Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938

Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti

Page 222

૧૬૪
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧-૧-૧૯૩૮ ધર્મની પ્રવૃત્તિ કે રીતિ ભાતિ હોય નહિ તેવી જગપર દયિક છતાં શાસ્ત્રકારોએ જરા પm
જ્યારે તિર્યંચની દિશામાં પંચેન્દ્રિપણું મળ્યું હોય, ઇત્યાદિ કહેતાં તથા કુલદે નું માથુ ભવે ત્યારે તેમાં કેવલ દુર્ગતિનાં કર્મો બાંધવા સિવાય વિગેરે કહેતાં જે વખાણ્યું છે તેને તેના બીજો કોઈ પ્રયત્ન જ ન હોય. તત્ત્વથી તિર્યંચની ઔદયિકપણાને લીધે નહિ, પરંતુ તે મનુષ્ય ગતિમાં મળેલુ પંચેન્દ્રિપણું પણ મોક્ષની સાધ્યદ્રષ્ટિની પંચેન્દ્રિયપણામાં દાનાદિક ચોકમાં દાખલ થઈ અપેક્ષાએ કેવલ કલેશરૂપી ફલને દેવાવાળું અને મોક્ષરૂપ સાધ્યની સિદ્ધિ થાય છે તેને અંગેજ છે. દુર્ગતિને દેવાવાળું થઈને નિષ્ફળજ થાય છે. જો આવું મોક્ષની નીસરણીરૂપ અને દાનાદિકચોકમાં કે દેવગતિમાં નથી તો નારકી જેવાં દુઃખો, નથી દાખલ કરનારું એવું મનુષ્યપંચેન્દ્રિપણું મહને પ્રાપ્ત તો તિર્યંચગતિ જેવી પરાધીનતા, તેમજ નથી તો થયું છે. તો પછી આવા મનુષ્યપંચેન્દ્રિપણામાં પ્રસાદ દુર્ગતિમાં જવાના કર્મોનાં ઉપાર્જન? એ બધું નહિ કરું અને દાનાદિચોકમાં દાખલ ન થાઉં અને છતાં પણ દેવગતિમાં મળેલું પંચેન્દ્રિયપણું સાધ્યની સિદ્ધિ કરવા તરફ પ્રયત્નશીલ ન થાઉં, આત્માની સાધ્યદ્રષ્ટિએ તો એક અંશને પણ તો હીરાની કિંમતને જાણનારો ઝવેરી માત્ર થોડા વધારનારું થતું નથી. એટલુંજ નહિં, પરંતુ પલ્યોપમ રૂપીયા બદલે હીરો ખોવે તેના જેવો મૂર્ખજ ગણાઉં. અને સાગરોપમ સુધીનું લાંબુ જીવન છતાં પણ માટે આ મનુષ્ય જીવનમાં દાનાદિકચોકમાં મારે મનુષ્યના સોવર્ષના જીવનથી સધાય તે વાત તો જરૂર દાખલ થવું જોઈએ. અને તે ચોકમાં શું? પરંતુ માત્ર નવવર્ષથી મનુષ્યના જીવનમાં જે લાગલગટ સતત પ્રવાસરૂપે દાખલ થવાનું સાધ્યદૃષ્ટિની સિદ્ધિ કરી શકયા. છે તેનો અનંતમો તીર્થયાત્રાદ્વારાએજ બનશે. અંશપણ તે દેવગતિના લાંબા જીવનથી સધાતો લાભાન્તરાયના ક્ષયોપશમે પ્રાપ્ત થયેલી નથી. જો કે નારકી તિર્યંચ કે દેવતાની ગતિમાં લક્ષ્મીનો સદુપયોગ શામાં ? રખડતા આત્માને સ્વરૂપે તો સમ્યગ્દર્શન, જ્ઞાન
બીજી બાજા વિચારી કરીએ તો અને ચારિત્રની હયાતિ હોય છે, પરંતુ જેમ મનુષ્ય માત્ર વ્યવહારમાં પ્રવર્તે છે, પરંતુ તે બીજમાં વૃક્ષને ઉત્પન્ન કરવાની તાકાત યોગ્ય પૃથ્વી વ્યવહારનું ફલ સાધારણ રીતે જે લક્ષ્મીની પ્રાપ્તિ પાણી હવા અને ગરમી સિવાય સફલ થતી નથી, ગણાય છે, તે લક્ષ્મીની પ્રાપ્તિનું ફલ જો હું ગ્રહણ તેવી રીતે આત્મામાં સ્વરૂપે રહેલા સમ્યગ્દર્શન જ્ઞાન ન કરું તો લાભાનરાયના ક્ષયોપશમની પવિત્રતાથી અને ચારિત્રો દાન શીલ તપ અને ભાવરૂપી ચોકમાં થયેલી લક્ષ્મીની પ્રાપ્તિ મારા આત્માને માટે તો દાખલ થયા સિવાય પોતાનું કાર્ય કરનારા થતા નિષ્ફળ ગઈ. જો લાભાન્તરાયના ક્ષયોપશમથી, નથી, અને દેવઆદિ ગતિઓમાં તો એ દાનાદિના મળેલી લક્ષ્મીથી આત્માના સમ્યગ્દર્શનાદિકને ચોકમાં આવવાનું કોઇથી બન્યું નથી, બનતું નથી, ઉજ્જવલ કરનાર દાનાદિકચતુષ્કની પ્રવૃત્તિ ન કરું બનશે પણ નહિં. તે દાન શીલ તપ અને ભાવરૂપી અને તે લક્ષ્મીને ભવાંતરે જતાં હું છોડી તો જવાનોજ ચોકમાં દાખલ થઈને આત્માના સમ્યગ્દર્શનાદિધમોને છું એટલે ફળેલો આંબો મફત રેડાઇ ગયો એમ વિકસ્વર કરી મોક્ષફલને મેળવવાને જો કોઇપણ જ સમજવું જોઈએ પુત્રાદિકને આપેલી લીમી ભાગ્યશાળી થયું હોય, થતું હોય કે થાય તો તે તેઓના અંતરાયકર્મના ક્ષયોપશમને આધીન પણેજ કેવલ આર્યક્ષેત્રમાં ઉપજેલા મનુષ્યનું પંચેન્દ્રિપણું ટકવાની છે. બાપની કરોડોની મીલ્કત મેળવનારા છે. આવા ઉત્તમોત્તમ અને જે મનુષ્યપંચેન્દ્રિપણું પણ ભીખ માગતા નજરે પડે છે અને બાપ તરફથી