Book Title: Bhavbhavna Prakaran Part 01
Author(s): Sumtishekharvijay
Publisher: Arihant Aradhak Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005721/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ matadhArI zrI hemacaMdrAsArya viracita bhAvanA prakaraNa (gujarAtI anuvAda) tuMkAra pUjaya mutirAja zrI sumatizekhara vijayajI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharaNendra-padmAvatI saMpUjitAya huM O zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH | I zrI dAna-prema-rAmacandra-hIrasUri gurubhyo namaH | 0 OM hUf d f sarasvatye namaH 0 maladhArI A.bha.zrI hemacaMdrasUri viracita bhava bhAvanA prakaraNa bhAga-1 bhAvAnuvAdakAra pa.pU. AcAryadava vardhamAna taponidhi zrImadvijaya lalitazekhara sUrIzvarajI ma.nA vinaya pa.pU. AcAryadava viddhavarya zrImad vijaya rAjazekhara sUrIzvarajI ma.nA vinaya karma sAhitya sarjaka pa.pU. AcAryadeva zrImad vijaya vIrazekhara sUrIzvarajInA ziSya muni zrI sumatizekhara vijayajI saMzodhaka pU. munirAja zrI dharmazekharavijayajI : prakAzaka ane prApti sthAna : arihaMta ArAdhaka TrasTa c/o. hiMdustAna mila sTorsa 481, ganI epArTameMTa, AgrA roDa, bhIvaMDI-421 305. baMne bhAganI kiMmata - 200 rUpiyA prathama bhAganI saMpUrNa Arthika sahAya : zrI je.mUrti. 5. udaya kalyANa ArAdhaka jaina TrasTa vAsupUjya jaina maMdira, dahANukaravADI, kAMdIvalI vesTa, muMbaI noMdha: A pustaka jJAnadravyamAMthI chapAyuM che tethI zrAvake jJAnadravyamAM teTalI rakama bharI mAlikI karavI. A sivAya upayoga karavo hoya to yathAyogya jJAnadravyamAM nakaro bharI upayoga karavo. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cira saMbhAraNuM 'bhava bhAvanAnuM'... trilokabhAnu vizvavatsala devAdhideva zrI vAsupUjya svAmIno pragaTa prabhAva, kalikALa kalpataru vyAkhyAna vAcaspati paramArAdhyapAda pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnI anahada kRpAnI pAtratA keLavavAnuM sadbhAgya zrI zve. mUrtipUjaka tapagaccha udaya kalyANa ArAdhaka jaina saMgha TrasTa prApta thayuM (dahANukaravADI, kAMdivalI, muMbai) che. pUjyapAdazrInA samudAyavatI pUjya sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtonI pAvana padharAmaNIthI cAturmAsa, upadhAna tapa, dIkSA vagere zAsana prabhAvaka prasaMgo khUba ullAsa pUrNa thayA che. vi.saM. 2057nI sAle suvizAla gacchAdhipati 5.pU. AcArya deva zrImad vijaya mahodaya sUrIzvarajI mahArAjAnI AjJA-AziSathI prabhAvaka tapomUrti pa.pU. AcArya deva zrImad vijaya guNayazasUrIzvarajI ma. tathA prabhAvaka pravacanakAra pUjyapAda AcArya deva zrImad vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAjA Adi pUjyonI nizrAmAM upadhAna tapanI anupama ArAdhanA thai. 440 thI adhika ArAdhako joDAyA. sAta varSanA bALa ArAdhakathI mAMDIne 70 varSanA ArAdhakoe ullAsapUrNa ArAdhanA karI. e avasara daramyiAna dIkSA ujamaNuM vagere prasaMgo yojAyA. temAM jJAna dravyanI paNa anumodanIya upaja thai. zrI saMgha pAse jJAna bhaMDoLa ekatrita thatAM te nidhi ne akSaya banAvavA mATe koi suMdara upayogI graMtharatna prakAzananI vicAraNA thai. temAM jinazAsananA caturvidha zrI saMghamAM sidhdhahasta bhAvAnuvAdakAra tarIke jeozrI atyaMta upakArI pUravAra thayA che tevA pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya rAjazekharasUrIzvarajI mahArAjAne bhAvasabhara vinaMtI karatAM teozrInA vardhamAna tapa samArAdhaka pUjya munirAja zrI sumatizekhara vi.ma. dvArA thato 'bhava bhAvanA graMtha' no anuvAda prakAzita karavAmAM sanimitta banavAnuM saubhAgya sAMpaDyuM. anumodanIya hakIkata e che ke saMsAranA tadana nagna svarUpane khuba suMdara rIte raju karavA mATe graMthakAra paramI~ pUjyapAda AcArya bhagavaMta zrImad maladhArI zrI hemacaMdrasUri mahArAjAe saMskRta ane prAkRta bhASAthI ramaNIya zailI mAM karelA anumodanIya prayAsane vartamAnakAlIna bhavya jIvo sugamatAthI samajI zake te mATe pUjya sumatizekhara vi. ma. karelI mahenata suprazasya che. AvA bhagIratha kAryane nirvighna pUrNa karavAmAM teozrInI upakArI guru paraMparAnuM pIThabaLa tathA A graMtha anuvAda kAryanA prAraMbhathI pUrNAhUti sudhI pUjya munirAje karelI ThAma covihAra pUrvaka vardhamAna tapa AyaMbilanI ArAdhanAe (vardhamAna tapanI 82 thI 88 sudhI oLI AyaMbila) anuvAdamAM prANa pUryA che. ApaNA upara mahAna upakAra karavA mATe guMthelAM graMtharatnonuM adhyayana ApaNane avazya bhavanI bhramaNAthI aTakAvaze. prastuta graMthanuM mAtra eka vakhata vAMcana karavAthI itizrI thavAnI nathI paraMtu vAraMvAra karelA adhyayanathI ApaNe avazya 'bhava' upara pUrNavirAma mUkI siddhigatinI sopAna paMktio sara karavA saubhAgyazAlI banIzuM e niHzaMka che. evI amara AzA zubhAbhilASA sAthe zrI zvetAMbara mUrtipUjaka tapagaccha udaya kalyANa ArAdhaka jaina saMgha TrasTa kamalA vihAra kompalekSa, mahAvIranagaranI bAjumAM, kAMdivalI (vesTa) muMbai. phona H 809 25 99 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upodghAta jIvo saMsAranI cAragatimAM paribhramaNa kare che ane duHkhI thAya che. saMsAra paribhramaNanuM ane duHkhanuM mukhya kAraNa rAga-dveSa che. jIvo rAga-dveSa karIne karmano baMdha kare che. baMdhAyelAM karmo udayamAM AvIne jIvane saMsAramAM rakhaDAve che ane duHkhI kare che. A viSe prazamarati graMthamAM kahyuM che ke snehAbhyakta zarIrasya reNunA zliSyate yathA gAtram / rAma-dveSavijhanasya Avandho vovam II 99 || karmodayAt bhavagatirbhavagatimUlA zarIranirvRttiH / dehAdindriyaviSayA, viSayanimitte ca sukhaduHkhe // 39 // karmodayathI zarIra ane janmanI prApti thAya che, janmanA kAraNe duHkhamaya jIvana maLe che. Ama duHkhanuM kAraNa karmano udaya che. karmanA udayanuM kAraNa karmano baMdha che. karmabaMdhanuM kAraNa rAga-dveSa che. Ama jIvonA duHkhanuM mukhya kAraNa rAga-dveSa che. AthI duHkhothI sarvathA mukta banavA rAga-dveSa upara vijaya meLavavo joIe. AthI ja yogazAstramAM kahyuM che ke astatandrairataH puMbhirnivANapadakAkSibhiH / vighAtavya: samatvena, Ana-dveSadvipnayaH || 4-46 || rAga-dveSanA jayano upAya samatA che ema A zlokamAM jaNAvyuM che. have e prazna thAya ke samatA lAvavA zuM karavuM? Ano uttara e che ke mamatAne dUra karavAthI samatA Ave. mamatAne dUra karavA anityAdi bAra bhAvanAo bhAvavI joie. A viSe yogazAstramAM kahyuM che ke sAmyaM syAnnirmamatvena, tatkRte bhAvanAH zrayet / ''mamatvabhAvane dUra karavAthI samatA pragaTe che ane mamatvabhAvane dUra karavA anityAdi bhAvanAono Azraya levo joie.'' na yogazAstranuM A kathana bahu ja mArmika che. jyAM mamatA (A mAruM evI buddhi) che tyAM samatA na Take, ethI rAga-dveSa thAya. je jIvamAM '"A mAruM evI'" buddhi hoya te jIva 'je mAruM che' enA upara rAga kare ane enA rakSaNa-poSaNa-saMvardhana mATe prayatna kare. e prayatnamAM je ADe Ave = vighnabhUta bane tenA upara dveSa kare. Ama mamatAthI samatAno nAza. samatAnA nAzathI rAga-dveSanI utpatti. rAga-dveSathI karmabaMdha. karmabaMdhathI karmono udaya. karmonA udayathI duHkha. Ama samatAne pAmavA mamatAne dUra karavI joie. mamatAne dUra karavA anityAdi bhAvanAo bhAvavI joie. anityAdi bhAvanAonA ciMtanathI saMsAranuM vAstavika svarUpa samajAya che ane ethI mamatAno nAza thavAthI jIvanamAM samatA Ave che. jIva jyAM sudhI saMsAramAM che tyAM sudhI tenA jIvanamAM sukha ane duHkhanA khADA-TekarA AvyA ja karavAnA. mohAdhIna jIva sukhamAM ahaMkArI bane che ane duHkhamAM dIna bane che. paNa Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra anityAdi bhAvanAothI AtmAne bhAvita banAvanAra jIvanuM jIvana sadA sama=svastha hoya che. e sukhamAM garviSTha nathI banato ane duHkhamAM dIna nathI banato. enuM jIvana hokAyaMtranI jema sthira rahe che. vahANa game te dizAmAM jAya paNa temAM rahela hokAyaMtrano kAMTo to uttaradizA tarapha ja rahe che tema anityAdi bhAvanAothI AtmAne bhAvita banAvanAra jIva game te dezamAM hoya, game te vezamAM hoya, game tevI anukULa ke pratikULa sthitimAM hoya to paNa tenuM jIvana svastha hoya. anityAdi bhAvanAo jIvanane svastha banAvavA chatrInI garaja sAre che. saMsAramAM anukULapratikULa karmonI vRSTi avazya thavAnI. ene rokavA koi samartha nathI paNa e vRSTithI potAnA AtmAne bhino na thavA devo e jIvanA hAthamAM che. ahaMkAra ane dInatA e bhinAza = ArdratA che. anukULa karmonI vRSTithI ahaMkAra ane pratikULa karmonI vRSTithI dInatA karanArano AtmA bhino bane che. varSAdane rokavo e manuSyanA hAthamAM nathI paNa tenAthI potAnuM zarIra ane vastro vagere palaLe nahi e manuSyanA hAthamAM che. chatrI oDhavAthI ke reinakoTa paherI levAthI zarIra vagere palaLatuM nathI. mUzaLadhAra varSadamAM bahAra javA chatAM chatrI oDhanAranuM zarIra vagere bhinuM thatuM nathI. tema ahIM anukULa ke pratikULa karmonI vRSTine rokavI e manuSyanA hAthamAM nathI paNa ahaMkArI ke dIna na banavuM e manuSyanA hAthamAM che. samatArUpI chatrI oDhI lenAra (ke samatArUpI reinakoTa paherI lenAra) ahaMkArathI ke dInatAthI lepAto nathI. jJAnIo kahe che ke samatA ja zAMtinuM sAdhana che. samatA ja sukhanuM mULa che. samatA ja sAcI saMpatti che. samatA ja sAcuM dhana che. samatA pAmavA mATe anityAdi bhAvanAonuM ciMtana anivArya che. samatAthI bhAvita jIva kaMpojhITara samAna banI jAya che. kaMpojhITara dararoja vividha meTaranuM vAMcana kare che. koi meTaramAM priyAe premALa pati upara lakhelo premapatra hoya che, koi meTaramAM yuvaka-yuvatinA premalagnanuM varNana hoya che, koi meTaramAM premInA milananuM to koi patramAM premInA virahanuM varNana hoya che. Ama kaMpojhITara harSa-zokanI lAgaNIthI bharapUra meTaranuM vAMcana kare che, chatAM tenA hRdayamAM e meTaranI koi asara thatI nathI. are! asara thayAnA koi cihno enA zarIra upara jarAya dekhAtA nathI. zokanI lAgaNIvALuM meTara vAMcIne tene jarAya zoka thato nathI ane harSanI lAgaNIvALuM meTara vAMcIne tene jarAya harSa thato nathI. te svasthatAthI potAnuM kAma karato rahe che. AnuM zuM kAraNa? kAraNa ke te samaje che ke- A prasaMgo sAthe mAre jarAya nisbata nathI. mane enAthI koi lAbha ke nukazAna nathI. e ja pramANe samatAthI bhAvita jIva vicAre che ke A harSa- zokanA prasaMga sAthe mAre koi nisbata nathI. huM zuddha AtmA chuM ane A prasaMgo karmanA kAraNe thayelA che eTale e prasaMgathI mane = AtmAne koi lAbha ke nukazAna thatuM nathI. samatAnI siddhi anityAdi bhAvanAonA ciMtanathI thAya che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAramAM pratikULatA, Apatti, roga, zoka vagere duHkho Ave emAM navAI nathI. saMsAramAM garIbone ja duHkho Ave evuM paNa nathI. zrImaMtone paNa duHkho Ave. ghaNA zrImaMtone paNa evAM duHkho Ave che ke je duHkho keTalAka garIbone na paNa Ave. muMbaInI jasalaoNka haoNspiTalamAM jarA daSTipAta karo. tyAM moTA mIlamAliko kensaranI gAMThathI rIbAtA najare paDaze, o mA! o bApa! nI karuNa bUmo pADatA jovA maLaze. karoDapatio hArTaeTekanA humalAothI herAna thatA jovA maLaze. lakSAdhipatio damanA dardathI dIna banelA dekhAze. nikAcita svakarmanA udayathI AvelAM duHkhothI saMpatti svajana vagere koI bacAvI zakatuM nathI. jema zrImaMtone zArIrika duHkho Ave che tema mAnasika duHkho paNa Ave che. juo pelA nagInadAsa zeThane. temanI pAse domadoma sAhibI che paNa ekano eka yuvAna chokaro marI javAthI dhusake dhrusake raDe che. bhojana paNa bhAvatuM nathI. rAtre UMgha AvatI nathI. koI kAmamAM dila lAgatuM nathI eka tarapha putra mATe nagInadAsa zeTha A pramANe duHkhI thaI rahyA che, to bIjI tarapha pelA karamacaMda zeTha paNa putra mATe ja poka mUkI rahyA che. o bhagavAna ! AnA karatAM to chokaro ja na hota to sAruM thAta! Avo svArthI chokaro! bApe jenuM jIvanI jema lAlana-pAlana karyuM, jenA sukha mATe jAte duHkha veThyuM, te chokaro paNa pitR-drohI bane e pahelAM mAtra sAMbhaLyuM hatuM paNa Aje mane eno sAkSAtkAra thayo. zrImaMtonAM mAnasika duHkhonAM A be to mAtra sempala che. bAkI AvAM asaMkhya mAnasika duHkho che, je duHkho zrImaMtonA kALajAne korI khAya che, magajane guma karI nAkhe che, azAMtinI AgamAM zeke che. A saMsAramAM zArIrika-mAnasika duHkho ( duHkhanA prasaMgo) rokavA e ApaNA hAthamAM nathI paNa duHkhamAM paNa duHkhI na banavuM e ApaNA hAthamAM che. jinezvaroe batAvelo upAya karIe to jarUra ApaNe duHkhamAM paNa duHkhI na banIe. jyAre moTA DIgrIdhara DaoNkaTaro paNa niSphaLa bane che tyAre paNa A upAya avazya saphaLa bane che. vAMcako! tamAre e upAya jANavo che? A rahyo te upAya. koI paNa duHkha Ave tyAre bahAranI duniyAnI sapATI uparathI DUbakI mArIne aMtarAtmAnA peTALamAM cAlyA javuM. kyAreka kyAreka samudramAM joradAra tophAna thAya che. majabUta mULiyAvALA jhADone paNa ukheDI nAMkhe tevA pavananA jhapATA Ave che. AthI samudranA pANImAM moTA moTA taraMgo jorajorathI uchaLe che. samudramAM khUba khaLabhaLATa macI jAya che. tame vicAro ke A vakhate samudramAM rahelA magaramaccha, kAcabA vagere jalacara prANIonuM zuM thatuM haze? zuM e prANIo A tophAnathI mArI jatA haze? herAna thaI jatA haze? nA, bhayaMkara tophAnamAM paNa e prANIo sahIsalAmata rahe che. emane tophAnanI jarAya asara thatI nathI. kAraNa ke tophAna vakhate e prANIo DUbakI mArIne samudranA UMDA pANImAM utarI jAya che. samudramAM tophAna upara ja thayA kare che, tenA peTALamAM to atyaMta zAMti hoya che. jema jalacara prANIo tophAna vakhate samudranA UMDA pANImAM utarI jatA hovAthI temane tophAnanI asara thatI nathI. tema ApaNe paNa duHkhanA prasaMge aMtarAtmamAM DUbakI mArI daIe to * e prasaMgo ApaNane jarAya duHkhI karI zake nahi. duHkha, pratikULatA, Apatti, roga, zoka Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 vagere bahAranI duniyAmAM che. aMtarAtmAmAM kazuMya nathI. aMtarAtmAmAM nathI roga ane nathI zoka. aMtarAtmAmAM nathI zrImaMtAi ane nathI garIbAi, aMtarAtmAmAM nathI kAma ke nathI krodha, aMtarAtmAmAM mAna-apamAna vagere koi dvandva nathI. e badhuM bahAranI duniyAmAM che. aMtarAtmAmAM to kevaLa AnaMda AnaMda ne AnaMda ja che. aMtarAtmAmAM DUbakI mAravAnuM sAdhana anityAdi bhAvanAo che. anityAdi bhAvanAonuM ciMtana karanAra aMtarAtmAmAM cAlyo jAya che. anityAdi bAra bhAvanAonA nAma A pramANe cheH- anitya, azaraNa, ekatva, anyatva, saMsAra, azuci, lokasvarUpa, Asava, saMvara, nirjarA, uttamaguNa ane bodhidurlabha. bAra bhAvanAomAM sarvaprathama anityabhAvanA jaNAvI che kAraNa ke jyAM sudhI mohavaza jIvanI aitika padArtho ane svajana - snehIo uparathI nityatvabuddhi na khase tyAM sudhI temanA upara rahelI mamatA dUra na thAya. jyAre jIvane A badhuM anitya che evuM bhAna thAya che tyAre tene ema thAya che ke jo A badhuM anitya che to enA upara mamatA karavAno zo artha? AvI vicAraNAthI mamatA dUra thAya che. bhautika padArthono ke svajana snehIono saMyoga bhale anitya hoya, paNa Apatti Avaze tyAre teo mAruM rakSaNa karaze, AthI emanA upara prIti-mamatA karavI joie, AvI viparIta samajaNane dUra karavA anitya bhAvanA pachI azaraNabhAvanA che. azaraNa bhAvanA ''ApattimAM koi rakSaNa na kare'' evo bodha Ape che. bhautika padArtho ane svajana - snehIo ApattimAMthI bhale mukta na karI zake, paNa mAruM thoDuM duHkha laine mane thoDI sahAya to karaze ne? AvI viparIta buddhine dUra karavA azaraNabhAvanA pachI ekatva bhAvanA che. ''tAruM thoDuM paNa duHkha koi lai zake nahi'' evo bodha ekatvabhAvanAthI maLe che. bhautika padArtho ane svajanasnehIo mAruM duHkha laine mane sahAya bhale na kare, paNa te badhA che to mArA ja ne? je mArA che temanA upara mAre prema rAkhavo joie. AvI gerasamajane dUra karavA ekatva bhAvanA pachI anyatvabhAvanA che. anyatvabhAvanA '"tAruM koi nathI ane tuM paNa koino nathI'' ema samajAve che. bhautikapadArtho ane svajanasnehIo potAnA na hovA chatAM potAnA mAnIne jIva temanA upara mamatva buddhi kare che ane temanI khAtara aneka pApo karIne saMsAramAM bhame che. AthI anyatvabhAvanA pachI saMsAra bhAvanA che. jIvane aneka vastuo upara mamatA che. temAM kAyA upara sauthI adhika mamatA che. AthI kAyA uparathI mamatA dUra karavAnA upAya tarIke anityAdi bhAvanAo uparAMta alaga azucibhAvanA batAvavAmAM AvI che. saMsAranI duHkhasvarUpatAnI ane zarIranI azucitAnI vicAraNA karyA pachI dharmadhyAna ja karavuM joie, ane te dharmadhyAna lokasvabhAva bhAvanAne bhAvatA ja thAya che. AthI azuci bhAvanA pachI lokasvabhAva bhAvanA kahevAmAM AvI che. tyArabAda dharmadhyAna mATe ja AThamI Asava bhAvanA kahevAmAM AvI che. anya graMthomAM lokasvarUpa bhAvanA dazamI che. anya graMthomAM agiyAramI ane bAramI bhAvanA anukrame bodhidurlabha ane dharmasvakhyAta che. prastuta graMthamAM agiyAramI ane bAramI bhAvanA anukrame uttama guNa ane bodhidurlabha che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 Asavone AsavonI viratirUpa saMvarathI aTakAvavA joIe. AthI Asava bhAvanA pachI saMvara bhAvanA kahevAmAM AvI che. pUrve baMdhAyelA je kama sattAmAM paDyA che teno paNa kSaya karavo joIe. anyathA mokSanI prApti na thAya. AthI saMvara bhAvanA pachI nirjarAbhAvanA kahevAmAM AvI che. tapathI nirjarA karI rahelA paNa jIve uttamaguNo upara bahumAna karavuM joIe. anyathA tapathI paNa tevA prakAranA phaLanI prApti na thavAthI niSphaLa thavAno prasaMga Ave. AthI nirjarA bhAvanA pachI uttamaguNa bhAvanA kahevAmAM AvI che. uttamaguNomAM jinadharmanI prApti eja uttamottama guNa che. kAraNa ke jinadharma hoya to ja bAkInA guNono sarbhAva hoya che ane saphaLa thAya che. AthI uttama guNa bhAvanA pachI jinazAsananI prAptisvarUpa bodhi bhAvanA kahevAmAM AvI che. bAra bhAvanAonA ciMtananuM phaLa anitya bhAvanAnuM phaLa - anityabhAvanAnA ciMtanathI bhautika vastuo ane svajanasnehIo upara rahelo mamatvabhAva dUra thAya che. AthI jIva emanA saMyogathI mukta banavAno puruSArtha kare che. emAM saphaLatA na maLe to paNa jyAre dhana vagere bhautika vastuono ane svajana-snehIono viyoga thAya tyAre jarA paNa duHkha - zoka na thAya. azaraNabhAvanAnuM phaLa - azaraNa bhAvanAnA ciMtanathI saMsAramAM huM zaraNa rahIta chuM evuM bhAna thAya che tathA jinazAsana zaraNabhUta che evo khyAla AvavAthI jinazAsananI ArAdhanA-rakSA- prabhAvanA karavAnI bhAvanA thAya che ane thayelI e bhAvanA prabaLa bane che. ekatvabhAvanAnuM phaLa - ekatvabhAvanAthI huM ekalo chuM' evo bodha thAya che. AthI mAre ekalAe ja mAruM hita sAdhI levuM joIe evI bhAvanAthI svahita sAdhavA tatpara bane che. tathA bIjAo mATe pApa karIza to paNa tenuM phaLa to mAre ekalAe ja bhogavavuM paDaze evI samaja AvavAthI saMbaMdhIo vagerenI khAtara potAnI durgati thAya tevA pApo karavAnuM baMdha karI de che. potAne AvelA duHkhamAM nimitta bananAra upara dveSa thato nathI. anyatvabhAvanAnuM phaLa - zarIra ane AtmA bhinna che evI pratIti thAya che. svajana-snehIo mArA nathI evI samaja pragaTe che. AthI svajano upara rahelI mamatA bhAgI jAya che ane parajana upara dveSa thato nathI. sau pratye samabhAva rahe che. ethI samabhAve sau janane nIrakhe to zivasukhano lAga" e vacana caritArtha bane che. saMsAra bhAvanAnuM phaLa - saMsArano bhaya pragaTe che. ethI adhyAtmanA pAyArUpa bhavanirveda (= saMsAra sukhanA tyAganI icchA) guNa utpanna thAya che. bhavanirveda pAmelo jIva saMsAranA saMgathI mukta banavAno puruSArtha kare che. azucibhAvanAnuM phaLa - zarIrano rAga dUra thAya che. AthI zarIranA saMgathI sarvathA mukta banavAnI bhAvanA pragaTe che. zarIranA saMgathI sarvathA mukta banavA mokSa puruSArthano prAraMbha thAya che. lokabhAvanAnuM phaLa - lokanuM zaMkA vagere doSothI rahita jJAna thAya che, lokanA satya svarUpano khyAla Ave che. ethI jIva nakkI kare che ke karmayukta jIva mATe A lokamAM mokSa sivAya kyAMya zAzvata sthAna nathI. Ama loka bhAvanAthI saMvega (= mokSanI abhilASA) guNa pragaTe che. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AsavabhAvanAnuM phaLa - Asavo ja saMsAranuM kAraNa che evo bodha thAya che. ethI Asava heya (= choDavA lAyaka) che evI samaja thavAthI Asavono nirodha karavA prayatna thAya. saMvara bhAvanAnuM phaLa - mokSanuM mukhya kAraNa saMvara che eno khyAla Ave che. ethI saMvara upAdeya (= svIkAravA yogya) che evI samaja thavAthI jIva saMvaratattvane meLavavA puruSArtha kare che. nirjarAbhAvanAnuM phaLa - kamano saMpUrNa kSaya thayA vinA muktinI prApti thatI nathI ane nirjarA vinA saghaLAM karmono kSaya thaI zakato ja nathI evuM jJAna thAya che. AthI jIva nirjarAnA upAya rUpa bAhya-atyaMtara tapanuM sevana karanAro bane che. bodhidurlabha bhAvanAnuM phaLa - samyakatvaguNanI durlabhatAno vAstavika khyAla Ave che. ethI samyakatvane meLavavAnI utkaMThA pedA thAya che. prApta thayeluM samyagdarzana nAza na pAme enI sAvadhAnI rahe che. prApta thayeluM samyagdarzana vizuddha bane enI kALajI rAkhavAmAM Ave che.. uttamaguNabhAvanAnuM phaLa - uttama guNo upara ane uttama guNone dhAraNa karanArA jIvo upara bahumAna thAya che. e bahumAnanA kAraNe AtmAmAM jaladI uttama guNo pragaTe che. bAre prakAranI bhAvanAonuM phaLa jaNAvatAM dharmabiMdu graMthamAM kahyuM che ke - bhAvanAto rAgAdikSayaH = bhAvanAothI rAgAdi doSono nAza thAya che. jevI rIte sArI rIte karelI cikitsAthI vAta-pitta vagere roga dUra thAya che, athavA pracaMDa pavanathI vAdaLAono samUha vikharAI jAya che, tevI rIte bhAvAnAothI rAga vagere doSono kSaya thAya che kAraNa ke bhAvanAo rAgAdi doSonI sAthe virodhavALI che. rAgAdino kSaya thatAM saMsArano aMta Ave che. AthI ja kahyuM che ke-- dAnaM dAridrayanAzanaM, zIlaM durgatinAzanam / ajJAnanAzinI prajJA, bhAvanA bhavanAzinI "dAna daridratAno nAza kare che. zIla durgatino nAza kare che. buddhi (= jJAna) ajJAnatAno nAza kare che. bhAvanA bhavano nAza kare che." bhAvanA bhavano nAza karanArI hovAthI sAdhake bhAvanAonuM niraMtara ciMtana karavuM joIe. bhAvanA zabdano artha jaNAvatAM dharmabiMdunI TIkAmAM kahyuM che ke - je bhAvavAmAM Ave, eTale ke mumukSuo vaDe jeno niraMtara abhyAsa karAya te bhAvanA. Ama bhAvanA zabdano artha paNa "niraMtara anityAdi bhAvanAo bhAvavI joie" ema sUcita kare che. AthI AvA graMthone ekavAra vAMcI levAthI patI jatuM nathI, kiMtu vAraMvAra vAMcIne ciMtana-manana karavuM jarUrI che. A graMthamAM anityAdi bAra bhAvanAonuM varNana che, paNa agiyAra bhAvanAonuM varNana saMkSepathI ane saMsArabhAvanAnuM varNana vistArathI hovAthI A graMthanuM bhavabhAvanA (bhava eTale saMsAra) nAma che. A graMtha (mULa) prAkRta bhASAmAM che. tenA upara saMskRta TIkA che. TIkAmAM AvelI kathAo moTA bhAge prAkRtamAM ane kyAMka kyAMka saMskRta bhASAmAM che. TIkA sahita A graMthanA kata mAladhArI AcArya zrI hemacaMdrasUri ma. che. teozrI bAramI sadImAM thaI gayAM. teozrInAM vastro Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane zarIra bahuja malina rahetAM hovAthI mAladhArI tarIke oLakhAyA. temanA vyAkhyAnamAM rAjA siddharAja jayasiMha paNa Avato hato tevA teozrI vidvAna hatA. teozrIno vizeSa paricaya A graMthamAM alaga ApavAmAM Avyo che. prastuta graMthano TIkA sahita bhAvAnuvAda karanArA munizrI sumatizekhara vijayajI mahA vidvAna karma sAhitya sarjaka AcArya zrI vIrazekhara sUrijInA ziSya che. potAnA gurudevonA jIvanamAMthI bAhya -atyaMtara e baMne prakAranA tapanuM AlaMbana laIne potAnA jIvanane tapomaya banAvyuM che. temanI atyAre AyaMbila vardhamAna tapanI 87mI oLI cAlI rahI che. varSothI kAma covihAra AyaMbila kare che. pAraNuM hoya tyAre paNa prAyaH ekAsaNAthI ochuM tapa karatA nathI. ekAsaNuM paNa ThAma covihAra kare che. potAnA gurudevonI sevA karavA pUrvaka satata svAdhyAyamAM lIna rahe che. dasa varSano dIkSA paryAya dharAvatA A munizrIe potAnA gurudevonI kRpA prApta karIne jJAnamAM sAro vikAsa sAdhyo che. teo bhavabhAvanA graMthanI jema anya graMthonA paNa anuvAda saMpAdana vagere karIne potAnI zaktino caturvidha saMghane lAbha ApatA rahe e ja eka maMgala kAmanA. AcArya rAjazekharasUri vi.saM. 2017, je.su.3 borIvalI (vesTa) zrI ratnatrayI ArAdhanA hola Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMthakAra maladhArI A.bha. hemacaMdrasUrino paricaya 2. A0 hemacaMdrasUri - teo A0 abhayadevasUrinA ziSya hatA. e samaye eTale gujarAtanA rAjA siddharAja ane kumArapAlanA samaye jainazAsanamAM A0 hemacaMdrasUri nAmanA traNa samartha AcAryo vidyamAna hatA. mAladhArI A0 hemacaMdrasUri e saumAM ummarathI moTA hatA. zAMta ane prabhAvaka hatA. A0 abhayadevasUrinA upadezathI mahAmAtya pradyumna vairAgya pAmyo tyAre lAkhonI milakata,. rUpALI strIo-patnIo, sAhyabI ane maMtrIpadane choDI dai dIkSA lIdhI ane zAstro bhaNIgaNIne gurumahArAjanA hAthe AcAryapada prApta karyuM, te ja aMte maladhAra hemacaMdrasUrinA nAmathI khyAti pAmyA. A0 hemacaMdrasUri svabhAvathI ja namra, vinayazIla, parama zAMta, bahuzruta, satyapriya ane sthitaprajJa hatA. temanI jIvana ghaTanAo ane graMthomAM temanA A guNonI jhaLaka maLe che. teo vadhu pramANamAM 'upamitibhavaprapaMcA kathA" nuM vyAkhyAna ApatA hatA, tyArathI ja e kathA vadhu prasiddhi pAmI. rAjA siddharAja temanA naisargika guNothI AkarSAyo hato. te temanA vyAkhyAnamAM potAnA parivAra sAthe ghaNIvAra jato hato ane cittane svastha banAvI vyAkhyAna sAMbhaLato hato. temanA darzana mATe avAranavAra Avato hato. AlApa-saMlApa paNa karato hato ane koi koI vAra AcAryazrInI rAjamahelamAM padharAmaNI paNa karAvato hato. rAjAe eka vAra AcAryazrIne rAjamahelamAM padharAvyA. UMce besADI DAbha vagere vastuothI AcAryazrInI traNa vAra AratI utArI ane AcAryazrInA caraNamAM paDIne temane paMcAMga namaskAra karyA. potAne mATe pirasAIne AvelA thALamAMthI AcAryazrIne cAra prakArano AhAra vahorAvyo. jANe potAnuM jIvana saphaLa thayuM ema mAnIne teNe saharSa jAhera karyuM ke, huM mAnuM chuM ke Aje bha0 mahAvIra sAkSAt mArA AMgaNe padhAryA che." rAjAe AcAryazrInA upadezathI gujarAtanAM jinamaMdiro upara sonAnA kaLaza caDAvyA. bharUcanA daMDanAyaka zAMtu mahetAe AcAryazrInA upadezanI samaLIvihAra upara sonAno kaLaza caDAvyo. dhaMdhukA, sAcora vagerenA ajeno jainone kanaDatA hatA. jainonI rathayAtrAnA utsavamAM vina nAkhatA hatA. rAjA siddharAje AcAryazrInA upadezathI A kanaDagata dUra karAvI. rathayAtrA nirvidane nIkaLI zake evo pAko prabaMdha karAvyo. rAjyanA amaladAroe sattAnA madathI jinamaMdiranA lAgA baMdha karAvyA hatA te rAjAe pharIthI cAlu karAvyA. koI koI gAmomAM to 1. pratibodhya siddhbhuudhvmuddnnddknkklshairyH| uttaMsitavAn paritaH svdesh-prdeshcaityaani||9 (-prAkRta dvayAzrayakAvyavRtti-prazasti, saM0 1387, nyAyakaMdalI-paMjikA-prazasti, saM0 1385, piTarsanano riporTa, pAnA 14, 16) sakalanijadharitrImadhyamadhyAsitAnAM jinapatibhavanAnAM tuGgazaGgAvalISu / anaghayadupadezAt siddharAjena rAjJA sphuradaviralabhAsa: sthApitA svrnnkumbhaaH| (-piTarsana ripeTi, pAnAH 89) Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAgAnI rakama rAjakhajAnAmAM dAkhala thaI gaI hatI te paNa jaina derAsarone pAchI apAvI. (-piTarsana riporTa, pAnAH 14-16) eka divase rAjA siddharAje AcAryazrInA upadezathI khuza thaI dara sAla mATe varSanA 80 divasomAM amArizAsana karyuM. te zAsana tAmrapatra para lakhAvI AcAryazrInA caraNamAM arpaNa A0 devaprabhasUri siddharAjanA e zAsanane TUMkAkSarImAM A rIte rajU kare che - "mAladhArI A abhayadevanA paTTarUpI AkAzamAM AvahemacaMdrarUpI caMdra ugyo. rAjA siddharAje tenA vacanarUpI amInuM pAna karyuM ane rAjyanA sau prANIo dIghayuSI banyA. 2 A0 hemacaMdranA upadezathI pATaNathI giranAratIrtha ane zaMtrujaya tIrthano cha'rI pALato yAtrA saMgha nIkaLyo. AcAryazrI paNa sAthe ja hatA. zrIsaMghe vaNathalImAM paDAva nAkhyo. saMghanA puruSo ane strIo nAhI-dhoI zarIre kesara coLI, bahumUlya vastro paherI, ratnajaDita dAgInA dhAraNa karI derAsaramAM darzana-pUjA-prabhAvanA karI rahyA hatA. saMghapati pAse paNa ghaNuM dhana sAthe hatuM. A badhuM joI soraThanA rAjA rA'kheMgAranI dAnata bagaDI. svarAra surApo nAthaM mavi durdo" 68 pAsavAnoe paNa rAjAne caDAvyo ke, "rAja! samajI le ke gujarAta-pATaNanuM ghaNuM dhana tArA puNyapratApe tAre AMgaNe AvyuM che. mAna ke, lakSmI tane cAMllo karavA AvI che. "tA giNha tumhaM evaM bhaMDAro hoi tuha jahA poddho| saMbhAvijjai NANaM ekAe dvvkoddiie||70||" rAja! A saMghane lUMTI le, tAro khajAno chalakAI jaze. eka karoDanuM lekhuM saMbhave che. A sAMbhaLI rAjAnuM mana pIgaLI gayuM. teNe sarvasva lUMTI levAno manasUbo karI lIdho paNa tene rAjamaryAdAno bhaMga ane apayazano moTo Dara hato, tethI zuM karavuM enI vimAsaNamAM te paDI gayo. teNe saMghane jANI-joIne eka divasa ahIM vadhu rokANa karAvyuM. eka divasa te saMghapatine maLyo ja nahIM. bIje divase rAjakuTuMbamAM koI moTuM maraNa thayuM. A.hemacaMdra rAjA kheMgAranuM mana pArakhI lIdhuM hatuM tethI temaNe A maraNanA bAnAthI rAjamahelamAM jaI rAjAne upadeza Apyo. rAjavIne nItinA mArge doravaNI ApI. rAjAe paNa upakAra mAnI prasanna thaIne saMghane AgaLa prayANa karavAnI rajA ApI. saMgha tyAMthI ravAnA thaI zatruMjayatIrtha yAtrA karI pATaNa gayo. 2. prativarSa jIvarakSA ashiityhmshiityhm| yasyopadezAt siddheza: taamrptressvliilikht||10|| (-pAkRta dayAzrayakAvyavRtti-prazasti, nyAyakaMdalIpuMjikA-prazasti) 2. rAjA rAjayanA kevaLa manuSyono ja nahIM paNa saghaLAM prANIono rakSaka bane che tyAre tenuM rAjya bahu tape che. rA'kheMgAra, rAjA siddharAja, rAjA kumArapAla, bAdazAha akabara, kacchanareza ane morabInareza vAghajI ThAkora vagere aneka dAkhalAo e aMge maLe che. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 zrIsaMghe giranAratIrthane 50,000 ane zatruMjaya tIrthane 30,000 pArunthayanI bheTa dharI hatI. (A. caMdrasUrikRti muNisubramacariyuM, gAthA 63 thI 76) malavAra hemacaMdrasUrie nIce pramANenA graMthonI racanA karI che, jenuM pramANa lagabhaga lAkha zloka jeTaluM thAya che1. Avasmaya TippaNaka-AvazyakapradezavyAkhyA, graM0H 5000. 2. sayaga kampagaMtha vivaraNa, graM0 4000. 3. aNuogadArasuttavittI, graM0H 6000. 4. uvaesamAlA-puSkamAlApagaraNa mUla, graM0H 5. pukhumAlA svopajJavRtti, graM0H 14000. 6. jIvasamAsa vivaraNa, graM0H 7000, saM0 1164 nA caitra sudi 4 ne somavAra, pATaNa. (temaNe saM0 1164 mAM racelA A vivaraNanI tADaprati Aje khaMbhAtamAM vidyamAna che. eTale graMthakAranA hAthe ja lakhAyelI A prati gaNAya che.) 7. bhavabhAvanA-mUla, saM0 1170, meDatA ane chatrApallI. 8. bhavabhAvanA svopallavRtti, graM0 13000, saM0 1170, meDatA-chatrApallI. 9. naMdisutta Tippana. 10. viserAvasmaya-brahavRtti, graMvaH 28000, saM0 1175. temane vizesAvasmaya" vRtti racavAmAM 1.50 abhayakumAra, 2. pa0 dhanadeva gaNi, 3. pa0 jinabhadra gaNi, 50 lakSmaNa gaNi, 5. muni vibudhacaMdra tathA 6 sAdhvI ANaMdathI mahattarA ane 7. sAdhvI vIramatI gaNinIe sahAya karI hatI. temanA graMthomAM bhavabhIrutAno paricaya A prakAre maLe che. "mane garujanoe jJAna ApyuM che. huM temAMthI je je samajyo chuM tene AtmasmaraNa mATe ahIM goThavyuM che AmAM je je doSo hoya te munijanoe mArA upara prasanna banIne zodhavA. kemake jagatamAM sau karmane AdhIna che. sau chadbhasma che ane mArA jevA to buddhi vihoNA che, ne mativibhrama to kone thato nathI ?" (Avasmaya Tippana) temanA ziSyomAM cAra bahu prasiddha hatA. 1. granthalakSavinirmAtA nirgranthAnAM vishesskH||8|| (-nyAyakaMdalIpaMjikA-prazasti) yena grathitagranthasya lkssmekNmnaaksnm|| (-A. jayasiMhasUrikRta 'dhamapadezamAlA vivaraNa') Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 1. A. vijayasiMhasUri - temaNe sa. 1191nA mAha vadi 3nA roja kRSNarSinA ziSya A. jayasiMhehasUrinI 'dharmopadezamAlA gAthA."gAthAH 98nuM vivaraNa 20H 14471 racyuM, jemAM temanA gurubhAI paM0 abhayakumAra gaNie sahAya kara hatI. A AcArya ghaNA rUpALA ane zAMta hatA. 2. A0 caMdrasUri-teo lATadezanA nANApradhAna maMtrI hatA. 3. A0 vibudhacaMdra- te paNa lATadezanA maMtrI hatA. temaNe maMtrIpada tajI dIkSA lIdhI. temaNe gurudevanI 'vise sAvasmaya'nI bRhatinuM tathA A0caMdrasUrie racelA muNisuvyayacariya" nuM saMzodhana karyuM hatuM temanA ziSya upAdhyAya padmacaMdra hatA. 4.50lakSmaNa gaNi - temaNe sa01199nA mAhasudi 10nA roja gujarazvarakumArapAlanA rAjyamAM mAMDalamAM supAsanAcariyuM graMthAga : 10000 pramANa racyuM che. A0 hemacaMdrasUrie ghaNI dharmaprabhAvanA karI hatI. giranAra tIrthano kabajo apAvyo hato. amAri pravartAvI hatI. sAdhuono thato parAjaya nivAryo hato. caityavAsano phelAvo na thAya e mATe temaNe sakriya prayatna karyo hato. jinamaMdiro mATe thatA vino dUra karAvyAM hatA. lagabhaga eka lAkha zloka pramANa graMthonI racanA karelI che. - teo sAta divasanuM anazana karI pATaNamAM svarge gayA. rAjA siddharAja temanI smazAna yAtrAmAM thoDAeka mArga sudhI sAthe gayo hato ane e rIte potAno AcArya zrI pratyeno hArdika pUjyabhAva vyakata karyo hato. - AcArya zrI paramanaiSThika paM.zvetAMbacArya bhaTTAraka tarIke prasiddha hatA. ekaMdare teo vikramanI bAramI zatAbdInA prabhAvaka AcArya hatA. (jUo, jIvasamAsanI svalikhita prata) (-A0 caMdrasUrikRta 'saNayakumAracariya' ane 'muNisuvyacariyuM' - prazasti, A0 vijayasiMhasUrikRta "dhamoMpadezamAlAvivaraNa" -prazasti, 50 lakSmaNagaNikRta 'supAsanAcariya" -prazasti; A0 devaprabhasUrikRta nyAyAvatAra-Tippana, A0 devabhadrakRta pAMDavAyana'; A0 rAjazekharasUrikRta nyAyakaMdalIpaMjikA-prazasti ane prAkRta dayAzrayamahAkAvyavRtti' - prazasti; piTarsana riporTa pA0 89 thI 96, jainasatyaprakAza' kramAMka 136; jaina" aMka tA-2-10-1927. pAnA 697) 2. A0 hemacaMdrasUri pote "jIvasamAsanI vRttimAM potAno paricaya Ape che ke, "yama, niyama, svAdhyAya ane padastha dhyAnAnuSThAnarata, paramanaiSThika paMDita zvetAMbarAcArya bhaTTAraka zrI hemacaMdrAcArye saM0 1164 nA caitra sudi 4 ne somavAre pATaNamAM jayasiMhanA rAjyamAM " "jIvasamAsavRtti' (grIH 700) lakhI che. A prati Aje khaMbAtanA bhaMDAramAM vidyamAna che. (jainaparaMparAno ItihAsa bhAga 2 mAMthI sAbhAra uta) Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : prAkathana : vi. saM. 2047 mAM mArI dIkSA thayA pachI vaDI dIkSAnA joganA divasathI saMskRta bukono tathA pAkRta pAThamALAno abhyAsa karAvavA dvArA satata kALajI laI mane jemaNe svAdhyAyamAM jaDyo che tathA bukono abhyAsa pUrNa thayA pachI trizaSTi zalAkA purUSa caritra dazaparva, pariziSTa parva, upamiti bhava prapaMcAsAra, upadezamAlA, samarAThacca kahA vagere pAyAnA graMthonuM satata vAMcana karAvI amane jemaNe zAstragraMtho vAMcatA karyA che tathA dIkSA pUrve AyaMbila vardhamAna tapamAM prabaLa preraNA karI bAhyatapa karatA karyA che tathA saMyama jIvanamAM sthira karyA che evA vardhamAna taponidhi pra. pra. gurudeva, 5.pU.A.de zrImad vijaya lalitazekhara sUrIzvarajI ma.sA.nA upakArane kyAreya visarI zakAya tema nathI. vi. sa. 2034mAM vApI cAtumAsArthe padhArela, nitya prabhupUjA karavAnA niyamanA pradAnathI saMsArarUpI aTavImAMthI kheMcIne mokSamArga para prayANa karAvanAra ane dIkSA pachI uttarottara yoga graMthono abhyAsa karAvanAra, svAdhyAya nimagna, prazAMtamUrti evA vidravadvarya pragurUdeva pa.pU.A.de zrImad vijaya rAjazekhara sUrIzvarajI ma.sA. (te vakhate munirAja) nA upakArane kyAreya visarI zakAya tema nathI. karmagraMthono abhyAsa karAvanAra, karma sAhitya sarjaka pU. gurUdeva A.bha. zrImad vijaya vIrazekhara sUrIzvarajI ma.sA.no upakAra visarI zakAya tema nathI. tathA A graMthanA bhASAMtarane tapAsI kALajIpUrvaka saMzodhana karI ApanAra pU. munirAja zrI dharmazekhara vijayajI ma.sA. nA upakArane bhUlI zakAya tema nathI. tema chatAM mArI mati maMdatAnA kAraNe A graMthanA anuvAdamAM kSatio rahI gaI hoya tene sujJajana sudhArIne bhAvanAone AtmasAt karI vahelAmAM vahelA potAnA mokSa paryAyane pragaTa karI zAzvata sukhanA bhoktA bane e ja eka zubhAbhilASA ane mArI mokSamArganI ArAdhanA vAva bhava atUTa rahe tevI abhilASA pUrvaka viramuM chuM. muni zrI sumatizekhara vijaya vi. saM. 2057, jeTha vada-1 saMbhavanAtha jina maMdira, virAra Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 viSaya anukrama cha 2 viSaya pAnA naM. 1. maMgalAcaraNa 2. paropakAranA bhedo ane jinadharmanI dAtavyatA tAravA mATe mahAnaukAsamAna bhavabhAvanAnuM svarUpa 4. zrI nemijina caritrano AraMbha nemininA prathama bhAvamAM dhana ane dhanavatI bhavanuM varNana 6. dhanavatInuM citrakAra yuvAnane jevuM ane dhanakumAranA rUpanA darzanathI tIvrAnurAga | 7. mAtApitA vaDe dhanakumAranI sAthe pANigrahaNanuM karAvavuM. 8. dhanavaDe karAyeluM munidarzana, vairAgyanA kAraNanuM pUchavuM munie kaheluM potAnuM caritra 9. dhanavatInuM mUcchita munine jovuM ane AvI avasthA kema thaI tenI pRcchA 10. munivaDe potAnA jIvananuM kathana, dhana-dhanavatI no prathama bhava samyakatva prApti ane saudharma devalokamAM utpatti 11. citragati bhavanuM varNana ane temAM sugrIvakumAranI kathA 12. citragatinuM siddhAyatanamAM javuM ane tyAM tenAvaDe karAyelI jinendra stavanA | 41 13. ratnAvatInuM pANigrahaNa ane tenI sAthe dharmArAdhanA ane trIjA devalokamAM javuM., 44 14. aparAjita bhavanuM varNana ane temAM azvApaharaNAdi aneka vRttAnto, prItimatIno 46 janma, rUpavarNana ane svayaMvara 15. prItimatInI sAthe aparAjitanuM pANigrahaNa, viSayasukhano anubhava pravajyA 59 - ane agIyAramAM devalokamAM gamana 16. zaMkhakumAra bhavavarNana 17. palipatinA trAsamAMthI lokone choDAvavA, matiprabha maMtrIe kahelI caMdrAdicAranI 66 kathA 18. yazomatIno janma, zaMkhakumAranI sAthe pANigrahaNa, pratibodha, pravajyA, 75 zaMkhamuninuM tIrthaMkara nAma karmanuM arjuna ane baMnenI anuttaramAM utpatti 19. harivaMza varNana, kaMsa janma, vasudevanuM kapaTathI gRhatyAga dezATana ane aneka strIonI sAthe paraNavuM. 20. kRSNanI utpatti ane bAlakrIDAnuM varNana 21. nemikumAra caritra ane temAM janmotsava varNana 108) 22. kRSNa vaDe karAyela ariSTavRSabhAdino vinAza 23. kaMsavadha ane varNana [24. satyabhAmAnI sAthe kuSNano vivAha 25. mathurAmAMthI sarvayAdavonuM niSkramaNa 1OjA 114 118 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 26. susthita devanI ArAdhanA, dvArikAnI racanA jarAsaMdhanI sAthe yuddha ane kRSNano 122 rAjyAbhiSeka 27. nemijinanA jIvana prasaMgo, rAjImatInI sAthe vivAhanI kabUlAta ane jAnanuM 138 prayANa 28. rathanuM vALavuM, vivAhanA niSedhamAM carcA, rAjImatIno vilApa ane nemijinano 156 pravrajyA mahotsava 29. nemijinano vihAra, rAjImatI rathanemino paraspara saMvAda nemijinanI kaivalya prApti, 163 rathanemino samavasaraNa ane dharmopadeza 30. kRSNanI samyaktvanI prApti rathanemino pratibodha, dvaipAyana vaDe karAyela niyANuM 172 ane dvArikAno dAha 31. kRSNanuM rUdana, be pagathI cAlavuM, jarAkumAravaDe karAyela kRSNano vadha, kRSNanuM naraka 179 gamana, baLadevano zoka, dIkSA svargamAM utpatti, narakamAM kRSNanI pAse javuM ane mithyAtvanuM prarvatana 32. bhagavAnanA parivAranuM varNana ane pAMDavonuM mokSagamana 184 33. anitya bhAvanAnA svarUpanuM varNana 189 34. balinarendra kathA nigodathI mAMDIne kevaLajJAnanI prApti sudhInA bhavonuM svarUpa 197 aMte bhuvanabhAnu kevalInA bhavamAM saMsAranI samAptinuM varNana 35. zuddhipatraka Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavabhAvanA prakaraNa bhAga pahelo OM arhate namaH OM hrIM aiM zrIM sarasvatyai namaH maMgalAcaraNa jemanA vaDe A avasarpiNImAM nyAyamArga prathama batAvAyo, lokasthiti (vyavahAra)nI racanA karAi, rAjAone vize atimahattvano saMyamabhAra prakaTa karAyo. (arthAt prabhu saMyama svIkAranAra rAjAomAM prathama rAjA hatA.) tyAra pachI prabhue ugratapane AcaryuM. tapanA prabhAvathI ujjvaLa kevaLajJAna prApta karIne saMpUrNa bhAvone joi-jANIne saMsAra sAgaramAMthI traNa jagatane uddharyuM. evA pavitra AdinAtha tIrthaMkarane huM namaskAra karuM chuM. - 1 jenuM caritra nirmaLa che, askhalita pratApa che, sakala pApa rUpa kAdavanA samUhane ghAta karanAruM tIvratapa che jemanuM, jemanuM tIrtha vijayane pAme che, devo vaDe jemanA caraNa pUjAyela che tevA zrI vIraprabhune huM namyo chuM. - 2 jeo vaDe bhavabhAvanA rUpI naMkhAyelI doraDIne pakaDIne (prApta karIne) saMpUrNa bhuvana uddhArAyuM che evA zeSa jinezvarone huM vaMdana karuM chuM. - 3 zrI gautama pramukha gaNadharonA mukhamAMthI nIkaLelA nirjharAo A lokamAM nitya jaya pAme che jemAMthI (nirjharaNAmAMthI) zrutarUpI mahAnadIo nIkaLI che. - 4 jemanI kRpAnA lezathI huM paNa zAsraracanArAonI madhyamAM zAsraracanAra thayo te suguruonA caraNarUpI kamaLane vaMdu chuM. jemanI smRtipathane prApta karIne jaDabuddhivALA puruSo paNa turata vidvAna bane che te zrutadevatA mane varadAna ApanArI thAo. A graMthanI aMdara nipuNajanane yogya je kAMi sArabhUta rahasya kahevAnuM che teno sarvapaNa bhAvArtha upamiti-bhava-prapaMca kathAnI jema jANavo. - iti maMgalAcaraNa - Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMtha prAraMbha ratnAvalInI jema ekalI paNa upadezamAlA bhuvanane zobhAve che te motInI mALA samAna bhavabhAvanAnuM ame zuM kahIe ? (arthAt bhavabhAvanAnI vicAraNA saMsArasAgarane taravA zreSTha upAya che) - 1 te (saMsAra rUpa sAgara taravAnA) kAraNathI mArA vaDe A bhavabhAvanA prakaraNa racAyuM che athavA tenA bIjA saMbaMdhane kahuM chuM tene tame sAMbhaLo. - 2 A bhavasAgaramAM paDela jIva nAva samAna jinadharmathI saMyukata manuSyapaNuM koIka rIte (mahAkaSTathI) prApta kare che. - 3 manuSyapaNuM prApta thayA pachI vivekI puruSoe jinadharmanI ArAdhanA karIne potA upara avazya upakAra karavo joIe. nahIMtara te potAne Thage che. - 4 koIka puNyanA yogathI je paNa paropakAra kare che te puruSa saubhAgyanI upara maMjarI caDhAve che. - 5 jagatamAM viralAone potA para upakAra karavAnI mati thAya che tenAthI viralatara jIvonI mati paropakAra karavAmAM thAya che. - 6. paropakAra karavAnI mati thayA pachI paNa temAMthI pracaMDapuNyathI yukta thoDA jIvone paropakAra karavAnuM sAmarthya prApta thAya che. tethI paropakAranuM mULa potA para upakAra che ane te siddha thayA pachI dhIrapuruSo - vaDe AcarAyela paropakAramAM prayatna karavo joie. - 8 kAruNyanA sAgara, siddha thayuM che potAnuM kArya evA jinezvaro paNa dhamapadezAdithI bIjAo para upakAra kare che. - 9 dravya ane bhAvathI be prakAre paropakAra kahelo che. artha ane kAmanA sAdhanonA dAnathI je upakAra thAya te prathama dravya upakAra che ane dharmanA dAnathI je upakAra thAya te bIjo bhAvopakAra che. - 10 temAMno dravya upakAra arthamativALA, bhavAbhinaMdI, bALabuddhi jIvone hoya che. tethI dravya upakAra bhavAbhinaMdI jIvone AnaMda Ape che, bhAva upakAra vivekI puruSone AnaMda Ape che. - 11 prAyaH arthakAma bhavarUpI mahAvRkSanuM mULa ja che. tethI apathya jema rogInuM ahita kare che tema arthakAmano upadeza svaparanuM anartha kare che. - 12 navarAdibhAvomAM artha ane kAma anaMtIvAra prApta thayA che ane tenA kAraNabhUta duHkhanA samudraghAto anekavAra bhogavAyA che. - 13. tathA lokonA hRdayamAM kAmAgni svayaM ja saLage che ane dravyanI pipAsAthI taraso thayelo Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva bhuvanataLanI aMdara bhame che. - 14 tethI gurupaNa artha-kAmanA upadezanA dAnathI sahAya kare to e spaSTa ja che ke A (arthakAmano upadeza) baLatA gharamAM AhutinA kSepa jevuM che. arthakAmanI dezanA unmAditane moranA TahukA jevI che. tarasyAne tapelA sIsAnA pAna karAvavA jevI che, kSata para kSAranA kSepa jevI che athavA laTakatAnA paga kheMcavA jevI che athavA DubatAnA gaLAmAM paththara bAMdhavA jevI che, viSathI mUcchitane sApa karaDavA jevI che athavA mALA parathI paDelAnA mAthA para ghaNanA ghA mAravA samAna che. (15-16-17) tethI paropakAra karavAnA athaoe sarvajIvone jinadharmano upadeza ja Apavo athavA jinadharmanuM ja dAna karavuM (arthAt tAdi uccarAvavA) kAraNa ke kahyuM che ke - je paramArtha bAMdhava vaDe (je paropakAra kare che te ja paramArthathI bhAI che) A jinadharma apAyo che tenA vaDe deva-manuSyonA saghaLAM sukho ane mokSasukha apAyuM ja che. teo mitra che, teo hitane IcchanArA svajano che ane teo ja kharA bAMdhava che jeo atizaya durlabha ane sukhanuM kAraNa evA jinadharmanuM pradAna kare che. (20) jo ke dAnAdinA (dAna-zIla-tapa ane bhAva) bhedathI dharma cAraprakArano che to paNa ahIM (A graMthamAM) uttama evA bhAvadharmanI vivekSA che. (21) je bhAvanAdithI rahita dAnAdika ISTa phaLa (mokSa phaLa) ne ApatA nathI paNa dAnAdithI (nirapekSa) rahita bhAvadharma svarga ane mokSanA phaLane Ape che. (22) tethI bhavabhAvanAnA upadeza ane dAnAdinA vyatikara (prastAva) thI racAyela A graMthamAM AcArya bhagavaMta prathama maMgalAdine kahe che. (23) mUla : NamiUNa nnmirsurvrmnnimuddphurNtkirnnkbburiaN| bahupunnaMkuraniyaraMkiyaM va sirivIrapayakamalaM // 1 // * 'chAyA-natvA nmrsurvrmnnimukuttsphuttkirnnkrburitm| bahupuNyAGkaranikarAGkitamiva zrIvIrapadakamalam // 1 // siddhaMtasiMdhusaMgayasujuttisuttINa saMgaheUNaM / muttAhalamAlaMpiva raemi bhavabhAvaNaM vimalaM // 2 // siddhAntasindhusaMgatasuyuktizuktIH saMgRhya / muktAphalamAlAmiva racayAmi bhavabhAvanAM vimalAm // 2 // gAthArtha namavAnA svabhAvavALA zreSTha (saman daSTi) devonA maNimaya mukuTamAMthI skurAyamAna thatI kiraNonI zobhAvALA, pracura puNyabhArathI zobhita zrI vIrajinezvaranA caraNarUpI kamaLane namaskAra karIne, siddhAMta rUpI samudramAM rahelI suyukti rUpI zaktione vINIne bhavabhAvanA rUpI nirmaLa motInI mALAne huM racuM chuM. 1-2 vyAkhyA 'raemi' iti kriyA, racayAmi-nirvarttayAmi, kAM ?- 'bhavabhAvanAM' bhavanti punaH punaH prANino'sminniti bhavaH-caturgatikaH 'saMsArastasya sakalamapi svarUpaM saMveganirvedotpAdanAya paunaHpunyena bhAvyate-vimRzyate yasyAM granthapaddhatau sA bhavabhAvanA, tA, kiM kRtvetyAha-'namiUNa' natvetyarthaH, kiM tadityAha-zrImanmahAvIrajinapadakamalaM, kathaMbhUtaM tadityAha 3 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -'namira' ityAdi, bhaktibhareNa namanto ye sureSu madhye varAH - pradhAnAH zakrAdayastanmastakeSu ye maNipradhAnA mukuTA maNimukuTAstatsambandhinaH sphuranto - bhAsamAnA ye kiraNA mayUkhAstaiH karburitaM -- vibhUSitaM maNDitamiti yAvat / tadidAnImutprekSyate--'bahupunnaMkura' ityAdi, 'arahaMta siddhapavayaNe'tyAdibhiH puSTahetubhirupArjitaM anekeSu ca bhaveSu taistaiH sadanuSThAnavizeSaiH upacayamAnItaM tIrthakarazubhasubhagasusvarA''deyayazaH kIrtyAdinAmasAtavedanIyAdiprazastakarmaprakRtirUpaM atIva bahu yatpuNyaM, tasyAtibahutvAdeva madhyaM pUrayitvA zeSasya tatrAvakAzamalabhamAnasyeva sphuTitvA bahirnirgatya yekurAsteSAM nikaraH saMghAtaH, teneva aGkitaM maNDitamityevaM ivazabdasya yojanA draSTavyA / tatazca namatsuravaramaNimukuTasphuratkiraNakarburitaM sat bahupuNyAGkaranikarAGkitamavi zrIvIrapadakamalaM natvA bhavabhAvanAM racayAmIti dvitIyagAthAyAM sambandhaH, sa cAnantarameva vihita iti / kathambhUtAM bhavabhAvanAmityAha- 'vimalAM' malakalaGkarahitAM nirdoSAmiti hRdayam / kAmiva ? - 'muktAphalamAlAmiva' AmalakIphalopamasthUlAmalakamuktAvalImiva / kiM kRtvetyAha- 'saMgRhya' svIkRtya muktAphalanirvizeSAnivArthAniti sAmarthyAyAtatvAt svayameva draSTavyam / kAbhyaH ?'siddhAntasindhusaGgatasuyuktizuktibhyaH' siddhAnta eva sindhuH - samudra - statsaMgatAstatsambaddhAstadAzritA yAH 'suyuktayaH' zobhanAH pramANAbAdhitvena viziSTA jIvAditattvapratiSThAptahetUktibhUtA yuktayo yAsu tAH suyuktayaH prajJaptiprajJApanAjIvAbhigamAdikAH zAstrapaddhatayastA eva muktAphalAdhArabhUtabhAjanavizeSarUpAH zuktayaH siddhAntasindhusaGgatasuyuktizuktayaH tAbhyaH / idamuktaM bhavati yathA kazcitsamudrasaGgatazuktibhyo muktAphalAni saMgRhya vimalAM bhavabhAvanAkhyAM zAstrapaddhatiM racayAmi // etena cedamAkhyAtaM bhavati - neha zAstre'kSaramapi svamanISikayA bhaNiSyate, kintvAgamAnusAreNaiva sarvaM vakSyate iti I iha cA''dyagAthayA 'paramArthaprAptinibandhanabhUtaprastutazAstranirvighnasamAptyarthaM ziSyapraziSyaparamparayA zAstrapratiSThAnimittaM ca sakalamaGgalAtmaka zrImanmahAvIranamaskArakaraNena maGgalamabhihitam, uktaJca - "bahuvigghAI seyAiM teNa kayamaMgalovayArehiM / ghettavvAiM sumahANihivva jaha vA mahAvijjA // 1 // dvitIyagAthayA tu prastutazAstrasya zravaNAdau ziSyapravRttinimittaM bhavasvarUpaparibhAvanArUpaM tadabhidheyamuktaM bhavasvarUpaparibhAvanotpannasaMveganirvedAdibhyo mukti prApyate ityanantaraparaMparaprayojanAdikaM svayamevAvagantavyamiti, evaM zAstrazravaNAdau ziSyapravRttiH sAdhitA bhavati taduktaM -- 'sissapavattinimittaM abhidheyapaoaNaM ca saMbaMdho / vattavvAiM satthe tassunnattaM muNijjiharA ||1|| iti gAthA dvitayarthaH // 2 // TIartha: 'raemi' huM rathaM chaM se prabhAge dviyAya che. kAM ? one ? lavabhAvanAne vAraMvAra jemAM prANIo janme che ane mare che te bhava arthAt caturgati rUpa saMsAra. saMvega ane nirveda utpAdana karavAne mATe saMsAranA svarUpanI vicAraNA jemAM vAraMvAra karAya che te bhavabhAvanA graMtha che. kiM kRtvA iti Aha - zuM rIne ! namaskAra ne, kiM tad iti te namaskurAgIya ega che? zrI mahAvIra jinezvara arthAt zrI mahAvIra jinezvaranA caraNarUpI kamaLane namaskAra karIne kathaMbhUtaM tad iti Aha - namira ityAdi nabhasmrAgIyanuM zuM svaic che - lastinA bharathI nabhatA evA devomAM je zreSTha che te zakrendra vagerenA mastako para rahelA ghaNAM maNivALA mukuTomAMthI skurAyamAna thatAM kiraNothI vibhUSita karAyA che caraNarUpI kamaLa jenA evA te zrI vIraprabhunA tharAga 3thI bhajanuM sva35 che. te bhAegAM utprekSA rAya che. bahu punnaMkura' ityAdi ane bhavomAM arihaMta, siddha, pravacanAdi vIza sthAnaka padomAMthI keTalAka ke sarvapadothI te te sad anuSThAna (sad anuSThAna eTale potAnuM zubha phaLa ApyA vagara na rahe tevuM anuSThAna) vizeSathI tIrthara, zubha, subhaga, susvara, Aheya, yaza, DIrti Ahi nAmabhanI prakRti sva35 tebhana 4 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtavedanIyAdi prazasta karmaprakRti svarUpa je gADha puNya upArjana karAyuM che te puNyanuM ghaNuM bAhulya hovAthI zarIranA aMdaranA bhAgone pUrIne nahIM samAtuM aMkuzanA samUha rUpe bahAra nIkaLIne jANe pagarUpI kamaLane zobhita na karatuM hoya ! ahIM ruva avayava ubhekSA alaMkAra arthe vaparAyo che. ane tethI namatA zreSTha devonA maNimaya mukuTamAMthI skurAyamAna thatAM kiraNothI zobhita thaye chate ghaNAM puNyanA aMkurAnA samUhathI jANe zobhita na hoya evA zrI vIraprabhunA caraNarUpI kamaLane namIne huM vibhAvanA graMthane racuM chuM. "yAmi' bIjI gAthAmAM mukela che tenI sAthe ahIM saMbaMdha joDavo ane te bIjI gAthA tarata ja kahelI che. te bhavabhAvanA kevI che ? pAparUpI maLanA DAghathI rahita eTale ke nirdoSa che ema kahevAno bhAva che. te siva! A bhavabhAvanA konA jevI che? motInA mALA jevI che. jiM tyA rati - karIne? motI jevA sarva padArthono samAveza karIne ahIM padArtha zabda sAmarthyathI () Avela che ema svayaM samajI levuM. sabhya zemAMthI? A bhavabhAvanA siddhAMtarUpI samudramAM rahelI suyukti rUpI chIpomAMthI banAvelI che. koIpaNa pramANathI abAdhita evI viziSTa jIvAdi tattvonI siddhi karavAmAM hetubhUta prajJapti-prajJApanA jIvAbhigama vagere zAstrapaddhatio jemAM rahelI che evA siddhAMtarUpI samudramAMthI suyuktione grahaNa karIne A bhavabhAvanA graMtha racela che. zukita eTale samudranA pakSamAM motIone utpanna thavAnI chIpa ane zrutasamudranA pakSamAM tattvone kahenArA vacano. kahevAno bhAva e che ke - jevI rIte koI vyakti samudramAM rahelI zaktiomAMthI motIne grahaNa karIne nirmaLa evI motInI mALAne race che tevI rIte siddhAMtamAM rahelA judA judA zAstragraMthomAMthI padArthone grahaNa karIne nirmaLa evA bhavabhAvanA nAmanA graMthane racuM chuM. AnAthI kahevAnuM e thAya che ke bhavabhAvanA nAmanA graMthamAM eka paNa akSara potAnI mati mujaba nahIM kahevAmAM Ave paraMtu Agama anusArathI ja sarva kahevAze. ane A graMthamAM prathama gAthAthI paramArthanI prAptinA kAraNabhUta prastuta zAstra nirvina pUrNa thAya te mATe ane ziSya-praziSyanI paraMparAthI zAstranI sthiratA thAya te mATe sakaLa maMgaLa svarUpa zrImad mahAvIra svAmIne namaskAra karIne maMgala karyuM che. ane kahyuM che ke - kalyANo ghaNAM vinovALAM che tethI maMgalano upacAra karIne mahAnidhinI jema athavA mahAvidyAnI jema kalyANone grahaNa karavA. bIjI gAthAthI prastuta zAstranA zravaNAdimAM ziSyanI pravRttinA kAraNabhUta bhavasvarUpanI paribhAvanAnuM svarUpa kahevAyuM che ane te A graMthano abhidheya (viSaya) che. bhavasvarUpanI paribhAvanAthI utpanna thatA saMvega ane nirvedathI muktinI prApti thAya che. bhavasvarUpanI paribhAvanA anaMtara prayojana che ane muktinI prApti paraMpara prayojana che. ema svayaM jANavuM. A pramANe zAstranA zravaNAdimAM ziSyanI pravRtti siddha karAyelI thAya che. kahyuM che ke - ziSyanI pravRtti nimitte abhidheya, prayojana ane * je vastuno je vastunI sAthe saMbaMdha ke apekSA hoya te vastuno ullekha na karavAmAM Avyo hoya to paNa sAmarthyathI samajI levuM. jemake jeo vItarAga che te avazya vItadveSa che tethI vitaSano ullekha na hoya to paNa samajI levuM. tema ahIM motInI mALA ane bhavabhAvanA graMthane upamAna-upameya bhAvano saMbaMdha che motInI mALA motIothI guMthAyelI che tema bhavabhAvanarUpI mALA padArthorUpI motIothI guMthAyelI che. 5 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbaMdha zAstramAM kahevA joie itarathA (je A abhidheya, prayojana ane saMbaMdha na kahevAmAM Ave to) ziSyanI pravRttinuM zUnyapaNuM thAya che ema jANavuM. (tasunnata-ziSyastha pravRttaH razUnyatvam) e pramANe be gAthAno artha che. kiM punarbhavasvarUpabhAvanAyAH phalamityAha- paNa bhavanA svarUpanI bhAvanAnuM phaLa zuM che ? tene kahe che saMveamuvagayANaM bhAvaMtANaM bhavaNNavasarUvaM / kamapattakevalANaM jAyai taM ceva paccakkhaM // 3 // saMvegamupagatAnAM bhAvayatAM bhavArNavasvarUpam / kramaprAptakevalAnAM jAyate tacceva pratyakSam // 3 // gAthArtha : bhava rUpa samudranI vicAraNA karatA saMvegane pAmelA ane tyArapachI kevaLajJAnane pAmelA jIvone bhavasamudranA svarUpanuM pratyakSapaNuM thAya che. (arthAt hAthamAM rahela AmaLAnI jema jagatanA traNeya kALanA sarvabhAvone kevaLIo jue che ane jANe che.) - 3 tIvrazubhAdhyavasAyapUrvako harSodaMcitagAtrasya muktisukhAbhilASaH saMvegastamupAgatAnAM bhavyaprANinAM bhavArNavasvarUpaM caturgatikasaMsArasamudrasvabhAvaM bhAvayatAM punaH punazcetasi nivezayatAM tadeva jAyate karatalanyastAmalakIphalavatpratyakSaM / kathaMbhUtAnAM satAmityAha- krameNa prAptaM kevalaM kevalajJAnaM-yaiste tathA teSAm / idamuktaM bhavati-- tIvrasaMvegApannAnAM durantAnantaduHkhAtmakaM bhavasvarUpaM bhAvayatAM pratikSaNaM tatra nirvedaH samutpadyate, saMvegataH prakarSamupagacchati, tatazcetthaM bhAvyamAne bhavasvarUpe pratisamayaM prakarSamaznuvAne zubhadhyAnAgnau dahyamAne cAtigahanaghAtikarmmamahAvane kramazaH samAlokitalokAloka svarUpaM kevalajJAnamAvirbhavati, tataH pUrvapraklRptAyAM bhavabhAvanAyAM yatsiddhAntaparitantryeNaiva dRSTam, na sAkSAt tadeva bhavasvarUpaM samutpannakevalAnAM sAkSAt pratyakSa bhavati, tadanantaraM ca bhavopagrAhikarmmakSaye mokSa, ityevaM kevalajJAnamokSAvAptiphalatvAd bhavabhAvanAyAM sarvadaiva yatno vidheya iti gAthArthaH ||3|| TIkArthaH saMvega eTale harSathI romAMcita thayela jIvane tIvrazubha adhyavasAyapUrvakano mokSasukhano abhilASa. te saMvegane pAmelA bhavyaprANIone caturgatirUpa saMsAra samudranI cittamAM vAraMvAra bhAvanA karavAthI te saMsAranuM svarUpa hAthamAM rahelA AmaLAnA phaLanI jema pratyakSa thAya che. kyA jIvane prApta thAya che ? kramathI jemaNe kevaLajJAna prApta kareluM che teone bhavasvarUpa pratyakSa thAya che. kahevAno sAra e che ke tIvra saMvegane prApta thayelA bhayaMkara anaMta duHkharUpa pratikSaNa saMsAranA svarUpanI bhAvanA karatAM jIvone saMsArane vize nirveda utpanna thAya che. saMvega prakarSane pAme che. tethI A pramANe pratisamaya bhavasvarUpanI bhAvanA karAye chate saMvega ane nirvedanuM prakarSa prApta thayA pachI zubhadhyAna rUpI agnimAM atigahana ghAtIkarmarUpI mahAvana baLe chate kramathI spaSTa rIte jovAyeluM che lokAlokanuM svarUpa evuM kevaLajJAna pragaTa thAya che. je siddhAMtanA pAratajnmathI ja pUrve prakRSTa bhAvelI bhavabhAvanAmAM je jovAyuM hatuM te parokSa hatuM. te ja bhavasvarUpa kevaLajJAna utpanna thayA pachI pratyakSa thAya che. tyAra pachI aghAtI (bhavopagrAhi) karmono kSaya thayA pachI mokSa thAya che. A rIte kevaLajJAna ane mokSaprAptinuM phaLa maLatuM hovAthI 6 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavabhAvanA vize haMmezA ja prayatna karavo joIe e pramANe trIjI gAthAno bhAvArtha che. bhavasvarUpe bhAvyamAne viziSTavivekAvAptizca bhavyAnAM bhavatItyAha bhavasvarUpanI vicAraNA karyA pachI bhavyajIvone viziSTa prakAranA vivekanI prApti thAya che tene kahe chesNsaarbhaavnnaacaalnniii sohinjamANabhavamagge / pAvaMti bhavvajIvA naThaM va viveyavararayaNaM // 4 // saMsArabhAvanAcAlanyA zodhyamAne bhavamArge / prApnuvanti bhavyajIvAH naSTamiva vivekavararatnam // 4 // gAthArtha : saMsAra bhAvanA rUpI cAlANIthI bhavamArga zodhAye chate bhavyajIvone nAza pAmeluM vivekarUpI zreSTharatna nizcayathI prApta thAya che. (ahIM ruva zabda nizcaya arthamAM 4) saMvegopagatAnAM yeyaM saMsArabhAvanA anavarataM bhavanairguNyacintA saiva cAlanI-dhUlIdhAvakopakaraNavizeSarUpA tayA ajJAnAviratyAdihetukarmarajazcalanena zodhyamAne bhavasya-saMsArasya mArge'jJAnAvirati mithyAtvAdike prApnuvanti bhavyaMjIvAH, kiM tadityAha--viveka eva varaM--pradhAnaM ratnaM vivekavararatnaM / kimbhUtaM ? --naSTamivahastavastragranthyAdeH khasitvA patitamiva / idamuktaM bhavati-saMsArabhAvanAcAlanyA karmarajazcalanena zodhyamAne'jJAnAdike bhavamArge pUrvaM naSTamiva vivekavararatnaM yato bhavyajantavaH prApnuvanti ato'pi bhavabhAvanAyAM sadaivA''sthA vidhiyete gAthArthaH // 4 // TIkArya : saMvegane pAmelA jIvone satata bhavaneguMthyanI ciMtA svarUpa je cAlaNI (dhULa dhoyAnuM upakaraNa vizeSa) che tenA vaDe ajJAna-avirati Adi kAraNo rUpa karmarajane cALavAthI (2) [prastutamAM saMsArano mArga mithyAtva-avirati-pramAda-kaSAyAdithI bharelo che temAM vivekarUpI ratna khovAI gayuM che je joI zakAtuM nathI. tethI karmarUpI rajane bhegI karIne bhavabhAvanA rUpI cAlaNIthI cALavAthI maLI jAya che.] (zodhavAthI) ajJAna-avirati-mithyAtvAdirUpa saMsAramArgamAM khovAyela vivekarUpI zreSTha ratnane bhavyajIvo prApta kare che. te vivekaratnanI vartamAna ' sthiti kevI che ? te vivekaratna hAthamAMthI sarakIne athavA vastranA bAMdhelA cheDAmAMthI chUTI saMsArarUpI mArganI dhULamAM khovAI gayuM che. kahevAno bhAva e che ke - saMsAranI bhAvanA rUpI cAlaNIthI kamarajane cALavAthI ajJAnAdi rU5 bhava mArga zodhAye chate khovAyela viveka rUpI zreSTharatnane bhavya jIvo avazya prApta kare che AthI paNa bhavabhAvanA vize niraMtara zraddhAvALA thavuM. e pramANe gAthAno bhAvArtha che. atha zrImannejinatIrthakarAyudAharaNena punaravi bhavabhAvanApravRttAnAM guNAntaropapradarzanArthamAha- have zrImad nemijinezvaranA udAharaNathI pharI paNa bhavabhAvanAnA ciMtanamAM pravRtta thayelAone bIjA guNonI prApti thAya che tene batAvatA kahe che gADA calAvAthI je mArga banyo hoya te mArganA baMne cilAmAM ghaNI dhULa hoya che A mArga para cAlatA koika jIvanI cAMdI AdinA sikkA jevI bhAre vastu paDI jAya to dhULanI aMdara UMDI UtarI jAya che tethI cAMdIno sikko tene maLato nathI. tethI te jIva mArgamAM paDelI sarva dhULane bhegI karIne cAlaNIthI cALe che pachI dhULa cAlANInA kANAmAMthI caLAIne nIkaLI jAya che ane sikko cAlaNImAM rahI jAya che. A rIte khovAyela sikko maLI jAya che. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArasarUvaMciya paribhAvaMtehiM mukkasaMgehiM / sirinemijiNAIhiM vi taha vihiaMdhIrapurisehiM // 5 // . saMsArasvarUpaM caiva paribhAvayadbhirmuktasaGgaiH / zrInemijinAdibhirapi tathA vihitaM dhIrapuruSaiH // 5 // gAthArtha saMsAra svarUpanI ja bhAvanA karatA mukAyela saMgavALA zrI nemijina Adi dhIrapuruSo vaDe te pramANe bhavasvarUpanI ciMtA karAI che. saMsArasvarUpameva ca paribhAvayadbhiH zrImannemijinAdibhirapi munimaNDalAdhipatibhirdhIrapurUSaiH / tathA-tena zAstralokaprasiddhena prakAreNa vihitaM, pravrajyAmahAbhArodvahanAdikaM sadanuSTAnamiti gamyate, kiM punaH 'zeSamunibhiH? / idamuktaM bhavati-anityAdirUpatayA niHsAro'yaM saMsAro, duHkhahetavazceha yoSidAdibhAvAH sakaladehinAM, nijanijakAryAbhikAMkSI, cAtra sarvo janaH, kiMpAkaphalopamAH paryantadAruNAH khalu viSayAH, akR taramaNIyAni premANi, aparityajantamapi prANinaM parityajantyavazyamabhISTasaMyogAH, anicchato'pyApatantyaniSTasamprayogAH, rogazatasampAtopadrutAnyasumatAM zarIrANi, jarArAkSasIvidhurito'yaM sarveSAM yauvanAbhimAno, vilasati sarvata eva nipAtAvasarApekSI mRtyurmahAvairiko, nAsti ca niHzeSaduHkhadavaprazamAmbuvAhaM sakalasukhasandohaparamanibandhanaM dharma vihAya prANinAmanyadiha zaraNamityAdirUpeNa bhavasvarUpameva paribhAvayadbhiH zrImannemijinAdibhirapi munIzvarairdhIrapuruSaiH paropadezAnapekSaM svayameva pratibuddhastatsarvajanaprasiddhaM sadanuSThAnaM vihitaM, atastIrthakArAdInAmapi satpuruSANAM saMsArArNavamuttitIprUNAM bhavabhAvanaiva mahAtaraNI babhUvA, tato'nyairapi mumukSubhiH saivAzrayaNIyA (iti gAthArthaH) | | TIkAIH saMsAra svarUpanI ja bhAvanA karatA zrI nemijinAdi paNa tIrthaMkara dhIrapuruSo vaDe zAstraloka (Agama)mAM prasiddha prakArathI pravajyA rUpa mahAbhArane vahana karavA svarUpa sadanuSThAnanuM AcaraNa karAyuM che to pachI bAkInA munionI zuM vAta karavI ? (arthAt bAkInA munigaNathI sutarAM AcarAvuM joIe) kahevAno Azaya e che ke anityAdi svarUpathI A saMsAra asAra che, A saMsAramAM sarva jIvone strI Adi bhAvo duHkhanA kAraNo che. A saMsAramAM sarvaloka potapotAnA kArya (svArtha)nA abhilASavALo che. viSayo nizcayathI kiMpAkanA phaLa samAna aMte dAruNa che, strIjanano prema kRtrima che. Icchita saMyogane nahIM choDavA mAgatA jIvane abhiSTa (icchita) saMyogo choDI de che. aniSTa saMyogonI IcchA na hovA chatAM baLAtkAre AvIne paDe che. jIvonA zarIro seMkaDo rogonA saMpAtathI upadrava karAyA che, badhA jIvonA yuvAnIno abhimAna jarArUpI rAkSasI vaDe pIDAyela che. paDavAnA avasarane joto mahAvairI mRtyu cArebAju ja vilAsa kare che ane sakaLa duHkharUpI dAvAnaLane zAMta karanAra megha samAna, sakaLasukha samUhanuM zreSTha kAraNa evA dharmane choDIne jIvonuM A saMsAramAM bIjuM koI zaraNa nathI evA svarUpathI bhavasvarUpanI paribhAvanA karatA zrImad nemijinAdi tIrthakara dhIrapuruSo vaDe paropadezanI apekSA vinA ja svayaM pratibodha pAmIne anuSThAna AcarAyuM che te saanuSThAna sarvajanamAM prasiddha che. AthI saMsAra samudrane taravAnI icchAvALA tIrthaMkarAdi sapuruSone bhavabhAvanA ja mahAtaraNI (naukA) thaI che. tethI anyapaNa mumukSo vaDe bhavabhAvanA ja Azraya karavA jevI che (sevavA jevI che.) e pramANe gAthArtha che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane jema bhavasvarUpanI paribhAvanA karIne tyajAyela che rAjImatI Adino saMga jenA vaDe evA zrImad nemijinasvAmI vaDe sakalajananA cittane camatkArI evuM asAdhAraNa anuSThAna AcarAyuM che te saMveganA atizayane utpanna karanAruM hovAthI saMpUrNa paNa navabhavanA saMbaMdhavALu nemijinanuM caritra pratipAdana karavAnI icchAvALA graMthakAra vaDe kahevAya che. teo keTalAka paNa jagatamAM janme che jeonA nAmAkSarane levAmAM paNa jagata kRtArtha ane harSanA vazathI ullasita haiyAvALuM thAya che. (1) nAmanI aMdara ja saMkAMta thayelA mahApuruSonA guNo paribhramaNa kare che. te mahApuruSonA nAma levAmAM vivekIo potAne sukRtArtha mAne che (2) ane sobhAgyanA mahAnidhi evA jinezvaronA caritro bIjAone paNa sukhakAraka thAya che. vizeSathI zrI neminAthanuM caritra.(3) ekalA pAkelA AMbAnA vRkSanA phaLo sarasa che to pachI khAMDa sAthe bhaLelA kerInA phaLonI sarasatAnuM zuM kahevuM ? (arthAt ghaNAM madhura bane che.) (4) paNa phakata zrI neminAthanA nirmaLacaritro sukhakAraka che to pachI rAjImatI sahitanA te caritro jagatamAM kone sukha na Ape (arthAt badhAne sukha Ape) (5) samyakatvanI prApti pachI A rAjImatInI sAthenA zrI nemijinezvaranA navabhavanA saMbaMdhavALuM caritra che. (6) harivaMza pramukha vaMzonI utpattinuM varNana jemAM che evA ghaNAM zAstro rUpI dudhara samudramAMthI sajanavargane sukhakAraka amRta jevA caritrane huM racuM chuM.(7) jevI rIte kAlakUTaviSa kayAreya paNa amRtasamAna thatuM nathI tevI rIte amRtatulya A caritrane durjano sAMbhaLavAne paNa lAyaka nathI. (8) sUryodaya kayAreya paNa ghUvaDanA cittane sukha Apato nathI tema kuzIla vargane caMdranI cAMdanI kayAreya paNa sukha ApatI nathI. (9) A caritranuM zravaNa bhAre kama durjananA avidyamAna doSone utpanna kare che ane sarvavidyamAna guNono nAza kare che, durjananI gati lokamAM viSama che. (10) durjananA saMstavamAM mRSAvAda doSa thAya che ane niMdA karavAmAM pApa thAya che tathA prayatna pUrvaka saMstava karAyelo durjana paNa doSone kahe che. (11) ane niMdA karAto durjana paNa savizeSathI ja doSane bole che tethI pApI durjanonI pApI kathAthI paNa saryuM. (12) durjananI niMdA karavAmAM potAnuM niMdApaNuM prakaTa thAya che ane tenI stuti karavAthI mRSAvAdano doSa lAge che tethI teonI upekSA ucita che. (13) tethI gaMbhIra, laghukama, mAdhya, dhIra sajjano ja zrI neminAtha prabhunA caritranA zravaNane mATe yogya che. (14) anaMtaguNonA dhAma evA tIrthakaronI niMdAmAM moTuM pApa che tathA tucchamati evA amArA vaDe stuti karavI azakaya che. (15) stutinA virahamAM paNa teo prazaMsanIyanA guNane grahaNa kare che ane tenA doSane DhAMke che kemake dhIrapuruSonI AvI prakRti ja che. (16) prazaMsanIya viSayamAM to te sujano prArthanA karavA yogya che tethI huM je kahuM chuM tene ekAgracittathI sAMbhaLo. (17) zrI neminAtha svAmI tathA zrI rAjumatInA nava bhava saMbaMdhavALA caritrane huM kahuM chuM ane te navabhavo kamathI A pramANe che. (18) zrI nemijinezvara samyakatvanI prApti pachI rAjamatInI sAthe nava bhava saMsAramAM rahyA tene huM svabhakitanI zakitathI kahuM chuM. (19) to tenA navabhavane saMgraha karanArI be gAthAo A pramANe jANavI. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) dhana ane dhanavatI (2) saudharma devalokamAM deva (3) citragati khecara ane ratnAvatI. (4) mAhendra devalokamAM deva (5) aparAjita ane prItimatI (6) AraNa devalokano bhava (7) zaMkha ane yazomatI bhAryA (8) aparAjita vimAnamAM devabhava (9) ane navamAM bhavamAM zrI nemijina svAmI ane rAjImatI te bene huM vaMdu chuM. (20-21). atha zrI nemicaritra ane temAM prathama bhava jaMbudvIpanA A bharatakSetramAM sArApatrothI yukta, rAjahaMsonI zobhAvALuM, bhamarAone ramya ane lakSmInuM nivAsa sthAna che jemAM evA kamaLavananI jema suprakAzita che ramya sthAno jemAM, ati addabhUta karAI che devatAnI pUjA jemAM nathI jovAyo jIDa (anyAya) jemAM evuM amalapura nAmanuM nagara che. (1-2) je nagara dhana-dhAnyathI samRddha evA uttamajanothI AkIrNa che ane najIkanI bhUmi sArAjananA vasavATavALI che tathA dUrano pradeza sarovara, bagIcA, vana, nikuMja (jhADI)thI yukta che ane nagaranI aMdarano bhAga vividha kAMtivALA motI, hAthIdAMta, rukha, suvarNanA vividha prakAranA jinaprAsAdo ane mahelothI zobhita che ane te nagara tAMbA vagerenI sarva prakAranI khANothI yukta che. AthI ja dezAMtarathI AvelAM lAkho vyApArIonI avarajavaranA kAraNe tyAM rahenAra bAla vRddha janone nagaramAM bhamavuM azakya banyuM che. caMdananA rasanI jema potAnA yazathI dizA rUpI vadhUonA mukhone ujvaLa karato vikramadhana nAmano rAjA acalapura nagaranuM pAlana kare che. (3 thI 7) karAyuM che zatrunA mApa(saMkhyA)nuM mathana jenA vaDe, parAbhava karIne apAyela che vanano AhAra jenA vaDe evI talavAramAM kamaLanI (kamaLanApakSamAM karAyuM che bIjA puSponI pratiSThAnuM mathana jenA vaDe, evuM kamaLa, tathA AjIvikA rUpe vitIrNa karAyo che jaMgalI hAthIone AhAra jenAvaDe evuM kamaLa.) jema jenI lakSmI haMmezA vase che evo te rAjA che. sajjanone sukhakAraka, durjanane saMtApa ApanAra, madhyama lokane vize mAdhyacya evo ekalo paNa traNa rUpavALo bhuvanane vismita kare che. avasare dharma, artha ane kAmabhogane sevanAro hovA chatAM paNa rUpathI yukta hovA chatAM paNa saubhAgyano samudra hovA chatAM paNa te rAjA parastrI parAgamukha che. (10) aMtaHpuraziromaNi rUpAdiguNothI yukata, jANe sakaLa guNane dhAraNa na karatI hoya tevI dhAriNI nAmanI strI che. (11) te baMne samagra ja rAjyalakSmInA sukhane anubhave che tyAre kyAreka paNa dhAriNIe rAtrInA cothA pahoramAM jevA mAtrathI ramaNIya, merunI jema vistAravALo ane udAra atigADha patronA samUhathI zyAmavarNavALo, zyAmakAMtivALo koyalanA kaMThamAMthI prasarato che madhura avAja jemAMthI, dUra phelAyelI che sugaMdha jenI, maMjarInA sugaMdhamAM Asakta thayela bhamatA bhamarAnA samUhanA kolAravathI vAcALa, paripakava phaLanA samUhathI namela zAkhAnI upara bhamatA mA popaTanA samUha jemAM, mana ane AMkhane sukhakara evA AMbAnA vRkSane svapnamAM jue che. (12 thI 15) ane devarUpane dharanAro koIpurUSa kahe che ke A hAthathI tArA AMgaNAmAM Aje AMbo Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ropAze. keTalAka kALa pachI pharI bIjI jagyAe ropAze, vaLI pharI trIjI jagyAe e pramANe pachI pachI viziSTa phaLavALo AMbo navavAra ropAze svapnamAM A dazya joIne dhAriNI sarvavRttAMta patine kahe che. rAjA te hakIkata nimittikone kahe che. te nimittika rAjAne jaNAve che ke tamane uttama putra thaze ema ame A svapnathI jANIe chIe paraMtu navavakhata ropavAno je vyatikara che tene ame jANatA nathI. (19) nRpadaMpatI saMtoSane pAmyA tyAra pachI dhAriNI paNa te divasathI AraMbhIne vAdaLano samUha jema pANIne dhAraNa kare tema garbhane dhAraNa kare che. jema jema garbha vadhe che tema tema garbhanA ja (putranA) vipula puNyathI teonA gharamAM gaNimAdi () cAra prakAranuM dhana vadhe che. (21) pachI garbhakALa pUrNa thaye chate prazasta divase dhAriNI jema rohaNa bhUmi ratnapuMjane janma Ape che tema karAyo che udyota jenA vaDe evA putraratnane janma Ape che. (22) tyAra pachI bharAvadAra stana sAthe aphaLAtI che goLamotInI mALA jenI, utAvaLathI upADela pagamAM raNakAra karatI che jhAMjhara jenI, sarakI gayo che aMboDo jeno, sarakI gayuM che. uttarIya vastra jenuM, harSanA romAMcathI zobhita che zreSTha dehalatA jenI, parasevAnA jaLabiMduthI zobhatuM che mukharUpI kamaLa jenuM evI priyaMvadikA dAsIvaDe rAjAne putra janmanI vadhAmaNI karAI. (23-25) maMtrI ane nagaranA vRddha puruSo bolAvAyA ane nagaramAM moTI vadhAmaNIne pravartAvo evI AjJA apAI (26) te A pramANe. dareka gharamAM pravRtta thayo che mahotsava jemAM, caMdana rasathI siMcAyela che samagramArgo jemAM, nagaranI ramaNIjanothI AraMbhAyuM che. maMgaLa jemAM, zreSTha nRtyothI tuTelI che ghaNI hAralatAo jemAM, baMdIjanavaDe karAyo che kolAhala jemAM, dekhAtuM che vividha prakAranuM kautuka jemAM, gharegharamAM baMdhAyA che. vizAla toraNo jemAM, cAre tarapha ghUmI rahyA che mazkarA (hAsya karAvanArA vidUSako) jemAM, ghaNAM tuSTa karAyA che bhamatA yAcako jemAM, cAre tarapha karAyuM che caMdana rasanuM chAMTaNuM jemAM, tathA praveza karAtA che pUjAnA pAtro jemAM, haraNa karAtuM che mastaka paranuM vastra jemAM, vagADAtuM che bherI vAjiMtra jemAM, apAtuM che ghaNuM dAna jemAM, racAyela che dukAnonI zobhA jemAM, saMbhaLAya che madhura gIta jemAM, khavAya che. vividha bhojana jemAM, pivAya che suMdara pINuM jemAM, zuddha karAtuM che kedasthAna jemAM, choDAto che baMdijanano samUha jemAM, kara, zulka ane daMDa mApha karAyA che jemAM, survaNa kaLazonI sajAvaTa karAI che jemAM, nagara lokonA moTA pramoda sAthe lokonA mana ane AMkhane sukha ApanAra avAjathI Akula, harSathI samAkula, - dasa divasanuM varyApanaka (vadhAmaNI) rAjAvaDe karAyuM. (27-34). ane AthI ja AnaMdanI sAthe rAjAnA ghare dhananA samUhanI vRddhi thaI tethI ja dhana e pramANe tenuM nAma karAyuM. meru parvatanI guphAmAM rahela kalpavRkSanI jema A putra sukhathI vadhe che ane ghara, nagara ane deza sukha samRddhithI vadhe che ane yogya samaye thoDAM divasomAM saMpUrNa kalAno samUha dhanavaDe tevI rIte grahaNa karAyo ke jethI sakala vibudha jana vismita thayo. pachI () gaNima : gaNine levaDa devaDa thAya te sopArI vagere gaNima che. dharima : jakhIne levaDa-devaDa thAya te goLa vagere dharima che. meya : mApIne levaDa - devaDa thAya te ghI vagere meya che ane parichedya : parIkSA karIne levaDa-devaDa thAya te ratna vastra vagere parichedya che. 11 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moranA kalApanI jema prakaTita karAyo che vividha vilAsa ghaNAM sukhane karanAro ane AzcaryakArI rUpavALo yauvanano AraMbha ullasita thAya che te A pramANe. prathama UgatA grahonA samUhanI samAna sUryanA kiraNonI ramyatAthI, azokavRkSanA pAMdaDAM jevA lAla ane kAcabA jevA unnata be caraNothI, kamaLanI nALa jevA sukomaLa jaMghAthI, gUDha jAnuthI, airAvaNa hAthInI sUMDha samAna AnupUrvI (prathama jADI pachI krame karI pAtaLI thatI) be goLa sAthaLathI, vistRta nitaMbathI madhyabhAgamAM kaMika pAtaLA evA mAchalAnA peTa jevA peTathI, vizALa vakSasthaLathI, zaMkha jevI DokathI parIghanA daMDa jevA be bAhuthI, vRSabha jevA unnata skaMdhathI, kAmadevanA jhUlA jevA be kAnathI, zreSTha padmarAgaNi jevA be lAla hoThathI, punamanA caMdra jevA be gAlathI, kamaLa jevI suMdara AMkha ane kamaLanI nALa jevI saraLa nAsikAthI, sapheda pAMpaNothI, vizALa kAnanA cheDA sudhI pahoMcatI be AMkhothI, AThamanA caMdra samAna zreSTha bhAlatalathI, saMpUrNa kamaLanI zobhAne vahana karanArA mukhathI, moranA morapIMchAonI kaLAnI zobhAne jItI lIdhI che evA aMjana sarIkhA kALAvALanA bhArathI, spaSTa rIte pragaTa karAto che kAmadevano vikAra jenA vaDe,cAre bAjuthI nahIM samAtuM hovAthI jANe bahAra na nIkaLatuM hoya tevuM lAvaNyamaya dhananuM zarIra zobhe che. tenA zarIra ane AMkhonAM tejathI jItAyelA ane lajjA pAmelA survaNavalayo jANe saLagatA agnimAM praveza na karyo hoya ! (39-47) avitRSNita ramaNIo vaDe nayanarUpI aMjaliothI pIvAtuM hovA chatAM paNa dhananuM lAvaNya rUpI jaLa pratidina adhika vadhe che. te nagaramAM sakala loka tenA ja rUpa, yauvana, lAvaNya, vilAsa, buddhi vagere guNonI saMkathAthI nirata rahe che. (50)hRdaya rUpI phalaka para AlekhAyelo te ja mRgAkSIo (srIo) vaDe dhyAna karAya che. tenI ja pratikRti(chabI)ne lakhIne citrakAro (citrakaLAne) zIkhe che. vadhAre zuM ? te nagaramAM sarvapaNa loka tenA guNasamUhane joto, kIrtana karato, dhyAna karato, tenA guNamaya thayo. (52) ane A bAju pRthvI rUpI strIone vize sadhavAnA lakSaNa evA lakSmInA phulanI jema vadhatI lakSmIvALuM kusumapura nAmanuM nagara che. (ahIM pRthvIne srInI upamA ApI che nagarane phulanI upamA ApI che jema phula strInI zobhAne vadhAre che tema kusumapura pRthvInI zobhA vadhAre che.) (53) siMhanI jema jIvonI yAcanAne zobhAvanAro ( satyavaLatoddo vikalpe zabda Apela che sattva+vaLa+soho satya eTale prANI samuha, vaLa eTale vana, jaMgala ane soho eTale zobhA, siMhapakSe prANIonA samUhavALA vanane zobhAvanAro, rAjA pakSe sattva eTale prANIono samUha vaLa eTale yAcanA soddo eTale zobhA arthAt yAcakanA samUhane zobhAvanAro (saMtoSanAro) eTale rAjA dAnAdinA vyasanavALo che.)nirdoSa zasra rUpI dhanavALo hovA chatAM paNa zatrurUpI hAthIone AkramaNa karanAro siMha nAmano rAjA kusumapura nAmanA nagaranuM pAlana kare che. sajjananA haiyAmAM vAsa pAmelI pavitra ane sArAguNavALI, nirmaLacittavALI, muktAvalInI jema zreSTha vimalA nAme patnI che. (55) have viSaya sukhone anubhavatA te bene 12 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNAM putro pachI ativallabha dhanavatI nAme putrI thaI. kusumapura tarapha prayANa karela brahmA vaDe ratnothI nirmANa karAyela putaLInI jema ratikrIDAnuM kAraNa, bhuvanamAM abhyadhika dhanavatInA rUpane joIne kAmadeva paNa lobhAze AthI bhayabhIta thayela ratie dhanavatIne siMharAjAne ghare mokalI che. (58) yuvatIne yogya kaLAo samaye teNe evI rIte grahaNa karI jethI te lokamAM sarasvatInA vibhramane utpanna kare che. AMbAnI DALI para navI maMjarInI jema sakala yuvAnonI AMkho rUpI bhramaranA samUho paDe che jenA para evI tenI yauvana lakSmI vikase che. (60) ane atrAMtare tyAra pachI tyAM hAthInA samUhane madathI parAdhIna karatI ane sAmAnya lokane kAmathI parAdhIna karatI jANe unmAdI banI hoya tevI zaradaRtu zarU thaI. jagatamAM konI saMpattinI nyUnatA nathI thatI ema lokone jANe spaSTa na kahetI hoya tema nadIo osarelI (ghaTatA) pANIvALI thaI. (62) svaccha moTA jaLAzayo ane sarovaro rAjahaMsIothI sevAya che. moToguNa ane alpadoSa varte che. savizeSa nirmaLa jayosnAne prApta karIne caMdra vaDe paNa loka AzvAsita karAyo, zuddha svabhAvavALA jIvonI riddhIo parakAryane mATe hoya che.(64) madanA utkarSane pAmIne hAthIo vanone ukheDe che. malIno (duSTo)nI prakRti AvI ja che ke lakSmIne pAmIne bIjAne pIDe che. sva-para jananI apekSA vagara vipula pANI varasIne juo vAdaLAoe paNa kaluzabhAvane choDIne ujvaLapaNuM prApta karyuM. vAdaLarUpI rogothI mukAyela ane atiduSTa vIjaLIrUpI lohInA pravAhanA nirgamanathI karAyo che upakAra jenA vaDe evuM AkAza tala nirmaLa thayuM. (67) tIkhA ane kaDavA AhArane choDIne loka madhura AhArI thayo.jIvone eka sthAne prItI lAMbA samaya sudhI kayAMthI hoya? (68) ane zarada RtumAM utpanna thayela anAjanA samUhathI cAlI gayuM che duHsthapaNuM (daridratA) jenuM evI pRthvI sustha thaI. sarvatra pAkela zAlinA kSetrothI yukta dhanakaNathI samRddha gAmo dekhAya che. nIvAra (vRkSa vizeSa) nI gaMdhathI sumanohara, nRtya ane rAsathI khuza thayela AhIranA samUhavALA, gopIjananA rAsanA avAjathI Akula evA aro bharavADothI vyakata thayA. (70) prekSaka jana vaDe saMbhaLAto che kheDuta strIonA gItano dhvani jemAM, mArgamAM vahana karAto che musAphara varga jemAM, abhimAnI zreSTha vRSabhono samUha garjanA kare che jemAM evo suprazasta Indra mahotsava karAya che. (71) caMdranI jyosnAnA pravAhathI sarvatra zItala evI puNyazALIonA havelIonA bhaMDAra che jemAM, khavAtA che rasavALA zeraDI daLo jemAM, pIvAtA che khAMDavALA dUgha jemAM, (72) dIpotsava karavAmAM pravRtta thayo che loka jemAM, zreSTha khANI-pINIthI UbharAyo che AnaMda jemAM, kamaLanA sugaMdhathI praphullita, devayugalothI sevAtuM che vana jemAM, (73) mAlatI ane makaraMdo (AMbAo) che jemAM, madhura guMjArava kare che bhamarAno samUha jemAM, kamaLavanothI zobhatA che sarovaro jemAM, kalahaMsothI zobhatA che kamalavano jemAM, (74) zaradaRtu pravarte che jemAM, harSa vistare jemAM che evA avicchinna kaumudI mahotsava vakhate lokamAM sarvatra AnaMda prasare che tyAre Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmadevanA ghare jaIne dhanavatI pUjA kare che. (75) ghaNI sakhIothI vIMTaLAyelI kAmadevane pUjIne bhavanamAMthI nIkaLIne dhanavatI jeTalAmAM udyAnamAM jue che teTalAmAM zreSTha citra paTTikA che jenA hAthamAM evo eka citrakAra yuvAna azokavRkSanI chAyAmAM vizrAma karato rahe che.(37) have kamalinI nAmanI dhanavatInI sakhIe citrakAranA hAthamAMthI citrapaTTa laIne manuSyanI pratikRti (chabI)ne joi. (78) bhuvanamAM abhyadhika citrapaTTanA rUpane joIne vismita hRdayavALI kamalinIe citrakArane puchayuM, "are! kAmadevanuM A rUpa zuM tArA vaDe AlekhAyeluM che? athavA to zuM A deva ke khecaranuM rUpa che? athavA to agnithI baLelA che vALa,dAMta, ne nakha jenA evA bhIlonuM AvuM rUpa kayAMthI hoya? (80) amane moTuM kautuka che tethI tuM A rUpane kahe. have citrakAra yuvAna kahe che ke he sutanu ! tuM sAMbhaLa vikramadhana nAmano rAjA acalapurano svAmI che tene dhAriNI nAmanI bhAryA che teno A dhana nAme putra che utkaMTha devIo vaDe paNa jenuM cAritra gavAya che ane jeno caMdra jevo nirmaLayaza dizAvalayane ujjavaLa kare che tenA ja rUpalakSmInA prakarSane joIne pracchanna rUpane dhAraNa karanAro harSita manavALo kAmadeva bhuvanamAM bhame che. (84) sAgarone vize gaMbhIrapaNuM che, parvatone vize. uccatva ja che. lokane vismaya karanArI A be vastu tenA vaDe dhAraNa karAya che. (85) kumAranA guNa samUhathI kumArane choDIne bhuvana paNa jItAyuM che. potAnA avikAra guNathI pharI potAno guNa samUha jItAyo che. (arthAt kumArano avikAra guNa zreSTha che.) jenA guNakIrtanamAM sukavionI pravRtta thayelI vAcAo buTTI thAya che to amArA jevAnI tyAM zuM gaNanA? AMkhanA vinoda mATe jovA lAyaka phalaka para guNanidhi evA te dhananA rUpanA lezane mArA vaDe AlekhAyo che. (88) phakata huM ja nahIM paNa jenA vaDe te kumAra jovAyo ke saMbhaLAyo che te kumAranA guNanA ciMtanamAM ane rUpanA darzanamAM Asakata rahe che ane tyAM pAse rahelI dhanavatI teNe kahelA ane citrapaTTa para AlekhAyela A rUpane vize sarva paNa sAMbhaLe che ane jue che. (90) have kamalinI kahe che ke he mahAzaya! tuM sajjana che je tArAvaDe te zubhakanuM guNa kIrtana rUpa amRta amArA kAnamAM nakhAyuM. ItyAdI vArtAlApa karIne te AgaLa javA cAlI ane koI paNa rIte dhanavatI paNa tenI sAthe javA cAlI. (92) pAchaLa vALelI DokavALI ane AgaLa mArgamAM zUnyamanaska pagalAM bharatI dhanavatI sakhIo vaDe jevAI. have kamalinIe kahyuM ke juo to kharA! tRSAtura evI svAminI paNa pAchaLa rahelA saptaparNa vRkSanA sauMdaryane jue che. (94) tethI kaMIka hasIne nIcuM moDhuM karIne jetI dhanavatI vicAre che ke aho ! mArA sakhIjananI caturAInI zI vAta karIe? paraspara potapotAnI kathAne karatI jeTalAmAM badhI ghare pahoMcI teTalAmAM dhanavatInA manarUpI sAgaramAM mAchalInI jema dhana vaDe vAraMvAra paNa saMcAra karavAthI tevo kSobha karAyo ke jethI sujananA upadeza rUpI naukAno saMcAra ruMdhAyo (7) AbhUSaNonuM prasAdhana karatI nathI, priyasakhI varganI sAthe AlApa karatI nathI, kaLAone yAda karatI nathI, popaTa-popaTInA samUhane bhaNAvatI nathI. hAtharUpI kUMpaLonI ceSTAthI hRdayanA bhAva prakAzita kare che, mastakane dhuNAve che, bhujAone jamADe che, dhananI saMkathAne yAda karIne ema zUnya manaska bhame che. (99) have bIjA divase koIpaNa rIte kamalinIe ekAMtamAM tene kahyuM ke he sakhI ! tArA zarIranI AvI avasthA kema dekhAya che ? 14 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre nisAso nAkhIne dhanavatI kahe che ke he priyasakhI !huM kaMIpaNa jANatI nathI. tuM mArA bhAgyane pUchake jenA vaDe huM seMkaDo duHkhonuM bhAjana karAI chuM pachI AgrahathI sakhI pUche che tyAre te kahe che ke he zreSTha sakhI! huM kaMI paNa jANatI nathI paNa mane dAha pIDe che. pachI kamalinIe kahyuM ke he svAminI jo tane kheda na thato hoya to dAhanuM kAraNa je ame jANIe chIe te ame tane kahIe. (103) tyAre dhanavatIe kahyuM ke ekAMta hitakArI evI tane kahevAmAM zuM vikalpa hoya? A pramANe kahe chate kamalinI kahe che ke jo ema che to he svAminI! udyAnamAM citrakAra vaDe dhanamAM guNonI prazaMsA karAI tyAre kapaTa bhAvane kAraNe tArA para to doSa thayo.(105) kaMIka hasIne dhanavatI vilakhI thaI pachI vicAre che ke aho! caturone kaMIpaNa ajJAta hotuM nathI. pachI kamalinIe kahyuM ke he priya sakhI! mane upAya paNa sUjhyo che, tuM dhIraja dhara kSaNa paNa viSAdane karIza nahIM. te vacanathI dhanavatI AzvAsita karAi. have kamalinIne madhyamAM besADIne dhanavatI kahe che A kAryamAM je upAya tArA vaDe jaNAyo che te kahe. dhanavatI kahe che ke citrapaTTamAM je puruSa jevAyo te guNano bhaMDAra che ema saMbhaLAyuM che tethI karAyela maMtravAda (vicAraNA)mAM ahIM sarva sughaTita che. (109) ema kamalinI kahe che tyAre vilakhI thayela dhanavatI bolI ke are ! tuM mazkarIne choDa. he sakhI ! zuM hamaNAM mazkarIno samaya che ? have kamalinI kahe che ke he svAminI ! amAruM jIvitavya tArI kuzalatAne adhIna che tethI jyAre tArI AvI asvasthA hoya tyAre amArAthI mazkarI thAya? (111) paraMtu Aje gharamAMthI nIkaLatI vakhate mane rAjamArgamAM kharekhara pUrva paricita evo eka naimittika maLyo. meM tene puchyuM ke mArI svAminIno vara koNa thaze ? teNe kahyuM ke atialpa divasomAM te dhana ja tArI svAminIno pati thaze. A viSayamAM nimittiAe mane ghaNI khAtarI (cokasAi)o ApI che ane te naimitrika badhA kAryomAM avisaMvAdI (satya) che. te AdhArathI khuza thayelI huM tArA parihAsane karuM chuM. nahIMtara tArI AvI avasthAmAM mAruM jIvita paNa kyAMthI hoya ? (115) tethI tuM dhIra thA, sAmAnya jananI jema utsuktAvALI na thA. huM bALapaNathI sarasvatI che ema sakaLajanamAM prasiddha che. dhanavatIe kahyuM ke huM paNa A jANuM chuM. huM paNa bIjAne upadeza ApuM chuM paraMtu potAnA kAryamAM huM mUDha chuM, je kRtya che tene huM jANatI nathI. (117) pachI kamalinIe kahyuM ke he priya sakhI ! to paNa tuM dhIra thA, thoDA divasomAM ja tAruM A kArya siddha thayeluM joiza. ityAdi yukti saMgata snehathI bharapura dhIra kamalinInA vacana sAMbhaLIne dhanavatI koika rIte potAnI svasthatAne dhAraNa kare che. (119) have anya divase page lAgavA mATe AvelI dhanavatInA vikasita thatA yauvanalakSmIthI alaMkRta rUpane siMharAjA jue che ane vicAre che,ke aho ! jagatamAM Azcarya che ke mArI putrInuM rUpa devonA manane paNa mohita kare che. (121) tethI jo tene anurUpa vara meLavI ApuM to sAruM thAya ane A (anurUpa varanI prApti) jIvanA puNyane adhIna che amAro viSaya nathI. jo ema hoya to paNa puruSe puruSArtha karavo joie to paNa huM jANato nathI ke Ane yogya vara koNa che ? yogya evA paNa kone A dhanavatI gamaze? athavA dhanavatIne koNa gamaze ? AthI ja prAyaH lokamAM putrIo azubha gaNAya che. ityAdi vicArato divasane pasAra karIne rAtrIe 15 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjA suto. rAtrI purI thaI tyAre kAla nivedake kahyuM ke (bhaNuM) (125) bhuvanamAM Icchita athanI prAptimAM koipaNa ciMtA na karo kAraNa ke ahIM prabhAtano samaya varte chate aMdhakArano nAza karIne ekAeka kayAMkathI AvelA A sUryanI sAthe kamalinIno karAyela zreSTha zobhAvALo saMga konA vaDe kalpAyo che? have nidrAthI jAgela rAjA tene sAMbhaLIne vicAre che ke aho! A sUryodayanA kathanathI mane paNa anukULa kahevAyuM che. (128) jevI rIte sUrya ane kamalinIno saMyoga lokamAM avasthita (nizcita) che tevI rIte bIjA paNa bhAvo nizcayathI thanAra saMyogane prApta kare che ane thanArA saMyogo vize koIne paNa je ciMtA che te kharekhara duHkhanA phaLavALI ja che. karAyelI ciMtA thanAra ane nahI thanAra bhAvone anyathA karatI nathI. (130) pachI ciMtA vagaranA rAjA UThIne prabhAtanA kAryo kare che. ane hajAro sAmaMtothI vyApta evI sabhAmAM bese che. eTalAmAM hAthamAM rahela che suvarNa daMDa jene puSTa, unnata, ane gADha stanapara zobhato che hAra jene evI pratihArI tyAM praveza karIne kahe che ke devavaDe (rAjAvaDe) citramatI nAmano amAtya je vikama dhana rAjA pAse mokalAyela hato te daravAjA para Ubho che. rAjAe kahyuM ke tene jaladIthI aMdara AvavA do. rAjAe ema kahyuM eTale amAtya turata hAjara thayo. (133) moTA vinaya pUrvaka rAjAne praNAma karIne, ucita Asana para besIne amAtya kAryasiddhine kahe che. pachI siMha rAjA pUche che ke tyAM gayela tArA vaDe zuM kaMIpaNa Azcarya jevAyuM? hA jevAyuM ema amAtye kahyuM eTale te Azcarya zuM che? e pramANe pharI puchAyela amAtya kahe che ke huM jANuM chuM paNa tene kahI zakato nathI. to paNa mArI zakti mujaba kaMika kahuM chuM. he deva! tyAM dhanakumAra nAmano rAjaputra che. te AzcaryanuM ghara che. guNanA bhaMDAra evA tenuM rUpa, teja, buddhi, vinaya, gAMbhIrya, dhIrapaNuM che te sarvanuM varNana karavuM hoya to vidvAnane ekeka bhava lAge. (138) tenuM darzana thaye chate devanA darzananuM kutUhala virAma pAme che, te jovAye chate devIono devagaNa para virAga thAya che. guNanA vistArane grahaNa karavAmAM viSNu (hajAra moDhAvALo) samartha thato nathI. (140) ane bIjA yogya ke ayogyane deva jANe che. paNa huM eTaluM mAnuM chuM ke jo te dhanavatIno vara na thAya to bhAgya (vidhive paNa hArI gayo. kAraNa ke zaMkarane gaurI ane kRSNane lakSmI ApIne vidhie prApta karela yaza jagatamAM tyAM sudhI ja skurAyamAna thAya che jayAM sudhI te beno saMyoga nathI thayo. (142) pachI rAjA vicAre che ke aho! amAtyano vacana vinyAsa ucita samaye mane ANe A jaNAvyuM. mAre vikramadhana rAjAnI sAthe apatyano (dhanavatIne ApavAno) saMbaMdha yogya che paraMtu vidhi anukULa che ke nahIM te ame jANatA nathI. athavA ucitanuM AcaraNa karanAra amAre ahIM koI doSa nathI. jo vikramadhana rAjA A sabaMdhane mAnya nahIM kare to vidhi ja aparAdhI banaze. (145) ema vicArIne vikama dhana rAjAnI pAse amAtya vacana kuzaLa che ema jANI tene ja mokalyo. dhanavatInA varavA nimitte zikSAne grahaNa karI amAtya ghare gayo. eTalAmAM sakhIjanathI yukta dhanavatI jyAM che tyAM jaIne tenI nAnI bahena caMdramatI Ama kahe che ke dhanavatInA sagapaNanA prasaMgathI tame badhI vadhAmaNI karAo cho. pachI dhanavatI vicAre che ke aho! A zuM? amAruM eTaluM puNya nathI ke jethI sobhAgI evo te ja vara thAya. ane je A caMdramatIe dhana sivAya mAro bIjo pati 16 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaze ema kahyuM hota to pahelA AzAthI dhAraNa karI rAkhela te jIvita paNa hRdayane bhedIne bahAra nIkaLI jAta. (150) tethI caMdramatIe jeTaluM kahyuM che teTaluM ja thAo ene vicArIne dhanavatI mUIitanI jema likhitanI jema, ghaTitanI jema, adhomukhI rahI. pachI kamalinI vaDe kahevAyuM ke he caMdramatI ! tArA vaDe A kevI rIte jaNAyuM caMdramatI e kahyuM ke huM ahIMthI pitAnA vaMdana mATe sabhAmAM gaI hatI. tyAre tyAM pitAnI pAse citramatI amAtya Avelo hato ane tenA vaDe A pramANe ja kahevAyuM (153) tyAra pachI jeTalAmAM pitAnI zikhAmaNa laIne amAtya potAnA ghare gayo teTalAmAM A satya che ema sAMbhaLIne dhanavatI kaMIka harSavALI thaI. A lokonuM kaMI paNa kapaTa hoya ema mAnI vispharita kopavALI thaI. Aje paNa ahIM kAryasiddhi saMdigdha che ema mAnI viSAdavALI thaI. nimittionuM vacana sAcuM paNa hoya ema mAnI utkaMThAvALI thaI. zuM huM tyAre citrakAra vaDe jevAI hatI? ema zaMkita thaI. ane jeTalAmAM saMkIrNa (vimAsaNa) avasthAne anubhavatI rahe che teTalAmAM kamalinIe kahyuM ke priyasakhI! A kArya siddhi thayuM. (157) eTalAmAM koIka vaDe spaSTa kahevAyuM ke A Ama ja che. pachI badhI sakhIoe kahyuM ke A jema kahe che tema ja che kAraNa ke ATha nimittothI utpAdita evI ja vANI te kyAreya paNa khoTI hotI nathI. ema zakuna zAstromAM saMbhaLAya che. hRdayamAM AzvAsita karAyelI paNa dhanavatI pachI kahe che ke A lakSyothI kAmanI viparita zIlatAno homa thAo. (160) mAruM mastaka duHkhe che kAraNa ke tame sarve kapaTazIlavALI cho ema kahIne dhanavatI parAgamukha thaI. pachI kamalinIe badhI sakhIone rajA ApIne dhanavatIne kahyuM ke he priyasakhI! Aje paNa jyAM sudhImAM amAtya jAya nahIM tyAM sudhImAM tuM svahastathI A bhUrjapatra lakha jethI te bhUrjapatrane vAMcIne tArA sadbhAva tathA vijJAnAdi guNa samUhane jANIne te subhaka sukhane meLave. e pramANe tenA vacanathI dhanavatI paNa ema kare che. kamalinI paNa lekhane dAbaDAmAM mukIne sacivane arpaNa kare che. te paNa jaladIthI acalapura nagaramAM gayo. sabhAmAM beThelA vikramadhana rAjAvaDe saprasAda sAdarapUrvaka bolAvAyo. (165) siMharAjAe tane pharI jaladI kema mokalyo? haMmezA ghaNAM virodhI rAjAo jene che evA siMharAjAne kuzaLa che ne? jenA tame hitaiSI sajjano cho te siMharAjAne kuzaLa ja che jeNe zarIra para vajanuM kavaca dhAraNa karyuM che evA siMhane akuzaLa kema hoya? ahIM mane mokalavAnuM che kAraNa che tene tame sAMbhaLo. siMharAjAnI vimalA nAmanI paTarANInI dhanavatI nAme eka putrI che. jenI abhyadhika rUpalakSmIne joIne zreSTha devo paNa manuSyabhavanI prAptine jaladIthI ja Icche che.je daSTino viSaya banelI zaMkara-viSNu (kRSNa)-kAmadeva ane IndranA anukrame pArvatIlakSmI-rati ane raMbhAnI prAptithI karAyela madane tatpaNa gALe che. sArane jANanArA ane saMsAra upara virakta mativALAone nizcayathI asAra evo paNa saMsAra te dhanavatIne lIdhe sAra jevo jaNAyo che tethI dhanakumAranI sAthe te pANigrahaNanA sukho anubhava ane kartA paNa baMnenA sarjananA prayAsanI saphaLatAne prApta kare che. (172) amAro prabhu Ama kahe che e pramANe kahIne amAtya virAma pAme chate vikramadhana rAjA kahe che ahIM zuM ayukta che? tethI siMharAjanI sAthe vivAhano saMbaMdha amAre ucita ja che caMdranI sAthe cAMdanI joDAya emAM ayukta zuM che? Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema vikramadhana rAjA bole chate hAthano saMpuTa joDIne namIne harSitamanavALo amAtya rAjA vaDe apAyela AvAse gayo. (175) te samaye A samagra paNa vyaktine sAMbhaLIne kumAra paNa sabhA choDIne potAnA AvAse gayo. ane vicAre che ke aho! pitAvaDe jo ke A sarva svIkArAyuM che to paNa huM tenA (dhanavatInA) guNa ke avaguNane jANato nathI. ane je sacivavaDe pitAnI pAse kahevAyuM che te paNa sAcuM che ke khoTuM ema huM jANato nathI. kAraNa ke dUtakAryamAM niyukta karAyela puruSo vadhArI-ghaTADIne paNa bole che nItizAstramAM paNa saMbhaLAya che ke duSTa srI manuSyane anarthanuM mULa che. ItyAdi jeTalAmAM vicAre che teTalAmAM pratihAre jaNAvyuM ke siMharAjAno saciva daravAjA para ubho che teno zuM niyama che ?( arthAt siMcavane aMdara AvavA dauM ke nahIM ?) jaladIthI mokala ema kahevAye chate dvArapALa vaDe saciva aMdara praveza karAvAyo. karAI che ucita pratipatti jenI evo te kumAranI pAse besIne kamalinIe Apelo dAbaDo kumArane Ape che. dhanavatInA potAnA hAthe lakhelo lekha AnI aMdara che ema kahyuM eTale kumAra paNa tene ughADIne harSathI vAMce che. (182) te A pramANe satata kuza thatA zarIrathI DhIlI thayelI, duHkhe karIne vahana karI zakAya tevA bhArathI ladAyelI vAraMvAra UMcu karI jetI hovAthI lAMbI DokavALI, bhukhI rahevAthI kSAmodarI, AMkha pahoLI karI priyatamanI rAha jotI hovAthI vizALa nayanathI oLakhAyelI komaLarasavALA sArabhUta kamaLanA bhojananA tyAgane pAmelI rAjahaMsikA rAjahaMsane nahIM meLavIne jhUre che. tArA guNo sAMbhaLavAnA avasarane pAmIne subhaga ! kAma mane rAta ane divasa ghaNo pIDe che. mArA manoratha ane aMgo tArAmaya thayA che. (arthAt huM tAru satata dhyAna karuM chuM. ) bhUrjapatranI nIcenA bhAgamAM drupadI nAmanA chaMda vizeSathI nirdiSTa che svarUpa jenuM evI dhanavatInA svahaste lakhAyelI bhAvArthathI yukta evI eka gAthAne jue che. tyAra pachI dhana vicAre che ke aho! tenI haMsIsvarUpa kAvyanI gAthA potAnI vijJAnanI prajJAne ane snehanA prakarSane batAve che. jo ke tenA rUpAdi guNo mane haju sudhI pratyakSa nathI thayA to paNa mArA parano rAga tenA rUpAdi guNanA samUhane jaNAve che. (188) potAnAthI ayogya sthAnamAM rahelAne vize koIpaNa rIte anurAga thato nathI. ghaNuM karIne ayogyatAvALAone AvA prakArano vacanano vinyAsa ghaTato nathI. athavA lekhanA anusAre tenA sadbhAvane jANuM sadbhAva ja na hoya to rUpAdinuM zuM kAma che ? jethI kahevAyuM che ke hasato (puruSa) hajArane meLave che, harSasahita bolato lAkhane meLave che, sajjana manuSyano sadbhAva koDathI paNa adhika meLave che. (191) tethI jaNAyelA sadbhAvanA sAravALI, sukulamAM janmelI suguNI evI te bALAne paraNatA mAre zuM nyUna thAya ? ema vicArIne teNe paNa te ja rIte potAnA hAthathI lakhela bhUrjapatra tathA motIno hAra saciva joDe dhanavatIne mokalyo. tyAra pachI sanmAnIne rAjakumAre vidAya karyo. saciva potAnA dezamAM siMharAjAnI pAse pahoMcyo. (194) harSita sacive sarvavRttAMta rAjAne kahyo. rAjA harSa vibhora thayo. pachI sacive bhUrjapatra ane hAra paNa dhanavatIne ApyA ane kumAre potAnA hAthathI bhUrjapatra lakhyuM che ItyAdI saghaLo vRttAMta kahyo. dhanavatI tuSTa thaI ane te ja kSaNe ekAMtamAM lekhane vAMce che. te A pramANe jeo vaDe svapnamAM paNa jovAI 18 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI, jeonA saMbhAvanAnA viSayamAM paNa kyAMya AvI nathI to paNa te samutsuka puruSo lakSmInI roja prArthanA kare che. (196) paNa aho! koIpaNa kAraNathI A lakSmI jene svayaM bhaje che.teo zuM lakSmIne nathI bhajatA? jo nathI bhajatA to teonuM ajJAna ja aMtarAyanuM kAraNa che. vaLI bIjuM prakRtithI svaccha, goLAkAra, sArabhUta guNonA samUhathI pUrNa, doSarahita evA hArane ane priyatamane dhAraNa kare che. (priyatamanA pakSamAM svabhAvathI nirmaLa, sadAcAradhArI, sadbhUta guNonA samUhathI pUrNa ane doSathI rahita evA priyatama che.) (198) e pramANe lekhane vAMcIne jANe snehanA aMkurAno samUha na nIkaLyo hoya evA pulakita aMgavALI dhanavatI hArane potAnA kaMThamAM dhAraNa kare che. (199) have anya prazasta divase dhana-dhAnya-suvarNa-ratna ane vastrothI paripUrNa, maMDalapati ane sAmaMtagaNothI vIMTaLAyelI, evI svayaMvarA nArI dhanavatI atiriddhinA abhyadayavALA evA siMharAjAvaDe acalapuramAM dhanakumArane mokalAI ane jatI evI te parama vinayathI mAtApitAnA pagamAM paDI. teoe paNa sagargada snehathI nirbhara AdarapUrvaka tene kahyuM ke he putrI! (202) A lokamAM manuSyanuM paNa vinaya ja bhUSaNa che. nitya parAdhIna janmavALI nArIne vizeSathI vinaya bhUSaNa che. AthI ja tAre A strIonI sAthe haMmezA ja upazama dhAraNa karavo. puruSa paNa upazAMta thayela na hoya to AnaMda pAmato nathI to pachI strIonI zI vAta karavI? (2003) dhIra puruSo paNa sAmAnya jananA saMgathI sajajananA mArgane choDI de che to sAmAnya jananA saMgathI abalA varAkaDI strIono vinAza thAya emAM zuM Azcarya che? saMrakSaNa (sAra saMbhALa) vinAnA svAmIonA (samarthonA) putrAdio nAza pAme che to pachI zvasurakulane nitya paNa AdhIna evI strIonI zuM vAta karavI? dAna karanAranA dAnanI ja zaMkA kare che paNa koI dAnano tiraskAra karatuM nathI, madathI rahita hAthIono paNa loka tyAga karato nathI. (athAt hAthIo madathI rahita hoya to paNa loko tene grahaNa kare che.) suvarNa ratnAdithI zarIrane bhUSaNa karavuM te mAtra lokAcAra ja che. uttama kuLamAM janmelAnuM zIlarUpI alaMkAra ja prasAdhana che. AthI he putrI! vinaya, upazama, susaMga, anukULa vartana, ane dAnarUpI zakti (puruSArtha)mAM haMmezA paNa udyama karaje ane zIlarUpI saMpattinuM rakSaNa karaje. (208) mAtA ane pitA je kahe che te tahatti (tema ja che) karIne ane namIne kamathI acalapuranA bahAra (udyAnamAM) pahoMcI. tyAra pachI pradhAna puruSoe vikama dhana rAjAne khabara ApI. khuza thayela rAjAvaDe vizALa AvAsa apAye chate dhanavatI paNa AvAsita karAI. bIje prazasta divasa (tithi, vAra, nakSatra,karaNa ane yogano suyoga thaye chate) Ave chate ghaNI moTI vibhUtithI dhanavatI dhanakumAra sAthe paraNAvAI. have tenI sAthe pAMceya prakAranA viSayasukhone anubhavatA tenA navA devanI jema sukhapUrvaka divaso pasAra thAya che. ane loko prazaMsA kare che ke AvI kumArIno je svAmI thayo te kumAra dhanya che. ane je AvA patine paraNI te dhanavatI dhanya che. (214) have koika divase kumAra ghoDA khelavavAnA sthAnamAM jAya che. tyAM ghoDAnI savArI kare che ane eTalAmAM ekAeka navA vAdaLanA AgamanathI utpanna thayela ghaNAM gaMbhIra zabdanA 19 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zravaNathI vismita thayelo vicAre che ke aho! A mahAzcarya zuM che? A vAdaLanI garjanA nathI kAraNa ke AkAzamAM vAdaLAMono abhAva che, A devanA kaMThano avAja paNa nathI kAraNa ke vAtAvaraNa suprazAMta che ane e pramANe vicArato kamathI te zabdanI anusAra jato bahusAla nAmanA ramaNIya udyAnamAM pahoMcyo. (218) ane tyAM sura-khecara-manuSyonI sabhAmAM zreSTha suvarNakamaLa para zuddhadharmanI dezanA ApatA skurAyamAna tejavALA sUrine jue che. zuM A sUrya ja che ? nA, A sUrya nathI kAraNa ke te duHkhe karIne joI zakAya tevo che. zuM A prazAMta rUpavALo caMdra che? nA, caMdra paNa nathI kAraNa ke te kalaMkavALo che paNa A kalaMka vinAnA che. zuM A kendra che? nA, te paNa nathI kAraNa ke te animeSa AMkhavALo che jayAre A sanimeSI che ane zreSTha vrata ane rUpane dharanArA che. A sUri che ema nizcaya karIne hRSTamanavALo ghoDA parathI Utare che. pAdukA,chatra,huri ane khagane choDIne sUri pAse jaIne atizaya vinayathI pagamAM paDIne ucita dezamAM bese che eka kSaNa dharma sAMbhaLIne pachI pagathI mAMDIne mAthA sudhI ane mastakathI mAMDIne pagasudhI sUrine joIne prazAMta madhura vANIthI kumAra kahe che amAro (tamArA vize) avinaya na thAo tethI kaMIka pUchIe chIe. lokamAM tamAro janma bIjAnA sukhane mATe ja che. rUpa paNa bhuvanamAM abhyadhika che. A yauvanano AraMbha prathama ja che ane zarIra paNa sukumALa che tethI tamArA vratanuM grahaNa mahAzcaryakArI che. (226) jagatamAM tamArA jevAnuM zarIra kAmadevanA vinodanuM sthAna che. jo teo (tamArA jevA) paNa tapa karaze to te kAmadeva paNa te tapane ja kare ane bIjuM he muninAthI lakSmI paNa tamArA jevA vize ja vase che. jaladhi-pama AdinI lakSmI prasiddhi mAtra ja che. arthAt samudranA kamaLa AdimAM lAgIno vAsa prasiddhi mAtra che vAstavamAM tamArA jevAne vize ja lakSmIno vAsa che ema huM jANuM chuM. tethI jo tame lakSmIne choDIne A duSkara tapane karo cho to te varAkI lakSmI sthAnathI bhraSTa thayelI tapovananuM zaraNa kare. (229) tethI rAjya lakSmIne yogya yauvanane pAmelA, lakSaNone dharanArA evA tamArA vaDe A kaNakArI anuSThAna kema AcarAyuM? tethI kRpA karIne he munisiMha! mane A kaho kema ke A vize amane moTuM kutUhala che pachI munipatie kahyuM ke he devAnupriya! A uttara kahevAya che. paraMtu kahetA paranI niMdA ane svaguNano utkarSa thAya che. svaguNanuM grahaNa ane paranI niMdA e laghutAnuM mULa che to paNa huM saMkSepathI kahuM chuM jethI paropakAra thAya. (233) magadha dezamAM mahAlaya nAmanuM zreSThagAma hatuM. siMha ane vasaMta nAmanA be bhAIo hatA. tyAM vasatA teone bALapaNathI paraspara tevo sneha thayo ke kSaNamAtra teo chUTA paDatA nathI. bALapaNamAM sAthe dhULamAM ramatA eka sAthe ja vRddhine pAmyA. sAthe bhaNe che yauvanamAM paNa sAthe ja pRthvIpara bhame che, sAthe dhana upArjana kare che, sAthe vilAsa kare che, sAthe dAna Ape che ane sAthe ja khAya che, suve che, bhame che, ane sAthe ja rahe che. paraspara snehathI baMdhAyelA samAna-vastra-vilepana-taMbola-kusuma-AhAra-pAna vagerene grahaNa kare che. (238) A pramANe kALa pasAra thaye chate vasaMta nAmanA nAnAbhAInI strIe kyAreka ekAMtamAM A pramANe kahyuM ke he mUDha! A gharamAM je koI vastuo che tene zuM tuM jANe che? vasaMte kahyuM ke te Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM che? have A kahe che ke je tAro moTo bhAI che te mukhamAM mITho che ane manathI juko che kAraNa ke te kuMkuma-vastra-AbharaNAdine chUpI rIte lAvIne potAnI strIne Ape che. khajUra vagere khAdyo potAnA putrone Ape che ane tArI bhAbhI kapaDA vagerenI moTI poTalIo bhare che. dhanAdino ghaNo saMgraha kare che. ghaNuM bhojana kare che. icchA mujaba pitR saMbaMdhIone Ape che athavA mAre AnAthI zuM? aMte jAte ja tuM jANaze. (243) have vasaMte tene kahyuM ke he nirbhAge! bAkInA gharonI jema amArA gharane paNa tuM malina kema kare che? jethI tuM AvuM jUThuM bole che. yuga badalAya to paNa mArA bhAInuM citta anyathA thatuM nathI. mAtAthI adhika evI bhAbhInI to huM zuM vAta kahuM? ityAdi vasaMte kahyuM tyAre maunanuM AlaMbana laIne A te divase mauna rahI. bIjA divase avasarane prApta karIne navI yukti vizeSa racIne evI rIte kahe che ke jethI vasaMte mauna rahIne badhuM sAMbhaLyuM. (247) bIje divase bIjI yuktithI vasaMta patnI vaDe kAna bhaMbherAvAyo. A rIte judA judA prakArothI vasaMta bharamAvAyela manavALo thayo. vasaMta patnIne kahe che ke he bhadra! A vAta sAcI che. zuM mAro bhAI paNa Avo che? te kahe che ke ahIM tamAre bhrAnti zI che? paraMtu huM zuM kahuM? rAgI, devI ke mUDha ane je koIthI vyarDsAhita karAyelo hoya te badhA devo vaDe paNa samajAvI zakAya tema nathI. tuM paNa bhAI tathA kapaTamAM kuzala evI bhAbhI para rAgI che, tuM nAno che ema samajI saghaLAM ghara saMbaMdhI duSkarmo tArI pAse karAvAze. tAro bhAI pote moTo che ema samajI zaThazIlavALo A ThAkaranI jema besI rahelo che ane A jeThANI mane boDI dAsInI jema pIDe che. (252) gAmaDIyA evA tArA pagamAM baMdhAyelI huM badhuM sahana karuM chuM. huM tane ekane paNa sAcavI zakatI nathI athavA huM je kAryane jANuM chuM. tene paNa karavA samartha nathI. ItyAdi prapaMcothI koIpaNa rIte vasaMta evo bhramita karAyo jethI mUDha evA teNe strInI badhI juThI vAtane tahatti karIne svIkArI lIdhI. (254) pachI plAna mukhavALo vasaMta anya koI divase moTAbhAIne kahe che ke he bhAI! mArA bhAganuM je kaMipaNa hoya te mane bhAga pADIne Apa. (255) pUrve kyAreya nahIM sAMbhaLelA AvA vacanane sAMbhaLIne siMha cittamAM vismaya pAmyo. aho! A kevuM apUrva che? je mAro bhAI paNa AvuM bole che. pachI teNe kahyuM ke he vatsa! ahIM tuM konI sAthe bhAga pADIza? tane choDIne mAre bIjo koNa che? athavA mane choDIne tAro bIjo koNa che? ATalA vakhatamAM mArA vaDe tAruM je kaMI vipriya karAyuM hoya te kahe paNa tArA vaDe mAruM kaMIpaNa vipriya karAyuM nathI tethI snehathI pratibaddha manavALo tuM mane akALe AvuM kema bole che? tethI he vatsa! tuM saMpattino upabhoga kara. A sarva lakSmI tArI che.(259) ityAdi premagarbhita, suyuktivALA vacanothI siMhe samajAvyo tyAre vasaMtanuM citta pharIthI paNa koIka rIte svastha thayuM. te vasaMta A vAta patnIne kahe che tenI patnI paNa mAthuM dhuNAvIne kahe che ke jeThanA vacanone huM jANuM chuM. mUDha evo tuM ja jANato nathI. tAro bhAI varATikA (nANA)thI bharelo che. bhogya sAmagrIthI samRddha, tejasvI motInA svastikavALo che. suvAdathI rahelo che e sAcuM che ke gAmamAM rahenAro tAro bhAI eka ja che. (arthAt tArA bhAI pAse ghaNI saMpatti che gAmamAM enI ja vAhavAha thAya che. gAmamAM mukhI jevo che vigere) kaThorane viMdhe che, sUkSma (mIThuM mIThuM) bole che 21 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bALako vaDe kahevAtA A dhUrtanA lakSaNone te Rjuka! zuM tamArA vaDe kyAMya saMbhaLAyA nathI? (263) maphatamAM hAthamAM AvI gayela gulAmane zuM koI hAthamAMthI javA de? tethI tame ahIM raho huM koInI paNa dAsI nathI. ATalo vakhata tArI bhAbhInuM meMdAsapaNuM karyuM. tAro tAga levAyo che tethI tuM kyAreka paNa bodha pAmIza. (265) tame chokarAonI sAthe raho huM to pitAne ghare jaiza. ema kahyuM eTale vasaMte kahyuM ke he priye! tuM keTalAka divasa dhIraja rAkha. pharIthI paNa vasaMte bhAIne kahyuM ke mane bhAga Apa. bhAIe paNa pharIthI bodha Apyo. pharIthI paNa patnIvaDe bharamAvAyo. ema bhAi ane priyatamAnA vacanothI saMzayathI DolAyamAna thato anya divase potAnI strI vaDe potAnI matikalpita evuM kaMIpaNa vipriya batAvAyuM che jene jaIne vasaMta moTAbhAI ane bhAbhI para koIka rIte draSavALo thayo. A prasaMgane AzrayIne ghaNAM azubha vacano bhAIne kahe che. yukitao vaDe bhAivaDe samajAvAto hovA chatAM bodhane pAmato nathI. A joIne kheda pAmelo moTo bhAI vicAre che ke aho! juo to kharA! potAnI strIthI A kevo duHkhI karAyo? ghaNAM phUTa kapaTathI bharelI strIonA sAmarthyane to juo lAMbA samayathI baMdhAyela mULavALA paNa baMdhunA sneharUpI vRkSane UkheDI nAkhe che. snehALa bhAIonA sneha rUpI vRkSo tyAM sudhI ja nitya vadhe che jayAM sudhI nArInA vANI rUpI daDha ane tIkSNa kuhADIonI dhArAo cAlatI nathI. (273) jayAM sudhI paizunya, (4) uccATana,vidyA jApamAM kuzala evI strIono yoga thAya tyAM sudhI ja bhAionuM saMyuktapaNuM Take che. arthAt yoga thayA pachI saMyukatapaNuM nAza pAme che. | ityAdI vicArIne dhanasahita ghara bhAIne soMpIne udAratAthI ekalo nIkaLIne te alaga rahyo. (275) ane loko tenI prazaMsA kare che. pachI nAnAbhAInI patnI kahe che ke AnI (moTAbhAInI) prazaMsA kema karo cho? A dhananI poTalI laine to nIkaLyo che. pachI keTalAka divasomAM nAnA bhAInI vipula paNa lakSmI nAza pAmI. paNa moTobhAI pharI paNa ghaNuM dravya kamAyo. (277) pachI pharIthI nAnobhAI moTAbhAInI pAchaLa lAgyo ane kahe che ke tArI pAse dhananI poTalI che. dhananI poTalI nahIM hovA chatAM potAnI udAratAne kANe moTAbhAIe pharIthI vipula dhana ApyuM. e dhana pharI cAlI gayA pachI pharIthI bIjuM dhana ApyuM. A rIte ghaNIvAra dhana Ape chate loka nAnAbhAInI hilanA kare che to paNa moTobhAI madhuravacanothI haMmezAM tenI sAthe bole che paNa nAnAne evo pariNAma thayo ke loko pAse A mArI hilanA karAve che. paNa lakSmI koine paNa puNyathI maLe che ema vicArato nathI to pachI patnI vaDe nacAvAyela apuNyavAna evo huM judo thaIne zA mATe rahyo chuM. pachI vilakhA hRdayavALo lajjA pAmato gAma nagaromAM bhame che to paNa kharekhara puNyahIna kANI koDIne paNa meLavato nathI. malina vastravALo ane malina zarIravALo, duHkhI, dIna,bhUkhathI kSINa zarIravALo, bhulakaNo, anya divase AvIne moTAbhAIne charIthI haNe che. moTobhAI paNa ghAne cUkavIne tyAMthI tene bahAra kADhIne rAjabhayathI choDI de che ane vicAre che ke (284) pUrve teno tevA (4) paizunya : parokSamAM doSonuM kahevuM, uccATana = maMtra vizeSa. jenA prabhAvathI vastu potAnA sthAnathI uDAvI zakAya che, maMtra=devI adhiSThita akSara paddhati, japana=pharI pharI maMtranuM uccAraNa AmAM kuzala strIo potAnuM dhAryuM bIjA pAse karAvI zake che. 22 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakArano sneha kayAM? ane hamaNAM AnI AvI ceSTA kema? upakAra karatA mAre paNa A akAraNa zatru thayo. jevI rIte A zatru thayo tevI rIte putra-bahena-strI-mAtA vagere bIjA paNa A janmamAM viparIta kare che ane lAkho duHkhone Ape che, jevAyela che lAkho doSo jenA evA putra - svajanAdi vize je hitabuddhi che te dhutArAnI jema viparyAsane ja kare che. e pramANe moTA vairAgyane pAmelo koIpaNa rIte gharanI bahAra nIkaLyo tathA gAmanI najIkanA udyAnamAM upazAMta karAyA che pApo jenA vaDe evA sAdhune jue che. (288) tenI pAse jinadharma sAMbhaLIne paramavata (dIkSA) ne svIkAre che. nAno bhAI paNa nIkaLIne tApasanI dIkSA le che. siMha tapa karIne saudharma devalokamAM uttama deva thayo. nAnobhAI jayotiSamAM deva thayo. tyAMthI saMsAramAM bhamIne A ja bahusAlavanamAM kALo sApa thayo. siMhano jIva paNa devabhavamAM vipula sukho bhogavIne Ayu pUrNa thaye AvIne pUrva bhavamAM saMcita karelA puNyathI gajapuranagaramAM surendra nAmanA rAjAno ghaNAM guNonA samUhano dhAma vasuMdhara nAme putra thayo. tene paNa koI divase koIpaNa rIte sAdhune joIne jAtismaraNa jJAna thayuM. pachI siMhabhavanuM smaraNa thaye chate vairAgyathI teNe gaNadhara kevalInI pAse pravajyA svIkArI ane kevalI bhagavaMtane nAnAbhAInA vyatikarane pUche che ane kevalI bhagavaMte paNa A udyAnamAM sApa tarIke utpanna thayo che tyAM sudhIno sarva vRttAMta kahyo. (295) pachI vasuMdhara paNa gurutara saMvegane dhAraNa karato saMpUrNa cauda pUrvo zIgha bhaNe che. gADhatara, atiduSkara tapa-cAritrane ArAdhanA prathama avadhi ane pachI kamathI mana:paryavajJAna utpanna thayuM. pachI kevalIe potAne sthAne tene AcAryapade sthApana karyo ane kamathI vihAra karato sApane bodha ApavA ahIM Avyo. vividha jinezvaranA vacano kahIne te sApane pratibodha karyo. utpanna thayuM che jAtismaraNa jJAna jene evA te sApe anazanano svIkAra karyo. gaIkAle pAMcamAM divase samAdhipUrvaka kALa karIne zreSTha bhAsvara dehane dharanAro saudharma devalokamAM uttama deva thayo. sApane pratibodha karIne te A huM pote dharmane kahuM chuM. tethI harSita thayela kumAra kahe che ke aho! tamAruM caritra ghaNuM suMdara che. (301) he munIndrA moTAbhAgano loka potAnA ghara ane dehane vize ghaNAM prakAranA virasa duHkhone anubhave che paraMtu bIje koI AvA cAritrane grahaNa karavAnA parAkramane karato nathI. e pramANe satya vacanothI kumAra jeTalAmAM munivaranI stavanA kare che teTalAmAM samagra balathI sahita vikramadhana rAjA A vyatikarane sAMbhaLIne tyAM Avyo ane dhanavatI vagere janathI parivarelI dhAriNI moTA harSapUrvaka tyAM AvI. munie dezanA ApI. harSita thayelA teoe dezanA sAMbhaLI. have avasara pAmIne namaskAra karIne rAjAe sUrine puchayuM ke dhanakumAranA garbhasamaye je AMbAnuM vRkSa dhAriNI vaDe devAyuM hatuM tenA navavAra AropaNa AdinA vyatikarane kRpA karIne kaho. pachI upayoga mUkIne munie paNa (muni manaH paryavajJAnI hovAthI A hakIkata jANe che chatAM cokasAI karavA manathI kevalIne puchayuM.) samyam jANavAnA hetuthI manathI kevalIne A hakIkata pUchI. ane dUra rahelA kevaLIe kevaLajJAnathI muninuM sarva manaciMtita jANIne nemijinezvaranuM caritra lezathI sUrine kahyuM. (307) pachI avadhi ane mana:paryavajJAnathI kevalI kathita vyatikarane jANIne kahe che ke he naravara! A tAro putra A bharatakSetramAM A bhavathI navamAM 23 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavamAM saMcita karAyo che ghaNAM puNyano prAbhAra jenAvaDe, jAdavakuLa rUpI sarovaramAM kamaLa samAna, batrIsa idrothI namAyela che be caraNa jenA evA ariSTanemi nAmanA bAvIzamAM tIrthakara thaze. ahIM navavAra AropaNa navabhavanuM sUcaka che ema tuM jANa. he naranAtha! sarvabhavomAM pachI pachI viziSTa puNyone upArjana karaze. pachI pachIno bhava viziSTa phaLavALo thaze ema munie jaNAvyuM. munie A jaNAvyuM tyAre saunA haiyA harSita thayA. sUrine namatA vAraMvAra dhanane abhinaMdana Ape che ane jinadharmamAM paNa te sarvene paNa bhadraka bhAva thayo ane jinazAsanamAM ghaNuM karIne kuzalapaNuM prApta thAya che. (314) eTalAmAM rAjAnA kAna pAse AvIne maMtrI kahe che ke magadhAdhipa mahArAjA vaDe mokalAyela dUta rAjadvAre Ubho che ane te usuka dekhAya che. tethI jaladIthI UTho. pharI paNa ame tamArA caraNanI vaMdanA karazuM ema kahIne dhanakumAra vagerethI yukta rAjA UThyo sUri paNa sukhapUrvakanA vihArathI anya kSetromAM vihare che. pachI vyakata karAyo che snehano bhAva sAra jemAM evA sukhone anubhavatA dhanavatI ane dhanakumAranA divaso pasAra thAya che.(318). have unALAmAM vALA jevI uSNabhUmi ane retI thaI tyAre duHsaha taDakAvALA divaso thaye chate, vAtI evI lUthI bhuvananuM taLa garama thayuM tyAre priyA sahita dhana snAna mATe lIlA sarovare jAya che. (320) pachI jeTalAmAM rama zItala vanomAM vicare che teTalAmAM dhanavatIe ekAeka dUrathI ja eka vanamAM koI vRkSanI nIce duHsaha tapathI sosAyuM che zarIra jenuM evA upazama rUpI lakSmIne bheTavAnI abhilASAvALA rUpathI jItAyo che kAmadeva jenA vaDe mana ane AMkhane apAyela che saMtoSa jenA vaDe evA sAdhu hovA chatAM A pramANe dekhAtA hatA. parasevAnA pANIthI bhInuM thayuM che zarIra jenuM, suprazAMta mukhavALA, nAza pAmela caMdranI kaLA jevI komaLa kAMti jenI (arthAt amAsanA caMdra jevA zyAma zarIravALA) vikasita kamaLa jevA komaLa be pagamAMthI jharatA lohIthI siMcAyela che pRthvI jenA vaDe (arthAt jenA pagamAMthI lohI jharI rahyuM che evA) mUcchathI miMcAI gaI che be AMkho jenI evA dIrdha ane agni jevAM garama mukAyela che nizvAsa jenA vaDe evA, mArganA zramathI zithila thayuM che AkhuM zarIra jenuM, cAlI gaI che saMjJA jenI, evA eka sAdhune joyA. harSa ane viSAdathI (vanamAM sAdhune joyA tethI dhanavatI harSa pAmI ane glAna vyAkula sAdhune joyA tethI viSAda pAmI) Akula dhanavatIe A hakIkata potAnA patine jaNAvI. pachI dhana paNa tyAM jaladIthI pahoMcyo. (325) te sAdhune tevA prakAranA joIne saMbhrAnta thayelo dhana vicAre che ke are re! A sAdhu AvI avasthAne kema pAmyA ? tyAre dhanavatI kahe che ke he nAtha! lAkhapuNyathI prApta thayelA, kALa vilaMbane nahIM sahana karI zakanAra evA A munino jaladIthI upacAra karo. tethI priyatamA ane sakala parijanathI sahita dhane ghaNAM zIta upacArothI munine te pramANe svastha karyA ke jethI prApta karelI saMjJAvALA ane svastha ane cAlI gayo che zrama jenA zarIramAMthI evA zarIravALA muni thayA tyAre dhane tenA aMgAdine svayaM saMvAsanA karI(dabAvyA) pachI jaladIthI sAdhu praguNa (sArA) thaI svasthatAthI beThA tyAre karelI che aMjali jeNe, utpanna thayo che 24 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhakitano bhara jene evo dhana vinayapUrvaka kahe che ke he svAmin marumaMDala (mAravADa) mAM musAphara kevI rIte padmasarovarane prApta kare? athavA cAMDAlanA gharanA AMgaNAmAM airAvaNa hAthI kevI rIte baMdhAya ? ane daridrane ghare kevI rIte ciMtAmaNino saMbhava hoya ? athavA mahAraNyamAM bhukhyo thayelo kevI rIte kalpavRkSane prApta kare? ahIM najIka rahetA amane tamArA jevAno saMga svapnamAM paNa kevI rIte saMbhave ? ane he munIndra! hamaNAM tamArA saMgane prApta karIne potAmAM paNa kaMIka sukRtanI saMbhAvanA karIe chIe paraMtu AvI avasthA ApanI kevI rIte thaI ? AthI jo khedanuM kAraNa na hoya to anugraha karIne mane kaho. pachI munivaDe vicArAyuM ke aho ! Ano vacanavinyAsa, vinaya ane bhakti kharekhara kaMIka paNa apUrva yogyatAne kahe che. kAraNa ke kalyANanA abhAgIyA jIvomAM kalyANanA cihno hotA nathI ane AvA prakAranA jIvo jinezvara prabhunA upadezane yogya hoya che tethI karAyo che moTo upakAra jenA vaDe evA Ane huM jinezvarano upadeza ApuM. (337) Ama vicArIne munie kahyuM ke A kathA moTI che tethI saMkSepathI huM kaMIka kahuM chuM te tame upayoga pUrvaka sAMbhaLo. (338) bhuvanodara nagaramAM jagatamAM vikhyAta moharAjA che jenI AjJAne ahIM devo ane manuSyo mastakathI dhAraNa kare che. kilaSTa, duSTamativALo, ajJAnano paramamitra saMpUrNa bhuvananuM ahita karanAra, utkRSTa karma sthitinuM parama kAraNa narakanagarano sArthavAha, lokonuM mAtra vAraMvAra viparyAsa ja karanAra, mithyAdarzana nAmano moharAjAno amAtya che. (341) te viparyAsa A pramANe che. adevamAM devabuddhi kare che tathA adharmamAM dharmamati utpanna kare che tathA atattvamAM tattvabuddhi batAve che. A apAtrane vize pAtra buddhi batAve che, aguNamAM guNabuddhi kare che. saMsAranA kAraNamAM mokSanA kAraNanI mati utpanna kare che. (343) te A pramANe devamAM devabuddhi dharanArA hAsya-gIta-kAma-ceSTA-nRtya-kIDAmAM karAyo che rAga jeo vaDe evA, ramaNIonA kaTAkSathI haNAyelA hovAthI tenA dAsapaNAne pAmelA ane mAyAvI, kAmadevanA nokaro, zastrane dhAraNa karanArA, sadA krodhI AvA prakAranA jIvo te mithyAdarzana vaDe lokamAM devo tarIke pratiSThita karAyA che. (345) rAgadveSathI rahita, sarvajJa, prazamathI bhUSita zarIravALA, zatru ane mitra vize samAna cittavALA, dUrathI ja tyAga karAyela che ramaNI janano saMga jenAvaDe, mAyA-matsarathI rahita, zastra rahita, sarvasaMgathI mukta AvA prakAranA sudevone mithyAdarzana nAmanA maMtrIe saMtADI dIdhA che. (347) adharmamAM dharmabuddhi, nadIonA jaLathI snAna karavuM, pazugaNano ghAta karavo, talanuM dahana karavuM, paMcAgni tapa karavo, kanyAnA vivAha karavA, kAmamAM Asakti karavI, lokhaMDanA haLAdinuM dAna karavuM, gAya- vRkSAdine vaMdana karavuM, agni-jaLAdimAM paDavuM, kuTuMbanuM paripAlana karavuM tathA jIvaghAtanA kAraNa rAtrIbhojanAdika anya paNa je adharma kArya che tene mithyAdarzana dharmabuddhithI pariNamAve che. (350) padArtha ekAMtathI kSaNa bhaMgura (anitya) che athavA padArtha ekAMtathI nitya che, AtmA bhAla(kapALa) mAM rahelo che athavA AtmA jJAna mAtra che, athavA AtmA zUnya che, athavA A sarva ja 25 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagata paMcamahAbhUtono vikAra che A badhuM pratyakSAdi pramANathI bAdhita che chatAM mithyAdarzana vaDe lokamAM A badhA atatvamAM tatva buddhi prakAzita karAI che. vaLI - (353) saMgrahane poSanArA athari parigraha karanArA, strIne vaza rahenArA, mahAraMbhI, asatya pratijJAvALA (sAcuM nahIM bolanArA) tapelA lokhaMDanA goLA jevA, ekamAtra bhUtanA ghAtamAM rata, kodhI, mAnI, atyaMta lobhI, je gRhastho che tevA gRhasthone vize A mithyAdarzana pAtrabuddhi utpanna kare che ane je upazAMta jIvanA hitakArI, nitya vacana-mana-kAyAthI saMyata, mAyA matsara-ahaMkArathI rahita, brahmacaryamAM rata, jJAnarUpI dhanavALA, nisTaMga, nispRha, sarvathA lobha vagaranA je munio che teone vize mithyAdarzana apAtra buddhine utpanna kare che ane lokane prasveSa utpanna kare che. (357) tathA jeo kautuka, jAdugarI, maMtra tathA IndrajALa ane rasakiyA, nirviSakaraNa taMtra ane zubhAzubha nimitta tathA cikitsA, gaNita cUrNa ane yoga ane yoginI zAkinI prayoga jIvaghAtane utpanna karanArA evA pApazAstronA upadezone moTA prayatnathI zikhave che tathA IcchA mujaba temAM yoje che tevAone A mithyAdaSTi maMtrI lokamAM guNavAna ane pUjyo tarIke pratiSThita kare che. ane jeo jANatA hovA chatAM maMtra taMtrAdine karatA nathI dharmanA atikrama (nAza)mAM bhIru, ekAMte nispRha cittavALA, lobhAdithI rahita, svAdhyAyadhyAna yogamAM rAgI evA AtmAone A mizrAdarzane lokamAM ajJAnI ane nirguNI tarIke sthApita karyA che. (362) mithyAdarzana mahAmaMtrI jIvopaghAtAdi saMsAranA kAraNomAM mokSasukhanA kAraNanI buddhi prakaTa kare che. A mithyAdaSTionuM ahIM bIjuM paNa mahAsaMkalezanuM sthAna ativizALa mahAduHkhavALuM, asaMvyavahAra nAmanuM nagara che. te nagaramAM golaka nAmanA asaMkhyAtA mahelo che. ekeka golakamAM asaMkhyAtA nigoda nAmanA oraDA che. ahIM ekeka oraDAmAM anaMtA kuTuMbIo vase che. te kuTuMbIomAM saMsArI jIva nAmano huM eka kuTuMbI hato.(366) tyAM bhavitavyatA nAmanI mArI priyA hatI. te bhavitavyatA anukULa hote chate bhuvanataLa sukhI ane pratikULa hote chate bhuvanatala duHkhI hato. have koIpaNa rIte lAkho anaMtA pudgala parAvatanane aMte bhavitavyatAnA manamAM ciMtA utpanna thaI ke juo mithyAdarzana amAtyanI sAthe moharAjAe koIpaNa rIte mArA svAmIne A nagaramAM rUMdhIne rAkhyo che. athavA A moharAjAno doSa nathI paNa mAro ja doSa che ke svAmI mArA vaDe ja upekSA karAyA. kAraNa ke mArI sahAya vinA koIpaNa jIva kAni karatA nathI. (370) tethI mAre kayAreya paNa A mArA svAmIno cAritra rAjAnA sainyanA mANasonI sAthe saMsarga avazya karAvavo joIe. A asaMvyavahAra nagaramAM ja rahetI evI mane paNa cAritra rAjAnA sainyanA mANasonI sAtha teno saMsarga karavo asAdhya che. tethI tene upADIne bIjA nagaramAM laI jAuM. ema vicArIne vyavahAra vanaspati nAmanA nagaramAM tenI vaDe huM laI javAyo ane tyAM huM anaMtakALanI sthitivALo karAyo. (373) tyArapachI vyavahAra nigodamAM ane pachI pratyeka vanaspati kAyamAM vividha duHkhone sahana karato aneka kALa sudhI dhAraNa karAyo. pachI tyAMthI upADIne bhavitavyatA vaDe pRthvI -jaLa-agni ane vAyukAmAM pratyekamAM asaMkhyatA avasarpiNI kALa sudhI huM 26 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthapAyo. tyAra pachI beIndriya - teIndriya-caundriya rUpa vikalendriya jIva rAzimAM pratyekamAM saMkhyAtA kALa sudhI huM te bhavitavyatA vaDe dhAraNa karAyo.pachI paMcendriya tiryaMca, manuSya tathA nAraka devagatimAM duHkhone sahana karato huM ghaNIvAra bhavitavyatA patnIvaDe bhamAvAyo. Ama saMsAramAM jamADatI evI A bhavitavyatA anaMta pudgala parAvartana kALane aMte khuza thaI tyAre tenI vaDe huM koIka rIte kahevAyo ke tuM A mohanA sainyane haNa (378) tathA mArI sahAyathI karmapariNAma rAjAne mAra, vizeSathI mithyAdaSTi mahAmaMtrIne mAra, A pramANe kAMtAnI sahAya meLavIne mArA vaDe te ghaNAM haNAyA. tethI harSita thayelI bhavitavyatAe apUrva utkarSane utpanna karato, rAMkaDAne mahAnidhAnanI jema mananI zAMtine Apato kSaNathI samyagadarzana mahAmaMtrI mane batAvyo . tyArathI te (samyagadarzana mahAmaMtrI) mArA vaDe paramabaMdhunA bhAvathI svIkArAyo. tenA sAnidhyamAM mArA rAgAdi doSo pAtaLA thayA. san ArAdhanA karAyelA harSita manavALA samadarzana mahAmaMtrI vaDe paNa kayAreka ekAeka cAritradharmarAjA mane pratyakSa karAyo. (383) karmapariNAma rAjAnA zarIrano khaMDa pRthakatva palyopama pramANa nAza thaye chate (5) duSTamohabaLa pAtaLo thaye chate cAritradharmapAse rahelo cAritra dharmano gRhasvadharma nAmano putra bhavitavyatA vaDe batAvAyo ane baMdhubhAvathI utpanna karAyo che guNano samuha jenA vaDe evA dezavirati dharmano meM saMsArI jIve svIkAra karyo. (385) (saMkhyAtA sAgaropama pramANa karmanI sthiti ghaTe tyAre sarvaviratinI prApti thAya che.) saMkhyAtA sAgaropama pramANa mAtra karmarUpI zarIrano khaMDa chedAye chate mArA vaDe cAritrarAjAno putra sugurunA caraNanI sAkSIe baMdhupaNAthI svIkArAyo ane huM municaMdra guruvaDe upadezAvela, yatidharmanI ArAdhanAnuM hetu evA A kriyAnuSThAnane karuM chuM. vizALa gacchathI yukta huM koIkavAra sAthenI sAthe cAlyo pachI anya dezamAM vihArathI mahAdurgama evI aTavImAM corovaDe lUMTAto te sAthe cAreya dizAmAM gayo. (389) ane huM unALAnA tApathI saMtApa pAmelo bhukha ane tarasathI sukAyelA zarIravALo dizAmUDha thayelo amArga (kharAba mArgavALA araNya)mAM bhamato evo huM ahIM Avyo chuM. cakaLavakaLa thatI AMkhavALo, cAlI gayelI cetanAvALo huM A jhADanI nIce paDyo chuM. have pachInuM je svarUpa (hakIkata) che tene tuM paNa jANe che. e pramANe sarvavRttAMta munivaDe kahevAya chate dhana vicAre che ke aho! munivaranA kevA gaMbhIra kathano che! kAraNa ke te bhavitavyatA ane te karma pariNAma rAjA lokamAM paNa bIjA kone sukhadukhanuM kAraNa nathI thatA? te moharAjA tathA te ja mithyAdarzana maMtrI jagatamAM ekAMta duHkhanuM kAraNa kone nathI thatA? (394) Ama vicArIne dhane municaMdra munivarane kahyuM ke Ape potAnA cAritrane kahI mArA para anugraha karyo. paraMtu he svAminuM! te nagaramAM (asaMvyavahAramAM) tamAro vAsa ane nirgamana jevI rIte thayA che tevI rIte amArA paNa vAsa ane nirgamana thayA che ke bIjI koI rIte thayA che te mane jaNAvo. Ama puchAye chate munivara kahe che ke ghaNuM karIne sarva jIvonuM caritra A pramANe ja che. phakata mithyAdarzana maMtrInA prabhAvathI lAkho duHkhone anubhavatA cAritradharma sainyathI dUra gayelA sarva jIvo asaMvyavahAra (5) samayagdarzana prApta thAya pachI pRthakatva (rathI 9) palyopama karmanI sthiti ghaTe tyAre deza viratinI prApti thAya che. 27 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAzimAM anaMtA pudgala parAvartana vasIne pachI anyatra (vyavahAra rAzimAM) bhame che. (arthAt cAritrane nahIM prApta karanArA jIvo saMsAramAM bhame che kAraNa ke cAritra vinA mokSa maLato nathI.) (399) pachI dhana sAdhune praNAma karIne kahe che ke he nAtha! te mahAmoha sacive (mithyAdarzane) A sarva duHkha mane paNa ApyuM che tethI kRpA karIne mithyAdarzanane ghAta karavA samartha, moTApratApavALA evA samyagdarzana mahAmaMtrIne batAvo. pachI siddhAMta rUpI sAgaranA sAravALA munivaravaDe vacanamArgathI (vANIthI) tyAM dhanane samyagdarzana mahAmaMtrI batAvAyo. (samyagdarzana e AtmAno guNa che tethI carmacakSuthI joi zakAya nahIM tethI munivara AgamavANIthI samyagdarzananuM svarUpa batAve che.) (402) samyagdarzananuM darzana thaye chate dhana harSathI pulakita thayelo zarIramAM mAto nathI. jaNAyuM che samyagdarzananuM svarUpa jenAvaDe evo dhana potAne kRtArtha mAnIne munivarane kahe che ke he svAmin! tamArI atimoTI kRpArUpI zreSTha vRkSanuM phaLa, je traNa bhuvanamAM sAravALuM che te mArA vaDe Aje prApta karAyuM. jevI rIte he nAtha! ApanA vaDe saMsAranA duHkhano viccheda karanAra badhA kalyANa ane guNono bhaMDAra evA A samyagdarzananI sAthe huM saMyojita karAyo tema kRpA karIne cAritra dharmarAjanA putra evA gRhastha dharmane mane sahAya karo ema dhane kahyuM tyAre munie tema karyuM. (arthAt dhane dezivarita dharmanI munivara pAse yAcanA karI ane munie dezavirati dharma uccarAvyo.) ane tyAra pachI dhanavatIne e ja kramathI munivaDe gRhastha dharmanI sahita te samyagdarzana maMtrI sahAya karAyo. (arthAt samyaktva ane dezavirati dharma uccArAvAyA.) pachI harSita thaine te be munine namIne kahe che ke he nAtha! Apane choDIne niSkAraNa jIvone bIje koNa upakAra kare? (408) AthI ApanI pAsethI prApta karAi che kRpA jeo vaDe evA amane iMdrapaNuM paNa ghAsa jevuM che ane rAjya koDInI kiMmatavALuM paNa nathI kAraNake mokSasukha amArA hAthamAM rahelA che. tathA he prabhu! jema hamaNAM A loka satata nizcita saMyogathI svastha (arthAt he muni bhagavaMta Apa amAre tyAM nagaramAM padhAro jethI amone ApanuM sAnidhya satata maLe ane dharma zravaNa-sevA bhaktithI amArI dhArmika svasthatA vadhe.) thAya tema ja karo ema kahIne ane namIne sAdhu ghara lai javAyA ane potAne kRtArtha mAnatA evA teo vaDe kalpanIya vividhaprakAranA AhArothI pratilAbhita karAyA. pachI keTalAka divaso tyAM rahIne dhana ane dhanavatI vagere lokone jinadharmamAM kuzaLa karIne vihAra karI munivara potAnA gacchamAM bheLA thayA. have priyAnI sAthe askhalita zrAvaka dharmane pALatA jo ke pUrve paNa dharma para prIti hatI to paNa hamaNAM samacittathI Atma svarUpane sAdhI ApanAra (sadhamma cAritta mAvAo - sva dharmacAritra mAvataH sva - AtmA dharma - svarUpa arthAt potAnA svarUpane sAdhI ApanAra evA cAritranA bhAvathI.) cAritrano bhAva thavAthI dharma para prIti ghaNIvRddhi pAmI. have ghaNAM divaso vyatIta thayA pachI ane pitA maraNa pAme chate amAtyo, sAmaMta ane nagaranA lokovaDe dhanakumAra rAjapade abhiSeka karAyo. parvatanA zikhara para AkramaNa karatAM sUryanI jema te rAjyanuM pAlana karatA dhanano moTo prabhAva vistare che. yatipAse dharmanA zravaNathI ja lokane bhogopabhogano (lokane sAMsArika bhAgopabhogono niyama hato paNa rAjyamAM 28 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhogAdinI sAmagrInI nyUnatA na hatI.) tyAga hato paNa rAjyamAM bhogAdino tyAga na hato. kAvyamAM ja baMdha hato paNa dhananA rAjyamAM koIne paNa bAMdhavAmAM AvatA na hatA. sogaThAne vize ja. mAra zabdano prayoga thato hato bAkI rAjyamAM kayAMya koIne mAravAnI sajA na hatI. chatranA ja daMDa hatA rAjyamAM koIne daMDa karavAmAM Avato na hato. vanomAM pakSIonuM Agamana hatuM paNa rAjyamAM kayAMya virodha na hato. maMdiro raMgathI lIMpAyela hatA paNa gharo bubhakSA vinAnA hatA. kavijananI ja daSTi para dhana para (varNana karavA mATe) hatI. paNa lokonI daSTi paradhanaharaNa vize na hatI. strIonI keDamAM ja pAtaLApaNuM hatuM paNa rAjyamAM kayAMya tucchatA na hatI. sarovaramAM jaDa (pANI)no sadbhAva hato. paNa rAjyamAM kyAMya jaDatA na hatI. hAthInA ToLAmAM ja kalabha (madanIyuM) hatuM. paNa tenA rAjyamAM kyAMya kalaha (kajiyo) na hato. hAthInA samUhamAM ja mada hato paNa rAjyamAM kyAMya mada (gava) na hato. (419) Ama zAMta karAyA che bhaya ane kalaha jemAM, sadhAyo che saMpUrNa lUMTArAnA rAjAono samUha jemAM evA niSphaTaka potAnA rAjyanuM pAlana dhanarAjA kare che. navA jinacaityone karAve che ane junA jinamaMdironuM jirNoddhAra karAve che. moTA AnaMdathI vicitra prakAranI rathayAtrAo karAve che. (421) sAdharmika vAtsalya kare che ane duHkhIone dAna Ape che ane parvatithimAM pauSadha sAmAyikAdi kare che. pachI koIka vakhata sabhAmAM beThelA dhanarAjA harSathI bharelA manavALA udyAna pAlaka vaDe vadhAmaNI karAvAyA. he deva! pUrve je jJAnanA bhaMDAra evA sUri vaMdana karAyA hatA te hamaNAM ahIM bahusAla udyAnamAM padhAryA che. A sAMbhaLIne rAjA ekAeka jANe amRtasamudramAM nhAyA na hoya! jANe IndranuM rAjaya meLavyuM na hoya! jANe ciMtAmaNi prApta karyuM na hoya! tema tenA harSano atireka zarIramAM, gharamAM, nagaramAM ane samagra traNa bhuvanamAM mAto nathI. pachI rAjA udyAnapAlakane vipula prItidAna ApIne Ubho thAya che. (426) sabhAmAM ja rahelA rAjAe sUrine bhAvathI praNAma karIne snAna kare che hArathI zobhita che chAtI jenI, paherAyuM che devane durlabha vastra jenA vaDe, sapheda cAradAMtavALA zreSTha hAthI para beThelo, hAthIonA samUhathI vIMTaLAyelo, zreSTha ghoDAnA khurathI uDelI ronA samUhathI DhaMkAyelA che dizAonA cheDA jenAvaDe maNi ane ghUgharIonA avAjathI baherA karAyela prekSakonA lAkho zreSTha rathothI vIMTaLAyelo, padAtionA samUhathI sAMkaDo karAyela che vistRta rAjamArga jenA vaDe, mahelonI AgAzIo para rahelA ghaNAM janasamUhothI prazaMsA karAto, AMgaLIothI batAvAto evo rAjA karmo karIne tyAM udyAnamAM pahoMcyo. (430) bahusAla udhAnamAM sUrine traNa pradakSiNA karIne bhaktithI praNAma karIne beThelo vinayathI kahe che ke he munipuMgava! je hamaNAM ahIM AvavAthI ApanA vaDe anugraha karAyo te sAruM karAyuM. pUrve paNa Apa ahIM vicaryA hatA tethI tRSAtura evA amArA para anugraha karAyo hato. Apa ATalo vakhata kayAM rokAyA hatA? tyAre AcArya kahe che ke he rAjana! lazkaranI jamAvaTa pUrvakanI laDAIthI amo vividha dezomAM bhamyA. rAjakuLamAM utpanna thayelA amAre yuddho thAya 29 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraMtu tyAga karAyo che sarva saMga jemanAvaDe evA Apane laDAi karavAnuM zuM kAraNa che? pachI sUrie kahyuM ke he rAjana! zuM karIe amAro A vigraha divasa ke rAta sadAkALa baMdha thato nathI. pachI rAjA kutUhala ane harSapUrvaka pUche che ke te vigraha konI sAthe che? athavA te vigraha zuM che? ane A vigraha kevI rIte karAya che? he muninAtha! prasanna thaine mane kaho. pachI sUri kahe che ke he naravara! ahIM (A saMsAramAM) traNeya bhuvanane paNa ajeya sarvane paNa pratikULa, duSTa, niSkAraNa zatru surendra ane cakravartIonA nagaromAM paNa zaMkA vinA dhADa pADe che ane samagra aMtaraMga sarvasvane hare che. mada, krodha ane lobha rUpa yodhAothI yukta, A varakaDA jagatane jItIne potAne vaza karato moharAjA bhame che. moharAjAnA sainyathI lUMTAtA, koipaNa rIte nAzI chUTatA, evA ame moTApuNyathI jinazAsana rUpI killAne prApta karyuM che. (440) cAritra dharmarAjA vaDe apAyela senApati sadAgamathI sahita zama-dama-saMyama-saMtoSa vagere koDo sainikothI yukta evA sainyane laine pUrvakopanA vazathI moharAjAnI sAthe huM hamaNAM laDuM chuM. ane mArA zreSTha ziSyo paNa enI sAthe nitya laDe che. kheMcelI taparUpI talavAravALA, kSamArUpI DhAlavALA, vivekarUpI kavacavALA, saMtoSarUpI zreSTha ghoDAvALA jJAnAdi traNa bhAlAvALA (jJAna-darzana-cAritra e traNa) mArdava rUpI hAthInA skaMdha para caDhelA, ArjhavarUpI bhAlAnI aNIthI bhedAyA che duzmanonA haiyA jeo vaDe, zubha adhyavasAya rUpI rathavALA, bhAvanArUpI dhanuSya ane daMDathI vyagra che hAtha jeonA sadezanA rUpI tIkSNa bANovALA, ghaNAM prakAranA zubhayogorUpI subhaTothI parivarelA senApati sadAgamanA kahevAthI mArAvaDe yuddhamAM vyApArita karAvAyA. svAdhyAya rUpI maMgala pAThakanA avAjathI haMmezA utsAhita karAyelA sadA vadhelA prayatnavALA yoddhAo moharAjAnA subhaTonI sAthe haMmezA adhika laDe che. bALa-vRddhasrI sarvane haNatAM teo vaDe ghaNAM zatruo jitAyA ane ghaNAM marAyA. A zatruothI pIDAyela ane jitAyela evA bIjAne choDAvatA A munio badhe vihare che. huM paNa teomAno eka chuM. he vasudhAdhipa ! yuddhe caDhelo huM vividha dezomAM karuNAthI bhayuM chuM (viharuM chuM.) ane tane choDAvavA hamaNAM huM ahIM Avyo chuM. he munIzvara! ApanA vaDe sAruM kahevAyuM. tamArI A laDAi prazaMsanIya che. je karuNAthI huM A pramANe anugrahita karAyo chuM. tenI zuM vAta karuM? tIraskAra karAyA che indro ane cakravartIo jeo vaDe evA te zatruothI dezahita nagara sahita, ghara sahita ane svajana sahita huM paNa pIDAi rahyo chuM.(451) tethI huM niSkAraNa bAMdhava! he jagatavatsala! he chalita mAna mada moha! (ThagAyA che mAna mada ane moha jenA vaDe) Apane choDIne bIjo koi teothI choDAvavA zaktimAna nathI. tethI he muninAtha! anugraha karIne yathokta kRpAthI mane svastha karo ane jaladIthI A zatruothI choDAvo. he naravara! tuM cAritragrahaNamAM vilaMba na kara. sAdhuo vaDe grahaNa karAyela bakhtarane dhAraNa kara pachI zatruone jItIne muktipurI killAmAM pahoMca. Ama sUrivaDe kahevAye chate dhanavatInI kukSithI utpanna thayela jayaMta nAmano potAno putra rAjAvaDe potAnA sthAne sthApana karAyo. pachI keTalAka moTA maMtrIo sAmaMto ane dhanavatInI sAthe vidhipUrvaka sUrinI pAse svayaM dIkSA lIdhI. pachI dhanarAjarSi utkRSTa rIte cAritranuM pAlana kare che. kALe karI gItArtha thayA ane sUripade sthapAyA. 30 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI sUryanI jema bhavya jIvo rUpI kamaLavanane cirakALa sudhI pratibodha karIne, rAjA vagerene dIkSA ApIne akhaMDa zrAmaNyane pALIne aMta samaye eka mAsanuM anazana kare che. pAlana karAyuM che sAdhupaNuM jeNIvaDe evI dhanavatI paNa te ja rIte anazana svIkAre che. (459) Ama baMne paNa dIkSA lai, akalaMka anazana karI saudharma devalokamAM mahARddhivALA sAmAnika devo thayA. pUrva janmamAM upArjana karela nirmaLa puNyanA prabhAvathI ratisAgaramAM DUbelA tyAM vipula sukhane bhogave che. Ama dhana ane dhanavatI nAmanA nemi ane rAjImatInA jIvono saMsArane nAza karanAro prathama bhava kahyo ane devabhava paNa kahyo. (zrImad nemi ane rAjImatIno devabhavasahita prathama bhava samApta) bIjo bhava ane A bAju bharatakSetramAM pUrva-pazcima lavaNa samudranA cheDA sudhI vistarela saMpUrNa rUpyamaya vaitADhya nAmano zreSTha parvata che je pacIza yojana UMco che, mULamAM pacAza yojana vistAravALo che ane mULathI UMce jaine dakSiNa ane uttara bhAgamAM sarva khecaronA nivAsabhUta dasa dasa yojana pahoLAivALI ane parvata jeTalI laMbAivALI ramya be zreNIo AvelI che. ane te zreNIo para dakSiNabAju pacAza ane uttarabAju sAiTha nagaro che. te parvata para zreSTharatna ane suvarNathI nirmita nava phUTo(zikharo)che. ane te parvata para siddhakUTa para dezona eka gAu UMco, eka gAu lAMbo, eka gAu pahoLo, ratna ane suvarNathI banelo, ekazo ATha pratimAthI yukta, zrI jinezvara bhavana che. ane je AMbA-bakula-caMpaka drAkSa-khajUra ane caMdana vanothI ane vizALa guphA tema ja vanothI vIMTaLAyela che ane te munionA manane paNa hare che tyAM vana nikuMjomAM priyatamanI sAthe surasuMdarIo vaDe caMdra jevA ujjvaLa tIrthaMkaronA caritro gavAya che.(471) nami-vinamithI kRtArtha karAyela prasAdanA lezanuM smaraNa karatA vidyAdharo vaDe zrI RSabhadeva svAmInuM caritra gavAya che. jayAM zilAtalanA taLIyA para devakhecara tiryaMconA samUhothI sevAtA dhyAnamagna, prazAMta cAraNamunio dekhAya che. hima ane khIranA samUhathI paNa vizeSa sapheda,zreSTha nIlama ratnothI yukta zilAothI caMdranA ghaNAM dAbaDAonI zaMkA utpanna karAya che.(ekeka zilA jANe ekeka caMdrano dAbaDo hoya tevI lAge che.) tyAM uttara zreNImAM kailAsa parvatanA zikharanI jema haMmezAM zreSTha sphaTikone dhAraNa karanAruM, jANe prakaTa ratnonuM ghara na hoya! jANe ghaNAM suvarNanA mastakanA samUhavALA hAthIno samUha na hoya tevuM sUrateja nAmanuM nagara che. zrI vidyAdhara cakravartI zUrateja tenuM pAlana kare che. (476) je yuddhamAM hAthamAMthI kyAreya paNa cAyaM-cApa-dhanuSyane ane gharamAM hAthamAMthI kyAreya paNa vAyaMdAnane choDato nathI tathA baMne jagyAe (yuddhamAM ane gharamAM) jenA yAcako haMmezA niSphaLa thatA nathI. (arthAt yuddhamAM zatru sainiko jIvita dAnanI yAcanA kare che to te jIvita dAna ApIne yAcanA pUrI kare che ane ghare yAcako Ave to temane dhana ApIne yAcanA pUrI kare che.) te rAjAne sakaLa aMtaHpuramAM sArabhUta, prApta karAyo che stanavaDe utkarSa jenA vaDe evI 31 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyutamatI nAmanI tenI strI che je sthira chatAM vijaLI jevI che. (ahIM virodhAbhAsa alaMkAra che. pote sthira che chatAM vijaLI jevI caMcaLa batAvI che. saMpatta podarisA e vizeSaNa vidyutanA pakSamAM prApta karAyo che vAdaLathI utkarSa jenA vaDe evI vijaLI.) vipula devatAI susse bhogavIne pachI saudharmadevalokamAMthI AvIne dhanano jIva vidyutamatInA garbhamAM putrapaNe utpanna thayo.(479) have A vidyutamatI zubhamuhUrve viMdhya parvatanI hAthiNI jema hAthInA baccAne janma Ape tema sarvalakSaNane dharanAra zreSTha ratnanI jevI zobhAvALA putrane janma Ape che. mahAvibhUtithI varyApanaka (vadhAmaNI) karAyuM ane ucita divase vibhUtithI AnuM citragati e pramANe nAma rakhAyuM. have ativizALa sukhathI teonA ghare pAMca dhAvamAtAothI lAlana pAlana karAto zukla pakSanA caMdranI jema citragati dararoja moTo thAya che, kalAgrahaNa karavAmAM kalAcAryanA paNa jJAnano utkarSa kare che. jema dIpakane utpanna karanArI vATo (sUtaranI dazIo) prakAzane kare che tema dIpaka paNa vATane pragaTAve che tema prastutamAM guru ziSyanA jJAnaguNane utpanna kare che ane ziSya paNa gurunA jJAna guNane jIvaMta rAkhe che. (483) kAmukane jema vasaMta samaya prApta thAya tema utpanna karAyo che vilAsano abhilASa jenAvaDe, pracura rUpavALo, vardhita karAyo che kAma jenA vaDe evo teno yauvana samaya prApta thayo. janmAMtaramAM saMcita karelA moTA puNyanA prAbhArathI utpanna thayela tenuM je rUpe che te rUpanuM varNana karavA bRhaspati paNa samartha nathI. ane A bAju vaitADhya parvata para paNa dakSiNa zreNImAM cetakAMtivALA vAsagharo che jemAM evuM sitamaMdira nAmanuM nagara che. te nagaramAM atisamRddha anaMgasiMhanAmano vidyAdhara rAjA che je parvata jevA UMcA zarIravALo che, siMha jevo parAkramI che ane aneka gajaratnavALo che viSNune jema lakSmI patnI che tema tene zazIprabhA nAmanI patnI che, devaddhine bhogavIne dhanavatIno jIva putrIpaNe tenA garbhamAM utpanna thayo. pachI zazISabhA guNarUpI ratnAlaMkArathI bhUSita, nayana ane manane sukha ApanArI putrIne janma Ape che. ghaNAM putro upara A putrI utpanna thaI che tathA guNothI pUrNa che tethI putranA janmanI jema mAtApitA putrI janmanI vadhapanA (vadhAmaNI) kare che. rUpAdi guNothI sarva zrI ratnomAM zreSTha adhipatipaNAthI mAtApitAvaDe tenuM nAma ratnamatI rakhAyuM. potAnA puNyothI sakala manorathonA samUhane puratI teonA ghare kalpavRkSalatAnI jema sukhapUrvaka vadhe che strIjanane yogya sarvazAstrone jaladIthI bhaNe che ane devakumArInI jema rAjaputrIonI sAthe phare che. tenA khIlatA yauvanane joI kAmadevanA bANathI pIDita karAyuM che zarIra jenuM evo sarva paNa yuvAna varga zUnyamanaska bhame che. (494) paNa te puruSane vize daSTi karatI nathI. koipaNa rIte te zAstrone bhANe che dharmanI vicAraNA kare che ane upazAMta thaI rahe che. pachI bhayabhIta thayela pitAe mahAjJAnI naimittikane puchayuM ke bhuvanamAM sukRtArtha evo koNa mArI putrIno vara thaze? pachI nimittake eka kSaNa vicArIne kahyuM ke he rAjana! je satyapuruSa tane jItIne khaDya ratnane laI jaze tathA zAzvata siddhAyatanamAM jinavaMdana karatA jenA para kusuma vRSTi thaze te ratnapatIne paraNaze. nikhiriyAe ema kahyuM tyAre harSita ane vismita thayela khecarapati vicAre che ke aho! haMmeza | 32 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akhkhalita mAnavALA mAruM paNa kuLaparaMparAthI AveluM, devatAthI apAyeluM, vividha yuddhanA saMgharSamAM paNa siddha pratApavALuM evuM khaga koi grahaNa karaze athavA ahIM puruSonA pauruSa ane pratApamAM koI niyama nathI kAraNa ke pachI pachI thatAM puruSonI utkarSa kathAo pUrva pUrva puruSonI utkarSa kathAono nAza kare che. (501) ityAdi vicArIne naimittikane dhanAdithI satkAra karIne rajA Ape che. ane A bAju A bharatakSetramAM cakapura nAmanuM zreSTha nagara hatuM. temAM atisamRddha ane vikhyAta sugrIva nAmano rAjA hato. tene bhadrA ane yazomatI nAmanI be priya patnIo hatI. bhadrAno putra paddha nAno hato ane yazomatIne vinaya rUpI lakSmInA samUhano ghara, dhIra, upazAMta, gaMbhIra, sthira, udAra, kRtajJa, sumati, nyAyapriya, sunizcala, jinazAsanamAM bhAvita mativALo sumitra nAme putra hato. nAnobhAI pama paNa AnAthI viparIta guNavALo hato paraMtu tenI mAtA enA viguNapaNAne jANatI nathI tene rAjaya maLe evuM icche che ane moTA putra para (potAnI zokyanA moTA putra para) breSane kare che. A jIvato rahe chate mArA putrane rAjaya nahIM maLe tethI mAravAne mATe nitya tenA chidrone zodhe che. (507) - have bIjA koIka divase koIpaNa rIte rasoImAM mahAviSane bheLavI tevI rIte tenAvaDe apAyuM ke jethI tenA zarIramAM pariNata thaye chate ekAeka AMkha mIMcI gayela te mahAbhAga pRthvI para paDyo. pachI mahAghora viSano Avega tenA zarIramAM prasare che tenAthI tenA dAMto lIlA thAya che. mahAdAha utpanna thAya che, jIvanane aMta karanArI dAruNa vedanAo ullasita thAya che. ane te bolato nathI, cAlato nathI, ceSTA karato nathI, koIne paNa oLakhAto nathI, kaMipaNa huMkAro karato nathI, kASTanI jema nizreSTa rahe che(511) te sAMbhaLIne saMbhrAnta sugrIvarAjA svayaM doDI Ave che. maMtrI, sAmaMto maMDalAdhipo ane nagara loko paNa doDI Ave che. mAtA vagere sakala aMtaHpura parivAra sahita pralApa kare che. kolAhala UchaLyo ane AkhuM nagara AkraMda kare che ane A sAvakI mAtAnuM kArya che ema loka spaSTa (sAcuM) kahe che. A asamaMjasane sAMbhaLIne ane tevuM vAtAvaraNa joIne bhayabhIta thayelI mahApApI evI A bhAgIne kyAMya paNa nAzI gai. rAjA paNa vidyAmaMtra, auSadhi Adino upacAra karAve che. maNiratnathI prakSAlita ghaNAM prakAranA pANIo yatnathI kumArane pIvaDAve che. devatAone pUje che. zAMtikarmone karAve che. eTalAmAM thoDo paNa guNa (kAyado) dekhAto nathI teTalAmAM zaradaRtunA caMdra jevA nirmaLa kumAranA caritrone yAda karIne sarvajana pralApa kare che. pralApa thaye chate nagaramAM paNa AkraMda UchaLe che. kumAranA guNone yAda karI pazuo paNa raDe che tathA yuvAno paNa rahe che. eTalAmAM koIpaNa rIte vidyAdharonA vRMdathI parivarelo, vidyAdharono cakravartI thayelo, zreSTha vimAnamAM ArUDha thayelo, vividha dezomAM paribhramaNa karato citragati nAmano zreSThakumAra ati addabhUta zokanA duHkhavALA sakala nagarane jue che. (520) pachI saMbhrAnta citragati eka vidyAdharane tyAM mokale che, vidyAdhara nagaranA vyatikarane jANIne citragatine te sarva hakIkata jaNAve che. utpanna thayo che guNano pakSapAta jene, utpanna thai che ghaNI karUNA 33 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jene evo citragati AvIne tevI avasthAmAM rahelA sumitrakumArane jue che. have jaladIthI traNa cAMgaLA (cAMgaLu eTale hatheLInA cAra AMgaLAmAM samAya teTalo jaththo.) pramANa pANIne abhimaMtrIne chAMTe che ane citragati paNa kumAranI pAse jaladIthI bese che. A zuM che? ema pUchato vismita thayelo te kumAra Ubho thayo. pachI pitAe teno sarva vRttAMta tene kahyo. pachI joDAyA che kararUpI kamaLa jenA vaDe evo te kumAra khecarane uddezIne kahe che ke A paropakAramatithI paNa tamAruM kuLa mane jaNAyuM che. (55) paraMtu vizeSathI ja ame zravaNasukha anubhavavA IcchIe chIe tame koNa cho? tamAruM ahIM Agamana kevI rIte thayuM ? je tamane kheda na thato hoya to A kaho. have tenI pAse rahelA maMtrIputre kahyuM ke - vaitADhya parvata para thI zrateja nAmanA jagataprasiddha, vidyAdhara cakravartIzrIno mahAsubhaTa nAmathI citragati nAmano putra che, je kutUhalanA vazathI judA judA dezomAM vicarato A vyatikarane joIne ahIM Avyo che. maMtrIputra vaDe A kahevAya chate harSita thayela kumAra paNa kahe che ke je ema che to mArI duHkhAvasthA paNa phaLadAyaka thaI kAraNa ke mahAyazasvI evA AnI sAthe mAre bheTo thayo. bIjI rIte paNa purUSe avazya karavAnuM che paNa jo tuM na hota to anAtha evA mAruM maraNa paccakakhANa vinA tathA namaskAra vinA ja pazunI jema thAta ane tethI anaMta saMsAranA duHkhanA phaLavALo thAta. tethI ahIM rakSaNa karatA evA tArA vaDe mArA anaMta narakAdi duHkho rakSaNa karAyA. (arthAt mane narakanA duHkhothI bacAvyo.) ane anaMta zivasukha apAyuM. (533) A pramANe tame mArA upakArI cho vadhAre ahIM zuM kahuM? athavA sajjano AMbAnA vRkSanI jema paropakArane mATe ja thAya che. zuM vAdaLo apekSA rAkhIne varase che? athavA zuM uttamavRkSo apekSA rAkhIne phaLe che? sUrya traNa bhuvananA aMdhakArane nAza kare che temAM zuM sUryane koI apekSA che? e pramANe sumitrakumAre khecarAdhipanA putranuM yathArtha vacanothI prazaMsA kare che, te samaye kAlanivedaka bole che. (536) citragati kumAranA upakAranA bhArane vahana karavAmAM zreSTha baLadane zodhavA jANe na jato hoya tema sUrya bIjA dviIpamAM jAya che. sAMja paDelI jANIne sugrIvarAjAnA kahevAthI baMne paNa kumAro paraspara kathAone karatA eka AvAsamAM rahe che. pachI dAna-mAnathI sanmAna karAyelo, snehathI bharapura manavALo kumAra keTalAka divaso tyAM rahIne potAne mukAve che arthAt svasthAne javA mATe pote rajA mAMge che. pachI sumitre kahyuM ke ahIM najIkanA dezomAM suyaza nAmanA kevalI vicaratA saMbhaLAya che. thoDAM divasomAM te ahIM padhAraze ema huM mAnuM chuM, to te kevaLIne vaMdana karIne pachI tAre javuM. ema thAo ema kahIne citragati paNa tyAM ja rokAyo. bIjA koIka divase bahAra surapAdapa nAmanA udyAnamAM kIDA nimitte baMne kumAro gayA ane vAto karatA AMbAnA vRkSanI chAyAmAM jeTalAmAM bese che. teTalAmAM mRdu, zIta, sugaMdhI, sukhada pavana vAya che. zabdAdi zubha bhAvo thayA ane devo AvIne gaMdhodaka ane kusuma vRSTine kare che, suvarNakamaLane race che ane kSaNamAM sura-khecara manuSyothI vIMTaLAyela kevalI te suvarNakamaLa para beThA. pachI gaMbhIra madhura vANIthI jeTalAmAM dezanA Ape che teTalAmAM harSathI nirbhara aMgavALA Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMne kumAro tyAM AvyA. baMne paNa bhaktithI traNa pradakSiNA karIne, kevalIne vAMdIne AgaLa beThA ane vinaya ane prayatnapUrvaka dharma sAMbhaLe che. (547) pachI kevalIe citragatine uddezIne kahevAnI zarUAta karI. (547) "saMsAramAM bhamatA prANIone dharmanI sAmragI atidurlabha ja che jethI duHkhIyA jIvo devagurUthI rahita prAyaH sadharma karmathI rahita ekendriya vikalendriya (beIndriya, teIndriya ane caurindraya) paMcendriya tiryaMca narakAdi gatiomAM anaMtakALa sudhI bhame che. pachI koIka rIte AryakSetra, manuSyabhavAdi sAmagrIne prApta kare che. te dharmasAmagrIne meLavIne ahIM jeo dharmane ArAdhatA nathI teo udyama karIne temanuSya bhava sudhI pahoMcavAno puruSArtha karIne) paNa DUbatA evA teo pravara naukAne prApta karIne paNa choDe che. tethI sAmagrIne meLavIne AtmahitaiSIoe dharma ja karavo joIe jevI rIte suvarNa AdinI parIkSA karAya che. tevI rIte dharmanI paNa parIkSA karavI joIe. jema lokamAM tApa, cheda (6) ane kaSathI suvarNanI parIkSA karAya che tathA rUpiyA drama AdinI dravya, mudrA ane lekha traNa prakAre parIkSA karIne grahaNa karAya che te pramANe dharma paNa deva, guru ane tattva traNa prakAre parIkSA karIne grahaNa karAya che. temAM rAgAdi doSathI rahita je hoya te deva che. (rAgAdi eTale rAga, dveSa ane ajJAna) sakala sAvadya AraMbhathI rahita hovA sAthe navagutithI vizuddha brahmacaryanuM akhkhalita pAlana karatA, lobhAdi kaSAyathI rahita je hoya te guru tAravAne samartha hoya che. jIvAdi nava tatvanA jJAnathI samatvathI cAritranI zuddhithI temaja samagU dAnAdithI jIvo mokSane sAdhe che. AthI tIrthakara bhagavaMta vaDe kahevAyalo deva, guru ane tattva e traNa prakArathI zuddha evo dharma viSayamAM pramAdi evA jIvo vaDe nathI karAyo teo vaDe potAnA AtmA ThagAyo che. kAma ane atha paNa dharmathI ja prApta thAya che je ema na hoya to lokamAM badhAne eka sarakhA artha ane kAma maLavA joIe paNa tema dekhAtuM nathI. dharmathI artha, kAma meLavIne jeone dharmamAM Adara nathI teonA arthakAmane kupita thayelAnI jema A dharma paNa jhuMTavI le che. tethI buddhimAna purUSe haMmezA arihaMta deva, susAdhu gurUne svIkArIne arihaMte batAvelo dharma ArAdhavo joIe." (561). e pramANe kevaLI bhagavate kahyuM tyAre citragati kahe che ke he bhagavan! huM anugrahita karAyo chuM ATalA kALa sudhI arthakAmanI AsaktithI meM dharma na ja jANyo. yauvanAdinI unmattatAthI bIjAonA dharmano upahAsa ja karyo. zrAvakanA gharamAM huM janmyo tethI huM zrAvaka kahevAyo. je ke huM kuLazrAvaka hato to paNa zrAvakapaNAne jANyuM nahIM ane AcaryuM paNa nahIM. (6) vite - dravya-tAMbA pittaLAdi dhAtuonA banelA sikakAmAM tAMbA pittaLAdi dhAtuo dravya kahevAya che. dravyanA mUlyamAM taratamatA hoya che jemake pittaLa karatAM tAMbAnI kiMmata vizeSa hoya che. tAMbA karatA sonAnI kiMmata vizeSa che Ama dravyathI sikakAnI kiMmatamAM taratamatA thAya che TaM mudrA - mudrA - tAMbA pittaLa AdinA banelA sikakA rAjamudrAthI rahita hoya to dezamAM sarva jagyAe na svIkArAya dhAtunI jeTalI kiMmata upaje teTalI ja maLe vizeSa nahIM. ' vaTTIa = lekha sarakhI mudrA ane sarakhA dravyavALA sikkAomAM koi sikko eka rUpiyAno pAMca rUpiyAno ke dasa rUpiyAno hoya che. calaNamAM eka sarakhI kiMmatanA hotA nathI. Ama traNa prakAre je mulyavAna sikkA hoya te grahaNa karAya che tema dharma vize paNa samajavuM. dharmadravya = ahiMsAdi niyamonuM pAlana e dharmanuM dravya che. lekha = samyakatva, dezavirati, sarvavirati e lekha svarUpa che. TaMka = sarvajJa vItarAga bhagavaMte prarUpita karela dharma e TaMka che. A traNathI je dharma zuddha hoya te dharma mokSasAdhaka dharma bane che. 35 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svecchAe asaMgata bolyo chuM ane asamaMjasa AcaryuM che. huM durAcArI hato tethI mAtA pitA ke guru koIpaNa vaDe zikSA na pamAvAyo. athavA svayaM ja jaNAyA che sakala bhuvananA bhAvo jenA vaDe evA Apane zuM kahIe? tethI mArA prabaLa puNyathI yathArtha nAmavALo A sumitrakumAra mAro mitra thayo ke jeNe kalyANanA kAraNabhUta evA ApanuM mane darzana karAvyuM. tethI AjathI mAMDIne arihaMta deva, susAdhu guru, ane arihaMtoe batAvela tattva eja mAre jAvajIva sudhI pramANa che. (568) e pramANe samyakatvane cittamAM dhArIne A citragati bIjA ghaNAM abhigrahone svIkAre che. teTalAmAM sugrIva rAjA Ave che. sAmaMta maMtrIthI parivarelo vinayathI kevaLIne vaMdana karIne ucita sthAna para beThelo prayatnapUrvaka (mana-vacana ane kAyAnI ekAgratAthI) dharma sAMbhaLe che ane avasare praNAma karIne pUche che ke he bhagavan! te pApINIe mArA putrapara AvuM AcaraNa kema karyuM ? te kaho. have kevalIe kahyuM ke he rAjan ! te pApINIno potAno doSa nathI. eka saciva ane be sAmaMtothI A kahevAI che. arthAt eka saciva ane be sAmaMtoe evuM karavAnI preraNA karI tethI teNe AvuM kArya karyuM che. pachI rAjA maMtrI ane sAmaMtonA mukhane jue che. (572) Ane sAMbhaLI ane joIne bhayabhIta thayelA maMtrI ane sAmaMto nizcetanA jevA thayA. pachI kevalIe kahyuM ke A tArA maMtrI ane sAmaMto nirdoSa che. ane ahIM bIjo mahArAjA che ane tenA te duSTo maMtrI ane sAmaMta che. mane choDIne ahIMyA bIjo koI rAjA che te mane moTuM Azcarya che. ane yuga palaTAI jAya to paNa A kevalIo viparIta bolatA nathI (575) AvI zaMkAvALA rAjAe kahyuM ke he muninAtha ! Ama kema kaho cho ? mane ApanA vacanomAM moTuM Azcarya lAge che. munIzvara kahe che ke he rAjan! A rAjya sthiti be prakAranI che (1) bahiraMga ane (2) aMtaraMga temAM bahiraMga rAjyasthiti potAnA svarUpathI nirdoSa che chatAM AmAM je doSo che te parata che. aMtaraMga sthiti paNa aprazasta ane prazasta ema be prakAre che temAM paNa je puNya svarUpavALI che te prazasta che ane cAritra dharmarAja teno rAjA che, tapa saMyama vagere sAmaMto che. aMtaraMganI je aprazasta sthiti che tene he rAjan ! tuM sAMbhaLa je pApa svarUpavALI che te aprazasta che, moharAjA teno rAjA che ane aviveka kAma-matsarachala-zokAdi tenA sAmaMto che. bahiraMga lokanA je sarva doSo che te Ane kAraNe che. te rAjan ! tArI strInA A akAryanA mULamAM pahelo mithyAbhimAna ane bIjo asaMtoSa che. mohano putra rAgakezarI maMtrI ane viSayAbhilAsa e be zatru sAmaMto che te duSTa pravRtti karAvanArA thayA. mithyAbhimAnathI nacAvAyela jIvo netRtvanA abhilASathI bhAI, putra, mAtA, pitA, svajana ane mitrane haNe che. (584) netRtva prApta thaye chate A loka amAro sevaka thaze tathA amArI AjJAne karanAro thaze ane ame icchA mujaba bhogo bhogavIzuM. dravya, dhana ane dhAnya amAruM che. rAjyalakSmI hAthIo, ghoDA, ratho, subhaTo amArA che. judA judA prakAranA dezo, gAmo, nagaro ane gharo amArA ja che. mahAjano amArA che. sarvadizavAsIo paNa amArA che A mamatvabuddhi phakta mithyAbhimAna svarUpa che jethI karIne pApa kare chate paNa Icchita siddhi thatI nathI. jema tArI strIe pApo karyA chatAM tene Icchita siddhi na thaI. kadAca Icchita siddhi thai paNa jAya to paNa kSaNathI te ja pApathI siddhi nAza pAme che. athavA to 36 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIje baLavAna pApathI maLelI siddhine AMcakI le che. athavA to potAnA zarIramAM rogAdi utpanna thAya to te siddhine bhogavI zakatA nathI. athavA to maraNathI chUTI gayelI sarvapaNa siddhi bIjAo vaDe bhogavAya che. A upara batAvAyelI siddhine chInavI lenArA hetuo pratyakSathI jovAye chate ane lAkho yuktiothI kahevAya chate paNa mithyAbhinivezamAM rahelA jIvo koIpaNa rIte bodha pAmatA nathI ane asaMtoSa so maLe cha0 hajAranI IcchA karAve che, hajAra maLe cha0 lAkhanI, lAkha maLe cha0 karoDanI, karoDa maLe chate rAjyanI, rAjyamaLe chate cakravatapaNAnI ane cakravartIpaNuM maLyA pachI indrapaNuM meLavavAne preraNA karAve che. Ama asaMtoSI AzAmAM ne AzAmAM mare che. (593) keTalAko bIjAnI sevA kare che, keTalAko jaLamAM praveze che, keTalAka bhayaMkara yuddhamAM pravRtta thAya che. keTalAko parvata para caDhe che, keTalAko vividha dezomAM bhramaNa kare che. AvA loko kevaLa pApone ja upArjana kare che paNa ekeya rUpiyAne meLavatA nathI. keTalAko vibhavane mATe sarva akAryone Acare che (595) to paNa asaMtoSathI siddha nathI thaI icchAo jenI evA jIvo phakta pApanuM ja bhAjana karAya che. te rAjana ! jemaM tArI patnI paNa pApanuM bhAjana karAI. viSayAbhilASa vaDe paNa Aja rIte jIvo nacAvAya che athavA vibhavanI IcchAmAM paNa viSayAbhilASa ja vizeSa kAraNa che. tethI te rAjan ! te mohasainyanI preraNAthI jIvo svayaM ja doSomAM pravRtta thAya che. tethI tuM moha sainyane paNa e pramANe kevalIe kahyuM tyAre saMvegathI nIkaLelA che AMkhamAMthI AMsuo jenA evo rAjA kahe che ke he muninAtha ! Apa je kaho cho te temaja che paraMtu amArA jevA vaDe atibalavAna evA mohano vizeSathI nigraha karI zakAto nathI. paraMtu ApanA caraNarUpI kamaLanA sAnidhyathI mAre A paNa siddha thaze. paraMtu mane hamaNA jaNAvo ke te pApINI hamaNAM kyAM che ? kevI avasthAne anubhave che? pachI kevaLI kahe che ke ahIMthI nIkaLelI evI tenA AbharaNAdi sarva lUMTIne coro vaDe te aTavImAM laI javAI che. tyAMthI te pallipati pAse laI javAI che. pachI vyApArIne veMcAI. have tenI pAsethI nAzIne te kyAMya paNa palAyana thaI che. cAre bAjuthI prasaratA mahAdAvAgni vaDe te araNyamAM baLAI. raudradhyAnamAM rahelI te ratnaprabhA naraka pRthvImAM eka sAgaropamanA AyuSyavALo nAraka thayo ane tyAMthI udvartana pAmIne caMDAlaghare strI thaze ane te garbhavatI thaze tyAre zaukyanI sAthe atimoTuM yuddha karaze. kAtarathI haNAyelI ane tenAthI kapAyuM che peTa jenuM evI te marIne zarkarApabhAmAM nAraka thaze. tyAMthI udvartana pAmIne tiryacapaNAne pAmaze pharI pachI nAraka thaze. Ama ati dusaha duHkhathI pIDAyelI anaMta saMsAra bhamaze prAyaH tiryaMca ane manuSyabhavomAM kyAMka zastrathI, kyAMka viSathI, kyAMka dAhane pAmelI maraze kemake ANe apApa bhAvavALA samadRSTino bhAvathI upaghAta karyo che. have rAjA vicAre che ke aho ! juo to kharA je mUDha jIvo putra-mAtAdine mATe pApa kare che te putra mAtAdi ahIM ja rahe che paNa A (pApIo) ekalA paralokamAM duHkhone sahana kare che. (610) vimohita evI te rANIe je putra mATe A mahApApane karyuM te putra ahIM ja rahyo te pApa karanArI duHkhone sahana kare che. A sarva hakIkatane sAMbhaLIne joDAyA che hAtha rUpI kamaLa jenA vaDe evo te saMvegI sumitrakumAra paNa rAjA ne kahe che ke he tAta! huM ja 34 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAnubhAvavALI evI te mAtAnA karmabaMdhananuM kAraNa thayo. tethI mane rajA Apo jethI huM sarvane hita karanArI dIkSAne svIkAruM. te satpuruSo dhanya che jeo anuttara mokSasukhane pAmyA che kAraNa ke teo koIpaNa jIvonA karmabaMdhananuM kAraNa thatA nathI. have kaMIka hasIne rAjA kahe che ke tArAthI ame jItAI gayA chIe. kemake he vatsa ! mAre je kRtya prathama karavAnuM che te kRtyane karavA tuM mArAthI pahelA taiyAra thayo che. (615) ahIM pitAe dharma prathama Acaravo joIe ane putroe pachI. he tAta! A duHkhanA samUhavALA saMsAramAM evo kyo niyama ? ghara baLatuM hoya tyAre nAzI janAroono koIpaNa krama hoto nathI ane zatruothI pIDAyelAone prahAra karavAmAM koI kramamaryAdA hotI nathI. (617) have rAjAe kahyuM ke he vatsa ! tuM jema kahe che te temaja che. to paNa bhavarUpI samudrane taravA mATe naukA samAna evA A guru ahIM padhAryA che tethI paribhukta kAmabhogavALo vayanI paripakvatAne pAmelo evo huM hamaNA mohAdi zatruvargane haNIne svakArya (mokSa)ne sAdhIza. paNa tuM hamaNAM prajAnuM pAlana kara pachI putrane rAjyabhAra soMpIne ucitane Adaraje. A pramANe pitAe kahyuM tyAre kumAra kahe che ke he tAta ! joke mAruM mana duHkhanA phaLa svarUpa bhogomAM ramatuM nathI to paNa dharmamAM udyatamanavALA pitAne huM vighna nahIM karuM, (621) paNa tamArI kRpAthI huM pAchaLathI IcchitanuM AcaraNa karIza. tethI pitA ja hamaNAM mana Icchitane Acare. have harSanirbhara rAjA kahe che ke he vatsa ! AvI vinItanI zobhA che. athavA caMdra amRtane choDIne varasato nathI. pachI sumitrakumArane rAjya para besADIne vibhUtithI dAna ApIne jinezvaranI pratimAone pUjIne keTalAka sAmaMta ane maMtrIothI yukta sugrIva rAjA kevalI pAse vidhi pUrvaka pravrajyA svIkArI. sugrIva rAjarSinI sAthe kevalI vihAra karatAM judAjudA dezomAM vicare che. sumitra paNa rAjyanuM pAlana kare che. (626) potAnI udAratAthI sumitra keTalAka gAmo nAnA bhAIne Ape che ane nAno bhAI tenAthI saMtoSa nahIM pAmato gussAthI cAlyo gayo. keTalAka divaso pachI ghaNAM sanmAnanA dAnathI khuza karAyela citragati paNa tuSTa thaIne sumitra rAjezvarane kahe che ke svaMga ane mokSanA kAraNabhUta jinezvarano zreSTha dharma ApatA bhuvanamAM je karavA jevuM hatuM te saghaLuM tArA vaDe mAruM karAyuM tethI he mahAzaya ! tuM A jana (citragati) ne hRdayamAM dhAraNa karaje paNa hamaNAM to huM jAuM chuM kAraNa ke mAtApitA ciMtA karatA haze. pharIthI paNa tuM jaladI Avaje ane khecaro mAraphata potAnI pravRttine satata jaNAvato raheje A pramANe kahIne gadgada svaravALA ane AMsuthI vyApta AMkhovALA evA teNe koIpaNa rIte citragatine rajA ApI. te paNa vaitADhya parvata para gayo ane mAtApitAne maLyo. pachI citragati jinapratimAone pUje che, sAdhuonA caraNakamaLone vaMdana kare che, vidhithI dAna Ape che, siddhAMta zAstrone sAMbhaLe che tathA tyAga karAI che sAmAnya janane ucita evI ceSTAo jenA vaDe, sAdharmika jananA saMgamAM rata, evo citragati jinamaMdirone vize abhyudayane karanArI rathayAtrao karAve che. bharayuvAnImAM paNa citragatinA A atiadbhuta caritrane joIne mAtApitA svajano ane mitro khuza thayA.(635) A bAju sumitranI bahena kaliMgadezanA rAjAnI sAthe paraNAvAI. anaMgasiMha khecarAdhipatino putra ane ratnavatIno bhAI kamala rUpAdiguNothI zreSTha evI tene joIne haraNa 38 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI laI gayo ane sumitra rAjAe A vAtane sAMbhaLI. bahena atipriya hovAthI sumitra rAjA mahAzokamAM garakAva thayo ane rAjayakAryane choDI khinna sUnamUna rahe che. keTalAka vidyAdharoe kahelI A sarva hakIkatane citragatie jANI pachI khecaro mAraphata sumitrane saMdezo jaNAvyo ke tuM A vize jarApaNa kheda na karato, thoDA divasomAM nakkIthI tArI bahenane pAchI laIne tane arpaNa karIza. (640) e pramANe sumitrarAjAne AzvAsana ApIne tenI tapAsa karI pachI sukUTa parvatanA zikhara para tenI khabara maLI. citragati sajja thaIne tyAM gayo ane kamalane paDakAryo te tenI sanmukha cAlyo ane moTuM yuddha zarU thayuM. anaMgasiMhe A hakIkata jANI ane putranA paribhavane nahIM sahana karato ghaNAM khecara sainyothI parivarelo turata tyAM Avyo ane citragati sAthe TakarAyo. sainyapaNa sainyanI sAthe TakarAyuM. sainyanI upara paraspara baMne paNa bANonA samUhane choDe che ane khaMDana kare che. AkAzamAM UchaLIne zakita-bANa-ane bhAlAothI prahAra kare che, cukAve che. (zakita e eka prakAranuM zastra che. cukAvavuM eTale bANa potAne na lAge te rIte AgaLa pAchaLa sarakI javuM) chupAI jAya che. pragaTa thAya che, yuddha kare che, vidyAbaLathI atinibaDatama samUhane batAve che. nAze che. (atinibaDatama samUha eTale ghaNAM gADha sainya ne vikurve che.) pharIthI maLe che tathA pAchA haThe che ane pharI paNa yuddha kare che. mUrchAthI mIMcAI gayelI AMkhavALA paDe che, bhAnamAM AvelA UbhA thAya che. nIce paDe che, UchaLe che. par3akrAra kare che, bhramaNa kare che, thAke che, pralayakALanA vAdaLanI jema garje che, vidyutapuMjanI jema sphure che (camake che), bAhuyuddhathI, muSTidhAtathI zastrothI yuddha kare che. e pramANe laDatA evA teoe vidyAthI parasparanI vidyAne haNI, zastrathI zasrane haNyuM. sainyathI sainyane ghero ghAlyo. pachI anaMgasiMhe citragatine durraya jANIne potAnA kuLakramathI AveluM ane devatA vaDe apAyela, smaraNa mAtrathI hajAro jvALAo skurAyamAna thatI hovAthI duprekSya, taDataDa avAjane karatuM, sakalabhuvanane bhaya utpanna karatuM evuM zreSTha khaDga AvIne tenA hAthamAM rahyuM. (651) pachI te citragatine kahe che ke re duSTa! tuM ahIMthI kyAM jaiza? kuLadevatAne yAda kara. have kaMika hasIne kumAre kahyuM ke tAruM baLa hamaNAM A lokhaMDanA TukaDAthI zuM adhika thayuM? jenA haiyAmAM baLa nathI tene zasro zuM kAmanA? jenuM mAhatmya nAza pAmyuM che evo jIva potAnA zastrothI paNa maraNa pAme che. (654) Ama kahIne vidyAnA baLathI teNe tyAM evo ghora aMdhakAra karyo ke jethI te zatruo AMkhathI ane hRdayathI kaMipaNa jotA ane jANatA nathI. citramAM AlekhAyelanI jema paththaramAM kotarAyelAnI jema rahe che. pachI citragatie jayarUpI lakSmInI sAthe anaMgasiMhanA hAthamAMthI khaDgane kheMcI lIdhuM ane sumitranI bahenane lai badhA pAchA AvyA. kSaNa pachI anaMgasiMha jeTalAmAM jue che teTalAmAM khaDga, zatruo ane sumitranI bahenane paNa jetA nathI. (658) pachI vicAre che ke zuM A svapna che? ke moha che ? ke indrajALa che? jethI meM e paNa na jANyuM ke mAruM khaDga konAvaDe harAyuM? hajAro yuddhomAM paNa koie paNa A khaDganA darzanane paNa sahana na karyuM te khaDgane kamaLanA nALanI jema koi lIlAthI harI gayo. athavA to bhAgyanA vazathI asaMbhAvanIya paNa kArya saMbhAvanIya thAya che, koinA hAthamAMthI vastu nAza pAme che ane bIjo avidyamAna vastune paNa meLave che. 39 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrve nimittiyAe A kahyuM hatuM. tethI jo koIpaNa rIte A mArI putrIno vara thAya to aniSTa paNa ISTa ja thAya. ItyAdi vicArIne putro ane sainyathI parivarelo potAnA sthAne gayo ane pachI putrane nirbharsanA kare che. (663) re pApiSTa! paradArAne haraNa karIne kuLane kalaMka karanAra je pApa karyuM tenuM phaLa meM bhogavyuM. jenA prasAdathI A samagra rAjayalakSmI mane maLI hatI te khaga game chate zuM hajI te (asaMgasiMha) kharekhara jIve che! parastrInA zIla khaMDanathI utpanna thayela ane yuddhabhaMganA apajazathI karAyela, ATalA vakhata sudhI kyAreya nahIM thayela evA A kalaMkane te utpanna karyuM athavA padArAnA haraNathI ghaNAM saMcita karAyA che pApa rUpI paTalo jenA vaDe, nathI jaNAyA kAryo jeo vaDe, nathI prApta karAyuM heya upAdeyanuM jJAna jeo vaDe evA ajJAnIone A akArya keTaluM mAtra che? arthAt ajJAnIo AvA to ghaNAM pApone Acare che. (667) jeNe mArA khaganuM haraNa karyuM tenI koipaNa rIte ja khabara maLe ane te mArI putrIno vara thAya to eTalA mAtrathI paNa huM kRtArtha thAuM. huM Ane paNa potAnI vidhi (bhAgya)nuM pratikULapaNuM mAnuM chuM athavA to A mArI putrIno vara thaze ke nahIM te huM jANato nathI paNa nimittiyAe kaheluM hatuM. ane bIju paNa kAraNa che ke siddhAyatanamAM jenAM para kusuma vRSTi paDaze te Ano pati thaze ema A kusumavRSTithI A oLakhAze ema huM mAnuM chuM. (670) pachI akSaya zIlavALI bhaginIne laIne citragati sumitra rAjAne soMpe che, teonA parasparanA darzanamAM sumitra rAjane parama AnaMda thayo ane tyAra pachI maMtrI putre rAjAne saMgrAmAdi sarva vyatikara kahyo. have kumAra vicAre che ke aho! juo AvI laDAI kema thaI? athavA anarthonA samUhathI A saMsAra bharelo che. (banelo che). A konI bahena? koNa bhAIo? koNa putrAdi svajano? kAraNa ke keTalAka divaso pachI koInuM kaMIpaNa raheze nahIM (674) ityAdi vicArIne suyazakevalI guru AvyA tyAre AvA vairAgyane pAmelA sumitre putrane potAnuM rAjaya soMpIne, citragatinI samakSa ja pravajyAnA bhArane svIkAre che. citragati paNa potAnA sthAne gayo. sumitra paNa kaMika nyUna navapUrva kRtane bhaNe che. pachI guruthI anujJA apAyelo ekala vihAranI pratimAthI sukhapUrvaka dezomAM vicare che. (677) vihAra karatA kyAreka sumitra rAjarSi magadha dezanA gAmanI bahAra kAussagnamAM sthita rahe che. (678) A bAju paravaza mativALo sumitrano padma nAmano sAvako bhAI bhamato te dezamAM Avyo. paramAtmAmAM lIna thayelA, sarva jIvonA hitanuM ja dhyAna karatA, meru jema niSkapa rAjarSi te pApI vaDe javAyA. pachI ati kudhita padhe kAna sudhI dhanuSyane kheMcIne bANathI rAjarSine chAtImAM haNyA. rAjarSi cakkara khAIne bhUmi para paDe che pote je bhUmi para paDyA te bhUmi para rahelA jIvone vAraMvAra khamAve che ane vicAre che ke - he jIva! tuM bIjA koI jIva para krodha karIza nahIM. sarva paNa jIvo potAnA hAthe ropelA moTA pApa karmo rUpI vRkSanA phaLone ahIM bhogave che. bIje mAtra nimitta bane che. (683) 40 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI paNa anya prakAre bhaviSyamAM bhogavavA yogya karyo che te kamoM je hamaNAM zubhabhAvathI bhogavAtA hoya to zuM ayukta che? arthAt yogya ja che. keTalAka ajJAnI jIvo bIjAnA dharmabhraMzane kare che. ANe mAro dharmabhraMza na karyo e paNa mane lAbha thayo kAraNa ke dharma che mitra jeno evA jIvonuM sthAna svaMga ke mokSamAM hoya che ane manuSya janma karatAM tyAM anaMta guNa sukha hoya che. (686) viSayanI vRddhine jANIne tyAre je rAjya meM svayaM svIkAryuM paNa padmane na ApyuM te mAro ja doSa che. je karma ghaNAM kALa sudhI bhogavavA yogya hatuM te karma AnI sahAyathI thoDAM kALamAM bhogavAyuM tethI A tAro upakArI che ema tuM pote mAna. tethI te sarva jIvone vize mokSaphaLane ApanArI maitrIne kara paNa tuM koInA para kodha karIza nahIM ane vizeSathI padma para krodha karIza nahIM. AvA zubhabhAvamAM rahelo cAra prakAranA AhAranuM paccakakhANa karIne paMca namaskAranuM smaraNa karato samAdhithI kALa karIne pAMcamAM devalokamAM mahardika sAmAnika suravara thayo. mahApApI bhayabhIta padma paNa araNyamAM nAzato rAtrImAM kALA sarpavaDe haMsAyo ane vedanA samudraghAtathI (7) paDyo ane marIne sAtamI narakamAM nAka thayo. (692) sumitra maharSinA maraNane sAMbhaLIne ghaNo zoka karIne bIjA koIka divase citragati siddhAyatananI vistArathI jAtrA karAve che. (siddhAyatana e vaitADhya parvata paranuM zAzvata jinamaMdira che.) tyAM bhegA thayelA sarva vidyAdharo bhaktithI snAna -vilepana-AbhUSaNothI pUjAo kare che. duMdubhi vagADe che sukhajanaka madhuragItone gAya che ane vidyAdharo harSathI nRtya kare che. te yAtrA mahotsavamAM evo koI khecara nathI je tyAM na Avyo hoya. asaMgasiMha vicAre che ke A yAtrAmeLAmAM putrIno vara paNa maLI jAya ane mArI jinezvaranI yAtrA thAya e kAraNathI putra sahita, patnI sahita, parijana sahita ane ratnAvatInI sAthe tyAM Avyo. tathA avadhijJAnathI yAtrA samaya jANIne devothI sahita sumitradeva tyAM Ave che ane A bAju vicitra prakArothI jinezvaronI pUjA karAI ane moTIbhaktithI nATaka AraMbhAyuM khecara ane devothI kolAhala karAya chate caityavaMdana karavA mATe romAMcita zarIravALA citragatie stuti karavAnI zarUAta karI (700) te A pramANe he jinezvara ! devavaMdothI levAyela ane zaradaRtunA caMdra jevA nirmaLa yazathI dhavalita karAyuM che tribhuvana jenAvaDe evA tArA caraNa rUpI kamaLane huM namaskAra karuM chuM. he svAminuM! jarA-maraNa rUpI pANIthI paripUrNa apAra saMsAra sAgaramAM DUbatA evA mArA vaDe yAnapAtranI jema tuM prApta karAyo che. ATalA vakhata sudhI tArAthI dUrane dUra huM rAgAdi pizAcothI bhavarUpI samudramAM daridra rAMkaDAnI jema pheMkAyo chuM. he munIndra ! te rAgAdi doSo tArA zAsananA samajJAnathI varAtA hovA chatAM Aje paNa mane ghaNI pIDA kare che. tethI he zaraNya! tuM mAruM zaraNa ho. he svAmin ! anAdizatru mahAmoha chala(chidra, kapaTa)ne zodhIne tArI AjJArUpI () vedanA samudyAta eTale vedanAthI duHkhI thayela AtmA anaMtakarma paramANuo vaDe vaTAyelA evA potAnA Atmapradezone zarIrathI bahAra kADhI khabhA vagerenA AMtarAone tathA mukha vagare pokaLa bhAgone pUrIne laMbAI pahoLAIe zarIra pramANa kSetramAM vyApI aMtamuhUrta sudhI rahe ane e aMtamuhUrtamAM asAtavedanIya karmanA ghaNAM aMzone kheravI nAkhe che ane vedanA samudyAta kahevAya che sAthe sAthe gADha azubha adhyavasAya hoya to bIjA navA ghaNAM anaMtakarmone paNa bAMdhe che. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khIranuM sevana karatA jIvomAM paNa rAgAdi viSanuM saMkramaNa kare che jema rAtrImAM kamaLanA kozamAM purAyelA bhamarAo sUryodaya thAya tyAre kozamAMthI UDI jAya che tema moharUpI rAtrImAM saMsArarUpI mahAkamaLanA kozamAM purAyelA jIvo he prabhu! tArA udayamAM mukAya che. anarthadAyaka viSayonI sevArUpa eka vairiNI ja na hota to tArA vacana rUpa amRta konA rAgAdi roganA samUhane zAMta na karata? arthAt kare che. he nAtha! tuM jenA vaDe prApta nathI karAyo tevA vibudha jano pAse rahelI rAjyalakSmI paNa duHkhanA phaLavALI thAya che. ane tuM jyAM svAmI che tenuM daridra paNa sukhane ApanAruM che. (708) surasukha ane mokSaphaLa ApanArA tArA caraNarUpI kamaLa prApta thaye chate mAre kalpavRkSa ciMtAmaNi ke kAmadhenu AdithI koI kArya nathI ke je rAgAdi zatruoe traNa bhuvanane prayatna vinA ja potAnI AjJAmAM dhAraNa karI rAkhyA che. te rAgAdi zatruo tArA vaDe lIlAthI maraNane zaraNa karAyA. to paNa tArI sevAne pAmelAomAMthI keTalAka mAdhyastha bhAvane, keTalAka praSa bhAvane, dhAraNa kare che. kAraNa ke mohanuM mAhatma aciMtanIya che. rAgAdi zatruoe potAnA mitranI jema oLakhANa karAvIne mane tArA sAnidhyathI dUra karyo che tene tuM jANe che. te jinendra ! jIvo vaDe kAnarUpI aMjalithI pIvAtuM tAruM pravacana rUpI amRta TuMka samayamAM ja jIvone vize ajarAmarapaNAne pragaTa kare che. sakala duHkhothI rakSaNa karavAmAM mati che jenI evo tuM nAtha hote chate paNa narakAdi gatimAM rahelA jIvo samabhAve sahana kare che. jeo duHkhonA pratikAra karavAnI matithI pratipakSa evA rAgAdi doSonuM ja sevana kare che teone vize kharekhara potAnuM ajJAnanuM mAhatma ja vilAsa kare che. (715) iMdriya coroe ATalA kALasudhI bhavarUpI aTavImAM mane lUMTI lIdho che tethI uccheda karavAmAM samartha evA tArA zaraNe huM Avelo chuM. he nAtha ! traNa prakArathI nirmita samavasaraNa rU5 killAmAM je jIvoe praveza karyo che teone zatruo manathI paNa AkramaNa karI zakatA nathI te Azcarya che. he prabhu! siddhi rUpI zreSTha aMganAvaDe huM sAnurAgadaSTithI jovAyo chuM tathA tArA darzana thaye chate mArA vaDe bhavarUpI gahanavanamAM dAvAnaLa apAyo che. tane choDIne bIjo koNa mAruM zaraNa che? koNa mAro bhAI che? koNa mAro mitra che? A lokamAM tuM ja mAruM zaraNa, bhAI ke mitra che. athavA to bALakanI jema tArI AgaLa bolavAnuM paNa huM kazuM jANato nathI. tethI saMkSepathI kahuM chuM ke mArI bhavasaMtatine jaladIthI chedo. Ama karAyela che zreSTha namaskAra tathA hemasUrivaDe karAyuM che saMva jenuM evA jinezvaranI stuti karIne saMvigna citragati paMcAga praNipAtane kare che. (721) are! tArI saMvega rU5 zarIrathI bharapura stutine dhanya che dhanya che. guNaratnanA bhaMDAra evA tane choDIne A stutine kahevA koNa jANe che? Ama kahIne adazya rahela sumitradeve potAnA devonI sAthe tenA para zreSTha kusumonI vRSTi karI. harSanA atirekathI nRtyazIla che bAharUpI latAo jenI evA sarvanecaro duMdubhi vagADe che ane citragatikumAranA guNagAna gAya che. pachI anaMgasiMhe priyatamAdi sarva parivArane uddezIne kahyuM ke A hakIkata nimittiyAe kahI hatI je pUrva zreSTha puruSa hato te A ja che. tyAre ANe ja mArA khagane yuddhamAM laI lIdhuM hatuM ane A bAju sumitradeve pragaTa thaIne devonI sAthe kahyuM ke he kumAra! tuM amane oLakhe Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che? kumAre kahyuM ke tame zreSTha mahartika deva cho. citragatie Ama kahyuM tyAre sumitranuM rUpa karyuM tyAre khuza thayela kumAra AnaMda, sapraNaya, sAdarapUrvaka bheTe che ane kahe che ke A sarva dharma sAmagrI tArI kRpAthI thaI che. tethI A utsavamAM padhArIne tame sAruM ja karyuM. (729) have sumitra deva kahe che ke tAro ja moTo prasAda thayo. jethI mane AvI devaddhi maLI. je tuM te vakhate mArA prANa bacAvanAra na hota to meM pahelAM je anuSThAna karyuM te anuSThAna koNa karI zakata. Ama khuza thayelA baMne paNa parasparane AliMgana kare che. zrI zrateja cakravartI vagare sarva khecaro paNa harSita thayA. ratnAvatI paNa prathamavAra citragati kumArane joIne jANe unALAmAM amRtasarovaramAM na paDelI hoya ! jANe caMdanarasathI na sIMcAI hoya ! jANe bhuvananA adhipatitvano Azraya na karAI hoya! tema atipraphullita thaI. pachI kumAranA rUpane jetI tenA caritrone jetI tenA gavAtA ane kahevAtA guNasamUhane sAMbhaLatI kAmavaDe tINa bANanA samUhathI hRdayamAM te pramANe viMdhAI ke jethI koI ceSTA karatI nathI ane pote parAdhIna thaI.(735) pachI bhayabhIta mAtA zazIprabhA ane sakhIo vaDe ratnavatI zibikAmAM besADIne eka zizira udyAnamAM laI javAI. ane zreSThavRkSonA pAMdaDAMnI banelI zaiyA para beThelI kamalinInA nAla ane taMtuothI vIMTaLAyelA zarIravALI keLanA patrathI viMjhAtI zizira RtumAM caMdrakAMta maNi, caMdana, tathA sphaTikanA pANIthI bhInA karAyela ThaMDA vastronA saMyogane anubhavatI chatAM paNa huM dAhane anubhavuM che ema kahe che. bhAvane jANanArI sakhIo koIka rIte jyAre AgrahapUrvaka ekAMtamAM pUche che tyAre potAnA samagra abhiprAyane jaNAve che. sakhIoe paNa mAtAne jaNAvyuM, mAtAe paNa rAjAne jaNAvyuM, rAjA paNa kahe che ke AmAM ayukta zuM che? je te citragati ratnapatIno vara na thAya to vidhi mUrakhamAM khape. khaganA apaharaNathI ane kusumavRSTithI, pUrve nimiriyAnA kahevAthI ane svayaM jevAthI A vyatikara daDha thayo. paraMtu devasthAnamAM vivAhanA saMbaMdha AdinI vAto karavI ucita nathI. tethI sarvapaNa vAto svasthAna pahoMcyA pachI karavI yogya che. A bAju eka kSaNa pachI kumAra parijana sahita sumitradevanuM ane sakala vidyAdharonuM sanmAna karIne visarjana kare che. zrI zrateja cakI kumAranI sAthe potAnA sthAne jeTalAmAM sabhAmAM bese che teTalAmAM pratihAra Avyo ane vinaMti kare che ke he deva! anaMgasiMharAjAno mRgAMkamatI nAmano maMtrI daravAjA para Avela che to tene kyo Adeza Apavo? tene jaladI mokala ema kahyuM eTale maMtrI sabhAmAM dAkhala thayo ane praNAma karIne svasthAne beTho ane A pramANe hakIkatane jaNAve che. (745). A vaitADhyanI dakSiNa zreNImAM sitamaMdira nagaramAM asaMgasiMha nAme khecarAdhipati che temaNe mane A kArya mATe tamArI pAse mokalyo che. tene zazI prabhA nAme devI che. te bene manorathonI sAthe zreSTha strInA lakSaNothI yukta ratnAvatI nAme putrI thaI. jenA rUpane jotA devo paNa potAne maLelA animiSapaNAnI (animiSa eTale AMkhano palakAro paNa na mAratA hoya tevA arthAt deva) saphaLatAne mAne che. ane animiSapaNAthI rahita manuSyo potAnI niMdA kare che (arthAt tene ekITase joI zakatA na hovAthI potAnI niMdA kare che. )tethI tenA rUpane nimaNi karIne, anurUpa varane nahIM joIne tathA putrane bhUlIne vidhi paNa pazcAttApa kare 43 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. (atha tArA putrane bhUlI javAthI ane bIjo anurUpa vara dekhAto na hovAthI pazcAttApa kare che.) tethI tamArA AdezathI tenuM pANigrahaNa karIne citragati hamaNAM vidhine tathA amArA svAmIne pramoda Ape. have maMtrInA vacanavinyAsathI khuza thayela cakI potAnA maMtrInA mukhane jue che. maMtrI paNa cakInA kAna pAse jaIne kahe che ke he deva! A tenA guNone samya varNavavAnuM jANato nathI. athavA bIje evo koI samartha nathI je tenA guNo varNavI zake kAraNa ke yAtrAe AvelI che jayAre jinezvaronI ghaNAM judA judA prakArothI pUjA karatI hatI tyAre mArA vaDe paNa sAkSAt ja jevAI che. (754) ane bIjA paNa khecara yuvAno vaDe jevAI che. tathA citragatikumAra paNa tenA bhakti-vinaya-25 AdithI ghaNo khuza thayo hato te jovAyuM che. tethI vikalpa vinA ja A vAtane svIkArI lo. cakI asaMgasiMhanA pradhAnane kahe che ke tAro svAmI je hakIkata kaheDAve che te svIkArAya che. ApanI mahAna kRpA thaI ema maMtrI kahe che pachI rAjAvaDe sanmAna karAyela pradhAna potAnA nagaramAM pahoMcI sarva hakIkata jaNAve che. tethI ratnAvatInA mAtA pitA khuza thayA. (757) have koIka divase mAtA pitA ghaNAM ADaMbarathI ratnapatIne tyAM mokale che ane citragati paNa mahAvibhUtithI te kanyAne paraNe che. prApta karAyA che Icchita sakala artho jenA vaDe evo citragati paNa mahartika devanI mAphaka pUrvanA sukRtothI prApta thayelA viSaya sukhone bhogave che. (759) lokathI prazaMsA karAto, mana ane AMkhone AnaMda Apato, suragaNothI gavAto, baMdi vRdothI bhaNAto, ratnAvatIne sAthe jinamaya dharmane bhaktipUrvaka ArAdha che. jinezvarone pUje che, susAdhuone vAMde che. zAstrone sAMbhaLe che. te dhanadeva ane dhanadatta paNa devalokamAMthI AvIne managati ane capaLagati nAmanA tenA be nAnA bhAIo thayA. pachI te be bhAI ane ratnAvatInI sAthe citragati naMdIzvarAdi sthAnomAM jinonA caityone vAMde che, karmabhUmiomAM viharatA tIrthakaronI pAse dharmane sAMbhaLe che ane maharSionA pagarUpI kamaLanuM sevana kare che. (764) Ama kALa pasAra thaye chate, umara thaye chate saMvigna evo zUrateja cakI citragatine rAjya para besADI dIkSA lai karmo khapAvI mokSamAM gayo. citragati paNa zrI cakravartI padavALA zreSTha rAjyane pALe che. zreSTha puNyothI sakala paNa vidyAo pATha siddha thaI ane khecara samUha paNa citragatinI AjJAnuM pAlana kare che. sarva aMtaHpuramAM ziromaNi evI ratnAvatI devIne paTa pade sthApIne ghaNAM varaso sudhI cakravartInI samRddhine bhogave che. (768) ane A bAju teno maNigUDa nAmano khecarAdhipati pAda sevaka hato. ane te koI vakhata mRtyu pAmyo. zazI ane sUra nAmanA maNicUDanA be putro hatA. teo rAjyane mATe paraspara gADha yuddha kare che. tethI citragati cakravatI baMnene rAjyanI vaheMcaNI karI Ape che tathA suyuktimaya dharmavacanothI teone zAMta pADe che to paNa baMdhAyo che nibiDa prabaLa vaira jeo vaDe evA te beno kalahabhAva virAma pAmato nathI. have koIka vakhate te baMne paraspara yuddha karIne maryA. citragatie paNa baMne yuddha karIne maryA ema sAMbhaLyuM ane rAjaya bIjAo vaDe luMTAya che tethI citragati jaladIthI udvigna thayo ane vicAre che ke aho! viSayarUpI Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAMsamAM Asakta thayelA ane prabaLa mohathI vimUDha thayA che haiyA jeonA evA jIvonI virasa ceSTAo to juo. keTalAko duHsaha pApo karIne lakSmIne meLavavA IcchatA hovA chatAM lakSmIne prApta karatA nathI. kadAca lakSmI prApta paNa thaI gaI hoya to paNa kSaNathI nAza pAme che ane nathI karAyuM lakSmInuM dAna ane bhoga jeo vaDe evA keTalAko kevaLa pApa ane kalezonuM bhAjana evI durgatimAM jAya che. (776) ane bIjA keTalAko dAna ane bhogane icche che to paNa putrAdino virodha thavAthI dAna ApI zakatA nathI ane rogAdino udbhava thavAthI bhogavI zakatA nathI. Ama kyAreya paNa teone saMpatti thatI nathI. bIjAoe vamananI jema mukelI lakSmIne grahaNa karIne sagA bhAIo paNa kalaha karIne kutarAonI jema mare che. keTalAka satyapuruSo maLelI paNa cakarvatInI lakSmIne choDe che ane bIjA dubuddhivALA bIjAe upArjana karelI lakSmIne mATe jhaghaDe che. (779) je lakSmI svecchAthI moTA zrImaMtone choDI de che ane tucchane AliMgana kare che. (arthAt rAjAne raMka ane raMkane rAjA banAve che.) te lakSmI ghaTadAsI (panihArI = pANI bharanArI) nI jema mUrkhAone rAganuM sthAna bane che. A tArI strI parapuruSathI bhogavAyelI che ema koI puruSa ISathI vacana bole chate teno pati te strIne bhogavato nathI. paraMtu koDo laphaMgAothI bhogavAyelI lakSmIne bhogave che. samudramAM vasIne je lakSmI lokhaMDanA sthAno (tijorI vagere) mAM vase che tevI lakSmIno bheda (svabhAva) nizcaya thaI gayo che chatAM paNa mUDha jana A hakIkatane jANato nathI. jIva pApanuM sevana kare che ane dharmane adhIna evI lakSmIno abhilASa kare che. kyo viSabhojI amRtathI utpanna thanArA sukhone meLave ? kAlavazathI jIvoe akAryanI jema rAjyanuM paNa anaMtIvAra sevana karyuM che chatAM paNa mUDha jIvo nirlajanI jema Ane mAnatA nathI. (84) viSaya sukhane anaMtIvAra sevyuM hovA chatAM paNa jANe abhinava che ema mAne che, sannipAtathI grahaNa karAyelAnI jema jIvo potAnA bhUtakALane kyAreya yAda karatA nathI. siddhi sukha eka ja evuM che je kyAreya pUrve bhogavAyuM nathI, anupama che, akhaMDa che, ajara che, amara che, zAzvata ane rogAdithI rahita che. jemAM khADAnA Dukkaro devatAI sukhone jANatA nathI. tema samyakatvathI rahita, viSayarUpI AmiSathI bhoLavAyelA mahAmUDha jIvo mokSasukhane jANatA nathI. (789) tethI jeoe duHkhanA phaLavALA, asAra evA viSayasukhone, lakSmIne,parijanane choDyA che tathA mokSasukhane meLavyuM che. teo je dhanya che. te sumitrane dhanya che jeNe bhara yuvAnImAM dhIra banI, rAjyane choDIne tapa tapIne svakAryane (karavA jevuM hatuM tene) sAdhyuM che. lagabhaga vRddhAvasthAne pahoMcelA paNa ame Aja paNa alIka evA rAjyanA abhimAnathI utpanna thayela sukhane choDI zakyA nathI e bAla ceSTA che ItyAdi bhAvanA bhAvIne kaTu che aMta jeno evA viSaya sukhane ane te rAjyane vastranA cheDe lAgelA taNakhalAnI jema choDIne ghaNAM pratApavALA puraMdara nAmanA ratnAvatInA moTA putrane rAjaya para sthApIne, vipuladAna daIne, siddhAyatanamAM pUjA karIne ane saMghane pUjIne, sarvatra jIvonI amAri ghoSaNA karAvIne damavarasUrinI sAthe ratnAvatI, manogati ane capalagati bhAIo tathA keTalAka sAmaMtAdinI sAthe vidhipUrvaka zrI cakravartI citragatie dIkSA lIdhI. pachI zrutane bhaNe che tathA ghora tapane tape che. Ama ghaNAM divaso sudhI akalaMka zramaNyane pALIne aMte pAdapopagamana anazana 45 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne, zubhalezyAvALo kALadharma pAmI mAhendra devalokamAM deva thayo ane ratnavatI paNa AvI rIte mAhendra devalokamAM zreSTha deva thaI tathA manogata ane capalagati paNa tyAM ja devapaNAne pAmyA. cAreya devo paraspara prItine dhAraNa karatA divya bhogone anubhave che. (98) (e pramANe zrImad nemijinezvara tathA rAjImatIno devabhava sahitano bIjo manuSyabhava samApta thayo.) trIjo bhava A bAju mahAvideha kSetramAM meruparvatanI pazcima dizAmAM jagatamAM vikhyAta, ghaNI riddhithI saMpanna evuM padma nAmanuM vijaya che. te vijayamAM siMhathI adhiSThita parvatanI guphA jevuM siMhapura nAmanuM nagara che jemAM sarvatra kalaha dUra thayo che. je hAthIonA motIothI zobhAne pAmeluM che ane je duzmanonA pravezathI rahita che. (parvatanI guphAnA pakSamAM parvatanI guphA siMhathI adhiSThita che tethI temAMthI sarvatra madanIAo cAlI gayA che. motInI zobhA cAlI gaI che, bIjA pazuAdinA pravezathI rahita che) je aparimita suvarNathI pUrNa hovA chatAM paNa sArA varNavALA lokone dhAraNa karanAruM che, je lokothI saMkIrNa hovA chatAM pRthak che. harinaMdI rAjA te nagaranuM pAlana kare che. devone jema IMdra priya che tema te rAjA vidvAnone priya che, viSNu jema lakSmIno pati che tema te dhanano svAmI che je samyagdarzanathI alaMkRta zraddhAvALo che. (803) nItimAna evo rAjA rAjya kare che tyAre prajA AnaMdane pAme che. tene priyadarzanA nAme agramahiSI che. devalokamAMthI cyavIne tenA garbhamAM zreSTha svapnathI sUcavAtuM che uttamapaNuM jenuM evo citragatino jIva putrapaNe utpanna thayo. caMdranA kiraNothI jema meghanI paMkita zobhe che tema udaramAM rahelA citragatinA jIvathI priyadarzanA zobhe che, RddhinI sAthe sapuNya evo garbha vadhe che. (805) pachI jema pUrva dizA sUryane janma Ape tema prazasta divase priyadarzanA utpanna karAyo che bhuvanamAM AnaMda jenA vaDe evA tejasvI putrane prasave che. varSApanaka karAyuM, prajA khuza thaI, rAjA harSa pAmyo. moTI vibhUtithI tenuM aparAjita e pramANe nAma rAkhavAmAM AvyuM. zreSTha ratnanI jema aMteurInAM eka hAthamAMthI bIjInA hAthamAM sarakato guNothI ativallabha, pratidina sukhapUrvaka moTo thAya che. teNe botera kaLAo bhaNI lIdhI tyAre huM mAnuM chu ke rAtrIne karanAro, soLa kaLAthI khIlelo evo caMdra lajjita thayo. kramazaH te kumAranuM bharayauvana pragaTa thayuM tyAre tenuM rUpa savizeSa khIlyuM te rUpane jovA mATe Indra hajAra AMkhovALo thayo. tenA rUpanuM varNana karavA mATe kamalAsana para beThelo evo brahmA paNa cAra mukhavALo thayo ane zeSanAga hajAra jIbhavALo thayo ema huM mAnuM chuM. lokonA AMkha ane manane sukha ApanAra grahanA samUhathI parivarelA caMdranI jema mitravargathI parivarelo evo kumAra krIDA karato tyAM bhame che. kumAra agAuthI paNa AvI jaze ema samajI utsuka evI nagaranI ramaNIo kAryone kare che paNa tene Avato jeIne AraMbhelA paNa kAryone choDIne 46 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenA rUpanI manoharatAne jovA doDe che tema ja sakala puraloka, devaloka, hATa ane mahelamAM rahe chate koI strI tenI sakhIne kahe che ke he priyasakhI ! lakSmInuM kRtanapaNuM to juo ke te kamaLano parAbhava karIne kumAranA mukhanuM adhika sevana kare che. (815)bIjI kahe che ke kAna sudhI pahoMcelI AnI AMkhone je, bIjI kahe che ke A vAta barAbara nathI kemake enI AMkho vaDe huM prApta karAI nathI arthAt teNe mane joI nathI. vaLI bIjI kahe che ke kaMbusamAna AnI komaLa Dokane je strI potAnA bAhupAzathI bAMdhaze te strI nirdaya haze. vaLI meruparvatanI zilA jevI vizALa AnI chAtI para ratikrIDA karatI evI koIpaNa kutapuyA strI alIka nidrA karaze. (818) Ama kahevAya chate bIjI kahe che ke huM A prArthanA karuM chuM ke evo koI divasa na jAya ke je divase saubhAgI evA AnA darzana na thAya. bIjI bIjI ne kahe che, vaLI bIjI bIjI ne kahe che ke mane mArga Apa nahIMtara te cAlyo jaze. vaLI bIjI kahe che mane paNa tuM mArga Apa, vaLI bIjI utsuka evI koI gharamAMthI putranI buddhithI bilADIne keDa para laIne doDatI loko vaDe hasAya che. koIka bIjI eka aMganuM ghareNuM bIjA aMge paherIne utsuka manavALI jatI evI lokane vismaya pamADe che. Ama netrarUpI aMjaliothI satata kAminIo vaDe tenuM lAvaNya rUpI jaLa pIvAtuM chatAM paNa kAminIonI tRSNA vadhe che. dareka ghare subhaTo kumAranA parAkramanA vakhANa kare che, paMDito tenA guNasamUhanA vakhANa kare che. ramaNIo tenA nirupama lAvaNyanI prazaMsA kare che. jevI rIte paramayogIo tattvanuM dhyAna kare tema sarvatra lokapaNa zIlAdiguNa ane vinayathI yukta kumAranuM dhyAna kare che. je divase aparAjitano janma thayo te ja divase matidhana maMtrIne tyAM vimalabodha nAmanA putrano janma thayo. bALapaNamAM sAthe dhULakIDAthI ramato samagrakaLA bhaNyo ane yauvanamAM paNa A kumAranI sAthe nitya kIDA kare che. kumAra paNa haMmezA tene potAnA samAnapaNe juve che. te vimalabodha paNa tene devatAnI jema ArAdhe che ane potAnA jIva samAna jue che. (828) have koika vakhata baMne jaNA vAhalImAM ghoDAone khelAve che ane A ghoDAo temane haraNa karI aTavImAM liI gayA. pachI ghoDAo thAke chate AMbAnA vRkSo nIce eka kSaNa vizrAma karIne kumAra maMtrIputrane kahe che ke je puruSa bhamIne ghaNAM kautukavALA sakala pRthvI maMDaLane to nathI te kUvAnA deDakA jevo che. je abudha (mUDha) dezAcAra, dezonI bhASAne ane nIti ane vijJAnane jANato nathI te dhUtavaDe pagale pagale ThagAya che ane bIjuM haraNo, kAgaDAo ane kAyara puruSo svasthAnamAM ja rame (mare) che paNa utsAha ane parAkramane pAmelAone koI paNa videza nathI. tethI A ghoDAo ApaNuM haraNa karI lAvyA te anukULa thayuM tethI ApaNe jaIe ane bhramaNa karI pRthvIne joIe. mAtApitAne ApaNA para ghaNo sneha che tethI ApaNe rajA mAgata to paNa ApatA nahIM. have je kahyA vagara nIkaLI gayA hota to mAtApitAne ghaNuM duHkha thAta tethI have ahIMthI jaladI nIkaLI javuM joIe Ama kumAre kahyuM tyAre maMtrIputra kahe che ke ahIM guNa-doSa bane che je tArA vaDe ja kahevAya che. AthI mane tAro Adeza pramANa che. Ama nizcaya thayA pachI tyAMthI te baMne nIkaLIne cAlatA kamathI eka nagaramAM pahoMcyA ane tyAM teo jeTalAmAM udyAnamAM vAvaDInA kAMThA para bese che teTalAmAM 47 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhrujato, dIna, bhayabhIta eka manuSya tyAM Avyo ane bolyo he mahAyaza! huM anAtha.chuM, tamAre zaraNe Avyo chuM tethI tuM mAruM rakSaNa kara 'tyAre tuM Dara nahIM huM jIvato chatAM devo paNa tane mArI zakaze nahIM.'' kumAre Ama kahyuM eTale maMtrIputra kumArane vAre che kAraNa ke A koI ayogya kAryane karanAro haze tethI anarthathI saryuM ? (arthAt je A akAryane karanAro haze to tenuM rakSaNa karavAthI anarthanI Apatti thaze.) (840) pachI kumAre kahyuM ke he bhadra ! ucita karanAroone kyAMya bhaya nathI kAraNa ke teo potAnA guNothI sarvatra rakSaNa karAya che. jenI diSTa zaraNAgata ane yAcakane vize parAMgamukha thAya che te jIvato chatAM marelo che to pachI jIvavAnuM zuM kArya che ? bhale A game tevo hoya to paNa potAnA jIva sATe paNa tene bacAvavo joIe. eTalAmAM pakaDo ! pakaDo ! ema bhISaNa avAjane karatuM ArakSakanuM sainya tyAM AvyuM ane kumArane ghero ghAlyo. A core samasta nagara lUMTyuM che tethI tuM A cora amane soMpI de. have kumAre kahyuM ke A dIna mAre zaraNe Avelo che tethI koI samartha paNa AnI mAgaNI kare to paNa nahIM ApuM. ArakSako gusse thayA ane kumArane mAravA taiyAra thayA. tethI kumAra talavAra laIne AgaLa thaIne siMhanA avAjathI jema pazuonuM ToLuM nAzI jAya tema kumArathI trAsIne bhAgI jaI kauzalanA rAjAnI AgaLa pukAra kare che. gusse thayela rAjAe paNa kumAra upara jaladIthI sainya mokalyuM. jaMgalI pADAono samUha jema sarovarane valovI nAkhe tema kumAre paNa sainyane valovI nAkhyuM. pachI gusse thayelo rAjA hAthI-ghoDA ane kroDo sainyothI yukta, cakita thayelo jaladIthI kumAra jayAM hato tyAM Avyo. (849) pachI bhayabhIta thayela maMtrIputrane ekabAju rAkhIne sAme jaIne rathikane haNIne kumAra zreSTha hAthInA dAMta para paga mUkIne mastaka para beTho ane jeTalAmAM zatru sainyane mAravAnI zarUAta karI teTalAmAM eka maMtrIe kauzalAdhipane kahyuM ke A nakkI siMhapura svAmIno putra che. (852) huM tamArI AjJAthI tyAM gayelo tyAre anekavAra tene joyo che pachI rAjAnI yuddhavirAmanI AjJA sarva sainyamAM jaNAvAI. AvakAra ApIne rAjA vaDe bahumAnapUrvaka AliMgana karAyo. he vatsa ! tuM amArA paramamitrano putra che tuM koIka rIte ahIM Avyo ane amArA vaDe tAruM svAgata karAyuM te sAruM thayuM. kumAre kahyuM ke A mAro ja avinaya che. mArA mitranA ghare janmyA hoya tene choDIne bIjA kone AvuM parAkrama hoya ? tethI he vatsa ! tArA caMdra jevA nirmaLa caritrathI khuza thayo chuM tethI ajANatA paNa ame tAro je aparAdha karyo hoya tene tuM kSamA kara. rAjA Ama bole chate kumAra vinayapUrvaka kahe che ke pitA samAna Apano abujha evA meM je aparAdha karyo che te ApanA putra evA mAro aparAdha kSamA karo. (858) pachI kauzalarAjA kumArane potAnA hAthI upara eka bAju besADIne kauzala nagarImAM praveze che ane prAsAde jAya che. ane maMtrIputra paNa corane abhaya ApIne rajA Ape che. pachI rAjAe ApelA mahelamAM kumAranI pAse Ave che ane rAjAe ApelA ghaNA dravyothI te baMnenA divaso vicitra kIDAnA vilAsapUrvaka pasAra thAya che. have koIkavAra maMtrIkumAra pAse jaIne vinayathI kahe che ke rAjA Apane jaNAve che ke amArA para anugraha karo tethI kumAre kahyuM ke caraTa sImALA para killAne huM sAdhIza ane devanA prabhAvathI huM tene vaza karIza ane bIjuM kaMI hoya to te paNa jaNAvo jethI devanA 48 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhAvathI asAdhyane paNa huM sAdhIza. have maMtrIpaNa kahe che ke guNarUpI ratnono samudra evo tuM ahIM Avyo che tethI devanuM sarva paNa kArya siddha thaI gayuM che. paraMtu guNarUpI ratnonI khANa evI rAjAnI atizreSTha kanakamAlA nAmanI rAjaputrI che (865) to tenI sAthe pANigrahaNa karIne pUrvapuruSonA snehanI tuM vRddhi kara. kumAra mauna rahI maMtrIputranA mukhane jue che. maMtrIputre kahyuM ke rAjA tArA pitAno parama mitra che tethI A je kahe che te tArA mATe alaMghanIya che. je karavA yogya che te tuM jANe che maMtrIputre ema kahyuM tyAre prahaSTa maMtrI vaDe rAjAne jaNAvAyuM. rAjAe prazasta divase putrInI sAthe lokonA manane utkarSa karanAra pANigrahaNa karAvyuM ane kahyuM ke he vatsa ! je ke tane deza darzanamAM ghaNuM kutUhala che to paNa te ApattivALuM che. tethI tuM ahIM potAnA gharanI jema atisukhathI rahe pachI keTalAka divaso tyAM bhogone bhogavIne koIka divase kahyA vinA rAtrIe cAlI nIkaLyo. pachI jatAM rastAmAM kAlIdevInuM maMdira AvyuM, maMdira najIka karuNa raDavAno zabda sAMbhaLe che jeTalAmAM te zabdanI anusAra jAya che teTalAmA tyAM koI bole che ke are re ! A pRthvI puruSa vinAnI thaI che. e pramANe vAraMvAra sAMbhaLe che have jeTalAmAM rAjaputra tenI sanmukha jAya che teTalAmAM maMtrIputra kahe che ke nakakI A koI srI raDe che ane talavAra kheMcIne tenI AgaLa ubhelo koI puruSa dekhAya che tathA najIkamAM ati bhISaNa agni saLagI rahyo che tethI koI supuruSa adhama evA A vidyAdharathI rakSaNa karo ema strIe joradAra pokAra karyo che tethI kumAra kahe che ke re re pApiSTa ! mane joIne paNa tuM Ane talavAra ugAme che, tAruM A parAkrama strIne choDIne bIje kyAMya nathI. pachI khecare kahyu ke tuM ahIM Ava tArA parAkramanA mAhatmyane Aje huM jouM (877) ema sAMbhaLIne kumAra paNa yuddhe caDhyo baMne guNavaMtone khaDganA prahAro ekabIjAne AkramaNa karI zakatA nathI tethI khaDga choDIne vividhaprakAranA bAhu yuddhathI laDe che. ane vividhaprakAranA aMgabaMdhathI ekabIjAnA aMga upAMgone paraspara TALe che ane bhIMse che pachI khecare kumArane daDhanAga pAzathI bAMdhyo. jevI rIte durjananA snehabaMdho tuTe tevI rIte thoDA prayatnathI kumAranA baMdho tuTyA. khecara bANa samUhane pheMke che. tapathI pApanA paTala jema nAza thAya tema kumAra paNa khaDgathI bANazreNInuM kharDana kare che. pachI khecara vidyAnA prabhAvathI kumAranI upara lokhaMDanA goLAo tapelI zilAo ukheDIne, vRkSone tathA bIjI vastuone pheMke che A pramANe khecara prahAra kare chate bALA vicAre che ke A koI satpuruSa che ane mArA pApane kAraNe A paNa ApattimAM paDyo. khecara vaDe choDAyelI badhI paNa kSudra vidyAo bahupuNyanA prabhAvathI ane potAnA dehanA sAmarthyathI kumArane asara karatI nathI laDAI karatA A beunA yuddhanA kutUhalane jovA sUrya paNa aMdhakAranA samUhane dUra karIne udayAcala parvata para ArUDha thayo. pachI kumAre khaDgathI khaMdhA para khecarane evo mAryo ke mUrchAthI mIMcAI gaI che AMkho jenI evo te dhasa karato pRthvI para paDyo. teja samaye kAmadeve bANothI bALAnA hRdayane tADana karyuM. (887) khaDgathI khecara ane kAmanA bANothI viMdhAyelI bALA baMne cetanA pAmatA nathI. ghAne rUjhAvIne kaMIka paNa ucita upacAra karIne khecara bhAnamAM Avyo tyAre kumAra kahe che ke he mahAzaya ! tuM ubho thaIne A zastrane grahaNa kara ane yuddhane mATe sajja thA. vighnothI haNAyelA kAyara puruSo 49 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja potAnA vyavasAyane choDe che. pachI khecare kahyuM ke sAruM sAruM tuM caMdra jevo nirmaLa ane dhIra puruSa che. A tArA vacana vinyAsathI tAruM parAkrama ghaNuM zobhe che, te mane pahelAthI ja jItI lIdho che tethI tArI sAthe mAre yuddhabuddhi kevI rIte thAya ? huM srIno ghAta karavA taiyAra chuM jyAre tuM srInuM rakSaNa karavA taiyAra thayo che. tethI teM tArA guNo rUpI dravyathI mane kharIdI lIdho che tethI tuM mane potAno dAsa jANa . have pachI tane je yogya lAge te tuM kara. pachI kumAra lajjita thayelA khecarane abhinaMdana Apato kahe che he bhadra! tAre je Icchita hoya tene tuM mane kahe jethI sakalapaNa tArA Icchitane hamaNAM karuM. zuM tArA mAtA pitAnI pAse laI jAuM ? zuM anya dezamAM laI jAuM? athavA koI duzmanathI tArI rakSA karuM ? Ama kumAre puchyuM tethI khecara kahe che ke A pApathI mane vAratA te mAruM saghaLuM hita karyuM che tathA mArA vasranA cheDAnI gAMThamAM eka maNi ane bIjI saMrohiNInA mULIyA bAMdhelA che te auSadhine maNinA pANImAM ghasIne mArA ghA para lagAva kumAre paNa tarata tema ja karyuM ane tatkSaNa khecara sAjo thayo. pachI kumAra pUche che ke he bhadra ! A tAruM vyatikara gupta na hoya to tuM kahe. teNe kahyuM ke ahIM kaMIpaNa gupanIya nathI. (898) zreSTha vaitADhya parvata para rathanepura cakravAlapuramAM amRtasena nAmano khecaranAtha che ene kIrtimatI nAmanI zreSTha bhAryA che tenI ratnamAlA nAmanI putrI che. aparAjita kumAra Ano vara thaze ema nimittiyAo vaDe amRtasenane kahevAyuM tathA tArI guNa saritA paNa kahevAI ane ratnamALAe koIpaNa rIte tArA guNo sAMbhaLyA pachI te kumArane vize haMmezA anurakta vALI thaIne rahe che. zrI senanA putra evA sUryakAMta vaDe te jovAI (902)ane tene paraNavA mAMgaNI karI. te tene IcchatI nathI ane pratijJA karI ke aparAjita sivAya bIjo koI mAro vara banaze to agnimAM baLI marIza. have sUryakAMta khecara paNa rAgavALo thayo. mAre koipaNa rIte Ane paraNavI ema kahIne nIkaLyo ane judA judA prakAranI vidyAo sAdhe che, rUpAdiguNomAM Asakta ghaNAM prakAranA upAyo yoje che to paNa tene IcchatI nathI. AnA zarIramAM agni lAgo ane AnI te pratijJA purI thAo e pramANe vicArIne gusse thaI huM ahIM upADI lAvyo chuM jenuM nAma levA jevuM nathI te sUryakAMta huM pote ja chuM te hamaNAM agninA khADAmAM jhaMpalAvavA taiyAra thaI che. tethI sajjanone nahIM sAMbhaLavA yogya mAruM caritra tane kahyuM ane potAnuM caritra pragaTa karavAthI hamaNAM mArA pApane bhulI jAo. (mApha karo.) (908) sUryakAMte Ama kahyuM eTale kumAra lajjAthI nIcuM mukha karIne rahyo. teTalAmAM maMtrIputra kumAranA caMdra jevA nirmaLa caritrone kahe che, caritro sAMbhaLIne rayaNamAlA bhayabhIta thaI ke adhika guNavALo A mane nahIM paraNe ane tenuM ahIM AvavuM kevI rIte saMbhave ema te ghaNI viSAdane pAmI. bhavitavyatAne kaMIpaNa Agocara nathI. arthAt sarvabhAvo bhavitavyatAne adhIna che ane A mane sarAga daSTithI jue che ethI ratnamAlA khuza thaI. (911). have ratnamAlAnA mAtApitA vagere tapAsa karatA tyAM AvyA ane khuza thayA. bALA tathA maMtrIputra sarva hakIkata mAtApitAne jaNAve che. pUrve joyelA kumArane amRtasene oLakhyo ane harSapUrvaka ratnamALAnI sAthe tyAMja paraNAvyo. pachI kumAre amRtasenane kahIne sUryakAMtakhecaranI 50 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pITha para hAtha apAvyo arthAt sUryakAMta khecarane abhayadAna apAvyuM. huM mAre sthAne pahoMcyA pachI tamArI putrIne tyAM laI AvavI ema kahIne badhA khecaro ane kumArane rajA ApI. sUryakAMta kumArane mUlikA, maNi tathA veza parivartananI guTikAo Ape che paNa kumAra tene levA Icchato nathI. tyAre maMtrIputrane parANe ApIne khamAvIne svasthAne jAya che kumAra paNa jeTalAmAM aTavImAM AgaLa jAya che teTalAmAM kumArane ghaNI tarasa lAgI eTale atyaMta thAkelo te AbAnA jhADa nIce beTho. maMtrIputra paNa pANIne zodhavA dUra gayo ane pANI laIne jeTalAmAM pAcho phare che teTalAmAM rAjaputrane jato nathI tethI bhaya pAmyo ane huM A sthAne ThagAyo chuM arthAt huM mULa sthAnane bhUlI gayo chuM tethI vRkSataLane zodhato cAreya dizAmAM doDe che kumAranI kyAMya paNa bhALa na maLatA dhasa karato pRthvI para paDe che, mUccha pAme che, uThe che, pralApa kare che, zUnyamanaska thaI cAreya dizAmAM doDe che hA bhAgya ! he nirdaya ! te akaDe mane kema prahAra karyo? pahelAM teM A nararatnano bheTo karAvIne pachI hamaNAM A zuM karyuM? (921) bhuvanamAM koI manuSya, khecara ke deva kumArano pratimalla nathI. huM bhAgya ! tane choDIne bIje koNa AvuM kare ? A tAro ja vilAsa che. nirjana aTavImAM tenI khabara huM kone pUchuM? tethI he vanadevatA! tame ja yathArtha kaho Ama ghaNo pralApa karIne pachI pharI paNa kumArane zodhavA lAgyo. grAmAdimAM bhamato naMdIpura nagaramAM pahoMcyo ane tenA bahAranA udyAnamAM jeTalAmAM ciMtAtura evo A maMtrIputra bese che teTalAmAM AkAzamAMthI jANe vidyAdhara yugala nIce UtaryuM. (925) teoe jaNAvyuM ke he mahAzaya ! aparAjita rAjaputre amane tArI pAse mokalyA che tethI tuM tyAM jaladI Ava. te vacana sAMbhaLI jANe pharI jIvana prApta thayuM na hoya ! jANe amRtasamudramAM naMkhAyelo na hoya ! tema harSathI pulakita zarIravALo maMtrIputra potAnA aMgomAM samAto nathI. arthAt ghaNo khuza thayo,ane kumAranA kuzalane tathA potAnA viyoganA kAraNane pUche che pachI teo kumAra haMmezA kuzaLa che ema jaNAve che ane tArA viyoganuM je kAraNa che tene tuM sAMbhaLa, tuM pANI levA mATe gayo tyAre ame kumArane UMcakIne laI gayA. zrI bhuvanabhAnu nAmano vidyAdharano rAjA ramaNIya aTavImAM mahelane vikuvane ghaNAM khecarothI yukta tyAM vase che tyAM kumArane Avato joIne khuza thayo ane pulakita zarIravALo kumAranuM abhutthAna karIne AliMgana kare che. (931) pachI ratnamaya moTA bhadrAsana upara besADe che. pachI be hAtha joDIne kahe che ke he kumAra ! tArA caMdra jevA nirmaLa guNagaNonA samUhane sAMbhaLatA mArA zarIramAM harSa samAto nathI ane hamaNAM tane pratyakSa jovAthI mAro harSa bhuvanamAM paNa samAto nathI. te harinaMdI dhanya che, tArI mAtA priyadarzanA dhanya che. te jene alaMkRta karyo che te nagara ane deza dhanya che, ahIMyA tane laI AvavAmAM kAraNa e che ke mAre kamalinI nAmanI moTI putrI che ane kumudinI nAmanI nAnI putrI che, he suMdara! te beno vara tuM ja thaIza ema naimittikoe kahyuM che ane khecaronI sAthe tuM ahIM Avyo che tethI tuM A benI sAthe pANigrahaNa karIne amArA para anugraha kara. Ama tene kahyuM chate tenuM mana kyAMya coTatuM nathI, tArA viyogamAM satata tAruM dhyAna karato rahyo che. te khAto nathI, sUto nathI ane svasthApUrvaka AlApamAtra paNa karato nathI. tethI tArI tapAsa karatAM amane tuM ahIM prApta thayo 51 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che tethI tuM jaladI tyAM Ava jethI amAro svAmI ane kumAra sukhI thAya . (939) A sAMbhaLIne maMtrIputra khuza thayo ane vidyAdharo sAthe tyAM gayo ane tenA darzana thavAthI kumArAdi sarve khuza thayA. pachI sanmAnita karAyela kumAra sAthe bhuvanabhAnu khecaranI be putrIono vivAha thayo. te paNa te divase tyAM rahIne pachI koIka rIte pUrvanI jema potAne choDavIne pachI AgaLa prayANa karyuM ane kramathI AgaLa jatAM suramaMdira nAmanA nagaramAM pahoMcyo. have maMtrIputre kumArane kahyuM ke pUrve sUryakAMta vidyAdhare je maNi Apyo hato te maNi ghaNuM karIne Icchita arthane ApanAro che eTale te maNinA prabhAvathI manavAMchita prApta thayA che viSaya sukho jeone evA te be vicitra prakAranI krIDA karatA te nagaramAM rahe che. have koIka divase suramaMdira nagaramAM teo rahelA che teTalAmAM ekAeka nagaramAM moTo kolAhala thayo. sArI rIte sajja karAyA che bhAthA jeo vaDe, caDhAvAI che dhanuSyanI dorIo jeo vaDe, trizailya (zastra) che hAthamAM jeonA, dhAraNa karAyA che bakhtaro jeo vaDe, visphurita karAI che bhayaMkara talavAro jeo vaDe, bhayane utpanna karanArA, ghoDA para beThelA keTalAka subhaTa samUho doDe che ane keTalAka zreSTha sthAnane taiyAra kare che, keTalAka rathamAM zastra samUhane bhare che tathA pagathI cAle che keTalAka hAkoTA kare che. keTalAka kudAkuda kare che. keTalAka hAthIone kavaca vagere paherAvIne taiyAra kare che ane keTalAko ghoDAone bakhtara vagerethI sajja kare che. (948)dukAno baMdha karAya che, gharo sajjaDa baMdha karAya che. badhA loko bhAgaMbhAga kare che paNa paramArthane jANatA nathI. asaMbhrAnta kumAre maMtrIputrane tapAsa karavA tyAM mokalyo ane hakIkata jANIne maMtrIputra pAcho pharyo ane kahe che ke he kumAra ! tuM sAMbhaLa dvArapALo pramAdI thayA tyAre koIka chaLathI pravezIne koIpaNa hatyArA vaDe sabhAmAM beThelA suprabharAjAnI upara chUrIonA ghA karAyA. ane A rAjAne putra ke bhAI nathI je rAjyane saMbhALI zake tethI grahalacuMdalIbhUta (<) Akula haiyAvALo A sarva paNa nagaraloka doDe che. pachI kumAra maMtrIputrane kahe che ke A loka ekalA bhamatA ApaNA upara zaMkA karaze. lAkho subhaTothI vIMTaLAyelo hovA chatAM paNa, sabhAmAM rahelo hovA chatAM paNa nItithI yukta hovA chatAM paNa, juo to kharA ! ekAeka ja niSkAraNa paNa Apattine prApta thayo. tethI bhavitavyatA vaDe jevAyuM hoya te sakala lokane pariName che. tethI kAryanI siddhimAM rAjAno puruSArtha niSphaLa ja thayo che. pachI vimalabodha kahe che ke he kumAra ! A vAta nizcaya nayathI satya che paNa vyavahAra nayathI to lokano puruSArtha kArya sAdhavAmAM ucita ja che. nItithI ke anItithI je thavAnuM hoya te ja thAya che paNa anyathA thatuM nathI. to paNa anItithI lokApavAda adhika thAya che ane sarve paNa nIti ane dharmazAstronI niSphaLatA thAya che ane nizcaya nayanA (9) matathI sakala lokavyavahArano paNa lopa thAya che. nIti ane dharmathI yukta jIvone ghaNuM karIne kAryanI siddhi thatI dekhAya che jyAre anItithI (8) grahalajdalIbhUta - grahala eTale gAMDo, guMdala eTale avAja, bhUta eTale svarUpa arthAt gAMDAnA ToLAmAM jevo ghoMdhATa thAya tevo ghoghATa nagaralokamAM thayo. (9) nizcaya naya mAne che ke je vakhate je thavAnuM hoya che te thAya che pachI bhale purUSArtha karo ke na karo. nizcaya naya purUSArthane mAnato nathI. loka vyavahAra purUSArthane avalaMbIne che AthI ekalA nizcayanayanA matathI sakala loka vyavahAranA lopano prasaMga thAya. 52 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yukta jIvone kAkAlIya (1) nyAyathI kyAreka siddhi thaI paNa jAya. lokanI anucitavRtti A bhavamAM ja duHkhanA phaLavALI thAya che jyAre lokamAM ucita AcaraNa karanArAo ghaNI lakSmInuM bhAjana bane che tethI kuzalamativALA puruSe haMmezAM vizuddha dharmathI, nItithI ane lokamAM ucita AcaraNathI vartavuM joIe. A pramANe vartato jIva Aloka ane paralokane nakkIthI sAdhe che ane niHsaMzaya kIrtinuM bhAjana bane che. (963) pachI kumAre kahyuM ke he vimalabodha maMtrIputra! teM je kahyuM che te sAcuM ja che. te tema ja che emAM koI zaMkA nathI. jANatA evA meM paNa je ayukta ane uddhata kahyuM ke tArI buddhinI parIkSA karavA mATe kahyuM hatuM mATe tuM tene sAcuM nahIM mAnI leto ane A bAju maMtrI sAmaMto Adi rAjAnI ghaNI cikitsA karAve che to paNa te mahAghAta koipaNa rIte rUjhAto nathI. A pramANe loko AkuLa-vyAkuLa thaye chate kAmalatA nAmanI uttamagaNikA teone kahe che ke koI uttamapuruSa A nagaramAM Avyo che. pote che bIjo jemAM arthAt pote ane maMtrIputra evo te vyavasAya (kAmadhaMdhA) vagarano hovA chatAM dravyane kharce che, tyAgI che, dharmamAM rata che, sajjananA AcArathI yukta che. tethI tevA prakAranA siddha (1) puruSo pAsethI kharekhara upacAra maLI zakaze. maMtrI sAmatAdi paNa A vAta rAjAne jaNAve che ane rAjApaNa pradhAnamaMtrIne tenI pAse mokale che ane maMtrI ghaNAM bahumAnapUrvaka te bene tyAM bolAvI lAvyo. tame kyAMthI padhArIne A nagarane alaMkRta karyuM? kyAM sukRtArtha kuLamAM tamAro janma thayo che ? (971) ema rAjAe puchayuM eTale maMtrIputre sakala vRtAMta jaNAvyo tethI harSathI rAjA kumArane ghaNo bheTyo ane maMtrIone kahyuM ke juo ApaNe kevA pramAdamAM paDyA chIe ke A ApaNA paramamitra harinaMdI rAjAno putra ahIM Avyo che chatAM paNa ApaNe na jANyuM ane svAgata paNa na karyuM athavA to ApaNA pramAdanuM phaLa paNa ApaNane maLyuM athavA abhimaraghAtathI (eTale dhanAdinA lobhathI bIjAne mAravAnuM sAhasa karanArano je ghAta che.) paNa mane eTalI pIDA nathI thatI jeTalI pIDA mane A zreSTha kumArane vize enA ucita pratipattinA ullaMghanamAM thAya che. kumAre kahyuM ke manano prasAda eja pratipatti che ane tamAro e prasAda potAnA saMtAnanI jema mArA para paNa che. (976) pachI amAtyoe kahyuM ke rAjAnA zarIranI pIDAno vRttAMta tamArA vaDe jaNAyo che tethI teno upacAra ahIM karAya. have kumAre maMtrIputrane kahyuM ke te mULIyA ane maNino prayoga kara. maMtrI putra kahe che ke kumAra ! tuM pote ja kara. kAraNa ke maNi-maMtra-auSadhiono prabhAva puNyodayathI pragaTe che. puNyathI rahita hoya teone maNi, maMtra, auSadhionuM phaLa maLatuM nathI. kyAreka viparIta phaLa maLe che. pUrve karelA sukRtone kAraNe tAre nirmaLa puNyodaya che ke je aneka kAryomAM phaLathI ame pratyakSa jAgyo che. (10) kADhatAstrIya nyAya: kAkatAlIya nyAya eTale kAgaDAnuM besavuM ane tADanuM paDavuM. be kriyAo acAnaka sAthe bane tethI eka kriyAne bIjI kriyAnuM kAraNa na kahI zakAya tema ahIM paNa eka bAju anItinI pravRtti ane bIjI bAju kAryanI siddhi thatI dekhAya to paNa kAryanI siddhimAM anItinI pravRtti kAraNa nathI banatI athavA eka bAju nItinI pravRtti hoya ane bIjI bAju kAryanI asiddhi thatI dekhAya to * paNa kAryanI asiddhimAM nItinI pravRtti kAraNa nathI banatI. (15) vighA - maMtra - karma - zilpa vageremAM jemaNe pUrNatA prApta karI hoya te siddha purUSa kahevAya che. 53 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tethI kumAre jAte paNa maNinA pANIthI ghAne sApha karyo ane mULIyAne ghasIne ghA upara lagADyA ane rAjA turaMta sAjo thayo. pachI nagaramAM ane dezamAM moTI vibhUtithI vadhAmaNI karAvI. sakaLa loka AzIrvAdathI kumArane abhinaMde che. rAjAne zreSTha guNathI yukta raMbhA nAmanI putrI che ane prArthanA karIne tyAM kumAranI sAthe paraNAvI. pachI kumAra tyAM keTalAka divaso pAMceya prakAranA viSaya sukhone bhogavIne kahyA vinA maMti suaniyo maMtrIputra che bIjo jene evo te kumAra arthAt maMtrIputranI sAthe tyAMthI nIkaLI gayo. ane kuMDapuranagaranI bahAra udyAnamAM pahoMcyo jyAM devo vaDe karAyela suvarNa kamaLa para kevalI bhagavaMta bIrAjamAna che. (985) ghaNAM zreSThavarNavALA vRkSothI yukta kalpavRkSanI jema zobhatA, sUryanI jema skurAyamAna tejavALA, caMdranI jema saumyatAthI yukta, sAgaranI jema gaMbhIra, merU parvatanI jema nizcala,zreSTha manuSya, vidyAdhara ane devonI sabhAmAM beThelA, jevI rIte devoe samudranuM maMthana karI amRtane grahaNa karyuM tema zeyapadArtharUpI samudranuM maMthana karIne, tatvane grahaNa karIne lokone ajarAmaratva (mokSa) padanI prApti thAya te mATe satata ja upadeza Ape che. (988) have karUNArUpI jaLanA sAgara mahAbhAgyazALI evA kevaLI bhagavaMtane joine harSathI pulakita aMgavALo kumAra potAne sukRtArtha mAnato pAMca prakAranA abhigama (12) sAcavIne bhaktithI traNa pradakSiNA ApIne namIne vinayapUrvaka kahe che. he mahAyaza ! tamane namaskAra karUM chuM, he mokSamArganA pathika mATe sArthavAha ! he ajJAna rUpI aMdhakAra mATe sUrya ! he saMsAra rUpI bhayaMkara samudrane taravA mATe naukA samAna ! he kalyANanA bhaMDAra ! he vItarAga ! he bhavyonA haiyAne saMtoSanAra ! he bhavarUpI gahanavanane bALavA agni samAna ! uttama zAsana jenuM evA he munipati ! tamane namaskAra thAo. he prazamanA jaladhara ! jo tArI vacana rUpI jaLavRSTi na thaI hota to kaSAya rUpI dAvAnaLathI dAjhelA bhuvanamAM kone zAMti thAta ? he prabhu duHkhonA ghara evA A saMsAramAM paNa eTaluM mAtra ja AzvAsana che ke guNanA nidhAna evA ApanA jevA paNa kyAMka jovA maLe che. saMzayarUpI aMdhakAra mATe sUryanA kiraNa samAna tAruM darzana thayuM tethI mArUM judA judA dezamAM paribhramaNa saphaLa thayuM. pachI kevalI bhagavaMte kumArane tathA bAkInI sabhAne vistArathI dharma kahyo. vacce avakAza meLavIne kumAra pUche che ke he nAtha ! ApanA jJAnano koi aviSaya hoto nathI tethI kaho ke huM bhavya chuM ke abhavya ? athavA samyagdaSTi chuM ke mithyAdaSTi ? (997) pachI kevalIe kahyuM ke samyaktvathI bhUSita che zarIra jenuM evo tuM bhavya che ane A bhavathI pAMcamAM bhave A bharatakSetramAM bhuvanamAM vikhyAta evA jAdava vaMzamAM utpanna thayelA atizaya saubhAgyanA samudra evA tame bAvIzamAM ariSTanemI nAmanA tIrthaMkara thazo ane A vimalabodha maMtrIputra tamAro gaNadhara thaze e pramANe sAMbhaLIne baMne ghaNAM khuza thayA ane (12) pAMca abhigama (1) sacittano tyAga : potAnI pAse khAvAnA padArtho, sUMghavAnA kula athavA paherelI phulanI mALA Adi sacitta dravyo choDIne caitya ke gurUnA avagrahamAM praveza karavo. ane jo te cIjo para prabhujInI daSTi paDI gai hoya to teno upayoga karI zakAya nahIM e paNa ekajAtanuM prabhujI taraphanuM sanmAna ane vinaya che te prathama abhigama. (2) acittanuM grahaNa : paherelA AbharaNa vastra nANuM Adi na choDavA te bIjo abhigama. (3) mananI ekAgratA : mananI ekAgratA rAkhavI te trIjo abhigama. (4) eka zATaka uttarAsaMga : baMne cheDe dIovALuM ane vacce nahIM sAMdheluM akhaMDa uttarAsaMga (khesa) rAkhavuM te cothA abhigama (5) aMjali : prabhujIne jotA ja namo jiNANuM kahI aMjalipUrvaka mastaka namAvI praNAma karavo te pAMcamo abhigama 54 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMgamAM samAtA nathI. pachI keTalAka divaso sudhI teoe kevaLI bhagavaMtanI paryuMpAsanA karI ane kevalI bhagavaMta vihAra karI gayA pachI teo paNa nagaramAM pAchA pharyA. sthAne sthAne caityone bhaktithI vaMdanA kare che ane sAdhuonA pagarUpI kamaLone seve che tathA jinadharmane sAMbhaLe che. (1002) ane A bAju janAnaMda nAmanuM nagara che temAM samudranA pANInI jema asaMkhyAtA lokonA bhavano tema ja asaMkhyAtA jinamaMdiro che. tyAM jitazatrunAmano rAjA che jeNe kopathI asaMkhyAtA zatru srIonuM gatapatitva (13) karyuM che ane harSathI yAcakonuM gajapatitva karyuM che. tene dhAriNI nAme devI che. ratnavatIno jIva devalokamAMthI cyavIne te baMnene tyAM putrIrUpe utpanna thayo. tenA guNathI raMjita thayelA rAjAe putra janmanI jema AkhA nagaramAM tenA janmanI moTI vadhAmaNI karAvI. sarvane prIti utpanna karatI hovAthI tenuM nAma prItimati pADavAmAM AvyuM. hRdaya para rahelI ratnanI mALAnI jema te badhAthI vahana karAya che.(1007) kalpavRkSanI latAnI jema devo jeno abhilASa kare che evI te pratidina vaDIla jananA utkarSane karatI vadhe che yogya samaye teNIe sarvakaLAo te pramANe grahaNa karI ke jethI bhAratI (sarasvatI) paNa tenI pAse kalAonA bhAvArthane jANavA mATe jhaMkhanA kare che. tenuM yauvanabhara pragaTa thaye chate tenA rUpane animeSa nayaNe jotA manuSyo paNa devo karAyA arthAt devo jema animeSa che tema tenA rUpe manuSyone ekITase jonArA karyAM. puruSamAM tevA prakAranA guNonA sadbhAva (haiyAtI)ne nahIM jetI tenI daSTi kyAMya paNa rAgavALI thatI nathI ane tene atizaya kalAvALI joine ane putrInA cittane jANIne rAjA vicAre che ke anurUpa guNothI rahita evA koipaNa patinI sAthe je Ane paraNAvAze to te kharekhara prANono paNa tyAga karaze tethI rAjA Ane ekAMtamAM pUche che ke he putrI! amuka amuka rAjaputranI sAthe tAruM pANigrahaNa karAvuM tyAre te kahe che ke he tA! mArA vacanane sAMbhaLo. jaNAyuM che paramatattva jeo vaDe teone sarvapaNa bhogo kaMi kiMmatanA nathI. sIMgaDA vagaranA baLada jevA gAMDAonI sAthe jo bhogo bhogavavAmAM Ave to te durgati phaLamAtra ane viTaMbanA ja che.(gAMDo mANasa ane baLadamAM koi taphAvata nathI. mAtra taphAvata eTalo ja che ke gAMDAne be zIMgaDA nathI jayAre baLadane be zIMgaDA che.) (1015) AthI kahyuM che ke catura strIno pati aNaghaDa hoya, guNavAnano svAmI mUrkha hoya ane dAnIne dAridraya hoya to A traNa moTA duHkho che. tethI he tAta! mArI pratijJA e che ke je kalA vicAramAM mArI barobarI karaze te mane paraNaze bAkI mAre niyama che. A prasiddhi dezAMtaramAM phelAi ane ghaNAM vidyAdharoe sAMbhaLI tyAra pachI juvAna rAjaputro haMmezA kaLAbhyAsane kare che ane vivAdamAM parasparane pUche che potAnA jJAnanA garvathI tene jItI lIdhI hoya tema mAne che pachI jitazatru rAjA koika divase nagaranI bahAra zreSTha maMco karAve che ane vividha maMDapone racAve che. (1020) anya rAjAone dUto dvArA kaheNa mokalAve che. ane (13) yavattuM duzmana strInA pakSamAM gatapatitva marI gayo che pati jeno evI strI. arthAt kopathI sarva zatruone nAza karyA che. ane yAcakanA pakSamAM jJatitva eTale hAthIonA svAmI (mAlika) arthAt harSathI yAcakone hAthIonA dAna ApIne dhanADhya banAvyA che. 55 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kutUhalathI bharAyela che hRdaya jeonA evA bIjA rAjAo potAnA putronI sAthe tyAM zIdhra Ave che lokamAM zravaNa paraMparAthI () kanyAnA nirUpama rUpa, vijJAna ane lakSaNane sAMbhaLIne utpanna thayuM che kutUhala jeone, ane kAmanA zalyathI pIDita karAyuM che mana jeonuM evA vidyAdharo tyAM Ave che. pracchanna rUpane dharanArA kutUhalI devo paNa tyAM AvyA. vadhAre zuM? potAnA putranA viyoganA zokapaNAne pAmelA harinaMdI rAjAne choDIne sarva paNa loka svayaMvara maMDapamAM bhego thayo. jitazatru rAjAvaDe sanmAnita karAyelA sarvakhecara rAjAo potAnA sthAne beThA ane A bAju bhavitavyatAnA vazathI aparAjitakumAra paNa tyAM Avyo ane maMtrIputrane kahe che ke are! ApaNe ahIM zubha prasaMge AvyA chIe kemake ahIM kalA vicAramAM ghaNAM kautuko thaze te sarva kautuko tathA kanyAnA adabhUta guNa samUhane joizu paraMtu ApaNA ghaNAM svajano ahIM AvyA haze tethI khecare ApelI guTikAnA vaNathI ApaNe rUpanuM parAvartana karIe. Ama kahIne te baMne paNa sAmAnya jananI samAna rUpa karIne tyAM maMDapamAM gayA ane riddhithI prItimatI paNa tyAM AvI (1029) te A pramANe - kharIdAyo che kAmadevanA rUpano samUha jenA vaDe, mukhathI jitAI che suvarNanI zobhA jenAvaDe evI prItimatI bhAlatalapara pUrNimAnA caMdranI zobhA(lakSmI)ne dhAraNa kare che. (1030) tenA puSTa stanone AcchAdana karanAra cakAkAra hAralatAo himagiri parvatanA zikharo para DolatA(uchaLatA)gaMgA nadInA pravAhanI zobhAnuM haraNa kare che. (1031) kalAvicAramAM utsuka evI te komaLa hAthanA agrabhAga para raNakAra karatA maNivalayonA madhura zabdothI kumArone AhavAna (bolAve) kare che. (1032) te rakata azokanI samAna prabhAvALA hAthapaganA nakhamAMthI utpanna thatI kAMtiothI kumAronA rAgI haiyAone paNa bamaNAM raMjita kare che. (1033) AkarSita karAyA cherAjAo rUpI haMso jenA vaDe, zreSTha ratnonI saMkhalAvALI nAnI ghaMTaDIovALI jhAMjharanA avAjathI vAcALa banelA caraNothI pagalA mAMDavI prItimatI koIka koI rIte maMDapamAM saMcare che (1034) devalokamAM paNa atidurlabha, zreSThavastramaya dukUlothI (15) karAI che zobhA jenA vaDe evI te prItimatI potAnI zobhAthI dUkUlone zobhAve che. (1035) tenA vividha prakAranA AbhUSaNonA paridhAno akRtrima (svabhAvika) zobhAne nihALavA vidana rUpa che ema loka mAne che. (1036) mukhamAMthI nIkaLatA sugaMdhI zvAsa ane mastaka para rahela kulonAM ghaNAM parimalathI bhegAM karAyA che bhamarAonA samUho jenA vaDe evI prItimatI priyasakhI ane purabdhIo (purandhI eTale mukhya dAsI) vaDe vastranA cheDAthI viMjhAtI, ghaNAM aMgarakSako, pratihAro ane subhaTonA samUhathI vIMTAyelI, traNeya dizAmAM ane AgaLa gauravane vadhAratA mAgadha samUhothI gavAtI, koI koI rIte muzkelIthI) cAre bAjuthI dUra karAtA che prekSaka jananA samUho jenA vaDe evI te kumArI prItimatI mAlatI nAmanI priyasakhI vaDe (14) zravaNa paraMparA eTale eke sAMbhaLeluM bIjAne kahyuM bIjAe trIjAne kahyuM trIjAe cothAne ema paraMparA cAle che : (15) ghaTTa eTale vastra, kApaDa ane temAMthI banelA coLI caNiyA Adi dUphUla kahevAya che. 56 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAI. (1039) A sAme je sakala guNonA bhaMDAra te sarve khecara ane bhUcara rAjAo tArA guNonA zravaNathI utkaMThita thayelA ahIM AvyA che. (1040) ane temAM paNa kadaMba dezano svAmI bhuvanamAM vikhyAta nAmathI bhuvanacaMdra rAjA potAnA kumAranI sAthe rahelA che. A (rAjA) pUrva dizAo rUpI vadhUomAM tilaka samAna che jenA subhaTothI dumanano samUha ane cara puruSothI yaza dUra gayelo cAreya dizAomAM bhame che. A dakSiNadezano adhipati nAmathI samaraketu che te ghare AvelA bIjA yAcako mATe vimukha nathI temaja yuddhamAM duzmanonA bANone vize vimukha banato nathI. arthAt te dAnI ane parAkramI che. A pazcima dezano adhipati varuNanAmano rAjA che he sakhI! te guNavAnomAM, subhaTomAM ane dAnIomAM pAchaLa raheto nathI. uttaradezano adhipati kubera nAmano A rAjA che je guNasamUhathI badhA rAjAomAM anuttara che. A somaprabha nAmano rAjA che jeNe sarva duzamanonA mukhone kALA karyA che. A zrI khecara cakavartI maNicUDa rAjA che jene sarva vidyAo siddha thaI che ane tenI siddhio paNa anaMtI che. A ratnacUDa che, A maNiprabha che, A sumanasa che. A suSeNa che A zUra, soma, amitaprabha khecaraAdi rAjAo che ane A sUra,bhIma, dhanaMjaya, suyaza, kusumAyuddha,kaliMga, zUrasena, maMgalanRpa, badhA bhUcara rAjAo che. A anya rAjAo zreSTha rUpadAna saubhAgya, zUravIratA Adi guNaratnonA nidhAna che teone tuM he kumArI ! ekAgra cittathI nihALa ane A rAjAonA putro tAruNyathI uchaLatA, zUravIra, botera kaLAmAM kuzaLa asaMkhyaguNavALA che. sakhIe Ama kahyuM eTale te kamaLanA pAMdaDA jevI dIrgha, kAmadevanA tINa bANa jevI daSTi jenA jenA para nAkhe che te te zalyathI viMdhAyela hRdayavALA rAjaputro pote koNa che e paNa jANI zakatA nathI to tenI sAthe kaLAno vicAra karI zake e to ghaNuM dUra thayuM. (1053) kaLA vicAra zarU thayo eTale tINA svarathI vasaMtaRtumAM unmatta koyalanA kuMjArava jevo svara zarU thayo. nRtya prasaMgamAM azubhita manavALI A prItimatI saMgItAdi kalA vicAranA pUrvapakSamAM vartatI jeTalAmAM saMskAra yukta vAjiMtrane grahaNa kare che teTalAmAM rUMdhAyelA gaLAmAMthI koIno paNa avAja na nIkaLyo kAmathI kheMcAyela jIvanI jema koIka animeSa daSTivALo thayo. bIje skUlita jIbhavALo kaMIka bolIne mauna rahe che. bIje ghaNAMnA hAsyanuM pAtra banato asaMbaMdha bole che Ama koIka pUrvapakSamAM (14) koIka anuvAdamAM ane koIka ubhayamAM cUkyo ema yAvat sarvapaNa chAno (zAMta) thayela loka kazuM bolato nathI. (1058) pachI - keTalAka hAthatALI daI hase che ane bIjA kahe che ke are ! sarasvatI e strI che tethI te strInA pakSamAM rahI che bIjA kahe che ke A rAjaputro mahilAothI jItAyA che chatAM paNa haju kema jIve che ? have strInuM rAja thaze ema keTalAka bole che ane bIjA kolAhala (ghoMghATa) kare che keTalAka asaMbaMdha bole che. keTalAka bumo pADe che. maMDapamAM A aNaghaTita prasaMga thaye chate zyAmamukhavALo jitazatru rAjA vicAre che ke aho! A zuM? guNo zuM ATalA ja che? ke je mArI putrInA zarIramAM che. zuM vidhi bhulyo che? zuM vidhi vaDe Ano koIpaNa (15) pUrvapakSa eTale uttara ApavAnI jarUra paDe tevA buddhithI kalpelA prazno ane anuvAda eTale boleluM pharI bolavuM athavA bolelI vastuno artha karI batAvavo. 57 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pati nirmANa karAyo nathI ? athavA to Ano vara koI divya prabhAvathI pracchanna rahyo che? ahIM AnA sivAya anya koI nRpasamUhanI saMbhAvanA karAtI nathI. ethI mAruM mana zuM karavuM enA nirNayamAM mUDha thayuM che. pachI maMtrIe saviSAda rAjAne joIne svabuddhithI kahyuM ke he deva, ! sajjanone kAryomAM viSAda hoto nathI tamAre puruSArtha karavo ghaTe kAraNa ke asaMkhya rAjAo ane kumAro ahIM bhegA thayA che tathA loka paNa maLyo che. tethI Aje paNa koNa jItAyo che koNa nathI jItAyo teno nizcaya thato nathI. tethI AkhA svayaMvara maMDapamAM ughoSaNA karAya ke rAjA kumAra khecara ke sAmAnya puruSa mArI putrIne jItaze te mArI putrIne paraNaze ema saMdezo jAhera karAvo. pachI A udghoSaNA ucita che ema jANI rAjAe amala karAvyuM pachI udghoSaNA sAMbhaLIne aparAjita kumAra vicAre che ke strImAtra sAthe kaLAvicAra karavAmAM moTAI zuM hoya ? kAraNa ke gheTAMonI sAthe hAthIonuM yuddha zobhatuM nathI. (1070) paraMtu zAstromAM strI svabhAvathI prAyaH tucchavAdi doSavALI kahevAI che. tethI te AnuM abhimAna na harAya to A strI paNa pratijJA pUrNa na thavAthI nAza pAmaze ane zAstro juThA Tharaze tathA puruSa pakSanI hAra thaze ItyAdi vicArIne te kumAra jeTalAmAM AgaLa Ave che teTalAmAM rUpAMtara karIne rahelo hovA chatAM tenuM lAvaNya te badhA rAjAo karatAM adhika jhaLake che. zaradaRtunAM vAdaLanAM samUhathI AcchAdita paNa pUrNimAnA caMdranuM lokane sukha ApanAra evuM rUpa tArAonA rUpathI adhika ja skurAyamAna thAya che. zerInI dhULathI rUpa kaMIka phikyuM thayuM hovA chatAM, jenI koI sApha saphAI karavAmAM nathI AvI evA marakata maNinI kAMti kAcanA TukaDAothI adhika ja hoya che. (1075) have bALAe kumArane joyo eTale pUrvabhavanA snehanA kAraNe tenA rUpanI bhAvanA karatI te kAmanA bANothI viMdhAI. pachI kalAvicAra zarU thayo eTale kacarAnI jema prItimatInA sarvavacano kumAranI vANI rUpa samudranI laharIothI uDAvI devAyA. dorAthI guMthAyelI (17) lokane abhilASa karavA yogya potAnI samAna evI kusumamALA prItimatIe ekAeka kumAranA kaMThamAM AropaNa karI. tethI ekAeka sakala khecara ane manuSyano samUha kSobha pAmo ane krodhI thayo ane pRthvItaLane (pagathI) tADana karato Ubho thayo ane A pramANe kahe che ke juo to kharA ! saMpUrNa guNothI yukta vizuddha vaMzamAM utpanna thayelA A sarva rAjAo, khecaro ane kumAro che to paNa koIka musAphara mAtra jenA kuLa ane jAti ajJAna che evA prAkRta janane lAvIne ane chUpAvIne tenA gaLAmAM ApaNe mALA AropaNa karI (A Azcarya che.) athavA zAstromAM nadIonuM ane strIonuM nIcagAmIpaNuM kahyuM che te ahIM siddha thayuM. tethI koI kArpeTika (kApaDIyo) ATalA rAjAo hovA chatAM Ane paraNe to A paribhavane ame sahana karazuM nahIM. joke A prAkRta janavaDe A kumArI vAdamAM jItAI che to paNa alIka che kemake je vidyA ATalA badhA rAjAomAM jovA nathI maLatI te A prAkRta purUSamAM kyAMthI hoya? Ama kahI ghoDAone kavaca paherAvIne, hAthIone kavaca paherAvIne badhA subhaToe kumArane ghero (1prItimatInA pakSamAM guNothI guMthAyelI, lokane abhilASa karavA yogya, potAnA manarUpI kusumanI mALA kumAranA kaMThamAM arpaNa karAI. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghAlyo (AkramaNa karyuM). (1084) pachI siMhanI jema phALa mArIne teonA hAthI para caDhIne dhIra kumAra lIlAthI prahAra karavA lAgyo. eka kSaNe hAthI para bIjI kSaNe ratha para ArUDha thaI yuddha kare che pachI azvapara, bhUmipara, pharI pAcho hAthI para besI yuddha kare che. A bAju gayo, pelI bAju nIkaLyo, A bAju yuddha kare che pelI bAju laDe che ema AkAzamAM vidyutapuMja (vIjaLI) nI jema kumAra yuddhamAM bhame che. jema ekalo siMha hAthInA ToLAne, sUrya aMdhakAranA samUhane, amRta roganA samUhane, siMhanAda pazunA samUhane, jaMgalI pADo azvanA samUhane, vAgha haraNonA ToLAne, hAthI kamaLavanane nAza kare tema kumAre sarva sainyane vidrAvita karyuM. pachI sarva rAjAo ekI sAthe (AkramaNa karavA) upasthita thayA. te rAjAomAMthI somaprabharAjAnA rathamAM kumAra jeTalAmAM beTho teTalAmAM lakSaNa ane tilakanA cihanothI yukta A kumAra mAro bhANIyo che ema jANyuM. (1992) tethI rAjAe harSita manathI kumArane AliMgana karyuM. harSita kumAra paNa mAmAne oLakhI AliMgana kare che. pachI somaprabha rAjAe sarva rAjAone vAryA ane kahyuM ke are ! A mArI bahena priyadarzanA tathA harinaMdI rAjAno pratApI putra che jenuM nAma aparAjita kumAra che ane lokavaDe jenA nirmaLa guNo daze dizAmAM saMbhaLAya che. harinaMdI kuLamAM janmelAone ja AvuM parAkrama ghaTe che kAraNa ke ekalA kumAre paNa rAjAonA asaMkhya sainyanuM mathana karyuM. AvA prakArAnA strI ratnane A kumAra ja yogya che kAraNa ke gaurI zaMkarane choDI, lakSmI kRSNane choDI bIjA koInI thatI nathI. je dhIra kumAre ekalAe paNa bhuvanane jItyuM che te harinaMdI rAjAno putra aparAjitakumAra jaya pAme che. jema kRSNa (samudranuM maMthana karI) lakSmIne grahaNa karI tema kumAre potAnA baLa rUpI parvatathI asaMkhya zatrurUpI samudranuM maMthana karI prItimatIne grahaNa karI ema harSapUrvaka mAgadho vaDe gavAya che. pachI sarva kumAro ane rAjAo te mahAbhAgane abhinaMde che. have jitazatrurAjA tuSTa thayo te ja pramANe dhAriNI, nagara ane deza paNa tuSTa thayo. pachI prazasta divase upazAMta thayela samagra rAjAonI hAjarImAM mahAvibhUtithI jitazatru rAjA prItimatInI sAthe kumAranuM pANigrahaNa karAve che. (1102) harSanA utkarSane pAmelo samagra loka paNa cAreya dizAmAM anurUpa vadhUvaranA saMyoganI prazaMsA kare che. pachI jitazatrurAjAe sarva khecara ane bhUcara rAjAonuM sanmAna karI rajA ApI. prazAMta thayelA sarva rAjAo kamathI potAnA sthAne pahoMcyA. svabhAvika rUpane pAmela kumArane te ja pramANe prItimatIne joine nagarano loka kyAreya paNa deva-yugalanA vilAsane bolato nathI. (arthAt A baMne devayugala jevA hovAthI devayugalane yAda ke prazaMsA karatA nathI.) (1105) have hAthI-ghoDA rathAdi sarva sAmagrIne meLavIne prApta karyA che ghaNAM dezo jeNe evo prItimatI sahita aparAjItakumAra viSayasukhone bhogave che. tyAM vimalabodha maMtrIputra paNa jitazatru rAjAnA maMtrInI putrIne paraNe che. badhA sukhapUrvaka tyAM rahyA che tyAre koIka divase pitA pAsethI amRta-vacana nAmano dUta Avyo ane kumAra UMcakavA pUrvaka moTA harSathI tene bheTyo. pachI kumAre mAtA pitAnA kuzaLa puchayA eTale dUte kahyuM ke he rAjaputra! teone zuM akuzaLa hoya ? tamArA viyoga dinathI AraMbhIne rotA evA teonI AMkhomAMthI TapakelA 59 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMsunA samUha karatAM samudranuM pANI thoDuM che ema huM mAnuM chuM. he kumAra ! tArA viyoganA duHkhathI duHkhI thayelA tArA mAtApitAe evo koi vilApa nathI, evI koi mUrchA nathI, evA koi karUNa zabdano pokAra nathI ke je na karyo hoya. (1111) caMdra ane zaMkha jevA nirmaLa tArA caritro ghaNI jagyAe sAMbhaLyA paraMtu bhavitavyatAnA vazathI rAjAvaDe niyukta karAyela purUSonI sAthe tAro kyAMya paNa meLApa na thayo. ahIM hamaNAM tArI avasthA vizeSa (khabara)ne jANIne tane levA mATe mane ahIM mokalyo che. tethI jaladI tyAM Ava jethI Aje paNa tane tArA mAtA pitAnA jIvatA darzana thAya. zokanA AMsunA jaLathI bhInI thai che AMkho jenI evA kumAre kahyuM ke he vimalabodha ! ApaNA vaDe mAtApitAno je upakAra karAyo che te tuM jo. putronA janamavAthI mAtApitA sukhI thAya che paraMtu ApaNe to mAtApitAne anaMta duHkha ApyuM. (1116) ane A bAju potAnI putrIonI sAthe bhuvanabhAnu vidyAdhara rAjA ane amRtasena tathA sUryakAMtAdi khecaro tyAM kumAranI pAse potAnI samRddhi sahita AvyA. tyAra pachI jitazatru rAjAnI rajA laIne, moTA sainyanI sAthe vidyAdhara sainyathI yukta, prItimatInI sAthe kumAra paNa svadeza cAlyo. akhaMDa prayANothI siMhapura nagaranI najIkamAM pahoMcyo tyAre vidyAdharoe AgaLa jaine rAjAne vadhAmaNI ApI. tethI khuza thayela rAjA sAmaMta-maMtrI ane nagara lokathI vIMTaLAyelo sakaLa riddhithI sahita kumArane levA sanmukha gayo. pachI patnI sahita kumAra rAjAne vinayathI namyo. rAjA paNa ghaNAM snehathI kumArane bheTyo. pachI prItimatI sahita kumAra nagaramAM praveza kare che. hAthINI upara beThelA kumArane jeIne utkaMThAthI loka vakhANa kare che, aho! kumAra ekalo nIkaLyo hato paNa juo to kharA ! keTalI badhI RddhinA vistArane pAmyo che. jema nirmaLa guNanI rAgI srI subhagano pIcho choDatI nathI tema satpuruSo jayAM jAya che tyAM tyAM lakSmI eno pIcho choDatI nathI. (1125) puNyazALIo ekalA paNa jagatanA svAmI thAya che. puNya vagarano cakravartI paNa ekalo bhikSA mATe bhame che. koika vaLI kahe che ke prItimatI dhanya che jene Avo guNanidhi vara maLyo kemake rohaNAcala parvatanI bhUmi ja zreSTha ratnonA saMyogane prApta kare che. bIjo kahe che ke A kumAra kRtapuNya che kemake A prItimatI kumAranA patnIpaNAnA zabdane dhAraNa kare che. kharekhara kRSNane choDIne anya koi lakSmIne gharavALI tarIke prApta karato nathI. e pramANe lokathI stuti karAto lokamAM harSa utpanna karato, prItimatIthI sahita, kumAra mAtApitAnI sAthe mahelamAM Avyo. praSTa manavALA sarva khecaro sanmAna karIne visarjana karAyA ane kozalarAjAnI kanakamAlA putrI paNa AvI. zrI maMdirathI suprabharAjAnI raMbhAputrI paNa AvI. A sarvasrIonI sAthe kumAra viSayasukhone bhogave che. manogita ane capalagata paNa mAhendra devalokamAMthI cyavIne sUra ane soma nAmanA tenA be nAnA bhAio thayA. pachI rAjayabhAra vahana karavA kumAra samartha che ema jANIne rAjaya para kumArane sthApana karIne dhIra evA harinaMdI rAjAe dIkSA lIdhI. (1133) thoDA kALamAM taparUpI agnithI karmarUpI gahana vanane bALIne kevaLajJAnane prApta karIne parama padane pAmyA. aparAjita rAjA bhAione ucita dezo ApIne, prItipAtra prItimatIne paTTarANI pade sthApIne 60 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moTA prasAdathI vimalabodhane paNa maMtrIpade sthApIne ane tene samagra rAjyabhAra soMpIne vizvasta rahyo. vaza karAyA che sarva rAjAo jenA vaDe evo kumAra potAnA rAjyane pALe che. jina bhavano karAve che tema ja judI judI vicitra prakAranI pUjAo karAve che. rathayAtrAdi mahotsavothI jina zAsananI parama unnatine karato, guNanA sAgara evA sAdhuone sevato ghaNAM divaso pachI ughAnanI zobhA jovA mATe bahAra gayo tyAM sArthavAhanA eka putra nAmathI anaMgadevane jue che. have anaMgadevanI zuM vizeSatA che tene kahe che. (1139) te anaMgadeva rUpathI kAmadeva jevo che. mukhathI caMdra jevo che. kamalapatra jevI moTI AMkhovALo che. meruparvatanI zilA jevI vizALa chAtIvALo che. enI bhujAo nagaranA daravAjAnI argalA jevI che, enA hAtha ane paga rakta kamaLanA garbha jevA lAla che. enA zarIranI kAMti tapelA suvarNa jevI che. eNe zarIra para zreSTha vastro ane AbhUSaNo paheryA che. samAna vaya ane vezavALA mitrothI vIMTaLAyelo che, saubhAgyavALo che. apsarAonA rUpane jItanAra strIonA samUhathI vIMTaLAyelo che. kyAreka sArA bhojano kare che. kyAreka madhura pANI pIe che. ghaNAM dAno Ape che. badhA lokone khuza kare che, kasturI mizrita caMdana vilepanAdivALI phulonI mALAone Ape che, zreSTha kapUranA samUhathI mizrita taMbolane Ape che ane tenI AgaLa veNu-vINA-mRdaMganA avAjathI sukha ApanAruM ane jemAM cAre bAju vilAsInIono samUha ghaNAM bhAva (ullAsa)thI nAcI rahyo che evuM nATaka pravarte che. maMgalapAThako vaDe gavAyela guNonA samUhano kolArava cAre ya dizAmAM vistare che. ghaNuM dravya meLavavAthI harSita thayelA yAcaka varga vaDe zarU karAyela che kolAhala jenI AgaLa evA anaMgadevane tevA prakAranI samRddhivALo joIne aparAjita rAjA pUche che ke IndranI jema kIDA kare che evo A kRtArtha koNa che? najIkamAM rahelAoe kahyuM ke samudrapAla sArthavAhano anaMgadeva nAme putra che je ghaNAM dhanano svAmI che. (1148) have rAjA kahe che ke ame paNa dhanya chIe kemake AvA prakAranA vaNiko ahIM vase che. jeonI riddhithI bhUmaMDalamAM svarga jaNAya che. athavA jayAM AvA dhanavAno vasatA nathI te deza ke te nagarathI zuM? kAraNa ke haMmezA paNa karAI che zobhA jenA vaDe evI A (dhanavAno) rAjAonI pragaTa lakSmI che. arthAt dhanavAno e rAjAonI pragaTa lakSmI che je rAjAonI zobhAne karanArI che ane jayAM AvA dhanavAno nathI te deza ke nagarathI zuM? (1150) ityAdi prazaMsA karIne udyAnanI zobhA joIne potAnA sthAne gayo. pachI divasanA kAryo karIne sAMje jinapratimAone pUjIne, zubhamanavALo rAtrIne pasAra kare che. prabhAte pharI paNa jinezvaronI pratimAone sarvariddhithI pUjIne, hAthInA skaMdha para beThelo, koDo subhaTothI vIMTaLAyelo, nagaranI bahAra cAra puruSothI UMcakAIne laI javAtA mRtakane jue che. te mRtakanI cAreya bAjue loko karuNa rudana kare che. kamala jevI mukhavALI, caMpakanA phula jevI, gauravarNavALI kAmadevanI rati jevI bALAo mAthAne kUTe che (kUTavuM eTale mUelAnI pAchaLa chAtI ane mAthA upara hAthathI AghAta karavo.) ane bAhuothI vakSasthaLane pITe che, uThe che, 61 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDe che ane pokAra kare che, mUcchani pAme che. cetanAne pAme che, AkaMdane karatI vALane khece ' che ane AbhUSaNone toDe che. strIo tenA guNone yAda karIne karuNa zabdothI koIka rIte vilApa kare che. tathA sarvatra nirIkSaNa karatA lokane paNa raDAve che. A asamaMjasa banAvane joine rAjA pUche che ke A zuM che? najIkamAM rahelooe kahyuM ke he rAjana! tame gaIkAle te zreSTha udyAnamAM vilAsa karatA sArthavAha putrane joyo hato te visUcikAthI (visUcikA eTale jemAM satata jhADA thAya tevo kolerA jevo roga.) pIDAyelo Aje maraNa pAmyo che. (1159) te sAMbhaLIne rAjA ekAeka moTA vivAdane pAmo ane vicAre che ke zuM A IndrajALa che ? jAtino moha che ? athavA zuM A svapna che? kAraNa ke gaikAle enI kevI avasthA hatI ane Aje kevI avasthA thaI. yamarAjanA ativirasa A vilAsane dhikkAra thAo. yamarAja aciMtita ja kare che. akALe paNa ceSTA vinA ja pragaTa thAya che. surUpa ke kurupanA bhedane lakSamAM leto nathI tathA dhanavAna ke nirdhanane gaNato nathI. AnA ghaNAM prayojano che. A hamaNAM nirAkula che, A ekalo che, A anekanI sahAyavALo che ityAdi kaMipaNa gaNato nathI tema ja vibudhatva ane mUrkhatvanI apekSA vagarano che. nIrogI ke sarogI vize tulya che tethI ja A samavRttivALo - che jema naraka-tiryaMca ane manuSyone vize samartha che tema devone vize paNa samartha che. yamarAja vaDe haraNa karAyelA jIvo duHkhathI meLavela paNa ane yatnathI rakSaNa karAyela paNa ghaNAM paNa dhana samUhane kSaNathI choDe che. (1166) tathA tenA vaDe yatnathI rakSaNa karAyelI strIo tathA dhanane samalaMkRta zarIravALA keTalAka anya hRSTa thayelA jIvo bhogave che. marelAMnI pAchaLa lokavaDe je cAhanAno kAgAroLa be traNa divasa karAya che te phakta bALa lIlA ja che tethI potAnA hAthe karelA puNya ke pApothI sugati ke durgatimAM pahoMcelA mRtAtmAne tenA vaDe zo upakAra thAya? tethI vimUDha hRdayavALo evo A AlokamAM ja rahe che ane je mRtyuno pratikAra che tene jANato paNa nathI ane karato paNa nathI. zuddha dharma ja mRtyuno pratikAra che ema jinezvaro vaDe kahevAyuM che. je dharma jIvane janma maraNane agocara evA mokSamAM sthApe che. (1171) ghaNAM loko dharmane jANatA nathI. kadAca jANe to paNa viSayamAM mUDha thayelA jIvo tenuM AcaraNa karatA nathI. AvI sthitimAM amArI koIpaNa ceSTA suMdara nathI. A mRtyarUpI hAthI asmalitapaNe vicare che ane jIvo rUpI vRkSone bhAMge che ane kyAreka amAro paNa avazya parAbhava karaze. tevo koIpaNa divasa Avaze jayAre badhAe paNa maravAnuM che. vizvAsathI rahelA amane paNa vizvAsapUrvaka rahevuM yogya nathI. bhavana baLatuM hoya tyAre satata sUI rahevuM zobhatuM nathI. zatruvarge caDhAI karI hoya tyAre pramAda karato subhaTa zobhato nathI. tethI haju paNa jayAM sudhI mRtyarUpI rAjAnI dhADa paDI nathI tyAM sudhI chatI sAmagrIe amAre udyama karavo eja yogya che. (1176) e pramANe vicArIne saMvega pAmelo rAjA potAnA ghare gayo ane vizeSa prakAre dharmanI ArAdhanA karato keTalAka divaso rahe che. have koIka divasa pUrve paNa kumArapaNAmAM je kevalI bhagavaMta vaMdana karAyA hatA te kevalI bhagavaMta rAjAnA cittane jANIne sura-nara-khecaranI sabhAthI yukta tyAM kuDapura nagaramAM padhAryA. rAjAne vadhAmaNI apAI ane harSita thayelo rAjA kevalI bhagavaMta pAse gayo. kevalI bhagavaMte 62 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahelA dharmane sAMbhaLI rAjA saMvegane pAmyo. pachI prItimatInA padma nAmanA putrane rAjyapara sthApana karIne prItimatI ane vimalabodhanI sAthe bhavarUpI mahAvanane mATe dAvAnaLanI javALAnA samUha samAna jinezvare kahelI pravajyAne svIkAre che. pachI sUra,soma ane bhAIothI yukta akalaMka pravajayAnuM pAlana karIne AraNa kalpamAM sAmAnika devapaNe utpanna thayo. vimalabodha, prItimatI tathA sUra ane soma badhA tyAMja sAmAnika deva thayA. AraNa kalpamAM paraspara prItithI baMdhAyelA pUrve karela sukRtothI maLelA anuttara bhogo bhogave che. tIrthakaronA samavasaraNomAM tathA aThThAI Adi mahotsavomAM badhA sAthe ja jAya che ane jinabhASita dharmane sAthe ja sAMbhaLe che. (1185) (A pramANe zrImad nemi ane rAmatIno trIje manuSya bhava ane trIjo devabhava pUro thayo.) cothobhava A bAju jaMbudvIpanA bharatakSetramAM jinezvarothI pavitra karAyela kuru nAmano vikhyAta rama deza che. temAM hastinApura nAmanuM nagara che ane te jinezvaro tathA cakravartaonuM janma sthaLa che ane tyAM paramapuruSonuM vAraMvAra Agamana thayeluM jovAyeluM che tyAM nirmaLa pratApathI yukta zrIsena nAmano rAjA che. kamaLanA koSane vikasAvanAra sUryanI jema pracaMDa kiraNavALo nathI. arthAt prabhAtano sUrya pracaMDakiraNavALo nahIM hovA chatAM kamaLanA kozano vikAsa kare che tema rAjA paNa alpa kara laIne paNa lakSmInA bhaMDArano vikAsa kare che. te rAjAne zrImatI nAmanI rANI che je lakSmI jevI surUpa zarIravALI hovA chatAM paNa kyAreya kRSNa vize anurAga manavALI nathI. koIka divase rAtrInA aMtabhAgamAM zrImatI svapnamAM zaMkha, hima ane macakuMdanA puSpa jevA ujajvaLa pUrNimAnA caMdrane potAnA mukhamAM praveza karato jue che. tethI khuza thayelI rAjAne jaNAve che. rAjA paNa nimittiyAone jaNAve che. teo paNa zAstrone joIne rAjAne kahe che ke sakalapRthvIno rAjA, rAgarUpI aMdhakAranA samUhane nAza karanAro, caMdranI jema traNa bhuvanane AnaMda ApanAra evo devIne putra thaze. (1192) A sAMbhaLIne khuza thayelA baMne paNa nimittiyAnA vacanane abhinaMde che ane vipula dAna ApIne rAjAe nimittiyAone virsajana karyA ane A bAju vanabhUmimAM jema siMha utpanna thAya tema devalokamAMthI AvIne aparAjita deva tenA garbhamAM utpanna thayo. (1194) jema varSAtratu jagatamAM harSa utpanna karanAra ghaTATopa meghane janma Ape tema zrImatI nava mAsathI adhika samaya pasAra thaye chate prajAnA AdhAra evA putrane janma Ape che. hiraNyA nAmanI dAsIe rAjAne vadhAmaNI ApI. rAjA paNa khuza thaI tene vipula dAna Ape che. sakala bhavanamAM ratnacUrNanI raMgoLIo purAya che. haLo ane survaNa ghaTita muzalo UMcA karAya che. ghI ane goLathI yukta survaNa pradIpo sarvatra pragaTAvAya che. kamaLathI DhAMkelA mukhavALA suvarNa 63 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaLazo daravAjAo para sthApana karAya che pachI daravAjA para khecelI talavAravALA subhaTo lokathI rakSaNa karavA mATe sthApana karAya che sarvatra dhvajAo UMcI karAya che. zaNagArIne toraNo baMdhAvAya che. badhI zerIo kasturIthI mizrita caMdana rasathI chaMTAI. be, traNa ke cAra " rastA bhegAM thatA hoya evA rAjamArgo para ratna ane survaNanA DhagalA karIne lokone dAna apAya che. zatruone kedIo choDAya che, jelagRhomAMthI gunegAro ne mukata karAya che. sarvadazamAM daza divasanI amAri ghoSaNA jAhera karAya che. samagra jinabhavanonI vidhipUrvaka jinapUjA karavAmAM Ave che daza divasa sudhI loka kara ane daMDathI mukta karAyo. (1203) kumAranA atinirmaLa puNyodayathI pravRtta thayelA, tuSTahRdayavALA devoe tenA gharane maNi ane suvarNanidhAnothI pUrI dIdhuM. paDaghAothI AkAzane bharI detI duMdubhi vAge che. raNakAra karatA maNi ane ratnanA valayavALI vArastrIo nRtya kare che. pUjApAtro lavAya che, puSpa taMbola vastro Adi apAya che. ghaNAM mUlyavALA AbharaNAdi grahaNa karAya che. zreSThabhojano ArogAya che, temaja zreSThapINAo pIvAya che. pramudita cittavALo loka ghara ke zarIramAM samAto nathI. e pramANe zreSTha puNyanA udayavALA te kumAranA janmathI harSa pAmelA rAjAe. zreSTha vibhUtithI daza divasa sudhI vadhAmaNI karAvI. bAramAM divase pUrvapuruSonI saMjJA mujaba kumAranuM nAma zaMkha pADavAmAM AvyuM. stana-majana-maMDana-kIDA ane aMka A pAMca prakAranI dhAtrIothI lAlana karato sukhapUrvaka moTo thAya che. e pramANe kumAra jema jema moTo thAya che tema tema duzmanonA gharamAM pratidina Aphato vadhe che ane sajjanonA manamAM pramoda vadhe che. (1211) sakala vidvAnonA manamAM Azcaryane utpanna karato yogya samaye seMkaDo maMgaLapUrvaka lekhAcAryanI pAse laI javAyo. vyAkaraNa, pramANa, nimitta, gaNita, siddhAMta, maMtra, deza prAcIna bhASA, rAjAne yogya zastrakaLA, vAstu, vidyA, vaidyaka, alaMkAra, chaMda, jyotiSa, gAruDika, nATya, kAvya, kathA, bharata, kAmazAstra, dhanurveda, hastazikSA, azvAdizikSA, dhUta, dhAtuvAda, strI puruSa lakSaNa, vANijya kAganA zabdAdi, zakuna, purANa, tathA aMgavidyA, Alekhana, nRtya, gItAdi botera kalAone pUrve karelA ghaNAM puNyanA udayathI kumAre thoDA divasamAM grahaNa karI. kAmarUpI agni mATe iMdhana samAna, taruNIonA hRdayane saMtApa karAvanAra, ghaNAM bhogonI abhilASAno gADha jALa evA tenA yauvanano AraMbha varte che. AraNa devalokamAMthI avIne vimalabodhano jIva kumAranA samakALe guNanidhi maMtrIno matiprabha nAme putra thayo. sAthe dhULa kriIDA karato, sAthe bhaNato te matiprabha paNa kumAranI sAthe kriIDA kare che ane yauvana samaye paNa tenI sAthe ja sarvatra rahe che. pachI kumAra tenI sAthe ane bIjA paNa rAjaputrothI vIMTaLAyelo sarvatra paNa udyAnAdimAM kIDA kare che, nagaranI strIo tathA apsarAo kumAranA rUpane joIne harSanA utkarSamAM tatpara paraspara A pramANe bole che. (1221) te A pramANe - kALApaNuM, kuTilapaNuM tathA komaLapaNuM AnA vALanA samUhamAM che, ujvaLapaNuM, saraLapaNuM tathA moTApaNuM A traNa enA manamAM che. he priyasakhI ! je caMdra sakalaMka na hota to kalaMkathI mukta evA kumAranuM bhAla (kapALa) aSTamInA caMdra samAna hota. seMkaDo Akho jenA para sthira thaI che evuM AnuM bhrakuTi yugala vAstavika kAmadevanuM dhanuSya che paraMtu kAmanuM 64 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmadevapaNuM Adi je lokamAM prasiddha che te vAstavika kuprasiddha che. jo madhyamAM rahela che bhamaro jemAM evuM ketakIpatra kyAreya paNa plAna na thatuM hota to AnI amyAna AMkhanI lakSmI ketakI patra jevI thAta. AMkharUpI kamaLane vize nAla samAna nAsikAnuM saubhAgya juo. kharekhara AnA gAlamAM pUrNimAno caMdra saMkrAMta thayo che. AnA zreSTha padmarAgamaNi jevA lAla hoThamAM rahelI zvetadAMtanI kiraNapaMkti lAlakamaLanA daLamAM rahela sUryanA kiraNanI paMktinI jema zobhe che. (1227) enA kAna kAmadevanA mUlA samAna che. Doka kaMbu samAna che, Ano gaMbhIra svara paNa vAdaLanA garjanAnI zobhAne haranAro che. AnuM vakSa sthaLa nagaranA zreSTha kapATa jevuM vipula che. AnuM argalA jevuM bhujadaMDa lokanI ApadA rUpI nagarInuM DhAMkaNa thAya temAM koI Azcarya nathI. siMhanA kaTitala jevuM che kaTitala jenuM evA AnuM udara mAchalInA udaranI jema cittane hare che ane AnI suvibhakata romarAjI moranI romarAjInI jema cittane hare che. airAvaNa hAthInA sUMDha samAna AnI sAthaLanuM yugala che. kAmadevarUpI bhavananA dvAranA survaNa staMbha samAna AnI be ghAo zobhe che. (1231) he sakhI! AnA cUrNa karela parAgamaNi jevA lAla hAtha ane paganA taLIyA lAla nakha rUpI maNinI kAMtithI bamaNA zobhe che. Ama joke zaMkhakumAranA avayavanI sAthe koikano koIka avayava samAna thAya chatAM paNa zaMkhakumAranI samudAya rUpe zarIranI kAMti anupama che. Ama bolatI devAMganAo ane nagaranI suMdarIo te kumAranuM rUpa pratidina juve che. siddha thatA che Icchita sarva padArtho jene, lokajananA manane AnaMda karanAro evo kumAra pUrve karelA puNyothI vividha vilAsone kare che. (1235) have koika vakhata niraMtara hajAro sAmaMtothI saMkIrNa evI sabhAmAM zrIsenarAjA beThA tyAre morapIMcha che jenA hAthamAM evo ghaNo dInaloka dvArathI sabhAmAM praveze che ane pokAre che ke he rAja! ame lUMTAyA chIe tethI kRpA karI amArI rakSA karo. zuM thayuM ema rAjAe puchayuM tyAre teo kahe che ke he deva! tamArA dezanA sImADAnA aMte vizAlazRMga nAmano prasiddha parvata che. tenA nIcenA bhAgamAM caMdanazizirA nAmanI nadI vahe che. A vibhAga A dezano che pelo vibhAga pelA dezano che evo bheda jemAM prasiddha nathI evA te killAvALA parvata para atibalavAna samaraketu nAmano pallIpati vase che. te killAnA baLathI samagra dezane paNa lUTe che. lUMTatA evA tenAvaDe ame paNa dhana-kaNathI rahita karAyA chIe tethI tamArA caraNanA zaraNe AvelA amAruM hamaNAM rakSaNa karo. (1241) te sAMbhaLIne rAjA ghaNo gusse thayo ane tatkALa ja prayANa DhakkAne vagaDAve che. pachI rAjA ane badhA paNa sAmaMto kavacone dhAraNa kare che tyAre vinaya sahita kumAra vinave che ke he deva! palipati mAtrane uddezIne Apane svayaMprayANa karavuM ucita nathI. ziyALanI upara siMhanuM AkramaNa zobhatuM nathI. cakIne cAMDAlanA pALA (mahollA) para AkramaNa karavuM zobhatuM nathI. tethI kRpA karIne A Adeza mane maLe ane devanA pratApathI e dAsanI jema baMdhAyelo Avaze. tethI badhAe kahyuM ke kumAra devane vinaMti kare che te yogya ja che. sUryanA kiraNo aMdhakArane haNIne jagatane sukhI kare che. tethI A yukti saMgata che ema jANI rAjAe svIkAryuM. 65 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have kumAra akALe nAza karanAra sAmagrIne sajja karIne nIkaLyo. te sAMbhaLIne atighaNAM phUTa kapaTamAM kuzala evo pallipati durgane khAlI karIne bahAra kyAMka chUpAIne rahyo ane tyAM pahoMcelA kumArane manamAM khuza thayelo guptacara kahe che ke tame A zUnya durgamAM praveza karo. te paslipati palAyana thayo che. autpAtikI (18) Adi cAra prakAranI buddhithI yukta kumAre kaMIka hasIne kahyuM ke A sImADAnA rAjAo ghaNAM kUDakapaTanA baLathI ja rAjaya kare che, kSatriyano AcAra teonA manamAM hoto nathI ane tame tenA cAritrane jANatA nathI. dhvajanI nizAnIne dhAraNa karato, tema ja gaMbhIra vAjiMtranA avAjane phelAvanAro koi ThAkuramAtra moTA ADaMbarathI durganI aMdara mokalAyo. teNe aMdara jaIne mArgonA badhA daravAjA baMdha karyA. bIjI tarapha kumAra svayaM eka vana nikuMjamAM rahyo. pallipatie ema jANyuM ke te kumAra durgamAM pravezyo che. tethI khuza thatA pallipatie AvIne te durgane cAreya bAjuthI ghero ghAlyo. A saMkaTamAM mukAyelo kumAra kyAM jaze? ema palipati vicAre che teTalAmAM vizALa killo jema nagarane vIMTaLAine rahe tema sainya samUhathI sahita kumAra te mahAlUMTArAne vIMTaLAIne bhIMsamAM le che. (1256) eka bAju nagaranA daravAjA baMdha che ane bIjI bAju kumAre ghero ghAlyo che tethI hamaNAM huM kyAM jAuM? e pramANe te mahAduSTa ghaNo kSobha pAmyo. ane pachI te paddhipati DokamAM kuhADo bAMdhIne AvIne kumAranA pagamAM paDyo. tamane je ThIka lAge te mAruM karo. sImADA para vasanArA ame rAjAo kUTa kapaTone ja jANIe chIe. saMpUrNa buddhinA bhaMDAra evA tamArI AgaLa te kUTa-kapaTone kahevA mATe paNa ame yogya nathI. (1259) tethI mAruM je kaMipaNa che tene tame grahaNa karo ane have pachI huM tamAro dAsa chuM. tame uttama prakRtivALA cho. tethI tamArA pagamAM paDelA evA mArA sarvapaNa aparAdho che svAmin! moTI kRpAthI kSamA karo. kutaro karaDe che to paNa sajajano kutarAne karaDatA nathI. A pramANe tenA namra vacanothI khuza thayela kumAre vizuddhithI (nyAyapUrvaka) dhana, suvarNa, ratna ghoDAdi sarva sAmragI laIne lokoe potapotAnI je sAmagrInI yAcanA karI teone te te sAmagrI soMpI. bAkInuM dravya potAnA bhaMDAramAM jamA karAvyuM. pachI te pallipati paNa rAjAne namaskAra karavA mATe AgaLa thaIne nagaramAM cAlyo. pachI mahATavInA madhya bhAgamAM jeTalAmAM Ave che teTalAmAM zreSTha parAkramIno jANe udaya thayo hoya tema abhinava zaMkhakumArane joIne sUrya jANe bhaya pAmyo hoya tema AkAzamAMthI bIjA dviIpamAM cAlyo gayo. (1265) pakSIonA zabdo mAraphata sUryane kahetI pazcima dizA rUpI strIvaDe mokalAyelI AkAzanI kAMtinA baMdhanamAMthI mukata thayelI saMdhyAhUtI dhIme dhIme Utare che. ane sUrya potAnI teja lakSmIthI dhIme dhIme mukAya che. zarIramAM utpanna thayelI (teja lakSmIo) paNa divasanA aMte kono tyAga nathI karatI? sUrya jANe kiraNone UMcA karI musApharonA gamanano niSedha kare che kAraNa ke seMkaDo anarthonI khANa evuM timira rUpI sainya AgaLathI Utare che. udaya temaja asta samaye sUrya lAlAzane dhAraNa kare che. (18) autpAtikI, vainayikI, kArmikI tathA pAriNAmikI ema buddhi cAra prakAre che. (1) autpAtikI buddhi : naisargika rIte potAnI meLe svabhAvathI matijJAnAvaraNIya karmanA kSayopazamathI utpanna thatI buddhi. (2) vainAyikI buddhi : gurnAdikanA vinaya karatAM karatAM matijJAnAvaraNIya karmano kSayopazama thatA utpanna thatI. (3) kArmikI buddhi kArya karatAM karatAM matijJAnAvaraNIya karmanA kSayopazamathI utpanna thatI buddhi. (4) pAriNAmikI buddhi : dIrdhakALanA pUrvAparanA vicArathI matijJAnAvaraNIya karmano kSayopazama thatA utpanna thatI buddhi. 66 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharekhara sajjano samRddhimAM ane ApattimAM samAna sthitivALA hoya che. sUrya kupanI jema Akho divasa kiraNothI lokane tapAvIne pachI pApanI vizuddhine mATe pazcima samudramAM paDe che. sUrya rUpI narAdhipa asta thaye chate sarva viziSTa ceSTAothI lUMTato lUMTArAnA sainyanI jema aMdhakAra vistare che. sakalapakSI samUha mALAono Azraya kare tyAre ghuvaDano samUha vilAsa karavA nIkaLe che. luccAonI samRddhimAM kharekhara luccAo ja moTAine pAme che. (1272) coro temaja pAradArikone avakAza ApatI rajanI rUpI ramaNI vilAsa pAme che. athavA ratAMdhaLAone zuM ayukata che? zobhAthI sahita chatAM paNa sUryarUpI patinA virahamAM bhramaranA avAjathI rahita evI kamalinI rUpI ramaNIo moTA duHkhathI jANe rahe che. pachI AvAsamAM niyukata purUSoe banAvelA palaMga para beThelA zaMkhakumAra maMtrIputra matiprabhane kahe che ke tuM jinazAsanamAM kuzaLa che tethI jinamata anusAre kutUhalathI yukta koipaNa kathAnaka amane kahe. tethI maMtrIputra kahe che ke vidvAna evA tamArI pAse ame kahevuM zuM jANIe ? to paNa vinodane mATe ame kaMIka kahIzuM. (1277) A bharatakSetramAM jayapura nAmanuM nagara che ane temAM caMdra, bhAnu, ziva ane kRSNa nAmanA cAra mitro che. paraspara prItithI baMdhAyela haiyAvALA, riddhivALA sarve paNa, potAnA pitAe upArjana karela riddhine sAthe ja bhogave che. have koIka vakhata prathamanA sArthavAha putra caMdra vicAryuM aho! ame kharekhara sapurUSo nathI kAraNa ke pitAnI lakSmIno paribhoga tathA mAtAnuM stanapAna bALapaNamAM zobhe che. bALapaNa vItI gayA pachI hAsya pAtra bane che. svahaste upArjana karela dhanane bhogavato purUSa zobhe che. nahIMtara sarvane saMtApa karato hilanA karAya che. tethI svaparAkramathI upArjana karela dhanano bhoga ucita che. itarathA bhogavAtI lakSmI keTalo kALa Take ? arthAt bIjAnI lakSmI pote bhogavato hoya ane navI lakSmI upArjana na karato hoya to te lakSmI kyAM sudhI Take ? ityAdi vicArIne potAno mata mitrone jaNAve che. te badhA vaNika putrone A vicAra gamyo. cAre ya mitro potAnA pitAnI pAse A vAta mUke che. - pitAe niSedha karyo. tamAre potAnA gharamAM ghaNo vibhava che je kyAMya samAto nathI ane te putro ! dezAMtaro vizeSathI ja apAyanuM sthAna hoya che. temaja samudrapAra vANijyathI tame ajANa cho sukhazIlIyA cho. (1286) ItyAdi yukti saMgata vacanothI ghaNAM prakAre vAraNa karAyA chatAM paNa virAma pAmatA nathI . ane dariyAI musApharI mATe taiyArI karavA lAgyA. cAreya jaNAe vividha prakAranA kariyANAothI cAra vahANo bharyA. eTalAmAM divasa gaNe che (prayANano divasa nakkI kare che) teTalAmAM prayANanA divase ekAeka aprazasta zabdo saMbhaLAya che tathA bhasmathI lipta zarIravALAne, kaSAyavastrane ane abhaMgita telavALAne, vAmanane, nagnane, kapAyela hAtha pagavALAne, kANAne, AMdhaLAne tathA kASThanA bhArAne jue che. tathA gaMdha temaja sparze paNa aprazasta thAya che. pracaMDa pavana phUMkAyo,akALe paththara sahita vRSTi thaI, Aga lAgI, zastra buddhithI bilADInuM yuddha thayuM ItyAdi apazukano thayA. tethI mAtApitA, svajano ane mitro vagerethI vAraNa Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAyA to paNa sArthavAha putra ullaMThAdi vacano bole che. pUrva karmothI jenAvaDe je kaMI sukha ke duHkha upArjana karAyuM che te potAnA gharamAM paNa prApta kare che to pachI zakuna apazakunanI vicAraNAthI zuM?(1293) seMkaDo zakunothI vAraNa karAto paNa mithyAbhimAnathI nacAvAyela caMdra vahANa upara caDhe che tenI sAthe bAkInA badhA mitro paNa caDhe che. kramathI jatA evA teone anya divase samagra AkAza akAla vAdaLathI gherAyuM ane samudranI sAthe garava thayo.samudranI laharIonI sAthe pratikULa pavananI laharIo pravarte che. gADha aMdhakAra sahita cAre ya dizAmAM vidyutapuMja skurAyamAna thAya che. vahANamAM rahelA lokonA cittanI sAthe vahANo Dole che ane azubha (pApa) nA udayanI sAthe tyAM AkraMda uchaLyo. (1297) yuvatIonI jANelI guptavAtanI jema 'taTa' e pramANe vahANo tUTyA ane kariyANA sahita sakalaloka samudramAM DUbyo. ghaNAM apajazanA bhayathI te cAreya mitro koIpaNa rIte pATiyAne vaLagyA. samudravaDe cAreya jaNAone paNa bhinna bhinna dvipomAM laI javAyA. sArthavAhano putra caMdra kAMThA para pahoMcyo ane ghaNo pralApa kare che. are! juo bhAgyava svajana ane vibhavothI ame kevA judA karAyA? athavA asat kadAgrahI manavALA jIvo A lokamAM evuM zuM che je na pAme? zakunoe, nimittoe tathA svajanoe mane ghaNo vAryo chatAM paNa dhananI pipAsAthI potAnA asagrahane Adaryo. kadAgrahane nahIM choDavAthI kadAgrahanA A phaLo tene prApta thAya che bIjAne nahIM. (1302) tethI hamaNAM huM kone moDhuM batAvIza ema vicArIne vajrathI pAza bAMdhIne potAnA AtmAne laTakAvyo. have koI brAhmaNe pAzane chUrIthI kApIne kahyuM ke are! tuM akAryane kema Acare che? athavA tAre maravuM che to ahIM najIkamAM zreSTha : parvata che tenA para kAmita tIrtha che tyAM jaIne prANone choDa jethI tuM potAnA Icchitane meLavIza. tethI caMdra tyAM gayo ane jeTalAmAM vRkSanI zAkhA sAthe potAne laTakAve che teTalAmAM tuM sAhasa na kara ema traNavAra koIe kahyuM. (1306) tethI teNe cAre ya dizAmAM najara karI paNa koI dekhAyuM nahIM. tethI pharI pAcho laTake che tyAre pharI te ja pramANe saMbhaLAyuM. cAre tarapha jovA chatAM paNa koI jovAyo nahIM pachI trIjIvAramAM niSedha karAyelA teNe vRkSanI pAchaLa chUpAyelA eka sAdhune joyA. tethI sAdhupAse jaIne kahyuM ke he bhagavan ! maMdabhAgyavALA mane zuM maraNa prApta nahIM thAya? tyAre sAdhue kahyuM ke he bhadra! avidhithI strI jana Adine ucita marelAonA maraNathI zuM ? '"jIvato nara bhadra pAme'' e zuM teM nathI sAMbhaLyuM? he bhadra! ahIM mAruM ja dRSTAMta che. pachI vismita thayela vaNike puchyuM ke he bhagavan! konI jema? sAdhupaNa kahe che ke tuM ekAgracittathI sAMbhaLa. (1311) maMgaLapura nagaramAM caMdrasena nAmano rAjA hato. tene bhAnu nAmano guNa samRddha amAtya hato. tene sarasvatI nAme bhAryA hatI. potAnI zobhAthI rUpane paNa alaMkRta karyuM ane guNone paNa vibhUSita karyA. te baMnenI prIti cakravAka yugalanI jema asAdhAraNa thaI ane A baMneno prema akRtrima (svAbhAvika) che ema prasiddhi thai. have koika vakhate palaMgamAM nirbhara (ghasaghasATa) sUI gayA pachI ekAeka raDatI sarasvatI kemeya karIne jAgI gaI. pachI saMbhrAntathI amAtye kahyuM ke he priye! A zuM ? lajjita evI te bolI ke kaMI nathI. pachI amAtya paNa 68 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgrahathI pUche che eTale strIe kahyuM ke he nAtha! svapnamAM bIjI strInI sAthe vAta karatA tame levAyA cho. (1317) pachI saciva A pramANe vicAre che ke Ama saMbhavarahita svapnamAM je Ane kheda thAya che to sadbhUta prasaMgamAM to zuM thAze? tethI Ane choDIne mAre bIjI strIono niyama che. pachI ghaNAMo vaDe paraNAvavAne mATe kahevAyo chatAM mAnato nathI. tenI A sakaLa prasiddhi rAjasudhI pahoMcI. have koIka vakhata amAtya yugalanI prIti viSayaka vArtAlApa thayA pachI tenI parIkSA mATe rAjA nagaramAM sacivane mUkIne dUra sainyamAM gayo.(1321) pachI kaMIpaNa alIka prayojanano saMkalpa karIne patnIthI rahita pradhAnane jaladIthI sainyamAM bolAve che ane pradhAna paNa gayo. pachI bIje divase khoTA lekhane nagaramAM mokalIne juThThIvAta upajAvI ke kharekhara pradhAnanuM maraNa thayuM che. tene sAMbhaLI tenI strI ekAeka hRdaya kuTavAthI maraNa pAmI. te hakIkata sAMbhaLIne kheda pAmelo rAjA potAnI niMdA kare che hA! kyAM jaIne huM A strI ghAtanA pApano nAza karIza? athavA anartha vyApAramAM rata jIvonI zuddhi kyAMthI thAya? patinuM maraNa sAMbhaLIne strIe tRNanI jema prANo choDI dIdhA tema pradhAna paNa patnInA maraNane sAMbhaLI jIvaze nahIM Ama vicArIne rAjA ekAeka amAtyanI pAse jAya che tyAre pradhAna kahe che ke he devI cAkaro Apane svAdhIna hoya tyAre anucita AcaraNa zA mATe? (rAjAe pradhAnane potAnI pAse bolavavo joIto hato tenI badalImAM rAjA pradhAna pAse gayo te anucita thayuM.) (1327) rAjA kahe che ke huM tArI pAse kAraNathI Avyo chuM ane prArthanA karuM chuM ke tuM mane zuM kaMIpaNa ApIza? pradhAne kahyuM ke AmAM kahevAnuM zuM hoya? mAruM jIvana paNa Apane adhIna che to bIjAnI zI vAta karavI? pradhAna pagamAM paDIne kahe che ke he deva! mane saMkoca vinA Adeza karo. tyAre rAjAe kahyuM ke A vRttAMtathI tArI strI mRtyu pAmI che. tethI amArI prArthanAthI tenI pAchaLa tAre koIpaNa rIte na maravuM. hA! ekAeka A zuM thayuM? e pramANe saMkSubdha haiyAvALA pradhAne kahyuM ke matinidhAna evA devane A siddha ja che kema ke A hakIkata sAMbhaLyA pachI vajathI kaThora haiyuM phATatuM nathI to paNa strI paraNavA saMbaMdhI deve - kaMIpaNa na kahevuM ane bIjuM huM ghare jaIne AnI maraNottara kriyA karuM. (1333) pachI rAjAe rajA Apela pradhAna ghare jaIne gharanA manuSyothI saMgraha karIne rakhAyela tenA (5tnInA) hADakAMone pUjato rahe che. tenA guNone saMbhArIne raDe che, sadA pralApa kare che ane hRdayamAM tenuM ja dhyAna kare che ane vAraMvAra maravAne Icche che paraMtu rAjAnA vacanathI baMdhAyela hovAthI ghaNAM varSo pasAra kare che. (1335) have koI vakhata vicAre che ke je koIka rIte mAruM maraNa thaI jaze to tenA A hADakAMone koI gaMgAmAM nahIM laI jAya tethI huM jIvuM chuM to tenA hADakAM gaMgAmAM laI jAuM. (1337) Ama vicArIne bIje divase rAjAne kahyA vinA nIkaLyo ane vArANasI nagarImAM gaMgAnadInA kAMThe pahoMcyo. pachI gaMgAnA kAMThe brAhmaNo Adine dAna ApIne tenA guNo yAda karIne ghaNo pralApa karavA lAgyo. priyAnA hADakAMthI paNa huM viyoga mAtrane prApta karIza kAraNa ke virAdhita bhAgya nAnA paNa sukhane sahana karato nathI. ItyAdi pradhAne pralApa karyo tyAre zreSTharUpathI yukata sarasvatI nAmanI rAjaputrI duHkha sahita tyAM AvI. kutUhalathI bhramaNa karatI evI teNe 69 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradhAnane joyo ane puchyuM are! tAre evuM kevuM asAdhAraNa duHkha prApta thayuM che ke jethI tuM . Ama raDe che? pradhAne kahyuM ke apuNya evA mArI vAta na pUchavI. AgrahathI puchayuM tyAre tene potAnI sarva vAta jaNAvI. te sAMbhaLIne UhApohane karatI jAtismaraNane pAmI. mUcchathI maLI gayelI AMkhovALI dhasa karatI pRthvItaLa para paDI.(1344) pachI bhayapAmelI sakhIoe tenA vividha upacAro zarU karyA. rAjA paNa te hakIkatane jANI tyAM saMbhrAnta thato Avyo. pachI svastha cittavALI thaI eTale rAjAe pUchyuM ke he putrI! tArI A avasthA kevI rIte thaI? putrIe kahyuM ke pUrva janmamAM A mAro pati hato. te vakhate sarasvatI nAmanI huM tenI atipriya evI patnI hatI. ane A paNa mane ativallabha hato. e pramANe sarvavRttAMta kahyo. e pramANe ghaNAM prakAranA vizvAsane jaNAvanArA kAraNothI karAyelA kathanane sAMbhaLI rAjA khuza thayo ane rAjAe moTA harSapUrvaka tenI sAthe putrIne paraNAvI.(1348) potAnA maraNa pachIno sarvavRttAMta sacivane puchayo. pradhAne sakala vRttAMta kahyA pachI A vicAre che ke aho! juo to kharA! A mahAnubhAve mArA mATe kevA moTA duHkhane anubhavyuM? tethI te benI savizeSa prIti thaI. pachI teoe Icchita sukhane ghaNAM divaso sudhI bhogavyuM. (1350) have bhAnu sacivane rAjya ApIne sarasvatIno pitA evo rAjA maraNa pAmyo. bhAnu paNa sarasvatInI sAthe rAjyasukhone satata bhogave che. have koIka vakhata priyAne atimoTo dAhajAra thayo. ane sarva vaidyoe(roga asAdhya che ema jANIne) tenA upacAra karavA choDI dIdhA. pachI bhAnurAjA vicAre che ke Aje paNa jyAM sudhI A mare nahIM tyAM sudhI huM ja maruM jethI mAre priyAnuM maraNa na jevuM paDe ema vicArIne bhAna mahelanA sAtamA mALe caDyo ane tene laTakato joIne cAraNa munie kahyuM ke he mahAzaya! are! bAlajanavaDe AcarAyela AtmaghAtane kema kare che? kAraNa ke avidhithI marelAnuM duHkha AgaLa jatA adhika ja thAya che. pachI rAjAe kahyuM ke he bhagavan! paNa hamaNAM huM zuM karuM? kemake priyajananA viyogathI bhaya pAmelo evo huM prANadhAraNa karavA asamartha chuM. (1357) cAraNamunie kahyuM ke sakala duHkhonA rakSaNano upAya dharma ja che. tethI he bhadra! sarva avasthAomAM dharma ja karavo joIe. rAgAdidathI rahita deva, paMcamahAvratathI vizuddha guru ane jinezvare kahela tatva A traNa dharmanA mULa che tethI te dharmano tuM svIkAra kara, prANAtipAtAdi pApa sthAnono tyAga kara. ityAdi munivaDe kahevAyelA dharmano bhAnue svIkAra karyo. pachI rAjA munine sarasvatI pAse laI gayo. teNe paNa bhAvapUrvaka vaMdana karIne dharmane sAMbhaLIne gRhastha dharmano svIkAra karyo. muninA darzanathI tenA pApo gaLI gayA ane pachI sAjI thaI. pachI ghaNAM divaso sudhI bhogo bhogavIne vaya pariNata thaye chate (vRddhAvasthAmAM) te baMnee putrane rAjyAdi soMpIne sugurunI pAse jinamatanI dIkSA lIdhI ane sarasvatIe sAdhvInI pAse dIkSA lIdhI. bhAnumuni gurunI sAthe vihare che ane keme karI gItArtha thayA ane ekAkI vihAra karato te huM ahIM Avyo chuM. tethI he bhadrA ne huM te vakhate laTakIne maryo hota to priyabhAryAnI sAthe milana, rAjayAdinuM sukha, jinadharmanI prApti, pravajyA ane A kalyANanI paraMparA kone prApta thaI hota? tethI "jIvato nara sarvakalyANNane pAme che'(1366)tethI tuM dharma kara ane A bALa maraNathI virAma pAma. pachI caMdre kahyuM ke he Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munIndra! A satya che paraMtu hamaNAM huM mitranA viyogathI tathA dhanathI rahita hovAthI asthira chuM tethI kRpA karIne evo koI upAya batAvo jethI huM svastha manavALo thAuM. tame je dharma batAvyo che tene huM pachI AcarIza. have bhAnumuni kahe che ke to tuM jinezvare batAvela navakAramaMtrane zIkha. AnI ArAdhanA karatA jIvone evI koI vastu nathI je na maLe. pachI caMdra namaskAra maMtrane zIkhIne ane munine namIne gayo. kime karI kusumapuramAM pahoMcyo ane tyAM koIka vyApAra zarU karyo. navakAranA prabhAvathI te samRddhivAna thayo. (1371) have koIka vakhate teNe nimittiyAne puchyuM ke mArA mitro jIve che ke nahIM? athavA mane maLaze ke nahIM? pachI nimittiyAe kahyuM ke vyApArathI ghaNAM samRddha thayelA te traNeya mitro judAjudA nagaromAMthI thoDA divasomAM tArI pAse Avaze. tethI khuza thaI teNe nimittiyAne vipula dAna ApyuM ane te gayo. thoDA divaso pachI vyApArathI ghaNAM samRddha thayelA hRSTamanavALA, bhAnu, ziva, ane kRSNa traNeya mitro paNa eka jagyAe caMdrane maLyA. chUTA thaIne pUrve je vismayane karanArA sukho ane duHkhone anubhavyA hatA te cAreya parasparane kahe che pachI pramudita cittavALA vizvAsapUrvaka viSaya sukhone bhogave che ane jinadharmamAM bhadraka prakRtivALA thayA. caMdranA caritrane sAMbhaLI badhA namaskAra maMtrane zIkhe che. pachI anya koI divase ghaNuM dhana upArjana karIne parasparane kahe che ke je ke ApaNane ghaNI paNa samRddhi prApta thaI che to paNa te samRddhithI zuM? kAraNa ke putra-svajanathI viyogIone samRddhinuM niSphaLapaNuM kahyuM che. (1380) tethI ApaNe svadeza jaIe pachI sarva saMmata thayA. eTale vahANo bharIne sukhapUrvaka samudra UtarIne koIka baMdare samagra karIyANAne veMcIne bIjA karIyANAne kharIdIne jayapura tarapha cAlyA. sthaLa mArgathI prayANa karatA koI mArgamAM AvAsa karIne bhojana karatA hatA tyAre pAMca samiti ane traNa guptithI yukta. malina zarIravALA, vizuddha pariNAmavALA, yugapramANa bhUmi para mUkelI daSTivALA, upazama rUpI lakSmIthI bhUSita zarIravALA, mAsakhamaNa tapa karIne pAraNA mATe tyAM eka sAdhu AvyA tethI cAreya mitro khuza thaIne suMdara nAmanA nokarane kahyuM ke A sAdhune paryApta (puratuM) annapAna vahorAva. tethI nokara paNa vicAre che ke kevuM suMdara thayuM? aho! A bAju tapathI kRzita karAyela dehavALA A munivara che ane A bAju A loko vipula azanAdine apAve che, he hRdaya! A joIne tuM kema nAcatuM nathI ? pArakuM paNa azanAdi mAruM kevI rIte thAya? tethI Aje potAnI IcchA mujaba azanAdi vahorAvIne ghaNAM puNyane upArjana karyuM. (1388) Ama vicArIne romAMcita dehavALA suMdara vipula azanapAnAdi sAmagrIthI munine pratilAbhita karyA. te nimittathI cAreya mitroe bhogaphaLa karmane bAMdhyuM. vizuddha pariNAmanA vaNathI suMdara nokare vizeSathI bAMdhyuM. pachI jayapura nagaramAM pahoMcyAM ane svajana vargane maLyA ane atimoTA AnaMdathI vadhAmaNI karAvI. pachI ghaNAM divaso sudhI riddhinA sukhone bhogavIne suMdara nokaranI sAthe cAreya paNa mitro aMte marIne jayotiSa devalokamAM utpanna thayA. zreSTha divya sukhone bhogavIne tyAMthI AvIne caMdrano jIva nAsikya (nAsika) puramAM riddhithI yukta samudra sArthavAha tathA tenI patnI lakSmIno rativardhana nAmano putra thayo. bhAnupaNa gaMbhasthaLamAM dhanaMjaya sArthavAhanI lakSmI nAmanI bhAryAno anaMtadeva 71 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAmano putra thayo. zivano jIva rAjagRhamAM sAgaranI suMdarI nAmanI strInI ratisuMdarI nAme putrI thaI.(1396)ane kRSNano jIva vijayapuramAM dattavaNikanI rukimaNI nAmanI strInI ratimAlA nAme putrI thaI. suMdarano jIva paNa vizvapura nagaramAM atigurupratApI moTo rAjA thayo. sarvasukhathI rahe che. rativardhana kyAreka vepAra mATe rAjagRha nagaramAM jAya che tyAM ghaNAM divaso sudhI moTo vyApAra karyo. have koIka vakhata bahAra ratinaMdana nAmanA udyAnamAM kAmadevanI pUjA karatI rUpathI ratinI jema vismayane ApatI eka kulabAlikA rativardhane joI. teNe paNa kAmadeva jevA manohara darzanavALA rativardhanane joyo. pachI rUpanA atizayathI temaja pUrvabhavanA abhyAsathI te baMnene evI koI apUrvaprIti thaI ke jenuM varNana paNa karI zakAtuM nathI. have eka kSaNa daSTi maLavAthI utpanna thayelA sukhane teoe anubhavyA pachI bALA manane rativardhanamAM mUkIne zarIrathI ghare jAya che.(1403) pachI rativardhana vaDe puchAyelA koIke rativardhanane kahyuM ke A sAgaradattanI putrI, vimala vaNikanI nAnI bahena ratisuMdarI che. pachI rativardhane teonI sAthe vyavahAra karyo ane vimalanI sAthe gADha maitrI karI. tathA tenA ghare gamanAgamana tathA bhojanAdikane karatAM. teno ratisuMdarInI sAthe sneha vadhe che. vadhAre zuM? baMnee paNa arasaparasa lagna karavAno nirNaya karyo. A lagnanA vyatikarane tenA mAtApitA sabhya jANatA nathI ane svajano Adi teonA lagnanA nirNayane sArI rIte jANe che tethI jeTalAmAM manamAM tuSTa thayelA rahe che teTalAmAM koIka divase potAnA sthAnamAM rahelA rativardhane vAMjitrano avAja sAMbhaLyo. pUchAyelA koIke jaNAvyuM ke Aje ratisuMdarInuM sagapaNa thayuM che te sAMbhaLIne vajathI haNAyelAnI jema vicAre che ke he bhAgya! AMkhane pahoLI karIne pavana vaDe aMjana haraNa karAyuM tyAre tuM kema thAkyo?(1410)e pramANe ArtadhyAnane pAmelA rativardhananI pAse eka strIe AvIne kahyuM ke tuM kaMIpaNa khedane na karIza. ratisuMdarIe kahyuM ke tane choDIne A janmamAM mAre bIjAno niyama che. mArA cittane jANyA vagara ja huM bIjA koIne apAI chuM tethI tuM dhIraja dhara. janmAMtaramAM paNa tuM ja mAro bhara che bIjo koI nahIM. A vacanothI AzvAsita karAyela rativardhana keTalAka divaso pasAra kare che pachI lagnano divasa najIka AvyuM chate janane AvelI jANIne, saMgamanA upAyane nahIM pAmelo rativardhana nagaranI bahAra zUnya udyAnamAM jaIne atiduHkhathI vRkSanI zAkhAmAM potAne pAzathI laTakAve che eTalAmAM koIka puruSe tenA pAzane kApyo.(1416)ane kahyuM ke he mahAyaza! AkRti viruddha tArI A ceSTA kema dekhAya che? have UMDo nisvAso nAkhIne te kahe che ke saMpUrNa duHkhothI bharelI mArI A AkRtithI(sikalathI) saryuM. tyAre puruSa kahe che ke tAre evuM kevuM duHkha che ke jethI tuM khinna thayelo Ama bole che? pachI abhiprAyathI sahita evo rativardhana viziSTa AkArathI yukta tene joIne A sarva vyatikara tene kahe che. tethI te kahe che ke jo e pramANe che to paNa maravuM ucita nathI. buddhimAna kAryomAM upAya ja karavo joIe. have jo upAya na hoya to paNa jIvatA hoya to samIhita siddhinI saMbhAvanA rahe che paNa marelAne siddhinI saMbhAvanA kyAMthI hoya? ane tAre A kAryamAM upAya che mAre paNa tArA jevuM nirupAya duHkha che to paNa huM jIvuM chuM. pachI vismita haiyAvALA rativardhane 72 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puchayuM ke tAruM te duHkha kevuM che? tethI te kahe che ke sAvadhAna manathI sAMbhaLa. baMbhasthaLa nagaramAM sArthavAha dhanaMjayano anaMgadeva nAmano priyaputra kyAreka vijayapuramAM gayo. tyAM zaMkhapAla yakSanI yAtrA prasaMge bahAra udyAnamAM azoka vRkSanI nIce eka kanyAne jue che. parasparanA rUpane joIne A baMnene ghaNo anurAga thayo ane keTalAmAM sarAga daSTithI parasparane jue che teTalAmAM khIlAne ukheDIne ane mahAvatane mArI unmatta thayelo zreSTha hAthI tyAM Avyo tyAre samagra loka palAyana thayo. (1427) paNa yuthAdhipati hAthI kanyAnI pAse pAse Avyo. te varAkI kanyA kSobha pAmI tethI anaMgadeve doDIne pAchalA paga para lAkaDIthI prahAra karyo. hAthI paNa anaMgadevanI sAmo vaLyo tethI bahuvidha zikSAmAM kuzaLa kumArapaNa hAthIne kIDA karAve che. pachI hAthIne bIjI tarapha sArI rIte lobhAvIne svayaM kanyAne chUpAvIne hAthInA bhayathI bacAvIne nirbhaya sthAnamAM mUke che. pachI tenA para khuza thayelA mAtApitA potAnI kanyAne laI gayA. ane A bAju tyAM ekAeka gADha meghanI vRSTi thaI. tethI keTalAka loka paNa palAyana thaIne koIpaNa rIte cAlyo gayo. tethI anaMgadeve e na jANyuM ke A konI putrI che ? ane kyAM gaI? zuM nAma hatuM? pachI te ativizALa nagaramAM keTalAka divaso sudhI tapAsa karato kanyAnI bhALane paNa meLavI zakato nathI. tethI viraharUpI agithI dAjhelo upAyane nahIM jANato kyAMya paNa bhamato te hamaNAM ahIM Avyo. te huM Aje paNa sattvathI jIvuM chuM.(1435) tethI tuM sattvanuM avalaMbana kara ane A kAryamAM upAyane vicAra kemake sattvathI rahita jIvone koIpaNa kAryamAM siddhi thatI nathI. jethI kahevAyuM che ke taNakhalA jevuM paNa kArya sattvathI hIna puruSane siddha thatuM nathI jayAre sattvazALI jIvonA vazamAM devo paNa varte che. pachI rativardhane kahyuM ke je tuM kahe che te temaja che paratuM A kAryamAM tArA manamAM koI upAya skure che? (1438) pachI anaMgadeva kahe che ke meM jANyuM che ke A dezamAM evo rivAja che ke lagna divasanI pahelAM kAmadevanA maMdiramAM jaI madhyabhAgamAM praveza karI daravAjAne baMdha karI ekalI kanyA rAtrImAM kAmadevanI pUjA kare che. tethI tuM ane huM kAmadevanA maMdiramAM pahelethI ja praveza karIne rahIzuM pachI AgaLanuM badhuM huM saMbhALI laIza. pachI AvAsamAM jaIne baMne paNa snAna ane bhojana kare che. pUrvabhavanA abhyAsathI teone gADha prIti thaI. pachI vizvapura nagaranI tarapha sarvapaNa sAthe mokalAyo ane bIje divase te bALAne AvatI jANIne baMne jaNA zaNagAra sajIne kAmadevanA moTA devaLamAM jaIne pratimAnI pAchaLa koI na jue e rIte eka bAju rahe che. (1444) ratisuMdarI paNa sarvalokane devaLanA AMgaNAmAM mUkIne ghaNI pUjAnI sAmagrI laIne daravAjAne aMdarathI baMdha karIne ekalI bhaktithI kAmadevanI pUjA kare che ane pachI bole che ke he bhagavan! kAmadeva! tArAvaDe huM kema saMkaTamAM naMkhAI? tuM eTaluM jANe che ke meM mArA AtmAne rativardhanane samarpaNa karyo che to pachI bIjAne apAtI tArAvaDe kema upekSA karAI? koIpaNa rIte kanyAo bIjIvAra apAtI nathI tethI anya janmamAM paNa mane rativardhana pati Apaje ema kahIne potAne phAMso Apyo. tethI rativardhane ekAeka nIkaLIne tuM sAhasa na kara ema kahIne chUrIthI pAzane kApyo. khuza thayelI te bolI ke tuM ahIM kyAMthI ? teNe paNa sarva vRttAMta kahyo. ane pachI anaMgadeve kAmadevanI sAkSIe te benuM 73 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na pANigrahaNa karAvyuM. ratisuMdarIno veza pote dhAraNa karyo ane potAno veza ratisuMdarIne paherAvyo. . pachI teNe kahyuM ke ratisuMdarInA sthAne tenA ghare huM jaIza. (1452) pachI tamAre palAyana thai javuM bAkInuM huM saMbhALI laiza. pachI rativarSane kahyuM ke e pramANe tAruM dhAryuM nahIM thAya to tane anartha thaze. pachI koike chIMka khAdhI eTale anaMgadeve kahyuM ke tAre mArI ciMtA na karavI. kemake anartha to eka bAju raho paNa moTo lAbha thavAno che ema zakuno mane jaNAve che. ema kahIne yuvatInA vezavALo anaMgadeva nIkaLyo, lAMbo ghUmaTo tANIne zibikAmAM besIne maMgaLa zabdothI vyApta ane prasaratA gaMbhIra vAjiMtranA avAja pUrvaka pAcho ghare gayo. gharanA daravAje jayAre loka nRtya karato hato ane gIta gAto hato tyAre zibikAmAMthI utare che ane khinnanI jema palaMga para jaine bese che. (1457) A ArasAmAM niyaMtraNa karAyelI ratisuMdarInI mAmAnI putrI ratimAlA vijayapurathI tyAM vivAhamAM AvI. anaMgadevanI bAjumAM jaIne beThI ane kahe che ke he bahena! tArI rativarSana vizenI prIti meM sAMbhaLI che. paraMtu vidhithI koI baLavAna nathI. Aje paNa tuM supuNyA che kemake keTalAka divaso pachI tAre hradayavallabhanI sAthe meLApa thayo. paNa puNyathI rahita evI mAre koIpaNa rIte tevo paNa meLApa na thayo. kAraNa ke hAthInA saMbhramathI te subhaga mAruM rakSaNa karIne ane haiyAne harIne he bahena ! te kyAM gayo te huM jANatI nathI.AkhA paNa vijayapuramAM tapAsa karatI chatAM paNa mane prApta na thayo.(1462) ema bolatI timAlAne khuza thayelA anaMgadeve kahyuM ke kathAnA vistArathI saryuM. te ja huM ahIM ja chuM. he sutanu ! A vyatikarathI huM ahIM Avyo chuM pachI pUrvanA sarvavyatikarane kahIne ghUmaTo dUra kare che. pachI puruSaveza paherIne, parasparanI oLakhanA sarva cihnone meLavIne bAhumAM dhAraNa karIne te kahevAI ke he priye! tuM UbhI thA. jayAM sudhI gIta vAjiMtromAM Aloka vyAkSepa che tyAM sudhImAM pAchaLanA daravAjAthI nIkaLIne palAyana thaIe. zabdAdithI tenA vaDe paNa te oLakhAyo. khuza thayelI ratimAlAe tenA vacanane svIkAryuM. pachI palAyana thayA.(1467) pachI A baMne tathA tivardhana ane ratisuMdarI tathA sArtha badhA vizvapuramAM bhegA thayA. teoe vizvapuramAM vyApAra zarU karyAM ane ghaNuM dhana kamAyA pachI moTo prAsAda karAvIne tyAM ja rahe che. rativardhana nAsikyapurathI ane anaMgadeva brahmasthaLathI potAnA kuMTuMbone tyAM ja bolAve che. te paNa karmakarano (suMdarano) jIva caMdrasena nAmano rAjA thayo che te parAkrama ane nItithI vikhyAta thayelo tyAM ja rAjya kare che. rAjAnI sAthe rativarSana Adino vyavahAra ane sneha pUrvabhavanA abhyAsathI ghaNo vRddhine pAmyo. (1472) ratisuMdarI-ratimAlA-rativarSana-tathA anaMgadevanA lagna thayelA jANIne kanyAnA mAtApitAdi badhA khuza thayA-prItithI baMdhAyelA haiyAvALA pAMceyanA ghaNAM divaso pasAra thAya che. have kAIka vakhata tyAM kevalI bhagavaMta padhAre che. te badhA temanI pAse jaIne dharma sAMbhaLe che. pachI avasarane prApta karIne rAjA pUche che ke he bhagavan ! amo bhinna bhinna sthAnamAM janmyA hovA chatAM amAre AvA prakArano sneha kema thayo ? pachI kevalI bhagavaMte teonA caMdra, bhAnu, ziva, kRSNa tathA suMdara nRtyano bhava tathA te bhavamAM thayela mitrabhAvane kahyo ane 74 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munidAnanA prabhAvathI je bhogaphaLa karma bAMdhyuM te sarva kahevAyuM. te sAMbhaLIne te pAMceyane jAtismaraNa jJAna thayuM ane saMvega bhAre pravardhita thayo. munidAnanA prabhAvathI sarvakarmanI laghu sthitine prApta thayela caMdrasena rAjA putrane rAjya para sthApIne temaja rativardhana tathA anaMgadeve potapotAnA putra para kuTuMbabhAra soMpIne tathA tenI be srIo maLI pAMceya jaNAe kevaLI bhagavaMta pAse vidhipUrvaka dIkSA lIdhI. ugratapa karIne krame karIne badhAe siddhine prApta karI. (1481) have zaMkhakumAra kahe che ke jenA vaDe AvuM sarvazreSTha kathAnaka kyAMyathI paNa avadhAraNa karAyuM che evo tuM kharekhara matiprabha che. (sAnvartha che arthAt jevuM nAma che tevA guNovALo che.) ItyAdi kathAothI ghaNI rAtrIne pasAra karIne kumAra sakala paNa parijanane visarjana kare che ane jeTalAmAM huM nidrA karuM ema vicAre che teTalAmAM ardharAtrIe dUrathI raDavAnA karuNa svarane sAMbhaLe che. kutUhalathI talavAra laIne chUpo jAya che. zabdAnusAre tyAM pahoMcyo ane tyAM vividha prakArothI vilApa karatI eka madhyama vayanI strIne jue che. pachI kumAra tene kahe che ke he mAtA ! tuM dhIrI thA, tuM duHkhapUrvaka kema raDe che ? te mane kahe. e pramANe kahyuM eTale tene satpuruSa jANIne kahe che ke he vatsa ! tuM sAMbhaLa. vidhivaDe ratnanuM nidhAna batAvIne haraNa karAyuM che tethI bhagnapariNAmavALI huM tane zuM kahuM ? te ratnanidhAna zuM che ema kumAre puchyuM eTale kahe che ke he dhIra! huM kahuM chuM te tuM sAMbhaLa. (1487) aMgadezanI sArabhUta caMpAnAmanI zreSTha nagarI che. te nagarI devothI adhiSThita che. vistArathI AkAzAMgaNanI samAna che chatAM paNa mahAna vidvAnonA kAvyonA satata udayathI adhika ja che. te nagarInuM vadhAre zuM varNana karuM jyAM jagatanA jIvo jenA pagarUpI kamaLamAM namelA che evA zrI vAsupUjya svAmIno janma ane mokSa thayo che. caraTo (cora-lUMTArAo ) ne sahana nahIM karanAra, zatruonA sainiko vize ahaMkArI, potAnA guNone AcchAdana karavAmAM mAyAvI, yazano ja lobhI evo jitAri nAmano caMpAnagarIno rAjA che. kIrtimatI tenI rANI che. jema rohaNa parvatanI bhUmimAM mahAkiMmatI ratnanI utpatti thAya che tema teone zreSTha svapnathI sUcita potAnA zarIranI kAMtithI sarva dizArUpI valayone udyata karanArI evI ghaNAM putro upara putrI thaI. tuSTa thayelA mAtapitAe tenA janmanI vadhAmaNI karAvI tenA vaDe yaza vadhArAyeA tethI tenuM yazomatI nAma pADavAmAM AvyuM. (1494) mahApuruSonI paropakAra buddhi jema divase divase vadhe tema vadhe che tathA sukhane ApanArI evI sakala lokanI sajjananI goSThi jema divase divase vadhe che tema vadhe che ane prAyaH nahIM bhaNAyelI paNa kalAothI te evI rIte vibhUSita karAI ke jethI paMDito paNa yazomatIne kalAonA bhAvArthane pUche che. yauvanAvasthAmAM tenuM je rUpa pragaTa thayuM te mahilAmAtra, tuccha matIvALI huM tane kevI rIte varNavI zakuM ? (1497) te A pramANe tenA caraNanI AMgaLIonA samUhamAMthI ja aLato thayo che. (9) tenA nakha rUpI maNimAMthI pUrve lAkhamAMthI banAvavAmAM Avato hato tevo strIonA hAthapaga tathA hoTha ane nakha raMgavA mATeno pravAhI padArtha. jagatamAM sUryanA kiraNo ja bhavananA phulo para upakAra kare che chatAM ahIM tenA nakhanI kAMtinI vizeSatA batAvavA kahyuM che. 75 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nIkaLatA kiraNo ja bhavananA kulo para upakAra kare che. paganA jhAMjharathI madhura svarane karatI, , kamaLanA nAla samAna jaMghAothI je nitya saMcaratI, sthaLapara vicaratI kamalinInI jema zobhe che. komaLa gAdI jevI vizALa tenI yoni che, tenuM zreSTha nAbhimaMDaLa kAmadevanuM zayana che, motInA hAra jevA caMcaLa (capaLa) tenA paga che. maNinA darpaNa jevA svaccha kAMtivALA samunnata tenA stana che. jenA hAthapaganAM daLo haMmezA kamaLanI lIlA jevA che. tenA nizvAsanI suMgadhI gaMdhavaDe jANe caMdanano aMgarAga tiraskAra karAyo che. tenA vizvAsapUrvaka bolAyelA vacano zreSTha-vINA-veNunA dhvanithI paNa vizeSa sukha ApanArA che athavA sUryanI prabhA ja tenA mukhamAM kuMkuma rAgane sthApana kare che. haiyAmAM nahIM samAtuM saraLapaNuM jANe tenA nAkamAM na raheluM hoya evuM lAge che jenI nIce DhaLelI AMkho paNa haMmezA paNa zravaNane mATe kamaLo bane che. potAnA gAla para raheluM cAMdanIrUpI jaLa ja mukhanuM prakSAlana kare che. tenA paMcamInA caMdra samAna evA bhAlatala para rahelI suMdara vakrarekhA kAmadevanA sAdhana(kAmabANAdi)no parAbhava kare che ane jenI bhUlatAo tathA mRdu-snigdha-kuTila tathA kALA keza ja zobhA mATe dhAraNa karAyela ketakI-juI ane mAlatInA phulone zobhAve che. teno eka ja doSa e che ke tenI.. suvarNavarNavALI zarIranI kAMti rUpa jenArAone rUpa jovAmAM aMtarAya kare che. tenA zarIranI samudita(ekIsAthe) zobhAnuM varNana karanAro bRhaspati samAna hoya to paNa varNana karavA samartha nathI. potAnA anurUpa guNanA abhAvavALA puruSamAM tenI daSTi ramatI nathI. (1508) have koIka vakhata zrIsena rAjAnA putra zrI zaMkhakumAranA dizAomAM akhkhalitapaNe phelAtA guNa gaNonA samUhanI sAthe kAmanA bANono samUha tenA hRdayamAM evI rIte praveza kare che ke jema muninI buddhi tatvane choDatI nathI tema te zaMkhakumAranuM dhyAna choDatI nathI.(1510) pachI zaMkhakumArane vize rAgI thayela tenA manane jANIne rAjA khuza thayo kAraNa ke kharekhara putrIno prema yogya sthAnamAM che pachI koI divase jyAre rAjA tenI sagAI mATe potAnA pradhAna puruSone hastinApura mokalyA tyAre vidyAdhara rAjA maNizekhare bALAne joIne lagna mATe mAgaNI karI eTale maNizekharane ema jaNAvavAmAM AvyuM ke A bALA zaMkhakumArane choDIne anya koI puruSane svapnamAM IcchatI nathI ane bIjA ghaNAM rAjaputro vaDe ghaNI prArthanAo karAI che to paNa teone A ja uttara kahevAyo che. (1514) have koIka divase pApI evA maNizekhare vilApa karatI evI te bALAnuM haraNa karyuM. tenA duHkhathI duHkhI thayelI, snehathI pratibaddha manavALI, tenI dhAvamAtA evI huM paNa tene lAvavA mATe tenI pAchaLa paDI ane te duSTa vaDe huM ahIM tyajAI chuM. te mArI hRdayavallabha putrIne upADIne kyAMya laI gayo che. tethI kRtAMta vaDe haraNa karAyuM che sarvasva jenuM evI huM ahIM vilApa karuM chuM. have kumAre kahyuM ke tuM dhIrI thA. A pradezamAM huM tapAsa karuM chuM. ema kahIne dhAvamAtAne tyAM mUkIne tapAsa karavA gayo.(1518) pachI kumAra cokasAIthI aTavImAM tapAsa kare che camakato (sarakato) che. aMdhakAra rUpI aMboDo jeno, cAlatA (jhAMkhA paDatA) che tArAnA kiraNanA samUho jemAM, thoDoka bhAga bAkI rahyo che rAtrIno jemAM evI rAtrI yazomatInA duHkhamAM pakSIonA kolAhalanA bAnAthI jANe raDI rahI che. tathA jANe kumAranA sarva mAgane 76 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pragaTa karavA mATe hoya tema timirano samUha osarI rahyo che. yazomatInI bhALa najIkamAM che ema jANI dizAnA mukho kaMIka vikase che. sUryanI prabhAthI aMdhakArano samUha bhayabhIta thayo. kAyara sainyanI jema kSINa thatI prabhAo (sUryodaya pUrveno aMdhakAra) pAchI phare che. (1522) cAre bAju karAyA che prabhAtanI saMdhyAnA vAdaLanI zobhArUpI siMdurathI tilakanA zRMgAro jenAvaDe, sUryanI prabhArUpI zreSTha kuMkumathI karAyo che aMgarAga jenA vaDe, bujhAvAyA che caMdrarUpI dIvAo jenAvaDe ane osaratI che aMdhakAra rUpI lajjA jenI evI pUrvadizA sUryarUpI patinA samAgamamAM navavadhUnI jema zobhe che.(1524) pachI aMdhakArarUpI zatruno nAza karIne sarvatra kamaLanA kozomAM kiraNanA samUhano kSepa karato sUryarAjA udaya pAmyo. dUra karAyA che sarvatArAo rUpI retInA kaNo jenA vaDe, nirmaLa evA gaganAMgaNamAM maMgaLa kaLazanI jema suvarNamaya sUrya zobhe che. (1526) bhamarAo kumuda (caMdravikAsIkamaLa) ne choDI kamaLa (sUryavikAsIkamaLa)nA vanamAM doDe che kone kyAM rAga che? loka ThaMDIno aMta thAya tyAM vizrAma karanAro che. virahathI mukAyelA cakravAka yugalo harSathI kUMjana kare che ane eka ghUvaDanA samUhane choDIne AkhuM bhuvana paNa AnaMdavALuM thAya che. (1528) pachI parvatanA koI eka pradezamAM beThelI AgaLa beThelA khecarane kahI rahI che ke he duSTa ! OM tyAre mArA mAtApitAne duHkha ApyuM hovAthI mAre tAruM koI kArya nathI. janmAMtaramAM paNa mAro bhartA zaMkhakumAra ja thaze. A pramANe potAnA vivAhane mATe ekAMtamAM rahelA khecarane vAratI, kAjaLathI kaluSita thayela AMkhamAMthI AMsunA gaLavAnA bAnAthI potAnA kuLanA viyoganA kAraNabhUta azeSa pApane haiyAmAMthI bahAra ThAlavatI, avalaMbana karAyuM che moTuM dRDha sattva jenA vaDe evI te yazomatI vizAla zRMga parvatapara caDhatA kumAra vaDe jovAI tathA khecara paNa jovAyo ane khecara vaDe paNa kumAra jovAyo. tethI harSita thayelA khecara vaDe te bALA kahevAI ke mAro pUrva paricita ane tAro hRdayavallabha A kumAra kyAMyathI paNa kheMcIne kAlavaDe ahIM lavAyo che. tethI tArI dekhatA Ane mArIne niSkaTaMka tane paraNuM. he sutanu ! tuM eka kSaNa mATe kautukane jo. (1535) A pramANe bolato khecara kumAra vaDe hakArAyo, re ! A nIcajanone ucita parastrIonA apaharaNane kema AcaryuM che ? have khecare kahyuM ke A parastrI tArA vaDe mane bheTa apAI che. tethI he bALaka! jo tuM uttama ho to AnuM rakSaNa kara. khecare Ama kahyuM eTale te benuM yuddha thayuM ane te benA sainikonuM yuddha thayuM. teo kUde che, bhame che, uchaLe che, karasphoTa kare che. guNavAna hovAthI parasparanA prahArothI khaDgo sparzatA nathI. tethI khaDgone choDIne bAhu yuddhathI laDe che. (1539) pharIpaNa khaDgothI, pharIpaNa bAhu yuddhathI laDe che. karAyo che bhayaMkara bhRkuTino bhaMga jeo vaDe,dAMtathI karaDAyela hoThathI lAla thaI che AMkho jeonI evA teo pharIthI khaDgothI ane pharI paNa bAhu yuddhathI laDe che, pachI ghaNA gusse thayelA khecara vidyAnA sAmarthyathI zilAonA samUhane, vRkSone, lokhaMDanA goLAone, viMchIone, sApa tathA bANonA samUhane cheDe che. kumAra paNa keTalAkane zIghra niSphaLa kare che. keTalAka kumAranA puNyaprabhAvathI niSphaLa thAya che.keTalAkane khaDgathI chede che. ane keTalAka kumAranA zastra rUpa bane che tethI khecara vilakho thayo ane jeTalAmAM khinna thayelo rahe che teTalAmAM kumAre khecaranA 77 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatalamAMthI bANo sahita dhanuSyane kheMcIne grahaNa karyuM ane bANothI khecaranA hRdayane viMdhyuM.. mUcchathI khecaranI AMkho miMcAI ane bhUmi para paDyo. pachI kumAre lohIne baMdha karI tathA bIje upacAra karI khecarane svastha karyo. pachI kumAre khecarane kahyuM ke hAthamAM A zastrane grahaNa kara, prayatnane choDa nahIM ane te dhIra! dhIrajane dhAraNa kara. have kumAranA nirupama guNathI khuza thayelA khecare kumArane kahyuM ke jeno Avo parAkrama che evA tArI sAthe (tole) mAruM gharya kevuM? kAraNa ke apuNya evA mArI sarvapaNa vidyAo jenA vaDe niSphaLa karAI te A tAro puNyano prakarSa che. je kAraNathI tArI gaMbhIratA, sthiratA, udAratA, vacana vinyAsa, tathA rUpAdiguNono samUha paNa AvA prakArano che te kAraNathI ja bALAno rAga ucita sthAne che. AvA prakAranA strI ratno bIjAne yogya hotA nathI.(1550) deDakAo rAjahaMsane yogya kamalinIno bhoga karatA nathI. AMbAnI maMjarInuM bhoga sthAna kAgaDo thato nathI. tethI he rAjaputra! meM A virodha asthAne karyo ane virodhanA phaLane meLavyuM athavA rAgAMdhone zuM asulabha che? tethI he dhIra! tArA nirupama guNothI mAruM mana baMdhAyuM che. huM tAro haMmezano sevaka ja chuM ema jANIne potAnA kAryamAM icchA mujaba mane Adeza kara.(1552) have yazomatI ciMtave che ke jeo prasanna thayela strIonA vairIonA vairIothI (strInA vairI eTale jAra ane tenA vairI eTale sadAcArIothI) sAkSAt stavanA karAtA nathI teo paNa zuM jaya pAme che ? keTalAka manuSyo alpaguNomAM paNa ghaNI ghaNI prasiddhivALA thAya che. samudra khAro hovA chatAM paNa tenI prasiddhi kyAMya samAtI nathI arthAt sarvatra phelAya che. paNa A kumAranI prasiddhi alpa ja che. paNa tenAmAM guNano samUha anaMto che ke je eka manathI dhAraNa karI zakAya tema nathI tathA ekalI vANIthI bolI zakAya tema nathI. tethI kharekhara mAruM mana bhulyuM che. hAthane prasArato kubaDo zuM kalpavRkSanA phaLane grahaNa karI zake ? marubhUmino musAphara doDato hoya to paNa zuM mAnasarovaranA pANI meLavI zake ? talasatA manavALo paNa rAMkaDo zuM ratnanA nidhAnane meLavI zake? prArthanA karato paNa amArA jevo loka AvA prakAranA guNavALA puruSa ratnane kevI rIte meLavI zake ? paraMtu caparAzI dvArA mane paNa eka AzvAsana maLe che kemake A mane sakAma daSTithI jue che tethI vidhi je karaze tene huM jANatI nathI. pachI khecare kahyuM ke he kumAra! mArA aparAdhane kSamA kara. tethI lajjita thayela rAjaputra kahe che ke he bhadra! tuM kahe ke hamaNAM tAruM zuM priya karuM ? pachI khecare pagamAM paDIne kahyuM ke to hamaNAM vaitADhya parvata para jaIe ane tyAM siddhAyatanamAM zAzvata svarUpavALA devone vaMdana karIe ane ATalAmAM vidyAdharano samUha maNizekharanI zodha karavA tyAM Avyo. vidyAdhara samUha vaDe kumAra praNAma karAyo. pachI be khecaro kumAranA sainyamAM mokalI kumAranI khabara jaNAvI. sainyane hastinApura mokalyuM. dhAvamAtAne tyAM lAvavAmAM AvI. pachI tyAMthI badhA vaitADhya parvata para gayA. zaMkha ane yazomatI bhaktithI siddhAyatanamAM rahelI jinezvaranI pratimAonI aSTa prakAranI pUjA kare che. saMvegavaza uchaLatA romAMcita zarIravALA stuti ane stotrothI pratimAone bhAvapUrvaka vaMdana kare che. (1567) have maNizekhara badhAne kanakapura nagaramAM laI gayo ane moTA satkArathI potAnA bhavanamAM praveza karAvyo. vismitamanavALA khecaro vaDe yazomatInuM rUpa jovAya che ane kumAranA 78 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtizayarUpane joIne khecarIo kAmanA bANothI bhedAya che ane teonI kIrti sAMbhaLIne vaitADhyavAsI sarva khecara loka tyAM Avyo. teone joIne, Azcarya pAmIne, prazaMsA kare che. teonA moTA guNa samUhathI AkaSayeila koIpaNa loka teonA sAnidhyane eka kSaNa paNa choDato nathI. tyAM rahelA tathA prArthanA karAyela khecara rAjAone zatrunA jaya Adi kAryomAM sahAyane ApatA kumAra vaDe tevI rIte khecara loka AkarSita karAyo ke jethI sevakapaNAne pAmelo samagra khecara loka dareka ghare laI jaIne kumAranuM sanmAna kare che. ghaNAM khecaro potAnI putrIonA vivAha mATe kumArane prArthanA kare che to paNa yazomatI sAthenA pANigrahaNanA virahathI paraNato nathI. pachI maNizekhara vagerethI sanmAnita karAyelo kumAra keTalAka divaso pachI zreSTha vimAnamAM ArUDha thayo. zreSTha vimAnothI yukta potapotAnI putrIothI yukta bIjA hajAro khecaronI sAthe maNizekhara vagerethI vIMTaLAyela kumAra yazomatInI sAthe caMpA tarapha cAlyo ane kSaNathI caMpAnI najIka pahoMcyo. pachI maNizekhara vidyAdharane mokalIne jitAri rAjAne kumAranA AgamananA khabara kahevaDAve che. AnaMdita thayela rAjA dehamAM ke gharamAM samAto nathI. hajAro sAmaMta-maMtrI-rAjAothI parivarelo tathA samagra sainyathI sahita jitAri rAjA kumAranI sAmo javA nIkaLyo. harSapUrvaka kumArane AliMgana karyuM ane bIjA paNa khecaronA khabara puchayA. putrIo pagamAM paDI. tenA vaDe bheTIne snehapUrvaka mastakamAM cuMbana karAI ane kumAra nagaranAM loko tathA aMtaHpura vaDe abhinaMdAyo. vRddho kahe che ke A zreSThakumAra ghaNuM jIvo kAraNa ke jIvatA evA A kumAra vaDe buDato evo amAro rAjA, rAjya ane deza rakSaNa karAyo. (1582) ItarathA arthAt A putra jIvato na hota to A putrIo pAchI cAlI jAta pachI tenA virahamAM rAjA nakkI prANa tyAga karata ane rAjAnA abhAve sakala rAjya ane rASTra DUbata. ItyAdi janazlAghAne sAMbhaLato riddhinA samudAyathI kumAra kAminInA zreSTha locanarUpI kamaLa mALAothI pUjAto caMpAnagarInA madhyathI praveze che. sakala lokanA mananA harSane utpanna karato rAjAnA mahelamAM pahoMo. (1585) samagra nagara tathA dezamAM vadhapaka karAyuM. AnaMdita thayela rAjA tathA tuSTa prajAnI sAthe zrI vAsupUjya jinacaityone bhaktithI vaMdana karato potAne kRtArtha mAnato tyAM rahe che. (1587) pachI prazasta lagnaveLAe rAjA vaDe atimoTI riddhithI yazomatInI sAthe kumAranuM pANigrahaNa karAvyuM.pachI kumAra ghaNI vidyAdhara kanyAone paraNe che. rAjA vaDe sanmAnita karAyela khecaro kumArane mUkIne (kumAranI rajA laIne) potAnA sthAne gayA. kumAra paNa zreSThadevanI jema yazomatI tathA anya strIonI sAthe bhogone bhogave che. yazomatInI sAthe kumArano sneha evo thayo ke eka kSaNa mAtra paNa parasparanA viyoganI sthitine sahana karatA nathI. ane tuSTa thayela loka kahe che ke vidhi khala prakRtivALo tathA ayuktakArI che to paNa anurUpa yugalano saMyoga karAvIne potAnA sarva apazayane dUra karyo che nahIMtara bALA kevI rIte harAya ? ane kumAra te bALAne kevI rIte pAchI lAve? tethI AvI ghaTanAomAM kharekhara vidhi ja kuzaLa che. ahI lokane zlAghanIya evA viSayasukhone anubhavatA kumAranI pAse pitAnA gharethI dUta Avyo. pachI jitAri rAjAnI rajA laIne ghoDA ane hAthIonA samUhathI tathA saMkhyAtA 79 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padAti ane zreSTha rathothI yukta yazomatI pramukha aMtepurathI parivarelo kumAra kame karI hastinApura pahoMcyo ane kumAra mAtApitAne maLyo ane teo khuza thayA. (1596) te sura ane somanA jIvo AraNa devalokamAMthI AvIne kumAranA yazodhara ane guNadhara nAmanA be nAnAbhAIo thayA. kumAra matiprabha tathA sarva mitravarganI sAthe krIDA kare che. have zrIsena rAjA vicAre che ke mAro putra hamaNAM rAjyane vahana karavA samartha thayo che ane guNothI bhuvanane paNa oLaMgato ahIM Avyo che chatAM paNa bhaktasukhI ane vayapariNatavALo hovA chatAM huM haju rAjya karuM chuM te kharekhara mUDhapaNuM che. ane dhIrapuruSone A anucita che jyAre mAlatI puSpanA varNa jevA sapheda mastakanA vALa thaye chate mAlatInI mALA ane mastakano bheda pArakhI zakAto nathI tyAre haju paNa kAmAbhilASa jIvato che te vimUDhapaNuM che. lokhaMDanA khAMDaNIyAmAM pIsAto hovA chatAM vyAkuLatAthI nIkaLato, maravAnI aNIvALA jIvane taMbola khAvAnI IcchA thAya tyAre DAhyAone kevI rIte viDaMbanA na thAya ? vRddhAvasthAnA kAraNe zithila thayelI cAmaDInA chidromAM zoSAto che caMdana rasa jemAM ane kaMpatA evA zarIrane vize vilepananI AzA kone hasanIya nathI thatI? cAre bAjuthI zoSAtuM che lohI ane mAMsa jemAM evA hADakAMnA pAMjarA jevA zarIra vize karAtI zarIranI caMpI ane AbharaNa tathA vastranI bhUSA paNa halakAI kare che. (1604) bIjAe rUpALI strIne sAdhI che ema jANIne maLathI AcchAdita karAI che AMkho jeo vaDe evI strIonI sAthe ramaNa karavuM zuM mohano vilAsa nathI? bIjA vaDe kahevAyela chatAM paNa potAnA paNa hitane nahI sAMbhaLatA vilIna thaI che zakti jeonI, parijanathI ullaMdhita karAI che AjJA jenI evA jIvone dharma paNa duSkara hoya che. tethI jyAM sudhI AvI avasthAne na pAmuM tyAM sudhImAM putrane rAjya ApIne potAnuM kArya sAdhu. ema vicArI prazasta divase, prazasta muhUrte, sAmaMta-maMtrI-nagara janAdithI karAyela che AnaMda jemAM evuM rAjya zaMkhakumArane soMpIne guNadhara gaNadhara bhagavaMtanI pAse vidhipUrvaka dIkSA grahaNa kare che. pachI zruta bhaNIne ugra tapacAritrane kare che. (1609). zaMkha paNa sakala zatruone jItIne mahArAjA thayo. sarva aMtaHpuramAM ziromaNi yazomatI devIne paTTarANI pade sthApe che. sarvabuddhithI yukta matiprabhane maMtrI pade sthApana kare che ane tene rAjyanI javAbadArI soMpIne rAjyalakSmIne bhogave che. anurAgI prajA rAjAnI AjJAne mastakathI dhAraNa karI pAlana kare che. pahelA je kAryo siddha thatAM na hatAM te viSamakAya paNa siddha thayA. AkhA dezamAM UMcA jinamaMdiro karAvAyA. lokane Azcarya karanArI rathayAtrAo kaDhAI. svajana-parajananA (jaina-jainetaranA) bheda vinA sarvasthAnomAM vividha prakAranA dAno apAya che. AkhA dezamAM amAri parvatananI ghoSaNA karAya che. nitya svAmIvAtsalya karAya che. duHsthita jana susthita karAyo. AkhuM bhuvana pramodanA bharavALuM karAyuM. zrINa mahAmunine paNa taparUpI agnithI ghAtakarma rUpI saMpUrNa vana baLe chate kevaLajJAna utpanna thayuM. sUryanI jema bhavyajIvo rUpI kamaLone pratibodha karatAM koIka vakhata dezomAM vihAra karIne hastinApuramAM AvyA. devovaDe racAyela che suvarNa kamaLa jemAM, sugaMdhI jaLa ane phulonI vRSTi karAI che jemAM, ramya sahasAvana nAmanA udyAnamAM samovasaryA. pachI ughAnapAlaka jaIne rAjAne Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAmaNI Ape che. AnaMdita manavALo rAjA paNa tene prItidAna Ape che. (1619) hAthIghoDA-thonA samUhathI parivarelo potAnI sarva samRddhi sahita, sAmaMta maMtrIothI sahita, lAkho nagara janothI yukta, yazomatI pramukha aMtaHpuranI sAthe zaMkharAjA tyAM ughAnamAM pahoMcyo ane hAthInA aMdhathI nIce Utaryo. paMcavidha abhigama sAcavIne, harSanA atirekathI prasaratuM che mana jenuM evo rAjA traNa pradakSiNA karIne vinayathI kevalI bhagavaMtane namIne tenI AgaLa ucita pradezamAM beTho ane kahe che ke he bhagavan! kRpA karIne mane karavA yogya kAryano Adeza karo. (1623) have kevalI bhagavaMte kahyuM ke "he narendra zuddha dharmane choDIne A bhuvanamAM jIvone bIjuM kazuM karavA jevuM nathI. kema ke anAdi saMsArarUpI araNyamAM bhamatA jIva vaDe anaMta sthAnomAM dhananA samUho upArjana karIne mukAyA ane dhanasaMbaMdhI aparimita kleza ane karmabaMdha thayo. ane te dhananA samUha prAyaH karIne bIjA dhutArAo vaDe bhogavAyA. prayatnothI rakSaNa karIne zreSTha yauvananA bharavALI strIo anaMtavAra mukAI ane te strIonI pAchaLathI te ja gati thaI arthAt te strIo paNa prAyaHkarIne bIjA dhutArAo vaDe bhogavAI. ekeka vaDe paNa he rAjana! A lokamAM anaMtavAra rAjya bhogavAyuM. raiveyakAdi vimAnomAM zreSTha devaddhi paNa anaMtavAra bhogavAI (prApta karAI) tathA dAsapaNuM ane raMkapaNuM anaMtavAra prApta karAyuM to paNa moharUpI viSanI asaravALA, viveka vagaranA jIvone saMsAranA sukhonI tRpti kyAreya thaI nathI temaja saMsAranA duHkho para kyAreya kaMTALo thayo nathI.(1630) ane hamaNAM paNa lakSmI, viSayo, zarIra, svajanAdi, yauvana ane rAjyAdi sukho prApta thayA che paNa A badhuM mAtra pAMca divasa rahenAruM che. (1631) te A pramANe - he vatsa! hAthInA kAna tathA keLanA patra samAna lakSmI asthira che. kSaNamAM jovAtA ane naSTa thatAM viSayo kiMpAkanA phaLanA vipAka samAna che. jenA mATe pApo karAya che te zarIra asthira che ane paramArthathI vicAravAmAM Ave to zarIra azucinuM sthAna che. saMdhyA samaya eka vRkSa para vaselA pakSIonA vasavATa samAna sajjanone vize paNa rAga karavo te kevaLa mohanuM ja phaLa che. je vilAsa-zRMgAra-lIlA ane madanA utkarSanuM sthAna evuM yauvana paNa jarArUpI rAkSasI vaDe pratisamaya gaLAya che. he vatsa! paramArthathI vicAravAmAM Ave to rAjya paNa atidIrdha saMsAranA phaLavALuM ja che. abhimAna mAtrathI mAneluM sukha paramArthathI to A janmamAM paNa atiduHkhavAnuM che. khasane khaNajatA utpanna thatA sukha jevuM saMsAranuM sukha jIvone je che te paNa duHkhanA mULavALuM che ane virasa aMtavALuM che tethI pUrve nahI prApta karAyela, zAzvata sukhane ApanAra, hitanA sAravALuM jagatamAM eka ja jinadharma che ema he rAjan ! tuM jANa. (1638) jIvalokamAM manuSyAdi sAmagrI meLavIne paMDitoe te dharma ja sAMbhaLavo, dharma ja karavo ane dharma ja vicAravo joIe. duHkhanA phaLavALA artha ane kAmamAM Asakta cittavALA evA je jIvo vaDe A jaina dharma ArAdhAyo nathI teo vaDe he rAja! atighaNuM hArI javAyuM che. kAraNa ke anaMtapugala parAvartana pachI koIpaNa rIte muzkelIthI) A mAnavabhavane prApta karIne pharI paNa prApta thavo atidurlabha evo A mAnavabhava hArI javAyo che." saMveganA bharathI Avela AMsunA jaLavALA, pulakita aMgavALA evA rAjA vaDe kahevAyuM ke tame je kaho Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cho te temaja che. (1642) yazomatInA putra puMDarIkane rAjyapara sthApIne he muninA! karavA jevuM tame je batAvyuM che tene ja huM karuM chuM. paraMtu kRpA karIne tame mane jaNAvo ke yazomatInI sAthe mAre je gADha rAga che te sakAraNa che ke akAraNa ? kevaLI bhagavaMta kahe che ke karmanA kAraNe kyAreka koIkane koIkanI sAthe niSkAraNa paNa rAga thAya che paNa yazomatI sAthe tAro rAga che te sakAraNa che. A pramANe kevaLIbhagavaMte kahyuM tyAre kumAra pUche che ke zuM kAraNa che ? muni kahe che ke pUrvenA cha bhavomAM tAre tenI sAthe sneha che te cha bhavo A pramANe che- dhana-dhanavatI patipatnI prathamabhava, je bhavamAM samyaktva prApta thayuM ane pachI dIkSA grahaNa karI. bIjA bhavamAM saudharma devalokamAM uttama devo thayA. citragati ane ratnavatI patipatnI trIjA khecarabhavamAM thayA ane dIkSA laI, cothA bhavamAM mAhendra devalokamAM devo thayA. aparAjita ane prItimatI patipatnI pAMcamAM bhavamAM thayA ane chaThThA bhavamAM AraNa devalokamAM deva thayA tyAMthI cyavIne A bhavamAM tuM zaMkharAjA thayo ane te tArI yazomatI patnI thaI. ahIMthI tame baMne aparAjita vimAnamAM devo thazo tyAMthI paNa cyavIne A bharatakSetramAM tuM bAvIzamo ariSTanemi tIrthaMkara thaIza. (1651) yazomatIno jIvarAjImatI nAmathI ugrasenanI putrI thaI, tArI pAse dIkSA laI te bhavamAM siddha thaze. tethI badhA devabhavomAM tamAre mitrabhAva thayo ane manuSyabhavomAM tamAre patipatnIno bhAva thayo tethI tamAre gADha sneha che. A guNadhara ane yazodhara be bhAIo tathA matiprabha pradhAna tArIpAse gaNadhara pada laIne siddha thaze. A sAMbhaLIne badhAno harSa zarIramAM samAto nathI. pachI uttamavidhithI puMDarIkane rAjyapara besADIne tRNanI jema samagra vibhava ane svajana vargane tyajIne badhA kevalIbhagavaMta pAse dIkSA grahaNa kare che. pachI zaMkhamuni gItArtha thayA ane duSkara anuSThAna karIne A (nIce batAvelA) sthAnonI ArAdhanA karIne tIrthaMkarapaNAne upArjana kare che. arihaMta, siddha, pravacana, guru, sthavira, bahuzruta tathA sAdhuone vize vAtsalya ane eone vize vAraMvAra jJAnopayoga, darzana, vinaya, Avazyaka, zIlavratamAM niraticAra, vaiyAvacca, ane samAdhi, apUrvajJAna grahaNa, zrutabhakti ane pravacananI prabhAvanA AvA sthAnothI tIrthaMkara nAmagotra upArjana karIne, niSkalaMka uttama dIrgha paryAya pALIne, ekamAsa pUrNa pAdapopagamana anazana karIne, samAdhithI kALa karIne aparAjita vimAnamAM zaMkhamuni, yazomatI, pradhAna tathA baMne bhAIo badhA devapaNe utpanna thayA. ane tyAM tetrIza sAgaropamanA utkRSTa AyuSyane pALe che tathA tyAM anuttara devalokamAM zreSTha bhogone bhogave che. (A pramANe zrImad nemini ane rAjImatInA cAra manuSyabhavo tathA cAra devabhavo ema ATha bhavo samApta thayA.) navamo bhava have navamo bhava prAraMbha karAya che - 'ane bhagavAna ariSTanemi harivaMzamAM utpanna thayA' tethI bhagavAnanI utpattithI mAMDIne 82 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A kahevAya che - zrI aSabhadeva tIrthaMkara pachI bharata cakravartI thayA. tyAra pachI asaMkhya rAjAo thayA pachI zrI zItalanAtha jinanA tIrthamAM kauzAMbI nagarImAM sumukha nAmano rAjA thayo. te kyAreka ravADIe nIkaLato mArgamAM atizaya rUpAdithI yukta, suvidagdha (catura) vIraka vaNakaranI strI evI vanamAlAne jue che. (1666) atyaMtAsakta thayelo tene grahaNa karI aMtaHpuramAM mUke che ane tenA nimitte vIraka paNa unmatta (gAMDo) thayo. daMDa che hAthamAM jene (daMDI) ane phATelA vastrane paheranAro, dhULathI kharaDAyela che zarIra jenuM evo vIraka bhamato vanamAlA vanamAlA" e pramANe jhaMkhato lokothI haMmezA vIMTaLAyelo mahelanA jharUkhAmAM beThelA rAjA ane vanamAlA vaDe jovAyo. tethI rAjA ane rANI nirvedane pAmyA ane vAraMvAra potAnA duSkatanI niMdA kare che ane pazcAttApanA bhAvamAM varte che tyAre vIjaLInA paDavAthI maraNa pAmyA ane baMne paNa harivarSa kSetramAM yugalika paNe utpanna thayA ane vIraka paNa ajJAna tapa karIne saudharma devalokamAM alpariddhivALo deva thayo ane avadhi jJAnathI verane (2) jANe che. (dhAraNa kare che.) have A bAju caMpAnagarImAM caMdrakIrtirAjA aputrIo mAryo ane nagaranA loko prayatnathI anya rAjAne zodhatA sAMbhaLyA pachI vIraka deva vicAre che ke A yugalika nirupama AyuSyavALA che (1) temaja A mArA verIo che tethI hamaNAM teone upakrama lagADIne haNI zakAya tema nathI. tethI koIpaNa rIte te pramANe karuM ke jethI ghaNuM duHkha pAme. e pramANe vicArIne yugalikane eka dhanuSyanI UMcAIvALA karIne te kodhI thayela vIrakadeva harivarSakSetramAMthI caMpAnagarImAM lAve che ane tenA ughAnamAM vividha prakAranA kalpavRkSo vAve che ane nagarajanone kahe che ke zreSTha pagha, zaMkha, svastika, vajathI aMkita che paga ane hAtha jenA tathA lAla taLIyAvALo tathA saMpUrNa lakSaNathI yukta evA Ane harivarSakSetramAMthI tamArA mATe lAvyo chuM. tethI samagra guNathI yukta A tamAro harinAmano rAjA thaze ane A hariNI nAmanI tenI strI thaze. (1678) mAchalA, mRga, mora vagere jaLacara-sthaLacara-khecara jIvonuM mAMsa eone ghaNuM priya che tethI - te mAMsane A kalpavRkSonA phaLonI sAthe mizra karIne tamAre haMmezA tyAM sudhI ApavuM ke jyAM sudhI teo tuTa thayelA phakta mAMsanuM ja bhojana kare. tamAre haMmezA ghaNAM prayatnathI phakta madha ane mAMsa rasothI A rAjA ane devIno upacAra karavo. pachI aMjali oDIne nagaranA loko (20) pUrvabhavamAM mArI vanamAlA patnIne haraNa karI che jeNe evo sumukha rAjA ane vanamAlAno jIva baMne yugalika rUpe utpanna thayA che ema avadhi jJAnathI jANIne veranuM smaraNa thayuM. (3) AyuSyanA be prakAra che. (1) sopakama ane (2) nirupakrama sopakama AyuSya : kamasara ghaNAM kALe bhogavAya (vedAya) chatAM paNa zAstrokata adhyavasAya, nimitta, AhAra, vedanA, parAghAta, sparza, ane zvAsozvAsa A sAta upakamo vaDe alpakALamAM bhogavAya jAya evuM je AyuSya te sopakama AyuSya ke DhIluM AyuSya kahevAya che jenI sthiti ghaTI zake evuM bAMdheluM je karma te paNa sopakama kahevAya. jema ke lAMbI karelI doraDIne cheDethI saLagAvatA kramathI baLe che ane ghaNo samaya lAge che paNa guMcavuM vALelI doraDIne saLagAvatA turaMta saLagI jAya tevI rIte A sopakama AyuSyane upakrama lAge to alpakALamAM bhogavAI jAya che. , nirUpakrama AyuSa H je karma bAMdhatI vakhate gADha nikAcita bAMdhyuM hoya enuM phaLa anukrame bhogavavuM paDe che ane tenuM apavartana karI zakAtuM nathI te nirupakama AyuSya kahevAya che. yugaliko, devo, nArako, tIrthaMkaro, gaNadharo, baLadeva, vAsudeva, cakravartI, caramazarIrI vagere jIvonuM AyuSya haMmezAM nirupakrama hoya che. 83 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtrI ane sAmaMto badhA paNa vinayathI devanA te vacanane svIkAre che. pachI mAthApara sapheda. chatra dharIne hariNI devI sahita harirAjAne zreSTha rathamAM besADIne, zreSTha duMdubhinA nAda sAthe, maMgala pAThakonA nAda sAthe, AnaMdanI ghoSaNA pUrvaka udhAnamAMthI ghare laI javAyo. (1684) pachI kamathI nyAya ane parAkramathI zatruone sAdhato, traNa samudranI mekhalA sudhI pRthvIno vikhyAta nAtha thayo.(harivarSakSetranA yugalikanI utkRSTa AyuSyanI sthiti be palyopama hoya che.) mAMsAdinI pravRttithI tathA te devanI zaktithI A baMnenA AyuSyanI sthiti apavartana thaIne laghu thaI. harivarSamAMthI yugalane lavAyuM tethI teno vaMza harivaMza kahevAyo. anaMtakALa pachI A pramANe yugalikanuM apaharaNa thAya che. AthI ja tene accheruM kahe che. jema ke kahevAyuM che ke - 1) upasarga 2) garbhaharaNa 3) strI tIrthaMkara 4) abhAvita parSadA 5) kRSNanuM aparakaMkAmAM javuM 6) sUryacaMdranuM avataraNa 7) harivaMzakuLanI utpatti 8) camarano utpAta 9) eka samaye utkRSTa avagAhanAvALA 108nI siddhi ane (10) asaMyationI pUjA A dasa accherA anaMtakALathI thayA. (1690) A harivaMzamAM harino putra nAmathI pRthvI pati moTo rAjA thayo. have teno putra mahAgiri nAmano rAjA thayo. teno putra himagiri, teno putra vasugiri, teno putra mitragiri ane tyAra pachI paNa asaMkhyAtA rAjAo thayA pachI sumitra rAjAnA ghare railokya guru evA munisuvrata tIrthakara thayA. tyAra pachI ghaNAM rAjAo thayA pachI kamathI zrI naminAtha jinavaranuM zreSTha tIrtha pravanyuM tyAre zrI pArzvanAthanA jinamaMdirathI yukta, zrI supArzvajinanA suvarNarRpathI yukta, zreSTha tIrtha evA birudathI prasiddhine pAmelI samRddha bhavanonA vistAravALI evI mathurA nAmanI zreSTha nagarI che. temAM sarvatra udAracittavALA puruSo dekhAya che ane vAMsanA agrabhAge rahelI dhajApatAkA dekhAya che te nagarImAM zaurI nAmano rAjA thayo je mitrothI pravardhita karAyelA AnaMdavALo kura (raudra) na hovA chatAM (2) viSNunI jema bhuvanamAM vikhyAta thayo. (1997) te rAjAne tapa ane niyamamAM susthita, vistArathI jANyA che sarva tattvo jeNe, duzmananI strIo paNa haMmezA AzISa Ape che jene evo suvIra nAmano yuvarAja hato. je dhIrane suvIrapaNuM paNa guNathI prApta thayuM hatuM. have koIka vakhata zaurI rAjA tene mathurA nagarIno svAmI karIne pote kuzAddazamAM caMdra jevA ujjavaLa vividha bhavanonI paMktiothI AvarAyela vistRta pRthvImaMDaLavALuM hovA chatAM sAdhana sAmagrIthI saMkIrNa evA zauryapura nagarane vasAve che. (1700) ane tyAM rAjyasukhone bhogavatA zaurI rAjane aMdhakavRSNi vagere ghaNAM guNavAna putro thayA. suvIra rAjAne paNa bhojavRSNi vagere putro thAya che. keme karI bhojavRSNi mathurAno rAjA thayo. supratiSThita muni pAse zaurI rAjAe dIkSA lIdhI ane mokSamAM gayA. pachI aMdhakavRSNi zauryapurano rAjA thayo. mathurAmAM bhojavRNi rAjAno putra dhanurdharomAM prathama, ugrapratApavALo, ugrasena nAmano rAjA thayo. aMdhakavRSNi rAjAne paNa subhadrAdevIthI, zreSTha rUpathI yukta, vikhyAta, parAkramI dasa putro thayA. prathama samudravijaya pachI akSobhya, stimita, cotho sAgara, pAMcamo (22) jagatano saMhAra karanAra viSNu raudra (kUra) che. 84 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ himAvAna, acala, dharaNa tathA pUraNa ane navamo abhicaMdra ane dazamo vasudeva ema dasaputro thayA ane kuMtI tathA mAdrI ema be putrI thaI. dazAhanI zreSTha bahena kuMtIne pAMDurAjanI sAthe paraNAvI ane cedI dezanA rAjA damaghoSanI sAthe mAdrIne paraNAvI. aMdhakavRSNi rAjAe samudravijayane rAjya soMpI dIkSA lIdhI. pachI samudravijaya mahArAjA thayo. (1710) pUrvabhavamAM paMcAvana hajAravarSa sudhI atizayathI yukta (pUrNa) zramaNya tathA sAdhuonI vaiyAvacca karIne tathA saubhAgya ane rUpa saMbaMdhI niyANuM karIne zrInaMdiNa sAdhuno jIva ahIM zaurIpurImAM vasudeva e pramANe dazamo dazAI thayo. A bAju mathurAmAMthI bahAra nIkaLatA ugrasena rAjA e eka bAla tapasvI uSTrikA kSepakane (moTA ghaDAmAM praveza karIne je tapa kare te uSTrikA kSapaka kahevAya.) joIne vinayathI kahe che ke tAre A mAsakSapaNanA pAraNA vakhate mAre ghare bhojana karavuM. uSTrikA kSepake paNa A vAta svIkArI ane mAsakSapaNa puruM thayuM tyAre pAraNA mATe ugrasena rAjAne ghare gayo. paNa vyagratAthI koIe paNa tene AvakAra na Apyo. tethI tyAMthI nIkaLI gayo ane uphrikAmAM praveza karI lAga2 bIjA mAsakSapaNanI zarUAta karI kAraNa ke bIjA koInA paNa ghare pAraNA mATe jato nathI. A hakIkata jANIne saMbhrAnta rAjA tyAM jaIne tene pAraNA mATe manAve che ane vAraMvAra ja tene khamAve che. muzkelIthI bIjA pAraNA vakhate tenA ghare AvavuM svIkAre che ane bIjA pAraNAno divasa prApta thayo eTale te kSepaka tenA ghare Avyo. pharI paNa A vakhate bhikSA prApta karyA vinA ja kopathI prajvalita dehavALo nIkaLI gayo ane jaIne uSTrikAmAM trIjA mAsakSapaNane mATe praveza kare che. ugrasena rAjA tenI pAse jaIne pagamAM paDIne kahe che ke he mahAyaza! ghaNAM ajJAna ane pramAdavALA amArA A aparAdhane kSamA karo. jema jema rAjA khamAve che tema tema kSapaka adhika adhika gusse thAya che. he duSTa ! mArI pIThane choDa. mAyAvI evA tArAthI saryuM. e pramANe kahIne rAjA para ghaNo gusse thayo ane niyANuM kare che ke je mArA A tapanuM koIpaNa phaLa hoya to anya janmamAM A mAyAvIno huM vadha karanAro thAuM, Ama niyANA sahita marIne te ugrasena rAjanI dhAriNI rANInA garbhamAM putrapaNe utpanna thayo. pachI garbhanA prabhAvathI huM ugrasena rAjAnA lohI sahita mAMsanuM bhakSaNa karuM e pramANe dhAriNIne dohalo thayo. (3) rAjA tene atipriya hovAthI dhAriNI rAjAne dohalAnI vAta karI zakatI nathI. (1725) potAnI niMdA kare che, garbhane mAravAne Icche che to paNa nikAcita mahApApane bAMdhela hovAthI te garbha koIpaNa rIte nAza thato nathI. have rAjAe koIpaNa rIte te dohalAne jAgyo ane maMtrIne kahyo. maMtrIe rAjAnA peTapara bokaDAnA mAMsane mUkIne cAmaDAthI AcchAdita karyuM. pachI AkaMda karatA rAjAnA peTa parathI mAMsa kApIne dUra rahelI devIne ApyuM. te pramANe mAMsa kapAtuM joIne tathA AkaMda karatA rAjAne sAMbhaLIne mAMsAdine khAIne teno dohalo zAMta thayo. (1729) pachI rAjA mRtyu pAmyo che evI kalpanA karIne ghaNAM prakAre vilApa kare che, niMde che, jhUre che, kyAMya rati pAmatI nathI. pachI auSadhAdithI rAjAne sAjo karI sAtamA divase rAjA batAvAyo (23) dohalo eTale garbhavatI strIne garbhanA prabhAvathI je kaMI khAvApIvA ke anya bIjI koI icchAo thAya che. A dohalo pUrNa na thAya tyAM sudhI tenuM zarIra kRza thatuM jAya che. 85 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre te zAMta thaI. have poSavada caudazanA divase viSTikaraNamAM ane caMdramA mULa nakSatramAM. Avyo tyAre viSavRkSanI jema duputrane utpanna thayelo joyo. pachI pUrve kAMsAnI banAvelI ratno tathA vastrothI bharelI peTImAM dhAriNIvaDe putra mukAyo. pachI dAsIputranA hAthathI A peTI yamunA nadImAM padharAvAI. vahana thatI prabhAte zauryapura nagaramAM pahoMcI ane rAjA ugrasenane khabara apAI ke devIe Aja rAtre mRtabALakane janma Apyo che ane te bahAra tyAga karAyo che. (1735) (24) rasavaNika subhadra vaDe te peTI prApta karAI ane pachI nirIkSaNa karatAM ugrasena rAjAnI nAmAMkita mudrikA sahita te bALakane peTImAM jue che ane pachI khuza thayela vaNike marelA bALakane janma ApatI potAnI strIne putrapaNAthI Akho. peTI kAMsAnI hatI tethI tenuM nAma kaMsa pADavAmAM AvyuM. kamathI te moTo thayo ane vIMchIonuM kulaghara thayo. arthAt vIMchIonI jema parapIDA karanAro thayo. ane lokonA chokarAone saMtApe che ane mAtA pitA pAse ghaNI pharIyAdo lAve che. tethI bhayapAmelA mAtApitA vaDe vasudevane samarpita karAyo. udAra dehavALA, suMdara AkRtivALA, rUpathI yukta evA tene joIne vasudeve mitrarUpe svIkAryo ane potAnI sAthe kalAo grahaNa karAve che ane koIpaNa rIte vasudevane ativallabha thayo. pachI vasudeva tene potAnI sAthe bhojanAdi kriyAo karAve che ane nitya tenI sAthe kIDA kare che. have rAjasabhAmAM paNa prasiddhi pahoMcI ke jema grahomAM potapotAnA guNothI maMgaLa ane caMdra che tema A baMne paNa potapotAnA guNothI maMgaLa ane caMdra jevA che. (1742) (25) ane A bAju traNa khaMDa bhAratano adhipa jarAsaMdha mahArAjA rAjagRha nagarathI samudravijayanI pAse dUtane mokalAve che. vijayAcala parvatanI najIka siMhapura nagaramAM mahAbhimAnI tathA baLathI yukta siMharatha nAmano rAjA che. bIjAone durdhara evo te rAjA hamaNAM amAro paNa zatru thayo che tethI je koi te duSTane bAMdhIne jIvato lAvaze tene zreSTha ratnanI sAthe potAnI jIvayazA putrI ApIza, ema mahArAjA kahevaDAve che. Ama dUte kahyA pachI sarvabaLa ane samRddhithI tenA tarapha jatA samudravijaya rAjane kaMsasahita vasudeve vinaMti karI ke he deva! huMkArA mAtrathI sAdhya te tamArI sAme keTalA mAtra che. tethI ApanAvo Avo saMraMbha kema karAya che ? (1748) mane Adeza Apo jethI tamArA prabhAvathI te dAsane bAMdhIne ahIM laI AvuM. samudravijaya paNa moTA Agrahane vaza thaI A vAta svIkAre che pachI te paNa ghaNAM sainya tathA kaMsasahita vasudevane mokale che. akhaMDa prayANothI siMharatha rAjAnA dezanA sImADe pahoMcyo. abhimAnI evo te paNa sanmukha Avyo. baMne paNa sainyo yuddhamAM pravRtta thayA ane baMne paNa mahArathIo saharSa maLe che. siMharatha ane vasudeva baMne paNa mahArathIo yuddha kare che. sArathipaNAne choDIne kaMsa siMharatha rAjAnA ratha para pahoMo ane yuddhamAM hAthIone (24) rasavaNika eTale ghI-tela Adino vepAra karanAra vyApArI. (5) maMgaLa varNathI lAla che tema kaMsa paNa kodhathI lAla jevo thAya che, maMgaLa parAkramano sUcaka che tema kaMsa paNa parAkramI che, maMgaLa kSatriyano sUcaka che tema kaMsa paNa kSatriya che, maMgaLa svabhAvathI dUra, pApI ane tAmasI che tema kaMsa paNa dUra, pApI ane tAmasI che Ama maMgaLa grahanI sAthe ghaNI bAbatomAM kaMsanI samAnatA che. caMdra varNathI sapheda che tema vasudeva paNa rUpavAna che. caMdra svabhAvathI zItaLa che tema vasudeva paNa svabhAvathI zItaLa che. caMdra zubha che kopI ke tAmasI nathI tema vasudeva paNa lokonuM kalyANa karanAra che kodhI temaja tAmasI nathI Ama vasudevanA ghaNAM guNo caMdranI samAna che 86 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cUrIne seMkaDo TukaDA kare che. vIjaLInI jema camakatI talavAra laIne siMharatha rAjA kRSNasarpanI sAme jema garuDa Ave tema yuddhamAM Utaryo. dAMtathI kacakacAvAtuM che hoTha jenA vaDe ane bhUkuTithI bhayaMkara evo siMharatha rAjA moTA ATopathI talavAra UMcI karI jeTalAmAM kaMsanA be TukaDA karato nathI teTalAmAM dhanuSa kheMcIne choDelA bANathI vasudeve ekAeka khatraratna mUTha AgaLathI chedI nAkhyuM eTale khuza thayelo kaMsa baLavAna paNa siMha rAjAne bAMdhIne jayalakSmInI sAthe vasudevane aparNa kare che. (1757) pachI harSita cittavALA yAdavo zaurIpurImAM AvyA. samudravijaye harSapUrvaka vasudevane abhinaMdana ApyA. vadhupanaka karIne samudravijaya rAjA siMhAtha rAjane laIne jeTalAmAM jarAsaMdha pAse jAya che teTalAmAM kauTukI naimittike samudravijayane kahyuM ke je ke khuza thayelo rAjA jIvayazA putrI tene Apaze to paNa te jIvayazA apalakSaNathI yukta hovAthI pati ane pitAnA kuLane kSaya karanArI thaze. A vAta samudravijaye vasudevane kahI.(1761) vasudeve paNa kahyuM ke A siMharatha rAjA kaMsavaDe baMdhAyo che tethI kaMsa ja tene paraNaze jo ke AvA caritrothI ane AvI AkRtithI A vaNikaputra che ema ame mAnatA nathI. pachI sabhAmAM beThelA samudravijaya rAjAe badhA rAjAone uddezIne kahe che ke kaMse siMharatha rAjAne bAMdhyo che te tame badhA paNa jANo cho. have A vaNikaputra che e jANI rAjA (jarAsaMdha) koIpaNa rIte potAnI putrI Ane na Ape to ahIM zuM karavuM? rAjAoe kahyuM ke he deva! A vaNikaputra che ema dekhAto nathI. AvuM rUpa, AvI mUrti, AvuM vijJAna ane AvuM subhaTapaNuM kSatriyone choDIne vaNika jAtimAM ghaTatuM nathI. tethI ahIM kAraNa hovuM joIe tethI subhadra vaNikane bolAvIne pUcho. jo te kahe ke A kSatriya che to to badhu ThIka ja che. (1767) have jo A vaNikaputra che ema nakakI thAya to ucita pravRtti karavI. A pramANe nizcaya karIne subhadrAvaNika bolAvAyo. pachI kaMsanI samakSa badhA vaDe te puchAyo. jema ke he bhadra! tuM dharmamAM tatpara che, suvratavALo che tathA tuM kharekhara satyavAdI che. tethI kaMsanI yathAsthita utpattine kahe kemake tane abhaya che. have teNe peTInI prApti Adi sarva vyatikara je pramANe banyo hato te pramANe teone jaNAvyo. tethI teoe paNa peTIne tyAM maMgAvI ane peTIne ughADIne jatA temAM zrI ugrasena rAjA tathA dhAriNInA nAmathI aMkita mudrikAo jevAI. ane be gAthAothI lakhAyela bhUrjapatrane paNa joyuM. te gAthA A pramANe - zrI ugrasena rAjAnI patnIne duSTa garbha dohalo thayo. ane bhayabhIta patnIe patinA prANa rakSaNa mATe kAMsAnI maMjUSAmAM ratnothI sahita ene mUkIne A pitAno ahitakArI che ema jANIne yamunA nadInA pANInA pravAhamAM mukAyo. (1774) tene joIne parituSTa thayelA sarve paNa jAdavo kahe che ke ApaNA kuLamAM utpanna thayelAone choDIne bIjA kone AvuM subhaTapaNuM hoya? sArI rIte pUjIne vaNika visarjana karAyo. pachI sarve khuza thayelA teo kaMsane laIne jarAsaMdhanI pAse gayA. siMharathane arpaNa karIne tenI AgaLa kaMsane batAvIne kahyuM ke A zrI ugrasena rAjAno putra che AnA vaDe siMharatha rAjA bAMdhIne lavAyo che. tethI A kAyathI AnuM subhaTapaNuM spaSTa thAya che tethI he devI AnA bAkInA guNa samUhanuM zuM varNana karIe ? ityAdi jAdavoe jarAsaMdhanI AgaLa kaMsanuM te pramANe varNana karyuM ke jethI ati khuza thayelo 87 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te potAnI putrI kaMsane paraNAve che. tuM nagarane mAga ema jarAsaMdhe kahyA pachI mAtApitA para moTo prazleSa hovAthI duSTa haiyAvALA kaMse mathurApurInI mAMgaNI karI. deza sahita mathurApurI prApta karI ane tyAM jaIne ugrasena rAjA tathA mAtAne bAMdhIne pAMjarAmAM pUryA. AvuM anucita (chAje nahi tevuM) joIne saMvegane pAmelA mahAtmA, dhIra evA ugrasena rAjanA atimuktaka putre dIkSA lIdhI. potAnA guNothI abhimAnI tathA jarAsaMdhathI utkarSa pAmelo kaMsa bhuvanane paNa tRNasamAna mAne che ane rAjAne tRNathI paNa halakA mAne che ananya rUpAdine pAmelo jIvayazA priyatamAnI sAthe bhogone bhogave che. ativarSanA bhArathI yukta kaMsa zaurIpurIthI samudravaNika pitAne tathA mAtAne teDAve che ane nityapUjIne ghaNAM saMtoSathI temane jue che.(1785) ane A bAju jarAsaMdhathI pUjAyelA samudravijayAdi sarvajAdavo potAnA sthAne vipula bhogone bhogave che. vibudha, devonI jevI kAMtivALo vasudevakumAra paNa devanI jema hajAro kIDAothI zaurIpurImAM buddhimAnonI sAthe kIDA kare che. ane te zreSTha kamaLanA jevA mukhavALo, dIrdha AMkhavALo,laTakatI bhuja daMDavALo, moTI chAtIvALo, atinirmaLa, kAmadevanI jema zreSTha rUpavALo jayAM jayAM jAya che tyAM tyAM sarva nagaranI ramaNIvarganI locanarUpI nALothI amRtanI jema pIvAya che. gharamAM koI bhojana karatuM nathI, snAna karatuM nathI, koI paNa vyApAra karatuM nathI, cakramAM rahelAnI jema vasudevanI pAchaLa pAchaLa bhame che. (1790) nagaranA loko vaDe samudravijayane A sthiti jaNAvAI. tethI tenA vaDe vasudeva nagaramAM bhamato vAraNa karAyo. potAnA nirodhanuM kAraNa teNe dAsI pAsethI jANyuM . tethI lajjA ane abhimAnathI dezo jovA mATe brAhmaNano veza karIne, varNa ane rUpanuM parAvartana karIne, kumAra vasudeva gharamAMthI ammalita paNe nIkaLyo. pachI nagaranI bahAra killAnI najIka kAkone bhegAM karIne rAtrImAM citA racIne anAtha mRtakane tyAM bALIne A (nIce batAvelA) arthaNI sahita eka bhUrjapatra lakhIne nagaranA daravAje killAnA thAMbhalAmAM kumAre bAMdhyuM. bhUrjapatranuM lakhANa A pramANe che. "vaDIlajano paNa loko pAsethI jenA doSo sAMbhaLe che, utpAdita karAyuM che moTuM, duHkha jenA vaDe, cAlI gayA che guNa rUpI prANo jenA evo te puruSa kevI rIte jIve? jenAthI loka virakta thAya che ane mAtA pitA duHkhI thAya che te suzIlathI paNa zuM? athavA te guNavAna puruSathI zuM? ItyAdi vicArIne A citAmAM Aje vasudeva mRtyu pAmyo che tethI tenuM mRta kArya karavuM." (1798) rAtrImAM bahAra devakulamAM vasIne pachI prabhAtamAM jo vasudeva vijayapeTapuramAM pahoMcyo. tyAM sugrIvarAjA che. kalAmAM kuzala ane rUpakaLAthI yukta, zyAmAM ane vijayasenA nAmanI te rAjAne be priyaputrIo che. nRtyAdi kaLAothI te baMnnene jItIne paraNe che. ane bhogone bhogavatA vijayasenAthI aphUra nAme putra thayo. bIjA divase dezadarzana nimitte vasudeva gupta rIte nIkaLIne eka aTavImAM Avyo. jaLano artha jaNAvarta nAmanA sarovaramAM jeTalAmAM pANI levA gayo teTalAmAM viMdhya parvata jevo UMco zreSTha hAthI doDato Avyo. kutUhalathI kumAre te hAthIne lAMbA samaya sudhI tevI rIte khelAvyo ke jethI te dAMtanA agrabhAgamAM sUMDha TekavI khinna thaIne rahyo. have kumAra tenA para caDhIne jeTalAmAM eka kSaNa 88 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArgamAM jAya che teTalAmAM be khecaro vaDe kuMjaradatta nAmanA vanamAM laI javAyo ane tyAM ucita pratipatti karIne azanivega nAmano khecara rAjA zyAmA nAmanI putrInuM pANigrahaNa karAve che. tenI sAthe viSayasukhamAM rata keTalAka divaso tyAM rahyo. pachI zyAmAnA pitAnA zatru evA aMgAraka khecaravaDe rAtrIe sukhathI sUtelo vasudeva haraNa karAyo ane jAgyA pachI tenI sAthe yuddhamAM lAgyo ane vasudeve muSTinA ghAtathI tene te rIte haNyo ke jethI pIDIta thayela zarIravALA khecare tene hAthamAMthI ekAeka choDyo ane vasudeva caMpAnagarInA sarovaramAM paDyo.(1809) rAjahaMsanI jema sarovara tarIne kAMThA upara pahoMcyo ane vRkSathI gahana eka vanamAM zrI vAsupUjya svAmInA maMdirane jue che, tyAM bhaktithI jinanI stavanA karato, zeSarAtrIne vitAvIne eka brAhmaNanI sAthe savAre caMpAnagarImAM pahoMcyo. tyAM vINA vinodamAM nirata sarva taruNajanane joIne brAhmaNane pUche che ke ahIM zuM kAraNa che? brAhmaNa paNa tene kahe che ke ahIM cArudatta nAmano zreSThI che tene saMpUrNa guNonuM dhAma evI gaMdharvasenA nAmanI rUpavatI putrI che. gaMdharvakaLAmAM je mane jItaze te mane paraNaze nahIMtara mAre niyama che A pramANe teNIe pratijJA karI che ane mahIne mahIne tenI parIkSA thAya che. (1814) sugrIva ane yazogrIva nAmanA be AcAryonI pAse A parIkSA levAya che AthI A sarvayuvAno gaMdharva vinodathI ahIM rahe che. vasudeva kIDAthI sugrIvanA ghare jaIne teno ziSya thAya che ane gaMdharva kaLA zIkhe che, potAnuM ajJAnapaNuM prakAzIne guNa-doSa-tAla mUccha laya sthAnAdine jANato nathI. tanuka(vAMjitra vizeSa) ane taMtrIne tADana kare che ane vINAnA mULane vagADato nathI. tethI A jaDa che ema gurUvaDe tIraskAra karAyo ane ziSyo badhA upahAsa kare che ke A gaMdharva senAne jItIne paraNaze. parIkSAnA divase zreSTha zRMgAra karIne kIDAthI tyAM laI javAyo ane UMcA Asana para besADAyo. dhIme dhIme caMdramaNa karatI, rUpathI devone moha pamADatI, zRMgAra sajIne gaMdharvasenA bALA tyAM AvI. kumAranA asAdhAraNa rUpane joIne vismita thaI. kharekhara A deva ja che kemake manuSyone vize A AcAra asaMbhava che. have sarvajana bhegA thayA pachI khuza thayelI bAlAvaDe vINAo apAI. kumAre doSone kahIne badhI vINAo dUSita che ema kahyuM. samasvara taMtrIthI baMdhAyelI uccAdaMDavALI evI bIjI potAnI vINA buddhimAna gaMdharvasenAvaDe lavAI. taMtrIne mUcchayukta karIne vasudeva bALAne kahe che ke kyA gItamAM huM vagADuM ? bALA kahe che ke sura-khecaramanuSakumAro vaDe zrI viSNukumAra muninuM trivikrama sucaritra (4) je gavAya che tene tuM gA. tuSTa thayela kumAre taMtrInA mukhathI trivikrama sucaritrane te pramANe gAyuM (1825) ke jethI kahevAyuM ke sarvapaNa guNothI A bhuvanane paNa jIte che to A guNanidhine gaMdharvasenA mAtrane jItavI zuM visAtamAM che? Ama sabhAsadothI tathA tuSTa thayela sarvalokathI kahevAya chate A zreSTha kumAra jaya pAme che e pramANe kalakalAravathI ghoSaNA thaI. abhyadhika guNavALo A mahApuruSa kSatriya jaNAya che tethI putrInI sAthe zaMkitamanavALo kumAra zreSThI vaDe lai javAyo. gharamAM atighaNo satkAra karAyA pachI ekAMtamAM kumAra kahevAyo ke he kumAra! A gaMdharvasenA vaNika putrI mAtra che evo je tAro bhAva che tene huM jANuM chuM tethI sAvadhAna thaI AnI utpattine sAMbhaLa. (1830) (26) traNa pagalAmAM zrI viSNukumAre munie namuci pAsethI pRthvIne grahaNa karI tethI viSagukumAra muni lokamAM trivikrama tarIke prasiddha che. 89 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM maharbika bhAnu zreSThI hato ane subhadrA tenI strI hatI. naimittiyAthI bhakhAyelo, ghaNI mAnatAothI te bene cArudatta nAmano putra thayo. kamathI vRddhine pAmyo ane mitronI sAthe icchA mujaba kIDA kare che. nadInA kAMThe kayAreka tenA vaDe khecaranA tathA tenI strInA pagalAM jovAyA. te pagalAM anusAra mitronI anusAra jeTalAmAM kadalIgharamAM jAya che teTalAmAM tyAM puSpa zaiyAne jue che ane mAnasahita eka talavArane tathA traNa auSadhivalayane jue che ane jeTalAmAM thoDoka AgaLa jAya che teTalAmAM moTAvRkSanI sAthe lokhaMDanA khIlAothI jaDelA mahAvedanAvALA eka khecarane jue che. tethI karuNAthI teNe eka auSadhivalayane laIne khecaranA puNyanA vazathI utpanna thayela buddhithI auSadhine ghasIne tene apAyuM (1836) tethI khIlA jaDela chidromAMthI khIlA nIkaLyA eTale taDa ema karatA te nIce paDyo. bIjA auSadhivalayathI jakhanI rUjha thaI. ane trIjA auSadhivalayathI caitanyanI prApti thaI. eTale cArudatta vagere vaDe puchAyo ke he mahAzaya ! tuM koNa che? ane AvI avasthAne kema prApta thayo che ? tyAre teNe kahyuM ke - vaitADhyanI dakSiNa zreNI para zivamaMdira e pramANe nagara che tyAM mahendravikama nAmano khecara rAjA che. teno huM amitagati nAmano putra chuM. pachI huM kyAreka hImAn (himavata) parvatapara gayo ane tyAM hiraNyaromaka tApasanI kamaLa jevA mukhavALI, zreSarUpavALI, sukumAlikA nAmanI putrI mArA vaDe jevAI. huM tenI sAthe anurAgI thayo chuM ema jANIne mAtApitA vaDe paraNAvAyo. (1841) tethI mArI priyAno abhilASI dhUmazikha nAmano khecara mane haNavAne Icchato, chidrone zodhato phare che. have bhAryAnI sAthe mane jANI AvI avasthA karI patnIne upADIne cAlyo gayo che tethI niSkAraNa bAMdhava evA tamArA vaDe mane jIvita apAyuM che tethI tamAruM je Icchita hoya te kaho. eTale cArudatte kahyuM ke A tamArA darzanathI paNa zuM amAre bIjuM kAMIpaNa Icchita che ? A tamAro duHkhathI chUTakAro thayo eTalAthI zuM paryApta nathI ? ItyAdi vAtacIta karIne khecara potAne sthAne gayo. kIDA ane kalAomAM Asakta cArudatta paNa potAnA sthAne gayo. bhoganI pipAsAthI rahita huM potAnI bhAryA mitravatIne bolAvato nathI tethI bhayabhIta thayelA mAtApitA vaDe huM kaliMgasenAnI putrI vasaMtasenA nAmanI gaNikAne arpaNa karAyo. bAravarasamAM soLakoDa suvarNathI bhakSaNa karAyo arthAt cArudatte soLakroDa suvarNa vezyAnI pAchaLa kharcI dIdhA.(1848). pachI vasaMtasenAnI mAtA kaliMgasenAe A nidhana thayo che ema jANIne potAnA gharamAMthI hAMkI kADhayo. mAtApitA maraNa pAmyA pachI sarva ghara-dukAna vagere paNa nAza pAmyuM. pachI strInA ghareNAM veMcI maLela dhanathI mAmAnI sAthe vepAra mATe uzIravartI nagaramAM gayo ane teNe tyAMthI kapAsa kharIdyo je dAvAgnimAM baLI gayo. A apalakSaNo che ema jANI mAmAe tyAga karyo pachI ghoDApara caDhIne pazcima dizAmAM ANe prayANa karyuM. ghoDo paNa maryo tethI page cAlIne priyaMgupura nagare gayo. tyAM paNa pitAno mitra surendradatta Ane putranI jema jue che (1853) te potAnI pAse rAkhe che paNa dhananI kAMkSAvALo A tyAM raheto nathI. lAkha mUlyanuM karIyANuM udhAra laIne samudramAM vahANathI jato kame karI yamana dviIpamAM gayo ane tyAM ghaNAM 90 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdaro tathA gAmanagaromAM bhamyo pachI koIka rIte ATha koDa suvarNa kamAyo tethI khuza thayelo jeTalAmAM ghare javA prayANa kare che teTalAmAM vahANa tuTyuM. sAta ahorAtrI samudramAM bhamIne koIka rIte kaSTathI phalakavaDe kAMThApara Utaryo pachI rAjapura nagaranA udyAnamAM bahArathI upazAMta thayela eka tridaMDIne jue che. haiyAthI mahAduSTa che ema nahI jANato evo cArudatta teno rAgI thayo. (1858) tene namIne potAnI sarva vItakane kahe che. tethI tridaMDIe kahyuM ke he vatsa! tuM ghaNo dhanano artha che. tethI tuM mArI sAthe Ave jethI huM tane ghaNAM paNa dhanane ApuM. tethI dhanano lobhI cArudatta te duSTanI sAthe mahATavImAM gayo. pachI te aTavImAM eka rasakUpikA che je nibiDa DhAMkaNathI baMdha karelI che. tridaMDIe maMtrothI kupikAnA dvArane ughADIne, dorI bAMdhela tuMbaDI che jenA hAthamAM evo cArudatta vidhi batAvIne rasane grahaNa karavA mATe tridaMDI vaDe te kUvAmAM utArAyo. ghaNAM seMkaDo bhayone jeto kaSTathI ghaNo dUra gayo ane eka mekhalAne jue che. vAMko vaLI jeTalAmAM rasanI aMdara paga mUkIne tuMbaDIne bhare teTalAmAM koivaDe aTakAvAyo. cArudatta kahe che ke parivrAjaka vaDe huM ahIM utArAyo chuM tuM mane kema vAre che? kUvAmAM rahelo kahe che ke he bhadrA dhananI kAMkSAvALo huM paNa tenA vaDe ahIM utArAyo chuM. keDa ane AMtaraDAthI nIce huM rasavaDe khavAyo chuM. tethI huM marIza tethI ahIM mekhalA para rahelo hovA chatAM tuM mane tuMbaDI Apa jethI huM tane rasathI bharIne ApuM. cArudatte tema karyuM. hAthamAM dhAraNa karAI che rasanI tuMbaDI jenA vaDe evA cArudatte doraDIthI potAne vIMTIne (bAMdhIne) kaMpAvI. tethI tridaMDI tene doraDIthI kheMcI bahAra kADhe che ane jeTalAmAM kAMThe Ave che teTalAmAM rasatuMbaDIne mAge che. tridaMDInI cAlabAjIne jANanAra cArudatta tene tuMbaDI Apato nathI. gusse thayela tridaMDIe rasanI sAthe tene nIce choDyo eTale pAcho mekhalA upara paDyo paNa bhAgyayogathI rasamAM na paDyo.(1869) pachI pUrvanA (aMdara rahelA) mANasane pUche che ke pAtALamAM rahelA narakatulya A kUvAmAM je huM hamaNAM paDyo hota to mArI kaI gati thAta? teNe kahyuM ke he mahAyaza ! huM ahIM Ano koipaNa upAya jANato nathI paraMtu bhamatI eka (27) godhA nitya ahIM Ave che. jo tuM enI pUMchaDIne pakaDI zakIza to tene lAgIne (vaLagIne) A kUvAmAMthI nIkaLI zakIza Ama kahe che teTalAmAM tyAM pelI gho AvI ane te paNa tenI pUMchaDIne pakaDIne jema narakamAMthI ke garbhavAsathI jIva nIkaLe tema nIkaLyo ane jIvalokane joIne potAno janma thayo ema mAne che. (1873) mUcchathI mIMcAI che AMkho jenI evo te ekakSaNa tyAM rahIne visvastha thayo. ane jeTalAmAM cAlyo teTalAmAM eka jaMgalI pADAvaDe levAyo. tenI sAthe jhaghaDato te koI eka UMcI zilA para caDhyo. zIMgaDAthI pADo jyAre te zilAne paNa dhUNAve che teTalAmAM te pADo ajagara vaDe grahaNa karAyo tethI zarIranI vedanAthI samAkAMta thayelo cArudatta palAyana thaIne najIkanA eka gAmamAM gayo. cArudatta vicAre che ke aho! apuNyazALI evA mAre dhananI icchA duHkha paraMparAnuM kAraNa thaI athavA to saMbhaLAya che ke jema jaMgalanA sarovaramAM jyAM kamaLo utpanna thAya che tyAM ja vikase che ane tyAM ja nAza - pAme che tema rAMkaDAnA haiyAmAM utpanna thayela manorathonuM tema ja jANavuM. (1878) (2) eTale cAra page cAlanArI eka jAtanI gho. 91 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have karmanA vazathI tyAM mAmAno saMbaMdhI evo rudradatta nAmano mitra maLyo ane tenA vaDe cArudatta tyAM pAlana karAyo ane zarIrathI sAjo thayo tyAre aLatA-Adi tuccha karIyANA laIne rudradattanI sAthe suvarNabhUmi tarapha cAlyo. puNyayogathI IyuvegavatI nadIne oLaMgIne girikUTa ane vetravana AvyA. tene oLaMgIne mahAdurga pahoMcyA pachI TaMkaNa dezamAM AvyA. tyAM be bokaDA lIdhA ane tenI sahAyathI ajapatha oLaMgAyo (28) pachI rudradatta kahe che ke have pachIno mArga Dagale ne pagale viSama che tethI javAne mATe zakya nathI. tethI A pazuone haNIne tenA cAmaDAmAMthI bhastrA (mazaka) banAvIne temAM pravezIne pachI bhAraMDapakSIo vaDe UMcakAyelI mazakamAM ApaNe sukhethI jaIzuM. pachI cArudatta kahe che ke viziSTa puruSone (zrAvakone) A pazu hatyA yukta nathI. kAraNa ke ajapatha vinavALo hato te A benI sahAyathI vidana rahita thayo. (1885) ane ApaNA vaDe oLaMgAyo. tethI bhoLA haiyAvALA A mahopakArIone ApaNe kevI rIte bhUlIe? AvAono jIvaghAta narakanA phaLavALo che ema zAstromAM kahevAyuM che ane huM zrAvaka kuLamAM utpanna thayo chuM tethI koI rIte A ucita nathI. tethI rudradatta gusse thayo ane kahe che ke A pazu tAre adhIna nathI paNa mArA che tethI tuM kema nivAre che? ema kahIne tenA vaDe eka pazu marAyo ane haNAto evo bIjo pazu cArudattanA mukhane jue che. cArudattavaDe paNa kahevAyuM ke huM tane choDAvavA zakitamAna nathI. paraMtu AvI avasthAmAM je rakSaNa karavA haMmezA samartha che te jinadharmane tuM haiyAmAM dhAraNa kara. dhIratAne dhAraNa karIne vItarAga devano svIkAra kara. tenA pachI rahelA gurune svIkAra kara. jIvaghAtamAM niyama kara. juThANAno dUrathI tyAga kara. adattanuM paccakakhANa kara. zuddha brahmacaryano svIkAra kara. atyaMtara ane bAhyabhAvomAM mamatvabhAvane cheda. cAreya prakAranA AhArano tyAga kara. sarvajIvone vize maitrIbhAvane bhAva ane vizeSathI rudradattane vize maitrIbhAvane bhAva. (1893) kAraNa ke A rudradatta tane haNato nathI paNa pUrve upArjana karelA kamoM tane haNe che. te paNa anya janmamAM A pramANe ghaNAM jIvone haNyA che tethI jo svayaM ja upArjana karelA kama duHkhone Ape che to samabhAvathI vedIne te kamane mULamAMthI ukheDI nAkha. ItyAdi tenA vaDe kahevAyela vacanane amRtanI jema manamAM pariNamAvato cArudattavaDe apAtA navakArane sAMbhaLato, bIjo pazu paNa rudradatta vaDe nirdaya cittathI haNAyo. pachI bokaDAnI ukheDelI cAmaDIthI mazaka banAvIne ekamAM rudradatta ane bIjImAM cArudatta paNa praveze che pachI bhAraMDapakSIo vaDe mAMsanI buddhithI te bhasyAo upADAI. (1898) dUra gayelA te pakSInI cAMcamAMthI koIpaNa rIte cArudatta vaNikaputra jaLAzayanI aMdara paDe che ane charIthI mazakane chedIne tarIne kinAre pahoMcyo ane mahA-aTavImAM eka UMcA parvatane jue che ane te parvata upara caDhato pavanathI halAvAyelA vastranA cheDAne joIne jaladIthI jato kautukathI dUra rahelA zikhara para cAraNamunine jue che. (1901) harSita haiyAvALo te munine praNAma kare che ane vismita manavALA te muni paNa kAussagna pALIne AzISa ApIne kahe che ke he cArudatta! khecara-deva ane pakSIo sivAya anya koInA Agamanano jayAM saMbhava nathI tyAM huM kevI rIte Avyo ? tuM Aje paNa (28) ajapaMtha eTale je mArga para mAtra bakarA cAlI zake tevo mArga. 92 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amane oLakhato nathI tethI tuM sAMbhaLa tyAre caMpAmAM je amitagati khecara tArA vaDe jIvADAyo hato tyAre te aSTApada parvatanI najIkamAM zatrune jue che ane te zatru palAyana thaIne aSTApada parvata para jinacaityanI nizrA mATe gayo. tyAMthI potAnI strIne grahaNa karIne amitagati svasthAne gayo. tene be zreSTha putro che. siMhayaza moTo che ane varAhagrIva nAno che ane gaMdharvasenA nAmanI putrI che. pachI pitAvaDe apAyela rAjyane lAMbo samaya pALIne, muni hiraNyakuMbhanI pAse tathA suvarNakuMbhanI pAse dIkSA laIne amitagati bhuvanataLamAM vicarato kuMbhakaMThadvIpamAM A karkoTaka parvata para Avyo te huM pote chuM. siMhayaza rAjA che ane varAhagrIva yuvarAja che. jeTalAmAM amitagati A vAta kare che teTalAmAM vaMdana karavA mATe te be AvyA ane harSapUrvaka munine vaMdana kare che. munipaNa teone kahe che ke A cArudatta tamAro pitA che tene tame vaMdana karo. vismaya ane harSavALA teo paNa tene vaMdana karIne pUche ke ahIM tame kevI rIte AvyA? pachI cArudatta paNa potAnA AgamananuM kAraNa mULathI AraMbhIne teone kahe che ane eTalAmAM camakatA zarIravALo skurAyamAna thatA che ratnanA kuMDala ane maNino mukuTa jeno,suMdarahArathI zobhatuM che vakSasthaLa jenuM, zreSTha vimAnamAM ArUDha thayela eka mahardhika deva AkAzamAMthI Avyo ane cArudattane prathama namyo pachI munine vaMdana karyuM eTale khecaro kahe che ke zuM suravarone paNa nItinuM ullaMghana hoya che? (1915) pachI deve kahyuM ke A mAro dharmAcArya che tethI tene prathama vaMdana karyuM. pachI khecaro pUche che ke te kevI rIte ? deva kahe che vArANasI nagarImAM potAnA darzana(dharma) mAM kuzala sulasA ane subhadrA nAmanI be parivrAjikAo vase che. have koI vakhata yAjJavalka nAmano parivrAjaka tyAM vAda karavA Avyo. evI pratijJA karAI ke je vAdamAM jItAya te zuzrUSAmAM nirata thayelo haMmezA jItanArano karmakara (dAsa) thAya . have sulasA parivrAjaka vaDe jItAI ane tenI zuzrRSikA thaI. baMne paNa yauvananA madamAM unmatta eka AzramamAM rahenArA kAmathI unmatta thayuM che mana jeonuM evA te benA kusaMgathI zIlanuM khaMDana karAyuM ane sulasAne putra thayo ane pIpaLavRkSanI chAyAmAM tyAga karAyo ane pote tyAMthI nAzI gayA ane te bALaka subhadrA vaDe jovAyo.(1921) pachI moDhAmAM paDelA pIpaLanA phaLane khAto hovAthI tenuM piplAda e pramANe guNa niSpanna nAma karAyuM. atizaya mativALA tenA vaDe paNa sAMgopAMga vedo bhaNAyA.teNe vAdamAM yAjJavalka ane sulasAne jItI lIdhA ane subhadrAe kahyuM ke A tArA pitA ane mAtA che Aone zIlabhraSTa thayelA jANIne adhikatara gusse thayo. tethI teone mAravA mATe anArya(pApI) vedone race che. pitRmedha (29) mAtRmedha, pazumedha, gajamedha, azvamedha, putramedha, baMdhumedha, vagere ane bIjA paNa jemAM UMTa ane gadheDAne choDIne sarvajIvonI hiMsA hoya tevA yajJonI te mahApApI prarUpaNA kare che ane kahe che ke yajJamAM homAyelA sarva jIvo svaMgamAM jAya che ane sarvaprANIone haNIne pachI pitAne ane mAtAne haNe che. (1927) e pramANe tenA vaDe abhinivezathI karAyeluM kArya sakala lokamAM prasiddha thayuM.vAgbali (9) pitRmedha eTale je yajJamAM pitAno bali apAya te ane mAtRmedha eTale je yajJamAM mAtAne bila apAya te evI ja rIte bAkInA yajJo mATe paNa samajavuM. 93 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAmano teno ziSya pazuyajJo karIne nArakomAM utpanna thayo pachI pAMcavAra pazu thaIne yajJomAM haNAyo pachI chaThThA bhavamAM TaMkaNadezamAM pazu thayo ane tyAM rudradattavaDe haNAtA evA te pazune cArudatta vaDe jina dharma ane navakAra apAyo tethI saudharma devalokamAM uttama deva thayo. te deva huM chuM ane A mahAtmA mAro dharmAcArya che. A sAMbhaLIne badhA khuza thayA ane deve cArudattane kahyuM ke huM tAro kiMkara chuM. tuM ahIM kAryane kahe ke huM karuM. have cArudatta kahe che ke samaye tane yAda karuM tyAre tAre AvavuM. pachI namIne deva potAnA sthAne gayo. namana karAyA che muninA pagarUpI kamaLa jenA vaDe evo cArudatta paNa khecaro vaDe vaitADhya parvata para zivamaMdira nAmanA nagaramAM laI javAyo. atiguru satkArathI keTalAka divaso tene rAkhIne gaMdharvasenA nAmanI potAnI bahena tene aparNa karAI ane kahevAyuM ke tArA ghare rahetI evI Ane vasudeva paraNaze. e pramANe naimittiyAe kahyuM che. tethI dIkSAne svIkAratA amArA pitAvaDe A tane arpita karAI che. arthAt dIkSA letI vakhate pitAe kahyuM che ke A gaMdharvasenA vasudevanI sAthe paraNAvavA mATe cArudattane soMpavI tethI tene laIne cArudatta paNa cAlyo, samayane jANIne te deva paNa Avyo, khuza thayela khecaravaDe ane devavaDe asaMkhya dravya ApIne caMpAnagarImAM cArudatta laI javAyo te cArudatta huM chuM ane A gaMdharvasenA che. (1938) A sAMbhaLIne khuza thayela zaurI (vasudeva) uttama gaMdharvasenA bALAne paraNIne vaNika ghare lAMbA samayasudhI vipula bhogone bhogave che. A bAju vaitADhya parvata para mAtaMga nAmano vinamino putra hato. tyAra pachI asaMkhyAtA rAjAo thayA pachI tenA vaMzamAM prahasita khecarendra ane hiraNyavatIno putra sudADha nAmano zreSTharAjA thayo. pachI rAtrImAM sutelo vasudeva hiraNyavatIvaDe vetAlAdhama mAraphata haraNa karAvIne vaitADhya para amiparvapuranA vanamAM laI javAyo. taMbola kusuma AbharaNa -vastra-AdithI sanmAna karIne sudADha rAjA vaDe moTA satkArathI potAne ghare laI javAyo ane prArthanA karIne potAnI rUpALI nIlayazA putrIne paraNAve che. A te che, A A che, te jAya che, A ubho che, saubhAgyano nidhi che, dhIra che, udAra kIrtivALo che, yAdavakulabhUSaNache ema sakala khecara vargathI batAvAto vasudeva nIlayazAnI sAthe ramaNa karato rahe che. (1945) ane koI vakhata zaradaRtumAM himavaMta parvatapara vasudeva ane nIlayazA baMne gayA ane tyAM kadalIgharamAM jeTalAmAM viSaya saMgamAM rata thaIne rahe che teTalAmAM nIlayazA eka ramaNIya morane jue che ane tene pakaDavA doDe che eTale te moravaDe nIlayazA haraNa karIne laI javAI; zaurI tenI pAchaLa paDyo, kyAMka dUra jAya che chatAM tene joto nathI. have te parvatapara bhamato eka gAmamAM pahoMcyo. tyAM vedAbhyAsamAM pravRtta thayela brAhmANAdi sakala janane jue che. pachI pUchAyelA koI vaDe kahevAyuM ke suradeva nAmanA zreSTha brAhmaNanI kSatriyANI strInI somazrI nAmanI zreSTha putrI che teNe sarva veda bhaNyA che je koI tene vedamAM khoTa (bhUla) batAvaze te tene paraNaze. tethI A loka vedAbhyAsamAM rata thayo che.(1951) brahmadatta brAhmaNanI AgaLa ahIM vedanI parIkSA levAya che. pachI brAhmaNonA vezathI vasudeva tenA ghare garyo. gautama gotravALo skaMdila nAmano huM brAhmaNa chuM. ahIM tamArI pAse veda bhaNavAne icchuM chuM. ema 94 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahyu chate brahmadatta kahe che ke veda be prakAranA che temAMthI kyA vedane bhaNavA Icche che ? te be kyA che ? ema puchAye chate kahe che ke AryavedonA kartA bharata cakravartI vikhyAta che. je anArya vedo che tethI utpattine sAMbhaLa.(1955) cAraNa yugala nagaramAM ayodhana nAmano rAjA che tenI diti nAmanI patnIne sulasA nAmanI zreSTha putrI che have tenA mATe pitAvaDe svayaMvara maMDapa karAye chate gharanA upavanamAM rAtrImAM putrInI sAthe maMtraNA karavA mAtA rahI. rotI mAtA putrIne kahe che ke he putrI ! tArA pitAno bhANeja nAmathI madhupiMga rAjaputra che.(1958) tArA pitAne koIpaNa rIte svayaMvara abhimata che to paNa tuM tenI thA. jo svayaMvaramAM tuM bIjA varane varIza to mane ghaNuM duHkha thaze. pachI putrIe kahyuM ke he mAtA huM madhupiMgane ja varIza. latAmAM chUpAIne rahelI sagara rAjAnI maMdodarI nAmanI pratihArI A sarva maMtraNAne sAMbhaLIne, jaIne sagarane, sarva saMbhaLAve che. tyAre sagara kilaSTa manavALo thayo ane te svayaMvara sabhAmAM rAjAnA lakSaNone vaMcAve che. madhupiMgamAM tevA prakAranA rAjAnA lakSaNo na hovAthI badhA rAjAo vaDe tarjanA karAyo.madhupiMga zrI viSNurAjano putra tathA rAjAno bhANeja che ane te somavaMzamAM utpanna thayelo che jyAre kanyA sUryavaMzamAM utpanna thayelI che. A kanyA sarva prakAre mAre yogya che to paNa huM sagarapramukha rAjAothI apamAnita karAyo chuM. te praddiSTa cittavALo madhupiMga gADha bALa tapane kare che ane marIne sAITha hajAra varSanA AyuSyavALo paramAdhAmIono adhipati mahAkAlanAmano bhayaMkara deva thayo ane vicAre che ke sagarAdi sarva rAjAone durgatimAM laI jAuM.(1966) ane A bAju zuktimatI nagarImAM pazuyajJonI prarUpaNA karavAthI parvataka loko vaDe deza pAra karAyo. mahAkAla deva parvatakanI pAse gayo. huM aghApaka evA tArA pitA kSIrakadaMbakano sAMDilya nAmano ziSya chuM. tArA apamAnane sAMbhaLIne huM ahIM Avyo chuM. tethI amArA maMtranA sAmarthyane je je maMtrovaDe A tArA pakSa (pazu yajJanI prarupaNA) ne samarthana karuM chuM. ema kahIne deve tene maMtro zIkhavIne lokamAM mAri ane vividha rogone vikurve che. pachI pazu Adi yajJothI parvataka zAMtine kare che. ane devanI mAyAthI loka sAjo thAya che. parvatakanI pravRttimAM vizvAsu banelA sarva loko yajJone Acare che. upasargonI nivRttine mATe sagara rAjAno sarvaparijana ane aMtaHpura vagere jaLa-sthaLa ane khecara jIvothI yajJone karAve che. ghaNAM prakAranA rogothI loka savizeSa ja pIDA karAya che. rogAdithI bhayapAmelo sagara rAjA dIkSita thaIne parvataka brAhmaNanA vacanathI ghaNAM prakAranA jIvothI eka hajArane ATha yajJone karAve che. (1974) parvataka bIjA brAhmaNone paNa dakSiNAmAM ghaNuM dravya apAve che. tethI lubdha brAhmaNo paNa te sarva yajJonI prazaMsA kare che. nArada brAhmaNano mitra divAkara nAmano khecara che. nArada yajJa mATe lavAyelA jIvone te khecara pAsethI haraNa karAvI rakSaNa kare che. A jANIne mahAkAla deva paNa yajJomAM vidyAnA vidhAtane mATe zrI RSabha svAmInI pratimAnuM sthApana kare che. mahAkAla deva yajJomAM homAyelA jIvo devavimAnamAM gayA che ema batAve che tethI yajJamAM marelA jIvo svargamAM jAya che ema loka mAne che. (1978) pachI gomedha Adi ghaNAM yajJo sarvatra tyAM sudhI pravarte che jayAM sudhI svarganI prApti thAya e mATe sagara ane sulasA paNa haNAyA. A 95 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe anAryavedonI utpatti parvataka, madhupiMga tathA pippalAdathI thaI. te vakhate vidyAdharanI putrI nAradavaDe paraNAI ane teonA vaMzamAM hAlamAM A somazrI utpanna thaI che. tethI jAdava(vasudeva) vaDe tene jItavAne mATe baMne prakAranA vedo bhaNAyA. pachI te kamalamukhIne jItIne tenI sAthe lagna karyA. bhogamAM Asakta vasudeva tenI sAthe tyAM ghaNAM divaso rahyo. koIka divase gAmanI bahAra mAyAthI karAyela che brAhmaNono veza jenA vaDe evA IndrazamAM nAmanA IndrajAlikane jue che je ghaNAM lokathI vIMTaLAyela che. pachI te yAdava variSTha vasudevane kahe che ke tane zreSTha vidyA ApuM chuM. vasudeva paNa vidyAne grahaNa kare che ane rAtrInA samaye te vidyAno jApa karato teo vaDe zibikA upara caDhAvAyo ane dhUtArAo vaDe haraNa karAyo. pachI dhUtArAone jANIne zibikAmAMthI UtarIne te kyAMka gayo je dhUtArAo vaDe paNa na jaNAyo ane pachI vasudeva tilakasomaka nAmanA sannivezamAM Avyo ane rAtre bahAra devaLamAM rahyo. (1997). ane A bAju kaMcanapuramAM jitazatru nAmano rAjA manuSyanA mAMsamAM Asakta potAnA sodAsa nAmanA putrane dezanI bahAra kare che. te mahAparAkramI viSama parvata para vase che ane rAtrIe manuSyone mArIne mAMsanuM bhojana kare che. tethI te rAtrImAM te duSTAtmA zaurInI upara trATakyo. moTuM yuddha thayuM. tyAMja te pApI haNAyo ane tenA vaDe gAmo niSkaTaka karAyA. sannivezamAM rahenAro khuza thayela sarvaloka paNa prabhAte zaurInuM satkAra kare che ane pAMcaso kanyAone arpaNa kare che pachI potAnI mAlikI karIne (paraNIne) acalagrAmamAM sArthavAhane ghare gayo. ane niminivaDe sUcana karAyela kamaLanA daLa jevI dIrdha AMkhovALI ane atizaya guNathI samRddha sArthavAhanI putrI mitrazrIne paraNyo ane bhogamAM nirata keTalAka divaso tyAM rahe che pachI vedasAma nAmanA nagaramAM gayo ane tyAM koIkavaDe A pramANe kahevAyuM ke ahIM kapila nAmano rAjA che ane tenI kapilA nAme zreSTha putrI che. teno vara phrImAna parvata para maLaze ema naimittiyA vaDe kahevAyuM. tethI tene teDI lAvavA rAjAvaDe Indrazama nAmano InkAlika mokalAyo. tenA (IndrajAlika) vaDe paNa te vasudeva tyAM prApta karAyo hato paraMtu koIpaNa rIte nAzI gayo hato. hamaNAM evuM saMbhaLAya che ke rAjAnA sphaliMgavadana nAmanA ghoDAne je damaNe te kapilAne paraNaze. Ama sAMbhaLIne zaurI skuliMga vadana nAmanA ghoDAne damIne kapilAne paraNe che. keTalAka divaso pachI kapilA kapila nAmanA putrane janma Ape che. pachI zreSTha hAthInuM rUpa laIne nIlakaMTha khecare nIlayazAnA saMbaMdha mATe vasudevanuM haraNa karyuM. (1999) vasudeve muThThI mArIne nIlakaMThane haNyo. te vasudevane raNamAM choDIne nAzI gayo. ane zaurI paNa bhramaNa karato sAlaguhA nagarImAM pahoMcyo ane tyAM abhAgyasena nAmanA rAjAe vasudevane mANavaka nidhimAM batAvela dhana-zAstrane zIkhavIne potAnI padmAvatI putrIne paraNAvI. abhAgyasena rAjAne potAnA moTAbhAI magadhasena joDe yuddha thayuM. te magadhasena rAjA vasudeva vaDe jItAyo. teNe potAnI putrI azvasenA vasudevane ApI. ane tyAM lAMbo samaya sudhI tenI sAthe bhogo bhogavIne koIka divya auSadhinA vazathI bhadilapura nagaramAM gayo. tyAM manuSyanuM rUpa dhAraNa karIne puMDrA nAmanI rAjaputrI rAjya kare che. te zaurInI sAthe vilAsapUrvakanA 96 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlApo karatI rahe che. A strI che ane anurAgI che ema jANIne zaurI tene paraNyo. tene paMDrA nAmano zreSTha putra thayo ane moTA pratApavALo te bhaddilapurano rAjA thayo. pachI aMgAraka khecare kalahaMsa rUpanA chaLathI haraNa karIne vasudevane gaMgAnA jaLamAM nAkhyo. temAMthI tarIne kinAre pahoMcelo ilAvardhana nagaramAM sArthavAhanI dukAne beTho. vasudevanA prabhAvathI eka kSaNamAM eka lAkha suvarNa te sArthavAha kamAya che. te tene prabhAvavALo jANIne gauravathI potAnA ghare laI jaIne bhojana AbharaNa vastrothI tenI pUjA kare che. (2008) te sArthavAha pRthvImAM sArabhUta evI potAnI putrI ratnAvatI tene Ape che. zaradaRtu AvI eTale tenI sAthe viSayamAM nirata suvarNaratha para ArUDha thayelo sasarAnI sAthe mahApura nagaramAM Indra mahotsava jovAne mATe gayo ane nagaranI bahAra vipula prAsAdone jue che tethI te pUche che ke ahIM A bIjuM nagara kyuM che? tethI sasaro kahe che ke rAjAnI putrIno A svayaMvara maMDapa racAyo che ane rAjAo AvyA che te rAjaputrI bimAra paDI che tethI te rAjAo pAchA pharyA che. pachI jAdavatilaka jeTalAmAM Indradhvaja sthAnamAM jAya che teTalAmAM rAjAnA aMtaHpuramAM hAhArava sAMbhaLe che ane staMbhane ukheDIne eka hAthI tyAM Avyo ane te rAjakumArIne pakaDe che rathamAMthI UtarIne vasudeva tene kheMcIne hAthI pAsethI choDAvI. vyAkula evI Ane bAthamAM UMcakIne mahelamAM laI jaIne pavanAdinA upacArathI svastha karI. sAdhuvAda (sArI pratiSThA) ne prApta thayelA vasudeva sasarA sahita pRthvImAM prasiddha ghaNI vistAra vALI riddhithI yukta sArthavAha kubera vaDe potAnA ghare laI javAyo ane snAna- bhojana ane vilepana karIne jeTalAmAM palaMgamAM rahyo teTalAmAM rAjAnI pratihArI AvI. vasudevane rAjAnA khuzInI vadhAmaNI ApIne, jagatamAM tilaka samAna evA tene(vasudevane) kahevA lAgI ke zrI somadatta rAjAne caMdranI prabhA jevI, caMdranA mukha jevI, somathI nAmanI zreSTha putrI che. te svayaMvaramAM varane varaze tyAre sarvANa mahAmuni kevalInA mahinAmAM AvelA devone joIne tene jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM che tethI te maunavrata svIkArIne rahI che. kazuM bolatI nathI. (2020) ekAMtamAM mArA vaDe pUchAyelI teNe kahyuM ke sAtamAM devalokamAM mahAddhika deva hato tenI sAthe pUrvajanmamAM meM bhogo bhogavyA che. te koIvakhata kaMThamAM lAgelI mArI sAthe dhAtakIkhaMDamAM ane naMdIzvara dviIpamAM jinajanma mahotsavamAM jaIne pAcho pharato jeTalAmAM pAMcamAM devalokamAM riSTavimAna pAse Avyo teTalAmAM pavanathI haNAyelA dIpakanI jema te mArI dekhatAM ja bujhAI gayo.(2013) pachI zokathI paravaza hRdayavALI te devI tene zodhatI sarvatra bhamI. pachI kurudezamAM eka kevalI bhagavaMtane pUche che ke he bhagavan! mAro bhata kyAM gayo? tyAre te kevalI bhagavaMta kahe che ke te bharatakSetramAM hariphaLamAM tilaka samAna thaze ane tuM paNa rAjAnI putrI thaIza. pachI ImahotsavamAM hAthInA bhayathI tane choDAvIne dhIra evo te tane paraNaze. te sarva hakIkatane jAtismaraNa jJAnathI huM hamaNAM jANuM chuM. tethI huM bIjAne nahIM paraNuM. A hakIkata meM rAjAne kahI teNe paNa bAnu kADhIne badhA rAjAone visarjana karyA. hAthInA bhayathI choDAvavAne kAraNe hamaNAM khAtarI thaI che jene evo rAjA potAnI putrI tane Apaze. (A hakIkata kubera sArthavAhanA ghare rahela vasudevane pratihArIe kahI) pachI zaurI paNa tene paraNyo 97 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane ratisamAna tenI sAthe viSaya sukhane bhogavato bIjI ramaNIone yAda karato nathI. (2009) ane vaitADhya parvatanI dakSiNa zreNI para suvarNAbha nAmanuM nagara che. tyAM citrAMgada rAjAno putra evo mAnasa vega khecara rAjA che. ane zaurI sukhethI sUto hato tyAre mAnasavege somazrInuM haraNa karyuM. mAnasa vega khecare potAnI bahena vegavatIne A pramANe kahyuM ke he sutanu ! tuM somazrIne evI rIte samajAva ke jethI te mAro tyAga na kare ane mane bhaje. vegavatIe somazrIne te pramANe samajAvI chatAM paNa suzIla evI te koIpaNa rIte mAnasavega khecarane IcchatI nathI. (2032) somazrIno vegavatInI sAthe gADha maitrIbhAva thayo. have zaurInA virahathI paravaza thayela manavALI somazrIe saraLapaNAthI vegavatIne kahyuM ke mArA hRdayavallabha zaurIne tuM koIpaNa rIte ahIM laI Ava. tethI ApaNe ahIM avimukta (bhegA) thaIne rahIe. eTale vegavatI jaIne IndrasamAna rUpavALA somazrInA zokathI pIDita thayelA zaurIne jeTalAmAM jue che teTalAmAM te kAmabANothI vIMdhAI. lAMbA samayathI bhUkhyo thayela evo koNa hoya je sarasaphaLane meLavIne bIjAne Ape. paraMtu aparaNita kulakanyA kevI rIte puruSane seve? e pramANe vicArIne utpanna thayela potAnI buddhithI somazrInuM rUpa laIne vegavatI udyAnamAM jaIne bese che ane somazrInA apaharaNathI cothA divase tyAM bhramaNa karatA vasudeva vaDe jovAI. pachI khuza thayela vasudeva pUche che ke he priyA ! A zuM? somazrInA rUpamAM rahelI vegavatIe kahyuM ke he priya ! tArI prApti mane thAya te mATe devatAnI kaMIpaNa mAnatA (Icchita) ne mAnI hatI. tenI ArAdhanA karavA traNa divasathI ahIM maunavratathI rahI chuM. ane ahIM bIjuM prayojana e che ke tamAre pharIthI mArI sAthe pANigrahaNa karavuM. pachI khuza thayelo zaurI tema kare che. (2040) pachI kadalIgharamAM madirApAna karIne Akho divasa tyAM atiratimAM prasA rahyA. pachI potAnA guNothI vasudeva AkarSita thaye chate bIje divase potAnuM rUpa prakaTa karIne vegavatIe sarvavRttAMta tene kahyo. have viSayasukhamAM Asakta te khecarInI sAthe jyAM sudhI rahe che tyAM sudhImAM bIje divase mAnasavega khecare haraNa karIne vasudevane gaMgAnadInA pANImAM nAkho. te vakhate vidyA sAdhavA mATe caMDavega nAmano khecara gaMgAnadImAM rahelo hato tenA khaMbhA upara vasudeva paDyo eTale khuza thaIne caMDavege kahyuM ke he mahAyaza! tArA prabhAvathI mane hamaNAM vidyA siddha thaI tethI tuM kaMIka varadAna mAga tethI zaurIe paNa AkAzagAminI vidyA mAgI. teNe paNa vidyA ApI ane zaurI paNa kanakakhalanagaramAM tenI sAdhanA kare che. (2046) tyAM divya AbharaNavALI, zreSTha rUpane dhAraNa karanArI, vidyAnI jema mUrtimaMta evI eka khecarI AvI ane vasudevane upADIne vaitADhya parvata para amRtAdhAra nagaramAM laI gaI. nAmathI madanagA evI A khecarIne potAnA bhAI dadhimukhe vasudevane ApI. khuza thayela vasudeve tenI sAthe lagna karyA. koI vakhata madanavegA tathA tenA bhAIoe anurakta jAdava tilakane kahyuM ke A vaitADhya parvata para divitilaka nAmanuM nagara che trizekhara nAmano khecara rAjA tenuM pAlana kare che. teNe paNa potAnA putra sUrpaka mATe tArI A strI madanavegAnI mAgaNI karI hatI paraMtu zrI vidyutavega pitAe ApI nahIM. tethI trizekhara vagere amArA pitAne bAMdhIne laI gayA ane ame palAyana thaIne ahIM rahyA chIe. (2052) tethI amArA pitAno baMdimAMthI chuTakAro 98 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karo ane A vaMzaparaMparAthI AvelA rahasyathI yukta, maMtrothI adhiSThita, zastrone grahaNa karo. puNyazALIo vaDe maMtrothI siddha karAyelA zasro vaDe ripuvarga jItAya che. he vIra ! te puNya tamane ja che paNa amane nathI. te zasro A pramANe che brahmazira, nAmAzastra, agrega, vArUNa, mAhindra, yamadaMDa, IzAna, vAyavya, ane baMdhamokSa, zalyoddharaNa, vraNarohaNa, ucchAdana ane lokanuM haraNa, chedana, jaMbhaka ane sarvathA cheda, A ane pUrve subhUma cakrIvaDe zvasura meghanAdane apAyelA bIjA zasro vasudeva grahaNa kare che. (2056) pachI dadhimukha vagere khecarothI vIMTaLAyelo vasudeva cAlyo ane kSaNathI divitilaka puramAM pahoMcyo. tyAM baMne khecaradaLonuM mahAbhayaMkara yuddha thayuM. mAhindrAsrathI trizekharanuM mastaka chedIne vidyutavegane choDAvIne putrone aparNa kare che. madanavegAnI sAthe vasudeva svayaM rAjyane bhogave che ane madanavegAne anAvRSTi nAmano pRthvItala para vikhyAta putra thayo. priyAnI sAthe siddhAyatanamAM devone vAMdIne kyAreka pAchA pharelA zaurInA sarva nagarane trizekharanI bahena sUrpaNakhIe bALyuM. (2062) vasudeva apaharaNa karAIne rAjagRha nagaranI bahAra pheMkAyo. tyAM jugAramAM kroDa suvarNa jItIne jagatamAM tilaka samAna vasudeva tene dAnamAM Ape che ane vividha vilAsone kare che. A bAju naimittika rAjagRhanA svAmIne kahe che ke AnA putrathI tAruM maraNa thaze. tethI rAjapuruSoe zaurIne pakaDIne parvatanA zikhara uparathI gabaDAvyo ane vegavatI strI vaDe jhIlI levAyo ane zrImAna nAmanA paMcanadI saMgama tIrthamAM laI jvAyo. he nAtha! tamAro vyatikara mArI vidyAmAtAvaDe kahevAyo che ane AkAzamAM jatI evI mArA vaDe kyAMya paNa sAdhu oLaMgAyA che tethI hamaNAM vidyAo skurAyamAna thatI nathI. Ama teNe kahyA pachI zaurI priyAnI sAthe tApasa AzramanI pAse rahe che ane tyAM paribhramaNa karatA vasudeve kyAreka nadInA madhyabhAgamAM nAgapAzothI baMdhAyelI kanyAne jue che ane tethI karuNAthI vegavatInA kahevAthI tenA baMdhano choDAve che. traNa pradakSiNA karIne kanyA paNa jAdavane kahe che ke vaitADhya parvata para gaganavallabha nagaramAM pahelAM mirAjAnA vaMzamAM thayela vidyuta dADha nAmano rAjA hato. kyAreka teNe koIka munine upasarga karyo. tethI gusse thayelo dharaNendra tenA pakSavALA khecaronI vidyAnuM haraNa kare che. pharI paNa koIka rIte prasanna karAyela dharaNendra kahe che ke rohiNI pramukha moTI vighAone choDIne bIjI vidyAo sAdhI zakaze ane rohiNI vagere vidyAo paNa sAdhu mahApuruSonA darzana pachI kaSTathI siddha thaze. te vidyutadADhanA vaMzamAM huM bAlacaMdrA nAmanI kanyA mahAvidyAne sAdhatI AvI avasthAne pAmI chuM. tamArA darzanathI te vidyA mane siddha thaI che ane tamArA vaDe mane jIvita apAyuM che. (2075) tethI koIpaNa varadAnane mAgo. eTale zaurIe kahyuM ke je ema che to vegavatIne vidyAo Apa. tethI khuza thayelI evI te paNa vegavatIne laIne gaganavallabhapuramAM pahoMcI. zaurI paNa te AzramamAM pahoMcyo ane kyAreka vairAgyane pAmelA keTalAka rAjAo tyAM AvyA. jinazAsanamAM kuzaLa zaurI teone pratibodha karIne sAdhupaNuM grahaNa karAve che pachI kyAreka zrAvastipurImAM Avyo. (2078) ane A bAju rAjagRhamAM je azvagrIva nAmano prathama prativAsudeva ane teno 99 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAstikavAdI harizmachu nAmano je amAtya hato te baMne paraspara vaira sahita marIne sAtamI . narakamAM jaIne saMsAramAM bhamIne azvagrIva rAjAno jIva zrAvasti nagarImA rAjaputra mRgadhvaja thayo ane pradhAnano jIva hato te kAmadeva zreSThInA gokuLamAM pADo thayo. mRgaje te pADAne joyo ane pUrve upArjana karela vairanA vazathI tenA eka pagane kApyo tethI tyAMthI marIne te lohitAkSa nAmano asuradeva thayo. mRgadhvajanA A aparAdhathI tenA pitAe tene deza nikAla karyAM. tethI mRgane dIkSA lIdhI.(2084) pachI mRgadhvaja munine kevaLajJAna utpanna thayuM. pharI rAjagRha nagaramAM AvyA ane lohitAkSa yakSa tyAM Ave chate rAjA vaDe kevalI bhagavaMta puchAyA eTale te kahe che ke azvagrIvanA bhavamAM mArA vaDe kahevA chatAM paNa AnAvaDe nAstikapaNuM na choDAyuM tenA pradveSathI mArA vaDe ahIM Ano eka paga kapAyo. pachI dharmane sAMbhaLIne bodha pAmelo lohitAkSa asura samyaktvane svIkAre che. kAmadeva zreSThI paNa traNa devakulo karAve che ekamAM traNa pagavALI ratnamaya pADAnI pratimA, bIjAmAM mRgaja muninI pratimA ane trIjAmAM potAnI pratimA sthApana karAve che. pachI traNa pagavALA pADAnI pratimA joIne jAdava koIne pUche che ke A pADo traNa pagavALo kema ? teNe pUrva kahyAM mujaba sarva vyatikara kahyo ane bIjuM teNe e kahyuM ke kAmadeva zreSThInA vaMzamA hAlamAM kAmadatta nAmano zreSThI vase che. (2091) ane tene rUpasaMpanna baMdhumatI nAme bahena che. chatrIza AgaLIyAthI baMdha karela kAmadevanA bhavanane je ughADaze te tene(baMdhumatIne) paraNaze ema naimittiyAe kahyu che. pachI zaurI te bhavanane ughADIne jeTalAmAM aMdara pravezyo teTalAmAM kAmadatta paNa kAmadevanA vaMdana mATe Avyo ane ughADelA daravAjAne jue che. tuSTa thayelo kAmadatta zaurIne ghare laI jAya che ane baMdhumatIne paraNAve che. te mRgaja vaMzamAM IkSvAkukulamAM utpanna thayelo eNIputra nAmano rAjA hAlamAM che ane tenI mAtA marIne jvalanaprabha nAgakumAra devanI devI thaI che. nAgadevatA vaDe pratyakSa thaIne priyaMgusuMdarI vasudevane apAI ane paraNAvAI. have tenI sAthe tathA baMdhumatInI sAthe tyAM lAMbA samaya sudhI bhogone bhogavato rahe che. (2098) A bAju vaitADhya parvata para gaMdhasamRddha nagaramAM khecara rAjA gaMdhAra piMgala che tenI zreSTha rUpane dharanArI prabhAvatI nAme putrI che. te kyAMya paNa bhamatI mAnasavega saMbaMdhI suvarNAbha nagaranAM udyAnamAM pahoMcI ane teNe tyAM somazrIne joI ane tenI sAthe mitratA thayA pachI potAnA apaharaNAdithI utpanna thayela sarvaduHkhane raDatI somazrI prabhAvatIne kahe che. (2102) tethI prabhAvatIe kahyuM ke huM tArA patine ahIM laI AvuM chuM. pachI dIrgha nizvAsa nAkhIne somazrI A pramANe bole che ke jevI rIte pUrve vegavatI mArA patine laI AvI hatI evI rIte tuM laI AvIza ? pachI prabhAvatIe kahyuM ke he sakhI ! badho loka eka sarakho hoto nathI. (2104) Ama kahIne te zrAvastipurImAM zaurInI pAse gaI. badhI hakIkata jaNAvIne aUkSaNamAM laI AvI. vasudeva somazrIne maLyo ane prabhAvatIe prajJapti nAmanI mahAvidyA zaurIne ApI. pachI mahAdhora laDAI thaI eTale zaurIvaDe mAnasavega vagere sarva zatruone jItIne cAkara karAyA. pachI somazrI sAthe ratnamaya vimAnamAM ArohaNa karIne mAnasavegaM AdithI yukta mahApura nagaramAM pahoMcyo ane zrI somadatta rAjAnA mahelamAM zaurI sukhapUrvaka rahe che. 100 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI trizekhara khecaranA putra sUrpakavaDe atharupa karIne haraNa karatA vasudevavaDe muSTiprahArathI haNAyela sUpaka vasudevane gaMgAnadImAM nAkhI dIdho ane te gaMgAnadI utarIne AzramamAM pahoMcyo (2110) ane tyAM gaLAmAM paherelI hADakAMnA mALAvALI, zreSTarUpavALI, strIne joIne zaurI tApasone pUche che ke A koNa che ? teo paNa kahe che ke jitazatru rAjanI bhAryA ane jarAsaMdhanI putrI naMdIsenA che ane parivrAjaka vaDe A vaza karAyelI che ane rAjA vaDe te parivrAjaka marAyo che ane tenA hADakAMnI mALAne gaLAmAM dhAraNa karIne bhamatI seMkaDo bhutothI grahaNa karAyelAnI jema hamaNAM koIpaNa rIte ahIM AvI che. ane pachI tenA vazIkaraNane kamathI utArIne (dUra karIne) zaurI tene sAjI kare che ane jitazatru rAjA zaurIne ghare laI gayo ane zaurIne pUjIne tenI sAthe potAnI ketumatI nAmanI bahena paraNAve che. ane vasudeva tenI sAthe jeTalAmAM rahe che teTalAmAM Dibhaka nAmanA pratihAre AvIne jitazatru rAjAne kahyuM ke jenA vaDe putrIne jIvita apAyuM che te parama upakArI che ema jANIne jarAsaMdha tene bolAve che ane (2117) zreSTha ratha para besIne zaurI magadhapura gayo. ane tyAM rAjA vaDe vadha mATe Adeza karAyo. vasudeva pUche ke A zuM che ? rAjapuruSo kahe che ke je rAjAnI putrIne sAjo karaze te rAjAnA zatruno pitA che ema naimittiyA vaDe rAjAne kahevAyuM che. Ama kahIne vadha karavA mATe jeTalAmAM zastrone ugAme che teTalAmAM teonA dekhatAM ja prabhAvatI khecarI vasudevane haraNa karIne gaMdhasamRddha nagaramAM pitA gaMdhArapiMgala rAjAnI pAse laI gaI.khuza thayela rAjAe prazasta divase prabhAvatInI sAthe pANigrahaNa karAvyuM. tenI sAthe viziSTa bhogone bhogavato zaurI kyAreka sUrpakavaDe haraNa karIne godAvarI nadInA kAMThA para pheMkAyo. te utarIne kolhApura nagaramAM gayo ane tyAM paNa pagharatharAjAnI kamaLa jevA mukhavALI padmazrI putrIne paraNe che ane nIlakaMThe tyAMthI apaharaNa karIne vasudevane caMpA sarovaramAM nAkhyo ane tyAM paNa rAjAnA sacivanI putrIne paraNe che. tyAMthI sUpaka haraNa karIne gaMgAjaLamAM nAkhyo. nadI utarIne jaMgalamAM bhamato pallimAM pahoMo. pallinAthanI putrI jarAkumArIne paraNyo. (2126) jarAkumArI koI vakhata jarAkumAra putrane janma Ape che pachI zaurI avaMtisuMdarI kanyAne tathA sUrasenAne paraNe che tathA rAjaputrI jIva zAne tathA puruSa vezamAM rahelI kanyAne paraNe che A pramANe rAjaputrIone paraNato zaurI kamathI ariSTapura nAmanA nagaramAM pahoMcyo. tyAM rudhira rAjA che. tenI mitrA nAmanI bhAryA che. hiraNyAbha nAmano putra che ane rUpAdiguNamAM agrasera, kaLAmAM kuzaLa, jagaprasiddha rohiNI nAmanI putrI che tenA nimitte pitAe svayaMvara karyo tyAre sarva paNa jarAsaMdha vagere rAjAo tyAM AvyA. rudhira rAjA vaDe sanmAnita karAyelA sarva rAjAo maNi ane suvarNathI maMDita mahelomAM tathA maMco para anukramathI beThA. vasudeva paNa vAjiMtra vagADanAranI madhyamAM devone paNa AkarSato vividha bhaMgothI AzcaryakArI rIte Dholane vagADe che ane potAnA rUpa ane vezanuM parAvartana karIne tyAM rahyo che. navavadhU vize AkarSaNapaNuM hovAthI koIe paNa tene oLakhyo nahIM. (2134) rati-raMbhA-lakSmI-rohiNInA rUpone potAnA dehanI zobhAthI jItatI rohiNI uttama zaNagAra paherIne tyAM AvI ane te kamaLanA daLa jevI diIrdha daSTithI priya sakhI vaDe batAvelA sarva paNa utsuka rAjAone jue che, bhamarI jema AkaDAnA 101 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phulomAM rAgI thatI nathI tema te rohiNI paNa sarvarAjAone vize potAnI daSTine sthira karatI, nathI. eTalAmAM zaurI spaSTa akSarothI Dholane vagADe che te (2137) A pramANe he mRganayanA ! tuM Ava ane potAnI snehALa daSTithI tArA saMgamamAM utsuka manavALA ahIM AvelA A janane che. have rohiNI jeTalAmAM tene jue che teTalAmAM tenuM citta jhaDapathI kheMcAyuM. have jema mRgalI saMgItamAM vyAkSipta thAya tema rohiNI jeTalAmAM tene jue che teTalAmAM tenuM citta vyAkSipta thayuM. kAmadevanA tINabANothI viMdhAyelI, romAMcita zarIravALI, vyAkuLatAthI pagalAM bharatI tenI pAse jAya che, anurAgathI ghaNo vadhyo che AnaMda jeno evI te raktakamaLa jevA lAla hAthothI sapheda kusumathI banAvelI mALA vasudevanA kaMThamAM Arope che. aho ! juo to kharA zreSThaguNothI yukta A sarve rAjAone choDIne A adhama DholIne varI A pramANe bolatA sarva rAjAo kalakalATa kare che. kSobha pAmelA keTalAka zaurInI niMdA kare che, keTalAka kanyAnI niMdA kare che, bIjA rudhira rAjAnI niMdA kare che. pachI vasudeva ane rudhiranI sAthe A rAjAoe yuddha zarU karyuM tyAre dadhimukha khecarendra tyAM Avyo ane vegavatInI mAtA aMgAravatI tyAM AvI teNe vasudevane devatAdhiSThita dhanuSya ane bhAthAne ApyuM. (tUNIra= bhAthuM = yoddhAno bANa rAkhavAno eka prakArano khabhAnI pAchaLa rakhAto kothaLo.) dadhimukhe zreSTha ratha zaurIne aparNa karyo. dadhimukhane sArathi karIne vasudeva A ratha upara ArUDha thayo. pachI sainyasahita rudhirarAjA ane vasudeva A rAjAonI sAthe TakarAyA. moTuM yuddha pravaryuM ane rudhira rAjA bhaMgAthe chate phakta zaurI ekalo ja teonI sAthe yuddha kare che. ekalA vasudeva vaDe paNa teonuM sainya bhaMgAye chate zatruMjaya rAjA koSe bharAyo ane yadutilakanI sAthe TakarAyo. mahAparAkramI vasudeve tenA kAna sahita chatra, mukuTa Adine chedI nAkhyA(2149) pachI daMtavakane hatapratihata karyo. pachI yuddhamAM yAdavasiMhe teonI dekhatAM ja zalyarAjAne bAMdhyo. pachI bhayabhIta thayela magadhapati samudravijaya rAjAne utsAhita karIne zatruno parIcaya Ape che arthAt zatrunuM varNana kare che. zaurInuM samudravijayanI sAthe atibhayaMkara yuddha thayuM. lAkho bANothI baMne paNa parasparanA bANonuM khaMDana kare che paraMtu vasudeva moTAbhAInA zarIrane IjA karato nathI. lAMbA samaya pachI zaurI pUrve lakhelA potAnA nAmathI aMkita, moTAbhAIne namana karatA evA zreSTha bANane choDe che. te namana karatA mahAbANane joIne samudravijaya vismaya pAmyo ane bANane hAthamAM laI tenA para je lakheluM che tene vAMce che te lakhANa A pramANe che. (2154) tamAro nAno bhAI vasudeva kapaTathI so varasa pahelAM je nIkaLI gayo hato te hamaNAM tamane namaskAra kare che. pachI harSathI zarIramAM nahIM samAto samudravijaya paNa rathamAMthI utare che ane vasudeva paNa potAnA rathane choDe che. pachI vasudeva samudravijayanA caraNarUpI kamaLamAM paDe che. atikhuza thayela samudravijaya paNa tene bheTIne mastakamAM cuMbana kare che. harivaMzamAM utpanna thayela sivAya bIjAne AvuM parAkrama kayAMthI hoya? Ama rudhira vagere rAjAo khuza thayA. tyAre tyAM parama AnaMdathI rohiNIne paraNyo. have koIka divase sukhapUrvaka rahetA teonI pAse bAlacaMdrAe dhanavatI nAmanI khecarIne mokalI. te AvIne zaurIne jaNAve che ke pahelAM je nAgapAzothI baMdhAyelI ane tamArA vaDe choDAvAyelI te vegavatInI sAthe rahelI bAlacaMdrA tamane vinave che ke 102 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRpA karIne tame ahIM padhAro. (2161) pachI bhAIthI anujJA apAyela vasudeva zreSTha vimAnathI AnI sAthe gaganavallabha nagaramAM jAya che tyAM kaMcana daMT potAnI bAlacaMdrA putrIne paraNAve che. vegavatI ane bAlacaMdrAnI sAthe te sthAnamAM rahelo aneka vidyAdharothI parivarelo, vasudeva ratnamaya vimAnathI jaIne dadhimukhanI bahena madanavegA bhAyuMne grahaNa kare che. pachI siMhaESTranI putrI nIlayazAne, aniveganI putrI zyAmAne grahaNa kare che ane priyaMgusuMdarI ane baMdhumatIne zrAvastithI pachI mahApuramAM somadatta rAjAnI putrI somazrIne ane IlAvardhana nagaramAM sArthavAha putrI ratnavatIne, bhaddilapuramAM puMDrAne, jayapuranagaramAM azvasenAne, vedasAmanagaramAM sAlaguhA, padmazrI ane kapilAne tathA (2167) tathA acalapuragrAmathI vaNikaputrI mitrasenAne grahaNa kare che, pachI tilazrota sannivezamAMthI pAMcazo kanyAne ane giritaTa grAmamAM somazrIne grahaNa karI caMpAmAM jAya che tyAMthI gaMdharvasenA bhAryAne ane amAtyaputrIne grahaNa kare che. pahelAM paraNAyelI sugrIva ane yazogrIvanI be putrIone tyAMthI grahaNa karIne vijayakheTa nagaramAM gayo. zyAmA ane vijayasenAne laIne ketumatIne grahaNa kare che, kolhApuramAM padmazrIne pachI pallipatinI putrI jarAne pachI ratna ane suvarNathI samRddha avaMtisuMdarI jIvayazA ane sUrasenA vagere strIone laIne, AkAzane udyota karato, vidyAdhara sainyathI yukta zaurI paramAnaMdathI saurIyapuramAM bhAIo pAse Avyo. jAdavoe paramAnaMdathI varSApanaka karyuM. pachI srIo ane kaMsanI sAthe vasudeva paramAnaMdathI krIDA kare che. have kaMsavaDe vasudeva snehapUrvaka mathurAmAM laI javAyo ane tyAM devanI jema hajAro vadhUonI sAthe nitya krIDA kare che. (2175) ane A bAju nimnagAvatI nagarImAM bhojavaMzamAM devaka nAmano rAjA che tene zreSTharUpathI yukta devone paNa moha karAvanArI, devakI nAme putrI che. kaMsanA vacanathI ghaNI riddhithI vasudeva tene paraNyo. tenA lAbhamAM (lagna prasaMganI prAptimAM) kaMse mathurA nagarImAM moTuM vardhApanaka zaru karAvyuM. ane loka pramAdavALo thayo tyAre kaMsanA bhAi aImuttA muni tyAM AvyA. madirApAnathI * unmatta thayelI, zarIra parathI sarI paDatA kapaDAvALI, chUTI paDelA aMboLAvALI, raNakAra karatA NinA kaMdorA ane valayavALI evI jIvayazA aImuttAmunine gaLAmAM gADha AliMgana karIne kahe che ke AvA prakAranA moTA pramodanA prasaMgamAM he diyara ! tuM Avyo te sAruM thayuM. tethI gIta gAvAnuM zarU kara ema kahetI jeTalAmAM te koIpaNa rIte munine choDatI nathI teTalAmAM gusse thayelA munie kahyuM ke he pApISThA ! khuza thaIne jenA AnaMdamAM tuM nAce che teno sAtamo garbha tArA pati ane pitAno haNanAro thaze. e pramANe munie kahyuM eTale te munivacanane sAMbhaLIne bhayathI kaMpelA puSTa stanane DhAMkatI kaMsane kahe che ane bhaya pAmyuM che mana jenuM evo kaMsa vasudevanI pAse devakInA sAtamA garbhanI mAgaNI kare che. prayojanane nahIM jANelA vasudeve ane paramArthane nahIM jANanArI devakIe tenI prArthanAne mAnya rAkhI. (2185) ane A bAju malayadezamAM bhaddatilaka nAmanuM nagara che ane tyAM ghaNAM kroDa dravyano svAmI nAmathI nAgadatta zreSThI che ane tenI sulasA patnI che. bAlapaNAmAM tene koIke kahyuM hatuM ke tuM niMdu (je strI marelA putrone janma Ape te niMdu kahevAya che.) thaIza tethI te 103 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hariNaigameSI devane ArAdhe che te deva prasanna thayo. tethI koIka rIte evo upAya kare che ke devakI ane sulasA baMne samAna divase garbhavALI ane prasUtivALI paNa thAya che. tethI sulasAnA marelA putrone upADIne devakInI pAse mUke che ane devakInA putro sulasAne aparNa kare che. te cha putronA nAma A pramANe che. (1) anIkayaza (2) anaMtasena (3) ajitasena (4) anihata (5) devayaza ane (6) zatrusena ane badhA zrIvatsathI aMkita chAtIvALA, prApta karAyuM che satpuruSanuM mAhatmya jeo vaDe evA rUpa ane baLathI yukta che. pApamatIvALo, raudra pariNAmI kaMsa paNa marelA putrone devakI pAsethI grahaNa karIne zilA sAthe aphaLAve che. A jANIne atiduHkhI thayelI devakI kALa pasAra kare che. (2192) have RtusnAtA thayelI devakI sAta svapna jue che te A pramANe. (1) hAthI (2) siMha (3) agni (4) devavimAna (5) padma sarovara (6) UgatA sUryanuM biMba ane (7) mahAdhvaja te sAta svapno zaurIne jaNAve che. vasudeva svapna pAThakone pUche che. teo paNa kahe che ke A devIne putra thaze te bharatamAM ardhacakravartI thaze. pachI sAtamAM deva lokamAMthI cyavIne koIka maharbika deva te divase devakInA garbhamAM putrapaNe utpanna thayo. (2196) have te garbha vRddhi pAme che ane prathama divasathI ja kaMsanA puruSo vaDe prayatnathI rakSaNa karAto garbhakALa pUrNa thaye chate Aso mahinAnI suda AThame caMdra zravaNa nakSatramAM rahe chate, (30) grahano samUha ucca sthAnamAM rahyu chate, ucca horAmAM saumyagraho rahyu chate ane sarvapApa graho kuMDalImAM agIyAramAM sthAnamAM rahyu chate rAtrImAM zrI vatsathI aMkita chAtIvALA saMpUrNa ane samagra lakSaNathI yukta karAyuM che, sakalabhavanamAM udyota jenA vaDe evA putrane devI janma Ape che. bharatArdhamAM vasanArI devIo vaDe sUtikarma karAye chate devakI zaurIne bolAvIne AkSepa sahita kahe che ke durAtmA kaMsanA mUlyathI kharIdAyelI evI zuM huM dAsI chuM ? athavA zuM huM kayAMya paNa baMdhAyelI tenA vaDe choDAvAI chuM ? (2202) he deva ! ApaNI sAthe teno kSetragrAma-saMbaMdhI vera nathI, te ApaNo gotrika nathI, dAtrI nathI, te Nika jAta che athavA zuM ApaNe teno koI aparAdha karyo che? jethI te nirarthaka lIlAthI DaMkaputranI jema ApaNA putrone haNe che. he nAtha ! tame paNa AnI upekSA karo cho tethI huM duHkhI thAuM chuM tenI darakAra tame karatA nathI. sAmarthya hovA chatAM paNa ekapaNa putranuM rakSaNa karAyuM nathI. tethI karuNA karIne ane hamaNAM mArA para kRpA lAvIne he svAmin ! A putrane koIpaNa rIte gokuLamAM laI jaI tenI rakSA karo. (2206) Ane yuktiyukta jANIne zaurI paNa kaMsanA puruSo sutA hatA tyAre 'namo jiNANaM' ema bolIne putrane upADe che. pachI devatAothI adhiSThita dhAraNa karAyuM che uttama zveta chatra jenI upara, zreSTha suvarNamaya cAmarothI vIMjhAto, baLatA dIvAonI sAthe, devatAo vaDe mukAyo che phulono samUha jenI upara evA putrane vasudeva jeTalAmAM mathurAnA killAnA daravAjAnI pAse laI jAya che teTalAmAM keda karAyelA ugrasena rAjAe prasannatAthI zapatha ApIne yadutilaka (vasudeva)ne puchyuM ke A zuM Azcarya che ? vasudeva tene kahe che ke A te bALaka che je (3) triziSTa zalAkA puruSa caritramAM AThamAM parvamAM zrI kRSNano janma zrAvaNa vada AThamanA thayela che tema jaNAvyuM che. ahIM matAMtara jaNAya che tattva kevalIgamya, 104 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moTo thaIne kaMsane mAraze. paraMtu A rahasyane tAre kayAreya pragaTa na karavuM. AgaLa jaIne yamunA nadI UtarIne vasudeva te gokuLamAM pahoMcyo ane tyAM paNa te vakhate naMdagopanI patnI yazodAne putrIno janma thayo. (2213) teone putra ApIne ane putrIne laIne zaurI devakIne aparNa kare che ane kaMsanA mANaso te putrIne laIne kaMsane batAve che. kaMsa paNa muninuM A vacana khoTuM thayuM ema mAnato AMgaLI-aMguThA ane nakhothI tenuM nAkanuM puTa kApIne kahe che ke ahIM AnuM zuM karavuM? devakIne pAchI Apo. sevako paNa laI jaIne devakIne arpaNa kare che. (2216) bArame divase te bALakanuM nAma kRSNa pADayuM. kRSNa sukhapUrvaka moTo thAya che, koipaNa bahAnuM kADhIne devakI paNa kyAreka vacce vacce te potAnA putrane jue che, tenA asAdhAraNa rUpane joIne harSa ane zokathI vyAkuLa thAya che ane vicAre che ke pUrva janmamAM meM abhAgaNIe evuM kevuM karma karyuM che ? bhuvanamAM abhyadhika guNavALA AvA prakAranA putrathI huM niSkAraNa ja alaga rahuM chuM. pachI kRSNane stanapAna karAvIne, raDatI yazodAne kRSNa arpaNa karatI kahe che ke he jazodA! tuM dhanya che jene Avo putra thayo che ane devatAo vaDe rakSaNa karAto kRSNa tyAM moTo thAya che. (2221). zaurIe mArI nAkhela mAmAnA vairane yAda karatI, sUrpaNakhInI be putrIo pUtanI ane zakuni ekavAra tyAM Ave che. te vakhate kRSNane ekalo jANI pUtanA viSathI vilita stanane kRSNanA mukhamAM nAkhe che ane zakuni paNa be gADAne vidurve che. te gADAmAM ramatA kRSNane haNavAnI IcchAvALI zakuni bhayaMkara virasa avAjane kare che, ane kRSNanuM rakSaNa karatI devIo te gADAthI baMne khecarIone evI rIte haNI ke jethI baMne paNa maraNa pAmI. cUrNa thayela gADAne tathA marelI khecarIone joIne ane bhegI thayelI ane khuza thayelI gopIo mukhathI kRSNane cuMbana kare che. have cAlatA zIkhelo kRSNa bhamato badhI gopIonA maMthana karelA ane maMthana karAtA ghI ane dUdhane pIe che. ethI yazodAe kRSNane khAMDaNIyAnI sAthe dAmathI (doraDAthI) udaramAM bAMdhyo tethI A dAmodara nAmathI prasiddha thayo. (2228) A arasAmAM sUrpaka khecarano putra pitAmaha (dAdA) nuM vera yAda karIne paraspara pAse rahelA arjuna nAmanA be vRkSo viturve che. khAMDaNIyA sAthe bAMdhelA kRSNane vRkSanA madhyamAM kheMcIne jeTalAmAM haNavAnI zarUAta karI teTalAmAM devatAvaDe khecara paNa evI rIte haNAyo ke jethI arjunavRkSa bhAMgyuM ane te dharaNI taLa para paDyo ane prANathI mukAyo. kRSaNe be arjunavRkSo toDyA ane zatrune haNyo evA prakArano vAda sarvatra prasiddha thayo ane gADAnuM cUravuM, zakuni ane pUtanAne mAravuM, sUrpakaputrane tathA be ajunavRkSone bhAMgavAnuM kRSNavaDe karAyuM che tema vasudeve sAMbhaLyuM pachI kRSNanA rakSaNa mATe rohiNIthI utpanna thayela potAnA baLavAna putra baLadevane kRSNanI pAse rAkhe che ane parasparane jotA A baMnene evI koI prIti utpanna thaI ke je jagatamAM anyatra saMbhava nathI. kRSNa zabdothI mAMDIne gaNita sudhInI botera nirmaLa kaLAo jaladIthI rAmanI pAse grahaNa kare che. (2236) lAvaNya biMdunA samUhathI nirmita nIlakamaLanA daLa jevA zyAmavarNavALA kRSNane joIne gopIjana vismaya pAme che. lAvaNyathI bharapura zarIravALo kRSNa gokuLamAM jema jema moTo thAya che tema tema kAmadeva gopIonA 105 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haiyAne bANothI vadhe che. jema jema taruNa gopIo kAmane paravaza thAya che tema tema stananA bhArathI khinna thayelA vakSa sthaLathI kRSNane IcchA mujaba AliMgana kare che. mUke che, grahaNa kare che ane kIDA kare che, anurakta manavALI kRSNanI pAchaLa lAgIne bhame che.pachI taruNa gopIonI sAthe te kRSNa ane baLadeva baMne paNa sugaMdhI phulothI samRddha ramavanamAM sukhathI kIDA karatA bhame che.(2241) jyAre kRSNa harSathI nRtya kare che ane baLadeva gAya che tyAre vikasita mukha ane nayanavALI gopIo tAlArava (rAsaDA) ne kare che. guNanA samUhathI AkSipta thayela gojhamAM evo koI bALa, taruNa, vRddha, strI, puruSa nathI ke je kuSNanI kathAmAM nirata na hoya. ane A bAju zauryapuramAM samudravijaya rAjA sukhapUrvaka rAjyalakSmIne bhogavatA hatA tyAre kyAreka - maNionA dIvaDAo jhagamage che jemAM, moTA hAlatA che motInA jhUmaro jemAM, baLatA che zreSTha kRSNAgaru dhUpo jemAM, zreSTha sugaMdhI gaMdhanI samRddhi che jemAM, sugaMdhI phulonA samUhathI saMkIrNa evA ramyavAsa bhavanamAM gaMgAnadInA kAMThAnA vistAra jevI mahAkiMmatI zaio para sutelI, RtusnAtA, pramudita cittavALI samudravijayanI zreSThabhAryA zivAdevI rAtrInA pAchalA bhAgamAM A cauda mahAsvapnone jue che. 1) gaja, 2) vRSabha, 3) siMha, 4) abhiSeka karatI lakSmI, 5) kulanI mALA, 6) caMdra, 7) sUrya, 8) dhvaja, 9) kuMbha, 10) padma sarovara tathA, 11) samudra, 12) devavimAna, 13) ratnano Dhagalo ane 14) agni zikhA,. pachI jAgIne tuSTa thayelI devI samudravijayane svapna jaNAve che. samudravijaya kahe che ke he devI! A svapno prazasta che ane rAjAdhirAjabhUta, zobhAmAM ziromaNi, bhuvanamAM abhyadhika guNavALo, mahApuruSa evo tAre putra thaze ema huM jANuM chuM. bhAlapara kararUpI kamaLo sthApIne, potAnA haiyAmAM parituSTa thayelI devI patinA A vacanane vAraMvAra abhinaMde che. samudravijaya rAjApaNa harSita thayo ane koDo subhaTothI parivarelo, sAmaMta maMtrIothI yukta rAjasabhAmAM besIne koki Adi naimittiyAone jeTalAmAM A svapna kahe che teTalAmAM potAnA zarIranI kAMtithI dizArUpI valayane udyota karatA, upazamarUpa lakSmIne bheTavA mATe tIvra abhilASavALA, tArUpI lakSmIthI sage AliMgana karAyelA (kuza zarIravALA) mahAtmA evA eka cAraNa muni tyAM padhAryA. (2254) abhyatthAna karIne rAjAe potAnA Asana upara besADyA; pachI aMtaranA bahumAna pUrvaka te munine namIne tenI AgaLa besIne, mastaka para kararUpI kamaLa joDIne, naimittiyAonI sAthe rAjA vinayathI munine A svapnonA phaLane pUche che. prasaratA che dAMtomAMthI kiraNo jenA, paramArthane jANanArA muni lokane sukha utpanna karanArI evI madhura ane gaMbhIravANIthI teone kahe che ke aMga, svapna, svara, utpAda, aMtarIkSa, bhauma, vyaMjana ane lakSaNa ema ATha prakAre ahIM nimitta kahelA che. (2258) ane temAM svapna nimittane vize, nimittamAM nipuNa puruSoe sAmAnyathI zubhAzubha phaLane ApanArA botera svapno kahyA che. temAM trIza svapno aprazasta che, betAlIsa svapno uttama che. betAlIsamAMthI trIza mahAsvapno kahyA che ane te trIzamAMthI paNa garbhAvatAra samaye tIrthakara tathA cakravartInI mAtAo cauda mahAsvapnone jue che bIjI koI nahIM. zrI 106 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAsudevanI mAtA A cauda mahAsvapnomAMthI sAtane jue che. baLadevanI mAtA cAra mahAsvapnone jue che. maMDalikanI mAtA tathA caramazarIrI jIvonI mAtA temAMthI eka ke be mahAsvapnone jue che. paNa ahIM tArI agamahilIe A cauda mahAsvapnone joyA che ane bAkInA nimittothI e jaNAya che ke he rAjan ! batrIza indrothI namana karAyela che pagarUpI kamaLa jenA, traNa bhuvananA svAmI, parama puruSa evA tIrthaMkara putra tamane nizcayathI thaze. tethI te mahAzaya! tuM dhanya che jene ghare bhavathI bhaya pAmelA jIvone parama zaraNa evo tIrthaMkara putra thaze. ItyAdi prazaMsA karIne samagra sAmaMtothI yukta, harSanA samUhathI bharAyuM che mana jenuM evA rAjAvaDe namana karAyela munivara anyatra vicare che. pachI ghaNAM harSathI pulakita zarIravALo rAjA A sarva muninA vacana zivAdevIne jaNAve che. zivAdevI paNa te naravarendranA vacanane sAMbhaLIne harSathI nirbhara, vikasita kamaLamukhI, uttama aMga (mastaka)thI abhinaMde che. (2269) tetrIza sAgaropamanA pUrNa AyuSyane pALIne aparAjita vimAnanA anupama sukhone bhogavIne zaMkhano jIva kArtika vada bArasane divase caMdra zreSTha citrA nakSatramAM Ave che tyAre traNa jJAnathI yukta zivAdevInA garbhamAM Ave che. ane pachI calAyamAna thayuM che Asana jenuM evo saudharmapati A avanane jANIne, AsanathI UThIne, harSathI zarIramAM nahIM samAto, sAta ATha pagalAM sanmukha jaIne, harSathI pUrNa evo indra tyAM rahyuM chate zakastavathI jinezvarane vaMdana kare che. pachI zakendra ahIM jinezvaranI mAtAnA vAsabhavanamAM Ave che ane parituSTa thayelo gaMbhIravANIthI zivAdevInI stuti kare che. (2274) he svAminI! tuM dhanya che, sakala bhuvanamAM prazaMsanIya che, jeNe potAnI kulimAM puruSaratnane dhAraNa karyo che. traNa bhuvanarUpI bhavanane udyota karanAra evo pradIpa tArAvaDe apAyo che. kukSimAM jinane dhAraNa karatI evI tArAvaDe traNabhuvana uddhArAyuM che. te tIrthakarane dharanArI! potAnA udararUpI kaMdarAmAM tIrthakarane dhAraNa karyo che tethI traNa bhuvanane pavitra karanArA evA tArA pagarUpI caraNone huM namaskAra karuM chuM. bhavarUpI samudrane tAravA mATe vahANa samAna evA . jinane udaramAM dhAraNa karatI evI he devI! bhuvanamAM putravatIno paTTa tAre ja baMdhAo. A pramANe stavanA karIne, garbhamAM jinezvaranI utpattine jaNAvIne, zaka niraMtara gharane ratnonA nidhAnothI pure che. dezamAM pUrve utpanna thayelA sarve rogAdika tathA upadravo zAMta thayA ane pRthvI riddhi-samRddhivALI thaI. tIrthaMkaranA prabhAvathI hAthI-ghoDA-ratnonA dAnamAM ughata thayelA evA seMkaDo rAjAo vaDe samudravijaya rAjA paNa praNAma karAya che. zreSTha dohalAone utpanna karanAra garbha jema jema vadhe che tema tema sukha ane lAvaNyathI zivAdevI paNa purAya che. zrAvaNa suda pAMcamanA divase caMdramAM citrA nakSatramAM rahyuM chad, ardharAtrIe zubha muhUrto zivAdevI pUrva dizA jema sUryane janma Ape tema potAnA tejathI nAza karAyo che aMdhakArano samUha jenA vaDe, marakata maNi jevI kAMtIvALA vikasita kamaLanI daLa jevI AMkhovALA putrane janma Ape che. (2284) traNa bhuvanamAM evo koI nathI ke je te veLAe sukhane na anubhavato hoya, jinezvaranA janma samaye jinezvaranA prabhAvathI nArakIo paNa sukhane anubhave che. lakSaNa ane puNyanA samUhavALA evA te jinanA janmane AsanakaMpathI jANIne adholokamAM 107 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasanArI potAnA adhikArathI ATha dikakumArIo harSathI Ave che. (2286) jina tathA jinanI mAtAne namIne, saMvartaka pavanathI cAreya dizAone zuddha kare che sarvatra eka yojana pramANa bhUmine dhULa ane kacarAdithI rahita kare che (2287) pachI UrdhvalokadizAmAM vasanArI harSita thayelI ATha dikakumArIo pRthvIrUpI maNine jaLathI siMce che. pUrva dizAnA sUcaka dvIpamAM vasanArI ATha dikumArIo AvIne arIsAne dhAraNa kare che. (2288) pachI dakSiNa rucaka dvIpamAM vasanArI ATha dikakumArIo hAthamAM karatalamAM kaLaza dharIne ubhI rahe che. pazcima rucaka dvIpamAM rahelI ATha dikakumArIo tyAM AvIne pavitra paMkhAne dharIne ubhI rahe che. (2289) uttara rucaka dvIpamAM vasanArI ATha dikakumArIo AvIne suMdara cAmarane dhare che. have vidizAnA rucaka parathI cAra dikakumArIo vidizAmAM dIpakane dharIne UbhI rahe che. (2290) have madhya sucaka dvIpamAM vasanArI, suvaDhavALI, cAra dikakumArIo pavitra jinezvara bhagavAnanI nALane chedIne ratnonI sAthe khADAmAM dATe che. (2291) bhaktithI bhAvita manavALI tenI upara dUrvAnI pIThane race che pachI janmagharathI pUrva, dakSiNa ane uttara traNeya dizAomAM caturzALa maMdirathI yukta sumanohara keLanA gharone race che ane temAM suMdara ratnamaya siMhAsanone vidurve che. (2293) dakSiNa bAjunA kadalIgharamAM bhavarUpI vanane ukheDavA mATe hAthI samAna evA jinezvarane zivAdevI mAtAnI sAthe abhaMgana karIne, udvartana karIne, pUrvanA kadalIgharamAM laI jAya che. (2294) pachI gaMdhodaka tathA puSpodaka tathA atyaMta sugaMdhI zuddhodakathI jinezvarane ane tenI mAtAne snAna karAve che ane maMgaLamaya zreSTha vastro ane AbhUSaNothI bhUSita kare che. (2295) pachI uttaranA kadalIgharamAM laI jaI, zreSTha gozISa caMdanane bALIne rakSaNa karAyuM che saMpUrNa traNa jagata jenA vaDe evA jina ane tenI mAtAne rakSA poTalI bAMdhe che. (2296) parvata jevA AyuSyamAna thAo ema kahIne ratnone kAnanI pAse vagADe che. Ama harSane utpanna karanArA snAna, vilepana ane AbhUSaNothI satkAra karIne sakala rakSA karma karIne, manuSya-devasiddhinA sukhone IcchatI harSita evI te dikakumArIo jinane ane tenI mAtAne ekI sAthe manohara vAsagharamAM laI jAya che ane jitAyA che zatruo jenA vaDe evA jinanI stuti karatI chappanna dikakumArIo tyAM rahe che. (2298) Ama jinezvaranuM sUtikarma vividha prakArothI badhI kumArIo kare che. pachI namelo che devono samUha jene evA sodharmendranuM Asana kaMpAyamAna thAya che. (2299) avadhijJAnathI jANelo che jinezvarano janma jeNe evo saudharmendra jaladIthI ratnamaya siMhAsanane choDIne sAta-ATha pagalAM AgaLa nIce jaIne pRthvI para lAgela hAtha ane mastakathI namIne jinezvarane praNAma kare che. (2300) mastaka para karasaMpuTa joDIne vacana ane manathI saMvRtta evo Indra zakastavane bhaNe che. jinezvaranI guNa stavanA karIne kendra gajagAmI haribaigamelIne bolAve che. (2301) zubhamanavALo harigaigamelI paNa yojanA mukhavALI sughoSA ghaMTAne kevI rIte vagADe che ke jethI badhA surajano te sughoSA ghaMTAne sAMbhaLe che, ghaMTAnA paDaghAnA saMmardanathI ekAeka bAkInA ghaMTono samUhomAM avAja UThyo. (2302) svagamAM badhI jagyAe paNa te ghaMTArava phelAyo. deva-devIjana manamAM vismita thayo. tyAra pachI haribaigameSI tannaNa utpanna thayela saMkSobhane nAza karanAra evA jinanA janmane 108 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAve che. (2303) A sAMbhaLIne harSita manavALA devo zeSa kAryone choDIne keTalAka hAthI-ghoDA- manuSya-magaranA pITha para beThelA, bIjA siMha-haraNa-vAgha ane mora para beThelA ane bIjA hAthI ane zarabha upara bAMdhelA AsanavALAo vaDe prasArita karAI che sarva dizAmAM tejanI zobhA jenA vaDe evA keTalAka paNa zRMgAra karIne ghaNI apsarAonI sAthe vajanA sAravALA vimAnamAM rahelA, bIjA keTalAka maNinA vAhanamAM zibikA para ArUDha thayelA evA samagra paNa devo sajaja thayA. tyAra pachI kramathI vistAra pAmatA evA maNinA thAMbhalAnA samUhathI zobhita, prasArita karAyo che saMpUrNa dizAonA valayamAM udyota jenA vaDe vAcALa kiMkiNIvALA dhvajonI mAlAthI maMDita, bhuvanarUpI lakSmInI bhujAothI AcchAdita, evA jaMbudvIpa pramANa te zreSTha vimAnane karAvIne AkAzanI aMdara pUre che. (2307) deva samUhathI vIMTaLAyela jinavarane vize utkaMThita evo Indra tenA para ArohaNa karIne beTho. pachI dakSiNa bAjunA ratikara parvata para addhivALA vimAnano saMkSepa karyo. (2308) pachI kSaNathI Indra jina bhavanamAM pahoMo ane jinanuM tathA mAtAnuM atizreSTha stutiothI maMgaLa karyuM. pratibiMba sthApIne, avasthApinI nidrA ApIne bhuvanamAM ciMtAmaNi samAna evA jinavarane le che. (2309) karatala para sthApIne, manamAM jinezvaranA anaMtaguNonI bhAvanA karIne zreSTha zobhAvALA pAMca rUpo karI bhaktithI bharAyelo Indra prabhune meru parvata para laI jAya che. (2310) kSIrasamudra jevI ujjavaLa, karAyela che kusumano Dhagalo jenI para, raja rahita hovAthI nirmaLa evI pAMDuzilA para jhagajhagATa karatA ratnanA siMhAsana para zakendra potAnA khoLAmAM prabhune laIne beTho. (2311) AsanakaMpathI jaNAyo che jinezvarano janma jeo vaDe, harSitamanavALA evA IzAnendra vagere sarve paNa Indro tyAM AvyA ane potapotAnA devagaNanI agresara rahyA. (2312) jyotiSa, vyaMtara bhavanapati nivAsI harSitamanavALA asaMkhya devo tyAM AvyA. temAnAM keTalAka jinezvaranA mastakapara chatrane dhAraNa kare che ane keTalAka suprayatnathI cAmara DhALe che. (2313) keTalAko dhUpakaDachImAM vyApRta che. ane bIjA keTalAka Indro darpaNane levAmAM vyApRta che ane zubhamanavALA evA teo jinezvaranI AgaLa dhare che ane bIjA pANIvALA vAdaLonI jema garjaravane kare che. (2314) keTalAka devo gAya che, keTalAka nAce che, keTalAka uttama puSponA samUhane mUke che, keTalAka kaMThathI suMdara garjanA kare che, keTalAka ghoDAnI jema haNahaNATa karIne AkAzane bhare che. (2315) A rIte haNAyela che kAmadeva jenA vaDe evA nemi jigaMdane namelA Indro prabhune zakendranA khoLAmAM besADe che ane AgaLa devo potapotAnI sevA kare che. (2316) have vikasaMta mukhathI seMkaDo vacanone bolatA, romAMcanA udgamathI prakaTita karAyela bhakitanA bharathI nRtya karatI apsarAonA vRMdathI sahita Indro kusumAMjaline dhare che (2317) ane tyAM devo pArijAta vRkSanI maMjarIothI maMDita, kamaLa ane kaMcanAra vRkSonA pAMdaDAothI mardita (sahita), mogarA ane mAlatInA kaLIothI mizrita, caMdana, kapUra ane agaruthI vAsita ane kuTuMbaka, maruo(Damaro) ane sevaMtInA puSpothI sahita, caMpaka ane vikasita zveta pArAntika puSpothI sahita gaMdhathI kheMcAyela bhamatA bhramarono samUha che jenI upara evA kusumanA samUhane mUke che. (2319) e pramANe moTA anurAgathI 109 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ surendro nemi jiNaMdanA caraNa yugalamAM sakala surajanamAM harSane utpanna karatI nirmaLa zreSTha, kusumAMjaline dhare che. (2320) eTalAmAM acutendranI AjJAthI badhA IndronA potapotAnA deva samUho sapheda kAMtivALA evA kSIra samudranA jaLa samUhane lAve che. (2321) tathA teo kalpavRkSanI maMjarIthI yukta, cUrNavAsathI vAsita, puSkarAdi samudranA nirmaLa jaLa draha, tIrtha, kuMDa ane nadIonA jaLane lAve che. (2322) devo snAnane mATe pAMDuka ane somanasa Adi vanonI, himavaMta vagere snAnothI, sarva auSadhiyo tathA sarasavanA kusumanA samUhane lAve che tathA tuvara ane mATInA samUhane tathA haricaMdananA sugaMdhI cUrNane lAve che. (2323) A pramANe karAyelI che jinanI sevA jeo vaDe evI sarva devIothI, snAnanI sAmagrI lAvanAra sarva devothI bharAyela sarva AkAza maMDaLane harSita manavALA acyutendra jeyuM. tyAre nirmaLa maNi ane mukuTathI dIpatuM che mastakanuM maMDaLa jenuM, zreSTha AbharaNa ane vasrothI zobhato, sphurita maNi ane ratnanA kiraNonA samUhathI zobhato, aMgarakSakothI sahita, paryAdAthI sahita, sAmAnika devonI sahita, lokapAla devothI sahita, vaimAnika devothI sahita, sAta anIka ane sAta anIkAdhipatithI sahita, manamAM moTA saMbhramane vahana karato evo acyutendra nAza . karyA che bhAvazatruo jeNe evA tIrthaMkara nemi jinanA snAnane mATe vicitra prakAranA eka hajArane ATha bhinna bhinna jAtinA sukaLazone bhaktithI svayaM hAthathI UMcake che. (2327) devo vaDe dhAraNa karAyelA keTalAka maNimaya ane keTalAka suvarNamaya kaLazo zobhe che ane bIjA keTalAka zveta cAMdIthI banelA kaLazo sukRta puNyavALA devo vaDe hAthamAM dhAraNa karAyA che. (2328) keTalAka kaLazo suvarNa rUpyamaya che, keTalAka suvarNa ratnamaya che, keTalAka ratna rUpyamaya che, keTalAka suvarNa maNi ane ratnamaya che ane temAM bIjA keTalAka mATInA che. keTalAka svAbhAvika che, keTalAka vikurvelA che. te badhA dareka eka hajArane AThanI saMkhyAmAM che, keTalAka kaLazo zreSTha jhArI ane arIsAthI yukta che. keTalAka kuMbho caMdananI mALAvALA che, keTalAka kaDachAthI sahita che, (2330) keTalAka Indro nhavaNa samaye puSpagaMgerI, paTala Adi tathA thALAdine grahaNa kare che. navA haricaMdananA lepathI vilepana karelA, sugaMdhI kusumonI mALAothI alaMkRta, kalakala avAjathI suzobhita evA zreSTha kaLazo ekI sAthe sarva AdarathI acyutendra vaDe abhiSeka karAyA. (2331) A pramANe devothI pUjAyelA, sajjanone AnaMda ApanAra evA acyutendra snAnane karAve che ane tyAM guNomAM agresara nemi jinezvara bhuvanamAM abhyadhika zobhe che. (2332) ane A ja vidhithI prANAta kalpano Indra kaLazone le che ane snAna karAve che. pachI sahasAra devalokano Indra nirmaLa nIranA pravAhane reDIne bhagavAnane snAna karAve che. (2333) pachI chedI nAkhyo che saMsAra rUpI cakra jeNe evo sAtamA devalokano mahAzakrendra jinezvarane snAna karAve che. pachI lAMtaka kalpano Indra guNagaNamAM gariSTha evA jinane nIcethI abhiSeka kare che. (2334) pachI brahmalokano Indra namelA che Indro ane rAjAo jene evA jinezvarane snAna karAve che. pachI mAhendra, sanatakumAra ane IzAnendra sugaMdhamaya jaLathI snAna karAve che. (2335) pachI kramathI camara pramukha bhavanapatinA Indro karmarUpI maLathI mUkAyelA evA jinanuM snAna karAve che. (2336) pharI caMdra ane sUryanA Indro, 110 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMbhita karAyo che bhava pravAha jenA vaDe evA nemijinane snAna karAve che. e pramANe bAkInA Indro jinezvarane bhavabhayane bhAMganAruM evuM snAna karAve che. have sugatimAM janAro saudharma devalokano Indra je kare che tene huM kahuM chuM. (2337) IzAnendra pAMca rUpa karIne jinezvarane khoLAmAM laIne bese che. pachI saudharmendra jinezvaranI cAreya dizAmAM macakuMda puSpa jevA ujajvaLa cAra vRSabhone vika che. (2338) cAreya vRSabhanA ATha zIMgamAMthI nIkaLI, UrdhvamukhI thaI, zreSTha dUdha jevI prabhAne dhAraNa karatI, ekatra maLIne zreSTha pANInI dhArAo jinezvaranI upara paDe che. (2339) te svaccha dhArAo marakata zilA jevI svaccha nemijinanI chAtI para hArAvalinI jema zobhe che. pachI acyatendra jevI rIte jinanuM snAna karAvyuM tevI rIte zakendra paNa jinane snAna karAve che. (2340) pachI sugaMdhI kASAya vastrathI jinezvaranA aMgane sarva AdarathI lUche che ane zreSTha vilepanothI vilepana kare che ane zreSTha vastra ane AbhUSaNothI zaNagAre che. (2341) pachI susugaMdhI kalpavRkSanA asaMkhya phulothI pUjA kare che ane vagADAtA devaduMdubhinA paDaghAothI AkAza bharAya che. (2342) Ama bhakitanA bharavALo, devonA adhipati evo sodharmendra bhavabhayane bhAMganAruM snAna karAve che. bRhaspati tulya hoya, matithI abhraMza hoya ane so jIbhavALo hoya to paNa zuM te snAnanuM varNana karI zake ? (2343) have raNajhaNa thatA maNivalayavALA, mahivalayane kaMpAvanArA, pagathI moTA bhArane mUkatA, TUTI rahyA che zreSTha hAra jenA, potAnA manamAM saMtoSa pAmelA harSita manavALA evA Indro potAnI bhujAo UMcI karIne nRtya kare che. (2344) jemAM jinacaritra varNavAyuM che evA madhura gItone gAnAro, zubha vacana, mana ane kAyAvALo evo apsarAno samUha meru parvata para indronI vacce nRtya kare che ane jinezvaranA ghaNAM guNone madhura gItothI gAya che. (2345) ghaNAM AnaMdane utpanna karanArA nRtyane karatA evA devonA vaMdo ratnonI vRSTi kare che, keTalAka suvarNanI vRSTi kare che, keTalAka sugaMdhI nIranI vRSTi kare che, keTalAka sugaMdhI kusumonI vRSTi kare che, keTalAka varSanA nAdo kare che, keTalAka sAravALA paDaghAone kare che. (2346) keTalAka devo kUde che, keTalAka hAthInI jema garje che, keTalAka ghoDAnI jema haNahaNe che, keTalAka siMhanI jema nirmAda kare che, keTalAka bhATa cAraNanI jema suMdara pracaMDa maMgalone bole che, vadhatA AzurAgavALo saudharmendra zrI nemi jinezvaranI stuti kare che ane badhA devo sAMbhaLe che (2347) te A pramANe' he bhavarUpI vRkSane bhAMgavA mATe kaThora pavana jevA dhIra ! he guNa rUpI maNione dhAraNa karanArA samudra samAna! he bhayaMkara moha rUpI hAthInA kuMbhane vidAraNa karavA mATe yuvAnasiMha samAna ! he kevaLajJAna rUpI lakSmI (zobhA) nA ghara samAna ! he AkAzanI jevA nirmaLa ! he pApa rUpI kAdavane dhonAra pANI samAna ! he mahAbaLavAna ! he vizuddha vijJAnI ! evA he deva! tArA caraNa rUpI kamaLane namuM chuM. (2348) he rAga rUpI durbhedya kamaLane bhedavA mATe himanA pUrasamAna ! he ThaMDInI ghanatAne haNavA mATe sUryanA maMDaLa samAna ! he nirmaLa buddhinA eka mAtra ghara ! he dedIpyamAna tejanA paMja! he guNa samUhanA dhAma ! he ramaNanI IcchA rUpa aMkurAne nAza karavA mATe pavana samAna ! he mAyArUpI velaDIne mULa sahita bALavA mATe dAruNa 111 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAvAnaLa samAna ! (2349) he parama Agama rUpI gaMgA nadInI utpattinA kAraNabhUta evA himAlaya parvata samAna ! he sArA jaLathI bharela navA vAdaLanA avAja jevA suMdara vizALa madhura dhvanivALA ! he siddhirUpI kamaLa mATe zreSTha bhramara samAna! he sukulamAM avataranAra ! he saMsArathI tAranAra ! nirmaLa kamaLa rUpI AgamanuM kAraNa evA he deva ! huM tane vaMdu chuM. (2350) he caraNa- karaNane pALavAmAM ghaNo baMdhAyo che rasa jemane evA ! he narakanuM nivAraNa karanAra ! he strIonA saMgathI virakta thayuM che citta jemanuM evA ! he karuNAne dhAraNa karanAra ! he hiMsAnA saMgathI rahita ! he nispRha ! he kaThora IndriyonA vaza mATe nizcita karAyo che manano abhiprAya jenA vaDe ! he indriyorUpI ghoDAone mATe doraDInA baMdha samAna ! he suMdara racAyA che Agamo jenA vaDe ! he kamaLanA daLa jevI manohara kAMtivALA che caraNo jemanA ! he paranA hitane karanArI matine vize tatpara ! he rAga rUpI sApanA samUhane nAza karavAmAM garuDa samAna ! he lobharUpI sAgarane pAra pAmanAra ! he kunaya-kusaMga-kuvAsa-hAsya matsara rUpI parvatane cIranAra (bhedanAra) ! he aMtarAya karmanA samUhanA rasanA saMcayane jIrNa karanAra ! (2352) he asAdhAraNa jarA-roga- maraNane vAranAra ! he moha rUpI zatrune nAza karavA mATe moTA yazaM samAna ! he zaMkara-bahmA-viSNu-zUra-kAmanA sainyanI sAthenI laDAImAM vijayI ! huM kinnaragaNaIndra ane manuSyonA samUhathI mahAna ! he muktimAM janArAomAM atizreSTha ! evA he prabhu ! tArA caraNa rUpI kamaLanI stavanA karu chuM. (2353) devonuM satata Agamana che jemanI pAse evA he prabhu ! he pRthvI maMDalamAM suMdara ! he macakuMda puSpanA daLa jevA sapheda che dAMto jemanA! he uttama vANInA bhaMDAra ! he parvata jevA baLavAna ! he ramaNIya zarIrI ! he gaMbhIratAnA sAgara ! he suguNone vize rAgI cittavALA ! he zreSTha ane udAra cittavALA ! jIvone vize mahAdayAvAna evA he prabhu ! tame jaya pAmo. (2354) he saumya ! dayAvAna ! susamRddha ! siddha ! saMbuddha ! nirAmaya ! lIlA-krIDA-vilAsa rUpI kASThane bALavA mATe dAvAnala samAna ! siddhi rUpI srIne vize lIna ! ati vizALa saMsAra rUpI samudrathI tAranArA ! saMpUrNa klezane nivAranArA ! evA he deva ! saMsAranA virahane Apo. (2355) e pramANe prAkRta samAna saMskRta vacanothI harSapUrvaka ariSTanemi jinavaranI stuti karIne surendra paMcAMga praNipAta kare che. A pramANe stuti karIne zakendra neminjinane mAtAnI pAse laI jAya che. ratna suvarNAdi nidhAnothI jinabhavanane pUre che. (2357) A pramANe batrIza surendro vaDe karAyela janma mahotsava pUrNa thayo. (batrIza vyaMtara indrono bhuvanapatimAM samAveza karavAthI batrIza Indro thAya che.) janma mahotsavanuM zeSakArya jaMbudvIpa prajJaptimAMthI jANavuM tathA batrIza surendro vaDe satkAra karAyela neminjinane joIne prabhAta samaye samudravijaya vagere manamAM khuza thayA. pachI bAramA divase moTo mahotsava karIne mAtAe je zreSTha riSTa ratnamaya cakrane svapnamAM joyuM hatuM tethI mAtApitA riSTanemi e pramANe tenuM nAma sthApe che athavA to putranA janmathI ariSTo nAza pAmyA athavA duzmanane paNa ISTa hovAthI athavA ariSTaphaLa jevA zyAma hovAthI rUpa ane caritrathI sakala bhuvanane AnaMda ApanArA jinezvaranuM nAma ariSTanemi e pramANe sthApana kare 112 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. (2362) have jema jinadharmanI ArAdhanA karavAthI puNya paramANuno samUha vadhe tema devovaDe sevAtA te bhagavAna vadhe che. A pramANe nemijina sukhapUrvaka samudravijayane ghare rahe che. ane A bAju nirlajaja kaMsa koIpaNa rIte vasudevanA ghare gayo ane tyAM krIDA karatI, nAsikA chedAyelI evI eka kanyAne lAMbA samaya sudhI jue che, ghaNAM vikalpothI bhaya pAmelo dhrujatA zarIravALo te ghare gayo ane koIpaNa naimittikane bolAvIne ekAMtamAM pUche che ke je devakIno sAtamo garbha mArA vadhane mATe muni vaDe kahevAyo hato te munivacana zuM alIka che ? athavA to kanyAnA chaLathI mAro koi duzmana jIve che ? athavA to te rUpa parivartana karIne anyatra kayAMya laI javAyo che ? mane tuM kahe tethI naimittika kahe che ke munivacana kayAreya alIka hotuM nathI. tAro duzmana jIve che paratuM kayAM jIve che te huM jANato nathI. paNa tene jANavAnA upAyane kahuM chuM. to je durdhara, atimahAbaLavAna, abhimAnI, tIkSNazRMgavALo evo ariSTavRSabha jIvonA saMghAtane haNato bhame che ane mahAbaLavAna, ati bhayAvaha, duSTa, jIvone haNanAro tArI azvazALAmAM baMdhAyela je kezI nAmano ghoDo che ane puSTa zarIravALo je khara (gadheDo) che tathA lokano duzmana evo je dAruNa gheTo che te badhAne tuM vRMdAraka vanamAM choDa. bhamatA lokane haNatA Aone je mahAparAkramI haNaze tene tAro duzmana jANavo ane oLakhavAno bIjo paNa ahIM eka upAya che ke (2373) suvarNa ane ratnothI baMdhAyela, zreSTha zrRMgamAMthI niSpanna, sarvatra pUjAtuM, tArA pitAnA ghare je vikhyAta dhanuSya che tene grahaNa karavA koipaNa zaktimAna nathI to pachI AropaNa karavAnI to zuM vAta karavI ? te dhanuSyane bhAvi ardhacakravartI AropaNa karaze ema jJAnIoe kahyuM che tathA lIlApUrvaka te dhanuSyane muddhimAM sthApana karIne caDhAvaze te tAro aMta karaze emAM zaMkA nathI. A hakIkata sAMbhaLIne kaMsa maraNanA bhayathI vyAkulatAne pAmyo. naimittikane pUjIne visarjana kare che. pachI kahe che ke ariSTavRSabha, kezI azva, khara ane meMDho e cArane poSIne baLavAna kara. (2378) ane jaladIthI madane grahaNa kare tema tuM kara. pachI paribhramaNa karatA teone duSTa vRMdAraka vanamAM chUTA mUka. temaja cANra ane muSTika e be mallone sanmAna karIne yuddha ane bAhu (malla) yuddhamAM jaladIthI kuzaLa ane ati baLavAna bane tema kara. A pramANe zatrunA vinAzamAM karAyela che nizcaya jenA vaDe evo te kaMsa utAvaLa karato kayAMya paNa ratine, nidrAne ane sukhane meLavato nathI ane kaMipaNa cetanAne meLavato nathI, prayojana vinA paNa loko para gusse thAya che, mAre che, maMtrI varganuM apamAna kare che, kAraNa vinA prajAne daMDe che. tyArapachI grahathI grahilanI jema kaMsa upara sarva aMtaHpura tathA sarva dezavAsI ghaNo virakta manavALo thayo. (2383) kaMsa svaparahita ke kAryAkAryane jANato nathI. najIkamAM mRtyu thavAnuM hovAthI haMmezA krodhI rahe che. rAmasahita kRSNa paNa krIDA karato te goSThamAM bhame che. have koika vakhata parama ramaNIya zaradaRtu zarU thai. te ariSTa vRSabha ariSTa (arIkA)nA phaLa samAna kRSNa dehavALo kALanI jema bhamato te goSThamAM Avyo. madonmatta baLavAna evo te garjanA karIne sarva gAyone trAsa Ape che. govALIyAone mAre che ane gharone bhAMge che. 113 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI ariSTavRSabhathI trAsita sarva govALono samUha gopIo tathA baLada ane vAcharaDAnI sahita palAyana thai cAreya dizAmAM cAlyo gayo. gusse bharAyelA govALIyAo DhephA ane lAkaDIothI prahAra kare che paraMtu gusse thayela te vRSabha unmatta hAthInI jema koIne paNa gaNakArato nathI. A pramANe anucitane karanArA te mahAvRSabhane joIne gopIothI vAto paNa kRSNa tenA tarapha doDe che. je koTi zilAne upADe che tene A baLada mAtra zuM gaNatarImAM hoya? tethI lIlApUrvaka vicitra prakArothI kRSNa te baLadanI sAthe yuddha kare che. pachI pUMchaDuM pakaDIne kutUhalathI lAMbo samaya jamADe che ane muSTithI peTamAM evI rIte haNyo ke jethI te mRtyu pAmyo. (2392) harSita thayelI puSTa stananI chAtIvALI gopIo prakaTa rAgathI kRSNane pharI pharI AliMgana kare che. pachI bIje divase lAMbA peTavALo, viSama oThavALo, moTI dADhI ane bhayaMkara mukhanA polANavALo kezI azva bhamato tyAM Avyo. A duSTa azvanA mukhamAM koNI bharAvIne kRSNa lIlAthI tene nirbaLa karyo ane jIrNa vastranI jema be bhAga karyA. (2395) pachI harSitamanavALA gopa ane gopIonA samUhathI prazaMsA karAto kRSNa bIje divase baLadevanI sAthe vRMdAraka vanamAM gayo. duSTa jaLacaranA samUhavALI, viSama evI mahAnadI yamunAnA kahane kinAre kAlika nAmano daSTi viSa (5) sarpa vase che. te daSTi viSa sarpa kRSNa vaDe potAnA sAmarthya ane zakitathI dUra karAyo. pachI bALakonI sAthe kRSNa nirvidhana jaLakIDA kare che. have bIje divase kRSNa ane baLadeva meMDhA ane kharane haNe che. pachI tuTa manavALA vRMdAraka vanamAM kIDA kare che. (2394) have kaMse ariSTa vRSabha Adino mAraNAdino sarva vyatikara sAMbhaLyo, tyArapachI kaMse potAnI bahena satyabhAmAne dhanuSyanI pUjA mATe nimaNuMka karI ane ghoSaNA karAvI ke je dhanuSyane caDhAvaze tene mArI bahena satyabhAmA ane arthe rAjya ApIza ane dhanuSya AropaNa mahotsava zarU karAyo. sAmaMta rAja, maMDalika tathA sAmAnya loko tyAM AvyA. vasudeva ane madanavegAno putra anAdhRSTi A vyatikarane sAMbhaLIne zauryapurathI tyAM Ave che. (2403) eka rAta baLadevanI pAse naMdagojhamAM vasIne prabhAte potAnI sahAya mATe kRSNanI mAMgaNI karI. baLadeva vaDe rajA apAyela kRSNa sAthe rathamAM ArUDha thayela anAvRSTi jeTalAmAM cAlavAnI zarUAta kare che teTalAmAM UMco ratha vaDanA moTA vRkSanI DALImAM aTavAyo. pachI anAdhRSTine vyAkuLa joine kRSNa te vaDanA jhADane bhAMgyu. e pramANe bhAInA sAmarthyane joIne, bheTIne cuMbana kare che ane khuza thayela anAvRSTi tathA kuSNa dhanuSya gRhamAM jAya che tyAM teNe dhanuSya joyuM ane suvarNakAMtivALI, caMdramukhI, vizALa ane puSTa stano che jenI chAtI talapara, unnata kamaravALI, daSTinA kSepa rUpI bANothI kAmIonA haiyAne vIMdhatI evI kaMsanI bahena satyabhAmAne joI. vikasaMta AMkhavALI evI te paNa lIlAthI kRSNane jetI kAmadevarUpI bhIlanA bhAlAthI hRdayamAM nirdaya tADana karAI. (2410) pachI anAvRSTi devatAthI adhiSThita te bANane jovA zaktimAna thato nathI to paNa abhimAnathI grahaNa karato dhasa karato pRthvI para paDyo. pachI kRSNa devatAthI mUkAyela dhanuSyane lIlAthI grahaNa kare che ane devatAnA anubhAva (prabhAva)thI caDhAve che. have (31) daSTi viSa sarpa : jenI dRSTimAM jhera hoya tevo sApa, sUryanI sanmukha dRSTi karI pachI jenA para daSTi kare te jIvone bALIne khAkha karI nAkhe tevo sApa. 114 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvaloka paNa kRSNanA asAdhAraNa caritrane joine harSa pAme che, vizeSathI satyabhAmA paNa harSa pAme che, ane tyAMthI anAdhRSTi kRSNane laine pitA vasudevanA ghare daravAjA upara kRSNane choDe che. ekalo anAdhRSTi pitAnI pAse jaine kahe che ke meM dhanuSyanuM AropaNa karyuM tethI gusse thayela vasudeva anAvRSTine kahe che ke konA vaDe tuM ahIM lavAyo che? yamarAjathI kheMcAyelo tuM kaMsavaDe nizcayathI marAze. A sAMbhaLIne bhaya pAmela anAdhRSTi kRSNane goSThamAM mUkIne pote pharI paNa zauryapuramAM samudravijayanI pAse gayo. pachI sarvatra lokavAda thayo ke naMdagovALanA putra kRSNavaDe kharekhara devatAthI adhiSThita bANa caDhAvAyuM. pachI pradeSI kaMsa kRSNanA ghAtane mATe mathurA nagarImAM moTA dhanuSya mahotsavanI ghoSaNA karAve che. tyAM maMco baMdhAve che ane baLavAna mallone bolAve che ane goSThamAM kRSNe paNa mallayuddhane sAMbhaLyuM tethI baladevane kahyuM ke ApaNe mallayuddha jovA mATe tyAM jaie. baLadeve A vAta svIkArI. pachI teo jazodAne kahe che ke Ane snAna karAvIne taiyAra kara paraMtu jazodA hajI paNa jeTalAmAM taiyAra nathI karAvatI teTalAmAM ninnura vacanothI baLadeve kahyuM ke tuM dAsIpaNAne jANatI nathI. potAnI nIcajAtine jANatI nathI jethI amAruM kaheluM tuM jaladI karatI nathI ane A mAtAnA paribhavane sAMbhaLIne kRSNa manamAM gusse thayo. baMne paNa snAna mATe ghaNAM govALonA samUhathI yukta yamunA nadI pAse AvyA. pachI baLarAme kRSNane kahyuM ke he vatsa ! tuM dIrgha nizvAsavALo kema dekhAya che? tathA atyaMta dubhAyela haiyAvALo kema che ? kRSNa kahe che ke te mArI samakSa mAtAne nirbhartyanA karI. ArAdhita karAyA che vaDIlo jenA vaDe evA tArA jevAone haMmezA AvuM karavuM yogya nathI. kaMsanI sAthe vera che ema Ane jaNAvavA yogya samaya che ema manamAM vicArIne baLadeva kahe che ke tane kaMipaNa jaNAvavA mATe mArAvaDe mAtA tarjanA karAi paNa dveSathI nahIM. he vatsa ! te vyatikara tAre A pramANe jANavo. (2428) jazodA tArI mAtA nathI. naMda tAro pitA nathI. he vatsa ! devakarAjAnI putrI devakI tArI mAtA che. he kRSNa ! saubhAgyanidhi bhuvanamAM vikhyAta, subhaTa, deva-manuSya ane khecarothI namAyela, jAdavomAM uttama evo vasudeva tAro pitA che. gokuLanA pUjananA bAnAthI AMkhamAM bharAyela AMsuvALI je mahIne mahIne tArI pAse Ave che ane tArA mukhamAM stananA dudhane Ape che ane haMmezA dIrgha nizvAsA mUke che te devakI tArI mAtA che ema jANa ane pitA paNa deva samAna lIlA tathA sukhone anubhavato ahIM rahe che. huM tAro moTobhAi ahIM tArA rakSaNa mATe mokalAyo chuM. e pramANe sAMbhaLIne vismita haiyAvALo kRSNa baLadevane kahe che ke jo ema che to ApaNe gokuLamAM kema vasIe chIe ? (2434) pachI baLadeve atimuktaka munivaranA vacano tathA cha bhAinA nAza vagereno vyatikara kRSNane kahyo. A sAMbhaLI pragaTa thayo che ghaNo kopa jene evo kRSNa kahe che ke mArA bhAio jenA vaDe haNAyA che tene jo huM hamaNAM na haNuM to bAla-vRddha-strI-guru-dInanA vidyAta karanArAonI gatine huM pAmuM e pramANenI pratijJA tArI hAjarImAM huM grahaNa karuM chuM. pachI baLabhadra kRSNane AliMgana karI mastakamAM cuMbana karIne kahe che ke he vatsa ! tArI pratijJA sArI che ane te kaMsa haNAyo ja che. e pramANe pratijJA karIne baLadevathI yukta kRSNa goSThamAM gayo. zaurI paNa 115 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRSNanA rakSaNa mATe ghaNAM upAyone kare che. zrI samudravijaya vagere potAnA sarva bhAIone ane akrAdi sarve putrone teDAve che. teo paNa tyAM AvyA ane maMcapara yathAyogya sthAne beThA tathA bAkInA rAjAo paNa yogya sthAne beThA. kaMsane paNa pahelo paznottara ane bIjo caMpaka nAmano ema mahAmadavALA be hAthIo che. tyAM mahAvatone zikhAmaNa ApIne kRSNa ane baLadevanA ghAtane mATe nagaranA daravAjA para baMne hAthIo mukAyA. (2443) kRSNa ane baLadeva paNa ghaNAM govALonI sAthe zreSTha zRMgAra karIne lIlApUrvaka tyAM AvyA. pachI baMne mahAhAthIo preraNA karAyA. padmottara mahAhAthI kRSNa tarapha ane caMpaka mahAhAthI baLadeva sAme dhasyo. siMha kizoranI jema kRSNa ane baLadeva teonI sAthe yuddha kare che. kUde che, bhame che, dAMta tathA kuMbha sthaLa para caDhe che. e pramANe teonA muSTighAtAdithI pIDAyelA kaMpatA zarIravALA khinna thayelA, ukheDAyela dAMtavALA baMne varAkaDA hAthIo maraNa pAmyA. tethI vismita hRdayavALA lokathI prazaMsA karAtA che baLa ane rUpa jenA, kUdatA govALIyAothI yukta evA kRSNa ane baLadeva baMne paNa mahela jevA maMcothI yukta, motI ane zreSTha puSpono avacUla (2) che jemAM, nirupama vastronAM caMdaravA che jemAM, caMdana ane kasturInA pracura rasothI sIMcAyela, puSpa ane pUjAnI sAmagrIthI yukta, zreSTha suvarNa ane ratnonA toraNavALA daravAjAo che jemAM evA mallonA akhADAmAM AvyA ane pachI eka maMca upara AvI caMdra ane sUrya samAna tejavALA potAnI prabhAthI sarva paNa rAjasamUhano parAbhava karatA bIjA lokone khaseDIne beThA. pachI baLadeve kRSNane kaMsa zatru batAvyo ane kamathI samudravijaya vagere svajano batAvAyA. bIjA rAjAo vagere paNa kRSNa ane baLadevane jue che ane parasparane kahe che ke A asAdhAraNa kAMtivALA koNa che? paramArtha zuM che ema koI jANatuM nathI. pachI kaMsathI prerAyelA bIjA ghaNAM mallo yuddha kare che pachI cANUra malla paNa kaMsanI daSTinI saMjJAthI Ubho thayo ane ghaNAM khuMkhArA mArato, bhUmine pagathI traNavAra pachADato sarvaprekSaka janane AkarSe che. "parAkrama sahita ane utsAha sahita je koI potAnA bhujanA baLanA garvane dhAraNa kare che te potAnA bApano beTo hoya to jaldI ahIM Ave." evA cANuranA vacanathI gusse thayela kRSNa maMca uparathI kUdIne siMhanI jema vAraMvAra phalAMga mArato raMgamaMcanA madhyabhAgamAM Avyo. (2456) kRSNanA hAthanA AsphAlanathI utpanna thayelA niyura paDaghAothI jarjarita thayela AkAza jANe phATe che. tathA caraNanA prahArathI haNAyeluM mahitala jANe tUTe che. e pramANe yuddha mATe sajja thayela manavALA kRSNane raMgamaMDapamAM Avelo joine samudranI jema moTA kalakala avAjathI raMgamaMDapamAM rahelo loka subhita thayo. cANUra ghaNo kaThina, puSTa skaMdhavALo, pracaMDa bhujA daMDavALo che jyAre kRSNa bAlAvasthAvALo che tethI A benuM yuddha ucita nathI. e pramANe bolatA lokane sAMbhaLIne gusse thayela kaMsa kahe che ke konA vaDe prArthanA karIne A govALIyA ahIM lavAyA? je khIra khAIne unmatta thayelA A svayaM yuddha kare che to teone koNa roke ? ane A nirIkSaNa karanAra loka zuM pArakAnI ciMtAmAM rata che ? A pramANe kupita thayela kaMsanA (32) avacUla eTale dhvajA athavA to nizAnanI nIce bAMdheluM vastra pharako 116 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vacanane sAMbhaLIne loka zAMta thayo. pachI kRSNa lokane kahe che ke dUdha pInAro evo A govALa bALaka je kaMipaNa kare che tene svastha thaI tame eka kSaNa juo. nAnuM evuM paNa vaja zuM moTA parvatane phADatuM nathI ? vacanayuddha, daSTiyuddha, mallayuddha ane zastrayuddha ema yuddha cAra prakAre che temAM zastra yuddhane choDIne bAkInA yuddho pradhAna che. mallone mallayuddha hoya che. vAdIone vacana yuddha hoya che. adhamone zastra yuddha hoya che ane uttama puruSone daSTi yuddha hoya che. A mallayuddhamAM cANUra kharekhara abhyAsI che paraMtu huM mallayuddhano abhyAsI nathI tethI hamaNAM aMtara (taphAvata)ne juo. A pramANe kRSNanI dhikrAIne joIne kaMsa zaMkita thayo ane duSTa daSTithI bIjA muSTika mallane IzAro kare che. tene Ubho thayelo joine baLadeva paNa jaladIthI maMca parathI UtarIne kRSNanI pAse jaladIthI Ave che. (2468) ekabAju kRSNa ane baLadeva che ane bIjI bAju te baMne paNa mahA mallo pRthvInI pIThane kaMpAvatA gulAMTa khAvAne pravRtta thayA. capeTAothI, muDhiothI ane vividha prakAranA kaeNcI (kAtara) baMdha vagere baMdhothI yuddha karavA pravRtta thayA, kRSNa cANUra mallanI sAthe ane baLadeva muSTika mallanI sAthe yuddha kare che. pachI teonA moTA prahAranA paDaghAothI AkAza jANe vedanApaNAthI avAja kare che. pratisamaya teonA siMhanAdane sAMbhaLIne ane mahAbhayaMkara yuddhane joine bhayabhIta manavALo prekSaka jana kSobha pAme che. (2472) vajathI parvatanA zikharanI jema kRSNa niSphara muSTithI cANUra mallanA hRdayane tADana kare che. koIpaNa rIte lakSya cUkavIne pachI bakhtara paherIne cANUre paNa kRSNane chAtImAM evI rIte haNyo ke jethI te zarIranI pIDAthI vyAkuLa cAre dizAone jue che. have khuza thayela kaMsa mallane daSTithI izAro kare che ane malla paNa jeTalAmAM muSTi ugAmIne kRSNane mAravA doDe che teTalAmAM muSTika mallane choDIne baLadeva cANUra mallane hRdayamAM evI rIte tADana kare che ke jethI te AMkha mIMcIne pRthvI para DhaLI paDyo. pachI kRSNa ane cANUra paNa bhAnamAM AvIne vegathI UbhA thAya che pachI kRSNa cANUrane mAthAthI daDha pakaDIne pRthvI para pADe che ane hRdayapara eka ja bharAvIne muSTithI . evI rIte haNe che ke jethI tenI AMkho phuTe che pachI tenA mukha-zravaNa ane nAsikAmAMthI lohIno pravAha nIkaLyo. (2478) pachI nIkaLato che dhAtuno pravAha jemAMthI evA parvatanI jema A maraNa pAmyo. pachI tene marelo joIne bhaya pAmelo kaMsa kahe che ke are ! are! A be govALone pakaDo ane mAro. mArI AjJAthI parivAra sahita naMdane pakaDIne mAro ane ApaNuM ahita karanAra tenuM sarvasva grahaNa karo ane je bIjo koipaNa duSTAtmA naMdano pakSapAta karaze te pachI bhale amAro svajana hoya to paNa marAze emAM koI zaMkA nathI. A pramANe sAMbhaLIne skurAyamAna thato che koparUpI agni jene evo kRSNa kaMsane kahe che ke re duSTI mArA bALaka evA bhAIone mAryA che tene tuM yAda kara ane te pAponA phaLone tuM hamaNAM anubhava ane je evo koI samartha hoya te tAre yamarAjanA gharamAM javAnuM che tenAthI rakSaNa kare (arthAt tane maraNathI bacAve). (2484) Ama kahIne kRSNa chalAMga mArIne maMca para caDyo ane kaMsanA mukuTane pADIne bhayathI kaMpatI AMkhavALA cAreya dizAone jotA kaMsanA mAthAnA vALane daDha 117 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pakaDIne maMca uparathI pRthvItala para pADIne curAtA che AbhAraNo jenA, vyAkula ane sarakIne . bhUmi para paDeluM che vastra jenuM evA kaMsane pharIthI paNa kRSNa kahe che ke he pApI ! maraNanA bhIru tArAvaDe je pApa karAyuM che tenA ja prabhAvathI tuM hamaNAM maraze. potAnI rakSA mATe je koI upAyo karAyAM te ja upAyo potAnA karAyela mahApApanA kAraNe sarve anarthaphaLane ApanArA thayA. A pramANe kaMsane kahIne kadarthanA karatA kRSNane joIne bhayabhIta ane vismita hRdayavALo A ati addabhuta zuM che e pramANe bolato sarvaloka citranI jema AlekhAyelo tyAM rahyo. (2489). ane A bAju baLadeva netrakabaMdhathI (3) sajja thaIne (bAMdhIne) kopathI vadhatA vIryathI potAnI chAtI sAthe muSTika mallane galApAzathI gADha bAMdhyo ane pachI koIka evI rIte nirdayabhIMsa dIdhI ke jethI tenA aMgopAMga yurAI gayA ane AMkho bahAra nIkaLI gaI. pachI lohInA samUhane vamato, sarva zvAsa rUMdhAtA yamarAjano atithi thayo. (2492) pachI kaMsanA sainiko talavArone ugAmIne jeTalAmAM kRSNane haNavA doDe che teTalAmAM gusse thayelo baLadeva maMcanA moTA thAMbhalAne ukheDIne mahAbhaTTone cUrato Ubho thayo. pachI gusse thayela yamarAja jevA baLadevane joIne sarva sainika palAyana thAya che ane kaMsa paNa mastaka para nakha ane paganA bhArathI kRSNa vaDe evI rIte AkAMta karAyo ke jethI tatpaNa te pApInI kathA samApta thaI (arthAt maraNa pAmo). ane A bAju kaMsavaDe jarAsaMdha pAsethI je sainya mAgIne lavAyela hatuM te samagra sainya saja thavA taiyArI karI. pachI samudravijaya vagere jAdavo potAnA sarvabaLathI sahita tenI sAthe yuddha kare che ane nAyaka vagaranuM jarAsaMdhanuM sainya bhaMgAyuM. pachI jevI rIte pavanathI prerAyelA vAdaLano samUha dizAomAM vikharAya che tema jAdavarUpI kuzaLa pavanathI prerAyela ane ruMdhAyo che pura praveza jeno evuM sarva sainya dizAomAM palAyana thayuM. (2498) bhAIonA vadhathI gusse thayela kRSNa kaMsane paNa vALathI pakaDIne raMgamaMDapamAMthI kheMcIne bahAra pheMkayo ane pachI yAdavanA vacanathI anAvRSTi zreSTha ratha laI AvIne kRSNa ane baLadevane rathamAM besADIne khuza thayo. A vAsudevanA ghare jAya che ane sarva yAdava varga paNa vAsudevanA ghare rahe che. pachI sabhA bharIne sarva yAdava varga beTho. kRSNa ane baLadevane AvatA joIne atIva harSathI zaurI UThIne teonI sanmukha jaIne AliMgana kare che. kRSNane khoLAmAM ane baLadevane ardhAsana upara besADIne beThelo vasudeva pharI pharI mastaka para cuMbana kare che. (2503) pachI ajANa evA jAdavo pUche ke A koNa che? vasudeva mULathI sarvavRttAMta teone jaNAve che. pachI samudravijaya rAjA khoLAmAM rahelA kRSNane ane moTA mAhatmavALA baLadevane pharI pharI abhinaMde che pachI eka nasakorAvALI putrInI sAthe khuza thayelI devakI AvIne kRSNane moTA snehathI bheTe che. have sarva jAdavoe kRSNanI anumatIthI maMtraNA karIne ugrasenano mathurApurInA rAjya para abhiSeka karyo ane zreSTha rUpavALI satyabhAmA putrI ugrasenavaDe kRSNane apAI ane kRSNavarDa ( mtraka eTale dhosarI sAthe baLadanA gaLA AsapAsa vIMTAto vacce badAma jevA ghATanI gUMthaNIvALo paTTo ke doraDuM je baLadane dhoMsarAnI sAthe bAMdhI rAkhe che. 118 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa moTI vibhUtithI lakSaNathI yukta evI te paraNAI. (2508). ane A bAju kaMsanA aMtaHpuravaDe tenA vadhamAM ghaNo pralApa karAyo. tathA marAyelA, dhULathI kharaDAyelA, duHstha evA kaMsane joIne atiduHkhI thayelI jIvayazA paNa ghaNo pralApa kare che. sajja (bALavA mATe ThAThaDImAM baMdhAyela) karAyela kaMsane jalAMjali paNa ApatI nathI ane kahe che ke pitAne kahIne, jAdava, baLadeva, kRSNa ane naMdano gotra sahita nAza karAvIne pachI huM patinuM maraNottara kArya karIza. (2511) A vAta samudravijaya vageree sAMbhaLI ane jIva zAne kahevaDAvyuM ke tuM pitAnI pAse jaladI jaIne A sarva vAta jaNAva. pachI te turata pitAnI pAse gaI. chUTAvALavALI ane raDatI jIvayazA kaMsanA vadhanI hakIkata sabhAmAM beThelA jarAsaMdhane kahe che pachI AzvAsana ApIne vizeSathI puchAyelI jIvayazAe atimuktaka muninA vacanAdi vyatikarane mULathI kahyo. teNe kahyuM ke he putrI ! naMdanI sAthe kRSNa prathama divase na haNAyo te sAruM na thayuM ane meM paNa tyAre A vAta na karI. doSo, kuzIla strI, vyAdhi, zatruo, luccAo ane duSTone mULamAMthI ruMdhavAmAM na Ave to vadhatA evA A duHkhane mATe thAya che. (2516) * tethI tuM hamaNAM raDa nahIM je anArya zatruoe mArA jamAine haNyo che tenA nAmane paNa huM nAza karIza. A pramANe AzvAsana ApIne somaka nAmanA rAjAne zikhAmaNa ApIne samudravijayAdi rAjAonI pAse mokale che. te paNa teonI pAse jaIne kahe che ke rAjA jarAsaMdha tamane je Adeza kare che tene tame sAMbhaLo. govALIyA kRSNa ane rAme mArA jamAIne kapaTathI haNyA che tethI jo tame potAnI riddhine icchatA ho to baMnene mane soMpI do. pachI samudravijaya kahe che ke bhAInA veramAM kRSNavarDa koIka rIte kaMsa haNAyo che to temAM rAjAne kheda kema thAya che? evI koIpaNa anIti nathI ke je kaMse na AcarI hoya tethI jarAsaMdha rAjAne paNa A kaMsa nigraha karavA yogya hato tethI kRSNa tene haNyo che temAM zuM ayukta che? ane jo jIvayazA tamArA vaDe tene apAI che to paNa zuM bIjo koI bhAIonA vadhane sahana kare? A pramANe bIjA paNa yAdavo vaDe potAno mata kahevAya chate somaka paNa kahe che ke are ! tamAre AnAthI zuM? yuktAyukata vicArane svAmI ja jANe che paNa sevakoe to svAmIno Adeza ja karavo joIe. vikalpothI zuM? je rAjAnuM sainya lavaNa samudrane pI jAya che to pachI khAbocIyAnA jaLamArganA pANI jeTalA tamArI tene zuM gaNanA hoya? svAmI potAnI udAratA (moTAMI)thI tArI pAse koIka rIte govALIyAone mAge che to eTalA mAtrathI zuM te svayaM levAne asamartha thayo? tethI nirarthaka ja baLavAnanI sAthe tuM virodha na kara. tuM riddhine hAtha na Apa, (sattAsaMpattine gumAva nahIM) te govALone arpaNa kara. (2528) A pramANe sAMbhaLIne kodha sahita Ubho thayelo kRSNa kahe che ke are! ame ghaNAM chIe e pramANeno tamAre kayo garva che? asaMkhyAtA tArAothI yukta caMdra zuM rAhu vaDe koLIyA nathI karAto? ghaNAM patrovALo vRkSono samUha zuM pavana vaDe nathI bhaMgAto? A jagatamAM koIno paNa sevaka svAmIbhAva zAzvata nathI kAraNa ke lokamAM prabhutva e parAkrama ane nItine adhIna che. nIti subuddhivAnone hoya che ane te subuddhi tamane nathI kAraNa ke akAryamAM je kadAgraha 119 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AraMbhAyo che te vinAzane mATe thAya che jethI kahevAyuM che ke keLa ane vAMsanA vRkSane (4) jo phaLa thAya to te tenA vinAzane mATe thAya che. tema puruSone akAryamAM thayelo rAga kuLanA vinAzane mATe thAya che pachI te dUta zreSTha AkRtivALA, sthira, sumatimAna evA kRSNa ane baLadevane AzayapUrvaka vAraMvAra jue che. pachI samudravijaya kahe che ke he somaka ! rAjAne kaheje ke putronI mAgaNIne choDIne anya karaNIyano Adeza kare. pachI somake kahyuM ke jo tuM putrone arpaNa nahIM kare to pRthvI para tArA vAsanI vAta to dUra rahI pAtALamAM paNa tArA vAsane huM joto nathI ane pachI anAvRSTi kaThora vacanothI dUtane dhamakAve che ane apamAnita ane dubhAyela manavALo te paNa tyAMthI nIkaLI gayo. (2537) pachI bIje divase sarva paNa yAdavo jeTalAmAM kArya (have zuM karavuM te)nI vicAraNA kare che teTalAmAM teoe zreSTha naimittika kroTkine puchyu. kroki kahe che ke mahAbaLavAna kRSNa ane rAma jaladIthI ahIM ardhabharatakSetranA svAmI thaze temAM koi zaMkA nathI. tame hamaNAM viMdhyaparvatanI abhimukha pazcima dizAmAM jAo ane pazcima samudranA kAMThe jaine nizcita thaine raho. kRSNanI agramahiSI satyabhAmA jyAM putrayugalane janma Ape tyAM tamAre nagarInI sthApanA karavI. e pramANe nizcaya karIne zubhadivase sarve paNa yAdavo pazcima dizAne sanmukha rAkhI nIkaLyA ane teonI sAthe mathurA saMbaMdhI tathA surasena dezano loka tathA saMpUrNa zauryapura tathA kuzArta dezano loka gayo. (2543) ane A bAju somakavaDe sarva vyatikara kahevAye chate gusse thayela jarAsaMdhe karelI che moTI pratijJA jeNe evA baLavAna kAla nAmanA potAnA putrane ghaNAM baLavAna pAMcazo rAjAonI sAthe yAdavonI upara mokale che. yAdavo AgaLa cAle che ane kAla pAchaLa jAya che ane jeTalAmAM kALa viMdhyAcaLanI ramaNIya taLeTImAM pahoMcyo teTalAmAM bharatArdhanA devatAo be sainya vacce thoDuM aMtara jANIne bIje divase kRSNa ane rAmanA rakSaNa mATe mArgamAM eka daravAjAvALA vistRta ane UMcA parvatane tathA jvALAonA samUhothI AkAzane bharI detI hajAro citAo tyAM vikurve che. varSARtunA vAdaLanA samUhanI jema vIjaLInA chaTA-ATopathI pUrNa, agninI jvALAonI zreNIothI thayela pILI kAMtivALo parvata zobhe che. (2549) have kAla A dRzyane ane chAvaNInA sannivezane, zUnya Asanone bhamatA hAthI, ratha ane ghoDAone jue che. azvazALAmAM ghoDAone jue che tathA AlAna staMbhamAM bAMdhelA keTalAka hAthIone jue che ane keTalAka baLatA ratha-hAthI-ghoDAone jue che ane be gAu dUra bhUmipara sarI paDelA bakhatara zasro Adine jue che ane taMbuo tathA baLatI citAone jue che ane eka citAnI pAse zreSTha vastrane dharanArI karuNa svarathI raDatI, puSTa stanavALI, chAtIne kUTatI eka strIne jue che pachI kAle tene puchyuM ke he mugdhA ! tuM kema raDe che ? A zuM vyatikara che ? pachI te kahe che ke jarAsaMdha rAjAnA bhayathI palAyana thatA yAdava rAjAonI najIka (34) keLa ane vAMsanA vRkSane ekavAra phaLa AvI gayA pachI bIjI vakhata kayAreya paNa phaLa AvatA nathI. pachI kAMto jAte sukAya che athavA prayojana na hovAthI loko tene kApI nAkhe che tethI kahevAya che ke keLane phaLanI prApti thAya eTale potAno vinAza nakkI ja che ema samajavuM tema prastutamAM 'akAryamAM rAga' e puruSa rUpI vRkSanuM phaLa che tethI te phaLa AvI jAya eTale nizcayathI te puruSano vinAza thavAno. 120 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hamaNAM jarAsaMghano kAla nAmano rAjaputra Avyo che tethI nAzI javA asamartha kAlanA bhayathI sarve A citAomAM patnI putra ane svajano sahita pravezIne badhA baLI maryA che. (2papa6) ane A citAmAM kRSNa, rAma ane yAdava rAjAo pravezIne maryA che ane teonA virahamAM teonA bhAIo paNa baLI maryA che. nAtha rahita evI huM paNa A citAmAM pravezIne hamaNAM marIza ema kahIne A paNa ekAeka citAmAM pravezI tethI mohita thayelA kAlAdi tenuM satya mAne che. kAla potAnA rAjAone kahe che ke meM pitA tathA bahenanI AgaLa pUrve pratijJA karelI che ke yAdavo jyAM paNa gayA haze tyAMthI kheMcIne pakaDIza ane te pApIo jo agnimAM pravezyA haze to paNa nahIM choDuM e pramANe kahIne DhAla ane talavAra hAthamAM laI agnimAM praveze che. mUDha evA sarva yavanarAjAdinI dekhatA AMkhanA ardhapalakArAmAM kAla maryo. pachI tyAM sUrya AthamI gayo. javanAdi rAjAo rAtrIe tyAMja rahyA ane savAramAM tyAM parvata paNa nathI. chAvaNI, hAthI, ghoDA ke ratho kaMIpaNa nathI. A bAju pravAsI cara puruSoe teone kahyuM ke yAdavo jIvatA ja kuzaLathI pazcima samudra tarapha jaI rahyA che. pachI nAyaka vagaranA yuvana vagere rAjAo, maMtrIo ane senApati vagereoe A devatAno vilAsa che ema jANyuM. (2pa05) ane kahyuM ke are ! ApaNA puruSArthano ahIM kayo viSaya che? yAdava pakSamAM rahelA devatAo paNa jene haNe che athavA bhAgya parogamukha thAya tyAre sarvapratikULa thAya che buddhi, svajana, potAnA putro paNa pratikULa thAya che to pachI devonI to zuM vAta karavI? (2567) ane rAma tathA kezavAdino puNyodaya Aje paNa navo aMkurita thayo ane ApaNA svAmIno puNyodaya bhogavAIne khatama thavA Avyo che. tethI jAdavonI sAthe kSayanuM kAraNa evuM yuddha racavAthI saryuM, tethI jaIne ApaNe prabhune yathAtathya kahIe. A pramANe eka matavALA thaIne magadharAjAnI pAse pahoMcIne kAlarAjAnA maraNAdinA vyatikarane kahe che. te sAMbhaLIne jarAsaMdha paNa mUrchAthI vivala thayelo pRthvI para paDyo ane cetanA prApta karyA pachI paNa svaparijanathI sahita ghaNo pralApa kare che. (2571) ane A bAju jAdavoe paNa kAlanA maraNAdino sarva vyatikara jANyo ane kroSTraki naimittika upara vizvAsa thavAthI tuSTa thayelA jAdavoe tenI pUjA karI ane sukhapUrvaka jatA teone mArgamAM cAraNamuni maLyA ane teNe samudravijayane kahyuM ke pUrve nami nAmanA jinezvara hatA temaNe harisena cakravartIne kahyuM hatuM ke A tAro putra batrIza IndrovaDe namAyela che caraNo jenA evA bAvIzamo tIrthaMkara thaze. rAma ane kRSNa navamAM baLadeva ane vAsudeva thaze. e pramANe cAraNa munivaDe kahevAyela hakIkatane sAMbhaLIne maharSita manavALA saurASTra dezanA vAyavya khUNAmAM ujjayaMta parvatanI pAse jAya che. ramaNIya prazasta bhUmi pradezamAM saMnivezane race che. aDhAra kroDa jAdavakULa ane ugrasena vagere rAjAo tyAM sthiratA kare che ane prazasta divase satyabhAmA rUpa lakSaNathI yukta putra yugalane janma Ape che. khuza thayelA jAdavoe tenA bhAmara ane bhAnu nAma rAkhyA. pachI kroSTraki naimittike batAvelA prazasta divase snAna karelo kRSNa balikarma karIne samudranI pUjA karIne susthitadevanI ArAdhanA mATe aThThamano tapa kare che. trIjA divasanI rAtrIe AsanakaMpathI kRSNane tyAM Avelo jANIne tenI pAse AvIne lavaNAdhipati 121. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratna-AbharaNa ane puSpothI kRSNane pUje che ane pAMcamukhavALo paMcajanya zaMkha kRSNane arpaNa kare che ane bIjo sughoSA nAmano zaMkha baLadevane Ape che ane vatsa, mINa AdithI kRSNa ane rAmanI pUjA karIne tuSTa thayela deva kahe che ke he kRSNa! teM mane kema yAda karyo ? kRSNa paNa tene ucita maryAdAthI sanmAna karIne kahe che ke jo huM navamo vAsudeva ane A navamo baLadeva hoIe to pUrve jema prathamanA tripRSTha vagere cAra vAsudevone samudranA kAMThe nagarInuM sthAna apAyuM che tema amane paNa nagara mATe sthAna Apa, he mahAyaza ! A kAraNathI tane yAda karyo che. cAraNamuni ane atimuktaka munivaDe je amane kahevAyuM che tene tuM sAMbhaLa koIka rIte potanapurathI acala baLadeva ane tripRSTha vAsudeva ahIM pUrve AvelA hatA. A prabhAsa tIrthamAM jaLakrIDAne karatA teo paNa nagarInA sthAnane Icche che ane teone tArA vaDe te sthAna apAyuM hatuM. (2589) ane IndravarDa mokalAyela kuberavaDe bAra yojana lAMbI ane navayojana pahoLI ramya dvArikA nagarI nirmANa karAI hatI ane te prathama vAsudeva ane baLadeva vaDe A nagarI bhogavAI hatI. ane saurASTra dezamAM vAripuramAM bIjA vAsudeva tathA baLadeva utpanna thayelA teoe paNa A ramya nagarI bhogavI che. AnartadezamAM zaktipuramAM utpanna thayelA cothA vAsudeva ane baLadeve A nagarI bhogavI che. Avazyaka sUtramAM dvipRSTa vagere traNa vAsudevonuM janma sthAna je dvArikA nagarI kahevAI che te Asanna bhAvathI kahevAI che (arthAt teono janma dvArikA nagarImAM ja thayo che ema nahIM paNa tenA najIkanA pradezamAM thayo che.) cAra baLadeva ane vAsudevone choDIne tathA teonA putra sivAya bIjA koI vaDe A ramya dvArikA nagarI bhogavAI nathI. (2595) e pramANe prayatnapUrvaka prArthanA karAyela vAsudevanA te vacanane sAMbhaLIne ane svIkArIne susthita lavaNAdhipati jAya che ane susthita deva vaDe te sthAna uparathI samudrane pAcho haTAvIne nagarI mATe karAyela sthAna para zakendranA vacanathI kubera tyAM Avyo ane eka rAtadivasamAM bAra yojana lAMbI ane navayojana pahoLI ratnothI nirmita zreSTha nagarIne race che ane te nagarInI cAreya bAjuthI nava hAtha bhUmimAM aDhAra hAtha UMco ane bAra hAtha pahoLA tathA kevaLa ratnothI killo nirmita karAyo che tathA seMkaDo yaMtrothI zobhita che, te mahAdurga kAMgArAothI ramya che, dhvajapatAkAnA cihnothI yukta che. tenA upara zilAno samUha sthApita karAyo che ane bhayaMkara siMhanI pratikRtio banAvelI che. ratnamaya aTArIo killAnA daravAjA tathA jharukhAonI zreNIothI ramaNIya che. A killAnI baMne bAju ratnothI baMdhAyelI khAIo che. te vedikAthI yukta che. be dhanuSya UMDI pahoLI che. nirmaLa pANInA samUhathI pUrNa che, jaLacara jIvothI bhayaMkara che, asthira taraMgovALI che, kamalanA vanathI yukta che ane duzmananA sainyane manathI paNa durvyavya che. (2703) dvArikA nagarInA mahelo zreSTha padmarAga, marakata-veruliya, aMka (eka sapheda ratnanI jAta che.) vagere vividha ratnothI ane maNi-suvarNa ane sphaTika ratnothI nirmANa karAyela che temAMnA keTalAka goLa corasa ane laMbacorasa che. girikUTa-sarvatobhadrA, svastikamaMdara-avataMsa ane vardhamAna Adi nAmathI prasiddha che. temAMnA keTalAka eka mALavALA che, 122 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka be mALavALA, keTalAka traNa mALavALA ane keTalAka cAra, pAMca ane sAta mALavALA tathA keTalAka aneka mALavALA che. (2606) ane te prAsAdo upavana, krIDA-sarovarAdithI puSkariNIothI tathA zItaLa nadIothI tathA suvarNa-maNithI racAyela krIDAparvata ane bhavanothI yukta che. darpaNa-koza-maMtraNA-bhojana-zayana-krIDAgharothI tathA snAna-sabhA-prasAdhanaAbharaNa-vilepana gRhothI yukta che tathA aMtaHpura ane devamaMdira gRhothI yukta che temaja badhA prAsAdo dhvaja mALAnA samUhanA zikharavALA che tathA sarva prAsAdo ratnamaya killAthI gupta che. zreSTha ratnothI nirmita ghaNAM jinamaMdirothI ramaNIya, bagIcA-vAvaDI-padma sarovarathI zobhita, zreSTha dhvajathI yukta evI dvArikA nagarIne racIne kubera potAnA sthAne jAya che. tuSTa thayela susthita deva paNa kRSNane kaustubhamaNi tathA ratnAdi alaMkAra, zakti, kaumudIgadA, naMdaka, khaDga ane ratnanI vanamALA tathA AzIviSa bANathI yukta be akSayabhAthA, atula sAraMga dhanuSya, garuDa dhvajathI yukta divya ratha tathA ghaNI divya vastuone Ape che. (2613) ane rAmane be bhAthAthI yukta dRDha mahAdhanuSya, muzala, azva, gaja tathA tAla dhvajathI yukta ratha Ape che. pachI pUrNa bhadra vagare yakSo kuberanA vacanathI teone ucita gRho batAve che ane temAM teo vase che ane yakSo sADAtraNa divasa sudhI te nagarImAM AbharaNa-ratna-suvarNa tathA vastradhana-dhAnyonI vRSTi kare che ane sarvapaNa loka saMpUrNa-sarvabhaMDArathI bharAyelo mahA samRddha thayo vadhAre zuM kahIe te nagarI indrapurI jevI thai. dhArikA nagarInI kIrti sAMbhaLIne Anarta-kuzArtA-surasena vagere sarva dezomAMthI loka AvIne dvArikAmAM vase che. ahIM kRSNa, rAma ane loka paNa nitya dhanurvedAdi kaLAono abhyAsa kare che ane AnaMdanA pUrathI bharAyelA bhagavAna ariSTanemi paNa bALaka hovA chatAM prauDhabhAvanA caritrothI sarvajanane harSita karatA ane devothI stavanA karAtA vadhe che. sarvakaLA ane AgamanAM kuzaLa ane sarvazAstronA paramArthane jANanAra, traNa jJAnathI yukta, prastuta viSayane jANatA evA bhagavAna kezava tathA rAmanA bharatArbusvAmI bhAvane tathA anya bhAvone paNa ane jAdavonA samagra bhaviSyanA artha (bhAva)ne kahe che. jinezvaranA caMdra jevA nirmaLa vividha caritrone joine atisRSita yAdava varga eka kSaNa paNa tenA pUMThane choDato nathI. (2623) pratidina hari ane rAma ariSTaneminI sevA kare che. tuSTa thayelA teo neminI sAthe hajAro krIDAone kare che. (2625) e pramANe traNa jJAnathI yukta saMpUrNa saMsAranA bhAvone jANanAra, dasa dhanuSyanI UMcAinA zarIravALA bhagavAna yauvana vayane pAmyA. have traNa lokamAM sArabhUta pudgalothI nirmita jagatanAtha caMdranI jema apUrva prakaTita rUpavALA tuSTine utpanna kare che te A pramANe marakatamaNi jevI kAMtivALA, traNa lokathI namAyela ane gUDha che naso jemAM evI ghUMTIvALA, raktamaNi jevuM lAla che taLIyuM jenuM evA prabhunA be paga zobhe che. mokSarUpI nagarInA daravAjAnA toraNane (daravAjAnA uparano ADo bhAga) Teko ApanAra marakata maNinA staMbhanI jevI kAMtivALI, vaLagelo che devono samUha jenI para evI prabhunI be zreSTha jaMghA zobhe che. zreSTha vajra jevo madhyabhAga che jeno, mAchalAnA peTanI jevA peTathI yukta, bhuvananA bhArane sahana 123 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI zake tevuM siMhanA kaTitaLanI jema prabhunuM vipula kaTitaLa zobhe che. marakata maNinI zilA jevuM vizAla, aMdara samAyo che sakala bhuvanano paramArtha jemAM, zrI vatsa laMchanathI vibhUSita evuM prabhunuM vakSa sthaLa zobhe che. prabhunI zreSTha kaMbu jevI Doka bhuvananA jIvonuM rakSaNa karavA samartha che. prabhunI bhujAo durgatirUpI nagarInA daravAjAne vize argalA samAna che. vRSabha jevA unnata skaMdhathI bhagavAna saddharmarUpI dhurAne vahana karavAmAM samartha jaNAya che. traNa bhuvanane sukhakAraka evA nava vAdaLanA gaMbhIra zabdathI bolatA prabhunA vidruma jevA lAlavarNavALA be hoTha zobhe che. skurAyamAna thatI macakuMda jevI nirmaLa dAMtanI kiraNAvali zobhe che. prabhunI nAkanI dAMDI mananI jema saraLa che ane AThamanA caMdra samAna bhAlatala AMkha rUpI kamaLanA mALanI jema prazaMsanIya che. laTakatA kAnamAM parovAyela maNinA kuMDala tathA mukha ane gAlanI kAMtithI jANe bhaya pAmyo hoya tema mAthAmAM chupAi gayela vALano bhAra aMdhakArane sahana kare che. jinezvaronA rUpaguNane vizeSathI varNana karavA koNa samartha thAya? AthI jina paNa jinanA rUpane sAmAnyathI ja varNana kare che te A pramANe- (2637) jo sarva devo potAnA rUpane vikurthIne (bheguM karIne) aMguThA pramANa zarIramAM samAvI de to paNa jinezvaranA paganA aMguThAnuM je rUpa che tenI zobhA AgaLa te mAtra kolasA barAbara che. te samaye lokamAM kRSNa ane rAma svarUpavAna kahevAya che chatAM teonuM rUpa devo karatA anaMtaguNa nyUna che ane devonuM rUpa gaNadharo karatA anaMtamAM bhAge che ane gaNadharonA rUpathI tIrthaMkaronuM rUpa anaMtaguNa hoya che (2640) AnA pachI tribhuvanamAM rUpanI kathA samApta thAya che. (arthAt jagatamAM tIrthaMkaronuM rUpa sauthI adhika che.) tethI jinezvaronA rUpAdi guNonuM varNana karavAmAM amArI zakti kyAMthI hoya ? bIjA paNa jinezvaro saubhAgya ane rUpa guNanA bhaMDAra hoya che. paraMtu bahu sukRtanA bhaMDAra zrI ariSTanemi jinezvaranA nAmamAM paNa koipaNa rIte nahIM samAtuM saubhAgya jagatamAM tevI rIte bhame che ke jethI prabhunuM nAma grahaNa karavA mAtrathI paNa loka apUrva harSane pAme che. have te bhagavAna jyAM jyAM jAya che tyAM tyAM dvArikAnagarInI sakAmA kAminIonI AMkha rUpI zreNIothI vIMTALAya che.(2644) UbhelA, beThelA ke ramatA ke jatA ke bolatA ke hasatA athavA zubha pravRttine karatA nemine dhyAna karatI ke tenI ja kathAmAM vartatI athavA havelImAM rahelI tene ja jotI ramaNIo gRhakAryane karatI nathI, bhojana karatI nathI, nidrA karatI nathI, cena pAmatI nathI ane nemimAM tallIna thaine rahe che. A pramANe zrI nemikumArane AzrayIne kAmadeva vaDe nagaranI strIo sva (kAma) vaza karAi ane strIone AzrayIne vilIna mAhatmyavALo kAma nemine talanA photarA jeTalo paNa calAyamAna nahIM karI zakavAthI khIjAine neminA zarIramAMthI nIkaLI gayo. nemi jinezvaranA zIlAdiguNanA samUhane joine tyAM sarvaloka paNa zIlAdi guNamAM nirata thayo. akrUrAdi sarve paNa bhAio tathA sarva nagarano loka paNa nemi jinezvaranA nirmaLa caritrono abhyAsa kare che. (2651) te nagarImAM je koi guNI, vicakSaNa ke guNIjanane vize anurAgI che teo eka kSaNa paNa zrI nemijinezvaranA pagarUpI kamaLane choDatA nathI. vadhAre zuM kahIe ? strIo, guNavAno tathA subhaTo zrI neminAthanA saubhAgyaguNa 176 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane parAkramaguNanI kathAmAM Asakta che. pachI samudravijayarAjA neminAthanA guNothI praharSita manavALI evI mahArAjAonI zreSTha kanyAone nemijinezvara mATe pasaMda kare che. paraMtu jANelo che sakala saMsAranA bhAvono paramArtha jeNe tathA haNAyo che kAmadevano prabhAva jenA vaDe evA nemijinezvara vivAhanA nAmane paNa icchatA nathI. pharI pharI saMsAranA svarUpanA paramArthane bhAvatAM, ghaNI viTaMbaNAvALA saMpUrNa bhavanATakane jotA nemi jinezvara tyAM rahe che. (2656) ane A bAju kayAMyathI nArada Avyo paNa satyabhAmA anyakAryamAM vyagramanavALI hovAthI teno satkAra na karyo. tethI gusse thayelo nArada A pramANe vicAre che ke Ane zokyapaNAmAM pALuM.(arthAt kRSNa bIjI strIone paraNe tevuM karuM) jethI garviSTha haiyAvALI evI A satata duHkhane anubhave ane A bAju kuMDinI nagarInA bhImaka rAjAno putra rukmi rAjA che ane rukminI te nAnI bahena che. kamaLamukhI, suvarNa zarIravALI, rUpanA atizayathI yathArthanAmavALI evI samagra srIonI rUpazobhAne parAbhava kare che. tethI satyabhAmA karatA A adhika rUpavALI che ema jANIne nArade tenI pAse jaine kRSNanA rUpanuM varNana karyuM ane kRSNanI AgaLa rukmiNInA rUpanuM varNana karyuM. pachI prArthanA karAto rukmi rAjA kRSNane te bALAne Apato nathI ane kahe che ke mAruM kuLa uttama che ane A govALa che ane damaghoSa rAjAnA putra zizupAlane A apAi che. tenuM haraNa karIne kRSNa tene paraNyo ane svarganA devanI jema pAMceya prakAranA bhogone tenI sAthe bhogave che (2664) pachI krame karIne rukmiNIne pradyumna nAme putra janme che ane satyabhAmA paNa bhAnu nAmanA zreSTha putrane janma Ape che. pachI paNa nArada kRSNane kahe che ke vaitADhya parvatapara jaMbu nagaramAM jAMbavAna nAmano khecarAdhipati che, tenI zivacaMdrA nAmanI bhAryA che ane teone vizvaksena nAmano guNavAna putra che ane jAMbavatI nAmanI zreSTha putrI che tenA rUpAdi guNonuM varNana karavA bRhaspati paNa samartha nathI. Ama sAMbhaLIne kRSNa anAvRSTinI sAthe jaine tenuM apaharaNa karIne tathA jAMbavAna rAjAne yuddhamAM jItIne jAMbavatIne paraNe che. rukmiNInI sAthe jAMbavatIne ghaNI prIti thai. pachI siMhadvIpa rAjAnI lakSmaNA kanyAne paraNe che. pachI ArjavapurI nagarInA rASTravardhana rAjAnI suzImA putrIne paraNe che. vItabhaya nagarano merurAjA svAmI che tenI caMdramatI bhAryA che ane teone gaurI nAme putrI che tene kRSNa paraNe che. hiraNyanAbhanI zreSThaputrI padmAvatIne paraNe che. gaMdhAradezanA svAmInI gaMdhArIputrIne paraNe che. A ATheyanI sAthe kRSNa zreSTha bhogone bhogave che. (2673) jAMbavatIne zAMba nAmano prasiddha putra thayo tathA satyabhAmA paNa bhAnuka nAmanA putrane janma Ape che enI bIjIpaNa devIone zreSTha lakSaNathI pUrNa, mahArathI uttama prakRtivALA ghaNAM putro thayA che. (2675) ane A bAju yavanadvIpathI jaLamArgathI vANiyAo AvyA ane teo dhArikA nagarImAM ghaNuM dhana kamAyA. pachI bIjA karIyANA kiMmatI hovAne kAraNe magadha nagaramAM lai javAyA. jo A samudrakAMThA para ATaluM mAtra dhana kamAvI zakAya che to magadhapuramAM ghaNuM kamAvI zakAze ema vicArIne krame karI teo tyAM magadhadezamAM gayA ane pachI ratnakaMbala vagere sarva karIyANAone rAjAnA ghare lai gayA. jIvayazAe tene oine sastI kiMmate mAgaNI karI. pachI viNako kheda pAmyA ane potAne niMde che ke dvArikA choDIne maMdabhAgyavALA evA ame ahIM kema AvyA? 125 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAdavone choDIne bIjo koNa amane icchita lAbhane Ape? ityAdi teonA vacana sAMbhaLIne jIvayazA bhaya pAmI. jIvayazA yAdavonA vyatikarane pUche che ane teo paNa dvArikAnA vasavATAdi sarvavRttAMta tene kahe che. (2682) pachI saMbhrAMta evI A jarAsaMdhanI pAse jAya che ane karuNAthI vilApa karatI paDI ane vyAkula zarIravALI tyAM svastha karAine pitA vaDe puchAi. jIvayazA paNa vANiyAoe kahelA vyatikarane vistArathI kahe che. pachI jarAsaMdha kAla ane kaMsanA maraNa yAda karIne ghaNo gusse thayo ane mahAsubhaTa sUrasena senAdhipatine AjJA kare che ke bharatArdha nivAsI rAjAone dUta mokalAvo ke jethI teo badhA sajja thaine ahIM Ave. senApati vaDe temaja karAyuM hajAro yuktiothI maMtrI vargathI vAraNa karAto paNa pracaMDa gussAvALo bhraSTa mativALo jarAsaMdha prayANa kare che ane jeTalAmAM teno jamaNo paga upaDe che teTalAmAM koike 'chaTa' e pramANe chIMka khAdhI ane mArgamAM jatA kALI bilADIo ADI UtarI. hAthI upara caDhatA jarAsaMdhano 'taTa' e pramANe hAra tuTyo, mAthA parathI muguTa paDyo ane vAjiMtrano virasa avAja thayo. udvega karanAro, kAMkarA sahita kaThaNa, pracaMDa, pavana vAya che ane tenAthI dhvajapaTa sahita rAjAnuM zreSTha chatra ekAeka bhaMgAyuM. lAkho hAthI, ratha ane ghoDAthI sAMkaDo thayela, kroDo subhaTothI vyApta thayelA mArgamAM sainya cAle chate samudranI mahAbharatInA pANInI jema uttama hAthI ane ghoDAo satata mUtra ane maLane choDe che. rathonI dharIo bhAMge che. senApatio nirutsAha thAya che. lohIno varasAda paDe che. dhULavALI sarva dizAo kalakala avAjane kare che. kAgaDAo ane ziyALo virasa avAjane kare che. Ama AvA prakAranA ghaNAM apazukanone avagaNIne yuddhanI utAvaLanA utsAhathI bharAyela aMgavALo jarAsaMdha nagaramAMthI nIkaLe che. cAreya dizAomAMthI pratidivasa AvatA rAjAothI, lAkho hAthI-ghoDA-ratha ane zreSTha padAtiothI tenuM sainya pratidivasa moTuM thatuM jAya che. nagara gAmathI saMkIrNa pRthvIne joto jarAsaMdha akhaMDa prayANothI satata pazcima dizAmAM jAya che. (2696) ane A bAju nArade samudravijayAdi rAjAonI pAse jaine jarAsaMdha rAjAnuM Agamana kahyuM. ullasaMta mAhatmyavALA sarve paNa yAdavo te sAMbhaLIne samudranI jema kSobha pAmelA khuza thaine te viprane pUje che ane cAra puruSo vaDe paNa teone jarAsaMdharAjAnuM Agamana kahevAyuM. badhA maMtraNA kare che ane koaeki naimittakane pUche che. teNe paNa kahyuM ke Avo jarAsaMdha rAjA nizcayathI maraze ane kRSNa paNa zaMsaya vinA ja bharatArdhano svAmI thaze. pachI yuddhanA vijaya mATe ane prasthAnamAM kRSNa abhiSeka karAyo ane zubha divase badhA rAjAo bhegA thayA. pachI samudravijayAdi rAjAonI sahita kRSNa zItala ane anukUla pavana pramukha prazasta zakunonA samUhapUrvaka nagarImAMthI nIkaLyo. (2702) pachI kRSNa izAna khUNAmAM pIstAlIsa yojana jaine sinnapallI pradezamAM AvAsane kare che. pachI zrI kRSNa rAjasabhAmAM beTho tyAre anAdhRSTie kahyuM ke jarAsaMdha rAjA cauda yojananA aMtare rahelo che. jarAsaMdha baMdhujananI avajJA kare che, mitravargane udvega kare che, sabhAmAM ja gusse thAya che te pramANe svecchAthI khuza thAya che, svajanone saMtApe che, sAdhuone vize pradeSa kare che, devagurunI avajJA kare che, 126 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtrIonuM sAMbhaLato nathI. divase ghaNuM sUve che, rAtrIe nidrA karI zakato nathI. prajA virakta thai che. baMdhujana tenA vize vimukha thayo che. tenA sainyamAM haMmezA bhaya utpanna karanArA utpAdo dekhAya che. evo koI divasa nathI jyAre dunimitta ane apazukana na dekhAyA hoya. aNuvRtti (anusaravA) mAtrathI ja rAjAo tyAM rahyA che paraMtu prItithI ane bhayathI he kRSNa tArA vize ja anurakta che. A pradeza potAnI dezanA sIma para che tethI he goviMda! A sthAne rahelA tArA sainyathI te avazya jItAze. A sAMbhaLIne ayyata senAdhipati tathA samudravijaya AdinA vacanathI kRSNavarDa potAnA sainyanI cAre dizAmAM khAI vagere ucita karAvAyuM. have kRSNathI yukta yAdava sainya tyAM AvyuM che e pramANe sAMbhaLIne jarAsaMdha kahe che ke je dvArikAnagarImAM jaIne paNa jene haNavAnA hatA te kALathI kheMcAIne ahIM AvyAM che. A govALIyAo bhale potAnuM hita na samaje paNa A samudravijaya kema mUDha thayo? je mArA sainyarUpI mahAsamudranI AgaLa sastunI muki samAna che. athavA mRtyu samaye A jIvo svayaMbodha pAmatA nathI. bhAgyanA viparIta bhAvathI konI buddhi bhraSTa nathI thatI? (2015) jarAsaMdhe A pramANe kahyuM eTale haMsaka maMtrI kahe che ke yAdava sainya tuccha che e pramANeno nirNaya deva na kare kAraNa ke anya rAjAothI baLadevanuM baLa aparimita kahevAyuM che. ane viSNunuM je baLa che tene maharSio A pramANe jaNAve che. soLahajAra rAjAo sarvasainyanI sAthe kUvAnA kAMThe rahelA, sAMkaLathI baMdhAyelA vAsudevane kheMce che ane vAsudeva DAbA hAthathI kheMcanArAonI sAMkaLane pakaDIne bhojana kare ke vilepana kare to paNa teo vAsudevane calAyamAna karI zakatA nathI. ekalo paNa vAsudeva koTizilAne hAthamAM laI UMcake che ane cakInuM baLa vAsudeva karatAM bamaNuM hoya che. tenAthI paNa tIrthakaro anaMta baLathI yukta jANavA. teo pRthvIne chatra ane merune daMDa kare che athavA vadhAre zuM kahIe teonuM sAmarthya lokane alokamAM pheMkavAnuM varNavAya che. vIryanI kathA teo vize pUrNa virAma pAme che. (arthAt tIrthakarothI anya koI vizeSa vIryavAna nathI.) tethI ariSTanemi ekalo paNa sarva tribhuvanane jItavA samartha che. jenI pAse sarva indro paNa cAkaro che to ApaNe tenI zI visAtamAM ? ane bIjuM atirathI, mahArathI, samarathI ane ardharathI ane rathI rAjAo lokamAM viparIta kamathI pradhAna hoya che (arthAt rathI karatA ardharathI baLavAna hoya che tenAthI samarathI baLavAna hoya che..) bhagavAna ariSTanemi, kRSNa baLadeva ane tame A cArane choDIne hAlamAM koI baLavAna nathI tethI ApaNA pakSamAM tame eka ja atirathI cho ane duzmananA pakSamAM traNa atirathI che ane mahArathI vagere keTalAka ApaNA pakSamAM che tathA keTalAka parapakSamAM che ane bAkInuM sainya che temAM keTalAka akSauhiNI mAtra teone paNa saMbhave che. je sainyamAM nava hajAra uttama hAthIo hoya, nava lAkha uttama ratho hoya tathA navakoDa ghoDA ane subhaTo hoya te akSauhiNI sainya kahevAya che. jo ke zatruonuM sarvapaNa sainya ApaNA eka rAjAnA baLanI samAna nathI to paNa ekalA ariSTanemi paNa saMpUrNa traNa bhuvanane jItanArA che. vAsudeva, baLadeva vagere paNa tamane badhAne jItI zake tema che. tyAre je rohiNInA svayaMvaramAM ekalA vasudeve je parAkrama batAvyuM te zuM tamane yAda nathI AvatuM ? tethI nemijinezvara indrone paNa namaskaraNIya che. tethI 127 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskArane choDIne tene vize koIno paNa parAkrama yogya nathI. (2732) A pramANe haMsake kahyuM eTale jarAsaMdha kahe che ke jo e pramANe che to nemijinathI yukta te sainya mArA putra kAlanA bhayathI palAyana thaIne pazcima dizAmAM kema chUpAI gayuM ? athavA teoe zaurya ane mathurAdi dezane kema choDyo? pachI haMsake kahyuM ke he deva! A nyAya che paNa bhIrupaNuM nathI, kAlAdithI nirapekSa parAkrama manuSyane phaLato nathI. te ja divasano janmelo siMha madanIyAonI sAthe yuddhano samAraMbha karato nathI. atibALaka evo sApa paNa AkramaNa karanArane DaMsa deto nathI. kAlAdinI apekSAe kiyAdionuM karavuM e nItimAnono mArga che athavA duzmanone nAza karavA pIchehaTha karavuM te paNa upAya ja che. A avasare haNavAnI icchAvALo evo paNa siMhanI jema saMkoca kare che tethI moTAonI viceSTAone koNa jANavA samartha che? athavA kAlanuM paNa je udAharaNa che te prasiddha ja che. ahIM vadhAre zuM kahevuM ? e pramANe pratipakSanuM varNana karatA haMsaka maMtrI para gusse thayelo rAjA jeTalAmAM kaMIka bole teTalAmAM hiMbhaka maMtrI kahe che ke puruSanI jIta puNothI thAya che paNa prasiddhithI nahIM ane apuNya (pApa)thI parAjaya paNa thAya che e pramANeno he deva! nizcaya nayano mata che. paraMtu vyavahAranayanA matathI puruSe nIti apanAvavI joIe. ane te yuddhanA AraMbhamAM durgano Azraya karavo joie ane te durga jaLa, parvata ane vyuhanA bhedathI traNa prakAre kahevAyo che. nItimAM nipuNa puruSo samAna bhUmine vize bRha durgane icche che. (2743) tethI hajAra ArAvALA, pacAsacakanI dhArAnA maMDalavALA, anekagaNa rAjAothI nirmita ativiSama cakravyuhane karo. A pramANe tenA vacanane yukti saMgata mAnIne rAjA sainyamAM tuMbAdi racanApUrvaka cakravyuhane karAve che ane pachI niyukta puruSoe yAdavonI pAse jaIne kahyuM ke magadharAje cakravyuhanI racanA karI che ane pachI yAdavoe vasudevAdinA matathI caMcupramukha racanAthI sudurga garuDa nyUhane karyo. (2747) ane A bAju zaurIpakSanA sarva khecara rAjAo AvyA ane zaurInA pratipakSa rAjAo magadhapatinI pAse gayA. have zatrunA ekaThA thayelA sainyanuM dusAdhyapaNuM jANIne zaurI tene sAdhavAne mATe vaitADhya para rahelAonI pAse jaladIthI gayo ane jatA evA teNe zrI nemine tathA baLadevane kRSNa bhaLAvyo. janmAbhiSeka vakhate meruparvata para devoe prabhunA bAhu para zreSTha prabhAvavALI azastravAhikA nAmanI mUlikA (auSadhi) bAMdhI hatI te prabhue kRSNane ApI.. ane A bAju Indra jANyuM ke zrI nemiprabha bhAInA kAraNe yuddhanA abhilASI che tethI potAnA mAtali sArathine kahyuM ke upakalpita (vikurvelA) moTA divya rathane lai jA. pachI mAtalI ratha laIne nemijinezvara pAse Avyo ane tyAM prabhu divyazastrathI saMpUrNa rathamAM ArUDha thayo. (2763). pachI khuMkhAra karatA azvanA samUhovALA, gAjatA hAthIovALA, raNakAra karatA rathovALA baMne paNa bhUho paraspara sanmukha cAlyA. baMne vyuhanA agra sainikonuM yuddha thayuM. yAdavanuM agrasainya bhaMgAyu ane kRSNane zaraNe gayuM. pachI baLadeva vaDe kRSNa kahevAyo ke A vyuha zatruothI evI rIte racAyo che ke te so varasa sudhI nahIM jItAya. tethI traNa sthAne A DyUha bhedIne vighaTana karAya. dakSiNa bAjuthI mahAsubhaTa zrI nemijina bUhane bhede, uttarathI arjuna ane madhyathI anAdhRSTi bhede. pachI kRSNa vaDe traNeya mahAparAkramIo te pramANe jaNAvAyA. 128 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have te te rAjAoe tuMbamAM, ArAmAM ane cakadhArAnI saMdhimAM je je rAjAo rahelA hatA te sarvane jItIne jevI rIte jaMgalI pADAothI sarovaranuM pANI viloDa karIne (mathana karIne) bhedAya tema ghUhane bhedI nAkhyuM ane zaraNa rahita te cAreya dizAmAM palAyana thayuM. zrI nemi jinezvara vaDe lAkho rAjao sahita kukamI rAjA hatamathita karIne lIlAthI jItAyo have teo vaDe rukumIrAjA bhedAye chate jema mahAnadIonA pANI samudranA pANIne bhedIne praveza kare tema nemi jinezvaranI pAchaLa tenA sainya praveza karyo. tyAM ja pAMDavonI sAthe kauravonuM mahAyuddha thayuM. duryodhanAdi sarva kaurava varga haNAyo. pharI paNa zrI nemijinezvara vaDe mahArathI bhaga dattAdi rAjAo saMgrAmamAM jItAyA. tyAra pachI prAyaH te sarva sainya nAyaka vagaranuM zUnya, bhayavALuM, khedane pAmeluM magadhapatinA zaraNe gayuM. magadhapati vaDe senApati hiraNyanAbha Adi rAjAonA maraNane sAMbhaLIne kheda karAyo, ciMtA karAi, udAsInatA karAi. zizupAlane uddezIne ghaNAM kheda vacano bolyo pachI tenA vaDe paNa dhIravacanothI svastha karAyo . pachI magadhapati vaDe zizupAla dasa hajAra rAjAonI uparI senApati tarIke nimaNuMka karAyo. (2768) pachI yuddhamAM haNAyela kAla ane kaMsa rAjAnA verane cittamAM ghaNuM yAda karato krodhita ane khedita jarAsaMdharAjA svayaM bIje divase yuddha mATe cAlyo. apazukana ane dunimittothI vArANa karAto chatAM magadha naranAtha yuddhamAM Ave che ane zubhazukana ane zubhanimittothI uttejita karAyela kRSNa paNa yuddhamAM Ave che. (2771) pachI dhuMA kuMA thatA baMnenA sainyo paraspara TakarAya che ane pachI mAgadha sainya vaDe ghaNuM yAdava sainya haNAyuM. magadhezvarano yavana nAme yuvarAja putra che te duryodho kopita sakalajana samUhane haNato mahAyuddhane karIne sAraNakumAra vaDe haNAyo, tenA maraNane sAMbhaLIne jarAsaMdha aMya yuddha mATe taiyAra thayo. teNe aDadhA kSaNathI sarva yAdava sainyane vidhurita karyuM. ratha ane ghoDAno cUro karyo, hAthIone haNyA ane padAtione pADyA.(2775) ane tema thaye chate yAdava sainya kevuM thayuM? tene kahe che, sainyoe zreSThavAhano choDI dIdhA che. abhimAna choDI dIdhuM che, talavAro hAthamAMthI paDI rahI che, subhaTonA mastako paDI rahyA che, chatro ane cihano kapAI rahyA che. ghaNAM dhaDo (kabaMdha) nRtya karI rahyA che. subhaTo potAnA svAmIthI virakta thayA che. madonmatta hAthIo prerAyA che, azvono samUha prerAyo che, bhayanI vyAkuLatAthI zastrone choDI dIdhA che. rathonA samUhathI mArga ruMdhAyo che. parasparane preraNA karavAmAM udhata che. bhIruvarga palAyana thayo che, magadhezvaranA bANathI tADana karAyeluM sainya yuddha bhumimAM paDyuM che, je avazeSa rahyuM che te jIvavAnI AzA vagaranuM che. A pramANe sainya vidhurita thayuM tyAre bhuvanane Teko ApavA mATe staMbha samAna eka zrI neminAtha ja divyarathathI aparAbhava rahyA. have nemijinezvara tevI sthitivALA sarva paNa yAdava sainyane joIne dhanuSya khece che ane divya zaMkhane pUre che. (2782) prabhunA dhanuSyanA TaMkArathI badhirita (baheruM) karAyeluM ane zaMkha zabdathI saMbhrAnta thayeluM sarva paNa mAgadhasainya mUcchathI vyAkuLa zarIravALuM thayuM. jinezvaro traNeya bhuvananA anugraha ane nigraha karavAmAM samartha hoya che to teone magadhezano nigraha karavAmAM zI gaNanA hoya ? paraMtu A yuddha sAvadya che ane lokamAM 129 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avo bhAva nizcita thayelo che ke prativAsudeva vAsudeva vaDe ja haNAya che. pachI zatrusainyane pIDita karI potAnA sainyane svastha kare che. pachI sainyasahita yuddhiSThira-bhIma-arjuna nakula Adi rAjAo tathA samudravijaya, sAraNa, adhUra vagere rAjAo duzmananA sainyane ruMdhe che ane cArebAju potAnA sainyane sthApita kare che eTalAmAM vanano hAthI jema haraNanA ToLAnI viloDanA kare tema samudravijayAdi sarve rAjAone vikSobha karato ane koipaNa vaDe skhalanA nahIM karAto, virasane bolato, gusse thayelo zizupAla rAjA rathamAM beThelA kRSNa pAse jeTalAmAM pahoMcyo teTalAmAM devone paNa vismaya karAvanAruM tenI sAthe yuddha thayuM ane asAdhAraNa bhujAnA baLavALA kRSNavaDe te tyAM haNAyo. have te zizupAla subhaTa haNAye chate asahiSNu ane gusse thayelA tenA daza hajAra rAjAoe eka ja samaye potAnA sainyothI magadhAdhipanI sAthe maLIne evI rIte yuddha karavAnI zarUAta karI ke jethI devo paNa A zatru che, A sainya che ane A zeSa rAjAo che ema oLakhI zakayA nahIM. traNa jJAnathI yukta, amUDha lakSyavALA zrI nemijina saMgrAmane te pramANe joine mAtila sArathine A pramANe kahe che ke tuM rAjAonA madhyathI indranA rathane haMkAra jethI lAkho zastrothI haNatA teone huM jItI lauM nahIMtara A badhI yAdavI senA jIvatI raheze nahIM (arthAt maraze) A pramANe prabhue kahyuM eTale mAtalie rathanA ghoDAone jaladIthI haMkAryA. nemi paNa divyazaMkhane pUre che tethI sarvapratipakSa trAsa pAmyo ane bhayaMkara TaMkAra karatA indranA dhanuSyanuM AsphAlana kare che ane siMhanAda kare che ke jethI pRthvInA valayo kaMpavAthI parvatanA zikharo paDyA ane paraspara aphaLAvAthI sarva hAthI-ghoDArathano samUha ghaNo trAsa pAmyo. A pramANe te siMhanAdanA avAjathI magadhasainya bhayabhIta thai trAsa pAmyuM. siMha jema haraNanA ToLAne viloDana kare tema neminjina eka rathathI sarva sainyanuM mathana kare che ane rathathI sarva sthAno sUre che. bANone chede che, dhvaja-chatra ane cihnone pADe che. (2799) moTA mAhatmyavALo, askhalita, nemijiNaMdano ratha cAre tarapha eka sAthe bhamatA uMbADIyAnA cakranI jema dekhAya che. jevI rIte pAtALa taLamAMthI nIkaLIne mahAmaccha ekalo paNa samudrano kSobha kare che tema nemino ratha te saMpUrNa sainyano kSobha kare che. e pramANe hAthI-2tha ane padAtithI ruMdhAyelA dasa hajArathI adhika rAjAo yuddhamAM jinezvara vaDe bhagna utsAhavALA karAyA. zrI nemijinezvare indre ApelA dhanuSyamAMthI bANono varasAda varasAvyo tethI magadhAdhipanA sainyamAM cAmarono samUha paDavA lAgyo. dhvaje chedAyA, sainyano jusso osarI gayo, zarIra paranI rakSaNadAyaka sAmagrI tUTavAthI kavaco paDavA lAgyA. mAthA paranA bakhtaro cAlyA gayA, sarva sainya zastrathI vIMdhAyuM. ratho curAyA, hAthI ghoDAno samUha nAza pAmyo. sainikonI AMkho cakaLa vakaLa thai. mRganA samUhanI jema ghaNI unmattatA zarU thai. rAjAono samUha bhayathI saMkucita thayo. pratApathI rahita sainya vikharAyuM. sarva sainya bhAna vinAnuM thayuM. pUrvanuM abhimAna nAza pAmyuM. bhaTonA samUha vinAnuM thayuM. vyavasAya vagaranuM thayuM. azvAdi vinAnA ekeka chUTA chavAyA mANasa mAtra rahyA. jevI rIte unALAmAM pAka laNAya javAthI hariyAlI vinAnA khetaro dekhAya tevI rIte upakaraNa (zastro) vinAnuM mAgadha sainya tevuM thayuM. zrI nemijinavaDe moharUpI zastrathI vimohita karAyeluM mAgadha sainya cAlatuM nathI, vaLatuM nathI, bolatuM 130 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. mUDhamanavALuM ceSTA vinAnuM thayuM. mathAyo che aMdhakAra jenA vaDe, graha ane tArAnuM bhuMsAyu che tejanuM mAhatmya jenA vaDe evA savAranA sUryanI jema yuddha bhUmimAM nemikumAra zobhe che. (2810) pachI mAgadha sainyamAM keTalAka kahe che ke A te kRSNa che ke je kAlinAga-kezI-kaMsa cANurane nirmathana karanAro saMbhaLAya che. bIjA keTalAka kahe che ke A te nathI kemake tene AvI zakti nathI tethI A cakravartI che ane bIjA kahe che ke A cakravartI paNa nathI kemake te chello thaze. pahelAnA cakravartIone paNa AvI zakti hotI nathI. tethI nizcayathI yAdava pakSamAM Avelo A indra che. paramArthane jANanArA bIjA kahe che ke A je che te indra nathI kemake marakata maNinA varNavALo, vilaMghita karAyuM che sarva jagatanuM rUpa jenA vaDe, traNa jagatamAM uttama, traNa jagata vaDe namAyuM che caraNarUpI kamaLa jenuM, traNa jagatanA svAmI, traNa jagatanA jIvo karatA anaMtaguNA baLavAna evA A che to indramAtranI zI vAta karavI ? arthAt indranuM baLa bhagavAnanI tole koi visAtamAM nathI. te A bAvIzamA tIrthaMkara zrI nemijinezvara che jenA zaradaRtunA caMdra jevA nirmaLa caritro saMbhaLAya che ane jovAya che. (2816) bIjAe kahyuM ke jo e pramANe che to kRSNa vagere tenA cAkaro che to pachI teonI sAthe ahIM zuM kAma Avyo ? A vAta sAcI che paNa A samudravijaya rAjAno putra che ane kRSNa samudravijaya rAjAnA bhAino putra che tethI bhAinA saMbaMdhathI A ahIM Avyo che. A pramANe koika vaDe uttara apAye chate bIje kahe che ke jo ema che to zuM jarAsaMdha mUDha che ? je tattvabuddhithI indro ane devone paNa pUjya che, traNa bhuvanamAM ajeya che tenI sAthe virodha kevo ? je hADakAmAtrathI banelA mastakathI mahAgirine bhedavA icche che te mAthu bhAMgavA sivAya zuM bIjA koi phaLane prApta kare ? je mAtra nadI taryo hoya te be bAhuthI samudrane utaravAne icche che to te zuM TUMka samayamAM vinAzane nathI pAmato ? tethI A pramANe moTAo paNa jyAM svaparanA bhedane jANatA nathI to tyAM bIjuM zuM kahevAya? athavA to bhAgya pratikULa hoya tyAre moTAonI paNa matio bagaDe che, sarvasattvo vicalita thAya che. mati viparyAsa thAya che. bIjAnI sAcI vAtane paNa svIkArato nathI. itarathA (eTale ke moTAonI mati bagaDatI na hota to) mUDha jIvo vaDe paNa jaNAyo che doSa jemAM evA paradArA haraNane te paNa rAvaNa kevI rIte Acarata ? athavA naLarAjA jugAra kema ramyo hota? tethI avazya bananArA bhAvo nakkIthI thAya ja che. paNa ahIM je vikalpo thayA te mAtra cittanA zramamAtra phaLavALA che. A pramANe kathAono vArtAlApa varte che ane sevakanI tevI vyavasthA thaye chate zrI nemijinezvaranA rodhamAMthI koipaNa rIte nIkaLI magadhapati putronI sAthe jyAM kRSNa ane baLadeva yAdava varganI sAthe rahelA che tyAM Avyo. pachI te jarAsaMdha virasa vacanothI sarve paNa yAdavone AkSepa kare che ke jo tame kRSNa ane baLadeva govALone arpaNa karazo to Aje paNa jIvatA bacazo (2829) itarathA (je govALone nahIM soMpo to) traNa lokamAM gayelA tamAruM jIvana raheze nahIM. mUDha evo samudravijaya paNa zuM mArA baLane jANato nathI ? e pramANe jarAsaMdha asaMbaMdha vacana bole che tyAre sarva paNa yAdava sainya gusse thayuM ane eka kALe ja UbhuM thayuM ane tyAra pachI magadhapatinA ogaNosIttera putrothI kRSNa ruMdhAyo ane aThThAvIza putrothI rAma ruMdhAyo. krodhanA AvezathI 131 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIDita thayeluM bAkInuM sainya bAkInA sainya sAthe laDe che. Ama gADha yuddha pravaryuM tyAre rAme haLathI gaLAmAM ekeka rAjaputrane pakaDIne, kheMcIne muzalavaDe tyAM sudhI mAthAmAM mAryA jyAM sudhI mAthAmAM haNAyela aThThAvIza putro maraNa pAmyA. pachI gusse thayelo magadhapati baLadevanI sAthe TakarAyo, moTuM yuddha thayuM pachI baLadeva zaktithI bhedAyo. (2835) pachI baLadeve lohInuM vamana karyuM tethI jarAsaMdha harSane pAmyo ane tINabANo varasAvIne ane harSane cAreya bAjuthI bhedyo. ane A bAju garuDathI jema sApo marAya tema kRSNavaDe jarAsaMdhanA sarva ogaNotera putro eka sAthe yuddhamAM haNAyA. teonA maraNathI duHkhI thayelo asahiSNu magadhAdhipati tyAM Ave che, he govALIyA! ItyAdi vacanothI kRSNane AkSepa kare che. pachI kRSNe kahyuM ke bhIMtAdinI sAthe athaDAIne pachI AMdhaLo jema pAcho phare che tema tuM paNa AMdhaLAthI adhika AMdhaLo che. jo ke tuM anarthane meLave che, je ke tuM gurujananA vacananA vizvAsane jue che, joke tuM svajanothI viyoga karAya che, je ke tuM parijananA viyogane jue che to paNa tuM asahane ja vizeSa kare che ane sva-paranA bhedane jato nathI. athavA kharekhara tAro ahIMyA zo doSa che? (2841) jenA vaDe je kALe je sukha ke duHkha prApta karavAnuM che tene tyAre te avazya meLave che indra paNa tenAthI bacI zakato nathI. samudrano viyoga tathA rAhano parAbhava zuM caMdra nathI meLavyo? athavA zuM zaMkaravaDe paNa kAlakUTa viSa nathI pIvAthuM? athavA IndrapaNa tApasathI deha chedane zuM nathI pAmyo ? athavA rAvaNa paNa zuM kubuddhithI haNAyo nathI? tethI A huM govALa chuM, zastrathI ajJAna chuM, kuLathI hInAtino chuM, kALa ane kaMsane nAza karyA che, tArA hRdayanuM zalya chuM, bALaka chuM, tuM kSatriyakuLamAM janmelo che, mahArAjA che, kuzaLa che, mArA tarapha haMmezA paNa: IrSAlu che tethI tuM hamaNAM prahAra kara. gaMbhIra, sthira, tiraskAra bharelA kRSNanA AvA vacano sAMbhaLIne magadharAja adhika kopI thayo. bANothI kRSNane mAre che ane kRSNa paNa jarAsaMdhane mAre che Ama te baMnenA mahAsainyanuM paNa mahAghora yuddha thayuM. (2848) teonA parasparanA bANa, bhAlA, musuMDhi (zastra vizeSa) muddgaranA prahArothI utpanna thayelo khaNakhaNa avAjathI bhayaMkara paDagho sarva bhuvanane bhare che. moTA siMhanAdanA seMkaDo avAjathI bhayaMkara, zaMkhanA zabdothI karAyo che bhayaMkara kolAhala jemAM evuM te baMne paNa sudhIronuM mahAyuddha sAthe varte che. vajanI jema parasparanA pheMkAyela bANanA samUhano zabda pralayakALanA vAdaLanA zabdanI jema bhayaMkara uga karanAro thayo. paraspara mukAyela zastra samUhane te baMnenuM sainya daMDa-talavAra-pAzapaDhiza (paTTiza ane jhasara baMne zastra vizeSa che)-bhAlo-jhasara-zailyAdithI haNe che. (2852) pachI te baMne sainyonA cUrAyela lAkho zastrothI raNabhUmi cAlI na zakAya tevI bhayaMkara thaI. tathA kRSNa ane mAgadha vaDe dhanuSyamAMthI mukAyela asaMkhya tINa bANothI samagra pRthvI ane AkAzanuM polANa DhaMkAI gayuM. sarve paNa yAdava rAjAo tenI sAthe ekI sAthe yuddha kare che. baLavAna magadhapati ekalo paNa yuddha kare che ane bAkInA teo badhA paNa yuddha kare che. pachI magadhezvara ekakSaNa yuddha karIne mahAzaMkhane te pramANe pUre che ke jethI mahAzaMkhanA zabdanA zravaNathI bhayabhIta thayelA sarve pratizatrurAjAo kRSNa ane rAmAdine zaraNe gayA. pachI magadhapati bANothI kRSNane ane kRSNa paNa magadhapatine haNe che ane pachI surapathI kRSNa zreSTha ratna ane suvarNanA daMDavALA, 132 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maNi kiMkiNinA samUhanA avAjathI vAcALa evA tenA mahAdhvajane chede che. pachI potAnA mastakanI jema mahAdhvajane paDelo jANIne ghaNo gusse thayelo magadhapati kRSNane bANothI DhAMke che. te bANone chedIne ane bANothI magadhapatine bhedIne gaMbhIra upahAsa vANIthI tene A pramANe kahe che ke he rAjan ! huM yuvAna chuM ane tuM kSINa sattvazarIravALo vRddha che tethI A yuddha viSama che tethI tuM mArAvaDe mukAyelo che ane ghare jA. A pramANe sAMbhaLIne gusse thayelo jarAsaMdha pratyAlIDha (35) sthAna race che ane devatAdhiSThita maMtrAsrone yAda kare che. pachI kRSNa Ane jANIne vaizAkha (36) sthAnane race che ane devatAdhiSThita maMtrAsrone yAda kare che. pachI kRSNa nIkaLelA che lAkho nAgo jemAMthI evA nAgAsane, nIkaLelA che karoDo garuDo jemAMthI evA guruDAsrathI vAraNa kare che. (2864) jarAsaMdha rAjAvaDe mukAyela saMvartaka mahAzaane kRSNa mahAvAyu zastrathI vAraNa kare che. aMtarIkSa zasrathI vAyavya zastranuM vAraNa kare che ane moTA agnyasrane varuNAsrathI nivAraNa kare che. asura sainyamAMthI nIkaLIne AvatA atibhayAnaka vairocana zastrane sura sainyamAMthI prakaTita thayela mAhendra zastrathI nivAre che. (2867) gADha aMdhakAranA samUhane utpanna karanAra tAmasa zastrane dinakara zastrathI haNe che ane kRSNa nArAyaNa zastrathI rAkSasa zasrane zAMta kare che. kaMpita karAyuM che bhUvalaya ane trAsita karAyo che asurono samUha jenA vaDe evA azvagrIva zastrane brahmAstrathI nivAre che ane pavanAsrathI meghAstranuM nivAraNa kare che. Ama magadhapati kRSNanA vinAzane mATe je je zreSTha asrone choDe che te te asrone kRSNa paDyA pahelA pratipakSa asrothI nAza kare che ane tyArapachI khUTI gayA che sarva zasro jenA, cAlI gayo che prabhAva jeno, parAkramathI mukAyelo, AnaMda vagarano jarAsaMdha hAthamAMthI kAlapRSTa dhanuSyane mUkI de che ane kahe che ke mArA parAkrama tathA rAjyasaMpadAne dhikkAra thAo. je samudra tarI gayelo evuM huM khAbociyA mAtramAM DUbI gayo kAraNa ke mArAvaDe bharAtardhanA lAkho rAjAo jItAyA che evA mane gAyanuM dUdha pIne garviSTha banelo A govALIyo jIte che ane pachI hajAra ArAvALuM, sUryanA maMDaLa jevA tejavALuM, sarvazAstrone daLanAruM, devasamUhathI yukta, devone paNa bhayAvaha, jANe baLato agni na hoya tevA mahAcakrane magadhapati potAnA rathanI upara jue che. pachI kRSNane haNAyelo mAnato, krodhe bharAyela evo magadharAja kRSNanA vadha mATe tenA upara mUke che ane pachI jANe hajAro taNakhA jharatI jvALAothI duprekSya, atibhayaMkara avAjavALo, tejathI dizAonA mukhane prakaTa karatA evA te cakrane joine devo bhaya pAmyA, yakSa-siddha ane gaMdharvo trAsa pAmyA, jyotiSa ane khecaro paNa trAsa pAmyA ane sarve paNa rAjAo bhAgI gayA, sura-asura sahita bhayabhIta loka paNa ziva ziva (kalyANa thAo, kalyANa thAo) ema pokAre che tathA bhayapAmelA yAdavo paNa AMkhomAMthI AMsuo pADe che. have te cakra Ave che tyAre kezava ghaNAM divya zastrone pheke che ane baLadeva paNa muzala ane haLane choDe che. (35) pratyAlIDha sthAna eTale DAbo paga pAchaLa haTAvIne, jamaNo paga AgaLa rAkhIne UbhA rahenAra dhanurdharanI sthiti vizeSa arthAt dhanurdharInI yuddha karavAnI yukti vizeSa (36) vaizAkha sthAna eTale dhanurdhArIonuM laDavAnuM eka Asana vizeSa 133 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2880) arjuna sarvastra zastrane choDe che, yudhiSThira zaktine choDe che, bhIma mahAgadAne ane senAnI parighane choDe che. nakula bhAlAthI haNe che, sahadeva khagathI haNe che. samudravijaya rAjA paNa bANothI nivAraNa kare che. bAkInA rAjAo AvatA mahAcakane zakti-bANa-jhasaramugara-parazu-upala-(paththara) bacha-bhAlAdithI haNe che paraMtu te zastro deva samUhathI adhiSThita svarUpavALA cakapara asarakAraka thatA nathI tethI hAhAravathI vAcALa siddha-gaMdharva ane devo thaye chate, yAdavo bhaya pAme chate ane kaMika mAgadharAjAo harSita thaye chate zuM thaze te pramANe prekSaka evo sarva jIvaloka vimUDha thaye chate cakavegathI AvIne kRSNanA vizALa vakSasthaLa para tuMbathI athaDAIne paDe che paraMtu dhArAnA bhAgathI lAgatuM nathI. (2886) pachI cakanA prahArane sahana karIne kamaLane jema lIlAthI grahaNa kare tema tuSTa manavALA kRSNa rathamAM paDelA te cakane grahaNa karyuM. pachI hAthamAM grahaNa karAyuM che caka jenA vaDe evA kRSNanI koIka tejalakSmI ullase che ane prabhAva paNa visphare che jethI devo paNa vismaya pAmyA pachI bIjA sarve paNa svastha thayA ane jAdavo parituSTa thayA. deva-siddhayakSa-nAradaRSi vagere paNa kRSNanI upara kusumavRSTine muke che, are mahAbhAgo ! A navamo vAsudeva e pramANe bolatA parituSTa thayA. bIjA kone AvI zakti hoya? athavA bIjA kone AvI puNyAi hoya? ane kevaLIbhagavaMto vaDe pUrve ghaNIvAra A kahevAyuM che ema kahIne tuSTa thayelI duMdubhinA avAjathI AkAzane pUre che. ane pharI pharI gaMdhodaka ane puSponI vRSTi kare che. eTalAmAM hAthamAM rahelA dusaha cakavALo, cAlI gayo che garva jene, utpanna thayuM che kAruNya jene evo kRSNa magadhapatine uddezIne kahe che ke are mahAyaza! AvI paristhiti vItI gayA pachI paNa je tuM bodha pAme che to mArI AjJA svIkArIne potAnA dezamAM jaIne rAjyane tathA AyuSyane bhogava paNa akALe mara nahIM. jIvato nara kalyANane jue che. marI gayA pachI zuM? (2895) akhinna evA tArA vaDe azakya ane utkRSTakoTino puruSArtha karAyo che je uttama kSatriyonA manane paNa Azcarya kare che. paraMtu cakravartI ane indrovaDe paNa A karmapariNAma anyathA karavA zakya nathI to pachI tAro ahIMyA zuM doSa che? kevalIo vaDe huM navamo vAsudeva kahevAyo chuM. teonI vANI anyathA thatI nathI tethI tuM viSAdane choDa. pachI magadhapati hasIne kahe che ke aho! juo to kharA, naMda gokulikano putra govALIyo evo A keTalA garvane pAmyo che? potAno manakalpita garva konAvaDe nivAraNa karAya? kAraNa ke juo lAvakapakSI pRthvI bhAgI javAnI zaMkAthI pagane UMco karIne rAkhe che. gAyonA pUMchaDA maraDIne ane dhaNane cArIne juo have A paNa potAne navamo vAsudeva mAne che A pramANe bIjAne uddezIne kahIne pachI sAkSAt harine kahe che ke re govALIyA! re DiMbha! tane ATalo garva konAthI thayo che? lokhaMDano TUkaDo je tane prApta thayo che tene aphaLAvIne tuM navamo vAsudeva thayo che ema tuM amane zIkhave che to enAthI zuM? halakA jIvone A yukta che jemake ziyALa nAyaDa (mAMsa)nA TUkaDAne, UMdara cokhAnA dANAne ane kUtaro hADakAne meLavIne zarIramAM harSathI mAtA nathI ane Indrane paNa tiraskArathI jue che ane A mAro mAMsano TUkaDo, (cokhAno dANo, hADakuM) laI leze to? evI zaMkA kare che tethI mane kahyuM nahIM ema kahIza nahIM. A huM ratha ane cakasahita tane cUrIne tArA saMpUrNa garvane dUra karuM chuM ane vAsudeva _134 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAmane paNa huM haNuM chuM. (3006) (ahIM pratamAM zlokonA naMbara ApavAmAM bhUla thaI che jemAM 100 zloka naMbaramAM lakhavAmAM bhulAyA che.) ' A sAMbhaLIne kRSNa paNa vicAryuM ke A yamarAjathI kaMsAyelo che. have cikitsA karI zakAya tevo nathI. tethI bolavAthI saryuM. athavA AnA vadha mATe mArA hAthamAM A cakra AvyuM che kemake bhAgya parogamukha thaye chata Apattio kema na Ave? tethI nizcayathI A maraNane prApta thayo che ema kevalIo vaDe levAyo che tethI kyo IndrapaNa AnuM rakSaNa karavA zaktimAna che? e pramANe vicArIne kRSNa bhayane pamADanAruM ati tejasvI caka choDyuM. te cakrathI maNi-mukuTa ane kuMDalanI zobhAvALuM tenuM mastaka chedAyuM. pachI mAgadhanA mastaka rUpI phaLane kApIne hajAro devothI yukta caka pAchuM kRSNanA hAthamAM AvyuM. tIrthaMkaro vaDe AgamamAM kahevAyuM che ke - (1) anyagrIva (2) tAraka (3) meraka (4) madhukaiTabha (5) nizuMbha (6) bali (7) prahalAda (8) rAvaNa ane (9) jarAsaMdha. A kharekhara kIrti pradhAna vAsudeva-puruSonA pratizatruo che. sarve paNa cakrathI yuddha karanArA che ane sarve paNa potAnA cakrothI haNAyA che. pachI devo, khecaro, siddhapuruSo, yakSo, nArada vagere kusumanI vRSTi kare che ane sugaMdhI jaLanI vRSTi kare che, duMdubhi vAge che ane tuTa thayelA kahe che ke A navamo vAsudeva jaya pAme che je vAsudevanA samUhamAM chello che. pachI magadharAjanuM maNa jANIne kAruNyanidhi zrI neminAtha badhA rAjAone aTakAvamAMthI choDe che. pachI teo praNaya sahita nemine praNAma karIne kahe che ke he jagatanAtha! jenApara tArI sAnurAga daSTi che te paNa vijayane meLave che. te svAmi! tuM jenA paNa pakSamAM sarva svarUpe che te tribhuvanano svAmI thAya che to pachI zatrunA jayamAM tenI zI gaNanA? jevI rIte kRpA karIne tArA vaDe kRSNa kRtArtha karAyo tevI rIte he nAtha! kRSNathI amArI paNa rakSA karIne amane sukhI kara. (3019) traNa bhuvanano paNa tuM niSkAraNa baMdhu che ane jIvone vize vAtsalyavALo che. tethI svAmIthI rahita evA amAruM tuM ja zaraNuM che. zrI nemijinezvaravaDe sarve paNa rAjAo - bolAvAyA (AzvAsita karAyA) ane abhayane ApIne teonI sAthe kRSNanI pAse AvyA. zrI nemijinane AvatA joIne harSita kSaNa rathamAMthI utarIne moTA snehathI bheTe che. kRSNanI sAthe ucita AlApa karIne jinezvaravaDe te badhA rAjAonI pITha para kRSNa pAse hAtha mukAvyo. samudravijayanA kahevAthI magadharAjAno sahadeva nAmano putra rAjagRhamAM pitAnA pade sthApana . karAyo ane magadha dezano cotho bhAga tene apAyo pachI teone visarjana karIne kRSNa yAdavonI sAthe potAnI chAvaNImAM Avyo. (3025) have mAtali paNa zrI neminine namIne svargamAM IndranI pAse gayo ane samagra nemi caritrone kahe che. pachI karAI che vraNanI cikitsA evA te yAdavo svastha dehavALA thayA. pachI bIje divase rAjasabhAmAM beThelA kRSNane madhyamavayavALI khecarIoe kahyuM ke vaitADhya parvata para gayelA vasudeva vaDe pratipakSa evA sarva khecaro jItAyA che. kevI rIte jItAyA e pramANe kRSNavaDe puchAye chate teo kahe che ke ahIMthI zaurI potAnA - pakSavALA khecaronI sAthe tyAM gayo ane tyAM pahoMcelA vasudevane keTalAka khecaro maLyA ane pratipakSa baLa paNa ghaNuM maLyuM ane ghaNAM divaso sudhI yuddha cAlyuM. pachI bIje divase amAruM 135 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sainya kSINa prAyaH thaye chate ane zatrusainyano utkarSa vadhe chate, nArada - deva - siddha ane yakSo vaDe udghoSaNA karAi. jemake A bharata kSetramAM navamo vAsudeva utpanna thayo che ane jarAsaMdha haNAyo che ema sAMbhaLIne sarva pratipakSa khecara rAjAo bhaya pAmyA. vasudevane ja zaraNa svIkArIne kiMkarapaNAne prApta thayA. zaurIne tathA zAMba ane pradyumnane potAnA sthAnamAM lai jaine, maNi, mauktika, vajra ane AbharaNathI pUje che ane ghaNI rUpavatI kanyAo teone Ape che tethI sarvapaNa khecara varga hamaNAM sevaka thayo che ane vasudevanI sAthe ahIM tamArI pAse Ave che. ame AgaLathI mokalAyA chIe. A pramANe teo jeTalAmAM kahe che teTalAmAM khecara sainyanI sAthe vasudeva yAdavone maLyo. pachI khecarovaDe kRSNane suvarNa - maNi - mautikAdi uttama vastuo apAi. kRSNavaDe paNa A badhA sanmAnita karAyA. pachI sahadeva vagere sarva rAjAo vaDe potAnA pitA bhAI Adi varganuM, zarIra satkAra che mukhya jemAM evuM mRtyu kArya karAyuM. nAtha vagaranA rAjAonA mRtakone kRSNanA AdezathI anAvRSTi kSaNathI anyasrathI bALe che. dInapaNAne pAmelI ane anAtha thayelI jIvayazA paNa kulano kSaya karanArA sarva pati bhAi AdinA mRtyakArya karIne agnimAM praveze che. pratidina hAthI, azva, rAjA - koza AdithI pUrAto kRSNa paNa nUtana puNyodayathI vRddhi pAme che. (3041) have te ja pradezamAM bhegAM thaine sarva yAdavo vaDe jinezvaranI AgaLa paramAnaMda lUMTAyo. (arthAt ghaNo AnaMda mANyo) parama ramya jinabhavanathI yukta AnaMdapura nagara tyAM yAdavo vaDe vasAvAyuM ane tIrtharUpe prasiddha thayuM. pachI parIvAra sahita kRSNa bharatArthane sAdhavA prayANa kare che ane jatA yogyatA mujaba rAjAonI te te dezamAM sthApanA kare che. pachI kramathI potAnA bhujAbaLathI sarva bharatArtha sAdhI lIdhuM. tyAre soLa hajAra rAjAonI sAthe ane khecara rAjAothI namAyelA kRSNa koTizilA pAse Avyo. te koTizilA laMbAi, pahoLAi ane UMcAithI eka yojana pramANa che. vAdaLa jevI kALI vipulazilA ardhabharatanA devonA samUhathI yukta che jyAM bharatArtha sAdhI lIdhA pachI vAsudevanA baLanI parIkSA karAya che. prathama vAsudeve koTi zilAne DAbA hAtha UMco thAya tyAM sudhI UMcakI hatI. bIjAe mastaka sudhI, trIjAe kaMTha sudhI, cothAe chAtI sudhI, pAMcamAe hradaya sudhI, chaThThAe kaTitaLanA pradeza sudhI, sAtamAe sAthaLa sudhI, AThamAe jAnu sudhI ane A navamA vAsudeve cAra AMgaLa UMcI upADI. avasarpiNIkALamAM prAyaH baLa kramathI hIna thAya che. pachI devoe, vidyAdhara, siddha - yakSonA samUhe AkAzamAM jaya zabdanI ghoSaNA karI ane kusumavRSTi karI. (3051) A pramANe pUrve upArjana karelA puNyothI cha mAsa mAtra kALathI ardhabharatane sAdhIne kRSNa dvArikA nagarImAM Avyo ane tyAM ghaNAM kautukothI karAto che maMgaLano samUha jeno, hAthInA skaMdha para rahelo, khecara ane manuSyonA svAmIothI yukta, zakendranI jema kRSNa dvArikAmAM praveze che. ane pachI yAdava rAjAo potapotAnA sthAne bese che ane bAkInA rAjAo tathA khecaro kRSNe batAvelA sthAna para bese che. pachI prazasta divase zreSTha ratnothI nirmita vizALa siMhAsano upara kRSNa tathA baLadevane besADIne pAse rahelA sarva devo tathA yAdavavaMzathI yukta.samudravijaya rAjA tenA rAjya abhiSekane kare che. (3056) najIkamAM che mAMgalika sAmagrI jeone, dhana - 136 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suvarNa - hAthI - ghoDA - vastra - ratnonA samUhavALA soLa hajAra rAjao tathA nagaravAsIo ane dezavAsIo tathA gaMgA - mAgadhAdi tIrthonA pANI lAvIne devo vizALa - maNi - survaNanA zreSTha kaLazothI abhiSeka kare che. siddha thayA che Icchita kAryo jenA tathA tuSTa thayelA evA samudravijayAdi yAdava rAjAo vividha maMgalone karAve che. soLa hajAra rAjAo kamathI ratno AdithI pUje che ane zreSTha rUpa ane lakSaNavALI be be kanyAo Ape che temAMthI kRSNa soLa hajAra kanyAne paraNe che ane ATha hajAra baLadevane Ape che ane parituTa thayelo, karAyela che ghaNAM vistArathI vivAha mahotsava jeno evo kRSNa bAkInI ATha hajAra kanyAone zreSTha yAdava kumAronI sAthe paraNAve che. A pramANe rAjyAbhiSeka varte chate vidyAdharo paNa kRSNane ratno AdithI pUre che. (3063) sanmAna karIne kRSNa paNa pachI sarva khecarone visarjana kare che, vividha sarva maMDalika rAjAo visarjana karAyA. nagaravAsIoe nagarImAM varyApanako te pramANe pravartAvyA ke tethI samagra yAdava varga ane devo paNa vismita thayA. pachI khuza thayelA nagaravAsIo potAnA gharomAM AnaMdano mahotsava karAve che. athavA moTo pratipakSa haNAye chate ane bharatArdha siddha thaye chate yAdavone je pramoda thayo, devo vaDe je nagarI nirmANa karAi, zreSTha ratnothI je rama gharo nirmANa karAyA, maNi - ratna - suvarNanI vRSTithI devo vaDe je ddhi apAI, je ATha hajAra yakSo teonI nitya sAnidhyamAM che teone je abhinava yauvana che, abhinava priyAonI sAthe je prema che, abhinava puNyodayathI utpanna thayelI sAmagrIthI vividha prakAranA kautukothI AzcaryakAraka utsavane karAve che vagere vagere. A badhAnuM varNana bRhaspati samAna buddhivALo so varasa sudhI paNa zuM karI zake? pachI siddha thayA che vaMchita artho jene, pramudita manavALA yAdavo zreSTha zRMgArane karelI priyAonI sAthe pratidina kIDA kare che. sarva tunA phulo ane phaLothI samRddha bagIcA ane udyAnomAM tathA vicitra vanarAjIthI ramya jaMgalomAM vicare che. kIDAnadIomAM, sarovaromAM, puSkaraNiomAM, vAvaDIomAM ane kanaka, ratna, rajata, mATI tathA motIonA kIDAparvatomAM arthathI svastha thayuM che mana jeonuM evA yAdavo icchAmujaba vicare che. paDe che, sIMce che ane navo deva jema svargamAM gayelA kALane jANato nathI tema A paNa gayelA kALane jANato nathI. e pramANe paraNatA ane kIDA karatA bIjA kumArone joIne samudravijaya ane zrI zivAdevI nemijinane kahe che ke he vatsa! koI paNa anurUpa kanyAne paraNIne potAnA saubhAgyathI parAbhava karAyo che sailokya jenA vaDe evA rUpane saphaLa kara. (3076) anurUpa ghaNI kanyAone huM paraNIza paraMtu te mAtA ! hamaNAM eka paNa avasara prApta thayo hoya ema huM joto nathI. te mAtA ! tame juo bIjAothI je A strI paraNAya che te duHkhanA phaLavALI che. virati - nispRhatA - kSamA Adi je AMtarika strIo che tenAthI A bAhya che ane asAra che,mUrkhAothI sevAyelI che. tuccha che, durgatimAM laI janArI nIko che, anaMta bhava bhramaNane utpanna karanArI che. tethI azubha svarUpavALI A strIonI sAthe bolavAthI paNa zuM? tathA mugdha jIvo paNa lokamAM je kahe che te satya che. jemake - ' sAmAnya strI gamatI nathI ane suMdara strInI prApti thatI nathI. viratithI rahita jIvo emane ema divaso pasAra kare che. A pramANe paribhAvita karAyuM che saMpUrNa saMsAranuM svarUpa 137 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenAvaDe evA nemikumAra mAtA pitAnA vacanone vinayapUrvaka gaMbhIra vacanothI nivAraNa kare che. (3082) ane A bAju aparAjita zreSTha vimAnamAMthI AvIne, yazomatIno jIva ugrasena rAjanAM ghare dhAriNI devInI kukSimAM zreSTha rUpa ane vaMzathI addabhUta sarvanA haiyAne harSa karanArI, guNanA samUhanA utkarSane prApta thayelI putrI rUpe utpanna thaI. pachI putrothI paNa adhika te bALA pAMca dhAtrIothI yukta teonA ghare moTI thAya che ane mAtApitA vaDe tenuM nAma rAjImatI karAyuM. (3085) ane A bAju dhAtakI khaMDanA bharatakSetramAM aparakaMkA nagarImAM strImAM lolupI evo padmanAbha nAmano rAjA hato. nArada pAsethI draupadInA rUpane sAMbhaLIne mUDha evA teNe deva mAraphata pAMDavonI patnI draupadIne haraNa karAvI. susthita nAmanA lavaNAdhipa devanI ArAdhanA karIne tenA sAnidhyathI kuNa pAMca pAMDavo ane chaThThA rathanI sAthe ardhA kSaNathI lavaNa samudra oLaMgIne tyAM gayo ane tene jItIne zIladharmamAM daDha, akSaya zIlavALI draupadIne lAve che. (3089) have bIje divase kumAranA vRMdathI yukta, kIDA karato, lokane harSa pamADato nemi kRSNanI Ayudha zALAmAM Avyo ane tyAM caka, zaMkha, atibhISaNa gadA, dhanuSya ane bIjA ghaNAM skurAyamAna thatA zastrone jue che. pachI tyAM macakuMda jevA sapheda pAMca mukhavALo punamanA caMdranI jema potAnA kiraNanA samUhathI dhavalita karAyo che dizAono aMta jenA vaDe evA paMcajanya zaMkhane jue che. pachI prabhu vizeSa kautukathI jeTalAmAM potAnA hAthothI tene grahaNa karavA Icche che teTalAmAM AyudhazALAnA niyukta puruSe tene kahyuM ke he svAmina! tame atulabaLI cho e vAta sAcI, traNa bhuvanamAM tamAre koI asAdhya nathI e vAta sAcI to paNa tame bALaka cho ane tamAruM zarIra pIDha nathI tethI mahAbAhu evA kRSNavAsudevane choDIne anya bIjo koI A zaMkhane hAthathI grahaNa karavA zaktimAna nathI to pachI pUravAnI vAta to dUra ja raho. pachI kaMika hasIne eka hAthathI jinezvare te zaMkhane upADIne lIlAthI be hAthathI mukhapAse rAkhe che. pachI marakatamaNi jevA zyAma kAMtivALA jinezvaranA mukhapara caMdranI prabhAvALo lAgelo zaMkha pANIvALA vAdaLAMnA samUhamAM bagalAno samUha jema zobhe tema zobhe che. pachI phaMkIne te zaMkha jinezvaravaDe pUrAyo tyAre koI evo avAja utpanna thayo ke jethI giriphula sahita, samudrasahita,grAma ane nagaro sahita,bhavana ane vanakhaMDo sahita pRthvInuM valaya evI rIte kaMpyuM ke jethI parvatonA zikharo paDe che. lavaNa samudra te rIte kSobha pAmo ke jethI ghaNAM uchaLatA mojAo jANe bhuvanane DUbAvatA na hoya ane saMpUrNa nabhAMgaNane jANe grastu na hoya! (3100) nadIo UlaTI vahe che athavA AkAza pAtALamAM praveze che ke pAtALa AkAzamAM praveze che ane yuganuM parivartana varte che. bhavana ane udyAnathI yukta, killA-mahela-toraNathI yukata evI te devanirmita nagarI seMkaDo khaMDothI tUTI nahIM to paNa mahAbhavananI aMdara utpanna thayela te zaMkhanA zabdathI, vasaMtaRtuthI unmatta thayelI kAminInI jema sarvasthAnathI calAyamAna thaI. svacchaMdI ghoDAo bhame che. hAthIonI sAMkaLo tUTI. yAdava varga bhaya pAmo. loka 138 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUcchathI vyAkuLa thayo. pRthvInI pITha phuTe che. AyudhazALAnA rakSaka puruSo tathA kSobha pAmelA bIjA loko duHkhapUrvaka prANane dhAraNa kare che. kRSNa paNa ekAeka bhaya pAmo, baLadeva mada (cetanA)-vinAno thayo.trAsa pAmelA bAkInA subhaTo kRSNanA zaraNe gayA.(3106) pachI kRSNa vicAre che ke kharekhara ahIM koI cakravartI utpanna thayo che, AnI zaMkha pUravAnI zakti mArA karatAM adhika che. je huM zaMkha pUruM chuM to sAmAnya lokane saMkSobha thAya che paNa A to ethI paNa vadhI gayo kAraNa ke ANe to rAmAdine paNa saMkSobha karyo. A pramANe kSobha pAmelo hari jeTalAmAM ghaNAM vikalpo kare che teTalAmAM A zaMkhane neminAthe pUryo che ema koIke jaIne kahyuM. tethI adhika bhaya pAmelo kRSNa vicAre che ke saubhAgya-rUpa-lakSaNa ane baLathI nemi ghaNo adhika che. potAnI dAsI para jema AkramaNa kare tema tyAre dhIra ekalA vaDe te magadhezvaranA sainyapara AkramaNa karIne lazkara sahita huM rakSaNa karAyo hato evA tenA baLanuM zuM varNana karuM? tethI jarUra te cakravartI haze. kharekhara AvI zaktio bIjAne hotI nathI ityAdi jeTalAmAM kRSNa vicAre che teTalAmAM tyAM nemine Avato jue che pachI bhAva (iMgita)ne chUpAvIne atimoTA saMbhramathI Asana AdinA dAnathI sanmAna kare che ane kahe che ke he bAMdhava! A zaMkha tArAvaDe pUrAyo che? jenA zabdathI A pRthvI tala haju paNa sthirapaNAne prApta karatuM nathI. nemi kahe che ke hA, e zaMkha mArA vaDe pUrAyo che tethI tuSTa thayelo kRSNa tenuM sanmAna kare che. (3115) pachI sabhAmAMthI UThIne rAmane ekAMtamAM kahe che ke A baLavAna nemikumAra ApaNI rAjyalakSmInuM haraNa karaze. tethI kaMIka hasIne baLadeva kahe che ke he kRSNa! A tAro kuvikalpa che kAraNa ke viSayAbhilASanI ekamAtrA paNa Ane nathI, je strIvarganA parigrahamAtrane paNa A mahApApa mAne che. he kRSNa! prasiddha che ghaNuM pApa jenuM evA tArA rAjyanI vAMchA paNa kevI rIte kare ? je anaMtasukhadAyaka mokSamAM baddha lakSyavALo che tenuM mana kevI rIte anaMtaduHkhavALA narakamAM jAya? nizcita che rAjayalakSmI jeone ane svAdhIne evA dhIrapuruSone kyAreya paNa cAMDAlanA gharanA adhipatitvano abhilASa thato nathI. kapUranA sAra ane kasturIthI mizrita caMdanathI praguNI karAyela puruSa potAne azucirasathI vilepana karavAnuM kevI rIte icche? (3121) hAthamAM varamALA laIne tribhuvana lakSmI daravAjA para jenI pratIkSA kare che te kANI suMbIne, kuTTaNIne (37) ne ke durgadhAne kevI rIte icche? tethI he kezava! sAmAnya jananI jema adhIratA karIne A pramANe kuvikalpothI potAne khedamAM na nAkha. pUrve paNa namijinezvara ane mahAtraSiovaDe A bharatakSetramAM bAvIsamo tIrthaMkara thaze ema kahevAyo che. jeno garbha cauda mahAsvapnothI sUcita che, je janma vakhate chappana-dikakumArIothI pUjAyo che tathA meruparvata para indrovaDe jeno abhiSeka karAyo che evA Ane tArA rAjyamAM abhilASa nathI. samayane jANIne nizcayathI A tIrthane pravartAvaze. e pramANe kRSNane AzvAsana ApIne rAma svasthAne gayo. (3126) (3) kuTTaNI eTale parapuruSane parastrI sAthe samAgama karAvanArI strI 139 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have keTalAka divaso pachI viSayarUpI AmiSathI bhoLavAyelo kRSNa pharI pharI jinezvaranA caritrone yAda karato ane jeto vicAre che ke huM AnI baLaparIkSA karuM. pachI jo nizcaya thaze ke A mArA karatA badhI rIte adhika baLavAna che to je ucita haze tene karIza ema vicArIne e pramANe nizcaya karIne nemijinezvara tenA vaDe kahevAyA ke he bAMdhava! ApaNe baMne paraspara kIDAthI baLaparIkSA karIe. pachI jinezvare jJAnathI kRSNanA Azayane jANyo to paNa aviparIta bhAvavALA jinezvara kahe che ke ahIM zuM doSa che? (3132)pachI nemine laIne kRSNa vyAyAmazALA sanmukha gayo. tyAM baMne paNa ucita siMhAsana para beThA. pachI ghaNAM deva-dAnavanA chaMdo, siddha puruSo tathA guhyako (devonI eka jAti) zreSTha bhaTonA yuddha jevAne kutUhalathI tyAM bhegAM thayA. aprakaTa bhAvavALA kRSNa eka kSaNa zastranI vicAraNAdithI vAta karIne vicAre che ke jagatamAM A vAta paNa prasiddha che ke jene vize vAkapaTutva prakRSTapaNAne prApta thayuM che tene vize prAyaH bAkInA guNo paNa prakarSane prApta thayelA hoya che ane lokamAM kahevAyuM che ke so puruSomAM eka zUravIra thAya che, hajAramAM koIka paMDita hoya che, lAkhomAM eka vakatA thAya che, lokamAM dAtA hoya ke na paNa hoya. A pramANe vicArIne kRSNa nemine kahyuM ke kyA prakAranA yuddhathI ApaNe laDIe? nemi kahe che ke je prakAranA yuddhanI tArI icchA hoya te yuddhathI laDIe. kRSNa nemine kahe che ke jarAsaMdha sAthenA yuddhamAM tAruM sarva zastrayuddha jovAyuM che paNa pUrve nahIM jovAyela mallayuddhathI ApaNe laDIe.A mallayuddha sAmAnya gAmaDIyAne zobhe che e pramANe jANatA hovA chatAM paNa tenA asad AgrahanA nAza mATe ema thAo e pramANe bhagavAna kahe che. ' pachI baMne subhaTo UbhA thayA. ISyanA vazathI kRSNa ane tene (kRSNane) anukuLa vartanAra nemi paNa kUde che, bhame che, uchaLe che, siMhanAda kare che, bAhu sphoTa kare che ane madavALA hAthInI jema gAje che. teonA siMhanAdAdi zabdothI paDatA bhavananA agrabhAgamAMthI nAzatA lokathI ane bhAgatA hAthI-ghoDAothI nagarImAM asamaMjasa pravRtta thayuM. devo ane yAdava rAjAo vismita thayA. (3142) ane A bAju jeTalAmAM kRSNa mallabhAvathI vIMTe teTalAmAM sakala lokya baMdhu nemijinezvara vaDe kahevAyo ke he kRSNa! bAlanane ucita AvI ghaNI ceSTAthI zuM? A DAbI bhujanA prasArIne tane arpaNa karAI che jo tuM tene talanA photarAM jeTalI paNa vALIza to huM tArAthI jItAyo chuM ema jANaje. te sAMbhaLIne kRSNa lajjA pAme che ane mAna kyAMya cAlyuM gayuM kAraNa ke juo! A bhujAne paNa vALavA huM asamartha chuM. pachI utpanna thayo che mahAkopa jene evo IrSyAla kRSNa avajJAthI prathama lIlAmAtrathI bhuvananAthanI bhujAne vALe che. pachI bhujane vALavA asamartha kRSNa bhujAmAM gADha vaLagyo ane pachI gADhatara vaLagyo. have lAla AMkhavALo kodhita kRSNa jaladIthI caDhIne baMne paNa hAthathI bhujAne pakaDIne jeTalAmAM vALe che teTalAmAM jANelo che bhAvArtha jemaNe evA prabhue bhujAmAM lAgelA kRSNane kuMthuAnI jema hiMcoLe che. potAnI apekSAe jinezvaranA anaMtaguNAbaLane jANIne vilakhA hRdayavALo kRSNa enI bhujA ane AkAra (bhAva) ne chupAvIne kRtrima karAyo che harSano nirbhara jenAvaDe evo ane neminA baLathI khuza thayela kRSNa nemine AdarapUrvaka bheTe che ane kahe che ke huM dhanya 140 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chuM. traNa bhuvanavaDe namAyelA che paga jenA, pavitra karAyuM che saMpUrNa pRthvIvalaya jenAvaDe evo mahAbaLavAna tuM mAro bhAi che ane keTalAka vismita thayelA draSTA devo A pramANe bole che ke juo bALaka evA A nemikumAranuM baLa aprameya che kemake DAbIbhujAnA agrabhAga para lAgelA vAMdarAnI jema jemanA vaDe kRSNa hiMcoLAyo. bIjAo vaDe paNa kahevAyuM ke je tIrthaMkaro traNa bhuvanane paNa potAnI AMgaLIthI tole che to ekalo kRSNa teonI zI visAtamAM gaNAya? paraMtu vimUDha kRSNa tIrthaMkaranI zaktine jANato nathI. jarAsaMdha sAthenA yuddhamAM paNa teNe jinezvaranA baLane na jANyuM ane zaMkha pUravAmAM paNa tenA baLane na jANyuM athavA meruno je sAra che tene mAthAthI haNIne gheTo parIkSA kare to te gheTAne potAnuM mAthuM bhAMgavA sivAya anya koi phaLa maLe? kRSNane paNa Aje tevuM ja thayuM che A pramANe prekSaka lokanI saMkathAone sAMbhaLato kRSNa jinezvarane visarjana kare che ane pote paNa svasthAnamAM jAya che. pachI khedane vahana karato rAmane bolAvIne ekAMtamAM kahe che ke he bAMdhava! A ApaNI rAjyalakSmI nAzI gai. rAma pUche che ke kevI rIte? pachI kRSNa sarvaprakArothI neminA baLanI parIkSAmAM je thayuM te sarvavRttAMta kahe che. (3159) tethI jaNAya che ke baLavAna nemikumAra A rAjyane lai leze. koNa bhukhyo samartha evo hoya ke je hAthamAM rahelA sarasa phaLane na khAya? pachI hasIne rAma pUrve je kahetA hatA te ja vacanothI pratibodha kare che. pachI kRSNa kahe che ke he bAMdhava! huM paNa jANuM chuM ke AtIrthaMkara ja thaze emAM mAre virodha nathI. ahIM rAjyathI virodha che kemake pUrve RRSabhAdi tIrthaMkaro vaDe rAjyo nathI bhogavAyA tema nathI. pachI baLadeva ahIM paNa yuktithI rAmajAve che to paNa kRSNa kahe che ke tuM saraLa svabhAvI che jethI kaMipaNa jANato nathI. pachI baladeve jANyuM ke viSaya rUpI viSathI parAdhIna thayeluM evuM AnuM citta kevuM varte che? tethI ahIM upadezanI asara thatI nathI. pachI rAma svasthAne gayo ane ArttadhyAnane pAmelo kRSNa paNa AvI ciMtAne kAraNe ratine nahIM meLavato divaso pasAra kare che. pachI kRSNane tevA prakArano vyAkuLa thayelo joine kuLadevatAe kahyuM ke tuM phogaTa zoka na kara kemake nispRha nemijinezvara tRNa ane maNinA DhagalA vize samacittavALA bhogone bhogavyA vinA, rAjyane svIkAryA vinA, prathama dIkSAne lenArA tIrthaMkara che tethI he kRSNa! rAjyApaharaNanI zaMkA tAre svapnamAM paNa na karavI ema nimajine tathA mahARSioe kahyuM che. e pramANe kuLadevatAnA vacano sAMbhaLIne kRSNa khuza thayo. UtarI gai che sarva zaMkA jenI evo kRSNa svastha manavALo thai rAjyane bhogave che. pachI mAgadha sAthenA yuddhamAM jinanA upakArone ane potAnA duSTaciMtitone yAda karIne kRSNa pazcAttApane pAmyo. manamAM potAnI niMdA karato, aMtaHpuramAM beThelo ghaNA bahumAnapUrvaka nemijinane bolAve che. A sarvane jANato hovA chatAM A badho karmano vilAsa che ema bhAvato avikArI, madhyastha nemi paNa tyAM Avyo. siMhAsana parathI UThIne atiparama prItithI yukta kRSNa AnaMdita karAyuM che bhuvanataLa jenA vaDe evA jinavarane bheTe che ane A diyara che eTale prahAsathI sahita aMtaHpuranI strIovaDe abhinaMdita karAyA. nemipaNa kRSNanI sAthe samucita saMbhASaNane kare che pachI kRSNavaDe apAyela ratnanA siMhAsana para besIne avikAra manavALo nemi bhAbhIonI sAthe saMlApa kare che. pachI kRSNa jinavaranI sAthe ativistArathI 141 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snAna kare che pachI gaMdhakASAyI vasrothI sugaMdhI gaMdhovALA aMgone lUchIne, kapUra-agarukasturI-pramukha ghaNAM dravyothI mizrita ghaNAM prakAranA gaMdhothI yukta evA gozIrSa caMdanathI manane sukha ApanArA vilepano baMnene paNa karAyA. kapUra cUrNathI vAsita vastrathI gAtro(aMgo) AcchAdana karAya che. pachI potAnI kAMtithI haNAyo che aMdhakArano samUha jenAvaDe, evA devadUSya jevA svaccha pILAvarNavALA vastrone baMne paNa pahere che. svastha karAyA che dIna duHkhI jano jeo vaDe evA te baMne paNa ghaNAM bhojya, peya-zAka ane sarva rasathI yukta rasavatIne sAthe jame che. (3180) pachI karAyA che vilepana ane kapUranI rajathI lepAyela che aMgopAMga jeonA evA teovaDe pAMca prakAranI sugaMdhathI yukta pAnabIDA grahaNa karAyA. krIDAsarovaraparvata-nadIothI ramya, AmravRkSa, keLa lavalI (latA vizeSa)-elAyacI kamalavanothI yukta, sukhane ApanAra evA upavanomAM jAya che ane tyAM udyAnamAM kadalIgharamAM racita ramaNIya kusuma zaiyyAmAM krIDA kare che, vizrAma kare che ane vAto karatA madhyAhna sudhIno samaya pasAra kare che A pramANe kRSNa haMmezA jinezvaranI sAthe sukho anubhave che tathA kaMcukI (aMtaHpuranA rakhevALa)ne parijanane ane pratihArI Adine kahe che ke tamAre badhAe atibahumAna ane AdarapUrvaka neminI sAthe vartavuM. bhaMDAra ke aMtaHpuramAM jatA koie paNa tene vAravo nahIM. avikArI nemi paNa bhAbhIonI sAthe vividhaprakAranI krIDAothI nitya khela, pramoda kare che. sarve paNa zrI samudravijaya Adi yAdavo ane zivAdevI neminA lagnanA viSayamAM kRSNane daramyAnagIrI karavAnuM kahe che. ane kRSNa paNa zrI satyabhAmA-rukmiNI vagere srIone kahe che ke tamAre tenI sAthe evI rIte vartavuM ke jethI te lagna karavAnuM svIkAre. A pramANe krIDAne karatI teo paNa ghaNA kathanothI dAkSiNyanA mahAsAgara, dakSa evA jinanI sAthe nitya AlApasaMlApane kare che. nemi paNa nipuNo vaDe kahevAyela kathanothI divasone pasAra kare che A pramANe krIDAone karatA prasannatAne pAmelA evA Aono kALa pasAra thAya che. (3190) ane A bAju baLadevano putra balaniSadha hato ane tene sAgaracaMdra nAmano zreSThaputra hato ane te kamalAmelA vize rakta hato. mahasenane vivAhamAM ThagIne zAMbavaDe sAgaracaMdrano kamalAmelAnI sAthe vivAha karAvAyo. tethI e pramANe yAdavakuLamAM vividha caritro tathA ghaNAM prasaMgo thAya che tyAre prakaTa thayuM che nRtya jemAM evo vasaMta mahotsava pravRtta thayo. (arthAt vasaMtaRtu zarU thai.) te A pramANe kasturIthI mizra uttama caMdananA zreSTha rasathI pravRtta karAyo che chaMTakAva jemAM, upavananA sugaMdhI kusumo rUpI kAmadevanAM bANothI karAyuM che mAraNa jemAM, (3194) mogarA puSponA tIvra parimala (sugaMdha) samUhathI karAyo che mAninIonA mAnano bhaMga jemAM, riddhithI samRddha taruNa kAmIjananuM prakaTita karAyuM che cittanuM raMjana jemAM, (3195) kaMpitabAhuthI raNakAra karatA maNi kaMkaNavALI nRtyakaranAra strIono saMga che jemAM, mRdukaMThavALA daMpatIonA gItanA dhvanine sAMbhaLavAmAM Asakta thayA che vanamRgo jemAM, (3196) vAgatA gaMbhIra vAjiMtronA suMdara paDaghAthI pUrAyelI che sarva kaMdarAo jemAM, hastatalathI apAyela tALIonA avAjanI sAthe mizrita thayela che gAnAra vRMdanA avAjanI suMdaratA jemAM, (3197) koyala ane bhramaronA 142 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdanA zravaNanI utkaMThAthI doDato pathikano samUha che jemAM, ghaNAM daMpatIonA kamaLa sarovaramAM snAna karavA mATe karAyuM che priya navuM zastra jenA vaDe, (3198) kAmathI unmatta taruNajanathI prakaTita karAyela kautuka vize karAyuM che hAsya jemAM, virahIne saMtApa karanArI ane kAmukanA kAmane poSanArI evI vasaMtaRRtu zarU thai. (3199) vasaMtaRRtumAM elAyacInA vRkSone hiMcoLanAra, karNATI-kuru-loha vagere nRtyono guru, vilAsa ane kAmane uddIpta karanAra, kapUranA parAganI vAsathI sukhada, kAmAgnine uddIpana karanAra evo sugaMdhI-maMda-zItaLa-pavana, malaya parvatanA caMdana vananA madhyathI cAreya bAju vAya che. (3200) vasaMtaRtumAM kAmAgnithI saMtama evo sarvajana zItaLa udyAnomAM priyakAminIone sevato satata ratisukhane meLave che, cAreya taraphathI AmravRkSanI maMjarInA samUhamAM Asakta bhamarAono guMjArava che evAM zItaLa bagIcAo paNa jyAM pravAsIone tApa karanArA che. (3201) jyAM sUrya paNa uttaradizAnA pANInI zItaLatAne harIne lokone vasaMtotsavamAM sahAya kare che kemake mahApuruSo ucitane jANanArA hoya che. (3202) vasaMtaRtunA AgamanamAM priyarahita kAminInuM mukha phIkuM thAya che tema kuMdalatAnuM vikasita paNa kula pAMDuvarNavALuM thAya che. priyaMgulatA ane lodha (vRkSavizeSa) paNa kusumanA saMgane choDI de che. ane aMkolalatA kusumanA saMgane pAme che A pramANe zobhA anitya che. ziziraRtuthI baLelI hovA chatAM paNa kamalInIo vasaMtaRtu Ave chate pharIpaNa zobhAne pAme che athavA lokamAM ekAMte sukha duHkha kone che? vanomAM vasaMtaRRtu vaDe apAyelA pAmara haiyAone toSa karanArA kaNIyeranA phulonA samUho maMgala pradIponI jema zobhe che. kurubaka vRkSo gADha stanavALI ramaNIonA AliMganane icche che. kesarA (vRkSo) paNa kAminIonA kogaLAnI madirAthI toSa pAme che. caMpakavRkSo paNa gaMdhodakanA siMcanathI phulane pAme che. kAminIonA kaTAkSothI haNAyelA tilakavRkSo paNa khuza thAya che. viraha nAmanA vRkSo paNa koyalanA paMcama svarane sAMbhaLIne phulane meLave che (arthAt puSpita thAya che) Ama ekendriyo paNa spaSTa vikArane pAme che tyAM puNyathI prApta thai che sarva indriyo jeone, utkaTa che manano prasara jeone evA paMcendriyonI to zI vAta karavI? ane bIjuM paNa vasaMtamAM je bane che tene kahe che - punnAga ane nAgathI parimaMDita, elAyacI-lavaMga-lavalI pramukha vRkSothI yukta, caMpaka, azokathI alaMkRta, jAyaphaLa, phophaLathI yukta, nALIyerI ane keLathI zobhatA, zreSTha khajUrI ane nAgavallIothI yukta evA zreSTha ane suMdara maMDapo racAyA che jemAM, vizeSathI phaLyA che manohara phaLo jemAM evA sunirmaLa udyAno vasaMtamAM zobhe che. je (vasaMta Rtu) susvara zakuMto (pakSIo)nA avAjanA bAnAthI lokanI sAthe niraMtara bole che, vikasita mogarAnA bAnAthI jANe hase che, madhura koyalanA avAjathI jANe gAya che. (3213) pavananA sUsavATAthI jANe nRtya kare che, vRkSonA pAMdaDArUpI hAthothI abhinaya kare che, sarasa kusumamAM utpanna thayelA makaraMdanA biMduono samUho gaLavAthI (paDavAthI) jANe raDe che. (3214) phaLonA samUhothI namelI vRkSonI DALIothI jANe priyajananA caraNarUpI kamaLone praNAma kare che. je cAlatA vRkSanA zAkhArUpI hAthano agrabhAga jANe samagra janane bolAve che. (3215) A pramANe 143 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasaMtaRtu svayaM madonmatta thAya che ane sakala pRthvI maMDaLa para zobhe che. tathA vasaMtamAM samagra paNa lokonA citto kAmAdhIna bane che. to paNa kAmadeva guNIomAM agresara evA nemijinezvarane zobhAvavA samartha nathI. (3216) pachI koyalanA TUMjanane sAMbhaLIne udyAnapAlaka vaDe kahevAya chate vasaMtano kALa jaNAye chate kRSaNavaDe saMpUrNa dvArikAnagarImAM paTaha apAvAyo ane udghoSaNA karAI ke vasaMtanI vanalakSmI jovAne kRSNa jaze tethI potAnI samRddhithI sajja thaIne sarve manuSyoe, kumAroe tathA nagaravAsIoe tyAM AvavuM. A pramANe sAMbhaLIne nagarano loka utsuktAvALo thayo. manamAM utpanna thayela harSavALo taruNavarga vizeSathI sajja thAya che. pachI sapheda dhvajA patAkAthI yukta, raNakAra karatI maNinI ghUgharIonA samUhanA paDaghAothI pUrAyela che dizAono aMta jenAvaDe evA ratnamaya rathamAM kRSNa beTho ane samRddhithI sajja thayelo cAle che jemake cAlatA suMdara rIte maMDita karAyA che cAmaranA samUho jemAM, cAmarone calAvavA mATe vyAkRta karAyelI vArAMganAnA hAtharUpI kisalayanA agrabhAgomAM raNakAra karatI maNionI ghUgharIonA samUhanA kalaravathI karAyela che karNayugalane vipula sukha jemAM, zreSTha veSane dharanArI vArAMganAonA hAthathI dharAyela che dhavala chatra jenA para, garuDanA cihnavALo, hAthInA gaMDasthaLamAMthI gaLatA madanA mahApravAhathI siMcAyela che pRthvInuM valaya jemAM, lAkho azvonA khurothI ukhaDelI pRthvInI rajathI chavAyuM che dizAo rUpI aMta jemAM, kaMpatA dhavala dhvaja paTo ane maNinI ghUgharIothI vAcALa che zreSTha rathono samUha jemAM, UMcA karelA zastrone dRDhadhAraNa karatA asaMkhya padAtio vaDe karAI che zobhA jemAM evI samRddhi (ThATha)thI sajja kRSNa jaI : rahyo che. (3225) ityAdi samRddhithI jyAre kRSNa cAle che tyAre jenI jamaNI bAjuthI divyarathamAM divyAdi devariddhithI devanI jema devanirmita maNi siMhAsana para marakata maNi jevI prabhAvALA bhagavAna beThA. haNAyela che ghaNI duSTa ceSTAvALA kAmadevanuM rUpa jenA vaDe, vArAMganAnI zreSTha taruNa putrIo vaDe dhAraNa karAtuM che zveta chatra jenA vize, raNakAra karatI maNivalayathI bhUSita ramaNIonA hAthathI calAvAto che cAmarano samUha jenA vize, DhaMkAyA che anyanA rUpa ane saubhAgya jenA vaDe, potAnA dehanA saubhAgya ane rUpathI jItAyA che traNa bhuvana jenA vaDe evA nemikumAra cAle che. uttamazarIravALA, uttama dhvajAvALA, uttama yazavALA, dhAraNa karAyuM che zreSTha dhavala chatra jenA vize, ratha para ArUDha thayelo rAma kRSNanI DAbIbAjuthI riddhithI cAle che. AmAMthI bAkInA paNa (yAdavo) kuTuMba racIne (arthAt parivAranI sAthe) riddhithI cAle che ane ugrasena rAjA aMtaHpura, bhAI tathA putronI sAthe cAle che. senAdhipati ulumka, mahasena, bhAnu, bhAmara, akUra, zAMba, pradyumna tathA sAraNa, sarvaka, niSadhakumAra, puMDra tathA dvirathakumAra tathA cArukuSNa e pramANe rAjakumAro tathA rAjAo koDonI saMkhyAmAM cAle che. e pramANe koDo sainikonI sAthe zrInemi ane baLadeva sahita nIkaLatA kRSNane mALAthI vibhUSita sarva nagaranI strIo jue che tathA jevI rIte moTA mojAonI mALAothI sarvasamudra zobhAvAya che tema puraMdhIonA caMdra jevA zveta kaTAkSothI A (kRSNa, nemi ane baLadeva) zobhAvAya che. pachI strIonI daSTi kRSNa, nemi ane rAma e traNeyamAMthI jenA para paDe che 144 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenA para khIlAthI jaDela zarIranI jema sthira rahe che. teo pasAra thayA pachI te strIomAM jeo vaDe jenuM rUpa jovAyuM che tenuM varNana karatI paraspara jhagaDe che. (3238) keTalIko paNa kahe che ke he sakhI! ramaNIya rUpa dharanArI ratino pitA rAma jo jovAya che to bAkInA levAyA ke na jovAyA hoya to paNa zI ciMtA? pachI hasIne bIjIo kahe che ke he mugdhAo ! jyAM karAyo che kamaLa jevo AnaMda jenA vaDe evo subhaga kRSNa jovAyo nathI to tame ThagAI cho. bIjI keTalIka asUyAthI kahe che ke tame sarva kaho ke jyAM sudhI potAnA rUpathI jItyuM che traNa jagatane jeNe evA nemi jovAyA nathI tyAM sudhI bALapaNathI mAMDIne ghaNAM manuSyonI pUrve jovAyela rUpAdinI kathAo che paraMtu nemi jovA chate rUpAdinI kathAo samApta thAya che. A pramANe kAmanA tIkSNa bANothI bhedAyeluM che mana jeonuM evI A vivAda karatI strIone vRddhAo yathAtathya kahe che to paNa teo mAnatI nathI. pachI koIka kahe che ke teo pAchA pharaze tyAre huM svayaM khAtrI karAvIza, bIjI paNa kahe che ke huM paNa khAtrI karAvIza ema trIjI paNa kahe che. A pramANe nagaramAM saMkathAo varte che tyAre sarvaloka raivatagirinI najIka udyAnamAM gayo. kRSNanI mAtAonuM sarvapaNa aMtaHpura tyAM gayuM. pachI samudravijaya rAjAdi vaDIlo gayA. sarve nagaravAsIo gayA. pachI neminina ane aMtaHpurathI sahita kRSNa vanalakSmIne jeto vividha udyAnomAM phare che. pachI pUrve kahelA vRkSanI jAtiothI sahita tathA bIjA (have batAvAya che) AvA prakAranA vRkSothI atisamRddha raivatagirinA udyAnamAM kRSNa gayo. maMdAra, macakuMda, damanaka, haricaMdana, pArijAta, karamadI, dhAtakI, mocakI, sallakI, sarja, arjuna, akurjaka, kadaMba, ketakI, rAINi, mAlatI, vidya, urikaTAha, kuTaka, koriTa, sevaMti, navamallikA, yUthikA, pAratri, maravo, rudrAza, bilva Adi vRkSo raivataka udhAnamAM che athavA vadhAre kahevAthI zuM? evuM koI vRkSa nathI je te udyAnamAM na hoya! pachI naMdanavana jevA ramaNIya te udyAnane joIne tuSTa thayelo kezava tyAM potAno AvAsa karAve che. bAkInA paNa yAdavo keTalAka tyAM potAnI icchA mujaba krIDA kare che, keTalAka paNa aMtaHpuranI sAthe bAkInA udyAnomAM jAya che. have nemijinezvaranI sAthe kRSNa paNa raivata udyAnamAM vicare che. ane tyAM bhramara samUhanA guMjAravane, moronA kekAravane, koyalanA kUjitane, sArasayugalonA AvAjane ane karNane sukha ApanArA sura ane khecaronA gItone tathA karNane sukha ApanArA bIjA paNa zabdone sAMbhaLe che. tyAra pachI kRSNa sarasa maMjarIthI zobhita lAkho AmravRkSone jue che. navA raMgothI DhaMkAyelA che zarIro jenA evA vadhUvaranI jema navapallavita azokavRkSonI paMktiothI yukta puSpita palAzanA vRkSonA rama vanakhaMDone kutUhalathI lAMbA samaya sudhI jue che. tene joIne pachI vividha sthAnomAM jenArAonA mana, nayanane sukha ApanArA vividha vRkSonI jAtione jue che. mAlatI mogarA-ketakI-pATaNa-kamaLAdi jAtonI tathA caMdanavRkSAdinA surabhi gaMdhane sUMghe che. elAyacI-laviMga-kapUra-jAyaphaLa-mAyaphaLa Adi vRkSomAMthI keTalAkanA phaLone, keTalAkanI chAlane tathA keTalAkanA phulono AsvAda kare che tathA lavalI tathA kadalI (keLa) gharomAM racAyela bahuvidha sarasa ane sugaMdhI phulonI zaiyyAmAM vizrAma kare che. nemi sahita kRSNa tathA yAdava rAjAo pAMceya indriyonA viSaya sukhone anubhave che tyAre te sarvanA aMtaHpuro 145 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kutUhalathI kulo vINavA nimitte vividha udyAnomAM svacchaMdatAthI vicare che. koI kamalanayanI urdhvamukhI strI phalone cUMTe che tyAre bhamaro kamaLa che ema samajIne tenI AMkhamAM jaladIthI coMTyo. vyAkuLa thayelI bhamarAne vAra che tyAre sarakelA vastrathI prakaTa thayuM che aMga jenuM evI te vRkSamAM chUpAIne jatA kAmIonA manane hare che. (3265) phulono parAgarasa gaLIne bIjInI AMkhamAM paDe che tyAre AMkhamAMthI paDatA AMsuvALI evI te pativaDe jovAI. A mArA virahamAM raDe che ema mAnatA pativaDe te kahevAI ke he priyA ! tane AliMgana karavA huM dUra nathI. bIjI ketakInA phulone cUMTatI kaMTakathI hAthamAM vIMdhAI tyAre huM vIMchIthI kaMsAI chuM ema alIka bole che eTale yuvAno doDe che ane paramArthane jANanArA kAmita manavALA maMtranA bAnAthI tenA zarIrano sparza kare che. kusumanI parAgathI pIDAyelI AMkhovALI bIjI strI vaDe pAse rahelo pati paNa na jovAyo eTale huM apriya chuM ema mAnI dubhAyelo te tyAMthI cAlyo gayo. koIka vastrathI rahita puruSa uchaLato jAya che tyAre kusumane grahaNa karavAmAM vyApRta bIjI. koI strI kAmanA AvezathI Akroza karatI badhAne hasAve che. zarIranA uparanA bhAgathI sarakIne paDelI nADIothI prakaTa thayo che traNa valayavALo peTano uparano bhAga jeono, paganA agrabhAra para rahetI evI bIjI strIo udIpita thayo che kAma jeono evA priyatamo vaDe gADha AliMgana karIne kadalIgharomAM laI jaIne vAraMvAra bhogavAya che. kaNakaNa avAja karatI, raNakAra karatA che maNinA jhAMjharo jenA, tUTatA ane gaLatA hAronA avAjavALI, kaMpatA stanovALI, mukAyelA sItkArothI sukhane ApanArI evI strIo patio vaDe bhogavAI. anubhava karAyuM che zreSTha ratinuM sukha jeo vaDe, cAre bAjuthI vIkharAI che ujjavaLa motI ane kulonI mALAo jeonI, sarakelA vastro ane kezapAzothI khullA thayelA sarvAgothI rati kIDAone karatI, bhogavAyA che ramaNa sthaLa, bagala, sAthaLa ane be stano jeonA evI strIo pachI saMvAhita karAyA che aMgopAMga jeo vaDe, ghaNA kAmathI vaza evA teo (patio) vaDe paNa kadalIpatronA banAvelA paMkhAothI vIMjhAya che. (3277) A pramANe kRSNa paNa priyatamAonI sAthe kIDA karIne rati khinna thayelo zreSTha puSkariNIne anusarIne snAna mATe cAle che. pachI neminina ane priyatamAonI sAthe mArgamAM jato kRSNa sevela ratisukhathI tuSTa thayela yugalonA vAgatA veNu-vINA-mRdaMgathI zubha madhuragItone sAMbhaLe che tathA kyAMya paNa vanalatAnI aMdara satata rati kriIDAne karatI strIonA raNakAra karatI ghUgharI, jhAMjharI ane maNivAlayanA kalaravone sAMbhaLe che ane kyAMka karAyela udbhaTa zreSTha zRMgArane jue che ane tyAM satata prArabdha karAyela ratithI vaza thayelA, svaparane nahIM oLakhanArA, hiMcakAo para priyatamAonI sAthe hiMcakanArA taruNavargane jue che. kyAMka ratikheda ane kIDAnA zramane dUra karavA karAyuM che jaLamajana jeo vaDe evA yugalone nadI ane sarovaranA kAMThAo upara jue che. kyAMka vArAMganAnA nRtyo ane suMdara nATakone tathA madirApAnathI mA thayelAo vaDe karAyelI kuceSTAonA tamAsAone jue che. anyatra gaMbhIra vAjiMtronA avAjathI prAraMbha karAyela nRtyavaMdonA tathA lokonA kolAhalane sAMbhaLe che ane A pramANe bIjuM paNa sAMbhaLe che. pachI rAjapuruSo vaDe pUrve paNa rakSaNa karAyelI kumuda ane kamaLavanathI 146 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rama zreSTha puSkariNIo pAse gayo. indra jema mAnasarovaramAM snAna kare tema kRSNa nemijinanI sAthe tathA suMdara rUpavALI strIonI sAthe temAM snAna kare che pachI jyAre kRSNa snAna kare che tyAre sArasa-kalahaMsa-cakravAka-mithunonA avAjanA bAnAthI puSkariNI paNa jANe maMgaLa zabdane kare che. (3288) pachI puSkariNIno jaLasamUha snAna karatA evA teonA zarIra rUpI caMdanane ujvaLa kare che. moTAono saMga konI nirmaLatAmAM kAraNa nathI banato? pachI A puSkariNI abhinaMdita taraMgarUpI bAhubalikAothI jANe nRtya kare che tathA kamalavanamAM lIna thayela bhamarAonA samUhanA avAjathI jANe gAya che. pachI pANImAM paDelI rukimaNIne guma AliMgana karatA kRSNane jANIne satyabhAmAe kamaLanA nALothI tene tADana karyo. tethI bhayathI kRSNe kahyuM ke he priye tArI AMkhamAM zuM che? evA bAnAthI kRSNa tenA mukhane cuMbana kare che tyAre "saTha" e pramANe bolatI bIjI vaDe pANino prahAra thaye chate mAthAmAM haNAyo. kRSNa jeTalAmAM tene manAve che teTalAmAM IrSyAthI bIjI haNe che. pachI badhI rANIo nemi diyara che eTale tenA kaMThamAM vaLagIne lAMbA samaya sudhI pANImAM ALoTAve che. nemi paNa avikAra bhAvathI jaLakIDA kare che tene joIne kezava paNa haiyAmAM AnaMda pAme che ke koIpaNa rIte A strIno atha thAya. e pramANe vistArathI snAna karIne badhI strIo puSkariNInI bahAra nIkaLe che ane karAyo che zreSTha zRMgAra jenA vaDe evo parituSTa thayela kRSNa zrI nemijina tathA parivAra sahita, aMtaHpura ane sainya sahita rAtrIe tyAMja rahyo. (3297) e pramANe nitya kIDA karatA teono tyAM vasaMta samaya pasAra thAya che ane kamathI saMtApa karAyo che jagatano loka jenA vaDe evo unALo zarU thayo. pachI unALAnA tApanI tIvratA thaye chate yAdavo zItaLa vanomAM zItaLa nadIo ane kamaLa sarovaronuM sevana kare che. zItaLa maNinA hAra-caMdana-kapUranA pANIthI bhInA karAyela sUkSma vastrothI jaLayaMtra gharomAM (jaLanA phuvArA che jemAM evA gharomAM teo nitya sukhane anubhave che.) (3301) pachI koika divase ghAmathI vyAkula kRSNa nemi ane priyatamAonI sAthe pUrvanI jema te ja puSkariNImAM jAya che. pachI puSkariNInA kAMThA para soLahajAra priyAonI sAthe cAre bAjuthI parivarelo maNimaya siMhAsana para beTho. pachI kRSNa nemikumAranI sAthe tathA hajAro kumAro tathA bAkInA yuvAna ane zreSarUpathI yukta yAdavothI vIMTaLAyela rahyo. sarve kulonA AbharaNavALA tathA sarve zveta kusumonA muguTavALA tathA vanamALAone paherIne dhUmanArA sarve yAdavasiMhane gajendronI jema vIMTaLAIne rahyA. teonI madhyamAM kRSNa IndranI jema soLahajAra priyatamAothI yukta rahyo. pachI maNimaya-suvarNamaya-rukhamaya pIcakArIo tathA phuvArAo hAthamAM daDha laine kuMkuma-kasturI-caMdana-kapUra-pUrathI mizra jaLathI te sarve vaDe chAMTavAnuM zarU karAyuM. (3307) hArathI zobhatuM che vakSa sthaLa jenuM, caMdanathI dhavalita karAyuM che zarIra jenuM evo kRSNa sALAmanuSyo ane strIonI sAthe pIcakArIonA jaLothI siMcana kare che. svaccha-sUkSma-navA raMgothI karAyo che zRMgAra jeo vaDe, madhupAnathI rakta thayela ghUmatI AMkhovALI, suvarNa zarIravALI, khullA stana ane chAtI taLa para cAlatA che hAro jeonA, bhuvanamAM sAravALI, kasturInA tilakavALI, puSpa ane AbharaNothI zobhita, ghaNAM phuvArAo che hAthamAM jeonA evI sarva 147 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAbhIo, pharI rahI che hAralatA jenI, zvetakusuma ane AbharaNothI karAI che zobhA jenA vaDe evA nemijinane ekI sAthe pIcakArI ane kuvArAonA samUhamAMthI sugaMdhI pANIthI cAre bAju nirdaya tADana kare che. ghaNAM sugaMdhI dravyo vaDe prasArita parimalavALo pANIno samUha jenA para paDato che evA nemi meruparvata para abhiSeka karAyAnI jema suMdara strIonI sAthe zobhe che. pachI nemi paNa teomAMnI keTalIko upara sugaMdhI jaLa chAMTe che ane keTalIkone lIlApUrvaka nIlakamaLothI chAtImAM haNe che. pachI mogarAnI mALA paherAvIne bIjI keTalIkanAM kaMTha dezane zaNagAre che ane keTalIkonA mAthAone zreSTha ziromAlikAthI zaNagAre che, keTalIkonA seMthAne kasturInA stabakothI pUrIne bhare che. A pramANe teonuM kIDAthI siMcana pravarte. (3316) kautukathI AkarSAyila sarva prekSaka yAdavo snAnAdi zeSa kAryone choDIne neminI abhimukha doDe che. kIDAne mATe AvelA devatAo paNa priyatamAonI sAthe jue che ane guptapaNe nemine bhoganA aMgo prApta karAve che. pachI devothI parivarelA IndranI jema snAna choDIne pradhAna lokanI sAthe kRSNa paNa tyAMja Ave che ane apsarAonI jema potAnI strIothI vIMTaLAyelA, avikAra locanavALA, meruparvata jevA sthira cittavALA evA nemine jue che. madirAthI unmatta thayelI, tAmra AMkhovALI, ramya, puSTa stana para pheMkAtI che hAralatAo jenI evI kRSNanI strIo nemikumArane pharI siMce che ane mahAtmA nemikumAra paNa copaDAyela caMdana-kasturI-kapUranI sAravALI rajothI zobhe che ane teja pramANe badhI strIonA zarIre vilepana kare che, pATalapuSpanI mALAo paherAve che ane lAla vastrothI chAtIne zaNagAre che ane gADha kuMkumanA pANIthI bamaNuM raMge che. A pramANe kAmadevanI jema ekalA nemivaDe te soLa hajAra strIo krIDAthI raMjita karIne harSathI paravaza manavALI karAi.(3324) pachI badhI maLIne caMdra jevA nirmaLa neminA caritrone gAya che. UMcI karI che bAhu rUpI velaDIo jemaNe evI teo nemine gherIne nRtya kare che. zreSThadevIonI jema madathI unmatta chatAM paNa neminA nirmaLa guNothI raMjitamanavALI rukimaNI, satyabhAmA vagere, tamArA guNonuM amArAmAM saMkramaNa thAo' e pramANe bolatI saubhAgyanidhi evA nemine gADha AliMgana kare che. nirvikAra che AtmA jeno evA nemi paNa kRSNa samakSa teone AliMgana kare che ane AbhUSaNothI zaNagAre che ane pharI pharI priyAonI sAthe kIDA kare che. svayaM nemine AliMgana karIne pachI AliMgana karatA nemine koIka strI kaMThamAM hAthane gADha rIte mUkIne, jaNAyela che kRSNano bhAva jenI vaDe evI te jANe kupita thaI hoya tema atizaya nipuNa evA nemine kahe che ke potAnI strIne AliMgana kara, amane kareluM tAruM AliMgana niSphaLa che. tyAre jaNAyo che teno bhAvArtha jenA vaDe ane kaMika hasatA evA nemi bIjI vaDe anya prakAre kIDAthI AkSepa karAyA. pachI kRSNa prakarSa pAmela A AnaMda samUhane jema jema jue che tema tema nemi jinezvaranA caritrothI AnaMda pAme che ane pachI vicAre che ke huM dhanya chuM jene nirmaLa zIlathI yukta, sakala guNono bhaMDAra yAdavakuLamaMDana evo nemi bhAI che. rukimaNI pramukhanA rUpanA zravaNathI kAmathI pIDita evA mArA vaDe laDAInA duHkho sahana karIne je ekeka paraNAI ane bhegI thayelI te sarva strIone joine devo paNa kharekhara kSobha pAme che tyAre e ja strIo AnA kaMThamAM lAgelI che 148 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to paNa tene kazo vikAra thato nathI. (3335) tethI zuM A srIonA rUpathI adhika rUpavALI koi srI jagatamAM che ke je A nemine kSobha pamADe ? tethI A moha amane ja che. athavA vidhi vicitra che A pramANe vicArato kRSNa snehathI nemine AliMgana kare che ane pachI badhA puSkariNImAM praveza karIne pUrve kahela vidhithI snAna kare che. pachI badhA snAna karI kAMThA upara Ave che. pachI nemijinezvara paNa nIkaLIne kAMThA para Avyo. pachI pUrve kAMThA para AvelI rukmiNI vaDe jovAyA. abhyutthAna karIne sasaMbhramathI UbhI thai ane sanmukha AvIne moTA vinayathI tene kahe che he kumAra ! prasanna thaine Ava ane A ratna siMhAsana para besa. pachI potAnA hAthathI tenA hAtharUpI pallavane pakaDIne ratnasiMhAsana upara besADe che. gaMdhakASAyI vasrothI tenA aMgone lUche che, vilepana karAve che tathA zreSTha vasrone arpaNa kare che tathA potAnA hAthathI zreSTha kusumothI tenA kezAlaMkArane kare che, vasrothI zobhAve che ane vinayathI A pramANe kahe che ke (3343) jaNAyelA che sarva bhAvo jenA vaDe evA tArI AgaLa kahevAne koNa jANe che ? strIo svabhAvathI caMcaLa hoya che to paNa he zreSThakumAra ! huM kahuM chuM tethI potAnI udAratAthI mArA para aprasAda na karavo. tAru rUpa bhuvanamAM abhyadhika che. tAruM saubhAgya anupama che. kaLAono kartA tuM che, tArI caturAi kaMipaNa apUrva che tene koNa kahevAne jANe che ? athavA bIjo koNa vivekI che ? (3346) bhuvanamAM vikhyAta vaMzamAM samudravijayane ghare tuM janmyo che jenI AjJAne karanAro vAsudeva che ane tuM svayaM ja zobhA (lakSmInuM) ghara che to pachI tenA lakSmInA vilAsonuM zuM kahIe? jenA devo paNa dAsa thaine rahe che tene bIjuM kahevAthI saryuM. he kumAra! gRhasthono A sarvapaNa nirmaLa guNono samUha paraNavAthI ja saphaLa thAya che. gRhiNI grahaNa karAya che tethI gRhastha kahevAya che paNa je gRhiNI grahaNa na karAya to gRhastha konAvaDe kahevAya? sukhI svajana ane bhAionA dharmanuM kAraNa gRhiNI che. gRhiNIo ghare AvelAnuM ucita kare che ane dAna dharma kare che. gRhiNIonA abhAve kevI rIte athavA konI svAgata kriyA ane dharma hoya? tethI durbhaga manuSyanI jema tAre haju paNa keTalo kALa sudhI A brahmacarya vratathI rahevuM che? saubhAgyanidhi evA tamArA jevA paNa he subhaga! nahIM paraNe to A jagatanI sthiti vicchinna thaze. tArA zarIrane vize A anuttara yauvana kSINa na thAo. tArI A yAdava lakSmI vilAsathI rahita niSphaLa na thAo. jayAre tuM muni thA tyAre mahAvratonuM pAlana karaje paratuM tAruM A municaritra gRhasthone zobhatuM nathI. suMdara evI paNa vastu sthAne karavAmAM Ave to ja zobhe che. vINAo vAgatI hoya tyAre svAdhyAya karavo zobhAspada thato nathI. puruSa guNothI moTo hovA chatAM paNa rAMDoLIyAnI jema pizAca jevo thAya che. guNothI moTo hoya chatAM paNa gRhiNI vagarano hoya to chiMDaNagaurI (chiMDaNagaurI tucchasvabhAvavALI ghare ghare bhaTakanArI)nI jema bhamavAnA svabhAvavALo hoya che. (3357) tethI mArA uparodhathI prasanna thaine he diyara! srIne paraNo e pramANe rukmiNI kahIne pagamAM paDe che. pachI jAMbavatI kahe che ke he kumara! A rukmiNI kahe che te sAcuM kahe che te paNa 149 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ page paDIne yukitaone kahe che. satyabhAmAM paNa pAse jaIne page lAgIne kahe che A pramANe ' kRSNanI sarva strIoe paraNavA mATe nemine Agraha karyo. najIkamAM rahelA kRSNa paNa rukimaNInA vacano sAMbhaLIne vicAryuM ke aho juo! Ao vaDe paNa potAno pakSa paNa kevo samarthana karAyo? (3361) A pramANe teothI khuza thayela kRSNa paNa neminI pAse jaIne aMjalipUrvaka kahe che ke he kumAra! bhAbhIone ane amane prasAda kara. zivAdevI paNa sukhane meLave ane sarve yAdavo svastha thAya. samudravijaya mahArAjA nivRttine pAme arthAt ciMtAthI mukta thAya. A paNa pakSa (8) sarvathA viruddha nathI kAraNa ke pahelA paNa jhaSabhAdi jinezvaro vaDe paNa te pramANe AcarAyuM che chatAM teo siddha na thayA hoya tevuM nathI. e pramANe kezave kahyuM tyAre sarva paNa yAdava samUha tenA pratyeka vacanane ghaNI yuktiothI samarthana kare che. e pramANe badhA vaDe ghaNuM kahevAyA pachI kRSNa neminA pagamAM paDe che ane tyAra pachI sarva yaduvarga tenA pagamAM paDe che. (3366) have nemijina vicAre che ke lokasthitinuM baLavAnapaNuM juo! tathA karmapariNatinuM aciMtya sAmarthya to juo. jenA spaSTa paNe doSo jovAya che. evI asAra vastuone vize paNa loka ' ' svayaM keTalo rAgI che ane bIjAne paNa temAM kevo pravatavi che? gRhasthavAsa phakta abuddho vaDe sevAyo che ane paMDito vaDe choDAyo che jemAM pratyakSa duHkha anubhavAya che temAM paNa Agraha che. A yukitaothI samarthana karAya che chatAM paNa loka tene mAnato nathI tethI te loka grahila che e pramANe jANavuM tathA te lokavyavahArathI paNa bAhya gaNAya che. mAtA, pitA ane bhAryA AvA kUTa prakArothI jIvone moha pamADIne pharI pharIne bhavarUpI dAvAnaLamAM nAkhe che. AdimAM (prathamathI) mArA mAtA-pitA vaDe kezava vagere sarve (mohathI) vAsita karAyA che tethI asahamAM tatpara mAtApitAvaDe A kezava vagere kevI rIte bodha pAme? A lokonA pratibodhano Aje samaya nathI ane A loka je kahe che (jeno Agraha rAkhe che) te paNa hamaNAM thavAnuM nathI ema huM mAnuM chuM. paraNyA vinA ja huM dIkSAne laiza ane A loko vaDe RSabhAdinuM je udAharaNa apAyuM che te badhAone vize ghaTatuM nathI. samagra rogonI cikitsA zuM eka prakAranI ja hoya che? arthAt eka prakAranI hotI nathI paNa alaga alaga prakAranI hoya che. te pramANe karmarogamAM paNa cikitsA vicitra prakAranI hoya che. tethI ahIM vadhAre zuM kahevuM? A upAya che e pramANe vicArIne jinezvara kahe che ke tame je kaho cho te huM karIza. pachI rukimaNI vagere sarva devIo harSa pAmI ane kRSNa, samudravijaya, zivAdevI ane bAkInA loko paNa harSa pAmyA. pachI sarovaronA samUhathI ramya revata udhAnamAM unALo pasAra karIne sarve paNa dvArikA nagarImAM potapotAne sthAne gayA. (3378) have rAtrI pasAra karIne aMtaHpuramAM beThelo kRSNa prabhAta samaye kahe che ke he devIo! tame sarva kaho, "jagatamAM evI koI kanyA che ke je nemikumAranuM anukaraNa kare?' have satyabhAmAM kahe che ke zrI ugrasena rAjAnI putrI nirupama rUpavALI rAjImatI nAmanI mArI nAnI bahena (38) A paNa pakSa eTale saMsAramAM lagna karIne pachI saMsAra sukho bhogavIne putrane rAjayAdi bhaLAvIne pachI dIkSA grahaNa karI mokSamAM javuM e pakSa paNa viruddha nathI. saMsAra sukho bhogavyA hoya ane mokSa na maLe evuM nathI. 150 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpUrNa traNa bhuvanamAM paNa rUpAdi guNothI vikhyAta che. tethI he deva! kharekhara te ja kanyA nemininuM anukaraNa karaze paNa bIjI devI paNa nahIM karI zake e pramANe mArA cittamAM phuraNA thAya che. pachI kezave kahyuM ke pUrve saMbhaLAyelI te mArA paNa cittamAM che tethI huM tyAM jaIza e pramANe kahIne te Ubho thAya che pachI kRSNa caturabuddhi nAmanA potAnA amAtyane kahe che ke ugrasena rAjAnA ghare jaIne nirIkSaNa kara ke rAjImatI zuM rUpAdithI riSTaneminuM anukaraNa kare che? athavA to zuM prasiddhi mAtra che? tema jANI AvIne jaladIthI kahe. te paNa jaIne pAcho pharyo. parituSTa thayelo te ekAMtamAM kRSNane kahe che ke he deva! eka kSaNa sAvadhAna thaIne sAMbhaLo. puruSa ke deva ke strI athavA devI je koIpaNa rUpAdithI neminuM anukaraNa kare che tema kahevuM e pramANe koIpaNa rIte sahana karI zakAya tema nathI paraMtu prajApati paNa ghaNuM karIne prathama mithuna (yugala)ne ciMtave che A lokasthiti che tethI prajApativaDe neminuM ciMtavana karAyuM che ane kharekhara tenAvaDe mithunastrI evI rAjImatI nirmANa karAI che ema huM mAnuM chuM. bhAre prayatna karIne tenA vaDe ghaNuM karIne anurUpa ja te kanyA karAI che. paraMtu jagatamAM tevA prakAranA pulonA abhAvathI athavA zaktinA abhAvathI jo ke kaMika paNa nyUna thayuM che. (3390) tenA nitya aplAna zobhAvALA mukharUpI kamaLanuM zuM kahIe? amyAna zobhAvALA mukhanI satata abhilASA karatA devo paNa jene meLavatA nathI. teno motIno banelo hAra ghaNuM preraNA karAve chate paNa ghaNA puSTa unnata stanamaMDaLanI sevAne choDato nathI. kharekhara atizuddha AcaraNavALo je koI haze te tenA kaMThamAM bAhu latikAnA nirupama gADha baMdhane meLavaze. tenA gaMbhIra nAbhimaMDaLane vAraMvAra sparza karatA hAranA vaccenA maNakAnI caMcaLatAne khuza thayelA devo paNa vakhANe che. (3394) tenA ramaNa sthaLa para ArUDha thayelo kAmadeva maNinA rasana ane ghUgharIonA avAjathI kahe che ke jo tenuM (rAjImatInuM) tamAre kArya hoya to vipula tapane karo. alpa puNyavAna tenA tapelA suvarNa varNavALA kAmarUpI bhavananA toraNanA staMbha samAna be sAthaLane joto nathI. enA paganI jaMghA kamaLanA nALa samAna che. enA paganI ghUMTIo gUDha ane suMdara che, enA be paga prabhAtanA sUryathI vibhUSita karAyela hoya tevA sukumAla lAla che. AvA pagathI caMkramaNa karatI evI rAjImatI je koI dhanya haze tenA gharanA AMgaNane pavitra karaze. he devI! tucchamativALo evo huM ATaluM mAtra jANuM chuM. paNa zrutakevalI tenA rUpane AnAthI abhyadhika jANe che ane sarvajJo ja tenA saMpUrNa rUpane jANe che. e pramANe amAtya kahyuM tyAre raMjita cittavALo kRSNa kahe che ke "caturabuddhi' e pramANe tAruM nAma guNothI paNa paDeluM che. (arthAt guNa pramANe tAruM nAma che) AvI rIte vastune koNa jANe? ane A rIte jANyuM hoya to paNa bIjAne kahevA koNa zaktimAna thAya? tethI he bhadra! tuM hamaNAM svaye tyAM jA ane ugrasenane kahe ke tArI A putrI zrI nemikumAra mATe maMgAya che. A sAMbhaLIne te tyAM gayo ane ugrasenane jaNAvyuM. vismayathI AkarSita thayuM che mana jenuM evo ugrasena kahe che ke A ati adbhUta vAta kone mAnya na hoya? paraMtu rAMkaDAnA gharanI prAMgaNabhUmi zuM kyAreya paNa airAvaNa hAthI sAthe saMbaMdha pAme che? mAravADanI bhUmi zuM kalpavRkSanA saMgane pAme che? athavA pAmaranI putrI zakendranA saMbaMdhanI prArthanA karatI hoya to paNa zuM tene pAme 151 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che? te nemikumAra kyAM ane amArI putrI kyAM? tethI A vAta phakta mane mAnya che tevuM nathI paNa sakala traNa bhuvanane paNa mAnya che paraMtu amArA jevAnA tevA puNyo haze ke nahIM? e ame jANatA nathI. pachI e pramANe ugrasena vaDe kahevAyela sarva hakIkatane jaIne kRSNane kahe che. koika rIte e pramANenI hakIkatane sAMbhaLIne tuSTa haiyAvALI rAjImatInI sakhIo tene sarva kahe che ane vizvAsane dhAraNa nahIM karatI rAmatI vicAre che ke mArA vaDe ghaNIvAra nemi jovAyo che paraMtu mArA AvA manoratho kyAreya paNa thayA na hatA ke A mAro vara thaze. susaMskArita pAyasa (khIra) kyAM ane kaDavA telanI dhArA kyAM? athavA sAkarano paDo kyAM ane kaDavI tuMbaDI kyAM? zuM AMbalInA vRkSane pANI pAvuM ghaTe? kaMIka paNa AvI aghaTamAna vastu hamaNAM saMbhaLAya che. ane vidhi vicitra che tethI ahIM kaMipaNa ghaTanA bane paNa ame tene jANatA nathI. A pramANe vicAratI bIje divase sakhIonI sAthe rAjImatI ghaNAM kumAronA vRMda sAthe kIDA karatA nemikumArane udyAnamAM jue che. koIka bAnAthI sakhIo dUra gaI tyAre latAgharamAM rahelI rAjImatI grAhakadaSTithI tene lAMbo samaya jue che. pachI sakhIonI pAse jaI bhegI thayelI rAjImatI potAne ghare gaI. pachI saMdhyA samaye sUrya asta pAmyA pachI aMdhakArano samUha prasare che ane maMdiromAM jeTalAmAM maMgaLa dIvA peTAvAya che teTalAmAM rAjImatIne sarva aMgopAMgamAM dAha javara zarU thayo. ghaNI asvastha thaI ane satata dIrgha nisAsAne mUke che. (3416) pachI sakhIjanothI khabara apAyelI mAtA saMbhrAnta thatI tyAM AvI. vividha prakAranI zItaLa vastuothI upacAra zarU karAyo. ane A bAju kiraNonA samUhathI sakala jIvalokane AzvAsana Apato evo caMdra udayAcala parvata para Ugyo. sarva paNa sakhIo bhegI thaIne rAjImatIne mahelanI AgAzI upara laI jAya che ane tyAM caMdranA kiraNothI Alipta zarIrane jaLathI bhInA vastro vaDe DhAMke che ane nALa taMtuothI tathA kamaLapatrothI vIMTe che. komaLa pAMdaDAothI saMthAro pAtharIne tenA upara tene suvADe che. pachI paMkhAothI vIMjhe che ane zarIra para zItala maNione tathA vividha hAralatAone mUke che ane motIone vATIne mUke che. A pramANe jema jema zItala upacAro karAya che tema tema teno dAha adhikatara vadhe che ane asvastha thAya che tathA mAtAvaDe pUchAyelI te kaMipaNa sAcuM bolatI nathI paNa khoTA uttaro Ape che. pachI mAtA kahe che ke he sakhIo tamArAvaDe pUchAyelI A sarva hakIkata kaheze pachI temAMthI mAlatI nAmanI proDha sakhIne tyAM mUkIne gaI. pachI ekAMtamAM kaMIka hasatI tene pUche che ke he priyasakhI! tArA zarIramAM zI pIDA thAya che? tene tuM kahe jethI huM tAruM priya karuM? have rAjImatI vicAre che ke A mArI nipuNa sakhIone kaMIpaNa ajJAta nathI tethI ahIM kapaTa uttarothI zuM? (arthAt juThA uttarothI saryuM) tethI rAjImatIe tene zarUAtathI mAMDIne sarva nemino spaSTa vyatikara kahyo yAvat bapora pachI jovAyo hato tyAM sudhIno ane he sakhI! huM vicAruM chuM ke A daSTi gocaramAM Ave chate koipaNa kAraNathI mAre haMmezA asAdhAraNa prIti hatI paraMtu hamaNAM bIjI vArtAo sAMbhaLyA pachI AzA ghaNI vadhI. guNathI ekAMte upazamanuM ghara, sarvathA nirvikAra bhAvavALo evo A hamaNAM sArI rIte jovAye chate taDa' ema karatA mArI AzA paNa tUTI ethI he sakhI! mAre 152 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAha thayo. pachI mAlatI kahe che ke he sakhI! to paNa tuM kheda na kara. zakuno ane nimittothI nizcita thayuM che ke te tAro vara thaze. A pramANe A sarva saMkathAothI rAtrI pasAra karAI. pachI sUryodaya thaye chate mAlatInI nAnI bahena mAdhavI tyAM AvI ane rAjImatI ane neminuM sagapaNa (varaNa) Aje che ema bolatI sarvane vadhAmaNI ApI. pachI mAlatIe kahyuM ke tuM kevI rIte jANe che? te kahe che ke prathamanI rAtrIe rAjA samudravijayane ghare kRSNa ugrasenAdi sarva yAdavo maLelA mArA vaDe jovAyA. kutUhalathI huM paNa tyAM rahI. pachI mArA dekhatA ja sarvavaDe lAMbI maMtraNA karIne korTuki nAmano naimittika bolAvAyo. teNe paNa gaNatarI karIne Aje sagAIno divasa kahyo. pachI sarvaloka Ubho thayo. huM paNa UThIne tArI pAse AvI jeTalAmAM mAdhavI A pramANe kahe che teTalAmAM ugrasena rAjAe mokalela vRddhA kahe che ke he kumArI! rAjA tane kahevaDAve che ke nemikumAranI sAthe Aje vevizALa che tethI tuM UbhI thA ane snAna vizeSane kara ane bAkInuM mAMgalika kArya pachI karavuM. (3439) pachI rAjImatI snAna karIne zRMgArane kare che ane kRSNa vagere bhoga rAjAne ghare AvyA. atimoTA pramodathI seMkaDo maMgaLa ane vadhapana sahita sanmAna dAnAdithI sakalajanane sanmAnIne vevizALano mahotsava karAyo. have thI samudravijaya tathA zivAdevI ane kRSNAdi sarve khuza thayelA svasthAne jAya che. pachI lagnanA divasa mATe pUchAyela naimittika A pramANe kahe che ke hamaNAM varSAkALa zarU thayo che temAM anya paNa AraMbho zAstramAM niSedha karAyA che ane mahartika vivekIlokane zAstromAM lagna kArya vizeSathI niSedha karela che. pachI kRSNa tathA samudravijayAdie naimittikane kahyuM ke A prayojanamAM vilaMba thaI zake tema nathI.paraNavAne nahIM Icchato nemi koipaNa rIte manAvAyo che pachI zuM thaze te ame jANatA nathI tethI hamaNAM koIpaNa zubha divasa jaNAva. pachI te zrAvaNa mahInAnA zuda sAtamanA svAti nakSatramAM lagnano divasa jaNAve che. baMne paNa pakSanA loko lagna mATe taiyArI kare che. pachI jeTalAmAM sarva vivAha sAmagrI taiyAra karAI teTalAmAM dasa dazAhoM maLe che ane kRSNa tathA baLadeva paNa ane bAkInA yAdavo paNa rAjA sAmaMta ane maMtrIonI sAthe maLe che. (3449) sakala paNa nagarImAM gRhAMgaNamAM, traNa rasta, cAra raste vigere sthAnomAM zreSTha suvarNa ratnanA DhagalA karAvIne pachI icchA mujaba kRpaNAdine dAno Ape che. devabhavanomAM pUjAo karAve che badhA kArAgRha zuddha karAve che. pachI kulavRddhonuM, nagaravRddhonuM, ane bIjAonuM vastrabhojanAdithI sanmAna kare che. pachI vivAhano divasa najIkamAM hote chate parituSTa thayelA kRSNAdi ratnasiMhAsana para nemine pUrvAbhimukha sthApe che. zreSTha kamaLothI DhaMkAyela che mukha jenA, prazasta pANInA samUhathI bharAyela, zreSTha-ratna-suvarNa-rUpa-maNimaya kaLazothI karAyela che duMdubhionA avAja jeo vaDe evA devo sahita kRSNa vagere abhiSeka kare che. surabhi gaMdhavALA gaMdhakASAyI vastrothI zarIrane lUchIne, kapUra-agaru-kasturIthI mizra gozISa caMdanane laine samagra paNa aMgane lIMpe che. pachI mAlatI-mogaro-sevaMtI Adi zreSTha sapheda phulothI mAthAnA vALane zaNagAre che. zvetasuvarNa-ratna-motIthI uttamadevo vaDe banAvAyela zreSTha muguTane mastaka para sthApe che. AmaLA jevA moTA motIono aDhAra sera vALo, gaMgAnA pravAhanI jema bhuvanamAM sArabhUta hAra tenA 153 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMThamAM paherAve che. motI ane maNithI banelA be bAjubaMdhathI bAhuyugalane zobhAve che: motInA kaMkaNahArothI AMgaLInA agrabhAgonuM maMDana kare che. devo vaDe lavAyela zvetaratnomAMthI sphurAyamAna thatA kiraNonA samUhavALI arjuna suvarNamaya vIMTIothI AMgaLIone pUre che. caMdranA kiraNo jevA be sapheda svaccha sUkSma rezamI vasro paherAve che ane keDa para vevizALa vakhate prApta thayelI mALA (kaMdorA) ne bAMdhe che. (3461) hAthamAM pAMca sugaMdhavALA pAnabIDAne Ape che. pachI devIonI sahita karAyo che maMgaLa zabdo jeo vaDe evI zivAdevI, devakI tathA rohiNIdevI tathA satyabhAmA, rukmiNI, jAMbavatI, lakSmaNA Adi gaMbhIra vAjiMtro vAgavAnI sAthe nemijiNaMdanA poMkhaNA poMkhe che. pachI saubhAgyavaMtI strIvarga tathA surasuMdarIo harSanA bhArathI nRtya kare chate, sarva mAMgaliko karAye chate, tUTatI che suMdara hAranI zreNIo jeonI, atiharSathI bharAyela manavALI evI devIo vaDe AgaLa nRtya tathA gIta zarU karAye chate vAgatI duMdubhionI sAthe devovaDe stavanA karatA suzobhita karAyela bhagavAna divya, zreSTha ratnamaya, caMdra jevA nirmaLa rathamAM zveta ratnamaya bhadrAsana para bese che. dasa paNa dasAauM, kRSNa, rAma tathA zeSa yAdava samUha zivAdevI pramukha sarva pradhAna mahilAo devIonI sAthe ugrasenanA ghare jAya che. harSita thayelI devIo ane manuSya srIo rAjImatI kumArIne snAna karAve che. vilepana kare che ane tenA mukharUpI kamaLa para kapUra-pramukha susugaMdhI zveta dravyothI patra velIo kare che. devIo vaDe lavAyela sUkSma, svaccha,caMdranA kiraNa jevuM sapheda vastramaya devadU yugala upara ane nIce dhAraNa kare che. caMdana jevI sapheda dehavALI, zvetakusuma ane AbharaNa tathA zveta kaMcukAvALI, stana para laTakato che hAra jene vize evI te sarvaprakAre zvetavarNavALI sarasvatInI jema zobhe che athavA manuSya srIo tathA sarva devIonA rUpanuM atikramaNa karatI evIne kaho to kharA konI tole che? A pramANe tenA ati adbhUta rUpa joine loka vismita thayo ane kahe che ke aho! haMmezA ayukta karanAra vidhine A ekanI sAthe anurUpa mithunano saMyoga karatA A eka koipaNa rIte yukta kArya thayuM che athavA to vidhi vaDe prabhAvavALA AzcaryoMthI bAkInA badhA ayukto bhUMsAvI naMkhAyA evo pravAda nagarImAM dareka ghare thayo. (3476) ane A bAju saubhAgyavaMtI srIovaDe tevI ja riddhithI te paNa pokhAi. have lagna najIka hote chate neminA vivAhamAM AvavA mATe samudravijayanA ghare jaine kRSNa pramukha utsuka yAdavo sArI taiyArI kare che. ghaNo suMdara karAyo che zRMgAra jenAvaDe, vadhato che yauvanano bhara jeno evI taruNI zrI nemiprabhunI upara ghaNAM motIonI mALAthI maMDita, sapheda kusumonI mALAothI zobhita, caMdra jevuM ujjvaLa pavitra mahAchatrane dhare che. tathA zrI neminAthanI AgaLa vArAMganAonA hAthothI pravRtta thayela, raNakAra karatA ratnonA valayothI sahita, caMdrazaMkha-macakuMda jevo sapheda zubha cAmarono samUha DhaLe che. grahaNa karAyA che paMkhAo jeovaDe evI zreSTha ramaNIo baMne bAju Ubhe che. sapheda nirmaLa vasrane hAthamAM laine bIjI strIo Ubhe che. (3482) caMdanathI dhavala dehavALA, zveta-kusuma ane AbharaNa tathA-zveta zreSTha vastravALA, kapUranI rajanA samUhathI avalipta, zveta upakaraNavALA, sarva zveta nepathyathI bhUSita, bhAsura indrinIlamaNinI kAMtivALA, ghaNI caMdranI jayotsyAthI dhavala evA nemi jina aMjana 154 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvatanI jema zobhe che. pachI sArathi rathanA zaMkha jevA sapheda azvone haMkAre che. karAyela che maMgaLano samUha jemanI AgaLa evA nemijina cAle che. tenI baMne bAjue hAthIonA samUha para ArUDha thayelA rAjAo rahe che. AgaLathI zreSTha ghoDAnA samUhothI lAkho kumAro cAle che. pAchaLa hAthIo para ArUDha thayelA daza dazAha tathA kRSNa ane rAma cAle che. bAkIno yAdava samUha paNa rathonA samUha sAthe cAle che. uttama zibikAomAM ArUDha thayelA sarva aMtaHpuro cAle che ane bIjI paNa maMgaLathI vAcATa zreSTha mahilAo cAle che. pharaphara thatA dhavala dhvajanI mAlikAnI madhyamAM rahelo baMdIjanano samUha zrI nemiprabhunA vimala caritrone gAya che. tuSTa kinnarIo gAya che. devo duMdubhi vagADe che ityAdi samRddhithI zrI nemijina rAjamArga para avataryA. harSanA kolAhalavALI nagaranI strIo doDe che. raDatA evA potAnA saMtAnone paNa choDIne cAlatI strIo vighno kare che. (athavA utAvaLa kare che.) prAsAda-parvata ane pRthvI taLo para lokonI bhIDa jAmI hRdayathI hRdaya bhIMsAya che ane zvAsa rUMdhAya che. dhakkA mukI karatI strIone koIka paNa kahe che ke he vAcATI pAchI haTa. jyAM sudhImAM A subhaga pasAra na thAya tyAM sudhImAM tene jouM. te paNa javAba Ape che ke tuM bIjI bAju jA kAraNa ke bIjAnI utsukatAthI bIjo mUrkha paNa pIvAtA amRtanA kogaLAne choDato nathI. (3439) bIjIvaDe pUchAyelI bIjI potAnA hAthanI AMgaLIthI batAvatI kahe che ke rAjamatIno vara che ema je saMbhaLAyuM hatuM te A subhaga pote che. te paNa kahe che ke kharekhara! sakaLa guNanA bhaMDAra evA AnA gRhiNI zabdane dhAraNa karaze te rAjImatI jagatamAM dhanyomAM paNa dhanya che. bIjI kahe che ke A saMyoga ati sadbhUta che bhAgya paNa AvAonA saMyogane sahana karato nathI tethI ahIM zuM thaze ema huM jANatI nathI. bIjI kahe che ke A tAruM amaMgaLa vacana niSphaLa thAya. he bhAgye! te dhanyA puNyathI prApta thayelA AnA saMgamane anubhave. A pramANe saMkathAo pUrvaka hAthanI AMgaDIothI batAvAto, lokanI AMkharUpI kamaLanI mALAothI pUjAto. prakhara lAkho paMDitonI jIbhothI varNavAto, unmAdavALI koDo uttama ramaNIothI spRhA karAto zrI ugrasena rAjAnA gharanA gavAkSamAM ramaNIonI najIkanA mArgamAM zrInemijina pahoMcyA. pachI rAjulA sakhIo vaDe kahevAI ke he priyasakhI! priyanA lAvaNyarUpI amRtanuM nayana puTothI pAna karIne kRtArtha thaIza. tethI jaladI Ava. (3502) A pramANe utsuka sakhIo vaDe laI jaIne jharukhAnI jALInI aMdara rahelI rAjImatI traNa bhuvanamAM utpanna karAyo che AnaMda jenA vaDe evA neminine jue che pachI harSanA atirekavALI sakhIo tenA pratyeka avayavanuM varNana karatI samudAyanI zobhAne rAjImatIne batAve che. rAjImatI paNa nemikumArane jotI harSanA AMsunA samUhane mUke che ane te samUha stanapara paDelo poSAya che ane kSaNathI sukAya che. have vismaya pAmelI sakhIo vaDe rAjImatI puchAI ke he bhuvanasuMdarI! A zuM che? pachI dIrgha nizvAsa nAkhatI rAjImatI kaMipaNa nathI ema sakhIone kahe che. pachI bhayapAmelI teo AgrahathI pharI pUche che. viSAda sahita rAjImatI teone kahe che ke ekAeka huM jANatI nathI ke kyA kAraNathI mAruM aMtara chUrIthI kapAya che. he sakhIo! mAruM hRdaya tathA jamaNI bhujA pharake che, jamaNI AMkha paNa pharake che. pachI A bhuvanamAM durlabha subhaga patine jotI ane sarva 155 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMgane vicAratI evI tene harSa rUpI parasevAnA pANInA biMduo baMdhAya che ane ghaNo romAMca utpanna thAya che tethI AMsuo stano para paDIne poSAya che. pUrvokta dunimittone vicAratI mArA sarvadehamAM dAhajavara utpanna thAya che tethI AMsuo jaladI zoSAya che. pachI sakhIo tene kahe che ke he priya sakhI! tuM ema aniSTa na bola. A tAruM amaMgaLa haNAyeluM che. amArA vaDe saMbhaLAyuM nathI athavA tArAvaDe kahevAyuM nathI. A subhaganI sAthe lAMbo samaya sudhI nirupama bhogone bhogava, have thoDuM ja aMtara che. tuM kAyara nathI. A tAro hRdayavallabha Avela che. A pramANe sakhIo bole che ane jeTalAmAM jinezvara AgaLa cAle che teTalAmAM pUrAyeluM che dizAnuM valaya jeo vaDe dIna mahAduHkhathI utpanna thayela, sajajanone nahIM sAMbhaLavA yogya, kevaLa karuNAdinuM kAraNa, kAnane kaDavA evA judI judI jAtionA pazuonA karuNa zabdone sAMbhaLe che ane jANavA chatAM bhagavAna sArathine pUche che ke A virasa svara kono saMbhaLAya che? (3516) pachI praNAma karIne sArathi kahe che ke he svAminuM! tamArA vivAhamAM yAdava vargane bhojana mATe ane madyapAna karanArAonA vilaMka (39) kAryane mATe jaMgalamAM rahenArA, gAma nagaramAM rahenArA, guphA-parvata-nikuMjamAM rahenArA, judI judI jAtinA jaLacara-sthaLacara ane khecara pazuonA samUho A vADAmAM haThathI lAvIne ruMdhAyelA, maraNanA eka bhayavALA, potapotAnI bhASAmAM bolatA pazuono A avAja saMbhaLAya che. A mahApApane sAMbhaLIne jaladIthI virakta manavALo nemijina sArathine A pramANe kahe che ke tuM rathane tyAM haMkAra jethI sAkSAt te pazuone jouM. sArathie paNa tema ja karyuM. pachI mRgarojha-sasalA-Dukkara-bakarA-gheTA-bheMsAdi pAMjarAmAM purAyela tathA doraDIthI baMdhAyela, beDIthI bAMdhela keTalAka vADAmAM pUrelA dvipada ane catuSpadanA bhedavALA, mora, tetara, lAvakAdi pakSIo, lAkho haraNA, asaMkhya godhA noLIyA vagere nirdaya puruSo vaDe vIMTAyela, halana calana ruMdhAyuM che jenuM, bhayathI pIDita ane kaMpatA che zarIro jeonA, zUnyamanaska, trasta, mukAI che jIvavAnI AzA jeo vaDe, hatotsAhavALA, cakaLavakaLa AMkhavALA,evA sarva pazuo raDatA prabhuvaDe jovAyA. (3525) koipaNa AcAranA vazathI jaNAyo che prabhunA bhAvano paramArtha jeo vaDe evA pazuo potAnA bAMdhava jevA nemijina jevA chate samutsuka thayA. he svAminuM "choDAvo choDAvo' e pramANe potapotAnI bhASAmAM AThaMda karatA prabhunA ja mukhane jotA kahe che. gADha karuNAnA pariNAmavALA, atizaya saMvegI, saMsAra rUpI kedathI nirveda pAmelA evA svAmI te sarvane choDAve che. te pazuo potapotAne sthAne gayA. pachI nemi potAnA rathane potAnA ghara tarapha vaLAve che. have saMbhrAnta kRSNa, samudravijaya tathA zivAdevI tathA baLadeva tathA zeSa yAdavavarga potAnA vahAnone sthApIne AvelA jinezvaranI AgaLa UbhA rahIne sarva khinna cittavALA kahe che ke he prabhu! A zuM? pachI prabhu kahe che ke hitanA arthI evA bIjAone paNa je ucita che te meM karyuM. te hita zuM che? ema kRSNa puchayuM eTale jinezvara kahe che ke te hita dharma che. pachI kRSNa kahe che ke vivAha karyA pachI patnI sAthe gharamAM rahetA gRhasthone te dAnAdi dharma zuM na thAya? pachI jinezvara kahe che ke he naravara! nipuNa tathA madhyastha thaIne svayaM (48) vilaMka kAryano artha mane samajAyo nathI chatAM paNa teno artha gaurava mATe thato hovo joIe evuM mane lAge che tatva bahuzruta gamya. 156 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja paribhAvanA kara ke je vivAhamAM prathamathI ja aTavImAM rahenArA, tRNapatronA bhojana karanArA, nadI sarovaranA pANI pInArA, lokathI baMdhAyelA, niraparAdhI, mugdha, maraNanA bhayathI palAyana thavAnA svabhAvavALA,dIna evA asamartha hariNAdi jIvone ATalA pramANathI pakaDIne AmiSanA rasathI Asakta evA jIvothI haNAya che. AraMbhamAM rata, nirdaya manavALA, ajJAnI, rAgadveSathI baLatA evA jIvone ahIM kyo dharma saMbhave? eka paMcendriya prANIne haNIne jIva sAtamI narakanA duHkho meLave che to ATalA badhA jIvo haNavAthI zuM thAya tenuM zuM kahIe? tethI A bhava ane parabhavamAM vividha bAdhAonuM kAraNa banato hovAthI kharekhara vivAha ja para tathA svano paNa avivAha che. lagnamAM vipula dhanano vyaya karAto hovA chatAM paNa dharma thato nathI ane yaza prApti paNa thatI nathI. phakta pApone upArjana kare che ane avarNavAdane meLave che. srIne paraNato cAra pherAne pharato potAnuM tathA vadhUnuM cAragati rUpa saMsAramAM bhramaNane sUcave che. huM paraNyo, huM paraNyo ema bolanArane puchAya ke tuM zuM paraNyo? tyAre mUrkha kahe che ke kazuM ja nahIM tyAre te durgatine paraNyo che ema jANavuM. (arthAt paraNanAro durgati sivAya koine paraNato nathI) he naravarendra! paraNelAone gRhasthavAsamAM kevo dharma? gRhasthano dharma vividha prakAranA seMkaDo AraMbhothI sahita hoya che. anaMta jaMtujananA ghAtathI sahita hoya che. dravyane upArjana karIne tenA lAkhamAM bhAgathI paNa dAna apAtuM nathI. je apAya che te paNa prAyaH dubhAtA dile apAya che. dAnathI bacavA mATe daravAjA baMdha karAya che. yAcaka jana gharamAM praveza na kare te mATe daravAjA para cokIdAro rakhAya che. ApatI vakhate paNa kaDavA vacano bolIne apAya che. saMpUrNa bhAva zUnyathI apAya che. gRhasthone dAnamAM koika rIte kyAreka zubha bhAva thAya che to paNa AraMbhamAM tenA karatA prAyaH anaMtaguNo azubhabhAva hoya che. gRhasthone azubhabhAva niraMtara hoya che ane zubhabhAva kSaNa bhaMgura hoya che ane azubhabhAvathI zubhabhAva ekAeka DhaMkAya che AthI ja kevalI kahe che ke '"je samagra mahivalayane sarva ratnamaya jinamaMdirothI vibhUSita kare to tethI paNa cAritra mahA kiMmatI che.'' (puSpamAlA gAthA 233) 3548 ane tethI ja te ja vakhate dIkSA grahaNa karela zuddha cAritravALA TaMka sAdhune zakendra tathA cakrIpaNa bhaktithI namaskAra kare che. rAgAdi doSathI rahita sAdhu je sukhane meLave che tene seMkaDo ciMtAothI zasthita hRdayavALA kaSAya ane kAmathI nacAvAyelA gRhastha evA surendro ane cakravartIonI sAthe lokamAM kevI rIte sarakhAvAya? cAritramAM lIna manavALA jIvonuM cAritra A lokamAM sukhanA phaLavALuM thAya che ane paralokamAM deva manuSya ane mokSanA sukhavALuM thAya che. jevI rIte ghaNAM ghaNAM gAMDAonI vaccamAM DAhyo potAnA DAhapaNanI prazaMsA karato gAMDAovaDe ghaNuM hasAya che ane DAhyo ja gAMDo manAya che. dhaturo pIdhelanI jema mohathI mUDha viparIta mativALA viSaya rUpI AmiSa (mAMsa) mAM Asakta thayelA jIvone duHkhamAM paNa sukhabuddhi upaje che 'dayAthI dharma ' e vAta mUDha jIvomAM paNa prasiddha che ane te dayA satata AraMbhamaya gRhastha jIvanamAM kevI rIte hoya! he kRSNa! tuM vicAra. strIjanano parigraha maithunAdi, gRhasthavAsamAM viSayonI Asakti A sarva lokamAM cAMDAlonI sAthe paNa sAdhAraNa che. moha mUDha ane ajJAnathI aMdha banelA evA ghaNAMonI pravRtti he 157 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naranAtha! jANelo che paramArtha jeNe evAone pramANa banatI nathI. anukULa pravAhamAM ghaNo loka paDelo hoya to paNa pANIthI taNAI jato nathI jyAre pANImAM taravAmAM nipuNa hoya to paNa pratikULa pravAhamAM javAnA lakSyavALo pANI vaDe taNAya che. ajJAnAdithI viSama unmArgamAM ghaNAM prayANa kare chate lakSya sthAnane prApta karatA nathI jyAre jaNAyela che mArgamAM AvatA doSo jenA vaDe evo mArganipuNa te mArgathI ja lakSya sthAnane prApta kare che. tethI naraka mahApuramAM laI janAra mArgasamAna strIone vize tathA duHkhanA ghara evA gRhavAsamAM sAmAnya jananI jema he kRSNa! mAruM mana rAgI thatuM nathI. svargamAM devapaNe utpanna thavAthI ane manuSya lokamAM rAjA ane cAMDAlanA bhAvathI A gRhasthapAsa badhAvaDe pUrve anaMtavAra prApta karAyo che. (3561) gRhastha vAsamAM duHkhavALA lAkho phaLo narakAdi gatimAM bhogavAyA che. tethI jaNAyela che paramArtha jenAvaDe evo huM hamaNAM gRhastha vAsamAM udvigna thayo chuM. he rAjAo! ghaNuM karIne sarva jIvovaDe pUrve nahIM prApta karAyela zAzvata mokSanA sukhanA phaLavALA vizuddha dharmanuM ja huM sevana karIza. A sAMbhaLIne samudravijaya tathA mAtA zivAdevI raDe chate raDato kezava pagamAM paDIne kahe che ke he bAMdhava! tuM je kahe che te tema ja che, satya che emAM koI saMzaya nathI. paraMtu zAstromAM ane loka vyavahAra mArgamAM A prasiddha che ane tuM paNa jANe che ke mAtA-pitA pUjanIya che. (3575) to pachI teone duHkhI mUkIne tuM kevI rIte vratane AcarIza? have nemijina kahe che ke he rAjana! AonuM duHkha asthAne che huM dIkSA lauM temAM eonuM kaMipaNa sukha kSINa thatuM nathI kAraNa ke teone vipula rAjaya lakSmI che, tuM mAro AjJAkArI bhAI che tathA rathanemi, satyanemi tathA daDhanemi kramathI bIjA traNa mArA sagA nAnA bhAIo che teo vRddhAvasthAmAM AonuM vinayathI pAlana karaze. teo paNa guNathI jUna nathI. atizaya guNonA samUhathI yukta priya paNa putra jarA maraNathI mAtA pitAnuM rakSaNa karI zakato nathI. koNa pahelA maraze ane koNa pachI maraze koNa konA vaDe pAlana karAze? athavA koNa konAvaDe pAlana nahIM karAya? te jaNAtuM nathI kAraNa ke karma pariNAma vicitra che. have jo huM mAtApitAne vallabha chuM tethI gharamAM rahuM te paNa yogya nathI kAraNa ke vanano dAvAnaLa vallabha nathI. gharamAM utpanna thato agni gharamAMthI kaDhAya che. kharekhara saMsAra vanano dAvAgni che. je rAga dveSa rUpa kaSAyAgnithI haMmezA baLato ja che. tethI he kRSNa! kharekhara jo huM tane athavA mAtApitAne vallabha houM to mane rajA Apo jethI huM duruttara evA bhavarUpI mahAsamudrane taruM. pravrajyA lIdhelo evo huM tane ane mAtA pitAne deva-mokSa-lakSmInA saMgamanA sukhanuM kAraNa evA dharmanA dAnathI upakArI thAuM. janmelA putro jugAra, madha ane vezyAmAM Asakta thAya che athavA hiMsA-alIka-corI Adi pApomAM pravRtta thAya che ane jeo vibhavane joyA vinA ja akALe marI gayA che teo vaDe saMtApa ane pApabaMdhane choDIne bIju mAtA pitAnuM zuM karAyuM? ane mAtApitA maryA pUrve potAnI strIne paravaza thayelA mUDha jIvo mAtApitAno durvinaya kare che teo vaDe paNa zuM kaMipaNa saMtApa nathI karAyo? ane A anAdi bhavasaMsAramAM sarva jIvo sarva jIvonA putrapaNAthI tema ja mAtApitApaNAthI thayA che tathA sarva svajanabhAvo zatrupaNAthI pariNAma pAmyA che athavA he naranAtha! ahIM koNa kono putra, pitA ke mAtA che? 158 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tethI ahIM moha ja svajana ke parajana che, mitra ke zatru che, paramArthathI vicAravAmAM Ave to sarva jIvo saMbaMdhathI mukAyelA che. A pramANe zrI nemijinanA subhASitone sAMbhaLIne kRSNa vicAre che ke gRhAcArathI AnuM citta evuM virakta thayuM che ke phakta ame nahIM paNa devo paNa tene pAcho vALavA samartha nathI. vIrapuruSone A vrata (dIkSA) ucita che kAyarapuruSone duSkara che. (3593) A pramANe vicArato mohathI bhrAnta karAyela che viveka jeno evo kRSNa samudravijaya rAjAnI sAthe AkaMda karavA lAgyo. pachI zivAdevI, yAdavo ane sarva aMtaHpura tevA duHkhapUrvaka pralApa kare che jethI vRkSo paNa raDyA. bhagavAna paNa snehanI beDIone toDIne mohasainyano parAbhava karIne sarvane bodha karatA ane tyAgatA potAnA ghare AvyA ane A bAju dIkSA samaya prApta thayo che ema jANIne tyAM sArasvata Adi sarva lokAMtika devo AvyA. (3597) bhagavAna potAno dIkSA samaya svaMya jANatA hovA chatAM bhagavAnane bodha karavAno amAro adhikAra che ema jANI "sarva jagatanA jIvone hitakArI evuM tIrtha pravartAvo." e pramANe lokAMtika devoe bhagavAnane jaNAvyuM. dvArikA nagarInA traNAdi rastA para ane sarva sthAno para devo ane yAdavo suvarNanA DhagalAo kare che. zuM icchita che? e pramANe varavariyA(varavariyA eTale Icchita vastunuM dAna ApavA mATe karAtI ghoSaNA. athavA abhiSTa vastu mAMgavA mATe karAtI ghoSaNA) ghoSaNA karAI ane yAcakavargane bahuvidha ratno, vastro, hAthI tathA ghoDAo apAya che. (3600) ane A bAju rAjImatI potAnA ghara sanmukha(tarapha) pAchA pharatA nemine joine tathA dIkSAnA pariNAmane sAMbhaLIne kuhADIthI kapAyelI velaDInI jema tathA Indra mahotsava pUrNa thayA pachI indra staMbhanI jema dhasa' karatI pRthvI para DhaLI paDI. vikala thayA che sarva aMgo jenA evI mUcchita thaI. sakhIo doDe che ane bIjAne doDAve che tathA caMdana rasothI tathA zItaLa jaLothI sarva aMgane siMce che paMkhAothI vIMjhe che koIka rIte prApta thaI che cetanA jene evI te tevA prakAranA pralApane karavA pravRtta thaI jenuM kavio paNa varNana karavA samartha nathI ane kahe che ke he bhAgya! tuM ja jANe che ke A janmamAM mArI bhoganI icchA koIka paNa karmanA vazathI na thaI hota to huM sukhI hatI ane te koInA paNa sukhane kharekhara sahana karato nathI. ati abhUta varanI prAptine upasthita karAvIne pachI te kSudra! khoTA bhoga pipAsAnA anarthane utpanna karIne huM tArA vaDe A pramANe viDaMbita karAI tenAthI tArAvaDe ahIM zuM meLavAyuM? te kahe athavA mArA vaDe tAro koI moTo aparAdha karAyo che ema huM mAnuM chuM. nahIMtara A prakAranA moTA duHkhane tuM kevI rIte kare? rAMkaDAne ratnanidhinI jema mane te vara batAvIne pachI nirdaya manavALA AnA (vidhi) vaDe AMkho ukheDI naMkhAi. je huM tene prathamathI ucita na hatI to pachI te zA mATe yoga karAvyo? he nivRNa! je yoga karAvyo to pachI zA mATe ekAeka viyoga karAvyo? (3610) Akho prasArIne ja thAkI, pavanathI kAjala laI javAyuM. duSTa kRtAMtavaDe mArA manoratha rUpI vRkSo nAza karAyA athavA jagatamAM potAnA sukhaduHkho (puNya-pA5)ne choDIne bIjo koI hetu nathI jethI pUrve paNa nispRha evI mane bhogonA sukho konAvaDe apAyA hatA? tathA hamaNAM paNa A duHkho konAvaDe apAyA? rUpathI 159 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na anuttara, bhuvanamAM abhyadhika guNonA samUhavALA varane sAMbhaLIne vicAryA vagara ekAeka bhogomAM manane karatI evI mArAvaDe svayaM ja duHkho karAyA che paNa bIjA koivaDe nahIM. devIone paNa durlabha evo A vara amArA jevIne kevI rIte saMbhave? AnA vItarAgapaNAno paNa meM vicAra na karyo. (3615) ane kubudhdhionA avicArita kAryanuM A keTaluM mAtra che? (arthAt avicArita kAryanuM A alpaphaLa che.) svastha AMkhavALo paNa vicAryA vinA pravRtti kare to paNa vinipAtane meLave che. mArAvaDe janmAMtaramAM moTuM azubha kaMika kArya karAyuM che jethI pramANita puruSonI paNa AvA prakAranI kIrti (sthiti) thai. kRSNAdi yAdavonI samakSa prathama paraNavAnuM svIkArI pAchaLathI nemipaNa AvA prakArano vyavasAya kare che to tyAM ame zuM kahIe? jo prathama paraNavAnuM kabula na karata to A duHkhano samUha kone thAta? paraMtu mAre koipaNa rIte A duHkhano samUha bhogavavA yogya che tethI mArA karmano doSa che paraMtu jaNAyA che sarva bhAvo jenAvaDe evA nemino doSa nathI kAraNa ke mahApuruSonI pravRttio pariNAme ahitakArI nathI athavA huM Ane svapna ke indrajALa athavA matimoha athavA suramAyA ke kaMipaNa na hoya ema mAnuM chuM. paraloka vize baMdhAyela che lakSya jeovaDe, suMdara che hita jeonuM evI je kanyAovaDe haMmezA svapnamAM paNa patinI prArthanA karAi nathI te kulIna kanyAone dhanya che. priyanA saMgathI jeo pAchA pharelA che teo devalokathI paNa adhika sukhane meLave che ane jeovaDe priyasaMga karAyo che teone narakathI paNa adhika duHkha che. Aje dekhAyo nathI, Aje gusse thayo che, samyag AlApana karyuM nathI, joyuM nathI, hasAyuM nathI, bhAvapUrvaka krIDA karAi nathI ityAdi mahAciMtAvALA mUDha haiyAvALA, zUnyaceSTAvALA jIvone nArakonI jema priyanA saMgamAM anaMta duHkha thAya che. (3625). A pramANe bolatI, raDatI, AMsuonI dhArAothI siMcatI bAhulatikAthI chAtInuM tADana karatI muMjhAya che. pharI pharI paNa pRthvI para paDe che ane pokArone mUke che, dUra thayuM che uttarIya vastra jenuM, sarakI gayuM che kaTivastra ane aMboDo jeno evI rAjImatI hAranI Avalione toDe che, vasrone phADe che, cAre bAju ALoTe che maNivalayone phoDe che, keyUrAdine pheMke che (3628) paDI gayA che kuMDalo jenA, zithila thayo che kaMdoro jeno, pRthvI para vikharAya gayo che phulono samUha jeno, himathI baLAyelI kamalinInI jema ekAeka kAMti vagaranI thai. pachI sakhIo vaDe kahevAi ke he suMdarI! raDa nahIM. viSAdane choDa, je niHsnehI, niHspRha hoya tenI sAthe tAre zuM prayojana che? lokavyavahArathI bAhya rasane nahIM jANanAro (saMsAranA sukhane nahIM vicAranAro) niSura,adAkSiNya, gRhavAsamAM udvigna evo te haraNanI jema vanavAsamAM rahe. harivaMzamAM bIjA paNa lAkhonI saMkhyAmAM zreSTha rUpa ane saubhAgyavALA, parAkrama che dhana jeonuM evA kaLAomAM pAraMgata, vAdI, dhIra, aneka seMkaDo prakAranA yuddho karavAthI bhuvanamAM vikhyAta guNamAM pravara zAMba pradyumna vagere rAjakumAro che. temAMthI tane je game che tenI sAthe mAtA pitA tane paraNAvaze. he suMdarI! pachI tAre ahIM raDavAthI zuM? nahIM icchatA evA tene tuM saMkalpa mAtrathI apAi che tethI tuM kanyA ja che. svapnamAM varelIo akanyAo thatI nathI sakhIo Ama bole chate rAjImatI gusse thai ane kahe che ke he sakhIo ! jo-bIjo koi A pramANe bolata to huM sahana na karata. (3636) kAraNa ke bhojarAjAnA gharamAM utpanna 160 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayelI strI sAmAnya strIonI jema zuM A pramANe anucita kAryane Acare? nemivara thayo che ema traNa bhuvanamAM prasiddha che. anya varane varIne zuM huM kuLane mazIno kUcaDo pheravuM? ane bIjuM hAthIonA samUhano nAza karanAra siMhane choDIne zuM siMhaNa ziyALanA gRhiNI zabdane vahana kare? vikasita kumudane (kumuda - caMdra vikAsIkamaLa ane nalina - sUrya vikAsIkamaLa) caMdra sivAya bIjo koi kiraNothI sparza karato nathI. nalinI sUryanA darzana vinA vikAsa pAmatI nathI. to jItAyA che traNa bhuvana jenA vaDe evA nirmaLa guNavALA nemijinavarane varIne zuM anya bIjA koI sAmAnya puruSane koIpaNa hisAbe rAjImatI vare? (3641) pahelAM paNa anarthanA phaLavALA bhogonuM mAre kaMipaNa prayojana na hatuM. ane hamaNAM to vizeSathI prayojana nathI kAraNa ke neminaDe bhogo choDAyA che to te bhogothI mAre zuM prayojana che. tethI he sakhIo! sAMbhaLo bIju vizeSa kahevAthI zuM? te mahAbhAga je kAryane Acaraze tene huM AcarIza. jo lagnamAM tenA hAthanA sparzanuM sukha nathI meLavAyuM to paNa vatadAna mATe teno ja hAtha mArA para mukAya. A pramANe karAI che mahApratijJA jenAvaDe evI rAjImatI potAne kyAMya paNa sthApana karIne saMsAranA svarUpanI bhAvanA karatI kALane pasAra kare che. (3645). ane A bAju bhuvananAtha jeTalAmAM dIkSA levA mATe dAna Ape che teTalAmAM kRSNa, samudravijaya, zivAdevI pramukha yaduvarga duHkhathI evI rIte raDe che ke jethI sarva saMgathI rahita sakAruNya bhAvavALA munione paNa kSaNabhara duHkha upaje. potAnA tyAganA duHkhathI durbaLa thayelI dIna mukhavALI, pralApa karatI rAjImatIne nemijana ghaNAM jano pAsethI sAMbhaLe che ane tenA vaDe mahA pratijJA karAI che te paNa loko pAsethI sAMbhaLe che. to paNa tenuM nirmaLa mana neharUpI kAdavathI kharaDAtuM nathI bhavane mathana karanArA neminina saMsAranA svarUpane bhAve che jema ke- (3649) A mArA mAtApitA nathI. kRSNAdi mArA svajano nathI, rAjImatI mArI bhAryA nathI. paraMtu A bAnAthI mArA manane subhita karI cAritrarAjAnA sainyamAM mAro praveza aTakAvavA mATe A moharAjAnA sainyano vilAsa che. nahIMtara mAtA pitAne putrano ke parano athavA zo bheda che? sevA karAyelo para paNa putra ja thAya che ane nahIM sevA karAyelo putra paNa vairI thAya che. potAno putra paNa mAtApitAnuM jarA ane maraNathI zaraNa karI zakato nathI. jyAre upacarita (sevA karAyelA) itara paNa koLIyAdine Ape che. svajano paNa potAno svArtha siddha thAya tyAM sudhI gADha saMbaMdha rAkhe che te svArtha vilIna thaye chate sarva svajano paNa kSaNathI dUra thAya che. jo huM sarva prakArothI ahIM te mohanA sainyane na haMkAru tyAM sudhI mArA kAryamAM sahAya karanArA bhale udAsIna (dilagIra) rahe ane mohanA baLathI ja calita vivekavALI rAjImatI paNa bhale pralApa kare. paNa te moha dUra gaye chate mArA AcaraNanuM bahumAna karaze. ane A anAdi saMsAra rUpI sAgaramAM A haMmezano vyavahAra che mohanA baLathI ruMdhAyelA jIvo cAritra rAjAnA sainyamAM praveza mAtrane pAmatA nathI ane tenI cAritrarAjanI pravRttine paNa jANatA nathI. (3657) tenI pravRtti saMbhaLAve chate teno dveSa kare che. pachI koIpaNa rIte te mohasainya haNAye chate te bhavamAM koIka virala AtmAo kaMIka paNa cAritrarAjAnA sainyane prApta kare che 161 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane cAritrarAja sainyanI sahAyathI pharIthI te mohanuM sainya haNAye chate jIvovaDe pachI uttarottara pradhAna guNavALA subhaTano saMsarga prApta karAya che. dhanajanmathI pachI ke dhanajanmathI pUrve huM ahIM udAharaNa chuM. have hamaNAM ahIM te cAritrarAjAnA sainyanA pradhAna guNavALA subhaTano saMgama prApta karAyo che jenA vaDe evo huM anartha karanAra mohacaTanA baLavAna sainyano nAza karuM. A pramANe bhavabhAvanA rUpI vajanA pAMjarAmAM rahelA nemine mitra-svajana-bhAryAmAtA-pitAnA bAnAthI mohavaDe mokalAyela sneha pAzo AkramaNa karatA nathI tyAre nemi mAtApitAne tathA yAdavavaMgathI yukta kRSNane mohanA viguNapaNAne kahe che. saMsAra duHkhanA phaLavALo che. saMsAra duHkhanA hetuvALo che, saMsAra duHkhanA svarUpavALo che, AvA saMsAranA svarUpane jaNAve che ane cAritradharmapakSanA saguNapaNAne jaNAve che. (3665) pachI kamathI mAtApitA bhAI-kRSNathI yukta samagra yAdavone pratibodhIne zubha manavALA dharmanI abhimukha karAyA. pachI eka karoDa ane saMpUrNa ATha lAkha suvarNa pratidina lokone icchA mujaba dAna Ape che. A pramANe eka varasamAM traNazo aThyAsI koDa ane eMzI lAkha sonaiyA apAyA. pachI AsanakaMpathI nemi jiNaMdanA dIkSA samayane jANIne sarva devendro sarva riddhithI AvyA. pachI tuSTa thayela bhavanapati vANavyaMtara ane jayotiSInA asaMkhya koDa deva devIo teonI sAthe Ave che. pachI dvArIkA nagarIthI AraMbha karIne devIo sahita, vimAno sahita devovaDe sarva AkAza bharAyuM. pachI gaganamAM udyota joIne, dvArikA nagarIno Udhva mukhavALo loka AvatA suravaranA samUhone jue che. pachI suravaro AkhI nagarImAM paMcavarNavALA kusumonI vRSTine tathA sugaMdhI jaLanI vRSTine tathA ratnonI vRSTine kare che. (3673) pachI vismita haiyAvALA lokonA jotA jinezvaranA ghare devothI sahita batrIza indro (0) gayA ane tyAM vividha prakAranA gaMdhodaka-kusuma ane ratnonA samUhano varasAda karIne jiNavariMdane name che ane zreSTha stotrothI stavanA kare che. A zuM? e pramANe vismita manavALo kRSNa pramukha yAdava varga sarva tyAM maLe che. pachI zakendra samudravijayanI ane zivAdevInI paNa stavanA kare che ane madhuravANIthI upabRhaNA kare che tathA zreSTha yAdava gaNathI yukata kRSNane kahe che ke tuM dhanya che ane A harivaMza prazaMsanIya che ane rAjA samudravijaya tathA zivAdevI vaMdanIya che ke jeone traNa lokamAM sUrya samAna, jItAyela che traNa bhuvana jenA vaDe evo kAmadeva paNa je mahAtmA vaDe baLAtkAre haNAyo che tevo kumAra paNa jeono putra thayo che. indrovaDe namAyela che pagarUpI kamaLo jenA, bharatavAsanA bhuvanataLanuM AbhUSaNa evA nemi jinezvara bAvIzamAM tIrthakara thaze. (3680) A pramANe sura-asura sahita IndronA vacanathI pratibodha thaI tuSTa thayelA sarva yAdavo tathA devo jinezvaranA dIkSA mahotsavane kare che. pachI nemijinezvarane siMhAsana para sthApIne maNi ane ratnothI nirmita eka hajAra ane ATha kaLazo vaDe sugaMdhI jaLathI snAna karAve che. pachI pramArjana karIne divyavilepanathI vilipta karAyuM che sarva zarIra jenuM, devovaDe lavAyela amUlya evA be zreSTha vastro dhAraNa karAyA che (40) indro cosaTha che. bhavanapati 20, vyaMtara 16, vANa baMtara 16, jayotiSa-2, vaimAnika-10. paraMtu ahIM vyaMtara ane vANa vyaMtaranA indro bhuvanapatimAM aMtargata karyA hovAthI 32nI vivakSA kahI che. 162 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenAvaDe, kalpavRkSanA kulo tema ja divya AbharaNothI bhUSita karAyuM che zarIra jenuM, kaMThathI caraNa sudhI laTakatI che zreSTha ratnonI vanamALA jenI evA nemijina yAdavo ane devovaDe karAyela ratnamaya uttarakuru nAmanI zibikAmAM ArohaNa karIne divya ratna siMhAsana para bese che ane saudharma tathA izAna indro baMne bAjuthI cAmaro vIMjhe che. (3686) sanatakumAra chatrane, mAhendra zreSTha khagane, brahmAdhipati zreSTha darpaNane prayatnathI grahaNa kare che. lAMtaka kaLazane, mahAzukra svastikane, sahasAra zreSTha dhanuSyane grahaNa kare che, prANatendra zrI vatsane ane ayyatendra zreSTha naMdAvartane bAkInA Indro bAkInA maMgaLone grahaNa kare che. devIo jinezvaranI AgaLa nRtya kare che. pachI devovaDe naMdIvAjiMtro cAre bAju vagADA cho, eka hajAra yAdava rAjAothI te zibikA upADAI. pachI tuSTa manavALA devonA samUho zibikAne vahana kare che. AgaLa duMdubhi vAge che ane devo nATaka kare che. praharSita haiyAvALI apsarAo nRtya kare che, zokathI duHkhI thayelI rukimaNI-zivAdevI pramukha yAdavIo raDe che, zreSTha hAthIo para ArUDha thayelA kRSNa ane samudravijayAdi rAjAo tathA ratha ane azvopara ArUDha thayelA koDo yAdavo jAya che. nemine cAreya bAjuthI vIMTIne devo niraMtara karAyela che udyota jemAM evA AkAzataLane vimAnothI DhAMke che. (3694) gaMdhodakathI pRthvItaLane siMce che ane AkAzataLamAMthI zreSTha sugaMdhI kusumavRSTine mUke che tathA prahRSTamanavALA devo pagale pagale baMdinI jema zrI nemijinanA guNa samUhane bhakti (prIti) thI gAya che. vividha abhiprAyothI devIo vaDe tathA karAyelI che vividha saMkathAo jeo vaDe evI yAdavIothI batAvAto ane abhilASa karAto, kahevAto che guNono samUha jeno ane prazaMsA karAto evo nemi sahasAmravana udyAnamAM pahoMcyo. chaThanA tapathI zuddha adhyavasAyathI, vizuddha thatI vezyAothI uttarakuru zibikAthI upara karAyA che bhujadaMDo jeo vaDe evA indro ane rAjAo vaDe stavanA karAto zrI nemijinezvara nIce utare che. (3699) pachI prabhu alaMkAro UtAre che, kendra te alaMkAro kRSNane arpaNa kare che ane pachI svayaM paMcamuSTithI loca kare che. zaka te vALane grahaNa karIne jinezvarane jaNAvIne parama bahumAnane prApta thayelo kSIra samudramAM visarjana kare che. jyAre jinezvara dIkSA grahaNa karavA Icche che tyAre kendravaDe devadubhino nirdoSa zAMta karAye chate zrAvaNa suda chaThThanA divase caMdra citrA nakSatramAM hote chate eka hajAra zreSTha rAjaputronI sAthe prabhue dIkSA lIdhI. (3703) pachI siddhone namaskAra karIne, mAre sarva pApa akaraNIya che e pramANe cAritrane - svIkAre che pachI cAritrathI sahita evA prabhune manaciMtita arthane pragaTa karanAruM manuSyakSetrathI sImita evuM mana:paryavajJAna utpanna thayuM kAraNa ke A avasthita (niyata) bhAva che ke tIrthakaro gRhasthAvAsamAM traNa jJAnathI yukta hoya che ane cAritrano svIkAra karyA pachI jyAM sudhI chadmastha hoya tyAM sudhI cAra jJAnavALA hoya che.(3706) : Ama divasanA pUrva bhAgamAM dIkSA mahotsavane joIne loka jAdavonI sAthe gayo. kendra ane devo svasthAne jAya che. kAussagnamAM rahelA prabhu nizcala dhyAnathI te divasa rAtrI pasAra ' karIne bIjA divase dvArikA nagarImAM varadinna brAhmaNane ghare paramAnathI pAraNuM kare che ane tyAM pAMca divyo prakaTa thAya che devo sADAbAra kroDa suvarNanI vRSTi kare che tathA kusuma vRSTi tathA 163 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaMdhodaka ane ratnanI vRSTi kare che. duMdubhi vagADe che, vastronA cheDAothI vIMjhe che ane harSita thayelA devo 'ahodAne ahodAna' e pramANe satata ghoSaNA kare che. pachI ghAtikarma rUpI vanane tArUpI agnithI bALatA bhagavAna Arya temaja anArya dezomAM vicare che. (3712). ane A bAju neminAtha bhagavAnano nAno bhAI rathanemi kAmabANathI zalpita aMgavALo rAjImatInA rUpamAM bhAna bhUlelo apUrva vastuonA dAnAdithI tathA phaLone mokalIne evo vyavahAra kare che ke tenA bhAvane nahIM jANatI rAmatI paNa te vastuono svIkAra kare che. A mAro diyara neminAthanA snehathI mArI bhakti kare che e pramANe zuddhamanavALI avikArI tenI bhaktine svIkAre che. kilaSTa cittapaNAthI rathanemine evo pariNAma utpanna thAya che ke A mane cAhe che tethI mArI bhaktino svIkAra kare che. A pramANe bhAvanA karato tenI pAse jAya che ane bhAbhInA bAnAthI duSTacittavALo rathanemi teno nitya parihAsa kare che. - have koIka divase kAmathI pIDita evA teNe rAjImatIne ekAMtamAM joIne taMbolAdi ApIne maryAdA mUkIne kahyuM ke he suMdarI! huM tArI sAthe paraNIza. A yauvanane tuM niSphaLa kema kare che ?tuM strI ratna che to paNa ahIM koIka rIte mArA mUrkha bhAI vaDe tuM tyAga karAI che. te paNa bhogothI ThagAyo che. paratuM zuM naSTa thayuM che? tAro AjJAkArI evo huM pote chate mArI sAthe lAMbo samaya sudhI vipula bhogone bhogava, mAtA mare chate utsukothI zuM kaMI paNa meLavAtuM nathI? pachI kAmathI zalpita rathaneminA AvA vacano sAMbhaLIne teno duSTabhAva rAjImatI vaDe jaNAyo tethI zudhdha dharmamAM kuzaLa rAjamatI tene dezanAdithI pratibodha kare che to paNa A potAnA duSTa adhyavasAyathI koIpaNa rIte virAma pAmato nathI. anya divase rAjImatI gaLA sudhI dUdha pIe che pachI UlaTI karavA mATe madanaphaLAdi pIne tyAM AvelA rathanemine kahe che ke thALa ane suvarNamaya kacoLA (vATakA) ne laI Ava ne tenA vaDe lavAye chate samagra paNa dUdhane vame che. pachI tene uddezI ne kahe che ke tuM A sarvanuM pAna kara. te paNa kahe che ke he sutanu! zuM huM kUtaro chuM? jethI karIne A UlaTIne pIvuM? pachI rAmatI paNa kahe che ke A UlaTI na pIvAya tema tuM jANe che ? tyAre rathanemi kahe che ke phakta huM nahIM paNa bALako paNa jANe che ke Ane na pIvAya pachI rAjImatI kahe che ke jo e pramANe che to huM paNa jagataprabhu evA nemi jinavaDe vamana karAI chuM tema tuM jANato hovA chatAM kema pIvAne Icche che? je huM doSonI ghara chuM ema jANIne tenAvaDe tyAga karAyelI evI huM guNonuM sthAna chuM evI pariNati he suMdara! tane kema ladIthI thaI? strIo kharekhara zArIrika, mAnasika duHkhonuM kAraNa che tethI hitaiSIoe dUrathI ja teno tyAga karavo joIe. azuciothI bharelI, suvarNanA DhAMkaNAvALI, zreSTha suvarNanI koThIonI jema bahArathI saphAI karelI hovAthI suMdara ane aMdarathI asAra evI strIone vize prabhAtanA dIpakanI zikhAnI jema aMdaranA niHsnehatvane nahIM jANato loka AkAra (rUpa)thI ja muMjhAya che. vidyutanI jema caMcaLa, kSaNamAM jovAyela ane nAza pAmela rAgavALI prAyaH nadIonI jema nIcANa tarapha vahenArI, cuDelanI jema saMtApane karanArI, tyAga nahIM karanArAone mokSarUpI mahApuranA daravAjA mATe argalA samAna, narakanA mArga samAna evI strIonA mukhamAM madha vase che, paraMtu cittamAM viSa che. koIpaNa rIte puNothI 164 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prApta thayela ane bhogavAyela evA manuSyonA viveka rUpI paramAnsane kSaNathI madhamAkhIonA mINanI goLIonI jema vamana karAve che. mAyAnuM ghara, vidvAnone paNa durlakSya, agrAhya haiyAvALI; sevA karAyelI evI paNa viphare che ane nahIM sevA karAyelI paNa saMbaMdha jALavanArI (sIdhI cAlanArI) che. (3737) A pramANe sarvapaNa strIo doSarUpI sApone mATe karaMDiyA samAna che. je huM doSamaya ja chuM ema jANIne jANelA che saMpUrNa bhuvananA bhAvo jeNe evA zrI neminAtha vaDe huM hamaNAM tyAga karAI chuM. tethI potAnA bhAI evA tenA vaDe tyAga karAyelI evI mane tuM kema Icche che? tethI he mahAyaza! te dhIra puruSanA ja mArgane anusara ane sAmAnya lokathI Acarita durgatinA kAraNono tyAga kara. utpanna thayuM che kevaLajJAna jene evo te ja mahAbhAga je kaheze tene huM karIza mArI mati ane gati te (nemanAtha) ja che bIjo nahIM. bhogone vize tenuM daDha nirIhapaNuM jANIne muMgo thayelo rathanemi potAne ghare gayo. (3742) aho! eka kukSimAM janma thayela manuSyonuM aMtara juo! eka mokSamArganI sAdhanA kare che ane bIje nirarthaka udyama kare che athavA eka bIjamAMthI utpanna thayelo paNa aMkuro Urdhva jAya che ane mULa nIce jAya che. vastuno pariNAma viSama che. A pramANe ciMtana karatI rAjamatI neminA nirmaLa guNone vize daDhatara anurAgavALI tathA saMvegavALI thaI divasone pasAra kare che. niHsaMga. nirmama, nirAzaMsa, akaSAya, aviSAda, akiMcana, acala zubhabhAva, upasargothI akSobha, azaTha, amada, amatsara, abhaya, avikAra ane anALasu, nirupamaguNothI alaMkRta pratidina ghanaghAti karmarUpI parvatanuM cUrNa karatA evA neminAtha bhagavAna copana divasa sudhI apratibaddha pRthvItaLa para vicare che. dhyAna ane tArUpI vajathI sarvaghAti karmo kSINa thaye chate vihAra karatA anukramathI ujajayaMta parvatanA zikhara para sahasAmravana udyAnamAM padhAryA tyAre aThThamanA tapathI Aso vada amAsanA divase pUrva bhAgamAM, apratihata, anuttara, apratipAtI, anaMta parimANavALuM, lokAlokane pragaTa karanAruM evuM kevaLajJAna prabhune utpanna thayuM. (3751) calita thayuM che Asana jenuM evA sarve Indro asaMkhya deva-devIonI sAthe tyAM AvyA. eka yojana pramANa bhUmine vAyuthI zuddha kare che. gaMdhodakanI vRSTithI sarva paNa rajane zamAve che. paMcavarNa puSponA samUhathI kusumavRSTi kare che. pachI madhyabhAgamAM kevaLaratnamaya gaDha vaimAnika devo race che. jyotiSI devo suvarNamaya bIjA gaDhanI racanA kare che. bhavanapati devo rukhamaya trIjA gaDhane banAve che. sarvathI bahAra cAreya dizAmAM maNi suvarNa ratnothI vicitra toraNone banAve che. maNiratna ane maNisuvarNa maya kAMgarA banAve che. sarvaratnamaya daravAjA, sarvaratnamaya patAkA ane Indra dhvaja tathA kyAMka suvarNamaya kyAMka maNiratnamaya putaLI ane magaranA mukhAdi vALA cAra chatro banAve che. (3758) ratnamaya pIThanI upara maNimaya pITha para cAra ratnamaya siMhAsano kare che ane azokavRkSa ane pachI cAreya bAjuthI kAlAgaru kuMdarukAdinA gaMdhathI manohara dhUpadAnIo vidurve che. caityavRkSa, pITha chaMdaka, Asana, chatra tathA cAmaro tathA anya je karavA yogya hatuM te badhuM vANavyaMtara devo kare che. pachI te samavasaraNamAM devo vaDe racAyela nava suvarNa kamaLamAMthI be upara pagane mUkatA prabhu pUrvanA dvArathI pradakSiNA karIne tathA tIrthane namIne pUrva dizAmAM sthApana karAyela siMhAsana upara nemijina pUrvAbhimukha bese che. tIrthakaranA 165 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhAvathI bAkInI traNa dizAmAM tene anurUpa traNa ratnamaya pratibiMbo devo vaDe sthapAyA. (3764) pachI prakarSa harSita manavALA batrIza Indro devonI sAthe AzcaryabhUta zreSTha nATako kare che, gaMdhodaka vAsathI varase che. ratnAvRSTio kare che siMhanAda kare che ane hAthInA garjaravane kare che. cAre tarapha paDaghAthI pUrAyelI che dizAo jenA vaDe evI duMdubhi vAge che. baMdinI jema chaDI pokAre che. ghaNAM gaMbhIra stotrothI stavanA kare che.udyodita karAyA che dizAnA valayo jeo vaDe, unmukha karAyuM che sarva pRthvIvalaya jeo vaDe evA devo sarva gaganaLane pUratA kUde che ane nIce Utare che. pachI dvArikAmAM yAdavone kevaLajJAna mahotsavanI khabara paDI. pachI tuSTa thayelo kRSNa prayANa sAmagrI taiyAra karavAno Adeza kare che. dhAraNa karAyuM che dhavala chatra jenA upara, airAvaNa samAna zreSTha hAthI para ArUDha thayela, samudravijaya ane baLadevathI sahita, sAITha hajAra dudaoNta kumArothI sahita, ekavIza hajAra vIrothI sahita, soLahajAra rAjAothI sahita, lAkho hAthI ghoDA ane rathothI sahita, aDatAlIza koDa subhaTothI sahita, AvA samUhathI yukta zrIkRSNa cAle che. zivAdevI-rohiNI-miNI ane sarva aMtaHpura tathA rAjamatI vagere sarva strIo ane yAdavIo stotrothI mizra evA duMdubhinA zabdane sAMbhaLe che ane kramathI devasamUhonI sahita traNa gaDhane jue che. so yojanathI adhika indradhvajane tathA bhagavAnanI upara bhagavAnanA zarIrathI bAra gaNA UMcA azokavRkSane jue che.(3775) prabhunI upara caMdranA kiraNanA samUha jevuM nirmaLa moTuM laTakatuM motInuM avasUla che jemAM evA traNa zveta chatra sthApana karAyA. A pramANe kramazaH jinajhaddhine jotA harSathI bharelA teonA aMgo zarIramAM mAtA nathI tathA traNa bhuvanamAM paNa mAtA nathI. pachI dUrathI ja kRSNa hAthInA skaMdhaparathI Utare che ane mukuTa, chatra, talavAra, taMbola ane pAdukA ane bIjA khagAdi zastro ane sarva sacittano tyAga kare che ane bAkInA rAjAo paNa A pramANe kare che. (3779) hArathI zobhatuM che vakSasthaLa jenuM, judA judA AbharaNothI bhUSita che zarIra jenuM, be pILA vastrathI yukta, parivArathI yukta, mastaka para mUkAyela che aMjalipuTa jenAvaDe, ekAgra manavALo, jaya jaya e pramANe bolato bhaktinA samUhathI bharAyela che zarIra jenuM, AnaMdita thayelo evo te kRSNa samovasaraNamAM praveze che. (3781) pUrve varNana karAyela svarUpavALA siMhAsana upara beThelA, khecara-manuSya-devonI sabhAnI madhyamAM kAMtithI dIptA punamanA caMdra jevA mukhavALA, vizALa kAna sudhI pahoMcela che zveta nayana jenA, zarIramAMthI nIkaLela pracaMDa tejane bhAmaMDala vaDe jItIne sukara karAyela che teja jenuM, argalA (AgaLiyA) jevuM sarala che bhujadaMDa. jenuM, zrI vatsathI alaMkRta che vizALa vakSasthaLa jenuM, dasa dhanuSya UMcuM che zarIra jenuM, AnaMdita karAyo che sakala tailokya jenAvaDe evA neminine parivAra sahita kRSNa jeTalAmAM jue che teTalAmAM harSathI pulakita aMgavALo, nizcayathI sukRtArtha karAyo che potAno janma jenAvaDe, traNa pradakSiNA karIne bhUmaMDala para mukAyA che jAna hAtha ane mastaka jenAvaDe, joDAyo che aMjalipuTa jenAvaDe, nirupama skurAyamAna thayo che saMvega jeno tathA indravaDe ghoMghATa aTakAvAye chata, devo ekAgramanavALA thaye chate samagra yAdava varga upayoga pUrvaka sAMbhaLe chate kutUhalAdinA kAraNe zeSa sabhA paNa zravaNamAM ekAgra thaye chate, potAnI zaktithI ane bhaktithI prerAyelA 166 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRSNa stavanA karavAnI zarUAta karI. (3788) te A pramANe bhavarUpI samudranI duHkhalaharIomAM nAkhanAra mohathI saMtrAsita, niSkaruNa, viSaya-kaSAya pizAcothI grasAyela, rAga, roSathI saMtapta, nAza nathI thayA jarA ane maraNa jenA evo huM he nemijina! he indriyane damanArA munIndra tArI pAse Avyo chuM, tAruM zaraNa thAo. (3789) be vizuddha pAMkhavALo haMsa jema vimala sarovaramAM vase che tema he prabhu! mAtA ane pitA baMne pakSa zuddha che jenA evo tuM jenA vimalasarovara jevA nirmaLa udaramAM vasyo te zivAdevIne namaskAra thAo. pavitra karAyuM che traNa bhuvana jenAvaDe, guNono bhaMDAra evo tuM jeno putra thayo che te zrI samudravijaya pRthvIpara cirakALa sudhI vijayI thAo. (3790) vaLI tamAruM mukhakamaLa punamanA caMdra jevuM che, tamArI be sapheda AMkho kamaLanA pAMdaDA jevI dIdhuM che, tamArI marakatAmaNi jevI nirmaLa chAtI sukhadAyaka che. he prabhu! tamArI bhujAo nagaranA daravAjAnI argalA samAna zobhe che. (3791) DAbI bhujAnA agrabhAga para lAgelA vAsudevane dharIne je DolAve che ane tevA vAsudevanA he prabhu! tame pati cho emAM amane Azcarya lAgatuM nathI. je AMgaLIothI traNa paNa bhuvanane tole che ane taNakhalAnI jema pheke che tenI koNa prazaMsA karI zake? (3792) A taruNapaNAmAM koNa kAmadevane ukheDe? surupa, snehALa strI ratnane koNa choDe? rAjya lakSmIne prApta karIne bhogavyA vinA koNa choDe? tathA parvata para caDhavA samAna vratane koNa grahaNa kare? (3793) zrI ujjayaMta mahAgiri para prApta karAyo che udaya jenA vaDe, kevaLajJAna rUpI kiraNothI kadarzita karAyo che moharUpI mahA aMdhakAra jenA vaDe, zivarUpI dvIpAMtaramAM javAmAM asta nahIM pAmelA apUrva sUrya jevA evA he nemi! tArA caraNane huM namaskAra karuM chuM. (3794) deva samUhathI saMstava karAyelA caMdra jevA nirmaLa, traNa bhuvanamAM lokonA manane haraNa karanArA, nAza karAyo che pApa maLa jenAvaDe, bIjAo vaDe svapnamAM paNa nathI prApta karAyo saMgama evA he prabhu! tArA nirupama anaMtaguNanI sevA karanAro thAuM.(3795) he tribhuvana lakSmI tilaka! he dayAnilaya! he zrI nemiprabhu! bhayaMkara bhavarUpI aTavImAM bhramaNa karavAthI cirakAlathI saMtApita, koIka rIte prApta thayo che tArA caraNa rUpI kalpavRkSa jene, te caraNarUpI kalpavRkSanA upayogamAM prApta karAyuM che vina jenA vaDe evA mAruM bhAva duzmanothI rakSaNa karo. (3796) A pramANe anurAga, bhakti ane saMvegathI bharAyelA kRSNa traNa jagatanA baMdhu zrI nemijinanI stavanA karIne paMcAMgapraNipAta kare che. harSathI UMcA karAyA che bhujanA agrabhAga jeo vaDe evA deva tathA zakendrovaDe thI samudravijaya tathA zivAdevI prazaMsA karAyA. jyAM Avo nararatna janamyo che te tame ja dhanya cho, tamAruM ja kuLa jagatamAM sukuLa che, harivaMza te ja vaMza che ke jemAM kumArabhAvamAM paNa skurAyamAna thayuM che mAhabhya jenuM, daDha rIte haNAyela che bhuvananA eka malla evA kAmadevanuM sainya jenAvaDe, traNa bhuvanamAM pradIpa samAna evA bhagavAna ariSTa nemi janmyA che. e pramANe zakendranI vANIthI tathA jinezvaranI riddhine joIne 167 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samudravijaya rAjA, zivAdevI, satyabhAmAdi tathA sarve yAdavo ane yAdavIo harSathI pulakita aMgavALA samakALe zrI neminA guNonA samUhane stavavAnuM zarU karyuM. (3802) ghaNI stutionA A ghoghAMTothI kAnamAM paDelA zabdo kaMIpaNa saMbhaLAtA nathI tyAre prabhunA samyam (spaSTa) darzanane mATe devo paNa nATakano AraMbha kare che. nATaka karanArAone mATe upara karAyuM che kalpavRkSa jemAM, jemAM strI jana vicarI zake evo sakSama, pravara chaMdavALA evA raMgamaMDapane devo vidurve che. Dhola ThIkaThAka karAya che, vINA maMtrIo sthApita karAya che, devasamUha zreSTha veNumAM sthApita karela zreSTha rAgane gAya che. (3805) kamaLanA pAMdaDA jevI che AMkho jeonI, caMdranA jevuM mukha che jeonuM, gAlanI pALI para laTakatuM che zreSTha maNikuMDala jeonuM, kasturInA tilakavALI, kuMdarunA phaLa jevA hoTha che jeonA, suvarNa jevI varNavALI, sugaMdhI dravyathI karelA aMgarAgavALI, ghaNAM puSTa stanapara ghasAto evo zreSTha hAra che jeonA kaMThamAM, gaMbhIra nAbhimaMDalavALI, traNa rekhA rUpI traNa taraMga che peTanA madhyabhAgamAM jeonA, keyUra ane kaMkaNanA samUhathI bhUSita che bhujA rUpI latAo jeonI, raNakAra karatI che maNimekhalAo jeonI, cholAyelA che caMpakavRkSa jevA uru rUpI thAMbhalAo jeonA, zreSTha jhAMjharathI bhUSita che caraNa jeonA, kAcabA jevA unnata che paga jeonA, lAla nakharUpI maNiomAMthI nIkaLelI kiraNonI paMkitaothI raMjita karAI che dizAo jeo vaDe. azokavRkSanA pAMdaDA jevA che lAla karatala ane kamaLa jevA che caraNatala jeonA, raNakAra karatA maNionA valayavALI che bhujAo jeonI evI raMbhA, tilotamAM, menakA, urvazI, zyAmA, rohiNI, alaMbusA, mizrakezikA ane tArakAdi devIo traNa jagatanA nAtha evA prabhunI AgaLa zreSTha bhaktinA bharane vahana karatI nRtya kare che. (3812) savilAsathI ullAsita karAyela suMdara hAvabhAvathI jhaNa-jhaNa avAja karatA suvarNanA valayo che jenI upara evI jaMghAvALI, kaMpatA nitaMba sthaLa para sarakatI maNinI mekhalAvALI che nADIo jeonI, prakaTita thatA nAbhimaMDala para zIgha ullAsita thatI che aMgalatikAo jeonI, bharAvadAra stana para sarakAvAthI tUTatA che moTA hAro jeonA, bhUkuTinA bhaMgathI bhaMgura, kaTAkSanA vikSepathI dhavalita karAI che dizAo jeo vaDe, gADha kALA kezanA aMboDAmAMthI gaLatA kusumothI karAyela che pagara jevaDe, naMdanavananA caMdana, kasturI ane kapUrathI vAsita karAyuM che zarIra jeo vaDe, tenI vAsamAMthI nIkaLelI parimalamAM lubdha thayela bhamarAothI ruMdhAyela che gagana jeo vaDe, prakaTita karAyo che vicitra ghaNAM hAvabhAvane prakaTa karato aMgavilAsano sAra jeo vaDe, sadbhAvanA sArane batAvavA traNa prakAre vibhAga karAtuM che zarIra jeo vaDe, zrI nemijinezvaranA guNonA bahumAnamAM tatpara, nRtya karatI evI devAMganAo vaDe svara, grAma, mUccha, tAla ane anulaMkita rAgothI yukta, sarvadoSothI rahita, vAgatA veNu-vINAmRdaMga-Dhola AdithI ramaNIya sulalita gIta zarU karAyuM ane zrI RSabhAdi jinezvaronA caritrothI baddha(yukta) zreSTha gIto tathA zrI ariSTaneminA manohara caritrone gAya che. te narNikAo paNa nemicaritrone gAya che ane bhaNe che, ghaNI bhakitanA raMganA bharathI nirbhara evI teo pharIthI paNa nRtya kare che. A pramANe nATaka karAye chate ane sakalaloka zAMta thaye chate, deva 168 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA kRSNa pramukhanI sabhAmAM zrI jinezvara dharmane kahe che. (3822) te A pramANe A saMsAra anAdino che ane jIva paNa anAdino che sAmAnya(pravAha)thI tene jJAnAvaraNAdi karmano saMyoga anAdino che. A karma saMyoga abhavyone anAdi anaMta che ane bhavyone anAdi sAMta che paNa vizeSa (vyakti)thI mithyAtva-avirati-pramAda-kaSAya ane yogothI karmano saMyoga thAya che ane A karma sarva jIvone sAdi sAMta che. ane A karma saMyoga akAmanirjarA -bAlatapa -kriyA-samyaktva-jJAna -virati Adi guNothI avazya nAza pAme che tethI sarva jIvone sAdisAMta ja che ane te karmapudgalanA saMyoganA prabhAvathI sarvepaNa jIvo anaMtAnaMta pudgala parAvartana sudhI anAdi vanaspati nigodamAM (avyarahAra rAzimAM) vase che. ane te eka nigoda zarIramAM anaMtA jIvo bhegA karAya che ane AvA asaMkhya nigodanA samudAyo bhegA thaIne eka goLArUpe pariNAma pAme che. anaMtA jIvo sAthe ucchavAsa le che, sAthe nizvAsa mUke che, sAthe AhAra kare che, sAthe ja AhArane pariNamAve che, sAthe utpanna thAya che, sAthe maraNa pAme che, sthAnaddhi mahAnidrA ane gADha jJAnAvaraNAdi karma pudgalonA udayathI potAne paNa jANatA nathI bIjAne paNa jANatA nathI, zabdane sAMbhaLatA nathI, rUpane jotA nathI, gaMdhane sUMghI zakatA nathI, rasane jANI zakaMtA nathI, sparzane jANatA nathI, kArya, akArya (hitA -hita) nuM smaraNa karatA nathI, IcchAmujba cAlatA nathI, pharakatA nathI, ThaMDIne yAda karatA nathI, taDakAmAM jatA nathI. phakta tIvra, viSanI vedanAthI abhibhUta ane mahA -maghanA pAnathI unmatta ane mUrchita thayela puruSanI jema yathokta (upara kahayA mujaba) avyavahAra rAzimAM vasIne koika rIte tathAbhavyatva ane bhavitavyatAnA niyogathI kaMIkapaNa tevA prakAranA nAza pAmela che karmapudgalanA saMyogo jenA evA jIvo anAdi nigodamAMthI nIkaLIne keTalAka sAdhAraNa vyavahAra vanaspatimAM Adu sUraNa gAjara -vajrakaMdAdi svarUpathI utpanna thAya che ane tyAM zastrothI chedAya che. zilAomAM cUrNa karAya che. ghaTIothI pIsAya che, zilAomAM cUrNa karAya che, dhaMTIothI pIsAya che, kaDavA ane tIktAdi rasonI sAthe mizraNa karAya che, agnimAM pakavAya che. dAvAgnithI baLe che ane rasAsakta jIvovaDe khavAya che ane pachI nirjarita thayela che tathAvidha karmano leza jeono evA keTalAka jIvo pRthvIkAyamAM utpanna thAya che. ahIMthI aplAyamAM jAya che ane tyAMthI teu kAyamAM jAya che ane tyAMthI vAyukAyamAM utpanna thAya che. tyAMthI koIka rIte pratyeka vanaspati paNAne pAme che ane ahIM pRthvIkAyamAM muGgarAdithI jIvo phoDAya che. bhIMtAdimAM caNAya che, kodALI - AdithI khodAya che, pagothI masaLAvAya che. ThaMDI-tApa-jaLa-pavanachANAdi zastrothI haNAya che. aplAyamAM rahelA jIvo tarasathI zuSita gAya-manuSyo AdivaDe pIvAvAthI zoSAya che, kSAra-khAtra (chANa) tIkta -kaTukAdi zastrothI haNAya che. agnikAyamAM rahelA jIvo kASTAdithI chedAya che. uMbADIyAdithI khaTakhaTAvAya che, pANIAdithI bujhAvAya che, annathI paripUrNa thALanA taLIyAdithI cUrAya che. hima-zIta-kAMjI Adi zastrothI haNAya che. vAyukAyamAM rahelA jIvo vIMjhaNa-piTTana-tADanA-garama-pavanAdithI marAya che. pratyeka vanaspatikAyamAM rahelA jIvo parazu AdithI kapAya che, taDakAthI sukAya che. hAthI 169 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdithI bhaMgAya che. sAMdhAo maraDAya che. maga-junA- talAdi muzaLa ane khAMDaNIyAthI khaMDAya che, ghaMTImAM daLAya che, patrAdithI masaLAya che, auSadhAdi kAryamAM kapAya che, pracaMDa pavanAdithI ukheDAya che, UMTa gAya-bheMsAdithI khavAya che, dAvAnaLathI baLAya che, zItApa Adi zastrothI haNAya che. A pramANe pRthvI AdimAM duHkhI thayelA jIvo asaMkhya avasarpiNI -utsarpiNI sudhI pharI pharI utpanna thaI kyAreka temAMthI nIkaLelA dvi-tri-caturindraya svarUpa vikavedriyamAM utpanna thAya che. tyAM paNa yukta-ayukta (sArAsAra)ne jANatA nathI, avakatavya bole che. A pramANe zUnyamanaska bhame che. azuci- kAdavAdimAM Asakta bane che. nIcAUMcA (viSama) sthAnamAM ALoTe che. zUnyamanaska rahe che. agni AdimAM tema ja telAdimAM praveza kare che. vAva nadI AdimAM DUbe che. hitane paNa choDe che, ahitane Acare che. jaLaagni-cUrNa-kSAra-zilA-paththara DhephA-kASTAdi samUhathI haNAya che. A pramANe vikasendriyomAM sudhAdithI pIDA pamADAtA asaMkhya kALa sudhI rahIne asaMjJi paMcendriyamAM A pramANe ATha bhava utkRSTathI vasIne pharI ekendriyAdi gatimAM jaIne koIka rIte saMjJi paMcendriya tiryaMca yonimAM utpanna thayelA nAkathI vIMdhAya che. doraDA doraDIthI baMdhAya che. vRSaNa - pUMchaDAdinA chedane pAme che, haLamAM jotaravAmAM Ave che, gADAmAM joDavAmAM Ave che, pITha upara pANI bharelI pakhAla Adi mukAya che ane bIjo paNa mahAbhAra skaMdha ane pITha para vahana karAya che, tINa mahAparoNAthI vazamAM rakhAya che, cAbukothI marAya che, DhephA ane lAkaDIothI haNAya che, bhArathI AkAMta thayelAonA pITha ane skaMdhanA mAMso khullA thAya che, temAM kIDAnA samUho utpanna thAya che ane bIjA bhArathI AkAMta thayelAonA aMdarathI sAMdhAo tUTe che ane pRthvI para paDe che ane TaLavaLe che, bIjA surathI zarIramAM daMbhAya che, karuNa raDe che, anAdi kSaNIka vedanA samuddaghAtane anubhave che ane bIjA haraNa-sasalA-Dukkara-pakSI-mAchalAdi judA-judA prakAranI viTaMbaNA karIne zikArIo vaDe marAya che. mAchImAro vaDe baMdhAya che. mAMsanA rasamAM Asakata jIvovaDe khavAya che. paraspara paNa bhakSaNa karAya che. taDaphaDatA tIvrasudhAne sahana kare che. mahAtRSAthI pIDAya che. ThaMDIthI nizreSTa thAya che. taDakAthI saMtApa karAya che. varasAdamAM pANInA pravAhothI taNAya che ane mAchalA-sApa-cittA ane siMhAdi tenA mAMsane khAya che. jIva saMghAtane haNe che. dUra cittavALA bane che. raudradhyAna kare che. mahAnarakomAM paDe che ane vilApa karatA ghaTIkA yaMtromAMthI kheMcIne kaDhAya che. vajana kAMTAvALI zilAo para aphaDAvAya che, mahAcitAomAM naMkhAya che. vajana kAMTAvALA zAlmali vRkSonI sAthe bheTAvAya che, karavatothI phaDAya che, talavArothI chedAya che, zULothI bhedAya che, mahAzULomAM parovAya che, tapelI telavALI kaDAImAM taLAya che, mahAkuMbhIomAM pakAvAya che, potAnA mAMso khavaDAvAya che, tapAvela trapu-tela ane tAMbAne pIvaDAvAya che, asipatra tRNane jue che ane tenI sanmukha doDe che ane tyAM asi, zakti, barachI, bANa, bhAlAdithI chedAya che. vaitaraNI nadIne jue che ane tenI sanmukha jAya che. mahAgnithI garama thayela lAlacoLa retInA samUhamAM baLe che ane tyAM caNAnI jema lAMbo samaya taDataDa phuTe che ane vaitaraNImAM tapelA lAkharasanI samAna carabI-mAMsa ane lohInA pravAhamAM DUbelA lAMbo samaya sudhI pIgaLe che pachI tapelI 170 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokhaMDanI nAvaDIomAM AropaNa karAya che, bIjI jagyAe paraspara haNAya che ane mahAzIta-uSNa-sudhA-pipAsA Adi duHkhone sahana kare che. ItyAdi narakanI mahAvedanAonA duHkhane palyopama ane sAgaropama pramANakALa sudhI anubhavIne pharI paMcendriya tiryaMcayonimAM utpanna thAya che ane pharIthI paNa narakamAM, pharIthI mAchalAdimAM, pharIthI paNa narakamAM pharI mAchalAdimAM pachI ekendriyAdimAM, pharI mAchalAmAM, pharI narakamAM, A pramANe anaMtakALa sudhI bhaTakIne kyAreka koIka rIte anAryadezomAM cAMDAlAdimAM manuSya janmane meLave che ane tyAM paNa abhojya, apeya, agamya, bhogAdithI mahAnarakamAM paDe che A pramANe pharI paNa anaMtabhava bhamIne vacce vacce jAtikulAdithI vizuddha paNa manuSyapaNAne meLavIne jIvo kyAMka sparzendriyanA vazathI, kyAMka rasanendriyanI vRddhithI, kyAMka gaMdhanA priyatnathI, kyAMka cakSunI lolupatAthI ane kyAMka zravaNendriyanA rAgathI, kyAMka krodhI svabhAvathI, kyAMka mAnanA unmatta cittapaNAthI, kyAMka mAyAnI bahulatAthI, kyAMka lobhanI viTaMbanAthI, kyAMka zokanI vidhuratAthI, kyAMka premanA pAzathI, kyAMka dhananI tRSNAthI, kyAMka dAridra duHkhArta-vaza-parAdhInatA pAmavAthI, kyAMka mahAkRpaNa paNAthI, kyAMka duHzIla kuTuMbanI saMsthApana (AjIvikAdi)nI ciMtAnI viTaMbanAthI, kyAMka kalaha vivAda karavAnA svabhAvathI, kyAMka tIvra mahA mithyAtvanA udayathI saMpUrNa manuSyabhava hArIne pharIthI paNa jIvo narakAdimAM anaMtA bhavo bhame che. A pramANe mithyAtvarUpI aMdhakArathI AMdhaLA thayelA jIvo karmanA vazathI saMsAramAM anaMtA lAkho pudgala parAvartana sudhI bhame che. (3823) lokamAM vALanA agrabhAga jeTaluM paNa koIpaNa sthAna nathI jyAM jIvane pUrve anaMtIvAra janma maraNa prApta na thayA hoya. evuM koI viSayasukha nathI ane viSaya sukhathI utpanna thayela evuM kaMipaNa duHkha nathI ke je jIvo vaDe prApta na karAyuM hoya paraMtu A jinadharma prApta karAyo nathI. mohanIya karmanI utkRSTa sthiti sIttera koTAkoTi sAgaropamanI che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, vedanIya ane aMtarAyanI utkRSTa sthiti trIsa koTAkoTi sAgaropamanI che ane nAma gotranI vIsa koTAkoTi sAgaropamanI che. jIvo yathApravRttakaraNathI jIvo A sAteya kamanI sthiti khapAvIne aMtaHkoTAkoTi jeTalI kare che tyAre gADha rAgadveSanA pariNAma svarUpa graMthine pAme che. (3828) ahIMyA sudhI sarve jIvo anaMtIvAra prApta thayA che. paraMtu apuNyazALI jIvo karI paNa paDIne mULamAM gayA. pharI paNa saMkliSTa adhyavasAyathI karmonI utkRSTa sthitine bAMdhe che. A pramANe abhavyo AgaLa upara samakAla (samakALa eTale abhavyo bhUtakALa anaMta bhamyA che ane tenI samAna bhaviSyakALa anaMta bhamaze arthAt kyAreya nikhAra nahIM pAme.) saMsAramAM bhamaze. najIkanA kALamAM saMsAramAMthI siddha thanArA jIvo apUrvakaraNa rUpI vajathI te gAMThane parvatanI jema apUrva vIryane prApta karIne bhede che. anivRttikaraNamAtrathI atizaya zuddha svarUpane aMtaHmuhUrta sudhI anubhavIne te kRtapuNya jIvo mokSarUpI mahAkalpavRkSanuM mULa, anaMtasukhanuM kAraNa, lAkho tIvra duHkhanuM vAraNa evA samyakatva ratnanidhine rAMkaDAnI jema prApta kare che. (3833) A pramANe je viSayamAM mUDha thayelA evA jIvo durlabha jinadharmane meLavIne hAre che te jIvo potAnA hAthathI saMsAranA duHkhone grahaNa kare che. A pramANe karuNAbuddhithI neminAthavaDe dharma kahevAya chate, saMsAranA 171 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHkhothI bhaya pAmelo, siddhinA sukhone icchato varadatta nAmano rAjA UThIne aMjali joDIne kahe che ke he nAtha! ApanA vaDe je kahevAyuM che te tema ja che emAM kAMI zaMkA nathI. prAyajIvone saMsAranA duHkho pratyakSa che chatAM mUDha jIvo Ane jANatA nathI. potAnI dIkSAnuM dAna karIne bhava duHkhathI mAruM rakSaNa karo. pachI jinezvara vaDe varadatta dIkSita karAyo ane rAjaputrI yakSiNI paNa dIkSita karAI. pachI utpAda-vyaya-dhruva svarUpa traNa tattvo tene kahe che. pachI caudapUrvonI racanA kare che ane prathama gaNadhara thayA. sarva ArthIone vize yakSiNI pravartinI thaI. pachI avasarane pAmIne kRSNa jinezvarane namIne pUche che ke he bhagavan! tamArI upara bhuvanamAM kone rAga hoto nathI? paraMtu rAjImatIne tamArA para vizeSa rAga che tenuM zuM kAraNa che? A pramANe jANela che paramArtha evA he muninAtha! kRpA karIne jaNAvo. (3841) dhana ane dhanavatInA bhavathI mAMDIne sarve paNa pUrvabhavo yAvatuM A chellA bhava sudhIno sarva vRttAMta svAmIe kahyo. pUrvabhavanA abhyAsathI teno rAga savizeSa che. A pramANe prabhuvaDe kahevAya che te kRSNAdi sarve khuza thayA ane rAjImatI paNa adhika tuSTa thayelI, vadhatA saMvegavALI,jinezvaravaDe svahaste apAyelI dIkSAne grahaNa kare che. bIjI rAjaputrIo paNa tenI sAthe dIkSA le che. naMdanI putrI eka nAsikAe paNa dIkSA lIdhI ane je dhana janmathI AraMbhIne dhanadeva ane dhanadatta je be bhAIo hatA teo paNa pratibhAva sAthe ja bhaNyA yAvat zaMkhanA bhavamAM guNadhara ane yazodhara nAmanA sahodara thaIne tapa (cAritra) AcarIne aparAjita vimAnamAM gayA. (3847) ane aparAjitanA bhavamAM vimalabodha nAmano je maMtrI hato te zaMkhanA bhavamAM matiprabha nAmano maMtrI thaIne, tapa AcarIne te ja aparAjita zreSTha vimAnamAM gayo. A traNeya tyAMthI AvIne vikhyAta rAjAo thayA ane teo kRSNanI sAthe tyAM zrI nemijinezvaranA samovasaraNamAM AvyA ane rAjImatInA pUrvabhava kahevAnA vyatikaranA vazathI prApta thayela potAnA caritrane sAMbhaLIne ane svayaM paNa jAtismaraNathI jANIne pratibodha pAmelA evA teoe paNa dIkSA lIdhI ane gaNadharo thayA. varadatta rAjAnI sAthe be hajAra rAjaputroe dIkSA lIdhI ane A traNanI sAthe ghaNAM rAjaputroe dIkSA lIdhI ane bIjA yAdavo ane yAdavIo jinezvaranA saMvegavALA vacano sAMbhaLIne ghaNAMe prabhunI pAse dIkSA lIdhI. kRSNa-baLadeva-ugrasena ane daza dazAha ane zAMba tathA pradyumna ane bIjAo samyakatva ane aNuvratone grahaNa kare che. (3854) zivAdevI-rohiNI-devakI-jAMbavatI tathA rukimaNI sarve paNa nagaranI yAdavIonI sAthe aNuvratone grahaNa kare che. A pramANe caturvidha saMgha sthapAye chate devo potAnA sthAne jAya che ane yAdavo sarve dvArikA nagarImAM jAya che pachI zarada Rtu pUrI thayA pachI bhagavAna paNa anya dezomAM vicare che ane malayadezamAM bhadilapura nagaramAM AvyA. nAga zreSThInI sulasA gRhiNInI pAse anIkayaza Adi devakInA cha putro devavaDe je lai javAyA hatA te yauvanane prApta thayelA batrIsa-batrIsa surUpa bhAryAonI sAthe nirupama bhogone bhogave che. teone tyAM pratibodha karIne bhagavAne svahaste dIkSA ApI ane caramazarIrI evA teo vipula tapakarmane Acare che. pachI devakIne devavaDe apAyela gajasukumAla putra thAya che ane yauvanane prApta thayelo te ghaNI rAjaputrIone varyo tathA tenA nimitte somazarmA 172 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brAhmaNane kSatriNI strIthI putrI utpanna thaI ane gajasukumAla atizaya rUpathI yukata evI tene varyo. (3862) eTalAmAM bhagavAna tyAM AvIne samovasaryA ane kRSNa bharatAdinA nirmaLa caritro sAMbhaLIne abhigrahane grahaNa kare che ke mAre priya hoya ke apriya hoya paNa je te dIkSAne grahaNa kare to tene mAre rajA ApavI paNa rokavo nahIM. varSARtumAM cAra mahinA dharmanA kAryane choDIne gharanI bahAra kyAreya na nIkaLavuM Avo ane bIjA abhigrahone grahaNa kare che. eTalAmAM gajasukumAla paNa jinezvaranI pAse dharmane sAMbhaLIne saMvigna thayela kRSNa vaDe rajA apAyela dIkSAne le che. jinezvaranA bhAio rathanemi vagere tenI sAthe dIkSAne grahaNa kare che ane tenI strIo rAjImatInI pAse dIkSAne grahaNa kare che. (3867) ane pachI dhIrapuruSa gajasukumAla siddha thaye chate kyAreka dezomAM vihAra karatA prabhu raivatagiripara padhAryA devovaDe samosaraNa racAye chate sAdhvIonI sAthe rAjImatI bhagavAnane vAMdIne divasanA pAchalA bhAgamAM pAchI pharI ane mArgamAM koika rIte meghavRSTi thai ane zramaNIomAM kaeNTalIka kyAMya paNa latAdimAM cAlI gaI ane susaMbhrAnta rAjImatI paNa eka guphAmAM praveze che ane nahIM jANatI bhInA vastro mokaLA kare che pachI vasrarahita rAjImatIne joIne pUrve pravezelo ane guphAnA aMdhakArathI nahIM jaNAyelo evo rathanemi saMkSobha pAmyo ane kAmanA bANothI vIMdhAyo ane AvIne rAjImatIne kahe che ke he suMdarI! tuM Ava ApaNe bhogone bhogavIe pAchaLanI vayamAM ApaNe baMne dIkSAne AcarIzuM. (3873) tenA nahIM sAMbhaLavA yogya vacana sAMbhaLIne te manamAM bhaya pAmI ane be hAthathI chAtI para gAMTha bAMdhIne ekAeka dhrujatI bese che ane dhIra manavALI thaI tene kahe che ke tuM sAkSAt Indra, cakI ke kAmadeva jo hoya to paNa paralokamAM udyata che mana jenuM evI mAre tArAthI koI prayojana nathI. he abhAgya! hAthamAM amRta raheluM che chatAM tuM viSanI kema prArthanA kare che? pUrve paNa gRhasthAvasthAmAM, mahAvratanI pratijJA na levAI hatI tyAre paNa tuM mArA vaDe kyAreya IcchAyo na hato to hamaNAM mahAvratanA bhAranI pratijJApara ArohaNa karIne zuM huM tane IcchIza? eTaluM paNa tuM A jANato nathI? pote jAte paNa karelI vratanI pratijJAne tuM kema bhUle che? zrI nemijinezvaranA mukhamAMthI nIkaLelA AgamanA vacano je spaSTa paNe munio vaDe bhaNAya che tene paNa zuM tuM bhUlI gayo? (3879) caityano vinAza, RSino ghAta, pravacanano uDAha (usUtra prarupaNA) tathA sAdhvInA caturtha vratano bhaMga A bodhilAbhanA mULamAM agni che. (3880) je lubdha, nirlajja evo mahApApI sAdhvIone seve che tenA vaDe sarva jineronI sAdhvIono saMgha AzAtanA karAyo. (3881) .. je jinamudrA (jinezvara deva je rIte kAussagnamAM rahe che te rIte zarIrane rAkhavuM-Asana vizeSa) ne dhAraNa karanArI sAdhvIone namIne teno nAza kare che te pApIomAM paNa pApI che tene daSTithI paNa na jovo joie. (3882) pAparUpI maLanA paTalathI DhaMkAyelA jIvo jinamudrAno nAza karavAthI janma-jarA-maraNanI vedanAthI pracura evA anaMta saMsAramAM bhame che. (3883) 173 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM bhavanamAM mahAna zrI bhogarAjAnA bhavanamAM janmI chuM. tuM mahAna aMdhakavRSNinA kuLamAM janmyo che tethI ApaNe nIcane paNa kalaMkita karanAra evA anucita kAryane kevI rIte AcarIe? baMne paNa kuLone anaMta bhavabhramaNanA duHkhanuM kAraNa che. agaMdhana jAtinA tiryaMca sarpo maraNa prApta thAya to paNa vamelA jherane pItA nathI. paraMtu tuM to tiryaMca karatA paNa adhika cho jethI vamelAno abhilASa kare che. (3886) jo ke AjepaNa akhaMDa zIlavALA tAruM maraNa prazaMsanIya che paraMtu vicalita zIlavALA evA tArA garhaNIya jIvitane dhikkAra thAo. bhamanArAo vaDe ghaNI vyAkula strIo dekhAya che chatAM paNa teone viSe manane Apato tuM jalakuMbhi vanaspatinI jema asthira thaiza ane jIvita alpa che. bharelI nadInI jema yauvana osare che ane zarIra rogathI pIDita che tethI konA mATe pApane Acare che? kANI koDInI sATe koDo suvarNane na hAra. he suMdara ! dhIratvane dhAraNa karIne sthira saMyamane Acara. tenA subhASita vacanone sAMbhaLIne rathanemi manamAM vicAre che. aho juo! zAstromAM srIo ghaNAM doSavALI (4) saMbhaLAya (kahevAi) che. athavA rAjImatIne vize A anaikAMtika vyabhicAra thayo ke je A guNonI nidhAna che paNa huM doSono bhaMDAra evo puruSa chuM. juo to kharI! gRhavAsathI mAMDIne AnuM dhIrapaNuM kevuM che? AnuM dhIrapaNuM askhalita vadhe che paNa ghaTatuM nathI. Aloka ane paraloka viruddha kArya mArAvaDe hamaNAM AcarAyuM je pUrve paNa AcarAyuM hatuM. paNa hamaNAM vratapratijJA rUpI parvatanA zikhara upara jagataguru zrI nemijinezvara vaDe caDhAvAyela aprekSaNIya, pApI evA mArA manamAM nIce pADanAra evuM mahApApa Aje kevI rIte thayuM? jevI rIte unmArga gAmI duSTa hAthI aMkuzavaDe sanmArgamAM lavAya tema A srIno te vakhate ane hamaNAM vacana vinyAsa koi tevA prakArano che je niraMkuza evA mAre mATe aMkuza samAna thayo kAraNa ke te vacana vinyAsa vaDe naraka rUpI kUvAmAM paDato huM rakSaNa karAyo. (3897) athavA mohamahAgrahathI grasita puruSa paNa koi kiMmatano nathI. mohamahAgrahathI mukAyelI strI paNa sarva prakAre suMdara rahe che. AthI ja jinezvarovaDe sarva vastune vize anekAMtavAda batAvAyo che jethI koipaNa vastu azubha ke zubha ekAMte nathI. ityAdi tenA vacanonI bhAvanA karIne pharI paNa te mahAtmA cAritrarUpa mArgamAM rahyo ane bhagavAna pAse sarva duzcaritranI AlocanA karIne tevA koi ugratapanuM AcaraNa kare che jethI eka varSanA paryAyavALo te kevaLajJAnane pAme che. cAraso varasane aMte rathaneminI dIkSA thai. eka varSa chadmastha rahyo ane pAMcazo varSa kevalI paryAya rahyo ane AnuM sarva AyuSya navaso varSa adhika eka varSanuM jANavuM. (athAt navasone eka varSa ane ATalo ja kALa rAjImatIno paNa jANavo.) (3903) sUryanI jema judA judA dezomAM bhavya jIva rUpI kamaLono pratibodha karIne neminAtha kyAreka dvArikA nagarImAM padhAryA. te vakhate kRSNa paNa skurAyamAna thatA maNi ane ratnonA kiraNonA samUhathI AkAza taLamAM racAyuM che Indra dhanuSya jenAvaDe evI potAnI nagarIne vizeSathI jue che prakarSathI prApta karAI che zobhA jenAvaDe evI dvArikA nagarIne pramodanA (41) zAstrakAro kahe che ke strIo doSavALI hoya che ane puruSo guNavAna hoya che paraMtu ahIM tenAthI UlaTuM thayuM. rAjImatI strI hovA chatAM zIlavatI che ane huM puruSa hovA chatAM azIlavAna chuM. tethI A vyabhicAra thayo. 174 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhArathI samagra sukhI lokane tathA vilAsanA bharathI jItAyela che devaloka jenAvaDe evA yAdava kulane jue che.(3906)ane pachI vaMdanane mATe zrI nemijinezvaranA caraNa pAse Avyo. prApta karAyo che avasara jenAvaDe evA kRSNa puchayuM ke he prabhu! zuM AvI paNa nagarI ane viskurita thatuM che ghaNuM mAhabhya jenuM evuM A kuLapaNa zuM vinAzane pAmaze? pachI jinanAtha kahe cheke he kezava! je kaMIpaNa vastu A jIvalokamAM utpanna thAya che te sarva IndradhanuSanI jema kSaNa bhaMgura che. A nagara, ghara, zarIra, vRkSo, parvato ane samRddhi utpanna thAya che pachI tenA vinAzamAM koI zaMkA rahe? nahIMtara anaMtakALathI sthULa vastuono Dhagalo karAya to asaMkhya lokamAM paNa kevI rIte samAya? A pramANe koIne paNa AvI vastuonA DhagalAnuM darzana thatuM nathI. pachI yAdava kRSNa kahe che ke he nAtha! jo e pramANe che to konA kAraNe mArA dekhatA A nagarI ane kuLa vinAza pAmaze? (3912) pachI bhuvananAtha kahe che ke A nagarInI bahAra pArAzaranAmano naMdika kuLamAM utpanna thayelo tApasa hato tene kyAMka niMdu (42) kanyA prApta thaI ane tene laIne te yamunA dviIpamAM gayo ane tyAM teone dIpAyana nAme putra thayo ane te paNa brahmacaryane dhAraNa karanAro, chaThTha bhakta bhojI ane parivrAjaka thayo che tenAthI he naranAtha! tathA madirAthI tArI nagarI ane kuLano vinAza thaze. have jinezvarane namIne hari pUche che ke he jagatanAtha! mAruM maraNa svAbhAvika thaze ke bIjA koI nimittathI thaze? pachI muninAtha kahe che ke tAruM maraNa potAnA bhAI jarAkumArathI thaze. samudramAM jema nadIo eka kALe paDe tema A jarAkumAra ghAta karaze e pramANe vismita manavALA sarva yAdavonI daSTi eka ja samaye jarAkumAra upara paDe che ane tethI jarAkumAra lajita thayo. huM Ane asatya karuM e pramANe vimohita thayelo jinavarane namIne bhAthAthI yukta bANane dharanAro kezavanI rakSA mATe vanamAM gayo ane dIpAyana paNa nagarInA loko pAsethI neminA vacanane sAMbhaLIne yAdavonA rakSaNa mATe araNyamAM jAya che ane yAdavonI sAthe kRSNa paNa neminAtha jinane namIne, sarva svapna ke indrajALa mAnIne nagarImAM praveze che ane yAdavo paNa atyaMta durmana ane nirAnaMda thayA. (3922) pachI kRSNanA AdezathI Atho AvelI loTa (ATA) vALI sarva madirA loko vaDe gADAonA samUhamAM bharIne nagarInI bahAra kaDhAya che ane tyAM kAdaMbarI aTavInA madhyamAM kadaMbavana che ane temAM kadaMbara parvatathI saMbaMdhavALI kAdaMbarA nAmanI suprasiddha guphA che. te girinI guphAmAM jaIne seMkaDo zilAkuMDomAM loko vaDe te madirA mukAI. - balabhadrano siddhArtha nAmano bhAI potAno sArathi hato. teNe A upasargane sAMbhaLIne baladeva pAse dIkSAnI rajA mAMgI. te kahe che he bAMdhava! huM mohita thayelo chuM. tane rajA ApavA mATe samartha nathI. paraMtu AvA prakArano ja A samaya pravarte che tethI potAnA vyavasAya (dIkSA)nuM anuSThAna kara(arthAt tuM dIkSA le.) paraMtu he gaMbhIra! devalokamAM gayelo evo tuM samaye pratibodha karavAne mATe Avaje. A vacanane svIkArIne teNe dIkSA lIdhI. (3928) A bAju cha mAsa pachI judA judA prakAranA vRkSonA phula ane phaLonA samUhathI vAsita thayeluM te magha susvAdavALuM thayuM. (3929) bhavitavyatA vaDe vaizAkha mahinAmAM tarasathI zoSAyela (42) marelA bALakane janma ApanArI 175 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAbano koI saMbaMdhI puruSa tyAM laI javAyo pachI tenA vaDe svayaM madirAno AsvAda karIne tenAvaDe eka tuMbaDuM madirAnuM bharAyuM ane laIne zAMbane pIvaDAvAI. te paNa khuza thayo ane madirAmAM Asakta thayelo prabhAta samaye dudata kumAranA vRMdathI yukta AkaMTha madirA pIne kadaMbavananI madhyamAM bhame che ane tyAM kyAMka dhyAnamAM rahelA dvipAyanane jue che. atizaya surApAnathI bhamatI che AMkho jenI, bhamatuM che zarIra evo zAMba bAkInA kumAro sAthe kahe che ke A te ApaNo verI che ane mArIne Aje ApaNe zAMtithI rahezuM. (3934) A pramANe kahIne dIpAyana dAMtothI oThone gADha rIte karaDelu che jeoe evA teo vaDe hAtha ane paganA prahArothI mAthAmAM gADha prahAra karAyo. nirdaya prahArathI haNAyela kSaNathI kaSTamAM paDelA che prANo jenA evo te mukhathI lohIne vamato dharaNItala para paDyo. mUcchathI miMcAI che AMkho jenI ruMdhAyela che zvAsa jeno evA tene zilAnI jema niSTita joIne pachI te maryo che ema samajIne teo nagarImAM gayA pachI koIka puruSo vaDe te samagravRttAMta kRSNane kahevAyo, pachI saMbhrAnta thato kRSNa rAmanI sAthe tyAM Avyo. kopathI skurAyamAna thatA che hoTha jenA, lAla che AMkho jenI, krodhathI baLatuM che sarva aMga jenuM, evA te dIpAyanane joine kRSNa namIne kahe che ke he maharSi! sAmAnya puruSo vaDe paNa karAyela kopa dharma, artha ane kAmamAM vidana karanAro che tethI teno tyAga karavo joIe ane jaNAvela che tattvo jeo vaDe evA maharSioe vizeSathI prayatnapUrvaka choDavo joIe ane je ajJAnathI AMdhaLA banelA maghathI unmatta banelA, duSTa kumArovaDe je kaMIpaNa tamAro aparAdha karAyo hoya te mArA para prasanna thaI kSamA karavA yogya che. (3941) athavA karAyela che aparAdha jeo vaDe evA bAlizo (nAdAno) para tamAre kopa kyAMthI hoya? kAraNa ke kopa zubhacAritrano uccheda karanAro che. maharSio zubhacAritra mAtra dhanavALA hoya che. e pramANe vinayathI kezava kSamApanA kare chate te tridaMDI leza paNa upazamane pAmato nathI. ulaTo adhikatara krodhe bharAya che ane kahe che ke mArA vaDe te duSTa kumAro prahAra karatA hatA tyAre akAryamAM A pramANe niyANuM karAyuM ke he kezava! tArI nagarImAM tane ane baLadeva bene choDIne bAkInA sarvayAdava kuLa tathA sarvalokano vinAza mArAthI thAya. A mArI pratijJA che ane te yugAMte paNa anyathA nahIM thAya. kevalI vaDe jovAyelI vastuo anyathA thatI nathI. tethI he goviMda ! tuM ahIM nirarthaka kheda na kara. te A pramANe bole chate baLadeva paNa bhAIne A pramANe vAre che ke vaka che hAtha, paga ane nAka jenA, visadaza che AMkho jenI, hIna che sarva aMgo jenA, sthULa che hoTha, dAMta ane nAka jenA evA mANaso he kRSNa! zAMtine pAmatA nathI. (3948) tethI he bhAI! gusse thayelA AnA vaDe je kaMIpaNa vicArAyuM che te thAo kemake thanArI vastuone vize ApaNe paNa samartha nathI to te bhale kare. A pramANe kRSNa ane rAma baMne paNa moTA zokavALA potAnI nagarImAM AvyA ane kRSNavaDe bIje divase sarva nagarImAM dviIpAyanavaDe kahevAyela durvacananI ghoSaNA vistArathI sarvatra karAvAI. jethI vrata niyama - upavAsamAM rata sarva paNa loko thAo ane loko vaDe paNa vrata - niyama - upavAsa zarU karAyA ane pharIthI paNa raivatagiripara bhagavAna ariSTaneminuM samavasaraNa racAyuM ane sarve paNa yAdavo aMtaHpura sahita prabhunA naMdana nimitte 176 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM gayA ane jinane namIne svasthAne beThA. (3953) tyAM dharma sAMbhaLIne alamuka, zAba, niSadha - pradyumna ane sAraNa pramukha saMvigna kumAroe dIkSA lIdhI. AMsuthI bharAyelI che AMkho jenI evA kRSNa pAsethI koIka rIte rajA laIne, saMsAravAsathI kaMTALelI rukimaNI dIkSA le che. sanidAnavALo dvipAyana paNa marIne bhavanapatinA agnikumAra nikAyamAM devapaNe utpanna thAya che ane pUrvabhavanA vairane yAda karIne gusse bharAyelo dvArikA nagarImAM Ave che ane tyAM vrata ane niyamamAM rahela, dharmamAM ughata, devagurUnA bhakta evA sarvalokane jue che, tethI dharmanA prabhAvathI upasarga karavAne zaktimAna thato nathI ane chidrone zodhato pApI tyAM ja bhame che. dvArikA nagarIno loka paNa chaThTha - aThThama - cAra upavAsa ta5 vizeSathI tathA vrata ane brahmacaryane dhAraNa karato haMmezA paNa apramatta rahe che (3959) jeTalAmAM agIyAra varasa pUrA thayA ane bAramuM varasa zarU thayuM tyAre tapathI jItAyela dviIpAyana deva bhraSTa thayelo nAzI gayo. A pramANe vicArI pharIthI paNa loka kIDA kare che. mAMsamaghAdinuM bhojana kare che. pApomAM Asakta manavALA loko pramAdI thayA. pachI te samaya jANIne prApta karAyuM che chidra jenA vaDe evo te deva gusse bharAyo ane sarva nagarImAM vicitra utpAtane batAve che. gharomAM rahelA lepyAdimaya putaLAo aTTahAsane kare che. UMcI karelI bhUkuTivALA citramAM AlekhelA devo hase che. bhavananA zikharo kaMpe che, cAre bAju vRkSo saLage che, nagarImAM vyApado bhame che, bhUkaMpo thAya che, graho dhUmADAne choDe che, ulkA paDe che. vyaMtarakRta garjanA thAya che. chidravALuM ravimaMDaLa aMgArAnA varasAdane varase che. aparvamAM (43) caMdra ane sUryanA grahaNo thAya che. ane te deva vetAla - bhUta - zAkinIothI yukata nagarInA madhyamAM bhame che. (3966) nagarano loka paNa svapnamAM lAla vastra ane kusumanA vilepanathI vilisa evA potAne kAdavanA madhyamAMthI kheMcAtA jue che. pachI nagarImAM kASTa, tRNa ane pAMdaDAne bharI deto yugAMta tulya saMvartakavAya tenAvaDe vidurvAyo ane bhayabhIta thayelA cAre dizAomAM bahAra palAyana thatA lokone te krodhI surAdhama deva baLAtkAre aMdara nAkhe che. ATheya dizAmAM aMdara ghaNo pavana tenAvaDe vikyo ane A pavanathI vanone ukheDIne tathA tRNa, kASTha, DhephA tathA seMkaDo zilAone dvArikA nagarImAM nAkhe che. (3970) sAITha koDano samUha bahAra ane botera koDano samUha aMdara baMne bhego karIne nagarInI aMdara karyo. A pramANe kASTha ane ghAsanA samUhavALI te nagarIne karIne kodhe bharAyelo deva pracaMDa pavanathI phelAyelI agnithI nagarIne saLagAve che. kSaNathI jvALAo vaDe gaganataLa pUrAya che jenI aMdara bALavRddha sahita ciMtAtura sarvaloka vilApa karato baLe che. koDo gharo tathA tiryaMcone bALe che. dvArikA nagarInA dAhanA svarUpane vistArathI varNana karavA koNa zakitamAna che? pachI te sarva anAtha lokane baLato joine kRSNa tathA rAma potAnA pitA vasudevane mAtA devakI tathA rohiNIne caDhAvIne nIkaLyA paraMtu joDAyelA ghoDA tathA vRSabho devavaDe khaMbhita karAyA hovAthI cAlatA nathI. pachI rathane (3) aparvagrahaNa : sUryagrahaNa amAsanA ja thAya ane caMdragrahaNa punamanA ja bIjA koi divase na thAya paNa ahIM punama ane amAsa tithi sivAya paNa grahaNo thAya che te aparva grahaNa kahevAya che. 177 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svayaM kRSNa ane rAma kheMce che eTale taDa" ema karatA baMne dharIo tUTI to paNa teovaDe baLathI kheMcIne kaDhAya che tyAre he parAkramI kRSNa ! he he vIromAM parAkramI baLadeva! he svAmin ! agnimAM baLatA evA amAruM tuM rakSaNa kara. (3979) A pramANe dvArikAmAM ghare ghare pralApa karatA lokone sAMbhaLatA teo vaDe te ratha nagarInA daravAjA pAse lavAyo. gADhabaMdha karAyela kapATane devavaDe indra khIlAthI (ja) baMdha karAyo. pachI baLadeva penInA prahArathI te kapATane bhAMge che to paNa ratha bahAra nIkaLato nathI. pachI deva te baMnene A pramANe kahe che ke are ! tame mArA para phogaTa gusse na thAo. kemake tamane pahelAM kahyuM che ke tame bene choDIne bAkInA sarvamAMthI koIpaNa bacaze nahIM tethI tame mAtA - pitAnA rAgane choDo. A pramANe devavaDe kahevAya chate mAtA - pitA vaDe rAmakRSNa kahevAya ke he vatsa! tame jaladIthI bahAra nIkaLo ane potAnA prANonuM rakSaNa karo. yAdava kulanA nAbhibhUta, prasiddha parAkramavALA evAM tame jIve chate sarva paNa lakSmIo pharIthI maLaze. amArA vize tamArA vaDe sarva prakArano udyama karAyo che. tribhuvanamAM paNa koIpaNa bhavitavyatAthI baLavAna nathI. (3986) zrI nemijinezvara pAse amArAvaDe dIkSAne kema grahaNa na karAI ? tethI tame jAo ahIM ame svakRta karmane bhogavIzuM. A pramANe mAtA pitA vaDe AgrahapUrvaka kahevAyelA, duHkhathI bharapura zarIravALA kRSNa ane baLabhadra mAMDa-mAMDa nagarImAMthI nIkaLyA ane jIrNa udyAnamAM rahyA. pachI te saLagatI nagarIne tathA ghaNAM pralApothI raDatA lokane jue che. baLatA nAnA chokarAo mAtAnA kaMThamAM vIMTaLAya che. duHkhI mAtA paNa baLelA anyanI upara paDe che. bhavananA samUho phuTe che, kIDA parvatonA zikharo tUTe che. tiryaMco virasa rahe che, bhayabhIta strIvarga pralApa kare che. ItyAdi dvArikAmAM asamaMjasa joIne, moTA pokArothI kRSNa karUNAvALA dIna vacanone bolato rahe che. (3992). he hatabhAgya ! traNaso sAIThathI adhika laDAio jenA vaDe jItAI che tathA jarAsaMdhanuM mAna jenAvaDe moDAyuM che evuM mAruM parAkrama kyAM gayuM? devothI adhiSThita cakAdi ratno helAthI kyAM gayA? mArI AjJAne karanArA ATha hajAra devo kyAM gayA? azivane, upazama karanArI te bherI ekAeka kyAM naSTa thaI ? (3995) Indrano sahAyaka vaizramaNI nagarIno racanAra tathA te vIrakumAro tathA rAjAo kyAM gayA? ityAdi pralApa karatA kRSNane komaLavANIthI baladeva kahe che ke he bAMdhava ! tArAvaDe zuM bhagavAnanuM vacana nathI saMbhaLAyuM? samRddhinI je parAkASTA che te sarve paNa ahIM ja patananA aMtavALI che jema gADha evA araNyanA tRNa - vRkSonA samUhonI parAkASTA aMtamAM nAza pAme che tema ahIM dvArikAmAM sarva paNa vastuo nAza pAmanArI che. puNyanA udayamAM samRddhino udaya thAya che, puNyanA kSayamAM samRddhino kSaya thAya che aMte baMneno kSaya thAya che. (3999) IndrajALa samAna saMsAranA rasIka jIvone puNya ane samRddhinA udayano kaMipaNa bheda jaNAto nathI. paraMtu te jIvonI koipaNa te mohanI nibiDa graMthino udaya che kAraNa ke keTalAko eka vastu asthira paNa mAne che, jANe che ane bIjAne sthira mAne che, jANe che ane bIjuM ahIM seMkaDo AraMbhone zAzvata buddhithI calAve che nahIMtara jinezvara vaDe kahevAyelA te vacano jenA manamAM vase che te (m) indra khIlo : IMdranIlo daravAjAno eka bhAga che jenAthI daravAjo sajjaDa baMdha karAya che. 178 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moTA kaSTane prApta thayo hoya to paNa bALakanI jema kema pralApa kare? tethI jinavacanane yAda kara, dhIrajanuM avalaMbana kara ane sthira thA. sAhasa che dhana jeonuM evAone pharIthI paNa saMpattio durlabha nathI. A pramANe rAmavaDe AzvAsita karAyela kezava kahe che ke he bhAI! samRddhithI rahita ane sthAnathI bhraSTa ApaNe hamaNAM kaI dizAmAM jaIzuM? (4004) pachI balabhadra kahe che ke pAMDuputro ApaNA parama baMdhuo che ane teo hamaNAM dakSiNa mathurAmAM che, ApaNe tyAM jaIe. A pramANe maMtraNA karIne kRSNa ane baLadeva mathurA nagarI tarapha cAlyA. have A bAju dvArikA nagarI cAre bAjuthI baLe che tyAre rAmano kuja vAraka nAmano zreSThaputra, bALaka evo carama zarIrI mahelanA ToMca upara caDhIne, UMcI bAhu karIne pokAra kare che ke te nemi svAmIno huM ziSya chuM. hamaNAM huM vrataniyamane dharanAro chuM. nemi jinezvaranI AjJAmAM nirata chuM. je jinavacana satya hoya to ane jo jinezvaronuM zAsana hoya to ane huM A bhavamAM mokSagAmI kahevAyela houM to huM zA mATe baLuM chuM? A pramANe kahe chate jIM bhaka devovaDe UMcakIne pallavadezamAM jinezvaranI pAse laI javAyo. (4010) ane tyAM dvArikAmAM rahelI rAmanI patnIo sahita batrIsa hajAra kRSNanI strIoe bIjA yAdava strI purUSoe ane kumAroe zrI nemi jinezvarane cittamAM karIne anazana karyuM. cha mAsa sudhI baLelI dvArikA nagarI samudravaDe DubAvAI. rAma ane kezava paNa mArgamAM kaMdamULa ane patronuM bhojana karatA ane zuddha bhUmipara zayana - Asana sthAnone karatA, parvatanA jharaNAM ane nadIonA jaLanuM pAna karIne, zokathI gaLatA che AMsu jenA evA teo sAmAnya jananI jema pagethI ja jAya che. nathI jaNAyuM svarUpa jeo vaDe (arthAt mArganA ajANa) evA kRSNa ane baLadeva koIpaNa rIte (muzkelIthI) saurASTra dezane pAra kare che. (4015) ane duHkhathI bharAyeluM che mana jeonuM evA te be AgaLa cAle che tyAre mArgamAM hasta kalpa nagaramAM kRSaNa bhukhathI evo pIDAyo ke jethI karUNatAthI kahe che ke he bAMdhava! thAkelo huM have AgaLa cAlavAne samartha nathI. tethI kyAMyathI paNa bhakta pAnane laI Ava. pachI baLadeva kahe che ke he vatsa! tuM dhIraja rAkha A huM hamaNAM laI AvuM chuM. pachI nagaranI aMdara jaine vIMTIne vaTAvIne annAdikane kharIdIne nagaramAMthI nIkaLato dhRtarASTranA putravaDe jovAyo.(4018) nagaranA daravAjAne jaladIthI baMdha karAvIne te mahAbala rAjAe teonA vadhane mATe ghaNuM moTuM sainya mokalyuM. karAyo che siMhanAda jenAvaDe evo baladeva paNa AlAna staMbhane ukheDIne sainya tarapha cAlyo ane kRSNa paNa tenA zabdane jANIne, AvIne nagaranA daravAjAne penInA prahArathI bhAMge che ane daravAjAnA TUkaDAne laIne baladevanI sAthe tenA sarva sainyane cUre che. AgIyAnA ghaNAM samUho bhegA thAya to paNa teo vaDe asta samayano paNa sUrya tejathI kyAreya paNa jIvAto nathI. lIlAthI nagaramAMthI bahAra nIkaLI nirmaLa sarovara para jaine te baMne paNa bhojana pANI karIne kramathI AgaLa jatAM phaLa ane phulonA sAravALA vRkSothI rahita pokAra karato hoya tenI jema UMcA hAthavALo, sUkAyela vRkSonI sapheda (phikkI) DALIovALA kauzaMbavanamAM pahoMcyA. (4024) madhyAhnanA sUryanA 'kiraNothI ane mArganA parizramathI ghaNo druSita thayelo, mUcchathI mIMcAI gaI che AMkho jenI evo kRSNa te vanamAM jhADanI nIce bese che ane kRSNa baLadevane kahe che ke huM tarasathI ghaNo 179 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIDita thayo chuM kyAMyathI paNa pANI lai Ava ema kahIne eka paga para bIjA pagane caDhAvIne mArganA vRkSanI nIce sUve che pachI tenA ja pILA vastrathI tene oDhALIne baLadeva paNa pANI levA mATe jaladI jAya che. have tyAM dhAraNa karAyo che zikArIno veza jenA vaDe, yamanI jema dhanuSya ane bANane dhAraNa karato hovAthI duprekSya mRgonA zikArane karato jarAkumAra kyAMyathI paNa tyAM Avyo. ATalA kALa sudhI paNa kRSNanI rakSA karavA mATe vanamAM rahyo. vanamAM rezamI vasra oDhelA kRSNane joine haraNanI zaMkAthI dhanuSyathI kheMcelA bANane choDe che. te bANathI pagataLanAM marmapradezamAM vIMdhAyela hari ekAeka besIne kahe che ke aho ! A chalathI prahAra karanAra koNa che ? potAnuM nAma gotra ane bIjuM hamaNAM mane jaladIthI kaho kAraNa ke mArAvaDe ajJAtavaMzavALo koipaNa kyAreya paNa haNAyo nathI. jarAkumAra paNa kahe che ke harivaMzano vibhUSaNa dhIra vasudevano jarAdevInI kukSimAM vaselo huM putra chuM ane trailokyamAM baLavAna eka mallabhUta evA kRSNa ane baLadevano jarAkumAra nAme bhAi chuM ane kRSNanI rakSA nimitte bAra varasa sudhI A vanamAM rahelA mArAvaDe kyAreya paNa ahIM mANasa jovAyo nathI paraMtu tuM koNa che ? (4035) pachI kRSNa tene kahe -che ke he purisavara siMha ! tuM ahIM Ava. he nirUpama snehavALA ! tAro A parizrama niSphaLa gayo. te huM pote tAro bhAi kRSNa chuM jenA nimitte tuM ATalo kALa A araNyamAM duHkhI thaine vasIo. e pramANe sAMbhaLIne bhayabhIta thayelo, zaMkita thayelo hA hA daiva! zuM A kRSNa ja che ? A pramANe vicArato te paNa jeTalAmAM AgaLa Ave che teTalAmAM potAnA bhAine jue che tethI mUrchAnA vazathI 'dhasa' ema karatA jarAkumAra pRthvIpara paDe che ane pachI koika rIte cetanAne meLavIne pokArothI vilApa karato ati ghaNAM zokathI duHkhI thayelo pUche che ke he narakesarI! tuM kyAMthI Avyo ? tane zuM thayuM ? zuM dvArikA baLAi ? yAdava kuLano aMta thayo ? e pramANe tenA vaDe puchAe chate kRSNa paNa tene ahIM vanamAM AvyA sudhIno sarva vRttAMta kahe che. pachI jarAkumAra paNa adhika vilApa kare che ane kahe che ke bhAtRghAtI pApI evo huM kyAM zuddha thaiza ? A pramANe vilApa karatA tene kRSNa kahe che ke he narendra ! zokathI saryuM. sarva paNa loka pUrve karelA puNya pApane bhogave che. (4043) zubha ke azubha je jIvo vaDe ahIM je rIte upArjana karAyuM che te te rIte ja pariName che tyAM anya koi aparAdhI banato nathI. tethI jeTalAmAM rAma mArA mATe pANI laine na Ave tyAM sudhImAM tuM jaladIthI pAcho phara jethI rAma paNa bhAtRvadha na kare ane mArI pAsethI kaustubha ratna laine pAMDavapurImAM jA. teone A ratna arpaNa karaje ane A vyatikarane kaheje thoDAka bhUmi bhAga sudhI tAre avaDA page javuM nahIMtara padAnusarIthI rAma tane pakaDI leze ityAdi zikhAmaNa ApIne nahIM Icchato chatAM paNa visarjana karAyo ane bANane pagamAMthI kADhIne ane kaustubha maNi laine te gayo. pachI ghaNo pIDAto hovA chatAM ghaNAM prazAMta mukhavALA tathA caraNanI vedanAthI aMdaramAM tUTatuM che sarva zarIra jenuM evo kRSNa ghAsano saMthAro racIne tenA upara palAMThIvALIne beThelo, mastaka para racelI che aMjalipuTa jeNe, vinaya sahita karAyo che. uttarAsaMga jenAvaDe evo te kahe che, '"indro vaDe namana karAyA che caraNo jenA 180 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evA sarva jinezvarone namaskAra thAo. zAzvata sthAnane prApta thayelA sarva siddhone namaskAra thAo namaskAra thAo ane paMcAcAranuM (45) pAlana karanArA ane upadeza ApavAmAM rata evA AcAryone namaskAra thAo. sUtra rUpI amRtanA dAnamAM rata evA sarva upAdhyAyone praNAma karuM chuM. eka mokSasukhane sAdhavAmAM rata, tapa ane niyamamAM susthita, sahAya karavAmAM tatpara evA sAdhuone nitya namaskAra thAo. (4053) kSAyika samyaktva rUpI guNAdi dAnathI karAyela moTA prasAda vaDe, bhavarUpI AMdhaLA kUvAmAMthI jenAvaDe huM uddhAra karAyo chuM teno huM dAsa chuM. sakala traNa lokanA prabhu, bhUSita karAyo che harivaMzano pakSa jenA vaDe, hamaNAM paNa sUryanI jema bhavya jIvorUpI kamaLone pratibodha karanArA ahIM rahelA evA mane jonArA tevA zrI neminAthanA caraNa kamaLone huM vizeSathI haMmezA namaskAra karuM chuM. (4056) te parameSThi ane parivAra sahita nemiprabhunI vimUDha evA mArAvaDe je AzAtanA karAi che te AzAtanAnuM huM mithyA duSkRta karuM chuM ane tathA rAjyAraMbhamAM nirata evA mArAvaDe je pApo rAgadveSathI ane pramAda ane ajJAnathI karAyA che te mArA pAponuM huM mithyA duSkRta karuM chuM. tathA Abhava ane parabhavamAM mana - vacana ane kAyAthI kyAMya paNa jIvo dubhAvAyA hoya te sarva jIvo mane kSamA karo. huM paNa teone khamAvuM chuM ane huM sarva vairano tyAga karuM chuM A pramANe bolato adhika vedanAthI pIDAyelo saMthArAmAM sUine, jina sanmukha mastakane karIne vicAre che ke te nemijinezvara dhanya che, te varadattAdi rAjAo dhanya che, pradyumna, zAMba, sAraNa vagere kumAro paNa sukRtArtha che. (4062) rAjImatI, rukmiNI tathA mAtAo ane yAdavIo dhanya che jeovaDe saMpUrNa duHkhanuM ghara evo gRhavAsa tyAga karAyo. tattvamAM sArI rIte lIna thayelA, tapa-niyamamAM rahelA evA sukhI che ke jeo A lokamAM AvI viTaMbanAo sahana karatA nathI ane paralokamAM paNa sugatimAM gayA che. viSayamAM Asakta evA mArAvaDe tyAre vrata grahaNa na karAyuM tethI ahIM paNa dAruNa duHkhone sahana karuM chuM A pramANe kRSNa AtmAnI bhAvanA kare che tyAre sarva aMgone bhAMgato prabaLa vAyu kopAyamAna thAya che. pachI ghaNI vedanAvALo, tRSNAne vaza thayelo, prahArathI pIDAyelo, prabaLa pavananI pIDAthI duHkhI thayelo cAlyo gayo che pUrvano viveka jeno evo kRSNa nagarIne ane Rddhine tathA bhAione yAda karIne vicAre che ke huM eka hajAra varSanA AyuSyavALo thayo tyAM sudhI koipaNa vaDe parAbhava nathI karAyo paraMtu juo to kharI ! te liMgI mAtra dvIpAyana vaDe akAraNa mArA upara zA mATe AvuM AcarAyuM ? bhuvanamAM eka malla evA mArI pAse te keTalo mAtra che. (4069) jo huM kyAMya paNa tene jAuM to tenA nAmane paNa nAza karuM ane tenA udaramAMthI nagarI kula ane riddhine bahAra kADhuM. A rIte aMtamAM mananI aMdara alakSya (46) evA raudradhyAnane karIne trIjI naraka pRthvImAM utpanna thayo. (4071) ane A bAju balabhadra pANI laine tyAM Avyo ane kRSNa sukhathI sUto che ema mAnato eka kSaNa jeTalAmAM rahyo teTalAmAM kALI mAkhIo tenA mukha para coMTI. te joine jeTalAmAM vajrane dUra kare che to marelA bhAine jue che. snehanA atirekanA vazathI zokathI utpanna thayela (5) jJAnacAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra ane vIryAcAra e pAMca AcAra che. (46) alakSya raudradhyAna : vacana ane kAyAnuM raudradhyAna pragaTa rUpe na hoya ane mAtra manathI ja raudradhyAna thayuM hoya tevuM. 181 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che haiyAmAM AghAta jeno evo baLabhadra ekAeka lAkaDAnI jema nizeSTa pRthvI para DhaLI paDyo. pachI bhAnamAM AvyA pachI rAma bhayaMkara moTA avAjane kare che ane vRkSo ane parvatonA toDAtA che zikharonA agrabhAgo jenA vaDe evA siMhanAdane karyo. A araNyanI madhyamAM sukhathI sUtelo pRthvI para eka vIra evo mAro bhAI je koI adhamavaDe haNAyo che te adhama mArI pAse ahIM potAnuM kuLa, parAkrama ane nAma jaNAve, chaLa karIne je nAzI jAya te kutarAono dharma che. rohiNIputra (baLadeva) ne haNyA vinA je kRSNane haNelo mAne che te durmati mUDhAtmA thoDoka samaya ja AnaMda pAmaze. zastra vinAnAne, sUtelAne, matta thayelAne, bALakane, munine, sthavirane tathA strIne je haNe che tenA Aloka ane paraloka baMne haNAyA che. moTA AvAjathI A pramANe bolato rAma te vanamAM bhame che ane zoka karato vAraMvAra kRSNanI pAse Ave che. pachI kRSNanA maraNanI kyAMyathI paNa khabarane nahIM meLavato AzAthI mukAyelo kRSNane bheTIne pralApa kare che. he kRSNa ! he mahAbala! he mArA nAnAbhAI! guNathI moTo ! anAtha evA mane mUkIne hA ! tuM kahyA vagara kyAM gayo che? (4082). huM rahuM chuM, he dhIra! zuM sAruM parAkrama? zuM tAro yaza athavA saubhAgya, rUpa, riddhi, svIkRtanuM pAlana athavA vAtsalya, gaMbhIratA, sthiratA, zUravIratA athavA zuM tArI bANa zakti, zuM tAro dharma ! zuM tArI satyatA ! he guNamaya zarIra ! zuM huM tane na raDuM ane pUrve tuM kaheto ke he rAma! tArA viyogane huM sahana nahIM karuM tethI te yAdava bhUSaNa! ekAeka kema nipura thayo? he kRSNa! zuM jagatamAM evo koI purUSa haze je purUSavaDe javAyA mAtrathI pharIthI paNa huM tArA saMgamanA AnaMdane meLavIza? AthI tArI paNa AvI avasthA joIne ane sAMbhaLIne je loka ahIM je kaMIpaNa zoka karaze te loka mUDha ja che emAM saMdeha nathI. A pramANe ghaNA prakAre pUrvanA prasaMgone tathA riddhine prakaTa karIne, pralApa karato te baLadeva unmatta thayo. kRSNanA te zabane kAMdha upara laIne te araNyamAM phulothI pUjato cha mahinA pUrNa thayA tyAM sudhI bhame che tyAM sudhImAM A bAju te siddhArtha vaimAnika devamAM utpanna thayo. ati snehathI vinaTita bhAIne joIne tyAM Avyo. (4090) have snehathI caMcaLa thayuM che mana jenuM evA baLadevane Aje paNa asAdhya (pratibodhane ayogya) jANI, karAyela che kuTuMbI (kheDutono veza jenAvaDe evo te deva paththaranA gADAne batAve che. parvatanA ati viSama mArgathI nIce utAratA samAna bhUmipara lAve che teTalAmAM gADAnA seMkaDo TUkaDAo thayA ane te TUkaDAone joDIne pharIthI ratha sAMdhe che. tene joIne baLadeva kahe che ke je seMkaDo TUkaDAthI cUrAyela paththaranA gADAne paNa sAMdhato tuM mUrNa karatA paNa adhika mUrkha che. devapaNa tene kahe che ke jo A tAro marelo paNa bhAI jIvaze (jIvato thaze) to huM paNa gADAne sAMdhI zakIza. tethI gusse thaIne baLadeva cAlyo gayo. pharI paNa bIjI jagyAe paththaranI zilApara kamaLone ropato deva rAma vaDe Thapako apAyo. deva paNa tene te pramANe (pUrva mujaba) uttara Ape che. (4095) ane kyAMka dAvAthiI bALelA sukAyelA vRkSanA kuThAne pANIthI siMcana kare che ane kyAMka vaLI marelI gAyonA hADakAone lAMbo samaya sudhI bhegA karIne jIvatI karavA prayatna kare che. badhI gyAe rAme devane Thapako Apyo, deva paNa tene tevA prakAranA uttaro Ape che. pachI AvA prakAranA ghaNAM daSTAMtothI pratibodha 182 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayela rAma paNa vicAre che ke A bhayaMkara araNyamAM A puruSa niSkAraNa bhamato nathI tethI ahIM kAMIka prayojana hovuM joIe. A pramANe rAmavaDe jhaDapathI vicArAye chate prakaTa karAyuM che potAnuM svarUpa jenAvaDe ane batAvyuM che siddhArthabhAInuM rUpa jenAvaDe evo deva rAmanA pUrvanA karAyela saMketane yAda devaDAve che ane A pramANe kahe che ke jarAkumAra vaDe bANathI vIMdhAyela kRSNa maraNane pAmyo ItyAdi sarva kahyuM chate baLadeva pratibodha pAmyo pachI te baMne sAthe kRSNanA zarIrano agni saMskAra kare che. zrI nemi jinezvaranI pAsethI AkAza mArge baladevane dIkSA ApavAne mATe eka sAdhu AvyA. saMvigna thayela baLadeva paNa tenI pAse dIkSAne grahaNa kare che. maMgI tuMgI parvatanA zikharo para siddhArtha vaDe karAyela che sevA jenI, vadhato che saMvega jeno evA te baladevamuni ugra tapa karIne rathakAra ane mRganI sAthe pAMcamAM devalokamAM gayA ane tyAMthI AvIne kRSNanA tIrthamAM siddha thaze.(4104) ane divya upayogavALo A (baLarAma deva) kRSNanA mohathI mUDha thayela kRSNanI vedanAnA upazamane mATe trIjI naraka pRthvImAM kyAreka jAya che. potAnA prabhAvathI tyAM azubha gaMdhAdine dUra kare che ane potAno vRttAMta kahe che. ane kRSNano pUrvabhava kahIne rAma hAthathI tene upADavAnI zarUAta karI paNa pArAnA rasanI jema phelAI jato hovAthI kRSNanA dehane pakaDavAne mATe deva samartha thato nathI. pachI hari kahe che ke he bAMdhava! ahIM tArA prayAsathI saryuM kemake potAnA karela sukRta ane duSkatone bhogavyA vinA koI chUTI zakato nathI.(4108) viSaya rUpI AmiSamAM Asakta thayela mArA vaDe zrI nemijinezvaranA te vacano pUrve na karAyA tenuM A phaLa bhogavAya che ane te duHkhone tuM ke anya bIjo koIpaNa dUra karavAne mATe samartha nathI. jevI rIte tAruM sukha bIjA koIthI haNAtuM nathI tevI rIte mAruM duHkha paNa bIjA koIthI haNAtuM nathI. pachI deva paNa tene kahe che ke he bhAI! to paNa mane kaMIka Adeza kara. pachI hari kahe che je ema che to huM kahuM chuM ke mAruM bIjuM paNa mohanuM je vilasita che tene tuM sAMbhaLa. pahelAM huM samagra bhuvanamAM paNa vikhyAta thaIne tyAMja pAcho apamAnita thayelo duHkhathI anAthanI jema maraNa pAmyo te mane atyaMta pIDA kare che tethI bharata kSetramAM dvArikAnA dAhamAM duzmano khuza thayA ane mitro duHkhI thayA. tethI tuM tyAM jaIne sarva ajJAna lokane prakaTapaNe mArA darzana karAva ane sarvatra pUjAne yogya kara A pramANe svIkArIne deva paNa kladIthI tyAM Avyo. (4115) gaja-zaMkha-cakra che hAthamAM jenA, pILA vastravALA, garuDanA cihnavALA evA kRSNane tathA haLa-muzaLane dharanAra, nIlavastravALA, tAladhvajathI yukta rAmane zreSTha vimAnamAM ArUDha thayela zreSTha rUpane dharanArA te baMnene vidurve che pachI saMpUrNa deza-nagara-gAma-pramukha sthAnomAM lokone potAnA kuLathI saMyukta, mahaddhika parivArathI parivarela evA potAnA pUrvanA rUpone batAvato deva sarvatra AkAza mArgathI paribhramaNa kare che ane kahe che ke huM kRSNa bhUtagaNane utpanna karIne saMhAra karuM chuM, saMhAra karIne pharIthI jIvone utpanna karuM chuM dvArikA paNa pahelAM mArAvaDe racAI ane pachI te mArA vaDe ja saMhArAI. tethI huM kartA ane haNanAra baMne chuM. (4120) hamaNAM svargamAM jAuM chuM pharI ahIM kAraNavazathI AvIza. bIjA bIjA zarIrothI icchA mujaba huM kIDA karuM chuM. huM mAchalo, kAcabo, varAha, narasiMha, vAmana, rAma, baLadeva, parazurAma, cakI tathA buddha paNa huM 183 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAuM chuM. huM sarvagata chuM tathA trasa ane sthAvara sarvabhUtomAM vasu chuM. jIvo mArA svarUpe che huM jIvothI bhinna nathI. tethI huM ja paramAtmA chuM. ahIM mane ja pUjo jo potAnI samRddhine iccho cho to haMmezA mArI ArAdhanA karo. A pramANe dezomAM, nagaromAM ane gAmomAM te devavaDe sakala lokamAM ghaNAM prakAre A prarUpita karAyuM tathA ghaNAM moTA devakulo karAvIne ane sarvatra jaLa sthaLomAM sabhA - prA - maTha - maMdiromAM devatAnA rUpathI kRSNane sthApe che. je tene satata pUje che tene deva dravya vagere Ape che ane je avajJA kare che tene aniSTa paNa batAve che. A pramANe kRSNavaDe kahevAyelA te deva vaDe snehathI te rIte A mithyAtva lokamAM sthApana karAyuM je rIte Aje paNa A pramANe varte che. (4128) ane A bAju jarAkumAra maMDumathurA jaine te pAMDavone dvArikAnA dAhAdithI kezavanA maraNa sudhInA sarvavRttAMtane kahe che ane kaustubha maNi teone arpaNa kare che tethI parijana sahita teo paNa ghaNAM prakArathI pralApa kare che. have koika vakhata yudhiSThirAdinA dIkSA samayane jANIne zrI nemi jinezvara caturgAnI zrI dharmaghoSa munine mokale che. pAMcazo sAdhuothI parivarelA te muni paNa tyAM AvyA temanI pAse zrI nemi jinezvara vaDe kahevAyela dharmane sAMbhaLIne paMDunA pAMce paNa putro dhIra saMvigna thayelA, jarAkumArane rAjya para sthApIne dropadI vagerenI sAthe dIkSA le che. (4133) ane ghora abhigraho laine ghora tapa karma kare che. koika vakhata bhIma paNa bhayaMkara abhigrahane A pramANe grahaNa kare che. bhAlAnA agrabhAgathI apAyelI bhikSAne grahaNa karIza, bIjuM grahaNa nahIM karuM. dhIra evA teno te paNa abhigraha cha mAse pUrNa thayo. pachI teo bAra aMgane bhaNIne pRthvItaLapara anukrame vicaratA nemi jinezvarane vaMdana karavA cAlyA. bhagavAna paNa madhyadezamAM judA judA janapado (dezo) mAM jaine uttara dezamAM rAjyapurAdi nagaramAM vicare che. ImaMta parvata tarapha jaine prabhu ghaNAM mleccha dezomAM rAjAone tathA amAtyone dharmamArgamAM sthApana karatA vicare che. e pramANe Arya ane anArya ghaNAM dezomAM vicarIne gaMgA jaLanA pravAhathI dhovAyelo che zilAno samUha jeno evA ImaMta parvata pAse padhAre che ane kirAta dezamAM vicare che. pachI hrImaMta parvata parathI UtarIne bhavya jIvo rUpI kamaLone bodha karatA prabhu dakSiNa dezamAM (dakSiNa bharatArdhamAM) vicare che. (4140) ane pachI bhagavAna aDhAra gaNadharothI yukta, aDhAra hajAra sAdhuothI yukta, cumAlIsa hajAra sAdhvIothI yukta, cAraso caudapUrvIothI praNAma karAtA, avadhijJAnathI saMpanna paMdarazo sAdhuothI sevAtA, eka hajAra manaHparyavajJAnIothI paryuMpAsanA karAtA, paMdaraso kevaLIothI alaMkRta, paMdaraso vaikriya labdhidhArI sAdhuothI vaMdana karAtA, AThaso zreSTha vAdI muniothI stavanA karAtA, eka lAkha ogaNosIttera hajAra mithyAtvarUpI mahApizAcanA mukhamAMthI mukAyela zrAvakovaDe tathA traNa lAkha chatrIza hajAra zrAvikAo vaDe bahumAna karAtA, devendrovaDe stavanA karAtA, asaMkhyAtA koDa devothI sevAtA, devIonA samUhothI abhinaMdana karAtA, hajAro rAjAothI vIMTaLAyelA, vidyAdhara rAjAonA samUhathI namana karAtA, potAnA nirvANa gamananA samayane jANIne, kramathI vihAra karatA sarvadezomAM alaMkArabhUta evA saurASTra dezamAM padhAryA ane pachI Amra - bakula 184 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tilaka - punnAga - nAga - haricaMdana - parijAta - kalpavRkSa - kapUra vRkSanA khaMDothI maMDita evA karatAM jharaNAnA samUhonA pANIonA pUrathI zItaLa parama ramaNIya evA te ujjayaMta mahAparvata para prabhu padhAryA. Asana kaMpAdithI prabhunA nirvANa samayane jANIne apsarAonA samUhothI yukta asaMkhyatA koDa bhavanapati - vANavyaMtara - jyotiSa ane vaimAnika devothI vIMTaLAyelA batrIza indro tyAM AvyA ane te ja kSaNe prabhunuM aMtima samovasaraNa racAyuM. pUrve varNana karAyelA svarUpavALA siMhAsana para trilokabaMdhu bhagavAna ariSTanemi svAmI beThA. pUrva dizAthI praveza karIne ane jinane vidhithI vaMdana karIne, agnikhUNAmAM pUjya varadattAdi aDhAra gaNadharo beThA. teonI pAchaLa paMdaraso kevalIo beThA ane teonI pAchaLa eka hajAra mana:paryavajJAnIo ane teonI pachI avadhijJAnAdi atizayavALA ane pachI bAkInA sAdhuo beThA ane teonI pAchaLa asaMkhya vaimAnika devIo ane teonI pAchaLa yakSiNI pramukha sarva sAdhvIo beThI. dakSiNa dizAmAMthI praveza karIne bhavanapati - vANavyaMtara ane jyotiSI devIo naiRtya khUNAmAM bese che. pazcima dizAthI pravezIne bhavanapati - vANavyaMtara ane jyotiSI devo vAyavyakhUNAmAM bese che. uttaradizAmAM praveza karIne atizaya bhaktithI joDAyela che aMjalinA puTa jenAvaDe evA sarve vaimAnika surendro IzAna khUNAmAM bese che. jaNAyela che zrI nemi jinezvarano nirvANa gamanano samaya jeovaDe evA judA judA dezomAMthI AvelA rAjAo tathA khecara strI-purUSonA samUho beThA. ane e pramANe ekeka dizAmAM traNa traNanA kamathI caturvidha paNa saMgha bese chate ane bIjA gaDhamAM paraspara virUddha ane avirUddha sarva tiryaMco rahyA ane trIjA prakAramAM sarva yAna - vAhana mukAye chate ane sakala deva - manuSya ane asura loka maLe chate bhagavAna vaDe sarva jIvone paramasaMvega utpanna karanAra jinadharma kahevAyo. pharI sarva purUSo karUNAthI sArI rIte zikhAmaNa apAyA, nahIM pUchAyelA evA ghaNAM praznonA uttara apAyA ane saMvegane pAmelA ghaNAM jIvo dIkSA apAyA ane keTalAkoe dezavirati grahaNa karI ane bIjA mithyAtva rUpI mahAkAdavanI gahanatAmAMthI uddhArAyA ane bIjA bhadraka bhAvamAM sthapita karAyA ane A pramANe kumArabhAvamAM traNaso varasa gRhavAsamAM vasIne pachI dIkSA laIne copana divasa sudhI karmasthapaNAthI rahIne ane sAtaso varasamAMthI copana divasa ochA eTalA varaso sudhI kevalI paryAya pALIne sUryanI jema judA judA dezomAM vicaratA ghaNAM bhavya jIvo rUpI kamaLone pratibodha karIne aMte eka mAsa bhakta parityAgathI pAdapopagamana anazana karIne paramazailezIkaraNamAM pravezIne saMpUrNa bhavopagapati karma nirjarIne aSADha suda AThamanA divasanA aMtima samaye pAMcazo chatrIza sAdhuonI sAthe sarvathA zarIrano tyAga karIne zailezIkaraNanA carama samaye prabhu siddha, buddha, mukta,parInivRtta ane sarva duHkhathI rahita thayA. pradyumna- zAMba- sAraNa pramukha tathA rathanemi Adi sAdhuo siddha thayA ane rAjImatI pramukha sAdhvIo siddha thaI. (4141) rAjA samudravijaya tathA zivAdevI mAhendra devalokamAM gayA ane kRSNanI ATha paTarANIo mokSamAM gaI jethI kahevAyuM che ke- 22Sabha prabhunA pitA nAga devalokamAM gayA che. pachInA sAta prabhunA pitA IzAna devalokamAM gayA che ane pachInA 185 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATha prabhunA pitA sanatakumAramAM gayA che. pachInA AThaprabhunA pitA mATendra devalokamAM gayA che. prathamanA ATha jinezvaranI ATha mAtAo mokSamAM gaI che, pachInA AThanI mAtAo sanatakumAra devalokamAM ane tenA pachI AThanI mAtAo mATendra devalokamAM gaI che. padmAvatI, gorI, gaMdhArI, lakSmaNA, suzImA, jAMbavatI, satyabhAmA, rukimaNI e ATha kRSNanI paTarANIo mokSamAM gaI che. devendranI AjJAthI kubera maNi ane suvarNamaya zibikAne banAve che. raDatA devo jinezvarane temAM sthApana kare che. (4146) Indro sahita sarva devo naiRtya dizAmAM jaIne maNi ane ratnonI zilAthI baMdhAyela bhUmipara vipula citAne race che. gozISa caMdana-agaru kalpavRkSa pramukha kASTathI yukta citAmAM prabhune sthApIne agni kumAra devo agnine mUke che. vAyukumAra devo pavanathI tene cAre bAjuthI uddIpana kare che. pachI samaye kSIrodadhinA pANIthI tene bujhAve che. zaka ane IzAnendra dADhAo ane vaja samAna nakhone grahaNa kare che ane bAkInA devo caMdranA kiraNa samAna bAkInA avayavo grahaNa kare che. (4150) devIo phulo grahaNa kare che. rAjA, strI, puruSanA samUho vastrone grahaNa kare che ane sarva paNa loka huM pahelo huM pahelo ema rAkhane grahaNa kare che. jinezvara bhagavAnanI nirvANa zilA para Indra vaja vaDe prabhunA zarIranA lakSaNAdine ane ariSTa neminuM nAma kotare che. lakSaNane dharanArI pratimA te pradezamAM banAvIne jinezvaranA caritrone yAda karatA devasamUho potAnA sthAne jAya che. jinezvaranA vaMdanamAM utsuka evA te pAMDavo paNa kamathI AvatA ujajayaMta parvatathI bAra yojanA aMtara sudhI pahoMcyA. atyaMta khuza thayelA pAMDavo paribhAvanA kare che ke savAre nemijinezvarane vaMdana karIne, ame mAsakhamaNanuM pAraNuM karazuM. pachI teo vaDe prabhunA nirvANa gamanano mahotsava saMbhaLAyo(jaNAyo). utpanna thayo che moTo viSAda jeone evA teo puMDarIka parvata para ArUDha thayA. pachI mahAsattvazALI teo pAraNAne karyA vinA anazanane svIkAre che. nAza karAyA che karma rUpI zatruo jeo vaDe evA teo pAdapopagamana anazana karIne mokSamAM gayA. (4157). A pramANe zrI nemijinezvara ane rAjamatIno navamo bhava kahyo ane A navamo bhava kahevAnI sAthe te dhIranuM A caritra pUrNa thayuM. supuruSonA caritro konA manamAM moTA saMtoSane nathI karatA? paraMtu saubhAgya nidhi zrI neminAthanuM caritra vizeSathI saMtoSane kare che. mahApuruSonA nAmAkSaro paNa saMpUrNa pApone nAza karavAmAM samartha hoya che to pachI parama maMtra samAna zuddha caritronI zI vAta karavI? potAnI zaktine gaNyA vinA ahIM kaMIpaNa mArAvaDe bhaktithI kahevAyuM che kAraNa ke bharavADa sarvottama ratnanA guNo kevI rIte kahI zake? (4161) zrI nemijinezvaranuM caritra kharekhara nIti, vinaya, dharma, kAma, mokSa, sukha lakSmI ane sarva paNa kalyANane sAdhI Ape che. paraMtu ahIM eka doSa che ke je A kAryamAM amArI jevo abudha vaktA che ane dhImaMto kalyANanA kAryamAM dIna haiyAthI te doSane grahaNa karatA nathI. mATInA vAsaNamAM grahaNa kareluM amRta paNa potAnuM kArya kare che. kAdavamAM utpanna thayeluM kamaLa devovaDe paNa mastaka para dhAraNa karAya che. ratnAdi padArtho pAmaranA hAtharUpI pallavamAM grahaNa karAyA hoya to paNa potAnuM kArya kare che tema bIjA sarve paNa svaguNothI potAnuM kArya sAdhe che. 186 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jevI rIte dUdhanA ghaDAmAM lIMbaDAnA rasano eka chAMTo paDyo hoya to vikArane karato nathI tema guNonA samudAyamAM eka tuccha doSa vikArane lAvato nathI. ghaNuM karIne anyazAstromAM mArA vaDe je jevAyuM che te sarva paNa mArAvaDe ahIM kahevAyuM che ane je svamatithI ja karAyuM hoya athavA skhalanA thai hoya tenI kSamA karavI. (4166) je vivekI che te dharmane Acare che ane pApono tyAga kare che te sarvasukhano bhAgI thAya che ane kalyANanI paraMparAne pAme che. je nemi jinezvaranA caritrane kare che, sAMbhaLe che, vAMce che, vyAkhyAna kare che, lakhe che te jarA - maraNa - rogathI mukAyelo zAzvata sthAnane pAme che. (4169) (A pramANe nava bhavathI yukta zrImad nemijinezvaranI caritra kathA samApta thai.) A pramANe jema zrImad nemijinavaDe saMsAranA svarUpanI vicAraNA karIne sad - anuSThAna karAyuM tema Adi zabdathI saMgRhIta anya mumukSo vaDepaNa saMsAranA svarUpanI vicAraNA karIne ja sad anuSThAno karAyA che ane te mumukSo kahevA mujaba anaMtA che te svayaM jANI levuM. ahIM paNa keTalAka kahevAmAM Avaze. A pramANe pAMcamI gAthAno artha pUrNa thayo. bhavabhAvanAnI upAdeyatAmAM bIjuM paNa kAraNa che tene vizeSathI kahe che. bhavabhAvaNanisseNiM mottuM ca na siddhimaMdirAruhaNaM / bhavaduhanivviNNANa'vi jAyai jaMtUNa kaiyAvi // 6 // bhavabhAvanAniHzreNiM muktvA ca na siddhimaMdirArohaNam / bhavaduHkhanirvviNNAnAmapi jAyate jaMtUnAM kadA'pi // 6 // mULa gAthArtha : saMsAranA duHkhathI kaMTALelA jIvone paNa bhavabhAvanA rUpI nisaraNIne choDIne siddhirUpI maMdiramAM ArohaNa thatuM nathI. (6) kiMca--bhavaduHkhanirviNNAnAmapi jantUnAM bhavabhAvanaiva niHzreNirbhavabhAvanAnizreNiH tAM muktvA siddhisaudhArohaNaM na kadAcit sampadyate, ataH zeSaparihAreNa vizeSataH saivopAdeyeti bhAvaH // TIkArtha H ane vaLI saMsAranA duHkhothI kaMTALelA jIvone paNa bhavabhAvanA rUpI nisaraNIne choDIne siddhi rUpI mahelanuM ArohaNa kyAreya prApta thatuM nathI AthI bIjA badhAno tyAga karavApUrvaka vizeSathI bhavanI vicAraNA eja upAdeya che ema kahevAnuM tAtparya che. yata evaM tataH kimityAha jethI A pramANe che tethI zuM karavuM ene kahe che tamhA gharapariyaNasayaNasaMgayaM sayaladukkhasaMjaNayaM / mottuM aTTajjhANaM bhAveja sayA bhavasarUvaM // 7 // tasmAt gRhaparijanasvajanasaMgataM sakaladuHkhasaMjanakam / muktvA''rttadhyAnaM bhAvayitavyaM sadA bhavasvarUpam // 7 // mULa gAthArtha : tethI ghara - parijana tathA svajanonI saMgavALA sarva duHkhone utpanna karanAra evA ArttadhyAnane choDIne sadA saMsAranA svarUpanI vicAraNA karavI joie. (7) 187 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAThasiddhaiva // nanveSA bhavabhAvanA bhavadbhirAgame kka paThyamAnA dRSTA ? ityAha-- praznaH A bhavabhAvanA ApanA vaDe AgamamAM kyAM kahevAyelI jovAI che? uttara : A bhavabhAvanA nIcenI traNa gAthAo vaDe AgamamAM kahevAI che. te gAthAo A pramANe che - bhavabhAvaNA ya esA paDhijae bArasaNha majjhammi / tAo ya bhAvaNAo bArasa eyAoM aNukamaso // 8 // bhavabhAvanA ca eSA paThyate dvAdazAnAM (bhAvanAnAM) madhye / tAzca bhAvanA dvAdaza etA anukrmshH||8|| paDhamaM aNiccabhAvaM 1 asaraNayaM 2 egayaM ca 3 annattaM 4 / saMsAra 5-masuI ciya 6 vivihaM logassahAvaM ca // 9 // prathamamanityabhAvamazaraNatvamekatvaM / saMsAramazucitvaM caiva vividhaM lokasvabhAvaM ca // 9 // kammassa AsavaM 8 saMvaraM ca 9 nijaraNa 10 muttame ya guNe / jiNasAsaNammi 11 bohiM ca dulahaM ciMtae maimaM 12 // 10 // yugmam karmaNaH AzravaM saMvaraM ca nirjaraNaM uttamA~zca gunnaan| jinazAsane bodhiM ca durlabhaM ciMtayet matimAn // 10 // mULa gAthArtha: A bhavabhAvanA bAra bhAvanAnI aMdara kahevAI che te bAra bhAvanAo kramathI A pramANe che - prathama aniyatva 1. azaraNatva 2. ekatva 3. anyatva 4. saMsAra 5. azuci- . ane vividha loka svabhAva 7. karmano Azrava 8. karmano saMvara 9. karmanI nirjarA 10. uttama guNo 11. ane jinazAsanamAM bodhi durlabha e pramANe matimAna vicAre. etAsu dvAdazabhAvanAsu madhye paJcamasthAne saMsArabhAvaneyaM paThyate, sA ceha vistarato'bhidhAsyate, tat prasaMgataH saMkSepeNa zeSA apIti gAthAtrayabhAvArthaH / A bAra bhAvanAmAM saMsAra bhAvanA pAMcamA krame kahevAya che ane te ahIM vistArathI kahevAze ane tenA prasaMgathI bAkInI agIyAra bhAvanAo paNa saMkSepathI kahevAze e pramANe traNa gAthAono bhAvArtha che. avayavArthaM tu svayamevAbhidhitsuH anityatvabhAvanAM tAvadAha-- vistArathI artha kahevAnI icchAvALA svayaM TIkAkAra prathama anitya bhAvanAne jaNAvatA savvappaNA aNicco naraloo tAva ciTThau asAro jIyaM deho lacchI suraloyammivi anniccaaii|| 11 // sarvAtmanA'nityo naralokastAvat tiSThatvasAraH / jIvitaM deho lakSmIH suraloke'pyanityAni // 11 // mULa gAthArtha : manuSya loka badhI rIte anitya che te bAju para raho devalokamAM paNa 188 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvita zarIra ane lakSmI anitya che. -11 naralokastAvat sarvAtmanA naganagaragrAmabhavanAdibhiH sarvaprakArairanitya iti pratyakSasiddhatvAttiSThatu tAvat, na pratipAdyate, yo'pi suraloko loke zAzvatatayA prasiddhastatrApi bhavanAdInAM kathaMcit zAzvatatve'pi jIvitAdInyanityAnyeva, jIvitadehayoH suciramapi sthitvA kadAcit sarvanAzena vinAzAt, lakSmyA api maharddhikairitareSAM haThAdapahriyamANatvAditi // atha nadIpulinasArdravAlukAviracitahastyAdyudAharaNena sarvavastUnAM sAmAnyenAnityatAmAha- TIkArtha : parvata nagara gAma - bhavanAdithI sarva prakAre naraloka anitya che e pramANe pratyakSa siddha che tethI te bhale tema ho tenuM ahIM pratipAdana karAtuM nathI paraMtu je devaloka lokamAM zAzvata buddhithI prasiddha che temAM paNa bhavanAdinuM kathaMcit zAzvatapaNuM hovA chatAM lAMbo samaya sudhI paNa rahIne kyAreka prANa ane zarIrano sarvanAzathI vinAza thato hovAthI jIvita vagere anitya ja che. sAmAnya devonI lakSmI mahardhika devovaDe baLAtkAre haraNa karAtI hovAthI te paNa anitya che. have nadInA kAMThe bhInI retIthI banAvela hAthI AdinA udAharaNathI sarvavastuonuM sAmAnyathI anitya paNuM jaNAve che. (11) - naipuliNavAluyAe jaha viraiyaaliyakarituraMgehiM / ghararajjakappaNAhi ya bAlA kIlaMti tuTThamaNA // 12 // nadIpulinavAlukAyAM yathA viracitAlIkakarituraGgaiH / gRharAjyakalpanAbhizca bAlAH krIDanti tuSTamanasaH // // 12 // to sayamavi anneNa va bhagge eyammi ahava emeva / anna'nnadisiM savve vayaMti taha ceva saMsAre // 13 // tataH svayamapyanyena vA bhagne etasminnathavA evameva / anyA'nyadizaM sarve vrajanti tathA caiva saMsAre // 13 // yugmam ghararajjavihavasayaNAiesu ramiUNa paMca diyahA / vaccaMti kahiMcivi niyayakammapalayAnilukkhittA // 14 // gRharAjyavibhavasvajanAdike rantvA paMca dinAni / vrajanti kApi nijakakarmapralayAnilotkSiptAH // 14 // mULa gAthArtha : jevI rIte nadInA kAMThe retImAM banAvela khoTA hAthI ghoDAothI ane ghara - rAjyAdinI kalpanAothI khuza thayela manavALA bALako krIDA kare che. 12 pachI svayaM ke bIjA vaDe retImAM banAvAyela A hAthI - Adi bhAMge chate athavA emaja mUkI anya - anya dizAmAM sarva bALako cAlyA jAya che tevI rIte ja saMsAramAM jANavuM. 13 ghara -rAjya - vibhava - svajanAdimAM pAMca divasa ramIne potAnA karmarUpI pralaya kALanA pavanathI UMcakAyelA jIvo kyAMya paNa cAlyA jAya che. 14 yathA nadIpulinavAlukAdau tathAvidhatattatkAryAsAdhakatvenAlIka viracitaka rituraMgAdibhirgRharAjyA dikalpanAbhizca DimbhAstuSTamanasaH krIDanti, tataH svayameva yadRcchayA anyAnyadikSu te sarve'pi vrajanti, evaM saMsAre'pi suranarakhecaracakravatrtyAdayaH prANino gRharAjyavibhavabhAryAsvajanAdiSu viSaye rantvA ratiM baddhvA 189 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazca dinAni tato nijakarmaiva pralayakAlAnilastenotkSiptAH zuSkapatratRNAdivat kvApi narakAdau tathA vrajantiadRzyA bhavanti yathA pazcAnnAmApi teSAM na jJAyate, uktaM casa ca nRpatiste bhAvAstA lalanAstAni tasya lalitAni / sa ca te ca tAzca tAni ca kRtAntadaSTAni naSTAni / 1 palyopamasAgaropamApekSayA manuSyabhavAvasthAnasyAtitucchatvakhyApanArthaM paJcadinagrahaNamiti / svapnaprakAreNa ca vastUnAmanityatA bhAvanIyetyAha -- TIkAno bhAvArtha jevI rIte nadInA kAMThA upara retImAM tevA prakAranA te te kAryane nahIM sAdhI zakavAthI khoTA banAvela hAthI ghoDAdi vaDe ghara rAjyAdinI kalpanAthI khuza thayelA bALako kriIDA kare che pachI icchA mujaba ke anya koivaDe A hAthI ghoDA gharAdi bhaMgAe chate athavA nahIM bhaMgAe chate paNa emaja svecchAthI teo badhA paNa anyonya dizAomAM cAlyA jAya che e pramANe saMsAramAM paNa deva-manuSya-khecara-cakravartI vagere jIvo gRha rAjya-vibhavapatnI-svajanAdine vize pAMca divasa ramIne pachI potAnA karmarUpI ja pralayakALanA pavanavaDe UMcakAyelA sukAyela pAMdaDA ghAsAdinI jema pAchaLathI tenuM nAma paNa jagatamAM jaNAtuM nathI ane kahayuM che ke ane te rAjA che, te bhAvo che, te suMdara strIo che, tenA te suMdara hAvabhAvo che. yamarAjathI kaMsAyela te rAjA, te bhAvo, te suMdara strIo tathA tenI suMdara ceSTAo nAza pAmI. palyopama ane sAgaropamanI apekSAe manuSya bhavanuM avasthAna ati tuccha che te batAvavA pAMca divasanuM grahaNa kareluM che ane svapnanA prakArathI vastuonI anityatA bhAvavI joIe. tethI kahe che. ahavA jaha sumiNayapAviyammi rajjAi iTTavatthummi / khaNamegaM harisijaMti pANiNo paNa visIyaMti // 15 // athavA yathA svapnaprApte rAjyAdAviSTavastuni / kSaNamekaM hRSyanti prANinaH punarviSIdanti // 15 // kaiyadiNaladdhehiM taheva rajAiehiMtUsati / vigaehiM tehiMvi puNo jIvA dINattaNamuvaMti // 16 // katipadinalabdhaistathaiva rAjyAdikaistuSyaMti / vigateSu teSvapi punarjIvA dInatvamupayAnti // 16 // mULagAthArtha athavA jevI rIte svapnamAM prApta thayela rAjyAdi ISTa vastumAM eka kSaNa jIvo khuza thAya che pachI viSAda pAme che tevI rIte keTalAka divaso mATe prApta thayela rAjyAdithI jIvo khuza thAya che pachI te rAjyAdi cAlI gaye chate pharI jIvo dInapaNAne pAme che. (15-16). madIyamandire tejaHsphuradratnarAzayo, dvAre tu mahAstambhArgalitAH pravarakariNo, bandurAsu jAtyaturaMgasAdhanAni, vihitazca mahatA vistareNa mama rAjyAbhiSeka ityAdiprakAreNa yathA svapne'bhISTavastuprAptau kSaNamekaM hRSyanti dehinaH, punarnidrApagame tanmadhyAdagrataH kimapyadRSTvA viSIdanti, evaM sAkSAt katipayadinalabdharAjyAdiSvapi bhAvanIyaM, na ca vaktavyaM sAkSAlabdharAjyAdIni bahudinabhAvIni, kSaNabhAvinyastu svapnacayo, yataH palyopamasAgaropamopabhuktAsvapi lakSmISu sAdhyaM na kiMcidIkSyate, purataH punarapyanantabhavabhramaNAMda, uktaM ca 190 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkArcaH mArA gharamAM tejathI skurAyamAna thato ratnano Dhagalo che. AMgaNAnA staMbhomAM zreSTha hAthIo bAMdhelA che, azvazALAmAM jAtya azvo tathA sAdhana sAmagrI che. ghaNAM vistArathI mAro rAjyAbhiSeka karAyo che. ItyAdi prakArathI kevI rIte svapnamAM Icchita vastunI prAptimAM eka kSaNa jIvo khuza thAya che. pharIthI nidrA dUra thaye chate upara batAvelI vastuomAMthI eka paNa vastune sAme nahIM joIne viSAdane pAme che evI rIte sAkSAt keTalAka divaso mATe prApta thayelA rAjyAdimAM paNa bhAvanA karavI. sAkSAt prApta thayela rAjyAdi ghaNAM divaso sudhI rahenArA che jyAre svapnamAM maLelI Rddhio kSaNa puratI TakanArI che ema paNa tamAre na kahevuM kAraNa ke sAkSAt maLelI lakSmI palyopama ane sAgaropama kALa sudhI bhogavAye chate paNa tenuM sAdhya (phaLa) kaMIpaNa jovAtuM nathI (hAthamAM AvatuM nathI) ane kahyuM che ke sakala Icchitane ApanAra kAmadhenu gAya jevI lakSmIo bhogavAI tethI zuM? svadhanathI premIone khuza karyA tethI zuM? jIvo zarIranI sAthe kalpakALa (kalpa eTale devonA be hajAra yugapramANakALa). sudhI rahe tethI zuM? duzmananA mAthA para paga mUkyo tethI zuM? - e pramANe saMsAramAM kaMIpaNa sAdhya nathI, sAdhyanI siddhi thatI nathI. A saMsAra svapna ane IndrajALa samAna che, paramArthathI zUnya che.jo cetanA hoya to te loko ! atyaMta sukhane ApanAra ane je bAdhA vinAnuM che te brahma (paramAnaMda) nI IcchA karo. 2 ' have IndrajALa saMdhyA-abharAga-IndradhanuSa ane gaMdharvanagaranI samAnatAthI sarvasamudAyo (vastuo)nI anityatAne jaNAvatA kahe che. rUppakaNayAi vatthu jaha dIsai iNdyaalvijaae| khaNadiTThanaharUvaM taha jANasu vihavamAIyaM // 17 // rUpyakanakAdivastu yathA dRzyante indrajAlavidyayA / kSaNadRSTanaSTarUpaM tathA jAnIhi vibhavAdikam // 17 // saMjhabbharAyasuracAvavinbhame ghaDaNavihaDaNasarUve / vihavAivatthunivahe kiM mujjhasi jIva ! jANaMto ? // 18 // saMdhyAbhrarAgasuraMcApavibhrame ghaTanavighaTanasvarUpe / vibhavAdivastunivahe kiM muhyasi jIva ! jAnAnaH ? // 18 // pAsAyasAlasamalaMkiyAiM jai niyasi katthai thiraaiN| gaMdhavvapuravarAI to tuha riddhIvi hojja thirA // 19 // prAsAdazAlasamalaMkRtAni yadi pazyasi kutracit sthirANi / gAndharvapuravarANi tarhi tava Rddhirapi bhavet sthirA // 19 // mULagAthArtha jevI rIte IndrajALa vidyAthI rukha-suvarNAdi vastu kSaNamAM jotAM ja naSTa thayelI dekhAya che tevI rIte vibhavAdimAM jANavuM. 17 caya ane apacaya svabhAvavALI saMdhyA samayanA vAdaLanA rAga tathA IndradhanuSanI zobhAnI jema vibhAvAdi vastu samUha jANavA chatAM he jIva! tuM kema muMjhAya che? 18 * prAsAda ane killAthI alaMkRta evA gaMdharvanagarone jo tuM kyAMya sthira jue che to tArI riddhi paNa sthira hoya. 19 191 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "ye prAtaste na madhyAhne na te nizi / ye nizAyAM na te'nyedyu-rindrajAlamaho vidheH // 1 // surapuri suradhaNu sarayaghaNu vijjujjoyasamANu / jIviu jovvaNu dhaNiya dhaNu, gharu pariyaNu vi pahANu // 2 // evaM ca sarvavastuvyApake'nityatve nirarthakaH prANinAmAtmagarvaH, atikrAntAzceha anantA mahIyAMso'pi, kiM punaH zeSA ? iti darzayati-- ane kahyuM che ke je savAre che te bapore nathI. je bapore che te rAtre nathI, je rAtre che te bIje divase nathI maho! vidhinI chandranaNa? IndrapurI, ndradhanuSa, 126, vita, yauvana, vipuladhana, ghara, pradhAna pani sarva vIjaLInA camakArA samAna kSaNika che. 2 ane A pramANe anityatva sarva vastuomAM vyApaka che(vyApIne rahela che.) tethI prANIono Atmagarva nirarthaka che. saMsAramAM anaMtA moTAo (samartho) cAlyA gayA che to pachI bAkInAnI zuM vAta karavI? Ane batAve che. dhaNasayaNabalummatto niratthayaM appa ! gavvio bhamasi / jaM paMcadiNANuvariM na tumaM na dhaNaM na te sayaNA // 20 // chAyA- dhanasvajanabalonmatto nirarthakamAtman ! garvito bhraamysi| yat paJcadinAnAmupari na tvaM na dhanaM na te svjnaaH||20|| kAleNa aNaMteNaM aNaMtabalacakkivAsudevAvi / puhaIe aikaMtA ko'si tumaM ? ko ya tuha vihavo ? // 21 // chAyA- kAlenAnaMtenAnaMtabalacakrivAsudevA api| pRthivyAmatikrAntAH ko'pi tvaM ? kazca tava vibhavaH ? // 21 // mULagAthArtha dhana-svajana-baLathI unmatta thayela che Atma! garvita thayela evo tuM nirarthaka bhame che kemake pAMca divasa pachI tuM nahIM raheze, tAruM dhana ke svajano kaMIpaNa nahIM 2he. 20 A pRthvI upara anaMtakALathI anaMtA baLadevo-cakravartIo ane vAsudevo paNa cAlyA gayA to pachI tuM koNa che? ane tAro vibhava zuM che?.21 gatArthe eva, abhihitaM ca-- "yeSAM vittaiH pratipadamiyaM pUritA bhUtadhAtrI, yairapyetad bhuvanavalayaM nirjitaM lIlayaiva / te'pyetasmin gurubhavahRde bubudastambalIlAM, dhRtvA dhRtvA sapadi vilayaM bhUbhujaH samprayAtAH // 1 // " bhavatu nanvevaM sati vastUnAmanityatA, kAni punastAni maraNAcca tairanityairapi svayaM paraH ko'pi rakSyate naveti nivedyatAmityAha ane kahyuM che kejeonA dhanavaDe A pRthvInuM dareka sthAna pUrAyeluM che ane jeo vaDe paNa A bhuvanavalaya 192 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lIlAthI jItAyeluM che teo paNa saMsAra rUpI moTA sarovaramAM parapoTAnA gucchA (jhUmakhAM)nI lIlAne dhAraNa karI tarata vilaya pAme che tema sarva rAjAo cAlyA gayA che(nAza pAmyA che). 01. vastunI aniyatA hote chate bhale tema thAo. keTalIka vastuo bhale tema hoya paNa te anitya vastuo vaDe paNa maraNathI sva ke para koIpaNa rakSaNa karAya che ke nahIM te tame nivedana karo (jaNAvo) AthI kahe che kebhvnnaaii uvavaNAI sayaNAsaNajANavAhaNAINi / niccAI na kassai naviya koi parirakkhio tehiM // 22 // bhavanAnyupavanAni zayanAsanayAnavAhanAdIni / nityAni na kasyApi nApi ca ko'pi parirakSitastaiH // 22 // mULagAthArtha bhavano, upavano, zayana, Asana, vAhana vagere koIne paNa nitya nathI ane teo vaDe koIpaNa rakSaNa karAyuM nathI. 22 prakATAthaiva, abhyadhAyi ca"gajaturagabhaTAnAM koTayo darpitAnAM, pravarara'maNiramyAH saudhasaMghAH zriyazca / vajrati yamanagaryAM yAnti naitAni patyau, vidadhati na ca tasya trANamApadgatasya // 1 // " iti, mAtrAdibhirapyativallabhairekatra sahavAsaH premA'saMdhakau cAnityAviti darzayati-- ane kahevAyuM che ke koDo abhimAnI hAthI-ghoDA ane sainiko, zreSTha priya strIo, mahelonA samUho ane lakSmIo jyAre teno dhaNI (svAmI) yama nagarImAM jAya che tyAre dhaNInI sAthe A sarvavastu pAchaLa jatI nathI ane Apattine prApta thayela svAmInuM rakSaNa karatI nathI. 1 atipriya evI mAtAonI sAthe ekatra sahavAsa tathA premano saMbaMdha baMne anitya che tene batAve che. . mAyApiIhiM sahavaDDiehiM mittehiM puttadArehiM / egayao sahavAso pII paNaoviya aNicco // 23 // mAtApitRbhiH sahavRddhairmitraiH putradAraiH / ekataH sahavAsaH prItiH praNayo'pyanityaH // 23 // mULagAthArtha mAtA-pitA sahavardhita (bhAIo) mitro, putra ane strIo sAtheno sahavAsa prIti tathA praNaya paNa anitya che.23 "kRtvA gauravamAdareNa vipulaM dattvA dhanaM nityazaH, sadbhAvAt pravidhAya tAni ca sadA prAyaH priyANyeva hi .saMdaryAtizayena zuddhavinayaM saMvatsarairbhUribhiryat prema pracitaM tadekavacasA truTyatyakANDe kSaNAt / 1 / " iti uktazeSANAmapyarthAnAmanityatAmAha / TIkAIH AdarathI gaurava karIne, haMmezA vipula dhana ApIne, sadbhAvathI ghaNuM karIne te priyo (anukULa kAryo) karI ApIne, atizaya zuddha vinaya batAvIne, ghaNAM varaso sudhI je prema ekaTho karAyo che te akALe eka vacana mAtrathI kSaNamAM tUTe che. -1 193 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe bAkInA padArthonI paNa anityatAne kahe che. balarUvariddhijovvaNapahuttaNaM subhagayA aroyattaM / iTehi~ ya saMjogo asAsayaM jIviyavvaM ca // 24 // balarUpaRddhiyauvanaprabhutvaM subhagatA'rogatvam / iSTaizca saMyogo'zAzvataM jIvitavyaM ca // 24 // __ bhUgAthArtha: 55-35-r-yovana-prabhutva-sumAtA-mAroya-5STanI sAno saMyoga ane jIvitavya sarva anitya che. 24 'uttAnArthava // tadevaM vyApake'nityatve sthite yat kRtyaM tadupasaMhArapUrvakamupadarzayannAha tethI A pramANe aniyatva sarvatra che ema siddha thaye chate je karavA jevuM che tene upasaMhAra karavApUrvaka batAvatA kahe che - iya jaM jaM saMsAre ramaNijjaM jANiUNa tamaNiccaM / niccammi ujjamesu dhammecciya balinariMdovva // 25 // iti yad yad saMsAre ramaNIyaM jJAyate tadanityam / nitye udyaccheH dharme caiva balinarendra iva // 25 // mULa gAthArtha A pramANe saMsAramAM je je ramaNIya che ke te anitya che ema jANIne balarAjAnI jema nitya evA dharmamAM ja udyama karo. 25 iti uktaprakAreNa yad yad balarUpasamRddhiyauvanayuvatiprabhutvAdikaM saMsAre ramaNIyaM vastvavalokyate tattat sarvamanityaM jJAtvA nityasvarUpe dharma eva balinarendravat sadaivodyaccheH - udyamaM kuryAH tvaM, nAnyatra // atrAhananu puNyaprakRtipratAnarUpo dharma ucyate, tatastasyApi svasthitikSayeNa pApavyApArapUrapratihatyAkANDa eva pratipAtasambhavena vA'nityatAghrAtatvAt kathaM nityatvam ?, aparaM ca--yadi rAjyaramaNIyarUpayauvanagrAmanagarasamRddhayAdyabhISTavastusamprayogANAmanityatA tarhi dharmAcaraNe kimAyAtaM ?, na hi tenApi vidhIyamAnena zarIrasamRddhayAdInAM asau samApatantI nivArayituM pAryate, zrUyate yatkRSTadharmakartRNAM bahUnAmapi sanatkumArAdInAM zarIrAdivinAzaH, tat kimarthakSayadehaklezavidhAyinA etadvidhAneneti?, atrocyate yattAvaduktaM dharmo'pyanitya iti, tatra siddhasAdhyatA, ekAntanityatvasya jainAnAM nityavyomAdiSvapyasiddheH, tarhi "niccammi ujjamejasu dhamme cciya" ityetadasaMbaddhamiti cenna, abhiprAyAparijJAnAt, dharmo hi sudevatvasumAnuSatvAdyavAptikrameNa paramparayA mokSalakSaNaM nityaM kAryamupakalpayatItyasau nityo'tra vivakSitaH, kAryagatadharmasya kAraNe'pyupacArAt, mokSe'pi jainAnAmekAntanityatvamasiddha, kathaMcinnityatA tu tarubhavanadhanAdiSvapyastIti na kiMcidanityaM syAditi cet, naivaM arpitAnarpitasiddheH, yatra hi yaH paryAyaH kuto'pi kAraNAdapti utkaTo vivakSyate tatra tenaiva vyapadezaH pravarttate, netareNa, mokSe cAnanta. sukhAtmakatvAnantajJAnadarzanamayatvasiddhatvAdilakSaNo nityaparyAya evotkaTo vivakSito'tastenaiva vyapadezo, mokSasAdhakAnuSThAne mumukSupravRttyabhAvaprasaGgAda, ato na teneha vyapadezaH, yadi hi mokSo'pyanitya iti kathyata tadA tatrApyAnAzvAsAt tatsAdhaka kaSTAnuSThAneSu mumukSavo na pravarterana, tasmAt mokSalakSaNanityakAryasAdhakatvAnnityo dharmaH / yadapyuktaM 'na hi tenApi vidhIyamAnena zarIre' tyAdi, tadapyayuktaM, nahi vayaM bramo yaduta kRtamAtra eva dharmaH zarIrasamRddhyAdInAM vinAzaM sadya eva niruNaddhi, kiM tarhi ?, krameNa yathA hi sadbheSajamupayujyamAnaM kramazo vyAdhiprabandhAnucchedayati evaM dharmo'pi jAtijarAmaraNAdyupadravAniti, sadbheSajaM kvacit sadya eva roganivRttiM kurvadupalabhyate iti cettadetaddharme 'pi samAnaM, 194 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcaparameSThinamaskArasmaraNarUpadharmamAtrAdapi dAridrayaviSaviSadharazAkinIbhUtAdyupadravANAM kvacit sadya eva nivRttidarzanAt, marudevIsvAminIprabhRtyantakRtkevalinAmanantAnAmapi caraNadharmA''caraNAt sadya eva jAtijarAmaraNarAgadveSAdyazeSaklezavicche dazravaNAcceti, atha sadauSadhamupayujyamAnaM pratidinaM svalpabahubahutarabahutamAdirUpeNa guNavizeSaM darzayati na dharma iti cettadayuktaM, tathA hi-- raGkamAtreNApi sadagurusanidhAne vidhivat pratipannazcaraNadharmaH sadya eva karoti sakalajanapUjanIyatA, prApayatyatiduravArairapi vastrapAtropAzrayabheSajAdibhiH satkAraM, sUtrAmRtaM ca pratidinamupayuJAnasya prazamAdiguNavRddhayAsukhAsikAvRddhirupajAyate, uktaM ca--"egamAsapariyAye samaNe NiggaMthe vANamaMtarANaM devANaM teyalesaM.vIivayai jAva duvAlasamAsapariyAe samaNe NiggaMthe aNuttarovavAiyANaM devANa teyalesaM vIivayai" tti, arthakSayadehaklezau ca sevAvANijyakRSikarmAdiSu pravRttAnAM sarvatra dRzyete, na ca teSAmapi sadya eva lAbho bhavati, kintu krameNaiva, ityalaM vistareNa, atra bahu vaktavyaM tattu nocyate, granthagahanatAprasaMgAt, tasmAd vyavasthitamidaM--yathA sadbheSajapathyAdhupayogAdeva sadyaH krameNa vA roganirvRttirvANijyAdikriyAta evA'rthalAbhAdistathA saddharmAnuSThAnAdeva jAtijarAmaraNarogAdyupadravavrAtasya sarvathA nivRttirnAnya iti balinarendravat sarveNApi sa.eva yatnato vidheyaH / ko'yaM balinarendra ? iti ceducyate TIkArtha e pramANe kahevAyelA prakArothI je je baLa- rUpa- samRddhi-yauvana- strI-prabhutva Adi vastu saMsAramAM ramaNIya javAya che te te sarva anitya che ema jANIne balirAjendranI jema nitya svarUpavALA dharmamAM ja tuM ughama kara, bIje nahIM. - pUrvapakSaH (1) puNya prakRttinA vistAra rUpa dharma kahevAya che tethI te puNyaprakRttinI sthitinA kSayathI pApa vyApAranA pUrathI haNAyela puNyano akALe ja nAzano saMbhava hovAthI athavA anityatAthI sUMghAyeluM hovAthI dharmanuM kevI rIte nityatva kahevAya?ane bIjuM - (2) je rAjyanuM ramaNIya rUpa- yauvana-samRddhi Adi abhISTa vastunA saMyoganI anityatA che to pachI dharmanI ArAdhanAnuM zuM phaLa maLyuM.(anitya evuM rAjya dharmathI ja maLyuM che tethI dharma anitya thayo) dharmanI ArAdhanAthI zarIra samRddhi AdinI thatI vinAzitA nivArI zakAya tema nathI. saMbhaLAya che ke utkRSTa dharma karanArA sanatakumAra vagere ghaNAnA zarIrAdino vinAza saMbhaLAya che tethI artha (dhana)no kSaya ane dehane kleza ApanArA A dharmanI ArAdhanAthI zuM? jainaH ahIM uttara apAya che "dharma paNa anitya che" ema je tame kahyuM. temAM siddhasAdhyatA che arthAt ame jaino paNa dharmane kathaMcit anitya mAnIe chIe te amane siddha che tene tame siddha karI ApyuM tethI siddha sAdhya che kemake ame jaino AkAzane paNa ekAMta nitya mAnatA nathI. pUrvapakSaH to pachI niSi 3jham/ dhame viarthAt nitya evA dharmamAM ja udyama karavo joIe e tamAruM vAkya asaMbaMdhavALuM thaze. jainaH e vAkaya asaMbaMdhavALuM nahI thAya. tame amAro abhiprAya jANatA nathI kAraNa ke dharmasudevatva, sumAnuSatva Adi prApta karAvIne paraMparAthI mokSa svarUpa nitya kAryane prApta karAvI Ape che tethI dharma nitya che ema vicakSA karAI che. ahIM kAryagata dharmano kAraNamAM upacAra karyo che. mokSamAM paNa jainone ekAMta niyatva asiddha che. (mokSa kArya che ane dharma tenuM kAraNa 195 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. tethI kAraNamAM kAryano upacAra karyo che. dharma nitya thayo.) pUrvapakSa H vRkSabhavana dhanAdimAM paNa kathaMcit nityatA che tethI kaMIpaNa anitya nahIM rahe. jaina H nA,A rIte sarva vastuo nitya banI jatI nathI. tattvArtha sUtra che ke arpitAnarvitasiddheH (5-31) jyAM je paryAya koIpaNa kAraNathI (apekSAthI)utkRSTa paNe vivakSA karAya che tyAM te padArthathI ja vyapadeza pravarte che bIjAthI nahIM ane mokSamAM anaMtasukha che, anaMtajJAna che, anaMtadarzana che, siddhatvAdiparyAya nitya che enA utkRSTapaNAnI vivakSAe mokSa nitya che ema vivakSita karAyo che. have jo 'dharma anitya che' evo vyapadeza karAya to mokSa sAdhaka anuSThAnamAM mumukSonI pravRttino abhAva thaze tethI dharmano tevo vyapadeza karAto nathI. have je mokSapaNa anitya che evo vyapadeza karAya to mokSa sAdhaka anuSThAnamAM mumukSonI pravRttino abhAva thaze tethI mokSano tevo vyapadeza karAto nathI. have jo temAM (dharmamAM) paNa vizvAsa nahIM rahevAthI mokSane sAdhI ApanArA kaThIna anuSThAnomAM mumukSo pravRtti nahIM kare. tethI dharma paNa mokSarUpa nitya kAryane sAdhanAro hovAthI dharma paNa nitya kahevAya che. 'nahi tenApi vidhIyamAnena pharArIre'tyAdri e pramANe je kahyuM che te paNa ayukta che. 'dharmArAdhananI zarUAta karAya ke turata ja zarIranI samRddhi Adino vinAza aTakI jAya che' ema ame nathI kahetA. pUrvapakSa : to tame zuM kahevA mAgo cho ? jaina : ame ema kahIe chIe ke dharmArAdhananI zarUAta karAya pachI krame krame zarIranI samRddhi Adino vinAza aTake che. jevI rIte sadveSajano prayoga karavAmAM Ave to vyAdhinI avicchinna paraMparA (sAtatya) kramazaH chedAya che tema dharmathI paNa janma - jarA - maraNAdi upadravo kramazaH chedAya che. pUrvapakSaH sabhaiSaja kyAreka turata ja roganA nAzane karato dekhAya che. paNa dharma turata rogane nAza karato jaNAto nathI. jaina H tamArI A vAta paNa barAbara nathI kemake paMca parameSThi namaskAranA smaraNa rUpa dharmamArgathI dAridraya, jhera, sApa, zAkinI, bhUta AdinA upadravo kyAMka turata ja nAza thatAM dekhAya che. marudevI svAminI vagere anaMtA aMtakRta kevaLIone paNa cAritra dharmanA AcaraNathI turata ja janma - maraNa - rAga - dveSAdi sarva klezono viccheda saMbhALAya che tethI je tame vAta karI ke sadveSaja kyAreka rogano turata nAza kare che te vAta dharmamAM paNa samAna ja che. pUrvapakSa H dararoja prayoga karAtuM sadauSadha thoDuM, vadhu, vadhAre ane ghaNuM vadhAre, e kramathI guNa vizeSane batAve che paNa dharma tevo koi guNa vizeSa batAvato nathI. jaina H tamArI A vAta paNa barAbara nathI te A pramANe raMke paNa sadgurunI pAse vidhivat cAritra dharma svIkAryo hoya to turata ja sakala jananI pUjanIyatAne prApta kare che. ati duHkhe karIne prApta thatAM vastra, pAtra, upAzraya, bheSajAdi satkArane prApta karAvI Ape che ane dararoja sUtrarUpI amRtanA pAna karanArane prazamAdi guNanI vRddhithI sukhanI vRddhi thAya che ane kahyuM che ke - eka mAsanA paryAyavALo zramaNa nigraMtha vANavyaMtara 196 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devonI tejolezyAne oLaMge che yAvat bAra mahinAnA paryAyavALo zramaNa nirNaya anuttaropapAtika devonI tejalezyAne oLaMge che. arthano kSaya (dhanano vyaya) ane dehano kleza (zArIrika zrama) e be sevA - vANijya - kRSi - Adi karmamAM pravRtta thayelAone sarvatra dekhAya che. paraMtu tarata lAbha temane dekhAto nathI paNa kramathI lAbha dekhAya che tema dharma vize paNa jANavuM. tethI vistArathI saryuM. ahIM ghaNuM kahevA yogya che paraMtu graMthanI gahanatAnA prasaMgathI kahevAtuM nathI. tethI A nizcita thayuM che ke - jevI rIte sarbheSaja ane pathyAdinA upayogathI ja turata ke kame karIne roganI nivRtti (nAza) thAya che tathA vANijyAdinI kriyAthI ja artha lAbha thAya che tevI rIte saddharmAnuSThAnathI ja janma - jarA - maraNa - roga Adi upadravanA samUhano sarvathA nAza thAya che. bIjI rIte nahIM. e pramANe balirAjendranI jema badhAe paNa prayatnathI dharma ja karavo joie. "A balinarendra koNa che? e pramANe tamAro prazna hoya to javAba apAya che. balanarendranI kathA A jaMbudvIpamAM merunI pazcima dizAmAM gaMdhilAvatI nAmanuM vijaya che ane te vijayamAM sarva saMpattiono nivAsa, sarva vilAsonuM sthAna, samasta savyavahAronuM ghara, sarva pApavyApAronuM asthAna (pApavyApArathI rahita) dharma kAryonuM dhAma, mATInA killAthI vIMTaLAyela ati gaMbhIra khAIdhI rakSaNa karAyela, samagra aizvaryonuM dhAma, ati vistIrNa, pRthvI rUpI strInA tilaka rAmAna evuM vijayapura nAmanuM nagara che. kAminIone suMdaratAnI prAptinI vArAnAno bhrama (7) karAvanAra ane te nagaramAM hajAro rAjAone ArAdhya, sattvazALIomAM ziromaNi, parAkramIomAM agresara, samagra saMpadAonuM bhAjana, buddhirUpI nadIo mATe rAmudra samAna, mahAmaMtrIone Azcaryacakita karanAra, suMdaratAnI prAptithI kAminIone kAmadevanA vibhramane karanAra (arthAt evA prakAranuM rUpa prApta thayuM che jethI kAminIone tenAmAM kAmadevanA darzana thAya che.) mahAhAthInA kuMbha sthaLa para aphaLAvavAthI kaThora thayela hAthathI pakaDAyela vALothI kheMcAyela zatru strIonI sAthe satata karAyela che kIDA jenA vaDe, prabaLa duzmananA sainya rUpI parvatanA samUhane daLavA mATe vaja samAna evo candramauli nAme mahArAjA che. samasta dizA rUpI valayamAM phelAyelI kIrtirUpI sInA ramaNIya patine anusaranAra, daMDamAtrathI sadhAyA che rAjAonA rAjAo jenAvaDe, sarva rAjAone Icchita nyAya, AzA, aizvaryathI samRddha evA vipula rAjyanuM pAlana karanAra kyAreka koDo subhaTothI niraMtara bharapUra evA sabhA maMDapamAM alaMkRta karAyela mahAratnanA siMhAsana para bese che tyAre UgelA aneka sUryamaMDaLathI caDhiyAtA zreSTha teja samUhathI jaladIthI ja pUrvadizA rUpI strInuM mukharUpI kamaLa udyotita thayuM. dhIme dhIme pravRtta thayela sugaMdhI zItaLa pavananA rAmUhathI ekAeka cAre tarapha saMpUrNa rAjA praphullita thaI. koyala jevA kinnaragaNo vaDe gavAtA madhura gItono dhvani ekAeka ghaNo uchaLavAthI (47) kAminI strIne potAne prApta thayela suMdaratAno je garva (saMskAra =vAsanA) hato tene bhAMganAra 197 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samagra paNa nagara UMcA kAnavALuM thayuM. devIonA caraNamAM raNakAra karatA jhAMjharanA AvAjathI mizrita maNinI ghugharIonA jhamakArathI saMpUrNa gagana maMDaLa kSaNathI jevA yogya thayuM. aphaLAvAyela ati bhayaMkara deva dudubhinA avAjathI pRthvInuM valaya jANe zIghra baheruM thayuM. pachI ekAeka ja kaMika utsahita thaine sarva rAjAonI maMDaLIthI zobhita ane sabhAmAM rahela lokathI sahita ja ane kaMika bhAlatala ane nIcA karela mukha para mukAyo che DAbA hAthano karatala tathA kamaLadaLanA pAMdaDI jevA komaLa dADhInA khUNA para jamaNI bhujAnA karatala vaDe karAyo che Teko jenA vaDe, sthira ane ekAgra karAyA che karNa yugala jenA vaDe, visphArita ane sthira che AMkho jenI evo rAjA aho ! A zuM e pramANe vismaya - harSa ane utkaMThApUrvaka lAMbA samaya sudhI jeTalAmAM jue che teTalAmAM lalATapaTanA kinArA para racAyela che ghaTa caMdananuM tilaka jenAvaDe, hAthamAM rahela skurAyamAna thato che suvarNa daMDa jeno, bharAvadAra stana pITha para ALoTatA nirmaLa AMbaLA jevaDA motInA hArathI zobhatI evI pratihArI pravezIne ane praNAma karIne jaNAve che ke deva vaDe niyukta karAyela, pUrva dizAno ughAnapAlaka pratIkSA bhUmipara harSa pUrvaka Ubho che tene zo Adeza karavo ? tene jaladIthI praveza karAvo, pachI pratihArIe te pramANe ja karyuM. pachI vinayathI praNAma karIne, mastaka para mUkAyela che hAthanI aMjali jenAvaDe evo udhAnapAlaka bolyo ke - ghaNAM deva - manuSyo - khecaranA samUhathI yukta, pavitra karAyo che pUrvadizAnA udyAnano bhUmi bhAga jenAvaDe, sugRhItanAmadheya evA bhuvana - bhAnu kevalInA AgamanathI A deva saharSa vadhAmaNI karAya che. pachI ughAnapAlakanuM vacana sAMbhaLyA pachI jANe amRtathI na siMcAyo hoya ! ekAeka : malaya parvatanA caMdananA rasathI jANe vilepana na karAyo hoya ! rAgI thayelI traNa bhuvananI lakSmIthI jANe AliMgana na karAyo hoya ! jANe AnaMda sAgaramAM DUbelo, kSaNathI vikasita thai che AMkho jenI evo rAjA na kahI zakAya evA koika sukhane anubhavIne pAritoSika rUpe ghaNuM dAna ApyuM. bhrUkuTinA bhaMga mAtrathI taiyAra karAi che samagra sAmagrI jenAvaDe evo rAjA kailAsa parvatanuM anukaraNa karanAra mahAhAthInA zreSTha skaMdhapara ArUDha thayo. devonA samUhavaDe mathana karAtA kSIra samudranA sapheda phINanA samUha jevA sapheda mahApuMDarIka kamaLathI aTakAvAyo che sUryano tApa jenI upara, zaradaRtunA suMdara cAmaranA samUhathI vIMjhAvAtuM che zarIra jenuM evo, hAthIonA samUhathI vIMTaLAyela ghoDAonA samUhathI vIMTaLAyela, ratnothI banAvAyela rathonA samUhathI parivarita, kroDo subhaTothI zobhato, kramathI pUrva dizAnA udyAnamAM pahoMcyo. bhagavAna kevalInI cakSu gocaramAM AvyA pahelA rAjA hAthI uparathI Utaryo. pachI atikhuza thayela, kamaLane tyajIne, mastaka parathI mukuTa UtArIne tAMbUlano tyAga karIne, zastrone choDIne, ratnapAdukA UtArIne, jaLanA prakSAlana vaDe karAi che hAtha, paga ane mukhanI vizuddhi jenA vaDe, vinayathI nameluM che mastaka jenuM, maLelI che hAtha rUpI kaLI jenI, karAyA che ekAgra AMkha ane mana jenAvaDe evo rAjA vidyAdhara - deva - manuSyothI pUrNa sabhAmAM praveza karIne, mahAsuvarNa kamaLapara beselA kevalI bhagavaMtane atizaya bhaktipUrvaka traNa pradakSiNA karIne, praNAma karIne ane stavanA karIne, samucita pradezamAM beTho. be hAtha joDIne vinayapUrvaka kahe 198 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ke he bhagavan! ekAeka rAMkaDAnA ghara para thayelI ratnavRSTi samAna potAnA AgamathI ame anugRhIta karAyA chIe. he svAmin ! mane kumArapaNAmAM koIka ane keTalAka munisaMsarga thayo. paraMtu tyAre bALabuddhine kAraNe tevA prakAranA paramArthane nahIM jANavAthI kaMipaNa Atmahita na karAyuM. te muni mahAtmAo vaDe kaMika saMskAra mAtra vAsita karAyo ane pachI rAjyanA bhArarUpI gADha aMdhakAra rUpI paTalathI nAza karAyA che saMskAra jeonA, viSayothI mUcchita thayA che mana jeonA, sarvathA nathI thayA sAdhuonA darzana jeone evA amAre ATalo kALa pasAra thayo. pachI hamaNAM sauthI chellA virAma samaye jAgatA evA mArA vaDe kaMika paNa vicArAyuM - aho ! koDo aparimita mahAraMbhathI karAyelA pracura pApanA saMcayavALA bhavAMtarane prApta thayelA evA mAre pApanA vipAka kALe koNa zaraNa thaze? e pramANe koika munIne ja jouM to temane pUchuM. phakta pUrve prApta karAyela muni saMsarga rUpI zreSTha vahANathI paribhraSTa thayelA, saMsAra rUpI mahAsamudramAM DUbelA, mahApApanA karmavALA, evA amArA jevAone A durghaTa che, e pramANe kheda sahita huM bAkInI rAtrIne pasAra karIne, prAbhAtika kRtya karIne jeTalAmAM sabhAmAM besuM chuM teTalAmAM marubhUminA murAphara vaDe jema mahAsarovara prApta karAya tema, cAtaka mUlavaDe unALAmAM vRSTi prApta karAya tema, pracaMDa sUryanA kiraNothI saMtApa pAmelA vaDe A vRkSonI zreNI prApta karAya tema, mahArogathI upadravita thayela vaDe amRtathI bharelI kUpikA prApta karAya tema, mArA vaDe paNaM ApanA AgamananI vArtA prApta karAI ane vArtA sAMbhaLyA pachI tarata ja mahAlaDAimAM zastronA rAmUhathI haNAtA mahAkAyarane jema zaraNya evA subhaTanI sahAya prApta thAya tema harSanA ghaNAM rAmUhavALo evo huM tamArA be caraNane prApta thayo chuM, tethI mArA upara kRpA ane karUNA karIne kaho ke mane tyAM koNa zaraNa thaze? dAMtanA kiraNothI nAza karAyo che aMdhakAra rUpI paTala jenA vaDe evA munIndra kahe che ke he mahArAja ! tArA jevA bIjAoe jenuM zaraNuM svIkAryuM che teo tane tyAM zaraNa thaze. vizeSathI amArA jevAoe jenuM zaraNuM karyuM che teo tane zaraNarUpa thaze. A sAMbhaLIne rAjAe vismayathI kaMIka hasIne kahyuM ke he bhagavan! mtane zaraNa evA Apane paNa bIjo koI zaraNa che tethI amane moTuM Azcarya che tethI A zI ghaTanA che te tame jaNAvo. tethI munIzvara kahe che ke he mahArAja!A kathA ghaNI moTI che ane tame vyagra (anya pravRttimAM DUbelA) cho tethI ahIM zu kahevAya? rAjA kahe che te bhagavan! Apa e pramANe na bolo jeNe amRtanuM pAna karyuM hoya evo maMda paNa viSa pIvAne utsuka thato nathI. morane meghanA AgamananI jema pratIkSA karatA evA jemanI pAse tamAruM Agamana thayuM tene bIjo kyo vyApa hoya? tethI koIpaNa vikalpa vinA pUjyo mArA be kAnane lAMbA samaya sudhI potAnA vacana rUpI amRtanA pravAhanA prakSepathI khuza karo. pachI kevaLIe kahyuM ke ame A kaMIka jaNAvIe chIe te sAvadhAna thaI sAMbhaLo kharekhara lokano nivAsa, sarva saMpadAnuM ghara, sarva uttama puruSothI nahIM mUkAyela svaparanA vibhAgathI rahita, zAzvata, mahAna, samasta AzcaryonuM ghara, lokodara nAmanuM nagara che. evo koI varNa nathI, evI koI jAti nathI, evuM koI gotra nathI, evuM koI kULa nathI. evuM koI karIyANuM nathI, evuM koI zilpa nathI, evI koi vidyA nathI, evuM koI dhana nathI, evuM koI 199 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratna nathI, evI koI nIti nathI, evo koi dharma nathI, evuM koI karma nathI, evo koI vilAsa-AcAra ke nepathya (zaNagAra) nathI, evI koi vyavahAra kriyA nathI ane kyAMya paNa evuM nATaka nathI ke je te nagaramAM na hoya ke na dekhAtuM hoya! amArA vaDe ahIM zuM kahevAya? te nagara sarvamaya che. (arthAt te nagaramAM jagatanA sarvabhAvo vidyamAna che) A nagaramAM be sainyo che, eka dharma sainya ane bIjuM pApa sainya ema baMne sainyo anaMta kALathI rahelA che ane paraspara gADha virodhI ane mahAbaLavAna che. vaza karAyA che traNa jagata jenA vaDe, sarva jIvonuM ahita karanAra evo moharAjA nAmano rAjA pApa sainyano netA che. te A pramANe A moharAjA potAnI AjJAmAM Indrone paNa vartAve che. cakravartIone paNa potAnI AjJAmAM pravartAve che. sarva rAjAone cAkara banAve che, amAtya, zreSThI, sArthavAha Adi sAmAnya lokone dAsa banAve che pachI adevone vize deva buddhi utpanna karAve che. aguruone vize guru buddhi tathA atattvone vize tattvono adhyavasAya (pariNAma) utpanna karAve che. avastuone vize mahArAgane utpanna karAve che, satkRtyapakSano sarvathA tyAga karAve che, mahApAyavALI kriyAmAM pravartAve che. hiMsAne karAve che, khoTuM bolAve che. adattAdAnane grahaNa karAve che. parastrIonuM sevana karAve che, mahAraMbha ane parigrahamAM Asakta banAve che, rAtrIbhojanamAM mahAsaktine utpanna karAve che. krodharUpI mahAgnimAM pheMke che. mAnarUpI parvatanA samUhathI Teko Ape che. duSTamAyA rUpI sApaNInA mukhathI DaMse che. lobha rUpI mahAsAgaramAM pADe che. putrAdinA premanA baMdhapAzothI bAMdhe che, patnI Adi rUpI anurAga beDIothI bAMdhe che. pachI samRddhiothI pachADe che, halakAIne utpanna kare che, dInatAne utpanna kare che, zogyatA (gamagInatA) ne prApta karAve che, durgatimAM laI jAya che, mahAnarakomAM pheMke che, tiryaMcomAM laI Ave che, kumAnuSapaNAmAM lai Ave che ane tyAM dAridraya-daurbhAgya, paraparibhavAdi, viTaMbanAothI vilaMbanA kare che. pApakriyAomAM pravartAve che ane pharIthI narakAdimAM laI jAya che A pramANe moharAjA duHkhanA samUhathI pIDAyelA jIvone bhavarUpI sAgaramAM bhamADe che tethI te jIvono ahita che (arthAt ahitane karanAro che) ema kahevAya che tathA moharAjAnI AjJAne karanArAonuM sainya anaMta che ane kopa-ahaMkAra-lobha vagere sainyo vaDe moharAjAnI jema jIvonuM sadA ahita karAya che. cAritra dharma nAmano rAjA dharma sainyano nAyaka che ane samyagdarzana -sadbodha- sadAgama - zama -Arjava- gAMbhIrya- mA-audArya- satya- zauca-dama Adi anaMta subhaTothI yukta te dharmarAjA jIvonuM hita che arthAt hita kare che te A pramANe A cAritra dharmarAjA devone vize devabuddhine utpanna kare che, guruone vize gurubuddhi, tattvone vize tattvarucine utpanna kare che. avastuone vize rAgathI choDAve che. sakriyAmAM pravartAve che. potAnI jema sarva jIvasamUhanuM rakSaNa kare che. asatyano tyAga karAve che. corInuM nivAraNa kare che, abrahmano niSedha kare che, AraMbha ane parigrahamAM Asaktabuddhine DhIlI kare 200 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, rAtrIbhojanano niyama karAve che, upazamathI bhUSita kare che. mArdavathI maMDana kare che. ArjavathI alaMkRta kare che, saMtoSathI tarpaNa kare che. gADha snehabaMdhanathI mukAve che, rAganI beDIone daLe che. ahIM paNa mahAsamRddhinuM AropaNa kare che. moTAIne utpanna kare che, samasta laghutAne sthagita kare che, sarva janamAM prazaMsAne phelAve che. sugatimAM laI jAya che. naraka ane tiryaMca be gationo nAza kare che, maharkika devapaNAmAM utpanna karAve che. sumAbumAM janma apAve che. bodhine prApta karAve che, rAjya- aizvarya-saubhAgya-Adeyatva, pUjyatvAdithI svastha kare che. sadharmakriyAmAM pravartAve che. pharI mahaddhika devabhavamAM laI jAya che A pramANe A cAritradharmarAja bhavavAsamAM paNa sukha Ape che ane aMte mokSane prApta karAve che. tethI teone A hitakArI che. A pramANe A be sainyo haMmezAM rahelA che. prANIonA sukha ane duHkhane mATe te benuM yuddha kyAreya aTakatuM nathI. A baMnene yuddha karatA anaMtakALa pasAra thayo ane ahIM kyAreka koIkano jaya parAjaya manAyela che. jethI teothI paNa moTo vailokyano nAyaka karma pariNAma nAmano mahartika rAjA che. zubha ane azubha Adi svarUpathI A vicitra kahevAya che dhULa buddhivAnone alakSya che, yogIone pratyakSa manAyela che. A moharAjAno mATo bhAI che. lokasthitino nAno bhAI che. kAlapariNatino pati che, samartha che, nATakapriya che te A pramANe karmarAjA devone paNa gadheDA banAve che, gadheDAone paNa deva banAve che. tiryaMcone paNa nAraka banAve che, nArakone paNa tiryaMca banAve che, hAthIone paNa kIDA banAve che, kIDAone paNa hAthI banAve che. cakIone paNa raMka banAve che, kone paNa rAjA banAve che. dhanADhyone paNa nirdhana kare che. nirdhanone paNa dhanavAna kare che. nirogIone paNa rogI kare che ane rogIone paNa sAjA kare che. zokavALAone paNa zoka vagaranA kare che ane zoka vinAone zokavALA kare che. sukhIone paNa duHkhI kare che, duHkhIone paNa sukhI kare che. A pramANe A samartha ane vicitra rUpavALo deva-manuSya ane nArakothI thayelA asaMkhya pAtrothI ane tiryaMcanA anaMtA pAtrothI moharAjA vaDe sUtrita karAyela nATakane nacAvato A nATakapriya karmarAjA AnaMdane pAme che. A karmarAjA cAritra dharmanA pakSamAM hoya tyAre zubha rUpe pravarte che bAkInA samaye moharAjAnA pakSane sadA poSe che. je pakSamAM A varte che teno jaya nizcita che. anya pakSano parAjaya thAya che. karmarAjAnI baMne pakSamAM sAdhAraNatA kahevAI che. karmarAjAnI baMne sainyone vize paNa sAdhAraNatA jANIne moharAjA gusse thayo. bIjA koika vakhate moharAjAe tene A pramANe kahyuM ke jema ame haMmezA tArA hitane karIe chIe, priya bolIe chIe, ame haMmezA A tamArA priyanATakane karatA rahIe chIe. paNa A sadAgama vagere haMmezA tamArA bhaMgane kare che kAraNa ke teo pAtrone kheMcIne nivRtti (mokSa)mAM mUke che. to paNa teonA pakSane AzrayIne amo haMmezA ApanA eka vaDe pIsAyA chIe tenuM zuM kAraNa che? te ame jANatA nathI kAraNa ke tamArI vicitra prakAranI ceSTAne koNa jANe? pachI hasIne, mastaka para cuMbana karIne ane AdarathI bheTIne azrusahita netravALA karmasaMcaya rAjAe Ama kahyuM ke he vatsa! huM sadAgamanI ceSTAne jANuM chuM. tuM je kahe che te temaja che teo mAro paNa 201 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirmaLaghAtaka nAza karI harSa pAme che to paNa huM ahIM AvA prakAranA dAkSiNyane karuM chuM. AonI paNa sAthe mAre anaMta kALathI vyavahAra che koIka prakAre teonuM paNa huM kaMIka priya karuM chuM paNa tame ja haMmezA mArA cittamAM vaselA cho. he vatsa! tAre je priya hoya tene kahe huM meLavI ApuM. (13) moharAjAe kahyuM ke tamArA avyayapuramAMthI (avyavahAra rAzimAMthI) mitra evA te ja saMsArI jIvone Apo jeo vaDe A samagra paNa zatrupakSa sukhethI ukheDAya. pachI karmarAjAe asaMvyavahArya nagaramAMthI dUrabhavyo ane abhavyo moharAjAnI sahAya mATe ApyA. moharAjA teonI sAthe sarvatra vilase che. cAritradharmanA sainyamAM A khabara jaNAvAI. pachI cAritradharmanuM sainya sarvatra nirAnaMda, nirutsAha ane niSkriya thayuM. (17) tevA prakAranA sUnamuna cAritra dharmarAjAne joIne maMtrIe rAjAne kahyuM ke he deva! A pramANe satvathI rahita nizcaNita kema raho cho? ahIM ApattimAM mahApuruSo haMmezA upAyane ja vicAre che. strIo ane kAyarone paga pahoLA karI(niSkriya thaI) besI rahevuM zobhe che. agnithI ghara baLe tyAre je niSkriya besI rahe tene bhasma sivAya bIjuM kaMI maLe? rAhuvaDe grasta karAyela paNa sUrya zuM parAkramane tyaje che? saMpUrNa grasta karAyela sUrya zuM jagatane udyota karato nathI? tethI dhIratAne dhAraNa karIne ahIM upAyane vicAravo joIe. cAritra rAjA tene kahe che ke sarve paNa upAyo tArI pAse rahelA che tethI he vatsa! tuM ahIM je kahe che te ja ame karazuM. vinayI evo sarbodha praNAma karIne svAmIne kahe che ke to ApaNe kladI karma pariNAmanI pAse jaIe kAraNa ke agnithI dAjhelAone (8) agni ja sadauSadha che ane A karma pariNAma rAjA zatru nathI ema jANIne tenI sevA karAtI nathI (arthAt zatru che ema samajIne sevA karAya che). je agnivaDe sarvasva bhasma karAyuM che te agni paNa upAsya che. ApaNe haMmezA karmapariNAma rAjAnA zubhapakSane poSIe chIe ane aMtamAM ApaNA vaDe karAyela zubhane poSIe chIe. tethI karma pariNAmarAjA potAnA sarvanAzane jANIne paNa ApaNI koIka sevAne ja karaze ane ghAtI mohAdinI jema haMmezA A ekAMte duSTa nathI. (127) A pramANe sambodhe kahyuM tyAre te cAritra dharmarAja saddhodhane AgaLa karIne alpa 5rSadAvALo tenI pAse gayo. pachI sarbodhe karmabhUpAlane kahyuM ke amArA pakSe ATalA vakhata sudhI tamArI sevA karela nathI to paNa tame samabhAvavALA cho, hAla tame amArI upekSA na karazo tamArA padane (darajajAne) jALavI rAkho. pachI lAMbA samaya sudhI mauna rahIne, vicArIne A karmapariNAma rAjA te ja nagaramAMthI (avyavahAra rAzimAMthI) eka sahAyakane bolAvIne saddhodhane uddezIne kAnamAM dhImethI kahyuM ke tamAre paNa A eka pragaTa madadagAra kamathI thaze. hamaNAM joke cAritra dharmanA sainyo madadagAranA duzamano che to paNa A zatruo mAre pAlana karavA yogya che nahIMtara kuTuMba vikharAI jaze. A pramANe sAMbhaLIne pachI dharmarAjA sabodhanI sAthe potAnA sthAne gayo ane pUchayuM ke karmapariNAma rAjAvaDe AvuM kema karAyuM? teNe moharAjAne ghaNAM sahAyo Apyo jemAMthI ekane AgaLa upara (8) agni bALanAro hovA chatAM anna rAMdhavAdinA kAryo agnithI thatA hovAthI lokane upakAraka che 202 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tane kyAreka batAvaze pachI hasIne sabodhe kahyuM ke he prabhu! lokamAM zuM saMbhaLAyuM nathI ke gAyanA nAzamAM chANanI prApti paNa vakhANAya che. moha nAmano bhAI A sahAyano anurAgI che kharekhara ApaNe sadA tenA vairIo chIe kemake ApaNe haMmezA mohanA kSayane mATe prayatna karIe chIe. karmarAjAnI lokasthiti moTIbahena vaDe paNa mohanA anaMtamAM bhAgathI haMmezA sanmAnita karAyA chIe. (38) huM eka chuM ane zatruo aneka che te paNa ahIM kAraNa nathI kAraNa ke ekalo sUrya ghaNAM aMdhakArano nAza kare che. te sahAyanuM darzana atidIrgha kALa pachI thaze te paNa ApaNane kheda karanAruM nathI kemake bhUkhyAnI pIDAne joIne kaMI uduMbaranuM vRkSa phaLatuM nathI tethI he deva! tame dhIra thAo kAraNa ke kALe karIne azubhanI hAnithI A sarva kramathI susthita thaze. ATalAmAM candramauli rAjA A sarvane atyaMta sAvadhAna manathI sAMbhaLIne harSapUrvaka cittamAM vicAryuM ke aho! sarbodha maMtrI! sAruM sAruM A yathArthanAmavALo ja che. A pramANe bIjo koNa kahevA paNa jANe. (samartha thAya.) AthI ja sambodhavaDe ame sarvathA paNa AzcaryakArI munIndranA AkhyAnaka kahevA vaDe karIne anugRhIta karAyA. e pramANe vicArIne AMkha mIMcIne eka kSaNa parama AnaMda anubhavIne kahe che ke he bhagavan! pachI te cAritradharmane apAyela sahAyanuM AgaLa upara zuM thayuM ema tenA vyatikarane sAMbhaLavAmAM ame utsuka chIe tethI amArA para kRpA karIne tyArathI mAMDIne nivedana karo. jJAnI kahe che ke mahArAjA sAvadhAna thaI sAMbhaLe. pachI karmapariNAma rAjAe asaMvyavahAra rAzimAMthI lAvIne vyavahAra nigodamAM mukyo ane pracchanna rUpa karIne svasAmarthyathI te karmarAjAnI pAse rahyo. pachI mohAdie tenA vRttAMtane jANyo ane vicAryuM ke aho! amAro svAmI nAradanI (49) jema amAro nAyaka evo karma pariNAma rAjA baMne pakSamAM DholakI vagADe che. jema ghaDo bharelo hoya ane temAM bIju kaMipaNa bharavAmAM Ave tyAre ghaDAmAM na rahetA cAre bAju DhaLI jAya che tema amArA nAyakane je kaMI upadeza kahevAmAM Ave te tenA haiyAmAM na UtaratA vyartha bane che. kajIyAno priya che, jANe daravAjAnA AgaLIyAno khIlo che, ghaMTAno jANe mogaro che, Damarukano jANe maNi che, kolikano jANe naDaka che, cAMDAlano jANe Dhola che, haMmezA ubhayapakSamAM janAro, vAraMvAra kahevAto paNa A kaMI sAMbhaLato nathI, bharelA ghaDAnI jema sarva bAjuethI ja DhaLI jAya che, AnAvaDe satya karAyuM che ke - - upadezathI svabhAva badalAvI zakAto nathI, sArI rIte tapeluM paNa pANI pharIthI zItaLatAne - pAme che. 1 bhale tema thAo to paNa potAnA bhujAnA baLathI ja kAlocita anuSThAnane karazuM e pramANe nizcaya karIne cAritra dharma sainyamAM bhaviSyamAM sahAya thanArA saMsArI jIvanI pAse gusse , (9) nArada baMne pakSamAM ADI avaLI vAto karIne laDAve che tema, AgarAmAM rahelo khIlo aMdara ane bahAra baMne bAju ughaLato hovAthI daravAjAne khullo ane baMdha karavAnA be kAryone karavAmAM sahAya kare che tema, ghaMTAno lolaka baMne bAjue athaDAIne avAja utpanna kare che tema, DamarukamAM maNi baMne bAju athaDAine avAjane utpanna kare che tema, vaNakaranI turI (kolikano naDaka) baMne bAju cAlatI kapaDAMne vaNe che tema, cAMDAlano Dhola baMne bAju vAge che tema. 203 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayelA moha vagere AvyA ane te ja vyavahAra nigodamAM anaMta kroDa duHkhone anubhavAto anaMta utsarpiNI sudhI dhAraNa karAyo. pachI te moharAjAdi kyAreka, kaMika, koika rIte paNa pAtaLA paDe chate avakAzane meLavIne karmapariNAma rAjAvaDe A nigodano jIva pRthvIkAyAdimAM lavAyo ane pRthvIkAyAdimAM lAkho du:khone ApanArA, roSavALA mohAdie asaMkhya utsarpiNI- avasarpiNI sudhI sanmArgathI bhraSTa karyo ane pachI kaMIka avakAza meLavIne karmapariNAma rAjA A jIvane aplAyamAM lai gayo. tyAMthI paNa tejas kAyamAM, ahIMthI paNa vAyukAyamAM lai javAyo ane A pratyeka kAyamAM krodhita thayela moharUpI duzmano vaDe judAjudA prakAranA duHkho ApavApUrvaka asaMkhya utsarpiNI- avasarpiNI sudhI sanmArgathI bAdhita karAyo ane tyAMthI kADhIne sittera koTAkoTi sAgaropama sudhI pratyeka vanaspati kAyamAM dhAraNa karAyo. ahIM paNa vacce vacce atikupita te duSTa mohAdivaDe A varAkaDo sasArI jIva vimukha-karIne pharI pharI vyavahAranigoda ane pRthvIkAyAdimAM lai jaine te ja pramANe pratyekamAM anaMtAdi svarUpavALA kALa sudhI dhAraNa karAyo jyAM sudhI A ekendriyomAM ja asaMkhya pudgala parAvarto pasAra thayA tyAM sudhI pharI pharI bhramaNa karAvanAra mohAdivaDe dhAraNa karIne aTakAvAyo. ATalA kALa pachI kAMIka avakAza prApta karIne karma pariNAma vaDe A vikalendriyamAM laI javAyo. A jANIne moha vagere pAchaLa doDyA ane teo vaDe saMkhyAtA hajAra varSo sudhI dhAraNa karAyo ane pharI paNa prakupita mohAdivaDe vimukha karAyo ane pUrve kahelA nigodAdi ekendriyomAM naMkhAyo ane pharI te nigodAdi ekendriyomAM bhramaNa karAvanAra mohAdivaDe A jIva asaMkhyAtA pudgalaparAvarta kALa sudhI dhAraNa karAyo. pharIthI kyAreka vikalendriyamAM Avyo. pharI saMkhyAta kALa sudhI temAM dhAraNa karIne te ja pramANe vimukha karIne ekendriyamAM naMkhAyo ane asaMkhya pudgala parAvarta sudhI dhAraNa karAyo. A pramANe vikalendriya ane ekendriyamAM jatA ane AvatA anaMtA pudgala parAvarto sudhI ati duHkhI evo te dhAraNa karAyo ane kyAreka koIka avakAza pAmIne koIka rIte tuM A karmapariNAma vaDe saMmUrcchaja paMcendriya tiryaMcamAM lai javAyo ane tyAM paNa doDIne pahoMcelA mohAdivaDe ATha bhavomAM be thI nava kroDa pUrva varSo sudhI dhAraNa karAto AgaLa koIka duzmana sainya najIkamAM Avela haze tethI bhayabhIta thayela mohAdi vaDe pharI paNa adhaHpAta karAyo ane vimukha karI pUrve kahevAyela ekendriyamAM laI javAyo pachI te ja pramANe vikalendriya ane saMmUrcchaja paMcendriyomAM jatA AvatA pharI paNa anaMta pudgala parAvarta sudhI dhAraNa karAyo. pachI koika vakhata koIka rIte karmarAjAvaDe garbhaja paMcendriya tiryaMcamAM lai javAyo. tyAM paNa tarata AvelA mohAdivaDe AThabhavomAM be thI navapUrva koDa varSa rAkhIne prabaLa prajjavalita gussAvALA mohAdivaDe vimukha karAyo ane pharI paNa ekendriyathI mAMDI garbhaja paMcendriya tiryaMca sudhInA jIvomAM javA AvavAthI te ja pramANe anaMtapudgala parAvarta sudhI dhAraNa karAyo ane koika vakhata paMcendritiryaMcamAM mAchalA vagerenA bhAvamAM AvelA Ane joine moharAjAvaDe vicArAyuM. aho! A karma pariNAma rAjA Ane AgaLa -AgaLanA bhavomAM lai jatA aTakaze nahIM ane kyAreka duzmana pakSane paNa batAvaze ethI gusse thayelA mohAdivaDe A mahApApomAM pravRtta karAvAyo. satata jIvaghAtane karAvAyo. phakta mAMsa bhakSaNamAM preraNA 204 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAvAyo. tyAMthI mahAnarakomAM paDAyo ane tyAM anaMta duHkhone anubhavato asaMkhyakALa sudhI dhAraNa karAyo ane koIka vakhata tyAMthI kheMcIne karmarAjAvaDe A pakSI Adi bhavomAM lavAyo. pachI atigusse thayelA mohAdivaDe pharIthI A vimukha karAyo ane teja pramANe ekendriyathI mAMDIne narakasudhInA sthAnomAM gamanAgamanathI anaMta pudgala parAvarta sudhI dhAraNa karAyo ane koIka vakhata kayAMyathI paNa koIka rIte(upAyathI) karmarAjA vaDe saMmUrchAima manuSyamAM laI javAyo. tyAM paNa jaladIthI AvIne mohAdivaDe ATha bhavomAM aMtarmuhUrta dhAraNa karIne jaladIthI vimukha karAyela pAcho pharAvAyo tyAMthI pharI ekendriyathI mAMDI saMmUcchima manuSya sudhI jIvomAM gamana ane AgamanathI anaMtA pugala parAvarta dhAraNa karAyo ane tyAMthI koIka vakhata koika rIte karmapariNAma rAjAvaDe A anArya dezomAM utpanna thayela garbhaja manuSyomAM laI javAyo tethI moha coMkyo. moharAjAnA sarva sainiko kSobha pAmyA aho! ApaNe haNAyA. A vairI dUra laI javAyo. pachI rasamRddhi ane akAryapravRtti nAmanI be strIoe UbhI thaIne kahyuM ke tamAre vaLI A kSobha zAno? kAraNa ke ahIM rahelo A vAkaDo amane sAdhya che tame AjJA karo jethI gaLAmAM bAMdhIne tamAro dAsa karIne jaladIthI pazcAt mukha karIne pAcho lai avAya. aho! ApaNA sainyamAM strIono paNa ATalo Teko che e pramANe khuza thayela moharAjAvaDe kahevAyuM ke he vatsike! tame be jaladIthI tyAM jAo ane e pramANe ja karo. A kAryomAM tamArI siddhi thAo. ame paNa sainya sahita tamArI sahAyane karazuM e vacanano svIkAra karIne te be gaI ane A jIva rasagRddhivaDe madha-mAMsa-Adi-apayapAna ane abhakSya bhakSaNamAM pravRtta karAyo ane akArya pravRtti vaDe mA-bahena Adi agama gamanamAM preraNA karAyo ane tyAMthI jaladIthI mahAnarakomAM naMkhAyo. A pramANe pharI paNa vimukha karIne matsya -ekendriyAdi sthAnomAM anaMta pugala parAvarta sudhI dhAraNa karAyo. ane koIka vakhata koIka rIte paNa A jIva AryadezomAM utpanna thayelA cAMDAlomAM laI javAyo ane te cAMDAlabhavamAM paNa abhakSya bhakSaNAdi pravRttithI narakapAtAdinA kamathI rasamRddhi ane akAryapravRtti e be vaDe lIlAthI pAcho vALIne anaMta pudgala parAvarta sudhI dhAraNa karAyo. pachI AryadizomAM paNa vezyAdi kuLomAM utpanna thayelo te be (rasamRddhi ane akArya pravRtti) vaDe pAcho pheravI pheravIne teTalo ja (anaMta pudgala parAvarta kALa sudhI) dhAraNa karAyo ane kyAreka kSetra ane jAtithI vizuddha evuM manuSyapaNuM prApta karAyuM tyAre moharAjA vaDe darzanAvaraNa ane nAmakarma nAmanA be sAmaMto mokalAvAyA ane te be vaDe kyAMka jAti aMdha, pASANanA TUkaDA samAna virUpa, sarvathA zoka karavA yogya karIne, vRthA prApta karAyo che manuSyabhava jenA vaDe evo jIva lIlAthI ja pAcho pharIne ekendriyAdimAM teTalo ja (anaMta pudgala parAvarta) kALa dhAraNa karAyo. kyAreka pharIthI paNa karmapariNAma rAjAvaDe manuSyabhavamAM lavAyo. te bhavamAM darzanAvaraNa ane nAmakarma sAmaMtavaDe janmathI bahero, kASTha samAna virUpa karIne pAcho pheravAyelo te pUrva pramANe dhAraNa karAyo. kyAreka mUMgo ane pachI bAkInuM pUrva mujaba (eTale ke anaMta pudgala parAvarta sudhI zeSagatiomAM dhAraNa karAyo) A pramANe kubaDo, kANo, laMgaDo, maMTa ItyAdi bhAvothI ati bIbhatsa virUpa karIne lIlAthI ja dAsInI jema vaza karAyelo anaMtavAra pAcho pratyekamAM anaMta pudgala parAvarta 205 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhI dhAraNa karAyo, ane kyAreka muzkelIthI karmapariNAma rAjAvaDe pharI paNa manuSyapaNAmAM lavAyo moharAjAvaDe mokalAyela asAtavedanIya nAmanA duSTa coraTAvaDe kyAreka janmathI mAMDIne ja mahAkuSTi karAyo, kyAreka baroDano rogI, jaguvAna, vAtakI, duHkhI, moTApeTavALo, javarI (tAvavALo) atisArI,(jhADA thavAno roga) khAMsIvALo, zvAsavALo, bhagaMdarI, peTanA rogavALo, rakatapittIyo masAnA rogavALo, mastakarogI, kapALarogI, netrarogI, karNarogI, kaMThatAlu, jihavA -dAMta hoTha -kapola ane mukharogI, hradayazULI, kukSizULI, pIThazULI, AmadoSI madhupramehI, arocakI, chAtImAM janma thavA, kyAreka kSayAdi rogI, kSINa dehavALo, haMmezA ja ghaNI uchaLatI tIvra vedanAno samUhavALo, AkaMdane karato, vilApane karato, zokane karato, baDabaDATa karato, arIsAnI jema paricita -aparicita- jANa- ajANa samasta janone nivedana karato, dIna, kaMdamULanuM bhakSaNa karato, atikaDavA ukALAnuM pAna karato, anAryajananA upadezathI atiugra seMkaDo cUNane karato, svamatikalpanAthI ke zarIranA rAgathI abhakSonuM bhakSaNa karato, apeyone pIto, akAryone karato, maMtra, taMtra, balikAryanA prayogomAM mahAsAvadhone karato, upArjana karAyo che mahApApano bhAra, hArI javAyo che manuSyabhava jenAvaDe evo te anaMtavAra pAcho pharIne ekendriyAdimAM dareka vakhate anaMta pugala parAvarta sudhI dhAraNa karAyo ane pharI koIkavAra koIka rIte manuSyapaNuM prApta thaye chate moharAjAvaDe batAvAyela pApI evA mahAdaMDAdhipanI AjJAthI kyAreka zikArI, kyAreka pAradhI, kyAreka kasAI, kyAreka lubdhaka, kyAreka kevaLa mAMsa bhojanano vyasanI, kyAreka niraMtara mahAmagha pAnamAM rata, kyAMka nadIpAtathI thayo, kyAMka khAtara pADavAthI, (khAtara pADavuM eTale corI karavA divAlAdimAMthI bAkoruM pADI corI javuM). kyAMka baMdiovaDe pakaDAvAthI, kyAMka kAnAdine toDavAthI, kyAMka khoTI sAkSI- kapaTa- jugAra- pUrtatA- ThagavidyAdi prayogo vaDe sakalajanane ThagavAthI, kyAreka koTavAla, guptipAla (jelara) amAtya- khara- kamadinA AcaraNathI, kyAreka zeraDInA khetara vAvavAthI, kyAreka jIva saMsakta tala ane zeraDI pIlavAthI, kyAreka mAMsa veMcavAthI, kyAreka madirAnA vyApArathI, kayAreka zastra -lAkha lokhaMDa -haLa -muzaLa -khAMDaNiyA -vATavAno paththara gharaMTI Adi ghaNI sAvadya vastuonA vecANathI kapoLakalpita potAnI ane kuTuMbanI duSTa prANavRtti karI ane anaMtavAra pAcho paDIne ekendriyAdimAM pharI paNa anaMta pudgala parAvarta sudhI duHkhathI pIDita rahyo. A pramANe pAcho pharavA vaDe karIne jIva manujagati nAmanI nagarImAM anaMtavAra Ave che ane koika vakhata utpanna thaI che ciMtA jene evo moharAjA potAnA mitra maMDala pAse besIne ekAMtamAM kahyuM ke aho! A saMsArI jIvanI sAthe mArA AdezathI saMvyavahAra nagarathI mAMDIne ATalA kALa sudhI A mithyAdarzana mahattama nAmano mahAbhAga satata eka kSaNa paNa aviyukta (alaga thayA vinA) bhamyo. mArA AdezathI ja tenI pAchaLa haMmezA tenA be anucaro jJAnAvaraNa ane ajJAna mahAsubhaTo paNa te pramANe bhamyA. A traNeyanA prabhAvathI A jIve kyAMya devanI vArtA mAtrAne paNa na sAMbhaLI, gurunA nAmane paNa na jANyuM. tattvano leza paNa na jANyo. vadhAre zuM? dharma evA je akSaro che te tenA kAnamAM pravezyA nathI. jJAnI puruSo vaDe kahevAyelA 206. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthane paNa ANe na jANyo. AhAra, nidrA ane maithuna mAtramAM Asakta evo A varAkaDo kevaLa bhamyo che. ane hamaNAM karmapariNAmarAjA Ane kanakapura nagaramAM amarazreSThI ane naMdAnA putra rUpe utpanna karAvavAne icchato saMbhaLAya che ane kanakapura nagara kaMika dharmanA prabhAvavALo che tethI te tyAM gaye chate ApaNane zuM prApta thaze tene ame jANatA nathI. A sAMbhaLIne mithyAdarzanamaMtrIe ajJAnanA hAthamAM tALI mArIne kahyuM ke aho! je loTanA kuMDa para ghI no ghaDo UMdho vaLyo te suMdaratara thayuM arthAt ame je kAryane karavA icchatA hatA te kArya vinA prayatna thayuM. kharekhara to bALathI mAMDIne vRddha sahita evuM amarazreSThInuM ghara amArI AjJAthI niyaMtrita che. jo amAre yogya vizeSathI kaMIka haze to tyAM ame ja sarvanI sAra saMbhALa laIzuM paraMtu deva sainya anaMta che ane tyAM rasaguddhi akAryapravRtti ane rogAdi rU5 strIo vaDe tevA prakArano vyApAra karAto hovAthI ame Aje paNa vizeSathI potAnA tevA prakAranA avasarane jotA nathI. paNa sAmAnyathI to madhyamAM rahelA devavaDe paNa sainyanuM pravartana karAtuM ja che to tyAM amAro kayo guNa vakhANAya? e pramANe mithyAdarzana mahattamanI joradAra vANI sAMbhaLIne bahAra cittavyAmoha -AsthAna maMDana para beThelI eka strI ane eka napuMsaka khaDakhaDATa hasyA tethI vismita thayelo moharAjA UThIne viparyAsasamUha nAmanA Asana upara bahAra ja prakaTa besIne kahyuM ke he vatsa! A napuMsaka khaDakhaDATa hasyo ? pachI praNAma karIne te bolI ke - samasta jagatamAM. duHkha utpanna karavA mATe ISTajana viyojikA nAmanI huM svayaM ja ApanA vaDe mahAsthAna para nimaNuMka karAI chuM temane Apa jANo cho ane traNa bhuvanamAM apratihata A che sAmarthya jenuM, zaka ane cakravartIone paNa alaMdhya che zAsana jenuM, mahAdhADapADuono nAyaka, sarvatra akALe Aphatone pADanAro, tamArI kRpAthI bALa -vRddha sahita samasta jagatanA janamAM prasiddha evo A tamAro maraNa nAmano napuMsaka che. huM ahIM vadhAre zuM kahuM? ane ahIMthI A saMsArI jIva tamArA bhAI vaDe kanakapuravAsI amarazreSThIne ghare laI javAyo che ane naMdAnA garbhamAM mukAyo che tene cha mAsa thayA che ane pachI jaNAyo che devanA manano abhiprAya jenA vaDe evI huM maraNane sahAya karanArI tyAM gaI ane tenA pitA maraNa pamADAyA ane teno janma thaye chate tenI mAtAnuM ane bAkInA manuSyonuM maraNa thayuM ane pachI kSaNathI A mRtyu nAmanA mahAsubhaTavaDe te varAkaDo paNa teTalAmAM maraNane zaraNa karAvAyo jeTalAmAM tenA kuLanuM nAma paNa bhuMsAI gayuM ane tyAMthI pAcho pheravIne ekendriyAdimAM laI javAyo ane te ekendriyomAM bhamato evo A anaMtapugala parAvarta sudhI raheze AthI mithyAdarzananA ayathArtha (geravAjabI) vacanane sAMbhaLIne ame be hasyA hatA. pachI harSapUrvaka joine ane Agraha nikara nAmanA potAnA sainyane ane potAnI mUchane hAthathI sparza karIne moharAjAe kahyuM ke aho! mArA napuMsaka sainikomAM paNa keTaluM sAmarthya che te tame juo. pachI maraNe kahyuM ke svAmi! tame A pramANe na bolo. A prabhuno ja prabhAva che te A pramANe maMdamatio paNa je kAryamAM saphaLatA meLave che te saphaLatAno guNa tenA svAmIono che tema jANavuM. jo sUrye tene rathanI dhurAmAM na jaDyo hota to te pAMgaLo aruNa (prabhA) paNa aMdhakArane kevI rIte bhedata? 207 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAnaranuM parAkrama eka DALI parathI bIjI DALI para javA jeTaluM ja hoya che paNa vAnaravaDe je samudra tarAya che te prabhAva tenA svAmIno che. pachI moharAjAe kahyuM ke he vatsa! ahIMthI mAMDIne sarva ApattionA samUhamAM sahAya karanAra tarIke tArI nimaNuMka karavAmAM Ave che. tethI tAre sArI rIte nirIkSaNa karatA rahevuM. manuSyagati nagarIne prApta thayelA evA te duSTane kyAreya paNa Ubho paNa na thavA devo. dharmAkSara jANe te pahelA mULathI ukheDIne jaladIthI pazcAt mukhavALo pAcho dhakelavo. 'Apano Adeza pramANa che.' ema kahIne maraNa vagere sarve UbhA thayA ane lAMbo samaya A badhA nirIkSaNa kare chate karmapariNAmarAjAvaDe A lAvIne kulaTAnArInA garbhamAM praveza karAvAyo ane tyAM duSTaauSadhinA pAnathI prANAnika mahA-Apattione prApta karAvAyo. maraNathI sUghAyelo garbhamAMthI paNa gaLyo. pAcho paDIne te ekendriyAdi gatimAM gayo ane tyAM teTalo ja (anaMta pugala parAvarta) kALa dhAraNa karAyo. tenA aMte karmavaDe koIpaNa rIte A prathama prasUtivALI strInA garbhamAM lavAyo. garbhamAM paNa yonirUpI yaMtrathI pIDAyelo mahAvedanA samughAtamAM paDelo janamatA ja mAtAnI sAthe maraNa vaDe upasaMhAra (nAza) karAyo. tyAMthI paTakIne te pramANe ja ekendriyAdimAM anaMtakALa sudhI dhAraNa karAyo. A pramANe kyAreka eka varasano, kyAreka be varasano, kyAreka traNa varasano thaIne akALe ja bAlAdi avasthAmAM dharma nAmanA akSaronI prApti vinA sarva ApattithI sahita maraNavaDe saMhAra karIne pAcho pharelo ekendriyAdimAM mukAyo ane dareka vakhate temAM paribhramaNa karato anaMtapudgala parAvarta sudhI dhAraNa karAyo. ane A bAju manuSyakSetramAM zrInilaya nAmanuM nagara che ane temAM dhanatilaka nAmano zreSThI che. dhanamatI nAmanI tenI strI che ane koIka vakhata karmapariNAma rAjAvaDe A saMsArI jIva tenA garbhamAM naMkhAyo. A hakIkata jANIne gabharAyelA manavALA moharAjAe mithyAdarzana maMtrIne nivedana karyuM. mithyAdarzana maMtrIe paNa AMkho nIcI karI kSaNa mauna rahI pachI kaMIka mAthuM dhuNAvI huMkAra karIne kahyuM ke aho! havethI mAMDIne tenuM kuLa vizeSathI ApaNe yogya(anukULa) thaze. joke zatrunA sainiko vaDe haju sudhI kyAMya paNa ApaNuM nukazAna karAyuM nathI to paNa ApaNA vaDe paNa sAmAnyathI ja zatrunuM sainya ApaNI dekharekha nIce varte che. vizeSathI haju sudhI zatrunuM sainya ApaNA dekharekha nIce nathI to paNa deve ahI koI zaMkA na karavI. ApanA vaDe jovAyela A varAkaDo kyAM jaze? jaladIthI Ane gaLAmAM pakaDIne parAkrUkha karIne devane khabara ApIzuM e pramANe pratijJA karIne visarjananA bIDAne meLavIne arthAt visarjana karAyelo mithyAdarzana maMtrI svasthAne gayo ane ciMtAthI ciMtita thayo. DAbA hAthanA taLa upara mUkAyela che eka gAla jenAvaDe evo te te rIte ghaNAM samaya sudhI rahyo. pachI kudaSTi nAmanI potAnI strI vaDe jovAyo. teNe kahyuM ke he Aryaputra! jagatamAM asAdhAraNa saubhAgyanI bhUmi evI kaI strI dhanya che jenA mATe devIone IcchavA yogya evA tamane ATalI ciMtA thaI. pachI tenA vaDe kahevAyuM ke he priyA! tAre A mazkarIvacana bolavA ucita nathI kAraNa ke tane choDIne mane svapnamAM paNa bIjI koI strI manamAM nathI paraMtu A ciMtA bIjA kAryanA viSayavALI che. pachI saMbhramathI be bhUkuTi caDhAvIne teNIe kahyuM ke evuM kyuM kArya upasthita 208 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayuM jemAM lIlAthI potAne vaza karAyelo che saMpUrNa traNa bhuvana jenA vaDe evA Aryaputrane ATalI mananI vyAkuLatA thaI. jo te mane kahevAmAM vAMdho na hoya to jaNAvo. pachI mithyAdarzana maMtrIe kahyuM ke he sulocanA! ATalA vakhata sudhI meM tane na kahyuM hoya evuM kazuM ja nathI kAraNa ke mArA gharamAM tuM ja sarva vizeSa kAryonI ciMtA karanArI che tethI prastuta hakIkatane paNa tuM sAMbhaLa. cAritradharmanI sahAyathI karmapariNAma rAjAvaDe svIkArAyela saMsArI jIva hamaNAM zrI nilaya nagaranA nivAsI dhanatilaka zreSThInA ghare laI javAyo che tenA saMbaMdhI meM svAmInI AgaLa eka pratijJA karI che ane tene te paNa sAMbhaLI haze. teNIe kahyuM ke A ema ja che. arthAt mArA vaDe te pratijJA saMbhaLAI che. pachI mithyAdarzana maMtrIe kahyuM ke he kamalavadanA! A bInA durghaTa che kAraNa ke karmapariNAma rAjA sAmA pakSamAM beTho che ane hajI paNa amArA vaDe te kuLa daDhatAthI bhAvita karAyuM nathI. amArA vaDe bhAvita karAyelA paNa kuLone ThagavAne mATe zatrupakSo nipuNa che ane nipuNa evo A samyagdarzana ApaNo vizeSathI zatru che. samyagdarzananI mahAsaubhAgya rUpI amRtanI nadI samAna evI dharmabuddhi nAmanI putrI che je indrone paNa sevavA yogya che, cakIone paNa prArthanA karavA yogya che, sumunionA cittamAM haMmezA rahelI che jeNIe rAjAonA manane AkarSita karyuM che, parama vidvAnone abhilASA karavA yogya che, bAnIone dhyeya karavA yogya che. prANIone potAne vazamAM lAvavA mATe A samagdarzana prathamathI tene (dharmabuddhine) mokale che ane Ane joIne ApaNA vaDe sArI rIte bhAvita karAyelA, haMmezA ApaNA svAmInA bhakta thayelA, haMmezA mArA caraNomAM gADha rIte lAgelA evA keTalAka paNa tenA vize jaladIthI anurAgI thAya che. bAkInI pravRttine zithila kare che. mahAkuLamAM utpanna thayelI rUpa ane saubhAgyathI yukata evI paNa anya strIone vize virAgane pAme che, amArA upadezane dhyAnamAM letA nathI. sarvathA kuTuMbono tyAga karIne bhramitanI jema tenI (dharmabuddhinI) pAchaLa lAgelA bIjAno tyAga karIne dharmabuddhinA pitA samyagdarzanane ja mahAsvAmI tarIke svIkAre che pachI sarvathA Ane vaza thAya che temAM (dharmabuddhimAM) atyaMta rAgI thayelA teo amane mahAvairI tarIke jue che. pachI amArA saMpUrNa pakSane mULamAMthI ukheDI nAkhe che e pramANe potAnA (ApaNA) pakSano kSaya karanArI evI dharmabuddhinI vicAraNA karatA he priyA! mArI A ciMtA vadhe che. pachI kaMIka hasIne kudaSTie tiraskArapUrvaka kahyuM ke he Aryaputra! zaradaRtunA caMdranI cAMdanIthI vyAsa punamanI rAtrImAM dUrathI ja AMkaDAnA pAnane vAghanA kAnanI kalpanA karanAra vaNikanI jema ApanAvaDe A bhaya potAnI matimAM asthAne kalpanA karAyo che. kevI rIte te bhaya kalpanA karAyo che te huM kahuM chuM. A karmapariNAma rAjA "bIjA pakSamAM ArUDha thayo che' ema tame je kahyuM che tyAM A saMsArI jIva baLavAna thayo che te vAta satya che ane te (karmapariNAma rAjA)ja samudAyano ja svAmI che phakata A ekapakSathI ApaNane paNa maLe che paNa bIjA pakSathI teone maLe che AthI ja bhaya lAge che ema kahetA ho to te barAbara nathI kAraNa ke A karmapariNAmarAjA haMmezA ApaNA pakSamAM rahenAro che jyAre teonA pakSamAM to kayAreka rahenAro che. ApaNI sAthe gADha saMbaMdhavALo che, teonI sAthe dAkSiNya mAtrathI rahenAro che.ApaNo 209 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAti bhAI che jyAre teone vairIpakSamAM rahelo che ane bIjuM A saMsArI jIva ATalA kALa sudhI ApanA vaDe sanmArgathI suta (bhraSTa) karAyo ane kadarzita karAyo temAM karma pariNAma sarvatra madhyavartI hato. A karma pariNAmanI sahAya vinA tame A saMsArI jIvanuM kyAreya paNa aniSTa karavA samartha banatA nathI ane bIjo koIpaNa tenuM ISTa karavA samartha thato nathI. je kahevAyuM hatuM ke duzmano bhAvita karavAmAM nipuNa che te paNa mArA manamAM hAsyane utpanna kare che kAraNa ke bhAvita karavAmAM atinipuNa evA teoe anAdi kALathI eka nigodamAtramAM rahenArA paNa jIvone haju sudhI svavaza karyA nathI. paraMtu tenA anaMtamAM bhAgamAtra ja vaza karyA che. bAkI tamArA dAsapaNAne pAmelA anaMta jIvonA samUhathI A tribhuvana bhareluM che. je saMsAra rUpI mahAnATakamAM haMmezA nAcatuM rahe che tethI ahIM koNa nipuNa vAsaka(prabhAvaka) che ema bhayathI mukta thaIne vicAravuM. pharI paNa je kahyuM hatuM ke tenI putrI (dharmabuddhi) Indrone paNa sevanIya che ItyAdi. tethI temane e vikalpa thAya che ke) bhayaMkara coranA darzanathI utpanna thayela bhayathI bhrAnta thayuM che citta che jenuM, ghoDApara ArUDha thayela atikAyara evA priyatamane ghoDAnI jema sarvathA ja AtmA paNa bhulAI gayo che ema huM mAnuM chuM kAraNa ke ApaNe baMnene paNa tenA jevI, tenA karatAM anaMtaguNa saubhAgyavALI evI dharmabuddhi nAmanI putrI che ja. prAyaH te putrInI penIthI mastakamAM prahAra karAyeluM A tribhuvana te priyaputrInuM satata sevana kare che paNa mArI putrIthI bhayabhIta thayuM che mana jenuM evI te samyagdarzananI putrI chUpAtI phare che. ApaNI putrIthI tyAga karAyelA, ghaNAM vakavAdane dhAraNa karanArA, khoTI hoMzIyArI karanArA, keTalAka thoDA jIvo ja teno (dharmabuddhino) Azraya kare che to te varAkaDAnI mArI AgaLa kema prazaMsA karo cho? tethI ahIM vadhAre zuM kahevuM? je tame ghaNAM ja bhaya pAmyA cho to mane ja tyAM javAnI rajA Apo jethI te varAkaDA saMsArI jIvane tamArI putrIno dAsa karI, gaLe pakaDIne, pAcho laI AvIne pUrve ghaNIvAra anubhavelI bhUmine batAvuM. he priyatama! huM jANuM che ke A pramANe strIvarge baDAIthI bolavuM ucita nathI kAraNa ke vinayasahita alpabolanArI, lajjAvALI strIo ja zobhe che. teonuM dhiSThAIpaNuM niMdanIya bane che paraMtu ghaNAM ghaNAM duHkhothI pIDita thayelA amArAvaDe A pramANe bolAyuM che tethI aprasAda na karavo A mAro sarva avinaya kSamA karavo pachI hasIne mithyAdarzane kahyuM ke priyA! moha mahArAjAne anusaranAro loka mahilA pradhAna ja hoya che. loka mohamahArAjAne lajjA utpanna karato nathI teM sAru kahyuM. tuM tyAM jA, jema kArya uttama thAya tema kara. kudaSTie kahyuM ke he prANeza! A pramANe na bolo. amArA jevAnI caturAI tamArA udayamAtra (hAjarI) thI ja thanArI che. tamArA vinA ame koNa mAtra? tethI tamAre paNa tyAM AvavuM ja. pachI mithyAdarzane kahyuM ke A pramANe ja che arthAt huM paNa sAthe AvuM che. ApaNe baMne kyAreya viyukta nathI phakta ahIM tAre ja vyApAra (pravRtti) karavo. ame paNa taTastha thaI tyAM nirIkSaNa karazuM ema kahIne patnI tathA saMtAno sahita mithyAdarzana tyAM gayo. moharAjAe sarva Apattione, vyasanone, dhanapipAsA ane lAbhAMtarAyane vagerene dhamakAvIne pAchaLa mokalyA. ane A bAju zrI nilayanagaramAM dhanatilaka zreNInI gRhiNI prasUtA thaI. putrano janma thayo. vadhupanaka maMgalo karAyA. tenuM vaizramaNa e pramANe nAma rAkhyuM. vRddhine pAmyo. kaLAone 210 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaNyo ane yauvanane prApta thayo. pachI potAnA avasarane jANIne dhanapipAsAvaDe harSapUrvaka chAtImAM gADha pIDAne karavApUrvaka AliMgana karAyo. pachI uchaLyo che tIvra dhanapipAsAno abhilASa jene evA ramavAnI icchAvALA vaizramaNane dhanapipAsAe kahyuM ke jo tuM mane cAhe che to dhana upArjananA pracura upAyone kara. ratna-suvarNa-vastrAdi dukAnomAM svayaM besa. sopArIgaMdha-dhAnya-kapAsa-guDa-lokhaMDa-lAkha Adi dukAnomAM bIjA ghaNAM viNaka putrone rAkhIne vyApAra karAva. ghaNAM kariyANAthI bharela ghaNAM gADAnI hArone (zreNIone) bIjA dezomAM mokalAva. baLadone vahana karAva. UMTonI maMDaLIne haMkArAva. rAsabha sArthonI nimaNuMka kara. uttama kariyANAthI bharelA vahANone mahAsamudramAM pravartAva. kara ugharAvavAnA nAkA vagere paTTone grahaNa kara. (50) dhAtuvAdano abhyAsa kara, khANavAdane zIkha, rasane meLavavAnI je guphA che temAM praveza karavA mATe prayatna kara, kRtrima karIyANAne banAvavA vAraMvAra abhyAsa kara. pachI vaizramaNe zvAsa laine kahyuM ke he tanuaMgI! teM sAro upadeza Apyo. gharAMgaNe ratnanA DhagalA bIjI rIte thatA nathI, suvarNanA moTA DhagalAo prApta thatA nathI eTale te ratna ane suvarNanI dukAnomAM beTho. moTo dhaMdho zarU karyo. pachI lAbhAMtarAye potAnA samayane jANyo. te vaizramaNanI najIkamAM rahyo. lAbhAMtarAyanA prabhAvathI kANIkoDIno paNa lAbha thato nathI tethI vaizramaNa vicAre che ke aho! dukAnanuM bhADuM paNa haju kamAvAyuM nathI. bhADAnI kamANI thayA pachI vicAre che ke haju vaNika putronA pagAra jeTaluM kamAyo nathI. pachI te kamAye chate vicAre che ke ghara kharcano lAbha kevI rIte thaze? teno lAbha thayA pachI bhogopabhogAdinI AzA kare che pachI evuM kaMika paNa bane che jethI mULamUDImAM paNa kaMika kSatI thAya che. pachI dhananI pipAsAthI utpanna thayuM che mahA-ArtadhyAna jene evo vaizramaNa ahIM tahIM jue che tyAre koika vakhata bhayabhIta thai che AMkho jenI, kaphoDI sthitivALo evo koipaNa eka puruSa Avyo ane vaizramaNane ekAMtamAM lai jaine atizreSTha mastaka-kAna-gaLAnA AbhUSaNo batAvyA. A corIne lavAyeluM che ema teNe IMgitothI jANyuM. pachI dhanapipAsAe zreSThIputrane izAro karyo ke tuM ene kharIdI le. Ane tuM choDa nahIM. AvI taka kyAre maLaze te koNa jANe che? AgaLa je thavAnuM haze te thaze. pachI ghaNI ochI kiMmate corIno mAla kharIda karyo. cora gayo. rAjapuruSo pAchaLa ja AvyA. teoe corInA mAla sahita vaNikane bAMdhyo. AgaLa karIne DAMgothI marAto ninnura kRpANa rUpI dUtothI cUro karAto, sarvajanathI chUpAvAto rAjakuLamAM lai javAyo. 'tamArA AbharaNo AnA vaDe A pramANe grahaNa karAyA che' ema rAjapuruSoe jaNAvyuM tyAre A vadhya che ema rAjAe jAhera karyuM. pachI pitAvaDe bhegA karAyelA mahAjane rAjAne vinaMti karI. pachI mahAjananA uparodhathI moTo daMDa laine rAjAe choDyo ane dhanapipAsAthI preraNA karAyelA teNe nagaranI aMdara ja moTA vyApArone zarU karyA ane vaizramaNano lAbhAMtara badhe ja thoDo paNa lAbha thavA deto nathI ane (50) gumaDupiAtipaTTA : zu eTale kara.mapiA eTale gAma ke nagaranuM jakAta levAnuM nAkuM,paTTa eTale amuka mudata sudhI amuka bhADA vagerenI zarate levuM. arthAt rAjA pAsethI amuka paisA ApIne kara ugharAvavAnA nAkAne le. arthAt kara ugharAvavAnA nAkAne konTrekaTathI levA. 211 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dareka sthAne Apattione pAme che pachI koIka vakhata dezAMtara javAne mATe dhanapipAsAe preraNA karI tethI mAtApitAne mUkIne ghaNAM karIyANAthI bharelA gADAMone laIne dezAMtara gayo ane mArgamAM jatA mahATavImAM phasAyo. sarvapaNa sArtha tarasathI pIDAyo. prayatnapUrvaka tapAsa karavA chatAM paNa kyAMya pANI na maLyuM. pANIne meLavavAnI AzA nAza pAmI. mUcchathI mIMcAI gaI che AMkho jenI evo sarva paNa sAthe paDyo ane bebhAna thayo. eTalIvAramAM moTI dhADa paDI. vaizramaNane tevI avasthAvALo joIne coro tenA sarva paNa sarvasvane (sarvasva eTale bhautika ane mAnasika sarva paNa saMpatti.) haraNa karI gayA. pachI tyAM AvelA koika kRpALu musAphare kyAMyathI paNa pANI lAvIne thoDuM jaLa badhAne pAyuM ane te svastha thayA eTale teone jaLAzaya batAvyuM ane teoe tyAM jaIne pANI pIdhuM, aMgone dhoyA, svastha thaIne AgaLa javA mATe cAlyA ane bhAtA AdinA abhAvathI sarva paNa sAthe potapotAnA upAyothI gayo. vaizramaNa paNa eka gAmamAM pahoMcyo. bhUkhathI pIDAto nicetana thaIne vRkSanI chAyAmAM paDyo. anukaMpAmAM tatpara evA koIka vaDe jovAyo ane teNe kaMika bhAtAdi ApyA ane svastha thayo ane AgaLa jatAM ghaNo thAkayo. pagathI cAlavA zaktimAna thato nathI ane sukumArapaNuM hovAthI paganAM taLIyAmAMthI lohI phuTIne nIkaLe che. vAraMvAra mUccha pAme che, ALoTe che, paDe che, kheda kare che, AkaMda kare che, zoka kare che, vilApa kare che, mArganA thAkathI ane vibhava tathA kuTuMbono viyoga thavAthI bahAra ane aMdara utpanna thayuM che mahAduHkha jene evo dInatAne pAmelo evI koI ceSTA nathI je teNe na karI hoya. pachI atikaSTathI dareka gAmamAM bhikSAne mATe phare che. mahAnirdaya-atikaThora evo lAbhAMtarAya bhikSAnA lAbhane paNa haNe che e pramANe atiniSkaruNa Dagale Dagale AvI paDatI mahApattiothI A kaSTapUrvaka koIpaNa rIte tAmralipti dezamAM pahoMcyo. koIkavaDe vaNikaputrapaNAthI rakhAyo ane kaMIka dhanavALo thayo. dhanapipAsAvaDe preraNA karAyo. vepAra zarU karyo. ghaNuM dhana kamAyo. pachI kyAMkathI paNa A zlokane sAMbhaLyo. "zeraDInuM kSetra ane samudra tathA jIvarakSA ane rAjAono prasAda tarata ja daridratAno nAza kare che." dhanapipAsA vaDe protsAhita karAyo ane karIyANAnuM vahANa bharyuM. samudramAM prayANa karyuM. ane samudranA madhyamAM pahoMcyo. samudranA madhyabhAgamAM gADha vAdaLa gherAyuM. megha ane samudra garje che, sarvatra vIjaLI camake che, atipratikULa pavana zarU thayo pachI uchaLatA pracaMDa mojAothI tenuM vahANa seMkaDo TukaDAvALuM thayuM ane vaizramaNa eka lAkaDAnA pATIyAne pakaDIne jalacara jaMtu ane mojAonA pachaDATathI utpanna thayela duHkhone anubhavato samudranA mojAnA pANIthI haMkArAyelo koIka dUra dezamAM pahoMcyo. je dezamAM potAnA dezanuM nAma paNa saMbhaLAtuM nathI ane mitro tathA svajanonI vAta paNa saMbhaLAtI nathI pachI tyAM duHkhanA bhArathI AkAnta thayelA tenA gAlapara phoDAnI samAna roganI Apatti pAchaLa lAgI. roganA anubhAvathI tAvamAM paTakAyo. mAthAnI vedanAthI pIDita thayo. zULathI pIDAyo ane anya rogothI pIDAyo. zUnyadevakuLamAM sUto. sabhAmAM besato, havADAmAM paDato, maThomAM ALoTato, musApharonI 212 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhUMpaDImAM AkaMda karato, dareka ghare bhamato, dInavacanone bolato, hitakara auSadhI AdinI yAcanA karato, lAbhAMtarAya vaDe haNAto che pauSadhAdino lAbha jeno evo te lAMbA samayathI duHkhI thayelo koika rIte rogothI mukAyo. pharI dhanapipAsAthI prerAyelo vyApArone kare che ane ghaNI vakhata koIpaNa rIte kaMika dhanane meLave che. paraMtu kyAMka rAjAo vaDe luMTAya che, kyAMka dhUvaDe ThagAya che, kyAMka corovaDe grahaNa karAya che, kyAMka agnivaDe upadrava karAya che. e pramANe judA judA dezomAM bhaTakato kyAMka dhAtuvAdane kare che tyAM guptacaro vaDe bhakSaNa karAya che. kyAMka khANavAdano vAraMvAra abhyAsa kare che tyAM vyaMtara ane pizAcovaDe zilApaththarAdithI haNAya che. sarpo vaDe bhakSaNa karAya che. vIMchIovaDe DaMzAya che. mahAvedanAnA samUhane sahana kare che. A pramANe pratisamaya AvatI che mahA-Apatti jene, ghaNo kaMTALelo, dhana-svajanapradeza-patnIthI vimukata, atiduHkhI grAma ane nagaromAM bhaTakato kyAreka koIka vidyAmaThamAM gayo ane tyAM koIka dharmazAstra pAThaka vaDe bhANAyuM ke svajana-dhana-bhavana-yauvana-strI-zarIrAdi sarva anitya che e pramANe jANIne ApattimAM rakSaNa karavA samartha evA dharmane te loko! tame sevo" . 1 teNe A zloka sAMbhaLyo pachI vicAryuM ke aho! jyAM kyAMya paNa duHkhI jIvovaDe zaraNa karAya che ane jenI AgaLa potAnuM duHkha jaNAvAya che te badhA paNa A pramANe ja bole che ke te AgalA janmamAM dharma karyo nathI ane dharma vinAnA azaraNa prANIone Dagale ne pagale mahAApattio Ave che. tethI kevaLa AphatothI bharelA A saMsAramAM teone dharma ja zaraNa che bIjo koI nahIM. ATalAmAM mithyAdarzananI gRhiNI kudaSTie vicAryuM ke aho ! lAMbA samaya pachI mane avasara maLyo che kAraNa ke hamaNAM vairAgya nAmanA pratipakSa manuSyano A pAtramAM kaMIka praveza thayo jaNAya che tathA AnI pAchaLa ja amArI zatruNI evI samyagdarzananI putrI koIpaNa rIte Ave che tyAre sarva paNa samartha thAya che e pramANe vicArIne jaladIthI dharmabuddhi nAmanI potAnI putrIne mokalI ane te tenI pAse gaI. tenA prabhAvathI vaizramaNane vicAra jAgyo ane vicAre che ke je sarva vidvAnono A ja abhiprAya che to pachI sarva abhilaSita arthasiddhinuM kAraNa dharma prathamathI ja zA mATe na karAya? puSTa kAraNanI hAjarI hoya to kArya svataH siddha thAya che tethI svadezamAM jAuM, mAtApitAne maLuM. pachI nizcayathI dharmanI ja ArAdhanA karIza e pramANe nakkI karIne koIka samudranA kAMThe gayo. nokara thaI vahANamAM ArUDha thayo. pachI vahANa sAme kinAre pahoMcyuM. tyAMthI jamIna mArge potAnA dezamAM lAMbA kALe pahoMcyo. pachI zrInilayanagaramAM jeTalAmAM pahoMce che teTalAmAM pitA tathA mAtA maraNa pAmyA. ane je kaMI parijana hato te kyAMya paNa cAlyo gayo. ghara zIrNa thayuM. dukAno khaMDiyera thaI. vibhava nAza pAmyo. pachI tene tevA prakAranuM joIne parama viSAdane pAmyo. mahAzokamAM DULyo. lAMbo samaya pralApa karyo. ghaNAM prakAre potAnI niMdA karI. pachI dharmabuddhithI baMdhAyela che mana jenuM evo vaizramaNa koipaNa rIte potAne svastha karIne mAtApitAnA paraloka kRtyone kare che. eTalAmAM cAritradharma vagere badhAvaDe bhegA thaIne kahevAyelA evA sabodha mahattama karmapariNAmarAja pAse jaIne kahyuM ke he mahArAja! tamArAvaDe pUrva A pratijJA karAI hatI ke 213 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka saMsArI jIva tamane sahAya thaze ane A vAkya jyAre bolyA hatA tene anaMtapugala parAvarta kALa thaI gayo ane hajupaNa e amArI vArtAno viSaya banyo nathI tethI A AvuM kema che? kemake mahApuruSoe je pratijJA karI hoya te yugAne paNa badalatI nathI. pachI karma rAjAe bhUkuTi caDhAvavApUrvaka mukhane UMcu karIne kahyuM ke are! vatsa! saMsArI jIvana vyatikaramAM je banatuM che tene tuM jANato nathI, huM tamArI sanmukha tene lAvuM chuM, baMdhAyo che abhiniveza jeo vaDe evA mArA bhAIo te varAkaDAne pharI pharIne pAcho paTake che tethI AvA prakAranA gharanA lokonA virodhamAM huM zuM karuM? mArA eka vaDe ja A nathI karAyuM paraMtu ahIM bIjuM kaMipaNa che. tathA bhavyatva-svabhAva-lokasthiti teno puruSArtha-kALa pariNati vagere paNa ahIM pravRtti kare che (bhAga bhajave che) tethI teonI sAthe vicAraNA karIne samaye huM tamArA sarvanuM paNa Icchita karIza. meM jene svIkAryuM che tene huM bhUlyo nathI. kharekhara hamaNAM dharmabuddhi saMsArI jIva pAse gaI che ema saMbhaLAya che to paNa (tenI sevA karavAno) zuM hamaNAM amAro samaya paripakava nathI thayo?' e pramANe sabodha kahyuM chate karmarAjAe svabhAva nAmanA potAnA amAtyanA hAthamAM tALI lagAvIne moTethI hasIne kahyuM ke aho zuM te dharmabuddhi sAcI che! juo sabodha paNa kevuM bole che? kharekhara te mahApApabuddhi ja che. lokamAM phakta nAmamAtrathI potAnI dharmabuddhipaNAnI khyAti karIne phakta nAmanA samAnapaNA mAtrathI bhramita karAyela sarvapaNa varakaDA evA A jagatane Thage che ane je samyagdarzananI putrIrUpe dharmabuddhi che tene tuM anya rUpe ja jANe che kAraNa ke samyagdarzananI putrI evI dharmabuddhi jIvo mATe amRtavRSTi samAna che ane tamArA abhyadayanuM kAraNa che paraMtu A to teone AmaMtra ane abheSaja evA mahAkAlakUTa viSanI kaMdalI (mULa) che ane tamane mULamAMthI ukheDavAnA kAraNa rU5 che. kAraNa ke padArtho nAmathI tulya hovA chatAM svabhAvamAM ghaNAM visaMvAdI hoya che. kAraNa ke tarata ja prANa haravAmAM ane prANa TakAvavAmAM viSa (55) e pramANe nAma samAna ja che. hapUraparNa ane nAgavallIdaLamAM patra nAma samAna che. kAMsA-sIsA-tAMbAmaya tathA cAMdI ane suvarNamaya rUpiyAdi nANAmAM rUpIyApaNuM samAna che, AMbA ane lImaDAnA vRkSamAM vRkSapaNuM samAna che, dahIM, dUdha ane ghI AdimAM tathA sarasava-karaMjatela AranAlamAM rasasaMjJA samAna che, chatAM svabhAvamAM visaMvAda che ema sarvatra prasiddha che ane amAre ahIM A kahevuM ucita nathI kAraNa ke te amArA bhAInA sacIvanI putrI che paraMtu te sabodha zatru ane mitrane vize yathAvat bolatA evA paNa amArI pAse Ave che tethI ame zuM karIe ? pachI svabhAva amAtye kahyuM ke he deva! sodhathI zuM ? he Iza! te dharmabuddhinI sarvapaNa ceSTAne zuM A loko anubhavathI ja nathI jANatA? pachI mAthuM dhuNAvIne nakhanI capaTI vagADIne karmapariNAma rAjAe kahyuM ke aho! te sAcuM kahyuM. A kharekhara sarbodha che AnAthI ajANa zuM hoya? paraMtu A sodha pUrva ane taruNa che, Aryone ane mahApuruSone jhAMkhA pADe che ane amane upadrava kare che. pachI be kAna baMdha karIne sabodhe kahyuM ke Aha! tame Ama na bolo. A sarva (51) visa-viSa- jhera, pANI ema be artha thAya che, jhera prANane haranAruM thAya che ane pANI prANane TakAvanAruM che tema ahIM dharmabuddhi nAma be vyakitamAM samAna che paNa baMnenA kAmo viruddha che eka dharmabuddhi dharmamAM sahAya kare che. bIjI dharmabuddhi dharmano nAza kare che. 214 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamAro prasAda che tethI ame jaIe chIe amAre yogya je kaMIpaNa kArya hoya te tamAre jaNAvavuM. pachI karmarAjAe kahyuM ke ema karAze, tame jAo. tamAro mArga kalyANakArI thAo.A sabodha gayo ane potAnA svAmI cAritradharmarAjane sarva nivedana karyuM. ane A bAju mAtA-pitAdinA maraNAdinA duHkhathI duHkhI thayelo vaizramaNa kudaSTi putrI vaDe vizeSathI ja dharma karavAno nizcayavALo karAvAyo ane kheMcIne te nagaranA vAsI svayaMbhUnAmanA tridaMDInA maThamAM laI javAyo ane tridaMDIno dharma saMbhaLAvAyo ane dararoja ahIM maThamAM AvavuM evo abhigraha grahaNa karAvAyo. pharI pharI maThamAM Avato te evo bhAvita karAyo ke jethI teNe tridaMDInI dIkSA lIdhI. pachI svayaMbhUe potAnI zikSA tene ApI. zaucavAdane kare che, dararoja traNa vAra aLagaNa nadIAdinA pANImAM snAna kare che. tAMbAnuM vAsaNa ane laMgoTI Adi upakaraNone vAraMvAra dhuve che. pachI guru mare chate gurunA sthAne nimaNuMka karAyo ane satata unmArgano upadeza Ape che sanmArganuM dUSaNa kare che. saddharmIono dveSa kare che. haMmezA ja potAne bahu mAne che. pachI koIka vakhata A pramANe kudharmabuddhithI vaza karAyela maThAdimAM mUcchita thayuM che mana jenuM evo te marIne, nIce paDIne ekendriyAdimAM gayo. te ekendriyAdi gatiomAM anaMta pugala parAvarta bhamyo pachI kubuddhi putrIvaDe kudaSTi khuza karAI. kudaSTi vaDe mithyAdarzana khuza karAyo. mithyAdarzanavaDe moharAjA khuza karAyo. pachI pharIthI paNa A saMsArI jIva karmapariNAma rAjAvaDe koIpaNa rIte manuSyomAM lavAyo ane brahmadatta brAhmaNano putra somadatta nAmano brAhmaNa karAyo ane tyAM paNa pati ane parijana sahita kudaSTi AvIne potAnI putrI kudharmabuddhine AgaLa karIne tenI ati najIka rahI ane mohavaDe mokalAyela kadAgraha hiMsAdi duSTa sainya tene sahAyabhUta thayuM. pachI tyAM paNa teNe ghaNAM yajJone karAvyA. pazuvayamAM pravRtta thayo. tenA mAMsonuM bhakSaNa karyuM. joDela haLaloha- mIThuM, saMsakta tala- kapAsa, joDA- ghoDA- gAya-bhUmi- kAmaviSayo- yajJAdInA dAno apAvyA, kanyAnA lagno karavAne preraNA karAyo. A pramANe dharmanA bAnAthI bIjA pracura pApo karAvIne narakAdimAM paDAyo e pramANe pharI paNa vimukha karIne ekendriyAdimAM bhramaNa karato anaMtapugala parAvarta sudhI ruMdhAyo. A pramANe bIjA bIjA saugatAdi darzanamAM dhAraNa karIne dharmanA bAnAthI ghaNAM pApo karAvIne, kuTuMbasahita mithyAdarzana sacIve te varAkaDAne anaMtavAra paTakyo ane dareka vakhate ekendriyAdimAM nAkhyo ane tyAM anaMta pudgala parAvarta sudhI dhAraNa karAyo. pachI koIka vakhata manuSyakSetranI aMtargata saubhAgyapura nagaramAM suMdara gRhapatinA ghare varuNa nAmanA putra rUpe utpanna karIne karmapariNAma rAjAe vicAryuM ke aho mAre Ane koipaNa rIte cAritradharmanI pAse laI javo joIe ane nAmathI dharmabuddhi paNa svarUpathI mahApApI evI mithyAdarzananI kudaSTi putrI jyAM sudhI AnA saMnidhAnathI dUra nahIM karAya tyAM sudhI cAritradharmanI pAse laI javo zakaya nathI ane kubuddhinI hAkalapaTTI samyagdarzananI putrI zuddhabuddhinA svIkAramAM thAya che A be (zuddha buddhi ane kubuddhi) nA bhedane jANyA pachI svataH ja varuNa zuddhabuddhino svIkAra karaze ane zuddhabuddhino vizeSa bodha (jANakArI) zuddha siddhAntanI 215 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutinAmanI dUtikAnA kathanamAM ja jaNAya che. zruti dRtikAno saMgama sadAgamanA sannidhAnamAM ja saMbhave che ane sadAgama haMmezA ja guru pAse rahIne ja paryaTana kare che tethI A varuNanI pAse sadgurune lai AvuM jethI sarvapaNa sughaTita (zubha) thAya. pachI karmapariNAmanA A abhiprAyane jANIne moharAjA bhaya pAmyo, rAgakezarI kSobha pAmyo, dveSa gajendra DolAyamAna thayo. samasta paNa kuTuMba jANe vajrathI haNAyuM hoya tevuM thayuM. pachI maMtrIvarga bhego thayo. sAmaMto AvyA. badhAe kahyuM ke he deva! kSobha karAyo che saMpUrNa tribhuvana jenAvaDe evA Apane ATalo kSobha kayAMthI? pachI lAMbo nisAso nAkhIne moharAjAe kahyuM ke tame je kaho cho te tema ja che mAro eka nAno chokaro paNa indro vagerene kSobha kare che paraMtu koipaNa kyAMyapaNa mArA chokarAne kSobha pamADavA samartha nathI. paraMtu ame zuM karIe? haMmezA nathI TUTyo gharano virodha jenI sAthe evA AnAvaDe (karmapariNAma vaDe) ApaNe udvigna karAyA chIe. pachI teoe kahyuM ke karmapariNAmanI sAthe zuM kaMi navuM thayuM che? pachI moharAje kahyuM ke kharekhara navuM gaNavuM joie kAraNa ke- te ja saMsArI jIvano vyatikara tamArI jANamAM hovA chatAM te karmapariNAma rAjAvaDe saMsArI jIvanI pAse koipaNa sadgurunI sAthe rahela ApaNo vairI sadAgama lai javAne mATe zarUAta karI evuM saMbhaLAya che je ApaNane mULamAMthI ukheDaze. pachI te sadAgama kharekhara ApaNA kuLarUpI kaMdalIne mATe dAvAnaLanI jvALA samAna zrutidUtikAne saMsArI jIvanI pAse mokalaze. pachI moharAjAnA kuTuMbe huM kAro karyo ane badhAe kahyuM ke jo e pramANe che to paNa sarvathA kSobha na karavo kAraNa ke ame te rIte karazuM ke jethI A apAyanA mULabhUta te guru ja ahIM na AvI zake pachI teonA vacanathI AzvAsita karAyelA moharAjAe kahyuM ke he vatso! te pramANe ja karo ane mArA manoratho pUro pachI mohanA sainiko gayA ane te badhAe vicAra karIne AvatA evA gurunI sAme mahA-apazukano batAvyA. ziSyone bhaNAvavA AdinA avarodho UbhA karAyA. mastakanI pIDAdi rogo uttejita karAyA. vacce rAjavirodhAdi vighno UbhA karAyA. pachI AvatA evA guru baLAtkAre aTakAvAyA. ane A bAju kudaSTinI putrInA vacanathI dharmanA bAnAthI varuNe aneka mahApApo karyA. kyAreka mahA-ApattithI pIDAyo ane maraNe varuNano saMhAra karyo. pharI paNa parAMgamukha karI lai javAyo ane ekendriyAdimAM paribhramaNa karato anaMtakALa sudhI dhAraNa karAyo. pachI pharIpaNa manuSyakSetramAM vimalapura nagaramAM ramaNa nAmanA zreSThInA ghare saMsArIjIva sumitra nAmanA putrarUpe utpanna karAyo ane yauvanane prApta thayo. pachI koika vakhata moharAjAnuM sainya skhalanA kare e pahelAnA koipaNa vacagALAmAM saMyamarUpI lakSmIthI AliMgita, prazamarUpI AbharaNathI suzobhita, tapa tejathI ajeya, caMdra jevA mukharUpI kamaLanI saMpattithI bhavyajIvo rUpI bhamarAone sevanIya, sugaMdhI zIlarUpI vilepanathI vilipta, sadguNarUpI AbhUSaNathI sarvAMge bhUSita ane cAritra pratijJAmAM sthira, darzananA svIkAramAM sthira, mati ane zrutajJAnamAM pUrNatAne pAmelA sadAgamathI yukta evA guNajaladhi nAmanA sUri bahuzAla nAmanA udyAnanI bahAra karmapariNAma rAjAvaDe koipaNa rIte lavAyA. pachI zuddha siddhAMtanI zrutimAM utkaMThita-rAjAamAtya-zreSThI sArthavAha vagere sUrinI pAse Ave che. pachI jeTalAmAM sumitra paNa tyAM jAya 216 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teTalAmAM jaNAyo che A vyatikara jenAvaDe evo moharAjA "ra! ra. pakaDo pakaDo nahIMtara ApaNe badhA haNAyA chIe." e pramANe bolato saMbhramathI Ubho thaIne sumitrane rokavA mATe subhaTa samUhane mokale che te A pramANe ALasane dekhADe che, gRha-kuTuMba Adi rAganI mUDhatA svarUpa mohane mokale che. "A loko paNa potAne zuM samaje che?' e pramANe tiraskArane preraNA kare che. jAtyAdi (52) madane utsAhita kare che. narakAdi duHkhanA zravaNanA bhayane chUTo kare che, zokane chUTo mUke che. kudaSTinI dezanAthI utpanna thayelA ajJAnane vadhAre che. (vega Ape che.) gRha-hATa-kRSi-sevAnA viSayanA aMtarAyone dUra kare che. naTanA darzanAdi kutUhalone ughADe che, jugArAdi kIDAone paMpALe che A pramANe kilakilAvo karIne sarve paNa tyAM jaIne koIka divase gurunI pAse jatA sumitrane gaLAmAM pakaDIne haThathI rokIne dhAraNa karyo. pachI bIje divase guru paNa vihAra karI gayA. kyAreka sumitra paNa mRtyuno mahemAna banAvAyo ane ekendriyAdimAM anaMtakALa sudhI bhamAvAyo. pachI pharI paNa A manuSyomAM lavAyo ane koIpaNa rIte sadguru ane sadAgama e be paNa lavAyA. ALasa AdithI haNAyela A varAkaDAe te ja pramANe zrutinA saMgamane prApta na karyo. pachI pazcA--kha thayelo mithyAdarzana ane kudaSTinI putrI vaDe laI javAyo ane pharI paNa ekendriyAdimAM anaMtakALa sudhI dhAraNa karAyo. A pramANe anaMtakALa sudhI anaMtavAra ekendriyamAM dhAraNaM karAyo ane koIka vakhata A pharI paNa avaMti nAmanI nagarImAM gaMgadatta nAmanA gRhapatino siMdhudatta nAme putra thayo. bharayauvanane prApta thayo. te ja pramANe sadguru ane sadAgama e be lavAyA ane ALasane baLAtkArathI rokIne ALasa pAsethI karmapariNAma rAjAvaDe koIpaNa rIte sadguru ane samAgamanI pAse lavAyo pachI A hakIkata jANIne mahAciMtArUpI sAgaramAM DUbelo moharAjA vicAre che ane kahe che ke aho maMtrIsAmaMto! bhAthAmAM jeTalA bANo hatA teTalA meM choDyA hamaNAM te vairInI pAse zuM mokaluM? Ane zrutino saMgama thayelo jaNAya che. pachI jJAnAvaraNIya sAmaMte UbhA thaIne kahyuM ke deva A pramANe na bole kAraNa ke devanuM sainya anaMta che. bharelA samudramAMthI hajupaNa eka TIpuM paNa kheMcAyu nathI tethI himaNAM mArI putrI zUnyatAno tyAM avasara che. zUnyatAnA saMnidhAnamAM prApta karAyelo zrutino saMgama niSphaLa ja thAya che. tethI Ane Adeza karo. moharAjAe temaja karyuM ane zUnyatA tyAM gaI ane siMdhudattane sadguru ane sadAgamanA saMnidhanathI zrutino lAbha thayo. zrutitikAvaDe vistArIne mithyAdarzana ane kudaSTi putrInA doSo kahevAyA. samyagdarzananI putrInA guNonI prazaMsA karAi. mohanA mane kahyA. moharAjAnA sainyanA vilAsone jaNAvyA. cAritradharmanI kRpAnI saMpattio batAvI. cAritradharmanA sainyathI utpanna thayela sukhanA bhArane prakaTa karyo. paraMtu zUnyatAnI hAjarI hovAthI huM koNa chuM. A zrutitikA koNa che. ahIM zu kahevAya che eTaluM paNa siMdhudare na jANyuM. to pachI teNe kahelA vacananA arthanI vAta to dUra raho. pachI parSadA UbhI thaye chate koIke pUchayuM, are ! ahIM te zuM sAMbhaLyuM ? pachI siMdhudare kahyuM ke huM (52) jAti-kuLa-baLa-rUpa-tapa-aizvarya-zruta ane lAbha ema ATha prakAranA mada che. 217 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMI jANato nathI. pachI pachInA divasomAM paNa koipaNa mitranA AgrahathI A siMdhudatta gurUnI pAse gayo ane zrutino saMgama thayo. paraMtu bhAna vinAno hovAthI cAraNImAM pANI jema na Take tema tenA haiyAmAM kaMIpaNa TakyuM nahIM. pachI guru ane sadAgama baMne bIje gayA. pachI kudaSTi ane kudharmabuddhi e bee jANI tene bhAgavatAdinI pAse laI gaI tyAre tenA saMnidhAnamAM jaDatAne choDe che. tenuM karavuM sarva samaje che ane tenuM upadezeluM sarva Acare che ane mahApApane bheguM kare che. pharI paNa nIce UtarIne ekendriyAdimAM anaMtakALa dhAraNa karAyo. pachI koika vakhate karmarAjAe vicAryuM ke aho ! A varakaDo koIpaNa rIte cAritradharma sainyamAM praveza meLavato nathI kAraNa ke mArA bhAIo hajupaNa baLavAna che. ane teonI nirbaLatA jema thAya te rIte huM jANuM chuM paraMtu tema karAya chate teonA (mohAdinA) mahAna zarIrano apacaya thaze ane amArA zarIrathI teonuM zarIra juduM nathI. AthI teonA zarIranA kSayamAM paramArthathI to mArA ja zarIrano kSaya thaze tethI hamaNAM huM zuM karuM? athavA je meM svIkAryuM che tenuM pAlana karavA do je thavAnuM hoya te thAo. A ciMtAthI zuM? kAraNa ke - zarIramAM paNa utpanna karAyo che dAha jenA vaDe evA vaDavAnalano samudra tyAga karato nathI, kalaMkane karanAra evA sasalAne caMdramA choDato nathI kAraNa ke sajjano svIkArelAnuM pAlana karavA tatpara hoya che. 1 upakAranA utAvaLapaNAthI (upakAra karavAnA prasaMganI utAvaLanI pradhAnatA hoya tyAre) guNavAno potAne thatI hAnine gaNatA nathI kAraNa ke dIvAnI dIveTo potAnA zarIrane bALIne paNa prakAzane utpanna kare che. 2 je paNa cAritra dharmAdi mArA paNa kSayane mATe prayatna kare che eTale te paramavairIone zA mATe upakArI thavuM ? e pramANe vicAravuM ayogya che kAraNa ke upakArI vize athavA vItazleSI vize je dayApaNuM che to tyAM sarasAIpaNuM (caDiyAtApaNuM) zuM che ? jeNe ekAeka hAnIkAraka aparAdha karyo che tenA vize jenuM mana dayAvAnuM che te sajjanomAM agresara che. potAnI putrI lakSmInA apaharaNathI utpanna thayela vairane choDIne ane tenA parvata mardanane nahIM gaNIne samudra zaMkarane nivAsa Apyo kAraNa ke dhIra buddhivALAonuM vartana dveSa vinAnuM hoya che. athavA jo teo haMmezA mArA zubhapakSanuM poSaNa kare che ane teo ja vistAra pUrvaka sArI rIte amArA svarUpane jANe che ane teo ja mArI lokamAM sArI rIte prasiddhi kare che ane mArI prasiddhine traNa bhuvanamAM phelAve che nahIMtara mAruM nAma paNa koNa jANata? ane prasiddhinA atha puruSo evuM zuM che ke jene sahana karatA nathI? kAraNake aMdhakAra vaDe haMmezA khaMDana karAto caMdra gaganane choDato nathI kAraNa ke bIje vasanArAone ATalI prasiddhi kyAMthI hoya? karmarAjAe tenuM naMdana e pramANe nAma rAkhyuM ane yauvanane prApta thayo. e pramANe vicArIne vijayavardhana nagaramAM sulasa zreSThIne tyAM A saMsArI jIva kyAreka putrarUpe utpanna karAyo. pachI 218 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapariNAme najIkamAM AvIne yogya samaye chUpI rIte yathApravRttakaraNa nAmanuM khaga tene arpaNa karyuM ane kAnamAM kahyuM ke A khagathI potAnA vairI moharAjanA zarIranA kaMika nyUna sitteramAM bhAgane choDIne bAkInA sAdhika gaNosittera bhAgone tathA jJAnAvaraNIyadarzanAvaraNIya-vedanIya tathA aMtarAya A cAra sAmaMtonA paNa zarIranA kaMIka nyUna trIzamAM bhAgane choDIne bAkInA sAdhika ogaNatrIsa bhAgone e pramANe nAma gotra e be zatruonA paNa zarIranA kaMika nyUna vIzamAM bhAgane choDIne bAkInA sAdhika ogaNIza zarIranA bhAgono cheda kara. pachI ATalA pramANathI zarIra bhAgone nAza karIne nIcalI sthitimAM karAyelA zarIra vibhAgo vaDe samasta paNa tenuM sainya khaMDita ane harAveluM thaze. pachI nirAkula thayelo evo tuM sakaLasukhanA samUhanuM kAraNa evA samyagdarzana mahA-amAtyanA bhavananA dhArane joiza ane te dvAra nibiDa rAgadveSanI pariNati rU5 graMthi rUpI kapATathI baMdha che. te samyagdarzananA bhavana dvArane ughADavAmAM pharI paNa huM upAyane kahIza. tyAM sudhImAM hamaNAM meM je upadezya che tenuM tuM AcaraNa kara. pachI naMdane tema karyuM ane karmarAjAvaDe vijayavardhana nagaranA daravAjA para AvelA sahasAmravana udyAnamAM sadguru ane sadAgama be lavAyA ane teonI pAse naMdana laI javAyo ane tene sahAya karanArI dakSatA apAi. dakSatAnA bhayathI zUnyatA(jaDatA) nAzI gaI ane A bAju moharAjA mUrSita thaye chata, jJAnAvaraNIyAdi sAmaMto raDe chate, nAma ane gotra e be AkAnta karAve che te, rAgakesarI pramukha samasta sainya vilApa kare chate, koIka koIka rIte paNa potAne svastha karIne, Teko laIne, mithyAdarzana mahattama Ubho thayo, tevI sthitimAM rahelA samagrapaNa sainyane joyuM ane pachI pagathI mAMDIne mastaka sudhI kodhathI bharela mithyAdarzana mahattama azraddhAna nAmanA mahAduSTa cUrNane laine doDyo ane jaladI naMdana pAse pahoMcyo. sadguru ane sadAgama e be vaDe zuddha kRtinA mukhathI sarve paNa mohamithyAdarzanAdinA doSo naMdanane samyaka kahevAyA. cAritradharma ane samyagdarzanAdinA sarva paNa guNo batAvAyA ane dharmanA phaLa svarUpa svarga ane mokSa jaNAvAyA ane pApakarmonA phaLo svarUpa naraka vagere batAvAyA. pachI dakSatAnA prabhAvathI naMdane te sarva paNa jANyuM. ATalAmAM mithyAdarzane naMdanane jaladIthI azraddhAna nAmanuM mahAduSTa cUrNa ApyuM ane mahAduSTacUrNathI bhAvita thayelA naMdane vicAryuM ke aho! te moha mithyAdarzana vagere kyAM? ane A cAritradharma-sanda rzana vagere kyAM? pApInI sAthe ja te narakAdayo konA vaDe jovAyA che? dharmanA phaLa svarUpa svarga ane mokSamAMthI koNa AveluM che? tethI cAritradharma vagerenI A vAcALatA mahAsAhasa svarUpavALI che ema vicArIne pAse rahelA mohAdine dhImethI vAraMvAra kaheto A naMdana hAthatALI daIne haze che. pachI karmapariNAma AnA upara gusse thayo. mohAdi khuza thayA pharI paNa laThThA paTTA paripUrNazarIravALA thayA. pachI atiroSe bharAyelA mithyAdarzana vageree naMdanane gaLamAM pakaDIne pazcAt mukhI karI samyagdarzana mahA-amAtyanA bhavananA dvArathI pAcho vALyo pachI tenI pAse hajAro pApo karAvyA. pharI paNa ekendriyAdimAM laI javAyo ane anaMtakALa sudhI dhAraNa karAyo. . e pramANe kyAreka narakamAM, kyAreka saMkSipaMcendriya tiryaMca ane manuSyomAM, kyAreka devomAM, 219 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvokta vidhithI mohAdinuM khaMDana karIne A saMsArI jIva anaMtavAra kahevAyelA svarUpavALA samyagdarzana mahA-amAtyanA bhavananA dvAra para Avyo. paraMtu kyAreka azraddhAthI, kyAreka rAgAdinA vazathI, kyAreka krodhAdithI, kyAreka viSayonI AsaktiothI mahApApone upArjana karyA. dvAramAM praveza meLavyA vagara ja pharI paNa puSTa ane pUrNa thayelA mohAdithI te ja pramANe pAcho lai javAyo ane dareka veLAe anaMtakALa sudhI ekendriyAdimAM rahyo. ane A bAju manuSya kSetramAM malayapura nAmanuM nagara che ane tyAM indra nAmano rAjA che tenI vijayA nAmanI patnI che. kyAreka karmapariNAma rAjAvaDe te benA putrarUpe A saMsArIjIva utpanna karAyo ane tenuM vizvasena e pramANe nAma sthApita karAyuM. vRddhine pAmyo, kaLAo bhaNyo. yuvata jananA manane moha karanAra evA zreSTha yauvanane pAmyo ane te nagaramAM koika kumAronA vRndathI parivarelo, krIDA karato azokasuMdara nAmanA udyAnamAM gayo ane tyAM pharI paNa karmarAjAe sadguru ane samAgamane batAvyA ane teonA darzanathI viziSTatara vIrya samullasita thayuM. savizeSa karAyelI che tIkSNatA jenI evA karmarAjA pAsethI prApta karAyela pUrve kahevAyela khaDgavaDe pUrve kahevAyela chedathI adhikatara mohAdizatruone chedIne parivAra sahita kumAra askhalita paNe sadguru ane sadAgamanI pAse gayo ane vinaya sahita praNAma karIne ucita pradezamAM beTho ane sadAgamane kahIne guru sAthe teno zruti saMgama karAvAyo ane vizvasenanA kAnamAM lAgIne zrutivrUtikAe kahyuM. te A pramANe he bhadra! duSTa moharAjAnA mithyAdarzana nAmanA maMtrIe bhoLI buddhivALA tane bhavasAgaramAM bhamADyo che. kAraNa ke duSTabuddhivALo A kudRSTi patnInI sAthe potAnI putrIne dharmabuddhi rUpe jaNAvIne (kahIne) mokale che. tethI paramArthathI A mahApApabuddhi che. sarve varakaDA prANIone potAne vaza karIne traNa jagatamAM bhamADatI dharmanA bAnAthI mahApApo karAvIne atiraudra narakamAM pADe che ane pachI anaMta saMsAramAM bhamADe che ane pitA mithyAdarzana maMtrInI tathA mAtA kudRSTinI ghaNI sevA karAve che ane te be teonuM je kare che tenuM tane zuM kahevAya ?duSTa evA te baMne (mithyAdarzana ane kudRSTi) rAgAdi doSothI mukta guNanA svarUpavALA evA devo vize devabuddhi ane teja pramANe haMmezA dveSabhAvane utpanna kare che. niHspRha, dayALu, guNavAna evA guruone vize agurubuddhine sthApe che. dayA-dAna-kSamA-zIla -dhyAna-jJAnAdi svarUpa saddharmamAM haMmezA ghaNo dveSa karAve che ane jIvonA ghAta svarUpa adharmamAM ghaNo pakSapAta karAve che. pachI viparIta buddhivALA thayelA jIvo ghaNuM pApa bheguM karIne evuM koi duHkha nathI ke je teonA prasAdathI sahana na karatA hoya, pachI bhegAM thayelA badhA mohAdi duzmano vaDe tuM paNa ATalA anaMtakALa sudhI ghaNo kadarzita karAyo. vizeSathI ahIM tAro vairI, kuTuMbasahita, duSTabuddhivALo, te mithyAdarzana maMtrI duraMta anaMta duHkhane ApanAro che. tenI patnI kudaSTi tathA putrI kudharmabuddhi vaDe tuM pharI pharI duHkho vaDe evo baLAyo ke ahIM hajAra mukhavALo hoya to paNa te duHkhone koNa varNavI zake ? A pramANe zrutidUtikAnA vacano sAMbhaLIne cittamAM bhaya pAmela,zAMta thayela rAjaputra, gurune praNAma karIne sagANIthI bolyo. ajJAnathI haNAyuM che citta jenuM evA mArA vaDe he prabhu ! ATalA kALa sudhI pUrve kyAreya A kaMi na 220 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAyuM. te vairIo vaDe tamArA zaraNathI rahita karAyela rokaToka vagara duHkhonuM kSetra karAyela evA mAruM koNa zaraNa thaze ? guruvaDe preraNA karAyela zrutie tene pharIthI kahyuM ke he bhadra! mArAvaDe pUrve tane anaMtavAra nivedana karAyuM che.paraMtu kyAreka jaDatAthI, kyAreka azraddhAthI, kyAreka dveSathI, kyAreka mohathI, kyAreka luccAithI, kyAreka madathI kudRSTinI putrImAM gADha rAgathI AMdhaLA thayelA tArA vaDe anekavAra badhuM niSphaLa karAyuM. tethI ja hitabuddhithI tAre potAne hitakArI evuM mAruM vacana sAMbhaLavuM. pachI aMjali joDIne upayogapUrvaka A (vizvasena) sAMbhaLe che. pachI zrutie kahyuM ke cAritra dharmarAjA vaDe mUkAyela che rAjyano mahAbhAra jenA upara, sadguNa rUpI amRtano sAgara, sadAgamano sagobhAi,sadbodhano moTo bhAi, sarvajIvone hitakArI evo samyagadarzana nAmano sanmatrI che. smaraNa karAtuM che samyagdarzananuM adbhUtavIrya jenAvaDe evuM moharAjAnuM saMpUrNa sainya chedAyelA pAMkhavALA pakSInI jema tenA nAmathI paNa kaMpe che. jenA vaDe zatru, patnI ane saMtAnothI sahita evo duSTa mithyAdarzana vizeSathI anekavAra cUrNa karAyo che. samyagdarzana dharmarUpI mahelanuM satpITha (pAyo) che. mokSarUpI vRkSanuM mULa che, samagra guNo rUpI bhUminI pIThane UMcakanAra zeSanAga che. ahIM tevI koi samRddhi nathI, tevuM koi sukha nathI, tevuM koi sthAna nathI je tuSTa thayela sArI rIte Azrita karAyelo A samyagdarzana jIvone na Ape. tene rUpa-saubhAgya-Adi guNonI eka bhUmi evI dharmabuddhi e pramANe yathArthanAmanI lokamAM prasiddha thayelI putrI che. je cittamAM paNa dhAraNa karAyelI tarata ja jIvone sukhI kare che. amRtanI nadI evI tenI sAtheno saMgama niHsIma sukhane karanAro che. je jIvo te dharmabuddhine bhaje che teo ja tenA vaDe batAvAyelA samyagdarzana nAmanA mahAmaMtrIne jue che ane jovAyelo evo te moharUpI zatrusainyanA duHkhanA samUhathI trAsita karAyela che mana jeonuM evA sarvajIvonuM sadA rakSaNa karanAro thAya che. paNa je jIvone tenI putrI sAthe arthIpaNuM nathI teonuM rakSaNa to dUra raho paNa teo tene jotA paNa nathI. tethI jo tAre tenI sAthe arthIpaNuM hoya to he suMdara ! huM tane kaMika batAvuM chuM. jethI tane svasthatA thAya. A huM taiyAra thaine rahyo chuM, kRpA karIne samutsuka cittavALA mane te ahIM jaladI batAvAya. pachI tenI vizeSa yogyatAne jANIne sadAgama ane zrutinA mukhathI guruvaDe pharI paNa mohanA mahAcaraTa mithyAdarzana ane kudharmabuddhi AdinuM vaiguNya vistArapUrvaka tyAM sudhI varNana karAyuM ane tyAM sudhI zuddha dharmanA guNo batAvAyA jyAMsudhI AnI zuddhadharma karavAnI buddhi jAgrata thai. pachI saMvigna manavALA teNe kahyuM ke he bhagavan ! tamArA vaDe karAyela sadAgama zrutinA prasAdathI mane dharmabuddhinI prApti thai ane tenI prApti thayA pachI huM vicAruM chuM ke tamArA icchita evA dharmane ArAdhuM. kuSTi ane kudharmabuddhinA saMsargano tyAga karuM. tethI kRpA karIne potAnA dharma karavAnA upAyanA vidhine kaho. tethI gurue kahyuM ke he bhadra ! jo tane A dharmabuddhimAM sthira anurAga hoya to A dharmabuddhi ja amArA jevAne dharmakarmanA upAyonA vidhikathanamAM utsAhita kare che. tethI ahIM zuddhadharma karavAnI icchAvALAe teTalAmAM prathama ja bIjAnA, tyAgathI samyag mana-vacana ane kAyAthI, svAmIbhAvathI samyagdarzana nAmanA amAtyano svIkAra karavo joie. sarvaprakAre 221 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prayatnathI tenI malinatAnuM rakSaNa karavuM joie. pachI samyag ArAdhita A samyagdarzana ja tevI kRpA kare che jethI sarva paNa uttarottara guNanI saMprApti thAya che. pachI rAjaputre vicAryuM ke aho ! A samyagdarzana koi mahAprabhAvazALI che. AnuM nAma paNa suMdara che. paraMtu mAre tene pUrNa svarUpathI kevI rIte jovo athavA jANavo ityAdi rAjaputra vicAre chate 'A avasara che' e pramANe jANIne karmarAjAe tene vizuddhatara adhyavasAya rUpa apUrvakaraNa nAmanA dRDha ane tIkSNa kuhADAne arpaNa karyuM ane kAnamAM kaMika gupta ja vAta karI. pachI Ane pUrve kyAreya nahIM prApta karAyelo vIryavizeSa unnasita thayo. pachI A rAjaputre pUrve kahevAyela kuhADAthI baLAtkAre nibiDa rAga-dveSanI pariNati svarUpa gAMTharUpI mahAnagaranA be daravAjAne toDIne dareka samaye mohAdizatruone nirdaya rIte haNato samyagdarzana mahA amAtyanA zaradaRtunA caMdranA maMdira samAna ujjavaLa aMtaHkaraNa nAmanA mahAprAsAda rAjAnA AMgaNAnI bhUmimAM pahoMcyo ane pachI potAnI pratijJA pUrNa thavAthI khuza thayela karmarAjAe tene vizuddhatama adhyavasAya svarUpa anivRttikaraNa nAmano mahAvajadaMDa arpaNa karyo ane te mahAvrajadaMDa vaDe moharAjAnA putra dveSa gajendranA be putro anaMtAnubaMdhi krodha ane mAna tathA moharAjAnA putra rAgakesarInI putrI anaMtAnubaMdhi mAyA ane putra anaMtAnubaMdhi lobha ane mithyAdarzana duSTa amAtya A pAMceya paNa zatruo ghaNAM haNAtA hovA chatAM atikrodhI thayela prakRSTa duSTa cittavALA koipaNa rIte pIcho nahIM choDatA tevI rIte vizvasena kumAra vaDe haNAyA jevI rIte ciMgikA (capeTA?) ne ApatA prANa bAkI rahyA che evA teo nAzIne cittavRtti mahA-aTavInI aMdara mUrchita thayelA chUpAine rahyA. pachI pratibaMdhakanA abhAve rAjaputra aMtaHkaraNa nAmanA samyagdarzananA mahelamAM pahoMcyo ane tyAM aupazamika samyaktvanA rUpane dharanArA samyagdarzana nAmanA mahA-amAtyane joyo. pachI dAvAnaLathI baLAyela vRkSa jema puSkarAvartanA meghanI vRSTithI zAMta thAya, unALAmAM mAravADano musAphara jema mahAsarovaranA pANInA siMcanathI zAMta thAya, durjananA duSTa vacanothI saMtama sajjana jema amRtanA jharaNA jevA sajjananA vacananA saMgathI zAMta thAya, A janma dAritryathI upadruta (haNAyela) mahAdaridra jema ati ghaNAM dravyanA lAbhathI khuza thAya, ziziranA himanA pAtathI baLela kamaLanuM vana jema vasaMtaRRtunA saMyogathI vikasita thAya, lAMbA samayathI viprayukta atipriya patnInA virahathI saMtama jema ekAeka prAma thayela patnInA saMgamathI harSa pAme tema anAdikALanA virodhI mohAdi mahAduzmananA samUhathI utpanna thayela duHkhonA samUhathI baLelo rAjaputra, amRtanA pravAhanA saMgama jevI pratibhAvALA samyagdarzana mahA-amAtyanA darzanathI zItala thayo. (upazAMta thayo) pachI pUrve kahevAyeluM hovA chatAM paNa pharI pUchatA evA tene gurue vistArapUrvaka mohAdinuM svarUpa kahyuM ane moharAjA Avo che ema vAraMvAra oLakhANa karAvI. ane rAjaputrane zikSA ApavAmAM AvI. je A pramANe che - 'he bhadra ! yAvat jIva sudhI mAre A ja svAmI che bIjA nahIM" e pramANe devo vaDe paNa na calAvI zakAya evI dRDha pratijJA dhAraNa karavI. prANa jAya to paNa A svAmI na choDavo. zaMkA-kAMkSA-vicikitsA-parapAkhaMDI paricaya-parapAkhaMDI prazaMsA, parapAkhaMDIne annanuM dAna, parapAkhaMDIne pANI AdinuM dAna vagere prakAro sarvathA samyagdarzananI malinatAnA kAraNo che. 222 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAnuM hita icchanAre teno dUrathI tyAga karavo. nahIMtara A samyagdarzana je jarApaNa kaluSita thaze to pUrva pramANe A moha vagere baLavAna banaze. pachI pUrvanA apakRtyone yAda karatAM ghaNAM gusse thayelA dAMtathI kacakacAyela che hoTha jeoe evA teo gussA sahita gaLAmAM pakaDIne nizaMkapaNe kheMcI jaze ane potAne vaza karaze pachI nirdaya evA teo adhika pIDA karaze AthI he vatsa! duSTa evA AonA thoDA paNa avakAza (taka)nuM rakSaNa karavuM. pachI samagU ArAdhita evo A samyagdarzana mahA-amAtya samaye tArI yogyatAne jANIne namrajanane mahAvAtsalyavALo, sarvasukhanA samUhane ApanAra evA te cAritradharmamahAcakravatIne batAvaze ane gADha bhaktithI ArAdhana karAyela parituSTa thayela samyagdarzana potAnA zarIra svarUpa parama vallabha, jagatamAM gaurava samAna, mahAsAmrAjyane ApanAra zreSTha lakSaNothI yukta saMpUrNa sukhanI khANa samAna, samagra guNathI pUrNa evuM lakSmIgRhanA vAsakhaMDa samAna dezavirati ane sarvavirati nAmanI potAnI be putrI kamathI Apaze ane atinipuNa janane raMjanIya evI te be durArAdhya che. sarvathA te benA cittanA kAluSyane nahIM utpanna karato ane sevato evo tuM sukhanI paraMparAne anubhavato kamathI paraaizvarya zreSTha, niHsIma-anaMta sukhathI yukta, apratipAti, sakala tailokyanI upara nivRttipuranA paramezvarapaNAne pAmaze. pachI Ane samyaka sAMbhaLIne, kSaNathI svIkArIne karAyeluM che thAyopathamika samyakatva svarUpa bIjuM rUpa jenA vaDe evA samyagdarzanano sevaka thaIne prahaNamanavALo gurunA be pagane namIne, parivAra sahita vizvasenakumAra potAne ghare gayo. pachI gurunA vacanone yAda karato ane gurue batAvelI vidhithI samyagdarzananI sevAne karato evo A divasone pasAra kare che. pachI karmapariNAme vicAryuM ke aho ! meM mArI pratijJAnuM lagabhaga pAlana karyuM che. mArI ciMtA lagabhaga cAlI gaI che ke je A samyagdarzanane maLyo (pAyo). have pachI jo mArA bhAIo AnI upara ghaNAM gusse thAya to paNa Ano saMsAra apAIpudgala parAvarta ja che. kAraNa ke pachIthI cAritradharmanA sainyanI prauDha sahAyane laine nivRtti purI paramezvarane avazya prApta karaze. * pachI koIka vakhata Ano pitA maraNa pAmyo tyAre, rAjA thayelo vizvasena kumAra rAjyanuM pAlana kare che ane koIka vakhata nirAnaMda, bhaMgAyuM che abhimAna jenuM, ghaNuM karIne tyAga karAyo che vyApAra jenA vaDe evA potAnA pakSane joine gusse thayela atyaMta kopane vahana karato, moharAjAno moTo putra rAga kesarI potAnuM kudaSTi rAgasvarUpa karIne mAtA-pitAne namIne, potAnA sthAnamAMthI nIkaLyo ane vizvasena rAjAnI pAse pahoMcyo ane chidrone jeto rahe ' pachI koIka vakhata rAjAnA samyakatvanA svIkArane sAMbhaLIne pUrvaparicita hovAthI, ISyasahita, zikhAyelA che aneka duSTa vidyA maMtrono samUha jenA vaDe, ghaNAM phUTa-kapaTamAM kuzaLa evo vizvabhUti nAmano tridaMDI bahAra udyAnamAM Avyo ane tenA vaDe ajJAna tapathI vidyAmaMtrAdi kUTothI AkarSita karAyela prAyaH sarva paNa nagaraloka tyAM Ave che paNa samyakatvanA mAlinyanA bhayathI rAjA kyAreya paNa Avato nathI. pachI tridaMDI vaDe koInI paNa mAraphata A pramANe rAjAne kahevaDAvAyuM ke - zuM tArA pUrva paricayano ahIM ja aMta AvI gayo ? ke jethI 223 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekavAra paNa darzana nathI karato. zuM ATalA darzana mAtrathI tAruM kaMI bagaDI javAnuM che? pachI pUrvanA dAkSiNyathI ane tenA AgrahathI rAjA tridaMDInI pAse gayo ane tridaMDIe mahAAkarSita kare tevA vidyA-maMtro ane kautukonA prayogo batAvyA. pachI potAnA avasara jANIne kudaSTi rAgavaDe rAjA adhiSThita karAyo (bhAvita karAyo). kudaSTinA saMnidhAnathI rAjA tridaMDI vaDe kaMikapaNa khuza karAyo ane bIjA divase AvelA rAjAne bIjA bIjA apUrva kautuko batAvyA tathA rAjA ane parijanane mAdaLIyA bAMdhe che ane rakSA kare che ane ghaNAM vizvAsone (53) tyAM sudhI pUre che ke jyAM sudhI kudaSTi rAganA rUpane dhAraNa karanAra rAgakesarI vaDe A rAjA evo bhAvita karAyo ke jethI samyagdarzanathI virakta thayelA sakalajananI samakSa A pramANe bole che ke A zvetAMbara sAdhuo kaMIpaNa jANatA nathI jyAre A tridaMDI bhagavAnane paracA batAvanAruM jJAna pratyakSa che ane pachI samyagdarzane vicAryuM ke aho ! kudaSTirAga-sneharAga-viSayarAga rUpa traNa rAgomAMthI prathamanA kudaSTi rAgane dharanAro rAgakesarI ahIM Avyo che ane rogIone (nabaLAone) prAyaH tAva hoya che tema rAga kesarInI hAjarImAM prAyaH ajJAna hAjara hoya che. tAvanI jema badhAne A bIjo ajJAna caraTa hAjara che, to tyAM zuM vAta karIe ? ane A pApIonI saMgata evI hoya che ke jyAM eka pApI hoya tyAM prakaTa ke gusarUpe bIjA mohakrodha-mAna vagere sarve paNa Ave ja che. tethI have pachI A vizvasena rAjAnI sAthe amArI sobata kalyANakArI nathI e pramANe vicArIne samagdarzana jaladIthI adazya thayo ane teja kSaNe kyAMyathI paNa pragaTa thaIne prApta thayo che abhyadaya jene evo mithyAdarzana pravezyo. pachI gusse thayela mithyAdarzane tene gaLAmAM pakaDIne bIjA bIjA maMtra-taMtra-kTavidyA-AdimAM kuzala, ajJAna kaSTa karanArAonI pAse laI gayo. pachI pharI paNa dharmanA nAnAthI karAyA che mahApApo jenAvaDe evo vizvasena rAjA maraNavaDe saMhAra karAyelo te sarvamohAdi zatruo vaDe bhegA thaIne te ja pramANe ekendriyamAM laI javAyo ane ekendriyamAM ja atiduHkhI ghaNAM kALasudhI dhAraNa karAyo. pachI koIka vakhata pharI paNa karmarAjA vaDe manuSyakSetramAM dhanadatta zreSThInA ghare subhaga nAme tenA putrarUpe utpanna karAyo ane yauvanane abhimukha thayela ane sadguru ane sadAgama benuM saMvidhAna batAvAyuM. pachI teNe keTalAka varSo sudhI samyagdarzananI sevA karI ane koIka vakhata paraNelA evA Ane putra thayo pachI avasarane jANIne bIjA sneharAganA rUpane dhAraNa karanArA rAgakesarI vaDe pharIthI paNa AvIne adhiSThita karAyo ane pachI rAgakesarInA saMnidhAnathI teTalAmAM Ano mAtA uparano sneha pramANathI adhika thayo, pitAne vize Ane prItiyoga alaukika thayo, bhAIo vize adhika rAga thayo, baheno vize adhika rAga thayo ane parijanane vize lokamAM vismaya karanAra prema thayo. vadhAre zuM? bahArathI Avyo hoya ane gharanA dAsI Adi manuSyane paNa na jue tyAre saMbhrAnta thayelo pUche che ke amuka kyAM gayo? pachI bhUkhAdine gaNakAryA vinA tenI tapAsa kare che ane tenI khabara maLe pachI zAMtine pAme che ane putra vize Ano je rAga thayo che tenuM zuM kahevuM? te A pramANe - | (53) camatkAro batAvIne vizvAsamAM laI potAnA darzanamAM rAgI kare che. 224 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAlyakALathI mAMDIne potAnA khoLAmAM le che. chAtInI sAthe gADha AliMgana kare che. nAkanA zleSmathI kharaDAyela, ghaNI mAkhIothI baNabaNatA tenA mukhane vAraMvAra cuMbana kare che ane tenuM zarIra lALa, maLa, mUtrathI kharaDAya che tene jAte ja sApha kare che ane chokarAne keDamAM laIne be rasta, traNa raste, cAra raste bhame che. gAMDAnI jema lokonA upahAsane gaNato nathI. chokarAnI ALapaMpALamAM lAgelo divase bhojana karato nathI ane putranI sAra saMbhALanI vyagratAthI rAtre sArI rIte UMghI zakato nathI. te thoDo moTo thayo tyAre bhAjanamAMthI snigdha, madhura, khAdya, peya sarvene grahaNa karI te ja (putraja) bhakSaNa kare che. pitAne kaMi khAvA deto nathI. putra bhaNavA jAya tyAre lekhazALAmAM subhaga paNa putranI sAthe jAya che. pote pAse rahIne tene bhaNAve che ane jAte putranA zarIranuM koI kAraNa upasthita thAya to haMmezA ja tenA upara hAjara rahe che, aneka vaidyone bolAve che. vividha auSadhonA prayogo kare che. AdarathI jyotiSa bhuvA-maMtra-taMtra vidyAne jANanArAone bolAvI lAve che ane teonI pAse seMkaDo maMtra taMtranA prayoga karAve che. jyAM sudhI tene sAruM na thAya tyAM sudhI dInatAne prApta thayelo - "ame haNAyA (marI gayA) na jANe chokarAnuM zuM thaze ?' ItyAdi zoka kare che. putra magAdino ukALo na pIe tyAre pote svayaM laMghaNa kare che, zayAmAM paNa haMmezA jAgato ja rahe che. snehathI mUDha thayuM che mana jenuM evA teNe yauvanane abhimukha thayelA putrane paraNAvyo ane dukAne besADyo. pAse rahIne sarva paNa vaNika kaLA zIkhavADI ane dhanadatta zrejhI maraNa pAme chate subhage potAnA putrane jamInamAM dATeluM ane vyApArAdimAM raheluM sarva paNa dhana arpaNa karyuM ane gharano sarva kArabhAra putrane soMpyo ane pote nizciMta (javAbadArI rahIta) thayo. A pramANe putranI sAra saMbhALamAM mUDha thayuM che mana jenuM evo subhaga devone bhUlyo. gurunA darzana mAtra paNa na karyA. gurunA vacano tenA cittamAMthI bhuMsAI gayA. gurunA vacanone bolatA sAdharmiko AnaMdane ApatA nathI. upadezadAtA ziSTajano prItine utpanna karatA nathI. dharmakathA vairiNI jevI lAge che. samagdarzananA nAma mAtrathI paNa Aje pIDA upaje che. pachI sneharAganA rUpane dhAraNa karanArA rAgakezarInA tevA tevA prakAranA vilAsane jANIne samyagdarzana adazya thayo. kuTuMba ane anucara sahita mithyAdarzane praveza karyo. caDhatI pAmela mithyAdarzane subhagane vazamAM lIdho. prauDhatAne prApta thayelA ane varcasvane dharanArA putre strInA kahevAthI eka ja sapATe pUrve karelA sarva upakArono nAza karIne "tuM amane haMmezA ugane karanAro che, sarva anarthanuM mULa che, eka kSaNa sukhe rahevA deto nathI.' ityAdi doSajALane UbhI karIne subhagane gharamAMthI kADhI nAkhyo ane mithyAdarzanathI bhAvita sadharmabuddhithI vimukta dareka ghare koLIyA ane ghuMTaDAdinI yAcanA karato, ati duHkhI, dIna, mana, vacana ane kAyAthI upArjana karAyA che ghaNAM pApo jenA vaDe evo subhaga teja rIte (pUrvanI jema) ekendriyamAM laI javAyo ane ghaNA kALa sudhI dhAraNa karAyo. ane pharI koIka vakhata manuSyomAM lavAyelo siMha nAmano gRhapatino putra thayo ane pharI tyAM samagdarzanano saMga thayo ane ghaNAM divaso tenI sevA karI ane koika vakhata bhara yauvanano samaya jANIne, trIjA viSayaroganA rUpane dharanAro rAgakesarI teno uparI thaIne rahyo. rAgakesarInA 225 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMnidhanathI A siMha madhura-gIta-veNu-vINAdinA nAdamAM mUccha pAme che. strIonA rUpamAM atizaya mohita thAya che. sugaMdhI gaMdhomAM Asakta thAya che, madhurAdi rasomAM lobhAya che. mRdu spezomAM rAgI karAya che ane strIne vize teno je anarAga che tenI zuM vAta karavI ? te A pramANe - potAnI strImAM rAgI thayuM che mana jenuM evA siMhe mAtApitAne gharamAMthI bahAra kADhyA. bahenAdi je bAkInuM kuTuMba che tene dUrathI kADhyuM. mArI strI je bole che te ja sAcuM che ane je kare che te ja hitakArI che bAkInuM sarva asatya ane ahita che' e pramANe mAnato eka . patnInA zaraNe rahyo. pachI varcasvane pAmelI patnIe paNa pahelAnAM sarvadAsI Adi parijanane rajA ApI ane potAnA tAbAmAM rahe evA bIjA dAsa-dAsI parivArane rAkhyo. pachI vyAkulatA vinAnI dararoja sugaMdhI pANIthI zarIranuM prakSAlana kare che, sugaMdhI vilepanothI vilepana kare che ane kiMmatI vastro dhAraNa kare che. AbharaNothI ghaNI zaNagAre che. je rUce tevuM khAya che, jene ThIka lAge tene ja Ape che. potAnA Icchita jAra puruSonI sAthe kIDA kare che to paNa mAyAthI vinayavALA vacanonI racanAthI patine khuza rAkhe che jethI siMha paNa tene ja satI, satya, pavitra, zIlavatI, hitakArI ane devI mAne che. pachI koIka divase parIkSA mATe strIe kaMika khoTA doSane utpanna karIne paganI penIthI patine mAthAmAM mAryuM. pachI te strInA ja paganI caMpIne karato siMha bole che ke he priyA ! mArA vaDe jaNAyuM ke tAruM kaMIpaNa kapaTa ke juThANuM jaNAtuM nathI tethI AjathI mAMDIne tevA prakAranuM kaMipaNa nahIM karuM athavA je huM tema karuM to tuM gozISa caMdananA rasathI paNa adhika zItala potAnA paganA prahArathI mane kevI rIte sukha Ape ? pachI teNe vicAryuM ke A varAkaDo mAro dAsa che. to pachI huM bahAra zA mATe bhamuM chuM ? gharamAM ja koI potAne icchita evA jArane laI AvuM. pachI bIje divase rAtre gharanA AMgaNAmAM koIka abhISTa yuvAna puruSane rAkhIne patine kahyuM ke svargathI mAtA-pitA saMbaMdhI koI manuSya daravAjA para Avela che ane te mArI sAthe khAnagImAM kaMika kahevAne icche che ane AnI sAthe tamane pUchayA vinA kaMIpaNa vAta nahIM karuM kAraNa ke loka paragharanI ciMtA (paMcAta) karanAro hoya che. AvatI kAle bIjI koI saMbhAvanA karaze. huM jevI chuM tevI tame ja jANo cho. tethI te vize vadhAre zuM kahevuM? pachI siMhe kahyuM ke he priyA ! tAre Ama na bolavuM. zuM tArA vize paNa kaMIpaNa vikalpa saMbhave? huM bIjA jevo nathI jethI lokonuM sAMbhaLIne manamAM rAkhIne potAnA gharane bhAMguM. tethI tuM jA ane te je kahe tene sAMbhaLI ane tAre tenuM evI rIte sanmAna karavuM jethI ApaNA mAtA pitA prasanna thAya. pachI te gaI. tenI sAthe icchA mujaba kIDA karI. pachI patine prathama e kahyuM ke tame amArI (mAtA-pitAnI) bhakitane nathI karatA e pramANe doSo jaNAvIne teNe mArI kadarthanA karI tethI pachI meM bhakita ane vinayathI tene te pramANe khuza karyo jethI tamArA mAtApitAne suprasanna karaze ane mAtApitAnA bIjA ghaNAM prayojano laine teno mANasa ahIM Avela che tethI meM tene nimaMtraNa karyuM che ke jyAM sudhI tuM ahIM rahe tyAM sudhI tAre amAre ghare bhojana karavuM. pachI siMhe kahyuM ke teM sAruM karyuM. tAre tene uttama prakAranA bhojanothI jamADavo pachI zAli-cokhA-dALa-zAlanakalApasI tathA 226 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghebarAdithI A te jAra puruSane poSe che ane dararoja kIDA kare che ane patine kyAreka kuMkuma jevA lAla sukelA puSpo, koIka vakhate bIjoru-dADima-phaLAdika kAMIpaNa apUrvavastu Ape che ane kahe che ke sarva ApattiomAM (kaparA saMyogomAM) mArAvaDe bhaktithI khuza karAyelA, rajuAta karAyelA evA tArA mAtApitA aMtara (guma-adazya) hAthathI Ape che. pachI A UThIne teone bhaktithI sASTAMga praNAma kare che ane zeSAdikane mastaka para caDhAve che ane jo koI kahe ke "tArI patnI kevI duHzIla che' tyAre kahe che ke huM jANuM chuM. AthI ja mArI priyAe prathamathI ja mane sarva jaNAvyuM che. e pramANe koIne javAba Apato nathI. pachI koIka divase bIjAnI ghaNI ciMtA karanAre Ane kahyuM ke je tArA ghare roja bhojana kare che tene huM batAvuM, tuM ahIM Ave ane pachI A tene ghare gayo. potAnA gharamAM beThelA tene (jArane) joyo. pachI tyAMthI AvIne sarva paNa yathAvat kahIne puchayuM ke he priyA ! A zuM che ? pachI strIe kahyuM ke tuM paNa bIjAnA gharane bhAMganArA lokanA vacanamAM lAgyo? tethI kyA manorathone meLavIza? tuM ghaNAM rUpa-AkRti AdithI sarakhAne joIza, pachI mArI samAna paNa koIkane joine AliMgana karatA tuM tAruM rakSaNa karaje, nahIMtara kyAMya anarthamAM paDIza. ityAdi vacanothI tenI tarjanA karIne potAne krodhI batAvIne bhojana mATe ghare Avato jAra puruSa tenA vaDe niSedha karAyo. have potAne ghare ghaNuM dUdha ApanArI uttama bheMsa hatI. tethI koika divase siMhanI patnI vaDe te jAra puruSa vaDe haraNa karIne koIka gupta pradezamAM rakhAI. pachI siMhe patnIne kahyuM ke he priyA ! ApaNI bheMsa dekhAtI nathI. strIe kahyuM ke huM zuM karuM ? pachI te prasaMgathI duHkhI thayelo A bheMsane sarvatra tapAsa kare che to paNa kyAMyathI bheMsanI bhALa maLatI nathI. pachI ghare pAcho AvIne moTo nisAso nAkhIne beThelo kahe che ke he priyA ! A pRthvI para kyAMya na maLe tevI bheMsa gai. pachI teNIe kahyuM ke jevI tArI pitRbhakti che tevI pitRbhaktithI haju paNa kaMika dhana jaze. pachI jaladIthI UThIne siMha tenA pagamAM paDIne kahyuM ke jema tuM kahe che te temaja che. lokoktiothI ame paNa mAtA-pitAnI avajJA karI. tethI hamaNAM teonI evA prakAranI ArAdhanA karI jethI pharI paNa ApaNA para prasanna thAya. tethI A (patnI) gusse thaI. he mAtA ! kyAMya paNa puruSa nathI tethI tuM pAchI jA. e pramANe AkSepa sahita bolatI caraNanA prahArothI pharI pharI haNIne tenuM mukha pAchuM pherave che. pachI tenA be pagamAM mastakane daDha mUkI ati AgrahathI tene vaLagIne rahyuM chate strIe kahyuM ke tArA mAtApitAnI huM pharIthI ArAdhanA karIza ane pharI teo tArA para kRpA karaze paraMtu pharI paNa tuM A pArakA gharanI paMcAtamAM paMDita evA lokonA vacanone manamAM laiza? pachI teNe kahyuM ke "A janmamAM AvuM nahIM thAya.' zuM huM ATaluM paNa zIkhyo nathI ? pachI ANe Ane vazamAM rAkhIne pravara bali banAvyo. sugaMdhIkulo caDhAvAyA ane mAtApitAnI pUjA karI, sugaMdhI dhUpane tyAM sudhI uvekhyo jyAM rAtrIno prathama pahora pUrNa thayA pachI te puruSane bolAvIne patine nivedana karyuM ke mAtApitA saMbaMdhI manuSya tyAM AvIne rahyo che. pachI teNe kahyuM ke tuM tyAM jA ane tenA vacanane sAMbhaLa,tenI udAra bhaktine kara. vadhAre zuM ? je rIte sarva sAruM thAya tema kara. pachI A gaI ane pUrvanI jema ja pravRtti karI ane prabhAte priyatamane kahyuM ke ghaNAM prakAranI mAnatAothI 227 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtA pitA khuza karAyA che. Aje kyAMyathI paNa bheMsa Avaze ane bIjuM paNa tAruM sarva kuzaLa karaze. pachI rAtrInA aMdhakArano samUha prasare chate daravAje raNakAra karatI bheMsa dAkhala thaI ane siMha khuza thayo. ghaNo vizvAsa beTho ane patnI vize ati anurAgI thayo. ane mAnatAone kahIne teNIe patinuM ziromuMDana vagere karAvyuM. A pramANe viSama rAgarUpane dharanAra rAgakesarIvaDe vaza karIne samarpita karAyelo A taNI vaDe evI rIte viDaMbita karAyo jethI sarvapaNa devaguru-Adine choDIne patnImAM eka cittavALo thayo. kyAreka koI vaDe kahevAyo ke are ! te samyagdarzananI ArAdhanA karavAnI pratijJA karI che tenuM hamaNAM zuM thayuM ? pachI siMhe A pramANe uddhatAIthI kahyuM ke A priyAne vize ja nizcitathI samyagdarzana che ane bIjuM koIpaNa samyagdarzana che te dhUvaDe kalpAyeluM che e pramANe bole chate rAgakesarIthI vyApta evA tene joIne teja rIte samyagdarzana cAlI gayo ane mithyAdarzana dAkhala thayo. pachI maraNa vaDe haraNa karAyelo A siMha ekendriyAdimAM laI javAyo ane temAM ghaNA kALa sudhI dhAraNa karAyo. ane koIka vakhata manuSyakSetramAM pharI paNa jinadAsa zeThanI putrI rUpe utpanna thayo. tenuM nAma jinazrI e pramANe rakhAyuM ane jinadAsanuM bALathI mAMDIne vRddha sudhInuM sarva kuTuMba samyagdarzanane pAmeluM ja che. pachI jinazrI paNa te ja rIte samyagdarzanamAM otaprota thaI ane A bhogapura nivAsI vimalazreSThI sAthe paraNAvAI. te paNa zrAvaka hovAthI tenA ghare paNa jinazrI jinadharmanI ArAdhanA kare che. devone vAMde che, guruone namaskAra kare che, tenI pAse dharmane sAMbhaLe che ane tene putro thayA ane gharanuM vaDIlapaNuM prApta thayuM ane teno moTo putra dhanazrI nAmanI sArthavAhanI putrIne paraNyo. ane A bAju draSagajendra moharAjane kahyuM ke atyAra sudhI mArA moTAbhAI rAgakesarIe pitAnA manane saMtoSa pamADyo paNa hamaNAM tenA nAnAbhAIne A vArAnI prApti thaI che e pramANe pitAne praNAma karIne ISyasahita jinazrInI pAse gayo ane dveSa gajendranA saMnidhAnathI tenI dhanazrI nAmanI putravadhU para mahAna Sa utpanna thayo pachI tene jovA mAtrathI paNa A baLe che, saraLatAthI kaMipaNa AlApane karatI nathI. tenA bhAjanamAM kaMipaNa pIrasatI nathI. kAraNa vinA Akozone karatI kaDachI AdithI mastakamAM mAre che, tenA sarva kAryomAM dUSaNa kADhe che, tenA hAthathI bhikSukamAtrane bhikSAne apAvatI nathI. vATakAdi pAtrane hAthathI aDakavA detI nathI ane kyAMya paNa thoDI paNa moTAIne ApatI nathI. (aucityane karatI nathI) ane te putravadhU evo koipaNa vinaya nathI je AnA vize na karatI hoya. pUrNa paramabhaktithI enA be paganuM prakSAlana kare che ane A paganI penInA prahArathI mArIne tenI tarjanA kare che, zarIrane dabAvatI hoya tyAre be hAthathI choDAve che, pIrasavAdi mATe najIkamAM rahelI hoya to teno tiraskAra kare che. Ano kyAreya paNa kaMipaNa utkarSa na thAya eTale kSaNa paNa gharane choDatI nathI, devone vAMdatI nathI, gurunA darzana karatI nathI, manathI paNa dharmane vicAratI nathI. phakta pUrve paNa kyAreka DhAMkaNAdi bhAMgI gayuM hoya ke na bhAMgyuM hoya to paNa koika khoTA aparAdhane utpanna karIne darekanI pAse gANA gAtI ane te ja zuddha svabhAvavALI putravadhUne Akroza karatI dveSa rUpI agnithI aMtaramAM baLatI rahe che. pachI tenuM A sarva svarUpa sarva parijanathI sahita 228 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimala zreSThIe jANyuM ane samasta nagaranA lokoe jANyuM. pachI jo koipaNa kaMipaNa zikhAmaNa Ape tyAre tenI upara adhikatara gusso kare che ane pachI jyAM sudhI sarve paNa parijane ane samyagdarzane teno tyAga na karyo tyAM sudhI vAraMvAra dveSarUpI agnithI baLatI rahI. pachI mithyAdarzana ane zeSa mohanuM sainya zaMkA vinA adhiSThita thayuM. ane koIka vakhata TreSamAM tanmaya bane che tyAre koIpaNa maharbika ziSTa puruSa vimalazreSThInI pAse Ave che ane tenA gharamAM beThelA teNe maunane bhajanArI putravadhUne gADha Akroza karatI jinazrIne joI. pachI teNe kahyuM ke he mahAbhAga ! tuM phogaTa A pramANe kema kheda pAme che? kAraNa ke A ghara konI mAlikInuM che ? ane A lakSmI konI sAthe javAnI che ? keTalAka divasone aMte tuM nahIM hoya ane A ghara nahIM hoya ane A lakSmI nahIM hoya ane tArI putravadhU sArA svabhAvavALI jaNAya che tethI Ane nirarthaka kema saMtApe che ? ane AvatIkAle paNa ghara putravadhUne AdhIna thaze ItyAdi tenA vaDe kahevAya chate A (jinazrI) te ziSTa para mahAdveSane pAmI, paraMtu tenA vize tenuM kAMI cAlyuM nahIM. pachI have ! mAyAvinI ! duSTA ! tArAvaDe kAMIpaNa saMketa karIne A subhASita bolanAro mArI pAse lavAyo che e pramANe ApapUrvaka bolatI, pAse rahelI tINa zAka sudhAravAnI chUrIne laIne te mahAduSTA dhanazrI putravadhU tarapha doDI, pachI pakaDIne tene nIce pADI tene haNavAnI IcchAthI tenI chAtI para caDhI beThI. pachI hAhAMrava karato sarva paNa parijana doDyo pachI atizaya krodhI jinazrIe parijanane haNavAnI zarUAta karI. parijana paNa jeTalAmAM paganI pAnI-DhephA-lAkaDI AdithI haNavAnI zarUAta karI teTalAmAM jinazrIe dhanazrI putravadhUne mArI nAkhI ane jinazrI paNa samasta parivAra vaDe marAI. ane A anyAyane joIne vimalazreSThIe kuTuMba sahita dIkSA lIdhI ane jinazrIno jIva narakamAM jaIne pharI matsya ane ekendriyAdimAM ati duHkhI thayelo ghaNo kALa saMsAramAM bhamyo. . ane koIka vakhata manuSyomAM javalanazikha nAmano dhanavAna brAhmaNa thayo. pachI sAdhu ane zrAvakanA saMsargathI kyAMkathI te bhavamAM paNa samyakatvano lAbha thayo. ghaNAM divaso sudhI jinadharmanuM pAlana karyuM ane koIka vakhata moharAjAe tenI pAse nirdhanatAne mokalI ane tenI sAthe tenI sahacAriNI daridratA AvI ane te be vaDe satata AliMgita karAyelA jvalanazikhe koIka paNa chevaTanA gAmano Azraya karyo. pachI AjIvikAno koI upAya nahIM hovAthI svayaM ja haLane hAMke che. ane A bAju jenuM bIju nAma vaizvAnara che evA Sa gajendranA moTA putra anaMtAnubaMdhI koThe draSagajendrane jaNAvyuM ke he tAta! pUrve paNa javalanazipanI pAse hato paNa vacce te vairI samyagdarzana AvIne rahyo. teNe amane dUra karyA. paNa hamaNAM tyAM javAno avasara varte che. tethI tame ArAma karo ane mane hamaNAM javAno Adeza karo. huM hamaNAM mAruM vIrya phoravIza. pitAnI kRpAthI te sthAnathI potAnA vairIne bahAra kADhIza pachI pitAvaTe rajA apAyela anaMtAnubaMdhI koI javalanazipanI pAse Avyo ane tenA saMnidhAnathI A paNa yathArthanAmavALo thayo. namratAthI kahevAyuM hoya to paNa gusse thAya che anaparAdhIpara ghaNo gusse thAya che. alpa 229 Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparAdhamAM paNa dAMtane kacakacAvato UThIne patnIne gADha bAMdhe che ane mAre che, koI choDAve to paNa choDato nathI. bALakone paNa gunA vinA mAre ane bAMdhe che ane pitAnI AmAnyA rAkhato nathI, mAtAne dAda deto nathI, bhAiono vicAra karato nathI, ziNone jeto nathI. guru ane vaDIlono vicAra karato nathI paraMtu eka vaizvAnara thayelo, baddha bhUkuTIvALo pagathI mAthA sudhI lAlacoLa thayelo, UgatA sUryanA kiraNa jevI lAla AMkhavALo, kapAyelA pAMdaDAnI jema dhrujato, gaLatA parasevAnA biMduvALo, bolavAnA bhAna vinAno evo te nimitta vinA paNa badhAnI sAme asamaMjasane bole che. pachI teno hAtha bahu pracaMDa hovAthI khapparo e pramANe tenuM nAma prasiddha thayuM ane avajJAthI vANImAtrathI paNa tenI sAthe koI vAta karatuM nathI. ane koIka vakhata A mATInA DhephAnA kAMThAvALA caNAnA khetaramAM haLathI kheDe che ane tyAM haLamAM joDelo gaLiyo (54) baLada yuvAna ane puSTa zarIravALo hovA chatAM cAlato nathI tyAre ati gusse thayelo A brAhmaNa paroNAthI tene mAre che to paNa nahIM cAlavAthI peTa ane paganI vacce baMne jaMghAmAM, baMne khuranI pAchaLa, baMne bAjunA peTamAM, bAhu pradezamAM kAMdhapera ane DokamAM Ara (55) ne bhoMke che, pachI gaLiyo jIbhane kADhIne besI gayo ane baLada beThe chate A brAhmaNa gADhatara kodhathI dAMtAvALA gADAmAM bAMdhIne tenA pUMchaDAne maraDe che ane moTA DhephAothI tene tyAM sudhI mAre che jyAM sudhI pRthvI upara lAMbo thayelo A baLada prANothI mukAyo to paNa brAhmaNano krodharUpI agni zAMta na thayo ane tethI A adhikAra prajvale che. pachI mahAkrodhathI AMdhaLo thayela, hRdayamAM utpanna thayo che saMgharSa jene evo te sarvathA samagdarzana ane prANothI mukAyo ane pachI mithyAdarzanAdi mohanA sainya tene gaLAmAM pakaDI ane ghora narakamAM nAkhyo pachI mahAduHkhathI duHkhI thayelo ghaNA kALa sudhI saMsAramAM bhamAvAyo. ane koIka vakhata samyagdaSTi dhanaMjaya mahArAjanI samagra aMtaHpuramAM pradhAna paramazrAvikA evI rukimaNI nAmanI strIne vize kubera nAme putra rUpe utpanna karAyo. te bhavamAM paNa zrAvaka kuLamAM utpanna thavAthI Ane samyagdarzananI prApti thaI. prajJAnA utkarSathI A jaladIthI kaLAone bhaNyo ane sarva strIone ramaNIya evA bharayauvanane prApta karyuM. ane A bAju viSama pallIvanamAM rahelo, dhanaMjaya rAjAnA pUrvajothI paNa asAdhita vyAgha nAme pallIpati hato ane te killAnA AdhAre haMmezA dhanaMjaya rAjAnA cheDAnA dezone lUMTe che ane te samaye koI eka deza ghaNo upadrava karAyo tethI kubera kumAre tenA upara caDhAI karI ane bhAgyayogathI koIka rIte pallIpati pakaDAyo ane teno nigraha karyo ane jAte te killAne vaza karyo ane pachI A (kuberakumAra) gItomAM gavAya che. pAThomAM pATha karAya che, baMdivRndo vaDe stavanA karAya che, Azrito vaDe prazaMsA karAya che. pachI avasara jANIne pitAne jaNAvIne vaizvAnarano sagobhAI jenuM bIju nAma zailarAja che evo anaMtAnubaMdhI mAna nAmano dveSa (54) gaLiyo baLada eTale sAmarthya hovA chatAM bhAra nahIM vahana karanAro ALasu (55) Ara eTale paroNAne cheDe tINa lokhaMDanI khIlI bharAvelI hoya che te baLadanA peTAdimAM joke tyAre tenI vedanAthI baLada jaladI cAle 230 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gajendrano putra tenI pAse Avyo. mAnanA saMnidhAnathI (hAjarIthI) kulAyeluM che hRdaya jenuM, UMce caDhAvAI che AMkho jenA vaDe, thAMbhalA jevuM akkaDa thayuM che zarIra jenuM evo kubera potAnA parAkramanA madanA utkarSathI zarIramAM mAto nathI. bhUmimaMDalapara mAto nathI, traNa bhuvanamAM paNa mAto nathI ane sakala jana samakSa bole che ke "amArA pUrvajoe rAMDanI jema rAjya karyuM ke jeo A varAkaDAne paNa sAdhI na zakyA. A dhanaMjaya mAtra vaNika ja che. je AnA ghare amAro janma na thayo hota to ATalA divasomAM te mahAcaraTe dhanaMjayane bAMdhIne pakaDI lIdho hota" pachI pAse rahelA paropajIvI hajurIyAo kahe che ke kumAre sAruM jaNAvyuM. A pramANe ja che. devone paNa A asAdhya che kumAradeva evA Apane choDIne anya bIjo koNa Ane pakaDavA samartha thAya? nahIMtara ATalA divaso sudhI koIpaNa AnuM sAmuM jovA kema zaktimAna na thayo. teo vaDe phulAvAyelo (asat prazaMsA karAyelo ) A gADhatara akkaDa bane che. pachI potAnA sthAne pahoMcelo pitAne praNAma karavA na gayo ane svayaM kaMipaNa vAta na karI. mAtAne paNa namana na karyuM. devone paNa namaskAra karato nathI, guruone paNa vaMdana karato nathI, vRddhonuM paNa bahumAna karato nathI, pAse rahelA vidvAnonI sAthe paNa vAta karato nathI. phakta karAyo che zreSTha zRMgAra jenA vaDe, moTA Asana upara beThelo, tAMbUlathI bharAyuM che mukha jenuM, skUlanA pAmatI vANIthI kyAreka kaMIka bolato, karAI che eka AMkha kANI jenA vaDe, vaka karAi che eka AMkha jenAvaDe, saMpUrNa traNa bhuvanane ghAsanI jema joto potAnA AvAsa mahelamAM ja halakA janothI vIMTaLAyelo rahe che. pachI bIjA divase rAjAe zikhAmaNa ApIne pradhAna tathA maMtrIone tenI pAse mokalyA. teoe kumAranI pAse jaIne kahyuM ke he kumAra ! deva kahevaDAve che ke ame ghaNAM divasathI utkaMThita chIe. tamAre ahIM AvavuM ane amAruM darzana karavuM ane pachI saMkocita karela nAkanA TeravA upara mUkAyela che eka AMkha jenA vaDe evA kumAre tiraskAra pUrvaka kahyuM ke tyAM AvavAnuM zuM prayojana che ? zuM bIjA koivaDe A (dhanaMjaya) saMkaTamAM naMkhAyo che ? jo e pramANe che to tame vAta karo jethI temane bAdhA karanAra indrane paNa bAMdhIne tenI pAse mokaluM paNa ame koInI pAse AvazuM nahIM. je amArI pAse paNa koIpaNa nahIM, Ave to amAre koInuM paNa prayojana nathI kAraNa ke konA jevAne koNa yogya che? ane koivaDe zuM kaMI prApta karAya che? pachI maMtrIoe kahyuM ke he kumAra ! potAnI zauryakathA mAtrathI nAza karAyA che duzmananA samUha jenA vaDe, pitRjanane vize bhaktivALo evo pratApavALo tuM putra hoya tyAre devane koIpaNa bAdhAkArI nathI. paraMtu pitAnI pAse paNa huM nahIM jAuM evuM bolavuM tArA jevAone ucita nathI kAraNake - zaurya ke saundarya, vidyA, lakSmI, vANI, kuzaLatA ke anya koi guNa hoya to paNa vinayaalaMkArathI rahita hoya to te guNa zobhAne pAmato nathI. seMkaDo guNothI tyAgaguNa adhika che te mane saMmata che je tene vidyA vibhUSita kare che to tenuM zuM kahuM? je ahIM zauryapaNa pUratuM hoya to paNa te guNomAM vinayaguNa badhAno rAjA che (arthAt sarva guNomAM vinayaguNa pradhAna che.)" ane zAstromAM kumAravaDe paNa saMbhaLAyuM che ke A lokamAM mAtA-pitA, svAmI ane gurunA upakArano badalo duHkhe karI vALI zakAya 231 Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tevo che ane temAM paNa guru Aloka ane paralokamAM upakArI hovAthI ghaNAM duHkhe karI upakArano badalo vALI zakAya tevo che. e pramANe AgaLa paNa jeTalAmAM kaMIka kahe teTalAmAM zailarAjathI saMjJA karAyela kubera kumAre kahyuM ke re durviSpo ! svayaM ja jaNAvela che sakala traNa lokanuM tatva jenAvaDe evA mane paNa zikhAmaNa ApanAra tame koNa cho ? tethI tame potAnA (tamArA) bApa pAse jAo ane tene A pramANe zikhAmaNa Apo ema kahIne gaLAmAM pakaDIne daravAjAnI bahAra kADhyA. teo jaIne rAjAne badhuM nivedana karyuM. rAjAe vicAryuM ke aho ! mAro putra zailarAjathI adhiSThita karAyo che tethI huM rAjyano tyAga karuM. moha mahA zatru sainyathI A pramANe jIvo jyAM viDaMbanA karAya che te A rAjyathI zuM ? ema vicArIne kubera kumAranA rAjyAbhiSekanI sAmagrI taiyAra karAvI paraMtu koIne A vAta jaNAvI nahIM. pachI bIje divase tene bolAvavAne nagaranA mukhya lokone mokalyA.jaIne teoe kumArane praNAma karIne kahyuM ke he kumAra! kaMika mahAna prayojana che tethI eka kSaNa tamAre devanI pAse AvavuM. pachI zailarAjathI saMjJA karAyelA kubere teone maMtrIonI sAthe karyA (arthAt maMtrIone je kahyuM hatuM te ja A lokone paNa kahyuM.) tethI vilakhA thayelA teo gayA. pachI rAjAe sAmaMtone mokalyA tenA pachI mAMDalikone mokalyA teo paNa pUrvanI rIte ja javAba apAyA. pachI tenI mAtAne mokalAvI teNe mAtAne paNa avajJAthI joI ane nirbhatsanA karI. paraMtu parama putranA snehathI prerita ane kheda nahIM pAmelI mAtA tenA be pagamAM paDIne moTA kaSTathI koIpaNa rIte rAjA pAse laI AvI. rAjAe tene moTuM Asana apAvyuM ane bhRkuTI mAtrathI namana karyA vagara kumAra UMcu mukha karIne Asana upara beTho. pachI rAjAe kahyuM ke he vatsa! tArA zaurya guNane sAMbhaLavAthI raMjita thayela ghaNAM dezonA rAjAoe potapotAnI kanyAo ApavAne mATe dUtone mokalyA che tethI pANigrahaNa karIne te sarva rAjAonA manoratho pUrA kara tathA A rAjyane grahaNa kara je thI tAro mahArAjyAbhiSeka karAya. lAMbo kALa bhogavAyela che bhogo jenA vaDe evA ame pUrve puruSoe AcarelA mArgane anusarazuM. bhavarUpI mahAsamudrane tAranArI evI jinadIkSArUpI mahAnaukAno ame Azraya karazuM. pachI zailarAjavaDe karAyela gADhatara kAna bhaMbheraNIvALA kumAre bhAlatala para bhRkuTIne caDhAvIne kahyuM ke A prayojanathI huM ATalA AgrahapUrvaka ahIM lavAyo jyAM ame paNa bIjA vaDe apAyela rAjyane grahaNa karIe to A divasa ke rAtrI nAzane na pAme ? e pramANe AkSepapUrvaka kahIne ane penInA prahArathI Asanane haNIne ubho thayelo daravAjAthI nIkaLato A ayogya che ema badhAvaDe upekSA karAyo ane samyagdarzana vaDe paNa upekSA karAyo. pachI mithyAtva zailarAjAdi mohasainya mAtra che bIjo jenI sAthe evo te kumAra nagaramAMthI bahAra nIkaLyo. mahA-aTavImAM pahoMcyo ane rAjAe tenA nAnA bhAI nIlane rAjyano bhAra soMpIne dIkSA lIdhI ane jaladIthI mokSane prApta karyo. yuddha vakhate nAzI gayelA, aTavImAM bhramaNa karatA, kumAra vaDe haNAyelA vAgha pallIpatinA putra evA citrakavaDe aTavImAM bhamato kuberakumAra jovAyo. kumArane citrakanI sAthe yuddha thayuM. citrake raudradhyAnane pAmelA kumArane mAryo. kumAre paNa citrakane mAryo. pachI kubera mahAnarakamAM gayo ane pharI mAchalAdinA bhavamAM 232 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lavAyo ane te bhavomAM duHkhI evo te ghaNAM kAla sudhI dhAraNa karAyo. pachI koIka vakhate A mahApura nagaramAM lavAyo ane parama zrAvaka yathArthanAmavALA dhanADhya zreSThino putra thayo ane tenuM padma e pramANe nAma rakhAyuM. ane tyAM bAlyakALathI paNa rAgakesarInI putrI jenuM bIjuM nAma bahulikA che evI anaMtAnubaMdhI mAyA vaDe A adhiSThita karAyo ane bahulikAnA udayathI nAnA chokarAonI sAthe paNa kIDA karato teone ThagIne teo pAsethI khAdya vagere le che ane mAyAnI pradhAnatAthI potAnI sajjanatAnI prasiddhi karAve che ane vacananI caturAIthI teone khuza kare che. A pramANe moTo thayela mAtAne paNa Thage che, pitAno paNa droha kare che. bhAione paNa chetare che, benane paNa bhoLave che, parijanane paNa bhramamAM nAkhe che, kaLAne bhaNato upAdhyAyane paNa Thage che, sahAdhyAyIone paNa Thage che. gRhamaMdira ke maMdiramAM mAtA vagere vaDe laI javAyelo devonI uddAma stutiothI stavanA kare che ane moko joine AgaLa rahelA sarva lADu Adine laIne bhakSaNa kare che ane ghaMTa vagerene bagalamAM chUpAve che ane marAto paNa potAnA aparAdhane svIkArato nathI ane yuktiothI chUpAve che. koInI paNa sAthe sadbhAvane pAmato nathI. pitAne paNa potAno abhiprAya jaNAvato nathI, mAtAnI sAthe khoTuM bole che ane A pramANe bahulikA sAthe moTo thato A sAmAnyathI svajana ke parajanane koine paNa ThagyA vinA choDato nathI. AthI gADha udvigna pAmelA mAtApitA sagurunI pAse laI AvyA ane teone nivedana karyuM ke he bhagavan! amArA ghare, gotra ke kuLamAM Avo mAyApradhAna koIpaNa, kyAreya paNa nokarapaNa thayo nathI tethI kRpA karIne Apa tevuM karo jethI A amArA kuLane kalaMka karanArI mAyAzIlatAne choDe ane jaina dharmamAM pravarte. pachI atidharmakathA karavAmAM nipuNa, karuNA pradhAna guruvaDe A pramANe dharmadazanA karAI mAyAzIla puruSa jo ke kaMIpaNa aparAdha karato na hoya to paNa potAnA doSathI haNAyelo sApanI jema avizvAsu thAya che ane mAyAvI jIvo hInakuLamAM utpanna thayelI strIone vize tathA narakomAM ema dareka bhavomAM anaMta duHkhone meLave che. e pramANenI dezanA karAI ke jethI koIka anukULa pariNAmathI tatkALa AnI bahulikA maMda thaI. mithyAdarzana chUpAI gayo. samyagdarzana pragaTa thayo ane ghaNAM divaso sudhI tenI sevA karato rahyo ane koIka vakhata utpanna thayo che vizvAsa jene evA pitAvaDe potAnI pAse suvarNanI dukAna para besADAyo. pachI kyAreka tene vastra arpaNa karIne bhojana karavA dhanADhya zreSThI ghare gayo. azvane vahAvatA rAjAnA hAthamAMthI koIka mahAmudrA ratna nIkaLI gayuM ane koIka bhUmi para paDela te ratnane upADIne padma pAse laI Avyo. padhe A ratna rAjAnuM che tema jANyuM to paNa avasarane jANIne, pUrvanuM rUpa karIne bahulikAe Ane izAro karyo ke tuM Ane laI le. ane mArA baLathI tuM sarva pAra pAmIza. ANe bahulikAnA vacanane cittamAM dhAraNa karyuM ane tenI pAchaLa jaladIthI mithyAdarzanAdi mohanuM sainya AvyuM te ja pramANe samyagdarzana adazya thayo pachI teNe kiMmatI mudrA ratnane paNa ghaNAM alpamUlyathI kharIduM. AvelA pitAne A na jaNAvyuM. chUpAvIne bIjI jagyAe rAkhyuM. pachI rAjAe paTaha vagaDAvyo ke hamaNAM je mudrAratnane Apaze te 233 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirdoSa thaze ane mane khabara paDyA pachI jo arpaNa karaze to te prANonI sAthe arpaNa karaze. pachI A rAjA ugra AjJAvALo che ema AkhuM nagara bhaya pAmyuM ane pADozI mAraphata dhanADhya zreSThIne ghare kaMIka kiMvadatI (lokavAyakA) thaI. pachI dhanADhya zreSThIe ekAMtamAM potAnA putrane puchayuM ane teNe bahulinI pradhAnatAthI be kAnane DhAMkIne kahyuM ke Aha! pApa zAMta thAo. zuM koIpaNa vyakti AvA mahAsAhasane kare ? pachI te ja pramANe mAtAe puchyuM ane pachI pADozIo, pachI vANiyAo pachI samasta nagaranA ziSTa puruSoe puchayuM paNa lAMbA samayathI UgeluM ane kaThaNa ane atinibiDa thayela mahAvAMsanA mULanI jema koipaNa enI pAsethI sAcI hakIkatane jANI zakyuM nahIM. pachI bIjA divase rAjanA mANikyanA bhaMDArIe dUra dezathI Avela koIpaNa apUrva potAnA svajanane dhanADhya vANiyAno veza paherAvIne padmanI pAse mokalyo. A vaNike padmane ekAMtamAM bolAvyo ane e pramANe kahyuM ke ame siMhalezvara rAjA vaDe mahAmUlya mahAratnane lAvavA mATe mokalAvAyA chIe. je te ratna hoya to batAva, jethI tuM jeTaluM mUlya mAgaze teTaluM ghaNuM paNa mUlya apAvIza. pachI pave vicAryuM, ke jo Ane huM ApI daiza to mahAratna sarvathA bIjA dezamAM jaze pachI koIpaNa tenI zuddhi (khabara) ne jANI zakaze nahIM. e pramANe vicArIne laI AvIne te ratna batAvyuM eTalAmAM saMketa karAyelA rAjapuruSo AvyA ane teo tene pakaDIne tenuM sarva paNa rAjakuLamAM laI gayA, ane rAjAe mudrAratnane oLakhyuM ane padmane ghaNI viDaMbanApUrvaka prANathI mAryo ane parabhavamAM ghaNAM rogothI cItarI caDe tevA kUtarInA bhavane pAmyo. pachI atiduHkhI thayelo ghaNAM bhavo bhamyo. ane koika vakhata A jayapura nAmanA nagaramAM lavAyo ane tyAM zrAvakakuLamAM dhanadatta vaNikanA putrarUpe utpanna thayo ane tenuM nAma somadatta rAkhavAmAM AvyuM ane zrAvakakuLamAM utpanna thayo hovAthI ja Ane samyagdarzananI prApti thaI. pachI nidhana hovAthI mAthA para TopalAthI mIThuM, tela vagerethI vyApAra kare che. AthI ghaNAM divaso pachI tenI pAse kaMIka bhAMDa (56) jeTaluM mUlya thayuM. ane pachI anAjanI dukAna mAMDI ane temAM bIjuM kAMika dhana kamAyo. pachI samayane jANIne rAgakesarIe jenuM bIju nAma sAgara che je bahulikAno nAno bhAI che evA anaMtAnubaMdhI lobha nAmanA potAnA putrane tenI pAse mokalyo ane sAgaranA upadezathI somadattanI dhana upArjana karavAnI IcchA vadhI. ane pachI bIjA vyApArane karavAthI te hajAropati thayo. pachI lAkho lezone atisahana karIne lAkhopati thayo. ane pachI aneka koDo duHkha anubhavIne koThAdhipati thayo tathA jema Ano vibhava vadhe che tema baMdhAI che spardhA jenA vaDe evo sAgara (lAbha) paNa vadhe che ane pachI atilobhathI prerAyelo evo somadatta devone paNa avajJAthI AkSepa kare che ke gADha ArAdhanA karAyelA paNa A devo koIne eka rUpIyo paNa ApatA nathI. e pramANe guruono dveSa kare che, guruonA upadezane vidananI jema mAne che. dharmakRtyomAM anAdara bhAvavALo thayo, pApomAM tatpara thayo. (ughata thayo) pachI samyagdarzane (56) bhAMDa mUlya : dhAtunA vAsaNAdithI vepAra karI zakAya teTalI sAmagrI thai pUrve karaMDiyA ke TopalAdithI vyApAra karato hato. 234 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teno tyAga karyo. mithyAdarzanAdi mohanA sainya niHzaMkapaNe AkramaNa karyuM pachI dravyopArjananA ghaNAM upAyono AraMbha karyo ane klezo temaja asaMtoSanI sAthe pratidina teno vibhava tyAM sudhI vadhe che jyAM sudhI teNe ghaNAM koDa ratno meLavyA. ane vaNikomAM agresara thayo to paNa upArjana karela dravyanA paripAlananI AsaktithI ane nahIM upArjana karela dravyanA upArjananI mahA-AkAMkSAthI A rAtre sUI zakato nathI ane divase khAto nathI. hisAbone haMmezA tapAse che, haMmezA kADhavuM mUkavuM kare che, koDIne mATe pitAno tyAga kare che, koDInA lAbhanI zaMkAmAM mAtAno tyAga kare che, talanA photarAnA trIjA bhAga jeTaluM yAcanA karato yAcaka tene gamato nathI. eka koDIne paNa ApavAnI icchAvALo tene sukhI kare che. kuTuMbane paNa ApavAnuM vartana (AjIvikAnI sAmagrI) gaNeluM ane toleluM svadraSTithI joyeluM hoya to paNa ghaNA prakAre moTA kaSTathI Ape che. svayaM paNa ghaNuM junuM dhAnya khAya che. pachInA varSa mATe navA dhAnyano saMgraha kare che. koinA paNa jAte gayA vinA dhanano bharoso karato nathI ane koI vakhata mAmAnA chokarA bhAIne koI prayojanavazathI koDaratna pramANa dhana apAyuM ane teno hisAba meLavatA koika rIte pAMca koDI ghaTI ane tenA mATe ANe sAta divasarAtrIno ujAgaro karIne tenI pAse hisAba karAvyo ane mAmAno chokaro visUcikAthI maryo ane karacaMDa, mahAkaMtha ane dagdhahasta e pramANenA hulAmaNA nAmathI somadatta prasiddha thayo hovAthI sarvathA apAtA AnA (somadattanA) dhana rAzine koipaNa hAthathI sparza karato nathI. ane koIka vakhata tenA nagaramAM koika rIte mahAkiMmatI khadirAdinuM kASTha utpanna thayuM. pachI sAgaravaDe preraNA karAyo ke A lAbhane tuM kema javA de che. ane te putrano paNa vizvAsa karato nathI te somadatta bIjA koIne mokalAve chate koIpaNa kyAMya paNa jato nathI. pachI sarvapaNa kuTuMba, parijana ane loke vAre chate phakta sAgara vaDe utsAhita karAyelo pAMcazo gADAMne laIne mahA-aTavImAM gayo. nokaro pAse lAkaDAM kapAve che ane jeTalAmAM koIka nokara A bAju, bIjo pelI bAju kyAMka paNa kApavAmAM vyagra thayo ane ekalo vRkSanI nIce beThelo bhUkhyA dUra vAgha vaDe jovAyo ane pachI capeTA mArIne, nakhothI phADIne, zaraNavinAno pralApa karato te vAgha vaDe bhakSaNa karAyo ane ekendriyAdimAM gayo ane teja pramANe ghaNo kALa bhamyo. tethI A pramANe atidurlabha samaphatvane prApta karIne varAkaDo hArI gayo. koika bhavamAM rogathI pIDAvAthI, koIkamAM draSanA vazathI, koIkamAM anaMtAnubaMdhI krodhathI, koIkamAM mAnathI, koIkamAM mAyAthI, koIkamAM lobhathI, ane A pramANe anya bhavomAM samyakatvathI bhaMzita karAyo. koika bhavamAM zaMkAdi aticArothI, kyAreka viduSakapaNAthI, (57) kyAreka alIka viSayasukhanI AsakitathI, kyAreka duHzIla kuTuMbanI dAridrayAdinI aratithI, kyAreka priyanA viyogathI ane dhanAzAdinA zokathI, kyAreka paracakAdinA bhayanA duHkhathI, kyAreka jugupsAthI, kyAreka strIvedanA udayathI, kyAreka puruSavedanI pIDAthI anaMtakALa pUrve samaphatvanI prApti thayA pachI vacce vacce anaMtakALanA AMtarAthI prApta thayela samyakatvavALA evA kSetrapalyopamanA (5) vidaSaka eTale nATakamAM raMgalAnuM pAtra bhajavanAra. 235 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asaMkhyaya bhAgamAM rahelA pradezonI saMkhyA pramANa pratyeka bhavomAM mohanA sainya vaDe samyakatvathI bhraMza karAyo. ane koIka vakhata A vijayakhedapura nagaramAM dharma nAmanA zreSThInA suMdara nAmanA putra rUpe utpanna thayo. te bhavamAM koika vakhata sagurunI pAse dharmane sAMbhaLatA Ane samyagdarzana guNanI prApti thaye chate, kAruNya pariNata thayela karmarAjAe kAMika rIte zuddhatara adhyavasAya svarUpa talavAra tene arpaNa karI ane te khaga vaDe teNe mohAdi zatruono pUrva hRsva karAyelA dehano palyopama pRthakatva jeTalo aMza cheDyo ane tenA bhayabhIta thayelA apratyAkhyAnavaraNa kaSAyo dUra thayA. pachI khuza thayela samyagdarzana amAtye gurunI pAse ja rahelo cAritra dharma mahAcakavartI batAvyo pachI je atibhaktithI A cAritrane kyAreka alpa paNa seve che te mahartika deva thaIne mokSano svAmI thAya che e pramANe guru vaDe savistara cAritra dharmanA guNo varNavAyA. pachI suMdare svAmIbhAvathI samyaphacAritra dharmano svIkAra karyo ane parituSTa cAritra dharmarAjAe tenI yogyatA sApekSa nAnI dezavirati kanyAne ApI ane dezaviratinA sAnidhyathI suMdara saMkalpathI niraparAdhI trasa jIvono dvividha trividha vadhanA tyAga svarUpa prathamano eka ja sthULa prANAtipAta viramaNa vratano svIkAra karyo ane baMdha-vadha-cchaviccheda-atibhAra AropaNa-bhaktapAna vyavaccheda svarUpa pAMca aticAronuM paccakakhANa karyuM ane AnuM ghaNAM divaso sudhI pAlana karyuM. ane koika vakhata tenA pitA maraNa pAmyA. pachI suMdara vyavahAramAM sarva kArabhAra saMbhALyo ane pachI A avasara che ema jANIne mohAdioe tenI pAse nirdayatAne mokalI. nirdayatAnA sAnidhyathI A (suMdara) jeone vilaMbathI kamone Ape che tathA jeone atinirdayapaNe bhaktapAna nirodhAdi karAve che teo bhaktapAna nirodhathI ghaNAM pIDAya che ane koIka kyAreka mare paNa che. ane koIka vakhata vibhavanI hInatA thaI tyAre suMdare koIka rIte rAjAnI AjJA (nokarI)no svIkAra karyo ane tyAM apratyAkhyAnAvaraNa krodhAdinI sAthe hiMsA paNa prakaTa thaI. pachI hiMsAnA udayathI vratanirapekSa thayela keTalAkone bAMdhe che, bIjAone cAbukanA prahArathI tADana kare che. bIjAone ThaMDI-AtapamAM dhAraNa karavuM, garama telanuM chAMTavuM, vagere pIDAothI pIDe che ane keTalAkono mULathI ja ghAta kare che. pachI virakta thayela dezavirati priyAe teno tyAga karyo ane vaMzanI paraMparAthI A devagRhamAM jAya che, devone vAMde che, pUjAdikane karAve che, samyagdarzananA kAraNonuM sevana kare che ane tenA moTA pakSapAtane kare che ane te kAraNathI tarata ja narakAdimAM na gayo paraMtu dezaviratinA nAzathI virAdhita samyakatva guNavALo marelo suMdara halakA bhavanapati devomAM utpanna thayo ane tyAMthI ghaNo saMsAra bhamyo. ane koIka vakhate A samyagdaSTi evA zAlibhadra zreSThIno mANibhadra nAme putra thayo ane A paNa samyagdaSTi thayo ane koIka vakhata dezavirati bAlikAnA anurAgathI te ja pramANe kanyA, gAma, bhUmi-nyAsApahAra-phUTasAkSI ane phUTa kiyAdi viSayavALuM bAdara juThANuM bolavAnA tyAga svarUpa bIjA sthaLa mRSAvAda virativratane dvividha-trividha prakArathI lIdhuM ane sahasA kalaMka devuM, maMtraNAdi mATe beThelanI sanmukha jJAta ke ajJAta arthanuM bolavuM (koinI chUpI vAta jAhera karavI), svadArAdi maMtra bheda (strI mitrAdikanA marma pragaTa karavA), mRSA upadeza 236 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA kUTalekha karaNa (khoTA dastAveja karavA) svarUpa A pAMca aticAronuM paccakkhANa karyuM, ghaNAM divaso sudhI tenuM pAlana karyuM. ane koi vakhata zAlibhadra zreSThI maraNa pAmyo tyAre dukAnane saMbhALatA AnI pAse mohAdie apratyAkhyAnAvaraNa lobha ane mRSAvAda vagerene mokalyA ane tenA AgamanathI pADozIonA vastra suvarNa vagere lAvIne bamaNo napho caDhAvIne gharAkane Ape che ane bahArathI AvelA koinA paNa hAthamAM potAnA vasrAdi ApIne ghaNo UMco bhAva kahIne Ape che ane jo grAhaka pUche ke he zreSThin ! A keTalI kiMmatanuM che ? pachI te kahe che ke A vastu ATalI kiMmatanI thaze tethI jo kharIdanAra pUche ke AnI chellI kiMmata kaho. pachI te kahe che ke A chello vecavAno bhAva kahevAya che ane nakkIthI tane ATalo bhAva paDaze to pachI teM kayA bhAvathI kharIdI che te kaho e pramANe puchAye chate pharIthI kahe che ke tane kahyuM ke A mArI potAnI vastu je Ane vecAya che te ATalA kiMmatanI che ityAdi vakratAthI bhoLavAyelo evo mugdha khoTI kiMmatane sAcI mAnato lAbha ApIne jAya che. (kamANI karAvIne jAya che.) pachI koika vakhata ugra udayamAM Avela sAgara ane mRSAvAda vaDe mANibhadra kahevAyo ke A pramANe jUThANA bolato tuM zaMkA kema rAkhe che ? jethI tuM teone pheravI pheravIne kema bole che ? kharekhara tuM praguNa (58) nItithI ja bola, kAraNa ke gharo ghaNAM kharcALa che, dukAno UMcA bhADAvALI che, viNakaputrone pagAra ApavAno che, bhogopabhoga karavAnA che ane sAcuM bole chate koipaNa moTo lAbha Apaze nahIM ane bIjA ghaNAM (loko) jUThANA bole che teonI je gati thaze te tArI thaze ane A dIkSA lIdhelA kaMika bole che tene paNa tuM keTaluM kAnamAM dhAraNa karIza ? kAraNa ke A paragRhane mATe vikramAditya jevA satata kAmadhaMdhA vinAnA gharabAra vagaranA sukhathI ja bole che. bIjAnI yAcanA (jarUrIyAta)ne jANatA nathI ane AonA abhiprAya (vicAra)thI mastakane muMDIne turata ja sAdhuonI sAthe bhegA thavAya che tethI A paNa tuM kema nathI karato ? pachI e pramANe sAgara ane mRSAvAdanI zikhAmaNane cittamAM pariNamAvIne rokaToka vagara phUTakriyAdimAM jUThANA bolavA lAgyo. pachI vratathI bhaMgAyo jANIne dezavirati vaDe tyAga karAyo ane devagRhAdimAM jAya che ane pUjAdikane karAve che ane guru mAtA-bhAi-ziSTAdinI sAthe sAgara ane mRSAvAdAdi vaDe upadezelA duSTa uttarone kare che. pachI samyaktvanI virAdhanA karI, marIne halakA yaMtaromAM utpanna thayo ane tyAM sarvathA anAdeya thayo. potAnA sthAnamAMthI nIkaLI gayo ane azubha sthAnomAM bhame che. tyAMthI paNa nIkaLIne ahIM kyAMka sarvathA mUMgo thayo, kyAreka totaDo thayo, kyAreka durgaMdha mAratA kohAi gayelA mukhavALo thayo, kyAreka kaMTha-tAlu-jIbha-dAMta-oTha vagere mukharogI thayo, kyAreka patnIputrAdine paNa agrAhya vacanavALo thai, marIne narakomAM gayo ane tiryaMcomAM ati duHkhI ghaNo kALa sudhI bhamyo. ane koi vakhata A zrAvaka evA vaNikano soma nAme putra thayo ane te bhavamAM te ja (58) loko dhana kamAvavA caturAi bharelI paNa kUTanItithI bole che tema tuM bola. 237 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe adatta dhana-dhAnya-dravya-suvarNa-rajata-vastra-tRNa iMdhanAdi sthULa vastuonA grahaNanA tyAga svarUpa trIjuM sthULa adattA-dAna viramaNavrata dvividha trividhathI grahaNa karyuM ane teNe core lAvela dravya rAkhavuM, cora prayoga (corane corI karavA preraNA karavI), rAjyaviruddha AcaraNA (rAjyanA zatru sAthe vyavahAra rAkhavo), khoTA tola-mAna-mApa karavA, sarakhI vastuno saMyoga karavo (vastu bheLaseLavALI karavI) A pAMca aticAranuM paccakkhANa karyuM. pratyAkhyAnAvaraNa bahulI (mAyA) ane sAgara (lobha) steyAdinA upadezathI A vratane bhAMgIne samyaktvanI virAdhanA karIne hIna devAdinA utpatti kramathI te ja pramANe sadAya dAridrayAdi bhAvathI ghaNo saMsAra bhamyo. ane koi vakhata datta nAmanA zrAvaka janmamAM deva-tiryaMca strIonuM dvividha-trividhathI ane manuSya srIonuM eka-vidha ekavidhathI (kAyAthI na karavuM) saMbhoganA niyama svarUpa, itvaraparigRhItA srI ane aparigRhItA srIne bhogavavuM, kAmane vize tIvra-abhilASa, anaMgakrIDA (bIbhatsa ceSTAo) ane pArakAnA vivAha A pAMca aticArathI vizuddha evA cothA sthULa maithuna viramaNa vratane svIkAryuM paNa tIvra puruSavedanA udayathI-maithuna viSayanA abhilASathI-cakSuH sparzanAdi upAdhithI te vratane paNa bhAMgIne, samyaktvanI virAdhanA karIne hIna devAdi janmanA kramathI napuMsakAdi rUpe ghaNo saMsAra bhamyo. ane koika vakhata dhanabahula zrAvaka janmamAM, kSetra-vAstu-hiraNya-suvarNa-dhana-dhAnyadvipada-catuSpada-kuSya vastuonA parimANa karavA svarUpa pAMcamAM sthULa parigraha viramaNa vratane svIkAryuM ane yojana-pradAna baMdhana-kAraNa-bhAvothI kSetrAdi pramANane oLaMgavA svarUpa pAMca aticAronuM niyamana karyuM. ane kaMika samajavA kaThIna hovAthI tenuM varNana karAya che. temAM 1) niyama uparAMta kSetra ke vAstune grahaNa karavAnI icchAvALo pAsenuM kSetra ke vAstu kharIdIne tenI vADa ke divAlanI maryAdAne toDIne je eka kare che te yojanathI kSetravAstu pramANano atikrama che. 2) hiraNya-rajata ane suvarNanuM cAturmAsAdi avadhi sudhI parimANa karAye chate tuSTa thayela rAjAdi pAsethI hiraNyAdi maLe chate huM niyama pUrNa thayA pachI grahaNa karIza ema kahIne bIjA svajanAdinA hAthe ApIne rAkhI mUke che A pradAnathI hiraNya-suvarNAdino atikrama che. 3) gaNI zakAya te dhana, cokhAdi dhAnya che te dhana-dhAnyAdinuM parimANa niyata karAye chate niyamathI adhika A pUrve maLyuM hoya athavA meLavato koika vakhata grahaNa karavAnI icchAvALo cAturmAsa pachI gharamAM rahelA dhanAdi vecAye chate ke vaparAye chate huM grahaNa karIza e pramANe vacana niyaMtraNa svarUpa muMDA (59) vageremAM baMdhana karIne bIjAnA gharamAM rAkhI mUkavA svarUpa ke sodA karavA svarUpa jyAM A kare che tyAM baMdhanathI dhana dhAnya pramANAtikrama kahevAya che. 4) dvipada eTale strI-putra-dAsI vagere ane catuSpada eTale azva vagere tenuM saMvatsarAdi mudata sudhI parimANa karAyeluM hoya, saMvatsaranI madhyamAM tenA prasavano saMbhava hoya tyAre keTaloka (9) muMDo dasa kaLazInuM eka jUnuM mApa athavA so maNanuM mApa jenAthI annanuM mApa thAya che. 238 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALa gayA pachI garbhadhAraNa Adine karAve che A kAraNathI garbhamAM rahela dvipada ke catuSpada AzrIne tenA pramANano atikrama thayo. 5) kupya eTale zayana-Asana-bhAlA-talavAra-bhAjana-kacoLA vagerenuM dasAdi saMkhyAno niyama karAyo hoya ane te saMkhyAthI vadhI jAya tyAre tene bhaMgAvIne moTA karAvIne dasAdinI saMkhyA jALavI rAkhe che te A bIjA paryAya karavA svarUpa mukhyapramANano atikrama che. sAgarAdithI prerAyelo dhanabahula parigrahavratane bhAMgIne saMsAramAM bhamyo. kyAreka di5rimANa vrata karIne sAgarAdinA upadezathI bhAMgyuM. upabhoga-paribhoga paNa sAgaranI lolupatAthI bhaMgAyuM. hAsya-ajJAna-tucchatva-vikathA vagerethI anarthadaMDa viramaNa vrata paNa nAza karAyuM. ArtadhyAna-raudra dhyAna-pramAda-kaMjusAI AdithI sAmAyika-dezAvagAsika-pauSadhopavAsa-atithi saMvibhAga vrato bhaMgAyA A pramANe keTalAka bhavomAM eka vratane, keTalAka bhavomAM be vratane, keTalAka bhAvomAM traNa vratane, keTalAka bhAvomAM cAra vratane yAvat koika bhavamAM svIkArela bAreya vrato paNa A mohAdi mahAzatruo vaDe bhaMgAyA. pachI koIka vakhata A kuMDinI nagarImAM parama zrAvaka subhadra sArthavAhanI rohiNI nAme putrI thayo jinezvara sivAya nathI bIjo koI devatA jeno evI te A parama zrAvikA thaI. pachI atibhakitathI devone vAMde che, gurunI pAse dharmane sAMbhaLe che, sAdhvI jananI upAsanA kare che. ane A gharajamAI vimala nAmanA vaNikaputranI sAthe paraNI. pachI pitAnI preraNAthI viziSTa dharmane ArAdhe che. eka lAkhathI adhika svAdhyAya karyo. karmagraMthAdi prakaraNone potAnA nAmanI jema jANe che teNIe zrAvakanA bAre vratono svIkAra karyo ane niraticAra pAlana kare che. pachI koIka vakhata sabhAmAM beThelA ciMtAtura mohamahAcaraTe dizAonuM nirIkSaNa karyuM. pachI maMtrI sAmaMta vageree kahyuM ke he deva! Adeza karo. pachI moharAjAe kahyuM ke ApaNA zavvargamAM rohiNI atIva maLI gayelI dekhAya che. tethI A hamaNAM zuM kare che ? pachI teoe hasIne kahyuM ke he deva sarva paNa tyAM sudhI maLelA rahe che jyAM sudhI ApanA mANasamAtranA viSaya nathI banatA. pachI moharAjAe kahyuM ke tyAM koIne paNa mokalo je tene parAMcamukhI karIne pAchI vALe AthI jeTalAmAM teo koine paNa mokale te pahelAM svayaM ubhI thaine vikathAe kahyuM ke A Adeza mane apAya jethI tenI keTalI tAkAta che te huM jouM AthI badhAe Ane javAno izAro karyo. ane strI puruSa kathA, bhakta kathA-rAjakathA-dezakathA svarUpa cAre prakArothI vikathA tenI pAse gaI. ane te parama yoginInI jema tenA mukhamAM pravezI. pachI rohiNI pitAnA ghare vastra-AcchAdana vagere nizcitathI prApta kare che. mAtApitAnI kRpAthI gharamAM tenI pAse koipaNa kArya karAvatuM nathI. pachI maMdiramAM gayelI je koI vAtUDIne jue che tenI pAse jaIne bese che. pachI devavaMdanane choDIne tene kahe che ke halA! mArA vaDe A saMbhaLAyuM che ane tAre ghare A badhuM Aje thayuM che. te kahe che nA evuM kAMI nathI thayuM. tane koIe UMdhuM bharAvyuM che pachI rohiNIe kahyuM ke huM sAcI chuM tuM mAro paNa apalA5 kare che? te bolI ke to zuM huM khoTI chuM ? ityAdi vikathAne karatI tenI sAthe laDAI thaI. pachI vikathA yoginIthI utsAhita karAyelI bIjAnI sAthe rAjakathA kare che. te kaMTALIne gaI tyAre bIjInI 239 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAthe strI-puruSa kathAne Adare che ane tene sAMbhaLanAra evI bIjI sAsujanAdinA bhayathI UbhI thaye chate bIjInI sAthe bhaktakathAne kare che. ane te javAnI icchAvALI thAya tyAre koIkanI sAthe dezakathAno prAraMbha kare che, pachI gharethI nIkaLelI be pahora sudhI pAchI AvatI nathI. bIje divase koIka zrAvake pratidina AvuM karatI rohiNIne be hAtha joDIne kahyuM ke he mahAnubhAva! devamaMdiramAM kSaNamAtra ja avAya che tethI derAsaramAM zubhabhAva ane ekAgratAthI rahevuM joie tame AvI vAto kema karo cho? pachI A duSTA uttara Ape che ke he bhAI ! ame zuM karIe ? derAsara sivAya bIjI jagyAe koipaNa koIne maLato nathI ane koinA paNa ghare koI jatuM nathI. AthI ekakSaNa priyano meLApa ahIM derAsaramAM ja thAya che. tethI ahIM sukhaduHkha mAtra kaMika kahevAya che eTale tamAre asamAdhi na karavI ane sAdhvIonA upAzraya svAdhyAyane choDIne bIjI bIjI zrAvikAonI sAthe satata vikathAne Adare che. sAdhu-sAdhvIzrAvikAnA doSone vAraMvAra prakaTa kare che. pachI je sAdhvI kaMIka zikhAmaNa Ape ke he mahAnubhAva! bhaNeluM sarvapaNa gaLavA (bhUlAvA) lAgyuM che, Aloka ane paralokanA apAyanuM kAraNa, kevaLakarmabaMdhananuM kAraNa evA vikathA ane paraMparivAdarUpa anartha daMDathI zuM? sarvasaMpattinuM kAraNa, amRta svarUpa svAdhyAya ne ja kara. pachI moDhuM bagADIne javAba Ape che ke he AryA ! IcchAkArathI vatIone paNa vikathA ane paraparivAda duHkhe karIne rokI zakAya tevA che. paraMtu te be sivAya bIjuM paNa che jene kahyA vinA raheto hoya tevA koipaNane ame jatA nathI. ame paNa bIjAone sukhanA kAraNathI (saraLatAthI) kahIe chIe. bIjAonI jema ame mAyA karavAnuM jANatA nathI. pitA saMbaMdhI paNa jevuM hoya tevuM spaSTa kahIe chIe pachI te roSa pAme che toSa pAme. pachI A varAkaDI sadupadezone mATe ayogya thaI che tethI sAdhvIo vaDe upekSA karAI ane koI vakhate gurunI pAse vyAkhyAnamAM zaMkA rahita beThelI vastrathI moTuM DhAMkIne koinA paNa kAnamAM kaMIka bole che, bIjI bIjIne kahe che ema thAvat bIjuM to dUra raho paNa araNyamAM unmatta bheMsa jema khAbociyAnA pANIne DoLe tema sarvapaNa vyAkhyAna sabhAmAM Avela lokone DoLIne bIjAone paNa zravaNamAM bhaMga kare che. A dhanADhyanI putrI che tethI koIpaNa tene kaMI kahetuM nathI. paraMtu guru Adi vaDe kyAreka kaMipaNa zikhAmaNa apAI hoya to kahe che ke he bhagavan! huM koInI sAthe kaMipaNa bolatI nathI. paraMtu jo koIpaNa vaDe prazna puchAyo hoya ane teno kaMIpaNa uttara na apAya to A 'stabdhA' (garviSTha) che e pramANe prasiddhi thAya tenA bhayathI ja koInI paNa sAthe kaMIka vAta karAya che. pachI gurue paNa tenI upekSA karI. sarvathI niHzaMka (bhaya) vagaranI A vikathAvaDe gADha adhiSThita karAi pachI te vikathAmAM atyaMta Asakata thayA. pachI pUrve bhaNeluM sarvapaNa zruta nAza pAmyuM. teno artha bhulAyo. vratone vicAratI nathI. aticAronI AlocanA karatI nathI. devavaMdanamAM pramAda kare che. bhaNavuM gamatuM nathI. dharmakardhAmAM citta coMTatuM nathI. kaMIka pratikramaNa vagere kare che te paNa anAdarathI kare che ane koika vakhata kyAreka koInI sAthe beThelI mahAvikathA ane paraMparivAdanA vistArane karatI, atyaMta paravaza thayelI, ahIM koI che ke nahIM evuM vicAryA vinA ekAeka A pramANe bolI ke A nagaranA rAjAnI agramahilI ati durazIla che ane huM A sArI rIte jANuM chuM. kAraNa ke eka sArA mANase mane A kahyuM che vagere ane A vAta te pradezamAM 240 Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prayojanavaza AvelI agamahiSInI dAsIe sthira thaIne sarva sArI rIte sAMbhaLIne rANIne jaNAvyuM ane rANIe rAjAne vAta karI. rAjAe rohiNIne bolAvI ane teno pitA subhadra sArthavAha tene laIne gayo. pachI rAjAe ekAMtamAM rAkhIne rohiNIne puchyuM ke he bhadra ! mArI strInI je hakIkata sAMbhaLI che te mane sAcI jaNAva. te bolI ke A zuM ? meM kaMIpaNa sAMbhaLyuM nathI. huM koInA saMbaMdhI kaMIpaNa jANatI nathI pachI mULathI ja sarva jUThANAne bolatI Ane joIne rAjAe tyAM te dAsIne bolAvI ane baMnene rUbarU karAvyuM. pachI dAsIe aneka khAtrIo sahita tevI dalIlo karI jethI te rohiNI niruttara karAyelI nIcuM mukha karI mauna dharIne rahI. pachI gusse thayela rAjAe subhadra sArthavAhane potAnI pAse bolAvIne dAsI vaDe teno vyatikara mULathI kahevAyo. pachI akALe paDelA mahAvajanA azaninI jema teNe rohiNIne puchyuM ke A zuM che? te ekAMtamAM paNa kaMI uttara ApatI nathI. jyAM sudhI ghaNAM prakAre puchAyelI rohiNI kaMIpaNa bolatI nathI teTalAmAM jenI AgaLa rohiNIe A vAta karI hatI tene tyAM bolAvIne sArthavAhe puchayuM. teNIe kahyuM ke rohiNIe koIpaNa hetuthI A kahyuM che paraMtu te satya che ke asatya che te huM jANatI nathI. pachI pUrve paNa te rohiNInI svacchaMda vANIne kaMIka jANato teNIne rajA ApIne putrI rohiNIne laIne rAjAnI pAse Avyo. pachI AMsu sAratA AMkhovALA subhadra sArthavAhe be pagamAM paDIne kahyuM ke he deva! je amArA kuLamAM aneka prakAre AMkhanI samakSa thayelA banAvane paNa prANatyAgamAM paNa kahevAtuM nathI. paNa A rohiNI vaDe sarvathA nahIM joyela ane nahIM sAMbhaLela nirarthaka kahIne bIjanA caMdranI kaLA jevI niSkalaMka mArA kuLanI vaMzaparaMparAmAM A prathamavAra ja mahAkalaMka lagADAyuM che ane A doSa mAro ja che. kAraNa ke loko pAsethI AnA vANInI svacchaMdatAne sAMbhaLavA chatAM meM gharanA kAryanI vyagratAthI ane pramAdathI Ane zikSA na ApI ane tyAga na karyo. tethI je ucita jaNAya te deva kare. pachI rAjAe kahyuM ke sArthavAha! mArA nagaramAM tuM moTo puruSa che. mane paNa mAnya che ane tuM satya vacanI che tethI AnA TukaDA karIne huM Ane nagaranA cAra raste mUkato nathI. phakta eTaluM ja karuM chuM ke te mArA dezanA sImADAne hamaNAM ja choDe ema kahIne rAjAe tene rajA ApI. sArthavAhe paNa te rAjasabhAnA sthAna parathI ja putrIne visarjana karI ane pachI aho ! A te zrAvikA che, A te devavaMdanA che. A te pratikramaNa che. A te mukhavastrikA che, A tenuM bhaNatara che, A lokono Avo dharma che je bIjAnA asa doSone laIne (kADhIne) rahe che ane bIjAnI ciMtA karatA rahe che A pramANe halakAjano vaDe potAnI ane dharmanI niMdA karAvatI, chUpAtI rohiNI nagaramAMthI bahAra nIkaLI. pachI pitAnA te vibhavanA vistArane yAda karatI, mAtAnA te lADakoDane vicAratI ane bhAionA gauravanI paribhAvanA karatI, kuTuMbanI pUjanIyatAnuM dhyAna karatI, sadgurunA viyogano pharI pharI zoka karatI, vAraMvAra mUccha pAmatI, paDatI, pharI pharI paDatI, gAmegAma bhikSA mATe pharatI. zarIranI sukumAratAthI phuTela paganA taLiyAmAMthI nIkaLatA lohInA pravAhathI pRthvIne siMcatI, apratyAkhyAna AvaraNa kaSAyanA udayathI tene (kaSAyane) vaza thayelI, dezavirati guNanA nAzathI samyakatvane virAdhIne marIne, hIna-aparigRhIta vyaMtara devImAM utpanna thaIne ati duHkhanuM bhAjana thaI, tyAMthI paNa udvartana pAmIne ekendriyAdimAM sarvathA kyAreka jIbhanA abhAvathI, 241 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kyAreka chedananA anubhavathI, ghaNo saMsAra bhamI. pachI moharAjAe mahAmUDhatA strInA hAthamAM tALI lagAvIne aTTahAsapUrvaka kahyuM ke he ! priyA ! A uttama zrAvikAnuM je thayuM te joyuM ? mahAmUDhatAe kahyuM ke he deva ! ahIM zuM jovuM ? kemake A manuSyamAtra varAkaDI strI caudaguNa sthAnaka sopAnavALA siddhirUpI mahAmahelanA pAMcamAM sopAna mAtra para ArUDha thayelI devavaDe pAchI paDAI. je indra ane cakravartIone paNa pUjya che. devone paNa akSobhya che. asAdhAraNa puraSArthavALA che, siddhirUpI mahAmahelanA agiyAramAM sopAna para ArUDha thayelA puruSo che teo paNa huMkArA mAtrathI devavaDe nIce paTakAvAyA che ane A devanI AgaLa ALoTatA be pagamAM paDelA anaMtA jIvI rahyA che. pachI maMtrI ane sAmaMtone ekI sAthe kahyuM ke aho ! A AvuM ja che e pramANe bolavuM devI jANe che. ane koI vakhata te rohiNIno jIva manuSyamAM utpanna thayo ane te bhavamAM samyakatvanI sAthe dAnadharmano abhigraha lIdho ane te abhigraha paNa moha vaDe mokalAyela dAnAMtarAya ane kaMjusAI AdivaDe bhaMgAyo ane pachI saMsAramAM bhamIne koika vakhata manuSya bhavamAM ja zIladharmano abhigraha svIkAryo. tIvra vedodaya ane kusaMsargathI te paNa bhaMgAyo. pachI saMsAramAM paribhramaNa karIne manuSyabhavamAM ja kyAreka tapano abhigraha lIdho ane te paNa bolatA ane niHsarvatAdithI bhaMgAyo. pachI saMsAra bhamIne koIka vakhata manuSya bhavamAM ja bhAvanA abhigraha svIkArAyo tene paNa Arta ane raudra dhyAnanI ciMtAthI bhAMgyo A pramANe dezavirati paNa kSetrapalyopamanA asaMkhya bhAgamAM rahelA kSetranA pradezanI saMkhyA pramANa bhavomAM lIdhI ane apratyAkhyAnAvaraNa kaSAyAdi mahAduSTa mohasainyathI nAza karAI. eTalAmAM vismaya-harSa-bhaktinA bharathI pUrAyela che mana jenuM evA caMdramauli rAjAe bhuvanabhAnu kevaLIne praNAma karIne puchayuM ke he bhagavan! mohAdi zatruo atidustara ane mahAduSTa che ke je A pramANe aciMtanIya, asahya ane ati vismayakAraka rIte jIvone pIDe che ane A sakala siddhAMtanA parama rahasyabhUta vyAkhyAnanI aMdara je kaMI kahevAya che te saMgata ja che. phakta je kaMika zaMkAo mAtra che te huM pUchuM chuM. tethI tamAre aprasAda na karavo. pahelAM kharekhara samyagdaSTi AtmAno utkRSTa saMsAra nyUna adhapugala parAvartana kahevAyo hato ane temAM ahIM prastuta jIvanI samyakatvanI sparzanA ane dezaviratinI sparzanA darekanI asaMkhyAtA bhavomAM thaI ane teno nAza thayA pachI vaccenA gALAmAM ghaNuM saMsAra bhramaNa kahevAyuM to tenA vizALatAnuM zuM mApa che te Apa kaho. pachI kevalI bhagavaMta kahe che ke samyakatvake dezaviratinA paribhraMzamAM vacce koivAra saMkhyAtA bhavo, koivAra asaMkhyAtA bhavo ane koIkavAra anaMtabhavo thAya che. ardhapudgala parAvartanamAM anaMtI avasarpiNI-utsarpiNI jeTalo kALa jAya che ane anaMtanA anaMta bhedo hoya che tethI he mahArAja ! vacce vacce darekamAM anaMta utsarpiNI-avasarpiNI thAya che tethI kaMipaNa bAdha Avato nathI. pachI caMdramaulI rAjAe praNAma karIne kahyuM ke he bhagavan! A moTuM Azcarya che ke samyakatva ane dezaviratinI prApti thayA pachI paNa A mohAdi zatruo potAno prabhAva batAve che. 242 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI kevaLI bhagavaMte kahyuM ke he mahArAja ! anAdikALathI mAMDIne A pramANe askhalita prabhAva batAve che. AthI ja sarvapaNa kevalI bhagavaMto A pramANe jaNAve che - samyaktva ane dezaviratine pAmelA jIvo palyopamanA asaMkhyAtamAM bhAgamAM rahelA pradeza pramANa ane sarvavirati ATha bhava ane zruta sAmAyikavALA jIvo anaMtA bhava kare che. samyagdaSTio ane dezaviratidharo dareka kSetrapalyopamanA asaMkhyAta bhAgamAM jeTalA pradezonI saMkhyA hoya teTalA bhavo sudhI bhame che. ATha bhava sarvavirati cAritrane prApta kare che. arthAt kSetra palyopamanA asaMkhyeya bhAgamAM jeTalA AkAza pradezo che teTalA bhavo utkRSTathI samyaktva ane dezavirativALA thAya che. jaghanyathI eka bhava, tyArapachI siddha thAya che. ahIM samyaktvabhavanuM asaMkhya dezaviratibhavanA asaMkhya karatA moTuM che. vacce vacce samyaktva ke dezavirati vinAnA bhavo gaNavAnA nathI. ane cAritranA utkRSTathI ATha bhava pachI siddha thAya che. vaccenA cAritra vinAnA bhavo nahIM gaNavA. zrutasAmAyikavALA eTale ke sAmAnyathI mithyAdaSTi ke samyagdaSTinI vivakSA vagara beindriya vageremAM anaMtA bhavone kare che e pramANe artha che. pachI rAjAe kahyuM ke he bhagavan ! A saMsArI jIva sarvavirati kanyAne paraNIne cAritradharma mahArAjanA sainyane sahAya karanAro kyAre thaze ? pachI kevalI bhagavaMte kahyuM ke thoDAMka samayane aMtare cAritrane grahaNa karaze. te ekAgra manathI sAMbhaLo. pachI rAjAe kahyuM ke A huM sAvadhAna thayo chuM prasAda karIne bhagavAna jaNAve. pachI kevalI bhagavaMte kahyuM ke - he mahArAja ! A manuSya kSetramAM indrapura nAmanuM nagara che. samIraNa nAmano mahArAja che ane tenI jayaMtI nAmanI srI che ane koika vakhata tenA ghare karmapariNAma rAjA A saMsArI jIvane lai Avyo. te baMnene putra janamyo AnuM araviMda evuM nAma karAyuM. kaLA bhaNyo ane yauvanane prApta thayo ane avasare karmarAjA vaDe guru lavAyA ane udyAnomAM paryaTana karatA araviMdakumAre gurune joyA. pachI harSapUrvaka gurunI pAse gayo ane praNAma karIne beTho. pachI karma rAjAe Ane zubhatama adhyavasAya svarUpa talavAra arpaNa karI ane ANe te khaDgathI mohAdi zatruonA saMkhyAtA sAgaropama pramANa sthiti svarUpa zarIrano TukaDo kApyo. pachI gurue samyagdarzana ane cAritradharma e bene batAvIne sarvavirati kanyAnA guNonuM varNana karyuM. pachI utpanna thayo che cAritrano tIvra anurAga jene evA araviMdakumAra mAtA-pitAdinA sarvasaMgone choDIne guruvaDe apAyelA vezathI paramabhUtithI sarvaviratine paraNyo. pachI samasta paNa cAritra dharmarAjanuM sainya khuza thayuM. sArI rIte AnaMdita thayela sadbodha tenI pAse rahyo. samyagdarzana sthira thayo. sadAgama dararoja paricita thAya che, paDilehaNAdi kriyAkalApano abhyAsI thAya che. ane A prazamathI alaMkRta karAya che. mArdavathI zobhAvAya che. ArjavathI vibhUSita karAya che.saMtoSathI zobhAvAya che. prakarSathI tapanA paricayane kare che. saMyamanI sAthe ramaNa kare che. satyapakSanI prIti kare che, zaucanI bhAvanA kare che, eka kSaNa paNa akiMcanya, brahmacaryAdithI mUkAto nathI. A pramANe ene sadbodha maLyo. sadAgamathI utsAhita karAyelo dararoja mohanA sainyane haNe che. kevI rIte haNe che ? apramAdarUpI mahAgaMdha hastipara ArohaNa kare che. zubha manovRtti rUpI dhanuSyamAMthI mUkAyela sadbhAvanA rUpI mahAbANothI prahAra kare che 243 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane te bANothI moharAjanA marmasthAnamAM vadhe che. kAmarUpI mAMDalika rAjAne mAre che. rAgakezarIne cakrAkAre ghumAve che ane dveSa gajendrane cIso paDAve che. ane A tAro A pramANe zatru che ane A tAro A pramANe zatru che e pramANe pAse rahela sambodha ane sadAgama e be vaDe oLakhAyelA bIjA paNa vaizvAnara-zailarAja-bahulI-sAgara-hiMsA-mRSAvAda-teya-maithunamUcchathI duzmanone haMmezAM haNato A koI vakhata ekAeka sAmA thayela ane uThelA pramAdaripunA daMDAdhipa vaDe namAvAya che. pharI paNa Teko laIne haNato kyAMya ekasAthe ghaNAM ubhA thayelA bhUkha-tarasAdi pariSahothI pIDA karAya che ane svastha thaIne pharI yuddha karato kyAreka divyamanuSya-tiryaMcanA upasargarUpI subhaTovaDe saMzaya upara AropaNa karAya che. ane sadAgamanA vacanothI sthira thaI pharI parAkrama karato gacchanA tapasvI-bAla-taruNa-vRddha-sAdhuonI smAraNavArANa-preraNAthI utpanna thayela saMjavalana kaSAya ripuvargathI harAvAya che. pachI paNa prazamamAvAdi vaDe karAI che sahAya jene evo te koIpaNa rIte pAcho vaLelo pharI paNa samarabhUmimAM ubho thato kyAreka paNa zabda-rUpa-rasa-gaMdha-sparza-lolatA-rUpa-adhyavasAya rUpI zatruo vaDe vihavaLa karAya che. pachI saMtoSavaDe utsAhita karAyelo pharI paNa zatru sainyane haNe che. A pramANe jaya ane parAjayamAM varte chate jeTalAmAM jayalakSmIne prApta kare teTalAmAM cAritra dharma sainya sahita araviMda sAdhu guru vaDe koIka aparAdhamAM gADhatara kaMika preraNA karAyo A avasara che ema jANIne pratyAkhyAnAvaraNa krodha ane mAne zarIramAM praveza karIne, marma sthAnamAM pakaDIne pIDA karI. teonI pIDAnA vazathI gurunI sAme laDAI karavA lAgyo. he AcArya ! mArA vaDe zuM vinAza karAyuM? jo tame vicArazo to mAro koIpaNa aparAdha nathI. A pramANe ja bolatA tamAruM koNa vAraNa kare ? ane bIjuM mane ekane ja zA mATe roko cho? zuM tamArA gacchamAM bIje koIpaNa AvuM nathI karato ? je mArI sAthe tyAre dIkSA lIdhelAo bole che ke AvuM koIpaNa karatuM nathI. pachI jo sthaviro paNa zIkhAmaNa Ape che ke are ! mahAbhAga ! tuM sArA kuLamAM utpanna thayela rAjaputra che. gurunI sanmukha tAre AvI avajJAthI bolavuM ucita nathI vagere. tyAre Ao mArA kuLane halako kare che evuM viparIta pariName che ane kopa ane ahaMkArathI gADhAra adhIna karAya che ane jeTalAmAM guruvaDe kaMika pharI paNa zikSA apAyo teTalAmAM aho ! tame badhA paNa mane bhagADavA lAgyA cho to potAnI A morapIMchane grahaNa karo. e pramANe vezano tyAga karAvIne, haThathI gaLAmAM pakaDIne pratyAkhyAnAvaraNa krodha ane mAna tene laI gayA. ane mohasainyane tAbe karAyo ane gusse thayelA tenA sarva paNa sainiko bhegA thaIne kaMIka gRhastha veza mAtra karAvIne gAmegAma ane ghare ghara dhikkArAto, paragharomAM kukarmane karato ane bhikSA mATe bhamato atiduHkhI thayelo lAMbo samaya sudhI bhamAvAyo. pachI aMte pApiSTa bhraSTa buddhivALA meM Aloka ane paralokamAM ekAMte duHkhadAyaka je AcaraNa karyuM tenuM huM A phaLa anubhavuM chuM e pramANe potAnI niMdA karato marIne jyotiSa devomAM utpanna thayo pachI tyAMthI cyavIne ghaNo saMsAra bhamyo. ane koI vakhate pharI paNa rAjagRha nagaramAM parama mahartika zrAvaka amAtyanA putra rUpe utpanna thayo ane te bhavamAM citramati e pramANe nAma rakhAyuM ane mAtA pitA maraNa pAme te 244 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnA putrane kuTuMba bhaLAvIne saMvegathI sadgurunI pAse dIkSA lIdhI ane tyAM paNa teNe pUrvokta vidhithI ghaNAM divaso sudhI mohasainyane haNatA dIkSA pALI ane aMtamAM viSaya, sukhazIlatA ane pramAdathI jItAyelo saMyama virAdhIne saudharmadivalokamAM hIna RddhivALo palyopamanA AyuSyavALo deva thayo. tyAMthI paNa avIne saMsAramAM bhamIne koI vakhata kAMcanapura nagaramAM kSemakara rAjAno vijayasena nAme putra thayo ane te bhavamAM saguru pAse dharma sAMbhaLIne mAtApitAdinI rajA laIne te ja pramANe sarvavirati kanyA paraNavAnA kamathI jinadIkSAne grahaNa karI. te ja pramANe khuza thayelA sambodha ane sadAgama vagere pAse rahyA ane pUrva rIte ja moha sainyanI sAthe mahAyuddha zarU karyuM. pachI kamathI sadAgama atiparicita thaye chate sadbodha gADhamitra thaye chate apramAda ekameka thaye chate, saMtoSa sthira thaye chate vijayasena sAdhu apramatta guNa sthAna svarUpa siddhirUpI mahelanA sAtamA sopAna para ArUDha thayo ane tyAM kaMIka paNa karma pariNAmanI anukULatAthI teNe upazama zreNIrUpa mahAvaja daMDane prApta karyuM. pachI uchaLyo che pracaMDa vIrya vizeSa jeno evA vijayasena sAdhue mastakamAM haNIne anAdikALanA mahAvairI anaMtAnubaMdhI kodha-mAna-mAyA ane lobha e cArane nIce pADyA ane bhasmapujano Azraya laIne rahelA agninA kaNiyAnI jema nizcaSTa karAyA pachI zuddha-ardhazuddha ane azuddha ema traNa rUpathI yukta mithyAdarzana paNa evo haNAyo ke jethI te paNa cetanA vinAno thaIne paDyo ane pachI apUrvakaraNa guNa sthAna svarUpa mokSarUpI mahelanuM AThamuM sopAna caDhyo. pachI paNa anivRtti bAdara saMparAya nAmanA navamAM sopAna para ArUDha thayo ane tyAM napuMsakavedane haNIne nidhyeSTita karyo pachI paNa strIvedane tenA pachI hAsya-rati-arati-zoka-bhaya-jugupsA-svarUpa ripuSakane, pachI puruSavedane, pachI apratyAkhyAna-pratyAkhyAnAvaraNa e be krodha pachI saMjavalana krodhane haNIne niceSTita karyo. pachI apratyAkhyAna-pratyAkhyAnAvaraNa mAnane ane saMjvalana mAnane, pachI apratyAkhyAna ane pratyAkhyAnAvaraNa mAyA ane saMjavalana mAyA pachI apratyAkhyAna-pratyAkhyAnAvaraNa lobha ane pachI saMjvalana lobhane tADana karyuM. tyAre lobha sUkSma thaI bhAgI jaine sUkSma saMparAya nAmanA dasamAM sopAnamAM chupAI gayo tyAM paNa tenI (saMjavalana lobhanI) pAchaLa paDIne tene tADana karIne nizeSTita karyo. pachI A aThThAvIsa paNa kAraNabhUta kuTuMbanA manuSyo paDavAthI mULa, thaDa, zAkhAdithI paDelA vRkSanI jema tadAkAra che zarIra ane prANa jenA evo moharAja nizcetana thaI paDyo. te A pramANe upazama zreNIrUpI mahAvaja daMDathI haNIne kuTuMba sahita mohacaraDha nizcetana karAve chate vyAkulatA vinAno paramAnaMda sukhane anubhavato vijayasena sAdhu upazAMta mohaguNa sthAna svarUpa siddhirUpI mahelanA agIyAramAM mahAsopAna para ArUDha thayo ane jeTalAmAM tyAM A kevalI samAna vizuddha cAritravALo ane anuttara vimAnamAM utpanna thavA yogya, sakala sura ane asuranI pUjAne yogya evA padane prApta thayelo antarmuhUrta rahe che teTalAmAM kaMIka sacetana thaIne gusse thayelo lobha potAnA zarIrathI abhinna ativallabha deha upakaraNAdi mUccha nAmanI potAnI putrIne tenI pAse mokalI. gusse thayelI evI te dehAdine vize mUcchamAtra karAvIne gaLAmAM pakaDIne dasamAM sopAnAdi laI javAnA kamathI tyAM sudhI pharIthI nIce paDAyo yAvat prathama sopAnamAM 245 Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laI jaIne mahAduSTa mithyAdarzana sacIvane soMpyo ane A nIce paDe che tyAre pUrve haNAyela cetanA pAchI gusse thaI. sarve paNa zatruo vijayasenanI pAchaLa lAgyA. pachI ghaNAM pApo karAvIne ekendriyAdimAM lai javAyo ane narakAdi gatiomAM ghaNAM bhavo bhamAvAyo. ane A bAju manuSya lokamAM brahmapura nAmanuM nagara che ane temAM paramazrAvaka aparimita saMpattino svAmI sunaMda nAmano samasta nagaramAM mukhya zreSThI che ane tenI dhanyA nAmanI strI che ane te beno saMsArIjIva puMDarIka nAme putra thayo ane tenI te bhavamAM ati tINa buddhi thaI. thoDA ja divasomAM sarva kaLAo bhaNyo. pachI abhyAsa alpa che eTale eTalAthI saMtoSa nahIM pAmato koIpaNa sAdhune pUche che ke A kalAono mahAna vistAra kyAM che? sAdhue kahyuM ke bAra aMgomAM, caudapUrvomAM teno vistAra che. pachI teNe puchayuM ke te pUrvo keTalA che? sAdhue kahyuM ke tuM gurune pUcha. pachI teNe gurune puchayuM. gurue chaNAvaTa karIne pUrvagata vistAra kahyo. pachI pUrvonA adhyayanamAM puMDarIkane moTuM kautuka thayuM ane gurune vinaMti karI ke mArA para anugraha karIne mane te pUrve bhaNAvo. gurue kahyuM ke jeNe dIkSA lIdhI hoya te ja pUrvo bhaNI zake. gRhastho pUrvo na bhaNI zake. pachI puMDarIke kahyuM ke to pachI mane vrata paNa Apo. pachI mAtA pitAvaDe rajA apAyela tene mahAvibhUtithI dIkSA ApI. prajJAnA prakarSathI teNe jaladIthI samasta zikSA grahaNa karI. thoDA divasomAM caudapUrvo bhaNyo. ane pachI sabhAmAM beThelA mohacaraTe dIrgha nisAso nAkhyo ane sabhAmAM rahelAoe puchayuM ke he deva A zuM che? pachI hAthathI kapALa kUTIne kahyuM ke ame haNAyA kAraNa ke te ApaNo mahAvairI sadArAma sarva baLathI paNa A saMsArI jIvavaDe grahaNa karAyo che ane A sadAgama vaDe kahevAyela ApaNA marmo A saMsArI jIva saMpUrNapaNe jANaze ane bIjo sarvaloka paNa jANaze. tethI putra ane gotra sahita amArA mULo hamaNAM ukheDAze ane huM tevA koIne paNa joto nathI ke A duSTa saMyogane nAza kare. pachI kheda sahita potAnA svAmIne joIne ALasa-vaikalya-aMgabhaMga-mukhamoTana-bagAsuMsvapna darzana-jhaMkhanA-UMgha smRtibhraMzAdi potAnA parivArathI nidrA DAbe paDakhethI UbhI thaI pachI be hAtha joDIne kahyuM ke he deva! haju paNa potAnI dAsI mAtrathI A sAdhya che to ATalo kheda kema karAya che? gaIkAle paNa gaLAmAM pakaDIne agIyAramAM pagathIyA parathI mUcchavaDe pakaDIne paDAto zuM deva vaDe nathI javAyo? to hamaNAM mArI kaMIka ceSTAne paNa deva jue. pachI hasIne moharAjAe kahyuM ke he vatsa! sAruM sAruM tuM jA tArA paNa icchitonI siddhi thAo. pachI A parivAra sahita caudapUrvadhara puMDarIkanI pAse gaI. ane nidrAe prathama tenA zarIramAM ALasane utArI. ALasane vaza thayelA evA Ane sUtranuM parAvartana karavuM gamatuM nathI. sUtranA arthanI vicAraNA sukha ApatI nathI. A pramANe be traNa divaso gayA eTale viroe koika rIte preraNA karIne baLAtkArathI parAvartana karavA besADyo. pachI nidrAe potAnA bAkInA parivArane mokalyo. pachI tenAvaDe vyApta evo A bagAsAthI pIThane maraDe che. be hAtha UMcA kare che, AMgaLInA TacAkA vagADe che. yakSathI pIDitanI jema pago ane zarIrane pahoLA kare che. pachI ghaNAM prakAre mukhane maraDe che. UMghavaDe gaLAmAM pakaDAyelo nIce namAvAya che ane AgaLathI, pAchaLathI, bAjuthI sarvathI bhramaNa karAya che. tethI A pramANe 226 Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prayatnathI sthaviro kahe chate paNa badhA vaDe bhegA thaIne gaLAmAM pakaDelA tenA mukhamAMthI ekapaNa akSara na nIkaLyo. pachI rAtrImAM svayaM ja gADha nidrAthI AkAMta thayelo saMthArA vinA paNa je te pradezamAM lAMbo thaIne paDyo. kASTanA TukaDAnI jema acetana thayela ghoratA mukhavALo te savAra sudhI sUve che. pratikramaNa samaye kaSTathI uThADAya che e pramANe bIje divase sthaviroe najIkamAM jaI Ubho karIne parAvartana karAvavA zarU karAvyuM ane pachI nidrAe tene nIcA karIne pADIne tenA be DhIMcaNa bhAMge chata koNIne masaLIne mAthAne phoDyuM. ane A pramANe kaMIpaNa parAvartana nathI karato tyAre sthaviro mauna rahyA. pachI gADha UMgha caDhe che tyAre pratikramaNAdi kriyA vakhate paNa ghaNAM mukhanA vikArothI, judA judA prakAranA AMkhonA hAvabhAvothI, judA judA hAthapaganA halana calanothI nidrAvaDe nacAvAto A sarvajanane tamAzAne kare che ane potAnI paNa jAtane pragaTa karIne hAsyavaza kare che ane paMDita puruSone paNa A zuM? e pramANe mahAvismayane kare che. tethI A pramANe nidrAthI potAne vaza karAyelA parAvartana nahIM karanAra, ciMtavana nahIM karanAra evA AnuM zruta chidravALA hAthamAM rahelA pANInI jema satata gaLI jAya che. sUkSma-gahana atha vismaraNa thAya che, pachI jema jema AnuM sUtra nAza pAme che tema tema AkAMkSA vagarano thato, paramArthathI kAlakUTa viSathI paNa adhika evA nidrA sukhane ajJAnathI amRtanI jema mAnato jevI rIte rAtre tevI rIte divase paNa satata paDelo sUI rahe che tyAM sudhImAM tenuM sarva zruta nAza pAmyuM. pachI gurue kahyuM ke he vatsa! puMDarIka muni! tevA prakAranA utsAhapUrvaka zrutane bhaNavAne mATe vratane svIkAryuM che ane tevA udyama ane kaSTathI phakta manuSya lokanA rAjyanuM ane devalokanA AdhipatyanuM ane mokSa sukhanA samUhanuM ghara evA jinapraNIta yutaratnane bhaNIne saMpUrNa nAraka-tiryaMca ane adhama manuSyanA duHkhanA samUhanuM eka mAtra kAraNa evA nidrA sukhanA lavamAM rAgI evo tuM zA mATe hAre che. pachI nisura thayela kahe che ke he bhagavan! koNa UMghe che? Apane koie asaMgata kahyuM che kAraNa ke gaIkAle paNa meM ATaluM ATaluM parAvartana karyuM. gurue vicAryuM aho! A bIjuM paNa je pratyakSa che tene paNa chUpAve che, sAcuM paNa bolato nathI. pachI koika vakhata viSathI vaghArelanI jema, prahArathI mUcchitanI jema moTA paNa avAjathI uttara nahIM Apato, divase paNa judA judA svapnone joto, mukhathI ghaNuM anucitane bolato, satata sUI rahetA evA tene gurue UMco avAja karIne jagADIne kahyuM ke he puMDarIka! tuM ema bole che ke huM sUI nathI raheto to pachI A zuM che? teNe kahyuM ke zuM huM kyAMya sUi rahuM chuM.? kharekhara e pramANe Apane bhrAnti thaI che. kharekhara Aja sudhI hamaNAM ja huM parAvartana karato hato. phakta jayAre nizcala thaIne sUtrArthanI vicAraNA karuM chuM tyAre Apa sarvene bhrAnti utpanna thAya che ke huM sUto chuM. pachI "A moTA juThANAne bolanAro che e pramANe guru ane sarvasAdhuo udAsIna thayA ane preraNA karAto bIjuM asaMbaddha bole che ane ghaNAM dveSane pAme che tethI sarvavaDe paNa upekSA karAyo ane pachI pachI moharAjavaDe mokalAyela bIje bIjo loka tenI pAse Ave chate vimukhapaNAne pAmelo sadArAma sadA dUra thayo. sabodha nAzI gayo. 247 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritra dharmarAjA dUrathI paNa dUra rahyo. virAga pAmIne prathamathI ja sarvavirati jeTalAmAM cAlI gai teTalAmAM te samyagdarzana paNa cAlI gayo. avakAzane prApta karIne mithyAdarzana vilAsa karavA lAgyo. A pramANe sarvavaDe paNa maLIne aMtamAM paNa nidrAnA gharagharATamAM naMkhAyo. maraNavaDe haraNa karAyelo nigoda ane ekendriyAdimAM lai javAyo. tyAMthI saMsAramAM bhamyo. ane A bAju cittavRtti mahATavImAM vivekagiri parvatanA zikhara para apramatta nAmanA kUTa para jainendrapuramAM AnaMda vagaranA, bhagna utsAhavALA cAritradharma rAjA vagere sarve paNa bhegA thayA ane eka pradezamAM beThA ane paraspara bole che ke are! vicAro ahIM zuM karavA yogya che? mohacaraTe aneka abhavyo ane dUrabhavyone sahAyaka meLavyA che tethI mULathI ja ApaNA pakSane sarvatra askhalita ukheDatA teo satata paribhramaNa kare che ApaNe to A ekane ja sahAyaka meLavyo che. koNa jANe che ke te paNa ApaNane keTalAkALa pachI maLyo che ane pachI ApaNAvaDe A jyAM sudhI moTA kaSTathI koipaNa rIte moTAguNo vize AropAya to ApaNane kaMika sahAyatA maLe paraMtu te mahAbhAganuM koipaNa viparyAsa thAya che jethI te te mohAdi zatruone maLe che ane teovaDe atiduHkhita te viDaMbanA karAya che. paraMtu ame to phakta tene ja sukhI karavAne mATe prayatna karIe chIe paraMtu viparyaya bhAvane pAmelo A Ane paNa jANato nathI. ane bIjuM upazAMta moha-caudapUrvadharAdi padamAM paNa sthApita karAyelA jIvo paDIne mohAdi duSTone maLe che tyAM ApaNe zuM kahIe? kyAM jaie? iti pachI sadbodhe hasIne kahyuM ke are! A zuM? ApanI A pIDA nirarthaka che. zuM A kaMi navuM che? kAraNa ke A vyavahAra anAdikALathI rUDha thayela che. je saMsArI jIvo hajupaNa A saMsAra samudramAM ghaNuM bhamavAnA che tenuM tamo hita karo to paNa, moTA sthAna para AropaNa karo to paNa upazAMta moha ane caudapUrvadharo paNa pAchA paDIne zatruone pAmelA utkRSTathI kaMika nyUna ardhapudgala parAvartta jeTalo kALa saMsAramAM bhame che. anAdikALathI anaMtajIvono A vyavahAra thayo che. tethI ahIM zuM Azcarya che ? ane A pramANe tamArA je sthAno (pado) che temAM ekapaNa pada pUrAvAnuM nathI. AthI taTastha thaine nirIkSaNa karatA kema nathI rahetA? jo AnI sahAyathI ame zatrupakSano kSaya karIne koipaNa rIte pragaTa thaizuM. ane Ane ame sukhI karazuM to e tamAruM mAtra mithyAbhimAna che. A kArya paNa jyAre AnI sukhI thavAnI icchA thaze tyAre ja siddha thaze. je kahevAyuM che ke amArA vaDe A eka ja sahAyaka meLavAyo che A paNa avicAraNIya che kAraNa ke ghaNAM sahAyako che jene evA moha vagere paNa tamArA phelAvAnA aTakAva mAtrane ja karavA samartha che jyAre tame to eka sahAyavALA hovA chatAM paNa zatruono sarvathA kSaya ja karo cho. AthI A eka paNa je karaze tene tame juo. zA mATe vyAkuLa thAo cho? pachI jeTalAmAM sarvepaNa bole che ke aho! sadbodhe sAruM sAruM kahyuM. teTalAmAM karmapariNAme teone kahyuM ke mArAvaDe manuSya kSetramAM padmasthaLa nagaramAM siMhavikrama mahArAjanI kamalinI nAmanI srIno putra utpanna karAyo che je tamAro sahAya thaze ane AnuM siMharatha e pramANe nAma rakhAyuM che pachI tamAre 248 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvaryApanaka karAvavuM kAraNa ke A janmamAM A phakta tamArA pakSanuM ja poSaNa karaze sabodha ane sadAgama vaDe prakaTa karAyelA guNo vize ArohaNa karatA ane koipaNa pADI zakaze nahIM. mArA vaDe A bhavamAM Ane phakata puNyodaya ja sahAyaka apAyela che. ane A paNa puNyodayane ja sarva prakAre poSaNa karaze, pApodayanuM poSaNa karaze nahIM. tethI jyAM sudhI A mokSamAM jAya tyAM sudhI jarApaNa mohAdi zatruone anukULa nahIM thAya. A sAMbhaLIne khuza thayelA samyagdarzana vagere sarve paNa UbhA thayA. jainendrapuramAM sarvatra toraNone baMdhAve che. dareka gharanA daravAje kamaLathI DhAMkelA suvarNakuMbhone mukAve che. dukAnomAM zobhAne karAve che, vAMsanA agrabhAgamAM zreSTha vastrone laTakAve che. kasturI - kapUrathI mizrita caMdana rasathI rAjamArgone siMcAve che. Dhagalo karAyelA suvarNa ane ratnonA mahAdAnone apAve che. abhayadAnone pravartAve che. vAjiMtro vagaDAve che. nATakone karAve che. ' ane A bAju siMharatha bAlyakALathI paNa harSita thayelo devone praNAma kare che. guruone name che. pitAnI sAthe jinamaMdire jAya che, jinamaMdiramAM snAtrAdi mahotsavone joto khuza thAya che, munidarzanathI prasanna thAya che, muninA vacana sAMbhaLavAthI AnaMda pAme che. teone apAtA azanAdinA dAnane jovAthI AhalAdane anubhave che ane e pramANe Ano puNyodaya pratidina puSTa thAya che. puNyodayanA sAnidhyathI thoDA divasothI te sarva paNa kalAone bhaNyo ane yauvana abhimukha thayo. AnuM rUpa kAmadevane paNa parAbhava kare tevuM che ane tenuM lAlitya navA utpanna thayela devathI paNa vizeSa che to paNa A viSayomAM ramaNa karato nathI. strIonI kathA Ane sukha ApatI nathI ane A manathI paNa strIne paraNavAnuM Icchato nathI. phakta munionuM sevana kare che. teo pAse dharmazAstrone sAMbhaLe che. saMsAranA svarUpanI vicAraNA kare che. pachI koIka vakhata cAra jJAnathI yukta guNanidhi nAmanA AcArya bhagavaMta AvyA tyAre vizeSathI dharmanA vistArane sAMbhaLIne yuktiothI mAtA-pitAnI pAse rajA laIne, pUrve kahevAyelI vidhithI mahAvibhUtithI siMharathe temanI pAse dIkSA lIdhI. khuza thayelA sarve paNa cAritra dharmanA sainiko tenA vize parivAra jevuM AcaraNa kare che. te A pramANe samagra traNa bhuvananA sAmrAjyane ApanArI sarvavirati gADha rAgI thaI. eka kSaNa paNa saddhodha paDakhAne choDato nathI. samyagdarzanano saMbaMdha aMgAMgibhAvathI 0 (otaprota) thayo. pachI karAyo che prazamarUpI mahAkavaca jenAvaDe, dhAraNa karAyo che saMtoSarUpI muguTa jenAvaDe evo siMharatha sAdhu sadbhAvanArUpI zataraMjanI ramatanI madhyamAM pravezyo. te ja pramANe apramAda rUpI mahAhAthI para ArUDha thayo. aDhArahajAra zIlAMgarUpI koTavAlo vaDe rakSaNa karAyuM che sainya jenuM, AgaLa goThavaNa karAyela ane pratidina poSaNa karAto che puNyodaya nAmano mahAdaMDa nAyaka jenAvaDe, pratikSaNa ullasita thatA asaMkhya zubha adhyavasAya rUpa padAtithI vIMTaLAyelA , 10 aMgAMgibhAva - aMga eTale avayava-aMza ane aMgI eTale avayavI-vastu te avayava, avayavIno pArasparika saMbaMdha, aMzano AkhA bhAga sAtheno saMbaMdha. eka mukhya ane bIjuM gauNa aMgImAM samAveza pAmeluM hoya evo saMbaMdha. ahIM samyagdarzana aMga che ane AtmA aMgI che, 249 Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evA siMharatha sAdhu moharAjAnI sAthe yuddha karavA pravRtta thayA. ane tyAM satata amUDhatva nAmanA tIkSNabhAlAthI mohamahAcaraTanA hRdayane vadhe che ane e ja samaye jJAna-darzana-cAritra rUpa traNa bhAlAthI rAgakezarISagajendra-kAmadeva maMDalikone chAtImAM tADana kare che. sarva jIvadayAnA pariNAma rUpI bANathI hiMsA-adhyavasAya sAmaMtane haNe che ane sarvathA satyabhASaNa mugarathI mRSAvAda nAmanA mahAcaraTanA mastakane haNe che. zaucarUpI mahAbhAlAthI teya mahAduSTanA hRdayane bhede che. brahmacaryarUpI agnizastrathI pataMgIyAnI jema maithunane haNe che, nilabhatArUpI mahAgadAthI parigraha nAmanA mahAsAmaMtane daLe che. kSamAnA ciMtana svarUpa tomarothI krodhane haNe che. mArdavarUpI daMDanA ghAtathI mAnanA abhimAnane haNe che. saraLatA rUpI bANanA kSepathI (bANa pheMkIne) mAyAne dUra kare che. saMtoSarUpI lAThInA ghAtathI lobhanA mAthAne phoDe che. daDha sattvano Azraya laIne, dehanI niHsAratAnA ciMtanAdi svarUpa zastrothI lIlAthI ja pariSahono parAjaya kare che. upasargone haTAve che. A pramANe sarvatra akhkhalita pratApathI mohanA sainyane haNatA tenAvaDe ghaNo kALa vyatIta karAyo. pachI zatruo chinna bhinna naSTa prAyaH thaye chate ghaNAM saMtoSathI samyagdarzana atiprasanna thaye chate, sadAgamano atiharSa vadhe chata, sarvakriyAo sArI rIte ArAdhana karAve chate, bodha pamADIne mohanI viDaMbanAmAMthI ghaNAM bhavyajIvo choDAvAye chate ghaNAM ziSyo dIkSita karAya chate ane puNyodaya ghaNo puSTa karAye chate ane aMta samaya najIkamAM che ema jANIne dravyathI ane bhAvathI siMharatha sAdhue saMlekhanA karI. pachI gItArtha sAdhuonI sAthe parvatanA kaTIpradezamAM bahAra gayA ane tyAM vipula zilAtalanI paDilehaNA karI. tenA upara darbhamaya saMthAro pAtharyo ane tyAM vIrAsane beThelo, mastaka para mukAI che hAtha rUpI kuMpaLa (kaLI) jenAvaDe evA siMharatha muni zakastavathI samasta tIrthakarone pachI vartamAna tIrthakarane, pachI potAnA gurune ane gurunI pAse pUrvapaccakakhANo lIdhela hovA chatAM aDhAra pApasthAnonuM paccakakhANa kare che. cAreya prakAranA AhAranuM paccakakhANa kare che. zarIra mAtra para rAgane choDe che. A pramANe Alocana karela ane pApathI pAchA pharela, paccakakhANa karAyo che sarva AhAra jenAvaDe, divya mAnuSa ane tiryaMca upasargone sahana karatA ekamAsa pAdapopagamana anazanathI rahIne chelle zvAsa sudhI pAlana karAyuM che aticAra rahita grAmaya jenA vaDe, samAdhine prApta thayelA kALa karIne mahAzukadevalokamAM sattara sAgaropamavALA IndranA sAmAnika mahaddhika deva thayA. tyAM devalokamAM paNa tIrthaMkarAdinA samavasaraNanuM racavuM tathA naMdIzvarAdi tIrthomAM aThThAI mahotsavAdithI atizaya puNyodayanuM poSaNa karIne divya mahAbhAgone bhogavIne AyuSyanA kSaya pachI AvIne pUrvavidehamAM kamalAkara nAmanA nagaramAM zrIcaMda nAmanA mahArAjAnI kamalA nAmanI strIthI A bhAnu nAmano putra thayo tyAM paNa sabodha ane samyagadarzana Adine pAmelo bAlyakALathI dharmamAM atirata thayo ane atizaya puNyodayane poSyo ane pachI pitA maraNa pAme chate rAjyapara ArUDha thayo ane lAMbo samaya nyAyathI rAjAnA bhogone bhogavIne,devone paNa prazaMsanIya zrAvakadharmane pALIne, yogya samaye putrane rAjya ApIne, sadagurunI pAse pUrvanI jema mahAvibhUtithI bhAnurAjAe dIkSAne lIdhI. 250 Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI pramudita evA samasta cAritra-dharma sainyamAM rahelo sadAgamane atiparicita karIne pahelA kahevAyela vidhithI moha sainyano nAza karIne samAdhine prApta thayelo navamAM caiveyakamAM utpanna thayo ane tyAM ekatrIza sAgaropama AyuSyapALIne pUrvavidehamAM ja padmakhaMDa nagaramAM sImaMtaka mahArAjano Indradatta nAme putra thayo ane tyA paNa mahArAjAnA bhogo bhogavIne te ja pramANe sAdhupaNuM laIne mohanuM sainya ghaNuM nAza karAye chate, puNyodayane atipuSTa karyA pachI pUrvokta anazana vidhithI ja parama samAdhine prApta thayela sarvArthasiddhi nAmanA mahAvimAnamAM paramaRRddhi prApta thayelo ahamindra deva thayo. ane A bAju gaMdhilAvatI vijayamAM vilAsa-veSa ane vibhUtithI IndranagarInI jema caMdrapurI nAme mahAnagarI che ane te nagarImAM namelA aneka rAjAonA muguTathI zobhAvAyuM che caraNarUpI kamaLa jenuM,zakti samRddhi ane saudaryathI IndranI jema akalaMka nAmano mahArAjA che ane zrImad jinendranA be paga rUpI kamaLane vize bhamarA jevuM AcaraNa karanAra evA tene caMdranA kiraNa jevuM nirmaLa che samyagdarzana jenuM evI sudarzanA nAme agramahiSI che ane koIka vakhata svapnamAM rAtrInA virAma samaye mukhamAM praveza karato caMdranA kiraNa jevo ujjvaLa siMha jevAyo che jenA vaDe evI tenA garbhamAM surendradatta munIno jIva savArthasiddhi vimAnamAM tetrIza sAgaropama AyuSyane pALIne, avIne putrapaNe utpanna thayo ane pachI praSTa thayuM che citta jenuM evI teNIe rAjAne svapnanuM nivedana karyuM. rAjAe paNa svapna pAThakone puchyuM. teoe kahyuM ke devane siMha jevo parAkramI maMdara parvata rUpI ravaiyAthI valovAtA kSIrasamudranA phINanA samUha jevI saphedAI jevA yazanA prasarathI ujvaLa karAyo che dizAno aMta jenAvaDe, sarva pRthvIno bhoktA evo putra thaze. pachI ghaNA khuza thayelA rAjA pAritoSikanA mahAdAnathI nimitta pAThakone saMtoSIne visarjana kare che, khuza thayela rANI sukhathI garbhane vahana kare che. devapUjA - abhayadAnAdi aneka zubhakAryothI pUrNa thayelA che dohalAo jenA evI te garbhanA divaso pUrNa thayA pachI prazasta divase ratnapuMjanI jema potAnI prabhAnA phelAvathI udyotita karAyeluM che prasUtigRha jenAvaDe evA putrane janma Ape che. harSanA atirekathI thayela doDanA kAraNe stanapITha para athaDAto che motIno hAra jeno evI caMdradhArA nAmanI dAsIe rAjAne vadhAmaNI ApI. te vadhAmaNInA zravaNathI khuza thayela rAjAe tene sAta peDhI sudhI cAle teTaluM mahApAritoSika dAna ApyuM ane samasta paNa nagarImAM vagADAyA che AnaMda rUpI DholonA samUha jemAM evuM mahAvardhApanaka pravajyuM. suvarNa vagerenA mahAdAno apAyA. sarva kArAgRho zUnya karAyA. baMdhanamAM rakhAyelA sarva janasamUhane choDavAmAM Avyo. jinabhavanomAM mahApUjA snAtrAdi karAvyA. A pramANe gItavAdana- nRtya-khANI-pINInuM pradAna vagare AnaMdathI putra janmamahotsava pUro thayA pachI rAjAe jyotiSazAstranA parama rahasyane jANanAra evA siddhArthane bolAvIne puchyuM ke kumAranA janmanakSatranI grahanI avalokanA kevI che te Arya jaNAve pachI naimittike kahyuM ke deva je pUche che teno javAba sAMbhaLo te A pramANe - 251 Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMda nAmanuM saMvatsara che (varSa che).zaradaRtuno kALa che. kArtika mahino che. bhadrAmAM bIja tithi che, guruvAra che, kRtikA nakSatra che, vRSabha rAzi che, dhRti yoga che, lagna prazasta graho vaDe jovAyela che. sarvagraho ucca sthAnamAM rahelA che, caMdranI horA che, pApagraho agIyAramAM sthAnamAM rahelA che tethI zubha che. he deva! AvA prakAranI rAzImAM kumArano janma thayo che tethI kumAra vipula lakSmIvALo tathA aparimita vikramAdi guNothI yukta mahArAjA thaze. pachI rAjAe kahyuM ke Arya! A rAMzio zuM che? ane enA zuM guNo che? e pramANe mane jaNAva jethI rAzionA je guNo che te kumAranI rAzimAM saMgata thAya che ke nahIM tenI mane khabara paDe. siddhArthe kahyuM ke he deva! kula rAzio bAra che. te A pramANe 1. meSa 2. vRSabha 3. mithuna 4. karka 5. siMha 6. kanyA 7. tulA 8. vRzcika 9. dhana 10. makara 11. kuMbha 12 mIna. A rAzionA guNa TuMkamAM A pramANe che (1) meSa rAzimAM janmelA jIvo casuvilAsI, baLavAna, rogI, dharma mATe daDha nizcayavALA, pANIthI DaranArA, strIone priya, kRtajJa, rAjamAnya, ugrakarmavALA, aMtamAM zAMta thanArA, pravAsI thAya che. tenuM aDhAra varSe mRtyu thAya athavA pacIza varSane aMte koika rIte bhraSTa thAya ane te bethI je bacI jAya to (aDhAra ke pacIza varSe mRtyu na thAya to) so varSa sudhI jIve ane A kRtikA nakSatramAM adharAtre mare. (2) ane caudazamAM maMgaLavAre vRSabha rAzimAM janamyo hoya te bhogI, dAtA, pavitra, dakSa, moTA lamaNAvALo, moTA gaLAvALo, dhanavAna, alpabhASI ane sthira citta, janapriya, paropakArI ane manohara, ghaNAM putravALo, zoryathI yukta, tejasvI, ghaNo rogI, kaMTharogI, sArA mitravALo, bhogapriya, satyavAdI, kAMdha ane lamaNA para cihanavALo thAya. vRSabha rAzimAM janmelo AvA guNa samUhathI mukta thAya te so varSa jIve. je paccIsa varSano thAya ane bhAgatA catuSpadathI tenuM maraNa thAya to budhavAra ane rohiNI nakSatra hoya tyAre thAya. (3) mithuna rAzimAM janmelo manuSya miSTAnapriya, cakSuvilAsI, maithunamAM Asakata manavALo, dhanADhya, karuNAthI yukta, kaMTharogI, janapriya, gAMdharvanATyamAM kuzaLa, kIrtine bhajanAra,utkaTa guNavALo, prathama duHkha bhogavIne pachI A dhanavAna thAya che, kutUhalI ane abhimAnI ane te vijJAnI thAya. tathA gauravarNavALo, dIrgha, caturAI pUrvaka bolanAra, buddhizALI, daDhavatI, samartha ane nyAyavAdI thAya. soLame varSe pANImAM tenuM mRtyu thAya. jo A eMzI varSano thaIne mare to poSa mahinAmAM pANI ke agnimAM mare. (4) karka rAzimAM janmela hoya to kArya karavAmAM sattvazIla, dhanI, zUra, dharmiSTha, guruno premI, mastaka rogI, mahAbuddhivAna, kRza zarIravALo, karela karmono bhoktA, pravAsa karavAnA svabhAvavALo, kopathI aMdha, bALapaNamAM duHkhI, sArA mitravALo, ghaNAM nokaravALo, kaMIka vaka, ghaNI strIovALo tathA putravAna, hAthamAM zrIvatsa ane zaMkha e be cihanothI yukta hoya 252 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che.A mANasa vIzamA varSe paDavAthI mare athavA daza varSano ke trIza varSano hoya tyAre mRtyu thAya athavA A eMsI varSano thAya tyAre poSa mahinAmAM zukravArane mRgazIrSa nakSatra hoya tyAre rAtrInA mareM. (5) siMharAzimAM janmela manuSya dhanavAna, mAnI, kiyAthI yukta, madha ane mAMsano priya, tathA dezomAM bhamavAnA svabhAvavALo, vinIta, ThaMDIthI DaranAra,jaladIthI gusse thanAra, sArAputra vALo, mAtApitAne priya,lokamAM pragaTa vyasanI, pILI AMkhavALo (mAMjaro) bhUkhathI pIDAnAra, alpabuddhivAna, rAjAno bhakta,miSTAna priya athavA je A so varSano vasaMtamAM maghA nakSatramAM mare to zanivAre pavitra kSetramAM prANatyAga kare. (6) kanyArAzimAM utpanna thayela manuSya vilAsinI strIone AnaMda ApanAra, dhanathI pUrNa, dAtA, dakSa, kavi vRddhAvasthAmAM dharmaparAyaNa nATyamAM sarvane lokapriya, saMgIta ane vyasanamAM rata, pravAsazIla, strIthI duHkhI, netrarogI ane nirbhaya, vizALa keDa ane peTavALo thAya, vIza ke trIza varSano thAya tyAre mastaka rogathI, pANIthI ke agnithI, ke zastrathI mare, tyAra pachI eMsI varSano mULa nakSatramAM vaizAkha mahIne budhavAre mare. (7) tulA rAzimAM janmelo manuSya kAraNa vinA gusse thanAra, duHkhI, spaSTabhASI, kSamAthI yukata, cala-cakSu. calalakSmI, gharamAM zUra, vyApAraniSNAta,devono pUjaka, mitravatsala,pravAsI,mitrone priya, udAra, satyabolanAra, alAlacu, saMvibhAgI ane dIrghanetra, dayAmAM tatpara,nipuNa, saMgraha karanAra thAya che vIsa varSano thAya tyAre bhIMtanA paDavA vagerethI mare che athavA eMsI varasano thAya to jeThamAsamAM maMgaLavAre anurAdhA nakSatramAM maraNa pAme che. (8) vRzcika rAzimAM janmelA manuSya bALapaNAmAM pravAsa karanAra, kUra-svabhAvI, parAkramI, mAMjarI AMkhavALo, padArA rata, mAna, svajana tathA lokamAM niSphara, ekAeka dhanane prApta karanAra, mAtApitAne vize paNa duSTabuddhivALo, dhUrta, cora, niSphaLa AraMbhI hoya che. aDhAra ke pacIsa varSano thayelo A vIMchI, astra, sApa, ane corathI jo marato nathI to pachI sittera varSa jIve che. (9) dhanarAzimAM janmelo manuSya parAkramI, satyavartI, buddhizALI, sAtvika, lokane AnaMda ApanAra, zilpa ane vijJAnane jANanAro , dhanADhya, uttama strIvALo, mAnI, cAritrasaMpanna, madhuravANI bolanAra, tejasvI, sthULa dehavALo, kuLane haNanAra, rAjamAnita, pAchalI avasthAmAM daridra, mitrano dezI, kajiyAkhora, pagamAM ane AMgaLImAM chidravALo, sukhazAMtivALo thAya che. jo aDhAra varSano maraNa na pAme to A sittera varSano thAya che. zukravAre zravaNa nakSatramAM maraNa pAme. (10) makara rAzimAM janmela manuSya duSTajanane priya, strIone vaza hoya, paMDita, zIlathI yukta, gItane jANanAra, guhyasthAnamAM lAMchanavALo, ghaNAM putravALo, mAtRvatsala, dhanI, tyAgI 253 Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane surupa, ThaMDIthI pIDAnAra (ThaMDI sahana na karI zake tevo), ghaNAM bhAIo vALo, Icchita sukhane pAmanAro, sthira AraMbhI kutUhalI hoya che. je vIza varSano thaIne na mare to sitteravarSe bhAdaravA mahinAmAM revatI nakSatramAM zanivAre zULathI mare che (11) kuMbharAzimAM janmela manuSya dAtA, ALasu ane kRtana, hAthI tathA ghoDAnA jevo avAjavALo, deDakA jevI kukSivALo, bhaya vagarano, dhanavAna, zaktizALI, sthiradaSTivALo, hAthane halAvanAro,mAna ane vidyAmAM udyama karanAra, puNyazALI ane snehathI rahita, bhogI, zUravIra, kavi tathA kRtajJa, parakAryomAM bolanAra (upadeza ApanAra) thAya che. ane te vIsa varSano thayelo vAghaNIthI haNAyelo na mare to satyAvIzame varSe te mAnava bhAdaravA mahinAmAM kyAMya paNa pANImAM paDavAthI mare. (12) mIna rAzimAM janmela manuSya gaMbhIra ceSTAvALo, zUra, caturAIthI bolanAra, manuSyomAM uttama, krodhI, DAhyo, yuddhamAM zreSTha, atyAgI, baMdhu vatsala, haMmezA gAMdharva saMgItane jANanAra, sAmAnya janamAM sevaka, mArgamAM jaladIthI cAle che. lavinAno, priyadarzanI, satyavAdI, devagurunI upAsanAmAM rata, ghaNI zakitavALo, vezabhUSAmAM nirata, dakSa, capaLa daSTivALo, pAradArika, sthira ane namra thAya che. aDhArameM varSe mRtyu thAya che athavA paMcANu varSano thAya che. tethI he deva! A pramANe meSAdika rAzinA guNo mArA vaDe kahevAyA. A pUrve sarva potAnA ziSyone jaNAvyA che te A pramANe jayotiSanuM jJAna ane nimitta tathA tenI samAna bIjuM je kaMIpaNa che te sarva atIndrArtha che ane tenuM pUrNa zAstra sarvaze batAveluM che tethI ahIM manuSyanA doSathI vyabhicAra (asatya) paNa thAya kAraNa ke alpa jJAnI manuSya tenA sarva bhedane jANato nathI. ane grahonI AvI sthitI hoya ane krUra grahonI daSTi na hoya to ane rAzio baLavAna hoya to A rAzionA kahelA guNo sAcA paDe che anyathA khoTAM thAya ema tame jANo. pachI akalaMka rAjAe kahyuM ke A temaja che. ahIM koI zaMkA nathI. Arya puruSe sAcuM ja kahyuM che. dAna sanmAnAdithI pUjIne siddhArtha visarjana karAyo ane pachI ucita samaye mahAnaMdapUrvaka kumAranuM nAma bali e pramANe pUrvajonuM nAma rakhAyuM. pAMca dhAvamAtAothI grahaNa karAyelo, pAse che puNyodaya jeno evo A mahAsukhathI moTo thAya che, bALapaNathI AnI pAse rahela sabodha atiparicita thAya che ane samyagdarzana pUrvabhavathI AnA sAnidhyane choDyuM nathI. tethI devadarzana Ane ghaNo harSa Ape che. gurujananA caraNanuM vaMdana ghaNuM sukha Ape che. svAdhyAyAdinuM zravaNa khuza kare che. pachI puNyodayAdinA prabhAvathI jaladIthI kaLAone bhaNyo ane kumArapaNAthI puSTa puNyodayathI kheMcAyelI moTAI Ane najIka thaI. sthiratA kSaNa paNa choDatI nathI. gaMbhIratA najIka Ave che ane ANe rUpa saubhAgyanA prakarSavALA bharayauvanane prApta karyuM. pachI kaLAne jANanArA kumAronI sAthe zAstranA vinodathI haMmezA rahe 254 Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. jinamaMdiromAM snAtrone karAve che. pUjAone pravartAve che. rathayAtrA karAve che. te jinamaMdiromAM gIta- vAjiMtra- nATakothI jina zAsanane unnata kare che. dInAdine dAna apAve che. gurunI pAse sadAgamane sAMbhaLe che. ane tyAM samasta paNa cAritra dharma sainya paricita thAya che. ghaNuM bhayapAmeluM moha mahAcaraTanuM sainya dUra ja bhame che jethI viSayano rAga Ane sparzato nathI. Sa paNa AnA saMnidhAnamAM Avato nathI. zaThatA cittamAM vasatI nathI.lobha daSTimAM Avato nathI. sparzano abhilASa bAdha karato nathI. A rasalolupatAnI vArtAne paNa jANato nathI. gaMdhAsaktinI kathAne jANato nathI. rUpathI AnI AMkha kheMcAtI nathI. madhura zabdothI karmendriya vaza karAtI nathI. kRpaNatA svapnamAM paNa najIka AvatI nathI. tenA zarIramAM avinaya vasato nathI. phakta vinaya- prazama- mArdava- Arjava- jitendriyatva- audArya- gAMbhIrya-dhairya - zoryAdi guNamaya che zarIra jenuM evA tenI kIrti daze dizAnA aMta sudhI paNa prasare che. tenA vinayAdi guNothI raMjita thayela mAtApitA tene ghaNAM cAhe che. kSaNa paNa tenA viyogane icchatA nathI. tenA guNonI kathA dareka gharamAM gavAya che. utkaMThAvALI surasuMdarIo vaDe tenA gIto gavAya che, devo tema ja bhATa cAraNo vaDe paNa sukavionA kAvyomAM racAyelA zaradaRtunA caMdra jevA nirmaLa tenA caritro bhaNAya che. tethI A pramANe sarvapaNa bhuvanamAM balikumAra gADha guNamayatAne pAme chate guNanA anurAgathI AkSipta tathA kAmathI paravaza karAyeluM che mana jeonuM, potAnA sauMdaryathI atizaya tiraskAra karAyela che rati ane raMbhAdinA rUpano garva jeonI vaDe, samagra guNarUpI ratnone utpanna thavA mATe rohaNAcala parvatanI bhUmio potapotAnI mahAvibhUtithI yukata ghaNAM bhavomAM upArjana karAyela tenA mahAbhogaphaLanA puNyodayathI kheMcAyelI svayaMvarA evI aneka mahArAjAonI zreSTha kanyAo eka sAthe tyAM AvI. atikhuza thayela akalaMka rAjAe teone vAsaprAsAdo apAvyA. jaNAyo che kumArano vrata grahaNa karavAno bhAva jeo vaDe evA te be sudarzanA devI ane rAjAvaDe ekI sAthe ekAMtamAM moTA AdarathI balikumAra A pramANe vinaMti karAyo. he vatsa! jo tuM amane mAtApitA mAne che ane dharmanA sArane jANe che to A tArA guNanA zravaNathI AkarSita thayuM che mana jeonuM evI potAnI putrIo mahArAjAo vaDe mokalAyelI ahIM AvelI nirAza thaIne pAchI pharIne jAya che te amArA cittanA duHkhanuM moTuM kAraNa che ke tuM jANe che tethI tuM teone paraNavApUrvaka svIkAra. moTA manorathothI AvelI varAkaDIone svarAjya bhogasukhone batAva. pachI devAyA che tArA rAjyanA sukho jeovaDe evA ame maraNa pAme chate vipula rAjyane pALIne, rAjyano bhAra potAnA putrane soMpIne, tuM bIjuM je kaMIpaNa karavA dhAre che te paNa karaje ane e pramANe karatA mAtA pitAne vatsala evA tAre koIpaNa puruSArthanI hAnI nahI thAya. pachI balikumAre vicAryuM ke aho! mAtApitAno ghaNo Agraha che. huM mAtApitAne eka ja putra chuM tethI A vacanane huM nahIM mAnuM to mAtApitAne ghaNuM duHkha thaze tethI je mArA vaDe vicArAyuM che tene huM kAlAMtare avazya karIza. teTalAmAM huM hamaNAM mAtApitAne samAdhi Ape nikAcita karmo avazya bhogavavA 255 Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDe che. tethI utpanna thayela A abhiprAyathI viSayabhoganI IcchA vinAnA balikumAre mAtApitAnA vacanane mAnya karyuM. pachI mAtApitAvaDe te kanyAonI sAthe kumArane mahAvibhUtithI uttama lagnaveLAe lagnotsava karAyo. pachI akalaMka rAjAe kumArane yogya krIDA parvata zItaLa jaLavAhinI-sarovara paMkti tathA vAvaDIo sahita mahAupavanathI zobhita eka mahAbhavanane madhyabhAgamAM karAvyuM ane bAjumAM tenI srIone yogya ramya mahelo karAvyA. pachI balikumAra te srIonI sAthe batrIza pAtrabaddha nATakone joto,pUrvabhavamAM upArjana karAyela devaloka samAna vipula bhogone anubhavato, pUrvokta vidhithI dharmane ArAdhato ghaNAM divaso pasAra kare che. ane pachI cira samaya pAlana karAyuM che rAjya jenAvaDe, bhavathI virakta thayuM che mana jenuM, jina dIkSAne levAnI IcchAvALA evA akalaMka rAjAe potAnA sthAnapara Ane besADyo ane svayaM bhagavAna kuvalayacaMdra kevalInI pAse dIkSA lIdhI ane tIvra tapa cAritrane ArAdhIne thoDA divasothI mohAdi duzmanono kSaya karIne mokSamAM gayo. devI sudarzanAe paNa rAjAnI sAthe dIkSA laine zuddhabhAvathI tene ArAdhIne devalokamAM gai. atipuSTa thayelA te puNyodayathI bali paNa mahArAjA karAyo ane tenA pUrvajothI nahIM sadhAyelA aneka mAMDalika sAmaMto ane sImADAnA rAjAone sAdhyA. pachI balirAjA upazAMta karAyela che daMgalano bhaya jemAM evA mahArAjyane niSkaMTaka cAlIza lAkha pUrva varSa sudhI pALe che ane vIsa lAkha pUrva varSa kumArapaNAmAM pasAra karyA. A pramANe devonA paNa manane camatkAra karanArI ghaNI moTI jinazAsananI prabhAvanA sAITha lAkha pUrva varSa sudhI karAvI. ghaNAM sthAnomAM jIrNoddhAra karAvyA ane potAnA dezamAM aneka grAma nagaromAM navA moTA jinAlayo baMdhAvyA. sarvatra moTI rathayAtrAo pravartAvI. jinadharmano ghaNo phelAvo karyo. devone paNa spRhaNIya evA mahAbhogo bhogavyA. pachI koika vakhate caudazane divase upavAsa karIne, sUryAsta samaye devArcana karIne rAtrImAM svAdhyAyAdimAM nirata, sAmAyika pauSadha vidhithI, zubha bhAvathI rAtrIne pasAra karIne, rAtrInA aMtamAM vizeSathI sadbodhAdi cAritradharma sainya najIka hote chate balirAjAe vicAryuM ke aho vicAro ke ! sAmAnya puruSanI jema viSayarUpI AmiSanA lavamAM Asakta evo huM paNa durlabha evA manuSya janmane meLavIne hArI gayo ane sAgaropamAdi kALa sudhI devalokanA bhogothI prANIo tRpti pAmatA nathI teo pAMca ke cha divasa maLanArA asAra viDaMbanA samAna evA bhogothI kevI rIte tRpti pAmaze? tattvabuddhithI vicAraNA karavAmAM Ave to A saMsAramAM kaMipaNa ramaNIya jovAtuM nathI ane jIvone je kaMipaNa bhrAMtimAtrathI suMdara jevuM lAge che te paNa anityatA rUpI mahAdAvAnaLanA mukharUpI guphAmAM paDeluM hoya tevuM jaNAya che te A pramANe mUDha puruSo rUpa ane yauvana e bethI zarIrane suMdara mAne che ane te rUpa ane yauvana kurogAdi rogothI evI rIte nAza karAya che ke pUrve devIone paNa IcchavA yogya evo te cAMDalaNIone jugupsanIya thAya che. ane rogano abhAva hoya tyAre zarIrano nAza karanArI jarA vagere pratikSaNa 256 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAjara rahelI che. amArA jevA sarvene paNa je lakSmI sArI lAge che te lakSmI paNa mahAklezane karatA paNa jIvone maLatI nathI ane je maLe che to jota jotAmAM evI rIte nAza pAme che ke tenI hAjarImAM jagatamAM zeTha thaIne pachI paragharomAM dAsapaNAne kare che. have je koIpaNa rIte jIvatA lakSmI TakI rahe to paNa marato sarvathA lakSmIne choDIne bIjA janmamAM jAya che tethI koNa lakSmImAM rAga kare? je paNa moTuM abhimAna che te paNa avivekano vilAsa ja che kAraNa ke kSINa puNyodayavALo jIvato paNa koIka cakravartI paNa bhikSAne mATe bhame che ema saMbhaLAya che. cakravartI sivAya bIjA rAjAomAM A pratyakSa dekhAya che. have jo jIvatA prabhutvathI bhraSTa na thAya to maryA pachI cakravartI paNa utkRSTathI sAtamI narakamRthvIno nAraka thAya che. to pachI sAmAnya rAjAone prabhutvanA sArAMzanuM abhimAna kevuM? joke mArI AjJAne karanArA ghaNAM putro che, snehavALI ane surUpa strI che, zeSapaNa parijana IzArA mAtrathI anukULa vartanAro che e pramANe mAro ja kuTuMbIbhAva (lAgaNI) vakhANavA yogya che. e pramANe paribhAvanA karatAM keTalAka premane paravaza thAya che te paNa jyAM sudhI vicAraNA nathI karI tyAM sudhI ja sAruM che kAraNa ke putra kalatrAdi priyajana potAnA kAryamAM rata che. svArtha ghavAya che tyAre abhISTa loka paNa saMzaya vinA ja viruddha thAya che. atyaMta priya hoya to paNa roga, jarA, maraNAdinuM rakSaNa karavA samartha nathI ane thoDA divaso pachI maranArA avazya sarva putrAdine choDe che to tevA ramaNIyapaNAthI zuM? ane huM sAMbhaLavA yogya gItone sAMbhaLuM chuM, suMdara rUpone jouM chuM, sugaMdhone sUvuM chuM, suMdara rasono AsvAda karuM chuM. komaLa ane abhISTa spazane sparza chuM. evuM je paNa keTalAkone viSayanI ramaNIyatAnuM abhimAna che te paNa ajJAnano ja vilAsa che kAraNa ke A kSaNe prApta thayelA ane bhogavAtA viSayo je sukhane utpanna kare che tenAthI anaMtagaNuM duHkha anya samayamAM nahIM prApta thatA viSayothI utpanna thAya che athavA viSayonI niraMtara prApti thAya to paNa dharmakRtya karyA vinA marelAone viSayono avazya nAza thAya che tyAre viSayonA vipAkathI (1) utpanna thanAra duHkha anaMtagaNuM hoya che. A pramANe koIkane bIjI je kaMipaNa sAMsArika vastu bhrAMtimAtrathI ramaNIya lAge che te sarva anaMtaduHkhanA phaLavALuM che, anitya che ema huM hamaNAM jANuM chuM. tethI kharekhara Asakti rUpI daMDanA abhighAtathI mUcchitanI jema, rAjyamAM sukha che evI buddhi rUpI madirAthI unmattanI jema, viSayarUpI vaghArela viSanI jema, vaibhavarUpI ghebaranA AsvAdathI viparvatanI jema meM nirarthaka ke anartha phaLone ApanArA ATalA divaso gumAvyA. tethI jo huM te akalaMka mahArAjanA saMsArarUpI samudramAM vahANa samAna thayelA kuvalayacaMdra kevalI bhagavaMtane koIpaNa rIte jouM to nizcayathI hamaNAM paNa huM mAruM kArya AcaruM. (arthAt huM paNa temanI pAse dIkSA grahaNa karuM.) e pramANenA zubha ciMtavanathI prabhAte pauSadhAdi vratane pALIne, snAna karIne devapUjA karIne sabhA maMDapamAM beTho. . bhagavAna kuvalayacaMdra kevalI paNa rAjAnA abhiprAya ane samaya jANIne caMdrapurI nagarInI . (11) viSayano vipAka - viSayasukha bhogavatA je pApa karma baMdhAya che te pApa karmano udaya thAya tyAre anaMtagaNu duHkha thAya che 257 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahAra AvelA mRgaramaNa nAmanA ramaNIya udyAnamAM padhAryA. devoe tyAM suvarNa kamaLanI racanA karI, bhagavAna kevalI tyAM beThA. deva-khecara-manuSyonA samUho tyAM AvyA. kevaLIe, amRtanA jharaNA samAna dezanA zarU karI ane kevaLInA AgamananI vAta sAMbhaLIne harSapulakita aMgavALo bali narendra sarva sAmagrIthI tyAM Avyo. pachI paMcavidha abhigama sAcavIne, traNa pradakSiNA karIne, bhaktithI praNAma karIne zudhdhabhUmi para beTho. pachI dharma sAMbhaLIne avasare kahyuM ke he bhagavan! nirarthaka ja huM A manuSya janma ghaNo hArI gayo chuM. meM hamaNAM ApanA caraNa yugalanuM zaraNa prApta karyuM che tethI he bhagavaMta ! mArA bAkI rahelA manuSya bhavanA AyuSyane saphaLa karo. pachI kevalIe kahyuM ke he mahArAja! A janmamAM tArAvaDe je hArI javAyuM che te keTaluM mAtra che? pUrve te je gumAvyuM che te je kahevAmAM Ave to bhayajanaka ane sakala bhuvanane AzcaryakArI che. pachI balirAjAe kahyuM ke he svAmi! to hamaNAM huM te sAMbhaLavAne icchuM . kRpA karIne bhagavaMta jaNAve. pachI kevalIe kahyuM ke he mahArAja! AkhA bhavasudhI kahevAmAM Ave to paNa A kahI zakAya nahIM. jo tane ghaNuM kutUhala che to sAMbhaLa kaMika saMkSepathI kahevAya che. ahIMthI anaMtakALapUrve tuM kharekhara cAritradharma sainyanI sahAyavALo thaIne moharUpI zatrusainyano kSaya karaze e pramANe karmapariNAma vaDe asavyavahAra nigodarUpI nagaramAMthI kADhIne vyavahAra nigodamAM lavAyo. pachI jaNAyo che te vyatikara jenAvaDe evA gusse thayelA mohAdivaDe vyavahAra nigodamAM anaMtakALa sudhI dhAraNa karAyo. pachI pRthvI-apu-teu-vAyu-vanaspatibeindriya-te Indriya-caurindraya-paMcendriya-tiryaMcamAM-narakomAM anAyamanuSyomAM, tuM karmapariNAma vaDe lavAyo. pharI pharI gusse thayela mohAdivaDe anaMtIvAra nigodAdimAM pheravI-pheravIne pAcho laI javAyo. A pramANe tyAM sudhI bhamAvAyo ke mohAdi vaDe ati duHkhI karAyelo anaMtapudgalaparAvarta sudhI bhamAvAyo che ane pachI AryakSetramAM paNa manuSyapaNuM anaMtavAra meLavyuM. paraMtu AryakSetramAM maLeluM manuSyapaNuM koIka vakhata nIcakuLamAM utpanna thavAthI, koIka bhavamAM kuLadoSathI, koIka-koika bhavomAM janmathI AMdhaLA-baherA-lUlA-laMgaDA Adi vikRtiothI, koIka bhavamAM koDhAdi rogothI, koIka bhavamAM alpa AyuSyathI ema anaMta bhavomAM dharmanuM nAma jANyA vinA, te ja rIte ekendriyAdimAM anaMta pudgalaparAvarta sudhI pAcho pherA-pherI karIne bhamyo. pachI koIka vakhata zrI nilayanagaramAM dharmatilaka zreSThIno tuM vaizramaNa nAme putra thayo ane te bhavamAM. "he loko! svajana-dhana-bhavana-yauvana-vanitAzarIrAdi A sarvapaNa anitya che" ema jANIne ApattimAM rakSaNa karavA samartha dharmanuM zaraNa karo. e pramANe vacananA sAMbhaLavAthI tene dharma karavAnI buddhi utpanna thaI. paramArthathI to te paNa dharma karavAnI buddhi kudaSTithI utpanna thayelI hovAthI mahApApa buddhi ja thaI. te pApa buddhithI vazIkRta karAyelo tuM svayaMbhU nAmanA tridaMDIno ziSya thayo. pachI te bhavamAM paNa manuSyapaNuM niSphaLa karAvIne pUMTha pheravIne saMsAramAM anaMta pudgala parAvarta sudhI bhamAvAyo. te anaMtakALa pachI pharI paNa vacce vacce manuSyapaNuM meLavyuM. paraMtu A kudharmabuddhi zuddhadharma 258 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zravaNanA abhAvathI nAza na pAmI. zuddhadharma zravaNano abhAva koIka bhavamAM sadgurunA yoganA abhAvathI thayo. koika bhavamAM ALasa ane mohAdi kAraNonA samUhathI thayo. koIka bhavamAM zuddha dharmanuM zravaNa thayuM chatAM paNa jaDatAnA kAraNe dharmanA marmano bodha nahIM thavAthI A kudharma buddhi nAza na pAmI. koIka bhavamAM azraddhAthI pachI kudharma buddhinA upadezathI dharmanA nAnAthI pazuvadhAdi mahApApone karIne pUrvanI rIte ja anaMtapudgala parAvarta bhamyo. tathA vijayavardhana pura nagaramAM sulasa zreSThInA naMdanaputre yathApravRttikaraNathI AyuSyane choDIne mohAdi sAteya karmonI sthiti ghaTADIne aMtaHkoTAkoTi sAgaropamanI karI ane graMthidezapara pahoMo paNa tene bhedavA samartha na thayo. pUrvanI jema azraddhA ane rAgadveSAdithI pAcho karAyo. A pramANe anaMtavAra pADIne dareka vakhate anaMtakALa dhAraNa karAyo. koIka vakhate malayapuramAM indrarAjano putra evA vizvasenanA bhavamAM apUrvakaraNathI A graMthine bhedI. pachI anivRttikaraNamAM pravezAdinA kramathI ATalA kALa pachI samyakatva ratnane prApta karyuM. pachI mokSarUpI vRkSanA mULa samAna atidurlabha samyagdarzanane prApta karIne kudaSTinA rAganA vazathI samagradarzanane gumAvyuM. pharI kyAreka dhanadatta zreSThInA putra subhaganA bhavamAM ene meLavIne sneharAgathI nAza karyuM. gRhapati putra siMhanA bhavamAM viSayarAgathI gumAvyuM. jinadAsanI putrI jinazrInA bhavamAM dveSathI nAza karyuM. pachI brAhmaNa javalanazikha-dhanaMjaya rAjaputra kuberadhanADhya zrejhIputra padma ane somadatta bhavomAM anukrame krodha-mAna-mAyA-lobhathI samyaktva ratnane gumAvyuM. A pramANe bIjA-bIjA mohAdi zatruonA vazathI te asaMkhyAta bhavomAM samyagdarzanane gumAvyuM. dharmazrejhIputra suMdaranA bhavamAM adattAdAnathI, dattanA bhavamAM maithunathI, dhanabahula zreSThInA bhavamAM parigrahathI, rohiNI zrAvikAnA bhavamAM vikathA ane anartha daMDathI e pramANe saMpUrNa sukhanA kAraNabhUta evI dezaviratine pachI pachI mohAdi doSathI tuM asaMkhyabhavamAM hAryo. pachI araviMdakumAranA bhavamAM sarvaguNomAM zreSTha mahAmuzkelIthI prApta karAyelI sarvaviratine teM kola ane mAnathI nAza karI. pharI paNa amAtyaputra citramatinA bhavamAM viSayasukha zIlatAthI te paNa nAza karAI. vizvasena rAjaputranA bhavamAM sarvaviratine meLavIne tuM agIyAramAM guNasthAne ArUDha thayo. tyAMthI paNa koIka zarIra ane upakaraNanI mUcchamAtrathI pAcho paDyo. pachI zrejhIputra puMDarIkanA bhavamAM pharI sarvaviratine prApta karI ane cauda pUrve bhaNyo. nidrAmAtrane vaza thayelA te A padavI paNa gumAvI tethI A pramANe mohAdi zatruone vaza thayelo tuM nirarthaka ja anaMtavAra manuSya janma hArI gayo. pachI padmasthaLa nagaramAM tuM siMhavikrama rAjAno siMharatha nAme putra thayo ane te bhavamAM pharI paNa sarvaviritane meLavI. te bhavamAM sarvaviratinI saman ArAdhanA karI ane ghaNAM mohAdino nAza karyo ane puNyodayanI puSTi karI. pachI mahAzaka devalokamAM jaI kamalAkara nagaramAM zrI caMdra rAjAno bhAnu nAme putra thayo te bhavamAM paNa pUrvanI rIte ja sarvaviratinI ArAdhanA karI ane vizeSathI mohAdino nAza karyo ane puNyodayanI puSTi karI. tyAMthI navamAM raiveyakamAM jaI padmakhaMDa nagaramAM Indradatta mahArAjA 259 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayo. te bhavamAM paNa sarvaviratine sArI rIte ArAdhIne mohAdino ane puNyodayanI puSTine karIne sarvArthasiddha mahAvimAnamAM utpanna thayo. tyAMthI paNa avIne tuM A balimahAnarendra thayo che. pachI potAnuM A caritra sAMbhaLIne saMbhrAta thayela balinarendra UThIne kuvalayacaMdra kevalInA be pagamAM paDyo ane kahyuM ke he bhagavan! modAdi zatruo atiduSTa che. tethI jeTalAmAM hamaNAM paNa A bhavamAM mohAdi zatruo pUrvanI jema mane na chaLe teTalAmAM prasAda karIne caritradharma sainyamAM bhegA karo ane upAyane paNa jaNAvo jethI teo mArA para prabhAvazALI na thAya paNa huM teono aMta karuM. pachI kevalIe kahyuM ke he rAjana ! tamArA jevAne A ucita che. AthI mArA ziSyanA vezane grahaNa kara jethI tane Icchita sainyamAM bheLo karuM. zatruno kSaya karavAmAM A upAya che sarva saMganA tyAgathI cAritradharmanuM ja zaraNa svIkAra. ekakSaNa paNa sarvaviratinA saMgano tyAga karIza nahi. sabodha-samyagdarzana ane sadAgamane atinikaTa ane atipriya kara. bAkInA paNa prazama-mArdava-Ajarva-saMtoSa-tapa-saMyama-satya-zauca-akiMcanyazIlAMgAdi-sainyano utkarSa karato eka samaya paNa potAthI choDa nahIM. pachI sabodha ane sadAgamathI batAvAyela vidhithI daDha dhAraNa karAyuM che sattva jenA vaDe pUrva kahevAyelA anaMta sainyathI sahita te mohAdi zatruonI sAthe tuM dararoja mahAyuddhane kara ane pachI cAritradharma sainiko tane sahAya che ane tuM paNa teono sahAya thaIne sarvathA ja mohazatrunA sainyano kSaya karIne mokSapurIno paramezvara thaIza. pachI A kevalInA vacanane sAMbhaLIne kharekhara AvI sAmagrI durlabha che e pramANe pharI paNa vicArIne tyAM beThelA ja khuza thayelA balirAjAe paTTamahAdevI ratisuMdarIthI janmela nayasAra nAmanA jayeSTha putrane potAnA sthAna para sthApana karavAno Adeza karyo paNa pote jinamaMdiramAM pUjA mahAdAna amArI ghoSaNAno AdezAdi mahAprabhAvanApUrvaka pAMcazo rAjA-mAMDalika -maMtrI-sAmaMta ane nagarajanonI sAthe tathA keTalIka aMtaH puranI strIonI sAthe kevalI pAse vidhipUrvaka dIkSA lIdhI. gurue Apela sarvapaNa zikSAno amala karyo. sadbodha ane puNyodayanA prabhAvathI thoDA divasothI te bAra aMgone bhaNyA ane aneka atizayo (labdhio)thI saMpanna thayA. pachI samaya ne jANIne kuvalayacaMdra kevaLIe potAnA sthAna para AnI nimaNuMka karI ane sarvapaNa gaccha tene soMpyo ane pote zailezIkaraNathI bhavopagrAhi karmanA nirjarAnA kamathI mokSapurImAM gayA. balirAjarSisUri paNa sadbodha ane sadAgama vaDe batAvAyela vidhithI yuddhamAM moharAjAnA sainyano kSaya karatA aneka grAma-nagara-dezomAM mohAdinI viDaMbanAthI ghaNAM lokone choDAvatA vihAra karyo. ane koI vakhate teNe apramattaguNasthAnanA kamathI akasmAt ativizuddha adhyavasAya svarUpa kSapakazreNI rUpI khagayaSTine prApta karI. tenAthI mULamAMthI ja cAreya paNa anaMtAnubaMdhI krodha vagerene haNyA. mithyAtva mohanIya, mizramohanIya ane samyakatva mohanIya rU5 traNa prakRtti sahita mithyAdarzanano jaLamULathI kheMcIne nAza karyo. pachI apUrvakaraNa guNasthAnane sparza karIne, anivRtti bAdara guNasthAnane prApta karyuM. ane te guNasthAne mULamAMthI apratyAkhyAna pratyAkhyAna nAmanA ATha kaSAyone uccheda karavAnI zarUAta karI. te ATha kaSAyo ardhA haNAyA tyAre narakagati-narakAnupUrvI-tiryaMcagati -tiryaMcAnupUrvI tathA eka-dvi 26n Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tri ane caturindriya rU5 cAra jAtiono tathA Atapa-udyota-sthAvara-sUkSma-sAdhAraNa e pramANe nAma karmanA tera bheda ane nidrAnidrA, pracalA ane siddhi svarUpa traNa nidrAno kSaya karyo. pachI ardha khapAvAyelA ATha kaSAyono nAza karyo. pachI napuMsaka veda, pachI strIveda pachI, tarata hAsya-rati-arati-zoka-bhaya ane jAguptA svarUpa ripuSakano nAza karyo. pachI puruSaveda, pachI saMjavalana kodha, pachI mAna, pachI mAyA, pachI saMjavalana lobhano nAza karyo ane haNAto lobha sUkSma thaIne nAzIne sUkSma saMparAya nAmanA dazamAM guNa sthAnake chUpAI gayo tenI pAchaLa paDI te guNasthAnake kSapaka zreNI rUpI khaga yaSTithI tene paNa haNyo. A pramANe aThyAvIsa kuTuMbanA manuSyo svarUpa moharAjA haNAye chate te balirAjarSi sUri thobhyA. pachI kUdIne mokSarUpI zreNInA kSINa moha guNa sthAnaka nAmanA bAramAM pagathIe gayA ane tyAM mati-zruta-avadhi ane mana:paryAya ane kevaLajJAnAvaraNIya svarUpa pAMca mahAnAyakone pADe chate zatrusainya nAyaka vinAnuM ane prabhAva vinAnuM thayuM. balirAjarSi sUrine jJAnAvaraNIya ane darzanAvaraNIya karmovaDe AvaraNa karAine je pUrve chUpAvAyA hatA te sakala padArthanA samUhane jaNAvanArA kevalajJAna ane kevaLadarzana e be prakaTa thayA. pachI A sUri sayogi kevalI guNasthAna nAmanA teramA sopAna para ArUDha thayA. pachI sarve paNa cAritra dharma vagere parama utkarSane prApta thayA. cAritradharmanA sainyamAM koipaNa aMgamAM samAtuM nathI. (12) tyArathI mAMDIne bali kevalIe vizeSathI mohAdinA marmasthAnone batAvIne ghaNAM dezomAM mohAdinI viDaMbanAmAMthI pracuralokane choDAvyo ane hamaNAM A dezamAM loka vagere tamone mohAdithI choDAvavAne AvyA chIe ane mohazatrusainyanA duHkhathI mUkAvavAthI khuza thayela loko vaDe temanuM bIju nAma bhuvanabhAnu kevalI karAyuM che te huM pote ja chuM. A sAMbhaLIne harSanA samUhathI romAMcita thayuM che zarIra jenuM evA caMdramauli rAjAe UThIne tenA be pagamAM paDIne kahyuM ke he bhagavan! potAnA AgamanathI ame sArI rIte anugRhIta karAyA te sAruM thayuM. AgamanA sarvasvane jaNAvanAra evA potAnA A caritranA kahevAthI vizeSathI anugRhIta karAyA. pachI kevalIe kahyuM ke he mahArAja! potAnuM caritra potAe kahevuM ucita nathI. potAnuM caritra pote kahevuM eTale svaguNonuM utkIrtana karavuM ane te dharmAcAranI viruddha che. paraMtu tamArA upakArane jANIne saMkSepathI te paNa kahyuM. vistArathI to A bhava sudhI kahI zakAya nahIM kAraNa ke A amAruM ja caritra che tema nathI ghaNuM karIne sarva jIvonuM che. caudarAjaloka svarUpa lokamAM ekendriyamAM tevuM koI sthAna nathI, vikasendriya jIvomAM teo koI prakAra nathI, jaLacara-sthaLacara ane khecara paMcendriya tiryaMcamAM evI koI vyakti nathI, tevI koI narakapRthvI nathI. naraka pRthvIomAM tevo koi narakAvAsa nathI, manuSya lokamAM tevuM koI gAma nagara Adi sthAna nathI jyAM sarvapaNa jIvo anaMtavAra utpanna na thayA hoya. bhavanapativyaMtara-jayotiSa-saudharma-izAna devaloka sudhInA devomAM evo koI deva ke devI nathI jenA sthAne A jIvo anaMtavAra utpanna na thayA hoya. A saMsAramAM sarva paNa jIvo evA nathI (62) mohanA sainyane jItI levAthI cAritra dharmarAjanA sainyamAM dareka sainikone eTalo badho AnaMda thayo ke potAnA zarIramAM samAtA nathI,* 261 Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janamyA ke jeo vaDe saMsAranuM sukha ke duHkha anaMtavAra na bhogavAyuM hoya. dareka jIve dravyathI sAdhupaNuM anaMtIvAra lIdhuM che ane mUkyuM che ane sAmAnyathI anaMtakALanI vaccenuM saMsAranuM bhramaNa kahevAthI A sarva ApaNA jIvanuM bhramaNa paNa kahevAyeluM jANavuM. anaMtakALa sudhI kahI zakAya tevuM hovAthI, AyuSya saMkhyAtA varSanuM hovAthI ane vANI kamavartI hovAthI vyaktigata kahevAyuM nathI tethI azaraNa evA meM anaMtavAra lAkho duHkho anubhavyA athavA kudharmanuM zaraNuM svIkAravAthI te ja pramANe vizeSathI duHkho anubhavyA. svIkAra karAyela samajinadharmanA zaraNathI sudevatva-sumanuSyatva sukhone anubhavyA ane anaMtA zAzvatA mokSapurInA sukhone anubhavaze. amane paNa jinadharma zaraNarUpa banyo che. tene paNa te ja zaraNa thaze bIjo nahIM. pachI saMveganA samUhanA kAraNe gaLelA AMsuthI bhInI thai che AMkha jenI evA caMdramauli rAjAe kahyuM ke Apa je jaNAvo cho te tema ja che nahIMtara bhava samudranA kAMThA para AvelA, siddha karAyA che sarvakAryo jenAvaDe evA Apane A prayAsathI zuM? paraMtu he bhagavan! avyavahAra rAzimAMthI eka kALe keTalA jIvo nIkaLe che? kevaLI : A vyavahArarAzimAMthI jeTalA jIvo siddha thAya che teTalA ja jIvo anAdi vanaspatikAyamAMthI nIkaLe che. rAjA : bhale tema ho paNa avyavahAra rAzimAMthI nIkaLelA sarve paNa jIvo ATalA kALathI siddha thAya che? kevaLI : ghaNAM bhavyajIvo eTalA kALathI siddha thAya che, bIjA tenAthI alpakALathI siddha thAya che. vaLI bIjA tenAthI paNa ochA kALathI siddha thAya che. yAvatuM bIjA keTalAka marudevI svAminInI jema ghaNAM ja alpakALathI siddha thAya che. abhavyajIvo kyAreya paNa siddha thatA nathI. pachI nizcitathI pariNata thayo che dharma jene evA caMdramaulika rAjAe kahyuM ke he bhagavan! to te samajinadharma tamArI sAkSIe ja mane thAo. ahIM vilaMbathI zuM? ane A loka paNa tamArI kRpAthI moha zatru sainyanI viDaMbanAthI mukAya. pachI balirAjarSi kevalIe kahyuM ke he rAjana! A anucita nathI. pachI prasanna thayela caMdramauli rAjAe caMdravadana nAmanA potAnA putrane potAnA sthAne sthApIne keTalIka strIomaMtrI-sAMmato AdinI sAthe te ja pramANe vidhipUrvaka vibhUtithI temanI pAse vratane grahaNa karyuM. thoDA divasomAM sarva paNa zikSAne grahaNa karI ane caudapUrve bhaNyA. moTA guNone viSe ArUDha thayA ane samaye kevalIe potAnA pada para sthApana karyA ane tene sarva paNa gaccha samarpaNa karyo. ane pote kaMika nyUna gumAlIza lAkha pUrva varSa sudhIno sarva paryAya pALIne tenA aMte zailezIkaraNa rUpI khagnathI mohazatru sainyane haNavA pachI bAkI rahelA vedanIya-AyunAma-gotra nAmanA bhavopagrAhi cAra karmone saMpUrNa nAza karIne sarva paNa cAritra dharma sainyanI 262 Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakarSavALI unnattine meLavIne samasta saMsAranA duHkharUpI prapaMcathI mUkAyelA sarvaprakAranA zarIra ane karmanA saMbaMdhane choDIne bila mahAnarendra RRSi kevalIno jIva mokSapurIno paramezvara thayo. A pramANe balinarendranuM kathAnaka pUrNa thayuM ane te pUrNa thatAnI sAthe prathama anityabhAvanA samApta thai. (bhavabhAvanA prakaraNano prathama bhAga samApta thayo.) Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAra paribhramaNanuM saphaLa nidAna bhavabhAvanA graMtha sAruM ochuM karyuM che mATe AtmA saMsAramAM rakhaDyo nathI paraMtu kharAba ghaNuM karyuM che mATe AtmA saMsAramAM rakhaDyo che. kharekhara ! jo saMsAra paribhramaNa upara pUrNa virAma mUkavuM hoya to dharmapravRtti karatAM pApanivRtti upara vadhu jora lagAvavAnI jarUra che. mahAmahima zAstrakAra paramarSi maladhArI pUjyapAda AcArya zrI hemacandra sUrIzvarajI mahArAjAe cAreya gatinA dArUNa duHkhano citAra "bhavabhAvanA' graMthamAM raju karyo che e graMthanuM sarjana karIne ApaNA jevA saMsAra-rasika AtmAono saMsAra pratyeno rasa nIcovI nAkhyo che. prAkRta girAmAM grathita A graMtharatna sarvajana grAhya bane e mATe pUjya munirAja zrI sumatizekhara vijayajI mahArAje gurjaragirAmAM anuvAda karyo che. A graMtha abhyAsI varganA karakamalomAM sthApita karavAnuM zreya zrI je.mU.ta.udaya kalyANa ArAdhaka jaina TrasTa-dahANukaravADI, kAMdivalI tathA zrI jinAjJA ArAdhaka TrasTa - rAmanagara, muluMDa. A banne zrI saMghe samarpita karelA jJAnadravyanA sadupayogane AbhArI che. arihaMta ArAdhaka TrasTa e banne zrI saMghanA sukRtanI bhUri bhUri anumodanA kare che. Page #282 -------------------------------------------------------------------------- _