Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪૧૦ શ્રી સિદ્ધચક્ર
જુન ૧૯૩૮ હું પણ એ વાતને અણદીઠે પણ માન્ય રાખું છું કે પ્રશ્નનો વિચાર કરશે તેને આકાશાંત વસ્તુ માનવી ધર્માસ્તિકાયાદિ ત્રણેની અહીં હસ્તી છે. જ પડશે. શું નજરે દેખાય તેજ સત્ય ?
જગની હદ છે ખરી કે નહિ ? સમજુ આત્મા જે દેખાય તેટલું જ સત્ય, અને
જો લોક આકાશનો અંતજ ન હોય તો તે જે નથી દેખાતું તે અસત્ય, એવું કદી પણ માની
આકાશમાં એકેએક પુદગલ છુટો રહી શકે જ નહિ.
એ તમારે સમજવું જોઈએ. તમે જો એમ માનશો શકતોજ નથી. નજરે દેખ્યા વિના પણ જે કાર્ય
કે આ સંસારની હદ જ નથી તો પછી તમારે એમ કારણદ્વારાએ સત્ય છે તે માનવું જ પડે છે. પ્રકાશના
માનવું જ પડશે કે આ સંસારના એકેએક પરમાણું કિરણો ઘરમાંથી જાઓ છો, છતાં સૂર્યને ન દેખો છૂટા ફર્યા જ કરે છે, પરંતુ જો જગન્ના પરમાણુ તોપણ આકાશમાં સૂર્ય છે એ વાત માન્ય રાખો છો. છુટા ફર્યા જ કરે તો ખ્યાલ કરો કે તેમનો સંયોગ પર્વત ઉપરથી નીકળતો ધુમાડો દેખો છો તેટલા થવાનો વખત જ કેવી રીતે આવી શકે? જો જગને ઉપરથી પર્વત ઉપર અગ્નિ છે એ વાતને તમે સ્વીકારો અંત વિનાનું માનશો તો એ અંત વિનાના જગમાં છો ફુલની સુવાસ જ માત્ર તમે અનુભવો છો છતાં પરમાણુઓ વિખુટા થઈને ફર્યા જ કરશે, તેમને તે પરથી ફૂલોનું અસ્તિત્વ તમે માનો છો, અર્થાત એકત્ર થવાપણુ જ નહિ રહેશે, અને તેમ થશે તો કાર્યકારણના સંબંધદ્વારાએ તમે વસ્તુના અસ્તિત્વને પાટ વિગેરે વસ્તુઓની બનાવટ પણ અશક્ય થઈ માનો છો, આવીજ રીતે કાર્યકારણ દ્વારાએ જશે! આ જીવો એકઠા થાય છે પરમાણુઓ એકઠા
થાય છે એથી સાબીત થાય છે કે જગતની કોઈ ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય ઇત્યાદિને માનવા જ,
હદ છે, હવે જો તમે જગતની હદ છે એમ માન્ય પડે છે. લોકના આકાશનો છેડો છે, એમ તમે માનશો
રાખો તો તમારે તેની સાથે જ બે વસ્તુ માન્ય કે નહિ? અર્થાત્ તમે નજરે નિહાળ્યા વિના લોક
રાખવાની છે કે (૧) જ્યાં સુધી આપણે હદ માન્ય આકાશનો છેડો છે એમ માનો છો કે નથી એમ રાખી છે ત્યાં સુધી જવાનો રસ્તો છે અને જ્યાં હદનો માનો છો? તેમ કહેશો જ કે લોક આકાશનો અંત અંત આવે છે ત્યાંથી આગળ જવું અશક્ય છે. જે તેનો છેડો નથી, હવે વિચાર કરો કે જો લોક જગતને સીમાંત માને છે તેને આ સીમાંતાવલંબિત આકાશનો છેડો હોય તો આકાશમાં સ્કંધો સંઘહિત બે વાતો માનવી પણ ફરજીયાત છે. કેવીરીતે રહી શક્યા છે તે વિચારો. આ વાત માત્ર જગતનો અંત છેજ. કેવળ ધર્મની નથી, પરંતુ જેમ ધર્મની છે તેજ પ્રમાણે તમે એમ માનો કે હદ સુધી જવાની તર્કની પણ છે અને તર્કબુદ્ધિએ પણ જે કોઈ આ સગવડ છે, અને પછી ત્યાંથી આગળ જવાની સગવડ
