Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૧૭૪
શ્રી સિદ્ધચક્ર
ફેબ્રુઆરી ૧૯૩૮ મૂલગાથાનો સંક્ષેપ અર્થ-સુશ્રાવકને પર્વોમાં હોય તો પર્વના દિવસે તો અવશ્ય પાળો, તેમજ વિશેષ કરીને આસો મહિનાની તેમજ ચૈત્ર વિજ્યાદશમી (દશહરા), દીપમાલિકા, અક્ષયતૃતીયા મહિનાની અઠ્ઠાઈમાં (ઓળીમાં) પૌષધ વિગેરે આદિ લૌકિક પર્વોમાં જેમ સ્વાદિષ્ટ ભોજનની કરવાં, બ્રહ્મચર્ય પાળવું, આરમ્ભનો ત્યાગ કરવો, તેમજ વસ્ત્ર આભૂષણ પહેરવાનો વિશેષ ઉપયોગ અને વિશેષ તપસ્યા વિગેરે કરવા. ૧૧ છે રખાય છે તેવી રીતે ધાર્મિકપર્વ આવે છતે ધર્મમાં
વિસ્તરાર્થ :- પષ’ (ધર્મની પુષ્ટી)ને “ઘ' પણ વિશેષ ઉપયોગ રાખવો જોઈએ. અર્થાત્ ધારણ કરે તે પૌષધ કહેવાય છે. શ્રાવકને જૈનેતર લોક પણ અગીયારસ, અમાવાસ્યા સિદ્ધાંતમાં કહેલા અષ્ટમી, ચતુર્દશી આદિ પર્વોમાં આદિ પર્વોમાં ઘણા આરમ્ભનો ત્યાગ કરે છે અને પૌષધ આદિ વ્રતો અવશ્ય કરવાં.
ઉપવાસ વિગેરે કરે છે. તેમજ સંક્રાન્તિ, ગ્રહણ આદિ આગમમાં કહ્યું છે કે - જીનેશ્વર પર્વોમાં પણ પોતાની સંપૂર્ણ શક્તિથી દાનાદિક આપે ભગવાનના મતમાં સર્વ કાલપર્વોમાં પ્રશસ્ત છે, એટલા માટે શ્રાવકને તો દરેક પર્વના દિવસોને યોગજ છે એમાં પણ શ્રાવકને આઠમ તથા અવશ્ય પાળવા જોઈએ. પર્વના દિવસો આ પ્રકારે ચઉદશને દિવસે વિશેજ પૌષધ કરવો. ઉપર ઔષધ છે - આઠમ ૨, ચઉદશ ૨, પૂર્ણિમા ૧- અને આદિ કહ્યું છે એટલે આદિશબ્દથી શરીરઆરોગ્ય અમાવાસ્ય ૧ આ છ પર્વો દરેક માસમાં આવે છે, ન હોવાથી અથવા એવાજ બીજા કોઈ અને દરેક પખવાડીયામાં ત્રણ (આઠમ ૧, ચઉદશ યોગ્યકારણથી પૌષધ ન કરી શકે તો બે વખત ૧, પૂનમ ૧ અથવા અમાવાસ્યા ૧) પર્વ આવે પ્રતિક્રમણ, ઘણાં સામાયિક, દિશા વિગેરેનું ઘણું છે. આવી રીતે “ગણધર શ્રી ગૌતમસ્વામીજીએ સંક્ષેપવાળું દેશાવકાશિકવ્રત વિગેરે અવશ્ય ગ્રહણ બીજ, પાંચમ, આઠમ, અગીયારસ અને ચૌદશ'આ કરવું, એવી જ રીતે પર્વોમાં બ્રહ્મચર્યનું પાલન કરવું પાંચ શ્રુતતિથિઓ (પર્વતિથિઓ) કહી છે બીજ બે આરમ્ભનો ત્યાગ કરવો, ઉપવાસ વિગેરે તપસ્યા પ્રકારનો ધર્મ આરાધવા માટે, પાંચમ પાંચ જ્ઞાન શક્તિ પ્રમાણે પહેલાંથી અધિક કરવી. શ્લોકમાં આરાધવા માટે, આઠમ આઠ કર્મોનો ક્ષય કરવા આદિ શબ્દ છે એથી સ્નાત્ર-ચૈત્યપરિપાટી-સર્વ માટે, અગીયારશ અગીયાર અંગોની સેવાને અંગે, સાધુઓને વંદન-સુપાત્રદાન વિગેરે કરીને હંમેશા તેમજ ચઉદશ ચૌદ પૂર્વેને આરાધવા માટે જાણો. જેટલું દેવગુરૂપૂજન દાન વિગેરે કરાય છે એ આ પાંચ પર્વોમાં અમાવાસ્યા અને પૂર્ણિમા અપેક્ષાએ પર્વના દિવસોમાં એથી વિશેષ કરવું. કહ્યું ભેળવવાથી દરેક પખવાડીયામાં છ ઉત્કૃષ્ટ પર્વો છે કે જો હંમેશાં ધર્મક્રિયા સારી રીતે પાલો તો થાય છે. આખા વર્ષમાં તો અઠ્ઠાઈ, ચૌમાસી વિગેરે અત્યન્ત લાભ છે, પરંતુ જો તેવું ન કરી શકાતું ઘણા પર્વો છે.
