Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 09 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भगवतीसूत्रे खलु धरणो नागकुमारेन्द्रो नागकुमारराजो धरणायां राजधान्यो सुधर्मायां सभायां धरणे सिंहासने त्रुटिकेन साद दिव्यान् भोगभोगान् भुञ्जानो विहर्तुम् ? भगवानाह-हे आर्याः ! शेषं तदेव-पूर्णाक्त चमरबलिदेव सर्व बोध्यम् , केवलं नवर चमराधपेक्षया धरणस्य विशेषस्तु-धरणायां राजधान्यां धरणे सिंहासने इति वक्तव्यम् , तथाचोक्तमेव, एवं धरणस्य स्वकः-निजः परिवारो-वक्तव्यः, शेष तदेव पूर्वोक्तरीत्यैवावसेयम् , घरणस्य स्वकः परिवारस्त्वेवम्-'छहि सामाणियसाहसीहिं, तायत्तीसाए तायत्तीसएहि, चउहि लोगपालेहि, छहिं अग्गहिसीहि,
अब स्थविर पुनः पूछते हैं-'पभू णं भंते ! धरणे सेसं तं चेव, नवरं धरणाए रायहाणीए, धरणंसि सीहाससि, सो परिवारो, सेसं तं चेव' हे भदन्त ! नागकुमारेन्द्र एवं नागकुमारराज धरण क्या धरण राजधानी में सुधर्मसिंहासन पर बैठकर अपने त्रुटिक के साथ ३६ हजार देवी परिवार के साथ दिव्य भोगभोगों को भोगने के लिये समर्थ है ? इसके उत्तर में प्रभु ने ऐसा कहा-हे भार्यो ! इस विषय का उत्तर पूर्वोक्त चमर और बलि के प्रकरण में क त उत्तर के जैसा जानना चाहिये । थोड़ा सा जो अन्तर उस कथन की अपेक्षा इस कथन में आता है वह राजधानी को लेकर ही आता है. चमरकी राजधानी चमरचंचा है और बलिकी राजधानी बलिचंचा है-इस की राजधानी धरणा है। सिंहासन भी इसका घरण है। धरणका निज परिवार इस प्रकार से कहा गया है- 'छहि सामाणियसाहस्मीहिं तापत्तीसरहिं,
स्थविशन। प्रश्न-“पभूण भंते ! धरणे सेसं 'चेव, नवर धरणाए रायहाणीए, धरण सि सीहासणंसि, सओ परिवारो, सेसं तं चेव" भगवन् ! न मारेन्द्र, નાગકુમારરાજ ધરણ પિતાની ધરણુ રાજધાનીની સુધર્માસભામાં ધરણ નામના સિંહાસન પર વિરાજમાન થઈને પિતાના ત્રુટિક સાથે (૩૬ હજાર દેવીઓના પરિવારની સાથે) દિવ્ય ભેગોને ભેગવવાને સમર્થ છે ખરો?
મહાવીર પ્રભુને ઉત્તર–હે આર્યો! આ પ્રશ્નનો ઉત્તર અમર અને બલિના પ્રકરણમાં જે પ્રમાણે આપવામાં આવે છે, તે પ્રમાણે ધરણના વિષયમાં પણ સમજ. તેમાં રાજધાનીના નામને તથા સિંહાસનના નામને જ તફાવત છે. ચમરની રાજધાની ચમરચંડ્યા છે, બલિની રાજધાની બલિચંચા છે અને ધરણની રાજધાની ધારણા છે. ધરણના સિંહાસનનું નામ પણ ધરણ સિંહાસન છે. ધરણને પરિવાર આ પ્રમાણે કહ્યો છે"लहि' सामाणियमाहम्सीहि तायत्तीसएहि, चउहि लोगपादेहि, छहि अग्गमहिस्त्रीहि, सत्तहिं अणिएहि, मत्तहि भणियाहिवईहि', पउवीसाए आयरक्खदेवसाहस्सीहि,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૯
