Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૩૦૧
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૩૧-૩-૧૯૩૮
માફક જો બે તિથિ ભેળી માની લીધી હોત તો આ ચોમાસીને દિવસે છઠ કરી ઉત્તર દિવસે જ પૂરો કલ્યાણકની બે ત્રણ તિથિયોની શંકા ન થાત અને કરાય. જેમ પજુસણનો અઠ્ઠમ સંવચ્છરીએ ત્રીજા ન તો યા વગેરે કહેવું પડત.
ઉપવાસવાળો હોય, છતાં પંચમી કરનારે તે અઠમ ૪૭ ત્રિવિકલ્યાણતિથિપુ. આ સ્થાને
પાંચમ લઈને જ પૂરો કરાય. વળી ખરતરોને તો
ચૌદશના ક્ષયે પુનમે ચોમાસી કરવાની હોવાથી જો ચૌદશ પુનમ ભેળાં કરવાની વાત હોત તો આ
બીજો દિવસ લઈને જ છઠ્ઠનો અભિગ્રહ પૂરવો પડે. સવાલ જ ન ઉઠત. કેમ કે બેપર્વ ભેળાં થાય તેમ બે ત્રણ કલ્યાણક તિથિઓ પણ ભેળી થઈ જાત,
૫૦ “ચૌદશ વિરોધીને કેવલ પુનમ માને પરંતુ પુનમના ક્ષયે તેરસ ચૌદશ પલટાવી ચૌદશ છે તે તો ભગવતીસૂત્રને લેખે વિરાધક છે.” આવી પુનમ કરવાથી જ આ બે કલ્યાણકોની તિથિઓનો રીતનો ઘટાઇટનો લેખ જ કહી આપે છે કે સવાલ થયો છે.
શ્રીદેવસૂરમાં પુનમના ક્ષયે તેરસે ચૌદશ અને ચૌદશે
કેવલ પુનમ જ થતી હતી. અર્થાત્ તેરસનો ક્ષય ૪૮ વિનાશ સ્વમુનીવૃત્વઆ થતો હતો. નહોતી તો ચૌદશ પુનમ ભેળી થતી - વાક્ય ચૌદશ પુનમ ભેળાં માનવાથી મહોપાધ્યાયજી કે નહોતો પડવાનો ક્ષય થતો હતો. બોલી શકત જ નહિ. પર્વના ક્ષયને માનનારાથી પણ
૫૧ ઘટાઘટમાં સંવચ્છરીઆદિ પ્રકરણ લખવું બોલાત જ નહિ. મહોપાધ્યાયજીએ ચૌદશ પુનમની
ના વ્યર્થ છે. કલ્પસૂત્રની સભા સમક્ષ વાચનાની વાત ચર્ચા પૌષધની અપેક્ષાએ કરી છે એમ સ્પષ્ટ આગલ
' પણ વ્યર્થ છે. જો કે તેમ છતાં એ છે તો જુઠાં જ. જણાવેલ છે. અને તેથી જ આના સમાધાનમાં कल्याणकाराधको हि नियमात् (प्रायः)
પર તિથિવૃદ્ધિહાનિ પત્રકમાં ક્ષત્ર સિવાય
પણ ક્ષય માટે હીરપ્રશ્નનો પાઠ હતો, પણ આ તપોવિશેષરમિwદી મવતિ એમ કલ્યાણકોમાં
ઘટાઘટમાં તો વૃદ્ધિહાનિના વિચારનું નામ લીધું છે, તપ કરવાનું હોય છે, એમ જણાવી નિમર્થિવ
છતાં વૃદ્ધિ સંબંધી કોઈ વિચારજ નથી. તપૂરશે ભવતિ અર્થાત્ બીજા દિવસો લઈને તપ પૂરૂં કરે એમ કહે છે.
પ૩ તત્ત્વતરંગિણીનો પાઠ માત્ર નાંખવામાં
આવ્યો છે, પણ પુનમના ક્ષય પડવાના ક્ષયને ચૌદશ ૪૯ પૂર્ણિમા તે સામાન્યરીતે બીજ ત્રીજા
ક્ષયે પુનમ પખીની માફક ધિક્કારનાર છે. એટલું ચોથનો અઠ્ઠમ હોય છતાં પાંચમ કરવાવાળાને ત્રીજ તે શ્રીમાનુના વિદ્વાનું વૃષભને ભાન રહ્યું નથી એ ચોથ પાંચમનો અઠ્ઠમ હોય, તેવી રીતે ચોમાસાનો સ્પષ્ટ જ છે. શ્રીહીરસૂરિજીએ કહેલ ત્રયોદશીછઠ તેરસ અને ચૌદશે કરવાનો હોય છતાં પુનમના વાર્તો એ વચનથી તેમ જ ૧૮૭૧ ના અભિગ્રહવાળો હોય અને પુનમનો ક્ષય હોય તો શ્રીદીપવિજ્યજીના પુનમ અમાસ તુટતી હોય ત્યારે
