Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૫૮
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૮-૧૧-૧૯૩૭ નથી. શાસ્ત્રની દૃષ્ટિએ તો જેઓને ચોત્રીસમાં ભક્ત એમ જે અધિકાર આવે છે. તે સ્પષ્ટપણે જણાવે સુધી ભોજનનો ત્યાગ કરવો હોય તેઓ છે કે ઉપવાસનાં પચ્ચખ્ખાણ ટુકડે ટુકડે કરવાં. ચોત્રીસભક્તના ત્યાગનું ચિંતવન કરી આગલ સમાધાન-આવો કુર્તક કરનારાએ સમજવું જોઈએ ચિંતવના બંધ કરી દે. અને કાઉસગ્ગ પારી લે, કે હંમેશાં છઠ્ઠ છઠ્ઠ કરવાવાળાઓ કોઈપણ કારણ પરન્તુ સાથે પચ્ચક્માણ નહિં માનનારાઓના મતે સર જ્યારે અઠ્ઠમ કરે ત્યારે તે ષષ્ઠભક્તિક હતા તો ચોત્રીસભક્તના ત્યાગની ઇચ્છા છતાં પણ તેને અને અષ્ટમ ભક્તિક થયા એમ કહેવું જ પડે. વળી શક્તિ નથી વિગેરે જુઠું બોલવુંજ પડશે. સાથે કદાચ બે દિવસના ઉપવાસને માટે છઠ્ઠ કરેલો પણ પચ્ચખ્ખાણ નહિં માનનારાઓ તરફથી જે જે કુતર્કો હોય અને ત્રીજે દિવસે પારણાનો વિચાર ન થાય કરવામાં આવે છે તે તે કુતર્કો અને તેનાં સમાધાનો તો તે વખત ત્રીજો ઉપવાસ કરવાને લીધે વ્યવહારથી નીચે પ્રમાણે છે.
નહિ કે પચ્ચક્કાણથી અઠ્ઠમભક્ત કહી શકાય. ૧ સામટુ પચ્ચક્માણ લેવાથી કદાચિત કારણ કે શાસ્ત્રકારો રૂઢિની અપેક્ષાએ ત્રણ દિવસના કર્મયોગે ભંગ થાય તો મોટા વ્રતનો ભંગ થવાથી પચ્ચખાણને અટ્ટમ કહે છે પરન્તુ પચ્ચક્માણમાં મોટું પ્રાયશ્ચિત્ત આવે. અને ટૂંક ટૂંફ પચ્ચખાણ તો સૂર્યના ઉદયથી શરૂ થતું હોવાને લીધે આઠે લેવાથી ભંગ થાય તો તેમાં પ્રાયશ્ચિત્ત અલ્પ આવે. ભક્ત સાથે ત્યાગ કરાતો હોય અને તેથી આઠમા સમાધાન-આવી રીતે પોતાના શાસ્ત્ર વિરૂદ્ધ એવા ભક્ત સુધીનો ત્યાગ થતો હોય તોજ અઠ્ઠમભક્તનું પણ મતને પોષવા માટે કાર્ય કરતાં તેઓએ એટલો પચ્ચખાણ થઈ શકે અને શાસ્ત્રોમાં જગો જગો પર પણ વિચાર ક્યું નહિ કે તેઓના હિસાબે તો પહેલે દિવસે જ અટ્ટમનું પચ્ચખ્ખાણ લીધાના જાવજીવ મહાવ્રત લેવું એ પણ વગર વિચારેલ અધિકારો છે, માટે એકેક ઉપવાસે જ પચ્ચષ્માણ પગલું છે. અણુવ્રત પણ જાવજીવ લેવાં એ પણ થાય, પરતુ છઠ્ઠ, અષ્ટમ, દશમ વિગેરેનાં સાથે અયોગ્ય છે. કાલાંતરને માટે અભિગ્રહો લેવા એ પચ્ચક્કાણ ન જ થાય, એમ કહેવું તે પંચાંગીથી પણ અયોગ્ય છે. અમુક મહિને અમુક તપ કરવો વિરૂદ્ધ હોવા સાથે ભગવાન્ અભયદેવ સૂરિજીના એવું વ્રત લેવું તે પણ અયોગ્ય છે અને જો મહાવ્રત વચનને ઉઠાવનારૂં જ કહેવાય. વિગેરે જાવજીવને માટે લેવાં અયોગ્ય ન હોય ૩ સાથે પચ્ચખ્ખાણ નહિં માનવાવાળાઓ તો પછી ઉપરનું કથન કુતર્કજ છે એમ કહેવું જોઈએ. એવો પણ કુતર્ક કરે છે કે જો છટ્ટ અક્રમ વિગેરેનાં
૨ સાથે પચ્ચશ્માણ નહિ માનનારાઓ એવો પચ્ચખાણો સાથે લેવાતા હોય તો પણ કુતર્ક કરે છે કે શ્રીભગવતીજી સત્ર વિગેરેમાં શ્રીપર્યુષણાકલ્પસૂત્રમાં સાધુઓની ચોમાસાની છઠ્ઠભક્તિઓએ અઠ્ઠમભક્તનાં પચ્ચખ્ખાણ લીધાં સામાચારીમાં ઉપવાસ છઠ્ઠ અને અટ્ટમવાળાને જુદી
