAna tyAgIpurUSa hatAM. svAthI na hatAM, lebhI na hatAM paNa nispRha hatAM. pakSapAtI na hatAM paNa yathArthavAdI hatAM ane bhavAbhinaMdI na hatAM paNa AtmAnaMdI hoI pApabhIru hatAM. temanA mATe kaI zaMkA karAya ja kema? karavI e mahA pApa che AjJAmAM dharma che. prabhunI AjJAne bhaMga e badhAne mATe hAnikAraka che. pUjya AnaMdaghanajI mahArAja te ekadama sAcA adhyAtma yegI hatA. te koI sAmAnya purUSa na hatAM. temanA eka eka zabda grahaNa karavAthI ApaNuM ajJAnapaNuM ( mithyAtva) nIkaLI jAya tema che. pU. gIzvara AnaMdaghanaja mahArAje kahyuM che ke - pApa nahi ke usUtra bhASaNaji. dharma nahi kaI jina sUtra sarIkhe. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 236 bhAvArtha - jinezvara bhagavAnanA sUtra virodhI utsutra balavA jevuM kaMI pApa nathI. ane dharma jinezvaranI AjJAmAM che. te mATe kalikAla sarvajJa zrImad hemacaMdrAcAryuM vItarAga tetramAM pharamAvyuM che ke he vItarAga ! tamArI pUjA karatAM AjJAnuM ArAdhana mukti apAve che, tyAre tenuM virAdhana saMsAra cakramAM rakhaDAve che. paNa madirAnA nazAmAM cakacUra manuSya jevI rIte hitAhitane nathI jANata tevI rIte mithyAtvathI hita jIva dharma-adharmane samajAte nathI. viveka karI zakato nathI. AjanA vijJAnanA jamAnAnI asara jainene paNa lAgI gaI che. vijJAna yuge adharma zravaNanI aneka sAmagrI sulabha banAvI che. hAlamAM AnaMda-prabhedane sAdhane te ghaNA ja vadhI rahyAM che. TI. vI, sinemA, ramata-gamata ane bIjA aneka kAryakrama ujavavA vigerenA AkarSaNa te cAlu ja hoya che. reDiyo dvArA aneka karNapriya gIte roja sAMbhaLavA male che. dUra-dezanA reja-rejanA bane ghara beThe sAMbhaLI zakAya che. paNa dharmanuM zravaNa te durlabha che. sAco tyAgI pAsethI ja dharmanuM zravaNa zakya che. Aje jene vijJAna kahevAmAM Ave che, te vijJAna bhautika che. eTale padArthonuM prAga vijJAna che. temAM pheraphArane paNa avakAza rahe che. paraMtu hajAro varSo pahelA vItarAga paramAtmA Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 sadgudha yAne dharmonuM svarUpa Ae pAtAnI AdhyAtmika sAdhanA dvArA cetra vijJAna zodhI kADhayuM te ajeya, akSINa ane aparivartInIya che. AdhyAtmika vijJAna e kevalI bhagavaMtAe ApaNA upakAra mATe ApelI mahAguNI denagI che. enA upayoga jAgRta buddhithI karatA rahIe te mAnavabhavanI saphaLatA siddha thatAM vAra na lAge. jJAna game teTaluM meLavIe paNa sAcA jJAna mATe zraddhA na janme te OM jJAna koI upayegamAM Avatu nathI. khoTA vicAro badalavAmAM nAnapa nathI, kheDA vicAro kaNu na badale. kAM te! e ajJAna( mRkha )hAya athavA pAgala hAya. kadAgraha (beTA vicArA) na cheDavA upara dRSTAMtaH cAra mitrA kamAvA mATe pAnAnA gAmathI paradeza jai rahyAM hatAM, te vakhate page cAlIne lAMbe javAnu rahetu. cAlatAM-cAlatAM rastAmAM lekhaDanI khANu najare paDI, eTale cAre mitroe lokhaDa laIne cAlavA mAMDayuM. AgaLa jatAM tAMbAnI khANa jovA malI. eTale thayu ke lAkhaDa mUkIne tAMbAne lai laie, enA paisA vadhu malaze. 3 mitrAe lokhaDane sUkI tAMbAne laI lIdhuM pazu cAyA mitre kIdhuM ke paheluM maLyuM te sonu. tene huM nahi mukuM. AgaLa jatAM rUpAnI khANa jovA malI tyAre paNa traNa mitroe tAMbu nAkhIne rUpa laI lIdhuM paNa cAthA kadAcaGI mitre lokhaMDa mukayuM nahi. AgaLa jatA sonAnI khANu Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 rA maLI tyAre paNa traNa mitroe cethA kadAgrahI mitrane kIdhuM ke hA mANasa have te lokhaMDane mUkIne sonuM laI le, tenA pitA vadhu malaze, paNa (kadAhI) khoTA vicAre nahi chAna lekhane sukyuM nahi. have traNa mitrone kamAvA AgaLa javAnI jarUra hatI nahi, eTale pAchA vaLIne jaNe mitro nuM vecIne paisAdAra thayA. jayAre cethA mitre lokha ne mukyuM nahi tethI poka mUkIne raDavA beTho. pachI ravAthI zuM phAyado ? tevI rIte senAtulya sAcA dharmane mATe lokhaMDa jevA ( mithyAtva dharma) dharmane nahi mukanArane zuM kahevuM? pAgala ke mUMI. A rUpaka kathA vAMcIne vicAra karaje. mithyAtva evo pradeza rAjA paNa kezI gaNadharanA upadezathI (satyadharma) samyakatvane pAmIne sadgatie gaye ke nahi ? teNe jyAre kadAgrahane che tyAre ja sAcA dharmane pAye ne ? gati se pahele dhyeya banAnA jarUrI haiya; yAvAse pahele pAtheya banAnA jarUra haya. jIvana vikAsa ke zreSTa saMpAna ke liye; paramAtmAne Adheya banAnA jarUra hai. -prabhune prArthanA - asatyomAMthI prabhu parama satye tuM laI jA, UMDA aMdhArethI parama teje tuM laI jA; (1) mahA mRtyumAMthI amRta samIpe nAtha tuM laI jA, tuM hINo chuM, tuja darzananA dAna daI jA. (2) Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddha yAne dharmanuM svarUpa A stuti sAcA hRdayathI prabhunI sAme kahevAthI aMtaramAM prabhu upara sAcI zraddhA thAya che. AcArya bhagavAna zrI siddhasena divAkarasUri mahArAje kalyANamaMdiranI 30mI gAthAmAM bhagavAnanI stavanA karatAM kahyuM che ke he prabhu! meM bhUtakALamAM tArI vANI tArA mukhethI sAMbhaLI che. bhagavan! tArI pUjA paNa meM karI che. tane meM jeela che. paNa he nAtha kharekhara bhaktipUrvaka hRdayamAM meM tane je rIte dhAraNa karavA joIe te rIte bhAvapUrvaka hRdayamAM meM tane dhAraNa karela nathI tethI ja he deva ! huM atyAra sudhI saMsAramAM cAra prakAranI gatiomAM paribhramaNa karIne duHkhanuM bhAjana banela chuM, kAraNa ke bhAva rahita kiyA joIe tevuM vAstavika phaLa ApatI nathI. bhAve bhAvanA bhAvIe, bhAve dIje dAna; bhAve jinavara pUjIe bhAve kevalajJAna, je bhAvathI bhakti thAya tenuM phaLa sArUM malaze. dharmathI badhuM maLe paNa mahAna kiMmatI vastune upayoga kucha halakI vastu (saMsAranA sukha mATe) levA mATe kare eTale mahAna vastunI laghutA karavA barAbara che. mekSadAyaka dharmane upaga halakI vastu saMsAranA sukha mATe karavAthI ciMtAmaNI ratna vecIne bera kharIdavA jevuM che. ciMtAmaNI ratna maLyA pachI mANasane pUrvanA senA, cAMdInA vaibhava tuccha kiMmata jevA lAge che. jema Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 235 ciMtAmaNI ratnanI upAsanA karanAra kadI daridra na hoya tema ratna citAmaNIthI adhika vItarAga paramAtmAnI upAsanA karanAre guNathI kadI daridra hoya khare? -dharmane sAce artha zu? - dharma zabda dhR dhAtu parathI baneluM che. pR-dhara eTale dhAraNa karavuM. zuM dhAraNa karavuM? dhAraNa karavAnA arthamAM geTALa, gerasamaja ke kaI gaMdo vicAra na Ave teTalA mATe dhAraNa zabdane madhyamAM rAkhIne ApaNA zAstrakAra bhagavatee dharmanI vyAkhyA bAMdhI che ke je prANIone durgatimAM paDate dhArI rAkhe tene dharma kahevAya !" A dharma jIvane durgatimAM jo aTakAve che, eTaluM ja nahi paraMtu te jIvane sadgatimAM paNa laI jAya che, dharma eka sAthe be jAtanuM kAma kare che. jIvane durgatimAM jatI bacAve che. ane sadgatimAM laI jAya che. durgatimAM-durgati tarapha jaI rahelA jIvane uddhAra karIne temane pharIthI zubha sthAne sthApe che. tethI te dharma - sAco dharma kahevAya che. eka vakhatanA hatyArA daDhaprahArI mahAtmAne dharma sadgatimAM mekaryo tenuM daSTAMta AgaLa A pustakamAM vAMcavA maLaze. dharmathI badhuM maLe che. te chatAM ya dharmathI dhULa jevI saMsAranI vastuone mAMgavI e te bevakUphI che. Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 sadaedha yAne dharmanuM svarUpa dharmI pAse mAMgaNI karavAnI jarUra ja nathI. ApaNe te eka ja dhyAna rAkhIne dharmanuM vividha ArAdhana karavAnuM che. dharmanuM ArAdhana karanArA AtmA alAkamAM parama zAntine pAmI zake che. kAraNa ke te tenA azubha vicArA AdithI para banI jAya che. ane palAka tene suMdara ja bane che. saddharmanI ArAdhanAnA yAge mukti sukhanI prApti na thAya tyAM sudhI paudgalika bhAgasAmagrI paNa uttama prakAranI prApta thAya che. ane te sAmagrIne bhagavaTa paNa AtmAne itara dharmanI jema bhAgasika banAvatA nathI. ( jue evA AtmA dhannA, zAlibhadra, jaMbUkumAra ) tame tamArI pharaja bajAvaze! te dha peAtAnI pharaja khajAvyA vinA raheze ja nahi. dharma e eka evA svAmI che ke tenA ArAdhakane vagara mAgye paNa sundaramAM sundara badale prApta karavAne lAyaka ane evI jogavAI karI Ape che ane ArAdhanAnA maLe te alpa kALamAM ja mukti sukhane bhAtA banI jAya che. dhammA maMgala mukriTTa ahiMsA sajamA tA; daivAvi taM nama'saMti, jassa dhamse sayA maNeA. 1 '' mumukSu, puche che mahine " bhagavan ! jagatamAM utkRSTa maMgala karyu che ? " maharSi pratyuttara ApatAM jaNAve che bhAgyavAna ! A vizvamAM ( jagatamAM ) dharma ja eka utkRSTa maMgala che. mAMgala Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 237 khaMDa : 2 jo eTale je ApaNe azubhane (pApane) nAza kare. AvuM ucca mAMgalya dharmamAM ja vaseluM che jijJAsu mumukSu punaH prazna kare che ke he bhagavan! dharma e che ke jene Apa utkRSTa maMgalarUpa kahe che? mahaSi kahe che, bhAgyavAna ! jenA mULamAM jIvenI janA ( ahiMsA) paDelI che jenA mULamAM saMyama ane tapa che. e dharma A jagatanuM satkRSTa maMgala che, ane . AvA dharmane sAcA ArAdhakanA caraNe devalenA deva yA bhAvaNya namaskAra kare che. bhavI jIvane zrIjinezvara devane prakola dharma araba game che. saMsAra anAdithI che. (jIva) AtmA anAdithI che. AtmA sAthe karmano saMbaMdha paNa anAdithI che, tema . namaskAra mahAmaMtra paNa anAdithI che. navakAra taNI ke da na jANe, ema bhAe arihaMta jinezvara devo taraNatAraNa kema kahevAyA? : artha - pate taryA ane anyane tAravAnI bhAvanAvALA devAdhideva prabhu paramAtmAnuM darzana karyA pachI saMsAranA keI paNa bhAvamAM eka kSaNa paNa sthira rahI zakavAnuM khuba ja muzkela banI jAya che. (e darzane sAcuM darzana che.) paramAtmAnA darzana karatI vakhate bhale bIjuM kAMI paNa na AvaDatuM hoya te vAMdho nathI. phakta sAcA hRdayathI Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. sadabheAdha yAne dhanuM svarUpa (sAcA dIlathI) zuddha aMtaHkaraNathI ane sAcA bhAvathI kahejo ke he bhagavan ! " ApanI bhaktithI Apa samAna anAvA ane mArA svIkAra karI lyo. " khasa ethI vadhu mane kAMI paNa kahetAM AvaDatuM nathI A prArthanA AtmAne pavitra banAvI deze. paramAtmAne hRdayamAM sthApana karavA mATe pahelAM tA mana svastha joIze. mana jyAM sudhI sa`pUrNa svaccha na hoya tyAM sudhI AtmAne paramAtmAnA sAkSAtkAra thavAne badale bhramaNAonA bhoga banavAno saMbhava rahe che. pASANanI mUrtimAM koI ne bhagavAna dekhAya che jyAre eja mUti koI ne patthara dekhAya che. A mananuM kAraNa che. iya-pattharakA devaLA ne, iya ittharakA deva; temAM ghaDIe ghaDIe jIva ..... je ArasanA pattharamAMthI bhagavAnanI mUrti bane che e ArasanA patthara derAsaramAM bAMdhakAmamAM vaparAya che. bhagavAnanI mUrtine jyAM sudhI enI prANapratiSThA ( ajanazalAkA ) na thai heAya tyAM sudhI e bhale na pUjAya. paNa jyAre enI prANapratiSThA (aMjanazalAkA ) thaI jAya che tyAre emAM prANa purAtAM e jIvaMta banI jAya che. pachI mUrti nahIM paNa sAkSAt bhagavAn banI jAya che. sUtra siddhAMte re ke, jina pratimA jina kahI, prabhu darzananA uddeza jIvanazuddhi ane Atmazuddhi Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kha'Da : 2 jo 239 karavA mATe che. vItarAga prabhunI ` zAMta mudrAnuM darzana tenA zAsana paMthe cAlavA utsAha pragaTAve che. ane aMtaHkaraNamAM eka mahAna Anada reDe che. prabhunI zAMta mudrA jotAM Apahyune anekAneka ucca bhAvanAo sphUrI Ave che. ApaNA adha:patita jIvana mATe ApaNA hRdayamAM kheda utpanna thAya to sAcuM daztana thayuM kahevAya. namA arihaMtANaM thI ja siddhatvanI prApti heAvAthI arihaMtanuM smaraNa manamAM cAlu rAkhavAnI jarUra che. arihaMta, arihaMta, samaratAM, lAdhe mukitanuM' dhAma; je nara arihata samaraze, tenA saraze kAma...1 sutAM besatAM jAgatAM, je samare arihata; du:khIyAnA duHkha kApo, heAze sukha anaMta...2 Aza karI arihaMtanI, zrIjI Aza niza; je jagamAM sukhIyA thayA, pAmyA lIla vilAsa...3 cetana te. esI karI, jesI na kare kAya; viSayA rasane kAraNe, sarvasva eDI khAya...4 jo cetAya tA cetaje, jo bujhAya teA bujha; khAnArA sarve khAi jaze, mAthe paDaze tuja... 5 rAtrI gumAvI suine, divasa gumAvyA khAya; hIrA jevA manuSya bhava, koDI badale jAya...6 jinapUjA jasa ghara nahIM, nahIM supAtre dAna; te kema pAme ApaDA, mukti sukha nidhAna ...7 Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra40 saddha yAne dharmanuM svarUpa svAmInA sagapaNa samuM, avara na sagapaNa keya; bhakti kare sAdhaminI, samati nirmaLa heya..8 sAdhu te sukhIyA bhalA, duHkhIyA nahIM lavaleza aSTa karmane jItavA, paheryo sAdhu vela9 munivara coda hajAramAM, zreNIka sabhA majA vIra jirNadevakhANIe, dhanya dhane aNagAra..10 arihaMtanuM zaraNuM, siddha bhagavaMtanuM zaraNuM, sahunuM zaraNuM ane kevalI bhASita dharmanuM zaraNuM. A cAra zaraNa A nava, parabhava ane bhava eTale jyAM sudhI mArA AtmAnI mukti na thAya tyAM sudhI hojo. : - kalyANukara jinazAsana : kalikAla sarvajJa AcArya bhagavaMta zrImadda hemacaMdrAcArya vItarAga tetramAM tIrthaMkara paramAtmAnuM, siddha bhagavatinuM te zaraNuM svIkAryuM paraMtu tIrthaMkaradeve sthApelA zAsananuM paNa zaraNuM svIkAryuM. jeTalAM zaraNya tIrthakara deva eTaluM ja zaraNya emanuM zAsana. tIrthakara de paNa A zAsanane ( tIrthane namaskAra karIne ja samavasaraNamAM dezanA Ape che. kemake emanI. upara paNa dharma zAsanane upakAra thayo che. je A zAsana amane na maLyuM che te ?" te.... ame anAtha banIne viSaya kaSAyanA aMdhakAramAM jyAM ne tyAM athaDAtAM hota, durgatimAM ja AMTA pherA mAratA hata" Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo ema sUrapura Mdara AcAya bhagavata zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArajAe kahyuM che. 242 kayAM kayAM upakAra nathI pahoMcyA sakalyANakara jinazAsananA ? hirabala jevA mAchImArane ya pahelI pakaDAyelI mAchalI choDI mUkavAnI pratijJA ApIne enuM kalyANa karyuM. T dhArapApI anamAlInA eNe uddhAra karyAM. rAhirNaya cArane paNa cAvyAM, TAku daprahArIne teja bhave mokSa aMga akhADyo, nAkanA mA pAzamAM phasAyelA zreSTha paNa IlAcIkumArane eNe. bacAvI laI ne, vAMsa upara ja kaivalyadazAnI bheTa dharI dIdhI. susImAnA khUnI cilAtIputrane ghera padma,ttApa karAvIne mukti pane saMta eNe ja banAvyeA. durvAsAnA avAra jevA ati krodhI caMDa udrAcAryane vItarAga dazA aNuM baphI. rUpakoSA gaNikAnA tana badanamAM ja potAnA vaLI ane mane zvetA kAmAMdha sthUlIbhadrane akAma aNugAra aMgreja banAvyA. gathI dhamadhamI uThelA bAhubalInI muDI bharata UparathI pheravAvI laI ne potAnA ja mAthe mukAvanAra eja zAsana veca karAvIne samarAMgaNane samatAMgaNa banAvanAra eja zAsana. agara maTADIne aNagAra banAvI denAra paNa eja zAsana, gozAlaka jevA mahApApIne mATe muktinI maMgalamALA nakkI karI ApanAra eja dharmI zAsana che IndrabhUtinA aramAna eNe UtAryA. siddhasenanA jJAnamadane eNe egALI nAkhyA. sa 16 Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 saddha yAne dharmanuM svarUpa kayAM kayAM nathI pahoMcyuM e dharmazAsana? lagnanI pahelI ja rAtrithI sagavazAt AjIvana brahmacArI banI jatAM daMpatI vijya ane vijyAne akhUTa brahmabaLa purU pADyuM A ja jinazAsane. pitAe enA nasIbamAM koThIo pati phaTakAryo te paNa haste mukhe ene hAtha pakaDI levA sajaja banI gayelI mayaNAnI khumArI A ja zAsananI deNagI hatI. kAmAMdha jeTha dvArA maraNa tela rIte ghAyala thayela patine kaThaNa haiyuM karIne dharma ArAdhanA karAvIne sadgatimAM mekalAvanAra mahAsatI madanarekhA A ja jinazAsananuM pharajaMdahatI, mahAna punyabaLe meLavelA devakumAra jevA batrIza putrone yuddhamAM ekI sAthe khoI nAkhavA chatAM mAtA sulasAnA aMtare akInatAne dhvaja pharakAvatuM A ja zAsana hatuM. rAmacaMdrajI dvArA satIziromaNI gItAjIne ekAkinI vanamAM mukAvI devA chatAM dharmanuM zaraNa svIkArIne mAtra pitAnAM ja duSkarmone doSa devAnI anekhI kaLA A zAsane ja ene zIkhavI hatI. rara-rara varSa sudhI tyaktAnI sthitimAM rahelI aMjanAsuMdarIne ArtadhyAnanI bhayaMkara AMdhImAMthI ugArI laIne kalyANapathe caDAvI denAra paNa A ja zAsana. re. duSTone eNe ugAryA, abaLAne eNe sAcA artha mAM sabaLA banAvI. e te ThIka paNa pazuone ya A zAsane tArakapaMthanI vATa cIdhI. Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra43 khaMDa: 2 jo magadharAja zreNikanA paga taLe kacaDAyelA deDakAne eNe deva banAvyA. tIrthakaradeva bhagavAna munisuvratasvAmIjIne nimitta banAvIne ghaDAne eNe to, caMDakozIA nAganuM kalyANa eNe karyuM. garUDarAja (jaTAyu)ne dezaviratidharma paNa eNe Ape. re, udepuranAM mahArAjAnA prANapyArA siMhane paMdara divasamAM ja mAMsa choDAvIne dudhapAka pate eNe karI dIdhe. aho, sauthI nekhuM ane sAva anokhuM kevuM adbhuta che tIrthakara devenuM dharmazAsana. kaMdamULamAM rahelA anaMta jIvonI rakSA karavAnuM paNa e kare. mAnava-mAnavane ja cAhavAnI svArthabharI vAta e kadI na kare. e te jIvamAtranA hitanI ja vAta kare, pitAne ane parIyAnA bheda e bhulAve che ane jIvavA denA bauddhika sUtrathI paNa AgaLa vadhIne "marIne paNa jIvavA do." nAM alaukika pATha e bhaNAve. keInI manathI paNa hiMsA karyA vinA jIvana jIvavAnI kaLA sarvavirati dharmane paMtha batAvIne eja zIkhave. Aleka, paralekanAM pagalika sukhonI jIvaleNa bhUrakImAMthI ugArI laIne paramalekanAM anaMtasukhanAM gIta suNAvIne jIvananI badhI gati-vidhione e ja palaTI zake. AthI ja keTalAya bALane eNe abALa banAvI dIdhAM. keTalIka Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 sodha yAne dhanuM svarUpa kumArikAne maharAjanAM saMgrAmanI zUravIra rajapUtANI anAvI dIdhI. bhAgapaMthe paga mAMDatI keTalIe namaNI naveDhAne saMsArane bhegarasa ekAvI daI ne virati dhanI cekiMganI banAvI dIdhI e ja zAsane. aNe sahane tAryA....garIbone ane amIrone ! vAMDhAene ane kaMI kAminInA kAne ? vidhavAone ane vidhura ne; kAmIone ane kreAdhione; mAnavAne ane dAnavAne; devAne ane devendrone; pApIone ane ghAtakIone, anata kALathI ekadhArI rIte eka yA bIjA kSetramAM A dharmAMzAsane ekadhArI paraMparA calAvI che. ethI ja e sadA jayavaMtu banI rahyu che. enI svayaMbhU virATa zakitathI e Aje ya merUnI jema aprakampa banIne ubhuM che.. sacarAcara sRSTinAM dhAraka, tAraka, e dharmAMzAsanane lAkha lAkha vaMdana. jIvamAtranAM yAga ane kSemanA kAraka e jinazAsana amArA sahunu kalyANa karo, du:khItA ane pApIonuM paNa uddhAraka e yogazAsana sa`tra jayavaMtu va. Aje anekonA hAThe ja zAsana che. haiye te pakSa ja che. eTale zAsana rakSAnI vamAna sthiti atyaMta nAjuka che. kalikAla sarvajJa AcAryabhagavata zrI hemacaMdrasara mahArAjA bhagavAna zrI jinezvara devanI stuti karatAM karatAM kahe che ke huM vinA! durvAsanAnAM baMdhanone nAza karanAra tArA zAsanane namaskAra thA. bhagavAnanuM zAsana eTale aramAna Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 245 nAM baMdhanamAMthI mukta karanAra bhagavAnanuM zAsana. eTale avidyAnAM baMdhanamAMthI mukta karanAra bhagavAnanuM zAsana eTale bhayaMkara evA rAgAdinA baMdhanamAMthI mukta karanAra e ja bhagavAnanuM zAsana, eTale samagra sasAranAM adhanAnA viccheda karIne paramapadanI yathArtha svatantratAne anAra. paraMtu AvuM paNa anupama zAsana A badhAM badhane mAMthI mukta karI zake kone ? jene badhanA game tene ke jene baMdhanA na game tene ? kahevuM ja paDaze ke jene baMdhanA na game tene....tA A badhanA kAne na game ? jene adhana badhana lAge, aMdhana choDavAnu mana thAya, baMdhana cheDavAnA prayatna kare, ane e baMdhanAne choDAvanAra prabhu zAsana sivAya jagatamAM bIjI koI cIja nathI evI je apUrva zraddhA thAya ane e mATe ja je enA Azraya le eja AtmAne A baMdhanothI mukta karavA A prabhuzAsana samartha banI zake, khAkI te A prabhunA zAsanamAM janma pAmIne e zAsanamAM sahyogamAM AvIne enA siddhAMtAnu jJAna meLavIne paNa ghaNA evA AtmAo thaI gayA ke je A saMsAramAM rakhaDI paDayA, kAraNa ! zAsananAM siddhAMtAmAM zakA pedA karavAne kAraNe AvA AtmAonI vAsanAnA aMdhana prabhunuM zAsana kevI rIte kApI ya zake ? yogIzvara AnaMdaghanajI mahArAjazrIe eka ja gAthAmAM dharmanI mahattA guMthI che. Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadadha yAne dharmanuM svarUpa dharama dharama karate jAga saha phire, dharmane jANe na marma jinezvara, dharamajinezvara caraNa grahyA che, keI na bAMdhe kama he. mahAgI AnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke, dharma jinevara prabhunA caraNa pakaDayA pachI, temane zaraNe gayA pachI paramAtmAnI sAthe abhedarUpa thayA pachI, A AtmA pitAne paramAtma svarUpa bhAsyA pachI keI karma bAMdhI zake nahi. karma bAMdhatA aTake, eja dharmaprAptinuM phaLa che. bhagavAnane upadeza eka ja hoya che. anaMta janmathI bhavabaMdhanamAM jhakaDA yelA mAnavI mukta banIne zivapadanA svAmi thAya. | Dagale ne pagale ApaNI sAme eka ja prazna upasthita thAya che. "ApaNe duHkhamAMthI mukti meLavI jaldI sukhI kema thaIe ?" sAdhanasaMpanna dhanikathI mAMDI sAdhanahIna garIba, tathA nAnAthI karI moTAne kaIne kaI prakAranuM duHkha satAvI ja rahyuM che. paraMtu e duHkha AvyuM kyAMthI ane emAMthI mukta thavAya kema? enI jIvane khabara nathI jethI pite ja kalpelI sukha prAptinAM mArge doDIne aMte pariNAmamAM "nirAzA ja meLave che. kAraNa....mArga khoTo che. zrI vItarAga paramAtmAe potAnA karUNa bharapUra hRdayamAMthI amRta jevI madhurI vANI vaDe spaSTa rIte ja zAzvata sukhane mArga batAvela che. emaNe upadezelA navatanAM adhyayana-manana vaDe sArA Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 247 sukhane rAjamArga malI jAya che. mATe khUba ja utsAhapUrvaka A tatvajJAnane abhyAsa karI ane kriyAmAM mukavA taiyAra thaI jAo eTale beDa pAra, anaMta upakArI zrI vItarAga paramAtmAe mokSa mArganI ApaNuM yAtrA saphaLa bane e kalyANakara hetupUrvaka navatanA upadezadvArA divyaprakAza pAtharyo che. AtmAnI sAcI mUDI jJAna, darzana, cAritra che. kuTila kae enA upara kabajo jamAvI ApaNane bhikSuka jevI dayApAtra dazAmAM cAra gatirUpa saMsAramAM rakhaDatA karI mUkayA che. A duniyAmAM moTA bhAganA mAnave ema mAne che ke amuka rakama ApaNA hAthamAM AvI jAya te sukhI thaI javAya. sukhI thavA mATe keTalAka vakIla, DekaTara, ane injanIara bane che, te keTalAka meTA meTA sarakArI hA meLavavA mATe dinarAta prayatna kare che. erakaMDIzana baMgalA ane dekhAvaDI meTaramAM mahAlIne keTalAka sukha prApta karavAnA prayatna kare che. tema chatAM sAcA sukhane aMza paNa anubhava kaIne thatA nathI. tenI sacoTa sAkSI AjanI duniyAnI havA purI pADe che. sukhanI mithyA zedhane aMte duHkha, hAyeya, thakAvaTa, ane vRddhAvasthA bAda lAcArIthI mRtyune AdhIna thavuM paDe che. tRSNa jalathI chIpe, mRgajaLathI nahIM. sAcuM sukharatna mananI bhAvapUrvakanI ArAdhanethI maLe. virAdhanAthI nahiM. sukhanI khevanAmAM khovAI jaIne sukha ApavAnI zakti jenAmAM che nahi. te padArthonI pUjA karavI, prazaMsA karavI te badhI mithyA che. Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 sabadha yAne dharmanuM svarUpa saMsAramAM rahIne dharma kayAM nathI thatuM? evuM kahenAra ghaNuM male che paNa je mane mAne che ane jene mikSa meLavavAne che ene mATe joItI sAdhanA saMsAramAM rahIne thaI zakatI ja nathI. saMsAramAM te hamaNA dharma sAthe ADaMbara vadhAre dekhAya che. dharmakriyA je pUjanamAM paNa pheTAne paNa cepa lAgI gayela che. dharma te Atma kalayANa arthe karavAnuM kahyuM che. moTA pUjane jevA ke siddhacaka ke bIjA moTA pUjana vakhate jyAre jApa cAle che tyAre mALA hAthamAM laIne eka bAju jApa karatAM hoya tyAre sAme pheTA vALA phoTA leto hoya che. te vakhate dhyAna karI hoya che ? bApamAM ke pheTAmAM? ane pheTAnI sAmagrI paradezathI Ave che tenA mATe huDIAmaNanI jarUra che, te mATe hiMsAnI sAmagrI paradeza jAya che ke nahi ? e pApa che ke nahi. ? jagatamAM bIjA sarva jenI apekSAe manuSyamAM vizeSa samaja hoya che. samyagra vicAra karavAnI zakti che. pite nakkI karelA vicArane AcAramAM mukavAnuM baLa che. anAdi kALathI anya pazu pakSIo je rIte jIve che te rIte Aje paNa jIve che. manuSya pitAnI jIvanakaraNamAM pheraphAra karI zake che, manuSanI buddhine sadupaga ucca jIvana jIvavAmAM che. ucca jIvana eTale mAtra vizeSa sAdhanasAmagrI nahIM paNa dharmamaya jIvana jIvavAmAM che. bhagavAna paNa pAkhaMDIone sAco mArga samajAvI na zakyA te ya chatAM sAce mArga bhagavAne mUryo nathI. keTalAMka Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 249 bhagavAnane sukha-du:khano kartA mAne che, ajJAnIe (mithyAtvI dharmavAlA) sukha-duHkha janma-maraNu bhagavAna kare che. ema kahe che. sukha-duHkha manamAM na ANIe, ghaTa sAthe re ghaDIyA; TALyAM te koInAM natra TaLe, raghunAthanAM jaDIyA... eTale sukha-duHkha ApaNA raghunAtha eTale Izvare (bhagavAne) ghaDayA ema thAya che. eTale Izvara sukha-duHkha Ape che. ane Izvara maraNane Ape che. paNa Izvarane e karavAnI jarUra zuM paDI ? bhula na kare te bhagavAna kahevAya eTale bhagavAna tA potAnI sukha-sAhebI riddhi siddhine lAta mArIne saMyama laIne meTTe gayA, tA bIjAne saMsAranAM sukha-duHkha zuM karavA Ape ? ane janmane paNa zuM karavA Ape. ? pAte janma na thAya tevA sthAne meAkSamAM javA mATenA upadeza Ape che. janma na thAya te pachI maraNu paNa na thAya. aMdhArAmAMthI prakAzamAM javuM hoya te sadgurUne samAgama karavAnI jarUra che. jema bimAra mANasane sAjA thavA mATe vaidya ke DokaTara pAse javuM paDe che. jene ghara AMdhavuM hoya tene ghara bAMdhanAra - salATa - suthAranI jarUra paDe che. kAyadA saMbadhI salAha levA vakIlanI jarUra paDe che je viSayamAM je jANakAra hoya te viSayanu te mArgadarzana ApI zake. tamAre jIvanane sArthaMka banAvavuM Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 saddha yAne dharmanuM svarUpa che? mAnavajIvana prApta thayuM che tene sadupayoga kare che? maMgala ane kalyANa jIvanamAM pragaTAvavuM che? te tamAre sAdhu purUSa sAthe satsaMga kare paDaze. jIvananI sArthakatA kaI rIte thAya tene mArga sAdhupurUSa batAvaze. eka kSaNa paNa je sajajanane (sadgurUne) samAgama thaI jAya te bhavasAgara pAra karavAnI naukA malI samaje. jIvanamAM je sadguNa pragaTAvavA hoya te sAdhupurUSone saMga karo. ane jIvanane nirarthaka banAvavuM hoya te durjanene saMga karo. tame je mArgo para jaze tevA mukAma para pahoMcaze. satsaMga durlabha che, te prApta karavA mATe parizrama karavuM paDaze, manuSya bhavA durlabha che, ane temAMya satsaMga kSaNavAra mATe paNa thAya te hitanuM kAraNa bane che. DIka kSaNonA satsaMgathI aneka pApakarmone kSaya thAya che. sagurUo maMgalatIrthasvarUpa. gaNAya che. upakAra game tene thAya paNa sebata game tenI na thAya. sebata tevI asara. sobata sArAnI thAya. jema arise meDhA parane kharAbe batAve che paNa ene dUra karatuM nathI tene kADhavA mATe pite prayatna kare paDe che. tema dharmarUpI ariso (dharmagurUo) tIrthakara bhagavate saMsArane kharAba batAve che. paNa kADhavA mATe pitAne ja purUSArtha kare paDe che, patharanI mUrtimAM paNa prabhunA darzana che paNa kayAre thaI zake che ke jyAre kharA aMtaHkaraNa pUrvaka ekaja dhyAne prabhune hRdayamAM sthApana thAya tyAre AMkha Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 256 macatAM bhagavAna dekhAya. paNa jyAM sudhI svArthavRttio rahelI hoya tyAre maMdiramAM paNa mUrtinI sAme prArthanA karanAra mAnava dehanAM bhautika sukha mATe kare che. paraMtu mAnavI! tuM tArA AdhyAtmika sukha mATe prArthanA nathI karate. kAraNa ke vRttiothI gherAele che, eTale AMtaranI svArthavRttio vaDe gherAele che. jethI cetana vastune cetana ravarUpamAM joI zakatA nathI. paNa tuM acetana vastuone cetana svarUpamAM joI zake che. bhagavAnanI mUrti bhale pattharanI banelI che. ane e cetana svarUpe ubhelI che. paNa ApaNA AtmAmAMja birAjamAna hovA chatAM enAM darzana thaI zakatAM nathI, jevI rIte caherAne pratyakSa rIte nihALavA mATe kAcanAM arisAnI jarUra paDe che. kAcanA arisA vinA caherAne nihALI zakAtuM nathI. arise paNa acetana che. chatAM cahero batAvI zake che, tevI rIte pattharanI mUrti eka darpaNa jevI ja che. paraMtu jyAre eka dhyAna thaI prabhunI mUrti samakSa ubhA raheze tyAre ja prabhunA pratyakSa darzana mUrtimAM thaI zakaze. jayAre hRdayamAM bhAvanA pragaTe ane bhagavAnanuM zaraNa svIkArI lIdhA pachI pApa karavAnuM raheja nahI. - pUrva bhavamAM prANIo je (zubha athavA azubha) karma bAMdhyA hoya tenAM pariNAmane rokavA deve paNa samartha thatAM nathI. zrIkRSNa-vAsudeva apUrva riddhi-siddhinA svAmI hatAM. ane game tevA kaThIna kAryane siddha karavAnI aTala zakita dharAvatAM hatAM. ghAtakI khaMDanI aparakaMkAnagarImAM Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2para saddha yAne dharmanuM svarUpa draupadIne pAchI lAvatI vakhate teo (ra) jananI paTavALI gaMgA nadIne bhujAothI tarI gayA. paraMtu AphatanA samaye dvArikAmAM dAha lAge, pitAne sarva parivAra ane sagA saMbaMdhI temAM nAza pAmyA. mAtApitAne A sarva nAzamAMthI ugArI levAne temane bhagIratha prayatna chatAM temAM saphaLa thayA nahi. vAsudeva tathA devakIjI daravAjAnI zIlA tUTI paDatAM maraNa pAmyA, mAtra meTAbhAI balabhadra ane teo ja bacI zakayA. tyAMthI jaMgalamAM jatAM pANInI khuba tarasa lAgI. balabhadra pANI levA kAcA ane A bAju jarAkumAranA bANathI temanA prANa cAlyA gayAM. (AnuM nAma karma) je jarAsaMgha-kRSNanuM potAnAM hAthathI maraNa na thAya te mATe jaMgalamAM cAlI gayA hatA, paNa je banavAnuM hoya te banyA ja kare che. karma sattAne AbhArI gaNAya, te saMbaMdhamAM eka duho kahevAya che. dAjhI nagarI dvArikA, nAThA baMdhava deya; tara trikama vana mUe, garva na karazo keya. nikAcita karmane bhagavyA vinA chuTako ja nathI. paNa dharmamAM manane joDavAthI bhogAvalI karma zAntithI bhogavI zakAya che. te akAmanirjarA che. jethI navA karma baMdhAtAM nathI, dharmane zaraNe gayelAone duHkha, darda ke vipatti karI paNuM akaLAvatAM nathI....kAraNa ke dharma pate ja enuM rakSaNa kare che. dardamAM AnaMda, sukha kone kahevuM ane duHkha kone kahevuM e eka bhAre vivAdAspada jaTila ane vicitra Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 53 evA sanAtana prazna che. bhAratanAM tattvajJa purUSoe sukhanI vyAkhyA ghaNI ja bhavya ane sacoTa karI che. je sukha zAzvata rahI zake....parivartana na pAme ane duHkhanI kalpanAne paNa pAse na AvavA de, evu sthAI ane dRDha rahe te ja sAcuM sukha che, e sivAyanA saghaLe mAtra sukhane bhAsa ja che. eja rIte du:khanu' samajavu joI e. jene duHkhane anubhava hAya chatAM e pAtAne du:khI na mAnatA hoya te kharekhara duHkhI nathI. leoko enI raheNI karaNI ke pira sthiti joIne game teTalA lAgaNIzIla banI jatAM hAya.... paraMtu je mANusA dRDha mane potAnAja koI karmanuM phaLa mAne che te mANasA` koipaNa sayAgAmAM duHkhI hotAM nathI, pApakarmanA udayakALa cAlatA hAya tyAre ja mAnavI dhaiya rAkhI zakatA nathI. te bhAMgI paDe che....ane dhaiya rAkhIne dharmane! sahArA cheDatA nathI te game tevI vipattio sAme aNanama ubhA rahI zake che. pUrva kanA cege jyAre paDatI Ave che tyAre sagA bhAie paNa ADI najare cAlatAM hAya che....are patnI, putra, parivAra paNa akaLAtA hoya che. AmAM kono doSa kADhavA jevuM ke Azcarya pAmavA jevuM kazuM nathI, pASa karmInA ukALo cAlate hoya tyAre mAnavIne besavAnA eTale paNa maLatA nathI, dharma eja amRta che....e amRta jene prApta thAya che tene pUrva karmanAM cAge game tevA saMkaTo paDyA hoya chatAM tee hasatAM hasatAM saTezane cI jAya che. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 sodha yAne dhanu svarUpa -:dha dezanAH mahAnubhAvA:-A duniyAmAM rahelAM jIvA A bhavacakramAM anAdikALathI paribhramaNa karatAM aneka prakAranAM asahya duHkhAnA anubhava kare che, aneka yAnImAM, jAti athavA utpatti sthAnamAM utpanna thAya che, ane vilaya thAya che. aMta nahi AvavAnuM kAraNa jIvA pote potAne oLakhI ke jANI zakatAM nathI ane tethI A duniyAmAM kSaNika, tuccha, vinazvara ane virasa piraNAmavALA sukha meLavavA mATe aneka prakAranAM pApa karyA kare che. paNa tene sukha maLatu nathI. je maLe che te thoDo vakhata rahI vilaya pAmI jAya che, cAlyuM jAya che, ke nAza pAme che ane chevaTe nirAzA ja maLe che. je sukha AvIne cAlyuM jAya te zAzrvat na ja kahevAya. zAzrvat sukha teA teja kahevAya ke jene koipaNa vakhata nAza ja na thAya ane kAyama banyuM rahe. Avu zAzrvat sukha A duniyAnAM pAMca IMdriya saMbaMdhI viSayAmAMthI koipaNa vakhata maLI zakavAnuM ja nathI, chatAM tene mATe aniza temAM ja prayatna karavA te kharekhara ajJAnatA ke murkhatA ja che. kharU sukha pAtAnA AtmA sivAya koIpaNa sthaLe che ja nahi. te sukha mATe bahAra prayatna nahi karatAM peAtAnA svabhAvamAM Avavu joI e. ane 'taramAM uchaLatAM viSaya--lAbha, tRSNA vigerenAM kallAlAne zAMta karavA joie. te zAMta thayA sivAya Atmazodhanane, AtmavizuddhinA prayAsa karavA nirarthaka che, dhAro ke eka pANInA bharelA Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : je 2papa vizALa kuMDa che. ane tene taLIye eka amUlya ratna paDayuM che, ane pANuM ghaNuM vaheluM che. ane pavananI laharIo, mojAo vAraMvAra te pANIne halAvI rahyA che. AvI pANInI malIna ane halanacalanavALI sthitimAM te pANIne taLIye paDela ratnane tame joI zakaze? nahi. bIlakula nahi dekhAya, A ja dawte zuddha Atmaratna manarUpa pANInI nIce manathI paNa para raheluM che te manarUpa pANI viSayakaSAyanI DoLAzathI malIna thayeluM che ane aneka prakAranA vicAra taraMgathI hAlI cAlI rahyuM che. mATe viSaya-kaSAyane abhAva ane aneka vitarkonI zAnti jyAM sudhI nahIM thAya tyAM sudhI zuddha Atmaratna jovAnI ke prApta karavAnI AzA rAkhavI te vyartha che. A ja kAraNathI Atmavizuddhi mATe bAhya ane aMtaraMga upAdhione tyAga karavo joIe. te ja nitya, avinAzI Atmikasukha pragaTa thAya che ane niraMtara sukhI thavAya che. - dehane nAza avazya che ja. mAnavajanma pharI pharI male muzkela che. A kSaNabhaMgura dehathI paNa uttama Atmadharma pragaTa thatuM hoya te kaye samaju mANasa pramAda kare ? saMsAramAM udaya ane astanuM bhayaMkara caka vegathI pharI rahyuM che. jarA sumadaSTi karatAM jaNAze ke premALa strI hovA chatAM purUSa vidhura thaI jAya che. akhUTa dhana hovA chatAM nirdhana banI jAya che. mahAparAkramI hovA chatAM tejahIna banI jAya che. vizALa kuTuMba parivArathI viMTaLA Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 sAdha yAne dharmanuM svarUpa cele ekale banI jAya che. moTaramAM pharanA bhIkha mAMgate banI jAya che. tema AthI ulaTA prasaMge paNa bane che, A badhI sthiti karmAdhina che tethI karma e ja ApaNe vAstava zaMbhu che, jIvanamAM sevAtA aDhAra prakAranAM pApa sthAne-doSe karmabaMdhana karAvI durgatie dhakele che. eka vicArazIla vidvAnane keIe pUchayuM. saMsAramAM bhAgyazALI ke? vidvAne javAba Apyo. "jisane khAyA era yA" jeNe potAnA mATe dhana vAparyuM ane paleka mATe sukarmomAM e karyuM te bhAgyazAlI. daridra keNu che -mara gayA era choDa gayA." jeNe pitAnA mATe paNa na vAparyuM ane bIjAnA paropakAra mATe paNa na vAgyuM. te badanazIla che. kahevAya che ke IrAnamAM eka samrATuM thaI gaye. kAru tenuM nAma hatuM. tenI pAse apAra saMpatti hatI. tenA bhaMDAronI te gaNanA ja na hatI. eka vAra hajarata vaijUsAe upadeza ApyojevI rIte allAhe tArI Upara maherabAnI karI che evI rIte tuM paNa loko para maherabAnI kara. bAdazAhe A upadeza para tAlI bajAvI majAka karI. jyAre kArU maravA paDyA tyAre Adeza karyo ke badhe ya khajAne mArI chAtI upara rAkho. je khajAne chAtI upara rAkhe ke te bhUmimAM daTAI mUo. re dhana... tArI dazA. A jagatamAM jyAM tame najara karaze tyAM tamane Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 - 2pa7 vicitratAnAM darzana thaze. ane vividhatAne khyAla Avaze. eka goro, eka kALa, eka mukhe, eka buddhizALI, eka raMka, eka rAya. eka jADe, eka pAtaLa, eka UMce, eka nIce, eka varUpavAna, eka kadarUpe temaja AMdhaLA, tulA, laMgaDA, bimAra, A badhI vicitratA ane vividhatAnuM kAraNa. zuM haze ? A kAraNanuM nAma ja karma che. karma vagara A badhI vicitratA ke vividhatA saMbhavI zakatI nathI. A janmamAM ke pUrvajanmamAM AtmAe jevAM jevAM karmo karyA che tevA tevAM phaLa tene bhegavavA paDe che. jaina darzanamAM karma-vijJAnanI atyaMta sUkSma rIte suMdara chaNAvaTa karavAmAM AvI che. karma e pulanA kaMdhe che. tene kAmaNavargaNA kahe che, jIva jyAre A skaMdhone grahaNa kare che tyAre tene karma tarIke saMbodhavAmAM Ave che. zubha karmane puNya kahevAmAM Ave che ane azubha karmane pApa kahevAmAM Ave che. karma bAMdhyA pachI amuka samaya pachI tenuM phaLa maLe che. (jyAre karmanuM paripakava thAya che) - karmabaMdhananA cAra kAraNe(1) mithyAtvaH-eTale UMdhI mAnyatA. sAcAne juThuM mAnavuM ane juDAne sAcuM mAnavuM tenuM nAma mithyAtva che. (2) aviratiH eTale pApanI chUTa, pApane tyAga na have te avirati che. sa. 17 Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra58 sabodha yAne dharmanuM svarUpa (3) kaSAya eTale ke dha, mAna, mAyA ane lebha. (4) yugaH -eTale mana, vacana, kAyAnI pravRttithI paNa AmA karma bAMdhe che. vadhArAmAM pramAda eTale ALasa, nidA, viSayabhoga, vikathA, ane madyapAna, sAta vyasane A badhAM kAragIe paNa AtmA karmabaMdha kare che. pApakarmane vipAka ne bhegavavAmAM Ave tyAre dArUNa--hoya che. zAstramAM te mATe eka asarakAraka daSTAMta che. pApa karmane vipAka gavavA vakhate dArUNa hoya che. zAmAM te mATe aneka asarakAraka daSThata che temAM zrI mRgAputranuM daSTAMta :- eka vAra paramopakArI zramaNa bhagavaMta zrI mahAvIra svAmI pRthvIlane pAvana karatA mRga nAmanAM gAmamAM samavasaryA. paramAtmAnI AjJA zirasAvadha karI zrIgautama svAmI bhagavAna gocarI mATe nagaramAM padhAryA. zrI gautamasvAmI - prathama gaNadhara eTale bhagavaMtanA mukhya zivya hatAM. cauda pUrvadhara hatAM. aneka vidyAmAM pAraMgata hatA. dIkSA lIdhI tyArathI be upavAsanAM pAraNe be upavAsanAM paccakhANa karatAM. bhagavaMta upara temane ghaNI ja bhakti hatI. zrIgautamasvAmIne Aje be upavAsanuM pArAyuM hatuM. tethI teo jAte ja nirdoSa gocarI levA mATe sADA traNa hAtha jamIna jeIne IryAsamitipUrvaka cAlatAM hatAM. jethI nAnA-meTAM kaIpaNa jIvanI bhUlecUke hiMsA na thaI jAya. Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 259 gocarI laI jyAre teo pAchA pharatA hatA. tyAre temanI najara eka maDAna duHkhI vRddhipurUSa upara paDI. te vRddha purUSanI hAlata hRdayamAM kaMpArI pedA kare tevI hatI. te AMkhe AMdhaLe hatezarIra DhIo hatA. tenA mukha upara mAMkhIeA baNa baNa karI rahI hatI. te gADha vedanA bhegavI rahyA hatA. A duHkhamaya. karUNAjanaka nihALI bhagavAna gautamasvAmI mahArAja vicAramAM tanmaya banI gayAM. are A bicAro ke duHkhI che, A duHkhI mANasa Aja sudhI mArA jovAmAM Avyo nathI. vasatimAM padhAryA pachI bhagavAne traNa pradakSiNA ApI vaMdanA karI vinaya pUrvaka be hAtha joDI naMtamastake temane pUchyuM. pratA ! Aje meM eka e du:khI vRddhapurUSa je ke tenA je du:khI purUSa bIje bhAgye ja haze. gaNadhara bhagavaMta gautamasvAmInI vAta sAMbhaLI bhagavAna mahAvIradeve jaNAvyuM. gautama ! te je duHkhI purUSane jo tethI paNa adhika duHkhI, maDAbI A nagaranAM rAjA vijya ane rANI mRgAvatIne prathama mele mRgAleDhiyA nAmano putra che. A mRgAleyiAne janmathI ja nathI Aba, nathI kAna, nathI nAka paNa te te sthaLe kANuM ja che. tene nathI hAtha, nathI paga, phakta mAMsane eka piMDa ja joI le, enA zarIramAMthI sarvatra dudha prasare che. lehI ane parU satata vahI rahyuM che. tene sukha vagere na hovAthI tenI mAtA rANI mRgAvatI rAba vagere karIne tenA zarIra upara reDe che. te AhAra chidro dvArA aMdara praveze che ane cheDI vAramAM lehI tathA parU Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 saddha yAne dharmanuM svarUpa thaI pAche bahAra nIkaLe che. tenI bibhatsa dhRNAjanaka AkRti lekene kamakamATI pedA kare tevI che. aneka rogothI gherAyelI kAyAdvArA e bhayaMkara yAtanA, tIvra vedanA ane mahAduHkha bhogavI rahyo che. jyArathI e ja che tyArathI tene bhaMyarAmAM rAkhavAmAM Avyo che. bhagavAna mahAvIra devanAM mukhakamalathI A badhI hakIkata zravaNa karI zrI gautamasvAmI te ja vakhate bhagavaMtanI AjJA laI mRgAleDhIyAne jovA mATe vijaya rAjAnAM rAjamahelamAM padhAryA. -karmavipAka - zrI gaNadhara bhagavaMta jevAM puNyapurUSanAM potAM. pagalAM potAne tyAM thatAM kene AnaMda na thAya? zrI gautamasvAmIne nihALatAM ja sarvanAM haiyAM harSathI hilaLe. caDyAM. rAjAe kahyuM. Aja amArA dhanabhAgya ke kalpavRkSa, kAmadhenu, ane ciMtAmaNIratna karatAM paNa adhika evAM pUjyanAM pavitra pAdakamalathI amAruM AMgaNuM pAvana banyuM. rAjA vijaya, rANI mRgAvatI tathA sarvee gurUdevane bhAvabharyA praNAma karyA. harSathI pulakita banelI rANI mRgAvatIe be hAtha joDI aMjali pUrvaka gaNadhara bhagavaMtane vinavaNI. karI. prabhe! pharamAve ApanI zI AjJA che? zrIgautama svAmI bhagavAne jaNAvyuM ke mRgAvatI huM Aje tamArA putrane jovA mATe ahIM Avyo chuM. zrIgautamasvAmI. Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 261 bhagavAnanI vAta kagecara thatAM rANI mRgAvatI raheje AzcaryamAM DubI gayAM. tarata ja rANI mRgAvatIe pitAnA putrone vastrAlaMkArathI sajAvI hAjara karyA. zrIgaNadhara bhagavAna bolyA huM tamArA A putrone jovA nathI Avyo, paNa jene tame bhUmigRhamAM rAkhyo che tene jovA mATe huM ahIM Avyo chuM. A zabdo sAMbhaLatAM ja rAjA-rANIne Azcaryane pAra na rahyo. kAraNa ke A putranI vAta kaI jANatuM nathI. atyaMta gupta rAkhavAmAM AvI che. mRgAvatI rANIne bhAre acaMbo thayo, tyAre bhagavAna zrIgautamasvAmIe khulAso karyo ke mahArASTra mAM AzcaryanuM kaMI kAraNa nathI. devAdhideva sarvajJa bhagavaMta mahAvIra svAmI sAkSAt birAjatAM hoya emanAM alaukika jJAna AgaLa zuM chupuM rahI zake ? tarata mRgAvatI rANIe gaNadhara bhagavaMtane vinaMti karI ke Apa vastrathI mukha bAMdhI le. kAraNa ke bhoyarAmAM rahelAM mArA e putranA zarIramAMthI asahya dudha prasare che. eka nAnI hAthagADImAM bhejana sAmagrI laI rANI mRgAvatIe bheMyarAnuM gupta dvAra ughADI temAM praveza karyo. mRgAleThIyAnI mahAduHkhI paristhiti nihALatAM zrI gautamasvAmI bhagavAna kavipAkane vicAravA lAgyA. mRgAputra janmathI ja napuMsaka hatA, bahere hato ane muMgo hato, AMdhaLe ane koDhiye hate, zarIramAMthI satata Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 sadnAdha yAne dharmanuM svarUpa leDDI ane parU vahI rahyuM hatuM. duHsaha vedanA bhogavI rahyo hato. jANe sAkSAt duHkhamRti joI le.. rANI mRgAvatIe vinayapUrNAMka be hAtha joDI zrI gautama svAmI bhagavaMtane pUchyuM, " bhaMte " kayA karmanAM udayathI ahIM A jIva nArakInAM jevI vaMdanA bhAgavI rahyo che ? -: prabhavanAM pApakamAM : cAra jJAnanAMdhAraka zrI gautamasvAmI bhagavAna jJAnavaDe jANIne enAM pUrvabhavanu varNana karatAM rANI mRgAvatIne jaNAve che ke mRgAvatI ! pUrva janmamAM A jIva zatadvAra nAmanAM nagaramAM dhanapita nAmanAM rAjAne akhAI roDa nAmanA eka mAlika hatA. te rADorane jIva atyAre tamArA putrarUpe che. A akhAI roDa, 500, gAmanA adhipati hatA. sAte byasana, (dArU, mAMsa, zikAra, parastrIgamana, vadhyAse vana, ane jugAra )mAM e mazagula hatA. potAnI prajAne raMjADavAmAM kaI bAkI nahAtuM rAkhyuM, AkarA karaverA nAMkhI prajAne e pIDI rahyo hatA. lokeAnA nAka, kAna, hAtha, paga, vagere aMgopAMga kApI nAkhI temane apAra vedanA Apata. AvA ghera pApakarmanuM pariNAma teja bhavamAM jANe udayamAM Avyu hoya tema te akkhAI rAThoDanAM zarIramAM sALa bhacakara vyAdhirogo utpanna thayA., javara-dAha, khAMsI, udara zULa, bhagaMdara, arkha, aNu, tema bhamra muLa zeSa, anna, netrapIDA, karNa pIDA, khUjalI, jaleAdara, ane koDha, avA prANaghAtaka aneka rogothI enI kAyA gherAI gaI. Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 263 huM mRgAvatI ! A ekkhAI rAThoDe krodha, mAna, mAyA ane lebhamAM mazagula banI viSaya-vikAramAM pAgala banI aneka adhamakRtyo AcaryA hatAM. ane jIvanabhara teNe ghera pApakarmo karyAM hatAM. rogothI pIDAI ne AyuSya pUrNa thaye te tyAMthI mRtyu pAmI prathama nArakImAM utpanna thayA. tyAM atyaMta duHkha bhogavI e akkhAI rADa tamArI kuphAe utpanna thayA che, batrIsa (32) varSa sudhI AvI vedanAM bhogavI ahIMthI mRtyu pAmI siDanA janma leze. tyAMthI nALiyA tarIke janmaze. tyAMthI zrIjI nArakImAM pedA thaze. vacce vacce eka pazunA janma leze. ane 2-3-4-5-6. ane sAtamI nArakImAM utpanna thaze. nArakInI vedanA ekakSaNa mAtra paNa bhayaMkara duHkha ApanArI hoya che tyAMthI jIddI judI cenimAM tene paribhramaNa karavuM paDaze. asaMkhyAta kALa pachI akAmanirjarA vaDe kathI kaMika haLavA thai pratiSThAnapura nAmanA nagaramAM eka dhanADhayane tyAM putrapaNe utpanna thaze, tyAM tene sAdhu mar3AtmAnA samA gama thaze ane satsaMga vaDe pAcho manuSyabhava meLavIne mekakSamAM jaze. zrI gautamasvAmI bhagavAnanAM mukhamAMthI pAtAnA putra mRgAloDhiyAnI pUrvajanmanI vitakakathA sAMbhaLI rANI mRgAvatI staMbha thai gayAM ane kavipAkano vicAra karavA lAgyA, gaNadhara bhagavaMta tyAMthI pAchA pharyAM. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 bodha kAne dharmanuM svarUpa "baMdha samaya citta cetI re, udaye che saMtApa" jJAnIo kahe che ke hasatAM bAMdhyA karma je retAM paNa navi chUTe re. hasI-hasIne bAMdhelA karmo varSo sudhI raDI raDIne bhegavatAM paNa nahi chUTe, adhama pravRtti karanArA manuSyane te ja bhavamAM ke bIjA bhAgamAM mAThAM phaLa avazya bhegavavA paDe che. keTalAka manuSya ghera pApakarmo karatAM acakAtA nathI. paraMtu karmane niyama aTala che. pite karela pApakarmanAM phaLa avazya pitAneja bhegavavA paDe che, kukarmanAM kaDavA phaLa jyAre bhegavavAmAM Ave che tyAre jIvathI tenuM duHkha sahana thatuM nathI mATe jJAnI puruSe kahe che ke je manuSya pApakarma karatAM ja acakAya, jAgRta thAya, cetI jAya to karmanuM phaLa bhegavavAne avasara ja na Ave. je jIva samaju hoya, vicAravAnuM hoya tene karmabaMdhananAM kAraNarUpa Ane tajavA joIe. karma jIvane vyAkuLa kare che. tathA karmanA phaLa bhegavavAnAM AkarA che. mATe jIve atyaMta-sAvadha rahevuM. | nikAcitakarma bhagavyA vinA chUTakAro thato nathI. merUparvata je calAyamAna thAya, kadApi dhruvane tAre paNa calAyamAna thAya, kadApi sAgara paNa pitAnI maryAdA mUke ane pazcimamAM sUrya uge te paNa karelAM-bAMdhelA nikAci takama bhegavyA vinA chUTake nathI. karmanI evI vicitra gati che, karma eja zayatAna che. duniyAnAM sarva jIvone karma madArInI peThe nacAvI rahyuM che. * Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMDa : 2 jo 265 palakamAM karma duniyAmAM ghaNA pheraphAra karI zake che. sAgarane kANe pRthvI kare che ane pRthvIne ThekANe sAgara kare che. jagatamAM jeTalA paNa pheraphAro thayA kare che te karmanA nimitta thAya che. AvA prabaLa kanA pajAmAMthI chUTavAnA upAya zrI tIrthaMkarabhagavAne batAvyo che ke, mana, vacana ne kAyAthI jaina dharmanI ArAdhanA karavAthI sa ka nA kSaya thAya che ane AtmA svayaM paramAtmA bane che. mArA mAthe nAtha, jhAlyo tenA me hAtha; have nahi' cheDu sAtha, seMTa jAya mArA pApa... eTale jInezvarabhagavAnanu zaraNuM svIkAryA pachI pApane bhAgavuM ja paDe che, - nikAcita karmanA udaya Ave che tyAre tenI sAme ubhA rahIne moTA moTA tapasvIo pAchA paDI jAya che, tyAM jIva karatAM karma baLavAna heAya che. tethI. "zikata mATe jIvakI, udaya kama ne baLavAna. 1 e nyAya ghaTe che tyAM jIvanA doSa alpa hAya che. kane rAma nathI. paNa jJAnI karmanA udaya TALatAM pAche. zUravIra banIne karmane jIte che. tethI te chevaTe karmano kSaya kare che, jIvanI meggata sArI hoya te vicAro pazu sArA Ave ane karma karatAM bacI jAya te upara dRSTAMtaH- AvA kALamAM paNa pAzcAtya dezamAM janmavA chatAM saskArothI bhAratIya saMskRtine pUrNa nizcayathI varI cUkelA Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 saddabodha yAne dharmanuM svarUpa barnADazene prasaMga kharekhara gauravavate che. temaja bhAratIya prajAne pUrNa preraNAdAyI che temanI gaMbhIra bimArI chatAM mAMsa khAvAnI DokaTaranI salAha chatAM temaNe te nahi gaNakAratA jIvanabhara jemaNe mAMsahAra karyo nathI te laMDananAM DelI kenIkalamAM eka mulAkAtamAM AvatAM je vicAro vyakata kare che. te keTakeTalA vedhaka ne mAnava samAjane dareka rIte preraNA dAyI ane upayogI che. "teo jaNAve che ke mArI sthiti ghaNI gaMbhIra che. mane ekaja zarate jIvitadAna maLe tema che. huM je gAya athavA vAcharaDAnuM mAMsa khAu'. paraMtu mane zraddhA che ke prANInuM mAMsa khAvA karatAM mRtyu hajAra darajajo sAruM. mArA jIvananI aMtima AkAMkSA che ke mArA mRtyu bAda evA utsava ujave ke jeNe jIvajaMtuonuM mAMsa khAvA katAM mRtyune vadhAre sAruM maLyuM hatuM. yuropanA mahAna lekhaka ne sAhityakAranA A zabdo tenI pAchaLa rahelI temanA hRdayanI karUNA bhAratavAsIone bodhapATha ApI jAya che ke o bhAratamAtAnAM saMtAne ! tamArI Adarza saMskRti tamArA pUrvajonAM vArasAmAM maLelI naitika ne AdhyAtmika saMpattine mAnava tarIke tamArI mahattA, badhuM yAda karIne mojazokha ke AsvAda anya keI kAraNasara svArtha vaza banI jIvahiMsAne kurabhAva manamAM saMgharatA nahi. te hiMsAnA pApathI temaja hiMsaka bhAvanAM mahApApathI jIvane bacAvIne jIvanane jIvI jANaje, jaina kuLamAM janma laIne jaina zAsanane pAmelA bhAgyazALI AtmAne vicAravA Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 267 jevu che.ke niha ? ke je atyAre ApaNe samajyA vagara bahAranI dekhA dekhI karIe chIe temAM karmabaMdhana karIe chIe. te ApaNane ja bhogavavA paDaze H- saMvata 1973 juna mAsanAM jaina jagata aMkamAM pAnA 129mAM lakhyuM che OM sADAcAra kroDanAM kharce baMdhAyelu. devanAranu ( sTATara hAusa ) 16. ogasTa 1971thI zarU thayuM. baLada ke bheMsanA aMdaranA keTalAka bhAgeAmAMthI je carakhI nIkaLe che. te carabI muMbaImAM baTATAnI vephara taLavAmAM ane kharI biskiTa ane kAju taLavAmAM paNa vaparAya che. pazunAM hADakAmAMthI banatuM jIleTIna ghaNA AIskrIma anAvanAra AiskrImamAM paNa vApare che. AnAthI AiskrIma ghaTTa bane che. e AiskrIma ApaNe jene paNa lagnamAM vAparIe chIe, koine ema thAya ke ApaNe kayAM jIvone mArI chIe, paNa he bhAgyazAlI ! karaNa, karAvaNa ane anumeAdananu sarakhu phaLa kahyuM che. eTale kasAI khAnAmAM jIveAne mArIne temAMthI je vastu banatI hoya te khAvAthI pApa che. eTale pazunAM hADakAMmAMthI banatuM jIleTIna AIskrImamAM nAMkhe che tenA jenA upayoga kare che te pApa nathI ? evI rIte ghaNI cInnemAM hiMsAnuM kAMI ne kAMI vaparAya che. jaina dharma ahiMsA paramo dhama che ke nahi ? -hi'sA jevu koi mahApApa nathIHhiMsAthI zAnti prApta thatI nathI. hiMsAthI sukha maLe nahIM. bIjA jIvAnI hiMsA karavAmAM manuSya mATe keTa Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 sadha yAne dharmanuM svarUpa keTaluM lAMchana bharyuM che. manuSya je pitAnuM manuSyapaNuM sAcavavA IcchatA hoya te eNe hiMsAthI bacavuM joIe. mAnavane je zAnti tathA sukhanAM svamAM joItA haze to teNe mana, vacana ane kAyAthI ahiMsaka banyA sivAya chUTake nathI. kharekhara hiMsA e kALakUTa jhera che. hiMsaka bhAva te khUba ja kAtila jIvaleNa viSa che. hiMsAnAM pApa karatAM paNa hiMsakabhAva mahAna zApa che. pApanI anaMta paraMparAne vadhAranAra hiMsakabhAva che. hiMsA nahi karavA chatAM kevaLa hiMsakabhAvathI prerAI ne taMduliye maya - sAtamI narakamAM jAya che. te ja rIte jIvadayA-karAne bhAva sarve jIvo pratyene AtmiyabhAva e ja amRta che. eka anaMta maraNonI yAtane Ape che ane eka anaMta maraNenI yAtanAmAMthI ugArI AtmAne anaMta jIvana Ape che. ' hiMsA duHkhanI velaDI. hiMsA duHkhanI khANa anaMtA ja narake gayA, hiMsA taNuM pariNAma, dayA sukhanI velaDI, dayA te mukhanI khANa anaMtA chavo svarge gayAM, dayA taNuM pariNAma jaine ke jetetara game te AtmA dayAne kAraNe ghaNA karmathI bacI zake che. eka jainetarane dAkhala -( ) paracura zAstrIne prasaMga khUba ja vedhaka temaja marma paza rIte ahIM Alekhyo che. potAnAM raktapittanA rogane mATe sapanI bhasma vAparavAne tene prayoga karavAnI jyAM temane Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 ja 269: salAha ApavAmAM Ave che tyAre te karUNA hRdaye javAba Ape che te kharekhara vadhaka ne sacoTa rIte sa koine mAdaka che. teo kahe che. basa karo, khasa kare. nAgane badale mane ja bhasma karI devAmAM Ave to ze vAMdhA che ? are bicArA nAge ze! aparAdha karyo ke tene jIvatA jalAvI mukavAmAM Ave ? AMkhamAM AMsu sAthe paracura zAstrI pharI gadgad svare bolyA. gayA janmamAM me kevAM pApa karyA haze. bIjA jIvAne satAvyA haze tenu phaLa Aje huM A rIte bhogavI rahyo chu ane jo A janmamAM paNa koI niraparAdhI javane hu sattAvuM te AvatAM bhavAmAM mAre keTalu e bhogavavuM paDe, koi nirdoSa jIvane mAravAne badale huM pote ja maLIne khAkha thaI jAuM to ghaNuM sArU, bhAratIya saMskRtimAM pote hasate mukhe prANAnI Ahuti Ape, potAnA jIvana khAtara koI paNa nirdoSa azaraNa, ke muMgA jIvanI hatyA je kadIye na kare, na karavA de, jyAre Aje ApaNe zuM joI rahyA chIe ? kevaLa meAjazekha, ezaArAmane kSaNika sukha AsvAdanI khAtara bhAratabhUmimAM lAkho-karoDo jIvAnI krUrapaNe hatyA thai rahI che. pazuthI mAMDIne mAnava jevA prANInI paNa karapaNe hatyA thai rahI che. AjanA bhaNelA gaNelA tathA pAtAnI jAtane sajjana tathA sudharelo gaNAvatA mAnava zaramAtA nathI te kevI zarama. Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ so sadha yAne dharmanuM svarUpa che. Aje mAnava kyAM jaI Ubho che ? temAM Ajano yuvAna kharekhara dizA bhUlyuM che. zikSaNa, keLavaNI, je bhaNataranAM nAme Aje te potAnA jIvanamAM niradeza doTa mAMDI rahyA che. bhaNIgaNI DigrI meLavIne vilAsa, vikAra, vidhyA, tathA vAsanAonI bhUtAvaLanI pAchaLa doTa mUkI rahyA che. saMskAra, saMyama, satya, sahanazIlatA, sAdAI temaja sAtvikatAnA maMgalatattvothI dUra-sudUra gayelAne javananI maMgalakArI urdhva. mukhI zaktione Aje te bhaNelo zikSita kahevAtA varga vyartha veDaphI rahyo che, te vargane udezIne AjanI zikSaNa paddhati vidyAthI temaja zikSaka varganI tathA mA-bApa potAnA saMtAna saMskAra pratyenAM kevaLa durlakSyane keLavI rahyA che. vartamAna kALe keLavaNInuM phakta eka ja dhyeya rAkhavAmAM AvyuM che. ane te moTI DIgrI meLavI laI peTa javuM, dhana ekaThuM karavuM. matalaba vidyArjananuM dhyeya kevaLa arjana kahyuM che. mA-bApanuM dhyeya paNa eja hoya che ke mAro dIkare bhaNaze-gaNaze ne sArI rIte gujarAna calAvI zakaze. vidyAnuM lakSya Aje bhUlI javAyuM chezikSako, saMcAlako paNa Ucca dhyeyathI dUra gayA che. tyAM vaLI vidyArthI AlamanI kyAM vAta karavI? nathI paDI mA-bApane, nathI paDI zikSakane, nathI paDI vidyAthIne, nathI paDI saMcAlane tyAM govALa vagaranA gAnI zI dazA? saunI draSTi TuMkI che. sonuM dhyeya TUMkuM che. vartamAna zikSita kahevAtA varganI, kolejamAMthI ' bhaNIne pAra utarelA varganI je avadazA che te vicA. karavA jevI che. Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 271 potAnA durguNo kema chupAvavA, pAte ekadama sArA che ema dekhAva karavA, vArtAnI saphAi karavI ane bhapakAthI bIjAne AMjI nAkhavA. A badhuM AjanA yuvAnamAM saheje jovA maLe che. A vidyA vidyArthI ane vidyAgurU Aje traNe eka bIjA na rahenArA tattvo paraspara TakarAI rahyA che. vidyAnA je athI hoya te vidyAthI kahevAya. vidyAgurU vinA vidyA maLe nahI. Ama chatAM AjanA vidyAthI vidyAgurUnI adaba to zu paNa hAMsI ane mAka uDAvavAmAM AnaMda mANI rahyo che. kevI A kamanazIba paristhiti ? AvI uddhatAIthI bhaNelA vidyAthI dezane mATe kevA nIvaDaze ? AzIrvAdarUpa ke abhizAparUpa ? e vidyArthIe ja vicAravAnuM che. Ama chatAM A kALamAM vidyAgurU potAnA dharma ane kartavya bhUlI gayA to nathI ne ? e kALanu bhArata kevuM majanu hatuM ke upakArInA upakAra ddei jIvanabhara bhUlAto nahi theDI paNa vidyA ApanAra jIvanabharanA vidyAgurU banI jatA. vidyA lenAra jIvanabhara enI pratye RNI rahI enI adaba jALavatA. mULa H - sarva aniSTonuM Adhunika zikSaNa ? AjanuM zikSaNa bALakone kadI paNa sadAcArI pakavI zakaze kharU ? nirodhanAM sAdhanA taiyAra hAya ane zikSako ja khulle Ama jAtIyatAnI vAtA karatAM Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 sabodha yAne dharmanuM svarUpa hoya te aparipakva vayanAM bALakane kevA saMskAra paDe. ane sinemA, DiTekaTIva nevele jevA kharAba sAhityanuM vAMcana enAthI bALake kadI sArA banI zakanAra nathI. kevA hatA bhAratanI AryasaMskRtinAM saMskAra. -: mAtRbhakta bALaka :- eka nAne choko haMmezA pitAnI mAtAnI AjJA mAnate hato. mAnI sevA karavI, mAtAne sukha ApavuM ane mAtAne AnaMdita rAkhavI, tenuM kahyuM mAnavuM e ja tene mana sarvasva hatuM. mAnI sevA karavAmAM pitAne kaMI kaSTa paDe te tenA jIvananI sArthaktA mAna. regacALAnAM divase cAlatAM. hatAM. rogathI rogacALAnAM pavanamAM tenI mA mAMdI paDI. cheka tenI mAnI cAkarI karavAmAM saMpUrNapaNe dhyAne rAkho. eka rAtre tenI mAe dIkarAne kahyuM, beTA mane tarasa lAgI che. pANI lAva, chokare jhapATAbaMdha pANIne pyAle laI mA pAse Avyo. paNa tyAM sudhImAM te enI mAne uMgha AvI gaI hatI. uMghamAMthI mAne jagADavAnuM chokarAne pitAnAM kartavya parAyaNatAne bhaMga thatuM hoya tema lAgyuM tethI chekare. pANIne pyAle laI chAne mAne mAnA khATalA pAse ubho. rahyo. (kAraNa ke tene ema thayuM ke huM uMghI jAuM ane mA jAgI jAya te pANI ApI zakuM nahIM, te mAnI uDavAnI rAha jotA hatA. paNa tenI mArI mAne sArI peThe uMgha AvI gaI hatI. tethI te AkhI rAta khaDe page ubhe. rahyo. savAra thatAM jyAre tenI mA jAgI tyAre teNe joyuM Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 273 ke tenA dikarA chAnAmAnA tenI pAse pANI laIne ubhA che. tethI tenI AMkhamAM harSanAM AMsu ubharAI AvyAM. teNe kahyu beTA ! AkhI rAta tuM kema ubho rahyo ? dikarAe kahyu` mA mArI khAtara. te keTalIe vAra rAteAnI rAta jAgI ujAgarA vaDyA che temaja keTalAeka sahyA che. tA tArA mATe huM eka rAta jAgyA tethI zuM thayu ? A hatAM svAmI vivekAnaMda. AnuM nAma sAcuM zikSaNa; susaMskAra. hamaNAnAM Adhunika vicAravALAnu have dRSTAMta TuMkAmAM lakhuM :- eka garIba mAtAnA eka ja dikarA hatA. dikaro pAMca varasanA thayA tyAre tenAM pitAnu mRtyu thayuM. ghara nirAdhAra anyuM. kamAnAra koi rahyuM nahi. sahAya karanAra kaI rahyuM naha ane mAtAnA AMsune lUchanAra kaI rahyuM nahi. mAtAnI AMkho no tAro gaNA, ke gharano AdhAra gaNA, ke haiyAnA hAra gaNA. je gaNA te dikarA ja hatA. mAtAe hiMmata na hAratAM vajA jevu kahyu haiyuM karyuM. koinAM ghare vAsaNa mAMjavAnu, koInAM ghare vAsIdu vALavAnuM, koinuM pANI bharavAnuM kAma karIne e kamANImAMthI dikarAne bhaNAvyo, te DokaTara thayA tyAMsudhI bhaNAvyo. tyAM sudhI mAtAne keTaluM duHkha ( kaSTa ) paDyuM haze ? paNa mAtAne AzA hatI ke mAro dikaro mane sukha Apaze. have e dikarA DaoNkaTara thayA pachI paiso vadhatA gayA, mAna vadhatuM gayuM, pramukhasthAna jevI padavI malatI gaI ane vadhArAmAM sudhAraka kanyA paraNI gayA. pachI. ja sa. 18 Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 sadgAdha yAne dhanuM svarUpa mAtAnI zuM dazA thaI hatI e lakhatAM-vAMcatAM hRdaya dravI jAya. A che AjanA bhaNataranA bhAra. A be dRSTAMte vAMcIne vicAravA jevuM che ke nahi ? peAtAnA sAcA dharma ane pharaja bhUlI javAne kAraNe vivekane kheAi devAthI bhagavAna tulya mAtA pitAnI sevA karavAmAM lAja rAkhe che. sAcI janetA ( kuLadevI ) jeNe janma ApI, pALI, pelI, meTa karyA tenI sevA karavAmAM lAjonI ? paNa A saMskRtinA nAza ( bhaMgAra ) thavAnAM kAraNe che. paNa ene kANu samajAve ke tu sAce dharma ane pharaja bhUlyA che. A badhuM thAya - dRSTAMta bIjuM : : peTe pATA bAMdhIne majUrI karate pitA potAnAM putra mATe kAMIka ne kAMika bacAve che. emAMthI ekanA eka putrane bhaNAve che, vRddhatve pitAnuM zarIra koI rIte kAma karavA mATe zaktimAna nathI paNa te ema ja gharamAM besI rahe tA AkhA kuTubane bhUkhamarA bharakhI jAya tenuM zuM ? mana mArIne tana teADe che. jIvane samajAvIne ya jAtane ghasaDIne rAja lai jAya che majuronI duniyAmAM. AzAnAM eka pAtaLA taMtue ja enuM jIvana TiMgAyuM che. kAle dIkaro kamAto thaI jaze. basa pachI zAnti, zAnti, zAnti. huM ane enI mA....eya nirAMtanA dama kheMcazuM. paNa bhaNavA jatA dikarI khAvAya che. koi zrImaMtanI dIkarIonAM rUpamAM mugdha thAya che. mAbApa ghera pUrUM khAvAnu e khAtA nathI. ane dikaro Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 2 jo hoTalamAM pArTIo uDAve che. zikSaNa, sinemA ane navalakathAonuM vAMcana enA jIvanane, tana ane manane bicAve che. mAtA-pitA gAmayiA lAge che. upakArI pelI chokarI ja dekhAya che. sukha enA saMga sivAya kayAMya jevA maLatuM nathI. eka divasa Avyo, vRddha mAbApane eNe tyAthA, ciThThI mukIne cAlyo gayo. Aja pachI have mArUM meM tamane jAvA nahiM maLe. huM khuba sukhI jIMdagI jIvavA mATe jaI rahyo chuM. tame mane pALe, paDyo te badala upakAra, ciThThI vAMcatAM ja mAtA-pitA bebhAna thaI jAya che. bhAnamAM lAvanAra paisA te ahIM che ja nahi. bAnamAM lAve ya koNa? garIbInI vahAre dhAya paNa koNa,? DaMDo pavana doDatA Ave che. emane jagADaeN che. jAgIne ya zuM karavAnuM ? chAtI phATa rUdana kare che. have jIvavAnuM konI AzAe? kene AdhAre, jIvIne kAma paNa zuM che? dikaro te sukhI thaze. chellI aMtaranI AziSa ApatAM mAtA-pitA esIDanI bATalI pI jAya che. AvAM te sArA ane kharAba dikarAnAM daSTAMta ghaNAM che. A te samajavA puratuM daSTAMta che. e ane ke "" eTale satayuga (susaMskAra) "ku eTale kaliyuga (kusaMskAra). jagatamAM ku. ane . nuM rAjya cAle che, jyAre huM eTale satyuganuM rAjya cAlatuM hoya tyAre rAjA nyAyI hoya, vepArI nItivAnuM hoya, zrImaMta udAra hoya, yuvAne saMdAcArI hoya, strIo zIlavaMtI hoya, ALake vinayavaMtA hoya, sAdhu svazA custa hoya. e rIte Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 sAdha yAne dhanu' svarUpa sAte vAnA sArA hoya ane eTale kaliyuga (jene paDatA kALa kahevAya) enuM zAsana cAlatu hAya tyAre 'su thI ulaTu dekhAya. A zAsananI bhAvinI AgAhImAM khuda bhagavAna vardhamAnasvAmIe pAtAnI aMtima dezanAmAM puNyapAla maMDalezane AvelA ATha svapnanAM phaLa nirdezamAM pharamAvyuM che ke, he rAjan : AgaLa jatAM -kALa evA Avaze ke sukuLamAM utpanna thayelA dhArmika AcAra-vicAravALA niha hAya, kamalAkaramAM utpanna thayelA kamaLa jema jhuMgadhI hoya, tema sukuLamAM janmelA saMskArI hAvA joi e. paraMtu AgaLa jatAM kALa evo Avaze ke mukuLamAM janmelAmAMthI paNa saMskArI ghaNA ochA nIkaLaze. meTe bhAge Aje eja pari sthiti dekhAya che. janma nabaLA kuLamAM thayelA hoya paNa vinaya, viveka, jIvadayA agenAM muskAra uMcA hoya to te kuLathI ca'DAla kahevAya paNa karmothI mahAna che. tema jaina jevA zreSTha kuLamAM janma thayA hoya ane karma nabaLA karanAM hoya to te kuLathI jaina kahevAya paNa kathI adhamI kahevAya. kAM AjanAM jaine ? janme jaina chatAM bhAgavilAsamAM jIvananAM kevA phuracA uDI gayAM che ? 6 kumArapALa janme ajaina hatAM. eTalu ja nahi, paraMtu amuka varSanI vaya sudhImAM mAMsAhArI paNa hatA. paNa jIe teA kharA parivaCna Ave che tyAre kevu' Ave che. keTalA vegathI Ave che. ane e AtmA kAMnA kAM pahoMcI jAya che. pUrva bhavamAM jemanA jIva yatAka nAmanA Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je DAkunuM jIvana jIvate have te kumArapALa rAjA thayo ane (TuMkA gALAmAM) thoDAka bhavamAM ja gaNadhara padavI pAmIne kSamAM paNa cAlyA jaze. - kumArapALa rAjAne pUrvabhava jyAM sudhI dharmakaLAne jIvanamAM sthAna na apAyuM hoya tyAM sudhI prApta thayelI bIjI kalAo ekaDA vinAnAM mIMDA jevI che. game teTalA mIMDA hoya paNa enI kiMmata zuM ? vijJAnanI vahAre doDatAM mahAnubhAvo hRdayamAM vicAraje ke amArA hRdayamAM dharmanA sthAna paNa che kharA? dharmanuM sAcuM svarUpa jyAM sudhI samajAyuM na hoya tyAM sudhI e dharma hRdayamAM rUce paNa nahi. kadAca rUce te ene AdarI na zake ane Adare to pUrNa rUpe pALI zake nahi. mATe ja dharma kaLAne hRdayamAM paheluM sthAna ApavuM joIe. A kaLA jenA hAthamAM AvI eja sAcI rIte jIvana jIvI zake che. bIjane Adarza svarUpa banI zake che. pallI pati jayatAka:-mevADa dezamAM cheka UMcA parvatanI zreNI para paramAra vaMzamAM utpanna thayela jyatAka nAmane rAjaputra hatuM. te rAjaputra pasaMsargonA devathI corI karatAM zIkhI gaye. bata tevI asara:- sajajana purUSanI sobatathI deSapaNa guNa rUpe banI jAya che. ane durjananAM saMsargathI suguNa paNa durguNamAM pharI jAya che. Aje vyavahAramAM paNa Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 sadha yAne dharmanuM svarUpa bolAya che ke gata tevI asara" jenA vicAre majabuta na hoya, hRdayanuM siMhAsana DagamagatuM ja hoya. e te pachI pANInI jema pharyA ja kare. pANImAM game te raMga nAkho, pANI tanmaya banI javAnuM. Aje evuM ghaNuM ja banI rahyuM che. saMsAra tarapha dRSTipAta karo tyAre tyAM tenA jevA ja ane jyAre upazrayamAM ke daherAsaramAM jAo tyAre thoDIka kSaNa mATe tyAMnA jevAM saMsarganI asara bahu ja uDI thAya che. rAjaputramAMthI jayatAka dhIre dhIre pallIti banI gaye. luMTaphATa e ja eno dhaMdha. bIjAne herAna karI AnaMda mANavAnuM ane niyata kArya thaI gayuM. jyatAnuM jIvana jagatamAM zApa rUpa banI rahyuM che. leTo ene phiTakArI rahyA che. paNa jayatA to jaga sAne ubhe ubhe aTTahAya karI rahyo che. ane maLatI saphaLatAmAM e AnaMda mANI rahyA che. AnaMdanuM udagamasthAna - viyane kIDe viSayamAM ja AnaMda mAne. kadAca ane tame puSpamAM muke te zI dazA thAya ? maraNa ja nIpaje. AnaMdanuM udgama sthAna jene je mAnate hoya enA sivAya anya sAcAM AnaMdanA sthAnene paNa e viSAdaya mAne che. ene kadAca akhaMDa AnaMdanuM sthAna batAvavAmAM Ave te paNa e vAtane e Ama upahAsathI uDAvI deze. keTalI prANIonI vicitra pravRtti ? Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo ra79 jyatAnuM jIvana bhayaMkara banatuM jAya che. paraMtu e bhakaratAmAM ja tene akhaMDa AnaMda maLe che. eka vakhata dhanadatta nAmane sArthavAha tyAMthI pasAra thaI rahyo che. jyatAkane khabara maLI. pitAnI caramaMDaLI sAthe tyAM AvI sArthane lUMTI lIdhe. sArthavAha dhUma thaI gaye paNa kare zuM? samartha pallIpati AgaLa vANiye kare ? paNa dhanada te ja vakhate nizcaya karyo ke A palI patine jayAM sudhI huM parAjIta karI mArU dhana vyAja sahita pAchuM na maLavuM tyAM sudhI huM vANiye nahIM. IrSAnI AgaIrSAnI Aga hRdayamAM caMpAyA pachI zAnti kayAMthI hoya? zAntinA nAme ja azAntinI Aga bhabhUkavA mAMDe. e IrSAnI Aga hadayamAM baLatI hoya tyAre pite te baLe ja ane bIjAne paNa bALIne khAkha karI nae. samatAne setu e IrSAnI AgamAM dudha thaI jAya emAM navAI ja nathI. dhanarA te pahoMcyA mAlavAnA rAjA pAse. rAjAne bheTa dharI meTuM sainya mAgyuM. rAjAe dhanadattane samajAvyuM bhAI ! yuddha karavuM e vANIyAvaTa nathI. emAM kSatriya teja joIe. tame zAMtithI ghera jaI suI jAo. tamAruM dhana cheDA vakhatamAM ja pAchuM Avaze. rAjana ! mArI daDha pratijJA che. huM ja e pallI patine chatIza. ene harAvI mAruM dhana cakravRddhi vyAja sahita Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 sabedha yAne dharmanuM svarUpa pAchuM meLavIza tyAre ja jaMpIza mATe Apa mane sainya Ape. huM ja enuM nikaMdana kADhIza." dhanadattanA A zabdo zuM sucave che? AvI vera vRtti jyAM sudhI hRdayamAM beDI hoya tyAM sudhI dharmakaLAne sthAna kyAMthI hoya ? mahAnuM akA - mAlavarAje tene moTuM sainya ApyuM. pitAnA senApatine paNa sAthe mokalyo. dharatIne dhaNadhaNAvate dhanadatta jyatAnI pallI pAse AvI ubho. jaya tAkane jANa thaI ke A mahA sainya AgaLa huM TakI zakuM tema nathI, tethI chupI rIte jyatAka tyAMthI nAsI chuTache. tenuM nadhIyAtuM sainya paNa bhAgavA mAMDyuM. dhanadatta tenI pAchaLa paDyo. jyatAnI sagarbha patnI teNe joI. enI veravRtti ukaLI uThI. hAthamAM rahelI talavArathI enuM peTa cIrI nAkhyuM. sAta-ATha mAsanA garbhane patthara para pachADI mArI nAkhyo. keTaluM nIca kRtya ? hatyAre paNa je na karI zake e kArya eka vANIAe karyuM. sAMbhaLatA paNa arerATI chUTe paNa kukatranA samaye AvuM yAda Ave te AvuM kArya thAya nahIM. vera-vRttine vipAka - Aje je zAMtithI vicAravA jaIe te lAgaze ke ApaNa aMtaranA khUNAmAM AvI veravRtti beThI che. mATe ja sAcuM sujhatuM nathI. ane jyAM sudhI aMtaranI kaluSita vRtti TaLe ja nahIM tyAM sudhI jJAna Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 281 maLyuM hoya paNa bhAna Ave ja nahI. pachI e jANapaNAnI kiMmata kazI ja nahIM. jJAnIo te jaNAve che ke jema caMdananA bhArane upADanAra gadheDo bhArane ja vahana kare che. paNa caMdananI sugadha meLavI zakyuM nathI evI ja rIte jJAna hAya paNa AcaraNamAM zUnya hoya te e jJAna ene uddhAra karI karI na zake! uddhAranI vAta havAmAM addhara laTakatI ja rahI jAya. kukartavya karavA jatAM prANIne aTakAve eja jJAna sAcuM! bAkInuM jANapaNuM bojA rUpa che. AvA jANapaNane ja jJAnIoe gadheDAnA bhAranI sAthe sarakhAvyuM che. -:karma vicAra:pratyeka vyakti potAnA (karma) kRtya mATe te ja javAbadAra che. "kare tevuM pAme ane vAve tevuM la" e karmavAdane sanAtana niyama che. mANase karmavAdanA jJAnane kharo upayoga keI paNa kArya AraMbha karatI vakhate karavAno che. sArA kAmanuM phaLa sAruM ane burAnuM buruM e niyama je dhyAnamAM rakhAya te mANasa azubha kArya (karma) karatAM kaMpe, acakAya ane satkArya karevA tarapha ja pretsAhita rahe. pUrve karelAM duSkarmonAM kasuphaLa bhogavavA vakhate tatsaMbaMdhI vicAra karavA ke rovA besavuM ene koI artha nathI. saMsAranA je mULa rUpe, kaSAya keLavyAM; duHkhanA je DuMgare, pApathI meM meLavyAM. Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 sAdha yAne dharmanuM svarUpa bdha nAmane kaSAya bhayaMkaramAM bhayaMkara pApa karAvIne duHkhamAM dhakelI de che ane saMsAramAM rakhAve che. te upara caMDakauzika ane pUrvabhava vAMcavAthI samajI zakAze. prabhue karma ane AtmAnuM svarUpa samajAvatAM kahyuM che ke jIva ATha karmothI lepAyeluM che. karmanA kAraNe te saMsAramAM vividha gatiomAM vividha samaya mATe paribhramaNa karatA rahe che. karmane kSaya thAya te ja A paribhramaNa aTake. je (AtmA) puNyathI mukta thavAnuM che. AtmA. jyAre sva-svarUpane pAme che tyAre saMsArane aMta Ave che. jIva je jIva, anaMtabalI-karmanA jaDane gulAma bane ? jIvavanuM AnA karatAM moTuM bIjuM kayuM apamAna hoI zake ? je duHkha nathI sAruM che tenuM ja kAraNe sukha paNa kema sAruM kahevAya? kaI A vAta samajatuM nathI. enuM A phAna che ne ? A te jyAre jJAnacakSu khullI jAya tyAre badhuM satya samajAya. anaMta upakArI zrI arihaMta paramAtmAoe jagatanA bhavya che mATe sAcA sukhane mArga batAvyo che. A saMsAranuM je sukha che te asala te duHkha mATe ja che. A saMsAranuM sukha jene phAvI jAya tenA mATe durgati taiyAra che; puNyathI sukha maLe e sAthe ja kahyuM che ke jIva Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 283. je A sukhamAM sAvaceta na rahe to A sukha ja jIvane durgatimAM mokalI ApanAra che. A vAta adbhuita bhagavaMta pote jANatAM hatAM. mATe e tArakone puNya yAge maLelI sALI sukha sAhyabI riddhi-siddhi Adine tyAga karI dhAra upasage, pariSahA veDhI, mane mArI kevaLajJAna 5mI mAnne gayAM. ( yAMthI pharI janma levA paDatA nathI. ) have mULa vAta upara AvIe. dhanavrutta hasta rahyo che. veranA khadA lIdhAnA ene satAva che. pallImAMthI akhUTa dhana laI mAlavAdhIza pAse AvyuM. enI pizAcalIlA sAMbhaLatAM ja mAlavAdhIza ugra khanI gayo. rakama caMDALa ! strI hatyA ane bALa hatyA karatAM nisphura hadaye jarA paNa AMcakA na anubhabyA. pApI ! tArI pizAcalIlA tane raurava naraka vAsamAM dhakelaze paNa jathI tAre mArA deza choDI cAlyA javu, ' dhanadattanuM samagra dhana lai deza nikAlanI AjJA kramAvI dIdhI. dhanadattanA vijayI unmAda Aje ogaLI gayA hatA. --:palIpatine mAnasa paTTo H-- -- phUllIpatie jyAre enI patnI ane bALahatyAnA samAcAra sAMbhaLyA tyAre enu` kaThora kALajI kamakamI gayuM. AMkhamAMthI UnAM AMsunI dhAra vahI chUTI; Aja sudhInA . Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha yAne dharmanuM svarUpa kukartavya para have ene napharata chUTI; samagra saMsAra duHkhamaya bhAsavA lAgyA. pitAnA para athavA svajana para duHkhane bhAra Ave, najIkanuM svajana mRtyu pAme tyAre duHkhanA bhayathI saMsAranI asAratA samajI je vairAgya thAya tene duHkhagarbhita rAvya kahevAya che. A vairAgya paNa keTalIka vakhata dharma vimukha banelA prANIne dharma sanmukha laI jAya che. pallI patine paNa eve vairAgya thayo hato. pazcAttA'nA bhArathI e nIcuM sukha rAkhI cAlI rahyA hatA eTalAmAM ja rastAmAM ne ya sUrIzvarajI mahArAja malyA. tyAganI mUrti samA sUrIzvarane joI maDApAmAM ja jeNe jIvana vitAvyuM che. e jayatAka bhAvathI name. -: dharma pAmavA lAyakAta joIe: saMsAranA duHkhathI udvigna banyo chemATe ja ne haiye tyAgI pratye bahumAna jAge che. karmanA vipAkane samajI athavA te potAnA para duHkha Ave tyAre saMsAranI paristhiti samajI game te avasthAmAM paNa jo saMsAra pratye ja parADamukha bhAva na Ave te tene dharma samajAya nahIM. dharma pAmavAnI yogyatA tyAre ja Ave jyAre saMsArathI parA mukha bhAva Avyo hoya. mamatvane bhAva dUra thaye heya. pallI patinI paristhiti bahu ja bhayAnaka che. paNa - sUrIzvarajI enI yegyatAne kaLI gayA. sUrIzvare mR Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 285 sva dharmalAbha ApatA jyatAkane saMbadhI kahyuM "bhAI ! tuM duHkhamAM sapaDAyela hoya tevuM lAge che. tArUM citta civanI citAmAM cetanA vihIna banI gayuM che. AnuM zuM kAraNa ? " jyatAne potAnI saghaLI paristhiti jaNAvI dIdhI. gurunA muda varanI pallI pati para ajaba asara thaI hatI. -: sUrIzvarane sadupadeza - jayatAka ! corInA mahA pApe A bhavamAM raudra dukhane anubhava thAya che ane parabhavamAM paNa duHkhane rAzi sAme Ave che. ubhaya lekamAM nidya caurya karmane tyAga karavAthI ja sukhI thavAze. mATe AjathI tuM pratijJA karI le ke jethI huM corI nahI karuM" cerImAM ja jIvana pasAra karanArane mATe cerInI ja pratijJA? paNa jyatAka pallI patine pAnuM puruM jJAna thayuM hatuM enA phaLane AsvAda maLyo hate. mATe ja potAnA dukRtya pratye tene napharata chUTI hatI. pApanA phaLane bhegavavA chatAM pApa karmathI dUra na rahevAya te samajI leje ke anAdinA gADha pApa saMskAronI johukamI nIce ame dabAyelA chIe. are ! rAjAnI AjJAmAM kadAca gepa mArI jAo paNa karmanI kaTu AjJAmAMthI keI chaTakI zake nahI. vyAkhyAnamAM beThA tyAM sudhI badhuM ja sAMbhaLavuM, mAthuM paNa dhuNAvavuM, tyAMthI UbhA thayA pachI je sAMbhaLyuM hoya te bahAra gayA pachI badhuM khaMkherI nAkhavuM. hRdayamAM e. Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 sarbheAtra yAne dhanuM svarUpa tattvA sparze nahI. AvA anubhavA chatAM ya jarA arerATI paNa chUTe nahI. A badhuM ja zuM sucave che? kALajuM korU ne karU ja che. rIDhA ghaDAmAM game tevuM DaMDu pANI bharo paNa enu piraNAma zuM Ave ? garama ja thaI jAya. Avu samajavA chatAM, jANavA chatAM hRdayanA UMDANamAM karyuM banA pAlanamAM kazuM ja na Ave te jIvana sthiti sudharavI ghaNI ja muzkela bane. Ama te sAre ya saMsAra karma nimitta che, karmAne vaza paDelA jIvAne (AtmAne) IcchA nahI hovA chatAM duHkhA bhogavavA paDe che. tevI rIte maTThA puNyazALI AtmAene sukha ApanArA karmAM paNa bhAgavavAM paDe che. anAthiI AtmA sAthe vaLagelA kamAMe zrI arihaMta paramAtmAnA AtmAne paNa A saMsAramAM cAra gatimAM bhaTakAvyAM che. kama eja AtmAnA moTo zatru che. te karmanI AdhInatA ja jIvane saMsAramAM rakhaDAve che. jIva jyAM sudhI samajadAra na bane tyAM sudhI AtmA para karmanu sAmrAjaya cAle che. arihaMta bhagavAna pharamAve che ke jevI anata zakti karmAnI che tevI anaMta zakti (jIva) AtmAnI che. AtmA cetana che. jyAre kama jaDa che. cetana jo jAgI jAya tA jaDane (kane) nAza karatAM vAra lAgatI nathI. pApI pote Dube che. jayAre tenA pracAraka svayaM dukhI anyAne paNa DubAve che. jaina zAstramAM cha vAtA patthara upara TAMkelA zabdo jevI leza paNa pheraphAra karI zake nahI. A che. emAM dharmagurU rahI te cha vAtA : Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMDa : 2 jo 287 (1) AtmA zarIrathI bhinna bhinna bhinna) che. (2) te nitya (pariNAmI nitya) che. (3) te karmane kartA che. (4) te karmane bhaktA che. (5) tenA karmothI sarvathA mokSa thaI zake che. (6) tenA upAya tarIke samyagdarzana, jJAna ane cAritranI ekatA che. kevalajJAnI jJAnathI, dekheluM te thAya; te kayAre paTe nahI, karatAM sarva upAya. rAjAne lakSmI dhare, paMDita ne guNavAna; puNya udaye pUjAya che, puSya vinA hevAna, pApa udaya thAvA thakI, mitro zatru thAya; lakSmI ne parivAra paNa choDI cAlyA jAya. raDavAthI raheze nahI, karagare kAMI na thAya; mudata pAkatAM sarvanA, sukha-duHkha cAlyA jAya. jayatAkanuM cAluM dRSTAMta - jyatAke pratijJA lIdhI. sUrIzvara sAthe rahelA zrAvakoe -traNa divasanA bhUkhyA yatAkane bhAtu ApyuM. jyatAka bhUkhane samAvI gurUnA caraNa kamaLane sparza karI ekazilA nagarI tarapha upaDyA. * Aja sudhIne cera, DAku, hatyAro have ApaNI sAme bIjI rIte upasthita thAya che. jIvavAnI kaLA saddagurU Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 saddha yAne dharmanuM svarUpa pAsethI ene malI gaI che. enuM AkhuM ya jIvana have palaTAI jAya che. -: ajaba asara :- ekazilA nagarImAM jayatAka oDhara nAmanA eka gRhasthane tyAM rahevA lAge. khAvuM, pIvuM ane gharanuM kAma karavuM. mAMsa, madirA jevI abhakSya cIjo paNa baMdha karI dIdhI. kRra mukha divase divase zAMta banatuM jAya che. raudra svarUpa saumya banatuM jAya che. eka ja vakhata thayela sadgurUne saMga keTale jIvana palTo karAvI zake che? jyAre ApaNe te vAraMvAra sadgurUonA samAgamamAM AvyA chIe chatAM ya parivartana thAya che kharuM? pallI pati pAmI jAya ane ApaNe, e te jarA vicAraNIya kharUM ja! - kRtajJatA mahAguNa:eka vakhata yazobhadrasUrIzvarajI mahArAja eka gAmamAM padhAryA che. jyatAne jANa thatAM ja te te gurUnI pAse jaI temanI sevA suzraSAmAM lAgI gaye. eka vakhata jyatAne oDhara zreSThIe pUchayuM, "bhAI hamaNAM tuM A divasa kyAM vItAve che?" jyatAne kahyuM, mArA gurU yazobhadrasUrijI A nagaramAM padhAryA che. tA. ane tyAganI mUrti samA e mArA gurUnI sevAmAM huM divasa vItAvuM chuM" gurUe ene zuM ApyuM che? paNa kRtajJatAne mahA guNa jayatAkamAM jAgatuM hatuM, potAne pApathI nivRtta karanAra, Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 289 puNyanA paMthe prayANa karAvanAra gurUdeva male tyAre tana, mana amanA caraNe arpaNa thaI jAya. samakti dAtA gurU taNe, pratyupakAra na thAya; bhava keDADe karI, karatA keDi upAya - 1 -: nekarathI zeTha pAmI gayo - oDhara jyatAne sAMbhaLI rahyo. tene paNa thayuM je AvA mahAtyAgI gurU hoya te emanA darzana mATe javuM joIe. jayatAkanI sAthe oDhara zreSThI e yazobhadrasUrijI pAse vaMdana karavA A. gurUdevanI zAnta-prazAnta mudrA joIeranI mithyAtvanI nibIDa gAMDa ogaLI gaI. gurUdevanI pAse dharma zravaNa karI turata ja teNe zrAvakadharma aMgIkAra karyo. karI susAdhuone saMsarga nathI sAMpaDaye evA AtmAo ahIM AvIne pAmI jAya che. pallI pati pAmI gaye. ane karanA saMparkathI zeTha paNa pAmI gaye. Aje te zeThanA saMsargamAM Avele nekara enAmAM kaMI paNa zraddhA hoya ene gumAvI na jAya te sAruM ? zAstramAM kahyuM che ke zraddhA bahu ja durlabha che. ApaNe jANIe chIe ke jainadharma zreSTha dharma che. tenA siddhAMta acala ane aTala che. A bAbata ApaNe jANatA hovA chatAM kaTI kALe ApaNAmAM te siddhAMta pratyenI zraddhA daDha rahe che kharI ? sa. 19 Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdha yAne dhanu svarUpa muzkelInA samaye ke kaTokaTInA samaye jainadhama dRDha rAkhanAra bahu ja ochA pAme nA karmonA siddhAnta ane tenA siddhAMtAmAM zraddhA nIkaLaze. jevu kareA tevu ApaNe jANIe chIe, te sthiti ApaNe je sthitimAM chIe te sthiti ApaNe jAte ubhI karI che ane ApaNe pAte ja temAM parivartana karI zakIe. ApaNI paristhitimAM pheraphAra bIjA karI Apaze evI AzA rAkhavI nakAmI che. karmIno siddhAnta ApaNe jANatA dAvA chatAM muzkelInA samaye ApaNane koI deva ane devInI mAnatA karavAnuM kahe te ? 290 koi graha naDato hovAnuM ane tenI zAMti mATe pRthva bhaNAvavAnuM kahe to? to te samaye karmanA siddhAMtamAM ApaNI zraddhA draDha rahe che kharI? moTo bhAga to karmanA siddhAMtane te samaye bAjue mUkI deze ane deva devInI mAnatA karavA ke grahapUjA karAvavA prerAze. tethI ja zAstrakAro kahe che, ke zraddhA parama du bha che. karmanA siddhAMtanI ahiMsA ane satyanI, AtmAnI zAzrvatatA ane zarIranI atyitAnI vAto karavI sahelI che, paraMtu satyane khAtara kSagubha'gura zarIrane bhoga ApavAnA samaya Ave tyAre satyane vaLagI rahevu, ane nAzavaMta zarIra paranA meha tyAgavA e duSkara che. viralA ja zarIranA tyAga kare che paNa satyanA tyAga karatA nathI. eDharanI zraddhA vadhI gai-sudeva, sugurU ane sudharmanI ArAdhanA enA atarane spazI gai. Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 291 sUrIzvAsnA caraNomAM mastaka namAvI kahyuM, "gurUdeva Ape mane dharmarUpI mahAmUlyaratna ApyuM che jIvana jIvavAnI kalA Ape mane batAvI che. mATe mAyA para anugraha karI A riddhi-siddhimAMthI kaIka svIkAro: kaMcana ane kAminInA tyAgI, gurUdeva kahe che, eTara, sAdhu dharma aMgIkAra karanAra kaMcana ane kAminIne pachI zake nahI. chakAya jIvanI virAdhanAthI e sarvathA virativALe hoya che, chakAya (pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanapati, trasakAya)nI virAdhane gusAdhuo mana, vacana, kAyAthI kare nahi. karAve nahi, karatA hoya tene anumate nahIM. sAdhudharma e sarva tyAgane paMtha che. sAdhudharmane rakAranAra samAjanI zehamAM phasAI potAnA sAdhutvanuM lIlAma kare nahi. keTalIka vakhata samAja sAdhune potAnI pravRttimAM phAvavA mahenata kare. ane pratiSThAnA lelupI sAdhu je emAM phasAya te enuM sAdhuvANuM Take nahi, sApanA kaThina hai, caDanA paDa khajIra caDe te cAkhe premarasa paDe te cakanAcUra." AMdhaLI pratiSThAmAM jIvananI javAbadArIne je TAIma sAdhue bhUlaze e vakhate aneka asad AcaraNane mArga cAlu thaze, ene bojo emanA ja zire raheze. keTalIka vakhata samartha gaNAtA paNa sAdhuo pratiSThAnI Atara "mAIke vAparavA vigerenA pApAraMbhamAM pravRtta thaI jAya Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabodha yAne dharmanuM svarUpa che. te samajI levuM ke samAja tyAganI pAse tyAganuM chaDe ceka lIlAma karAvI rahyo che. (kAraNa samAja e (saMdha) pacIsamo tIrthakara che) ane keTalIka vakhata sAdhuo paNa pitAnI pharajane bhUlI jaI avaLe paMthe vicarI rahyA che. - sAdhujIvana e sAdhaka avasthA che"sAdhu nAme sAdhe kAyA, pAse na kavaDI mAyA; eka le ora dena deva, IskA nAma sAdhu kahe." eTale eka le te pitAnA AtmAne paramAtmA banAvavA mATe. paramAtmAnuM ja nAma smaraNa kare ane dena deve eTale keIne zrApa na Ape, ane koIne saMsAranA sukhanA AzIrvAda na Ape. divase divase ane jayAM tyAganuM ja vAtAvaraNa jagAvavAnI jarUra che tyAM ja tyAgane dUra mukAtA jAya che. tyAgI saMsthA pAse paNa samAja khUba tyAga vihIna AcaraNa karAvavA prayatnazIla banI rahyo che. AvI avasthAmAM nakkI mAnaje ke zAsananuM bhAvI ujajavaLa nathI banAvI rahyA paNa zAsananA bhAvIne jokhamamAM mukI rahyA che. mULa vAta e che ke yazobhadrasUrijI tyAganuM varNana, sAdhutvanuM svarUpa oDhara AgaLa varNavI rahyAM che. - A uttama dharma :oDhara sAMbhaLI rahyo. jyAM kaMcanane sparza thAya nahI, maNI ane lekhaMDa para samabuddhi hoya, kaI paNa kArya nimitte paNa chakakAyanI je kadI virAdhanA kare nahi, karAve Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 293 baMDa : 2 je nahi ane karato hoya tene anumodanA paNa Ape nahI kAraNa-- karaNa karAvaNane anumodana,sarIkhA phI nIpajAye" A uttama sAdhudharma kharekhara ! vaMdanIya che. AvA uttama dharmane pAmI AtmA anaMta sukhane bhaktA banI zake che. oDharanI zraddhA vadhu majabuta banI. sAcA tyAgIne sau kaI bhAvathI name. 'gurUdeva ! Apane tyAga mArga bahu ucca keTine che. Apa paNa bahu ja ucca koTie pahoMcyA che. paNa mArA uddhAranA mATe keIka upAya batAva. oDhara zrAvake AcAryazrIne pharI vinaMti karI - nRtana cetya nirmANa - AcArya yazobhadrasUrijIe jaNAvyuM "mahAnubhAva ! je tamane dharma upara zraddhA hoya, caMcaLa lakSamIne sadupayega karavAnI bhAvanA hoya te eka jinaprasAda baMdhAvavAmAM caMcaLa lakSmIne sadupayoga kare joIe. saMsAranA kAryo pAchaLa dhana vyaya karanAra sAcI Atmazaktine meLavI zakatuM nathI. tamArI bhAvanA hoya te A mArga ucca koTine che." puNyazALI oDhare guruvacana aMgIkAra karI navIna jinAlaya nirmANa karavAnuM kAma prAraMbhI dIdhuM. ane AcA"zrInA varada haste e jinAlayanI pratiSThA paNa thaI gaI oDhara zrAvaka bhAva-bhaktithI jinapUjA karI rahyo che. Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 saddha yAne dharmanuM svarUpa eka vakhata ujANImAM vAparavA mATe jyatAkane oDhara zeThe pAMca kaDI ApI. jyatAka ujANImAM gayo paNa ene kazuM ja kharIdavA jevuM lAgyuM nahI. oDhara zeThane tyAM ene khAvA pIvAnI koI kamI na hatI. je oDhara zeTha jamatA eja jayatAkane pIrasAtuM. tAka ujANImAMthI pAcho Avyo. teNe vicAra karyo A pAMca kaDI mArI che mATe ene sukRtanA mArge vAparuM. maLyuM che zuM ? phakta pAMca keDI ja. paNa hadaya. saMtoSI che. - pAMca koDInA phUlaDe - jayaka upa bagIcAmAM. mAlANane paisA ApI. puSpa lIdhAM. potAnA dravyanAM puSpa hatAM mATe ene pUjA karavAmAM khUbaja AnaMda Avyo. pitAnAM dravyathI je pUjA thAya emAM ane derAsaramAM taiyAra rAkhela dravyathI je pUjA thAya emAM pharaka khare ? daherAsaramAM sAdhAraNa tarIke vaparAtA kesara ane mukhaDane ke sadupaga thAya che e ApaNe jAte joIe chIe. matakA gopIcaMdana, ghasabe lAlIyA paNa dhyAnamAM levA javuM che. AvI rItanI pUjAmAM bhAva vizuddhi AvI. zakatI nathI. daherAsaramAM to eTalA mATe ja A sAdhane taiyAra rAkhavo paDe che ke koI acAnaka bahAragAmathI zrAvaka Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jA 295. AvyA hoya athavA sAdhAraNa sthitino koI zrAvaka pUjAthI vaMcita rahI jatA hoya tA A sAmagrIne sadupayeAga karI zake, nahi ke zaktizALI zrAvako paNa jaIne enA para TakI paDe. AjanI dazA kharekhara zecanIya che. managhaDaMta asAga divase divase vadhatA jAya che. mATe ja sanmAne pAmavA mATenI yAgyatA paNa haNAtI jAya che. hamaNAM te kayAM kayAM devadravyane paNa zAstravirUddha upayAga thai rahyo che. tenuM kAraNa saMghanA AgevAnA zAstrAnA siddhAMtAmAM DhIlA paDI gyAM che. yatAka nAcI rahyo che. draSya karatAM paNa bhAva vadhI jAya che. ApaNane te 'bhagavAna pAse nAcatAM paNa kadAca zarama Ave ! rAvaNa ane maMdodarInuM bhAvabhInuM nRtya sAMbhaLyu haze ? peAtAnA dravyathI puSpavRnna karatAM harSa ghelA banelA jayatAkanA nayanAmAMthI AnaMdAzrune pravAha vahI rahyo che. bhAbhInA hRdaye prArthanA karatAM jayatAka khelyA. " bhagavan ! tArI pujAnuM mane kAMI paNa phaLa maLatu hoya teA khUba utsADathI AnaMdathI bhaktibhAva pUrvaka bhavAbhava tArI pUjA karI pavitra thaI zaku tevI pUrNa zakti maLe." saMsAranA rasanI khevanA paNa ene nathI rahI. mAgI mAgIne eNe zuM mAgyuM ? bhavAbhava bhagavAnanI sevA ja. keTalI bhavyatA sArI haze tyAre AvA vicAre AvyA che. Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha yAne dharmanuM svarUpa A paNa gatabhavanA karelAM sArA karmane udayakALane prabhAva che. enI pUjA enA AtmAne amaratvanA Are laI jaI rahI che. jyatAka pallIpatie paryuSaNane upavAsa karyo. pAraNe enI tabIyata bagaDI, samAdhipUrvaka arihaMtanuM zaraNuM svIkArI jayatAka pallI pati mRtyu pAmyA. ane tribhuvana pAlane putra kumArapALa tarIke utpanna thayAM. chelle chelle samAdhipUrvaka oDharazrAvaka kALadharma pAmI pATaNanA mahAmaMtrI udAyana thayAM. thazebhadrasUrIzvarajI kalikAla sarvajJa hemacaMdrAcArya thayAM. mAdhavarAje dhanadatta sArthavAhane dezanikAla karyo hato, te tApasI dIkSA aMgIkAra karI tapa tapI siddharAja jayasiMha ke. je pUrva bhavamAM zeTha (oDhara) hatAM e A bhavamAM maMtrI thayA. ane pallIpati jayatAka nekara hatA te aDhAra dezanA adhipati kumArapALa bhUpALa thayA. ApaNe roja bolIe chIe ke - pAMca keDinA phalaDe, sidhyAM jenAM kAja. emane ke uttama bhaktibhAva hato ? mATe ja karI karma karanAra pallI pati paNa pAmI gaye. le capaTI cokhA ne cheDa mAre cheDe evI bhakti na hatI. enI bhakti sAcI hatI. Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 297 akhaMDa : 2 je je ApaNA manamAM AvI uttama dharma ane bhakti vasI jAya te eka kSaNamAM saMsAranI balA dUra thaI jAya. ane zAzvata sukhanA ApaNe bhaktA banI jaIe. (kumArapAla rAjAne pUrvabhava samApta) RSabhadeva prabhunA stavanamAM kahyuM che ke : bhavasthiti paripAka thayA viNa, keIna mukti jAve, he prabhujI elaMbhaDe mata khIjo." kalikAlamAM paNa je AtmAne jIvana jIvavAnI kaLA prApta thAya te AtmA sukha, saMtoSa ane samAdhipUrvaka jIvana yApana karI zake. anAdi kALathI dharmakaLA vihIna jIvana vItyuM jethI AtmAne uddhAra thaI zakyo nahi. Aje ApaNane dharmakaLA rUpa jIvanakaLA prApta thaI che. te pramAda karyA vinA jIvanane dharmamaya evuM banAvI do ke jethI A bhava ke parabhava ja nahI paNa anaMta bhava sudharI jAya. anaMta upakArI zrI arihaMta paramAtmAone A jagata upara avarNana nIya upakAra che. e parama tArakenA AtmAoe jagatane sAcI jJAnadRSTi ApI che. tenI kharekharI samaja jIvane AvI jAya ane anaMta jJAnInI AjJA mujaba jIvana jIvavAno nizcaya thaI jAya te te pote paNa pUjaka maTI pUjya banI jAya. Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 sabadha yAne dharmanuM svarUpa A kayAre bane jyAre jIvanI paripakvatA thAya che tyAre ja jIvane gurUne samAgama thAya che. ane tenA vege AtmA samyakatvane pAmIne pUjya banI zAzvatA gukhane pAmI jAya. arihaMta paramAtmAnA AtmAo paNa eka kALe ApaNI jema saMsAramAM bhaTakatAM hatAM. paraMtu sadgurUnA vege emanAmAM sAcI samaja pedA thaI. ane te pachI emanAmAM evI eka utkRSTa koTinI bhAvadayA janmI ke "A jagatamAM saMpUrNa sukhane ApanA zrI vItarAga devanuM zAsana vidyamAna chatAM, jagatanA saghaLA je duHkhI kema che? zA mATe saMsAramAM bhaTake che? mArAmAM je tAkAta Ave te e badhA javAmAM sarva duHkhonA kAraNarUpa je viSaya-kapAyane rasa bharyo che te nIcavI nAkhyuM ane zAsanano rasa bharI dau. ke jenA pratApe te bicArA je bhagavAnanA mArgane pAme. ArAdhe ane AtmaguNonA bhaktA banI zAzvata sukhane pAme !" A bhAvadayAnA baLe je e parama tAranA AtmAo zrI tIrthakara nAma kamanI nikAcatA kare che ane pachI zrI tIrthakara tarIke janmI, yathAyogya kALe saghaLI riddhisiddhi, sukha-sAhyabI, saMpatti Adine tyAga karI, aNa gAra banI, ghara upasargo tathA kaThora paripaho sahana karI, mehane mArI vItarAga thaI saMpUrNa jJAna pAmI jagatanA jenA bhalA mATe zrI jinazAsananI sthApanA kare che. Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je zrI tIrthaMkara paramAtmAnA AtmA tIrthaMkaranA bhavathI. AgaLanA 3jA bhavamAM, vasa sthAnaka vidhie tapa karI, esI bhAva dayA dIlamAM dharI. jo heve muja zakti IsI, ravi jIva karUM zAsana rasI. zucirasa Dhalate tIhAM bAMdhatAM, tIrthakara nAma nikAcatAM." artha tIrthakara bhagavate prathama pUrve sabhyatva prApta karI, anukane cAritrane aMgIkAra karI, vidhipUrvaka vIzasthAnaka tapanuM ArAdhana karI. A pramANe manamAM bhAva dayA dhAraNa karatA hatAM. je mArAmAM zakti hoya, te sarva jIvana vItarAga zAsananA dharmamAM jaDI dauM. A pramANe niraMtara nirmaLabhAvanA bhAvatAM tIrthakara nAmakarma nikAceta kare che. ane tIrthakara thayA pachI jinazAsananI sthApanA kare che. zrI tIrtha kara devee sthApelA zrI jinazAsanane ekaja sAra che ke jagatanA saghaLA je sukha ane sukhanI sAmagrI uparanA rAganA vege ane duHkha ane duHkhanI sAmagrI uparanA dvapanA vAge anAdi kALathI saMsAramAM bhaTakayA kare che. teo je jAtanuM sukha che che; te A saMsAramAM che ja nahi. saMsAranuM je sukha che te duHkhathI mizrita che; adhUruM che. Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 sadadha yAne dharmanuM svarUpa ane zeDo samaya rahevAvALuM che. jyAre jIva je prakAranuM sukha icche che te mekSamAM ja che. kemake mokSanuM sukha paripUrNa che. temAM duHkhane aMzamAtra nathI. mokSasukha eka vakhata meLavyA pachI kadI jatuM nathI. zrI arihaMta paramAtmAnI A vAta jene barAbara samajAI jAya tene zrI arita paramAtmA pratye sAce bhaktibhAva jAgyA vinA rahe nahI, e bhakti bhAvanA vege tene te parama tArakanI AjJA pratye prema janma ane tAkAta hoya te te AjJA mujaba jIvana jIvavAnuM mana thAya. dravya anate kSetra eka, kSetra anaMta kALa; kALa anaMte bhAva eka, bhAkhe vIra dayALa. (1) svarUpa pudagala parAvartanuM, muNutAM kaMpe de; ema anaMta vItI gayA, hajI na AvyuM che. (2) vicArI je tuM jIvaDA, oLakha tuM nija jAta; jinavara vacana sAMbhaLI, nizcaya kara eka vAta. (3) IndrajAla svapanA same, A saMsAra asAra; AtmaguNe pragaTAvavA, jinavANI citta dhAra... (4) vAcaka! ApaNe badhA vicAra karIe te samajI zakAya che, ke ApaNI mUrkhAImAM ApaNuM pitAnI bedarakArIthI Atma pite ja potAne nahI oLakhate hevAthI; anaMte saMsAra rakhaDe che, A asAra saMsAramAMthI chuTavA mATe jIvanI Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 31. yegyatA hoya ane jIvane udayakALa sAre AvavAno hoya tyAre ja sadgurUne vega malI jAya. tene sArthaka karI levAnI jarUra che. tIrthakara bhagavAna pRthvI upara vihAra karI bhavya jIvane uddhAra kare che - - munisuvrata svAmI bhagavAna - pratiSThAnapurathI eka rAtrimAM sATha jana vihAra karIne bharUca nagaramAM rahele, pUrva bhavane mitra je vartamAnamAM ghoDAnA bhAvamAM rahele tene pratibaMdha karavA mATe AvyAM, ane upadeza ApI. anazana karAvI sahasAra devakamAM devapaNe te utpanna thaye. dezanAnI AvaData judI ane dezanAnI labdhi judI. naMdipeNa muni pAse dezanAnI labdhi hatI. nadiSeNa muni muniza mukI banyA hatAMvezyAsaMgI ! paraMtu vezyAnA gharamAM besI roja dasa-dasa mANasane upadeza ApIne bedha pamADatA.. pachI ja bhajana karatA. badha upAzrayamAM nahi, durAcAriNI vezyAnA gharamAM rahIne bodha. te ya paNa kone? vezyAne bhegavavA AvanAra durAcArIone vyAkhyAna sAMbhaLavA AvanArane nahI. kevI haze e dezanAnI labdhi? -: dRSTAMta - naMdiSeNa pUrvAvasthAmAM rAjagRhI nagarImAM zreNIka mahArAjAnA putra hatA. pAMcaze mahArANIo sAthe temane Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddheya yAne dharmanuM svarUpa paraNAvavAmAM AvyA hatA. prabaLa puNyanA udayakALa vA hatA. pAlika sukha bhogavavA aMgenA badhA saMyogA, temane sAnukuLa hatA.ekalI jha'khanA kaye' sa'sArika badhI sAnukuLatAo maLatI nathI. sAnukuLatAe maLI AvavI temAM puNyAya prabaLa kAraNa rUpa che. diSaNa tItra puNyAyavALA hatA. 302 ekavAra rAjagRhI nagarInI bahAra udyAnamAM vIra bhagavAnane samavasarelAM jANIne nadiSaNa kumAra vaMdana karavA gayAM. bhagavAnanI divya vANI sAMbhaLatAM nakriSaNa pratibodhane pAme che ane pAtAnA mananI amuka izakAonuM samAdhAna thaI jatAM tarata ja bhagavAnanI samIpe dIkSA aMgIkAra karavAnI potAnI bhAvanA vyakta kare che. hajI to bhagavAnanA samAgama thayA tyAM to kSaNavAramAM AkhA saMsAra uparanA mehu uttarI gayA. bhagavAnanI vANIe nadiSaNanA AtmA upara koi evA jAdu karyA ke pAMcaso apsarA jevI strI uparanI paNa mamatA eka paLavAramAM utarI gai ane dIkSA levAne taiyAra thai gayAM. ane e utsAha-na diSeNu bhagavAnane vina MtipUrvaka kahe che ke huM trileAkanA nAtha ! prabhu dIkSA ApavA vaDe karIne mArA AtmAne Apa uddhAra kare.' prabhu kahe, ' vatsa ! tAre bhogAvalI karma bhAgavavAnA khAkI che. mATe hamaNAM tu dIkSAnA Agraha na rAkha. e ja samaye AkAzavANI paNa thAya che ke huM na kriSaNa ! tamAre hajI bhoga kama bhogavavAnA ghaNAM bAkI Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 303 che mATe dIkSAnI utAvaLa na kare evI AkAzamAMthI divyavANI thAya che. chatAM nadiSeNa manane daDha karIne bhagavAnanA varada haste dIkSA aMgIkAra kare che. ane bhagavaMte paNa bhAvi anyathA na thAya ema jANIne dIkSA ApI. nadipeNa e samaye eTalA badhA utsAhamAM hatAM ke khuda bhagavAne temanA bhagAvalI karma aMge ullekha karyo chatAM bhAvanAthI calita thayA nathI. dIkSA ApIne bhagavAna nadiSeNa munine sthavira bhagavatene sApe che. nadiSaNa muni jJAna, ane dhyAnanI sAdhanAmAM eTalA badhA nimagna bane che ke thoDAka ja samayamAM dasa pUrvanA abhyAsI banI jAya che. tapamAM paNa utkRSTapaNe vIrya pherave che. urdU-aDDamAdi ati duSkara tapanA prabhAve teo aneka labdhiothI saMpanna bane che. tapanA prabhAve ja labdhio pragaTe che. tapanA prabhAve labdhio pragaTe paNa pragaTelI labdhio jIravAvI joIe. jIvanamAM pacAvavuM e sahelI vAta nathI. Aje tevA keI labdhisaMpanna dekhAtAM nathI. paNa A kALane jIvamAM jIvavAnI e kayAM tAkAta che? pUrvakALanA purUSa te meru sama dhIra ane sAgara sama gaMbhIra hatAM. zAsana rakSAnA kAryamAM ja teo zakti pheravanArA hatAM. -: karmasattA daDha niradhArane nirAdhAra banAvI de - A bAju tapanA prabhAvathI naMdi munine aneka labdhio te pragaTa thaI paNa bIjI bAju bhegAvalI karmanA Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 saddha yAne dharmanuM svarUpa lIdhe kAmavAsanA paNa temanAmAM tIvrapaNe vRddhine pAmatI. jAya che. maMdiSeNa munine e vAtane paNa manamAM purepuro khyAla che ke bhagavAne niSedha karyo chatAM meM saMyama aMgIkAra karyo che. eTale kAmavAsanA upara vijaya meLavavA banatA badhA ja prayAsa kare che. emaNe daDha niradhAra karyo che ke meM aMgIkAra karelA vratane bhaMga nahi tha joIe chatAM karmodaya vastu evI che ke keTalIkavAra bhalabhalAnA daha niradhArane paNa nirAdhAra banAvI de che. nAdiSeNa ugrapaNe tapa te tapI ja rahyA che. paNa lIdhelA vratane bhaMga na the joIe te mATe AtmaghAta karI vAnA paNa temaNe aneka prayAsa karyA paNa e badhA prayAsane zAsanadevatAe niSphaLa banAvI dIdhA ! -: AtmaghAta e duHkha-muktine upAya nathI - ekavAra to parvata uparathI jhaMpApAta karavAno prayAsa karyo. zAsanadeve temane addharathI jhIlI lIdhA ane kahyuM ke he muni ! A pramANe AtmaghAta karavAthI zuM nikAcita karmone kSaya thaze ? keI kALe nahi thAya. mATe AvA vicArothI nivRtta thAo. AtmaghAta e karma kSayane upAya nathI. udayamAM AvelA bhegAvalI kameM tIrthakara jevA mahApurUSane paNa bhegavavA paDyA che. keTalAka nikAcita karmo evA hoya che ke jene bhagavaTo karyA vinA te kamene kSaya thato nathI. AtmaghAta karavAthI te ulaTA navA. karmo baMdhAya che. AtmaghAta e chuTavAne upAya nathI.. AtmaghAta e duHkha-muktine upAya nathI. Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 301 duHkha muktinA kharA upAya jJAna, darzIna ane cAritra che. AtmaghAta karatAM teA ghaNAM karI le che paNa pAchaLathI manamAM Artta dhyAna evuM thaI jAya che ke paraloka bagaDayA vinA rahe nahI.. eka bhava gaDatAM te bhaveDanA bhava gagaDI jAya. te ke na dveiSaNa suninuM dhyeya te! cAritranI rakSA mATenu hatu. paNa zAsanadeve temane tema karatA aTakAvI dIdhA. -: dha lAbha ane sAmethI alAbha :-- ekavAra niSeNa muni chaThThanA pAraNe gecarI nimitta rAjagRhI nagarImAM paribhramaNa karI rahyA che. UMca ke nIcanA bheda manamAM rAkhyA vinA ghera ghera geAcarI nimitte bhamI rahyA hatA. eTalAmAM eka UMcA bhabdha prasAdamAM geAcarI mATe dAkhala thAya che. dAkhala thatAM veMta mukhamAMthI 'dha lAbha' evA mar3A maMgalakArI vacanA uccAre che. muni gRhasthanA ghera mAdhukarI nimitte jAya. eTale dharmalAbha ApyA vinA sIdhA dAkhala na thaI jAya. gRhastho kevI sthitimAM beDA hAya, dha lAbha Ape eTale sau sAga banI jAya. na diSeNa munie jevA dharmalAbha ApyA tevA ja sAmethI a lAbha' evA avAja babbe.. muni ghaDIbhara mATe cAMkI gayA ane vicAramAM paDI gayA ke A rIte sAmethI hajI sudhImAM kayAre paNa atha lAbha evA avAja kaI e karyAM nathI. konA gharamAM dAkhala thaye! chuM ? tyAM te khyAla AvI gayA ke A ghara tA vezyAnu che. sa. 20 Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadabheAdha yAne dharmonuM svarUpa vevA gharamAMthI bahAra AvIne kahe che ke muni ! ahI kayAM bhulA paDayAM ? aDI te anu kAma che, dharma lAbhanu aDI. kAma nathI. e vacana sAMbhaLatA ja munine potAnI labdhi pheravava! aMgenu manamAM abhimAna AvI jAya che ane vezyAnA gharanu eka taraNu kheMcI peAtAnA tapanI labdhinA prabhAve tyAMne tyAM sADA bAra kreDa JAnaiyA varAvyAM. 306 nardiSaNa muni vacAne kahe che, dharmIlAne tAre khapa nathI te A alAbha tuM grahaNa kara.' ema kaDDI muni pAchA vaLI jatAM hatAM teTalAmAM gaNikA temanI AgaLa AvIne UbhI rahI. ane munine kahevA lAgI ATalA badhA dhanane tuM zuM karU ? A dravya tane gADAM ane UMTa bharIne ahIthI tamA sthAne lai jAe. ame teA paDyAMganA kahevAie. puSane prasanna karIne teNe ApeluM drazya grahaNa karIe, khAI kAMI laIe nahI. eka te! strI ta ane temAM vaLI veDyA eTale tene badhAM caritra karatAM AvaDe ! 6 yA kahe che A dravyane Apa traNa karo athavA ahI' mArI sAthe raDIne A dravyane bhogavaTa karavA pUrvaka mArI sAthenAM bhegasukhane paNa Apa svecchApUrvaka bhogavaze.' phrI AvA suyoga maLavA durlabha che. mArA paNa yauvanakALa che. A avasthA yogasAdhanA mATe nathI, mATe mArI sAthe Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 307 viSaya sukha bhogavIne yauvana saphaLa kare. pharI pAcho A avasara nahI Ave. kyAM A tamArI sukamaLa kAyA ane jyAM A tapanuM kaSTa ? banene kyAMya meLa nathI. AvA ene pAmyA pachI keNa e mukha manuSya hoya ke je tapa vaDe pitAnA tananuM nAhaka zoSaNa kare ?' -bhegAvalIne udayakALaA pramANe vezyAne kamaLa vacane sAMbhaLIne muninuM mana aMtarathI ja pAmI jAya che ane pitAne bhegAvalI karmanA udayane jANIne tenI sAthe grahavAsa mAMDIne rahe che. tema aharniza dasane pratibaMdha pamADyA vinA mukhamAM anna te ThIka paNa jaLa paNa letAM nathI- -diSeNa dezanA labdhithI saMpanna hatAM temanI upadeza zakti evI hatI ke vANI sAMbhaLIne haLu| kami jIva dharma pAmI jAya. veyAne tyAM AvanArA kevAM hoya? chatAM naMdinI vacana labdhithI AvanArA dharma pAmI jatAM A rIte rAja dasa-dasane pratibaMdha pADIne vIra bhagavAnanA varada haste dIkSA aMgIkAra karAve che. te bAra varSamAM keTalAne dIkSA apAvI haze ? bAra varSa paryata vevyAne tyAM rahIne nadiSeNa A rIte dasane dararoja pratibaMdha pamADavAnA pitAnA niyamanuM sagapaga rIte temaNe pAlana karyuM che. AmAMthI sAra e nIkaLe che ke nadiSaNa cAritrathI paDayA hatAM paNa darzanathI nahetA paDyA. Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sodha yAne dharmanuM svarUpa zAstramAM kahyuM che ke darzInathI je bhraSTa thaye te ja kharo bhraSTa che kAraNa ke danathI bhraSTa thayeleA jaladI mekSa pAmato nathI. cAritrathI bhraSTa thayele nirvANane pAme che. -:ekaja vacane bhAgAvalInA aMtaH nadiSeNe vezyAne tyAM bAra varSa pasAra karyAM bAda eka divasa eka anekhI ghaTanA bane che. je ghaTanAthI driSaNano sUtelA AtmA pharI pAcho jAgRta thai jAya che, ghaTanA evI ane che ke dasane pratibadha pamADavAno temano je niyama hatA temAMthI navane pratibaMdha pamADI zakavA paNa dasame eka seAnI temane mAthAne maLyo. te kaI rIte pratibadha pAmyo naDI. nardiSNune sAmethI teNe kIdhuM ke sa`sAra asAra che, saMsAranA sukha-oga asAra evA bedha tame mane Ape| cho to tame zA mATe choDI detA nathI. pahelAM tame mukI dyo pachI tamArA Adha bIjAne jarUra lAgaze. tamAre vezyA jevI AkhA gAmanI eThavADa samI zrInI sAthe rahIne sukha bhAga vavA che; ane khIjAne dIkSA apAvavI che e vAta mane keme karI gaLe utaravAnI nathI. tenI sAthenI A rItanI carcAmAM madhyAhna kALanA samaya thaI jAya che. 308 vezyA AvIne kahe che nAtha ! A seAnI viSaya la'paTa che. keme karI pratiedha nahI pAme. Apa have uDo. bhAjananI veLA vItavA AvI che. bethI traNavAra mAre ApanA mATe krI-phIne garama rasoI banAvavI paDI che. Apa utA nathI ne raseI TharI jAya che. Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 309 6 nANuM kahe che. ' A dasamA nahIM mujhe tyAM sudhI mArAthI ahIMthI uDAze nahI. ane huM bhojana paNa nahI' lai zakuM. mArA niyamano bhaMga thAya tevu mAre karavuM nathI.' vezyA kahe che he nAtha ! hajI meM' paNa bhojana lIdhuM nathI mATe Apa have UbhA thAo. ane ApanA niyamanuM ja pAlana karavuM hoya, te A sonIne te huM sArI rIte eLakhu chu, e mArA blunA grAhaka che, mATe niyamanuM ja Apane aDagapaNe pAlana karavu. hAya ! have Apa ja dasamA taiyAra thaI jAva. A vacana sAMbhaLatAM ja naMdikezunA bhAgAvalInA jANe aMta AvI jAya che. ane nardiSeNa siMha kezarInI jema kamara maraDIne beThA thai jAya che ane tarata ja khATIe TI'gADelA tiveza punaH dhAraNa karIne vezyAne dharmalAbha Ape che. -:rAga bharyA vacanAH vezyA te nakriSaNanA mukhathI dharmalAbha sAMbhaLIne AzcaryamAM garakAva thaI jAya che. ane karagarIne vinavavA lAgI. nAtha ! meM te Apane hasatAM hasatAM kahyuM che ke Apaja dasamA taiyAra thaI jAva. AvA eka hAsya ane vinedanA nirdoSa prasaMgane Apa Avu' ugra svarUpa ApI rahyA che. te kaI rIte vyAjabI nathI. ATalA varSoM sudhI mArI sAthe rahyA bAda Apa have mane nirAdhAra mukIne cAlyA jAo e Apane jarAye zAbhatuM nathI. nAtha ! prIta khAMdhavI Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 sadbodha yAne dharmanuM svarUpa sahelI che, nabhAvavI kaDIna che. snehanI gAMDathI mArU mana ApanI sAthe badhAI gayuM che. hu ApanAthI vikhuTI paDa vAne icchatI nathI. Ape te sAdhupaNAne svAMga vIjaLInA jhabakArAnI jema eka paLa vAramAM sajI lIdhA. ane eka AMkhanA palakAre Ape mArA paranI mAyA utArI nAMkhI. paNa e mIrIne khabara ja kayAM hatI ke je karmo sUrA hoya teja pAchA dhamme sUrA bane che. nadiye" vezyAna! A rAgabharyA lacanAthI calina thavA nathI. vacane! evA hatA ke bhala bhalA yAgendranuM mana bhane pAmI jAya. chatAM paNa peAtAnA nirNayamAM makkama rahyA. ane vidAya letAM pahelAM veDyAne ghaNA ja mArmika zabdomAM aMtima viya sadeza Ape che ane kahe che: mArA bhagAvalI karmonA have aMta Avye che. tevA koI kamedane kAraNe mAre tArI sAthe rahevuM paDyu che. keTalAka nikAcita kamenA sega evA heAya che ke bhalabhalA mahA purUSone paNa te bhogavavA paDe che. have ApaNA banne vaccenA saMbadhone! aMta AvyA che. jevI lAgaNIthI ApaNe anne ATalA varSo sudhI sagAte rahyA tevI lAgaNIthI tAre mane vidAya ApavAnI che. ane tu paNa paraloka ane najara rAkhIne havethI jIvana jIvaje. ane tArA jIvanapathane ajavALaje. ATaluM kahIne nadiSaNa tyAMthI sIdhA - vIra bhagavAnanI samIpe AvIne vIra bhagavAnanA varada haste pharIthI dakSA Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 311 aMgIkAra kare che. pachI te tapa saMcamathI AtmAne khUba sArI rIte dame che. niraticAra page cAritranuM pAlana kare che. chelle anazana aMgIkAra karavA pUrvaka diNa muni samApUrvaka mRtyu pAma devalekamAM jAya che. - patana ane utthAnaHe rIte paDela AmA , pharI pAchA mArga upara AvI jAya che. patana thayuM DAya tenuM pharI utthAna na ja thAya tevuM eka naI. ethI eTaluM ApaNe jarUra zIkhavAnuM che ke nikAcina kame paNa keTalA raLavAna hoya che. AvA mahAna gajarA jevA puruSo paNa gaLyuM khAI jAya te ApaNA jevAnuM zuM gajuM ? mATe ApaNe te paLe paLe sAvadhAna rahevAnI jarUra che. svamAM jAgRta rahI potAnA AtmA upara kAbu dharAvanAra ama! ja A kALamAM potAnuM sAdhI zake che. amadamanane mAge so maMgaLa prasthAna karI AtmArtha sAthe ja rilApI. ' duHkha e pApanuM phaLa, ane sukha e dharmanuM phaLa che. A viSayamAM koI paNa zAstramAM mata nathI. ApaNane sukha priya che. ane duHkha apriya che. have duHkha Ave che athavA te duHkha TaLatuM nathI. sukha icchIe chatAM maLatuM nathI. vartamAnamAM bhagavAna sukha ane duHkhanuM kAraNa pUrva mAM karelA zubha ke azubha karma che. ethI sukha ane duHkha te jIvanamAM AvavAnI ja. duHkhanI irachA nahi heya teya duHkha Avaze. ane sukhanI icchA hovA chatAM sukha Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 sadadha yAne dharmanuM svarUpa nahI male. Ama IcchA ane anicchAne lIdhe ja AvelA sukha ane duHkhamAM kame karIne mAna ane saMtApa utpanna thavAthI navA karmone baMdha thavAne ja. IcchAne rekI e dharma che. (tapa che) ane IcchAne piSavI e adharma che (pApa che). * tapa eTale irachAno nirodha - anAdikALathI jIvane khAvAnI lata lAgelI che. tapadvArA e khAvAnI latane nirodha karavAno che. je tapa karavAthI ApaNuM khAvAnI lAlasAo ghaTI jatI hoya ane vadhAre vadhAre tapa karavAnI IcchA thatI hoya teja tapanuM sAcuM phaLa pAmyA ema kahevAya. arihaMta paramAtmAe batAvelA samyapha nA phaLa rUpe te avazya khAvAnI lAlasAe ghaTe ja che. va. mAna kALe paryuSaNa parvanA divasomAM tAM ghaNuM ja thAya che. temAM ekaMdare lAbha che paNa e tapa samajaNapUrvakanuM thatuM hoya te bahu lAbha thaze. paryuSaNa parvamAM tapa karanAra keTalAka bhAgyazALIo tapanA pAraNa pachI rAtribhejanane paNa tyAga karatAM nathI. ke je rAtribhojana narakanuM paheluM kAra kahevAya che. - rAtribhojanane niSedha che. kAraNa rAtre sukSma jIvajaMtu paNa khAvAmAM AvI jAya che. rAtre bhejana na karavuM joIe ema Ayurveda paNa kahe che ke, zarIramAM be kamaLa che eka hRdayakamaLa ane bIjuM nAbhikamaLa. sUryAsta thaI gayAM pachI A banne kamaLa saMkecAI jAya che. eTale rAtre bhejanane niSedha che. Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je (313 jJAna vagere mokSanA sAdhana che. ane jJAnanuM sAdhana zarIra che. te zarIranuM sAdhana AhAra che. eTale sAdhakane samayAnukula AhAranI AjJA ApavAmAM Ave che. rAtrijano nIce mujaba niSedha karela che. (1) rAtre khAvAnI jinezvara bhagavAnanI AjJA nathI. (2) rAtre khAvAthI jIvahiMsA thAya che. (3) vaidaka zAstro paNa sUryAsta pachI khAvAnI ne paDe ja che. (4) rAtre bhajana karavuM e meTuM pApa che. (5) rAtre bhojana na karavAnI pratijJA karavAthI mahine paMdara upavAsanuM phaLa maLe che. (6) rAtribhojana e rAkSasa bhojana che. (7) tribhojana e narakanuM paheluM dvAra che. - rAtribhojana upa2 haMsa ane kezavanuM dRSTAMta - eka gAmanI bahAra be bhAIo cAlyA jatA hatA tema ekanuM nAma haMsa e meTA ane bIjAnuM nAma kezava e nA ha. rastAmAM gurUmahArAja malyAM. temaNe banne bhAIene upadeza Apyo. temAM rAtribhojana e narakano daravAjo che. mATe tyAga kare ema samajAvyuM. te vakhate banne bhAIoe rAtribhojana na karavAnI pratijJA lIdhI. kAmathI paravArI ghare pAchA pharyA tyAre rAta paDI gaI hatI. eTale temaNe jamavAnI nA pADI dIdhI. pitAe pUchayuM ke, kema jamavuM nathI ? Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 sadha yAne dharmanuM svarUpa tyAre temaNe pitAnI pratijJAnI vAta karI. pitAne A bIlakula gamyuM nahIM. temaNe gharamAM kahI dIdhuM ke, AvatI kAlathI emane divasanA bhAgamAM kAMI paNa khAvAnuM Apaze nahI. savAre bannene dukAne laI gayA ane sAMja sudhI choDayA nahI, rAtre pAchA AvyA tyAre mArae bhojana AgaLa dharyuM paNa pratijJAmAM daDha rahIne banne jaNAe jamavAnI nA pADI dIdhI. mA-bApane thayuM ke Aje naDuiM to kAle jamaze. bIjA divase paNa pitAe temane dukAne laI jaI sAMje cheDaDyA. rAtre ghera AvyAM paNa jagyA nathI. Ama karatAM cAra divasa thayAM tyAre pitAe kaI dIdhuM ke mArA gharamAM rahevuM hoya te rAtre jamavuM paDaze, nahi te tene tamAro. raste dhI lyo. AthI banne bhAIo cAlatA thayAM. e vakhate huM ane kAMIka DhIlo je pitAe tene hAtha pakaDI che ane gharamAM rAkhyo. kezava pitAnI pratijJAmAM azA che, paraMtu bane che evuM ke divase kAMI khAvAnuM maLatuM nathI eTale tene kAkA upara kaDAkA thAya che. A rIte tene sAta divasa thayo. tyAre te madhya rAtrinA samane bheTIA yanA maMdira pAse AvI pahoMcyA. punamanI rAtri che. leke tyAM yakSanI. prArthanA karatAM beThA che. temane evI pratijJA che ke, A vakhate kaI atithi Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 31pa. AvI pahoMce te tene jamADIne jamavuM. teo kezavane jotAM harSamAM AvI gayAM. ane tene jamADavAnI taiyArI karavA lAgyA. paraMtu kezave jaNAvI dIdhuM ke "mAre jamavuM nathI mATe kaMI paNa taiyArI karaze nahI." lake temane vinave che ke bhAI Ama zA mATe kare. che? ame badhA ahI bhUkhyA beThA chIe. tame jamI , eTale ame paNa jamI zakIe. sAta divasanA kaDAkA che. lekenI khUba vinaMti che. A kezava pitAnI pratijJAmAMthI calate nathI. te lekene namratA pUrvaka kahe che ke mAre rAtre nahI khAvAnI pratijJA che. mATe tame savAra sudhI bhI jAo. pachI huM jamIza. teo kahe che ke je tame atyAre nahI jano, te te vAta AvatI kAla madhyarAtri para jaze. ane tyAM sudhImAM keTalAka bhUkhanA mAryA marI jaze. mATe bhalA thaIne amAruM mAne. tamAre rAtre na jamavAnI pratijJA hoya te paNa ghaNonA kalyANanI khAtara rAtre jame. paraMtu e vacane kezavane tenI pratijJAmAMthI calAvI zakayA nahI. have e ja vakhate yakSa pragaTa thaye ane hAthamAM mudgara laI kezavanI samakSa AvyuM te kedhathI dhamadhamata moTA avAje kahevA lAgyo ke A lekenuM kahyuM tuM kema mAnatA nathI ? je jIvavuM hoya te atyAre ja jamI le, nahi te A muddegarathI tAruM mAthuM pheDI nAkhIza. (kevI pratijJAnI kasoTI thaI rahI che ane thAya ja). yAtrALuo yakSane joI harSanA pikAra karavA lAgyA.. Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (316 sadha yAne dharmanuM svarUpa kezavanI sthiti jANI kaDI thaI paDI. te vicAra kare che. have zuM karavuM. ? A yakSa mane jIvate choDaze nahI. tenuM kahyuM mAnI levuM ane jIva bacAvavA ke pratijJA pALIne prANanuM balidAna ApavuM ? je tenI jagyAe bI kApa mANasa che te teNe yakSanI dhamakI svIkArI lIdhI hata. paNa kezave bhAre hiMmata karIne kahyuM ke Apane karavuM hoya te karo. bAkI mArAthI atyAre jamI zakAze nahi. (dhanyavAda pratijJA pALanArane) A vakhate yakSa tene pratikSA ApanAra gurU mahArAjane hAjara kare che. ane guru mahArAja kahe che ke, "have bahu thayuM. tuM ghaNAnA bhalAnI khAtara jamI le, paNa kezava vicAramAM paDe che ke je gurUe mane rAtre na jamavAnI pratijJA ApI te ja mane rAtre jamavAnuM kema kahe ? mATe AmAM kAMIka dago lAge che. eTale te kaMI paNa bolyA vinA ubho rahyo." tyAre yakSe kahyuM ke tuM nahi mAne te tare pratijJA ApanAra A gurUne nAza karIza. ane tAro paNa nAza karIza. (vicAre kevI kasoTI kahevAya.' ema kahIne teNe gurU upara mugarane prahAra karyo. gurU ArtanAda karavA lAgyA. paraMtu hajIye kezavane lAge che ke "mArA gurU te evA zaktizALI hatA ke tene A rIte keI yakSa satAvI zake nahI." Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 sadadha yAne dharmanuM svarUpa paNa karatAM nathI. je deze tuSTamAna hoya te devanuM darzana phegaTa jAya nahIM kAMIkane kaIka ApIne jAya. devAmAM mAnava karatAM zakti vizeSa che. tenI nA nahi, paraMtu ApaNA karmamAM (bhAgyamAM) hoya eTaluM ja ApaNane male. ApaNA upara game teTale deva prasanna hoya paraMtu teo paNa ApaNA azubha karmanA udayane nivArI zakatAM nathI. ane devatAo saMsAraja Ape mukti na Ape. kAraNa ke teo ApaNI jema cAra gatimAnI deva gatimAM che tene paNa AvIne (janma laIne) pAchA saMsAranI kaI paNa gatimAM kaDavAnuM che. eTale te A anuSya bhavane deva durlabha ka che. manuSya bhavamAM ja mukti maLe che. have mULa vAta upara AvIe. bIjA divase dezava eka nagaramAM dAkhala thaze. ane pAra karyuM. te divasa tyAM pasAra thayA. have te rAtre sUtA che. tyAM gAmane rajA aputrIo maraNa pAme che eTale maMtrI vagere paMca divya kare che, temAM hAthaNInI sUTamAM kaLAza ApI navA rAjAnI zodhamAM nIkaLe che. (te kALe e rivAja ha. atyAranI jema bahumatine tamAso na hato ke te hakathI caDatAM cAlatAM jyAM kezava sUte che tyAM Ave che. ane tenA mAthe kaLaza DhaLe che. evI rIte bIjA paNa cAra divyo thAya che. AthI maMtrIo vagere tene rAjA tarIke svIkAra karI, rAja mahelamAM laI jAya che ane tene gAdIe besADI tene vidhisara abhiSeka kare che. A rIte devanuM ApeluM Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 318 sadaedha yAne dharmanuM svarUpa paNa karatAM nathI. je de! tuSTamAna hoya teA devanuM darzana phogaTa jAya nahIM kAMikane kaMIka ApIne jAya. dezamAM mAnava karatAM zakti vizeSa che. tenI nA nahi, paraMtu ApaNA karmImAM (bhAgyamAM ) heya eTaluM ja ApaNane male. ApaNA upara game teTalo deva prasanna heya paraMtu teo paNa ApaNA azubha karmanA uddayane nivArI zakatAM nathI. ane devA saMsAraja Ape mukti na Ape. kAraNa ke te ApaNI jema cAra gatimAMnI deva patimAM che tene paNa TavIne (janma laIne) pAchA sAranI koi paNu gatimAM vAnu che. eTale te! A manuSya bhavane deva durlabha kaththo che. manuSya bhavamAM ja mukti maLe che. Da have mULa vAta upara mAIce ndra divase phAva eka nagaramAM dAkhala thaye!. ane dhAratuM karyuM. haiM divasa tyAM pasAra thayA. have te rAtre sutA che. tyAM gAmane rAjA aputrIe maraNa pAme che eTale natrI vagara pAMca divya kare che, temAM hAthaNInI sUMDhamAM kaLaza ApI navA raktanI godhamAM nIkaLe che. ( te kALe eka rivAja hato. atyAranI jema bahumitane tamAse na hata) te haraNI cAnAM cAlatAM jyAM kezava sUtA che tyAM Ave che. ane tenA mAthe kaLaza DhALe che. evI rIte bIjA paNa cAra diyo thAya che. AthI matrIe vagere tenA rAjA tarIke svIkAra karI, rAja mahelamAM lai jAya che ane tene gAdIe besADI tenA vidhisara abhiSeka kare che. A rIte devanu Apelu Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 319 prathama varadAna puruM thAya che. (devanuM vacana mithyA thatuM nathI) che. divasa bAda kezava zaheramAM pharavA nIkaLyo che. tyAM eka cIMtharehAla bhIkhArI jevA gharaDA mANasane jue che. tenuM na jotAM ja te samajI jAya che ke A mArA pitA che. eTale doDIne page paDe che. ane pUche che ke pitAjI ! A zuM ? pitA paNa tene oLakhI le che. ane kahe che ke beTA kezava ! tuM ahIM kyAMthI? kezava kahe che. huM ane rAjA thayeDa chuM. pachI badhI vAta kare che. te vakhate pitA kahe che ke bhAI te bahu sAruM karyuM. je Teka na che. te AvA sArA divaso jevAne vakhata Avyo. huM te tuM ye te divasathI duHkhI duHkhI thaI gayo chuM. te divase tArA bhAI huM rAtribhojana karyuM. temAM kaMI jherI jaMtunI lALa AvI gaI. AthI tene ulTI ane jhADA thavA lAgyA. ghaNA upacAra pachI paNa tenA para kAbu Ave nahI. tenuM zarIra lIluM kAca thaI gayuM. ane AkhA zarIramAM vedanA thavA lAgI. game teTalA upAya karavA chatAM paNa A vedanA maTI naDa. Akhare eka anubhavI vRddha vaidya kahyuM ke, tame eka mahinA pahelAM amuka auSadha laI Ave che? tamAre putra sAjo thaI zakaze. pachI koI upAya nathI. eTale huM auSadhanI zodhamAM nIkaLyo chuM ane gAme gAma rakhaDI rahyo chuM. (A che karmanI lIlA) Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 sabedha yAne dharmanuM svarUpa kama kare keI na kare, murakha che abhimAna; uttama bhAva cAlyA jaze, dhara arihaMtanuM dhyAna." karma zuM nathI karatAM ? ghaDIkamAM hasAve che. ghaDIkamAM raDAve che. (bAkI badhuM nimitta che.) nami rAjarSine dAhajavara thaye tyAre kahe che ke je A dAhajavara na thayo hota te huM saMsArane dAhajavara kayAMthI cheData? Ama te dareka AtmAne potAnA karma anusAra nimitta malyA kare che. sAruM ke kharAba nimitta pitAnA kamane hisAba che eTale pApathI bace. -- kezavanuM dRSTAMta cAlupitAnI vAta sAMbhaLI kezavane ghaNuM duHkha thayuM. pitAnuM aMga cheIne tenuM pANI pAya te ene rega jarUra maTI jAya, paNa e seMkaDe mAIla dUra tyAM zuM thAya ? evAmAM devanuM trIjuM varadAna yAda AvyuM eTale pitAne tathA pitAne pitAnAM mULa ghare mukI devAnI utkaTa IcchA karI ane deve temane theDI ja vAramAM tyAM mukI dIdhA. deve nimiSa mAtramAM dhAryuM kArya karI zake che. e bhUlavAnuM nathI. kezave pitAnuM zarIra peIne pANI haMsane pAyuM, ke hasanuM zarIra mULa raMgamAM AvI gayuM. ane tenI vedanA paNa zAna thaI gaI. badhAe kezavane bahu dhanyavAda ApyA ane have pachI rAtribhojana na karavAnI pratijJA lIdhI. pachI kezava potAnA badhA kuTuMbIjanene sAthe laIne pitAnAM rAjyamAM gaye. ane dharmanuM pAlana karI sukhI thayA. Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 31 tAtparya e ke dharmanuM ArAdhana karavu hoya te dRDha sakalpa ane purUSAnI jarUra che. -: puruSArthInI pratiSThA : = vyavahAramAM paNa purUSArthanI pratiSDA ochI nathI. eka kAma hAtha dharI tenI pAchaLa satata maMDayA rahenAra game tevAM durghaTa kAryAM paNa pAra pADe che ane yaza-lAbhanA adhikArI thAya che. mahAbhAratanA meArace jaya meLavA e jevu tevuM kAma na hatuM paNa pAMDavoe purUSArtha cheDayA nahI ane Akhare yazasvI thayAM. zrI rAmacadrajIe laMkAnA yuddhamAM vijaya zI rIte meLabyA ? samudra pAra karavAne hatA ane sAme maDAkhaLIyA rAvaNa hatA. chatAM purUSAne vaLagI rahyAM tA vijayanI varamALA temanA gaLAmAM paDI. evI rIte rAjadvArI purUSonAM jIvanamAM paNa e hakIkatanI puSTi karanAra aneka dAkhalAo maLI Avaze. keTalAka tA kahe che ke lakSmI tA bhAgyanA khela che, paNa bhAgya e paNa pUrvabhavanA purUSArtha vinA khIjuM zuM che ? pU.bhavamAM je puNyanI kamANI karI tenuM nAma bhAgya. eTale Akhare teA badhI vAta purUSA para AvIne ja ubhI rahe che. -:purUSAnAM pAMca pagathiyAM: utthAna:- utthAna eTale ALasa maraDIne ubhA thavu, e paheluM pagathiyuM che. sa. 21 (1) Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 saddha yAne dharmanuM svarUpa (2) karma - karma eTale kAme lAgavuM. (3) baLa - baLa eTale svIkArelAM kAryamAM kAyA, vANI ane mananAM baLane bane teTale upaga kare (4) vIrya - vIrya eTale svIkArelAM kAmane pAra pADavAne ullAsa rAkhIne udyama kare. parAkamAM - parAkrama eTale game tevI muzkelIone sAmane karIne dhaya pUrvaka ubhA rahevuM. e pAMcamuM pagathiyuM che. prabhu mahAvIre sAdhanA kALamAM kevuM parAkrama darzAvyuM hatuM te jANo cho? gauzALa kahete hatuM ke jagatamAM badhA bhAvo niyata che, eTale utthAna, karma, vIrya, baLa ane parAkramathI kaMI paNa thavAnuM nathI. sukha-dukha niyata che. ane te prANIone avazya bhegavavA paDe che. tene A niyativAdanI nirarthakatA prabhu mahAvIre kevI rIte darzAvI ApI tenI nadha zAstramAM thayelI che. -niyativAdanI nirarthakatA upara sadAlaputranuM daSTAMta - - pilAsapuramAM sAlaputra nAme eka gRhastha raheto hate. tenI pAse puSkaLa dhana hatuM. eka keTi hiraNya nidhAnamAM hatuM. eka kaTi vyAje pharatuM hatuM. ane eka keTi pitAnA vyavahAradhaMdhAnA upagamAM hatuM. tenI pAse dasa hajAra Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 3ra3 gAye hatI. tenI mAlIkInAM pAMca hATa polAsapura nagarInI bahAra AvelAM hatAM. teo vAsaNa tathA bIjI vastuo banAvatA hatA. ane rAjamArgamAM laI jaIne vecatAM hatAM. saddAlaputranI patnInuM nAma agnimitrA hatuM. sAlaputra gozALAne bhakta hatA. eTale niyativAdamAM daDha zraddhAvALe hate. ekavAra te pitAnA bagIcAmAM beThe hato. tyAM AkAzavANI thaI ke "AvatI kAle ahIM eka sarvajJa, sarvadarzI, zaileya pUjita mahApurUSa padhAraze. temane tuM vaMdana karaje. ane azana-pAnAdinuM nimaMtraNa karaje." salaputra samaje ke AvA mahApurUSa te mArA gurU gozAlaka vinA bIjA koI heya nahI. paraMtu bIjA divase zramaNa bhagavAna mahAvIra tyAM padhAryA. AkAzavANI sAMbhaLI hatI eTale sAlaputra temanAM darzane gaye. te vakhate bhagavAne AkAzavANInI vAta kahI. AthI saddAlaputra Azcarya pAmyuM ane temanA pratye zraddhAvALe che. pachI teNe bhagavAnane pitAne joItI vastuo levAnuM nimaMtraNa ApyuM. ekavAra sAlaputra kAcA vAsaNone taDake sukavatuM hatuM, tyAM bhagavAna padhAryA. ane temaNe kahyuM, "he saddalaputra! A vAsaNa kevI rIte banyuM che?" - sAlaputre kahyuM, "bhagavAna, pahelAM te te mATI rUpe hatuM. pachI tene masaLIne cAkaDe caDAvavAmAM AvyuM, tyAre have A vAsaNarUpe banyuM che." Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saeeAdha yAne dharmanuM svarUpa bhagavAne kahyuM, temAM utthAna, karma, baLa, vIrya, ane parAkramanI jarUra paDe ke nahi ? A praznathI sAlaputra camakayA, paNa teNe potAnA AjIvika siddhAMta pramANe javAkha ApyA ke, bhagavAn ! utthAna, karma, baLa, vIya ane parAkrama vinAja niyatapaNe te anye jAya che.' 324 bhagavAne kahyuM he saddAlaputra ! kai mANasa tArAM A vAsaNeA upADI jAya, phekI de, ke phADI nAkhe athavA tArI A agnimitrA bhAryAM sAthe bhAge bhogave to tu tene zikSA kare ke nahI ? saddAlaputre kahyuM, he bhagavAn ! to huM jarUra te duSTa purUSane kaDu, khAMdhu ane mArU' bhagavAne kahyuM, je badhuM - koInA utthAna, karma, baLa, vI ane parAkrama vinA niyatapaNe banatu hAya te! koi vAsaNa coratuM nathI, pheDatu nathI ke tArI sI. sAthe bhega bhAgathatu nathI, to pachI zA mATe e purUSane pakaDe, badhe ane mAruM ? tArA hisAbe te A badhuM niyata che ane kAinA prayatna vinA banye jAya che, A zabdoe sAlaputranI AMkha ughADI nAMkhI. pachI teNe bhagavAnanA siddhAMta sAMbhaLavAnI IcchA karI. bhagavAne tene siddhAMta sAcI rIte samajAvye eTale teNe potAnI strI sati bhagavAnanA siddhAMtanA svIkAra karyAM ane temanI pAse zrAvakanA khAra vrata aMgIkAra karyAM. A vratonuM pAlana Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je. 325 teNe evI daDhatAthI karyuM ke te prabhu mahAvIranA suprasiddha zrAvamAM sthAna meLavI zakyo. satya ane asatya baMne anAdinA che. durjana ane sajajana, rAgI ane tyAgI keI vakhata nahatA ema bhAgye ja kahevAze. be bhAIo vaccenuM yuddha te haMmezA cAlavAnuM ja che. jene pakSa majabutAI rAkhI zake enI jIta. hamaNAM te jainenI khovAI gayelI javAMmadI eja jaina zAsananA haryAbharyA lIlAchama khetarane (vADa vinAnuM khulyuM medAna banAvI mUkyuM che (beDI brAhmaNanuM khetara) jene jema phAve tema bole che, jene zAstrakAra paramamahaSionA vacane upara zraddhA hoya teoe te evA bicArAonI vAtane nahIM gaNakAratAM emanI dayA cintavavI joIe (ke e bicArAnuM zuM thaze ?) dharmAnurAgIne dharmanI niMdAthI duHkha jarUra thAya che. mayaNAsuMdarIne enA pitAjIe (prajApAla rAjAo) pitAnI sattAnA madamAM (kephamAM) keDhiyA sAthe paraNAvyA chatAM paNa bairyavatI (karma upara aTala zraddhAvAna) mayaNAne jayAre sadagurUne samAgama thaye tyAre pitAnI vitaka kathA guru mahArAjane saMbhaLAvI ane aMtamAM aMtara vyathA ThAlavatAM bolI ke he pUjya bhagavaMta! mArI AMkhamAM AMsu mArI AjanA dazAnA kAraNe nathI, paraMtu mArI dazAne AgaLa karIne ajJAnI leke jaina dharmanI je niMdA karI rahyA che tenuM duHkha mArI AMkhamAM Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra6 sadha yAne dharmanuM svarUpa atharUpe ubharAI AvyuM che (vicAre pitAne duHkha karatAM dharmanI niMdAnuM duHkha vadhAre lAgyuM ke nahi ?) gurUe kahyuM dhamanI thatI nidA tane khaTake che te sArI vAta che. amane prabhunI AjJA che ke karmanA kAraNe pIDAtA AtmAone dharmane sarva maMgaLamaya mArga batAve ane e mArga upara caDhavAnI preraNA karavI eTale Aje huM tane jinezvara dee prakAze dhamarAdhanA mArga batAvuM chuM. ema kahIne gurUe emane navapadanI ArAdhanA karavAnuM kahyuM. je karavAthI azubha karmane nAza thaI pharIthI sukha-sAhyabIne pAmyAM. e zrIpAla caritra badhAe sAMbhaLyuM te haze ? -dharmanA TrelIothI thatI dharmanI niMdA - cAra kaSAyamAM phodha kaSAya e baLavAna che ke tene udayakALa Ave tyAre AtmAne kelamAM dhakelI de che. tyAre dharma karanAra koI kAdhanA AvezamAM AvIne kAMI kahete hoya athavA karato hoya te lake kaheze ke juo dharma. AvA dharma karanArA karatAM ame dharma nahIM karanArA sArA. vAha...zuM dharmathI A tophAna jAgI paDyuM hatuM ? dharma kadI krodha karavAnuM zIkhave che kharA ? e mANasane kodha gunegAra hovA chatAM dharmane kema vagovaNInI phAMsIe caDAvI devA ? vastutaH dharma zreSIone game te bahAnuM AgaLa karIne Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : rejo 327 dharmane dhikkAra che. eTale teo vivekabuddhithI bhraSTa thaIne game tema bolatA hoya che. jaina dharma ane vItarAga devane mAnanArA sAthe Itira dharmanA mithyAtvI devene mAnanArAne meLa kadI jAme nahI. te beyanI hAdika dastI kadI thAya nahI, vyavahAra sAcavI le paDe te judI vAta che. paNa aMtaranA umaLakAbharyo meLa jAmavAnuM lagabhaga azakya che. ane leka herImAM ja taNAyelA AtmAo bhale janma jaina hoya. te paNa zAsana virodha-karanArA kameM jaina nathI. . -samyaktvane pAmelA samakitiAtmAnuM dRSTAMtaH dharmalAbha kene? vItarAga bhagavata mahAvIra svAmI vicaratA vicaratA caMpApurImAM padhAryA. te daramyAna aMbaDa nAmanA eka parivrAjake bhagavAnane vinaMti karI ke huM kAle rAjagrahI tarapha javAne chuM. kAMI saMdeza hoya te kaheje. A sAMbhaLIne bhagavaMtane sulasA sahaja yAda AvI. tethI bhagavAne aMDane kahyuM ke sulasI zrAvikAne mArA dharmapAla kahejo. abaDane vicAra Avyo ke rAjagRhImAM prabhunA aneka bhakto--jevA ke mahArAjA zreNIka ane aneka zreSThIo vagere hovA chatAM keIne yAda na karatAM dharmalAbha te phakta eka julasA satIne ja kahevaDAvyA. A sadbhAgya alasAne sAMpaDavAnuM mukhya kAraNa e Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 sadha yAne dharmanuM svarUpa hatuM ke tenuM pavitra aMtaHkaraNa ane prabhu paranI atuTa zraddhA-viveka mAtra vicAronA khaDakamAM aTavAI gayo na hatA. paraMtu tenA AcaraNamAM utarI cUkyo hate. bhagavaMtanI vAta sAMbhaLIne aMkhaDa sAdhu Azcarya pA. ene sulasAnI parIkSA karavAnuM mana thayuM. eTale pitAnI vidyAbaLa saMnyAsI rUpa dhAraNa karIne gulAnA gharanA dvAra pAse AvIne kahyuM "sulasI mane bhikSA A. tema karavAthI te satya dharmane pAmIza. alasAe kahyuM ke tamane bhikSA ApavAthI sAcA dharmane pamAya tevuM ApanAmAM koI tattva dekhAtuM nathI. aMkhaDe sulasAnI dharmabhAvanA barAbara jANI lIdhI. tyArabAda pahele divase nagaranA pahelA daravAje brahmAnuM rUpa dhAraNa karIne Asana jamAvyuM. tyAre garIne le ToLAnAM ToLA darzana karavA gayAM paNa sulasA na gaI. te paNa abaDe jANI lIdhuM. bIje divase bIje daravAje viSNunuM rUpa karIne Asana jamAvyuM tyAre paNa sulasA na gaI. nagaranA leke TeLAnAM ToLA gayAM. trIje divase trIjA daravAje (maheza) zaMkaranuM rUpa dharIne Asana jamAvyuM tyAre paNa tenA TeLA gayAM. tyAre sulatAnI paDe zaNa bAIoe sulasAne kahyuM ke he tulasA ! zaMkara bhagavAna sAkSAt padhAryA che. mATe cAla. sulasAe nA kahI. huM nahIM AvuM. joyuM ! kevI vItarAga paramAtmA para sAcI zraddhA che. Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 329 aMbaDe jANyuM ke sulanA pitAnA dharmamAMthI calita thAya tema nathI. chelle e divase nagarIne cothe daravAje pacIsamAM tIrthakaranuM rUpa karIne siMhAsana upara beka jamAvI. tyAre te AkhIca nagarInA loko bhagavAnanA darzana karavA umaTI paDyA. paNa nukasAna gaI. tyAre ghaNI bAIoe sulasAne kIdhuM ke, he julasA ! have te tArA bhagavAna padhAryA che. te kema darzana karavA AvatI nathI. alasAe javAba Ape ke A te ke vI che DhoMgI. amArA tIrthakara bhagavAna vasa ja che. pacIsa tIrthakara saMgha che. A te kaI pAkhaMDI che. abaDe sulasAnI vAta lekamukhe sAMbhaLI eTale ene pAkI khAtrI thaI gaI ke bhagavaMte dharmalAbha pAThavyA che te yegya ja che. te lAyaka che. sulasAnI AtmaniSThA merU jevI caMcaLa che. temAM zaMkAne sthAna nathI. - pratyeka prayatnamAM niSphaLa gayela aMbaDaH lakAne tyAM (kapALe caMdananuM tilaka karIne svAmIbhAI tarIke go. tyAre sulasAe AdarabhAva Ape. aMbaDe bhagavAna dharmalAbha saMdeza ApyuM. te sAMbhaLIne sulasAnA rUvADe rUMvADe bhagavAnanA darzana karavAnA keDa jAgyAM. abaDe kahyuM "bahena, sAce tuM bhAgyavatI che. tArI dharma pratyenI zraddhA daDha che. enI mane paNa pratIti thaI che. e nimitte aMbaDa paNa jaina dharmane pAmI gaye. eTale Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 sabadha yAne dharmanuM svarUpa samakiti banI gaye. (A paNa eka nimitta kahevAya. ) nimitta maLatAM ghaNAM sAcA dharmane pAmI gayAnA dRSTAMta zAstramAM Ave che. -zrAvikA mahAsatI sulasAnA dayamAM kerAyela bhAvanAnuM darzana - mahAsatI sulasAnA cAritra tarapha dRSTi kare. enuM sabhyatva kevuM ? svayama bhagavAna zrI mahAvIra deva pIra vrAjaka saMbaDa dvArA dharmalAbha kahevarAvyA. A vAta prasiddha che. enA patine eka ja ciMtA hatI ane te saMtAnanA abhAvanI, jyAre sulasAne te rUMvADe ya e mATe kazuM yana hatuM. kemake e parama zrAvikA hatI. vastutatvanI sAcI jJAtA hatI. chatAM paNa teNIe ciMtAnuM kAraNa patidevane pUchyuM tyAre kIdhuM ke putra nathI tenI ciMtA che. keTalAka vakhata samajAvyA bAda joyuM ke pati A ciMtAthI mukta thAya tema nathI. tyAre koI paNa aMgamAM kaI paNa strI na kahe. chatAM bIjI strI paraNavAnuM patine kahyuM. khule dile e parama pativratA devIe jaNAvyuM, svAmina! A IjI strI karI zake che. ane tethI leza paNa aDacaNa nathI. (te samaye bakSatnI karavAne rivAja hatA.) sulasAe anujJA ApI eTale zuM tenA patie turata ja bIjI patnI karI lIdhI? nA, teNe kahyuM-devI ! jarUra mane saMtAnane abhAva sAle che. te paNa teTalA mATe bIjI strI karavAnI IcchA te nathI ja. bhAgyane maMjura hoya te tane ja kAM saMtAna na Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 33. thAya? vicAre pati-patnInAM snehanI maryAdA ? sulasA samakitI hatI chatAM gRhastha hatI. saMsAra sthita hatI. eTale patiparAyaNa satI hatI. patinA hRdayanI vyathA zamAvavA IMtejAra hatI. eTale teNIe jyAre joyuM ke pitAne pati pitAnA snehathI eTale saMtuSTa che ke hRdayane tIvra vyathA pamADI rahelAM saMtAnanA abhAvane TALavA mATe paNa bIjI strI karavAno inkAra kare che. tyAre teNIe bIje ja mArga lIdhe. ane te e ke vizeSathI dharmanI ArAdhanA karavI, te prasaMge eka deva tuSTamAna thaye. ane pratyakSa . AvA dharmane deve tuSTamAna thAya temAM kAMI paNa Azcarya nathI). pratyakSa thayelA deve prasannatApUrvaka sulasAne kahyuM. mahAsatI ! je mAMgavuM hoya te mAgI le. paNa sulasA mauna rahe che." deve bIjIvAra kahyuM, tyAre devI jarA hase che. deva trIjIvAra kahe che tyAre bhagavAna mahAvIranI A parama zrAvikA kahe che, vIrA ! kalyANa thAo tArUM. tuM ApavA A e vAta kharI. ane mane vAraMvAra mAMgavAnuM kahe che paNa huM tArI pAse zuM mAguM? denAra karatAM mAMganAre buddhine upayoga kare joIe. sulasA devI kahe che vIrA ! mAre je joIe che te. tArI pAse che ja kyAM ? ke je huM mAguM ! deva kahe-tuM mAMgI te je huM ya jANuM te khare. ke mArI pAse che ke nahi. Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadabAdha yAne dharmanuM svarUpa sulasAe kyu. mAre joie che mAkSara mokSa ja joI e che. e vinA bIjuM kAMi ja nahI. vicAro ke sulasA eka strI che paNa teNInA hRdayamAM sabhyatva phebru sthira che. Aje te deva devIo AvIne mAMgavAnuM kahe ja nahI paNa jo deva AvIne mAMgavAnuM kahuM te zuM zuM mAMgI levAnI IcchA thAya ? te vicAravA jevu ja che, paNa devanu darzana phogaTa javuM na joIe. e rIte deva potAnA jJAnathI jANIne sulasAne saMtAna prApti mATe 32 goLI mA ApIne kahyuM ke huM satI ! A gALI rAjanI eka eka khAvAthI tamane trIza satAna thaI. ema kahIne deH zya thai gayA. 332 sulasAe to eka eka goLI khAvAne badale khatrIza gALI eka sAthe khAvAthI enA udaramAM 32 satAnA sAthe utpanna thavAthI ene maMDAkaSTa pedA thayuM. tyAre paNa deve AvIne enuM kaSTa dra karyuM. ane atrIza saMtAno sAthe janmyAM. pAchaLathI zreNIka rAjA yelaNAne bhUgarbhamAMthI upADI bhAgyA te vakhate e batrIza satAne laDAImAM maraNu pAmyAM. te dRSTAMta moTu hovAthI ahIyA lakhatA nathI. have ApaNe mithyAtvI rAjA zreNIka ne celAne joie. ceDA rAjA peAtAnI sAte putrIne peAtAnA sAdharmika Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 333 bhAI sAthe paraNAvavAnA hatA. paNa (dagalabAjIthI) abhayakumAranI buddhithI celAne zreNaka rAjA bhUgarbhamAMthI upADI laI AvyAM. celaNAne ane zreNIkane dharma sivAya koi paNa vAtane matabheda na hatA. phakta dharmane matabheda hato. temAM calaNI samyaktva vAsita hatI ane zreNIka mahArAjA mithyAtvI dharmanA hatAM. paNa baMne potapotAnA dharmamAM aDaga hatAM. chatAM zreNIka rAjA pitAnA dharmamAM calaNane levA vicAra karatAM paNa calaNA jainadharmamAM aTale zraddhAvALI hatI. te pAchI paDe tema na hatI. eka vakhata celAne jaina sAdhu kevA che? te batAvavA mATe eka vezyAne samajAvIne eka maMdiramAM purI ane tyAM badhI bheganI sAmagrI mUkI dIdhI. e nagarImAM. eka jaina sAdhu hatAM tene kapaTathI cheTI rIte samajAvIne, je maMdiramAM vezyAne rAkhI hatI te maMdiramAM teDIne, aMdara dAkhala karIne, dara vAje tALuM mArIne cAvIo zreNIkane enA sevake seMpI dIdhI. e jANIne zreNIka rAjI thayAM. ane pitAnI strI ghelaNane kahyuM ke tuM tArA dharmagurUnA vakhANa kare che paNa hatane kAle savAranA batAvIza ke tArA dharmagurU kevA strI laMpaTa che. celaNAe kahyuM ke mahArAjA ! mArA gurU evA hoya ja nahI. tamArA gurU haze. kevI aTala zraddhA celAne pitAnA dharmagurU upara hatI. Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 sadha yAne dharmanuM svarUpa A bAju jaina sAdhu aMdara jatAM daravAjA baMdha thaI gayA. tethI dagalabAjInI ramata mArA mATe thaI che ema e sAdhu samajI gayAM. aMdara vezyA hatI. teNe paNa potAnI ceSTAo karavAnuM cAlu karyuM. tyAre sAdhu mAtmAe vezyAne kahI dIdhuM ke tAre je kAMI karavuM hoya te mArAthI dUra rahIne karaje. mArI AgaLa AvIza te baLIne bhasma thaI jaIza ane te vakhate tapasvI sAdhune caherA jene vezyAne paNa dhrujArI chUTI. eTale eka khUNAmAM besI gaI. kevuM haze e tapa ane cAritranuM teja? jenAthI vezyAne paNa gabharATa chUTI gaye. jainadharmanA zAsanadeve AvA vakhate aMtarIkSa madada karatAM hoya che. have sAdhu mahAtmAe vicAryuM ke huM bhale cekho chuM paNa A rIte savAranA bahAra nIkaLIza te mArA jaina dharmanI niMdA thaze. ane e niMdAthI ghaNAe pApakarmane bAMdhI leze. eTale dharmanI niMdA thatI aTakAvavA potAnA badhA kapaDA utArI phakta eka vaMgeTa rAkhIne dI baLate hato tenAthI e e jaina dharmanA pratikane paNa kapaDA sAthe bALI nAkhe. phakta enI lAkaDIne TukaDo rAkhyo. ane rAkha AkhA zarIre lagAvI dIdhI. AkhI rAta kAu saga dhyAnamAM rahIne dharma ArAdhanAmAM rahyAM. sAme khUNAmAM vizyA te sAdhu mahAtmAnuM teja joIne jatI dhrujatI - AkhI rAta pasAra karI. (A teja hatuM saMyamanuM) A bAju zreNaka rAjAe savAranA nagarImAM DhaMDhero Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaDa : 2 jo 335 pITAvyo ke amuka maMdira pAse badhAe AvI javu tyAM jaina sAdhu kevA che te jovA malaze. ane zreNIka mahArAje pAtAnI zrI celaNAne kahyuM ke cAla have tane tArA sAdhu batAvu. tyAre paNa celAe zreNIka rAjAne kIdhuM ke he svAmin! amArA sAdhu niha haze. paNa tamArA sAdhu haze. vicAro ! celaNAne keTalI aTala zraddhA ho pAtAnA dharmagurU para. tyAre AvAM zabdo AtmAmAMthI nIkaLatAM haze. A bAju te nagarImAMthI lokonA ToLAnA ToLA ma'dvira pAse bharAI gayAM. tamAsAne teDuM hAtu nathI. zreNIka mahArAjAe AvIne cAvI sevakane ApI ane daravAjo kholAvyA. tyAM te aMdarathI brahmajJAnI karatAM alaka jagAvato khAvA nIkaLyA. tene joine celaNAe zreNIka rAjAne kIdhu ke A mArA gurU che ke tamArA ! te kharAkhara joI lyA. zreNIka to A bAvAne joine bhAMTho paDI gayA. tyAM te pAchaLa dhrujatI dhrujatI vezyA nIkaLI ne bhAgatI ghera gai. pachI zreNIka rAjAe vezyAne pAtAne tyAM khelAvIne hakIkata puchI to vezyAe kIdhu ke rAjA bIjuM game tevuM kArya karavAnuM kahejo paNa jaina sAdhunI cheDatI karavAnuM koI divasa mane kahetA nahI. ane rAtanI anelI hakIkata !!jAne kahI. sAdhue teA pharIthI cAritra grahaNa karI prAyazcitta levA tapa karyuM. Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadha yAne dharmonuM svarUpa -:zreNIka rAjAne samyaktvanI prAptiHrAjagRhI nagarInI bahAra ma`tikukSI nAme eka maneAhara udyAna hatuM. A udyAnamAM sAdhu sanyAsIo utaratA. ane zrIma'ta tathA sahelANIe paNa sahela karavAne AvatAM. panA divase te A udyAnamAM mAnava meLeA ja jAmatA. 336 magadharAja zreNIkane A udyAna ghaNuM priya hatuM tethI tee vAravAra ahIM AvatA. Aje tevA ja eka prasaMga hatA. jyAre te peAtAnI sAthenA sevakone dara besADIne pote ekalA udyAnamAM viharI rahyA hatAM. tyAM vRkSanA mULanI pAse thoDe dUra beThelA eka navayuvAna muni tarapha temanu dhyAna kheMcAyuM. aMga para eka ja vastra hatuM. sthira beThelA hatA, nayanA bIDelAM hatAM, maMna purepurU dhyAnamAM nimajja hatu, temanA deha gaura varNo hateA. mukha para teja vyApeluM hatuM ane saumyatA tathA sajjanatA spaSTa tarI AvatAM hatAM. munivaranA A vyaktitva maMgadharAja para khUba UMDI asara paDI. temaNe Aja sudhI aneka brAhmaNNA ane zrama joyAM hatAM, aneka rivAjakono piracaya karyAM hatA. paraMtu temAMnAM koIe A munivara jevI chApa temanA hRdayamAM aMkita karI na hatI. magadharAjanuM unnata mastaka svAbhAvika rIte temane namI paDayuM. temaNe traNa pradakSiNA daIne e munirAja pratye peAtAnA bhaktibhAva pragaTa karyAM. ane be hAtha joDIne bahu dUra paNa nahI ane bahu najIka paNa nahI evI rIte te munivara samakSa ubhA rahyA. A nimitta zreNIka rAjAne mithyAtvamAMthI nIkaLI samakitane pAmavA mATenuM hatuM). Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 337 khaMDa : 2 je thoDI vAre munivare dhyAna purUM karyuM. ane kamaLa pAMkhaDI jevA mahara nayane khullA karyA. te vakhate be hAtha joDIne ubhelA zreNIka temane jovAmAM AvyA, eTale temaNe sAdhu gharmane yogya dharmalAbha" uccAryo. e dharmalAbha ApavA badala zreNIka rAjAe pitAnuM mastaka namAvIne kRtajJatA pragaTa karI. pachI vinaya pUrvaka pUchayuM : "he munivara ! je ApanI sAdhanAmAM kaI rIte vina AvatuM na hoya te huM eka prazna pUchavAnI IcchA rAkhu chuM . | munivare kahyuM, "rAjana ! vAta be prakAranI hoya che. eka sadoSa ane bIjI nirdoSa bhaktakathA, strIkathA, dezakathA ane rAjakathA. e sadeSa vAta che. AvI vAtamAM munio paDatA nathI. paraMtu je vAtathI jJAnanI vRddhi thAya, zraddhAnI puSTi thAya, sadAcArane vikAsa thAya tevI vAta nirdoSa che. AvI vAta munionI sAdhanAmAM bAdhaka thatI nathI. ATaluM lakSamAM rAkhIne tamAre je vAta karavI hoya te karI zako cho." magadharAje kahyuM, "he pUjya ! huM eTaluM jANavA IcchuM chuM ke AvI tarUNa avasthAmAM bhega bhegavavAne badale Ape saMyamane mArga zA mATe graDaNa karyo ? evuM kayuM prabaLa prayajana Apane A tyAgamArga tarapha dorI gayuM ?" " munirAje kahyuM, "he rAjana ! huM anAtha hatA, mAre koI sa. 22 Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 saddha yAne dharmanuM svarUpa nAtha na hatuM eTale A saMyamamAga grahaNa karyo che? A uttarathI magadharAjane Azcarya thayuM. temaNe kahyuM "Apa jevA prabhAvazALI purUSane keI nAtha na male e te bhAre ajAyabI kahevAya. je Ape eTalAja mATe saMyamamArga svIkAryo hoya te huM Apane nAtha thavA taiyAra chuM. te Apa mArA rAjamahelamAM padhAre ne tyAM sudhI divase nirgamana karo." magadharAjanA A zabdo sAMbhaLI munivaranA mukha para eka AkhuM smita pharakI gayuM. temaNe kahyuM: "he rAjana ! pitAnA adhikAravALI vastuo bIjAne ApI zakAya che. caMdramAM nA che. tethI te bIjAne apAya che. nadIomAM jala che tethI te bIjAne ApI zake che. ane vRkSe para phaLa hoya tethI te bIjAne kAmamAM Ave che. paNa caMdra uSNatAne ApI zakate nathI sUrya zitaLatAne ApI zakatuM nathI. nadIo phaLa ApI zakatI nathI ane vRkSe jaLane ApI zakatA nathI kAraNa ke te vastuo temanI pAse nathI tema "he rAjana ! nAtha thavuM e tArA adhikAramAM nathI tethI tuM mAro nAtha thaI zako nathI. tuM pite ja anAtha che! A zabdo sAMbhaLatAM ja magadharAja camakyA. AvA zabdo Aja sudhI temane keIe kahyA na hatA. temaNe pitAnA ghavAyelA abhimAnane ThIka karatAM kahyuM : "he Arya! ApanI vAta parathI lAge che ke Ape mane Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 2 je 339 oLakhe nathI huM aMga ane magadha dezane mahArAjA zreNIka chuM. mArA tAbAmAM hajAro karyo ane lAkhe gAmaDAo che. vaLI huM hajAra hAthI, ghoDA ane asaMkhya ratha, subhaTone svAmI chuM. tathA rUpALI ramaNIthI bhareluM suMdara aMtaHpura dharAvuM chuM. mAre pAMca maMtrIo che. jene vaDe mAre pitAne putra abhayakumAra che. mAre hajAro mitra che. je mArI haravakhate, harapaLe khUba kALajI rAkhe che. mAruM aidharya ajoDa che ane mArI AjJA aphara che. AvI ddhi-siddhi ane A adhikAra hevA chatAM huM anAtha kevI rIte gaNAuM ? "bhagavan! ApanuM kahevuM kadAca asatya te nahI hoya !" | munivare kahyuM: "he rAjana ! huM jANuM chuM ke tuM aMga ane magadhane adhipati mahArAjA zreNIka che. huM jANuM chuM ke tArI pAse tArA kahevA mujaba badhuM che. chatAM kahuM chuM ke nAtha thavuM tArA adhikAramAM nathI, tethI tuM mAre nAtha thaI zaktA nathI. pote ja anAtha che. nigraMtha munie kadi mRSAvAdanuM zravaNa karatA nathI." magadharAja samajI gayA ke A vacane munirAje aNasamaja ke utAvaLathI vAparyA nathI. temaNe kahyuM: "he mahApuruSa ! ApanA vacane kadi asatya heya nahIM. paNa ahu vicAra karavA chatAM ya mane ema nathI lAgatuM ke huM pite anAtha chuM. ane Apane nAthe thaI zakuM ema nathI." Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 saddha yAne dharmanuM svarUpa | munivare kahyuM: "he rAjana ! tuM anAtha ane sanAthanA bhAvane samaje nathI. A bhAva samajavA mATe tAre mArA pUrva jIvanane keTaleka bhAga jANavo paDaze. e tane TuMkAmAM kahI saMbhaLAvuM chuM ?" te vakhate munivare IzAre karavAthI magadhareja nIce beThAM ane nigraMtha muninA pavitra mukhamAMthI kevI vAta Ave che tenI AturatAthI rAha jovA lAgyA. munivare kahyuM: "he rAjana ! chaThThI tIrthakarathI paprabha svAmInA pavitra caraNathI pAvana thayelI ane dhana dhAnyathI ati samRddha kauzAMbI nagarImAM mArA pitA rahetA hatA. teo prabhuta dhana saMcayane lIdhe badhA dhanapatiomAM agresara hatA. huM mArA pitAne bahu lADakavA putra hato, tethI temaNe aneka jAtanA lADakoDamAM mane ucheryo hate. ane mane vivi kaLAonuM zikSaNa ApavA mATe prasiddha kaLAcAryone karyA hatA. yegya umare eka kuLavaMtI suMdara lalanA sAthe lagna thayAM hatAM ne amAro saMsAra ekaMdara sukhI hatA. vyavahAranuM kArya moTA bhAge pitAjI saMbhALatA. ane vepAranuM kArya vANotara, gumAstA saMbhALatA hatA. eTale mArA mAthe koI jAtane bhAra na hatuM. huM moTA bhAge mitrothI viMTaLAyele rahetA ane mana phAve tyAM pharavA jata. duHkha, musIbata ke pIDA zuM kahevAya tenI mane khabara na hatI." Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 2 jo 341 * huM rAjan ! evAmAM mArI eka AMkha duHkhavA AvI, sujI gai ane temAMthI atula pIDA utpanna thaI. A vedanAne lIdhe mane muddala U'dha AvatI nahI. jala vinA jema mAchalI taraphaDe tema A vedanAthI huM taraphaDavA lAgyA. A vedanAmAMthI mane dAhuvara lAgu paDayA. mastaka phATavA lAgyuM, chAtImAM duHkhAvo upaDayo ane kammaranA kaTakA thavA lAgyA. e duHkhanu varNana huM karI zakatA nathI. mArI A sthiti joine judA judA prakAranA kuzaLa vedyone lAvavAmAM AvyA. temaNe bhegA maLIne roganuM nidAna karyuM. pachI cAra prakAranI cikitsAnA prayAga karyo. ane aneka prakAranA kimati auSadhonA Azraya lIdhe. tee mane duHkhamAMthI choDAvI na zakayA. he rAjan ! eja mArI anAthatA ! ( vaidyone niSphaLa jatAM mArA pitAe bIjA paNa aneka upacArA karAvI joyA ane temAM ghaNu' dravya khacyuM. vaLI temaNe evI jAherAta karI ke je koI maMtra-taMtravAdI mArA putrane sAjo karaze, tene mArI adhI milksa ApI iza.' tema chatAM teo mane du:khamAMthI choDAvI zakyA nahI. he rAjana ! eja mArI anAthatA !' mArI mAtA mArA pratye bhAre vAtsalya dAkhavatI hatI. te mane AMkhanI kIkI jevA mAnatI hatI. mArI A sthiti joine te AchI AchI thaI jatI hatI. ane Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 sAdha yAne dharmAMnuM svarUpa A duHkhamAMthI mukta karavA mATe aneka jAtanI bAdhAAkhaDIyeA rAkhatI hatI. Ama chatAM te mane A duHkhamAMthI cheDAvI zakI nahIM. he rAjan ! eja mArI anAyatA !" eka mAtAnA udarathI janmelA ane sAthe snehamAM ucharelA evA bhAI e peAtAnA kAmadhaMdhA choDI mArI pAse besatA. mArA hAthapaga dabAvatA ane mane duHkhI joI ne duHkhI thatA. chatAM teo mane duHkhamAMthI choDAvI zakayA nahIM. he rAjan ! eja mArI anAthatA !', * baheno, patnI, mitro vagere mArI A hAlata joi bhAre duHkha anubhavatA ane vividha upAye karavAne tatpara rahetA, paNa temAMnu koi mane duHkhamAMthI cheDAvI zakyu anArthatA !' nahI. huM rAjan! eja mArI A rIte jyAre meM cAre bAjuthI asahAyatA anubhavI, tyAre mane lAgyuM ke jene Aja sudhI huM duHkha nivAraNanAM sAdhanA mAnatA hatA, te kharekhara ! evA na hatAM. dhana, mAla, riddhi, siddhi, kuTuba kabIlA, svajanamahAjana koipaNa mArI madade AvI zakayu nahI. mane duHkha mukta karI zakayuM nahIM. eTale duHkha nivAraNanA sAdhano anya koi hAvAM joIe, e vAtanI mane pratIti thai. ane teja vakhate nIcenA zlAka yAda Avyo : * karoDo yuga cAlyA jAya te paNa karelAM karmAnA nAza thatA nathI. * Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo pite karelA zubha athavA azubha karmo jarUra bhegavavAM paDe che." eTale mane thayuM ke mAruM A dukha paNa mArA pUrva karmonuM phaLa hovuM joIe. ane te vakhate mane eka zamaNe kahelI gAthAnuM kuraNa thayuM. -: karmanA hetune cheDa, kSamAthI kIrtine meLava Ama karavAthI tuM pArthiva zarIra cheDIne UMcI dizAmAM jaIza." ane mAruM mana karmanA hetune zodhavA lAgyuM. e zodhamAM samajI zakyo ke hiMsA, asatya, cerI, maithuna, parigrahu Adi pravRttio pApanA paMthe laI janArI che. ane teja kamane hetu che, tethI karmabaMdhanamAMthI chuTavuM hoya te mAre A pApI pravRttione tyAga karI kSamA, zAMti, zauca Adi guNo keLavavA joIe. paraMtu A badhuM tyAre ja banI zake ke jyAre mArA para tUTI paDeluM vedanAonuM vAdaLa kaMIka ochuM thAya. eTale teja veLAe meM manamAM saMkalpa karyo, ke je huM A rogamAMthI mukta thaIza to kSAnta, dAnta ane nirAraMbhI thaIza. arthAt kSamAdi daza guNavALo saMyama dharma svIkArI sAdhu thaIza. ane he rAjana ! e saMkalpa karIne jyAM meM suvAno prayatna karyo ke mane tarata ja nidrA AvI gaI. (juo sAcA hRdayane saMkalpa) pachI rAtri jema jema Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 sabodha yAne dharmanuM svarUpa vItatI gaI, tema tema mArI vedanA zAMta thatI gaI ane savAra thatAM te huM taddana niregI thaI gaye. jaIne kyAM phaLI.. lo, mane ekAeka sAre thayele jaIne AkhuM kuTuMba ati harSa pAmyuM. pitA samajyA ke meM ghaNe paisA kharce te kAme lAge, mAtA samajI ke mArI bAdhA-AkhaDIo phaLI. bhAIo samajyA ke amArI sevA phaLI. ane bahene samajI ke amArA aMtaranI AziSe phaLI. patnI samajI ke mArI prArthanA phaLI ane mitro samajyA ke amArI doDadhAma kAme lAgI. tyAre meM sarvane zAMta pADIne kahyuM ke "mane navuM ja jIvana prApta thayuM che. ane te phaLa mArA zuddha saMkalpanuM che. gaI rAte huM e saMkalpa karIne sUte hatuM ke jo huM eka ja vAra A vedanAmAMthI mukta thavuM te kSAna, dAnta, nirAraMbhI banIza. mATe Apa badhA mane AjJA Apo. mArI pratijJAnuM pAlana mAre banatI tvarAe karavuM che." A zabdo sAMbhaLatAM ja badhA avAk banI gayAM. ane temanI AMkho akabhInI banI gaI teo jAta jAtanI dalIla karavA lAgyA ane A rIte saMsArane tyA na karavAnuM vinavavA lAgyA. paraMtu meM ekaja uttara Apyo ke have A humaya saMsAramAM rahIne huM jarA paNa AnaMda anubhavI zakuM ema nathI. chevaTe sa' kuTuMbIoe mane ISTa mArge javAnI chUTa ApI, eTale meM saMyama mArgane svIkAra karyo. Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 345 khaMDa : 2 je he rAjana! A AtmA pite ja vaitaraNI nadI ane kuTa zAmalI vRkSa jevo duHkhadAyI che. ane kAmaghA gAya ane naMdanavana samAna sukhadAyI che. AtmA pite ja sukhaduHkhane katAM che. ane sukha-duHkhane bhaktA che. je samAge cAle te e sukhadAyI che. kumArge cAle te e zatru tulya duHkhadAyI che. eTale AtmA ja AtmAne duzamana ane mitra che eTale AtmAnuM damana karavuM ane tene sumAge vALavo, e parama sukha irachatA sarve mumukSuonuM kartavya che. sAcuM zramaNapaNuM pALanAra anya ne nAtha (rakSaka) bane che. ane pitAne paNa nAtha (rakSaka) bane che mATe he rAjana ! huM have mArA pitAne tathA anya jIne nAtha banI cUkyo chuM. ane tAre mArA nAtha banavAnI kaI jarUra rahetI nathI. A che mArUM saMyama grahaNa karavAnuM kAraNa." | munivarane-anAthI munine A uttara sAMbhaLIne magadhapati zreNIka ghaNu prasanna thayA, temaNe be hAthanI aMjali joDIne kahyuM : "he bhagavana! Ape mane anAtha ane sanAthane marma suMdara rIte samajAvyo. he maharSi ! tamane manuSya avatAra bhale maLyo. tame AvI kAMti, A prabhAva ane AvI saumyatA bhale pAmyA. jinezvaree darzAvelA satya mArgamAM vyavasthita thayelA Apa ja kharekhara sanAtha ane sabAMdhava che. he muni ! anAtha jInA kharA nAtha tameja che. he gIzvara ! meM mArA mananuM kutUhala Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 sAdha yAne dharmanuM svarUpa zAMta pADavA mATe ApanI sAdhanAmAM bhaMga pADe, te badala kSamA mAguM chuM." anAthI munie kahyuM : "jijJAsuone satya vastunI samaja ApavI e paNa amArI sAdhanAne ja eka bhAga. che. tethI sAdhanAne bhaMga thatuM nathI. ane tArA jevA tattva zedhaka A hakIkatamAMthI yogya mArgadarzana na meLave ema huM mAnate nathI. eTale vyatIta karelA samaya mATe mane saMteSa che." magadhapatie kahyuM: "maharSi ! ApanI madhura vANIe ane saMpUrNa nikhAlasatAe mArAM dilane jItI lIdhuM che. Apa jevA tyAgI ane tapasvInI koIpaNa AjJA mAthe caDAvavAne tatpara chuM." anAthI munie kahyuM : "he rAjana! jyAM sarva IcchAo, AkAMkSAo ane abhilASAone tyAga che, jyAM mAyA-mamatAnuM visarjana che, ane jyAM kaI paugalika lAbha meLavavAnI Asakti nathI, jyAM AjJA karavAnI hoya te te sAmAnA kalyANa mATe ja hoya." - "he rAjana anAdi kALathI svanI oLakhANa karyA vagara paramAM sva mAnIne A jIvAtmA paribhramaNa karI rahyo che. sau prathama lakSa e tarapha karavuM paDaze ke huM koNa chuM ? kayAMthI Ave? ane kayAM javAne? ane badhI vargaNAo zA kAraNe che? te rAkhuM ke pariharUM." Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 347 he rAjana ! duniyAmAM evA paNa ekamata che ke je mata zarIrane ja AtmA mAnI beTho che. jene puNya ane pApanI khabara nathI. te pApane kevI rIte choDaze ? ajJAnIe puNyane dhamAM khapAvI deze. jJAnI jANe che ke puNya ane dharma alaga vastu che. dharma AtmAnA zuddha paryAya che ne sahAyaka guNa che. puNya AtmAnA mAtra bhomIyA che. puNya mA atAvaze paraMtu AtmAnA kalyANa mATe ApaNane potAnA purUSArtha joIze. puNye muktipurImAM javA mATe dharma karavAnI sAmagrI ubhI karI ApI hoya, teno purUSA tA peAtAne ja karavAnA hoya che. puNya e paNa senAnI sAMkaLanu a'dhana che.' te ene paNa cheDavAthI muktipurI javAze. : magadharAje kahyuM : ' dhanya prabhu ! dhanya ApanI vANI ! ApanA samAgama thavAthI mArU jIvana saphaLa thayuM che. mArA AnaMdanI koI sImA nathI. Apa mArA kalyANa mATe e zabdo kahevA kRpA karo.' anAthI munie kahyuM : 'rAjan ! zrI jinezvaradevanu zAsana jayavaMtu che. temanA upadezamAM tu ananya zraddhA rAkha. temaNe prarUpelAM tattvAno edha kara. tathA temaNe pratipAdita karela siddhAMtAnA jIvanamAM amala karavAnI bhAvanA rAkha. Aja kalyANano mArga che, Aja abhyudayanI cAvI che.' A zabdo parathI magadharAja zreNIke bauddha dharmanA tyAga karyAM ane aMtaHpura, svajana ane kuTuMba sahita Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 sadha yAne dharmanuM svarUpa jainadharmane svIkAra karyo. te divase jaina dharma pratyenI emanI zraddhA uttarottara vadhatI gaI ane zrI mahAvIra prabhunA samAgame ene vajalepa karI. Aje jainazAsanamAM zreNIka rAjAnuM samyakatva vakhaNAya che. paNa tenI prAptine yaza eka nigraMtha anAthI munine phALe jAya che eTale gurUne saMga kare. zrI zreNaka mahArAjAnA samakitanI parIkSA karavA mATe dareka deva Avyo tyAre zrIzreNaka rAjAne ke kepa thayo hato? je ke e deva te caMdanathI vilepana prabhu mahAvIrane karate hato paNa zrI zreNaka rAjAnI najare te rIte lepa dekhAtuM hatuM. A dekhAva je ke eNaka rAjAne vicAra AvyuM ke A kAre bahAra Ave ane huM ene pakaDAvIne zikSA karUM. je samavasaraNamAM kapAya zamI jAya tyAM paNa A kapa Ave? Ave ja. pitAnA tArakanI AzAtanA thAya ane guse na Ave e bane? pele deva nikaLe che tyAre zrIkRNuka rAjA potAnA sevakone ene pakaDavA ekale che paNa deva te adazya thaI jAya che ethI zrI zreNI rAjA A banAva mATe Azcarya pAmI bhagavAnane pUche che tyAre bhagavAna kahe che ke e deva ha. eNe amArI AzAtana karI nathI. paNa bhakti karI che. e deva tArA samyavanI parIkSA mATe AvyuM hatuM. mATe te je joyuM, te enI mAyAne prabhAva hatuM. zrI zreNIka rAjA samyakatva pAmyA eTale have AvatI vIzImAM pahelA tIrthakara zrI padmanAbha nAme thaze. Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je - samakti dhArI jIvanI oLakhANasamakti vaMtA jIvane, satya svarUpa samajAya; jinavANa abhyAsathI, loDA leka jaNuya. jIvAjIva paDu dravyane, kAla bhAva samajAya; jinavANI pANI thakI, AtmA nirmaLa thAya. samakita vaMtA jIvanI, sAcI eha nizAna; traNe kALa jina vANImAM, rahe sadA ekatAna, jina vANI vAMcana game, jina vacane bahu pyAra; sarvakALa vace suNe, Agama tava vicAra, sArAsAra vicArathI, pApa puNya thaI jAya; mahA virAdhaka mAnavI, ArAdhaka sarjAya. samati vijJAnI nahI,nahI jJAnI saMyamI thAya; saMyama dhara tapa bhegathI, bhavana pAra pamAya. jyAM samakita tyAM jJAna che, cAritra heya na hoya; cAritra viNa mukti lahe,samakita viNa nahI keya. samyaga darzana-jJAna ne, caraNa karaNa tapavAnuM; trikaraNa-cAgI jIvanuM, avazya mukti sthAna. zrI vItarAgane anuyAyI ane vairAgyane chAMTo ya nahi e bane? sAmAnya rIte saMsAramAM jarUra keTalI ? peTanI, kapaDAnI ane makAna vigerenI ne ? paugalika padArthonI vadhu Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 sAdha yAne dharmanuM svarUpa ciMtA dharmathI gabharAvanAra che ke nahi ? vairAgya janma te AtmAmAM guNo Ave. puNyanA yoge jainazAsana maLyuM ane e zAsana haiyAmAM vasI jAya te kharAba vAtAvaraNamAM ya (pApathI) azubha karmathI bacI zakAya. kevaLajJAnI bhagavaMtane temaja pUrvane dharanArA atizaya jJAnI mahApurUSane atyAre viraha cheH A paMcamakALa e phaNidhara je bhayaMkara che. AvuM kahyA pachI kahe che ke, jo ke paMcama kALa phaNidhara jevo bhayaMkara che. paNa enA jheranuM nivAraNa karavAnuM sAdhana amArI pAse che. e amAruM ahobhAgya che. kayuM sAdhana? zrI jina-Agama ane jina-mUti! zrI jina-Agama ane zrI jina-mUrtirUpa maNImAM e tAkAta che ke-bhayaMkara phaNidhara samAna paMcama kALanuM jhera enAthI nivArI zakAya che. e mATe A AgamanuM vAMcana ane jinezvara bhagavAnanuM smaraNa (pUjA) karavAthI devadurlabha bhaLele mAnavabhava saphaLa karI zakAya che, mahApurUSoe eja kahyuM che ke bhagavana! tArU zAsana maLyuM e amArA mATe ghaNuM che, zAsananA pratApe kaLIkALanuM jhera asara - vairAgyanI samaja - tyAga virAga na cittamAM, thAya ne tene jJAna aTake tyAga virAgamAM, te bhule nija bhAna. A vairAgya zuM che? sAdI samaja te badhAnI evI che ke gRhasthAzrama choDIne dIkSita bane eTale tenAmAM vairAgya Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : je 3pa1 che. e vairAgI che. evuM mAne che. paraMtu mAnyatAmAM purepUruM satya nathI, alpa satya che. vairAgIne veSa paheravA mAtrathI jIvanamAM vairAgya vaNAI nathI jate ane jeo saMsAra choDe che e badhA ja vairAgyathI sAdhu bane che e mAnavuM pUrNa satya nathI. te sAce vairAgya kene samaje ? satya vairAgya kene kahevAya? A mATe vairAgyanAM traNa prakAra samajavA joIe. vairAgya traNa prakAranA che jIvane vairAgyabhAva traNa kAraNane laIne thAya che. saMsAra Adhi-vyAdhi ne upAdhithI bharapura che. aneka ko ane duHkha veThate jIva janme che. janma pAmavA pahelAM mAtAnA garbhamAM e uMdhA mAthe nava nava mAsa sudhI rahe che. Ama jIvane duHkha janmatAM agAu ja paDatuM hoya che. ane jamyA pachI paNa tene duHkhane sAmane kare paDe che. jIvana vyavahAra calAvavA mATe tene rAta-divasa sakhata parizrama karavo paDe che. ne je temAMya tenA bhAgya phUTelA hoya te tenA duHkhane pAra nathI rahetuM. A dukhethI kaMTALI e jIva vicAre che ke baLI A jiMdagI ne baLe A saMsAra ! AnA karatAM te sAdhu thaI javuM sAruM. tyAM koI jAtanI upAdhi te nahi? nirAMte be TaMka jamavAnuM te maLe kharUM. AvA vicArane duHkhathI trAsIne je dIkSA aMgIkAra Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara sadha yAne dharmanuM svarUpa kare che. tene vairAgya duHkhagarbhita vairAgya che. duHkhane laIne te saMsAra choDe che. sAdhu jIvanamAM rahelI nirUpAdhi joIne sAdhu banavA e jIva kheMcAya che. A jIva mAtra gRhasthAzramane tyAga kare che. eka jIvanane badale bIjuM jIvana svIkAre che. teno hetu mAtra dukhamAMthI chuTavAne hoya che. AmAM bhAgeDa vRtti che. vairAgya nathI. AvI rIte saMsAranA duHkhothI bhAgIne AvelA jene vairAgya bhale. duHkhamAMthI pedA thaye hoya paNa jyAre e bIjA vairAgIonA paricayamAM Ave che, sAdhu jIvanane e nica anubhava kare che ane gurU pAsethI jJAna meLave che, tyAre tene trAsa A cho. thaI jAya che. saMsAranA duHkha para tene kaMTALAne bhAva dUra thaI jAya che. ane tapa anubhavate tyAga temaja jJAna ane gurUsaMgathI e nirmaLa banato jAya. dhIme dhIme tenAmAM AtmajJAna pragaTe che ke saMsAra asAra che. saMsAranA sukhaduHkho kSaNika che. Ama duHkhathI thAkIne Avele java kALakame sAcA raMgamAM vairAgI banIne pitAnuM AtmakalyANa sAdhI jAya che (AmAM kaI bhArekamI jIva A pavitra saMsthAne kalaMka paNa lagADe che) sAdhunA rAga ane mehathI dIkSA levAya te meha garbhita vairAgya kahevAya. gurUsaMsargathI tene uddhAra che. A bIjA prakArane vairAgya mehamAMthI janme che. keI gAma ke zaheramAM teno cAturmAsa hoya ane tyAM kaI saMsArane kaI sAdhu sAthe prema thAya. ekameka Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 353 khaMDa : 2 je upara mamatva bhAva jAge, temAM keIka vakhata saMsArI pakSe sagA saMbaMdhIoe dikSA lIdhI hoya, tenA upara mehamAyAthI e jIva rakSA aMgIkAra kare te e garbhita. dalA gaNAya. evA dIkSAthIne saMsAranuM kharuM svarUpa sama jAyuM nathI hotuM. e te rAgabhAva laIne saMsAre cheData. hoya che. sAdhu jIvanane paNa te barAbara jANatA nathI hote. mAtra gurU athavA saMbaMdhIonI dikSAnA kAraNe mohane laIne te saMyama grahaNa kare che. AmAM kazuM khoTuM nathI kAraNa, jene gurU upara prema che, gurU mATe jene mAna che e javA dakita bane che te pachI gunA paDakhA sevavAthI gurUnA AtmajJAnane lAbha meLavavAthI kALakrame tenAmAM satya vairAgya Ave che. AmAM paNa kaI bhAre kamI jIva dIkSAthI, paDI paNa jAya te paNa je samyaktvane pAmI gaye te ene kayAka paNa uddhAra thaI paNa jAya che.) zAstrakAra bhagavatee. kahyuM che ke cAritrathI paDI janAra (khaMDita thanAra) jIvanuM ThekANuM jaldI lAge tema nathI. je banyA che bhavanA bhegI, te che bhavabhavanA regI; bane je karma viyegI. te bane sAcA bhegI. | mukti te jJAnagarbhita vairAgyathI ja maLe che. dukha. ane mohathI bhale vairAgya levAya paNa e vairAgya lIdhA pachI. jo temAM jJAna ekarasa na banI jAya te e vairAgyathI jhAjhu" AtmakalyANa sAdhI zakAtuM nathI. .sa. 23 Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 sadha yAne dharmanuM svarUpa jJAnagarbhita vairAgyathI ja saphaLa karmabaMdha tUTe AtmA upara lAgelA anaMtA nA karmonA paDane ukheDavA mATe jJAnagarbhita vairAgya ja joIe. jJAnagarbhita vAgya na hoya to sAdhunA vezamAM seMkaDo varSa jIvavAmAM ane te paNa mukita maLatI nathI. veSadhArI sAdhue potAnA AtmAne jJAna, darzana, cari trane AcArane neve mukI bheLA jevo ane svAthI je ane ajJAnI jene saMsAranA sukha mATe mArgadarzana karI te paNa cAritranuM khaMDana kare che. kAraNa saMsAranA sukha para duHkha mATe hoya che. ane je saMsAranA sukho sArA hoya ta, jinezvara bhagavAnanA AtmAo zuM karavA e mane lAta mArIne, saMsAra choDIne dIkSA le. saMsAra je duHmaya na hoya te mahApuruSe ene choData nahI. cha cha khaMDanA svAmI cakravatIone tyAM keTalI sAhyabI hoya che. emanI sahAyamAM keTalA devA hoya che. nava nidhAna ane coda cauda ratno emanI pAse hoya che. emane tyAM keI sukhanI kamInA hotI nathI. AvA cakavatIone samajAI gayuM ke saMsAra duHkhamaya che. e choDavA jevuM che. ema samajIne saMsArane lAta mArIne cAlI nIkaLe che. eTale cakavatIo ja dIkSA le te svarga athavA mekSamAM jAya ane je dIkSA na le te saMsAramAM rahe te) niyamA narake jAya. kadAca badhuya samajAze. jJAna ane vijJAna beya samajAze. sukha ane duHkha beya samajAze paNa duHkha karatAM saMsAranuM Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upapa eDa : 2 je sukha ghaNuM bhayAnaka che e samajavA mATe ghaNuM UMDuM utaravuM paDaze. te mATe te abhyAsa karavAnI jarUra paDaze. karma rogathI pIDAte AtmA je e rogane barAbara rIte oLakhI gaye te ene je rIte kaDhAya te rIte davA kare, ane jJAnIoe kIdhuM te mujaba mokSamArga javA mATe prayatna kare te jarUra saphaLa thaI jAya. - -: saMsAranA saMbaMdhe kevA che? : saMsAranA badhAja saMbaMdhone tenA satya svarUpamAM raLa bavAmAM Ave ke kaI ja mAruM nathI, huM keIna nathI. mArA badhAMja saMbaMdho ane sagapaNa e to eka akasamAtu che, kAyama e badhA TakavAnA nathI. samaya Ave dareka viyeLa thavAne che. are ! khuda mAre paNa eka divasa e badhAyane, mArI bhautika saMpattine temaja mArA dehane choDIne cAlyA javAnuM che. huM deha nathI paNa AtmA chuM. AtmAne jJAna-darzana ane cAritraya svabhAva eja mAre sAco anubhava che. deha to jaDa che. jaDatAmAM zuM rAcavuM ? e samaje te tenA jIvanamAM sAco vairAgya prApta thayo kahevAya. jJAnagarbhita vairAgyavALA AtmAo cAritra aMgIkAra karIne pitAnuM kalyANa karI gayA che. evA AtmAonA ghaNA daSTAMto jainazAstramAM Ave che. - -: kharI mA :diSTAMta :- beTA ! tuM dIkSA levAnI vAta kare che paNa e kAMI khAvAnA khela nathI. are ! khAMDAnA khela che. kyAM tArA Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 sabodha yAne dharmanuM svarUkha A senerI vALa ! ane kyAM tArI A kaMcanavarNa kAyA. A sArA lADakavAyA ! tuM e vAtane Agraha ja mUkI de." mAtA devakI pitAne lADIlA lAla gajasukumALane samajAvI rahyAM hatAM enI AMkhomAMthI azunI dhArA cAlI jatI hatI. paNa jene saMsAra duHkhamaya dekhANe, jeNe pApathI. ane duHkhathI mukta thavAne sAdhanAne mArga jANI lIdhA jeNe mAnava jIvananA mulya mApI lIdhA, e have jhAlyo rahe kharo ? jene jJAnagarbhita vairAgya thaI gayo e sALa varSanI vayanA gajasukumALe mAtA devakane khUba vinavyAM. jethI mA dhanyavAda ApatAM bolavA lAgyA. "AvA dikarAnI mA banIne nArI jagatanuM sarvocca-nArI pada meM prApta karyuM che." "beTA ! Ava...mArI najIka Ava." mAtA devakIe dIkarAne vahAla karyuM. "le tyAre tArI mA have tane dIkSA levAnI rajA Ape che, paNa... eka zarate..." me-jaldI kahe, kayI zarata che ? jarUra svIkArIza. dIkSA maLatI hoya te badhuM ja ucita karI chuTavA taiyAra chuM." "te have...A saMsAranI aMdara mane chellI mA banAvaje. have keInI kukhe tAre janma levA na ja paDe evI sAdhanA karaje. basa....jA...mArI lADakavAyA lAla ! mArI aMtaHkaraNanA AziSa sadA tArI sAthe che. ane harSanA AMsuthI mAtA devakInuM mukha prakSAlita thaI gayuM. je AtmAne jJAnagarbhita vairAgya thaye heya, janetAnA sAcA. Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 3pa7 dilathI AzIrvAda malyAM hoya ane taddabhava melagAmI jIva hoya tene bIjo bhava (bIjI mA) karavAnI jarUra rahetI nathI. dIkSAnI taiyArI thaI. Dhela, nizAna gaDagaDavA lAgyA vAsudevanAM AMgaNe dIkSAne prasaMga, kRSNajI jevA mahAna vAsudeva Aje khaDApage chaDIdAra banI AgaLa cAlavA lAgyA. gajasukumALa pAlakhImAM beThA. banne bAju cAmara vijhAvA lAgyA. voDo gAma bahAra bhagavAna neminAtha jyAM bIrAjamAna hatAM tenI najIkamAM ja utaryo. jema sarpa kAMcaLIne utAre tema gajasukumALe vastrAlaMkAra utAryA. ane bhagavAna neminAthe temane dIkSA ApI ane hitazikSA ApI. AvA eka yuvAna rAjakumArane saMyamanA mArge saMcaratA joI keka AtmAo verAgI banyA. kekanA hRdayamAM A saMsAranI asAratA bhAsI. keka saMyamI banyA. (je jIvanI bhavasthiti paripAka thaI hoya te jIvane mukti thayA vinA rahe nahIM) nahi to gajasukumALane zuM duHkha hatuM ? paNa jene sAcuM jJAna thayuM hoya te jIva pachI game tevA saMsAranA sukhane duo ja samaje che. e te jANe che ke saMsAranuM sukha bhuMDuM ane saMsAra bhaMDe. gajasukumALe AtmAne kalyANArthI-nijanA zreya mATe prabhujI pAse vinamravadane be hAtha joDI anujJA mAgI : prabho ! ApanI AjJA hoya te huM samazAnamAM jaIne kAusagga dhyAnamAM ubhe rahuM!" Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 sadadha yAne dharmanuM svarUpa bhagavAna te trikALajJAnI hatA. zuM thayuM, zuM thAya che, zuM thavAnuM che te badhuM jANatA hatAM. temaNe gajasukumALanuM kalyANa najIkamAM ja joIne anumati ApI. gajasukumALa prabhune vaMdana karI samazAna bhaNI sidhAvyA. kayAM rAjamahelanI sukha sagavaDa ane kayAM smazAnanI bhakaratA? paNa gajasukumALe pitAnA AtmAne uddhAra karavA mATe e ja rAha pasaMda karyo. teo kAussaga dhyAnamAM magna banyA. jema agni pragaTe ane kASTa baLavA lAge tema gajasukumALane ka baLavA lAgyA. pratipaLe temanI Atmatine prakAza vadhavA lAge. dharyA che jenA jIvanano sadaiva sAthI hoya tevA dharma, jJAnI puruSo jIvaleNa paLone puNya prasaMga banAvI muke che. thoDIvAra samIla brAhmaNa te rastethI pasAra thayA. teNe gajasukumALane dhyAnamAM ubhelA joyA ane vimAsaNamAM paDyA "A zuM? hajI te thoDA samaya pahelAM ja mArI putrI sAthe vivAha karyo che, ane saMsAra choDI dIdho ? bhalA mANasa! je tAre A rIte saMsAra choDIne sAdhu ja thavuM hatuM te vivAhane svIkAra zA mATe karyo ? ane mArI putrIne bhava zA mATe bagADyo ? kharekhara te A dura kArya karyuM che. ane mane bhayaMkara muMjhavaNamAM mukI dIdhuM che. te huM paNa tane kAMIka para batAvuM !" mANasa jyAre kodhodha bane che tyAre te hitAhita ke kAryAkAryane vicAra karatuM nathI. semIlanI paNa e ja Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 359 dazA thaI. jANe pUrva bhavanuM vera vALa hoya tema teNe gajasukumALanA mAthA upara mATInI pALa banAvI ane najIkamAM baLI rahelA kheranA lAkaDAmAMthI keTalAka aMgArA. lAvI temAM nAkhyA. "huM! have tane khabara paDaze ke bIjAne dago kema devAya che ! e duSTa ! tArA jevAonI te A dazA thavI joIe." ane semIla tyAMthI cAlate. tha. mastaka para kheranA aMgArA paDe te bhalabhalA mANasa kaMpI uThe, trAsI jAya ane yena kena prakAre tene dUra kare tyAre ja zAMta thAya. paNa gajasukumALa aNagAra svaratha rahyA, zAMta rahyA. dhyAnathI jarApaNa calAyamAna thayA nahI. (kevI. emanI Atmazakti) te potAnA AtmAne kahevA lAgyA : "he Atmana ! tuM zarIrathI judo che. IMdriyathI jude che. AvA zarIra te. anaMtA maLyA ane anaMtA gayA. chatAMya tArA bhava bhramaNane. pAra na Avyo. te have e bhava bhramaNane aMta lAvavA nizcaya karyo che. te e nizcayamAM aDaga rahe. aDela rahe. he Atmana ! tuM anaMta zaktine dhaNI che. A upasargane barAbara sahI le. emAM ja tArUM kalyANa che. sAmAnya sasarAe pacAsa-senI pAghaDI paherAve che paNa A sasare ke uttama ke teNe zivaramaNane varI zakAya tevI amulya. pAghaDI paherAvI" A rIte teo AtmAnuM anuzAsana Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 sadha yAne dharmanuM svarUpa karavA lAgyA ane anitya bhAvanA bhAvavA lAgyA. e bhAvanAne jere teo anukrame zukaladhyAnamAM ArUDha thayo. jema dhANI zakAya ane phaTAphaTa phuTe tema gajasukumALanI khoparI kuTavA lAgI, jatAM teo dhyAnamAM sthira rahyA. (keTI keTI vaMdana e AtmAne) kevI anupama samatA ! ajoDa kSamA ! zatra upara paNa samabhAva ! hatyA karanAra upara paNa dayA! kevI amIvRSTi ! kevI samadaSTi ! AmA jyAre zatramaya upara samabhAva keLave che. samadaSTi bane che tyAre paramAtmapadanI najIka pahoMcI jAya che. e ja uMcI dazAe zrI gajasukumALa muni pahoMcyA. eTale cAra ghAtI karmone kSaya thaye. ane kevaLajJAna pragaTa thayuM. pachI aghAtI cAra karmo paNa baLIne khAkha thayAM. ane teo aMta-kRta kevalI banI zAzvata dhAme (mekSamAM) siMdhAvyA. jyA nathI koI jAtanI pIDA evA anaMta-avinAzI zAnadhAmamAM sadAne mATe temane vAsa thayo. bIjA divasanI savAre zrIkRSNavAsudeva pitAnA parivAra sAthe bhagavAna nemanAthanA darzane gayA. tyAM na munivarene bhAvathI vAMdhA. paNa gajasukumALa muni devAmAM na AvyA, tyAre kRSNajIe prabhune pUchyuM: bhagavad ! gasukumALa muni kayAM che ?" bhagavAne javAbamAM jaNAvyuM. e emanuM kArya sAdhI gayA." kRSNajIe pUchyuM-zI rIte!" eTale saghaLIya bInA bhagavAne jaNAvI. e hakIkata sAMbhaLI kRSNajI vagerene khUba du:kha thayuM. kRSNajI raDatA Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 361 hRdaye ghara tarapha pAchA pharatA hatA, teTalAmAMja dUrathI sAmIla brAhmaNe kRSNajIne joI lIdhA ane gabharANA. kRSNajInA bhayathI tyAMne tyAM ja prANa nIkaLI gayA. kRSNajIe tene AkhI nagarImAM burI hAlate pheravyo. ane udghoSaNA karI ke-'je koi tyAgI muninI AzAtanAavaDIlanA karaze tenA A hAla thaze.' AmAnA bhaMDAra gajasukumALa munine ApaNA kroDo vaMdana ho.... "ka vyanA svIkAramAM, bhIti kadI karavI nahi; pApI taNA sahavAsamAM, nIti kadI tajavI nahI. nidA kare khATA janA, tethI kadI DaravuM nahIM; dhArela satya vicArathI, pAchA kardi pharavu' nahI',' mahApurUSonA jIvana citro mUkabhAve ApaNane apUrva dhapADa Ape che. hRdayamAM aneAkhA prakAza pAthare che. kane te tIrthaMkara jevAne cheADayA nathI. eTale karma karatI vakhate Atma jAgRtinI jarUra che. nahi te hasatAM khAMdhyA ratAM nahI chUTe. karma rAjAnA kAyadA aTala che. kAdavanA kIDA hoya ke indra cakravati : badhAnA nyAya eka ja trAjave teAlAya che. ethI AtmAne peAtAnuM jJAna jarUra sAcA mArge laI jAya che. ~: jIvanA pazcAttApa-- "sajIva ane nirjIva badhA pradArtho me' jANyA ane vheyA. paNa mAruM peAtAnuM zuddha svarUpa koI paNa vakhata meM jANyuM ke joyuM nathI." mAhunA udayane laine mArA zuddha Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 nathI. 362 sabadha yAne dharmanuM svarUpa AtmAnuM ciMtana meM kaI vakhata karyuM na hovAthI te mane prApta thayuM nathI aho! meM anekavAra jIvana dhAraNa karyuM che. paNa kaI jIvanamAM huM zuddha Atma svarUpa chuM. ? evuM zuddha AtmAnuM ciMtana meM karyuM nathI. ahe! durlabha kalpavRkSe. nidhAne, ciMtAmaNIrano. ane kAmadhenu ItyAdi padArtho anekavAra meLavyA. paNa zuddha AtmAnI saMpatti keI vakhata meLavI nahI. Aja sudhImAM anaMta pugala parAvartana jevA gahanakALane anubhava meM lIdho, paNa tevA koI pula parAvartanamAM ekAda vakhata paNa mArA zuddha kavarUpane anubhava mane na maLe. devo ane vidyAdharonA svAmitvanuM pada anekavAra meM meLavyuM. paNa kevaLa mArA potAnA svarUpane huM pAmI na zako. aho ! cAra gatinI aMdara anekavAra meM mArA zatruo upara vijaya meLavyuM. paNa mArA sadAnA virodhI meha zatru upara Atma svarUpanI prApti mATe vijaya meLavavA meM prayatna na karyo. aho ! aneka zAstra bhaNyAM, ane sAMbhaLyA. paNa tenI aMdara mArA zuddha svarUpane jAgRta kare evuM ekeya zAstra bhaye nahI ke sAMbhaLyuM paNa nahI. aho ! sacetana ane acetana zuddha dravyamAM aneka vAra meM prIti dhAraNa karI paNa prabaLa mehanA udayane lIdhe jJAna svarUpa AtmAmAM meM prIti na karI. Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 363. - are ! duSkaramAM duSkara zubhAzubha aneka karmo meM aneka vAra karyA paNa muMddha AtmAnuM ciMtana karavAne vakhata mane na maLyo. AnuM kAraNa mehanIya karmanI sattAmAM ja dabAyele . rahyo. A te kaI pUrva puNyanA udaye prabhunI kRpA thAya, mehano udaya maMda paDe, sadgurUne samAgama thAya te ja AtmajAgRtIne prakAza paDe. jethI ajJAnane adhikAra jAya, tyAre ja sazAstranuM zravaNa sArUM priya) lAge, AtmajAgRtI karAvanAra zA sArAM lAge, mana paNa vividha IcchAthI. muMjhAya nahI. jethI vikalpa vinAnuM rahe. - mehane tyAga :-- manuSyamAM jyAM sudhI mehanI prabaLatA ane dIrdha saMsAranuM paribhramaNa karavAnuM hoya che tyAM sudhI zuddha AtmAmAM atyaMta nizcaLa rUcI thatI nathI." muMjhAve te moha, AtmA tarapha prIti na thavA de te meha, pAMca IndriyanA viSayamAM Asakti karAve te maha. tenI prabaLatA jyAM sudhI jIvamAM hoya tyAM sudhI AtmAmAM kharI prIti na thAya. temaja saMsAramAM lAMbA kALa sudhI. bramaNa karavAnuM hoya tevAne paNa AtmA tarapha lAgaNI ja na hoya. . * aho ! mehane laIne AtmabhAna bhUlelA jIve, koI kIrtine mATe valakhA mAre che. keI bIjAne khuzI. karavA prayatna karI rahyA che. bhATa cAraNanI mAphaka hAjI hA. Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 364 saddha yAne dharmanuM svarUpa karI tenA ja rAjIyA gAyA kare che. keI IndriyanA viSaya meLavavA talapI rahyA che. AvI AvI aneka pravRttiomAM A vizvanA je joDAI gayA che. AmAM sukhI thavuM, . zAMti meLavavI. meTA thavuM e temane uddeza hoya che. A uddeza temane pAra paDatA nathI. kemake A bhulabhulAmaNIvALI meha rAjAnI bIchAvelI jALa che. temAM pakSIonI mAphaka upara uparanI mohaka ceSTAothI bhAna bhUlI jIva sapaDAya che. ane chevaTe sAcA sukhane badale duHkha ja pAme che. kharA buddhimAne te eka jJAna svarUpa AtmAne ja -sukha ane zAMtinuM sthAna mAnIne mehano tyAga karI AtmAmAM pragati kare che. anaMta jJAnI mahApurUSa jagatanA jIvane upadeza ApatAM kahe che ke anaMtakALathI saMsAramAM jIvane rakhaDAvanAra hoya te mohanIya karma che. kAraNa ke A karmane te rAjA che. A karmane lIdhe mithyAtvamAM dorAya che. ane karmane nAca karyA kare che. - karmasattAne dharmasattA haTAve che - mANasa mahAtmA kayAre bane ? mANasanA hRdayamAM dharmanA bhAva jAge tyAre e AtmA UMca gatie pahoMce che. durgatimAM jaI rahelA jIvene dharma kevI rIte puna : sadgati apAve che. te mATe mahAtmA daDhaprahArInuM jIvana preraNAdAyI che. daSTAMta A mahAtmA daDhaprahArI te janmathI ja Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 36pa. kaMI te mahAtmA nahetA banyA. jyArathI temaNe ugra sAdhanA karI, e ugra sAdhanAmAM temaNe AtmAne eTalo badho sphaTika je nirmaLa ne maNa je namra banAvyuM hatuM ke e joIne lokoe temane mahAtmAnA nAmathI bolAvyAM hatAM. temanuM kharUM nAma te durdhara hatuM. brAhmaNakuLamAM janma. thayuM hatuM. paraMtu kuLa pramANe temanAmAM saMskAra utaryA na. hatAM. bALapaNamAM ja te evA kharAba saMbatInA bhoga banI. gayA ke ADe raste caDI gayAM. -: kharAba sobatathI kharAba saMskAra paDe che - kharAba sobatathI kevA burA saMskAra paDe che ane te pachI tenA kevA bhayAnaka pariNAma bhogavavA paDe che tenuM A. mahAtmA daDhaprahArInuM jIvaMta daSTAMta che. - durdhara jugAra ramatA jugAre cAra zIkhavI - dudharane rakhaDu mitrane saMga lAgyo. tenA mitrone. jugAranI lata hatI. te lata dudharane paNa lAgI. mAtA-pitAne jyAre A vAtanI khabara paDI tyAre tene khuba samajAvyuM, are mAra paNa mAryo, durdharane kharAba saMskAre eTalA badhAM UMDAM utarI gayAM hatAM ke teNe mArane paNa gaNakAryo nahIM. ane jugAra ramavA lAge. paNa jugAra ema maphatamAM thoDo ramAya che? paisA vinA jugAra ramAya te pachI e. jugAra zene kahevAya? te paisA lAvavA kayAMthI? durdharanA mA-bApa te eka kAvaDIyuM paNa nahotAM ApatAM. AthI. Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 366 sadha yAne dharmanuM svarUpa dudhare jugAra ramavA mATe corIo karavA mAMDI. ane jugAranA lebhe A corIo paNa vadhavA mAMDI phArUmAM - nAnI-nAnI corI karatAM dudhare tIjorIo paNa teDavA mAMDI. Ama brAhmaNane e dikaro cora baje, jugArI te hate ja. -: kharAba saMskAra mANasane pApane mArge vALe che :| dudharanI corIo vadhavA mAMDI. eTale e rAtane phariyAda karI. rAjAe tarata ja tene pakaDavA hukama karyo ane pakaDAI jatAM tene avaLI pUThe gadheDA para besADI, mAthuM muMDI nAkhI, AkhA zarIre kALI meza cApaDI gAmamAM phera ne chevaTe dezanikAla karyo. dara have kyAM jAya ? te jaMgalamAM Amatema bhaTakavA lAgyo ne phaLa khAIne divase gujAravA lAgyA. tyAM keTalAka conI tenA para najara paDI. ane tene upADIne coranA saradAra pAse laI AvyAM. - durdhara cora-lUMTAra bane. durdhara daDha-prahArI banyo. :saradAre tene puchayuM : "tuM zuM kare che ?" kazuM ja nahIM dudhare javAba Ape. amArI sAthe kAma karIza? saradAre pharI pUchayuM. dudhare kahyuM : "hA karIza." Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 367 e divasathI te cArAnI pallImAM rahevA lAgyA. tyAM tene corInI tAlIma ApavA mAMDI. hathiyAra vAparavAnuM zikhavADavAmAM AvyuM. luMTaphATa, dhADa, khuna vagere badhAMnu zikSaNa apAyuM. A badhA saMskAra te tenAmAM nAnapaNathI ja hatA. AthI thoDA samayamAM te pAvaradhe cora banI gayA. ane hathiyAra vAparavAmAM to teNe corAmAM nAmanA meLavI. tene ghA acuka saphaLa thatA, talavAranA eka ja ghAthI te mANasane mAtane zaraNe karI detA. jaMgalI jAnavarane paNa te eka ja jhATake khatama karatA. AthI badhA coroe tenu nAma dRDhaprahArI rAkhyuM. ane ene sau prahArI kahevA lAgyA : -: eka divasa tenA saradAre tene kuzasthaLa nagara para dhADa pADavA mokalyA. dRDhaprahArI tenA cunaMdA sAthIone laIne A nagara para tUTI paDayeA. rAjAnA subhaTAne teNe mArI huDAvyA. ane bephAma lUMTa calAvI. A lUMTamAM tenA sAthIdAroe badhAyane aDapheTamAM laI lIdhA. tenA eka sAthIdAra eka garIba brAhmaNanA gharamAM peThI. brAhmaNa ane temAM garIba, tenA gharamAM zu hAya ? chatAM lAbhane thAbha nathI ema kahyu che. AthI pelA cAra e brAhmaNanA gharamAM -dAkhala thaye.. -: brAhmaNa, gAya, strI ane bALakanI hatyA mahA hatyA gaNAya che H Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgudha yAne dharmanuM svarUpa tyAre brAhmaNanA nAnA bALako eka vAsaNamAM khIra jamatA hatA. cArane joI ne teA bALako, brAhmaNa, brAhmaNI badhAya gabharAI gayAM. cAre te peAtAnuM kAma zarU karI dIdhu'. te AkhuM ghara khUMdI vaLyA. paNa levA jevu' kAMi hAthamAM na AvyuM. potAnI mahenata mAthe paDI, eTale te vadhu akaLAyA ane tenI najara chevaTe khIrathI bharelA vAsaNa para paDI. chevaTe khIra tA khIra. ema mAnIne vAsaNa teNe upADayu 38 -: cAramAM dayAnA aMza nathI hotA : cAra eTale pApI !H te brAhmaNathI e na jovAyu. kayAMthI jovAya ? mAMDa mAMDa mAMgIne e divase khIra banAvI hatI. ne e divase bALa kenAM te peTa bharatA hatA. babbe divasanA bhUkhyA bALakonAM me nA kALIyA kaI chInavI jAya e kayA ApathI sahana thAya ? eTale teNe tarata ja tyAM paDelI bhAgoLa upADI cArane mAravA sAme thayA. ane cAra-brAhmaNa banne vacce kustI zarU thaI. tyAMja deDhaprahArI khullI talavAra sAthe potAnAM sAthIdArane teDavA AvyA. teNe A dRzya joyu. eTale teNe peAtAnA sAthIdArane bacAvavA jorathI talavAranA ghA jhIkayA. ane brAhmaNa ADedhaDa vherAI gayA. ! ALakoe ane brAhmaNIe cIsAcIsa karI mukI, A cIsA sAMbhaLIne brAhmaNanI pALelI gAyana pitto uchaLI . AbyA. tarata ja te khUMTA tADIne parALamAM dhasI AvI. . Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 369 ane daDhaprahArI sAme zIgaDA mAravA deDI. daDhaprahArIe. tene paNa talavArathI vIMdhI nAkhI? daDhaprahArI vicAra kare che ke "meM cAra mahA hatyA karI?" eka bAju pitAnA saubhAgyanuM hamaNAM ja khUna thayuM hatuM tyAM te hulI gAyanuM bIjuM khUna thayuM. AthI brA NIne paNa jhanUna caDyuM.? gAya jevI gAya, mUMgUM janAvara je tenA mAlIkane bacAvavA jAna kurabAna kare te pachI mArAthI mUMgA mUMgA jovAya ja kevI rIte? ema vicArI raDatI, kakaLatI, gALo detI brAhmaNa daDhaprahArIne mAravA tenI sAme gaI daDhaprahArIe brAhmaNIne pitAnI sAme AvatA joIne tarata ja talavAra tena paTama esI TIvI, ne talavAra ArapAra nIkaLI gaI ! . -: daDhapraharI jhanUnamAM mAnavatA bhUlI gayA ! : talavArano ghA thatAM ja brAhmaNI jamIna para DhaLI. paDI ! e samaye tene prasuti thaI ! ane kAca garbha bahAra nIkaLI AvyuM ! ! . bALakanA kAcA garbhane jotAM ja daDhaprahArIne AtmA kaMpI uThayo ! atyAra sudhI te haiyAne kazI asara thaI na hatI ! gussAmAM ne gussAmAM teNe talavAra vigeye rAkhI hatI. sa. 24 Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3eo sadha yAne dharmanuM svarUpa ane brAhmaNa-brAhmaNa ne gAyanuM khUna karyuM hatuM. paraMtu chellA A kAcA garbhanuM khUna thatAM tenuM haiyuM cIsa pADI uThyuM : "arere ! meM A nAnA bALakanuM khUna karyuM ? ene bIcArane zuM vAMka ? ema vicAratAM tene bhAna thayuM ke teNe eka nAnA bALakanI ja nahI paNa bIjA traNanI ya hatyA karI hatI. Ama kula cAra hatyAo brAhmaNa-gAya, strI ane bALakanI mahA hatyAo karI hatI? -: daDhaprahArIne AtmA jAge che, pastA kare che. saMyama le che. : maDAnubhAve ! mAnavIne kayAreka evA nimitta male che ke te nimittathI tenuM AkhuM jIvana parivartana thaI jAya che. varSonA kharAba saMskAra eka nAnA sarakhA nimittathI paTo khAya che. daDhaprahArI hatyAre hato. cAra-luMTArU, dhADapADu hato. Aja sudhImAM teNe ekeya dhADamAM koI bALakanI hatyA nahotI karI. strInI paNa hatyA nahotI karI. Aje baMneya hatyA ekasAthe thaI jatAM tene AtmA jAgI uThayo. tene pitAnA para tiraskAra AvI gayuM. pitAnA dhaMdhA mATe napharata AvI gaI pAzeranuM peTa bharavA AvA kAma karavAnA? huM koNa? mAruM kuLa kayuM ? mane AvuM zebhe ? Ama e vicAra Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 371 karavA lAgyA: ne potAnA duSkRtyone pastAvA ane kamakamATI bharyAM drachyAe mananA vicArenI dazA ane dizA badalI nAkhI. bhayakara pastAvAnI AgamAM teNe cArI-dhADa cheDavAnA nirNaya karyo. te saradAra pAse javAne badale anya dizAmAM gayA. tyAM tene jaina muni bhagavatanA darzana thayAM. munine joI dRDhaprahahArI temanI pAse gayA ane temanAM caNAmAM paDI Dusake ne Dusake raDavA lAgyA. peAtAnA haiyAnA bhAra haLavA thayA eTale teNe pAte karelA pApAnI zikSA mAgI. A pApamAMthI ugaravAnA upAyanI AjIjI karI. ane mahAtmA -: draDhaprahArIe ugra dhyAna dharyuM draDhaprahArI banyA :- tyAre sAdhu bhagavaMte ! dRDhaprahArIne kahyuM : ' bhavyAtmA ! tArAthI thatAM bhUla thaI gaI. have evu na bane te mATe dhyAna rAkhaje. ane A pApamAMthI chuTavu hoya ane kALAMtare paNa AvA samaya na Ave evI dRDha bhAvanA hoya te ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya ane aparigrahanA mahAvratanI ArAdhanA kara. ( eTale cAritra laI le ) tethI tArA badhA ja ane khIjApaNu karelA pApakamenA kSaya thai jaze.' ' dhanya prabhu ! dhanya ! mane e mahAvratA jaladI Ape. ane mane pApa mukta karI. ' ema dRDhaprahArIe muni bhagavaMtane e kara joDI vinaMti karI. Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 372 sabadha yAne dharmanuM svarUpa - daDhaprahArInA aMtaramAM bhAvanuM parivartana thaI gayuM - munirAje daDhaprahArIne paMcamahAvata ucarAvyA ne dIkSA ApI. e ja samaye muni daDhaprahArIe abhigraha karyo ke "jyAM sudhI meM karelI cAra hatyAo mane yAda Ave tyAM sudhI huM anna ke pANI laIza nahIM." (karme zu te dharme zurA) mahAnubhAvo ! vicAra karaje ke A ke asahya abhigraha hato ! mana avaLacaMDu che. enA para paDelI asaro jaldIthI bhUsAnI nathI. Aje kIdhelo eka ka zabda mana saMgharI rAkhe che. ne vacce sudhI kayAreka te mRtyunI cheka chellI ghaDI sudhI e zabda yAda Ave che tyAre A pite karI che. hatyAro hatI ! enI samRti manamAMthI kADhI nAkhavA muni daDhaprahArIe keTaluM tapa karyuM haze? keTalI ugra AtmasAdhanA karI haze ? ane A sAdhanA paNa temaNe jyAM pita hI karI hatI e gAmanA daravAje ja karI. nagara bahAra hara kAusagga dhyAnamAM ubhA rahyA. -: dharma dargatimAM jatA aTakAve che. AjoddhAra karavA dharma kare. - leke te tarata ja oLakhI gayA ke A te DhAMgI che. daDhaprahArI core na svAMga saje che. ema vicArI Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 2 jo 33 jatA AvatA lAke tenA para paththarA pheMkavA lAgyA, joDA phekavA lAgyA. Ama lokoe paththaranA eTalA badhA DhagalA ceAM ke te nAka sudhI AvI gayA chatAM paNa te dhyAnamAMthI calita thayA nahIM. -: eka vakhatanA hatyArA daDhaprahArI mahAtmA kevI rIte banyA ? - gAma nagaranA cAre ya mukhya daravAje temaNe sAdhanA karI, dareka daravAje leAkAe temane paththarA mAryA ne paththarAnA DhagalAmAM lagabhaga dATI dIdhA. A badhu ca temaNe samatA bhAva saDuna karyuM. Ama cha mAsa sudhI lokono upadrava temaNe sahana karyAM. e arasAmAM temaNe AtmAnuM eTaluM adhuM dhyAna dharyuM ne evI utkRSTa zuddhi karI ke eka zubha paLe temane kevaLajJAna pragaTa thayuM ! ke e jyAre A jANyuM tyAre teee muni dRDhaprahArI, maDAmAM dRDhaprahArI tarIke jANItA thayA. joyu ne ke dharme daDhaprahArIne kayAMthI kAM lAvI mukI dvIdhA te ? cAra hatyA karanAra durgatimAM ja jAya ne ? paNa ahI' zuM anya ? zAthI anya ? dRDhaprahArIe dharma nA AzarA na lIdhe hAta, sAcA aMtarathI potAnA pApane pastAvA karI AtmAne zuddha na karyAM hAta tA teo mahAtmA banata kharA ? teo melle jAta kharA ? Ama dharma durgatimAM jatA jIvAnA uddhAra kare che. Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 saddha yAne dharmanuM svarUpa ApaNane ApaNA AtmAne uddhAra kare haze te dharma kare ja paDaze. (daDhaprahArInuM daSTAMta samApta) -: dharmane bhulAya tyAre ja beTuM thAya ? AmAM apramANika keNa ? :-- eka bharavADaNa bAI zeDane ghI ApI gaI. zeThe ghI te laI lIdhuM paNa zeThane jarA zaMkA paDI. eNe sAMje ghI tevyuM te paNa zera ja nIkaLyuM. bIje dahADe pelI bAI jyAre ghI vecavA nIkaLI, tyAre zeThe kahyuM: "tuM kevI aprAmANika che? tArA upara meM vizvAsa rAkhyo. meM mAnya ke gAmaDAnA leke ju nahi bole, anIti nahi kare; ane tuM te zera ghIne badale piNAzera ghI mane ApIne gaI." (zeTha zuM kahe che e vicAre. gAmaDAnA leke juThuM nahi le. anIti nahI kare. ene artha e ke zaheranA lekene badhI chuTa?) pelI bAI Azcarya pUrvaka pUchavA lAgI. "huM. aprAmANika ? mArA mAthe Izvara che. e zera ja ghI che ane huM kaI dahADo juThuM nathI bolatI" zeTha kaheH "lAva tyAre teLIye. kayA zerathI te A ghI telyuM hatuM e tuM mane kahe." Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 375 khaMDa: 2 je bAIe kahyuM : mArI pAse zera kyAMthI hoya? gaI kAle tamAre tyAMthI eka zera sAkara laI gayelI ane e vakhate mAre e ghI taLavAnuM hatuM eTale eka bAju ghI mukyuM ane bIjI bAju tamArI sAkara mukI. tame ApelI zera sAkarathI meM A ghI tehyuM che. huM bIjuM kAMI jANatI. nathI ! mArI pAse zera ane kATalAM che ja kyAM ? kATaluM tamArI sAkara." zeThane khyAla AvI gayuM. "eha! mArI sAkaranA badalAmAM ja A ghI AveluM che." aprAmANika pite che te pitAne dekhAtuM nathI ane gAmaDIyAnI bheLI prajAne ThaganArA paNa zAha jegamAM khape che. vartamAna kALanA (svarAjyamAM) zAsanamAM te saba duniyA sarakhI jevuM thaI gayuM che. have te zaherI hoya ke gAmaDI heya lagabhaga evA zabdo saMbhaLAya che ke sAcuM karavA besIe te (bhUkhe marIe) peTa bharAya nahIM. AnuM kAraNa vartamAna kALanA kuzikSaNa sivAya zuM samajAya? nahi te peTa jarUra bharAya paNa paTArA bharAya nahi. vartamAnakALe dekhAdekhIne kAraNe A joIe ane te joIe, A nathI, ne te nathI vigere vigere IcchAonA kAraNe kharacA vadhe che. eTale ja beTI kamANI karavAnI jarUra paDe che. nahi te pAzera peTa bharavAmAM khoTuM karavAnuM sujhe paNa kema ? hAAmAM paNa apavAda te che. hajI paNa satyadhamI AtmA. cheTuM karatAM acakAya che. kAraNa tene pApane bhaya che. jene Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 sAdha yAne dharmanuM svarUpa kanA khyAla haze te te hajI karmathI jarUra bacI zakaze. mULa vAta te e paNa dharma-karma upara ja Ave che. dharmane bhUlI janAra khoTu karavA acakAze nahI. Ama te buddhi kama anusArI che. jevA karma udaya Avaze tevI buddhi Avaze. joI lyA kanA tamAsA, karma zuM zuM nAca karAve che! karama tArI phaLa nyArI, badhAne tuM nacAve che; ghaDImAM tuM hasAve che, ghaDImAM tu raDAve che... 1 na chUTA karyAM pAya, bhalA rAjA mahArAjA; bhajyA sArTa viSe jaLamAM, ke sAjA ane tAjA...ra nacAve nAca duniyAnA, ceArAsI lAkhanA coTe; naraka hiMdunAM duHkho, palakamAM te apAve che...3 karamanI ke ajaba lIlA, badhAye jyAM banyA DhIlA; kharekhara hokI e che, nIce Uo caDhAve che...4 banAve zrI kadI purUSa, kadI nhAno kadI mhATo; bahurUpI svarUpI e, garava saunA gaLAve che... pa AzAnAM vAdaLAM ghere, nirAzAe ghaDI pheDa krIDA AnaMda karatAM ne, ghaDImAM na uDA vere..... zrImatA ne zrImaMtAnA, mukAve mAna ne pAna; bhUlAvI sana ne bhAna, anAve mUDha ajJAna...7 karyAM keI rAya ne rakA, khajAvI karmanA ko; karI khedAna ne medAna, khare saune mujhAve che.... Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 377 karamano raMga alabele, paLepaLanA judA bele; svajana paMkhI teNe meLe, bane zAne murakha ghela9 ghaDI gaja para caDhAve che, ghaDI cAmara viMjhAve che; karI behAlane kaMgAla, ghaDI Ijjata luMTAve che...10 karI. mejA pharI vaLatAM, badhuMya mATImAM maLaze; vajana, snehI ane priyatama,badhAyeagnimAM baLaze.11 dharamanI jyoti jyAM jAge, karama adhera tyAM bhAge; karama sattAnI beDIne, dharama sattA haThAve che..12 karamanAM mULane kApI, Atama labdhine pragaTAvo, kahe prabhune ziSya kaMkaNa anaMtanA sukhane pIve..13 sukhane arthI jIva pApa karatAM kare. kAraNa ke ene khabara che, mAre joIe che sukha-sukha. ane huM karuM chuM pApa te mane duHkha AvyA vinA nahIM rahe. (bhale vaheluM cA moDuM) lAMbu tattvajJAna bhale na jANatA hoya paNa TukamAM be vAta dhyAna kare. duHkha Ave tyAre haiyAthI ema mAne ke A duHkha mArAja karelA pApanuM phaLa che. ane ene mAre AnaMdathI veThI levuM joIe. sukha Ave tyAre temAM Asakta na bane ane ema vicAre ke jo sAvadha nahi rahuM te A sukha ane duHkhanA khADAmAM (pApamAM) dhakelI deze. bhagavAne duHkhIne kahyuM ke duHkha veThatAM zIkhe. sukhIne kahyuM ke sukha choDatAM zIkhe. karmanA udaye AvelI Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 saMbadha yAne dharmanuM svarUpa koI paNa paristhitine evI rIte bhogavavAnuM bhagavAne kahyuM ke jethI karmone bhukko bolAI jAya, AtmA je AtmA zarIra jevI jaDa vastunI sevAmAM AkhI jiMdagI gALe? dharma sAdhanAmAM upayogI thatuM hoya, evA zarIrane sAcavavA mATe zarIrane dharma-sAdhana kahyuM che. jaDanI sevA mATe nahIM. AjanA paDatA kALamAM dharmanA kAmamAM gADa riye pravAha ghaNe cAle che. leka herI bahu vadhI gaI che. duniyAne rAjI rAkhavA, pitAnI prazaMsA meLavavA paramAtmAnI AjJAnI virUddha vartIne dharma karU chuM ema mAnanArA ghaNA thaI gayA che. Aje dharmakriyAo ghaNI thAya che paNa samajaNa sahita ne zraddhApUrvaka thAya te jIva thoDAmAM ghaNo lAbha meLavI zake. saMsAramAM traNa vastu ja mAnavIne sanmArge vALavAmAM sahAya kare che. jJAna-prema ane bhaya. dharmathI zreSTha saMpatti jagatamAM eka paNa nathI. tyAgathI mahAna sAdhanA paNa bIjI keI nathI. A be vastune hamezAM haiyA sAthe joDI levI. joIe. dareka AtmAne samajavA jevuM (1) saMsAranuM svarUpa samajavuM. (2) bhava bhramaNanI jALa teDIne parama padanI prApti mATe jIvana kevA prakAranuM jIvavuM joIe te samajavuM. (3) parigraha, krodha, lebha, mAna, mAyA Adi kaSAyethI Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 ja 379 hRdayane svaccha rAkhI jJAna ane darzananI ArAdhanA kevI rIte karavI te samajavuM. (4) paramapadanI prApti mATenA purUSArthamAM kevA prakAranA sadAcAra, saMskAra ane zraddhA vaDe jIvataranuM ghaDatara karavuM. (5) jIva ane karmanA svarUpa samajIne ATha karmonuM rahasya samajavuM. (6) paramapada mokSanA sukhane-AnaMdane ane tenA svarUpane khyAla kare. (7) sarva tyAganA mArge kadama mAMDyA vagara ane paMca-mahAvratanA pAlana vagara janma, maraNa ane jarA para vinya prApta karavAne purUSArtha kAmayAba thaI zaktA nathI. buddhivaMta mANasee AcaraNa evuM rAkhavuM joIe ane kArya evAM karavAM joIe ke jenA pariNAme paramapadanI prApti thAya. zAzvata sukha samAna paramapada mukti sivAya, anya kyAMya nathI. muktine maMgalasthAne pahoMcavA mATe saMsArano tyAga karI bhagavatI dIkSAnuM vrata aMgikAra karavuM jarUrI che. kAraNa ke ratnatrayanI ArAdhanAne e maMgalamaya mArga che. sarva tyAgane mArga eTale sarva sAvadya yugane tyAga. AvuM vrata pAlana karavAthI paramapada maLe che. A sRSTi enuM sarjana karatI ja rahe che. mAnavI enA manane kalpanAmAM vahAvate rahe che. e kalpanAnI kRti jyAre Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 sabodha yAne dharmanuM svarUpa AkAra le che tyAre to ghaDIbhara saMsAra svarga samAna bhAse che. kSaNArdha bAda sukhathI chalakAtI kalpanA kRtimAMthI jyAre kAtIla karmane zuSka jhare jovA maLe che tyAre jIvana sRSTimAM zUnyAvakAsa pedA thato jaNAya che. te ya A mAnavamana kapanA vihArathI kadIye thAke kharUM....? - dharmanuM ArAdhana - karma zabda aDhI akSara che ane dharma zabda paNa aDhI akSarane che. chatAM bannemAM keTalo phera che ? keTalo taphAvata che? eka AtmAne nIce paDe chekhUba satAve che ane bhayaMkara bhavATavImAM bhramaNa karAvI vividha prakAranAM duone anubhava karAve che, tyAre bIje AtmAne uca caDAve che, ghaNe AnaMda Ape che ane aya-anaMta apAra sukhathI bharelA siddhisadananI sahela karAve che ! karma ane dharma zabdamAM pAchaLanA akSara te bilakula samAna che phera mAtra AgaLanA akSarane che. paNa e phera vastunA samasta svarUpane bAlI nAkhe che. bhAga ane rakSaNa tathA maraNa ane zaraNamAM eka AgaLanA akSara ja phera hovAthI temanA svarUpamAM keTale ke paDI jAya che karmane dharma game nahI ane dharmane karma game nahI. kAraNa ke bannenI dizAo judI, baMnenA mArga judA ane baMnenA kartavya paNa judA. vezyAne zIla pALavAne upadeza ene kyAM game che ? karma svabhAve kaurava jevA che eTale te Ti Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 38. nIti ajamAvyA kare. te AtmAne jaMpIne besavA de nahI. vaLI AtmA dharma karavA taiyAra thAya tyAM ADA paDe ane dharma karavA de nahI. jema vyAkhyAna sAMbhaLatAM jhAkA AvavA maMDI paDe e mujaba ghaNI rIte dharmamAM aMtarAya kare, e. badhI karmanI karAmata che. karmanI sattA ati baLavAna che. e vAta barAbara paNa karmasattA karatAM dharmasattA vadhAre baLavAna che. paNa jyAM sudhI (cetana) AtmA jAgyo nathI, tyAM sudhI karma satAvyA kare. kama jaDa che. ane AtmA cetana che. jevI rIte siMha UMghate hoya tyAre ziyALa enI Aju bAju pharyA kare paNa siMha jAge tyAre badhA palAyana (bhAgI ya) thaI jAya ke nahI ? tevI rIte siMharUpI AtmA jAgI jAya te karmarUpI ziyALane bhAgavuM ja paDe. mULa te jyAM sudhI AtmA dharmanuM purepuruM jJAna pAmyuM nathI eTale to maDAna duHkhamAM ke rogAdi upadramAM jIva AtmajJAna bhulI jAya che. tenuM kAraNa ema jaNAya che ke temane dharma abhyAsa kace. abhyAsa, viveka ke vairAgya e lAMbA vakhatano ke daDatAvALe nathI. je lAMbA vakhatane anubhava ane te paNa daDhatA pAmele hAya. te game tevI AphatamAM paNa te potAnuM bhAna ke kartagra bhUlI jatuM nathI. A mATe jJAnI purUSa pikAra karI ApaNane cetave che ke tame niraMtara sAvadhAna thAo. kSaNe kSaNe Atma upayoganI jAgRtI rAkhe. AkhI jiMdagI parvata tamArA Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -382 bedha yAne dharmanuM svarUpa kartavyane ane tamane pitAne bhUle nahI e daDha abhyAsa ja tamAruM kharekhara hita ke rakSaNa karanAra che. jagad badhu evA bhagavAnazrI mahAvIra paramAtmAe khuda cAra jJAnanA svAmI tadbhava muktigAmI zrI gautama svAmIjI jevA gaNadharane paNa eka samaye paNa pramAda nahi. karavAne upadeza AvyA hatA. A upadeza hRdaya paTa para katarI rAkhavuM joIe ane pratisamaya enA amalane mATe ughata banyA rahevuM joIe. saghaLAya prANIone cira kALe karIne paNa manuSyabhava maLa e kharekhara duSkara che. ane karmanA vipAka gADha bhayaMkara che. AvI vastunuM sUcana karavA pUrvaka bhagavAne eka samaya paNa pramAda nahi karavAnuM zrI gautamasvAmIjI mahArAjane pharamAvyuM hatuM. A upadezanuM rahasya samajAI jAya to ja pramAda dvArA A durlabha mAnavajIvanane je rIte niSphaLa ane nukazAnakAraka banAve che te jarUra na banAve. divasanA covIsa kalAkamAM kayAre ApaNane AtmA yAda Ave che? ananta upakArI mahApurUSe pharamAve che ke jyAM sudhI jIvane huM jIva chuM" agara to huM AtmA chuM" evuM bhAna thAya nahI, tyAM sudhI AtmAnI unnatine lagatI game teTalI vAto kahevAmAM Ave agara tene sAMbhaLavAmAM Ave to paNa te pitAnI sAcI unnati sAdhavAne mATe * utsAhita banI zakto nathI; ApaNane-zarIra je tyAdaluM Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 383 Ave che teTalo AtmA yAda Ave che-khare ? anAdi kALathI ApaNe AtmA saMsAranI cAra gatimAM bhaTakyA kare che, kAraNa samyakatvane pAmyAM nathI. samyakatva vagara kevaLajJAna nathI ane kevaLajJAna vagara mekSa nathI. ATo phAkavo ane hasavuM e baMne sAthe banI zake nahI, tema saMsAranuM sukha ane mekSanuM sukha sAthe malI zake nahI. mekSasukha mATe te saMsAranA sukhane tyAga kare paDaze. pApa Ave te lAta ke dhoko mAratuM nathI. paNa mANasanI buddhine pherave che, jethI mANasa avaLe raste jaIne duHkha pAme che. pApa sArA mArge janArane kaMTakavALA mAge (du:khanA mArge dorI jAya che. haju sudhI evuM banyuM nathI ke koI pApa DhAMkyuM DhaMkAyuM hoya (hA. jyAM sudhI gata bhavana puNyane udaya kALa hoya tyAM sudhI pApa pragaTa na thAya.) paNa ghaNuM pApa jyAre bheguM thAya che tyAre te ApoApa pragaTa thAya che. A jIva anAdikALathI "pa" kAra kaMpanIne vikasAvavA tenI pAchaLa paDe che. paNa bhagavAna kahe che ke e "pa" kAra kaMpanIne vizvAsa karavA jevuM nathI chatAM A jIvane to paisA, patnI, parivAra, padavI ane pratiSThA A "pa" kAra kaMpanI malI gaI eTale basa. pachI dharmanI jarUra nathI. e samajI levuM e meTI ajJAnatA che. Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 saddha yAne dharmanuM svarUpa - Ajano mAnava ema ja mAne che ke paisA haze to maTI padavI paNa malaze ne samAjamAM pratiSThA paNa vadhaze. paNa dhyAna karavA jevuM che ke A saMsAranuM sukha nAzavaMta che pApa karI meLaveluM melIne javAnuM paNa karelA pApa bhavAMtaramAM bhegA jarUra AvavAnA. tyAre jIvanI zI dazA thaze te vicArI leje. (sAco zrAvaka sAcA dhana tarIke dharmane gaNe. dhananI piTalIne nahi.) zAmAM Ave che ke prativAsudeva traNa khaMDanuM vaibhava ekatrita kare che, ane tene mAlika vAsudeva bane che. mahenata nI ane bhagave koNa? A to saMsAra che emAM koIno vizvAsa che lAge nahi, hA jyA sudhI puNya hoya tyAM sudhI badhuM sAruM thayA kare paNa jyAM puNya paravAryA tyAM badhuM uThuM banatuM jAya. kabIka kALa, kabIka pAjI, kabahika huA aparAdhI, e saba pudagala kI (saMsAranI) bAjI. je saMsAranuM sukha sAcuM (sA) hoya te tIrthakara bhagavaMto zuM karavA cAritra laIne saMsArano tyAga kare ? badhA tIrthakara bhagavate rAjakuLamAM janmelAM. emanI pAse sukhanI je aDhaLaka sAmagrI hatI te cheDIne teo muktie cAlyA gayA. jJAnI bhagavaMte kahe che ke arihaMta paramAtmAonI AjJA mujaba jIvavuM e jIvatatva che ! karmanI AjJA mujaba jIvavuM e jaDatatva che. Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMha : 2 je 385. vItarAganI bhakti e sAce ja utkRSTa yoga che. jene prApta karyA pachI bhega regane kaI roga raheja nahi. aMtaramAM vItarAga vasI jaze te ja viSaya virAga jhaLahaLate. rahI zakaze nahi, vaLI kAma vAsanAo nAza pAmaze. kAmavAsanAne saMbaMdha vaya sAthe nathI, mana sAthe che. dRSTAMta -eka samaye juvAna dIkaro rIsAIne gharamAMthI bhAge. tene pakaDavA tene bApa pAchaLa paDe. cheka AgaLa ne bApa pAchaLa cAlyAM jAya che. te koI gAma AgaLa pahoMcyA tyAM eka taLAvamAM strIo nhAtI hatI. chokarAnI najara te upara paDI, e jotAM tarata ja pitAnI najara pAchI kheMcIne nIcI najare AgaLa vadhI rahyo. tyAra pachI tenI pAchaLa tene bApa (AdheDa vayana) e jagyAethI pasAra tha. tyAre tenI najara paNa e taLAvamAM nhAtI strIo upara paDI, paNa e najara pAchI na kheMcI letAM jotAM jotAM cAlyA karyuM. tyAre strIoe kapaDAM jaldI jaldI paherI lIdhAM. bApa AgaLa jatAM potAnAM dikarAne pakaDIne pAcho pitAnA gAma tarapha AvavA mAMDyA. tyAre taLAva AgaLa strIone bApe puchyuM. he bahene ! huM jyAre taLAva pAsethI pasAra thaye tyAre tame kapaDAM jaldI paherI lIdhA ane mAre cheka tamArI pAsethI pasAra thayo tyAre tame taLAvamAM nA ja karyuM tenuM kAraNa kahe." sa. 25 Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 sadadha yAne dharmanuM svarUpa tyAre eka strIe kahyuM : "tamArA chokarAe amane jotAM ja potAnI daSTi tarata pAchI kheMcIne AgaLa cAlavA mAMDyuM jAre tame amane jovAnuM ja cAlu rAkhyuM eTale amane amArA kapaDA uvAvALI paheravAnI jarUra paDI. tyAre bApe potAnI bhUla kabUla karIne kahyuM ke barAbara che. meM mArI najara pAchI kheMcI nahI. (eTale ja viSaya-vikAra mATe vayathI saMbaMdha nathI paNa mana sAthe saMbaMdha che. A te eka rUpaka kathA che paNa samajavA mATe che. ghare game te tephanI huM Daya. paNa besanArane sitAM AvaDatuM hoya ane lagAma hAthamAM barAbara pakaDI haze. to ghoDAne tephAnane joI bIjA bha bharAya para gheDe besanajara na gabharAya. lagAma hAthamAM joIe. tevI rIte mananA tephAnI gheDAne jJAnI bhagavaMte kAbumAM laI zake che kAraNa enI lagAma e barAbara pakaDI zake che. mana sAdhyuM teNe saghaLuM sAdhyuM. e vAta na TI. pApanuM dvAra ja mana che. tyAM paLepaLanI cokI rAkho. mananA pApe mA taMdulIo gayo sAtamI narake. samudramAM moTA magaramacchanuM moDhuM khulyuM hovAnA kAraNe bIjA nAnAM ghaNAM maccha-mAchalIo enA moDhAmAM jaIne bahAra nIkaLI jatAM te vakhate taMdulIo macchamagaramacchanI AMkhanI pApaDamAM beTho hato. ane A joIne ene vicAra Avyo ke A magaramaccha keTale murkha che. e AvelA khorAkane (nAnA moTA ja) harapha karatA nathI. Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 387 khaMDa : jo javA de che. e ThekANe huM houM te eka paNa jIvane javA na dauM, basa. e manamAM vicAra AvyuM. ane enuM Ayube te aMtarmuhUrta-be ghaDInuM hatuM. e marIne sIdhe sAtamI narake gaye. bele have eNe zuM khAdhuM ane zuM pIdhuM. kta mananA vicAronA pApe kevI sajA. vINa khAdhA vINa bhagavyAjI, phekaTa karma na baMdhAya. tene upayoga rAkhavAnI ghaNI ja jarUra che. nahi te hasatAM bAMdhyAM rotAM nahIM chUTe. | manamAM kAma vikAranA pApathI maNiratha rAjAne bheganI IcchA phaLI paNa nahi ane mananA pApe ene AtmA durgatimAM cAlyA gaye. viSayamAM aMdha banelA maNiratha rAjAe pitAnA sagAbhAI yugabAhune talavAranA ghAthI mArI nIce pachADa. yuga bAhane te vakhate ArtadhyAna raudradhyAnanAM kAraNe upasthita thayAM. paraMtu yugabAhunI dharmapatnI madanarekhAe pitAnA patinI pAse besIne dhairya rAkhIne ghaNI sArI rIte aMta samayanI nimaNA karAvI. te A pramANe. (TuMkamAM lakhuM chuM) kahe dhIra ! atyAre dhIrapaNuM aMgIkAra kare. keInA upara roSa karazo nahI. tamArAM karelAM karmo. tamArI pAse leNuM levA AvyA che. te kamene samabhAve sahana kare. jIe pote karelAM karmo davAnAM che. bIjA te nimitta mAtra che. Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 sabadha yAne dharmanuM svarUpa coryAsI lAkha jIvanamAM rahelA sarve ne amAvo. caturvidha AhArane paNa tyAga karo. zarIrane paNa sirAve. jIva! A zarIra kSaNabhaMgura che. kSaNavinAzI che, azAzvatuM che ane AtmA jenAthI jude zAzvata rUpa che, avinAzI che. karmane vazathI tamAre tenI sAthe saMbaMdha thaye che. evA zarIra pratye mUrchA na rAkhazo. ItyAdi ghaNA sArA zabdathI nijhAmaNA karAvI ke jethI turata ja yugabahu kALadharma pAmI pAMcamA brahma devalekamAM daza sagapamanI sthitivALA deva thayA. a! zubha bhAvanAthI karela niyAma zAne keTale badho pratApa ! je kadAca te samayamAM madanarekhA vilApa karavA maMDI paDI hatI ane yugabAhane-AttadhyAna-raudradhyAnanA kAraNe utAyAM hota te yugabAhu devalokamAM jaI zakatA kharA ? he AtmA! tuM vicAra kara. AvI suMdara ArAdhanA karavAnuM kayAre bane, jyAre AgaLathI samAdhi maraNane alAsa hoya tyAre. AvA duHkha samaye paNa suMdara ArAdhanA karavAnuM bhulI zakAya nahi ? AvuM ucca dharmanuM zikSaNa (gaLathuthI) mAtApitAnA gharethI madanarekhAne maLeluM hovuM joIe. vaDIlabaMdhunA prahArathI mRtyu najIka pahoMcelA patirAja cuMgabAhune satI madanarekhA veranI Aga janmAMtaramAM sAthe Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 389 nahI laI javA saMbaMdhe che. e kahe che. "nAtha! mArI ciMtA ( choDI dyo. huM kSatriyANI chuM. huM nirbaLa nathI. huM agni samAna chuM. mane aDakanArane hAthamAM kazuM ja Avaze nahI. ciMtA cheDI do. meha tyajI do. verabhAvanA zamAvI do. aMtarane udAra banAvI sarvanuM zreya : va. janmataramAM tamArA zAMta-svastha vyaktitvane sAthe letA jAo. AvI suMdara ArAdhanA aMta samaye karanAra strIne lAkhalAkha dhanyavAda. nahi te pitAnA patinA maraNa vakhate raDavAkaravAnuM che ke nahi ? A paNa UMcA saMskAranI keLavaNI pAmelA AtmA kahevAya. sukRLanI sannArIone potAnA zIlanI keTalI kiMmata che te A daSTAMtathI samajI zakAze. zu kIdhuM ke mane aDakanAranA hAthamAM kazuM ja Avaze nahi. ene zIla dharmanI keTalI kiMmata haze ? maratha rAja tyAMthI bhAIne vadha karyA bAda pitAnA gara bhaNI pUra vegamAM AgaLa vadhI rahyAM hatAM, tyAM stAmAM sarpadaMza thatAM mRtyu pAmI pAMcamI naraka-pRthvImAM panna thayAM. karma keIne cheDatAM. nathI. ati ugra puNya ke sApa jIvane keTalIka vAra A bhavamAM ja jogavavA paDe che. maNiratha rAjA viNa bhegAvyA pApa karIne durgatimAM cAlyA maye ke nahi ? pAchaLathI satI madanarekhAne paNa zIyaLa dharmanI rakSA mATe ghaNAM kI veThavAM paDyAM che. tema sagarbhA hovAthI Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 390 saddha yAne dharmanuM svarUpa jaMgalamAM putrane janma Apele, je namirAjarSi tarIke jaina zAstramAM prakhyAta che. satI madarekhAne khabara na hatI ke, maNiratha rAjA rastAmAM mRtyu pAmI gayA che. te te potAnA ziyaLanI rakSA mATe pitAnA patinA mRtyu bAda te tyAMthI ghera jaMgalamAM cAlI gaI. temanA putra caMdrayazA paNa tyAM . hAjara hatAM paNa sau zakAtura banelA hovAthI ane rAtrine samaya hevAtI madanarekhA kayAre tyAMthI cAlI nIkaLI tenI koIne khabara paDI nahIM. temaNe jaMgalamAM putrane janma A hatuM te pachI prasUtinA kapaDA sApha karavA mATe putrane jhADa nIce suvaDAvIne sAmenI nadIe jatAM rastAmAM eka hAthIe madanarekhAne pakaDIne AkAzamAM uchALI. (juo. karma zuM kare che.) eka vidyAdhara vimAnamAM jaI rahyA hatA. teNe madanarekhAne addhara pakaDIne pitAnA vimAnamAM laI lIdhI. vidyAdharane madarekhAnuM rUpa joIne pitAnI strI banAvavAnI IcchA thaI. eTale kahyuM ke manuSyaNI ! tArA rUpa para huM hita thaI gaye chuM. tuM mArI strI thA. A sAMbhaLatA ja madana khAne thayuM ke dhikakAra thAo A mArA rUpane. pachI vicAra thayo ke hamaNAM huM je kAMI karIza te vAta enA gaLe utaraze nahi. eTale manamAM navakAra maMtranuM smaraNa karatAM vidyAdharane kahyuM ke hamaNAM te pahelAM mArA putra pAse mane laI jAo. huM tene janma ApIne jhADa nIce sute mukIne nadIe kapaDAM dhovA jatI vakhate hAthIe mane pakaDIne uchALyo. Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 391 ane tame mane addhara jhIlIne mane vitadAna ApyuM. te huM tamArA mahAna upakAra mAnu chu. pahelAM putranuM ma u jovA deo. pachI sIjI vAta. eTale vidyAdhara vimAnamAM besADIne jhADa pAse lAvyA. paNa tyAM putra hatA nahI. eTale madanarekhA mucchita thaI gai. te bhAnamAM AvI tyAre vidyAdharane pRthyuM ke Apa hamaNAM kayAM jaI rahyAM hatAM ? vidyAdhare kahyuM ke mArA pitA susArano tyAga karI cAritra laI ne pahADa upara tapa kare che. tenA darzane jaI rahyo hato. eTale madanarekhAe kahyuM ke mane paNa evA mahAtmAnA darzana karAvA. pachI je kahevu' haze te sAMbhaLIza. vidyAdhara madanarekhAne vimAnamAM besADIne ( peAtAnA pitA ) sAdhu bhagavaMta pAse AvyA. te vakhate sAdhu mahAbhAe dhyAna pUrNa karela hatu. bannene sAthe zvetAM tarata ja jJAna vaDe potAnA dikarAnA azubha vicAre samajI gayAM. ane jaNA sAdhu bhagavaMtane praNAma karI sAme beThA tyAre mahAtmAe dharmopadezamAM kAma vikAra) parastrInA mahAna pApane samajAvIne vidyAdharanA azubha vicArIne pachI nAkhyA. vidyAdharane zubha vicAra AvatAM ja tarata ja sAdhu mahAtmAnA pagamAM paDIne potAnI bhUlanI mAphI mAgI ane manarekhAnA pagamAM paDI tu mArI dharmInI vhena che ema kahIne paNa mAphI mAgI. ane madanarekhAne kahyuM ke 'he bhaginI have tArU zu kalyANa karU" te kahe.' tyAre madanarekhAe jJAnI mahAtmAne pUchyu` ke 'mArA putranuM zuM thayuM !' Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saoAdha yAne dharmAnuM svarUpa jJAnI mahAtmAe kahyuM : * mithilA nagarInA rAjA jaMgalamAMthI pasAra thatA hatA tyAre jhADa nIce zizune joyA.. tene lai jaine potAnI rANIne potAnA putra tarIke sAMpyA ane e pALaka tyAM ucharI rahyo che. te bhaviSyamAM e ja nagarInA rAjA thaze.' 392 tyAre madanarekhAe vidyAdharane kahyuM : he khAMdhava! mane mArA putra pAse nagarImAM laI cAla. tyAM huM mArA putranuM moMDhu joI ne koI paNa sAdhvI pAse cAritra lai laiza.' eTale vidyAdhare madanarekhAne e nagarInA upAzraya AMgaLI mukIne kahyu ke, huM vhena ! have tane jema ceAgya lAge tema karaje, huM jAuM chuM.. manarekhAe kahyuM. huM vIrA ! tArU kalyANa thAe. madanarekhAe upAzrayamAM sAdhvI mahArAja pAse AvIne vaMdanA karI, gurUNI pAse beThI ane raDatA hRdaye peAtAnI ApavitI kahI saMbhaLAvI. e sAMbhaLIne gurUANIe madanarekhAne kahyuM ke huM zrAvikA A sa`sAra evA ja che. ane temAM ApaNA gatabhavanA karme sukha-duHkha thAya che. A kAraNe mahApuruSoe paNa sasArano tyAga karIne cArita mArga apanAvyA che. e rIte dharmanA upadeza ApIne sa'sAranI asAratA samajAvI. e sAMbhaLIne manarekhAne sasAra uparathI vairAgya thatAM have pAtAnA putranuM moMDhu jovAnuM mana rahyuM nahI. eTale gurUANIne kahyuM ke mane apanAvI lyeA. eTale cAritra ApIne mane tamArI sAthe lai lo. jethI huM mArA AtmAnuM kalyANa karI zakuM. eTale Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je gurUANIe madanarekhAne cAritra ApIne sAthe lIdhA. have te madanarekhA sAdhvI banI gayuM. ane tapa-5-eka dhyAnathI karavA lAgyAM. A bAju madana rekhAnA putra paraMparAe mithilAnA rAvI namirAjA tarIke prakhyAta thayAM hatAM. te pachI pitAnA bhAI caMdrayazA sAme hAthI, mATe yuddhe caDayAM hatAM. madanarekhA sAdhvAne khabara paDI ke baMne bhAIo aNasamajamAM yuddha karaze e ajugatuM thaze. eTale pitAne gurUNInI rajA laI banne bhAIone bhAIo tarIkenA saMbaMdha samajAvIne yuddha baMdha karAvI kahyuM. pachI tyAMthI cAlI nIkaLyAM. ane cAritranI suMdara ArAdhanA karIne divyagatine pAmyAM. -: bhAratanI sannArIone zIlanI kiMmata keTalI hatI te upara ajainanuM dRSTAMta :- kAzI vizvanAtha maMdire dara varSe meLo bharAya che. lAkho yAtrALuo tyAM jAya che. ATalI mAnava medanImAM badhA yAtrALuo kaI bhakti bhAvathI prerAIne AvatA nathI. keTalIya vyaktio vividha manovRttithI Avela hoya che. keI sArA sArA neDhAM jovA maLaze ema dhArIne paNa Avela hoya che. A rIte moTI mAnava medanI thavA pAchaLa aneka kAraNo hoya che. eka samaye saMyukta prAMtanI eka yuvAna strI pAchaLa eka DI paDyuM. te strInI guMDAe cheDatI karI eTale te eka divAla AgaLa AvIne UbhI rahI gaI. guMDe paNa tenI pAchaLa tyAM Avyo ane tenA zarIrane sparza karyo. Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 sadhyeAdha yAne dharmAMnuM svarUpa te strIe guMDAnI garadana pakaDIne pUchyuM. mArA zarIrane spa karanAra kAM te mArA pati hoya agara te putra. bela tu koNa che ? guDe! te kAmAsakta hatA. teNe potAnI garadana cheDAvI ane jevA te strInuM zIyaLa luMTavA gayA ke tarata ja te strIe divAla sAthe guDAnuM mAthuM evA te jorathI aphaLAvyuM ke guDAnuM mAthuM phATI gayuM. ane te tyAM ja maraNa pAmyo. polIse AI ne pakaDI. guMDAne mArI nAkhavA badala tenA para kesa cAlyA. potAnA ziyaLanI rakSA karavA jatAM nipa jelA maraNa badala bAI ne nyAyAdhize nirdoSa cheDI mukI ane tenI vIratA ane niDaratA mATe potAnA cukAdAmAM mAna bharI noMdha lIdhI. A tA jainetara bAI hatI. te jainadharmImAM ziyaLanI keTalI ki Mmata che? Aje ApaNI paristhiti juTThI che. strInA satItvanuM ane lokonA cAritranu dhAraNu ghaNuM nIcuM utarI gayela che. strInA sAcA zRMgAra zuM che? zIla ke niDuM ? zIla e nArI jIvananA kinAza che, jema nadIne kinArA che kinArA vagaranI nadI jema tema vahetI rahe, tema zIla vagaranI nArI game te rIte cAlatI rahe. strInA jIvanamAM saMyamanuM tattva hovu joie. sayama e kinArA che. ekavAra saritAe kinArAne kahyuM. 'tame tUTI jAe. kAraNa ke amane haravuM-pharavuM barAbara phAvatuM nathI." tyAre kinArAe kahyuM. "jo ame tUTI jaIzu te tamAre (saritAne) raNamAM pheravAi javuM paDaze ane mahAsAgarane meLavI zakaze niru." tema Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 2 le 395 ApaNA jIvananI AsapAsa sayamarUpI kinAro nahi hoya tA jIvana game tyAM veDaphAI jaze ne nAza pAmaze. zIyaLa upara satI sItAnuM dRSTAMtaH dAnava striyA~ sItAjIke pAsa dauDa paDI / unhoMne kahA, "mahAsatIjI ! sarpha ApakI jidake kAraNa yaha saMgrAma huA !. kyA Apako mAluma hai ki mahArAjA rAvaNa ko apanI deha arpaNa na kara denese jo yuddha hogA usameM lAkhoM striyA~ apane patidevoMko gavAMkara vidhavA ho jAyegI : " lAkhoM mAtAe~ apane beTe ko gavAMkara putra hIna bana jAyegI ! hAya ! kyA Apa vaidhavyake yaha duHkha unake zira thApanA cAhatI hai : lAkhoM janetAoMko niHsaMtAna kareMgI ! isase to Apa apanI deha ..... "zAMtam pApam ! zAMtam pApam ! sItAjIne gaMbhIra svara meM kahA, maiM Apase pUchatI hu~ ki agara maiM apanI deha rAvaNa ko sauMpUMgI to isa Arya dezameM bhaviSya meM honevAlI karor3o strIyA~ mere dRSTAMta se prerIta hokara, parapuruSako apanI deha soMpakara kulTA vana jAyeMgI isakA kyA ?" "isase lAkhoMke vaidhavya aura putra viyogakI duHkha prAptikA vikalpa behatara nahIM hai kyA ? ApahI batAiye ki lAkhoM vidhavAe~. bane isase karoDoM kulaTAe~ bane yaha jyAdA burA nahIM hai ?" daitya strIyA~ mauna hokara calI gaI ! (vikAza paricaya pustakamAMthI sAbhAra) munizrI candrazekharavijayajI Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 396 sadha yAne dharmanuM svarUpa strIne ziyaLanI keTalI kiMmata che te A baMne daSTAMto uparathI samajI zakAya che. e paNa bhAratanI nArIo - hatI ke nahi? vartamAna kALamAM zIlanI jene kiMmata nathI evA jena kuLamAM janmelA vidhavA vivAhane (punarlagna). eka dhArmika kArya kahe che. (ze julma thavA beTho che !) kahevAne Azaya e che ke itara dharmamAM bhale e dhArmika kArya kahevAtuM hoya paNa jaina dharmamAM ene dhArmika kArya kahevAtuM nathI. chatAM jene jema samajavuM hoya tema samaje. -: gaI kAle je kalaMka gaNAtuM hatuM, Aje te kAnUna banI gayuM !: eka jamAno hato ke garbhapAta sAmAjika kalaMka gaNAtuM hatuM ke nahi ? te Aje chaDecaka banI gayuM tenuM kAraNa vartamAnakALanAM zAsane ramavA pApane uttejana ApIne chUTachATa karI mUkI. garbhapAta e garbhAzayamAM bALakanI hatyA ja che." -madhara TerezApratiSThita sAdhavI tarIke prakhyAta thayelA madhara TeresAe garbhapAtanA himAyatI para jabbara prahAro karyA che. temaNe kahyuM hatuM ke "garbhapAta e mAtAnA garbhanI * hatyA sivAya bIjuM kAMI ja nathI." : vAMce tA. 10 navembara 179 muMbaI samAcAra : Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 39s - have vicAre. Itara dharmanA (mahilA) mAM madhara TerezAne je A 'garbhapAta" pApa lAgatuM hoya te svadharma) samya. kutva dharmavALAne te e mahApApa lAgavuM joIe, ke nahi ? paNa vartamAna kALamAM thatA pApanuM kAraNa vartamAna kALanuM kuzikSaNa sivAya bIjuM zuM samajavuM? ane temAM je sarakAra sAtha-sahakAra khullI rIte ApatI hoya te pachI bhaya zAne? mULa vAta te A paNa dharma upara Ave che ke dharmane bhUlI javAne kAraNe pApane bhaya raheto nathI. nahIM tA karma karatAM jarUra vicAra thAya ke mArA karelA mane ja bhegavavA paDaze. devadurlabha manuSya avatAra maLe che. ane tene jema tema jevI tevI rIte viphaLI daIza to mArUM kharAba huM pote ja karI rahyo chuM. ItihAsa juo ke bhAratanI sannArIne zIlanI keTalI kimata hatI. zarIra jAya to bhale jAya paNa zIla na javuM joIe? e ApaNuM suzikSaNa ane saMskAranuM kAraNa hatuM. evA ghaNA daSThata jena zAstramAM Ave che. : satItva : nArI nathI te nAgaNI, je pApathI DaratI nathI; ramaNI nathI te rAkSasI, je zIyaLa sAcavatI nathI. nArI satI nija jIvananI, paravA jarA karatI nathI; je varI eka nAthane, te avarane varatI nathI. Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2398 saddha yAne dharmanuM svarUpa - -: zrI jinezvara devanA zAsanamAM satIdharmanI keTalI ane kevI mahattA che te upara zrImatI rUpasuMdarInA vicAro darzAvatuM daSTAMta : sumAtAnI mane dazA - zrImatI mayaNAsuMdarInI mAtA zrImatI rUpasuMdarI ke je zrI jinezvara devanA dharmanA - suvAsita aMtaHkaraNavALI che. teNI potAnI putrInA duHkhathI (jyAre mayaNAsuMdarIne rAjA prajApALa kaDhIyA sAthe paraNAvI dIdhI te duHkhathI rAjA sAthe (pitAnA pati sAthe roSa karIne zeka sAthe potAne baMdhu puNyapALanA maMdire (ghare) rahe che. dhIme dhIme zrImatI rUpasuMdarI zrI jinezvara deve kahelAM vacanathI zakane visarI gaI che. koI eka divase je samaye zrImatI mayaNAsuMdarI potAnA patinI sAthe je jinamaMdiramAM bhAvapUjA karI rahI che, te samaye teNI zrI jinamaMdiramAM AvI. zrI jinamaMdiramAM AvelI teNIe devavaMdana karavAmAM rakta, catura ane pratyakSa sukumAranA jevA nirUpamarUpavALA kumArane che ane te kumAranI pAsenA bhAgamAM rahelI te strIne paNa teNIe jaI. e joIne, zrImatI rUpasuMdara cittamAM vicAre che ke- "mArI putrInA jevI A nAnI vahu koNa che?" A pramANe vicAra karatI teNIe khAsa upayoga pUrvaka joyuM, to teNIe te nAnI vahu jevI jaNAtI yuvatIne zrImatI mayaNAsuMdarI tarIke oLakhI lIdhI. ane teNInA hadayamAM nizcaya thaI gaye ke- "nakkI, satInA mArgane Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 2 jo 399 tyAga karanArI banIne A mayaNa, te keDhiyAne tyajI daIne A koI anya purUSanI pUMThe lAgI che. AvI jAtane nizcaya thaI javAthI, zI jinezvaradevanA dharmanI parama rAgiNI zrImatI rUpasuMdarInA hRdayamAM bhAre AghAta thaye. kAraNa ke putrIne satInA mArgamAMthI bhraSTa thayelI jovI, e sumAtAne asahya ja hoya che. satInA mArganA marmane samajanArI strIonI madazAne samajavA mATe, AjanA kahevAtA sudhArake e kaI judI ja jAtinA ane jIvanamAM sudaSTithI nahi joyelA evA sAhityane, viziSTa abhyAsa kare paDaze; anyathA satIonA satadharmanuM bhAna thavuM. e temane mATe ghaNuM ja muzkela, . zrImatI rUpasuMdarI satIdharmanI parama upAsikA che. ethI enA hRdayamAM zalya pese che. pitAnI dikarIe ghaNuM ja ayogya karyuM.- ema e mAtAne thAya che ? ane ethI sumAtAne duHkha thAya che. kuLavAna che mATe Ama thAya che, nahiM te pitAnI dIkarIne AvA sukhamAM jaIne duHkhI keNa thAya? jenA aMtaramAM satI dharmane rAga hoya teja duHkhI thAya; bIjI nahi ja! bIjI mAtAone te, AvA devakumAra jevA jamAIne joIne prema thAya! pitAnI dIkarIne AvA saga mATe AnaMda thAya! paNa samyagdaSTi AtmAne tema na ja thAya. je pitAne samyagadaSTi gaNAvatA AtmAne paNa Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 sahmedha yAne dharmanuM svarUpa ethI AnaMda ja thAya te mAno ke 'e AtmAne prabhunuM darzIna maLyu. paNa phaLyu nathI.' A sthaLe zrImatI mayANAsuMdarInI mAtA eja vicAre che ke 'jarUra, mArI dIkarIe koDhiyAne tayeA ane bIjAne bhajgyA; paNa A vicAranI sAthe ja, potAnI putrI pratye parama vizvAsa dharAvanArI mAtAnA hRdayamAM emeya thAya che ke kharekhara, madyanA zrI jinezvaradevanA manamAM nipuNa che; eTale teNI mATe AvA akAryanI saMbhAvanA thaI zake tema nathI. vartamAna kALanA kuzikSaNa (gaMdu zikSaNa) ane kusaMskAranA kAraNe chUTA cheDA lenArane samajavA jevu che ke mayaNAe kriyAne mUkIne bIjA sAthe lagna na karyAM : Anu kAraNa ziSNu ane gharamAMthI maLela dharmanA saMskArano prabhAva kahevA pote pAtAnI putrI mayaNAmAM janmathI sArA saMskAro nAMkhelA che. eTaluM ja nahIM, paNa zrI jinezvara devanA zAsanamAM zraddhALu evA yeAgya upAdhyAyanI pAse bhaNAvIne teNIne zrI jinezvaradevanA zAsanamAM nipuNa banAvI che. eTale e mAtAnuM hRdaya eka vakhata te ema kahe che ke-- madanAmAM A pApa na sabhave.' paNa vaLI potAnI sagI AMkhe evu. viparIta dRzya jue che, eTale te sumAtA peAtAnA hRdayanuM samAdhAna karatAM manamAM ne manamAM ja vicAre che ke athavA khedmanI vAta che ke-- A saMsAra Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 40 rUpa nATakamAM zuM zuM nathI saMbhavatuM ?' vAta paNa kharI ja che ke A saMsAramAM paMDita gaNAtA paNa aneka AtmAo lapasI paDyA che." eTale zrI jinezvara devanA zAsanathI suparicita AtmAne mATe evuM kaMIka bane, te temAM paNa kazuM ja Azcarya lAgatuM nathI. saMsAranA AvA svarUpane jANavA chatAM AkulavyAkulatAthI muMjhAtI mAtA manamAM ne manamAM vicAre che ke - "kharekhara, je putrIe kuLamAM kalaMka lagADyuM ane zrI jinezvara devanA dharmamAM dudha ApyuM, te putrInA marI javAthI tevuM duHkha na thAta, ke jevuM duHkha A kalaMkabhUta jIvatI putrInA A prakAranA agya AcaraNathI mane thayuM. vicAre ke- samyagadRSTi mAtAne pitAnA saMtAnanA ayogya AcaraNathI keTaluM ane kevuM duHkha thAya che. ane zrI jinezvaradevanA zAsanamAM satIdharmanI keTalI ane kevI mahattA che? zrImatI rUpasuMdarInA vicAromAMthI sumAtA, banavAne IcchatI ekeeka mAtA pitAnA haiyAmAM A. vAta bharI levA jevI che. AvI uttama bhAvanAo saMsArarasika mAtAonA aMtaramAM bhAgye ja skure che. saMsArarasika mAtA eka te AvA jamAtAne (jamAIne) jevAthI gAMDI ne ghelI thaI jAya! ane pitAnI kulakalaMkinI putrIne paNa DAhI ane DamarI mAnavAnI ghelachAmAM paDI jAya ! AnuM kAraNa vartamAna kALe maLatuM kuzikSaNa ane kusaMskAra sivAya zuM samajavuM ? sa. 26 Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 saddha yAne dharmanuM svarUpa jIvane sukhanuM kAraNa pUrve kareluM puNya che ane duHkhanuM kAraNa pUrve kareluM pApa che. A vAta paNa saMdeDa vinAnI che. "udayamAM AvatA zubha ane azubha pariNAmane nathI te su-asura rekI zakatA nathI te naravIra rokI zakatA, ane nathI te buddhimAne ke balavAne rekI zaktA ! arthAt udayamAM AvatA zubhAzubha karmapariNAmane jagatane keIja prANI rokI zakatuM nathI." azubha karmane tIvra udaya bhalabhalA AtmAonI paNa durdazA kare che. kayA samaye kayA AtmAnuM kevuM patana thaze te kahI zakAya nahi! saMsAra vicitra che. kAraNa ke zubhapudgale kSaNavAramAM azubha paNa thaI jAya che. ane azubha pudgale kSaNavAramAM zubha paNa thaI jAya che. -- jaina eTale zrI jinezvara bhagavaMtanA zAsanane mAnanAre - jainadarzanamAM vANI svAtantraya nathI. paNa pAratanya che. vANI svAtaMtryanA svAmi kevaLIzrI kevaLajJAnI vItarAga tIrthaMkara paramAtmA ja che. pU. AcAryone paNa svataMtra nathI kahevAnuM, paNa zrI paramAtmAe prakAzeluM ja kahevAnuM che. zrI jinazAsana ema kadIja kahetuM nathI ke mAro bhakta ke mAre anuyAyI game tema vicAre, game tema bele ke game tema cAle. te paNa mArA anuyAyI tarIke rahI zake yatheccha vartavuM, yatheccha bhASaNa karavuM (balavuM) ane Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 403 yatheccha vicAre dharAvavA e jainazAsanane mAnya nathI. zrI jainazAsana te kahe che ke - "mana, vacana ane kAyAthI yatheccha vRni ane pravRttine tyAga kare. jagatanA kAyadAthI ahIne kAyado vilakSaNa koTine che? vANImAM bIjuM bolavuM, manamAM bIjuM ciMtavavuM ane kiyAthI bIjI rIte vartavuM e anya mata hajI paNa nibhAvI leze paNa jenA mata e vAtane nibhAvI le tema nathI. vartamAnakALanA sudhAraka vicArovALA AjanA yugane anurUpa dharmane nAme bhASaNo karIne dharmanA siddhAMte samajAvavAne badale potAnI anukuLatA mujaba dharmane samajAvIne DahApaNa DoLe che. paNa ene koNa samajAve ke zrI jinezvara bhagavaMtanuM zAsana jyavaMtu vate che. e zAsanane pAmIne anaMta bhavya AtmAo AtmA upara lAgelA karmamaLane dUra karIne potAnA nirmaLa Atma svarUpane pragaTa karIne AtmakalyANa karI gayAM che. vAMce namirAjAnuM daSTAMta: -: kharI zAMti :namirAjavI rAjya karatAM vyAdhithI gherAyAM. tenA zarIramAM dAhajavarane kAraNe AkhA zarIramAM aMgArA uThayA hoya tema badhuM baLuM thavA lAgyA. ghaDIkamAM jamaNe paDakhe te ghaDIkamAM DAbe paDakhe-kaI rIte zAMti na vaLe. rAjavIne pAMcaso strIo hatI. rAjAnI zAMti mATe sarve kAme lAgI Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadaaiAdha yAne dharmonuM svarUpa 404 gai kAraNa ke te sarvenA jIvanAdhAra rAjavI hatA. bAvanAcaMdananA kacALA bharI bharIne rAjavInA zarIra para copaDavA lAgI paNa baLatarA ghaTavAne badale ulaTI vadhavA ja mAMDI.. jyAre mANasa mAMdo hoya tyAre jarA paNa avAja tene apriya lAge che. pAMcasA strIe sukhaDa ghasatI hovAthI ane darekanA hastamAM kaMkaNa-malAyA heAvAthI tene khUbaja avAja thavA lAgyA. dAhanI baLatarAmAM A avAje vadhArA karyAM. rAjAthI na rahevAyu"--teNe Adeza karyA A zenA ghoMghATa che ? baMdha kareA, mArUM mAthu pharI jAya che. ' strI catura hatI. teNe vadhArAnA cUDA utArI nAkhI phakta saubhAgyanuM cihna eka eka valaya rAkhyu. ane caMdana ghasavA lAgI. avAja khaMdha thaI jatAM rAjAe pUchyuM. avAja kema baMdha thaI gayA ? vaidarAje khulAso karyo " ApanI pAMcaso strIo caMdana ghasatI hatI, teno e avAja hatA." "zuM strIo caMdana ghasatI baMdha thai gaI?" rAjAe pharI pUchyuM. vaidarAje kahyuM-"nA, caMdana te! ghase che paNa sa` cuDA kADhI nAkhI phakta eka saubhAgya kaka ja rAkhyuM jethI avAja AvatA nathI." A khulAsAthI nima rAjavInA manamAM vicAronu ghaNu jAgyuM, kharI zAMti ekamAM ja che. tenI pratIti thaI. Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 tha 405 aneka che tyAM khaDakhaDATa che, eka che tyAM AnaMda che, Ama ekatvanI vicAraNA karatAM karatAM dADuno vyAdhi bhUlI javAye ane AtmaciMtanamAM garaka thaI gayAM. (nimitta zuM kare che te juo !) e vicAramAM ne vicAramAM temane UMdha AvI gaI tene paNa khyAla na rahyo. savAre jAgatAM ja ekatvano amala karyAM. sa rAjapATa, vaibhava, strI, kuTu'bakabIlA vagere anekane UMDI AtmAnI sAdhanAmAMja layalIna banI jaI, saMyama svIkArI lIdhu. zrI nimarAjaSi virAgI dharma te nagara bahAra nIkaLyAM ane zrI indre kasoTI karavA aMtaHpura saLagatu dekhADayuM tyAre zrI namirAjaSi kahe che ke A je kAMI aLI rahyuM che temAM mArU kAMI nathI. evI rIte ghaNI rIte Indra mahArAjAe zrI namirAjanI kasoTI karI. paNa pote e vakhate paNa dharmanA mArge jatAM aTakacA nathI. kazatrunA naza mATe paNa mithyAtvanA tyAga karI, samyaktvane svIkAra karavA ja paDaze. " kame zUrA te dharme zUrA. " nimarAjiSa cAritranI suMdara ArAdhanA karI meAkSa sukhane pAmyAM. A dRSTAMta te bahu ja moTu che paNa ahIyAM to samajavA puratuM TukamAM lakhela che, 22 - sAcuM-sukha zAMti, dhana nahi, dhama karaze H saMsAramAM dareka jIva sukhanI apekSA rAkhe che. jo dhanathI sAcuM sukha maLatu hoya tA, zrI arihaMta paramAtmAe dharmano upadeza na detAM dhananA upadeza dvIdhA hAta. jIvane samaja pedA na thAya tyAM sudhI tene dhanAdinI prApti thAya Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 saoAdha yAne dhanu svarUpa temAM bhale AnaMda dekhAya paNa te Ana Mda mUDhatAnA gharano che. AthI jIvane kharekhara zAzvata sukhanI prAptinA bhAva jAge ane tenA hetu rUpa dhanI bhUkha jAge te te sAcA sukhanA sAthe mArga hAthamAM Avye gaNAya. jIvane sukhanA kAraNamAM dhana che te durbuddhi che. ane sukhanA kAraNamAM dha che. te saddhi che. AvI buddhi jene male tenu jIvana dhanya banI jAya che. A mAnava janmamAM kamase kama ATalI buddhi prApta thAya ane tenI jha MkhanA mokSa sukhanA (sAcA sukhanA) avazya bIja svarUpa che. Aje mAnavA viSayanI bhUkha pASavA dhanane paripUrNa sAdhana mAnatA thaI gayA che. ane e cepa jainAmAM Na lAgI gayA che. jethI zraddhAnA aMkurA dhIme dhIme karamAi ne asa tASa ane lAlasAnA kAMTA pragaTa thatA jAya che. are ! bhAgyazALIo, devane durlabha evA maLeluM mAnavabhava, sAthe maLeluM jinezvaradevanuM zAsana meLavIne jeNe jinezvara devanI AjJA mAnI nahi, pApa karavAmAM pAchuM vALIne joyuM nahi, tene manuSya avatAra phokaTa jAya che. eTalu' ja nahI pharIthI tene mAnavabhava maLavA ati muzkela che. he jIva! tuM pramAdamAM manuSyapaNuM hArI jaIza. te pharI te maLavu ati muzkela che. mATe pramAda cheDa ane vItarAga dharma svIkAra. Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 407 vItarAga dharmanI zakaya ArAdhanA sAthe bIjAone temAM sthira karavA, bIjA dharma karatA hoya te tenI anumadane karavI. (virAdhanAthI bacavuM) -: "jenI sAcI muDI dhana nahi, dharma che. - pUrva puNyanA yoge je sthAnane pAmyA chIe te A sthAnanI jokhamadArIne samajavI joIe. prabhu zAsana pAmIne pApa sthAnakenA mArge kUca karavI e te bhAre ajJAnatA che. "meta kyAre Avaze, enI khabara paDatI nathI; matane jItavAnI keI, jaDIbuTTI jaDatI nathI." mRtyune bhaya kaI TALavA samartha nathI. thAvAkumArane jyAM nemanAtha prabhue mRtyune dharma samajAvI dIdho. ane svAtama rakSaNa karavAnI bhavya preraNA ApI dIdhI. eTale saMsAramAMthI te cAritranI taiyArIvALA banI gayA ! kRSNa vAsudeva emanA para ovArI jAya che. emanA ghare pite Ave che. ane emane parakhavA kahe che, tuM zA mATe saMsAra tyaje che ? tArI pAse vaibhava vilAsanI sAmagrIne pAra nathI pachI e choDavAnuM koI kAraNa? hA, tane je koInA parAbhavane bhaya hoya te huM, lAva DhaMDhero pITAvI dauM ke je keIe paNa thAvagnAkumAra para AMgaLI cIdhI che te vAsudeva enI khabara laI nAMkhaze. bAkI tane keIne ya bhaya rahevA nahIM dauM' Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 sAdha yAne dharmanuM svarUpa thAvAkumAre javAba zuM dIdhe te jANe, "AhA, hA, mahArAjA! te te mATe dIkSA levAnI jarUra na rahe. je Apa ema badhA bhaya nahi, mAtra eka mRtyu bhaya, mRtyuno halle, mArA mAthethI TALI detA ho !" - - kRSNa hAtha joDayA - kahyuM "jA bhAI ! jA. mArA mRtyune ja aTakAvavA huM samartha nathI. tyAM tArA mRtyune bhaya TALI zakavAnI zI vAta !" anya darzanamAM mRtyu mATe zrImad bhAgavatanA guprasiddha kathAkAra zrI DoMgare mahArAja avAranavAra kahe che ke mANasa sAmAnya pravAsa ke yAtrAe javA nIkaLe che tyAre te pravAsa ke yAtrA sukharUpa nivaDe te mATe pravAsI sArI evI pUrva taiyArI kare che. te pachI A mahAyAtrAnI saphaLatA mATe te manuSya sAdhya sAthe sabhAna rahIne samajapUrvaka, saMpUrNa pUrva taiyArI karavI ja joIe. jIvana asthira che, AyuSyanI mudata anizcita che, zarIra zuM bhaMgura che. mRtyu sunizcita che, ane jIvana mRtyunI bAbatamAM manuSya saMpUrNa rIte asahAya ane nirUpAya che. e vastu sthitimAM A bharyA-bhAdaryA bhAsatA jagatane mohaka lAgatA saMsArane, svajanone ane potAnI sarva bhautika saMpattine choDIne game te kSaNe javAnuM eka dina te che ja. game ke nA game paNa javuM te paDaze ne ? -: dRSTAMta - bAdazAha sikaMdare jagatamAM hAhAkAra macAvI dIdhe Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMDa : 2 ja 49 hate. loko tenAthI trAhi mAma, trAhi mAm ! thaI gayA hatA. e bAdazAha jyAre mRtyunI zayyAmAM paDele che tyAre tenA dhanavaMtari vaidyone bolAvavAmAM Ave che. vaidyoe kahI dIdhuM ke- "rAjana ! ApakA mRtyukALa najIkame A gayA hai !" tyAre sikaMdara bAdazAha kahe che ke, kyA meM mara jAuMgA ?" tyAre vaidya kahe che, "Apa te kayA ApakA bApa, ora ApakA bApa thI mara gayA. rAjana ! tUTI kI buTTI nahI hai. aba kucha allAhakI baMdagI karale !" A sAMbhaLIne siMkadarane eNe jiMdagImAM karelA ghora pApakarmone pazcAttApa thAya che. pazcAttApane pAvaka enA AtmAmAM pravaLI uThe che. ane e pitAnA dharmagurUone aMtima darzana karavA bolAve che. siMkadarane enA dharmagurUo dharma saMbhaLAvI rahyA pachI, sikaMdara emane cAra pharamAna lakhAve che ke jemAM eNe jiMdagI bhara karelA pApakarmone pazcAttApane pracaMDa avAja che. e avAja evo che ke, ApaNA hRdayamAM paNa ene paDaghA paDayA vagara nahiM rahe. kahevAya che ke sikaMdaranI pAse pAMcazo dhanavaMtarI vaidyo enI sAravAramAM rahetA hatAMpaNa mRtyuthI e paNa Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 sahmedha yAne dharmAnuM svarUpa acAvI na zakayA. devAnAM puNya (AyuSya) jyAM kSINa thai jAya tyAM devAne paNa maravu paDe che. : - sikaMdaranA pharamAnA - ~: aMta samaye sara sikaMdaranA zabdoHje bAhubaLathI meLavyu te,bhAgavI paNa nA zakayA; abajonI milakata ApatAM paNa, e sikadara nA bacyA. (1) AkhA jagatane jItanAru', sanya paNa raDatu rahyuMH vikarALa daLa bhUpALane, nA kAi cheDAvI zakyuM. (2) dIonA dardane daphnAvanAruM koNa che ? dorI tuTI AyuSyanI, teA sAMdhanAruM koNa che. (3) khAlI hatheLI rAkhIne, jIvA jagatamAM AvatAM; khAlI hatheLIe badhA,saghaLu tyajI cAlI jatA. (4) yauvana phanA, jIvana phanA,jara jamIna ne jorU nA; paralokamAM pariNAma maLaze,punyanA ne pApanA. (5) pahelA pharamAnane sAra e che ke, loko samajI zake. ATa-ATalI milakata heAvA chatAM sikaMdara khAlI hAthe cADhyA jAya che. paisA paNa ene bacAvI zakaye| nahi. bIjuM pharamAna darzAve che ke lAkhAnI saMkhyAmAM AkhA jagatane jItI lenAru lazkara hovA chatAM sikaMdarane mRtyunA paMjAmAMthI koI choDAvI zakatA nathI. mAnavI game Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 411 . khaMDa : 2 je teTale baLavAna hoya athavA game teTaluM tenI pAse baLa hoya paNa te mRtyunI AgaLa nirbaLa puravAra thavAne ja che. "mRtyu upara vijaya meLavIne "mRtyu jya' (amara) bananArA bahu ja virala hoya che." trIjA pharamAnane sAra e che ke vaidyo paNa mRtyuthI choDAvI zakatA nathI. sutaranI derI sAMdhI zakAya che paNa AyuSyanI derI sAdhI zakAtI nathI. cothuM pharamAna Toca rUpa che. jIve jagatamAM khAlI hAthe Ave che ane khAlI hAthe cAlyA jAya che. yauvana phanA, jIvana phanA thaI, paralokamAM jyAM jaze? tyAM puNyanAM ke pApanAM, pariNAme malaze. (jogavavA paDaze.) A sikaMdara bAdazAhanAM mRtyu samayanAM zabdo che. anaMta jJAnIo pharamAve che ke A manuSya janma zeDo kALa mAne che. pachI ahIMthI javAnuM nakakI che. ghara-bAra, paisA-TakA, kuTuMba-parivAra kazuM sAthe AvavAnuM nathI. sAthe te karelA karmo Avaze. ane jevA karma karyA haze tevuM phaLa bhogavavuM paDaze. - -: parakanuM bhAthuM bAMdhe - paraloke sukha pAmavA, kara sAro saMketa hajI bAjI che hAthamAM, ceta ceta nara ceta; jera karIne jItavuM, kharekharUM raNa kheta; duzmana che tuja dehamAM, ceta ceta nara ceta...1 Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 sabodha yAne dharmanuM svarUpa gAphela rahIza gamAra tuM, phegaTa thaIza phajeta, have jarUra hoMzIyAra thaI, ceta ceta nara ceta; tana dhana te tArA nathI, nathI priyA paraNeta, pAchaLa sau raheze paDayA, ceta ceta nara ceta2 prANa jaze tuM ja piMDathI, piMDa gaNaze pratA mATImAM mATI thaze, ceta ceta nara ceta. rahayA na rANA rAjiyA. puranara muni sameta: tuM te taraNA tulya che, ceta cena nara ceta..3 rajakaNa tArA rakhaDaro, jema rakhaDatI reta. pachI nara ratna pAmIza kyAMcita cata nara ceta; kALA keza maTI gayA. sarva banyAM rahetA jobana jora jatuM rahyuM, ceta ceta nara na...4 mATe manamAM samajIne, vicArIne kara vetara kyAMthI Avya kayAM javuM, cetatA nara cita. zubha zikhAmaNa samajIne, prabhu sAthe kara heta; aMte avicaLa e ja che, cita ceta nara cata.5 A saMsAramAM janma-jarA ane mRtyunA dukhA che. keI kALamAM duHkhathI gabharAnArAo na hatAM ema nathI, duHkhathI kaNa na gabharAya? duHkhathI gabharAnArA be jAtane hoya che. eka evA je duHkhathI gabharAya paNa duHkha zAthI AvyuM e samaje nahi. ane duHkhane TALavA duHkhane kArabhUta pApane Adara kare. bIjo varga e che ke jene duHkha kADhavuM Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 413 hAya, paNa e du:khanuM kAraNa pApa che ema vicArIne pApathI bacavA prayatnazIla bane. koIne duHkha nathI gamatu emAM be mata nathI paNa duHkhathI gabharAvAne badale ApaNe pApanI bhItivALA anavu' joi e. ethI IndriyAne sArA mArge vALavI evI jJAnIenI AjJA che. pApathI bacavuM hoya teA zuM karavuM? pahelAM te pApanI sAmagrIthI (AghA) dUra rahevuM. e pApathI bacavAnA upAya kharone ? kharo ! IndriyA vagerene adhama mAge jatI aTakAvA ane dhama mAge vALA. ethI paNa pApathI khacI zakAya che. dharma e ja jagatamAM sarva kArya sAdhanAra che. tathA mahA magalarUpa che. dharma saduHkhanuM atula auSadha che. dharmanu maLa vistarela (vipula) che. jIvAne dha eja rakSaNa kartA che, -: dharmanA jaya ane pApanA kSaya upara sapU zraddhAvAlA lalitAMgakumAranI TUMkamAM kathAH- zrI vAstavanagaramAM naravAhana nAme rAjA hatA. tene lilatAMga nAme rAjakuvara hatA. A kumArane prakRtithI duna ane nAmathI sajjana eka mitra hatA. tene kumAra aDhaLaka dhana ApatA. ane prANapriya mAnatA. jema jAtinA lIbaDo pUjakone ya kaDavA ja svAda cakhADe tema lalitAMga kumAranuM jIrUM karavAmAM ja te sajjana racyApacyA rahetA. sAce ja jaladhijalathI vadhele vaDavAnala jema sAgaranu Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 sabadha yAne dharmanuM svarUpa zeSaNa kare che, tema durjana e sajajana kumArathI zrImaMta banavA chatAMya te kumAranA chidro jovAmAM ja tanmaya rahe. kumArane AchuM AchuM bhAna thayuM ke - "sajajana mArUM pratikuLa karavAmAM ja rAjI che." Ama chatAM dAkSiNya guNothI kumAra tene taracheDate nahi. sajjanenuM kartavya A ja hoI zake. ane te lalitAge zAnadAra jhaLakAvyuM. eka vakhate rAjAe harSathI potAnA putrane mahAmUlya - ratnAhAra Adi AbhUSaNe ApyAM. paNa rAjaputra rAjamahelathI bahAra nIkaLe tyAre eka yAcake teja alaMkAronI yAcanA karI. koInI paNa yAcanAne bhaMga e mahAna purUSa mATe duHkhakara hoya che. temAM A rAjakumAra dAna ApavAmAM kyAreya paNa pAchuM vaLI jeta na hatA. AthI rAjaputre hasatAM vadane te AbhUSaNo dAnamAM ApI dIdhAM. sajajane A hakIkata jANI. eTale te rAjA pAse gaye. ane rAjAne kumAranA AjanA vartana aMge jhera pIrasyuM. AthI rAjAnA hRdayamAM bhAre viSAda upa. ke- "zuM AvI mahAmUlya vastuo Ama pheMkI devAnI? rAjA ghaNe gusse the. AthI lalitAganA manamAM aneka vicAra-taraMgo uDatAM. dAnavratane svIkAra karIne, temAM nyUnatA e te mArA dharmane mATe ayogya che. AthI teNe nizcaya karyo ke- "ahiMthI mAre dezAntara javuM. khera ! dezATana e te caturatAnuM dvAra che, puNyanI parIkSAne prastAva che. ane sAhasikatA Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 415 temaja dharatAne khIlavavA ke keLavavAne suMdaramAM suMdara samaye paNa che. mahArathIone mane akampa hoya che. lalitAgakumAra rAtrinA samaye nagara bahAra nIkaLyo. sajana mitra paNa lalitAMganI pUMThe pUMThe cAlyuM. banne ghaNuM AgaLa vadhyA. zramita thayelA banne eka zItaLa vRkSanI chAyAmAM beThA ane kumAre sajanane kahyuM ke "mitra ! kaMIka vinaMdanI vAta kara." sajajana balya ke- "mitra ! puNya ane pApa ubhayamAM zreSTha zuM ? kumAre kahyuM ke- "AbAlagapALa e prasiddha che ke- "dharmajayaH pAkSiA dharmathI jaya ane pApathI phaya." eTale dharma e zreSTha che." sajajana be ke- "are baMdha temAM ekAnta na heya. samaya baLathI adharma paNa sukhAvaha bane che. je ema na hoya te, tArA jevA dAnezvarI dharmAtmAnI A dizA hoya? sajajananAM A vacane kumArane kuThArAghAtathI paNa vadhu duHkhada nIvaDyAM. teNe sajajanane kahyuM ke- "AvuM bolavuM anucita che. keI paNa kALe adharmathI sukha na ja hoya." pachI sajajane kahyuM ke- "kumAra ! bhale game tema hiya, paNa hAtha kaMkaNane darpaNanI zI jarUra? AgaLa gAma Ave che, te tyAM ApaNe grAma virene pUchazuM ane teo "adharmathI jaya che- ema kahe te zuM karavuM ? Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 sadabodha yAne dharmanuM svarUpa - kumAre kahyuM ke- "adharmathI ya che ema je koI kahe te ghaDo vagere mArI A badhI sAmagrI mAre tane ApavI. ane mAre tArI sAthe sevaka tarIke rahevuM. paraspara A rIte pratijJA thaI, utAvaLe cAlatAM banneya samIpanA gAmaDAmAM AvyAM. ane tyAMnAM vRddhoe kadIya nahi sAMbhaLele prazna sAMbhaLatAM aNa samajathI utAvaLa karIne javAba Apyo ke- "adharmathI ja thAya che virene A javAba sAMbhaLIne bane raste paDyA. mArgamAM cAlatAM sajajane kumArane jaNAvyuM ke mitra! dharma pakSane choDo, nahiM te ghaDe choDIne dAsa banIne cAle !" kumArane te nizcaya hatA ke- rAjyane ke lakSmIne nAza thAya te bhale thAya paNa boleluM satya vacana aphara ja rahe. eja satyavAditA che. AthI kumAre sajjanane gheDo Ave. te paNa nirlajaja banIne tenA upara caDha ane pAchaLa rAjakumAra sevakanI jema cAlavA lAge. kumAra pitAnA satya pakSa pratye aDaga rahyo. thoDIka aTavI vaTAvyA bAda sajjana punaH belya ke- "mitra! hajIya bagaDyuM nathI, tuM dharmAgraha choDa ane A gheDo svIkAra ! tArA haThIlApaNAnuM phaLa te tane kahyuM che. kumAre zAntithI kahyuM ke- "he mUrkha ziromaNI! bhukhe haMsa jema kRmi-kITane bhakSaka na ja bane, tema zraddhALuo vipadunA vAdaLothI gherAvA chatAM paNa satyane chupAve nahi. Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 417 sajjana beltha ke- "kadAha na rAkhe! AvA prasaMge dharmane Agraha choDe zreyaskara che. lalitAge gaMbhIratA pUrvaka jaNAvyuM ke- "adharmathI ya che." ema sAkSI puranAra jagatamAM DAhyA AtmAo. hoya ja nahi. mATe evuM kahenAra pharIthI je koI male te mArA banne netro tane ApuM. paNa huM kadI adharmathI jaya kabulIza nahi. kumAranI sAhasikatA-maryAdA vadhatI gaI. baMne AgaLa cAlyA ane eka gAmaDIye maLe. tene sajajane pahelAnI jema prazna karyo ane te paNa sahasA pahelAnI jema ja "adharmathI jaya."--ema belyo bane AgaLa cAlyA. jemAM agni jalAvavAnuM kAma kare che tema sajajana be ke- "kema bhAI! have te dharma paka cheDe, nahi te banne netro pitA jIdagI hArI jaze. tyArabAda sattvazIla lalitAMgakumAra eka vizALa vRkSa nIce jaIne be ke- "he vanadevatAo! A saMbhAvya che ke- adharmathI kadI ya hoya ja nahi, paNa dharmathI ja jaya sadA sarvadA thato rahyo che. mArA koI dubhAgyanA udaye banne vakhata Ama bolanArAo maLyA, paraMtu huM te dharmanuM ja zaraNa svIkAruM chuM.' Ama belIne satyanA aDaga AgrahI kumAre potAnA netro kADhI sajjanane samarNA (ahIMyA koI Ane jIddI hakIle samajI letAM haze.) sajajana durjanatAnI parAkASThAe paheMcyA hatA. jyAre sa. 27 Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 sabadha yAne dharmanuM svarUpa lalitAMgakumAra satyanA AgrahI tarIke chellI sImAe hato, adhama ane uttama jAtIya purUnI pIchANa karAvanAra A paLa amara banI. " dharmanA jayanuM phaLa !" ema hAsya karate hRdayanI malinatAthI gherAyelo sajajana AgaLa cAlyo. kumAranA duHkhane bhAga levA cAreya bAju rAtri prasarI ane jema ghera aMdhakAra vyApa gayA. tema lalitAMgakumArane paNa taMtramAM dArU vedanAne anubhavI thate gaye, paraMtu satyanA Agrahane ke aMpAra vedanAne te bhUlI gaye. ' puNyapukhanI saurabha vipattimAM paNa dhIra puruSane jambara sahAyaka bane che. je dakSI nIce lalitakumAra zrInavakAramaMtranuM samaraNa karate ho.. ane dharma pakSanI zItaLa chAyAnI zakti anubhavane beTho hate. teja kAnI upara bhAraDa pakSIonI ToLI beThI hatI. te manuSyavAcA bolanAra ane atizaya buddhivALA hoya che. te pakSIomAM eka pakSI chelluM ke- "rAtri dIdhuM che. te Aje jeNe je kautaka joyuM hoya te saMbhaLAve !" AthI eka bhAraDa pakSI belyo ke- " A bAju pazcima dizAmAM caMpA nagarI che. tyAM jitazatru rAjA che. ane puSpAvatI temanI prANapriya putrI che ke jeNIne netra nathI. netranA abhAvathI rAjAne teNInuM ghaNuM duHkha che. te yuvAvasthAne prApta thaI che. rAjA tene joI vimA saNamAM paDe ane vicAravA lAgyo ke- A putrIne Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 410 kaI upAyathI ThIka thAya te sArUM. AnA upAya mATe rAjAe nagaramAM ulleSaNuM jAhera karAvI ke- " A rAjakumArIne je koI nirmaLa netravALI banAvaze tene rAjA ardha rAjaya Apaze. ane kanyA paraNAvaze" A mATe dezAntarathI aneka cikitsako AvyA che paNa saghaLAya nirAza thayA che. AthI AvatI kAle prAtaH kALe A ciMtAtura rAjArANI ane putrI traNeya citAmAM praveza karIne baLI maraze. A badhuM ApaNane jovAnuM maLaze." te pachI eka nAnuM pakSI bolyuM ke- "enA ne nipa karavAne upAya nahi ja hoya ?', eka anubhavI raMthavira pakSIe javAba Apyo ke "are ! auSadhione aciMtya mahimA hoya che. A ja vRkSanA mULamAM eka velaDI che. te ane ApaNI viSTA e bannene ekameka karIne je netromAM aMjana karavAmAM Ave, te AMdhaLAne divya netronI prApti thAya - lalitAMgakumAre A vArtAlApa sAMbhaLyo. ane te cakti thayA. AthI teNe tarata ja pitAnI pAsenI churIthI velaDIne kApI ane tenA rasamAM bhAreDa pakSIonI viSTA meLavI. bAda teNe potAnA netromAM te AMjI ane tene aMdhApa dUra thaye. dharmazraddhAthI dharmAtmAe ApattionA sAgarane tarI jAya che, e hakIkata sAce ja yathArtha che. lalitAMgakumAra A rIte divya netrone pAmyA. satyanI khAtara vipattinAM ke saMkaTanA vAdaLone potAnI Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 sodha yAne dharmanuM svarUpa jAta upara tUTI paDatA jovAM chatAM, jenu sattva akapa rahyuM, te rAjakumAra zrIlalittAMganuM A apUrva AtmabalidAna sAce ja jagatanA ItihAsamAM ane jainasaMskRtinI suvarNa tavArikhamAM A prakAre suvarNAkSare noMdhAI amara banyuM. pachI teNe ca'pApurImAM jai rAjaputrInA netromAM te auSadhI AMjI. ane thoDAja kSaNamAM te divya netravALI banI. rAjAe tenI sAthe potAnI putrInA lagna karyAM. ane adha rAjya suprata karIne rAjA potAnI jAtane dhanya mAnavA lAgyuM. sattvamUrti lalitAAMgakumAra paNa dharma pakSamAM potAnI dRDhamati mAnI kRtya banyA. eka veLA rAjakumAra lilatAMga rAjamArga tarapha dRSTi rAkhIne mahelanA jharUkhe UbhA hatA. eTalAmAM tenI najare daridratAnI pratibhUti jevA eka bhikhArI dekhAyA. ke jenA sukha upara duH nI nizAnIe hatI, tenu peTa bhUkhathI esI gayu hatu. ane ci'tAnI velaDIe tenA zarIra upara bhAre dRnA pedA karI hatI. evA garIba bhikhArIne nhetAM laliAMgakumAranu hRdaya dayAthI ubharAI AvyuM. khArIkAithI jotAM e hate. ene jUnA mitra sajjana kanI sattA-viSamatA sahu koI ne game tema kare, paNa eka samayanA bhayaMkara aTImAM mArA sahacArI ane priya bhAvanu bhAjana che. te e duHkhI kema rahe ? evA vicAra kumArane Avyo. paramA rasika kumAra tenA aparAdhone bhUlI jaI, thoDA paNa upakArano badale ApavA sajja thayA. Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je upakAra e amI che. apakAra e jhera che. apakArI pratye upakAra karavAthI apakAranuM jhera utarI jAya che. ane zatrubhAvanI zetaraMja saMkelAya che. zarIre phATelAM kapaDAM, mukha ciMtAnI citAthI zyAmavarNa ane udara bhUkhathI kSAma thaI gayuM. evI dazAmAM sajjanane joIne paramArthamUrti kumAre te daridranI pAse eka nokarane mekalI tene potAnI pAse belAvavA kahyuM. te AvyA. ane tene kumAre pUchyuM ke- "kema mane tuM oLakhe che?" teNe "sUryane koNa na oLakhe ? ema javAba Apyo. ane bhUmi upara daSTi mAMDI zaramIdo thayele te Ubhe ja rahyo. kumAre tene punaH dharmazraddhAmAM sthira karavAnA IrAdAthI jaNAvyuM kerAjA tarIke nahi paNa bIjI rIte tArA mitra lalitAgane tuM oLakhI zake che ?' lalitAMganuM nAma sAMbhaLatAM ja teNe dhArIne joyuM ane tene tenI purI pichAna thaI "are, huM te duHkha dAvAnaLamAM saLagI gaye. A te nirAdhAra ane aMdha hato chatAM devalokanA sukhane pAme." ema vicAra karate sajjana lajajA ane bhayathI kaM. kumAre sajajanane dareka rIte samRddha karyo. joyuM sazIla AtmAnA vicAre keTalA UMcA hoya che. burUM karanAranuM paNa bhaluM IcchayuM.) eka samaye mitranI goSTi cAlatAM, lalitAMgakumAre sajajanane pUchyuM ke "he mitra! tArI AvI karUNAjanaka dazA kema thaI !" sajjane lajajAthI kahyuM ke-"he mitra! Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 sadha yAne dharmanuM svarUpa tamane vaTavRkSanI chAyAmAM mUkIne AgaLa jatAM ceree mane luMTa. ane ghaNI AjIjIthI jIvate mUke. Ape mArA upara upakArane megha varasAvya" sajjananI A vAta karavAnI DhabamAM kevaLa mutsaddIpaNuM hatuM. ane daMbhathI tenuM hRdaya tarabaLa hatuM. sajajana te kevaLa lalitAMgakumArane ThagavAnI ja melI ramatA khelavAne sajaja thaye hato. eka samaye avasara joIne dakSa evI rAjakumArIe pitAnA pati lalitAMgakumArane namrabhAve ane mamatAthI jaNAvyuM ke he svAmin strIo te abaLA che. huM matimanda dAsI chuM. paNa mane lAge che ke A sajajanane tame vizvAsu tarIke rAkhe che, paraMtu svabhAvathI A durjana ane vizvAsaghAtI jaNAya che. tathA AnI saMgati aniSTa che. sapane payapAna viSavardhaka ja bane che. e bhUlavA jevuM nathI." puSpAvatInA kahevAthI kumAre tenI saMgati ochI karI, paNa dAkSiNyatAthI tene samULa tyAga te karI na zake. rAjA jItazatrue eka samaye sajajanane pUchyuM ketamAre ane lalitAMgakumArane paraspara prItinuM zuM kAraNa? kumArane deza, jAti, kuLa, pitA, mAtA vagere tame jANatA ho te jaNAve. tame kyAMthI ahIM AvyA che? jema gaMgAnA nirmaLa nIramAM snAna karavA chatAya kAgaDAo dhaLA na ja thAya tema sajjananA upara kumAre asAdhAraNa upakArane megha varSAvyo, paNa te pitAnI adhama Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 4ra3 vRttine na ja cheDI zakyo. rAjAne zakti karavA mATe kumAranuM kAsaLa kADhavAnI kumatithI rAjAne mIThAza ane naramAzathI teNe dhUrtakalA dvArA jaNAvyuM ke-e vAta pUchaze ja nahi." punaH rAjAe zapatha sahita pUchatAM, te dumatie evuM cagaDuM cIvaTathI geDavyuM ke mahArAja, hu zrIvAsanagaranA rAjA naravADanA rAjAne putra chuM, te mAro adhama sevaka hate. pitAjInA anAdarathI huM rAjya choDIne bahAra nIkaLI paDe chuM. lalitAMga keI siddha purUSanI sevAthI vidyAvAna banI potAnI jAtane chupAvavA mATe anya dezamAM phare che. huM tene oLakhuM chuM. AthI te mane A rIte sAcave che. (juo durjana mANasanI rIta.) durijana taje na duSTatA, kare keTa upAya kalasA dhuo sAbuthI, kadI na ujaLA thAya. A vicitra ane asambhavya vAta sAMbhaLatAM rAjA stabdha thaI gaye. ane zakanA dAhathI saLagI uThaze. pUrvApara vicAranI taka na letAM, rAjAe potAnA maMtrirAja sumatine bolAvyuM. ane tene akhila samAcArathI vidita karyo. maMtrIe A saMbaMdhI tapAsa karavI ane pachI anya vicAra kare ema jaNAvyuM, paraMtu rAjA mauna rahyo. ane maMtrInA gayA pachI rAjA mAtra pitAnI mati kalpanAthI ghaNe gusse thaye. ane vicAravA lAge ke-"A pApIe mArA kuLane kalaMkti karyuM ane mArI putrIne paNa te para. jema zarIranI vyAdhi utpanna thatAM veMta ja nirmaLa karavI joIe, tema game tema hoya paNa kumArane vegya Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 saddedha yAne dharmanuM svarUpa daMDa ApavA joie."--evA nirdhAra karI rAjAe mArAne khAlAgyA. rAjAe vinA vicAyuM. mArAne AjJA kramAvI ke A pagaluM bharyuM ane Aje rAtrinA madhyabhAgamAM mArA mahela pAse khaDga ane suMdara veSa paherIne AvatA " purUSane tamAre vana! pRye prANamukta karavA, ' ' jevA hukama-jevI rAja AjJA, ema khelatA mArA namaskAra karIne tyAMthI cAlI nIkaLyA. divasa! nAtha asta thayela ane rAtrinA aMdhakAra vyApavA lAgyuM. jema jema rAtri jatI gaI, tema tema rAjA krodhathI dhamadhamyA. ane madhyarAtri thatAM peAtAnA nitya vakane AjJA pharamAvI ke-ndra, lalitAMgakumArane kahe OM sarva kAma choDIne rAjA tamane agatyanuM kAma AvavAthI hamaNAM ne hamaNAM yAda kare che.' AjJA thatAMnI sAthe sevaka ghoDA vege kunaranA mahelamAM AvyA. ane rAjahukama kahI saMbhaLAvye. akampa ane sAhasikakumAra khaDgane hAthamAM laI ne javA mATe taiyAra thayo. tyAM teA puNyati puSpAvatIe temanA kapaDAnA cheDe pakaDaye! ane te gabhAra hRdaye kahevA lAgI ke-- svAmina ! madhyarAtrie ekAkI kayAM javA taiyAra thayAM che. rAjanIti kaI bhayaMkara bhedI hAya che. kAvatarAM ane maveSitA e te rAjataMtranA pagathiyAM che. rAjA keine! mitra thayA hAya ema sAMbhaLyu che ? madhyarAtrie ekAkI rAja maMdire javA mATe mArUM hRdaya nA pADe che. (A buddhi koNe Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 425 khaMDa : 2 jo sujhADa ? kahe ke ame ke nahi? rAjA tene pitA che te enA upara kema A saMdeha thAya. paNa jyAM dharma bacA vavA mAgatA hoya tyAre ja AvI buddhi sujhe.) mATe ApazrInA sarva kAryomAM kuzaLa ane anubhavI sajjana sacivane mokale. je viziSTa kAryane Adeza ApanA mAre haze te te pAchA AvyA bAda Apane javuM ucita ra.ze ! rAjadarabAramAM ravAnA karavA mATe sajajanane bolAvI rAjAnI AjJA jaNAvI. sajajana ghaNuM ja khuza thate ane te malakato rAjaraste jaI rahyo hate. cAlatAM cAlatAM tenA hRdayamAM kumAranuM kAsaLa kADhavAnuM A suMdara TANuM che. evA taraMgI majAothI prerAto ane durbhAvanA dAvAnaLe. aMtarathI saLagatAM te rAjamahelanI najIka AvI pahoMcyA. eTalAmAM sAkSAt yamadUta jevA bhayaMkara mArIothI tikSNa asidhArAone te ekAeka zikAra banyuM. mArAo te AdezAdhIna hatA. (khADo khode te paDe te kahevata ahIMyA sAcI thaI ke nahi ?) - ahA! pApIo ane durbhAvanAthI kalaMkita AtmAo anyane nAza karavA mathe che. paraMtu teone sajelA saghabAya upara potAnA ja nAzane najIka netare che. e taddana satya che. prAtaHkALa thatAM bhAnu bhagavAnanI kiraNAo bhUmine ajavALatI dhIre dhIre vikasvara thatI gaI. mArgo upara ne saMcAra zarU thayo. sajjananA zabanI pAse manuSyane TeLe ToLAM maLyAM. ane akasmAt banelA A dArUNa banAve Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saddha yAne dharmanuM svarUpa, sahunA hRdayane hacamacAvyAM. jana samudAyane bhAre kalakalArava thatAM rAjakumArI paNa te tarapha prerAya che. ekAeka thayelA sajajananA mRtyu samAcAra vimAsaNamAM pADe che. potAnA mahelamAM vIra ane vicAraka lalitAMgakumArane te kahevA lagI ke - "svAmina! abaLAnI upajelI upalakA A mati je Ape avagaNI hota te A dAsInuM zuM thatuM?' banelA banAvane sAMbhaLatAM lalitAMgakumAra to coMkI ja gayA hatA. ane pitAnI prANapriyAne lajajALa banIne temaNe kahyuM ke'hu je AgrahI banyA hatA, to A rAjamArga mAre mATe mRtyamukha banate. niHsaMdeha che. pratyeka mAnavIe kaI paNa kArya karatAM pahelAM ekadama saDasane cheDatI hitavanI zikSA pratye jarUra vicAravAnI taka sAdhavI joIe. lalitAMgakumAra rAtrinA samAcArathI sAvadhAna thayA. te pitAnuM vipula sainya ane aDhaLaka dhana jhapAjhapa bheguM karIne nagarInI bahAra nIkaLI gayA, eTaluM ja nahi paNa nagarane ghere ghAlIne yuddhanA samayanI rAha jotA samaye vitAvavA lAgyAM. - rAjA jitazatru pitAnI bAjI niSphaLa javAthI ane jagalAne badale bhagalAnuM kAsaLa nIkaLeluM jANatAM ghaNe ja ciMtAtura ane gusse thaye. lAMbo samaya vicAraNA karyA bAda lalitAgakumArane cAMpatA upAye haNavuM ja joIe. eve temaNe nirdhAra karyo. rAjAe vipulamati maMtrIne hadayane paDado bolIne saghaLI vAtathI vAkepha karyA. maMtrIe Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 427 paNa kunehathI rAjavInuM bhaluM tAkatAM nIDaratApUrvaka paNa mIThI bhASAmAM jaNAvyuM kehe rAjana ! Apa to nyAyanItinA ane prajAnA pAlaka che. nAhaka avicArI pagaluM bharavAthI pAchaLa pastAvo thaze. pUrepUrI sAvacetIthI parIkSA karyA bAda kaIka karavuM e ThIka che. putrIthI yuddha karavAne niSedha che. to pachI putrI pati jAmAtA sAthe caDhAI ane laDAI karavI, e to ajugatuM ja che. mane khAtrI che ke lalitAgakumAranuM vartana sarvAga suMdara ane sAhasika kulIna saMtAnane chAje tevuM che. temaja tene vinaya ane vANI tenI jAtanI Adarza bhAta pADe che. te AvA upakArI ane mahA pratApI sAthe ekAeka saMkrama saMgrAma na zobhe. vicArIne kAma karatAM pAchaLa zecavAno samaya Avato nathI. rAjAnA manamAM maMtrInI hakIkata mahAmulI ane grAhya aMkAI. rAjAe kahyuM ke - ThIka tyAre maMtrIzvara tame pite ja saveLA jAo ane tenI zubha pichANanA saMdezA laIne Ave. huM te jANavA mATe talapApaDa thaIne beTho chuM. - "maMtri su" e vAkyane yathArtha karatAM maMtrIrAja kumAranI lazkarI chAvaNImAM AvI pahoMcyA. ekAeka maMtrI rAjanA AgamanathI kumAranA sainyamAM sanasanATI phelAI paraMtu ekAkI ane zastravihIna te AvelA heI, sI keIne dhIratA ja hatI. rAjakumAranA ucita satkArathI satkArAyelAsanmAnAyelA maMtrirAja namaskAra karIne kumAranI samIpa beThA. rUcikara vANI dvArA bolatAM temaNe jaNAvyuM ke he kumArendra! Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 sabadha yAne dharmanuM svarUpa jinazatru rAjAnA kAnamAM bhujaMga samA durjana sajajane jheranA jharaNA karAvyAM che. te vyApaka banatAM hitAhitane bhUlI rAjAjIe avicArIpaNe A yuddhacAdara bichAvI che. to Apa dayAbhAvathI ApanI jAti-kulAdine kahe. ane satya vANInA pIyUSa dvArA rAjAjInA hRdayanuM jhera dahe. temaja vANInA pIya janakaDI. ane satya nagaramAM zAMtibharyuM vAtAvaraNa nirvaha. saralAzayathI kumAre jaNAvyuM ke, "he maMtrIzvara ! tamee ahIM AvIne ucita puchaparacha karI, nRpavarane zAMti ApavAnI kAmane nevI e dIdazitA che. paraMtu dina prakAza to raNabhUmimAM mArI bhUjAonuM parAkema ja karaze." bAjI niSphaLa thatI joIne gadgad avAje maMtrIrAje ghaNA ja kAlAvAlA karyA. AthI dakSiNyaguNathI opatA kumAre pitAnuM yathAtathya jAti-kulAdi kahI saMbhaLAvyuM. asIma saMtoSane pAmelA maMtrI rAjakumArane namaskAra karIne rAjAnI samIpa AvyA. ane temaNe gauravita hadathI ane gaMbhIra vANIthI rAjAne saghaLuM kahI saMbhaLAvyuM. maMtrIrAjanI dIrdhadazitA pratye ane kumAranI uca kulInatA pratye rAjA ghaNA khuza thayA. paraMtu utAvaLA pagalAM mATe zoca paNa pitAne agama anubhava. pitAnI bhUlane kabulI svAgata pUrvaka kumArane nagaramAM praveza karAvAya. akhila nagarajanomAM AnaMda ane saMtoSabharyuM vAtAvaraNa guMjayuM. hajIye rAjAnA hRdayamAM DIghaNI zaMkA DhAMkelA agninI jema rahI ja hatI. vizeSa nizcaya karavA mATe rAjAe zrIvAsanagaranA Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 429 naravAhana rAjA upara eka lekha lakhIne rAjadUtane mokalyA. zrI vAsanagare pahoMcatAM naravAhana rAjAnA hAthamAM te te lekhapatra samaryAM. lekha vAMcatAnI sAthe ja naravAhana rAjA AnaMdamAM garakAva thayA. eka te peAtAnA lADakavAyA yuvarAja putranI bhALa maLI. ane bIjI jenu me apamAna karIne. raNAMgaNamAM tiraskAra karyo hato, te rAjA jitazatrue mArA putrane satkAryA ane pAdhye. * ahAhA! jitazatru samAna mAro anya udAra banyuM ja nathI.' lekha vAMcatAnI sAthe ja naravAhana rAjA uparanA vAkayo sahasA belI uThayA. peAtAnA maMtrIrAjone Adeza karyAM ke 'vastrAlaMkAronA suMdara bheTaNAM laI ne Ao ane sanmAna karIne mArA putra lalitAMgakumArane ahIM laI Ave. pradhAno jema bane tema jaldI jitAnnurAjAnI rAja sabhAmAM jaI pahoMcyA. ane temane naravAhana rAjAnA Adezane pALyo. lalitAMgakumAranI sArIya oLakhANa sahita rAjadUta kAgaLa laIne AvyeA. pachI te jitazatru rAjA niHzaMka anyA. ane potAnI bhUlanI zUla bhAre dardInI jema pIDAvA lAgI. huM keTalA bhAgyazALI ke AvA kulIna rAjakumAranI sAthe mArI putrane daivayeAge saMbadha yAAye. rAjAe putrI puSpAvatIne elAvIne potAnI godamAM esADI ane ghaNIja prIti ane madhuratAmayI vANI dvArA ajJAna vivaza thayelA apakRtyanI kSamA yAcI. 'tu tArA patinI sAthe dIrghAyuSyamatI thA, akhaMDa saubhAgyavatI rahe, Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 sadnAdha yAne dharmanuM svarUpa pavitra zIlanI sadbhAvanAothI ubhaya kuLane ujjavaLa kara, paripUrNa manorathavALI thA. vagere AzIrvAdane varasAda varasAvatAM rAjAnuM hRdaya ane netra khane ya bhIMjAyA. lAvaNya ane puNyanA sItArA samA lalittAMgakumArane paNa rAjAe elAvyA. ane snehabharI najarathI potAnI bhUlanA pazcAttApanI lAgaNI pradarzita karI. temaja utAvaLA bharAyelA pagalA dala kSamA yAcI. khAda kulIna kumAra kI paDayA. ane svakarmAne vipAka mAnI potAnA ja doSa darzAvavA prerAyA. rAtnae prema sahita peAtAnu rAjya lalitakumArane samarpita karavAnI IcchA darzAvI, paraMtu kumAre tenA niSedha karyAM. Ama chatAM prItithI rAjasihAsana upara peAtAnA hAthe ja rAjavIe kumArane Aphta kare. savidha rAjyAbhiSeka thayo. khada rAjA jitazatrue vairAgya vAsita banI AtmavikAsanI bhAvanAthI tyAgAzramanA Azraya lIdhA. puNyavAne Dagale ne pagale nave ya nidhAna sevA kare che. lilatAMgakumArane saghaLIya sa'patti AvI maLI. navA rAjavIe rAjata trane dRDha banAvIne matrIvargane rAjadhUrA suprata karI ane peAte pitAjI ane mAtAjInI sneha smRtine saMbhAratA zrIvAsanagara prati sasainya ravAnA thayA. manAveganI jema zrIvAsane patha kapAye!. zrIhAsanagaranAM dhavaLagRhA dekhAvA lAgyA. rAjA naravAhane paNa kumAranA AgamananA samAcAra malyA. pitAjIne sasneha Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMDa : 2 jo 431 praNAma karavAnI bhAvanAthI kumAra jhaDapathI rAjamahelamAM AvI gayA. pitAnA caraNakamaLamAM potAnuM mastaka jhukAvI, azubhInAM nayanothI udAsIna vadane te kahevA lAgyuM ke- "he pitAzrI ! he aparAdhI chuM, ApanA kuLamAM janmIne mArA jevA nirmAgI putre pitAne sahavAsa choDIne dUra jaIne vasavAmAM kalyA. mAnyu. sAce ja meM ApazrIne mAtra kaleza ja pedA karAvyuM che. Apa jevA udAra ane dayALu pitA. mArA saghaLAya durguNone, aparAdhone ane avinaye ne mApha karavA joIe evI mArI namra prArthanA che." hRdayane phelAvanArA.AvA vinaya bhAvathI bharapura pyArA putrane jaNAvyuM ke - "putra ! suvarNane phAmatA AvatI ja nathI, huM kuladIpaka che. ApakamitAnI ujajvaLa sazasvitA meLavIne mArA nAmane te dIpAvyuM che. tuM te mArAthI savA nIkaLyo e mAruM gaurava che. bAkI tArA javAthI amane je dukha thayuM te duzmanane paNa na thazo...huM putra, tuM amane choDIne na gaye heta te tArA parAkramanI ane pratApanI khyAti kayAMthI thAta? khera ! thavAnuM hatuM te thayuM paNa mArI IcchAne tuM mAna ane mArA hRdayane saMtaSita banAva." vaLI rAjAe kahyuM ke - he putra! havethI A vizALa rAye vaibhavane tuM mAlika che. rAjyasiMhAsana tane samarpa chuM. akhila rAlya-prajAnuM tuM vAtsalyabhAvathI pAlana karaje. ke jethI prajA mane paNa bhUle." A vAkya kumAre sAMbhaLyAM. Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 sabadha yAne dharmanuM svarUpa pitAnI IcchA nahi hovAM chatAM ya rAjAne atiAgraha rAjya siMhAsana svIkAravAnuM kAraNa banyuM. rAjA naravAhane jainadharmAcAryanI pAse saMyama svIkAryuM. dharma eja jIvananuM sarvasva che. ema mAnanAra lalitakumAra pAya--nItinA dara saMcArathI akhila rAja taMtrane calAvI rahyA che. rAjA dharmiSTha eTale akhIla prajA dharma parAyaNa rahetI. te pachI lalitAMga rAjA dezavirati dharma svIkArIne zuddha zAvaka banyA. zrI lalitAga rAjAe svadravyane saphaLa karavA gaganacuMbI bhavya ane vizALa zrI jinamaMdira banAvyuM. ane temAM zrI rASabhadeva bhagavAnanI pratimAnI pratiSThA karAvI pite svajIvanane kRtakRtya mAnavA lAgyA. pratidina vikALe prabhunI bhakti, pUjA ane stavanA karavAmAM lalitAMga rAjendra tanmaya ja banI rahetAM. svaputrane rAjyabhAra samapI sugurUnI pAse rAjendra saMgama svIkAryuM. zuddha ane nirdoSa cAritranuM pAlana karI rAjarSi lalitAMga devakanA pathika banyA, ane tyAMthI mahAvida kSetramAM janma laIne anaMta sukhamaya mekSapadanA bhegI thaze. dhanya he ! dharma pakSAgrahitane dhanya ho ! pratijJA pAlanamAM parama payaNatAne, dhanya ho! e lalitakumAranA Adarza sAhasiktA, dhIratA ane akampa sahiSagutAne. temaja e puNyazleka mahArathI AtmAnI rakRti vizvanA vipula ItihAsamAM amara raho! Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 ja. 433 (dharmane jaya ane pApanA kSayane saceTa puro karAvanAra bhAgyazALI mahAna AtmAnI TuMkamAM kathA saMpUrNa) dharmanA zaraNe gayelAnuM dhama avazya rakSaNa kare che. A " sadha yAne dharmanA svarUpe nA pustakamAM dharma ane karmane samajavAnuM vAMcana bahu ja sAruM che. uparAMta nAnA moTA daSTa, kathAo vigerenuM vAMcana paNa uttama che. eTale navarAzanA vakhatamAM AvA vAcana vAMcavAthI manamAM AvatAM khoTA vicAre aTakI jaze te paNa lAbha thaze. AjanA jagatamAM Atmasa teSI bahuja ochA maLaze. leoe jIvananI jarUriyAta eTalI badhI vadhArI dIdhI che ke temane pagavALIne besavAne ke bhagavAnanuM nAma levAne samaya raheto nathI. peTa puratuM hovA chatAM paNa ATalAthI kene saMtoSa thAya? pitAne puratuM hovA chatAM paNa saMtoSa nathI evA che paNa A jagatamAM che. AjanI duniyAnA vAyarAmAM taNAI na jAo ! Ajane pavana bahuja bhayaMkara che. sArA gaNatA aneka mANasane A vAyarAe bahu bhayaMkara banAvI dIdhAM che. eTale ja jJAnIo pikArI pikArIne kahe che ke jamAnAvAdanI khAImAM paDatA bace. - asIma jJAna AtmAmAM ! - zAstramAM lakhyuM che tenA karatAM vadhu jJAna ApaNuM AtmAmAM paDyuM che. zAstramAM sImita (maryAdita) jJAna che. AtmAmAM te anaMta jJAna che. sa. 28 Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 saddha yAne dharmanuM svarUpa di dekhatAne ja lAbha kare ! di kALuMdhaLuM na batAve te keNa batAve? hitecchuo sajana-durjanane na oLakhAve te koNa samajAvaze ? - dharmamAM sAruM-narasuM jJAnI nahi samajAve che keNa samajAvaze? je AtmAne saMsAranI rakhaDapaTTIne thAka lAgyo hoya tene AvA vAMcana jarUra priya lAgaze. anaMtakALa bhaTakayAnuM bhAna ane ene bhaya pedA na thAya tyAM sudhI arihaMte kahe che ke ame paNa e AtmAnuM bhaluM karI zakatAM nathI. -: karma ane dharma - karma saMsAramAM rakhaDAvanAra che. dharma saMsArathI tArA nAra che. karma sAthe mArAmArI karIne ane ene haTAvIne dharma karavAne che. karma kaI dahADe dharma karavA de ja nahi. karma rajA Ape tyAre dharma karavAnI vAta karanArA keI kALe dharma karI zakavAnA nathI. - dharma kene kahevAya? - ' mana, vacana ane kAyAne je sudhAre e dharma. dharma sukhamAM te sukhI-saMteSI rAkhe ja paNa duHkhamAMya e sukhI rAkhe. dharma saMsAra mATe nahi. sukhI thavA mATe nahi, paNa sArA thavA mATe karavAne che. dharma te sArA thavA mATenuM kArakhAnuM che. Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 je 435 ApaNe manuSya-janma te meLave che. paNa ahIM bhUlyA pharI pAcho kayAre maLaze e koNa jANe? dharma vinAnuM mAnava-jIvana e kharI rIte mAnava jIvana ja nathI. A janmanI mahattA dharmanA kAraNe ja che. kAraNa narakamAM duHkha che, devalekamAM mukha che, tiryamAM viveka nathI. mATe dharma thaI zake e janma eka A mAnavabhava che. manuSyabhavamAM manuSyane kiMmatI vastu kaI? dhana ke dharma ? vicAra karo je sAthe Ave te kiMmatI ke nahi? sAthe te dharma ja Avaze ke nahi? mAro kahevAne uddeza e che ke devane durlabha maLelA mAnavabhavamAM thAya teTalA dharma karI le. ane bacAya eTaluM pApathI bacavuM eja manuSya avatArano sAra che. temAM paNa dharma che thaze te bhavAMtaramAM sukha ochuM malaze. te hajI cAlaze. paNa jagatanA jIne pAyamAla karanArA pApathI bahu ja sAvadhAna raheje. pitAnuM kareluM pApa pitAne ja bhegavavuM paDaze e samajIne pApathI bacAya eTaluM bace. -: he vIranA saMtAne !:janAruM jAya che jIvana, jarA jinavarane japate jA; hRdayamAM rAkhI jinavarane, purANuM pApa dhoto jA...2. jigaramAM DaMkhatAM dukhe, thayAM pApe pichANIne; jisuMdavara dhyAnanI mastI, vaDe ene uDAte jA. janAruM jAya che...2 Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 436 sadha yAne dharmanuM svarUpa pApakarmane naSTa karavA mATe A manuSyabhava uttama che eTale AtmA sAthe lAgelA pApone nAza karavA mATe jinezvaranuM dhyAna uttama che. A pustaka phurasadanA vakhate vAMcavA vinaMti. vAMceluM haze to koIka vakhata emAMnuM koI paNa upayogI thaze. jema na chuTake rohiNeya cere bhagavAna mahAvIranA vacane sAMbhaLyAM hatAM jethI buddhinidhAna abhayakumAranI ene pakaDavAnI hi chAvelI jALamAMthI bacI gayo ke nahi ! tevI rIte ApaNane paNa kyAreka vAceluM ne sAMbhaLeluM upayegI thatAM ApaNe paNa karmathI bacI zakyuM A pustaka vAMcatAM dharmapremIne je kaMI saMdeha thAya to te badala dharmagurUne pUchI levAmAM nAnapa nathI. ane temAM bhUla jevu lAge te bhUlanuM paNa mane dhyAna karAvanArane huM mahAna upakAra mAnIza. badhuM bhUlAI javAya te vAMdho nahI paNa dharmane bhUlazo nahi. deva viSayI, nAraka duHkhI, buddhihina tirya; mAtra manuSyabhavanI mahi, satyadharmane saMca... e vinaMti sAthe chelle prabhune prArthanA karI mArA doSe kahIne A pustaka puruM karIza. 3 zAnti. Dagale Dagale huM daMbha karuM..mane duniyA mAne dharmAtmA ! paNa zuM bharyuM mArA manaDAmAM ekavAra juone paramAtmA ! Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 437 khaMDa : 2 je he paramAtmA ekavAra to mArI sAme jue ke huM ke ThagAra chuM. mArA manamAM chaLa-kapaTa bharyuM che. ane ke I mane dharmAtmA samajI le temAM to huM tamAre gunegAra thaye kahevAuM ke nahi ? -: prabhune prArthanA - saMsAranA je mULa rUpe. te kapAye keLavyAM duHkhanA je DuMgare, pApathI je meLavyAM. huM rakhaDI rahyo chuM bhavarUpe vane... tAruM dhyAna kare mastAna mane, mAruM dila cAhe rahuM tuja kane. mArA jevA durbhAgIne, tArA vinA zaraNuM nahi; jinarAjanuM e rAja cheDI, kyAM bIje jaI raha reke karma prabhu je mane nitya haNe.tAruM dhyAna he prabhu saMsAramAM rakhaDAvanAra kaSAyanI bhAIbaMdhInA kAraNe pApa thatuM ja rahyuM jethI dukhe bhegavavAne vakhata Avato rahyo. je karma mane nitya herAna kare che tene rekavA Apane prArthanA karuM chuM. -: prArthanA - huM avaguNane eraTejI, guNa te nahi lava leza paraguNa pekhI navI zakuM che, kema saMsAra tarIza re. . * jinajI muja pApIne tAra...(1) mArAmAM guNa te che nahi. jethI pArakA guNone joI zakatuM nathI te he prabhujI mAro uddhAra kevI rIte thaze ? Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 sabodha yAne dharmanuM svarUpa -: de :meM mukhane meluM karyuM, de parAyA gAIne; ne netrane niMdita karyA paranArImAM lapaTAIne. vaLI cittane doSita karyuM, ciMtI naThArUM parataNuM; he nAtha! mAruM zuM thaze,cAlAka thaI cukyuM ghaNuM(1) he nAtha ! mArAmAM joIe eTalA de che eTale pArakA dene ja jato rahyo. ane pArakAnuM naDArUM IcchIne cittane paNa kharAba karyuM te he bhagavAna mAre kema kalyANa thaze ? -: prArthanA - bhUle paDo chuM bhava mahIM, bhagavAna rAha batAvajo, janma janma ke maraNanA, saMtApathI ugAra; saMsAranA sukhaduHkha taNuM, cake mahIM pIDAu chuM, pagale pagale pApanA, pathe vicarate jAuM chuM. karUNuM kare che kiratAra, rakSA karaje he bhagavAna, tuM eka muja che AdhAra-rakSA karajo he bhagavAna. he bhagavAna ! mAro AtmA A saMsAranA kALacakamAM aTavAI gayA che. temAMthI bacAvIne mAro uddhAra kare. te ja saMsAranA sukha-duHkhamAMthI chuTI zakAya. -: vinaMti - corAzI lAkha yonimeM, prabhu meM nitya rUlatA rahe dayALu ! dAsake tere, bacAge te kyA hegA? he prabhu! huM tAre dAsa chuM. tArA dAsa para dayA karIne coryAsI lAkha cakramAM rakhaDatA mArA AtmAne bacAvI levAthI tane kAMI naDatara Ave tema nathI Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMDa : 2 jo 43 -: bhakita :keTI janmanA puNyathI, mane manuSyane avatAra; bhAvadharI prabhu pUjyA nahi, te eLe jaze avatAra, devane durlabha maLelA mAnavabhavamAM bhAvathI prabhunI nahi thAya to mAnavabhava eLe jaze. saMsAramAM rakhaDavAnuM kAraNa prabhunI (bhAvathI) sAcA hRdayathI bhakti thaI nathI. muNyA haze pUjyA haze, nirakhyA haja paNa ke kSaNe, he jagata baMdhu cittamAM, dhAryA nahi bhakti paNe; ja prabhu te kAraNe, duHkha-pAva A saMsAramAM, je bhakti te phaLatI nathI, je bhAva zunyAcAramAM he prabhu! tArI bhAva vagaranI bhaktithI kaMI phaLa maLatuM nathI te samajyA chatAM paNa AtmAne karma hajI paNa bhUlAvI de che. eTale te tArA dhyAna vakhate mAruM mana jyAM ne tyAM bhaTake che. tene kabaje karavAnI zakti mane Apa ane ApanI bhaktithI Apa samAna banAvIne mAro svIkAra karI le. basa ethI AgaLa mane kaMI kahetAM AvaDatuM nathI. vAMcyA ghaNuM graMthe vaLI, vyAkhyAna bahue sAMbhaLyA; paNa Teva eke nA TaLI, vAMcyA muNyAthI zuM vaLyuM? | game teTalA vyAkhyAno sAMbhaLatA ane game teTalAM dharmanA pustaka vAMcatA paNa je emAMthI kAMI paNa grahaNa na karyuM te vAMcyuM ane sAMbhaLyuM phekaTa jevuM thaze. jethI sArA sAre dharmanA pustaka vAMcyA pachI emAMthI sAro para pAmIne megya lAge te grahaNa karIne devane durlabha manuSyabhavane saphaLa karavA vinaMti. OM zAMti. Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440 sadadha yAne dharmAnuM svarUpa zubhAbhilASA : (pustaka lakhavAnA uddeza ) bIjuM bhulI javAya to vAMdho nahI. paNa amulya manuSya jIvananI sArthakatA mATe amulya, satya, Atma svarUpa dharmAnuM lakSa cukAya nahI te mATe apramAdI banaze. eja abhyarthanA sAthe AbhAra -: upasaMhAra H A pustaka mArA jJAnathI ke svamatithI lakhela nathI, paNa meM vAMceluM ane sAMbhaLeluM te uparathI lakhela che. lakhavAmAM banatA upayega rAkhavA kALajI bahu ja rAkhI che, chatAM (chadmastha) ajJAna ane pramAdanA kAraNe je kAMI ti rahI gaI hoya athavA A pustakamAM zrIvItarAgadevanI AjJA viruddha (zAstra viruddha) je kAMI paNa lakhAyu. hAya tenI caturvidha zrIsaMgha ane jagatabharanA vizeSajJa purUSo pAse kSamA yAcu chuM. ane AzA rAkhu` chuM ke sahRdayI purUSo upaye:ga pUrvaka A pustakane vAMce ane sAcI vastunA svIkAra kare. ane peAtAnA AtmAnA kalyANapASaka bane eja abhyanA.... sarva mAMgala mAMgalyam, sarva kalyANa kAraNam / pradhAnam sa dharmANAm jaina jayati zAsanam / zivamastu sarvAM jagataH (samApta) * Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI yugAdinAthAya namonamaH saddabodha yAne dharmanuM svarUpa A pustakanI AgaLathI nakale noMdhAvIne mArA saMpAdana karelA dharmanA sAhityane protsAhana ApanAra dharmapremI bhAgyazALIono AbhAra mAnuM chuM. -saMpAdaka nakalo noMdhAvanAra bhAgyazALIonI nAmAvalI nakala nAma gAma muMbaInuM sthaLa 401 prakAzaka dharmAnurAgI zrI haMsarAja ghelAbhAI sAlIyA nAnI khAkhara parela 141 zrI eka-saMgrahastha taraphathI keTalI mahAdevapurI muMbaI 81 zrI guNazIbhAI mAlazI manapharA jogezvarI 51 zrI eka sagRhastha taraphathI bhujapura muMbaI 51 sva. dhArazI kAnajI hA-bhImazIbhAI tuMbaDI goregAma 51 zrI velajIbhAI monA guMdAlA senDahasTa reDa 41 zrI eka saggahastha taraphathI rAyaNuM muMbaI 41 gaM. sva. lAkhabAI gAMgajI hA. suputro bhacAu ghATakopara 41 zrI kuMvarajI velajI lAlana bADA jogezvarI 28 zrI zAmajIbhAI karazI khAra-DAMDA 27 zrI eka sahastha bhujapura muMbaI 25 , zAmajI kezavajI tuMbaDI 21 kezavajIbhAI velajI rAyaNa kamATIpurA 21 , ANaMdajI bhavAnajI kAMdAkarA vIrAra pharAdI muMbaI Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAyelA muMbaI 20 , canAbhAI pAsa vaDha " maMbaI. 17 , lIlAdhara lakhamazI zeraDI jogezvarI 17 , TokarazI ANaMdajI lAlana lAlA (abaDAsA) muMbaI premajI kezavajI gogarI meTA AsaMbIA zAntAkrujha zAmajI jesaMga | nAnA bhADIA kurakhA ,, kuMvarajI ladhubhAI ratADIyA vIrAra 14 ,, devajIbhAI mANeka zeraDI 14 , umarazIbhAI moNazI (sAdhvI zrI purNa kalAzrIjInA sauipadezathI) moTIkhAkhara adherI 14 zrI talakazI vijapAra talavANuM ghATakopara 14 , jeThAlAla nAgajI jogezvarI - lAlajI velajI gAlA kAMdAkarA [, bhavAnajI hIrajI vikelI 13 9 maganabhAI Asu bhojAya mATuMgA tejazI zAmajI satIyA tuMbaDI jogezvarI che hakImacaMda gulAbacaMda bhAvanagara mATuMgA , lakhamazI khImajI nAnA AsaMbIyA kula kAnajI haMsarAjanA cheDA punA zIvalAla meghajI pa , sojapArabhAI ravajI vaDAlA >> mulajI ghelAbhAI tuMbaDI borIvalI sva. jevaMtIbAI surajI ADAu zAntAkrujha zrI jeThAlAla harazI tuMbaDI gevaMDI 4 , lakhamazI ThAkarazI TunDA jogezvarI 4 , devajI padamazI punaDI . goregAma ja , govarabhAI pAlaNa Depa jogezvarI bIdaDA bAro muMbaI Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 8 kapAyA muMbaI 4 , bhulAbhAI narazI DumarA vaDAlA. 4 , dhanajIbhAI hIrajI bAI ghATakopara , mAvajIbhAI zAmajI bAI bItalAva, , haMsarAja devazI tAradeva 4 , eka sadgahastha taraphathI bhuja 4 , vasanajI kurapAra gogarI tagaDI ghATakopara 3 , bhavAnajI rAmajI gAlA pharAdI aMdherI dalAla zrI lAlajIbhAI kuMvarajI taraphathI maLela nakalenA sahakAra badala AbhAra, 51 zrI jakhubhAI dhArazI sAvalI tuMbaDI 51 , parAga je. deDhiyA bhujapura bhItabajAra 51 , premajIbhAI ravajI kArANuM DumarA goregAma 25 sva. nAnajI kherAjenA smaraNathemerAvA malADa 11 zrI zAmajI kuMvarajI gAlA tuMbaDI zIvaDI mulunDa Page #503 -------------------------------------------------------------------------- Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabodha cAne dharmanuM svarUpa" paNa pa divasonA divaso, mahinAonA mahinA ane varSonA varSo, AkhI jiMdagI dhana meLavavAnI pAchaLa ane viSaya sukha bhogavavAmAM cAlyA jAya to paNa AjanA mAnava jIvananuM dhyeya dharmanI ArAdhanAne badale dhananI ArAdhanA karavI ema mAnI lIdhuM che ke tene devone paNa durlabha evA mAnava janmanI kiMmata ane kyAMthI samajAya ? A kAyA kAcI mATInA kuMbha jevI che. AyuSya kSaNika che. kAle zuM thavAnuM che tenI khabara nathI ane eka divasa badhuM choDIne mAre avaMzya javAnuM che. mATe bane teTalI dharmanI ArAdhanA karUM, huM na karI zakuM to je kare che tene anumodanA to ApuM. bane teTalA viSaya uparathI virAga lAvI, kaSAyono tyAga karIne mAruM jIvana pavitra banAvuM. -gurUvANI zrI kaccha tuM baDI jaina mahAjana rajI naM. A 1 2 2 (kaccha) che kaa 99999 BEEEEE BEEEE=E9:39