________________
૫૭૮
[ બૃહદ ગુજરાતની અસ્મિતા
સુરત
શ્રીમતી એ.
ભજન ઈત્યાદી શૈલીની ગાયકીમાં અદ્દભૂત પડીત્ય સંપાદીત કર્યું તથા ભૂવણ સાહિત્ય મહોપાધ્યય દયાદી પદવીઓથી વિભુષિત થયેલ હતું. સાબરમતી આશ્રમમાં આપે ભજન ગાયકીને પ્રચાર કરી છે. ભારતીય કલા ક્ષેત્રમાં તેઓ સારૂં માન ધરાવે છે. તેઓ અમદાનિપૂણતા પ્રાપ્ત કરી હતી. જ્યારે સ્વ. ગાંધી બાપુજી સાબરમતી વાદ રેડીયો સ્ટેશનના એક સાહિત્ય સંગીત લેખક છે. આશ્રમમાં આવતા ત્યારે શ્રી અરે સાહેબને ભજન સંભળાવવાનું શ્રી હરિહર શિવશંકર પંડયા
વડોદરા કહેતા હતા. સ્વ. પુજ્ય ગાંધી બાપુ પણ તેઓના ભજન સાંભળી
- બરોડા મ્યુઝિક કોલેજના મશહુર તબલાવાદનાચાર્ય શ્રી હરીહર મનોમુગ્ધ તો થઈ જતા હતા. શ્રી ખરેએ “આશ્રમ-ભજનાવ” તથા સંગીતના ઉત્તમ પુસ્તકોનું સર્જન કર્યું છે. આપ સિતાર, દિલરૂબા,
એસ. પંડ્યાએ તબલાની શિક્ષા શ્રી વાડીલાલ ગોવિંદલાલ ભાવસાર વાયોલીન ઇત્યાદિ વાદ્યો બજાવવામાં સારી પ્રાવિયતા ધરાવતા હતા.
પાસેથી લઈ તબલા વાદન ક્ષેત્રમાં સારી પ્રવિણ્યતા ગ્રહણ કરી છે. વર્ષો પહેલા આ કલાના રવામિને સ્વર્ગવાસ થયો છે. આપના શિષ્ય
અને તેઓએ તબલાવાદનમાં ઘણાં શિષ્યો તૈયાર કરેલ છે. તેઓ તથા શિષ્યાઓ આપની કલાને પ્રચાર કરે છે.
ગુજરાતના એક સારા તબલાવાદનાચાર્ય છે. શ્રી નારાયણરાવ તાંબે
શ્રીમતી કૌમુદીની લાખીયા
અમદાવાદ ગુજરાતના સુપ્રસિદ્ધ સંગીતાચાર્ય શ્રી નારાયણરાવ તાંબેએ | ગુજરાતની સુપ્રસિદ્ધ નૃત્યાંગના શ્રીમતી કૌમુદીની લાખીયાએ સંગીતની ઉચ્ચ આરાધના તેમના સ્વ, પિતાશ્રી દત્ત બુવા (કિર્તાના- નું કીચ અખ્ય ત્રણ ચા) પામે સતત દસ વર્ષ રહી સંગીત વિદ્યામાં આપે કશળતા પાસેથી ગ્રહણ કરી ભારતીય કથક નૃત્યમાં સારી પ્રવિતા સંપાગ્રહણ કરી. આ૫ ખ્યાલ, દ્રુપદ, ઘરાના, દુમરી યાદિ સંગીતની
દીત કરેલ છે. આપે ભારતીય કથક નૃત્યની સાથે સાથ કથકલી, ગાયકીમાં કલા કૌશલ્યતા ધરાવો છો. આપે સંગીત ગાઈકાઓના મણીપુરી તથા ગ્રંથનું પણું સર્જન કર્યું છે. શહેરમાં આપે સંગીત વિદડામાં ઘણાયે અને ખી પ્રતિષ્ઠા જમાવી છે. ભારતીય નૃત્યક્ષેત્રમાં આપે ધણીએ શિષ્ય, શિખ્યાએ તૈયાર કરેલ છે. આપ ભારતીય સંગીત ક્ષેત્રના શિષ્યાઓને નૃત્ય પ્રવિણ્યતામાં તૈયાર કરેલ છે, આપ નૃત્યની સાથે પ્રસીદ્ધ સંગીતનિધિ છો આપ આપના અમુલ્ય ઇવન કલાસાધનામાં શાસ્ત્રીય સંગીતમાં પણ નિપુણતા ધરાવે છે. વ્યતિત કરે છે.
શ્રીમતી સુવર્ણ દલાલ
અ મદાવાદ શ્રી રસીકલાલ ભોજક
અમદાવાદ સુગમ સંગીતના સ્વર સાધીકા શ્રી સુવર્ણદલાલે સુગમ સંગીતની શ્રી રસીકલાલ સી બેજકે બી. એ. સુધી વિદ્યાભ્યાસ કરી સંગી- ઉંચ સાધના શ્રી, ભાઈલાલભાઈ શાહ પાસે કરી સંગીત વિધ્યામાં તનું શિક્ષણ શ્રી ગજાનન ઠાકર પાસેથી ગ્રહણ કર્યું હતું તેઓએ પ્રવિણ્યતા પ્રાપ્ત કરેલ છે. અમદાવાદ રેડીયો પરથી આપને સુમધુર સુગમ તથા શાસ્ત્રીય સંગીતમાં પ્રાવિયતા મેળવી ગુજરાતમાં સારી કંઠ પ્રસારીત થાય છે. પ્રસિદ્ધિ સપાદન કરી છે. તેઓ અમદાવાદ રેડીયો સ્ટેશનના સુગમ શ્રીમતી પાર્ષદી દેસાઈ
અમદાવાદ સંગીતના સંગીત નિર્માતા છે. તેઓનું મુળ વતન ભાવનગર છે. શ્રી ઓચ્છવલાલ શાહ
ગુજરાતની સુપ્રસિદ્ધ શાસ્ત્રીય સંગીત ગાયીકા શ્રી પાર્ષદી દેસાઈએ અમદાવાદ
સંગીત શાસ્ત્રનું ઉચ અયન કરી સંગીત ગાયકીમાં અતિ પ્રાવિધ્યતા અમદાવાદ “ધી ઓરિજનલ મ્યુઝિક સ્કુલ”ના પ્રિન્સિપાલ ભર્ય" રથાન તથા પ્રતિષ્ઠા સંપાદીત કરેલ છે. આપ ખ્યાલ, મરી, શ્રી ઓચ્છવાલ એસ. શાહે સંગીતનું શાસ્ત્રીય શિક્ષણ પુજ્ય ગુરૂ દ્રપદ ઈત્યાદી ગાયકીમાં સારું પ્રભુત્વપદ સંપાદીત કરેલ છે. શ્રી પ્રભાકર મહાદેવ કોલંબેકર પાસેથી સંપાદીત કરી અમદાવાદની ભારતીય સંગીતક્ષેત્રની આપ ઉંચ કલાધાત્રિ છો. આપનું સંગીત સંગીત પ્રિય જનતામાં સારી ખ્યાતિ પ્રાપ્ત કરેલ છે. અને તેમણે પ્રોગ્રામ રાજકોટ રેડી પરથી પ્રસારીત થાય છે. દિલરૂબા વાદનની તાલીમ શ્રી વાડીલાલ ગોવિંદલાલ ભાવસાર પાસેથી શી જ ગંદાણી
અમદાવાદ ગ્રહણ કરી ગાયન તથા વાદન સાધનામાં ઘણી પ્રાવિધ્યતા પ્રાપ્ત કરી છે અને ભારતીય સંગીત ક્ષેત્રમાં તેમણે મહાન સંગીત સાથે શાસ્ત્રીય તથા સુગમસંગીતની સ્વરાધિકા શ્રી સરોજ ગુંદાએ લખ પ્રકાશિત કર્યા છે, જે સંગીતગ્રંથો ભારતીય સંગીત સંસારને સંગીતની ઉંચ સાધના શ્રી ભાઈલાલભાઈ શાહ પાસે કરી સંગીતના અતિ મહત્વના છે. તેમણે સંગીતમાં ઘણા શિષ્ય-શિષ્યાઓ
ક્ષેત્રમાં સારી પ્રતિષ્ઠા પ્રાપ્ત કરી છે આપના પ્રોગ્રામ આકાશવાણી તૈયાર કરેલ છે.
અમદાવાદ પરથી પ્રસારીત થાય છે. આપ ભારતીય સંગીતક્ષેત્રની ડે. મુળજીભાઈ પી. શાહ
એક ઉંચ સ્વરસાધીકા છો.
અમદાવાદ સંગીત સાહિત્ય આચાર્ય ડે. મુળજીભાઈ પી. શાહે સંગીતનું શ્રીમતી શાતા '
અમદાવાદ પ્રાથમિક શિક્ષણ તેમના પિતાશ્રી પાસેથી પ્રાપ્ત કરી સંગીત તથા ગુજરાતની શાસ્ત્રસિદ્ધ ગાયીકા શ્રી શાંતા ચોકસીએ શાસ્ત્રીય સાહીત્યમાં ઘણીજ સારી કિર્તિ સંપાદન કરેલ છે. અને તેઓ ભારતના સંગીતની ઉ ચ આરાધના કરી સંગીતજગતમાં સારી પ્રતિષ્ઠા પ્રાપ્ત પ્રસિદ્ધ સંગીત કલા સાધકોનો સંપર્ક સાધી સંગીતમાં પ્રાવિધ્યતા કરેલ છે. આપે ખ્યાલ, કૃપદ, ડુમરી ઈત્યાદી ગાયકી પર સારું પ્રાપ્ત કરેલ છે. તેમણે ભારતીય સંગીત કલાકારોના જીવન ચરિત્ર પ્રભુત્વ ગ્રહણ કરેલ છે. આપ આપની સુમધુર ગાયકીની રવરલહેરી પ્રાપ્ત કરી પ્રકાશિત કર્યા છે, જે ભારતીય સાહિત્ય સર્જનમાં સાહિ- આકાશવાણું અમદાવાદ પરથી પ્રચારીત કરે છે.
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org