________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२५७.६ ०३ सप्तमं ज्ञानद्वारनिरूपणम्
समितिगुप्तित्रयात्मकाष्ठप्रवचनमातृकायाः पालनकरणमेव चारित्रम् अतश्चारित्रवतामष्ट प्रवचनमातृकाणां परिज्ञानमावश्यकम् यतो ज्ञानपूर्वकमेव चारित्रम् ज्ञानं च श्रतादेव संभवति नान्यथा अतोऽष्टमवचनरूपमातृप्रतिपादनपरं श्रुतं चकुशस्य जघन्यतोऽपि भवतीति भावः । 'उकोसेणं दसपुन्नाई अहिज्जेज्जा' उत्कर्षेण दशपूर्वाणि अधीयीत उत्कृष्टतो दशपूणामध्ययनं वकुशस्य भवतीति भावः ।
'एव पडि सेवणाकुसीले वि' एवम् - वकुशवदेव पतिसेवनाकुशलोऽपि जघन्येनाट वचनमातृमकरणपर्यन्तं श्रवमधीते उत्कर्षेण तु दशपूर्व दशपूर्व पर्यन्तमधीते इति भावः । ' कसायकुसीले णं पुच्छा' कषायकुशीलः खलु प्रभुश्री कहते हैं - 'गोयमा ! जहनेणं अट्ठपचयणमायाओ' हे गौतम ! कुश साधु कम ले कम अष्ट प्रवचन माता के स्वरूप का प्रतिपादक न का अभ्यासी होता है क्योंकि पांच समिति और तीन गुप्ति रूप आठ प्रवचन माता का पालन करना ही चारित्र है, अतः चारित्रवाले को आठ प्रवचन माता का परिज्ञान आवश्यक है । क्योंकि चारित्र ज्ञान पूर्वक ही होता है । और ज्ञान श्रुत से ही होता है । और किसी प्रकार से होता नहीं है । अतः वकुश को जघन्ध से इतना ज्ञान तो होता ही है । 'उक्कोसेणं दसपुभाई' अहिज्जेज्ना' तथा वह चकुश साधु उत्कृष्ट ले दश पूर्व तक का पाठी होना है । ' एवं पडिले - वाकुसीले वि' वकुश के जैसे प्रतिसेवना कुशील भी जघन्य से आठ प्रवचनमातृका प्रकरण रूप श्रुतका अभ्यासी होता है और उत्कृष्ट से दश पूर्व तत्र के त का अभ्यासी होता है । 'कसायकुसीले
८७
હે ગૌતમ 1 અકુરા સાધુ એછામા એછા આઠ પ્રવચન માતાના સ્વરૂપનું પ્રતિપાદન કરવાવાળા શ્રુતના અભ્યાસી ડાય છે. કેમકે પાંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુપ્તરૂપ આઠ પ્રવચન માતાનું પાલન કરવુ' તેજ ચારિત્ર છે. જેથી ચારિત્રવાળાને આઠ પ્રવચન માતાનું જ્ઞાન હાવુ' આવસ્યક છે કેમકે ચારિત્ર જ્ઞાનપૂર્વક જ હોય છે. અને જ્ઞાન શ્રુતથી જ થાય છે. બીજા કેાઈથી થતુ नथी, बेथी अङ्कुशने ४धन्यधी भेटसु ज्ञान तो थाय छे 'उक्कोसेणं दख पुव्बाई' अहिज्जेज्जा' तथा ते गडुश साधु उत्प्टथी इस पूर्व सुधीना पाही होय हे . ' एवं ' परिसेवणाकुसीले नि' गहुशना उधर प्रभा अतिसेवना કુશીલ પણ જઘન્યથી અઠે પ્રવચન માતાના બકર રૂપ શ્રુતના અભ્યાસી होय छे. अने उड्डष्टथी दृश पूर्व सुधीना श्रुतना अभ्यासी होय छे, 'कसायकुसीले णं पुच्छा' हे गवन् दुषाय हुशीस साधु डेटसा શ્રુતના અભ્યાસી
