Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ર૬૦
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૩૧-૩-૧૯૩૮ અર્થ એવો છે કે ક્ષય પામેલી જે આઠમ આદિ કરતાં એ ફલિતાર્થ આવે કે આઠમઆદિ પર્વતિથિનો પર્વતિથિ હોય તેનાથી પહેલાની તિથિ જે ક્ષય હોય ત્યારે તે આઠમઆદિથી પહેલાની જે સાતમઆદિ હોય તે સાતમઆદિ અપર્વતિથિની સાતમઆદિ અપર્વતિથિ હોય તેને ક્ષીણ થયેલી એવી અંદર પરન્તુ (યથાર્થ-પક્ષવાળા તો જ્યારે પૂર્વા એ આઠમઆદિ પર્વતિથિ કરવી એટલે બનાવવી. આ પ્રથમાન્ત પદ અને તેની પ્રથમાન્તપણે વ્યાખ્યા યથાર્થપક્ષની વ્યાખ્યાના ભાવાર્થથી સુજ્ઞોને માલમ કરે છે ત્યારે) કલ્પિતપક્ષવાળાઓ તો તે પદનો પડશે. ક્ષ. નો અર્થ જ એ કહે છે કે આઠમઆદિના પૂર્વય પદ હોય અને જેવો અર્થ થાય તેવો ક્ષયે સાતમઆદિને આઠમઆદિ પર્વતિથિ બનાવવી.
પહેલાની તિથિમાં” એવો અર્થ કરે છે. આ પદનો એટલે તાત્પર્યાર્થિમાં એ જ થયું કે સાતમઆદિ જ્યારે યથાર્થપક્ષવાળા એવો અર્થ કરે છે કે આઠમઆદિ આઠમઆદિ બની જાય, તો પછી સાતમ આદિને ક્ષય પામેલી પર્વતિથિથી પહેલાની એવી જે સાતમઆદિ પણ બોલાય જ નહિ પરંતુ તેવી ક્ષયની સાતમઆદિ અપર્વરૂપ તિથિ હોય તે પર્વતિથિ કરવી. સ્થિતિ હોય ત્યારે તે સાતમઆદિને આઠમને નામે જ્યારે કલ્પિતપક્ષવાળા આ પદનો એવો અર્થ કરે જ બોલાવવી અને તેવી વખતે તેનો સાતમઆદિ છે કે ક્ષય પામેલી આઠમઆદિ અપર્વરૂપ તિથિ હોય તરીકે વ્યવહાર તો ન કરવો, પણ તે સાતમઆદિનો તેમાં આઠમ કરવી. એટલે યથાર્થ પક્ષવાળા તિથિઃ આઠમઆદિ પર્વતિથી તરીકે જ વ્યવહાર કરવો પદ પ્રથમાન્ત છે. અને તેનું વિશેષણ પૂર્વા પદ
શ્રીમહોપાધ્યાયજી શું ફરમાવે છે ? પણ પ્રથમાન છે, તેથી ક્ષય પામનારી આઠમઆદિ પર્વતિથિથી પહેલાની સાતમઆદિ અપર્વરૂપ એવી
આ જ વાત શ્રીતત્તરંગિણીમાં મહોપાધ્યાય તિથિ. એમ બન્ને સ્થાને પ્રથમાન્ત પણે અર્થ કરે શ્રીધર્મસાગરજી મહારાજે પણ ચૌદશનો ક્ષય હોય છે, ત્યારે કલ્પિત પક્ષવાળા બને જગો પર ત્યારે તેરસને દિવસે તેરસ છે એવું નામ કહેવાનો પ્રથમાવિભક્તિની જગ્યા ઉપર સમીવિભક્તિને પણ અસંભવ કહી જણાવેલ છે, વળી ધર્મારાધનના કલ્યનથી ગોઠવીને પૂર્વસ્ત્ર અને તિથી એવું કહે છે, કાર્યમાં તે ટીપણાની તેરસને દિવસે ચૌદશ જ એવો અને પહેલાની સાતમઆદિ અપર્વતિથિમાં એવો આ શાસનમાં વ્યવહાર છે તથા ગૌણપણે એટલે અર્થ કરે છે. વર્ષો એ પદનો યથાર્થપક્ષવાળા એવો ટીપજ્ઞાની અપેક્ષાએ તેરશ તે દિવસે છતાં પણ અર્થ કરે છે કે ક્ષય પામેલી જે આઠમઆદિ તિથિ આરાધનાનો મુખ્ય વિધિ છે તે અપેક્ષાએ (કહેવાનો) હોય તે પર્વતિથિ કરવી. આ યથાર્યપક્ષ તરફથી તો તે તેરસને દિવસે ચૌદશનો જ વ્યપદેશ કરવો પ્રથમ વિભક્તિ જે ત્રણે જગ્યા પર છે અને ત્રણે યોગ્ય છે. અર્થાત્ ચૌદશ જ છે એમ કહેવાય તે જગો પર વિદ્યમાન એવી પ્રથમાવિભક્તિથી વ્યાખ્યા જ યોગ્ય છે. તે દિવસે તેરસ છે એમ કહેનારો
