________________
૧૪૮
[ બૃહદગુજરાતની અસ્મિતા
વીરપુરના પ્રધાન ઠકકર અને રાજબાઈને ત્યાં એક આસપાસના પ્રદેશમાં પ્રકૃતિ જાણે સતે ચડી હોય તેવું મહાત્માના આશીર્વાદ પ્રમાણે સં. ૧૮૫૬ ના કારતક આહલાદક વાતાવરણ ભાસે છે. મંદિરથી એકાદ માઈલના માસમાં સુદ સાતમને સોમવારે રાજબાઇની કૂખે જલારામ અંતરે વાઘેશ્વરી ઘેલે ને કાળુભાર નદીઓના ત્રિવેણી સંગમ ભગતને જન્મ થયો. નામ તે રાખવામાં આવ્યું દેવજી. છે. ઘેલા સોમનાથની વિશે ઐતિહાસિક ગણતી કથા નીચે દેવજીભગત બાળપણથી જ રામ રામ એ દિવ્ય નામ મંત્રને પ્રમાણે છે. જૂનાગઢની ગાદી પર ચુડાસમા વંશી રા” જપ કર્યા કરતા. ગામઠી શાળામાં શિક્ષણ મેળવ્યું, ૧૪ મહિપાળ રાજ્ય કરતો હતો. રાતે અને તેનું આખું વર્ષે લુહાણા જ્ઞાતિના રિવાજ પ્રમાણે જોઈ દેવાણી, પછી કુટુંબ પ્રભાસ પાટણમાં બિરાજતા ભગવાન સોમનાથનું તે જલારામનું સગપણ આટકેટમાં નીરબાઈ સાથે થયું. અનન્ય ભક્ત હતું. સોમનાથને વૈભવ સાંભળી ગુજરાતના જલારામને ગમ્યું નહીં પણ રામની મરજી માની આધિન સુલતાન જાફરની આંખોમાં સોમનાથનું ખંડન કરી, સમસ્ત થયા. ૧૬મા વર્ષે લગ્ન થયા. જલારામના દાનપ્રિય સ્વભા- મકાને છિન્ન વિછિન્ન કરી નાંખવાનું સ્વપ્ન રચાવા માંડયું વને કારણે પિતાએ જુદાં કર્યા અને વાલજીકાકાની દુકાને જાફરે પિતાની પુત્રી હરલ અને ગુપ્તચરોને સોરઠ પ્રદેશની બેસવા લાગ્યા. એકવાર ગિરનાર જતી સાધુ મંડળી માટે તથા પ્રભાસ પાટણની રજેરજ વિગતે પ્રાપ્ત કરી લેવાં લેટ, દાળ, ઘી, ગોળની થેલીઓ જલારામ, કાકાની ગેર સમગ્ર પ્રદેશમાં ફેલાવી દીધા. સોમનાથનું મંદિર તેની હાજરીમાં પહોંચાડવા સાધુની પાછળ જતાં હતા, ત્યાં રક્ષણ વ્યવસ્થા પૂજારીઓ, જવાના રસ્તા વગેરે માહિતી કેઈકના ચડાવ્યા વાલા કાકા રોષે રાતાપીળાં થતા આવ્યા સુલતાનને પહોંચવા લાગી. તેમાં વળી એવા સમાચાર ને પૂછયું, “આ ફાળિયામાં શું બાંધ્યું છે?” જવાબ મળ્યા કે રાની કુંવરી મીનદળે એ ભગવાન સોમનાથની મળે કે, સાધુ સંતે માટે છાણ છે.” “લોટામાં શું સેવા ઉપાસનામાં આ જન્મ કુંવારી રહી પ્રભાસમાં જ છે. બીજો પ્રશ્ન પૂછાયે, જવાબ મળે કે “પાણ” કાકાએ પિતાનું જીવન ગાળવાનો સંકલ્પ કર્યો ને તેને માટે હરણ કહ્યું “ બતાવ જેવું” ને સાચે જ લેટામાંથી પાણી અને નદીના કાંઠે આવાસ રચાવા માંડે છે એ ખબર સાંભળતા ફાળિયામાંથી છાણું નીકળ્યા. દુકાને તપાસ કરી તે વેજા- હરેલે પોતે મીનળદેને મળી, પિતાને કોઈક વધુ જાણવા માંથી પાણેકેરૂં પણ ધટતું ન હતું. જલારામને પણ મળે તે માટે પ્રભાસ તરફ પ્રયાણ કર્યું. પરંતુ પ્રભાસમાં ત્યારથી રામમાં શ્રદ્ધા બેસી ગઈ. સત્તર વર્ષની વય પછી તેણે સોમનાથ ભગવાનનું ષોડશે પચારથી પૂજન કરતી તે જલારામ બે વર્ષ યાત્રા કરી વીરપુર આવ્યા ને પતિ- મીનળદેવીની શ્રદ્ધાભક્તિ જોઈ હુરલના હૃદયમાં પરિવર્તન પત્ની સૌથી અલગ રહી ભજન કીર્તનમાં પડયા. ગુરૂ થયું. હુરલ મીનળદેવને નમી પડી ને પિતાના પિતાના ભેજલરામ પાસે કઠી બંધાવી. સદાવ્રત શરૂ કર્યું ન થનાર સોમનાથ પરના હલ્લાની વાત કરી. મીનળદેએ જલારામના નામે ચમત્કાર ચડવા લાગ્યા. પાંચ માણસોની તરત જ રા’ન સમાચાર પહોંચાડ્યા. રસોઈ જલાબાપાની હાજરીમાં ૫૦૦ ને પૂરી પડવા લાગી. રોગીના રોગ મટવા લાગ્યા. એક વૃદ્ધ મહાત્માએ જલારામ રા'એ ભગવાન સોમનાથના રક્ષણની તૈયારીઓ આદરી. પાસેથી પિતાની સેવા માટે વીરબાઈમાને માગી લીધા ને આ બાજુ મીનળદે પાસે ગયેલ હુરલ પાછી ન આવતાં જલાબાપાએ માને સાધુના સથવારે સેપ્યા. પણ સાધુ તા ગુપ્તચરેમાં ફફડાટ બેઠે ને તેમણે ઠેઠ મીનળદેના નિવાસદંડો ને ઝોળી આપી અદશ્ય થઈ ગયા. આકાશવાણી થઈ સ્થાન સુધી ખબર કઢાવી. હલે ગુપ્તચરને જણાવી દીધું અને માને જગ્યામાં પાછા જવા હુકમ થયે. આવાં તા કે પિતે પણ ભગવાન સોમનાથના ચરણોમાં જ જીવન પુસ્તકનાં પુસ્તક ભરાય તેવાં જલાબાપાના ચરિત્રે છે. ગાળવા માંગે છે. સુલતાન જાફરે તે સમાચાર મળતાં જ વીરપુરમાં આજે પણ સુંદર મઝાનું રામ મંદિર છે. તાબડ તબડ પ્રયાણ આદર્યું ને રાત દિવસ જોયા વિના બાજુમાં જલાબાપાનો ફોટો છે અને પગલાં છે. ગભારા- પ્રભાસ પર હુમલો કરવા તે ઉતાવળે થઈ રહ્યો. પરંતુ માં ધકે ને ઝોળી છે. લોક સેંકડોની સંખ્યામાં ભગવાન સોમનાથના શિવલિંગને લઈને હરલ અને મીનદશને માનતા પૂરી કરવા આવે છે. સદાવ્રત અખંડ ચાલે ળદે પાલખીમાં છાને રસ્તે ઉપડયા. પાછળ લાઠીના હમીરજી છે. જગ્યામાં આવનાર સૌને ચા પાણી, દૂધ, ભજન ગોહિલ પિતાના ચૂટેલા માણસે લઈ પ્રભુની પાસે મુમલઅપાય છે, ટ્રસ્ટમાંથી સંસ્કૃતમાં સારા ગુણ મેળવનારાઓને માને પહોંચી ન શકે તે રીતની વ્યવસ્થા જાળવતા ચાલ્યા. શિષ્યવૃત્તિઓ અપાય છે. શિયવૃત્તિ આપી છાત્રોને પરદેશ પ્રભાસપાટણમાં રાજપૂતોએ અને બ્રાહાણેએ સુલતાનના - પણ મોકલવામાં આવે છે. રાજકોટમાં માતુશ્રી વીરબાઈમાં લશ્કરને ભારે સામનો કર્યો, પાલખી ગેરકડે પહોંચતા મહિલા કૅલેજ પણ ચાલે છે.
મુસલમાની સૈન્યના એક વિભાગે ગોરકડી આંતયું. પણ
રાજપુતોએ ત્યાં પણ યુકિતપૂર્વક પરાક્રમ દાખવી પાલખી ભગવાન શ્રી ઘેલા સોમનાથ : -
રવાના કરી દીધી. પાલખી ભડલી પહોંચતા ભડલીના ઘેલા નામની નદીના કિનારે આ ભવ્ય મંદિર છે. તેની શિવોપાસક વેજલભટ્ટ મદદે આવ્યા. પરંતુ શિવલિંગ
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
