Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪૯૬
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૫-૮-૧૮
•
it
સાધુમહાત્માઓનું વૈયાવચ્ચ કરાવવું, પાલન કરવું ચાર મહિના પ્રતિદિન લોન્ચ કરવાનો નિયમ છે. અને દિનપ્રતિદિન નિર્વિઘ્નપણે સમાધિમયજીવન એટલે આ ઉપરથી કલ્પસૂત્રમાં શ્રુતકેવલી ભગવાન ગાળવા આગળ વધારવાની ફરજ પણ ભદ્રબાહુસ્વામિજીએ સંવચ્છરીના દિવસે ગાયના
વિકલ્પીઓને શિરે જ રહે છે, એ બધી ફરજ રૂવાંટા જેટલા પણ વાળ માથે ન હોવા જોઇએ એવું નિયમિત અનુષ્ઠાનની માફક માત્ર સ્થવિરકલ્પીઓને જે જણાવેલું છે તે સ્થવિરકલ્પી મહાત્માઓને અંગે કોઇ કોઇ દિને જ બજાવવાની હોય છે એમ નથી, યોગ્ય જ છે. પરતુ હંમેશાં તે ફરજો બજાવવાની હોય છે. આ વાત જ્યારે ધ્યાનમાં રાખવામાં આવશે ત્યારે લોચ પછી વાળનું પ્રમાણ કેટલું? આહારપાણી, વૈયાવચ્ચ, પડિલેહણ વિગેરેમાં જે એ ગાયના રૂંવાટા જેટલા વાળનું સૂત્ર બાલ ગ્લાન વૃદ્ધ વિગેરેના કાર્યો કરવાની રાખેલી જનકલ્પીઓને માટે નથી. કેમકે તેઓ તો ફરજો છે તેનો ખુલાસો થશે.
ચોમાસામાં ચારે માસ લોચ કરનારા હોય છે, પરંતુ સ્થવિરકલ્પમાં અવસ્થાશ્રિત લોચની રીતિ. સ્થવિરકલ્પીઓ કે જેઓ ચાર માસ, છ માસ કે
આ પૂર્વે જણાવેલા સ્થવિરકલ્પી મહાત્માઓના બાર માસે લોચ કરનારા છે તેઓને માટે શ્રી લોચને અંગે એવો રિવાજ છે કે તે સ્થવિરકલ્પીઓમાં કલ્પસૂત્રમાં ગોલોમવાળું સૂત્ર છે. આ સર્વ હકીકત જો યાવન અવસ્થાવાળા હોય તો તેઓ દરેક ચાર સમજવાથી માલમ પડશે કે ઉન્ડાળામાં કદાચ ચાર મહિને લોચ કરે. સામાન્ય અવસ્થાવાળાઓ પરસેવાની અધિક્તા થવાથી મેલ થવાનો સંભવ છ છ મહિને લોચ કરે અને વીસ વર્ષથી વધારે ગણાય, તોપણ તે વખતે તેવા મોટા વાળ ન હોય વખતના પર્યાયવાળાઓ કે જેઓને સ્થવિરકલ્પમાં તેથી શિક્ષા અને યુકા વિગેરેનો સંભવ ગણાય નહિ, પણ સ્થવિર તરીકે ગણવામાં આવે છે તેઓ એક પરન્તુ વર્ષાચાતુર્માસમાં તો તે વાળ મોટા હોવા સાથે વર્ષમાં એક વખત લોચની ક્રિયા કરે. ધ્યાન રાખવું ઉનાળાના પરસેવાથી બાજેલા મેલને લીધે શિક્ષા કે આવી રીતે સ્થવિરોને ચાર મહિના, છ મહિના અને યુકાદિ હોવાના વધારે સંભવવાળા ગણાય. અને વર્ષ થયાં લોન્ચ કરવાનો કલ્પ છતાં પણ તેમજ લીલફલ થવાનો સંભવ પણ તે મેલને લીધે પર્યુષણાની વખતે તો સર્વસ્થવિરોએ લોન્ચ કરવાનો
વધારે ગણાય, માટે શાસ્ત્રકારોએ વર્ષાકલ્પના જ હોય છે. એટલે પર્યુષણાની અંગે સ્થવિરકલ્પીઓને
હીસાબમાં લોન્ચ કરવાની ક્રિયાને પણ વર્ષાકલ્પના માટે સંવચ્છરીની વખતે લોચનો નિયમિત કલ્પ છે.
નિયમ તરીકે ગણાવી છે. જ્યારે જનકલ્પી મહાત્માઓને માટે તો ચોમાસાના
