Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ agatyanI bhalAmaNe. A #LadAra ke huM mArA hAthamAM Ave lhAre prathabha e thI hi 5 puSTa 4 01) sa cuta eTale (41 2 1 0), hAmaNA hAbakula (12-1), sacI je vidyArthI gRhane lazatA zeumAcAra ( 1 2 1 4), e. kathA ubhA che . ( ha Ta eTala. huM kho tathA na 3 chiparanuM lukhANa gAvuM ane te iii manI lekhe vAMcavAnuM zarU karyA pahelAM ___ aMdaranuM kArDa bharI turata ravAnA karaNe. jainahitecchu. THE JAIN-HITECHHU. duniyAbharamAM ja rahuAM jahAM jainatya chupAyeluM e huM tyAMthI hane bahAre lAvanAra vikasAzvanA tamAmane | matra jainatvane ja pUjanAra patra 4 nIvavuM" g zIdAnuM jIkya che, nItavuM' g nainanuM zreya che.? puta: 1du 2 - | me 1918 cA e zAka AkAzI rahI che motIlAla zAha, rephanAlADa sahira patine tamAma patravyavahAraH jenahiteccha' oNphisa-nAgadevI sTrITa-muMbaI. ja, da rinkane . lA dauM e 9 ( dhe phuTe ja sAco mArA ja ra - DaoN . e. za kaw AcanA o e na viSa yAnI sAtri sustaka samano kukamaNi hatuM je e.. cAnuM ? dareka le n bicArA pUrva dhIme dhIme a9 sInI che , be thanA te di e ja rAjA, badakara zA. cerI mA DALa, aa, ema ke chI NI sa ii . hi mArA vui evuM . danuM anumAMthI. bI. ke tenuM che. zuM ne mane TIka ne moTA re ja ja pha ju vAcanA mudag thI thanA bI rAkhelsa & niA karone e tamArA mamu ane bhUmi zuddhi beMka vacce ane , veTa manana kare
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ che koI sAcA dIlanA sakhAvatI ? 'huM 20,000 bATRA taiyAra che-jo bIjo gRhasya 20,000 Apa tA! cAlIro hajAra puNya bAjA gRhsthne| eka janarmadhu Akara mokale che ke, 66 huM macama sthiti mANasa . sayukta jena vidyArthI gRhu thI sumana jena kAma temaja dezane hATe lAbha che evI hArI atara zraddhA che. e saMsthAne hArI zakti mujama kela nahi ne phulanI pAMkhaDI mahe" ApI che. parantu e saMsthAne kAyamane mATe pagabhara karavA khAtara hArA vicAra che ke hAre devuM karIne paNa rU. 20,000 ApavyA; parantu mahAjhI eTalI rakamathI kAI IrAde e re amAvI zake nA huM jarA taikalIphamAM mUkAuM, paNa je zaru kAyamanI pagabhara thatI hoya to he che. huM mATe. itA na kare te ucIta che, paNa jenA kAda huM ra 3, 2 ru , e 8 che e sa 2thAne e kamAI dAna karavA a&Ara paDe to te zaratehuM rU. 20, 000 mA thavI khuzI che . 2 [5nA upara koI evA sAcI lAgaNIvALA sakhAvatI gRhuM sa tAva mATe ke patra Ave te mArI pAsethI ja 2e 502 mu gAthI leze hArI A 2 nA 1 lI julAI 1918 sudhI khulI che. vRdhumAM kahIza ke AhArI 3, 20000 nI rakamanu puNya hArI ophara svIkAranAra rAvane pya hAdara gRha stha ne ja sadA ene hA pAkA che, upa nA nI mAphaka upADI levA Amatu surone vina ti che, patru zvayuhAra - je nahite e sa nA gaDhavI TI2 sukhI .
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' vAMka ' * * - jainahiteccha. - - - - - - - - - pustaka 19-20 ] [ sapTembara 1917 thI juna 1928 : - be bola. , juna, 1817ne aMka 326 pRSTane daLadAra aMka pragaTa thayA pachI (saMyukta jaina vidyArthIgRhanA hitArthe eNkTobaramAM bahAra pADela 1005STano khAsa aMka bAda karatAM) aMja sudhImAM hitecchuM'nA inta. jAra vAcakone vividha sAmAjIka, tArkika ke tAtvika vicArane khorAka ApavA huM zaktimAna thayo nahato. e arasAmAM ghaNe bhAge huM bAhmaNa maTI kSatriya thayo hato; lakhavA-vAMcavA-vicAravAnuM bAjue khI karmayogamAM paDayo hato. lekhe, sAmAjika ke tAtvika vicAre Ape che; karmayoga, samAjazAstra ane tatvajJAna bhajavAve che. gayA junathI Aja sudhImAM mahArI vidhi mahane karmakSetramAM dhakakA mAratI rahI che. A mahInAomAM samAjanA bAhya temaja AMtara svarUpane anubhava maLe evA ghaNuM prasaMgamAMthI huM pasAra thayo chuM. hAnImoTI keTalIe sevAo, keTalAMe gupta ke khullA yuddho, keTalIe musApharIo, apIla, vyAkhyAno, lekho ane mulAkAtenA A prasaMgamAM he ghaNue thAka, ghaNAe kaMTALA, ghaNIe nirAzAo, ghaNIe gupta ke cAhana phateha ane ghaNAe AnaMdane anubhava meLavyo che, eTaluM ja nahi paNa te te pravRttionI madhyamAM mahArAmAM AvatI prAsaMgika "eTa'ne "bharatI'mAM badalI nAkhavA khAtara na 2ke-garaje-vAMcavA 5DelAM pustakAo ane karavA paDelA manane paNa mahane svargathI vizeSa AnaMda ane narakathI vizeSa " kaSTa ane paNa hise cakhADe che. mahArI buddhi temaja hRdaya sAthe zarIrane paNa e manyana kALa hato-hajIe che. chaMdagInI kahevAtI sagavaDa vacce huM tapuM chuM, vagara karade daradI chuM, keInuM kAMI lIdhA vagara dhaNAnI zatrutA anubhavuM chuM; eTaluM ja nahi paNa tatvane abhyAsa ane manana jahene ghaNue zAnti ApanAra mAne che te have evI lAgaNIne anubhava karAve che ke jevI lAgaNI suvarNane agnimAM nAkhavAthI thatI heya. harSa ane kheda, AzA ane nirAzA,
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 402 janahita chu. cAhu ane tiraskAra e hraddAe ATalA jorathI thAya ja hRdayAmAM tAkAna karyuM haze. A samayamAM lekhe lakhI ApavA prakAzaka taraphathI aneka vakhata Agraha karavAmAM AvyA hateA, parantu huM lakhI zaku tema ja nahetu samudranI musAI vacce eka eTa AvavAnI rAha jovI paDI hatI ane te AvatAM chAM huM ceDA divasa thAbhI gayA ane lakhAyuM te lakhI gayeA. A aMkamAM hame te vAMcI zakaze. AmAM kAi lAvaNyamayI vArtA nathI ke je hamane kalAkA sudhI zvAsa rAkIne anusaravAnuM AkarSaNa kare, kaI dAnapuNyanA sAdo upadeza nathI ke je me saDeDATa vAMcI zakeA. emAM mAnasazAstra, adhyAtma, nyAya, tattvajJAna ane ArogyazAstrane lagatAM mULatattvAne jUdA jUdA pozAka paherAvI raju karAyalAM che. ekIsAthe vAMcI javAnI te cIjo nathI, jo ke e kaThIna tatttA samAcAra sAthe ke cAlu banAvA bhegA Ataprota karAyalA hAi vAMcavAnI jIjJAsA teA preraseja. eka paNa lekha, eka paNa teAMdha, eka paNa samAcAra, eka paNa carcA amuka tattvanuM zikSaNa ApavAnA Azaya vagara lakhAyalI nathI. emAM jJAtione jANavA joga tattvA che, sadhAne jAvA joga tattvA che, dezapremIone jANuvA joga tattvA che, AreAgya, zakti ane nIti zeAdhanArAo mATe khArAka che, buddhivAdanI ujANI kacchanArAo mATe khArAka che, adhyAtmanI khAsa ane TekarAmAM bhaTakavA icchanAra mATe * pahADI vaTALI paNa che. sudhAraka, patrakAra, lekhaka, vaktA jo irSAbhAvathI vAMcaze ta te mhane gALeA ja deze, ' kArA magajathI vAMco tA kAMIka pAmI zakaze, mhArUM lakhANa e mhArA jIvananA tarajumA che, krU'; vicArAnA paDadhe ke pratiSThAyA nathI. kAinA vicArAne huM AbhArI nathI ema kahevA huM mAgatA nathI; ethI ulaTu, vaMcAya sarva, jovAyalu sarve, vArasAmAM maLelu sarve, sAMbhaLeluM. sarva ane anubhavelu sarva eka sthaLe maLI ekarasa thai gAMthI jenA pravAha nIkaLe che, paNa te pravAha eka * khAsa cIja ' ke je ghaNI cIjenA ephasa thavAthI khanI che haine che. keTalAkane tethI Anada thaze, keTalAkane duHkha paNa thaze. keTalAkane te ' samakita ' lAgaze, keTalAkane mithyAtva' paNa, bhAgaze. keTalAkane te AtmamananuM phaLa lAgaro, keTalAkane mithyAbhimAnanuM kaDavuM. tuMbaDu' paNa lAgaze. paNa je che te te che. huM kAine mATe bIjo thai zakuM' nahi, kAi mhAre " L
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ * e bola, 403 mATe bIje thaI zake nahi. huM mAtra eTaluM icchuM chuM ke, A aMkamAMnA koI eka vAkaya upara chUTo abhiprAya na bAMdhatAM te vAkyane AkhA aMkanA eka aMga tarIke gaNavA vAcake kALajI rAkhaze. mahArUM chUTuM chavAyuM vAkaya cerIne henA para TIkA karavI e hAruM khuna karavA barAbara che. eka madhya rAtrIe ane sUtele jaI hArA hRdaye mArI buddhi para ghurakImAM karI kahyuM: "o nirdaya! dayAnI ThaDI cIjane Aga jevI bhAvanAne lebAza paherAvI bicArA lokasamUha vacce ghusADatAM have kaI zarama nathI AvatI tethI te samUhane zAti u5jAvaze ke asAtui eno hane kaI khyAla che ?" buddhie bevaDA jerathI javAba vALyAH zAnti amAntinuM gheraNa hAre mATe che, mAre mATe upayogItAnuM dhoraNa mAleke niyata karyuM che. te khuzIthI te dhoraNane vaphAdAra rahe; emAM ja mAlIka taraphanI vaphAdArInuM pAlana che. sAthe, mahane paNa ApaNuM mAlIkanI AjJAnuM pAlana karavA che. e - hadaye pUchyuM: "mAlIkanI AjJA AgaLa huM lAcAra chuM. 57 eka bIjI rIte huM hane doSita TharAvI zakIza. bola, lAkho mANasa vacce e bhayaMkara tattva mUkavAthI lAbhane badale geralAla ghaNane tharo. nahi zuM? hArA "upayogItAnA siddhAntane ethI - vAta thaze nahi zuM? buddhie kahyuM: "AkhI duniyA ke duniyAno maheTo bhAga sudharI jAya ema huM kadApi. icachuM nahi; ane mahAro prayAsa e azakaya raste heAya ja nahi. huM "thoDA-adhikArI -unnata AtmAene lakSamAM rAkhIne ja boluM chuM. paraMtu kroDe mANase paikI kayA adhikArI" athavA "ujata" che te zodhI kahADavAnuM kAma saheluM nathI; temaja gheraghera pharIne "adhikArI maLe hene ja hArI vAta kahevI e ghaNuM vakhatane bhega ApavA barAbara che. tethI huM mArA vicAre chUTA vepha chuM; adhikArI haze te hene cAkhI khAtrI karI svIkAraze ane hemAMthI puSTi meLavaze. anadhikArI hanI kaTutA joine ja dUra bhAgaze, ane kadApi khAze te apaca thaze. koine kazuM nukazAna na ja thAya evuM kAMi karavuM azakaya che. vaLI je, hAya! koine lAbha ke geralAbha jovAnI mahane mAlokanI AjJA nathI. huM pite te saMdhI chuM; mAleka o deravI jAya tyAM javuM * , , ,
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. janahitecchu. . e ja mahAre "saTTaNa" che. tyAre mArA para ghurakI karavA nahi mAlakane pUchI zaMkAnuM nivAraNa karavuM." : ane huM turata ja jAgI uTho ane banne tarapha eka tINa najara pheMkI ke turata bane pitapatAnI guphAmAM chupAI gayAM. maheM eka garjanA sAthe kahyuM: "khabaradAra kUtarAo ! kAraNe ane pariNAmenI paMcAyatamAM hamAre kadApi utaravuM nahi. hamane mahe tevo adhikAra Apyo che zuM? cupacApa mahArI AjJAnuM pAlana ka, ane AzAnA Azaya mahArI pAse rahevA de. jAo, suvara! hamaNuM piDhI jAo; khabaradAra, gADha nidrA leje; sahavAramAM hamAre bhInA ghauM daLavAnA che." " A aMkanI bhASA-mahArAM bIjA dareka lakhANo ane bhASaNonI bhASA mAkakeTalAkane ugra, kaDaka, Aga jevI lAgaze. koine Ama lAge ke tema lAge te bAbatanI ane pitAne ciMtA ke Dara nathI, paraMtu je Azaya phalIbhUta karavAno che hemAM evI gerasamajAtethI kAMIka kaIka khalela paDavAne saMbhava rahe che, je dUra thAya e matalabathI atre thoDeka khulAso karavAnI rajA laIza. prathama te mahArA dareka vAcakane, AjanA aMkamAM "jaina patro ane patrakAro e mathALAnI "noMdha'mAM bhASAnA je vividha prakAra batAvyA che ane kaNa zA mATe amuka bhASA vApare che te saMbaMdhamAM je kudaratane kAnuna batAvyo che te hamajavA araja karIza.e sAmAnya khulAsA ( general explanation) pachI aMgata khulAso karavAnI rajA laIza ke, mahArI je bhASAnI uSNatA mATe pharyAda karavAmAM Ave che te ja bhASAnA atyaMta " ThaMDApaNA mATe mahane pitAne zarama Ave che ! A dekhItA virodhanuM vAstavika kAraNa rahaMmajavA jevuM che. huM jahAre lakhavA besuM chuM tyAre je banAva ke viSaya upara mArA magajamAM vicAro ghamasANa macAvI rahyA hoya che ane je vicAro mArI kalamamAM utaravA jera karI rahyA hayA che te ja lakhavAno hAra rIvAja che;-bIjA zabdomAM kahuM te agAuthI dhArI mUkelA ke koIe pharamAvelA viSaya upara huM lakhI zakato nathI, mAtra AMtarapreraNAthI ja lakhuM chuM; ane lakhatI vakhate je banAva upara lakhavAnuM hoya che te banAvanI vividha * sthitio (stages) sInemAnI philma mAphaka mahArI najara hAme
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ be bela karI rahI hoya che, te banAvamAM bhAga letI vyaktionI e pahelInAM kRtyone sthUla dekhAva paNa dRSTi samakSa khaDo thAya che. teonA magajanI laMbAI-pahoLAI ane magajanI aMdaranA bhAvanuM halana calane ane tenI quality ane quantity, tathA hemanA - hadayanI aMdaranAM citraH A sarve hArI hAme eTalA mehuba paNAthI ane eTalI tvarAthI hAjara thAya che ke eka sekaMDa mAtra paNa huM mahAruM dhyAna bIjI kaI dizAmAM laI jaI zakatA nathI." pachI e saghaLA dekhAvo para mArI dRSTinAM kiraNo paDI hemane ogALI nAkhe chehenI jANe ke varALa banatI hoya, ane te. varALa mahArA magaja upara AganA- haraka thaI zake che. te mA-. nA haraphane pachI mahAre "bhASAmAM tarajumo karavo paDe che, ane te eTale dama vagarane-eTalo zuSka ane eTale rotaDa hevAnuM huM hAre phurasade te pharIthI vAMcI jAuM chuM hAre, mane bhAnathAya che ke te vakhate mane mahArA upara ja tirarakAra bhAva upaje che. A AkhI kriyA kema banatI haze hene khyAla hara eka . mANasa lAvI zake nahi. game tema che, paNa mahArI kahevAtI ugra bhASA-je mahArI daSTie nirmAlya che-nuM mULa kAraNu mahe upara lakhyuM te ja che. je je saMsthAo ke vyaktionI pravRtti upara mahe TIkA karI che ane te TIkA ati tIvra gaNAI che, te te. saMsthA ke vyaktio paikI keAI sAthe mahAre aMgata vaira nathI, balake hemAMnA keTalAke to mahArA snehIe-zubhecachake ane keTalAka te mitro che; ane evI saMrathAo paikI keTalIka te evI che. ke jahenI mahe yathAzakti sevA karI che ane TIkAo karyA pachI paNa sevA karI che. khAnagI jIvanamAM mahe kaI rapha zatruSTie jevuM sarakhuMe nathI e huM abhimAna sAthe kahevAne hakadAra chuM. rasthAnakavAzI konpharansa hAre traNa varSa sudhI baMdha rahI ane koDapati pramukha pote saMkhyAbaMdha zaherone araja karI cUkyA ke kharca ame ApIzuM temaja kAma karanArA mANaso paNa ame ApIzuM ane hame hamArA gAmamAM kaeNnpharansa bharavAno yaza , te chatAM keie konpharansane AmaMtraNa ApyuM nahi hAre, je ke kaeNnpharansanA mUkhapatramAM hara vakhata mahArA upara besumAra khoTA ALa ane gALIne varSada varSa rahyo hato te chatAM, ane kaeNnpharansa mATe kAzIza karavAnI mahane araja paNa karI
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinahita, vAmAM AvI na hatI te chatAM, huM chathI musApharIe upaDI gayo hato ane je gRhasthane mahAro zatru banAvavAmAM Avyo hato henA ja ghera jai henA ja kharca kaeNnpharansa bharavAnuM AmaMtraNa lai henA hAthe ja kaeNnpharansa oNphisa upara tAra karAvI gupacupa ghera cAlyo Avyo hatA. pAchaLathI konpharansa oNphisanI amuka vartaNukathI camakI te gRhastha samelanane mulatavI rAkhavAnuM TharAvyuM tyAre kaeNnpharansaoNphisanA pagAradAra sekreTarI pitAnA vatanamAM upaDI gayA ane mahAre pharI haidrAbAda jaI bAjI sudhAravI paDI hatI ane samelana mATe ghaNuMja najIkanuM mUrti nakakI karAvavuM paDayuM hatuM. te thaI rahyA pachI te gRhasya upara esI sekreTarIno tAra Avyo ke hene mATe amuka Tenapara gADI mokalavI.eka pagAradAra nokara eka vaDIla pratye evI AjJA kare te tene asahya lAgavAthI te gRhastha gADI ke mANasa kAMI maukaryuM nahi, ane hene-te zaherathI ajANyA musApharane levA rAtrIe huM nehala bhADAnI gADI karI sTezane gayo hato ane hene mahArA utArA para laI jaI henA bhojanane prabaMdha mahAre ja karavo paDayo hatA, tathA majakura gRhastha sAthe priti paNa mahe ja joDI ApI hatI. tyAra pachI muMbaI pAchA pharyA bAda pramukha meLavI ApavAnI ne traNa arajanTa tArathI araja thavAthI hemaNe pasaMda karelAM nAme paikInA be gRhasthane maLI muzkelIthI hamajAvI nimaNuka karI javAba Ape tyahAre te nimaNuka rada karI mahAruM ane te bane saddagRhasthonuM apamAna karIne ja nahi aTakatAM esI. sekreTarI muMbaI AvIne mane kahevA lAgyA ke hemaNe eka evA gRhasthane pramukha nImyA che ke jahemaNe mane konpharansathI bAtala karavAne TharAva e ja kaMnpharansamAM pasAra karavAnI zarate e pada svIkAryuM che e vakhate ra. mohanalAla dalIcaMda desAI bI. e. ela. ela bI. ane bIjA mitro beThA hatA. A samAcAra game tevA zAnta manu SyamAM paNa vairanI Aga utpanna karavAne puratA hatA, paraMtu mahe te sI. sekreTarIne, te te vakhate mahArA gharamAM hevAthI, eka parANa ke deva tarIkenuM samAna ApyuM hatuM. mArA mitroe mahArI A vartaNuka mATe mahane nirbaLa-duniyAdArInA anubhava vagara-bheLa" kahI puSkaLa Thapako Apyo hato, ane te chatAM hAre haidrAbAdavALA, gRhastha mahane kaeNnpharansamAM hAjara rahevA uparAuparI be tAra karyA hAre mitrone nAkhuza karIne tathA navA ja zarU karelA dhaMdhAne choDIne,
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ be bola.. 407 he pite belAvarAvelI konpharansamAM mahane ja hamezane mATe bevoTa karanArA nAlAzIbharyA kAryakramane prekSaka banAvavA karAyeluM A maMtraNa svIkArI huM hA vakhatasara hAjara thayo hato. rastAmAM mahe hArI virUddha chapAyelAM henDabIle vaheMcAta joyAM hatAM. amuka TharAva karavAnI zarate ja pramukhe pramukhapada--jaMdagImAM pahelI ja vakhata jAhera jaMdagIne lagatuM kArya svIkAryuM hatuM te huM jANato hato. paMDita lAhAna mahArA bhegA ja utaryA hatA ane teo sAkSI purI zakaze he hemanI virUddha asahya lekha cheDA vakhata upara ja lakhyo hato. te chatAM-ke, mahe tyahAM kevI zAnitathI kAma lIdhuM hatuM, keTalI ha. danI udAratAthI huM hane saMdhabahAra mUkavAnI prabaLa icchAvALI bane te chatAM mahArAthI behada DaratI duzamana ToLIno nAyaka banI hemane dhArelo TharAva nirvine pasAra karAvI ApavA bahAra paDayo hate, mahArA prazaMsakonI maheTI saMkhyAne zAnta rahevAnI pharaja pADI kevI rIte he pote ja hArI virUddhane TharAva pleTarphorma parathI raju karyo hato, ane kevI rIte kAMI paNa tophAna na thavA detAM Ijajatabhera bacI jaine virodhIo pAsethI zAsahAra kaMDa zarU karAvI te kAma mATe vIseka hajAranI maheka rakama karansane teo pAsethI ja apAvI hatI! zuM A kAma jAhenI prakatimAM vairabhAva ke ISabhAva hAya henAthI banI zakaze ? A banAva he ATalAM varSo sudhI-mahArI pAse potAnuM pepara hevA chatAM jAhera karyo na hate e parathI eTaluM paNa hamajAze ke huM pAnane mATe marI paDanArAmAM eka nathI. atyAre te banAvanI yAdadAstI eTalA mATe karAvavI paDI che ke, mArI bhASA ura parathI mahArA Azaya ke prakRtine gerainasApha ApavAmAM keTalI bhUla thAya che te e dAkhalAthI hamajI zakAya tema che. mAnanI hAgaNa hArI kalama para asara karI zake che ke nahi te eTalA uparathI joI zakAze ke, mahArA mukela divasomAM hAre porabaMdara saMpe ne atyaMta premapUrvaka AmaMtraNa ApIne mahAruM jAhera svAgata karyuM ane mAnapatra ApyuM. te vakhate ja ma hemane kaDavI lAge evI keTalIka vAto kahI hatI ane chApI hatI. - mAna irSa ne gherave che e Apa tadana pAyA -
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitachu. garano che, ane te have jeTaluM nukazAna nathI karate teTaluM 5. plIkane kare che. AthI huM ema nathI kahevA mAgato ke huM bhUla nathI ja karato ke na ja karuM. mANasamAtra bhUlane pAtra che. saMpUrNatA koI khUNe nathI. huM mAtra eTale ja dAvo karI zake ane karuM chuM ke, mAre Azaya bhraSTa ke svArthI nathI ane buddhiviSayaka bhUla na karI besuM e mATe paNa huM mahArA anubhava, vAcana ane vakhate bIjAnI salAha suddhAne purate upayoga karavAnI kALajI rAkhuM chuM. hamaNAMnA akeka aMkanA lakhANa mATe ochAmAM ochA eka mahine ekAMtavAsa sevuM chuM, bahAranI asarathI bacavA eTale cetatA rahe chuM. banI zake teTalI mAhetI meLavuM chuM, samartha vicArakenAM pustakenI sahAya lauM chuM, ane lakhAyeluM "meMTara' presamAM mekalyA pahelAM athati bethI traNavAra vAMcI jAuM chuM, eTaluM ja nahi paNa traNavAra prapha hArI jAte ja tapAsata hovAthI te vakhate paNa koI vicAra ke mata saMbaMdhI bhUla sudhAravAnI taka mahane maLe che. AthI vizeSa pramANikatAnI AzA eka lekhaka pAsethI bhAgye ja rAkhI zakAya. prahAra ke prazaMsAnA pAtra tarIke huM koI divasa tuccha bAbata ke tuccha pAtrane pakaDayuM nathI. nyUsapepara upara prahAra kara. vAmAM keTaluM jokhama che, teo kevA haMsIlA hoya che, keTalI keTalI rIte teo vaira khAnagI temaja jAhera kAmamAM laI zake tema che, e jANavA chatAM ane nyUsapeparavALAone prasanna rAkhavAnI kaLA sArI rIte jANavA chatAM mahe ke divasa hemanApara prahAra karavAnI tAka gumAvI nathI. zrImaMta pramukhanA bhASaNa para maheM kadApi pra. hAra karyo nathI, paraMtu keLavAyelA pramukhonA bhASaNa para to ghaNae cUMthaNuM cudhyAM che. sAmAnya sAdhuonA hAnA heTA doSa vakhate mahuM kalamane upayoga karyo nathI, paraMtu tapasvI mANekacaMdajI, 5Dita javAharalAlajI, AcArya nemavijayajI, yoganijha buddhisAgarajI jevA nAnA maheTA bhAganA hadaya upara kAbu dharAvatA jabarajasta sAdhuonI cheDachADa avazya karI che. rA. dayArAma gImala para. hAre AkhI gujarAta nirdaya bakabakATa karavA lAgI paDI hatI tyAre jahenuM mahe paNa huM kadApi nahi joyuM hatuM tevA te a
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ be bola. jaTa jANyA gRhasthano bacAva mahuM ekalAe ja karyo hato. paMDita lAlana jevA kapriya vidvAna para, hemaNe hAre nehAnAM bALakonuM mAnapatra svIkAryuM tyAre, je prahAra mahe--hemanA mitre-karyA hatA evA Aja sudhI hemanA kaTTa zatruoe paNa karyA nahi hoya. lAlA lajapatarAya ane mahAtmA gAMdhI vacce dayAnA siddhAntane aMge vAyuha cAlyuM tyAre lokapriya pATane nahi paNa lokone khuMcatA sihA navALI pArTIne ja maDe pakSa karyo hato. "pATaNanI prabhutA ' virUddha tarapha bALajInI cIcIArI thaI hatI ane kerTe mahAvAnI vAta cAlatI hatI tyAre te ajANyA lekhakano vagara "phInA vakIla tarIke AkhI jana kAmathI jUdA paDI he sajajaDa bacAva karyo hato. A saghaLA banAve eka cIja to jarUra sAbIta kare che ke, mahe aMgata hita-ahitanA daSTibiMdune kadApi mAna ApyuM nathI tathA lekamatanI vahelaDImAM besavAnA " tuccha zokha" karatAM jaMgalamAM ekalA pagapALe cAlavAnuM mahe vadhAre pasaMda karyuM che. lokapriyatA ane tucchatA e be sAthe mahane svAbhAvika vaira che. huM e ja ghaDAyo chuM bAkI to lekone jema mAnavuM hoya tema mAne (mahAro A khulAso paNa mahArA Azayane hamajI mahArI sUcanAothI lAbha uThAvavA jeo taiyAra hoya temane ja mATe che ). hArI vAMsaLI je dhAtunI banelI che tevo ja avAja ApI zake lekhaMDanI vAMsaLI-tAnI IcchAnA mAna khAtara-pItaLanI vAMsaLI je avAja ApI zake nahi, ane pItaLanI vAMsaLI-kAInI AjJAthI-lekhaMDanI vAMsaLI jevo avAja ApI zake nahi. e tei dhAtune savAla che; prakRtine savAla che. prakRti badalAIne bIjI thaI zake nahi. e prakRti koIne AnaMda ApanArI thaI paDe ane koIne kheda ApanArI paNa thaI paDe. emAM koIne deSa kahADI zakAya nahi. ghauMnI icchAvALAe "dhAnamaMDI "ke " dANupITha mAM javuM joIe, tarakArInI icchAvALAe " zAkabajAra " ke "vejITebala mArkeTamAM javuM joIe, ane tAjA zeraDInA rasanI i2chAvALAe cAlIne khetaramAM javuM joIe. kahAM javuM e manuSyanI jarUrIAtane savAla che; paNa te zeraDInA rasavALAne dANApIThamAM ne besavA mATe Thapake ApI zake nahi ! huM kaIne kaheto nathI ke - hArI dukAne AvohuM koIne, uttejana khAtara grAhaka thavA araja
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 410 janahitecchu. - ~- ~ : - karatuM nathI; mahArA kharAbamAM kharAba divasomAM paNa * jainasamAcAra" ne mathALe huM chApato ke " uttejana khAtara ke dharma khAtara koIe grAhaka thavuM nahi; vicAre pasaMda hoya hemaNe ja. grAhaka thavuM "--ane te chatAM te vakhate e bhalAI paNa lokone bhAre paDatI hatI. keTalAke te kathanane magarUrI' karAvatA hatA! duniyAne kANu saMtoSI zakyuM che ? ane evI sahastramukhI duniyAne -suvAvaDI strInI mAphaka aneka jAtanA dehadavALI duniyAne kisa Muzdll. many-faced monster thing 34 fula keNa rIjhavI zakyA hato? eTalA ja mATe te, "mahAvIra kahetA havA " e lekhamAMne mahAre mahAvIra kahe che - " ane mArI bhASA jeTalI "siMha" thI ane "bALaka" thI rahamajI zakAya che teTalI gAyathI ane lekagaNathI nathI sahamajI zakAtI; ane siMhanA ucchavAsane paNa gAyo to durgadha ja. mAne che ! o davenA vallabha ! eTalA mATe huM prAyaH guphAo sAthe ke pahADanI Toca sAthe ke AkAzamAM vAdaLAM sAthe ke mahArA pitAnA utpana karelA " vicAra" rUpI putro sAthe vAta karyA kare chuM ane kavacita kavacita kaI "duniyA " hAme " baLavo " karanAra "siMha" maLI jAya che to henA sAthe vAta karuM chuM. "o denA vallabha! e "tanadurastI" e 'mastI? " duniyA" ne bhaDakAvanArI che; kAraNa ke vADAmAM ke gharamAM khIle baMdhAI rahevAmAM ane be gajanI jamInapara nizata ALoTavAmAM ke Aste Aste cAlavAmAM ja emanI "su. rakSita jIdagI" nI sahIsalAmatI che! " "lIlI ghAsa' emanA khIle AvIne paDe, te khAIne hAM ja ALoTI javAnI hemane maherabAnIbharI chUTa maLe,-e dharma emane zikhavavA mATe varSe ane saikAo sudhI anaMtA bharavADoe zrama sevyo che. kahe garama ! kahe have hemane pitAnI sahIsalAmatIne asara karanArI vANuM kema "pasaMda paDe ?" ' ' e ja mahArA mahAvIre zittamane hAtha ApavAnI nA kahI hatI. pitAnI mukti pita-aneka saMkaTane AhAhana ApIne te dvArA-meLavavAnuM kahI aMta samaye " dhakako mAryo " hato ! mArA te mahAvIrane siddhAnta ja AjanA hidane bacAvI zake tema che.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ meM khela. { dayAnI, maherakhAnInI, bhIkhatI pAkA hiMdane bacAvI zakaze nahi ja-ulaTI vadhAre pAyamAlI karAvaze. jhaDajhamakravALI bhASAnA rasI* mahAvIra kahetA havA * e lekhamAM mAtra hRdayavedhaka thA -bahu te| tattvajJAnanI kalpanA--mAtra jue che; paNa hemane hyujI khabara nathI ke te vIsamI sadInA hiMdanuM rASTriya gIta che. mahAvIranA upadezanI Aje jeTalI jarUra che teTalI agAu kAi kALe nahotI. pralayakALane krUra pavana vAI rahyA cheH badalAtA yuganAM sadhaLAM sayAnaka cinhA ( jevu lAgaNI zarIra nigAdanA jIva jevuM muDadAla na hAya hemanI samakSa ) khullAM thayAM che. te bhayAnaka bhaviSya mATe taiyArI karavA icchanAre bhayAnaka bhASA ja vAparavI * paDaze. eka lekhaka khIjuM zuM karI zake ! te kAMI rAjyasattA dharAvatA nathI ke kAyadAkAnuna vaDe samAvyavasthA sudhArI zake ane utsAhanI Aga meranArI sakhtAthI leAkAne rAMDhA banAvI zake; te bahu tA bhASAna suTalIthI lekane gusse karI jagADI ' ke. ema karavAmAM leAkeAnA gussAnu jokhama che, DaeNphemezananA kAyadA ( manuSyanI pramANikatA ane saraLatAne vaTalAvanAra te khalA ) vaLI rakI kare che, khIjA` paNa jokhama dhAM che; parantu A sadhaLuM sDamajIne jhAre eka mANusa cUMTalI khaNe che thAre jahe mane mATe te eTaluM jokhama kheDe che te henA Azayane rahamajavAnI paNa zuM nA kaheze ? bhalA baMdhuo ! garbhAzayathI bahAra paDatA bALakane cuMTalI khaNI raDAvanArane nirdaya ke zatru ke svAthI mAnavA jeTalI AtmadhAtI bhUla na karI. hiMdanA bhAvInu bhayAnaka citra huM jhAre ALekhuM chuM thAre ema na mAnatA ke, huM kAI kalpanAnA vAdaLamAM mahAluM. e bhayanA barAbara khyAla ApavAne mhArI pAse puratA zabdo nathI. hu krUrIrI araja karUM chuM ke, dharmA, 5thA ane jJAtionA raMgaDhA jhagaDA be varSa mATe mAk rAkhyA vagara, saheja sahejamAM ekhIjAthI cheDAi paDI. aMdarAaMdara bahAdurI batAvavAnI mUrkhAi cheADayA vagara, ane samAjavyavasthA zikSaNa tathA utsAha e traNu khAkhata para sampUrNa lakSa A pI te pAchaLa sadhaLAnI saghaLI zaktinA vyaya karavA taiyAra thayA vagara, mApaNe jIvI zakavAnA nathI ja. A saMbaMdhamAM A anA chellA bhAgamAM temaja zarUnA bhAgamAM mhoTA TAIpamAM chApelA e 3 '
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahita chu. dehokhAM che te tarapha huM dareka dharmanA, dareka jJAtinA ane dharma ke -jAtinI zraddhA vagaranA hiMdInuM lakSa kheMcavA paravAnagI mAguM chuM. ? * jainahitecchu " patramAMnA "jaina" zabdamAM, kAyaratA, nirmAlyatA, tucachatA, halakA svArtha ane hIcakArApaNuM hAme yuddha karI zake evA hiMdu-musalamAna-khristI-heDa ke game te jJAti ke dezanA manaSyane samAveza thAya che; ane tethI mArI apIla saghaLAo pratye che. te apIlane paDaze " jaina " ja pADI zakaze; jenI prakRtimAM jenA baMdhAraNamAM-jenA hRdayamAM jainatva haze te ja te apIlane - paDagho pADI zakaze. te lekhanA javAba mATe A aMkamAM piSTa kArDa mokalavAmAM AvyAM che. jeuM chuM ke keTalA ane kevA paDadhA te kArDa dvArA pADavAmAM Ave che ! AjanA aMkamAM kayA viSaya carcA che ane dareka viSayane " ane kyA kayA siddhAntane samAveza thAya che henI eka judI yAdI ApavAmAM AvI che te tarapha vAcakanuM lakSa kheMcuM chuM, lagabhaga rAA varSathI A patranuM lavAjama vasula karavA mATe velyuebala paddhatine mArga grahaNa karavAmAM AvyuM nathI. A vizvAsane ghaNuoe sadupayoga karyo nathI. seMkaDo nahi paNa sumAre traNa hajAra grAhakoe hajI lavAjama mokalyuM nathI. emane huM Thapake ApavA mAgato nathI. lavAjama nahi maLavAthI A patranA prakAzakane kehane aMgata eka pAInuM paNa nukazAna nathI; kAraNa ke be varSanuM saghaLuM kharca mahAre zira levAyuM che, hAre sadhaLuM lavAjama " saMyukta jaina vidyArthI gRha"ne arpaNa karAyeluM che. jeo e upayogI saMsthAnuM hakkanuM laheNuM DubAvaze teo bevaDA doSita thaze, eTaluM ja huM hemanA dhyAna para lAvavA mAguM chuM. jene * hitecchu " vinAmUlya maLatuM hoya temaNe paNa saMsthAne te kAMika rakama mekalavI ja joIe. vArSika ATha AnA jevA namAlA kaheNA mATe-traNa varSanA rU. 1aaaa jevI namAlI rakama mATe hajAra velyuebala karavAnI khaTapaTa karavI paDe e zuM pasaMda karavA jega che? prakAzake A aMka vI. pI. dvArA mekalavA icchayuM hatuM, para" he tema karatAM hene aTakAvyo che. paisA bharavAnI IcchA hoya
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ rane ke na hoya hemane paNa A aMka vAMcavA devo ja evI hArI prabaLa icchA che. aMka ravAnA thayA pachI eka mahIne rAha jovAnI prakAzakane bhalAmaNa karI che teTalI mudata daramyAna saghaLAnuM lavAjama ane lavAjama uparAMta kAMIka vadhu rakama-manIorDara dvArA AvI jaze ema AzA rAkhavAmAM Ave che. Avato aMka eka mahInA pachI ApavAne IrAde che, te vakhate jeonuM lavAjama bAkI haze teo saghaLA upara, eka varSanuM lavAjama rahaDeluM hoya ke be varSanuM ke traNa varSanuM, te paNa, rU. 2 nuM vI. pI. karavAmAM Avaze. darekanuM jAdu ja 6 khAte tapAsavAnuM banI zakaze nahi. jemanA manIorDara nahi AvyA hoya temane sarvane AvatA aMke rU. 2) nA vI. pI. thI ravAnA karavAmAM Avaze. je grAhaka mahAzayA pAse tA. 31-12-1818 nA divase traNa varSanuM lavAjama caDatuM hoya temaNe traNa varSanA lavAjamanI rUA. 1 ane " vidhAthI gRha" mATe rU. vadhArAne ema gaNIne rU. 2) bharI vI. pI. choDAvavuM; jeo pAse tA. 31-12-18 nA divase be varSanuM lavAjama caDatuM hoya hemaNe be varSanA lavAjamane rU 1) ane "vidyAtha gRha " mATe vadhArAne rU. 1 ema hamajI rUA. 2) nuM vI. pI. svIkArI levuM, ane jahemanI pAse ekaja varSanuM lavAjama leNuM thatuM hAya hemaNe rUA. be lavAjamane ane rU. 1 vidyArthIgRha mATe vadhArAne ema hamajI rUA. 2) cukavI vI. pI. choDAvavuM. savAla mAtra rUpIA-ATha AnAne che ane te paNa prakAzaka ke lekhakanA gharamAM nahi paNa jaina vidyArthIonI sevAmAM jAya che te bhUlavuM joituM nathI.' vijeonI icchA lavAjama uparAMta mAtra AThaAnA ke rUpiyo ja nahi paNa kAMIka vadhAre rakama "vidyArthIgRhanA hitArthe mekalavAnI haiye teoe velyuebalanI rAha na jotAM A eka pahece ke paMdareka divasanI aMdara IcchA mujaba rakama mekalI ApavA maherabAnI karavI.. _ dhyAnamAM rahe che. vadhArAnI rakama ja mAtra nahi paNa lavA jamanI rakama paNa, vidyArthIgRhamAM ja ApavAmAM Ave che... - ' akeka grAhakane mana eka be ke pAMca rUpiyA kaI maheThI vAta nathI; evI rIte 4000 grAhake dIla hoTuM rAkhe che, nahAnI hAnI ne rakama maLIne 10 ke 20 hajAranI rakama : vidyArthIgala ne maLI
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSe jainahita chuM, jAya. lavAjama vidyArthIgRhane arpaNa karI hitecchunuM be varSanuM saghaLuM kharca mAthe levAmAM sumAre 5000 rU.ne boja mahArI peDhIne mAthe AvavA chatAM vidyArthIgRhane ochAmAM ochA 15000 rUpiyA paNa na mane te tethI kheda ja thAya. " hitecchu nA grAhakoe lavAjamane upayoga kevA kalyANakArI mArge karAya che te tarapha, keTale bhoga te mATe apAya che te tarapha, temaja grAhako pAse traNa traNa varSa sudhI lavAjama paDayuM rahevA devAmAM keTalI hadane vizvAsa karavAmAM Ave che te tarapha, jarA dhyAna ApavuM joIe. ethI vadhAre bIjuM zuM kahuM? mahAruM kAma sucanA ane araja karavAnuM che. potAnI viphAdArI batAvI ApavAnuM kAma vAcakenuM pitAnuM che. "hitecchuM lAkho vakhata vAMcavA chatAM je teomAM ATalI vaphAdArI paNa ha na thAya-ATale paNa svArthatyAga na utpanna thAya-to te mATe - eka rIte huM ja ThapakAne pAtra chuMkAraNa ke mahArA chagaramAM emane -jhavavA puratuM caitanya nathI. muMbaI, tA. 1-5-1918. vADIlAla motIlAla zAha, - tA. kaDa-A aMkamAM ekaMdare 472 pRSTa che, sapTembara 1917nA aMka tarIke 96 pRSTa, Disembara 1817 nA aMka tarIke - 96 pRSTa, tathA mArca ane junanA aMka tarIke 192 pRSTa mAne ekaMdare 384 pRSTa ApavAM joIe hene badale-moMghavArInA A vakhatamAM-472 pRSThanuM nakakara vAcana ApavAmAM AvyuM che, eTale ke 88 pRSTa vadhAre che; te uparAMta "vivAthIMgraha mATe khAsa aMka 1.00 pRSTane Apyo hato te gaNatAM 188 pRSTa, haka karatAM paNa vadhAre, ApavAmAM AvyAM che. A eka ja aka pAchaLa rU. 2800 kharca thayuM che, "vaNikanAM lekhAM" A oNphisamAM gaNatAM nathI. grAhaka mahAzaye paNa evA ja udAra thaI lavAjamane badale 5-10 ( rUpiyA vidyArthagrahane mokalI ApavA joIe che.' - aMka ghaNuM ja heTa thaI javAthI, ane tAkIdanA kAraNasI, praphamAM kaIkaI sthaLe bhUlo rahI javA pAmI che ane koI sthaLe hAM jUnA TAIpa vaparAyelA che tyahAM "hemane ne badale "mane vaMcAya che (kAraNa ke mazInamAM akSara bhAgI gayA che.) evI bhUlo karAi chAyaka sudhArIne vAMcI zake tema che. A aMka pAkA pUThAthI aMdhAvI levA bhalAmaNa che.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 e mAla. * viSayAnI sAthe viSayonI sUci. sarva 401 > hitecchu ' nA mukhya lekhakanA AyA sabadhe khulAsA engk ra 2 vizrcAnI sUci 3 sayukta eTale ? .. -14 4 homarUla ! homarUla ! 5 sayukta mahAvIra sadha huM sayukata jaina vidyA grahane lagatA samAcAra. 412-21 chatAkIde joie che vAlaDhoara (taddana maphata nahi jA) 41247 8 ArAmya-mAdha (tanadurastI ane zaktinuM zAstra) huM mArI upavAsanI kahANI...................... pa upavAsathI thatA zArIrika ane AdhyAtmika lAbha, IcchAzi vadhAravAmAM upavAsanA phLA. sAmAyika, pUjana, vrata gAdi dhArmika kriyAnA lAbha. ...43 10 guma dAnI vadhatI jatI bhaya'karatAM. ... 400 .. .... ... .... ... 412-10 - 413-11 ... kAi aMga apavitra ke zaramabhareluM nathI. zarUma ga mAM nathI, paNa aganA durUpayAgamAM che. mAsa ati amathI chUTI paDatA nathI. harIAi vadhatI jAya che-- zakti paDhatI jAya che. vIryazuddhi mATe sAmAnya niyamamAM. vilAsI magajane krama sudhArI zakAya ? 11 jaina samAjanI pragatinA vyavahArU IlAja kalakattA khAte maLelI zve. jai. kAransanA pramukhanuM yAdagAra vyAkhyAna. samayanA pravAhamAM ( Current Topics ): (1) AsIArasI jaina thai phAransanA pramukhanI bhASaNanuM avalAna:- vyApArI dRSTi satya kevA rUpamAM he jIvatI zraddhA' ane vAnaprasthAamane bahAra. vidyApracAranAM kAryakSetrA tathA sAyanA. samAjasthitinuM citra; upadeza' deza ane vastu sthitinuM citralekhana e traNa prakAranAM kathana, pa
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu, pramukhe vidhavAlagnanI hImAyata karI che ku vidhavAzrama kheAlavAnI vAtA' vaDe vidhavApraznanA phaDacA lAvI zakAze kharA ?.... hiMsAkhI gaNatrI. vicAravAtAvaraNa sudhAravA mATe kevI jAtanuM sAmAyika patra nIkaLavuM joie ? jaina eNsesIezana phri iMDiyA'ne kalama badalavAnI araja. dhArmika sa sthA taraphanA peAtAnA hakka lokAe hemavA huM mUrtipUjaka jaina hAu te zuM karuM? zikharajIvALA mukadamA, pacArA phesalA karAvavAnI rAtanA. ayati itihAsa. kAnA keTalA doSa che? have karavuM ? kAnpharansanA pramukhAnA jIvanamaMtra zuM havA joie ? (2) lattA konpharansa upara uDatI noMdha, 48 A sammelana kayA 4 batAvA vaDe kuMtehamaMda gAyuM ? hiMduyunivarsITImAM dharmatatva keTalI hada sudhI ane kevA rUpamAM dAkhala karAvavuM iSTa che? eka bhayanI cetavaNI. hi yunivarsiTI jenAne jUdAM kavArTsa neAnA kharce Ape e apamAna' che ane vAranTAina che ! navA janarala sekreTarIne hitasalAha. sammelanamAM Ana. mAlaviyAjIe zuM kahyuM?-eka navuM 'vrata'. jeTalA pramANamAM udAra eTalA pramANamAM kalahapremI! arjunalAlajIvALA savAla, pramukha, misAMTa ane gu jarAtI patra. 42-4 C praza'sAnA mAkhaNa upara laDAi daramyAna kanTrelara joie ! sayukta jaina vidyArthI grahanA vidyArthIo taraphathI pramukhane tAra saDherA (3) hindI pradhAnane jaina kAma taraphanu mAnapatra jaina eNsAsIezana ph iMDiyA' ke jemAtra nyU mU jaineAthI ja banelI che ane khIjA pIrakAnA anuyAyIAne henA maeNmbara tarIke nahi levAnA niyama che, teNe AkhA hiMdanA traNe phIrakAnA aneAnA nAme sa rakAra sAthe karelA patravyavahAra. digambara, jaiva mU. tathA sthAnakavAthI jainA taraphanI mATIsa ' . 52
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSayonI sUci. 4125 vagara AmaMtraNe vADIlAla nA AvI zake ! sthA, AgevAna meghajIbhAInAM be bANu nakAmAM gayAM! chevaTe zuM thayuM ?' jAhera patronI TIkAo. (4) jarmanImAM anuSaMgI la: e zu navI ja zadha che? e uparathI upajatA vidhavAlananA savAlanI carcA - *** * * , ; , 53 jarmanImAM no kAyado thavAnI vAto; hiMdamAM pUrve zuM thayuM? hamaNuM paNa zuM thAya che? nItinI bhAvanA (Concept) mAtra relative ( sApekSa ) che. manuSyanI utpatti saMbaMdhamAM prakhyAta phIlasupha zopanahAranA vicAra vistArathI, strI purUSa vaccenA AkarSaNanuM mULa kAraNa. saMga (ane nahi ke mAtra mAnasika prema) mATe manuSyaprakRti taraze che. saMtAnamAM pitAnI IcchAzakti ane mAtAnuM buddhitattva utare che. jainadRSTie lagna ane punarlagna, manuSyanI uttama ma dhyama ane kaniSTa prakRtinA svAbhAvika rastA, mahelamAM rahevuM iSTa kharuM, paNa saghaLAne mahelamAM ja rahevAnI pharaja pADavI zakaya nathI tema ja ISTa paNa nathI. dharmadaSTie mudala lagna iSTa nathI. chatAM vyavahAra khAtara ISTa TharAvavuM paDyuM che. tyAM jema dharma, vyavahAra sAthe bhaLI gaye (jarUrIAtanArane tAbe thaIne), temaja te che jyAre jarUrIAtanuM jera punarlagnanI pharaja pADe tyAre hene paNa vIkaravuM paDe. samAjanuM hita ane vyaktinuM hita. samAjanA ane svaktinA hakaka. e saMbaMdhamAM kevI kevI maryAdAo hoI zake? eka meyathI avalokana.'' : : : punarlagnanI chUTa thavA chatAM pati pAchaLa marI paDanArI : strIo ane strI pAchaLa marI paDatA patio to duniyAnA aMta sudhI thavAnA ja. vidhavAzramathI vidhavApraznane nIkAla AvI zakaze? vidhavAlagnane mahApApa TharAvI poka mUkanArA ke dharma , jIvaDAone ejIemaIMglaDa ane jarmanImAM upadeza ApavA mokalavA joIe che' ' .
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa - jenalita,.. main anananana vidhavAyagnathI varNasaMkara praja thAya kharI ke. vidhavAlana ane hiMsAne prazna. dharmanuM tatva "la jevA vyavahAramAM keTalI hada sudhI joDI zakAya ? jaina zrAvaka-zrAvikAnA cethA vratanA zabdonI tapAsa, surUSa karIne pape che te strIo kema nahi ? e - vIlanI banne bAjunI tapAsa. - amone vidhavAlagna nathI joItuM' evA vidhavAnA lekhanI cikitsA. e artha ane ene preranAra tarava: vidhavA lagnanI virUddha ane tarapheNanA laDavaiyAnA A kAyAnI tapAsa. aMgata lAbhane Aropa kAnA upara bhUkI zakAya ? "dareka rIvAja, kAnuna, sudhAraNamAM sukha-dukha te kudaratI rIte ja raheluM che" e satyanI kabulAta ane emAMthI levAno dhaDo. icchAmine pApa gaNo ke cAhe te gaNe, paratu sai eka athavA bIjI rIte IcchAminI kozIza te kare che ja, sAdhuo ane pAdarIonA dAkhalA. lagna, punarlagna, samAjanA hakka ane vayaktinA hakanA saMbaMdhamAM 13 sUcanAo. rA. bahAnAlAla dalapatarAma kavi M, A. emanA eka savanI tapAsa. (5) mAM thayelAM be punarlane eka vidhavA vivAha sahAyaka sabhAgnI sthApanA. 556 lagna mudala na karavuM e bAbatanA A lekhakanA eka vakhatanA vicAro, ane pazcAta anubhava. eka punarlagana saMbaMdhamAM jAhera peparanA vicAro. paMjAbamAM bIjuM jana punarjana ane vidhavAvivAha sahAya sabhAnI sthApanA. (6) nUtana gujarAtanA kAunTa TolasToya ...566 mahAtmA gAMdhIe gujarAtamAM prereluM navajIvana. Passive ane Active resistence zuM che ? aMtaHkaraNanA avAjane mAna ApanAra" ne na pharake ! hiMdanA traNa dezanAyake,
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ * viSayonI saci. chaeka mukAbale-AryasamAjIenAM ane janAnA phaDA , . . pachI vairAgyanI traNa bhUmikAo dhanaparanA mohane tyAga, zarIra paranA mahane tyAga, buddhiparanA mAho tyAga. ekI vakhate ekaja bAbata para zakti vyaya karavAno siddhAMta. jana sAdhu ane vidvAnanA upadezathI maTI ) - kaMDa nahi thaI zakavAnuM AdhyAtmika kAraNa >> dazA zrImALI hitecchanuM avalokana. pa75 judIjudI ke ane phIrakAonI khAsa saMsthAo hevI iSTa che? * jJAti eTale rASTranI vyakti.' pha,phALAo ane TInA vAjabI-geravAjabIpaNAnI tapAsa * mAnyatA eka vAta che, hard facts judI vAta che. kalApine utAro karanAra lalitA pratye. : dahIM-dUdhamAM paga na rAkhatAM game te eka siddhAnta vaphAdAra mitra banavuM e ja patrakAranuM kartavya che, vAMkAnera mahAjanane punarlagna bAbatamAM abhiprAya, enI uMDI tapAsa ane mahAjanane dhanyavAda. *ii. sudhAraka ane myunIsIpala baMbAvALA mukAbale. - sahana karI besI rahevAnI salAha vidhavA ApanArI! (9) mahAtmA gAMdhI ane vidhavAlana, ghara (10)vaDedarA rAjyamAM bALalagna ane vRddhalana vi. rUddha kAyade. ... ... .. ... paNa, kAyade ke kaI kAma DaratAM DaratAM kare che Ichita phaLa SAna ja Ave. kAyadAnI nabaLAI nirAzAjanaka parita ' ' NAma upajAve che; have sakhta kAyade ja iSTa pari : NAma lAvI zake. sakhta kAyadA kevA rAjAthI thaI zake ? - - bALalagnaniSedhaka kAyadA upara keTalI badhI cIjono AdhAra ......Become hand, O ye kings 1. (11)pramANikatA ane kharI vastusthitinuM bhAna loke
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ . 418 jainahitecchu kaTahAre meLavaze ? . . . .-600 * khristI thayelA jaina grejyueTa ane mApUjAne u. padeza ApanArasathAnakavAsI sAdhu emAM pramANika ke buddhi, bhakti ane pravRttine pasaMda paDatA judAjudA dharmo. - jaine pILe cAMDala kema kare che ? " (12)jaina patro ane patrakAra kevA che ? kevA joIe? 608 (13)EhApura darabArano vicitra vidyAma. 30 prAcina ane arvAcina rAjAonI bhAvanA. - - - - traNa kheTa -niDara sAdhu, prajAvatsala nagarazeTha tathA pitAnA rAjyanI sevA najIvA pagArathI karatA vidvAno, (14)jAgRta hiMda . . ** * * * 3 jAgRtinAM cihe; navA zaMkarAcAryanA vicAro ane A pravRtti; aspRzyatva virUddha samartha purANapremI dezanAyake; bhAratane garbhakALa; eka ja avAja-ekaja vartana. (15)hAthanAM karyAM haiye vAgyAM ! u38 lakattara dharmane lekadharma banAvavAnA geralAbha. - 1 camatkArathI lAbha ke geralAbha ? pUjya tothI ati paricaya -mAnasazAstrano niyama. (16)AnuM nAma te pramANikatA .....................647 " sudhArake temaja kudhArake virUddha nyAyasara laData. * laDAthI lAbha ja che-bane rIte.. . (17) jenamitrane samarpaNa!. pa0 sudhArAnI hIlacAla e kAMI pAMDityanI carcA nathI. (18)have dharmarAja be khare ! jaina lagnavidhinI kiMmata AMkavAnI eka "kaTI. (19)atirakSAnuM pariNAma........ ... 13 - hathiAra bhayaMkara ke avizvAsa ? kharI vaphAdArI, virUddha, lip loyalty. (20)dhamAkhAtAnAM kamanazIba. - dhArmika khAtAomAM cerI kema thatI haze ? - ****
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ vuurwawni * viSayonI sUci. (21)eka maMtrane artha............... jainamaMdiramAM khUNe besIne jalebI khAvAne upadeza. 13 nagna satya (mAtra vicArake mATe )..........659 ( AmAM tattvajJAna, mAnasazAstra ane AMtararaNAthI maLatAM aneka gUDha satyo lakhAyAM che. dareka zabda purata vakhata laIne vAMcavAthI ja henAM rahasya hamajAze. ) 14 jana prajAne mRtyughaMTa- . .. . 600 jana prajA 50-100 varSamAM jarUra maraze evA eka jainabandhae karelA bhaviSya kathananI bArIka ciMkiso. 15 zuddha-chatAM lokavirUddha-nA karavuM ? .....712 * koI kAma " zuddha hoya chatAM lekavirUddha hoya te nA karavuM" evA eka satranI tarapheNamAM rA.metIcaMdabhAI solIsITarane lekha; rA. paramANaMdadAsa hAIkorTaplIDara taraphathI henuM khaMDana; bIjA be vidvAnonA ane bhiprAya; hitecchunA mukhya lekhakanuM "avelekana. (A viSaya ghaNe lAMbe thaI gayo che, paraMtu hemAMthI ghaNuMghaNuM zikhavAnuM maLe tema che.) 16 vividha (ghaNI agatyanI cAlu carcAo. ) 775 17 hame kahAM ubhA che ?.......................... 18 jAhera khabare ane vadhAmaNI ...86 thI 87ra AvatA aMka mATe lakhAi cUkelA viSayo. 1 amRtalAla zeThanuM aThavADIuM ' e kathAne adhUrA bhAga pUrAM lakhAI gayuM che. cAlu aMkamAM sthaLasaMkocanA kAraNe chApI zakAya nathI; AvatA aMkamAM Avaze.' 2 muhapati eTale zuM ? he gupta Azaya; Arogya ane cAritrabaLa khIlavavAmAM muharacati kevI rIte upayogI thaI zake ? eka vidvAna yuropIya DaoNkaTarane abhiprAya. muhapatine durUpayega, 3 jIvadayA ane dharmanI jhINI vAta lakhavA mATe prasiddha thayelA eka jaina lekhama hAthathI lakhAI Avele jainadhAma ane laDAi" e mathALAne vAMcAyaka-lekha. " ka " . ws | (bIjA lekhe AMka Ave, sTAre ja jeje !: = ; na
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ jI-10 janahite.. saMyukataeTale? Akhare bahAdura ane buddhizALI briTiza rAjaye paNa pitAnA ane pADozI rAjayanuM lakara ane 9 0 0 saMyukata rAdhipati ke laivAna dumanane harAvavA saMyukta baLa ja kAma lAge che, jaina mAgo ! hamArI AsapAsa ane hamArA madhyamAM aAna, kusaMpa, hema ane sahAnuM sacuta zatrulakara trAsa vartAvI rahyuM che! hene hame kevI rIte haThAvaze? TAchavAyA phIrakA ane gAthI kAMI nahi ane saMyukta baLa ja kAma lAgaze! mATe ja sayukta jaina vidyAthI graha sthapAyuM che. 5 hamArA saghaLA rikAmAM vighA phelAvaze. c. mA sadhaLA phIrakAmAM ekatA phelAvaze. * hamArA saghaLA phIrakAmAM navuM caitanya reDaze, saMyukta ane vidyAthI graha traNe jaina pharakAnuM sevA maMdira che saMyukta jaina vidyAthIgRha" e ja evuM dhAma che, ke jyAM tame saghaLA mata ane mahArUhAruM bhUlI sarasvatI devInI bhakti karI zake vidyAthIone skolarazIpa ApI bhakti batAve !
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAma la ! hAma la !! Dhona hata! homa hatuM !! kAne joie che? mAlA, kAne joie che ? AyaDane maLavAnI taiyArI che; kudarata ApavA beThI che elA, kAne homa-phUla joIe che? thu hamane te naie che? 42-11 hamArA dIlane te joIe che? pU, pUche, DhagImAM ekavAra tA dIlane vaphAdAra thAo ! hamArA mhoMne homarUla joie che, hamArA dIlane homarUlanI garaja nathI. kaDavI jhera jevI vAta che, kema ? rAtru jevAM vacana lAge che, kema ? eka vAra-sadAne mATe eka vAra-kaDavuM sAMbhaLI hatyA ! hamane hemArI aMdaranI vyavasthAmAM pUrI svataMtratA che; samAjane keLavavAmAM, gharasa'sAranA saDA dUra karavAmAM, sAmAjika aikaya karavAmAM hamane sampUrNa rahama-phUla" hovA chatAM hame Aja sudhImAM sAcA dIlathI zuM karyu ? sAcA dIla vagara koI cIja maLatI nathI, ane maLelI cIja paNa sukha ApatI nathI khAjI rAkho ke, vighA, ekaya ane jussAM vagara sattA maLe ja nahi, ane maLe tA sukhakara thaI zake paNa i
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41-12 janahitecchu, dezanAyake have te satya hamajyA che. - zanAyakae keLavaNIne pracAranuM kAma, aspRzyatva Adi samAjasaDA dUruM karavAnuM kAma, ' hiMdu-musalamAna-pArasI vacce aikaya racavAnuM kAma sAcA aMta:karaNathI upADI lIdhuM che. e sAcuM aMtaHkaraNa ja 'homarula' ne lAyaka che. have kudarata 9mane homarUla ApavA taiyAra che ! paNa hame prajAjane te levA taiyAra che? huM hamane pUchuchu: jaina dharmanA 13 lAkha hiNdiionebole hame hemarUla levA taiyAra che? bole tahame vida:pracAra mATe bhoga ApavA taiyAra che? bele hame traNa phirakAnA vaira bhUlavA taiyAra cho? bele hame samAjanA bhayaMkara saDA dUra karavA taiyAra che? __ kaho 'hA',-ane kAle ja hamane homarula maLaze. saMyukta jaina vidyArthIgRha" - "jaina hitecchu " patra vidyA, ekatA, samAja sudhAraNA ane utsAhanuM vAtAvaraNa phelAvavA mATe ja tamArA vacce mathI rahyAM che, enuM kharca hamAre mAthe nathI, enI sevAo hamArA mATe che. pakSapAta ane suvALApaNuM choDI "jainahitecchu vAMco ane pakSapAta ane sAMkaDuM dIla cheDI "saMyukta jenavighAthIgrahanA vidyAthIone rkolarazIpa Ape ! dayAna sAravo che, varSe ATha AnAmAM 400 thI 608 pRSTanuM nakkara vAMcana ApanAra, udAramAM udAra vicAro ane dIrdhadaSTivALI salAha ApanAra, hamArI gANe khAIne paNa hamArI sAcI sevA bajAvanAra - 'jainahitecchu' kAMi paNa badalo mAgatuM nathI. a )
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ homa rUla! hema rUla!! 41ra-1 enA kaDavA vacanamAM hamArI sevA sivAya bIjo ko svArtha emAM saMbhavI zake? ' mUlya ApavuM na ApavuM nhamArI IcachAnI ane zaktinI vAta che paNa "jainahiteccha" nirmaLa dIlathI vAMco ane vidyA, aikya, samAjasudhAraNa tathA jussAnA pracAranA henAM kAmamAM bhAgIdAra bane eka hAthe tALI paDI zakatI nathI. ekalo mANasa zuM karI zakaze ? te hamArI gALa khAIne paNa salAha ApyA karaze, te hamArI aMdara vicAravAtAvaraNa phelAvI zakaze, te potAnA samaya ane zarIrane hamArI sevAmAM ApaNe te pitAnAM nimalaya Arthika sAdhana hamArA caraNamAM mUkaze. ' paNa zuM e nirmAlya Arthika sAdhanathI 13 lAkha jemAM keLavaNI Adi tane joite phelA thaI zakaze?. zuM hamArAmAMnA darekanI pharaja nathI ke e samAjasevAnA - yajJamAM joDAvuM ane yathAzakti AhUti ApavI? zuM siyAruM ghara baLatI vakhate hame joI ja raheze? zuM hamane hamArA "ghara" nI darakAra nathI ? " agara zuM hamane hRdaya ja nathI ? hRdaya jo kharekhara hoya to 'saMyukta mahAvIra saMgha' nI yojanA A patramA chapAyalI che te lakSapUrvaka vAMco aneM ra Aje ja-hamaNAM ja svayaMsevaka lIsTamAM nAma noMdhAvo. kArDa bharIne hamaNAM ja ravAnA kare.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ w jAra-ja jainahiSNu. - "saMyukta mahAra sagha." - Azaya-samasta jaina samAjamAM vidyA, ema, samAjasudhAraNA ane jussA (Spirit) ne pracAra kara e A "saMdhane Azaya che. kAryamaryAdA:--jainasamAjanI hAlanI vastusthiti tathA A saMdhanI pitAnI zakti e bannene khyAla rAkhI hAla turatamAM saMdhane karavAnAM kAmo maryAdita rAkhavAmAM Avaze. (1) pravRtti ane (2) vicAravAtAvaraNa phelAvavuM e be jAtanAM kAmo paikI hAla te mAtra vidyApracAra mATe ja pravRtti karavAmAM Avaze ane aikya, samAjasudhAraNuM tathA jussaH e traNa tattvonI bAbatamAM zAntithI vicAre ja mAtra phelAvavAmAM Avaze. A chellI bAbatamAM hAla turatamAM-saMjoge vicArIne khAsa TharAva karavAmAM na Ave sudhI-saMdha pitAnA nAme ane kharca kAMI pagaluM bharaze nahi, jo ke "saMdhanA sabhyone khAnagI vyakti tarIke evuM pagaluM bharavAne sAmAnya hakka AthI jokhamAze nahi. 1. siMdhanuM prajAsattAka baMdhAraNa-A saMghamAM duniyAnA koI paNa bhAgamAM rahetA, harakeI pharakAnA ane harake vicAranA, jaina sAdhu temaja sAdhvI zrAvaka temaja zrAvikA,temaja jaina tatvajJAna tarapha ane A "saMdha" tarapha sahAnubhUti dharAvatA harakoI ajaina bIpurUSa paNa dAkhala thaI zakaze. sabhyonA be varga banaze - - (1) saMdhano mULa Azaya jaina samAjanI sevA karavAno he, je baMdhu ke je bahenamAM samAjasevAnI Aga eTalI tIvra hoya che pitAnI vArSika AmadAnImAMthI kharca kahADatAM bacatI rakamane seLa hisso A "saMdhAne arpaNa karatA rahevAnuM vrata le, teone A "saMdhanA "sAdhu" tarIke oLakhavAmAM Avaze. (e varganI bahenane "sAdhvI" tarIke oLakhavAmAM Avaze.) koI paNa phIrakAnA tyAgI ke gRhastha A saMdhanA Aza phalIbhUta karavAnA satata udyama karavAnuM mahAvrata lezehemane paNa A vargamAM gaNavAmAM Avaze. sAdhu saMskRta zabda che; heno sAmAnya artha mAtra eTale che ke pavitra purUSa, sajajana, sAdhanA karanAra; ahIM te "janasamAjanI unnatinI sAdhanA karanAra purUSa" e arthamAM vaparAto zabda che.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMyukta mahAvIra saMdha.- 412-14 (2) je baMdhu ke bahena varSe ochAmAM ochA rU. 1) bharyA karaze temane A "saMdhanA "svayaMsevaka ane "svayaMsevikA nAmathI oLakhavAmAM Avaze. pharajo --sAdhu" temaja "svayaMsevaka sarvene nIce lakhelA niyamo pALavA paDaze ane nIce lakhelI sUcanAonA amala mATe teoe hRdayathI kezaza karavI joize. (1) pitAnI mAnyatAo ane zraddhAmAM custa rahevAno potAne hakaka che; paNa tethI jUdI mAnyatA ke jUdI zraddhA dharAvavAne bIjA mANasane paNa eTale ja hakake che e siddhAnta svIkArIne niyama karavo paDaze ke, koInA dharmane dhikakAra ke apamAna pahoMcADavAthI pote dara raheze ane evA koI kAmomAM koI paNa mANasane pate pratyakSa ke parokSa sahAya nahi karaze. (nyAyapUrvaka carcA karavAne kAdane hakka tethI jato raheze nahi.) (2) "saMdha' nA sabhyo vadhAravA tathA saMdhanuM bhaMDoLa vadhAravA temaja saMdhanA Azaye phalIbhUta karavA pitAthI banate prayatna upadeza ane samajAvaTa dvArA, hAre hAre prasaMga maLaze hAre hAre, jarUra karaze, evuM "vrata levuM joIze. (3) "jainahiteccha' patra ke je A "saMdha' nuM mukhapatra raheze (paratu henuM kharca "saMdha' ne mAthe nAkhavAmAM Avaze nahi ) te dareka sabhya ane sabhyAe purepuruM vAMcavA ke sAMbhaLavA kezIzna karavI joIze ane gAmanA ochAmAM ochA pAMca mANasane te vAMcavAnI preraNuM karavI joize. (4) pitAnA aMtaHkaraNa virUddhanuM kaI paNa prakAranuM kharcajemake kAraja, lagnaprasaMge jarUra uparAMtanI zobhA pAchaLa thatuM kharca, vagera-karavAmAM Ave te evA kula kharcane soLamo hise A saMdhAne mekala joIze. temaja potAnA kuTumbamAM kaI zubhAzubha prasaMge prApta thAya ane te prasaMge kAMI rakamanI sakhAvata karavI ja hoya to te vakhate kharcavAnI rakamane ochAmAM ocho dazamo hisso pitAnA A "saMdharane mokalavAnI kALajI rAkhavI joize. ' (5) jahAM sudhI potAnuM cAlI zake tyahAM sudhI potAnA putrane 17 varSanI ane putrIne 14 varSanI umara purI thatA sudhI nahi pavavAnuM vrata pitAnA AtmaprabhunI sAkSIe levuM joIze.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 412-16 jainahitecchu. (6) pAtAnA putra ane putrIne kamamAM krama prAthamika keLavaNIthI te khenazAma nahi ja rAkhe evuM AtmaprabhunI sAkSIe vrata levuM joize. (7) samAjamAM je je DA cAlatA hAya haine dUra karavA mATe kai paNa mANusa niHsvArthe ane pramANikapaNe kazIza kare vhAre hainA sabaMdhamAM krAnI vAtA uparathI ekadama mata adhivAnI Tevane vaza na thAM, henI sadhaLI hakIkata meLavatAM sudhI vitAM ke tarapheNane mata na bAMdhavAnI ane taTastha rahevAnI pramANika kAzIza karavAnuM vrata levuM joize. puratI mAhetI meLavyA pachI pAtAnuM aMtaHkaraNa kahe te pakSa levAne harekane sampUrNa sattA che. (8) mhAre mhAre devadarzana ke munidarzana ke dhArmika kriyAnI taka maLe hAre thAre te takamAMthI kAMika paNa tattva AMzakhavAnI A sadhanA dareka sabhya ane sabhyA kALajI rAkhaze, (9) vhAre kAi paNa kharaDA, krUDa, apIla petAnI pAse rajI karavAmAM Ave thAre, vAhavAhathI lalacAIne ke kAine sArUM lAge te khAtara, ke peAtAnA nAmanA zilAlekha thAya e icchAthI, agara kArI yAnI ja lAgaNIthI rakama ApI devA pahelAM upayAga --hita agnitane savAla-deza ane samAjanI AjanI sthitine savAla-vagerenA buddhipUrvaka vicAra karavAne puratA vakhata lIdhA pachI ja javAba ApavAnI, A saMdha'nA dareka sabhya ane sabhyAne bhalAmaNa karavAmAM Ave che. [ AvI bAbato kAi sabhya' phre sabhyA' A 'sa''nI ArTsinI samrAdgha pUchAvaze te ghaNI khuzIthI yAti salAha lakhI meAkalavAmAM Avaze. ) (10) A saMdha'nA keLavAyalA sabhya ane sabhyAe pAtAnI 4. saddanA vakhatamAM 'saMdha'nA uddezAnI saphalatA mATe nhAnI mhoTI munnArI ane bhASaNA karaze; ane aaN juAM banI zake tema he ya DhAMDhAM te sthaLanA sabhyA. eka rathAnika sabhA sthApavA kAzIza karaze, OU (11) A saMdhanA sabhye peAtAnA AtmAnI sAkSIe evA niyama levA joize ke, kASTa paNa pacamAM, phrAnpharansamAM, sabhAmAM, jJAtinA meLAvaDAmAM ke dhArmika sammelanamAM peAtAnA abhiprAya A pavAnI pharaja paDe vhAre RRMta:karaNane pUchIne te mujakhanA ja abhiprAya niDaratAthI te jAhera karaze.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMyukta mahAvIra saMdha. * jAma, (12) A sAdhanA dareka sabhya dararoja ekAntamAM ochAmAM ochI 15 mInITa gujAravAnI ane te daramyAna A "saMdha nA tamAma sabhyo ane sabhAonuM Atmabala ane upayogIpaNuM vadhe evI bhAvanA bhAvavAnI, temaja saMdhasevAnA mArga vicAravAnI kALajI rAkhavI joize. saMdhane bhaMDAra.--ane prakAranA sabhyo taraphathI maLatI vAra rSika phI tathA Taka bheTa vagere AvakanI pahoMca "jenahitecchumAM prakaTa karavAmAM Avaze, ane te tamAma rakama, vyavasthApaka maMDaLa mAraphata koI saddhara baeNnka, mIla ke zAhukArane hAM vyAje mUkavAmAM Avaze. --- * vyavasthApaka samiti "saMghamAM ochAmAM ochA 100 sabhya joDAyethI mukarara karavAmAM Avaze. tyahAM sudhI te nIce sahI karanAra nANuM jALavaze ane hisAba rAkhaze. vyavasthApaka samitimAM traNe jaina phIrakAnA sabhyonI pasaMdagI karavAmAM Avaze. dezavyApaka kIrtivALA gRhasthane A samitimAM meLavavA kozIza karavAmAM Avaze; paratu mahaTAM nAme meLavI ja zakAze evI khAtrI ApI zakAya nahi; kAraNa ke A "saMdha nA siddhAnta jahemane mAnya hoya teo ja hemAM joDAI zake; nAma khAtara keAI joDAya tethI "saMghanuM hita nathI ane maheTAM nAmathI kaMI naitika asaramAM vadhAro thaI zake nahi. * * .. bhaDaLane upaga-saMdha' nI je AmadAnI thaze hene upayoga hAlamAM te mukhyatve vidyApracAramAM ja thaze ane AgaLa jatAM anukULatA mujaba ane vyavasthApaka samitinI icchA mujaba aiya, samAjasudhAraNa Adi "saMdhanA bIjA AzayonI saphalatAmAM paNa thaze. kula Avakane maheTa bhAga (samiti TharAvaze teTalo) traNe jaina phirakAnA vidyAthIonI sevAmAM kharcAze. - janmatithi-A "saMdhAnuM kAma mahAvIrajayati (tA. 24mI eprIla 1818)nA zubha divase zarU karAyeluM gaNavAmAM Avaze. prArthanA. zrI mahAvIra pitAmahanA pagale cAlavAnI ane e rIte zrI mahAvIranA saMdhanI tathA pitAnA AtmAnI unnati karavAnI je je pavitra sAdhuo, sAdavIo, zrAvake, zrAvikAonI icchA hoya te darekane-hemanA hRdayamAM rahetA mahAvIra devane-namAM
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4ra018 jainahita chuM ! prArthanA che ke, kharI bhakti ane kharA puNyane oLakhavAnI hamane. darekane buddhi maLI ane e buddhino upayoga karavAnI icchAzakti maLo ! hamArA pitAnA gacchamAM kAyama rahIne, samasta gamanA samUha rUpa mahAvIra saMdhanI bhakita karavAnA kAmamAM sAmela thavAnI hamane sanmati sUjhe! - | vinaMti. che. A yojanA purI vAMcI, vicAra karI, jahemane te aMtaHraNathI pasaMda paDe hemaNe A sAthenA piSTakArDamAM sahI karI mokalavAnI maherabAnI karavI. - niyamo vagerene chevaTane nirNaya, 100 sabhyonAM nAma maLI gayA pachI hemAMthI banAvAyelI vyavasthApaka samitine hAthe thaze. te vakhate chevaTanI maMjura thayelI thAjanA ane dhArAdhAraNa chApI pragaTa karavAmAM Avaze. ' kArDa bharI mokalanAra sajajanene prArthanA karavAmAM Ave che ke, "saMdhanA sAdhu vargamAM nAma noMdhAvavuM ke "svayaMsevaka vargamAM, te ApanI IcchAnI vAta che. paraMtu eka sacanA karavAnI te mahane jarUra paravAnagI Apazo ke, gharabAra choDI tathA kaSAyane vaza karI paMcamahAvratadhArI jaina sAdhunI dIkSA levAnuM sadbhAgya to Aje thaDAnA ja nazIbamAM che; parantu (1) sajajana tarIkenA sAmAnya niyama pALavAnuM ane (2) pitAnI AvakamAMthI kharca jatAM bacatA bhAgane paNa soLa hira samAjauddhAranA mahAyajJamAM ApavAnuM kAma kAMI eTaluM badhuM muzkela nathI. lAkho khristIo pitAnA dharmane phelAvo karanArI mukita phAjane pitAnI vArSikaAvakane amuka hirase ApavAnuM vrata le che ane tethI Aje hajAro nahi paNa kroDo rUpiyA kharcavAnI tAkAda muphijamAM AvI che. svAmInArAyaNa paMtha ane zikhadharmamAM paNa dareka mANase varSa amuka rakama saMdhanA sAmAnya bhaMDoLamAM ApavI paDe che. A vastusthiti jotAM hamane zuM ema nathI lAgatuM ke ApaNAmAMnA DAke je pitAnI bacatana ( nahi ke Avakane ) soLamo hise "saMyukta mahAvIra saMdhanA sAmAnya bhaMDaLamAM ApavAnuM
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMyukta mahAvIra saMdha, bata laIzuM to eka heTI rakama sahelAithI ekaThI karIne te vaDe Aste Aste vidyAno bahoLe pracAra karavAmAM ApaNe sArI phateha meLavI zakIzuM? jamaNathI eka vakhata AnaMda thaze, varagheDAthI eka be kalAkane AnaMda thaze, ahIMtahIM paracuraNa dAna karavAthI mahetuM kArya kai thavA pAmaze nahi, paNa "mahAvIra saMdhanA sAmAnya bhaMDoLamAM rakama ekaThI thavAthI seMkaDo jene keLavAze ane akeka keLavAyelo jena ochAmAM ochuM pitAnA kula TuMbane te sArI sthitimAM lAvI zakaze ja, kadAca koI asAdhAraNa pANIvALo nIkaLaze to samAjane paNa upayogI thaI paDaze. A phaLa sadAkALa vadhatuM ne vadhatuM jAya tevuM che. saMpa, saMsArasudhAre jusse e sarva paNa keLavaNIne pratApe AjeAma AvavAM lAM gaze. A, saghaLI unnatinI cAvI che. AkhI duniyAmAM mahAna pheraphAra thavA lAgyA che, harIphAI eTalI vadhI paDI che ke je hiMda AgaLa nahi vadhe te cagadAI ja jaze; kAM te AgaLa vadhe ane ke te cagadAI mare; e e ja mArga che, cho te sthitimAM paDI rahevA de evA AjanI duniyAnA saMjogo nathI. Aje bIjI prajAo nabaLI prajAne bhakSa karavAne talapI rahI che. pharIpharIne vinavuM chuM ke Aje ApaNane keI cAlu sthitimAM besI rahevA nahi ja de. e vAta have ApaNA hAthamAM rahI nathI. ApaNe kAM to samartha banavuM joIze, agara to bIjAne bhakSa banavuM joIze. pahele raste, eTalA mATe, lIdhA sivAya ApaNe chUTake ja nathI. pramAda ane bedarakArI ApaNane have kaI te pAlave tema nathI. TUMkI najara ane ghara saMbhALI besavAnI prati have ApaNane pAlavI zake tema nathI, hiMdanA lokanAyaka mAthAM mUkIne kAma karI rahyA che. dareka kome potapotAnA vargamAM vivA, saMpa ane jussAne pracAra karavAnuM kAma upADI laine bApaNuM dazanAyakonI mahenata bacAvavI joIe che ane ApaNA vaNelA baLa sAthe ApaNe hemanA kAmamAM jevuM joIe che. AvI vastusthitimAM, sajjane, zuM hame " saMyukata mahAvIra saMdhanA "sAdhu' banavA AnAkAnI karazo-re karI zakazo? pUcho hamArA hRdayane. huM mArA hRdayane pharI pharI vIsa vakhata pUchI cUka ane heNe javAba Apyo ke, soLamo hisse mahAvIra saMghane arpaNa karavA mAtrathI hArUM zu echuM thatuM nathI; hArI
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ je hitecchu, saghaLI bacata, hArA saghaLA samaya ane hAruM AkhuM zarIra mahAvIrane arpaNa karIza tyAre ja hA uddhAra che. murabbIo! hame paNa hamArA hRdayane pUchI juo -zAntithI, ekAgratAthI, pramANikatAthI pUchI juo ane je javAba hAthI maLe te vAba mujabane "varga" A sAthenA kArDamAM lakho. - ' jeo bIjA eTale "svayaMsevaka vargamAM nAma noMdhAvavA I chatA hoya temane paNa "sAdhu varga vALI dalIla prathama vAMcavA vinaMti che. jaina zAstranuM pharamAna che ke, prathama sAdhune dharma upadazA; ane hene te muzkela lAge hene pachI zrAvakane dharma upadeza. hamane, sajana, huM prathama "sAdhavarga: dAkhala thavA araja karUM ; ane hamArI bhakti eTalI tIvra na hoya te, chevaTe avayaMsevaka vargamAM dAkhala thavA araja karuM chuM. paraMtu hemAM paNa varSe rU 1) ochAmAM ochA ApavAnI je pharaja che hene artha hamAre barAbara hamajavo joIe. rU. 1) ochAmAM ocho che te ochI AvakavALAnI sagavaDa mATe che; hamArI Avaka hamArA kharca karatAM vadhAre hoya to hame "zrImaMta' ja che, pachI hamArI pAse hajAranI muDI na hoya henI kAMI ciMtA nathI. hamAre hamArA hRdayane bane nANuMthelIne pUchIne ane samAjanI sthitinuM citra AMkha AgaLa rAkhIne, varSe rU. 1) thI jeTaluM bane teTaluM vadhAre mokalavAnI kozIza karavI joIe che. hame hajAra ja Apa, so Ape, pacIsa Apa, ke daza Ape, e kahevAnI mahane sattA nathI. e hamArI pitAnI bhalI mati ane IcchAzaktine savAla che, huM hemAM hAtha vAlIrA nahi. - ane have eka vAta vizeSa. hame A "saMdhanA sabhya tarIke nAma bharI mokale tyAra pachI hamArI pahelAmAM pahelI ane sphoTAmAM mahedI, pavitramAM pavitra pharaja e che ke, hamArA pichAnavALAmAMthI jelA vadhAre sabhAsada meLavI zake teTalA meLavaze. paeNleTa ane nAma bharavAnAM kArDa joIe teTalAM maMgAvI lezo. sabhAsadanI sArI sarakhI saMkhyA nedhAI gayA pachI, hemaNe karavAnAM kAmo bAbatamAM avAranavAra sUcanAo ane apIle pragaTa karavAmAM Avaze. tA. 24-4-1818. * i jenahitecchu "phisa ) zrI mahAvIrano prinsesa sTrITa - sevaka muMbaI 2, vADIlAla motIlAla zAha,
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ * = = = - zrI saMyukta jaina vidyArthI gRha. nAkhavA nona vavaze thi | muMbaI khAte "saMyukta jaina vidyArthIgRhamAM 40-41 vighAthaonI hAjarI rahyA ja kare che. pleganA kAraNathI gujarAta-kAThiyAvADanA jaina-ajaina vidyArthIone A saMsthA suMdara Azraya sthAna thaI paDayuM hatuM. vidyArthIoe te vakhate pote agavaDa veThIne paNa thoDA vakhatane mATe Azraya levA AvatA bahAra gAmanA baMdhuvighAthIo mATe sagavaDa karI ApavAnI bhalamanasAI batAvI hatI. amadAvAda khAtenA saMyukta jaina vidyArthI gRhane hAMnA sapta pleganA vakhatamAM hAre skula ane kolejo baMdha rahI hatI te arasAmAM baMdha rAkhavAnI jarUra paDI hatI, paraMtu doDha mahInAmAM plega zAnta thatAM punaH kAma cAlu thayuM hatuM. ' mahArI musApharI daramyAna IdAra hAIkorTanA jajaMja' zrIyuta je. ema. jenI M. A. Bar-at-Law muMbaI grahanI mulAka kAte AvyA hatA ane be kalAka sudhI rekAI bArIka tapAsa karyo bAda tathA vidyArthIonA sahavAsamAM AvyA bAda Idera upara. maMyA hatA, hAthI hemaNe "gRhanA suprInTenDanTa para nIce mujaba patra lakhyo hato - " priya suprinTenDanTa; sArvatrika bhrAtRbhAva e ja satyane AmA che. badhu vADIlAla te lakSyane pahocyA che. muMbaI ane amadAvAda khAte AvelAM hemanAM vidyArthIgRho' e kathanane saMgIna ane chaTAdAra purAvo che. nAtAlanI rajAmAM mhAre muMbaI grahanI mulAkAta lIdhI tyahAre vidyAthI baMdhuonI capaLatA, svAtmasaMzraya temaja namratA ane sabhyatA joI huM Azcaryacakita thayo hato. mahAvIra prabhunA A yuvAna anuyAyIonI pragati thAo ema huM prArtha chuM. mahane AzA che ke A yuvakamaMDala manuSyo, manuSyothI utaratA che tathA manuSyathI rahaDIAtA jemAM jainava preravA mana-vacana-kAyAthI kezIza karaze. - J. D. Jaimi. M, A., M. R. A.S., Bar-at-Day. Judge, High Court, Indoro; ***
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. jANItA AgevAnAnI mulAkAtA, (2) digambara agresara ane 'nA rAjA' dAnavIra rAyabahAdU zeTha hukamacaMdajI sAhebe vidyArthIgRhanI khAsa mulAkAta laI vIjhITa bukamAM behada satASa ane AzirvAdathI bharapUra ullekha karyAM hatA eTaluMja nahi paNa vidAya thatI vakhate, vinA Agraha, mAsika rU. 100) nI kAlarazIpa devAnI potAnI pharaja jaNAvI hatI. je zeTha sAhebe sarakArane lAkhkhAnI rakama ApI che, hemane mana rU.100)nI skAlarazIpa jaina kAmanI vidyAviSayaka pravRttimAM ApavI e kAi mhATI vAta nathI.parantu,keTalAka Tvigambara bhAIe hAlamAM cAlatA ve tAmbara-digambara gaDAne AgaLa karIne hemane A sayukta khAtAmAM sahAya karatAM roke che. kharI vAta che ke 'TA cAlatA haiya Are sana sakAcAya, parantu e savAla thAre ja thaI zake ke jhhAre kAI zvetAmbara mUrtipUjaka vargane lagatuM ja kAma hAya.samasta jaina kAmanI sAthe sabaMdha dharAvatuM kAMI kAma hAya, ke je vaLIvidyAne lagatuM hAI rASTriya sevAnuM kAma gaNAvuM joie ane nahi mAtra kAmI sevAnuM,ane henA sthApaka paNa kAMi dhArmika yuddhamAM joDAyalA pathA sAMtA nathI,--e sa MjogAmAM zeTha sAhebe hemane aTakAvanAra digambara bhAione zAntithI paNa hiMmatathI ucIta javAba ApavA joie che. zeTha sAhebe peAtAnA svadharmI bhAionuM mAna rAkhavuM joie e vAta kharI che, parantu agresara thayA tethI kAMI khIjAonA geravAjabI khANane tAbe thavA mATe baMdhAyalA nathI. zeTha sAheba pAte buddhimAna che ane hemane salAhanI bhAgye ja jarUra che. AzA te peAtAnA hRdayanA pavitra avAja pramANe vartana karavA zIghra zaktimAna thaze. che ke jAra ra (3) jhAlarApATananA nagarazeTha zrIyuta nAdIrAmajI khAlacaTTa jIvALA zrIyuta lAlaca cha zeDIe ujjaina milsanA ejeMTa zrIyuta madanamAhanajI jainI tathA rAyakhahAdUra zeTha kasturacaMdajI sAthe vidhAcIMgRha'nI mulAkAta lai ghaNA satASajanaka abhiprAya lakhyA che; eTaluMja nahi paNa A nUtana jainasamAjanA bhaviSyanA agresara yuvAne mAsika rU. 60) nI phaeNAlarazIpa 8 varSa sudhI ApavAnuM
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANavA joga khabaro. 4122 jAhera karI pahelA varSanI rakama mokalAvI paNa ApI che. mahArA upara aMgata nirmaLa niHsvAthI prema rAkhanAra A digambara badhune AbhAra mAnavAnA vivekathI huM irAdApUrvaka dUra rahIza.' zeTha kasturacaMdajI ane zeTha kalyANamalajI sAhebe gRhane sahAya karavAnuM vacana ApyuM che, je mATe teone AbhAra mAnuM chuM. . (4) sthAnakavAsI munizrI harSacandra vagere tathA vetAmbara mUrtipUjaka varganA kharataragacchIya upAdhyAya zrIsumatisAgarajI panyAsa tathA vaktA munizrI maNisAgarajI vageree muMbaI khAtenA gRhamAM sAthe padhArI nirIkSaNa karyuM hatuM ane hemanAM vyAkhyAnene te lAbha levA traNe saMpradAyanA gRhastha "gRha mAM ekaThA maLyA hatA. = bA vakhate koI jAtanuM phaMDa ke apIla karavAmAM nahi Ave, re mevuM hArA hamezanA niyamAnusAra, agAuthI jAhera karavAmAM AvyuM hatuM. bane saMpradAyanA munivaree ane paMDita lAlane aikya tathA di dhAkRddhi upara vyAkhyAna karyA hatAM ane saMsthA tarapha sapUrNa dAlase cha jaNAvI hene udaya Iccho hato. yathAmati javAba hAza ta raphathI apAyA bAda sabhA visarjana thaI hatI. munizrInA eksaprema ane vidyAprema mATe aMtaHkaraNathI AbhArI chuM. . - - (5) mahArA vailiMTIaramitronI sAthe dhorAjInivAsI zeTha pAghabhAI nemacaMda tathA zeTha ravajIbhAI nemacaMda tathA rA. tribhuvanadAsa nemacaMda vasanajIe "gRhanI mulAkAta lIdhI hatI ane vidyArthIoe manuM svAgata karyuM hatuM. vidAya thatI vakhate zeTha popaTabhAIe saMtoSa jAhera karatAM rU. 500) nI rakama rkolarazIpa phaMDamAM ApI hatI, je AbhAra sAthe svIkAravAmAM AvI hatI. gayA aMkamAM paNa hemanI taraphanA rU. 500 nI pahoMcI hatI. kulle rU. 1000 teoe mokalyA che. A (6) zelApuranA digambara agresara zeTha hIrAcaMda nemacaMda mulAkAte AvI ghaNe lAMbo ane saMtoSajanaka zera karI gayA che ane pitAnI lAgaNanI sAbItI tarIke amuka dAna paNa seMdhI gayA che. . (7) vidhAna muni mANeka ane bIjA keTalAka bane phIrakAnA munivare amadAvAda khAtenA vidhAthI gRhanI mulAkAta laI sataidha jAhera karI gayA che. mulAkAte AvelA tamAma munivare ane gRhasthAne hevAla eka patramAM ApavA jeTalI jagA phAjala paDI zake nahi tethI atre teo sarvane AbhAra mAnI A prakaraNa ahIM
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 24 janahitA samApta karUM chuM. parantu zeThe abAlAla sArAbhAinI kheADIganA anubhavI ane samAjapremI hAusa mAsTara rA. manasukhalAlabhAinI A saMsthA pratyenI lAgaNI mATe tathA zve0 aMgresara zeTha lAlabhAI trikamadAsanAM suzikSita dharma patnIe peAtAnA sakhImaMDaLa sahita lIdhelI mulAkAta mATe hemane AbhAra mAnavAnuM huM multavI rAkhI zake nahi. A aene lagabhaga 15 kalAka besIne keLavaNI, jaina zAstro, tattvajJAna vagere saMbaMdhamAM je buddhizALI savAlajavAma mhArI sAthe karyAM hatA tethI mhArA hRdayamAM hemanA mATe uMcu mAna utpanna thayuM hatuM. e divasa kyAre Ave ke mhArI jaina mhenA mIsa nAITrengalanI mAka samAjasevAmAM yAheAma karI bahAra paDe ! zrImatI anasUyA mhete zarUAta karI che e mATe emane hArdika dhanyavAda ! koi zikhavo ke kevI rIte dhanyavAda ApavA ? mhArA zabdakoSamAM jhAre kAi lAgaNI darzAvavAne zabda jAte nathI hAre huM muMjhAuM chuM ane lAgaNIne samULagI dAkhI ne niSThura--lukhkhA-AbhArarahita banI jAuM chuM. evA eka prasaMga atre saMkSepamAM jaNAvIza. bhAi tuLazIdAsa meAnajI karANI nAmanA eka zvetAmbara mUrtti pUjaka andhue eka divasa mAsika paMdara rUpiyAnI ATha varSanI kaeNlarazIpanA pahelA haptAnA rU. 180) ane A dAna e mahInA vaheluM karavuM joituM hatuM heMne badale mADu sUjhayuM henA prAyazcitanA rU. 20) maLI rU. 200) mekalyA. rItasaranA AbhArane patra hemane lakhavAmAM Avye. eTalAmAM dIpamAlikA prasaMga AvyeA; hitecchunA khAsa aMka vAMcI hemaNe zAradApUjana nimitte rU. 501) nI bheTa gRhane mAkalI ApI. pachI gheADA visa khAda"paMdara rUpiyAnI kaeNlarazIpanA khInna trIjA ceAthA varSanA hatA tarIke rU. 540) nA caeNka meAklI ApyA. tyAra bAda eka patramAM rU. 720) nA eka ane rU 601 te khIjo ema e cUka mekalI ApatAM lakhyuM ke "priya bandhu! A sAthenA rU. 720 nA caeNka abhyAsa tathA mhArA mitra rA prabhudAsa zezakaraNa taraphnI kAlarazIpanA khAtAmAM jamA karazeA ane rU. 901) ne khIjo caeNka * vadhArAnI madada' tarIke jamA karazeA. lI. sevaka tulasIdAsa" A patra tA. 25 mArce lakhelA che ane pachI mahAvIra jayantinA divase rU. 601)nA kaiMka jayantinI khuzAlImAM mAkalI ApyA che ! emanA upakAra huM mAnavAnA nathI; kAraNa ke te potAne mhArA * sevaka ' lakhI zveta "
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANavA joga khabara 42-25 kapheDI dazAmAM mUke che. bhAI tulazIdAsa ane bhAI prabhudAsa---ane bhAgIdAree maLIne-mahArA para julama karavA mAMDe che. jene komane kAmanI kadara nathI evA mahArA tahomatane khoTuM pADI mahene jo TharAvavAne teoe ekasaMpa karyo che, ane sevakanA sevaka banI sevakane AzcaryamAM garakAva karI muMge banAvI dIdhA che. bhAI! kAMI paNa aMgata saMbaMdha vagara, kAMI paNa prArthanA thayA vagara, patAnI sthiti paNa evI zrImaMta na hovA chatAM, phakta mahArA nirmA lya hitecchunA zabdonI kadara karIne ATalI hadanI lAgaNI batAvanArA hamArA hRdayane kayA pUjApAthI huM pUchuM ? vyavahAranA AbhAra vaDe te uccagAmI AtmAne huM kevI rIte kaluSita karavAnI hiMmata dharI zakuM? IcchavAnuM hArA hAthamAM hoya to hamAre mATe huM zuM IcchuM? hame mahArA siddhAMto ane lAgaNIo vacce yuddha jagADI mahane hacamacAvI nAkhyo che. huM hamane AzirvAda' na ApI zakuM? mAtra "zApa" ja ApI zakuM, ane te e ja ke, hame anaMta kALane mATe akiMcana ane azarIrI thAo ! vighAthIgRha cAle ke kAle baMdha paDe, huM jIvuM ke kalAka pachI maraNa pAmuM, loke saMsthAne pitAnI banAve che toDI nAkhe,-game tema thAya-mahAruM mizana pAra paDayuM che ane have huM kAMIka dIlAsA sAthe bharI zakIza. - vidyAthI, hArUM kalyANa he! ' , gayA aMkamAM amadAvAda gRhanA be vidyArthIo paryuSaNanI rajAmAM liMbaDI jaI hAMthI amuka rakama ekaThI karI te rakama honA beDIMga hAusa" ne ja vinA mAMge ane hune pUchAvyA sivAya arpaNa karI AvyAnA khabara pragaTa thayA hatA. hamaNuM muMbaInA vidyArthIgRhanA eka vidyArthI (bhAI bI. ke. varaDayA ) maeNDIkala kolejanI chellI parIkSAmAM pAsa thaI saMsthA choDI gayA pachI thoDA ja divasanA arasAmAM merAdAbAdathI mahane lakhe cheH "vaDIla baMdhu! mahArI kharI muzIbata vakhate mane abhyAsanAM saghaLAM sAdhana karI ApavA sAthe mahArA tarapha je prema ane mamatA batAvavAmAM AvyAM che he yatkiMcita badalo paNa huM kevI rIte vALI zakIza? hamArI zubhAziSothI pAsa thatAM veMta ja mahane atre eNsIsarjananI jagA rU. 100nA pagArathI maLI che. mahAre pahelA mahinAno pagAra
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ - jenahiMtazru 12-6 mahane kAle maLaze; hemAMthI rU. 100 huM ekalI ApIza, te svIkArazo. mahane saMsthAe kharI vakhate ApelI. lena huM game teTalI karakasara karI tAkIde pUrI karIza ane saMsthAnI sevA chaMdagIparyata karavAne baMdhAyelo rahIza. hame je uMcA siddhAto vAtacIta daramyAna ane bhASaNa dvArA mahArA jIgaramAM utAryA che te kaI rIte bhusAvA pAme nahi e ja huM prAguM chuM. sevA bajAvavAnI mahane taka maLe ema huM IcchuM chuM. khuzImAM haze. hamAre laghu badhu, bI. ke. varaDyA (M. B, B. S. Asst. Surgeon.) bhAI viraDyAne manIorDara pahoMcyo che. saMsthA pratyenA AvA sneha ane vaphAdArI mATe hemane huM dhanyavAda ApuM chuM. bIjA vighArthIo-pachI teo A saMsthAmAM rahetA ho ke hiMdanI harakeI. saMsthAmAM-A baMdhane dAkhalo laI vaphAdArI ane samAjasevA zikhe ema huM aMtaHkaraNathI IrachuM chuM. eka vidyArthI bI. e. ke baeNrIsTara ke sIvIlIana ke vyApArI thAya emAM kAMI moTuM Azcarya nathI; teonA hRdayamAM dezasevA ke janasevAnAM bIja ropAya e ja heTI cIja che. suMdara pulamAM sugaMdhI na hoya te te zA kAmanAM? hiMdane Aje evA vidyArthIonI jarUra che ke jeo bhaNe-khUba bhaNe pahelA vargamAM pAsa thAya evuM bhaNe-parantu tethI vadhAre sevAdharmane pATha bhaNe-ane abhyAsa pUro karyA bAda yathAzakti samAjasevAmAM phALo Ape. hemAM paNa zreSTa to te ja che ke, je mahIne pAMcaso raLavAnI sthitimAM chatAM roTalA kharcathI saMtoSa vALI pitAnI khIlelI buddhi ane bharajuvAnIne lAbha samAjasevAnA harakeI mizanane ape. hAM sudhI vidyArthIo pitAnI ja AbAdI tarapha najara rAkhIne bhaNaze tyAM sudhI A dezamAM koI jAhera khAtuM AbAda thaI zakavAnuM nathI. prathama deza, pachI kema, pachI kuTuMba ane pachI pote A mudrAlekha yuvAna hiMdIe sadA sarvadA najara hAme rAkhavo joIe che. "prathama huM, pachI kuTuMba, pachI sagAMvahAlAM, pachI nAta, pachI gAma, pachI cho ane pachI deza". evuM zikhavanAra hiMdamAtAne drohI--khUnI-zatru che. mahene ATale moDe kema yAda karyo? - eka uMcAmAM uMcA kuTuMbanA nabIrA ane zvetAmbara mUrtipUra jaka agresarane tyAM eka havAre huM mahArA eka vailaTIaranI sAthe
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANavA joga khabare. rakhyache. jaI caDe. 'vighAthagRha nI vAta zarU karuM chuM eTalAmAM te gRhastha vacce ja bolI uThayAH "mahane ATale meDo kema yAda karyo? he hamArI yojanA ane kAma karavAnI rItane puro anubhava lIdhe che. have hame pote mahArA nAma hAme jeTalI rakama lakhe teTalI ApavA huM khuza chuM." AvI sajajanatA ane vizvAsane rakhene leza mAtra durUpayoga thayo gaNAya e ciMtAthI maheM 8 varSa sudhI cAlu rahe tevI mAsika rU. 40)nI rkolarazIpa hemanuM nAma hAme bharI, tyahAre hemaNe kahyuM ke "mAtra ATha varSa sudhI ja nahi paNa, saMsthAnI hayAtI hoya tyAM sudhI e skolarazIpa lIdhAM karaje; ane hamArA ghaulaTIarane ugharANunI takalIpha na ApatAM pahelA varSanI rakama tathA te sAthe zAradApUjananI rakama hamArI sAthe ja letA jAo, e zarate ke hArUM nAma prakaTa karatA nahi ane mahArI chabI paNa mUkatA nahi. kAraNa ke, huM je ApuM chuM te hamArA upara upakAra karavA khAtara nahi, paNa traNa phIrakA vacce aikayanI bhAvanA utpanna karavA, hamArA prazaMsApAtra kArya ane AtmabhoganI kadara tarIke ane mahArA AtmahitArthe ApuM chuM"...evo divasa kahAre Ave ke tamAma jaina zrImaMte AvI kadaradAnI, Azaya ane kAryanI kimata hamajavAnI AvI darakAra, tathA eka suMdara kAma suMdara rUpamAM karavAnI kaLA zikhe ! . ' . eka bahena samudrapArathI kadara kare che ! - masuA (AphrikA)thI eka bahena rU. 25)nI rakama pitA taraphanI bheTa tarIke vidyArthIgRhane mokalatAM jaNAve che ke, hitecchune gayo aMka vAMcavAthI tenA upara je saceTa asara thavA pAmI hatI haine pariNAme potAnI pAse je kAMI te vakhate zIlIkamAM hatuM te teNue mekalI ApyuM hatuM. pitAnuM nAma paNa bahAra pADavAnI A bhalI bAI manA kare che. kalpanAzakti (Imagination)nI bAbatamAM sarerAsa purUSa karatAM sarerAse strI svabhAvathI ja cahaDIAtI hoya che, mAtra tenI te zaktine pIchanavI joIe che ane khIlavavI joIe che. AryasamAjanI kanyApAThazALA mATe eka maheTa phaMDa karavAnuM vrata laIne eka kumArikAe musApharI karI hatI ane teNInuM vrata saphaLa thayuM hatuM. adhyAtmavAda ane hiMdasevA mATe mIsIsa enI bisATe je karyuM che henI tArIpha koI zabdomAM thaI
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAra-28 jainahita chuM. zake tema nathI. mIsa nAITIgeile AkhI jIMdagI brahmacarya pALIne yuddhakSetranI saMdhyamAM ghavAyelAonI sAravAra karavAmAM tathA hiMdamAM ArogyanAM sAdhane ubhAM karavAmAM je phALo Ape che tethI teNInuM nAma AkhI duniyAmAM amara thayuM che. strIo hAre prakAza pAme che hAre pitAnA pati, pitA, putra, saMbaMdhIo-re ajANyA manuSya pAse paNa apIla" karIne janasevAnAM kAmamAM moTI madaMda meLavI ApanAra thaI paDe che. gujarAtanA eka maheTA zaheranA nagarazeThanI suzIla patni pitAnA pati pAse lAkho rUpiyAnAM dAna karAvavA mATe amare nAma karI gaI che. AryasamAjanA meLA vakhate lAlA lajapatarAyanuM bhASaNa sAMbhaLyA bAda turata ja keTalIka bAIoe pitAnA aMga uparanAM tamAma AbhUSaNa gurUkuLane kahAMDI ApyAM hatAM ! hiMdamAM AvI "devI ene hajI cheka ja duSkALa paDe nathI eTale darajajo saMtoSa mAnavA jevuM che. eka kumArIkAnI " bahenapaNI ! - ' bahena damayantI maNilAla mANekacaMda (mULa vatana saradhAra, hAla muMbaI) lakhe che-"bApu, huM tamArI pAse eka maherabAnI mAgavA IcchuM chuM. mane bALakI dhArIne mArI vAta hazI kADho nahIM to huM mAgavAnI hiMmata dharI zakuM. huM bALakI chuM kharI, paNa beDIMga jevI viduSInI bahenapaNuM chuM. e henapaNuM tamArA hiterachunA upadezeAe karAvyAM che, tethI tamArAthI mane bALakI gaNIne mArI mAgaNI hazI kADhI zakAze nahIM. mArA pitAjI mane kaI kaI vakhate bakSIsa Ape che te huM sAcavI rAkhuM chuM, tathA keI koI vakhate hAthanI kArIgarIthI karAtA kAmanA vecANamAMthI kAMIka kAMIka meLavuM chuM. evI rIte mArI pAse thoDIka rakama ekaThI thaI che ane te huM mArI bahenapaNIne ApavA IcchuM chuM. mahIne rU. 5) nI eka skolarazIpa tamane pasaMda paDe te vidyArthIne mArI vatI pAMca varSa sudhI Apaze. mArI A tuccha rakama svIkAraze te mArA upara maherabAnI thaI samajIza kAraNa ke tethI sevAnuM eka paNa kAma karI zakavAne mane gupta AnaMda thaze. " eka kumArikA--ATalI mahAnI umaranI-A sevAbhAva zikhe e jaina kemane mATe kharekhara zubhasucaka che. vajanA dIlavALA keTalAka jaina zeThIAoe AvI vAta vAMcavI ja na joIe nahi
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANavA joga khabara 41- te kadAcita DhAMkaNumAM pANI laI DUbI maravAnI IcchA thaze ! " plegamAM sapaDAyela ba! | eka Azcaryajanaka ghaTanA-kharekhara banelI hakIkata-raju karavAnI taka maLavA mATe huM pitAne ahobhAgya hamajuM chuM. eka ajA ye yuvAna jana mahArI oNphisamAM AvI mahArI pUchaparacha karavA lAgyA. koIe hArA hAme AMgaLI karavAthI ane pIchAna karAvavAthI teNe mahArA Tebala para rU. 25) mUkI kahyuM: "mApha karaje, he hamane kaI divasa joyelA na hovAthI vinaya karI zako nahate." mahArA gAma bhaMDArIAmAM bhayaMkara plega cAle che. mahArA kuTuMbanAM keTalAMka mANaso paNa heno bhegA thayA che. chevaTe mahArA sagA bhAine plega lAgu paDavAne tAra mahane maLyo, te ja vakhate he hitechuM tAjuM ja vAMceluM hovAthI heM manamAM saMkalpa karyo ke je mahArAbhAIne ArAma thaze te huM, rU. 25) saMyukta jaina vidyArthagrahane bheTa karIza. tyAra bAda turatamAM ja Azcaryajanaka rIte mahArA bhAIne ArAma thayo ane te have pitAnuM kAmakAja karI zake che. tethI e raksa ApavA Avyo chuM. A nimitte mulAkAtane lAbha maLe e mahAruM sadbhAgya che. " - A Phenomena (kudaratI banAva ) kema bane che henuM sAyansa hamajAvavAnI A taka nathI. paraMtu A hakIkata kharI che enI khAtrI thavA mATe huM jAhera karIza ke te yuvAnanuM nAma mI. maganalAla viThThaladAsa che. atre jAhera karelI hakIkta akSarasaH kharI hovAnI khAtrI henI mulAkAtathI ke patra lakhIne pUchAvavAthI thaI zakaze. mahe te mANasane te divase jIMdagImAM pahelI ja vakhata je hatAM ane te vakhate hArI pAse 3 mANaso hAjara hatA , ; : gayA aMkamAM pRSTha 354 mAM lagabhaga evI ja jAtane dAkhalo varNavyuM hatuM. hRdayanI sAcI dAnata ke beTI dAnata kevAM pariNAme upajAve che te hamajavAne AvA dAkhalAo kAme lAge che. tethI eka tAjo banelo bIje dalo paNa atre jaNAvavAnI rajA laIza. eka sAmAnya sthitinA vyApArI mitre eka hAnI rkolarazIpa ApavAnuM vacana ApyuM. rIvAja mujaba te nAma prasiddha 5NuM thaI gayuM. the ja vakhatamAM te vyApArImitrane aNadhAryo maheTa napho maLyo. darasthAnamAM vailaTIaroe vacana apAyelI rakamanI ugharANI karI
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 412-30 jainahita chu Aje ApuM, kAle ApuM, ema karatAM mahInAo vItavA lAgyA. vailaMkIane pacAsa ane nhane pitAne 10 dhakkA thayAH aMte... jaNAvavAne atyaMta duHkhI chuM ke......aMte mitre raLelI ane hAthamAMnI saghaLI dolata jotajotAmAM gumAvI. ane kadAca ema paNa lAgaze ke dAjhelA upara DAma devo joi na hato. hemane huM javAba ApIza ke, duHkhamAM sapaDAyelA zatru tarapha hene duHkha thAya - evuM kAMI paNa vartana karavAnI nIcatA mahArAthI thAya ja nahi; paNa - A gRhastha mahArA mitra che, zatra nathI. ane sukhamAM mANasane upadeza lAgatuM nathI, duHkhamAM kalpanAzakti tIvra bane che ane tene prasaMge ekakaTAkSa hajAra zAstravacana karatAM vadhAre asarakAraka thaI paDe che. mATe A sakhtAI-je hene "sakhtAI kahI zakAya te-karavAne mahane hakka che. AhA, duniyAmAM keTalI keTalI jAtanAM duHkha che! bhUkhathI paNa duHkha thAya, ane atibhejanathI paNa duHkha thAya ! varSAda na paDe tethI dukha thAya ane ati varSAda paDethI paNa duHkha thAya ! jenI pAse koI nahotuM evA hajAro mANaso laDAinA A asAdhAraNa saMjogamAM hajAro-lAkhe rUpiyA raLIne DhamaDhela banyA che. gaI kAlanA bhIkhArIo Aje heTA " zeTha sAheba " banyA che. cAMdInAM sAMkaLAM hemane nahi maLatAM teo Aje sonAnA dAgInAne te hAtha paNa aDakADatA nathIH hemanI nAjuka zeThANuone hIrA-motI-mANeka ja joIe che ! rAmane eka Ane khaca zaktA nahotA teo gharanI meTara doDAvavA lAgyA che. e badhuM badalAyuM te sAthe emanA vicAra paNa badalAI gayA che ! kAle teo kRpaNa zrImaMtene gALo detA. Aje pitAnI svAdhatAne bacAva karavA himata dhare che ! hemanuM kharca vadhAryuM che kharuM paNa te ThAThamAThamAM, eNma sAhebane zaNagAravAmAM ane koI koI dAkhalAmAM mahIne rU. 200 ke pa00 nI vezyA rAkhavAmAM ! bicArAone ochI ja khabara che ke, chappanIAmAM bhUkhathI jeTalAM maraNa nahotAM nIpajatAM teTalAM bharaNu ghaNuM divasanI bhUkha pachI ekAeka bhaLI jatA hadapAranA AhArathI nIpajatAM hatAM. hemane ochI ja khabara che ke, hemanI zeThANIone hAlamAM paherAvavAmAM AvatAM hIrA-mANeka lAkhe manuSyonA lohIthI banelA padArtha che. - hemane echI ja khabara che ke, erebIana nAimAMnA mIbhAIne nidrAvasthAmAM rAjAne svAMga paherAvI rANIoe pati kahI khUba bahekAvyA ane eka rAtrIe nidrAvaza sthitimAM gaMdhAtA gAbhA
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANavA joga khabara paherAvI rastA upara mUkI dIdhA hAre jAgI uThelA mIbhAIne bevaDa duHkha thayuM hatuM ! e ThagArI lakSmInAM ramakaDAMo ! yAda rAkhajo ke jeTalA jaladI uMcA rahayA che teTalAja jerathI nIce paTakAvAnA cho. kudarata hamane kase che-pArakhuM jue che-nATaka bhajave che,tyenI hemane kazI khabara nathI. khUba lahera kare, khUba majhA mANI , acchI taraha "bAI sAheba ne zaNagArI TIkITIkIne darzana karI - kAraNa ke kudaratane bIjo dAva thoDA ja vakhatamAM khelAvAne che ane jItelo thoDA ja vakhatamAM chatAI javAno che ! eTalA uMcA rahaDAvIne 'hamane nIce paTakavAnA che ke geTalAM chetarAM paNa hAtha lAgavAnAM nathI! laDAInAM pariName hajI paDadA pAchaLa chupAyelAM che! hemAM hamArI vyApArakuzaLatA kAma lAgavAnI nathI. khIlI lyo, khUba khIlI lyo, cImaLAvA mATe-hA karamAvA mATe-khIlAya teTalA khIlI lyo. paNa cImaLAtI vakhate ema nA kahetA ke "mahArA khIlavAnA divasamAM mahane kaTu zabda kahenAra upara gusso karI hene "nirdaya " ane niMdaka' kahevAnI vhArI mUrkhatA upara have mahane pazcAttApa thAya che. "...te kharekhara niSphara chuM-hamArA ja pratye nahi, mhArA potAnA pratye paNa niSphara chuM, ane kudarata devI pote paNa niSphara che-te hamezAM seTIthI ja zikhave che- laDAIthI ja prajAone zikSaNa Ape che; paNa e gaI kAle ja pArakI dayA mATe jaMkhatA-madada mATe hAtha lAMbo karI AMsu pADatA AjanA zrIbharata ! hamArI dayA kayahAM gaI ! hame dayAnA hImAyatIo-parabhAInI vAta karanArAo-lobhI zrImaMtene gALe ApavAmAM A naMda mAnanArAo-hamArI paramArthavRtti Aje kahAM gharANe mUkI AvyA? lakSmInA kephamAM, jamAnAnA jaDavAdI mejazokhamAM, svA nA dArUmAM aMdhA banelA e dhUtto ! have hame joI zakaze ke garIbAImAM hamAruM hRdaya dayAnI je vAta karatuM hatuM te te dayA levA icchatuM hatuM-dayA devA nahi !......eTalA ja mATe kahuM chuM ke, hame ThagAsa cho, hame gulAmamArga" -hame dezadrohI-dhabhadrohI-harAmakhora che; ane pharIthI kahuM chuM ke hamane hamaNuM bhaLatI lakSmI mAtra hamane bevaDA jerathI nIce paTakIne zikSaNa ApavA mATe ja hamArI pAse AvI che. mAtAne bairI banAvanArA o pApIo ! cete, zaramAo, AMkha kholIne juo ke hame zuM karI rahyA che ane zuM bhegavavuM paDaze!
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41ra-02 jenahitecchu. * lakattA sthAnakavAsI sadhu, mahArI kalaktAnI musApharI vakhate hAMnA keTalAka sthA. jaina bhAIoe jainazALAmAM hune AmaMtraNa ApyuM hatuM ane eka sAsAnya bhASaNa thayuM hatuM. te vakhate mahane pharamAvavAmAM AvyuM hatuM ke mahAre vidyArthIgRha mATe apIla karavI; parantu kalakattAnA bhAIonI bhalI matino mahane eTale vizvAsa hato ke vidyAthagraha mATe apIla karavI have egya lAgyuM nahi. teo paikI rA. lakSmIdAsa pItA mbaradAse rU. 500)tathA rA, gulAbacaMda ANaMdajIbhAIe rU. 500) vagara vinaMtie ApyA hatA ane mahane rekavA kozIza karI hatI paratu jeone AvI sArI lAgaNI che teone hArI hAjarI ke uzkeraNI ke apIlanI jarUra ja na hoya-teo hArI gerahAjarImAM era vizeSa sevA bajAvI zakaze-ema dhArI huM hAMthI ravAnA thayo hate. | dUra dezAvarnA sanI bhalI lAgaNI gayA aMkamAM mahuM lakhyuM hatuM ke "karAMcI, jhAMjhIbAra, masuA, kalIkaTa, ena, mAMDale, raMguna, kalakattA, cIna, madrAsa, vagere sthaLAmAM rahetA jainabaMdhuo paikI akeka bakhe. sajajane je thoDA divasa sudhI dararoja akeka kalAkane bhega Ape te vidyAthIgRha mATe mahekI rakama ekaThI thavA pAme tema che." ane mahene jaNAvatAM harSa thAya che ke keTalAka kadaradAna gRhasthoe mahArI e sUcanA upADI laIne yathAzakti prayatna karyo che. dAkhalA tarIke - (1) eDana kempathI rA. kulacaMda lIlAdhara verAe ( A janA aMkamAM anyatra yAdI pragaTa karI che te mujaba rU. 1262aa . nI rakama ekaThI karI moklI che, jemAMnI moTI rakama rU. 501 nI . ApanAra gRhastha pitAnuM nAma jAhera nahi karavA bhalAmaNa karelI che ane eka lAgaNIthI bharapUra patra chApavA mokalyA che, paNa te patramAM mArI prazaMsA hovAthI keTalAkane kAMI kAMI tarka vitarka thAya e vicArathI chApavAnuM mAMDI vALyuM che. vizeSa rakama mATe prayatna cAMluM che. " (2) jhArIA (baMgAla)mAMthI ra. tathA anya mitroe kezIza karI rU. 735) ekaThA karI mokalyA che. A zaherathI
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANavA joga khakharA 412-33 keTalAka utsAhI bandhue nhane kalakattA khAte maLavA ane hemanI sAthe lai javA AvyA hatA teoe khAtrI ApI hatI ke dhaNA bhAio nhane jharIAmAM jovA-sAMbhaLavA iMtejAra hatA ane huM jo jaI zakuM te sArI rakama maLavAnA purA sabhava hatA. parantu te vakhate zikharavALA TaMTAnI zAntinI hIlacAlamAM huM eTale dezakAyale| hatA ke mhAre vidyArthIgRha'nA hitane bhega ApavA paDyA hatA. huM AzA rAkhIza ke jharIAnA mhArA premIe mhane AvA anivAya kAraNane laI huM hemanA hRdayane paDaghA na pADI zakayA te mATe kSamA karaze ane peAtAnI ja mhArI hAjarImAM jeTalI sArI khAvavA dhAratA hatA tethI paNa vadhAre sArI rIte mhArI gerahAjarImAM bajAvaze. karavAnA (3) klIkaTanA eka premI bandhue rU. 1000) peAtAnI taranA meAkalI ApyA che ane peAtAnuM nAma jAhera karavAnI manA karavA sAthe eka atyaMta lAgaNI bharyAM patra lakhI kAma utsAhamAM vadhArA karyo che. rakama peAtAnA dhAravA pramANe meADI mekalavA mATe kheda darzAvyA che ane hajI vizeSa krama meAkalavAnI icchA jaNAvI che. A sarva gRhasthAne aMtaHkaraNapUrvaka AbhAra mAnatAM araja karIza ke hajI te te te sthaLAmAMthI ane AsapAsanAM sthaLeAmAMthI banatI rakama udharAvI meAkalavA kAzIza karaze. guna, mAlamIna, jhAMjhIbAra, madrAsa, kAcIna, haidrAbAda e zaherA hajI tana kArAM rahI gayAM che.te dareka zaheramAM mhane cAhanArA ane mhArA 'mizana' para prema dharAvatA ghaNA banyuM che. teo peAtAnI ja bajAvavAmAM khAkI nahi ja rAkhe evI mhArI dRDha zraddhA che. eka e yuvAno utsAhathI evA niyama kare ke dararAja eka kalAka prIne potAnA zaheramAM vasatA jainone maLavuM ane vidyArthIgRhanI hakIktathI vAke karI dAnanI khAkhatamAM hemanI icchA mujaba ApavA sUcanA ja mAtra karavI, tApaNuM ghaNuM banI zake. * * * ceDA visa upara 'vidyArthIgRha 'te aMge eka mhoTI ceAjanAM purA kAgaLI ! karIne huM jhAlarApATaNanA mahArAjA rAjarANAsara bhavAnIsi cha bahAduranI mulAkAte gayA hatA ( ke je caiAjanA hainuM cAsa pariNAma AvatAM sudhI jAhera karavA huM khuzI nathI) te vakhate te rAjyanA
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42-34 nahitajI ' bhUtapUrva senApati mhane maLyA ane ghaNI lAgaNIpUrvaka hemanA ghera bhejana mATe lai gayA. vAtacIta daramyAna jANavA pAmyA ke te sthAnakavAthI jaina che! asalI jaina teja hemanA mhoM upara mhe jhAre joyu thAre AjanA vANIyA jaina 'paNA mATe mhe' eka uDA nisAsA nAkhyA. vidAya thatI vakhate teoe adhArAmAM mhArA hAthamAM eka kAgaLI ApyuM ane kahyuM ke hene hamaNAM tapAsazA nahi ! ekalA paDayA pachI te kAgaLI jotAM rU. 200) nI nATA nIkLI AvI ! kSatriye!-kSatriyAtmAe * yA ' ke sakhAvata' karatA nathI ema je huM ' nagna satya * mAM vAravAra kahetA AnokhuM hainA artha A pUrANA kSatriya jainanI rIta - parathI mhArA vAcakA humajI zakaze. tenuM nAma zrIyuta nRsiMhadAsajI che. teo che te AzavAla, paNa talavAra sAthe va`zaparaMparAnA nAtA che! jhAlAvADa rAjya evA kSatriya senApatie mATe vAjabI magarUrI lai zake. 8 yoganidrA cheDavAnI karamAza "2 bhalA kasAlA (suejhanI nahera thaine) mukAmethI bhAi rAmajI zAmajI daza pADa mAle che ( vigata anya sthaLe jovAmAM Avaze ) ane vidyArthIgRhane vijaya icchatAM mhArI AMkha udhADavA lakhe che ke have * jainasamAcAra te ceAganidrA mAMthI vhAre mukta karaze! ? ' bhAI! * jainasamAcAra ' cAganidrAmAM paNa henuM kAma karI rahyuM che! ane vaLI vakhata Avaze tyAre sthUla rIte paNa kAma karI batAvaze! hAla tA hamArI lAgaNIo ane ni MdAtmaka (!) jainasamAcAra' taraphanA hamArA AvA uMDA prema mATe ja upakAra mAnIza. . : hisAba ane zIlIka, gayA aMkamAM te vakhata sudhImAM vasula thayelI rakamanI pahoMca ApavAmAM AvI hatI, je eka dare rU. 6873-6-0nI paheAMca hatI. A aMkanA chellA 6Arma pAvA sudhImAM AvelA rU.19726-2-0nI pahoMca AmAM chapAyalI jovAmAM Avaze. ekaMdare rR.26pa99-8-0 Aja sudhImAM AvI gayA che. AmAM hitecchu nA lavAjama peTe AvelI rame, bakSIsA, skIlarazIpA, udharANuM karI mAkalAvelI rakamA vagere tamAmanA samAveza thaI jAya che. A sadhI rakama traNa nAmathI iMDiA baeNnkamAM mUkavAmAM AvI hatI, jemAMthI rU. 11000) nI rakama u
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANavA joga khakharA, 412-35 pADIne mArArajI gAkaladAsa spInIMga enDa vIvIMga Tu panI lImITeDamAM 6 TakA vyAje khAra mahInA mATe mUkavAmAM AvI che. maLatI saghaLI ramA " AAlarazIpa kuMDa " mAM ja laI javAmAM Ave che. A sAlamAM apAyalI skAlarazIpeAnA hisAba varSa Akhare maeNnejIMga kamITI pAse dheAraNasaranI paheAMcA sAthe raju karI tathA sarTIphrAiDa eNkAunTanTa pAse pAsa karAvI, phaeNAlarazIpa khAtAmAM udhAravAmAM Avaze. nhAnI ke TI kAI paNu rakama, cAlu kharcamAM niha vAparavAnA niyama che te eka vAra pharIthI yAda karAvavAmAM Ave che. jarUrIAta. saMsthA mATe ghaNI mhATI rakamanI jarUrIAta che. mahIne ochAmAM ochA rU. 1200) nI skAlarazIpa ATha varSa sudhI maLe eTalAM vacana joie, tathA-te uparAMta-AAlarazIpa khAte paracuraNa ekamuSTi dAna tarIke maLatI rakamene saravALe AchAmAM oche eka lAkha rUpiyAnA thAya eTalI paracuraNa madadeA joie, ke jethI te eka lAkha rUpiyAnuM vyAja vadhyAM ja jAya+ane emAMthI vidyAvruddhinuM kAma nira'tara cAlyAM kare. atyAra sudhImAM--ATha mAsanI sakhta mahenatane pariNAme mAtra rU. 25000 ekaThA thaI zakyA che ane ATha varSa sudhI ApavAnI mahIne zumAre rU. 550 jeTalI skAlarazIpAnAM vacanA maLyAM che. mahenatanA pramANamAM, mhArA snehIonI saMkhyAnA pramANamAM, vidyArthIgRhanA uMcA AzayAnA pramANamAM, tathA laDAie leAkeAnI sthitimAM karelA asAdhAraNa pheraphAranA pramANamAM A rakama atyaMta apa. gaNAya, ema kahyA sivAya cAlaze nahi. alabata, jainasamAjamAM AvI jAtanA kAma mATe ATalA pazu roAkha utpanna thAya che e sASa levA jevuM che. temaja pahelA pAMca mahInA karatAM khIjA pAMca mAsamAM traNa dhaNI AmadAnI thaI zakI che te pragatisUcaka che e vAtanI nA pADI. prakAze nahiM. parantu ghaNA mhoTA zrImaMtA, madhyama sthitinA parantu mhArA taraph mAne dharAvatA gRhasthA, snehIo ane sabaMdhIe hajI taddana kArA rahI gayA che. ..
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 412-36 jainahitecchu. dAkhalA tarIke rA. bA-kALIdArUnAraNadAsa, zrIyuta rAmalAla pannAlAla kimatI, zrIyuta nottamadAsa bhANajI, zeTha cAMpazI bhArA, zeTha metIlAla dalasukharAma, zeTha puMjIbhAI hIrAcaMda, zeTha popaTalAla mahAkamadAsa, zrIyuta bacharAjajI rUpacaMdajI, zeTha punamacaMda karamacaMda kaTAvALA, zeTha jeThAbhAI vardhamAna, zrIyuta zobhAgamalajI muthA,zrIyuta nemIcaMdajI ziremalajI, zrIyuta bAlamukuMdadAsa caMdanamala, zeTha aMbAvidAsabhAI DesANI, zeTha nemacaMda vasanajI, rA. mAMDaNabhAI ghelAbhAI, zrIyuta kulacaMdajI koThArI, zrIyuta nathamalajI cAraDiyA, zeTha savacaMdabhAI ANaMdajI, zeTha gulAbacaMda devacaMda, komIna mitramaMDaLa vagere vagere pAse saMyukta jaina vidyArthIgRhano hakka AbAda ubho che. teo hune eka-madadagAra vagara jAte ja badhe sthaLe pharI vaLavAne azakta-jANI pitAnI meLe ja yathAmarajI rkolarazIpa mokalI ApavAnI maherabAnI kare to mahArA utsAhamAM keTaluM vadhAre thAya? ane have, hitecchu nA grAhaka mahAzayone mATe be akSara kahyA sivAya cAle tema nathI. hitecchu pAchaLa hajAra rUpiyAnuM kharca karI pAMca pAMca hajAra nakale mokalavA chatAM henA lavAjamanA paisA paNa-ke je AkheAkhI rakama "vidyArthIgRhamAM jamA ApavAno TharAva chepacAsamA hissA jeTalA paNa hajI vasula thayA nathI. A kharekhara ghaNuM ja khedajanaka bAbata kahevAya. A eka ja aMkanI kimata je rU. 2) rAkhavAmAM AvI hota te vadhAre na kahevAta. hene badale 2-3 varSanA kula aMkonI kimata tarIke rU. 2) mokalavAnuM paNa jene nA pAlave hene mATe zuM kahevuM? A saMbaMdhamAM A aMkamAM anya sthaLe apIla" chApI che te tarapha dhyAna ApavA dareka grAhaka mahAzayane vinaMti karavAmAM Ave che. AzA rAkhuM chuM ke, mahArA lekhe hameza vAMcanArA mitro evA nirmAlya kadApi nahi bane ke, mAlanI ochAmAM ochI kiMmata ane te paNa dharmAdAmAM jamA karavAnI zarate-mekalavAnI AnAkAnI kare. Avate aMka pragaTa thavA pahelAM koI grAhaka taraphathI 50, 25 ke 10 ane koI taraphathI 5, 4, 7 ke 2 rU. ochAmAM ochA lavAjama tarIke manI Dara dvArA Avaze ane "vidyArthIgRha" nA skolarazIpa phaMDane puSTi maLaze. hitecchu" nA ziSyo ! "vidyArthIgRha" hamArUM che, mahAruM
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ - jANavA joga khabara. 4127 nathI. tenA vijayane yaza hamane che. e kAma koI zrImaMta zeThIAe upADayuM nathI, hamArI pAse dararoja upadeza karanAra eka nirdhana mANase pitAnA dhaMdhAnA sahayogI sAthe maLIne upADyuM che, ke jenI mikta tarIke hamAre cAha mAtra che. hamArA cAha ane mArI madadanI khAtrI upara ja A gajA uparAMtanuM kAma uThAvavAmAM AvyuM che. hame piDhI raheze te kalaMka hamane che, kalaMka "hitecchu " patrane che. hamArAmAMnA koI rU. 100 -ra00 ane koI ochAmAM ochA rU. 2) mokalIne pAMca hajAra grAhakonA lavAjama tarIke ochAmAM ochA rU. 15000 na ApI zake te lavAjama choDI devAmAM maheM Apelo rU. 6000) ne bhega nakAmo : ja che ane "hitecchu " patranuM vavuM paNuM nakAmuM che. hamane je hitecchu" nA lavAjama tarIke vidyArthIha" ne 2-5 rUpiDI ApavAnuM paNa mana thai zakayuM na hoya to "hitenuM jIvavuM chekaTa che. hArI zaktione bhega te patra lakhavA mATe rAtrIdivasanI akeka mahInAnI keda bhogavavAmAM karavA karatAM huM bIjA vadhAre phaladAyaka jAhera kAmamAM ja te zaktione upaga karuM te vadhAre iSTa che. A eka ja vakhata-chellI vakhatanI-apIla karI cUpa rahIza ane julAI sudhImAM "hitecchu" nA grAhako taraphathI keTaluM lavAjama vasula thAya che ane te dvArA keTalI sahAya "vidhAthagRha"ne maLe che te jovA thobhyA pachI je pariNAma cheka ja nirmAlya haze to huM varSa Akhare hitecchu nuM lavAjama vadhArIza agara patra taddana baMdha karIza. '; navAM vacane. rA. rA. velajIbhAI lakhamazIbhAI napubhAI bI. e. ela. ela. bI. eo taraphathI rU. 40) nI mAsika razIpa 8 varSa mATe ApavAnuM vacana maLyuM che. tathA rA. choTAlAla kezavajI tathA rA. malakacaMda kezavajI mukAdama taraphathI paNa evI ja rU.40nI oNlarazIpanuM vacanamaLyuM che. eka jaina" nuM paNa evuM ja vacana che. zeTha binAdIrAmajI bAlacaMdajInuM rU. 60) nI skaoNlarazIpanuM 4 varSanuM vacana che. eka "jaina"nuM vArSika rU. 200) nI skolarazIpanuM vacana che. mI. dhArazI premacaMda taraphathI mAsika 8) nI 8 varSanI eNlarazIpanuM vacana che. Ara. chaganalAlanI ku. taraphathI 8 varSa sudhI rU. 10 nI skolarazIpanuM
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. vicava che, mezarsa ena. raiyanI kuM, taraphathI rU. 25) ATha varSa sudhI, zeTha mULacaMdabhAI jIvarAja taraphathI barSika rU. 150) ATha varSa sudhI, rA. chakaDabhAI umedarAma zAha amadAvAdavALA taraphathI dara varSe rU. 252) mujaba 8 varSa sudhI, rA. pAnAcaMdabhAI jecaMdabhAI mahetA taraphathI dara varSe 60) mujaba 8 varSa sudhI, rA. 5 taraphathI rU. 60) mujaba 8 varSa sudhI, rA. rAmajI zAmajI taraphathI rU. 60) mujaba 8 varSa sudhI. - ke gRhastha vacana ApyuM hoya ane te ahIM beMdhavuM rahI gayuM hoya te kapA karI khabara ApavI. temaja koI gRhastha kAMI paNa nhAnI moTI rakama paNa dvArA yA koInI mAraphata saMsthA mATe molI ApI heya ane henI pahoMca A yAdImAM ke A aMkamAM chapAyelI pahoMcamAM chapAI na hoya te kRpA karI tAkIde ne ke saMsthAnA sahakArI saMsthApaka rA. bhaNIlAla mahekamadAsa zAhane ke kamITInA koi bheMmbarane khabara ApavI, ke jethI ghaTatI tapAsa karI zakAya. vacana ApanArA gRhasthane sUcanA je je gRhasthoe skolarazIpanAM vacano ApavA maherabAnI karI che hemanevidita thAya che, A gRhanA vidyArthIonA abhyAsanuM paheluM varSa me mAsamAM pUruM thAya che. 1818 nA me mAsanI aMdara koI paNa mane hInAmAM ApelA vacanavALI rkolarazI5, 1917 nA junathI zarU thatI gaNAya che. 1818 nA me thI bIjuM varSa zarU thayuM gaNAya che. mATe jeoe vacana mujabanI larazIpa na mokalI hoya temaNe have 1817 tathA 1918 ane varSanI bhegI rakama mokalavA kRpA karavI, ane jeoe pahelA varSanI rakama mokalI dIdhI hAya hemaNe have tAkIde bIjA varSanI skolarazIpa (1918 nA juna thI 1818 nA me sudhInI) meklI ApavA kRpA karavI; kAraNa ke juna mahInAmAM koleje khulaze te vakhate vidhArthIone cha cha mahInAnI phI, pustako vagere mATe sAmaTI rakama ApavI paDaze. mATe kRpA karI, ugharANunI rAha na jotAM, vacana ApyA mujabanI eNlarazIpa (bAra mAsanI) A sAcanA vAMcIne turata mokalI ApavI.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ nANAMnI paheca, (tA. 1-5-1918 sudhInI) -rI 500) nAmadAra rAjarANuM sara, bhavAnIsiMhajI bahAra, | 480) eka gRhastha-muMbai (480+2) jhAlarA paTaNuM, 500) zeTha rAjamalajI lakhIcaMdajI-jAmanera (khAnade) 3501) mesarsa hIrajI khetInI kaMpanI. 300) zeTha jezIMgabhAI mehanalAla-muMbaI. 1000) eka gRhastha-kalIkaTa, 25) zrIyuta raNachoDalAla nAthAbhAI 286) esa tulazIdAsa mehanajI karANI tathA prabhudAsa 20)eka mitra-rAjaputAnA zezakaraNa-ghATakopara (gayA aMkamAM rU. 180+20 20) zrIyuta nRsiMhadAsajI-jhAlarApATaNa. nI paheca chapAI che te uparAMta, cAra prasaMge 240) zeTha harajIvanadAsa nemIdAsamuMbaI 5401321+5016012963) 180) rA bareDIA-muMbaI 720) zrIyuta bIne dIrAma bAlacaMdajI, jhAlarApATana. 150) zeTha maganalAla pipaTalAla muMbaI. 50 zrI sthAnakavAsI kaoNnpharansa oNphisa-dillI. 15) zeTha mULacaMda jIvarAja-muMbaI 50 hoTha nemacaMdabhAI harakhacaMda-dhorAjI. : 125) zrIyuta kanIrAmajI bAMThIyA-bhImAsara (bIkAnera) 50 zrIyu. ratanalAla surANa-ratalAma. (ane hajI rU. 60) bAkI che.) 50) zeTha lIkAsa pitAmbaradAsa-kalakattA 125) meza caturbhuja mehanajI enDa sansa-sikaMdAbAda. 5ezeSa guNacaMda: ANaMdajI , 12) zrIyuta ukAralAlajI bINu-mazeri..' ' 48) zeTha malakacaMda ane choTAlAla kezavajI-muMbaI | 1ra) e jamanAdAsa khuzAladAsa-muMbaI.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121) zeTha mAdhavalAla dharamazI-suMbaI. 120) zeTha salAla manajIbhAI118 junAgaDhanA phALAnI huMDI zIkarAI tenA 211) masukhanA phALAnI che e che 6) bahena damayantI maNilAla-saradhAra 80) eka mitrane pahele haka10) rA. abhecaMdabhAI kAlidAsa vakIla-jetalasara ke.... 10) rA. pAnAcaMdabhAI jayacaMda, esI, pilI ejaMTa, pAlaNapura , | 103) mezarsa tribhuvanadAsa dhArasInI kAmuMbaI 5) rA. N. -muMbaI 10) rA. khImajI gaNazI-muMbaI 10) rA. maNIlAla suMdaracha-kalakattA. 50) rA. cunIlAla rAmajIbhAI-muMbaI. 70) rA. jecaMdabhAI nathubhAI koThArI-vaDAla. 40) rA. maNalAla vanamALI zAha-raMguna. 16) rA. TI. nemacaMda puracaMda che 50) rAmohanalAla dalIcaMda desAI B.A.L. B. | 41) DaoNkTara lallubhAI chaganalAla zAha-amadAvAda 25) rA C-sAlabAnI. 25] zeTha bIradIcaMdajI gulAbacaMda panavela. para) zeTha dIpacaMda goviMdajI-muMbaI 21) rA. dalIcaMda jagajIvana zAha20) rA. choTAlAla tribhuvanadAsa-bhAvanagara(25) rA. amRtalAla nAgaradAsara5) rA. lakhamIcaMda maMgaLajI TolI-ghATakopara. 25) rA. popaTalAla ThAkarasI-nIlagIrI 25) rA. lakhamIcaMda mehanalAla-haDA 25) rA. dalasukhabhAI jamanAdAsa zAha-sujapura25) rA. phatecaMdabhAI rAmacaMda vakIla-sAdarA.. 25) rA. raNachoDalAlabhAI chaganalAla13) rA. nIhAlacaMdabhAI sonI B. A. LL B,, 51) zeTha hazaLacaMda lakhIcaMda-kalakattA 65) rA. cunIlAla nAgajIbhAI-rAjakoTa 50) mezarsa surAnA, dalAlanI kuM-muMbaI 25) rA. maganalAla viThThaladAsa-bhaMDArIA
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25) vija jaina-kalIkA - 51) rA. jIvaNabhAI jecaMda-muMbaI. 25) rA, premajIbhAI nemacaMdabhAI-kalakattA. 11) ra. gIradharalAla suMdaracha-mAMgaroLa 20) rA. sAkaracaMda bhAyacaMda zeTha-muMbaI 10) rA. sAkaracaMda vIsanajI-, ' ' , 10) re. abhecaMda kalyANajI-nAranela. 15) rA- jhaveracaMda tribhuvana-sItArAmapura10) rA. vanamALIdAsa gulAbacaMda-muMbaI. 10) eka bI . 15 zrI lAlapura saMdha hA. rA. viracaMda lAlacaMda 10 (manIorDara) '' ' 15) rA devacaMda kuMvarajI mAraphata-elake" (pa sAha gopALabhAI 10 zAha jahulAla khu). 10) DaoNkaTara bhUdharadAsa vhecaradAsa , R. C. P. , 10) rA. bAlAla vIrapALa-saMcana, 10) rA. jhaveracaMda mAdhava - rAMdhela. 10) mezarsa mena bradharsa ana. * 10) rA vakhatacaMda savajIbhAI zAha 10) rA. rA. abhecaMda kAnajIbhAI-kunA 10 rA. mohanalAla bhurAbhAI-naDIAda 10) rA. varajIvanadAsa velajIbhAI kalakattA. 11 gaDhaDA jainazALA hA. somacaMda tulasIdAsa 10) rA. trIkamadAsa jUThAbhAI-muMbaI. 10) rA. jeThAlAla nabhubhAI mahelAla-raha 11) rA. jhaveracaMda nathubhAI-muMbaI. 12). rA. mAnasaMga maMgaLacha-unA 11) rA. karasanadAsa nAnajI-muMbaI. 10) rA. dhanajIbhAI DuMgarasI, 10) rA. devacaMda muLacaMda zAha, 15) rA. dAdara goradhanadAsa-uraNa. 5) rA. cunIlAla rAmajIbhAI-muMbaI 5) rA. pATIdAra 5) ra. ThAkarazI premajI. 5) verAvaLanA phALAnA bAkI hatA te vAla 5) rA. nAgajI kezavajI khetANI-muMbaI -
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjaka* * * - - - 5) rAkezavajI velaja - " 5) rA. amIcaMda ratanazI zAha -godharA, 5) rA. prasula levakaraNa-rAjakeTana 5) rA. dayAzaMkara kurajI-rAjakoTa. pATha zIkhavadAsa naravAyA-muMbaI * " . 5) rA. bAlacaMda pittAmbaradAsa-TIMTaDA 5) ra. amIcaMda gulAbacaMda dozI-sAvarakuMDalA, 5) rA: harakhacaMda kAlIdAsa-bagasarA. 5) sa. ghelAbhAI tribhuvana-muksa. 5) rA. lAlajIbhAI abhecaMdaragAMDaLa. , 6) rA sukhalAla amulakha jalagAma 5) rA. harIlAla chaganalAla-khaMbhAta. 5) rA.--karatnajI naMdalAla-rAjakoTa, 5) ra. mehanalAla ujamazI-kemenDarjhana. 5) rA. kAlIdAsa amathAbhAI-bakA.. 5)sa. zIvalAla rAyacaMda-aNe. pA maNIbhane vAlara 5) narasiMhadAsa lakSmIcaMda-cenAMgayAMga 5) rA.maNIlAla panacada-badarI TA rA, khImarAjajI dhanarAjajI-karInA 5) rA. cunIlAla rAmajI valaMdA-muMbaI. 5) lakSmIbAI zeTha ratanazI khuzAlanI vidhavAravADA 5) rA. somacaMda tulasIdAsa-gaDhaDA. 5) ra. mANekalAla oghaDadAsa-kecIna. 5) rA. khImajIbhAI gaNeza-muMbaI 5) cImanalAla premacaMda-muMbaI 5) eka sevaka-masuA pA= rA. choTAlAla himatalAla 5) zeTha kulacaMdajI jenI-didhI." 5) rA. nAgajI kALIdAsa kAmadAra-junAgaDha 8 rA. devazI vIrANa-bhUjapura 5) rA. eka "gRhastha ( 7) rA. vasarAma kapuracaMda-dhrALa. 5) rA. nemIcaMdajI punamacaMdajI-pIsarve. * 5) 2. hIrAcaMda bhImajI tathA lIlAdhara valama-bharaA * 3) rA. nemacaMda nAraNadAsa-kaThora, - - - - - - - - - - "
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ ! - - - - - - 2 rAlallubhAI jeThAlAla amadAvAda. )) rA. popaTalAla kevaLacaMda zAha-rAjakoTa 2) rA. devacaMda jecaMda-muMbaI 2) DekaTara prANajIvanadAsa mANekacaMda-amadAvAda 3) rA. zAntidAsa haMsarAja zAha-muMbaI 3) rA. rUpacaMda mANekacaMda-muMbaI. 2) rA.vilAla lakSmIcaMda-raMguna 2) DokaTara vI. ela. dozI-punA, ( 2) ra. e. ke. medhANI-nAranela , 3) mezarsa jIvaNalAla bradharsa-kaTA. 2) rA. svaroja devacaMda-belA. 3) zrIyuta rAmacaMdajI kulacaMdajI-bhopAlarA ya hukamacaMdajI devIcaMdajI-garoTa. 3) rA. narabherAma morArajI. all rA. haMsarAja khetasI-muMbaI 3) rA. vIracaMda savajI modI-kalakattA2) rA. amRtalAla ratanazI-jharIA. 2) rA. viThThaladAsa dhanajIbhAI. 2) rA. TIDI. derIkaTa.. 3) rA..'mULacaMda bhImajIbhaNi. 3) rA. vAlajI mAdhavajI-guna 3) rA. prANajIvanadAsa rUganAthadAsa-rAjakoTa rA rA. chaganalAla lakhamIcaMda2) rA. dalAcaMda dalachArAma-muMbaI. ' 2) rA. ravacaMda chaganalAla-kAvIThA. 2) rA. suMdarajI jaivaNa-DhavANa ' 2) rA. maNIlAla suMdarajI-kalakattA 2aa 2 amRtalAla metIcaMda dezI-merabI 2) rA. naMdalAla bhANajI-moTA koTaDA. 3) rA. sukhalAla bhudharabhAI-aDavAla 2) rA. rA. jIvarAja harakhacaMda-kalIkaTa. 2) rA. IzvaralAla mayAzaMkara-bIdaDA 2) rA. TokarasI ratanasI-muMbaI (3) rA. lavajI valamajI jharIA 3) rA. mohanalAla hImacaMda vakIla-pAdarA 2) DekaTara vIracaMda ela dezI. 2) rA. durlabhadAsa lakhamIcaMda-muMbaI. rA. nAraNajI bhANajI solANa-vAMkAnera 2) rA, maNilAla. - 2) DokaTara saibhAgyacaMda kevaLacaMda raMgana. 2) rA. pAnAcaMda ema mahetA-gaMDaLa. ( 2) rA. aMbAlAla harakhacaMda-bhaDakavA.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2) re. ghelAbhAI jeThAlAla-suMbaI. 2) rA. cunIlAla lakhamIcaMda- , 3) rA. rAyacaMda vIrapALa aMkalezvara, 3. rA. amRtalAla lAlacaMda 2) rA. dayALajI karamacaMda-saradhAra.. rA rA. kezavalAla kalAcaMda-muMbaI. 2) rA. haragovanadAsa lallubhAI 2) rA. maganalAla nagInadAsa-muMbaI. 2) rA. premajI rAmajI-desalapura. 2) rA. prabhAzaMkara TI. dezI-kalakattA che javA hitecchunA lavAjamanI paracuraNa rakamane saravALA, zrI jharIyA jaina esesIezana taraphathI thayele phALe , 101] rA. bhAyacaMda phUlacaMda dozI 101) rA. morArajI lAlacaMda mATalIyA 51) rA. kALIdAsa jazarAja mahetA 51) rA. bhAIcaMda naku dozI 35) rA. aMdaracha ghelAbhAI paTela 35) rA. prAgajI valabhajI dozI 35) ra. abhecaMda kahAnajI mahetA 5) rA. jhaveracaMda trIbhuvana mahetA 30) . umIyAzaMkara kezavajI mahetA 25) dA. lavajI valamajI mATalIyA 15) rA. rovIMdajI vahAlajI saMghavI 15) rA. bhavAna rAyacaMda dezI 11) rA. hIrajI kahAnajI demaDIyA 10) rA. jagajIvana abhecaMda uMdANI 10) rAM. bhANecaMda purUSottama dezI rA. bahecaradAsa bhANajI dezI 10) rA. jhaveracaMda caturadAsa saMghavI rA. bahecaradAsa prAgajI dezI rA. nAthAbhAI goradhanadAsa pArekha (8) rA. somacaMda kuMvarajI zAha 6) rA. jUThAlAla aMdara saMdhANI mesarsa ema. Ara. bradharsa 5) rA. kapuracaMda ravajI mahetA. 5) rA. pipaTalAla jasarAja mahetA 5) rA. metIcaMda DosA dezI 5) rA. mAvajI dAmajI kaMI 5) rA. zAmaLajI puMja mahetA 5) . caturbhuja matIcaMda mahetA 5), rA. nyAlacaMda neNasI dezI 5) rA gulAbacaMda gokaLadAsa gAMdhI 12-44 -
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5) rA. hAkemacaMda gulAbacaMda mahetA pa) rA. maganalAla enDa nAnacaMda 5) rA. hAkemacaMda kulacaMda mahetA 5) rA. vanecaMda rUpacaMda mahetA 5) rA. DeTAlAla jamanAdAsa zAha 4) rA. nathubhAI jasarAja mahetA 4) rA. nAnacaMda savacaMda pArekha 3) rA. motIcaMda jasarAja mahetA rA mohanalAla ravadAsa dezAI 3) rA. DAhyAbhAI mANekacaMda zeTha. 3) rA. caturbhuja mAvajI zAha rA. durlabhajI navalacaMda mahetA rA. virajI prAgajI dezI 2) rA. gokaLadAsa zIrAja 2) rA. revAzaMkara lIlAdhara saMghavI 2) rA. ratanazI pAnAcaMda mahetA. 2) rA. mohanalAla rAghavajI koThArI. 2) rA. maganalAla mAdhavajI senI. 2) rA. maNIlAla narabherAma pArekha 2) rA. dhanajI dAmajI kaMI rA. jasavIra pipaTa gAMdhI.. 2) 2. narasiMhadAsa jagajIvana. 2) rA. revAzaMkara sAkaracaMda saMghavI. ? * ** rA. amRtalAla ratanazI saMdhavI. 4) paracuraNa 734+1 huMDIyAmaNupeTa=735) vasula. eDanamAM thayela phALo ( hA, zaharakhat kAlIdAsa vagere) - 501) eka gRhastha 5 2. meghajIbhAI cAMpasI 51 rA. hIrAcaMda suMdarajI 25) rA. kapuracaMda lakhamIcaMdanI ku. 25 zeTha mUlajI rAghavajI , 3pa zeTha, narabherAma gopALajI 35 zeTha bahecaradAsa gopALajI 2pA zeTha. jecaMda caturbhuja 101 zeTha. lakhamIcaMda bhagavAnadAsanI phI 51) zeTha nathubhAI meghajI 51) zeTha kapuracaMda mUlacha 51) zeTha kAnajI premacaMda pa1) zeTha lIlAdhara kALIdAsa, 51) zeTha gIradharalAla vahAlajI 2pA zeTha vakhatacaMda purUSottama 105 zeTha nemacaMda ratanazI
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 15) zeTha pucha lIlAdhara 12 zeTha abhepada savacaMda ' . 1. zeTha kesa lAla lalacaMda 10 zeTha kulaca de kapuracaMda . 70 bALa jaina vidyAthI graha zubhecchaka 5) rA. popaTalAla jAmAbhAI zAha 2) zAha pamarAjajI surANa 24 zAha. jasarAja motIlAlajI 2) zAha. lIrAyajI bIjI 2) zAha haMsarAjajI ratanalAlajI 2) zAha. ghaDIrAmajI bAlacaMdajI 4) zrI bhAratamaMDaLa 3mAM paracuraNa 412-9 126rA vasula zrIyuta harakhacaMda premarAja cAMdavaDavALA taraphathI * thayela kSaLe, . 5) zAha kuMdaNamalajI bhutANe 5) zAha. gepALajI bhAgacaMda 5) zAha cAMdamalajI mUlatAnamalajI 5) zAha bhIcaMdajI lalavAnI' 5) zAha, dIpacaMdajI kuzAlacaMdajI 2) zAha. nemacaMda rAyacaMdajI 2) zAha. mulatAnamalajI ratanacaMdajI 2) zahi. pemarAja cunIlAlajI, 2) zAha, uttamacaMdajI zIvalAla 2) zAha, harakhacaMdajI rAmacaMdrajI. chaTa vasula.' kasAlA (A ) ne kALe | 4 pAunDa 5 zI rA. rAmajI zAmajI taraphanI mAsika ATha varSa sudhI cAlu rAkhavAnI TeM* larazIpane pahelA varSane haphate. pa' , rA. devakaraNa haMzarAja 1 0 0 , rA. bhagavAnadAsa devakaraNa 1 - 0 , rA. vIracaMda hIrAcaMda. . 9 che. 10 , rA. haMsarAja kAlIdAsa - 10 pAunDano manIoNrDara mekalelo, tenA piSTaerise rU. 14tra ApyA che. ' '
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 412-47 -tAkIne joie che buddhizALI, sevApremI, utsAhapUrNa volanTIara mhArA hAthamAMnAM jAhera kAmeA temaja AvI paDatAM aNudhAyAM kAmeAne paheAMcI vaLavA mATe eka kharekhara lAyaka vAlajIaranI atyaMta AvazyakatA che, ke je gujarAtI (athavA hiMdI ) ane agrejImAM sArI rIte patravyavahAra karI zake, hisAba rAkhI zake, mizana para kAi paNa sthaLe mAkalavAnI jarUra hAya tA sArI chApa pADI zake, nhAnA mhoTA kAmathI phaMTALe nahi ke zaramAya nahi ane dareka kAmamAM mAtra mukhya mukhya sUcanAe maLavAthI svata Mtra rIte te kAma bajAvI zake. sAmAnya mANasanI A kAma mATe jarUra nathI. je mANasa kAI zrImata vidyAvilAsI gRhasthanA prAiveTa sekreTarI tarIke rahe teA mAsika rU. 150 thI 300 meLavI zake evA lAyaka vAla'TIaranI ja mhane jarUra che. pagAradAra mANasa rAkhavA huM khuzI nathI henAM e kAraNe che; (1) je mANasa 150 thI 300 sudhInA pagAranI darakAra na karatAM vAlaTIara ane henA AzayanI nirmaLatA para bharAMse rAkhI zakAya ane haeNnI sevAdharmanI AgaLa daza mAsa jeTaluM kaLI upajAvI zake. henA hAye lakhAtA patramAM heneA sevAbhAva jhaLaka uThe ane shAmA pakSane sajjaDa asara karI zake. mulAkAtamAM paNa te jevI chApa besADI zake tevI eka samartha vaktA paNa na besADI zake; kAraNa ke bhASA ke vAkcAturI je nathI karI zakatI teTaluM hRdayanI Aga karI zake che e vAtanI mhane saMpUrNa khAtrI che. (2) jevAtevA jJAnavALAthI mhArA hAthamAMnAM kAmeA banI zake nahi ane ulaTAM bagaDe; ane sArA nAnavALAne rAvA mATe mhoTA pagAra ApavA paDe. evA mhoTA pagAra ApavA jeTalI sagavaDa navAM khAtAM pAse hAi zake nahi. hine peAtAnI AMtarvyavasthA sudhAravA mATe ekame nahi, paNa seMkaDA khAtAM kheAlava paDaze ane dareka khAtAne pramANika temaja - buddhizALI kAryavAhakA joize. pramANikatA ane sAmAnya akkalanI bhAre kiMmata bharavAnI zakti hamAM nathI. jo buddhizALI sekaDe purUSAmAMthI gheADA paNa purUSo AtmabhAga na ApI zake te hiMdane sukhI thavAnI AzA rAkhavAnA hakka nathI. kahevAnI bhAgye ja jarUra rahe che ke, je vAlaTIara mATe huM bhikSA mAgu chuM hete hainI jarUrIAto ane lAyakAtanA pramANamAM mAsika rU. 40 thI 75 surkInI rakama pagAra tarIke nahiM paNa bheAjanakhaca tarIke ApavAmAM Avaze.
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41248 AvA 2-3 vAlaTIareAnI jarUra che, paNa hAla turatane mATe eka ja vAlaTIarathI zarU karI, kAma vadhAravA bAda, khIjAM vAla - TIara dAkhala karavAnuM ucita dhAryuM che. the kAma temaja dezanI eka sAthe sevA bajAvavAnA mizana'khAtara Atmabhega ApavA jee icchatA heAya hemaNe kRpA karI nIcene ziranAme lakhavuM. sAthe umara, abhyAsa, phIrakA, je je lAInamAM nAkarI ke vyApAra karyAM hoya te, hAla zuM kare che te, pe| . tAne mAthe keTalAM mANasanA udaranirvAhane AdhAra che ane jenuM AchAmAM AchuM mAsika kharca keTaluM joie te, tathA vizeSa hakIkata lakhavA ceAgya heya te sa spaSTa lakhavuM. uparAMta, dareka umedavAre jUdA kAgaLamAM nIcenA e TuMkA lekha lakhI meAkalavAH (1) eka zrImaMta gRhastha 3, 50,000 nA kharce navuM maMdira khaMdhAvavA Iccheche ane te kevA AkAranuM bAMdhavuM te bAbatamAM hamArI salAha pUche che, hene mAtra 25 lITImAM ja javAba lakhe. (2) hamArI pAse kAMi paNa muDI nathI ane hamAre dezasevAmAM ja jIMdagI gALavI cheH te icchA kevI rIte saphaLa karazA ? mAtra 40 lITImAM saMkSipta yeAjanA lakheA. uparanA patra tathA ceAjanA gujarAtI, hiMdI ke aMgrejI traNamAMnI game te bhASAmAM lakhI melavI. prinsesa sTrITa, svayaM sevakane sevaka. subai. vADIlAla meAtIlAla zAhaH tA. kaM-sarakArI ke sTeTanI nekarImAMthI rITAyara thayelA (paratu sevAbhAvanI Aga hAya tevA ja) gRhasthAne AvA kAmamAM joDAine peAtAnA AtmAnI unnati sAthe samAjasevA bajAvavAnI vadhAre sagavaDa hoI zake. je jAtanAM kAmeA mATe vAla'TIaranI jarUra che te evAM che ke, theADI sUcanAmAtra maLavAthI AkhuM kAma te saMbhALI zake, nahi batAveluM kAma paNa vakhata vicArIne karI zake, vyavasthA gAThavavAmAM buddhi calAvI zake ane saghaLI khAnagI pravRttine cheADI eka ja kArya upara saghaLuM lakSa ApI zake. adagdha, ke hAMzIAra hAvA chatAM aDadhA manathI kAma karanAranI jarUra nathI, temaja zikhAune taiyAra karavAnI mtane purasada nathI.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Arogya bodha. U. pIbalsa M. D., M. A, Ph. D. 45 varSanI umare eka pustaka lakhatAM kahe che keH "ghaNuM mANase mane pUche che ke ATaluM lAMbuM ane tanadurasta jIvana hame kevI rIte pAmyA ?" huM emane TuMke javAba ApuM chuM ke-" hA, kAphI, madha ane koI paNa jAtanAM " sTImyulanTa" (kSaNika jusso ApanArAM pINuM ) temaja tamAku ane mAMsathI huM dUra rahuM chuM; dIrghazvAsa, ; hameza snAna, zarIra ane magajanI puSkaLa pravRtti, niraMtara AnaMdI, rahevAnI kALajI, jIMdagInuM amuka lakSyabiMdu kalpIne tene aheniza najara rahAme rAkhavAnI saMbhALa tathA icachAzaktinI kasarata A cIjone huM kadApi tyAga karatuM nathI. " A darekanI agatya ane kimata upara vAMcanAre zAntithI vicAra karavo ghaTe che. AnaMdI rahevAnI "Teva " pADI paDAya che. banAvaTI hasatuM mAM rAkhavAnI kALajI rAkhazo te dhIme dhIme evI "prakRti " banI jaze. Overcome Nature by "Art." esIA ane amerIkAnA lekee uttara dizA tarapha mastaka rAkhIne sUvuM joIe. ' magajane kharAba karavuM hoya te ujAgara kare. rahevAranA 5 -vAgyA pahelAM uThe ane te vakhata pahelAMnA jeTalA kalAke bacAvI zakAya teTalA gADha nidrAmAM kharce. gADha ane kAMI paNa jAtanA khalela vagaranI nidrA e zarIra ane magajane tAjagI bakSanArI uttamottama davA che. bahu ciMtA ane krodhanA Aveza prasaMge paNa uMgha asara * nAdA judA grantha vAMcavAthI uddabhavelA vicAre, lakhanAra-eka bimAra - abhyAsI. '
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 janahiteccha. kAraka davA che. uMdhavAnI oraDInI dIvAlane raMga banatAM sudhI - AchA vAdaLI rAkhe, je magajane zAMti ApanAro che. dareka . mANasa mATe jUdI pathArI hevI joIe, pati patnInI ja mAtra nahi paNa bALakanI pathArI paNuM jUdI ja hevI phAyadAkAraka che. jene jaladI uMdha na AvatI hAya heNe saheja jhaDapathI ke be* mAIla cAlavuM, ane pachI hAtha-paga vagere zarIrane aDadhe bhAga garama jaLamAM jhabaLavo agara garama jaLathI snAna karavuM - ane suI javuM. - mitro, snehIo ane patnIo pitAnA vhAlAne nukazAna karavAnI icchA vagara paNa hene moDI rAtrI sudhI artha vagaranI vAtAmAM rokIne keTaluM bhayaMkara nukasAna karI bese che e bAbatanuM je hemane bhAna thAya te hajAre buddhizALI ane upayogI yuvAne akAle vRddha, bImAra ane chaMdagIthI kaMTALelA thaI jatA bacI jAya. hame kaI mitrane maLavA khAtara ke koI pAse salAha pUchavA khAtara ke koI pAse hamAruM kAMI kAma karAvavA khAtara henI mulaE kAte jAo to hamAsa AnaMda ke hitanI darakAra bhale karaje, paNa svAmA mANasanA jAnaMda, hita ane mAnasika Arogyano nAza karanArA na thaI paDAya he khAsa "viveka " rAkhaje. hamArI mulAkAta asAdhAraNa lAMbA vakhata sudhI cAlu rAkhaze nahi. nakAmAM gapAMmAM hene rokI rAkhaze nahi. hamane potAnI sebatane AnaMda ke pitAnI salAha ke sevAne lAbha ApanAra mANasane nakAme daMDavA jeTalI nIcatA karazo nahi (ane kharekhara e ajAye thatI bhUla heTI taka nIcatA ja che.) mANasa jema jema vadhAre vistRta jAhera jIvanamAM praveza karato jAya tema tema teMNe mulAkAta levA ane devAnI bAbatamAM vadhAre " viveka " zikhavo ja joIe. jema vadhAre bahenuM jAhera jIvana, tema vadhAre zakitanI ane vadhAre zA magajanI jarUya ane zakti ane zAnta magaja mATe puratA ArAmanI jarUra ane jAhera
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAgya ela. jIvanane aMge karavI emrutI sakhyAbaMdha pravruttiene pahoMcI vaLavA sAthe puratA ArAma meLavavAnI sagavaDa karavI, emAM vivekabuddhi ( Discrimination ) mane icchAzakti (Will-power)nA anivArya jarUra paDe e dekhItu che. ArAma e hamAre vAsA hakka che ema mAne, ane te upara kAne-mitrane, patnIne ke zatrune-- tarApa mAravA deze nahi. * udAsI, chIDIpaNuM, kaTA, thAka e vagere cinhe ge bhAge te| azaktinAM pariNAme hAya che; mAnasika vikRti bahuDha arAktimAMthI udbhavatI haiAya che. eve vakhate zAnti, kSamAbuddhi. dayA, dharma vagere viSayeAnA upadeza karavA nakAmA che, temaja davAe khavarAvI paNa nakAmI che. hakIkatamAM te manuSyanA saMcA ja agaDI gayA che; AkhA sA sApha karavA tathA sudhAravA sivAya bIjI kAi davA kAma lAgI zakaze nahi. tevA mANuse peAtAnI sthitinI gaMbhIratA hamajavI joie che ane yAda rAkhavuM joie che ke AkhI jIvanapraNAlikA bhadalI nAkhyA sivAya henra darada javAnuM nathI; ane jIvanapraNAlikA nadalI nAkhavA mATe mAtra eka vakhata alahamarA niyamA ghaDI kADhayA tethI kAMi saravAnuM nathI. niyameAnuM pAlana karavAmAM jotA Agraha-chAzakti to hatI te vakhatanI niSaMLatAne lIdhe bahudhA gerahAjara ja heAya che. eve vakhate manuSya jema bane tema AchI jALa, ochI kajo rAkhavI,dhyAna ApavuM paDe evA AlbamAM eA sa MjogA DhAya teve sthaLe rahevA javuM ane tyAM eka niyamanA pAlananI " maeNkaTIsa ' levI, ta niyama upara ephAgratA karavI ane eka niyamamAM TevAi javAya eTale khInne niyama zarU karavA vahelA uThavAnA niyama, vahelA sUvAnA niyama, vAraMvAra svaccha pANI pIvAnuM yAda karavAnemAM niyama, vacalA gALAmAM kAMi paNa nahi khAvAne niyama, AnadI mhAM rAkha vAnA niyama, elbamAM AI elavAne niyama, khuba karavAne niyama, vagere niyamecanI prakaTIsa ' pADavAthI zarIrane saMce sudha ravA sAthe emamatA ane azaktinI kholagaDhane lAbha pazu * cavA pAmaze. * * '
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahite.. prathama kAbumAM rahetAM zikho, pachI kAbu karavAne lAyaka thaze. koI eka mANasanI AjJAmAM rahevAnI Teva pADavAthI hamane pitAnI vividha sudhAone avAja dAbavAnI zakti prApta thaze ane te zakti jema jema vadhatI jaze tema tema hame bIjAo upara kAbu meLavavAne lAyaka banatA jaze. Arogya ane AdhyAtmika yogyatA meLavavAne raste sahelo che, paNa janmathI vArasAmAM maLelI ane sebatathI ke punarAvartanathI kaselI saMkhyAbaMdha kare te sahele raste paNa makkamapaNe javA detI nathI. keI koI vakhata. hame te Tevone tyAga karavA ghaNee nizcaya karyo che paNa e ni. zraya thoDI mInITe, thoDA kalAke ke thoDA divasamAM dabAI jAya che.. eve vakhate eka ja mArga hamAre mATe khule che ane te e che ke, mArI svecchAthI hamArI svataMtratA hamane jenAmAM vizvAsa, hoya tevA harakoI manuSyane veco,-hene sattA Ape che te hamArI. pAse amuka niyamanuM pAlana jabaradastIthI karAve. aDasaTTo kahADavAmAM Avyo che ke, mANasa jAtane aDa? bhAga 10 varSanI vaye pahoMcavA pahelAM marI jAya che, ane je aDadho bhAga jIve che temAMnA keTalAmAM kAMI "mAla" heAya che te ApaNe najare joIe chIe ! gheraghera ane lagabhaga niraMtara kaI nahi ne kAMI darada jovAmAM Ave che; mANasa jAtanA zarIra, para jIvatA amAnuSI tabIbonI saMkhyA ubharAI gaI che; pratyakSa daradathI nahi prasAyalA jaNAtA manuSyo paikInA paNa maheTA bhAganA gAla beThelA, AMkho phIkI ke uMDI gayelI ane zarIra puratI ke cetana vagaranuM najare paDe che;-ane chatAM vIsamI sadIno mANasa garva kare che ke jamAne bahu AgaLa vadhyo che ! << hAM darada ke muDadAlapaNuM che tyahAM hAM zarIrazAstranuM ane kudaratanA kAnunanuM, ajJAna avazya che ane te na hoya to te jJAnane amala karavAnI icchAzaktinI khoTa to avazya hevI joIe. ( jJAna eTalA ja mATe icchavA joga che ke te IcchAzaktine sahAyabhUta thaI paDe. ) ajJAna temaja icchAzaktinI boTa e bane, vIsamI sadIne hINapa lagADanAra to che.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Arogya bedha. 417 dara varSe ApaNe 7000000 zvAsa laIe chIe, je dvArA 1000000 ghana phuTa havA aMdara laIe chIe, ane te dvArA 3500 rana johI zuddha karIe chIe. ekhI ane puratI havAnI ane zvAsa ' levAnI sAcI rItanI kimata mA aAMkaDAo uparathI hamajaze. okSIjana ane ojhena hAM vadhAre pramANamAM maLe tevA sthaLo A pahADa, samudra, jaMgala ) ne dareka dezanA vRddhoe "pavitra dhAma " mAnyAM hatAM enuM mukhya kAraNa A ja che. jema bane tema uMDe dama ; ho baMdha rAkhIne nAka dvArA zvAsa kheMcAya teTalo kheMce ane pachI dhIme dhIme choDe. A eNkaTIsa dararoja cAlu rAkho. Edward Hooker Dewey M. D. nAmane prakhyAta - DAkaTara pitAnA paccIsa varSanA anubhava pachI "True Science of Living' nAmanuM zAstra lakhe che, je moTA daLadAra pithAne kula sAra mAtra eTale ja che ke, khoyelI tanadurastI pAchI meLavavA tathA jALavavA ane vadhAravA mATe (1) amuka amuka aMtare upavAsa kare, ( ra ) kudaratI rIte bhUkhanI kharI lAgaNI na thAya tyAM - sudhI koI paNa cIja mahelamAM muke nahi, ( 3 ) puratA pramANamAM ane zAnta uMdha levAnuM cUke nahi (4) hA-kAphIdArU-tamAku ane mAMsathI tadana dUra raho, ( 4 ) dIrghazvAsa levA mATe jaMgala, pahADa, darIA kInAre, agara gAma bahAra khullA medAnamAM pharavA -dararoja ane avazya javAnI Teva pADe. A cAra siddhAMta-khAsa karIne pahelA be siddhatinuM-kimatIpaNuM hamajAvavA mATe dAkhalA ane dalIlothI seMkaDo pAnAM heNe bharyA che. te kahe che " Take away food from a siok man's stomach and you have begun, not to starve the sickman, but the Disease" ( bImAranA peTamAMthI khorAka laI le, eTale bImAranA bhukhamarAnI nahi paNa bImArInA bhukhamarAnI kriyA zarU thaze.) lagabhaga dareka jAtanA daradIne mATe A priskripzana ja che. kevI lakhe che ane pote hajAre daradIone vagara davAe A rIte maTA. DayAno ullekha upara kahelA pustakamAM heNe karyo che. makAna nAmano jANIto kasaratabAja je pite kSayanA rogamAMthI kudaratI IlAje vaDe bacI javA pAmyA pachI e viSaya upara vadhAre ne
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 jainahitecchu. . vadhAre vicAravA-zodhavAmAM guMthAye hatuM ane hamaNa jeNe Are gyapara saMkhyAbaMdha uttamottama graMtho bahAra pADayA che te paNa lakhe che ke, cAMdI-prameha vagere cepI rogo mATe davAo nakAmI che, tevA daradIe 2-3 upavAsa karavA pachI mitAhAra, ArAma, snAna ane ThaMDA jaLanA prayoganuM sevana karavuM. sa , i. sa. 1884 mAM laMDananA eka prakhyAta pAdarI George F, Pentecost lakhe che ke, jyAre hAre hene dharma saMbaMdhI vyAkhyAna ApavuM paDatuM hAre hAre te bhUkhe peTe ja te kAma karate ane tethI henuM magaja ghaNuM zAnta rahetuM ane vicArone pravAha majAne nIkaLato, paga thAkatA nahi ane avAja eka sarakho cAlyA kare. jana satragraMtha mavahana kriyA vagara na ja vAMcavAM evuM je pharamAna che, henuM kAraNa e paNa hoI zake ke comavahana kriyAmAM upavAsAdi cAlu hovAthI peTa ane magaja nI svAbhAvika sthitimAM hoya ane tethI zAstronAM guDha raho tarapha kudaratI rIte lakSa De. sagarbhA strIne samAgama karanAra pati potAnA putrane ja khunI che. eha nirmAlyatA-eha AjanA jamAnAnI kRtrIma "zarama ! pUrvanA balavAna Aryoe "liMganI pUjA dAkhala karI, ke jethI -hene durUpayega thavA na pAme (sAmAnyataH jenI pUjA thAya henA tarapha "bahumAna' heya ja, ane bahumAnane lIdhe pUjApAtrano durUpayoga ke apamAna thavA pAme nahi.) khuda janenA paNa balavAna pUrvAcAryoe tIrthakarono itihAsa lakhatAM teonA gupta avayanuM paNa vistArathI varNana lakhavAmAM " zarama" mAnI nathI (vAMce trizaSTi zalAkA purUSa caritra). mANasa jema jema vadhAre ne vadhAre katrIma, vadhAre "nAjuka "-nirmAlya thatA gayA tema tema zaramALa banate gaye-ane Azcarya to juo ke je avayavo ane je kri. cAne " caramanA viSaya " heNe mAnyA te ja avaya ane te ja kricAmAM ane te saMbaMdhI vicAromAM ahoniza ropae rahevAmAM hene "zarama" AvatI nathI ! manuSyazarIra e devamaMdira che, gupta
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSArAgya esa. 11 manAyalA avayavA e madiranA adhiSTAtA deva-devA che ane bAkInA tamAma avayavA emanA sahakArIe ( amaladArA, kAryavAhaka ) cche; kAi avayava nApAka-apavitra-nathI, ane kA avayava mATe manuSye zaramAvuM joituM nathI. zaramAvuM joie che. mAtra ayAnA durUpayAga mATe, avayavAnI bedarakArI mATe, avayavAnA kadarUpApaNA ke kamajorIpaNA mATe, ke je kadarUpApaNuM ane kamorI te devAnA avinaya, durUpayeAga ke apamAna karavAthI ja udbhave che. kayA vartanathI deve!nuM apamAna ke avinaya thayA gaNAya te je mA phyusa jAte nathI te, kayA vartanathI vAnuM bahumAna, vinaya ke bhakti thAya che te paNa jANI zakatA nathI. * * * gupta avayaveAnI kriyA zarIranA tamAma baMdhAraNa ane tanadurastI upara sacoTa asara kare che, enuM kAraNa e che ke tamAma Nervous Systeu sAthe te avayavone sabaMdha che. zarIramAM cAlatI kei paNa kriyA evI nathI ke je karavAthI, vIrya banavAmAM ane vIryapAta thavAmAM jeTalA Nervous power nA vyaya thAya che, teTalA vyaya. thatA hAya. tethI e khullI vAta che ke, jeTale darajjo manuSya e avayaveAnI jALavaNI rAkhaze, jeTale darajje hainA echAmAM oche. upayAga karaze, teTale darajje DenI jIvana zaktineA sa Mgraha thaze ane vadhAro thaze, ke je sagrahAyalI ane vadhelI jIvana zaktine cAhe te te dararojanA jIvanakramAM vApare ( ane te kSetramAM phate meLave), agara samAjanetA kre dezanetA banavAmAM vApare ( ane te kSetramAM caLakI uThe ), agara teA aMgabaLanA adbhUta prayegA karavAmAM vApare ( ane duniyAnA ' paraMtujI ' emAM ajIta ziradAra gaNAya), agaratA vizvanA camatkArAnAM mULa zeAdhavAmAM kharce ( ane mahAna vicAraka ' ke cegI ' tarIkene gupta AnaMda bhAgave, ) agara tanadurasta patnInI vadhAremAM vadhAre ullAsanI mInITomAM pAtA karatAM vadhAre samartha satatI utpanna karavAmAM henA vyaya kare ( ane e rIte janasamAja samakSa ' zakti' nI bhAvanAneA mUrtti saMta dAkhale raju kare. ) . * . * yAda rAkhajo ke zarIrakhaLamAM ekakA gAtA maLene, e
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 420 jainahitecchu irSA upajAve evI kIrti meLavavA temaja jALavI rAkhavA khAtara, zrIsukhanA sadaMtara bhAga ApavA paDe che. mahAna rAjadvArI, vicAraka, dharmagurU ke adhyAtmI banavAmAM sukha humajanArA manuSyA ! hame mAneluM e mahAna sukha zuM strI-sahavAsanA tyAga vagara ke e bhAkhatanI vadhumAM vadhu mitavyayatA vagara meLavavAnI AzA kadApi rAkhI zake ? RkSabhidu jeTaluM uMcu, teTalAM temAM jokhame ane saMkaTA vizeSa; ane jokhamA ane saMkaTomAM TakI rahevA mATe sAhasa, dhairya, zeAdhaka buddhi ane yuddhazaktinI khAsa jarUra paDe e paNu dekhItu che; ane e sadhaLu, ubharAI jatA vIyaeN vagara-surakSita srajana zakti vagaraphrAI kALe ane tema nathI. * * aksesa ! yuvAne jANatA nathI ke, vRddhAvasthA pazu AvavAnI che, ane te vakhata mATe zaktinA sa Mgraha anivAyaeN jarUranA che. teo jANatA nathI ke, eka vakhatanI kSaNika majA AkhI jIM daMgIne radabAtala karanArI thai paDe che, agara jenA pitA tarIke peAtAne jAhera karatAM zaramAvuM paDe evI satatI utpanna karanAra thai paDe che, ane eka pachI eka ema evA ghaNA manuSyanI akreka bhUlane pariNAme lAMbe saravALe eka AkhI jAti nirmAlya thai sthala temaja sRma gulAmImAM saDe che. - - x X X bhAgyazALI hatA te grIka lekA, ke jeonA kAyadA nirmAlya bALakAne janmatA veta paDADa uparathI pheMkI devAnuM pharamAvatA ! AjanA 'bicArA'ane 'dayALu' sudharelA (!)te te kAyadA julamI-rAkSasI lAge che(ane nabaLAone sabaLatAnuM dareka kAma bhayaMkara ja lAge). parantu peAtAnA priya bALakane janmatAMveta pahADa parathI pheMkI de vAtuM joyA pachI kayA purUSa ke kai strI nirmaLa bALaka utpanna thAya evA sajogAmAM samAgama karavAnI hiMmata dharaze? sadhaLI zubhAzayavALI sakhtAi sukhakara ja che; saghaLI sagavaDa, rAhata, chuTachATa ane bhalAi pariNAme nirmAlyapaNAne vadhAranArI-mANusa jAtane paraMtujI banAvanArI-che. X X X vidyArthIe ! sInemA hAusa tathA nATakazALAmAM thame mu
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Arogya bedha. - - - - - dala jaze nahi evuM pharamAna hamane ApI zakAya evA AjanA deza-kALa nathI; parantu eTaluM te kahevuM ja paDaze ke, hamArA citane velavI nAkhanAra ane hamArA magajane nirbaLa karI nAkhanAra e sthaLethI jema bane tema dUra rahevAmAM ja hamAruM bhaviSyanuM sukha raheluM che, ane je ceDAmAM ceDA prasaMgo eve sthaLe javAnA maLe temAM, strIonA rU5 ane hAvabhAvathI hamArI lAgaNIone uzkerAI javA deze nahi; dhyAna rAkhajo ke hame je kAMI jue. che te mAtra nATaka che-sAcuM nathI-ane nATakane prayoga thoDA kalAka mATe che, mahAre hamAruM jIvana se zara Rtuo mATe che. jIvanakSetramAM lAMbo vakhata TakI rahevA mATe hamAre sAdo ane tanadurasta padArtho ane vicArone khapa karavo joIze, nahi ke TApaTIpa ane kUdakA bhUsakAne. hamAruM zarIra pavitra maMdira cheene viSayavikAranA kALA dhAbAthI bhraSTa karazo nahi. hamaNuM te vIrya saMdharyA kare, vadhAryA kare; pachI hAre hame duniyAmAM svataMtra rIte hamAruM gujarAna calAvavAne eTaluM ja nahi paNa bIjA ekAda bene paNa sahAyabhUta thavAne-zaktimAna banyA che evI hamane khAtrI thAya hAre hame "sAmAjika hakka tarIke khuzIthI strIne sahavAsa Icchaane hAre paNa janasamAjane zobhArUpa thaI paDe evAM saMtAna utpanna karavA mATe ja, nahi ke pAzavI vRttione uzkeravA ane kSaNika tRpti meLavavA mATe. strIne durUpayoga karanAra pati vizvane aparAdhI che, samAjane kaMgAla banAvavAne gunha karanAra che - pitAnuM, pitAnI nAma mAtra mAnelI patnInuM ane pitAnI bhAvI prajAnuM khuna karanAra kasAI che. yuvAna mitra ! manuSyane maLeluM, DuM sarakhuM virya e duniyAnI amUlyamAM amUlya cIja che, khuda khudAI-brahmatva che, je Ape Apa izvara che. e izvarathI bhale suMdara, sRSTi utpanna thAya, paNa ene durUpayoga karanAra kAMI sahisalAmata bacI zakaze nahi. kAbulamAM janAkArI karanAra purUSane gAma vacce mastaka sudhI jIvato dATI henA upara gAmaleke pAse patharA ane thuMkane varSa varSAvavAmAM Avato. hAMnA lokonA mahe upara lehI keTaluM uchALA - mArI rahyuM che ane zarIramAM caitanya keTaluM kudI rahyuM che te jenA
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ya jainahitecchu. hemanA upara kahelA kAyadAne kAyadA turata svIkAraze. keTalAka jaM galI dezeAmAM beijjata karAyelI strIne pati ke pitA gunhegArane paMcanA hukamathI ane paMcanI rUmamAM, tIrabAjIthI ThAra kare che. mAtra 'sudharelA' dezeAmAM ja durAyAra ke zithilapaNA upara yA . . khAvAmAM Ave che ! X x x gupta avayave ane jIbha e me upara kAbu rAkhatAM je mANu zikhyA nathI te mANusa krAi divasa sAcA vijetA, mahAna purUSa,, vicAraka, samAjanetA ke mastayeAgI thavAne lAyaka nathI. * * " dara ekAdasIe upavAsa karavAnu purANAmAM pramAdhyuM; pANi mAe upavAsa ke bane te pAdha karavAnuM jaina zastrae zikhavyuM; asalI phrAisTa dara ravivAre kAmakAja temaja khArAkathI paraheja rahevAnuM pharamAvyuM. dharmanA nAmathI zakti preranArA A tamAma dhArAzAstrIo ( samAjanetAe athatA * manu 'e ) jabarA 'kalA'bAja ( Artist ) hatA. devAnAM dhAma ane tIrthaMkarAnAM dhAma pahADAnA zikhare ja batAvyAM ane kharI bhakti karavAnI icchAvALAe cA lIne ja tyAM javuM evu krUrajyAta karAvanArAone (hemanA satyane nahi paNu hemanI hitAvaha 'kalA'ne ) hajArA dhanyavAda dhaTe che. e klAnA lAbhA gaNyA gAya tema nathI. X x X vidyArthI ! hArA eraDAmAM AjanA paMDitAnI ke sAdhuona *Io na rAkhatAM prAcina zrika ke prAcina kSatriyanI chabI rAkhaje. ke jethI hArI samakSa kUdakA mAtI zaktinI bhAvanA nira Mtara khanI rahevA pAme. TapakatI juvAnI, bahAra AvelA chAtI, vizALa khADu, tejasvI suMdara ane muzkelIone hazI kahADatA DrAya evA caherA, Aga varSAvatI khA, vizALa kapALaH e cinhAmAM zakti vAse kare che, kRtrima vinayane dhikkAratA udAra svabhAva i khelate Aya che. jIrA ' nI pelI pAranu adhyA * * bhalA ane aaN ja vasI zake che. * x X te yuvAna bhAgyazALI che, ke je ema kahI zake ke, "dA
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Arogya bedha. 24 pitA ! huM pitA thavAnI saghaLI lAyakAta meLavI zakuM tyAM sudhI mahane putra tarIke ja rahevA devAnI hamArI himata ane buddhine hArA lAkho praNAma he ! ". . . dAna, tapa, Adi kaI paNa zubha pravRttinuM je kAMI "La" hoya ane e phaLa kai denA ja hastaka apAtuM hoya te huM te devAne kahyuM ke " e bhalA de ! have hamArA devalokanAM sukha nathI joItAM; ane hamAre kAMI paNa ApavuM ja hoya te eTaluM ja Ape ke namI gayelI kamaravALA, sAMjhI chAtIvALAM, capaTI hevALA, uMDI peThelI nisteja AMkhevALA, kIDAnI peThe cAlanArA, vAtavAtamAM hAtha joDIne ubhA rahenArA, utsAha ane AzA vagaranA, jIvanakalahamAM dAkhala thavA pahelAM ja henAthI chuTavA nAthanArA nArakIone huM kadApi jevA na pAmuM...kAraNa ke, je bhUmi para tevAo cAle che te ja bhUminuM nAma "naraka che ane hAM hemanAM darzana nathI hAM "svarga ja che. " o tAMDava masya ! je magaramacchanI AMkhanA eka khuNAmAM nuM paDa rahyA che te magaramaccha karatAM tuM eTalo badhe vadhAre - pApI " che, ke jeTale te hArAthI vadhAre balavAna che ! jema -zakti vadhAre, tema udAratA ( dareka prakAranI) vadhAre; jema vyakti ochI, tema lebha-tucchatA-nIcatA-saMkucitatA vadhAre havAranA 5 thI 7 vAgyA vacceno vakhata tAjagI upanArA che, ke je tAjagI AkhA divasanA kAmane pAyo che. pAyA vagaranA makAnanI suMdaratAnI jeTalI kimata, teTalI ja kimata havAranI tAjagI vagaranA divasabharanA kAryakramanI , amerikAne prakhyAta DAktara pIbalsa (Dr. PoeHey rAmarakSA mATe 15 AzAvacane lakhe che, jemAMnuM 9 muM A che: " rahavAre 10 vAge ane sAMje 5 vAge ema divasamAM mAtra e ja vakhata sAduM maghamAMsarahita bejana de." jainenA rAtrIjanatyAganA siddhAMtanI kimata pazcimanA sevako ane DAkaTare Ama
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahiteccha. majavA lAgyA che. te DAkaTara kahe che, hA-kArI ane havArane nAsto tadane baMdha karo ane divasamAM mAtra be vakhata jame; vacalA vakhatamAM kai paNa cIja na khAze. cekhuM pANuM pathArImAMthI uThatAM vaMta ane sutAM pahelAM puSkaLa pIo ane divasamAM kAmakAjane lIdhe pANI pIvAnuM yAda na rahe teTalA mATe kAma karavAnI jagAe pANIne pAle bharI rAkhe ke je vAraMvAra najare paDe ane pAchuM -pIvAnuM yAda AvyA kare. - devaleka e koi sthiti vizeSane khyAla ApanArI bhAvanA che, ke bhUminuM nAma che ene nirNaya te sAkSAta anubhavathI ja thaI zake; parantu devakanuM zAstrokta varNana to harakoI nAstikane paNa pasaMda paDaze ja. kahe che ke, devane manu mAphaka janmanI vedanA nathI tema vRddhAvasthAnuM duHkha nathI, teo phulanI zayAmAMthI nIkaLI Ave che ane sadA yuvAna ja rahe che. vaLI evuM paNa zAstrakathana che ke jema devone darajajo moTo tema hemanAmAM kAmaga ocho -te eTale sudhI ke amuka devo to mAtra strInA eka vicAra mAtrathI - saMtoSa pAme che. tadana sAcI vAta ! eka saMpUrNatayA tanedurasta - strI prasare che tyAre prasavavedanA mudala nathI hotI. jaMgalamAM - - jurI karanAra strI raste cAlatAM bALaka prasare che ane turata ja hene upADI cAlatI thAya che. tadurastIne prasavane DaMkha na ja - heya. so ane tethI vadhAre vayanA manuSya zaratamAM daDe che, eTalI vaye paraNe che ane uMcAmAM uMcAM pustaka racI zake che tathA yuvAni sAthe peTa bharIne karI zake che evuM jANyA pachI koNa kaheze ke saMpUrNatayA rakSAyelI tanadurastIne vRddhAvasthAne DaMkha lAgI zake che ? vaLI mANasa jema strIsamAgamamAM vadhAre mitavyathI tema vadhAre atAkAtavALA hoya che, evuM jANanArA buddhizALIo-deva-trIsamAgamathI taddana paNa dUra rahI zake che. ane deva ' ne harAvanAra -ttarIke prasiddha thayelA yogI" leke to strInA vicArathI-emotion mAtrathI-paraheja rahetA. kharUM kahIe te, saMgrahAyelI zakti e ja deva" paNuM daivatva-che; ane devatvane sArAmAM sAro upayoga @ jagakalyANakArI jJAnanI zodha ityAdi karavAmAM thato te zaktiono upaga ) e ja " nI " paNuM che.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ mhArI upavAsanI kahANI. keTaluMka thayAM mhArAmAM zArIrika azakti vadhatI jAya che, jo ke khAsa darada jevuM kAMi ja nathI. kAma karavAnI bAbatamAM, "jeTaluM kAma mhAre karavuM joie ( mhArA dheAraNathI ) ane jeTaluM kAma mhArI pAse zIlIkamAM rahe che te bannenA pramANamAM huM ghaNuM ja thADu balke kAMI ja nahi-karI zakuM chuM. je theADI zakita acata che hete paNa mhoTA hissA manuSyA, banAvA ane vastu. enI vicitratA yAda karI dIlagIra thavAmAM ane khAsa karIne mhArI peAtAnI azakti-mukhyatve icchAmala saMbaMdhI azakita-ane bhUlA mATe kheda karyAM karavAmAM phekTa kharcAjI jAya che. : < > A sthitimAM jIvu te mRtyu barAbara ja che. 'jIvana ' te che ke hemAM manuSya caitanyamaya, nAcatA-kUdatA, manuSya banAve ane vastuonuM vaicitrya jovA chatAM te upara hasatA, peAtAnI bhU plAtuM bhAna thavA chatAM te bhUlenA * nATaka upara paNa hasate ane bhUlA karI thavA na pAme evA saMyeAgeA ghaDavAnI icchAzakti - thI ubharAtA, samayanA pravAhamAM kheMca te ' nahi paNa sAthe taratA, icchavA joga pariName ane banAve! ate prApti upara avizvAsanuM TTapuM hAsya karatA ane nahi cchavA joga parajIAmeA vagere upara kRtrIma hAsya hasatA-evA hAya. evuM jIvana zuM huM jIvatA hatA ? hasavA satyasuMdarIte nagna karI nahALavAnI mhane keTaluMka thayAM lata lAgI hatI ane tethI huM ghaNA ghaNA * aTakacALA * karatA, haitI kimata tA huM nahi bharatA hAuM ? teNInuM vaira te mhArA sthUla jIvana upara utarI AvatuM nahi haiAya ? athA pUrva janmamAM karelI jJAnanI AzAtanAe sInemeTAgrAphanI phIlmanA guMcaLA rUpe banIne humAM Asteste ukalatI jatI hoya ane hemAMnAM sUkSma citrA ( bhAve ) sthUla rUpe mhArA jIvana upara paDI hete raMgI nAkhatAM hAya-ke dAkhI detAM hAya-ema tA nahi hoya ?
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 jainahitecchu. je he te he; mahane eTaluM " bhAna ' cekasa hatuM ke huM chevata dekhAvA chatAM jIvato nahoto. e sthitimAM ekadA De eka bukaselaranI dukAne jaI haDa ane kaI khAsa pustaka nahi mAgeluM hovA chatAM bukaselare pitA pAse AvelA navA " leMTa ... mAMthI vIzeka pustako hArI pAse dha kaI paNa jAtane vicAra karyA vagara te pustake huM ghera laI gayo ane vAMcavAmAM guMthAyo. " hitecchu ' no aMka kyAranoe leNe thai cukyo hato, paraMtu atyAra sudhI eka akSara paNa lakha. vAnI mahane - rUci " thaI nahotI, e saMjoga A sthaLe mahAre noMdha joIe che. Arogya, mAnasazAstra, pIrITyuAlIma ane adhyAtmane lagatAM A pustaka para huM uparaTapake najara nAkhI gaye zA kAraNathI, te huM jANato nathI, paNa mane IcchA thaI AvI ke, mahAre Aje kAMija khorAka levo nahi. budhavAra havArathI zukravAra sAMja sudhI te upavAsa cAlu rAkhyo. pahele divase ekavAra ane bIje divase 3 vakhata bababe kapa chAsa pIdhI, ane zukravAra sAMje dALabhAta khAI upavAsa bhAgyo. upavAsathI TevAyelA janAne A ramata jevA upavAsanI vAta halavA jevI lAgaze; paNa dara mahIne poSadha karavAnI TevavALo huM chellAM dazeka varSathI eka paNa upavAsa karavA pApo nahate te vAta dhyAnamAM letAM, tathA hAlanI mahArI zArIrika ane mAnasika sthiti ke jenuM kAMIka svarUpa A lekhanA agrabhAgamAM varNavyuM che te vicAratAM, A bahAne tapa kAMIka arthasUcaka hate khare. A upavA dharmazAstramAM kahelA "tapanI jAtane naha, paNa Arogyaza stramAM vAraMvAra sUcavavAmAM AvatA "upAyanI jAtane hato. te dvArA mahe koI AkAzamAMnA svarga ane svarganI asara rUpI * bakSIsa ' meLavavAnI IcchA rAkhI nahatI, paNa tAtkAlika vargasApha peTa ane sApha magaja-ke je para prahAro "vArasA hakaka hato te pharI meLavavA icachA rAkhI hatI. kherAka nahi levAthI nabaLA paDI javAya che evo " hema" * A pustakane sAra vAcakavarganA hitArthe A aMkamAM jUde jUde sthaLe ApavAmAM Avyo che.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ mhArI upavAsanI kahANI. 427 skrute mULathI ja naheAtA. lAMbA vakhatanI atyaMta nabaLAi chatAM hamaNAM lagabhaga 3 divasa sudhI khArAka na levAthI mhArAmAM kazI vizeSa nabaLAi AvI naheAtI, baTTe je zAnti, sateSa ane su. khanI lAgaNI mheM A traNa divaseAmAM ane te pachInA e divaseAmAM anubhavI che . tenI chellA eka varSamAM kadApi anubhavI nahetI. e divaseAmAM chAsanA eka ghuTaDAmAM mhane je lahejata AvatI te krAi divasa sudaramAM suMdara mIThAI ke anya krAi bhAjanamAM hune jaNAi naheAtI. cAlavAnuM ane lakhavAnu kAma je huM chellA thoDA diva seAthI lagabhaga mudala karI zakatA nahatA te A be divasa daramyAna mhArA tanadurasta divasA jeTalu` ja huM karI zakayA hatA, ane - zcarya te e che ke e mAila sudho cAlyA pachI ane be kalAka lakhyA pachI kAMi thAka ke kaMTALAnI lAgaNI thavAne badale AnaMda. nI lAgaNI anubhavAi hatI. peTa paranA bendre AThe thai gaye hatA ane peTanI ecenI lagabhaga tamAma dUra thaI gaI hatI. upavAsane aMte mhane lAgyuM ke koi rAte huM mhArI hAlanI pratRttine eka mAsa sudhI cheADIne kAi ajANyA gAmaDAmAM jai zakuM ane huM eka aThavADIOM kAi paNa jAtanA-chAsanA paNa TekA sivAya upavAsa karI havAre ane sAthe jamalamAM bhaTakayA karUM, bapore vAMcyA karUM, bane teTaluM mAnavrata pALuM ane rAtre snAna karIne urSyA ja karUM, tathA bIjA traNa aThavADIAmAM mAtra sa'gIta, chAsa ane mAile sudhI bhaTakavAnuM tathA prAtaHkALamAM eka kalAka dhyAna emAM ja marata rahu te mhArA zarIrane ane magajane navuM caitanya avazya prApta thAya. paNa upavAsanI kahANInA vizeSa agatyane bhAga tA hajI have Avaze. keTaluka thayAM upAdhicche, ciMtAe, za'kAe, khaTapaTA, nirAzAe ane tarkathI mhArUM magaja DAheALAI gayuM hatuM ane sva. rganAM sAdhane vacce huM pratyakSa narakanI yAtanA bhagavI rahyA hatA. upavAsa daramyAna samudra kinAre sAMja stuvAra karavA vakhate ane vAcanagRhamAM pustako vAMcatI vakhate, mhArAmAM daTAi gayelA alavAna tattvajJAnamaya vicAra| tarI AvyA ' ane ciMtA ane upa dha upara becAra vakhata mhArAthI mana sAthe ja huzI javAyuM. dRzya duniyA-hemanA padArtho ane jene ' banAve ' kahIe chIe te suddhAM-mhArA magajanA eka khuNAnuM biMdu mAtra heAya evuM lAgyuM.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 428 jainahitecchu. e magajamAM evI aneka duniyAo sajAvA lAgI ane laya pAmavA lAgI ! zapanaheranuM "The World as Thought and. Will " AkhuM mahArA astitvamAM ota preta thatuM lAgyuM. are A ja duniyA ! A ja duniyAnA kahevAtA banAvo ! ane ene mATe ke enA vaDe kheda, Dara ane duHkha? keTaluM mithyAtva ! kevI nirbaLatA ! zahero ane zaherI jIMdagIne vidvAno-khAsa karIne phIlasUpha ane sAdhuo-e dhikArI che; e dhikkAra zaheranAM makAne ke mANasa upara nathI, paraMtu zaheronI ati jaMjALa upara che. jA gyA tyArathI moDI rAtre pathArImAM jatAM sudhI aneka hAnI heTI. pravRttio, mulAkAte, yojanAo, vicAramAM lAgyA ja rahevuM ane zaktinA pAtALakuvA rUpa "ha" henA tarapha eka paNa najara pheMkavAnuM smaraNa na thavA devuM, enA jevo "khoTano dha" bIje karyo che zake ? zakitamAtra "hu mAMthI --AtmAnA kUvAmAM magajanI Dela nA. khavAthI-Ave che. Atmacinhanane jahAM avakAza nathI tyahAM. zaMlI kamAMnI zakita jaladI kharcAI jAya che ane nabaLAI ja-devA ja mAtra-zIlIkamAM rahe che. "huM" nA kuvAmAM magajanI Dola nAkhavAthI nabaLAmAM nabaLo mANasa paNa vadhu nahi te eka divasa cAle e. TaluM paNa "jaLa"--eTalI paNa zakita--te avazya meLavI zake che. eTalA ja mATe pUjana, sAmAyika Adi eka divasa cAle eTalu jaLa ApanArAM sAdhana yojavAmAM AvyAM che, ane piSadha Adi lakALa cAle eTaluM jaLa ApanAra sAdhana ubhA karavAmAM 24:441 3. [ All this is creation-all this is 'art'but a very very usefnl - art'that tends to give life, strengthen life, make one feel and enjoy Life.] pUjana dvArA-je pUjananA hetunI hamajapUrvaka te thatuM hoya tedu:kharUpa dekhAtI duniyAne hazI zakanArA, duniyAne pheravI zakanArA, tarachoDI zakanArA, ramADI zakanArA " khelADIo (artists) nI zakitanI bhAvanAmAM DUbavAno prasaMga maLe che, ane tethI "zaktine pravAha maLe che. sAmAyika dvArA zarIra ane mana baMnene gopavI "huM" nA kUvAmAM paDavAnuM ane zakti meLavavAnuM banI zake che. piSadhadvArA evIza kalAka sudhI e kuvAnA jaLamAM ja jaLakriDA karyA karavAnuM ane lAMbA kALa cAlI zake eTalI zakti meLavavAnuM bane che. pUrvanA je jaina-zrAvakA-nI tArIpha sUtromAM karavAmAM AvI
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ mhArI upavAsanI kahANI. 429 che teo mahInAmAM echAmAM ochA e peASadha' karatA ane darareAja sAmAyika karatA. tenuM icchAkhala ( will-power ) gajaba hatuM. dostInA sAra rUpa vAdArI ane AtmabheAga, ane zatrutAnA sAra rUpa kaTTaratA-e banne paikI je raste hemane javuM paDatuM te rastAnA bIjA cheDA sudhI paheAMcyA sivAya hemane tRpta thatI nahi, garIbAinA 'khate sahana karavA mAtranI ja nahi paNuM hazI kahuADavAnI tAkAda teo dharAvatA; julamImAM julamI ane akSaragI rAjAenI dIvAnagIrI paNa teo karI zakatA; jakharAmAM jakharUM sAhasa karavAne kUdI paDatA rAgaraMganI majhA peTa bharIne lUTI zakatA ane rAgaraMga tyAga kSaNamAtramAM ane kAMipaNu arekAra sivAya karI za katA. keTalI emanI icchAzaktinI khIlavaTa ! icchAzakti e ja manuSyatvanuM kharUM dhana che-khaLa che-manuSyatva che ane huMte prApta karavA dacchatA mAthuse pAtA upara julama karavA taiyAra rahevuM joie. AjanA jamAnAnA mhoTA rega kAi heya te te e che ke bIjAonI madadathI ( paisAnI ke maherabAnInI ) du:kha maTADavAnI-sukha meLavavAnI--nIti phelAve che, kASTane apacA ke cheM. kAza thayA te jAe DAkaTara pAse, paisA ApIne ane garIba TA tA yA yAcIne yeA davA, ane e mahAranI padmathI maTADA rAga ! agAunA jamAnAmAM apacA thatA ja bhAgye ane thatA te jhaTTa manuSya lAMdhaNu karI letA, lAMbI musApharI karatA ke sakhta mUhenata karavA lAgI jatA ane e pramANe pAtAnI madadathI petAnuM du:kha TALatA. zrama sevavAnI dhRcchA hevI e icchAzaktinI hAjarInuM cinha che. surAjya karatAM svarAjya, prajA game teTalI abhaNu-sa pavagaranI muDathala hoya te paNu, vadhAre icchavA joga che, enuM kAraNa e ja che ke surAjyamAM bIjI prajA hamArA peTamAM pI. cakArIdvArA khArAka mUkI Apaze paNa tethI kAMi zakti khIlaze nahi. jhAre svarAjyamAM hamAre hAthe kaSTa sahIne kheArAka upajAvavA joize-rAMdhavA joize-khAveA joize ane pacAvavA joize ane te sadhaLI kriyAonI vidhi barAbara nahi AvaDatI hoya te| garaje akhatarA karavA paDaze, akhatarAmAM niSphaLatA ane duHkha sahAM paDaze kharAM pazu buddhi ane icchAzakti khIlavA jarUra pAmaze, jene pariNAme mAtra peAtAnuM ja sajya jALavavAnI nahi paNa bIjAnuM rAjya meLavavAnI zakita Avaze. bahetara che eka duHkhamaya svarAjya,
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ hitecchu. aniSTa che devAthI cAlatuM paNa pararAjya ! are jai| e siddhAMta mULathI ja sArI peTe humajelA cheH tIrthaMkarane hemaNe zAsananA'mahArAjA' kavA kharA, paNa e ja tIrthaMkara 'saMdha'ne namana kare evuM ThaMra vatrAne paNa teo cUkayA nathI !-ane dhyAnamAM rahe ke saM'mAM 'gRhastha'laymen) paNa AvI gayA ! vhAre rAjya kAnu--rAjAnuM ke prajAnuM ? surAjya ke 'svarAjya ? ane e ja tIrthaMkarA zikhavatA ke hamArI mukti ame ApI zakIe nahi, te te hume ja meLavI zakeA; bheMza mAtra maherabAnI karavAnI--sukha ApavAnI du:kha haravAnI zakita amArAmAM nathI, te te haMme ja hamArA mATe karI zakeA. hamArI prucchAzakita khIlave ane thamArI mukita--hamArA vArasA huka hame ja meLave. e dRcchAzakita khIlavavA mATe ja sAmAyika ke dhyAna ke pUjana ke upavAsa Adi vrata kare, nahi ke e dvArA amArI maherabAnI meLavavA mATe. - - 430 kharU che ke mhAre leAke! indriyasukhanA lelupI banavA lAgyA ane indriyasukha e ja hemanuM dRSTibi'du banI gayuM tyAre hemanAmAM zaktidAtA prArthanA, pUjana, sAmAyika, dhyAna AdinI garaja utpanna karavA mATe te te kriyAonA phaLa tarIke devalAkanAM sukha ( rahyA vagara aDhaLaka dravyanI mAlekI, sudaramAM suMdara evI hajAre apsarAo ke devIonA bhAgavilAsa, lAMbI jIMdagI, nATayaraga Aphri ) maLaze evI lAlaca mUkavI paDI (again a clever * art '), jema patAsAM ane peMDAnI lAlaca ApI Aje lekAne sAdhu pAse kheMcI lAvavAmAM Ave che, varagheADA ane gInA bhax bhakAthI lAkAne devAlaya tarapha AkarSavAmAM Ave che, temaja svagenI apsarAonI lAlaca ApIne pUrvAcAryAe lAka gaNune zaktidAtA kriyAo tarapha kheMcavA kAzIza karI hatI, jo ke narUM tattvajJAna athavA nizcayanayanA premIee jagAe jagAe ema paNa lakhI dIdhuM che ke, merUparvata jeTalA elA muhuti karavA chatAM ( hajArA bhava sudhI sAdhu banyA karavA chatAM ) ane pUjana tathA tapa Adi karavA chatAM mAsanI mukti nirbaLatAthI chUTakArA che nahi. " ' icchAzakti khIlavavAnA hetupUrvaka thatAM dareka vrata, tapa, japa iSTa che, ane IcchAzakti ( will-power ) e ja sukhanuM sA* dhana che, samajapUrvaka thatA prAsaMgika upavAsathI hRcchAzaktine pe
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ * hArI upavAsanI kahANI. 431 paNa maLe che, amuka cIja game teTalI priya hoya ke lAbhakAraka hoya te chatAM tenA vagara amuka mudata sudhI calAvI levAno ni. yama karavAthI paNa icchAzaktine piSaNa maLe che, vAhavAha khAtara nahi paNa pitAnI IcchAthI thatA dAnamAM mIlakata uDAvavAthI paNa icchA zakti khIle che, maherabAnI mAgavA AvanAra maNisanI sthiti game teTalI dayAjanaka heya paNa uMDe vicAra karatAM te - dadane pAtra na hoya to te vakhate henA kAlAvAlA hAme baherA kAna karavAmAM paNa IcchAzaktinI khIlavaTane lAbha che. tevI ja rIte nukazAna ke apamAna pahoMcADe tevuM kArya mitra ke zatru taraphathI banyuM hoya teve vakhate vairanI dhUnane dabAvI daI nukazAnanA " bhAna " ne pavanamAM pheMkI devAnI TevathI paNa icchAzakti khIle che; ane priyajananA paNa nIca kArya vakhate 'dayA'nI svAbhAvika lAgaNIne kUdI jaI daMDa ApavAmAM paNa evo ja lAbha che. saghaLA dayALu-rakhene koIne jarA paNa kaSTa ke zrama paDI jaya evA DarathI baMdhAyelA-kAnuna, samAjaracanA, rAjyaracanA ane dharmazAstro manuSyanI icchAzaktine pAyamAla kare che. samAjaracanA ane zAstraracanAmAM jema sakhtAI vadhAre, tema icchAzakti vadhAre khIlatI jevAI che ane sukhanI lAgaNI ubharAI jatI jovAmAM AvI che. nAjukatA e ja pApa, sakhtAI e ja puNya (eka daSTie.) kudaratanI sakhtAI, kudaratanA kopa(="du:kha) duniyAmAMthI koI divasa adazya thayA nathI ane thaze nahi. jene duniyAmAM rahevuM che ane jIvavuM che hene-game tevI sAvacetIo ane zene lAbha levA chatAM-kAI nahi ne kaI vakhata kudaratanI sakhtAI anubhavavAnI che ne che ja, ane ema che hAre henAthI sakhtAI khamavA jeTalI icchAzakti meLavyA vinA kema calAvI zakAya ? vadhasthaMbha upara haDAvavAmAM AvavA chatAM kAiTanI IcchAzakti aDela rahI ane ene matanuM "bhAna thavA pAmyuM nahi. gajasukumAranA mAthA upara aMgArA mUkavA chatAM enI IcchAzakti baLI nahi ane ene zarIranA dahananuM bhAna thavA pAmyuM nahi paraMtu Aje leke e bane purUSonI aMdaranI zakitane yAda ka
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 432 janahiteccha. ravAne badale vadhasthaMbhane ane aMgArAne ke zarIrane ke AkRtine pUjavA doDe che ! ane mAne che ke teo bhakita athavA dharma kare che ! beTI bhakitao, khoTAM koe, khoTA siddhAntae manuSyane nirbala-icchAzakitahIna-banAvI dIdhA che; zaktinI bhakita, zaktinuM gata, zaktino siddhAnta e ja mAtra puH manuSya-re siddha-banAvavAnI yogyatA dharAve che. khAvuM te zakitanA bhakata mATe pApa nathI, upavAsa karavo te zakitanA bhakta mATe aniSTha nathI; divaso sudhI sakhta majurI karavI temaja tadana ArAmamAM kalAke sudhI paDyA rahevuM emAMnuM kAMI hene mATe varya nathI; zarIra ane suMdarI ene mATe narakanuM dvAra nathI, temaja zarIra ane suMdarIne svecchAthI tyAga karavAmAM ene mana pApa nathI. te khAya te zakita mATe, bhUkhyA rahe te paNa zakita mATe; jAge te zakti mATe, ane gheTAya te paNa zakita mATenuM kAma kare te zakti mATe, ane paDa rahe te paNa zakita mATe; kharca te -zakita mATe, ane lebha kare te paNa zakti mATe; dayA kare te zakti mATe, ane sakhtAI kare te paNa zakti mATe; bhogI bane te -zakti mATe, temaja tyAgI bane te paNa zakti mATe: "satya" (Truth) no upAsaka bane te zakti mATe, temaja "kalA (Art)ne upAsaka bane te paNa zakti mATe; sahAmo thAya te zakti mATe, temaja namI jAya te paNa zakti mATe; kaI na icche te zakita mATe, ane na icchavA joga che te paNa zakti mATe. A che zaktivALAno dharma ! e dharmane mahImA ora che; huM huM je kavi hota te kaheta ke - zaktinI bhakti thakI, banyA mahA arihaMta; kathA zaktinI suNaze, banaze ddhA (8) saMta ! V. M. Shah.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ gupta daradonI vadhatI jatI mAtA.. vA gupta darado AjanI duniyAmAM behuda phelAyAM che.... cAMdI, prameha Adi bhayaMkara darado Aje sudharelI duniyAmAM ane lagabhaga tamAma prajAe mAM--er3ada phelAyalAM che. A daro vazu paraparA cAlyA kare che ane tanadurasta dekhAtAM strI-purUSAmAM paNa kAi vakhate hemanAM chupAM mULa hoya che. manuSyate jAnavarathI paNa kharAba sthitimAM lAvanAra, zArIrika temaja mA-saka Arogya ane zaktionA saceATa saMhAra karanAra, prajAvanuM satyAnAza LanAra A darado daradInAM peAtAnAM ja duSkamAMthI nIkaLyAM heAya che eve kaMi niyama nathI, paraMtu e daradavALA manuSyane cuMbana karavAthI,sAthe esIne jamavAthI, evA daradIe vAparelA vAsaNa ke vajrane upayAga karavAthI paNa e daradInA cepa lAge che. nhAnAM baccAMomAM paNa AvA cepa ghaNI vakhata lAgelA heAya che. mATe dareka chekarA ane karIne manuSyazarIranI kimata ane henuM baMdhAraNu humajAvavuM joie che ane je je gaphalateAthI, ajJAnatAthI temaja durAcArathI manuSyazarIra nakAmu, rAgI, kheAjArUpa, kaMTALArUpa ane khIjAe mATe paNu bhayaMkara ane che te te sarva vAte--kazI paNa zarama rAkhyA sivAya-dareka karA che!karIne hamajAvavI joie che, vakhatasara apAyalI cetavaNI ane jJAna kAi vakhate lAMbAM ane ilAja na thai zake tevAM trAsadAyaka duHkhAnA sAva aTakAvanAra thai paDe che. strI ke purUSatu' kASTha aMg arpavatra nathI, zaramabhareluM nathI, pApanA khajAnA rUpa nathI; dareka aMga eka upayegI thIAra che ane darekamAM henI khAsa pavitratA che. zarama aMgamAM nathI, paNa aMganA durUpayeAga karanAra mANasanI durmatimAM che. aMganuM badhAraNa zuM che, enI tanadurasta sthiti kevI hAya, eneA sadupayeAga athavA potAne ane bIjAne vadhAremAM vadhAre hita paheAMcADI zakAya evI jAtane upayega kevI rIte thAya, zuM zuM * DA. vuilyama lI hAvarDa em. DI. nA pustanu de|hana, lakhanAra vA. mA. zAha.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. karavAthI haeNnA durUpayeAga thayA gaNAya, ane dupayeAganAM mAThAM phaLa kuvAM Ave che, A bAbatA dareka strI.puSe jANavAnA hukma che, pharaja che,-e jANavAmAM ke jaNAvavAmAM zaramAvuM e ja zaramabharyuM che. 434 mANasa bahu mahenatathI ke magajanA mahukamathI tUTI paDatA nathI.--zarIra ke magajanA atizramathI mANasanuM zarIrabaMdhAraNa tUTI paDe che e mAnyatA taddana khoTI che. zramathI dareka snAyu kasarata pAmI vadhAre tAkadavALA bane che. kai mANasa pA tAnI zakita bahAranA zrama seve te thADuka nukasAna thAya, ke je ArAmathI dUra thai zake; parantu hetu zarIra ke magaja kSobhuM ' . zarIra cai jAya ke ' TUTI paDe ' e vAta te kheTI che. mhAre zIthIla ke kSINa paDI javAnuM ane magaja nirmANa thai javAnu kAraNa zuM haze ? kAM te mANasa pote jIbha ke jananendriyane gulAma ca-vivekadRSTine chUTAcheDA ApI-smRtikramaNa kare tevu te pariNAma heya, agara vArasAmAM maLelAM gupta daradanAM jaMtu amuka ye dekhA de, vhevu te pariNAma hAya. banne bAbatamAM, atikramaNa athavA vivekaztunA chUTAcheDA ' e ja zArIrika ane mAsika patana nuM mULa kAraNa che. " . eka mhATu' kamanazIba--duniyAmAM Aje harIphAi vadhatI jAya che. majabuta zarIra, dareka prasa Mge khA mArga joi zake evI nirmaLa ane capaLa buddhi, ane pasada karAyalA mArga upara harakeAi jekhame ane niDaratAthI cAlyA karavAnI dRDha icchAzakti ( willpower ) e traNa jenAmAM heAya te ja TakI zake tema che; bAkI nakhaLAonA te mA ja che. A pramANe eka bAjuthI tIvra harI. phAi pratidIna vadhatI jAya che, thAre bIjo hAtha upara mANasajAtanA zArIrika ane mAnasika baLane ghaTADeA pa vadhatA jatA jo vAmAM Ave che. e ja A jamAnAnuM heTu kamanazIba che. rIvAjo, rUDhIe, vyaktigata Adata, phaeNzana, khATI mAnyatAo | khATI zarame ane zaramabharelI hiMmmataH A sarva balAo Aje manu SyanI pAyamAlInuM kAma karI rahI che. A jamAnAmAM jene TakavuM haze jeNe-pachI te purUSa hA vA zrI he-janmathI maraNa sudhInA badhA vakhatamAM dareka cIjamAM atikramaNathI dUra rahevuM ja joize, vivekabuddhine jAgatI rAkhavI ja joize, khAsa karIne strI-purUSanA sayegane lagatA savAlAmAM vadhAremAM vadhAre kALajI ane dura MdezI 2.khavI ja paDaze.
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ gupta daradenI vadhatI jatI bhaya'karatA. 431 vIryapAta vagara Argya rahe hu evA vahema. (1) evA vahema kharekhara vinAzakAraka che. mANasa mRtyu sudhI vIryapAta na thavA de tethI henA Argyane nukasAna thavAne badale ulaTe viroSa lAbha che. (2) ene tattvajJAna para svAbhAvika prema che te. ee banatAM sudhI AkhI jIMdagI avivAdvita ( ane apavAda rahita ) gALavAne nizcaya karave joie. (3)cepI daradeAvALA ane khAsa karIne gupta darada jemane eka vAra paNa thayuM heya hemaNe paraNavuM na joe ane rAjye ke samAje tevAne paraNatAM aTakAvavAM joie. (4 jenAmAM kUdakA mAratI juvAnI na heAya tevAoe, tevI sthiti prApta na thAya ...aaN mRdhI, paraNavAnI lelupatAne vaza rAkhavI joie. (5) paraNelAM strIpurUSoe samAgamaprasa Mga jema ane tema dhADa ane lAMbhA aMtare rAkhavA joie, ane te niyama jaLavAi zake te khAtara alAyadAM bIchAnAM rAkhavAM joie, samAje ke zastra ke puhite eka strI ane eka purUSanA hAtha meLavI ApyA tethI kAMi teomAMnI ekake vyaktine atikramaNane-pAzava vRttine!~ pavitra ageAnA durUpayeAganA-hakka maLyA humajavAne nathI. je samAje eka strIpurUSane joDI ApyA te samAjanI sevA-hane pAtA karatAM paNa vadhAre zaktiovALuM satAna ApavAnA rUpamAM-karavAnI javAbadArI sAthe te Ana MdanA hakaka maLyA che e dAi kALe bhUlavuM joituM nathI. jAnavaro ane jaMgalI manuSyA karatAM paNa AjanA lAkeH utare che !..--saghaLA dezatA jaMgalI lekAmAM juvAna cheAkarA cheAkarI para dhaNIja aMkuza rAkhavAmAM Ave che ane vyabhicArane heTAmAM mhATa gunhA gaNavAmAM Ave che, eka baLavAna AMta eka echI tAkAda dharAvatI jAti upara auDI AvatI te harakASTha TThAne kha LavAna jAtine strInA gara'gamAM nAkhI skhalita karyA pachI nabaLI tita hete harAvI zakatI. jAnavAmAM paDyuM viSayavAsanA amuka kALe ja udbhave che. manuSya-khAjanA manuSya-ke je svataMtra manuSya hevAto magarUrI kare che, te ja pAza vRttinA sAthI mhArA gulAma anyA che. jete lagnakarAre harakeAi vakhate strI pAse javAnI svataMtratA bakSI che, jenI pAse bIjI strI pAse paheAMcavA mATe joituM dhana ane khIjAM sAdhate meAjIka che, jenI pAse hajI sudhI vIryane kha jAneA akhUTa rahevA pAmyA che, tevA manuSya te saghaLAM sAdhane mAjIda haiAtrA chaane henA upayega karavAnI hete svata tratA
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 43 hAvA chatAM-jo te tevI bharI 'nA' kahetA ja hakadAra che. jainahiteccha. AtmadhAtI lAlaceAne tAbe thavAnI himmata- te peAtAne svataMtra manuSya' kahevaDAvAne * peAte ja ghaDavA thoDIka sUcanAoH--( 1 ) cheAkarA-cheAkarInI sayukta cALAe icchavAjoga nathI. ( 2 ) putrI ke strIne yuvAna purUSA sAthe ekAMta karavA devAmAM mhATu jokhama che. ( 3 ) jenuM mana vilAsI thai gayuM hAya tevAM strI-purUSoe potAnI sudhAraNA karavI hAya te peAtAne mATe sakhta niyame ane mhAre mhAre te niyamanA bhaMga thai jAya vhAre tyAre pAte ja peAtAne sakhta zikSA karavIH aMgakasarata thAkI javAya tyAM sudhI karavI ke jethI viSayavAsanA ThaM`DI paDaze. ene prasaMge karavAnI aMgakasaratamAM phruTa bAla, kustI, mukAbAjI, doDavAnI zarata ityAdi prakAranI kasarate vadhAre ThIka thai paDaze. evAM mANasAe anatAM sudhI AjakAlanA sInemeTAgrApha ane izakI nATakAthI dUra rahevuM iSTa che. (4) mahInAmAM eka ja vakhatanA samAgamanI je. Ae Teva pADI che tevA 70 varSe paNa pitA banavAnI tAkAda dharAve che ane yuvAnInI sadhaLI majhA anubhavI zake che. maja jItamAM majamuta mANase paNa aThavADIAmAM ekathI vadhAre vAra vIyaMtrAva thavA devA e jaththarAmAM jabare gunho che. jANavAnuM ane pALavAnu theADu ja che, bhUlavAnu-vIsarI javAnu che|DI devAnuM ghaNuM che. tethI ja Aje pustakA vadhI paDayAM che. kudaratanA kAyadA saraLa ane sAdhe che; hene anusarI eTale pachI lAkhkhA dAone zeAdhavA-oLakhavA-banAvavA tathA khAvAnI khaTapaTa karavI ja nahi paDe. zarIra e majura ke mahArAjA, paMDita ane tattvavettA, purUSa temaja strI, tyAgI temaja bhAgI sarvanu Icchita padArtha meLavI ApanArUM kimatI sAdhana che; ane vIrya e zarIrane H rAjA che. vIryate| duya karanAra ane vIryane malIna karanAra gunhe. gAra AgaLa cera, lUTArA, jugArI, vizvAsadhAtI, uDAu, kRpaNa ke :svArthIne gunhA kAMi zAtamAM nathI. phakta vIrya jALavA eTale hamArUM sarva jaLavAzeH zarIrabaLa jaLavAze, buddhuibaLa jaLavAze, icchAbaLa jaLavAze, khIjAe para jaya meLavavAnI zakti jaLavAze, mAtra jaLavAze ja naDuiM,-paNa vadhaze.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina samAjanI pragatinA vyavahAru ilAja. e sambandhamAM kalakattA khAte .maLelI chellI zvetAmbara jaina kaoNnpharansanA pramukha zrIcuta khetazIbhAI khIazI je. pI. nA bhASaNamAMthI maLI zakatA isArA. yadbhakteH phalamarhadAdipadavIM mukhyaM kRSeH sasyavat / cakritvaM tridazadratAditRNavat prAsaMgikaM gIyate // zaktiM manmahimastutau na dadhate vAco'pi vAcaspateH / saMgha so'ghaharaH punAtu caraNanyAsaiH satAM mandiram // zrI vIrazAsanarasI svAmIbhAi, tathA vorazAsanazrI sahAnubhUti dharAvatA sagRhasthA ! agAu kadApi nahi jovAmAM AvelA evA khAsa sa'jogA ane vastusthiti vacce maLatA jaina SAnsanA A agIAramA sammelananA pramukha tarIkenuM jokhamadArIbharyuM kAma bajAvavA umA zrI sadhe mhane je AjJA karI che. hete huM mAnapUrvako ke mahAna jokhamadArInA bhAnane lIdhe bhItAM hItAM-mAthe vhaDAvuM chuM ane Apa sarvane AbhAra mAnavA sAthe, magalAcaraNamAM mhe strI sadhanI je prArthanA karI che, te prArthanA prAkRta zabdomAM ane theADA rUpAntara sAthe pharIthI karUMchuM ke, athavAna IMdra paNa jenI praza'sA kare evI zakti jaina samAjamAM utpanna karavAnA ApaNA kAmamAM Apa sphune sahAyabhUta thaze!, ke jethI jaina samAja jagatamAM daivI purUSonA samUha tarIkenuM peAtAnuM mahAna sthAna punaH prApta karavA bhAgyazALI thAya. svAmIbhAie ! cAlu soMgAne huM khAsa saMjogA kahuMchuM henAM kAraNeA che. AjathI 16 varSa upara phlAdhI mukAme A phrAnsa pahelaprathama maLI tyAra pachI muMbai, vAdarA, pATaNuM,
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahiteSNu. amadAvAda ane bhAvanagara mukAme hainI ekA thaI, je dareka pra sa Mge jaina samAjanA utsAha uttarAttara vadhatA jatA jovAmAM A byA hatA, jo ke te vakhate paNa jaina samAjanI AMtasthiti tadurasta ane malavAna karavA tarapha te puratuM lakSa apAI zakayuM na hatuM, ane te pachI punA, mulatAna ane sujAnagaDha zaheramAM karAyalAM sammelanamAM tA bahudhA utsAhanI paNa nyunatA dRSTigAcara thaI hatI. kAnpharansa phiksa pete kahI cukI che ke, sujAnagaDhanI eThaka pachI teA kAnpharansa bhayakara bImArImAM pasAra thatI hatI. subhAgye subainA suzikSita vargane te aNInA vakhate sanmati sUjhI ane pariNAme dazamI kAnpharansa su-baimAM khelAvIne teoe majabhuta adhAraNa racyu ane e rIte kAnpharansanI pragatinA RRtihAsamAM navuM prakaraNa ArjyuM. tathApi, A 16 varSatA tamakkAmAM eka buddhizALI, saMpIle ane samRddhivAna janasamUha je pragati karI zake tevI praryAta ApaNe nathI karI zakyA, e satya ApaNe khullA dIlathI svIkAravuM joize, ane ApaNI pragatine AdhA karanArAM tattva zeAdhI dUra karavAnA viveka paNa ApaNe AdaravA joize. prathama te, huM dhArUMchuM ke, jJAtie, sadhA ane sAmuni rAjo taraphanI takarAre ApaNI ihalAkika pragatimAM Dakhala na karavA pAme evI kALajI rAkhavAmAM ApaNe bedarakArI rAkhI che; bIjuM, lakSmI ane vidyAnA sacAga vagara koi mahAna kArya banavuM sa bhavatuM nathI. e vyavadgArU siddhAMta satata daSTi samakSa rAkhavAnuM A paNAthI banI zakayuM nathI; ane trIjuM, ghaNAM kAmeAmAM ApaNI ati maryAdita saMdhakti vheMcI nAkhavA karatAM gheADAM ja paNa tAtkAlika jarUranAM kAmeAmAM sadhaLI zaktine vyaya karavAnI paddhati haju sudhI ApaNe agIkAra karI zakayA nathI. A mukhya kAraNAne lIdhe sadhanI pragati mATe jotAM sAdhanA meLavavAmAM ane joitI pravRttio karavAmAM gekaLagAyanI gatithI vadhAre gati ApaNe karI zakayA nathI. pariNAme kAnpharansanI lAkapriyatA paNa ochI thavA pAmI che, je eTalA uparathI jaNAze ke chellI kaeNnpharansa vakhate te pachInI kaeNnpharanse anukrame gujarAta, rAjapUtAnA ane pAmamAM bharavAnuM jAhera thaI cukavA chatAM tema banI zakayuM nathI, eTaluMja nahiM paNa vidyAvRddhina aMge ejyukezana bArDa ' nI suMdara yeAjanA karavA chatAM e saiAthI vadhAre jarUranA kAryane paNa atyAra sudhImAM > 38
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina samAjanI pragatinA vyavahArU ilAja 338 kAMI tAkAda maLI zakI nathI. je vakhate pArasI koma ane luhANa kAma dara varSe hajAro nahi paNa lAkha rUpiyAnAM phaMDa vidyApracAra mATe karI zakI che, te vakhate-laDAInA ane asAdhAraNa AvakanA khAsa tabakkAmAM paNa kAma karatAM saMkhyA ane sAdhanamAM haDiAtI evI ApaNuM kAmanI konpharansa vidyAvRddhi jevA sarvoparI AvazyaktA dharAvatA kAma mATe kAMI paNa saMgIna karI zakI nathI e zuM ApaNe niSphaLatA sivAya bIjuM kAMI sUcavI zake che? mahArA mAnavaMtA baMdhu zrIyuta gulAbacaMdajI ThaDhAe gaI sAlamAM vAMcele ke.npharansane riporTa bole che ke " keLavaNI pAchaLa 1860 thI 1971 sudhImAM-11 varSanA arasAmAM-rU. 30 hajAra kharcavAmAM AvyA che. " ApaNI A sthiti ApaNane sApha kahI Ape che ke, ApaNe rogI yA bhayAnaka sthiti vacce pasAra thaIe chIe. parantu, AkhI duniyAmAM yudhei navA jusso utpanna karyo che, bahuraMgI hiMdI prajAe lAMbA vakhatanI Alasya, kusaMpa ane bedarakArInI beDIo toDI svarAjyanI jabara laData calAvavA mAMDI che, kalakattA zahera Aje pravRtti ane zaktinI Aga varasAvI rahyuM che. A utsAhano zubha cepa jaina bhAIone paNa lAge e asaMbhavita nathI. kalakattAnA ApaNA jaina bhAIoe kaeNnpharansanI maMda dazA ane samasta dezanI ugra pravRttino khyAla tathA mukAbalo karI rkonpharansane ahIM ja AmaMtraNa ApyuM e bahu DahApaNabharyuM pagaluM che, ane mane vizvAsa che ke hiMdasvarAjyanAM amUlya ratna tuya prajAkIya AgevAnoe potAnA prakhara vicAratAM je AMdalane A bhUmi para atyAre phelAvyAM che henI asara hame sarva baMdhuo jarUra jhIlaze ane je hiMdI prajAnA punarUtthAna mATe te mahApu rUSo tanatoDa zrama sevI rahyA che te hiMdI prajAnA eka upayogI aMganA-eTale ke jaina samAjanA-punarUtthAna mATe hame baMdhuo jarUra eksabala, dhanabala ane vidyAbala ekaThuM karaze. hiMdanA uddhAranAM dilane A bhUmi parathI sarvatra phelAya che e kAMI navAInI vAta nathI; A te ja bhUmi che ke jyAM bhUtakAlamAM paNa ghaNuMkharA tIrthakaro ane tatvajJAnIo pAkyA hatA, jemaNe pitAnAM tejasvI kAraNe AkhA hiMda para ja nahi paNa
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. duniyA para prasarAvyAM hatAM. te ja bhUmi para, ane utsAhapUrNa khAsa saMjogAmAM, ApaNe ekaThA maLyA chIe, te zuM ApaNe ApaNA itihAsamAM eka navuM ane abhimAna levA yeAgya prakaraNa. umeravAne kazIza nahi karIzuM ? A praznanA uttara huM ke kAi eka vyakti ApI zake nahi,-sadhaLI vyaktionA samUha athavA zrIsaMghe pote javAba ApavAnA che; ane mheM maMgalAcaraNamAM zrI sadhane ja duHkha haranAra ane pavitra karanAra deva tarIke sakhAdhI prArthanA karI che; kAraNa ke sadhamaLa (Colleetive Strength ) e ja harakeAi samAjanI muktinA matra che athavA zAsanarakSaka deva che. gRhasthA ! huM eka vyApArI chuM. ane humA jaNA che! tema vyApArInAM khAsa lakSaNa e hAya che ke ( 1 ) cetaraphanI sthiti ane rUkhane bArIkAithI vicAra karavA, ( 2 ) kalpanA ane siddhAntA karatAM hakIkatA ane AMkaDAo upara vadhAreM dhyAna ApavuM, ane ( 3 ) Akasmika naphAthI julAI na jatAM tathA nukasAnathI nAsIpAsa na thatAM hiMmatathI AgaLa te AgaLa vadhavA mathavuM. ane huM mAnuMchuM ke koi paNa kAma, samA ke dezanI AbAdI mATe AthI vadhAre sAre| ane vyavahArU mArga khIjo bhAgye ja hAi zake. vyApAramAM kavitA ke kalpanAnA kudakA kAme lAgatA nathI, ane devAnI prArthanA madadagAra thatI nathI; parantu jene lukhkhI hakIkatA ( dry faets ) ane gaNatrIe (Fign-res ) kahevAmAM Ave cheM te upara puratuM dhyAna ApI prakAzita bhaviSyanI AzAe azrAnta zrama sevyA karavAnI rIta ja kAma lAge che; ane eTalA mATe, mhArA dIleAjAna svAmIbhAie, humAne mIThThI mIThTho vAte, kalpanAo ane huvAI targA na ApI zakuM ane eka vyApArI tarIke lukhkhI hakIkatA ane kaMTALA bharyA AMkaDAne raste DhArI jAuM' tA hune kSamA karo. pragatinA mULa maMtra-- jIvatI zraddhA.' jema jaina samAja, temaja jaina konpharansa paNu, atyAra sudhImAM sArI pragati karI zakI nathI henuM mukhya kAraNa mhane jIvatI zraddhA ( Living Faith) nI khAmI lAge che. kriyAkAMDa vagere upara je zraddhA rAkhIe chIe te jAtanI zraddhAnI atyAre vAta karateA nathI, paNu, " huM pratidina AgaLa ne AgaLa " 340
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina samAjanI pragatinA vyavahArU IlAja. 341 vadhata, anaMta zakti prApta karavAnI zakayatAvALo jJAnamaya AtmA chuM " evI zraddhA tarapha huM hamAruM lakSa kheMcuM chuM, mAnyatA nI nahi, paNa jIvatI zraddhAnI tarapha huM hamAruM dhyAna kheMcuM chuM. ApaNuM zarIra, gharasaMsAra, vyApAra, rAjakIya pravRtti, saMdha, gurU Adi dareka bAbata para vicAravA ke kAma karavAne prasaMga AvatAM A zraddhA ApaNuM hRdayamAM jIvatI jAgatI hovI joIe. je gharasaMsArathI, je vyApArathI, je meLAvaDAthI, je sudhArAthI, je gurUthI, je kriyAkAMDathI, je rAjakIya hIlacAlathI ApaNe ApaNuM ane ApaNI AsapAsanA AtmAne jarA paNa vikasAvI na zakIe te gharasaMsAra, te vyApAra, te meLAvaDo, te sudhAro, te gurU. te kriyAkAMDa ane te rAjakIya hIlacAla nakAmI che, nahi IcchavA joga che, jaDavAda che-pachI bhale hene bAhya dekhAva game teTalo mehaka hoya ane dekhIte lAbha game teTalo moTo hoya. "jIvatI zraddhA nA A eka ja pAyA upara ApaNI saghaLI vyaktigata temaja sAmAjika pravRttio thavI joIe che. jo e bhAvanA ApaNuM hRdayamAM vAsa kare ane jAgatI jyota phelAve te ApaNuM vepArIe sonA rUpAnA DhagalA ekaThA karI khuzI thavA mATe nahi paNa pitAnA ane samAjanA AtmAne vikasAvavAnAM sAdhana meLavavA mATe ja vyApAra karaze; ApaNuM bhaNelA hoddA ane mAna cAMda meLavavA ke bhASaNonA bhabhakA karavA khAtara nahi paNa vidyAthI AtmaprakAza vadhArI te vadhelI zakti vaDe vadhAre AbAda rIte samAjane sahIsalAmata raste doravA khAtara ja vidyAbhyAsa karaze; ane ApaNuM sAdhu munirAje eka gaccha karatAM bIjo ga7 ke eka sAdhu karatAM bIjA sAdhu haDIAtA che e dekhAva karavA mATe nahi paNa AtmAnI anaMta zaktionuM ekIkaraNa karavAne tyAgI Azrama madadagAra che ema jANI. ekIkaraNa karAyelI zaktio vaDe samAjane uce laI javA khAtara ja sAdhu banaze. je A jAtane jusso--A jAtanI jIvatI zraddhA-nI hamane kimata hamajAya to konpharansa karI ane te dvArA jaina samAjanI unnatine mudala vilaMba lAge nahi; kAraNa ke te zraddhAne pariNAme samAjamAM vAnaprasthAzramane punarUddhAra thaze ane amuka umara pachI AmadAnIne lobha na karatAM rITAyara thayelA phatehamaMda vepArIo, DAkaTaro, vakIle ane penzana laI
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 jaihitecchu. ? sarakArI tekarImAMthI rITAyara thayelA amaladArA peAtAnA lAMbA vakhatanA jIvanakalahanA pariNAme maLelA anubhava ane lAgavaga samAjasevAmAM sampUrNata: arpaNa karavA bahAra paDaze. kAi paNa kAmanI AbhAdI mATe AvA anubhavIenI AkhI sevAe sivAya calAvI zakAya nahi, khucamAMca zeAdhavA mATe, kaTokaTInA prasaMge rastA karI ApavA mATe, yuvAnemAM utsAha preravA mATe, zrImaMte para lAgavaga calAvavA mATe sarakAramAM kAmI avAja uThAvavA mATe AvA ' ardha sAdhu ' nI--khAnagI pravRttithI rITAyara thaSTane jAherate jIMdagI arpaNa karavAnuM 'vrata lai bheThelAonI hayAtI vagara kAi samAja AgaLa vadhI zake naddhi itihAsaprasiddha prAcina spArTaneAnI jAhe|jalAlI haimanA vRddha salAhakArA ane ravaya sevakAne ja AbhArI hatI, ke je vRdhdhAnI salAha ane AjJAne mAthe haDAvavAmAM yuvAna TejI hameza garva mAnatuM. ApaNA mAnavaMtA svayaMsevake sata zeTa premacaMda rAyacaMda, zeTha kezavajI nAyaka, ze .lAlabhAi dalapatabhAi vagerenI sevAe ApaNe krAi divasa bhUlI zakIzuM nahi; tenAM nAmA Aje paNa--adhArI rAtrI vacce tArAonI peThe--prakAzI rahyAM che. svargastha rAyakhadUra bAthu khIdAsajI sAheba, ke jemanA svargavAsanI tedha letAM mhane ghaNuM du:kha thAya che, hemaNe paNa kAmI sevAe dvArA peAtAnuM nAma ApaNA vacce amara kayuM che. A sarvanI khAlI paDelI jagAe pUravA mATe have ANune lesmAnyu geAkhale ane mahAtmA gAMdhI jevA thoDAeka vAnaprasthA zramI adhasAdhue [Missionaries] nI jarUra che. vyavasthApUrvaka kAma karanArA 'sevako ' bahAra paDI ! . vhAre kanpharansane tehuma ane kAmane AbAda karavI ja hAya tA mheM hamaNAM kahyu tevA kAma karanArAoe bahAra paDavuM joIe che. hemane lAkA peAtAnA sAcA AgevAna mAnaze, jo ke teo tA peAtAne samAjasevaka ' tarIke oLakhAvavAmAM ja saMtASa mAnaze. khAra mahIne ke be varSe ekaThA maLavAthI, threDaeka bhASaNeAthI ke hajAra-mehAra rUpIA ekaThA karavAthI kAMi samAjanuM hita sAdhI zakAze nahi. badhA dhaMdhA ane dharajALa che|DI samAja sevAne ja dhaMdhe| banAvanAra thADAeka purUSAe te| avazya bahAra paDavuM joIe che ane hemaNe eka uMcA pagAranA suzikSita sekre '
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina samAjanI pragatinA vyavahArU ilAja. " TarInI sahAyathI AkhA divasa kAnpharansanuM ja kAma karyAM karavuM joie che. (1) samAjanI sevA e peAtAnI ja sevA che evI zraddhA sAthe samAjasevA karavAnI * Aga ' hAvI e * sevakA athavA AgevAneAnuM paheluM lakSaNa hevuM joie, (2) peAtAnA samAjanI sthiti ane aAsapAsanI duniyAnI sthitine mukAbalo karI zakavA jeTaluM khullu dIla haiAvuM e bIjI yeAgyatA che, (3) samAjapa asara pADI zake evI sthiti [ Social Status ] ane icchA zakti ( Will-power) hevI e trIjI lAyakAta che, ane (4) samAjahitamAM peAtAnA saghaLA lAge ane jarUra paDe te lokapriyatAne paNa heAmavA taiyAra hAvuM e ceAthI lAyakAta che. AvA samAjasevA ardho Dajhana paNa jo ApaNe meLavI zakIe te mhane vizvAsa che ke jaina jagatanuM kalyANa karavAmAM dasa varSathI vadhAre vakhata bhAgye ja lAge; kAraNa ke dhanatuM sAdhana ApaNA samAjamAM sadbhAgye puratuM che, dayAnI lAgaNI paNa bIjI kAmAnA mukAbale prabala che, sAmAnya akkalamAM paNa ApaNe utaratA nathI,----mAtra ApaNAmAMnA darekanA vizvAsapAtra banI darekanI zaktietu` kendrasthAna kAnsa ane evI paddhatisaranI mahenata lenArA svayaM sevakA athavA AgevAnAnI ja khAmI che, ke jeo hajArA mAtIne sAMkuLanAra DhArI tarIke upayeAgI thai paDe. 343 kAmanI zarUAta kahAMthI thavI joIe ? baMdhue ! ApaNe mhAre vAtA karavA besIe chIe hAre ekapaNa vAtane hADatA nathI. bALalagna, vRddhavivAda, phajula kharca, kajoDAM Adi aneka hAnIkAraka rIvAjonI ApaNe dara mahAsabhA vakhate pAkA mukIe chIe, athavA daivane prArthanA karIe chIe ke te A vastusthitine sudhAravA kRpA kare. roDhaNAM rovAM ane pArakI AzA rAkhavo e anna nirmalatAnAM cinha che, vIrabhakata ! ApaNAM pAtAnAM ja duHkha kApavAmAM ApaNe gatimAna nahi thaie te khIjAnAM du:kha kApavAnuM te ApaNAthI banaze ja kema ? ane subhAgye, dekhAtI hajArA prakAranI khAmIe ApaNe sAdhAraNa rIte dhArIe chIe teTalI abhedda nathI. mAtra eka ja prayAsathIbuddhinA vikAsa mAtrathI te sarve ajJAnajanya alAe ApAApa dUra thAya tema che. muddhinA vikAza mATe keLavaNIne pracAra
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344 jainahitecchu. 2. e rAjamArga che. paraMtu e pAchaLa ApaNe sAcA dIlathI kadI lAgyA ja nathI. A vIsamI sadImAM jahAre yuropa-amerIkA vI. mAnanI jhaDapathI AgaLa vadhe che ane ApaNI hiMdI kAmo paikInI keTalIka beDAgADInI jhaDapathI AgaLa vadhe che, tyAre ApaNe hajI khaTArAmAM ja paMDayA rahyA chIe ane te khaTAro paNa AgaLa vadhe che ke pAchaLa kuca kare che henuM ApaNane bhAna nathI. A paNa 1000 bhAIo paikI 495 mAtra lakhI vAMcI jANe che, ane aMgrejI zikSaNa te 1000 mAM 20 ne ja maLe che, hAre bramahesamAcha vargamAM dara 1000 purUSamAM 739 lakhI vAMcI jANe che ane 582 aMgrejI jANe che. ApaNe A nAmozIbharI ajJAna dazA tarapha ApaNuM lakSa saithI paheluM javuM joIe che, prAthamika zALAo ke kule ane koleje ApaNe bIjI kemothI judA paDIne sthApavI e mane jarUranuM lAgatuM nathI. hiMdI prajA sAthe maLIne sArvajanika prAthamika zALAo ane hAiskula sthaLe sthaLe sthApavAmAM ApaNe madadagAra thavuM joIe che ane te uparAMta ApaNuM potIkuM lAkhkha rUpiyAnuM phaMDa karIne jana vi. lAthIone rkolarazIpa ApI abhyAsa vadhAravAnI sagavaDa karI ApavI joIe che. tamAma maheNAM mahaTAM zaheromAM jainanA traNe phIrakAnA vidyArthIone sAthe rahIne abhyAsa karavAnI savaDa maLe evAM vidyArthIgRhe athavA beDIMga hAuse sthApavAM joIe che, hAla cAlatAM saghaLAM beDIMga hAusa saghaLA phIrakA mATe khullAM mukAvAM joie che, temaja saghaLAM borDIMga hAusanI suMdara vyavasthA mATe eka suzikSita anubhavI InspekaTara nImA joIe che. A badhI janA maheTA pAyA upara ane lAkhanA kharce thavI jarUrI che. Aje vyApAramAM paNa aMgrejI jJAnanI pahelI jarUra paDe che, musApharImAM e bhASAnuM jJAna jarUranuM thaI paDayuM che, vakIlAta-vaiduMnokarI ane rAjakIya pravRttimAM enA sivAya calAvI zakAtuM ja nathI. vaLI yudhe utpanna karelI paristhitiothI hiMda AkhI duniyA sAthe vadhAre saMbaMdhamAM spardhAmAM AvyuM che ane Avaze. A saMjogomAM mAtRbhASAnA jJAna sAthe aMgrejI bhASAnuM jJAna lagabhaga dareka mANase meLavavuM jarUranuM che ane tevI jAtanA bhASAjJAna uparAMta dhaMdhAnuM jJAna meLavavuM e vaLI bIjo prazna che.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina samAjanI pragatinA vyavahArU IlAja, 345 dhaMdhAnI harIphAI dinapratidina tIvra thatI jAya che. jIvanakalaha vadhAre ne vadhAre ugra banatuM jAya che. yudhe yuropane pahoMcADelA nukazA nano lAbha leI jaipena vyApArane eka hAtha karavA lAgyuM che ane hiMda henA kudaratI sAdhanonA khajAnA chatAM mAM vikAsI besI rahyuM che. sarakAranI madadanA abhAva mATe ApaNe je buma pADIne ja besI rahIzuM te, so varSe paNa na maLI zake evI taka : gumAvI besIzuM. AvA vakhate jaina kome temaja dareka samajhadAra" keme nAte, dharmapatha ane lekarIvAjanA jhagaDAne eka bAju rAkhI pitapotAthI bane teTalA prayatna lAkho karoDa rUpiyA ekaThA karI vyApArahunnaranI khIlavaTa pAchaLa vagara vilaMbe lAgI. javuM joIe che. prophesara bejhanI mahAna vaijanA dezane kharekhara A. zirvAdarUpa thai paDaze; tAtAnuM lokhaMDa ane beMkiMgane lagatuM sAhasa paNa evuM ja upakArI thaI paDaze. have dareka keme pitAnAM saMtAnone jarUra jeTaluM aMgrejI bhASAnuM jJAna ApyA bAda AvAM khAtAmAM zikhavA mokalavAM joIe che, agara vyApAramAM pAvaradhA karavA. joIe che. Ama thavA mATe dareka kAme lAkho rUpiyAnuM kharca.. karavA taiyAra rahevuM joie che. mahane bhaya che ke, pazcimanA jaDavAdanI asara ApaNuM yuvAnone potAnA dharma tathA jJAti tarapha bedarakAra banAvavAmAM pariNamI che ane hajI je ApaNe te yuvAnane madada karavA bahAra nahi paDIe to ApaNe sAthe joDAI rahevAne hemane muddala AkarSaNa thaze nahi. teomAM ApaNuM dhama. ke samAja pratye Adara ane mahArApaNAnI lAgaNI hAre ja AvI zake ke jahAre ApaNe temane hAtha pakaDI hemane ajJAna ane bhUkhamarAmAMthI bacAvavA taiyAra chIe evuM hemane batAvI zakIe. hame hamAza tAnamAM masta rahI hemane vIsArazo, te svAbhAvika rIte ja teo hamane ane pariNAme hamArA samAja tathA dharmane paNa visAraze ja. keLavAyalAe heTe bhAge kema ke dharmathI ataDA rahetA jevAmAM AvyA hoya te hene deSa zromaMta ane AgevAna varga upara sahIsalAmatIthI mukI zakAya, ke jemaNe potAnI kemanA nidhana paNa vidyArasika saMtAnane abhyAsanAM sAdhano mATe premapUrvaka potAnI pAse bolAvavAnI darakAra karI nathI ane game tema bhIkha mAMgI.. potAnuM pheDI levA dIdhA che. zuM jaina vyApArIo, dhArAzA
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 341 jainahitecchu. strIo, jAmelA DAkaTaro ane moTA pagAranA amaladAro akeka babe jaina vidyAthIne ne nabhAvI zake ? ane ema thAya to zuM daravarSe hajAra vidyArthIone ucca zikSaNa ApavAnuM muzkela che ? A sthaLe mahane "jaina vidyattejaka phaMDa" nA janmadAtA munizrinI u. dAracittatA yAda Ave che ane te sAthe ja khaTapaTa ane bedarakArIe te upakArI khAtAne bAlyAvasthAmAM ja suvADI dIdhAnuM duHkhabharyuM smaraNa thaI Ave che. subhAgye bIjo eka evo ja prayAsa heTA pAyA upara hAlamAM zarU thayo che te AzAjanaka ciha che. nhAnA kALIe vadhAre jamavAnI paddhatithI cAlatAM evAM khAtAone je dareka sazakata jana badhu kaeNlarazIpa Ape to dareka prAMtanA ane dareka phIrakAnA jaina vidyArthione AgaLa vadhavAnuM ghaNuM ja sugama thaI paDe. vidyApracAra mATe bIjA saraLa rastA, zrImati taraphanI madada uparAMta vidyApracAra mATe lokagaNanI najIvI paraMtu sahAnubhUtisUcaka madada meLavavAnI tajavIja karavI jarUrI che, ane te mATe kanpharase "sukRta bhaMDAra phaMDa" ne nAme mAthA dITha cAra AnA ugharAvI tene aDadho bhAga keLavaNInA pracAramAM kharcavAnuM rAkhyuM che te bahu dura dezIbharyuM pagaluM che. kharU che ke atyAra sudhI ApaNe te raste ati nirmAlya rakama ja meLavI zakayA chIe; paraMtu eka taraphathI gheDAeka muniratno A bAbatamAM sthaLe sthaLe upadeza karavAnI kRpA kare, ane bIjI taraphathI thaDAeka dareka gAma ane zaheranA utsAhI yuvAno potapotAnA gAmamAMthI "sukRtabhaMDAra phaMDa ugharAvI levAnI varSamAM ekaja mahIne kazIza kare, to daravarSe hajAro rUpiA A khAte maLI zake tema che. sAdhu varga ane yuvAna vargamAM mAtra utsAha preravAnI ja jarUra che ane te mATe niyamita patravyavahAra ane musApharIdvArA zubha vAtAvaraNa phelAvI zake tevA kArya dakSa eMsIsTaMTa sekreTarInI anivArya jarUra rahe che. "sukRta bhaMDAra phaMDa" sivAya vidyA pracAranA pavitra mizananI saphaLatA mATe bIjA paNa vyavahArU rastA hayAtI dharAve che. zAradApUjana, mahAvIrajayaMti tathA saMvatsarI-A traNa tahevAro evA che ke je prasaMge garIbamAM garIba jaina paNa kAMIka dAna karavA svAbhAvika
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina samAjanI prajhatinA vyavahArU ilAja. 347 rIte jAya che. A dAnanI IcchAne vadhAre prabala karavI ane hene ekaja dazA tarapha vALavI eTaluM ja mAtra karavAnuM rahe che. vighATaca ra mAM dAna devuM e ja kharUM zAradApUjana che ane jJAnanA sAgara mahAvIra pitAnA janma ane mekSanI khuzAlI manAvavAno paNa e ja sarvottama mArga che ema je hajAro pemphaleTa dvArA, jAhera pe re dvArA, sAdhumahAtmAonA upadezadvArA ane konpharansanA upadezako dvArA janasamAjane ThasAvI zakIe te te hAnI nahAnI rakamama thI dara varSe hajAro rUpiyAnuM sAdhana vidyApracAra mATe avazya meLavI zakIe. keLavaNuM ane kaeNnpharansanI phateha mATe keLavAyelA enI sAmelIatanI jarUra paratu ghaNuM kAma te keLavAyalA varga upADI levuM joIe che. zeThIA ane sAdhu varga samAja ane dharmane Aja sudhI TakAvI rAkhyo che. hemaNe pitAthI banatuM potAnI rIte karyuM che. dezakALa badalAya che ane navI rIte ane nave raste kAma karavAnI jarUra che ema keLavAya. varga ja pokAra kare che te zA mATe pakAra karIne teo besI rahe che ? konpharansa e nAma navA jamAnAne anusaravAnI himAyata karanArA keLavAyelA varge ja pADayuM che chatAM konpharansa ane te dvArA samAjane unnati mATe keLavAyalA varga abhimAna levA yogya kAma bajAvyuM nathI ema teo pote svIkAraze. eka konpharansathI bIjI napharansa vaccenA vakhatamAM jAhera peparamAM lakhANo karIne tathA rajAnA divasomAM musApharI karIne bhASaNo dvArA lokamata, keLavavAnuM tathA keLavaNI phaMDa mATe banatI madada meLavI ApavAnuM kAma teoe hAtha dharavuM joIe che. "jaina ejyukezana borDa sAthe cAlu pa yavahAra karI te saMsthAnA cAlakAnI muzkelIothI jANatA thaI te dUra karavAnA rastA sacavavAnuM tathA banI zake te tevI muzkelI dUra karavAnI jAte kezIza karavAnuM kAma paNa hemaNe ja bajAva. joIe che. pite yathAzakti rakama ApI bIjAonA dIla upara, keLavaNathI mANasa keTale sevAbhAvavALo banI zake che te batAvI, dAkhalo besADavAnuM kAma paNa teonuM ja che. ApaNuM saMkhyAmAM thato jate bhayaMkara ghaTADo. have huM eka ghaNuja khedajanaka ane nahi choDI zakAya evA
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 jainahitecchu. viSaya upara AvIza. unnati-unnatinI bUmA varSA thayuM ApaNe pADatA AvyA chIe, parantu evI khUmAne pariNAme ApaNI saMkhyA vadhavAne badale ghaTavA pAmI che te tarapha ApaNe eherA kAna karatA AvyA chIe. i. sa. 1891 mAM hiM'nA kula jaineAnI sakhyA - 14, 16, 638 hatI, 1901 mAM ( ApaNI kAnphraransanA janmanI lagabhagamAM ) te saMkhyA ghaTIne 13, 34, 140 sudhI AvI hatI, ane traNe jaita zIrakAnI kAnpharansAnA pura taMdurasta jamAnAmAM te sakhyA vadhavA te zuM paNa kAyama rahevAne badale 1911 mAM 12,48,182 jeTalI sakhyApara AvI gaI hatI; matalaba ke je 10 varSanA jamAnAne ApaNe udbhayanA jamAnA mAnIe chIe te jamAnAmAM te lagabhaga lAkha mANasa ApaNAmAMthI AchAM thayAM che, eTaluMja nahi paNa pahelAM karatAM ghaTADAnuM pramANu paNa vadhatuM. gayuM che. AdhdhA, krizciyanA, zikakhA, musalamAne ane pArasIemAM saMkhyA vadhatI gai che ane vizALa hiMdu kAmamAM 3/10 TakA jeTalA ghaTADA thatA gayA che, jhAre ApaNAmAM 6 TakA jeTalA ghaTADA thatA gayA che. AthI samajaze ke ApaNe ghaNA ja bhayaMkara ane khAsa saMjoge! vacce pasAra thaie chIe, ane pA rasI, zikha ke hiMdu kAma paNa jAgavAmAM ane sudhArA karavAmAM pramAda karaze te hemane eTalA bhaya nathI ke jeTale ApaNate che. mATe ApaNe A vadhatA jatA vinAzanuM mULakAraNa niSpakSapAta ane niDara rIte zeAdhavuM joie che. havApANI, zarIra dhAraNa vagere bAbatamAM ApaNe bIjI dvi`dI prajA jeTalIja sagavaDa-agavaDa dharAvIe chIe, garIbAi kAMi, bIjI kAmA karatAM ApaNAmAM 6dhAre nathI, teA pachI bIjI hiMI kAmA karatAM ApaNA ghaTADAnuM pramANa ATaluM mhATu AvavAnu kAraNa zuM ?huM dhAruM chuM ke A paNA AjanA samAjavyavahAramAM ja e rAganAM mULa che. roTI-eTIvyavahAramAM ApaNe ghaNA saMkucita dRSTivALA banI gayA chIe ane hene pariNAme ayeAgya laggA ane vidhavA tathA vidhUra vadhI paDayA che. maraNusaMkhyAmAM tethI vadhArA thatA jAya che ane yuvAna chatAM jemane avivAhita jIMdagI kranyAta rIte gALavI paDe che te utpAdaka thaI zakatA nathI. A pramANe maraNanA pramANamAM ArjanI rUDhie vadhArA karyAM ane janmanA sA~bhanna ghaTADayA, ane
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana samAjanI pragatinA vyavahArU ilAja. bahAratI saMkhyA ApaNAmAM dAkhala karavAnuM DahApaNu tA ApaNe dharaNe ja mUkayuM che ! bahAranAone dAkhala karavAnI vAta tA dUra rahI, paNa jaina dharma pALanArA leAkA sAthe paNa prAMtabheda, jAtibheda ane phIrakAbhedane lIdhe ApaNe lagnavyavahAra karatA nathI ! vadhAre zuM kahuM, ekaja dharma ane eka ja jAti chatAM sAthe esIne jamavAmAM paNa ApaNe vaTalAI jaIe chIe ! tume kaheze ke ApaNe sudharyAM, DAhyA thayA; paNu mhane bhaya lAge che ke sudharavAne badale ApaNe bagaDatA teA nathI jatA ? ApaNA vidvAna mahAtmA zrI AtmArAmajI mahArAja ApaNune jaNAve che ke, ApaNA pUvejo hiMduoe sthApelA jJAtibhedane macaka ApatA nahi ane dharmanA dheAraNa para ja samAja racatA tathA sakhyAbaLa ane aikayaaLa jamAvatA. teo kahe che ke, zrI mahAvIra prabhunI pachI 70 varSe ApaNA mahAna gurU zrI ratnaprabhasUrie sutAra, kSatri, vaNika ane brAhmaNu kAmeAnAM 18000 dharAne jaina banAvIne teo vacce rITI-meTIvyavahAra joDayA hatA ane e rIte jainasamAja racyA tute. tevIja rIte zrI haribhadrasUrie, lADAcAye ane jInasena AcArye paNa rajaputa, sutAra vagerenA hajArA lAkAte jaina bAvI paraspara reTIeTIvyavahAra karAvyA hatA. khuda zrImad AtmArAmajI mahArAja pAte kahe che ke " jaina zAstramAM te je kAma karavAthI dharmamAM dUSaNa lAge te vAtanI ja manA che; bAkI tAlakAe potapAtAnI rUDhio mAnI lIdhI che. Aje paNa kAi sarve jAtione eka kare tA kAMi harakata nathI. cha madhyakAlina hiMdu dhamagurUoe jJAti-upajJAtinI meDIe jaDIne hiMdI samAjate je nirmAlyatAnuM bhUta vaLagADayuM hatuM te bhUtane mApaNA vyavahArakuzaLa ane udAracit AcAye+e dhArmika ekatAnA satrathI dUra karyuM hatuM, ane te chatAM Aje ApaNe evA nirmAlya banyA chIe ke jJAti-peTAjJAtinA bhUtane tAbe thaI gayA chIe. ' A bhUte ApaNI kevI dazA karI che tyenuM bhayaMkara citra huM huMmArI nar AgaLa mUkavAnI rajA laIza. i. sa. 1911 nI sAlamAM jaina kAmamAM 643553 purUSA hatA, jemAMnA 317117 kuMvArA hatA, ane 604 626 strIo paikI 1, 81, 705 kuvArI hatI. AmAMthI bAlaka ane vRd--eTale saMtAna pedA karavAne ayeAgya-~~ vyaktionI saMkhyA bAda karIe te, eTale 20 ane 45 varSanI 445
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 450 jainahitecchu. vacce 233035 purUSomAM 58 812 kuMvArA ane 15 thI 40 varSanI vacce 2,53854 strIomAM pa28 kuMvArI hatI hATI umaranI ATalI badhI kanyAo mArI rahevAnuM eka ja kAraNa che, ane te e ke, nahAnI nahAnI jJAtione lIdhe vara maLI zakyA nahatA. 55 jena jJAtio 100 thI paNa ochAM ghara sAthe beTIvyavahAra kare che ! AmAM saMkhyA ghaTatI jAya to Azcarya pAmavA jevuM zuM che ? upara ApelA AMkaDA parathI ja NAze ke paraNavA yogya umaranI pada28 kumArikAthI thavI joItI manuSyavRddhi ApaNe gumAvIe chIe, eTaluM ja nahi paNa bIjI rIte paNa nukasAna cAlu rahe che, hAnI nAtone lIdhe kajoDAM ane kanyAvikaya vagere thavA pAme che ane pariNAme vidhavA pramANa vadhI paDayuM che, eTale sudhI ke I. sa. 1911 mAM 6 lAkha strIomAM 15 lAkha vidhavAo hatI, matalaba ke 25 TakA jeTaluM vidhavAnuM pramANa hatuM, je dezanI tamAma kAmonA vidhavA pramANa karatAM ghaNuM ja. vadhAre che. ATalI badhI vidhavAonA zApa sAme kaI kema tarI zakavAnI hatI khedanI vAta to e che ke 20 thI 40 varSanI vayanI 2 lAkha strIomAM lagabhaga aDadho lAkha strIo vidhavA hatI, ke je vRddhavivAha ane saMkucita peTAza tionuM ja pariNAma che. A akaDA upara ApaNe ema ne ema pado nAkhI zakIe tema nathI. A prazna para ApaNe samAje zAntithI vicAra karavAnI hajI sudhI taka lIvI nathI e ApaNuM kamanazIba che. badhI kAma karatAM vadhAre bhayaMkara sthitimAM ApaNe kema pasAra thatI hovAthI ApaNe A vinAza aTakAvavA mATe badhA karatAM vadhAre duraMdezIthI ane vadhAre himatathI kAma levAnI jarUra che. rasto sahelo che, paNa rUDhi ke je dharmanuM khokhuM paherIne samAjane DarAve che tenA paMjhAmAMthI chUTavuM muzkela che. lagnanI vividha praNalikAo, sahabhajana ityAdi bAbato mAtra sAmAjika viSaya che, nahi ke dhArmika, mATe emAM dharmapano "hAu" manAvanArAe sAthe zAMta rIte dalIla karIne samAjane vinAzathI bacavAnA rastA khullA karI ApavA joIe che. svAmIvatsala bhojanane artha Aje bhUlAI gayo jaNAya che. jaina dharma pALatA vaNaka, pATIdAra bhAvasAra vagere tamAma bhegA besI jame e rIvAja Aje keTalAka pitAne sudharelA nahi kahevaDAvatAM gAmomAM AbAda cA Ave
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina samAjanI pragatinA vyavahArU ilAja. 4pa1 che; paNa sudharelA kahevAtAoe "svAmIvAtsalyanI ja gAe "AbhaDacheTanI padharAmaNI karI che ! A che ApaNuM sudhArAnuM cinha ! zuM ApaNe kalpita bhedo tathA zAstravirUddha vahemo ane beDIone cheDI ApaNA samAjanA pratidina thatA vinAzane rokavAnI tAkIda karavI joitI nathI ? svAmI bhAIo, A savAlo para uDe vicAra karavA, niDarapaNe jAheramAM uhApioha karavA ane vyavahArU rastA javA huM hamane A grahapUrvaka araja karUM chuM. aikayane vyavahArU mArga. AtmabaMdhuo ! AjanI rAjakIya sthiti vacce ApaNe aiya vagara jIvI zakavAnA nathI e te nirvivAda che TI-beTI vyavahAranI ADakhIle dhIme dhIme nahi paNa tvarAthI dUra karavAnI kozIza karyA vagara ane nirUtpAdaka sI-purUSanI bhayaMkara saMkhyAmAM ghaTADo karavAnI yojanA vagara jaina samAjane TakAvavAnuM kAma muzkela ja nahi paNa mane te azakaya lAge che. ane jUdA jUdA jaina gAnI mAnyatA tarapha mata sahiSNutA vagara paNa ApaNe ApaNuM jIvana TakAvI zakavAnA nathI. mAnyatAo ane kriyAbhedane AgaLa karI ApaNuM vacce verajhera utpana karanArAone-pachI te gRhastha he vA tyAgI ho-ApaNe majabuta hAthathI dAbI devA joIe che. jaina samAjanA ekIkaraNamAM ADakhIlarUpa thaI paDanAra sivAya bIjA tamAma tarapha ApaNe matasahiSNutA batAvavI joIe che; paNa ApaNI hayAtInA mULamAM-ane te paNa dharmanA ja nAme-kuThAra mAranAra kalahapremIone ApaNe uttejana ApavuM joItuM nathI, ke uttejana maLavA devuM joituM nathI. A kAma mATe eka udAra vicAra dharAvatuM sAptA- - hika ke dainika patra gujarAtI temaja hiMdI bhASAmAM ane nAmamAtranI kiMmatathI pragaTa thAya ane lokamata keLave ema huM aMtaH karaNathI icchuM chuM. vaLI dareka jaina sabhAo, esosIezane ane maMDaLanAM dvAra jUdA jUdA prAMta ane gacchanA jaino mATe khu. ghAM thavAM joIe che. maMdIre ane khAtAonI tapAsaNI mATe kaMpharansa oNphisa taraphathI InspekaTaro nImAyA che te kAma bahu duradezIbharyuM thayuM che, paNa te InspekTaree eka paNu khAtAne tapAsavAnuM cheDI devuM joItu nathI ane eka paNa sArvajanika
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 452 jainahitecchu. khAtAnA vahIvaTa amuka zaheranI ja ke amuka gacchanI ja vyakti enA hAthamAM rAkhavAnI rIta vadhAre vakhata cAlu rahevA devI jochatI nathI, paraMtu pratinidhitvanuM aDhALu dhAraNa karavAnI pharaja pADavI joie che, ke jethI sadhaLA temAM rasa letA ane ane khAtuM vadhAre dekhatuM ane vadhAre majamuta banavA pAme. dhArmika jhagaDA A jamAnAmAM calAvI zakAya tema nathI e tarapha huM tumArUM khAsa lakSa kheMcavA mAguMchuM. zikharajI, makSIjI vagere tIrthAne lagatA agaDA jInadevanA bhakatA vacce ja thavA pAme ane eka ja pitAnA e putrA ekabIjA shAme yuddhamAM joDAya e ApaNA sAmAjika khaLa ane Arthika baLa temaja dharmabhAvanAne vinAzaka che. ane harakaI rIte aTakAvavA yogya che. ApaNI kema vyApArI kuneha mATe prasiddha che, te zuM ApaNe paraspara ekaThA maLI ApaNA vAMdhAone nIkAla dare| aMdara na karI zakIe ? keTalAka suna sajjanAe A raste leAkamata keLavavA bhagIratha prayAsa thADuM thayAM sevavA mAMDayA che, paraMtu jhAM sudhI banne phIrakAnI kAnpharansa jevI vajanadAra sa MsthAe vacce paDIne suleha karAvavA bahAra na paDe aaN sudhI chuTaka chuTaka vyaktionA prayAsa kRte'maMda thAya evA sabhava bahu theADe che. jIna devanI bhaktipUjA mAtra zvetAmbarA ja kare ane dvigambare nahi, agara mAtra digambarA ja kare ane zvetAmbarA nahi, ema te banne pakSamAMthI kreinuM dIla kaheze nahi. huM AgaLa vadhIne kahIza ke traNa lAkanA nAtha chanadevanI bha ktipUjAnA huka jaina kuLamAM janmelAone ja nahi paNa jaina dharmapara sahAnubhuti dharAvanArA dareka jIvAtmAne hAvA joie. huM icchuM chuM ane banne zrI sadhane namratApUrvaka prArthanA karUMchuM' ke kalakattAnA je prAcIna kIrtivALA pradezamAM aksTrImIsTa ane mADareTa pakSe eka thai hiMdamAtAnI mUrti eka sAthe pUje che te bhUmine ja, zvetAmbara-digambaranA matabheda dUra karI jInarAjanI mUrti eka sAthe pUjavAnI sagavaDa karI ApavAne yaza prApta thAya. gRhasthA ! huM have humane vadhAre vakhata rokavA mAgatA nathI. cAlu deza-kALamAM je sArvalema agatyano e bAbate para bhAra mUkavAnI anivArya jarUra hatI te e bAbate-aikayabaLa ane vidyAbaLa-upara ja mhe mhArUM kathana gAMdhI rAkhavA kALajI rAkhI che. huM jANuM chu ke zAstrahAra, jIvadayA, sAsudhAraNA, jIrNoddhAra,
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ , jaina samAjanI pragatinA vyavahArU IlAja. 453 ItyAdi aneka bAbato para bolavAnI jaina kaeNnpharansanA pramukhonI rUDhi che, ke je rUDhine huM mAna ApI zake nathI. paraMtu huM "upayogitA" ( Utility ) nA siddhAntane zraddhALu hoI tAtkAlika jarUrIAtene ja vaLagI rahyo chuM ane tema karavAmAM koIne mahArI bhUla thatI jaNAtI hoya to kSamA cAhI mAtra be ja muddA para thoDuM bolI hArUM kathana khatama karIza. hindu yunIvarsITI ane jaine. keLavaNInA kSetramAM eka AvakAradAyaka pragati-hindu yunivasiTI'nA rUpamAM-karI zakavA mATe huM samasta hindu kemane mubAraka bAdI ApuM chuM ane dezakALane anusaratI e zarUAtane huM saMpUrNa vijaya IcchuM chuM; te sAthe vakhatasaranI sUcanA karI levAnI mArI pharaja adA karIza ke, bIjI hiMdu komonI sAthe jaina samAje paNa e saMsthAne potAnI mAnI garva levo joIe che, ane hene puratI sahAya ApavI joIe che; temaja e yunIvarsITIe paNa buddhibaLa ane hRdayabaLanA camatkArika khajAnA tulya jana sAhityanA abhyAsa mATe karavI joItI dareka sagavaDa kharA dIlathI karavI joIe che. jaina vaphAdArI ane paMDita ajInalAlajI zeThI. je pratApI sAmrAjyanI zItala chAyA nIce ApaNe vasIe chIe hene hamaNuM bhayaMkara yuddhamAM joDAvuM paDayuM che. AkhA hide pitAnA rAjyakartAo tarapha vaphAdAra rahI je madada karI che te mATe nAmadAra zahenazAha paNa pitAne hArdika saMteSa batAvI cukyA che. hiMdanI sAthe hiMdanI eka nahAnI paNa upayogI vyApArI kAme- arthAta jana kome-paNa karoDo rUpiyAnI sahAyatA A kaTokaTInA prasaMge karIne pitAnI vaphAdArI batAvI ApI che. ApaNA svadhakarmabaMdhu dAnavIra zeTha hukamacaMdajIe ekalAe ja eka keDa rUpiyAnI varalena laI AkhA dezamAM jaina vaphAdArInuM uMcuM gheraNa sAbIta karI ApyuM che. evA prasaMge ApaNuM eka ardhasAdhu (Missionary) athavA paMDita-zeThI ajuna lAlajI bI. e-ne koI. paNa jAtanA Aropa ke tapAsa vagara varSo sudhI jelamAM purI rakhAyA che te mATe samasta jaina kemanuM hRdaya bahu pIDAya che. nAmadAra
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 454 jainahitecchu. hiMdI pradhAna rASTraTa Anarebala mI. mATegyu sAheba hiMdanI paparasthitie tapAsavA atre padhAryAM che teA vaphAdAra jaitakAmanI lAgaNInA khyAla teo nAmadAra jarUra rAkhaze ane arjunalAlajIne mukata karI jainakAmanA dIla briTiza salatanata sAthe vadhArene vadhAre majabuta rIte joDaze ema ApaNe AzA rAkhIzuM. nAmadAra hiMdI pradhAnanA vicAro dhaNA udAra che ane teo hiMda--briTananuM majabUta akaya racavAnu kAma pAra paDI ane prAnA AzirvAda ane dhanyavAda prApta karaze ema cetaraphathI rakhAtI AzAmAM ApaNe paNa sAmela chIe ane nyAyo sarakAra yuddhamAM vijaya meLave evI prArthanAmAM huMmeza joDAyA chIe. chevaTe, saMgRhastha, hamAe stute ApelA pramukhapada mATe tathA zAnti ane dhIrajathI lAMkhe! vakhata hune sAMbhaLavAnI karelI maherabAnI mATe huM hamArA aMtaHkaraNapUrvaka zmAbhAra mAnu chuM ane vinati karUMchuM ke, je ' jIvatI zraddhA' te izArA mhArA bhASaNanI zarUmAM huM karI gayA chuM te jIvatI zraddhA dIlamAM rAkhAne, kAnt ransamAM raju thatA praoAnAM nirAkaraNa zuddha citte ane vaika karaze ane harA udaya hamArA ja hAthe thavAnA che e vAta dhyAnamAM rAkho jarUrI kAryA ane Avazyaka sudhArA upara vagara vila'e lAgI paDaze, ke jethI rAsanAyaka deva paNu hamArI te zubha pravRtti joI prasanna thai hamArAmAM vadhu ane vadhu zakita preraze ane hamane svaparanuM kalyANa sAdhavAmAM nipuNa banAvo. buddhipU khAsa bhalAmaNuM, kalakattA jaina kaeNnsanA pramukhanuM upar Apelu' bhASaNa ane te upara A pachInAM pRSTAmAM ApeluM' avaleAkana kALajIpUrvaka vAMcavA jainanA traNe phIrakAnA AgevAnA, munie tathA zubhecchakAne AgrahapUrvaka bha lAmaNa karavAmAM Ave che.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. Current popies. (1) agIAramI jaina zvetAmbara kaoNnpharansanA pramukhanA bhASaNa- avalokana. kalakattA khAte hiMdI prajAkIya mahAsabhAnA samelana prasaMge maLelI agIAramI jaina zvetAMbara konpharansanA pramukhanA bhASaNanuM avalokana karatAM muMbaI samAcAra, sAMjavartamAna, hindustAna vagere dainika patroe temaja jaina peparee puSkaLa prazaMsA karI che eTaluM ja nahi paNa "jUnI skUla" nA saMrakSaka "jaina dharma prakAze " paNa pramukhanA dareka zabda tarapha phidAgIrI jAhera karI che, jethI have , atyAra sudhImAM kaeNnpharansanA pramukha taraphathI thayelAM bhASaNomAM zreSTha manAyelA e bhASaNa mATe 9 Dichu " taraphanA eka vadhu prazaMsApatranI koI jarUra rahetI nathI. je kAMI jarUranuM che te, prazaMsA ke tiraskArathI vegaLA rahI, te bhASaNanA Azaye khulA karI batAvavA e ja che, ke jethI te tarapha samAjanuM lakSa kheMcAvA pAme. ane e ja daSTibiMduthI A avalokana lakhavAnI ane gatya vicArI che. AkhuM bhASaNa eka vyApArI dRSTithI lakhAyeluM che. vyApArI ane vidvAna e benAM daSTibinduo temaja bolavA-cAlavAnI paddhatio bhinna hoya che. eka vyApArI hakIkato (Facts) ane AMkaDA (figures) ekaThA karavA vadhAre kALajI rAkhe che ane tevAM sAdhana para ja AdhAra rAkhIne nirNaya upara Ave che, ane te nirNa jAhera karavAnI tahene jarUra jaNAya to te sAvacetIbharyA zabdo dvArA ja pitAnuM kathana kathe che. vepAramAM jahAre naphA-ToTAne savAla hoya che, hAre hAmAM pakSane apriya lAge evI vAta-je ke pitAnI khAsa rIta-saMbhaLAvI devAmAM vepArI zarama rAkhatA nathI. kalakattA kaeNnpharansanA pramukhe Aja sudhInA bIjA pramukhanA rItathI
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 456 - jainahiteccha. jA paDIne-kema ane kaeNnpharansa saMbaMdhI kharI sthitinI hakIkato ane AMkaDAne abhyAsa karI te uparathI pitAne lAgato bhaya jAhera karavAmAM zarama rAkhI nathI, jo ke te bhaya hemaNe bahu sAvacetIbharyA zabdomAM jAhera karyo che, ke jethI nAjuka lAgaNIvALAonAM dIlanI oLI cAmaDI dukhAI jAya nahi ane teo nakAmo khaLabhaLATa karI aikyane sthaLe kalahanI padharAmaNuM karI bese nahi. teoe khuzAmata ke khATI zaramane pasaMda karI nathI, te sAthe nirarthaka kusaMpa thavA na pAme evI vyavahArU kALajI rAkhavA paNa cukayA nathI. hemaNe konpharansanI ane kAmanI bhayaMkara bImArI sAbIta karI ApI che, ane te sAthe ja te nirAzAjanaka satyakathanathI leko hatAza na bane eTalA mATe utsAhapreraka zabdo rUpI art ( kalA )ne paNa hemaNe sthaLe sthaLe chUTathI upayoga karyo che. A "kalA" ne saithI vadhAre lakSa kheMca nAro bhAga " pragatine mULa maMtra-"jIvatI zraddhA " " e mathALAvALe peregrApha che. teo kahe che: "mAnyatAnI nahi, paNa jI. vatI zraddhAnI tarapha huM hamAruM dhyAna kheMcuM chuM."..."ApaNA zarIra, gharasaMsAra, vyApAra, rAjakIya pravRtti, saMdha, gurU Adi dareka bAbata para vicAravA ke kAma karavAno prasaMga AvatAM A zraddhA ApaNA hadayamAM jIvatI jAgatI beThelI hevI heIe."..."je gharasaMsArathI, je vyApArathI, je meLAvaDAthI, je sudhArAthI, je gurUthI, je kriyAkAMDathI, je rAjakIya hIlacAlathI ApaNe ApaNuM ane ApaNI AsapAsanA AtmAne jarA paNa vikasAvI na zakIe te gharasaMsAra, te vyApAra, te meLAvaDe, te sudhAre, te gurU, te kriyAkAMDa ane te rAjakIya hIlacAla nakAmI che, nahi irachavA joga che, jaDavAda che-pachI bhale hene bAhya dekhAva game teTale mohaka hoya ane dekhIte lAbha game teTalo moTo hoya." " jIvatI zraddhAnA A ekaja pAyA upara ApaNuM vyaktigata temaja sAmAjika pravRttio thavI joIe che. " A zabdonA AtmAmAM je mahattA chupAyelI che henI kiMmata AMkavA lekhinImAM tAkAda nathI, vAMcanAre e vAkyanI akeka zabdanI pAchaLa rahele bhAva kalpanAmAM mUrtimAna karavA kozIza karavI joIe che, ke jethI tenAmAM nUtana zakita upana thaze.
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ - samayanA pravAhamAM. 457 jIvatI zraddhA" (Living Faith)ne pariNAme vidvAne, vepArIo ane sAdhuo darekanAM lakSabiMdu ja badalAI jaze; vidyArthIo hAdA ane mAnacAMda meLavavA khAtara ke bhASaNonA ADaMbara karavA khAtara ke ezaArAmanAM sAdhano meLavavA khAtara nahi paNa vidyAthI AtmaprakAza vadhArI te vadhelI zakti vaDe vadhAre AbAda rIte samAjane sahIsalAmata raste deravA khAtara ja vighAbhyAsa karaze; vepArIo sonArUpAnA DhagalA ekaThA karI khuzI thavA mATe nahi paNa pitAnA ane samAjanA AtmAne vikasA-- vavAnAM sAdhana meLavavA mATe ja vyApAra karaze; ane munirAje eka gaccha karatAM bIje ga7 ke eka sAdhu karatAM bIjA sAdhu - ahaDIAtA che evo dekhAva karavA mATe nahi, paNa " AtmAnI anaMta zaktionuM ekIkaraNa karavAne tyAgI Azrama madadagAra che, ema jANuM ekIkaraNa karAyelI zaktio vaDe samAjane uMce lai javA khAtara ja sAdhu banaze." pramukha mahAzaya kahe che tema "je hamane A jAtanA ja ssA (Spirit) nI-A jAtanI jIvatI zraddhAnI-kiMmata hamajAya te kaeNnpharansanI ane te dvArA jaina samAjanI unnatine mudala vilaMba. lAge nahi; kAraNa ke te zraddhAne pariNAme samAjamAM vAnaprasthAzramano punarUddhAra thaze." -hAM, ahIM ja pramukha mahAzayanI "kalAnuM. lakSabiMdu che. bhASaNe, phaDe, melAvaDA, dhUmadhAma vagere kazAthI pramukha mahAzayanuM dila khuza thAya tevuM nathI, (e bALakanA khela" "bALako"ne haLa ghelA karI zake; vyApArI:bacco nagada naphA-Solid profit-vinA prasanna thaI zake ja nahi ane tyAre paNa prasannatAnAM byugala AjanA vidvAna vaktAonI mAphaka jhukavA navaro heya nahi. hemanuM saghaLuM lakSa vAnaprasthAzramane punarUddhAra karavA tarapha che, ke je Azrama sivAya koI paNa samAja AgaLa vadhI zake nahi ke bacI zake nahi. je samAjanI badhI vyaktio nokarI ke dhaMdhAmAM ja mazagula haya, je samAjanA vRddho paNa dunIAdArInAM cAmaDAM cuMthavAthI chUTI zakatA na hoya, tevA samAjane bacAvavAne konpharansa bhASaNe ane phaDemAM kAMI tAkAda nathI. ane eTalA ja mATe teoe saghaLA ilAjone eka ilAjaa Master Key) batAvyo che ane vAnaprasthAzramanI jarUra tathA svarUpepara vistArathI vivecana karyuM che,
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 458 jainahitecchu. eTaluM ja nahi paNa kharA svayaMsevakamAM kyAM to hovAM jarUranAM che te paNa batAvyuM che. zuM vetAmbara mUrtipUjaka, zuM vetAmbara sthAnakavAsI ke zuM digambara, jhaNe saMpradAya mATe A ASadhi ekasarakhI ane anivArya AvazyakatAvALI che, " AvA. savAja sevaka ardho Dajhana paNa je ApaNe meLavI zakIe. to mane vizvAsa che ke jana jagatanuM kalyANa karavAmAM dasa varSathI vadhAre vakhata bhAgye ja lAge; kAraNa ke, dhananuM sAdhana ApaNuM samAjamAM saddabhAgye puratuM che, dayAnI lAgaNI paNa bIjI kAmonA mukAbale prabala che, sAmAnya akkala (Common Sense ). mAM paNa ApaNe utaratA nathI, mAtra ApaNAmAMnA dareka vizvAsapAtra banI darekanI zaktionuM kendrasthAna kaeNnpharansa bane evI jAtanI ane paddhatisaranI mahenata lenArA svayaMsevaka athavA AgevAnI ja khAmI che, ke jeo hajAre motIne sAMkaLanAra derI tarIke upayogI thaI paDe." A pramANe pramukha mahAzaye jaina samAjanI moTAmAM moTI taMgI tarapha prathama lakSa kheMcyuM che. ane atre umeravuM joie che ke, te taMgI hAnAsUnA pramANamAM nahi paNa so TakA jeTalI che. potAno saghaLe vakhata, saghaLI zaktio ane saghaLuM hRdaya samAjasevA, pAchaLa ApIne pramANikatAthI e ka ma pAchaLa lAgI rahelI evI eka paNa vyakti hAla najare paDatI nathI. anubhava, IchAbala ane pramANikatA sAthe sevAbhAva dharAvanArI eka paNa vyakti je kemamAM na hoya te kAma kaI divase pragati karI zake nahi. ApaNuM daLa hamaNAMnA rUsiyAnA nAyaka vagaranA daLa jevuM chinnabhinna ane eka bIjenAM gaLAM kApavAmAM masta che ane e mastIne teo pragati ke sevA mAnI phulAyA kare che ! keAI dhaMdhA ke nokarInA svArthathI to kAI khoTI hoTAInA lebhathI thoDuM kare che; paNa te the zubhAzayavALuM nathI hotuM, agara tevuM hoya che to icachAbaLanA tatvathI banazIba hoya che. zvetAmbara-digambaranA zikharajI saMbaMdhI jhagaDAnA samAdhAna bAbatamAM kalakattA kaeNnpharansa vakhate thayelI hIlacAla prasaMge A satyanA pratyakSa purA jovAmAM Avyo hate. Ama hAI, pramukha mahAzaye vAnaprasthAzrama upara mUkele bhAra tadana ucIta che. tyAra pachI teo " kAmanI zarUAta kayAMthI thavI
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. 458 joIe ?" e mudA upara Ave che ane samAjanI saghaLI zaktione upayoga hAlamAM te vidyA pracAra pAchaLa karavA Agraha kare che. A saMbaMdhamAM bolatAM temanA mukhamAMthI nIcenA kimatI udgAra nIkaLe che - (1) rodaNAM ravAM ane pArakI AzA rAkhavI e bane ni. aiLatAnAM cinho che. sarakAranI madadanA abhAva mATe ApaNe je buma pADIne ja besI rahIzuM te, e varSe paNa na maLI zake evI taka gumAvI besIzuM. AvA vakhate jana kome temaja dareka samajhadAra kAme nAto, dharmapaMtha ane lokarIvAjanA jhagaDAne eka bAju rAkhI potapotAthI bane teTalA prayatna lAkho karoDo rUpiyA ekaThA karI vyApAra-naranI khIlavaTa ane vidyAvRddhi pAchaLa vagaravilaMbe lAgI paDavuM joIe che. ra dekhAtI hajAre prakAranI khAmIo, ApaNe sAdhAraNa rIte dhArIe chIe teTalI abhedya nathI. mAtra eka ja prayAsathIbuddhinA vikAsa mAtrathI-te sarva ajJAna janya balAo ApoApa dUra thAya tema che. (3) keLavaNInA pracAra pAchaLa ApaNe sAcA dIlathI kadI lAgyA ja nathI 1860 thI 1971 sudhInA 11 varSamAM te khAte ApaNe mAtra 30 hajAra rUpIA ja kharcA che. (4) A vIsamI sadImAM hAre yuropa vimAnanI jhaDapathI AgaLa vadhe che ane ApaNI hiMdI komo paikInI keTalIka joDAgADInI jhaDapathI AgaLa vadhe che, hAre ApaNe hajI khaTArAmAM ja paDayA rahyA chIe ane te khaTAre paNa AgaLa vadhe che ke pAchaLa kuca kare che henuM ApaNane bhAna nathI. ApaNuM 1000 bhAIo paikI 485 mAtra lakhIvAMcI jANe che, ane aMgrejI zikSaNa to 1000 mAM 20 ne ja maLe che, hAre brahmasamAja vargamAM dara 1000 purUSe 738 lakhI vAMcI jANe che ane 582 aMgrejI jANe che. ApaNI A nAmazIbharI ajJAna dazA tarapha zuM ApaNuM lakSa sAthI pahelAM jevuM joItuM nathI ? (5) prAthamika zALAo, skula ane kolejo ApaNe bIjI kemothI judA paDIne thApavI e mahane jarUranuM lAgatuM nathI. hiMdI prajA sAthe maLIne sArvajanika prAthamika zALAo ane hAIskUle
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAhatecchu. sthaLe sthaLe sthApavAmAM ApaNe madadagAra thavuM joIe che, ane te uparAMta ApaNuM pitAnuM lAkhkho rUpiyAnuM phaMDa karIne jaina vidyAthaone skolarazIpa ApI abhyAsa karavAnI sagavaDa karI ApavI joIe che. (6) tamAma moTAM maheTAM zaheramAM jananA traNe phIrakAnA vidyArthIone sAthe rahIne abhyAsa karavAnI savaDa maLe evAM vidyArthIgRhe athavA beDIMga hAusa sthApavAM joIe che. (7) hAla cAlatAM saghaLAM borDiga hAuso saghaLA phIrakA mATe khullA mukAvAM joIe che, temaja saghaLAM beDiga hAusanI suMdara vyavasthA mATe eka suzikSita anubhavI InspekaTara nImAvo joIe che. (6) mahane bhaya che ke, pazcimanA jaDavAdanI asara ApaNuM yuvAnone potAnA dharma tathA jJAti tarapha bedarakAra banAvavAmAM 5riNamI che ane hajI je ApaNe te yuvAnane madada karavA bahAra nahi paDIe to ApaNI sAthe joDAI rahevAne hemane mudala A karSaNa thaze nahi. hame hamArA tAnamAM masta rahI hemane visAraze, te svAbhAvika rIte ja teo hamane ane pariNAme hamArA samAja tathA dharmane paNa vicAraze ja. (9) zuM jana vyApArIo, dhArAzAstrIo, jAmelA DAkaTare ane maheTA pagAranA amaladAre akeka babe jaina vidyArthIne na nibhAvI zake ? ane ema thAya to zuM dara varSe hajAra vidyA thIone ucca zikSaNa ApavAnuM muzkela che ? AgaLa cAlatAM pramukhamahAzaya vidyA pracAra mahATe joitI mahaTI rakamane pahocI vaLavA mATe cAra AnA phaMDa, zAradApUjana ane mahAvIra jayatinI khuzAlImAM maLavA saMbhavatI bheTe, ItyAdi rastA sUcave che, je saghaLA vyavahArU ane upayogI che ane vinAvilaMbe amalamAM mUkavA ghaTe che. paraMtu game teTalA vyavahArU ane upayogI e rastA hovA chatAM, rastAne upayoga karanAra eka kuzaLa ane bhAre pagArane eMsIsTaMTa sekreTarI rokavo e pahelAmAM pahelI jarUrIAta che, ema pramukhanuM kahevuM che, je taddana sAcuM che. dhAmadhumomAM lAkhenuM aca karanArI ekaMdarajana kema lAbhakArI tatva pAchaLa kharca ka.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ - A - - - - - - - samayanA pravAhamAM. ravAmAM hameza kaMjusa rahI che ane tethI ja tenuM eke kAma sudharatuM nathI. sthAnakavAsI ke vetAmbara mUrtipUjaka ke digambara kaeNnpharansa Aja sudhI koI saMgIna kAma karI zakI na hoya tema henuM mULa kAraNa uMcA anubhavavALo ane sArA pagAravALe pagAradAra eNsIsTaMTa sekreTarI rokavAmAM thatI gaphalata e ja che. menejIMga kamITIo mAtra nAmanI hoya che; zrImaMta temaja bhaNelA meMmbare purI hAjarI paNa ApatA nathI, te kAmakAjamAM ekAgra citte lAgavAnI te vAta ja zI karavI ? ane TuMka pagAranA esIsTaMTa sekreTarIo rAkhavAthI nathI paDI zakatI hemanI kAMI esara, nathI karI zakatA teo kaI uMDo vicAra, ke nathI hotuM hemanAmAM jokhamadArInuM bhAna. huM nathI kaheto ke mahArI mAnyatA beTI na ja hoya, paNa-kharI ke khATI-mahArI pramANika mAnyatA che ke, hAM sudhI jaina konpharansamAM eMsI. sekeTarInI jagAe jenane ja rAkhavAno moha na chUTI zake ane te jagAnA pagAramAM thatI mUrkhatAbharI karakasara choDI devAmAM na Ave, tyAM sudhI koI paNa phIrakAnI konpharansa saMgIna ke sIdhA rastAnuM kAma karI zakavAnI ja nathI dareka phIrakAmAM cAra cAra ane pAMca pAMca lAkha mANase jeTalI anuyAyIonI saMkhyA hoI nANAM ekaThI karavA mATe mahALuM kSetra che, sAdhana paNa cheka ja nabaLAM bIjI kemonA mukAbale) paDI nathI-bake vyApArI kAma hAI bIjI komo karatAM nANAM ekaThI karavAnuM vadhAre hoTuM sAdhana jaina koma pAme che, ane te chatAM jIvadayA, saMsArasudhAro, ekAda uttama pratinuM pepara, ekAda borDa ga hAusa ke za eddhAra mATe hAre phaMDa karavAnuM hoya che te hAre hAnIsarakhI ramataDI karIne ApaNuM kaeNnpharansa aTakI jAya che ! nadI kInAre tarasyA maravuM te AnuM ja nAma ! AnuM kAraNa e che ke, zuM karavuM jarUranuM che ane hemAM paNa pahela zAnI karavI ghaTe che e bAbatano viveka ane nirNaya karI zake te ane nirNayane amalama mukavA mATe joItAM sAdhane meLavavAnA rastA yojI zake ane te mATe paddhatisara kAma karI zake evo eka Akho vakhata kAma karanAra aisIsTaTa sekreTarI rAkhavAnI koie darakAra karI nathI. ane zuM AvI yogyatAvALo mANasa mahIne 50-60 rUpaiDImAM maLI Ave e saMbhavita che? mane bhaya che ke traNe phIrakAnI konpharansa rada
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ jar jaitahitecchu. rAtI retI ja marI jaze ane hemanA mrutyulekhamAM lakhAze ke "bicArI sAvarakinAre pANI pANI' karatI deha deDI gai ane avati pAmI ! ' *pramukhamahAzayane trIjo ane dhaNA ja agatyanA muddA samAjanI vadhatI jatI mRtyusaMkhyA bAbatamAM hatA. ahIM temaNe je AMkaDA ApyA che te khAsa dhyAna kheMce tevA che tethI, tathA te AMkaDAparathI nIkaLatA sAra rahamajavAmAM eka bALaka jaitapatrakAre bhUla karI che te bhUla sudhAravAnI jarUra che tethI, e bhAga upara jarA vadhAre khe lavAnI mhane jarUra lAge che. 6 manuSyaprakRti che ke je kAma ke je saMsthA sAthe peAtAne sabaMdha haiAya te kAma ke te sauMsthAmAM game teTalI nirmAlyatA ke nirUpayegItA heAya te! paNa tenI prazaMsA ja thatI jovA te icche che; kAraNa ke te sa MsthAnA doSa te potAne deya che ane peAtAnA doSa nIkaLe te kAIne gamatuM nathI. parantu tethI kAMi jAhera saMsthAnA doSa zAMdhI kahADavAnu ane zuddha buddhithI haeNne jAherAta ApavAnuM multavI rAkhavuM jAherane pAlavI zake nahi. jainanA traNe IrakAnI kAnse| jaina kAmanI AbhAdI mATe bharAtI hAvAnA dAvA kare che, parantu hakIkatA ane AMkaDAo jo kAMi cIja ' hAya teA traNe phIrakAnI kAnphraransesanA janma pahelAM jaina kAmanI je kharAba sjita hatI te karatAM Aje lagabhaga eka dAyakrA kAnpharansAnAM raNusIMmAM phuMkAyA mADhuM kAmanI sthiti ochI kharAba thavAne badale vadhAre kharAba thaC che ema kahyA sivAya cAlaze nahi. hiMdanI mAha. krizcayana, zikha, musalamAna ane pAraso kAmanI sa MkhyA vadhatI gai che ema sensasa khele che, ane vizALa hiMdu krAmamAM mAtra traNa TakA jeTalA ja ghaDADA thayA che, thAre jaina krAmamAM 6 TakA jeTale ghaTADA thayA che, ane te paNa i. sa. 1901 thI 1931 sudhInA vakhatamAM eTale ke traNe phIrakAnI kAransAnA dhAMdhalamaya jamAnAmAM ! i. sa. 1901 nI pahelAnA dAyakAmAM pAA TakA jeTale ghaTADA hatA; matalaba ke traNa traNa mahAna kaeNnpharansA dara varSe bharavAnI dhamAcakarI karavAne pariNAme jaina kAmanI saMkhyA ghaTatI aTa kAvI zakayA nathI, eTaluM ja nahi paNa kAnphra nsAnI hayAtI agAunA vakhata karatAM humAM ghaTADAnuM pramANa vadhatuM jatuM jovAmAM
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. AvyuM che ! koI paNa sAmAnya akalavALo mANasa pUchI zakaze ke, A kaI jAtanI pragati (progress)? kaI jAtanI sevA ke kaMnpharanso pAchaLa lAkho rUpiyAnA kharca ane vakhata ane zaktino bhoga ApyAnuM A kaI jAtanuM pariNAma? hAre zuM ApaNe aMdhArAmAM to kuca karatA nathI ? hA, ema ja che. ApaNe unnatinA nAme avanatimAM ya karIe chIe, paraMtu kahevAtI hIlacAlenA nAyake e vAta khullI karAyelI jovA khuzI nathI; kAraNa ke ethI emanI nAmozI che. kharI vAta e che ke, je varSo sudhI amArA hAlanA AgevAnonI salAha mujaba dhAMdhala ane kharca karavAne pariNAme amArI sthiti sudharavAne badale ulaTI vadhAre ne vadhAre bagaDatI gaI che ema jAhera thaI jAya to lokonI hemanA uparanI zraddhA TuTI jAya ane vagara mahenate, vagara kharca ane nahi jevI lAyakAtathI maLatI AgevAnI (ane AgevAnImathI uddabhavatA bIjA parokSa aMgata lAbho ) baMdha thaI jAya, eTalA ja mATe saghaLA phIrakAnI kaeNnpharansanA sattAdhArIo hameza kenpharansanA doSa batAvanArAo hAme ghurakI karatA AvyA che. paraMtu, jaina kaeNnpharansanA itihAsamAM pahelI ja vakhata kalakattA kaeNnpharansanA pramukha mahAzaye jana kAmanI ghaTatI jatI saMkhyAnuM ane kaeNnpharansanI dayAjanaka sthitinuM kharuM citra AMkaDAo sAthe raju karyuM hatuM ke jenA hAme avAja uThAvavAnuM sAhasa bhAgye ja koI buddhimAna manuSya kheDI zake. A AMkaDAo sAthe pramukhe kahyuM hatuM ke "AthI sahamajAze ke ApaNe ghaNuM ja bhayaMkara ane khAsa saMjogo vacce pasAra thaIe chIe, ane pArasI, zikha ke hindu koma paNa jAgavAmAM ane - sudhArA karavAmAM pramAda karaze to hemane eTalo bhaya nathI ke jeTalo ApaNane che. mATe ApaNe A vadhatA jatA vinAzanuM mULa kAraNa niSpakSapAta ane niDara rIte zodhavuM joIe che." taddana sAcI vAta che; 1817nI sAla sudhI je ghaTatI saMkhyAnuM bhAna lakAne thavA na devAnI ApaNe kALajI (!) rAkhI hatI te ghaTatI saMkhyAnuM bhAna ja karAvIne besI na rahetAM ApaNe henAM saLa kAraNe zodhavA ane jAhera karavAM joIe che, ane dhyAnamAM rahe ke-mULa kAraNa zodhavAmAM niSpakSapAtapaNuM nAmanuM tatva jeTaluM jarUranuM che teTaluM ja te tava vaDe dhAyalAM mULa kAraNe jAhera
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44. janahitecchu. r * . karavAnA kAmamAM niDarapaNuM nAmanuM tattva jarUratuM che. A banne tattvA pramukhanA kathanamAM huAjara che. te humanA A zApathI jaNAze: " havApANI ( climate), zarIrabadhAraNa (physical constitution ) vagere bAbatamAM ApaNe bIjI hindI prajA jeTalI ja sagavaDa agavaDa dharAvIe chIe; garIbAi kAM bIjI kAme karatAM ApaNAmAM vadhAre nathI; te pachI bIjI hindI kAme karatAM ApaNA ghaTADAnuM pramANa eTaluM mleTuM AvavAnuM kAraNa zuM ? huM dhAruM chuM ke ApaNA AjanA samAjavyavahAramAM ja e roganAM mULa che. " ane pachI pramukha ApaNA AjanA saDelA samAjanuM citra-NA ja sAvacetIbharyA zabdomAM-rajI kare che. 8 sAvacetI bharyA ' evA zabdanA upayega huM eTalA mATe karUM chuM ke, emaNe kASTha sthaLe amUka kare, ke amUka na karI ' eve "Adeza' karavAthI dUra rahI mAtra duHkhadAyaka sthiti javarNavI batAvI che ane chevaTe kahyu che ke, "A AMkaDA upara ApaNe emane ema paDado nAkhI zakIe tema nathI. A prazna para ApaNA samAje zAntithI vicAra karavAnI hajI sudhI taka lIdhI nathI e ja ApaNuM kamanazIba che. badhI kAmeA kartA vadhAre bhayaMkara sthitimAMthI ApaNI kAma pasAra thatI hAvAthI ApaNe badhA karatAM vadhAre dura MdezIthI ane vadhAre hiMmatathI kAma levAnI jarUra che. Aja sudhI kaeNnkanseAe A vadhAremAM vadhAre agatyanA viSayane aMge kAMi ja karyuM nathI tethI samAjanuM A pramANe A pramukha lakSa kheMce che ane kahe che ke " rastA sahelA che, paNu 99 C , C to " ke je ' dharma'nuM kheAkhu paherIne samAjane DarAve che henA pajhAmAMthI chUTavuM muzkela che. lagnanI vividha praNAlikA, saha. bhAjana ityAdi bAbate mAtra sAmAjika viSaya che, rrAha ke dhArmika; mATe emAM dharmalepane hAu ' manAvanArAe sAthe zAnta rIte dalIla karIne samAjane vinAzathI bacavAnA rastA khullA karI ApavA joie che." ane te marhuma zrI AtmArAmajI mahAsaja jevA leAkamAnya AcAryanA zabdo DhAMkI batAvIne pachI apIla ' kare che ke, " svAmI bhAie ! A savAlA upara uDA vicAra karavA, niDarapaNe jAheramAM uhApAddha karavA ane vyavahArU rastA yeAjavA huM haMmeAne AgrahapUrvaka araja karU chuM.'' salAhu ApavAnI A mahAzayanI rIta kevI khubIvALI che te mAtra mAnasa .
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. 465 zAstra ane tarkazAstranA abhyAsIo ja kahI zakaze. jeone jaina zAstrano anubhava haze teo jANatA haze ke sAdhuo keTalIka bAbatamAM mAtra "upadeza" ApI zake, "Adeza" na ApI zake; paratu kalakattA jena konpharansanA pramukhe to Adeza temaja upadeza-bannethI dUra rahI mAtra "citra ApyuM che, ke je citra joine buddhizALIe karavA yogya karavA prerAya. huM kahI gayo chuM ane pramukhe pite pitAnA bhASaNamAM svIkAryuM che ke, hemaNe eka vyApArInA daSTibiMduthI pitAnuM vaktavya karyuM che. hemanI jagAe eka saMsArasudhAraka ke samAjazAstrI je bolavA uThe te to te ATalI dAkSiNyatA na rAkhatAM khullI rIte kahe che ke amuka karo, re eTalethI ja na aTakatAM te amuka TharAva pasAra karavAne paNa Agraha karate. paraMtu eka vyApArI "zAha" taraphathI ApaNe eTalI hadanA vartananI bhAgye ja AzA karI zakIe. hAsyAspada vAta to e che ke, ATaluM sAvacetIbharyuM kathana pramukhe karavA chatAM hemanI kacchI komanA eka bALaka patrakAre pramukhane maLelA la caka ane asAdhAraNa mAnane toDI pADavA jevA kaTAkSa karavAmAM AnaMda mAnya che ! te chokarUM-jene nathI samAjazAstranI gaMdha ke nathI tarkazAstranI gaMdha-re nathI sAmAnya sabhyatAne paNa aMzate kahe che ke (1) pramukhanuM bhASaNa che to ghaNuM uttama paNa te bIjA pAse lakhAvyuM che ane (2) lakhanAre pramukhanA mahoMmAM vidhavAlagnanI hImAyata (ke je bAbatamAM pramukha virUddha che), mukI che. A zikhAu lekhakane je sAmAnya akkala paNa heta to pramukhanuM bhASaNa keI bIja pAse lakhAvavAnI vAta-te kharI hoya to paNa pragaTa karavAnI mUrkhatA karata nahi; kAraNa ke tethI prajAne lAbha kaze nathI, ane pramukhanI kIrtine jAMkhapa lagADavAne geralAbha te avazya che. zeTha khetazIbhAIe pitAnuM pramukha tarIkenuM bhASaNa pite lakhyuM che ke bIjA pAse lakhAvyuM che te vAtanI carcAthI paNa huM te dUra ja rahIza, kAraNa ke tethI kai jAtanuM palIka hita saMbhavatuM nathI; parantu huM pUchIza ke kaeNnpharansanA kayA pramukhe pitAnuM bhASaNa pite ja lakhyuM hatuM ? ane khuda naeNzanala koMgresanA pramukho ke jeo dhArAzAstrIo ane rAjadvArIo hoya che teo paNa zuM vadhAremAM vadhAre upayogI banavAnA AzayathI bIjA pAse bhASaNa lakhAvatA ke sudharAvatA nathI ? vaLI jaina jevI eka
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 jainahitecchu. prAyaH ajJAna AmanA pramukha thavAmAM vidvattAnAM tattvanI anivArya hAjarI hAvI joie ema kAi kahI zakaze nahi; ane zeTha khetazIbhAie vidvattAnA dAveA kadApi karyAM paNa nathI. pramukha tarIke cuMTAtA gRhasthAmAM je lAyakAtanI jarUra che te pAkaTa anubhava ane kAmI sevAnA mRtti mata prema che; ane te banne bhatAmAM zeTha khetazIbhAie peAtAnI lAyakI muMgI rIte puravAra karI batAvI che. hemaNe bhASaNu pAte lakhyuM DhAya ke kAi pAse lakhAyuM hAya-game tema hAya hainI mhete ke samAjane kAMi ciMtA nathI-parantu te bhASaNanA vicAre ane salAheA anubhavapUrNa mane uttama che. ema te khuda vidhIoe pAte mukhethI temaja jAhera perAdvArA kabUla karyuM che,ane pramukhane kAmI sevAne prema AjasudhInA tamAma pramukhAnAM dAnanA saravALA karatAM vadhI jAya che te uparathI tathA zikharajIvALA kalahunI zAnti mATe hemaNe karelA zubha prayAsa uparathI spaSTa jaNAi Ave che. rahI have kaTAkSakAranI vidhavAlagnavALI vAta. e bAbatamAM eTaluM ja kahevuM khasa thaze ke, pramukhanA bhASaNane pharIpharIne se| vakhata uthalAvI javA chatAM te hemAM eka akSara paNa vidhava.lagnanA upadezanA jaDayeA nathI. ane huM, pramukha upara A bAbatane AkSepa karI kacchI kAma ke jemAM hamaNAM punarlagna bAbatamAM be pakSe paDelA che. haeNne uzkeravAnI kazIza karanAra bALaka patrakArane khullI caeNlenja ApIza ke, heNe te bhASaNamAMthI purnaRgnane upadeza karanArA zabdo TAMkI batAvavA. punarlagna karavA yeAgya che agara karavA yAgya nathI, paraspara meTIvyavahAranA sudhArA iSTa che athavA aniSTa che, evA abhiprAyA darzAvavA e eka pramukha ke AgevAna mATe gunhAbharyuM nathI,eTaluMja nahi paNa vastutaHpeAtAnA a'gata abhiprAya khullA dIlathI jAhera karavA e hainuM pavitra karttavya che--kahe ke sadguNu' che ( ane te abhiprAya bhUlabharelA che evuM jamhAre paNu hene jaNAya shAre haine khullI rIte tyAga karavAnI pramANikatA hAvI e vaLI ethIe mhoTA 'sadguNu' che); parantu abhiprAya jaNAvavA e gunhAnuM kAma na heAvA chatAM lakattA kaeNnpharansanA pramukhe te vidhavAlagna bAbatamAM peAtAnA kAMi ja abhiprAya- tarapheNamAM ke virUddhamAM-batAgyA ja nathI. huM jANuM chuM ke eka huM
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. 467 .. sthAnika dainika patre pramukhanA bhASaNane punarlagnanI tarapheNa karanArUM mAnI hainI tArIph karI che; parantu henuM kAraNa pramukhanA bhASaNamAM vidhAlagnane uttejana ApanArA zabda nathI, paNa eka sudhAraka patrakAre mAnI lIdhelA ane henA magajamAM atiza ramI rahelA eka siddhAntanuM pratibiMba che. nAnI nAnI nAtene lIdhe kajoDAM, kanyAvikraya vagere thavA pAme che ane pariNAme vidhavAnuM pramANa vadhI paDayuM che, eTale sudhI ke i. sa. 1911 mAM 6 lAkha strIomAM 15 lAkha vidhavAe hatI, matalaba ke 25 TakA jeTaluM vidhavAnuM pramANu hatuM, je dezanI tamAma kAmeAnA vidhavAnA pramANa karatAM ghaNuM ja vadhAre che." A zabda zuM vidhavAlagnanI himAyata kare che ? pramukha teA kahe che ke 20 thI 40 varSanI vayanI 2 lAkha strIomAM lagabhaga nA lAkha strIe vidhavA hatI, je vRddhavivAha ane saMkucita peTAjJa,tionuM ja pariNAma che." jo kAraNa ane asara (Cause & Effect) vacce kAMi sabaMdha hAya te, vadhavApramANa vadhI paDavArUpa 'asara'nuM 'kAraNa' vRvivAha ane saMkucita peTAjJAtio che ema batAvanAra pramukhanA kathanane eka ja artha thai zake ane te e ke, vRvivAhu aTakAvA ane saMkucita peTAjJAtione teADI meTIvyavahAranI maryAdA vizALa anAve. pramukhanA kathananeA AMtara Azaya A eka ja hAi zake ane hemAM punarlagnanI leza mAtra gadha che ja nahi. parantu ApaNe badhA sArI rIte jANIe chIe ke, samAjanI AjanI zathila dazAmAM vRdghalagna baMdha karavAnI tAkAda kAinAmAM nathI, re je je gAma, jJAti ke saMdhe vRdghalagna virUd kAyadA karyA che. henA kAyadA paNu paisAnA purA ane akkalanA adhurA' dharaDA khaccaroe aDayA che ane uparathI vaLI pAtAnA pakSamAM bIjAone laine taDa pADayAM che. matalaba ke samAjanA AjanA AgevAnAmAM e aLa nathI rahyuM ke vRdghalagnAne aTakAvI vidhavA thavAnA saMbhavene rokI zake, temaja meTIvyavahAranI hada baheALI karavAnI paNa hemanAmAM te zuM pA khuda bahumelA sudhArakAmAM paNa tAkAda nathI. mAtra 100 dharAmAM ja kanyAnI Apa-le karanArI gheADI te ghaNI 55 jana jAtie Aje hayAtI dharAve che ! che keAi jaina zeThIo, sAdhu ke sudhAraka evI tAkAdavALA ke je A hIgupadabharI vinAzaka
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 jaihitecchu. " prathAne aTakAvI zake? hrAre pachI-have huM pramukhanA bhASaNane bAjue mUkI mhArUM peAtAnuM kathana khullA zabdomAM karavAnI rajA laiza ke--Are pachI zA mATe A aTakAvA ane te aTakAvA ' evI niSedhaka salAhAnAM byugala ukavAmAM bicArA' jaina lekhake masta bane che ? vidhavAonI saMkhyA 25 TakA jeTalI bhayaMkara che, ane te kUdake ne bhUsake vadhatI jAya che, ane paMdara vIsa varSathI bALalagna--vR vivAha vagere aTakAvavAnA bhASaNe joza"dha thatAM DhAvA chatAM ane dAyakA thayAM jaina sAdhuo zIlavratanA upadeza ghera ghera ApatA haiAvA chatAM vRdhdhA ane bALakA paraNatA baMdha ke ochA thayA nathI. tethI vidhavAonI saMkhyA echI karavAnI te zuM paNa che tethI vadhI na paDe eTalI paNa rakSA karavAnI ApaNAmAM tAkAda nathI ema sAbIta thaI cUkeluM che, evA sa jogAmAM haThIlA lekA zuM mhAM laine vidhavAlagnanI carcAne-re gaMdhane-re mAnI lIdhelI gaMdhane paNa gALe dai pe;tAnI pavitratA batAvavA bahAra paDatA haze ? A khALakAnA kahevAtA kAMi artha heAya te te eTalA ja che ke, "ameA bALalagna ane vRvivAha aTakAvavAnI vAtA' karyA karIzuM ane e vAtA ' vaDe strIvarga taraphanI amArI lAgaNI ane bhalAinuM pradarzana karyA karIzuM,ane zrIvarge tevA'ane te pradarzana'cAlyA kare teTalA saikAe sudhI dIlAsA mArna lai hajArAnI-- lAkhkhAnI saMkhyAmAM muMge mhADe raDAyA javuM ane dharate khuNe esI raDayA karavuM. vidhavAonuM pramANa Aje pacIsa TakA jeTaluM thaI gayuM che ane hajI vadhIne 50 TakA thAya tyahAM sudhI amArI vAtA'mAM ja tee e dIlAsA lIdhAM karavA ane samAgamanI kudaratI preraNAne malAtkArathI rAkavI, na rezakAya te chUpAM kukamAM karavAM, paNu jo kukame* chUpAvavAnI kaLAmAM tee nApAsa thaze ! hemane ameA adharmI-nIya-patIta-bhRSTa vagere gALAnA tekAnI jhApaTAthI bIjAvI devA cukIzuM nahi. amArI ja mAtra lANuM aTa kAvavuM ' evI * vAtA ' karyA karavA puratI ja che; hemanI pharaja jIMdagIbharanuM mahAdu:kha suge mhADe sahana karavAnI che. amArI " . ' ' > vAtA ' mAM kahevAtI vyavasthA karavAmAM ame napuMsakapaNuM battAvIe te mATe amAre mAthe Sa mUkavAne kAIne hu nathI, paNu. hemanA arthAt zrIvarganA jIMdagI paryaMta muga mhADe mahAdu:kha "
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. 464 punarlagna ? sahana karavA'nA kattavyapAlanamAM te nirbalatA batAvaze te he manA para khAsaDA mAravAnA amArA hu che............ chIT, skrIne vaLI punarlagna kevuM ? e amRtaM te mAtra amArA mATe ja rIjha ' che ! strIne raDaDApA prApta thAya teA raMDApAmAMthI udbhavatAM e heATAM duHkhA paikI udarapASaNanA sAdhananuM duHkha dUra karavA mATe jagAe jagAe vidhavAzrame kheAlavAM evI ame < . * > vAtA ' karyA karIzuM,ane sa`bhAganI kudaratI lAgaNInI maryAdita tRpti sabaMdhI duHkhanI bAbatamAM ame kahI daizuM ke strIne e duHkha thavuja na joIe, kAraNa ke zrI kAMI jIva nathI ane tethI hemAM ' lAgaNI ' nuM tattva haiAi zake ja nahi, ane tema chatAM kAi mUrkhAne tevI ' lAgaNI ' thai zakatI heAya te teNe te lAgaNIne zvetamAneApeta yA pIta emAM DhAMkI devI arthAt dIkSA la ane pavitratA ' nA dekhAva karI levA .......pahele ilAja acaita sthaLe sthaLe vidhavAzrameA kheAlavAM te, bALalagna ane vRvi vAha aTakAvavAnI amArI " vAtA ' jevI eka vizeSa vAta mAtra che e ame sArI rIte jANI zakIe chIe; kAraNake vA lAkha jaina vidhavAe paikI mAtra trIjo bhAga eTale 50,000 vidhavAone ja jo uttaranirvAha mATe madadanI jarUra vALI mAtIe ane ekeka vidhavAzramamAM 500-500 vidhavA ( pAMjarApALamAM lavaraDAMne ThAMsIne purAya che tema ) purIe, teA paNa 100 vidhavAzrama sthApavAM paDe, ane evA dareka vidhAzrama mATe 50,000 nuM makAna gaNatAM 50 lAkhanAM te makAne ja mAtra joie, ane lAkhkhAnI kimatanA dharavakharI joie, tathA akeka strInuM khAdhAkharca mahIne mAtra rU. 4) gaNIe te paNa dara varSe 24 lAkhanuM kharca karavuM paDe; vyavasthA karanArI-dharma zikSaNu mApanArI vagere zrIadhikArI Ie ane mahetA teAkara vagerenA pagAranuM kharca vaLI jUdu paDe! A sadhaLA mATe echAmAM echuM pAMca karoDa rUpiyAnuM phaMDa joIe ! ane A te| hAlanI vidhavAsa khyA paikI mAtra trIjA bhA- ganA udarapoSaNanuM ja kharca thayu, je ke kharekhara te vidhavAone vadhAre mhoTA bhAga udarapASaNanI agavaDathI maratA Aya che. ane jaina kAmane joitI khIjI seMkaDA cIjo-jevIke jainazALA, jaina kanyAzALAo, jaita kAraAA, jaita kheDi MgA, jaina lAibrerI,
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 470 jainahitecchu. jaina gurUkuLa, jaina apAsarA, jaina derAsara, jana hAIskulo, jenTa koleje, jaina sabhAo, jene pilITIkala konpharanso ( * jaina rAjya " rahI gayuM !) vagere ke jemAMnI keTalIka saMsthAo to amane dareka prAMtamAM-re dareka zahera ane gAmaDAMmAM paNa sthApavAno upadeza AjakAla thayA kare che-A sarva mATe paNa karoDa rUpiyAnI rakama joIe te vaLI jUdI ! A hisAbe hAre amo eka abaja rUpiyAnuM phaMDa karI zakIe hAre ja vidhavAamo - lavAne vAre Ave ane sahAre ja vidhavAonA udaranirvAhane rasto karI zakIe. tyahAM sudhI 1 lAkha vidhavAoe havA khAIne rahevuM !..ane ame e paNa ( manamAM te ) sArI peThe jANIe chIe ke, kadAcita amArA AkAzamAM rahetA deve amArA nItiparAyaNa AzvAsana ( ! ) nA puNyanA badalAmAM abajo rUpiyAne varasAda varasAve ane hemAMthI ame purUSa varga mATe badhI saMsthAo khelI cUkyA pachI vidhavAzramo khelIe paNa kharA ane te sAthe nIti-dharma ane zIlano upadeza karavAno khAsa baMdobasta paNa karI to paNa, strIsaMjJA ane purUSasaMjJA je saMyoga mATe kudaratI rIte ja tarasyAM kare che ( pazu-pakSI-manuSya sarvamAM ) te te aTakavAnuM nathI ja. amane khabara che ke, amArA mahApavitra mahAnizItha sUtramAM lakSmaNa sAdhvIno adhikAra varNavyo che, jemAM lakhyuM che keDa-lamaNe sAdhvI sarva AcAra-jJAna pramukhanI jANa thaI. teNe eka divasa cakalA-cakalIne maithuna sevatAM dIThAM. te pakSoAno kAmakrIDA joine te sAvInAM lakSaNa bhaMga thayAM ! pApa-karmanA udaye karIne teNue manamAM cintavyuM ke, " A cakalIe zuM sukRtya karyo haze ke jethI pitAnA bhartAra sAthe svecchAmujaba niraMtara aneka prakAranAM sukhavilAsa bhogavavA pAme che. Amane vilAsamAM joIne mane paNa evo ja harSa thAya che....sAdhu-sAdhvIne pakSInuM maithuna jevAnI zrIjinezvare manA karelI che, paNa te kema nA kare ? teo to vItarAga hovAthI vedavikAra sarva kSaya thayelA che tethI teo saMvedI jIvanAM duHkhanI kadara na ja jANI zake. '..A doSa mATe teNIe 50 varSa sudhI ugra tapasyA karI te paNa marIne vezyAputrI tarIke janma pAmI ane henA guhya sthAnamAM dhakhadhakhate lokhaMDano saLIo nAkhavAmAM Avyo ane teNI mArIne chaThThI narake upajI. have, amo samajIe chIe ke, sarva AcAra ane jJAnanI
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM, 471 jANakAra ane te sAthe vaLI sAdhvI-AAyikA-evI zrI paNa sayAganI IcchAne dAbI zakI nahi, te Aje amArA jevA sATha sATha varSanI uMmare paMdara paMdara varSanI juvAna strIenA kaTAkSamAM ramatA ane kAmaceSTA karatA purUSAnA bhRSTa vAtAvaraNamAM rahetI vidhavAe upadeza mAtra sAMbhaLavAthI te kudaratI cchAne samUla nAbuda karI zake e kAi kALe banavAnuM ja nathI; ane nahi bane eTale pachI tevI * icchA 'emAM aLatI vidhavAe marIne vezyAputrI tarIke janma pAmaze ane e vakhate peAtAnI traNA kALanA dakhAyalI icchAo vyAjasAthe purI karI leze ! .. punarlagnanA virAdhIonA kathananeA kAM paNa artha hoya te te upara lakhyA te ja che. teemAM pramANikatA ( honesty of purpose ) nA teA chAMTAe nathI ane dayAnA aMkurA paNa nathI. ATaluM mhArA taraphenu' kathana karyA pachI have huM pramukhanA bhA traNa tarapha pAchA karIza, pramukhe vidhavAlagna ke evA kAi sudhArAA upadeza karyo che ema kahenArA emanI jJAtinA bhALa lekhakanuM tAmata taddana khATu che, mhAre satya te e che ke mhArA jevA koi pramukha thayeA haiAta teA vidhavAlagnanA TharAva pasAra karAvIne ja uta, agara kAnpharansanAM kAmI kArasA vadhu vakhata cAlavA na detAM hete vIkherI nAkhata.parantu A kana huM DArA dRSTibiMduthI karUMchuM, vyApArI daSTibi'duvALAne te anukULa na heAi zake e strIkAravA jeTalA udAra huM avazya thaza, ane tethI pramukhane dAra devAthI dUra rahIza ( A viSayanI vizeSa carcA A pachInI nAMdha 'mAM vAMceA. ) "" AgaLa cAlatAM pramukhe jaina samAja mATe aikyanI A jamAnAmAM keTalI jarUra che te upara AvatAM kahyuM hatuM ke, " AjanI rAjakIya paristhiti vacce ApaNe ekaya vagara jIvI zakavAnA nathI e nirvivAda che. parantu jatene jIvavuM che ja kAM ? maravuM e emane mana iSTa che; emanI dRSTi devalAkanI apsarAA tarapha che, ke je thADA upavAsathI ke pUjAthI ke sAdhunA kahevA pramANe zeDa.ka rUpiyA kharcI nAkhavAthI ( sastI kiMmate ) maLI zake che ema hemane zikhavavAmAM AvyuM che. deza ke samAja tarapha hemanI najara jaI zake tema nathI; najara hAme aniza svarganAM vimAneA ane vAdya kAraNu ke te karatAM kimatI
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. meAtInAM jhumarA tathA anupama lAvaNyavALI hAre| devAMganAonAM ja citrA khaDAM haiAya che. peAtAne patha ja khA ane bIjA badhA khATA ema vhemane pUchyu pakaDAvanArA 'bharavADe' hemane Apasa ApasamAM lAte ane sIMgaDAM mAravAmAM eTalA masta rAkhe che ke ethI deza ane samAja mare che ke jIve che eTaluM jovA-jANavAnI paNa hemane darakAra rahevA pAmI nathI bhalA pramukhe,eTalA mATe,DIka ja kahyu' hatuM ke " mAnyatAe ane kriyAbhedone AgaLa karI ApaNa vacce verajhera utpanna karAvanArAone-pachI te gRhastha hai| vA tyAgI hA-ApaNe majabuta hAthathI dAkhI devA teIe che. jainasamAjana! ekIkaraNumAM ADakhIlarUpa thai paDanAra sivAya zrIjA tamAma tarapha ApaNe matasahiSNutA batAvavI joie che, paNa ApaNI yAtInA mULamAM-ane te paNa dharmanA ja nAme-kuThAra mAranAra lapremIeAne ApaNe uttejana ApavuM joituM nathI ke uttejana maLavA devuM jovuM nathI." ane huM umerIza ke, jo jaina baMdhue! A salAha svIkAre te! AjanA mhoTA mhoTA AcAryAM, paMDita gaNAtA sAdhue, vRddha zrAvake tathA ghaNAkharA patrakAreAne A samAjamAM ubhA rahevuM paNa bhAre thai paDe ! ane tethI ja tee matahiSNutAne upadeza karanAranI hAme thAya che. 472 aiyapara khelatAM pramukhavarSe keTalIka vyavadArU sUcanA karI che te dhyAnamAM levA yeAgya che. hemaNe batAvelA ilAja e prakAranA che: (1) vicAravAtAvaraNa sudhAranArA, ane (2) kriyAtmaka. pahelA ilAja tarIke teo kahe che ke "A kAma mATe eka udAra vicAra dharAvatuM sAptAhika ke dainika patra gujarAtI temaja huMdI bhASAmAM ane te paNa nAma mAtranI kiMmatathI-pragaTa thAya ane leAkamata keLave ema huM aMtaHkaraNathI icchuM chuM." A traNa lITInI salAhupara eka AkhuM pustaka racAya eTaluM kahevA jevu che. jamAnAmAM vicAravAtAvaraNa sudhAravA mATe nyusapepara jevu arthasAdhaka bIjI eka paNa sAdhana nathI. parantu eka sAdhana jeTalu lAbha karavAmAM prabaLa heAya eTaluM ja jo te vIparIta thAya te geralAbha karavAmAM paNu prabaLa hAi zake; ane geralAbhane bhaya eka nyusapeparamAMthI na thavA pAme eTalA mATe pahelAmAM pahelI jarUrIAta e che, ke te pepara badhA' tarIke nIkaLatuM na hatu
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. 473 joie, eka ga7 ke eka sAdhu ke eka siddhAntanA pakSakAra taraphathI nIkaLatuM na hovuM joIe, ane koI paNa banAva, vastu, manuSya ke hakIkata upara aneka dRSTibiMduthI joI zakavA jeTalA vizALa vAcana-manana ane pavitratA vagaranA manuSya taraphathI nIkaLatuM na hovuM joIe. te sAthe te patranA vicAro sarvatra phelAi pAme eTalA mATe henI kimata nAma mAtranI ja rAkhavI joie, eTaluM ja nahi paNa hajAro prato vinAmUlya paNa phelAvI zakAya eTalI Arthika sagavaDa karI rAkhavI joIe. eka lAkha rUpiyAnI muDIthI A prayoga phatehamaMdIthI karI zakAya tema che, ane ATalA jaina zrImaMto AjanI jaina kemanI dakSA para khoTI asu pADe che teo paikIne koI eka ja-je mAtra pramANika thavA mAgato hoya te-teTalI rakama kahADI zake tema che. A bAbatamAM mahuM eka chejanA paNa karI hatI ane udAra vicAranA eka digambara vidvAna, tApara vidvAna tathA eka sthAnakvAzI vidvAnanA adhipatipaNuM nice AvA eka sAptAhika patranI gujarAtI temaja hiMdI ema be AvRttionI pacIsa pacIsa hajAra prate kahADavAnI ane hI eka paNa jainanuM ghara hAya hAM-chevaTe vinAmUlya paNu-eka prata to mokalavAnI pejanA karI hatI, ke je pejanAnA amala mATe bhIkha mAgavI nahi evo mahAro nizcaya hovAthI anukuLa takanI rAha jotA besavuM paDayuM hatuM. AvA patranI hayAtI mAtra pAMca ja varSa rahevA pAme to paNa basa che; pachI henI jarUra paNa raheze nahi. huM rahamajuM chuM ke hAla te A vicAra 'havAI taraMga' ja gaNAze. paNa henI ciMtA nathI; aMbA mosame ja pAke che. ane tIvra icchAbaLathI karAyelI bhAvanA hAre hAre paNa myularUpamAM ugI AvyA sivAya rahetI nathI ja. After all, everything in the world is the materialisation of the Will & idea. astupramukhe aikaya para belatAM, cupeparanI jarUra saMbaMdhe be ja lITI kahyA pachI, bIjI sUcanAo-te ja viSayamAM-nIce mujaba ApI che:-- '' (1) " dareka janasabhAo, esosIezane, ane maMDaLonAM dvArA judA judA prAMta ane gachanA jaine mATe khullAM thavAM je
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ jahitecchu. 66 pue che. " ApaNe kacchIzuM ke jaina eNseAsIezana A iMDayA peAtAnI kAmanA AgevAna gRhasthanI salAhanA satkAra kare ane rahenA niyameAmAM jhhAM 18 varSa athavA vadhAre ummaranA krAi paNa zvetAmbara mUtti pUjaka jaina A eNsesIezananeA sabhAsada have pachI lakhelA niyamA' anusAra thai zakaze" evA zabdo che tyAM zvetAmbara mUrtipUjaka' ne badale kAipaNa gacchatA jaina' evA zabda mUkavAnI bhalAi kare, A bAbatamAM agAu ekame prasaMge kaDavAza utpanna thavA jevA vakhata AvyA hatA, jenuM duHkhadAyaka smaraNu atre karAvavA huM khuzI nathI. parantu eTaluM teA yAda karAvavuM mhane ucita lAge che ke, mI. mATegyune samasta jaina kAma taraphanuM mA napatra ApavA sAthe dhArAsabhAmAM khAsa pratinidhitvanA hakka mAgavA mATe maLelI ukta aseAsIezananI sabhAnA vivekI pramukha rA. gulAacaMdabhAie eka praznanA uttaramAM svIkAryuM hatuM ke, mAtra svetAmbara sArttapUjaka varganA ja mbareAthI banelI saMsthAthI samasta jaina krA mane lAgatIvaLagatI bAbata para sattAvAra rIte kAMi kahI ke pharI RRkAya nahi e kharUM che, paNu A sabhA ATalAM varSoMthI ema karatI AvI che ane kAie avAja uThAvavAnI darakAra karI nathI tethI ema ja cAlyAM kare che. hemaNe temaja te vakhate hAjara rahelA maeNmbarA paikInA paNa keTalAkAe have pachI asesIezanamAM bIjA jaina phIrakAnA mambarA dAkhala karavAnI vAta pasaMda karI hatI. A anAva yAda karIne, ane tA. 2-3-18 nA rAja sadarahu asesI. ezana taraphathI meAkalAyalA patra ke jemAM Apane A sAthe mekalelA niyameAmAM kAMi paNa sudhArA vadhArA karavAne yeAgya jaNAya teA tA. 31 mArca 1918 agAu lakhI jaNAvazejI" evI vina Mti karavAmAM AvI che te patranA javAba rUpe, sucavavA rajA laiza ke bhaviSyamAM nirarthaka jhagaDAo aTakAvavA mATe, tathA nAma pramANe kAma thatrAmAM vadhAre sugamatA thAya eTalA khAtara eNsesIezananA ukata niyamamAM elA pheraphAra karavAnI anivArya jarUra che. 74 "" (2) " maMdIrA ane dhArmika khAtAMkheAnI tapAsaNI mATe kAnsa Asi taraphathI inspekaTarA nimAyA che te kAma bahu duradezIbharyuM thayuM che, paNa te inspekaTarIe eka paNa khAtAne tapAsavAnuM cheDI devuM joituM nathI ane eka paNa sArvajanika
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. khAtAnA vahIvaTa amuka zaheranI ja ke amuka gacchanI ja vyaktionA hAthamAM rAkhavAnI rIta vadhAre vakhata cAlu rahevA devI joitI nathI; paraMtu pratinidhitvanuM heALu dhAraNa karavAnI pharaja pADavI joie che, ke jethI saghaLAo temAM rasa letA ane ane khAtuM vadhAre dekhatuM ane vadhAre majata banavA pAme. "" 475 re pramukhanI A salAha, mhane bhaya che ke, kAmanA DekhAMone mula pasaMda nahi paDI heAya. madIrA ane dhAmika khAtAMonI kula sattA hameza baDekhAMnA hAthamAM ja hAya che ane hemane sattA cheDavI gamatI nathI. Aje iMglaMDane mAthe jIvana-maraNutA bhrama AvI ubhA che dvAre paNa te hiMdane peAtAnA vizvAsamAM levA khuzI nathI, e vAta kANu nathI jANatuM ? ApaNe aMgrejone te mATe ke| ApIe chIe, paNa ApaNe pAte sattA pAmIe chIe hAre enuM e ja karIe chIe ! sAne sArvabhAmapaNuM joie che, kAine vaDe cIte khAvuM pasa nathI ! ane vaLI vArtA karavA e saraze hAre Da!hyADamarA ane pavitra banI kaheze ke, zuM karIe bhAi, dharma khAtara A badhI ja jALa heAravI paDe che. mA na saMbhALIe te| kAma bagaDI jAya, eTalA mATe sattA amAre hAtha rAkhavI paDI che !" pachI A dharmAtmAe dharmane kevI rIte saMbhALe che te te hemanu dIla jANe ke jJAnI mahArAja jANe ! devAlayeAnAM nANAM keTalAe TrasTIe hajama karI gayA; keTalAe khaDekhAMe emAMthI game tevA lAbha uThave che; ane keTalAka thoDA ke jee pApanA ane narakanA bhayathI devadravyane peAtAnA lAbhamAM vA5ravAthI dUra rahyA che teo paNa khedarakArInA gunhegAra nathI ema te bhAgye ja banyuM che. devadravyanA DaeNATA bhAga tAbAnA mANasA vaDe khavAi jAya agara khInajarUrI ja nahi paNa pApamaya kArTUnA jhaga DA laDavAmAM ke mArAmArImAM kharcAi jAya e zuM TrasTIone dAya naddhi ke ? ane te chatAM sattAbhUkhyA baDekhAM dhArmika khAtAnI vyavasthAmAM pratinidhitvanuM dhAraNa dAkhala karavAnI nA ja kahetA rahevAnA ! kAnpharansa jema bIjI dhArmika sasthAonA hisAba ane vahIvaTamAM mAthuM mAravA jAya che tema mahAna ane jabarA mAthu seAnA hAtha taLenI saMsthAenA hisAba ane vahIvaTamAM mAthuM mAravAnI huimata dharI na zake te evI kAnpharansa cheka ja nakAmI
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47; jainahitecchu. che ane samAja samakSa apramANikatAnA padArthapATha raju karanArI che ema ja mAnavuM paDe. sthAnakavAzI kaoNnpharansanA hisAbanA ceApaDA tyenA pagAradAra sekreTarIne tArathI hukama ApavA chatAM manejIMga kamITInI beThakamAM lAvavAmAM AvyA nahatA; keTalAka digambara patrakAra hemanI tIrtharakSaka kamITInA hisAba mATe paNaane geravyavasthA mATe paNa-nnumA pADI cUkyA che; zvetAmbara mUrtipUjaka varganI sarparI ane mAladAra saMsthAnA hisAba mATe bhAvanagara kAnpharansa vakhate sva. bandhu gAviMdajI mULajI mepANI ane khIjAonI laData cAlI hatI. AvA banAve! zuM sUcave che ? khuda AgevAnA kAransanA AyAne anusaravA taiyAra taMtrI te bIjAone mATe TharAvA' dhaDIne kAgaLImAM kALA karavAthI zuM lAbha thavAnA che ? dareka jaina prIkAnA zrAvakAe have teA pratijJA levI joie che ke, je saMsthAnI vyavasthAmAM pratinidhitattva na heAya ane jenA hisAba darasAla bahAra paDatA na hoya evI koi paNu saMsthAmAM eka pAi paNa na ApavI, Ave! TharAva eTale nizcaya khudR zrAvaka e ja karavA joie che. ...aaN sudhI leAkeA AMdhaLA banI paisA ApyA karaze ...aaN sudhI hemanA kharce baDekhAM vadhAre ne vadhAre zakti mAna ane autocrats banatA jaze. AgevAtee Ama karavuM <. 2 * joIe ' ane tema karavuM joie ' evuM nItizAstra ' nakAmuM ' che, ethI kAMi artha saravAne nathI leAkAe peAtAnA hakakA huma jatA thavuM joie ane peAtAnA hakakA chInavI lenArane kAna pakaDIne ThekANe lAvavA bahAra paDavuM joe, vaLI dharmanimitte apAtAM nANAM parasparanA yuddhamAM na kharcAya enI paNa bhaktimAtAe kALajI rAkhavI joie che. dAkhalA tarIke amuka tIrthapara digambarane na AvavA devAnI icchAthI thatI mukaddamAbAjImAM jo evA nAjuAM kharcAtAM hrAya tA zvetAmbara pablIke pramANika virodha levA joie. huM jo zvetAmbara mUrttipUjaka jaina hAu te kahuM ke "mhArA devapara mhane eTale bhaktibhAva che ke emanI pUjA jema bane tema vadhAre mANase kare tevI kAzIza karavAmAM huM AnaMda pAmuM. zikharajI ke makSIjI ke jA kASTha pahADA para kharekhara hArI ja mAlekI hAyA paNuM huM te sthaLe digambarAne dhaNI ja prasannatAthI pUjana karavA AvavA dauM,-ke sthAnakavAzIo mUrtipUjA svIkAratA nathI te paNa tee &aaN AvI bhagavAnanI zAnta mudrA sAme ekAgra citta ubhA rahI
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. 477 hRdayamAM dhyAna dharavAmAM mazagula banatA hoya che tethI paNa huM khuzI thAuM; eTaluM ja nahi paNa jainetare paNa je mahArA jaina devanI pUjA karavA Ave to te joI huM bevaDe khuzI thAuM. hArA bhagavAnane amuka phirakAnI TuMka maryAdAmAM goMdhI rAkhavAno vicAra sarakho paNa mane asahya lAge. je bIjA jenonI ane amArI pUjanavidhi jUdI hovAnA kAraNe takarAra ubhI thatI hoya te haM, jema saggI mAtAe pitAnA bALakanA TukaDA karI kheMcI levA taiyAra thayelI banAvaTI mAtAne te chokaro Akho ne Akho sepI devAmAM ja putravAtsalya mAnyuM tema, huM paNa tIrthasthaLa AkhuM ne AkhuM mahArA bIjA jaina bhAIone sepavA khuzI thAuM ane te sthaLe bIjuM maMdira karAvI laI rahyAM pUjana karI saMtoSa mAnuM; kAraNa ke te pavitra bhUminA akeka biMdupara siddha thaI gayA hovAthI tamAma jamIna eka sarakhI pavitra che. chokarA para hakka chevAthI mana vALavAnuM eka paNa sAdhana na rahetuM hovA chatAM putravatsala mAtAe chokarAne vaheMcI na letAM Akhe to te bIjI strIne ApavAnI udAratA batAvI, hAre mahane te amuka pahADapara jahAM amuka maMdIra ke pagalAM che te jagA henI pUjA karavA icchatA hAra bhagavAnanA bIjA sevakone sepI devA chatAM paNa najIkanI bIjI jagA ke jahAM paNa eTalA ja paramapurUSo thaI gayA che hene lAbha levAno to kAyama ja rahe che. putra uparanA dunIyAvI prema khAtara jo eka sAmAnya mAtA ATalI udAra thaI zakI, to prabhu uparanA AdhyAtmika prema khAtara huM dharmAthI purUSa zuM hArA ja devanA bhakatonA lAbhamAM ATalIe udAratA na karI zaku ? ane na ja karI zakuM to huM khare bhakta nathI, mahArA bhagavAnanI kIrtine jAMkhapa lagADanAra DhegI chuM. tethI paNa AgaLa vadhIne je huM mArAmArI, gALAgALI, lAMcarUzavata, ke korTa dvArA laDIne dharma nimitte ekaThuM thatuM dhana kharcI nAkhI mahArA devanA bhakatane pUjA karatA aTakAvavAmAM AnaMda mAnuM te huM digambara ke zvetAmbara hovAne game teTalo dAvo karuM te chatAM mahArAje mahArA bhagavA ne drohI bIje kayo hoI zake?" huM je mUrtipUjaka jaina heuM te ema ja kahuM ane ema ja karuM; ane mahane soLe soLa AnA khAtrI che ke e hadayanI pavitratAne paDagho pADayA vagara virUddha pakSa rahI zake ja nahi, ane mahArI bhalAI karatAM paNa
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 478 jenahitecchu. vadhAre bhalAIvALI darakhAsta raju karyA vagara rahI zake ja nahi. paNa kahI che e bhalAI? kahAM che bhagavAnanI bhakti? Aje to joIe che hoTAI ane moTAI mATe joie che yuddho, te paNa pArakAne kharca ane hisAbe ane jokhame ! hane kahI levA de, A prasaMge mahAre mATe muMgA rahevuM e bhayaMkara gunDA samAna che. zikharajIne lagatA kesano paMcadvArA pheMsale karAvavAnA mahArA "mizana'nI zarUAtamAM digambaro paikI te mAtra becAra sajajanenI ja sahAnubhUti hatI, hAra sumAre eka Dajhana jeTalA tAmbara sajajanAnI sahAnubhUti zarUmAM ja maLavA mATe he te pakSane vAjabI dhanyavAda Aye hato. AgaLa vadhavAnI himata hane maLI hoya te te A vetAmbara mahAzayane ja AbhArI che, ema chatAM mahAre Aje tAmbara pakSanI zIthIlatA mATe isAre karavo paDe che te mATe huM bahu dIlagIra chuM. zarUmAM digambara pakSane, sulehanA mizana pratye, khullo tiraskAra hato. hArI hIlacAla virUddha hemanA maheTA agevAnonI sahIo sAthenuM pemphaleTa kahADavAmAM AvyuM hatuM ane dharma mATe laDavuM e ISTa che ema sAbIta karanArI dalIlo ApavA sAthe mahAruM aMgata apamAna paNa hemAM karavAmAM AvyuM hatuM, je he cupakIthI sahavuM vAjabI dhAryuM hatuM. AgaLa jatAM ideramAM mahAvIra jayati nA jAhera meLAvaDAnuM pramukhapada levA mahane bolAvavA AvelA digambara patrakAra sAthe Idara jaI e mAna zeTha hukamacaMdajI (digambara komanA tAja vagaranA rAjA) ne apAvI hemanI samakSa sabhAmAM mahe zikharavALA TeTAnI zAnti mATe tIkhA zabdomAM apIla karatAM teonuM hRdaya eTaluM pIMgaLyuM hatuM ke hemaNe te ja kSaNe jAhera karyuM hatuM ke, " jemAM aMdaroaMdara AvA TeTA thavA pAme e "lata vAlo vata" che-nihAta rA yati' che...banne pakSamAM keTalAka uzkeraNI karanArAo che, jemane lIdhe ja AvA TaMTA ubhA thAya che, ane lAkhonA kharce laMbAyA kare che..mI. vADIlAlanA A pavitra uttamane kharo Azaya have huM samajyo chuM ane huM khAtrI Apu chuM ke e mizana mATe prArA mana-vacana-kAyAthI sevA bajAvavA huM taiyAra chuM; &aaN sudhI ke jUtI uThAvavI paDe te paNa taiyAra chuM, AkAza-pAtALamAM javuM paDe to paNa taiyAra chuM.... jaina samAjamAM ekaya ane sAtti prasa vagara samAjabaLa kadApi
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. .. vadhavAnuM nathI e ceAkakasa che ane maDAvIra devanA sAcA bhakatAthI AvI jAtanAM dhArmika yuddA thaI zake nahi...khera, thayuM te thayuM; hajIe samaya che. paca mAraphata samAdhAna karavAne hajIe samaya che. nIcalI kArTUnA phaisale evA maLyA che ke jethI kAi jItyuMe kahevAya nahi ane hAryuM paNa kahevAya nahi; Ave prasaMge paMcadrArA samAdhAna karavAmAM Ave teA banne pakSanuM nAka uMcu ja rahevA pAme. je badhu A prasaMge jainasaMdhamAM aikaya karAvaze henA janma saphaLa thaze....ame samAdhAna mATe taiyAra chIe. A pramANe digambara kAmanA mhoTAmAM mhoTA AgevAnanu valaNa badalAyuM hatuM ane samAdhAnanuM vacana maLyuM hatuM. ane tethI uttejIta banI amadAvAda jai zeTha ANaMdajI kalyANajInI kamITI vacce AbAbata raju karI hatI ane keTalAka savAla-javAba ane dalIla thayA bAda teoe paNa khuzI batAvI hatI; phakta baMgAlanA zvetAmbara AgevAnAnI marajI meLavavAnI bAkI hatI. chellI kalakattA kAnpharansanA prasaMga hAtha AvatAM, te sammelanamAM javA pahelAM huM digambara agresarAne muMbaimAM maLyA hatA ane kalakattA padhAravA vinati karI hatI, e AzayathI ke phaeNnsa khAtara tyAM hAjara thavArA zve. agresara sAthe tenI mulA kAta thai zake. kalakattA mATe ravAnA thavA pahelAM zvetAmbara digambara vanA amuka AgevAnAnI khAnagI mulAkAta paN yeAjavAmAM AvI hatI. kalakattA paheAMcyA pachI mhanejaNAyuM ke digambara AgevAnane kAnsanA maMDapamAM AvavA devA mATe kAmplImenTarI TIkITA ApavA paNa htAMnA AgevAne khuzI nahatA ! vistArathI sadhaLI hakIkata kahevAnA samaya hajI pAkA nathI, paNa eTaluM kahI zakAze * eka yA bIjI udAra AzayavALI yuktithI evuM karI zakAyuM ke, digambara AgevAne kaeNnpharansanuM kAma cAlatuM hatuM te prasage maMDapa pAsenA hU~AlamAM AvyA, ane sulehatI krura baMdhubhAve teoe rajI karI. AvelA gRhasthA ghaNA mhoTA zrImaMta ane meAlmsAdAra hatA, nahi *mAstara lekA.' hemanA nirmAnIpaNA taraph zvetAmbara AgevAna mahAzayanuM lakSa kheMcI he hemane vinavyA hatA ke teoe digaara mahAzaye ne return visit (vaLatI mulAkAta) ApavI; emAM peAtAnI sajjanatA dekhAze. keTalIka muzkelI bAda e return visit pazu thai. digambara AgevAnee te ja prasa Mge gAMdhI, mAlavIyA ke tilaka mahAgrama pAse nasA levA khuzI banAvI; tenA 478
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 480 jainahitecchu. mbara bhAIoe jainane saMpa jene na karI zakyA evuM na dekhAya eTalA khAtara zubha AzayathI sUcavyuM ke, banne pakSanA amuka gRhasthane paMca nImI hemanI pAsethI ja chevaTane inasApha levo. digambaroe turata potAnA pakSanAM nAme ApyAM ane vetAmbara nAme nakakI karavA araja karI. amadAvAda kaeNnpharansanA pramukha mahAzayanA ghera kaeNnpharansanA AgevAnone pArTI ApavAmAM AvI hatI te vakhate zvetAmbara agresaroe A viSaya mAMhomAMhe cao ane amuka nAme ApavAnuM khAnagI rAhe nakakI paNa karyuM, paNa jaNAvyuM ke kalakattAthI pAchA pharyA bAda pharI tyAM jaI lavAdanuM kAma karIzuM. A javAba pachI digambara AgevAnone pahoMcADavAmAM Avyo hate. ane te vakhate eka tAjA nyUsapeparamAMthI eka digambara rAyabahAdure vAMcyuM hatuM ke zikharajI pahADanA vecANa bAbatamAM kAunsIlamAM savAla javAba thayA che. temaNe kahyuM ke, je zvetAmbara bhAIo sulehanI vAta karatA javA sAthe khAnagI rAhe pahADanI kharIdI mATe kozIza karatA hoya to amane sahana karavuM paDe. zvetAmbara sajajanoe kahyuM ke, ame te bAbatamAM kAMI jANatA nathI; paNa dhAro ke ema paNa bane ane pahADane kabaje zvetAmbarAnA hAthamAM jAya to paNa gharameLenI samAdhAnIthI hamane hamArA vAjabI hake maLavAmAM harakata Ave nahi ja. tyAra bAda muMbaI jaIne tAkIde sakaLa saMghanI maMjurIthI paMca nImavAnuM kAma karavAnuM nakkI karI sai chuTA paDayA. mohamayI muMbaimAM have A kAma AvI paDayuM ? ahInI badhI hisTarI jAheramAM mUkavAmAM hita jaNAtuM nathI: ahIM eTaluM kahevuM basa thaze ke, evuM rU5 AvyuM ke konpharansa ophisa mAraphata A kAma karavuM. konpharansa rIsanI mITIMgamAM A savAla mUkAyo, carcA ane digambaranA AvelA patrane zuM javAba lakhe e bAbatamAM kalakattAvALA amuka bAbune pUchavAnuM TharAvyuM, je che te bAbu kalakattAmAM thayelI goTha-- vaNamAM zAmela hatA tethI hemene pharI pUchavAnuM kAMI rahetuM nahatuM. digambara bhAIoe turata hajArIbAganA kamIzanaranI pAse jaine rUbarUmAM arajI ApI, evI matalabanI ke, teo banne pakSanA amuka gRhasthanA paMcanI mAraphata gharameLe cukAdo karAvavA khuzI che ane sarakAre temAM karavA devuM. teoe banne pakSanA. pAnAM nAma paNa te arajImAM sUcavyAM hatAM (digambara paMconAM H
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. 481 nAma pitAnI icchA mujaba, ane vetAmbara pacenAM nAma kalakattA mukAme thayelI vAtacItanA AdhAre.) kamIzanare te mAgaNI uparathI zvetAmbara pakSane patra lakhyo ke teo tema karavA khuzI che ke ane khuzI hoya te amuka tArIkhe lavAdene hAjara rAkhavA A pachI 5-7 divasanA arasAmAM ja digambaronA jANavAmAM AvyuM ke zvetAmbara agresaranI pahADanI mAlakI meLavI levAnI tajavIja purI thaI cUkI che. ane A vetAmbara bAbu te ja che ke jeoe -sulehanA mizananI zarUAtamAM eka lAgaNI bharyA patramAM lakhyuM hatuM ke, huM hamane saMpUrNa vijaya icchuM chuM; hAlamAM je ke mahArA vaDIlanI hayAtImAM mahArAthI vyavahArU madada ApI zakAya tema nathI, tathApi je hame atre Avo to huM vaDIlazrIne hamajAvI hemanI sammati meLavI ApavA banatuM jarUra karIza. A gRhasthanA vaDIlazrI hAla svargastha thayA che ane have teo potAnI icchAnA ekalA mAlIka che, chatAM sulehanI khullI vAte daramyAna pahADa kharIdI le. vAnI dhAMdhaLa hemane kema gamI haze te huM hamajI zakato nathI. saMbhava che ke, makSIjImAM digambarone maLelI tAjI chata vairanI lAgaNI preranArI thaI paDI hoya. Ama banavuM e svAbhAvika che, tethI huM emane doSa nahi dauM; paNa moTA purUSoe sAmAnya manuSya karatAM vadhAre udAra ane sahanazIla vattanane dAkhalo besADa joIe eTaluM te kahevuM paDaze. digambaroe paNa makSIjI kesanuM jajamenTa maLyA bAda eTalethI aTakIne cakSu dUra karavAnI sattAne upayoga karavAnuM, zikharajI bAbatamAM paMcanI nImaNuka thAya che ke nahi te jovA mATe, mutavI rAkhyuM hota to vadhAre ThIka thAta. A prazna atyAre eTale guMcavAyalo ane duHkhadAyaka thaI paDe che ke henA upara vizeSa bolavA jatAM je thoDeghaNe paNa bAjI sudharavAno saMbhava hoya te dUra thaI javAno bhaya rahe che. tethI huM kaI upara kaTAhA karavAthI irAdApUrvaka vegaLo rahIza. mAtra eTaluM ja kahIza ke, pahADa hAthamAM Avyo tethI koie khuza ke nAkhuza thai javAnuM nathI. sajajanonA eka samUhe sajajanenA bIjA samUhane ApeluM game tevuM khAnagI paNa vacana te vacana ja che ane jayAM sudhI te na pALavAmAM Ave tyahAM sudhI jainakemanA mAthA parathI bhaviSyanA raMTAnI dhAstI dUra thavAnI nathI. digambara piparomAM hamaNuM nANAM ekaThA karavA bAbatamAM apIla para apIla chapAyA kare che. khabara nathI
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 482 janahitecchu. paDatI ke nANAM vaDe teo zuM karavA mAge che. e te game tema he, paNa eka bIjAne deSa kahADavAmAM ane banne pakSanAM nANune niraMtara pravAha vahevaDAvavAmAM custa rahevAne badale vetAmbara pakSe jaina samAjanA nANune vyartha durUpayoga thato aTakAvavA khAtara tAkIde banne pakSanA daza daza paMcane ekaThA karI sulehano mArga karI levo joIe che, ke jethI hAravA-jItavAnAM byugala baMdha thavA pAme ane khATI ukeraNIo ThaMDI paDe. vetAmbara kaeNnpharansanA * A lakhANanuM bIjIvAranuM gupha sudhAravA mATe mArI pAse mokalavAmAM AvyuM te divase be navI bAbata mahA vAMcavAmAM AvI, jene ullekha atre karavAnI jarUra che. paheluM e ke, digabara AgevAna zeTha, hukamacaMdajInI sahIvALI eka jAhera khabara Aje mArcamAM eka digambara5tranAM vAMcavAmAM AvI, jemAM zikharajI mATe laDavA sAra doDha lAkha rUpiAnA phaMDanI apIla karavAmAM AvI che. te ja vakhate zve-- tAmbara phIrakAnA "japatranA tA. 24 mArcanA aMkanA mukhya lekhamAM keTalIka TIkA vAMcIne manane ghaNuM duHkha thayuM. sulehanI jahene klita che henAthI eka paNa pakSane deSa kahADanArI vAte jAheramAM mukI zakAya nahi, tethI mahAre "jaina" patranI TIkAne pure javAba vALavAmAM udAsInatA dhAraNa karavI paDe che. izArA mATe eTaluM kahIza ke, amuka amaladArane hukamacaMdajI zeTha khAnagImAM maLyA ane tethI "zvetAMbara samAje samedazikharanI kula mAlakI kharIdI lIdhI" evA e patrakArane maLelA samAcAra para, AvA kheMcatANunA saMge dhyAnamAM rAkhyA hota te, teo AdhAra rAkhata nahi. " khAnagImAM maLyAM" jAheramAM maLyA e vAtane teDa eTalA uparathI thaI zakaze ke temaNe lavAda upara kesa mukavAnI lekhIta arajI ApelI che. zuM AvI arajI ApavAmAM malIna Azayane samAveza hoI zake che ke jethI khAnagI mulAkAtane Aropa mUkavAnuM kAraNa maLe? ane zvetAmbara bhAIonI pahADanA kabajA mATenI hIlacAla to ghaNuM vakhata uparanI hatI, je kalakattA konpharansa. vakhateja ane te paNa dhArAsabhAnA membaramAM thayelA praznanA chapAyalA tAjA riporTa parathI ja digambare jANavA pAmyA hatA. bIjuM e paNa dhyAnamAM rAkhavA jevuM che ke, hukamacaMdajI zeTha khAnagImAM amaladArane maLyA ane tathI zvetAmbaree pahADanI mAlakI kharIdI lIdhI, ema kahevuM e paNa eka amaladAra mATe kheTe mata upta karAvavA jevuM thAya che. amaladAre hukamacaMdajInI lekhIta arajI5rathI zvetAmbara pakSakArane tA. 1-2-18 nA: phIsIala patrathI pUchAvyuM hatuM ke teo lavA damATe taiyAra che ke kema ? AmAM khAnagInagara khAnagI jevuM hatuM ja zuM? ane je hukamacaMdajI khAnagImAM mAnya.
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ * samayanA pravAhamAM. pramukha mahAza ane temanA putra ke jeo hamaNu janarala sekre- harIomAMnA eka tarIke nImAyA che temaNe suleha mATe kalakattA khAte prazaMsApAtra prayAsa sevyuM hatuM, eTaluM ja nahi paNa pitAnA bhASaNamAM paNa A mATe asarakAraka zabdo kahyA bAda e matalabane "TharAva" paNa pasAra karAvyo hato, ane chellA divase upasaMhAranA bhASaNamAM jaNAvyuM hatuM ke, je sulehane A prayAsa saphaLa thayo hota te henI zubha yAdagIrImAM traNe phIrakAne upayogI thaI paDe evuM eka mahetuM kAma sumAre lAkheka rUpiyAnA kharca karavAne temane nizcaya hatuM, paraMtu "kamanazIbe te kAma adhurUM rahI gayuM che ane hajI paNa je pAra paDaze to teo potAne zubha irAdo amalamAM mUkavA khuzI thaze." lAkha rUpiyA jevI hoTI rakamanA kharce sulehane smaraNa thaMbha ropAya ane hene lAbha traNe jana kIrakA bhogave evI udAra bhAvanA Aja sudhImAM koI paNa jana vyakitamAM maheM joI hoya to te mAtra kalakatA kaeNnpharansanA sIdhAsAdA pramukha zeTha khetazIbhAImAM ja. zikharajInI mAlakI mATe . jamIna AsamAna eka karatA murabIo ! bhalA thaI. tethI zvetAmbaree pahADa kharIdI lIdhA evuM jaina' patranuM kathana mAnI levAmAM Ave che, ene artha eTale ja thaI zake ke zvetAmbara paNa khAnagI khaTapaTa karI pahADa meLavI gayA. AvuM kathana banne komane temaja amaladArane hINapada lagADanArUM che. ane te jema jarnalIsTIka DIsIplIna thI vegaLuM che temaja satya hakIkatathI paNa vegaLuM che. digambaree phaMDa mATe kAzIza karI e vAta kharI che paNa te kayAre? zvetAmbarAnA lAbhamAM sahI thayA pachI cAra divase. ane te chatAM, digambare phaMDa karavA lAgyA tethI vetAmbaroe lavAdanI vAta bAjue mukIne pahADa kharIdavA javuM paDayuM ema kahevuM e tadana behuduM che. vaLI hukamacaMdajI hAla sAruM ranyA che mATe teo khAnagI khaTapaTathI pahADa meLavI levA IcchatA hatA e izAro karavo e paNa buddhimAnanuM kAma nathI. hukamacaMdajI kanyA ja che to pachI zA mATe teo jAhera phaMDa mATe lokone apIla karavA neTIsa - chapAve che? ane zuM mANasa raLe che te jahAM hAM phekI devA ke koIne ApI devA raLe che ? ane ema te zuM vetAmbara sajajane paNa nathI ranyA? AvA tarka uparathI kAInA upara khoTA Aropa mUkavA e pramANika khabarapatrInuM bhUSaNa nathI ane sujJa patrakAre hamezAM AvA takarArI mAmalAmAM khabarapatrInA keTalA zabda mAnavA ane keTalA na mAnavA te bAbatamAM purate viveka vApara dhaTe che. je digambara zeTha hukamacaMdajI ke zvetAmbara koI eka gRhastha potAnA paise A yuddha karatA hatA te huM nAhaka dvArA samaya
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 484 jainahi zru. mA. 76 cheADA ane jaina samAjanA aikayanA dakSAtha zikharajIne kabajo hamArA hAthamAM raheze te tethI kAM mekSa nahiM maLI jAya, paNa zikharajIne jhagaDe patAvavAmAM madadagAra thai pAMca lAkha zvetAmbarA ane cAra lAkha digambarezaneA haratameLApa karAvI hemanAM hRdayane ThAraze| tA hainA pariNAme teA jarUra svargana hakkadAra banaze. mahAnubhAva, ume sajjana de, zrImaMta che, mAnavatA che! e badhuM zAnA pratApe che? pUrva janmamAM saraLatA, namratA, sajjanatA, udAratA vagere dhAraNa karyuM haze hetAM e phaLa che. zastra vRtti ane zubha kAryonAM phaLa cAkhyA pachI zuM tume udAravRtti batAvatA aTakI jaze!? zuM pahADanA kabajo maLI javAthI tIrthaMkare ke deve khuza thai jai tumane badalA mekSa ApI deze ? agara zuM hamArA zrAvakA humane te sevA mATe paga dhe i pUjaze ? leAkeAnA mAnapura bharesA na rAkheA. jee Aje humane mAna Apaze tee kAle ja khIjA kAI svArthanA nukazAna vakhatettumane apamAna paheane zaktino bhAga sulehanA kAmamAM Apata ja nahi. puSkaLa raLavA pAmelAe paNa peAtAne je yuddha pasaMda che. te yuddha samAjanAM nANAMthI calAve che tethI ja hune kheda thAya che ane tethI ja khanne pakSanA jaita patrakArane araja karU chuM ke yuddhanI uzkeraNImAM pariName evA kAMi riperTa ke rIphA lakhavA pahelAM te be vAra vicAra kare. vaLI kArTe bhUla karI che ema banne 'pakSakArI' bhale khele, paNa patrakAroe elaluM joituM nathI; kAraNa ke je purAvA ane hukAnI-jamenTa maLyA pachI-vAtA thAya che te ATaATalI mukte paDavA chatAM--ATaATale samaya maLavA chatAM--kesamAM kema raju na karavAmAM AvyA? je hakkane evuM mhATu gaMbhIra rUpa ApavAmAM Ave che ke je te hakka gayA tA jANe ke dharmanA ja lApa thai jaze ane enA rakSaNa mATe lAkhkhA rUpiA laDAimAM kharcavAnI uzkeraNI thAya che, tevA upayAgI hanI bAbatamAM hAthamAMnA purAvA rajI karavA jeTalI paNa darakAra na karavAmAM Ave e zu AgevAnanA jevA tevA doSa che? ane jyAre AvA ja AgevAnA mAraphata jIA laDavAnA che te pachI laDavA karatAM paMca dvArA samAdhAna karavuM e peAtAnA hitanI dRSTie paNa salAhabharyuM nathI ? huM te mAnuM chuM ke kArTa bhUlatI nathI, pakSakAro paNa bhUlatA nathI; mAtra 2 kudarata A bAjI khelI rahI che--evI rIte ke eka kesamAM eka pakSane harAve ane bIjA kesamAM khIjA pakSane, ane bannene e pramANe harAvIthakAvI sulehanI garaja vALA banAve. kudaratanA mArganuM avalAna karanAra * hajI dhAre te| hAra-jItanAM sarakhAM trAjavAM che te takanA lAbha lai jarUrIAta'ne 'sadguNa' banAvI 'paMca 'nuM zaraNu lai zake.
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. 485 cADavA paNa teTalA ja taiyAra thaze. jana samAjanA hita tarapha najara rAkhIne vartaze te duniyA hamane mAna Ape ke na Ape te paNa hamArUM hadaya te gupta AnaMda anubhavaze ja ane hamAruM bhaviSya paNa prakAzita ja banaze. rasto sIdho ane sahelo che. hamaNuM to hame jItI gayA cho, vijetA banI cUkyA che. vijatA tarIke AgaLa AvIne kahevuM ke " ame jItyA chIe te mAtra hamArA durAgrahane teDavA mATe ja, paNa sarakAranI najaramAM jItavA karatAM devanI najaramAM jItavuM amo vadhAre pasaMda karIe chIe, mATe Avo, baMdhuo, A ane A pahADanI bAbatamAM hamane je hakako joIe te khuzIthI lyo. hame amArA bhAIo che; svAmIbhAInI icchA tRpta karavA khAtara amo amArA game tevA lAbha jatA karavAne paNa taiyAra chIe." ane khAtrI rAkhajo ke A bhalamanasAino durUpayoga nahi ja thavA pAme paNa ulaTo bevaDA lAbha thaze. ATalethI ja A carcA para huM paDado nAkhIza. pramukha mahAzayanA bhASaNanuM avalokana ahIM lagabhaga puruM thAya che. hA, hemaNe "hiMdu yunivarsITI bAbata tathA paMDita ajuna lAlajI bAbata pitAnA chApelA bhASaNamAM ullekha karyA hatA kharA; paNa te bAbatamAM atre te eTaluM ja nadhivA jevuM jaNAya che ke, hiMdu yunivarsITImAM jaina sAhityanI sagavaDa karavA mATe hemaNe pite 15000 nI maheTI rakama ApI hatI ane rU. 500 jevI tuccha rakama mahArI taraphanI ravIkAravAnI araja-huM sthAnakavAzI hovA chatAM-maMjura rAkhavAnI udAra daSTi batAvI hatI ane ekaMdare lAkheka rUpiyA e uttamottama kAma mATe tyahAM ja bharAyA hatA. agAunI kaI paNa kaeNnpharansamAM AvuM sAruM phaMDa thayuM nahatuM. A uparAMta kalakattA khAte eka dharmazALA, upAzraya, lAIbrerI vagerenI garaja sAre evuM makAna bAMdhavAmAM paNa pramukhazrIe rU. 25000 nI rakama te prasaMge jAhera karI hatI, jemAM bIjA kacchI pratinidhioe maheTo umero karyo hato ane sthAnika jananI rakama umerAtAM lagabhaga lAkheka rUpiyA thavAnuM saMbhaLAtuM hatuM. uparAMta bIjAM paNa ' + analAlajI bAbatamAM eka peregrApha pramukhanA bhASaNamAM chapAI gayelo hate; muMbainAM jAhera peparamAM pramukhanuM bhASaNa chapAyuM hemAM paNuM te peregrApha vAMcavAmAM Avyo hatA; parantu kalakattA pahoMcyA pachI keTalAkanI haThathI e perA rada karAvI bhASaNa pharIthI rAherAta chapAvavAnI pharaja paDI hatI.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48; jainahitecchu. bhinnabhinna khAtAomAM pramukhazrIe rU. 20 thI 25 hajAranI sakhAna vatA te arasAmAM karI hatI. kalakattA khAte maLelI zvetAmbara mUrttipUjaka kAnsa, A pramANe, pramukhanA uttama bhASaNu temaja udAra dAna mATe vAjrakhI magarUrI lai zake.. kAMi paNa ati-zayekti vagara kahI zakAya ke jainanA kAkaM paNa IraDhAnI kAi paNa kaeNnpharansa vicAra temaja AcAra bannenI bAbatamAM AvuM rUDu rizuAma lAvI zakI nathI. pramukhanA chevaTanA zabdo-upasaMhAranAM vacanA kharekhara amUlya. hatA ane tamAma agresarAe gAkhI rAkhavA jevA hatA. teoe kahyuM hatuM ke:-- kaoNnpharansanI traNa divasanI beThaka have purI thai che ane ApaNe bIjI beThakamAM bhegA maLIe te pahelAM mhAre chevaTanA e e!la kahevA joie che. Apa bhAiee A mahAsabhAnuM pramukha Sada ApIne te je mhATu mAna ahyuM che te mATe huM kharata dIlathI Apa sAheene upakAra mAnuMchuM. A mAna huM AkhI jIMdagI sudhI jIgaramAM jALavI rAkhIza ane e mAnaje lAyaka banavAnI huM haMmeza kezIza karatA rahIza. huM sArI rIte humAMthuM ke eka kAmanA pramukha thavAmAM eTalI mheATI jokha sadArI che ke e padane zAbhAvavA mATe heNe AkhI jIMdagI sudhI samAjasevaka banI rahevuM joie. sajjatA ! hane joine sa ASa thayA che ke mhArA prathamanA bhASaNamAM sUcanA kayA mujaba hamAe soMpa ane vidyAvRddhi e e mahAna agatyanA viSaye| upara pUratuM dhyAna ApI kimatI TharAveA karyAM che, eTalu ja nahi paNa vidyAvRddhine aMge eka sTeTu krUDa haMdu yunivarsiTI mATe karIne hamArI lAgaNI kAryamAM mUkI batAvI che; AvI ja rIte kharUM vicAravAnI ane kharUM karavAnI vRtti dara kAnpharansa vakhate cAlu rAkhaze! te jarUra sa dhanI unnati tAkIde thaze. sapanI bAbatamAM hame je TharAva karyo che te mATe huM haMmeAne muzmArakathyAdI ApuM chu. A bAbatamAM mhArA bhASaNamAM karelI sUcanAnI kimata hamane e uparathI thaze ke lekamAnya tilaka, mahAtmA gAMdhI ane A narebala manamehana mAlaviyA jevA dezaratne paN hamArI samakSa padhArIne samasta jaina kAmamAM ekatA karavA mATe upadeza Apa gayA che ane aMdarAma daranA klezane tIlAMjali ApavAnA Agraha karI gayA che. zANA mANasA mATe isArA mAtra masa che..
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayanA pravAhamAM. 487 heTA purUSonAM vacanane mAthe caDAve te ja sukhI thaze. huM mAtra eTaluM ja kahI zakuM; kAraNa ke mahane hamArI buddhi ane bhalAImAM vizvAsa che ane hane khAtrI che ke ApaNe kalakattA DIe te pahelAM ApaNuM saMpanA TharAvane tathA traNe mahApurUponI salAhane amalamAM mUkavAnuM vyavahArU pagaluM bharavAnuM DahApaNa Apa jarUra batAvaze ja. saMpa cAhanAre chUTachATa jarUra AvI joIe. eka veMta namaze to bIjo hAtha namaze, dIla sApha hoya tyahAM TaTe ubhe rahI zake ja nahi "sajajane ! konpharansanA baMdhAraNamAM paNa me sAruM kAma karI zakyA che, te mATe hamane mubArakabAdI ApatAM huM namratApUrvaka araja karuM chuM ke, have hare kanpharatanA ItihAsamAM sudhAraNAnuM navuM pAnuM ApaNe A vakhate zarU karI dIdhuM che hAre te pAnuM uMcAmAM uMcAM kAme vaDe purU bharavuM e phonpharansanA kAryadhikArIonuM khAsa kartavya che. eka ke npharansathI bIjI kAnpharansa sudhInA vakhatamAM AnTalana ane utsAhapUrvaka kAma karavA tarapha dhyAna ApavA mArI khAsa vinaMti che; ane pratinidhi sAhebane paNa hArI araja che ke A konpharansanA vijaya ke parAjayanA yaza ane apayazamAM hahamAro bhAga che te bhUlaze nahi, hamAre dUrathI joI rahevAnuM nathI paNa je TharAva hamArI hAjarImAM ane hamArI sammatithI Aje thayA che te TharAvone amala karavAmAM ke pharansa oNphisane hamAre satata madada karavAnI che vAta kadApi bhUlaze nahi. " vagere, vagere, vagere. A bhASaNamAM hemaNe (1) potAnI pharaja (2) kaeNnpharansanA kAryavAhakonI pharaja temaja pratinidhionI pharaja mIThThA namra zabdomAM kahI batAvI che. AgaLa jatAM rA. kuMvarajIbhAI ANaMdajI ( "jainadharmaprakAza" nA sampAdaka ) pratye khulI rIte keTaluMka spaSTa vaktavya karyuM hatuM, jemAM hemanA amuka purANuM doSanuM smaraNa karAvyuM hatuM ane kacchIone bhAI tarIke gaNavA vinaMti karI hatI. "budrAbAvA-nI te vakhatanI svAbhAvika namratA, chaTA, ekaTIMga vagerethI sabhAjano aMjAI gayA hatA ane pANI pANI thaI gayA hatA ema kabula karyA vagara emanA duzmanane paNa cAlaze nahi. rA. kuMvarajIbhAIne hemaNe potAnA udAra svabhAvathI jItI lIdhA hatA; e jaya khara. khara abhimAna levA gya ane samAjane paNa hitAvaha hato. rA. kuMvarajIbhAIe paNa javAba vALavAmAM puSkaLa sAkara pIrasI lIdhI hatI. ApaNe icachIzuM ke te aikaya banyuM rahe ane kuvarajI. bhAIe ApeluM vacana najIkanA bhaviSyamAM saphaLa thavA pAme.
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 488 " jainahiteccha. (2) kalakattA kaoNnpharansa upara uDatI noMdha. Aja sudhImAM maLelI jaina kaeNnpharansa paikI koIe kAMIpaNa dIlAso levA joga kAma karyuM hoya to te kalakattA khAte maLelI agIAramI ve , konpharansa hatI ema saghaLAo svIkAraze. ema to badhIe konpharanso TharAva kare che tathA lAMbAM TuMkAM bhASa ne ane yathAzakti maMDapa ane saraghasane dekhAva kare che, paNa kalakattA meM pharansamAM hiMdu yunivarsiTImAM jaina sAhitya zikhavavAnA kAma mATe je lAkheka rUpiyAnuM phaMDa thayuM ane pramukha taraphathI jUdI jUdI saMsthAone je dAna maLyuM, mahAtmA gAMdhI, lokamAnya tilaka ane na. paMDita mAlaviyAjI jevA hiMdanA traNa mahAna rAjakIya netAoe hAjarI ApIne kimatI upadeza Apyo, tathA tIrthane lagatAM yuddhanuM gharameLe samAdhAna karavAnI himAyata karanAra TharAva (yuddha kSetra vacce pasAra thayo. A banAva te kaoNnpharansane agatya ane bIjI saghaLI kaeNnpharansa karatAM sarasAI ApanArA lekhAze. hindu yunivarsiTIne aMge thayelA phaMDa saMbaMdhamAM jaina dharmaprakAza patra lakhe che ke "hiMdu yunivarsiTImAM jaina sAhityazikSaNa ane resIDansIne aMge kAyadAmAM evuM lakhAI gayuM che ke, jeno khAsa kharca Ape to temane mATe alaga Jain Chair (prophesara) jaina abhyAsanI goThavaNa karI ApavI. ene mATe kula traNa bAbatano kharca thavAne hisAba thatAM te bAbatamAM rU. 88000 jeTalI rakama ApaNuM phALA tarIke ApavAnI vyavasthA thaI gaI che. te saMbaMdhI kArya karavA eka kamITI nImavAmAM AvI che, bAkInI rakamane keTaleka bhAga sthAnakavAsIo Apaze. kAMIka bharAyelI rakamamAM vadhAre thaze ane aradhI rakama digambara baMdhuo Apaze. e vagere vigate mukarara karavAnuM kArya e kamITI karaze. A kArya bahu vyavahArU thayuM che." alabata vetAmbara, bhAIoe ghaNuM sArI rakamathI eka ghaNuM vyavahArU kAryanI zarUAta karI che ane hajI teo hemAM vadhAro karI zakaze ema paNa dekhAya che. digambara bhAIoe paNa pitAne phALe Apavo joIe che, temaja sthAnakavAsI bhAIoe paNa. paratu, bhUtakALamAM banatuM AvyuM che tema bhaviSyamAM paNa aMdaro aMdara kalaha thavA na pAme.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalakattA kaoNnpharansa upara uDatI noMdha. 488 ane yunivarsiTI jevI sArvajanika saMsthAmAM jainone kharAba dekhAva thavA na pAme eTalA mATe keTalIka cevataNI ApavAnI jarUra rahe che. kahevAmAM Ave che tema traNa kAmone aMge phaMDanI jarUra che. maMdira bAMdhavA mATe, resIDenspela kaoNrTarsa athavA jana vidyArthIone rahevAnAM jUdAM makAna bAMdhavA mATe, tathA jaina dharmanuM tattvajJAna zikhavanAra prophesarane pagAra ApavA mATe. A sthaLe dezadaSTithI hAre mahArA vicAra-te game tevA apriya lAge topaNa kahevAnI jarUra che. mahane bhaya che ke, hindu yunivarsiTInA janmadAtA mAlaviyAjI dharmanI sevAnA asAdhAraNa ane hadapAranA dhakhArAmAM dezane lAbha karatAM kadAcita geralAbha karanArA vadhAre thaI paDaze. yunivarsiTIno mukhya Azaya mAnasika vibhUtio ApavAnuM che, ane A khAsa yunivarsiTImAM dharmatattava umeravAmAM AvyuM che te mAtra eTalo ja kAraNathI ke pAzcAtya zikSaNathI A dezanA vidyArthIo potApaNuM bhUlI javA na pAme ane pitAnA deza mATe teomAM mAnanI lAgaNI banI rahevA pAme. hiMdanA eka hajAra ne eka bahAnA heTA dharmapaMthanA bhedo A saMsthAmAM dAkhala karI zakAya nahi, kAraNa ke tethI to ulaTuM Aja sudhI cAlyA AvatA bhedabhAvone puSTi maLaze, ke je A dezanI khANuMkharAbI karanAra thaI paDayA che, ane vaLI jhagaDA vadhavA pAmaze; eTaluM ja nahi paNa keTalAka dharmanI mAnyatAo te evI saMkucita che ke hene je yunivarsiTImAM jagA maLI te vidyArthIo saMkucita dIlanA thayA vagara rahevAnA nahi. je jarUranuM che te eTaluM ja ke, vedadharma ane jainadharma e be hiMdanA mukhya dharmonuM tattvajJAna-mAtra philasuphI-zikhavavAne baMdobasta karavo, ke je philasuphIo vicAra zaktine khIlavanArI ane jagata tathA chaMdagInA keyaDAne ukelavAmAM madadagAra thAya tevI che. veda dharmane mAnanArAmAM je saMkhyAbaMdha paze ane bhede che ane jaina dharmane mAnanArAmAM paNa, henI sAthe eka yunivarsiTIne kaI levAdevA na hoI zake, ane te te dharmapathanI dhArmika kriyAo sAthe paNa. hAM saghaLA dharmanA yuvAne vasatA hoya, hAM jUdI jUdI dharmakriyAo ane paMtha zikSaNa tathA bhinnabhinna prakAranI mUrtio dAkhala karavI e koI rIte ISTa nathI. prathama te University EducationnA Azayone ja A rIta harata karanArI che; paraMtu te mudde
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. paMcamahavALAo ane keLavAyalA paNa TuMkI dRSTinA leke mAnya rAkhaze nahi e huM jANuM chuM. tathApi jUdA jUdA pharakAvALAnA pitAnA ja daSTibiMduthI joIe te paNa hemane paNa A rIta kaIka vakhata naDaze. dAkhalA tarIke dhAre ke digambara jaina vidyAthIe mATe eka digambara maMdira hAM bAMdhavAmAM AvyuM; have ApaNe jANIe chIe ke digambara pratimAjI nagna svarUpe hoya che, eTaluM ja nahi paNuM zrI gomaTajInuM je citra pUjayabhAvathI rAkhavAmAM Ave che hemAM purUSa cinha khullekhUluM ane AkhuM citaravAmAM AvuM hoya che. namna mUrtine mAnavAnI prathA pADanArA mahApurUSone mULa Azaya "nagna satya" (naked Truth)nI bhAvanAne pragaTa karavAne-ane tethI prazaMsApAtra-che ema huM pote kahIza, paraMtu kaeNlejanA ajaina vidyArthIe kAMI evo udAra khyAla lAvaze nahi ane saMbhava che ke kAI nahi. ne keAi ajana vidyAthI te pavitra padArthane apamAna ApanAre za da belaze ke aTakacALo karaze,te vakhate aMdaro aMdara dhArmika TaMTA ja cAlaze ke bIjuM kAMI ? brAhmaNonA eka bhAgamAM liMgapUjAnI rUDhi che; have je ke prakhyAta phIlasupha zepanahera e thiarIne ghaNo suMdara artha batAve che te paNa juvAna vidyArthIo yunIvarsITInA sthaLamAM thatI liMgapUjA joIne zuM kaheze ? dhAro ke jenA taraphathI ApavAnA kALAmAM sthAnakavAsI jainoe paNa hise Apo ane teoe digambara maMdira ane vetAmbara maMdiranI bAjumAM pitAnA paMthana vidyArthIo mATe eka sthAnaka bAMdhavAne hakaka raju karyo ( je hakaka karatAM keTalAMka carcApatro mahane maLyAM paNa che ) ane e sthAnakamAM koI sthA. sAdhu muhapatisahita AvyA, te vakhate--je ke muhapatine bacAva paNa che to paNa-bIjA dharmanA vidyArthIo paikI ekAda koI henI thekaDI nahi ja karI bese enI zuM khAtrI? (vidyArthIprakRti prAyaH sarvatra eka sarakhI ja hoya che; ane sAyansa tathA beMka sAthe juvAnInI prakRti bhaLe hAM kriyAkAMDanA koI svarUpa parane pavitra jhabbo khasI jAya ane awe and respect adazya thAya to emAM bahu Azcarya pAmavA jevuM nathI.) evI ja rIte dharmazikSaNanI bAbatamAM paNa muzkelI naDavAnI che.jainanA 3 phAMTA che, jemAM vetAmbara mUrtipUjaka ane sthAnakavAsI te eka ja sUtrone mAnanArA che, paNa digambaronA to dharmagraMtho paNa. jUdA ja che; ane pahelA bemAM paNa kriyAkAMDanA saMbaMdhamAM mukhya
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalakattA konpharansa upara uDatI neMdha. vAMdho che. A saMjogomAM hindu yunivarsiTImAM je eka phesara jaina dharma para bhASaNa ApavA mATe tamAma jainonA kharce rAvAmAM Avaze, te zuM zikhavaze ? A badhI muzkelIo dUra karavAne mAtra eka ja rasto mahane jaNAya che ane te e che ke, jaina tatvajJAna ja jethI maLI zake evAM- karmamaMtha jevAM-pustake ja calAvavAM ane kriyAkAMDa ane hene bodha karanArAM pustako sAthe yunivarsiTIe kaI saMbaMdha rAkhavo nahi. tevI ja rIte tamAma hiMdu vidyArthIone mA upaniSada graMtho ane te upara prakAza pADatA graMtho ja zikhavavA. jaMdagI ane jagata upara yuropa je dRSTithI jue che te karatAM hiMda jUdI-ane vadhAre uMDI-daSTithI jue che, mATe hidanI be prAcina philasuphIo-ke je upaniSadomAM ane karmagraMthomAM samAyelI che te ja hiMdI vidyArthIone zikhavavA yogya che. A bemAM phIrakA ke paMthanuM nAmanIzAna nathI, te te mAtra Universal; Truths about NaturenuM zodhana karavA puratI ja darakAra rAkhe che, ane yunivarsiTIne te ja cIja kAmanI che. " ahIM dharmane zikSaNa paNa ApavAmAM Avaze ane tvame mAtra kalAka hamArI devanA maMdiramAM jAo cho paNa ahIM to vIze kalAka hamArI daSTi maMdira tarapha rahe evI rIte madhyamAM maMdira rAkhavAnuM che " evI matalabanA mAlaviyAjInA zabdo orthodox lokone prathama daSTie bahu mIThA ane lalacAvanArA lAge e svAbhAvika che ane emanI nabaLI bAjune-emotional side ne-galagalIo karavAthI paisA paNa vadhAre nIkaLI Ave e paNa svIkAravA yogya che, para dezane temaja prathaku prathapha paMthavALAone paNa ethI bhaviSyamAM nukasAna thavAne je bhaya che te tarapha buddhizALIe AMkhamIMcAmaNu karavAM joItAM nathI. dhyAnamAM rahe che, kolejamAM bhaNanArAmAM badhI jAtanA yuvAno hoya che, AryasamAjIo, brahmasamAjIe vagere paNa huM je hRdayathI mUrtipUjaka jana houM te e saghaLAonA nivAsasthAna vacce mahArI pUjya jainamUrti rAkhavAmAM huM gaurava sahama nahi. mAlaviyAjI tarapha hane mAna che chatAM kahevuM paDaze ke A bAbatamAM teo kAcuM kApatA hoya ema hune jaNAya che. teo na ja bhUla kare ema keIe mAnI levAnuM nathI. paradezagamana karanArAnI saMkhyA dareka kAmamAM ATalI badhI vadhI paDI che te vakhate-ane aneka purANapremIoe paNa pitAnI haTha choDI dIdhI che.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ janahitecchu. teve vakhate mAlaviyAe homarUlanI laData mATe igleMDa upaDI javA pahelA kAzInA paMDitone A viSayanI carcA mATe AmaMtraNa ApyuM e zuM nirbaLatAnI avadhi nathI ? paradezagamana e je emanA 8 sanAtana dharma " thI niSedhAyeluM ja hoya te hemaNe 6 homarUla" mATe paNa iMglaMDa javAnI hA bhaNavI nahatI, ane jo niSedhAyeluM nathI evI pitAnA aMtarAtmAne khAtrI hoya to pachI kAzInA paMDitonA abhiprAya mAgavAnI nirbaLatA-pArakA mata upara AdhAra rAkhavAnI nabaLAI ( jene bhartuhari "mUDha 'tA kahe che ) hene tAbe thavuM joItuM nahotuM. ane ATalI umara sudhI pUrva ane pazci. manuM jJAna pAmavA chatAM, ane samudrayAtrA bAbatamAM thayelI aneka carcAone anubhava chatAM, hemanI buddhi AvA eka kSullaka viSaya upara paNa nizcaya bAMdhavAne zaktimAna na thaI hoya tethI ja je paMDi. tenA abhiprAya pUchayA heya te-te, aphasosa, nhAne moDe mahedI vAta karavAnuM sAhasa kheDavuM paDe che ke-to teo hiMdu yunivarsi. TInI vAta karavAne yogya purUSa gaNuMya nahi. ane yunivarsiTI jevI saMsthAnI sAthe jUdA jUdA dharmapathanA maMdirone joDavAnI mAlaviyAjInI pasaMdagI paNa evI ja nApasaMda karavA jevI che. "mahArA dharmanuM bahumAna thayuM ! yunIvarsITImAM paNa mahArA dharmane sthAna maLyuM !" evA ugAre Aje te dharmaghelA leke kahADaze ja, paNuM pariNAma Avaze tyAre khabara paDaze. AvI bAbatamAM kenI pasaMdagI para AdhAra rAkhI zakAya ja nahi; samAjazAstra ane mAnasazAstranA abhyAsI thoDAoe bhaviSya tarapha najara rAkhIne kAma levuM joIe che. hiMdanI nabaLAI mukhyatve henA TopalAbaMdha dharmapaMthane AbhArI che e satya hajArovAra puravAra thaI cUkayuM che ane hajI mAlaviyAjI navesarathI e savAlane tapAsavA ane anya - khatarA karavA navarA thAya che te AzcaryabharyuM che. jaina vidyArthIo mATe jAdA kaoNrTarsa ( raheThANa) karavAM ane te jenonA kharce bAMdhavAM, e vAta paNa kaI buddhimAna hiMdIne gaLe utarI zakaze nahi. zuM jaina ane bIjA hiMdu vidyArthIo bhegA rahe e aniSTa che ? zuM mAlaviyAjIne, hiMdu vidyArthIone jainane cepa lAgavAne ke jene hiMdu vidyArthIne cepa lAgavAne zA che ane tethI karanTAIna karavA taiyAra thayA che? kharI vAta te e che ke, badhA hiMdI vidyAthIo bhegA rahevAthI eka bIjA
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalakattA konpharansa upara uDatI nadhi. 48. nAM khAsa lakSaNe ( Characteristics ) nI adalAbadalI thaI saghaLAne lAbha thAya, temaja hiMdI tarIkenI bhAvanA paNa AhArAdi eka sAthe karavAthI ja puSTa thAya. jainene je paMthamehane chUTA cheDa ApavAnI salAha svIkAravI pAlavatI hoya to huM kahIza ke, teoe phaMDa bhale bene badale bAra lAkhanuM karavuM paNa te paikI Jain chair ne lagatA kharca sivAyanI bAkInI rakama vagara zarate yunivarsITInA bhaMDaLamAM ja ApI devI. jaina maMdira ke sthAnika ane jaina vidyArthIo mATe jUdA kapaeNTarsanI kAMI dhAmadhUma karavI nahi* eNkhe kenikala ' nA eka vidvAna hiMda carcApatrIe sAbIta karI ApyuM che tema, " hiMdu dharma " evI koI cIja hayAtI dharAvatI nathI; veda dharma, jina dharma e zabdo sAcA che, tema videzIoe AryAvartanI prajAne ApeluM " hiMdu " nAma lAMbA vakhatanA paricayathI gharagatu thaI paDavAthI hiMdu prajA" ema bolavAmAM harakata nathI, ke je "hiMdu prajAmAM zaiva, vaiSNava, AryasamAjI, jaina, buddhIsTa vagere tamAmano samAveza thaI jAya che. hiMdu yunivarsITI, ne kAMI artha hoya te hiMdanA prAcIna dharma-veda, jainIjhama ane buddhijhamanA tattvajJAnanA abhyAsa sAthe pAzcAtya vidyAo zikhavanArI mahAsaMsthA eTalo ja che. jeno paNa hiMdu ja che ane tethI hemaNe hiMdu yunivarsITInA bIjA vidyAthIothI alagaane khAsa potAnA ja kharce baMdhAvelA-kaoNrTarsamAM rahevuM e ISTa nathI tema sahya paNa nathI. kalakattA jaina kaeNnpharansanI sarasAI je cAra banAvone AbhArI hemAMnuM bIjuM kAraNa have ApaNe tapAsIzuM. te, pramukhanA hoTA dAnane lagatuM che. Aja sudhInA eka - paNa jaina phIrakAnI kaeNnpharansanA pramukhe AvuM moTuM dAna karyuM nathI. kacchIo Aja sudhI konpharansamAM bhAga letA nahAtAhenAM kAraNe atre carcavAmAM lAbha nathI--paNa hAre teoe pahelI ja vakhata bhAga lIdhe hAre badhA karatAM vadhAre udAratA ane sukha dekhAva karI batAvyo te zuM sUcave che ? ATale vakhata emanI darakAra nahi karavAthI zvetAmbara mUrtIipUjaka kAme nukasAna uThAvyuM che evuM emane have. bhAna thayuM che, ane tethI ja pramukhanA putra rA. hIrajIbhAIne have teoe resIDanDa janarala sekreTarI nImyA che. moDI moDI paNa
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 494 jainahitecchu. rakha ughaDI eTaluM ja ThIka che. paNa hajI bhajanabhedanI nabaLAI vIsamI sadIne kalaMka samAna te mUrkhatA-tAkIde dUra karavAnuM pagaluM - bharAya che ke kema te te jovAnuM ja rahe che. A sthaLe e paNa kahI levuM ucita che ke, navA kacchI heddedAre potAnI buddhi ane svA- saMya premane pUrepUro upayoga karIne konpharansa ophisane jAgatI banAvavA puSkaLa zrama seva joIze, ke jethI pitAe jema 'udAratA vaDe kacchI komanI kIrti vadhArI tema putra buddhibaLathI kIrti vadhAryAnuM kahevAya. kaeNnpharansamAM johukamI ane aMdhera puSkaLa cAle che,-burocracy nuM rAjya che; uMDI najara(foresight) ane balavAna icachAzakita (strong will power)e be to vaDe ja te saMsthAne AbAda karI zakAze. lAlana- zIvajIvALo jhagaDo e bIjuM kAMI nahi paNa amuka sAdhuone mAnanArAonI johukamInuM cAlyA karatuM vinAzaka pUchaDuM che, ke je varSonA vahevA chatAM kaM. apIne paDayuM rahetuM nathI. A banne baMdhuonI virUddhamAM mahuM eTaluM badhuM lakhyuM che ke mane atyAre hemanI himAyata karanAra mAnavAnuM sAhasa mAtra bALajIvo sivAya bIjA koI bhAgye ja karI zake. mahArI dalIla eTalI ja che ke, kaeNnpharansane vyaktigata mAnyatAo ane A cAra sAthe saMbaMdha hoI zake nahi; ane amuka sAdhuone amuka zrAvaka na gamyA eTalA khAtara temane konpharansamAM na AvavA devA evI johukamI karavAnI sattA kaeNnpharansanA sattAdhIzone na hoI zake. koIpaNa vyaktinA vicAro ane upadeze ke lakhANo mATe konpharansanA jAhera geLAvaDA vacce khaTapaTa ane kolAhala zA mATe thavA devAM joIe? -ve. mU. jaina tarIke jahemane konpharansanA pratinidhi ke vaktA tarIke AvavAne dareka janmasiddha hakaka che, hemane te hakka kheMcI levAnI sAdhuonA ziSyone to zuM paNa bApane paNa sattA na hoI zake; balake Adhuone zrAvakanI kaeNnpharansanA kAmamAM mAthuM mAravAnI ja sattA na hoI zake. ahIM to nevanAM pANI mele jAya che ! A eka daSTAMta mAtra batAvIne huM navA resIDanTa janarala sekreTarIne vastusthitine khyAla : -mAtra ApavA mAguM chuM, ane AvI vastusthitimAM keTalI kuneha ane keTalI daDhatAthI kAma levuM joIze te sacavavA mAguM chuM; vaLI, sArAmAM sAruM pariNAma lAvavA mATe eka vidvAna sahadaya prA veTa sekreTarI meLavI laIne hene konpharansa AphisanuM kAma epavAnI agatya tarapha paNa lakSa kheMcavA mAguM chuM.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalakattA kaeNnpharansa upara uDatI naidhi. have hiMdanA 3 mahAna rAjadvArIoe ApelA upadeza tarA, AvIe. lokamAnya tilaka, mahAtmA gAMdhI ane na mAlaviyA e traNenA vakatRtvathI jaina konpharansa upara vijaLIka asara thaI hatI. traNenA upadezamAM mukhya vAta jene aMdaro aMdara laDe che te hatI. zikharajI vagerene lagatA dhArmika yuddhone gharame nIkAla karavA ane aikyabaLa vadhAravA traNee bhAra mUkIne A- graha karyo hato. bhASaNanA premI jainee ) nATakanAM gAyanamAM majhA mAnanArAne bhASaNanA haDatA-paDatA dhvanithI ghaDIbharanI majhA paDe e svAbhAvika che !) traNe mahApurUSonI vAto upara tAlIo to khUba pADI, paNa emanAM mana jarA paNa pIMgaLyAM hoya ema have te lAgyuM nahi. zikharajInA bhayaMkara ane kharcALa jhagaDAnA samAdhAnanA tamAma sAmagrI te vakhate taiyAra hatI,kozIza karanAre kozIzamAM bArka : rAkhI nahotI, paNa tALIo pADanArA ane " tIrthonA jhaghaDAone lavAdI mAraphata nIkAla karavAnuM A kaeNnpharansa khAsa pasaMda kare che; kAraNa ke tevI rIte lavAdI mAraphata jhagaDAone nIkAla thavAthI jainakomanI lAkho rUpiyAnI nakAmI barabAdI thatI aTake che" e TharAva pAsa karanArA vetAmbara jainoe, "mahane hamAre buddhi ane bhalAimAM vizvAsa che ane mahane khAtrI che ke ApaNe kalakattA choDIe te pahelAM ApaNuM saMpanA TharAvane tathA traNe mahApurUSanI salAhane amalamAM mUkavAnuM vyavahArU pagaluM bharavAnuM DahApaNa hame jarUra batAvaze ja." evA zabdomAM pramukha mahAzaye batAvela AzAne sAcI pADI nahi te nahi ja. mane kahetAM bahu duHkha thAya che, paNa A to "mukhamAM rAma, bagalamAM charI' jevuM vartana thaI jAya che. bacAvamAM kahevAmAM Avaze ke konpharansa te TharAva mAtra karI zake. laDanArA laDe temAM kapharasa zuM kare ? paNa A mAtra AtmaThagAI che. konpharansa e koI nAma mAtra ke kalpanA nathI paNa AgevAnonuM ToLuM che, ane laDanArA paNa A ja AgevAnemAMnA hoya che. jemaNe saMpanA TharAvamAM hA bhaNI che teo ja yuddhanA nAyaka hoya che. sulehanI mAgaNI sAmA pakSa taraphathI thAya evA anukULa vakhate paNa laDavAnA ja ghaTaghaDAya enA jevuM aphasosajanaka bIju zuM hoI zake? saghaLI bAjI taiyAra hovA chatAM hAla turata tera khAnagI rAhe badhuM nakakI karI rAkhavAnuM Ave e kevI vAta E
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 486 jainahiteccha. ane bIjI vakhata ekaThA , maLavAnuM TharAvI " kaLA" thI avasara cukAvI devAmAM A yukti huM prathamathI ja hamajyo hato ane mahe samAdhAnInI kozIzamAM sAmela rahenAra amuka vyaktine sAro paNa karyo hato, paraMtu mahArA mAthA upara hAnI sarakhI TopI mAtra hatI, camakadAra pAghaDInuM dhamAluM nahatuM ! vaLI huM janmathI ( by birth ) eka sthAnakavAsI jana hatuM tethI khAnagI rAhe game teTalI samajAvaTa ane pravRtti karuM paNa hakka tarIke kAMI dabANa karI zakuM tema nahotuM ke sabajekaTasa kamITImAM darakhAsta lAvI mahArA lAgavagathI TharAva pasAra karAvI devAnI mane sattA nahatI. mahane e bAbatane kheda jarake nathI; kAraNa ke gAMdhI ane tIlaka mahArAja jevAnA zabdone paNa tAlIomAM ja uDADI devAmAM AvyA te mahArI hIlacAla phatehamaMda na thAya emAM bahu kheda jevuM na hoI zake; paratu mahane mArA pitAmaha-mahArA potAnA ane hArA ja pitAmaha-mahAvIranuM zAsana durAgrahane lIdhe nirmaLa paDe che ane bhraSTa thAya che e ja vAtanuM duHkha thAya che; ane teTalA ja mATe vagara AmaMtraNe-vagara -hakake-vagara mAne-jahAM hAM ghusIne kAMIka lUlelaMgaDo yatna karavA preraNa thaI Ave che. bAkI to hAruM nAka jahemanI sevA karavA jatA mahane apamAna sahavuM paDe che hemanA karatAM ghaNuM moTuM che ! paNa "svAbhimAna" ane "mAnamAM marI paDavuM" e be cIjo jUdI ja che. mAlaviyAjIe kahyuM hatuM ke " hamAruM daLa nhAnuM che, paNa hamArI pAse lakSmInuM baLa vizeSa che. paraMtu yAda rAkhajo ke e baLane hame eka bIjAnI hAme Taga-epha-varanI mAphaka kheMcavAmAM vAparazo te baLazanya thaze. mahuM sAMbhaLyuM che ke digambarazvetAmbaramAM TaMTA cAle che, te jANuM mane bahu duHkha thAya che. hame bIjAne janadharmI banAvavA TharAva karo cho ane je jaina ja che hene jUdA mAnaze to bIjAne jaina kevI rIte karI zakaze ?, ' laDavAnuM choDI daI te nANu vaDe vidyApracAra kare. hamane gavarnamenTanI madada na hoya to paNa hamArA dareka chokarA-chokarIne keLavavAnuM kAma bajAvI zake evAM hamArAM sAdhana che. huM hamane kahyuM chuM ke hame jema bAra vana che tema eka teramuM vrata che ke hamArAmAM dareka sazakta mANasa ochAmAM ochA eka bALaka ke
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalakattA kaeNnpharansa upara uDatI nedha. 497 bAlikAne pitAnA kharca jarUra bhaNAva ja; kAraNake e vratamAM bhAre vrata samAI jAya che ane temAM ja hamAro udaya che. hamAruM daLa kama:hovAthI saMgaThana thavuM saheluM che. hame pratyeka gAmavAra lIsTa karI hamArAM bALaka-bALakIo kahe che, zuM bhaNe che vagerenI noMdha karo ane je na bhaNatAM hoya hene bhaNAvavAnI jogavAI karI Apo, bhaNatAM hoya paNa sAdhanano khAmI hoya tene jarUra puratAM sAdhana Apo. jemane putra-putrI nathI teo te meLavavA phAMphAM mAre che, paraMtu pRthvinI saMpattithI ke cakravartAnI sarAthI paNa te cIja maLI zake tema nathI, kemake te te izvarI niyamane AdhIna che. matalaba ke saMtatInuM mUlya amApa che. duni thAnA tamAma vijJAnI, dAkatare ane prophesaro maLIne paNa hajI eka jIva utpanna karI zakayA nathI; AvI aNamela cIja athata bALake rUpI dhana hamArI kemamAM heya henA tarapha bedarakArI na rAkhatAM te sarvene keLavavAnuM vrata 9hame hamArA pitAnA bALaka upara je prema batAvo cho te te svArtha prema che (kAraNake * te hamane raLIne khavarAvaze evI mane AzA hoya che ), paratu hamArI kemanAM bALakone bhaNAvavAmAM hamArAM nANune bhoga Apaze te te sAce-ni:svArtha prema che ane tethI hamArI AdhyAtmika unnati jarUra thaze. pharI kahuM chuM ke je hama akeka jaina akeka bALakane keLavavAnuM vrata leze to thoDAM varSomAM eka paNa jaina abhaNa rahevA pAmaze nahi. "* mAlaviyAjInA A zabdo kalakattAmAM belAyA te pahelAM AThamAsa agAu muMbaI ane amadAvAda khAte "saMyukata jaina vidyArthi. gRha" nA rUpamAM e bhAvanA sthala rUpe janma pAmI cUkI che, jenuM dhAraNa e ja che ke paMthabhedane dUra rAkhIne, dareka sazakata jene akeka jaina vidyArthIne keLavavA jeTalI oNlarazIpa ApavI. A saMsthA koI eka vyakti upara maheTA dAnano boja nAkhatI nathI; mahine 50, 40, 30, 10 kepa rUpiyA ATha varSa sudhI ApavAnAM vacana meLavavAmAM saMtoSa mAne che. paraMtu ATha ATha mahInAnI asIma mahenata chatAM-13 lAkhanI jana saMkhyAmAMthI-25 vidyArthInA nibhAva jeTalAM paNa vacana hajI maLI zakayAM nathI. jaina zrImaMta ! bApu bakeka skolarazIpa jeTaluM najIvuM dAna to karo; "TIpe TIpe sarovara bharAya che. "
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. . A * neTsa 'tA cAthA muddA tIrthane lagatAM yuddAnuM gharameLe samAdhAna karavAnI ane samarata jatAmAM sAmAnyataH sampa karavAnI himAyata karanArA khAsa TharAva lakattA kAransamAM pasAra thaye te che. A bAbatamAM trIjA muddAne a Mge khelatAM puSkaLa vivecana thaSTha ayuM che tethI atre vizeSa kahevA jevuM rahetuM nathI. teApaNu jaina samAjanI hayAtI ane vinAzanA A prazna heAvAthI e upara jeTaluM lakhAya ke khelAya teTaluM huM AchuM mAnuMchuM. mamhAra phephasAmAM jainabhAionA puNye jo baLa hAta ane mhArA gaLAmAM jo tAkAda hAta teA huM gAmegAma ane dhereAdhera chAparA upara hUDIne melyAM karata ke va A dezadrohI ane mahAvIra`hI jaine ! have te bahu thayuM, aMdarAaMdaranI kApAkApI ane mArAmArIthI have te cheka ja mRtaprAya banI gayA chIe. dharmamAM teA ApaNe jIvatA rajI. nathI, mAtra dhanamAM jarAtarA jIvIe chIe; ane te paNa kaheva mAtra ! paDatInA cinharUpa tiraskAra bhAva ane narakanA cinharUpa dhamaDa chADA, bApu che!DA, vIrA cheDe; nahi teA deASitanA pApe theADAdha nirdeSa mAse paNa nAhaka pAyamAla thaze. dAvAnaLamAM sukAM jhADanI sAthe zuM lIlAM paNa nathI khaLatAM ? " 498 kalakattA kaiM npharansamAM Tvigambara mAnanIya AgevAnene kampyU menTarI TIkATA (ke je pArasI, cure pIana jevAne paNa mekalavA ma vAMdhA naDaye. nahAtA te) nahi meAkalavAnA durAgraha uparathI te ja ganA humaNAMnI eka prakRtitanuM smaraNu hune duHkha sAthe thai A che. e kAma jeTalI paisAmAM ane udAratAmAM DuDIAtI che teTa lI ja caitaddhi!-mukAbale-sarasAi bhagave che. sthAnakavAzI samAja taraphanA haine tiraskAra te vyApaka ane prasiddha che ane jo ke sapana vAta karavAnI AjakAla je 'phaeNzana' thai paDI che te phaeNzananI khAtara zvetAmbara varganA patrakAra ane vidvAna buddhasAgarajI * jevA muni sthAnakavAsI ApaNA bhAie che ema lakhe-mele che kharA te paN avAranavAra e 5tha ane e samAjanI burAi ane apamAna karavAnA prasaMga utpanna karavAmAM hajI sudhI thAkyA nathI. tathApi e vAtane atyAre vistAravAnI jarUra nathI ( e vAtathI huM dUraja rahIza. ) paraMtu muMbai jevA udAra vicAravAtAvaraNa vALA zaheramAM stha * purAvA mATe vAMce| mahArAjazrInuM navuM raceluM pustaka gamata prabaMdha. "
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalakattA konpharansa upara uDatI noMdha. 488 pAyalI " jaina esosIezana opha inDiyA pitAne bahALA ane rthavALA nAmathI ane "jUdA jUdA zaheromAM ane prAMtamAM vasatA jemAM maitrIbhAva khIlavavA temaja saMpa ane sahAga sthApavA ane vadhAravA, hiMdusthAnamAM sarvatra janonI unnati mATe keLavaNInI bhinna bhinna zAkhAomAM keLavaNInI vRddhi karavA, ane hiMdustAnamAM jaina kemanA dhArmika, dharmAdA ane bIjAM khAtAMo temaja TrasTa phaDe upara dekharekha rAkhavA mATe upAyo javA"--nA vistRta Azaya jAhera karIne sarakAra tathA duniyAne e saMsthA AkhA hiMdanA ane tamAma jaina phirakAnI pratinidhi saMsthA che evuM mAnavA dorI, emAM zvetAmbara mUrtipUjaka jaina sivAya bIjA keAine sabhAsad tarIke levAnI sApha nA kahe, e zuM mahArA kathanano vizeSa purAvo nathI ? khuda vetAmbara mUrtipUjaka varganA paNa kachI varga sAthe bhojana paNa na karavuM e tiraskArabhAva vaLI zuM sUcave che? potAnA ja paMthamAM paNa pAMcama mAnanArAne visArI cothanuM mAna vadhAravAnA ghATa ghaDavA e zuM sUcave che ? kharekhara paisAmAM ane udAratAmAM haThIAtI evI A vetAmbara mUrtipUjaka kemamAM tiraskAra bhAva ane kusaMpane pracAra bIjA karatAM-pramANamAM-vadhAre che, e to teomAMnA niSpakSapAtI purUSo pote ja kabula karaze. huM A emane hINapada ApavA mATe kahete nathI; ema karavAthI mane kAMI paNa kharo ke kapita paNa lAbha thavAne dUrane paNa saMbhava nathI. huM koI paNa eka phIrakAne anuyAyI nathI e khullI thayelI vAta che; mahAro dharma te che ke jene kAMI nAma nathI, jema ke pANIne rUpa-raMga ke svAda nathI; te chatAM maryAdita duniyAmAM dareka cIjanI mAphaka satyane paNa vyAkhyAnI ke vizepaNanI maryAdA ApavI ja paDatI hovAthI ema kahuM te cAle ke, mahAvIre je satya prabodhyAM hatAM ne zedhavA-rahamajavAnI kozIza karavI e ja mahAre dharma che. Ama heI mahane sthAnakavAzI ke digambara cUMtho pakSa karavAthI ke zvetAmbaronA doSa kahADavAthI koi paNa lAbha nathI ke dIlane saMtoSa paNa nathI, eka baLavAna kema je tiraskAra ane dveSa, haTha ane saMkucita daSTi rUpI viSane oLakhIne hene tyAga karavA jeTalI zANuM bane te hemanA baLanuM rakSaNa thAya ane pratidina te baLa vadhatuM jAya ke je vadhatA baLamAM ja -traNe phIrakAnI AbAdI ane mahArA pUjya pitAmaha mahAvIranA nAmanI zebhA che. A AzayathI ja ATaluM khulluM kathana karavuM paDe che. mahArA
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa00 jainahitecchu. kathanane dhutakArI kahADanArAo-svane himatathI kahevA do ke duniyAnAM khAsaDAM khAze, je potAnA ja bhAIonA vAprahAra pAmaze. A keTalAkane bhAre paDatuM lAgaze; kAraNa ke AvA Aga jevA zabdomAM vAte karavAnI ke sAMbhaLavAnI hemane Teva nathI. paraMtu A huM vAta" nathI, kahete, banelA kharA banAvano paDaghe mAtra pADuM chuM. kalakattA kaeNnsaransanA pramukhanA chapAI cUkelA bhASaNamAMthI jaina pati analAlajIne inasApha ApavAnI arajI karanAro peregrApha kADhI nAkhavAthI jAheramAM jainanI akkalanI kimata thavA pAmI hatI, eTaluM ja nahi paNa khuda nezanala koMgresamAM je jenA mATe khAsa TharAva pAsa karavAmAM AvyA te jaina tarapha jana kaeNnpharansa batAvelI AvI vartaNuka hAme khuda eka tAmbara mUrtipUjaka grejyueTe ja gujarAtI patra dvArA kaTAkSa karavAnI taka lIdhI hatI, AnuM nAma potAnI irSanI zikSaNa tarIke petAnI ja koma taraphathI maLatuM khAsaDuM nahi te bIjuM zuM ? vilAyatamAM janmelI ane jana dharma sAthe levAdevA vagaranI eka parapakAriNuM bAI misIsa enI bisenTa ajuna lAlajI bAbatamAM dA mAMgavA khuda jAte dIllI jaI vaiIsaroya maLI, ane jaina kaeNnka ne te ja ajInalAlajI bAbatamAM nyAya ke dayA bemAMthI eka paNa bAbatanI prArthanA sarakhI paNa karatAM AbhaDacheTa naDI? bhalA A te kaI jAtanI AbhaDacheTa? bhega bicArA analAlajInA ke te digambara kuLamAM janmyA, je ke teNe pitAnAM bALabaccAMne bhUkhe maratAM banAvIne sthApelI jaina skulamAM to heNe digambara zvetAmbara evo kAMI bhedabhAva paNa rAkhe naha. sRSTikartA koI prabhumAM hajI mahArI zraddhA beThI nathI, eTale mahArUM hRdaya A duniyAnI aMdara rahetA ane sthala zarIravALA keAI prabhu tarapha doDI jAya che ane karagare che ke A dezamAM koI e prabhu jAge ke che jeno upara ane jene jevI pabuddhi ane dharmabhyatA dharAvatA tamAma anya hiMdIo upara julamano varSIda varSAve ane jeo upadezathI DAhyA thavAnI nA kahe che hemane julama vaDe thatA duHkhanA bhAna" dvArA DAhyA banAve. khuzAmatI ane jemano A.. dhAra prAyaH khuzAmatathI maLatI Avaka upara che tevA chApAvALAo zA mATe hame kaeNnpharanso jevA komI phAraso ane bhASaNanA bhaSaNanI vAhavAha karI janane sAtame AsamAne caDAvo cho? lAkho rUpIAnAM kharca ane vIsa vIsa varSanI hADamArIthI thatI traNe phIrakAnI konpharansamAM
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalakattA kaeNnpharansa upara uDatI naM. 501 pheda ane bhASaNothI kemanI saMkucita dRSTimAM zuM pheraphAra utpanna thaI zake te kaI batAvaze ? sAdhu, apAsarA, derAsara, bhAvaNakAra ane TharArUpI mUrtinA upAsake! e mUrti' je bhAvanAnA sthalIkaraNa mATe yojavAmAM AvI hatI te bhAvavAne jarApaNa ekake jaina phIrakAne sAkSAtkAra thavA pAme che ? hAthI thAya? jenA AgevAno ane bhASaNakAro, pramukha ane upadeza pote ja te "bhAvanAne jhIlI zakyA nathI te zuM samAjane "mRti nA hRdayamAM laI zakavAnA hatA? ane tema na thAya te hAM sudhI, o chApAvALAo ! hamane zuM hakka che ke hame "khAlI khokhAM ' nAM vakhANa karI duniyA samakSa pratApI jaina dharmanuM kaMgAla svarUpa kha karo cho ? hame je bhASaNe, je TharA, je meLAvaDAo ane je purUSone vakhANavA lAyaka tarIke pablIka sahAme dharo cho teo to jovA paNa game tevA nathI, hamArUM uttamottama tarIke manAyaluM sarvakAMI je AvuM nirmAlya hoya te hamArA madhyama ane kaniSTa sarvakAMIne mATe to pabloka zuM khyAla bAMdhaze? mATe, e patrakAra baMdhuo. vakhANa ane prazaMsAnA mAkhaNanA vepAra upara have te karela " rAkhoH hAM sudhI laDAI che hAM sudhI dareka cIja upara kola rAkha paDe che, ane jahAM sudhI jainemAM paraspara laDAi ane dveSabhAva ane saMkucita dRSTi che (hAM sudhI jaina kaeNnpharansa ane jaina AgevAnonAM vakhANa rUpI mAkhaNa upara " kala" rAkhavAnI eTalI ja jarUra che. vidyArthIone saMdeze -tA. 1-1-18 nuM "prajAmitra" abara Ape che ke, kalakattA khAte maLelI jana che. konpharansanA pramukha jaga jUdA jUdA jaina phIrakAnA vidyArthIoe pasAra karelo TharAva nIce mujabanA zabdomAM tArArA mokalavAmAM Avyo hato. "ame muMbaI khAte AvelA "saMyukta jaina vidyArthIgRha' nA vidyArthIo tyAM sammalita thayelA jana baMdhuone abhinaMdana ApIe chIe ane aMtaHkaraNa pUrvaka prArthIe chIe ke, saMyukta janatatva khIlavIne aMdara aMdaranA bheda ane kalahathI vinAza pAmatA ma. hAvIra pitAnA tera lAkha saMtAnane bacAva ane evuM aya kare ke je ekya ApaNuM sAmAjika ane rAjakIya muzkelIone samULa nAza karI zake ane ApaNe samAjane Arya prajA rUpI zarIranuM eka baLavAna aMga banAvI zake."
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 jainahitecchu. (3) hiMdI pradhAnane jaina koma taraphanuM mAnapatra gayA ATembaranA aMkanI chevaTamAM jainete dhArAsabhAmAM jotI beThaka e mathALA nIce TuMka samAcAra pragaTa karavAmAM AvyA hatA. aMka chapAI rahyA te vakhate ja e hIlacAla cAlata hatI tethI tAra mAraphata eTalA samAcAra aMkamAM dAkhala karAvI. satASa pakaDavA paDayA hatA. hakIkata evI che ke, * jaina ase sIezana Aph iMDiyA ' e sarakAra sAthe samasta jaina krAmanA nAmathI ane vatI patravyavahAra karI hiMdIpradhAnane jaina keAma taranuM mAnapatra ApavAnI paravAnagI meLavI hatI ane e mAnapatramAM jetAne dhArAsabhAmAM khAsa beThakanA hakka ApavAnI mAgaNI dAkhala karavAnI icchA rAkhI hatI. A matalabanA mAnapatraneA taiyAra rAkhele kharaDA pasAra karAvavA tathA te upara traNe jaina pIrakAnA AgevAneAna sahIe meLavavA asesIezane eka mITIMga melAvI hatI, jemAM amuka sthAnakavAzI anedigambara jaine te paNa--sabhAnA RtihAsama pahelIja vakhata-khelAvavAmAM AvyA hatA. bahAragAmanA je paikI keTalAkeAe tArathI ke patrathI abhiprAya mekalyA hatA. virUddhanA abhiprAye mITIgamAM vAMcavAmAM nahi AvAthI rA. kALIdAsa jazaMkaraNa mahetA bI. e. elaela. mI. nA patranI rAdA peparamAM chapAyelI nakkala tarapha pramukhanuM dhyAna kheMcavAmAM AvatAM te Akhe patra vAMcavAmAM AvyA hatA, jemAM A asesIezanane samasta jaina kAmanI vatI kazuM pagaluM bharavAne hakka hAvAtA inakAra karyAM hatA ane jatAe anya hiMduethI jUdA paDI khAsa hakka mAMgavA e icchavAjoga nathI ema paNa jaNAvyuM hatuM. hAjara thayelA Tvigambara ane sthAnakavAzI jatee A patra sAthe maLatApaNuM batAvyuM hatuM ane khuda zvetAmbara sabhAsade|mAM paNa mhoTA matabheda paDayA hatA. A mITIgamAM mukhya vAMdhA lenArane pATha mhAre bhajavavA paDayA hate. sabhA bojA divasa mATe multavI rAkhIne meADI rAtre sabhAja visarjana thayA hatA. bIjI rAtrIe paNa sabhAmAM garamAgarama carcA cAlI hatI. Aje mukhanA sthAnakavAzo saMdhanA pramukha rA. meghajIbhAi thAbhaNe jaNAvyuM hatuM ke, je ke ame sthAnakavAsIoe temaja dvigambareAe A mAnapatramAM sAmela rahevAnI nA kahI che te paNu hamArUM mAna rAkhavA khAtara huM dvigambarAne humajAvavA > * 440
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMdI prajAne jaina koma taraphanuM mAnapatra. 54 mATe hamArA DepyuTezananI sAthe cAlIza ane teonI sAthe sthAnakavAzI varga taraphathI huM paNa sahI ApIza. A sthaLe he pramukha mahAzayane neTa karavA araja karI hatI ke, rA. meghajIbhAInA A zabdo eka vyaktinA mata tarIke noMdhazo, nahi ke muMbaI sthAnaka vAsI saMdhanA abhiprAya tarIke; muMbaI sthAnakavAsI saMghanahi mITIMga, A sabhA maLavA pahelAM, khAsa A bAbata para vicAra karavAne ja rA. meghajIbhAInA pramukhapaNuM nIce maLI hatI ane ane temAM eNsesIezananI A hIlacAlanI virUddha abhiprAya ApavAne TharAva sarvAnumate thaI cUkyo hato, ke je anusAra asesIezanane lekhIta javAba paNa ApavAmAM AvyuM che. ala bata, muMbaI sthAnakavAsI saMgha koI badalAyelA saMjogamAM agara bhaviSyamAM aiya thavA pAme evA zubha AzayathI te TharAva pherava-- vAnI sattA dharAve che e huM svIkArIza, paratu jahAM sudhI saMghanI bIjI mITIMga bharIne nave TharAva karavAmAM na Ave tyahAM sudhI muMbai sthA0 saMdhanA nAmathI evo abhiprAya keAI ApI zake nahi, ane bIjI mITIMga maLI ja nathI. tethI maherabAnI karI nodha leze ke rA. meghajIbhAI sthA0 saMdha taraphathI nahi paNa vyakti tarIke potAne bhaprAya Ape che. A vakhate rA. meghajIbhAIe pramukhane araja karI hatI ke, mI. vADIlAlane belavAne ke sabhAmAM hAjarI ApavAno paNa adhikAra nathI; mATe hemane aTakAvavA. eMsIezane je je sthAnaka vAsI ane digambara gRharane khAsa AmaMtraNa mokalI ane bolAvyA che temAMnA te eka nathI; temaja muMbaI sthAnakavAsI saMdha taraphathI paNa ame cuMTelA pratinidhiomAMnA te eka nathI. te konA AmaMtraNathI Ave che ? javAbamAM mahAre kahevuM paDayuM hatuM ke, je vAtamAM bacAva thaI zakatuM nathI te vAtane uDADI devA mATe AvA kSullaka ane apa.... mAnabhaya rastA levA te bahAdurInuM kAma nathI. kAyadAnI najare A sabhAmAM mahane hAjarI ApavAne hakaka nathI e huM khullA dIlathI svIkArIza. paNa kAyadAnI najara te sabhAne ja pAlave ke je sabhA. kAyadApUrvaka kAma karatI heya. zvetAmbara mUrtipUjaka sivAya bIja keine sabhAsada thavAne hakka nahi ApanAra saMsthA AkhA hiMdanA.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. * traNe jaina phIrakAnA nAmathI sarakArane patra lakhe ane pachI mhete -eka janane samasta jaina krAmane lAge vaLage evA viSayamAM mhArA mata ApatAM aTakAve e ' kAyadAnI vAta kahevAya nahi; ane AmaMtraNanuM pUchtA hai| teA mhAre kheda sAthe kahevuM yuDaro ke rA, medhajIbhAi vagere sthAnakavAsIe atre hAjarI ApI zakayA che henA mULa kAraNamAM huM ja chuM. eNseAsIezananA sekreTarIe stute khelAvIne muMbai ane bahAragAmanA mukhya mukhya sthAnakavAso ane dvigambara gRhasthAnAM nAma ane ThekANuM ( A sabhAmAM AmaMtraNa ApavA mATe ) pUchyAM hatAM ane henA javAbamAM mheM bIjAe| sAthe hamaNAM mhArI hAjarI shAme vAMdhA lenAra gRhasthanu nAma paNa lakhAvyuM hatuM. phakta mhArUM ja nAma mhela khAvyuM nahatuM, kAraNa mhArI jAte mhArUM AgevAna tarIke nAma lakhAvavuM e mhArUM bhUSaNa nahi. je sabhAmAM kAI divasa sthAnaka vAzI jatene AmaMtraNa maLyuM nathI te sabhAmAM je sthA. gRhasthane AmatraNa ApavAnI sUcanA mhArA taraphathI thai hatI te ja gRhastha mhArI hAjarI sDAme vAMdheA le che te zuM hAsyAspada nathI ? ane sekreTarIe mhArUM nAma peAtAnI meLe lIsTamAM lakhyuM hatuM chatAM pAchaLathI tune AmaMtraNapatra na maLye te zu kAinI khaTapaTanuM pariNAma hAvA sa`bhava nathI ? vaLI muMbaI sthAnakavAsI sudhanI mITIMgamAM mhane khAsa khelAvavAmAM AvyA hatA ane asesIezanane lakhavAnA javAba bAbatane TharAva mhArI samakSa ja thaye hate; te chatAM sadhanA pratinidhi tarIke meAkalavAnAM nAme te vakhate nakkI na karatAM rA. meghajIbhAie peAtAne managamatAM nAme peAtAnA gherathI ja lakhI mAkalyAM hatAM, ke jema karavAne hemane Ii dhikAra nahatAM. parantu A bIjI hakIkata sAthe AjanI sabhAne kAMi saMbaMdha nathI; huM eTaluMja kahIza ke, je savAla sAthe samasta jaina kAmate saMbaMdha che-re samasta dezanA hitAhitane je savAla che-te bAbatamAM vicAra karavA maLatI sabhAmAM-ne Ama traNanuM kAgaLIuM maLe ke na maLe te paNahAjarI ApyA savAya huM rahI zaku nahi. peTanI galata thai DhAya, ke sekreTarInI zaratacUka thaI hAya, ke kASTanI khaTapaTathI mhArUM na ma pAchaLathI ekavAmAM AvyuM hAya, game tema DAya, tethI--tevA akasmAteAthIkAMi mahAvIraputra tarIkenA mhArA janmasiddhu hu UDI jAya nahi; *104
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMdI prajAne jaita kAma taraphanuM mAnapatra. 50 ane huM apamAna sahavuM paDaze evI samajapUrvaka ja Avye chuM. pramukhamahAzaye atre vadhA lenArane esI javA kramAvyuM hatuM. x . . x rA. melajIbhAie peAtAnA hAtha heThA paDavAthI pAchaLathI ma aSTa sthA. sa Mdhrane uzkeravAnA prayatna karI te raste vairatRpti zeAdhI hatI. vADIlAle aseAsIezanamAM sthAnakavAzI saMdhane apamAna pahoMcADayuM hatuM mATe hetu dhAravuM joie ' evI prArthanA muMbai sthA, sadhana A presIDenTe peAtAnA pramukhapaNA nIce saMdha mAlAvIne pote ja arajadAra banIne karI hatI! ane te paNa mhane javAba mATe mAlAvavA jeTalI paNa pramANikatA vagara ja ! saMkSepamAM kahevuM zrR thaze ke, hemanuM A bANu paNa pahelAM mAphka ja caithuthI paDayuM hatuM. keTaluMka thayAM sthAnakavAsI sa'ne lagatI bAbate huM irAdApUrvaka dUra rahuMchuM, ane tethI A khAsa bAbatamAM Aga pagalAM bharavAnI upAdhi zvane pAlave tema nathI. nahi teA, huM sa Mdhana eka mITIMga elAvIne batAvI Apata ke muMbai sthA. sadhanuM a pamAna vADIlAle karyuM hatuM ke rA. medhajIbhAie ? saMdhatI mITI je DarAva karyAM te TharAva lekhita patra rUpe mAkalI ApyA pachI te TharAvathI virUddhanA mata saMdhanA nAme ane sadhanI bIjI mITIM khelAvIne pUchayA sivAya eNsesIezanane jaNAvavAmAM Ave te te zuM saMdhanA pramukha tarIkenI sattAnA durUpayeAga na gaNAya? sadhe hemane saMdhanI vatI game tema mata ApavAnA adhikAra HpyA che ? ane jo evA adhikAra ApyA ja hoya te sadharna mITIM'ga khelAvIne amukaja javAba ApavA evA TharAva karavAna jarUra zuM hatI? ane saMdhanI mITIMga vacce TharAva pasAra thAya te ja mujaba mata ApI zakAtA hAya te, e TharAvane ulaTAvI nAkhaH jo mata ApavA pahelAM saMdhanI bIjI mITIMga bharI eveA TharAva karAvavAnI darakAra kema na karI ? garama ane ThaMDA pavana eka ja mukhathI `kavA jevA mRta sthA, sadhanA nAme apAya te zuM sthAnakavAsI sadhane mATe dulakA khyAla baMdhAvavA jevuM nathI ? digambara bhAio pahele divasa je mata teoe ApyA hatA haine ja bIje divase vaLagI rahyA hatA, eTaluMja nahi paNu krAi zaramAvIne nizcayakhaLane cucu karI nAkhe niDu eTalA mATe bIjA divamanI mITI gamAM teoe hAjarI na ApatAM lekhIta javAba ja mekalyA hatA. A. na
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. bIjA divasanI mITI'ga paNa, keTalIka carcA khAda, kAMi ni 2 upara AvyA sivAya ane pharI maLavAnI tArIkha mukarara karyAM sivAya, arkhAsa thai hatI. 06 vaLate divase pharI mITIMga maLI hatI, jo ke khuda eNseAsIeAnanA badhA maccharone paNa te vAtanI khabara ApavAmAM AvI nahetI, ane mambara nahi tevAone khAsa khelAvavAmAM AvyA dbhuta. mA khAnagI mITIganA khakhkhara agAuthI khAnagI rAhe pahecI cUkayA haiAvAthI, mITIMgamAM kAMi TharAva pasAra karI de te pahelAM, jA gItA AgevAnanI sahIo sAthene prATesTa rajI karavA kreAzIza thai hutI, ane jo ke mAtra theADA kalAka ja te kAma mATe zIlakamAM hatA te hatAM muMbai zve0 0 jaina saMdhanA sadhati zeTha ratanacaMda kkhImacaMda, zvetAmbara khataragacchanA agresara zeTha gaNezalAla sebhAgamala, sthAnakavAsI jaladhara kaeNnpharansanA pramukha zeTha gADa ala gumAnamala, digambara agresara rAyabahAdUra zeTha hukamaca MdajI, zeTha mANekacaMda pAnAcaMda, rA. lallubhAi paramANu dAsa L. C. E, bahita dhannAlAla kAzalIvAla, zeTha jIvAramala mUlada vagere vagere jANItA gRhasthAnI sahI sAtheteA nIce pramANenA TesTa kharAbara mITIMganA vakhate ja eNseAsIezanA sekreTarI ane pramukhane paheAMcADavAmAM aAvyA hatAH-- ( 1 ) zrI jaina esesIezana eph iMDiyA' nA Azraya taLe nAmadAra hiMdI pradhAnane mAnapatra ApavA nImAyalI kamITInA pramukha joga. danizcayavALA digaMbara sthAnakavAsI saMdhanA nAmathI rA. meghabhAie svecchApUrvaka ApelA dvimUkhI javAba sAMbhaLIne sthAna savAsI saMdha mATe zuM mata bAMdhaze ? ane sadhane mATe AvI rIte "ara khyAla baMdhAvanAra vyakti--pachI te pramukha hai| vA adanAmAM Adate bALaka kAM na hai ?-zA mATe sadhanA aparAdhI tarIke zikSA na pAme ? kahevAnI bhAgye ja jarUra rahe che ke, bIjA divasanI TIga pachI rA. medhabhAi dvigambara AgevAne hamajAvavA karavA nIkaLyA paNa hatA, parantu vacana ane TharAvanI kimata huma janArA te AgevAne e peAtAnI kAme peAtAmAM mukalA vizvAsane bhaMga ravAnI ceAkho nA kahI hatI.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMdI prajAne jaina kema taraphanuM mAnapatra. 50 sAheba, nAmadAra hiMdI pradhAnane jaina kema taraphanuM mApa ApIne dhArAsabhAmAM jainenA khAsa pratinidhi mokalavAno khAsa hakka mAgavAnI tamArI hIlacAla bInajarUrI ja mAtra nahi paNa hiMdanA sAmAnya hitane temaja jaina kemane ekaMdare nukasAna kAraka che, ema amAruM ja mAtra nahi paNa jainonA moTA bhAganuM mAnavuM che; ane tethI tame amane jaNAvIe chIe ke A hIrAcAla paDatI mukavI. AvI kazI hIlacAla jaina esosIezana opha inDiyA taraphathI koIpaNa eka phIrakAnA jene nAme karavAmAM Avaze te paNa sarakAramAM te virUddha proTesTa jaze, ke je game teTaluM vAjabI tA. jarUrI pagaluM hovA chatAM pariName kemanA bhalA nAmane ane hitane nukasAnakAraka thaI paDaze. eTalA mATe evuM saMbhavita nukasAna aTakAvavA mATe ame nIce sahI karanArAo tamane vakhatasastI cetavaNI ApI hIlacAla paDatI mukavA bhalAmaNa karIe chIe muMbaI, tA. 10-11-1917 dhI jaina esosIezana opha inDiyA" nA e. - sekreTarIe jegaDa... sAheba, thoDA vakhata upara jaina tahevAronA saMbaMdhamAM samasta jai komanA nAmathI paraMtu ekaja pakSanA hitane jALavavAnA pariNAmavAne: je patravyavahAra tamee sarakAra sAthe karyo hato te sAme jaina kema no ghaNo moTe bhAga khaLabhaLI uThayo hato. paraMtu tamoe bhUla: kabula karavAthI e vAtane eTalethI paDatI mukavAnuM moTuM dIe batAvavAmAM AvyuM hatuM. paraMtu te vAtane tame ATalI jaladIthI bhUlI gayA ane hamaNAM vaLI dhArAsabhAmAM jaina komanA khAsa pratinidhi mokalavAne hakka mAgavA jevA ghaNuja gaMbhIra viSayanI. hIlacAla samasta jainanA nAme tamArI esosIezane zarU karI ane sarakAra sAthe patravyavahAra karI cukyA pachI thoDIka bahAranI vyaktione tamArI sAthe joDI samasta jaina kema - raphanI hIlacAlanuM rUpa ApavA kozIza karI, je pazu niSphaLa nIvaDI che. A saMjogomAM, amane lAge che ke, tame bhalA khavarAve
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahiteccha. tevA nAmanA Azraya taLe marajI mujabanI hIlacAlo karavAno kurAgraha pakaDI rAkhe che tene pariNAme samasta jaina kemanA aikaya ane bhalA nAmane ghaNuM khamavuM paDayuM che ane hajI vadhAre khamavuM ghaDavAnI ane purI dhAstI che. * ame, eTalA mATe, AgrahapUrvaka bhalAmaNa karIe chIe ke, have pachI, samasta hiMdanA traNe phIrakAnA jainethI nahi banelI evI tamArI esosIezana je kaI kAma, hIlacAla, ke patravyavahAra kare 'te tame sadarahu esosIezananA membare taraphanuM ja che ema 5 blIka ane sarakAra khullI rIte samajI zake tevA rUpamAM tamAre je karavuM hoya te karavuM ane hiMdanA digambara, zvetAMbaramUrtipUjaka ke sthAnavAsI jaino taraphathI kAMI paNa karavAnI tamane sattA che evuM mAnavAne sarakArane tathA pablIkane khoTI rIta deratA tamAre aTakavuM joie. A cetavaNI tamane jaina kemanA hitanI khAtara, dIlagIrInI sAthe paNa khullA zabdomAM, ApavAnI ane tame e ja jarUra pADI che. A cetavaNIno anAdara thayethI esosIezananA memamaro sivAcanA hiMdI jene esasIezananA kAma ane nAmanI virUddha sarakAramAM temaja jAheramAM preTesTa uThAvavAnI hIlacAla karaze. tenI nedha leze. , muMbaI, tA. 10 mI navembara, 1917. A bane patroe trIjI mITIMgamAM muThThIbhara saMkhyAmAM mAnelA sabhAsadonA mana upara sacoTa asara karI hatI, jo ke te chatAM Prestige nA bhayathI hemaNe mAnapatra ApavAno TharAva te karI ja nAkhyo ane A mAgaNI AkhA hiMdane jainasamAja kare che evA zabdo kahADI nAkhIne " jaina esosIezana oNpha IMDiyAke je eka zvetapara mUrtipUjaka eNmabarathI baneluM maMDaLa che henA pramukha ane ekaThA maLelA sabhAsado" taraphanI A mAgaNI che e sudhArA karavAmAM Avyo hate. kAnunanI daSTie A sudhAro saMtoSa levA jevo hato. ema to huM pratipakSI hovA chatAM kahIza ja, je ke A navA kharaDAmAM paNa uMDA utaravA jaIe to vAMdho kaDhAya tevuM nahetuM ja ema kAMI nathI, jevI rIte ke pArasI samAjamAM banyuM hatuM. paraMtu proTesTa pakSane IrAdo kaI rIte dhAMdhaLa karavAnuM ke huMpada karavAne ke koI
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ do pradhAnane koma taraphanuM mAnapatra 9 jAtane svArtha sAdhavA nahi hevAthI te pakSe A pachI virUdana hIlacAla choDI dIdhI hatI ane, jevI rIte esesIezane potAnA abhiprAya pramANe na kema mATe khAsa hakka mAgavAno pitAne igale amalamAM mUkyo hato, tevI rIte jeo AvA khAsa hakkanI virahama hatA teo paNa potAnA abhiprAya pramANe sarakArane patra lakhI zake tema hatuM te paNa tema karavAthI jenA kAma mATe sarakAramAM halaka mata baMdhAya e DarathI teoe apakI pakaDavAmAM DahApaNuM vicAryuM hatuM. badalAyelA zabdovALuM esosIezanuM mAnapatranA hiMdI pradhAnane enAyata karavAnuM kAma eka khuTezanane soMpavAmAM AvyuM hatuM, jemaI nIcenA 10 . . gRhastha hatA: bAbu jIvaNalAla panAlAla, rA... hIrAcaMda nemacaMda, zeTha mabuilAla goLabhAI, zeTha gulAbacaMda devacaMda jhaverI, re. khImajI hIrajI yANI, punazI hIrajI mezarI, 2. kuMvarajIbhAI ANu daLa,rA. lakhamIcaMdaja ghIA,rA. dalasukhabhAI vADIlAla tathA rA ratanacaMda talakacaMda mAstara, tA. 26 mI Disembare A myuTezananI mulAkAta hidI pravAne lIdhI hatI ane " zepha haeNnDane apUrva lAbha Apyo hato, jethI e banavA joga che ke jene khuzI khuzI thai jAya ane hemAMnA eka rA kuMvarajIbhAI ke je aMgrejI vAtacIta hamajavA jeTaluM mithyAtva dharAvatA nathI teo ja AvI ghaNI hIlacAlamAMthI phakata jemAM mAnavatI padavI ) dharAvatI jaina aisesIezana opha InDiyAnuM ja mAnapatra levAnI nAmadAra hiMdI sarakAre maMjarI ApI hatI" evA zabdo "jainadharmaprakAza ' mAM lakhIne praphulita thAya. mAnapatra ApavAne mATe ja tAtkAlika janma pAmelI dilInI jaina polITIkala kaeNnpharansa' sivAya bIjI ghaNI hIlacAle? kaI thaI hatI ke jemAMthI A sArA mahAzayanI khAsa "cuMTaNI' thavAne zubha avasara Avye te hajI sudhI jANavAmAM AvyuM nathI.] inasAranI rAhe kahevuM joIze. ke, esosIezananA ( mAnapatra mATenI khAsa mITIMganA) pramukha rA. gulAbacaMda jhaverI khAsa hakkanI mAgaNI bAbatamAM vicAra. karIne te mata upara AvelA hovAthI ja pitAnAM pramANika matanI siddhi arthe mAnapatranI himAyata karatA hatA ane haiyuTezanamAM joDAyA hatA; sivAyanA bIjAone to komI haka mAMgavAnA lAbhAlAla vicAravAnI phurasada ja maLI nahatI, keTalAkane to evo vicAra karI zakavA jeTalI vidyA ja maLI nathI, ane keTalAkane te maheTA sAheba
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa10 nahitara. . . sAthe hAtha meLavavAnuM sadabhAgya ja mAtra joItuM hatuM. je mulAkAta na prasaMge, jema bIjAM keTalAMka DepyuTezananA prasaMgamAM banyuM hatuM tema, hiMdI vajIra A jaina DepyuTezanane InDiyana palITIsa bAbatamAM - kaI savAla karate (ane polITIkala khAsa hakka mAganAra pratye evA savAla thavA saMbhavita che) te sarakAra mAbApane jaNAI Avate ke keTalI lAyakAta sAthe A mahAjana rAjakIya khAsa ho mAgavA AvyuM hatuM ! kharekhara rA. kuMvarajIbhAIne hemanA pitAnA kahevA mujaba 'paMcaraMgI pAghaDIonA suMdara dekhAvathI zobhe tevA " A maMDaLamAM bhaLavAnuM, A mahAbhArata divijaya karavA nIkaLavA pahelAM "daze gRhasthane phoTo levaDAvavAnuM" ane pachIthI "pAMca moTaramAM goThavAI sarakArI mahela-gavarnanTa hAusamAM[ gujarAtI nAmathI je sthaLanI oLakhANa na paDI henI eALakha bhAgyAtUTayA paNa aMgrejI zabda vaDe ApavA jeTaluM pazcimanuM mithyAtva zuddhasamakitIne lAgyuM kharuM ! nAmadAra hiMdI vAIsaroya ane nAmadAra hiMdI vajIra sanmukha lai javAmAM AvavAnuM, ane te nAmadAra darekanI sAthe haste mukhe zekahaeNnDa' kare te jevA-anubhavavAnuM, tathA kamI patromAM jaina yuTezananA membara tarIke phoTogrApha chapAvavAnuM sadabhAgya, jenuM aisIezana oNpha InDiyAne hiMdanA hisAbe ane jokhame jeno sArU khAsa haka mAgavAnI zubha mati na sUjhI hota to, kayA janmamAM prApta thAta ? ApaNe emanA ATalI vaye maLelA AnaMdamAM sympathise karIzuM. rA, gulAbacaMda jhaverI tathA bAbu ajItaprasAdajI lakhanavALA (jaina polITIkala konpharansanA sthApaka) A benA vicAro sAthe huM A khAsa bAbatamAM virUddhamAM chuM, te paNa, hemanI laData hemanA aMtarAtmAthI prerAyelI-ane eTalA mATe pramANika-che, ema jaNAvavAne huM baMdhAyele ja . e paNa kahI levuM joIze ke, ke hApuravALA rA. e. bI. la. M. A. paNa emanI sAthe sahamata che, jo ke mahArASTramAM brAhmaNatattvanuM jora vadhAre hevAthI kAMI AkhA hiMda mATe vicAra bAMdhavAmAM e daSTi kAma lAge nahi ane jene ane brAhmaNa vacce avizvAsa lAvavA ke vadhAravA jevuM pagaluM pasaMda karI zakAya nahi. pArasI samAje-je ke pArasI kema paradezI che te paNa-hemAMnA je gaNyAgAMThayA purUSoe AkhI pArasI komanA nAme khAsa hakkanI mAgaNI karavA sAthe mAnapatra ApavAnI je
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMdI pradhAnane jana kema taraphanuM mAnapatra. 512 hIlacAla karI hatI tenI sAme sakhta virodha lIdho hato ane sarakArane te virodha lakhI paNa jaNAvyuM hatuM. teo paikInA vadhAre udAra vicAranA saMgrahasthAe te pote "prathama hiMdI che, ane pachI pArasI che " e sva. phIrojazAha mahetAnuM jIvanasUtra TAMkI batAvyuM hatuM. "sAMjha vartamAna" nAmanA pArasI panne eka lIDaramAM lakhyuM hatuM ke -" sadahajAra aphasosa, ke Aje pArasI kemane mAthe evo koI lIDara rahyA nathI ke je AkhI kemane agatyanA savAle veLA egya raste doravI zake. sadahajAra aphasosa ke Aje kemamAM evo eka zeDIo rahyA nathI ke je pitAnI uMcI lAyakAta, DahApaNa ane dUraMdezIthI pArasI komane kharI salAha ApI zake... keTalAka pArasIo eka arajI ghaDI kADhI, daza mANasenuM eka DepyuTezana chupAdhupa goThavI, Aje pArasI komanI AgaLa AvyA che ane ghaNuM ja gaMbhIra thaI kahe che ke, "pArasIo ! A arajI upara sahI Apo. e arajI hiMdI vajIra AgaLa raju karI * ame tamAruM ka9yANa karI nAkhIzuM." pArasIo ane te kAMI pelA selA DAlAe nahIM paNa keLavAyelA ane jANItA thayelA pArasIo-pUche che ke "bhAIo, arajI zuM ne vAta zuM ? kaI arajI? keNe tamane arajI ghaDavA kahyuM? koNe kamITI nImI ? koNe DepyuTezana nImyuM?-amo te kAMI jANatA ja nathI." tyAre A maherabAne kahe che ke, "ame tamane pUchavAnA hatA ane kAmanI sabhA bolAvavAnA hatA, paNa keTalAka sAhebo virUddhamAM che ema jANI A veLA nAkhatI karavA khAtara amoe tamAre mATe saghaLuM gupacupa rAMdhI rAkheluM che. tamAre joIe to e mI vAnI svAda laIne khAo nahIM te muMgA muMgA besI rahe.muMgA besI rahevAtuM na hoya te pradhAnane e arajInI virUddha eka bIjI arajI karo 'amo pArasI kemane puchavA mAMgIe chIe ke, A baMdobasta tamane pasaMda che ke ame e tapAsa calAvIne temanA vicAro jANavAnI je tajavIja karI che te uparathI kahIe chIe ke je pArasI bacAmAM jarA paNa samAnanI lAgaNuM haze te to AvA barAbasta kadI paNa svIkAraze nahIM . A hIlacAla eka ghaNo kharAba rAkhalo besADe che. kAle uThIne kaI tA rAjadvArA savAla ubhA thaze ane te veLA AkhI komanI pratinidhi 25 sabhAne badale game te lake arajI karaze
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ janahiteccha, , tyAre kAma zuM karI zakaze? zuM te veLA A "prIsITa" nI yAda ApavAmAM Avaze nahIM?A savAla eka meTA niyamane lAgate savAla che, ane Compromise "samajutanA siddhAMta samajAthanArA phalasupho zIkhavI gayA che ke, Principle-niyama"nA saMbaMdhamAM samajuta thaI zake ja nahI niyamane khAtara kevI laData laDavI paDe che tene eka tAjo ja dAkhalo ame ApIzuM. eTaluM te svIkAravAmAM Avaze ke, hiMdustAnanA rAjadvArI savAlemAM musalamAna kema moTI agatyatA dharAve che. e moTI kAmanA ramakhA dezanA pratinidhio tA. 14 navembare lakane khAte begA thayA hatA. AkhI musalamAna koma taraphathI hiMja vacharane arajI karavI ke nahi te viSe musalamAnonI eka jAhera sabhAmAM vicAra calAvavAmAM Avyo hato ane ekamate TharAva thayo hati ke arajI karavI. A arajI jAhera sabhA sakha mukavAmAM AvI hatI ane sabhAe te bahAla rAkhI hatI. A arajIne kharaDo hiMdI sarakAra upara mokalI ApavAmAM AvyA 1Na temAM najarakeda thayelA e kemanA be AgevAne mezarsa mahamadaalI ane zakitaalIne chuTakArA mATe je vinaMti karavAmAM AvI hatI te mAnapatramAMthI kahADI nAMkhavI evI mAMgaNI hiMdI sarakAranA svadeza khAtAe kIdhI. DepyuTezananA AgevAnoe tema karavA sApha nA pADI, kAraNa ke arajI jAhera sabhAe bahAla rAkhelI hovAthI tenI saMmati vagara temAMthI koI paNa bhAga hADI nAMkhavAne teo azakta hatA. hiMdI sarakAre jaNAvyuM ke, je arajImAMthI te bhAga kahADI nAMkhavAmAM nahI Ave te DepyuTesananI mulAkAta hiMdI vajIra laI zakaze nahIM. musalamAna AgethAne niyama Principlene vaLagI rahyA ane hiMdI vajIra AgaLa DepyuTezana gayuM nahIM, dhanya che A mahemeDana AgeyAne ke teoe komanA matane ThAkare mArI hiMdI sarakAranI marajI mAphaka vartavA nA pADavAnI hiMmata batAvI che. kahe che ke salamAna kAma pArasIo karatAM pachAta che, paNa je rIte DAka ArasIoe bharAI chupAIne arajI ghaDI kahADI che ane pitAne bhAve tevA AsAmIAnuMjemAM keTalAka te evA che ke rAjadvArI bAbatamAM kake khakho paNa samajatA nathI-tevAonuM gupacupa
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMdI pradhAnane jaina kema taraphanuM mAnapatra. 51 DepyuTezana goThavI dIdhuM che te sAthe musalamAna AgevAnoe dekhADelI A asAdhAraNa kuneha ane himata sarakhAvatAM amane lAge che ke jAhera bAbatamAM kevI rIte kAma levuM te muMbainA bhaNe pArasIo karatAM A pachAta kahevAtI kAmanA AgevAne vadhAre sArI rIte samaje che.....A. arajI pArasI kemanI nathI, A DepyuTezana pArasI keme kahyuM nathI, evo eka dharakha preTesTa hiMdI pradhAna ane vAisaroya upara mokalI Apavo joIe." pArasI komamAM jevI rIte banyuM tevuM ja badhuM jaina kAmamAM paNa banyuM che, phakta pArasIonI peThe jenoe hiMdI pradhAna jema prApta moko nathI.eka avala darajajAnA pArasI patrakAranA te vakhata zabda jaina kemane paNa AbAda lAgu paDe che. . saMsArasudhArA konpharansamAM sara nArAyaNa caMdAvarakare paNa kamI pratinidhitva bAbatamAM sakhta virodha jAhera karyo hato. mahA kAmanA AgevAnoe paNa e ja avAja uThAvyo hato. paranuM A bAbatamAM "hiMdusthAna" nAmanA rAjI dA patre tA. 19 navembaranA aMkanA lIDaramAM je prakAza nAkhyo che te ane khAsa TAMkavA le che. jene joItA khAsa hakaka" e mathALA nIce te patra lakhe che ke - * kanTesa-slama lIga taraphathI ghaDavAmAM AvelI "sudhArAnI yojanA " mAM prAMtika dhArAsabhAnA pratinidhitvanA saMbaMdhamAM cothI kAmamAM important minorities ' ( agatyanI nI kema ) evo eka zabada che, ke jeNe hamaNAM hamaNa moTI gerasamaja utpana karelI jovAmAM Ave che. e zabda kayA AzayathI mukavAmAM AvyuM che te to koMgresa ane melema lIganA je AgevAne janA ghaDavAmAM sAmela hatA teo ja sattAvAra rIte kahI zake, paraMtu teo jyAM sudhI evo khulAse karavA bahAra paDe nahi tyAM sudhImAM bhinna bhinna vyakti tenA judA judA artha kare te svAbhAvika che. ApaNo deza moTe bhAge polITIkala viSayone abhyAsa karavAnI bahuja ochI darakAra dharAve che, eTale sudhI ke sArA sArA vakIle paNa pitAne samagra deza " sudhArAnI janA dvArA zuM mAge che te barAbara samajavA mATe e yojanAno ula abhyAsa karavA bhAgye ja purasada meLave che. dAkhalA tarIke eka jena vakIle thoDAeka jaina vakIle ane vyApArIone dIllI khAte
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 514 jainahitecchu. . ekaThA karIne jana pilITIkala kensaransa thoDAja divasa upara sthApIne te saMsthA dvArA hiMdI vajIrane ApavAnA mAnapatramAM evI mAgaNI karavA TharAvyuM ke " amo kogresa slama lIganI sudhAranI yojanAne saMpurNa Teko ApIe chIe ane tenI rUie jana kAma taraphane eka pratinidhi vaDI dhArAsabhAmAM ane akeka prati. nidhi prAMtika dhArAsabhAomAM mokalavAno hakka mAgIe chIe. " have je A bhaNelA jainee " sudhArAnI yojanA" ke je lAMbA vakhatathI bahAra paDelI che tene AdhAra TakavA pahelAM tene barAbara abhyAsa karavAnI darakAra karI hatI te vaDI dhArAsabhAmAM jaina kemano khAsa pratinidhi mAgavAnI bhula karate ja nahi.AthI eTaluM to sApha mAluma paDe che ke na koma Aja sudhI pilITIkala bAbatamAM taddana bedarakAra rahI che ane tethI ja jo ke (teo pite kahe che tema ) te eka agatyanI vyApArI kema havA sAthe keLavaNImAM paNa phakta pArasI komathI ja UtaratI ane bIjI hiMda kAma karatAM caDhIAtI sthiti jogave che to paNa dhArAsabhAmAM ane kogresamAM jainoe kaI bhAga lIdho nathI. je kema vyApAra ane paisA temaja keLavaNamAM AgaLa paDatI hoya te je rAjakIya viSayamAM dhyAna ApatI ja thAya te harIphAImAM chatIne eka nahi paNa aneka beThake saghaLI dhArAsabhAomAM meLavI zake. tevI kAme tandurasta harIphAIne choDIne "khAsa haka nI bhIkha athavA maherabAnI mAMgavAnI kazI jarUra nathI, temaja ethI ene temaja dezane lAbha paNa nathI. sarakAra evI maherabAnIo Apaze ke nahi te vAtane bAjue rAkhIe to paNa, eTaluM te khulluM che ke rAjakIya sabhAo ane dhArAsabhAo e kAMI bALakanA khela nathI, ke jemAM maherabAnInA dhoraNa para kAma karavuM ucIta gaNAya. emAM te harIphAinuM ja dhAraNa AvakAradAyaka gaNAvuM joIe ke jethI vadhAremAM vadhAre kunehavALA nararatnanA hAthamAM dezane AgaLa vadhAravAnI sattA ane taka AvI zake. bIjI taraphathI jenA eka TiphIrakAnA sATheka gRhasthAthI banelA "jaina esosIezana opha IMDiyA ' nAmanA maMDaLa paNa evI ja hIlacAla therUM thayAM upADI che ane AkhA hiMdanA tamAma phIrakAnA jaina taraphathI jANe ke pitAne AvI mAgaNI
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMdI pradhAnane jaina kama taraphanuM mAnapatra. 515 karavAne adhikAra maLe heya ema mAnI laIne sarakAra sAthe patravyavahAra karyA pachI te esesIezanane bIjA be (digambara tathA sthAnakavAsI ) jana phIrakAnA AgevAnonI sahIo meLavavAnI ja. rUra lAgavAthI mAnapatrane khaDe pasAra karavAmAM te be phIrakAnA muMbainA dazadaza gRhasthAne AmaMtraNa ApyuM.A banne phIrakAne lekhIta javAba esosIezanane maLI gayA che, jemAM teo A hIlacAlamAM bhAga levAnI cokakhI nA lakhe che, ane te chatAM samasta hiMdanA ane traNe peTAphIrakAnA sabhAsade nahi dharAvatI evI muM. baInI A esesIezane hiMdanA tamAma jainonI vatI sarakAra pAse khAsa hakaka mAgavAnI jIda choDavA taiyAra nathI. pariNAma e AvyuM ke, muMbaInA vetAmbara murtipujaka jaina saMghanA saMdhapati zeTha ratanacaMda khImacaMda, digambara phIrakAnA agresara IdaravALA zeTha hukamacaMdajI, zvetAmbara kharatara gacchanA AgevAna zeTha gaNezamala sabhAgamala, 20 sthAnakavAsI AgevAna zeTha gADamala gumAnamala, digambara AgevAne mezarsa juhAramala muLacaMda, mANekacaMda pAnAcaMda, paMDita dhannAlAla tathA saMyukta jaina vidyArthIgRhonA sthApaka mI. vADIlAla motIlAla zAha vagere vagere jANutA jenenI sahIo sAthe eka cetavaNI patra sadarahu esesIezanane mokalavAmAM Avyo, jemAM be muddA para esosIezananuM dhyAna kheM. cavAmAM AvyuM(1) khAsa hakaka mAgavAthI deza temaja kAmanA hi. tane nukazAna che mATe tevI hIla yAlathI dura rahevuM, ane (2) eosIezanane traNe phIrakA taraphathI ane traNe phIrakA mATe koIpaNa kAma karavAnI sattA nathI mATe teNe je kAMI kAma ke patravyavahAra karavo hoya te sarakArane tathA pablIkane bhulAmaNImAM nAkhe tevA nAmathI nahi karatAM potAnA membare taraphathI thatA kAma tarIke karavuM; ane je A cetavaNuM parU esasIezana dhyAna nahi Ape * te sarakAramAM temaja pablIkamAM proTesTa uThAvavAnI jarUra paDaze, ema paNa e patramAM jaNAvavAmAM AvyuM che. * "ame A vakhatasarane preTesTa uThAvanAra dezabhakatane dhanyavAda ApyA sivAya rahI zakatA nathI; kAraNa ke e vakhate hiMdu kAmanI aneka nAnI moTI TukaDIo pitapotAnA mAnI lIdhelA svArthane AgaLa karI khAsa hakaka mAgavA kIDIonI mAphaka ubha
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 516 janahitecchu. rAI nIkaLI che ane je vakhate pArasI kema jevI keLavaNImAM A gaLa vadhelI ane khAsa hakakanI gerahAjarImAM paNa dhArAsabhAmAM bIrAjI cukelI kAma paNa AMdhaLuM anukaraNa karavA bahAra paDI che. te vakhate jana kAmanA zerIpha athavA saMdhapati ane eka keDa. rUpiyAnI bAdazAhI rakamanI vora lena dvArA sarakArane asAdhAraNa madada ApanAra zeTha hukamacaMdajI jevA agragaNya jaina mahAzaye mAtra jenene ja nahi paNa tamAma kAmone vakhatasaranI ane vAjabI salAha ApavA bahAra paDayA che. temAMnA eke " sudhArAnI rojanA " nI cothI kalamane evo artha karyo che ke, pArasI, na, AryasamAja, marAThI, vaiSNava, ziva, liMbAyata, svAmInArAyaNa, vagere kAmo ke pharakAo mATe A loop-hole ( apavAda ) rAkhavAmAM AvyuM nathI, paraMtu e-IMDiyana jevI ke ke je atyAra sudhI ApaNA hita sAthe pitAnuM hita bhaLeluM mAnatI nathI ane jemane AkhA dezanI janAmAMthI bAtala rAkhavI palave nahi tevI kemene mATe (te kAma nAnI paNa agatyanI mAnIne ) " khAsa hakakane " apavAda " rAkhIne saMtuSTha rAkhavI ke sthI teo hidanA hitamAM pitAnuM hita samajavA lAge. hiMdu kAmanA paTAbhAgeDane judA paDIne khAsa hakaka mAMgavA devA enA jevI mukhaI bIjI kaI hoI zake nahi. koI kAma keLavaNImAM AgaLa vadhI che e kAraNathI khAsa hakaka mAge che, to koI kAma keLavaNImAM pachAta che e kAraNathI mAge che ( A banne dalIla hasavA jevI che; keLavaNImAM AgaLa vadhelI kema pitAnI chetAthI ja beThaka meLavI zake, ene khAsa maherabAnInI bhIkhanI pI garaja hoya ? ane keLavaNamAM pachAta kemane dhArAsabhAmAM bIrA kvAne hakaka ja na hoI zake-tevA ajJAna lekenA hAthamAM dezanI * lagAma saMpIne zuM gADuM UMdhuM pADavuM che ?); vaLI ke kAma kahe , che ke amArAM maMdIre junA ane bhavya che, amArAM zAstra alakika che, vagere vagere ! dhArAsabhAnA kAmakAjane maMdIro ane zA sAthe zuM saMbaMdha che te samajI zakAtuM ja nathI, ane AvI hasavA sarakhI dalIlo karanArA ulaTA dhArAsabhAmAM bIrAjavAnI pitAnI yogyatAnI kimata karAve che ! zuM dhArAsabhA e jJAtie-- upajJAtio ane phIrakAonuM pradarzana che ?
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMdI pradhAnane je kAma taraphanuM mAnapatra. 517 jena kAmanA agragaNya purUSoe dezahitane AgaLa karIne petAnI kemane je vakhatasaranI cetavaNI ApI che, tevIja cetavaNI jANItA pArasI homarUlara mIra bamanajIe gaI tA. 11 mInI hemarUlanI eka moTI jAhera sabhA vacce pitAnI kemane ApI hatI. temaNe kahyuM hatuM ke "pArasIonuM DepyuTena mokalavAne savAla eka mahAna kalaMka rUpa che, ane te hIlacAlane majabuta hAthathI toDI pADavI joIe che. pArasIo ane hiMduo-ApaNe badhAhiMdIe ja chIe. pArasI komanI AbarU bacAvavAnI darakAra hoya te A hIlacAla paDatI mukavI joIe, tevI ja rIte bhAIbaMdha * sAMjavartamAna " tenA eka mukhya lekhamAM lakhe che ke " AthI evuM pariNAma AvavAnI vakI rahe che ke je mATe kensesa-lImanI yojanA ghaDanArAoe ravane paNuM khyAla rAkhyo nahi hoya. ane kAMIka AvuM ja pariNAma hiMdu jaina kema saMbaMdhamAM paNa AvyuM che, ema jAhera karatAM amane dIlagIrI thAya che. " " sAthI vadhAre agatyane ane vadhAre makkama avAja uThAvanAra Aja sudhImAM kaI nIkaLyuM hoya to te "la-IDiyA marAThA pilITIkala konpharansa ' che, ke je gaI tA. 11 mIe belagAmamAM maLI hatI ane jemAM te kemanA judA judA prAMtanA theDAghaNAM nahi paNa 300 pratinidhio hAjara thayA hatA. tenA pramukha zrImaMta rAmarAva dezamukhe pitAne vidvattAbharyA bhASaNamAM asarakAraka zabdomAM kahyuM hatuM ke "marAThA kAma khAsa pratinidhi mokalavAne je hakaka mAge che te mAgaNIne Azaya bhraSTa (vicious) che, komane khAsa karIne tathA dezane sAmAnya rIte te ghaNo ja nukazAnakAraka che, ane huM mArA marAThA bhAIone aMta:karaNapUrvaka araja karuM chuM ke tevI mAgaNI choDI devI ane dezane jyAre ekatAnI ghaNAmAM ghaNuM jarUra che teve vakhate bhinnatA utpanna karavAmAM hathIArarUpa thatA aTakavuM. ' * * "saMtoSa levA jevuM che ke jena, pArasI ane marAThA kemanA samajadAra hisAe jarA meDe moDo paNa cetavaNIne vAlmI avAja uThAvyo che. amo dareka kema ane phIrakAne bhAra daIne bhalAmaNa karavAnI amArI pharaja samajIe chIe ke, jo tame hiMdane svarAjya meLavavAmAM ADakhIla rU5 thavA na mAgatA ho, te
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 jainahiteca7. dezanAyake upara purepurI zradhdhA ane vizvAsa rAkho ane tamArAja muThaThIbhara phIrakAmathI mekalelA ekAda pratinidhithI tamAruM hita jaLavAze ( nahi te bIje hiMdI pratinidhio tamArI kema ke phIrakAne khuvAra karaze evI mUrkhAibharI mAnyatA-azraddhA-aNuvizvAsane tilAMjali Ape; kAraNa ke jyAM sudhI e avizvAsa ane TuMkI draSTi che tyAM sudhI hiMdane kAMI maLavAnuM nathI ane je DuM maLaze te paNa aMdaroaMdara jhapAjhapI karAvanAruM ja thaI paDaze. Aja sudhImAM evo eka paNa dAkhale banyuM nathI ke dhArAsabhAnA koI hiMdu sabhAsade jaina kemanA hitane nukazAna karavAnI vaLaNa lIdhI hoya ke pArasI sabhAsade brAhmaNa kemanI lAgaNI dukhavanAruM pagaluM lIdhuM hoya, to pachI AvA vahemene pAye ja kyAM che ? kAM ema na haya ke, thaDAeka mahatvAkAMkSI purUSa ke jeone hariphAI dvArA dhArAsabhAmAM beThaka pAmavAnI leza mAtra AzA nathI teo potAnI kema ke phirakAnA mANasanI maherabAnI dvArA e mAna pitA mATe meLavavAnA chupA AzayathI komI hitanA ujaLA bahAnA taLe AvI hIlacAlene janma ApatA hoya ane bhoLA leko temanI hAmAM hA meLavatA hoya ? amane lAge che ke, mahAtmA gAMdhI, lokamAnya tilaka mahAzaya, paMDIta mAlavIyAjI, viduSI enI bIsaMTa ane bIjA jANItA agresaroe kAMI paNa vakhata na gumAvatAM A viSaya upara pitAne mata jAheramAM mukavo joIe che ane je va-- khate dezane paraspara vizvAsa ane aikayanI vadhAremAM vadhAre jarUra. che ane sarakAra samakSa united front AkhA dezanuM saMyukata baLa 2jI karavAnI jarUra che, teve vakhate kema ane phIrakAone alaga paDI khAsa haka mAMgatA aTakAvavA mATe pitAnI lAga:vagane upayoga karavo joIe che." jANItA bombe kaeNnIkala" pepare paNa A bAbatamAM avAranavAra sakhta virodha jaNavyo che. paNa mahaTAmAM moTA rAjakArIo ane prakhyAtamAM prakhyAta patrakAronI salAha jainazeThIAo AgaLa kAMI vIsAtamAM nathI. emane mana te, jema jaina DepyuTezanamAMnA eke pitAnA riporTamAM lakhyuM che tema, pacaraMgI pAghaDIo ane bababe zeThIo vacce akeka suMdara moTara gADI ane "lATa sAheba" sAthe hastadhUnananuM daivI mAnaH basa eTalAmAM rAjadvArI
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMdI pradhAnane jaina koma taraphanuM mAnapatra. 119 jJAnane samAveza thaI jAya che.ripiTa lakhanAra DepyuTezananA meMmbare bArIkamAM bArIka vAta paNa noMdhI che hA pIdhI, phoTo levaDA, meTaramAM beThA, hastadhUnana karyuM. e sarva lakhavAnuM sUjhayuM ene mATe eka hAnAsarakhA mAsika patramAM jagAne ToTo na paDayA, paNa te vakhate A0 mI. bAsue jene kema bAbatamAM zuM zabdo kahyA te nedhavA jeTalI jagA e mAsikamAM maLI nahi! . mI. bAjunA zabdo teo to hamajI zakayA nahi, paNa teomAMnA bIjAo hamajyA haze hemane pUchI laine sAra lakhavA jeTalI jarUra paNa A ripaeNTa lakhanAra hastadhUnana premI membarane lAgI nahi! AvA rAjadvArI jJAna ane rAjyakArI viSayonA zekha sAthe jaine khAsa hakka mAgavA bahAra paDayA che ! jainamAM ja eka-paMDita arjunalAlajI zeThI bI. e.--kAMI paNa gunhA vagara, kAMI paNa tapAsa vagara, varSo thayAM jelamAM saDayA kare che henI bAbatamAM sarakArane vAjabI tapAsa calAvavA jeTalI araja karavAnuM paNa je " jaina esesIezana opha inDiyA ne-koIe prArthanA karavA chatAM-pAlavyuM nahotuM evI e Darapoka saMsthA sarakAra mAbApa pAsethI vagara mahenate khAsa hakaka" nI bhIkha mAMgavA bahAra pADI che! je ve mbara kAmanI konpharansanA pramukhanA bhASaNamAMthI paMDita analAlajI saMbaMdhI isArAne peregrApha ja kahADI nAkhavAnI pharaja pADavAmAM AvI hatI te vetAmbara kAmanA zeThIAo rAjakIya hakakanI vAto karavA lAgyA che ! " mAbApa, amArA paikInA eka nirdoSa mANasane varSo sudhI jelamAM purI rAkhe che hene kesa calAve, ane te je gunhegAra sAbIta kare te bhale hene sajA kare, paNa nirdoSa Thare te cheDI mukavAnI kRpA karo" evI vinaMti karatAM paNa je jaine kare che teo have gaMbhIra rAjadvArI takarAre karatI dhArAsabhAmAM jaIne dhADa mAravAnA hatA ? ane je kAmanA kamanazIbe Divide and Rule' vALI polIsI levAnuM sarakArane mana thAya ane jainenI A araja henA vAjabIpaNA khAtara nahi paNa polIsI khAtara maMjura karavAmAM Ave ane jaina samAjamAMthI eka meMmbara levAnuM kabula karavAmAM Ave, to pachI joi lo jenA aMdaraaMdaranA jhagaDAnI heLI. te vakhate digambare kaheze ke keDarUpiyAnI vairalena te amArA zrAvake kharIdI hatI mATe dhArAsabhAmAM jaina meMmbara mokalavAne pahelo hakaka te amAre che, ane vetAmbara
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ . * jainahi9. kaheze ke kharA jano to ame ekalA ja chIe ane ame paNa ame ja karI hatI, mATe amArA pharakAmAMthI ja eNmbara mekalavo paDaze, tathA pAchaLathI AMkhe caLatA ane raDatI zIlavALA sthAnakavAzIo kaheze ke mAbApa, amArA paNa zeTha meghajIbhAI eNsosIezananI taraphadArImAM zAmela hatA mATe hemane ja meMbara nImavA joIe. " AkhA dezanA bhalAne jemAM prazna che evI mahAna rAjadvArI sabhAmAM eka kemI prazna para paNa vicAra nahi karI zakanArA leke hAjara thaze tyAre bIjAe zuM bole che te paNa nahi samajI zake te potAno mata te ApI ja zuM zakavAnA hatA ? emane mana te dhArAsabhA e derAM,apAsarA ke pAMjarApoLanI ke varSe ekAda vakhata bharAtI 10-15 mearonI " jena esosIezana opha iDiyA " nI mITIMga jevuM ja kAma jaNAtuM haze ! kahevAmAM Avaze ke, teo dhArAsabhAnA meMmbara thaze sTAre badhuMe zIkhI jaze; kAI kAMI janmathI sIkhIne AvyuM che ? A dalIla keTalAka bhoLA lekAnA hAMmAM keTalAka yuktibAjoe mUkelI che; paNa te ghaDIbhara paNa TakI zake tevI nathI. huM jANuM chuM ke svarAjya bAbatamAM sarakAra kahe che ke hame lAyaka thayA nathI mATe hamane te ApI zakAya nahi. paNa sarakAranI lAyakAta " nI dalIla ane hiM dIo paikI jeo lAyakAta vagara dhArAsabhAmAM besavAno khAsa hakka mAge che hemanI hAme je bIjA samajadAra hiMdIo'lAyakAtanI dalIla kare che te dalIlaH te bene AzA tadana jUdA che-heno mukAbalo ja thaI zake tema nathI. sarakAra pote manamAM te sArI rIte humaje che ke, batrIsakroDa hiMdIomAM svarAjyane lAyakanA mANaso nathI e henuM kahevuM vastutaH te khoTuM ja che, paNa hemarUlanA prabaLa dhasArA hAme sarakAra pAse e ekanI eka bhAgITuTI hAla hovAthI sarakAra te DhAla ja dhare che, ane ApaNuM prajAkIya AgevAne paNa e DhAlanuM rahasya sArI rIte sahamaje che; vaLI teo e paNa hamaje che ke surAjya karatAM paNa svarAjya vadhAre ISTa che. paraMtu je jeno ane bIjI komonA sabhyo dhArAsabhAmAM khAsa beThaka mAge che teo pote manamAM to amaje che ke rAjadvArI viSayamAM hemane abhyAsa ane hemane zekha ya che, ane he manA karatAM anaMta guNe rAjakIya jJAna ane zokha dharAvatA saMkhyA
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMdI prajane jaina koma taraphanuM mAnapatra para baMdha hiMdIo-game te jJAti ke dharmanA paNa hiMdIo jathI dharAve che, ane hemane pitAne paNa te bIjA rAjadvArIo je lAyakAta abhyAsathI meLavyA bAda te jagA meLavavAne haka ubhA thAya che. vaLI dhArAsabhAmAM jainetara paraMtu hiMdI membare ja havAI. jaina dharmanA upara-agAu zaMkarAcAryanA vakhatamAM thayuM hatuM temaAje kAMI saMkaTa AvI paDavAne dUrane paNa saMbhava nathI, eTaluM ja nahi paNa Aja sudhImAM jana membara na hatA te vakhate koI dika jaina dharma ke jaina samAjane jainetara dvArA gerainasApha maLavA banAva banyuM nathI. paga vadhu ne vadhu dalIlathI zuM? aaN mAtra ahaMbhAva ane dhamadhatAthI ja saMgAI che, hAM dalIlenuM cAle zuM? ane dalIla maje che paNa keTalA gheTA ? thavA do hAre arajIo khAsa hakka maLavAnI ! ane kAle ane bhAvIne bAkInuM puruM karavA de che hiMdanA ghAMcI-mocI-telI-taMboLI badhAe je chokaramata karI temAM tevI ja jenoe paNa karI che- aspasya jAtie paNa jAjarU vahumAMthI dhArAsabhAmAM bIrAjavA jeTalA hadano kUdake mArI dIdho che : ne bhaya che ke sarakAra dhArAsabhAnI mITIMga mATe kevaDe mATe huM baMdhAvaze ke jemAM hiMdanA hajAre phIrakAo ane jJAtionA , A samAI zakaze? devI enI bIsenTa, mahAtmA gAMdhI, le. mana tilaka vagerenI homarUlanI mAgaNIne javAbamAM sarakAra nAhaka kag javAba ApI aLakhAmaNA bane che; sarakAranI pAse sahelAmAM sahelA raste e che ke hiMdanI tamAma jJAtio ane dharmapathanA ake bie duMdALAduMdALA zIAone pasaMda karIne teonI eka kAunsIla banAvI ne rAjyanI lagAma mAtra cha mAsa mATe ja-bhosa akhatarA tarIke-pI devI ! pachI hemarUla ApoApa sue thai jaze ! lAgaNa (emotion thI dUra rahI tattvanI najarathI je A saghaLAmAM kAMI AzcartharUpa lAgatuM nathI. AyarlenDa IlAMnuM paDozI, svajAtIya, suzikSita ane himmatavALuM hovA chatAM eka paNa hajI sudhI svarAjya maLI zakayuM nathI. A dezamAM paNa amane svarAjya netuM nathI' evuM kahenArA ubhA thai zake che hAM . svarAjyanI bumane niSphala karavI muzkela nathI. batrIsakoDanI saMkhyavALA hiMdamAM svarAjyanI mAgaNI eka avAje kaI divasa thaI
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahiteccha. zakavAnI che? dharma ane jJAtibhedo hAM sudhI joramAM che, ane hAM sudhI jarmana jevI johukamIthI A tIDeno saMhAra kAyadArUpI tapanA eka ja avAjathI karavAmAM Ave nahi, hAM sudhI sarakAre homarUlanA phAvI javA bAbatane bhaya rAkhavAnI kazI jarUra nathI;-ane zANI sarakAra eTalA mATe te hiMdamAM jJAti ke dharma bAbatamAM mAthuM mAravAthI vegaLI rahI che ! ane dharmaghelA loko e taTasthatAne khAsa maherabAnI mAnI dharmarAjya'nAM vakhANa dareka mITIgamAM ane dareka mAnapatramAM karyA kare che! kharekhara hiMdustAnIonA dharmone sunerI jamAno AjanA jevo bIjo bhAgye ja thayo haze ke, thaze ! hiMdI vajIrane mAnapAnA DhagalA upADavA ane jALavavA tathA vAMcI javAnuM paNa muzkela thaI paDaze ! kAM ema na bane ke seMkaDo mAnapatro ane arajo vAMcavAne badale ane jUdA jUdA javAba ane kAraNo lakhavAnA parizramane badale te saghaLAne hiMdI samudramAM padharAvI eka ja sAmAnya javAba badhAne tAranA eka zabdadvArA ApI devAmAM : Ave ke "Impossible !"
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ * lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAre. 523 (4) jarmanImAM anuSaMgIlagnoH e zuM navIja zodha che ? e uparathI upajatA vidhavAlagnanA savAlanI carcA. * navuM" ane " jUnuM," "sAruM ane "khoTuM ' e kaMdo satyasUcaka nathI, paNa relative ( apekSAvacana ) che. navuM kada paNa thaI zakatuM ja nathI. koI kALe eka cIja hAya henA itihAsathI ajANyA mANasa te cIjane hamaNAM jaIne " navI " kahe che, paNa tethI te navI TharatI nathI; hene te navI lAge che. kahevAmAM Ave che ke, hamaNuM jarmanImAM eka "navI" jAtanAM lagnanI prathA cAlu karavAnI kozIza thAya che. cAlu bhayaMkara laDAIthI paDelI manuSyasaMkhyAnI khoTa puravA mATe jarmanIne temaja iMglaMDa vagere dezone prajotpattinAM savAla upara khAsa lakSa ApavuM paDayuM che. A viSaya te dezomAM atyAre puSkaLa carcAya che ane tyAMnA patrakAre ane graMthakAra ane jAhera purUSa tipitAnI buddhi pahoMce tevA mArgo sUcavyA kare che. strIonI vadhI paDelI ane purUSonI ghaTI paDelI saMkhyA e be " hakIkata' upara najara rAkhI jeTalA mArga prajotpatti karavA mATe manuSyamagajathI kalpI zakAya eTalA mArga kalpavA hArA sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke, hiMdamAMnuM eka zahera ke jemAM khAnadAna gaNikAo puSkaLa rahe che ane jahAMthI teo muMbaI zaheramAM heATI saMkhyAmAM AvI rahI che, te zaherane puruSa varga kaI laDAimAM marI khuTavAthI ane ekalI strIo rahI javAthI te strIo te zahera jevA AvanArAonI pitAnA paise sevAcAkarI karI hemane eTalA saMtuSTa rAkhe che ke keTalAke to hemanI sAthe daMpatIno saMbaMdha joDI hAM ja rahe che, keTalAke sAthe te strIo amuka mudata sudhI patnI tarIke rahe che (ke je mudata daramyAna bIja purUSane te strIo bhAi samAna lekhe che). hemAMnI nirAdhAra strIone kudaratI irachAmi uparAMta udarapoSaNa paNa karavAnuM hovAthI teo muMbai vagere zaheromAM jai zrImatinA "aMgavastra" tarIke rahe che ane te pramANe kudaratI bane sudhAo tRpta kare che. A strIo ghaNI vaphAdAra manAya che; je purUSa hemanuM poSaNa karato hoya che te sivAyanA bIjA taraphathI game tevI lAlaca maLavA chatAM hene te potAnuM zarIra vecatI nathI. A prathA te dezamAM pramANika gaNAya che, emAM "anIti' ke "adharma manAtuM nathI. e strIo saMtatI uchere kuTumbakabIlAno-nAtajAtane vyavahAra jALave che, dharmacusta hoya che. jarma
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. r aaN Ave che,jo ke evI rIte kalpI zakAtA mArga paikI keTalAka mArgo nAti ane dharmanI pracalita bhAvanA '(Coneepts) ne AghAta thavAnA jyane lIdhe, khullekhullA jAhera karevAnI bAbatamAM iMgsa DAdi donA deza dAkSiNyatA batAve che. jarmanInA kA hara mAna Tome zvetAnA pustakamAM evA bhayanI darakAra karatAM cAlu vastusthitinI jyAre darakAra karIne peAtAnA vicArA niDarapaNe batAvyA che. te kahe ke vnIti'nI bhAvanA (Cor!cept ) uMcI kakSAnA leAkeAnAvimArA para AdhAra rAkhe che......dezanA heindra khAtara, amuka unnare ghAMcelI tamAma varganI strIee anugI utaratA darajnmanAM lenathI joDAi javuM joie ane sTeTa '( rAjya ) taraphathI ena AnI mAtra bahAlI ja nahi paNa kanyAta AnA thakI jevuM lagna mAtra paraNelA purUSA sAthe ja ane henI patnInI sanmatiTUMka ja thavuM joie. tethI thatAM bALakane mAtA pALa ane tAnI IcchA ke zakti nahi heya tA rAjya pALaze. A dhAraNa 0 vaSaeN sudhI cAlu rAkhavuM ane pachI rada karavuM. " e "" RY 6 A vicAra hiMdustAnanA AjanA naM| temAna ( ! ) lokAne jhyakara jaNAyA che. nIti ane dharmanA mULa ' ane Azaya samajavAnI zakti vagaranA keTalAe lepTe' A vicArA upara prahAra kavA lAgyA che ane hene bhayaMkara nava zeSa nIti' kahIne bhbhanI khujalI ThaMDI pA 6 tathA jarmana lAgyA che. C kAle hara mAne TAIsanI sUcanA upara TIkA karavA pahelAM jhUryanI utpattinA rahasyane vicAravu joie che. e eka ja viSayane aa pAyA rUpa gaNavA joie che; nIti ane dharma e ke tA Modifying factors che ane te ', tive che. nIti ane tema saMbaMdhI concepts dareka dezamAM sUya che, eka dezamAM paNa jUdI jUdI jAteAmAM te sabavI eka batamAM paNa jUtAmbUdA jamAnAmAM nRdI jUdI ja che. jene hiMdIo sAnerI jamAnA De che tevA prAcina samayamAM brahmacarya e ja jenuM sarvasva gaNAtuM evA maharSi A pAse tRI concepts hoya chaeN, x>{S namAM laDAithI paDelI mANasanI khATa puravA hamaNAM je ratA vicArAdha OM ne, evA ja saLagAmAM, khInna dezeAmAM kharekhara vicAravAmAM tena evAmAM AvI cUkayA che.
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punarlagna sabaMdhI vicAre. pUra mhoTA rAjAnI rANIe te RRtudAna mATe mekalavAmAM AvatI, je ke te RSie kAmAMdha nahata! ane rANI paNa satItvanI Adarza mUrti hatI. pratApI rAnae viSayAMdha na hovA chatAM ghaNI strIeMTa paratA. kRSNa jevA asAdhAraNa baLa ane daivI icchAi ( will-power) dharAvatA purUSa ghaNI buddhizALI strIe RtudAna detA. A thru Aje anItina gaNAya che, eTale sudhI ke, je hiMdu graMthAmAM A vAta lakhAyalI che te hiMdu graMthAne kalpita aAtimAna ane dhRNAtmaka TharAvavAnI have kazIza karavAmAM da che ( kAraNa ke Aje 'nIti' ane 'dharma'nI jUdIja concet phela yalI che ane tethI upara lakhelAM kAmA bhayaMkara jaNAya e svAbhA vika che. e bhayane lIdhe AjanA hiMdu lekhako potAnA pUrva mahApurUSonA itihAsamAMthI upara lakhelA banAvone ja bhUMsI nAkhavA athavA bhaLatA artha karavA kAzIza kare che, ane ana karavAmAM potA sudhArA' kare che athava: nIti ane dharmanI sevA khAve che emana mAnI khuzI thAya che. parantu manuSyanI utpattinuM rahasya + cAratAM kAMI jAdu ja humajAze. duniyA, manuSya,jaDa, caitanya vagerena muLamAM utaranArA duniyAnA mhoTAmAM mhoTA ane gaMbhIra zailapa zApanahAra ke jenA jJAnanA UMDANanI bAbatamAM be mata cheja nahu te " ''he world as Will and Idea' nAmanA mAna. graMthamAM lakhe che ke:-~-~ "" .. "In general I make the demand that whosoever wishes to make himself acquainted with my philosophy shall read every line of ue. For I am n%0 voluminous writer, no ar of peeuniary rewards, not onio whose writings aim at the approbation of a minister; ia s word, not one whose pen is under the influence of personal ends. I strive after nothing bus the truth, and write as the ancients wrate, with the sole intention of preserving my tho ghts so that they may be for the benefit o those who under stand how to meditate upon them and prize them. I have written little, and that too with reflection and at long intervals. << * dA.
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 ort zug. In the preceding chapter it was called to mind that the (Platonic ) Ideas of the different grades of beings, which are the adequate objectification of the will-to-live, exhibit them. selves in the knowledge of the individual, which is bound to the form of time, as the Species, i. e., as the successive individuals of one kind connected by the bond of generation, and that therefore the species is the Idea broken up in time. Accordingly the true nature of every living thing lies primarily in its species: get the species again has its existence only in the individuals. Now, although the will only attains to self-consciousness in the individual, thus knows itself immediately only as the in dividual, yet the deep-seated consciousness that it is really the species ja, which his true 119. ture objectifies itself appears in the fact that for the individual the concerns of the species as such, thus the relations of the ser's, the production and nourishment of the offspring, are of incomparably greater importance and consequ. ence than ever ything else. * * * * In the supplements to the second book the will was compared to the root, and the intellect to the crown of the tree; and this is the case inwardly or psychologically. But outwardly or physiologically the genitals are the root and the head the crown The nourishing part is certainly not the genitals, but the villi of the intestines yet not the latter but the former are the root; because through them the idividual is connected with the species in which
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punaHlagna saMbaMdhI vicAre. pa27 it is rooted. For physically the individual is & production of the species, metaphysically & more or less perfect picture of the Idea, which, in the form of time, exhibits itself as species. In agreement with the relation expressed here, the greatest vitality, and also the decripitude of the brain and the genital organs, is sinul. taveous and stands in connection. The sexual impulse is to be regarded as the inner life of the tree ( the species ) upon which thg life of the individual, grows, like a leaf that is nourished by the tree, and assists in ncurishing the tree; this is why that ipmulse is so strong and springs from the depths of our nature....... ... ... ... The vehenience of the sexual impulse, the keen intentness, and profound seriousness with which every animal, including man, pursues its concerns, shows that it is thicugh the function which serves it that the animal belongs to that in which really and principally its true being lies, the species; while all other functions and organs directly serve only the individual, whose existence is at bottom merely secondary. In the vehemence of that inpulse, which is the concentration of the whole animal nature, the consciousness further expresses itself that the individual does not endure, and therefore all must te staked on the maintenance of the species, in which its true existence lies. ... ... ... ... ... These considerations explain why the sexual desire has a very different character from every other;
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ para.8 orafgaan. it is not only the strongest, but oveu specifically of a more powerful kind than any other. It is everywhere tacitly assumed as necessary and ineritable, and is not, like other desires, a matter. of taste and disposition. For it is the desire which eren constitutes the nature of man In conflict with it there is no motive* which is so strony that it would be certain of victory. It is so pre-eminently the chief concern that no other pleasures make up for the deprivation of its fatisfaction, and, moreover, for ils sake both brute and man undertake every danger and every conflict. * * * * To all this corresponds the important role vibich the relation of the texes plays in the world of men, where it is really the invisible. central point of all action and conduct, and Leeps out everywhere in spite of all veils throunOut it It is tho cause of war and the end of reace the basis of what is serious, and the aim of the jest, the inexbaustible source of wit, the key to all allusions, and the meaning of all mysterious hints, of all unspoken offers ard all stolen glances, the daily ineditation of the young, and often also of the old, tho hourly thought of the unchaste, and even against their will the constantly recurring ima gination of the chaste, the ever ready material of a joke, just liecause the profoundest seriousness * And still the poor modern writers and preacbero of India think that this instinct can be controlled by every young widow upon whom their concepts of religion Eld morality would impose enforced chastity !-V. M. Shah.
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAre. lies at its foundation It is, however, the piquant element and the joke of life that the chief concern of all men is secretly pursued and ostensibly ignored as much as possible. But, in fact, we see it every moment seat itelf, as the true and hereditary lord of the world, out of the fullness of its own strength, upon the ancestral throne, and looking down from thence with scornful glances, laugh at the preparations which have been made to bind it, imprison it, or at least to limit it and wherever it is possi. ble to keep it concealed, or even so to master it that it shall only appear as a subordinate, secondary concern of life. * * * * 29 s If we now connect the condition we have gained here of the inheritance of the Character (Will) from the father and the intellect from the mother with our earlier investigation of the wide gluf which nature has placed between man and man in a moral as in an intellectual regard, and also with our knowledge of the absolute unalterableness both of the character and of the mental faculties, we shall be led to the view that a real and thorough improvement of the human race might be attained to not so much by instruction and culture as rather upon the path of generation If we could castrate all scoundrels, and shut up all stupid geese in monasteries, and give persons of noble character a whole harem, and provide men (and indeed, complete mea) for all maidens of mind and understanding, a generation would soon arise
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430 a algatang. which would produce a better age than thut of Pericles. In the same way it might be considered whether, as regards results, it would not be more advantageous to give the pubiic dowaries which upon certain occasions have to be distri buted, not, as is now customnry, to th@ girls who are supposed to be the most virtuous, but to those who have most understanding and are the cleverest; especially as it is very difficult to judge as to virtue, for, as it is said, only God sees the heart. The opportunities for displaying a noble character are rare, and a matter of chance; besides, many a girl has a powerful support to her virtue in her plainness; on the other hand, as regards understanding, those who themselves are gifted with it can judge with great certainty after some examination. * the * For all love, however ethereally it may bear itself, is rooted in the sexual impulse alone, nay, it absolutely is only a more definitely de. termined, specialised, and indeed in the strict est sense individualised sexual impulse. If, now, keeping this in view one consi.. ders the important part which the sexual im. pulse in all its degrees and nuances plays not only on the stage and in novels, but also in the real world, where, next to the love of life, it shows itself the strongest and most powerful of motives, constantly lays claim to half the powers and thoughts of the younger portion of mankind, is the ultimate goal of almost all
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAro. 531 human effort, exerts an adverse influence on the most important events, interrupts the most serious occupations every hour, sometimes embarra. sses for a while even the greatest minds, does not hesitate to intrude with its trash interfering with the negotiations of statesmen and the investigations of men of learning, knows how to slip its love letters and locks of hair even into ministerial portfolios and philosophical manuscripts, and no less devises daily the most -entangled and the worst actions, destroys the most valuable relationships, breaks the firmest bonds, demands the sacrifice sometimes of life or health, sometimes of wealth, rank and happiness, nay, robs those who are otherwise honest of all conscience, makes those who have hitherto been faithful, traitors; accordingly, on the whole, appears as a malevolent demon that strives to pervert, confuse, and overthrow every. thing;-then one will be forced to cry, wherefore all this noise ? Wherefore the straining and storming, the anxiety and want? It is merely a question of every Hans finding his Grethe.. Why should such a trifle play so important a part, and constantly introduce disturbance and confusion into the well-regulated life of man ?. But to the earnest investigator the spirit of truth gradually reveals the answer. It is no trifle that is in question here; on the contrary, the importance of the matter is quite proportionate to the seriousness and ardour of the effort. The ultimate end of all love affairs, whether they are played in sock or cothurnus, is really
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ para wargazing more important than all other ends of human life, and is therefore quite worthy of the profound seriousness with which everyone pursues: it. That which is decided by it is nothing less than the composition of the react geiveration The dramateis persones who shall appear when we are withdrawn are here determined, botix as regards their existence and their nature, by these frivolous affairs. ds tho being, the existentia, of these future persons is absolutely conditioned by our sexual impulse generally, so their nature, essentia, is determined by the individual selection in its stisfaction, i.e. by sexual love, and is in every respect irrevocably fixed by this. This is the key of the problem * * * That which pre:ents itself in the individual consciousness as sexual impulse in general, iritha out being directed towards a definite individual of the other sex, is in itself, and apart from the phenomenon, simply the will-to live But what appears in consciousness as a sexual impulse directed to a definite individual is in itelf the will-to-live as a definitely determied individual. Now in this case the sexu 1 impulse. athough in itself a subjective need knows how to assume very skillfully the mask of an objec. tive admiration, and thus to deceire our consca ousness; for nature requires this stratagem to attain its ends But yet that in every case of falling in love, however objective and sublime this admiration may eppur, what alone is looked to is the production of an individual of
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ lamba ane punarlagna saMbaMdhI vicAre. 573 la definito uature is primarily confirmed by the fact that the essential matter is not the reciprocation of love, but possession, i. c., the physical enjoyment. The certainty of the former can therefore by no means console for the want of the latter; on the contrary, in such a situ. &tion many a man has shot himself. On the other hand, persons who are deeply in love, and can obtain no return of it, are contented with possession, i. e, with 'the physical enjoy. ment. This is proved by all forced marriages, and also by the frequent parchase of the 'favour of a woman, in spite of her dislike, by large presents or other sacrifices, nay, even by cases of rape. That this particular child shall be begotten is, although unknown to the parties concerned, the true end of the whole love story; the manner in which it is attained is a secondaryt consideration. Now, however loudly persons of lofty and sentimental soul, and especially those who are in love, may cry out here about the gross realism of my view, they are yet in *error. For is not the definite determination of the individualities of the next generation & inuch higher and more worthy end than those exuberant feelings and super-sensibie soapbubbles of theirs ! Nay, among earthly aims, can there be one which is greater or noro important ? * * * * * * I may here add that it is this secondary consideration which has necessitated and created various forme of marriage, rules of society, formalitier, c'remonials &c. &c. V M. Shah.
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitag. Let us now set about a more thorough investigation of the matter. Egoism is so deeply rooted a quality of all individuals in general,. that in order to rouse the activity of an individual being egoistical ends are the only ones upon which we can count with certainty. Certa. inly the species has an earlier, closer, and greater claim upon the individual than the perishable individuality itself. Yet when the individual has to act, and even make sacrificesfor the continuance and quality of the species the importance of the matter cannot be made. so comprehensible to his intellect, which is calculated merely with regard to individual ends, as to have its proportionate effect. Therefore in such a case nature can only attain its ends by implanting a certain illusion in the individual on account of which that which is only a good for the species appears to him as a good for himself, so that when he serves the species he imagines he is serving himself; in which process a mere chimera, which vanishes, inmediately afterwards, floats before him, and takes the place of a real thing as a motive. This illusion is instinct. 22 Nar duniyAnuM svarUpa eLakhavA mATe subjective ane objec tive evA e mArga che:(1)AtmAmAMthI jagata tarapha ane (2)jagatane zveta hetAM AtmA tarapha, ema e rIte najara karavAthI jagat nuM kharuM rahasya majI zakAya che. zApanaheAra e banne rIte jue che ane ane je kAMI jaNAya che te "The world as will and Idea nAmanA mahAgraMthamAM varNave che. te, eka evuM tattva ke jemAMthI sarva phenomena panna thAya jagat nuM mU 25
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAro. 535 che-zodhI kahADe che ane te tane buddhi, sthUla zarIra, strI purUane saMga ityAdi sAthe kevo saMbaMdha che te paNa zodhI batAve che. strIpuruSanA saMga bAbatamAM te bahu uMDo utare che ane tepArane pariNAme haNe upajAvI kahADelA siddhAMta pekInA ghaNAkharA upara lakhelA utArAmAM samAI jAya che. mahuM irAdApUrvaka no gujarAtI anuvAda Avyo nathI. A viSaya samAjane daravAnI jokhamadArI levA IcchanArAone kAmane che ane evI khabadArInuM jahene bhAna haze teo pite te vAMcI leze agara koI pAse cAvIne hamajI leze. hene tevI darakAra nathI hemanI AgaLa Ano tarajume "bheMsa AgaLa bhAgavata' thaI paDe ! punarlagnanA savAlanI tapAsa karavA irachanAre paNa eka satya hamajavAnI darakAra karavI joIe che. A satyo majyA pachI, * jenahitecchu " mAM prasaMgopAta lakhAyelA nahArA nIcenA vicAra vadhAre spaSTa ane arthasUcaka jaNAze. te vicAre nIce mujaba che - AtmAnA uddhAra mATe-pharI janmavuM ja na paDe tema thavA mATenkarAtI pravRtti sivAya bIjI koI pravRttimAM jaina dharma pavitratA mAnatuM nathI, ane tethI "lagna e jaina dharmanI draSTie te pavitra na ja hoI zake. jene jaina dharma para zraddhA che , hene ; je dharmano ja khapa hoya te, akhaMDa brahmacarya ja pALavuM joIe. jenadaSTie te lagna dhArmika nahi paNa vyavahArika-sAmAjikajoDANa che. ane akhaMDa brahmacaryanuM pAlana asAdhAraNa manubethI ja banI zake tevuM che. kudaratanA prabaLamAM prabaLa avAja ane AnAne eka ja dabAvI devAnI henAmAM "kaLA ane "zakti hoya te ja te karI zake. -jema te kaLA ane te zakti na hoya tevAo--eTale ke "mA" -mATe brahmacarya pAlana pharanyAta karAvavuM yogya nathI temaja zakya "paNa nathI. tethI lagnAdi vyavahAra racAyA. vyavahArazAstrI hameza je manuSya mATe, je jamAnA mATe, je bhUmi mATe racAya nA -svabhAva, yogyatA ane tenI jarUrIAta tarapha daSTi rAkhIne ja racAya che. vyavahArazAstra saghaLA deza mATe eka hoI zake nahi, saghaLA svabhAva mATe eka hoI zake nahi, unnatikramanA jUdA jUdA gathI upara ubhelA saghaLA chavAmAo mATe eka hatAM ke
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ pasaMda jainahitecchu. nahi. mahelamAM rahevuM e game teTaluM ISa hoya te paNa jhuMpaDAnA rahenAra upara evI pharaja pADI zakAya nahi ke heNe pitAnuM tu jhuMpaDuM teDI ja nAkhavuM ane game tema karI mahela bAMdhIne ja rahevuM jhuMpaDAM svaccha rAkhavAnI ane enI AsapAsanI jagAmAM gaMdakI thaI pazIone nukazAna na thavA pAme evI kALajI rAkhavAnI. pharaja che. kAnana bAMdhanAra avazya pADI zake (kaho ke teNe tenI pharaja pADavI joIe ja); temaja jhuMpaDAmAM rahenAranI Arthika ane mAnasika sthiti kramaza: vadhAre ne vadhAre khIlavA pAme evA rAjyana, kAyada. bAMdhavAnI paNa jarUrIAta ApaNe svIkArIzuM, ke jethI hemane bhAvanA che. ane sAdhane vadhAre Ta banatAM teo eka divasa mahelamAM rahetA thAya. lagna Adi vyavahArakriyAonI bAbatamAM paNa ema ja che. badhAe brahmacarya pALavuM e game teTaluM daSTa hoya che. paNa e vartana pharajIyAta rakhAvI zakAya nahi. tethI kuzaLa samAjazAstrI nA samAjabaMdhAraNamAM brahmacaryanA mahelane paNa jagA maLe. che, ekaja vakhatanA lagna rUpI gharane paNa jagA maLe che, ane puna-- lagna ' jhuMpaDAne paNa jagA maLe che, ke aTala prakRtine anukuLa thavA mATe apAtI lagna ane punarjananI chuTathI samAjane nukazAna thavI. na pAne (agara ochAmAM ochuM nukazAna thAya)evI kALajIne pariNAme e jaDa genI phTa ApavA sAthe te keTalAka evA niyame paNa avazya. ghaDe che ke jethI aMdhAdhudhI thavA na pAme ane dareka vyaktine pote unnati manA je pagathI upara hoya ddhathI AgaLa javAnI lAgaNI rahyA kare [arthAta punarlagna karanArane ema lAge ke, IcchAone rokI nahi zakavAthI hAre A joDANa karavuM paDayuM che, ane A lagna mahArI amaryAdita IcchAo amuka maryAdAmAM mukAI che, paNa have tene ethI paNa vadhu ne vadhu aMkuzamAM rAkhavAnI mahAre kozIza . karavI joie, ke jethI je daivayoge A bavAranA lagnanuM eka pAtra maraNa pAme to bIjuM pAtra pharI lagna karavA talase nahi. tevIja rIte, prathama lagna karanArane paNa ema lAge ke, henI bahAdurI la-- nathI maLelA hakone AMdhaLo upayoga karavAmAM nathI, paNa kramaza: IcchAne maryAdAmAM lAvatAM lAvatAM saMpUrNa brahmacaryapAlananI sthitimAM AvavAmAM ja bahAdurI che.] pharI kahuM chuM ke, dharma dRSTie prathama lagna paNa daI nathI ja.
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAre. le ane te chatAM samAje jarUrIAtanA dRSTibiMduthI hene STa harAvavu paDayu che, te eTale sudhI ke jaina sivAyanA bIjA dharmae te lagnane dhArmika sabaMdha mAnyA che, ane AjakAla hemanI dekhAdekhIthI jainA paNa lagnamAM dhArmika tatva kheDIne jaina lagna:vRdhi karavA lAgyA che ! What a funny slf- on radiction ! A 'lagna' e mAtra kudarate mAgelA ane samAje cAvaMDa vyavahAra' che, ane kAi vyavahAra' sthira ke nizcita heAi zake ja nahi, ane tethI jUdA jUdA dezeAnAM ane jUdA jUdA jamAnAmAM lagna * saMbaMdhI jUdI jUdI paddhatie ane khyAleA cAle che. eka vakhate bhAi aena sAthe janmatA ane paraNatA. (khuda jaina zAstro ema kahe che, ane emAM anIti' hAvAnuM te vakhatanA leTa paikI kAie mAnyuM na hatuM!) eka vakhate eka strI ekI sAthe ghApurUSonI patnI banatI, (brAhmaNeAthI nA kahI zakAze nahi !); eka vakhate strIne upADI jai huMne patnI banAvavAmAM phAvanArA vakhaNAta. emAM anIti' manAtI nahi). eka vakhata rAjA jIvatA hovA chatAM rANIne putraprApti mATe maharSi pAse amuka mudata sudhI mUkavAmAM AvatI [ane emAM anItine badale mahAnIti manAtI]: A saDhiAmAM te vakhatanA lAkone kai ayAgyatA ke adhananI gaMdha AvatI nahi. AnuM kAraNa eTaluM ja che ke, strI-punA saMbaMdha vastutaH "dha"nuM nahi paNa 'vyavahAranuM aMga che ane vyavahAra karyA 'satya' padArtha nathI paNa manuSyakRta--manuSyanI jarUrIAta mujana karAtI banAvaTa' che, tethI peAtAnI banAvaTamAM manuSyane bhayaMkaratA kaiM : abhatsa"tAnI gaMdha AvatI nathI. 537 samAja peAtAnI paristhitie ane AvazyakatA : khAsIatAne anukuLa 'vyavahAra' khAMdhe che ane navI paristhitie ubhI thatAM prathamanA vyavahArane tADe che. je samAja bAMdhI' ane 'tADI' zake che te ja samAja jIvatA' che. bAMdhavu ane tADavuM e yA ArAgyasUcaka che, vananI khAsIatA che. bAMdhavA--teDavAna. jene bhaya ke pApa lAge che te samAjamAM, khAtrIthI mAnaje ke, zarU thai gayA che ane henA divase gaNAvA lAgyA che. saceAganI IcchA e sRSTi jhAM sudhI raheze hAM sudhI jIvamAtramAM prabaLapaNe rahevAnI ja. te sArI cIja hA kheATI, ne ke *STi mAne ke aniSTa, kaiAinI gatimAM te adharma dekhAya ke dharma;-paNa te
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. je che te che; jIva mAtranuM astitva te IcchAnuM pariNAma che ane hada sudhI jIva te "jIva" maTIne zIva" na thAya tyahAM sudhI hene azeSa kSaya saMbhava nathI. DAhyAmAM DAhyo manuSya bahu te evo raste . yojI zake ke jethI e icchAnA aniyaMtrita vartanathI samAjane nukazAna ke aMdhAdhudhI sahavI na paDe; ane lagna e bIjuM kAMI nahi paNa, e icchAnI anivAryatAne svIkArIne, vyaktionI evI. IcchAthI samAjane AghAta na thavA pAme eTalA khAtara, samAje yojelI "zarato" (condition) che. e "zarato' prathamalagnanI bAbatamAM temaja bIjI vAranA lagnanI bAbatamAM eksarakhuM kAma kare che. banne bAbatomAM, e "zaratone Azaya manuSyanI sagaIcchAne amuka maryAdAmAM gaMdhI rAkhavAne ja che. mANasane prakRtie vaLagADelI julmI IcchA-athavA bIjA zabdamAM kahIe te kAmaH henI AjJAne AdhIna thavuM e jeTaluM vyaktine mATe jarUranuM che, teTaluM ja bIjI taraphathI eka vyaktinI kaI kriyA samajanI bIjI vyakitaone harakata karanAra na thAya evuM IcchavAnuM samAjane jarUranuM che-kahe ke evuM IcchavAne samAjane hakaka che, Ama parasparanI paraspara virodhI jarUrIAtanuM samAdhAna te ja lagna che.-pachI te pahelI vAranuM lagna ho, yA bIjIvAranuM. juvAna strIne bIjI vAra lagna na karavA devuM e samAjane mATe bhayaMkara hAre lagna karavA devuM [ane amuka saMjogomAM te lagna karavAnI pharaja pADavI) te samAjane mATe sahIsalAmata che. eka strI-pachI te kumArikA hoya yA vidhavA hoya te samAje ApelA IcchAtRSTinA sAdhana vagaranI hoya, ane te sAthe kAmatRpti e "pApa" ane "gu' che evI mAnyatA samAjamAM pracalita hoya, to e be tattvone pariNAme te strI kudaratI sudhAnI tRpti mATe kozIza chupI rIte karaze, ke jethI hene "gunhAne daMDa bhare na paDe, paratuM tethI thayuM e ke teNInI gupta samajAvaTathI ghaNu marado bhraSTa thaze ane corIthI kAma karavAnuM zIkhaze. A pramANe samAjanI purUSa vyaktiomAM vyabhicAra ane cerIe aniSTa to prasaraze; A geralAbha samAjane che. kAyadAe prathama samAjanA rakSaNanI darakAra karavI joIe, vyaktionI darakAra bIjA naMbarano savAla che, ane te te samAjanI rakSAmAM samAI paNa jAya che. have pahelI vakhatanuM ke bIjI vakhatanuM ' lagna e "dharma" nathI, paNa samAje samAjanI rakSA mATe yojelI
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ -lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAra, 53e: zarate" che ane e zarato vaDe samAja mAtra aMdhAdhudhI aTakAvI zake che,-ethI vizeSa karavAnI sattA ke zakti samAjane hoI zake nahi. vadhumAM vadhu AgaLa vadhelo deza prajAne mATe prAthamika keLavaNI karajyAna rAkhI zake, paNa badhAe zAstravettA ke "DaoNkTara oNpha hai" banavuM ja paDaze evuM karajyota TharAvavAnI sattA ke zakti koI rAjyane hoI zake nahi. alabata rAjya uMcA abhyAsanI saga vaDa mATe kaeNleje khelaze, ke jethI AgaLa vadhavAnI jenI Iracha. hoya ane lAyakAta hoya tevA te sAdhana vaDe AgaLa vadhI zakeparantu Ano artha e ja ke, vyaktine nirakSara na rahevA devI eTaluM karavAne rAjya (state)ne haka che-ane eTaluM ja saMbhavita che,-paNa zreSTha vidvAna banavAnI pharaja pADavAno hakka rAjyane nathI, tema te saMbhavita paNa nathI; ane vyaktie te karI levAnuM che. temaja samAja prathama lagna ane bIjIvAranAM lagna samAjanA rakSaNa khAtara pharajyAta rIte karAvIzake, ke jethI harAyA Dhera jevI garabaDo thavA na pAme; paraMtu samAja koIne avivAhita jIMdagI gujAravAnI pharaja na pADI zake. e bAbata to vyaktinI pitAnI. munasaphI para ja rahI zake, ane evI munasaphI vAparavAne manuSyane janmahaka samAja vAjabI rIte khuMcavI zake nahi. A mukhya niyamane eka apavAda hoI zake, ane te e ke koI paNa purUSavyakti ke strI vyakti cepI daradamAM sabaDatI hoya agara bhayaMkara gunhA karavAnI prakRtivALI hoya te hene jIMdagI sudhI avivAhita rahevAnI pharaja samAja ke sTeTa pADI zake; ane te paNa te vyakitanI dayA khAtara nahi paNa samAjanA rakSaNanA daSTibiMduthI, Azcarya to e che ke, hiMdano koI samAja vyabhicArI, zarAbI, rogI ke nirbaLa purUSa yA strIne avivAhita rahevAnI pharaja pADate. nathI (ke jevI pharaja pADavI e samAjanuM prathama darajjAnuM kartavya che)-re te to neu varSanA muDadAne paNa paraNavA de che ane enA lagnamAM pite zAmelagIrI ane maMjurI Ape che, maravAnI aNI para AvelA bImAra sAthe paNa cAda varSanI kanyAne pherA pheravI detAM samAjane dharma" ke "nIti" ke "kartavya" nI bhAvanA naDatI nathI, pitAnuM ekalAnuM peTa bharavAne azakata mANasane pati banAvatAM samAjane bhaviSyanI saMtatInI dazA ane tethI upajatI samAjanI kamabakhtIne khyAla AvI zakti nathI, caMdI-bada ane prameha jevAM vaMzaparaMparA
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 540 jainahitecchu. cAlyA karavAnI khAsIatavALAM bhayaMkara dardo ane vyabhicAra-khuna ke "cerI jevI mAnasika vyAdhio jenAmAM che hene lagnanI gAMThathI jeDI samAjamAM evA zArIrika apaMge ane mAnasika apaMgonI bharamAra karatAM samAjane jarA paNa kamakamI chUTatI nathI-aphasa, - teja samAja khullI ane pramANika rIte thatA nirdoSa ane tadurasta yuvAna strI-purUSanA bIjI vAranA joDANa sahAme koLAhaLa karI muke che, je ke upara lakhelA saghaLA dAkhalAomAM samAjane khudane nukasAna che, vhAre chelA dAkhalAmAM samAjane khudane lAbha che, kAraNa ke te pramANika joDANathI samAjanA vAtAvaraNamAM bhraSTatA thavAne saMbhava dUra thAya che. duniyAmAM prabaLamAM prabaLa IcchA athavA satAmaNI kaI hoya - te te kAma che; jeo kharekhara mahAna AtmA haze teo hameza prabaLamAM prabaLa zatrane ja harAvavA taiyAra thaze, nahi ke jevAtevAne. . je kharekhara ja Noble souls-prakhara AtmAo haze teo- tevA purUSo temaja tevI strIo - svabhAvathI ja brahmacaryamAM maja mAnaze ane te jALavavA mATe dareka du:kha khuzIthI sahana karaze, hemane deI te mahAvikaTa mArga para pharajyAta mokalI zake nahi, ane pharajyAta mekalAyelA nibaLa AtmAo prakhara zatra hAme javAmAM kAMdA kahADe paNa nahi. e te prakRtino savAla che. pahelI vAra paraNavuM ene samAje je ke pApa ke gunho nathI mA ane samAja pite ja lagna karAve che to paNa zuM aMdagI paryata brahmacaryAzrama sevanArA purUSo temaja strIo bhUtakALamAM temaja vartamAnamAM nathI - saMbhaLavAmAM AvyAM? yurapAdi dezamAM hAM daza vakhata lagna kara vAmAM paNa gunho nathI manAto-are hAM patinI hayAtImAM paNa - chUTAcheDA thaI zake che-tevA dezomAM ane AjanA kahevAtA kaLiyuganA - jamAnAmAM paNa-zuM strIo Ajanma kumArI nathI rahetI ? evA ane evA jamAnAmAM paNa evA dAkhalA najare paDe che ke, jemAM eka kumArikA eka yuvAna sAthe ekadIla thayA pachI te yuvAna lagna pahelAM marI jAya che agara henuM citta te kumArikA uparathI uThI jAya che to te kumArikA Ajanma kumArikA rahe che. A badhA dAkhalAomAM strIne lagna karatAM koNe aTakAvI hatI ?-mAtra tenI - khAsa prakatie. samAja ke samAjanA kAnuna (rIvAja') temaja rAjya ke rAjyanA kAnuna ("Law') hene pahelI vAra ke bIjI vAra paraNatAM aTakAvI zake nahi, tema pharajyA paraNAvI zake nahi.
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAro. 542 ahIM eTaluM umeravuM joIze ke, A badhI vicAraNA gaNatAe che . (general che); emAM paNa apavAda te hoI zake, kAraNa ke apa--- vAda sivAyanuM satya che ja nahi. dAkhalA tarIke, amuka strImAM kumA--- rikA rahevAnI ja khAsIata(characteristic hoya te chatAM je dezamAM. bhayaMkara marakI ke yuddha jAge ane hene pariNAme purUSasaMkhyA asa - dhAraNa marI paravAre to samAjanI aMdagInA rakSaNa khAtara samAjanetAo tevI strIone lagna karavAnI pharaja paNa pADI zake; je ke ahIM paNa vyaktine te adhikAra te hoI zake ke je te dezano te kAnuna henAthI sahana na thato hoya to deza karatAM brahmacaryane vadhAre kimatI mAnanArI te vyakti deza choDIne anya sthaLe pitAnuM brahmacarya rahI zake. matalaba ke, lagna e aneka daSTibiMduonA samAvezavALuM, rITAIpa nahi tevuM, mAtra samAjanI rakSA khAtara jAyeluM , dharmanA nAma sAthe ke nAma vagara "upajAvI kaDhAyeluM baMdhAraNa che. upara kahevAyuM ke, ucca jIvAtmAno Adarza avivAhita zuddha : jIvana (eTale ke saMpUrNa brahmacarya) hoya, paNa tethI madhyama ke kani; prakRtione mAthe ucca prakRtine Adarza ThekI besADavAnI sattA .. samAjane hoI zake nahi. ahIM eTaluM umeravuM ucita che ke, samAja ( eTale ke samAjamAMnI te vyaktio ke je dharmagurU ke lekhaka ke agresara tarIke hoya te) uccatama Adarzane "upadeza" karavAne hakadAra che, ane ema karavuM e samAjanI pharaja paNa che. patimAM tallIna banelI eka strI patinI cItAmAM baLI mare e game teTaluM (teNInA passion premanA baLanI draSTithI) vakhANavAmAM Ave, paratu badhI strIone mATe pati sAthe bharavAnuM pharakyAta TharAvavAna.. sattA samAjane ke sTeTane na hoI zake; ane tevI ja rIte eka pati pAchaLa avivAhita rahevAnI bAbatamAM paNa. trIzarIranuM baMdhAraNa ja puravane AdhIna rahevAne lAyakanuM che emAM te koI zaka ja nathI. ane hemAM vaLI hiMdusamAje gharasaMsAra e racyo che ke jethI strI vadhAre nirAdhAra bane, pote pitAnuM peTa svataMtra rIte bharavA lAyaka banI zake nahi. hiMdu gharasaMsAranI A racanA Thapake devA gya che ke kema e kaI atyAre ApaNo savAla nathI; paNa vakhANavA lAyaka che vA Thapake devA, lAyaka ho, e racanAthI strI jAtine parataMtra banAvyA pachI ene vidhavA tarIke jIMdagI gALavAnI pharaja pADavI e to cAkhe
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 janahitecchu. anyAya ja kahevAya. eka pakSIne game to senAnA pAMjarAmAM pUra'vAmAM Ave, paNa jahAre hene mAleka gujarI jAya hAre te pIMnajarAmAMthI chUTavA chatAM uDI ja na zake to pitAnuM peTa kevI rIte bharI zake? pati maratAM strInA udarapoSaNano mArga baMdha thayo hoya evI strIne bIjAonuM ozIALuM jIvana gujAravuM paDe che e A dazamAM koNe nathI joyuM ? sagA-samAMthI 80 TakAmAM-vidhavAne pipura khAvA ApavA jeTalI paNa bhalamanasAI dharAvatA nathI hotA, ane kula strIonI saMkhyAne ceAtho bhAga je dezamAM vidhavA hoya te dezamAM vidhavAzramo khelIne saghaLI vidhavAone udaranirvAha karavAnI yojanA paNa asaMbhavita che-ane khAsa karIne hiMda jevA sarerAsa mAthAdITha be aDhI rUpiyAnI AmadAnIvALA dezane mATe te A vAta tadana azakaya che. ( anubhava ke sAmAnya akala " nA paNa jemanAmAM sAMsA che tevA bALako vidhavA lagnane badale vidhivAzrama khelavAnI vAte raju kare emAM kaI bhAla ke artha hoI zake nahi. ) Aje je laMDa, bejIama, phrAnsa ane jarmanImAM ApaNuM hiMdu ane jaina pavitra !) purUSa jaIne hemanA mAnItA satIpaNAnA siddhAntane upadeza karI laDAImAM raMDAyelI badhI strIone have pachI vidhavA tarIke ja jIvana gALavAnuM samajAvI zake (dalIla khAtara asaMbhavitamAM asaMbhavita vAta paNa mAnI laIe) to e dezanuM zuM thAya enI koI kalpanA karI zake che ? hA, paNa hAsyanI vAtamAMthI mahene eka jarA gaMbhIra mudAnuM smaraNa thaI Ave che: "dharmanA 'padezanI Aje saithI vadhAre jarUra khunakhAra laDAImAM joDAyelA dizAne che. te dezamAM dezasevAnI bhanubakRta bhramaNuM (delusion in the garb of patriotism) thI lAkho mANase khuna karIne maraNa pAmyA che; teo narake javAnA ane hemanI strIo ahIM naraka jevI Apatti bhagave che, te uparAMta vaLI je pharIthI paraNaze te te paNa narake jaze; AvA saMjogomAM lAkho koDe narakagAmI ne bacAvavA ane "dharma" pamADavA mATe A dezanA ToLAbaMdha dharmAmAo ( sAdhuo ane dharmadhelA lekho tathA jJAtiziradAra)- ne yuropamAM mokalI ApavA joIe che. je teo yuropa na jAya te samajavuM ke je "dharma ne "hAu" teo punarlagna vagerenA savAlonI zAnta ane nyAyapura:sara thatI carcAmAM lAvIne zAhukArI ane saphAI kare che te badhA " DhAMga" che; " dharma " e je eTalI
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punaHgna saMbaMdhI vicAra!. badhI iSTa cIja heAya ke je khAtara ApaNA dezanI lAkhkhA strIone bhUkhe maratI ane kukarma karatI sthitimAM pharajyAta rAkhavAnuM ucita mAnavuM paDe te, evA dharmAM khAtara e dharmanA payagambarA zA mATe surApa jai thAMnI lAkhkhA strIone narakamAM jatI bacAvavA bahAra paDe nahi ? 143 je samAjane AzrameA dvArA potAnI lAkhkhA nirAdhAra yuva-tIenuM udarapoSaNa karavAnI zakti nathI, te samAja hemane mAthe karajyAta ane chaMdagIparyaMtanI avivAhita sthiti DhAkI besADI zake nahi. punagna aniSTa che-na karavuM joie-e badhuM dhaDIbhara dalI khAtara mAnI laie, amuka TukI dRSTivALA ane agAuthI bAMdhI eDelA vicAravALA purUSAnI ghelachAne ghaDIbharane mATe parama satya mAna laie, ane muzkelamAM muzkela evA kAmatRptine anivArya savAla ghaDIbharane mATe jatA paNa karIe, tApaNa jaina kAmanI aDhI lAkha hayAta vidhavAo ane anya kAmeAnI asaMkhya vidhavAenuM udarapASaNa karavA punarlagnanI pUrNAM lenArAe zuM baMdobasta kare che ? ane A-janI dAvita samAjaracanAne pariNAme dara varSe vadhatI jatI vizvavAccenA peTanI khADa puravA mATe te zuM karI ApavA taiyAra che ? " vidhavAonI saMkhyA vadhatI aTakAvavI e ja uttama che.. mATe vidhavAlagnanI vAta cheDA emaelanArane tarkazAstranuM ke vyavahAranuM zuM jJAna hAi zake nahi. mAnI lyeA,dalIla khAtara,ke vidhavAccenI sa MkhyA vadhatI aTakAvavI e ja uttama che, pachI ? hAla je lAkhkhA vidhavAe vidyamAna che hene zuM jIvatI 'satI' karI devI ae ke dharmAM jIvaDA (!) nA ghera mAkalI ApavI ? [samAjanI pAse eTalI saMkhyAne pALavA jevuM Arthika sAdhana nathI, ane joItA sAdhanatha. hAramA bhAganuM sAdhana jee pAse che tee te hAramA bhAgana sAdhanane paNa hArame bhAga` kharcavA taiyAra thayA nathI ane thaze nahi e zaka vagaranI vAta che.] ke, e lAkhkhA vidhavAne jaMnena apAsasa ane vaiSNavAnI havelIemAM kemaTeDamAM celIe banAva dezeA ? ane celIe banAvaze te paNa eTalI badhIne pALaze ane sabhALaze kevI rIte ? samAjane lagatA savAlane vicAra karavAmAM mAtra lAgaNI(emotion) thI kAma levuM pAlave nahi. samAjazAstra,tarkazAstra, ArogyazAstra, zarIra zAstra, dharma ane phIlasuphI ityAdi dhaNI bAbateAnA abhyAsa keH
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ janahiteccha. anubhava vagaranAne samAjaviSayaka carcAne hakka ja na hoI zake. A dezamAM te game te du:khIArI ke khIAre, buDathala ke pApI - " sAdhu " mahArAja banI zake che, game tevo rAgI ke azakta ke bo khaccara "vara rAjA" banI zake che, ane " kALA akSarane : phUTI mAre " evAM abhaNa chokarAM patrakAra ke lekhaka banI samAjavipayaka bAbate upara ADuMavaLuM vetarI zake cheH ahIM dalIla konI sAthe karavI ? dalIlanI darakAra paNa kare che ane dalIlamAM hamaje che paNa koNa ? A dezamAM, kaI paNa khetI prathA aTakAvavA mATe ke jarUranI prathA dAkhala karavA mATe tarkazAstranI dalIlothI kAma levAthI phAvI zakAya tema nathI; ahIM to mahe jema DA divasa upara nAmadAra jhAlAvADanarezane eka jAhera mITIMgamAM arajI karI hatI tema ane nA0 gAyakavADa sarakAre aprarya jAtinA uddhAra mATe muMbaImAM maLelI kaeNnpharansanA pramukha tarIke jaipAnane dAkhalo ApatAM sAro karyo hato tema-mAtra rAjasattAthI ja lokone sIdhe raste lAvI zakAya tema che. rAjya samAjanI bAbatamAM hAtha ghAlavA khuzI che ke nahi, ane nathI te zA kAraNathI, te eka jude prazna che. paNa nirmAlya. hiMda kaI divase rAjyasattAnA Dakhala vagara samAja- sudhAro karI zake evI AzA vyartha che. eka jaina vidyAthIe patrakAra banI lakhyuM ke, strI vidhavA ' banyA pachI lagna kare te pahelA patinA vIrya sAthe bIjA patinuM vIrya bhaLavAthI varNazaMkara (2) prajA bane ! vaLI bIjo eka jaina kahe che, AvI himAyatamAM anaMtA jeno saMhAra rahelo hovAthI te mahApApI himAyata che ! AvAM bALakone nathI jJAna sAyansanuM, nathI dharmazAstranuM, ke nathI takazAstranuM varNasaMkara zabdanI joDaNI paNa nahi jANanAra eno artha te jANe ja kahAMthI ? game te saMjogamAM - paNa brAhmaNane brAhmaNathI ke kSatriyANIne kSatriyathI raheto garbha varNa- saMkara na kahevAya e vAtanI khAtrI te vahemImAM vahemI hiMdu paNa - ApI zakaze. ane eka patinuM vIrya bIjA patinA viya sAthe bhaLI - zake e paNa asaMbhavita che. saMbhogakALanA gharSaNane pariNAme vIryamAMnA asaMkhya cha paikI eka ja mAtra garbhAzayamAM jaI zake che, bAkInAno saMhAra thAya che, ane te eka paNa na kaLI zakAya evA kudaratI rIte bacI jAya che te paNa dara prasaMge nahi ja. jenA saMhAranI bIkathI jeo punarlagnanI virUddha bole che teoe jANavuM
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAre. T bhe lagna jevA vyavahAra joie ke pahelIvAranA lagnamAM, bIjI vAranA lagnamAM temaja va lagna thatA sabhAgamAM ekasarakhA sAra thAya che; mATe jehAra ja aTakAvavA hAya te sabhAga mAtra aTakAvaveA manuSyanI hayAtI ja te pApa mAraphata thAya che, khIjo rasto ku rate sarjyo ja nathI; hamArA hAthamAM vadhAremAM vadhAre eTaluM zake ke, kumArikA ke yogya vidhavAnAM lagna aTakAvavAne raste nira paNa nAlAyaka purUSo ane strIonAM nAlAyaka lagna aTakAvavAne tathA pahelIvAra ke bIjI vAra paraNelAM tamAma daMpatIomAM saMbhA nI kriyAne niyamita banAvavAnA upadezane raste jeTalI ane jeTalo jIvarakSA karI. dharma ' nuM tattva mAtra eTalI hada sudhI ja bheLavI zakAya ane bheLavavuM iSTa che (1) samAje joDI ApelAM strI-purUSanAM yugmA vacce ja thai zake, te maryAdA bahAra kAi jai zake nahi, ane (2) samAja je strI-purUSane prajotpatti mATe nAlAyaka jue hemane lagnathI je DAvA na de, tathA (3) hemane prajotpatti mATe lAyaka huma samAja joDI Ape hemane, sabhAgakriyAnA durUpayoga karavAthI thA vyaktigata temaja sAmAjika geralAbA humajAvI te sAmAjika tyAnAzI vALanArA pApa thI bacAvavA kAzIza kare. jo samaja ATaluM ja kare te heNe sarva karyuM mAnavuM; kAraNa ke tethI vyakti AnuM hita jaLavAze, eTaluM ja nahi paNa samAjamAM saDe thate - Takaze ane samAjane pramaLa saMtati maLyA karaze;--sabhegaprasa ge maryAdita thavAthI rakSAyalA ghaTTa vIryane pariNAme prabaLa satati tha e samAja nA lAbha che, ane hiMsA echI thaze te ktigata lAbha che. sabhe k ? 6 < l C 6 > C 6 ' jaina zrAvakane mATe ceAthuM vrata pharamAvyuM che, jemAM purUSa mATe svarAga satAzi, ' (= svadArA ' mAM saMtoSa rAkha ane strI mATe samari saMtatti ' ( = svabhA~ ha sa MteSa rAkhavA ) evA pADe che; arthAt svaDhArA sivAya ke svabha sivAya viSayasevana karavuM nahi; ahIM sva zabda 'vyavahAra' AdhAre lakhAyaleA che; kharekhara teA chekarI hane janma ApanAranI milka che, paNa samAjanI hAjarImAM ane samAjanI (arthAt samAjasa bAMdhelA kAnunanI) maMjurIthI te karI eka bIjA purUSanI milTana ane che, ke je khIjA purUSane bhartA ' DarAvavAmAM Ave che; bha ? {
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahite. 1 < " eTale bharaNapoSaNa karanAra. mAtrane bharaNapoSaNa ane rakSaNa nAranI anivArya ane niraMtara jarUra rahe evuM enuM kudaratI baraNa che. prathama pitA pALatA, pachI jtAre annAda uparAMta eka vizeSa kSudhA ( kudaratanI ghaTanA anusAra ) utpanna thai tyAre bIjo jUtha ( heMne have mattA ' nAmathI oLakhavAnuM rAkhyuM te ) hete ALavA lAgyA; ane have te te bIjA purUSanI arthAt mardAnI milkata thaI. te rakSaka, pAlaka ane tamAma prakAranI kudaratI hAjatAne nRpta karanAra purUSa jo marI jAya ane te strI henI jagAe bIjA kAinA rakSaNa taLe jai hene mattAM banAve te te paNa svamAM ja che, kAraNa ke hainI bahAra tenI icchA javAnI nathI. tevI ja rIte svadArA saMtoSa zabda tapAsIe. ddArA e zabda haiM eTale humAna karavuM, gaNavuM, satkAra karavA, e uparathI banele che. vArA eTale (amuka purUSa pratye khIjAenA karatAM vadhAre ) mahumAna karakharI ( strI ). svAlpa eTale te strI ke jene amuka purUSa tarapha humAna che ane jene samAje te purUSanI milkata banavA ma MjurI ApI che. mAleka marI javAthI milkata khIjAMnA hAthamAM jAya tema mAM marI javAthI strI bIjA je purUSa upara henA guNAne lIdhe humAna batAvatI hoya tevAnA rakSaNamAM jaI samAjanI sAkSIe ane samAjanI paravAnagIthI henI svavArA banI zake; ane e ramANe viSayIAnA humalAthI ( arthAt bhAre gajabathI ) peAtAne ggAvI zake, temaja peAtAnI vRttione paNa eka ja sthaLe rokI khIne sImA vagaranA jagatmAM bhaTakatI aTakAvI zake. ' dhyAnamAM rahe ke, jaina zAstro svaddAtta ane svamannA zabdo pare che, brAhmaNonI peThe dharma'patnI ane dharma pati zabdavAratAM nathI. pati-patnI banavAmAM jainazAstre dharma nathI; ane dvArA tathA mA~ zabdo kudarate ubhI karelI parathI upajelA che, ane e jarUrIAtAne lIdhe ja puNye srIte ane strIe purUSane va eTale ' peAtAneA ' ke peAtAnI banAvI vI paDe che. sva zabda ja vyavahAra apekSAe mUkelA che; ane vyavahAra' e kudaratanI kRti nathI paNa samAjanI kRti che; samAjanI kRti hamezAM jarUrIAtAnA pAyA para racAya che. je samAja janma ApelI ane pALelI chAkarIne jUnI milkata banAvI zake ane nI svadArA banAvI zake, te samAja te vanA mRtyubAda, te chekarIne < " e mAnyA ja jarUrIAta
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAro. 54 jarUrata ane IcchA bane hoya te, teNIne nI milkata ane sane dArA paNa banAvI zake. je samAja eka chokarIne sanI milaka6. na banAvI zake te ranI paNa na banAvI zake. eka bIjI hasavA jevI dalIla lAvavAmAM Ave che ke, "purUma, pharI paraNe che mATe strIe pharI paraNavuM joIe e dalIla khetI che; kAraNa ke purUSane vaMza rAkhavAnI jarUra che. vagere, vagere." prathAra, te, jeo vidhavA lagnanI tarapheNamAM purUSanA pulananI bAbata raju kare che teo te dalIla mukhya dalIla tarIke raju karatA na. paNa anuSaMgI dalIla tarIke raju kare che. " purUSa je je karavA hakakadAra che te te dareka kAma karavAne hakaka strIne hovo joIe e kadI A dalIlano artha thato nathI. kudarata ane samAja e bene avalaMbIne ja vidhavA lagnanI himAyata karanArA te himAyata kare che. parantu kudaratanA kAnuna arthAta sAyansa ane samAjazAstra jevI bA te sAmAnya lokagaNanA hamajavAmAM nathI AvatI hAre le-- gaNanI buMDI alane eka bAjue rAkhI hemanI "lAgaNI" ti sparza karavA mATe (ke je ekano eka ja bhAga hemane majAvavA mATe khullo che) evuM kahevAmAM Ave che ke, bhAIo, hamane potAne 80 varSe paNa strI vagara rahI zakAtuM nathI te strIthI 15 varSanA umare AkhI jIMdagI sudhI brahmacarya pALavAnuM kaThaNa kAma kevI rIte banI zake ? anugI dalIla sage satya hoya evo kaMi niya nathI. ane tethI, "purUSa pharI paraNI zake che te strI zAmATe nahi? evuM lekagaNane kahenArA ThapakAne pAtra gaNI zakAya nahi. kaI kaI to jAhera peparamAM vidhavAnA nAmathI ane sahI. evA patra pragaTa karAve che ke " ane vidhavAlana joItuM na te adharma che, vagere." A zabdonI sUkSma tapAsa karIzuM te jaNAze ke, (1) evA patro ghaNe bhAge purUSe ja lakhI le che ane hemAM "lIeka vidhavA ' evA zabda umere che. (2) 100 mAM ja Taka evo saMbhava mAnI laIe ke koI strI paNa e patra lakhe.. te te dAkhalAmAM te patrane artha eTale ja thaI zake che, te lakhanAra strI- te eka vyakita-saMbhoganI IcchAne dAbI zakI che ane tetha. hene punarlananI jarUra jaNAtI nathI. patramAM zabdo bhale game te , paNa je te patra pramANikapaNe lakhAyelo hoya to, tahene ane eTale ja thAya ke "hane pitAne pharI paraNavAnI jarUra nathI, a
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja hitecchu cA jarUra che te paNa IcchA nathI, athavA jarUra ane IcchA ane hovA chatAM samAje e kriyA sAthe mAnelA deya ane ethI rajjatA pe bhaya eve sakhta che ke huM karI paraNavA taiyAra nathI." parantu evA koi vyaktinA patrathI ema kadApi kahI na zakAya ke, bavAe karI paraNavAnA khyAlane dhikkAre che. A chellA kzananA purAvAmAM je hane vidhavAonA vicAreA raju karavAnuM kanavAmAM Ave, te huM te azakya ane bInajarUrI kAma karavA sAk nA huM; kAraNa ke je samAjamAM purUSaSa paNa vidhavAlagnanI taraphanAM mANika mata ApatAM Dare che--< khuda patrakAreA khAnagImAM e vigaranA heAvA chatAM peAtAnA peparamAM virUddha vaLaNa ja jALavI rAkhe che, ane je tyAgIe paNa mitrA samakSa teA vidhavAlagnanI taradArI kareche te jAheramAM te vidhavAlagnanI vAta karanArane paNa ve. denAranI ToLImAM joDAya che,--evA samAjamAM bicArI strI ane te paNa vidhavA eTale ezIALI strI ' huM pharI paraNavA jhullI chuM' evA mata ApavA hiMmata dhare e na mAnI zakAya tevuM OM, ane evA mata meLavavA taiyAra thavuM e nirarthaka zramane IcchavA vI mUrkhatA che. he vidhavAlagnanI viddha laData karavA bahAra paDanArA, ane vivAlagnanI tarapheNamAM bahAra paDanArAH e enA aMgata lAbhAlAbha viaeravAnI paNa jarUra che; kAraNa ke aMgata lAbha khAtara mANasa zvetAnA hRdayanA avAjane geA de che evuM ghaNIvAra bane che. samADhanI AjanI sthitimAM vidhavAlagnanI himAyata karavI e samAjanA mungeDa vherI levAnuM kAma che. eka mANasa game teTalA pramAeka hAya, game teTalA buddhizALI hAya, henAM kAme game nAM leAkahitakArI hAya, parantu te lokeAnA matathI jUdI naMne vicAra eka vAra haNe jAhera karyuM te leke hainA bhalA gu ane ethIe bhalAM kAryone eka kSaNamAM bhUlI jaze ane haeNne mATe rAtra mata bAMdhaze--eTaluMja nahi paNa hainI niMdA karavA ane bane te haiMne ayeAgya rIte paNa pajavavA taiyAra thaze. Ama hai, lekamata vaiduno pramANika abhiprAya jAhera karanArane aMgata lAbhane badale haMmeza geralAbha ja che. [hetA mata ' kharA ' ja che ke khoTo ' OM e te sarvajJagamya bAbata che, parantu te hetA pramANika mata che, amuka saMjoge dhyAnamAM letAM enI buddhine amuka cIja ke amuka '
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAre. 54 kArya iSTa lAgyuM ane tema teNe jaNAvyuM. ] bIjA hA upara, vidhavA lagnanI viruddha laDanArane "dharmasaMrakSaka" ke "nIti saMrakSaka" tarIkene caMda vagara mAgyuM ane vagarakharca temaja vagara mahenate maLe che, ane lokonA mAnItA thaI ( icchA hoya che lokapriyatAno lAbha svahitArthe levAnI sagavaDa maLe che. dhyAnamAM rahe ke, lokamatanI helamAM besanArane paMDityanI ke parizramanI kazI jarU. paDatI nathI. mAtra lokavarganA pracalita maheNa ane gALo ane arthavagaranI ekAda pracalita dalIla yAda rAkhIne hoLInI dhULa mAphaka uDADavAthI ja hene Azaya phalIbhUta thAya che. eka ke, vidhavAlananI viruddhamAM laDanArane prayAsa ke jJAnanI ja paDatI nathI, ane jokapriyatA ke bIjA koI prakAranA svArtha sAdhu vAnI sugamatA rUpI lAbhane saMbhava maLe che, vhAre vidhavAlagnanuM himAyata karanArane jJAna ane prayAsa bannenI jarUra paDe che ane meM dhI kimate meLavelA bhalA nAmane paNa homavuM paDe che. A saMje gamAM, vidhavA lagnanA himAyatI upara buro Azayane Aga mUka e to nIcatA ja gaNAya, ane evo Aropa hAre leka matanI maphatIA helamAM besI rahenAM gIta gAI khAreka pAmanA mukhamaMgaLIA gulAmonA mahethI nIkaLe che tyAre to bevaDe asaddha thaI paDe che. samAjanI mAnyatAothI judA vicAra jAhera karanAra svAme heTAmAM moTA Arepa eTale ja mUkI zakAya ke teo vicAra bhUla bharelA che, paNa bura Azayane hemAM ArA karavo e te nIcatA ja che. amuka vicAra game teTalo sAce che to paNa hAmAM pakSanI najare te bhUlabhareluM lAge e dekhItuM che. ane tethI te pratipakSI hene bhUla bharele kahevAne hakkadAra che zake;-pachI kharekhara bhUla te vicAra karanAranI che ke vicAranI kimata. AMkanAranI che te eka jude savAla che, ane hene nirNaya ba. karatAM vadhAre samartha purUSa ja ApI zake. vidhavAlananI ke bIjA koI paNa sudhArAnI himAyata karanAra koI divasa evo dAvo karatAM nathI-ane karI zake paNa nahi-ke che mArga teo sUcave che te samajUrNa, amizra, avyAbAdha "satya" che. teo kadI ema kahI zake nahi ke, A ke pelA mArgathI na suja ja pariNamaze ane leza paNa duHkha ke agavaDa nahi ja udde duniyAne koI rIvAja, koI sudhAro, kaI kAyade e hoI zake
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaya " ja hitecchuM che ke jemAMthI lAbha sivAya bIjuM kaI pariName ja nahi.Such i concept is impossible in the very nature of hings. vidhavA lagnanI himAyata karanAra pramANika mANasa to me prathAmAMthI amuka amuka geralAbha paNa thavAno saMbhava jue che mane ema kahe che paNa kharA, paraMtu teone muddo e che ke, amuka zakALAdi paristhitiomAM A prathA nahivata nukasAna hAme mahaTa lAbha karanAra thaI paDe tema che (hAre pharajyAta vaidhavyanI prathAthI vyaktigata ane mAnI lIdhelA kAlpanika lAbha hAme vyakita temaja samAjane dekhItuM hotuM nukazAna che ane eTalA mATe iSTa vyavahAra tarIke hene svIkAra thavo joIe che. je koI ema kahe ke, DeTA labha sAthe thoDA paNa geralAbhane svIkAra karavAmAM Ave che te zA raTe e hImAyata choDI ja na devI joIe, te hene pUchavuM joIe ke dharmanI (ane khAsa karIne jaina dharmanI ) daSTie prathamalana e paNa pApa ja che-tethI punya ke dharma muddala nathI, hAre pApa cokkasa ane mahesuM che, te pachI zA mATe lagnasaMsthA ja cheDI tA nathI ? ahIM kudaratanI lIlAnuM saMkSipta varNana ApavuM jarUranuM che ke, bhANasa badalAtA saMjogone anukULa thavA eka sudhAro kare che, jene lIdhe amuka tAtkAlaki muzkelI dUra thavA pAme che kharI tu te sAthe kudaratI rIte ja te navA sudhArAne lIdhe eka nI aDacaNa kuTI nIkaLe che, ane vaLI teNe te navI a@DacaNane dUra karavAno mArga zodhavo paDe che, ke je zodhamAMthI eka bIje sudhAre hayAtImAM Ave che. A bIje sudhAre te vakhate "ii thayelI navI aDacaNane dUra karanAre, paNa nahi kalpelI evI I trIjI aDacaNane ubhI karanAre thavAne, ane te trIjI aDacaNanA geii rU5 cothe sudhAre paNa hayAtImAM AvavAne ja. A pramANe, che. manuSya mare che ane navo janme che, ane vyaktionA maraNa janmanI bhaMgAjALa vacce manuSyajAti te kAyama ja rahe che, tema dhArAnA maraNajanmanI bhaMgajALa vacce sudhAraNA te kAyama ja hevAnI. enA kAyama rahevAne AdhAra vyaktionI pasaMdagI ke nAmasaMdagI upara nathI. lokone te joIe tyA nA joie, vyaktio hene puSpathI vadhAve ke khAsaDAM mAre, game tema thAya, paraMtu sudhAmune gaLacakranA rUpamAM pharate jIvato jhare kAyama ja rahevAne - ema eka manuSyavyakti mare che ane bIjI janme che ema ghaNI ektionA maraNajanma dArA ja--kaho ke maraNa-janmamAM ja banuSyajAti jIve che, tema. "vicArakone sudhArAnI vAhavAhathI harSa
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAre. 551 3 354 - - - - - -- - - thato nathI ane niMdAthI kheda thaI zakato nathI. sudhAraka tarIke oLakhAtA lokonI zikhavaNIthI nahi, paraMtu sAyansa ane eNpanahera jevA tatvavettAnI buddhigamya samajAvaTathI mihane lAge che ke, strIonI sthiti sudharyA vagara A deza kaI kALe unnata thaI zakavAno nathI. strI kSetra che, purUSa kheDUta che, ane bhaviSyanI prajA e pAka (crops) che. kheDUta game te sAre hoya paNa jamIna rogI, kasa vagaranI hoya te pAka evo ja thavAne. eka mahAna vicArake seMkaDe dAkhalA ApIne sAbIta karI batAvyuM che ke, saMtAnamAM cAritra ane irachAbala pitA taraphathI vArasAmAM maLe che, ane buddhi mAtA taraphathI maLe che; mATe buddhizALI strIone ja lagnane adhikAra maLavo joIe. ane garbha dhAraNa karavAmAM ane nirvine prasava karavAmAM zArIrika tAkIdanI jarUra paDe che e bAbata to eTalI spaSTa che ke hene mATe vizeSa dalIlanI jarUra ja rahetI nathI. Ama hoI je prajAne AbAda thavuM hoya, jene pratApI saMtatinI darakAra hoya, teNe potAnI strI jAtine nirogI ane buddhi-zALI banAvavA puratuM lakSa ApavuM joIze ja. ane eTalA mATe cAritrahIna ke rAgI ke azakta ke sAdhanarahita purUSa ke strIne paraNI jevAM na pAme evI khAsa saMbhALa rAkhavI, e samAjanI pharaja che; temaja regI, azakta ane taddana buDathala jevI (buddhitatvamAM cheka ja namAlI) strIne paratAM aTakAvavAnI (ane e rIte samAja mATe nirmAlya bhaviSya RjatI aTakAvavAnI) samAjanI pharaja che; temaja strInI buddhi kaTAI jAya ke bahera mArI jAya evI ciMtA -jaMdagIparyaMtanA pharajyAta vidhavApaNane lIdhe ubhI thavA na pAme eTalA mATe yuvAna paNa saMpUrNata: tanadurasta ane buddhizALI vidhavAone punarlagna karavAnI samAje chuTa ApavI joie. A koI vyaktinI IcchAminuM dRSTibiMdu nathI, paNa samAjahitanuM dRSTibiMdu che. vyakitane IcchApti karavI haze te to samAja hA kahe ke nA kahe te paNa, game te rIte karI leze ja. dekhAdekhIthI ke phesalAmaNathI ke raLavAnI ciMtAthI bacavA khAtara paMcamahAvrata dhAraNa karanAra sAdhu ane sAdhavI paNa-AkarAM mahAvratanI lagAma havA chatAM, lokone bhaya hovA chatAM, ane gRhastha jeTalA saMjogo na hovA chatAM-zuM icchAptine raste nathI karI letA? eka sAdhunI vAtane IsAre A patramAM thoDA vakhata upara ja chapAI gayo che. gujarAta.
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 552 nahitecchu. ane kAThiyAvADamAM banelA bIjA be evA banAve agAu oMdhAI gayA hatA. mALavAmAM eka sAdhavI paDosanA lopharane laIne nAsI gayAnI bAtamI mahane thoDAM varSo upara maLI hatI. eka sAdhu ane sAdhvIne eka ja pathArImAM sUtelAM he rAjaputAnAmAM dhoLe divase joyAM che. eka sAdhue kaMThALamAM eka khAnadAna zrImaMta vidhavAne kapheDI sthitimAM mukyA bAda garbhapAta mATe eka DAkaTarane lAlaca ApatAM teNe nahi mAnavAthI DAkaTarane dhamakI ApavA jatAM pote khullo paDI gayAnA samAcArathI paNa huM vAkepha chuM. romana kethalIka maThamAMnA keTalAka sAdhu ane jeNenAM kRtyonI seMkaDe nedha pustakomAM vAMcavAmAM Ave che A badhuM zuM batAve che ? kudarata kudaratanuM kAma kare javAnI. mATe hAM sudhI tadurasta ane buddhizALI strIo tathA tanadurasta ane cAritravALA purUSo khullI rIte ane samAjanI maMjurIthI kudaratI IcchA tRpta karavA IcchatA hoya hAM sudhI emane evI chUTa ApavI, arthAta kRtrima baMdhana emane mAthe nAkhIne ughADA lagna karatAM aTakAvavAM nahi, ane samAje ApelI vyakti sivAya bIje bhaTakanAra vyaktinI sakhta khabara levI, e ja samAjanuM hita vadhAremAM vadhAre sArI rIte jALavavAno IlAja jaNAya che. strI vidhavA tarIke, besI rahe hemAM eka heTe bhaya e che ke, ene aMdagImAM koI cIja pitIkI rahetI nathI, enuM mana kazA upara rahetuM nathI, ane tethI. te mana bahAra bhaTakavAnuM, ane vaLI sampaNa kurasada sthUila temaja sakrama ne lIdhe te vadhAre setAnIyata karI zakavAnI. pati ane putramAM eka sadhavAnuM mana rokAI rahe che, emAM ene "rasa hoya che ke che-- vaTe "ra" (interest) leve paDe che, tethI ADAavaLA vicAra mATe henA manane ane ADAavaLAM kRtyo mATe henA zarIrane bhAgye ja avakAza maLI zake che TuMkamAM kahIe to te pati ane putrAdimAM arthAta dhara'nI kRtrima sRSTimAM ramAyelI rahe che ane tethI samAjane henAthI nukazAna thavAno echAmAM ocho bhaya che, hAre nahi kAyalI evI-kazAmAM je "hAruM nathI mAnatI tevI-strI arthAta vidhavAthI samAjane vadhAremAM vadhAre nukazAnano bhaya che. chevaTamAM A lAMbI carcAnA upasaMhAramAM eTaluM ja kahIza ke, (1) lagna e dhArmika ghaTanA nathI, paraMtu samAjanA hitArthe racAyelI sAmAjika ghaTanA che, (2) samAja mAtra te ja kAmamAM vacce paDI ke ane te vakhate ja vacce paDI zake, ke je kAmamAM ke je vakhate
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ - lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAre. 553 samAjahitane dhake lAgavAno saMbhava hoya; sivAyanAM bIjAM kAmamAM ane bIjA vakhate vyakti pitAnI sagavaDa, icchA ane sukhanI dRSTithI icchA mujaba vartI zake evA vyaktigata hakano samAje svIkAra karavo joIe, (3) je samAjamAM vidhavAonI saMkhyA ghaNI vadhI paDI hoya te samAjamAM, sAmAjika daSTie from the standpoint of society) prathamalagna ane punarlagna vacce vastutaH kazo bheda na hoI zake, (4) samAjavyavasthA ane rAjyavyavasthA jevAM kAmomAM vALa cIravA jevI nIti-anItinI emotional carcAo karatAM procreation (Aje che te karatAM vadhAre samarthaprajA utpanna karavA) sama nA daSTibiMdu tarapha vadhAre lakSa apAvuM joIe; arthAtasamAjanAdhArAprocreation ' tarapha najara rAkhIne (ane nahi ke emotional matters tarapha najara rAkhIne ) ghaDAvA joIe, e sauthI pahelAMmAM pahelo ane moTAmAM moTo pATha samAjanetAoe kadApi bhUlo joI nathI, (5) phalANuM kAma pApabhayuM che" ema mAnavAne vyaktigata haka koI mANasa pAsethI, bIjI vyakti ke khuda samAja chInavI zake nahi; parantu "phalANuM kAma pAparyuM che" e mAnyatA khAtara koI mANasa ethI jamUdA vicAravALAne gALe bhAMDavAne ke henI hAme jAheramAM uzkeraNI karavAne hakadAra hoI zake nahi, (6) dekhAtI duniyAnI utpatti ja kahevAtA "pApa" mAMthI thaI che ane hene lIdhe ja henI yAtI (continuatio2) che; ane hemAM pApa mAnavAnI gupta preraNA karanAra ThagArI kudarata pote ja emAM vyaktigata "sukha" mAnavAnI preraNA karatI rahelI che, ke je "sukha vastutaH sukha nathI paNa "Atmabhoga che ema manuSya thoDI ja mInITamAM majI jAya che ane te hamajavA chatAM te dhuMsarIthI joDAyelo rahe che. A sarva ghaTanA kudarata AzayapUrvaka kare che, ke je Azaya sAmAnya lokagaNanA hamajavAmAM AvI zake nahi eTalo uMDe che, (7) samAjamAM sarvotkRSTa icchAbaLa (will power) vALI, sAdhAraNa IcchAbaLavALI, temaja nahivata IcchA baLavALI-ema traNe paMktinI vyaktione sthAna ane rakSaNa maLavuM joIe; sarvotkRSTa dazA e game teTalI icchavA jega hoya te paNa sarvotkRSTa vyaktine je cIjo svAbhAvika hoya te cIjo madhyama ke kaniSTa vyaktine mAthe parANe ane kAyadA tarIke nAkhI zakAya nahi, (8) vidhavA lagna jevI je bAbatomAM koI samAjamAM be mata hoya to te kAmamAM amuka zeDI ke ghaNuM vyaktio
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ * hi sthu < , pApa ' jue che eTalA khAtara kai lAkhkhA vidhavAone e. badhA eka nirNaya upara Ave tyAM sudhI du:khamAM sabaDayA karavAnI kaja samAjathI pADI zakAya nahi; pApa' ane 'puNya' nI bhAvanA (Concepts) dArathI udbhavI che hArathI manuSya jAtimAM e mata . cAlyA ja AvyA che ane cAlyA raheze. jIvavuM e peAte ja jaina dRSTie . pApamaya che te chatAM janA kAMi ApaghAta karaze nahi ke manuSyAne 'pApa'mAMthI bacAvavA khAtara jIMdagIthI chUTA pADavAne hakka IcchI zake nahi; ( 9 ) je purUSa yA je strImAM prabala-pahADI-maiADha AmA vasatA haze te svabhAvataH harakoi tekhame paNa vikAra mAtrane. peAtAnA kASTramAM rAkhavAnI kriyAmAM ja AnaMda mAnaze; tevI . vyaktie Adarza gaNI zakAya ane vhemanuM bahumAna karavA yogya che; (10) prathamalagna ke punaHgna karavAnI je purUSa yA strI vya ktine icchA ja na hoya. hene tema karavAnI pharaja pADavAneA kAi vyaktine adhikAra na heAi zake, ane samAjane paNa laDAi jevA prasaMgo prApta thatAM samAjane paDatI muzkelI dUra karavA khAtara evI karaja pADavAnI jarUra paDe te apavAda bAda karatAM bIje prasaMge aarthAta sAmAnyata: evA adhikAra na hoi zake. ( 11 ) eka su , : vyavasthita samAja te che, ke jemAM vyaktinA haka karatAM samAjanA hakkanuM pradhAnapaNuM hoya, samAjanA lAbhamAM vyaktinA lAbha DUbADavAnI samAjamAM zakti hAya. AvA samAja, samAjanA lAbhanI dRSTithI eka sattara varSanI kumArikAne lagna karatAM rokI zake ane trIsavarSanI vidhavAne paraNAvI zake; iMgleMDa Aje trIsavanA pahelavAnane yuddhakSetramAM jatA aTakAvI zake che ( kAraNa ke dAgeLe! banAvavAnA kAmamAM ke eka saMsthAnanA vahIvaTa saMbhALavAnA kAmamAM henI jaga saMbhALI zake tevA bIjA gheADA che ), ane pacAsa varSanA morane parANe yuddhakSetramAM meAkalI zake che. AmAM samAjanuM vadhAremAM vadhAre hiMta e ja dRSTibiMdu che, . dayA ke nIti 'nI bhAvanA (Conc cept)ne dRSTibiMdu banAvI zakAya ja nahi; ( 12 ) brahmaca pALavAnA phAyadA dharmagurUoe, patrakArAe, zikSakAe ane mAbApe. yuvAno ane yuvatine kahevAnI ane vAraMvAra kahevAnI--kuraja bajAvavI joie; parantu yuvAnImAM Avela purUSa ke strIvyaktine pahelI vAranA ke bIjIvAranA lagnathI enazIba rahevAnI ane jIMdagI sudhI. jhuryA karavAnI pharaja dharmaguru, patrakArathI, zikSakathI ke mAbApathI 6 514 <
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 555 lagna ane punarlagna saMbaMdhI vicAre. pADI zakAya nahi, evo te paikInA keIne hakka hoI zake nahi. saMthAre" karo game teTaluM uttama hoya to paNa koIne saMthAro che karavAnI pharaja pADI zakAya nahi.. (13) kAmatRptimAM "pavitratA hAI - zake nahi te paNa samAje kAmati jemAM samAyelI che evI lagnasaMsthAne " pavitra manAvarAvI che, e ja siddha kare che ke harakoI jAtanuM " lagna " samAjanI amuka paristhitiomAM samAja cijI zake che ane hene "pavitra " manAvI zake che, pachI bhale te A dezamAM thatuM buddhA khaccara sAthe henI pogI jevaDI bAlikAnuM lagna hoya, ke jarmanImAM karavA dhAreluM amuka varSanA paTAvALuM anuSaMgI lagna hoya ! loko to hemanI prakRti anusAra, koI paNa navI cIjathI prathama bhaTakavAnA ane hehA karavAnA ja, ane pachI e nanI dhuMsarI" thI TevAI gayA bAda ene ja pavitra pharaja ke dharma mAnavA lAgavAnA. pApa ane yukti':kherALu gAmathI zAha nagInadAsa jayacaMda punarlagnanI hImAyatano eka lekha mokale che, jemAMnI ekaja dalIla atre prakaTa karavI ucIta dhAruM chuM. te bhAI prasiddha vidvAna rA. nehAnAlAla dalapatarAma kavi. M. A.nuM eka kimatI sUtra raju kare che ke, "snehalagnanI vidhavAne punarlagna samuM pApa nathI, ane deha lagnanI vidhavAne punarlagna samI yuti nathI. " vhAM paraspara sneha-cIkAza-che TahAM sajajaDa coMTavApaNuM svAbhAvika ja che, - DAyalInI vAta te dUra rahI paNa eka kumArikA potAno je purUpa upara sneha hoya che te puruSa sAthe pitA paraNAvavAnI nA kahe che tyAre aMdagIparyaMta kumArikA rahe che paNa bIjAne paraNatI nathI henuM A vartana kai puNya-pApanA lekhA para avalaMbatuM nathI; e to hRdayane guNa che, svabhAva che. paraMtu eTalI tIvra "cIkAza' athavA sneha jyAM hayAtI na dharAvatA hoya tyAM daMpatImAMnI eka vyaktinA viyogane pariNAme bIjI vyakti pharI paraNavA icche e svAbhAvika che. rA. kavi ane dareka bahoLA anubhavavALA vicAraka hamezAM syAdAdane ja pasaMda kare che, teo ekAMtavAdI banI zake che nahi. syAdAdamAM "pharajyAta vaidhavya" jevI koI cIja na hoI zake; tyAM ariSThaka brahmacarya lagna temaja purnalagna traNene sthAna hoya vaLI hajAra lagnamAM sneha lagna keTalAM thAya cheApaNA dezamAM te paNa dhyAnamAM rahe !
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ () nainomAM thayera je punarjano,- "vidhavA vivAha sahAyaka sabhA'nI sthApanA. " sudhArake upara eka evo AkSepa avAranavAra mUkavAmAM Ave che ke teo pArakA chokarAne jati karavA taiyAra rahe che, paNa pite sudhArAno amala karatA nathI. ghaNA sudhArako sudhAro karavAno prasaMga maLavA chatAM sagavaDapathI ane kAyara banI jAya che e vAta kharI che, ane tethI TIkAkAronuM kathana aMzataH sAcuM che ema svIkAravuM paDaze. " aMzataH " zabda vAparavAnuM kAraNa e che ke, sudhArAno upadeza ApanAra tamAma manuSyoe sudhAro karI batAve ja joIe evuM kaMI pharajayAta hoI zake nahi. prasaMga na maLe to game te rIte prasaMga utpanna karavo, ema kahevuM e arthavagaranuM che. dAkhalA tarIke punarvagnanI himAyata karanAra mANasa game tevI zubha nizAthI evI himAyata karato hoya paNa kaMI pote marIne berIne punarlagna karavAne rasto khullo karI Ape evuM sudhArakavarganA zatru pramANika rIte IrachI zake nahi ! temaja sudhArakanA gharamAM putrI ke putravadhu ke baMdhupatnI vidhavA thAya to hene teNe parANe lagna karavAnI pharaja pADavI ema paNa kacchI zakAya nAha (prathamalagna ke bIjIvAranAM lagna koI paNa bAbatamAM baLAtkAra karavo e sudhArakAno upadeza hoI zake ja nahi. hemanuM kahevuM mAtra eTaluM ja hoya che ke je strIne punarlagna karavuM hoya tene rokavA nahi; ane temAM paNa te eka "zarata rAkhe che ke kyA saMjogo punarlagnanI maMjurI mATe puratA gaNI zakAya hene buddhigamma nirNaya samAje karavo joie. sudhArakane pitAne daSTa lAgatA sudhArAnI himAyatamAM puSTi tyAre maLe ke jahAre akasmAtathI-devage hene evo saMjoga maLI Ave. AvA saMjoga chavAthI AvatA nathI ane icchavAjoga gaNAya paNa nahi. tathApi, duHkhadAyaka saMjoga vidhi kaI ke vakhate mekale che ane ekanuM duHkha te samAjanuM hita--Akasmika rIte--thaI paDe che. huM hAre kaeNlejanA vidyArthI hato tyAre mAnasika premanAM dIvya svapnAM eTalAM badhAM vAMcyAM hatAM ke, hine punarlananA nAma upara abhAve uptanna thaye hato ane mahe puna
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ * be punarlagna. 557. rlagna virUddha eka lekha paNa mahArA prathama pustaka "madhumakSikAmAM lakhyo hata; eTaluM ja nahi paNu dharmanA saMskAra traNa varSanI umarathI niraMtara mane maLatA rahelA hovAthI mAnasika prema paNa mahane kSullaka lAgavAthI AdhyAtmika premanI ja hImAyata karIne jIMdagIparyata kuMvArA rahevAnA havAI kilA bAMdhyA hatA, ke je paNa "madhumakSikA mAM chapAI gayA che. A kabulAta karatAM mahane kaI kheda thatuM nathI (ane ema karavuM e mahane pramANika pharaja jaNAya che) ke, tyArabAda mahuM mArA eka ladhu baMdhune mArI jAte paraNuvyo ha sudhI huM avivAhita rahe ane jAhera jIMdagImAM paDatAM mahane lagnanI anivArya jarUra jaNAda'. e vakhate moM banne bAjune puSkaLa vicAra karavAnI taka lIdhI hatI ane--he bhUla karI ke DahApaNa karyuM te to jJAnI jANe paNa-hArI buddhimAM jeTalI zakita hatI teTalI zakitano upayoga karIne ja huM lagnanA nizcaya upara Avyo ane paraNyo. vIza varSanA lAMbA 2 - nubhava pachI huM kahevAne samartha chuM ke, vivAhita sthitithI mahAre je vikAza thavA pAme che teTalo avivAhita sthitithI thaI zakate ke tema e bAbatamAM mane zaMkA che. jAhera jIMdagInAM asahya saMkaTa vacce mahane ghaDIbharano dilAso ApanAra mahArI pAse koI sAdhana hatuM te te lagnane bagIco (Garden of Marriage) ja ! kabIonI otha vagarano, jJAtijanonI dIlasojI vagarano, sAdhurAmA ane AgevAnonI moTI durbhanALIothI gherAyelo, Arthika mulIothI niraMtara vIMTAyelo, chApAnA nuksAna uparAMta uparAchAparI mukadamAothI satAvAyela, kavacita traNa traNa divasa sudhI cAgA upara jIva, jAhera vyAkhyAna mATe ane dharma upara thatA asahya prahAre hAme ajANyA mANasone paNa sahAya ApavA AkhA dezamAM ahIMtahIM doDateH e huM mamhArA te--sArA ke narasA (jaDene je race te kahe, "mizanane vIsa vIsa varSa sudhI vaLagI rahyo houM to te lagnanA hIpnoTIjhame ApelA vizrAmasthAnane--patnI ane putranA dazyane-ja AbhArI che, ema kabula karatAM hune saMtoSa thAya che. ane vadhune vadhu anubhave-judA judA prAMtamAM karavI paDatI musApharIone lIdhe jovAmAM AvatI vidhavAonI sthiti ane prakRtinA avalokane-ane vAcanamAM, kAlpanika lekhakone badale have maLelA vadhAre praDha tathA sAyanTIphIka lekhakenA prasaMge mahane vidhavAvivAhanI bAbatamAM paNa mahAre vicAra pheravavA pharaja pADI.
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 558 jainahiccha. tyArathI huM koInI zikhavaNIthI ke koInI mAnyatAnA dAsa thai nahi ( ema te huM pIrano paNa dAsa banuM ema nathI, e mahArA vAcakonI jANa bahAra bhAgye ja haze !) paNa vadhAre bahoLA thayelA anubhavane lIdhe vidhavAlananI himAyata karato Avyo . AvI himAyata lagabhaga traNeka varSa thayA bAda daivayoge mahArA laghu baMdhu ene mahArI saMbhALa nIce levAnI pharaja paDI, ane eka bhAI vidhura thayo. A vakhate te umaralAyaka banelA bhAine mahuM koi - vidhavA sAthe joDAvA salAha ApI ane te teNe prasannatAthI svIkArI.. have muzkelI hatI kaI vidhavAnI maMjurI meLavavAnI; purUSa to hajIe hA kahe, paNa strI AkhA samAjanI khaphagI herIne hatuM kahe (ane te paNa suzIlA hovI joIe te pahelI zarata dhyAnamAM rAkhavAnI che ) e muzkela kAma hatuM. eka to nehAnAM-mahetAM aneka ( mukhya kemI) kAmomAM huM eTale rokAyelo rahuM ke mahArAthI gharasaMsAranI upAdhi vahoravAnuM banI zakatuM nathI kuTumbI ( jananI maherabAnI ke te nibhAvI le che ); vaLI pitAnA bhAI mATe vAta karatAM lekine svArtha jaNAya, emAM paNa. ke ine " hamArI vidhavA putrInuM lagna karaze ? " ema to lakhI ke kahI zakAya nahi; keTalI badhI dIvAla ! eka traNa varSathI vi. dhavA thayelI aDhAra varSanI umaranI strI saMbaMdhamAM kozIza karI, te vidhavAnI IcchA jaNAI paNa pitAne apamAna lAgavAthI prayatna. choDI devo paDe. mahInAo vitavA lAgyA ane leke vAta karavA. lAgyA ke kanyA maLatI nahi hoya ! ( eka zatrue evo izAre eka mAsikamAM karyo paNa che !..bahAdUrI !) khera, kanyAnAM mAga keTalAM hatAM te jANavA sAthe jAherane saMbaMdha nathI, ane pAchI kaDhAyelAM mArAM jAheramAM mUkavAmAM te sajajananuM parokSa apamAna manAya che eTale ema karavuM sajajanAIbharyuM paNa nathI. astu, mahInAo javA lAgyA ane mahe udyama paNa cheDache. dIdhuM. Akhare, jema bhAInuM vidhUra thavuM e IrachAnI maryAdA bahAra Akasmika banAva hato, tema vidhavAnA pitA taraphanuM AmaMtraNa maLavuM e paNa Akasmika banAva banya. bannee ekabIjAnI purI khAtrI karI ane lagna goThavAyuM. lagnAdi kriyAo tadana sAdAIthI ane ochAmAM ochA kharce theDAmAM ceDA vakhatanA bhoge karavI e. mato huM chuM (ane mahArA bIjA bhAInAM lagna theDA ja vakhata upara
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ be punarlagna. 559 . e ja mAnyatA mujaba karAyAM hatAM,) tathApi eka sudhArAne lokapriya banAvavA mATe A amuka lagna keTalIka dhumadhAma sAthe muMbaimAM karavAnI agatya vicArI hatI. vagara atizaktie huM kahIza ke -lanAraMbha apUrNataH kohamaMda nIvaDayA hatA ane keLavAyelA temaja } bInakeLavAyelA, jUnA jamAnAnA temaja navA jamAnAnA, hAIkorTanA . jaja jevA amaladAra temaja vepArI zAhaH sarvanI te lagna temaja lagnakriyA tarapha sapUrNa sahAnubhUti ane pasaMdagI khullI rIte jovAmAM AvI hatI, ane saghaLA zarakAnA mAnanIya purUSae bhajanamAM bhAga ; lIdho hato. e lagna bAbatamAM tA. 23 DisembaranA "AryaprakAzamAM henA taMtrI " noMdha" lakhe che ke - " kAThIyAvADanA vaLA gAmanA rahIza ane lAMbA samayathI - - rAjakoTamAM rahelA pratiSThita dazAzrImALI vaNika khAdarza sudhAraka gRhastha zrImAna pAnAcaMdabhAI jeo sAdrAmAM lagna, esI. polITIkala ejanTanA mAnavaMtA dA para che tyenI putrI bahena vijayAlakSmInuM nA manuM lagna gata varSamAM thoDA samaya para rAjakoTanA eka suyogya yuvAna sAthe thayuM hatuM paraMtu durdazyathI la01 thayA pachI thoDA ja kalAkamAM jAna ghera pahoMcI nahi te pUrva kaI akasmAta AdhAta - ane rogathI mRtyu thayuM hatuM, je samAcAra sAmAnya rIte kAdava vADanI prajAe ane vizeSa karIne kanyApakSanAM paricita saMbaMdha oe bhAre kheda ane hRdayabhedhaka lAgaNI sAthe sAMbhaLyA hatA. ka. nyAnA pitA junA vicAranA temaja zikSita vargamAM ane adhikArI gaNamAM lokapriya gaNAtA vaiSNava gRhastha hovA chatAM je uca. saM. skAro ane keLavaNuM temaNe potAnI kanyAne ApelI hatI tathA ! je lADapADathI kanyAnA sarva keDa temaNe pUryA hatA, tevI sagya ane nirdoSa kanyAnuM bhAvi teo sadAne mATe bagADI tevA suvAsita "pavitra ane saMskArI pukhane dhuLamAM ragadoLI nahi nAMkhatAM tenuM bhAvi sudhAravAnI niDara taka temaNe hAthamAM lIdhI tene mATe temane jeTale dha-nyavAda ApI zakAya eTale ocho che; ukta kanyA (ene ame kanyAja ! kahIzuM kAraNa ke te junA vicAranI dRSTie paNa devane caDhayA vinAnuM yuSa che ) ne mATe temaNe janakomanA traNe phIrakAmAM agragaNya ane sAcA sudhAraka gaNutA saMskArI lekhaka zrIyuta vADIlAla motIlAla
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahi sku. 560 zAha jeo " jaina hitecchu patranA samarthaM taMtrI ane lekha che temanA khruzrAtA rA. zakarAbhAi jemanuM vaya hAla 26 nuM che. jemanuM lagna paNa vaya pUrve thai jemanA prathama patnI gata thayela hatAM, temane mATe e traNa kumArikAonAM mAgAM heAvA chatAM ra!. vADIlAla ane zakarAbhAne A nAma mAtranI vidhavA kanyAne 5saMda karavAmAM je niDaratA ane vivekI dharma buddhi vAparI che te adala jaina samAja temane sarva rIte abhinaMdana ja Apaze. ukta vara vadhunuM vaya hAla 26 ane 15 vA 16 che; eka pakSa vaiSNuva ane khIjo jaina che, eka junA vicAramizrita navI bhAvanA samajanAra ane bIjo ugra sudhAraka, Ama bane pakSanuM ucIta joDANu vA mATe gujarAta avasya magarUrI leze. pAnAcaMdabhAi jevA meTA adhikArIne zrI vADIlAla jevA paisA ane adhikAra dRSTie nahiM paraMtu bidyA ane saMskAranI draSTie ucca vicAranA pratipAtra guratha maLyA e joDANa hiMdu temaja jainasamAjane avasya dhaDA levA yAgya thai paDaze. ukta lagna sarvathA zAstrIya ane kharI rIte varakanyA banne megya vaya yeAgya guNavALA hAi ucca kaiTInuM gaNAze. zAstrIe ane paDitA lagnakriyA karatA hatA te sAthe paMDita bAlakRSNajI dareka vidhine ane maMtranA vistArathI artha karI vyAkhyAna ApatA hatA, je ghaNAja rasapUrvaka cIkAra maMDapamAM khorAjelA gRhasthAe Akhara sudhI sAMbhaLyA karyuM hatuM. varakanya: pa tapatAnI pratijJAe tathA peAtAne khelavA yeAgya matrA potAnI meLe e.hyAM hatAM temaja Arya--mahilA-maMDaLanI sabhyAe temaja ane pakSanAM sabaMdhIoe lagnanI navI bhAvanAvALA gItA thI khoLa ghaNA hAjara rahelAemAM uMcI chApa pADI hatI. gujarAtana! prasiddha sAkSara, pratiSThita purUSA, vhepArIe, adhikArIe ane pratiSThita gRhasthAne A lagnamAM netaravAmAM hatA. hiMdu, jaina, pArasI, musalamAna Adi paca roMgI prajAnA pratinidhione lagna bAda rIphrezamenTathI satkAra kara vAmAM AvyA hatA. aMtamAM sarve varakanyAne AziSa ApI vidAya.. AmAM "" , thayA hatA. ane jANItA heAmaphalara 'hiMdusthAna " patranA taMtrIe ta 11 mI jAnevArInA aMkanA mukhya lekha 'mAM nIce muja lakhyuM hatuMH--
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ be pula. "hiMdu dharmane jyAre saMkucita hadayanA ane ravAthI vyA* hmaNa jJAti-upajJAtinI beDIo ane hAsyajanaka vahemanI jA thI jakaDI lIdhe ane samAjane nirmAlya banAvI dIdho tyAre mahAvIra svAmIe eka mahAna dharmagurUnA svAMgamAM bahAra paDI udAra siddhAMta vaDe samAjane baLavAna-vIryavAna karavA bhagIratha prayatA Adaryo hato ane e vakhate emanuM mizana ke je "jaina dharmanA vijayazALI nAmathI oLakhAya che te eka vakhata hiMdane lekapriya dharma thaI paDe hato, paraMtu caDatI paDatInA kudaratI niyama pramANe teja jana dharmamAM paNa jyAre prabhAvazALI vicArako ane samAjanetAonI khoTa paDavA lAgI tyAre tatkAlIna hiMdu mAnyatA e, rIvAjo ane hemonI asara jaina mAnyatAo ane jaina jIvana upara paDavA lAgI ane jeno pitAne eka vijayazALI dharmanA anuyAyI tarIke oLakhAvAno dAvo karavA chatAM vastutaH to madhyakAlina hiMdu mAnyatAonA tathA rIvAjonA dAsa ja banI gayA. A satya jemAMnA eka ravataMtra vicAraka bAbu jugalakIzora vakIla nAmanA hiMdI lekhake temaja rA. vADIlAla motIlAla - zAha nAmanA prasiddha gujarAtI jana lekhake ghaNIvAra dAkhalAdalIlathI jAhera karyuM che; eTaluM ja nahi paNuM e bane jaina lekhake jemAMnA eka digambara jaina kuLamAM tathA bIja eka vetAMbara sthAnakavAsI kuLamAM janmelA hovA chatAM koIpaNa eka phIrakAmAM gAMdhAi na rahetAM vizvavyApaka siddhAMtonA ja zodhanArA ane mAnanArA che teoe hAlanI samasta jaina komanI badIo upara keTaluMka thayAM - sarakAraka zabdomAM prakAza pADavo zarU karyo che; eTaluM ja nahi paNa cAlu saMjogomAM arthAta cAlu dezakALamAM dharmanuM kayuM svarUpa ane vyavahAranuM kayuM svarUpa jaina samAjane jarUranuM ane hitakara che te paNa niDarapaNe tathA nyAyapura:sara batAvavA mAMDayuM che. hamaNAM hamaNuM vaLI mI. dayAcaMdra goyalIya nAmanA lakhanaunA eka digambara jaina grejyueTa " jAtiprabaMdhaka, nAmanuM patra kADhIne samAjasudhAraNAnA viSaya upara dharmanI draSTie paNa hiMmatathI evo sAro prakAza nAkhavA mAMDe che ke jena kAmamAM udAravicAranuM vAtAvaraNa sapATAbaMdha phelAtuM jatuM najare paDe che. gaI sAlamAM jananA traNe phIrakAnuM kenpharansa maLyuM tyAre tenA presIDenTa bAbu mANekacaMdajI vakI roTI -beTI vyavahAra ane
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 562 jainahitecchu. puna lagnanI anivAryatA tarapha khulA zabdomAM jaina kemanuM dhyA kheMcyuM hatuM. tyAra pachI hamaNAMja vetAmbara murtipujaka varganI kenpharansa nezanala koMgresa prasaMge kalakattAmAM bharAI tyAre tenA mA.. navaMtA pramukha zeTha khetazIbhAI khIesI je. pI. e paNa--- ke eTalA khulA zabdomAM punarlagnano savAla carcA nathI topaNa zvetAmbara konpharansanA itihAsamAM pahelI ja vakhata samAjanI sthitine lagatA AMkaDAo raju karIne jaina komanI AMkha ughADava kozIza karatAM jJAtibhedane tilAMjali ApI reTI-beTI-vyavahAranuM kSetra vistRta karavA sucavyuM che ane isAro karyo che ke, jaina kAmamAM 6 lAkha strIo paikI 15 lAkha vidhavA che ke je pramANa, harakoI kAmanA vidhavA pramANa karatAM ghaNuMja bhayaMkara che, ane 20 thI 40 varSanI vaccenI umaravALI kule 2 lAkha strIomAM 50000. o vidhavA che. emaNe e paNa batAvI ApyuM che ke hiMdana. dareka kAmanI janasaMkhyA vadhatI jAya che, jyAre mAtra jana kemanI janasaMkhyA prativarSa vadhAre ne vadhAre ghaTatI jAya che. (188 thI 1001 sudhInAM daza varSamAM khAsI hajAra mANaso ochAM thaI | hatAM ane 1000 thI 1911 sudhInA dasa varSamAM lagabhaga lAkha mA ochAM thayAM hata) vRddha ane vyApArI varganA pramukha -- hAzaye jaNAvelI A sthiti jotAM jana kAmane purnalagnanI jarUrIAta svIkAryA vagara cAle temaja nathI. samAjasudhAraNane lagatA vicAronuM vAtAvaraNa phelAvavAnI A pramANe jaina kemamAM zarUAta thaI cukI che e ApaNe joI gayA. paraMtu ethe e vadhAre saMtoSajanaka bInA te e che ke jenA kAmamAMnA. eke samAjasudhAraNAnA pitAnA upadezane amalamAM mukI batAvavAnI hiMmata paNa hamaNuM batAvI che. jainanA traNe phIrakA vacce vyavahArU akya racavAnA pitAnA upadezane pite amalamAM mUkI, banAvanAra jANItA jaina patrakAra ane lekhaka mI. vADIlAla motIlAla zAhe temanA laghu badhu mI. zakarAbhAInAM lagna gayA pakhavADIyAmAM sAdarAnA esIsTaMTa pilITIkala ejaMTa mI pAnAcaMda je. mahetAnI suzikSita putrI ke je paraNIne bIjA dIvase vidhavA thai hatI tenI sAthe dhAmadhumathI kayI che. bane ka. Dhabe khAnadAna lekamAnya ane suzikSita hovAthI A lagnamAM jaina
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ be yunala. ane anya hiMdu kAmonA gujarAtI, kacchI, kAThIAvADI, mAravADa. AgevAno, vRdhdho, sudhArake vageree moTI saMkhyAmAM hAjarI. ApI hatI ane lagnakriyA be kalAka sudhI zAntithI ane saMtonathI joyA bAda khuzAlI jaNAvIne te ja sthaLe bhajana lIdhuM hatuM. A lagna bAbatamAM nedha letAM "jAme jamazeda patra "kharA sudhAraka lagna te A " evuM mathALuM karI lakhe che ke: "mI. mahetA tathA mI. vADIlAlane dareka dhanyavAda ghaTe che ke teoe jatI himmatathI sudhArAne eka evo rUDe dAkhala Ave che ke je hiMdu nyA. mATe nakala karavA joga che. ane te sAthe ame dazA zrImALI. nyAtanA samaju agresarane kharA aMtaHkaraNathI mubArakabAdI - pIe chIe ke teoe A lagnane nyAti rIvAja mujabanA TharAvyAM che. kharo sudhAro te A! bAkI to badhAM phAMphAM ! ". eTaluM ja nahi paNa " jaina " patre A lagna mATe saMtoSajanaka: noMdha laine jana kemane AvA ucita sudhArA tarapha deravAnI jarUra joi che. A pramANe jaina samAjamAM saMsArasudhArAnuM vAtAvaraNa vicAro temaja kAryathI phelAvA lAgeluM joI amone saMtoSa thAya che ane ame IcchIe chIe ke jaina koma potAnA vastupALa) tejapALa jevA Adarza purUSAne dAkhalA tarIke draSTi samakSa rAkhI tA. janasena AcArya, ratnaprabhasUri tathA lekAcArya jevA mahAtmAonI udAra sudhArA yAda karI dezanI cAlu khedajanaka sthiti sudhAravA mATe ghaTatA sudhArA vivekapurvaka aMgIkAra karavAnI zarU thayelI pahelane AgaLa vadhAravA cukaze nahi. svarAjyanI IcchA thavI e kudaratI che ane svarAjyanI mAgaNI karavI e barAbara che paNa je kAmamAM videzI sarakAranI maherabAnInA tatvanI jarUrIAta nathI ane je kAma pitAthI ja thaI zake tevuM che, tevA samAjasudhAraNanA kAmamAM jyAM sudhI jaina, brAhmaNe ane tamAma hiMdI kemeTa. AMkha ughADIne lAgI paDe nahIM tyAM sudhI hIMdI prajAmAM svarAjyane thigya taMdurastI ane tAkAda AvI zakavAnI nathI. Adhi-vyAdhi. ane upAdhithI baLIjaLI rahelI kAmo tathA bIjAoe belI beDIo uparAMta hajAra kalpita ane pote banAvelI sakathI.. baMdhAyelI komo, tamAma dezo vacce vadhI paDelI harIphAIvALA jamAnAmAM rAjya calAvI zake e eka asaMbhavita vAta che. rASTrIya
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 164 jainahitecchu. *lekAnI sAmelagIrI ane caLavaLanA sainika thavAmAM ghaNA lAkasamUhanA dhanyavAdanA avAja madadagAra thatA hai!vAthI e kAma eTaluM muzkela nathI ke jeTaluM samAjasudhAraNAnuM kAma che, ke jemAM ajJAna lekasamUhunI khagI sAme kAma karavuM paDatuM hAya che, ane gaNyAgAMThayA vakhANanArA paNu ghaNe bhAge thuMka uDADanArA ane khare vakhate khasI rAya che. amene saMpUrNa vizvAsa che ke, samAjasudhAraNAnA kAmane eka bAjue rAkhIne dezasudhAraNA karavAmAM krAi divasa theMka teha maLI zake niha, ane chellI nezanala kaeNgreise paNa A siddhAMttanuM mUlya svIkAryuM che. " janArA * * A lagna bAbatamAM e hakIkatA naidhavI jarUranI che: eka teA e ke, kharAkhara lagna prasaMge ja mhAre amuka kAmI sevAmAM rAkAyalA rahevuM paDayuM hatuM ane mhArA sumAre pacAzeka vAlaTI, ee sadhaLuM kAmakAja saMbhALI levAnI mAgaNI karI hatI. tenI suMdara vyavasthA, kALajI ane AtmabhAga mATe huM hemane haMmezane AbhArI chuM. khIju e ke, sayukta jaina vidyArthIDha'nA AIe varakanyAne tathA anne pArTInA kuTuMbIo ane mitrAnA satkAra mATe gRhu'nA vizALa dIvAnakhAnAmAM ApelA 'a-hAma' vakhate je prema ane lAgaNI batAvI hatI tevI . kuTumbIe vacce paNa bhAgye ja jovAmAM Ave che. te vakhate lagabhaga 100 srIpurUSAnI hAjarI hatI. svAgatanuM gIta eka lA sTuDanTe hArameAnyamapara gAyuM hatu ane A suprInTenDenTe samayane anusaratuM paNu kaiTumbika bhAvanAthI ubharAtuM bhASaNa ApyuM hatuM, jenA javAthyamAM mhe vi dyArthIbaMdhuonI lAgaNI mATe upakAra mAnyA hatA, vivAhita * eka jana mAsikakAre muMbainA mhArA vidyArthI badhu mhArI virUddha che ema peAtAne eka AbarUdAra vIjhITara yAda karatA hAvAnuM jaNAvyuM che. hene javAba ApavAnI te darakAra nathI, ane e aMgata khAkhatanA javAba mAgavAnI kASTha patrakArane sattA ' pazu hoi zake nahi. parantu evA AbarUdAra (!) vIjhITaramAM keTaluM satya haiAya che ane mAsikakArA keTalA pramAANuka hAya che huM khyAla mhArA vidyArthI baMdhuoe karelA eNTa heAma'nA melAvaDAparathI
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ e punarlaMgjha. 56 6 sthitinI jokhamadArIonA cItAra ApyA hatA, navA joDA pAse samAja zuM AzA rAkhavAne hakkadAra che te kahyuM hatuM, ane vidyA rthIone jema bane tema vivAhita sthitimAM meDA joDAvAnA A graha karyAM hatA. bAda riphrezamenTa ane hAratArA lai parANAe chUTA paDayA hatA. samAjamAM sArA me,bhe! dharAvatA pacIzeka gRha. sthAnA A sudhArA mATe mukhArakabAdI ApatA patrA maLyA hatA, ane mI. gaDemala bhAkharA bI. e. ela. ela. bI. eee paMjAbamAM vara-kanyAne laine AvavA ane sudhArA mATe . aaN taiyAra thatA kSetramAM keTalAMka bhASaNA karI khIja nAkhavA AmaMtraNa ApyuM hatuM; parantu mhAre kalakattA javAnuM hA vAthI te Ama traNane lAbha levA ( hAla turatane mATe te ) huM azakta hatA. jAtanA ' khIjI vidhavAlagna, amRtasara zahera pAsenA gIvAla gAmanI eka jaina vidhavA ane teNInA marahuma patinA bhAi vacce thayuM hatuM. jaina vidhavA shAyaka saDaLa " amRtasara khAte sthapAyuM che henA tararI sekreTarI vakIla gaDhemala bhAkharAe A lagnamAM sArI madada karI hatI. zarUAtamAM amRtasaranI phreMzA khIrAdarI'nA AgevAne zezarakAra karyAM hatA, jenI shAme vakIla mahA zaye majamuta Takkara jhIlI hatI, ane pariNAme AkhA paMjAbama eka paNa jaite vidhavAlagna shAme yu ke cAM karyuM. nathI. amRtasaravALA paNa have zAnta paDI gayA che. A bhAgamAM puSkaLa paeNk leTA ( urdumAM ) phelAvavAmAM AvyAM che ane leAkeAnI sahAnubhUti khecAtI Ave che, vakIla mahAzaya lakhe che ke, "muzkelI mAtra zarUAta * karavAnI che; cIle paDayA pAchaLa cAlanArane kAM harakata naDatI nathI; parantu cIle karavAmAM bahu kaSTa sahavuM paDe che." ane vakIla mahAzayanI vAta tadana sAcI che. leAkeAnA trAsa veThIne, dhaMdhAnA TAima gumAvIne, pArakAnuM bhaluM karanAra e maMDaLane dhanyavAda dhaTe che. . sahaja humajAze. A aMkamAM anyatra chapAyalA eka kuMtehamaMda vidyArthInA patra paNa irSALu khaTapaTIAonI AMkhamAM maracAMnI mAphaka khuMcaze.
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. (6) 'nUtana gujarAta' no kAunTa TaoNlasTaoNya. jUnI gujarAta hamaNa DuM thayAM dhIme dhIme " nUtana guja-rAta * nuM-jAgrata gujarAtanuM-prabuddha gujarAtanuM svarUpa letI jovAmAM Ave che. bahAdura vanarAjanI bhUmi cheka ja muDadAla-svamAnArahIta ane ghara saMbhALI besI rahenArI kAMI paNa jAtanA " uMcA rAba vagaranI banI gaI hatI. e sthitine mRtaprAya sthiti kahebaravAmAM kAMI harakata nathI. emAM zvAsa phUMkanAra mahApurUSanI jarUra tI; ane e mahApurUSa jema agAu rasiyAne kAunTa TesTaMya banyo hato tema gujarAtane mahAtmA gAMdhInA dehamAM maLI Avyo. I. sa. 1816 nA mArcamAM " hitecchu " nI eka " neMdha " mAM lAlA lajapatarAya ane mahAtmA gAMdhInA dayA'nA siddha tonI carcA &tAM lakhyuM hatuM ke, " lAlAjI, javA de jenIjhamane ane -mIjA dareka dajhamane carcavAnI takalIpha, emAM hamArA jevA mahApurUSono navo AtmA mukI sajIvana karo e ja jarUranuM che. dharmone Tapake deva cheDI je ApaNe hiMdamAM samartha purUSo utpanna karI e to e samartha purUSanuM jIvana e ja nUtana hidane - . ma ra manAze: teo evA vijaLIka zaktivALA haze ke ema. ne dareka zabda ane emanuM dareka kArya "dharma " tarIke manAze ane loke emanI dvArA AdhyAtmika jIvana zikhaze. dharma ane phIlasuzIo naDa, mahAna purUSa e ja mudAnI bAbata che; e ja nUtana samAjanA ane nUtana dharmanA sRSTA-Izvara che ane emanI potAnI rIte purANuM dharmanA uddhAraka che. phrAnsa icchInavalAla hatuM; eka ja Superman nepalIana pA ane phrAnsa -AkhuM badalAI gayuM, je ke eNe keAI " dharma " upadezavAnI dara kAra karI nahatI. " mahAtmA gAMdhInI bAbatamAM A satya akSaraza: DhA paDe che. hArathI hemaNe gujarAtanI rAjadhAnImAM pa. tAne maTha sthApe che hArathI temanI niDaratAno zubha cepa unaonsciously bIjAone lAgavA mAMDe che. prathama haimanI A. - sapAsa sumAre Dajhana jeTalA suzikSita gRhasthAzramI " celA * - hisADA thayA ane pachI A celAo rUpI kiraNa dvArA gAMdhI rUpI
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ nUtana gujarAta ' nA krAunTa TolsToya. pura . . ' surya jAI jAhAM najIkanAM ane dUranAM kSetrane sparzIne sparzamAtrathI cetanA zakti utpanna karavA lAgyA. amadAvAdamAM rASTriya kaoNlejana hIlacAla, abhaNu mIlamajIrAnI mhATI saMkhyA para kAbu meLavI teeAmAM 'satyAgraha'(passive resisenee) merI peAtAnA vAja hakakeAnuM hemane bhAna karAvavuM ane te hukA mATe kAyadesaranI laData mATe hemane taiyAra karavA, viramagAmanI nAmeAzIbharI ane apamA> bharelI kasTamanI upAdhine dUra karAvavI, capAraNunA duHkhI dezIonA nAyaka nI sarakAranI AMkha udhaDAvavI, ityAdi ityAdi pAka rUpa pariNAme najare paDavA lAgyAM. hamaNAM, kheDA jallAnA nho nAM mhomAM tamAma gAmeAmAM phrI, pAkanI niSphaLatAnI khAtrI karI. verA multavI rAkhavAnI adhikArI vargane karelI araja niSphaLa jata kheDuteAmAM passive resistence prerI je kAyadesaranuM yuddha hi mahAtmAe zarU karyuM che tyenAM pariNAmA tA vaLI dUra sudhI paheAcaze. traNa deDhInA havAladAra pAse paNu mA bApa *kahI zisa jhukAvanArA gAmaDIA kheDuteAmAM, nUtana yuga pravartAvanAra 'avatAra tulya gAMdhI mahArAjanI hAjarI mAtrathI, mAmalatadAra, kalekaTara ane khuda sarakArane paNa mAthAmAM vAge tevA javAba ApavAnI i utpanna thai che. eka kheDute mAmalatadArane patra lakhyA che ke cAlu sAlanA sarakAra dhAreza meM bharyAM nathI te badala ApanI taiTIsa mane maLI che. sadarahu gAmamAM A varSe cAra eche! pAka thayA che ema huM jANuM ane tethI jamIna multavI rAkhavAnI nA. sarakArane araja karelI che paNa e araLa upara hajI sudhI dhyAna ApavAmAM AvyuM nathI. jo ke jamIna a-hesula bharavAnI mArI te zakti che, te paNa garIe pAsethI vasula levAnuM nA. sarakAra jyAM sudhI baMdha kare nahi tyAM sudhI - aMta:karNanA avAjane mAna ApanAra ' tarIke mArAthI AdarapUrvaka sarakAradhArA bharI zakAya tema nathI. te bAbatanI pratijJA lIdhelI che, je jovA sArU pratijJApatra A sAthe meka chuM. cAreka divasa upara Apa sAheba je mAMDavAmAM huM rahuMchuM tya mIlkatanI japtI karI vasula karavA padhAryA hatA paNa huM te divase kaThalAlamAM naheAtA. vaLI mAMDavAmAM sarakArane levAM jeTalI cIja bhAgyeja hAya che, mATe Apa IthI mArA makAna AgaLa vadhAra jasI karI Apane yeAgya lAge te mIlkata laI sarakAradhArA khuzIthI <6 AnIthI mahesu + +
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu 56 vasula karI leze. " khIjA eka kheDutane maLelI neATIsanA javA khamAM vakIlane laine kheDute kArTamAM hAjara thaI ghaNA ja niDara ane jussAdAra javAba ApyA hatA, jene pariNAme neTIsa rada karavI paDI hatI. > - aMta:karaNanA avAjane mAna ApanArA 'te A navA dharma, A pramANe, zarU thai cUkayA che; ane te navA dharma, huM agAu kahI gaye| tema, jUnA dharmanA kheAkhAnuM rUpAMtara mAtra che. e dharmane nAma kAMi nathI ane emAM jAtibheda nathI, temaja henAM kula kuramA nAnA saravALe Passive Resistence (satyAgraha) mAtra che. ene bhagavAna che mahAtmA gAMdhI, ane te dharmanA anuyAyIo tarIke kheDAnA seMkaDA kheDutA ane amadAvAdanA dgArA majuro ja mAtra nathI paNa vhena anasUyA jevAM suzikSita ane garbhazrImaMta zrAvikA paNa e 'saMdha' mAM che ane keLavAyalA zeThIAe, vakIla, berIsTa ane dAma-larI vagere paNa emanA 'zrAvaka' anyA che. A zrAvakrA'ne e nUtana paMthamAM aMta:karaNanA avAjane mAna ApanArA ' evuM nAma ApI zakAya. peAtAnA vAjabI ThukAnuM rakSaNa karavuM, geravAjamI varjhana ke julama [ paNa thatA hAya . aaN doDI jai virodha karavA ane nirUpaNe dareka duHkha ke saMkaTa sahana karIne paNu 'taHkaraNanA avAjane vijayI banAve!: e A dharmatu jIvanasUtra che. vijaya meLavavAnA duniyAmAM e mArga che; Active resist. ence ane Passive resistence. divasa ane rAtrI evA e bheda manuSyabuddhine lAge kharA, paNu vastutaH kALanAM e khedekhAtAM rUpe (phenomena) mAtra che. kharekhara divasa paNa nathI ane rAtrI pazu nathI, mAtra kALa che, tema kAIne active resistence ja satya lAge ane kAine passive resistence ja satya lAge, e A phenomenal world mATe svAbhAvika che, parantu bannemAM eka ja tattva Will-to-Power ('vijigISA')hUpAyeluM che.ApaNe duniyAdArInI dRSTithI kamula karIzuM ke, rasiyA jevA hadapAranA julamI mulkamAM ane hiMdu jevA parAdhIna ane nirmAlya banI gayelA dezamAM Will-to-Power rUpI sUryanI bIjI kakSA ( phase )ja arthAt Passive resistence ja-anukULa ane upayegI gaNI zakAya. * - mArca 1916 nA aMkamAM sDa'rA hAthe lakhAI gayelA zU
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ "nUtana gujarAta " ne "kAunTa ya. haka bdonuM smaraNa mahane punaH punaH ane asAdhAraNa AnaMda sAthe ja Ave cheH " emAM hamArA jevA mahApurUSone navo AtmA re sajIvana karo e ja jarUranuM che. Transvaluation of a values, giving new values to all current damit rines and beliefs is what is badly needed. Cezmanders and Krishnas are what the 11:22 needs and needs most badly. magaja e zarIramAM sAruM. agatyano bhAga che; paNa enI hayAtI ane mahattA jALavavA i hAtha, paga ane peTa vagerenI paNa jarUra che. rAja karavuM che :jane "dharma " che; paNa eya ghaNuM sAruM che ke muMgA muMgA at. pALavI ene ja peTa vageree potAno dharma' mAnyo che. dalai ane sarvathA hiMsAne pApa mAnanArAnI hayAtI hoya e paNa bajAra mArga'nA Azaya pAra pADavAmAM jarUranuM tarave che. e tara ho rahIDAvAne badale e tane kAmamAM lenArA purUSe utpanna karatA 12 V3? :3. They will perform the most strea nuous work if only thou commandest them." "We should so direct the existing movement of decline that it may provide the strongest with a new form of existence."" A bAju gAMdhI mahArAja amuka rIte lokomAM cetana ja che ( ane aMtaHkaraNathI mAne che ke IzvarI AjJAnuM pAlana e ja " sAco ' ra che ), bIjI bAju tilakamahArAja karI rIte lekamAM cetana reDe che ( ane aMtaHkaraNathI mAne che ke izvarI AjJa nA pAlanane e ja " sAce " rasto che ke, de vasa tAne mArga vaLI jUda ja che ane e margamAM ja te ma. ne onI AjJAnuM pAlana mAne che. ke ene mArga khoTo nathI, je. 74 Will-to-Power- phenomena 24891 4519746 che; je tava hiMdamAMthI gayuM hatuM te pAchuM lAvavA kudarata jUdI jUrI vyaktio mAraphata dekhItI jUdI jUdI rIte-paNa eka ja dizAma-pitAne khela khele che. kheDAnA kheDUto hajAro rUpiyAnI kiMmatanI jamIna khAtara thavA de che paNa najIvI rakama mehesulamAM nahi bharavAne Teka jADha. che; ane A pariNAma zAnuM che ? zuM hatuM ke vaiguva dharmane,
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 jainahita chu. svAmInArAyaNa paMthana ke jainadharmano sAdhu, cAra-cha mAsa upadeza karavA gayo hate ? nA, A navuM cetana-A svamAnanI ane * TaTAra " ubhA rahevAnA hakkanI lAgaNuM-kAMI A jamAnAmAM bhagavA kapaDAM dvArA AvavAnuM sajayaluM nathI. eka yugamAM tema paNa thavuM sajAyeluM hatuM, navA yugamAM buddhipUrvaka Atmabhoga ApI zakanArA saMsArI dvArA ja mahAna pheraphAra thavA sAyalA che. paDosIne rU. 25) ne verAnA trAsamAMthI bacAvavA khAtara pitAnI hajAro rUpiyAnI milakata japta thavA denAra ane jelayAtrA karavA taiyAra thanAra kheDUtone mukAbale, pitAmanA ja eka samAjasevakane vagara Ape varSo sudhI jelamAM dhakelI devAmAM AvavA chatAM e kaya rahAme araja mAtra karavAnI nA kahenArA tera lAkha janonA namAlApaNA sAthe, kevI rIte karI zakAya? seMkaDo sapheda ane pILA vastradhArI sAdhuo ahIM tahIM AthaDe che ane artha vagaranI dhAmadhuma karI garvathI phulAI mare che, chatAM pitAmAMnA ekane "InasApha apAvavA jeTaluM e manAthI na banI zakayuM hoya te emane jIvatA dhAravA ke kema e eka savAla che. game tevA vhAlA mANasanuM mRtyu thatAM-hemAMthI cetanAzakti uDI jatAMApaNe hene gharamAM rakhAte jovA chatA nathIkAraNa ke hemAM BhovATa thaI ApaNane IjA thavAne bhaya ubho thAya che; to zuM cetanAzakti gumAvI beThelI kaI paNa komane dezamAMthI adazya thatI jevA jIvatI vyaktio che emAM emano deSa che ? mahAtmA gAMdhI ! bhUtana gujarAtanA avatAra ! vizvavyApaka tattva sadA harI madade rahe ! hArAM aneka svarUpa prAcina dharmanI khokhAmAM avatarI hemAM navuM cetana upajAve ... leke ! mukti joItI hoya to jUnA avatArone AdarapUrvaka bhUlI navA avatArame bhaje, emAM saMpUrNa daDha zraddhA rAkho, ane enA vacana upara zira ApavA taiyAra raho. . ekAMtavAdIne smarpaNa - huM jyAre kahuM chuM ke mahArA garama zabdomAM premanI ThaMDaka bharelI che, tyAre jene e vAtane asaMbhavita kahe che. paNa have gujarAtanA kamIzanara eNTa sAhebanI vAtate teo mAnaze ? teoe premanA baraphamAM sakhtAinI garamI kharekhara bharI batAvI che. kheDutonI sabhAmAM hemaNe kahyuM ke "sarakAra mA5 che, chokarAM game tema vatte he sarakArane gusso nathI, paNa vero ugharAvavA amArA amaladAre navarA nathI, hamane garaja hoga te tIjorImAM nAkhI jaje, nahi te jamIna badhI khAlasA karIzuM ane pharI hamane jAmI ApazuM nahi." tattvajJAnanuM vyavahArU zi. kSaNa ApanAra "mAbApane huM to upakAra ja mAnIza.
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka mukAbale-AryasamAjIenA ane jaitAnAM kDA. 571 (7) eka mukAbalo - AryasamAjIAnAM ane jainonAM phaMDo. O ame ja badhI rIte zreSTha chIe' ema kahetAM kAne kAI rAkatuM nathI, paNa evI zekhAi karanArA jatA jo AMkha kheAlIne jovAnI darakAra karaze teA jaNAze ke, tee evI zekhAI mAM ja rahI gayA che, jAre khristIo, AryasamA"e ane thIe sa thrIsTA herata pamADe evI jhaDapathI kuca karavA lAgyA che. thImaseApInA adyara khAtenA maThamAM jeTalI pravRtta ane jevI vyavasthA che teTalI pravRtti ane tevI vyavasthA rhiMdanA kAi paNa bhAgamAM kAi paNa kAmanA kAi paNa khAtAmAM jovAmAM AvatI nathI, utta mamAM uttama pepara ane pustakaiA bahAra pADavAnI, skulA ane kaoNlejo sthApavAnI, rASTriya zikSaNanI ane svarAjyanI hIlacAla phelavavAnI: ityAdi haitI pravRttiomAM samAyalA kharcanA, buddhine ane zramane khyAla pazu jene bhAgyeja bAMdhI zakaze. AryasamA janI lAAra khAtenI ArTsa kaoNleja tathA hukAra khAtenu gurUkULa, jaladhara khAtenI kanyA pAThazALA ane vArSika meLADAneA utsA jo jatenA jevAnAM Ave te hemane khAtrI thAya ke hemanA mukA alAmAM janasamAja maravA paDele ja gaNAya. gujarAtanA eka nhAnA ane abhaNa gAmaDAmAM AryasamAjanuM sammelana thatAM shAM pacIsa hajAra mANusA ekaThA thayA ! ga'gAtaTapara jhupaDAmAM utArA maLavA chatAM chAM sammelanamAM trIsa cAlIza hajAra mANasA hAjara thaya ane lAkhalAkha ane traNatraNa lAkhanAM kuMDa madhyama sthitinA lekAmAMthI dara varSe thAya, e kai jAtaneA utsAha ?. humAM muMbaimAM zAntAkrujha gurUkULane aMge sammelana thayuM te hAM paNa sumAre 84000 nuM phaMDa thayuM ane te uparAMta svAmI vizvezvarAna dajIe peAtAnI sarvasva milkata ke je lagabhaga nA thI 1 lAkhanI kimatanI che te paNa gurUkULane arpaNa karI dIdhI! jatAne kAMi khyAla Ave che? kAMi mukAbalA jaNAya che! A utsAha ane A dAna TThane e muddA para kheMcI jAya che. prathama te mhane lAge che ke, jateAmAM utsAha ane dAnanI ..
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. 1 te bhArathI maMdatA thavAnuM UMDuM kAraNa e che ke, A samAjamAM keTalAe sAdhu bane che teeA kI mekare 99 te duniyAne mehu chUTavAthI nahi paNa duniyAdArInI svAbhAvika hADamArIethI DarIne tu thatA hAya che ane tethI tee ke jeo saMsAra cheDavAnuM deza chatAM peAtAnI mIlkata teA lAgatAvaLagatAne ja ApI A paNa deva che temanA upadezanI asara bhAgye ja paDI zake. lAkhAnI nahi te hajArenI ke sekaDenI kimatanI peAtAnI milkata paramA *mAM pApI date keTalAe sAdhupaNuM lIdhuM haze? jo teonI meMbhuta sakhAvatAmAM ApyA bAda tee sAdhu banyA hota te sakhA batta karavAnA hemanA upadeza saceSTa rIte zrAvarkane asara karI te paNa nyuM che ema ke paikInA keTalAka te bhukhamarAdhI khullI khAtara, keTalAkA sasa!ranI upAdhi sana na thai zakavAthI, ne keTalAkA mAnapUjA khAtara, sAdhu banyA che, mhAre thADakA pAsenA paisA kuTumbIene seAMpI vagara rRhIe mukta raLavAnA }AramAM joDAvA nIkaLI paDayA che ! emane mana duniyA karatAM vhemanA sagAe vadhAre kiMmatI che ! emanuM sAdhupaNuM zaktithI udbhavatI aidarakArInuM nahi, paNa nirbaLatAthI udbhavattA vairAgyanuM sa MtAna che, 67 jogAmAM jana sAdhuonI pare pakArane lagatI apIle! araNyarUdana lagna thai paDe e kAMi Azcarya pAmatrA jevI vAta tava. adhurAmAM tu teo paikIne ghaNA mhoTA bhAga sadhu tha! pachI zrAvakAnAM jheTamAM badhAM nANAM peAtAnA kAma khAtara ke peAtAnA nAma khAtara A ve che ke jethI have zrAvakAmAM emanI nahera apIle mATe ArSa mAna rahevA pAmyuM nathI. ( dhyAnamAM rahe ke apavAdanI vAta huM ahIM karatA nathI. ) phakta sAdhuonI bAbatamAM ja ema kaI nathI, sAdhuo para kaTAkSa karanArA ane peAtAne sAdhue ratAM uttama tarIke manAvanArA dhyAmIenI bAmRtamAM paNu A Ama che tanuM te mhATu mIDuM ja che. huM eka evI vyaktinA sahavAsa gAM AvelA chu ke je adhyAtmanA uMDA abhyAsI hutA ane vicAraka hatA, te chatAM jarUrIAta karatAM ghaNI vadhAre evI rainAnI lakSmInA kAMi hirasA kAi paNa jAtanA parama rthamAM-je jIe khuda peAtAnI ja najare janakalyANakArI lAgatuM heya evA mamAM paNu-kharcyA hAya ema sabaLAyuM nathI. A isAre| hu e vyaktinA para kaTAkSa karavA arthe karatA nathI, paNa e daSTAMta >
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ caka mukAbalA-AryasamAja nA ane nAnAM phaDe. hAla mAMthI uddabhavato eka siddhAMta tAravI kADhavA khAtara henuM sarakAra karAvuM chuM. mANasamAM tattvajJAna ke vairAgya che ke nahi hainI parIkSA Aje tenI vAta ke lakhANo uparathI karAya che te karatAM . vartana parathI karavI vadhAre yogya che. je mANasa jIMdagI had. dAna ja na karI zake-ane te paNa puSkaLa 9 mI hovA chata te mANase kAM to ema kahevuM paDaze ke duniyAmAM koI kAma ja kharcavA jevuM che ja nahi, athavA to ema kabula karavuM paDaze ke mahAruM bhItara palaLyuM nathI. adhyAtmajJAnanI hayAta'nuM prAtha4i cinha dhana paranA mehano nAza che, te pachInuM cinha zarIra paddha mehane nAza che, ane te pachInuM cinha buddhi paranA mohane mArA che. eka mANasamAM A traNa tyAga sacavAtAM cinho jenAthI AvatAM hoya to pachI, henA pAdAnujamAM zira jhukAvIne rahe kAMI vilaMba lAge nahi. paNa je tyAgI yA gRhastha adhyAya u cI lAyakAtane dAvo karavA chatAM aMdagI daramyAna ke te bAda paNa hene kaI hisso lokahitamAM na ApI zake hene, eka dina dvAna tarIkenuM mAna ApavAne hameza taiyAra hovA chatAM, mahAre . rAtmA namavA taiyAra thAya nahi. jaina zAse mAM dAnane pAyAmAM sthApI eka ekathI . AtA mArga tarIke zIla, tapa ane bhAvanI zreNi goThavI che ? taddana vAjabI che. AdhyAmika yogyatAnI zarUAta dhana para mahatyAgathI ja thAya che, ke je pachI ja zarIra para mahA . ( 5 ) udbhave che. jeo A be lAyakAta meLavyA pachI ja upadezaka ke gurU bane teo kharekhara mahAna upakAra karI zake. kahevAnI bhAgyeja jarUra rahe che ke, lAkhe mANasanA hRdayane pALavada zakanArA mahAvIra, buddha vagere purUSa te hatA ke jemaNe rAjapI. cheDyAM hatAM; mahAvIrAdie to vArSika dAnamAM cheDe rUpiyA ApatuM pachI ja dIkSA lIdhI hatI, ema zAstra kahe che. bIje mude e krurI Ave che ke, AryasamAjIomAM savA zaktionuM ekIkaraNa eka ja kendrasthAne karavAno svabhAva che. haradvAra gurUkULa sthApyuM hAre AkhA hiMdanA samAjIonuM lakSa e eka ja khAtAmAM dAna karavA tarapha kheMcAyuM ane game te meLAvaDA thayA, game tyahAM khuzAlInA prasaMge AvyA ke game che svAmIne bhASaNa karavAnI taka maLI -dareka prasaMge haradvAra gura
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 574, jainahitecchu. phaMDanuM pAtra bharavAnI ja vAta ! muMbaImAM gurUkULa sthApyuM to AkhA dezanA AryasamAjIo e pAchaLa ja marI paDavAnA ! ethI ulaTuM jena kemamAM traNe phIrakAnAM khAtAM jUdAM, ane akeka phIrakAmAM paNa eka kAma majabuta karavAnA prayatnamAM badhA zAmela thavAnA nahi ane upadeza ke kAzIzamAM paNa na joDAtAM kavacit kavacit ene toDavAmAM keTalAka joDAvAnA ! ema to ekaMdara jaina samAjamAM dara varSe hajAro nahi- lAkha rUpiyAnuM kharca thAya che. seMkaDe TIpa ubharAI Ave che. lagabhaga dareka sAdhu eka athavA bIjA phatavA jagAvatA ja hoya che ane emanAM * akhepAtra " bharavAnI apIla gAmegAma lalakAratA ja hoya che, jahemane bhAgyeyuM kAvya karatA ke lakhatAM AvaDayuM teTalA tamAma sAdhune graMthakAra vidvAna mahArAjanI chApa mATe te chapAvavA mATe paisA joIe che ane zrAvakanAM ghara te mATe khullAM ja che, " phalANo apAsaro ke phalANuM maMdira to phalANu mahArAja sAhebanA upadezathI thayuM " evA sarTIphIkeTanI bhUkhathI herAna thatA koDIbaMdha munio apAsarA ane derAsaronI TIpe gAmegAma phera. vAve che, akeka sAdhunA cAturmAsanI dhamAlamAM vaLI lagabhaga dareka sthaLe jamaNa, varaghoDA, ujamaNuM, hANa, paMDitanA pagAra, vagere acceno cAlu pravAha to ja de ja ! A badhAno saravALo laIe te varSe kadAca kroDa rUpiyA thaI jAya to paNa nA nahi. ane te chatAM kAmamAM eka ke saMgIna saMsthA sogana khAvA paNa na maLe ! badhI saMsthAo lUlI ane bhUkhI ! A badI kAM sudhI cAlavA daIzuM ? kharekhara chate pANIe tarasyA maravA jevI jenasamAjanI dazA che. mahaTAmAM maheTI ane pahelAmAM pahelI jarUrIAta, vetAmbara kalakattA kaeNnpharansanA pramukhe kahyuM che tema, buddhi-anubhava-sevAnI Aga ane Ijajata dharAvatA 2-4 gRhasthA dareka phIrakAmAM nIkaLI Ave henI che, ke je gRhastha pitA potAnA phIrakAnI kenpharansamAM joDAI e maDadAmAM navuM cetana reDe. vyavasthApUrvaka kAma zarU kare, kAma karI batAvIne laMkAnI zraddhA e saMsthA tarapha meLave ane pachI lekenI zraddhAnA mahAbaLane upagamAM laI e amuka phIrakAne lAyakanAM khAsa kAma, samasta jana komane lAyakanAM kAma tathA hiMda mAtAnI sevAnAM kAma AraMbhavA mATe joItuM dravya saghaLAM kAmonA saMgho ane sAdhuonI sAmelI atathI ekaThuM kare.
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ A * dazAzrImALo hitecchu ' nuM avaleAkana. (8) 'zAzrImAjhI hitecchu'nuM ba 575 dazA zrImALI hitecchu' mAsika patrane mArgazIrSanA aka phAgaNamAM "hAra paDayeA che, jemAMnI keTalIka bAbatA upara avalAkana karavAnI jarUra che. 'baimAM dazAzrImALI erDiMga' e mathALAnA eka grejyueTane lekha A aMkamAM pragaTa thayA che. jJAtipatrAnI pharaja che ke jJAtiviSayaka AvazyakatAe carcanArA lekhAne jagA ApavI. e lekhamAM keLavaNInI jarUra taraph jJAtinuM lakSa kheMca vAmAM AvyuM che te vAjakhI karyuM che. keLavaNI tarapha dareka jJatinuM kSakSa khecAvA pAme evI pravRtti karavAnI jarUra che. parantu, te pachInuM pagaluM bharatAM jJAtie jarA vadhAre buddhi vAparavI joie che. vyakti ane nahi vacce je sabaMdha che, te ja sabadha jJAti ane deza vacce che; kahe ke eka AkhI jJAti eka dezanI ape kSAe mAtra vyakti tulya che. jJAtimAM keLavaNIne phelAvA karavAnA sAcA upadeza sAthe kAMi akeka vyakti mATe jUdI jUdI skula kahAjhavAne upadeza joDI zakAya nahi, tema dezamAM jUdI jUdI jJAtie mATe skUla, hAiskUlA, putakAlA, vAcanagRDA vagere sthApavAnI hImAyata ( ke je A lekhamAM karavAmAM AvI che ) karavI ucita gaNAya nahi. kAI paNa jJAtie peAte rASTranI eka vyakti che ' e bhAna bhUlavAnI mUrkhAi na karavI joie-ema karavuM jJAtinA peAtAnA temaja rASTranA hitane khAdhAjanaka che. hiMdamAM jJAti ane patha eTalI mhoTI sakhyAmAM che ane akeka jJAti ane pthanA manuSyA theADI gheADI sa`khyAmAM eTalA badhA chUTAchavAyA verAyalA che ke dareka gAmamAM-re zaheramAM paNa-dareka jJAti mATe keLavaNInI jUdI saMsthA sthApavI. zakya ja nathI, ghaDIbharane mATe jUdI saMsthA sthApavI e DahApaNu mAnIe te paNa ApaNe pratyakSa joie chIe ke je keTaleka sthaLe jJAti ane 5thA taraphathI potapeAtAnI jADI saMsthA sthapAI che ...aaN haine lAbha theADAo ja le che, vyavasthA paNa barAbara nathI heAtI, ane hainI sthApanA tathA nibhAva mATe jene e sasthAthI kAMi lAbha maLavA sabhavatA nathI tevA bahAranA pAsethI pazu nANAM meLavIne bIjA gAmAne ADakatarI
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 576 jainahitecchu. zake rIte lUMTavAmAM AvyAM haiAya che. dAkhalA tarIke dhAro ke geAMDaLamAM dazAzrImALI hAiskula ke jainahAiskula sthApavAmAM Ave te hAM bhaNanArA dazAzrImALI ke jaitanI saMkhyA keTalI ? ane te gheADI sakhyA mATe mAstare keTalA DaeNATe pagAra upADavA paDe? ane te kharcane vyAjamAMthI nIbhAvI zakAya eTalI mhoTI muDI zuM. gAMDaLanA dazAzrImALI ke jainasamAjathI ApI zakAze ? ane na ApI zakAya te| bahArathI ja muDI meLavavAnI ke khIjuM kAMi ? ane rAjake!Ta, bhAvanagara, liMbaDI, muMbai, vagere kAi 2mAM ke jaytAM paNa sthAnika jarUrIAtA puravAnI Aya che hu thI' rUpiyA udharAvavA te zuM pramANika kahevAze ? mAjakAla kharaDA dhaNA thavA lAgyA che ane sA kAi dAnanI apIla karavA mATe pApakara ane puNya ane dezedvAra ane kAmasevAnI dalIleA gekhIne sArI rIte khelI ke lakhI zake che ane leAnA lAgaNIzarIrane ( emotionte) asara karI nANAM meLavI zake che; parantu A eka samAjane rAga che. zAnI jarUra che, zAnI sAthI pahelI jarUra che, zAnA vinA calAvI zakAya tema che, jIMjAtanAM kuMDa mATe phAnI pAse apIla karavI pramANika gaNAya, e bAbatane vicAra krAi karatuM nathI. uparanA dAkhalAmAM vAjabI pagaluM te ja gAya ke geDiLamAM raTeTanI madadathI ane gAMDaLa sTeTanI samasta prajAmAM Ine karelA kuMDathI mhAM sArvanika hAiskula sthApI. lekhake su*bamAM meDIMga hAvAnI AvazyaktA batAvI che ane te mATe samasta deza pratye nANAM mATe apItra pharI che, te teA vAjakhI che; kAraNa ke muMbaimAM je mArkIMga sthapAya te kASTha muMbai zaheramAM vasatA amuka prAMtamAM ja vasatA leAkeAnA chekarAo mATe nathI sthapAtI, parantu bahArathI AvanArAonA lAbha mATe sthapAya che, ane suimAM je bahAranA vidyArthIe Ave che teo vaidyaka, vakIlAta vagerene lagatI je kolejo su'' sivAya anya sthaLe nathI te kaeNlejonA lAbha levA mATe AvatA TAvAthI muMbaimAM hemane mATe kASTa prakAranI sagavaDa te joie ja; paratu lekhaka lakhe che ke te ApaNA jJAtibaMdhue taraphathI eka paNu che. DIM ga sthApavAmAM AvI nathI ' A vAta kharI nathI. muMbaimAM jeTalI jana kherDIMgeA che te saghaLImAM lekhakanI natinA dvazAzrI
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazAzrImALI hitecchu ' nuM avaleAkana. . mALI kAThayAvADI vidyArthIonI heTI sakhyA jovAmAM Ave che; eTaluM ja ni paNa dazAzrImALI jaina ke vaiSNava darekane ekasarakhA AvakAra ApanArI navI sthapAyelI 'sayukta jaina vidyArthIgR nAmanI ( lekanI jJAtinA ja mANase sthApelI ) saMsthAnA lAbha lenArA paNa mhATe bhAge dazAzrImALI ja maLI Ave che. A saMjogomAM, dazAzrImALI vaNika vidyArthIone subamAM hADamArI bhegavavI paDe che ane roTalA maLe paNa eTale maLatA nathI ema kahevuM e kRtajJatAnuM te lakSaNa nahija, pachI bhale leAkargane pANI spaDAvavA mATe game tevA atizaya ktibharyAM ane satya hakIkatathI vegaLA kathananI jarUra jovAmAM Ave, e vAta jUdI che. khedanI vAta che ke, Aje je ucca keLavaNInI ATalIbadhI vahAtu karavAmAM Ave che te ucca keLavaNI levA hatAM ApaNA yuvAne petAnI dRSTa vistRta karI zakatA nathI ane durrA muddhi ( intelleet ) ane upayogitA (utility). nA dRSTibiMduthI jovAnI jarUra heAya rAM paNa lAgaNI (emotion). nI eDImAM ja gelAi rahe che. jee irAdApUrvaka jJAti ane pathAnA mehane puSTi ApavA mAge che te game tema jJAtisa sthAnI krimAAta kare e jUdI vAta che, ane emane kAi dalIla asara karI zakavAnI ja huM ( prasiddha che ke uzva khele paNa jAgane na ja khele ! ), parantu jeene kai jAtane svArtha nathI ke pakSa nathI ke kheMcatANanI dacchA nathI tevA pramANika mANase pa buddhiviSayaka bhUla karI bese ane e bhUlane pariNAme pelA jAgatA ughatAra 'te ADakatarI rIte ane unconsciously sahAyaka thaI paDe e khedA viSaya che. AvA nispRhI ane pramA raNuka keLavAyalAoe te dezabhAvanA AMkha AgaLa khaDI rAkhIne dareka vicAra ane dareka pravRtta upayeAgInA 'nA siddhAntane anukULa rIte ja karavAneA nizcaya bAMdhavA joe che.jo e thAya teA tee peAtAnI keLavaNIne vadhAre dezahitakAriNI banAvI zake, ane dezahitamAM samAyeluM jJAtihita tethI AAApa sadhAvA pAme. lAgaNIne nahi paNa muddene anusaravAnI jene icchA hoya huMte "ane mAtra hete ja-sUcanA karavA rajA laiza ke, ( 1 ) skule, hArakulA ane lAbrerI jevI sasthAe kAI sthaLe kAi khAsa jJAti ke paMtha mATe alAyadI na karatAM sArvajanika karAvI joie, ' 574
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ che a78 janahitecchu. ( 2 ) bekiMga hAuso hAM hAM hAIskula ane koleje heya hAM hAM te zaheranA tAbAnAM gAmomAMthI nANAM ekaThAM karIne ( ane jarUra paDe te khuTatI rakama sarakAra, sTeTa tathA dezahitecchuo pAsethI kamasevAnI nahi paNa dezasevAnI lAgaNIne apIla karIne meLavIne ) saghaLI hiMdu kAma mATe bhegI ja beDaga saMsthAo kholavI joie, ane hIlacAla karanArAonuM dIla eTale udAra, na hoya to chevaTe je je jJAtio ane pa vacce reTIvyavahAra hoya teo mATe te saMyukta saMsthA ja sthApavI joIe; ( 3 ) ane muMbaI jevA zaheramAM ke jahAM saghaLA prAMtanA amuka lAinanA vidyArthIone AvyA sivAya chUTako ja nathI hAM saghaLA hiMdu vidyArthIo mATe saMyukta beDIMga hAuso sthApavAM joIe, ane ema na banI zake to ochAmAM ochA roTIvyavahAravALA vargo mATe te bhegI ja goThavaNa hevI joIe; ( 4) saMyukta jaina vidyArthI gRha' mAM saghaLA phIrakAnA jela ane jala dharma nahi pALatA evA dazA vIzA zrImALI vaNika tathA bIjI jJAtinA vidyArthIone paNa rAkhavAmAM Ave che, ane AvA udAra khyAlavALI saMsthAnI sthApanAnuM mAna dazA zrImALI komane ja che to pachI e saMsthAmAM pitAnA vidyArthIo mokalavA ane dachAda heya tathA zakti paNa hoya tevAoe pitAnI kemanA je vidyArthIo te saMsthAmAM rahIne bhaNatA hoya emane jarUra puratI sahAyatA ApavI e vadhAremAM vadhAre vyavahArU ane ochAmAM ochuM kharcALa pagaluM che. kahevAmAM Avaze ke e badhuM kharuM, paNa hemAM vidyArthIonI amuka saMkhyAno ja samAveza thaI zake; bIjAo mATe zuM bIjI saMsthA nI jarUra nathI ? hene uttara eTalo ja che je koIne pramANika ane buddhigamya uttara sAMbhaLavAnI icchA ja hoya te ) ke, Aje madadanA abhAve paNa 40 vidyArthI hAM rAkhI zakAya che te kAle dazAzrImALI bhAIo hene kaeNlarazIpanA rUpamAM madada kare to 80 vidyArthI paNa rAkhI zakAya. paNa A badhe nyAya mAtra nyAyathI vartana karavAnI jahene IcchA heya hene mATe che. dazAzrImALI hitecchu 'nA taMtrI pRSTa 44 nI dhimAM lakhe che ke " rA. vADIlAlabhAinI keTalIka vRttio mATe amane ghaNuM mAna hovA chatAM dilagIrI sAthe kahevAnI pharaja paDe che ke,
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ - dazAzrImALI hitecchu nuM avalokana. 578 teozrI jevA udezathI ane IrSAthI dazAzrImALI baeNDa ganI zarUAta thavAnuM mAne che tema mAnavAne ame taiyAra nathI. " ane pachI mahArA para " bhASA para kAbu rAkhI zakyA nathI " evo Aropa raju kare che. ThIka che; dazAzrImALI komanuM ja "vAjItra' bananAre kemanA AgevAna gaNAtAone pakSa karo paNa paDe ane tethI te AgevAno jahene virodha kare henA upara Aropa mUkavA paNa paDe ! mahArI cAmaDI eTalI suMvALI nathI ke tevI jAtanA AropathI te dukhAI jAya. gaMbhIra lekho mATe lAMbo vakhata vicAramAM guMthAyA bAda AvA Aropa vAMcavA maLavAthI mane ghaDIbhara hasavAne khorAka maLyo mAnuM chuM. "bhASA upara aMkuza rAkhI zakayA nathI " ! kevI suMdara dalIla ! mahArA lekhamAMnI satya hakIkato ane nyAyasaranI dalIla hAme kAMI kahevAnuM maLI zakatuM nathI ane AgevAnonA mAna khAtara (kabula karIza ke mahArA tarapha kAMI aMgata vaira sivAya te sa. ye khulI rIte svIkAravAnuM banI zake tema nathI tethI, chevaTe doSa A bicArI bhASApara-savArane choDI vAhanane mAravAnI bahAdurIthI mana vALavuM paDe che ! pakaDanArane iDI sApa sANasAne Dase che ! banavA joga cheH hArI bhASA deSita paNa hoya, kAraNa ke huM paNa sarvajJa to nathI ja. ( te paNa huM pitAne * ame " kahI lakhanArA adhipatio karatAM vadhAre " pramANika ' ane namra chuM.eTaluM mahArA traNe peparanA eDITorIalsa vAMcanAra kahI zakaze !) paratu mahArI bhASAnI TIkA je "noMdhamAM karavAmAM AvI che te koMdha'nI ja bhASA prathama juo te ! "rA. vADIlAlabhAInI keTalIka vRttio mATe amane ghaNuM mAna vagere" A je ke AvezathI, dRSathI ke vairabhAvathI lakhAyuM nathI ja e vAtanI mahine khAtrI che, to paNa e vAkayamAM mahAruM apamAna--ane vagara gu. nhAe apamAna-thAya che te lekhaka mahAzayathI hajIe hamajAya che ? bahArI vRttio sAthe hemane zo saMbaMba che? ane mahArI keTalIka vRttio sArI che ema kahevuM te zuM mahArI vRttiomAMnI bIjI kharAba che ema kahevA barAbara nathI? koinA vicAranI bAbatamAM ke keAInA jAherajIvananI bAbatamAM ema avazya kahI zakAya ke amukanA keTalAka vicAre ke keTalAMka jAhera kAma mATe amane mAna che, paNa koInI vRttiomAM zaMkA laI javAnI koI patrakAra ne zuM sattA che? bhalA adhipati, e te batAvo ke mArI kaI
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 580 janahiteccha. vRttio hamane vAMdho levA lAyaka lAge che ? AzA rAkhuM chuM ke, vRtti' zabdano artha vicArIne ja ane pramANika carcAnI hadamAM rahIne ja javAba maLaze. borDiganA khAsa aMkamAMnI je bhASApara A Aropa mUkavAmAM Ave che te bhASA keAI mAnyatAnI vAcA (expression)nathI, paNa hakIkatanI ane hRdayanI vAcA' che, ane hakIkatamAM svabhAvataH eTalI kaThaNAI rahelI che ke "hakIkata' zabda sAthe ja "kaThaNu zabdano prayoga harahameza thAya che, jemake hard. _facts. bIjI borDiganI jarUra che ke nahi e bAbata para bolavAnuM heya hAM "mAnyatA' no savAla che khare, paNa eka saMsthAnA sthApanAra upara lekono avizvAsa thAya evI aphavA uDADavI e paNa zuM "mAnyatAne savAla che ke ? ane zuM aMgata SanI sAbItI mATe AthI vadhAre majabuta purAvAnI jarUra rahe che ke ? evI aphavAo paNa huM sahana karatI, paraMtu hAre e aphavA sAthe eka jAhera saMsthAnuM hita saMkaLAyeluM che tyAre te sahana karavAmAM "sadguNa che ke "durga"? huM evA dhamapaNAne koI divasa himAyatI thaye nathI ane thAuM nahi. mahArA dharmamAM phodhane sarvathA tyAga nathI, paNa "prazarata ke dha" ane "aprazasta krodha' e 'viveka' karavAmAM Avelo che. jeo "prazasta krodhane paNa dhikkAre che teo koI paNa dezanI prajA banI zake nahi, kAraNa ke " prajA " zabdanI sAtheja " svadezAbhimAna' nI bhAvanA joDAyelI che. ( jaMgalamAM ke guphAmAM rahIne prajAtvanI sonerI sAMkaLathI paNa chuTA jevuM hoya tenI vAta judI che; paNa samAjamAM rahevuM ane "prazasta krAdha" na he e hArI mAnyatA pramANe te manuSyatva na gaNAya dhyAnamAM rahe ke, mahuM je aphavAne ullekha karyo hato te eka graha -ne ude. zIne karyo hato; dazA zrImALI beDa ganI hIlacAlamAM joDAnArA saghaLAo mATe nahi ja. joDAnArAe zuddha buddhithI ja joDAya che emane to jJAtihitanI mITTI vAtathI haTI thayuM eTale zuddha buddhithI jeDayA; paNa "nAyaka'no Azaya zuM zaTha ho? ane je zuddha hato to eNe mAtra dazA zrImALI begathI hene jaNAtA lAbhoja kahI batAvIne kAma levuM hatuM; bIjAonI burAIvagara prasa ge-vagara pUcha-vagara kAraNe karavAnI zuM jarUra paDI hatI ? "dazA zrImALI hitenA adhipati kaheze ke e vAtanI hemane khabara nahotI, to zuM huM hemane ane darekane ghera ghera pharIne kahevA jAuM ema teo icche che ? je
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazAzrImALI hitecchu ' nuM avalokana. 581 aMkanI bhASA mATe te vadhe le che te aMkamAM ja e vAta lakhelI nahatI ? jahenI keTalIka vRttio mATe A adhipatine bahumAna" che te mANasa paNa huM lakhate hoya evo vahema hoya to khuzIthI ahIM Ave ane jeo samakSa jAhera kAmane IjA karanArI adhama khaTapaTa thaI che teonA mukhethI kharo riporTa jANuM le. paraMtu kharI vAta jene pote bahumAnathI jue che tenA taraphathI AvatI hovA chatAM mAnavI nathI, ane purAvo meLavavA darakAra karavI nathI, ane svAmI pArTIe kahyuM ke "A khoTuM lakhe che eTale te kharUM mAnI laIne vADIlAlabhAI jevA samAjanetA evI aTakaLo karI bIjAe upara AvA Aropa muke e dIlagIrI bhareluM gaNAya" evI TIkAo chApavI che, e te kharekhara eka patrakAra taraphathI maLI zakata moTAmAM moTo anyAya ja gaNAya. emane je eka athavA bIjI jatane nizcaya nahe to cupa ja rahevuM hatuM. huM hajI celenja karuM chuM ke je hArUM koI paNa kathana ja hoya to bhale kAle ja havAre kAyadesara pagalAM levAmAM Ave tevI himmata na hoya to mahArA te lekhamAMnI koI paNa hakIkata (fact) ane koI paNa dalIla (argument) ne juThThI pADanAro lekha mahArAja patramAM lakhI mekalAve, aphasosanI vAta che ke, je bAbatamAM mahAre dUrane paNa kai svArtha nathI tevI bAbatamAM paNa ATalI khaTapaTa karavAmAM Ave che; ane jayAre huM zakti bahAranA jAhera kAmane pahoMcI vaLavAnI ciMtAmAM kharekhara baLIne khAkha thAuM chuM ( gayA aMkamAM ahIMtahIM lakhAI gayelA udgAro e mahArI baLatarAnA pUla purAvA che,-jahene hRdaya' hoya teo ja te "avAja" hamajI zake), hAre chApAvALAo ane bIjAone ThaDe peTe "mAnyatA'nI vAta sujhe che ! paNa emAM dazAzrImALI hitecchunA taMtrI bhAI mohanalAlano kAMI deSa nathI; kemI patranI hayAtI sAthe AvI "dRSTi'nI hayAtI svabhAvatA ja joDAyelI heya. ahI huM gayA aMkanA ubharA pharI yAda karAvIza ke, " paNa A dalIlo huM konI AgaLa karuM chuM ? jeNe harakoI rIte amuka dhAraNe pAra pADavAno nizcaya ja karela che tyenI AgaLa hita-ahitanI carcA zA kAmanI che ? huM kabula karIza ke mahArI sadhaLI dalIlo ane zubhAzayo te gRhasthanA caherA upara jarApaNa asara na upajAvI zakayo, ane mane lAgyuM ke duniyAmAM nyAya ke satya chatuM nathI, cAlAkI ane baLa ja
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra' ' ' ' jainahiteccha. che, ane huM hArI nibaLatA mATe eka chUpe nisAse mukI zeThamajakurane chellI salAma karI rasto pakaDayo.......ane chelle "bhASAnI bAbatamAM umerIza ke, huM eka ja bhASA jANuM chuM ane henuM nAma che hadayanI bhASA; hRdayamAM huM baLatA hAphamAM je vAMcuM chuM te lukhA-nIrasa piSAkamAM bahAra paDatuM joI huM lajavAuM chuM, je ke loke" ne e namAlA zabdo paNa ghaNu ugra lAge che. A be vacce pula bAMdhavAne huM azakta chuM. pitAnA lehIthI lakhI jANanArA ja mahane "vAMcI zakaze-InsApha ApI zakaze. bhAI mehanalAlanA hRdayane huM pUchIza ke, dazAzrImALAhitecchuM zA zrImALI vaNika mAtranI sevA mATe kahADavAmAM Ave che ke mAtra amuka dazAzrImALI vyaktionI sevA mATe ? A prazna hamArA kArtika-mArgazIrSane aMka ja ubho kare che; kAraNa ke e 48 pRSThanA aMkamAM, dazAzrImALI beDaga ke jenuM kAMI nAmanI zAna paNa hajI hayAtImAM AvyuM nathI hene mATe eka 5 pRSThanuM carcApatra ane eka pRSThanI hamArI nedhaH ema be ulekha karavAmAM AvyA che, hAre lagabhaga 1 varSathI kAma karI rahelI " saMyukta jaina vidyArthIgRha-nAmanI dazAzrImALIe ja sthApelI ane jaheno lAbha lenArA hAla moTe bhAge dazAzrImALI vidyArthIo ja maLI Ave che tevI saM. sthAnI himAyatano eka akSara vaTIka sadahuM aMkamAM nathI lakhyo eno artha zuM bhalA ? bIjI beDa ganI vAta bahAra paDayA pahelAM hame becAra dha" saMyukta vidyArthIgRha tarapha samAjanuM citta kheMcavA lakhI heta ane hene thoDI paNa madada apAvanAra banyA heta (agara AkSepa je aMkamAM karavAmAM Ave che te aMkamAM eka lhAnI sarakhI paNa naidha A saMsthAnI sevAmAM lakhI hota ) te hamaNAM hamArI navI yojanAnI himAyata mATe kAMI zaMkA laI javAnuM kAraNa nahatuM. eTaluM ja nahi paNa je aMkamAM hame "saMyuktavidyArthIgRha". nA sthApakanA pramANika bacAvane paNa guhAnuM rUpa ApavA kozIza karo cho te ja aMkamAM vidhavAlagnanI virUddhamAM eka sAthe be lekho dAkhala karavAmAM zuM Azaya hoI zake te paNa dekhItuM che. vidyArthIgRhanI sthApanA ane vidhavA lagnanI himAyataH e bane kriyAo sAthe mahAruM nAma otaprota thayeluM hoi, A yukti ThIka ja levAmAM AvI che ! "caryAno mane Dara nathI ane hu hameza cacAne to AhAhana karate rahuM chuM, paraMtu hame je vyaktionAM carcApatra
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ * dazAzrImALI hitecchu " nuM avalokana. 583 chApyAM che te vyaktio paikI eka to mAtra deSathI ane bIjI vyakti koInuM vAjIMtra banIne lakhe che ane bemAMthI eka Avata gahana viSaya saMbaMdhI dalIlone sahamajavA jeTalI keLavAyalI nathI. tethI huM tevI vyaktio sAthe savAla-javAbamAM utaravAmAM bhUSaNa mAnato nathI. aneka dRSTiAbaMduthI karAyelI hArI dalIle "hitecchumAM agAu bahAra paDI gayelI che te vAMcavA-hamajavA jeTalI palsa hamArA carcApatrIomAM pramANikatA ke humaja hota te artha vagaranI ane dalIla vagaranI lITIo bharavAnI IchA ja teone thavA na pAmate. te chatAM jahemane sAmAjika daSTithI e viSayanI carcA sAMbhaLavAnI pramANika icchA ja haze temane mATe hamAro aMka prakaTa thavA agAu AjanA mahArA daLadAra aMkanI zarUmAM puSkaLa lakhAi chapAI cUkayuM che. have jAre hame vidhavA lagnanI virUddhamAM che carcApatro eka sAthe chApa cho, hAre pRSTa 46mAM "sAdarAnA eMsI piolITIkala ejanTa zrIyuta pAnAcaMdabhAinI putrI ' jenAM ekavAra lagna thayAM hatAM. paraMtu lagna pachI tarataja vara TuMka bImArIthI gujarI gayA hatA, henA bIjIvAranA muMbaI khAte thayelA lara bAbatamAM ApaNI jJAtimAM AvA sudhArAnI zarUAta thaI che te bahu khuzI tharA jevuM che " ema lakhe che. eno artha zuM ? dazAzrImALI vaNika upara eka ja eka rUpI maho dvArA garama ane ThaMDI banne havA phukavAthI hame hemanA hitecchu nuM kAma banAve che ke bImAra banAvavA jevuM kare che ? agara zuM tvame ema kahevAya mAge che ke vidhavAlagna niyama tarIke to dhikkAravA jevAM che, dAkhalA tarIke, lalitAnA mahemAM kalApinI " vaidhavya vadhu vimalatA, bahena ! saibhAgyathI ke; che bhaktimAM vadhu vimaLatA. juna ! zRMgArathI ke" e vagere lITIo ( azuddha karIne ) mUkI che. paNa eno artha kaI hamaje che ? " hArA mRdu hadayane vedhaya ApIne Apya" eno artha jarA lekhikA pAse pUchAvaze ! kalApi pitaATalA dIvya premanI vAto karanAro-viSayatRmi vagara rahI zakyo hato ? dharma patnInA dekhatAM parAI sAthe "dI sukha" mANavAnI kabulAta teNe karI che kharI ? jarA Hard facts najaramAM rAkhIne vAta kare tene javAba Apavo pAlave; bAkI sAdhutAnA ubharA AgaLa dalIla ja nathI. ( vaidhavya vimalatA kevA prakAranI ane keTalI trAsajanaka hadanI che te, ichA haze te, kAThiyAvADanI khAnadAna jIvatI vidhavAonA dAkhalA sAthe batAvIza
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 584 jainahiSNu paNuM hAre rA. pAnAcaMdabhAI jevA eka moTA hoddedAranA gharane savAla heya hAre e lagna eka sudhAre" ane "khuzI thavA jevI bAbata bane che? hame kahezo ke, A kesamAM te " kanyAne apariNIta TharAvavAmAM Avela hatI'; A zuM "sudhArA" mATe "khuzI" batAvanAra mATe nyAyasarano bacAva che? ane mahAtmA gAMdhInuM pramANika zastra ja iSTa lAge che; sudhAro karavo jarUra ja lAgato hoya to laMkAne ThagyA sivAya karavo joie ane tenAM pariNAmo sahavA taiyAra rahevuM joIe. koI paNa zubha ane mahAna kAma kaSTa sahyA vagara thaI zakatuM nathI. paraNelI kanyAne A pariNIta karAvavAmAM AvI eTale zuM ? zuM e kAMI pAMca-pacIsa mANasenA abhiprAya mAtrane savAla che? je mahAjana lagnane "pavitra" mAne che, na ii zake evuM mAne che, eMsI varSanA buDhA sAthe bAra varSanI bALakIne paNa pherA pheravyA pachI mukta karavA nA kahe che, te mahAjana ghaDIbharane mATe koI paraNelI kanyAne "apariNIta 'nI chApa Ape eno artha zuM? je mahAjana zuddhabuddhithI-samAjanA hita khAtara ane samajapUrvaka-kAMI karavA mAgatuM hoya te leNe evuM kahevuM joItuM hatuM ke, amuka saMjogomAM raDA lI bAlikAone pharI paraNavAnI chuM?" ApavAmAM Ave che, pachI bhale te chUTano upayoga eka amaladAranI chokarI kare agara eka bhikSukanI chokarI kare. paraMtu lagnanI je bhAvanA (Concept ) Aje A paNa samAjamAM pracalita che te bhAvanA mujaba te, mahAjana upagitAnA daSTibiMduthI ke dayAnA daSTibiMduthI ke jamAnAne mAna ApIne ke bIjA koI paNa AzayathI koipaNa eka athavA vadhu ekavAra pariNIta thayelI strIne apariNuta" TharAve hene artha punarlagna ja che ane mAtra punarlagna che. te pachI zA mATe nAhaka dazAzrImALInuM hita icchavA mATe kaDhAtA patramAM kamI hitanA seMkaDo praznone choDI vidhavA lagnanI virUddha bakhALA kahADanAra carcApatra- te paNa eka nahi paNa babbe-ne jagA ApI lokone bramaNAmAM 3 ane gucavADAmAM nAkho cho ? huM hamArA upara Aropa mukavA koI rIte icchato nathI, paNa hame hRdayane pramANika rahevAnI hiMmata dhAraNa kare eTaluM ja mAtra icchuM chuM ane ema icchavAno eka hiMdI tarIke, eka dazAzrImALI tarIke, ane eka bhAIbaMdha patrakAra
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazAzrImALI hite dhu "nuM avaleAkana. 584 tarIke-ema tevaDA-tu huM dharAvuMchuM. punarlagna iSTa ja hAvAnI hamane khAtrI thatI hoya te| khullA zabdomAM-pachI bhale mArI mAnItI - sAdI zAMta bhASAmAM '-tyenI hImAyata kare| ane tethI grAhake TI jAya ke AgevAne satAvavA bahuAra paDe (ke je banavAnuM ja} vhenI tamA na kare; ane jo punarlagna %0 nathI ema ja huMmArUM hRdaya ( AjanA aMkamAM anyatra chapAyalA DurA lAMbe lekha vAMcyA pachI paNa) kahetuM DhAya teA eNsI polITIkala ejanTa ke patrakAra kaeN paramezvarathI thatuM paNa punarlagna hamArI kalamathI sudhArA' ane . khuzI thavA jevA' viSaya tarIke uttejanA na ja pAme eve nizcaya kare. hiMdane ane hiMdI dareka jJAtine Aje satyAgrahI *enI ja jarUra che, dahIM-dUdhamAM paga rAkhanArAne ja mhoTA bhaya che. rAjadvArI, zikSaNa sambandhI temaja sAmAjika uddhAranA yudghamAM jeTalA bhaya byurokrasI'ne nathI teTalA dahIM-dUdhamAM paga rAkhanAra svajatanA che. dharmasudhArakA, samAjasudhAraka ane dezanetAe je cIjathI Dare che te cIja 'yuddha' nathI (yuddha te| emanI hayAtImAM etaprAta thayeluM hAya che: Reform and warfare are sy nonymous ) ane yuddhamAM sahave SaDatA dareka prahAra hemanA mizanane eka pagaluM AgaLa vadhAranAra thai paDe che; parantu yudvanA nAmathI paNa tharatharatA bhIrUe A ke te vAtanA nirNaya karI zakatA nathI ane tethI yuddhamAM joDAtA banne pakSane unconsciously nukasAna karI bese cheH eja bhaya che. * dazAzrImALI hitecchu ' patranA taMtrI mahAzaye, jJAtijane nega kADhelA prazneAnA uttaramAM vAMkAneranA samasta mahAjana tarapha, sakhyAbaMdha sahIe vaLeA, je lekha bahAra pADayA che te kharekhara nirmaLa dIlathI lakhAyale che. vidhavAlagnanI bAbatamAM je abhiprAya te lekhamAM apAyA che te ghaNeA TAkA che; eka vyakti khullA zabdamAM hA ke nA lakhI zake, paraMtu jhAre eka samagra jJAti taraphathI javAba lakhavAnA haiAya (ane eka gAmanI jJAti bIjA gAmAnI jJAtiothI joDAyalI DhAi te sarvanI custa mAnyatAnuM khulluM apamAna na karI zake e te dukhItuM che ) mhAre punarlagna pra lAgatAM haiya tevI jJAtie paNu evAjaDA ane ceDA zabdomAM lakhavuM paDe. te jJAti lakhe che ke "jyArathI A prazna carcAvA r
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ sa jainahitecchu. lAgyA tyArathI jJAtinI vidhavAo manaHsathama khAI eDI che.'' ApaNe prathama A eka ja vAkyanuM hRdaya tapAsIzuM. jJAtinI kAi - eka vidhavA nahi paNa vidhavAe manaHsayama khei beThI che ema eka jJAti chAre ja lakhI zake ke jadAre ghaNI vidhavAe lagna karavAnI icchAnAM khullAM cinha batAvavA lAgI haiAya; kAraNu ke pRcchA mAtra ja heta te, te te jJAtinA jANuvAmAM AvI zakatahi. tuve bhale dalIla khAtara vAMkAnera mahAjananI A vAta ApaNe mAnI laie ke, e vidhavAe manaHsayama khAi meDI te vidhavAlagnanI drumazuAMnI carcAnuM ja pariNuAma che; teA savAla e thAya che ke, vidhavAo OM je mhATe bhAge bhaNelI nathI ane vidhAlagnanI hiMmAyata jheranArA ekanA eka patra jainahitecchu ' te vasI humavA jeTalI zakti te paikInI kAkamAM ja haze, te ATalI chApekI carcA mAtrathI je mana:sayama kheAi eDI ema kharekhara jovAmAM ja AvyuM te| pachI e vidhavA peAtAnI AsapAsa mAtA pitA bhAibhejA-kAkAkAkI vagerenAM zayanagRhe! ( ane keTalIka vakhata AMkha ane zarIranI muMgI vAcA tathA kavati kAmaceSTA paNuM ) mAja sudhI jovA pAmatAM emane manaHsayama kema rahI zakaye haze ? sAmIta thAya che ke, emane manaHsaMyama ce taraphanA vAtAva zuthI gayelA ja hatA, paNa lagnanI icchAnAM cinha batAvavAnI hemanAmAM hiMmata nahAtI, kAraNa ke evI icchAne Aja sudhI adhamatA manAyalI hatI; pachI DaeNAre chApAM nahi vAMcavA chatAM amuka chApAmAM vidhavAvivAhanI himAyata thavA lAgI che' evI vAta emanA kAne paDI thAre teone jIvamAM jIva Avye ane manaHsaMyama ke je te! tee chApAnA lakhANa pahelAM ja khAi bheTI hatI te manaHsayama jALavavAnI hemanI azaktine ekarAra karavA taiyAra thai. have jo manasayama khAi cukelI ' strIone khA nagImAM kukarma karatI jovA dRcchA na heAya te hemane khullI rIte mahAjane kahI devuM joie che ke, brahmacaryarakSA e sIttama che: paNa bahArathI brahmacaryuM batAvI aMdarathI kukarma karavuM ke kukarmanA tarkavitarkamAM bhRSTa gavuM e sAthI adhama che; icchAo tAme na rahI zake te mahAjananI maMjurIthI phrI paraNavuM e madhyama mArga che. mATe sAe cetAtAnI zakitanA vicAra karI pramANikamArge levA. " Ama thaze tA je vidhavAe manaHsaMyama nahi ja rAkhI zakatI haze te .86 ..
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ * dazAzrImALI hitecchu ' nuM avalokana. 5:7 -lagna mATe bahAra paDaze. bAkI " carcAthI vidhavAo manaHsa yama khoI beThI che ' ema mAnI " khAnapAnanA niyamo pALI, brahmacarya pALI, tanathI ane manathI sudaDha banelA daMpatI joDAya e ja sulabhya pratikAra che " ema kahevAthI kAMI " IlAja ' hAtha lAgI jato nathI. carcAo cAlyAM ja ja karaze, ene kaI jJAti ke sarakAra paNa aTakAvI zakaze nahi; eTale pachI hamArI mAnyatA pramANe te jJAkinI vidhavAnAM mana pratidina vadhAre ne vadhAre manaHsacama be besavAnAM ja ane pariNAma vidhavA lagnamAM na Ave to tethI e bhayaMkara kAryamAM AvavAnuM te cakkasa che. ane vidhavAlagnanI jarUra ja na paDe ema thavA mATe hame je prathamathI ja suya lagna yojavAnuM kahe che te to AkAzakusumavata kalpanA mAtra che. khAnapAnanA niyamo koI samAjane cothe hisso paNa pALI zake che ? " tanathI ane manathI sudaDha banelAM ja daMpatI joDAya " evI hamArI icchA mujaba vartana thatuM somI pAMca TakAnI bAbatamAM paNa jevA pAme che ? ane jahAM amuka dharmanA ja, hemAM paNa amuka jJAtinA ja, hemAM paNa amuka prAMtanA ja, hemAM paNa amuka sthitinA ja leke vacce kanyAvyavahAra thaI zake evuM sakhta baMdhana che hAM " tanathI ane nathI sada" evI ja kanyA ane evo ja purUSa TuMkA sarkalamAMthI kevI rIte maLI zakavAno hato ? hAlanuM AkhuM baMdhAraNa yahAM sudhI na pharI jAya tyAM sudhI navI navI vidhavAo vadhatI ja javAnI ane hemanAM mana paNa agAunA vakhatanI vidhavAo karatAM vadhAre caMcaLa thavAnAM ja, emAM leza mAtra zaMkA karavA jevuM nathI. AkhuM baMdhAraNa pheravavAnI tAkAda vAMkAnera jJAtine hoI zake nahi ane tethI punarlagnanI chuTa ApyA sivAya bIjo rasto paNa hoI zake nahi.* * carcAnuM svarUpa nAha hamajanAra eka bALaka mAsikakAra lakhe cheH "vidhavAvivAhano ujaLo sudhAro [ khuda prativAdInA mukhethI ene " ujaLe sudhAre kahevAI jAya che e ja e sudhArAnA satyane daivI purAvo che! ] dAkhala karavAthI vaidhavyane ulaTuM vadhAre uttejana apAze, tenA karatAM vaidhavyanAM kAraNe ja baMdha karavAM e vadhAre kudaratI ane salAhakAraka mArga che. melerIA tAvanuM mULa kAraNa zodhIne te kAraNe prathama dUra karavAnI jarUra che, tene badale melerIAnI havAvALA pradezamAM vAraMvAra vasavuM, vAraMvAra tA
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 588 janahitecchu. ane te bhaluM mahAjana manamAM te barAbara hamaje che. te kahe che: "kAMika bAMdha choDa thAya che, paNa te chUTa kyAM jaI aTakaze te kahI vathI sapaDAvuM ane pachI kavAnAina jevI kaDavI davAonA ghaTaDA pIvA ! A saMgha dvArakA jAya nahi !".....ke mahAbhArata IlAja batAvyo che Aja sudhI koI jANatuM hatuM ke vidhavApaNuM na thavA pAme e sAruM che ? AvA ne AvA TAyalA karanArA-kA IpaNa saM. baMdha vagarano bakavAda karanArA-patrakAroe samAjanI sthiti vadhAre kaphoDI karI mUkI che. rogI na thavAya e zreSTha che ema to AvAM bALakonAM upadeza vagara paNasa kAI jANe che, paNa te chatAM paDosIonI gaMdakIthI ke bIja gAmoe bagADelI havAthI hAre eka gAmamAM rogano 5vA phelAya hAre " roga zA mATe AvavA dIdho?" evI vAtothI kAMI dahADo vaLavAna che ? tyAre kAMi kaDavI davAnA ghUMTaDA pIdhA sivAya chuTake che ?-ane hamaNAM punarlagnanI je himAyata karAya che te bAjuM kAMI nahi paNa, AkhA samAjamAM lagnasaMsthA je hadapAranI bhraSTatAe pahoMcelI che ane hene sudhAravAnuM kAma dAyakAo sudhI zakya nathI (iSTa bane teTaluM che to paNa ) te lagnasaMsthAthI utpanna thayelA savavyApaka vaidhavyavyAdhinA ilAja tarIke na chUTake levuM paDatuM kaDavuM auSadha mAtra che. vidhavA lagnanA himAyatIo kAMi ema kahetA nathI ke bALa lagnAdi karo ane kanyAone vidhavA banAvo; ethI ulaTuM bALalagnAdina aTakAyata mATe A sudhArako ja sAthI vadhAre prayAsa kare che ane hemane naDatara karanArA paNa vidhavA lagnanA virodhIo ja che! emanAthI nathI mAta bALalagnano niSedha, ane nathI khamAto putalaMDa ne upadeza. emAM paNa gujarAtI" patra jevA te bALalagnanI paNa himAyata karavA sudhInI le kapriyatAnA gulAma che. Ama jahAM sudhI, vAyaDAo bALalagnanI gyAyegyatA bAbatanI carcAmAM rokAI rahe tyahAM sudhI vidhavAo vadhatI ja jAya ane pachI pelA nirmAlya bALaka jevAo kahetA ja rahe ke "basa mULa tapAse, davAnA kaDavA ghUMTaDAnI vAta na karaze ane karazo to hame game tevA pagaju ane DAhyA haze to paNa hamane dhUrtA, nIca, adharma kahIzuM !" ghara baLavA lAge, ane strIo ane bALakenI tarapha bhaDake bhaDakA thavA lAge, hAre A dharmanA nAme peTa bharI khAvA nIkaLelA 5
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ * " dazAzrImALI hitecchu'nuM avalokana. 588 zakAya nahIM. tene eka pratikAra Aje sugamya hoya ane bhaviSyamAM te durgamya thaI paDe te vaLI mULa upara paNa AvavuM paDe. " A zuo kaheze ke "sabura, keIe A dhara upara pANI chATavuM nahi; pahelAM e nakkI kare ke Aga lAgI ja kevI rIte? zuM chokarAe dIvAsaLI phekI hatI? te bahArA bApe mukhae zA mATe khabara rAkhI nahi! zuM culAne devatA uDayo hato hAre mArI mA gadheDIe kema sAvadhAnI rAkhI nahI ? basa khabaradAra myunIsIpala baMbAvAbAe mahArA gharapara pANInI suMDha tAkavI nahi ! tethI mahArUM kimatA pharnacara ane dIvAle bhI jAI bagaDI jaze ane huM tenI nukazAnI bharI laIza !" kevuM suMdara DahApaNa! paNa bhalI myunIsIpAlITI- leka hA kahe ke nA kahuM to paNa Agane olavavAnA kAmamAM jeNe pharaja mAnelI che te to-hene dhakakA mArIne paNa suMDhane mAre calAvavAnI ja ane dhamAM pAchuM paDavA jeTalA thoDA nukazAnathI AkhA gharane ane gharamAMnA sAmAnane tathA kimatI ane temaja bhayamAM paDelA paDesIonAM gharone bacAvavAnI ja. sudhArakAnI kharI sthiti A myunIsIpala baMbAvALA jevI che. ane tema chatAM jo gharanAM mAlekathI pANIno mAro na khamAto hoya to bhale kaI daivI dAktathI-kAI maMtravidyArthI-ke bIjI kaI rIte Aga olave; 5raMtu jayAM sudhI te Aga na olave tyAM sudhI paDosIoe baMbAnA mAre cAlu rAkhavAno Agraha karavo ja paDaze, kAraNa ke "bonI mUbaI mAtra hene ekane ja nahi paNa samAjane paNa asara kare che. * Ama kare che tema karo, eTale pachI vidhavAone saMbhava ja nahi rahe ane vidhavA lagnanA savAlane jagA ja nahi maLe ": AvuM bakanArane jIMdagI sudhI sudhI lokhaMDI pIMjarAmAM bhUkhyA tarasyA purI rAkhIne kahevuM joIe che ke, " AvuM tapa karavAne zubha avasara ne pharI pharI kahAMthI maLaze? mUkha, raDe che zuM? ane khAvAnA ane duniyAmAM mahAlavAnA phAMphAM mAre che zuM karavA ? karI le aNuzaNa vrata ane manane mArI le; basa mana mAryuM eTale duniyAnA pherAmAM paDavuM ja bacyuM ! vAraMvAra jamavuM ane vAraMvAra maravuM, ghaDImAM ekanA beTA thavuM ane ghaDI mAM bIje bApa kareH A adharma-A pApa-A duHkhamAM ne zuM majA paDe che ? je gajasukumArane mAthe nhAnI umare kheranA baLatA aMgArA mUkyA hatA
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainaddhitecchu. zabdomAM vidhavAlagnanI AvazyakatAne teA svIkAra thaI jAya che,. mAtra ene! hudapAranA upayoga thai javAnA bhaya hemane ciMtAtura kare che, jo ke hainA paNa plAja hemanuM nirmaLa hRdaya batAvI Ape che ke " to vaLI mULa upara paNa AvavuM paDe. huM kahIza ke, ,, B0 te paNa te mana mArIne dhyAnAvasthAmAM sthIra rahyA ane samAdhimaraNa marIne mekSe gayA; bhagavAna mahAvIrane kAnamAM khIlA ThokayA teA paNa khelyA nahi; satI drapadIne kaneM pAMcapati maLyA te pAMcenI kAmatRSNA maMge mhADe purI karavA jeTalI hadanI zAnti rAkhI eDI; tema hane paNa kame eDI ane bhUkhamarA maLyA che te sahana karI mana baLavAna karI mukti meLavI le. A jIMdagImAM huM zuM sukha oyuM ke jethI hene labAvavA ATaleA badhA taraze che ? paMdara paMdara rUpeDInI nekarI mATe rAja jAhera khabareAmAM bhIkha mAgavA chatAM te paNa maLI nahi tethI patrakArane Tega bhajavavA paDe che, leAkeAnA lekhe ceArIne nAma bhuMsI vidvattAne dhamaMDa karI narakanuM bhAthu bAMdhavuM paDe che, nhAnI nhAnI nokarImAMthI paNa cha mahInAmAM be vAra tamAcA khAi ghera besavAnuM apamAna sahavuM paDe che, sAdhuonA phaeNTegrApha chapAvavAnI dhamakI ApI sAdhue ane hemanA bhaktene dhamakAvI e dvArA peTa bharavAnA ghATa ghaDavA paDe che, te sa karatAM te muMgA muMgA aNazaNa karI janmamaraNanI hamezanI pIDA patAvavI e zuM khATu che? chUTakArA IcchavA e mahApApa che; kAraNa ke chUTakArA mATe kAlAvAlA karavA paDe ane kAlAvAlA na phAve mhAre saLIA tAvA mAthuM paNa akALavuM paDe ane tethI lehIlavANa thavuM paDe. abhaNa dazAmAMthI chUTakArA pAmaze te mithyAsI banavAnA bhaya che; sAmAjika saDAmAMthI chUTakAre! pAmaze! te khADA DhAra ' jevA brAhmA, paTelIAe ane gujarAtI ' jevA patrakArane bhUkhyA maravuM paDaze; ane rAjakIya gulAmImAMthI chUTI 'svarAjya' meLavavA mathaze! te jelamAM javuM paDaze ke vakhate lAhI vahevaDAvavuM paDaze ane byurekrasIne bhukhe maravuM paDaze henuM paNa pApa hamane lAgaze. mATe, basa, baMdhanamAM paDI rahe| ane mana majabUta rAkhI saMthArA karI lyeA ! bApu ! AkAzamAMthI vimAna kAle Avaze ane kAle seAMdhI mukti hane varI leze, henI rAha jeteA--mhAM phADI--nirdoSa saMthArA karI le. je ekhI ! . 6
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazAzrImALI hita chu" nuM avalokana. paTela vyApAramAM naphe ane TeTe bane che ema jANavA chatAM kaye vANIyo vepAra karavAthI dUra rahyo ? jIvavuM che, to vepAra karyA vagara TakA ja nathI,-pachI napho thAya yA nukazAna e judI vAta che. nukazAna thatAM gujArAnanA bIjA bhAga hene nathI maLI AvatA zuM? ane nukazAnanA vicAra karIne keAI vANIye havA khAIne besI rahyo khare ? jIvana e hAra-jItanA pAsAvALuM niraMtara cAlatuM yuddhakSetra ja che. koI paNa divasa hame hene "kaMI paNa hAra vagaranuM-kaI paNa upAdhi vagaranuM-kaMI paNa kaSTa vagaranuM - banAvI zakavAnA nahi ja. duniyA je che te A che; hAranI bIkathI niSkriya besI ti gaMdhAIne marI jaze, kudarata je sthitimAM hamane mUke te sthitimAM vagara babaDeye " cAlavA " mAM ja hamArA " jIvana nI rakSA che. bAkI to hame pote lakho cho tema ja che ke, " jemane mATe ApaNe vicAra karIe chIe temane-eTale AkhI strI jAtineA saMbaMdhe zo abhiprAya che te jANavuM Avazyaka hovA chatAM te to zizazcaMgavata che " ( arthAta ApaNuM samAjanI strIo khullI rIte manane abhiprAya jAhera kare e vAta azakya che ); ane " purUSa vargamAM svAthI, svamAnarahita, jJAtidAjhazanya ane kalahapriyane TeTa nathI, eTale pachI emane paNa (abhiprAya ApavA mATe) AmaMtraNa ApavuM te akAle che. " kharekhara vAMkAnera mahAjane uttare ApavAmAM uMDA vicAra ane pramANitAne purato upayoga karyo che, je joI eka sahajJAtijana tarIke mahene abhimAna upaje che. bhAIbaMdha dazAzrImALI hitecchu "ne AvA prazna ubhA karavAnI upajelI mati mATe mubArakabAdI ApatAM IcchIza ke e patramAM A panonA jeTalA jeTalA uttara chapAI gayA hoya taheno saMgraha eka judA pustakarUpe prakaTa karavAmAM Ave, ke je pustakamAM ( ane banI zake te mAsikanA have pachInA dareka aMkamAM paNa) dareka pratyuttaranI khAsa khubIo para prakAza pADavAmAM Ave, tathA akeka praznanA jUdA jUdA javAbonuM prathakkaraNa ane mukAbalo karI sTenuM hArda khuluM karavAmAM Ave.
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. (9) mahAtmA gAMdhI ane vidhavAlagna. . mahAtmA gAMdhInA mukhamAMthI keTalIka vakhata upadeza nahi paNa * sutrA jhare che; A vAta tarapha mhArUM lakSa eka niMdAtmaka mAsikakArane lIdhe khecAvA pAmyuM che. e mAsikakAra samAjazAstra ke dharma zAstra emAMnuM ekke zikhelA nahi haiAvAthI,vidhavAlagna saMbaMdhamAM bAra mAsa upara chapAyalA mhArA vicArene utArI pADavAnI. peAtAnI dhAraNAne pAra pADavA mATe kai mAnanIya purUSanA TekAnI zeAdhamAM pharatA hatA. zeAdhatAM zeAdhatAM hene mahAtmA gAMdhInA amuka zabdo maLyA ane te teNe prasiddha karyAM. te zabde A cheH " vidhavAne savAla jevA tevA nathI. vidhavA peAtAnI IcchAnusAra punalagna kare e eka vAta che, paNa punarlagna karavAnuM bALavidhavAone zikhavavA pAchaLa kALakSepa karavA te taddana jUdI vAta o. che. . zabdene! utAre! karanAra vyaktie haeNmAM vidhavAvivAhanA khaMDananuM kimatI zasra yuM che. ApaNe hamaNAM ja joizuM ke e zastrathI mhArA pragaTa thai cUkelA vicAreAne bhaya che ke e vicArAne virAdha karanArAone. huM ekAMtavAdI nathI ane tethI kei divasa eka ja dRSTithI teevAnI rIta pasaMda karUM nahi. upara ApelA 'utArA te vizALa dRSTithI artha karavA pahelAM e zabdo khelanAra kANu che e jevA. huM khAsa lakSa ApIza. gItAmAM kRSNe arjunane sagAone sahAra karavAne Apele upadeza vAMcIne harakeAi mANasa harakoi mAsane , khUnanI salAha Ape ane emAM gItAnA AdhAra TAMke tA e asahya tha paDe. e upadezane artha karavA pahelAM e upadeza ApanAra vyakti keNa hatI ane kAnA pratye te upadeza apAyeA hateA e e muddA prathama dhyAnamAM levA joie. peAtAnI mIlkata paNa ApI devAne tatpara thayelA evA ( nahi ke svArtha khAtara laDanArA ) arjuna pratye e upadeza apAyA hatA; ane kRSNa arjunanuM nirmaLa sAgI hRdaya barAbara jANatA hatA eTaluM ja nahi paNa paristhiti ane satya paNa teethI chAnAM nahatAM. kRSNanA arjuna pratyenA te upadeza game te mANasa game te mANasa pratye Ape te duniyAmAM khunAmarakI, aMdhAdhudhI ane adhamatAnI hada thAya. saMpara tevI ja rIte upara ApelA 'utArAnA' artha tapAsavA pahelAM ApaNe te ( utArA 'mAMnA zabdo bolanAra vyaktinuM arthAt gAM
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAtmA gAMdhI ane vidhavAlagna. 583 dhIjInuM svarUpa vicArIzuM. dhyAnamAM rahe che, gRhasthanA pozAkamAM chatAM te eka "pUrA tyAgI " ane brahmacArI purUSa che. pitAnA putronAM vevIzALa jevAno khyAla paNa hemane asahya thaI paDe che. evA purUSo mhAre kaI bele hAre "bhASA samiti" nA niyamanuM + laMghana na thAya evI " yatanA pUrvaka athavA kALajIsahita ja bole. teo zarUmAM ja kahI de che ke, " vidhayAne savAla je te nathI." matalaba ke, lokamAnyatAne vaza thaI vidhavAne lagatA koI viSayane eka bhaDAke uDADI de e kAMI DahApaNa nathI; emAM dezakALa, rIvAjo, paristhitio, manuSyaprakRti, keLavaNI ane gRha saMsAranI sthiti, dharmazAstro Adi aneka bAbato vicAravAnI hoya che. AvA "gaMbhIra' viSaya para saMkSepamAM potAne abhiprAya A5vAnuM prApta thatA teo kahe che ke, "vidhavA potAnI IcchAnusAra punalagna kare e eka vAta che;"arthAta vidhavAnI IcchAnusAra thatAM teNInAM lagna rahAme tee virodha karatA nathI. huM e paNa khulluM karI batAvIza ke A zabdo vaDe teo koI Adeza paNa karatA nathI, paNa ema te teo prathamalagnane paNa Adeza karatA nathI, mAtra brahmacaryane ja Adeza kare che. temanA jevA mahAtmAo-jema jaina zAstramAM sAdhuvartana saMbaMdhamAM kahyuM che tema-Adeza te sarvotkRSTa mAgano ja kare ane madhyama mArga bAbatamAM mauna rahe- vidha na kare, tathA adhama mArga hAme khullo virodha kare. have juo ke teo zuM kahe cheH " vidhavA pitAnI icchAnusAra punarlagna kare e eka vAta che; paNa punarlagna karavAnuM bALavidhavAne zikhavavA pAchaLa kALakSepa karavo te taddana judI vAta che." teone virodha, bALavidhavA ke jenAmAM hajI kAmatRSNa jAgI nathI ane kAmatRSNa dabAvI devAnA pramANika prayatnano mArga ekvAra aMgIkAra karavAmAM Avyo nathI, henAmAM hajI "pitAnI IcchA jevuM kaMI che nahi, je hitAhita vicAravAne lAyaka banI nathI, tevI strIone lagnanI uzkeraNI karavAnA uddhatAI athavA " julama " hAme che. AvI uzkeraNInuM bIjuM nAma "julama kahevAya ane te alabata virodhane pAtra che. paraMtu je vidhavAmAM kAmatRSNa utpanna thaI cUkI che ane te tRSNAne dAbavAnA yathAzakti karAtA teNInA prayAsa niSphaLa nIvaDavAnuM tene bhAna thayuM che, je vaLI lagna sAthe joDAyelA lAbhageralAbhano svataMtra rIte vicAra karavA lAyaka umaranI thaI che, tevI vidhavAne pitAnI IcchAthI lagna karatAM samAje rekavI na
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ nahiteccu. joIe ema tee sUcave che. ane mhArA mata tethI bhinna kASa divasa na hatA. huM te AgaLa vadhIne saaN sudhI lakhI gayA chuM ke, maLavidhavAone ja mAtra nahi paNa bALakumArikAone ane apakava yanA zakarAone paNa lagnanI uzkeraNI thAya evI vAteA na karavI joie. paraNavuM e niyama ane brahmacarya pALavuM e apavAda' ema je hAlanI prajAmAM manAyaluM che. hete sthAne jIMdagI sudhI brahmacarya pALavuM e niyama ane paraNavuM e apavAda evI mAnyatA pracAravAnI jarUra che, ema mheM aneka vakhate kahyuM che. ane A akanA pahelA lekhamAM paNa brahmacaryanI puSTimAM Aga jevA zabdAnA upayAga karyA jovAmAM Avaze. Rex nirmaLa dIlathI apAtA jUdIjUdI vyaktienA abhiprAyAmAM svAbhAvika rIte ja sAmyatA haiAya che. mahAtmA gAMdhInA ja vicAre mhane anumeAdana Ape che ema nathI, paNa baMgALanA gAMdhI eTale izvaracaMdra vidyAsAgara paNa mhArA A viSayane lagatA abhiprAyane anumedana Ape che. dhyAnamAM rahe ke, A purUSa te hatA ke nhemanuM zAstrIya jJAna AjanA harakoI hiMdu vidvAnathI haDIAnuM hatuM ane hemane svAtmArpaNanA guNa mahAtmA gAMdhI sivAya AjanA khIjA kAI hiMdIthI anusarI zakAya nahi teTalI hadaneA hateA. AvA AvA purUSA dharma, vyavahAra, kudarata, dezakALa vagerenA uMDA anubhavathI je kAMI kahe te vicAra, vADIlAla nAmanA jainadharmamAM janmelA manuSyanA vicArane sampUrNataH maLatA AvavA chatAM, e mA vidvAne khIjA dharmamAM janmyA mATe ' mahAtmA' gaNAyA ane vADIlAla jainadharmamAM janmyA mATe jainapatrakArAnI gALAnA hakakadAra banyA ! ema ja hAya; leAkA e nimitte paNa lakhatAM-khelatAM--vicAratAM te zikhe che ! vADIlAlane adharmI ane evI jI bArasA gALAnuM dAna devA chatAM mAsikakArAne enA lekheA enuM nAma chUpAvIne paNa utArI laI mAsike bharavAM paDe che eTaluMe dIlAse levA joga che. bAkI tA bALakane janma mAtAnI vedanAmAMthI ja thAya che, tyAM pachI khaDakhaDavuM nirarthaka che. mahAvIra kahetA havA ' e mathALAnA mhArA lekha ke je lagabhaga pAMca patrakArAe pharI chApyA hatA haimAM nhAzaM mahAvIra yathArtha kahe che ke " leAkeAmAM `zakti ghaNI echI khIlelI che, te koi paNa rIte vadhAre khIle e joi huM prasanna thAuM chuM. re, tee te zakti mhArA upara ajamAvavA jAya ane e rIte paNa tee peAtAnI zakti khIlave te te jovAmAM mhane lahejata ' ( ja che. ""
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaDodarA rAjyamAM bALalagna ane vRddhalagna virUddha kAyade. 55 (10) vaDodarA rAjyamAM bALalagna ane vRddhalama viruddha kAyado... " juna 1917nA A patranA aMkamAM, jJAtionI julamI - jJAna dera toDavAnA ane saMsArasudhArAnI pragatine geravAjabI aTakAyatathI bacAvavAnA AzayathI nA gAyakavADa sarakAre karavA dhArelA eka kAyadAne anumodana ApatAM huM kahI gayA hatA ke, hiMda jevA satvahIna banI gayelA dezamAM buddhivAda madadathI athavA lekamata keLavAya tyahAM sudhI rAha jovAnI paddhatithI koI paNa jAtano sudhAre dAkhala thaI zake tema nathI. je dezamAM cetaraphano vicAra karavAnI zakti ApanArI uMcI keLavaNI to dUra rahI paNa prAthamika keLavaNI seMkaDe 28 purUSane ja maLe che ane strIomAM te mAtra che kAne ja te maLe che evA dezano sAmAnya janasamUha koI paNa sudhArAnA lAbhAlAbha hamajavAnI keTalI lAyakAta dharAvato hovo joie e vicAravuM muzkela nathI; ane hAM sudhI A sAmAnya janasamRddha amuka sudhArAnI kimata svIkAre nahi ha sudhI lokamatanuM mAna rAkhI sudhAre dAkhala karavAnuM mullavI rAkhavAmAM Ave te huM nathI dhAro ke pAMcase varSe paNa A dezane unnata banAvI zakAya. A dezamAM saMsArasudhArA asarakAraka rIte dAkhala karavA mATe rAjyanI Dakhala anivArya jarUrI che. rAjyanI DakhalamAM jokhama ane bhaya nathI ema huM kahevA mAMgato nathI, paNa saMpUrNa satyAnAzI karatAM evA kSaNika bhaye vadhAre IcchavA joga che, ane vaLI ethI leke rIDhA vadhAre sahanazIla-banavA pAmaze. nAmadAra gAyakavADa sarakAre bALalagna niSedhakakAyado karIne A satya aMzataHpuravAra karyuM che. * gujarAtI" jevA keTalAka patrakAra ane henA peTamAM kahAM duHkhe che te nahi hamajanArA keTalAka bhoLA leAko have evI dalIla lAve che ke, e kAyado thavA chatAM bALalagno to thayA ja kare che te pachI kAyadAthI zuM lAbha che ? teone javAba maLavo joIe che ke,kAyade thayA pachI bALalagnonI saMkhyA ochI thavA pAmI che e vAtanI to koI vidhI paNa nA kahI zakaze nahi. bALalagno e kAyadAthI tadana aTakI javAM joItAM hatAM, paNa tema hajI thayuM nathI e kheda
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 506 janahita chu. janaka avasya che; paNa hene doSa bhAgye je bALalagnaniSedhaka kAyadA upara ke nA gAyakavADa sarakAra upara mUkI zakAya. e doSa amalarenI kartavyaparAyaNatAnI nyunatA upara, jUdA jUdA dharmonA gurUonI dezadrohI gerakALajI upara, * gujarAtI ? jevA vicAranA patrakAro upara, ane keLavAyelA lokanAyake paNa rAjyanA amaladArone madada karavAnI potAnI pharaja hajI hamajyA nathI te upara sukA ghaTe che; ane AgaLa vadhIne kahyuM te kAyadAne maLelI ochI phateha khuda te kAyadAnI dayALutAne AbhArI che. nahi ke sakhtAIne. je daMDane badale eka divasanI paNa sakhta jelanI zikSA TharAvavAmAM AvI hota to ecAra ajJAna vyaktie asAdhAraNa du:kha anubhavavA pAmata e huM svIkArIza, paraMtu e "bhaya" koIne kAyado toDavAnI himata dharavA deta nahi ane thoDAM varSomAM e kAyado bInajarUrI thaI paData.kAyado chatAM hajI bALalagno thatAM rahyAM che te vAta nA. gAyakavADa sarakAranI dhyAna bahAra nathI ane tethI te hAMnI dhArAsabhAmAM ceDA vakhata upara evI darakhAsta raju thaI hatI ke bALalagna jeDanArane athavA purohitane gunhegAra TharAvI sajA karavI. hiMduo brAhmaNa vagara lagna karI zakatA ja nathI ane je brAhmaNane bALalagnanI tathA vRddhalagnanI lagnakriyAmAM bhAga levA mATe aMdArI korTamAM ghasaDavAmAM Ave to eka paNa bAchAlana ke vRddha lagna thavA pAme nahi paraMtu keTalAka ane AvA kAyadAmAM moTo bhaya lAgyo ane teo henI virUddha payA.jethI hAla turatane mATe te e vicAra paDato mUkavo paDyo che. vaDodarAnI dhArAsabhAnA sabhAsado atidayALu jIvadayApratipAlaka mahAtmA jaNAya che ! AjanA bhaNelAomAM kaMI khAsa lakSaNa vadhAre tarI AvatuM jovAmAM AvatuM hoya te te bhayabhItapaNuM che. teone mokSa joie paNa mokSa mATe tapa karavo hemane bhayaMkara lAge che; amerikA jeTalI lakamI game, paNa je svAtaMtryathI te lakSmI maLI che tevA svAtaMtryanI prApti mATe laDavAnI vAta emane bhayabhIta banAve che; vaDodarA rAjyamAM bALalagno mudala aTakI jAya te sAruM ema teo darache che, paNa e kimatI phaLa meLavavA mATe jarA agavaDa ke muzkelI koIne bhegavavI paDe ene vicAra sarakho paNa hemane gabharAvI de che ! dareka strIne mAtA thavAnI tIvra utkaMThA hoya che, paNa "AjanA sudhArAmAM janmelI nAjuka strI prasavavedanAnA saMbhaLelA khyAla mAtrathI eTalI karatI hoya che ke mAtA thavAnA prasaMgane dUra rAkhavA akudaratI IlAjo
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaDedarA rAjyamAM bALalagna ane vRdghalagna virUddha kAyade. 50 levA krAMkAM mAratI heAya che. kudarate jo AkAzamAMthI nAjuka strInA bachAnAnAM bALaka pheMkavAnI rIta karI heAta te! Aje currApanI hajArA ramaNIe kumArikA rahI na hota ane hajArAe dhikkAravA cegya akudaratI IlAjo lIdhA naheAta ! kudaratanI duraMdezI (jene vedA 'mAyA' kahe che) te hiMdanA pUrvAcAryAM ane grisanA dhArAzAstrIe barAbara spubhajyA hatA, paNa AjanA samAjazAstrIone henuM bhAna nathI. strIpuruSanI saMyogakriyAmAM AkhI sRSTi AnaMda mAne che te zuM che ? zuM e kharakhara vyaktigata hita che ke vyaktine AtmabhAga che? kudarate jo mAsane ema kahyuM heta (samajAvaTa'thI) ke tuM sRSTine cAlu rAkhavA mATe saMtati utpanna kara, teA mANasa peAtAnA kiMmatI vIne bhega ApavA kaMdApi taiyAra thate nahi; ane tethI ja kudarata samAgamakriyA sAthe eka prakAranI ugra sukhanI lAgaNInuM mizraNa karyuM, ke jethI mAs te vyaktigata sukhanI prApti khAtara saMceogakriyAmAM joDAya ane icchAthI ke vagara icchAe bALakane hayAtImAM lAve (vAMceA AjanA aMkamAM jarmanInAM anuSaMgI lagnA'vALI tAMdha'mAM zApanaheAranA vicAre.) rAjAoe kudaratanI A mAyA'nuM rahasya humajavu joie ane--prajAnI IcchA hai| vA na heA-jotuM pariNAma upAvavA mATe game tevA sakhta kAnuna nirbhayatAthI karI deve joie. mAtra bALalagna ja nahi, mAtra vRdghalagna ja nahi,paNa harakeAi lagna ke je namAlI prajAnA utpAdaka thai paDavAnA saMbhava heAya tevAM tamAma lagna ane saghaLA rIvAjo leAkhaDI kAnunathI dAkhI devA joie. parantu A kAnAthI banI zake ? je rAjA agata kharco nahivat rAkhIne rAjyanI lagabhaga saghaLI AmadAnI prajA pAchaLa ja kharcI zakatA heAya ane e rIte leAnA hRdayamAM evI jagA pAmI zakyA haiya ke he kAI paNa kAyade ke hukama hetu rahasyaH nahi sDamajI zakanArI ajJAne prajA paNa rAjA taraphanA prema ' (that devotion ' which is taught to the world from time imm. emorial as a virtue ' though in fact it is but a delusion of the weaklings introduced by the strong ) khAtara khuzIthI pALe, tevA rAjA ja sakhtamAM sakhta kAyadA vaDe samAjane majabuta banAvI zake. keTalAMe dezIrAjyAmAM rAjA mATe prajAmAM mAna nathI hetuM, tyAM rAjA e prajAnA parasevAnA paisApara izvarI hakkanI rUe eka athavA khIjA rUpamAM lUTacalAve che ',
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 598 jainahitecchuM. ' ane tevI rIte maLelAM nANuM pitAnA aMgata sukho ane sagavaDa ane bhabhakAo ane majAomAM kharce che. tethI teonA zabda pratye lokonA hRdayamAM kaMI pUjya buddhi bhaktibhAva-nathI hote, ane bhaktibhAva vagara sakhtAI thaI zake ja nahi. manunA kAyadA ati sapta hatA, paNa te premapUrvaka paLAtA; kAraNa e che ke manu eka tyAgI jevo--duniyAe mAnelA sukhanI tamA vagarano dhArAzAstrI hatA. mAtra teo ja sapta dhArA karI zake ke jeo pitA tarapha sakhta hoya, potAnA mojazokha ane kharco ane sagAvaDe ane suvALApaNA upara churI mUkI zakatA hoya. hiMdu tattvajJAnanuM A rahasya che, ane samAjavyavasthA ke rAjyavyavasthA eka vAtane hiMdu tattvajJAne cheDI nathI. I mudAnI vAta para AvatAM kahevA do ke, vaDodarA rAjyanI dhArAsabhAe purohitene daMDavAnI darakhAstane havAmAM pheMkI devAmAM mAtra bharUmaNuM-nibaLatA batAvI che. bALalagna ane vRddhalagna ( vRddhalagna aTakAvavA mATe hamaNAM. A dhArAsabhAe e kharaDe pasAra karyo che ke pa0 ke tethI vadhu umaranA purUSe 16 ke tethI ochI uMmaranI strI sAthe lagna ke punarlagna na karavuM ane karaze hene rU. 500 sudhInA daMDanI sajA karavAmAM Avaze.) aTakAvavAnI vAta e eka theory. "siddhAnta" mArA hoya, eka carcA ke zAbhAnI cIja mAtra hoya ema ApaNe loko hamaje che; enI anivArya jarUra vicAravA jeTaluM emanuM samAjazAstrane lagatuM jJAna nathI. duniyAmAM heTAmAM moTe prazna samartha prajA utpanna karavAnuM che, rAjanIti, vaidaka, sAhitya, yuddhazAstra, saMgIta, itihAsa, yaMtravirdhA, rasAyaNa vidyA ane khuda dharmazAstra paNa e mukhya praznanA nIveDAmAM madadagAra cIjo tarIke ja kAmanAM che. nirbaLa prajA utpanna thatI aTakAvavI eTaluM ja basa nathI, paNa sabaLa prajA utpanna karavI e rAjyanuM lakSabiMdu hovuM joIe. svarakSaNa karavAnI zakita vagarano eka paNa mANasa na pAke eTalI hada sudhInuM baMdhAraNa karavAnuM cheH e khyAla najara hAme rAkhIne kramazaH sudhArA dAkhala karavA jeie. je rAjyamAM bALako paraNatAM hoya, je rAjyamAM kheDuto pitAnA, rAjyanA, dhIranAranA, kudaratanA ke bIjA koI paNa kAraNathI] khe maratA hoya, je rAjyamAM eka paNa mANasa apaDha hoya, je rAjyamAM strIone kukama karavAne rasto levAnI pharaja paDatI hoya,
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaDeAdarA rAjyamAM bALalagna ane vRdghalagna virUddha kAyadeA. 59 te 'rAjya'nathI, smazAna che. leAkeA ajJAna che mATe sudhArA thai zakatA nathI e dezIrAjyAnuM ahAnu mAtra che, jema ke paradezIe hamArA dharasaMsAramAM Dakhala kare te huMmane ThIka lAge nahi e vicArathI ame hamArI sAmAjika bAbatamAM mAthuM mAratA nathI' ema kahenArI zrITiza rAjyasattAnu e paNa eka bhAnuM che. banne nhAnAmAM niaLatA chupAyalI che; ane nirbaLatAnA mULamAM svArtha tyAganA abhAva chUpAyale che. kAne lazkaramAM joDAvAnI ane maravAnI pharaja pADavI e julama gaNAya ema kahenAra iMglAMDe Aje, jvene te pote dhikkAratuM hatuM te ja phreDarika nitzenA siddhAMtane tathA jarmaneAnA dhArAne anusarIne pharajyAta laDAyaka dheAraNa kema dAkhala karavuM paDayuM ? jee ; prathama buddhithI sTamane sakhta ilAja levAnI hiMmata dharAvatA nathI tene eka divasa kudaratanA trAsathI 75 TakA jeTalI pAyamAlI sahana karyA pachI tevI hiMmata dhAraNa karavI paDaze. kudaratanA kAnuna dayALu nathI, aTala che, vajranA harapha samAna che. Shy, ashamed, nwkward, like the tiger whose spring hath failed thus, ye higher men, have I often seen you slink aside. A cast which ye made had failed. But what doth it matter, ye dice-players ? Ye hd not learnt to play and mock! Do we not ever sit at a : great table of nlocking and playing ? And if great things have been a failure with you, have ye yourselves therefore been a failure? And if ye yourselves have been a failure, hath man therefore-been a failure ? If man, however, hath been a failure: well then ! never mind * * The creators are hard. And blessedness must it seem to you to press your hand upon millenniums as upon wax. * * * ; * Blessedness to write upon the will of millenniums as upon brdss,-harder than brass, nobler than brass. Entirely hard is only the noblest... Become hard. * *
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ - jainahiSNu (11) pramANikatA ane kharI vastusthitinuM mAna loko krahAre meLavaze? jenazAsana patra jaNAve che ke "sthAnakavAsI jaina muni zrI mANekacaMdajI tapasvIjIe hAlamAM kALajJAnatatvaciMtAmaNI nAmanuM eka sArU pustaka bahAra pADela che. te vAMcI jatAM jaNAyuM che ke tapasvI mahArAjane A prayAsa kharekhara dhanyavAdane pAtra che. zrada ina pratimAjInA saMbaMdhamAM emaNe sArA ulekha karyo che. .....pote sarve vADA saMgheDAthI phAragata thayAnuM jaNAve che ......vizeSamAM DhuMDhIA paMthanI utpatti ane aMdara aMdaranA kalahanuM spaSTIkaraNa karela che"...huM icchuM chuM ke patrakAre AvAM lakhANe. lakhI mokalanArano vizvAsa karavA pahelAM sAmAnya akkalano upaga karyo hota. mUrtipUjAnI carcA karavAnI A prasaMgamAM mudala jarUra nathI; mAtra eTaluM ja pUchavAnI jarUra che ke "zAsananA tAmbara mUrtipUjaka adhipati hemanA paMthanA koI muni mahAvIranI vRtti samakSa bakarAne homa karavAnA upadezavALuM pustaka chapAvaze te hene dhanyavAdane pAtra ane sAruM pustaka kaheze, ke zvetAmbara janoe e munimAM mukelA vizvAsano bhaMga karyo kaheze ? mANasane pitAne rUca siddhAMta mAnavAne ane hene vakhANavAne dareka hakka che, paraMtu eka mANasa amuka siddhAMtanA upadezaka ane amuka dhanya dharmagurUno jhabho paherI tethI tadana virUddhane upadeza phelAve e zuM pramANika che? ane jenAmAM eTalI pramANikatA paNa nathI te mANasa dharmanA A ke pelA siddhAntonI parIkSA karavAnI lAyakAta kevI rIte dharAvI zake? evA mANasanA mukhethI nIkaLatA "mUrti pUjA sArI che, e bolanI jema kAMI kiMmata nathI tema " mUrtipUjA bana jarUrI che" e bela paNa artha vagaranA ja che. iMglaMDano pagAra khAnAra amaladAra jarmanIno dUta bane enA jeTalI ja adhamatA, mukhe muhapati ane hAthamAM AdyA kAyama rAkhI mUrtipUjAnI himAyata karanAramAM hoya ene je mUrtipUjA ISTa lAgatI hoya te khullI rIte sthAnakavAlI saMpradAya choDI kavetAmbara mUrtipUjaka ke digambara paMtha = svIkArI le e ja pramANikatA che. "huM sarva vADA saMgheDAthI phAragata thayo chuM ema kahevuM ane amuka eka ja vADAe mAnelAM cinho dhAraNa karI rAkhavAM enA jevo vizvAsaghAta duniyAmAM bIjo ka heI zake? ane aphasosanI vAta che ke zvetAmbara bhAIo-khuda keLavAyelA
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramANikatA ane vastusthitinuM bhAna. 601 , * " patrakAra-AvA varjhanamAM rahelI apramANikatA huMmajavA chatta pathamehane lAdhe vizvAsaghAtanI tArIpha karavAmAM pAchA paDatA nathI. A rIte teme mAtra sAmAnya nIti ane dharmane dhva sa kare che eTaluM ja ja nathI,paNu petAnA paMthane paNa nahi icchavA joga bhAvanA ideal zakhavanArA thai paDe che.A prasage,mukAbalA khAtara,jainapatrakArA je jana upara tiraskAranA varSAda varSAvavA lAgyA che tevA eka ni dUSa-pramANika jatanA dAkhala(jaMtAnA Azcarya vacce) raju karavAnI jarUra jourdu, ke je jaine gayA mAsamAM krizciyana dharma aMgIkAra karyAnuM chApA parathI jaNAya che. A yuvAna kAThIyAvADI jaita c. jyueTa brahmAsamAja nI sevAmAM peAtAneA samaya vyatIta karatA tevAmAM mhArA pramukhapaNA nIce hemaNe muMbaimAM eka bhASak ApyuM hatuM tune hemanuM hRdaya nIkhAlasa, sevAmaya ane ujjvala lAgyuM hatuM. kAi paNa jAtanA lAbhanI khAtara tee peAtAnA abha prAyane vece tevA nathI ja; tema bI. e. sudhI bhaNelA ane ghaNuM pustake vacivA 5.melA eka buddhimAna manuSya tarIke kAkhanI samajAvaTa ke phesalAmaNathI dharma badale e asabhavita che. huM dhArUM chuM ke, emano bAtamAM mULa kAraNa ehevuM joie ke, sAMsada svIDanaberganI premaya kalpanAoe emanA lAmaNI vibhAgane sajjaDa asara karI levI joie, jevI ke agAu jANItA brA hmaNa grejyueTa rA. bhaTTane thai hatI. keTalIka prakRtimAM buddha tattva, keTalIkamAM bhaktittva ane keTalIkamAM pravRttitattva vizeSe heya che ane kAkAnAM metA gANu hAya che. bhaktinanA prAdhAnyavALI prakR tane svIDanabarga jevA lekhakA vadhAre sacoTa asara kare che. buddhitattvanA prAdhAnyavALA prakRtine jainadharmanI sthA dAda zaili ane karmagraMtho jAduI asara kare che ane hune lAge che 3, buddhitatvanA prAdhAnyane lIdhe ja, jetemAM kezaranA cAMDalA karavAnA rUci thai haze, kAraNa ke kezaranA raMga pILeA che, temaja buddhinA paNa AthI ema majavAnuM nathI ke pILA cAMDalA kare te badhAnI prakRtimAM muddatattva viSe hAvuM ja joie. A dezamAM manuSya bApe mAnelA dharma cAlu rAkhe che, teo kAMi prakRti anusAra dharma pALatA nathI ke dharmanI pasaM dagI prakRttitattvanA prAdhAnyavALI prakRtine phreDarika na upadezA vadhAre anukULa lAge che. hanI prakRtine nathI);ane ane gIta nA je anukULa
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 602 jainahitecchu. lAge haimAM ja hatuM zreya che, ane te svIkAravAnA hete janmaha hevA joie. te jo bhramaNAmAM haze te, Aje jema pramANikapaNe te jainamAMthI khristI dharmamAM jAya che tema, kAle khristImAMthI jUnamAM Avaze, ane te vakhate vaLI vadhAre cAmyatA sAthe, mAtra te ja mANasa samAjane bhaya'kara che ke je manamAM jUduM` rAkhe ane bahAra jUThThuM batAve; ane patrakArane mAtra vyaktinA te vartana upara ja TIkA karavAnA adhikAra haii zake ke je vattata samAjane nukazAna karatuM hAya. samAjane nahi asara karatuM evuM vyaktinuM vakttana patrakArAnA hakakanI hadamAM AvatuM nathI, je jaina grejyueTa AbhAra kuTubane hevA chatAM, peAtAnA hRdayane je ThIka lAgyu te svIkAravAmAM samAjanA kApaneA mhATe bhaya che. ema. jANavA chatAM, khullI rIte, niDaratAthI ane pUrvanI mAnyatAone gALA bhAMDayA sivAya, cupacApa bIjo dharma svIkAre che henAmAM satyAgraha ane pramANikatA nAmanA be mahAna guNe avazya sAbIta thAya che, ke je guNeA aMzataH paNa hene Aje nivRMdanArI dharmamUtti emAM nathI. leAnI lAyakAta te jue te Aja sudhI teo potAnA 6 svadharmI ' mAnatA hatA hete ekAeka zatru, murkha, bhraSTa kahevAmAM hemane pUrva saMbadhane kAMipaNa khyAla Ave che ? ane kayA jaina AcArye hete jaina dharmanuM buddhigamya rahasya huma javavAnA zrama sebyA te kAi batAvaze ? ' TuMkamAM, eka jaina khrista thAya te, jaitAnI sakhyAmAM thatA eTalA ghaTADAnI dRSTithI nahiM IcchavA joga che e kharuM, para kudarata upara kAine kApyu DAi zake nahi, ema te dhaNAe jete -khuda janasamAjanA bhraSTa sauMsArabaMdhAraNane pratApe-akALe mare che, hetA kheda karavA keTalA jaine navarA thAya che? game tema paNa vaTalAnAra jaina pramANika tA avazya che, juAre peAtAne vADA saMgheDA'mAMthI mukta manAvanAra ane te chatAM AdheA-muhapati bAMdhI seMkaDA sthAnakavAsI jainAne peAtAnI pAchaLa bhamAvanAra ane pe tAnA mAnamAM jamaNenAM kharyAM sthAMtakavAzIe pAse ja karAvanAra vyakti-pachI; te tapasvI hai| ke rakhajI hai| ke bhramacArI hA. game te DhA--mUrtipUjAnA upadeza vaDe eka paMthanA pAMca lAkha anuyAyI enA vizvAsadhAta kare che, ane vadhu kheda te e che ke tevA
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ * pramANikatA ane vastusthitinuM bhAna. 603 samAjadrohIo koI paNa dezamAM kaI paNa kAmamAM koI paNa pathamAM sAdhu ke gRhasthanA vezamAM joIe teTalI saMkhyAmAM maLI Ave che. huM A mANasane dhikakAravA nathI mAMgate, e mANasanI je pravRtti samAjane bhraSTa ane pAyamAla karanAra thaI paDe che te pravRttine dhikkAruM chuM ane mahArA saghaLA jorathI dhikkAruM chuM. tapasvIe gaI sAlamAM rAjakoTanA sthAnakavAsIomAM je tephAna macAvyuM hatuM, je zabdo uccAryA hatA, je zabdo paiSphaleTa ane pepara dvArA pragaTa karyA hatA te saghaLA uparathI hene kai paNa sAmAnya nItine rahamajanAre mANasa sAdhu to zuM eka nekara rAkhavA lAyaka mANasa paNa nahi kahI zake.huM jANuM chuM ke rAjakoTamAM hemanA virUddha eka pakSa hayAtI dharAve che, huM jANuM chuM ke teoe paNa taparavIne uzkeraNa thAya evuM kahyuM-karyuM haze; hune te sAthe karaze saMbaMdha nathI; saMbaMdha mAtra eTalI ja sAdI bAbata sAthe che ke, duzmane game tema kahe ke kare tethI eka paMcamahAvratadhArI jaina sAdhu ATalI hada sudhInA asahya zabdone upayoga kare, lekremAM uzkeraNIo kare, amuka vyaktinA vairanI vasulAta khAtara khuda dharmane ja beTo TharAvavA bahAra paDe, AnA jevI bhraSTatA kAI vesthAmAM paNa na hoI zake? vezyA paNa jahene pagAra khAya che henA tarapha -pagAra bhogavatAM sudhI to-vaphAdAra rahe che. chabI paDAvavA bAbatamAM, pagalAM bAbatamAM, pATe rUpiyA mUkAvavA bAbatamAM, ghaNuM varSo ane gAu A mANasane mATe mahe " jainasamAcAra"mAM ullekha karyo hato ane te vakhate rAjakoTanA ja keTalAka saraLa bhakato hArI niHsvArtha salAha upara gusse thaI gayA hatA. AropIe te va. khate te saghaLI bAbatane inakAra karyo hate; ane hamaNAM te pote te badhI vAtane khulle ekarAra kare che ane ema karavuM vAjabI che ema paNa kahetAM tene muhapatinI zarama naDatI nathI. bhoLA le kAnI have AMkha khulI che, je ke dharmapremathI cetavanAre te hene bhAre daDa bharavo paDayo hato. jaina baMdhuo,kAM te zA ane mAne agara te jamAnAne mAne; mAtra aMdhazraddhAne vaLagI raheze to hajIe vadhAre duHkhI thaze. zAstrane mAnavAM hoya te vadhAre nahi to phakta dazavaikAlika ke AcArAMga bemAMnuM eka satra vAMcI jAo ( bahu mahetuM nathI; saheluM rahamajAya tevuM che; ane gujarAtI "
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahiteccha. -- bhASAntara chapAyaluM maLI zake che ).ane pachI te zAstramAM bhagavAne je sAdhudharma varNavyAM che hene aDadhe paNa bhAga jeo pALatA heya hene khuzIthI mAne; paraMtu jeo juTha krodha, khaTapaTa, mAna ane niMdAthI bharapUra ko karatA hoya, jenAmAM eka sAmAnya mi. yAtvI jeTalI paNa saraLatA ke pramANikatA ke namratA na dekhAtI hoya, tevAne te dUrathI navaganA namaskAra kare. jamAnAne ja mAnavo heya, to A ke pelA koI paNa sAdhunA pakSakAra na banatAM dezanI pragatinuM aMga bano ane phurasade koI paNa dharmanA sAdhano upadeza sAMbhaLe ( hemAMthI svIkAravA yogya lAge te gupacupa svIkAre ane choDavA gya lAge te gupacupa choDI gho). jaina dharmanAM zAstra ane graMtha ghera beThAM vAMcI ekAMtamAM te upara manana karaze te nA sAdhuonA vyAkhyAna karatAM vadhAre lAbha meLavI zakazo. ja. sAjI mahArAja ! cheka ja hAthathI gayelA pAtra sAthe suleha karavAne kezIza choDI hamArA AtmadhyAnamAM ja rahe e hamAro ane samAjanA mATe vadhAre hitAvaha che. mULa saDayuM te have sudharavAnuM nathI, ane je jAya che te potAnA jAnathI jAya che. navatarava(nine Elements) khubI rahamajanAre koInA " javA" ane "rahevA " bAbatanI ciMtA karavI e ja nibaLatA che. aphasosanI vAta che ke keTalAka bhaNavAgaNyA mANaso paNa mAtra e kavAra pakSa pakaDyo teTalA khAtara dAMbhikAnA TekAmAM rahe che ane samAjamAM kalahane akhAta vistAratA jAya che. jeo jAgatAM pathArImAM laghuzaMkA kare ane kAMI salAha ApavI vyartha che. bhaNelAo, dezanI sthiti te jarA jue AkhI duniyAne mAthe jIvavA-maravAno savAla AvI paDe che; hiMda paNa keTaluM ciMtAmAM che. hindane jIvavuM ja hoya che. AvA dhamenA rogone eka abharAI upara mUkI samAjasudhAraNa, keLavaNI ane vyApArahu jhara tarapha ja pitAnuM saghaLuM lakSa ApavuM joIe che. jogaTAo to hamArI pAse mAgIne paNa peTa bharaze, paNa hame zuM karaze hena kena vicAra karaze ? - manA nacAvyA nAcI laDAITaMTA ane kharco karI zA mATe dezane vadhAre nirbaLa ane nirmAlya karo cho ? mela suMdarIne varavI che te to hemane che; ane te jAnanuM kharca humArA mAthe che ! are bhoLAo, zuM karavA hAthamAM dIvo laI phUpamAM po cho ? mahArAje } : . ta thaI pharavAmAM ane pAchaLa pAchaLa darzana mATe bha
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramANikatA ane vastusthitinuM bhAna. TakavAmAM (ane kaI vakhata te chokarA mATe dorAdhAgA karA-- vavAmAM ) zuM karavA nAhaka hamArA paisA, zarIra ane samayanI sAthe hamArA AtmAne paNa DubA cho? teo sArA haze te hene lAbha maLe che; khoTA haze to tethI geralASa prathama huM mane (ane pachI-ane te paNa bIjA bhavamAM-hemane ) che. mATe hame hamAruM saMbhALa ane sAdhudhelA thavAne badale dezadhelA bane. akeka sAdhunI mAnatAmAM ke henA mAnamAM kahANIprabhAvanA ke jamaNa karavAmAM, ke henA kahevAthI koI TIpa bharI ApavAmAM haze hajAro rUpiyA dara varSe kharcA che, paNa keLavaNInA phelAvAmAM ke * homarUla lIga ' mAM ke samAjasudhAraNAmAM koI divasa rAtI pAI kharcA che ? ane e hamArA pAkhaMDI-mAnabhUkhyA-gurUoe hamane ve raste kharcavAnI salAha paNa koI divasa ApI che ? A bhelA! teo hamane koI divasa evI salAha ApavAnA nathI hame mUkha raho emAM ja hemanuM hita che, hame buddhizALI ane dezadAjhajJa thAo emAM te emanuM nukazAna che. pezAba khullI jamIna para karavo ke pAtramAM karavo e bAbatanA nirNaya karavAmAM hame nahaka vakhate na gumAve; te kAma navarA bhIkhamaMgAne mATe rIjha rahevA do. hamArI AsapAsa batrIsa kreDa dezI baMdhuomAM zuM dazA* cAlI rahI che te tarapha hamAruM dhyAna raktAM zikho. je * 32 kreDa bhAratavAsIo paikI 10 kroDa te bhUkhe mare che ema zrIarsana nAmane aMgreja gaNatrI karIne kahe che. chellAM 10 varSamAM bhUkhathI 80 lAkha ane plegathI 10 lAkha hiMdIo maraNa pAmyA, keTalAka lokone eka jAtano paththara bhAgIne heleTa khAvo paDe che ane thoDA vakhatamAM maravuM paDe che. AvA bhayaMkara bhUkhamarA vacce "nIti pALavI paNa muzkela che to mokSanI carcAomAM samaya gumAvavo e mUrkhatA nathI zuM ?tho Aro Aje rahyA nathI, ke je vakhate 20-20 hajAra mANase eka sAthe sAdhu banI zakatA ane temane AhAra paNa maLI rahe. rUziyA jevA pachAtamAM pachAta dezanA lokonI sarerAza Avaka mahIne rU. 14) che, amerikananI rU. 50) che, sTaeNTalaeNnDanA mANasanI rU. 6rA che, hAre Aje bhAratanA pratyeka manuSyanI (sarerAsa) AmadAnI mahIne rU. 1-6-0 che, ane hAnAmAM nhAnA gAmaDAmAM ane hadapAranI karakasarathI rahenAra kheDutane paNa mahIne rU. 4-0-0 kharca Ave che. A khADe kevI rIte purAze ? peTAjJAtio ane dharmapathanA
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahiteccha. dezamAM peTane mATe strIo vezyA banI rahI che,* anAtho musaladhAMdhaLa choDI me kayA saMjogo vacce AvI paDyA che hene jarA vicAra karo, nahi te hamArA ghaNuM lADathI ucharelA chokarAone manane dAMtanuM paNa vaira thaze, vaMza ja nahi rahe te hamArI peTAjJAtio ane dharmapaMthe kahIthI rahevAnA hatA ? raheze mAtra hamArA peTa para lAta mArIne khAnArA rAtAmAtA "mokSanA IjAradAro"! 4 hiMdamAM 2 keDa 64 lAkha te bALavidhavA che; eTale ke 15 varSanI nIcenI umaranI eTalI vidhavAo che ! 10 thI 15 nI vayanI 65 lAkha "patnIo che, ane rAA lAkha havadhavAo che ! 5 thI 10 nI vayanI 22aaaa lAkha "patnI 'o che, ane 85 hajAra vidhavAo che! 4 varSanI umaranI 1 lAkha 24 hajAra "patnI "o che, 10 hajAra vidhavAo che! 3 varSanI umaranI 50 hajAra "patnIo che, ane be hajAra vidhavAo che. vadhAre aruM pADavAM hoya te sAMbhaLo hajI -1 varSanI umaranI 31 hajAra patnIo che ane be hajAra vidhavAo che. pariNAma zuM ? phakata kalakattA zaheramAM 10 varSathI nIcenI umaranI 1100 vezyAo najare paDe che (kule vezyA lakattAmAM 14 hajAra ! hiMdamAM kula 5 lAkha strIo khullI rIte vezyAne dhaMdho sensasamAM nedhAve che, zaramathI nahi lakhAvanArI vezyAo ane khAnagI kukarmo karanArInI saMkhyA tethI paNa vizeSa! ) "dezadarzana" nAmanA hiMdI pustakanA jhavadvAna lekhake AkhA dezamAM pharIne dareka sthitinA lokone maLIne kharI hakIkata bahAra pADI che, hemAMnI 3 vezyAonI hakIkata game tevA paththaranA kalejAne paNa vIMdhI nAkhavAne puratI che. eka sthaLanI vezyA kahe che: "huM bALavidhavA chuM yAtrAnA bahAne mAro bhAI ahI zrI choDI gaye, pharI patra paNa lakhyo nathI ane khabare lIdhI nathI. bhUkhe maravAthI vezyAne dhaMdho karuM chuM, te ya pUruM thatuM nathI. mArI umara 28 varSanI che; mhArA jevI abhAginI ahIM bIjI che strIo che." bIjA sthaLanI lakSmI kahe che: "huM brAhmaNa chuM hArI sAsu ahIM mukI gaI che. mahe patra lakhyo te javAba maLyo ke, A ahIM zuM laIne AvavuM che ? hAM jamanAmAM ja DubI mara ! mA garI gaI che, bApe patrano javAba paNa lakhyo nahi." trIjI kahe che: "mahArA pati sAdhu thaI gayA. sasare najIvI rakamanA paeNnzana cara gujAro karate ho te marI jatAM gujarAna calAvavuM muzkela thaI 5DayuM. A chokarIne vezyAnA ghera vecavAnI tajavIjamAM chuM." bhA.
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramANikatA ane vastusthitinuM bhAna. 907 mAna ane khristI thavA lAgyA che, eka roTalInA cAra bhAga paDe che, dUdha pItA bALakanAM lagna thAya che, je dezamAM raLanAra eka ane khAnAra daza che ane hemAM dhaMdhAne karInA kasa rahyA nathI ane AkhI duniyA sAthe harIphAI utpanna thai che, je dezamAM pacAsa lAkha mikhamaMgA baMdha karavAmAM ja pApa mAnI hamArA peTa upara lAta mArI miSTAnna pAme che ane vaLI hamane aMdaroaMdara laDAvI mAre che, je dezamAM janmavuM e akasmAta, jIvavuM e akasmAta ane maravuM e paNa akasmAta thaI paDayuM che -are o aMdhA bhAIo, o mokSanA mahathI aMdhA banAvAyelA bhoLAo, A deza tarapha jarA te najara karo, jarA te sAdhu apAsarA, derAM ane kathAsRthAne cheDI AsapAsanI nakkara ane sthala hakIkato, banAve ane cIje tarapha najara karo. hamane mokSanA vAyadA banArane prathama pate te svAI, mAna, kaeNdha, prapa caMthI mukti meLavavA de, pachI hame hemanuM sAMbhaLavA navA thaje. hAM sudhI hame hamAra dezamAM-hArA samAja mAM-hamArA gharamAM baLI rahelI Aga jevA ane banatA prayatna ne bujhAvavA tarapha dhyAna Apo. mekSa kedanuM ApyuM apAtuM nathI ane jahene ahI svArtha ane mAyA kapaTamAMthI mukti maLI nathI tene AkAzamAM paNa mekSa maLI zakavAnuM nathI nI khAtrI rAkhe. mekSa kharekhara joItuM hoya te mAtra jata tatvajJAnanAM pustako purasade ekAMtamAM theDe thoDe vace, ke kaI vakhata baMdha bAraNe ane ekAgra cine sAmAyika vrata AdarI AtmAnA civanamAM lAge, ane jema bane tema dezamAMthI ajJAnatA ane sAmAjika saDA dUra karavAnA kAmamAM hamArA pasA ane samaya ane lAgavagano bhega ApeethI hamane ahI to jarUra mukti maLaze ane ahIMnI mukti tyAMnI mukti namune che. ahI mukti na maLe hene,tyahAM paNa mukti nathI ja. ratavAsIo ! Akho khelA,ane derAM-apAsarA-maTha-jogI-jAtimAM lAgyA rahevAne badale vadhatA jatA A gajaba tarapha najara kare. hamAre ghaNuM karavAnuM che, sa thArA karavA pAlave tema have rahyuM nathI. hamArA 100 bhAiomAM prAthamika zikSaNa paNuM 28 ne ja maLe che, 100 bahenemAM mAtra 4 ne ja maLe che ajJAnatAnI kAMI hada ! ane A ajJAnIo pachI phalaze dharma sAco te phalANa jUThe kahI "parIkSaka' bane che .....o trAhi trAhi !
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ * jainahitecchu. (12) jaina patro ane patrakAro, - eka sAmAnya nirIkSaNa ane mArgasUcana chApAvALAoe paragajupaNAne ane buddhimAnapaNAne ijArA meLavyeA haze, ema jhhAre kAi ceADu' bhaNelA mAnDsa helaprathama pAM vAMcavAM zarU kare che shAre hene lAge che. parantu dhaNuM chApAM vAMcyA pachI ane jAte chApAnu kAma karyAM pachI paNa mhane te eka yA bIjA arthamAM--pahelA vAMcanAranI mAnyatA vAstavika RRAge che--khAsa karIne gujarAtI patrakArAnI bAbatamAM ane hemAM paNa jainadharmanA patrakAreAnI bAbatamAM.'ame' zabdathI zarU karatA e 'jAradArA' sArAmAM sArI vAtane kheATAmAM khATu' svarUpa A pavAnI ane kheATAmAM kheATI cIjane ujvala svarUpa ApavAnI buddhi eTalI hada sudhI vAparI zake che ke keTaluMka thayAM ghaNAkharA mukh radArethI nava kASa dUra rahevAnA ja mhAre TharAva karavA paDaye che. hune bhAna che ke, A vAkya vAMcI keTalAka patrakAre bUma mAravA lAgI jaze ke hame peAtAne?jainapatrakArAnA vargamAM ja samAve che! ne huM kayA vargamAM chuM ane kevA huM te bAbatamAM mhArA niya pramANabhUta gaNAya nahi ane evA nirNaya karavAnI myune sattA paNa hoi zake nahi tethI Ama ke tema khelavuMja vyartha che. huM atyAre sAmAnya sthitine khyAla ApuM chuM.je gAmamAM 100 cAra ane ra-zAhukAra vasatA heAyune ' cArapallI ' ja sAmAnya rIte kahe. vAya, je gAmamAM 100 mUrkhAe ane 2-3 vidvAna rahenAhAya hete 'mUrkhapurI' ja sAmAnyataH kahevAya;paNu tethI pelA e zAhukAra ane e vidvAnane ALa huDatuM nathI. AjanA gujarAtI chApAM ane khAsa karIne jaina chApAMee samAjane lAbhane badale geralAbha vadhAre karyeA che; ane ema thAya te, te chApAM kahADanArAone mULa Azaya jotAM ane tyAra bAda hemanA abhyAsa, anubhava, vAcanavistAra vagerenA khyAla karatAM,kAMi navAi jevuM lAgatuM nathI. hAlanA AApAMonA kramavAra itihuAsa lakhAvAnI jarUra che ane mAMhenA adhipatienA abhyAsa,vaya,khAnadAnI anubhava vagere nedhavA uparAMta hemanAM lakhANAnA 'utArA' ApI tenI samIkSA karavI joie che.
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina patra ane patrakAra-eka sAmAnya nirIkSaNa ane mArgasUcana. jU AvA utArA ane henI samIkSAmAMthI adhipationA Azaya pattA maLI Avaze. eka patrakAra zreSTha vidvAna ja hovA joie ke pracaMDa bhASAzAstrI hAvA joie evI AzA rAkhavAne kAine hasa nathI; parantu henAmAM sAmAnya buddhi' ( Common Sense )ne puratA jaththA te avazya hevA joie ane ene Azcaya parA mArthI nahi te| niLa tA jarUra heAvA joie, eTalI Aza rAkhavAne samAjane hakka che. patrakArane kAi abhiprAya bhUlabharele paNa teya ( ane sabhava che ke ene game teve sAceA abhiprAya paNa vAMcanAranI apUrNatAne lIdhe vAMcanArane bhUlabharelA lAgate hAya ), parantu hemAM henA Azaya zuddha haiAtrAnAM cinhA ( banA vaTI nahi paNa svAbhAvika ) hAvAM joie. AveA zuddhAzaya bhUlana bharelA abhiprAyane sudhArI zake che, ane turakAi pramANika patrakaranI sadhaLI phrAileA tapAsI janArane jaNAze ke enA abhiprAyAmAM keaA prazasta pheraphAra thatA Avye hoya che. AvA pheraphAra capalatA ke asthIratAnuM cinha nathI, paNa pramANikatA ane pragatinuM cinha che. AAje chAre kAi sAdhune AcArya'padanI ke 'vidvAna' padanI ke evA kAi bIjA padanI ke leAkapriyatAnI khujalI Ave che dghAre paDelAmAM pahelA ilAja te e kareche ke amuka jaina patrakArane peAtAnA kAi zrImaMta bhakta mAraphata sArI sarakhI mada karAvI hene peAtAnuM vAjIMtra banAvI leche. kAThiyAvADamAM eka evuM sAptAhika patra nIkaLyuM hatuM ke jenA 12 pRSThanA aMkanA pahelA pRSTathI dasamA pRSTa sudhInI jagA eka 'sarvopamAlAyaka' sAdhunI tArImAM ja bharavAmAM AvatA ! e patra pahelA ja akanA mathALe ezIyA-curApa-AphrikA vagere sadhaLA dezeAmAM baheALA phelAve%0 pAmeluM " evA zabdo lakhatAM zikhyuM hatuM ! ane eka aMkama peparane a Mge joitA presane nimitte, bIjA aMkamAM * amuka mahA rAjanAM vyAkhyAnA pustakAkAre bALajIvAnA upakAra mATe pAtravAnAM che" te nimitte ane trIjA aMkamAM lavAjama tarIke, nANAMnI apIla karI je thADu dhaNuM maLyuM tethI sa MtASa vALI ceAthe a rAmazaraNu thayuM hatuM ! eka relavihArI sAdhu avAranavAra 'madada' maLatI ja rahe che, ke je vAdAra patre e mahAtmAnA svahaste lakhAi pArTI ( jevA ke huM phalANA gAmamAM gayA, gaaN mhArUM sAmaiyuM kar ' ,, . taraphathI eka patro madadanA badalAmAM te AvatA hemanA i . " .
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahiteccha. vAmAM AvyuM, phalANu zeThe mane jaina kemane sarvottama mahAtmA , phalANAe mahArI pUjA karI, mahArA varaghoDAno ThATha to hato, vagare, vagere) akSarasaH chApavAnI jagA phAjala pADavI ja paDe che ! koI ThekANe kaeNnpharansa ke bIjo koI meLAvaDo thavAnI vAta bahAra AvI ke lAgalAja keTalAka adhipatio ane riporTara pramukha ane svAgata kamiTInA pramukha pAse jaI mahe vikAsI ubhA ja hoya che ! AmAM vaLI dalAlo" paNa hoya che! eka mAladAra pramukhanA ghera mahuM akeka divasane aMtare cAra zvAna najare joyA hatA ane mane e bepagA ane kalama pakaDI zakatA zvAnonA roTalI meLavavAnA rastAnuM khyAna ApavAmAM AvyuM hatuM, je sAMbhaLI huM ghaDIbharane mATe stabdha ja thaI gayo hato, jo ke mane hakIkata kahI saMbhaLAvanAra zrImaMta gRharathane te A "vidvAna kutarAo'nA gela" ane "dAMtI' joIne mAtra "ramuja' ja thatI hatI. A cAramAMnA traNe, kaoNnpharansanA pahelAnA aMkamAM pramukhanAM moMphATa ApaNu karyo hato, paNa pAchaLathI mane maLelA TukaDA peTapUra nahi lAgavAthI hemAMnA eke bIjA ja aMkamAM dAMtIo karyA hatAM ane chabIjAo karaDavAne lAga maLatA sudhI cupa rahI gayA hatA ! bIjo prakAra joIe. TukaDA khAvA-devAno jahAM savAla nathI hato tevAM peparo paikI paNa keTalAkane niyama ja hoya che ke ame muka patrakAra je abhiprAya jaNAve tethI virUddhano ja abhiprAya pote jaNAvo, pachI te game te mahAna satyanA khunathI kAM na thatuM hAya henI ciMtA nahi. keTalAke, koI jAtanA Arthika lAbhanI darakAra vagaranA hovA chatAM, amuka gRhastho ke amuka sAdhuo sAthenA pitAnA sambandha ke premane lIdhe teonA hareka kAmane bacAva ke tArIpha ja karavAnI lIsI" rAkhI beThA hoya che. lagabhaga tamAma-ghaNo oNTo bhAga--kaI banAva ke viSaya ke purUSanA saMbaMdhamAM puratI mAhitI meLavavAnI darakAra vagaranA indifferent) hoya che; ghaNukAne te samAja zAstra, kAnUna, tarkazAstra ane dharmazAstra (ke je cAra bAbatanuM sAmAnya jJAna dareka patrakArane mATe anivArya che ) nI gaMdha paNa hotI nathI, eTale sudhI ke evA viSayanuM pustaka hamajavA jeTalI paNa hemanAmAM jayakAta hotI nathI.
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina patra ane patrakAra. 611 eka mAsikapatramAM ke sAptAhika patramAM kevA viSaye mUkI zakAya ane kevA nahi, kayA viSayane mATe keTalI jagA phAjala pADavI vAkhkhI gaNAya, cacApatra ke maLelA lekhamAM keTalI hane vizvAsa mUkI zakAya, amu sogemAM kayA viSaye| chApavA jevA ane kayA dAkhI rAkhavA jevA gaNAya, sArA paNa lAMbA viSayane chApAnA kadanA pramANamAM kema TukAvI zakAya ke jethI heneA Azaya, dIle| ane khurasA emAMnuM kAMi marI javA pAme nahi, mAsikanA keTaleA bhAga rASTriya Rtya dharAvatA viSayAne, keTalA bhAga amuka samAne lagatA Aine, keTalA gRhasa sArane lagatI carcAne, keTale tattvajJAnanI carcAne ane keTale samAcArane ApavA ucita gaNAya, samAcAra paikInA sAInika RRgAyatA, kenI agatyatA ane sthA nika agatyanA samAcArene keTale, inasApha maLavA joie, vAcaka zailamAM kachAre ane kAravAcaka ( affirmative) zailimAM kachAre lakhavuM joie, zAnta dalIlanI zailimAM kachAre ane ugra nakAr sara karanArI apIla' tarIke DamhAre lakhavuM joe, cAlu banA venA khabara ApavA heAya teve vakhate te banAvAnA varNana sAthe kAi kImatI samAjazAstrane lagatA ke adhyAtmazAstrane lagatA satyanuM mizraNa kevI rIte karI zakAya ke jethI gaMbhIra prathA vAM cavAnI rUci 'ane zakti vagaranA mANusA samAcAra jevI tAtkAlika agatyavALI bAbata vAMcatAM e dvArA gaTuna viSayanuM jJAna pAmI zake, kAi paNa jAhera banAvamAM khuda adhipatinA kAMi hAtha haiAya ane e banAvanI carcA karatAM hemAMnA peAtAnA hissA bAbata lakhavAnI jarUra jevuM ja hoya te| te kevA svarUpamAM lakhavuM joie ke jethI buddhimAnAne AtmazlAdhAne raNakArA lAge nahi temaja hadapArane vinaya karavA jatAM satya TukIkata chupAvA pAme nahi,-AvA AvA hajAra 'viveka' karavAnA che ane te vagara kASTha patrakAra prAmANika pharI zake nahi, samAjane hitakara thaI zake niss. dIlagIrI sAthe kahevuM paDaze ke gujarAtI patrakAromAMnA--ane khAsa karIne jaina patrakArAmAMnA-75 TakAne A prazrle jIMdagImAM udbhavatA ja nathI. aMkamAM zuM chapAI jAya che. haeNnI bedarakArI--kAMipaNa khATA Azaya na heAvA chatAM~~~keTalA gajaba karI bese che hateA eka dA- ` khale viyArIe. eka zvetAmbara patrakAre eka aMkamAM krAinA
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 jainahitecchu. carcApatra uparathI chApyuM ke,traNe jaina phIrakAnA vidyArthIe daaN sAthe rAkhavAmAMAve che tevI saMyukta jaina vidyArthIiDa" nAmanI saMsthAnA dhArmIka zikSaka mUrttipUjA virUddha upadeza kare che. A patrakArane ukta saMsthApratye ke henA sthApaka pratye kAMI ryAM nahAtI e te emaNe ukta saMsthAnI 'epanIMga serImanI' prasa Mge lakhelI * taidha ' mAM saMsthAnI, saMsthAnA sthApakanI ane baMdhAraNanI karelI prazaMsA ja puravAra kare che. parantu jo sampAdaka a'kamAM chapAtuM dareka lakhANa peAte najara taLe kahADavAnI darakAra rAkhatA hAta te, agara jAhera chApAM vAMcavAnI hemane Teva hAta te, opanIMga serImanI'nA meLA vaDA vacce sthApake muMbAi khAtenI saMsthAnA dhArmika zikSaka tarIke kAma karavA eka vidvAna digambara mahAzaya devabaMda jeTale dUratha ane vagara pagAre AvI paheAMcyA che ane amadAvAda khAtenI saMsthAmAM eka zvetAmbara mUArttapUjaka grejyueTa oNnararI dhArmika zikSaka thayA che e bAbata je khuzAlI batAvI hatI, te uparathI teo hamajI zakayA hota ke je saMsthAmAM banne dhAmika zikSakeza pAte ja mUrtipUjaka jaina che te saMsthA hAme mUrttipUjA virUddhanA zikSaNunI kryAda meAkalanAra para vizvAsa kevI rIte rAkhave? vaLI A saMsthAnA sthApakanA udAra ( liberal) vicAra| se...kaDA lekhe ane bhASaNA dvArA te patrakArane te vakhata Agamaca vidita thayelA hAvA ja joie, ane te UparathI paNa prathama dRSTie 'sAmAnya anna' na mAnI zake evA samAyAramAM zakA lai javI joitI hatI, ane zakAnuM. nirAkaraNa e paisAnA ja kharcathI thatuM heAvAthI (ane evuM nirAkaraNa eka jAhera sevAnA kAmane aMge karavAnuM hAvAneA savAla hAvAthI eTaluM kharca karavuM te kAmI sevAnA Azayate| dAvo karanAra patrakArane mATe Avazyaka hatuM ) leke te saMsthA pratye vahemAi jAya evuM kAMi lakhANu pragaTa karyA pahelAM nirAkaraNa karavAnI haeNnI pramANika ane anivAya pharaja hatI. A patrakArane mATe vadhAre dIlagIra thavA jevuM te e hatuM ke, rA. maNilAla nathubhAi dAzI khI. e. jevA zvetAmbara mUrttipUjaka kAmamAM dhAM varSAthI niLa dIlanA lekhaka tarIke prasiddha thayelA vidvAne jhAre khulAsA lakhI meAkalyA thAre, jo ke khI. e. nI DIgrInA mAna khAtara ke lekhakanI prasiddhinA Darane lIdhe ke sa MsthAne sthApaka
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ * jaina patra ane patrakAro. 613 eka mAthAne pharela AgIe patrakAra che e bhayathI game te kAra thI-heNe te khulAso chAyo to kharo paraMtu . dorInuM aDapaluM karI lIdhA vagara to nahi ja! patrakAranA pavitra dhadhAne A kevo durUpayoga ! eka bIjuM dAMta laIe. eka kAThiyAvADI jaina grejyueTa, ke je keTalAMka varSothI khullI rIte brahmasamAjamAM bhaLI AkhuM jIvana te paMthanA siddhAto phelAvavAnA kAmamAM arpI cUkyA hatA, ane hemaNe hamaNuM khristi dharma khullI rIte svIkAryo che, he. manI bAbatamAM keTalAMka jaina patroe puSkaLa lavAro karI mUke che. have ApaNe kabula karIzuM ke, A patrakArane A yuvAna pratye kAMI aMgata dveSa nathI, temaja henI taraphathI teo kAMI svArthI AzA paNa rAkhatA hatA. paNa tethI kAMI hemaNe lIdheluM vaLaNa nirdoSa gaNI zakAya nahi. prathama to umara lAyaka ane pitAnuM hitAhita rahamajatI tamAma vyaktine potAnI pasaMdagI karavAno dareka hakaka che te vAta teoe bhUlavI joItI nahatI. je A vyaktigata hakkanuM hemane bhAna hota to, janasamAjane eka mANasanI paDelI khoTa mATe potAne kheda thavA chatAM, teo vadhAremAM vadhAre eTaluM ja lakhI zakata ke "phalANu vidvAna gRhastha khristi dharma svIkAryo che evA khabara ame duHkhanI lAgaNI sAthe vAMcyA che. emanA jevA eka grejyueTe eka dharmanA karatAM bIjane pasadagI ApavA pahelAM kamamAM kama phalANAM jaina tatvajJAnane lagatAM pustakone abhyAsa karavAnI darakAra karI hatI te saMbhava che ke pasaMdagI jUdI ja thAta. ame mAnIe chIe ke hemane khristi dharma tarapha Aka. vaNa thavAnuM nimitta koI e paMthanA samartha lekhaka ke upadezaka haze; paratu ekAda pustaka ke ekAda upadezakathI aMjAI jaI hamezana nirNaya bAMdhI levA pahelAM emaNe thoDo vakhata javA daI e pustaka ke e upadezakanA pitAne pasaMda paDelA amuka vicAranI bAbatamAM jaina dharma ane bIjA dharmonI philasuphI zuM kahe che te jANavAnI kALajI karI hatI te, kAM te teo khrisita thavAnuM pasaMda karatA nahi. agara te bevaDI zraddhAthI khristi thAta-ema baMne rIte hemane lAbha ja thAta. hajI paNa e mArga emane mATe baMdha thaI gayo nathI. jema eka mANasa jaina dharmamAMthI svataMtra buddhine AdezathI
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ jai hatecchu 14 . khrista dharmomAM jaI zake che, tema unA karatAM vadhAre sASa ApatA siddhAntanuM bhAna thayethA te dharmamAM pAchA javAnI svataMtratA paNa hene che . AvI koi gAravavALI rIte e samAcAranI noMdha levAI zakate parantu mULa mudde ke je DuM' rAdApUrvaka chelle rAkhyA che te te e che ke, A yuvAna ghaNAM varSAthI ane khullI rIte brahmAsamAcha thayA hatA ane te pathanA mizanarI tarIke gAmegAma upadeza karatA hatA. ve eka brahma samA, khristI thAya te bAbatamAM hete-mAtra te jaina phULamAM janma 5.myA hatA teTalA ja kAraNathI-dhikkAravA lAgI javuM e kai jAtanA nyAya nathI. eka trIjuM dRSTAMtaH-eka taddana ajJAta khALa ke jene paMdara rUpiyAnI mAsika tAkarI ghaNAM kAMphAM mAravA chatAM maLatI nahutI heze. mhArA taraphanA pUjyabhAvane lIdhe hune patra lakhI salAhu pUchAvI, evuM ja NAvIne ke te samAjasevAnA ja AzayathI eka mAsikapatra kaDavA pucchatA ho. sakhta bImArInA khAnAmAMthI he huMne eka dhaNA lAMkhe patra lakhI salAddha ApI ke e kAmane lAyaka te nahatA; e abhiprAyanAM kAraNe lakhya; ane abhyAsa vadhAravAnI salADu lakhI. salAha mAgavAthI je salAha bhaya kara mArInA bIchAnApathI lakhavAmAM AvI te 'gutlA' nA daMDa tarIke teNe mhArA upara asabhya prahAro karatA patra lakhyA ane keTalAka mahInA bAda mAsikapatra zarU karyuM, te sAthe ja game te khvAne ekAda gALa stute cApaDI levAnA prasaga te avazya levA lAgyuM ! hainI sAthe savAla javAba ke carcamAM utaravAnuM, samAjamAMnA mhArA darajajAne tathA mhArA siddhAntane pAlavanuM na devAtha, mhe javAba vALyA nahi. theAMDA vakhata upara teNe stute eka peTakArDa lakhyuM ke, * muMbarTanI 'saMyukta jaina vidyArthIgRha ' nI mulAkAta letAM keTalAka pratiSTita gRhasthA jemAMnA keTalAka jaina kAmamAM dhaNI sArI rIte prasaddha che teoe mArA mAsikanI erIsa upara evA eka patra lakhyA che ke e saMsthAmAM rahetAM lagabhaga adhA vidyArthIe e. saMsthAnA sthApakanA vartananI AkhA divasa nidA ane sakhata TIkAe ja karyA kare che; ghaNI vakhate ema paNa bane che ke AvI bAbata je hetuthI kAryakattAM hoya che; temAM ghaNI vakhate anartha kare che; ane kArya karanAranA A lakSamAM paNa heAtI nathI; ane keTalAke 9
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina patro ane patrakAre. 615 * khoTuM lAgI jaze" heLInuM nALIera koNa bane ? evA vicArothI AvI vAta jANavAmAM AvI zakatI nathI. maLelA A patra parathI TuMkA samAcAromAM A bAbata huM mukavAno chuM. tene hetu zuddha che. e agAuthI sucavavuM amane vAjabI lAge che. kAraNa ke kadAca A parathI pejyuDIsa baMdhAvavAno samaya maLI nA zake." A patranI bhASA para TIkA karavAnuM hAre mATe ucita nathI. huM ene jAhera patra ? chApA ) dvArA te zuM paNa khAnagI patra (paSTa) dvArA paNa kAMI javAba na Apate, paraMtu hamaNuM te mAsikano dhaMdho kare che ane eka mAsika-pachI te sAruM che vA khoTujana samAjamAM amuka vicAro phelAvyA sivAya rahI zakatuM nathI. tethI je e mAsikakAranI AvI bhayaMkara prakRti sudhAravAnI kazIza na karavAmAM Ave to ghaNAone ane ghaNe prasaMge nukasAnakAraka nIvaDaze, e khyAlathI hene eka lAba javAba lakhyo, je eka nAnAsarakhA "nibaMdha' tulya hato, jemAM kevI bAbato para patrakArane lakhavAno hakka hoI zake ane kevI para nahi he IzAro karyo hato, mahArA vidyArthIo hArI niMdA karyA kare. te sAthe jAherane kAMI lAgatuMvaLagatuM nathI ema sUcavyuM hatuM, mahArA vidyAthIonA . sahavAsamAM huM lagabhaga dararoja Avato hovAthI teo hArA pratye kaI dRSTithI jue che e bAbatano khare khyAla bAMdhavAnI jeTalI yegyatA mahArAmAM hoya teTalI bIjAmAM hoI zake nahi ema batAvyuM hatuM, hArI kayA vicAranI ke kayA vartananI niMdA kare che te jANavA pahelAM AvI vAta chApavAno nizcaya karI de ane te chApavA pahelAM carcApatrI pAsethI vigata maMgAvavAne badale tathA te "vigato" mane jaNAvI mahAre khulAso meLavavAne badale ame rahamArI virUddhanI pharyAda chApavAnI pharaja bajAvavAnA chIe " evI dhamakI lakhI mokalavI e sarva keTaluM bALabuddhibharyuM ane malIna AzayanA tattvavALuM gaNAI zake te paNa mahuM hamajAvyuM hatuM. lakhI mokalanAra mANasa AbarUdAra kharekhara che ke kema, AbarUdAra mANasenI pharyAdamAM paNa keTalA keTalA Azaya hoI zake che, A pharyAdIne AzaSa malIna na hoya te te ane huM ane muMbaImAM hovA chatAM mane pitAne ke kamITInA koI sabhyane jaNAvavAne badale peparamAM-ane te paNa koI karela patra na maLyuM te eka bALakanA
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. tr . patramAM-deADI javAnuM kayuM khAsa kAraNu vhenI pAse cheH ityAdi praAA vicAravAnI eka patrakAranI pharaja tarake dhyAna khecyuM hatuM. A patra paheAMcatAM haiNe mhArApara marajImAMAve evA kaTAkSeAthI bharapura poSTakArDa lakhyuM, ane tyAra pachI traNa mahIne aMkamAMhenA pahelA patramAM jaNAvele Apa chApyA ane uparathI " pugI AvelA peTanA kheATA ubharA kahADavAne dhikkAravA joga dhaMdhA lai beThelA " vagere kaTAkSa umeryAM. enA e lekhaneA uttara ApavA huM mudala khuzI nathI, ane e mATe kaSTa heM A prakaraNa lIdhuM nathI. jaina patrakAre sAmAnyataH kevA AzayavALA ane kevA akkalavALA heAya che henAM dRSTAntA pUrA pADavA puratuM ja atre kAma che. emAM teAMdhavA jevA khAsa muddA e che ke, khulAse pUchavAnI patrakArane darakAra nathI ane te sAthe dhamakIne patra lakhavA te cUkatA nathI; dhamakItA patranA javAbamAM paNa ene eka patrakAra mAnI-kei paNa carcApatrane aMge vicAravA joitA ekasAne eka muddA tarapha henuM dhyAna khecatA javAba hete ApavAmAM AvelA hovA chatAM ane e javAbamAM hainA carcApatra mAMnI hakIkata svAbhAvika rIte ja ane sampUrNataH jUThThI hevAne zAre thai gayele hAva! chatAM patrakAra tevI DahaDatI nUrI khabara traNa mahInA pachI paNa chApe che, ane jarnAlISmanA hunnara saMbaMdha ApelI " khAnagI " sucanAena! daMDa tarIke khullA pAkA thI ane mAsikanA aMdrArA apamAna karI leche ! A eka evuM dRSTAMta che, ke jemAM ghaNAM tattva eka sAthe rahelAM jogamAM Ave che: AzayanI malinatA, aMgata vairanI vasulAta jAhera khAtA pAsethI karavAnI tucchatA, kheATA mudrA uThAvavAnI na'tA, kharI hakIkata sattAvAra maLavA chatAM emAMnA eka akSarane paNa naheramAM na lAvatAM anAvaTI ke darSAjanaka carcApatrane pragaTa karavAnI apramANikatA ane haDDa, ane vividha naya athavA daSTibiMdue hamajavAnI azakti, ityAdi, dayAdi, : 16 A eka evA dAkhale che kejemAM mAtra 'jarnalIsTIka DIsIplInanA tattvanI ja khAmI nathI, paNa manuSya tarIkenA guNa ane vinaya--vivekanI paNa sampUrNa khAmI puravAra thAya che. e to ThIka che ke, e varjhana mhArA pratye hatuM ke jenI ijjatanuM baMdhAraNa vAnA lehInAM TIpAMthI dhAyaluM hatuM ane tethI kAinA aDapalA mAtrathI
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina patra ane patrakAro. te TuTI javAne bhaya nahato, temaja je dhAre te aTacALA vAMdarAonA hADakAM ne pAMsaLAM paNa chuTA thAya te uttara ApavAnI zakti ane sagavaDa dharAvato eka lekhaka hatA temaja je Aropa mUkavAmAM AvyA hatA te e hato ke tethI buddhimAne to ulaTA evo vicAra kare ke vidyArthIo niMdA kare che te chatAM saMsthAnA sthApaka te hemane mATe ATalo marI paDe che, e to ene mATe ulaTuM vadhAre mAna upajAvanArI bInA cheA badhAM kAraNone laIne mane evA patrakAronI darakAra karavA jevuM rahetuM nathI; parantu bIjAonI zI vale ? jeo javAba ApavAnI phurasada ke zakti ke sAdhana dharAvatA na hoya evA zrImaMtane paramArthabuddhithI saMsthAo sthApavA chatAM AvI haDahaDatI TrI niMdAo thatI jaIne saMrathA baMdha karavAno ke hemAM rasa levAnuM baMdha karavAno ke have pachI bIjuM kaI paramArthanuM kAma na levAno ja vicAra thAya ke bIjuM kAMI ? paraMtu paramArthanA kAmamAM game teTaluM nukasAna thAo henI AvA azubha AzayathI ja patra kahADI besanArAone zI ciMtA hoya? AvA saMjogomAM, samAjane patrakAranA dhaMdhAnA hakake pharaje nItio ane maryAdAonuM bhAna karAvavuM e ekano eka ja rasto khulelo dekhAya che, ke jethI kerAM patro vAMcavA ane vaMcAtAM patromAMthI paNa kevI bAbato para vizvAsTa mUkavo e bAbatano nirNaya karatAM loko pote ja zikhe ane koI viSaya, manuSya ke banAva upara tarapheNano ke virUddhano mata ke patrakAra ke carcApatrIthI deravAIne na bAMdhatAM svataMtra rIte vicAra bAMdhatAM zikhe. eka patrakAra " adhipatinI noMdha" evA mathALA taLe sAdhuonA vihAra vagere samAcAranA phakarA chApe che! eka bIjo vaLI mukhya lekha athavA "lIDara" tarIke dharmanuM vyAkhyAna (Sermony chApe che ! samAcAra, zAstropadeza, adhipatinI nedha ane lIDara vaccenA taphAvatane nahi hamajanArAM bALake patrakAra banI "ame zabdathI hAre jaita komane lAbecoDe upadeza ApavA lAgI jAya che te hAre hArI najara AgaLa keTalIka hiMdI phAtiomAM vAraMvAra banato eka sAmAnya dRzya tarI Ave che; te e ke, bALalagnanI prathAvALI keTalIka jJAtiomAM 8 varSane vara ane 15 varSanI kanyA paNa lagnagAMThathI joDAya che ane pachI pele nAme. nAco vara gaMbhIra banelI paMdara varSa nI patnIne lAkaDIthI mAravA lAgI paDe che, ane strI patinI chokaramata mATe manamAM zaramAi
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 janahitecchu. JaratI mhoM chUpAvI rayAM kare che. AdheDa vayanI jaina samAja rUpa zrIne AvA bALaka patrakAra rUpI patiethI pAnAM paDayAM che ! A jamAnA mATe ema kahevAya che ke " vADa cIbhaDAM gaLe de." Are dhaNAkharA narezA prajAne lUTatA hAya, sAdhue latAne hasAvatA hAya, tIkhA phInA badalAmAM daradIne vadhAre ma vakhata daradamAM sapaDAyalA rAkhavAnI kALajIvALA heAya, vhAre trakAra jenI pAsethI lavAjama le che thI ane henA samAjane DUbAve nahi te| bIjuM zuM kare? kharekhara jamAneA evA khArIka AvyeA che ke je mANasa potAnu hita pAte vicAravAnI zakti ane purasada nahi meLave te eka athavA khIjA '- paraMgajI salAhaara nA hAthe krUsAI ja maravAnA. C jana patrakA| cerI kevI ane keTalI hadanI kare che te paNa evA jevuM che. kAi banAva ke viSaya upara amuka jANItA patrakAra ke graMthakAra ke nAyaka zuM kahe che te peAtAnA vAcakA samakSa mAtAnA matanI puSTi khAtara raju karavAnA AzayathI henA vicA rezanA amuka bhAga henA khullA nAma sAthe peAtAnA lekha ke potAnI 'noMdha'mAM TAMkI batAvavA e kAMi cerI' kahevAya nahi. paNa trIjA patrakArane AkhA lekha H AkhI noMdha'athavA kAMi prasiddha lekhakanA pustakamAMthI AkheAkhA eka viSaya ke prakaraNa peAtAnA patramAM eka khAsa lekha tarIke pramaTa karavAmAM Ave e aa cerI' ja kahevAya. AvI cerI upara ja jIvatAM patrA cerImAM kevI jAtanI cAlAkIo calAve che te paNa jovA jevu hAya che. eka mAsika ke jenuM lavAjama varSe rU. 1aa che henA be mAsane bhegA aMka hamaNAM mhArI sDAme paDayA che. kula 56 pRSTamAMthI jAhera khakharAnAM 8 pRSTa bAda jatAM bAkI rahetAM 49 pRSTAmAM e lekha te mhArA ja che ! enA vAMcanAra kadAca ema dhAratA haze ke AvA AvA lekhA paNa A mAsikamAM lekhe| lakhI mekale che mhAre teone A mAsika eka upayogI patra lAgyuM haze kharuM ! mahAtmA gAMdhI, ena0 rA. . ramaNabhAi nIlakaMTha,rA. nhAnAlAla vi jevAnAM nAma lekhanI nIce chapAyalAM joi leAkeA ema dhAre emAM navAi nathI;parantu kharI vAta e che ke,A prasiddha purUSoe A amuka mAsikamAM kAi divasa lekha mAlyA ja nathI ! hainA adhipati
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ * jaina patra ane patrakAro. 619 te te prasiddha purUSanAM pustakomAMthI cerI karIne lekha chApe che ane AvA prasiddha puruSo paNa A mAsika mATe lekha lakhavAmAM mAna rahamaje che evuM batAvavA mATe hemanAM nAma lekha nIce mUkavAmAM AvyAM hoya che. mahArA je be lekho caravAmAM AvyA che hemAMnA eka lekhamAM janahitecchumAMthI utAro " eTaluM lakhavAnI pramANikatA paNa hene pAlavI nathI, eTaluM ja nahi paNa bIja eka mahArA lekhamAM lekhaka tarIke mahAruM nAma nahi mUkatAM "phuTa neTa'mAM "junA jaina samAcAra parathI keTalAka sudhArA vadhArA sAthe" ema lakhone vAcakane evuM mAnavAne deravyA che ke A mAsikane adhipati jainasamAcAranA adhipatinA lekhane paNa sudhArI zake eTale moTA vidvAna che !-o ke kharekhara te mahA lekhamAM akSara paNa vadhAro ke sudhAro karAyo nathI ! vAMcavAlAyaka bIjA lekhomAM eka lekha evI ja rIte bIjAnI corI che ane eka lekha eka "sekanDa reTa" lekhake lakhI mekalele te che. A lekho bAda karatAM vAMcavA jevuM kAMI nathI. hA, cira paricaya" nAmane adhipatie lakhela eka lekha (!) che kharo jemAM Adarza purUSa tarIke traNa sthAnakavAzI jainonA TogrApha ane saMkSipta jIvanacaritra ApyAM che. chabI ane jIvana caritra chapAvavA mekalavAnI prakRti saMbaMdhamAM ghaNuM kahevA jevuM che, paraMtu che tema karavAthI te amuka chabIovALA gRhasthane aMgata TIkA jevuM lAge eTalA khAtara e viSayanI sAmAnya carcA paNa A sthaLe mokupha rAkhIza. " utArA" karavAnI bAbatamAM Journalistic privilege kayA saMjogomAM sattA Ape che te huM upara jaNaa cUkyo chuM, paNa eve prasaMge "phalANuM patrakAranI ke phalANA lekhakanI maherabAnIbharI paravAnagIthI" evA zabdo sAthe lekhaka ane pustaka ke piparanuM nAma jAhera karavAnI pramANikatA dareka utAra karanAre jALavavI ja joIe che. keTalAMka mAsikamAM beTI dAnata ke svArtha vRtti nathI, "cerI'nI Adata paNa nathI, niMdAnI prakRti paNa nathI, bhASA paNa Tha,ukI vAparI zake che, paraMtu tyAM eka jUnI ja prakAranuM darada jovAmAM Ave che. teo amuka saMkucita vicAronuM ja piSTapeSaNa eka pachI eka aMkamAM varSo sudhI karatAM hoya che. teo pragati
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahi chu. karI zakatAM nathI ane samAjane pragati ApI zakatAM nathI. teone ghaNe bhAge amuka "rAsanA grathone sArA ane kriyAkAMDanI amuka bAbatomAM pRSTho bharavAnI sva paDelI hoya che ane "Pe. riodical'nA AkhA aMkamAM eka pRSTa (!) samAcAra ane noMdha mATe "rIjha' rAkhe che te he mAM mAtra amuka ga7nA ane hemAM paNa amuka ja munione lagatA nirmAlya samAcAra vistAra karavAmAM AvyuM hoya che. AkhA samAjamAM banatA banAvanI uDatI noMdha levA jeTalI paNa hemane darakAra rahetI nathI A daSTAMtanA mULamAM kaI khAsa dhikkAravA yogya tava nathI hotuM, mAtra saMkucita dRSTi e ja henuM darada hoya che. jaina patrAnA mahaTA bhAga karatAM AvAM paDyo ucca zreNinAM gaNAI kAka, kAraNa ke te nirdoSa (innocent) to che. AMgaLInA veDhe gaNAya evAM keTalAMka jaina patro e varganAM che, ke jahenA hAme Azaya saMbaMdhI, bhASA saMbaMdhI, sAmAnya vire ja saMbaMdhI kAMi khAsa pharyAda na karI zakAya. henA adhipatio pitAthI banatA prayAse pramANika udyAga karI lekha lakhe che ke paisA pI koI pAse lakhAve che (je paNa pramANikatA ja che ) ane e rIte yathAzakti samAjasevA bajAve che. AmanI virUddhamAM kaI bolavuM te khalatA ja kahevAya. samAja emane pramANika patra kAra tarIke mAna Ape e khuzI thavA jevuM che. emAM paNa jJAna ane zramanA pramANamAM uMcA nIcA naMbara to che. ApaNe thoDAka dAkhalA laIzuM; paraMtu A alekanakAra eka gujarAtI patrakAra hovAthI gujarAtI patrakAronA naMbara pADavAnA prayAsathI te dUra rahe e ja icchavA joga che. ekAda hiMdI jaina patrane tapAsIzuM. AmAM sauthI ucca darajaje janahitaiSo " patrane Apavo joize. keTalI etihAsika zedhaLa, keTalI zAstrIya zodhakhoLa, kevI pramANika dalIle, kevI suMdara Tharela bhASA, keTalAM udAra matage, kevI manoraMjaka viSayavividhatA, kevI upayogI samAcAranI pasaMdagI, kevI prabhAvazAlI kahANIo, " jAnA'nI kimata hamaja. vAnI ane navA nI cikitsA karavAnI keTalI nirmaLa utkaMThA, patrakAra pite digambara phIrakAmAM janma pAmelA hovA chatAM diga ara graMthamAM hAM zvetAmbara 2thenI corIo karAyelI jovAmAM Ave che tyahAM keTalI niSpakSapAta ane niDara AlocanA - TUMkamAM
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina patrA ane patrakAra. karuM te samasta jaina vargamAM * jainahitaiSI' eka Adarza patra che. vadhAre magarUra thavA jevuM teA e che ke, sampAdaka uttameAttama graMthA prakaTa karI emAMthI ja peAtAnuM gujarAna calAve che ane kArDanI emane Arthika sahAya nathI, temaja kAryanAM jIvana caritre du prazaMsA chApIne khullI ke chupI rIte dravya meLavavAnI pracalita nItithI te patrakAra hajAra kASa dUra rahe che, te chatAM A daLadAra mAsika pAchaLa dara varSe amuka kheATa sahana kare che. jaina zrIma kacarApaTTI patrakArAnA kAlAvAlAne ke dhamakIne uttejana Ape che kharA, parantu AvA kharekhara pavitra, niSpakSapAtI ane nirmaLa AzayathI pragaTa thatA vidvattApUrNa patrane nIbhAvavA jeTalI paNa saDAya maLatI nathI. sahAya te| dUra rahI, digambara kathAmaMthenI AlAyanA karanArA keTalAka lekha te ja pIrakAnA eka samartha vicArake te patramAM pragaTa karAvyA te gunhA (!) badala e patrapara AjakAla eTalI bhayaMkara puSpavRSTi thai paDI che ke enA trAsathI eka varSa sudhI haeNne ArAma levAnI jarUra paDI che. mhArI te| mAnyatA che ke, julama ane bekadaradAnI e ja ucca jIvAtmAonI kharI kimata ' che, ane e vaDe ja emane vadhu ne vadhu vikAsa thAya che, eTalu ja naMdu. paNa a vAta paNa dhyAnamAM rAkhavA jevI che ke, leAkeA je zreNinA hAya te zreNinA lAkanAyakA ane patrA kadara pAmI zake ane tethI ucca zreNinA lAkanAyake! ke patrakAranI kimata paccIsa, paccAsa ke se| varSa pachI ja thai zake, ke mhAre lokasamUha eTale darajje vikasita thavA pAmyA hAya. ' samAjasudhAraNAnA dRSTibiMduthI kAma karanAra kASTha Adarza putra ja samAjamAM jovAmAM AvatuM hoya te te jAtipramAdhaka' hiMdI patra che, je eka jainagrejyueTa traNa varSathI kheTa pete khamIne najIvI kiMmate bahAra pADe che. enA Azaya kkta sasArasudhArAne hei, e eka ja dRSTibiMdune vaLagI rahIne bhinna bhinna lekhe ane samAcAra emAM chApavAmAM Ave che; parantu saMsArasudhArAnA eka eka muddAne sAkhIta karavA vaidaka, itihAsa, tarkazAstra, vastIpatrakA, ane jainazAstramAMthI ghaNA utArA levAmAM Ave che, * jethI ekanI eka bAbata aneka daSTibiMduethI carcIne dRDhapaNe sAkhIta karI zakAya. emAMnI kavitA ane TukI kahANIo paNa hRdaya vIMdhI nAkhe evI asarakAraka ane saMsArasudhArAnA
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ darara nahitecchu. ke ekAda viSayane puSTi ApanArI ja hoya che. ekya, vidyApracAra, kurUDhione tyAga, jahenA vinA AjanA saMjogomAM samAja nathI ja na zake evA AvazyakIya sudhArA e A patranA dareka aMkanA samAcAra, eDITorIasa, lekha, kAvya temaja kahANumAM najare paDe che. AvA patranI gujarAtI temaja marAThI bhASAmAM akeka AvRtti nIkaLavI joIe che ane herI hajAro prate gheraghara vinAmUlya mokalI zakAya evI veThavaNa koI jaina kemanI kharekharI dAjha jANanAra zrImaMta mahAzaya taraphathI thavI joIe che. A samAjasevakanI kiMmata Aje nahi, paNa paccAsa varSa pachI thavA pAmaze. hamaNAM eka nUtana patra hiMdImAM bahAra paDavuM zarU thayuM che. kahenuM nAma "satyadaya" che. AnA sampAdakamAM mArTIna yuthara che dayAnaMda sarasvatIne jusso ane jainadharmanA premanuM suMdara mizraNa che. te eka prabala " pracAraka " che. henA vicAro praDha ane udAra che, ane bhASA vIjaLI samAna che. ahIM kahevuM joIe che ke, bhASAnA aneka bheda hoya che, jema ke, eka vivecaka tarIkenI bhASA, eka sUtrakAranI bhASA, eka nibaMdhakAranI bhASA, eka mitramaMDaLI vacce cAlI rahelA vArtAlApa jevI bhASA, eka patrakAranI bhASA, eka pracAraka ke upadezakanI bhASA,vagere vagere. samAjanI AjanI dazA jotAM ene saiAthI vadhAre asarakAraka thaI paDe evI bhASA pracArakanI bhASA che. samAja e niSphara-maMda lAgaNIvALo-dull mAI gayo che ke tene zAstrIya ke sUtrakAranI ke nibaMdhakAranI bhASA asara ja karI zakatI nathI;evI zelamAM lakhAyeluM eka AkhuM gustaka vAMcI javA chatAM vAMcanAranA mana para asara rahI javA pAmatI nathI, kaho ke jeNe zuM vAMcyuM enuM ene " bhAna " paNa hetuM nathI. Aga jevI-vIjaLI jevI-DaMkhavALI bhASA enA hRdaya para AghAta kare che ane ene bhayabhIta karI "jagADe " che; bhayathI * jAgeluM " te hRdaya pachI bhayanuM kAraNa zodhavA prerAya che ane e zodha karavA jatAM pelA pracArakanA lekhamAMnA siddhAnto (truths) Apa emAM ghusI jAya che. AvA lekhako kAMI IrAdApUrvaka evI bhASAno upayoga karatA hatA nathI; parantu,jema ati garamI paSadanA jhApaTAne bolAvI lAvanAra thaI paDe che tema, samAjanI ati zithila dazA amuka amuka vyaktiomAM evI ja zili prera
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ * jaina patro ane patrakAro. 623 nAra thaI paDe che, henI te lekhakane paNa khabara hotI nathIte te mAtra unconsciously pitAnI instinct (AMtarapreraNa)ne anusare che, paNa te instinct nI pAchaLa preraka tattava samAjanI dazA hoya che enuM ene " bhAna " hetuM nathI. Ama thavAmAM kudaratane hetu e jaNavyuM che ke, vyaktinA bhoge samaSTino uddhAra karavo. je he - hAthamAM talavAra laI hajAro zatraonI vacce paDe che ane zira gumAvI bese che te je buddhitatvanI salAha levA beTho heta to bhAIcArAnA siddhAntathI akriya banI gayo hota agara stro-putrAdi taraphanA kabe hene lekhAM gaNanAro (calculating) banAvI dIdho heta; paraMtu vizvavyavasthA mATe je je cIjonI jarUra hoya che te te cIja kudarata amuka amuka manuSyo pAse karAve che ane ema karavA mATe te purUSonA hRdayamAM amuka bhAvanA (ideal ) prere che."deza mATe maravuM e jIvananI sAphalyatA che "--"Patriotism (svadezabhakti)"sadguNa che" -e vagere 'siddhati" kudarata amuka purUnA hadayamAM prere che, ane teo pachI e prakAzanAM kiraNa je mArga para paDatI hoya te mArga para ja kuca karyA kare che, pachI bhale te kucamAM hemanuM mAthuM jAya ke khADAmAM paDI hAtha-paga bhAMgI bese. e vyaktionA aMgata bhegadvArA ja samaSTinuM astitva TakI rahe vAnuM che evA khyAlavALI kudarata te vyaktione aMgata nukazAna thAya evA kAmamAM " AnaMda " mAnavAnI preraNuM kare che. kudaratane A Azaya karmavIro ghaNe bhAge jANatA hotA nathI ane te na jANe agara vAMcavA chatAM henI zraddhAmAM te na utare emAM ja kudaratane jaya che. lekhake, sudhArake ane karmavIre te mAtra kudaratana ojAro che; ojAra ddhAnA hAthamAM chatAM tene " bhAna " nathI hatuM ke mahane kaNa vApare che ane zA mATe mahArA TukaDA karAve che. A pramANe, hAre, " sadaMya" patrane janasamAjanI AjanI dazAe ja samarAMgaNamAM mokalyuM che ane te eka bahAdUra vIranI mAphaka kAma karI rahyuM che. enA viSayo eka ekathI rahaDIAtA che; enA vividha lekhake vicArazIla ane gaMbhIra che; enA dareka pRSThamAM samAjane mArga sUcana karatI ekAda salAha ane avazya hoya che; durAgrahI leAko mATe e eka tikazu talavAranuM kAma kare che. emAM Mysticism nathI e huM kabula karIza paNa je
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 jainahitecchu. jamAnAmAM je leAkA mATe ene janma che hainA khyAla rAkhanArI kudarata ene Mysticism (guma vidyA) preravA icche ja nahi. eka uMDANu vALuM mAsika patra sanAtana jaina - ta samAne zAlA ApanArUM hatuM, shetu smaraNu atre karavuM ucata che. emAM tarka karavAnI zakti sArI hatI.Aya nirdezi hatA,bhASA kilaSTa paNa aiADha hatI.e eka ucca pratinA vAcaka vargane kharanu` mAsika hatuM. paNa haine uttejana maLyuM nahi, temaja sampAdakane bIjI jaMjALa paNa dhaNI tethI aniyamita thai chevaTe patra baMdha thayuM. keTalAMka patrAe khAsa kA kalADavAnI prathA calAvI che. AmAM mukhyatve ema bane che ke kAMi cesa labiMdu vagara game tyenA ane game te viSaya uparanA lekheNe bhAge lekhakanI DIgrI ke prasiddhithI ja mAhIne magAvavAmAM ane chApI devAmAM Aveche. tA paNa dhIme dhIme kAMika sudhArA thatA Ave che. jainadharma prakAza mArmAsaE sabhAnA sIlvara jyusIlIka tarIke ThIka vAyata purUM pADayuM hatuM, temaja zve.kAnpharansa haeNralDa ' nA ' mahAvIra a'ka ' mAM aitihAsika dRSTie sArA prakAza pADhavAmAM AbyA hatA. ekAda patre khAsa aka'mAM tamAma jaita sasthAonI utpatti, bhaDALa, dhArAdheAraNa, hAkSanI hainI sthiti, haitI khAsa mukhIo ane khAmIo, khAmIe sudhAravAnA vyavahuArU mArga, hetI jarUrIAtaH e vagere carcA udAra dRSTithI karavAnI jarUra che vaLI bIjA koi patre atyAra sudhomAM bahAra paDelA jainasAhi tyanI ' uDatI noMdha ' levAnuM kAma uThAvavuM joie che. trIjAe ekaMdara jainasamAjanI sAmAjika sthiti, vhenI aneka peTAmAM vaheMcaNI karIne, varNavavAnI kazIza karavI joie che, ane sa. mAre chellA dAyakAmAM ane khAsa karIne nirIkSavALA varSamAM kai dizAmAM ane keTalI pragati karI te batAvavAnI kAzIza karavI joie che; te sAthe huMdanI khIjI kAme!tI pragati sakSepamAM jaNAvI mukAbale karavAnuM pazu cUkavu joituM nathI,ke jethI samAjane AgaLa vadhavAnI lAgaNI ane mArgasUcana thAya. * $ samAveAcanA bAbatamAM te jaina patrakAra cheka ja nirmAlya dekhAva karI zakayA che. prAyaH nirmAlya pustakAnAM ' rivyu' bharavAmAM Ave che. pustaka AkhkhuM vAMcI henA vicAra, zaili ane dalIle pur mata ApatuM kAi patra bhAgye ja jovAmAM Ave che. keTalAka
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ "jata patrA ane patrakAra, 625 patrakAre evA bhalA hAya che ke, peAtAne vinAmUlya pustaka meka lanAra pratye pratiupakAra karavA e jANe ke 4 ja na hAya ema lagabhaga tamAma pustakanuM` * sArU` ' eTale prazaMsAvALuM ja mavaleAkana lakhe che, ja uAre keTalAka evA dhamaDI heAya che ke game tevA sArA pustaka para paNa ekAda kaTAkSa karyA vagara humatI khujalI jatI nathI ! aMgrejI peparA * rivyu ' lakhavA mATe jUdA jUdA viSayanA khAsa abhyAsI evA vidvAnane pustakA mekalI Ape che, je zAkha khAtara, sevA khAtara, ke theADAdhaNA badalA khAtara paNa svataMtra ane vistRta avalAkana lakhe che. A dezamAM ane khAsa karIne janasamAjamAM dujI jarnAlIjhama eTaluM kheDANu pAmyuM nathI ane patrakAranI sthiti paisA ApIne khAsa lekhe lakhAvavA puratI nathI huAM * avaleAkana ' lakhAvavAnI vAta kevI rIte karI zakAya ? parantu pramANika jaina patrakAra eTaluM teA karI zake ke, ( 1) je pustaka ke riporTa pote purepurA na vAMcI zake hetu avaleAkana lakhavuM nahi, (2 ) je viSayamAM peAtAne abhyAsa na haiAya te viSayanA grupara avaleAkana lakhavAnA dhamaDa karavA nahiM, { 3 ) pAte je viSayane nasApha ApI zake tema heya te viSayanA pustakanA guNu-deSa banne tapAzI guDDA jAhera kare ane deSA sudhAravAnAM sUcana ( dalIla sAthe ) kare, ( 4 ) deSa sphuTA na hoya, samAjane nukazAna karI bese evI jAtanA nahAya, te uttejaka zabdomAM hainuM avaleAkana lakhe, (5) piSTapeSaNu karanArAM, bhASAnA paNa ThekANAM vagaranAM,dalIlanA aMza vagaranAM pustakAne uttajana na maLavA pAme evI jAtanu avaleAkana lakhe, ( 6 ) sArA ke kharAba,jANItA lekhakanA ke ajANyA lekhakanA je pustakane vAMcI javAnI peAtAne purasada na maLe ( ane purasada na maLe e kASTha dASa nathI ) une mATe mAtra AbhAra sAthe svIkArIe chIe" eTaluM ja lakhIne basa kar, ( 7 ) uttama pustakAnuM rivyu ' letI vakhate banatAM sudhI enA keTalAka kukarA vAcakavarganuM dhyAna khecavA mATe TI batAve, ( 8 ) je pustaka kharekhara samAja mATe ati upayegI lAge vhenI Tuka jAherakhabara graMthakAranI vinaM ti vagara ane pInI AzA vagara paNa ekAda be AkamAM chApe. Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 626 jainahiteccha, nahAnI oraDImAM be cAra kuTumbIo ke aprasiddha vyaktio maLIne eka bhASaNa kare ke yuddhamAM vijaya icche che ke zeThane ravAnA karavA jAya e bAbatanI 40 lITInA samAcAra chApavAmAM Ave che ! keTalAka vAyaDAo AvA ripe dvArA evI prasiddhi pAmI jAya che ke gAmaDAomAM mahAtmA tarIke pUjAya che ! munionA vihAra bAbatamAM paNa namAlI bAbatonA lAMbA riporTo chapAyAM ja kare che. ethI ulaTuM, dhArAsabhA mATe jaina pratinidhitvane khAsa hakaka mAMgavo jarUra che ke nahi e bAbatanI carcA mATe muMbaImAM babbe mITIMga thaI ane DeTAmAM maheTA AgevAnonI sahIothI proTesTa mokalavAmAM AvyA he kaze riperTa eka paNa jaina peparamAM jovAmAM AvyuM nahi ! keMnpharansamAM banelA keTalAka khAsa. banAvo ane thayelAM keTalAMka nedhavA lAyaka bhASaNonuM avalekana ekake patramAM jovAmAM AvyuM nahi ! suratamAM jaina sAdhuo vacce lAkaDIthI mAraMmArI thaI ane ajaina patramAM TIkAo thavA pAmI hAM sudhI jahene lAgevaLage che te kAmanA koI patre e khabara ja bahAra pADayA nahi, te zikSAvacana lakhavAnI te vAta ja zI karavI ? digambara phIrakAmAM banatA jANavA joga banAne sAra vetAmbara patromAM nathI utAravAmAM AvatA ane vetAmbara phIra. kAmAM banatA evA banAvono sAra digambara patramAM nathI utAraAvato; te eTale sudhI ke eka bIjAnAM konpharansa jevAM same. lano paNa sAro bhAgye ja karavAmAM Ave che phalANA gAmamAM ATalA tapa thayA, ATalI AyaMbIlanI oLI thaI, ATalI hA o thaI, varaghoDo Ave nIkaLe, e vagere samAcAra jANa-- vAthI samAjane zuM lAbha che te kAMI sahamajAtuM nathI. amuka muni amuka sthaLe che e samAcAra alabata mulAkAta ke patravyavahAra icchatA jainone upayogI che, paNa varaDA-tapa-lahANuonI vAta chApavAthI mAtra amukanI vAhavAha sivAya bIjo kayo sAmAjika lAbha thAya che ? hiMdI prajAkIya ke bresa tathA prajAkIya zikSaNa samitinI hIlacAlanA samAcAra avAranavAra dareka komI patre A pitA ja rahevuM joIe ane keTalIka vakhata te para " noMdha " paNa lakhavI joIe. jaina sAptAhikamAM " gujarAtI " vagere patronI dekhAdekhIthI. vArtA lakhavAne pavana cAlyo che. karaMjana mATeno A
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina patra ane patrakAro. - 627 upayogItAnA daSTibiMduvALAo mudala pasaMda karaze nahi. hemAM paNa daLadAra pepara game tema kare, caccAra phaoNrmanAM jaina patromAM e anukaraNa karavuM tadana agya che ane kAmane gerainsApha ApavA barAbara che. kema ke amuka dharmanA patrakAroe kaI kaI bAbate dhyAnamAM rAkhIne patra kahADavAM joIe e viSayane nibaMdha lakhavAne A prasaMga nathI. e upara ghaNuM lakhavA jevuM che, paNa te svataMtra pu. staka tarIke lakhAya to ja ThIka gaNAya. ahIM te prasaMgavazAta ATaluM basa che. chevaTamAM dilonA chellA bAdazAhanA kuTumbanA eka sabhya mirajhAM jahAMdArazAhanA vicArone thoDo bhAga atre TakI A carcA khatama karIza: A chApAMo janasamAjanI sevA mATe hAI emane yogya sahAyatA ApavI e prajAnuM kartavya che, temaja prajAnI unnati tarapha najara rAkhI lekha lakhavA e chapanuM kartavya che. sarakAre sAmAnya rIte chApAne lagatA je kAnuna mukarara karyo che hene ja sAcavIne cAlavuM e basa nathI, paraMtu naitika lagAmane paNa sAcavIne cAlavuM joIe, kAraNa ke jema sattA vadhAre tema jokhamadArI paNa mahedI ja heya...je samAcAra nirUpayogI hoya, je samAcAra zaMkAbharyA hoya, je atizayoktibharyo hoya, te na chApavA joie........khabarapatro chApavA pahelAM e kevA mANasa taraphathI Ave che te vicAravAnI kALajI rAkhavI joIe......khabarapatromAM sAcA samAcAra sAthe kaTAkSa ke yuktirahita TIkA karAyelI hoya to te bhAga dUra karyA vagara patra chApa na joIe....samAcAra patro uparathI amuka dezanI ke kAmanI ke phIrakAnI kimata aMkAya che, mATe deza, kema ke pharakAnA vAchatrarUpa patrakAroe samAjanI pratichAne khyAla rAkhIne udAra zilithI lakhavuM joIe. dareka patrakAre potAnuM kAryakSetra ane dizA mukarara karavAM joIe ane banatAM sudhI ene vaLagIne ja lakhavuM joIe; bIjA patranI dizA ke daSTibiMdu judAM hoya te te tarapha tiraskAra na karatAM emanuM mAna jALa vIne lakhavuM joie; bIjA patrakArenA je vicAre pitAnA vicArene puSTi ApatA jaNAtA hoya te avAranavAra saMkSepamAM TAMkI batAvavA joIe, temaja potAthI jUdA paNa pramANika vicAra dhAvanAranA daSTibiMdune paNa mAna ApI he ullekha karavo joIe
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 628 , janahiteccha ane tenI hAme pitA pAse dalIlo hoya to te vinayapUrvaka raju karavI joie. sampAdakoe ghaNuM viSayanuM prAthamika jJAna to avazya dharAvavuM joIe. koI sasthA upara TIkATIppaNI karatI vakhata e saMsthAnA ekAdaaMza upara ja vAcakanuM lakSa kheMcAya ane bAkInuM AkhuM svarUpa aMdhArAmAM rahI jAya evI rIte TIkATIpaNa nahi karavI joIe. e saMsthAnA savAMgano khyAla ApavA sAthe amuka aMganI khubI ke doSa jaNAvavAmAM apramANikatA nathI. adhipatinA pitAnA snehI ke mitronI prazaMsA ane adhapatinA pratipakSInI TIkA e be bAbatanA prasaMga jema bane tema ochA ane hadamAM rahIne levAya e bAbatanI kALajI rAkhavI joIe. je vakhate je viSayanI carcA cAlatI hoya hemAM vacce bhaLatA ja viSaya saMbaMdhI koI vyaktinA guNa ke deSanuM smaraNa karAvavuM pramANika nathI. ( jemake keLavaNIne lagatA eka lekhakanA lekhanI AlocanA karatAM samAjasudhArAne lagatA e lekhakanA vicAro upara TIkA karavI e aprAsaMgika ane IrSAyukta gaNAya) jAhera patrone koI paNa vyakti sAthe aMgata mitratA ke zatratA na joIe, artha ta koI mANasa amuka patranA adhipatino mitra hoya tethI nI tArIpha hemAM na thavI joIe ane koI zatru hoya tethI patramAM tenI niMdA thavI na joIe. patramAM mAtra jAhera hitanI daSTae ja AlocanA thavI joIe ane te paNa te vAjabI prasaMga prApta thayuM hoya to ja "kothaLAmAM pAMcazerI ' jevI TIkAothI patrakAroe bacavuM joIe, jema ke "dura thI vyavasthA bahudhA saMtoSajanaka nahIM hai, parantu isake vistRta vardhAnA zAvaravatA nahI hai.' AvI jAtanI eka lITInI TIkA keTalIka vakhata nirdoSa saMsthAone nirmULa karanArI thaI paDe che. henI moTI pIDA to e hoya che ke, evA gupta ane nanAmA ApanI asatyatA jAhera karavAnI taka te saMsthAne maLI zakatI nathI....kaI vyakti ke saMsthAnI virUddha zuddha buddhithI TIkA chAyA pachI je te vyakti ke te saMsthA taraphathI khulAse maLe to hene pramANika patrakAre potAnA vaLatA aMkamAM jagA ApavI joIe ane pitAnI ke pitAnA carcApatro ke khabara 5trInI bhUla jaNAtI heya te te mATe kSamA pradarzita karavI joIe. khulAse chApavA
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina patrA ane patrakAra. R tAM ane e parathI petAnI bhUla khullI rIte najare paDavA chatAM, eka patrakAra tarIkenI sattAnA durUpayAga karI,khulAsA nIce rAdApUrvaka lekhakane jhATakavA e patrakAranA dhaMdhAne mAnaprada nathI...... anatAM sudhI eka paNa kathana dalIla ke hokatanA TekA vagara na mUkavuM joie......jokhamadArIthI khacA mATe keTalAka patrakAre amuka TakA adhipatinI nai'imAM na mUkatAM jANe ke kAinu carcApatra lakhAi AvyuM hoya evA rUpamAM geAThavI hemAM te TIkA dAkhala karI kalpita nAmathI chApe che te ghaNuM kharAba kahevAya......anucita, AkSeSapUrNa ke 'kAzIla lekha ke samAcAra kAi sampAdakane maLe te te game tevI mahAna vyakti taraphathI maLyA hoya te chatAM chApavA na joie......kAi sasthA ke vyakti sabaMdhamAM kei carca patrIe sUryada lakhI meAkalI heAya agara adhipatine petAne ja krAi yAda karavA jevu lAgatuM heAya te samAjahitanI dRSTithI te tema karavAne hakakadAra che, paraMtu e kyAda jo evA prakAranI hoya ke je te saMsthA ke vyaktine mitrabuddhie lakhI jaNAvavAthI kryAda dura cAne saMbhava heya, te prathama hene lakhI jaNAvavAnI pramANikatA atAvavI joie ane te paNa eka sattAdhIza ke deva tarIke nahi paNa mitra tarIkenI bhASAmAM.jo hetu pariNAma jovAmAM na Ave te pachI ucita zakhkhAmAM te kada prakaTa karavI e patrakAnuM kartavya che. ......kAmeAttejaka azlIla asabhya jAherakhabare game tevA sAre bhAva maLatA heAya te paNa na dAkhala karavI joie..... potAnA samAja ane ekadare keLavAyalI duniyAmAM cAlatI pravRttinuM dareka patrakArane bhAna he'vuM joie ane vAyakA e bhAna karAvAne raNe aDeniza kALajI rAkhavI joie. henuM vAMcana maheLu devu joie ane je sarveAttama sattA kAinA vagara ApyuM teNe lIdhA che. heI jokhamadArInA sampUrNa bhAnapUrvaka teNe vartavuM joie. 23. vijJAnI, rAjhArIo, dharmagurUo vagerenuM mhoTAmAM sTrAT duHkha, 'gAMbhIra' rahevAtI hemaNe mAnelI mAnyatA che. hame game te hA, pazu khuba cAlA, pharavA javAnuM na ja banI zake te theDIka mInITa khuba deza-nAceA. hamArA jaDa yantrone jotI kasarata rUpa kUdavuMnAcavuM e kAMi hINupada nathI. TaTAra rahevuM, cha.tI kADhIte cAlavuM, ame kAMdha uddhatAi nathI.
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ 930 nahichu. [13] kolhApura darabArano vicitra vidyAprema ! hamaNuM hAre haisura rAja kolejanuM zikSaNa maphata karI nAkhyuM che tyAre, punAnuM eka pepara jaNAve che ke, kahApura darabAra prAthamika keLavaNI maphata ane pharajyAta karavA mATe joitAM nANa kAjala pADavA khAtara te rAjyanA saMsthApaka rAjArAmanA nAma para cAlatI koleja ke je te rAjyanI ekanI eka koleja che te baMdha karavA dhAre che. darabArane mAthe e kaeNlejane age vArSika rU.. 10 hajArane kharca che. A samAcAra TuMka ja che, ane te paNa dekhItI rIte eka rAjyane lagate viSaya che. parantu vastutaH A samAcAra sAthe Arya sabhyatA (Indian civilisation) ne prazna samAyeluM che ane tethI ja huM A dhArmika ane sAmAjika viSaya rcatA patramAM A banAva (event) upara kAMika kahevA maMguM chuM. | muphata ane pharajyAta prAthamika zikSaNanI hImAyatane Aja. kAla pavana cAle che eTale keApura darabArane vAhavAha meLavavA khAtara e dhoraNa dAkhala karavuM paDe che, paraMtu e vAhavAhanI kiMmata pite bharavA khuzI nathI. mita to leke ja bhare, ema teo icchatA jaNAya che. ahIM ja AjanA ghaNAkharA rAjAonI bhAva.. nAmAM roga che. teoe pAzcAtya sabhyatA ( Western civilisation ) joyA pachI hiMdurAjAnI parvanI bhAvanA teo lagabhaga bhUlI ja gayA che. yuropanI uparAchAparI musApharIomAM, yuropI. paraNuonA svAgatamAM, mahela vagere zaNagAravAmAM, lagnanA ThATha-- mAThamAM, khuzAmatIothI gherAyelA rahI teone beThAbeThA pagAreTa bharyA karavAmAM: ityAdi kAmomAM mane AjakAla eTale he .. kharca karavo paDato hoya che ane eTale kimatI vakhata gumAveza paDa hoya che ke, keLavaNI, khetI, vyApAra hunnara ane samAjasudhAraNAne aMge avazya karavAnAM kAmo mATe dravyano temaja vakhatane ghaNo ja zeDo hiMse teo phAjala pADI zake che. koI gaNyAgAMThayA narezone ja prAcina Arya bhAvanAnuM maraNa haze ke, prajA pAsethI vera tarIke ugharAvelI rakama vaDe prajAnI sarva dizAmAM unnati karavA mATe nImAyale vaMzaparaMparAne adhikArI, te ja "rAjA" che. thoDo
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) kAlhApura darabAranA vicitra vizaprema ! 331 divasa upara rAjapUtAnAmAM AvelA jhAlAvADa sTeTanA vidvAna mahArAjA sara bhavAnIsiMhajI bahAdUra K, C. S. I., M . A. S. eee jhAlarApATanamAM bAlamaMda hAspITalanA pAye nAkhatI vakhate prajA samakSa bhASaNa karatAM vAjaJI ja kahyu hatuM ke "hu prajAneA adanAmAM adA kara chuM ane jadagI paryaMta - zAyalA nAkara chu. bIjo kAi kara teA vadhAre pagAranI AzAe jUtI teAkarI cheDI paNa zake, parantu hu je hamArI te karI heDa tA kyAM jAuM ? mhane rAkhe prANa " Aje pahelAnI mAphaka kAra jhulavArathI rAjye meLavI ke jALavI zakAtAM nathI; Aja te prajAnI sArI peThe sevA karI hene prasanna rAkhI heya teA henI icchAthI ja rAjya karI zakAya che. A zabdomAM prAcina Arye sabhyatAnuM jIgara samAyeluM che. "" parantu zuM badhA rAjAe A siddhAMta svIkAro? mAtra zabdothI nahi paNa jIgarathI ane kAya thI svIkAranArA keTalA gheADA rAjAe haze ? kelhApuranA prinsanA lagna najIkamAM ja che te vakhate thavAnA lAkhmAnA kharcamAM karakasara nahi thavAnI, temaja lagabhaga dareka rAjA aMgata kharcemAM kAMI jAtano karakasara karavAne potAne badhAyalA' mAnatA nathI. Aje jo manu mahArAja yAda vheta, agara jo mahAtmA gAMdhI jevAne krAi dezI rAjA pAse lavAneA prasaMga Ave, te te ema ja kahe ke, je rAjAnA rAjyamAM kheDu bhukhe maratA heya, sAmAnya prajA heTe bhAge abhaNa hAya eTale sudhI ke eka sAmAnya bhASaNu ke pustakanuM rahasya humajavAne pazu azakta hAya, dhaMdhA eTaleA pAyamAna hoya ke gujarAna mATe mANasAme bIjI hRdamAM javuM paDatuM heya, ane samAjasudhArAnu te lokA nAma paNa jANutA na heya, eve! rAjA leAkA tarapha vaphAdAra nathI ane 'AAkarI'nA bhAre pagAra te khoTI rIte le che. je rAjAe eka amerikana presIDanTanI mAphaka ke eka vyApArI peDhInA mAleka * munImanI mAphaka petAne age thatAM gheADAmAM theDA kharcerI nI blu vI lai rAjyanI saghaLI AmadAno rAjyamAM khetI, vyApAra hunnara, keLavaNI ane samAjasudhAre khIlavavA pAchaLa ja kharce ane peAtAne paNa badhA vakhata ukta pramukha ke peDhInA mAlIkanI peThe ukta kAmeAnI jAte dekharekha rAkhavA pAchaLa kharce, te ja rAjA prajAnuM kuNuM halAla karanArA ane pUjya
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ 632 jainahitecchu. purUSa gaNAya; ane tevA rAjAnA rAjyamAM, briTiza sarakAra potAnI prajAmAM je pragati 100 varSamAM na karI zake teTalI, mAtra 15 varSamAM thaI zake. Aje ghaNAkharA dezI rAjAo "nokarI ne keTalA vaphAdAra che te " pariNAma " uparathI jovA jaIzuM te jaNAze ke, vyApAra mATe temaja keLavaNuM levA mATe dezI rAjyanI rayatane ghaNe bhAge briTiza hadamAM ja javuM paDe che, eTaluM ja nahi paNa saMsArasudhAraka paNa dezI rAjyamAM bhAgye ja pivAya che. (kAraNa ke keTalAka rAjAone khuzAmatIAo, mitra, mAnItAo, gayAo, nATakIAo, khelADIo ane keTalAkane to " dalAlo " ne. paNa piSavA paDatA hoya che ! hAM pachI saMsArasudhArAnuM kAma ja zuM ? ) mitro ane amaladAro, ThAThe ane mojazekha, TAITalenI. ane vAhavAhanI bhUkhaH A sarva pAchaLa thatA dravya ane samayane bhoga baMdha karavAmAM na Ave tyahAM sudhI game tevo keLavAyelo che. bhalo rAjA paNa prajAne uddhAra karI zakavAne nathI ja. hiMdanuM eka paNa dezI rAjya, AjanI duniyAnI pragatinA dhoraNathI joIe to, damavAnuM ke pragativALuM nathI. AzcaryanI vAta che ke svarAjyanI garjanAnA jamAnAmAM paNa dezI rAjyamAM be tattvonI purepurI khAmI jevAmAM Ave cheH (1) rAjAone lakhalUTa mujabUla kharcAnuM ane rAjyanI kharI sthitinuM bhAna karAvavAnI himata dhare evo koI paNa dharmano dharmaguru ke nagarazeTha Aje jovAmAM Avato nathI; (2) je rAjyamAMthI keTalAka mANaso bhaNIne bIjAM rAjyomAM dIvAna ke jaja ke breTa ke vakIla banyA che tevAM rAjyamAM paNa koI evo svadezapremI na nIkaLyo ke je bIjA rAjyanI nokarI karavAne badale mAtra roTalA sATe pitAnA rAjyane sudhAravAnA AzayathI pitAnI nokarI rAjyane Ape. hAM sudhI AvI jAtane svadezaprema keLavAyelA. hiMdIomAM jAgrata thayA nathI ane hAM sudhI AvI jAtanI A mika niDaratA hiMdI dharmagurUomAM jAgrata thaI nathI tyahAM sudhI briTiza sarakAranA hAthe to zuM paNa dezI rAjAone hAthe paNa prajano uddhAra thato jovAnI AzA bhAgye ja rAkhI zakAze. prAcina. hida ane prAcina cisa e bannenAM khAsa lakSaNa niDaratA ane Atmabhega e ja hatAM; ane e khAsa lakSaNe vagara kaI deza. taravAnI AzA rAkhavAne hakadAra na hoI zake.
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ - ( 14 ) jAgrata hinda. 633 (4) bApata hinda. 'hinda jAgyuM che. svarAjyanI caLavaLa bahoLA vistAramAM ane pahelAM karatAM vadhAre "lAgaNI" tathA jussAthI thavA lAgI che. vakIla varga ke je Aja sudhI ghaNe bhAge paisAthI ja sagAI rAna khAte hatA henuM hadaya have palaLyuM che ane dezasevA tarapha kAMIka ke kaMIka DhaLavA lAgyuM che. zekIA varganI sakhAvato kamI bAbatamAM ja vahetI hatI te kAMIka kAMIka rASTriya sevA tarapha vaLavA lAgI che. gAmaDAnA lokomAM ane hiMdanA strIvargamAM paNa kaMIka aMze rASTriya - jusso ane jAgRti jovAmAM Ave che. hindu-musalamAnanuM akya agAu kadApi nahi jovAmAM AveluM eTalI hada sudhInuM Aje jevAmAM Ave che. kheDUta varga jevo abhaNa varga paNa pitAnA hakka ane svamAna mATe laDavAmAM "gArava" mAnavA lAgyo che. keLavaNunA pracAra mATe skolarazIpa, boDIMga hAuso vagerenI saMkhyAmAM dhIme paNa makkama vadhAre thato jAya che, hiMdu yunIvarsITI sthapAI che, eka mahArAjAe potAnI saghaLI milkata sArvajanika kanyAmahAvidhAlaya mATe kahADI ApI che (evA AzayathI ke hemAM hiMdu temaja musalamAna kanyAo rahe ane zikhe) amadAvAda, surata ane muMbaImAM navI koleja sthapAvAnI taiyArI cAle che, mahaisura rAjaye kolejanuM zikSaNa paNa krI karI dIdhuM che, ane "rASTriya zikSaNa phaDa' nI navI mahAbhArata yojanA dezanAyakoe ubhI karI che, jemAMthI sthaLe sthaLe dezI gheraNa paranI vidhAsaMsthAo kholavAmAM AvanAra che. hiMdI bhASAnA pracAra mATe ane ene rASTrabhASA banAvavAne mahAtmA gAMdhI ane bIjAo kozIza karI rahyA che. gujarAtI bhASAnI khAsa yunIvarsITInAM svapna gujarAta varnAkyulaya sosAITI ne AvavA lAgyAM - che, je ema sUcave che ke je yojanA Aje saMkalpanA sUkSma rUpamAM - che te kAle kAryanA pUla rUpamAM paNa utaraze ja. sAdhu varga para loko azraddhALu banavA lAgyA hatA, paNa navA pravAhe e varga upara paNa adRzya jAdu karavA mAMDyuM che. dAkhalA ' tarIke samasta hiMdamAM hiMduonA pUjya manAtA karavIra pIThanA zaM karAcAryanI gAdIe hamaNuM eka evA gRhasthanI nImaNuka thavA pAmI - che ke je " DaoNkaTara oNpha phIlosophI" (Ph. D.) che, ane je
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 634 jaihiteccha. manA prAIveTa sekreTarI paNa eka M. A. che teone prajA taraphathI je je bheTa gAda maLe che te pitAnA upayogamAM na letAM saMsthAone ApI de che. tatvajJAnanA pracAra mATe "briTiza ekeDemI" nI padhati para " iDiyana ekeDemI " sthApavAnI hIlacAla teo kare che. teo svarAjyane upadeza dhArmika AcchAdana sAthe ghaNI sarasa rIte kare che. vahemanI virUddha niDaratAthI teo kaTAkSa kare che. eka vidvAna hemanI sAthe thayelA praznottara pragaTa kare che, hemAne keTaloka bhAga A nice ApavAmAM Avyo che, ke jethI hiMdu dharmanA mahAna adhikArIne hiMdanuM nazIba kaI dizAmAM kheMcI jAya che, te jovAnI buddhizALI vAcakane taka maLe - prazna:-dharmazAstra eTale zuM ? uttarapUrvajoe pitAnA jAta anubhavathI bAMdhI ApelA niyama. prazna:-dezakALAnusAra dharmazAstranA vidhi-niSadhomAM pheraphAra karavAne kAMI harakata che? uttara:-harakata nathI, ema khuda zAstromAM ja kaheluM che. pheraphAra karavA. e sazAstra ja che. prazna:dharma eTale zuM ? uttara:-" camyunivara siddhiH svadharma" evI. dharmanI eka vyAkhyA che ane te ja mahane mAnya che. arthAta, aihika unnati ane pAramArthika mokSa e ja dharmanuM dhyeya hovuM joIe. prazna:-ghaNIkharI jAtione ajJa bahujana samAja nyAyanIti, sArAsAravicAra, paristhiti vagere tarapha durlakSa rAkhI paTAjAtinuM ekIkaraNa, paradezagamana, prauDha vivAha Adi rASTriya ane sAmAjika daSTie atyaMta Avazyaka ane ISTa sudhArA AcAramAM lAvanArAone bahiSkAra kare che te bAbatamAM kAyadAnA baLathI aTakAva thavAnI jarUra che ke ? uttara:-hA, che. samAjanA vidvAna ane vicAravaMta leko ane dharmagurUonI sammatipUrvaka briTiza sarakAra ane saMsthAnikoe e bAbatamAM kAyadA karI hene amala karavo joIe che. prazna:-cAra varNa anAdi siddha nathI, jAtibheda paNa manuokRta ja che, te pachI temAM yogya pheraphAra karavo e ISTa che ke nahi? uttara:-aMI paNa mahatvanA pheraphAra (radical changes)
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 14 ) jAgRta hinda 63 hAlanI jAtibhedapaddhatimAM karavAnI jarUra che, emAM zA nathI. praznaH--mahAra, mAMga vagere lAke jyAre hiMdu ja che tyAre hemanuM aspRzyatva kAyama rahevuM iSTa che ke ? uttara:--te jAtinuM aspRsyatva kAyama rahevuM ISTa nathI. sa mAje kAMI pazu upAya yeAjave te e che ane dharmagurUe hane peAtAnI sammati ApavI joie che. prazna: ApaNAM devasthAna ane henI AvakanA upayAga . prAthamika zikSaNanI zALAo, maphata vAMcanAlayeA, saMskRta pAThazALAA. dhArmika sAhityanA pracAra Adi kAmeAmAM karavA vAjabI che ? uttara:--tevA upayoga karavA yAgya ja che, ane karI. paNa zakAze. A praznAttara batAvI Ape che ke hiMdu janasamAjanA hRdaya.. para kAbu dharAvatI vyakti dvArA hiMsevAmAM keTalA kALeA apAve nirmAyalA che. uMcA saMskAra, uMcA abhyAsa ane svataMtra vicAra karavAnI zakti jeemAM haiya tevA ja mANasA hiMdanA dharma gurU banaze, ane tevA ja e samAjane AbAda banAvI zake. khAvAnA. sAMsA paDavAthI sAdhu banelA, abhaNa ke saMskRta-mAgadhI ceDA pArka geAkhIne pati anelA, mAnamAM marI paDatA, ane kalahapremI dhRtArAAnuM have hiMdamAM kAI kAma rahyuM nathI. emanA divase gaNA cUkyA che. sarakArane hamaNAM laDAimAM ghaNAM mANasa| joI e che; hiMdane prajAgaNa bhUkha ane Adhi-vyAdhi tathA parata MtratAne lIdhe nirbaLa che tethI te hAla te hAla laDAImAM kAma lAge tevuM nathI; paNa aniyaMtrIta sattA ane sagavaDA dharAvatA hiMdanA sAdhuva prAyaH masta ane laDAImAM kAma lAge tevA che. hemane jo laDAmAM karajayAta rIte utAravAnA kAyadA thAya te sarakArane lAkhe! mANase vinA mahenate maLI rahe ane hiMdI prajAne mAthethI lAkhkhA bhIkhamagA julamagArAne nIbhAvavAne jAyune kharca bace, eTaluM ja nahiM paNa hiMdIonI je buddhi A julamagArenA ghera dharANe mukAyalI che te paNa chUTI thAya ane tethI hiMdI vadhAre tvarAthI prajA banI zake. unnata aspRzya bAbatamAM jo ke hajI lokasamUhanI khuzAmata dvArA vevAnI AzA rAkhatuM ' gujarAtI patra babaDyA ja kare che te paNa hiMdudharmanA mahAna sattAdhIze temaja le mA. tilaka, mahA
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ janahi chu. tmA gAMdhI, ane nava mAlaviyAjI jevA custamAM custa hiMdu lokanAyakoe paNa hamaNAMhamaNuM khullI rIte aspasya jAtine apakSa lIdhe che. Ama taraphathI hiMdamAM jAgRtinAM cinha jaNAvA lAgyA - che. paNa A dazA jeTalI khuzI thavA jevI che teTalI ja gaMbhIra jALavavA jevIpaNa che. A garbhakALa che. saMtAna janmavAne hajI vakhata che. A vakhate ghaNI ja sAvacetI rAkhavAnI jarUra che. - hiMdanA itihAsamAM Avo gaMbhIra-Avo arthasUcaka-jenAM pariNAma ghaNe dUra sudhI pahoMce evo-samaya A pahelo ja che. hiMda te sa-mayane kevo upayoga kare che te upara bhaviSyanI AbAdI ke kSayano saghaLe AdhAra che. garbhavatI strIne je barAbara jALavavAmAM AvI te samartha bALakanI geranTI 80 TakA to maLI gaI hamajavI. hiMdanA A garbhakALamAM be tavonI khAsa jarUra cheH (1) bahAranI sakhtAI ane (2) aMdaranuM aikya. sarakAra jema sakhtAI kare-kAyadAne sakhta karIne tathA bIjI rIte-tema garbhavatI hiMdasuMdarIne majabUta hiMdabALa janmavAno vadhAre saMbhava che. mATe AvI jAtanAM bAhya saMkaTothI gabharAI na jatAM saMkaTane AmaMtraNa ApavuM joIe. rIDhA-ghaDAyelA-merU parvatane TacalI AMgaLIthI dabAvI zake - evA-prAcina spArTana jevA nUtana hiMdabALane utpanna karavA mATe ja kudarata ApaNuM sarakAra pAse unconsciously sakhtAI karAve che. bIjuM, aMdaranuM akya jarUranuM che. suvAvaDI pAse mahArUM-hAruM ane laDAITaMTA muddala na thavA devA joIe. hamaNAM saghaLI kemo, saghaLA dharmaphIrakAo ane saghaLI jJAti-upajJAtioe pitAnA 4 vADA " ne bhUlI vizALa dezabhAvanAne ja najara hAme rAkhI saghaLI pravRtti karavI joIe che. dazAzrImALI beDIMga, zrImALI ispItAla, bhATIA anAthAlaya, luhANu opha neja, jana koleja, mo- slIma lAIbrerIH AvI saMsthAo have hiMdamAM nIkaLavI na joIe. je thaI cUkI che henuM svarUpa Ate Ate vistRta banAvavA kozIza karavI joIe ane navI dareka saMsthA rASTra bhAvanAthI ja kahADavI joIe. jeTale daraje jJAti-upajJAti ane dharmaphIrakAne bhedane - yAda karAvavA jevAM khAtAM ughADavAmAM Avaze teTale darajaje hiMdanuM viSya bALaka nirmAlya-mAMdaluM-thaze. jeo bhedabhAvane puSTi Apaze
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) hAthanAM karyA haiye vAgya! 63 : teo hiMdamAtAnA khunI banaze. hiMdanA batrIsa koDa devatAonuM dhyAna eka ja joI e, dhyeya eka ja joI e, IcchA eka ja joie, mArga eka ja joI e, zAkha eka ja joie, sua du:khanI lAgaNI eka ja joI e. henA upara AkhI bhArata prajAnA zApa paDajo ke je hiMdanI ekatAne jANe ke ajANe mAdhA kare ! hiMdanI tamAma jAtie ve te sAthe ja jIve, mare te sAthe ja mare, AgaLa vadhe te sAthe ja vadhe, pAchaLa paDe te sAthe ja paDe, mukti pAme teA sAthe ja pAme ane baMdhana pAme te! sAthe ja pAme: e ja maMtra-e ja upadeza-e ja nIti dareka dharmagurUe-dareka agresare-dareka vyAkhyAnadAtAe-dareka sudhArake-dareka patrakAre dareka prAMtamAM ane dareka samaye ApavA joI e che. a bAbatamAM bhUla thai te jANavuM ke hiMdane hamezane mATe utthAnane prasaMga gayA ja che ane hiMda sadAne mATe sAtamI narakamAM paTakAyuM ja che ! hiMdanA rakSaka devatAe te vakhata na AvavA de ! astu ! sAraDAmAM jaina pariSad--prasiddha vaktA muni zrI cAritra{vajyajI mahArAjanA prayAsathI ane hemanA pramukhapaNA nIce soraThanA gAma vaDAlamAM tA. 17-18-19 phebruArInA divaseAmAM prAntika jaina konphransa bharavAmAM AvI hatI. pramukhazrIe tathA sthA. muni zrI che.TAlAlajI mahAra.je ve. mU. tathA sthAnakavAsI jaitAthI banelA trAtAgaNamAM udAra bhAvana e sArA pramANumamAM phelAvI hatI.' A melAvaDAnu` keAi prasaMsApAtra cinha hoya te eja che ke je vakhate keTalAkeA e phIrakAo vaccenA akhAta vadhAravA kAzIza kare che te vakhate ukta munie vyavahAH kAryathI anne phIrakA vacce ekatA utpanna karavA kAzIza kare che. nhAnAM gAmaDAomAM udAra vicAra vAtAvaraNu phelAvavAnI hemanI kAzI dhanyavAdane pAtra che, evIja rIte, ne jAhera karatAM harSa thAya che ke, thoDA vakhata upara suMbaInA saMyukta jaina vidyarthIDa ' ma zveta!mbara mUttadegpUjaka munivara ane sthAnakavAsI munivarane ekasAthe AmatraNa ApI hemane upadeza ukta saMsthAnA vidyArthIe temaja khAsa A matrAyakSA traNe zrIrakAnA jaina gRhastheA samakSa . karAvavAmAM AvyeA hateA, te vakhate paNa te sthaLe zAnti ane bhAicArAnI lAgaNInI khuzae mhekI rahI hatI. AvAM vadhu prasa Mge sthaLe sthaLe utpanna karavAnI jarUra che.
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainahitecchu. " (26) hAthanAM karyA haiye vAgyAM! digambara phirakAnuM purANapremI (orthodox) sAptAhika patra - jainamitra' baLApa kare che ke "jabalapuramAM garIbadAsajI nAmanA pratiSThita gRhastha hamaNAM lagnaprasaMge kaTanInA maMdIramAM cAMdInAM vAsagu. chaDI, cAmara, chatra vagere sarva kAMI ApyuM, paraMtu vidyAsaMsthAAmAM badAma paNa ApI nahi......AzA rAkhI hatI ke sthAnIya begane teo taraphathI sArI rakamanI madada maLaze, paNa magadUra che ke e tarapha dhyAna Ape ?"......bicAruM jainamitra' ! ghaNuM moDuM thayuM hAre have baLApo kare che ! paNa hajI hene A khedajanaka va- nanuM mULa kAraNa zodhI kahADavAnI IcchA thatI nathI, AsamAnane sparza karatAM, bhavya, ane tenAthI maDhelAM, evAM jInamaMdiranI kathAe janArA ane maMdira pAchaLa lakhalUMTa kharca karavAthI svarga ane varganI seMkaDo asarAo maLavAnI geranTI ApanArA jaina AcA nI lIlA vhAre bAbu jugalakizorajI jevA vidvAna digambara paMDita khullI kare che hAre jainamitra' pokAra karI mUke che, ane - hAre e janasamAjane bhamAvanArI kathAonA kephathI loko hajAro rUpiyA maMdira pAchaLa kharce che ane vidyAsaMsthAone bhUkhe maravuM paDe che hAre pAcho tenA te ja jenamitra bAvA maMdiranI bhakti karanAra upara kaTAkSa karavA lAgI jAya che ! emanAthI Ae nathI "amAnuM, ane teo nathI khamAtuM ! teo garIbadAsa upara je ba- khALA kahADe che te vyartha che te to jevuM zikhavavAmAM AvyuM che tevuM kare che. Aje ekaMdara jaina samAja garIbadAsa che, garIbone (arthAta garIba AtmAona-nirmAlya kathAkAra AcAryona) dAsa che. ekalA digambaromAM ja Ama che evuM kAMI nathIH zvetAmbara mU0 jana kemanA jainazAsana patrane paNa buma mAravI paDI che ke, bhAvanagaramAM lagnanA varaghoDAmAM bhagavAnanI mUti ane paMcamahAvratadhArI sAdhuonI hAjarIno navo rIvAja dAkhala thaI gayo che tethI "dharmanI helaNa thAya che. A badhA loko pariNAma upara gusse cAya che te karatAM "kAraNa" upara gusso karatAM zikhe to kevuM sArUM? bahArathI vyavahAramAM dharma ghUsADavA mAM hArathI ja A pavitra dharmanI helanuM zarU thaI cUkI che ! rahasya nahi hamajI zakanArA
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) hAthanAM kyAM haiye vAgyAM ! 63 sAmAnya leAkasamUhane jaina dharma jevA leAkeAttara dharma tarapha kheMcavA mATe mhArathI padArtho, sthAne, kriyAkAMDa ane dhAnadhame sAthe dharma"no nAma ghusADavAmAM AvyuM hArathI dharma patIta thavA lAge che. AkAzanI gagA nIce Ave te malIna ane dhULavALI thAya emAM navAI nathI. ' leAkeAttara ' dhama ne lAdhama banAvavAnI dhelachA. karavAmAM Ave te te malIna ane dhULavALA thAya emAM Azcarya zu? Aje duniyAne samAnya dharmonI ghelachA' lAgI. che; AkhI duniyAne ce evA potAnA dharma che, ema kahevAmAM badhAne abhimAna thAya che; paNa duniyAmAM vividha prakRtie, vividha rUcie ane vividha yeAgyatA hAi kAi ucca dha sarva mAnya banI ja zake nahi, ane uccatama dharma hameza gheADAo mATe ja hoya.. je dharmane dhaNA hamajI zake ke pALI zake te dharma uccatama hArda zake nahi. jtArathI AcAryomAM jainadharmane samAnya svarUpa ApavAnI IcchA udbhavI ArathI lAga'vargane gamatA DhagaseAMgane dAkhala karavA paDayA ane hene dhArmika svarUpa ApavuM paDyuM. jaina dhamane! AtmA A pramANe zanaiH zanaiH vanakezarI maTIne gheTuM anyA brAhmaNAe purANA vaDe kriyAkAMDa vadhArI dIdhA ane tuccha vyavahAra'nA ucca adhyAtma' sAthe sayeAga karyo tyArathI e ke te dharmane mAnanArAnI saMkhyA vadhI kharI paNa te dhanA AtmA te AvarAi gayA emAM zaka nathI. Aje pUnA vedAntIne baLavAna AtmA... ATala`DA hiMdue paikI keTalA gheADAmAM jovAmAM Ave che ? ekadha nirmAlya pacAsa phreMDa manuSyAmAM phelAine jIvatA rahe te karatAM. eka dharma gheADA sA adhikArI manuSyamAM vasI hemane pacAsa aeDamAM navuM jIvana reDanArA banAvI zake, e vadhAna STa che, vadhAre abhimAna levA yeAgya che. brAhmaNeAe vedadharmane sarvavyApaka banAvavAnI dhUnamAM hate nirmAlya karI nAkhyA,ane jaitAe brAhmaNAnI dekhAdekhIthI ane nirmAlya kriyAe ceAjIne tathA hemane dharmanuM kheAkhuM paherAvInedhama ne. guMgaLAvI mAryo ! paNa pUrvanA sama tattvavettAoe peAtAnA sU samAna AgIA AtmAne je hissA vicAre ane bhAvanAenA zarIramAM mRyeA hateA te hissA eTaleA prabaLa che ke hajI--ATa TalA hene DhAMkI devAnA ane zitaLa karI nAkhavAnA prayatne hena. anuyAyIe taraphathI thavA chatAM--emAM kAMika cetanya teA rahI javA pAmyuM che. A caitanyane hajI baLatA pahADa jevA sUnA rUpamAM pra
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaitAhatecchu. TAvI zakAya tema che; parantu jenA teja khamavA taiyAra che ? ke hajI te te teja upara vadhAre ne vadhAre kacarA nAkhyA karI de emAM ja -mukti mAnavA icche che ? hAlanI vartaNuka jotAM tA.........; paNa zA mATe mhAre bhaviSya bhAkhavuM joie ? mhane tevA adhikAra nathI; huM mAtra vastusthiti taraph lakSa kheMcI zakuM, leAkeAne hemane niya karavAne chUTA ja rAkhavA joie. kAi, kAine parANe mukti ApI zake nahi. vastusthiti evI che ke, derAM-apAsarA pAchaLa marI paDavAnA pavana ghaTavAne badale pratidina vadhatA jAya che; nhAnAmAM nhAnA gAmamAM jhAM 204 zrAvakA vasatA heAya saaN paNa bhaNyAgaNyA - khyAta sAdhuonAM pagalAM ekavAra thayAM ke bhavya maMdira ane apAsarA thavA ja joie! ( tA. 7-4-18 nuM 'jaina' jaNAve che ke, sALIA gAmamAM zve. mU. jainenAM ghara muddala nathI; vijayadha sUrijI padhAryAM; hemaNe verAvaLa jaine paMdara mInITamAM rU.2500 nuM krUDa mALIyAmAM dharmasthAna karAvavA mATe ubhuM karyuM. )eka rAvaLIAne sUtradhAra banAvI eka ustAda garIba vANIAe ekaja jainavALA nhAnA gAmaDAmAM TAvelI mUrti kaDhAvIne hAM mhATu tIrthaM banAvavAnI peAtAnI dhAraNA saphaLa karI; Aje mhAM lAkha rUpiyAnuM pANI - thaI rahyuM che. te vakhate agAuMthI purI khAtrI jAte karIne leAkeAne jAhera chApAnI hajArA vinAmUlya vaheMcAtI nakalA dvArA cetavavA chatAM lokAne dharmagurUoe cetavA dIdhA nahi. tA. 9 sapTembaranuM 'jaina' patra jaNAve che ke, te ja putranA tA. 26 aganA aMkamAM eka jaina gADInA gharamAM teApa jevA bhaDAkA thavAnA yamakAranI khabara chApavAmAM AvI hatI te kaMI camatkAra naheAte paNa hete davA banAvavAnA dhaMdhA hatA tethI peTAzanI zIzI phATavAthI dhaDAkA thayA hateA ema rAjya taraphathI tapAsa thatAM jaNAyuM che ane camatkAranI gappa dvArA bhagavAnanA mAnItA anI svArtha sAdhavA icchatA te jaina geDIe peAte te bAbatanA lekhita ekarAra karavA paDayA che. jhAM jhAM 'camatkAra' kahevAmAM Ave che hAM hAM rAjya taraphathI tapAsa thatI hAya teA pApalIlA badhI khullI thavA pAme. Ama kahIne huM mUrtipUjakone mUrtipUjAthI virUddha kheMcI javA nathI mAgatA; balke jeene mUrtipUjA karavI ja heAya te vadhAre zuddha rIte te karI zake eTalA ja khAtara kahuM chuM. ucca bhAvanA dRSTi samakSa rAkhavA khAtara mUrtipUjAnI yeAjanA karvAmAM AvI hatI, -
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) hAthanAM karyA haiye vAgyAM! uca bhAvanAne camatkAranI jarUra nathI, ane e be vacce kAMI saMbaMdha hoI zake nahi. "camatkAra mAnavAthI ulaTuM mUrti paranI zraddhAne nukazAna thavAne bhaya che, jemake je mUrtiomAM ke pUjArIomAM camaznara jevuM kaMI kharekhara ja hoya te pachI derAsaramAMthI maheMdI cerIe kema thavA pAme ? mUrti ane derAsarane lagatA kesamAM bhakato hAre kema ? mATe mUrtipUjAnA siddhAntane harakata na AvavA pAme enuM. darachanArAoe camatkAranI vAtone DahApaNupUrvaka dUra rAkhavI joIe ane patrakAroe to khAsa. "khabarapatrIe lakhI mokalyuM eTale chIpyuM " ema kahevuM e jokhamadArInuM bhAna na hovAno purAvo pure pADavA jevuM gaNAya. eka prajAkIya chApuM paNa AvA khabara chApatAM vicAra kare, te komI chApAe pitAnI kamane lagatA AvA samAcAra chApavA pahelAM bevAra vicAra karavo joIe. vicitra khabara chApavAthI lokomAM chApuM AkarSaNa pAmaze evo, agara zraddhALuo chApAvALAthI khuza raheze evo khyAla samAjanA hakkamAM bahu nukazAnakAraka che. bhAvanAnI puSTi mATe mukAtI mUrti camatkAra upajAvI zake nahi, paNa manuSya to yogabaLathI camatkAra upajAvI zake e banavA jema che, topaNa, je koI sthAnakavAsI sAdhue evo kaMI camatkAra karyAnA khabara mane mokalavAmAM Ave to huM te haragIja chApuM nahi ane purI tapAsane pariNAme hane khAtrI thAya to chApuM paNa te sAdhunI tArIphanA rUpamAM nahi paNa jhATakaNInA rUpamAM; kAraNa ke dharma ke yoga kaMI camatkAra mATe nathI. e kaMI vevalA-namAlA le te ekaThA karI tALIo pITAvavA mATe nathI. mAtra mUrtinA ja nAme camatkAra thAya che ane camatkAra kharcALa thaI paDe che ema nathI, sAdhuo paNa camatkAra jaNAvavA ane pUjAvA ke bIjA svArtha sAdhavA bahAra paDe che. tA. 17-2-18 nuM jena " patra jaNAve che ke, " hAla atre punA kapamAM sAkSara zIromaNI mahAna jyacaMdra mahArAja sAheba padhAryA che....mahArAja sAheba apara jatA mahAvidyAthI palekanI sAMti karI zake che. A khabarapatranI bhASA zuddha karavA jeTalI paNa jokhamadArI ja svIkAranAra patrakAra khabaranuM kharApaNuM tathA te pragaTa karavAthI samAjane lAbha che ke geralAbha te vicAravAnI jokhamadArI te svIkAre ja kema ? e ja "jana " patramAM eka vakhata plegathI hiMdamAM dara aThavADIe keTalA hajAra mANaso muA henA samAcAra chApyA hatA,
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ * * * *nahitara.": ". te pachI nAhaka zA mATe lekene maravA do cho ? "sAkSara-ziremaNi mahAna jyacaMdra mahArAja sAheba" nI hayAtImAM ane emanI aparAjItA (ke aparAdhatA ) mahAvidhA kAyama chatAM zA mATe lA o hiMdIoe ane hajAre jainoe plegathI maravuM joIe ? eka sAdhu mAtra be pesAnA kaharanuM kharca ( ane te paNa zrAvonA hisAbe ane jokhame ) karavAthI ane eka patrakAra mAtra eka kalamanA be gadAthI seMkaDo bhoLA lokone punA sudhI doDAvaze, jAheramAM na mUkI zakAya evAM kaMI kaMI kharce leke karI besaze ane khuvArI sAthe mithyAtvane piTalo bAMdhaze. gayuM kAMI chApAvALAnuM ke sAdhunuM? eka sthAnakavAsI muni prasannacaMdra paNa evA ja camatkArI che! potAnA nAmanI AgaLa temaja pAchaLa jainAcArya, paMDita, prabhAkara Adi aneka pUMchaDAM lagAvI teo lokone pitA tarapha kheMcI zake che ane dhana kamAvavAnI camatkArI sahAya karI zake che ! jakhamadArInA bhAna vagaranA patrakAre AvAone jAherAta ApanAra thaI paDe che. pUrvonuM ane mithyAtvanuM jora Aje vadhyuM hoya to te chApAMo, pustaka ane sInemeTogrAphIthI ja vadhyuM che. mithyAtva, vahema, ThagAI sarva kaI anAdi kALanAM cheH "sonerI jamAnA mAM henuM astitva nahotuM ema kaMI nathI; parantu eno pracAra ane vijaya e paMkhate AjanA jeTalI varAthI ane bahoLA vistAramAM thaI zakato nahi. tIrthone lagatI mukadamAbAjImAM AjakAla je tIvratA ane kamAla jovAmAM Ave che te paNa janasamAja samakSa eka bhayaMkara bhAvanA khaDI karavA barAbara thAya che. ucca bhAvanAnA sAkSAtkAra " mATe mUrti sthApavI ane e ja muktinA nAme kalahanI bhAvanA phelAvavI e pitAnA lakSyabiMdune khATuM pADavA jevuM AcaraNa che. ane Azcarya to e che ke jeo mRttine custapaNe mAne che tevA che ja A kalahanI uzkeraNI kare che ! huM nathI kaheto ke digambara ke zvetAmbara patrakAroe pitapotAnI kemane potAnA hakka gumAvavAnI ne salAha ApavI; eTalI ucca bhAvanA te gAMdhI jevA mahAtmA ja zakhavI zake, ane kheDAnA kheDUta jevA sarala jevo ja zikhI zake. ApaNane to jana kULamAM janmyA hArathI-bahu te amuka tIrthanI yAtrA karavA paga upADyo hArathI-ane ethIe AgaLa vadhIe to
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) hAthanAM karyA haeNye vAgyAM ! amuka maMdira baMdhAvyuM hArathI devalAkanuM vacana maLI ja gayuM che, eTale pachI bhAibhAinI sAthe laDAi karIe te paNa vAMdho nathI! sulehanI ATalI badhI khaTapaTa cAlavA chatAM jainapatrakArA eka mukhethI sulehanI jarUrIAta gAya che ane bIje mukhethI sTAmA pakSane ~InanA hakka upara tarApa mAranArA-ane evAM keADIbaMdha taheAmatAthI navAi peAtAnA pakSane laDavA uzkere cheH A zuM sulehanI dAnata che kei patrakAre ke uzkeraNI karanAra sAdhu, pati ke zeDIAe paseva vALIne raLelA peAtAnA paise kesa calAvyA ? paisA pArakA, laka nArA vakIla pArakA, phakta dharmarakSaNa mATe kevA lAgaNIvALA che?" evI vAhavAha peAtAnI thAya! tANa ja pramANikatAnI che. uaaN ke pramANika, patrakArA, pramANika sAdhuo, ke pramANika agresara ? 6 kRtti ane sAdhu e pavitra rahe evI jhane jagaranI i hAya, emanA upara lokagaNanI zraddhA banI rahe ane ulaTI majabUta thAya evI jo kharekhara chA heAya te, e banne tathA lesamU vacce puratu aMtara rAkhavuM joie. ati paricaya, atti sAnnidhya zraddhAne mAdhaka thAya che. lagnanA varagheTAmAM te zuM pa dharmanA vagheADAmAM paNa mUrti ane sAdhune sAmela rAkhavAthI hemA taraphanuM bahumAna echuM tha bhaktinI zithilatA thavA pAme che. u tattva ne ane uMcA padArthAne sAmAnya padArtho,banAvA tathA manuSya ma sahavAsathI khamavuM ja paDe che.je je cIjamAM'pavitratA' 'Are pa'vAnI jarUra lAge te dareka cIja tarapha 'we And ven rationnI lAgaNI utpanna karavI joie, ane ati paricaya kai rIte thavA devA na na e. Awe gayuM eTale pavitratAne 'raMga ' paNa gayA stamaja vADA ane dhAmadhUmeA vaDe 'bhakti ' vadhAravA icchanArAe A mAnasazAstranA siddhAnta nahi jAguvAthI bhaktine badale abhakti vadhAranAra thai paDe che. asalanA vakhatamAM sAdhue vasatithI alama ja rahetA ane koI koI vakhate lAbha ApavA AvatA te pUcha zahera bahAranA udyAnamAM ja utaratA, ane maMdire pahADa upara ja baMdhAtAM, ene Azaya upara kahelA mAnasazAstranA kiMmatI siddhAMtana anusaratA hatA. Aje e prathA karI dAkhala thAya te dravye ane bhAve-te rIte-lAma thAya: () diza ane sAdhuonI saMkhyA maryAdita thAya ( ane tethI hemanA pratyenI bhakti vadhAre tIvra thAya) tathA (2) jaMgalamAM rahI na zake evAe sAdhu banatA aTakI vAthI ane gAmaDe gAmaDe nava maMdirA baMdhAvavAnuM baMdha thavA jaina samAjanI tAtkAlika jarUrIAte pUvAnAM sAdhana vadhAre kAjaLa
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 jainahitecchu. kI zakAze. mekSa, dIkSA, pUjana vagere uMcI "bhAvanAone jeTaluM sastApaNuM ane sAnnidhya ApavAmAM Ave che teTaluM vadhAre sAna che jainamitra" ne purANamI sampAdaka mahAzayane, garIbadAse maMdiramAM hajAro rUpiyA kharcA ane vidhAdAnamAM kAI na ApyuM, e mATe kheda thAya che; paNa "jenamitra"no ke harakaI digambara ke zvetAmbara patrane koI paNa aMku laIne juo ke emAM maMdira, sivo, yAtrAo, lhANuo, ItyAdi pAchaLa thatI nahAnI maherI vAMdhaLe ane kharcAnA keTalA badhA ane kevA lAMbA samAcAranI bharamAra che, dareka aMkamAM eka yA bIjA gAmanA lokonI evAM kAme mATe paisAnI keTalI badhI apIle chapAya che, zuM AvuM niraMtara apAtuM vAcana bIjuM pariNAma upajAvI zake ? 10 maNa dhI bolanAranuM, jaca rUpIAnAM patAsanI prabhAvanA karanAranuM, amuka mahArAja mahAdUranAM darzana karavA janAranuM ane pratiSThA karAvanAranuM nAma chApAmAM chapAya eTale pachI apaDha loko chApAnI vAhavAha khAtara paNa e ja karavA lalacAvAnA. jaina patrakAre je navAM maMdira baMdhAvAna ane dhAmadhUmo pAchaLa kharca karavAnI kharekhara ja viruddhamAM hoya to hemaNe pratijJA levI joIe che ke teo have pachI evA samAcAra nahe ja chApe ane chApaze te e pravRttio aTakAvavAnI salAhanA rUpamAM ja chApaze. rA. cunIlAla chaganalAla zrApha nAmanA eka 0 mUha sadagRhastha baLatA hRdaye kSetra patra dvArA jaNAve che ke, "dakSiNa mahArASTramAM Azare 100 varSathI gujarAtI ane mAravADI kare. na bhAIo vyApAra nimitte AvavA lAgyA che. gujarAtI bhAI mahArASTra ane dakSiNa mahArASTranAM gAmaDAomAM vadhAre pramANamAM che. e ahIM ghara karIne rahyA che ane bhASA ane pizAka paNa A ja dezane svIkAryo che. gharoghara kuMvArA purUSa Akhe janma lagna vinAnA rahelA hovAthI ghaNe ja anAcAra vadhe che, bALavidhavAenI saMkhyA paNa ghaNI ja vadhelI che. ghaNAkharA gAmamAM kuMvArA purUSo maraNa pAmavAthI seMkaDo ghare tALAM vasANAM che ne kemanI saMkhyA hada uparAMta ghaTaye ja jAya che. tethI hajArolAkhanA kharce baMdhAvelAM jInAlayonI pUjA paNa bhaviSyamAM ze ke kema te prazna che. gAmaDAomAM temaja moTAM gAmomAM derAsara thayelAM che ane navIna thatAM jAya che, paNa vivekanI gerahAjarImAM pasAnuM pANI thAya che; kAraNa ke gAmaDAMomAM be ke traNa vara paNa ApaNe je ThekANe nathI tene ThekANe hajAro rUpiyA kharcI
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ * (15) hAthanAM karyA haiye vAgyAM ! jInAlayeA bAMdhelAM ane pratiSThA vakhate nAkArasInA jamaNanuM pramA paNa hada uparAMta vadheluM. kAi kAi gAmAmAM jyAM hajArAnA kharce jInAlayA bAdhelAM che te ThekANe hAla ApaNI vastI paNa rahevA pA nathI. "-ane dhyAnamAM rahe ke A pheraphAra se varSanI aMdara aMdaramAM thayA che. 100 varSa upara ja che. jenA hAM rahevA gayA hatA aMta raLatA gayA tema tema dhanane lhAvA levA mATe madara uparAMta maMdira dhAvatA gayA ane pachI 40-50 varSamAM maMdirane sAcava darae kAI rahyuM nahi; ane te chatAM hajI navAM maMdira AdhavAne jUnI ba paDayA nathI--hajI emanAM tALAM vasAtAM ' dhareAne kheAlavAnI arthAt kanyA AptinI ane vadhatI jatI vidhavAonI muzkelI dUra karavAnI kAi sAdhune ke patrakArane ke AgevAnane ke kaeNnpharansane svamamAM paNa icchA thatI nathI. huM te aMtaHkaraNathI mAnuMchuM ke sAcI dayA ja sAdhue ane agresarAnA hRdayamAMthI prAya: marI gai che. nahi te samAja maratA heAya te joyA karavA ane nakAmI dhAmadhumaeN pAchaLa hemane vadhAre khuvAra karavA teo keAi divasa prerAya nahi. A jagAe muktipheja ke AryasamAja jevI saMsthAe Azca janaka kAma bajAvI zake. mhane bhaya che ke mUrti ane sAdhupada ATalI hada sudhI vadhatA jatA durUpayoga Akhare anya dharmIane jeneAne vaTalAvavAmAM teHmada banAvanAra thai paDaze. < jaina patranA tA. 9 sapTembara 1917 nA aMkamAM eka dhaMdhukA tAbAnA gAmanI jainazALA jAhera kare che ke " zrAddhavidhi pustaka pAnA 1para mAM lakheluM che ke nezvara bhagavAnanI pUjA karanAra pazcima dizAe mukha rAkhI pUjA kare te te mANasanI ceAthI peDhIjhe mULakSaya thAya, tathA dakSiNa dizAe mukha rAkhe teA te mANasana AgaLa satatInI vRddhi thAya nahi, agnikANa taraph mukha rAkhe te dhana hAni thAya, vAyavya tarapha mukha rAkhetesatatI na thAya, naiRtya taraka mukha rAkhe teA mULakSaya thAya, izAna tarapha mukha rAkho te saMtatI bIlakula na thAya....A pramANe lakheluM che, te amAsa gAme zikharabaMdha derAsara che, derAsaranuM bAraNuM uttara taraphanuM che temaja prabhu pratimAe che temanuM mukha paNa uttara tarapha che, te ame sarve pUjA karanAranAM mukha dakSiNa dizAmAM ja rahe te svAbhAvika che, tema A bAbatanuM amane jJAna nahi heAvAthI kAi vidvAna zrAvaka ana munimahArAja Ane khulAsA Apaze teA upakAra thaze. have huM pUchIza ke, zuM A buddhivAdanA jamAnAmAM AvAM carcApatrA chapA joie kharAM ? * zrAddhavidhi' granthamAM ema lakheluM che te mheM vAMcyuM
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ * janahitecchu. dayAsAgara bhagavAnanA je, ane amuka zrAvake patrakArane A carcApatra chApavA lakheluM te vAta jhu sAcI ja haze; parantu jagAnI taMgIvALA nhAnA patramAM AvI prabhuta chApavA nAM adhipatie sAmAnya akkalathI bArebAra - pUrNa lakhI vALyo heAta tA keTaluM sArUM thAta, ke- badhu ! leza satra zaMkA ke bhayamAM paDaze| nahi. bhagavAna--ane hemAM paNa re maiMnA pAyAmAM kyA che tevA ApaNA jaina dharmanA bhagavAna-kei divasa kAine kSaya kare nahi ane tevA Astika deze paNa kane mULakSaya kare nahi ke dhanahAnI karI du:khI * nahi; ane khAsa karIne hemanI bhakti karanArane teA pajave nahi ja. mATe me nirbhayapaNe bhagavAnanI bhaktipUjA karyA kaLe ane *keI vidvAna zrAvaka athavA munimahArAjanA khulAsA ' nA mehamAM RRI nAhaka maMdiramAM pheraphAranI khaTapaTa ane kharca vaheAraze! nahi. haMme jhhAre derAsara baMdhAvyuM haze tyAre paNa vidvAna (!) sAdhu pe te adhAvavAmAM zAmela haze te chatAM have zakA zA mATe kareche ? brAha vidhi ' ne kheATI mAnaze te henA lekhaka je mahAna dharmagurU hatA haimanA taraph avinayane! depa thaze, ane zrAddhavidhi ne sAcI mAnI keinI salAha pUchazeA teA hamArUM madira baMdhAvanAra sAdhunI avinaya thaze. mATe sAca--jUnAM pIMjaNamAM na paDatAM phakta dayALu deva dAkALa sarva dizAmAM ane kei paNa rIte bhakti karanArane pavitra ja kare che e zraddhAmAM aDaga rahI AtmArtha sAdheA." patrakAre kAM tA Ave! khAnagI uttara ApIne besI rahevuM joituM hatuM, agara tA, ne te kharekhara samAjahitanI AgavALA hAya te, carcApatranI nIce grahavidhinA AvA tavAnA cUrecUrA thAya evA khulAsA peAtAnI hIthI chApavA joitA hatA; paNa prazna chApIne besI rahevuM joituM hetuM. astu, patrakArA kevuM kaba pasaMda karaze te savAla atre ma C tane nathI, atre savAla e che ke kriyAkAMDanI sAthe phULakSaya ane kULadaddhi, dhanakSaya ane dhanavRddhi Adi bhaya ane lAlace busADavAdhI jainAcAryAe jainadharmanI sevA jAvI che ke hene ijA paheoMcADI che ? pati jIgalakizArajI ane khIndra je gaNyAgAMThayA digambara vidyAnee AvA muddAo tarapha samAjanuM lakSa kheMcyuM che te mATe hemane mAAra mAnavAne badale jainamitra' jevAM je peparA hemanA svAme * jhujheDa' calAvavA kaTibaddha thayAM che hemane eTalA ja che ke atyAra sudhI hAthanAM karyA haiye vAgyAM che ane have vaLI jyAre vAgaze. r javAba asa
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ AnuM nAma te pramANiktA ! [2] trAnuM nAma te pramANikatA! - keTalAka dhamAM chavaDA samAjahitakArI salAha ane hIlacAlane niMdavA ane koLAhaLa karavA lAgI paDI samAjamAM ekyanI jagAe kusaMpa karAvI bese che, tevA vakhatamAM eka alAnivAsI banArasIdAM jaina nAmanA paMDite "jinamitra" dvArA digambara konpharansane araja karI che ke, (1) vidhavAvivAhanI hIlacAlane aTakAvavA mATe, (2) digambara jaina dharmanA saMrakSaNanI pravRtti mATe tathA (3) hAnIkAraka rItarIvAjane toDavA mATe rkonpharansa jUdI jUdI traNa kamITIo mukarara karavI ane te kamITIoe te traNe kAma mATe dareka prAtamAM traNa traNa sabhAo kAyamane mATe sthApIne satata upadeza ane hIlacAla karavI. A sUcanAne huM pramANika ane vAvALI mAnuM chuM, ane hene kharA jIgarathI anumodana ApuM chuM. varaDA ke pharajyAta vaidhavya viruddha abhiprAya ApanAra hAme paLa uDADavAthI kaI dahADe vaLavAnuM nathI, paNa je abhiprAye samAjane hitakara nathI ema lAgatuM hoya ane jahene pracAra aTakAvavAnI jarUra ja lAgatI hoya tyenI hAme niyamabaddha suvyavasthita ane kAyadesaranI laData ("dujheDa") calAvavI e ja jarUranuM che. pharakyAta vaidhavyamAM ja samAjanuM hita che evI mAnyatA hovI e kaMI apramANitA ke gunho nathI; parantu evI mAnyatA je kharekhara ja hoya to vidhavAlagnanI himAyatane lokapriya thatI jevA chatAM mAtra gALo daIne besI rahevuM e kharekhara samAjane droha karavA samAna gunho ja gaNAya. huM pote varaghoDA ane dhAmika dhUmadhAmo tathA pharajyAta vaidhavyanI virUddha mata dharAvuM chuM ane hameza e ja mata phelAvuM chuM, paraMtu have e matanI virUddha bIjAo pitAne pramANika mata makkamapaNe jAhera kare ane paddhatisaranI laData calAve e joIne jeTaluM AnaMda thAya teTalo hemanI cupakIthI thato nathI.e vijayamAM AnaMda zo che ke je sadhI kimatemaLa hoya? laDayAmAM be tanI jarUra cheH (1) je siddhAMta mATe laDavuM hoya te siddhAta-pachI te bIjAne mana bhale khoTo dekhAya-sAco hovAnI pitAne zraddhA hovI joIe,ane(2)e siddhAntanA vijaya mATe piTa bharIne laDavAnI henAmAM "Aga" hovI joIe, pracalita zabdomAM kahuM to-satyAgraha hovo joIe. sahejamAM thAkI jAya, kaMTALA
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina sthu 48 jAya, namI jAya evA mANase ja samAjane mATe bhayaMkara che. AvI laDAI banne pakSane ane Akhare samAjane paNa hitAvaha che. lokeAmAM tethI AjasudhInuM muDadAlapaNuM che te dUra thai ka.ki jAgRti, kAMika caitanya Avaze. pariNAme bhale vidhavAlagnanA pakSa hAre ke pharajyAta vaidhavyanA siddhAntanA pakSa hAre, parantu hAra-jItanuM chevaTanuM pariNAma AvatA sudhImAM nne pakSa taraphathI je dalIleA rUpI astrazastrane upayega thayA haze tethI leAkeAnAM mAnasika zarIra majabhUta rIDhAM-tA jarUra thaze arthAt eka cIjanI aneka bAju buddhipUrvaka tapAsavAnI zakti teemAM jarUra Avaze; ane evI zakti ekavAra samAjamAM dAkhala thai tA te pachI nAza pAmavAnI nahi ja. AjanA mANaseA marI navA janmaze, paNa buddhipUrvaka vicAra karavAnI zakti tA kAyama ja raheze ane vadhAre ne vadhAre khIlatI jaze. khInne lAbha e thaze ke, vidhavAlagna tarapha leAkeA kheMcAi jAya tema cheM aTakAvavA mATe vidhavAlagnanI sphAmI pArTIe bALalagna ane dahalagno ane kanyAvikraya ane koDAM ane ati saMkucita kanyAvyavahAra Adi udhADI badIone rAkavA tanatoDa kAzIza karavI paDaze, e paNa lAbhamAM ja lekhuM che. pramANika ane jIgarathI laDAtuM dareka yuddha manuSyanuM hita ja kare che. gALA ane niMdA samAjane temaja vyaktine nukazAna kare che. kharI vAta te e che ke, dha-dharmanI meA pADanArAnA hRdayamAM dha ja nathI, nahi te tee dharakSA mATe pramANika ane kAyadesaranuM yuddha karavA kaTiddha thayA vagara rahI zake ja nahi. mAtra bALakA, berIo ane pAyAe ja DI zake; marado ane hemAM paNa kSatrIyavaMzI tIrthaMkarAnA tanujo arthAt jane teA laDI ja zake ane mAthuM bAjue mUkIne laDI zake. e satyAgraha-- e ucca laDAyaka tattva -game te bhAge paNa pharI dAkhala thatuM hoya te sa MteSa levA jevuM che. Ajanma brahmacaryane ja sarvottama mAnanArA huM khAme khAM vidhavAlagnanI himAyata ja. mAtra nahi paNa pracAra mATe phUdI paDyA chuM ane hajI je vidhavAlagna virUddha niyamita laDAi zarU karavAnuM jAheranAmuM pragaTa thaze te vidhavAlagnAne uttejana ane Arthika sahAya ApavAnI ceAjanA paNa taiyAra karIza, ke jethI mhArA te prayAsane niSphaLa karavA mATe eTalA ja balke ethIe vadhAre baLathI--vidhavAlagna vizrvanI pArTIne peAtAnuM mizana phelA ', b .
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ AnuM nAma te pramANikatA ! 648 vavAnI pharaja paDe. hAravA temaja jItavAmAM-bannemAM-hune AnaMda che ane samAjane lAbha ja che. kaoNnpharanso cIDAyA kare ane A sabhA bALalagnane baMdha thayelAM jovA Icche che" evA TharAva (!) pasAra karyA kare ethI zuM dahADo vaLavAne che? niyamabaddha kAma karavAne eka dharakhama kamITI sthApavI joIe, ane kamITIe upadeza mATe gAmegAma samartha vaktAo mokalavA joie, eTaluM ja nahi paNa gAmanA mukhIAone maLIne konpharansanA AgevAnonA nAmathI DemanA upara dabANa karI bALalagnAdi virUddha pratibaMdha karAvavA joIe. mAtra "Ama IcchIe chIe-ane temanuM pasaMda karIe chIe" evAM phArasothI kaI vaLavAnuM nathI. ane kaeNnpharansa evI "IcchA o karatI rahe vhAM sudhI amo ke jeonA dIlamAM khAtrI che ke sAdhuo ane AgevAne bALalagnAdi upara kahelA saDA dUra karI zakavAnA ja nathI, tevA amo e saDA dUra thavAnI mUrkhatAbharI rAha joI besI rahI vidhavAone maravA devA karatAM vidhavA lagnane pracAra karavAnuM kartavya ja jorazorathI karyA karavAnA. amArI e pravRtti jemane bhayaMkara lAgatI hoya teoe vagara vilaMbe jAgavuM joie ane samAjane saMDAmAMthI cheDavavA ane vidhavAlana jevI kaDavI-na chUTake khAvI paDatI-davAthI bacAvavA kamara kasavI joie. teo bALalagna, kajoDAM, kanyAvikraya, so so gharanI saMkucita maryAdA vagere balAo dUra kare paNa nahi ane amane vidhavAlanarUpI kaDavI davA vAparavA paNa de nahi, e to samAjane irAdApUrvaka mAravA jevuM ja kahevAya.kaDavI davA pasaMdana hoya to hemopathInI mIThThI davA purI pADe, agara " menTala hIlIMga" (mAna sika prayogathI darada maTADavAnI vidhA) vaDe darada maTADe athavA yogavidhAthI ArAma karo, necaropathIthI ArAma kare, agara game te rIta ke je tamane pasaMda hoya te vaDe re.ganI bhayaMkara sthiti AgaLa vadhatI te aTakAvaze ke mAtra kaDavI davAne gALo ja dIdhA karaze ane ArAma thaI jAya, evI bAlIza IcchAomAM ja ramyA karazo? emAM samAjanuM kAMI vaLyuM?
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 950 janahite. . . [7] "naimitrane samarthana ! digambara jainamitra" patra ke je pharajyAta vaidhavyathI thatA. geralAbha upara yukti batAvanAra dareka vyakti upara gAlIpadAnane. dhaMdhe laI beThuM che hene, heNe pote chApelA samAcAra samarpita karuM chuM ! tA. 9 mArcanA aMkamAM mitra lakhe che ke, sivananivAsI rAyabahAdUra zeTha pUraNasAhajInA 15 varSanI umaranA putra zikhara caMdajI gujarI gayA che; henuM lagna 3 varSa upara eTale 12 varSanI umare lalItapuranA eka dhanADhya gRhasthanI bAlaka putrI sAthe thayuM hatuM, jenuM vaya hAlamAM 10 varSanuM che. alabata A khabara game tevA paranA hRdayane paNa pIMgaLAve tevA che. duHkhathI AkuLavyAkuLa thayelo "mitrane khabarapatrI lakhe che ke " he kAla! tuM AvA ja gajaba kare che ke ? zrI jInendra devane prArthanA karuM chuM ke banne zrImAnonuM duHkha zIvra nAza pAna ! hemanA AtmAne eTaluM baLa Ape ke jethI teo haiye dhAraNa kare ! " arere, duniyAnI lIlA to juo ke eka zrImaMtanA ghera duHkha AvyuM hAre kALane "gajaba karanAre" vagere zabdo lakhavAnuM ane niSkriya jinendra devane-madade deDavAnI prArthanA karavAnuM sUjhayuM; paNa evA te gajaba eka lAkha nAnA gharamAM thaI cUkyA che ane dararoja thayA kare che; hene mATe jinendra devane kema koI yAda karatuM nathI ? bhAratamAM daza varSanI lAkho kanyAo raMDAI che hene mATe ke kema AMsu pADatuM nathI ? o vajanAM hada ! kamalarahIta jInendra devane 9mArI pitAnI mUrnAio upara dayA khAvA ane AMsu pADavA AmaMtraNa ApanArA o. mithyAtvIo ! AvA ne AvA DhaMga kahAM sudhI have calAvazo ? hamane zuM lAkha daza daza varSanI vidhavAonI dazA be mInITanAM jA AMsu jeTalI ja kimatanI lAge che ke ? hamAre mana A zuM tamAso ke eka pAMDityanI carcA mAtrano viSaya jaNAya che ke ? peTamAM bhUkhanI Aga lAge, AkAza AkhuM phATavA lAge, te vakhate pavitratAnI mAnI lIdhelI bhAvanAonI carcA mAtrathI ja te Aga bujhAvavAnI ane AkAza sAMdhavAnI 9me AzA Apo cho ke ? A nirdaya, hamArI carcA purI paNa na thAya ane navI navI
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainamitrane samarpaNa, 51 ( bALakIe raDAtI ace paNa nahi ema ja hame icchA che ke? AlavivAha aTakAvavA upara vidhavAnA savAlane laTakAvI rAkhanArA julamIe ! zuM hame nathI jotA ke bAvivAha te hamArA rAyaahAdUra' jevA bhaNyAgaNyA ane rAjyamAna dharAvatA purUSothI paNa aTakI zakayA nathI, te garImethI ane abhaNeAthI zuM aTakavAnA hatA ! 'kAgaDAne mana ramata, ane deDakAnA jIva jAya ' evI hamArI rIta che; mAre mana * carcA che, ane hajAreA. bALakIene mana jIMdagI paryaMtanI DALI' che. evA mhoTA dharmInA dIkarA che! te jAaine bAlavivAha aTakAvavAnA prayAsa karavA ? peAthAM paDatAne gharamAM mesI vAte karavI ane emanI mAnelI pavitratAnI vyAkhyAnI kiMmata nirdoSa mAlikAe pAse bharAvavI che ! e trAsa! e julma ! e murkhatAnI hada ! huM siddhAte madde nahi melAvuM, paNa vijaLIne, garjanAne, rAjakIya julamI pheraphArAne AmaMtrIza ke' tee A nirmAlya samAja upara phrUTI paDe ane henuM astitva maTADe ! zrI ta 8 0 0 0 paMjAbamAM amara jaina mepIMgaH--lADethI ukta sa sthAnA e. sakreTarI lakhI jaNAve che ke marahuma pujya amarasa dhajI mahArAjanI smaraNa thai pAkI sthA. bhAIe chellA cha varSathI kuMDa karatA hatA, jemAM rU. ekaDA thatAM lADera khAte sthA. vidyArthIe mATe erDaMga khela vAmAM AvI che, jemAM 24 kaeNlejaana vidyArthI rahe che, pajAbamAM thatA dareka prAntika SAnpharansanA vaDAmAM A saMsthA mATe khuda apIla karavAmAM Ave che. A zvetAM AlphreDa pAkhI sthAnakavAsI sadhate jema Apata.rUM gaNAze nahi. atyAra sudhImAM 50 hajAranI rakama thai javI khetI hatI. AkhA prAMtamAM eka ja saMsthA ane hete mATe paNa cha varSomAM phakta rU. 8000 ekaThA thai zake te asahya che, pAma, AryasamAjIenuM jAgatuM jIvatuM karmakSe che. hamaNAM ja hudUra gurUkULanA vArSika melAvaDA 5 jAmamAM thaye| te prasaMge 1 lAkhanuM krUDa thayuM. dara varSe metrAvaDA thAya che ane daravarSe zAkha be lAkha bharAyA ja jAya che dhyAnamAM rahe ke samAjabhAiomAM zerImA varga jevuM kAMi nathI, ghaNe bhAge nAkarIAta varga che. pAmanA sthA. jemAM hemanI najara Aga LanA utsAhupreraka dekhAvA jevA chatAM AvA ThaMDAM rahe e sAsajanaka che, 1
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ " jainahite [28] have dhAna volyo che jana zAsana patra kahe che ke "bhAvanagaramAM thoDAka varSo thayAM lagna prasaMge dhAmIka varaghoDA caDAvavAno eka navIna ADaMbara ubho thayo che. dharmanA custa himAyatIo A rIvAjane anumodana ApI tene eka dharmane udhoga thato mAne che, paNa tenI aMdara jainadharmamAM mAnyakarelA devatatvanI hInatA ane AzAtanA thAya che te tarapha koI dharmajJAtA gRhasthanuM lakSa jatuM nathI, o AzcaryanI vAta che." ane have zAsana nI kalamadhArA dharmarAjA pote bele che ke---"sAMsArika prasaMgone lhAvo levAmAM dhArmika prasaMga darzAvavo e eka dharmanI gaNatA karanAre thAya che. saMsAra ane pavitra dharmanI kriyAne sahayoga thaI zakatuM ja nathI, e prathama vicAravAnuM che. hArdika dhanyavAda A spaSTa vaktavya mATe! huM pharI pharIne e zabdo gekhIza ke "saMsAra ane pavitra dharmanI kricAno sahayoga thaI zakato ja nathI. "--ane te chatAM jaina lagnavidhinuM mithyAtva jainomAM ghusI gayuM che ! kAmavikArane dAbavAmAM to dharmanuM nAma hoya, paNa kAmavikArane khorAka ApavAmAM-lagnama --- vItarAga deva ane henA dharmanA nAmane sahayoga thAya enA je bIje kyo meha--dhamadhatA ke mithyAtva hoI zake? dharmo Amaja Aste Aste bhraSTa thatA jAya che. yAda rahe ke mANasa ja dharma sthA che, majabUta kare che ane bhraSTa kare cheH kAI AkAzamAne raste ke pAtALane paramadhAmI AvIne te kAma karato nathI. phIranA paNa ApaNe chIe ane paramAdhAmI paNa ApaNe ja chIe. jeTalI jeTalI pravRttionI jarUra che te sarva sAthe dharmanuM nAma Ameja karavuM e buddhimAnanuM kAma nathI. lagnanI jarUra paDe che eTalA mATe emAM jaina dharmanuM nAma Ameja karavuM joIe ema kahenAre bhojana karavAmAM, pAyakhAne javAmAM, saMtAna utpanna karavAmAM ItyAdi sarva kriyAomAM-ke je paNa anivArya jarUrIAta vALI kriyAo chejena dharmanuM nAma Ameja karavuM paDaze-pAlavaze jenene ema karavuM? ApaNe trIjI vAra kahIzuM ke "saMsAra ane pavitra dharmanI kriyAne sahayoga thaI zake ja nahi -ane trIjIvAra te niDara satya kahenAra zAsanane dhanyavAda ApIzuM.
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ atirakSAnuM pariNAma. 653 [33] mAtirakSAnuM pariNAma. bALaka paDI jaze to duHkhI thaze evA DarathI bALakane pitAnA paga upara cAlavA nahi denAra pitA hene ane pitAne zatru bane che. gumAstAne dhaMdhAnI saghaLI vAta javA daIzuM to te koI divasa vyApArI banI jaze ane ApaNI nokarI choDI jaze, evA bhayathI hene ajANyo rAkhanAra zeTha koIka divasa pitAne ja nukazAna karI besaze. dharmAcAryoe narakanA je bhayo nhAnA nhAnAM kAmamAM paNa ghusADI dIdhA che tethI loko pavitra thavAne badale ulaTA dhUtArA thatA gayA che, ane nirmAlyatA vadhI te te vyAjamAM ! hiMdamAM AvI briTiza prajAe evI vyavasthA karI nAkhI ke lUTaphATa ane dhADe vagerenuM nAmanizAna lagabhaga baMdha thaI gayuM. hiMdIone have baLa vAparavAnI jarUra ja paDaze nahi ema dhArI sarakAre hathIArabaMdhIno kAyado pasAra karyo. pariNAma e AvyuM ke, baMgALamAM uparAchAparI thatI dhADa ane lUTo ane khUnothI bacavA zaherIo pAse kaI sAdhana na maLe, vhAre badamAso te baMdukanA bahAra karI mArI lUTI vAtavAtamAM cAlyA jAya che. kAyado game tevA hetuthI karyo, paNa te hAla to badamAsone baLa ApanAra ane nirdoSa zaherIone nirAdhAra banAvanAra thaI paDayo. laDAIne lIdhe thayelI moMghavArIe muMbaimAM luTaphATa ubhI karI, kalAko sudhI ane vaLate divase paNa luTakuTa cAlI ane loko le bApA, tyAre joIe te mahAre na joIe ema kahI hAtha joDI dUra ubhA rahyA ke bhAgavA lAgyA. polIsanI madada te, lUTa pUrI thayA pachI AvI pahoMcI. ThIka che, A te prajA paikInA mANasoe ja lUMTa calAvI hatI ane hemanI matalaba bhUkhamare bujhAvavA puratI ja hatI tethI thoDA mANasanuM dhana ke anna ja gayuM , paraMtu prANa jAya te vakhate zuM ? hiMdIne pitAnA prANuM bacAvavAne paNa hA nahi ! Apakhuda jarmana IglAMDanA lazkara upara hamaNAM je rAsI dhasArA lAvyA che ane jenA pariNAma upara IglAMDanA jIvavA-maravAno savAla laTakI rahelo che ema khuda sarakAra vAraMvAra kahe che ane hiMda pAse vadhAre mANasanI madada mAge che, evA vakhate paNa hajI, hathIArabaMdhIno kAyado toDavAnuM sujhatuM nathI. vizvAsa karavAmAM nathI, ane hathIAra vAparanArA bahAdura
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 janahitecchu. mANaso hiMdamAMthI mhoTI saMkhyAmAM meLavavAnI AzA paNa choDavI pAlavatI nathI. keTalo parasparavirodhI svabhAva! eka to parANe prita koI divasa thaI zaktI nathI ane thAya che te arthasAdhaka nIvaDe nahi; bIjuM, hathIAra vagara rahelI prajAne game teTalI tAlIma AjavAmAM Ave tethI kaMI henI prakRtimAM ekAeka laDAyaka jusso AvI zake nahi; trIjI, sarakAra loko upara vizvAsa na rAkhe te loko sarakAra mATe kharI-jagaranI "AgathI laDI zake nahi ane laDavA jAya te paNa kAMI lIluM vALI zake nahi, kAraNa ke hAM hRdayane paDagho nathI paDato hAM garamI-jusso AvI zake ja nahi; cothuM, hathIAra ane vizvAsa e che ke je dareka prajA pitAnA rAjyakartA pAse hakapUrvaka mAMgI zake te be cIjothI prajAne jeTalo phAyado che tethI vizeSa te sarakArane che ema hareka zarIravijJAnazAstrI ane itihAsazAstrI kahI zakaze. paraMtu keTalIka vaLe evI Ave che ke vhAre DAhyAmAM DAhyA rAjyakrArIo, vijJAnazAstrIo ane ItihAsazAstrIo prAthamika satyo paNa bhUlI jAya che; ane bIjAne anyAya ApavA jatAM potAne IjA karanArA thaI caDe che,-evI IjA ke jahenAM pariName saikAo sudhI bhUlAI zake nahi. sarakArane kharAmAM khare mitra-vaphAdAramAM vaphAdAra prajAnAyaka-A prasaMge te ja hoI zake ke je sarakAranI ItarAjI vahorIne paNa mAnasazAstranuM maheTAmAM heTuM satya [ke, "vhAM svarakSaNanI zakti nathI hAM sAcI vaphAdArInuM sthAna Darapoka khuzAmata ane li-lo; alty ja le che "] sarakAranI najara AgaLa AgrahapUrvaka raju kare. dareka ane nirbaLa mANaso koI divasa dalojAna mitra, jIgarI Azaka ke vaphAdAra praja banI zake ja nahi. vaphAdArI, Atmabhega, prema e sarva tAkAdanAM saMtAna che. nirbaLatAnI magadUra nathI ke te tevAM bAiko jaNI zake. i - oyalty hameza bhayaMkara che, khuzAmatIA ke hIkaNa bhakto ane sevA karatAM bahAdUra zatra hovo vadhAre IcchavA joga che. hathIArathI loko baLavAna thAya ane koI vakhata sahAmAM cAya evo vahema asthAne che ane henA radIyA hiMdI prajanAyakoe hajAro vakhata jAhera karyA che. paraMtu eka nave radIo e che ke, je mAnI lIdhelA bhayathI sarakAra te bhaya karatAM paNa moTuM jokhama kheDe che te bhayane dUra rAkhavAnI IcchA chatAM sarakAra pote ja hamaNuM eka
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ ati rakSAnuM pariNAma. 6 5 kharA bhayane janma Ape c enu sarakArane bhAna' nathIH dAkhalA tarIke kheDAnA leAkeAne je jAtanI vartaNuMka ane je jAtanI dhama ApavAmAM Ave che te mAtra lokeAne bhayaMkara banAvavA jevuM ja kAma thAya che. temaja heAmarUla DaeNpyuTezanane aTakAvavAnuM pagaluM paNa tevuM ja avicArI che. hathIArathI je bhaya mAnavAmAM Ave che henA karatAM sarakAra pe!te peAtAnA hAthe je A bhaya utpanna kare che te vare gaMbhIra che. huM nyAya-anyAyanI dalIla karavA mAMgatA nathI; mAtra eka ja kudaratI satya jaNAvavA mAguM chuM ke, thIArathI prazna bahAdura ane uMcA khamIranI (noble ) banaze, jethI sarakAra tarapha saheje vaphAdAra thaze; ane kheDA jevI sakhtAIthI hathIAra vagaranI prajA paNa bhayarUpa thai paDavAne saMbhava ubhA thaze. chavaka Apelu zAya te ApanAra tarapha vaphAdArI ja zikhave, sakhtAIthI ApaApa ubharAI AvatuM zaiArya uparIne bhayarUpa ja thaI paDe. A mAnasazAstranA niyama che, kudarataneA kAnuna che. ane Aa duniyApara DenA hAtha vistarAkhalA che tevI zANI sarakAra AvI. dekhItI bhUla thatI aTakAve te emAM rAjA prajA bannenuM sadAnuM hita U ane duniyAnI zAntine! te para ja AdhAra che. [20] dhovA AAtAnAM manova. 4 'jena' patra jaNAve che ke,'dharmanA kAMTA'nA tathA surata pAMjarApALa' nA kuMDAnA pramukhe peAlIsane khAra ApI che ke, ceApaDAmAM geTAleda karI 14000 rUpiA uMcApata karAyelA jaNAya che ane keTalAkeAnI hAjarImAM tIjorI udhADI tapAsatAM 3600 hemanI maMtalaba DInI jagAe puratInA lATA mukavAmaDI mANasAnuM dhana ke anna ke dharmAdA khaprANavAMgaLAM dhaMkhate zuM ? hiMdIne peAtAnA prANa zakayA haze ? Na nimnahi ! Apakhuda jatA IMglAMDanA lazkara hi ja hAya ? rAkSasI dhasArA lAvyA che ane jenA pariNAma uupajAvavAne ke jIvavA-maravAno savAla laTakI rahelA che ema khuda nahi ja jaDIra kahe che ane hiMda pAse vadhAre mANasAnI madada haze ? zuM pe vakhate paNa hajI, hathIArabadhIneA kAyadA tADavAnuM duniyAmAM keAI zvAsa karavAe nathI, ane hathIAra vAparanArA bahAdura dekhAte nahi hai.
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ 656 janahitecchu. : sthAne zA mATe karAvatA haze? paNa savAla e che ke, dharmAdAkhAtAonA hita mATe kenuM magaja navaruM che? enI rakama sahIsalAmata che ke nahi, enuM vyAja barAbara upaje che ke nahi, vAphera barAbara thAya che ke nahi te jovA kone paravA che? ane vhAM ekaThA thayelAM nANAM jALavavA jeTalI paNa takalIpha pAlavatI nathI hAM te nANAMno sArAmAM sAro upayoga thAya che ke nahi te vicAravAnI takalIpha to pAlave ja kema? dharmanA kaMTAnI rakama pablIkanI che ane te Avaka niraMtara cAlu che ane ghaNI sphaTI che, eTalI maheoTI ke emAMthI ekAda sAyansa insTITayuTa nabhI zake ane te dvArA dezane vadhAremAM vadhAre jarUranuM sAyansa ke hunnaranuM zikSaNa ApavAnuM banI zake. paNa hAla to navarA bhIkhArIonI heTI phejane muThI caNA ApavAmAM ke koI sAdune jagannAthajI javAnuM bhADuM ApavAmAM ke evAM kAmamAM te AmadAnIno oNTo bhAga kharcAI jAya che. keTalAke to tophAna karIne anna ke dhana meLavI jAya che ! AvA polIsane svAdhIna karavA jevA mANasone uttejana ApavAnuM kAma "dharmanA kaTAranA dharmAdA[2] mAMthI cAle che ! koI koI vakhate koI saMsthAne najIvI rakama maLe paNa che, parantu te mATe bahoLI lAgavaga ane khaTapaTanI jarUra paDe che. "saMyukta jaina vidyArthIgRhanA ekAda be vidyArthIone zikA mujabanI skelarazIpa ApavAnI arajI lakhI mokalavAmAM AvI hena, mahInAo vItI javA chatAM, uttara ja na maLe! ekalA "kaMTA"nA "amIra"nI bAbatamAM ja Ama che ema kaMI nathI A dezamAM hAM juo tyAM prAya lAgavaga ane aMdhera bharyA ja paDyA che ! ane te chatAM ApaNane pArakA pAsethI nyAya ane rahema joIe che ! svarAjya joIe che ? jaina zaraLa mANaso koI svarAjya be divasa soMpavAmAM Ave to, bhara prajA banI zake ja nahi.ra thaI jAya, ane arthe purUSa mAryA kidanAM saMtAna che. nibaLatAnI sAmarthyane ne pADanArA -Laka jaNa zake. i - oyalty hameza bhayaMkara che khuza 3 ahINa bhakto ane sevA karatAM bahAdUra zatra have vadha, joga che. hathIArathI loko baLavAna thAya ane koI vapara bhaka uDAu gIthAya evo vahema asthAne che ane hene radIyA hiMdI pra pADe che. te hajAro vakhata jAhera karyA che. paraMtu eka navo radIo e chaDe coka dramanI lIdhelA bhayathI sarakAra te bhaya karatAM paNa hoTuM che che te bhayane dUra rAkhavAnI IcchA chatAM sarakAra pote ja khabarapatrInA