Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 09 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ११ उ०२ सू० १ शालूकजीवनिरूपणम् २८३ अथवा असकृत्-अनन्तकृत्वः-अनन्तवारम् उत्पन्नपूर्वाः पूर्वमुत्पन्ना इति पर्यन्तं वक्तव्यम्। किन्तु-'नवरं सरीरोगाहणा जहण्णेणं अंगुलस्य असंखेजहभागं, उकोसेणं धणुपुहुत्तं, सेसं तंचेव' नारम्-उत्पलापेक्षया शालूकजीवस्य शरीरावगाहना जधन्येन अङ्गुलस्य असंख्येयभागम् , उत्कृष्टेन धनुःपृथक्त्वम , शेषं तदेवउत्पलवक्तव्यतावदेव शालूकवक्तव्यताऽपि बोध्या। अन्ते गौतमो भगवद्वाक्यं सत्यापयन्नाह- सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति' हे भदन्त ! तदेवं भवदुक्त सत्यमेव, हे भदन्त ! तदेवं भवदुक्तं सत्यमेवेति ।।सू० १॥ इति श्री विश्वविख्यात जगवल्लभादिपदभूपित बालब्रह्मचारी 'जैनाचार्य' पूज्यश्री घासीलाल व्रतिविरचिता श्री "भगवती" सूत्रस्य प्रमेयचन्द्रिका
ख्यायां व्याख्यायां एकादशशतकस्य द्वितीयोद्देशकः समाप्तः ॥मू०११-२॥ करना चाहिये । तथा इस प्रकरण को ' सर्वप्राण, सर्वभूत, सर्वजीव, सर्वसत्त्व, शालूक मूलादि रूप से अनेक धार अथवा अनन्नबार पहिले उत्पन्न हो चुके हैं। इस अन्तिम पाठतक संबंधित कर कहना चाहिये। 'नवरं सरीरोगाहणा जहणेणं अंगुलस्स असंखेजइभागं, उक्कोसेणं धणुपुहत्त, सेस तंचेव' परन्तु पूर्व उत्पल जीव संबंधी प्रकरण से इस शालूक जीव के प्रकरण में “ शरीर की अवगाहना जघन्य से अंगुल के असंख्यातवें भागप्रमाण और उत्कृष्ट से धनुषपृथक्त्व है " इतनी જોઈએ. “સર્વ પ્રાણ સર્વ ભૂત, સર્વ જીવ અને સર્વ સત્ત શાકમૂળાદિ રૂપે અનેકવાર અથવા અનતવાર ઉત્પન્ન થઈ ચુક્યાં હેય છે” આ સૂત્રપાઠ ५-तनुं ४थन ही घर ४२ न . " नवरं सरीरोगाहणा जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभ गं, उक्कोसेणं धणुपुहुत, सेस तं चेव" ५२न्तु Gue જીવ સંબંધી વક્તવ્યતા કરતાં શાક જીવ સંબંધી વક્તવ્યતામાં ફક્ત શરીરની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહનાના પ્રમાણ પુરતું જ અન્તર છે. ઉલજીવના શરીરની ઓછામાં ઓછી અવગાહના પણ આગળના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણે છે અને શાલક જીવોની શરીરની ઓછામાં ઓછી અવગાહના પણ આંગળના અસ. ખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણે છે. પરંતુ ઉત્પલ જીના શરીરની વધારેમાં વધારે અવગાહના એક હજાર યોજન કરતાં થોડી અધિક છે. ત્યારે શાલકના જીવન
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૯