________________
સાંસ્કૃતિક સ દર્ભ ગ્રન્થ]
૧૮૩
પૂર્વ દિશામાં એકાદ માઈલને અંતરે બરાબર સમુદ્રકિનારે ભીમનાથ : આવેલું છે. આજુબાજુના ગામડાઓના લશ્કેનું તીર્થસ્થળ ગેહિલવાડને સીમાડે રેલ્વે લાઇન ઉપર બોટાદથી પણ ગણાય કહેવાય છે કે આ મંદિરમાં રહેલા શિવલીગની બીજી સ્ટેશન ભીમનાથ છે. આ સ્થળ કેટલું પ્રાચીન છે. સ્થાપના મહર્ષિ જમદગ્નિના પુત્ર પરશુરામે કરી છે. દરેક તે નીચેની લેકકથા ઉપરથી જાણી શકાય છે. વર્ષે શિવરાત્રીએ મંદિર બંધ હોવા છતાં ઘંટારવ સંભળાય છે. એક એવી માન્યતા છે કે એ રાત્રિએ ભગવાન પરશુરામ
મહાભારતના સમયમાં સૌરાષ્ટ્રના દક્ષિણ કિનારે જગલ હજી પણ પધારે છે. હાલમાં એક વેણીશંકરભાઈ નામે
હતું અને તે હિડીંબાના વનને નામે ખ્યાત હતું પાંડે બ્રહ્મચારી ત્યાં રહે છે, અને કાયમી આસન જમાવી પડ્યા
વનવાસ દરમિયાન આ જંગલમાં આવેલા અને વ્રત છે. છેલ્લાં સાતેક વર્ષથી તેઓ ત્યાં રહે છે. સમુદ્રકિનારે
હતું કે દરરોજ શિવજીની પૂજા કરી ભોજન લેવું પરંતુ નિર્જન, શાંત સ્થળમાં આવેલું આ સ્થળ દિલ અને
ત્રણ ત્રણ દિવસથી દરેક ભાઈના સતત પ્રયત્ન છતાં દિમાગને શાંતિ અર્પે છે. ધાર્મિક તહેવારોમાં આજુબાજુના
શિવલિંગ કેઈ સ્થળે ન દેખાયું અને અર્જુનને ઉપવાસ ગામલેકે મંદિરે આવે છે. સમુદ્રસ્નાન કરી, પ્રભુદર્શન
થયા. ભીમે કે જે અત્યાહારી હતો તેને ઉપવાસીનું દુઃખ કરી કૃતકૃત્યતા અનુભવે છે. મંદિર, બે નાના ઓરડા,
સમજાયું અને એક ગળપાત્રને ઊંધુ કરી આજુબાજુ વિશાળ ચોગાન, અને મંદિરના નિભાવ અથે જમીન
પ્રાકૃતિક સૌંદર્ય બનાવી, જાણે કે ઘણા સમયથી અપૂજ આપેલ છે.
હોય તેવો દેખાવ ઉભો કર્યો. અને દેડતા જઈને અર્જુનને
સમાચાર આપ્યા. અને સાચા દિલથી પૂજા કરી અને દડવાની રાંદલ :
ભજન લીધું આ વિધિ થઈ ગયા બાદ ભીમે ઘટસ્ફોટ - ધોળા જંકશનથી ઉત્તરે ત્રણ માઈલ દૂર દડવા ગામ કયા ?
કર્યો પણ અર્જુનનું મન માન્યું નહીં ખાત્રી કરવા છે. આ ગામ અતિપ્રાચીન ગણાય છે. અહીં રાંદલમાતાનું
હાથમાં ગદા લઈ બન્ને ભાઈઓ ઉપડયા અને ગદાનો પવિત્ર સ્થાનક છે.
એક પ્રહાર મૂર્તિ ઉપર કર્યો. શિવલિંગમાંથી દૂધની ધારાઓ કહેવાય છે કે વલભિપુરના વિનાશ સમયે અનેક
છૂટવા માંડી ભીમે આ ચમત્કાર જોયો અને અર્જુનની અનેક મંદિરોને પણ નાશ થયે તેમાંના એક સૂર્ય મંદિર
નક પાસે ક્ષમા માગી. બન્ને ભાઈઓએ ફરીથી મહાદેવને નદેની પ્રતિમા મળી જે પાછળથી રાંદલમાતાના નામથી
વંદન કરી પૂજા કરી. પ્રસિદ્ધ પામેલ.
કહેવાય છે કે આ ગદાના પ્રહારથી લિંગ ઉપરથી - ભાવનગરના મહારાજા આતાભાઈને આ માતાજીનું
સ્મરણ કાયમી આત્મબળ અર્પતું અને વિજય અપાવત ભીમનાથ મહાદેવ પાસે ભીમનાથ નામનું ગામ પણ દડવાની ઉત્તર દિશામાં આવેલ વાડીમાં દેવરાજ નામને છે. ભાલ પ્રદેશમાં નિલકા નદીને કાંઠે છે. થોડા વર્ષો પ્રભુપરાયણ સથવારો રહેતો હતે. અને દંપતિ-ધર્મપ્રીય પહેલાં આ નદીના વીરડાઓ દૂધથી ઉભરાયેલ હતા. આ હતા. પરંતુ સંતાન ન હતું અત્યંત ભકિતથી કહેવાય છે બાબતની ખાત્રી સત્તાવાળાઓએ કરેલી, વર્તમાનપત્રોમાં કે માતાજી સ્વપ્નમાં આવવા અને કહ્યું, “હ કવામાં તળીએ પણ આવેલી. શ્રાવણ બળેવના દિવસે બ્રાહ્મણોનું પડી છું બહાર કાઢી સ્થાપના કર.”
યજ્ઞોપવિત બદલવાનું આ પવિત્ર સ્થળ છે. આજ્ઞા પ્રમાણે કૂવાને તળીએથી ભૂખરા પથ્થરની આ મહાદેવના મંદિરને ઉપર ઘુમટ નથી ચાર દિવાલે માતાજીની પ્રતિમા નીકળી. કૂવાને સ્થળે વાવ ગળાવી અને છે. અને ઘુમટના સ્થાને હજારો વર્ષની જુની જાળ (એ તેને એક ગેખમાં માતાજીની સ્થાપના કરી. વખત જતાં નામક વૃક્ષ) જાળના પાંદડામાંથી દરરોજ મીઠે પદાર્થ સથવારાને પુત્ર થયો. આજે આ કટખ સોરઠમાં છે પરત કરે છે. મંદિરમાં એક ગાય છે. નવાઈની વાત એ છે કે દરવર્ષે માતાજીને થાળ કરવા તે કુટુંબને કેાઈ વંશ જ આ ગાયન
આ ગાયના વેલા (વંશ)માં માત્ર એક જ વાછડીને જન્મ આવે છે.
થાય છે. વાછડી મોટી થયા પછી, ગાય બન્યા પછી એ ઉમરાળા, વલ્લભિપુર, સિહોર, અને - ભાવનગર
પણ ફકત એક જ વાછડીને જન્મ આપે છે. આ ગાયનું તાલુકાના ગામમાં દડવાની દાતારમાં શ્રદ્ધા અને હું પ્રભુને પ્રસાદરૂપે આપવામાં આવે છે. આ કામઘેનને ભકિત ધરાવનાર ઘણા માણસે છે. દરવર્ષે લાપશી કરવા -
' - વેલે પરંપરાથી ચાલ્યો આવે છે. અનેક કુટુંબે આ સ્થાને આવે છે આ માતાજીની માનતા આ સ્થાનમાં આજે વર્ષોથી અસ્પૃશ્યતા નિવારણ થઈ પણ જુદી જુદી રીતે કરવામાં આવે છે. અને અંતરની ચૂકેલ છે. ભાદરવી અમાસના દિવસે ત્રણ દિવસને મેળા ઈચ્છાઓ આ માતાજી પરિપૂર્ણ કરે છે એવી અત્યંત ભરાય છે. હરિજને સવર્ણો જેટલાજ હકકો કૈઈપણ અંત, આપદ્ધ માદન વધતા જ જાય છે. ... , જય સિવાય ભાગવતા હોય તેવું પ્રાચીન સ્થળ- આ એકજ
નું
બેસી ગયેલું દેખાય છે. હાથી, લિંગ ઉપરથી
દડવાની ઉત્તર દિશા માં અને વિજય
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org