Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
શ્રી સિદ્ધચક્ર
૬૯
સત્યનાં દર્શન-પૂજન અવશ્ય કરવાં જોઈએ મોટા શહેરોમાં જૈનલોકોની વસ્તિના વિભાગો અનેક હોય અને તેથી જ સામાન્ય રીતે પણ અનેક વિભાગોવાળાને ચૈત્યનાં દર્શન-પૂજનની આવશ્યક ફરજ માટે ઘણાં ચૈત્યો જોઈએ. એટલું જ નહિ, પરંતુ એક લત્તામાં પણ મ્હોટી સંખ્યામાં જ્યારે જૈનો વસતા હોય, અને શાસ્ત્ર તથા શ્રદ્ધાવાનોના નિયમ પ્રમાણે દરેક બાલક હોય, જુવાન હોય, કે વૃદ્ધ હોય, સ્ત્રી હોય કે પુરૂષ હોય, સામાન્ય ગૃહસ્થ ધર્મવાળો હોય અગર પ્રતિમા પ્રતિપન્ન હોય, ત્યાગી હોય કે ભોગી હોય, દરેકને સામાન્ય રીતે ત્રિકાલદર્શન અને યોગ્યતા પ્રમાણે ફરજીયાત રીતે પૂજન કરવું જ જોઈએ. તો તેની સંખ્યાના હિસાબમાં એક નિવાસમાં પણ ઘણાં મન્દિરો જોઈએ એ સ્વાભાવિક છે. શ્રદ્ધાહીનોને
તો પોતાને દર્શન સરખાં પણ, વાર તહેવારે પણ કરવાં નથી. પૂજા કરવાની વાત તો કોઈ નવી જનેતા જને ત્યારે જ તેના ભાગ્યમાં આવે, તેવાઓને ચૈત્યની સંખ્યાની ન્યૂનતામાં જૈનસંઘને કેવી અડચણ પડે તેની સ્વપ્ને પણ ખબર હોય ક્યાંથી? વળી આ શ્રદ્ધાહીનો શાન્તિના બણગાં મારીને ગીતગાનઆદિકનો ઘોંઘાટ નથી હતા. અને
*,
તા. ૧૮-૧૧-૧૯૩૭
વધારે સંખ્યા હોવાથી શાસ્ત્રોમાં સામાન્ય રીતે પર્વકૃત્ય તરીકે અને વિશેષમાં સાંવત્સરિકપર્વના કૃત્ય તરીકે ચૈત્યપરિપાટી કરવાનું કહેવામાં આવ્યું છે. આ ચૈત્યપરિપાટી કરવાનો રીવાજ ભગવાન્ હતો. કેમકે યક્ષા વિગેરે સાધ્વીઓ એ સ્થૂલભદ્રજી વખતમાં પણ અવ્યાહત રીતે ચાલતો શ્રીસ્થૂલભદ્રજીના ભાઈ શ્રીયકને પરિમુટ્ટનું પચ્ચક્ખાણ કરવાનો ઉપદેશ આપતી વખતે એમ જણાવ્યું છે કે
દ્વં પ્રત્યાડ્યાદિ પૂર્વાદ્ધ, પર્વોતમતિપુર્ણ મમ્
इयान् कालः सुखं चैत्यपरिपाट्र्यापि यास्यति ॥ પરિશિષ્ટ-સર્ગ-૯ શ્લોક ૮૬
યક્ષાસાધ્વીજી શ્રીયકને કહે છે કે ત્યારે
પોરિસિ થઈ ગઈ છે. હવે તું પરમુદ્ધનું પચ્ચક્ખાણ કર, કેમકે આ પર્યુષણા (સંવત્સરી) જેવું પર્વ આટલો પરિમુદ્ર જેટલો કાલ તો ચૈત્યપરિપાટી આરાધના કરનારાઓને મળવું મુશ્કલે છે અને કરવામાં ચાલ્યો જશે.
પોરિસિથી માંડીને પુરિમુદ્ર સુધીનો એક પહોર સુજ્ઞ મનુષ્યો આ ઉપરથી સમજી શકશે કે જેટલો વખત ચૈત્યપરિપાટિમાં સ્હેજે જતો હતો, એવી ચૈત્યપરિપાટી ભગવાન્ સ્થૂલભદ્રજીની વખતમાં થતી હતી.
શાંતિથી પૂજન અને ચૈત્યવન્દનની વાતો કરે છે, તો તેઓના હિસાબે તો એક શેરી દીઠ તો શું ! ચૈત્યપરીપાટી
સંવત્સરી ચોથની કરવાનું પણ એક કારણ
એક એક ઘર દીઠ તો શું ? પરન્તુ એકેક જૈનમાણસ
વળી ભગવાન્ કાલકાચાર્યજીના વખતે
દીઠ દહેરાની હયાતિ માનવી જોઈએ. વળી ચૈત્યની આચાર્ય મહારાજે જ્યારે સાતવાહનરાજાને
