Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
પપ૮
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૩-૯-૩૮ પર્યુષણા કલ્પસૂત્રમાં ગ્લાનને માટે પાંચ જોજન પર્યુષણાકલ્પનું જિનોક્તત્વમ્. તે સૂત્રોને સમજનારો સુધી જણાવેલો વિહાર અયોગ્ય નથી એમ જરૂર મનુષ્ય પર્યુષણાકલ્પમાં કલ્પશબ્દથી આ દશ ઉપર ગણશે.
જણાવેલા કલ્યો આચેલક્યાદિ તીર્થ કલ્પો કરતાં ઉપસંહાર
સમજવા ઘણા જ જરૂરી છે એમ સમજ્યા વગર આ ઉપર જણાવેલો ૧ ઊણોદરી, ર રહેશે નહિં. વિગ ત્યાગ ૩પીઠફલકાદિગ્રહણ૪માત્રકત્રિકગ્રહણ પર્યુષણાકલ્પ અને ક્ષમાપના. પલોચકરણ ૬ શૈક્ષાપ્રવ્રાજન ૭ ભસ્મડગલકસંબંધી, સાધુભગંવતોને પણ પર્યુષણાકલ્પની અપેક્ષાએ ૮ દ્વિગુણઉપધિકરણ ૯ નવાં ઉપકરણોનું અગ્રહણ પરસ્પર અપરાધ ખમાવાવની આવશ્યક્તા ભગવાનું અને ૧૦ સક્રોશ યોજન અવગ્રહ ધારણ, એ દસ કલ્પસૂત્રકારે સ્પષ્ટશબ્દોમાં જણાવેલી છે, અને તેમાં પ્રકારનો પર્યુષણાકલ્પ છે. તે શાસ્ત્રકારોની મર્યાદા એટલે સુધી મર્યાદા જણાવવામાં આવી છે કે પ્રમાણે દરેક ગચ્છ પર્યુષણાકલ્પથી ચોમાસું રહેવા રત્નાધિક એટલે ચારિત્રના પર્યાયે કરીને મોટો છે પહેલાં પોતાના સર્વસમુદાયને કલ્પસૂત્રના કથનના તેણે પણ શૈક્ષક એટલે દીક્ષાપર્યાયે હાનો યાવતુ પાંચ દિવસમાં છેલ્લે દિવસે સંભળાવવો જ જોઇએ સ્થ૯૫દીક્ષિત હોય તેને પણ ખમાવવો જ જોઈએ. એમ ફરમાવ્યું છે. તેનું જ નામ વર્ષાકલ્પની સ્થાપના પરસ્પર ખમતખામણાં કરવાથી જ જૈનશાસનને અને વર્ષાસામાચારી કહેવાય. આ વર્ષાસામાચારીનો અનુસરનારાઓનું આરાધકપણું છે, એ વાત સ્પષ્ટ જે ભાવ તેને પર્યુષણાકલ્પમાં સામાચારી વ્યાખ્યાન જે શબ્દોમાં ભગવાનું સૂત્રકાર મહારાજે જણાવી છે, નવમું વ્યાખ્યાન કહેવાય છે તે મુખ્યતાએ જણાવે છે. માટે સાધુ ભગવંતોએ ઉપર જણાવેલા દસ પ્રકારના
પર્યુષણાકલ્પની સામાચારીના ચોસઠ સત્રો પર્યુષણાકલ્પની સાથે અપરાધક્ષામણના આચારને આવી રીતે છે ૮ પર્યુષણા, કલ્પવાસ. ૧૩ સાચવીને પર્યુષણાની આરાધના કરવી જોઇએ. સક્રોશયોજનાવગ્રહ, ૧૬ ગ્રહણવિધિ, ૧૯ આવી રીતે શ્રાવક અને સાધુ મહાત્મા અને વિકૃતિત્યાગ ૨૭ ઊનોદરી ૪૧ વર્ષાવિધિ, ૪૫ પર્યુષણને અંગે જરૂરી કર્તવ્યતા જણાવનારા લેખો
નેહાયતનરક્ષા ૫૧ ગુવંજ્ઞા ૫૪ ઉપકરણાતાપના, લખીને અન્તમાં એક જ પ્રાર્થના કરવાની રહે છે પ૬ ભૂમિત્રિકમાત્રકત્રિક, ૫૭ લોચ, ૫૯ ઉપશમ, અને તે એ કે આ ઉભય લેખને વાંચી વિચારી ૬૦ વસતિત્રય, ૬૧ આજ્ઞાથી ગવેષણા, ૬૨ આત્મહિત તરફ દરેક શ્રમણમહાત્મા અને શ્રાવકો ગ્લાનાર્થ, ૬૩ સામાચારીક પર્યુષણા ફલ, ૬૪ પોતાના આત્માને દોરે નમ: શ્રીશ્રમસંથાય.
એવી રીતે પર્યુષણાપર્વનું ઉત્તમ ધ્યેય” અર્થાત્
સાધુ-વિશેષ પર્યુષણા-કલ્પ' લેખ સમાપ્ત થયો, શ્રાવક પર્યુષણા કલ્પ માટે જુઓ વર્ષ ૫ અંક ૨૨-૨૩ વર્ષ ૬ અંક ૧-૨-૩