Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪૫૬
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ર૭-૭-૩૮ પ્રશ્ન ૯૮૩ -ભગવાન જિનેશ્વરમહારાજની પ્રશ્ન ૯૮૪ -ભગવાન્ જિનેશ્વરમહારાજની અંગાદિ અનુક્રમે કે પુષ્પાદિઅનુક્રમે સ્તુતિ પ્રતિમાની સ્તવ સ્તુતિ મંગલથી પૂજા કરવામાં બોધિ. સ્તોત્રાદિકથી ભાવપૂજા કરે ત્યારે તે સમ્યગ્દર્શનાદિકને લાભ થવાનું ફલ કેમ જણાવ્યું છે ? પામેલો જ હોય તો પછી આ થથ૦ સૂત્રમાં સમાધાન - જો કે ભગવાન્ જિનેશ્વર સ્તવ-સ્તુતિઆદિથી જ્ઞાનદર્શન ચારિત્ર ઉત્પન્ન મહારાજની પૂજા કરનારો ભગવાન થવાનું કેમ જણાવ્યું ?
જિનેશ્વરમહારાજના ધર્મને બહુધા પામેલો હોય છે,
છતાં ભગવાન્ જિનેશ્વરમહારાજના ધર્મની પ્રાપ્તિ સમાધાન - ભગવાન્ જિનેશ્વરમહારાજની
અખંડિતપણે તો કોઈક ભાગ્યશાળીને જ ટકે છે, પ્રતિમાની અંગાદિકમે કે પુષ્પાદિક્રમે સ્તુતિઆદિથી
માટે ભગવાનની પૂજાના ફલ તરીકે બોધિલાભને પૂજા કરનારો સમ્યગ્દર્શનાદિ પામે એવા સૂત્રકાર ઉત્પન્ન થવાનું કે સ્થિર રહેવાનું કહેવામાં આવે તે મહારાજના કથનથી સૂક્ષમદૃષ્ટિયો સમજી શકશે કે અયોગ્ય નથી. વળી ભવાંતરની અપેક્ષાએ તો મિથ્યાદૃષ્ટિવાળાએ પણ કરેલી ભગવાન્ વિરાધભાવને પામેલા સાધુ માટે પણ શ્રી જિનેશ્વરમહારાજની પ્રતિમાની અંગાદિ અને જૈનધર્મની પ્રાપ્તિ ભવાંતરે દુર્લભ હોય છે તો પછી પૂષ્પાદિક્રમવાળી પૂજા નવા સમ્યગ્દર્શનાદિને આરંભ પરિગ્રહમાં આસક્ત એવા શ્રાવકને કરવાવાળી છે. અર્થાત્ જેમ અણુવ્રતઆદિની જૈનધર્મની પ્રાપ્તિ થવી મુશ્કેલ હોય તેમાં આશ્ચર્ય ક્રિયામાં વ્યવહારથી પણ સમ્યગ્દર્શનની પહેલેથી શું? અને આ વાત જ્યારે સમજવામાં આવશે ત્યારે જરૂર છે તેમ ભગવાન જિનેશ્વરમહારાજના જ આ સ્થાને કહેલ બોધિલાભરૂપ ફલ અને પૂજનમાં પ્રથમથી વ્યવહારસમ્યગ્દર્શનની પણ જરૂર સાધુશ્રાવકની સામાયિક અવસ્થામાં પણ
વોહિત્રામવત્તિયાણ કરીને બોધિલાભની પ્રાર્થનાનો છે એમ નથી. અર્થાત્ ભગવાન્ જિનેશ્વર મહારાજની
કાયોત્સર્ગ કેમ કરવામાં આવે છે તેનું તત્ત્વ પૂજા જેમ સમ્યગ્દર્શનાદિની શુદ્ધિ માટે છે તેવી જ
સમજવામાં આવશે. રીતે નહિં પ્રાપ્ત થયેલ સમ્યગ્દર્શનાદિની પ્રાપ્તિ માટે પણ ભગવાન્ જિનેશ્વરની પૂજા જરૂરી છે. વળી આ
પ્રશ્ન ૯૮૫ - સ્તવ સ્તુતિ અને મંગલ જ્યારે જ્ઞાન દર્શન અને ચારિત્રને ઉત્પન્ન થવા રૂપ ફલ
સ્તોત્ર (સ્તવન) થાય અને ચૈત્યવદનરૂપ છે તો
સ્તોત્રો અને થોયો તો પહેલાકાલની પ્રસિદ્ધ છે, પણ જણાવવાથી પણ શાસ્ત્રકારમહારાજા સ્પષ્ટ કરે છે
એવાં ચૈત્યવદનો કે જેને મંગલકાવ્યો ગણી મંગલ કે આ સૂત્ર શ્રાવકોએ કરાતી સ્તુતિ સ્તોત્રાદિકની તરીકે જણાવ્યાં છે તે કોઈ પહેલા કાલનાં છે ? પૂજાની અપેક્ષાએ છે, અર્થાત્ સાધુની અપેક્ષાએ જ
સમાધાન - વર્તમાનકાલમાં પણ શ્રી જો આ સૂત્ર હોત તો જેમ કલ્પાતીતની ઉત્પત્તિ
" પ્રવચનસારોદ્ધારવૃત્તિ અને શ્રી સંઘાચારભાષ્યમાં જણાવત તેમ જ્ઞાનદિની વૃદ્ધિ જણાવત, પરન્તુ મંગલકાવ્યરૂપ ચૈત્યવન્દનો છે, તેવાં પહેલાં પણ જ્ઞાનદર્શનચારિત્રનો નવો લાભ થવાનો જણાવત હશે. જગચિંતામણી ચૈત્યવંદન તો પહેલાનું પ્રસિદ્ધ નહિં.
છે જ.
