Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૧૮૬
શ્રી સિદ્ધચક્ર
ફેબ્રુઆરી ૧૯૩૮ વચનોથી નિબદ્ધ થયો, તેથી યે પૂર્વી એ પૌષધઆદિ કરવા એમ કહેવાય; એટલું જ નહિ ઉમાસ્વાતિવાચકશેખરનો પ્રઘોષ કહેવાય છે. બીજ પણ અષ્ટમી આદિના પૌષધનો નિયમ છે, તે જો આદિ પર્વતિથિઓનો જૈનજ્યોતિષને હિસાબે પણ આ સૂર્યોદયથી પૌષધ આદિ નિયમ નહિ કરું તો ક્ષય તો હોય છે, પણ તેની આરાધના તેના ક્ષયથી અભિગ્રહનું ખંડન થશે. આ માટે શાસ્ત્રકારોએ શ્રીઉડી જતી નથી, તથા આરાધના પણ અહોરાત્ર માટે મદુમાસ્વાતી વાચક શેખરના પ્રઘોષથી જણાવ્યું કે નિયત છે તો પછી ક્ષથે પૂર્વ ને માન્યા સિવાય પર્વતિથિનો જ્યારે ક્ષય હોય, ત્યારે તેનાથી પહેલાંની બીજો રસ્તો નથી, એ ચોક્કસ છે, ક્ષયે પૂર્વ નો તિથિને ક્ષય કરવો, આમ ન માનીએ તો અષ્ટમીના વાસ્તવિક અર્થ આ હકીકત ઉપરથી સ્પષ્ટ માલુમ ભોગવટાથી સત્તા તો સાતમમાં હતી, તો પછી પડશે કે જ્યારે અષ્ટમી આદિ તિથિઓ ઉદયવાળી સાતમમાં આઠમનું કરવાપણુંજ રહેતું નથી કારણકે ન હોય, અને તેથી ક્ષય પામેલી હોય, ત્યારે તે ક્ષય પામતી તિથિ પૂર્વની તિથિમાં ભોગવટાથી તો અષ્ટમીઆદિ તિથિઓથી પહેલાંની સાતમી આદિ જે રહેલીજ હોય છે, એટલે કહેવું જોઈએ કે ભોગવટા તિથિઓ હોય તે સૂર્યોદયવાળી હોયજ, તે જેટલી તો અષ્ટમી આદિ તિથિ સપ્તમીમાં રહેલી સપ્તમી આદિ સૂર્યોદયવાળી તિથિઓને જ જ છે, અને તેથી તે અષ્ટમી આદિના ભોગકાલમાં અષ્ટમીઆદિના સૂર્યોદયવાળી કરી લેવી. આ વાત તો અષ્ટમી આદિ તિથિનું કરવાપણું રહેતું જ નથી. તો સુજ્ઞોને સમજાવવી પડે તેમ નથી કે કોઈપણ એટલે શ્રીઉમાસ્વાતિજીના પ્રઘોષથી સ્પષ્ટ થયું કે તિથિયો ભોગ વગરની તો હોતી નથી, પણ તે અષ્ટમીઆદિ પર્વતિથિના ક્ષયે તેના ભોગકાલ ભોગમાત્રથી તે દિવસને તે તિથિ તરીકે મનાતોજ સિવાયની જે સાતમ આદિ તિથિ સૂર્યોદયથી નથી, તેજ તિથિતરીકે તે દિવસને મનાય છે કે જે આરંભીને છે તેને અષ્ટમી આદિપણે કરવી. આ તિથિ તે દિવસના સૂર્યોદયને સ્પર્શવવાળી હોય. ઉપરથી સ્પષ્ટ થયું કે અષ્ટમી આદિ તિથિના અર્થાત્ અષ્ટમી આદિ તિથિયો જ્યારે સૂર્યોદયને ભોગવટાના આરંભથી પહેલાની જેટલી સૂર્યોદયથી સ્પર્શવાવાળી નથી, અને તેથી ક્ષીણ થઈ છે, તો સપ્તમી આદિ તિથિ છે તેને અષ્ટમી આદિ તિથિ પછી તે દિવસે કરાતી આરાધનાને અષ્ટમી આદિ બનાવવી. કેટલીક જગોએ રાજ્યની જગો પર પ્રહા, તિથિની આરાધના કહી શકાય નહિ, પરંતુ જો પદ છે તેનો પણ એજ અર્થ થાય કે અષ્ટમી અદિનો સૂર્યોદયથી જ અષ્ટમી આદિ મનાય તોજ આજ ક્ષય હોય ત્યારે તેનાથી પહેલાની સપ્તમી આદિ અષ્ટમી આદિ છે માટે તે અષ્ટમી આદિના તિથિયોને ક્ષય પામેલી અષ્ટમી આદિપણે લેવી અને
