Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
•
•
•
•
•
•
•
•
•
.
૫૪૭.
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૩-૯-૩૮ વિહાર કર્યો. માટે સર્વ દીક્ષામાં શહેરની અપ્રીતિ શૈક્ષાપ્રવ્રાજનકલ્પને જઘન્યથી સિત્તેર દિવસ અને કલ્પી ક્ષેત્રની અપ્રીતિના નામે શૈક્ષપ્રવ્રાજન કલ્પનો મધ્યમથી એંસી-નેવું-એકસો વીસ દિવસો માની કલ્પિત અર્થ ઉભો કરવો તે યોગ્ય નથી. યાવતું એકસો ને એંશી દિવસ સુધી માને છે. અને સર્વને સામાન્ય રીતે ચાતુર્માસમાં પ્રવ્રજ્યા એ અપેક્ષાએ મધ્યસ્થ બુદ્ધિવાળો વિચાર કરશે તો આપવાથી થતી અનવસ્થ
શૈક્ષાપ્રવ્રાજનકલ્પનો હેતુ પૂર્વે જણાવેલો અપકાયની અમુક અમુક સંપ્રદાયો તો વર્તમાનમાં પણ વિરાધના અને વટલાવવાના સંકલ્પ વિગેરેનો જ ભાવિતશ્રાદ્ધ હોય કે અભાવિતશ્રાદ્ધ હોય, પશ્ચાતકત નિશ્ચિત છે એ સમજી શકશે. હોય કે પશ્ચાકત ન હોય, અજમતીય હોય કે પર્યુષણા કલ્પની મુદત અને તે મુદત વધારવા કોઈપણ હોય તોપણ નિર્વિશેષપણે ચાતુર્માસમાં પણ ઘટાડવાનાં કારણો. પ્રવ્રજ્યાનું વિધાન કરે છે, પરંતુ તેઓએ ભાષ્યકાર યાદ રાખવું કે પર્યુષણાકલ્પ ઉત્કૃષ્ટથી અને ચૂર્ણિકારના વચનો ઉપર ધ્યાન રાખવાની જરૂર અષાડશુક્લ પૂર્ણિમાથી શરૂ થાય છે. કારણ કે છે. જો તેવી રીતે ચોમાસામાં સર્વને સામાન્ય રીતે અષાડ વદ પાંચમથી ભાદરવા સુદ પાંચમ સુધીના પ્રવ્રજ્યા દેવાનું વિધાન માનવામાં આવે તો પછી કલ્પો ક્ષેત્રની અપ્રામિઆદિ કારણને લીધે થવાવાળા ભાષ્યકાર અને ચૂર્ણિકાર મહારાજે કહેલો હોય છે, અને ભાદરવા સુદિ પાંચમ પછીથી કાર્તિક શૈક્ષાપ્રવ્રાજનનો કલ્પ વ્યર્થ જ જાય, વળી શ્રી શુક્લા પૂર્ણિમા સુધી તે પર્યુષણાકલ્પ નિયમિત હોય જીતકલ્પચૂર્ણિકાર અને ભગવાન્ હરિભદ્રસૂરિજી છે. પરંતુ કાર્તિકશુક્લ પૂર્ણિમા પછી પણ જો વગેરે મહાપુરૂષોએ પણ પોતાના ચૂર્ણિ અને વરસાદનું રોકાવું ન થાય અને કિચ્ચડ વગેરે જેમાં ટીકાઆદિ શાસ્ત્રોમાં અકલ્પ નામના કલ્પની સુકાયેલા છે એવા માર્ગ ન થાય તો દસ દસ વ્યાખ્યામાં પ્રાયઃ કરીને અથવા સામાન્ય કરીને દિવસના અનુક્રમે આખો માગસર મહિનો પણ જણાવેલો શૈક્ષાપ્રવાજનકલ્પ ન માંગેલો ગણાય, પર્યુષણાકલ્પની મર્યાદામાં જ રહેવું પડે. આ સ્થાને અગર વ્યર્થ માનેલી ગણાય, માટે શૈક્ષાપ્રવ્રાજન એક વાત ધ્યાનમાં રાખવાની છે કે પર્યુષણાકલ્પના કલ્પથી પશ્ચાતકૃત અને ભાવિતશ્રાદ્ધને છોડીને પ્રારંભમાં ક્ષેત્રાદિકની યોગ્યતાને અંગે જ્યારે પાંચ બીજાને શૈક્ષાપ્રવ્રાજન કલ્પ ગણી દીક્ષાનું વિધાન પાંચ દિવસના કલ્પો છે ત્યારે માગસર મહિનામાં કરવું ઉચિત નથી, એ સ્પષ્ટ જ છે. જો કે ભગવાન પાંચ પાંચ દિવસના કલ્યો નથી, પરંતુ વિહારની અભયદેવસૂરિજી સ્પષ્ટ શબ્દોમાં આ યોગ્યતા માટે દસ દસ દિવસના કલ્યો છે. આમ
