Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪૮૫
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૫-૮-૩૮
તો આત્મા અને સંયમ એ બન્નેની વિરાધનાની સાથે તેવી જ રીતે ગ્લેમાદિકને માટે પણ ભાજન ચોમાસા પ્રવચનની વિરાધનાનો પણ પ્રસંગ આવે, એ ન પહેલાંથી જ ગ્રહણ કરવાની જરૂર છે. ચોમાસામાં સમજી શકાય તેમ નથી. કેમકે જ્યારે સ્પંડિલ શિયાળા ઉન્ડાળાની ઋતુઓ કરતાં શરદીનો પ્રભાવ ભેદાયો હોય અને શરીર તથા લુગડાં વેગ ન વધારે હોય અને તેથી શ્લેમાદિકની અધિક્તા થાય રોકાવાથી બગડે ત્યારે તે લુગડાં સાફ કરવાને અંગે તે અસંભવિત નથી. તો પછી તેના માટે પણ ઉપર પ્રથમ તો પાણીઆદિક દ્વારાએ સંયમવિરાધના થાય, જણાવ્યા હેતુઓથી ભાજનનું ગ્રહણ કરવું પડે અને અધિક પરિશ્રમથી આત્મવિરાધના થાય, અધિક તેથી શાસ્ત્રકારો તે ભાજનને માટે હુકમ ફરમાવે તેમાં પરિશ્રમથી આત્મવિરાધના પણ થાય અને આશ્ચર્ય નથી, આ સ્થાને એવી શંકા જરૂર થાય કે ધર્માભિમુખ એવા જે પ્રાણીઓ મુનિ મહારાજના પ્રશ્રવણ, ચંડિલ અને શ્લેષ્માદિકને માટે જુદાં જુદાં સંસર્ગમાં નવા આવેલા હોય તેઓને ધર્મની અરૂચિ
ત્રણ ભાજનો રાખવાં તેના કરતાં એક જ ભાજન અને ધર્મથી વિમુખ થવાનો પ્રસંગ ઉભો થવા સાથે
રાખીને તેનો ઉપયોગ ત્રણે કાર્યમાં કરવો ઉચિત પ્રવચનની વિરાધના તથા શાસનની નિંદા સાથે ખડી
ગણી શાસ્ત્રકારોએ તે ત્રણેને માટે એક જ ભાજન થાય. આ બધું વિરાધનાનું પ્રકરણ ન ઉભું થાય
લેવાનું કેમ ન કહ્યું? તેટલા જ માટે શાસ્ત્રકારોએ અવસ્થિત રહેવારૂપી પર્યુષણાની પહેલાં જ અંડિલના ભાજનને ગ્રહણ
આત્મવિરાધનનો ખ્યાલ પ્રથમ હોય. કરવાનો કલ્પ રાખેલો છે. આવી રીતે સંયમ, આત્મ આવી શંકા કરવી તે ગેરવ્યાજબી છે એટલું અને પ્રવચન એ ત્રણેની વિરાધનાના પરિહારને માટે નહિ, પરન્તુ શાસ્ત્રકારોની ઉપર પણ બુદ્ધિની ખામીનું અંડિલના ભાજનને ચોમાસા પહેલાંથી ગ્રહણ કલંક લગાડવા જેવી છે, યાદ રાખવું કે કરવાનું જણાવ્યાં છતાં જેઓ તે ગ્રહણ કરવા માટે સંયમવિરાધના કરતાં પણ આત્મવિરાધનાને પ્રવૃત્તિ કરે નહિ તેઓ આત્મ, સંયમ અને પ્રવચનની બચાવવી એમ શાસ્ત્રકારો સહેતુક જણાવે છે. કેમકે વિરાધનાથી નિરપેક્ષ છે એમ ગણાય. એટલું જ સર્વ જગો પર સંયમની વિરાધનાનો પરિહાર કરવો નહિં, પરન્તુ તેઓ શાસ્ત્રકારના વચનોને પણ બાધ એમ મુખ્યતાએ જણાવી સંયમ વિરાધના કરતાં પણ કરનારા હોઈ અત્યંત વિરાધક હોવા સાથે દુર્લભ આત્મવિરાધનાનો પહેલો પરિહાર કરવો એમ બોધિ બની જાય એ અસંભવિત નથી. સ્પષ્ટપણે જણાવે છે. આ કથનના હેતુમાં એમ વર્ષાકાળમાં શ્લેષ્માદિ માટે પણ ભાજન જણાવવામાં આવે છે કે જો આત્મવિરાધનાથી જોઈએ
બચવામાં ન આવે તો અકાળે જીવિતનો નાશ થાય જેવી રીતે ચોમાસા પહેલાંથી, માત્રા અને અને ગત્યન્તરમાં અવિરતપણાની સ્થિત આવે અને સ્થિડિલ માટે ભાજન ગ્રહણ કરવાની જરૂર છે, એટલા જ કારણથી તો શાસ્ત્રકારોએ સંયમના
