________________
સાંસ્કૃતિક અને અન્ય ]
સૌરાષ્ટ્રની લગભગ ચાલીસેક કોલેજો અને ૨૦,૦૦૦ વિદ્યા- યુનિવર્સિટી દ્વારા દેશી તેમ જ પરદેશી મેદાની રમતોની આંતર થીઓ અને તેટલી જ સંખ્યામાં દક્ષિણ ગુજરાત યુનિવર્સિટીની વિભાગીય અને આંતર યુનિવર્સિટી સ્પર્ધાઓ યોજાય છે. શારીરિક ગણતરી બાદ કરીએ તે પણ આજે ગુજરાત યુનિવર્સિટીમાં ક્ષમતામાપક કસોટીએ સુદઢ શરીર હરીફાઈ પર્વતારોહણ પ્રવૃત્તિ, ચાલીસેક હજારની આસપાસ વિદ્યાર્થીઓ તથા ૬૦ની આસપાસ નિબંધ તેમ જ વકતૃત્વ સ્પર્ધા વગેરે પ્રત્તિઓ દ્વારા અભ્યાસેતર ક્ષેત્રે કોલેજોની સંખ્યા હશે.
પણ વિદ્યાર્થીઓને તાલીમ મળે તેવી યોજના કરવામાં આવે છે. નાતક કક્ષાનું શિક્ષણ સંલગ્ન કેલેજે ધારા અપાય છે. કુલસચિવ ગુજરાત યુનિવર્સિટી, અમદાવાદ-૯, પાસેથી વિશેષ અનુસ્નાતક શિક્ષણનું સંચાલન યુનિવર્સિટીએ પિતાને હસ્તક રાખ્યું માહિતી મળી શકે છે, છે. પોતાની પૂર્ણ દેખરેખ હેઠળ, શકિતશાળી શિક્ષક દ્વારા વિવિધ ૪. મહારાજા સયાજીરાવ યુનિવર્સિટી વડોદરા કેન્દ્રોમાં અનુસ્નાતક વર્ગો ચાલી રહ્યા છે. આ વર્ગોમાં અર્થશાસ્ત્ર,
જુના વડોદરા રાજ્યના પ્રતિભાવંત રાજવી સયાજીરાવનું ના રાજ્યનીતિશાસ્ત્ર, ઈતિહાસ, સમાજશાસ્ત્ર, મજૂરકલ્યાણુ, ગુજરાતી, જે યુનિવર્સિટી સાથે જોડાયેલું છે અને “સર, fa, ”ના હિન્દી, અંગ્રેજી, સંસ્કૃત, ક રસી, માનસશાસ્ત્ર, દશ નશાસ્ત્ર, શિક્ષણ, થાનમંત્ર મંડિત વિકસતા કમળ પર પ્રકાશતા જ્ઞાનદીપ વાળી મુદ્રા ભૌતિક અને રસાયણ વિજ્ઞાન, વનરપતિ તથા પ્રાણી વિજ્ઞાન, જ્યાં અંકિત થયેલી છે તે વસાહતી યુનિવર્સિટીની સ્થાપનાનો વિચાર ગણિત તથા આંકડાશાસ્ત્ર એમ વિવિધ વિષયો શીખવાય છે. તો છેક ૧૯૦૯માં વહેતે થયેલો. ૧૯૯૫માં વડોદરા વિદ્યાપીઠ પંચે
શિક્ષણ અને પરીક્ષાના માધ્યમ તરીકે ગુજરાતી ભાષા માન્ય પણ આવી વિદ્યાપીઠની તાત્કાલિક સ્થાપના માટે જોરદાર ભલામણું કરવામાં આવી છે છતાં કોઈપણ માન્ય કેલેજ હિન્દી કે અંગ્રેજી કરેલી. ૧૯૪૭માં વડોદરાના તત્કાલીન રાજવી પ્રતાપસિંહે આ પ્રશ્નના માધ્યમ દ્વારા શિક્ષણ આપી શકે છે અને પરિક્ષાર્થી પણ પોતાની ફેરવિચારણા માટે એક સમિતિ નિયુક્ત કરી. ૧૯૪૮માં એ સમિતિએ પસંદગી મુજબ હિન્દી, અંગ્રેજીમાં જવાબ લખી શકે છે. ભલામણો રજૂ કરી અને ૧૯૪૯ના એપ્રિલની ૩૦મી તારીખે આ
વિનયત વિભાગમાં બહારથી બેસીને પણ પરીક્ષા આપી શકાય યુનિવર્સિટીએ પિતાનું કામકાજ શરૂ કર્યું. છે. પ્રતિવર્ષ લગભગ ૭,૦૦૦ વિદ્યાથીઓ આ એકસટર્નલ પરી- વડોદરા રાજય પાસે એક આગવી વહીવટી દષ્ટિ હતી. એથી ક્ષાઓને લાભ ઉઠાવે છે.
ઉચ્ચ શિક્રાણુની કેટલીક સંસ્થાઓ પાટનગર વડોદરામાં સ્થપાઈ ચૂકી યુનિવર્સિટીના પ્રખ્યાલયમાં ૧ લાખ ૩૦ હજારથી વધુ પુસ્તકે હતા. એ સર્વે સંસ્થાઓને સંકલિત કરી આ યુનિવર્સિટીએ કાર્યાછે. વર્ષ દરમ્યાન વિવિધ વિષયોના ૮૫૩ સામયિકો અહીં આવે છે. રંભ કર્યો. ત્યારથી શરૂ કરી અત્યાર સુધીમાં અભ્યાસ કરતા વિદ્યાર્થી
વધુ અભ્યાસ માટે પરદેશ (ખાસ કરીને અમેરિકા, યુ.કે., જર્મની) એમાં લગભગ ચારગણો વધારો થયો છે. પુરુષવિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા જનારા વિદ્યાર્થીઓને માર્ગદર્શન અને સલાહસૂચના આપવાના ત્રણગણી થઈ જ્યારે મહિલા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા સાડા છ ગણી હેતુથી વિદેશી વિદ્યાપીઠ માહિતી કેન્દ્ર (The Foreign Uni- થઇ. હાલ આ યુનિવર્સિટીની વિવિધ વિદ્યાશાખાઓમાં લગભગ versities Information Bureau) ચલાવવામાં આવે છે. ૧૪,૦૦૦ વિદ્યાર્થીઓ અભ્યાસ કરી રહ્યા છે. આ કેન્દ્ર વિદ્યાર્થીઓને પ્રવેશ વગેરે સવલતો મેળવી આપવામાં નીચેની વિદ્યાશાખાઓમાં નાતક, અનુસ્નાતક અને પીએચ.ડી. સહાય કરે છે,
કક્ષાનું શિક્ષણ આપવામાં આવે છે. અનુસ્નાતક શિક્ષણ અને ખાસ કરીને સંશોધન માટે નીચેની | વિનયન, વિજ્ઞાન, શિક્ષણ, માનસશાસ્ત્ર, વાણિજ્ય, સંસ્થાઓ માન્ય થયેલી છે:
તબીબી, પ્રાધિક વિજ્ઞાન (Technology ), ઇજનેરી, સંસ્થાનું નામ
વિષય
લલિતકલા, ગૃહવિજ્ઞાન, સમાજસેવા, કાનૂન, ૧. ભો. જે. અધ્યયન અને સંશોધન પ્રાચીન ભારતીય સંસ્કૃતિ
ભારતીય સંગીત, નૃત્ય અને નાટકલા તથા પિોલિટેફનીક. વિદ્યાભવન, અમદાવાદ
પ્રત્યેક લગભગ ૧૫ વિદ્યાર્થી દીઠ સરાસરી ૧ શિક્ષકના પ્રમાણમાં ૨. અમદાવાદ ટેકસટાઈલ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ રસાયણ અને ભૌતિક વિજ્ઞાન અહીં શિક્ષકે રાખવામાં આવ્યા છે. યુનિવર્સિટીએ જ્ઞાનક્ષેત્રના રિસર્ચ એસિએશન (Atira)
વિરતરતા સીમાડાને લક્ષમાં રાખી અભ્યાસક્રમમાં આમૂલ પરિવર્તન અમદાવાદ
કરેલ છે. પ્રશિક્ષણ અને સંશોધનના નવા કાર્યક્રમો અમલમાં મૂકાયા ૩ફિઝીકલ રિસર્ચ લેબોરેટરી, અમદાવાદ
છે શિક્ષણ પ્રસાધન વૃદ્ધિ કરવામાં આવે છે. શિક્ષક અને શિક્ષાથી ૪. શેઠ કે. એમ. કુલ એક પિસ્ટગ્રેજ્યુએટ એમ.ડી., એમ. એસ. વચ્ચેના સંપર્ક ગાઢ બને એવું વાતાવરણું પેદા કરવામાં આવે છે. મેડિસિન એન્ડ રિસર્ચ, અમદાવાદ ડી.એ., ડી.ઓ., ડી.એ., ૧૯૬૫માં પાદરા ખાતે શ્રી મણિભાઈ કાશીભાઈ અમીન આર્ટસ
ડી.બી.ડી., ડી.પેડ, ડી.એલ. . અને સાયન્સ કોલેજ તથા કોલેજ ઓફ કોમર્સ શરૂ કરવામાં
(E.N.T.) ડી. એમ. આર. આઈ. આવેલ છે, ૫. એલ. ડી. ભારતીય સંસ્કૃતિ સંસ્કૃત અને પ્રાચીન ભારતીય પોલિટેફનીકમાં સીવીલ, મીકેનીકલ અને ઇલેક્ટ્રિકલ કાછનિયવિદ્યા મંદિર, અમદાવાદ,
ભાષાઓ રિંગના ત્રણ વર્ષના ડિપ્લોમા અભ્યાસક્રમ શીખવવામાં આવે છે. ૬. બી.એમ.ઈન્સ્ટીટયૂટ, અમદાવાદ
મને વિજ્ઞાન ભારત સરકારની યોજના મુજબ ૧૯૬૩થી ચાર વર્ષના સીવીલ,
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
