Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૨ ૨ ૨
-
શ્રી સિદ્ધચક્ર
માર્ચ ૧૯૩૮ વખતે ચઉદશે તેરશ માનવા અને પહેલી પુનમે પુનમને ભેળાં કરવા માટે આગળ કરાય છે તે ચઉદશ માનવા જો ના પાડવામાં આવે છે તો પછી સર્વથા ખોટું છે કેમકે પ્રથમ તો શ્રીહરસૂરીશ્વરજીએ તેઓ યુગના અજ્યમાં આષાઢ સુદ ચઉદશ ‘ત્રયોદશીવતુર્વ એમ કહ્યું છે તે જુઠું ઠરશે. કેમકે ઉદયવાળી છે તેથી તે દિવસે આ ભેળસેળવાળાને ભેળી તિથિ માનનારની અપેક્ષાએ તો ચતુર્વણ્યાં ચઉદશજ માનવી પડશે. પરંતુ પુનમ તરીકે તે
એટલે ક્ષીણપૂર્ણિમાનું તપ ચઉદશે કરવું એમજ કહેવું દિવસને માની શકાશે નહિં. અને કદાચ કહેવામાં આવે તે પુનમ પણ પર્વતિથિ છે માટે ચઉદશ
પડત. વલી તેરસે ચઉદશ કરવી ભૂલી જાય તો ઉદયવાળી છતાં પુનમ માનવામાં અડચણ નથી,
ચઉદશે ચઉદશ કરવી પડે તેથી પુનમનું તપ પડવે તો પછી ઉદયવાળી તિથિજ માનીએ છીએ અને કરવાનું જણાવ્યું છે એટલે પણ સ્પષ્ટ થયું કે ચઉદશ ઉદયવાળી ચઉદશને જરૂર ચઉદશ માનવી જોઈએ. પુનમ મેળાં કરવાનાં નથી. પડવે પણ ‘તેરશે ભૂલ્યા તે તેમનું કથન તો મિથ્યાજ થયું. વળી જો ઉદયવતી હોય તો ચઉદશ પછી પુનમ આરાધવી એમ કહે ચઉદશ હોવાથી તે યુગાન્યની ચઉદશ તરીકે છે. આટલો બધો સ્પષ્ટ લેખ છે તે ભેળી તિથિયો ગણાશે, તો તે વખતે સંવચ્છરી તેને એકાવનમે માનવાથી વિરૂદ્ધ છે. વળી આ તત્વના પાઠમાં દિવસેજ આવશે કેમકે આષાઢ સુદ ચઉદશ અને બેનું વિદ્યમાનપણું છે એ હેતુથી ક્ષીણપુનમની ભાદરવા સુદ પાંચમ વચ્ચે એકાવન દિવસજ થશે ચઉદશે આરાધના થાય તેની સિદ્ધિ કરવી છે એમ એટલે ચોકખું થયું કે પુનમના યે તેરસનો ક્ષય જો ન હોય અને અપિશબ્દથી નષ્ટ એવી પુનમ માનશે તેને જ પકખી અને ચોમાસી બને છે. આ
ન લેવી એવી વિશેષ સંભાવના ન કરવી હોય અને બરોબર થશે અને દિન પચ્ચાસનો હિસાબ પણ
ચઉદશનો સમુચ્ચય કરવો હોય તો હેતુ અને સાધ્ય રહેશે, પણ પૂર્વતરનો ક્ષય નહિં માનનારા અને ચઉદશ પુનમ ભેળી માનનારાઓને તો પખી કે
બને એક થઈ જાય તથા દયોરણારાથને નામેવ ચઉમાસીને તો લોપાયેલી માનવી પડશે અને એટલે બન્નેનું પણ આરાધન થયું એટલું જ કહેવું એકાવન દિવસે સંવચ્છરી માની આજ્ઞાના પડત. વળી વાતચ્ચેવ સ્થિતિ: એટલે ચઉદશને ઉલ્લંઘનમાં પણ જવું જ પડશે.
દિવસે જો પુનમનો ક્ષય હોય તો પુનમની વાસ્તવિક તત્વતરંગિણીકારના વાક્યોનો ખરો અર્થ શું? એટલે ખરેખરી સ્થિતિ છે એમ આગળ કહેતજ
મહોપાધ્યાયશ્રીધર્મસાગરજી મહારાજની નહિ ! ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે કે ક્ષીણઅષ્ટમીની તત્વતરંગિણીના નામથી કુfપ વિદામાનન્ધન સાતમમાં સ્થિતિ જણાવતાં તથા ક્ષીણ ચતુર્દશીએ તસ્થા મMાથ નાખેa એ વાક્ય જે ચઉદશ તેરશમાં ચઉદશની સ્થિતિ જણાવતાં વાસ્તવિકશબ્દ