Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૫૫૧
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૩-૯-૩૮ • • • • • • • • • • • ત્રસકાયની વિરાધનાનો પ્રસંગ આવે, અને તે પ્રસંગ ભયો કાદવ અને લડાઈની અનુકૂળતા નહિં હોવાને ઈટના નવા કટકાઓમાં ન હોય, માટે ચોમાસાના લીધે ઘણા જ ઓછા હોય છે, તોપણ તસ્કરઆદિના પ્રાંરભમાં તેવા જુના ઈટના કટકા વોસરાવી દઈને ઉપદ્રવો ચોમાસાને લીધે રોકાઈ જતા નથી, વળી ડગલ તરીકે નવા ઇંટના કટકાઓનું ગ્રહણ કર્યું તે ચોમાસામાં અંડિલ માટે, ભિક્ષા માટે, કે અન્ય કલ્પ તરીકે જણાવેલું છે. ઈટના કટકાઓ ડગલ માટે કોઈપણ કારણ માટે બહાર જવું થયું હોય અને જે લેવાય તે ઘસાયેલા અને સુંવાળા થઈ ગયેલા આકસ્મિક યોગે વરસાદનું પડવું થાય તો પાસેનાં લેવાના હોય છે અને તેવા ડગલોથી આત્મવિરાધના સર્વ ઉપકરણો ભીનાં થઈ જાય એ સ્વાભાવિક જ થવાનો પ્રસંગ આવતો નથી. કેટલાક ભદ્રિકસાધુઓ છે. અને તેવાં ભીનાં ઉપકરણો પહેરીને ક્રિયા લુગડાંના કટકાઓનાં ડગલો કરે છે, પરંતુ તેઓએ કરવામાં અપૂકાયની પોતાના યોગે વિરાધના થાય, સમજવું જોઈએ કે શાસ્ત્રકારોએ ડગલને માટે અને તે ભીનાં લુગડાને પહેરવાથી થશી શરદી કોઇપણ જગો પર લુગડાના કટકા કહ્યા નથી, પરન્તુ વિગેરેને લઇને આત્મવિરાધનાની પરંપરા પણ ઉભી ઈટના સુંવાળા કટકા જ ડગલ માટે લેવાના કહેલા થાય. તેથી શાસ્ત્રકારો પર્યુષણાકલ્પના આરંભમાં છે, જેવી રીતે જુની ભસ્મ અને જુના ડગલકોને બમણી ઉપધિ ધારણ કરવાનું વર્ષાકલ્પના આઠમા છોડી દઈને ચોમાસાના પર્યુષણાકલ્પના પ્રારંભમાં કલ્પ તરીકે જણાવે છે. વળી તસ્કરાદિ કારણથી નવી ભસ્મ અને નવા ડગલકોનું ગ્રહણ કરવું એ ઉપકરણનું હરણ થયું હોય ત્યારે ઉપકરણોની સાતમા કલ્પ તરીકે વિહિત છે, તેવી જ રીતે ગવેષણા તે ગામ કે અન્ય ગામમાં કરવામાં આવે વ્રીહિઆદિના તૃણો અને પલાલો પણ ચોમાસાની તો સંયમવિરાધના, અને આત્મવિરાધના થવા સાથે વખતે પહેલાં ગ્રહણ કરેલાં હોય તે ચોમાસું બેસતાં કલ્પ સમાચારીની વિરાધના પણ અનિવાર્ય થઈ વોસરાવી દઈ નવાં ગ્રહણ કરવાનું થાય તે પણ પડે, તે કારણથી પણ ચોમાસામાં બમણી ઉપધિ સાતમા કલ્પ તરીકે જ છે.
રાખવાનું જણાવે છે. વળી ચતુર્માસ શિવાયના આઠમા કલ્પની ભૂમિકા-બમણી ઉપધિ કાળમાં કોઈ આકસ્મિક રીતિએ કે સ્વાભાવિક પણ રાખવાનું પ્રયોજન.
સાધુનું મરણ થાય તો તેને માટે પણ સારાં સ્વચ્છ આઠમા કલ્પમાં સાધુમહાત્માઓએ ઉપકરણો માગીને પણ તેનો નિર્ગમન સત્કાર થઈ વર્ષાકાળમાં બમણી ઉપધિ ગ્રહણ કરીને ધારણ શકે, પરન્તુ ચતુર્માસમાં નવાં ઉપકરણો લેવાનો કરવાનું જે શાસ્ત્રકારો જણાવે છે તેની વિગત આવી નિષેધ હોવાથી મૃતકને તેનાં મેલાં ઘેલાં વસ્ત્રોથી રીતે છે. ચોમાસાના કાળમાં જો કે પરચક વિગેરેના નિર્ગમસત્કાર કરવો પડે, અને તેવી વખતે ધર્મની
