________________
સંસ્કૃિતિક સંદ કન્ય ].
૧૦૭
શ્રી રતિલાલ આણંદરામ યેસ્વાલ
બનવાની અને વ્યાપારમાં આગળ વધવાની ભાવનાએ તેમને ઉચ્ચ
સ્થાને બેસાડ્યા છે. ગુજરાતમાં જયરવાલ સમાજના જે કેટલાંક અગ્રણીઓ સમાજ
વર્ષો પહેલાં ભાવનગરમાં પરચુરણ કાપડ એસોસીએશનની સુધારા અથે અને જ્ઞાતિના બાળકની કેળવણી અને ઘડતર માટે
સ્થાપના કરી અને લોકચાહના સંપાદિત કરતા ગયાં. તે સંગઠ્ઠનના ઘણા વર્ષોથી પ્રયત્નશીલ રહ્યાં છે. તેમાંના એક અને ભાવનગરમાં
સૌ પ્રથમ માનદ મંત્રી બન્યા અને જાહેર જીવનની ઉજજવળ અગ્રણી વ્યાપારી તરીકે જેમનું નામ આગળ પડતું છે તે શ્રી
કારકીર્દીિની શરૂઆત થઈ. અદમ્ય ઉત્સાહ અને આત્મશ્રદ્ધાને બળે રતિલાલભાઈ મૂળ ઝાલાવાડ જિલ્લાના ચૂડાના વતતી પણ પછી
જ્યાં જ્યાં અન્યાય જોયો ત્યાં ત્યાં સામે થયાં. ભાવનગરની ગોધરા ધંધાર્થે ભાવનગરને કાયમી વતન બનાવ્યું છે. સત્તર વર્ષની ઉંમરે
ઇલેકટ્રીક કુ. ની સામે ભાવ ઘટાડવા માટે સૌ પ્રથમ ઠરાવ કરી પિતા ચાલ્યા જતાં કુટુંબની સઘળી જવાબદારી પિતાને શીરે આવી
૨ અલી ઝુંબેશ ઉપાડી, સૌને સહકાર અને હુંફ મળ્યાં. ભાવનગરના પડી. ત્રણ ભાઈઓ અને બે બહેને. હવે તો આજે પણ વિશાળ
ઈતિહાસમાં અજોડ એવી લડત આપી અને અસાધારણું સિદ્ધિ કુટુંબના વડા તરીકે જીવન જીવી રહ્યાં છે.
હાંસલ કરી. તે પછી તે તેમનું કામ બોલતું ગયું અને યશકલગી ધોરણ દશ સુધીને સામાન્ય અભ્યાસ પણ હિંમત, સાહસ અને પ્રાપ્ત કરી. શ્રદ્ધાને બળે આગળ વધવાને જેમને કૌટુંબિક વાર મળે છે.
ભાવનગરમાં રખડતા કુતરાઓને મારી નાખવાને મ્યુનિસિ તેમની લોકપ્રિયતાને લઈ ચુડાની મ્યુનિસિપાલીટીમાં ત્રણેક વર્ષ પાલીટીએ કાયદો કર્યો. તેની સામે ૧૯૩૪ માં વ્યવસ્થિત અહિંસકસભ્ય તરીકે સેવા આપી છે. ત્યાંની પ્રવૃત્તિમાં પણ યત્કિંચિત રસ લેતા. આંદોલન ચલાવી કાયદો રદ કરાવ્યો અને હજારો અને અભયદાન
બદલાતા યુગની સાથે જ્ઞાતિના સમાજને પણ પ્રગતિ અને આપ્યું. આબાદી તરફ લઈ જવા આ કુટુંબ વર્ષોથી સક્રિય પણે રસ લેતું
| મુંબઈમાં પણ હજારે કુતરાઓ, ગાય, બળદ, બકરાં વિગેરે તેમની ઉડી દીધું દષ્ટિ અને વ્યવહારૂ માર્ગદર્શન મેળવવાના
ઇને અભયદાન આપવાનું તથા દેનારમાં થનાર કતલખાનાના
વિરોધનું તથા જ્યાં જ્યાં હિંસા થતી હોય ત્યાં ત્યાં વિરોધ કરવાનું આશયથી ૧૯૬૧ માં વડોદરામાં ભરાયેલા ગુજરાત કાઠિયાવાડના ત્રીજા જયસ્વાલ સમાજના અધિવેશનના પ્રમુખસ્થાને વરણી થયેલી
વ્યવસ્થિત કાર્ય હાથ ધર્યું છે. જે તેમની શક્તિ અને લોકપ્રિયતાની પ્રતીતિ કરાવે છે.
બૃહદ ગુજરાતમાં જીવદયાના પ્રખર હિમાયતી છે જૈનધર્મના
પાયાના મૂલ્યોને જીવનમાં બરાબર પચાવી તે પ્રમાણે અમલ કરતા ધંધાર્થે દેશના કેટલાંક સ્થળાનું પરિભ્રમણ કર્યું છે. ભાવનગરમાં રહ્યાં છે. વિચાર, વાણી અને વર્તનમાં એકતા જેવી હોય તો શ્રી વ સુધી ભાવનગરથી દૂર દૂરના કરબાઓ સુધીના જજૂદા જૂદા રૂ. રાયચંદભાઈ પોતે જ છે. ઉપરની બસ સવસે ચાવી સમય જતાં મોટર સ્પેર પાર્ટસને
ર૫ષ્ટ અને બાહોશ વક્તા, શાસન માટે મરી ફીટનાર શ્રી અઘતન સ્ટોર આર. જયસ્વાલ એ મોબાઈસના નામે ઉભો કર્યો. ૧૯૫૪ થી આર. જયસવાલ એન્ડ કુ. ના નામથી બર્મા શેલની
રાયચંદભાઈના સ્વાર્પણની આ યશગાથા રચવામાં તેમના સુશિલ
ધર્મપત્ની શ્રીમતી ચંદનલક્ષીબહેનને ફાળે અજોડ છે. એજન્સી રાખી હિમ સન્સ ટાઈરસના કારખાનાનું સર્જન કર્યું જે ટાઈરસ સમગ્ર ગોહિલવાડમાં પહોંચી ગયેલ છે.
શ્રી રાયચંદભાઈ સીક એન્ડ આર્ટ સીકના કાપડના ધંધાની
પિતાની ફરજ ઉપરાંત જ્યાં જ્યાં ભાવનગર બંદર ઉપર લેન્ડીંગ એન્ડ શીપીંગ કેજેટ પણ
જ્યારે જ્યારે જરૂર પડી છે ત્યાં ત્યાં રાખેલે-ધંધામાં પ્રગતિ થતી રહી છે. જે તેમના ભાઈઓ શ્રી
જ તેમની સેવાશક્તિને લાભે સૌને અહર્નિશ મળતો રહ્યો છે. દશરથભાઈ તથા હિંમતભાઈ વિગેરેની વિચક્ષણ વ્યાપારી બુદ્ધિને અનેક જૈન સંરથાઓ સાથે સંકળાયેલા છે–શ્રી જૈન સાધર્મિક આભારી છે. ભાવિષ્યમાં ધ ધાને વિસ્તૃત પાયા ઉપર મૂકવા વિચારી સેવા સંધના ટ્રસ્ટી તથા માનદ મંત્રી તરીકે, ગેડીઝ પાઠશાળાના રહ્યાં છે.
મંત્રી તરીકે, અખિલ ભારત જૈન સંરકૃતિ રક્ષક સભાના મંત્રી તરીકે,
મુંબઈ ધારી વિશા શ્રીમાળી જૈન જ્ઞાતિના માજી મંત્રી તરીકે, શ્રી સ્વભાવે ઘણુ જ નમ્ર છે. કેળવણી પ્ર એને અનન્ય ભાવે જતા, વિજયધામ પ્રકાશક સભાના મંત્રી તરીકે શ્રી જમ્મુ જિનાલય ઘણી જ વદ ઉંમરે પણ ધંધાના સફળ સંચાલક તરીકે નિહાળતા પતિના મંત્રી તરીકે શ્રી રાજસ્થાન જૈન સંધના મુંબઈના અને ભાવનગરની નાની મોટી સમાજોપયોગી પ્રવૃત્તિઓમાં દરેક રીતે
પ્રતિનિધિ તરીકે, શ્રી ઘોઘારી મિત્ર મંડળના કાર્ય મહક કાર્યકર મદદરૂપ થતા તેમને જોઈએ છીએ ત્યારે ખરે જ તેમના ગૌરવશાળી
તરીકે અને બીજી અનેક સંસ્થાઓ સાથે રહીને સેવા આપી છે, વ્યક્તિત્વને અભીનંદન આપ્યા વગર રહી શકાતું નથી.
આપી રહ્યાં છે. શાહ રાયચંદ મગનભાઈ
આર્થિક, સામાજિક અને ધાર્મિક ક્ષેત્રે પોતે ધણી પ્રગતિ પામ્યા
છે. તેમનું આખું કુટુંબ સેવા ભાવનાથી અને ધાર્મિક રંગે શ્રી રાયચંદભાઈ મૂળ ભાવનગરના વતની અને અંગ્રેજી પાંચ રંગાયેલું છે. ધોરણ સુધી જ અભ્યાસ પણું સતત પુરૂષાર્થથી અન્યને ઉપયોગી લાવનગર અને ગુજરાતનું એ ખરે જ ગૌરવ છે.
. કેળવણી પ્રત્યે અનન્ય રી ૧ મત્રી તરીકે, શ્રી રાજય ઘણી જ વૃદ્ધ ઉમરે પણ ધન રાતિમાં દરેક રીતે પ્રતિનિધિ તરીકે, શ્રી ઘો
www.jainelibrary.org
For Private & Personal Use Only
Jain Education Intematonal
