________________
८२
भगवतीसुत्रे
र्द्धिकायाः देव्याः मध्यमध्येन व्यतित्रजेत् ? व्यतिक्रामेत् ? भगवानाह एवं तहेव देवेणय, देवीय दंडओ भाणियन्त्रो जाव वेमाणियाए' एवं पूर्वोक्तरीत्या, तथैव पूर्ववदेव देवेन च देव्या च दण्डको भणितव्यो यावत् असुरकुमारादि वैमानिक्या, तथाच समर्द्धिको देवः समर्द्धिकायाः देव्याः मध्यमध्येन व्यतित्रजितुं न समर्थः, इत्यादिरीत्या सर्वेषाम् असुरकुमारादिवैमानिकान्तानाम् अल्पर्दिक- महर्दिकयोरेकः समर्द्धिकयोरन्यः, महर्द्धिकाल्पर्द्धि कयोरपरः इत्येवं त्रयः आलापका वक्तव्याः । एवमेव असुरकुमारादिभिः असुरकुमारी प्रभृतीनां त्रयस्त्रयः आलापका है ऐसो देव है वह अपनी जैसी ऋद्धिवाली देवी के बीचोंबीच से होकर निकल सकता है क्या ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं - ' एवं तहेव देवेण य देवीए य दंडओ भाणिव्वा, जाव वैमाणियाए' हे गौतम! जैसा पहिले कहा गया है कि समद्धिक देव समर्द्धिक देव के बीचोंबीच से होकर निकल सकता है, यदि निकलता है तो वह उसकी असावधानता में ही निकलता है इत्यादि सब कथन यहां पर भी समद्धिक देव और समद्धिक देवी के साथ लगा लेना चाहिये -तथा-समर्द्धि क देव समद्धिक देवी के बीचोंबीच से होकर नहीं निकल सकता हैइत्यादि रीति से समस्त असुरकुमारादि वैमानिकान्त देवों में अल्पमहद्धिक का एक, दोनों समद्धिकों का दूसरा, तथा महर्द्धिक और अपद्धिकों का तीसरा इस प्रकारके ये तीन आलापक कहना चाहिये. इसी तरह से असुरकुमार आदिकों के साथ असुरकुमारी
મહાવીર પ્રભુના ઉત્તર-દ્ધ एव तद्देव देवेण य देवीए य दडओ भाणियन्त्रो जाव वेमाणियाए " हे गौतम! प्रेम सागण हवामां मन्युछे समद्धि ધ્રુવ બીજા સમદ્ધિક દેવની વચ્ચે થઈને નીકળી શકતા નથી, અને જો નીકળે છે તેા તેની અસાવધાનતાના લાભ લઈને જ નીકળે છે, એજ પ્રમાણે સમદ્ધિક દેવ અને સમદ્ધિક દેવીનુ કથન પણુ સમજવુ'. એટલે કે સમદ્ધિક દેવ સમદ્ધિક દેવીની વચ્ચે થઈને નીકળી શકતા નથી, કદાચ સમદ્ધિક દેવીની અસાવ ધાનતામાં તે તેની વચ્ચે થઈને નીકળી જાય છે. આ પ્રમાણે અસુરકુમારથી લઇને વૈમાનિક પર્યન્તના દેવ દેવીની સાથે ત્રણ ત્રણ આલાપી કહેવા જોઇએ. જેમ કે અપદ્ધિક અસુરકુમારાદિ દેવ અને મહદ્ધિક અસુરકુમારી આદિના પહેલા આલાપક, સમદ્ધિક અસુરકુમાદ્રિ દેવ અને સમદ્ધિક અસુરકુમારી આદિના ખીો આલાપક, અને મહદ્ધિક અસુરકુમારાદિ દેવ અને અ૫દ્ધિક અસુરકુમારી અદિને) ત્રીજે આલાપક ખનશે. આ રીતે અસુકુમાર આદિકાની સાથે અસુર
