Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૨૮
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૫-૧૦-૧૯૩૭
બેસતી, પ્રતિક્રમણની અને આથમતી તિથિ એવો તિથિયો લેવી. પણ બેસતી, પ્રતિક્રમણ વખતની કે અર્થ કરવો. એટલે બીજ પાંચમ આદિ બધી તિથિયો આથમતી ન લેવી. એ ગાથામાં જેઓ હંમેશાં સૂર્યોદય વખતની લેવી, પણ જો બેસતી આદિ લે બેસતી આદિ તિથિયોને માનવાવાળા છે તેઓને તો આજ્ઞાભંગ આદિ દોષો લાગે, એમ સર્વ સાધારણ આજ્ઞાભંગાદિ દોષોની આપત્તિ આપી છે. એટલે રીતે જણાવેલ છે. પરમતમાં જેમ સંપૂર્ણ શુદ્ધ વિદ્ધ ક્ષયની વખતે પૂર્વતિથિ કરનાર કંઈ બેસતી આદિની સમ ન્યૂન અધિક હીન આદિ ભેદો તથા માન્યતાથી પડવાઆદિને દિવસે બીજઆદિ કરતો કર્મકાલભાવિની આદિ ભેદો તિથિના લીધા છે. તેમ નથી. પરન્તુ મહિનામાં બાર તિથિની આરાધના અહિં કોઈ પણ બીજો ભેદ લેવાનો નથી અને જો કરવી એ નિયમિત છે, અને તેથી પડવાદિને દિવસે તે લે તો આજ્ઞાભંગ આદિ દોષો લાગે એ અર્થ બીજઆદિ માની આરાધના કરે છે. આટલા માટે તાત્વિક છે. કારણ કે જૈનોને દિન અહો રાત્રે કે જ શ્રી ઉમાસ્વાતિજીનો પ્રઘોષ જણાવાય છે કે ક્ષ રાત્રિની અપેક્ષાએ પૌષધ ઉપવાસાદિ કરવાના હોય પૂર્વી તિથિઃ કા અર્થાત્ બીજઆદિનો ક્ષય હોય છે અને તે પૌષધાદિનો આરંભ સૂર્યઉદયાદિની ત્યારે બીજઆદિનો સૂર્યોદય ન હોય અને તેથી અપેક્ષાએજ રહેલો છે અને તેથીજ તિથિનો આરંભ તેનાથી પહેલાની પડવાઆદિ તિથિનો જે સૂર્યોદય ક્રિયાકાલ આદિ લઈને તિથિ કરે તો તેનેજ બીજઆદિનો સૂર્યોદય ગણવો. કેમકે તિથિ પૌષધઉપવાસ આદિ ખંડિત થાય અથવા પર્વતિથિ તો સૂર્યોદયને અંગે હોય, માટે તે સૂર્યોદય પડવાનો માન્યા છતાં વિરાધના થાય, માટે ઇતરતિથિ છે તો પણ બીજનો સૂર્યોદય માની લેવો. જે નવીનો માનવામાં આજ્ઞાભંગ આદિ દોષો જણાવ્યા છે. પડવામાં જ બીજ કરવી કહે તેઓને પણ પડવાના
પ્રશ્ન ૯૩૮ બીજઆદિ પર્વતિથિનો ક્ષય ત્યારે સૂર્યોદયના પહેલેથી પૌષધઆદિ માટે બીજઆદિ તે બીજઆદિનો ઉદય હોય નહિં. તેમજ તે દિવસ માનવી જ પડશે અને પડવાના સૂર્યોદયથી પહેલાં પડવા આદિનો જ ઉદય હોય. માટે ઉદય વગરની બીજ માની એટલે સૂર્યોદયથી તિથિનો વ્યવહાર થાય બીજ આદિ છતાં તે દિવસે બીજઆદિ છે. માટે તે સૂર્યોદય બીજનો જ છે એમ માનવું માનનારાઓને આજ્ઞાભંગઆદિ દોષો કેમ નહિં જ પડશે. અને તેથી જ પડવોબીજ ભેળાં એવું લાગે? કેમ કે મિક, એ ગાથામાં બીજીતિથિ કહેવાનો વખત રહેશે જ નહિં. અર્થાત્ ક્ષયની વખતે કરવામાં તે દોષો જણાવેલા છે.
પોતાનો સૂર્યોદય નથી, તો પણ પારકા સૂર્યોદયને સમાધાન-પ્રથમ તો ૩મિ. એ ગાથા પોતાનો સૂર્યોદય ગણીને જ તિથિ માનવી પડશે. હમેશાં તિથિ માનવાની અપેક્ષાએ છે, એટલે એમાં જો આજ્ઞાભંગાદિ દોષો થાય છે એમ માનીયે હમેશાં સૂર્યોદયને ફરસવાવાળી જ બીજઆદિ તો શ્રી ઉમાસ્વાતિવાચકજીએ તે દોષો લગાડવાની
