________________
४००
भगवती पएसा?' हे भदन्त ! अधोलोकक्षेत्रलोके खलु किं जीवाः, जोवदेशाः, जीव प्रदेशा भवन्ति ? भगवानाइ-'एवं जहा इंदा दिसा तहेव निरवसेसं भाणियब्वं जाव अद्धासमएः' एवं पूर्वोक्तरीत्या यथा ऐन्द्री पूर्वा दिक् दशमशतके प्रथमोद्देशके पतिपादित्ता तथैयात्रापि निरवशेष सर्वम् अधोलोकक्षेत्रलोकस्वरूपं भणितव्यम्प्रतिपत्तव्यम् , यावत्-अद्धासमयः, यावत्करणाव-अधोलोकक्षेत्रलोके खलु भदन्त ! कि जीशः, जीवदेशाः, जीवपदेशाः, किंवा अजीवाः, अजीवदेशाः, अजीवमदेशाः? गौतम ! जीवा अपि, जीवदेशा अपि, जीवन देशा अपि, अजीवा अपि, अजीवदेशा अपि, अजीवपदेशा अपि, इत्यादि संग्र त्यम् । गौतमः पृच्छति-'तिरियलोयखेत जीव देश-प्रदेश आदि की वक्तव्यता के विषय में पूछते हैं -'अहेलोग खेत्तलोए णं भंते । किं जीवा, जीवदेखा, जीवपएसा' हे भदन्त ! अधो. लोक रूप क्षेत्रलोक में क्या जीव हैं ? या जीवदेश हैं ? या जीव प्रदेश हैं? इसके उत्तर में प्रसु करते हैं-'एवं जहा इंदा दिसा तहेव निरवसेसं भाणियवंजाव अद्धासमए ' जैसा कथन पूर्व दिशा के संबंध में दशवें शतक के प्रथम उद्देशक में किया गया है वैसा ही वह सम्पूर्ण कथन यहां पर भी करना चाहिये वहां इस विषय में ऐसा कथन आया हैहे भदन्त ! अधोलोकरूपक्षेत्रलोक में क्या जीव हैं ? जीवदेश हैं ? या जीव प्रदेश हैं ? या अजीव हैं ? अजीवदेश हैं ? या अजीव प्रदेश हैं ? उत्तर में प्रभु ने कहा-हे गौतम! अधोलोकरूप क्षेत्रलोक में जीव भी हैं जीव देश भी हैं और जीवप्रदेश भी हैं, अजीव भी हैं, अजीवदेश भी हैं और अजीव
હવે ગૌતમસ્વામી છવદેશ, જીવપ્રદેશ આદિ વિષે પ્રશ્ન પૂછે છે
“हेलोगखेत्तलोए ण भंते ! कि जीवा, जीवदेसा, जीवपएसा" ભગવન! અલેક રૂપ ક્ષેત્રમાં શું છે છે ખરાં? શું જીવશે છે ખરાં? શું જીવપ્રદેશ છે ખરાં?
__महावीर प्रभुना उत्तर-“ एवं बहा इंदा दिसा तहेव निरवसेस भाणियव्व जाव अद्धासमए " गौतम ! शमi शतना पडे देशमा पूर्व વિષે જેવું પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું છે, એવું જ સંપૂર્ણ કથન અહીં પણ કરવું જોઈએ. તે કથનને આધારે અહીં આ પ્રકારના પ્રશ્નોત્તરી બનાવી શકાય
ગૌતમ સ્વામીને પ્રશ્ન-હે ભગવન્ ! અર્ધલેક રૂપ ક્ષેત્રકમાં શું છે છે ખરાં? જીવદેશે છે ખરાં? જીવપ્રદેશ છે ખરાં? અજવે છે ખરાં? અજીવદેશે છે ખરાં ? અજીવ પ્રદેશ છે ખરાં ?
મહાવીર પ્રભુને ઉત્તર-“હે ગૌતમ! અધોલેક રૂપ ક્ષેત્રલોકમાં છ પણ છે, જીવશે પણ છે, જીજપ્રદેશે પણ છે, અજી પણ છે, અને