________________
भगवतीय
६६२. चतुर्भङ्गका प्रश्नः पृच्छया संगृह्य । भगवानाह-गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'अत्थेगहए एवं जहेब पढमोदेसए' अस्त्येकक एवं यथैव प्रथमोद्देशके 'पढपवितिया भंगा भाणियन्या सम्बध जाव पंर्चिदियतिरिक्खनोणियाणं' प्रथम द्वितीयौ भगौ भणितन्यौ सर्वत्र यावत पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानां तदयमर्थः हे गौतम ! कश्चिदेकोऽचरमनारकः पापं कर्म अबध्नात् वध्नाति भन्स्यति ? पापकर्म का बन्ध करता है ? और भविष्यत् काल में भी क्या यह पापकर्म का बंध करेगा? इत्यादि क्रम से यहां चार भंगो वाला प्रश्न गौतमस्वामीने प्रभुश्री से किया है, इसके उत्तर में प्रभुश्री गौतम स्वामी से कहते हैं-कोयला! अत्थेगइए एवं जहेब पढमोदेसए.' हे मौतम ! कोई एक अचरम नैरयिक ऐसा होता है जो पापकर्म का बंध कर चुका होता है, वर्तमान में भी वह पापक्रम का वध करता है और भविष्यत् काल में भी वह पापकर्म का बन्ध करने वाला होता है, तथा-कोई एक अचरम नैरयिक ऐसा होता है, जो भूतकाल में पापकर्म का बंध कर चुका होता है, वर्तमान में भी वह पापकर्म का शन्ध करता है पर भविष्यत् काल में वह पापकर्म का बन्ध नहीं करता है। इस प्रकार से प्रथम उद्देशक में कहे गये प्रथम द्वितीय भंग यहां भणितव्य हैं। और ये दो भंग यावत् पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक तक यहां भणिनव्य हुए हैं। यहां यावत्पद से 'अचरम भवनपति, पृथिवी अप, तेजः, वायु, वनस्पति, दोइन्द्रिय, तेइन्द्रिय, चौहन्द्रिय इन सब का બંધ બાંધે છે? અને ભવિષ્ય કાળમાં પણ તે પાપકર્મને બંધ બાંધશે? આ પ્રકારથી અહિયાં ચાર ભંગાત્મક પ્રશ્ન ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુશ્રીને પૂછેલ छ.,मा प्रश्नाना उत्तरमा प्रसुश्री गौतमस्वामीन ४९ छे --'गोयमा ! अत्थे. गइए एवं जहेव पढमउद्देसए' गौतम 15 अयरम१२यि सवा હોય છે કે-જે ભૂતકાળમાં પાપકર્મને બંધ કરી ચૂકેલ હોય છે. વર્તમાનમાં પણ તે પાપકર્મને બંધ કરે છે, અને ભવિષ્યમાં પણ તે પાપ કર્મને બંધ કરવાનું હોય છે. તથા એક અચરમ નારક એ હોય છે. કે–ભૂતકાળમાં તેણે પાપકર્મને બંધ કર્યો છે. વર્તમાન કાળમાં પણ તે પાપ કર્મનો બંધ કરે છે. પરંતુ ભવિષ્યકાળમાં તે પાપ કર્મને બંધ કરતા નથી. આ રીતે પહેલા ઉદ્દેશામાં કહેલા પહેલા અને બીજે એ બે ભંગે અહિયાં સ્વીકાર્યા છે. અને આ બે અંગે યાવરપંચેન્દ્રિયતિય ચચાની સુધી અહિયાં કહેવાના છે આજ પ્રમાણે यापात्पथी 'मयरम, सवनपति वी, अ५, तेन, वायु, वनस्पति, मेद्रिय છ, ચાર ઈદ્રિયવાળા જી આ બધા ગ્રહણ કરાયા છે. આ તમામના
