Book Title: Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૮-૧૧-૧૯૩૭
સાધનોનો વિભાગ ઓળખી શક્યો છે. ભવ અને ઉપકારીના ઉપકારને ભૂલે નહિં. સામાન્ય રીતે મોક્ષનાં કારણોને સમજી શક્યો છે, આ બધી દુનિયાદારીની અપેક્ષાએ જ્યારે તેવો લૌકિક ઉપકાર હકીકત ધ્યાનમાં લેવાવાળો મનુષ્ય જો કે પોતાના થયો હોય કે જે લૌકિક ઉપકાર આ ભવમાં પણ આત્માના પ્રયત્નથી જ મોક્ષ મેળવવાનો છે, પોતાના યાવજ્જન્મ સ્થાયી નથી, ભવાંતરમાં પણ કંઈક આત્મામાં સ્વાભાવિક રીતે રહેલા અનન્તચતુષ્ટયની સદ્ગતિનું સાધન મેળવી દે તેવો હોતો નથી, અને ધારણાકરવારૂપ જ મોક્ષ છે, એટલે બીજ અને ક્ષેત્ર કેટલીક વખતે તો લૌકિકમાં ગણાતો ઉપકાર એવો જો કે સ્પષ્ટ છે તો પણ જેમ વર્ષાદ વગર તે બીજ હોય કે જેનાથી કેવલ દુર્ગતિની જ પ્રાપ્તિ હોય છે, ક્ષેત્ર નકામાં છે, તેવી રીતે આ જીવના પ્રયત્નો અને છતાં તેવો લૌકિકઉપકારને પણ સજ્જન મનુષ્ય પોતાના સ્વભાવભૂત સમ્યગ્દર્શન સમ્યજ્ઞાન સ્વપ્ન અને ભવાંતરે પણ ભૂલી શકે નહિ, તો પછી ચારિત્રાદિગુણો સર્વ વ્યર્થ જ થાય છે. ત્રિલોકનાથતીર્થંકરભગવાનનો જે ઉપકાર આત્માને આત્મગુણો બતાવી સ્વસ્વરૂપે પ્રગટ કરનાર દુર્ગતિથી બચાવનાર કર્મ શત્રુઓનો નાશ કરીને ફક્ત શ્રી જિનેશ્વર ભગવાનનું શાસન જ છે. આત્માની ઉન્નતિ કરાવનાર છે યાવત્
આત્માના પ્રયત્નને સફલ કરનારા અને અવ્યાબાધપદને આપીને આત્માને આત્મસ્વરૂપવાળો આત્માના ગુણોને ઓળખાવી તેને આવરનાર એવાં બનાવનાર છે, તે ઉપકારને જો કોઈપણ ભૂલે અગર કર્મોને દૂર કરાવી સ્વસ્વરૂપને પ્રગટ કરવારૂપ મોક્ષને તેની કિંમત ઓછી આંકે તો તેના જેવો મનુષ્ય મેળવી આપનાર જો કોઈપણ પદાર્થ હોય તો તે સજ્જનની પંક્તિમાં પણ ગણી શકાય નહિ. માત્ર તીર્થકર ભગવાનનું અવ્યાહત શાસન જ છે. તીર્થકરોના ઉપકારનું હરહંમેશ તન્મયત્ત્વ આ વાત વિચારનારો મનુષ્ય વિવિધ દૃષ્ટિથી પર ન શાથી રહે ? થાય તો સ્પષ્ટ સમજી શકશે કે જે ઉપકાર જગમાં ઉપકારને જાણનારા મનુષ્યો ત્રિલોકનાથ તીર્થંકર ભગવાન્ દ્વારાએ આ આત્માને ઉપકારીના ઉપકારના બદલામાં સ્વામી ઉપકાર થઈ શક્યો છે, થાય છે અને થઈ શકે તેમ છે, કરીને બદલો વાળવા માગે છે, પરંતુ અહિં તેવો ઉપકાર અન્ય કોઈથી થઈ શકે તેમ નથી. શ્રીજીનેશ્વરભગવાને શાસનની પ્રરૂપણા કરીને જે
જગત્માં ઉપકારી પુરુષના ઉપકારને જે ઉપકાર કર્યો છે તેનો બદલો કોઈપણ મનુષ્યથી, સમજે, જાણે અને માને તેવા ઘણા વિરલા હોય છે. દેવથી કે ઈન્દ્રથી પણ ઉપકારદ્રારાએ તો વાળી શકાય પરન્તુ સજ્જનપુરુષ તો તેઓને જ કહેવાય છે તેમ છેજ નહિ. કારણ કે જગત્માં ઉપકારનો બદલો થાવજીવન તો શું? પણ યાવત્ ભવોભવ પણ વાળવાનો વખત ઉપકાર કરનારની આપત્તિની
