________________
TOS
भगवतीय सम्यग्मिथ्याष्टिकदेव अवेदकस्याकपायिनश्च तृतीयचतुर्थी एव भङ्गो भवतः अवेदकोऽकपायी च क्षपकाउपशमको श सयोश्चायुपो वर्तमानवन्धो न भवति, उपशमकम्य मतिपतियो भन्रत्यति, क्षपस्तु नैव अन्त्स्यतीति कृत्या तृतीय चतुर्थावेच भवत इति । 'अजोगिमि चरिमो' अयोगिनि चरमो भजो भत्रति , अयोगित्वादेवेति । 'सेसेलु पदेसु चत्तारि भंगा जाव अगागारोवउत्ते' शेषेषु कथित व्यतिरिक्तेषु अज्ञानमत्यज्ञानादि संज्ञोपयुक्ताहारादि संज्ञोपयुक्त सवेद स्त्रीवेदादि सकपायक्रोधादि कपाय सयोगिमनोयोग्यादि साकारोपयुक्तानाकारोपयुक्तलक्षणेषु चत्वारोऽपि भङ्गा ज्ञातव्या इति सू० ३॥ रहित और अकषायी जीव में सीलरा और चौधा सम्पमिथ्याष्टि के जैसे जानना चाहिये, वेद रहित और काराय रहित जीव चाहे क्षपक हो या उपशमक हो उले चलम्मान में आयु का वध नहीं होता है, परन्तु उपशमकतो पतित हो जाने पर उसका बन्ध करेगा और क्षपक उसका यन्ध नहीं करेगा। इन अधिनाय से यहां तृतीय और चतुर्थ ये दो अंग ही होते हैं। 'अजोगिनि चरिमो' अयोगी में अयोगी होने से चरम भंग ही होता है । 'लेलेसु पदेस चत्तारि भंगा जाव अणागारोवउत्ते' शेष पदों में-इन फथित पदों के अतिरिक्त अज्ञान में मत्यज्ञानी आदिकों में संज्ञोपयुक्त में, आहारादि संज्ञोपयुक्त में सवेद में, स्त्रीवेद आदिवालों में, कषायमाहित में, शोधादि कषायवालों में, सयोगी में, मनोयोगी आदि जीवों में, साकोरोपयोगयोलों में और अनाकारोपयोगवालों में-चानों ही भाग होते हैं ऐसा जानना चाहिये ॥३॥ અને અકપાયી જીવને સમ્યગ્દષ્ટિવાળા જીવના કથન પ્રમાણે ત્રીજો અને એ એ બે ભાગે સમજવા જોઈએ. વેદ રહિત અને કષાયરહિત જીવ ચાહ ક્ષપક હોય અથવા ઉપશામક હોય તેને વર્તમાનમાં આ યુકર્મને બંધ હેતે નથી પરંતુ ઉપશમ તો પતિત થાય ત્યારે તેને બંધ કરશે અને ક્ષપક તેનો બંધ નહી કરે એ અભિપ્રાયથી અહિયાં ત્રીજો અને ચોથો એ
An डाय छ अजोगि मि चरिमो' मयोभी या वाथी छेदसा डाय छ 'सेसेसु पदेस चत्तारि भगा जाव अणागारोवउत्ते' माझीना પદમાં આ ઉપર કહેલ પદે શિવાય અજ્ઞાનમા–મતિજ્ઞાની વિગેરેમાં, સંજ્ઞોપગવાળામાં, આહાર વિગેરે સંપગીમાં, સવેદમાં સ્ત્રીવેદ વિગેરે વાળામાં કષાય સહિતમાં કોલ વિગેરે કષાયવાળાઓમા, સગીમાં મને, ચેની વિગેરે જીવોને સાકારોપયોગવાળાઓમાં અને અનાકારો પગ વાળાઓમાં ચારે ભંગ હોય છે, તેમ સમજવું. સૂ૦ ૩ -
