Book Title: Shastra Sandesh Mala Part 03
Author(s): Vinayrakshitvijay
Publisher: Shastra Sandesh Mala
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004453/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstrasadezamAlA pU. A. zrIharibhadrasUrIzvarANAM kRtayaH -3 nAnAcitta prakaraNa dhUrtAkhyAna vizaMta viziMkA zrAvaka dharmavidhi zAstravArtA samuccaya ( aSTaka ((CSoDazaka (lokatantcaniNaya yAMga graMtha trayI dharmabindu Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstrasaMdezamAlA-3 pU.A.zrIharibhadrasUrIzvarANAM kRtayaH 3 bhAga-3 II saMkalana II pa.pU.AcArya bha.zrImad vijaya rAmacandrasUrIzvarajInA sAmrAjyavartI pU.paMnyAsazrI bodhiratnavijayajI ma.sA.nA ziSyaratna pU.mu.zrI vinayarakSitavijayajI ma.sA. || prakAzaka | zAstradezamAlA 3, maNibhadra epArTamenTa, subhASacoka, gopIpurA, surata-1. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che zAstrasaMdezamAlA - 3 4 pU.A.zrIharibhadrasUrIzvarANAM kRtayaH 3 prathama AvRtti vijayA dazamI - vi.sa.2061 kiMmata rU.40/- (paDatara kiMmata) II pramArjanA - zuddhi II pU.A.zrI vijaya vIrazekharasUrIzvarajI ma.sA. pU.mu.zrI hitarakSitavijayajI ma.sA. pU.mu.zrI zrutatilakavijayajI ma.sA. pU.sA.zrI bhadrajJAzrIjI ma. paMktivarya zrI ratIbhAi cImanalAla dozI che TAipa seTIMga: pAyala prinTarsa - rAdhanapura zrIjI grAphIksa, pAlaDI, amadAvAda. mudrakaH zivakRpA ophaseTa prInTarsa, dUdhezvara, amadAvAda-4 vizeSa noMdhaH zAstra saMdezamAlAnA 1 thI 20 bhAganuM saMpUrNa prakAzana jJAnadravyamAMthI karavAmAM Avela che. tenI noMdha levA vinaMtI. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAra...! * anumodanIya...! anukaraNIya...! zAstraeNTemAlA nA eka thI dasa bhAganA prakAzanano saMpUrNa lAbha zrI surata tapagaccha rAtrayI ArAdhaka saMgha - Clo vijayarAmacandrasUrIzvarajI ArAdhanA bhavana, ArAdhanA bhavana roDa, subhASacoka, - gopIpurA, surata-2 taraphathI zrI saMghanA jJAnadravyanI nidhimAMthI levAmAM Avela che. tenI amo bhUrI...bhUrI... anumodanA karIe chIe...! zrI saMgha tathA TrasTIgaNanA amo AbhArI chIe ..! - zAstrazaMzamAlA Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstrasaMdezamAlAnAM 1 thI 20 bhAgamAM levAyelA 400 thI vadhAre graMthonA mULa pustako-prato meLavavA mATe amoe nIce lakhela saMsthAo hastakanA jJAnabhaMDArano vizeSa upayoga karela che. A saMsthAo ane tenA TrasTIo tathA kAryakaronA amo AbhArI chIe. 1. zrI vijayagaccha jaina upAzraya - rAdhanapura 2. zrI nagInabhAI jaina pauSadhazALA - pATaNa 3. vijaya rAmacandrasUrIzvarajI ArAdhanA bhavana - surata 4. zrI jainAnanda pustakAlaya - surata 5. zrI mohanalAlajI jaina upAzraya - surata 6. zrI dAnasUri jJAnamaMdira - amadAvAda 7. jaina ArAdhanA bhavana TrasTa - amadAvAda 8. zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira - kobA, 9. zrI neminaMdana zatAbdi TrasTa - amadAvAda i v - zAstrasaMzamAlA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya ......... ! pUrvanA pUrvAcArya - puNyAtmAoe padyamAM prarUpelA 400 thI vadhAre prakaraNonA 70,000hajAra zloka pramANa sAhitya Aje eka navA svarUpe AvI rahyuM che. | upalabdha graMthonuM upakAraka-upayogI bananAra A ekaapUrva-anokhuM-aneruM-addabhUta prakAzanamAM amo nimitta banela chIe teno amone harSa che. chellA traNa varSathI pU.paMnyAsazrI bodhiratnavijayajI ma.sA.nA ziSya ratna pU.paMnyAsazrI taporatnavijayajI ma.sA.nA saMpUrNa mArgadarzana mujaba pU.mu.zrI vinayarakSitavijayajI ma.sAhebe A saMkalanA taiyAra karI Apela che. A zAstra saMdezamAlA dvArA prakAzita thayela A 20 pustakomAM pU.A.zrI haribhadrasUrIzvarajI ma.sA. tathA pU.upAzrI yazovijayajI ma.sA. dvArA racAyela padya sAhityanA sAta pustako che bAkInA tera pustakomAM alaga-alaga kartAonI kRttiono viSayavAra samAveza karavAmAM Avela che: - zAstra saMdezamAlAnA A prakAzanamAM zuddhino vizeSa khyAla rAkhavAmAM Avela che. dareka pustakamAM AgaLa jaNAvela pUjayazrIoe te pustakanuM pramArjana karI Apela che. temAM pU.paM.zrI bodhiratnavijayajI ma.sA.nA ziSyaratna pU.mu.zrI hitarakSitavijayajI ma.sA., pU.A.zrI yogatilakasUrIzvarajI Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA.nA ziSyaratna pU.mu.zrI zrutatilakavijayajI ma.sA. (saMskRta grantho) tathA pU.sA.zrI dakSAzrIjI ma.nA. ziSyA pU.sA.zrI bhadrajJAzrIjI ma. Adie vizeSa kALajI rAkhI zuddhi karI Apela che. jaina paMDitomAM jemanuM AgavuM sthAna-nAma che evA paMDitavaryazrI ratIbhAI cImanalAla dozIe zAstrasaMdezamAlAnA A 20 bhAganuM samagra meTara ceka karI Apela che. dararoja pAMca-cha kalAka adhyayananuM kArya cAlu rAkhI, athAga mahenata karI samayano je bhoga teozrIe Apela che te prazaMsanIya che. zrI surata tapagaccha ratnatrayI ArAdhaka saMghe tathA bIjA alaga alaga saMghoe potAnA jJAnadravyanI nidhimAMthI udAratApUrvaka lAbha lai A kAryane vegavaMtu banAvela che te mATe amo teozrInA AbhArI chIe.. TAipa seTIMga mATe pAyala prinTarsa - rAdhanapuranA mAlika zrI ikabAlabhAI tathA zrIjI grAphIksa - amadAvAdanA zrI nikuMjabhAI paTele ghaNI ja dhIraja ane khaMtathI zrI rIjhavAna zekhanA sahakArathI A kAryane pUrNatAe pahoMcADyuM che. prInTIMga, TAITala prInTIMga tathA bAIDIMganuM kAma zivakRpA ophaseTa prInTarsa-amadAvAdanA bhAvinabhAIe vizeSa kALajIpUrvaka karI Apela che. - zAstrasaMzamAlA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyAya... ! eka saMjIvanI svAdhyAya e to sAdhu jIvanano prANa che. svAdhyAya vinA sAdhu jIvI ja na zake. kadAca jIvI jAya to enA jIvanamAM joma na hoya. bhaNeluM jJAna bhUlI javAya che. Avelo vairAgya cAlyo jAya che. enuM mukhya kAraNa svAdhyAyano abhAva che. svAdhyAya eka saMjIvanI che. je kAma krodhAdi zatruonI sAthe saMgrAmamAM hata-prahata banelA AtmAne pharI sajIvana banAve che. svAdhyAya eka amRta che. je maraNa pathArIe paDelA AtmAne amaratA bakSe che. sAdhu to svAdhyAyamAM layalIna ja hoya... zAstravirUddha na bolavuM, te saheluM kAma nathI. gItArtho ya gabaDI gayA, samajadAra paNa bhUlI gayA, lokone rAjI karavAnuM mana thAya, eTale zAstra bhUlAya, zAstranI vAta sAcavavI hoya, ane zAstra kahyuM te ja bolavuM hoya to khUba khUba makkama banavuM paDe. pAse besanArA cAlyA jAya tenI ciMtA na hoya, mAnanArA ya khasI jAya, tenI phikara na hoya ane koI game tema bole tenI ya asara na thAya te ja zAstramujaba bolI zake. upAdhyAyajI mahArAje to sAdhunuM sauthI paheluM vizeSaNa je A mUkyuM... sadhava: zAstravadhu: zAstranI AMkhe joI joIne cAle joI joIne bole ane joI joIne badhuM kare te ja sAco sAdhu. -pU.A.zrImad vijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / / anukramaNikA / / 1. viMzatirvizikAH 386 . 1-34 2. zrAvakadharmavidhiH . 120 35-45 3. nAnAcittaprakaraNam 81. 45-51 4. dharmabinduH .. 260 (pramANa) 52-71 5. aSTakAni 72-96 6. SoDazakaprakaraNam 257 96-119 7. lokatattvanirNayaH . 147 120-133 8. hiMsAphalASTakam 8 134 9. zAstravArtAsamuccayaH 701 134-193 10. yogadRSTisamuccayaH 228 194-213 11. yogabinduH 527 213-257 12. yogazatakam 100 257-265 13. dhUrtAkhyAnam 485 265-306 14. dhUmAvalI 14 306-307 15. sarvazrIjinasAdhAraNastavanam 8 . 308 16. pariziSTha-1 1-8 saMpUrNa zloka saMkhyA - 3580. . saMpUrNa pRSTha saMkhyA - 8 +308 + 8 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // viMzatirvizikAH // // 1 // adhikAraviMzikA // namiUNa vIyarArya savvannu tiyasanAhakayapUyaM / jahanAyavatthuvAiM siddhaM siddhAlayaM vIraM. // 1 // vucchaM kei payatthe logigaloguttare samAseNa / logAgamANusArA maMdamaivibohaNaTThAe // 2 // suMdaramii annehi vi bhaNiyaM ca kayaM ca kiMci vatthu ti / annehi vi bhaNiyavvaM kAyavvaM ceti maggo'yaM iharA u kusalabhaNiINa ciTThiyANaM ca ittha vuccheo| evaM khalu dhammo'vi hu savveNa kao Na kAyavvo // 4 // anne AsAyaNAo mahANubhAvANa purisasIhANa / tamhA satta'NurUvaM puriseNa hie paiyavvaM // 5 // tesiM bahumANAo sasattio kusalasevaNAo ya / juttamiNaM AseviyagurukulaparidI?samayANaM jatto uddhAro khalu ahigArANaM suyAo Na u tassa / iya vuccheo taddesadasaNA kougapavittI ikko uNa iha doso jaM jAyai khalajaNassa pIDa ti / tahavi payaTTo itthaM darcha suyaNANa maitosaM // 8 // tatto vi ya jaM kusalaM tatto tesi pni hohii Na pIDA / suddhAsayA pavittI satthe niddosiyA bhaNiyA // 9 // iharA chaumattheNaM paDhamaM na kayAi kusalamaggammi / itthaM payaTTiyavvaM sammaM ti kayaM pasaMgeNa // 10 // ahigArasUyaNA khalu 1 logANAdittameva boddhavvaM 2 / / kulanIilogadhammA 3 suddho'vi ya caramapariyaTTo 4 // 11 // // 6 // w Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tabbIjAikamo vi ya 5 taM puNa sammattameva vinneo 6 / dANavihI ya tao khalu 7 paramo pUyAvihI ceva 8 // 12 // sAvagadhammo ya tao 9 tappaDimAo ya huti boddhavvA 10 / jaidhammo itto puNa 11 duvihA sikkhA ya eyassa 12 // 13 // bhikkhAi vihI suddho 13 tayaMtarAyA asuddhiliMgaMtA 14 / AloyaNAvihANaM 15 pRcchattA suddhibhAvo ya 16 // 14 // tatto jogavihANaM 17 kevalanANaM ca suparisuddhaM ti 18 / / siddhavibhattI ya tahA 19 tesiM paramaM suhaM ceva 20 . // 15 // . ee ihAhigArA vIsaM vIsAhiM ceva gAhAhi / phuDaviyaDapAyaDatthA neyA patteya patteyaM // 16 // ee soUNa buho paribhAvaMto u taMtajuttIe / pAeNa suddhabuddhI jAyai suttassa jogaM ttI // 17 // majjhatthayAi niyamA subuddhijoeNa atthiyAe ya / najjai tattaviseso na annahA ittha jaiyavvaM . // 18 // guNagurusevA sammaM viNao tesiM tadatthakaraNaM ca / sAhUNamaNAhANa ya sattaNurUvaM niogeNaM // 19 // bhavvassa caramapariyaTTavattiNo pAyaNaM (NiNo) paraM eyaM / / eso'vi ya lakkhijjai bhavavirahaphalo imeNaM tu . // 20 // // 2 // anAdiviMzikA // paMcatthikAyamaio aNAimaM vaTTae imo logo / na paramapurisAikao pamANamitthaM pavayaNaM tu dhammAdhammAgAsA gaiThiiavagAhalakkhaNA ee| jIvA uvaogajuyA muttA puNa puggalA NeyA - . // 21 // // 22 // Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ee aNAinihaNA tahA tahA niyasahAvao navaraM / vaTuMti kajjaMkAraNabhAveNa bhave Na parasarUve // 23 // navi ya abhAvo jAyai tassattAe ya niyama virahAo / evamaNAI ee tahA tahA pariNaisahAvA // 24 // itto u AimattaM tahAsahAvattakappaNAe vi / esimajuttaM pubbiM abhAvao bhAviyavvamiNaM // 25 // no paramapurisapahavA paoyaNAbhAvao 1 dalAbhAvA 2 / / tattassahAvayAe tassa va tesiM aNAittaM // 26 // na sadeva ya'ssa bhAvo ko iha heU ? tahAsahAvattaM / / haMtAbhAvagayamiNaM ko doso ? tassahAvataM // 27 // so bhAva'bhAvakAraNasahAvo bhayavaM havijja neyaM pi / / savvAhilasiyasiddhIo annahA bhattimaMttaM tu // 28 // dhammAdhammanimittaM navaramihaM haMta hoi eso'vi / iharA u thayakkosAi savyameyammi vihalaM. tu // 29 // na ya tassavi guNadosA aNNAsayanimittabhAvao hu~ti / tammayaceyaNakappo tahAsahAvo khu so bhayavaM // 30 // rayaNAI suharahiyA suhAiheU jaheva jIvANaM / taha dhammAinimittaM eso dhammAirahio vi // 31 // eso aNAimaM ciya suddho ya tao aNAisuddhu tti / jutto ya pavAheNaM na annahA suddhayA samma // 32 // baMdho vihu evaM ciya aNAimaM hoi haMta kayago vi| / iharA u akayagattaM niccattaM ceva eyassa // 33 // jaha bhavvattamakayagaM na ya niccaM eva kiM na baMdho vi? kiriyAphalajogo jaM eso tA na khalu evaM ti // 34 // 3 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavvattaM puNamakayagamaNiccamo ceva tahasahAvAo / jaha kayago'vihu mukkho nicco vi ya bhAvavaicittaM // 35 // evaM ceva didikkhA bhavabIjaM vAsaNA avijjA ya / sahajamalasaddavaccaM vannijjai mukkhavAIhiM eyaM puNa taha kammeyarANusambandhajogayArUvaM / . etadabhAve NAyaM siddhANAbhAvaNAgammaM // 37 // iya asadevANAiyamaigge tama Asi evamAI vi| . bheyagavirahe vaicittajogao hoi paDisiddhaM // 38 // bheyagavirahe tasseva tassa'bhAvattakappaNamajuttaM / . jamhA sAvahigAmiNaM nII avahI ya NAbhAvo // 39 // iya tantajuttisiddho aNAimaM esa haMdi logu tti / iharA imassa'bhAvo pAvai pariciMtiyavvamiNaM // 40 // // 41 // // 3 // kulanItilokadharmavizikA // ittha kulanIidhammA pAeNa visiTThalogamahikicca / AveNigAirUvA vicittasatthoiyA ceva je veNisaMpayAyA cittA satthesu apaDibaddha tti / te tammajjAyAe savve AveNiyA neyA // 42 // jaha saMjhAe dIvayadANaM satthaM ravimmi viddhatthe / suddhaggiNo adANaM ca tassa abhisatthapaDiyANaM // 43 // nakkhattamaMDalassa ya pUjA nakkhattadevayANaM ca / gose savisaraNAi ya dhannANaM vaMdaNA ceva // 44 // gihadevayAisaraNaM vAmaMgaTTayanivIDaNA ceva / asiliTThadaMsaNammI tahA siliTTe ya sirihattho - // 45 // Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 46 // // 47 // // 48 // // 49 // // 50 // // 51 // bAlANaM punanirUvaNAi cittappaheNagAIhiM / satyaMtarehiM kAlAibheyao vayavibhAgeNaM tapparibhogeNa tahA thANe paradANajAtajutteNa / cittaviNiogavisayA DiMbhaparicchA ya citta tti vIvAhakougehiM raisaMgasamattamaddaNAIhiM / dhUvANaM punanirUvaNaM ca vivihappaogehi bhoge bhAvaTThavaNaM bhAveNArAhaNaM ca daiyassa / malapurisujjha aNuvvarimaMteNaM sIlarakkhA ya NhAyaparinAjalabhuttapIlaNaM vasaNadaMsaNaccAo / velAsu a thavaNAI thINaM AveNigo dhammo .. satthabhaNiyA ya anne vanAsamadhammabheyao neyA / vannA u baMbhaNAI tahAsamA baMbhacerAI ee sasatthasiddhA dhammA jayaNAibheyao cittA / abbhudayaphalA savve vivAgavirasA ya bhAveNaM payaIsAvajjAvihu tahA vi abbhudayasAhaNaM neyA / jaha dhammasAligANaM hiMsAi taha'tthaheu tti mohapahANe ee veraggaM pi ya imesi pAeNa / taggabbhaM ciya neyaM micchAbhinivesabhAvAo annesi tattacitA desANAbhogao ya annesi / dIsaMti ya jaiNo vittha kei saMmucchimappAyA anne u logadhammA pahuyA desAibheyao hu~ti / vArijjasoyasUyagavisayA AyArabheeNa kuladhammAu apeyA sureha kesiMci pANagANaM pi / . itthiyaNamujjhiyavvA teNANajjaviha imA merA // 52 // // 53 // // 54 // // 55 // // 56 // // 57 // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaNaguTThighaDApeDagajallAINaM ca je ihAyArA / pANApaDisehAI te taha dhammA muNeyavvA ___ // 58 // savve vi veyadhammA nisseyasasAhagA na niyameNa / AsayabheeNa'nne paraMparAe tayatthaM ti // 59 // visayasarUva'NubaMdheNa hoi suddho tihA ihaM dhammo / jaM tA mukkhAsayao salvo kila suMdaro neo . // 60 // // 4 // caramAvarttaviMzikA // nicchayao puNa eso jAyai niyameNa caramapariyaTTe / tahabhavvattamalakkhayabhAvA accaMtasuddha tti // 61 // mukkhAsao vi nannattha hoi gurubhAvamalapahAveNa / jaha guruvAhivigAre na jAu patthAsao samma // 62 // pariyaTTA u aNaMtA huMti aNAimmi ittha saMsAre / tappuggalANameva ya tahA tahA huMti gahaNAo .. // 63 // taha taggejjhasahAvA jai puggalamo havaMti niyameNa / taha taggahaNasahAvo AyA ya tao u pariyaTTA // 64 // evaM caramo'veso nIIe jujjaI iharahA u / tattassahAvakhayavajjio imo kiM na savvo vi? // 5 // tattaggahaNasahAvo Ayagao ittha satthagArehiM / sahajo malu tti bhaNNai bhavvattaM takkhao eso // 66 // eyassa parikkhayao tahA tahA haMta kiMci sesmmi| . jAyai carimo esu tti taMtajutti ppamANamiha // 67 // eyammi sahajamalabhAvavigamao suddhadhammasaMpattI / heyetarAtibhAve jaM na muNai annahiM jIvo // 68 // Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 70 // // 74 // bhamaNakiriyAhiyAe sattIe~ samaNNio jahA bAlo / pAsai thire vi hu cale bhAve jA dharai sA sattI // 69 // taha saMsAraparibbhamaNasattijutto vi niyamao ceva / hee vi uvAee tA pAsai jAva sA sattI jaha tassattIvigame pAsai paDhamo thire thire ceva / bIo vi uvAee taha tavvigame uvAee // 71 // tassattIvigamo puNa jAyai kAleNa ceva niyaeNa / tahabhavvattAi tadanaheukalieNa va karhici // 72 // iya pAhannaM neyaM itthaM kAlassa tao tao(tattao) ceva / tassa tti vigamaheU sA vi jao tassahAva tti // 73 // kAlo sahAva niyaI puvvakayaM purisakAraNegaMtA / micchattaM te ceva u samAsao huMti sammattaM nAyamiha muggapattI samayapasiddhA vi bhAviyavvaM tti / savvesu visiTThattaM iyareyarabhAvasAvikkhaM . // 75 // tahabhavvattakkhitto jaha kAlo taha imaM ti teNaM ti / iya annunnAvikkhaM rUvaM savvesi heUNa // 76 // na ya savvaheutullaM bhavvattaM haMdi savvajIvANaM / jaM teNevakkhittA to tullA daMsaNAIyA na imo imesi heU na ya NAtullA imeNa eyaMpi / eesi tahA heU tA tahabhAvaM imaM neyaM . // 78 // acarimapariyaTTesu kAlo bhavabAlakAlamo bhaNio / carimo u dhammajuvvaNakAlo taha cittabheu tti // 79 // . eyammi dhammarAgo jAyai bhavvassa tssbhaavaao| . itto ya kIramANo hoi imo haMta suddha tti // 77 // // 80 // Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . // 5 // bIjAdiviMzikA // bIjAikameNa puNo jAyai esu'ttha bhavvasattANaM / .. niyamA Na anahA vi u iTThaphalo kapparukkhu vva .. // 81 / / bIjaM vimassa NeyaM daTThaNaM eyakAriNo jIve / / bahumANasaMgayAe suddhapasesAi karaNicchA tIe ceva'Nubandho aMkalaMko aMkuro ihaM neo| kaTuM puNa vineyA taduvAyanesaNA cittA // 83 // tesu pavittI ya tahA cittA pattAisarisigA hoi / tassaMpattI puSpaM gurusaMjogAirUvaM tu // 84 // tatto sudesaNAIhiM hoi jA bhAvadhammasaMpattI / . taM phalamiha vineyaM paramaphalapasAgaM niyamA // 85 // bIjassa vi saMpattI jAyai carimammi ceva pariyaTTe / accaMtasuMdarA jaM esA vi tao na sesesu // 86 // na ya eyammi aNaMto jujjai neyassa nAma kAlu tti / osappiNI aNaMtA huMti jao egapariyaTTe // 87 // bIjAiyA ya ee tahA tahA saMtareyarA neyaa| . tahabhavvattakkhittA egaMtasahAva'bAhAe // 88 // tahabhavvattaM jaM kaalniyipuvvkypuriskiriyaao| akkhivai tahasahAvaM tA tadadhINaM tayaM pi bhave // 89 // evaM jeNeva jahA hoyavvaM taM taheva hoi tti / naya divvapurisagArA vi haMdi evaM virujjhaMti // 90 // jo divveNakkhitto tahA tahA haMta purisagAru tti / .. tatto phalamubhayajamavi bhaNNai khalu purisagArAo // 91 // Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eeNa mIsapariNAmie u jaM tammi taM ca dugajaNNaM / divvAu navari bhaNNai nicchayao ubhayajaM savvaM // 92 // iharA'Nakkhitto so hoi tti aheuo nioeNa / itto tadapariNAmo kiMci tammattajaM na tayA // 93 // puvvakayaM kammaM ciya cittavivAgamiha bhannaI divyo / kAlAiehiM tappAyaNaM tu taha purisagAru tti // 94 // iya samayanIijogA iyareyarasaMgayA u jujjaMti / iha divvapurisagArA pahANaguNabhAvao do vi // 95 // tA bIjapuvvakAlo neo bhavabAlakAla eveha / iyaro u dhammajuvvaNakAlo viha liMgagammu tti // 96 // paDhame iha pAhanaM kAlassiyarammi cittajogANaM / vAhissudayacikicchAsamayasamaM hoi nAyavvaM / // 97 // . bAlassa dhUligehAtiramaNakiriyA jahA parA bhAi / bhavabAlassa vi tassattijogao taha asakkiriyA // 98 // juvvaNajuttassa u bhogarAgao sA na kiMcI jaha ceva / emeva dhammarAgA'sakkiriyA dhammajUNo vi // 99 // iya bIjAikameNaM jAyai jIvANa suddhadhammu tti / jaha caMdaNassa gaMdho taha- eso tattao ceva // 100 // // 6 // saddharmavizikA // eso puNa sammattaM suhAyapariNAmarUvamevaM ca / appuvvakaraNasajhaM caramukkosaTThiIkhavaNe kammANi aTTha nANAvaraNijjAINi huMti jIvassa / . tesiM ca ThiI bhaNiyA ukkoseNeha samayammi // 102 // Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AillANaM tiNhaM carimassa ya tIsakoDakoDIo / hoi ThiI ukkosA ayarANaM satikaDA ceva . // 103 // sayariM tu cautthassa vIsaM taha chaTThasattamANaM ca / tittIsa sAgarAiM paMcamagassAvi vineyA // 104 // aTThaNhaM payaDINaM ukkosaThiIe vaTTamANo u| jIvo na lahai eyaM jeNa kiliTThAsao bhAvo // 105 // sattaNhaM payaDINaM abhiMtarao u koDAkoDIe / pAuNai navarameyaM apuvvakaraNeNa koI tu // 106 // karaNaM ahApavattaM apuvvamaNiyaTTimeva bhavvANaM / .. iyaresiM paDhamaM ciya bhaNNai karaNaM ti pariNAmo // 107 // jA gaMThiM tA paDhamaM gaMThi samaicchao bhave bIyaM / aNiyaTTIkaraNaM puNaM sammattapurakkhaDe jIve // .108 // ' ittha ya pariNAmo khalu jIvassa suho ya hoi vineo| kiM malakalaMkamukkaM kaNagaM bhuvi jhAmalaM hoi ? // 109 // payaIya va kammANaM viyANiuM vA vivAgamasuhaM ti / avaraddhe vi na kuppai uvasamao savvakAlaM pi // 110 // naravibuhesarasukkhaM dukkhaM ciya bhAvao u mannaMto / saMvegao na mukkhaM muttUNaM kiMpi pattheI. // 111 // nArayatiriyanarAmarabhavesu nivveyao vasai dukkhaM / / akayaparaloyamaggo mamattavisavegarahio vi // 112 // daTTaNa pANinivahaM bhIme bhavasAgarammi dukkhattaM / / avisesao'NukaMpaM duhA vi sAmatthao kuNai // 113 // mannai tameva saccaM nIsaMkaM jaM jiNehiM paNNattaM / . suhapariNAmo saccaM kaMkhAivisuttiyArahio . // 114 // 10 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evaMviho ya eso tahAkhaovasamabhAvao hoi / niyameNa khINavAhI naru vva tavveyaNArahio // 115 // paDhamANudayAbhAvo eyassa jao bhave kasAyANaM / tA kahameso evaM ? bhannai tavvisayavikkhAe // 116 // nicchayasammattaM vA'hikicca suttabhaNiya niuNarUvaM tu / evaMviho niogo hoi imo haMta vaccu tti // 117 // pacchANupubvio puNa guNANameesi hoi lAhakamo / pAhannao u evaM vineo siM uvannAso // 118 // eso u bhAvadhammo dhArei bhavannave vivaDamANaM / jamhA jIvaM niyamA anno u bhavaM(tayaM)gabhAveNaM // 119 // dANAiyA u eyammi ceva suddhA u hu~ti kiriyAo / / eyAo vi hu jamhA mukkhaphalAo parAo ya // 120 // // 7 // dAnaviMzikA // dANaM ca hoi tivihaM nANAbhayadhammuvaggahakaraM ca / ittha paDhamaM pasatthaM vihiNA juggANa dhammammi // 121 // seviyagurukulavAso visuddhavayaNo'Numannio guruNA / savvattha NicchiyamaI dAyA nANassa vineo // 122 // sussUsAsaMjutto vinneo gAhago vi eyassa / naM sirA'bhAve khaNaNAu ceva kUve jalaM hoi // 123 // oheNa vi uvaeso AyarieNaM vibhAgaso deo / sAmAidhammajaNao mahuragirAe viNIyassa // 124 // aMviNIyamANavaMto kilissaI bhAsaI musaM ceva / / nAuM ghaMTAlohaM ko kira (kaDa) karaNe pavattijjA ? // 125 // 11 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vineyamabhayadANaM paramaM maNavayaNakAyajogehiM / / jIvANamabhayakaraNaM savvesi savvahA sammaM // 126 // uttamameyaM jamhA tamhA NANuttamo tarai dAuM / aNupAliuM va dinnaM pi haMti samabhAvadAridde // 127 // jiNavayaNanANajogeNa takulaThiIsamAsieNaM ca / vineyamuttamattaM na annahA ittha ahigAre // 128 // dAUNeyaM jo puNa AraMbhAisu pavattae mUDho / bhAvadarido niyamA dUre so dANadhammANa // 129 // ihaparalogesu bhayaM jeNa na saMjAyae kayAiyavi / .. . jIvANaM takkArI jo so dAyA u eyassa // 130 // iya desao vi dAyA imassa eyAriso tarhi visae / iharA dinnuddAlaNapAyaM eyassa dANaM ti // 131 // nANadayANaM khaMtIviraIkiriyAi taM tao dei / anno dariddapar3isehavayaNatullo bhave dAyA . // 132 // evamiheyaM pavaraM savvesiM ceva hoi dANANaM / itto uniogeNaM eyassa vi Isaro dAyA // 133 // iya dhammuvaggahakaraM dANaM asaNAigoyaraM taM ca / patthamiva annakAle ya rogiNo uttamaM neyaM // 134 // saddhAsakkArajuyaM sakameNa tahociyammi kAlammi / annANuvaghAeNaM vayaNA evaM suparisuddhaM // 135 // guruNA'NunnAyabharo nAovajjiyadhaNo ya eyassa / . dAyA adutthapariyaNavaggo sammaM dayAlU ya // 136 // aNukaMpAdANaM pi ya aNukaMpAgoyaresu sattesu / . jAyai dhammovaggahaheU karuNApahANassa // 137 // 12 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 138 // tA eyaM pi pasatthaM titthayareNAvi bhayavayA gihiNA / sayamAinnaM diyadevadUsadANeNa'gihiNA vi dhammassAipayamiNaM jamhA sIlaM imassa pajjate / tavvirayassAvi jao niyamA saniveyaNA guruNo tamhA satta'NurUvaM aNukaMpAsaMgaeNa bhavveNaM / aNuciTThiyavvameyaM itto cciya sesaguNasiddhI // 139 // // 140 // - // 8 // pUjAvidhiviMzikA // pUyA devassa duhA vineyA davvabhAvabheeNaM / iyareyarajuttA vi hu tatteNa pahANaguNabhAvA // 141 // paDhamA gihiNo sA'vi ya tahA tahA bhAvabheyao tivihA / kAyavayamaNavisuddhI sambhUogaraNaparibheyA // 142 / / savvaguNAhigavisayA niyamuttamavatthudANapariosA / kAyakiriyApahANA samaMtabhaddA paDhamapUyA . // 143 // bIyA u savvamaMgalanAmA vAkiriyApahANesA / / puvvuttavisayavatthusu ocittANayaNabheeNa // 144 // taiyA paratattagayA savvuttamavatthumANasaniogA / suddhamaNajogasArA vineyA savvasiddhiphalA // 145 // paDhamAvaMcakajogA sammaddiTThissa hoi maDhama tti / iyareyarajogeNaM uttaraguNadhAriNo neyA // 146 // taiyAM taiyAvaMcakajogeNaM paramasAvagassevaM / . jogA ya samAhIhiM sAhujjugakiriyaphalakaraNA // 147 // paDhamakaraNabheeNaM gaMthAsanassa dhammamittaphalA / sA hujjugAibhAvo jAyai taha nANubaMdhu tti // 148 // 13 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavaThiibhaMgo eso taha ya mahApahavisohaNo paramo / niyaviriyasamullAso jAyai saMpattabIyassa // 149 // saMlaggamANasamao dhammaTThANaM pi biti samayaNNU / avagAriNo vi itthaTThasAhaNAo ya sammaM ti. // 150 // paMcaTThasavvabheovayArajuttA ya hoi esa tti / . jiNacauvIsAjogovayArasaMpattirUvA ya . // 151 // suddhaM ceva nimittaM daMvvaM bhAveNa sohiyavvaM ti / iya egaMtavisuddho jAyai esA tahiTThaphailA // 152 // sayakAriyAi esA jAyai ThavaNAi bahuphalA keii| . gurukAriyAi anne visiTThavihikAriyAe ya // 153 // thaMDille vi ya esA maNaThavaNAe pasatthigA ceva / / AgAsagomayAIhiM itthamullevaNAi hirya // 154 // uvayAraMgA iha sovaogasAhAraNANa iTThaphalA / kiMci viseseNa tao savve te vibhaiyavva tti . // 155 // evaM kuNamANANaM eyA duriyakkhao ihaM jamme / paralogammi ya goravabhogA paramaM ca nivvANaM // 156 // ikkaM pi udagabiMdU jaha pakkhittaM mahAsamuddachamma / . jAyai akkhayameyaM pUyA vi jiNesu vineyA // 157 // akkhayabhAve bhAvo milio tabbhAvasAhago niyamA / / na hu taMbaM rasaviddhaM puNo vi taMbattaNamuvei // 158 // tamhA jiNANa pUyA buheNa savvAyareNa kAyavvA / . paramaM taraMDamesA jamhA saMsArajalahimmi // 159 // evamiha davvapUyA lesuddeseNa daMsiyA samayA / iyarA jaINa pAo jogahigAre tayaM vucchaM - // 160 // 14 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 9 // zrAvakadharmaviMzikA // dhammovaggahadANAisaMgao sAvago paro hoi / bhAveNa suddhacitto niccaM jiNavayaNasavaNaraI // 161 // maggaNusArI saDDho panavaNijjo kiyAparo ceva / guNarAgI sakkAraMbhasaMgao desacArittI // 162 // paMca ya aNuvvayAiM guNavvayAiM ca huti tinneva / sikkhAvayAI cauro sAvagadhammo duvAlasahA // 163 // eso ya suppasiddho sahAiyArehiM ittha taMtammi / kusalapariNAmarUvo navaraM sai aMtaro neo // 164 // sammA paliyapuhutte'vagae kammANa esa hoi tti / so vi khalu avagamo iha vihigahaNAIhiM hoi jahA // 165 // gurumUle suyadhammo saMviggo ittaraM va iyaraM vA / giNhai vayAiM koi pArlai ya tahA niraiyAraM // 166 // eso Thiio itthaM na u gahaNAdeva jAyaI niyamA / gahaNovaripi jAyai jAo vi avei kammudayA // 167 // tamhA niccasaIe bahumANeNaM ca ahigayaguNammi / paDivakkhaduguMchAe pariNaiyAloyaNeNaM ca / // 168 // titthaMkarabhattIe susAhujaNapajjuvAsaNAe ya / uttaraguNasaddhAe ittha sayA hoi jaiyavvaM // 169 // evamasaMto vi imo jAyai jAo vi na paDai kayAi / tA itthaM buddhimayA apamAo hoi kAyavvo // 170 // nivasijja tattha saDDho sAhUNaM jattha hoi saMpAo / ceiyagharA u jahiyaM tadannasAhammiyA ceva // 171 // 15 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 173 // navakAreNa viboho aNusaraNaM sAvao vayAI me / . jogo ciivaMdaNamo paccakkhANaM tu vihipuvvaM // 172 // taha ceIharagamaNaM sakkAro vaMdaNaM gurusagAse / paccakkhANaM savaNaM jaipucchA uciyakaraNijjaM . aviruddho vavahAro kAle vihibhoyaNaM ca saMvaraNaM / ceiharAgamasavaNaM sakkAre vaMdaNAI ya . // 174 // jaivissAmaNamucio jogo nvkaarciNtnnaaiio| . gihigamaNaM vihisuvaNaM saraNaM gurudevayAINaM // 175 // abbaMbhe puNa viraI mohaduguMchA satattaciMtA ya / * itthIkalevarANaM tanviraesuM ca bahumANo // 176 // suttaviuddhassa puNo suhumapayatthesu cittavinAso / bhavaThiinirUvaNe yA ahigaraNovasamacitte vA // 177 // AuyaparihANIe asamaMjasaciTThiyANa va vivAge / khaNalAbhadIvaNAe dhammaguNesuM ca vivihesu . // 178 // bAhagadosavivakkhe dhammAyarie ya ujjayavihAre / emAi cittanAso saMvegarasAyaNaM deyaM // 179 // gose bhaNio ya vihI iya aNavarayaM tu ciTThamANassa / paDimAkameNa jAyai saMpuno caraNapariNAmo . // 180 // // 10 // pratimArvizikA // daMsaNa 1 vaya 2 sAmAiya 3 posaha 4 paDimA5 abaMbha 6 saccitte 7/ AraMbha 8 pesa 9 uddiTThavajjae 10 samaNabhUe 11 ya // 181 // eyA khalu ikkArasa guNaThANagabheyao muNeyavvA / samaNovAsagapaDimA bajjhANuTThANaliMgehiM // 182 // 16 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 183 // // 184 // // 185 // // 186 // // 187 // // 188 // sussUsAI jamhA daMsaNapamuhANa kajjasUya tti / kAyakiriyAi samma lakkhijjai ohao paDimA sussUsa dhammarAo gurudevANaM jahAsamAhIe / veyAvacce niyamo daMsaNapaDimA bhave esA paMcANuvvayadhArittamaNaiyAraM vaesu paDibaMdho / vayaNA tadaNaiyArA vayapaDimA suppasiddha tti taha attavIriullAsajogao rayatasuddhidittisamaM / sAmAiyakaraNamasaI sammaM sAmAiyappaDimA posahakiriyAkaraNaM paMcasu pavvesu tahA suparisuddhaM / jaibhAvabhAvasAhagamaNaghaM taha posahappaDimA pavvesu ceva rAI asiNANAikiriyAsamAjutto / mAsapaNagAvahi tahA paDimAkaraNaM tu tappaDimA asiNANa viyaDabhoI mauliyaDo rattibaMbhamANeNa / paDivakkhamaMtajAvAisaMgI ceva sA kiriyA evaM kiriyAjutto'baMbhaM vajjei navaraM rAI pi / chammAsAvahi niyamA esA u abaMbhapaDima tti jAvajjIvAe vi hu esA'baMbhassa vajjaNA hoi / evaM ciya jaM citto sAMvagadhammo bahupagAro evaMviho u navaraM saccittaM pi parivajjae savvaM / satta ya mAse niyamA phAsuyabhogeNa tappaDimA jAvajjIvAe vi hu esA saccittavajjaNA hoi / evaM ciya jaM citto sAvagadhammo bahupagAro . evaM ciya ArambhaM vajjai sAvajjamaTThamAsaM jaa| tappaDimA pesehi vi appaM kArei uvautto // 189 // // 190 // // 191 / / // 192 // // 193 // // 194 // 17 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tehiM pi na kAreI navamAse jAva pesapaDima tti / puvvoiyA u kiriyA savvA eyassa savisesA // 195 // uddiTTAhArAINa vajjaNaM ittha hoi tappaDimA / dasamAsAvahi sajjhAyajhANajogappahANassa ikkArasa mAse jAva samaNabhUyapaDimA u carima tti / aNucarai sAhukiriyaM itbha imo avigalaM pAyaM . // 197 // AseviUNa evaM koI pavvayai taha gihI hoi / tabbhAvabheyao cciya visuddhisaMkesabheeNaM // 198 // eyA u jahuttaramo asaMkhakammakkhaovasamabhAvA / . . huMti paDimA pasatthA visohikaraNANi jIvassa // 199 // AseviUNa eyA bhAveNa niogao jaI hoi / jaM uvari savvaviraI bhAveNaM desaviraIo // 200 // // 11 // yatidharmaviMzikA // namiUNa khINadosaM guNarayaNanihiM jiNaM mahAvIraM / saMkheveNa mahatthaM jaidhammaM saMpavakkhAmi // 201 // khaMtI ya maddavajjava muttI tava saMjame ya boddhavve / / saccaM soyaM AkiMcaNaM ca baMbhaM ca jaidhammo // 202 / / uvagAravagArivivAgavayaNadhammuttarA bhave khaMtI / sAvikkhaM AditigaM logigamiyaraM dugaM jaiNo // 203 // bArasavihe kasAe khavie uvasAmie ya jogehiM / jaM jAyai jaidhammo tA carimaM tattha khaMtidugaM // 204 // savve ya aIyArA jaM saMjalaNANamudayao Tuti / IsijalaNA ya ee kuovagArAdavikkheha // 205 // 18 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaTe uNa guNaTThANe jaidhammo duggalaMghaNaM taM ca / bhaNiyaM bhavADavIe na logaciMtA tao itthaM // 206 // tamhA niyameNaM ciya jaiNo savvAsavA niyattassa / paDhamamiha vayaNakhaMtI pacchA puNa dhammakhaMti tti // 207 // emeva'jjavamaddavamuttIo huMti pNcbheyaao| puvvoiyanAeNaM jaiNo itthaM pi caramadugaM // 208 // ihaparalogAdaNavikkhaM jamaNasaNAi cittaNuTThANaM / taM suddhanijjarAphalamittha tavo hoi nAyavvo // 209 // AsavadAraniroho jamidiyakasAyadaMDaniggahao / pehAtijogakaraNaM taM savvaM saMjamo neo . // 210 // gurusuttANunnAyaM jaM hiyamiyabhAsaNaM sasamayammi / aparovatAvamaNaghaM taM saccaM nicchiyaM jaiNo // 211 // AloyaNAidasavihajalao pAvamalakhAlaNaM vihiNA / jaM davvasoyajuttaM taM soyaM jaijaNapasatthaM // 212 // pakkhIe uvamAe jaM dhammovagaraNAiregeNa / vatthussAgahaNaM khalu taM AkiMcanamiha bhaNiyaM // 213 // mehuNasannAvijaeNa pNcpriyaarnnaapriccaao| baMbhe maNavattIe jo so baMbhaM suparisuddhaM // 214 // kAyapharisarUvehiM saddamaNehiM ca ittha paviyAro / rAgA mehuNajogo. mohudayaM raiphalo savvo // 215 // eyassAbhAvammi vi no baMbhamaNuttarANa jaM tesiM / baMbhe Na maMNovittI taha parisuddhAsayAbhAvA // 216 // baMbhamiha baMbhacArihiM vanniyaM savvameva'NuTThANaM / to tammi khaovasao sA maNavittI tahiM hoi // 217 // 19 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 218 // evaM parisuddhAsayajutto jo khalu maNoniroho vi / paramatthao jahatthaM so bhaNNai baMbhamiha samae iya taMtajuttinIIi bhAviyavvo buhehiM suttattho / . savvo sasamayaparasamayajogao mukkhakaMkhIhiM saMkheveNaM eso jaidhammo vanio aimahattho / maMdamaibohaNaTThA kuggahaviraheNa samayAo // 219 // // 220 / / // 12 // zikSAviMzikA // sikkhA imassa duvihA gahaNAsevaNagayA muNeyavvA / suttatthagoyaregA bIyA'NuTThANavisaya tti // 221 // jaha cakkavaTTirajjaM labhrUNaM neha khuddakiriyAsu / hoi maI taha ceva u neyassa vi dhammarajjavao // 222 // jaha tassa va rajjattaM kuvvaMto vaccae suhaM kAlo / taha eyassa vi sammaM sikkhAdugameva dhanassa // 223 // tatto imaM pahANaM niruvamasuhaheubhAvao neyaM / / ittha vi hodaigasuhaM tatto evopasamasuhaM . // 224 // sikkhAdugammi pII jai jAyai haMdi samaNasIhassa / / taha cakkavaTTiNo vi hu niyameNa na jAu niyakicce // 225 // giNhai vihiNA suttaM bhAveNaM paramamaMtarUva tti / jogo vi bIyamahurodajogatullo imassa tti // 226 // pattaM pariyAeNaM sugurusagAsAu kAlajogeNa / / uddesAikamajuyaM suttaM gejhaMti gahaNavihI // 227 // esu cciya dANavihI navaraM dAyA gurU'tha eyassa / gurusaMdiTTho vA jo akkhayacArittajuttu tti // 228 // 20 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atthaggahaNe u eso vineo tassa tassa ya suyassa / taha ceva bhAvapariyAgajogao ANupuvvIe // 229 // maMDali nisijja akkhA kiikammussagga vaMdaNaM jitu / uvaogo saMvego ThANe pasiNo ya iccAi // 230 // Asevai ya jahuttaM tahA tahA sammamesa suttatthaM / / uciyaM sikkhApuvvaM nIsesaM uvahipehAe // 231 // paDivattivirahiyANaM na hu suyamittamuvayAragaM hoi / no Aurassa rogo nAsai taha osahasuIo // 232 // na ya vivarIeNeso kiriyAjogeNa avi ya vaDhei / iya pariNAmAo khalu savvaM khu jahuttamAyarai // 233 // thevo vitthamajogo niyameNa vivAgadAruNo hoi / pAgakiriyAgao jaha nAyamiNaM suppasiddhaM tu // 234 // jaha Aurassa rogakkhayatthiNo dukkarA vi suhaheU / itthaM cigicchAkiriyA taha ceva jaissa sikkha tti // 235 // jaM sammanANameyassa tattasaMveyaNaM niogeNa / annehi vi bhaNiyamao u vijjasaMvijjapadamisiNo // 236 // paDhamamahaM pIIviU pacchA bhattI u hoi eyassa / AgamamittaM heU tao. asaMgattamegaMtA // 237 // jaiNo cauvvihaM ciya annehi vi vaniyaM aNuTThANaM / pIIbhattigayaM khalu tahAgamAsaMgabheyaM ca // 238 // AhArovahi sijjAsu saMjao hoi esa niyameNa / jAyai. aNaho sammaM itto ya carittakAu tti // 239 // . eyAsu avattavao jaha ceva viruddhaseviNo deho / . pAuNai na uNamevaM jaiNo vihu dhammadehu tti // 240 // . 21 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 13 // bhikSAviMzikA // bhikkhAvihI u neo imassa eso mahANubhAvassa / bAyAladosaparisuddhapiMDagagahaNaM ti te ya ime // 241 // solasa uggamadosA solasa uppAyaNAi dosA u / dasa esaNAi dosA bAyAlIsaM iya havaMti // 242 // AhAkammuddesiya pUIkamme ya mIsajAe ya / ThavaNA pAhuDiyAe pAoyarakIyapAmicce // 243 // pariyaTTie abhihaDe ubbhinne mAlohaDe ii ya / . acchijje anisiDhe ajjhoyarae ya solasame // 244 // dhAIdUi nimitte AjIva vaNImage tigicchA ya / kohe mANe mAyA lobhe ya havaMti dasa ee // 245 // puvviMpacchAsaMthava vijjA maMte ya cunna joge ya / uppAyaNAi dosA solasame mUlakamme ya . // 246 // saMkiya makkhiya nikkhitta pihiya sAhariya dAyagummIse / apariNaya litta chaDDiya esaNadosA dasa havaMti // 247 // eyaddosavimukko jaINa piMDo jiNeNa'NunnAo / saMjoyaNAirahio bhogo vi imassa kaarnno| // 248 // davvAIsaMjoyaNamiha battIsAhigaM tu apamANaM / rAgeNa saiMgAlaM doseNa sadhUmagaM jANa // 249 // veyaNa veyAvacce iriyaTThAe ya saMjamaTThAe / taha pANavattiyAe chaTuM puNa dhammaciMtAe // 250 // vatthaM'pAhAkammAidosaduTuM vivajjiyavvaM tuH / dosANa jahAsaMbhavameesiM joyaNA neyA . // 251 // 22 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ittheva pattabheeNa esaNA hoi'bhiggahapahANA / satta cauro ya payaDA annA vi tahA'viruddha ti // 252 // saMsaTThamasaMsaTThA udghaDa taha hoi appalevA ya / oggahiyA paggahiyA ujjhiyadhammA ya sattamiyA // 253 // udiTTha peha aMtara ujjhiyadhammA cautthiyA hoi / vatthe vi esaNAo pannattA vIyarAgehi // 254 // sijjA vi ihaM neyA AhAkammAidosarahiyA vi / te vi dalAvikkhAe etthaM sayameva joijjA / / 255 // esAvitthIpaMDagapasurahiyA jANa suddhisaMpunnA / annApIDAi tahA uggahasuddhA muNeyavvA // 256 // esA vi hu vihiparibhogao ya AsaMgavajjiyANaM tu / vasahI suddhA bhaNiyA iharA u gihaM pariggahaoM // 257 // evaM AhArAisu jattavao nimmamassa bhAveNa / niyameNa dhammadehArogAo hoi nivvANaM .. // 258 // jANai asuddhimeso AhArAINa suttabhaNiyANaM / sammuvautto niyamA piMDesaNabhaNiyavihiNA ya // 259 // // 14 // tadantarAyazuddhaliGgaviMzikA // bhikkhAe vaccaMto jaiNo guruNo karaMti uvaogaM / jogaMtaraM pavajjiukAmo Abhogaparisuddha // 260 // sAmIveNaM jogo eso suttAijogao hoi / kAlAvikkhAi tahA jaNadehANuggahaTThAe // 261 // eyavisuddhinimittaM addhAgahaNa? suttajogaTThA / jogatigeNuvauttA guruANaM taha pamaggaMti // 262 // .23 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtei maMgalamihaM nimittasuddhiM tihA parikkhaMtA / kAyavayamaNehiM tahA niyaguruyaNasaMgaehiM tu eyANamasuddhIe ciivaMdaNa taha puNo vi uvaogo / .: suddhe gamaNaM hu ciraM asuddhibhAve Na taddiyahaM // 264 // suddhe vi aMtarAyA ee paDisehagA ihaM huMti / . AhArassa ime khalu dhammassa u sAhagAjogA // 265 // // 15 // AloyaNArvizikA // bhikkhAisu jattavao evamavi ya mAidosao jAo / huMta'iyArA te puNa sohai AloyaNAi jaI // 266 // pakkhe cAummAse AloyaNa niyamaso u dAyavvA / ... gahaNaM abhiggahANa ya puvvagahie NivedeuM // 267 // AloyaNA payaDaNA bhAvassa sadosakahaNamii gajjho / guruNo esA ya tahA suvijjanAeNa vineA . // 268 // jaha ceva dosakahaNaM na vijjamittassa suMdaraM hoi / aviya suvijjassa tahA vanneyaM bhAvadose vi // 269 // tattha suvijjo ya imo AroggaM jo vihANao kuMNai / caraNAruggakaro khalu evittha gurU vi vineo // 270 // jassa samIve bhAvAurA tahA pAviUNa vihipuvvaM / caraNAruggaM pakaraMti so gurU siddhakammuttha / // 271 / / dhammassa pabhAveNaM jAyai eyAriso na savvo vi| . vijjo va siddhakammo jaiyavvaM erise vihiNA // 272 // eso puNa niyameNaM gIyatthAiguNasaMjuo cev| . dhammakahA'pakkhevagavisesao hoi u visiTTho . // 273 // 24 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhammakahAujjutto bhAvanU pariNao carittammi / saMvegavuDDijaNao sammaM somo pasaMto ya // 274 / / eyArisammi niyamA saMviggeNaM pamAyaduccariyaM / apuNakaraNujjueNaM payAsiyavvaM jaijaNeNaM // 275 // jai bAlo jaMpaMto kajjamakajjaM ca ujjuyaM bhaNai / taM taha AloijjA mAyAmayavippamukko ya // 276 // pacchittamayaM karaNA anne suddhi bhaNaMti nANassa / taM ca na jammA eyaM sasallavaNarohaNappAyaM // 277 // avarAhA khalu sallaM eyaM mAyAibheyao tivihaM / savvaM pi gurusamIve uddhariyavvaM payatteNa // 278 // na ya taM satthaM va visaM va duppauttu vva kuNai veyAlo / jaMtaM va duppauttaM sattuvva pamAio kuddho // 279 // jaM kuNai bhAvasallaM aNuddhiyaM uttimaTThakAlammi / dulahabohIyattaM aNaMtasaMsAriyattaM ca . // 280 // to uddharaMti gAravarahiyA mUlaM puNabbhavalayANaM / micchadasaNasallaM mAyAsallaM niyANaM ca // 281 // caramapariNAmadhamme duccariyaM addhiI daDhaM kuNai / kaha vi pamAyAvaTTiya. Ava na AloiyaM guruNo // 282 // jaM jAhe Avajjai duccariyaM taM taheva jatteNaM / AloeyavvaM khalu sammaM saiyAramaraNabhayA // 283 / / evamavi ya pakkhAI jAyai AloyaNAo visao tti / gurukajjANAloyaNA bhAvANAbhogao ceva // 284 // jaM jAriseNa bhAveNa seviyaM kiM pi ittha duccariyaM / ' taM tatto ahigeNaM saMvegeNaM tahA''loe . // 285 // . 25 . Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 16 // prAyazcitarvizikA // pacchittAo suddhI tahabhAvAloyaNeNa jaM hoi / iharA Na pIDhabaMbhAio saA sukaDabhAve vi // 286 // ahigA takkhayabhAve pacchittaM kiMphalaM ihaM hoi ? tadahigakammakkhayabhAvao tahA haMta mukkhaphalaM // 287 // . pAvaM chiMdai jamhA pAyacchittaM ti bhaNNae tamhA / pAeNa vA vi cittaM sohayaI teNa pacchittaM // 288 // saMkesaNAibheyA cittaasuddhIi bajjhaI pAvaM / / tivvaM cittavivAgaM avei taM cittasuddhIo // 289 // kicce vi kammaNi tahA jogasamattIi bhaNiyameyaM ti / .... AloyaNAibheyA dasavihameyaM jahA sutte // 290 / / AloyaNa paDikamaNe mIsa vivege tahA viussagge / tava cheya mUla aNavaThThayA ya pAraMciyaM ceva // 291 // vasahIo hatthasayA bAhiM kajje gayassa vihipuvvaM / gamaNAigoyarA khalu bhaNiyA AloyaNA guruNA // 292 // sahasa cciya assamiyAibhAvagamaNe ya caraNapariNAmA / micchAdukkaDadANA taggamaNaM puNa paDikkamaNaM // 293 // saddAiesu Isi pi ittha rAgAibhAvao hoi / AloyaNA paDikkamaNayaM ca eyaM tu mIsaM tu // 294 // asaNAigassa pAyaM aNesaNIyassa kaha vi gahiyassa / / saMvaraNe saMcAo esa vivego u nAyavvo // 295 // kussumiNamAiesuM viNA'bhisaMdhIi jo u aiyAro / tassa visuddhinimittaM kAussaggo viussaggo . . // 296 // 26 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puDhavAINaM saMghaTTaNAibhAveNa taha pamAyAo / aiyArasohaNaTThA paNagAitavo tavo hoi // 297 // tavasA u duddamassA pAyaM taha caraNamANiNo cev| . saMkesavisesAo cheo paNagAio tattha // 298 // pANavahAimmi pAo bhAveNAseviyammi sahasA vi / AbhogeNaM jaiNo puNo vayArovaNA mUlaM // 299 // sAhammigAiteNAibhAvao saMkilesabheeNa / takkhaNameva vayANa vi hoi ajogo u aNavaTThA // 300 // purisavisesaM pappA pAvavisesaM ca visayabheeNa / pAyacchittassaMtaM gacchaMto hoi. pAraMcI // 301 // evaM kuNamANo khalu pAvamalAbhAvao niogeNa / sujjhai sAhU sammaM caraNassArAhaNA tatto // 302 // avirAhiyacaraNassa ya aNubaMdho suMdaro u havai tti / appo ya bhavo pAyaM tA itthaM hoi jaiyavvaM // 303 // kiriyAe apaccAre jattavao 'NAvagAragA jaha ya / pacchittavao sammaM taha pavvajjAe aiyAre // 304 // evaM bhAvanirujjo jogasuhaM uttamaM ihaM lahai / / paraloge ya narAmarasivasukkhaM tapphalaM ceva // 305 // : // 17 // yogavidhAnaviMzikA // mukkheNa joyaNAo jogo savvo vi dhammavAvAro / parisuddho vineo ThANAigao viseseNa // 306 // ThANunnatthAlaMbaNarahio taMtammi paMcahA eso / dugamittha kammaogo tahA tiyaM nANajogo u // 307 // 0 - Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dese savve ya tahA niyameNeso carittiNo hoi / iyarassa bIyamittaM itto cciya kei icchaMti // 308 // ikkikko ya cauddhA itthaM puNa tattao munneyvvo| icchApavittithirasiddhibheyao samayanIIe // 309 // tajjuttakahA pIIi saMgayA'vipariNAmiNI icchA / savvatthuvasamasAraM tappAlaNamo pavattI u . // 310 // taha ceva eyabAhagaciMtArahiyaM thirattaNaM neyaM / savvaM paratthasAhagarUvaM puNa hoi siddhi tti . // 311 // ee ya cittarUvA tahakhaovasamajogao Tuti / tassa u saddhApIyAijogao bhavvasattANaM // 312 // aNukaMpA nivveo.saMvego hoi taha ya pasamu tti / eesiM aNubhAvA icchAINaM jahAsaMkheM // 313 // evaM Thiyammi tatte nAeNa u joyaNA imA payaDA / ciivaMdaNeNa NeyA navaraM tattannuNA sammaM ... // 314 // arahaMtaceiyANaM karemi ussagga evamAIyaM / saddhAjuttassa tahA hoi jahatthaM payannANaM // 315 // eyaM catthAlaMbaNajogavao pAyamavivarIyaM tu / / iyaresiM ThANAisu jattaparANaM paraM seyaM // 316 // iharA kAyavAsiyapAyaM ahavA mhaamusaavaao| tA aNurUvANaM ciya kAyavvo eyavinAso // 317 // je desaviraijuttA jamhA iha vosirAmi kAyaM ti / .. suvvai viraIe imaM tA savvaM ciMtiyavvamiNaM // 318 // titthassuccheyAi vi nAlaMbaNamittha jaM sa emeva / / suttakiriyAi nAso eso asamaMjasavihANo / // 319 // 28 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ so esa vaMkao ciya naya sayamayamAriyANamaviseso / evaM pi bhAviyav iha titthuccheyabhIrUhiM // 320 // muttUNa logasannaM uDDhUNa ya sAhusamayasabbhAvaM / samma pariyaTTiyavvaM buheNamainiuNabuddhIe // 321 // kayamittha pasaMgeNaM ThANAisu jattasaMgayANaM tu / hiyameyaM vineyaM sadaNuTThANattaNeNa tahA // 322 // eyaM ca pIibhattAgamANugaM taha asaMgayAjuttaM / neyaM cauvvihaM khalu eso caramo havai jogo // 323 // AlaMbaNaM pi eyaM rUvimarUvI ya ittha paramu tti / tagguNapariNairUvo suhumo anAlaMbaNo nAma // 324 // eyammi mohasAgarataraNaM seDhI ya kevalaM ceva / tatto ajogajogo kameNa paramaM ca nivvANaM // 325 // ... // 18 ||.kevljnyaanviNshikaa // kevalanANamaNaMtaM jIvasarUvaM tayaM nirAvaraNaM / logAlogapagAsagamegavihaM niccajoi tti // 326 // maNapajjavanANaMto nANassa ya daMsaNassa ya visese / kevalanANaM puNa daMsaNaM ti nANaM ti ya samANaM // 327 // saMbhinnaM pAsaMto logamalogaM ca savvao neyaM / taM natthi jaM na pAsai bhUyaM bhavvaM bhavissaM ca // 328 // bhUaM bhUatteNaM bhavvaM peeNa taha bhavissaM ca / pAsai bhavissabhAveNa jaM imaM neyamevaM ti // 329 // neyaM ca viseseNaM vigamai keNAvi iharathA neyaM / neyaM ti tao cittaM eyamiNaM juttirjutta ti // 330 // - 20 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgArANAgAraM neyaM jaM neyamubhayahA savvaM / aNumAiyaM pi niyamA sAmannavisesarUvaM tu // 331 // tA eyaM pi taha cciya taggAhagabhAvao u nAyavvaM / ... AgAro vi ya eyassa navaraM taggahaNapariNAmA . // 332 // iharA u amuttassA ko vA''gAro na yA vi paDibiMbaM / . Adarisagivva visayassa. esa tahajuttijogAo. // 333 // sAmA u diyA chAyA abhAsaragayA nisiM tu kAlAbhA / / sa cceya bhAsaragayA sadehavannA muNeyavvA // 334 // je Arisassa aMto dehAvayavA havaMti saMkaMtA / . .. tesiM tatthuvaladdhI pagAsajogA Na iyaresi // 335 // chAyANuvehao khalu jujjai Ayarisage puNa imaM ti / siddhammi tejacchAyANujogavirahA adehAo // 336 // chAyAhiM na jogo'saMgattAo u haMdi siddhassa / chAyANavo vi savve vi NA'NumAINa vijjati .. // 337 // taMmittaveyaNaM taha Na sesagahaNamaNumANao vAM vi| . tamhA sarUvaniyayassa esa taggahaNapariNAmo . // 338 // caMdAiccagahANaM pahA payAsei parimiyaM khittaM / / kevaliyanANalaMbho loyAloyaM payAsei // 339 // taha savvagayAbhAsaM bhaNiyaM siddhaMtasammanANIhiM / eyasarUvaniyattaM evamiNaM jujjae kahaM Nu ? // 340 // AbhAso gahaNaM ciya jamhA to kiM na jujjae itthaM ?. caMdappabhAiNAyaM tu NAyamittaM muNeyavvaM // 341 // jamhA puggalarUvA caMdAINaM pabhA Na taddhammo / nANaM tu jIvadhammo tA taM niyao ayaM niyamA // 342 // 30 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvo ya Na savvagao tA taddhammo kahaM bhavai bAhI ? | kaha vA'loe dhammAivirahao gacchai aNaMte // 343 / / tamhA sarUvaniyayassa ceva jIvassa kevalaM dhammo / AgAro vi ya eyassa sAhu taggahaNapariNAmo // 344 // eyammi bhavovaggAhikammakhayao u hoi siddhattaM / nIsesasuddhadhammAsevaNaphalamuttamaM neyaM / " satama naya // 345 // ... // 19 // siddhavibhaktiviMzikA // siddhANaM ca vibhattI tahegarUvANa vIatatteNa / panarasahA pannatteha bhagavayA ohabheeNa // 346 // titthAisiddhabheyA saMghe sai huMti titthasiddha tti / tadabhAve je siddhA atitthasiddhA u te neyA // 347 // titthagarA tassiddhA hu~ti tadanne atitthagarasiddhA / sagabuddhA tassiddhA evaM patteyabuddhA vi . // 348 // iya buddhabohiyA vi hu itthI purise NapuMsage ceva / evaM saliMgagihiannaliMgasiddhA muNeyavvA // 349 // egANegA ya tahA tadegasamayammi huMti tassiddhA / . seDhIkevalibhAve siddhI etai u bhavabheyA // 350 // paDibaMdhagA Na itthaM seDhIe huMti caramadehassa ya / thIliMgAdIyA vi hu bhAvA samayAvirohAo // 351 // navaguNaThANavihANA itthIpamuhANa hoi aviroho / samaeNa siddhasaMkhAbhihANao ceva nAyavvA // 352 // aNiyaTTibAyaro so seDhiM niyameNamiha samANei / tIe ya kevalaM kevale ya jammakkhae siddhI // 353 // 31 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ purisassa veyasaMkamabhAveNaM ittha gamaNigA'juttA / itthINa vi tabbhAvo hoi tayA siddhibhAvAo // 354 // liMgamiha bhAvaliMga pahANamiyaraM tu hoi dehassa / / siddhI puNa jIvassA tamhA eyaM na kiMcidiha // 355 // sattamamahipaDiseho u ruddapariNAmavirahao tAsiM / siddhIe iTThaphalo na sAhuNitthINa paDiseho . // 356 // uttamapayapaDisehoM u tAsiM sahagArijogayA'bhAve / niyavIrieNa u tahA kevalamavi haMdi aviruddhaM // 357 // vIsitthigA u purisANa aTThasayamegasamayao sijjhe / . dasa ceva napuMsA taha uvariM samaeNa paDiseho // 358 // dasannaliMge iya cauro gihiliMge sayaM ca aTThahiyaM / vineyaM tu saliMge samaeNaM sijjhamANANaM // 359 // do cevukkosAe cauro jahannAi majjhimAe ya / aTThAhigaM sayaM khalu sijjhai ogAhaNAi tahA. // 360 // cattAri uDDaloe due samudde tao jale ceva / bAvIsamaholoe tirie aTTattarasayaM tu / // 361 // battIsA aDayAlA saTThI bAvattarI u boddhavvA / culasII chanauI durahiyamadruttarasayaM ca // 362 // evaM siddhANaM pi hu uvAhibheeNa hoi iha bheo / tattaM puNa savvesiM bhagavaMtANaM samaM ceva // 363 // savve vi ya savvannU savve vi ya savvadaMsiNo ee / . niruvamasuhasaMpannA savve jammAirahiyA ya // 364 // jattha ya ego siddho tattha aNaMtA bhavakkhayavimukkA / annunnamaNAbAhaM ciTuMti suhaM suhI pattA // 365 // 32 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 20 // sukhaviMzikA // namiUNa tihuyaNaguruM paramANaMtasuhasaMgayaM pi sayA / avimukkasiddhivilayaM ca vIyarAgaM mahAvIraM // 366 // vucchaM lesuddesA siddhANa suhaM paraM aNovammaM / nAyAgamajuttIhiM majjhimajaNabohaNaTThAe // 367 // jaM savvasattu taha savvavAhi savvattha savvamicchANaM / khayavigamajogapattIhiM hoi tatto aNaMtamiNaM // 368 // rAgAIyA sattU kammudayA vAhiNo ihaM neyA / laddhIo paraha(ma)tthA icchANicchecchamo ya tahA // 369 // aNuhavasiddha eyaM nAruggasuhaM va rogiNo navaraM / gammai iyareNa tahA sammamiNaM ciMtiyavvaM tu . // 370 // siddhassa sukkharAsI savvaddhApiMDio jai havijjA / so gaMtavaggabhaio savvAgAse Na mAijjA - // 371 // vAbAhakkhayasaMjAyasukkhalavabhAvamitthamAsajja / tatto aNaMtaruttarabuddhIe rAsi parikappo // 372 // eso. puNaH savvo vi hu niraisao egarUvamo ceva / / savvAbAhAkAraNakhayabhAvAo tahA neo // 373 // na u taha bhinnANaM ciya sukkhalavANaM tu esa samudAo / te taha bhinnA saMto khaovasama jAva meM huMti // 374 // na ya tassa imo bhAvo na ya sukkhaM pi hu paraM tahA hoi / bahuvisalavasaMviddhaM amayaM pi na kevalaM amayaM // 375 // savvaddhAsaMpiMDaNamaNaMtavaggabhayaNaM ca jaM ittha / savvAgAsapamANaM caNaMtaM taiMsaNatthaM tu // 376 // 33 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tinni vi paesarAsI egANaMtA tu ThAviyA huMti / .. haMdi viseseNa tahA aNaMtayANatayA sammaM // 377 // tulaM ca savvaheyaM savvesi hoi kAlabheevi / jaha jaM koDIsattaM taha chaNabhee vi suhumamiNaM // 378 // savvaM pi koDikappiyamasaMbhavaThavaNAi jaM bhave ThaviyaM / tatto tassuhasAmI na hoi iha bheyago kAlo . // 379 // jai tatto ahigaM khalu hoi sarUveNa kiMci to bheo / na vi ajjavAsakoDImayA (mayANamA) Nammi so hoi|| 380 // kiriyA phalasAvikkhA jaM to tIe Na sukkhamiha paramaM / tamhA mugAibhAvo logigamiva juttio sukkhaM // 381 // savvUsagavAvittI jattha tayaM paMDiehiM jatteNa / suhumAbhogeNa tahA nirUvaNIyaM aparitaMtaM // 382 // jattha ya ego siddho tattha aNaMtA bhavakkhayavimukkA / annunnamaNAbAhaM ciTuMti suhI suhaM pattA .. // 383 // emeva lavo iharA Na jAu sannA tayaMtaramuvei / egee taha bhAvo sukkhasahAvo kahaM sa bhave ? // 384 // tamhA tesiM sarUvaM sahAvaNiyayaM jahA uNa sa muttii| paramasuhAisahAvaM neyaM egaMtabhavarahiyaM . // 385 // kAUNa pagaraNamiNaM jaM kusalamuvajjiyaM mae teNa / / bhavvA bhavavirahatthaM lahaMtu jiNasAsaNe bohiM // 386 // 34 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||shraavkdhrmvidhiH // namiUNa vaddhamANaM, sAvagadhamma samAsao vocchaM / sammattAIbhAvattha-saMgayaM suttaNIIe // 1 // paralogahiyaM sammaM, jo jiNavayaNaM suNei uvautto / / aitivvakammavigamA, sukkoso sAvago ettha // 2 // ahigAriNA khu dhammo, kAyavvo aNahigAriNo doso / ANAbhaMgAo cciya, dhammo ANAe~ paDibaddho // 3 // tatthahigArI atthI, samatthao jo Na suttapaDikuTTho / atthI u jo viNIo, samuvaTThio pucchamANo ya // 4 // hoi samattho dhammaM, kuNamANo jo na bIhai paresiM / mAipiisAmigurumA-iyANa dhammANabhiNNANaM . // 5 // suttA'paDikuTTho jo, uttamadhammANa logavikkhAe / gihidhammaM bahu maNNai, ihaparaloe vihiparo ya // 6 // uciyaM sevai vitti, sA puNa niyakulakamA''gayA suddhA / mahANakhattiyavaisA-Na suddhasuddANa niyaniyagA ee puNa viNNeyA, liMgehiMto parovayArIhiM / tAI tu paMca paMca ya, tiNhaM pi havaMti eyAI gihidhammakahApII, niMdA'savaNaM ca tadaNukaMpA ya / savisesajANaNicchA, cittaniveso tahiM ceva guruviNao taha kAle, niyae ciivadaMNAikaraNaM ca / uciyA''saNa juttasaro, sajjhAe sayayamuvaogo // 10 // savvajaNavallahattaM, agarahiyaM. kamma vIrayA vasaNe / . jahasattI cAgatavA, suladdhalakkhattaNaM dhamme // 11 // // 7 // // 8 // // 9 // Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 12 // // 13 // // 14 // // 15 // // 17 // eehi tadahigArittaNaM, dhuvaM lakkhaNehi~ nAUNaM / gihidhammaM gAhijjA, siddhaMtavirAhaNA iharA sammattamUliyA U, paMcANuvvaya guNavvayA tiNNi / causikkhAvayasahio, sAvagadhammo duvAlasahA tattha tihA sammattaM, khaiyaM uvasAmiyaM khaovasamaM / micchattapariccAeNa, hor3a tavvajjaNaM ceyaM na karei sayaM micchaM, na kAraveI karaMtamavi aNNaM / no aNujANai maNasA, evaM vAyAe kAeNaM micchattamaNegavihaM, suyANusAreNa hoi viNNeyaM / . loiyadevesu pasattha-maNavaIkAyavAvAro vaMdaNameyaM mallAi pUyaNaM vatthamAi sakkAro / mANasapII mANo, emAI suhumamaigamma loguttamadevammi vi, loiyadevANa jANi liMgANi / icchApariggahAINi tesimArovaNaM micchA taha aNNatitthiyANaM, tAvasasakkAiliMgadhArINaM / / puvvAlavaNAi pariccao ya tavvayaNakaraNAI vaMdaNapUyaNasakkAraNAi, savvaM na kappae kaauN| loguttamaliMgINa vi, kesiMcevaM jao bhaNiyaM pAsatthosaNNakusIlaNIyasaMsattajaNamahAchaMdaM / nAUNa taM suvihiyA, savvapayatteNa vajaMti ettha ya pAsatthAIhiM, saMgayaM caraNanAsayaM pAyaM / . sammattaharamahAchaMdehiM u tallakkhaNaM ceyaM ussuttamAyaraMto, ussuttaM ceva paNNavemANo / eso u ahAchaMdo, icchAchaMdo tti egatthA // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // // 22 // // 23 // 39 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 27 // ussuttamaNuvaiTuM, sacchaMdavigappiyaM aNaNuvAI / paratattipavitte titiNo ya iNamo ahAchaMdo // 24 // sacchaMdamai vigappiya, kiMcI suhasAyavigaipaDibaddho / tihiM gAravehi majjai, taM jANAhI ahAchaMdaM // 25 // ussuttaM puNa etthaM, thAvarapAogakUvakaraNAI / (a) ubbhuigakarauppA-yaNAi dhammAhigArammi // 26 // emAi bahuvigappaM, ussuttaM AyaraMti sayameva / annesi paNNaveMti ya, sicchAe je ahAchaMdA etto cciya tesimuvassayammi tu divasasamAgao sAhU / / tesi dhammakahAe, kuNai vighAyaM sai balammi // 28 // iharA Thaei kaNNe, tassavaNA micchamei sAhU vi . / / abalo kimu jo saDDho, jIvAjIvAiaNabhiNNo // 29 // vayaNavisaMvAyAo, uppajjai saMsao phuDaM jaM se / tamhA tamaNAyayaNaM, micchaM micchattaheU vi . // 30 // iya saparapakkhavisayaM, sakAraNaM jANiUNa micchattaM / paccakkhiya tiha tiviheNa, pAlaNAbhAvaNA evaM // 31 // eyaM aNaMtaruttaM, micchaM maNasA na ciMtai karemi / sayameso ya kareU, aNNeNa kae vi suThu kayaM // 32 // evaM vAyA na bhaNai, karemi aNNaM ca na* bhaNai karehi / annakayaM na pasaMsai, na kuNai sayameva kAeNaM // 33 // karasannabhamuhakhevAiehiM na ya kAravei anneNaM / na pasaMsai annakayaM, choDiyahasiyAiceTThAhi // 34 // Aha tihANumaI jaM, saMvAsuvaMbhoyapaDisuNaNabheyA / gihiNo ya sayAvAso, bahumicchAdiTThimajjhammi // 35 // Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 40 // tA kaha saMvAsANumaivajjaNaM saMbhavai ?. suNasu etthaM / na hu jiNamayammi saMvAsamittao aNumaI itttthaa| // 36 // AraMbhe viva micche, savvesi savvahiM aipsNgo| .. ko puNa ettha viseso, bhannai iNamo nisAmehi // 37 // AraMbhe micchatte, va vaTTamANassa jaM pai vigappo / maM aNumannai eso, hoi (hoa)Numai tassa tattheva' // 38 // jaha rAyA siTThajaNo, kalajIvI pagai aMtavAsI ya / savve mannatevaM, vasAma annonnasaMgahiyA // 39 // karadANeNa ya savve, annonuvagAriNo phuDaM ceya / / / rAyA jANavayAI, sippakalAjIvaNeNaM ca iya AraMbhe'NumaI, kiriyAsAmaggisaMgayaM jamhA / micchaM puNa bhAvakayaM, so puNa bhAvoM na parajaNio // 41 // evaM saMvAsakao micchatte'NumaisaMbhavo natthi / aha tattha vi icchijjai, tA sammatte vi so hoi // 42 // aha mannasi hoi cciya, kaha na abhavvANamaNumaI samme / siya tesu vi ko doso, mokkhapasaMgAibahudosA // 43 / / iya micchAo viramiya, samma uvagamma bhaNai gurupurao / arahaMto nissaMgo, mama devo dakkhiNA sAhU aha so sammaTThiI, saMpunnaM bhAvacaraNamicchaMto / pAlei daMsaNAyAramaTThahA so puNa imo tti nissaMkiya nikkaMkhiya, nivitigicchA amUDhadiTThI y.| uvavUhathirIkaraNe, vacchallapabhAvaNe aTTha - // 46 // nissaMkiyAirUvaM, vivakkhacAeNa hoi kesiMci / ' tesi vivakkhasarUvaM, bhannai sesANa niyarUvaM . // 47 // // 44 // // 45 // 38 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 48 // saMsayakaraNaM saMkA, kaMkhA annonnadaMsaNaggAho / saMtammi vi vitigicchA, sijjhejja na me ayaM aTTho viuguccha tti va garahA, sA puNa AhAramoyamasiNAI / saMkA duvihA dese, savvammi ya tatthimA dese // 49 // tulle jIvatte kaha, ege bhavvA'vare abhavva tti / ahavegANUpunne, khettapaese kahaM anno // 50 // ogAhai tattheva u, na ya paramANUNa lahuyarattaM pi / na ya annonnapaveso, tA kahameyaM ghaDijja tti // 51 // savve duvAlasaMgaM, gaNipiDagaM pagayabhAsabaddhaM jaM / tamhA pAgayapurisehiM, kappiyaM mAna hojja tti // 52 // kaMkhA dese egaM, kutitthimayamicchae jahitthaM pi / bhaNiyamahiMsAdukkayasukayaphalaM saggamokkhAI // 53 // savve savvamayAI, kaMkhai jahabhaNiyakAraNehiMto / saMkAe peyapAI, kaMkhAe amaccarAyANo // 54 // vicigiccha desa egaM, ciivaMdaNaniyamaposahAIyaM / saphalaM viphalaM va hojja, na najjae savva savvANi // 55 // pUvvapurisA jahacciya (jahoiya) maggacarA ghaDai tesu phalajogo / amhesU dhiisaMghayaNavirahao na taha tesi phalaM // 56 // vicigicchAe vijjAsAhatA'saDDhacora diTuMto / viugucchAe paccaMtavAsiNo saDDhagassa suyA // 57 // iDDIo NegavihA, vijjAjaNiyA tavomayAo ya / veubviyaladdhikayA, nahagamaNAI ya daTTaNaM // 58 // pUyaM ca asaNapANAivatthapattAiehi~ vivihehiM / parapAsaMDatthANaM, sakkolUyAiNaM dardU // 59 // ... . 36 parAvANA Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhijjAIyagihINaM, pAsatthAINa vAvi daTThaNaM / jassa na mujjhai diTThI, amUDhadiTTi tayaM biti / // 60 // khavaNe veyAvacce, viNae sajjhAyamAiujjuttaM / jo taM pasaMsae, esa hoi uvavUhaNA nAma // 61 // eesuM ciya khavaNAiesu, sIyaMtu coyaNA jA u / bahudose mANusse, mA sIya thirIkaraNameyaM // 62 / / sAhammiyavacchalaM, AhArAIhi~ hoi savvattha / AesasagurugilANetavassibAlAisu visesA . // 63 // kAmaM sahAvasiddhaM, tu pavayaNaM dippae sayaM ceva / ... tahavi ya jo jeNa'hio, so teNa payAsae taM tu // 64 // sulasA amUDhadiTThI, seNiya uvavUha thirIkaraNa sADho / vacchallammi ya vairo, pabhAvagA aTTha puMNa huMti // 65 // sAhammiyavacchallammi, ujjayA ujjayA ya sajjhAe / caraNakaraNammi.ya tahA, titthassa pabhAvaNAe ya. // 66 // aisesaiDdidhammakahivAiAyariyakhavaganemittI / vijjArAyAgaNasammayA, ya titthaM pabhAveMti // 67 // tattatthasaddahANaM, sammattamasaggaho na eyammi / micchattakhaovasamA, sussUsAI u hoMti daDhaM // 68 // sussUsa dhammarAo, gurudevANaM jahAsamAhIe / veyAvacce niyamo, vayapaDivattIeN bhayaNA u // 69 // jaM sA ahigayarAo, kammakhaovasamao na ya tao vi / hoi pariNAmabheyA, lahu~ ti tamhA ihaM bhayaNA sammA paliyapuhutte'vagae kammANa bhAvao huMti / vayapabhiINi bhavaNNavataraMDatullANi niyameNa // 71 // 40 // 70 // Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMca u aNuvvayAI, thUlagapANavahaviramaNAINi / uttaraguNA u aNNe, disivvayAiM imesiM tu // 72 // bhaMgasayaM sIyAlaM tu, visayabheeNa gihivayaggahaNe / taM ca vihiNA imeNaM, vinneyaM aMkarayaNAe // 73 // tiNNi tiyA tiNNi duyA, tiNNikkikkA ya hoti jogesuM / ti du ekkaM ti du ekkaM, ti du ekkaM ceva karaNAiM // 74 // tivihaM tiviheNikko, egayaratigeNa bhaMgayA tinni / tigarahie nava bhaMgA, savve uNa auNapannAsA // 75 // kAlatieNa ya guNiyA, sIyAlasayaM tu hoi bhaMgANaM / visayabahiM bhaMgatiyaM, coyAlasayaM savisayammi // 76 // saMbhavamahigicceyaM, niyavisao bharaha AriyaM khaMDaM / tassa bahiM savvavayA, sAhusaricchA savigihINaM // 77 // thUlagapANavahassA, viraI duviho ya so vaho hoi / saMkappAraMbhehiM, vajjai saMkappao vihiNA . // 78 // gurumUle suyadhammo, saMviggo ittaraM va iyaraM vA / vajjittu tao sammaM, vajjei ime aIyAre // 79 // baMdhavahachaviccheyaM, aibhAraM bhattapANavoccheyaM / kohAidUsiyamaNo, gomaNuyAINa no kujjA .. // 80 // thUlamusAvAyassa ya, viraI so paMcahA samAseNa / kaNNAgobhUmAliyanAsaharaNakUDasakkhijje // 81 // iha sahasabbhakkhANaM, rahasA ya sadAramaMtabheyaM ca / mosovaesayaM kUDalehakaraNaM ca vajjejjA // 82 // thUlAdattAdANe, viraI taM duviha mo u niddiTuM / saccittAcittesuM, lavaNahiraNNAivatthugayaM // 83 // . .. 41 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 84 // // 87 // vajjai iha tenAhaDa, takkarajogaM viruddharajjaM ca / kUDatulakUDamANaM, tappaDirUvaM ca vavahAraM paradArassa ya viraI, orAlaviuvvabheyao duvihaM / eyamiha muNeyavvaM, sadArasaMtosa mo ittha // 85 // vajjai ittariapariggahiyAgamaNaM aNaMgakIDaM ca / paravIvAhakkaraNaM, kAme tivvAbhilAsaM ca / / / 86 // icchAparimANaM khalu, asayAraMbhaviNivittisaMjaNayaM / khittAivatthuvisayaM, cittAdavirohao 'cittaM khettAihiraNNAIdhaNAidupayAikuppamApakame / .... joyaNapayANabaMdhaNakAraNabhAvehi no kuNai // 88 // uDDAhotiriyadisiM, cAummAsAikAlamANeNaM / .. gamaNaparimANakaraNaM, guNavvayaM hoi viNNeyaM - // 89 // vajjai uDDhAikkamamANayaNappesaNobhayavisuddhaM / taha ceva khettavuDDhei, kahici saiaMtaraddhaM ca . // 90 // vajjaNamaNaMtaguMbariaccaMgANaM ca bhogao mANaM / kammAo kharakammAiyANa navaraM imaM bhaNiyaM // 91 // sacittaM paDibaddhaM, apauladuppaulatucchabhakkhaNayaM / vajjai kammayao vi hu, etthaM iMgAlakammAI // 92 // taha'NatthadaMDaviraI, annaM sa cauvviho avajjhANe / pamayAyarie hiMsappayANa pAvovaese ya // 93 // kaMdappaM kukkuiyaM, mohariyaM saMjuyAhigaraNaM ca / . uvabhogaparIbhogAiregayaM cettha vajjei // 94 // sikkhAvayaM tu etthaM, sAmAiya mo tayaM tu viNNeyaM / sAvajjeyarajogANa, vajjaNAsevaNArUvaM // 95 // 42 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 96 // // 97 // // 98 // // 99 // // 100 // // 101 // maNavayaNakAyaduppaNihANaM iha jattao vivajjei / saiakaraNayaM aMNavaTTiyassa taha akaraNayaM ceva disivayagahiyassa disAparimANasseha paidiNaM jaM tu / parimANakaraNameyaM, avaraM khalu hoi vineyaM vajjai iha ANayaNappaogapesappaogayaM ceva / saddANurUvavAyaM, taha bahiyApoggalakkhevaM AhAradehasakkArabaMbhavAvAraposaho annaM / dese savve ya imaM, carame sAmAiyaM niyamA appaDiduppaDilehiyapamajjasejjAi vajjaI itthaM / saMmaM va aNaNupAlaNamAhArAIsu savvesu aNNAINaM suddhANa, kappaNijjANa desakAlajuaM / dANaM jaINamuciyaM, gihINa sikkhAvayaM bhaNiyaM saccittanikkhivaNayaM, vajjai saccittapihaNayaM ceva / kAlAikkamaparavavaesaM maccharithayaM ceva etthaM puNa aiyArA, no parisuddhesu huMti savvesu / akkhaMDaviraibhAvA, vajjai savvatthao bhaNiyaM suttA uvAyarakkhaNagahaNapayattavisayA muNeyavvA / kuMbhAracakkabhAmagadaMDAharaNeNa dhIrehi . gahaNA uvari payattA, hoi asaMto vi viriprinnaamo| akusalakammodayao, paDai avanAi liMgamiha tamhA niccasaIe, bahumANeNaM ca ahigayaguNammi / paDivakkhaduguMchAe, pariNaiAloyaNeNaM ca titthaMkarabhattIe, susAhujaNapajjuvAsaNAe ya / uttaraguNasaddhAe, ettha sayA hoi jaiyavvaM // 102 // // 103 // // 104 // // 105 // // 106 // // 107 // Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evamasaMto vi imo, jAyai jAo vi na paDai kayAI / tA itthaM buddhimayA, apamAo hoi kAyavvo * // 108 // ettha u sAvagadhamme, pAyamaNuvvayaguNavvayAiM ca / / AvakahiyAi~ sikkhAvayAi~ puNa ittarAI ti . // 109 // saMlehaNA ya aMte, na niogA jeNa pavvayaha koI / . .. tamhA no iha bhaNiyA, bihisesamimassa vocchAmi . // 110 // nivasejja tattha saDDho, sAhUNaM jattha hoi saMpAo / ceiyaharAi~ ya jammi, tayannasAhammiyA ceva // 111 // navakAreNa viboho, aNusaraNaM sAvago vayAimmi / jogo ciivaMdaNa mo, paccakkhANaM ca vihipuvvaM // 112 // taha ceIharagamaNaM, sakkAro vaMdaNaM gurusagAse / paccakkhANaM savaNaM, jaipucchA uciyakaraNijjaM // 113 // aviruddho vavahAro, kAle taha bhoyaNaM ca saMvaraNaM / ceiharAgamasavaNaM, sakkAro vaMdaNAI ya // 114 // jaivissAmaNamucio, jogo nvkaarciNtnnaaiio| gihigamaNaM, vihisuvaNaM saraNaM gurudevayAINaM . // 115 // abbaMbhe puNa viraI, mohadugaMchA satattaciMtA ya / / itthIkaDevarANaM, tavviraesuM ca bahumANo // 116 // suttaviuddhassa puNo, suhumapayatthesu cittavinAso / bhavaThiinirUvaNe vA, ahigaraNovasamacitte vA // 117 // AuyaparihANIe, asamaMjasaceTThiyANa va vivaage| . khaNalAbhadIvaNAe, dhammaguNesu ca vivihesuM. / / 118 // bAhagadosavivakkho, dhammAyarie ya ujjuyavihAre / emAicittanAso, saMvegarasAyaNaM dei // 119 // 44 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 4 // gose bhaNio ya vihI, iya aNavarayaM tu ciTThamANassa / bhavavirahabIyabhUo, jAyai cArittapariNAmo // 120 // ||naanaacittprkrnnm // namiUNa jiNaM jayajIvabaMdhavaM dhammakaNayakasavaDheM / vucchaM dhammamaINaM dhammavisesaM samAseNaM / // 1 // nANAcitte loe nANApAsaMDimohiyamaIe / dukkhaM nivvAheuM savvannuvaesio dhammo // 2 // vattaNuvattapavatto bahukaviko u subaddhasannAho / avimaggiyasabbhAvo loo alio ya balio ya // 3 // dhammo dhammu tti jagammi ghosae bahuvihehiM rUvehiM / so bhe parikkhiyavvo kaNagaM va tihiM parikkhAhiM . na ya tassa lakkhaNaM paMDuraM ca nIlaM ca lohiyaM vAvi / ekko si navari bheo jamahiMsA savvajIvesu / // 5 // laTuMti suMdaraM ti ya savvo ghosei appaNo paNiyaM / kaieNa vi ghittavvaM suMdara ! suparikkhiuM kAuM NicchaMti vikkiNaMtA maMgulapaNiyaM pi maMgulaM vuttuM / savve suMdararAgaM uccayarAgaM ca ghosaMti // 7 // to bhe bhaNAmi savve na hu ghosaNavimhiehi hoyavvaM / dhammo parikkhiyavvo tigaraNasuddho ahiMsAe heranio hirannaM vAhiM vijjo maNiM ca mnniyaaro| dhAuM ca dhAuvAI jANai dhammaTThio dhamma dhammaM jaNo vimaggai maggaMto vi ya na jANai visuddhi / dhammo jiNehiM bhaNio jattha dayA savvajIvANaM // 10 // // 8 // 45 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 11 // // 12 // // 13 / / // 14 // ApalA hA, bamacaraNa bbhnnii| // 15 // // 16 // jaha nayaraM gaMtumaNo koI bhImADaviM pvesejjaa| paMthasamAsaggAhI aparikkhiyapaMthasabbhAvo paMthasarisA kupaMthA bahuM ca kaNayasarisaM naya suvnnN| dhammasariso ahammo nAyavvo buddhimaMtehiM jo na hiMsai so dhammo, jo na bhuMjai so tvo| jo na lubbhai so sAhU, jo na rUsai so muNI na ya muMDieNa samaNo, na oMkAreNa bNbhnno| na muNI'ranavAseNa, kusacIreNa na tAvaso taveNa tAvaso hoI, baMbhacereNa bNbhnno| pAvAiM pariharaMto, parivvAo tti vuccai to samaNo jai sumaNo bhAveNa ya jai na hoi pAvamaNo / sayaNe ya jaNe ya samo samo ya mANAvamANesu natthi a si koi veso pio ya savvesu ceva jIvesu / eeNa hoi samaNo eso anno vi pajjAo .. jAI vi appamANA kulavavaeso visuddhao jmmo| paMDiccaM pi palAlaM, sIleNa visaMvayaMtassa veyA vAgaraNaM vA bhAraha rAmAyaNaM puraannaaii| jai paDhai jIvavahao duggaigamaNaM phuDaM tassa kiM tAe paDhiyAe payakoDIe palAlabhUyAe ? / jasthittiyaM na nAyaM parassa pIDA na kAyavvA chaMdasarasaddajutte vi pavayaNe skkakkhrvicitte| . dhammo jehiM na nAo navari tusA khaMDiyA tehiM samavisamaM pi paDhaMtA virayA pAvesu suggaiM jNti| . suThu vi sakkayapADhA dussIlA duggaiM jaMti / // 17 // // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // // 22 // 46 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 23 // // 24 // // 25 // // 26 // // 27 // // 28 // baMbhANassa harassa va annassa va jIvaghAyaNarayassa / avasassa narabapaDaNaM jai se savvaM jagaM pakkhaM bAhattarikalAkusalA paMDiyapurisA apaMDiyA ceva / savvakalANaM pavaraM je dhammakalaM na yANaMti saMjamakalA tavakalA vinANakalA viNicchiyakalA ya / jassesA natthi kalA so vikalo jIvalogammi paDhai naDo veraggaM nivvijjijjA bahuo jaNo jeNaM / paDhiUNa taM taha saDho jAle (jaNeNa) jAlaM samoyarai eyaM naDapaMDiccaM bhaTThacarittaM na suggaiM nei / loyaM ca panaveI gaI ya se pAviyA hoI / tinni sayA tesaTTA pAsaMDINaM prupprviruddhaa| na ya dUsaMti ahiMsaM taM giNhaha jattha sA sayalA / jaha uDuvaimmi uie sayalasamatthammi punnimA hoi / taha dhammo vi dayAe hoi samattho samattAe . jA giNhai kAyamaNI veruliyamaNitti nAma kAUNa / so pacchA paritappai jANagajANAvio saMto na jalaM na jaDA na muMDaNaM, neva ya vakkalacIvarANi vA / narassa pAvAiM visohayaMtI, jahA dayA thAvarajaMgamesuM na dhammo Asame vasai, na dhammo Asame vasaMtassa / hiMyae Asamo tassa, jassa nikkalusA maI kimu daMtassa raneNa?, adaMtassa kimAsame / jattha tattha vase daMto, taM raNaM so ya Asamo vaNe vasau dussIlo, gAme vasau sIlavaM / jattha sIlaM tahiM dhammo, gAmesu nagaresu vA // 29 // // 30 // // 31 // // 32 // // 33 // // 34 // Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 35 // // 36 // // 37 // // 38 // // 39 // .| // 40 // jiNe kohaM ca mANaM ca, mAyA lobhaM ca nijjinne| abhayaM dehi jIvANaM, gaMgAe viya pukkharaM kohaggI mANaggI mAyaggI nijjiNeha lohggii| tA hohi AhiyaggI kiM te samihAhi daDDhAhiM ? jai Dahasi bharasahassaM samihANaM veyamaMtajuttANaM / jIvesuvi natthi dayA savvaMpi niratthayaM tassa kohassa ya mANassa ya mAyA lobhassa niggaho ntthi| kiM kAhiMti jaDAo tidaMDa muMDaM va chAro vA jai vahasi kesabhAraM chAraM khoraM ca ciivrNdorN| na ya vahasi sIlabhAraM vahasi ya bhAraM aNatthANaM kucceNa uraM ghaTTa piTThI ghaTTAjaDAkalAbeNa / pAsaM ca kuMDiyAe tahAvi no jANio dhammo kuvvayatidaMDadhArI nillajjo ahiyavaDDavukkAro / tavaniyamesu asAro hiMDai paccakkhao goNo tinneva vahasi daMDe sagaDaM vA vahasi veNudaMDANaM / rattassa natthi mukkho saddapharisarUvagaMdhesu narasirakavAlamAlA na tidaMDaM kuMDiyA jaDA muddo| navi chAro navi doro sAro dhammassa jIvadayA na ya dhammammi pamANaM naggo muMDI jaDI va kuccI vaa|| na ya navakhaMDasusIviyacIvaradharaNaM dayA dhammo sohei AhiyaggI samaNo vA tAvaso ya so cev| . visayA jassa vasammI visayANaM jo vase natthi gaMgAe jauNAe ubbuDDA pukkhare pahAse vaa|' purisA na huMti cukkhA jesi na cukkhAI kammAI - // 41 // // 42 // // 43 // // 44 // // 45 // // 46 // 48 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 47 // // 48 // // 49 // // 50 // // 51 // // 52 // caMDAlA soyariyA kevaTTA macchabaMdhayA pAvA / titthasaesu viNhAyA na vi te udaeNa sujjhati paDamaila paMkamailA dhUlImailA na te narA mailA / je pAvakammamailA te mailA jIvalogammi suciraM pi dhoyamANo bAhirao subahueNa udaeNa / na vi sujjhati maNussA aMto bhariyA amijjhassa jaha kAlo iMgAlo duddhaddhoo na paMDuro hoi / taha pAvakammamailA udaeNa na nimmalA huti saccaM soyaM tavaM soyaM, soyamiMdiyaniggaho / savvabhUyadayA soyaM, jalasoyaM ca paMcamaM eyaM paMcavihaM soyaM, paMciMdiyavisohaNaM / jesiM na vijjae dehe, te mUDhA soyavajjiyA taNhAiyaM vitanhIkarei avaNei bAhiraM pNkN| . ee udayassa guNA nahu udayaM suggaiM nei . sacceNa saMjameNa ya taveNa niyameNa baMbhacereNa / suddho mAyaMgarisI na ya suddho titthajattAhiM titthaM jaNo vimaggai titthassa vi nicchayaM ayaannNto| titthaM jiNehi bhaNiyaM jattha dayA savvajIvANaM nANodayapaDihatthaM dhiibalakaliyaM carittasovANaM / appA jesiM na titthaM titthaM khu niratthayaM tesiM. ki nigguNassa titthaM kAhI hiMsAlie pavattassa / paradhaNaparadArarayassa lohamohAbhibhUyassa jIve na haNai aliyaM na jaMpae coriyaM pi na krei| paradAraM pi na vaccai ghare vi gaMgAdaho tassa // 53 // // 54 // // 55 // // 56 // // 57 // . // 58 // 40 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 59 // // 60 // / / 61 // // 62 // // 63 // // 64 // jIve hiMsai aliyaM pi jaMpae coriyaM pi ya karei / paradAraM ciya gacchai gaMgA vi parammuMhA tassa egaTThANammi Thio ahiseyaM kuNai savvatitthesu / jo iMdie niraMbhai ahiMsao saccavAI ya vAsasahassaM pi jale ubbuDDanibuDaNaM jai karei / jIvavahao na sujjhai savveNa vi sAyarajaleNa macchA ya kacchapA viya gAhA mayarA ya suMsamArA ya / hiMDijja vimANagayA jai udayaM suggaI nei . jalamajjaNeNa aMgaM phuTTa puTTA ya AyamaMtassa / na ya koi guNo patto sIeNa va bhArio appA jai maTTiyAe saggo udaeNa mIliyAi saMtIe / mannAmi kuMbhakArA saputtadArA gayA saggaM jai thuNai devayAo loe hiMDai ya savvatitthAI / jIvesu vi natthi dayA savvaM pi niratthayaM tassa . tappau ya uddhabAhU hoU sevaalmuulphlbhkkhii| kaMTahapahasayaNaM vA kareu paMcaggitAvaM vA / carau ya vayAiM nANAvihAI hiMDau ya svvtitthaaii| vesaM ca kuNau kiMcI sIleNa viNA na se kiMci moNaM vA Asevau AsamavAsaM aranavAsaM vA / hiyayaM jassa na suddhaM khAiya'suddhaM parikilesaM ujjhAiya cIvarAI jai hiMDai naggavesabhAveNaM / jIvesu ya natthi dayA savvaMpi niratthayaM tassa tavaniyamadikkhiyANaM paMciMdiyaaggihuttaThaviyANaM / / jIvadayajanniyANaM dinnapi mahAphalaM tesiM 50 // 65 // // 66 // // 67 // // 68 // // 69 // // 70 // Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 71 // // 72 // // 73 // // 74 // // 75 // saccaM ca jassa kuMDaM tavo ya aggI maNaM ca smihaao| iMdiyagAmA ya pasU sayA ya so dikkhio hoi dhammAvaNe mahalle pasArie svvvnniypaasNdde| suparikkhiUNa giNhaha ittha hu vaMcijjae loo jesiM pavvaiyANaM dhaNaM ca dhannaM ca jANa juggaM ca / kayavikkaeNa vaDDai so pAsaMDo na pAsaMDI dhammaliMgaM ca se hatthe, vavahAro ya vtttti| kA esA nAma pavvajjA, neva ADI na kukkuDo? ADIe mayaNamattAe, rAsio vnnkukkudde| teNa sappillao jAo, neya ADI na kukkuDo so ceva ya gharavAso navaraM pariyattio ya so veso| . kiM pariyattiyavesaM visaM na mArei khajjaMtaM savvo bhaNai va dese majjha kulaM uttamaM ca viulaM ca / kaha se pattiyayavvaM sIleNa visaMvayaMtassa savvAoM vi naIo kameNa jaha sAyarammi nivaDaMti / taha bhagavaI ahiMsA savve dhammA samaccaMti to bhe bhaNAmi savve jAvaMti samAgayA mama sunneh| varaha paralogahiyayaM ahiMsAlakkhaNaM dhammaM . to arayavirayavimale sayaMpahe devduNduhininaae| saggammi ciraM vasihaha sucariyacaraNA caraha dhamma nANaMkuseNa ruMdhaha maNahatthiM uppaheNa vaccaMtaM / mA uppahapaDivanno sIlArAmaM viNAsijjA // 76 // // 77 // // 78 // // 79 // // 80 // // 81 // pa1 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||dhrmbinduH // ||prthmo'dhyaayH|| praNamya paramAtmAnaM samuddhRtya zrutArNavAt / dharmabinduM pravakSyAmi toyabindumivodadheH // 1 // dhanado dhanArthinAM proktaH kAminAM sarvakAmadaH / dharma evApavargasya pAramparyeNa sAdhakaH // 2 // vacanAdyadanuSThAnamaviruddhAdyathoditam / ' maitryAdibhAvasaMyuktaM tadddharma iti kIrtyate - // 3 // so'yamanuSThAtRbhedAt dvividhaH-gRhasthadharmo yatidharmazca 1 / tatra gRhasthadharmo'pi dvividhaH-sAmAnyato vizeSatazca 2 / tatra sAmAnyato gRhasthadharmaH kulakramAgatamanindyaM vibhavAdyapekSayA nyAyato'nuSThAnam 3 / nyAyopAttaM hi vittamubhayalokahitAya 4 / anabhizaGkanIyatayA paribhogAd vidhinA tIrthagamanAcca 5 / ahitAyaivAnyat 6 / tadanapAyitve'pi matsyAdigalAdivadvipAkadAruNatvAt 7 / nyAya eva hyAptyupaniSat pareti samayavidaH 8 / tato hi niyamataH pratibandhakakarmavigamaH 9 / satyasminnAyatyAmarthasiddhiH 10 / ato'nyathA'pi pravRttau pAkSiko'rthalAbho ni:saMzayastvanartha 11 / samAnakulazIlAdibhiragotrajairvaivAhyamanyatra bahuviruddhebhyaH 12 / dRSTAdRSTabAdhAbhItatA 13 / ziSTacaritaprazaMsanam 14 / ariSaDvargatyAge- nAviruddhArthapratipattyendriyajayaH 15 / upaplutasthAnatyAgaH 16 / svayogyasyA''zrayaNam 17 / pradhAnasAdhuparigrahaH 18 / sthAne gRhakaraNam 19 / atiprakaTAtiguptamasthAnamanucitaprAtivezyaM ca 20 / lakSaNopetagRhavAsaH 21 / nimittaparIkSA 22 / anekanirgamAdivarjanam 23 / vibhavAdyanurUpo veSo viruddhalyAgena 24 / Ayocito vyaya: 25 / prasiddhadezAcArapAlanam 26 / garhiteSu gADhamapravRttiH 27 / para Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarveSvavarNavAdatyAgo vizeSato rAjAdiSu 28 / asadAcArairasaMsargaH 29 / saMsargaH sadAcArai: 30 / mAtApitRpUjA 31 / AmuSmikayogakAraNam, tadanujJayA pravRttiH, pradhAnAbhinavopanayanam, tadbhoge bhogo'nyatra tadanucitAt 32 / anuvaijanI pravRttiH 33 / bhartavyabharaNam 34 / tasya yathocitaM viniyogaH 35 / tatprayojaneSu baddhalakSatA 36 / apAyaparirakSodyogaH 37 / garthe jJAnasvagauravarakSe 38 / devAtithidInapratipattiH 39 / tadaucityAbAdhanamuttamanidarzanena 40 / sAtmyataH kAlabhojanam 41 / laulyatyAgaH 42 / ajIrNe abhojanam 43 / balApAye pratikriyA 44 / adezakAlacaryAparihAraH 45 / yathocitaM lokayAtrA 46 / hIneSu hInakramaH 47 / atisaGgavarjanam 48 / vRttasthajJAnavRddhasevA 49 / parasparAnupaghAtenAnyonyAnubaddhatrivargapratipatti: 50 / anyatarabAdhAsaMbhave mUlAbAdhA 51 / balAbalApekSaNam 52 / anubandhe prayatna: 53 / kAlocitApekSA 54 / pratyahaM dharmazravaNam 55 / sarvatrAnabhiniveza: 56 / guNapakSapAtitA 57 / UhApohAdiyoga iti 58 / evaM svadharmasaMyuktaM sad gArhasthyaM karoti yaH / lokadvaye'pyasau dhImAn sukhamApnotyaninditam durlabhaM prApya mAnuSyaM vidheyaM hitamAtmanaH / karotyakANDa eveha mRtyuH sarvaM na kiJcana // 5 // satyetasminnasArAsu saMpatsvavihitAgrahaH . paryantadAruNAsUccaidharmaH kAryo mahAtmabhiH // 6 // // 4 // 43 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // dvitIyo'dhyAyaH // prAyaH saddharmabIjAni gRhiSvevaMvidheSvalam / rohanti vidhinoptAni yathA bIjAni satkSitau // 7 // bIjanAzo yathA'bhUmau praroho veha niSphalaH / tathA saddharmabIjAnAmapAtreSu vidurbudhAH . // 8 // na sAdhayati yaH samyaganaH svalpaM cikIrSitam / . ayogyatvAt kathaM mUDhaH sa mahat sAdhayiSyati ? // 9 // iti saddharmadezanArha uktaH, idAnIM tadvidhimanuvarNayiSyAmaH 1 (59) / tatprakRti-devatAdhimuktijJAnam 2(60) / sAdhAraNaguNaprazaMsA 3 (61) / samyak tadadhikAkhyAnam 4 (62) / abodhe'pyanindA 5 (63) / zuzrUSAbhAvakaraNam 6 (64) / bhUyo bhUya upadezaH 7 (65) / bodhe prajJopavarNanam 8 (66) / tantrAvatAra:'9 (67) / prayoga AkSepaNyA: 10 (68) / jJAnAdyAcArakathanam 11 (69) / nirIhazakyapAlanA 12 (70) / azakye bhAvapratipattiH 13 (71) / pAlanopAyopadezaH 14 (72) / phalaprarUpaNA 15 (73) / devarddhivarNanam 16 (74) / sukulAgamanoktiH 17 (75) / kalyANaparamparAkhyAnam 18 (76) / asadAcAragardA 19 (77) / tatsva rUpakathanam 20 (78) / svayaM parihAra: 21 (79) / RjubhAvA''sevanam 22 (80) / apAyahetutvadezanA 23 (81) / nArakaduHkhopavarNanam 24 (82) / duSkulajanmaprazAsti: 25 (83) / duHkhaparamparAnivedanam 26 (84) / upAyato mohanindA 27 (85) / sajjJAnaprazaMsanam 28 (86) / puruSakArasatkathA 29 (87) / vIryaddhivarNanam 30 (88) / pariNate gambhIradezanAyogaH-31 (89) / zrutadharmakathanam 32 (90) / bahutvAt parIkSAvatAra: 33(91) kaSAdiprarUpaNA 34 (92) / vidhipratiSedhau kaSaH 35 (93) / tatsambhavapAlanAceSToktizchedaH 36 (94) / ubhayanibandhanabhAvavAdastApaH pa4 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 (95) / amISAmantaradarzanam 38 (96) / kaSacchedayorayatnaH 39 (97) / tadbhAve'pi tApAbhAve'bhAvaH 40 (98) / tacchuddhau hi tatsAphalyam 41 (99) / phalavantau ca tau tau 42 (100) / anyathA yAcitakamaNDanam 43 (101) / nAtattvavedivAdaH samyagvAdaH 44 (102) / bandhamokSopapattitastacchuddhiH 45 (103) / iyaM badhyamAna-bandhanabhAve 46 (104) / kalpanAmAtramanyathA 47 (105) / badhyamAna AtmA, bandhanaM vastusat karma 48 (106) / hiMsAdayastadyogahetavaH, taditare taditarasya 49 (107) / pravAhato'nAdimAn 50 (108) / kRtakatve'pyatItakAlavadupapattiH 51 (109) / vartamAnatAkalpaM kRtakatvam 52 (110) / pariNAminyAtmani hiMsAdayaH, bhinnAbhinne ca dehAt 53 (111) / anyathA tadayogaH 54 (112) / nitya evAvikArato'saMbhavAt 55 (113) / anitye. cAparAhiMsanena 56 (114) / bhinna eva dehAna spRSTavedanam 57 (115) / nirarthakazcAnugrahaH 58 (116) / abhinna evAmaraNaM vaikalyAyogAt. 59 (117) / maraNe paralokAbhAvaH 60 (118) / dehakRtasyAtmanA'nupabhogaH 61 (119) / AtmakRtasya dehena 62 (120) / dRSTeSTabAdhA 63 (121) / ato'nyathaitatsiddhiriti tattvavAdaH 64 (122) / pariNAmaparIkSA 65 (123) / zuddhe bandhabhedakathanam 66 / (124) / varabodhilAbhaprarUpaNA 67 (125) / tathAbhavyatvAdito'sau 68 (126) / granthibhede nAtyantasaMklezaH 69 (127) / na bhUyastadbandhanam 70 (128) / asatyapAye na durgatiH 71 (129) / vizuddhezcAritram 72 (130) / bhAvanAto rAgAdikSayaH 73 (131) / tadbhAve'pavarga: 74 (132) / sa Atyantiko duHkhavigama iti 75 (133) / evaM saMvegakRddharma Akhyeyo muninA paraH / yathAbodhaM hizuzrUSorbhAvitena mahAtmanA . // 10 // 55 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abodhe'pi phalaM proktaM zrotRNAM munisttmaiH|| kathakasya vidhAnena niyamAcchuddhacetasaH / // 11 // nopakAro jagatyasmiMstAdRzo vidyate kvacit / yAdRzI duHkhavicchedAddehinAM dharmadezanA - // 12 // ||tRtiiyo'dhyaayH|| saddharmazravaNAdevaM naro vigatakalmaSaH / jJAtatattvo mahAsattvaH paraM saMvegamAgataH . // 13 // dharmopAdeyatAM jJAtvA saMjAteccho'tra bhaavtH| dRDhaM svazaktimAlocya grahaNe saMpravartate // 14 // yogyo hyevaMvidhaH prokto jinaiH prhitodytaiH| phalasAdhanabhAvena nAto'nyaH paramArthataH // 15 // iti saddharmagrahaNArha uktaH, sAmprataM tatpradAnavidhimanuvarNayiSyAmaH 1 (134) / dharmagrahaNaM hi satpratipattimadvimalabhAvakaraNam 2 (135) / tacca prAyo jinavacanaMto vidhinA 3 (136) / iti pradAnaphalavattA 4 (137) / sati samyagdarzane nyAyyamaNuvratAdInAM grahaNam, nAnyathA 5 (138) / jinavacanazravaNAdeH karmakSayopazamAditaH samyagdarzanam 6 (139) / prazamasaMveganirvedAnukampAstikyAbhivyaktilakSaNaM tat 7 (140) / uttamadharmapratipattyasahiSNostatkathanapUrvamupasthitasya vidhinA'NuvratAdidAnam 8 (141) / sahiSNoH prayoge'ntarAyaH 9 (142) / anumatizcetaratra 10 (143) / akathana ubhayAphala AjJAbhaGgaH 11 (144) / bhagavadvacanaprAmANyAdupasthitadAne doSAbhAvaH 1-2 (145) / gRhapatiputramokSajJAtAt 13 (146) / yogavandananimittadigAkArazuddhividhiH 14 (147) / ucitopacArazca 15 (148) / sthUlaprANAtipAtAdibhyo viratiraNuvratAni paJca 16 (149) / digvratabhogopabhoga pa6 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnAnarthadaNDaviratayastrINi guNavratAni 17 (150) / sAmAyikadezAvakAzapauSadhopavAsAtithisaMvibhAgAzcatvAri zikSApadAni 18 (151) / etadAropaNaM dAnaM yathA'haM sAkalyavaikalyAbhyAm 19 (152) / gRhIteSvanaticArapAlanam 20 (153) / zaGkA 1 kAGgA 2 vicikitsA 3 'nyadRSTiprazaMsA-saMstavAH 4-5 samyagdRSTeratIcArA: 21 (154) / vratazIleSu paJca paJca yathAkramam 22 (155) / bandha 1 vadha 2 cchavicchedA 3 tibhArAropaNA 4'nna-pAnanirodhAH 5 23 (156) / mithyopadeza 1 rahasyAbhyAkhyAna 2 kUTalekhakriyA 3 nyAsApahAra 4 svadAramantrabhedAH 5 24 (157) / stenaprayoga 1 tadAhRtAdAna 2 viruddharAjyAtikama 3 hInAdhikamAnonmAna 4 pratirUpakavyavahArA: 5 25 (158) / paravivAhakaraNe 1 tvaraparigRhItA 2 'parigRhItAgamanA 3 'naGgakrIDA 4 tIvrakAmAbhilASA: 5 26 (159) / kSetravAstu 1 hiraNyasuvarNa 2 dhanadhAnya 3 dAsIdAsa 4 kupyapramANAtikamA: 5 27 (160) / Udhistiryagvyatikrama 3 kSetravRddhi 4 smRtyantardhAnAni 5 28 (161) / sacitta 1 saMbaddha 2 sanmizrA 3 'bhiSava 4 duSpakkAhArA: 5 29 (162) kandarpa 1 kautkucya 2 maukharyA 3 samIkSyAdhikaraNo 4 pabhogadhikatvAni 5 30 (163) yogaduSpraNidhAnA 3 'nAdara 4 smRtyanupasthApanAni 5 31 (164) / Anayana 1 preSyaprayoga 2 zabda 3 rUpAnupAta 4 pudgalakSepA: 5 32 (165) / apratyupekSitA-pramArjitotsargA 1 ''dAnanikSepa 2 saMstAropakramaNA 3 'nAdara 4 smRtyanupasthApanAni 5 33 (166) / sacittanikSepa 1 pidhAna 2 paravyapadeza 3 mAtsarya 4 kAlAtikamAH 5.34 (167) / etadrahitANuvratAdipAlanaM vizeSato gRhasthadharmaH 35 (168) / kliSTa karmodayAdatIcArAH 36 (169) / vihitAnuSThAnavIryatastajjayaH 37 (170) / ata eva tasmin yatnaH 38 (171) / sAmAnyacaryA'sya 39 (172) / samAnadhArmikamadhye vAsaH 40 57 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (173) / vAtsalyameteSu 41 (174) / dharmacintayA svapanam 42 (175) / namaskAreNAvabodhaH 43 (176) / prayatnakRtAvazyakasya vidhinA caityAdivandanam 44 (177) / samyak pratyAkhyAnakriyA 45 (178) / yathocitaM caityagRhagamanam 46 (179) / vidhinA'nupravezaH 47 (180) / ucitopacArakaraNam 48 (181) / bhAvataH stavapAThaH 49 (182) / caityasAdhuvandanam 50 (183) / gurusamIpe pratyAkhyAnAbhivyaktiH 51 (184) / jinavacanazravaNe niyoga: 52 (185) / samyak tadarthAlocanam 53 (186) / AgamaikaparatA 54 (187) / zrutazakyapAlanam 55 (188) / azakye bhAvapratibandhaH 56 (189) / tatkartRSu prazaMsopacArau 57 (190) / nipuNabhAvacintanam 58 (191) / gurusamIpe prazna: 59. (192) / nirNayAvadhAraNam 60 (193) / glAnAdikAryAbhiyogaH 61 (194) / kRtAkRtapratyupekSA 62 (195) / ucitavelayA''gamanam 63 (196) / dharmapradhAno vyavahAraH 64 (197) / dravye saMtoSaparatA 65 (198) / dharme dhanabuddhiH 66.(199) / zAsanonnatikaraNam 67 (200) / vibhavocitaM vidhinA kSetradAnam 68 (201) / satkArAdividhiniHsaGgatA ca 69 (201) / vItarAgadharmasAdhavaH kSetram 70 (203) / duHkhiteSvanukampA yathAzakti dravyato bhAvatazca 71 (204) / lokApavAdabhIrutA 72 (205) / gurulAghavApekSaNam 73 (206) / bahuguNe pravRttiH 74 (207) / caityAdipUjApuraHsaraM bhojanam 75 (208) / tadanveva pratyAkhyAnakriyA 76 (209) / zarIrasthitau prayala: 77 (210) / taduttarakAryacintA 78 (211) / kuzalabhAvanAyAM prabandhaH 79 (212) / ziSTacaritazravaNam 80 (213) / sAndhyavidhipAlanA 81 (214) / yathocitaM tatpratipattiH 82 (215) / pUjApurassaraM caityAdivandanam 83 (216) / sAdhuvizrAmaNakriyA 84 (217) / yogAbhyAsaH 85 (218) / namaskArAdicintanam 86 (219) / 58 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazastabhAvakriyA 87 (220) / bhavasthitiprekSaNam 88 (221) / tadanu tannairguNyabhAvanA 89 (222) / apavargAlocanam 90 (223) / zrAmaNyAnurAga: 91 (224) / yathocitaM guNavRddhiH 92 (225) / sattvAdiSu maitryAdiyoga iti 93 (226) / vizeSato gRhasthasya dharma ukto jinottmaiH| evaM sadbhAvanAsAraH paraM cAritrakAraNam / // 16 // padaMpadena medhAvI yathA''rohati prvtm| samyak tathaiva niyamAddhIrazcAritraparvatam // 17 // stokAn guNAn samArAdhya bahUnAmapi jaayte| yasmAdArAdhanAyogyastasmAdAdAvayaM mataH // 18 // // caturthaH adhyAyaH // evaM vidhisamAyuktaH sevamAno gRhAzramam / cAritramohanIyena mucyate pApakarmaNA // 19 // sadAjJA''rAdhanAyogAd bhAvazuddheniyogataH / upAyasaMpravRttezca samyakcAritrarAgataH .. // 20 // vizuddhaM sadanuSThAnaM stokamapyarhatAM matam / tattvena tena ca pratyAkhyAnaM jJAtvA subahvapi . // 21 // iti vizeSato gRhasthadharma uktaH, sAmprataM yatidharmAvasara iti yatimanuvarNayiSyAmaH 1 (227) / arhaH arhasamIpe vidhipravrajito yatiH 2 (228) / atha pravrajyAhaH AryadezotpannaH 1, viziSTajAti- kulAnvitaH 2, kSINaprAyakarmamala: 3, tata eva vimalabuddhiH 4, durlabhaM mAnuSyaM, janma maraNanimittaM, saMpadazcapalAH, viSayA duHkhahetavaH, saMyoge viyogaH, pratikSaNaM maraNam, dAruNo vipAkaH, ityavagatasaMsAranairguNyaH 5, tata eva .. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tadviraktaH 6, pratanukaSAyaH 7, alpahAsyAdiH 8 kRtajJaH 9, vinItaH 10, prAgapi rAjAmAtyapaurajanabahumata: 11, adrohakArI 12, kalyANAGgaH 13, zrAddhaH 14, sthiraH 15, samupasaMpanna 16, zceti 3 (229) / gurupadArhastu itthaMbhUta eva-vidhipratipannapravrajyaH 1, samupAsitagurukulaH 2, askhalitazIlaH 3, samyagadhItAgamaH 4, tata eva vimalatarabodhAt tattvavedI 5, upazAntaH 6, pravacanavatsalaH 7, sattvahitarataH 8, AdeyaH 9, anuvartakaH 10, gambhIraH 11, aviSAdI 12, upazamalabdhyAdisaMpannaH 13, pravacanArthavaktA 14, svagurvanujJAta gurupada 15 zceti 4 (230) / pAdArddhaguNahInau madhyamAvarau 5 (231). / niyama evAyamiti vAyuH 6 (232) / samagraguNasAdhyasya tadardhabhAve'pi tatsiddhyasaMbhavAt 7 (233) / naitadevamiti vAlmIkiH 8 (234) / nirguNasya kathaJcittadguNabhAvopapatteH 9 (235) / akAraNametaditi vyAsaH 10 (236) / guNamAtrAsiddhau guNAntarabhAvaniyamAbhAvAt 11 (237) / naitadevamiti samrAT 12 (238) / saMbhavAdeva zreyastvasiddheH 13 (239) / yatkiJcidetaditi nAradaH 14 (240) / guNamAtrAd guNAntarabhAve'pyutkarSAyogAt 15 (241) / so'pyevameva bhavatIti vasuH 16 (242) / ayuktaM kArSApaNadhanasya tadanyaviDhapane'pi koTivyavahArAropaNamiti kSIrakadambakaH 17 (243) / na doSo yogyatAyAmiti vizvaH 18 (244) / anyataravaikalye'pi guNabAhulyameva sA tattvata iti suraguruH 19 (245) / sarvamupapannamiti siddhasenaH 20 (246) / bhavanti tvalpA api asAdhAraNaguNAH kalyANotkarSasAdhakA iti 21 (247) / upasthitasya praznA-''cArakathanaparIkSAdividhiH 22 (248) / gurujanAdyanujJA 23 (249) / tathA tathopadhAyoga: 24 (250) / duHsvapnAdikathanam 25 (251) / viparyayaliGgasevA 26 (252) / daivajaistathA tathA nivedanam 27 (253) / na dharme mAyA 28 (254) / ubhayahitametat 29 (255) / yathAzakti sauvihityApAdanam 30 (256) Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | glAnauSadhAdijJAtAttyAga: 31 (257) / tathA gurunivedanam 32 (258) / anugrahadhiyA'bhyupagamaH 33 (259) / nimittaparIkSA 34 (260) / ucitakAlApekSaNam 35 (261) / upAyataH kAyapAlanam 36 (262) / bhAvavRddhikaraNam 37 (263) / anantarAnuSThAnopadezaH 38 (264) / zaktitastyAgatapasI 39 (265) / kSetrAdizuddhau vandanAdizuddhyA zIlAropaNam 40 (266) / asaGgatayA samazatrumitratA zIlam 41 (267) / ato'nuSThAnAt tadbhAvasambhavaH 42 (268) / tapoyogakAraNaM ceti 43 (269) / evaM yaH zaddhayogena parityajya gahAzramam / saMyame ramate nityaM sa yatiH parikIrtitaH // 22 // etattu saMbhavatyasya sadupAyapravRttitaH / anupAyAttu sAdhyasya siddhiM necchanti paNDitAH . // 23 // yastu naivaMvidho mohAt ceSTate shaastrbaaNdhyaa| sa tAdRgliGgayukto'pi na gRhI na yatirmata: // 24 // __.. ||pnycmH adhyAyaH // 'bAhubhyAM dustaro yadvat krUranako mahodadhiH / yatitvaM duSkaraM tadvat ityAhustattvavedinaH / // 25 // apavargaH phalaM yasya janmamRtyvAdivarjitaH / paramAnandarUpazca duSkaraM tat na cAdbhutam . . // 26 // bhavasvarUpavijJAnAt tadvirAgAcca tattvataH / apavargAnurAgAcca syAdetannAnyathA kvacit // 27 // . ityukto yatiH, adhunA'sya dharmamanuvarNayiSyAmaH, yatidharmo dvividhaH sApekSayatidharmo nirapekSayatidharmazca 1 (270) / tatra sApekSayatidharmaH 2 (271) / gurvantevAsitA 3 (272) / tadbhakti-bahumAnau 4 (273) / .61 ... Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadA''jJAkaraNam 5 (274) / vidhinA pravRttiH 6 (275) / AtmAnugrahacintanam 7 (276) / vratapariNAmarakSA 8 (277) / ArambhatyAgaH 9 (278) / pRthivyAdyasaMghaTTanam 10 (279) / vidheryAzuddhiH 11 (280) / bhikSAbhojanam 12 (281) / AghAtAdyadRSTiH 13 (282) / tatkathA'zravaNam 14 (283) / araktadviSTatA 15 (284). / glAnAdipratipattiH 16 (285) / parodvegAhetutA 17 (286) / bhAvataH prayatnaH 18 (287) / azakye bahizcAraH 19 (288) / asthAnAbhASaNam 20 (289) / skhalitapratipattiH 21 (290) / pAruSyaparityAgaH 22 (291) / sarvatrApizunatA 23 (292) / vikathAvarjanam 24 . (293) / upayogapradhAnatA 25 (294) / nizcitahitokti: 26 (295) / pratipannAnupekSA 27 (296) / asatpralApAzrutiH 28 (297) / abhinivezatyAgaH 29 (298) / anucitAgrahaNam 30 (299) / ucite anujJApanA 31 (300) / nimittopayogaH 32 (301) / ayogye'grahaNam 33 (302) / anyayogyasya graha: 34 (303) / guronivedanam 35 (304) / svayamadAnam 36 (305) / tadAjJayA pravRttiH 37 (306) / ucitacchandanam 38 (307) / dharmAyopabhogaH 39 (308) / viviktavasatisevA 40 (309) / strIkathAparihAraH 41 (310) / niSadyAnupavezanam 42 (311) / indriyAprayogaH 43 (312) / kuDyAntaradAmpatyavarjanam 44 (313) / pUrvakrIDitAsmRti: 45 (314) / praNItAbhojanam 46 (315) / atimAtrAbhogaH 47 (316) / vibhUSAparivarjanam 48 (317) / tattvAbhiniveza: 49 (318) / yuktopadhidhAraNA 50 (319) / mUrchAtyAgaH 51 (320) / apratibaddhaviharaNam 52 (321) / parakRtabilavAsaH 53 (322) / avagrahazuddhiH 54 (323) / mAsAdikalpa: 55, (324) / ekatraiva S Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ takriyA 56 (325) / sarvatrAmamatvam 57 (326) / nidAnaparihAraH 58 (327) / vihitamiti pravRttiH 59 (328) / vidhinA svAdhyAyayogaH 60 (329) / AvazyakAparihANiH 61 (330) / yathAzakti tapa:sevanam 62 (331) / parAnugrahakriyA 63 (332) / guNadoSanirUpaNam 64 (333) / bahuguNe pravRttiH 65 (334) / kSAntirdivamArjavamalobhatA 66 (335) / krodhAdyanudayaH 67 (336) / vaiphalyakaraNam 68 (337) / vipAkacintA 69 (338) / dharmottaro yogaH 70 (339) / AtmAnuprekSA 71 (340) / ucitapratipattiH 72 (341) / pratipakSAsevanam 73 (342) / AjJA'nusmRtiH 74 (343) / samazatrumitratA 75 (344) / parISahajayaH 76 (345) 1 upasargAti sahanam 77 (346) / sarvathA bhayatyAgaH 78 (347) / tulyAzmakA JcanatA 79 (348) / abhigrahagrahaNam 80 (349) / vidhivatpAlanam 81 (350) / yathA'haM dhyAnayogaH 82 (351) / ante saMlekhanA 83 (352) / saMhananAdyapekSaNam 84 (353) / bhAvasaMlekhanAyAM yatnaH 85 (354) / vizuddhaM brahmacaryam 86 (355) / vidhinA dehatyAga iti 87 (356) / nirapekSayatidharmastu 88 (357) / vacanagurutA 89 (358) / alpopadhitvam 90 (359) / niSpratikarmazarIratA 91 (360) / apavAdatyAgaH 92 (361) / grAmaikarAtrAdiviharaNam 93 (362) / niyatakAlacAritA 94 (363) / prAya: UrdhvasthAnam 95 (364) / dezanAyAmaprabandhaH 96 (365) / sadA'pramattatA 97 (366) / dhyAnaikatAnatvamiti 98 (367) / samyagyatitvamArAdhya mahAtmAno yathoditam / saMprApnuvanti kalyANamihaloke paratra ca // 28 // 53 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __ // 29 // kSIrAzravAdilabdhyoghamAsAdya paramAkSayam / . kurvanti bhavyasattvAnAmupakAramanuttamam mucyante cAzu saMsArAdatyantamasamaJjasAt / janmamRtyujarAvyAdhirogazokAdhupadrutAt // 30 // ||ssssttho'dhyaayH|| AzayAdhucitaM jyAyo'nuSThAnaM sUrayo viduH / sAdhyasiddhyaGgamityasmAd yatidharme dvidhA mataH // 31 // samagrA yatra sAmagrI tadakSepeNa siddhyati / davIyasA'pi kAlena vaikalye tu na jAtucit // 32 // tasmAdyo yasya yogyaH syAt tattenAlocya srvthaa| ArabdhavyamupAyena samyageSa satAM nayaH // 33 // ityukto yatidharmaH, idAnImasya viSayavibhAgamanuvarNayiSyAmaH 1 (368) / tatra kalyANAzayasya zrutaratnamahodadheH upazamAdilabdhimataH parahitodyatasya atyantagaMbhIracetasaH pradhAnapariNatervidhUtamohasya paramasattvArthakartuH sAmAyikavataH vizuddhyamAnAzayasya yathocitapravRtteH sAtmIbhUtazubhayogasya zreyAn sApekSayatidharma eva 2 (369) / vacanaprAmANyAt 3 (370) / saMpUrNadazapUrvavido nirapekSadharmapratipattipratiSedhAt 4 (371) / parArthasaMpAdanopapatteH 5 (372) / tasyaiva ca gurutvAt 6 (373) / sarvathA duHkhamokSaNAt7 (374) / saMtAnapravRtteH 8 (375) / yogatrayasyApyudagraphalabhAvAt 9 (376) / nirapekSadharmoci tasyApi tatpratipattikAle paraparArthasiddhau tadanyasaMpAdakAbhAve pratipatti pratiSedhAcca 10 (377) / navAdipUrvadharasya tu yathoditaguNasyApi sAdhuziSyaniSpattau sAdhyAntarAbhAvataH sati kAyAdisAmarthya saMdvIryAcA rAsevanena tathA pramAdajayAya samyagucitasamaye AjJAprAmANyaptastathaiva yogavRddhaH 4 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAyopavezanavaccheyAnnirapekSayatidharma: 11 (378) / tatkalpasya ca parArthalabdhiviMkalasya 12 (379) / ucitAnuSThAnaM hi pradhAnaM karmakSayakAraNam 13 (380) / udagravivekabhAvAdalatrayArAdhanAt 14 (381) / ananuSThAnamanyadakAmanirjarAGgamuktaviparyayAt 15 (382) / nirvANaphalamatra tattvato'nuSThAnam 16 (383) / na cAsadabhinivezavattat 17 (384) / anucitapratipattau niyamAdasadabhinivezo'nyatrAnAbhogamAtrAt 18 (385) / saMbhavati tadvato'pi cAritram 19 (386) / anabhinivezavAMstu tadyuktaH khalvatattve 20 (387) / svasvabhAvotkarSAt 21 (388) / mArgAnusAritvAt 32 (389) / tathArucisvabhAvatvAt 23 (390) / zravaNAdau pratipatteH 24 (391) / asadAcAragarhaNAt 25 (392) / ityucitAnuSThAnameva sarvatra zreyaH 26 (393) / bhAvanAsAratvAttasya 27 (394) / iyameva pradhAnaM niHzreyasAGgam 28 (395) / etatsthairyAddhi kuzalasthairyopapatteH 29 (396) / bhAvanAnugatasya jJAnasya tattvato jJAnatvAt 30 (397) / na hi zrutamayyA prajJayA bhAvanAdRSTajJAtaM jJAtaM nAma 31 (398) / uparAgamAtratvAt 32 (399) / dRSTavadapAyebhyo'nivRtteH 33 (400) / etanmUle ca hitAhitayoH pravRttinivRttI 34 (401) / ata eva bhAvanAdRSTajJAtAdviparyayAyogaH 35 (402) / tadvanto hi dRSTApAyayoge'pyadRSTApAyebhyo nivartamAnA dRzyanta evAnyarakSAdAviti 46 (403) / iti mumukSoH sarvatra bhAvanAyAmeva yatnaH zreyAn 37 (404) / tadbhAve nisargata eva sarvathA doSoparatisiddheH 38 (405) / vacanopayogapUrvA vihitapravRttionirasyAH 39 (406) / mahAguNatvAdvacanopayogasya 40 (407) / tatra hyacintyacintAmaNikalpasya bhagavato bahumAnagarbhaM smaraNam 41 (408) / bhagavataivamuktamityArAdhanAyogAt 41 (409) / evaM ca prAyo bhagavata eva cetasi samavasthAnam sy Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 (410) / tadAjJA''rAdhanAcca tadbhaktireva 44 (411) / upadezapAlanaiva bhagavadbhaktiH, nAnyA, kRtakRtyatvAt 45 (412) / ucitadravyastavasyApi tadrUpatvAt 46 (413) / bhAvastavAGgatayA vidhAnAt 47 (414) / hRdi sthite ca bhagavati kliSTakarmavigamaH 48 (415) / jalAnalavadanayovirodhAt 49 (416) / ityucitAnuSThAnameva sarvatra pradhAnam 50 (417) / prAyo'ticArAsaMbhavAt 51 (418) / yathAzakti pravRtteH 52 (419) / sadbhAvapratibandhAt 53 (420) / itarathA''rtadhyAnApattiH 54 (421) / akAlautsukyasya tattvatastattvAt 55 (422) / nedaM pravRttikAlasAdhanam 56 (423) / iti sadocitam 57 (424) / tadA tadasattvAt 58 (425) / prabhUtAnyeva tu pravRttikAla sAdhanAni 59 (426) / nidAnazravaNAderapi keSAMcitpravRttimAtradarzanAt 60 (427) / tasyApi tathApAramparyasAdhanatvam 61 (428) / yatidharmA dhikAsthAyamiti pratiSedhaH 62 (421) / na caitat pariNate cAritrapariNAme 63 (430) / tasya prasannagambhIratvAt 64 (431) / hitAvahatvAt 65 (432) / tatsAdhanAnuSThAnaviSayastUpadezaH, pratipAtyasau, karmavaicitryAt 66 (433) / tatsaMrakSaNAnuSThAnaviSayazca cakrAdipravRttyavasAnabhramA dhAnajJAtAt 67 (434) / mAdhyasthye tadvaiphalyameva 68 (435) / svayaMbhramaNasiddheH 69 (436) / bhAvayatirhi tathA kuzalAzayatvAdazakto'samaJjasapravRttAvitarasyAmivetaraH 70 (437) / iti nidarzanamAtram 71 (438) / na sarvasAdharmyayogena 72 (439) / yatestadapravRttinimittasya garIyastvAt 73 (440) / vastutaH svAbhAvikatvAt 74 (441) / sadbhAvavRddheH phalotkarSasAdhanAt 75 (442) / upaplava vigamena tathAvabhAsanAditi 76 (443) / Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evaMvidhayateH prAyo bhAvazuddhermahAtmanaH / vinivRttAgrahasyoccairmokSatulyo bhavo'pi hi . // 34 // saddarzanAdisaMprApte: saMtoSamRtayogataH / bhAvaizvaryapradhAnatvAt tadAsannatvatastathA // 35 // uktaM mAsAdiparyAyavRddhyA dvAdazabhiH param / tejaH prApnoti cAritrI sarvadevebhya uttamam // 36 // . ||sptmo'dhyaayH // phalapradhAna Arambha iti sallokanItitaH / saMkSepAduktamasyedaM vyAsata: punarucyate // 37 // pravRttyaGgamadaH zreSThaM sattvAnAM prAyazazca yat / Adau sarvatra tadyuktamabhidhAtumidaM punaH // 38 // viziSTaM devasaukhyaM yat zivasaukhyaM ca yatparam / dharmakalpadrumasyedaM phalamAhurmanISiNaH . // 39 / / ityukto dharmaH, sAmpratamasya phalamanuvarNayiSyAmaH 1 (444) dvividhaM phalam-anantaraparamparabhedAt 2 (445) / tatrAnantaraphalamupaplavahAsaH 3 (446) / bhAvaizvaryavRddhiH 4 (447) / janapriyatvam 5 (448) / paramparAphalaM tu sugatijanmottamasthAnaparamparAnirvANAvAptiH 6 (449) / sugativiziSTadevasthAnam 7 (450) / tatrottamA rUpasaMpat, satsthitiprabhAvasukhadyutilezyAyogaH, vizuddhendriyAvadhitvam, prakRSTAni bhogasAdhanAni, divyo vimAnanivahaH, manoharANyudyAnAni, ramyA jalAzayAH, kAntA apsarasaH, atinipuNAH kiGkarAH, pragalbho nATyavidhiH, caturodArA bhogAH, sadA cittAhlAdaH, anekasukhahetutvam, kuzalAnubandhaH, mahAkalyANapUjAkaraNam, tIrthakarasevA, saddharmazrutau ratiH, sadA sukhitvam 8 (451) / taccyutAvapi viziSTe deze viziSTa eva kAle sphIte mahAkule niSkalaG .. . 67 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke'nvayena udagre sadAcAreNa AkhyAyikApuruSayukte anekamanorathApUrakamatyantaniravadyaM janma 9 (452) / sundaraM rUpam, Alayo lakSaNAnAm, rahitamAmayena, yuktaM prajJayA, saMgataM kalAkalApena 10 (453) / guNapakSapAta: 1, asadAcArabhIrutA 2, kalyANamitrayogaH 3, satkathAzravaNam 4, mArgAnugo bodhaH 5, sarvocitaprApti:, hitAya sattvasaMghAtasya, paritoSakarI gurUNAm, saMvarddhanI guNAntarasya, nidarzanaM janAnAm 6, atyudAra AzayaH 7, asAdhArappA viSayAH, rahitAH saMklezena, aparopatApinaH, amaGgulAvasAnAH 8 11 (454) / kAle dharmapratipattiH 12 (455) / gurusahAyasaMpat 13 (456) / sAdhu saMyabhAnuSThAnam 14 (457). / parizuddhArAdhanA 15 (458) / vidhivaccharIratyAgaH 16 (459) / viziSTataraM devasthAnam 17 (460) / sarvameva zubhataraM tatra 18 (461) / gati zarIrAdihInam 19 (462) / rahitamautsukyaduHkhena 20 (463) / ativiziSTAhmadAdimat 21 (464) / taccyutAvapi viziSTadeza ityAdi samAnaM pUrveNa 22 (465) / viziSTataraM tu sarvam 23 (466) / kliSTakarmavigamAt 24 (467) / zubhatarodayAt 25 (468) / jIvavIryollAsAMt 26 (469) / pariNativRddheH 27 (470) / tattathAsvabhAvatvAt 28 (471) / prabhUtodArANyapi tasya bhogasAdhanAni, ayatnopanatatvAt prAsaGgikatvAdabhiSvaGgAbhAvAt kutsitApravRtteH zubhAnubandhitvAdudArasukhasAdhanAnyeva bandhahetutvAbhAvena 29 (472) / azubhapariNAma eva hi pradhAnaM bandhakAraNam, tadaGgatayA tu bAhyam 30 (473) / tadabhAve bAhyAdalpabandhabhAvAt 31 (474) / vacanaprAmANyAt 32 (475) / bAhyopamarde'pyasaMjJiSu tathAzruteH 33 (476) / evaM pariNAma eva zubho mokSakAraNamapi 34 (477) / tadabhAve samagrakriyAyoge'pi mokSAsiddheH 35 (478) / sarvajIvAnA mevAnantazo graiveyakopapAtazravaNAt 36 (479) / samagrakriyA'bhAve tadaprApte: 37 (480) / ityapramAdasukhavRddhyA tatkASThAsiddhau nirvANA vAptiriti 38 68 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 43 // (481) / yatkiJcana zubhaM loke sthAnaM tatsarvameva hi / anubandhaguNopetaM dharmAdApnoti mAnavaH // 40 // dharmazcintAmaNiH zreSTho dharmaH kalyANamuttamam / hita ekAntato dharmo dharma evAmRtaM param // 41 // caturdazamahAratnasadbhogAnRSvanuttamam / cakravartipadaM proktaM dharmahelAvijRmbhitam // 42 // ||assttmH adhyAyaH // kiM ceha bahunoktena tIrthakRttvaM jagaddhitam / parizuddhAdavApnoti dharmAbhyAsAnnarottamaH nAtaH paraM jagatyasmin vidyate sthAnamuttamam / tIrthakRttvaM yathA samyak svaparArthaprasAdhakam paJcasvapi mahAkalyANeSu trailokyazaGkaram / tathaiva svArthasaMsiddhyA paraM nirvANakAraNam // 45 // ityuktaprAyaM dharmaphalam, idAnIM taccheSameva udagramanuvarNayiSyAmaH 1 (482) / tacca sukhaparamparayA prakRSTabhAvazuddhaH sAmAnyacaramajanma tathA tIrthakRttvaM ca 2 (483) / tatrAkliSTamanuttaraM viSayasaukhyam, hInabhAvavigamaH, udagratarasampat, prabhUtopakArakaraNam, AzayavizuddhiH, dharmapradhAnaMtA, avandhyakriyatvam 3 (484) / vizuddhyamAnApratipAticaraNAvAptiH, tatsAtmyabhAvaH, bhavyapramodahetutA, dhyAnasukhayogaH, atizayarddhiprAti: 4 (485) / apUrvakaraNam, kSapakazreNiH, mohasAgarottAraH, kevalAbhivyaktiH, paramasukhalAbha: 5 (486) / sadArogyApteH 6 (487) / bhAvasaMnipAtakSayAt 7 (488) / rAgadveSamohA hi doSAH, tathA tathA''tmadUSaNAt 8 (489) / aviSaye'bhiSvaGgakaraNAdrAgaH 9 (490) / // 44 // Se Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tatraivAgnijvAlAkalpamAtsaryApAdanAd dveSaH 10 (491) / heyetarabhAvAdhigamapratibandhavidhAnAnmohaH 11 (492) / satsveteSu na yathAvasthitaM sukham, svadhAtuvaiSamyAt 12 (493) / kSINeSu tu na duHkham, nimittAbhAvAt 13 (494) / AtyantikabhAvarogavigamAt paramezvaratA''ptestattathAsvabhAvatvAt paramasukhabhAva iti 14 (495) / devendraharSajananam 15 (496) / pUjAnugrahAGgatA 16 (497) / prAtihAryopayogaH 17 (498) / paraM parArthakaraNam 18 (499) / avicchedena bhUyasAM mohAndhakArApanayanaM hRdyairvacanabhAnubhiH 19 (500) / sUkSmabhAvapratipattiH 20 (501) / zraddhAmRtAsvAdanam 21 (502) / sadanuSThAnayogaH 22. (503) / paramApAyahAniH 23 (504) / sAnubandhasukhabhAva uttarottaraH prakAmaprabhUtasattvopakArAya avandhyakAraNaM nirvRteH 24 (505) / iti paraM parArthakaraNam 25 (506) / bhavopagrAhikarmavigamaH 26 (507) / nirvANagamanam 27 (508) / punarjanmAdyabhAvaH. 28 (509) / bIjAbhAvato'yam 29 (510) / karmavipAkastat 30 (511) / akarmA cAsau 31 (51-2) / tadvata eva tadgrahaH 32 (513) / tadanAditvena tathAbhAvasiddheH 33 (514) / sarvavipramuktasya tu tathAsvabhAvatvAniSThitArthatvAnna tadgrahaNe nimittam 34 (515) / nAjanmano jarA 35 (516) / na maraNabhayazaktiH 36 (517) / na cAnya upadravaH 37 (518) / vizuddhasvarUpalAbhaH 38 (519) / AtyantikI vyAbAdhAnivRttiH 39 (520) / sA nirupamaM sukham 40 (521) / sarvatrApravRtteH 41 (522) / samAptakAryatvAt 42 (523) / na caitasya kvacidautsukyam 43 (524) / duHkhaM caitat svAsthyavinAzanena 44 (525) / duHkhazaktyudrekato'svAsthyasiddheH 45 (526) / hitapravRttyA 46 (527) / svAsthyaM tu nirutsukatayA pravRtteH 47 (528) / paramasvAsthyahetutvAt paramArthataH svAsthyameva 48 (529) / bhAvasAre hi pravRttyapravRttI sarvatra Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradhAno vyavahAraH 49 (530) / pratItisiddhazcAyaM sadyogasacetasAm 50 (531) / susvAsthyaM ca paramAnandaH 51 (532) / tadanyanirapekSatvAt 52 (533) / apekSAyA duHkharUpatvAt 53 (534) / arthAntaraprAptyA hi tannirvRttirdu:khatvenAnivRttireva 54 (535) / na cAsyArthAntarAvAptiH 55 (536) / svasvabhAvaniyato hyasau vinivRttecchAprapaJca: 56 (537) / ato'kAmatvAttatsvabhAvatvAnna lokAntakSetrAptirAptiH 57 (538) / autsukyavRddhirhi lakSaNamasyAH, hAnizca samayAntare 58 (539) / na caitattasya bhagavataH, AkAlaM tathAvasthite: 59 (540) / karmakSayAvizeSAt 60 (541) / iti nirupamasukhasiddhiH 61 (542) / sadhyAnavahninA jIvo dagdhvA karmendhanaM bhuvi / sadbrahmAdipadairgItaM sa yAti paramaM padam // 46 // pUrvAvedhavazAdeva ttsvbhaavtvtstthaa| anantavIryayuktatvAt samayenAnuguNyataH // 47 // sa tatra duHkhavirahA-datyantasukhasaMgataH / tiSThatyayogo yogIndravandyastrijagatIzvaraH // 48 // Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 1 // // 3 // // aSTakAni // // mahAdevASTakam // 1 // yasya saMklezajanano rAgo nAstyeva sarvadA / na ca dveSo'pi sattveSu zamendhanadavAnalaH na ca moho'pi sajjJAnacchAdano'zuddhavRttakRt / / trilokakhyAtamahimA mahAdevaH sa ucyate yo vItarAgaH sarvajJo yaH zAzvatasukhezvaraH / kliSTakarmakalAtItaH sarvathA niSkalastathA yaH pUjyaH sarvadevAnAM yo dhyeyaH sarvayoginAm / yaH sraSTA sarvanItInAM mahAdevaH sa ucyate evaM sadvRttayuktena yena zAstramudAhRtam / , zivavartma paraM jyotistrikoTidoSavarjitam yasya cArAdhanopAyaH sadAjJAbhyAsa eva hi / yathAzaktividhAnena niyamAt sa phalapradaH suvaidyavacanAdyadvavyAdherbhavati saMkSayaH / . tadvadeva hi tadvAkyAd dhruvaH saMsArasaMkSayaH evaMbhUtAya zAntAya kRtakRtyAya dhImate / mahAdevAya satataM samyagbhaktyA namo namaH // 4 // // 5 // // 6 // // 8 // // snAnASTakam // 2 // dravyato bhAvatazcaiva dvidhA snAnamudAhRtam / bAhyamAdhyAtmikaM ceti tadanyaiH parikIrtyate jalena dehadezasya kSaNaM yacchaddhikAraNam / prAyo'nyAnuparodhena dravyasnAnaM taducyate - nAnA nAnyate // 10 // 72 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 11 // // 12 // // 13 // kRtvedaM yo vidhAnena devatAtithipUjanam / karoti malinArambhI tasyaitadapi zobhanam / bhAvazuddhinimittatvAttathAnubhavasiddhitaH / kathaMciddoSabhAve'pi tadanyaguNabhAvataH adhikArivazAcchAstre dharmasAdhanasaMsthitiH / vyAdhipratikriyAtulyA vijJeyA guNadoSayoH dhyAnAmbhasA tu jIvasya sadA yacchuddhikAraNam / malaM karma samAzritya bhAvasnAnaM taducyate RSINAmuttamaM hyetannirdiSTaM paramarSibhiH / hiMsAdoSanivRttAnAM vratazIlavivardhanam snAtvAnena yathAyogaM niHzeSamalavarjitaH / / bhUyo na lipyate tena snAtakaH paramArthataH // 14 // // 15 // // 16 // // 17 // // 18 // // pUjASTakam // 3 // aSTapuSpI samAkhyAtA svargamokSaprasAdhanI / azuddhatarabhedena dvidhA tattvArthadarzibhiH zuddhAgamairyathAlAbhaM pratyagraiH zucibhAjanaiH / stokairvA bahubhirvApi puSpairjAtyAdisaMbhavaiH aSTApAyavinirmuktatadutthaguNabhUtaye / . ' dIyate devadevAya yA sA'zuddhatyudAhRtA saMkIrNeSA svarUpeNa dravyAdbhAvaprasaktitaH / puNyabandhanimittatvAdvijJeyA svargasAdhanI yA punarbhAvajaiH puSpaiH zAstroktaguNasaMgataiH / paripUrNatvato'mlAnairata eva sugandhibhiH // 19 // // 20 // . // 21 // Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 22 // = . ahiMsA satyamasteyaM brhmcrymsnggtaa| gurubhaktistapo jJAnaM satpuSpANi pracakSate ebhirdevAdhidevAya bhumaanpur:sraa| dIyate pAlanAdyA tu sA vai zuddhatyudAhRtA prazasto hyanayA bhAvastataH karmakSayo dhruvaH / karmakSayAcca nirvANamata eSA satAM matA = // 23 // =. // 24 // // agnikArikASTakam // 4 // karmendhanaM samAzritya dRDhA sadbhAvanAhutiH / . .. dharmadhyAnAgninA kAryA dIkSitenAgnikArikA . // 25 // dIkSA mokSArthamAkhyAtA jJAnadhyAnaphalaM sa ca / zAstra ukto yataH sUtraM zivadharmottare hyadaH // 26 // pUjayA vipulaM rAjyamagnikAryeNa saMpadaH / tapaH pApavizuddhyarthaM jJAnaM dhyAnaM ca muktidam // 27 // pApaM ca rAjyasaMpatsu saMbhavatyanaghaM tataH / na taddhetorupAdAnamiti samyagvicintyatAm // 28 // vizuddhizcAsya tapasA na tu dAnAdinaiva yat / tadiyaM nAnyathA yuktA tathA coktaM mahAtmanA // 29 // dharmArthaM yasya vittehA tasyAnIhA garIyasI / prakSAlanAddhi paGkasya dUrAdasparzanaM varam // 30 // mokSAdhvasevayA caitAH prAya: zubhatarA bhuvi / jAyante hyanapAyinya iyaM sacchAstrasaMsthitiH . // 31 // iSTApUrtaM na mokSAGgaM sakAmasyopavarNitam / akAmasya punaryoktA saiva nyAyyAgnikArikA . // 32 // 74 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 33 // // 34 // // 35 // // bhikSASTakam // 5 // sarvasaMpatkarI caikA pauruSaghnI tathAparA / vRttibhikSA ca tattvajJairiti bhikSA vidhoditA yatirdhyAnAdiyukto yo gurvAjJAyAM vyavasthitaH / sadAnArambhiNastasya sarvasaMpatkarI matA vRddhAdyarthamasaGgasya bhramaropamayATataH / gRhidehopakArAya vihiteti zubhAzayAt pravrajyAM pratipanno yastadvirodhena vartate / asadArambhiNastasya pauruSaghnIti kIrtitA dharmalAghavakRnmUDho bhikSayodarapUraNam / karoti dainyAt pInAGgaH pauruSaM hanti kevalam . ni:svAndhapaGgavo ye tu na zaktA vai kriyAntare / bhikSAmaTanti vRttyarthaM vRttibhineyamucyate nAtiduSTApi cAmISAmeSA syAnna hyamI tathA / anukampAnimittatvAddharmalAghavakAriNaH dAtRRNAmapi caitAbhyaH phalaM kSetrAnusArataH / vijJeyamAzayAdvApi sa vizuddhaH phalapradaH // 36 // // 37 // // 38 // // 39 // = // 40 // // piNDASTakam // 6 // akRto'kAritazcAnyairasaMkalpita eva ca / yateH piNDa: samAkhyAto vizuddhaH zuddhikAraka: yo na saMkalpitaH pUrvaM deyabuddhyA kathaM nu tam / dadAti kazcidevaM ca sa vizuddho vRthoditam // 41 // // 42 // 75 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 43 // // 44 // // 45 // na caivaM sadgRhasthAnAM bhikSA grAhyA gRheSu yat / svaparArthaM tu te yatnaM kurvate nAnyathA kvacit saMkalpanaM vizeSeNa yatrAsau duSTa ityapi / parihAro na samyak syAdyAvadarthikavAdinaH viSayo vAsya vaktavya: puNyArthaprakRtasya ca / asaMbhavAbhidhAnAt syAdAptasyAnAptatAnyathA vibhinna deyamAzritya svabhogyAdyatra vastuni / saMkalpanaM kriyokAle. tadduSTaM viSayo'nayoH svocite tu yadArambhe tathAsaMkalpanaM kvacit / na duSTaM zubhabhAvatvAttacchuddhAparayogavat dRSTo'saMkalpitasyApi lAbha evamasaMbhavaH / nokta ityAptatAsiddhiryatidharmo'tiduSkaraH // 46 // // 47 // // 48 // . // pracchannabhojanASTakam // 7 // sarvArambhanivRttasya mumukSo vitAtmanaH / puNyAdiparihArAya mataM pracchannabhojanam // 49 // bhuJjAnaM vIkSya dInAdiryAcate kSutprapIDitaH / tasyAnukampayA dAne puNyabandhaH prakIrtitaH // 50 // bhavahetutvatazcAyaM neSyate muktivAdinAm / puNyApuNyakSayAnmuktiriti zAstravyavasthiteH // 51 // prAyo na cAnukampAvAMstasyAdattvA kadAcana / . tathAvidhasvabhAvatvAcchaknoti sukhamAsitum // 52 // adAne'pi ca dInAderaprItirjAyate dhruvam / tato'pi zAsanadveSastataH kugatisantatiH / // 53 // Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 54 // nimittabhAvatastasya satyupAye pramAdataH / zAstrArthabAdhaneneha pApabandha udAhRtaH zAstrArthazca prayatnena yathAzakti mumukSuNA / anyavyApArazUnyena kartavyaH sarvadaiva hi evaM hyubhayathApyetadduSTaM prakaTabhojanam / yasmAnnidarzitaM zAstre tatastyAgo'sya yuktimAn // 55 // // 56 // // 57 // // 58 // // 59 // // pratyAkhyAnASTakam // 8 // dravyato bhAvatazcaiva pratyAkhyAnaM dvidhA matam / apekSAdikRtaM hyAdyamato'nyaccaramaM matam apekSA cAvidhizcaivApariNAmastathaiva ca / . pratyAkhyAnasya vighnAstu vIryAbhAvastathAparaH labdhyAdyapekSayA hyetadabhavyAnAmapi kvacit / / zrUyate na ca tatkiJcidityapekSAtra ninditA / yathaivAvidhinA loke na vidyAgrahaNAdi yat / viparyayaphalatvena tathedamapi bhAvyatAm akSayopazamAttyAgapariNAme tathA'sati / .. jinAjJAbhaktisaMvegavaikalyAdetadapyasat udagravIryavirahAt kliSTakarmodayena yat / / bAdhyate tadapi dravyapratyAkhyAnaM prakIrtitam etadviparyayAdbhAvapratyAkhyAnaM jinoditam / samyakcAritrarUpatvAnniyamAnmuktisAdhanam jinoktamiti sadbhaktyA grahaNe dravyato'pyadaH / bAdhyamAnaM bhavedbhAvapratyAkhyAnasya kAraNam // 60. // // 61 // // 62 // // 63 // // 64 // Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 65 // // 66 // // 6 // // jJAnASTakam // 9 // viSayapratibhAsaM cAtmapariNatimattathA / tattvasaMvedanaM caiva jJAnamAhumaharSayaH viSakaNTakaratnAdau bAlAdipratibhAsavat / viSayapratibhAsaM syAttadUdheyatvAdyavedakam nirapekSapravRttyAdiliGgametadudAhRtam / ajJAnAvaraNApAyaM mahApAyanibandhanam pAtAdiparatantrasya tadoSAdAvasaMzayam / . anarthAdyAptiyuktaM cAtmapariNatimanmatam tathAvidhapravRttyAdivyaGgyaM sadanubandhi ca / jJAnAvaraNahAsotthaM prAyo vairAgyakAraNam svasthavRtteH prazAntasya taddheyatvAdinizcayam / tattvasaMvedanaM samyak yathAzakti phalapradam nyAyyAdau zuddhavRttyAdigamyametatprakIrtitam / sajjJAnAvaraNApAyaM mahodayanibandhanam / etasmin satataM yatnaH kugrahatyAgato bhRzam / mArgazraddhAdibhAvena kArya AgamatatparaiH // 68 // // 69 // // 70 // // 71 // // 72 // // vairAgyASTakam // 10 // ArtadhyAnAkhyamekaM syAnmohagarbha tathAparam / sajjJAnasaMgataM ceti vairAgyaM trividhaM smRtam iSTetaraviyogAdinimittaM prAyazo hi tat / yathAzaktyapi heyAdAvapravRttyAdivarjitam // 73 // // 74 / / 08 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 75 // // 76 // // 77 // udvegakRdviSAdADhyamAtmaghAtAdikAraNam / ArtadhyAnaM hyado mukhyaM vairAgyaM lokato matam eko nityastathAbaddhaH kSayyasan veha sarvathA / Atmeti nizcayAdbhUyo bhavanairguNyadarzanAt tattyAgAyopazAntasya savRttasyApi bhAvataH / vairAgyaM tadgataM yattanmohagarbhamudAhRtam bhUyAMso nAmino baddhA bAhyenecchAdinA hyamI / AtmAnastadvazAtkaSTaM bhave tiSThanti dAruNe evaM vijJAya tattyAgavidhistyAgazca sarvathA / vairAgyamAhuH sajjJAnasaMgataM tattvadarzinaH etattattvaparijJAnAnniyamenopajAyate / yato'taH sAdhanaM siddharetadevoditaM jinaiH // 78 // // 79 // // 80 // // 81 // // 82 // // tapo'STakam // 11 // duHkhAtmakaM tapaH kecinmanyante tanna yuktimat / karmodayasvarUpatvAd balIvardAdiduHkhavat sarva eva ca duHkhyevaM tapasvI saMprasajyate / viziSTastadvizeSeNa sudhanena. dhanI yathA mahAtapasvinazcaivaM tvannItyA nArakAdayaH / . . zamasaukhyapradhAnatvAdyoginastvatapasvinaH yuktyAgamabahirbhUtamatastyAjyamidaM budhaiH / azastadhyAnajananAt prAya AtmApakArakam manaindriyayogAnAmahAnizcoditA jinaiH / yato'tra tat kathaM nvasya yuktA syAhuHkharUpatA // 83 // // 84 // // 85 // Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 86 // yApi cAnazanAdibhyaH kAyapIDA manAk kvacit / vyAdhikriyAsamA sApi neSTasiddhyAtra bAdhanI . dRSTA ceSTArthasaMsiddhau kAyapIDA hyaduHkhadA / ratnAdivaNigAdInAM tadvadatrApi bhAvyatAm viziSTajJAnasaMvegazamasAramatastapaH / kSAyopazamikaM jJeyamavyAbAdhasukhAtmakam // 87 // // 88 // 89 // // 90 // // 91 // // vAdASTakam // 12 // zuSkavAdo vivAdazca dharmavAdastathAparaH / ityeSa trividho vAdaH kIrtitaH paramarSibhiH atyantamAninA sArdhaM krUracittena ca dRDham / dharmadviSTena mUDhena zuSkavAdastapasvinaH vijaye'syAtipAtAdi lAghavaM tatparAjayAt / dharmasyeti dvidhApyeSa tattvato'narthavardhanaH labdhikhyAtyarthinA tu syAhuHsthitenAmahAtmanA / chalajAtipradhAno yaH sa vivAda iti smRtaH vijayo hyatra sannItyA durlabhastattvavAdinaH / tadbhAve'pyantarAyAdidoSo dRSTavighAtakRt paralokapradhAnena madhyasthena tu dhImatA / svazAstrajJAtatattvena dharmavAda udAhRtaH vijaye'sya phalaM dharmapratipattyAdyaninditam / Atmano mohanAzazca niyamAttatparAjayAt dezAdyapekSayA ceha vijJAya gurulAghavam / tIrthakRjjJAtamAlocya vAdaH kAryo vipazcitA . // 92 // // 93 // // 94 // // 95 // // 96 // Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 97 // // 98 // // 99 // // yamASTakam // 13 // viSayo dharmavAdasya tattattantravyapekSayA / prastutArthopayogyeva dharmasAdhanalakSaNa: paJcaitAni pavitrANi sarveSAM dharmacAriNAm / ahiMsA satyamasteyaM tyAgo maithunavarjanam kva khalvetAni yujyante mukhyavRttyA kva vA na hi / tantre tattantranItyaiva vicAryaM tattvato hyadaH dharmArthibhiH pramANAderlakSaNaM na tu yuktimat / prayojanAdyabhAvena tathA cAha mahAmatiH prasiddhAni pramANAni vyavahArazca tatkRtaH / pramANalakSaNasyoktau jJAyate na prayojanam . pramANena vinizcitya taducyeta na vA nanu / alakSitAt kathaM yuktA nyAyato'sya vinizcitiH satyAM cAsyAM taduktyA kiM tadvadviSayanizciteH / / tata evAvinizcitya tasyoktiyA'ndhyameva hi tasmAdyathoditaM vastu vicAryaM rAgavarjitaiH / dharmArthibhiH prayatnena tata iSTArthasiddhitaH . // 100 // // 101 // // 102 // // 103 // // 104 // // nityAtmavAdanirAkaraNASTakam // 14 // tatrAtmA nitya eveti yeSAmekAntadarzanam / hiMsAdayaH kathaM teSAM yujyante mukhyavRttitaH // 105 // niSkiyo'sau tato hanti hanyate vA na jAtucit / kaMcitkenacidityevaM na hiMsAsyopapadyate // 106 // 81 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 107 // // 108 // - // 109 // *abhAve sarvathaitasyA ahiMsApi na tattvataH / / satyAdInyapi sarvANi nAhiMsAsAdhanatvataH tataH sannItito'bhAvAdamISAmasadeva hi / sarvaM yamAdyanuSThAnaM mohasaMgatameva ca zarIreNApi saMbandho nAta evAsya saMgataH / . tathA sarvagatatvAcca saMsArazcApyakalpitaH tatazcordhvagatirdharmAdadhogatiradharmataH / jJAnAnmokSazca vacanaM sarvamevaupacArikam bhogAdhiSThAnaviSaye'pyasmin doSo'yameva tu / tadbhedAdeva bhogo'pi niSkriyasya kuto bhavet iSyate cetkriyApyasya sarvamevIpapadyate / mukhyavRttyAnaghaM kiM tu parasiddhAntasaMzrayaH // 110 // // .112 // . // 113 // // kSaNikavAdanirAkaraNASTakam // 15 // kSaNikajJAnasaMtAnarUpe'pyAtmanyasaMzayam / hiMsAdayo na tattvena svasiddhAntavirodhata: nAzahetorayogena kSaNikatvasya saMsthitiH / nAzasya cAnyato'bhAve bhaveddhisApyahetukA // 114 // tatazcAsyAH sadA sattA kadAcinnaiva vA bhavet / kAdAcitkaM hi bhavanaM kAraNopanibandhanam // 115 // na ca santAnabhedasya janako hiMsako bhavet / . . sAMvRtatvAnna janyatvaM yasmAdasyopapadyate // 116 // na ca kSaNavizeSasya tenaiva vyabhicArataH / tathA ca so'pyupAdAnabhAvena janako mataH // 117 // 82 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 118 // tasyApi hiMsakatvena na kazcitsyAdahiMsakaH / janakatvAvizeSeNa naivaM tadviratiH kvacit upanyAsazca zAstre'syAH kRto yatnena cintyatAm / viSayo'sya yamAsAdya hantaiSa saphalo bhavet abhAve'syA na yujyante satyAdInyapi tattvataH / asyAH saMrakSaNArthaM tu yadetAni munirjagau // 119 // // 120 // // nityAnityASTakam // 16 // // 121 // // 122 / / // 123 // // 124 // nityAnitye tathA dehAdbhinnAbhinne ca tattvataH / / ghaTanta Atmani nyAyAddhisAdInyavirodhataH pIDAkartRtvayogena dehavyApattyapekSayA / tathA hanmItisaMklezAddhisaiSA sanibandhanA hiMsyakarmavipAke'pi nimittatvaniyogataH / . hiMsakasya bhavedeSA duSTA duSTAnubandhataH / tataH sadupadezAdeH kliSTakarmaviyogataH / zubhabhAvAnubandhena hantAsyA viratirbhavet ahiMsaiSA matA mukhyA svargamokSaprasAdhanI / etatsaMrakSaNArthaM ca nyAyyaM satyAdipAlanam / smaraNapratyabhijJAnadehasaMsparzavedanAt / . asya nityAdisiddhizca tathA lokaprasiddhitaH dehamAtre ca satyasmin syAtsaMkocAdidharmiNi / dharmAderUrdhvagatyAdi yathArthaM sarvameva tu vicAryametatsadbuddhyA madhyasthenAntarAtmanA / pratipattavyameveti na khalvanyaH satAM nayaH // 125 // // 126 // // 127 // // 128 // Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // mAMsabhakSaNadUSaNASTakam // 17 // bhakSaNIyaM satA mAMsaM prANyaGgatvena hetunA / odanAdivadityevaM kazcidAhAtitArkikaH .: // 129 // bhakSyAbhakSyavyavastheha zAstralokanibandhanA / .... sarvaiva bhAvato yasmAttasmAdetadasAmpratam tatra prANyaGgamapyekaM bhakSyamanyattu no tathA / . siddhaM gavAdisatkSIrudhirAdau tathekSaNAt // 131 // prANyaGgatvena na ca no bhakSaNIyaM tvidaM matam / kiM tvanyajIvabhAvena tathA zAstraprasiddhitaH // 132 // bhikSumAMsaniSedho'pi na caivaM. yujyate kvacit / asthyAdyapi ca bhakSyaM syAtprANyaGgatvAvizeSataH // 133 // etAvanmAtrasAmyena pravRttiryadi ceSyate / jAyAyAM svajananyAM ca strItvAttulyaiva sAstu te // 134 // tasmAcchAstraM ca lokaM ca samAzritya vaded budhaH / sarvatraivaM budhatvaM syAdanyathonmattatulyatA // 135 // zAstre cAptena vo'pyetanniSiddhaM yatnato nanu / . laGkAvatArasUtrAdau tato'nena na kiMcana // 136 // ||anydrshniiyshaastroktmaaNsbhkssnnduussnnaassttkm // 18 // anyo'vimRzya zabdArthaM nyAyyaM svayamudIritam / . pUrvAparaviruddhArthamevamAhAtra vastuni // 137 // na mAMsabhakSaNe doSo na madye na ca maithune / pravRttireSA bhUtAnAM nivRttistu mahAphalA // 138 // 84 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 139 // // 140 // // 141 // mAM sa bhakSayitAmutra yasya mAMsamihAmyaham / etanmAMsasya mAMsatvaM pravadanti manISiNaH itthaM janmaiva doSo'tra na zAstrAd bAhyabhakSaNam / pratItyaiSa niSedhazca nyAyyo vAkyAntarAd gateH prokSitaM bhakSayenmAMsaM brAhmaNAnAM ca kAmyayA / yathAvidhi niyuktastu prANAnAmeva vAtyaye atraivAsAvadoSazcennivRttirnAsya sajyate / anyadA bhakSaNAdatrAbhakSaNe doSakIrtanAt yathAvidhi niyuktastu yo mAMsaM nAtti vai dvijaH / sa pretya pazutAM yAti saMbhavAnekaviMzatim pArivAjyaM nivRttizcedyastadapratipattitaH / phalAbhAvaH sa evAsya doSo nirdoSataiva na // 142 // // 143 // / // 144 // - // madyapAnadUSaNASTakam // 19 // madyaM punaH pramAdAGgaM tathA saccittanAzanam / sandhAnadoSavattatra na doSa iti sAhasam // 145 // ki ceha bahunoktena pratyakSeNaiva dRzyate / * doSo'sya vartamAne'pi tathA bhaNDanalakSaNaH // 146 // zrUyate ca RSirmadyAtprAptajyotirmahAtapAH / / svargAGganAbhirAkSipto mUrkhavannidhanaM gataH // 147 // kazcidRSistapastepe bhIta indraH surastriyaH / kSobhAyaH preSayAmAsa tatrAgatya ca tAstakam // 148 // vinayena samArAdhya varadAbhimukhaM sthitam / - jagurmadyaM tathA hiMsAM sevasvAbrahma vecchayA // 149 // Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 150 // sa evaM gaditastAbhirdvayornarakahetutAm / Alocya madyarUpaM ca zuddhakAraNapUrvakam madyaM prapadya tadbhogAnnaSTadharmasthitirmadAt / vidaMzArthamajaM hatvA sarvameva cakAra saH tatazca bhraSTasAmarthya: sa mRtvA durgatiM gataH / / itthaM doSAkaro madyaM vijJeyaM dharmacAribhiH // 151 // // .152 // // maithunadUSaNASTakam // 20 // rAgAdeva niyogena maithunaM jAyate yataH / tataH kathaM na doSo'tra yena zAstre niSidhyate // 153 // dharmArthaM putrakAmasya svadAreSvaMdhikAriNaH / RtukAle vidhAnena yatsyAddoSo na tatra cet // 154 // nApavAdikakalpatvAnnaikAntenetyasaMgatam / vedaM hyadhItya snAyAdyadadhItyaiveti zAsitam // 155 // snAyAdeveti na tu yattato hIno gRhAzramaH / tatra caitadato nyAyAtprazaMsAsya na yujyate // 156 // adoSakIrtanAdeva prazaMsA cet kathaM bhavet / / arthApattyA sadoSasya doSAbhAvaprakIrtanAt // 157 // tatra pravRttihetutvAttyAjyabuddharasaMbhavAt / vidhyukteriSTasaMsiddheruktireSA na bhadrikA // 158 // prANinAM bAdhakaM caitacchAstre gItaM maharSibhiH / nalikAtaptakaNakapravezajJAtatastathA . // 159 // mUlaM caitadadharmasya bhavabhAvapravardhanam / .. tasmAdviSAnnavattyAjyamidaM mRtyumanicchatA . // 160 // 89 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmanaraH / // sUkSmabuddhyaSTakam // 21 // sUkSmabuddhyA sadA jJeyo dharmo dharmArthibhinaraiH / anyathA dharmabuddhyaiva tadvighAtaH prasajyate // 161 // gRhItvA glAnabhaiSajyapradAnAbhigrahaM yathA / tadaprAptau tadante'sya zokaM samupagacchataH // 162 // gRhIto'bhigrahaH zreSTho glAno jAto na ca kvacit / aho me'dhanyatA kaSTaM na siddhamabhivAJchitam // 163 // evaM hyetatsamAdAnaM glAnabhAvAbhisandhimat / sAdhUnAM tattvato yattadduSTaM jJeyaM mahAtmabhiH // 164 // laukikairapi caiSo'rtho dRSTaH sUkSmArthadarzibhiH / prakArAntarataH kaizcidyata etadudAhRtam // 165 // "aGgeSveva jarAM yAtu yattvayopakRtaM mama / naraH pratyupakArAya vipatsu labhate phalam" // 166 // evaM viruddhadAnAdau hInottamamateH sadA / . pravrajyAdividhAne ca zAstroktanyAyabAdhite // 167 // dravyAdibhedato jJeyo dharmavyAghAta eva hi / samyagmAdhyasthyamAlambya zrutadharmavyapekSayA . // 168 // // bhAvazuddhayaSTakam // 22 // bhAvazuddhirapi jJeyA yaiSA mArgAnusAriNI / prajJApanApriyAtyarthaM na punaH svAgrahAtmikA // 169 // rAgo dveSazca mohazca bhAvamAlinyahetavaH / etadutkarSato jJeyo hantotkarSo'sya tattvataH // 170 // tathotkRSTe ca satyasmin zuddhi zabdamAtrakam / svabuddhikalpanAzilpanirmitaM nArthavadbhavet // 171 // 87 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na mohodriktatAbhAve svAgraho jAyate kvacit / guNavatpAratantryaM hi tadanutkarSasAdhanam . .. // 172 // ata evAgamajJo'pi dIkSAdAnAdiSu dhruvam / kSamAzramaNahastenetyAha sarveSu karmasu __. // 173 // idaM tu yasya nAstyeva sa nopAye'pi vartate / bhAvazuddheH svaparayorguNAdyajJasya sA kutaH __ // .174 // tasmAdAsannabhavyasya prakRtyA zuddhacetasaH / sthAnamAnAntarajJasya guNavadbahumAninaH // 175 // aucityena pravRttasya kugrahatyAgato bhRzam / .. sarvatrAgamaniSThasya bhAvazuddhiryathoditA // 176 // // zAsanamAlinyavarjanASTakam // 23 // yaH zAsanasya mAlinye'nAbhogenApi vartate / sa tanmithyAtvahetutvAdanyeSAM prANinAM dhruvam . // 177 // badhnAtyapi tadevAlaM paraM saMsArakAraNam / . vipAkadAruNaM ghoraM sarvAnarthavivardhanam // 178 // yastUnnatau yathAzakti so'pi samyaktvahetutAm / anyeSAM pratipadyeha tadevApnotyanuttaram // 179 // prakSINatIvrasaMklezaM prazamAdiguNAnvitam / nimittaM sarvasaukhyAnAM tathA siddhisukhAvaham // 180 // ata: sarvaprayatnena mAlinyaM zAsanasya tu / prekSAvatA na kartavyaM pradhAnaM pApasAdhanam // 181 // asmAcchAsanamAlinyAjjAtau jAtau vigarhitam / pradhAnabhAvAdAtmAnaM sadA dUrIkarotyalam . // 182 // 88 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 183 // kartavyA connatiH satyAM zaktAviha niyogataH / avandhyabIjameSA yattattvataH sarvasaMpadAm / ata unnatimApnoti jAtau jAtau hitodayAm / kSayaM nayati mAlinyaM niyamAtsarvavastuSu // 184 // . // puNyAdicaturbhaGgyaSTakam // 24 // gehAdgehAntaraM kazcicchobhanAdadhikaM naraH / yAti yadvatsudharmeNa tadvadeva bhavAdbhavam // 185 // gehAdgehAntaraM kazcicchobhanAditarannaraH / yAti yadvadasaddharmAttadvadeva bhavAdbhavam // 186 // gehAdgehAntaraM kazcidazubhAdadhikaM naraH / yAti yadvanmahApApAttadvadeva. bhavAdbhavam // 187 // gehAdgehAntaraM kazcidazubhAditarannaraH / yAti yadvatsudharmeNa tadvadeva bhavAdbhavam // 188 // zubhAnubandhyataH puNyaM kartavyaM sarvathA naraiH / yatprabhAvAdapAtinyo jAyante sarvasaMpadaH // 189 // sadAgamavizuddhena kriyate tacca cetasA / . etacca jJAnavRddhebhyo jAyate nAnyataH kvacit // 190 // cittaratnamasaMkliSTamAntaraM dhanamucyate / yasya tanmuSitaM doSaistasya ziSTA vipattayaH // 191 // dayA bhUteSu vairAgyaM vidhivadgurupUjanam / vizuddhA zIlavRttizca puNyaM puNyAnubandhyadaH // 192 // 87 (C . . Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = // pitRbhaktyaSTakam // 25 // ataH prakarSasaMprAptAdvijJeyaM phalamuttamam / tIrthakRttvaM sadaucityapravRttyA mokSasAdhakam // 193 // sadaucityapravRttizca garbhAdArabhya tasya yat / tatrApyabhigraho nyAyyaH zrUyate hi jagadguroH ___ // 194 // pitrudveganirAsAya mahatAM sthitisiddhaye / iSTakAryasamRddhyarthamevaMbhUto jinAgame . // 195 // jIvato gRhavAse'smin yAvanme pitarAvimau / tAvadevAdhivatsyAmi gRhAnahamapISTataH / imau zuzrUSamANasya gRhAnAvasato gurU / pravrajyApyAnupUryeNa nyAyyAnte me bhaviSyati // 197 // sarvapApanivRttiryat. sarvathaiSA satAM matA / gurUdvegakRtA'tyantaM neyaM nyAyyopapadyate // 198 // prArambhamaGgalaM hyasyA guruzuzrUSaNaM param / etau dharmapravRttAnAM nRNAM pUjAspadaM mahat // 199 // sa kRtajJaH pumA~lloke sa dharmagurupUjakaH / sa zuddhadharmabhAk caiva ya etau pratipadyate // 200 // %3 // mahAdAnasthApanASTakam // 26 // jagadgurormahAdAnaM saMkhyAvaccetyasaMgatam / / zatAni trINi koTInAM sUtramityAdi coditam // 201 // anyaistvasaMkhyamanyeSAM svatantreSUpavarNyate / .. tattadeveha tadyuktaM mahacchabdopapattitaH , // 202 // GO Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 203 // // 204 // // 205 // tato mahAnubhAvatvAtteSAmeveha yuktimat / jagadgurutvamakhilaM sarvaM hi mahatAM mahat evamAheha sUtrArthaM nyAyato'navadhArayan / kazcinmohAttatastasya nyAyalezo'tra darzyate mahAdAnaM hi saMkhyAvadarthyabhAvAjjagadguroH / siddhaM varavarikAtastasyAH sUtre vidhAnataH tayA saha kathaM saMkhyA yujyate vyabhicArataH / tasmAdyathoditArthaM tu saMkhyAgrahaNamiSyatAm mahAnubhAvatApyeSA tadbhAvena yadarthinaH / viziSTasukhayuktatvAtsanti prAyeNa dehinaH dharmodyatAzca tadyogAttadA te tattvadarzinaH / mahanmahattvamasyaivamayameva jagadguruH . / 206 // // 207 // // 208 // 1 apatata . // tIrthakRhAnASTakam // 27 // kazcidAhAsya dAnena ka ivArthaH prasidhyati / mokSagAmI dhruvaM hyeSa yatastenaiva janmanA // 209 // ucyate kalpa evAsya tIrthakRnnAmakarmaNaH / udayAtsarvasattvAnAM hita eva pravartate // 210 // dharmAGgakhyApanArthaM ca dAnasyApi mahAmatiH / avasthaucityayogena sarvasyaivAnukampayA // 211 // zubhAzayakaraM hyetadAgrahacchedakAri ca / sadabhyudayasArAGgamanukampAprasUti ca // 212 // . jJApakaM cAtra bhagavAnniSkrAnto'pi dvijanmane / devadUSyaM dadaddhImAnanukampAvizeSataH // 213 // 1 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 214 // itthamAzayabhedena nAto'dhikaraNaM matam / . api tvanyadguNasthAnaM guNAntaranibandhanam ye tu dAnaM prazaMsantItyAdi sUtraM tu yatsmRtam / avasthAbhedaviSayaM draSTavyaM tanmahAtmabhiH evaM na kazcidasyArthastattvato'smAtprasidhyati / . apUrvaH kiM tu tatpUrvamevaM karma prahIyate // 215 // // 216 // // rAjyAdidAnadUSaNanivAraNASTakam // 28 // anyastvAhAsya rAjyAdipradAne doSa eva nu / mahAdhikaraNatvena tattvamArge'vicakSaNaH // 217 // apradAne hi rAjyasya nAyakAbhAvato janAH / mitho vai kAladoSeNa maryAdAbhedakAriNaH // 218 // vinazyantyadhikaM yasmAdiha loke paratra ca / zaktau satyAmupekSA ca yujyate na mahAtmanaH . // 219 // tasmAttadupakArAya tatpradAnaM guNAvaham / parArthadIkSitasyAsya vizeSeNa jagadguroH // 220 // evaM vivAhadharmAdau tathA zilpanirUpaNe / na doSo ghuttamaM puNyamitthameva vipacyate // 221 // kiM cehAdhikadoSebhyaH sattvAnAM rakSaNaM tu yat / upakArastadevaiSAM pravRttyaGgaM tathAsya ca // 222 // nAgAde rakSaNaM yadvadgartAdyAkarSaNena tu / kurvanna doSavAMstadvadanyathAsaMbhavAdayam // 223 // itthaM caitadihaiSTavyamanyathA dezanApyalam / .. kudharmAdinimittatvAddoSAyaiva prasajyate // 224 // Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // sAmAyikASTakam // 29 // sAmAyikaM ca mokSAGgaM paraM sarvajJabhASitam / vAsIcandanakalpAnAmuktametanmahAtmanAm // 225 // niravadyamidaM jJeyamekAntenaiva tattvataH / kuzalAzayarUpatvAt sarvayogavizuddhitaH // 226 // yatpunaH kuzalaM cittaM lokadRSTyA vyavasthitam / tattathaudAryayoge'pi cintyamAnaM na tAdRzam // 227 // mayyeva nipatatvetajjagaduzcaritaM yathA / matsucaritayogAcca muktiH syAtsarvadehinAm // 228 // asaMbhavIdaM yadvastu. buddhAnAM nirvRtizruteH / saMbhavitve tviyaM na syAttatraikasyApyanirvRtau . // 229 // tadevaM cintanaM nyAyAttattvato mohasaMgatam / sAdhvavasthAntare jJeyaM bodhyAdeH prArthanAdivat . // 230 // apakAriNi sadbuddhirviziSTArthaprasAdhanAt / AtmabharitvapizunA tadapAyAnapekSiNI // 231 // evaM sAmAyikAdanyadavasthAntarabhadrakam / syAccittaM tattu saMzuddhe yamekAntabhadrakam // 232 // // kevalajJAnASTakam // 30 // sAmAyikavizuddhAtmA sarvathA ghAtikarmaNaH / kSayAtkevalamApnoti lokAlokaprakAzakam // 233 // jJAne tapasi cAritre satyevAsyopajAyate / vizuddhistadatastasya tathAprAptiriheSyate // 234 // 3 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 235 // // 236 // // 237 // svarUpamAtmano hyetat kiM tvanAdimalAvRtam / jAtyaratnAMzuvattasya kSayAtsyAttadupAyataH AtmanastatsvabhAvatvAllokAlokaprakAzakam / ata eva tadutpattisamaye'pi yathoditam AtmasthamAtmadharmatvAt saMvittyA caivamiSyate / gamanAderayogena nAnyathA tattvamasya tu yacca candraprabhAdyatra jJAtaM tajjJAtamAtrakam / / prabhA pudgalarUpA yattaddharmo nopapadyate. ataH sarvagatAbhAsamapyetanna yadanyathA / . yujyate tena sannyAyAt saMvittyAdo'pi bhAvyatAm nAdravyo'sti guNo loke na dharmAnto vibhurna ca / AtmA tadgamanAdyasya nAstu tasmAdyathoditam // 238 // . // 239 // // 240 // // dezanASTakam // 31 // vItarAgo'pi sadvedyatIrthakRnnAmakarmaNaH / udayena tathA dharmadezanAyAM pravartate // 241 // varabodhita Arabhya parArthodyata eva hi / / tathAvidhaM samAdatte karma sphItAzayaH pumAn // 242 // yAvatsaMtiSThate tasya tattAvatsaMpravartate / tatsvabhAvatvato dharmadezanAyAM jagadguruH // 243 // vacanaM caikamapyasya hitAM bhinnArthagocarAm / bhUyasAmapi sattvAnAM pratipattiM karotyalam / / // 244 // acintyapuNyasaMbhArasAmarthyAdetadIdRzam / .. tathA cotkRSTapuNyAnAM nAstyasAdhyaM jagattraye // 245 // ... Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 246 // abhavyeSu ca bhUtArthA yadasau nopapadyate / tatteSAmeva daurguNyaM jJeyaM bhagavato na tu dRSTazcAbhyudaye bhAno: prakRtyA kliSTakarmaNAm / aprakAzo hyulUkAnAM tadvadatrApi bhAvyatAm iyaM ca niyamAjjJeyA tathAnandAya dehinAm / tadAtve vartamAne'pi bhavyAnAM zuddhacetasAm // 247 // // 248 // ... // siddhasvarUpASTakam // 32 // kRtsnakarmakSayAnmokSo janmamRtyAdivarjitaH / sarvabAdhAvinirmukta ekAntasukhasaMgataH // 249 // yanna duHkhena saMbhinnaM na ca bhraSTamanantaram / . abhilASApanItaM yattajjJeyaM paramaM padam // 250 // kazcidAhAnnapAnAdibhogAbhAvAdasaMgatam / sukhaM vai siddhinAthAnAM praSTavyaH sa pumAnidam // 251 // kiMphalo'nnAdisaMbhogo bubhukSAdinivRttaye / tannivRtteH phalaM kiM syAtsvAsthyaM teSAM tu tatsadA // 252 // asvasthasyaiva bhaiSajyaM svasthasya tu na dIyate / avAptasvAsthyakoTInAM bhogo'nnAderapArthakaH // 253 // akiMcitkarakaM jJeyaM mohAbhAvAdratAdyapi / teSAM kaNDvAdyabhAvena hanta kaNDUyanAdivat // 254 // aparAyattamautsukyarahitaM niSpratikriyam / sukhaM svAbhAvikaM tatra nityaM bhayavivarjitam // 255 // paramAnandarUpaM tadgIyate'nyairvicakSaNaiH / itthaM sakalakalyANarUpatvAtsAmprataM hyadaH // 256 // 65 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 257 // saMvedyaM yoginAmetadanyeSAM zrutigocaram / . upamA'bhAvato vyaktamabhidhAtuM na zakyate aSTakAkhyaM prakaraNaM kRtvA yatpuNyamarjitam / virahAttena pApasya bhavantu sukhino janAH // 258 // // 1 // // 2 // // 3 // ||ssoddshkprkrnnm // 1 - dharmaparIkSA praNipatya jinaM vIraM saddharmaparIkSakAdibhAvAnAm / liGgAdibhedataH khalu vakSye kiJcit samAsena bAlaH pazyati liGgaM madhyamabuddhirvicArayati vRttam / / AgamatattvaM tu budhaH parIkSate sarvayatnena bAlo hyasadArambho madhyamabuddhistu madhyamAcAraH / jJeya iha tattvamArge budhastu mArgAnusArI yaH . bAhyaM liGgamasAraM tatpratibaddhA na dharmaniSpattiH / dhArayati kAryavazato yasmAcca viDambako'pyetat . bAhyagranthatyAgAnna cAru nanvatra taditarasyApi / kaJcakamAtratyAgAna hi bhujago nirviSo bhavati mithyAcAraphalamidaM hyaparairapi gItamazubhabhAvasya / sUtre'pyavikalametatproktamamedhyotkarasyApi vRttaM cAritraM khalvasadArambhavinivRttimat tacca / sadanuSThAnaM proktaM kArye hetUpacAreNa parizuddhamidaM niyamAdAntarapariNAmataH suparizuddhAt / / anyadato'nyasmAdapi budhavijJeyaM tvacArutayA / // 4 // // 6 // // 7 // // 8 // CS Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 11 // gurudoSArambhitayA laghva(teSva)karaNayatnato nipuNadhIbhiH / sannindAdezca tathA jJAyata etanniyogena // 9 // AgamatattvaM jJeyaM tad dRSTeSTAviruddhavAkyatayA / utsargAdisamanvitamalamaidamparyazuddhaM ca // 10 // AtmA'sti sa pariNAmI baddhaH satkarmaNA vicitreNa / muktazca tadviyogAddhisAhiMsAdi taddhetuH paralokavidhau mAnaM vacanaM tadatIndriyArthadRgvyaktam / sarvamidamanAdi syAdaidamparyasya zuddhiriti // 12 // bAlAdibhAvamevaM samyag vijJAya dehinAM guruNA / saddharmadezanA'pi hi karttavyA tadanusAreNa // 13 // yadbhASitaM munIndraH pApaM khalu dezanA parasthAne / unmArganayanametad bhavagahane dAruNavipAkam // 14 // hitamapi vAyorauSadhamahitaM tat zleSmaNo yathA'tyantam / saddharmadezanauSadhamevaM bAlAdyapekSamiti // 15 // etadvijJAyaivaM yathocitaM zuddhabhAvasampannaH / ' vidhivadiha yaH prayuke karotyasau niyamato bodhim // 16 // 2 - dezanA bAlAdInAmeSAM yathocitaM tadvido vidhirgiitH| saddharmadezanAyAmayamiha siddhAntatattvajJaiH // 17 // bAhyacaraNapradhAnA karttavyA dezaneha bAlasya / svayamapi ca tadAcArastadagrato niyamataH sevyaH // 18 // samyag locavidhAnaM hyanupAnatkatvamatha dharA zayyA / . praharadvayaM rajanyAH svApaH zItoSNasahanaM ca // 19 // Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSThoSTamAdirUpaM citraM bAhyaM tapo mahAkaSTam / alpopakaraNasandhAraNaM ca tacchuddhatA caiva // 20 // gurvI piNDavizuddhizcitrA dravyAdyabhigrahAzcaiva / vikRtInAM santyAgastathaikasikthAdipAraNakam // 21 // aniyatavihArakalpaH kAyotsargAdikaraNamanizaM ca / ityAdi bAhyamuccaiH kathanIyaM bhavati bAlasya // 22 // madhyamabuddhestvIryAsamitiprabhRti trikoTiparizuddham / . AdyantamadhyayogaihitadaM khalu sAdhusadvRttam // 23 // aSTau sAdhubhiranizaM mAtara iva mAtaraH pravacanasya / ... niyamena na moktavyAH paramaM kalyANamicchadbhiH // 24 // etatsacivasya sadA sAdhoniyamAnna bhavabhayaM bhavati / bhavati ca hitamatyantaM phaladaM vidhinAgamagrahaNam . // 25 // gurupAratantryameva ca tadbahumAnAtsadAzayAnugatam / paramaguruprApteriha bIjaM tasmAcca mokSa iti // 26 // ityAdi sAdhuvRttaM madhyamabuddheH sadA samAkhyeyam / AgamatattvaM tu paraM budhasya bhAvapradhAnaM tu // 27 // vacanArAdhanayA khalu dharmastadbAdhayA tvadharma iti / idamatra dharmaguhyaM sarvasvaM caitadevAsya // 28 // yasmAt pravartakaM bhuvi nivartakaM cAntarAtmano vacanam / dharmazcaitatsaMstho maunIndraM caitadiha paramam // 29 // asmin hRdayasthe sati hRdayasthastattvato munIndra iti.| hRdayasthite ca tasminniyamAt sarvArthasaMsiddhiH / // 30 // cintAmaNiH paro'sau tenaiva bhavati samarasAMpattiH / saiSeha yogimAtA nirvANaphalapradA proktA // 31 // 98 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iti yaHkathayati dharmaM vijJAyaucityayogamanaghamatiH / janayati sa enamatulaM zrotRSu nirvANaphaladamalam // 32 // // 33 // // 34 // // 35 // // 36 // 3 - dharmalakSaNam asya svalakSaNamidaM dharmasya budhaiH sadaiva vijJeyam / sarvAgamaparizuddhaM yadAdimadhyAntakalyANam dharmazcittaprabhavo yataH kriyA'dhikaraNAzrayaM kAryam / malavigamenaitat khalu puSTyAdimadeSa vijJeyaH rAgAdayo malAH khalvAgamasadyogato vigama eSAm / tadayaM kriyA'ta eva hi puSTiH zuddhizca cittasya / puSTiH puNyopacayaH zuddhiH pApakSayeNa nirmalatA / anubandhini dvaye'smin krameNa muktiH parA jJeyA na praNidhAnAdyAzayasaMvidvyatirekato'nubandhi tat / bhinnagranthenirmalabodhavata: syAdiyaM ca parA. praNidhipravRttivighnajayasiddhiviniyogabhedataH prAyaH / dharmajJairAkhyAtaH zubhAzayaH paJcadhA'tra vidhau praNidhAnaM tatsamaye sthitimat tadadha:kRpAnugaM caiva / . niravadyavastuviSayaM parArthaniSpattisAraM ca tatraiva tu pravRttiH zubhasAropAyasaGgatA'tyantam / adhikRtayatnAtizayAdautsukyavivarjitA caiva / * vighnajayastrividhaH khalu vijJeyo hInamadhyamotkRSTaH / mArga iha kaNTakajvaramohajayasamaH pravRttiphala: siddhistattaddharmasthAnAvAptiriha tAttvikI jJeyA / / adhike vinayAdiyutA hIne ca dayAdiguNasArA // 37 // // 38 // // 39 // // 40 // // 41 // // 42 // Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhezcottarakAe~ viniyogo'vandhyametadetasmin / satyanvayasampattyA sundaramiti tat paraM yAvat . // 43 // AzayabhedA ete sarve'pi hi tattvato'vagantavyAH / bhAvo'yamanena vinA ceSTA dravyakriyA tucchA // 44 // asmAcca sAnubandhAcchuddhyanto'vApyate drutaM kramazaH / etadiha dharmatattvaM paramo yogo vimuktirasaH // 45 // amRtarasAsvAdajJaH kubhaktarasalAlito'pi bahukAlam / tyaktvA tatkSaNamenaM vAJchatyuccairamRtamevaM // 46 // evaM tvapUrvakaraNAt samyaktvAmRtarasajJa iha jIvaH / ... cirakAlAsevitamapi na jAtu bahu manyate pApam . // 47 // yadyapi karmaniyogAt karoti tat tadapi bhAvazUnyamalam / ata eva dharmayogAt kSipraM tatsiddhimApnoti - // 48 // // 49 // // 50 // 4 - dharmecchuligAni siddhasya cAsya samyag liGgAnyetAni dharmatattvasya / vihitAni tattvavidbhiH sukhAvabodhAya bhavyAnAm audAryaM dAkSiNyaM pApajugupsA'tha nirmalo bodhaH / liGgAni dharmasiddheH prAyeNa janapriyatvaM ca audArya kArpaNyatyAgAdvijJeyamAzayamahattvam / gurudInAdiSvaucittyavRtti kArye tadatyantam dAkSiNyaM parakRtyeSvapi yogaparaH zubhAzayo jnyeyH| . gAmbhIryadhairyasacivo mAtsaryavighAtakRt paramaH pApajugupsA tu tathA samyakparizuddhacetasA saMtatam / ' pApodvego'karaNaM tadacintA cetyanukramataH // 51 // // 52 // // 53 // 100 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 54 // // 55 // // 56 // // 57 // // 58 // nirmalabodho'pyevaM zuzrUSAbhAvasambhavo jJeyaH / zamagarbhazAstrayogAt zrutacintAbhAvanAsAraH yuktaM janapriyatvaM zuddhaM taddharmasiddhiphaladamalam / dharmaprazaMsanAderbIjAdhAnAdibhAvena Arogye sati yadvad vyAdhivikArA bhavanti no puMsAm / tadvaddharmArogye pApavikArA api jJeyAH / tannAsya viSayatRSNA prabhavatyuccairna dRSTisammohaH / arucirna dharmapathye na ca pApA krodhakaNDUtiH gamyAgamyavibhAgaM tyaktvA sarvatra varttate jantuH / viSayeSvavitRptAtmA yato bhRzaM viSayatRSNeyam guNatastulye tattve saMjJAbhedAgamAnyathAdRSTiH / bhavati yato'sAvadhamo doSaH khalu dRSTisaMmohaH dharmazravaNe'vajJA tattvarasAsvAdavimukhatA caiva / .. dhArmikasattvAsaktizca dharmapathye'ruceliGgam satyetaradoSazrutibhAvAdantarbahizca yat 'sphuraNam / avicArya kAryatattvaM taccidraM krodhakaNDUteH ete pApavikArA na prabhavantyasya dhImataH satatam / dharmAmRtaprabhAvAd bhavanti maitryAdayazca guNAH parahitacintA maitrI paraduHkhavinAzinI tathA karuNA / parasukhatuSTirmuditA paradoSopekSaNamupekSA etajjinapraNItaM liGgaM khalu dharmasiddhimajjantoH / puNyAdisiddhisiddheH siddhaM saddhetubhAvena // 59 // // 60 // // 61 // // 62 // // 63 // // 64 // vA. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 65 // // 66 // // 67 // // 68 // // 69 // 5 - lokottaratattvaprApti evaM siddhe dharme sAmAnyeneha liGgasaMyukte / niyamena bhavati puMsAM lokottaratattvasamprAptiH .: AdyaM bhAvArogyaM bIjaM caiSA parasya tasyaiva / / adhikAriNo niyogAccarama iyaM pudgalAvarte sa bhavati kAlAdeva prAdhAnyena sukRtAdibhAve'pi / jvarazamanauSadhasamayavaditi samayavido vidurnipuNam nAgamavacanaM tadadhaH samyak pariNamati niyama eSo'tra / zamanIyamivAbhinave jvarodaye'kAla itikRtvA AgamadIpe'dhyAropamaNDalaM tattvato'sadeva tathA / pazyantyapavAdAtmakamaviSaya iha mandadhInayanAH tata evAvidhisevA dAnAdau tatprasiddhaphala eva / tattattvadRzAmeSA pApA kathamanyathA bhavati ? yeSAmeSA teSAmAgamavacanaM na pariNataM samyak / amRtarasAsvAdajJaH ko nAma viSe pravarteta ? tasmAccarame niyamAdAgamavacanamiha pudgalAvarte / pariNamati tattvataH khalu sa cAdhikArI bhavatyasyAH AgamavacanapariNatirbhavarogasadauSadhaM yadanapAyam / tadiha paraH sadbodhaH sadanuSThAnasya heturiti dazasaMjJAviSkambhaNayoge satyavikalaM hyado bhavati / parahitaniratasya sadA gambhIrodArabhAvasya sarvajJavacanamAgamavacanaM yat pariNate tatastasmin / nAsulabhamidaM sarvaM hyubhayamalaparikSayAt puMsAm .. // 70 // // 71 // // 72 // // 73 // // 74 // / / 75 // 102 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 76 // // 77 / / vidhisevA dAnAdau sUtrAnugatA tu sA niyogena / gurupAratantryayogAMdaucityAccaiva sarvatra nyAyAttaM svalpamapi hiM bhRtyAnuparodhato mahAdAnam / dInatapasvyAdau gurvanujJayA dAnamanyattu devaguNaparijJAnAttadbhAvAnugatamuttamaM vidhinA / syAdAdarAdiyuktaM yattaddevArcanaM ceSTam / evaM gurusevAdi ca kAle sadyogavighnavarjanayA / ityAdikRtyakaraNaM lokottaratattvasamprAptiH itaretarasApekSA tveSA punarAptavacanapariNatyA / bhavati yathoditanItyA puMsAM puNyAnubhAvena // 78 // // 79 // // 80 // 6 - jinamandiranirmANam asyAM satyAM niyamAd vidhivajjinabhavanakAraNavidhAnam / sidhyati paramaphalamalaM hyadhikAryArambhakatvena . // 81 // nyAyAjitavittezo matimAn sphItAzayaH sadAcAraH / gurvAdimato jinabhavanakAraNasyAdhikArIti // 82 // kAraNavidhAnametacchuddhA bhUmirdalaM ca dAdi / bhRtakAnatisandhAnaM svAzayavRddhiH samAsena . / / 83 // zuddhA tu vAstuvidyAvihitA sannyAyatazca yopAttA / na paropatApahetuzca sA jinendraiH samAkhyAtA // 84 // zAstrabahumAnataH khalu sacceSTAtazca dharmaniSpattiH / parapIDAtyAgena ca viparyayAt pApasiddhirikha // 85 // tatrAsanno'pi jano'sambandhyapi dAnamAnasatkAraiH / kuzalAzayavAn kAryo niyamAdbodhyaGgamayamasya // 86 // Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dalamiSTakAdi tadapi ca zuddhaM tatkArivargataH krItam / ucitakrayeNa yatsyAdAnItaM caiva vidhinA tu .. // 87 // dArvapi ca zuddhamiha yatnAnItaM devatAdhupavanAdeH / praguNaM sAravadabhinavamuccairgranthyAdirahitaM ca // 88 // sarvatra zakunapUrvaM grahaNAdAvatra vartitavyamiti / pUrNakalazAdirUpazcittotsAhAnugaH zakunaH // 89 // bhRtakA api karttavyA ya iha viziSTA:svabhAvataH kecit / / yUyamapi goSThikA iha vacanena sukhaM tu te sthApyAH ... // 9 // atisandhAnaM caiSAM karttavyaM na khalu dharmamitrANAm / na vyAjAdiha dharmo bhavati tu zuddhAzayAdeva . // 91 // devoddezenaitad gRhiNAM kartavyamityalaM zuddhaH / anidAnaH khalu bhAvaH svAzaya iti gIyate tajjJaiH // 92 // pratidivasamasya vRddhiH kRtAkRtapratyupekSaNavidhAnAt / evamidaM kriyamANaM zastamiha nidarzitaM samaye // 93 // etadiha bhAvayajJaH sadgRhiNo janmaphalamidaM paramam / / abhyudayAvyucchittyA niyamAdapavargabIjamiti // 94 // deyaM tu na sAdhubhyastiSThanti yathA. ca te tathA kAryam / akSayanIvyA hyevaM jJeyamidaM vaMzatarakANDam // 95 // yatanAto na ca hiMsA yasmAdeSaiva tannivRttiphalA / tadadhikanivRttibhAvAdvihitamato'duSTametaditi // 96 // 104 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 - jinabimbanirmANam jinabhavane tabimbaM. kArayitavyaM drutaM tu buddhimatA / sAdhiSThAnaM hyevaM tadbhavanaM vRddhimad bhavati // 97 // jinabimbakAraNavidhiH kAle pUjApurassaraM kartuH / vibhavocitamUlyArpaNamanaghasya zubhena bhAvena // 98 // nArpaNamitarasya tathA yuktyA vaktavyameva mUlyamiti / kAle ca dAnamucitaM zubhabhAvenaiva vidhipUrvam // 99 // cittavinAzo naivaM prAyaH saJjAyate dvayorapi hi / asmin vyatikara eSa pratiSiddho dharmatattvajJaiH // 100 // eSa dvayorapi mahAn viziSTakAryaprasAdhakatvena / sambandha iha kSuNNaM na mithaH santaH prazaMsanti / // 101 // yAvantaH paritoSAH kArayitustatsamudbhavAH kecit / tabimbakAraNAnIha tasya tAvanti tattvena . // 102 // aprItirapi ca tasmin bhagavati paramArthanItito jJeyA / sarvApAyanimittaM hyeSA pApA na karttavyA // 103 // adhikaguNasthainiyamAt kArayitavyaM svadaurhadairyuktam / nyAyAjitavittena tu jinabimbaM bhAvazuddhana // 104 // atrAvasthAtrayagAmino budhaiaurhadAH samAkhyAtAH / bAlAghAzcaitA yattatkrIDanakAdi deyamiti // 105 / / yadyasya satkamanucitamiha vitte tasya tajjamiha puNyam / bhavatu zubhAzayakaraNAdityetadbhAvazuddhaM syAt ... // 106 // mantranyAsazca tathA praNavanamaHpUrvakaM ca tannAma / mantraH paramo jJeyo mananatrANe hyato niyamAt . // 107 // 105 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bimbaM mahatsurUpaM kanakAdimayaM ca yaH khalu vizeSaH / nAsmAtphalaM viziSTaM bhavati tu tadihAzayavizeSAt // 108 // AgamatantraH satataM tadvadbhaktyAdiliGgasaMsiddhaH / .. ceSTAyAM tatsmRtimAn zastaH khalvAzayavizeSaH // 109 // evaMvidhena yabimbakAraNaM tadvadanti samayavidaH / lokottaramanyadato laukikamabhyudayasAraM ca // 110 // lokottaraM tu nirvANasAdhakaM paramaphalamihAzritya / abhyudayo'pi hi paramo bhavati tvatrAnuSaGgeNa // 111 // kRSikaraNa iva palAlaM niyamAdatrAnuSaGgiko'bhyudayaH / / phalamiha dhAnyAvAptiH paramaM nirvANamiva bimbAt // 112 // . 8 - pratiSThA niSpannasyaivaM khalu jinabimbasyoditA pratiSThA''zu / dazadivasAbhyantarataH sA ca trividhA samAsena // 113 // vyaktyAkhyA khalvekA kSetrAkhyA cAparA mahAkhyA ca / yastIrthakRdyadA kila tasya tadA''dyeti samayavidaH // 114 // RSabhAdyAnAM tu tathA sarveSAmeva madhyamA jJeyA / saptatyadhikazatasya tu carameha mahApratiSTheti // 115 // bhavati ca khalu pratiSThA nijabhAvasyaiva devatoddezAt / svAtmanyeva paraM yat sthApanamiha vacananItyoccaiH // 116 // bIjamidaM paramaM yat paramAyA eva samarasApatteH / . sthApyena tadapi mukhyA hantaiSaiveti vijJeyA // 117 // muktyAdau tattvena pratiSThitAyA na devatAyAstu / . sthApye na ca mukhyeyaM tadadhiSThAnAdyabhAvena // 118 // 106 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 119 // // 120 // // 121 // // 122 // // 123 // ijyAdenaM ca tasyA upakAraH kazcidatra mukhya iti / tadatattvakalpanaiSA bAlakrIDAsamA bhavati bhAvarasendrAttu tato mahodayAjjIvatAmrasvarUpasya / kAlena bhavati paramA'pratibaddhA siddhakAJcanatA vacanAnalakiyAtaH karmendhanadAhato yatazcaiSA / itikartavyatayA'taH saphalaiSA'pyatra bhAvavidhau eSAM ca lokasiddhA ziSTajanApekSayA'khilaiveti / prAyo nAnAtvaM punariha mantragataM budhAH prAhuH AvAhanAdi savvaM vAyukumArAdigocaraM cAtra / sammArjanAdisiddhyai karttavyaM mantrapUrvaM tu nyAsasamaye tu samyak siddhAnusmaraNapUrvakamasaGgam / siddhau tatsthApanamiva karttavyaM sthApanaM manasA bIjanyAsaH so'yaM muktau bhAvavinivezataH paramaH / / sakalAvaJcakayogaprAptiphalo'bhyudayasacivazca . lavamAtramayaM niyamAducitocitabhAvavRddhikaraNena / kSAntyAdiyutaimaitryAdisaGgataibRMhaNIya iti / nirapAya: siddhArthaH svAtmastho mantrarADasaGgazca / Anando brahmarasazcintyastattvajJamuSTiriyam aSTau divasAn yAvat pUjA'vicchedato'sya karttavyA / dAnaM ca yathAvibhavaM dAtavyaM sarvasattvebhyaH // 124 // // 125 // // 126 // // 127 // // 128 // Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 - pUjAsvarUpam snAnavilepanasusugandhipuSpadhUpAdibhiH zubhaiH kAntam / vibhavAnusArato yat kAle niyataM vidhAnena // 129 // anupakRtaparahitarataH zivadastridazezapUjito bhagavAn / pUjyo hitakAmAnAmitibhaktyA pUjanaM pUjA // 130 // paJcopacArayuktA kAciccASTopacArayuktA syAt / RddhivizeSAdanyA proktA sarvopacAreti // 131 // nyAyAjitena parizodhitena vittena niravazeSeNa / . . kartavyA buddhimatA prayuktasatsiddhiyogena // 132 // zucinA''tmasaMyamaparaM sitazubhavastreNa vacanasAreNa / AzaMsArahitena ca tathA tathA bhAvavRddhyoccaiH // 133 // piNDakriyAguNagatairgambhIrairvividhavarNasaMyuktaiH / AzayavizuddhijanakaiH saMvegaparAyaNaiH puNyaiH .. // 134 // pApanivedanagarbhe: praNidhAnapurassarairvicitrAthaiH / askhalitAdiguNayutaiH stotraizca mahAmatigrathitaiH (yugmam) // 135 // zubhabhAvArthaM pUjA stotrebhyaH sa ca para: zubho bhavati / sadbhUtaguNotkIrtanasaMvegAt samarasApattyA // 136 // kAyAdiyogasArA trividhA tacchuddhyupAttavittena / yA tadaticArarahitA sA paramA'nye tu samayavidaH // 137 // vighnopazamanyAdyA gItA'bhyudayaprasAdhanI cAnyA / . nirvANasAdhanIti ca phaladA tu yathArthasaMjJAbhiH // 138 // pravaraM puSpAdi sadA cAdyAyAM sevate tu tadAtA / Anayati cAnyato'pi hi niyamAdeva dvitIyAyAm // 139 // 108 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trailokyasundaraM yat manasA''pAdayati tattu caramAyAm / akhilaguNAdhikasadyogasArasadbrahmayAgaparaH // 140 // snAnAdau kAyavadhoM na copakAro jinasya kazcidapi / kRtakRtyazca sa bhagavAn vyarthA pUjeti mugdhamatiH // 141 // kUpodAharaNAdiha kAyavadho'pi guNavAn mato gRhiNaH / mantrAderiva ca tatastadanupakAre'pi phalabhAvaH // 142 // kRtakRtyatvAdeva ca tatpUjA phalavatI guNotkarSAt / . tasmAdavyartheSA''rambhavato'nyatra vimaladhiyaH // 143 // iti jinapUjAM dhanyaH zRNvan kurvaMstadocitAM niyamAt / bhavavirahakAraNaM khalu sadanuSThAnaM drutaM labhate // 144 // // 145 // // 146 // 10 - pUjAphalam sadanuSThAnamataH khalu bIjanyAsAt prazAntavAhitayA / saJjAyate niyogAt puMsAM puNyodayasahAyam . tatprItibhaktivacanAsaGgopapadaM caturvidhaM gItam / tattvAbhijJaiH paramapadasAdhanaM sarvamevaitat yatrAdaro'sti paramaH prItizca hitodayA bhavati kartuH / zeSatyAgena karoti yacca tat prItyanuSThAnam gauravavizeSayogAd buddhimato yadvizuddhatarayogam / / kriyayetaratulyamapi jJeyaM tadbhaktyanuSThAnam atyantavallabhA khalu patnI tadvaddhitA ca jananIti / tulyamapi kRtyamanayotiM syAt prItibhaktigatam vacanAtmikA pravRttiH sarvatraucityayogato yA tu / vacanAnuSThAnamidaM cAritravato niyogena // 147 // // 148 // // 149 // // 150 // ... . 100 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 151 // // 152 // // 153 // // 154 // . // 155 // yattvabhyAsAtizayAt sAtmIbhUtamiha ceSTyate sadbhiH / tadasaGgAnuSThAnaM bhavati tvetattadAvedhAt cakrabhramaNaM daNDAt tadabhAve caiva yat paraM bhavati / vacanAsaGgAnuSThAnayostu taj jJApakaM jJeyam abhyudayaphale cAye niHzreyasasAdhane tathA carame / etadanuSThAnAnAM vijJeye iha.gatApAye / upakAryapakArivipAkavacanadharmottarA matA zAntiH / Adyadvaye tribhedA caramadvitaye dvibhedeti' caramAdyAyAM sUkSmA aticArAH prAyazo'tiviralAzca / Adyatraye tvamI syuH sthUlAzca tathA ghanAzcaiva zrutamayamAtrApohAccintAmayabhAvanAmaye bhavataH / jJAne pare yathArha gurubhaktividhAnasalliGge udakapayo'mRtakalpaM puMsAM sajjJAnamevamAkhyAtam / vidhiyatnavattu gurubhirviSayatRDapahAri niyamena zRNvannapi siddhAntaM viSayapipAsAtirekataH pApaH / prApnoti na saMvegaM tadA'pi yaH so'cikitsya iti . naivaMvidhasya zastaM maNDalyupavezanapradAnamapi / kurvanetad gururapi tadadhikadoSo'vagantavyaH yaH zRNvan saMvegaM gacchati tasyAdyamiha mataM jJAnam / gurubhaktyAdividhAnAt kAraNametad dvayasyeSTam // 156 // // 157 // // 158 // // 159 // // 160 // Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 11 - zrutajJAnaliGgam zuzrUSA cehAdyaM liGgaM khalu varNayanti vidvAMsaH / tadabhAve'pi zrAvaNamasirA'vanikUpakhananasamam // 161 // zuzrUSA'pi dvividhA parametarabhedato budhairuktA / paramA kSayopazamataH paramAcchravaNAdisiddhiphalA // 162 / / yUno vaidagdhyavataH kAntAyuktasya kAmino'pi dRDham / kinnarageyazravaNAdadhiko dharmazrutau rAga: // 163 // gurubhaktiH paramA'syAM vidhau prayatnastathA''dRtiH karaNe / sadgranthAptiH zravaNaM tattvAbhinivezaparamaphalam // 164 // viparItA tvitarA syAt prAyo'naya dehinAM sA tu / yA suptanRpakathAnakazuzrUSAvat sthitA loke // 165 // UhAdirahitamAdyaM tadyuktaM madhyamaM bhavejjJAnam / caramaM hitakaraNaphalaM viparthayo mohato'nya iti // 166 // vAkyArthamAtraviSayaM koSThakagatabIjasannibhaM jJAnam / zrutamayamiha vijJeyaM mithyA'bhinivezarahitamalam // 167 // yattu mahAvAkyArthajamatisUkSmasuyukticintayopetam / udaka iva tailabinduvisarpi cintAmayaM tatsyAt // 168 // aidampayaMgataM yadvidhyAdau yatnavattathaivoccaiH / etattu bhAvanAmayamazuddhasadratnadIptisamam / / 169 // Adya iha manAkpuMsastadrAgAdarzanagraho bhavati / na bhavatyasau dvitIye cintAyogAt kadAcidapi // 170 // cAricarakasaJjIvanyacarakacAraNavidhAnatazcarame / sarvatra hitA vRttirgAmbhIryAtsamarasApattyA // 171 // 111 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurvAdivinayarahitasya yastu mithyAtvadoSato vacanAt / dIpa iva maNDalagato bodhaH sa viparyayaH pApaH // 172 // daNDIkhaNDanivasanaM bhasmAdivibhUSitaM satAM zocyam / pazyatyAtmAnamalaM grahI narendrAdapi hyadhikam // 173 // mohavikArasametaH pazyatyAtmAnamevamakRtArtham / tadvyatyayaliGgarataM kRtArthamiti tadgrahAdeva // 174 // samyagdarzanayogAjjJAnaM tad granthibhedataH paramam / so'pUrvakaraNataH syAjjJeyaM lokottaraM tacca // 175 // lokottarasya tasmAnmahAnubhAvasya zAntacittasya / .. aucityavato jJAnaM zeSasya viparyayo jJeyaH // 176 // 12 - dIkSAdhikArI asminsati dIkSAyA adhikArI tattvato bhavati sattvaH / itarasya punardIkSA vasantanRpasannibhA jJeyA / // 177 // zreyodAnAdazivakSapaNAcca satAM mateha dIkSeti / sA jJAnino niyogAd yathoditasyaiva sAdhvIti // 178 // yo niranubandhadoSAcchrAddho'nAbhogavAn vRjinabhIruH / gurubhakto graharahita: so'pi jJAnyeva tatphalataH // 179 // cakSuSmAnekaH syAdandho'nyastanmatAnuvRttiparaH / gantArau gantavyaM prApnuta etau yugapadeva // 180 // yasyAsti sakriyAyAmitthaM sAmarthyayogyatA'vikalA ! gurubhAvapratibandhAddIkSocita eva so'pi kila . // 181 // deyA'smai vidhipUrvaM samyaktantrAnusArato dIkSA / . . nirvANabIjameSetyaniSTaphaladA'nyathA'tyantam . // 182 // // 180 // 112 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 183 // // 184 // // 185 // // 186 // // 187 // dezasamagrAkhyeyaM viratiyA'so'tra tadvati ca samyak / tatrAmAdisthApanamavidrutaM svaguruyojanataH nAmanimittaM tattvaM tathA tathA coddhRtaM purA yadiha / tatsthApanA tu dIkSA tattvenAnyastadupacAraH kIrtyArogyadhruvapadasamprApteH sUcakAni niyamena / nAmAdInyAcAryA vadanti tat teSu yatitavyam tatsaMskArAdeSA dIkSA sampadyate mahApuMsaH / pApaviSApagamAt khalu samyaggurudhAraNAyogAt sampannAyAM cAsyAM liGgaM vyAvarNayanti samayavidaH / dhamaikaniSThataiva hi zeSatyAgena vidhipUrvam vacanakSAntirihAdau dharmakSAntyAdisAdhanaM bhavati / zuddhaM ca tapo niyamAdyamazca satyaM ca zaucaM ca AkiJcanyaM mukhyaM brahmApi paraM sadAgamavizuddham / sarva zuklamidaM khalu niyamAtsaMvatsarAdUrdhvam dhyAnAdhyayanAbhiratiH prathamaM pazcAttu bhavati tanmayatA / sUkSmAlocanayA saMvega: sparzayogazca sparzastattattvAptiH saMvedanamAtramaviditaM tvanyat / vandhyamapi syAdetatsparzastvakSepatatphaladaH vyAdhyabhibhUto yadvanniviNNastena takiyAM yatnAt / samyakkaroti tadvaddIkSita iva sAdhusacceSTAm // 18 // // 189 // // 19 // // 191 // // 192 // 113 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 - guruvinayaH guruvinayaH svAdhyAyo yogAbhyAsaH parArthakaraNaM ca / / . . itikartavyatayA saha vijJeyA sAdhusacceSTA .. // 193 // aucityAd guruvRttirbahumAnastatkRtajJatAcittam / AjJAyogastatsatyakaraNatA ceti guruvinayaH // 194 // yattu khalu vAcanAdezasevanamatra bhavati vidhipUrvam / dharmakathAntaM kramazastatsvAdhyAyo vinirdiSTaH // 195 // sthAnorNAlambanatadanyayogaparibhAvanaM smyk| paratattvayojanamalaM yogAbhyAsa iti tattvavidaH // 196 // vihitAnuSThAnaparasya tattvato yogazuddhisacivasya / bhikSATanAdi sarvaM parArthakaraNaM yate yam // 197 // sarvatrAnAkulatA yatibhAvAvyayaparA samAsena / kAlAdigrahaNavidhau kriyetikartavyatA bhavati // 198 // iti ceSTAvata uccaivizuddhabhAvasya sadyateH kSipram / maitrIkaruNAmuditopekSAH kila siddhimupayAnti // 199 // etAzcaturvidhAH khalu bhavanti sAmAnyatazcatasro'pi / etadbhAvapariNatAvante muktirna tatraitAH . // 20 // upakArisvajanetarasAmAnyagatA caturvidhA maitrI / mohA'sukhasaMvegA'nyahitayutA caiva karuNeti // 201 // sukhamAtre saddhetAvanubandhayute pare ca muditA tu / karuNAnubandhanirvedatattvasArA hyupekSeti // 202 // etA: khalvabhyAsAt krameNa vacanAnusAriNAM puMsAm / savRttAnAM satataM zrAddhAnAM pariNamantyuccaiH . . // 203 // 114 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 204 // etadrahitaM tu tathA tattvAbhyAsAtparArthakAryeva / sadbodhamAtrameva hi cittaM niSpanayogAnAm abhyAso'pi prAyaH prabhUtajanmAnugo bhavati zuddhaH / kulayogyAdInAmiha tanmUlAdhAnayuktAnAm // 205 // avirAdhanayA yatate yastasyAyamiha siddhimupayAti / guruvinayaH zrutagarbho mUlaM cAsyA api jJeyaH // 206 // siddhAntakathA satsaGgamazca mRtyuparibhAvanaM caiva / duSkRtasukRtavipAkAlocanamatha mUlamasyApi // 207 / / etasmin khalu yatno viduSA samyak sadaiva kartavyaH / AmUlamidaM paramaM savasya hi yogamArgasya // 208 // // 209 // // 210 // 14 - yogabhedau . sAlambano nirAlambanazca yogaH paro dvidhA jJeyaH / jinarUpadhyAnaM khalvAdhastattattvagastvaparaH aSTapRthagjanacittatyAgAdyogikulacittayogena / . jinarUpaM dhyAtavyaM yogavidhAvanyathA doSaH khedodvegakSepotthAnabhrAntyanyamudrugAsaGgaiH / yuktAni hi cittAni prabandhato varjayenmatimAn khede dAAbhAvAnna praNidhAnamiha sundaraM bhavati / etacceha pravaraM kRSikarmaNi salilavajjJeyam uddhege vidveSAdviSTisamaM karaNamasya pApena / yogikulajanmabAdhakamalametattadvidAmiSTam kSepe'pi cAprabandhAdiSTaphalasamRddhaye na jAtvetat / nA'sakRdutpATanataH zAlirapi phalAvahaH puMsaH // 211 // // 212 // // 213 // // 214 // 15 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utthAne nirvedAt karaNamakaraNodayaM sadaivAsya / atyAgatyAgocitametattu svasamaye'pi matam // 215 // bhrAntau vibhramayogAnna hi saMskAraH kRtetarAdigataH / tadabhAve tatkaraNaM prakrAntavirodhyaniSTaphalam // 216 // anyamudi tatra rAgAt tadanAdaratA'rthato mahApAyA / sarvAnarthanimittaM mudviSayAGgAravRSTyAbhA // 217 // ruji nijajAtyucchedAt karaNamapi hi neSTasiddhaye niyamAt / asyetyananuSThAnaM tenaitadvandhyaphalameva / . // 218 // AsaGge'pyavidhAnAdasaGgasaktyucitamityaphalametat / bhavatISTaphaladamuccaidastadapyasaGgaM yataH paramam // 219 // etaddoSavimuktaM zAntodAttAdibhAvasaMyuktam / satataM parArthaniyataM saGkalezavivarjitaM caiva // 220 // susvapnadarzanaparaM samullasadguNagaNaughamatyantam / kalpatarubIjakalpaM zubhodayaM yoginAM cittam .. // 221 // evaMvidhamiha cittaM bhavati prAyaH pravRttacakrasya / dhyAnamapi zastamasya tvadhikRtamityAhurAcAryAH // 222 // zuddhe viviktadeze samyaksaMyamitakAyayogasya / kAyotsargeNa dRDhaM yadvA paryaGkabandhena // 223 // sAdhvAgamAnusArAcceto vinyasya bhagavati vizuddham / sparzAvedhAttatsiddhayogisaMsmaraNayogena // 224 // ____15 - dhyeyasvarUpam . sarvajagaddhitamanupamamatizayasandohamRddhisaMyuktam / dhyeyaM jinendrarUpaM sadasi gadattatparaM caiva . . . // 225 // 111 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siMhAsanopaviSTaM chatratrayakalpapAdapasyAdhaH / / sattvArthasampravRttaM dezanayA kAntamatyantam // 226 // AdhInAM paramauSadhamavyAhatamakhilasampadAM bIjam / cakrAdilakSaNayutaM sarvottamapuNyanirmANam // 227 // nirvANasAdhanaM bhuvi bhavyAnAmagyamatulamAhAtmyam / surasiddhayogivandhaM vareNyazabdAbhidheyaM ca // 228 // pariNata etasmin sati saddhyAne kSINakilbiSo jIvaH / nirvANapadAsannaH zuklAbhogo vigatamohaH // 229 // caramAvaJcakayogAt prAtibhasaJjAtatattvasaMdRSTiH / idamaparaM tattvaM tadyadvazatastvastyato'pyanyat // 230 // tasmin dRSTe dRSTaM tad bhUtaM tat paraM mataM brahma / tadyogAdasyApi hyeSA trailokyasundaratA . // 231 // sAmarthyayogato yA tatra didRkSetyasaGgasaktyADhyA / sA'nAlambanayogaH proktastadarzanaM yAvat // 232 // tatrApratiSThito'yaM yataH pravRttazca tattvatastatra / sarvottamAnujaH khalu tenAnAlambano gIta: // 233 // drAgasmAttadarzanamiSupAtajJAtamAtrato jJeyam / etacca kevalaM taj jJAnaM yattatparaM jyotiH / // 234 // AtmasthaM trailokyaprakAzakaM niSkriyaM parAnandam / atItAdiparicchedakamalaM dhruvaM ceti samayajJAH // 235 // etadyogaphalaM tatparAparaM dRzyate paramanena / tattattvaM yad dRSTvA nivartate darzanAkAGkSA / // 236 // tanukaraNAdivirahitaM taccAcintyaguNasamudayaM sUkSmam / / trailokyamastakasthaM nivRttajanmAdisaGlezam // 237 // 110 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiH paraM parastAttamaso yad gIyate mahAmunibhiH / AdityavarNamamalaM brahmAdyairakSaraM brahma // 238 // nityaM prakRtiviyuktaM lokAlokAvalokanAbhogam / stimitataraGgodadhisamamavarNamasparzamagurulaghu .: // 239 // sarvAbAdhArahitaM paramAnandasukhasaGgatamasaGgam / . niHzeSakalAtItaM sadAzivAdyAdipadavAcyam // 240 // 16 - samarasaH etad dRSTvA tattvaM paramamanenaiva samarasApattiH / saJjAyate'sya paramA paramAnanda iti yAmAhuH // 241 // saiSA'vidyArahitA'vasthA paramAtmazabdavAcyeti / .. eSaiva ca vijJeyA rAgAdivivarjitA tathyatA // 242 // vaizeSikaguNarahita: puruSo'syAmeva bhavati tattvena / vidhyAtadIpakalpasya hanta jAtyantarAprApte: // 243 // evaM pazutvavigamo duHkhAnto bhUtavigama ityaadi| anyadapi tantrasiddhaM sarvamavasthAntare'traiva // 244 // pariNAminyAtmani sati tattaddhvanivAcyametadakhilaM syAt / arthAntare ca tattve'vidyAdau vastusatyeva // 245 // tadyogayogyatAyAM citrAyAM caiva nAnyathA niyamAt / paribhAvanIyametadvidvadbhistattvadRSTyoccaiH // 246 // puruSAdvaitaM tu yadA bhavati viziSTamatha ca bodhamAtraM vA / bhavabhavavigamavibhedastadA kathaM yujyate mukhyaH? // 247 // agnijalabhUmayo yatparitApakarA bhave'nubhavasiddhAH / . rAgAdayazca raudrA asatpravRttyAspadaM loke // 248 // 118 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parikalpitA yadi tato na santi tattvena kathamamI syuriti / tanmAtra eva tattve bhavabhavavigamau kathaM yuktau . // 249 // parikalpanApi caiSA hanta vikalpAtmikA na sambhavati / tanmAtra eva tattve yadi vA'bhAvo na jAtvasyAH // 250 // tasmAdyathoktametat tritayaM niyamena dhIdhanaiH pambhiH / bhavabhavavigamanibandhanamAlocyaM zAntacetobhiH // 251 // aidamparya zuddhyati yatrAsAvAgamaH suparizuddhaH / tadabhAve taddezaH kazcitsyAdanyathAgrahaNAt // 252 // tatrApi ca na dveSaH kAryo viSayastu yatnato mRgyaH / tasyApi na sadvacanaM sarvaM yatpravacanAdanyat // 253 // adveSo jijJAsA zuzrUSA zravaNabodhamImAMsAH / parizuddhA pratipattiH pravRttiraSTAGgikI tattve // 254 // garbhArthaM khalveSAM bhAvAnAM yatnataH samAlocya / puMsA pravarttitavyaM kuzale nyAyaH satAmeSaH .. // 255 // ete pravacanataH khalu samuddhatA mandamatihitArthaM tu / AtmAnusmaraNAya ca bhAvA bhavavirahasiddhiphalAH // 256 // dharmazravaNe yala: satataM kAryo bahuzrutasamIpe / hitakAGkSibhirnRsiMhairvacanaM nanu hAribhadramidam // 257 // Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . // 2 // // 4 // // 5 // ||loktttvnirnnyH // praNipatyaikamanekaM, kevalarUpaM jinottamaM bhktyaa| bhavyajanabodhanArthaM, nRtattvanigamaM pravakSyAmi bhavyA'bhavyavicAro, na hi yukto'nugrahapravRttAnAm / kAmaM tathApi pUrva, parIkSitavyA budhaiH pariSad vajramivA'bhedyamanAH, parikathane cAlanIva yo riktaH / kaluSayati yathA mahiSaH, pUnakavaddoSamAdatte jalamanthanavat kathitaM, badhirasyeva hi nirarthakaM tasya / purato'ndhasya ca nRttaM, tasmAdgrahaNaM tu bhadrasya AcAryasyaiva tajjADyaM, yacchiSyo nA'vabudhyate / gAvo gopAlakeneva, kutIrthenAvatAritAH kiM vA karotyanAryANA-mupadeSTA suvAgapi / tathA tIkSNakuThAro'pi, durdAruNi vihanyate aprazAntamatau zAstra-sadbhAvapratipAdanam / . doSAyA'bhinavodIrNe, zamanIyamiva jvare uditau candrAdityau, prajvalitA dIpakoTiramalA'piM / nopakaroti yathA'ndhe, tathopadezastamo'ndhAnAm ekataDAge yadvat, pibati bhujaGgaH zubhaM jalaM gauzca / pariNamati viSaM sarpa, tadeva gavi jAyate kSIram samyagjJAnataDAge, pibatAM jJAnasalilaM satAmasatAm / . pariNamati satsu samyag, mithyAtvamasatsu ca tadeva ekarasamantarikSAt, patati jalaM tacca medinIM praapy| . nAnArasatAM gacchati, pRthak pRthag bhAjanavizeSAt . // 7 // // 8 // // 9 // // 10 // // 11 // 120 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekarasamapi tu suvAkyaM, vakturvadanAdviniHsRtaM tadvat / nAnArasatAM gacchati, pRthak pRthag bhAvamAsAdya // 12 // svaM doSaM samavApya nekSati yathA sUryodaye kauziko, rAddhi kaGkuTako na yAti ca yathA tulye'pi pAke kRte| tadvatsarvapadArthabhAvanikaraM samprApya jainaM mataM, bodhi pApadhiyo na yAnti kujanAstulye kathAsambhave // 13 // haTho haThe yadvadabhiplutaH syA-nau vi baddhA ca yathA samudre / / tathA parapratyayamAtradakSo, lokaH pramAdAmbhasi bambhramIti // 14 // yAvatparapratyayakAryabuddhi-vivarttate tAvadupAyamadhye / manaH svamartheSu vighaTTanIyaM, na hyAptavAdA nabhasaH patanti // 15 // yaccintyamAnaM na dadAti yukti, pratyakSato nApyanumAnatazca / tad buddhimAn ko nu bhajeta loke, gozRGgataH kSIrasamudbhavo na 16 // ye vaineyA vinayanipuNaiste kriyante vinItAH, nA'vaineyA vinayanipuNaiH zakyate saMvinetum / dAhAdibhyaH samalamamalaM syAtsuvarNaM suvarNaM, . nAyaspiNDo bhavati kanakaM chedadAhakameNa // 17 // Agamena ca yuktyA ca, yo'rthaH samabhigamyate / parIkSya hemavad grAhyaH, pakSapAtAgraheNa kim // 18 // mAtRmodakavad bAlA, ye gRhNantyavicAritam / te pazcAtparitapyante, suvarNagrAhako yathA . // 19 // zrotavye ca kRtau kareM, vAg buddhizca vicAraNe / yaH zrutaM na vicAreta, sa kAryaM vindate katham // 20 // naitrenirIkSya viSakaNTakasarpakITAn, samyak pathA vrajati tAn parihatya sarvAn / 121 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kujJAnakuzrutikudRSTikumArgadoSAn, samyag vicArayata ko'tra parApavAdaH .. // 21 // pratyakSato na bhagavAnRSabho na viSNurAlokyate na ca haro na hiraNyagarbhaH / teSAM svarUpaguNamAgamasamprabhAvAt jJAtvA vicArayata ko'tra parApavAdaH22 viSNuH samudyatagadAyudharaudrapANiH zambhurlalannaraziro'sthikapAlamolI / atyantazAntacaritAtizayastu vIraH, kaM pUjayAma upazAntamazAntarUpam23 duryodhanAdikulanAzakaro babhUva viSNurharastripuranAzakaraH kilAsIt / krauJcaM guho'pi dRDhazaktiharaM cakAra vIrastu kevalajagaddhitasarvakArI24 pIDyo mamaiSa tu mamaiSa tu rakSaNIyo, vadhyo mamaiSa tu na cottamanItireSA / niHzreyasAbhyudayasaukhyahitArthabuddhervIrasya santi ripavo na ca vaJcanIyAH / // 25 // rAgAdidoSajanakAni vacAMsi viSNorunmattaceSTitakarANi vacAMsi zambhoH / niHzeSadoSazamanAni munestu samyag, vandyatvamarhati tu ko nu vicArayadhvam / // 26 // yazcodyataH paravadhAya ghRNAM vihAya, trANAya yazca jagataH zaraNaM pravRttaH / rAgI ca yo bhavati yazca vimuktarAgaH, pUjyastayoH ka iha brUta ciraM vicintya zakraM vajradharaM balaM haladharaM viSNuM ca cakrAyudhaM, skandaM zaktidharaM smazAnanilayaM rudraM trizUlAyudham / etAn doSabhayAditAn gataghRNAn bAlAn vicitramayudhAn, nAnAprANiSu codyatapraharaNAn kastAnnamasyed budhaH . // 28 // // 27 // 122 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na yaH zUlaM dhatte na ca yuvatimaGke samadanAM, na zaktiM cakraM vA na halamuzalAdyAyudhadharam / vinirmuktaM klezaiH parahitavidhAvudyatadhiyaM, zaraNyaM bhUtAnAM tamRSimupayAto'smi zaraNam // 29 // rudro rAgavazAt striyaM vahati yo hiMsro hiyA varjito, viSNuH krUrataraH kRtaghnacaritaH skandaH svayaM jJAtihA / krUrAryA mahISAntakRnnaravasAmAMsAsthikAmAturA, pAnecchuzca vinAyako jinavare svalpo'pi doSo'sti kaH // 30 // brahmA lUnazirA haridRzi saruk vyAluptazizno haraH / sUryo'pyullikhito'nalo'pyakhilabhuk somaH kalaGkAGkitaH / svarnAtho'pi visaMsthulaH khalu vapuHsaMsthairupasthaiH kRtaH, sanmArgaskhalanAd bhavanti vipadaH prAyaH prabhUNAmapi // 31 // bandhurna naH sa bhagavAnarayo'pi nAnye, sAkSAnna dRSTatara ekatamo'pi caiSAm / zrutvA vacaH sucaritaM ca pRthagvizeSaM, vIraM guNAtizayalolatayA zritAH smaH // 32 // nA'smAkaM sugataH pitA na ripavastI* dhanaM naiva taidattaM naiva tathA jinena na hRtaM kiJcit kaNAdAdibhiH / kintvekAntajagaddhitaH sa bhagavAn vIro yatazcAmalaM, vAkyaM sarvamalopahartR ca yatastadbhaktimanto vayam // 33 // hitaiSI yo nityaM satatamupakArI ca jagataH, kRtaM yena svasthaM bahuvidharujArtaM jagadidam / sphuTaM yasya jJeyaM karatalagataM. vetti sakalam, prapadyadhvaM santaHsugatamasamaM bhaktimanasaH. // 34 // 123 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asarvabhAvena yadRcchayA vA, parAnuvRttyA vicikitsayA vaa| ye tvAM namasyanti munIndracandra !, te'pyAmarI smpdmaapnuvnti|| 35 // yadA rAgadveSAdasurasuraratnApaharaNe, kRtaM mAyAvitvaM bhuvanaharaNAsaktamatinA / tadA pUjyo vandyo hariraparimukto'dhruvatayA, vinirmuktaM vIraM na namani jano mohabahula: / / 36 // tyaktasvArthaH parahitarataH sarvadA sarvarUpaM, sarvAkAraM vividhamasamaM yo vijAnAti vizvam / brahmA viSNurbhavatu varadaH zaGkaro vA haro vA, yasyA'cintyaM caritamasamaM bhAvatastaM prapadye // 37 // pakSapAto na me vIre, na dveSaH kapilAdiSu / yuktimadvacanaM yasya, tasya kAryaH parigrahaH // 38 // avazyameSAM katamo'pi sarvavit, jagaddhitaikAntavizAlazAsanaH / sa eva mRgyo matisUkSmacakSuSA, vizeSamuktaiH kimnrthpnndditaiH|| 39 // yasya nikhilAzca doSA, na santi sarve guNAzca vidyante / brahmA vA viSNurvA, haro jino vA namastasmai // 40 // lokakriyAtmatattve, vivadante vAdino vibhinnaarthm| .. aviditapUrvaM yeSAM, syAdvAdavinizcitaM tattvam // 41 // icchanti kRtrimaM sRSTi-vAdinaH sarva evamiti lokam / kRtsnaM lokaM mahe-zvarAdayaH sAdiparyantam // 42 // nA'nIzvarajaM kecit, kecitsomAgnisambhavaM lokm| ' dravyAdiSaDvikalpaM, jagadetat kecidicchanti // 43 // dravyaguNakarmasAmAnya-yuktivizeSAt(n) kaNAzinastattvam / vaizeSikametAva-jjagadapyetAvadetAvat 124 // 44 // Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 45 // // 46 // // 47 // // 48 // // 49 // // 50 // icchanti kAzyapIyaM, kecitsarvaM jaganmanuSyAdyam / dakSaprAjApatIyaM, trailokyaM kecidicchanti / kecitprAhurmUrti-strighA gataikA hariH zivo brahmA / zambhurbIjaM jagataH, kartA viSNuH kriyA brahmA vaiSNavaM kecidicchanti, kecit kAlakRtaM jagat / IzvarapreritaM kecit, kecid brahmavinirmitam avyaktaprabhavaM sarvaM, vizvamicchanti kApilAH / vijJaptimAtraM zUnyaM ca, iti zAkyasya nizcayaH puruSaprabhavaM kecid, daivAt kecit prabhAvataH / akSarAt kSaritaM kecit, kecidaNDodbhavaM jagat yAdRcchikamidaM sarvaM, kecid bhUtavikArajam / keciccAnekarUpaM tu, bahudhA sampradhAvitAH jale viSNuH sthale viSNu-rAkAze viSNumAlini / viSNumAlAkule loke, nAsti kiJcidavaiSNavam sarvataH pANipAdAntaM, sarvato'kSiziromukham / sarvataH zrutimAn loke, sarvamAzritya tiSThati UrdhvamUlamadhaHzAkha-mazvatthaM prAhuravyayam / chandAMsi yasya patrANi, yastaM vetti sa vedavit tasminnekArNavIbhUte, nssttsthaavrjnggme| . naSTAmaranare caiva, praNaSToragarAkSase . kevalaM gahvarIbhUte, mahAbhUtavivarjite / acintyAtmA vibhustatra, zayAnastapyate tapaH tatra tasya zayAnasya, nAbhau padmaM vinirgatam / taruNArkamaNDalanibhaM, hRdyaM kAJcanakarNikam // 51 // // 52 // // 53 // // 54 // // 55 // // 56 // 125 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAn daNDakamaNDalu-yajJopavItamRgacarmavastrasaMyuktaH / brahmA tatrotpanna-stena jaganmAtaraH sRSTAH / // 57 // aditiH surasaGghAnAM, ditirasurANAM manurmanuSyANAm / vinatA vihaGgamAnAM, mAtA vizvaprakArANAm // 58 // kadrUH sarIsRpANAM, sulasA mAtA tu nAgajAtInAm / . surabhizcatuSpadAnAM, ilA punaH sarvabIjAnAm - // 59 // prabhavastAsAM vistara-mupAgataH kecidevmicchnti| kecidvadantyavarNaM, sRSTaM varNAdibhistena .. // 60 // kAlaH sRjati bhUtAni, kAlaH saMharate prjaaH| kAlaH supteSu jAgarti, kAlo hi duratikramaH // 61 // prakRtInAM yathA rAjA, rakSArthamiha codyataH / tathA vizvasya vizvAtmA, sa jAgarti mahezvaraH // 62 // anyo(jJo)janturanIzo'ya-mAtmanaH sukhaduHkhayoH / Izvaraprerito gacchet, svarga vA zvaMbhrameva ca // 63 // sUkSmo'cintyo vikaraNagaNaH sarvavit sarvakartA, yogAbhyAsAdamalinadhiyA yoginA dhyAnagamyaH / candrArkAgnikSitijalamaruddIkSitAkAzamUrtidhyeyo nityaM zamasukharatairIzvaraH siddhikAmaiH AsIdidaM tamobhUta-maprajJAtamalakSaNam / aprataya'mavijJeyaM, prasuptamiva sarvataH // 65 // tataH svayambhUrbhagavA-navyakto vyaJjayannidam / mahAbhUtAdivRttaujAH, prAdurAsIttamonudaH * // 66 // lokAnAM sa ca vRddhyarthaM, mukhbaahuurupaadtH| .. brAhmaNaM kSatriyaM vaizya, zUdraM ca vinyavarttayat // 67 // // 64 // 12 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 70 // paJcavidhamahAbhUtaM, nAnAvidhadehanAmasaMsthAnam / avyaktasamutthAnaM, jagadetat kecidicchanti // 68 // sarvagataM sAmAnyaM, sarveSAmAdikAraNaM nityam / sUkSmamaliGgamacetana-makriyamekaM pradhAnAkhyam // 69 // prakRtermahAMstato'haGkArastasmAd gaNazca SoDazakaH / tasmAdapi SoDazakAt, paJcabhyaH paJcabhUtAni mUlaprakRtiravikRtirmahadAdyAH prakRtivikRtayaH sapta / SoDazakazca vikAro, na prakRtirna ca vikRtiH puruSaH // 71 // guNalakSaNo na yasmAt, kAryakAraNalakSaNo'pi no yasmAt / tasmAdanyaH puruSaH, phalabhoktA cetyakartA ca // 72 // pravarttamAnAn prakRterimAn guNAn, tamovRtatvAdviparItacetanaH / ahaGkAromItyabudho'pi manyate, tRNasya kubjiikrnne'pyniishvrH|| 73 / / vijJaptimAtramevaita-dasamarthA'vabhAsanAt / yathA taimirakasyeha, kozakITAdidarzanam . krodhazokamadonmAda-kAmadoSAdhupadrutAH / / abhUtAni ca pazyanti, purato'vasthitAni ca // 75 // "puruSa evedaM sarvaM, yadbhUtaM yacca bhAvyam / eka eva hi bhUtAtmA, tadA sarvaM pralIyate // 76 // dvAveva puruSau loke, kSarazcA'kSara eva c| kSarazca sarvabhUtAni, kUTastho'kSara ucyate // 77 // vidyamAneSu zAstreSu, dhriyamANeSu vaktRSu / AtmAnaM ye na jAnanti, te vai AtmahatA narAH // 78 // AtmA vai devatA sarvaH, sarvamAtmanyavasthitam / AtmA hi janayatyeSa, karmayogaM zarIriNAm // 79 // // 74 // 120 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 80 // AtmA dhAtA vidhAtA ca AtmA ca sukhduHkhyoH|| AtmA svargazca naraka-AtmA sarvamidaM jagat na kartRtvaM na karmANi, lokasya sRjate prabhuH / svakarmaphalasaMyogaH, svabhAvAdvipravartate // 81 // AtmajJAnasvabhAvena, svayaM mananasambhavAt / svakarmaNazca sambhUteH, svayambhUrjIva ucyate // 82 // nainaM chindanti zastrANi, nainaM dahati pAvakaH / na cainaM kledayantyApo, na zoSayati mArutaH // 83 // acchedyo'yamabhedyo'yaM, nirupAkhyo'yamucyate / nityaH sarvagataH sthANuracalo'yaM sanAtanaH // 84 // so'kSaraH sa ca bhUtAtmA, sampradAyaH sa ucyte| sa prANaH sa paraM brahma, sa haMsaH puruSazcaM saH // 85 // nAnyastasmAtparo draSTA, zrotA mantA'pi vA bhavet / na kartA na ca bhoktA'sti, vaktA naiva ca vidyate . // 86 // cetano'dhyavasAyena, karmaNA snibdhyte| tato bhavastasya bhave-ttadabhAvAt paraM padam / // 87 // uddhareddInamAtmAnaM, naatmaanmvsaadyet| AtmanaivAtmano bandhurAtmaiva ripurAtmanaH // 88 // sutuSTAni ca mitrANi, sukruddhAzcaiva zatravaH / na hi me tatkariSyanti, yanna pUrvakRtaM mayA // 89 // zubhA'zubhAni karmANi, svayaM kurvanti dehinH| . svayamevopakurvanti, duHkhAni ca sukhAni ca . // 90 // vane raNe zatrujalAgnimadhye, mahArNave parvatamastake vaa| suptaM pramattaM viSamasthitaM vA, rakSanti puNyAni purAkRtAni // 91 // 128 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svacchandato na hi dhanaM na guNo na vidyA nApyeva dharmacaraNaM na sukhaM na duHkham / Aruhya sArathivazena kRtAntayAnaM, daivaM yato nayati tena pathA vrajAmi // 92 // yathA yathA pUrvakRtasya karmaNaH, phalaM nidhAnasthamivo(ho) patiSThate / tathA tathA tatpratipAdanodyatA, pradIpahasteva matiH pravartate // 93 // vidhividhAnaM niyatiH svabhAvaH, kAlo grahA Izvarakarmadaivam / bhAgyAni karmANi yamaH kRtAntaH, paryAyanAmAni purAkRtasya / / 94 // yattatpurAkRtaM karma, na smarantIha mAnavAH / tadidaM pANDavazreSTha !, daivamityabhidhIyate // 95 // kaH kaNTakAnAM prakaroti taikSNyaM, vicitratAM vA mRgapakSiNAM ca / svabhAvataH sarvamidaM pravRttaM, na kAmacAro'sti kutaH prayatnaH // 96 // badaryAH kaNTakastIkSNa Rjurekazca kuJcitaH / phalaM ca vartulaM tasyA vada kena vinirmitam // 97 // akSarAt kSaritaH kAla-stasmAdvyApaka iSyate / vyApakAdiprakRtyantAM, tAM hi sRSTiM pracakSate // 98 // akSarAMzastato vAyu-stasmAttejastato jalam / jalAt prasUtA pRthivI, bhUtAnAmeSa sambhavaH // 99 // nArAyaNaparA'vyaktA-daNDamavyaktasambhavam / / aNDasyAntastvamI bhedAH, saptadvIpA ca medinI // 100 // garbhodakaM samudrAzca, jarAyuzcApi parvatAH / tasminnaNDe tvamI lokAH, sapta sapta pratiSThitAH // 101 // svayamevAtmanA dhyAtvA, tadaNDamakarod dvidhA / tAbhyAM sa zakalAbhyAM tu, divaM bhUmiM ca nirmame // 102 // 129 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ heturahitA bhavanti hi, bhAvAH pratisamayabhAvinazcitrAH / bhAvADhate na bhAvyaM, sambhavarahitaM khapuSpamiva // 103 // prAptavyo niyatibalAzrayeNa yo'rthaH, so'vazyaM bhavati nRNAM zubho'zubho vA / bhUtAnAM mahati kRte'pi hi prayatne, nA'bhAvyaM bhavati na bhAvino'sti nAzaH // 104 // pratisamayaM pariNAmaH, pratyAtmagatazca sarvabhAvAnAm / sambhavati necchayApi, svecchA kramavartinI yasmAt kamavAttanA yasmAt // 105 // satyaM pizAcAH sma vane vasAmo, bherI karAgrairapi na spRzAmaH / ayaM ca vAdaH prathitaH pRthivyAM, bherI pizAcAH kila tADayanti106 "pRthivyApastejovAyuriti tattvAni, tatsamudAye zarIrendriyaviSayasaMjJA, madazaktivaccaitanyaM jalabubudavajjIvAzcaitanyaviziSTaHkAya:puruSa iti" bhautikAni zarIrANi, viSayAH karaNAni c| . tathApi mandairanyasya, kartRtvamupadizyate // 107 // etAvAneva loko'yaM, yAvAnindriyagocaraH / - bhadre ! vRkapadaM hyetad (pazya), yadvadanti bahuzrutAH // 108 // tapAMsi yAtanAcitrAH, saMyamo bhogavaJcanAH / agnihotrAdikaM karma, bAlakrIDeva labhyate // 109 // kAraNAni vibhinnAni, kAryANi ca yataH pRthak / tasmAtriSvapi kAleSu, naiva karmA'sti nizcayaH // 110 // teSAmevAniti-masadRzaM sRSTivAdinAmiSTam / etadyuktiviruddhaM, yathA tathA sampravakSyAmi . // 111 // sadasajjagadutpattiH, pUrvasmAtkAraNAt sato naasti| asato hi nAsti kartA, sadasadbhayAM sambhavAbhAvAt // 112 // 130 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yadasattasyotpattistriSvapi kAleSu nizcitaM nAsti / kharazRGgamudAharaNaM, tasmAtsvAbhAviko lokaH // 113 // mUrtA'mUrtaM dravyaM, sarvana vinAzameti nAnyatvam / yadvettyetatprAyaH, paryAyavinAzi jainAnAm // 114 // kAzyapadakSAdInAM, yadabhiprAyeNa jAyate lokaH / lokAbhAve teSA-mastitvaM saMsthitaM kutra ? // 115 // sarvaM dharAmbarAcaM, yAti vinAzaM yadA tadA lokaH / kiM bhavati buddhiravyaktamAhitaM tasya kiM rUpam // 116 // yadamUrtaM mUrta vA, svalakSaNaM vidyate svalakSaNataH / tadvyaktaM nirdiSTaM, sarvaM sarvottamAdezaiH / // 117 // dravyamarUpyama(mihArUpya)rUpi ca, yadihAsti hi tatsvalakSaNaM sarvam / tallakSaNaM na yasya tu, tadvandhyAputravad grAhyam // 118 // yadyutpattirna bhavati, turagaviSANasya kharaviSANAgrAt / utpattirabhUtebhyo, dhruvaM tathA nAsti bhUtAnAm . // 119 // tatra vyaktamaliGgAdavyaktAdudbhaviSyati kadAcit / somAdInAM tanusambhavo'sti yadi nAsti bhUtAni // 120 // asati mahAbhUtagaNe, teSAmeva tanusambhavo nAsti / pazupatidinapativatsomANDapitAmahaharINAntu // 121 // buddhimanobhedAnAM, dehAbhAve ca sambhavo nAsti / ' IhApohAbhAvastadabhAve smbhvaabhaavH| // 122 // tadabhAve'sti na cintA cintAbhAve kriyAguNo naasti| kartRtvamanupapannaM, kriyAguNAnAmasambhavataH // 123 // tena kRtaM yadi ca jagat, sa kRtaH kenaakRto'pybuddhirvH| . vijJeyaH satyevaM bhavaprapaJco'pi tadvadiha / / 124 // 131 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhyupagamyedAnI, jagataH sRSTirvadAmahe naasti| puruSArthaiH kRtakRtyo, na karotyApto jagat kaluSam // 125 // apakAraH pretAdyaiH, kastasya kRtaH surAdibhiH kiM vaa| saMyojitA yadete, sukhaduHkhAbhyAmahetubhyAm // 126 // tulye sati sAmarthya, kiM na kRto vittasaMyuto lokH| yena kRto bahuduHkho, janmajarAmRtyupathi lokaH // 127 // . yadi tena kRto loko, bhUyopi kimasya saGkSayaH kriyate / utpAditaH kimarthaM, yadi saGkSepaNIya evAsau // 128 // kaH sakSiptena guNaH, ko vA sRSTena tasya loken| . ko vA janmAdikRtaM, duHkhaM samprApitaiH sattvaiH // 129 // bhUtAnugatazarIraH, kumbhAdyaM kumbhakRdyathA kRtvaa| asakRdbhinatti tadvat, kartA bhUtAni mistriMzaH // 130 // bhavasambhavaduHkhakaraM, niSkAraNavairiNaM sadA jagataH / kaste vrajeccharaNyaM, sUriH zreyo'rthamatipApam // 131 // svakRtaM jagatkSapayataH, tasya na bandho'sti buddhiranyeSAm / kiM na bhavati putravadhe, bandhaH piturugracittasya // 132 // jagataH prAgutpattiryadi karturvigrahAtkathaM tadvat / / adhunA na bhavati tasyaiva vigrahAtsambhavastasya // 133 // vividhAsu yathA yoniSu, sattvAnAM sAmprataM samutpattiH / nityaM tathaiva siddhiH, praahuloksthitividhijnyaaH // 134 // evaM vicAryamANAH, sRSTivizeSAH prsprviruddhaaH| . hariharavicAratulyA, yuktivihInAH parityAjyAH . // 135 // mukto vA'mukto vA'sti tatra mUrto'thavA jgtkrtaa| . sadasadvApi karoti hi, na yujyate sarvathA karaNam / // 136 // 1ra0 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukto na karoti jaganna karmaNA badhyate vigatarAgaH / rAgAdiyutaH satanurnibadhyate karmaNA'vazyam // 137 // jJAnacaritrAdiguNaiH, saMsiddhAH zAzvatA: zivAH siddhau| tanukaraNakarmarahitA, bahavasteSAM prabhu sti // 138 // karmajanitaM prabhutvaM, saMsAre kSetratazca tadbhinnam / prabhurekastanurahitaH kartA ca na vidyate loke // 139 // avagAhAkRtirUpaiH, sthairyasvabhAvena zAzvate loke / kRtakatvamanityatvaM, mervAdInAM na sambhavati // 140 // guNavRddhihAnicitrA, kaizcinna mahI kRtA na lokazca / iti sarvamidaM prAhuH, triSvapi lokeSu sarvavidaH // 141 // addhAcakramanIzaM, jyotizcakraM ca jIvacanaM c| . nityaM punanti lokAnubhAvakarmAnubhAvAbhyAm "mAdAmyAm // 142 // candrAdityasamudrAstriSvapi lokeSu naativrttnte| . prakRtipramANamAtmAyamityuvAcottamajJAnam . // 143 // sarvAH pRthivyazca samudrazailA:, sasvargasiddhAlayamantarIkSam / akRtrimaH zAzvata eSa lokaH, ato(nto) bahiryattadalaukikaM tu144 prakRtIzvarau vidhAnaM, kAlaH sRSTividhizca daivaM ca / iti nAmaghano lokaH, svakarmata: saMsaratyavazaH // 145 // karmAnubhAvanirmitanaikAkRtijIvajAtigahanasya / lokasyAsya na paryavasAnaM naivAdibhAvazca // 146 // tasmAdanAdinidhanaM vyasanorubhIma, janmAradoSadRDhanemyatirAgatumbam / ghoraM svakarmapavaneritalokacakraM, bhrAmyatyanAratamidaM kimihezvareNa 147 133 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||hiNsaaphlaassttkm // avidhAyApi hiMsAM, hiMsAphalabhAjanaM bhvtyekH| .. kRtvApyaparo hiMsAM, hiMsAphalabhAjanaM na syAt ... // 1 // ekasyAlpA hiMsA, dadati kAle tathA phalamanalpam / . anyasya mahAhiMsA, svalpaphalA bhavati pariNAme // 2 // ekasyaiva satIvrasya, dizati phalaM saiva mndmnysy| bhavati sahakAriNAmapi, hiMsAvaicitryamatra phalakAle _ // 3 // prAgeva phalati hiMsA 1, kriyamANA phalati 2 phalati ca kRtArthA 3 / ArabdhA cApyakRtA, phalati 4 hiMsAnubhAvena . // 4 // eka: karoti hiMsAM, bhavanti phalabhoginastathA bhvH| bahavo vidadhati hiMsAM, hiMsAphalabhum bhavatyekaH . // 5 // kasyApi dizati hiMsA, hiMsAphalamekameva phlkaale| anyasya saiva hiMsA, dizatyahiMsAphalaM vipulam hiMsAphalamaparasya tu, dadAtyahiMsAphalaM tu pariNAme / itarasya punahiMsA, dizatyahiMsAphalaM nAnyat // 7 // itivividhabhaGgagahane, sudustare mArgamUDhadRSTInAm / guravo bhavantu zaraNaM, prabuddhanayacakrasaJcAsa: // 8 // // zAstravArtAsamuccayaH // prathamaH stabakaH praNamya paramAtmAnaM vakSyAmi hitakAmyayA / sattvAnAmalpabuddhInAM zAstravArtAsamuccayam yaM zrutvA sarvazAstreSu prAyastattvavinizcayaH / / jAyate dveSazamanaH svargasiddhisukhAvahaH // 2 // 134 // 1 // Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = // 4 // = // 5 = // = = // 8 // duHkhaM pApAtsukhaM dharmAtsarvazAstreSu saMsthitiH / na karttavyamataH pApaM kartavyo dharmasaMcayaH hiMsAnRtAdayaH paJca tatvAzraddhAnameva ca / krodhAdayazca catvAra iti pApasya hetavaH viparItAstu dharmasya eta evoditA budhaiH / eteSu satataM yatnaH samyakkAryaH sukhaiSiNA sAdhusevA sadA bhaktyA maitrI sattveSu bhAvataH / AtmIyagrahamokSazca dharmahetuprasAdhanam upadezaH zubho nityaM darzanaM dharmacAriNAm / sthAne vinaya ityetatsAdhusevAphalaM mahat maitrI bhAvayato nityaM zubho bhAvaH prajAyate / / tato bhAvodakAjjantorveSAgnirupazAmyati azeSadoSajananI ni:zeSaguNaghAtinI / AtmIyagrahamokSeNa tRSNApi vinivartate evaM guNagaNopeto vizuddhAtmA sthirAzayaH / tattvavidbhiH samAkhyAtaH samyagdharmasya sAdhaka: upAdeyazca saMsAre dharma evaM budhaiH sadA / .. vizuddho muktaye sarvaM yato'nyaduHkhakAraNam anityaH priyasaMyoga iheAzokavatsalaH / - anityaM yauvanaM cApi kutsitAcaraNAspadam anityA: saMpadastIvraklezavargasamudbhavAH / anityaM jIvitaM ceha sarvabhAvanibandhanam punarjanma punarmRtyuhInAdisthAnasaMzrayaH / . punaH punazca yadataH sukhamatra na vidyate 135 = // 10 // // 11 // // 12 // // 13 // // 14 // Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 15 // - // 16 // // 17 // // 18 // // 19 // .. // 20 // prakRtyasundaraM hyevaM saMsAre sarvameva yat / ato'tra vada kiM yuktA kvacidAsthA vivekinAm muktvA dharmaM jagadvandyamakalaGka sanAtanam / parArthasAdhakaM dhIraiH sevitaM zIlazAlibhiH Aha tatrApi no yuktA yadi samyanirUpyate / dharmasyApi zubho yasmAd bandha eva phalaM matam na cAyasasya bandhasya tathA hemamayasya ca / phale kazcidvizeSo'sti pAratantryAvizeSataH tasmAdadharmavattyAjyo dharmo'pyevaM mumukSubhiH / dharmAdharmakSayAnmuktirmunibhirvaNitA yataH ucyata evamevaitat kiM tu dharmo dvidhA mataH / saMjJAnayoga evaikastathAnyaH puNyalakSaNa: jJAnayogastapaH zuddhamAzaMsAdoSavarjitam / abhyAsAtizayAduktaM tadvimukteH prasAdhakam dharmastadapi cetsatyaM kiM na bandhaphalaH sa yat / AzaMsAvarjito'nyo'pi kiM naiva cenna yattathA bhogamuktiphalo dharmaH sa pravRttItarAtmakaH / samyamithyAdirUpazca gItastantrAntareSvapi / tamantareNa tu tayoH kSayaH kena prasAdhyate / sadA syAnna kadAcidvA yadyahetuka eva saH tasmAdavazyameSTavyaH kazciddhetustayoH kSaye / sa eva dharmo vijJeyaH zuddho muktiphalapradaH . dharmAdharmakSayAnmuktiryaccoktaM muktilakSaNam / heyaM dharmaM tadAzritya na tu saMjJAnayogakam . // 21 // // 22 // // 24 // // 25 // // 26 // 136 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = // 27 // = // 28 // = // 29 // = // 30 // = // 31 // = // 32 // atastatraiva yuktAsthA yadi samyanirUpyate / saMsAre sarvamevAnyaddarzitaM duHkhakAraNam tasmAcca jAyate muktiryathA mRtyAdivarjitA / tathopariSTAdvakSyAmaH samyakzAstrAnusArataH idAnIM tu samAsena zAstrasamyaktvamucyate / kuvAdiyuktyapavyAkhyAnirAsenAvirodhataH pRthivyAdimahAbhUtamAtrakAryamidaM jagat / na cAtmAdRSTasadbhAvaM manyante bhUtavAdinaH acetanAni bhUtAni na taddharmo na tatphalam / cetanAsti ca yasyeyaM sa evAtmeti cApare yadIyaM bhUtadharmaH syAtpratyekaM teSu sarvadA / upalabhyeta sattvAdikaThinatvAdayo yathA. zaktirUpeNa sA teSu sadA'to nopalabhyate / na ca tenApi rUpeNa satyasatyeva cenna tat . zakticetanayoraikyaM nAnAtvaM vAtha sarvathA / aikye sA cetanaiveti nAnAtve'nyasya sA yataH anabhivyaktirapyasyA nyAyaMto nopapadyate / AvRtirna yadanyena tattvasaMkhyAvirodhataH na cAsau tatsvarUpeNa teSAmanyatareNa vA / ' vyaJjakatvapratijJAnAnnAvRtirvyaJjakaM yataH viziSTapariNAmAbhAve'pi hyatrAvRtirna vai / bhAvatAptestathA nAma vyaJjakatvaprasaMgataH na cAsau bhUtAbhinno yattato vyaktiH sadA bhavet / bhede tvadhikabhAvena tattvasaMkhyA na yujyate . 137 = // 33 // = // 34 // = // 35 // = // 36 // = // 37 // = . // 38 // Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 39 // - // 40 // // 41 // // 42 // // 43 // - // 44 // svakAle'bhinna ityevaM kAlAbhAve na saMgatam / lokasiddhAzraye tvAtmA hanta nAzrIyate katham / / nAtmApi loke no siddho jAtismaraNasaMzrayAt / sarveSAM tadabhAvazca citrakarmavipAkataH loke'pi naikataH sthAnAdAgatAnAM tathekSyate / avizeSeNa sarveSAmanubhUtArthasaMsmRtiH / divyadarzanatazcaiva tacchiSTAvyabhicArataH / pitRkarmAdisiddhezca hanta nAtmApyalaukikaH kAThinyAbodharUpANi bhUtAnyadhyakSasiddhitaH / cetanA tu na tadrUpA sA kathaM tatphalaM bhavet pratyekamasatI teSu na ca syAdreNutailavat / satI cedupalabhyeta bhinnarUpeSu sarvadA asatsthUlatvamaNvAdau ghaTadau dRzyate yathA / tathA satyeva bhUteSu cetanApIti. cenmatiH nAsatsthUlatvamaNvAdau tebhya eva tadudbhavAt / asatastatsamutpAdo na yukto'tiprasaGgataH paJcamasyApi bhUtasya tebhyo'sattvAvizeSataH / / bhavedutpattirevaM ca tattavasaMkhyA na yujyate tajjananasvabhAvA netyatra mAnaM na vidyate / sthUlatvotpAda iSTazcettatsadbhAve'pyasau samaH na ca mUrtANusaMghAtabhinnaM sthUlatvamityadaH / teSAmeva tathA bhAvo nyAyyaM mAnAvirodhataH bhede tadadalaM yasmAt kathaM sadbhAvamaznute / tadabhAve'pi tadbhAve sadA sarvatra vA bhavet / 138 // 45 // // 46 // // 47 // // 48 // // 50 // Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 51 // // 52 // // 54 // // 55 // // 56 // na caivaM bhUtasaMghAtamAtraM caitanyamiSyate / avizeSeNa sarvatra tadvattadbhAvasaMgateH evaM sati ghaTAdInAM vyaktacaitanyabhAvataH / puruSAdyavizeSaH syAt sa ca pratyakSabAdhitaH atha bhinnasvabhAvAni bhUtAnyeva yatastataH / tatsaMghAteSu caitanyaM na sarveSvetadapyasat svabhAvo bhUtamAtratve sati nyAyAnna bhidyate / vizeSaNaM vinA yasmAnna tulyAnAM viziSTatA svarUpamAtrabhede ca bhedo bhUtetarAtmakaH / anyabhedakabhAve tu sa evAtmA prasajyate havirguDakaNikkAdidravyasaMghAtajAnyapi / yathA bhinnasvabhAvAni khAdyakAni tatheti cet vyaktimAtrata evaiSAM na tu bhinnasvabhAvatA / . rasavIryavipAkAdikAryabhedo na vidyate . tadAtmakatvamAtratve saMsthAnAdivilakSaNA / yatheyamasti bhUtAnAM tathA sApi kathaM na cet kaJabhAvAttathA dezakAlabhedAdyayogataH / na vA siddhamado bhUtamAtratve tadasaMbhavAt tathA ca bhUtamAtratve na tatsaMghAtabhedayoH / bhedakAbhAvato bhedo yuktaH samyagvicintyatAm ekastathA paro neti tanmAtratve tathAvidhaH / yatastadapi no bhinnaM tatastulyaM ca tattayoH syAdetadbhUtajatve'pi grAvAdInAM vicitratA / lokasiddheti siddhaiva na sA tanmAtrajA na tu // 57 // // 58 // // 59 // // 60 // // 61 // // 62 // 139 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 63 // // 64 // . . // 66 // // 67 // // 68 // adRSTAkAzakAlAdisAmagrItaH samudbhavAt / tathaiva lokasaMvitteranyathA tadabhAvataH na ceha laukiko mArgaH sthito'smAbhirvicAryate / kiM tvayaM yujyate kveti tvannItau coktavanna saH mRtadehe ca caitanyamupalabhyeta sarvathA / dehadharmAdibhAvena tanna dharmAdi nAnyathA na ca lAvaNyakArkazyazyAmatvairvyabhicAritA / mRtadehe'pi sadbhAvAdadhyakSeNaiva saMgate: na cellAvaNyasadbhAvo na sa tanmAtrahetukaH / ata evAnyasadbhAvAdastyAtmeti vyavasthitam na prANAdirasau mAnaM kiM tadbhAve'pi tulyatA / tadabhAvAdabhAvazcedAtmAbhAve na kA premA tena tadbhAvabhAvitvaM na bhUyo nalikAdinA / saMpAdite'pyatasiddheH so'nya eveti cenna tat. vAyusAmAnyasaMsiddhestatsvabhAvaH sa neti cet / atrApi na pramANaM vazcaitanyotpattireva cet / ||pr cat na tasyAmeva saMdehAttavAyaM kena neti cet / tattatsvarUpabhAvena tadabhAvaH kathaM nu cet tadvailakSaNyasaMvittermAtRcaitanyaje hyayam / sute tasminna doSaH syAnna na bhAve'sya mAtari na ca saMsvedajAyeSu mAtrabhAve na tadbhavet / pradIpajJAtamapyatra nimittatvAnna bAdhakam itthaM na tadupAdAnaM yujyate tatkathaJcana / anyopAdAnabhAve ca tadevAtmA prasajyate // 69 // // 70 // // 71 // // 72 // // 73 // // 74 // 140 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 75 // // 76 // // 77 // // 78 // // 79 // // 80 // na tathA bhAvinaM hetumantareNopajAyate / kiJcinnazyati caikAntAdyathAha vyAsamaharSiH nAsato vidyate bhAvo nAbhAvo vidyate sataH / ubhayorapi dRSTo'ntastvanayostattvadarzibhiH nAbhAvo bhAvamApnoti zazazRGge tathAgateH / bhAvo nAbhAvametIhaM dIpazcenna sa sarvathA evaM caitanyavAnAtmA siddhaH satatabhAvataH / paralokyapi vijJeyo yuktimArgAnusAribhiH sato'sya kiM ghaTasyeva pratyakSeNa na darzanam / astyeva darzanaM spaSTamahaMpratyayavedanAt bhrAnto'haM gururityeSa satyamanyastvasau mataH / vyabhicAritvato nAsya gamakatvamathocyate pratyakSasyApi tattyAjyaM tatsadbhAvAvizeSataH / . pratyakSAbhAsamanyaccedvyabhicAri na sAdhu tat . ahaMpratyayapakSe'pi nanu sarvamidaM samam / / atastadvadasau mukhyaH samyak pratyakSamiSyatAm gurvI me tanurityAdau bhedapratyayadarzanAt / . bhrAntatAbhimatasyaiva sA yuktA netarasya tu. AtmanAtmagraho'pyatra tathAnubhavasiddhitaH / tasyaiva tatsvabhAvatvAnna tu yuktyA na yujyate na ca buddhivizeSo'yamahaGkAraH prakalpyate / dAnAdibuddhikAle'pi tathAhaMkAravedanAt AtmanAtmagrahe tasya tatsvabhAvatvayogataH / sadaivAgrahaNaM hyevaM vijJeyaM karmadoSataH 141 // 81 // // 82 // // 83 // // 84 // // 85 // // 86 // Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 87 // // 88 // // 89 // // 90 // // 91 // // 92 // ataH pratyakSasaMsiddhaH sarvaprANabhRtAmayam / / svayaMjyotiH sadaivAtmA tathA vede'pi paThyate atrApi varNayantyeke saugatAH kRtabuddhayaH / kliSTaM mano'sti yannityaM tadyathoktAtmalakSaNam yadi nityaM tadAtmaiva saMjJAbhedo'tra kevalam / athAnityaM tatazcedaM na yathoktAtmalakSaNam . yaH kartA karmabhedAno bhoktA karmaphalasya ca / saMsartA parinirvAtA sa hyAtmA nAnyalakSaNaH AtmatvenAviziSTasya vaicitryaM tasya yadvazAt / narAdirUpaM taccitramadRSTaM karmasaMjJitam tathA tulye'pi cArambhe sadupAye'pi yo nRNAm / phalabhedaH sa yukto na yuktyA hetvantaraM vinA tasmAdavazyameSTavyamatra hetvantaraM paraiH / / tadevAdRSTamityAhuranye zAstrakRtazramAH bhUtAnAM tatsvabhAvatvAdayamityapyanuttaram / / na bhUtAtmaka evAtmetyetadatra nidarzitam / karmaNo bhautikatvena yadvaitadapi sAmpratam / Atmano vyatiriktaM taccitrabhAvaM yato matam zaktirUpaM tadanye tu sUrayaH saMpracakSate / anye tu vAsanArUpaM vicitraphaladaM tathA anye tvabhidadhatyatra svarUpaniyatasya vai / kartuvinAnyasaMbandhaM zaktirAkasmikI kutaH takriyAyogataH sA cettadapuSTau na yujyate / tadanyayogAbhAve ca puSTirasya kathaM bhavet 142 // 93 // // 94 // // 95 // // 96 // // 97 // // 98 // Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 99 // // 100 // // 101 // // 102 // // 103 // // 104 // astyeva sA sadA kiM tu kriyayA vyajyate param / AtmamAtrasthitAyA na tasyA vyaktiH kadAcana tadanyAvaraNAbhAvAdbhAve vAsyaiva karmatA / tannirAkaraNAdvyaktiriti tadbhedasaMsthitiH pApaM tadbhinnamevAstu kriyAntaranibandhanam / evamiSTakriyAjanyaM puNyaM kimiti neSyate vAsanApyanyasaMbandhaM vinA naivopapadyate / puSpAdigandhavaikalye tilAdau nekSyate yataH bodhamAtrAtiriktaM tadvAsakaM kiJcidiSyatAm / mukhyaM tadeva vaH karma na yuktA vAsanAnyathA bodhamAtrasya tadbhAve nAsti jJAnamavAsitam / tato muktiH sadaiva syAdvaiziSTyaM kevalasya na evaM zaktyAdipakSo'yaM ghaTate noppttitH| . bandhyAnnyUnAtiriktatve tadbhAvAnupapattitaH . tasmAttadAtmano bhinnaM saccitraM cAtmayogi ca / adRSTamavagantavyaM tasya zaktyAdisAdhakam adRSTaM karma saMskArAH puNyApuNye zubhAzubhau / dharmAdharmoM tathA pAzaH paryAyAstasya kIrtitAH / hetavo'sya samAkhyAtAH pUrvaM hiMsAnRtAdayaH / tadvAn saMyujyate'nena vicitraphaladAyinA naivaM dRSTeSTabAdhA yatsiddhizcAsyAnivAritA / tadenameva vidvAMsastattvavAdaM pracakSate lokAyatamataM prAjJairteyaM pApaughakAraNam / itthaM tattvavilomaM yattanna jJAnavivardhanam 143 // 105 // // 106 // // 107 // // 108 // // 109 // // 110 // Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 111 // indrapratAraNAyedaM cakre kila bRhaspatiH / . ado'pi yuktizUnyaM yannetthamindraH pratAryate tasmAddaSTAzayakaraM kliSTasattvavicintitam / pApazrutaM sadA dhIrairvayaM nAstikadarzanam // 112 // // 1 // // 2 // - // 3 // // 4 // dvitIyaH stabakaH hiMsAdibhyo'zubhaM karma tadanyebhyazca tacchubham / jAyate niyamo mAnAtkuto'yamiti cApare AgamAkhyAttadanye tu tacca dRSTAdyabAdhitam / sarvAviSayaM nityaM vyaktArthaM paramAtmanA candrasUryoparAgAdestataH saMvAdadarzanAt / apratyakSe'pi pApAdau na prAmANyaM na yujyate yadi nAma kvacidRSTaH saMvAdo'nyatra vastuni / tadbhAvastasya tattvaM vA kathaM samavasIyate Agamaikatvatastacca vAkyAdestulyatAdinA / suvRddhasaMpradAyena tathA pApakSayeNa ca anyathA vastutattvasya parIkSaiva na yujyate / AzaGkA sarvagA yasmAcchadmasthasyopajAyate aparIkSApi no yuktA guNadoSAvivekataH / mahat saMkaTamAyAtamAzaGke nyAyavAdinaH tasmAdyathoditAtsamyagAgamAkhyAtpramANataH / hiMsAdibhyozubhAdIni niyamo'yaM vyavasthitaH kliSTAddhisAdhanuSTAnAtprApti: kliSTasya karmaNaH / yathApathyabhujo vyAdherakliSTasya viparyayAt 144 // 5 // // 7 // // 8 // // 9 // Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 10 // // 11 // // 12 // // 13 // // 14 // // 15 // svabhAva eSa jIvasya yattathA pariNAmabhAk / badhyate puNyaMpApAbhyAM mAdhyasthyAttu vimucyate sudUramapi gatveha vihitAsUpapattiSu / kaH svabhAvAgamAvaMte zaraNaM na prapadyate pratipakSasvabhAvena pratipakSAgamena ca / bAdhitatvAtkathaM hyetau zaraNaM yuktivAdinAm pratItyA bAdhyate yo yatsvabhAvo na sa yujyate / vastunaH kalpamAno'pi vayAdeH zItatAdivat vahe: zItatvamastyeva tatkAryaM kiM na dRzyate / dRzyate hi himAsanne kathamitthaM svabhAvataH himasyApi svabhAvo'yaM niyamAvahnisaMnidhau / karoti dAhamityevaM vayAdeH zItatA. na kim / vyavasthAbhAvato hyevaM yA tvbuddhirihedRshii| . sA loSThAdasya yatkAryaM tattvatastatsvabhAvataH evaM subuddhizUnyatvaM bhavato'pi prasajyate / astu cet ko vivAdo no buddhizUnyena sarvathA anyastvAheha siddhe'pi hiMsAdibhyo'zubhAdike / zubhAdereva saukhyAdi kena mAnena gamyate atrApi bruvate kecitsarvathA yuktivAdinaH / pratItigarbhayA yuktyA kilaitadavasIyate tayAhu zubhAtsaukhyaM tadbAhulyaprasaGgataH / bahavaH pApakarmANo viralAH zubhakAriNaH na caitadRzyate loke duHkhabAhulyadarzanAt / zubhAtsaukhyaM tataH siddhamato'nyaccApyato'nyataH // 16 // // 17 // // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // ( 145 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 22 // // 23 // // 24 // ... // 25 // // 26 // - // 27 // anye punaridaM zrAddhA bruvata Agamena vai / / zubhAdereva saukhyAdi gamyate nAnyataH kvacit atIndriyeSu bhAveSu prAya evaMvidheSu yat / chAsthasyAvisaMvAdi mAnamanyanna vidyate yaccoktaM duHkhabAhulyadarzanaM tanna sAdhakam / kvacittathopalambhe'pi sarvatrAdarzanAditi .. sarvatra darzanaM yasya tadvAkyAtkiM na sAdhanam / sAdhanaM tadbhavatyevamAgamAttu na bhidyate azubhAdapyanuSThAnAt saukhyaprAptizca yA kvacit / phalaM vipAkavirasA sA tathAvidhakarmaNaH brahmahatyAnidezAnuSThAnAdgrAmAdilAbhavat / na punastata evaitadAgamAdeva gamyate' pratipakSAgamAnAM ca dRSTeSTAbhyAM virodhataH / / tathAnAptapraNItRtvAdAgamatvaM na yujyate dRSTeSTAbhyAM virodhAcca teSAM nAptapraNItatA / niyamAd gamyate yasmAttadasAveva dRzyate agamyagamanAdInAM dharmasAdhanatA kvacit / uktA lokaprasiddhena pratyakSeNa virudhyate svadharmotkarSAdeva tathA muktirapISyate / hetvabhAvena tadbhAvo nitya iSTena bAdhyate mAdhyasthyameva taddheturagamyagamanAdinA / sAdhyate tatparaM yena tena doSo na kazcana etadapyuktimAtraM yadagamyagamanAdiSu / . tathApravRttito yuktyA mAdhyasthyaM nopapadyate . // 28 // // 29 // // 30 // // 31 // // 32 // . . // 33 // 141 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 34 // // 35 // // 36 // // 37 // // 38 // // 39 // apravRttyaiva sarvatra yathAsAmarthyabhAvataH / vizuddhabhAvanAbhyAMsAt tanmAdhyasthyaM paraM yataH yAvadevaMvidhaM naitatpravRttistAvadeva yA / sA'vizeSeNa sAdhvIti tasyotkarSaprasAdhanAt nApravRtteriyaM hetuH kutazcidanivartanAt / sarvatra bhAvAvicchedAdanyathAgamyasaMsthitiH taccAstu lokazAstroktaM tatraudAsInyayogataH / saMbhAvyate paraM hyetadbhAvazuddharmahAtmanAm saMsAramocakasyApi hiMsA yaddharmasAdhanam / muktizcAsti tatastasyApyeSa doSo'nivAritaH muktiH karmakSayAdeva jAyate nAnyataH kvacit / . janmAdirahitA yattatsa evAtra nirUpyate hiMsAdhutkarSasAdhyo vA tadviparyayajo'pi vA / .. anyaheturaheturvA sa vai karmakSayo nanu . hiMsAdhutkarSasAdhyatve tadabhAve na tatsthitiH / karmakSayAsthitau ca syAnmuktAnAM muktatAkSatiH tadviparyayasAdhyatve parasiddhAntasaMsthitiH / karmakSayaH satAM yasmAdahiMsAdiprasAdhanaH / tadanyahetusAdhyatve tatsvarUpamasaMsthitam / .. ahetutve sadA bhAvo'bhAvo vA syAtsadaiva hi muktiH karmakSayAdiSTA jJAnayogaphalaM sa ca / ahiMsAdi ca taddheturiti nyAyaH satAM mataH evaM vedavihitApi hiMsA pApAya tattvataH / zAstracoditabhAve'pi vacanAntarabAdhanAt // 40 // // 41 // // 42 // // 43 // // 44 // // 45 // 149. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 46 // na hiMsyAdiha bhUtAni hiMsanaM doSakRnmatam / / dAhavadvaidyake spaSTamutsargapratiSedhataH / tato vyAdhinivRttyarthaM dAhaH kAryastu codite / na tato'pi na doSaH syAtphaloddezena codanAt ... // 47 // evaM tatphalabhAve'pi codanAto'pi sarvathA / dhruvamautsargiko doSo jAyate phalacodanAt // 48 // anyeSAmapi buddhyaivaM dRSTeSTAbhyAM viruddhatA / darzanIyA kuzAstrANAM tatazca sthitamityadaH // 49 // kliSTaM hiMsAdhanuSTAnaM na yattasyAnyato matam / tataH kartA sa eva syAtsarvasyaiva hi karmaNaH // 50 // anAdikarmayuktatvAttanmohAtsaMpravartate / ahite'pyAtmanaH prAyo vyAdhipIDitacittabat . // 51 // kAlAdInAM ca kartRtvaM manyante'nye pravAdinaH / kevalAnAM tadanye tu mithaH sAmagryapekSayA na kAlavyatirekeNa garbhakAlazubhAdikam / yatkiJcijjAyate loke tadasau kAraNaM kila // 53 // kAla: pacati bhUtAni kAlaH saMharati prajAH / ' kAlaH supteSu jAgarti kAlo hi duratikamaH // 54 // kiJca kAlAdRte naiva mudgapaktirapISyate / sthAlyAdisannidhAne'pi tataH kAlAdasau matA // 55 // kAlAbhAve ca garbhAdi sarvaM syAdavyavasthayA / pareSTahetusadbhAvamAtrAdeva tadudbhavAt // 56 // na svabhAvAtirekeNa garbhabAlazubhAdikam / * yatkiJcijjAyate loke tadasau kAraNaM kila . // 57 // 148 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 58 // // 59 // // 60 // // 61 // // 62 // = // 63 // = sarve bhAvAH svabhAvena svasvabhAve tathA tathA / vartante'tha nivartante kAmacAraparAGmukhAH na vineha svabhAvena mudgapaktirapISyate / tathA kAlAdibhAve'pi nAzvamASasya sA yataH atatsvabhAvAttadbhAve'tiprasaGgo'nivAritaH / tulye tatra mRdaH kumbho na pATAdItyayuktimat niyatenaiva rUpeNa sarve bhAvA bhavanti yat / tato niyatijA hyete tatsvarUpAnuvedhataH yadyadaiva yato yAvattattadaiva tatastathA / niyataM jAyate nyAyAt ka etAM bAdhituM kSamaH na carte niyati loke mudgapaktirapIkSyate / . tatsvabhAvAdibhAve'pi nAsAvaniyatA yataH anyathAniyatatvena sarvabhAva: prasajyate / anyonyAtmakatApatteH kriyAvaiphalyameva ca . na bhoktavyatirekeNa bhogyaM jagati vidyate / na cAkRtasya bhoktA syAnmuktAnAM bhogabhAvataH bhogyaM ca vizvaM sattvAnAM vidhinA tena tena yat / dRzyate'dhyakSamevedaM tasmAttatkarmajaM hi tat . na ca tatkarmavaidhurye mudgapaktirapIkSyate / . sthAlyAdibhaGgabhAvena yatkvacinnopapadyate citraM bhogyaM tathA citrAtkarmaNo hetutAnyathA / tasya yasmAdvicitratvaM niyatyAderna yujyate niyateniyatAtmatvAnniyatAnAM samAnatA / tathA'niyatabhAve ca balAtsyAttadvicitratA // 64 // = // 65 // = // 66 // = // 67 // // 68 // ____= // 69 // 149 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na ca tanmAtrabhAvAderyujyate'syA vicitratA / tadanyabhedakaM muktvA samyagnyAyAvirodhataH // 70 // na jalasyaikarUpasya viyatpAtAdvicitratA / USarAdidharAbhedamantareNopajAyate // 71 // tadbhinnabhedakatve ca tatra tasyA na kartRtA / tatkartRtve ca citratvaM tadvattasyApyasaMgatam // 72 // tasyA eva tathAbhUtaH svabhAvo yadi veSyate / tyakto niyativAdaH syAtsvabhAvAzrayaNAnnanu . // 73 // svo bhAvazca svabhAvo'pi svasattaiva hi bhAvataH / .. . tasyApi bhedakAbhAve vaicitryaM nopapadyate // 74 // tatastasyAviziSTatvAdyugapadvizvasaMbhavaH / na cAsAviti sadyuktyA tadvAdo'pi na saMgataH // 75 // tattatkAlAdisopekSo vizvahetuH sa cennanu / muktaH svabhAvavAdaH syAt kAlavAdaparigrahAt .. / / 76 // kAlo'pi samayAdiryatkevalaH so'pi kAraNam / tata eva hyasaMbhUteH kasyacinnopapadyate // 77 // yatazca kAle tulye'pi sarvatraiva na tatphalam / ato hetvantarApekSaM vijJeyaM tadvicakSaNaiH // 78 // ataH kAlAdayaH sarve samudAyena kAraNam / garbhAdeH kAryajAtasya vijJeyA nyAyavAdibhiH // 79 // na caikaikata eveha kvacit kiJcidapIkSyate / tasmAtsarvasya kAryasya sAmagrI janikA matA . // 80 // svabhAvo niyatizcaiva karmaNo'nye pracakSate / ' dharmAvanye tu sarvasya sAmAnyenaiva vastunaH // 81 // 150 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 1 // // 2 // = // 4 = // 5 // = .. tRtIyaH stabakaH IzvaraH prerakatvena kartA kaizcidiheSyate / acintyacicchaktiyukto'nAdizuddhazca sUribhiH jJAnamapratighaM yasya vairAgyaM ca jagatpateH / aizvaryaM caiva dharmazca sahasiddhaM catuSTayam ajJo janturanIzo'yamAtmanaH sukhaduHkhayoH / Izvaraprerito gacchetsvarga vA zvabhrameva vA anye tvabhidadhatyatra vItarAgasya bhAvataH / itthaM prayojanAbhAvAtkartRtvaM yujyate katham narakAdiphale kAMzcitkAMzcitsvargAdisAdhane / karmaNi prerayatyAzu sa jantUn kena hetunA svayameva pravartante sattvAzceccitrakarmaNi / nirarthakamihezasya kartRtvaM gIyate katham phalaM dadAti cetsarvaM tatteneha pracoditam / aphale pUrvadoSaH syAtsaphale bhaktimAtratA Adisarge'pi no hetuH kRtakRtyasya vidyate / pratijJAtavirodhitvAt svabhAvo'pyapramANaka: karmAdestatsvabhAvatve na kiMcidbAdhyate vibhoH / vibhostu tatsvabhAvatve kRtakRtyatvabAdhanam tatazcezvarakartRtvavAdo'yaM yujyate param / samyagnyAyAvirodhena yathAhuH zuddhabuddhayaH IzvaraH paramAtmaiva taduktavratasevanAt / yato muktistatastasyAH kartA syAd guNabhAvataH = // 7 // // 8 // = // 9 // // 10 // // 11 // 151 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 14 // tadanAsevanAdeva yatsaMsAro'pi tattvataH / tena tasyApi kartRtvaM kalpyamAnaM na duSyati // 12 // kartAyamiti tadvAkye yata: keSAJciMdAdaraH / atastadAnuguNyena tasya kartRtvadezanA .. // 13 // paramaizvaryayuktatvAnmata Atmaiva cezvaraH / sa ca karteti nirdoSaH kartRvAdo vyavasthitaH zAstrakArA mahAtmAnaH prAyo vItaspRhA bhave / sattvArthasaMpravRttAzca kathaM te'yuktabhASiNaH // 15 // abhiprAyastatasteSAM samyagmRgyo hitaiSiNA / nyAyazAstrAvirodhena yathAha manurapyadaH // 16 // ArSaM ca dharmazAstraM ca vedazAstravirodhinA / yastarkeNAnusaMdhatte sa dharmaM veda netaraH // 17 // pradhAnodbhavamanye tu manyante sarvameva hi / mahadAdikrameNeha kAryajAtaM vipazcitaH // 18 // pradhAnAnmahato bhAvo'haGkArasya tato'pi ca / akSatanmAtravargasya tanmAtrAdbhUtasaMhateH // 19 // ghaTAdyapi pRthivyAdipariNAmasamudbhavam / / nAtmavyApArajaM kiJcitteSAM loke'pi vidyate // 20 // anye tu bruvate hyetatprakrimAtravarNanam / avicAryaiva tadyuktyA zraddhayA gamyate param // 21 // yuktyA tu bAdhyate yasmAtpradhAnaM nityamiSyate / tathAtvApracyutau cAsya mahadAdi kathaM bhavet // 22 // tasyaiva tatsvabhAvatvAditi cetkiM na srvdaa| .. ata eveti cettasya tathAtve nanu tatkutaH // 23 // Date. 15ra Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . // 24 // // 25 // // 26 // // 27 // // 28 // // 29 // nAnupAdAnamanyasya bhAve'nyajjAtucidbhavet / / tadupAdAnatAyAM ca na tasyaikAntanityatA ghaTAdyapi kulAlAdisApekSaM dRzyate bhavat / ato na tatpRthivyAdipariNAmaikahetukam tatrApi dehaH kartA cennaivAsAvAtmanaH pRthak / pRthageveti cedbhoga Atmano yujyate kathak dehabhogena naivAsya bhAvato bhoga iSyate / pratibimbodayAt kiM tu yathoktaM pUrvasUribhiH puruSo'vikRtAtmaiva svanirbhAsamacetanam / manaH karoti sAnnidhyAdupAdhiH sphaTikaM yathA vibhaktedRkpariNatau buddhau bhogo'sya kathyate / pratibimbodayaH svacche yathA candramaso'mbhasi pratibimbodayo'pyasya nAmUrtatvena yujyate / . mukteratiprasaMgAcca na vai bhogaH kadAcana na ca pUrvasvabhAvatvAtsa muktAnAmasaMgataH / svabhAvAntarabhAve ca pariNAmo'nivAritaH dehAtpRthaktva evAsya na ca hiMsAdayaH kvacit / tadabhAve'nimittatvAtkathaM bandhaH zubhAzubha: bandhAdRte na saMsAro muktirvAsyopapadyate / , yamAdi tadabhAve ca sarvameva hyapArthakam AtmA na badhyate nApi mucyate'sau kadAcana / badhyate mucyate vApi prakRtiH svAtmaneti cet ekAntenaikarUpAyA nityAyAzca na sarvathA / tasyAH kriyAntarAbhAvAdbandhamokSau suyuktitaH 153 // 30 // // 31 // // 32 // // 33 // // 34 // // 35 // Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 36 // // 37 // // 38 // // 39 // mokSaH prakRtyayogo yadato'syAH sa kathaM bhavet / svarUpavigamApattestathA tantravirodhataH / paJcaviMzatitattvajJo yatra tatrAzrame rataH / jaTI muNDI zikhI vApi mucyate nAtra saMzayaH puruSasyoditA muktiriti tantre cirantanaiH / / itthaM na ghaTate ceyamiti sarvamayuktimat atrApi puruSasyAnye muktimicchanti vAdinaH / prakRti cApi sanyAyAtkarmaprakRtimeva hi tasyAzcAnekarUpatvAt pariNAmatvayogataH / Atmano bandhanatvAcca noktadoSasamudbhavaH nAmUrtaM mUrtatAM yAti mUrtaM na yAtyamUrttatAm / . yato bandhAdyato nyAyAdAtmano'saMgataM tayA dehasparzAdisaMvittyA na yAtyevetyayuktimat / anyonyavyAptijA ceyamiti bandhAdisaMgatam mUrtayApyAtmano yogo ghaTena nabhaso yathA / upaghAtAdibhAvazca jJAnasyeva surAdinA evaM prakRtivAdo'pi vijJeyaH satya eva hi / ' kapiloktatvatazcaiva divyo hi sa mahAmuniH / // 40 // // 41 // // 42 // // 43 // // 44 // caturthaH stabakaH manyante'nye jagatsarvaM klezakarmanibandhanam / kSaNakSayi mahAprAjJA jJAnamAtraM tathApare tayAhuH kSaNikaM sarvaM nAzahetorayogataH / . . arthakriyAsamarthatvAt pariNAmAt kSayekSaNAt . 154 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = // 4 // = = // 5 // = // 6 // = // 7 // // 8 // = jJAnamAtraM ca yalloke jJAnamevAnubhUyate / nArthastavyatirekeMNa tato'sau naiva vidyate atrApyabhidadhatyanye smaraNAderasaMbhavAt / bAhyArthavedanAccaiva sarvametadapArthakam anubhUtArthaviSayaM smaraNaM laukikaM yataH / kAlAntare tathA'nitye mukhyametanna yujyate so'ntevAsI guruH so'yaM pratyabhijJApyasaMgatA / dRSTakautukamudvegaH pravRttiH prAptireva ca svakRtasyopabhogastu dUrotsArita eva hi / zIlAnuSThAnaheturyaH sa nazyati tadaiva yat saMtAnApekSayAsmAkaM vyavahAro'khilo mataH / . sa caika eva tasmiMzca sati kasmAnna yujyate yasminneva tu saMtAna AhitA karmavAsanA / . phalaM tatraiva saMdhatte kase raktatA yathA . etadapyuktimAtraM yanna hetuphalabhAvataH / / saMtAno'nyaH sa cAyukta evAsatkAryavAdinaH nAbhAvo bhAvatAM yAti zazazRGge tathAgateH / bhAvo nAbhAvametIha tadutpattyAdidoSataH sato'sattve tadutpAdastato nAzo'pi tasya. yat / tannaSTasya punarbhAvaH sadA nAze na tatsthitiH / sa kSaNasthitidharmA cedvitIyAdikSaNAsthitau / yujyate hyetadapyasya tathA coktAnatikramaH kSaNasthitau tadaivAsya nAsthitiyuktyasaMgateH / na pazcAdapi sA neti sato'sattvaM vyavasthitam . 155 // 9 // = // 10 // // 11 // // 12 // // 13 // // 14 // Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 15 // // 16 // // 17 // // 18 // // 20 // na tadbhavati cetkiM na sadAsattvaM tadeva yat / na bhavatyetadevAsya bhavanaM sUrayo viduH kAdAcitkamado yasmAdutpAdAdyasya taddhRvam / tucchatvAnnetyatucchasyApyatucchatvAt kathaM nu yat tadAbhUteriyaM tulyA tannivRtterna tasya kim / tucchatApterna bhAvo'stu nAsatsatsadasat katham svahetoreva tajjAtaM tatsvabhAvaM yato nanu / tadanantarabhAvitvAditaratrApyadaH samam nAhetorasya bhavanaM na tucche tatsvabhAvatA / / tataH kathaM nu tadbhAva iti yuktyA kathaM samam sa eva bhAvastaddhetustasyaiva hi tadA sthiteH / svanivRttisvabhAvo'sya bhAvasyaiva tato na kim jJeyatvavatsa bhAvo'pi na cAyukto'sya tadvidhaH / tadabhAve na tajjJAnaM tannivRttergatiH katham .. tattadvidhasvabhAvaM yatpratyakSeNa tathaiva hi| gRhyate tadgatistena naitat kvacidanizcayAt samAropAdasau neti gRhItaM tattvatastu tat / yathAbhAvagrahAttasyAtiprasaGgAdado'pyasat gRhItaM sarvametena tattvato nizcayaH punaH / mitagrahasamAropAditi tattvavyavasthiteH ekatra nizcayo'nyatra niraMzAnubhavAdapi / na tathApATavAbhAvAdityapUrvamidaM tamaH svabhAvakSaNato hyUz2a tucchatA tannivRttitaH / nAsAvekakSaNagrAhijJAnAtsamyagvibhAvyate 156 // 21 // // 22 // // 23 // // 24 // . - // 25 // // 26 // Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 27 // // 28 // // 29 // // 30 // // 31 // // 32 // tasyAM ca nAgRhItAyAM tattatheti vinizcayaH / na hIndriyamatItAdigrAhakaM sadbhiriSyate ante'pi darzanaM nAsya kapAlAdigateH kvacit / na tadeva ghaTAbhAvo bhAvatvena pratItitaH na tadgatergatistasya pratibandhavivekataH / tasyaivAbhavanatve tu bhAvAvicchedato'nvayaH tasmAdavazyameSTavyaM tadUrdhvaM tucchameva tat / jJeyaM sajjAyate hyetadapareNApi yuktimat notpattyAdestayoraikyaM tucchetaravizeSataH / nivRttibhedatazcaiva buddhibhedAcca bhAvyatAm etenaitatpratikSiptaM yaduktaM nyAyamAninA / na tatra kiJcidbhavati na bhavatyeva kevalam bhAve hyeSa vikalpaH syAdvidhervastvanurodhataH / . na bhAvo bhavatItyuktamabhAvo bhavatItyapi . etenAhetukatve'pi hyabhUtvA nAzabhAvataH / / saMtAnAstitvadoSasya pratyAkhyAtaM prasaJjanam pratikSiptaM ca yatsattAnAzitvAgo nivAritam / tuccharUpA sadA sattA bhAvApte zitoditA bhAvasyAbhavanaM yattadabhAvabhavanaM tu yat / / tattathAdharmake hyuktavikalpo na virudhyate tadeva na bhavatyetadviruddhamiva lakSyate / tadeva vastusaMsparzAdbhavanapratiSedhataH sato'sattvaM yatazcaivaM sarvathA nopapadyate / bhAvo nAbhAvametIha tatazcaitad vyavasthitam 157 // 33 // // 34 // // 35 // // 36 // // 37 // // 38 // Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 39 // // 40 // // 41 // // 42 // . // 43 // - // 44 // asataH sattvayoge tu tattathAzaktiyogataH / nAsattvaM tadabhAve tu na tatsattvaM tadanyavat / asadutpadyate taddhi vidyate yasya kAraNam / viziSTazaktimattacca tatastatsattvasaMsthitiH atyantAsati sarvasmin kAraNasya na yuktitaH / viziSTazaktimattvaM hi kalpyamAnaM virAjate tatsattvasAdhakaM tanna tadeva hi tadA na yat / ata evedamitthaM tu na caitasyetyayomataH vastusthityA tathA tadyattadanantarabhAvi tat / nAnyattatazca nAmneha na tathAsti prayojanam nAmnA vinApi tattvena viziSTAvadhinA vinA / cintyatAM yadi sannyAyAdvastusthityApi tattathA sAdhakatve tu sarvasya tato bhAva: prasajyate / kAraNAzrayaNe'pyevaM na tatsattvaM tadanyavat kiMca tatkAraNaM kAryabhUtikAle na vidyate / tato na janakaM tasya tadA sattvAtparaM yathA anantaraM ca tadbhAvastattvAdeva nirarthakaH / samaM ca hetuphalayo zotpAdAvasaMgatau stastau bhinnAvabhinnau vA tAbhyAM bhede tayoH kutaH / nAzotpAdAvabhede tu tayorvai tulyakAlatA na hetuphalabhAvazca tasyAM satyAM hi yujyate / tannibandhanabhAvasya dvayorapi viyogataH kalpitazcedayaM dharmadharmabhAvo hi bhAvataH / . na hetuphalabhAvaH syAtsarvathA tadabhAvataH . // 45 // // 46 // // 47 // // 48 // // 49 // // 50 // 158 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 51 // // 52 // // 53 // // 54 // // 55 // // 56 // na dharmI kalpito dharmadharmabhAvastu kalpitaH / pUrvo heturniraMzaH sa uttaraH phalamucyate pUrvasyaiva tathAbhAvAbhAve hantottaraM kutaH / tasyaiva tu tathAbhAve'sataH sattvamado na sat taM pratItya tadutpAda iti tucchamidaM vacaH / atiprasaGgatazcaiva tathA cAha mahAmatiH sarvathaiva tathAbhAvivastubhAvAdRte na yat / kAraNAnantaraM kAryaM drAgnabhastastato na tat tasyaiva tatsvabhAvatvakalpanAsaMpadapyalam / na yuktA yuktivaikalyarAhuNA janmapIDanAt tadanantarabhAvitvamAtratastadvyavasthitau / . vizvasya vizvakAryatvaM syAttadbhAvAvizeSataH abhinnadezanAdInAmasiddhatvAdananvayAt / sarveSAmaviziSTatvAnna tanniyamahetutA yo'pyekasyAnyato bhAvaH saMtAne dRzyate'nyadA / tata eva videzasthAtso'pi yattanna bAdhakaH etenaitatpratikSiptaM yaduktaM sUkSmabuddhinA / nAsato bhAvakartRtvaM tadavasthAntaraM na saH . vastuno'nantaraM sattA kasyacidyA niyogataH / / sA tatphalaM matA saiva bhAvotpattistadAtmikA asadutpattirapyasya prAgasattvAtprakIrtitA / nAsataH sattvayogena kAraNAtkAryabhAvataH pratikSiptaM ca taddhetoH prApnoti phalatAM vinA / asato bhAvakartRtvaM tadavasthAntaraM ca saH 159 // 57 // // 58 // // 59 // // 60 // // 61 // // 62 // Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 63 // // 64 // // 65 // // 66 // // 67 // // 68 // vastuno'nantaraM sattA tattathA tAM vinA bhavet / / nabha:pAtAdasatsattvayogAdveti na tatphalam asadutpattirapyevaM nAsyaiva prAgasattvataH / kiM tvasatsadbhavatyevamiti samyagvicAryatAm etacca noktavadyuktyA sarvathA yujyate yataH / . nAbhAvo bhAvatAM yAti vyavasthitamidaM tataH yApi rUpAdisAmagrI viziSTapratyayodbhavA / janakatvena buddhyAdeH kalpyate sApyarthikA .. sarveSAM buddhijanane yadi sAmarthya miSyate / rUpAdInAM tataH kAryabhedastebhyo na yujyate rUpAlokAdikaM kAryamanekaM copajAyate / tebhyastAvadbhaya eveti tadetaccintyatAM katham prabhUtAnAM ca naikatra sAdhvI sAmarthyakalpanA / teSAM prabhUtabhAvena tadekatvavirodhataH tAnazeSAn pratItyeha bhavadekaM kathaM bhavet / ekasvabhAvamekaM yattattu nAnekabhAvataH yato bhinnasvabhAvatve sati teSAmanekatA / tAvatsAmarthyajatve ca kutastasyaikarUpatA yajjAyate pratItyaikasAmarthya nAnyato hi tat / tayorabhinnatApatterbhede bhedastayorapi na pratItyaikasAmarthya jAyate tatra kiMcana / sarvasAmarthyabhUtisvabhAvatvAttasya cenna tat pratyekaM tasya tadbhAve yuktA hyuktsvbhaavtaa| na hi yatsarvasAmarthyaM tatpratyekatvavarjitam / 160 // 69 // // 70 // // 71 // // 72 // // 73 // // 74 // Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 75 // // 76 // // 77 // // 78 // // 79 // // 80 // atra coktaM na cApyeSAM tatsvabhAvatvakalpanA / sAdhvItyatiprasaGgAderanyathApyuktisaMbhavAt athAnyatrApi sAmarthya rUpAdInAM prakalpyate / na tadeva tadityevaM nAnA caikatra tatkutaH sAmagrIbhedato yazca kAryabhedaH pragIyate / nAnAkAryasamutpAda ekasyAH so'pi bAdhyate upAdAnAdibhedena na caikasyAstu saMgatA / yuktyA vicAryamANeha tadanekatvakalpanA rUpaM yena svabhAvena rUpopAdAnakAraNam / nimittakAraNaM jJAne tattenAnyena vA bhavet yadi tenaiva vijJAnaM bodharUpaM na yujyate / athAnyena balAdrUpaM dvisvabhAvaM prasajyate abuddhijanakavyAvRttyA cebuddhiprasAdhakaH / . rUpakSaNo hyabuddhitvAt kathaM rUpasya sAdhakaH. sa hi vyAvRttibhedena rUpAdijanako nanu / . ucyate vyavahArArthamekarUpo'pi tattvataH agandhajananavyAvRttyAyaM kasmAnna gandhakRt / ucyate tadabhAvAccedbhAvo'nyasyAH prasajyate evaM vyAvRttibhede'pi tasyAnekasvabhAvatA / . balAdApadyate sA cAyuktAbhyupagamakSate: vibhinnakAryajananasvabhAvAzcakSurAdayaH / yadi jJAne'pi bhedaH syAnna ceteMdo na yujyate sAmagryapekSayApyevaM sarvathA nopapadyate / yaddhetuhetumadbhAvastadeSApyuktimAtrakam 161 // 81 // // 82 // // 83 // // 84 // // 85 // // 86 // Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 87 // // 88 // // 89 // // 90 // // 91 // // 92 // nAnAtvAbAdhanAcceha kutaH svakRtavedanam / satyapyasmin mitho'tyantatadbhedAditi cintyatAm vAsyavAsakabhAvAccennaitattasyApyasaMbhavAt / asaMbhavaH kathaM nvasya vikalpAnupapattitaH vAsakAdvAsanA bhinnA abhinnA vA bhavedyadi / . bhinnA svayaM tayA zUnyo naivAnyaM vAsayatyasau . athAbhinnA na saMkrAntistasyA vAsakarUpavat / vAsye satyAM ca saMsiddhirdravyAMzasya prajAyate asatyAmapi saMkrAntau vAsayatyeva cedasau / atiprasaGgaH syAdevaM sa ca nyAyabahiSkRtaH vAsyavAsakabhAvazca na hetuphalabhAvataH / tattvato'nya iti nyAyAtsa cAyukto 'nidarzitaH tattajjananasvabhAvaM janyabhAvaM tathAparam / ataH svabhAvaniyamAnnAyuktaH sa. kadAcana ubhayorgrahaNAbhAve na tathAbhAvakalpanam / / tayoAyyaM na caikena dvayorgrahaNamasti vaH ekamarthaM vijAnAti na vijJAnadvayaM yathA / vijAnAti na vijJAnamekamarthadvayaM tathA vastusthityA tayostattva ekenApi tathAgrahAt / no bAdhakaM na caikena dvayorgrahaNamastyadaH tathAgrahastayornetaretaragrahaNAtmakaH / kadAcidapi yukto yadataH kathamabAdhakam tathAgrahe ca sarvatrAvinAbhAvagrahaM vinaa| .. na dhUmAdigrahAdeva hyanalAdigatiH katham // 94 // // 95 // // 96 // // 97 // // 98 // 12 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 99 // // 100 // // 101 // // 102 // // 103 // // 104 // samanantaravaikalyaM tannetyanupapattikam / tulyayorapi tadbhAve hanta kvacidadarzanAt / na tayostulyataikasya yasmAtkAraNakAraNam / oghAttaddhetuviSayaM nanvevamitarasya ca / yaH kevalAnalagrAhijJAnakAraNakAraNaH / so'pyevaM na ca taddhetostajjJAnAdapi tadgatiH tajjJAnaM yanna vai dhUmajJAnasya samanantaraH / tathAbhUdityato neha tajjJAnAdapi tadgatiH tatheti hanta ko'nvarthastattathAbhAvato yadi / itaratraikamevetthaM jJAnaM tadgrAhi bhAvyatAm tadabhAve'nyathAbhAvastasya so'syApi vidyate / anantaracirAtItaM tatpunarvastutaH samam . agnijJAnajametena dhUmajJAnaM svabhAvataH / tathAvikalpakRnnAnyaditi pratyuktamiSyatAm . atha kathaJcidekena tayoragrahaNe sati / tathApratItito nyAyyaM na tathAbhAvakalpanam pratyakSAnupalambhAbhyAM hantaivaM sAdhyate katham / kAryakAraNatA tasmAttadbhAvAderanizcayAt . na pUrvamuttaraM ceha tadanyAgrahaNAddhRvam / . . gRhyate'ta idaM nAto nanvatIndriyadarzanam vikalpo'pi tathA nyAyAdhujyate na hyanIdRzaH / tatsaMskAraprasUtatvAt kSaNikatvAcca sarvathA netthaM bodhAnvayAbhAve ghaTate tadvinizcayaH / mAdhyasthyamavalambyaitaccintyatAM svayameva tu .. . 173 // 105 // / sAta / // 106 // // 107 // // 108 // // 109 // // 110 // Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agnyAdijJAnameveha na dhUmajJAnatAM yataH / vrajatyAkArabhedena kuto bodhAnvayastataH || 111 // tadAkAraparityAgAttasyAkArAMtarasthitiH / bodhAnvayapradIdhaiMkAdhyavasAyapravartakaH - // 112 // svasaMvedanasiddhatvAnna ca bhrAnto'yamityapi / kalpanA yujyate yuktyA sarvabhrAntiprasaGgataH __ / | 113 // pradIrghAdhyavasAyena nazvarAdivinizcayaH / asya ca bhrAntatAyAM yattattatheti na yuktimat . // 114 // tasmAdavazyameSTavyA vikalpasyApi kasyacit / yena tena prakAreNa sarvathA'bhrAntarUpatA // 115 // satyAmasyAM sthito'smAkamuktavatryAyayogataH / bodhAnvayo dalotpattyabhAvAccAtiprasaGgataH anyAdRzapadArthebhyaH svayamanyAdRzopyayam / yatazceSTastato nAsmAttatrAsaMdigdhanizcayaH // 117 // tattajjananabhAvatve dhruvaM tadbhAvasaMgatiH / . tasyaiva bhAvo nAnyo yajjanyAcca jananaM tathA // 118 // evaM tajjanyabhAvatve'pyeSA bhAvyA vicakSaNaiH / tadeva hi yato bhAva: sa cetarasamAzrayaH // 119 // ityevamanvayApattiH zabdArthAdeva jAyate / anyathA kalpanaM cAsya sarvathA nyAyabAdhitam // 120 // tadrUpazaktizUnyaM tatkAryaM kAryantaraM yathA / vyApAro'pi na tasyApi nApekSA sattvataH kvacit . // 121 // tathApi tu tayoreva tatsvabhAvatvakalpanam / * anyatrApi samAnatvAt kevalaM dhyAndhyasUcakam . // 122 // . 14 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 123 // // 124 // / / 125 // // 126 // // 127 // // 128 // kiM cAnyatkSaNikatve va ArSArtho'pi virudhyate / virodhApAdanaM cAsya nAlpasya tamasaH phalam ita ekanavate kalpe zaktyA meM puruSo hataH / tena karmavipAkena pAde viddho'smi bhikSavaH me mayetyAtmanirdezastadgatoktA vadhakiyA / svayamAptena yattadvaH ko'yaM kSaNikatAgrahaH saMtAnApekSayaitacceduktaM bhagavatA nanu / sa hetuphalabhAvo yattanme iti na saMgatam mameti hetuzaktyA. cettasyArtho'yaM vivakSitaH / nAtra pramANamatyakSA tadvivakSA yato matA taddezanA pramANaM cenna sAnyArthA bhaviSyati / tatrApi kiM pramANaM cedidaM pUrvoktamArSakam tathAnyadapi yatkalpasthAyinI pRthivI kvacit / . uktA bhagavatA bhikSUnAmantrya svayameva tu paJca bAhyA dvivijJeyA ityanyadapi cArSakam / . pramANamavagantavyaM prakAntArthaprasAdhakam kSaNikatve yato'mISAM na dvivijJeyatA bhavet / bhinnakAlagrahe hyAbhyAM tacchabdArthopapattitaH .. ekakAlagrahe tu syAttatraikasyApramANatA / . . gRhItagrahaNAdevaM mithyA tAthAgataM vacaH indriyeNa paricchinne rUpAdau tadanantaram / yadrUpAdi tatastatra manojJAnaM pravartate evaM ca na virodho'sti dvivijJeyatvabhAvataH / paJcAnAmapi cennyAyAdetadapyasamaJjasam // 129 // // 130 // // 131 // // 132 // // 133 // // 134 // . 15 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 135 // naiko'pi yadvivijJeya ekaikenaiva vedanAt / sAmAnyApekSayaitaccenna tatsattvaprasaGgataH sattve'pi nendriyajJAnaM hanta tadgocaraM matam / dvivijJeyatvamityevaM kSaNabhede na tattvataH sarvametena vikSiptaM kSaNikatvaprasAdhanam / tathApyUrvaM vizeSeNa kiJcittatrApi vakSyate // 136 // // 137 // // 2 // // 3 // paJcamaH stabakaH vijJAnamAtravAdo'pi na samyagupapadyate / . mAnaM yattattvataH kiJcidarthAbhAve na vidyate na pratyakSaM yato bhAvAlambanaM na tadiSyate / nAnumAnaM tathAbhUtasalliGgAnupalabdhita: upalabdhilakSaNaprApto'rtho yenopalabhyate / tatazcAnupalabdhyaiva tadabhAvo'vasIyate upalabdhilakSaNaprAptistaddhatvantarasaMhatiH / teSAM ca tatsvabhAvatve tasyAsiddhiH kathaM bhavet sahArthena tajjananasvabhAvAnIti cennanu / janayatyeva satyevamanyathA tatsvabhAvatA yogyatAmadhikRtyAtha tatsvabhAvatvakalpanA / hantavamapi siddho'rthaH kadAcidupalabdhitaH anyathA yogyatA teSAM kathaM yuktyopapadyate / na hi loke'zvamASAdeH siddhA paktyAdiyogyatA parAbhiprAyato hyetadevaM ceducyate na yat / ... upalabdhilakSaNaprApto'rthastasyopalabhyate // 4 // // 6 // // 8 // 16 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - // 9 // // 10 // // 11 // // 12 // // 13 // // 14 // atadgrahaNabhAvaizca yadi nAma na gRhyate / tata etAvatA sattvaM na tasyAtiprasaGgataH .. vijJAnaM yatsvasaMvedyaM na tvartho yuktiyogataH / atastadvedane tasya grahaNaM nopapadyate evaM cAgrahaNAdeva tadabhAvo'vasIyate / ataH kimucyate mAnamarthAbhAve na vidyate arthagrahaNarUpaM yattatsvasaMvedyamiSyate / tadvedane grahastasya tataH kiM nopapadyate ghaTAdijJAnamityAdisaMvittestatpravRttitaH / prApterarthakriyAyogAt smRteH kautukabhAvataH jJAnamAtre tu vijJAnaM jJAnamevetyado bhavet / pravRttyAdi tato na syAtprasiddha lokazAstrayoH / tadanyagrahaNe cAsya pradveSo'rthenibandhanaH / jJAnAntare'pi sadRzaM tadasaMvedanAdi yt| yuktyayogazca yo'rthasya gIyate jAtivAdataH / grAhyAdibhAvadvAreNa jJAnavAde'pyasau samaH naikAntagrAhyabhAvaM tadgrAhakAbhAvato bhuvi / grAhakaikAntabhAvaM tu grAhyAbhAvAdasaMgatam / virodhAnnobhayAkAramanyathA tadasadbhavet / niHsvabhAvatvatastasya sattaivaM yujyate katham prakAzaikasvabhAvaM hi vijJAnaM tattvaMto matam / akarmakaM tathA caitatsvayameva prakAzate yathAste zeta ityAdau vinA karma sa eva hi / tathocyate jagatyasmiMstathA jJAnamapISyatAm 10 // 15 // // 16 // // 17 // // 18 // // 19 // // 20 // Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 21 // // 22 // // 23 // // 24 // // 25 // // 26 // ucyate sAmpratamadaH svayameva vicintyatAm / . pramANAbhAvatastatra yadyetadupapadyate . . evaM na yattadAtmAnamapi hanta prakAzayet / atastaditthaM no yuktamanyathA na vyavasthitiH ... vyavasthitau ca tattvasya tathAbhAvaprakAzakam / dhruvaM yatastato'karmakatvamasya kathaM bhavet / vyavasthApakamasyaivaM bhrAntaM caitattu bhAvataH / tathetyabhrAntamatrApi nanu mAnaM na vidyate bhrAntAccAbhrAntirUpA na yuktiyuktyA vyavasthitiH / dRSTA taimirikAdInAmakSAdAviti cenna tat nAkSAdidoSavijJAnaM tadanyabhrAntivadyataH / bhrAntaM tasya tathAbhAve bhrAntasyAbhrAntatA bhavet na ca prakAzamAnaM tu loke kvacidakarmakam / dIpAdau yujyate nyAyAdatazcaitadapArthakam / dRSTAntamAtrataH siddhistadatyantavidharmiNaH / na ca sAdhyasya yattena zabdamAtramasAvapi kiM ca vijJAnamAtratve na saMsArApavargayoH / vizeSo vidyate kazcittathA caitavRthoditam cittameva hi saMsAro rAgAdiklezavAsitam / tadeva tairvinirmuktaM bhavAnta iti kathyate rAgAdiklezavargo yanna vijJAnAtpRthagmataH / ekAntakasvabhAve ca tasmin kiM kena vAsitam . kliSTaM vijJAnamevAsau kliSTatA tatra yadvazAt / nIlyAdivadasau vastu tadvadeva prasajyate 168 // 27 // // 28 // // 29 // // 30 // // 31 // // 32 // Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 33 // // 34 // // 35 // muktau ca tasya bhedena bhAvaH syAtpaTazuddhivat / tato bAhyArthatAsiddhiraniSTA saMprasajyate / prakRtyaiva tathAbhUtaM tadeva kliSTateti cet / tadanyUnAtiriktatve kena yuktivicintyatAm asatyapi ca yA bAhye grAhyagrAhakalakSaNe / dvicandrabhrAntivaddhAntiriyaM vaH kliSTateti cet astvetatkiM tu taddhetubhinnahetvantarodbhavA / iyaM syAttimirAbhAve na hIndudvayadarzanam na cAsadeva taddheturbodhamAtraM na vApi tat / sadaiva kliSTatApattiriti muktirna yujyate / muktyabhAve ca sarvaiva nanu cintA nirarthikA / bhAve'pi sarvadA tasyAH samyagetadvicintyatAm vijJAnamAtravAdo'yaM netthaM yuktyopapadyate / prAjJasyAbhinivezo na tasmAdatrApi yujyate . // 37 // // 38 // // 39 // = SaSThaH stabakaH yaccoktaM pUrvamatraiva kSaNikatvaprasAdhakam / . nAzahetorayogAdi tadidAnI parIkSyate hetoH syAnnazvaro bhAvo'nazvaro vA vikalpayan / nAzahetorayogitvamucyate tanna yuktimat hetuM pratItya yadasau tathA nazvara iSyate / yathaiva bhavato heturviziSTaphalasAdhakaH tathAsvabhAva evAsau svahetoreva jAyate / sahakAriNamAsAdya yastathAvidhakAryakRt // 2 // = // 4 // 198 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 5 // 7 // // 9 // - // 10 // na punaH kriyate kiMcittenAsya sahakAriNA / samAnakAlabhAvitvAttathA coktamidaM tava upakArI virodhI ca sahakArI ca yo mataH / prabandhApekSayA sarvo naikakAle kathaJcana sahakArikRto hetovizeSo nAsti yadyapi / phalasya tu vizeSo'sti tatkRtAtizayAptitaH na cAsyAtatsvabhAvatve saphalasyApi yujyate / sabhAgakSaNajanmAptestathAvidhatadanyavat / asthAnapakSapAtazca hetoranupakAriNaH / . apekSAyAM niyukte yatkAryametadbathoditam yasmAttasyApyadastulyaM viziSTaphalasAdhakam / bhAvahetuM samAzritya nanu nyAyAnnidarzitam evaM ca vyarthameveha vyatiriktAdicintanam / nAzyamAzritya nAzasya kriyate yadvicakSaNaiH . kiJca nirhetuke nAze hiMsakatvaM na yujyate / vyApAdyate sadA yasmAnna kazcitkenacitkvacit kAraNatvAt sa saMtAnavizeSaprabhavasya cet / hiMsakastatra saMtAnasamutpatterasaMbhavAt sAMvRtatvAvyayotpAdau saMtAnasya khapuSpavat / na stastadadharmatvAcca hetustatsaMbhave kutaH visabhAgakSaNasyAtha janako hiMsako na tat / svato'pi tasya tatprApterjanakatvAvizeSataH hanmyenamiti saMklezAddhiMsakazcetprakalpyate / naiva tvannItito yasmAdayameva na yujyate 170 // 11 // // 12 // // 13 // // 14 // // 16 // Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 17 // // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // // 22 // saMklezo yadguNotpAdaH sa cAkliSTAnna kevalAt / na cAnyasacivasyApi tasyAnatizayAttataH taM prApya tatsvabhAvatvAttataH sa iti cennanu / nAzahetumavApyaivaM nAzapakSe'pi na kSatiH anye tu janyamAzritya satsvabhAvAdyapekSayA / evamAhurahetutvaM janakasyApi sarvathA na satsvabhAvajanakastadvaiphalyaprasaGgataH / janmAyogAdidoSAcca netarasyApi yujyate na cobhayAdibhAvasya virodhAsaMbhavAditaH / svanivRttyAdibhAvAdau kAryAbhAvAdito'pare na cAdhyakSaviruddhatvaM janakatvasya mAnataH / asiddharatra nItyA tadvyavahAraniSedhataH . mAnAbhAve pareNApi vyavahAro niSidhyate / sajjJAnazabdaviSayastadvadatrApi dRzyatAm arthakriyAsamarthatvaM kSaNike yacca gIyate / utpattyanantaraM nAzAdvijJeyaM tadayuktimat arthakriyA yato'sau vA tadanyA vA dvayI gatiH / tattve na tatra sAmarthyamanyatastatsamudbhavAt / na svasandhAraNe nyAyAjjanmAnantaranAzataH / . . na ca nAze'pi sadyuktyA taddhetostatsamudbhavAt anyatve'nyasya sAmarthyamanyatreti na saGgatam / tato'nyabhAva evaitannAsau nyAyyo dalaM vinA nAsatsajjAyate yasmAdanyasattvasthitAvapi / tasyaiva tu tathAbhAve nanvasiddho'nvayaH katham . 171 // 23 // // 24 // // 25 // // 26 // // 27 // // 28 // Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUtiryeSAM kriyA soktA na cAsauM yujyate kvacit / kartRbhoktRsvabhAvatvavirodhAditi cintyatAm / // 29 // na cAtItasya sAmarthyaM tasyAmiti nidarzitam / na cAnyo laukikaH kazcicchabdArtho'tretyayuktimat / - // 30 // pariNAmo'pi no hetuH kSaNikatvaprasAdhane / sarvadaivAnyathAtve'pi tathAbhAvopalabdhita: // 31 // nArthAntaragamo yasmAtsarvathaiva na cAgamaH / pariNAmaH pramAsiddha iSTazca khalu paNDitaiH // 32 // yaccedamucyate brUmo'tAdavasthyamanityatAm / etattadeva na bhavatyato'nyatve dhruvo'nvayaH // 33 // tadeva na bhavatyetattaccenna bhavaMtIti ca / viruddhaM hanta kiM cAnyadAdimattatprasajyate // 34 // kSIranAzazca dadhyeva yadRSTaM gorasAnvitam / na tu tailAdyata; siddhaH pariNAmo'nvayAvahaH // 35 // nAsatsajjAyate jAtu saccAsatsarvathaiva hi / zaktyabhAvAditi vyApteH satsvabhAvatvahAnita: // 36 // nityetaradato nyAyAttattathAbhAvato hi tat / pratItisacivAtsamyak pariNAmena gamyate // 37 // ante kSayekSaNaM cAdyakSaNakSayaprasAdhanam / tasyaiva tatsvabhAvatvAdhujyate na kadAcana // 38 // Adau kSayasvabhAve ca tatrAnte darzanaM katham / tulyAparAparotpattivipralambhAdyathoditam // 39 // ante kSayekSaNAdAdau kSayo'dRSTo'numIyate / / / sadRzenAvaruddhatvAttadgrahAddhi tadagrahaH // 40 // 12 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 41 // // 42 // // 43 // // 44 // // 45 // // 46 // etadapyasadeveti sadRzo bhinna eva yat / bhedAgrahe kathaM tasya tatsvabhAvatvato grahaH / tadarthaniyato'sau yadbhedamanyAgrahAddhi tat / na gRhNAtIti cettulyaH so'pareNa kuto gatiH tathAgaterabhAve ca vacastucchamidaM nanu / sadRzenAvaruddhatvAttadgrahAddhi tadagrahaH bhAve cAsyA balAdekamanekagrahaNAtmakam / anvayi jJAnameSTavyaM sarvaM tatkSaNikaM kutaH jJAnena gRhyate cArtho na cApi paradarzane / tadabhAve nu tadbhAvAtkadAcidapi tattvataH grahaNe'pi yadA jJAnamudetyutpattyanantaram / tadA tattasya jAnAti kSaNikatvaM kathaM nanu tasyaiva tatsvabhAvatvAt svAtmanaiva tadudbhavAt / yathA nIlAditAdrUpyAnnaitanmithyAtvasaMzayAt . na cApi svAnumAnena dharmabhedasya saMbhavAt / liGgadharmAtipAtAcca tatsvabhAvAdyayogataH nityasyArthakriyAyogo'pyevaM yuktyA na gamyate / sarvamevAvizeSeNa vijJAnaM kSaNikaM yataH tathA citrasvabhAvattvAnna cArthasya na yujyate / arthakriyA nanu nyAyAtkramAkramabibhAvanI anye tvabhidadhatyevametadAsthAnivRttaye / kSaNikaM sarvameveti buddhenoktaM na tattvataH vijJAnamAtramapyevaM bAhyasaGganivRttaye / vineyAn kAMzcidAzritya yadvA taddezanArhataH .. . 173 // 47 // // 48 // // 49 // // 50 // // 51 // // 52 // Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 53 // // 54 // // 55 // // 56 // - // 57 // na caitadapi na nyAyyaM yato buddho mahAmuniH / suvaidyavadvinA kAryaM dravyAsatyaM na bhASate bruvate zUnyamanye tu sarvameva vicakSaNAH / na nityaM nApyanityaM yadvastu yuktyopapadyate nityamarthakriyAbhAvAtkramAkramavirodhataH / anityamapi cotpAdavyayAbhAvAnna jAtucit utpAdavyayabuddhizca 'bhrAntAnandAdikAraNam / kumAryAH svapnavajjJeyA putrajanmAdibuddhivat atrApyabhidadhatyanye kimitthaM tattvasAdhanam / pramANaM vidyate kiMcidAhosvicchUnyameva hi zUnyaM cetsusthitaM tattvamasti cecchUnyatA katham / tasyaiva nanu sadbhAvAditi samyagvicintyatAm pramANamantareNApi syAdevaM tattvasaMsthitiH / anyathA neti suvyaktamidamIzvaraceSTitam .. uktaM vihAya mAnaM cecchUnyatAnyasya vastunaH / zUnyatve pratipAdyasya nanu vyarthaH parizramaH tasyApyazUnyatAyAM ca prAznikAnAM bahutvataH / / prabhUtA zUnyatApattiraniSTA saMprasajyate yAvatAmasti tanmAnaM pratipAdyAstathA ca ye / santi te sarva eveti prabhUtAnAmazUnyatA evaM ca zUnyavAdo'pi tadvineyAnuguNyataH / abhiprAyata ityukto lakSyate tattvavedinA // 58 // // 59 // // 60 // // 61 // // 62 // 104 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = // 2 // = // 4 = // 5 // - saptamaH stabakaH anye tvAhuranAdyeva jIvAjIvAtmakaM jagat / sadutpAdavyayaghrauvyayuktaM zAstrakRtazramAH ghaTamaulisuvarNArthI nAzotpAdasthitiSvayam / zokapramodamAdhyasthyaM jano yAti sahetukam payovrato na dadhyatti na payo'tti dadhivrataH / agorasavato nobhe tasmAttattvaM trayAtmakam atrApyabhidadhatyanye viruddhaM hi mithastrayam / ekatraivaikadA naitad ghaTa prAJcati jAtucit utpAdo'bhUtabhavanaM vinAzastadviparyayaH / dhrauvyaM cobhayazUnyaM yadekadaikatra tatkatham zokapramodamAdhyasthyamuktaM yaccAtra sAdhanam / . tadapyasAmprataM yattadvAsanAhetukaM. matam kiM ca syAdvAdino naiva yujyate nizcayaH kvacit / svatantrApekSayA tasya na mAnaM mAnameva yat saMsAryapi na saMsArI mukto'pi na sa eva hi / tadatadrUpabhAvena sarvamevAvyavasthitam . ta AhurmukuTotpAdo na ghaTanAzadharmakaH / . svarNAnna cAnya eveti na viruddhaM mithastrayam na cotpAdavyayau na. sto dhrauvyavattaddhiyA gateH / nAstitve tu. tayodhrauvyaM tattvato'stIti na pramA na nAsti dhrauvyamapyevamavigAnena tadgate; / asyAzca bhrAntatAyAM na jagatyabhrAntatAgatiH // 6 // = // 8 = // // 9 // // 10 // // 11 // = 105 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - // 13 // // 14 // // 15 // // 16 // // 17 // utpAdo'bhUtabhavanaM svahetvantaradharmakam / tathApratItiyogena vinAzastadviparyayaH tathaitadubhayAdhArasvabhAve dhrauvyamityapi / anyathA tritayAbhAva ekadaikatra kiM na tat / ekatraivaikadaivaitaditthaM trayamapi sthitam / nyAyyaM bhinnanimittatvAttadabhede na yujyate . iSyate ca parairmohAttatkSaNasthitidharmiNi / / abhAve'nyatamasyApi tatra tattvaM na yadbhavet | sapanavadbhavat bhAvamAnaM tadiSTaM cettaditthaM nivizeSaNam / kSaNasthitisvabhAvaM tu na hyutpAdavyayau vinA taditthaMbhUtameveti drAgnabhasto na jAtucit / bhUtvAbhAvazca nAzo'pi tadeveti na laukikam vAsanAhetukaM yacca zokAdi parikIrtitam / tadayuktaM yatazcitrA sA na jAtvanibandhanA sadA bhAvetarApattirekabhAvAcca vastunaH / / tadbhAve'tiprasaGgAdiniyamAt saMprasajyate na mAnaM mAnameveti sarvathA nizcayazca yaH / ukto na yujyate so'pi yadekAntanibandhanaH mAnaM cenmAnameveti pratyakSaM laiGgikaM na tu / tattaccenmAnameveti syAttadbhAvAhate katham na svasattvaM parAsattvaM tadasattvavirodhataH / svasattvAsattvavannyAyAnna ca nAstyeva tatra tat parikalpitametaccennanvitthaM tattvato na tat / tataH ka iha doSazcennanu tadbhAvasaMgatiH // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // // 22 // // 23 // 106 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 24 // // 25 // // 26 // // 27 // // 28 // // 29 // anekAntata evAtaH samyagmAnavyavasthiteH / syAdvAdino niyogena yujyate nizcayaH param etena sarvameveti yaduktaM tannirAkRtam / ziSyavyutpattaye kiMcittathApyaparamucyate saMsArI cetsa eveti kathaM muktasya saMbhavaH / mukto'pi cetsa eveti vyapadezo'nibandhanaH saMsArAdvipramukto yanmukta ityabhidhIyate / naitattasyaiva tadbhAvamantareNopapadyate tasyaiva ca tathAbhAve tannivRttItarAtmakam / dravyaparyAyavadvastu balAdeva prasidhyati lajjate bAlyacaritairbAla eva na cApi yat / yuvA na lajjate cAnyastairAyatyaiva ceSTate yuvaiva na ca vRddho'pi nAnyArthaM ceSTanaM ca tat / . anvayAdimayaM vastu tadabhAvo'nyathA bhavet . anvayo vyatirekazca dravyaparyAyasaMjJitau / / anyonyavyAptito bhedAbhedavRttyeva vastu tau nAnyo'nyavyAptiraikAntabhede'bhede ca yujyate / atiprasaGgAdaikyAcca zabdArthInupapattitaH . anyo'nyamiti yadbhedaM vyAptizcAha viparyayam / bhedAbhede dvayostasmAdanyo'nyavyAptisaMbhavaH evaM nyAyAviruddhe'smin virodhodbhAvanaM nRNAm / vyasanaM vA jaDatvaM vA prakAzayati kevalam nyAyAt khalu virodho yaH sa virodha ihocyate / yadvadekAntabhedAdau tayorevAprasiddhitaH // 30 // // 31 // // 32 // // 33 // // 34 // // 35 // 177 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 36 // - // 37 // : // 38 // . // 39 // // 40 // - // 41 // mRdravyaM yanna piNDAdidharmAntaravivarjitam / yadvA tena vinirmuktaM kevalaM gamyate kvacit tato'sattattathAnyAyAdekaM cobhayasiddhitaH / anyatrAto virodhastadabhAvApattilakSaNaH / jAtyantarAtmake cAsminnAvasthAdidUSaNam / . niyatatvAdviviktasya ,bhedaadeshcaapysNbhvaat| nAbhedo bhedarahito bhedo vA'bhedavarjitaH / kevalo'sti yatastena kutastatra vikalpanam yenAkAreNa bhedaH kiM tenAsAveva kiM dvayam / asattvAtkevalasyeha satazca kathitatvataH yatazca tatpramANena gamyate hyubhayAtmakam / ato'pi jAtimAtraM tadanavasthAdikalpanam evaM hyubhayadoSAdidoSA api na dUSaNam / samyagjAtyantaratvena bhedAbhedaprasiddhitaH .. etenaitatpratikSiptaM yaduktaM pUrvavAdibhiH / vihAyAnubhavaM mahAjjAtiyuktyanusAribhiH dravyaparyAyayorbhede naikasyobhayarUpatA / abhede'nyatarasthAnanivRttI cintyatAM katham yannivRttau na yasyeha nivRttistattato yataH / bhinnaM niyamato dRSTaM yathA karkaH kramelakAt nivartate ca paryAyo na tu dravyaM tato na sH| abhinno dravyato'bhede'nivRttistatsvarUpavat pratikSiptaM ca yadbhedAbhedapakSo'nya eva hi| bhedAbhedavikalpAbhyAM hanta jAtyantarAtmakaH / // 42 // // 43 // // 44 // // 45 // . // 46 // // 47 // 108 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 48 // // 49 // // 50 // // 51 // // 52 // . // 53 // jAtyantarAtmakaM caivaM doSAste samiyuH katham / bhedAbhede ca ye'tyantaM jAtibhinne vyavasthitAH kiJcinnivartate'vazyaM tasyApyanyattathA na yat / atastadbheda eveha nivRttyAdyanyathA katham tasyeti yogasAmarthyAdbheda eveti bAdhitam / abhinnadezastasyeti yattadvyAptyA tathocyate atastadbheda eveti pratItivimukhaM vacaH / tasyaiva ca tathAbhAvAttannivRttItarAtmakam nAnuvRttinivRttibhyAM vinA yadupapadyate / tasyaiva hi tathAbhAvaH sUkSmabuddhyA vicintyatAm tasyaiva tu tathAbhAve tadeva hi yatastathA / bhavatyato na doSo naH kazcidapyupapadyate itthamAlocanaM cedamanvayavyatirekavat / vastunastatsvabhAvatvAttathAbhAvaprasAdhakam / na ca bhedo'pi bAdhAyai tasyAnekAntavAdinaH / jAtyantarAtmakaM vastu nityAnityaM yato matam pratyabhijJAbalAccaitaditthaM samavasIyate / . iyaM ca lokasiddhaiva tadevedamiti kSitau na yujyate ca sannyAyAhate ttprinnaamitaa.| kAlAdibhedeto vastvabhedatazca tathAgate: ekAntaikye na nAnA yannAnAtve caikamapyadaH / ataH kathaM nu tadbhAvastadetadubhayAtmakam tasyaiva tuM tathAbhAve kathaJcidbhedayogataH / pramAturapi tadbhAvAdhujyate mukhyavRttitaH 109 . rakavat / // 54 // // 55 // // 56 // // 57 // // 58 // // 59 // Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 60 // nityaikayogato vyaktibhede'pyeSA na saMgatA / tadiheti prasaGgena tadevedamayogataH sAdRzyAjJAnato nyAyyA na vibhramabalAdapi / etaddvayAgrahe yuktaM na ca sAdRzyakalpanam na ca bhrAntApi sadbAdhA bhAvAdeva kadAcana / yogipratyayatadbhAve pramANaM nAsti kiJcana nAnA yogI vijAnAtyanAnA netyatra na pramA / dezanAyA vineyAnuguNyenApi pravRttitaH yA ca lUnapunarjAtanakhakezatRNAdiSu / ' iyaM saMlakSyate sApi tadAbhAsA na saiva hi pratyakSAbhAsabhAve'pi nApramANaM yathaiva hi / pratyakSaM tadvadeveyaM pramANamavagamyatAm matijJAnavikalpatvAnna cAniSTiriyaM yataH / etadbAlAttataH siddhaM nityAnityAdi vastunaH // 65 // // 5 // // 66 // // 1 // // 2 // aSTamaH stabakaH anye tvadvaitamicchanti sadbrahmAdivyapekSayA / sato yadbhedakaM nAnyattacca tanmAtrameva hi yathA vizuddhamAkAzaM timiropapluto janaH / saMkIrNamiva mAtrAbhibhinnAbhirabhimanyate ... tathedamamalaM brahma nirvikalpamavidyayA / kaluSatvamivApannaM bhedarUpaM prakAzate atrApyanye vadantyevamavidyA na sataH pRthak / / tacca tanmAtrameveti bhedAbhAso'nibandhanaH 180 // 3 // // 4 // Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 5 // // 6 // // 7 // - // 8 // - - // 9 // // 10 // saivAthAbhedarUpApi bhedAbhAsanibandhanam / pramANamantareNaitadavagantuM na zakyate bhAve'pi ca pramANasya prameyavyatirekataH / nanu nAdvaitameveti tadabhAve pramANakam vidyAvidyAdibhedAcca svatantreNaiva bAdhyate / tatsaMzayAdiyogAcca pratItyA ca vicintyatAm anye vyAkhyAnayantyevaM samabhAvaprasiddhaye / advaitadezanA zAstre nirdiSTA na tu tattvataH na caitadbAdhyate yuktyA sacchAstrAdivyavasthiteH / saMsAramokSabhAvAcca tadarthaM yatnasiddhitaH anyathA tattvato'dvaite hanta saMsAramokSayoH / sarvAnuSThAnavaiyarthyamaniSTaM saMprasajyate / anye punarvadantyevaM mokSa eva na vidyate / upAyAbhAvataH kiM vA na sadA sarvadehinAm karmAdipariNatyAdisApekSo yadyasau tataH / anAdimattvAtkarmAdipariNatyAdikaM tathA tasyaiva citrarUpatvAttattathetiM na yujyate / utkRSTAdyA sthitistasya yajJAtAnekazaH kila atrApi varNayantyanye vidyate darzanAdikaH / / upAyo mokSatattvasya para: sarvajJabhASitaH darzanaM muktibIjaM ca samyaktvaM tattvavedanam / duHkhAntakRt sukhArambhaH paryAyAstasya kIrtitAH anAdibhavyabhAvasya tatsvabhAvatvayogataH / utkRSTAdyAsvatItAsu tathAkarmasthitiSvalam // 11 // = // 12 // // 13 // = // 14 // // 15 // = // 16 // 181 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 17 // . // 18 // // 19 // . // 20 // // 21 // // 22 // taddarzanamavApnoti karmagranthiM sudAruNam / nirbhidya zubhabhAvena kadAcitkazcideva hi sati cAsminnasau dhanyaH samyagdarzanaMsaMyutaH / tattvazraddhAnapUtAtmA ramate na bhavodadhau sa pazyatyasya yadrUpaM bhAvato buddhicakSuSA / samyakchAstrAnusAreNa rUpaM naSTAkSirogavat tadRSTvA cintayatyevaM prazAntenAntarAtmanA / bhAvagarbhaM yathAbhAvaM paraM saMvegamAzrita:janmamRtyujarAvyAdhirogazokAyupadrutaH / klezAya kevalaM puMsAmaho bhImo bhavodadhiH sukhAya tu paraM mokSo janmAdiklezavarjitaH / bhayazaktyA vinirmukto vyAbAdhAvarjitaH sadA heturbhavasya hiMsAdirduHkhAdyanvayadarzanAt / mukteH punarahiMsAdiAbAdhAvinivRttitaH buddhavaivaM bhavanairguNyaM muktezca guNarUpatAm / . tadarthaM ceSTate nityaM vizuddhAtmA yathAgamam duSkaraM kSudrasattvAnAmanuSThAnaM karotyasau / muktau dRDhAnurAgatvAt kAmIva vanitAntare upAdeyavizeSasya na yatsamyakprasAdhanam / dunoti ceto'nuSTAnaM tadbhAvapratibandhata: tatazca duSkaraM tanna samyagAlocyate yadA / ato'nyaduSkaraM nyAyAddheyavastuprasAdhakam vyAdhigrasto yathArogyalezamAsvAdayanbudhaH / . kaSTe'pyupakrame dhIraH samyakprItyA pravartate 182 // 23 // // 24 // // 25 // // 26 // . // 27 // . // 28 // Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 29 // // 30 // // 31 // // 32 // // 33 // // 34 // saMsAravyAdhinA grastastadvajjJeyo narottamaH / zamArogyalavaM prApya bhAvatastadupakrame pravartamAna evaM ca yathAzakti sthirAzayaH / zuddhaM cAritramAsAdya kevalaM labhate kramAt tataH sa sarvavidbhUtvA bhavopagrAhikarmaNaH / jJAnayogAtkSayaM kRtvA mokSamApnoti zAzvatam jJAnayogastapaH zuddhamityAdi yadudIritam / aidaMparyeNa bhAvArthastasyAyamabhidhIyate jJAnayogasya yogIndraiH parA kASThA prakIrtitA / zailezIsaMjJitaM sthairyaM tato muktirazaMsayam dharmastaccAtmadharmatvAnmuktidaH zuddhisAdhanAt / akSayo'pratipAtitvAt sadA muktau tathAsthiteH cAritrapariNAmasya nivRttirna ca sarvathA / siddha ukto yataH zAstre na caritrI na cetaraH na cAvasthAnivRttyeha nivRttistasya yujyate / samayAtikame yadvatsiddhabhAvazca tatra vai jJAnayogAdato muktiriti saMmyagvyavasthitam / tantrAntarAnurodhena gItaM cetthaM na doSakRt . atrApyabhidadhatyanye sarvajJo naiva vidyate / / tadgrAhakapramAbhAvAditi nyAyAnusAriNaH / / pratyakSeNa pramANena sarvajJo naiva gRhyate / liGgamapyavinAbhavi tena kiJcinna dRzyate na cAgamena yadasau vidhyAdipratipAdakaH / apratyakSatvato naivopamAnenApi gamyate // 35 // // 36 // // 37 // // 38 // // 39 // // 40 // 183 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 41 // // 42 // // 43 // // 44 // // 45 // || 46 // nArthApattyApi sarvo'rthastaM vinApyupapadyate / pramANapaJcakAvRttestatrAbhAvapramANatA dharmAdharmavyavasthA tu vedAkhyAdAgamAt kila / apauruSeyo'sau yasmAddhetudoSavivarjitaH Aha cAlokavadvede sarvasAdhAraNe sati / / dharmAdharmaparijJAtA kimarthaM kalpate naraH iSTApUrtAdibhedo'smAtsarvalokapratiSThitaH / vyavahAraprasiddhayaiva yathaiva divasAdayaH / RtvigbhirmantrasaMskArairbrAhmaNAnAM samakSataH / antarvedyAM tu yaddattamiSTaM tadabhidhIyate vApIkUpataDAgAni devatAyatanAni ca / annapradAnamityetatpUrtamityabhidhIyate ato'pi zuklaM yavRttaM nirIhasya mahAtmanaH / dhyAnAdimokSaphaladaM zreyastadabhidhIyate varNAzramavyavasthApi sarvA tatprabhavaiva hi / . atIndriyArthadraSTrA tannAsti kiJcitprayojanam atrApi bruvate keciditthaM sarvajJavAdinaH / pramANapaJcakAvRttiH kathaM tatropapadyate sarvArthaviSayaM taccetpratyakSaM tanniSedhakRt / abhAvaH kathametasya na cedatrApyadaH samam dharmAdayo'pi cAdhyakSA jJeyabhAvAddhaTAdivat / kasyacitsarva eveti nAnumAnaM na vidyate AgamAdapi tatsiddhiryadasau codanAphalam / prAmANyaM ca svatastasya nityatvaM ca zruteriva . // 47 // // 48 // // 49 // // 50 // // 51 // 184 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 53 // // 54 // // 55 // // 56 // // 57 // // 58 // hRdgatAzeSasaMzItinirNayAttadgrahe punaH / upamAnyagrahe tatra na cAnyatrApi cAnyathA zAstrAdatIndriyagaterApattyApi gamyate / anyathA tatra nAzvAsazchadmasthasyopajAyate pramANapaJcakAvRttirevaM tatra na yujyate / tathApyabhAvaprAmANyamiti dhyAndhyavijRmbhitam vedAddharmAdisaMsthApi hantAtIndriyadarzanam / vihAya gamyate samyakkuta etadvicintyatAm na vRddhasaMpradAyena cchinnamUlatvayogataH / na cArvAgdarzinA tasyAtIndriyArtho'vasIyate prAmANyaM rUpaviSaye saMpradAye na yuktimat / yathAnAdimadandhAnAM tathAtrApi nirUpyatAm na laukikapadArthena tatpadArthasya tulyatA / nizcetuM pAryate'nyatra tadviparyayabhAvataH nityatvApauruSeyatvAdyasti kiJcidalaukikam / tatrAnyatrApyataH zaGkA viduSo na nivartate tannivRttau na copAyo vinAtIndriyavedinam / evaM ca kRtvA sAdhvetatkIrtitaM dharmakIrtinA svayaM rAgAdimAnnArthaM vetti vedasya nAnyataH / na vedayati vedo'pi vedArthasya kuto gati: tenAgnihotraM juhuyAtsvargakAma iti zrutau / khAdetsvamAMsamityeSa nArtha ityatra kA pramA pradIpAdivadiSTazcettacchabdo'rthaprakAzakaH / svata eva pramANaM na kiJcidatrApi vidyate 185 // 59 // // 60 // // 61 // // 62 // // 63 // // 64 // Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viparItaprakAzazca dhruvamApadyate kvacit / tathAhIndIvare dIpaH prakAzayati raktatAm // 65 // tasmAnna cAvizeSeNa pratItirupajAyate / saMketasavyapekSatve svata evetyayuktimat // 66 // sAdhurna veti saMketo na cAzaGkA nivartate / tadvaicitryopalabdhezca svAzayAbhinivezataH // 67 // vyAkhyApyapauruSeyasya mAnAbhAvAnna saMgatA / mitho viruddhabhAvAcca tatsAdhutvAdyanizciteH // 68. // nAnyapramANasaMvAdAttatsAdhutvavinizcayaH / . so'tIndriye na yannyAyyastattadbhAvavirodhataH // 69 // tasmAdvyAkhyAnamasyedaM svAbhiprAyanivedanam / ... jaiminyAderna tulyaM kiM vacanenApareNa ca // 70 // eSa sthANurayaM mArga iti vaktIha kazcana / anyaH svayaM bravImIti tayorbhedaH parIkSyatAm // 71 // na cApyapauruSeyo'sau ghaTate sUpapattitaH / . vaktRvyApAravaikalye tacchabdAnupalabdhitaH // 72 // vaktRvyApArabhAve'pi tadbhAve laukikaM na kim / apauruSeyamiSTaM vo vaco dravyavyapekSayA // 73 // dRzyamAne'pi cAzaGkA dRzyakartRsamudbhavA / nAtIndriyArthadraSTamantareNa nivartate pApAdatredRzI buddhirna puNyAditi na pramA / na loko hi vigAnatvAttadbahutvAdyanizciteH . // 75 // bahUnAmapi saMmohabhAvAnmithyApravartanAt / . . mAnasaMkhyAvirodhAcca kathamitthamidaM nanu . // 76 // 186 // 74 // Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 77 // // 78 // // 79 // // 80 // // 81 // // 82 // atIndiyArthadraSTA tu pumAn kazcidyadISyate / saMbhavadviSayApi syAdevaMbhUtArthakalpanA apauruSeyatApyasya nAnyato hyavagamyate / karturasmaraNAdInAM vyabhicArAdidoSotaH nAbhyAsa evamAdInAmApi kartAvigAnataH / smaryate ca vigAnena hantehApyaSTakAdikaH svakRtAdhyayanasyApi tadbhAvo na virudhyate / gauravApAdanArthaM ca tathA syAdanivedanam mantrAdInAM ca sAmarthya zAbarANAmapi sphuTam / pratItaM sarvaloke'pi na cApyavyabhicAri tat vede'pi paThyate hyeSa mahAtmA tatra tatra yat / sa ca mAnamato'pyasyAsattvaM vaktuM na yujyate na cApyatIndriyArthatvAjjyAyo viSayakalpanam / . asAkSAddarzinastatra rUpe'ndhastheva sarvathA sarvajJena hyabhivyaktAtsarvArthAdAgamAtparA / dharmAdharmavyavastheyaM yujyate nAnyataH kvacit atrApi prAjJa ityanya itthamAha subhASitam / iSTo'yamarthaH zakyeta jJAtuM. so'tizayo yadi ayamevaM navetyanyadoSo nirdoSatApi vA / . durlabhatvAtpramANAnAM durbodhetyapare viduH atrApi bruvate vRddhAH siddhamavyabhicAryapi / loke guNAdivijJAnasAmAnyena mahAtmanA tannItipratipattyAderanyathA tanna yuktimat / vizeSajJAnamapyevaM tadvadabhyAsato na kim // 83 // // 84 // // 85 // // 86 // // 87 // // 88 // 180 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 89 // // 90 // // 91 // // 92 // // 94 // doSANAM hAsadRSTyeha tatsarvakSayasaMbhavAt / tatsiddhau jJAyate prAjJaistasyAtizaya ityapi hRdgatAzeSasaMzItinirNayAdiprabhAvataH / tadAtve vartamAne tu tadvyaktArthAvirodhataH na cAsyAdarzane'pyadya sAmrAjyasyeva nAstitA / .. saMbhavo nyAyayuktastu pUrvameva nidarzitaH prAtibhAlocanaM tAvadidAnImapyatIndriye / suvaidyasaMyatAdInAmavisaMvAdi dRzyate .. evaM tatrApi tadbhAve na virodho'sti kazcana / tadvyaktArthAvirodhAdau jJAnabhAvAcca sAmpratam sarvatra dRSTe saMvAdAdadRSTe nopajAyate / jJAturvisaMvAdAzaGkA tadvaiziSTyopalabdhitaH vastusthityApi tattAdRgna visaMvAdakaM bhavet / yathottaraM tathAdRSTeriti cettanna sAmpratam sidhyetpramANaM yadyevamapramANamatheha kim / na hyekaM nAsti satyArthaM puruSe bahubhASiNi yata ekaM na satyArthaM kiMtu sarvaM yathAzrutam / yatrAgame pramANaM sa iSyate paNDitairjanaiH Atmano'mI pRthakkarma tatsaMyogAdbhavo'nyathA / muktihiMsAdayo mukhyAstannivRttiH sasAdhanA atIndriyArthasaMvAdo vizuddho bhAvanAvidhiH / yatredaM yujyate sarvaM yogivyaktaH sa AgamaH - adhikAryapi cAsyeha svayamajJo hi yaH pumAn / kathitajJaH punardhImAMstadvaiyarthyamato'nyathA / 188 // 95 // // 96 // // 97 // // 98 // // 99 // // 100 // Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 101 // // 102 // // 103 // // 104 // // 105 // // 106 // paracittAdidharmANAM gatyupAyAbhidhAnataH / sarvArthaviSayo'pyeSa iti tadbhAvasaMsthitiH anye tvabhidadhatyevaM yuktimArgakRtazramAH / zabdArthayorna saMbandho vastusthityeha vidyate na tAdAtmyaM dvayAbhAvaprasaGgAdbuddhibhedataH / zastrAdyuktau mukhacchedAdisaGgAtsamayasthiteH arthAsannidhibhAvena taddRSTAvanyathoktitaH / anyAbhAvaniyogAcca na tadutpattirapyalam paramArthakatAnatve zabdAnAmanibandhanA / na syAtpravRttirartheSu darzanAntarabhediSu atItAjAtayorvApi na ca syAdanRtArthatA / vAcaH kasyacidityeSA bauddhArthaviSayA matA vAcya itthamapohastu na jAti: paarmaarthikii| . tadayogAdvinA bhedaM tadanyebhyastathAsthiteH . sati cAsmin kimanyena zabdAttadvatpratItitaH / tadabhAve na tadvattvaM tadbhrAntatvAttathA na kim abhrAntijAtivAde tu na daNDAddaNDivadgatiH / tadvatyubhayasAGkarye na bhedAvo'pi tAdRzam anye tvabhidadhatyevaM vAcyavAcakalakSaNaH / asti zabdArthayoryogastatpratItyAditattvataH naitadRzyavikalpArthekIkaraNena bhedataH / ekapramAtrabhAvAcca tayostattvAprasiddhitaH zabdAttadvAsanAbodho vikalpasya tato hi yat / taditthamucyate'smAbhirna tatastadasiddhitaH // 107 // // 108 // // 109 // // 110 // // 111 // // 112 // 189 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 113 // // 114 // // 115 // // 116 // // 117 // // 118 // viziSTaM vAsanAjanma bodhastacca na jAtucit / anyatastulyakAlAdevizeSo'nyasya no yataH .. niSpannatvAdasattvAcca dvAbhyAmanyodayo na saH / upAdAnAvizeSeNa tatsvabhAvaM tu tatkutaH na hyuktavatsvahetostu syAcca nAzaH sahetukaH / itthaM prakalpane nyAyAdata evaM na yuktimat anabhyupagamAcceha tAdAtmyAdisamudbhavAH / na doSA no na cAnye'pi tadbhedAddhetubhedataH vandhyetarAdiko bhedo rAmAdInAM yathaiva hi / mRSAsatyAdizabdAnAM tadvattaddhetubhedataH paramArthaMkatAnatve'pyuktadoSopavarNanam / pratyAkhyAtaM hi zabdAnAmiti samyagvicintyatAm anyadoSo yadanyasya yuktyA yukto na jAtucit / vyaktavarNaM na. buddhAnAM bhikSvAdi zabarAdivat jJAyate tadvizeSastu pramANetarayoriva / . svarUpAlocanAdibhyastathAdarzanato bhuvi samayApekSaNaM ceha tatkSayopazamaM vinA / tatkartRtvena saphalaM yoginAM tu na vidyate sarvavAcakabhAvatvAcchabdAnAM citrazaktitaH / vAcyasya ca tathAnyatra nAgo'sya samaye'pi hi anantadharmakaM vastu taddharmaH kazcideva ca / vAcyo na sarva eveti tatazcaitanna bAdhakam anyadevendriyagrAhyamanyacchabdasya gocaraH / zabdAtpratyeti bhinnAkSo na tu pratyakSamIkSate / // 119 // // 120 // // 121 // // 122 // // 123 // // 124 // 190 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 125 // // 126 // = // 127 // = = // 128 // // 129 // = // 130 // = anyathA dAhasaMbandhAddAhaM dagdho'bhimanyate / anyathA dAhazabdena dAhArthaH saMpratIyate indriyagrAhyato'nyo'piM vAcyo'sau na ca dAhakRt / tathApratItito bhedAbhedasiddhayaiva tasthiteH apohasyApi vAcyatvamupapattyA na yujyate / asattvAdvastubhedena buddhyA tasyApi bodhataH kSaNikAH sarvasaMskArA anyathaitadvirudhyate / apoho yanna saMskAro na ca kSaNika iSyate evaM ca vastunastattvaM hanta zAstrAdanizcitam / tadabhAve ca suvyaktaM tadetattuSakhaNDanam buddhAvarNe'pi cAdoSaH saMstave'pyaguNastathA / . AhvAnApratipattyAdi zabdArthAyogato dhruvam jJAnAdeva niyogena siddhimicchanti kecana / . anye kriyAta eveti dvAbhyAmanye vicakSaNAH . jJAnaM hi phaladaM puMsAM na kiyA phaladA matA / mithyAjJAnAtpravRttasya phalaprApterasaMbhavAt jJAnahInAzca yalloke dRzyante hi mahAkriyAH / tAmyanto'ticiraM kAlaM klezAyAsaparAyaNAH / jJAnavantazca tadvIryAttatra tatra svakarmaNi / .. viziSTaphalayogena sukhino'lpakriyA api kevalajJAnabhAve ca muktirapyanyathA na yat / kriyAvato'pi yatnena tasmAjjJAnAdasau matA kriyaiva phaladA puMsAM na jJAnaM phaladaM matam / yataH strIbhakSyabhogajJo na jJAnAtsukhito bhavet // 131 // = // 132 // = // 133 // // 134 // // 135 // // 136 // 19 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 137 // // 138 // // 139 // ... . // 140 // ... // 141 // // 142 // kriyAhInAzca yalloke dRzyante jJAnino'pi hi / kRpAyatanamanyeSAM sukhasaMpadvivarjitAH kriyopetAzca tadyogAdudagraphalabhAvataH / mUrkhA api hi bhUyAMso vipazcitsvAmino'naghAH kriyAtizayayoge ca muktiH kevalino'pi hi / nAnyadA kevalitve'pi tadasau tannibandhanA phalaM jJAnakriyAyoge sarvamevopapadyate / tayorapi ca tadbhAvaH paramArthena nAnyathA sAdhyamarthaM parijJAya yadi samyak pravartate / tatastatsAdhayatyeva tathA cAha bRhaspatiH samyakpravRttiH sAdhyasya prAptyupAyo'bhidhIyate / tadaprAptAvupAyatvaM na tasyA upapadyate asAdhyArambhiNastena samyagjJAnaM na jAtucit / sAdhyAnArambhiNazceti dvayamanyo'nyasaMgatam ata evAgamajJasya yA kriyA sA kriyocyate / AgamajJo'pi yastasyAM yathAzakti pravartate cintAmaNisvarUpajJo daurgatyopahato na hi / tatprAptyupAyavaicitrye muktvAnyatra pravartate na cAsau tatsvarUpajJo yo'nyatrApi pravartate / mAlatIgandhaguNaviddarbhe na ramate hyaliH muktizca kevalajJAnakriyAtizayajaiva hi / tadbhAva eva tadbhAvAttadabhAve'pyabhAvataH na viviktaM dvayaM samyagetadanyairapISyate / .. svakAryasAdhanAbhAvAdyathAha vyAsamaharSiH // 143 // // 144 // // 145 // // 146 // // 147 // // 148 // 192 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baTharazca tapasvI ca zUrazcApyakRtavaNaH / madyapA strI satIsvaM ca rAjanna zraddadhAmyaham / // 149 // mRtyAdivarjitA ceha muktiH karmaparikSayAt / nAkarmaNaH kvacijjanma yathoktaM pUrvasUribhiH // 150 // dagdhe bIje yathAtyantaM prAdurbhavati nAGkuraH / karmabIje tathA dagdhe na rohati bhavAGkuraH // 151 // janmAbhAve jarAmRtyorabhAvo hetvabhAvataH / tadabhAve ca ni:zeSaduHkhAbhAvaH sadaiva hi // 152 // paramAnandabhAvazca tadabhAve hi zAzvataH / vyAbAdhAbhAvasaMsiddhaH siddhAnAM sukhamiSyate // 153 // sarvadvandvavinirmuktAH sarvebAdhAvivarjitAH / sarvasaMsiddhasatkAryAH sukhaM ceSAM kimucyate // 154 // amUrtAH sarvabhAvajJAstrailokyoparivartinaH / kSINasaGgA mahAtmAnaste sadA sukhamAsate . // 155 // etA vArtA upazrutya bhAvayan buddhimAnnaraH / / ihopanyastazAstrANAM bhAvArthamadhigacchati // 156 // zatAni sapta zlokAnAmanuSTupchandasAM kRtaH / .. AcAryaharibhadreNa zAstravArtAsamuccayaH // 157 // kRtvA prakaraNametadyadavAptaM kiJcidiha mayA kuzalam / bhavavirahabIjamanaghaM labhatAM bhavyo janastena // 158 // yaM buddhavA bodhayantaH zikhijalamarutastuSTuvurlokavRttyai jJAnaM yatrodapAdi pratihatabhuvanAlokavandhyAcca hetoH / sarvaprANisvabhASApariNatisubhagaM kauzalaM yasya vAcAM / tasmindevAdhideve bhagavati bhavatAdhIyatAM bhaktirAgaH // 159 // 183 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 3 // // 4 // ||yogdRssttismuccyH|| natvecchAyogato'yogaM yogigamyaM jinottamam / vIraM vakSye samAsena yogaM tadRSTibhedataH ihaivecchAdiyogAnAM svarUpamabhidhIyate / yoginAmupakArAya vyaktaM yogaprasaGgataH kartumicchoH zrutArthasya jJAnino'pi pramAdataH / vikalo dharmayogo yaH sa icchAyoga ucyate zAstrayogastviha jJeyo yathAzaktyapramAdinaH / zrAddhasya tIvrabodhena vacasA'vikalastathA zAstrasandarzitopAyastadatikrAntagocaraH / zaktyudrekAdvizeSeNa sAmarthyAkhyo'yamuttamaH siddhyAkhyapadasamprAptihetubhedA na tattvataH / zAstrAdevAvagamyante sarvathaiveha yogibhiH sarvathA tatparicchedAt sAkSAtkAritvayogataH / tatsarvajJatvasaMsiddhestadA siddhipadAptitaH na caitadevaM yttsmaatpraatibhjnyaansnggtH| sAmarthyayogo'vAcyo'sti sarvajJatvAdisAdhanam dvidhA'yaM dharmasaMnyAsayogasaMnyAsasaMjJitaH / kSAyopazamikA dharmA yogAH kAyAdikarma tu dvitIyApUrvakaraNe prathamastAttviko bhavet / AyojyakaraNAdUrdhvaM dvitIya iti tadvidaH atastvayogo yogAnAM yogaH para udaahRtH| mokSayojanabhAvena sarvasaMnyAsalakSaNa: 194 // 6 // // 7 // // 8 // // 9 // // 10 // // 11 // Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 12 // // 13 // // 14 // // 15 // // 16 // // 17 // etattrayamanAzritya vizeSeNaitadudbhavAH / yogadRSTaya ucyanta aSTau sAmAnyatastu tAH mitrA tArA balA dIprA sthirA kAntA prabhA parA / nAmAni yogadRSTInAM lakSaNaM ca nibodhata sameghA'megharAtryAdau sagrahAdyarbhakAdivat / oghadRSTiriha jJeyA mithyAdRSTItarAzrayA tRNagomayakASThAgnikaNadIpaprabhopamA / ratnatArArkacandrAbhA saddaSTerdRSTiraSTadhA yamAdiyogayuktAnAM khedAdiparihArataH / adveSAdiguNasthAnaM krameNaiSA satAM matA sacchraddhAsaMgato bodho dRSTirityabhidhIyate / asatpravRttivyAghAtAtsatpravRttipadAvahaH . iyaM cAvaraNApAyabhedAdaSTavidhA smRtA / sAmAnyena vizeSAstu bhUyAMsaH sUkSmabhedataH pratipAtayutAzcAdyAzcatasro nottarAstathA / ' sApAyA api caitAstAH pratipAtena netarAH prayANabhaGgAbhAvena nizi svApasamaH punaH / vighAto divyabhavatazcaraNasyopajAyate mitrAyAM darzanaM mandaM yama icchaadikstthaa| . akhedo devakAryAdAvadveSazcAparatra tu : karoti yogabIjAnAmupAdAnamiha sthitaH / avandhyamokSahetUnAmiti yogavido viduH jineSu kuzalaM cittaM tannamaskAra eva ca / praNAmAdi ca saMzuddhaM yogabIjamanuttamam . 185 // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // // 22 // // 23 // Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 24 // - // 25 // // 26 // // 27 // // 28 // - // 29 // carame pudgalAvarte tathAbhavyatvapAkataH / . saMzuddhametanniyamAnAnyadApIti tadvidaH upAdeyadhiyA'tyantaM sNjnyaavisskmbhnnaanvitm| phalAbhisandhirahitaM saMzuddhaM hyetadIdRzam AcAryAdiSvapi hyetadvizuddhaM bhAvayogiSu / vaiyAvRttyaM ca vidhivacchRddhAzayavizeSataH bhavodvegazca sahajo dravyAbhigrahapAlanam / tathA siddhAntamAzritya vidhinA lekhamAdi ca lekhanA pUjanA dAnaM zravaNaM vAcanodgrahaH / prakAzanAtha svAdhyAyazcintanA bhAvaneti ca bIjazrutau ca saMvegAtpratipattiH sthiraashyaa| tadupAdeyabhAvazca parizuddho mahodayaH' etadbhAvamale kSINe prabhUte jAyate nRNAm / karotyavyaktacaitanyo mahatkAryaM na yakvacit carame pudgalAvarte kssyshcaasyoppdyte| . . jIvAnAM lakSaNaM tatra yata etadudAhRtam duHkhiteSu dayAtyantamadveSo guNavatsu ca / aucityAtsevanaM caiva sarvatraivAvizeSataH evaMvidhasya jIvasya bhadramUrtermahAtmanaH / zubho nimittasaMyogo jAyate'vaJcakodayAt yogakriyAphalAkhyaM yac chUyate'vaJcakatrayam / sAdhUnAzritya paramamiSulakSyakriyopamam etacca satpraNAmAdinimittaM samaye sthitam / asya hetuzca paramastathAbhAvamalAlpatA // 30 // // 31 // // 32 // // 33 // // 34 // // 35 // 1laka Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 36 // // 37 // // 38 // // 39 // // 40 // // 41 / / nAsmin ghane yataH satsu ttprtiitirmhodyaa| kiM samyag rUpamAdatte kadAcidmandalocanaH alpavyAdhiryathA loke tadvikArairna bAdhyate / ceSTate ceSTasiddhyarthaM vRttyaivAyaM tathA hite yathApravRttakaraNe carame'lpamalatvataH / Asannagranthibhedasya samastaM jAyate hyadaH apUrvAsannabhAvena vyabhicAraviyogataH / tattvato'pUrvamevedamiti yogavido viduH prathamaM yadguNasthAnaM sAmAnyenopavarNitam / asyAM tu tadavasthAyAM mukhyamanvarthayogataH tArAyAM tu manAkspaSTaM niyamazca tathAvidhaH / anudvego hitArambhe jijJAsA tattvagocarA .. bhavatyasyAM tathA'cchinnA priitiryogkthaasvlm| . zuddhayogeSu niyamAd bahumAnazca yogiSu yathAzaktyupacArazca yogavRddhiphalapradaH / yoginAM niyamAdeva tadanugrahadhIyutaH lAbhAntaraphalazcAsya zraddhAyukto hitodyH| kSudropadravahAnizca ziSTasammatatA tathA bhayaM nAtIva bhavajaM kRtyahAnirna cocite| . tathAnAbhogato'pyuccairna cApyanucitakriyA kRtye'dhike'dhikagate jijJAsA lAlasAnvitA / tulye nije tu vikale saMtrAso dveSavarjitaH duHkharUpo bhavaH sarva ucchedo'sya kutaH katham / citrA satAM pravRttizca sAzeSA jJAyate katham ? 190 // 42 // // 43 // // 44 // // 45 // // 46 // // 47 // Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 48 // ... // 49 // // 50 // // 51 // // 52 // . // 53 // nAsmAkaM mahatI prajJA sumahAn shaastrvistrH| ziSTAH pramANamiha tadityasyAM manyate sadA sukhAsanasamAyuktaM balAyAM darzanaM dRDham / parA ca tattvazuzrUSA na kSepo yogagocaraH nAsyAM satyAmasattRSNA prakRtyaiva pravartate / tadabhAvAcca sarvatra sthitameva sukhAsanam atvarApUrvakaM sarvaM gamanaM kRtyameva vaa| praNidhAnasamAyuktamapAyaparihArataH , kAntakAntAsametasya divyageyazrutau yathA / yUno bhavati zuzrUSA tathAsyAM tattvagocarA bodhAmbha:srotasazcaiSA sirAtulyA satAM mtaa| abhAve'syAH zrutaM vyarthamasirAvanikUpavat zrutAbhAve'pi bhAve'syAH zubhabhAvapravRttitaH / phalaM karmakSayAkhyaM syAtparaMbodhanibandhanam zubhayogasamArambhe na kSepo'syAM kadAcana / / upAyakauzalaM cApi cAru tadviSayaM bhavet pariSkAragataH prAyo vighAto'pi na vidyate / avighAtazca sAvadhaparihArAnmahodayaH prANAyAmavatI dIprA na yogotthAnavatyalam / tattvazravaNasaMyuktA sUkSmabodhavivarjitA prANebhyo'pi gururdharmaH satyAmasyAmasaMzayam / prANAMstyajati dharmArthaM na dharmaM prANasaGkaTe eka eva suhRddharmo mRtamapyanuyAti yH| .. zarIreNa samaM nAzaM sarvamanyattu gacchati // 54 // // 55 // // 56 // // 57 // // 58 // / // 59 // 198 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 60 // // 61 // // 62 // // 63 // // 64 // // 65 // itthaM sadAzayopetastattvazravaNatatparaH / prANebhyaH paramaM dharma balAdeva prapadyate kSArAmbhastyAgato yadvanmadhurodakayogataH / bIjaM prarohamAdhatte tadvattattvazrutenara: kSArAmbhastulya iha ca bhavayogo'khilo mataH / madhurodakayogena samA tattvazrutistathA atastu niyamAdeva kalyANamakhilaM nRNAm / gurubhaktisukhopetaM lokadvayahitAvaham gurubhaktiprabhAvena tIrthakRddarzanaM matam / samApattyAdibhedena nirvANaikanibandhanam samyagghetvAdibhedena loke yastattvanirNayaH / vedyasaMvedyapadataH sUkSmabodhaH sa ucyate . bhavAmbhodhisamuttArAtkarmavajravibhedataH / jJeyavyAptezca kAtsnyena sUkSmatvaM nAyamatra tu avedyasaMvedyapadaM yasmAdAsu tatholbaNam / pakSicchAyAjalacarapravRttyAbhamataH param apAyazaktimAlinyaM sUkSmabodhavibandhakRt / naitadvato'yaM tattattve kadAcidupajAyate / apAyadarzanaM tasmAcchrutadIpAnna tAttvikam / . tadAbhAlambanaM tvasya tathA pApe pravRttitaH 'ato'nyaduttarAsvasmAtpApe karmAgaso'pi hi / taptalohapadanyAsatulyA vRttiH kvacidyadi vedyasaMvedyapadataH saMvegAtizayAditi / caramaiva bhavatyeSA punardurgatyayogataH / // 66 // // 67 // // 68 // // 69 // // 70 // // 71 // 19 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 72 // - // 73 // // 74 // // 75 // avedyasaMvedyapadamapadaM prmaarthtH|| padaM tu vedyasaMvedyapadameva hi yoginAm / / vedyaM saMvedyate yasminnapAyAdinibandhanam / tathApravRttibuddhyApi stryAdyAgamavizuddhayA tatpadaM sAdhvavasthAnAdbhinnagranthyAdilakSaNam / . anvarthayogatastantre vesaMvedyamucyate avedyasaMvedyapadaM viparItamato matam / bhavAbhinandiviSayaM samAropasamAkulam kSudro lAbharatirdIno matsarI bhayavAn zaThaH / ajJo bhavAbhinandI syAniSphalArambhasaGgataH ityasatpariNAmAnuviddho bodho na sundaraH / tatsaGgAdeva niyamAdviSasampRktakAnnavat etadvanto'ta eveha viparyAsaparA narAH / hitAhitavivekAndhA khidyante sAmpratakSiNaH janmamRtyujarAvyAdhirogazokAdyupadrutam / / vIkSamANA api bhavaM nodvijante'timohataH kukRtyaM kRtyamAbhAti kRtyaM cAkRtyavatsadA / duHkhe sukhadhiyAkRSTAH kacchUkaNDUyakAdivat // 76 // . // 77 // // 78 // // 79 // // 80 // / / 81 // bhogAGgeSu tathaiteSAM na tadicchAparikSaye AtmAnaM pAzayantyete sadA'sacceSTayA bhRzam / pApadhUlyA jaDAH kAryamavicAryaiva tattvataH dharmabIjaM paraM prApya mAnuSyaM karmabhUmiSu / . na satkarmakRSAvasya prayatante'lpamedhasaH / // 82 // . // 83 // 200 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 84 // // 85 // // 86 // // 87 // // 88 // // 89 // baDizAmiSavattucche kusukhe dAruNodaye / saktAstyajanti sacceSTAM dhigaho ! dAruNaM tamaH / avedyasaMvedyapadamAndhyaM durgatipAtakRt / satsaGgAgamayogena jeyametanmahAtmabhiH jIyamAne ca niyamAdetasmiMstattvato nRNAm / nivartate svato'tyantaM kutarkaviSamagrahaH bodharogaH zamApAya: zraddhAbhaGgo'bhimAnakRt / kutarkazcetaso vyaktaM bhAvazatruranekadhA kutarke'bhinivezastanna yukto muktivAdinAm / yuktaH punaH zrute zIle samAdhau ca mahAtmanAm bIjaM cAsya paraM siddhamavandhyaM sarvayoginAm / parArthakaraNaM yena parizuddhamato'tra ca avidyAsaGgatAH prAyo vikalpAH sarva eva yt| . tadyojanAtmakazcaiSa kutarkaH kimanena tat jAtiprAyazca sarvo'yaM pratItiphalabAdhitaH / hastI. vyApAdayatyuktau prAptAprAptavikalpavat svabhAvottaraparyanta eSo'sAvapi tattvataH / nArvAgdRggocaro nyAyAdanyathAnyena kalpitaH ato'gni: kledayatyambusaMnidhau dahatIti c| ambvagnisaMnidhau tatsvAbhAvyAdityudite tayoH kozapAnAdRte jJAnopAyo nAstyatra yuktitaH / viprakRSTo'pyayaskAnta: svArthakRdRzyate yataH dRSTAntamAtra sarvatra yadeva sulabhaM kssitau| . etatpradhAnastatkena svanItyApodyate hyayam 201 // 90 // // 91 // // 92 // // 93 // // 94 // // 95 // Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 96 // // 97 // // 98 // // 99 // // 10 // .. ||101 // dvicandrasvapnavijJAnanidarzanabalotthitaH / / nirAlambanatAM sarvajJAnAnAM sAdhayanyathA sarvaM sarvatra cApnoti yadasmAdasamaJjasam / pratItibAdhitaM loke tadanena na kiMcana atIndriyArthasiddhyarthaM yathAlocitakAriNAm / prAyasaH zuSkatarkasya na cAsau gocaraH kvacit gocarastvAgamasyaiva tatastadupalabdhitaH / candrasUryoparAgAdisaMvAdyAgamadarzanAt etatpradhAnaH sacchrAddhaH zIlavAn yogttprH| . jAnAtyatIndriyAnarthAMstathA cAha mahAmatiH AgamenAnumAnena yogAbhyAsarasena ca / tridhA prakalpayanprajJAM labhate tattvamuttamam na tattvato bhinnamatAH sarvajJA bahavo yataH / mohastadadhimuktInAM tadbhedAzrayaNaM tataH sarvajJo nAma yaH kazcitpAramArthika eva hi / sa eka eva sarvatra vyaktibhede'pi tattvataH pratipattistatastasya sAmAnyenaiva yAvatAm / te sarve'pi tamApannA iti nyAyagatiH parA vizeSastu punastasya kAtsnyenAsarvadarzibhiH / sarvairna jJAyate tena tamApanno na kazcana tasmAtsAmAnyato'pyenamabhyupaiti ya eva hi / nirvyAjaM tulya evAsau tenAMzenaiva dhImatAm yathaivaikasya nRpaterbahavo'pi samAzritAH / dUrAsannAdibhede'pi taddhRtyAH sarva eva te / / 202 // 102 // // 103 // . // 104 // // 105 // // 106 // / / 107 // Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 108 // // 109 // // 110 // // 111 // // 112 // // 113 // sarvajJatattvAbhedena tathA sarvajJavAdinaH / sarve tattattvagA jJeyA bhinnAcArasthitA api na bheda eva tattvena sarvajJAnAM mahAtmanAm / tathA nAmAdibhede'pi bhAvyametanmahAtmabhiH citrAcitravibhAgena yacca deveSu varNitA / bhaktiH sadyogazAstreSu tato'pyevamidaM sthitam saMsAriSu hi deveSu bhaktistatkAyagAminAm / tadatIte punastattve tadatItArthayAyinAm citrA cAdyeSu tdraagtdnydvesssnggtaa| acitrA carame tveSA zamasArAkhilaiva hi saMsAriNAM hi devAnAM yasmAccitrANyanekadhA / sthityaizvaryaprabhAvAdyaiH sthAnAni pratizAsanam tasmAttatsAdhanopAyo niyamAccitra eva hi| . . na bhinnanagarANAM syAdekaM vartma kadAcana / iSTApUrtAni karmANi loke citrAbhisandhitaH / / nAnAphalAni sarvANi draSTavyAni vicakSaNaiH RtvigbhirmantrasaMskArairbrAhmaNAnAM smksstH| antarvedyAM hi yaddattamiSTaM tadarbhidhIyate vApIkUpataDAgAni devatAyatanAni c| . annapradAnametattu pUrtaM tattvavido vidu: abhisaMdheH phalaM bhinnamanuSThAne same'pi hi| paramo'taH sa eveha vArIva kRSikarmaNi rAgAdibhirayaM ceha bhidyate'nekadhA nRNAm / nAnAphalopabhoktRNAM tathAbuddhyAdibhedataH // 114 // // 115 // // 116 // // 117 // // 118 // // 119 // 203 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 120 // // 121 // // 122 // // 123 // / / 124 // // 125 // buddhirjJAnamasaMmohastrividho bodha iSyate / tadbhedAtsarvakarmANi bhidyante sarvadehinAm indriyArthAzrayA buddhirjJAnaM tvAgamapUrvakam / sadanuSThAnavaccaitadasaMmoho'bhidhIyate ratnopalambhatajjJAnatatprAptyAdi yathAkramam / ihodAharaNaM sAdhu jJeyaM buddhyAdisiddhaye Adara: karaNe prItiravighnaH sampadAgamaH / jijJAsA tannisevA ca sadanuSThAnalakSaNam buddhipUrvANi karmANi sarvANyeveha dehinAm / saMsAraphaladAnyeva vipAkavirasatvataH jJAnapUrvANi tAnyeva muktyaGga kulayoginAm / zrutazaktisamAvezAdanubandhaphalatvataH asaMmohasamutthAni tvekAntaparizuddhitaH / nirvANaphaladAnyAzu bhavAtItArthayAyinAm prAkRteSviha bhAveSu yeSAM ceto nirutsukam / bhavabhogaviraktAste bhavAtItArthayAyinaH eka eva tu mArgo'pi teSAM zamaparAyaNaH / avasthAbhedabhede'pi jaladhau tIramArgavat saMsArAtItatattvaM tu paraM nirvANasaMjJitam / taddhyekameva niyamAcchabdabhede'pi tattvataH sadAzivaH paraM brahma siddhAtmA tathAteti ca / zabdaistaducyate'nvarthAdekamevaivamAdibhiH tallakSaNAvisaMvAdAnnirAbAdhamanAmayam / niSkriyaM ca paraM tattvaM yato janmAdyayogataH // 126 // // 127 // // 128 // // 129 // // 130 / / // 131 // 204 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 132 // // 133 // // 134 // // 135 // // 136 // // 137 // jJAte nirvANatattve'sminnasaMmohena tattvataH / prekSAvatAM na tadbhaktau vivAda upapadyate sarvajJapUrvakaM caitaniyamAdeva yatsthitam / Asanno'yamRjurmArgastadbhedastatkathaM bhavet citrA tu dezanaiteSAM syAdvineyAnuguNyataH / yasmAdete mahAtmAno bhavavyAdhibhiSagvarAH yasya yena prakAreNa bIjAdhAnAdisambhavaH / sAnubandho bhavatyete tathA tasya jagustataH ekApi dezanaiteSAM yadvA zrotRvibhedataH / acintyapuNyasAmarthyAttathA citrAvabhAsate yathAbhavyaM ca sarveSAmupakAro'pi tatkRtaH / jAyate'vandhyatApyevamasyAH sarvatra susthitA yadvA tattannayApekSA tatkAlAdiniyogataH / RSibhyo dezanA citrA tanmUlaiSApi tattvataH . tadabhiprAyamajJAtvA na tato'rvAgdRzAM satAm / . yujyate tatpratikSepo mahAnarthakara: para: nizAnAthapratikSepo ythaandhaaNnaamsnggtH| tadbhedaparikalpazca tathaivAgdRizAmayam na yujyate pratikSepaH sAmAnyasyApi tatsatAm / AryApavAdastu punarjihvAchedAdhiko mataH kudRSTA ca di vano santo bhASante prAyazaH kvacit / nizcitaM sAravaccaiva kintu sattvArthakRtsadA nizcayo'tIndriyArthasya yogijJAnAdRte na ca / ato'pyatrAndhakalpAnAM vivAdena na kiMcana . 205 // 138 // // 139 // // 140 // // 141 // // 142 // // 143 // Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 144 // // 145 // // .146 // // 147 // // 148 // // 149 // na cAnumAnaviSaya eSo'rthastattvato mataH / na cAto nizcayaH samyaganyatrApyAha dhIdhanaH yatnenAnumito'pyarthaH kuzalairanumAtRbhiH / abhiyuktatarairanyairanyathaivopapAdyate | jJAyeranhetuvAdena padArthA yadyatIndriyAH / kAlenaitAvatA prAjJaiH kRtaH syAtteSu nizcayaH na caitadevaM yattasmAcchuSkatarkagraho mahAn / mithyAbhimAnahetutvAttyAjya eva mumukSubhiH grahaH sarvatra tattvena mumukSUNAmasaGgataH / / muktau dharmA api prAyastyaktavyAH kimanena tat tadatra mahatAM vartma samAzritya vicakSaNaiH / vartitavyaM yathAnyAyaM tadatikramavajiteM: parapIDeha sUkSmApi varjanIyA prayatnataH / tadvattadupakAre'pi yatitavyaM sadaiva hi guravo devatA viprA yatayazca tapodhanAH / / pUjanIyA mahAtmAnaH suprayatnena cetasA pApavatsvapi cAtyantaM svakarmanihateSvalam / anukampaiva sattveSu nyAyyA dharmo'yamuttamaH kRtamatra prasaGgena prakRtaM prstumo'dhunaa| tatpunaH paJcamI tAvadyogadRSTimahodayA sthirAyAM darzanaM nityaM pratyAhAravadeva ca / kRtyamabhrAntamanaghaM sUkSmabodhasamanvitam bAladhUlIgRhakrIDAtulyAsyAM bhAti dhImatAm tamogranthivibhedena bhavaceSTAkhilaiva hi 206 // 150 // // 151 // // 152 // // 153 // // 154 // // 155 // Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 156 // // 157 // // 158 // // 159 // // 160 // // 161 // mAyAmarIcigandharvanagarasvapnasaMnibhAn / bAhyAn pazyati tattvena bhAvAn zrutavivekataH abAhyaM kevalaM jyotirnirAbAdhamanAmayam / yadatra tatparaM tattvaM zeSaH punarupaplavaH evaM vivekino dhIrAH pratyAhAraparAstathA / dharmabAdhAparityAgayatnavantazca tattvataH na hyalakSmIsakhI lakSmIryathAnandAya dhImatAm / tathA pApasakhA loke dehinAM bhogavistaraH dharmAdapi bhavan bhogaH prAyo'narthAya dehinAm / candanAdapi sambhUto dahatyeva hutAzanaH bhogAttadicchAviratiH skandhabhArApanuttaye / skandhAntarasamAropastatsaMskAravidhAnataH. kAntAyAmetadanyeSAM prItaye dhAraNA praa| ato'tra nAnyamunnityaM mImAMsAsti hitodayA asyAM tu dharmamAhAtmyAtsamAcAravizuddhitaH / priyo bhavati bhUtAnAM dharmaikAgramanAstathA zrutadharme mano nityaM kAyastasyAnyaceSTite / atastvAkSepakajJAnAnna bhogA bhavahetavaH mAyAmbhastattvataH pazyannanudvignastato drutam ! . tanmadhyena prayAtyeva yathA vyAghAtavarjitaH bhogAsvarUpataH pazyaMstathA mAyodakopamAn / bhuJjAno'pi hyasaGgaH san prayAtyeva paraM padam bhogatattvasya tu punarna bhavodadhilaGghanam / mAyodakadRDhAvezastena yAtIha kaH pathA // 162 // // 163 // / / 164 // // 165 / / // 166 // // 167 // 200 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 168 // " // 169 // // 170 // // 171 // // 172 // // 173 // sa tatraiva bhavodvigno yathA tisstthtysNshym| mokSamArge'pi hi tathA bhogajambAlamohitaH mImAMsAbhAvato nityaM na moho'syAM yato bhavet / atastattvasamAvezAtsadaiva hi hitodayaH dhyAnapriyA prabhA prAyo nAsyAM rugata eva hi / tattvapratipattiyutA vizeSeNa zamAnvitA dhyAnajaM sukhamasyAM tu jitmnmthsaadhnm| vivekabalanirjAtaM zamasAraM sadaiva hi sarvaM paravazaM duHkhaM sarvamAtmavazaM sukham / etaduktaM samAsena lakSaNaM sukhaduHkhayoH puNyApekSamapi hyevaM sukhaM paravaMzaM sthitam / tatazca duHkhamevaitattallakSaNaniyogataH / dhyAnaM ca nirmale bodhe sadaiva hi mahAtmanAm / kSINaprAyamalaM hema sadA kalyANameva hi satpravRttipadaM cehAsaGgAnuSThAnasaMjJitam / . mahApathaprayANaM yadanAgAmipadAvaham ' prazAntavAhitAsaMjJaM visabhAgaparikSayaH / zivavartma dhruvAdhveti yogibhirgIyate hyadaH etatprasAdhayatyAzu yadyogyasyAM vyavasthitaH / etatpadAvahaiSaiva tattatraitadvidAM matA samAdhiniSThA tu parA tdaasnggvivrjitaa| sAtmIkRtapravRttizca taduttIrNAzayeti ca nirAcArapado hyasyAmaticAravivarjitaH / ArUDhArohaNAbhAvagativattvasya ceSTitam 208 // 174 // // 175 // // 176 // // 177 // / / 178 // // 179 // Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 180 // // 181 // // 182 // // 183 // // 184 // // 185 // ratnAdizikSAdRgbhyo'nyA yathA dRktaniyojane / tathAcArakriyApyasya saivAnyA phalabhedataH tanniyogAnmahAtmeha kRtakRtyo yathA bhavet / tathAyaM dharmasaMnyAsaviniyogAnmahAmuniH dvitIyA'pUrvakaraNe mukhyo'yamupajAyate / kevalazrIstatazcAsya niHsapatnA sadodayA sthitaH zItAMzuvajjIvaH prakRtyA bhAvazuddhayA / candrikAvacca vijJAnaM tadAvaraNamabhravat ghAtikarmAbhrakalpaM taduktayogAnilAhateH / yadApaiti tadA zrImAn jAyate jJAnakevalI kSINadoSo'tha sarvajJaH sarvalabdhiphalAnvitaH / paraM parArthaM saMpAdya tato yogAntamaznute. tatra drAgeva bhagavAnayogAdyogasattamAt / bhavavyAdhikSayaM kRtvA nirvANaM labhate param . vyAdhimuktaH pumAn loke yAdRzastAdRzo hyayam / nAbhAvo na ca no mukto vyAdhinAvyAdhito na ca bhava eva mahAvyAdhirjanmamRtyuvikAravAn / . vicitramohajananastIvrarAgAdivedanaH mukhyo'yamAtmano'nAdicitrakarmanidAnajaH / tathAnubhavasiddhatvAtsarvaprANabhRtAmiti etanmuktazca mukto'pi mukhya evopapadyate / janmAdidoSavigamAttadadoSatvasaGgateH tatsvabhAvopamarde'pi tattatsvAbhAvyayogataH / tasyaiva hi tathAbhAvAttadadoSatvasaGgatiH 200 // 186 // // 187 // // 188 // // 189 // // 190 // // 191 // Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 192 // // 193 // 194 // // 195 // // 196 // // 197 // svabhAvo'sya svabhAvo yannijA sattaiva tattvataH / bhAvAvadhirayaM yukto nAnyathAtiprasaGgataH anantarakSaNAbhUtirAtmabhUteha yasya tu / tayA'virodhAnnityo'sau syAdasattvAt sadaiva hi sa eva na bhavatyetadanyathAbhavatItivat / viruddhaM tannayAdeva tadutpattyAditastathA sato'sattve tadutpAdastato nAzo'pi tasya yat / tannaSTasya punarbhAvaH sadA nAze na tatsthitiH sa kSaNasthitidharmA ced dvitIyAdikSaNAsthitau / yujyate hyetadapyasya tathA coktAnatikramaH kSaNasthitau tadaivAsya naasthitiyuktysnggteH| na pazcAdapi setyevaM sato'sattvaM vyavasthitam bhavabhAvAnivRttAvapyayuktA muktakalpanA / ekAntaikasvabhAvasya na hyavasthAdvayaM kvacit tadabhAve ca saMsArI muktazceti nirarthakam / . tatsvabhAvopamardo'sya nItyA tAttvika iSyatAm didRkSAdyAtmabhUtaM tanmukhyamasyA nivartate / pradhAnAdinaterhetustadabhAvAnna tannatiH anyathA syAdiyaM nityameSA ca bhava ucyate / evaM ca bhavanityatve kathaM muktasya sambhavaH avasthA tattvato no cennanu tatpratyayaH kthm| bhrAnto'yaM kimaneneti mAnamatra na vidyate yogijJAnaM tu mAnaM cettadavasthAntaraM tu tat / ' tataH kiM bhrAntametatsyAdanyathA siddhasAdhyatA 210 // 198 // || 199 // // 200 // // 201 // // 202 // // 203 / / Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / 204 // // 205 // // 206 // // 207 // // 208 // / 209 // vyAdhitastadabhAvo vA tadanyo vA yathaiva hi| vyAdhimukto na sannItyA kadAcidupapadyate saMsArI tadabhAvo vA tadanyo vA tathaiva hi / mukto'pi hanta no mukto mukhyavRttyeti tadvidaH kSINavyAdhiryathA loke vyAdhimukta iti sthitaH / bhavarogyeva tu tathA muktastantreSu tatkSayAt anekayogazAstrebhyaH saGkepeNa samuddhRtaH / dRSTibhedena yogo'yamAtmAnusmRtaye para: kulAdiyogabhedena caturdhA yogino yataH / ataH paropakAro'pi lezato na virudhyate kulapravRttacakrA ye ta evAsyAdhikAriNaH / yogino na tu sarve'pi tathA siddhayAdibhAvataH ye yoginAM kule jAtAstaddharmAnugatAzca ye| kulayogina ucyante gotravanto'pi nApare sarvatrAdveSiNazcaite gurudevadvijapriyAH / ' dayAlavo vinItAzca bodhavanto yatendriyAH pravRttacakrAstu punaryamadvayasamAzrayAH / zeSadvayArthino'tyantaM zuzrUSAdiguNAnvitAH / AdyAvaJcakayogAptyA tadanyadvayalAbhinaH / .. ete'dhikAriNo yogaprayogasyeti tadvidaH ihAhiMsAdayaH paJca suprasiddhA yamAH satAm / aparigrahaparyantAstathecchAdicaturvidhAH tadvatkathAprItiyutA tathAvipariNAminI / . yameSvicchAvaseyeha prathamo yama eva tu // 210 // // 211 // // 212 // // 213 // // 214 // // 215 // . 211 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 216 // - // 217 // // 218 // // 219 // / / 220 // // 221 // sarvatra zamasAraM tu yamapAlanameva yt| . pravRttiriha vijJeyA dvitIyo yama eva tat vipakSacintArahitaM yamapAlanameva yat / tatsthairyamiha vijJeyaM tRtIyo yama eva hi parArthasAdhakaM tvetatsiddhiH shuddhaantraatmnH| acintyazaktiyogena caturtho yama eva tu sadbhiH kalyANasampannairdarzanAdapi pAvanaiH / tathAdarzanato yoga AdyAvaJcaka ucyate teSAmeva praNAmAdikriyAniyama ityalam / kriyAvaJcakayogaH syAnmahApApakSayodayaH phalAvaJcakayogastu sabhya eva niyogataH / sAnubandhaphalAvAptidharmasiddhau satAM matA kulAdiyoginAmasmAnmatto'pi jaDadhImatAm / zravaNAtpakSapAtAderupakAro'sti lezataH tAttvikaH pakSapAtazca bhAvazUnyA ca yA kriyaa| anayorantaraM jJeyaM bhAnukhadyotayoriva khadyotakasya yattejastadalpaM ca vinAzi c| viparItamidaM bhAnoriti bhAvyamidaM budhaiH zravaNe prArthanIyAH syuna hi yogyAH kadAcana / yatnaH kalyANasattvAnAM mahAratne sthito yataH naitadvidastvayogyebhyo dadatyenaM tathApi tu / haribhadra idaM prAha naitebhyo deya AdarAt avajJeha kRtAlpApi yadanAya jaayte| atastatparihArArthaM na punarbhAvadoSataH || 222 // // 223 // // 224 // // 225 // rAt - // 226 // // 227 // 212 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogyebhyastu prayatnena deyo'yaM vidhinAnvitaiH / mAtsaryaviraheNoccaiH zreyovighnaprazAntaye // 228 // // 1 // // 2 // // 3 // // 4 // ||yogbinduH // natvAdyantavinirmuktaM zivaM yogIndravanditam / yogabinduM pravakSyAmi tattvasiddhyai mahodayam sarveSAM yogazAstrANAmavirodhena tattvataH / sannItyA sthApakaM caiva madhyasthAMstadvidaH prati mokSaheturyato yogo bhidyate na tataH kvacit / sAdhyAbhedAttathAbhAve tUktibhedo na kAraNam mokSahetutvamevAsya kintu yatnena dhIdhanaiH / sadgocarAdisaMzuddhaM mRgyaM svahitakATibhiH gocarazca svarUpaM ca phalaM ca yadi yujyate / asya yogastato'yaM yanmukhyazabdArthayogataH AtmA tadanyasaMyogAtsaMsArI tadviyogataH / sa eva mukta etau ca tatsvAbhAvyAttayostathA anyato'nugraho'pyatra tatsvAbhAvyanibandhanaH / ato'nyathA tvadaH sarvaM na mukhyamupapadyate . kevalasyAtmano nyAyAtsadAtmatvAvizeSataH / saMsArI mukta ityetadvitayaM kalpanaiva hi kAJcanatvAvizeSe'pi yathA satkAJcanasya na / zuddhayazuddhI Rte zabdAttadvadatrApyasaMzayam yogyatAmantareNAsya saMyogo'pi na yujyate / sA ca tattattvamityevaM tatsaMyogo'pyanAdimAn // 5 // // 6 // // 7 // // 8 // // 9 // // 10 // 213 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 11 // .. // 12 // // 13 // // 14 // // 15 // - // 16 // yogyatAyAstathAtvena virodho'syAnyathA punaH / atItakAlasAdharmyAtkintvAjJAto'yamIdRzaH anugraho'pyanugrAhyayogyatApekSa eva tu / nANuH kadAcidAtmA syAddevatAnugrahAdapi karmaNo yogyatAyAM hi kartA tavyapadezabhAk / . nAnyathAtiprasaGgena lokRsiddhamidaM nanu anyathA sarvamevaitadaupacArikameva hi| prApnotyazobhanaM caitattattvatastadabhAvata: upacAro'pi ca prAyo loke yanmukhyapUrvakaH / dRSTastato'pyadaH sarvamitthameva vyavasthitam aidamparyaM tu vijJeyaM sarvasyaivAsya bhAvataH / evaM vyavasthite tattve yogamArgasya sambhavaH puruSaH kSetravijjJAnamiti nAma yadAtmanaH / avidyA prakRtiH karma tadanyasya tu bhedataH bhrAntipravRttibandhAstu saMyogasyeti kIrtitam / zAstA vandyo'vikArI ca tathAnugrAhakasya tu sAkalyasyAsya vijJeyA paripAkAdibhAvataH / aucityAbAdhayA samyagyogasiddhistathA tathA ekAnte sati tadyatnastathAsati ca yadvathA / tattathAyogyatAyAM tu tadbhAvenaiSa sArthaka: daivaM puruSakArazca tulyAvetadapi sphuTam / yujyate evameveti vakSyAmyUrdhvamado'pi hi lokazAstrAvirodhena yadyogo yogyatAM vrajet / zraddhAmAtraikagamyastu hanta neSTo vipazcitAm / // 17 // // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // // 22 // 214 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / / 23 // // 24 // / / 25 // // 26 // // 27 // // 28 // vacanAdasya saMsiddhiretadapyevameva hi| dRSTeSTAbAdhitaM tasmAdetanmRgyaM hitaiSiNA dRSTabAdhaiva yatrAsti tato'dRSTapravartanam / asacchraddhAbhibhUtAnAM kevalaM dhyAndhyasUcakam pratyakSeNAnumAnena yadukto'rtho na bAdhyate / dRSTe'dRSTe'pi yuktA syAtpravRttistata eva tu ato'nyathApravRttau tu syAtsAdhutvAdyanizcitam / vastutattvasya hantaivaM sarvamevAsamaJjasam tadRSTAdyanusAreNa vastutattvavyapekSayA / tathAtathoktibhede'pi sAdhvI tattvavyavasthitiH amukhyaviSayo yaH syAduktibhedaH sa bAdhakaH / hiMsA'hiMsAdivadyadvA tattvabhedavyapAzrayaH mukhye tu tatra naivAsau bAdhakaH syAdvipazcitAm / . hiMsAdiviratAvarthe yamavratagato yathA mukhyatattvAnuvedhena spaSTaliGgAnvitastataH / yuktAgamAnusAreNa yogamArgo'bhidhIyate adhyAtma bhAvanA dhyAnaM samatA vRttisaGgyaH / mokSeNa yojanAdyoga eSa zreSTho yathottaram tAttviko'tAttvikazcAyaM sAnubandhastathA'paraH / sAsravo'nAstravazceti saMjJAbhedena kIrtitaH tAttviko bhUta eva syAdanyo lokavyapekSayA / acchinaH sAnubandhastu chedavAnaparo mataH sAsravo dIrghasaMsArastato'nyo'nAsravaH paraH / avasthAbhedaviSayAH saMjJA etA yathoditAH 215 // 29 // // 30 // // 31 // // 32 // // 33 // // 34 // Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarUpaM sambhavaM caiva vkssyaamyuurdhvmnukrmaat| amISAM yogabhedAnAM samyak zAstrAnusArataH / // 35 / / idAnIM tu samAsena yogmaahaatmymucyte| pUrvasevAkramazcaiva pravRttyaGgatayA satAm / . // 36 // yogaH kalpataruH zreSTho yogazcintAmaNiH paraH / . yogaH pradhAnaM dharmANAM yogaH siddheH svayaMgrahaH : // 37 // tathA ca janmabIjAgnirjaraso'pi jarA parA / duHkhAnAM rAjayakSmAyaM mRtyormRtyurudAhRtaH - // 38 // kuNThIbhavanti tIkSNAni manmathAstrANi srvthaa| ... yogavarmAvRte citte tapazchidrakarANyapi // 39 // akSaradvayamapyetacchyamANaM vidhAnataH / gItaM pApakSayAyoccairyogasiddhairmahAtmabhiH . // 40 // malinasya yathA hemno vahnaH zuddhirniyogataH / yogAgnezcetasastadvadavidyAmaMlinAtmanaH // 41 // amutra saMzayApannacetaso'pi hyato dhruvam / satsvapnapratyayAdibhyaH saMzayo vinivartate // 42 // zraddhAlezAnniyogena bAhyayogavato'pi hi| zuklasvapnA bhavantISTadevatAdarzanAdayaH // 43 // devAngurUndvijAnsAdhUnsatkarmasthA hi yoginaH / prAyaH svapne prapazyanti hRSTAnsannodanAparAn // 44 // nodanApi ca sA yato yathArthevopajAyate / tathAkAlAdibhedena hanta nopaplavastataH // 45 // svapnamantraprayogAcca stysvpno'bhijaayte| . vidvajjane'vigAnena suprasiddhamidaM tathA / // 46 // 216 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 47 // // 48 // // 49 // // 50 // // 51 // na hyetadbhUtamAtratvanimittaM saGgataM vacaH / ayoginaH samadhyakSaM yannaivaMvidhagocaram pralApamAtraM ca vaco yadapratyakSapUrvakam / yathehApsarasaH svarge mokSe cAnanda uttamaH yogino yatsamadhyakSaM tatazceduktanizcayaH / AtmAderapi yukto'yaM tata eveti cintyatAm ayogino hi pratyakSagocarAtItamapyalam / vijAnAtyetadevaM ca bAdhAtrApi na vidyate AtmAdyatIndriyaM vastu yogipratyakSabhAvataH / parokSamapi cAnyeSAM na hi yuktyA na yujyate kiM cAnyadyogataH sthairya dhairyaM zraddhA ca jAyate / maitrI janapriyatvaM ca prAtibhaM tattvabhAsanam vinivRttAgrahatvaM ca tathA dvndvshissnnutaa| tadabhAvazca lAbhazca bAhyAnAM kAlasaGgataH . dhRtiH kSamA sadAcAro yogavRddhiH shubhodyaa| . AdeyatA gurutvaM ca zamasaukhyamanuttaram AvidvadaGganAsiddhamidAnImapi dRzyate / etatprAyastadanyattu subahvAgamabhASitam na caitdbhuutsngghaatmaatraadevoppdyte|| tadanyabhedakAbhAve tadvaicitryAprasiddhitaH brahmacaryeNa tapasA savedAdhyayanena ca / vidyAmantravizeSeNa sattIrthAsevanena ca pitroH samyagupasthAnAd glAnabhaiSajyadAnataH / devAdizodhanAccaiva bhavejjAtismaraH pumAn // 53 // // 54 // // 55 // / / 56 // / / 57 // // 58 // 210 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 59 // // 60 // // 61 // // 62 // // 63 // // 64 // ata eva na sarveSAmetadAgamane'pi hi| . paralokAdyathaikasmAtsthAnAttanubhRtAmiti na caiteSAmapi hyetdunmaadgrhyogtH| sarveSAmanubhUtArthasmaraNaM syAdvizeSataH sAmAnyena tu sarveSAM stnvRttyaadicihnitm| . abhyAsAtizayAtsvapnavRttitulyaM vyavasthitam svapne vRttistathAbhyAsAdviziSTasmRtivarjitA / jAgrato'pi kvacitsiddhA sUkSmabuddhyA nirUpyatAm . zrUyante ca mahAtmAna ete dRzyanta ityapi / kvacitsaMvAdinastasmAdAtmAderhanta nizcayaH evaM ca tattvasaMsiddheryoga eva nibandhanam / ato yanizcitaiveyaM nAnyatastvIdRzI kvacit ato'traiva mahAnyatnastattattattvaprasiddhaye / prekSAvatA sadA kAryo vAdagranthAstvakAraNam uktaM ca yogamArgajJaistaponidhUtakalmaSaiH / bhAviyogihitAyoccairmohadIpasamaM vacaH vAdAMzca prativAdAMzca vadanto nizcitAMstathA / tattvAntaM naiva gacchanti tilapIlakavadgatau adhyAtmamatra parama upAya: parikIrtitaH / gatau sanmArgagamanaM yathaiva hyapramAdinaH muktvAto vAdasaTTamadhyAtmamanucintyatAm / nAvidhUte tamaskandhe jJeye jJAnaM pravartate sadupAyAdyathaivAptirupeyasya tathaiva hi / netarasmAditi prAjJaH sadupAyaparo bhavet // 65 // // 66 // // 67 // // 68 // // 69 // // 70 // 218 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 71 // / / 72 // // 73 // // 74 // // 75 // // 76 // sadupAyazca nAdhyAtmAdanyaH sandarzito budhaiH / durApaM kintvado'pIha bhavAbdhau suSThu dehinAm carame pudgalAvarte yato yaH shuklpaakssikH| bhinnagnanthizcaritrI ca tasyaivaitadudAhRtam pradIrghabhavasadbhAvAnmAlinyAtizayAttathA / atattvAbhinivezAcca nAnyeSvanyasya jAtucit anAdireSa saMsAro nAnAgatisamAzrayaH / pudgalAnAM parAvartA atrAnantAstathA gatAH sarveSAmeva sattvAnAM tatsvAbhAvyaniyogataH / nAnyathA saMvideteSAM sUkSmabuddhyA vibhAvyatAm yAdRcchikaM na yatkAryaM kadAcijjAyate kvacit / sattvapudgalayogazca tathA kAryamiti sthitam citrasyAsya tathA bhAve tatsvAbhAvyAhate paraH / na kazciddheturevaM ca tadeva hi tatheSyatAm / svabhAvavAdApattizcedatra ko doSa ucyatAm / tadanyavAdAbhAvazcenna tadanyAnapohanAt kAlAdisacivazcAyamiSTa eva mahAtmabhiH / sarvatra vyApakatvena na ca yuktyA na yujyate tathAtmapariNAmAttu karmabandhastato'pi ca / tathA duHkhAdi kAlena tatsvabhAvAdRte katham vRthA kAlAdivAdazcena tadbIjasya bhAvataH / akiJcitkarametaccena svabhAvopayogataH sAmagryAH kAryahetutvaM tadanyAbhAvato'pi hi| tadabhAvAditi jJeyaM kAlAdInAM niyogataH . // 77 // // 78 // // 79 // // 80 // // 81 // // 82 // 219 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / / 83 // // 84 // / / 85 // // 86 // // 87 // // 88 // etaccAnyatra mahatA prapaJcena nirUpitam / neha pratanyate'tyantaM lezatastUktameva hi kRtamatra prasaGgena prakRtaM prastumo'dhunA / nAdhyAtmayogabhedatvAdAvarteSvapareSvapi tiivrpaapaabhibhuuttvaajjnyaanlocnvrjitaaH| sadvavitarantyeSu na salvA gahanAndhavat bhavAbhinandinaH prAyastrisaMjJA eva duHkhitAH / keciddharmakRto'pi syurlokapaGktikRtAdarAH kSudro lAbharatirdIno matsarI bhayavAn zaThaH / ajJo bhavAbhinandI syAniSphalArambhasaGgataH lokArAdhanahetoryA malinenAntarAtmanA / kriyate satkriyA sAtra lokapaGktirudAhRtA bhavAbhinandino lokapaGktyA dharmakriyAmapi / mahato hInadRSTyoccairdurantAM tadvido viduH dharmArthaM lokapaGktiH syAtkalyANAjhaM mahAmateH / tadarthaM tu punardharmaH pApAyAlpadhiyAmalam lokapaGktimataH prAhuranAbhogavato varam / dharmakriyAM na mahato hInatAtra yatastathA tattvena tu punarnaikApyatra dharmakriyA mtaa| tatpravRttyAdivaiguNyAllobhakrodhakriyA yathA tasmAdacaramAvarteSvadhyAtmaM naiva yujyate / kAyasthititaroryadvattajjanmasvAmaraM sukham / taijasAnAM ca jIvAnAM bhavyAnAmapi no tdaa|| yathA cAritramityevaM nAnyadA yogasambhavaH // 89 // // 90 // // 91 // // 92 // // 93 // // 94 // 220 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 95 // // 96 // // 97 // . // 98 // // 99 // // 100 // tRNAdInAM ca bhAvAnAM yogyAnAmapi no yathA / tadA ghRtAdibhAvaH syAttadvadyogo'pi nAnyadA . navanItAdikalpastattadbhAve'tra nibandhanam / pudgalAnAM parAvartazcaramo nyAyasaGgatam ata eveha nirdiSTA pUrvasevApi yA paraiH / sAsannAnyagatA manye bhavAbhiSvaGgabhAvataH apunarbandhakAdInAM bhavAbdhau calitAtmanAm / nAsau tathAvidhA yuktA vakSyAmo yuktimatra tu muktimArgaparaM yuktyA yujyate vimalaM manaH / sadbuddhyAsannabhAvena yadamISAM mahAtmanAm tathA cAnyairapi hyetadyogamArgakRtazramaiH / saGgItamuktibhedena yadgaupendramidaM vacaH anivRttAdhikArAyAM prakRtau sarvathaiva hi / na puMsastattvamArge'smiJjijJAsApi pravartate kSetrarogAbhibhUtasya yathAtyantaM viparyayaH / . tadvadevAsya vijJeyastadAvartaniyogataH jijJAsAyAmapi hyatra kazcitsargo nivartate / nAkSINapApa ekAntAdApnoti kuzalAM dhiyam tatastadAtve kalyANamAyatyAM tu vizeSataH / mantrAdyapi sadA cAru sarvAvasthAhitaM matam ubhayostatsvabhAvatvAttadAvartaniyogataH / yujyate sarvamevaitannAnyatheti manISiNaH atrApyetadvicitrAyAH prakRteryujyate param / itthamAvartabhedena yadi samyagnirUpyate 221 // 101 // // 102 // // 103 // // 104 // // 105 // // 106 // Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 107 // - // 108 // // 109 // // 110 // // 111 // // 112 // anyathaikasvabhAvatvAdadhikAranivRttitaH / . ekasya sarvatadbhAvo balAdApadyate sadA . tulya eva tathA sargaH sarveSAM samprasajyate / brahmAdistambaparyanta evaM muktiH sasAdhanA pUrvasevA tu tantrajJairgurudevAdipUjanam / sadAcArastapo muktyadveSaccheha prakIrtitA mAtA pitA kalAcArya eteSAM jnyaatystthaa| vRddhA dharmopadeSTAro guruvargaH satAM mataH' pUjanaM cAsya vijJeyaM trisandhyaM namanakriyA / / tasyAnavasare'pyuccaizcetasyAropitasya tu abhyutthAnAdiyogazca tadante nibhRtAsanam / nAmagrahazca nAsthAne nAvarNazravaNaM kvacit sArANAM ca yathAzakti vastrAdInAM nivedanam / paralokakriyANAM ca kAraNaM tena sarvadA tyAgazca tadaniSTAnAM tadiSTeSu pravartanam / aucityena tvidaM jJeyaM prAhurdharmAdyapIDayA tadAsanAdyabhogazca tIrthe tadvittayojanam / . tabimbanyAsasaMskAra UrdhvadehakriyA parA puSpaizca balinA caiva vastraiH stotraizca zobhanaiH / devAnAM pUjanaM jJeyaM zaucazraddhAsamanvitam avizeSeNa sarveSAmadhimuktivazena vaa| gRhiNAM mAnanIyA yatsarve devA mahAtmanAm sarvAndevAnnamasyanti naikaM devaM samAzritAH / . . jitendriyA jitakrodhA durgANyatitaranti te // 113 // // 114 // // 115 // // . 116 // . // 117 // // 118 // 222 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 119 // // 120 // // 121 // // 122 // // 123 // // 124 // cArisaJjIvanIcAranyAya eSa satAM mataH / nAnyathADheSTasiddhiH syAdvizeSeNAdikarmaNAm guNAdhikyaparijJAnAdvizeSe'pyetadiSyate / adveSeNa tadanyeSAM vRttAdhikye tathAtmanaH pAtre dInAdivarge ca dAnaM vidhivadiSyate / poSyavargAvirodhena na viruddhaM svatazca yat vratasthA liGginaH pAtramapacAstu vizeSataH / svasiddhAntAvirodhena vartante ye sadaiva hi dInAndhakRpaNA ye tu vyAdhigrastA vizeSataH / ni:svAH kriyAntarAzaktA etadvargo hi mIlakaH dattaM yadupakArAya dvayorapyupajAyate / nAturApathyatulyaM tu tadetadvidhivanmatam . dharmasyAdipadaM dAnaM dAnaM dAridyanAzanam / janapriyakaraM dAnaM dAnaM kIrtyAdivardhanam lokApavAdabhIrutvaM dInAbhyuddharaNAdaraH / kRtajJatA sudAkSiNyaM sadAcAraH prakIrtitaH sarvatra nindAsantyAgo varNavAdazca sAdhuSu / / ApadyadainyamatyantaM tadvatsampadi namratA prastAve mitabhASitvamavisaMvAdanaM tthaa| . . pratipannakriyA ceti kuladharmAnupAlanam asadvyayaparityAgaH sthAne caitakriyA sadA / pradhAnakArye nirbandhaH pramAdasya vivarjanam lokAcArAnuvRttizca sarvatraucityapAlanam / pravRttirgarhite neti prANaiH kaNThagatairapi 223 pavanam . // 125 // / / 126 // // 127 // // 128 // / / 129 // // 130 / / Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 131 // // 132 // // 1.33 // . // 134 // // 135 // tapo'pi ca yathAzakti kartavyaM pApatApanam / tacca cAndrAyaNaM kRcchaM mRtyunaM pApasUdanam - ekaikaM vardhayedyAsaM zukle kRSNe ca hApayet / bhuJjIta nAmAvAsyAyAmeSa cAndrAyaNo vidhi: santApanAdibhedena kRcchramuktamanekadhA / akRcchrAdatikRcchreSu hanta santAraNaM param mAsopavAsamityAhuma'tyughnaM tu tapodhanAH / mRtyuJjayajapopetaM parizuddhaM vidhAnataH / pApasUdanamapyevaM ttttpaaNpaadypekssyaa| citramantrajapaprAyaM pratyApattivizodhitam kRtsnakarmakSayAnmukti gasaGklezarjitA / bhavAbhinandinAmasyAM dveSo'jJAnanibandhanaH zrUyante caitadAlApA loke tAvadazobhanAH / zAstreSvapi hi mUDhAnAmazrotavyAH sadA satAm .. varaM vRndAvane ramye kroSTutvamabhivAJchitam / na tvevAviSayo mokSaH kadAcidapi gautama ! mahAmohAbhibhUtAnAmevaM dveSo'tra jAyate / akalyANavatAM puMsAM tathA saMsAravardhanaH nAsti yeSAmayaM tatra te'pi dhanyAH prakIrtitAH / bhavabIjaparityAgAttathA kalyANabhAginaH sajjJAnAdizca yo mukterupAyaH samudAhRtaH / malanAyaiva tatrApi na ceSTaiSAM pravartate svArAdhanAdyathaitasya phalamuktamanuttaram / malanAyAstvanartho'pi mahAneva tathaiva hi 224 // 137 // // 138 // // 139 // // 140 // // 141 // // 142 // Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 143 // // 144 // // 145 // // 146 // // 147 // // 148 // uttuGgArohaNAtpAto viSAnnAttRptireva ca / anarthAya yathAtyantaM malanApi tathekSyatAm ata eva ca zastrAgnivyAlaMdurgrahasannibhaH / zrAmaNyadurgraho'svantaH zAstra ukto mahAtmabhiH graiveyakAptirapyevaM nAtaH zlAghyA sunItitaH / yathA'nyAyAjitA sampadvipAkavirasatvataH anenApi prakAreNa dveSAbhAvo'tra tattvataH / hitastu yattadete'pi tathAkalyANabhAginaH yeSAmeva na muktyAdau dveSo gurvAdipUjanam / ta eva cAru kurvanti nAnye tadgurudoSataH sacceSTitamapi stokaM gurudoSavato na tat / bhautahanturyathAnyatra pAdasparzaniSedhanam / gurvAdipUjanAnneha tathA guNa udAhRtaH / muktyadveSAdyathAtyantaM mahApAyanivRttitaH bhavAbhiSvaGgabhAvena tathA'nAbhogayogataH / saadhvnusstthaanmevaahunetaanbhedaanvipshcitH ihAmutra phalApekSA bhavAbhiSvaGga ucyate / tathAnadhyavasAyastu syAdanAbhoga ityapi / etadyuktamanuSThAnamanyAvarteSu taddhRvam / caramaM tvanyathA jJeyaM sahajAlpamalatvataH ekameva hyanuSThAnaM kartRbhedena bhidyate / sarujetarabhedena bhojanAdigataM yathA itthaM caitadyataH proktaM sAmAnyenaiva pnycdhaa| . viSAdikamanuSThAnaM vicAre'traiva yogibhiH 225 // 149 // // 150 // // 151 // / / 152 // // 153 // // 154 // Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 155 // // 156 // // 157 // . // 158 // // 159 // // .160 // viSaM garo'nanuSThAnaM taddheturamRtaM param / gurvAdipUjAnuSThAnamapekSAdividhAnataH viSaM labdhyAdyapekSAta idaM saccittamAraNAt / mahato'lpArthanAjjJeyaM laghutvApAdanAttathA divyabhogAbhilASeNa garamAhurmanISiNaH / etadvihitanItyaiva kAlAntaranipAtanAt anaabhogvtshcaitdnnusstthaanmucyte|| sampramugdhaM mano'syeti tatazcaitadyathoditam etadrAgAdidaM hetuH zreSTho yogavido viduH / sadanuSThAnabhAvasya zubhabhAvAMzayogataH jinoditamiti tvAhurbhAvasAramadaH punaH / saMvegagarbhamatyantamamRtaM munipuGgavAH ' evaM ca kartRbhedena carame'nyAdRzaM sthitam / pudgalAnAM parAvarte gurudevAdipUjanam yato viziSTaH kartAyaM tadanyebhyo niyogataH / : tadyogayogyatAbhedAditi samyagvicintyatAm caturthametatprAyeNa jJeyamasya mahAtmanaH / . sahajAlpamalatvaM tu yuktiratra puroditA sahajaM tu malaM vidyAtkarmasambandhayogyatAm / Atmano'nAdimattve'pi nAyamenAM vinA yataH anAdimAnapi hyeSa bandhatvaM nAtivartate / yogyatAmantareNApi bhAve'syAtiprasaGgatA evaM cAnAdimAnmukto yogyatAvikalo'pi hi / badhyeta karmaNA nyAyAttadanyAmuktavRndavat 226 // 161 // // 162 // // 163 // // 164 // // 165 // // 166 // Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 167 // // 168 // // 169 // / / 170 // // 171 // / / 172 // tadanyakarmavirahAnna cettadbandha iSyate / tulye tadyogyatAbhAve nanu kiM tena cintyatAm tasmAdavazyameSTavyA svAbhAvikyeva yogyatA / tasyAnAdimatI sA ca malanAnmala ucyate didRkSAbhavabIjAdizabdavAcyA tathA tathA / iSTA cAnyairapi hyeSA muktimArgAvalambibhiH evaM cApagamo'pyasyAH pratyAvarta sunItitaH / sthita eva tadalpatve bhAvazuddhirapi dhruvA tata: zubhamanuSThAnaM sarvameva hi dehinAm / vinivRttAgrahatvena tathAbandhe'pi tattvataH nAta evANavastasya prAgvatsaG klezahetavaH / tathAntastattvasaMzuddharudagrazubhabhAvataH satsAdhakasya caramA samayApi bibhISikA / na khedAya yathAtyantaM tadvadetadvibhAvyatAm siddherAsannabhAvena yaH pramodo vijRmbhate / cetasyasya kutastena khedo'pi labhate'ntaram na ceyaM mahato'rthasya siddhirAtyantikI na c| muktiH punardvayopetA satpramodAspadaM tataH AsannA ceyamasyoccaizcaramAvartino ytH| . bhUyAMso'mI vyatikrAntAstadeko'tra na kiJcana ata eva ca yogajJairapunarbandhakAdayaH / bhAvasArA vinirdiSTAstathApekSAdivarjitAH bhavAbhinandidoSANAM pratipakSaguNairyutaH / vardhamAnaguNaprAyo hyapunarbandhako mataH - 227 // 173 // // 174 // // 175 // // 176 // // 177 // // 178 // Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 179 // . // 18 // // 181 // // 182 // . // 183 // * // 184 // asyaiSA mukhyarUpA syAtpUrvasevA ythoditaa| kalyANAzayayogena zeSasyApyupacArataH . kRtazcAsyA upanyAsaH zeSApekSo'pi kAryataH / nAsanno'pyasya bAhulyAdanyathaitatpradarzakaH zudhyalloke yathA ratnaM jAtyaM kAJcanameva vaa| guNaiH saMyujyate citraistadvadAtmApi dRzyatAm tatprakRtyaiva zeSasya kecidenAM pracakSate / AlocanAdyabhAvena tathAnAbhogasaGgatAm yujyate caitadapyevaM tIvra malaviSe na yat / tadAvego bhavAsaGgastasyoccairvinivartate saGklezAyogato bhUyaH kalyANAGgatayA ca yat / tAttvikI prakRtijJeyA tadanyA tUpacArataH enAM cAzritya zAstreSu vyavahAraH pravartate / tatazcAdhikRtaM vastu nAnyatheti sthitaM hyadaH . zAntodAttatvamatraiva zuddhAnuSThAnasAdhanam / sUkSmabhAvohasaMyuktaM tattvasaMvedanAnugam zAntodAttaH prakRtyeha zubhabhAvAzrayo mtH| dhanyo bhogasukhasyeva vittADhyo rUpavAnyuvA anIdRzasya ca yathA na bhogasukhamuttamam / azAntAdestathA zuddhaM nAnuSThAnaM kadAcana mithyAvikalparUpaM tu dvayordvayamapi sthitam / svabuddhikalpanAzilpinirmitaM na tu tattvataH bhogAGgazaktivaikalyaM dridraayauvnsthyoH| surUparAgAzaGke ca kurUpasya svayoSiti / / 228 // 185 // / / 186 // // 187 // " // 188 // // 189 // // 190 // Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 191 // // 192 // // 193 // // 194 // // 195 // // 196 // abhimAnasukhAbhAve tathA kliSTAntarAtmanaH / apAyazaktiyogAcca na hItthaM bhoginaH sukham ato'nyasya tu dhanyAderidamatyantamuttamam / yathA tathaiva zAntAdeH zuddhAnuSThAnamityapi krodhAdyabAdhitaH zAnta udAttastu mahAzayaH / zubhAnubandhipuNyAcca viziSTamatisaGgataH Uhate'yamataH prAyo bhavabIjAdigocaram / kAntAdigatageyAdi tathA bhogIva sundaram prakRterbhedayogena nAsamo nAma AtmanaH / hetvabhedAdidaM cAru nyAyamudrAnusArataH evaM ca sarvastadyogAdayamAtmA tathA tathA / bhave bhavedataH sarvaprAptirasyAvirodhinI . sAMsiddhikamalAdyadvA na hetorasti siddhtaa| tadbhinnaM yadabhede'pi tatkAlAdivibhedataH virodhinyapi caivaM syAttathA loke'pi dRzyate / / svarUpetarahetubhyAM bhedAdeH phalacitratA evamUhapradhAnasya prAyo mArgAnusAriNaH / etadviyogaviSayo'pyeSa samyak pravartate evaMlakSaNayuktasya prArambhAdeva caapraiH| .. yoga ukto'sya vidvadbhirgopendreNa yathoditam yojanodyoga ityukto mokSeNa munisattamaiH / sa nivRttAdhikArAyAM prakRtau lezato dhruvaH velAvalanavaMnnadyAstadApUropasaMhRteH / pratisrotonugatvena pratyahaM vRddhisaMyutaH - 220 . // 197 // // 198 // // 199 // // 200 // // 201 // // 202 // Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 203 // // 204 // // 205 // // 206 // - // 207 // || 208 // bhinnagranthestu yatprAyo mokSe cittaM bhave tanuH / tasya tatsarva eveha yogo yogo hi bhAvataH nAryA yathAnyasaktAyAstatra bhAve sadA sthite / tadyogaH pApabandhazca tathA mokSe'sya dRzyatAm / na ceha granthibhedena pazyato bhAvamuttamam / itareNAkulasyApi tatra cittaM na jAyate cAru caitadyato hyasya tathohaH sampravartate / etadviyogaviSayaH zuddhAnuSThAnabhAk sa yat prakRterA yatazcaiva nApravRttyAdidharmatAm / tathA vihAya ghaTata Uho'sya vimalaM manaH sati cAsminsphuradratnakalpe sattvolbaNatvataH / bhAvastaimityataH zuddhamanuSThAnaM sadaivaM hi etacca yogahetutvAdyoga ityucitaM vacaH / mukhyAyAM pUrvasevAyAmavatAro'sya kevalam tridhA zuddhamanuSThAnaM scchaastrprtntrtaa| samyakpratyayavRttizca tathAtraiva pracakSate viSayAtmAnubandhaistu tridhA zuddhamudAhRtam / anuSThAnaM pradhAnatvaM jJeyamasya yathottaram AdyaM yadeva muktyarthaM kriyate patanAdyapi / tadeva muktayupAdeyalezabhAvAcchubhaM matam dvitIyaM tu yamAdyeva lokadRSTyA vyavasthitam / na yathAzAstrameveha samyagjJAnAdyayogataH tRtIyamapyadaH kintu tttvsNvednaanugm| prazAntavRttyA sarvatra dRDhamautsukyavarjitam 230 // 209 // // 210 // // 211 // // 212 // // 213 // // 214 // Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 215 // // 216 // // 217 // // 218 // // 219 // || 220 // AdyAnna doSavigamastamobAhulyayogataH / tadyogyajanmasandhAnamata eke pracakSate muktAvicchApi yacchlAghyA tamaHkSayakarI matA / tasyAH samantabhadratvAdanidarzanamityadaH dvitIyAddoSavigamo na tvekAntAnubandhanAt / gurulAghavacintAdi na yattatra niyogataH ata evedamAryANAM bAhyamantarmalImasam / kurAjapurasacchAlayatnakalpaM vyavasthitam tRtIyAddoSavigamaH sAnubandho niyogataH / gRhAdyabhUmikA''pAtatulya: kaizcidudAhRtaH etaddhyudagraphaladaM gurulAghavacintayA / ataH pravRttiH sarvaiva sadaiva hi mahodayA paralokavidhau zAstrAtprAyo nAnyadapekSate / Asannabhavyo matimAn zraddhAdhanasamanvitaH . upadezaM vinApyarthakAmau prati paTurjanaH / dharmastu na vinA zAstrAditi tatrAdaro hitaH arthAdAvavidhAne'pi tadabhAvaH paraM nRNAm / dharme'vidhAnato'narthaH kriyodAharaNAtparaH / tasmAtsadaiva dharmArthI zAstrayatnaH prazasyate / / lokeM mohAndhakAre'smizAstrAlokaH pravartakaH pApAmayauSadhaM zAstraM zAstraM puNyanibandhanam / cakSuH sarvatragaM zAstraM zAstraM sarvArthasAdhanam na yasya bhaktiretasmiMstasya dharmakriyApi hi / andhaprekSAkriyAtulyA karmadoSAdasatphalA 231 // 221 // // 222 // // 223 // // 224 // // 225 // // 226 // Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 227 // // 228 // // 229 // // 230 // // 231 // // 232 // yaH zrAddho manyate mAnyAnahaGkAravivarjitaH / guNarAgI mahAbhAgastasya dharmakriyA parA yasya tvanAdaraH zAstre tasya zraddhAdayo guNAH / unmattaguNatulyatvAnna prazaMsAspadaM satAm malinasya yathAtyantaM jalaM vastrasya zodhanam / . antaHkaraNaratnasya tathA zAstraM vidurbudhAH zAstre bhaktirjagadvandyairmuktedUMtI paroditA / atraiveyamato nyAyyA tatprAptyAsannabhAvataH tathAtmaguruliGgAni pratyayastrividho mataH / sarvatra sadanuSThAne yogamArge vizeSataH AtmA tadabhilASI syAdgururAha tadeva tu / talliGgopanipAtazca sampUrNa siddhisAdhanam siddhyantarasya sadbIjaM yA sA siddhirihocyate / aikAntikyanyathA naiva pAtazaktyanuvedhata: siddhyantaraM na sandhatte yA sAvazyaM patatyataH / tacchaktyApyanuviddhaiva pAto'sau tattvato mataH siddhayantarAGgasaMyogAtsAdhvI caikAntikI bhRzam / AtmAdipratyayopetA tadeSA niyamena tu na hyupAyAntaropeyamupAyAntarato'pi hi / hAThikAnAmapi yatastatpratyayaparo bhavet paThitaH siddhidUto'yaM pratyayo hyata eva hi / siddhihastAvalambazca tathAnyairmukhyayogibhiH apekSate dhruvaM hyenaM sadyogArambhakastu yH| . . nAnyaH pravartamAno'pi tatra daivaniyogataH // 233 // // 234 // // 235 // // 236 // // 237 // // 238 // 232 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 239 // // 240 // // 241 // // 242 / / // 243 // // 244 // AgamAtsarva evAyaM vyavahAraH sthito yataH / tatrApi hAThiko yastu hantAjJAnAM sa zekharaH / tatkArI syAtsa niyamAttadveSI ceti yo jaGaH / AgamArthe tamullaGghaya tata eva pravartate na ca sadyogabhavyasya vRttirevaMvidhApi hi / na jAtvajAtyadharmAnyajjAtya: san bhajate zikhI etasya garbhayoge'pi mAtRNAM zrUyate paraH / aucityArambhaniSpattau janazlAghyo mahodayaH jAtyakAJcanatulyAstatpratipaccandrasannibhAH / sadojoratnatulyAzca lokAbhyudayahetavaH aucityArambhiNo'kSudrAH prekSAvantaH shubhaashyaaH| avandhyaceSTAH kAlajJA yogadharmAdhikAriNaH yazcAtra zikhidRSTAntaH zAstre prokto mahAtmabhiH / sa tadaNDarasAdInAM sacchaktyAdiprasAdhanaH pravRttirapi caiteSAM dhairyAtsarvatra vastuni / apAyaparihAreNa dIrghAlocanasaGgatA tatpraNetRsamAkAntacittaratnavibhUSaNA / sAdhyasiddhAvanautsukyagAmbhIryastimitAnanA phalavadrumasadbIjaprarohasadRzaM tthaa| sAdhvanuSThAnamityuktaM sAnubandhaM maharSibhiH / antavivekasambhUtaM zAntodAttamaviplutam / nAgrodbhavalatAprAyaM bahizceSTAdhimuktikam iSyate caitadapyatra viSayopAdhisaGgatam / nidarzitamidaM tAvatpUrvamatraiva lezataH // 245 // // 246 // // 247 // // 248 // // 249 // // 250 // 233 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 251 // -- // 252 // // 253 // // 254 // // 255 // // .256 // apunarbandhakasyaivaM samyagnItyopapadyate / tattattantroktamakhilamavasthAbhedasaMzrayAt / svatantranItitastveva granthibhede tathA sati / samyagdRSTirbhavatyuccaiH prazamAdiguNAnvitaH zuzrUSA dharmarAgazca gurudevAdipUjanam / yathAzakti vinirdiSTaM liGgamasya mahAtmabhiH na kiMnarAdigeyAdau zuzrUSA bhoginastathA / yathA jinoktAvasyeti hetusAmarthyabhedataH tucchaM ca tucchanilayApratibaddhaM ca tadyataH / geyaM jinoktistrailokyabhogasaMsiddhisaGgatA hetubhedo mahAnevamanayoryavyavasthitaH / caramAttadyujyate'tyantaM bhAvAtizayayogataH dharmarAgo'dhiko'syaivaM bhoginaH stryAdirAgataH / bhAvataH karmasAmarthyAtpravRttistvanyathApi hi na caivaM tatra no rAga iti yuktyoppdyte| . haviHpUrNapriyo vipro bhuGkte yatpUyikAdyapi pAtAttvasyetvaraM kAlaM bhAvo'pi vinivartate / vAtareNubhRtaM cakSuH strIratnamapi nekSate bhogino'sya sa dUreNa bhAvasAraM tathekSate / sarvakartavyatAtyAgAd gurudevAdipUjanam nijaM na hApayatyeva kAlamatra mahAmatiH / sAratAmasya vijJAya sadbhAvapratibandhataH zaktenyUnAdhikatvena nAtrApyeSa prvrtte| .. pravRttimAtrametadyadyathAzakti tu satphalam / / 257 // // 258 // // 259 // // 260 // . // 261 // // 262 // 234 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 263 // // 264 // // 265 // // 266 // // 267 // // 268 // evambhUto'yamAkhyAtaH samyagdRSTirjinottamaiH / yathApravRttikaraNaMvyatikrAnto mahAzayaH karaNaM pariNAmo'tra sattvAnAM ttpunstridhaa| yathApravRttimAkhyAtamapUrvamanivRtti ca etatridhApi bhavyAnAmanyeSAmAdyameva hi| granthiM yAvattvidaM taM tu samatikrAmato'param bhinnagranthestRtIyaM tu samyagdRSTerato hi na / patitasyA''pyate bandho granthimullaGghaya dezitaH evaM sAmAnyato jJeyaH pariNAmo'sya zobhanaH / mithyAdRSTerapi sato mahAbandhavizeSataH sAgaropamakoTInAM koTyo mohasya saptatiH / abhinnagranthibandho yanna tveko'pItarasya tu tadatra pariNAmasya bhedakatvaM niyogataH / bAhyaM tvasadanuSThAnaM prAyastulyaM dvayorapi . ayamasyAmavasthAyAM bodhisattvo'bhidhIyate / / anyaistallakSaNaM yasmAtsarvamasyopapadyate kAyapAtina eveha bodhisattvAH paroditam / na cittapAtinastAvadetadatrApi yuktimat / parArtharasiko dhImAnmArgagAmI mahAzayaH / . guNarAMgI tathetyAdi sarvaM tulyaM dvayorapi yatsamyagdarzanaM bodhistatpradhAno mahodayaH / sattvo'stu bodhisattvastaddhantaiSo'nvarthato'pi hi varabodhisameto vA tIrthakRdyo bhaviSyati / tathAbhavyatvato'sau vA bodhisattvaH satAM mataH 235 // 269 // // 270 // // 271 // // 272 // // 273 // // 274 // Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 275 // // 276 // // 277 // .. // 278 // // 279 // // 280 // sAMsiddhikamidaM jJeyaM samyakcitraM ca dehinAm / tathA kAlAdibhedena bIjasiddhayAdibhAvataH sarvathA yogyatAbhede tadabhAvo'nyathA bhavet / nimittAnAmapi prAptistulyA yattaniyogataH anyathA yogyatAbhedaH sarvathA nopapadyate / nimittopanipAto'pi yattadAkSepato dhruvam yogyatA ceha vijJeyA bIjasiddhyAdyapekSayA / AtmanaH sahajA citrA tathAbhavyatvamityaMtaH varabodherapi nyAyAtsiddhi! hetubhedataH / / phalabhedo yato yuktastathA vyavahitAdapi tathA ca bhinne durbhede krmgrnthimhaable| . tIkSNena bhAvavajreNa bahusaGklezakAriNi Anando jAyate'tyantaM tAttviko'sya mahAtmanaH / savyAdhyabhibhave yadvadvyAdhitasya mahauSadhAt bhedo'pi cAsya vijJeyo na bhUyo bhavanaM tathA / tIvrasaGklezavigamAtsadA niHzreyasAvahaH jAtyandhasya yathA puMsazcakSurlAbhe zubhodaye / saddarzanaM tathaivAsya granthibhede'pare jaguH anena bhavanairguNyaM samyagvIkSya mahAzayaH / tathAbhavyatvayogena vicitraM cintayatyasau mohAndhakAragahane saMsAre duHkhitA bt| sattvAH paribhramantyuccaiH satyasmindharmatejasi ahametAnataH kRcchrAdyathAyogaM kthnycn|| anenottArayAmIti varabodhisamanvitaH // 281 // // 282 // // 283 // // 284 // - // 285 // // 286 // 235 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 287 // // 288 // // 289 // // 290 // // 291 // // 292 // karuNAdiguNopetaH parArthavyasanI sadA / tathaiva ceSTate dhImAnvardhamAnamahodayaH tattatkalyANayogena kurvansattvArthameva saH / tIrthakRttvamavApnoti paraM sattvArthasAdhanam cintayatyevamevaitatsvajanAdigataM tu yH| tathAnuSThAnataH so'pi dhImAn gaNadharo bhavet saMvigno bhavanirvedAdAtmaniHsaraNaM tu yaH / AtmArthasampravRtto'sau sadA syAnmuNDakevalI tathAbhavyatvatazcitranimittopanipAtataH / evaM cintAdisiddhizca sannyAyAgamasaGgatA evaM kAlAdibhedena biijsiddhyaadisNsthitiH| sAmagryapekSayA nyAyAdanyathA nopapadyate tattatsvabhAvatA citrA tadanyApekSaNI tathA / sarvAbhyupagamavyAptyA nyAyazcAtra nidarzitaH adhimuktyAzayasthairyavizeSavadihAparaiH / iSyate sadanuSThAnaM heturatraiva vastuni vizeSa cAsya manyanta iishvraanugrhaaditi| .. pradhAnapariNAmAttu tathAnye.tattvavAdinaH tattatsvabhAvatAM muktvA nobhayatrApyado bhavet / evaM ca kRtvA hyatrApi hantaiSaiva nibandhanam / Arthya vyApAramAzritya na ca doSo'pi vidyate / atra mAdhyasthyamAlambya yadi samyagnirUpyate guNaprakarSarUpo yatsarvairvandhastatheSyate / devatAtizayaH kazcitstavAdeH phaladastathA // 293 // // 294 // // 295 // // 296 // // 297 // // 298 // 23che. Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 299 // * // 300 // // 301 // / / 302 // / / 303 / / - // 304 // bhavaMzcApyAtmano yasmAdanyatazcitrazaktikAt / karmAdera bhidhAnAdernAnyathAtiprasaGgataH mAdhyasthyamavalambyaivamaidamparyavyapekSayA / tattvaM nirUpaNIyaM syAtkAlAtIto'pyado'bravIt / anyeSAmapyayaM mArgo muktAvidyAdivAdinAm / . abhidhAnAdibhedena tattvanItyA vyavasthitaH mukto buddho'rhanvApi yadaizvaryeNa samanvitaH / tadIzvaraH sa eva syAtsaMjJAbhedo'tra kevalam anAdizuddha ityAdiryazca bhedo'sya kalpyate / tattattantrAnusAreNa manye so'pi nirarthakaH vizeSasyAparijJAnAdyuktInAM jAtivAdataH / prAyo virodhatazcaiva phalAbhedAcca bhAvataH avidyAklezakarmAdi yatazca bhavakAraNam / tataH pradhAnamevaitatsaMjJAbhedamupAgatam asyApi yo'paro bhedazcitropAdhistathA tathA / gIyate'tItahetubhyo dhImatAM so'pyapArthakaH tato'sthAnaprayAso'yaM yattadbhedanirUpaNam / sAmAnyamanumAnasya yatazca viSayo mataH sAdhu caitadyato nItyA zAstramatra pravartakam / tathAbhidhAnabhedAttu bhedaH kucitikAgrahaH vipazcitAM na yukto'yamaidamparyapriyA hi te| yathoktAstatpunazcAru hantAtrApi nirUpyatAm ubhayoH pariNAmitvaM tathAbhyupagamAd dhruvam / / anugrahAtpravRttezca tathAddhAbhedataH sthitam / // 305 // // 306 // // 307 // / / 308 // // 309 // // 310 // 238 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 311 // // 312 // // 313 // // 314 // // 315 // // 316 // sarveSAM tatsvabhAvatvAttadetadupapadyate / nAnyathA'tiprasaMGgena sUkSmabuddhyA nirUpyatAm AtmanAM tatsvabhAvatveM pradhAnasyApi saMsthite / IzvarasyApi sannyAyAdvizeSo'dhikRto bhavet sAMsiddhikaM ca sarveSAmetadAhurmanISiNaH / anye niyatabhAvatvAdanyathA nyAyavAdinaH sAMsiddhikamado'pyevamanyathA nopapadyate / yogino vA vijAnanti kimasthAnagraheNa naH asthAnaM rUpamandhasya yathA sannizcayaM prati / tathaivAtIndriyaM vastu cchadmasthasyApi tattvataH hastasparzasamaM zAstraM tata eva kathaJcana / atra tannizcayo'pi syAttathA candroparAgavat grahaM sarvatra santyajya tad gambhIreNa cetsaa| zAstragarbhaH samAlocyo grAhyazceSTArthasaGgataH . daivaM puruSakArazca tulyAvetadapi sphuTam / evaM vyavasthite tattve yujyate nyAyataH param daivaM nAmeha tattvena karmaiva hi zubhAzubham / tathA puruSakArazca svavyApAro hi siddhidaH . svarUpaM nishcyenaitdnyostttvvedinH| . . bruvate vyavahAreNa citramanyonyasaMzrayam na bhavasthasya yatkarma vinA vyApArasambhavaH / na ca vyApArazUnyasya phalaM yatkarmaNo'pi hi vyApAramAtrAtphaladaM niSphalaM mahato'pi ca / ato yatkarma tadaivaM citraM jJeyaM hitAhitam . // 317 // // 318 // // 319 // // 320 // // 321 // // 322 // 236 Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 323 // // 324 // // 325 // // 326 // // 327 // // 328 // evaM puruSakArastu vyApArabahulastathA / . phalahetuniyogena jJeyo janmAntare'pi hi anyonyasaMzrayAvevaM dvAvapyetau vicakSaNaiH / uktAvanyaistu karmaiva kevalaM kAlabhedataH daivamAtmakRtaM vidyAtkarma ytpaurvdehikm| . smRtaH puruSakArastu kriyate yadihAparam / nedamAtmakriyAbhAve yataH svaphalasAdhakam / ataH pUrvoktameveha lakSaNaM tAttvikaM tayoH daivaM puruSakAreNa durbalaM hyupahanyate / / daivena caiSo'pItyetannAnyathA copapadyate karmaNA karmamAtrasya nopaghAtAdi tattvataH / svavyApAragatatve tu tasyaitadapi yujyate ubhayostatsvabhAvatve tattatkAlAdyapekSayA / bAdhyabAdhakabhAvaH syAtsamyagnyAyAvirodhataH .. tathA ca tatsvabhAvatvaniyamAtkartRkarmaNoH / phalabhAvo'nyathA tu syAnna kAGkaTukapaktivat karmAniyatabhAvaM tu yatsyAccitraM phalaM prati / tadbAdhyamatra dAdipratimAyogyatAsamam niyamAtpratimA nAtra na cAto'yogyataiva hi / tallakSaNaniyogena pratimevAsya bAdhaka: dArvAdeH pratimAkSepe tadbhAvaH sarvato dhruvaH / yogyasyAyogyatA ceti na caiSA lokasiddhitaH karmaNo'pyetadAkSepe dAnAdau bhAvabhedataH / phalabhedaH kathaM nu syAttathA zAstrAdisaGgataH / / // 329 // // 330 // // 331 // // 332 // // 333 // // 334 // 240 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 335 // // 336 // // 337 // // 338 // // 339 // / / 340 // zubhAttatastvasau bhAvo hantAyaM tatsvabhAvabhAk / evaM kimatra siddhaM syAttata evAstvato hyadaH tattvaM punardvayasyApi ttsvbhaavtvsNsthitau| . bhavatyevamidaM nyAyAttatprAdhAnyAdyapekSayA evaM ca caramAvarte paramArthena bAdhyate / daivaM puruSakAreNa prAyazo vyatyayo'nyadA tulyatvamevamanayorvyavahArAdyapekSayA / sUkSmabuddhyA'vagantavyaM nyAyazAstrA'virodhata: evaM puruSakAreNa granthibhedo'pi saGgataH / tadUrdhvaM bAdhyate daivaM prAyo'yaM tu vijRmbhate asyaucityAnusAritvAtpravRtti satI bhavet / . satpravRtizca niyamAddhRvaH karmakSayo yataH saMsArAdasya nirvedastathoccaiH pAramArthikaH / saMjJAnacakSuSA samyaktannairguNyopalabdhitaH muktau dRDhAnurAgazca tathA tadguNasiddhitaH / viparyayo mahAduHkhabIjanAzAcca tattvataH etattyAgAptisiddhyarthamanyathA tdbhaavtH| asyaucityAnusAritvamalamiSTArthasAdhanam . aucityaM bhAvato yatra tatrAyaM smprvrtte|. upadezaM vinApyuccairantastenaiva coditaH atastu bhAvo bhAvasya tattvataH sampravartakaH / zirAkUpe paya iva payovRddheniyogataH nimittamupadezastu pacanAdisamo mataH / anaikAntikabhAvena satAmatraiva vastuni '241 // 341 // // 342 // // 343 // // 344 // // 345 // // 346 // Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 347 // // 348 // // 349 // // 350 // / / 351 // // 352 // prakrAntAdyadanuSThAnAdaucityenottaraM bhavet / . tadAzrityopadezo'pi jJeyo vidyAdigocaraH prakRtervA''nuguNyena citraH sadbhAvasAdhanaH / gambhIroktyA mitazcaiva zAstrAdhyayanapUrvakaH zirodakasamo bhAva Atmanyeva vyavasthitaH / pravRttirasya vijJeyA cAbhivyaktistatastataH satkSayopazamAtsarvamanuSThAnaM zubhaM matam / kSINasaMsAracakrANAM granthibhedAdayaM yataH bhAvavRddhirato'vazyaM sAnubandhaM zubhodayam / gIyate'nyairapi hyetatsuvarNaghaTasannibham evaM tu vartamAno'yaM cAritrI jAyate tataH / palyopamapRthaktvena vinivRttena karmaNaH liGgaM mArgAnusAryeSa zrAddhaH prajJApanApriyaH / guNarAgI mahAsattvaH sacchaktyArambhasaGgataH asAtodayazUnyo'ndhaH kAntArapatito ythaa| gartAdiparihAreNa samyaktatrAbhigacchati tathAyaM bhavakAntAre pApAdiparihArataH / zrutacakSurvihIno'pi satsAtodayasaMyutaH anIdRzasya tu punazcAritraM zabdamAtrakam / IdRzasyApi vaikalyaM vicitratvena karmaNAm dezAdibhedatazcitramidaM coktaM mahAtmabhiH / atra pUrvodito yogo'dhyAtmAdiH sampravartate aucityAdvRttayuktasya vacanAttattvacintanam / maitryAdisAramatyantamadhyAtmaM tadvido viduH 242 // 353 // // 354 // // 355 // // 356 // // 357 // // 358 // Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 359 // // 360 // // 361 // // 362 // // 363 // // 364 // ataH pApakSayaH sattvaM zIlaM jJAnaM ca zAzvatam / tathA'nubhavasaMsiddhamamRtaM hyada eva tu abhyAso'syaiva vijJeyaH pratyahaM vRddhisaGgataH / mana:samAdhisaMyuktaH paunaHpunyena bhAvanA nivRttirazubhAbhyAsAcchubhAbhyAsAnukUlatA / tathA sucittavRddhizca bhAvanAyAH phalaM matam zubhaikAlambanaM cittaM dhyAnamAhurmanISiNaH / sthirapradIpasadRzaM sUkSmAbhogasamanvitam vazitA caiva sarvatra bhAvastamityameva ca / anubandhavyavaccheda udarko'syeti tadvidaH avidyAkalpiteSUccairiSTAniSTeSu vastuSu / saMjJAnAttadvayudAsena samatA samatocyate . RddhyapravartanaM caiva sUkSmakarmakSayastathA / apekSAtantuvicchedaH phalamasyAH pracakSate anyasaMyogavRttInAM yo nirodhastathA tthaa| apunarbhAvarUpeNa sa tu tatsaMkSayo mataH ato'pi kevalajJAnaM zaileMzIsamparigrahaH / . mokSaprAptiranAbAdhA sadAnandavidhAyinI / tAttviko'tAttvikazcAyamiti yaccoditaM purA / tasyedAnIM yathAyogaM yojanAtrAbhidhIyate apunarbandhakasyAyaM vyavahAreNa tAttvikaH / adhyAtmabhAvanArUpo nizcayenottarasya tu sakRdAvartanAdInAmatAttvika udAhRtaH / pratyapAyaphalaprAyastathAveSAdimAtrataH // 365 // // 366 // // 367 // // 368 // / / 369 // // 370 // 243 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 371 // // 372 // // 373 // // 374 // // 375 // // 376 // cAritriNastu vijJeyaH zuddhyapekSo yathottaram / dhyAnAdirUpo niyamAttathA tAttvika eva tu asyaiva tvanapAyasya sAnubandhastathA smRtaH / yathoditakrameNaiva sApAyasya tathA'paraH apAyamAhuH karmaiva nirapAyAH purAtanam / pApAzayakaraM citraM nirupakramasaMjJakam kaNTakajvaramohaistu samo vighnaH prakIrtitaH / mokSamArgapravRttAnAmata evAparairapi / asyaiva sAsravaH prokto bahujanmAntarAvahaH / pUrvavyAvarNitanyAyAdekajanmA tvanAsravaH Asravo bandhahetutvAdbandha eveha yanmataH / sa sAmparAyiko mukhyastadeSo'rtho'sya saGgataH evaM caramadehasya samparAyaviyogataH / / itvarAsravabhAve'pi sa tathAnAsravo mataH nizcayenAtra zabdArthaH sarvatra vyavahArataH / nizcayavyavahArau ca dvAvapyabhimatArthadau saMkSepAtsaphalo yoga iti sandarzito hyayam / Adyantau tu punaH spaSTaM brUmo'syaiva vizeSataH tattvacintanamadhyAtmamaucityAdiyutasya tu / uktaM vicitrametacca tathA'vasthAdibhedataH AdikarmakamAzritya japo hyadhyAtmamucyate / devatA'nugrahAGgatvAdato'yamabhidhIyate japaH sanmantraviSayaH sa cokto devtaastvH| dRSTaH pApApahAro'smAdviSApaharaNaM yathA // 377 // // 378 // // 379 // // 380 // // 381 // // 382 // 44 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 383 // // 384 // // 385 // // 386 // // 387 / / // 388 // devatApurato vApi jale vA'kaluSAtmani / viziSTadrumakuLe vA kartavyo'yaM satAM mataH parvopalakSito yadvA putrnyjiivkmaalyaa| nAsAgrasthitayA dRSTyA prazAntenAntarAtmanA vidhAne cetaso vRttistadvarNeSu tatheSyate / arthe cAlambane caiva tyAgazcopaplave sati mithyAcAraparityAga AzvAsAttatra vartanam / tacchuddhikAmatA ceti tyAgo'tyAgo'yamIdRzaH yathApratijJamasyeha kAlamAnaM prakIrtitam / ato hyakaraNe'pyatra bhAvavRttiM vidurbudhAH munIndraiH zasyate tena yatnato'bhigrahaH zubhaH / sadAto bhAvato dharmaH kriyAkAle kriyodbhavaH svaucityAlocanaM samyaktato dharmapravartanam / AtmasamprekSaNaM caiva tadetadapare jaguH yogebhyo janavAdAcca liGgebhyo'tha yathAgamam / svaucityAlocanaM prAhuryogamArgakRtazramAH yogAH kAyAdikarmANi janavAdastu tatkathA / zakunAdIni liGgAni svaucityAlocanAspadam ekAntaphaladaM jJeyamato dharmapravartanam / .. atyantaM bhAvasAratvAttatraiva pratibandhataH / tadbhaGgAdibhayopetastatsiddhau cotsuko dRDham / yo dhImAniti sanyAyAtsa yadaucityamIkSate AtmasamprekSaNaM caiva jJeyamArabdhakarmaNi / pApakarmodayAdatra bhayaM tadupazAntaye 245 // 389 // // 390 // // 391 // // 392 // // 393 // // 394 // . . . 245 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 395 // // 396 // // 397 // . // 398 // // 399 // // 400 // visrotogamane nyAyyaM bhayAdau zaraNAdivat / gurvAdyAzrayaNaM samyaktataH syAduritakSayaH sarvamevedamadhyAtma kuzalAzayabhAvataH / aucityAdyatra niyamAllakSaNaM yatpuroditam devAdivandanaM samyakpratikramaNameva ca / maitryAdicintanaM caitatsattvAdiSvapare viduH sthAnakAlakramopetaM zabdArthAnugataM tthaa| anyAsaMmohajanakaM zraddhAsaMvegasUcakam' prollasadbhAvaromAJcaM vardhamAnazubhAzayam / / avanAmAdisaMzuddhamiSTaM devAdivandanam pratikramaNamapyevaM sati doSe pramAdataH / tRtIyauSadhakalpatvAdvisandhyamathavA'saMti niSiddhAsevanAdi yadviSayo'sya prakIrtitaH / tadetadbhAvasaMzuddheH kAraNaM paramaM matam maitrIpramodakAruNyamAdhyasthyaparicintanam / . sattvaguNAdhikaklizyamAnA'prajJApyagocaram vivekino vizeSeNa bhavatyetadyathAgamam / tathA gambhIracittasya samyagmArgAnusAriNaH evaM vicitramadhyAtmametadanvarthayogataH / AtmanyadhIti saMvRtte yamadhyAtmacintakaiH bhAvanAditrayAbhyAsAdvarNito vRttisaMkSayaH / sa cAtmakarmasaMyogayogyatA'pagamo'rthataH sthUrasUkSmA yatazceSTA Atmano vRttayo matAH / anyasaMyogajAzcaitA yogyatAbIjamasya tu // 401 // // 402 // // 403 // // 404 // - // 405 // // 406 // 246 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 407 // // 408 // // 409 // // 410 // // 411 // // 412 // tadabhAve'pi tadbhAvo yukto nAtiprasaGgataH / mukhyaiSA bhavamAteti tadasyA ayamuttamaH pallavAdyapunarbhAvo na skaMndhApagame taroH / syAnmUlApagame yadvattadvadbhavatarorapi mUlaM ca yogyatA hyasya vijJeyoditalakSaNA / pallavA vRttayazcitrA hanta tattvamidaM param upAyopagame cAsyA etadAkSipta eva hi / tattvato'dhikRto yoga utsAhAdistathAsya tu utsAhAnnizcayAddhairyAtsantoSAttattvadarzanAt / munerjanapadatyAgAtSaDbhiryogaH prasidhyati AgamenAnumAnena dhyAnAbhyAsarasena ca / tridhA prakalpayanprajJAM labhate yogamuttamam AtmA karmANi tadyogaH sheturkhilstthaa| . phalaM dvidhA viyogazca sarvaM tattatsvabhAvataH / asminpuruSakAro'pi satyeva saphalo bhavet / anyathA nyAyavaiguNyAdbhavannapi na zasyate ato'karaNaniyamAttattadvastugatAttathA / vRttayo'sminirudhyante tAstAstadbIjasambhavAH granthibhede yathaivA'yaM bandhahetuM paraM prati / . . narakAdigatiSvevaM jJeyastaddhetugocaraH anyathA''tyantiko mRtyu yastatra gatistathA / na yujyate hi sannyAyAdityAdi samayoditam hetumasya paraM bhAvaM sattvAdyAgonivartanam / pradhAnakaruNArUpaM bruvate sUkSmadarzinaH // 413 // // 414 // // 415 // // 416 // // 417 // // 418 // 240 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 419 / ... // 420 // // 421 // // 422 // // 423 // // 424 // samAdhireSa evA'nyaiH samprajJAto'bhidhIyate / samyakprakarSarUpeNa vRttyarthajJAnatastathA evamAsAdya caramaM janmA'janmatvakAraNam / zreNimApya tataH kSipraM kevalaM labhate kramAt asamprajJAta eSo'pi samAdhirgIyate paraiH / niruddhA'zeSavRttyAdi tatsvarUpAnuvedhataH dharmamegho'mRtAtmA ca bhavazakrazivodayaH / sattvAnandaH parazceti yojyo'traivArthayogataH maNDUkabhasmanyAyena vRttibIjaM mahAmuniH / yogyatA'pagamAddagdhvA tataH kalyANamaznute yathoditAyAH sAmagryAstatsvAbhAvyaniyogataH / yogyatApagamo'pyevaM samyagjJeyo mahAtmabhiH sAkSAdatIndriyAnandRSTvA kevalacakSuSA / adhikAravazAtkazciddezanAyAM pravartate prakRSTapuNyasAmarthyAtprAtihAryasamanvitaH / . avandhyadezanaH zrImAnyathAbhavyaM niyogataH kecittu yogino'pyetaditthaM necchanti kevalam / anye tu muktyavasthAyAM sahakAriviyogataH caitanyamAtmano rUpaM na ca tajjJAnataH pRthak / yuktito yujyate'nye tu tataH kevalamAzritAH asmAdatIndriyajJaptistataH saddezanAgamaH / nAnyathA chinnamUlatvAdetadanyatra darzitam tathA cehAtmano jJatve sNvidsyoppdyte| * * eSAM cAnubhavAtsiddhA pratiprANyeva dehinAm . 248 // 425 // // 426 // // 427 // // 428 // // 429 // // 430 // Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 431 // // 432 // // 433 / / // 434 // // 435 // / // 436 // agneruSNatvakalpaM tajjJAnamasya vyavasthitam / pratibandhakasAmarthyAnna svakArye pravartate jJo jJeye kathamajJaH svAdasati pratibandhake / dAhye'gnirdAhako na syAtkathamapratibandhakaH na dezaviprakarSo'sya yujyate pratibandhakaH / tathA'nubhavasiddhatvAdagneriva sunItitaH aMzatastveSa dRSTAnto dharmamAtratvadarzakaH / adAhyAdahanAdyevamata eva na bAdhakam sarvatra sarvasAmAnyajJAnAjjJeyatvasiddhitaH / tasyAkhilavizeSeSu tadetanyAyasaGgatam sAmAnyavadvizeSANAM svabhAvo jJeyabhAvataH / jJAyate sa ca sAkSAttvAdvinA vijJAyate.katham ato'yaM jJasvabhAvatvAtsarvajJaH syAnniyogataH / / nAnyathA jJatvamasyeti sUkSmabuddhyA nirUpyatAm evaM ca tattvato'sAraM yaduktaM mtishaalinaa| . iha vyatikare kiJciccArubuddhyA subhASitam jJAnavAnmRgyate kshcittduktprtipttye| ajJopadezakaraNe vipralambhanazaGkibhiH / tasmAdanuSThAnagataM jJAnamasya vicAryatAm / . kITasaMkhyAparijJAnaM tasya naH kvopayujyate heyopAdeyatattvasya sAbhyupAyasya vedakaH / yaH pramANamasAviSTo na tu sarvasya vedakaH dUraM pazyatu vA mA vA tattvamiSTaM tu pazyatu / pramANaM dUradarzI cedeta gRdhrAnupAsmahe // 437 // // 438 // // 439 // // 440 // // 441 // // 442 // 248 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 443 // * // 444 // * // 445 // // 446 // // 447 // // 448 // evamAdhuktasannItyA heyAdyapi ca tattvataH / . tattvasyAsarvadarzI na vettyAvaraNabhAvataH / buddhyadhyavasitaM yasmAdarthaM cetayate pumAn / itISTaM cetanA ceha saMvitsiddhA jagattraye caitanyaM ca nijaM rUpaM puruSasyoditaM ytH| tata AvaraNAbhAve naitatsvaphalakRtkutaH na nimittaviyogena laddhyAvaraNasaGgatam / na ca tattatsvabhAvatvAtsaMvedanamidaM yataH caitanyameva vijJAnamiti nAsmAkamAgamaH / kintu tanmahato dharmaH prAkRtazca mahAnapi buddhyadhyavasitasyaivaM kathamarthasya cetanam / gIyate tatra nanvetatsvayameva nibhAlyatam puruSo'vikRtAtmaiva svanirbhAsamacetanam / manaH karoti sAnnidhyAdupAdhiH sphaTikaM yathA vibhaktedRkpariNatau buddhau bhogo'sya kathyate / pratibimbodayaH svacche yathA candramaso'mbhasi sphaTikasya tathA nAma bhAve tdupdhestthaa| vikAro nAnyathAsau syAdandhAzmana iva sphuTam tathA nAmaiva siddhaiva vikriyApyasya tattvataH / caitanyavikriyApyevamastu jJAnaM ca sAtmanaH nimittAbhAvato no cenimittamakhilaM jagat / nAntaHkaraNamiti cetkSINadoSasya tena kim nirAvaraNametadyadvizvamAzritya vikriyAm / .. na yAti yadi tattvena na nirAvaraNaM bhavet // 449 // // 450 // // 451 // // 452 // ... // 453 // // 454 // 250 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 455 // // 456 // // 457 // // 458 // // 459 // // 460 // didRkSA vinivRttApi necchAmAtranivartanAt / puruSasyApi yukteyaM sa ca cidrUpa eva vaH caitanyaM ceha saMzuddhaM sthitaM sarvasya vedakam / tantre jJAnaniSedhastu prAkRtApekSayA bhavet Atmadarzanatazca syAnmuktiryattantranItitaH / tadasya jJAnasadbhAvastantrayuktyaiva sAdhita: nairAtmyadarzanAdanye nibandhanaviyogataH / doSaprahANamicchanti sarvathA nyAyayoginaH samAdhirAja etattattadetattattvadarzanam / AgrahacchedakArye tattadetadamRtaM param tRSNA yajjanmano yonirbuvA sA cAtmadarzanAt / tadabhAvAnna tadbhAvastattato muktirityapi na hyapazyanahamiti sniAtyAtmani kshcn| . na cAtmani vinA premNA sukhakAmo'bhidhAvati. satyAtmani sthire premNi na vairAgyasya sambhavaH / na ca rAgavato muktirdAtavyo'syA jalAJjaliH nairAtmyamAtmano'bhAvaH kSaNiko vA'yamityadaH / vicAryamANaM no yuktyA dvayamapyupapadyate . sarvathaivAtmano'bhAve sarvA cintA nirrthkaa| satiM dharmiNi dharmA yaccintyante nItimadvacaH nairAtmyadarzanaM kasya ko vA'sya pratipAdakaH / ekAntatucchatAyAM hi pratipAdyastatheha kaH kumaariisutjnmaadisvpnbuddhismoditaa| bhrAntiH sarveyamiti cenanu sA dharma eva hi // 461 // // 462 // // 463 // // 464 // // 465 // // 466 // - 251 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 467 // // 468 // // 469 // .. // 470 // // 471 // // 472 // kumAryA bhAva eveha ydetduppdyte| vandhyAputrasya loke'sminna jAtu svapnadarzanam kSaNikatvaM tu naivA'sya kSaNAdUrdhvaM vinAzataH / anyasyAbhAvato'siddheranyathAnvayabhAvataH bhAvAviccheda evAyamanvayo gIyate yataH / sa cAnantarabhAvitve hetorasyAnivAritaH svanivRttisvabhAvatve kSaNasya nAparodayaH / anyajanmasvabhAvatve svanivRttirasaGgatA' itthaM dvayaikabhAvatve na viruddho'nvayo'pi hi| vyAvRttyAyekabhAvatvayogato bhAvyatAmidam anvayArthasya na AtmA citrabhAvo yato mataH / na punarnitya eveti tato doSo na kazcana na cAtmadarzanAdeva sneho yatkarmahetukaH / nairAtmye'pyanyathAyaM syAjjJAnasyApi svadarzanAt ... adhruvekSaNato no cetko'parAdho dhruvekssnne| tadgatA kAlacintA cennAsau karmanivRttitaH upaplavavazAtprema srvtraivopjaayte| . nivRtte tu na tattasmin jJAne grAhyAdirUpavat sthiratvamitthaM na premNo yato mukhyasya yujyate / tato vairAgyasaMsiddhermuktirasya niyogataH bodhamAtre'dvaye tattve kalpite sati karmaNi / kathaM sadA'syA bhAvAdi neti samyagvicintyatAm evamekAntanityo'pi hantAtmA nopapadyate / sthirasvabhAva ekAntAdyato nityo'bhidhIyate // 473 // // 474 // // 475 // // 476 // // 477 // // 478 // 2pa0 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 479 // // 480 // // 481 // // 482 // // 483 // // 484 // tadayaM kartRbhAvaH syAdbhoktRbhAvo'thavA bhavet / ubhayAnubhayabhAvo vA sarvathApi na yujyate ekAntakartRbhAvatve kathaM bhoktRtvasambhavaH / bhoktRbhAvaniyoge'pi kartRtvaM nanu duHsthitam na cAkRtasya bhogo'sti kRtaM cA'bhogamityapi / ubhayAnubhayabhAvatve virodhAsambhavau dhruvau yattathobhayabhAvatve'pyabhyupetaM virudhyate / pariNAmitvasaGgatyA na tvAgo'trAparo'pi vaH ekAntanityatAyAM tu tattathaikatvabhAvataH / bhavApavargabhedo'pi na mukhya upapadyate svabhAvApagame yasmAdvyaktaiva prinnaamitaa| tayA'nupagame tvasya rUpamekaM sadaiva hi tatpuna vikaM vA syAdApavargikameva vaa| . AkAlamekametaddhi bhavamuktI na saGgate . bandhAcca bhavasaMsiddhiH sambandhazcitrakAryataH / tasyaikAntakabhAvatve na tveSo'pyanibandhanaH nRpasyevAbhidhAnAdyaH sAtAbandhaH prakIrtyate / ahizaGkAviSajJAtAccetaro'sau nirarthakaH evaM ca yogamArgo'pi muktaye yaH prklpyte| so'pi niviSayatvena kalpanAmAtrabhadraka: dikSAdinivRttyAdi pUrvasUryuditaM tthaa| Atmano'pariNAmitve sarvametadapArthakam pariNAminyato nItyA citrabhAve tathAtmani / avasthAbhedasaGgatyA yogamArgasya sambhavaH 253 // 485 // // 486 // // 487 // // 488 // // 489 // // 490 // Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 491 // // 492 // // 493 // // 494 // // 495 // // 496 // tatsvabhAvatvato yasmAdasya tAttvika eva hi| kliSTastadanyasaMyogAtpariNAmo bhavAvahaH sa yogAbhyAsaje yo yattatkSayopazamAditaH / yogo'pi mukhya eveha zuddhyavasthAsvalakSaNaH tatastathA tu sAdhveva tadavasthAntaraM param / / tadevaM tAttvikI muktiH syAttadanyaviyogataH ata eva ca nirdiSTaM nAmAsyAstattvavedibhiH / viyogo'vidyayA buddhiH kRtsnakarmakSayaMstathA zailezIsaMjJitAcceha samAdhirupajAyate / / kRtsnakarmakSayaH so'yaM gIyate vRttisaMkSayaH tathA tathA kriyAviSTaH samAdhirabhidhIyate / niSThAprAptastu yogajJairmuktireSa udAhRtaH saMyogayogyatA'bhAvo yadihAtmatadanyayoH / kRto na jAtu saMyogo bhUyo naivaM bhavastataH yogyatAtmasvabhAvastatkathamasyA nivartanam / tattatsvabhAvatAyogAdetallezena darzitam svanivRttiH svabhAvazcedevamasya prsjyte| astvevamapi no doSaH kazcidatra vibhAvyate pariNAmitva evaitatsamyagasyopapadyate / AtmAbhAve'nyathA tu syAdAtmasattetyadazca na svabhAvavinivRttizca sthitasyApIha dRzyate / ghaTAdernavatAtyAge tathA tadbhAvasiddhitaH navatAyA na cAtyAgastathA naa'ttsvbhaavtaa| ghaTAderna na tadbhAva ityatrAnubhavaH pramA // 497 // // 498 // // 499 // // 500 // // 501 // // 502 // 254 Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 503 // // 504 // // 505 // // 506 // // 507 // // 508 // yogyatApagame'pyevamasya bhAvo vyavasthitaH / sarvotsukyavinirmuktaH stimitodadhisannibhaH ekAntakSINasaMklezo niSThitArthastatazca saH / nirAbAdhaH sadAnando muktAvAtmAvatiSThate asyAvAcyo'yamAnandaH kumArI strIsukhaM yathA / ayogI na vijAnAti samyagjAtyandhavad ghaTam yogasyaitatphalaM mukhyamaikAntikamanuttaram / AtyantikaM paraM brahma yogavidbhirudAhRtam sadgocarAdisaMzuddhireSA''locyeha dhIdhanaiH / sAdhvI cetpratipattavyA vidvattAphalakAsibhiH vidvattAyAH phalaM nAnyatsadyogAbhyAsataH param / tathA ca zAstrasaMsAra ukto vimalabuddhibhiH putradArAdisaMsAraH puMsAM saMmUDhacetasAm / . viduSAM zAstrasaMsAraH sadyogarahitAtmanAm . kRtamatra prasaGgena prAyeNoktaM tu vAJchitam / / anenaivAnusAreNa vijJeyaM zeSamanyataH / evaM tu mUlazuddhyeha yogabhedopavarNanam / cArumAtrAdisatputrabhedavyAvarNanopamam .. anyadvAndhyeyabhedopavarNanAkalpamityataH / . na mUlazuddhyabhAvena bhedasAmye'pi vAcike yatheha puruSAdvaite baddhamuktAvizeSataH / tadanyAbhAvanAdeva taddvaite'pi nirUpyatAm aMzAvatAra ekasya kuta ekalvahAnitaH / niraMza eka ityuktaH sa cAdvaitanibandhanam ra55 // 509 // // 510 // // 511 // // 512 // // 513 // // 514 // Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muktAMzatve vikAritvamaMzAnAM noppdyte| .. teSAM cehA'vikAritve sannItyA muktatAMzinaH // 515 // samudrormisamatvaM ca yadaMzAnAM prakalpyate / na hi tadbhedakAbhAve samyagyuktyopapadyate // 516 // sadAdyamatra hetuH syAttAttvike bheda eva hi| prAgabhAvAdisaMsiddherna sarvathAnyathA trayam / // 517 // sattvAdyabheda ekAntAMdyadi tadbhedadarzanam / bhinnArthamasadeveti tadvadadvaitadarzanam / // 518 // yadA nArthAntaraM tattvaM vidyate kiJcidAtmanAm / mAlinyakAri tattvena na tadA bandhasambhavaH // 519 // asatyasmin kuto muktibandhAbhAvanibandhanA / muktamuktirna yanyAyyA bhAve'syAtiprasaGgitA // 520 // kalpitAdanyato bandho na jAtu syAdakalpitaH / kalpitazcettatazcintyo nanu muktirakalpitA // 521 // nAnyato'pi tathAbhAvAhate teSAM bhavAdikam / tataH kiM kevalAnAM tu nanu hetusamatvataH // 522 // muktasyeva tathAbhAvakalpanA ynnirrthkaa| syAdasyAM prabhavantyAM tu bIjAdevAGkurodayaH // 523 // evamAdyatra zAstrajJaistattvataH svahitodyataiH / mAdhyasthyamavalambyoccairAlocyaM svayameva tu // 524 // AtmIyaH parakIyo vA kaH siddhAnto vipshcitaam| . dRSTeSTAbAdhito yastu yuktastasya parigrahaH // 525 // svalpamatyanukampAyai yogazAstramahArNavAt / / AcAryaharibhadreNa yogabinduH samuddhRtaH // 526 // 256 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samuddhRtyArjitaM puNyaM yadenaM shubhyogtH| . bhavAndhyavirahAttena janaH stAdyogalocanaH // 527 // // 2 // // 3 // // 4 // ||yogshtkm // namiUNa jogiNAhaM, sujogasaMdaMsagaM mahAvIraM / vocchAmi jogalesaM, jogajjhayaNANusAreNaM nicchayao iha jogo saNNANAINa tiNha saMbaMdho / mokkheNa joyaNAo NiddiTTho joginAhehiM saNNANaM vatthugao boho, saiMsaNaM tu tattha ruii| saccaraNamaNuTTANaM vihi-paDisehANugaM tattha vavahArao u eso vinneo eyakAraNANaM pi| jo saMbaMdho so vi ya kAraNakajjovayArAo guru viNao sussUsAiyA ya vihiNA u dhammasatthesu taha cevANuTThANaM vihi-paDisehesu jahasatti etto cciya kAleNaM niyamA siddhI pagiTTharUvANaM / saNNANAINa tahA jAyai aNubaMdhabhAveNa maggeNaM gacchaMto sammaM sattIe itttthpurphio| jaha taha guruviNayAisu payaTTao ettha jogi tti ahigAriNo uvAeNa hoi siddhI samatthavatthummi / phalaMpagarisabhAvAo, visesao jogamaggammi ahigArI puNa etthaM viNNeo apuNabaMdhagAi tti / taha taha NiyattapagaI-ahigAro Negabheo tti aNiyatte puNa tie egaMteNeva haMdi ahigAre / tapparataMto bhavarAgao daDhaM aNahigAri tti // 6 // // 7 // // 8 // // 10 // rapa. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 11 // // 12 // // 13 / / gAI // 14 // // 15 // // 16 // tappoggalANa taggahaNa sahAvAvagamao ya eyaM ti / iya daTThavvaM iharA, tahabaMdhAI na jujjati eyaM puNa Nicchayao aisayaNANI viyANae nnvrN|| iyaro vi ya liMgehiM uvautto teNa bhaNiehiM pAvaM na tivvabhAvA kuNai, Na bahumaNNaI bhavaM ghoraM / uciyaTTiI ca sevai, savvattha vi apuNabaMdho tti . sussUsa dhammarAo guru-devANaM jhaasmaahiie| veyAvacce Niyamo sammaddiTThissa liMgAI .. maggaNusArI saddho paNNavaNijjo kiyAparo cev| guNarAgI sakkAraMbhasaMgao taha ya cArittI eso sAmAiyasuddhibheyao NegahA munneyvvo| ANApariNaibheyA aMte jA vIyarAgo tti paDisiddhesu adese vihiesu ya IsirAgabhAve vi| sAmAiyaM asuddhaM suddhaM samayAe dosuM pi evaM visesaNANA AvaraNAvagamabheyao ceya / iya daTThavvaM paDhamaM bhUsaNaThANAipattisamaM kiriyA u daMDajogeNa cakkabhamaNaM va hoi eyss| ANAjogA puvvANuvehao ceva NavaraM ti vAsI-caMdaNakappo samasuha-dukkho muNI smkkhaao| bhava-mokkhApaDibaddho ao ya pAeNa satthesu eesi NiyaNiyabhUmiyAe uciyaM jamettha'NuTThANaM / ANAmayasaMyuttaM taM savvaM ceva yogo tti tallakkhaNayogAo u cittavittINirohao ceva . taha kusalapavittIe mokkheNa u joyaNAo tti // 17 // // 18 // // 19 // // 20 // // 22 // 258 Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 23 // // 24 // // 25 // // 26 // // 27 // // 28 // eesi pi ya pAyaM bajjhANAyogao u uciymmi| aNuThANammi pavittI jAyai taha suparisuddha tti guruNA liMgehi tao eesiM bhUmigaM muNeUNa / uvaeso dAyavvo jahociyaM osahA''haraNA paDhamassa logadhamme parapIDAvajjaNAi oheNaM / guru devA-'tihipUyAi dINadANAi ahigicca evaM ciya avayAro jAyai maggammi haMdi eyassa / raNNe pahapabbhaTTho'vaTTAe vaTTamoyarai bIyassa u loguttaradhammammi aNuvvayAi ahigicca / parisuddhANAyogA tassa tahA bhAvamAsajja tassA''saNNattaNao tammi daDhaM pkkhvaayjogaao| sigdhaM pariNAmAo sammaM paripAlaNAo ya . taiyassa puNa vicitto tahuttarasujogasAhago nneo| sAmAiyAivisao NayaNiuNaM bhAvasAro tti saddhammANuvarohA vittI dANaM ca teNa suvisuddhaM / jiNapuya-bhoyaNavihI saMjhANiyamo ya jogaMto ciivaMdaNa jaivissAmaNA ya savaNaM ca dhammavisayaM ti| gihiNo imo vi jogo ki puNa jo bhAvaNAmaggo? emAivatthuvisao gihINa uvaesa mo muNeyavvo / jaiNo uNa uvaeso sAmAyArI jahA savvA gurukulavAso gurutaMtayAya uciyaviNayassa karaNaM ca / vasahIpamajjaNAisu jatto taha kAlavekkhAe aNigRhaNA balammI savvattha pavattaNaM pasaMtIe / NiyalAbhaciMtaNaM sai aNuggaho me tti guruvayaNe // 29 // // 30 // // 31 // // 32 // // 33 // // 34 // 59 Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 36 // // 37 // // 38 // .. // 39 // // 40 // saMvaraNicchiDDuttaM sudhuMchujjIvaNaM suprisuddhN| vihisajjhAo maraNAdavekkhaNaM jaijaNuvaeso uvaeso'visayammI visae vi aNIiso annuveso| baMdhanimittaM NiyamA jahoio puNa bhave jogo guruNo ajogijogo accaMtavivAgadAruNo nneo| jogIguNahIlaNA NaTThaNAsaNA dhammalAghavao eyammi pariNayammI pavattamANassa ahigaThANesu / esa vihI aiNiuNaM pAyaM sAhAraNo Neo niyayasahAvAloyaNa-jaNavAyAvagama-jogasuddhIhiM / . uciyattaM NAUNaM nimittao sai payaTTejjA gamaNAiehi kAyaM NiravajjehiM vayaM ca bhnniehiN| suhaciMtaNehi ya maNaM sohejjA jogasuddhi tti suhasaMThANA aNNe kAyaM vAyaM ca suhasareNaM tu / suhasuviNehiM ca. maNaM jANejjA sAhu suddhi tti .. ettha uvAo ya imo suhadavvAisamavAyamAsajja / paDivajjai guNaThANaM sugurU samIvammi vihiNA tu vaMdaNamAI u vihI NimittasuddhI pahANa mo nneo| sammaM avekkhiyavvA esA iharA vihI Na bhave uDDhaM ahigaguNehiM tulguNehiM ca Nicca sNvaaso| tagguNaThANociyakiriyapAlaNAsaisamAutto uttaraguNabahumANo sammaM bhavarUvaciMtaNaM cittaM / araIe ahigayaguNe tahA tahA jattakaraNaM tu akusalakammodayapuvvarUvamesA jao smkkhaayaa| . so puNa uvAyasajjho pAeNa bhayAisu pasiddho 260 // 41 // // 42 // // 43 // // 44 // // 45 // Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 47 // // 48 // // 49 // // 50 // // 51 // // 52 // saraNaM bhae uvAo roge kiriyA visammi maMto ti| . ee vi pAvakammovakkamabheyA u tatteNaM saraNaM gurU u itthaM kiriyA u tavo tti kmmrogmmi| maMto puNa sajjhAo mohavisaviNAsaNo payaDo eesu jattakaraNA tassovakkamaNabhAvao pAyaM / no hoi paccavAo avi ya guNo esa paramattho causaraNagamaNa dukkaDagarahA sukaDANumoyaNA ceva / esa gaNo aNavarayaM kAyavvo kusalaheu tti ghaDamANa-pavattANaM jogINaM jogasAhaNovAo / eso pahANatarao Navara pavattassa viNNeo bhAvaNasuyapADho titthasavaNamasati tytthjaannmmi| tatto ya AyapehaNamatiniuNaM dosavekkhAe rAgo doso moho ee etthA ''yadUsaNA dosaa| .. kammodayasaMjaNiyA viNNeyA AyapariNAmA kammaM ca cittapoggalarUvaM jIvassa'NAisaMbaddhaM / micchattAdinimittaM NAeNamatIyakAlasamaM aNubhUyavattamANo savvo veso pavAhao'NAdI / jaha taha kammaM NeyaM kayakattaM vattamANasamaM . mutteNamamuttimao uvaghAyA'NuggahA vi jujjati / jaha viNNANassa ihaM mairApANosahAdIhiM evamaNAdI eso saMbaMdho kaMcaNovalANaM v| eyANamuvAeNaM taha vi viogo vi havai tti evaM tu baMdha-mokkhA viNovayAreNa do vi jujjati / suha-dukkhAi ya diTThA iharA Na, kayaM pasaMgeNa // 53 // // 54 // // 55 // // 56 // // 57 // // 58 // ca ... Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tatthAbhissaMgo khalu rAgo appIilakkhaNo doso| aNNANaM puNa moho ko pIDai maM daDhamimesi // 59 // NAUNa tato tavvisayatatta-pariNai-vivAgadose tti / citejjA''NAe daDhaM pairikke- sammamuvautto // 60 // guru-devayApaNAmaM kAuM pumaasnnaaitthaannenn|| daMsa-masagAi kAe agaNeto taggaya'jjhappo // 6 // guru-devayahi jAyai aNuggaho ahigayassa to siddhii| eso ya tannimitto tahA''yabhAvAo viNNeo __ // 2 // jaha ceva maMta-rayaNAiehiM vihisevagassa bhvvss| ..... uvagArAbhAvammi vi tesi hoi tti taha eso * // 63 // ThANA kAyaniroho takkArIsu bahumANabhAvo y| daMsAdiagaNaNammi vi vIriyajogo ya iTThaphalo - // 64 // taggayacittassa tahovaogao tattabhAsaNaM hoti / eyaM ettha pahANaM aMgaM khalu iTThasiddhIe // 65 // evaM khu tattaNANaM asappavittiviNivittisaMjaNagaM / thiracittagAri logadugasAhagaM beMti samayaNNU thIrAgammI tattaM tAsiM citejja smmbuddhiie| kalamala-maMsa-soNiya-purIsa-kaMkAlapAyaM ti . // 6 // roga-jarApariNAmaM NaragAdivivAgasaMgayaM ahvaa| calarAgapariNati jIyanAsaNavivAga dosaM ti // 68 // atthe rAgammi u ajjaNAidukkhasayasaMkulaM tttN| . gamaNapariNAmajuttaM kugaivivAgaM ca ciMtejjA // 69 // dosammi u jIvANaM vibhiNNayaM eva poggalANaM c| aNavaTThiyaM pariNati vivAgadosaM ca paraloai . // 70 // 22 Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 71 // // 72 // // 73 // // 74 // // 75 // // 76 // citejjA mohammI oheNaM tAva vatthuNo tattaM / uppAya-vaya-dhuvajuyaM aNuhavajuttIe sammaM ti nAbhAvo cciya bhAvo atippasaMgeNa jujjai kyaai| Na ya bhAvo'bhAvo khalu tahAsahAvatta'bhAvAo eyassa u bhAvAo Nivitti-aNuvittijogao hoti / uppAyAdI NevaM avigArI va'NuhavavirohA ANAe ciMtaNammI tattAvagamo Niogao hoti / bhAvaguNAgarabahumANao ya kammakkhao paramo pairikke vAghAo na hoi pAeNa yogavasiyA ya / jAyai tahA pasatthA haMdi aNabbhatthajogANaM uvaogo puNa ettha viNNeo jo samIvajogo tti / vihiyakiriyAgao khalu avitahabhAvo u savvattha evaM abbhAsAo tattaM pariNamai cittathejjaM c| . jAyai bhavANugAmI sivasuhasaMsAhagaM paramaM ahavA oheNaM ciya bhaNiyavihANAo ceva bhAvejjA / sattAiesu mettAie guNe paramasaMviggo sattesu tAva mettiM tahA pamoyaM guNAhieK ti / karuNA-majjhatthatte kilissamANA'viNeesu . eso cevettha kamo uciyapavittIe vaNNio saahuuN| iharA'samaMjasattaM tahAtahA'ThANaviNioyA sAhAraNo puNa vihI sukkAhAro imassa vinnnneo| aNNatthao ya eso u savvasaMpakkarI bhikkhA vaNalevovammeNaM uciyattaM taggayaM nioeNaM / etthaM avekkhiyavvaM iharA'yogo tti dosaphalo // 77 // // 78 // // 79 // / / 80 // // 81 // // 82 // 253 Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 88 // jogANubhAvao cciya pAyaM Na ya sohaNassa vi alaabho| laddhINa vi saMpattI imassa jaM vaNNiyA samae . // 83 // rayaNAI laddhIo aNimAdIyAo taha ya cittaao| AmosahAiyAo tahAtahA jogavuDDhIe . // 84 // etIe esa jutto samma asuhassa khavaga mo nneo| iyarassa baMdhago vaha suheNamiya mokkhagAmi tti // 85 // kAyakiriyAe dosA khaviyA maMDukkacuNNatulla tti / te ceva bhAvaNAe neyA tacchArasarisa tti // 86 // evaM puNNaM pi duhA mimmaya kaNayakalasovamaM bhaNiyaM / aNNehi vi iha magge nAmavivajjAsabheeNaM // 87 // taha kAyapAiNo Na puNa cittamahikicca bohisatta tti / hoMti tahabhAvaNAo AsayayogeNa suddhAo emAi jahoiyabhAvaNAvisesAu jujjae savvaM / mukkAhinivesaM.khalu nirUviyavvaM sabuddhIe // 89 // eeNa pagAreNaM jAyai sAmAiyassa suddhi tti| tatto sukkajjhANaM kameNa taha kevalaM ceva // 90 // vAsI-caMdaNakappaM tu ettha siTuM ao ciMya buhehiM / AsayarayaNaM bhaNiyaM ao'NNahA Isi doso vi // 91 // jai tabbhaveNa jAyai jogasamattI ajogayAe to| jammAdidosarahiyA hoi sadegaMtasiddhi ti // 92 // asamattIya u cittesu ettha ThANesu hoi uppaao| . tattha vi ya tayaNubaMdho tassa taha'bbhAsao ceva // 93 // jaha khalu divasa'bmatthaM rAtIe suviNayammi pecchaMti / taha iha jamma'bbhatthaM sevaMti bhavaMtare jIvA . // 94 // 264 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 95 // // 96 // // 97 // tA suddhajogamaggocciyammi ThANammi ettha vaTTejjA / iha-paralogesu daDhaM jIviya-maraNesu ya samANo parisuddhacittarayaNo caejja dehaM tahaMtakAle vi| AsaNNamiNaM NAuM aNasaNavihiNA visuddheNaM NANaM cA''gama-devaya-paihA-sumiNaMdharAda'diTThio / NAsa'cchi-tAragAdasaNAo kaNNagga'savaNAo aNasaNasuddhIe ihaM jatto'tisaeNa hoi kaayvvo| jallese marai jao tallesesuM tu uvavAo lesAya vi ANAjogao u ArAhago ihaM neo| iharA asatiM esA vi haMta'NAimmi saMsAre tA iya ANAjoge jaiyavvamajogaatthiNA sammaM / . eso ciya bhavaviraho siddhIe sayA aviraho ya // 98 // // 99 // // 100 // // 1 // // dhUrtAkhyAnam // prathamamAkhyAnakam namiUNa jiNavariMde tiasesaravidie dhuakilese / / viusajaNabohaNatthaM dhuttakkhANaM pavakkhAmi . laliasamiddhajaNavayA asthi purI surapuri visesaMtI / ujjuajANAhivAsA ujjeNI NAma NAmeNaM tIse uttarapAse NANAvihakusumagummalayagahaNaM / mahuarigaNobamIaM ujjANaM NaMdaNasaricchaM tatthujjANagihammI NANAviharUvakammaNijjuttA / dhuttANa sayANegA samAgayA kaha vi hiMDaMtA // 2 // // 3 // // 4 // RSHI Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. mAyANiaDipahANA akajjaNiccujjuA NiraNukaMpA / thIbAlavuDDavIsatthaghAiNo vaMcaNikkaparA dhUvaMjaNajogehi a osoaNi-thaMbhaNIhiM vijjAhiM / sara-vanabheyakusalA tesi pahU paMcime kamaso mUlasiri kaMDarIo elAsADho saso a khaMDavaNA / ikkikkassa ya tesiM dhUttANU paMca-paMcasayA : - // 7 // dhUttINaM paMcasayA khaMDavaNAe a Navari privaaro| savvANa vi tANa pahU mUlasirI loavikkhAo // 8 // vaTTai a tANa kAlo jalayasamucchna sUra-sasimaggo / .... iMdadhaNuvijjugajjiajalayaramuhalo varisayAlo / // 9 // sattAhaduddiNammi a samaMtao bhariavappakUvasare / kayacikkhillacilipphiladussaMcArAsu racchAsu // 10 // eArisammi kAle te dhuttA sIavaddalAbhihayA / bhukkhattA biti tarhi-'ko ahaM dijja bhattaM' ti // 11 // aha bhaNai mUladevo-'jaM jeNa suaM ca samaNubhUaM vaa| so taM kaheu savvaM miliANeANa dhuttANaM // 12 // jo taM na pattiijjA asaccavayaNaM ti teNa savvesi / dhuttANa samuiANaM dAyavvaM bhattapANaM ti // 13 // jo puNa-purANa-bhAraha-rAmAyaNa-sui-samuttha vayaNehiM / taM vayaNa samatthittA mahAyaNaM pattiAvijja // 14 // so dhuttANa ahivaI mahAmaI asthi stthnnimmaao| . mA deu kiMci kassa vi-' ia bhaNie mUladeveNa // 15 // te savve via bhaNiyA - 'ia hou susohaNaM tae bhaNiaM' / kiMtu tumaM paDhamaM cia kahehi jaM te samaNubhUaM / // 16 // 2 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aha bhaNai mUladevo- 'jaM aNubhUaM mae taruNabhAve / taM NisuNeha avahiA kahijjamANaM sujuttIe // 17 // taruNattaNammi ahayaM icchiasuhasaMpayaM ahilasaMto / dhArAdharaNahAe sAmigihaM patthio suiraM // 18 // chattakamaMDaluhattho paMthaM vAhemi gahiapacchayaNo / mattaM pavvayamittaM picchAmi a gayavaraM iMtaM // 19 // mehamiva gulaguliMtaM pabhiNNakaraDAmuhaM mahAmattaM / daTTaNa vaNagaiMdaM bhaeNa vevaMtagatto haM // 20 // attANo a asaraNo kattha nilukkAmi haM ti ciMtaMto / to sahasA ya aigao kamaMDaluM maraNabhayabhIo // 21 // aha so vi mattahatthI Usaviakaro sarosarattaccho / majjhANumaggalaggo kamaMDaluM aigao sigdhaM // 22 // to haM bhayasaMbhaMto samaMtao vihuaM paloaMto / hatthiM kamaMDalummI vAmoheUNa chammAsaM // 23 // gIvAi Niggao haM hatthI vi mamANumaggao Ninto / laggo vAlaggaMte kuMDaagIvAi chiddammi // 24 // ahamavi a Navari purao gaMgaM picchAmi raMgirataraMgaM / pheNaNiaTTahAsaM vaNagayadaMtakkhayataDaggaM .. // 25 // ummIsahassapauraM jhasa-mayara-ggAha-kummapariyariyaM / juvaihiaya vvagAhaM uahi vva sudUraparapAraM // 26 // pahamanaM alahaMto to haM isuveavAhiNi sigdhaM / bAhAhiM samuttiNNo gopayamiva bhArahiM viulaM // 27 // to sAmigihaM gaMtu chuha-taNhAparisahehiM sahamANo / chammAsA sIseNaM dharemi dhArA ghaTAe // 28 // 200 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAreUNa ya dhAraM payao ahivaMdiUNa mahaseNaM / saMpatto ujjeNiM tubbhehiM samaM ca milio haM.. // 29 // to jai saccaM eaM to me heUhiM pattiAveha / . aha maNNaha aliaM taM dhuttANaM deha to bhattaM' // 30 // aha bhaNai kaMDarIo -'ko bhaNihI tumamasaccavayaNaM ti / bhAraha-purANa-rAmAyaNANi puriso viANaMto'.. // 31 // paribhaNai mUladevo-'so hatthI kuMDiAi kaha mAo / kaha bhamio chammAsaM kamaMDale tammi vaNahatthI.. // 32 // suhamacchiddeNa kamaMDalAo kaha Niggao ahaM so a| . NiggaMto vaNahatthI vAlaggaMte kahaM laggo kaha gaMgA uttiNNA bAhAhiM mae sudUraparapArA / kaha chammAsaM dhariA bhukkhiatisieNudayadhArA ?' // 34 // aha bhaNai kaMDarIo-'jaM summai bhArahe purANe a / taM jai savvaM saccaM to saccaM tujjha vi ya vayaNaM // 35 // hatthI kamaMDalummI ahaM pi mAo kahaM ti jaM bhaNasi / / ittha diAipasiddhaM vayaNaM suNa paccayaNimittaM // 36 // baMbhANassa muhAo vippA, khattiyajaNo a bAhAsu / urUsu NiggayA kira vaisA, suddA ya pAesu // 37 // baMbhANassa sarIre jai mAo ittio jaNasamUho / to kaha kamaMDalummI Na mAsi taM vaNagayasamaggo // 38 // aNNaM ca baMbha-viNhU uTTuM ca aho a bevi dhAvaMtA ! aMtaM jassa Na pattA vAsasahasseNa divveNa // 39 // liMgaM mahappamANaM kaha mAyaM tassumAsarIrammiM / evaM jai kuMDiAe~ hatthI mAo tti ko doso // 40 // 268 Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 44 // aNNaM ca imaM suvvai risiNA vAseNa bhaarhe'bhihiaN| . jaha veNupavvamajhe kIagabhAiasayaM jAyaM / // 41 // kIo vaMso bhaNNaI tahiM jAyA kIaga tti bhaNNaMti / kaha tesi uppattI virADarAyaggamahisIe // 42 // tIe vi Natthi putto to sA risiAsamammi risimikkaM / ArAhiuM payattA teNa vi so sAhio caruo // 43 // bhaNiA teNa ya risiNA eaM caruaM kuDaMgammi / bhuMjAhi pahiTThamaNA hohI te tattha puttasayaM sA taM paribhuttuM je vaMsakuDaMgammi to gayA sagihaM / kassai kAlassa tahiM gaggaliNAmo risivaru tti // 45 // vaMsIjAlapaviTTho carai tavaM Navari tattha paumasare / accharasA pahAyaMtI risiNA diTThA vigayavasthA // 46 // khuhiyassa sukkabiMduM paDiaM NAlIi kIago paDhamo / NavaNAyasahassabalo saMjAoM paDhamabiMdummi . // 47 // jaha jaha Ni jjhAi muNI accharasaM pavararUvalAvaNNaM / taha taha khirai a bIaM jAyaM tahiM kIagANa sayaM // 48 // vaMsINAlIo risI NikkhiviuM NiyayamAlayaM patto / su cciya vaMsakuDaMgo rAyA rakkhAvae NiccaM // 49 // saMjAyasavvagattA gahiA devIi tuTThamaNasAe / taM tIe purtasayaM bhaNNai NAlIsamuppannaM / // 50 // jai vaMsasamuppannaM bhAyasayaM kIagANa mAi tahi / to kaha kamaMDalummI Na mAsi taM vaNagayasamaggo // 51 // vAsasahassaM gaMgA jaDAsu vAmohiA jai hareNaM / chammAsaM kuMDiAe vimohio vaNagao saccaM // 52 // . . . 2%e Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laggo vAlaggaMte hatthI ahayaM ca Niggao kaha Nu / jaM bhaNasi taM suNijjasu purANasuiAgayaM vayaNaM // 53 // viNhU jagassa kattA so kira egaNNavammi logammi / AgAsabhUmimArUatasathAvarajalaNarahiyammi Na?NarAsuratirie tArAsasisUravirahiAloe / tappai tavaM aNaMto jalasayaNagao aciMtappA . // 55 // tassa kira paMkayatthI baMbho NAhIi pumgbbhaao| daMDakamaMDaluhattho viNiggao paMkayaM laggaM . . // 56 // evaM kamaMDalugIvAi Niggao jai tumaM gayasamaM pi|... hatthI vAlaggaMte laggo to ittha kimajuttaM // 57 // jaM pi a bhaNasi guNAgara kuMDiyagIvAi Niggao kimahaM / bhArahapasiddhamittha vi vayaNaM suNa paMccayaNimittaM // 58 // divvaM vAsasahassaM baMbhANo tappaI tavaM raNNe / to khuhiA tiasagaNA bhaNaMti kaha hujja se vigdhaM // 59 // to bhaNai suravariMdo thIlolo pasuvaI vivAhammi / aggIkammaNiutto daTTaNa umaM lhasiyacelaM khuhio bIanisaggaM karei vihuNai NiyaMsaNaM taahe| paDiaM bIaM kalase doNAyario samuppanno. // 61 // erisiaitthiAhiM eso khubbhijja rUvakaliAhiM / ko itthIhiM na khuhio muttUNa jiNaM mahAvIraM // 2 // goama-visiTTha-pArAsuro a jamayaggi-kAsavo-'gatthI / ahayaM ca surAhivaI haro harI tihuaNavariTThA // 63 // aNNe vi evamAI tavasattaNihI jayammi vikkhaayaa| vammahabANAbhihayA itthIhiM karAviA ANaM . // 64 // 200. Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA gaMtUNaM sigdhaM tiluttamA uttamA suravahUNaM / khoheu tavavisiTuM iTeNa piAmahaM vihiNA // 65 // to sA saMgayavesA tiasAhivavayaNagahiasaMdesA / gaMtuM vibhussa purao divvaM paTTaM payAsei // 66 // jahaNuvvahaNabhamirayA ucchAliahAramaMtharucchohA / ghaNamasiNaMsiathaNaharasukaM puapelavadugullA // 67 // laliapaNayaMgalaTThI sakaDakkhubbheabhualayAjualA / rehai paNaccamANA pavaNeriyacaMpayalaya vva // 68 // daTThaNa NaccamANaM baMbhA egidio vva saMvutto / NijjhAi aNimisaccho sesidiamukkavAvAro // 39 // NAUNa tassa bhAvaM to sA saMgayamaNoharasuvesA / vivihAharaNavihUsA dakkhiNapAse ThiyA vihuNoM // 70 // to taM apicchamANo baMbhANo maNasi mnnsijaabhiho| taM daTTaNa sataNho karei bIaM tao vayaNaM / // 71 // itto'vareNa taiyaM cautthaM kuNai. uttareNaM so / uDDhe uppaiAe paMcamavayaNaM uvarihuttaM // 72 // to tassa pamattassa yaM tiluttamAgayamaNassa ruddeNaM / taM vayaNaM paMcamayaM NaheNa ukkhaMTiaM sahasA // 73 // to baMbhA parikuvio dAhiNahatthappaesiNIe u / uMvvaTTei NilADe asarisarosuTThiaM seaM // 74 // tatthuppanno see balavaMto seakuMDalI nAma / baMbheNANatteNaM ukkhitto saMkaro teNaM // 75 // to so bhayasaMbhaMto NAsaMto bayariAsame patto / tattha harI Niyamattho bhikkhaM dehi tti saMlatto // 76 // . . . 271 Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA teNa takkhaNaM cia mukkasirA appaNo nnilaaddmmi| baMbhANasirakavAlaM ruddeNa samuddiaM hiDhe . // 77 // vAsasahasseNa vi taM Na bharijjai tIi ruhiradhArAe / taM ruhiramaMgulIe pasuvaiNA DohiaM Navara // 7 // baMbhANasirakavAle kesavaruhiraMgulIi ruddassa / to rattakuMDaliNaro tiNhaM saMjogao jAo // 79 // so ruddeNANatto pajujjhio seakuMDalIi samaM / jujhaMtANaM tANaM vAsasahassaM aikkaMtaM . . // 80 // to givhiUNa dunni savvehi vi suravarehi miliehi / diNNo sakkassa Naro sUrassa samappio bIo // 81 // bhaNiA bhArahakAle bhArahajujjhassa kAraNaTThAe / ' bhArahavayArakAle uvaNijjaha maNualoyammi / / 82 // to kAle saMpatte sUro kuMtIi rUvaummatto / kayasaMjoo tIe kucchIi jaNei. taM gabbhaM // 83 // saNNaddhabaddhakavao kuMtIkaNNeNa Niggao kaNNo / to kiM tumaM Na NIsarisi kuMDIgIvAi mUlasirI // 84 // gaMgA aNorapArA kahamuttiNNa tti bhaNasi me jaM tu / ittha vi paccayajaNaNaM suNehi rAmAyaNe vittaM // 5 // sIApauttiheuM pavaNasuo rAhaveNa ANatto / laMkApuri aigao bAhAhiM mahoahiM tariuM // 86 // diTThAe sIAe piapaDivattiM suNittu tuTThAe / bhaNio kaha te uahI tiNNo haNuaMta so bhaNai . // 87 // tava prasAdAt tava ca prasAyAd bhartuzca te devi tava prasAdAt / sAdhUnate(?) yena pituH prasAdAt tIrNo mayA goSpadavat samudraH // 22 Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jai teNa samuttiNNo tirieNa mahoahI duruttAro / to kiM tae Naruttama Na hujja gaMgA samuttiNNA // 88 // jaM bhaNasi kaha Nu dhArA chammAsA dhAriyA sireNa mae / ittha vi me suNa heuM diAisuiAgayaM vayaNaM // 89 // logahiaTThAe kira gaMgA abbhatthiyA suravarehiM / avayarasu maNualoaM saggAo bhaNai sA tAhe // 90 // ko maM dhariuM sakko nivaDaMti bhaNai pasuvaI ahayaM / dhAremi tao paDiyA dhariyA sIseNa pasuvaiNA // 91 // divvaM vAsasahassaM jai dhariyA jaNhavI umAvaiNA / to kaha na dharesi tumaM chammAsaM sireNudayadhArA // 92 // uttamapuriso si tumaM viNNANAgamaguNehiM saMpuNNo / Niggayajaso mahappA vikkhAo jIvaloammi // 93 // dvitIyamAkhyAnakam aisaio mUlasirI kaMDariaM bhaNai-'su(bha)Nasu ittAhe / jaM diTuM jaM ca suaM aNuhUyaM jaM ca te ihaI' // 94 // aha bhaNai kaMDarIo-'aviNayapuNNo mi Asi bAlatte / ammApiidudaMto roseNa gharAu NikkhaMto . // 95 // parihiMDaMto a ahaM patto desaMtasaMThiaM gAmaM / go-mahisa-ajA-elaya-khara-karahasamAulaM muiyaM // 96 // ArAmujjANavaNehiM sohiyaM kusumaphalasamiddhehiM / ayalApurisAricchaM bahugharasayasaMkulaM ramma // 97 // tassa bahumajjhadese picchaM var3apAyavaM maNabhirAmaM / mehaNiuraMbabhUaM sauNasahassANa AvAsaM // 98 // 273 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tassa ya hiDhe jakkho kamaladalakkho guNehiM prikinnnno| saNNihiapADihero dei varaM so varatthINaM jakkhassa tassa jattA vaTTai bahujaNasamAulA muiyA / tatthei jaNo muio dhUvabalIpuSphahatthagao // 10 // NhAyapasAhiyajimio savvAlaMkArabhUsiyasarIro / NANAvihavatthadharo caMdaNaparivaNNaNavilito. // 101 // . to haM sakouhallo uvAgao taM mahAyaNasamUhaM / jakkhassa kame NamiuM ramamANe ghoDahe picchaM // 102 // saNNaddhabaddhakavayA gahiAuhapaharaNA ya aibahulA / kalayalaravaM karitA paDiyA corA Navari tattha // 103 // to so sabAlavuDDo saithio jaNavao spsuvggo| aha ghoDaehiM sahio vAluMkaM aigao savvo // 104 // tattha vi te ghoDahae ramaMtapicchAjaNe a muiamaNe / corA vi paDiNiattA NaTThoM gAmo tti jaMpaMtA .. // 105 // Navari tahiM pasuvaggo caramANo Agao sudhIsattho / ikkAi pasUi tao oiliaM cibbhaDaM sahasA // 106 // sA ayagareNa ghatthA so vi a dikIi Navari oilio| sA tattheva NilINA tuMge vaDapAyave viule // 107 // tassa ahe khaMdhAro Navari Thio rAiNo a mttgo| DhiMkIpAe jamio vaDapArohu tti kAUNa // 108 // AuMciammi pAe kaDDijjai gayavaro gulguliNto| . to ravai miNThavaggo keNAvi gao samukkhitto // 109 // soUNa tANa sadaM saMpattA saddavehiNo johaa| / isucAvagahiahatthA kalayalarAvaM karemANA // 110 // 274 Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 114 // chiNNA ya tIi paMkhA se sIsaM hathiehiM dakkhehiM / sA vilavaMtI paDiA pavvayasihara vva mahivaDhe // 111 // phAlAviA ya raNNA puTTe diTTho a ayagaro viulo / sagaDassa Idaro viva khoDI viva mahiale paDiA // 112 // aha bhaNai NaravariMdo phAlijjau esa ayagaro viulo / eyassa vi mA majjhe mANusatiriaM ca hujjAhi // 113 // aha phAliammi u are diTThA sA chAliA mahAkAyA / tIe vi uaramajjhe ramaNijjaM cibbhaDaM diTuM hI hI aho mahallaM ti cibbhaDaM jAva jaMpae rAyA / to ghoDayA vi ramiuM Navari ThiyA. ujjavaMsakarA // 115 // NiggaMtuM ca pavatto vAlukkAo tao jaNasamUho / jaha salabhANa ya seNA repphabilAo viNikkhamai // 116 // NamiUNa jiNavariMdaM to so sacauppao jaNo svvo| NiyaNiyaThANAI gao ahaM pi patto imaM NayariM // 117 // eaM me aNubhUaM paccakkhamiheva mANuse loe| jo me Na pattiAyai dhuttANaM deu so bhuti // 118 // aha bhaNai elasADho-'pattijjAmo Na kiMci saMdeho' / paDibhaNai kaMDarIo - 'gAmo kaha cibbhaDe mAo? // 119 // ''DibhaNai elasADho purANa-bhAraha-suIdiTThattho . kiM tuhaM viNhupurANaM kaNNasuipahaM na pattaM te // 120 // puviM Asi jagamiNaM paMcamahAbhUavajjiaM gahiraM / egaNNavaM jaleNaM mahappamANaM tahiM aMDaM // 121 // vIIparaMpareNaM gholaMtaM acchiuM sucirakAlaM / phuTTa dubhAgajAyaM addhaM bhUmIi saMvuttaM // 122 // - 2015 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tattha surAsuraNAyaramaNuacauppayamayaM jayaM savvaM / jai mAyaM tA gAmo kaha Nu Na mAijja vAluMke // 123 // aNNaM ca imaM suvvai araNIpavvammi dhammaputtassa / kahiaM suamaNubhUaM makkaMDeNaM ca aNNajae // 124 // so kila jugaMtasamae udaeNegaNNavIkae loe / vIIparaMpareNaM gholiMto udayamajjhammi // 125 // picchai gayatasathAvarapaNaTThasuraNaratirikkhajoNIaM / egaNNavaM jagamiNaM paMcamahAbhUapabmaTuM . // 126 // evaMvihe jagammI picchai NaggohapAyavaM aha so| .. maMdaragiri vva tuMgaM mahAsamudaM va vitthiNNaM // 127 // khaMdhammi tassa sayaNaM acchai tahiM bAlao maNabhirAmo / saMpuNNasarIrudao miumaddavakuMciaMsudeso // 128 // hattho pasArio se risiNA ehehi vaccha ! bhaNio a / khaMghe mamaM vilaggasu mA marihisi udayavAhIe // 129 // teNa ya ghittuM hattho oilio so risI tao tassa / picchai uarammi jayaM saselavaNakANaNaM savvaM // 130 // divvaM vAsasahassaM kucchIe so risI paribhamaMto / aMtaM na ceva patto viNiggao risivaro tatto // 131 // jai dArayassa uare sasurAsuramANusaM jayaM mAyaM / to cibbhaDammi gAmo kahaNu Na mAijja kaMDaria // 132 // DhiMkoare ayagaro tassa pasUI a cibbhaDaM uare / . tattha vi ya jaNasamUho kahamAo bhaNasi suNasu imaM // 133 // muTThIgijjhasumajjhAi kesavo devaIi kucchimmi| - vutto tassa ya uare saselavaNakANaNA puhaI - // 134 // 206 Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aha bhaNai kaMDarIo cibbhaDapasuayagarAimajjhammi / acchaMto kaha Na mao eaM me pattiAveha . // 135 / / bhaNai a elAsADho taddiasaM cea Niggao taM si / / puhaI kaha Na vivajjae~ vasudevasuassa puTTatthA // 136 // puDhe kisi-vANijjaM saMgAmA bahuvihA ya AraMbhA / AvAha-vivAhA vi a ussava-pasavA ya vaTuMti // 137 // kaha puNa havijja eaM jayaM tu uare vi jassa jaM vutthaM / baMbhANa-kesavANaM puvviM kira bhaMDaNaM Asi // 138 // kattA ahaM ti baMbhA bhaNai jao vayaNa-bAha-urUhi / / pAesu a NikkhaMtaM cAuvvaeNaM jagamiNaM ti // 139 / / paDibhaNai taM aNaMto baMbhANaM saparihAsavayaNehiM / / taM siM mama ceDarUvaM Na jujjae erisaM vuttuM // 140 // abbhA-bhUmi kauTe pavvayadADhe samuddajIhAle / pavisehi majjha uare jA piccha savibbhamaM puhaiM // 141 // maha ceva samuppaNNo jalasayaNe NAhiNiggae paume / baMbhANa ! taM Na sohasi gurupurao ittiaM vuttuM // 142 // jassa pabhAveNummilliyAIM taM ceva kaha kygghaaii| . kumuAi~ attasaMbhAviAI. caMdaM uvahasaMti // 143 // aha bhaNai kaMDarIo porANasuIsu kattha ya suyaM te / DhiMkI mahapSamANA jassuare ittiyaM mAyaM // 144 // paribhaNai elasADho dovaidevIsayaMvare pattA / / jaha kira dhaNuM paviTThA mahiharaNAgA ya aggI ya // 145 / / dupayaNariMdassa dhaNuM sumahallaM deva pariggahiyaM / jo Aruhio viMdhai vAme acchimmi sUariyaM // 146 // Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jijjai kalAsu kusalA kira kaNNA tassa dovaI souN| . rAyANo taM dhaNuhaM AruhiuM to samADhattA // 147 // Na cayaMti AruheuM aha sasipAloM mahAbalo tAhe / ... saMdheUNa payatto Navari dhaNuM taM ayatteNaM // 148 // to kaNheNaM tAhe garulo NAgA gayA ya saMkhA ya / cakaM NaMgalamusalaM maMdaramerU a pakkhittA // 149 // . saMdhei to vi jAhe. tA sasisUraggiudahiselA ya / pakkhittA savva cciya vasuhA aha dhaNuhare tammi // 150 // addhaMgulamitte kira asaMdhie kesaveNa ThANaM so| ... pAeNa vi moaviuM tAhe paDio sahadhaNU NaM // 151 // pattheNa ya taM gahiyaM aha aibhAreNa Na sahaI dharaNI / bhImassa tao hatthe Aruhia taM payatteNa // .152 // kaNNavidineNa sareNa vidhiuM ajjuNeNa taM rAhaM / laddhA dovaikaNNA vIrapaDAgaM haraMteNa // 153 // jai taM mahalladhaNuaM NAgaggigayA ya aigayA jattha / to kaha Na hoi DhiMkI mahaI jatthittiyaM mAyaM // 154 // rAmAyaNe vi suvvai sIAharaNe jaDAugiddha tti / paMkhAuho mahappA jujjheNaM rAmaNassa Thio // 155 // teNa vi se ruTeNaM caMdAhAseNa lUDiA paMkhA / to luapaMkho paDio maMdarasiharU vva mahivaTTe // 156 // sIAe so bhaNio sIlavaINaM saINa teeNaM / daTTaNa rAmadUaM horhiti puNo vi te paMkhA . // 157 // kassa ya kAlassa tao haNuaMto rAhaveNa ANatto / sIApauttiheuM hiMDaMto Agao tahiyaM . // 158 // 278 Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citei ya haNuaMto aho girI esa uNNao'tIva / itthAruhiUNa ahaM pulaemi samaMtao vasuhaM // 159 // saMlatto a khageNaM ko'si tumaM eriseNa veseNa / so bhaNai rAmadUo ahaM ti sIA (aM?) gavesAmi // 160 // bhaNio jaDAuNA so rAmavahU rAmaNeNa vilavaMtI / telukkaDAmareNaM laMkApurapaTTaNaM NIA // 161 // mA bhamasu araNNAiM sIAdevIi maggaNaTThAe / daharahasuassa sigdhaM gaMtUNa piaM Niveehi // 162 // ahamavi sIaTThAe jujhaMto NisiarAhiveNevaM / asiNA duve vi paMkhe chittUNa ajaMgamo mukko // 163 // aha bhaNai vAuputto jaM si Thio rAmaNassa jujjheNa / jaM vA vi amha kahiaM hohi tti tumaM pi piabhAgI // 164 // soUNa dUavayaNaM to se jAyA puNaNNavA paMkhA / AyAseNuppaio gao a saggaM NiruvasaggaM . // 165 // AkhyAsyati khagaH svarge piturdazarathasya me / ekastrIparipAlye'pi na rAmaH zaktumarhati // 166 // maMdarasiharAgAro jai Asi jaDAu khahayaro giddho / tA kaha Na hoi DhiMkI kaMDaria ! mahappamANAo // 167 // elAsADheNevaM kaMDario jaMpio bhaNai tAhe / elAsADha ! iyANi kahehiM jaM te samaNubhUaM // 168 // 27. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyamAkhyAnakam aha bhaNai elasADho ahayaM taruNataNe daviNabuddhI / dhAuvvAyapisAeNa bhAmio paribhamAmi jagaM . // 169 // ittha bilaM ittha raso eso so pavvao jahiM dhAU / evaM lakkhagaeNaM NaDijjamANo paribhamAmi // 170 // laddho a Agamo me jaha puvvadisAi joaNasahasse / NavaraM gaMtUNa giri sahassavehI raso tahiyaM // 171 // joaNavitthiNNAe silAiM taM rasabilaM samucchaNNaM / ukkhiviUNa silaM so cittavvo kaNayakuMDAo // 172 // AsApAsaNibaddho joaNasaiehiM to kamehiM ahaM / gaMtUNa giripaese ukkhivia silaM rasaM gahiUM // 173 // pariDhakkiUNa ya bilaM silAi to AgayaM imaM bhavaNaM / to jAo me vibhao dhaNayasariccho rasapasAyA // 174 // aha paMNaiNiparikiNNo thuvvaMtoM taha ya mAgahasaehi / varataruNisaMpauttehiM NADaehiM ca gijjaMto // 175 // / acchAmi vilasamANo accharasA parigao dhaNavai vva / tAlAyara-mAhaNa-bhikkhuANa dANaM payacchAmi // 176 // to dhaNayavihavasarisaM NAUNa mamaM viNiggayajasohaM / corA sAmattheuM rattiM paDiA mama gihammi // 177 // saNNaddhabaddhapaDhehiM tehiM gahiAuhappahArehiM / kayasIhaNAyabolehiM veDhiyaM majjha varabhavaNaM // 178 // para(ri ?)saMciyassa atthassa kAraNe maraNamAgayaM tehiM / sabhuabalajjiamatthaM Na demi hariuM viciMteuM // 179 // 280. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahasA ya uTThio haM dhaNuaM ghittUNa sarasahassaM ca / to bhaMDaNamADhattaM corANa mahaMta bhIsaNayaM . // 180 // sattaTThadasaduvAlasa [ha]yaM ikkeNa sarapahAreNaM / jatto valAmi tatto pesemi jamAlayaM core // 181 // to corANa sayaM me muhuttamitteNa ghAiyaM tahiyaM / hayasesA sayarAhaM paDiA majjhovari savve // 182 // to maM khaMDAkhaMDiM kAuM sIsaM ca chiNNiuM majjha / bayarIe ThaviUNaM musiUNa gharaM gayA corA. // 183 saruhira-sakuMDalaM. ciya sIsaM me bayaritaruvarArUDhaM / vIsatthamaNuvviggaM khAyai bore kasakasassa // 184 // taM sIsaM sUrudae diTuM loeNa bayariuvarimmi / bayarAiM khAyaMtaM esa sajIo tti kAUNa // 185 // majjhaM aMgovaMgA jaNeNa piMDe vi meliA turiaN| jAo puNo vi to'haM NiruvahayasarIralAyaNNo // 186 // eyaM me aNubhUaM sayameva imammi mANuse loe / jo puNa Na pattiai maM dhuttANaM deu so bhuti // 187 // bhaNai saMso sabbhUaM kaha sakkA bhANiU(u) aliameaM / jaM porANasuIe bhAraha-rAmAyaNe AyaM // 188 // jamayaggI Asi risI pattI tassAsi reNuA 'NAmaM / tIe sIlavaIe NamaMti kusumatthie rukkhA // 189 / / diTTho aNAi rAyA assAvahio maNoa se khuhioM / Na NamaMti. tao rukkhA tAhe jamayaggiNA rAmo // 190 // rudruNa samANatto sIsaM chiMdAhi duTThasIlAe / teNa vi sIsaM chiNNaM jhaDa tti piuvayaNakAreNa // 191 // 281 Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaNai tao jamayaggI varasu varaM putta ! jo tuhaM i8o / so bhaNai majjha mAyA puNo vi jIvaMtiA hou // 192 // iya hou tti pabhaNie jAyA sA takkhaNeNa sajjIvA / : jai sabbhUaM eaM tumaM pi jIvosi taM saccaM // 193 // rAyA vi jarAsaMdho smrprkkmpyaavvikkhaao| so saMdhio jarAe rAyasahassAhivo jAo // 194 // aNNaM ca imaM subvai suMda-NisuMdA sahoarA sUrA / balavIriasaMpaNNA suraloabhayaM jaggemANA // 195 // sAmatthetu surehiM tilottamA tesi vahaNimittaM tu / .. NimmaviyA tilamittaM ikkikkasurassa ghittUNaM // 196 // aMgovaMgasuaMgayalAvaNNaguNAgarA aNovammA / . kamalAgaravatthavvA lacchi vva sayaM samuttiNNA // 197 // viNaoNAmiyagattA sarasAmalavikayakamaladalaNayaNA / NamiUNa surasamUhaM mahurullAvA samullavai // 198 // jaM kAyavvaM taM ANaveha devehiM jaMpiaM iNamo / suMda-NisuMdA surasatthakaMTayA te samuddharasu // 199 // ia hou tti a bhaNiuM tiluttamA gihiuM surANatti / pattA khaNeNa ya tahiM suMda-NisuMdA surA jattha // 200 // hAraddhahArakeUrabhUsiA jaNamaNassa vabbhUA / vithaDuNNayathaNavaTTA do vi jaNe te palobhei // 201 // to te mayaNavasagayA tIi kae jujjhiuM aha pavattA / NihaNaM ca gayA duNNi vi parupparaM satthaghAehiM // 202 // strINAM kRte bhrAtRyugasya bhedaH saMbandhibhede striya eva mUlam / aprAptakAmA bahavo narendrA nArIbhiruccheditarAjavaMzAH // 203 // 282 Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ accharasA jai evaM tiluttamA NimmiA suragaNehiM / to kaha tujjha vi aMgA lAijjaMtA na laggijjA // 204 // aNNANaMgAvayavA jai laggA saMmilissiA saMto / to sasarIrAvayavA bhaNasu tuhaM kiM na laggati // 205 / / suvvai ya pavaNataNao bAlatte aMjaNa tti NAmeNaM / jaNaNi pucchai ammo ko me chuhiyassa AhAro // 206 // rattAI vaNaphalAiM AhAro tujjha teNa aha sUro(raM ?) / gahiuM samuTThiaM to teNAvi talappahAreNaM // 207 // sayasikkaro kao so jaNaNI se daTTa taM paiNNaMgaM / bhattusayAse gaMtuM vilavai sogAurA kaluNaM // 208 // daTuM niayakalattaM roaMtiM bahuvihAI kaMdati / daTTaNa ya haNuaMtaM puttaM paraloasaMkaMtaM // 209 // to pavaNo parikuvio pAyAle pavisiuM Thio tAhe / sasurAsuraM jagamiNaM pavaNaziroheNa AdaNNaM // 210 // gaMtuM ca tattha diTTho pasAio suravarehiM so pavaNo / aMgAI tassuassa vi saMdhAeuM kaoM sajIo // 211 // ikkA ya tassa haNuyA Na ya diTThA suravarehiM savvehiM / haNuyAi esa aNNo haNuaMto to kaoM NAmaM // 212 // jai saccaM pavaNasuo khaMDAkhaMDikao vi saMmilio / to kaha sakkA vuttuM jujjha auvvaM vayaMNameaM // 213 // dasarahataNayakahAe sIAdevIi haraNasaMbaMdhe / seuM saMdhAveuM laMkAdIvaM gae rAme // 214 // dasamuha-rAmabalANaM duNha vi bhaDavAyayaM vahaMtANaM / . saMgAmammi palagge haNa haNa saddAule ghore // 215 // 283 Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMdoaridaiyabhaDukkaDehiM NegAI vANarasayAI / asiparasu addhacaMdappahAracchiNNaMgamaMgAI .. // 216 // sattIpaharaNiruddhe mahIali paDiammi lakkhaNakumAre / . rAme sogAbhihae vilavaMte pavaNataNaeNa . // 217 // gaMtuM doNagirIo uvaNIA osahI jlNtiio| . nissalla tti pabhAvA jhaDi tti sattI vi NissariyA // 218 // je NisiarakuddhagghAehi samarammi abhihayA pavayA / saMchiNNabhiNNagattA te vi a savve,samAsatthA // 219 // vivaiNNasarIrA vi a jai savve vAnarA samujjIA / . khaMDasahasso kao elasADha ! to jIvasi tumaM pi // 220 // aNNaM ca jaNapagAsA NihiA suaputthaesu bahuesu / . kiM vA tumhehi imA Na suA mahaseNauppattI // 221 // himaselaguhagayAiM do vi mahAmehuNaM NisevaMti / divvaM vAsasahassaM girisua sasibhUsaNo ceva // 222 // taM soUNa pauttiM devA kira tihuaNammi AdaNNA / savvAyareNa miliuM gabbhuvaghAyaM vicitaMti // 223 // suiraM sAmattheuM tihuaNaujjoakArao jalaNo / mahurakkharavayaNapayaMpiehiM bhaNio suragaNehiM . // 224 // ikkassa vi tA kIrai kajjaM abbhatthiehiM jialoe / kiM puNa mahANubhAvo jaM jaMpai surasamUhu tti // 225 // jassa ya kaeNa savve devA ciMtovahiM samoiNNA / / tassa ya jatteNa tumaM huavaha ! ikko samattho'si // 226 // pavisittu guhAvivare harapurao appayaM payaMsesu / . to tuha kayAi vilio mehuNatattiM visajjijjA // 227 // 284 Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vesANareNa bhaNiaM ko dhAvai abhimuhaM muhattaM pi / iharA vi umAvaiNo kiM puNa eyArise bhAve // 228 // NarasirakavAlamAlAulassa khaTuMgavaggahatthassa / jassa raI peavaNe ko tassa jaNo samalliai // 229 // jo dAruvaNe risiAsamammi viNiaMsaNo palAyaMto / vahio uddhaaliMgo ko taM vibuho samAlavai // 230 // kiM bahuNA jaNamajhe jo Naccai uddhieNa liMgeNaM / balavaMto vajjaharo tassa vi NissaMsayaM bhAi // 231 // jai kaha vi. sUlapANI kuppai himagiriguhApaviTThassa / ko jANai kiM me hohii ti mA saMkaDe chuhaha // 232 // itthaMtare a bhaNio sappaNayaM bahualoaNeNevaM / / savvasurANaM vayaNaM huavaha ! iNamo. NisAmehi // 233 // mA bhAhi umAvaiNo huavaha ! jeNeriso umAsatto / gayaturayapurisadamaNo kiM ca imo Agamo Na suo // 234 // hatthI dammai saMvacchareNa mAseNa dammai turaMgo / mahilA puNa kira purisaM damei ikkeNa divaseNaM // 235 // jaM bhaNai umAdevI kareMi taM pasuvaI akajjaM pi / kiM vA dehANugayaM umaM vahato Na diTTho te // 236 // muMcasu AsaMkamiNaM ruddo ruTTho vi te sriirss| Na karei ki pi pIDaM pavvaicittAvarakkhAe // 237 // . ia hou tti a jalaNo gaMtuM himavaMtagiriguhaM viulaM / / picchai. tiuraMtayaraM raikajjasamuggayamaINaM / // 238 // abbhAsatthaM dardU mahadevo uTThio samArUDho / huM huM umAi bhaNio udbhuyaliMgo'NalaM bhaNai // 239 // Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uDDa NiaMcia vayaNaM piba reaMmA karehi vikkhevaM / ruddeNa huavaho ghaDaghaDassa to pAio reaM. // 240 // uaragaeNa ya reeNa so palittaggiNA va ddjhNto| .. muamaraNo saMbhaMto kahakaha vi mahoahiM patto // 241 // dAUNamaMguliM huavaheNa uggAlio jale reo / uggAliammi ree tAhe. jalaNoM samAsattho // 242 // . tappabhiI cia summai jaNasuivAyAgayaM imaM vayaNaM / reapabhAvA kira sAgarammi rayaNANa uppattI // 243 // lavaNajalAo aggI NIluppalasurahikamalagaMdhaDDhe / ... saramegaM gaMtuM jo reavi sesaM samuggilai // 244 // jaM bhaNNai kittia saha uaMti phuDaviaDapAyaDaM tAo / chakkira accharasAo taM paumasaraM samoiNNA // 245 // tA majjiumADhattA tammi sare NayaNamaNabhirAmammi / majjaMtINaM joNIsu tANa bIaM aNupaviTuM ... // 246 // paumasare majjittA puNaravi tA joisAlayaM pattA / paidivasaM cia tAsi chaha vi parivaDDae uaraM // 247 // kAlaMtareNa keNa ya samayaM cia tA tahiM psuuaao| ikkikkamuttimaMgaM bAhUrusarIruMDAiM // 248 // tA tA vi vimhiyamaNA daMsaMti parupparikkamikkassa / picchasu accheramiNaM logammi abhUapuvvaM tu // 249 // bAhUrU a sarIraM sIsANi a Niaya-NiayaThANesu / laggAI takkhaNa cciya mahaseNo chammuho jAo // 250 // komArabaMbhayArI Nicchai maNasAvi juvaisaMjoMaM / / savvajaNammi pagAso dakkhiNadese Thio raNNe . // 251 // 286 Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ causu a disAsu jahiaM dhAvai logo bhavaMtaradisaTThA / sIseNa ya chammAsaM dharei dhAraMbaDhAe // 252 // jai mahaseNaMgAI pihuMgabbhaviNiggayAiM lggaaii| to tujjha na laggijjA tAI kimegudaravatthAI // 253 // chiNNA NAsA kaNNo a laggae loaviiameaNpi|| paramANupamANao pagaMpioM [ya] laggasi tumaM pi // 254 // to bhaNai elasADho puriso kaha chiNNaeNa sIseNaM / bhukkhatto bayarAiM khAeuM sakkae kaha Nu // 255 // bhaNai saso rAhU kira sIsacchiNNo jayammi suivAo / taha via gayaNe hiMDai AbhaMsai caMda-sUre a // 256 // aha bhaNai elasADho kaha gammai taM vigiTThamaddhANaM / kaha vAvi joaNasayaM kamehiM akkamai bhUmIe // 257 // paDibhaNai saso jaNNe balissa viNhU diAiveseNa / tiNNi kame jAittA harai saselaM vasumaI so // 258 // jai savvA vi vasumaI tiNNi Na puNNA kame mahumahassa / ko doso jai tujhaM ikkakamo joaNasayaM tu // 259 // puNaravi elAsADho bhaNai silA sA mae aimahallA / . kaha ukkhittA garuA eaM me pattiAvehi // 260 // bhaNai saso kiM Na suaM tumae rAmAyaNe kahijjaMtaM / rAmassa rAvaNassa ya saMgAme vaTTamANammi // 261 // lakkhaNakumArapaDaNe haNueNa doNapavvao tuNgo| osahimaggaMteNaM samUlaDAlo samukkhitto // 262 // mahaisilAsaMghAo selo jai vANareNa ukkhitto / joaNapamANamittaM ukkhivasi silaM na saMdeho // 263 // 280 Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ loe vi payarai suI vaTuMtI meiNI mahumaheNaM / kAuM varAharUvaM saselavaNakANaNA dhariyA // 264 // jai teNa samukkhittA Na NajjaI katthaI ThieNaM ti / ukkhivasi tA tumaM pi a dharaNialattho silA do vi // 265 // elAsADho jAhe saseNa aisaMdhio bhaNai tAhe. / jaM te suamaNubhUaM kahehi savvaM aparisesaM // 266 // caturthamAkhyAnakam aha bhaNai saso ahayaM NiayaM chittaM gao sarayakAle / gAmAo dUratthaM taM chittaM girivarAsanne // 267 // chittammi a acchaMto tatto pavvayavarAoM oyariuM / ucchitto mi gaeNaM pavvayamitteNa maMtteNa / // 268 // tharatharatharaMtagatto hAhA gahio maeNa citaMto / vivalAiumacayaMto paribhamAmi tarhi tarhi ceva. // 269 // bhIubviggeNa mae diTTho tilapAyavo aimahallo / tattha vilaggo mi ahaM vaNagayabhayavevirasarIro // 270 // patto a so vaNagao Arusio tiladumaM samaMteNaM / paribhamai guluguliMto kulAlacakku vva AiTTho . // 271 // teNa bhamaMteNa ya so cAlijjato tile davadavassa / vAsAsu jalaharo iva jalaNivahaM muMcaI ghoraM // 272 // tilacakkeNa vva tilA te savve pIliA gayavareNaM / . tattha pavUDhA sariA tilloA NAma NAmeNaM // 273 / khutto a vaNagao so khalacalaNIe a tillapaMkammi / AraDiUNa ya virasaM bhukkhia-tisio mao hatthI // 274 // 288 Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaa| gayabhayasaMtattamaNo ahayaM puNa-jAyaoM tti mnnnnNto|| kahakaha vi tilaMdumAo divasa'vasANe samoiNNo // 275 / / kusio diaM ca kAuM bhario tillassa so mae hatthI / tAhe dasa tillaghaDe pAuM bhakkhemi khalabhAraM // 276 // tillassa supaDipuNNaM taM diiaM givhiDaM gao gAmaM / gAmabahiM taM diiyaM pAyavasAhAi NikkhiviuM // 277 // NiayaM bhavaNamaigao puttaM pesemi tilladiiassa / jAhe u Na pAveI rukkhaM pADittu to giNhe // 278 // eyaM me aNubhUaM sayameva imammi mANuse loe / jo Na u pattiai mahaM so deu mahAyaNe bhattaM . // 279 // savvakalApattaTThA bhaNai sasaM khaMDavANaI dhuttI / . atthesa Agamo me bhAraha-rAmAyaNe a suo // 280 // khaMDA saseNa bhaNiA bhAraha-rAmAyaNe purANe vaa| eArisAiM a saheUAI. bhaNa kattha bhaNiAI // 281 // kaha tiladumo mahallo tillANa ya kaha mahANaI vUDhA / kaha pIA ya dasaghaDA kaha khalabhAro mae khaio // 282 // khaMDAe saso bhaNioM saccaM taM loabAhiro taM si / kiM kaiyAi suo te bAloM vi jaNo payaMpaMto // 283 // jaha kira pADaliputto(tte ?)NimmaviA mAsapAyavo(vA?) bherii| to kiM so tilarukkho mahappamANo Na hujjAhi // 284 // suvvai a bhArahammi vi gayANa puNa ittha dANasalileNaM / mahaI gaI pavattA hayagayarahavAhiNI ghorA // 285 // teSAM kaTataTabhRSTairgajAnAM madabindubhiH / prAvarttata nadI ghorA hastyazvarathavAhinI // 286 // . 28 Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jai gayamayasalileNaM hayagayarahavAhiNI NaI viulA / sariA tayA pavattA to tillodA kaha Na hoi // 287 // rajjAu dhADieNaM suvvai loammi bhImaseNeNaM / gaMtUNa ikkacakaM ghoro bagarakkhaso vahio // 288 // bhattaM taMdulakuMbhaM mahisaM taha majjaghaDasahassaM ca / . jaM tassa bhattapANaM uvaNIaM teNa taM bhuttaM . // 289 // jai bagarakkhasabhattaM bhuttaM. bhImeNa to kimegeNaM / bhAreNa vi taM jimio bhArasayaM kiM NaM bhakkhesi // 290 // suvvai a kuMbhayaNNo suttaviuddhaTThio NiMayakAlaM / so piai ghaDasahassaM khAyai Nege Narasae a // 291 // jai piai kuMbhayaNNo suttaviuddhaTThio ghaDasahassaM / dasahiM ghaDaehiM kiM sasa ! kiM paNNAsaM Na pIA te // 292 / / aNNaM ca imaM suvvai purANasuiNiggayaM imaM vayaNaM / asurANa jaha vahatthA agasthiNA sAyaro pIo ... // 293 // saggAo avaiNNA gaMgA harajaDaviNiggayA sNtii| jaNhurisiAsamapayaM majjheNa uvAgayA NavaraM // 294 // pIA ya teNa risiNA vAsasahassaM ca bhAmiA uare / to jaNhueNa mukkA kira bhaNNai jaNhavI teNaM // 295 // jai uahi agatthINaM pIA gaMgA ya jaNhurisiNA ya / / to jai dasa tillaghaDA pIA ya tae kimaccheraM // 296 // bhaNai saso so diio sumahaMto kaha mae samukkhitto / ' aha ukkhitto kaha puNa NIo egAgiNA gAmaM // 297 // uccapphaliaM dAuM hasiUNaM khaMDavANaI bhaNai / / NUNaM sasa ! Na kayAi vi suo tume garulavittaMtoM // 298 // 90 Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAsavarisipattIo kaDDU viNayA ahesi tIammi / dohiM vi tAhiM saMvattIhiM kiM pi kila paNiayaM chippaM // 299 // jA paNiayammi jippaI tIe dAsattaNaM ca kAyavvaM / jAvajjIvAi cciya ahavA dAyavvayaM amayaM // 300 // viNayA jia kaDDUe karei dAsattaNaM savattIe / kaDU vi sAvattIvehaeNa viNayaM vimANei // 301 // viNayA kira gurubhArA dAsatte paramadukkhiA jAyA / tattheva sA pasUA tIse aMDattayaM jAyaM // 302 // dAsattaNamukkhaTThA bhidai tatthegamaMDayaM viNayA / tattha kila aMDayammI jAyA vicchU asaMpuNNA // 303 // dummaNamaNA ya viNayA paritappai aMDayaM viNaTuM me / aNNaha ciMtemi ahaM taM pi a me aNNahA hoi // 304 // muccijja parAhINattaNassa aha NAma dAsaNAmassa / kaha vi durAsAi mae aMDaM bhiNNathie bhiNNaM // 305 // addhii laddhAe vilaviUNa AsANibaddhahiayAe / kaihi vi divasehiM tao puNo vi biiaMDayaM bhiNNaM // 306 // biiaMDammi aNUru jAo kila so vi mAyaraM bhaNai / . ammo tumhehi imaM kimakAle aMDayaM bhiNNaM // 307 // jo te. maNoraho ciMtiu tti so pUrio mae huto / iNDiM ayaMgamo kiM karemi ahayaM parAhINo // 308 // eaM pi tAva taiaM parirakkhasu aMDayaM payatteNa / jo ko vi ittha hohI so dukkhavimukkhao tumhaM // 309 // rahasArahI aNUrU Thavio sUreNa jo jage aruNo / . sayameva ya viNayAe kameNa taiaMDayaM bhiNNaM // 310 // 291 Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahikulabhayasaMjaNaNo jaNavayavimhAvaNo mahA ghoro| viNayAmaNaparioso jAo a mahAbalo garuDo // 311 // bAlatte ramamANo NAge kaDDUsue vihADei / / paidivasaM kaDDUe viNayA khiMsijjae evaM // 312 // viNayAi dAsiAe putteNaM garur3aeNa somAlA / mAria ahipoalayA caMcUcalaNappahArehiM . // 313 // . eArisAiM viNayA soUNamabhikkhaNaM ca rovaMtI / .... pucchijjai garuDeNaM roasi kiM kAraNaM amme // 314 // puttaya jIaNimittaM pattA dAsattaNaM svsiie| rattiM divA ya duhiA karemi ANattiaM tIse - // 315 // kahamuccijjasi amme !, amaeNaM, taM ca jANai piA te| .. kattha piA, badarIAsamammi, garuDo gayo tahiaM // 316 // badarAsamammi gaMtuM garuDo pAesu NivaDio piunno| vialiMdieNa teNa vi phAseNuvalakkhio putto // 317 // garuDeNa jaMpiaM bhukkhio mi, bhaNiaMca kAsaveNevaM / bArasajoaNahatthI tattullo kacchavo bIo // 318 // amarisabhuaMgavasao jujhaMti mahAsare mahAkAyA / rattiM divA ya duNNi vi sarasaMkhobhaM karemANA // 319 // bhakkhehi te tumaM gacchiUNa, mA putta ! bhukkhio accha / gaMtUNa ikkamikkeNa teNa te do vi paribhuttA // 320 // tatto a paDiNiatto picchai vaDapAyavaM mahAviDayaM / . palayamahAmehaM pi va sasauNakolAhalaM viulaM // 321 // caumuhabIaviNiggayANa vAlakhillANa tassa hiTThammi / uggaM tappaMti tavaM risINamajhuTThakoDIo // 322 // 22 Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ so tattha samallINo bhaggo vaDapAyavo kaDakaDaMto / mA hohI risiMvajjhA caMcU vaDapAyavaM guvilaM // 323 // to sahasA ukkhiviuM chAemANu vva NahayalaM savvaM / kiNNaragaruDaNarAmaravimhayamaulaM jaNemANo // 324 // sAgarajalapakkhitte bahuvihavaNasaMDamaMDioddese / dIvammi suvitthiNNe muMcai vaDapAyavaM garuDo // 325 // vaDadumalaMkaNimittaM laMkAdIu tti to kayaM NAmaM / dasasIsassAvAso Asi jahiM Nisiarapaissa // 326 // himavaMte gayakacchava bhakkheuM so gao piusayAsaM / bhaNai a tAya ! Na dhAo bhakkhehi tao NisAe~ tti // 327 // bhakkheUNa NisAe amayapavattiM papucchiuM piaraM / amayaM putta ! kahemo voleuM NarayapAyAle // 328 // dhagadhagadhagaMtahuavahapajjaliAveDhiaM smNtennN.| rakkhijjai savvasurAsurehi sayayaM amayakuMDaM // 329 // ko puNa tassa uvAo amayatthI kAsavaMgao ahayaM / atthi uvAo jaha ghippai tti aidukkaro so u // 330 // sappimahodahisalilAieNa saMtappie'Nale dhaNiaM / gahaNaM hujja Na hujja va gahie vi uvaddavA'NegA // 331 // kAsavarisivayaNeNaM gaMtuM garuDeNa do vi saMpapayA / paMkhANi a ghayamahupANieNa saMtappio aggI // 332 // titteNaM huavaheNa ya amayasayAsaM pavesio garuDo / gahiaM ca NeNa amayaM devehiM vi kila samugghuTuM // 333 // amayaM kuMDatthaM cia vihageNegeNa NIamukkhiviuM / / soUNamiNaM vayaNaM khuhiyaM sasurAsuraM bhuvaNaM // 334 // 203 Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo jattu cciya devo sahasA'mayamavahaDaM NisAmei / so aharaphuraMtuTTho tattu ccia maggio laggo // 335 // muggara-musaMDhi-paTTisa-gayakaNagapparasu-bhiMDimAlehiM / hala-musala-lauDa-valayAsUlAuhapaharaNasamaggo // 336 // kalayalaravo surANaM pUrei NahaMgaNaM NiravasesaM / ... haNa, chiMda, bhiMda, giNhaha, mA muyaha rasAyalagayaM pi // 337 // . olaggio a garuDo samaMtao devasayasahassehiM / pariveDhio a bhaNio amayAhArI haosi tti // 338 // ikkattu cciya bhuvaNaM ekatto kAsavaMgao pakkhI / ... kAyaramaNakaMpaNayaM tehiM a samaraM samAraddhaM // 339 // suragaNasayaM sahassaM lakkhaM koDi pi causu vi disAsu / pesei jamasayAsaM garuDo pakkhappahArehiM // 340 // viNayasuassa surANa ya gayaNayale vaTTae mahAghoraM / jujjhaM amayassa. kae vimhAvaNayaM tihuaNassa .. // 341 // to so devasamUho garuDeNikkeNa rnnmuhaavddio| hayavihaya dINavayaNo khaNeNa bhaggo NirANaMdo // 342 // deve a parAhutte daTuM palayaggijAlasamasarisaM / / to kulisaM sahasapaloaNeNa garuDovara mukkaM // 343 // kulisaM garuDasarIre paccupphuDiaM silAyale ceva / iMdo bhaNai aNaMtaM sahoaraM garuDabhayabhIo // 344 // to taha vajjAbhihayaM sasurAsurasamarapaccayaNimittaM / . garuDeNa caMcuAe sayamevuppADiyaM picchaM // 345 // viNhU via pajjalio bArasaraviteasappabhaM cakkaM / / ghittuM garuDavahatthA aNudhAvai maggao kuvio - // 346 // 294 Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhIuvviggasasaMbhama hAhA kimiaMti gaggirullAvA / risigahasaNiccharAI gaMtumaNaMtaM payaMpaMti // 347 // bho bho savvagao via pabhU a sasurAsurassa loassa / taha vi tumaM NIo iva sayaNassuvari NirAvikkho // 348 // garuDo a sahayaro te paDisAhara vaNadavovamaM ko / mA mUDho miccho iva paharasu niyaesu gattesu / 349 // risigahavayaNaM souM imaM tu cakkAuho vi citei / kohAieNa picchasu mae sahAo hao hu~to // 350 // NANI satthatthaviANao vi kohaggijAlasaMtatto / gammAgamma hiAhia kajjAkajjaM Na lakkhei // 351 // garuDassa aNaMtassa ya jAyA saMdhIjjhao kao garuDo / amayaM dAuM viNayA moai dAsattaNAu tti // 352 // jai gaya-kacchabha-vaDaduma garuDeNuppADiA ya NIA ya / to ukkhivasi sasa ! tayaM tumaM pi daiyaM subaddhaM pi // 353 // sattAhavaddalammI dhario govaddhaNo mahumaheNaM / tA kaha Na dharesi tumaM gayadIyaM tillaparipuNNaM // 354 // seUbaMdhe viya vANarehiM NegAI joaNAiM girI / ukkhiNiuM uvi(vvi ?)ddhA pakkhittA udahimajjhammi // 355 // to jai putteNa tuhaM rukkho ummUlio mahAviDavo / dIaMmapAviteNaM to bhaNasu tarhi kimaccheraM // 356 // vaNavADia bhaMge vi a haNuaMto mahiruhe mahAviDave / ukkhaNai ayatteNaM jattha imo khaMdhao bhaNio // 357 // khajjUrI mAruiNo a kammahayA palAsavaggaMte / sIseNa uttaraMtI a kaM mahayA palAsavaggaM te // 358 // 295 Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jai te mahaMtarukkhA tirikkhajoNIgaeNa haNueNa / ummUliA samulA tuha putto ki Na ukkhaNai . aisaio bhaNai saso khaMDAvANIi tattha dhuttIe / khaMDaM bhaNai iANi kahehi jaM taM samaNubhUaM // 359 // // 360 // paJcamamAkhyAnakam : aha bhaNai khaMDavANA vihasaMtI atthasatthaNimmAyA / buddhIi ahiabuddhI dhutte tulleuM vayaNamiNaM // 361 // . olaggia tti amhehi bhaNai jai aMjaliM karIa sIse / uvasappaha jai a samaM to bhattaM demi savvesi // 362 // to te bhaNaMti dhuttA ahaM savvaM jagaM tulemANA / .: kaha eva dINavayaNaM tujjha sayAse bhaNIhAmo // 363 // avi uDDhe cia phuTRti mANiNo Na vi sahati avamANaM / . . atthamaNammi vi raviNo kiraNA uDDhe cia phuraMti // 364 // pavaNu ccia AhAro vaMkaM caMkaMmizra apribhuuaN| .. savvajaguvveakaraM aho sujIaM bhuaMgANaM // 365 // Isi hasiUNa to sA khaMDAvANA bhaNei. bho suNaha / akkhANayaM aNaliyaM jaM aNubhUaM mae ceva // 366 // Asi ahaM taruNatte juvvaNalAyaNNavaNNaguNakaliyA / rUveNa aNaNNasamA jaNamaNanayaNUsavabbhUA // 367 // . Navari a kayAi ahayaM uNhAyA maMDave suhpsuttaa| . uvabhuttA pavaNeNaM rUvaguNummattahiaeNaM // 368 // jAo teNa suo me tAhe cciya jAyamittaoM to so / AucchiUNa ya mamaM katto vi gao aha khaNeNaM. // 369 // Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to bhaNaha kiM Na saccaM jai vAeNaM havijja puttu tti / to Natthi kA vi raMDA aputtiyA jIvaloammi // 370 // taM bhaNai mUladevo suvvai loassuIsu pavaNeNaM / kuMtIi. bhImaseNo jAo NIlAi haNuaMto // 371 // pArAsareNa vAso macchiNijaNio pasUao ceva / kajje sarijjasu tti a jaNaNi bhaNiUNa avakaMto // 372 / / jAyA akkhayajoNI joaNagaMdhA a risipabhAveNaM / saMtaNuNA tIi suo vicittavirio tti saMjaNio // 373 // asue mayammi tammI joaNagaMdhAi sumarioM vAso / saMpatto akhaNeNaM jaNaNisayAse risivaro so // 374 // bhaNio aha mAUe putta ! aputtA Na vuDDae vaMso / tA taha karehi vacchaya ! jaha hoi kulassa saMtANo // 375 // teNuddhario vaMso paMDuNariMdo jayammi vikkhAo / dhayaDo a NaravaI viduro ya mahAmaI jaNio // 376 // bhAujjAyA tiNNi vi bhuttUNaM dei tiNha vI sAvaM / akayaM tu ohayAso vAso risidhammapanbhaTTho // 377 // AhAre caiva yonau ca bIjakarmaNi yaH zuciH / tasya kRcchAgatasyApi na pAphe ramate matiH .. // 378 // jai saccaM pavaNasuo bhIma-haNU Navara paTTioM vAso / uaraviNiggayamatto to saccaM tujjha vI vayaNaM // 379 // 'puNaravi khaMDAvANA bhaNai sahI Asi majjhumA devI / tIe maMto diNNo sasurAsuraloaAgariso // 380 // Agarisio ravI me joisacakkAhio ahiateo| teNa vi me balajutto jAo putto mahAsatto // 381 // . 207 Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chAsIisahassAI dahai ravI meiNi samaMteNaM / kaha teNa Na daDDAhaM raikajjasamAgayA saMtI // 382 // aha bhaNai kaMDarIo kuMtI jai hu~ta daDDasUreNaM / / to DajhaMtA si tuma saccaM taM Natthi saMdeho // 383 // khaMDA bhaNai puNo me jalaNo Agarisio suravarANaM / / jovayaNaM teNa vi me putto jAo juimahaMto // 384 // dUrattho Dahai rakhI aggI aMgehiM pharisio Dahai / kaha teNa Na daDDAhaM jalaNeNa samAgayA saMtI // 385 // bhaNai a elAsADho jamapattI huavaheNa kira bhuttA / / aggIhuNaNaNimittaM jalaNagihaM aigayA saMtI // 386 // asamattasurayakajjo jalaNo jA aigao jamo tAhe / ... acayaMto osariaM jalaNo tIe vi oilio // 387 // taM siDhiliamehaliaM asamANiyasurayakIliyaM bAlaM / oiliUNa jamo vi ya devatthANi aha paviTTho // 388 // devehi ya so bhaNio apattaraiassa sAgayaM tujjha / / Niggilai tao devi tIi muhAo ya jalaNo vi // 389 // dhAvaMto ucchiNNo jameNa to aigao vaNaM gahaNaM / kahio gaehiM to so tesiM vAyAhiA teNaM // 390 // jai saccaM jamapattI bhuttA jalaNeNa Nea sA daDDA / to kaha Dajjhihisi tumaM jalaNeNa samAgayA saMtI // 391 // khaMDA bhaNai puNo me erAvaNavAhaNo sahassaccho / Agarisio mi so vI teNa vi jAo mahaM putto. // 392 // accharasAo muttuM kaha iMdo sevae mnnussiio| . bhaNai saso kiM Na suA goyamapattI ahilla tti // 393 // 218 Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iMdeNaM paribhuttA ruTeNaM goyameNa iMdassa / kAUNa bhagasahassaM va(ca?)TTANa samappio tAhe // 394 // daDhakaDhiNasarIrANaM mayaNANalajAlasaMpalittANaM / baDuANa samAsAo sakko viddhaMsaNaM patto . // 395 // devehiM goamAo kaha vi payatteNa moio iNdo| jaM tassa bhagasahassaM acchisahassaM tayaM jAyaM // 396 // kuMtIe iMdeNa vi putto patthu tti loavikkhaao| jAo evaM jai suo tujjha vi iMdeNa ko doso // 397 // aha bhaNai khaMDavANA tubbhe jANaha kulaM ca guttaM ca / / majjhaM mAyAvittaM ?, bhaNiyA to mUladeveNaM // 398 // pADaliputte Nayare taM si suA NAgasammavippassa / somasirIe dhUA goamaguttammi vikkhAyA // 399 // sA bhaNai Na vi ahaM sA tumhe sArikkhavimhiA majjhaM / sippiadhUA ahayaM rAularamayassa vikkhAyA // 400 // bahudhaNadhannasamiddhaM amha gharaM rAyariddhisamasarisaM / NAmeNa daDDiA haM NIA goehiM kammehiM // 401 // daMDa bhaDabhoiANaM raNNo aMteurassa savvassa / sippiasahassamahiaM jaM dhovai majjha vatthAI // 402 // vatthANa mahAsayaDaM bharittu aha bahuvihappagArANaM / purisasahasseNa samaM pattAsi NaiM.salilapuNNaM // 403 // chaDachaDachaDassa tahiaM huM huM siMTAravaM karitehiM / aNNuNNamaisayaMtehiM tehiM kuMdidudhavalAI // 404 // dhoAI vatthAI majjhaM purisehiM cukkhabhUAI / to AyavadittAiM uvvAiAi~ muhutteNaM // 405 // 299 Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ao a mahAvAo samaMtao pAyave a. bhNjNto| to teNaM pavaNeNaM vatthAI hiyAiM savvAiM // 406 // gacchaha tubbhe cuiyArayaM ti kaMmAriyA mae bhaNiyA / .. jo doso avarAho va ko vi so hohiI majjhaM // 407 // rAulabhaeNa tohaM gohArUvaM karittu rayaNIe / AyA NayarujjANaM sasalilaghaNasaNNihaM rammaM // 408 // . viule NayarujjANe 'samaMtao hiMDiA suvIsatthA / aha pacchimammi jAme bhayaciMtA me samuppaNNA // 409 // gohaM cammaNimittaM maMsaNimittaM ca jaNavao haNai / to ko hujja uvAo jaha maraNabhayaM na hujjAmi(hujja tti ?)410 kiM hujja kayaM sukayaM kattha gayA NivvuI lahijjaM ti / paribhamami samateNaM bhayapavaNasamAhayo tahiaM // 411 // bahuAI viciteuM gohArUvaM tayaM payahiUNaM / rattAsoasayAse. cUalayA haM parAvattA // 412 // dussIlA iva juvaI timirapaDaM guMThiA gayA rayaNI / kamalAgaratuTThiaro sahasA ya samuTThio sUro // 413 // diNNo a amha abhao raNNA paureNa cAuvaNNeNa / jaha ubhiMDaMtu tAi~ rAularayagAi~ savvAiM // 414 // to so paDahagasaddo NavapAusaghaNavaM visesaMto / ApUrei samaMto sabbhaMtara-bAhiraM NayaraM // 415 // souM paDahagasadaM to taM muttUNa cUalayabhAvaM / . lAvaNNaguNAinnA puNaravi itthI samuppaNNA // 416 // tassa ya sagaDassa tahiM NADavarattA ya tajjaNIo ya / / rayaNIi kolhuehiM sANehiM bhakkhiyA savve // 417 // 300 Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aha Navari majjha piuNA NADavarattA ya maggamANA NaM / laddhA mUsayachippA NADavarattA tarhi valiA - // 418 // to kiM itthaM saccaM ? bhaNai saso-baMbhakesavA aMtaM / Na gayA jai liMgassa u to kaha vayaNaM tuha asaccaM // 419 // rAmAyaNe a suvvai jaha haNuaMtassa Asi laMgUlaM / mahaImahappamANaM vatthasahassehiM NegehiM // 420 // veDhittu rakkhasehiM sittaM tillassa ghaDasahassehiM / laMkApurI vahatthA palIviaM maMdapuNNehiM // 421 // sA devaloasarisA laMkApurI savvaloavikkhAyA / AlIviA samaMtA haNueNaM vAuputteNaM // 422 // jai saccaM laMgulaM sumahaMtaM Asi vAuputtassa / to te mUsiachippA kiNNa havai iddahA rajjU // 423 // aNNaM ca imaM suvvai porANasuIsu NiggayaM vayaNaM / jaha kira gaMdhArivaro raNNe kuruvattaNaM patto . // 424 // rAyA AsI kira so mahAbalaparakkamo ahiateo / sakko devAhivaI parajjio jeNa samarammi // 425 // so taM ahikkhivaMto suraMgurusatto arnnnnmjjhmmi| jAo mahA ayagaro rajjapaSbhaTThA ya paMDusuA // 426 // tammi araNNammi ThiA egAgI Niggao Navari bhImo / teNa'yagareNa khaddho uvaladdhasuI a dhammasuo // 427 / / patto ayagaramUlaM sattayapucchAo kahayaI tassa / / uggilai ayagaro so bhImaM sAvassayaMtammi // 428 // jAo puNaravi rAyA jai saccaM to tumaM pi sabbhUaM / / gohA cUalayA vi a gaMtUNa puNaNNavA jAyA // 429 // 301 Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to bhaNai khaMDavANA dhutte evaM gae vi kj'jmmi| majjhaM kuNaha pamANaM jAhe bhattaM payacchAmi // 430 // jai kaha vi parAjijjaha savve vi a samuiA mae tubbhe / to tumha Natthi loe kANA vi kavaDDiA mullaM // 431 // to te bhaNaMti dhuttA ko satto NijjiNittu amhehiM / / mAyANiaDipahANo harI vi sakkaM jai havijjA // 432 // . to sA avagayatosA te dhutte khaMDavANaI bhaNai / picchaha ittAhi ciya savve vi karemi hayavayaNe // 433 // tesiM vatthANa kae rAyANaM pucchiuM priyddaami| .. gAmAgarapurapaTTaNajaNavayaparimaMDiaM vasuhaM // 434 // aNNaM ca mamaM cauro ceDarUA jAyayA cirapaNaTThA / tesiM ca kaeNa ahaM parihiMDaMtI ihaM pattA // 435 // te ceDA tubbhe hi a tANi a vatthANi te parihiyANi / jai vi Na pattia heDaM to deha mahAyaNe bhattaM .. // 436 // to te lajjiya vilayA bhaNaMti aisaMdhiyA tume amhaM / meDhIbhUA iNheiM buddhipayAreNa jAyAsi // 437 / / eassa Narassa tumaM ikkA juggA jayammi vikkhAyA / sattAha vaddalammI de bhattaM savvadhuttANaM // 438 // sA bhaNai vihasamANA pubviM viNNaviyA mae tubbhe / bho gavvamuvvahaMtA ohasaha jaNaM abuddhIA // 439 // to te bhaNaMti suMdara cAo ghaTTho kao havai jaahe| . tAhe sattai jAI esA purisassa payaIo // 440 // uppattiabuddhIe amhe abhisaMdhiA tume suaNu / . to savve vi bhaNAmo amhaM bhattaM payacchAhi // 441 / / 30 Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 442 // // 443 // // 444 // // 445 // // 446 // // 447 // bADhaM ti bhANiUNaM peavaNaM sA gayA subIhaNayaM / siva-DAyaNi-pea-pisAya-bhua-saddAulaM viulaM tUlIgaMDuvahANayapaDisiracaMdovayANa ThANe a / cittapaDapaTTasADayakoaMvayakAyaDajhaMtaM tarukusumakesaruppAsavAsatalacattayalattayavicittaM / luliaddhaiMdapauraM paviTTha(?)kalevaraM ghoraM rUviNiANaM thaMbhiamacchiasaMghAyabhiNibhiNAyaMtaM / maDayacitovariDajhaMtamANasilisilisilAyaMtaM vijjAsAhaNarabhasuTThiaMtaNaccaMtamaDayaveAlaM / bhImaTTahAsahuMkAratAlasaddAlagaMbhIraM vasaruhirakkayakaddamasamaMtao bhImakimikulAiNNaM / AmisakajjasamujjayaNiTThayabahuvihagajujhaMtaM ruhiruggAlabhalabhalaM sahassasUlAvibhiNNamucchaMtaM / vitiricchabhamaMtasiAlakola NivaDaMtaghuTuMtaM . aiduggaMdhiyavAyaMtamAruaM savasavaMtaNIsadaM / bIbhacchuvvevaNayaM bhayasaMjaNayaM surANaM pi evaMvihe masANe picchaiM aviNaTThayaM vigayajIvaM / / aciravimukkaM bAlaM khaMDA taM givhiDaM Nhavai abbhaMgeUNa tayaM jaracIvarasusaMgayaM kareUNaM / ujjeNIi paviTThA siTThissa gharaM dhaNasamiddhaM divo aNAi siTThI AsaNaviTTho jaNeNa parikiNNo / bhaNio aNAe bhAo suttia dhUA mi duggaiyA kaivayadivasapasUA abaMdhavA asaraNA videsatthA / tubbhe mahappabhAvA piiharamullaM mamaM deha // 448 // // 449 // // 450 // // 451 // // 452 // // 453 // .303 Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siTThI vAulacitto puNo puNo tIi uccaraMtIe / rusio bhaNei purise sigdhaM NINeha damia tti . // 454 // Niggacchasu tti bhaNiA aha jaMpai mA cchiva'ssa bAlassa / aNNaM ThANaM bappikkayaM ti to me ma pilleha // 455 // NiggaccheuM Nicchai tehiM a purisehiM pilliyA sahasA / dharaNIale NivaDiA bhaNai mahaM mArio putto // 456 // hA majjha aNAhAe NAho hohi tti ciMtayaMtIe / so vi maNorahataMtU chiNNo NicchittagattehiM // 457 / / bho picchaha jaNasamudaya imeNa dhaNagavvieNa vnnienn| .... aTThArasadosavivajjiyAi mArAvio putto // 458 / / aha pahariumAraddhA sIse a ure a sA asAhAraM / bhaNai a siTThI majjhaM bhaggaM bhikkhAkavAlu tti // 459 // to siTThI AdaNNo savvapayatteNa pariyaNasamaggo / aNuNei vilavamANI kareha mAM suaNu bolaM ti // 460 // diNNA ya kaNNiA se bhaNiA cittUNa vaccasUputtaM / mA ruasu mA ca kaMdasu tuha ettiya jIvaNaM diNNaM // 461 // ghittUNa kaNNiaM mayaM kalevaraM ca sA tao aikkaMtA / siTThissa NirAbAhaM jAyaM dANappabhAveNaM // 462 // tyAgena bhUtAni vazIbhavanti tyAgena vairANyapi yAnti nAzam / paro'pi bandhutvamupaiti dAnAt tyAgo hi sarvavyasanAni hanti 463 sisumaDayaM chaDDeDaM khaMDA viulatthalAhaparisuddhA / . maNikaNayarayaNamuttiacamarasamiddhaM gayA haTTaM // 464 // kAUNa ya viNioaM tesiM dhuttANa sIavihurAMNaM / .. bahukhajjapijjakaliyaM susakkayaM bhoaNaM dei . // 465 // 304 Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhuttayaMtehiM tao savvehiM vi haTThatuTThamaNasehiM / bhaNiyA ya khaMDavANA sujIviaM jIviaM tujjha // 466 // jaM te buddhibalAo dhuttajaNo NijjiNittu sayarAhaM / saMtappio khuhatto viuleNaM bhattapANeNaM // 467 // sussikkhiA vi purisA tAI Na jANaMti jaMpiavvAiM / jAiM asikkhiAo katto vi lahaMti mahilAo // 468 // paDhiUNa ya satthAI purisA NAUNa tesimatthAI / Na samatthA paDivayaNe uppaNNamaI jalA mahilA // 469 // aghItya zAstrANi vimRzya cArthAnna tAni vaktuM puruSAH samarthAH / yAni striyaH pratyabhidhAnakAle vadanti lilaarcitaakssraanni|| 470 // caMdiMduvAusUrA aggI dhammo a loyavikkhAyA / loeNa dUmiyA te vamhaha-rai-rAgadosehi // 471 // suvvai a AgamammI jaha kaNho svvbiiamjjhgo| suhumesu bAyaresu a tilatusamittesu davvesu // 472 // jai savvagao kaNho ciMtijjai jattha tattha so ceva / cititao vi su ccia tamhA so kiM viciMtei // 473 // aNNaM pi aliavayaNaM suvvai loyammi NiggayaM iNimo / jaha pavaNagaNAhivaI selasuAvayavauppaNNo // 474 // baMbhANa samuppattI tiluttamA uvvasI ya doNassa / / uppatti chammuhassa ya Narakubbara Asi tANaM ca // 475 // kaNhassa ya NiggamaNaM jaha kovA seakuNddliijaao| jaha sirakavAlamajjhe ruhirammi Naro samuppaNNo // 476 // jai jAyavassa mAyA uppattI halaharassa logmmi| . jaha jAyA selasuA vikkhAyA jIvaloyammi 305 // 477 // Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 478 // jai huMti pavvayANaM puttA dhUA kuDaMbadhammo vA / to taM imammi loe jaMbUdIve Na mAijjA eyAiM capphalAiM bhAraha-rAmAyaNe NibaddhAiM / saMcAlaNamasahaMtA jaha juttikayaM suvaNNa vva // 479 // eaM loiasatthaM gaddahaliMDa vva bAhire mttuN| . jAvaMtaM joijjai tusa-bhusa-busamIsiyaM savvaM // 480 // to te bhaNAmi savve kusamayakussuipaheNa muttUNa / savvaNNadesiammi a laggaha magge payatteNaM // 481 // eaM dhuttakkhANaM soUNaM loiassa paramatthaM / ... taha kuNaha NicchiamaI jaha daMsaNasuddhi hoi parA // 482 // cittauDaduggasirisaMThiehi sammattarAyarattehiM / sucariasamUhasahiA kahiA esA kahA suvarA // 483 // sammattasuddhiheuM cariaM haribhaddasUriNA raiaM / NisuNaMtakahatANaM 'bhavavirahaM' kuNauH bhavvANaM . // 484 // seaMbaravarasUrI haribhaddo kuNau amha bhddaaii| jassa sasisaMkhadhavale jiNAgame erisA bhattI // 485 // // 1 // // dhUmAvalI // asuriMdasuriMdANaM kinnaragaMdhavvacaMdasUrANaM / vijjAhariyasurANaM sajogasiddhANa siddhANaM muNiyaparamatthavitthara-vigiTThavivihatavasosiyaMgANaM / . siddhivahunibbharukkaMThiyANa jogIsarANaM ca je pujjA bhagavaMto titthayarA rAgadosatamarahiyA / viNayapaNaeNa tesiM samudbhuo me imo dhUo / 305 // 2 // Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = = // 7 titthaMkarapaDimANaM kaMcaNamaNirayaNaviddumamayANaM / tihuaNavibhUsagANaM sAsaya-suravarakayANaM ca // 4 // camarabalippamuhANaM. bhavaNavaINaM vicittabhavaNesu / jAo ya aholoe jiNidacaMdANa paDimAo jAo ya tiriyaloe kinnarakiMpurisabhUminayaresu / gaMdhavvamahoragajakkhabhUya taha(ya)rakkhasANaM ca // 6 // jAo ya dIvapavvaya-vijjAharapavarasiddhabhavaNesu / taha caMdasUragaharikkha-tAragANaM vimANesu jAo ya uDDaloe sohammIsANavaravimANesu / jAo maNoharasaNaMkumAramAhiMdakappesu // 8 // jAo ya baMbhaloe-laMtayasukke tahA sahassAre / ANayapANayaAraNa-accuyakappesu jAo ya. // 9 // jAo gevijjesuM jAo varavijayavejayaMtesu / taha ya jayaMtaparAji[yavimA]NasavvaTThasiddhesu siddhANa ya siyaghaNakamma-baMdhamukkANa paramanANINaM / AyariyA [Na taheva ya paM]cavihAyAranirayANaM // 11 // taha ya uvajjhAyANaM sAhUNaM jhAyajoganirayANaM / .. tavaso(su)siyasarIrANaM siddhivahUsaMgamaparANaM // 12 // suyadevayA vi (i) paMkaya-puttha[ya]maNirayaNabhUsiyakarAe / veyAvaccagarANa ya samuddhao me imo dhUo // 13 // evaM abhitthuyA mo (me) bhAvasugaMdheNa paramadhUveNa / titthayarasiddhapamuhA savve vi kuNantu bhavavirahaM // 14 // // 10 // = 307 Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // sarvazrIjinasAdhAraNastavanaM // aGgulidalAbhirAmaM suranaranivahAlikulasamAlIDham / deva ! tava caraNakamalaM namAmi saMsArabhayaharaNam // 1 // kAmakarikumbhadAraNa ! bhavadavajalavAha ! vimalaguNanilaya ! / kikillipallavAruNa - karacaraNa ! niruddhacalakaraNa ! // 2 // . mAyAreNusamIraNa ! bhavabhUruhasindhura ! nirIha ! / / maraNajarAmayavAraNa ! mohamahAmallabalaharaNa ! bhAvArihariNaharivara ! saMsAramahAjalAlayataraNDa ! / . .. kalilabharatimirabhAsuraravimaNDala ! guNamaNikaraNDa ! // 4 // amara-purandara-kinnara-naravarasandohabhasalavarakamala ! / karuNArasakulamandira ! siddhimahApuravaranivAsa ! // 5 // svasamaMyakamalasarovara ! suragirivarasArasundarAvayava ! / cintAmaNiphalasaGgama ! rAgoruMgagaruDavaracaraNa ! .. // 6 // harahAsa-hAra-himakara-hima-kunda-kareNudhavala ! samacitta ! / akalaGka ! sukulasambhava ! bhavavirahaM dehi mama deva ! // 7 // evaM saMskRtavacanaiH prAkRtavacanaizca sarvathA sAmyam / vidadhAnavinuto me jinezvaro bhavatu sukhahetuH // 8 // 308 Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstrasandezamAlAviMzatibhAgamadhye grathitAnAM granthAnAmakArAdikramaH a (saMkhyayA bhAgA vijJeyAH) aTTharasahasazIlaMgarahA (5) AtmAnuzAsanakulakam (7) adhyAtmakalpadrumaH (9) AtmAnuzAsanam (14) adhyAtmabinduH (18) AtmAnuzAstisaMjJikA paJcaviMzatikA (14) adhyAtmasAraH (4) AtmAvabodhakulakam (7) adhyAtmopaniSat (4) AdhyAtmikamataparIkSA (5) anumAnamAtRkA (16) AbhANazatakam (6) anekAntavyavasthAprakaraNasya maGlaprazasti (5) / ArAdhakavirAdhakacaturbhaGgI (4) annAyauMchakulakam (7) ArAdhanA (14) anyayogavyavacchedadvAtriMzikA (16) ArAhaNA (14) anyoktizatakam (6) ArAhaNAkulayaM (7) antimA''rAdhanA (14) ArAhaNApaDAgA-1(14) appavisohikulayaM (7) / ArAhaNApaDAgA-2 (14) abhavyakulakam (7) ArAhaNApaNagaM (14) aSTakAni (3) ArAhaNApayaraNaM (14) .. A AloyaNAkulayaM (7) AurapaccakkhANaM-1 (15) ArSabhIyacaritamahAkAvyam (5) AurapaccakkhANaM-2 (15). AkhyAnakamaNikozaH (8) iMdriyaparAjayazatakam (6) AcAropadezaH (11) IryApacikITtriMzikA (16) AtmatattvacintAbhAvanAcUlikA (9) IryApathikImithyAduSkRtakulakam (7) AtmanindASTakam (14) AtmaprabodhaH (17) utpAdAdisiddhiH (16) Atmabodhakulakam (7) . utsUtrapadodghATanakulakam (7) Atmahitakulakam (7) . . upadezakalpavaliH (11) Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezakulakam-1 (7) aM upadezakulakam-2 (7) aMgulasattarI (13) upadezacintAmaNiH (10) . ka ... . upadezapada (1) kathAkoSaH (12). upadezapradIpaH (12) kathAnakakozaH (12) upadezaratnakozaH (8) . karpUraprakaraH (12) upadezaratnAkaraH (8) . karmaprakRtiH (13) upadeza( dharma )rasAyanasasaH (8) karmavipAkakulakam (7) / upadezarahasyam (4) karmavipAkAkhyaH prathamaH prAcInakarmagranthaH (13) upadezazatakam (6) karmastavAkhyaH dvitIyaH prAcInakarmagranthaH (13) upadezasaptatikA (8) kammabattIsI (13) upadezasaptatiH (11) kavikalpadrumaH (18) upadezasAraH (11) kastUrIprakaraH (12) upadezAmRtAkulakam (7) kAyasthitistotram (13) upadhAnavidhiH-1 (10) kAlasaptatikA (13) upadhAnavidhiH-2 (10) - kAlasvarUpakulakam (7) uvaesacaukkakulayaM-1 (7) kumAravihArazatakam (6) uvaesacaukku layaM-2 (7) / kUpadRSTAntavizadIkaraNam (5) uvaesamAlA (8) kRSNarAjIvimAnavicAraH (13) kevalibhuktiprakaraNam (16) RSabhazatakam (6) RSimaNDalastavaH (12) kSamAkulakam (7) kSAntikulakam (7) ekaviMzatitriMzikAH (16) kSulakabhavAvali (13) aindrastutayaH (5) au khAmaNAkulayaM (1)(7) auSTrikamatotsUtrodghATana kulakam (7) khAmaNAkulayaM (2)(7) R Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaNadharasArdhazatakam (6) gAr3eyabhaGgaprakaraNam-1(15) gAGgeyabhaGgaprakaraNam-2 (15) guNasthAnakramArohaH (13) guNAnurAgakulakam (7) guruguNaSaTtriMzatSaTtriMzikAkulakam (7) gurutattvapradIpaH (16) gurutattvavinizcayaH (5) gurudarzanaharSakulakam (7) guruvirahavilApaH (14) goDIpArzvastavanam (5) gautamakulakam (7) jinabimbapratiSThAvidhiH (10) jinazatakam-1 (6) jinazatakam-2 (6) jIvajoNibhAvaNAkulayaM (7) jIvadayAprakaraNaM (8) jIvasamAsaH (13) jIvAdigaNitasaMgrahagAthAH (18) jIvAnuzAsanam (14) jIvAnuzAstikulakam (7) jIvAbhigamasaMgrahaNI (15) jainatattvasAraH (16) jainasyAdvAdamuktAvalI (16) joisakaraMDagaM paiNNayaM (15) ghanagaNitasaMgrahagAthA: (18) jJAtAdharmakathopanayagAthAH (15) jJAnaprakAzakulakam (7) causaraNapainnayaM (15) jJAnasAraH (4) caturgatijIvakSapaNakAni (14) / jJAnArNavaH (5) caturdazajIvasthAneSu jaghanyotkRSTapade (13) ta caraNakaraNamUlottaraguNa (18) tattvataraGgiNI (16) cAritramanorathamAlA (8). . tattvabodhataraGgiNI (12) cittazuddhiphalam (18) tattvAmRtam (9) ceiyavaMdaNamahAbhAsaM (10) . tapakulakam (7) caMdAvejjhayaM paiNNayaM (15) titthogAlIpainnayaM (15) trizatatriSaSTipAkhaNDasvarUpastotram (15) jaghanyotkRSTapada ekakAlaM guNasthAnakeSu (13) triSaSTIyadezanAsaMgrahaH (11) jalpakalpalatA (16) . jinapratimAstotram (1) dazazrAvakakulakam (7) Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzana niyamA kulakam (7) dAnakulakam (7) dAnavidhiH (10) dAnaSaTtriMzikA (9) dAnAdiprakaraNam (12) dAnopadezamAlA (8) dIvasAgarapannatti (15). dRSTAntazatakam-1 (6) dRSTAntazatakam-2 (6). devendranarakendraprakaraNam (13) dezanAzatakam (6) dehakulakam (7) dehasthitistavaH (13) dasaNasuddhipayaraNaM (10) dvAtriMzadvAtriMzikAH (4) dvAdaza-kulakam (7) dvAdazavratasvarUpam (10) dvAdazAGgIpadapramANakulakam (7) dharmodyamakulakam (7) dharmopadezaH (9) dharmopadezamAlA (8). dhammArihaguNovaesakulayaM (7) dharmopadezakulakam (7) dhammovaesakulayaM (7) dhUrtAkhyAnam (3) dhUmAvalI (3) dhyAnadIpikA (18) dhyAnazatakam (6) . dhanuHpRSThabAhAsaMgrahagAthAH (18) dharmaparIkSA (5) dharmabinduH (3) dharmaratnaprakaraNam (10) dharmaratnakaraNDakaH (11) dharmavidhiH (8) dharmazikSA (9) dharmasaMgrahaNiH (1) dharmasaMgrahaH (11) dharmAcAryabahumAnakulakam (7) nandIzvarastavaH (13) namaskArastavaH (18) nayakarNikA (16) nayopadezaH (5) narabhavadiTuMtovaNyamAlA (12) navakAraphalakulakam (7) navatattvabhASyam (13) navatattvam (13) navatattvasaMvedanam (13) navapadaprakaraNam (10) .. nAnAcittaprakaraNam (3) nArIzIlarakSAkulakam (7) . nigodaSaTtriMzikA (15) nUtanAcAryAya hitazikSA (9) naMdaNarAyarisissa antimA''rAdhanA (14) nyAyakhaNDakhAdyA'paranAmA mahAvIrastavaH (5) nyAyAvatAraH (16) Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyAyAvatArasUtravArtikam (16) pauSadhaSaTtriMzikA (16) prajJApanopAGgatRtIyapadasaMgrahaNI (15) pajjaMtArAhaNA (14). pratarapramANasaMgrahagAthAH (18) paMcavatthugaM (2) pratimAzatakam (4) paJcanirgranthI (15) pratisamayajAgRtikulakam (7) paJcaliDgIpagaraNaM (15) pratyAkhyAnasvarUpam (10) paJcasaGgrahaH (13) prabodhacintAmaNiH (9) paJcasaMyataprakaraNam (15) prabhAte jIvAnuzAsanam (14) paJcAzakAni (1) pramANanayatattvAlokAlaGkAraH (16) paTTAvalIvisuddhI (16) . pramANaprakAzaH (16) . paDilehaNAvicArakulakam (7) pramANamImAMsA (16) padArthasthApanAsaMgraha (17) pramAdaparihArakulakam (7) padmAnandazatakam (6) pravacanaparIkSA (16) paramajyotiHpaJcaviMzatikA (5) pravacanasAroddhAraH (17) paramANukhaNDaSaTtriMzikA (15) pravrajyAvidhAnakulakam (7) paramAtmapaJcaviMzatikA (5). prazamaratiH (9) paramAnandapaJcaviMzatiH (9) praznadvAtriMzikA (16) paryantArAdhanAkulakam (7) 'praznazatakam (6) paryuSaNAdazazatakam (16) praznottararatnamAlA (12) pavvajjAvihANakulayaM (7) prAkRtasaMvegAmRtapaddhati (14) piNDavizuddhiH (10) . . prAtaHkAlikajinastutiH (9) puNDarIkatirthapatIstotram (5) puNyakulakam (7) bandhasvAmitvAkhyaH tRtIyaH prAcInakarmagranthaH (13) pudgalaparAvartastavanam (13) . bandhaSaTtriMzikA (15) pudgalaSaTtriMzikA (15) bandhahetuprakaraNam (13) puSpamAlA (8) bandhahetUdayabhaGgaprakaraNasamAptigate dveprakaraNe (5) pUjAvidhiH (11) bandhodayasattA (13). posahavihI (10) bRhadvandanakabhASyam (10) . 5 Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yatilakSaNasamuccayaH (4) bhavabhAvanA (8) yatizikSApaJcAzikA (8) bhAvakulakam (7) . . yAtrAstavaH (11) bhAvanAzatakam (6) yuktyanuzAsanam (16) ... bhAvaprakaraNam (13) yuktiprakAzaH (16) bhASArahasyam (5) yuktiprabodhaH (16) bhojanapUrvacintAgAthA:( yugapadbandhahetuprakaraNam (13.) yogadRSTisamuccayaH (3) maMgalakulayaM (7) .yogapradIpaH (12) maNDalaprakaraNam (18) yogabinduH (3) madAdivipAkakulakam (7) yogazatakam (3) manuSyabhavadurlabhatA (9) yogazAstram (18) manonigrahabhAvanAkulakam (7) yogAnuSTAnakulakam (7) mahAsatIkalakam (7) yonistavaH (13) mArgaparizuddhiH (5) mArgaNAsu baMdhahetUdayatribhaMgI (13) ratnatrayakulakam (7) micchAdukkaDavosiraNavihikulayaM (7) ratnasaJcayaH (17) . mithyAtvakulakam (7) . la mithyAtvamathanakulakam (7) laghupravacanasAroddhAraH (17) mithyAtvavicArakulakam (7) / ladhvalpabahutva prakaraNam (13) mithyAtvasthAnavivaraNakulakam (7) / lokatattvanirNaya (3) . mukhavastrikAsthApanakulakam (7) lokanAlikAdvAtriMzikA (13) mUlazuddhiH (10) va mRtyumahotsavaH (14) vAkyaprakAzaH (18) mokSopadezapaJcAzakam (9) vANArasyAM kRtaM zrIpArzvanAthajinastotram (5) vicArapaJcAzikA (13) yatidinakRtyam (11) vicArasaptatikA (17) yatidinacaryA (10.) vicArasAraH (17) Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zokanivAraNakulakam (7) vijayaprabhasUrikSAmaNakavijJaptiH (5) vijayaprabhasUrisvAdhyAyaH (5) vijayollAsamahAkAvyam (5) vidvadgoSThI (12) vibhaktivicAraH (15) viratiphalakulakam (7) vividhatapodinAGkakulakam (7) vivekakulakam (7) vivekamaJjarI (8) vizeSa-NavatiH (15) viMzatirvizikAH (3) .. viSayaviraktikulakam (7) .... vIrastavaH (15) vairAgyakalpalatA (19+20) vairAgyarasAyanam (8) . vairAgyazatakam (6) vyavahArakulakam (7) vyAkhyAnavidhizatakam (6) zrAddhadinakRtyam (10) zrAddhavidhiH (10) zrAvakadharmakRtyam (11) zrAvakadharmavidhiH (3) zrAvakaprajJaptiH (10) zrAvakavratabhaGgaprakaraNam (18) zrIkAntatravibhramasUtram (18) zrImadgItA-tattvagItA (18) zrutAsvAdaH (8) zrRGgAravairAgyataraGgiNI (12) zaLezvarapArzvajinastotram (5) zaGkezvarapArzvanAthastotram (5) zaGkezvarapArzvanAthastotram (5) : zamInapArzvastotram (5) zAstravArtAsamuccayaH (3) zIlakulakam (7) . zIlopadezamAlA (8) . SaTsthAnakam (13) ghaDazItinAmA caturthaH prAcInakarmagranthaH (13) SaDdarzanaparikramaH (16) SaDdarzanasamuccayaH-1 (2) SaDdarzanasamuccayaH-2 (16) SaDdravyasaGgrahaH (13) SavidhA'ntimA''rAdhanA (14) SaSThizatakam (6) SoDazakaprakaraNam (3) * sa saMgrahazatakam (6) saMjJAkulakam (7) saMjJAdhikAraH (18) saMbodhaprakaraNam (2.) saMvijJasAdhuyogyaniyamakulakam (7) Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvegakulayaM (7) sAmAcArI (4) saMvegadrumakandalI (9) sAmAnyaguNopadezakulakam (7) saMvegamaMjarIkulayaM (7) / sAmyazatakam (6) saMvegaraMgamAlA (14) sArAvalIpaiNNayaM (15) saMvegAmRta (18) siddhadaNDikAstavaH (13) saGghasvarUpakulakam (7) . siddhapaJcAzikA (13) sajjanacittavallabhaH (9) . siddhaprAbhRtam (13) : sandehadolAvalI (16). siddhasahasranAmakozaH (5) sabhApaJcakaprakaraNam (18) siddhAntasAroddhAraH (18) saptatikAbhASyam (13) sukSmArthavicArasAroddhAraH (15) samatAzatakam (6) subhASitASTakAni (12) / samavasaraNaprakaraNam (13) / sumiNasittarI (8) samavasaraNastotram (13) sUktaratnAvalI (12) samAdhizataka (6) sUktaratnAvalI (12) ... samAdhizatakam (6) sUktimuktAvalI (12) samAdhisAmyadvAtriMzikA (4). sUkSmArthasattarI prakaraNa (18) sammatisUtram (16.) sUtrakRtAGgAdyacaturadhyayanA'nukramagAthA: (15) sammattakulayaM-1 (7) stavaparijJA (10) sammattuppAyavihIkulakam (7) strInirvANaprakaraNam (16) samyaktvakulakam-2 (7) strIvAstavikatAprakaraNam (8) samyaktvakulakam-3 (7) syAdvAdakalikA (16) . . samyaktvaparIkSA (16) syAdvAdabhASA (16) samyaktvasaptatiH (10) samyaktvasvarUpakulakam (7) syAdvAdamuktAvalI (16) sarvajJazatakam (6) sarvajJasiddhiH (2) hiMsAphalASTaka (3). sarvatIrthamaharSikulakam (7) hiovaesamAlA (8) sarvazrIjinasAdhAraNastavanam / 2) higulaprakaraNam (12) sArdhamikavAtsalyakulakam (7) hRdayapradIpaSaTtriMzikA (9) Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||shaastraasNdeshmaalaa|| onors 9 vrs pU. A. zrIharibhadrasUrIzvarANAM kRtaya: - 1 pU. A. zrIharibhadrasUrIzvarANAM kRtayaH - 2 pU. A. zrIharibhadrasUrIzvarANAM kRtayaH -3 pU. upA.zrIyazovijayagaNivarANAM kRtayaH - 1 pU.upA.zrIyazovijayagaNivarANAM kRtayaH - 2 zatakasaMdoha: kulayasaMggaho bhAvaNAsatthaNiase bhAvanAzAstranikara AyArasatthaNiaro 11 AcArazAstranikara 12 kAvyopadeza-jJAtopadezagranthanikarau prArambhikANi kArmagranthikANi lokaprakAzIyAni ca prakaraNAni antimArAdhanAgranthAH 17 AgamikAni prakaraNAni tathA prakIrNakAni 16 dArzanika-carcA granthanikarau: 17 vividhaviSayasaMkalanAgranthA: 18 dhyAnayoga-gaNita-vyAkaraNazAstranikarA: 19 vairAgya kalpalatA-1 20 vairAgya kalpalatA-2 13