________________
trafer टीका s०२५ उ.७ सू०३ द्वादश' कालहारनिरूपणम्
३०३
सामायिक संयतः, नो वा सुपमाप्रतिभागे सुषमा समानकाले भवेत् नो सुपमदुपमा प्रतिभागे किन्तु दुःषमसुषमा प्रतिभागे एक सवेदिति । संहरणापेक्षया तु सर्वस्मिन्नेत्रप्रतिभागे भवेदिति भावः । एवं छेदोवट्टावणिएवि' एवं छेदोपस्थापनीयोऽपि एवं कुशवदेव छेदोपस्थापनीयसंवतस्यापि जन्नसद्मा संहरणानामपेक्षया अवसर्पि ण्यादिकालेषु यथायथं समवो ज्ञातव्यः । एतावता वकुशसदृशः कालत छेदोपस्थापनीय संयतः कथितः । अत्र च बकुशस्य उत्सर्पिण्यवसर्पिणीव्यतिरिक्तकाले जन्मतः सद्भावतश्च सुषमसुषमादिप्रविभागत्रये निषेधो वर्णितः, महाविदेहे दुष्पमसुषमा प्रतिभागे विधिः कथितः, छेोपस्थापनीयसंयतस्य तु तत्रापि निषेधार्थमाह
वह सामायिक संयत सुपमसुवमाकाल में नहीं होता है, न सुपमाकाल में होता है, न सुषमदुष्पमाकाल में होता है किन्तु दुष्षषमाकाल में होता है । तथा-संहरण की अपेक्षा से वह सब ही फाल में हो सकता है । 'एवं छेोबट्टाचलिए वि' एली प्रकार से छेोपस्थापatrina भी वकुश के जैसा ही जन्म और सद्भाव की अपेक्षा से एवं संहरण की अपेक्षा से अवसर्पिणी आदि कालों में यथायोग्य रीति से होता है । इतने मात्र से ही काल की अपेक्षा लेकर बकुश के 'तुल्य छेदोपस्थापनीयसंगत कहा गया है । यहाँ वकुश का उत्सर्पिणी अवसर्पिणीकाल से व्यतिरिक्त काल में जन्म की अपेक्षा और सद्भाव की अपेक्षा से सुषमषमादि के समानकाल मय में देवकुरु आदि में निषेध वर्णित हुआ है, और दुष्षससुषमासमान काल वाले महाविदेह में इसका अस्तित्व कहा गया है । परन्तु छेदोपस्थापनीयसंयत का
કાળમાં હાતા નથી. સુષમ દુખમા કાળમાં હેાતા નથી. પરંતુ દુષ્ટમ સુષમા કાળમાં હાય છે, તથા સહરણની અપેક્ષાથી તે બધા જ કાળમાં હાઇ શકે છે. 'एव' छेदोवद्वावणिए वि' ४ प्रभा होपस्थापनीय संयंत अणु अङ्कुशना કથન પ્રમાણે જ જન્મ અને સદ્ભાવની અપેક્ષાથી અને સહરણની અપેક્ષાથી અવસર્પિ`ણી વિગેરે કાળેામાં થાયેાગ્ય રીતથી હાય છે. એટલા માત્રથી કાળની અપેક્ષાથી અકુશની ખરેખર છેોપસ્થાપનીય સયત કહ્યા છે. અહિયાં મકુશના ઉત્સર્પિણી અવસર્પિણી કાળથી ખીજા કાળમાં જન્મની અપેક્ષાથી અને સદ્ભાવની અપેક્ષાથી સુષમ સુષમાદિના સમાન ત્રણે કાળમાં દેવકુરૂ વિગેરેમાં નિષેધ વર્ણવેલે છે. અને દુષ્કર્મ સુષમા સમાન કાળવાળા વિદેહમાં તેનું અસ્તિત્વ કહેલ છે. પરંતુ છેદેપસ્થાપનીય સયતને ત્યાં પશુ
મહા
