________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका २०२५ उ.६ सू०९ अष्टादशं कपायद्वारनिरूपणम् १७३ गौतम ! सकपायी भवति नो अपायी यदि सकपायी तदा स कतिषु कषायेषु भवेत् गौतम ! क्रोधमानमायालोभेषु चतुषु कपायेषु भवेत् कपायचतुष्टयवान् भव. तीत्यर्थः 'कसायनुसीलेणं पुच्छा' कषायकुशील खलु भदन्त ! किं सकपायी भवेत् अकपायी वा भवेदिति पृच्छा-प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम ! 'सकसाई होज्जा-णो अकलाई होज्जा' सकषायी भवेत् नो अपायी भवेत् । 'जइ सकसाई होज्जा' यदि कषायकुशील सकपाली भवेत् 'से गं भंते !" सखल भदन्त ! 'कास कसाएसु होज्जा' कतिपु रुपायेषु भवेत, 'गोयमा हे गौतम ! 'चउमु वा तिसुका दोसु वा एगमि का होज्जा' चतुर्दा वा कषायेषु त्रिषुवा द्वयोर्वा-एकस्मिन् वा कपाये भवेत्, 'चउसु होमाणे' चतुर्यु कषायेषु भवन् 'चउसु संजळणकोहमाणमायालोभेसु होज्जा' चतुर्यु संज्वलनक्रोधमानमायालोभेषु कषायों वाला होता है। 'कलायकुसीलेणं पुच्छा' हे भदन्त ! कषाय. कुशील साधु कषायवाला होता है ? अथवा कवायरहित होता है? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोधमा ! सकलाई होजना, णो अकसाई होज्जा' हे गौतम ! वह कषायवाला होता है कषायरहित नहीं होता है 'जइ सकलाई होज्जा' हे भगवन् ! यदि वह कषाय वाला होता है तो कइसु कसाएप्लु होज्जा' कितनी कषायों वाला होता है ? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोयमा ! चउर बा लिनु वा दोस्तु वा एगमि वा होऊजा' हे गौतम ! वह कषायकुशील साधु वार कषायोंवाला भी हो सकता हैं, तीन कषायों वाला भी हो सकता है, दो कषायोंवाला भी हो सकता है और एक कषायबाला भी हो सकता है 'चउनु हो माणे' जब यह चारकषायोंवाला होता है तो 'च उत्सु संजलणकोहमाण. छे. 'कसायकुसीले णं पुच्छा' सावन् पाय अशी साधु पायवाणा हाय છે? અથવા કષાય વિનાના હોય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે 3-'गोयमा । सकसाई होज्जा, णो अकसाई होज्जा' 3 गीतमपायवाणा हाय छ, उषाय विनाना हात नथी, 'जइ सकसाई होज्जा' लगन्ने सायी-उषायवाणा डायछे ? तो 'कइसु कसाएसु होज्जा' हेटसा पाया हाय छ १ मा प्रश्न उत्तरमा प्रसुश्री छे -'गोयमा ! चउसु वा तिस वा दोसु वा एगंमि वा होज्जा' हे गौतम ! ४ाय सुशील साधु या२ पायावाला પણ હોય છે, ત્રણ કષાવાળા પણ હોય છે, બે કષાવાળા પણ હોય છે, भने मे पाया पडाय छे. 'चउसु होज्जमाणे' न्यारे ते या२ ४ाय. पाणा डाय छ, त 'चउसु संजलणकोहपाणमायालोभेसु होज्जा' पलान