________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२६ उ.२ १०१ चतुर्विशति जीवस्थाननिरूपणम् ६२३ बध्नाति न मन्त्स्यति, इत्याकारको प्रथमद्वितीयमौ वदन उत्तरस्यालापको विधेय इति । 'एवं आउयवज्जेसु जाव अंतराइए इंडो' एवं यथा ज्ञानावरणीयेन कर्मणा दण्डकः कृतस्तथैव आयुष्कर्म वर्जयित्वा दर्शनावरणीयादारभ्यान्तराय. कर्मपर्यन्तेन सार्द्धमपि दण्डको विधेय इति । अथायुष्कर्म सूत्रमाह-'अणंतरोब. पूर्वकाल में ही उसने उसका बन्ध किया है ? वर्तमान में क्या वह उसका बन्ध नहीं करता है ? और अशिष्यत् काल में भी यह क्या उसका चन्ध नहीं करेगा? ४ 'तब इल के उत्तर में प्रभुश्री ने उनसे ऐसा कहा-हे गौतम! अनन्तरोपपन्नक नैरयिकों में कोई एक नैरयिक ऐसा होता है जिसने ज्ञानावरणीय कर्म का बन्ध पूर्वकाल में किया है, वर्तमान में भी वह उसका बन्धा करता है और भविष्यत् काल में भी वह उसका बन्ध करेगा। तथा-कोई एक नारक ऐला होता है कि जिसने पूर्वकाल में ज्ञानावरणीय कर्म का बन्ध किया है वर्तमान में भी वह उसका बन्ध करता है और भविष्यत् काल में वह उसका बन्ध नहीं करेगा ! इस प्रकार ले ये दो आलापक यहां वक्तव्य हैं शेप दो-३-४आलायक नहीं। 'एवं आउयवज्जेतु जाव अंतराइए दंडओ 'इसी प्रकार से आयुष्क कर्म को छोड़ कर ६ कर्मों के साथदर्शनावरणीय, वेदनीय, मोहनीय, नाम गोत्र और अन्तराय-इन के वन्ध के साथ भी दण्डक कहना चाहिये ! તેણે જ્ઞાનાવરણીય કર્મનો બંધ કર્યો છે? વર્તમાનકાળમાં તે તેને બંધ કરતે નથી? ભવિષ્યમાં તેનો બાધ કરશે? અથવા–ભૂતકાળમાં જ તેણે તેને બંધ કર્યો છે ? વર્તમાન કાળમાં તે તેને બધ કરતો નથી ? અને ભવિષ્યકાળમાં તે તેનો બાધ નહીં કરે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમ સ્વામીને કહે છે કે—હે ગૌતમ! અનન્તરો પપાક નિરવિકેમાં કોઈ એક નિરયિક એ હોય છે, કે જેણે ભૂતકાળમાં જ્ઞાનાવરણીય કર્મને બધ કર્યો છે. વર્તમાન કાળમાં પણ તે તેનો બધ કરતો હોય છે, ભવિષ્ય કાળમાં પણ તે તેને બંધ કરશે ૧ તથા કેઈ એક ના૨ક એવો હોય છે કે-જેણે પૂર્વકાળમાં જ્ઞાનાવરણીય કર્મનો બાધ કર્યો છે, વર્તમાનમાં પણ તે તેને બંધ કરે છે. અને ભવિષ્યકાળમાં તે તેને બધ નહીં કરે આ પ્રમાણેના આ બે આલાપભંગો અહિયા કહેવાના છે. બાકીના ૩-૪ ત્રીજે અને એથે એ બે આલા ५।-गडियां संभवता नयी. 'एव आउयवज्जेसु जाव अ तराइए दंडभो' मे०४ પ્રમાણે આયુષ્યકમને છેડીને બાકીના ૬ છ કર્મો સાથે-દર્શનાવરણીય, વેદની ય, મેહનીય, નામ, ગોત્ર, અને અંતરાયના બ ધની સાથે પણ દંડૂકે