________________
સાંસ્કૃતિક સંદર્ભ ગ્રંથ ]
તમને રિસાર, કેળવણી અને
એ-પુરુષની સુવાસ છે
અને જૈનેતર સંચ
જ્ઞાતિએ જે કેટલાંક સ્વયંબળે આગળ વધનાર પરગજુ દાનવીર રન સૌ સભ્યોની સ્વાર્પણની આ યશગાથા રચવામાં ભારે મેટો હિસે ની સમાજને જે ભેટ આપી છે, તેમાં શેઠશ્રી હરગોવિંદદાસ મહેતાને રહ્યો છે. આ સાહસિકવીરે ખંત મહેનત અને પુરૂષાર્થથી ભારે ગણી શકાય.
મોટી પ્રતિષ્ઠા જમાવી તેની ફલશ્રુતિરૂપે આજે ઘણી પેઢીનું સફળ પૂર્વભવના પૂણ્યોદયે મળેલ માનવજીવનને સાર્થક કરવા, મળેલ સંચાલન કરી રહ્યાં છે. આ સંચાલનમાં શ્રી છોટુભાઈ, શ્રી જયંતલક્ષ્મીને બહુજન સમાજના હિત માટે સદઉપયોગ કરવાની મંગલ ભાઈ, શ્રી ભગવાનદાસભાઈ વિ સાથે રહીને ધંધાકીય ક્ષેત્રે ઉજમનોકામના કરનાર, કેળવણી અને ધાર્મિક પ્રવૃતિઓમાં અપાર વળ પગદંડી ઉભી કરી રહ્યાં છે. લાખેણીમાં રામજીભાઈ મહેતા સ્કુલ, લાગણી અને રસ ધરાવનાર શેઠશ્રી હરગોવિંદભાઈએ-પૂ૫ની સુવાસ બે ટાદમાં શિક્ષણ વર્ગો અને ઉપાશ્રય, ચેમ્બરમાં જૈન દેર સર, નાની જેમ જગતભરને સવાસીત બનાવે છે તેમ કુળ અને કુટુંબમાં. જ્ઞાતિ મેટી જેન અને જૈનેતર સંસ્થાઓમાં ઉદાર દિલે દાનનું ઝરણું અને બહોળા જનસમુહમાં પોતાના તેજવી વ્યક્તિત્વથી દિવ્યતા વહાવ્યું છે. તેમને ત્યાંથી કદી કોઈ નિરાશ થઈને કે ખાલી હાથે પ્રગટાવી છે.
પાછું ગયું નથી–આ કુટુંબની સુવાસ તરફ ફેલાયેલી છે વતન આવા એક દિલેર આદમીની જીવન સૌરભ નવી પેઢીને ખૂબ જ પ્રત્યેની મમતા કદી ભૂલ્યા નથી. ધંધાકીય ક્ષેત્રે જેટલે રસ લઈ પ્રેરણાદાઈ બની રહે તેમ છે.
રહ્યાં છે એટલે જ રસ સામાજિક સેવાઓમાં પણ લઈ રહ્યાં છે. શુન્યમાંથી સર્જન કરનાર આ પુરૂષાર્થી વ્યક્તિએ જયંત ગ્રુપના
શ્રીમંતાઈની મદભરી છાંટને સ્પર્શ થયો નથી એજ એમના સંસ્કાઘ ધાદારી એકમોને વિકસાવવામાં જે પરિશ્રમ ખેડ્યો છે, તનમન
રની પ્રતીતિ કરાવે છે સાહિત્યિક પ્રવૃત્તિઓને પણ છૂટે હાથે અને વિસારે મૂકી હૈયા ઉકલતથી જે પ્રગતિ સાધી છે, તે જ તેની પ્રત
મોકળા મને પ્રોત્સાહ “ આપ્યું છે. સમાજ સેવાની દિશામાં-ધંવાભાની પારાશીશી છે. નાનપણથી જ યશવી આગેવાન ઉદ્યોગપતિ
- કીય ક્ષેત્રે સારું એવું હુંડીયામણ બચાવી સાચા અર્થ માં રાષ્ટ્રની બનવાને તીવ્ર તલસાટ તેના મુખ ઉપર જોવા મળતો સમય જતાં
ભારે મોટી સેવા કરી રહ્યાં છે. ઘધાને આબ દ સ્થિતિમાં મૂક્તા ગયાં. વ. પિતાશ્રીના અંતરના
અમારૂ મસ્તક તેમને વંદન કરે છે. આશિર્વાદ અને ભાઈઓની સંપ, સલાહ અને મદદને લઈ ધંધામાં શ્રી માવજીભાઈ દામજીભાઈ શાહ બે પૈમ કમાયા છત ધનને ઉન્માદ તેના મૂખ ઉપર જોવા નથી મળતો. પરોપકારી સ્વભાવ, બીજાના દુખે દુખી થવાની તેમની ભાવના
સૌરાષ્ટ્રની ભૂમિ સદા સેહામણિ છે તેણે આજસુધીમાં અનેક સહિષ્ણુતા, નમ્રતા અને કેદનું પણ કલ્યાણ થતું હોય ત્યાં ઉભા
મહાપુરૂષ, શૂરવીરે, શાયરે અને સાક્ષરોને જન્મ આપ્યો છે. કહેવા સાથે જીવનમાં વણાયેલી ઉદારતા અને વડીલો પાસેથી મેળ
ગુજરાતના વિદ્યાધામ ગણાતા ભાવનગર શહેરમાં વિ સં. ૧૯૪૮ની તેલા ધાર્મિક સંસ્કારો અને સેવાપરાયણતાના ગુણે તેમના આખાએ
સાલમાં શરદઋતુના સહામણા દિવસે માં ધનતેરશના શુભ અને
મંગલમય દિવસે શ્રી માવજીભાઈને જન્મ થયો ન નીવયમાં જ કુટુમ્બ ઉપર ઉપસી આવેલા જણાય છે.
માતાપિતાનું અવસાન થયું અને ભારે મોટા સંઘર્ષો વચ્ચે આવ૧૯૪૪ માં મુંબઈમાં ધધાર્થે આવ્યા–સામાન્ય નોકરીની શરૂ
નની શરૂઆત થઈ અને પૂરી હિંમત અને શ્રદ્ધાથી અભ્યાસ ચાલુ આતથી જીવનની શરૂઆત કરી, પણ કાંઈક કરી છૂટવાની મહત્વ- રાખ્યો. ધાર્મિક શિક્ષણ પણ પૂર્ણ પણે મેળ વાને સદ્ભાગી બની કાંક્ષા સેવતા એ યુવાન હૈયાને નોકરી કરવી કેમ ગમે ? મુસીબતે ન શકયા. જૈન મુન ની તેમના તરફની છે, ને લઈ સમય જતો સામનો કરીને, સુખ દૂખના તડકા છાયાને વટાવી આકરી-અગ્નિ
એક આશાસ્પદ સિતારાની જેમ ચમક્યા. કાશીના વિદ્યાભ્યાસ કસોટીને અને જય ત પેપર બોકસ ફેકટરીની સ્થાપના કરી.
દરમ્યાન ત્યાંના ધાર્મિક શિક્ષણે તેના મન ઉપર જબરજત અસર કુદરતના આશિર્વાદ સાંપડ્યા અને ધંધામાં યારી મળી બે પૈસા
કરી. માનવજીવન તડકા છાયાથી રંગાયેલુ છે, એ રંગેના પ્રભાવ કમાયા. કમે કમે મદ્રાસ ઉતરી વિગેરે અન્ય સ્થળેઓ જયંત ગૃપનું
આ જલતે ચેપનું અનેરા હેય છે-છત છવ માં નશો આપે છે, તો હાર બ્લનમાં ધંધાદારી વટવૃક્ષ વિસ્તાર પામતું ગયું. આ ભવ્ય સિદ્ધિની યશકલ
બધ આપે છે. તડ છાયા વચ્ચે તેમનું જીવનઘડતર થયું દેહની ગી શ્રી હરગોવિંદદાસભાઈને આપવી ઘટે.
ક્ષણભંગુરતાનો અને લક્ષ્મીની ચંચળતાનો ખયાલ બહુ નાની વયમાં તેમની આ બધી સફળત માં સાથીઓની સહાનુભૂતિ મિત્રોની આવી ગયું ધાર્મિક શિક્ષણ તરફ તેમની નિકા અનન્ય અને અજોડ હુંક, કુટુંબીજનોની આત્મિયતા, વડીલોની વાત્સલ્ય દષ્ટિ, પોતાને હતી. શિક્ષકપદ માટે તેમના હૃદયમાં અતિ ગૌરવ ભર્યું સ્થાન હતું મિલનસાર અને નિખાલસ સ્વભાવ, પરોપકારી વૃત્તિ, ઈશ્વરમાં અન- અને સમ ત જીવન તેમાંજ કર્યું અને હજારે વિદ્યાર્થીઓના ન્ય શ્રદ્ધા તેમજ નિષ્ઠા–પ્રમાણીકતાને જીવ ભર વળગી રહેવાનું દઢ જીવનનું ઘડતર કરી એક ઉત્તમ ‘જીવન શિપી” નું બીરૂદ પામ્યા મનોબળ એવા ધીમા સલુણેએ મહત્વનો ભાગ ભજવે છે ધંધા- તેમની લેખન-પ્રકાશન પ્રકૃતિએ ૭૬ જેટલા ઉત્તમ પ્રકાશને સમાદારી પ્રવૃત્તિઓ સાથે સમાજ સેવાના ઉમદા ધ્યેયને ભૂલ્યા નથી. જને ચરણે ધર્યો.
જ્યાં જ્યાં જરૂર પડી છે ત્યાં ત્યાં તેમની સેવા શકિને લાભ સને જૈન મુનિશ્રી વિજયધર્મ સૂરિજીના શબ્દોમાં કહીએ તે તેઓ અહર્નિશ મળતો રહ્યો છે.
વર્તમાન કાળના શ્રાવક સંધમાં એક આદર્શ ગૃહસ્થ હતા, તેમના મુંબઈના વ્યાપારી જગતમાં એમને માન અને ભરત વધતા જીવનમાં જૈન શાસન પ્રત્યે અવિચળ શ્રદ્ધા હતી. દેવ ગુરૂ-ધર્મના ગયા તેમ તેના મનની ઉદારતા અને દિલની અમીરાત વધુ ને વધુ તેઓ અનન્ય ઉપાસક હતા. ખીલતા ગયા; દયા અને કરૂણું પ્રગટતા ગયાં. કુટુંબના નાના મોટા પિતે પ્રાપ્ત કરેલ જ્ઞાન ફક્ત પોતાના ઉપયોગ પૂરતુ સાચવી ન
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org