________________
લગ્ન અને પુનર્લગ્ન સંબંધી વિચારો.
૫૪
જરૂરત અને ઈચ્છા બને હોય તે, તેણીને ની મિલ્કત અને સને
દારા પણ બનાવી શકે. જે સમાજ એક છોકરીને સની મિલક૬. ન બનાવી શકે તે રની પણ ન બનાવી શકે.
એક બીજી હસવા જેવી દલીલ લાવવામાં આવે છે કે, “પુરૂમ, ફરી પરણે છે માટે સ્ત્રીએ ફરી પરણવું જોઈએ એ દલીલ ખેતી છે; કારણ કે પુરૂષને વંશ રાખવાની જરૂર છે. વગેરે, વગેરે.” પ્રથાર, તે, જેઓ વિધવા લગ્નની તરફેણમાં પુરૂષના પુલનની બાબત રજુ કરે છે તેઓ તે દલીલ મુખ્ય દલીલ તરીકે રજુ કરતા ન. પણ અનુષંગી દલીલ તરીકે રજુ કરે છે. “ પુરૂષ જે જે કરવા હકકદાર છે તે તે દરેક કામ કરવાને હકક સ્ત્રીને હોવો જોઈએ એ કદી આ દલીલનો અર્થ થતો નથી. કુદરત અને સમાજ એ બેને અવલંબીને જ વિધવા લગ્નની હિમાયત કરનારા તે હિમાયત કરે છે. પરન્તુ કુદરતના કાનુન અર્થાત સાયન્સ અને સમાજશાસ્ત્ર જેવી બા
તે સામાન્ય લોકગણના હમજવામાં નથી આવતી હારે લે-- ગણની બુંડી અલને એક બાજુએ રાખી હેમની “લાગણી” તિ સ્પર્શ કરવા માટે (કે જે એકનો એક જ ભાગ હેમને મજાવવા માટે ખુલ્લો છે) એવું કહેવામાં આવે છે કે, ભાઈઓ, હમને પોતાને ૮૦ વર્ષે પણ સ્ત્રી વગર રહી શકાતું નથી તે સ્ત્રીથી ૧૫ વર્ષના ઉમરે આખી જીંદગી સુધી બ્રહ્મચર્ય પાળવાનું કઠણ કામ કેવી રીતે બની શકે ? અનુગી દલીલ સગે સત્ય હોય એવો કંઇ નિય નથી. અને તેથી, “પુરૂષ ફરી પરણી શકે છે તે સ્ત્રી શામાટે નહિ? એવું લેકગણને કહેનારા ઠપકાને પાત્ર ગણી શકાય નહિ.
કઈ કઈ તો જાહેર પેપરમાં વિધવાના નામથી અને સહી. એવા પત્ર પ્રગટ કરાવે છે કે “ અને વિધવાલન જોઈતું ન તે અધર્મ છે, વગેરે.” આ શબ્દોની સૂક્ષ્મ તપાસ કરીશું તે જણાશે કે, (૧) એવા પત્રો ઘણે ભાગે પુરૂષે જ લખી લે છે અને હેમાં “લીએક વિધવા ' એવા શબ્દ ઉમેરે છે. (૨) ૧૦૦ માં જ ટક એવો સંભવ માની લઈએ કે કોઈ સ્ત્રી પણ એ પત્ર લખે.. તે તે દાખલામાં તે પત્રને અર્થ એટલે જ થઈ શકે છે, તે લખનાર સ્ત્રી– તે એક વ્યકિત–સંભોગની ઈચ્છાને દાબી શકી છે અને તેથ. હેને પુનર્લનની જરૂર જણાતી નથી. પત્રમાં શબ્દો ભલે ગમે તે , પણ જે તે પત્ર પ્રમાણિકપણે લખાયેલો હોય તો, તહેને અને એટલે જ થાય કે “હને પિતાને ફરી પરણવાની જરૂર નથી, અ