Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 09 Sthanakvasi

Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 09 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 408
________________

३९४
भगवतीसूत्रे जम्बूद्वीपतिर्यग्लोकक्षेत्रलोकः, यावत्-स्वयम्भूरमणसमुद्रस्तियलोकक्षेत्रलोकः । गौतमः पृच्छति-'उडलोयखेत्तलोए णं भंते ! काविहे पण्णत्ते ? ऊर्ध्वलोकक्षेत्रलोकः खलु कतिविधः प्रज्ञप्तः ? भगवानाह-'गोयमा ! पन्नरसविहे पण्णत्ते' हे गौतम ! अवलोकक्षेत्रलोकः पञ्चदशविधः प्रज्ञप्तः, तत्र-तिर्यग्लोकरयोपरिदेशोनसप्त. रज्जुपमाणः ऊर्श्वभागवत्तित्वात् ऊर्ध्वलोकस्तद्रूपः क्षेत्रलोकः ऊर्ध्वलोकक्षेत्रलोकः अथवा अधः-बाहुल्येन द्रव्याणाम् अशुभः परिणामः क्षेत्रानुभावात् यत्र लोके असौ अधोलोकः, एवं तिर्यङ्मध्यमानुभावं क्षेत्रं नातिशुभं नाप्यत्यशुभं तद्रूपोलोकयलोयखेत्तलोए, जाच सयंभूरमणसमुद्दे तिरियलोयखेत्तलोए," जंबूद्वीप तिर्यग्लोकरूपक्षेत्रलोक यावत् स्वयंभूरमणसमुद्रतिर्यग्लोकरूपक्षेत्रलोक
अब गौतम स्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं-' उडलोयखेत्तलोए ण भंते ! कइविहे पण्णत्ते' हे भदन्त ! ऊर्ध्वलोकरूप क्षेत्रलोक कितने प्रकार का कहा गया है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा! पन्नरसविहे पण्णत्ते' हे गौतम ! ऊर्ध्वलोकरूपक्षेत्रलोक १५ प्रकार का कहा गया है. ऊर्ध्वलोक का प्रमाण कुछ कम सातराजू का है। यह तिर्यग्लोक के ऊपर है ! इसलिये ऊर्ध्व भागवती होने के कारण इसका नाम अवलोक हुआ है। अथवा-द्रव्यों का अशुभ परिणाम बहुत कर के क्षेत्र के प्रभाव से जिस लोक में होता है वह अधोलोक है जो क्षेत्र मध्यम अनुभाव घाला होता है न अतिशुभ होता है और न अति अशुभ होता है वह " जहा" ती शत मसभ्यात प्रश्न छ, ते नीये ५४८ ४२पामा साव्यु छ. " जंबुद्दोवतिरियलो यखेत्तलोए, जाव सयंभूरमणममुद्दतिरियलोयखेत्तलोए" भूद्वी५ तिय सी ३५ क्षेत्री एन २१ भूमण समुद्र તિર્થક રૂપ ક્ષેત્રલેક પર્યન્તના અસંખ્યાત તિર્થક ક્ષેત્રે ત્યાં આવેલા હોવાથી તેના અનેક પ્રકાર કહ્યા છે.
गौतम स्वामीन। प्रश्न-“ उडलोयखेत्तलोए ण भते ! कइविहे पण्णत्ते " હે ભગવન્! ઉર્વીલોકરૂપ ક્ષેત્રલેકના કેટલા પ્રકાર રહ્યા છે ?
"गोयमा" गौतम !“ पन्नरसविहे पण्णत्ते " Barals ३५ क्षेत्रवाना પંદર પ્રકાર કહ્યા છે. ઉર્વકનું પ્રમાણ સાતરાજૂ કરતાં કંઈક ઓછું છે. તે તિર્યકની ઉપર આવેલ છે. આ રીતે ઉભાગમાં હોવાથી તેનું નામ ઉકલેક પડયું છે. અથવા દ્રવ્યોનું અશુભ પરિણામ જ્યાં વધારે પ્રમાણમાં જેવામાં આવે છે ક્ષેત્રના પ્રભાવથી જે લેકમાં દ્રવ્યનું અધિક અશુભ પરિણામ હોય છે તે ક્ષેત્રને અલેક કહે છે. જે ક્ષેત્રમાં દ્રવ્યનું પરિણામ મધ્યમસરને અતિ શુભ પણ નહી અને અતિ અશુભ પણ નહીં એવું હોય છે, તે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૯


Page Navigation
1 ... 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760