Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir GRAPHY // zrIjinAya namaH / / // zrIrAmacaritraM // ( kartA-paMmitazrIdevavijayagaNI) upAvI prasiha karanAra-paMDita zrAvaka hIrAlAla haMsarAja (jAmanagaravAca) vIrasaMvat-2441. vikramasaMvata-141. sane-1515. kiM.ru.-0-0-0 * zrIjainanAskarodaya presa. jAmanagara. For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra rAma- / caritra 1 www.kobatirth.org // zrIjinAya namaH // // atha zrIrAmacaritaM mArayate // ( kartA -- zrIdevavijayagaNI ) Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir chapAvI prasiddha karanAra - paMmita zrAvaka hIrAlAla haMsarAja ( jAmanagaravALA ) zrIsutakhAmi - jine'syAMjanadyuteH // harivaMzamRgAMkasya / tIrthe saMjAtajanmanaH // // 1 // baladevasya padmasya / viSNornArAyaNasya ca // prativiSNo rAvaNasya / caritaM parikIrtyate // // 2 // yathAsmin jaMbUddIpe nArate kSetre lavaNAbdhau yojana saptazatavistRtaH sarvAsu dika rAkSasanAmApo'sti taduddImadhye trikUTanAmA parvataH sa uccatvena navayojanAni, paMcAzayojanAni vi stIrNatvena, dIrghatvena zatayojanAni, tadupari svarNasaptaprAkAraparikhA gRhatAraNAlaMkRtA jinajavanapitASTottarazatadvArA laMkA nAma purI yAsIta yataH - zatayojanavistIrNA / saptaprAkAraveSTitA // aSTottarazataddArA | yojanaviMzadIrghitA // 1 // laMkApurI vyaMtara devena jImarAdaya zrI jita For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | svAmivAra ke niSpAditA, pAtAlalaMkApi SaTyojanAni madhyamatikramya sapAdayojanazatapramANA caritraM samacaturakhA sphaTikavaprA maNikapizI SairvirAjamAnA maNiratna tejobhiH sUryAtirekaprakAzazonitA pratipakSazatrusamUhairakhaMmitA nImarAdaseMDeNa svapUrva navaputraghanavAhanakRte kRtA. Atha laMkApAtAlalaMka2 yo rAjyaM rAkSasI vidyAM cApi ghanavAhanAya datvA jI meMdraH svasthAnaM gataH tatputro ghanavAhano'pi putrAya mahArase rAjyaM datvAjitasvAmipAdAMte pravrajya zivaM yayau so'pi mahAradAH svanaMdane devaradasi rAjyaM datvA pravrajya zivaM yayau. evaM rAkSasIpe saMkhyeSu puruSeSu keSucitsvarga keSucicca modaM gateSu zrIzreyAMsatIrthe tatpurI - patiH kIrtidhavalaH kIrtidhavalo nAma rAkSasazcAt tayoH putraH zrIkaMThanAmA, putrI zrIkaMThA nA. mnI cAnRddevIva rUpataH itazca vaitADhya girau ratnapurezvaraH puSpottaranAmA rAjA, tena svaputrapadmottarasyArthamatIMdrarAjaputrI zrIkaMThA yAcitA. paramatIMdreNa svaputrI padmottarAya na dattA guNine'pi zrIma. pi, kiMtu kIrtidhavala rAkSasezvarAya laMkAsvAmine dattA daivaniyogataH tAM zrIkaMThAM kIrtidhavalaparizrutvA puSpotro nRpo'tIMdreNa saha vairAyatesma itazcaikasmin dine zrIkaMThena meruparvatAnnivR For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ She Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- ttena puSpottaraduhitA padmA vyudaidayata, padmayAni zrIkaMTho dRSTaH, tayoranyo'nyamanurAgo'mRt. vijhAya tadanniprAya / zrIkaMThastAM smarAturaH / / zrAdAya vyomamArgeNa | gaMtuM pravavRte putaM // 1 // zrIkaMThastAM gRhItvA yadA gatastadA ceTikAH pUtkutisma. tadanu padmottaro jAtA sannahya tasyAnvadhAvata. tataH zrIkaMTho'pi palAyamAno putaM kIrtidhavalarAdaseMDaM zaraNaM gatastaM naginIpatiM ca jhAvA, padmAharaNattAMtaM ca kathayitvA sa tatra sthitaH. itazca puSpottaraH padmottaraputreNa yuto dhAvana sainyairdizaHprabAdayana yugAMtasAgara zva samAgAta. tataH kIrtidhavalo rAdasezvaro dutamukhena puSpottaramajASayASmAnnivicArya kartavyaM saMgrAmAdi, avicArya kArya na kArya, yataH-aparIkSitaM na kartavyaM / kartavyaM suparIditaM // pazcAdbhavati saMtApo / brAhmaNI nakulaM yathA ||1||yvimRshy prayAso mudhA syAt , yataH kanyA hyavazyaM kasmaiciddAtavyA, anayA tvayaM svayaM vRto varaH, vareNa cApi kanyeyaM svayaM vRtA, ya. taH-varaM vasyate kanyA / mAtA vittaM pitA zrutaM // baMdhuH svAjanyamibecca / miSTAnnamapare janAH // // 1 // yato yuddhaM na yujyate, vadhUvarayoretayorvivAhameva yUyaM kuruta? tataH padmApi dRtImukhena sva. | tAtaMprati jhApayAmAsa, no tAta mayaiSa eva varo vRtaH, vareNApyahaM vRnA, iti zruSA puSpottarapadmotta For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir rAma rau zAMtakopI jAto. tatastau tayorvivAhaM kRtvA dhanadhAnyAdikaM datvA zAMtakopI svasthAnaM jagmatuH | caritraM yataH prAyo vicAracaMcUnAM kopaH praNAmAvadhireva. ____ tatraiva laMkAnagaryA sthitayostayoH zrIkaMThapadmayoH sukhena kAle yAte sati ekasmin dine kI. tidhavalena rAdasena proktaM yadAyamatraiva rAkSasahIpe tiSTata, vaitAbyaparvate yuSmAkaM juyAMso vidiSoDadhunA vartate, tenyo durasthitireva varaM, yataH-zakaTArapaMcahasteSu / dazahasteSu vAjinaH // hastinaH paMcahasteSu / dezatyAgazca durjanAt // 1 // evaM vicAryAtraiva sthIyatAM. tayAtraiva rAsadIpasya nA. tidure vAyavyAM dizi vAnaranAmA dIpo'sti yojanazatatrayapramANastatraiva sthIyatA, anyepa dIpA barbarakulasiMhalavimalAzvamukhanaramukhagajamukhapramukhA madIyAH saMti pRthivIkhamasanninAH. eteSAM dIpA. nAM madhyAdekasmin yUyaM rAjadhAnI vidhAya sukhena tiSTata? yathAvayorviyogo na bhavati. ztyAkArya snehapakhazaH zrIkaMTho vAnaradIpanivAsaM pratyapadyata. tataH zrIkaMThastrizatayojanamitaM vAnarahIpaM gataH, ta tra dIpe kiSkiMdhanAmA parvato'sti, tasmin parvate tena kiSkiMdhAnAmnI nagarI sthApitA, tasyAM na. | garyA zrIkaMThaM kIrtidhavalo rAjye sthApayAmAsa. tatra vAnarahIpe ekasmin dine zrIkaMThena rAjhA nu. For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- yAMso vAnarA dRSTAH. teSAM vAnarANAM rakSaNAya rAjJA zramAripaTaho vAditaH, ya etAna hanyAt sa haM. bArA tavya ityuktvA vAnararadAM kArayatisma. rAjA tvannapAnAdikaM vAnasyogyaM bhayaM sadA dApayati, tataH | sarve'pi lokAstathaiva kurvati, yataH-rAzi dharmiNi dharmiSTAH / pApe pApAH same samAH // rAjAnamanuvartate / yathA rAjA tathA prajAH // 1 // anayA rItyA te vAnarAH sukhino jAtAH. zastannagaravAsIloko ratheSu yAneSu utreSu gRheSu prAsAdeSu vAnarAnevAlekhayati, yatra kutrApi ca yAti tatrApi vAnaravidyayA vAnararUpANi kRtvA yAti tannivAsilokaH kautukAt. tatazca loke vAnarA ete 3 tyuktirjAtA jagati, vAnaradIpavAsAca te vAnarAH, na punaste satyaM vAnarAH, yataH-vAnaradIparAjyena / vAnarairkhadamabhistathA / vAnarA zati kIrtyate / tatsthA vidyAdharA ali // 1 // tatrAtha zrIkaMTha suto vajrakaMTho balavAMstejasvI vidyAvAna mahAvidyAdharaH sukhamanujavannAste. zrayaikadA zrIkaMThaH sajAsIno vyomamArgeNa naMdIzvarayAtrAyai zAzvatAhatAM vaMdanAya devAn gavato''AdIt. tAna dRSTvA tasyApi manasi zrachA jAtA yadahamapi naMdIzvare devaiH saha yAmi, iti viciMtya so'pi vimAne napavizya devaiH saha naMdIzvare yAtisma. tataH zrIkaMThasyAkAzamArge gavato mAnuponare parvate vimAnaM skha For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 6 rAma - litaM nadIvega va mArgavartini parvate, tadA zrIkaMThasya rAjJo manasi mahAduHkhaM saMjAtaM, yaho ! ma janmani tapo na tepe, yena me naMdIzvarayAvAmanoratho nApUryata. tatastena duHkhena nirvedamA - pannaH san sa sAdhusamIpe dIkSAM kIcakre, tIvraM tapastaptvA ca siddhikSetra miyAya saH zrIkaMThapulo va jrakaMThaH, evamasaMkhyeSu nRpeSu gateSu tatpaTTe zrI munisuvratasvAmitI ghanodadhiraya iti nAmnA rAjAnRt, laMkApuryAmapi tadA kIrtidhavalAdasaMkhyeSu nRpeSu gateSu taDitkezanAmA rAjA jajJe zrImunivratasvAmitIrthe. tayorlakA kiSkaMdhezayoH parasparaM sneho jajJe . ekasmina dine tatkezo laMkAdhIzaH saparivAraH krIDAM kartuM naMdanavane gataH tatra vane jalakebyAMdolanAdiSu pravRtte rAzi kazcitkapimAtsamuttIrya zrIcaMdrAyAH paTTarAzyAH kucau nakhairvililikhe. tad dRSTvA taDitkezo vAnaraM bANena jaghAna, yato'sahyo hi strIparAjavaH so'pi vAnaro bAlaprahAravidhuraH kacidgatvaikasya sAdhoH pratimAsthasyAgre papAta, so'pi sAdhustasmai vAnarAya namaskArapradA nena paralokasaMbalaM dattavAn so'pi vAnaro namaskAraprabhAveNAndhikumAreSu juvanapatideveSu devo jAtaH tatrAvadhijJAnena jJAtvA tamupakAriNaM munimupetya vaMditvA stutvA ca sa tasyAgre nRtyaM cakre . Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir rAma ghaya kupito'sau tamitkezo'nyAnapi plavaMgamAn svasunahakkayAnAta. tataH so'bdhikumAro ruSTaH pU. caritra jaMgarUpANi vikRtya vRdazirasi sthitvA zilAsamUhai rAdAsAnupa'vayAmAsa. tato sadasaiH saMnya pU. jAM kRtvA dhUpotkSepapUrva vijhapto'sau yathA tvaM ko'si kiMcopadavasIti rAjhA vijJaptaH zAMtakopo de. vo jAtaH. tato laMkezastena devena saha taM munimupetya vaMditvA vairakAraNaM pRSTavAna, nagavan ! vAnareNa saha kiM me vairakAraNaM? muniraNyAcakhyau, zrUyatAM? rAjan ! tvaM pUrva nave zrAvasyAM maMtrinaMdanoDanaH, eSa suraH prarvanave kAzIdeze vANArasyAM pApapriyaH pArAdhirata. athAnyadA tena maMtrinaMdanena sAdhusamIpe dIdA gRhItA, tato mahyAM viharan sa sAdhuH kAzIdeze vANArasyAmagAta, tatra tena pApena bubdhakena sa dRSTaH, apazakunamiti ca jJAtvA bANena ni. pAtitaH sa sAdhurmRtvA mAheMdrakalpe devo'bhUt , tatazyutvA tvaM tamitkeza iti nAmnA laMkAdhipo jAtaH, so'pi bubdhakastasminneva dine vidyutpAtena mRto narake gataH, tato nirgatya cvaM brAMtvA so'yaM kapirjAtaH, he rAjana! etatte vairasya kAraNaM. etAM vArtA zrutvA zAMtakopaH sa surataM mahAmuni natvA laMkezaM samanujhApya svasthAnaM gataH. etat zrutvA vaigagyonnatamanAstADi keza sukeze nijatanaye rA For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 8 rAma | jyaM nyasya saMyamaM khAtvA kevalajJAnamavApya mokSaM jagAma kiSkiMdhAnAtha ghanodadhiratho'pi nijakiSkiMdhAmna rAjyaM saMsthApya dIkSAM lAvA moda gataH itazca vaitADhye sthanUpuracakravAlAkhyaM puramasti, tatrAzani veganAmA vidyAdharo'sti tasya putrau vijayasiMha vidyudveganAmAnAvajavatAmazanivegasya dordaimA vivAparau. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tatraiva vaitAdityapure mAnyavAnnAmA rAjAnRta, tasya zrImAneti kanyakA, rAjJA tasyAH svayaMvaraH kAritaH, tasmin svayaMvare'nekavidyAdharanareMdrAH samAgatyoceSu maMceSUpaviSTAH zonaMte pAlake vimAne vaimAnikA va. pratihAryA varNyamAnAn vidyAdharanareMdrAna sarvAnapi vimucya tathA zrImAlayA kiSkiMdharva, sA tatkaMThe varamAlAM nicikSepa dorjatAsatyaMkAramiva tad dRSTvA vijayasiMhaH siMhaparAkramo bhRkuTInIpaNo bajASe, paDho ete vaitADhyAnniSkAzitA yAsanU durnayakAriNaukhat, tatkenAmadAnItA durvinItAH kulapAMzanAH ! inmyetAn durAcArAn pazUnivetyuktvato'zanivegatanayo yamopamaH evamanye'pi vAnarA rAkSasA vaitAnyavAsino vidyAdharA azanivegasainikAzca saMgrAmaM ca krire mithaH, yathA - daMtAdatipravRtte nai - ruphulliMgIkRtAMvaraH / kuMtA kuMti milatsAdI / zarAzarimila For Private And Personal Use Only.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir %E rAma- drthii||1|| khamAkhajhipatatpatti-rasRkpaMkila nRtalaH // raNastataH pravavRtte / kalpAMta va daarunnH|| | // 2 // evaM tasmin saMgrAme jAyamAne kiSkiMdhilaghutrAtA vijayasiMhasya ziraH kurapravANenAbidattaroH phalavat, vijayasiMhe mRte tatsainyaM jama, yataH-meghahInA hatA dezAH / putrahInaM hataM kulaM // vastrahInaM hataM rUpaM / hataM sainyamanAyakaM // 1 // tataH kiSkiMdhinAthaH zrImAlAmuchAhya jayazriyamiva mahAmahena vimAnamAropya saparibadaH kiSkiMdhA samAgAt. ztazcAzanivegaH putravadhodaMtaM zrutvA akAMmAzanipAtavat kiSkiMdhAnagaryAmAgAt. laMkAki. SkiMdhAtaH sukezikiSkiMdhibhrAtarAvapi nirIyatuH. nanayopi sainyayoH saMgrAmo jajJe, tato rAdAsavAnarasainyAni dizodizaM palAyitAni. tato laMkAkiSkiMdhAnAyako saparivArau palAyitvA pAtAlalaMkAyAM jagmatuH. tataH prazAMtakopo'zanighoSaH zatruniSkAzanAbAMtamanA niryAtanAmAnaM khecaraM laMkAkiSkiMdhayo rAjye nivezya svayaM vaitADhaye rathanUpuracakravAlanagare AjagAma mahAmahena, anyeA. razanighoSaH sAdhusaMyogAtsahasrAre sute rAjyaM nyasya dIdAmupapede. thatha pAtAlalaMkAyAM sthitayo. lakAkiSkiMdhAnAthayormadhye sukezilaMkAnAthasyaprANyAM paTTAyAM trayaH putrAH saMjAtA mAlI 1 su. For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir rAma mAlI 2 mAvyavAMzceti 3. kiSkiMdhAdhipateH kiSkiMdhirAjJaH zrImAlAyAM paTTarAiyAM do putrau saMjAcaritraM tAvAdityarajA RdarajAzceti mahAbhujau. apareA rAjhA kiSkiMdhinA sumerI yAnAM kRtvA nivRtena madhunAmA parvato dRSTaH, tatra manoramodyAne tasya mano raMtuM vizazrAma. tena tatraiva navInaM kiSkiMdhinAma puraM kRtvA kailAze yadarAmiva sa tasthivAn. sukezinovi trayaH putrA nijaM rAjyaM zatrunihataM zrutvA krudhA jvalaMto'praya va vIryazAlino khaMkAyAM samAgatya nirghAtAnnidhaM khecaraM raNAMgaNe ni. pAtayAmAsuH. evaM laMkArAjye mAlI rAjAnavat, kiSkiMdhAyAM cAdityarAjAnavat. tazca vaitAdayagirau sthanUpuracakravAlanagare'zanivegamUnoH sahasrAranareMDasya cittasuMdaryA paTTarAzyA garne kazciddevo maharDikaH samutpannaH, garnasyAnujAvena ca tasyA duHpUro dohado jAto yadahamiMNa saha bhogAnanujavAmi. athAparyamANena tena dohadena sA durbalA jAtA vaktumazakyatvAta. tataH sahasrAranRpeNAtinirbadhena pRSTA sA yathAtathamuvAca. tataH sahasrAranRpaH sahasrAdarUpaM vidhAya dohadaM pUrayAmAsa. tataH saMpUrNadoha. dA pUrNe mAsyanyUnavikramaM prAcIva sUrya sA rAjhI putraM prasavayAmAsa, iMsaMnogadohadAttasyeMdra iti For Private And Personal use only.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir rAma nAma dattavAn. krameNa sa iMDo vRddhiM gataH, samaye pitrA tasya saGkhyo vidyAdharyaH pariNAyitAH, va. nA hRyo vidyAzca zikSitAH, tatastasmai rAjyaM datvA sahasrAro dharmarato'navat. rAjyaM kurvatA ca teneMNa sarva vidyAdharAH sAdhitAH, sarve dezAzca vazIkRtAH, tatasteneMNa svakIyeMdratuvyA RchiniSpAditA yathA-dikpAlAzcaturazcakre / saptAnIkAnyanIkapAn // tisraH pariSado vajra-mastramairAvaNaM dipaM / / // 1 // raMjAdikA vAravadhU-matriNaM ca bRhaspati // naigameSisamAkhyaM ca / pattyanIkasya nAyakaM / / // // evaM vidyAdharairiMdra-parivArAnidhAdharaiH // iMdro'hameveti dhiyA / so'khamaM rAjyamanvazAt / / // 3 // tasya catvAro dikpAlA yathA-jyotiHpurezvaradhvajarAjasya putra AdityakIrtirAjhokukSisamunavaH somanAmA vidyAdharo dikpAlaH prAcyAmAsIt. 1. meghapurezvaramegharAjaputro varuNAdisamu. dbhavaH pazcimadikpativaruNanAmA vidyAdhara AsIta. 1. kAMcanapurezvarasvaranAmno rAjJaH putraH kanakavatIkukSisamudbhava nattaradikpatiH kubera iti nAmnA vidyAdhara zrAsIt. 3. kiSkiMdhAnagaryadhipakAlarA. japutraH zrIpracArAjhIprasUto dakSiNadikpatiryamanAmA vidyAdhara yAsIt. 4. evaM sa rAjyaM kurvANo viharannAste. For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAmA evaM vidhaM taM mahA rAjyaM kurvANaM vilokya laMkAdhipo mAlinupatirgadheco'nyaminnamiva na | sehe. tato mAlI rAjA khatrAtRbhirmatrinirvAnaraizca parivRto vividhairvAhanaizca yutaH pracacAleMdaMprati. mArge gavatAM teSAmapazakunAnyatnavan , yathA-zraMgArajasmeMdhanapaMkadhUli-parNArkakarpAsatuSAsthike. zAH // kRSNAMjanAvaskarakRSNadhAnya-pASANaviSTAnujagoSadhAni // 1 // tailaM gumaM carma vasA vini. nA / tiktaM ca jAMmaMlavaNaM tRNaM ca // takrArgalAzRMkhalavRSTighAtAH / kArye kacitatriMzadiyaM na za. staa|||| svapAdayAnaskhalanaM dshaanaaN| khaMjaH kacidyAnapalAyanaM ca // hArAnnighAtadhvajavastrapAtAH / prasthAnavighnaM kathayati yAtuH // 3 // mArjArayudhAravadarzanAni / kaliH kuTuMbasya parasparasya / / cittasya kAyuSyakaraM ca sarva / gaMtuM prayANapratiSedhanAya ||4||ryH khagamRgAH samAkulA-stu. vyakAlavihitAravAzca ye / / te jati paradezayAyinAM / dehinAM maraNakAriNo dhruvaM // 5 // ityAdyapazakunAnyavalokayan naimittiko babhASe, rAjana! vicArya gaMtavya saMgrAme, yata ete'pa. zakunAni nivArayati tvAM, sumAlinApi nivArito'pi maMtriNA ca niSedhito'pi dorbalagarvito mA. lirAda tavacanaM na manyatesma, tataH sabalavAhano'sau vaitAbyagiriM jagAma. iMdro'pyairAvaNArUDhaH pA. For Private And Personal use only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- pinA vajramullAlayana huMkAramukharitAMvarazcatunilokapAlairvRtaH senAsamanvito mAlinA saDha raNAya caritraM duDhauke. tata iMdarAdAsasainyayoH saMgrAmo babhUva, syaMdanaiH syaMdanAnAM, gajaigajAnAM vAjinirvAjinAM. pAdAtyaizca pAdacAriNAM saMgrAmaH samajavaditi, yathA-nipetuH spaMdanAH kvaali| zikharANIva jUbhR. tAM // palAyaMte gajAH kApi / vAtodhdhUtA zvAMbudAH // 1 // peturnaTAnAM muurdhaano| rAhuzaMkApradAH kacit // kRtakapAdAH ke'gyazvA-zcakSurmadAnilA zva // // zramarSAdiMDasainyena / mAlisainyama najyata / balavAnapi kiM kuryA-tyAptaH kesariNA karI / / 3 // tataH punarapi saMgrAme laMkAdhIzena mAlineMdrasainyaM trAsitaM. tataH krodhAruNamukha iMdro'pi vajramukhAlayana mAlinA saha duDhauke, mAlina. paMca zastravRSTiM kurvANamiMdrastIdaNavajreNAvadhIt. hataM ca mAlinaM jhAtvA tatsainikA rAdAsA vAnarAzca naSTAH, palAyitvA ca pAtAlalaMkAmalaMcakruH. do'pi rAdAsAn naMktvA sadasIvidyAM ca hRtvA vaizravaNAya rAjJe rAjyaM datvA svapuraM yayau. sumAlirAjJazca prItimatyAM sahacAriNyAM ratnazravAH putraH saMjajJe pAtAlalaMkAyAM, krameNa saMprAptayauvano ratnazravA ekasmin dine vidyAsAdhanArtha kusumodyAne gataH, tatra sa ekatra rahAsthAne zuciH For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir rAma mAvyadharo vilepanAnuliptagAtro japasragdharo nAsAgranyastadRgiMdazcitrita vAsthAt. evaM saptadinAMte tasya mAnavasuMdarInAmnI vidyA sihaM gatA. tasminneva samaye kAci ivadyAdharI pitRzAsanAttasya ratna | zravasaH puraH sthitA, dRSTA pRSTA ca tena kA tvaM? kena hetunA ca samAgateti pRSTA satI sA jagau zrUyatAM rAjan ! kautukamaMgalaM nAma nagaraM, tatra vyomaviMdurnAmnA vidyAdharaH, tasya he putryo staH, ekA kaizikA, aparA kaikazI ca. kaizikA yadapurezvaravizravaso rAjho dattA, tatputro vaizravaNanAmA yo'dhunAlaMkArAjyaM karoti. ahaM tu kaizikAyA laghujaginI kaikazInAmnI naimittikagirA pitrA tunya dattAtrAgatA, atastvaM mama pANigrahaNaM kuru ? tato ratnazravA rAjA tatraiva baMdhuvarga samAhRya kaikazI pariNItavAn , tatra ca puSpapuraM nAma navaM nagaraM kRtvA sa tayA saha nogAn buddhaje. anyadA kaikazI ratnazravorAjhI svapne siMhaM dadarza. evaM kuMnikuMjasthalanedanatatparaM siMhaM svapne dRSTvA harSitA sA rAjJe ja. gau, rAjhoktaM he priye! tava mahAna putro caviSyati. atha krameNa sA kaikazI garma bajAra. gargAnu nAvato sA niSTurArAvA banava, darpaNe cAvidyamAne sA khake khAnane dadarza, sAhaMkAraM mukhaM bagAra, vihiSAM mUrdhni pAdaM dAtumiyeSa. For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shin Kailassagarsur Gyanmandir rAma ityAdidAruNAna jAvAna vitanvatI sA sukhenAsthAta, saMpUrNa ca samaye zujalane zunamuhUrte pani zunnavelAyAM zunnadine pUrNe mAsi rAjhI kaikazI putraM suSuve, sa ca krameNa sAdhikadAdazavarSasahasrA. yurajAyata, tRtIye dine tasya caMdrasUryayordarzanaM kAritaM, SaSTe dine SaSTijAgaraNAdikaM kRtaM, hAdaze dine'zucijAtakarmaNi nivRtte tasya dazamukha iti nAma dattaM, yataH-nI meMNa purA dattaM / navamANikyanirmitaM // cakarSa pANinA hAraM / pArthasthitakaraMDakAt / / 1 // kaMThe cikSepa taM hAraM / bAlaH sahajacApalAta // jagAma vismayaM tena / kaikazI saparibadA // // adyayAvaddevatAva-dyo'pUji tava pUrvajaiH // na zakyo voDhumanyairye-navamANikyanirmitaH // 3 // azvanAgasahasreNa / nidhAna miva rakSyate // hAra yAkRSya kaMte'sau / cidipe zizunA tava / / 4 / / navamANikyasaMkrAMta-mukhatvAttasya tadaNaM // nAmadheyaM dazamukha / iti ratnazravA vyadhAta 5 // athaikasmin dine sa ratnazravAzciMtayati, yanmerau caityavaMdanAhetave gatavatA tena sumAlinA catunidharo muniH pRSTo hAsvRttAMtaM. sAdhunoktaM ya enaM hAra kaMThe dhArayiSyati, so'rdhacakrI bhaviSyati, tarhi nUnamayaM mama putro dazamakho'rdhacakrI viSyatIti nizcitaM. tataH kaikazIhitIyaM sutaM jAnusvapnena sUcitamasUta nAnukarNa - For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir rAmaH ti nAmAnaM, kuMjakarNa iti ca hitIyanAmAnaM. punarapi kaikazI zazAMkasvamasUcitaM vinISaNanAmAnaM castriM tRtIyaM sutamasUta. tataH kiyatyapi kAle gate kaikazI catulyanakhatvAcaM'nakhAM sUrpanakhAmi vyAkhyAtAM sutAM suSuve, sapAdaSomazadhanuHzarIrasamanvitAste trayo'pi sahodarA yathAsukha remire, gatannayAH kAmacAriNo gaganagAminaH surasamapranAH saMsadi sthitA devarAjA va te rAjate. // zati zrImattapAgale bhaTTArakarIhIravijayasUrirAjye AcAryazrIvijayasenasUriyauvarAjye paMDitazrIdevavijayagaNiviracite zrIrAmacaritre gadyabaMdhe rAkSasavaMzavAnaravaMzotpattirAvaNakuMjakarNabinnISaNajanmavarNano nAma prathamaH sargaH samAptaH // zrIrastu // // atha dvitIyaH sargaH prAramyate // athaikasmina dine sAnujo dazamukho vimAnArUDhamAkAze yAMtaM vaizravaNaM nRpaM dadarza. tadA da. zamukhena mAtA kaikazI pRSTA, he mAtaH ko'yaM vimAnArUDho mahAmahena yAti? mAtroktaM vatsa! eSa me naginIsuto vaizravaNanAmA sakalavidyAdharazreSTa iMdrasunnaTo jyeSTo yAti. aya tataH prabhRti dazamu. For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | kho laMkArAjyakRte bahUnupAyAnaciMtayat. jananyA proktaM vatsa! pUrva bhImavyaMtareMDo meghavAhanaje caritra pUrvajava nijatanayAya rAkSasavaMzakaMdAya rAkSasahIpaM khaMkArAjyaM pAtAlalaMkAM rAkSasIvidyAM ca zatrupratI - kArAya dadau saMprati meghavAhanakramAyAtatvatpitAmaha sumAlisakAzAdiM dreNa sA rAkSasI vidyA hRtA, 17 laMkArAjyaM gataM tvatpitAmado'pi pAtAlalaMkAyAM tiSTati, tava zatravaH sukhena krImaMti, tena mama pitu jIvitaM tenAdhunA sazalyaM vartate, he putra ! vyatha tvaM punarapi laMkArAjye sthitaH kadA mayA dRkSyase? kadA cAhaM vIraputravatI javiSyAmIti ciMtAmahaM karomi vijISaNo vakti he mAtastvaM vIrapulavatyevAsi, yato'yaM te dazakaMdharo mahAzauryavAn vIraputro'sti, to viSAdenAlaM, tvamasya putrasya parAkramaM na vetsi, yasya purataH ka iMdraH ? ko vaizravaNaH ? ke lokapAlAH ? kA vidyA ? vidyAdharAH ? ke rAjAnaH ? ke devAH ? ke mAnavAzca ? sarve'pyete tRNatulyAH kiMca he mAtarayamAryo dazagrIva ghyAstAM, ekaH kuMnakarNo'pi sakalAM mahIM vazIkartumIzvaraH dazamukha uvAca - dovIryeNApi nirjetuM / zakto'smyahaM jagaUnAn / tathApi hi prayoktavyA / vidyAzaktiH kramAgatA // 1 // taddidyAM sAdhayiSyAmi / niravadyAM samaMtataH // vyanujAnIhi yAsyAmi / tatsiddhyai sAnujo For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 17 rAma- 'pyahaM // // evamuktvA namaskRtya / pitarau sAnujo'pi saH // tAbhyAM sa cuMbito mUrdhni / nImAra. castriM eyamupAyayo // 3 // atha tatra te trayo'vi mahAtmAno mahAnISaNe'rAye siMhazAlanayaMkare jaTA. mukuTamaMmitA zradamAlAdharA nAsAgranyastadRgdaMdAH zvetAMzukadharAH sarvakAmadAM saukhyadAmaSTAdarI vidyA sAdhayitvA SoDazAdaraM maMtraM dazakoTijApAtmakaM japitumArenire. itazca jaMbRddIpapatiH suraH sAMtaHpu. raparivArastatrAyAtastAna dadarza. teSAM vidyAsAdhanavinAya sa devasuMdarIH prerayAmAsa. tatasteSAM donAya cakrire tA hAvabhAvavilAsavibhramAna, yataH-hAvo mukha vikAraH syaa-praayshcittsmudbhvH|| vi. lAso netrajo jJeyo / vijramo cUsamudbhavaH // 1 // kathayAmAsuzva tAstAnaprati no no maMtrasAdhakAH! zRAta kiM bhavatAM vidyAsidhyA ? asmAbhiH saha yUyaM svecyA ramadhvaM? yathA sarvA vidyAH, sarve maM. trAH, sarvAzca siSyaH prakaTIbhavaMti. zyAdyanekavacanavilAsaistAstAMzvAlayituM lagAH, paraM te na cukuluH. tato jaMbUhIpapatiH svayaM prakaTIjayAbravIdro no mugdhAH! yuSmAnniH ko'yamArabdho dhyAnAmaMvaraH! yUyaM nUnaM kenacidhUrtena vaMci. tAH stha, yuSmAkaM yatkimapi vilokyate tatprArthayata, paraM mucyatAmayaM dhyAnAmbaraH, iti zrutvApi te na For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 17 rAma- cukunuH. tato jaMbUdIpAdhipatiH kilakilArAvakAriNo vihitavividhaduSTopAyAn parvatazRMganipAtanapa- | jA rAMzca vyaMtarAn prerayAmAsa, tathApi te na cukukhuH. tataste vyaMtarA ratnazravasaM kaikazI caMdranakhAM ca vi. kRtya teSAmagre cikSepa, te ca sAzrunayanAH karuNasvaraM cakraMduryathA he putrA ete vayaM lubdhakaiH pazava va nirda yairetairyuSmAkaM pazyatAM hanyAmahe, uttiSTAto vatsa dazakaMdhara! he kuMbhakarNa! no vinISaNa! asmAMstrAyasva? he putra dazakaMdhara! tavAhaMkRtiH ka gatA, tava zaktizca ka vilInA? tava pusta ete pApA asmAn yamasadanaM nayaMti. tathApi te na calitAH. tato devena mAyayA dazakaMdharakaMdharAMsa tvA kuMjakarNabinnISaNayoH purataH pAtitA, tAM dRSTvA brAtRnaktitaH kuMbhakarNabinISaNI kiMcicalito, kopavazaM ca gatau, rAvaNastu paramArthajho na calito manAgapi manasi, girI va nizcalazcAsIta. tadAkAze sAdhusAdhviti devavANI prakaTItA, sarve'pi vyaMtarAH puSpavRSTiM cakruH tasmin samaye sahasravidyA dyotitAMbarAstatra samanyeyuH, sarvAnizca saMjaya vRtaH sa dazAnanaH. tAzca vidyA yayA-prajJA psI rohiNI gaurii| gAMdhArI ca tathA parA // nanaHsaMcAriNI kAma-dAyinI dyotitAMvarA // 1 // | aNimA laghimA dobhyA / manaHstaMnanakAriNI // zrutidAnA taporUpA / dahanI vipulodrii||shaa For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kalassagarsur Gyanmandir rAmaH zanapradA smArUpA / dinarAtrividhAyinI vajodarI samASTridarzanI ajraamraa||3||shni striM lastaMninI toya-staMninI giridaarinnii|| alokinI tu vahnirhi / ghorAdhArA tujaMginI // 4 // vAruNA bhuvanAvaMdhyA / dAruNI madanAzinI // nAskarI rUpasaMpatti-rAzAnI vijayA jayA // 5 // vardhinI mocanI caiva / vArAhI kuttilaakRtiH|| citrodbhavakarI shaaNtiH| kauberI vazakAriNI // 6 // yogezvarI blotsaahii| caMmAlI vipratharSiNI // durnivArA jagatkaMpa-kAriNI jaanumaalinii||7|| evamAdyA mhaavidyaaH| pUrvasukRtakarmaNA // svalpairekha dinaiH sighA / dazAsyasya mahAtmanaH ||jaa aSTanniH kulakaM // samRdhinI 1 jUniNI 1 sarvApahAriNI 3 vyomagAminI 4 iMdrANI e caitAH paMca vidyAH kuMnakarNasya sighAH. sighArthA 1 zatrudamanI nirvyAghAtA 3 khagAminI 4 ceti ca. tasro vidyA binnISaNasya sighAH. tato jaMbUhIpAdhipo dazamukha tamayAmAsa, yathA mamAparAdhaM damya tAmityuktvA sa tatraiva vane svayaMpranAnAmnI nagarI dazamukhakRte kRtavAn, tatra rAvaNasya rAjya saMsthApya svasthAnaM gato'NADhikanAmA sa suraH. yatha rAvaNaM vidyAsikaM vijJAya tanmAtApitarau sakalapa. rivAraparivRtau tatraiyatuH, taizca mahAmahazcake / sodarAste bayopi hi // mAnitAH pUjitA baaddhN| pu. For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- eyaiH sarvatra pUjyate // 1 // napavAsairatho pani-zcaMdrahAsamasiM varaM // dazAsyaH sAdhayAmAsa / pu cAra eyaiH sarve hi sAdhyate // 2 // tasmin samaye vaitAbyagirau dakSiNazreNyA surasaMgItanAmni nagare mayUranAmA vidyAdharo'sti, tasya hemavatInAmnI paTTarAjhI, tayoH putrI kalpavazlIsvapnopazobhitA maMdodarInAmAsti, krameNa vardhamAnASTavArSikI sA jAtA, pitrA pAritA sakalavidyAgrAhitA ca krameNa yauvanaM prAptA, yathA-zucinevayaM yasyA | vakra caMDopamaM zugnaM / / smarapAzopamo karNI | kapolau darpaNopamau // 1 // nAzikA tailadhAreva / kAmacApopamo nuvau // dazanA hIrakatuvyA / viSmapravarAdharI // 2 // mayUrasya kalA. pena / tuvyaM kacakabaMdhanaM // dRgvidhasvarUpAM tAM / dRSTvA loko'pyaciMtayata // 3 // zyAmA yauvanazAlinI mdhurvaaksaujaagynaagyodyaa| karNAtAyatalocanAticaturA prAgalbhyagarvAnvitA // ramyA baalmraalmNthrgtimttenkuNjstnii| biMboSTI paripUrNacaMdravadanA gAlinIlAlakA // 4 // pIno. rUH pInagaMmA laghusamadazanA padmanetrAMtaraktA / biMboSTI tuMganAzA gajapatigamanA dakSiNAvartanAnniH | // snigdhAMgI vRttavakA pRthumRdujaghanA susvarA cArukezI / narttA tasyAH dinIzo bhavati ca surAgA For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma z putramAtA ca nArI // 5 // evaMvidhAM nijaputrIM dRSTvA mayarAjo vidyAdharaH kumArANAM guNagaNavito. caritraM kanena tadyogyavarAnAve manasi ciMtAmApannazcitayati, yatheyaM kanyA mayA kasya deyeti, tato nRpapRSTena maMtriNoktaM svAmin! ciMtAM mA kuru ? asyA kanyAyA ucito varo mayA labdho'sti, mayarAjhoktaM ko varaH ? maMtriNoktaM laMkAnAtho ratnazravasaH suto dazamukhanAmA yogyavaro'sti yataH - kulaM ca zIlaM ca sanAthatA ca / vidyA ca vittaM ca vapurvayazca // vare guNAH sapta vilokanIyAstataH paraM nAbhyavazAdi kanyA // 1 // yataH svAmiMstasmai deyeyaM maMdodarI, tasyA prapyayaM yogyo varo'sti, IdRzo'nyaH ko'pi varo nAsti rAjasu vidyAdhareSvapyaDiSu merukhi. iti zrutvA mayarAda sAMtaHpuraparivAraH sasainyaH sabAMdhavo maMdodarIM lAtvA dazamaulaye dAtuM cacAla. svapuruSaistaM jJApayitvA te sarve'pi svayaMpranapuraM yayuH sumAli pramukhA jJAtivRddha pitaM vivAhaM menire tatastaiH sarvaiH kuTuMbaparivArasaMyuktaiH zunalame zubhamuhUrte zubhagraha nirIkSita kalyANavatyAM velAyAM to rAvaNamaMdodayorvivAda viditaH vivAhaM kRtvA mayarAT svasthAnaM gataH, rAvaNo'pi tayA maMdodaryA saheMdra iMdrANyeva, IzvaraH pArvatyeva jogAn buddhaje. TAthaikasmin dine rAvaNo vyomamArgeNa For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritra rAma- krIDAyai megharavagiri yayau, tatra girisarovare SaTsahasrapramANAH khecarakanyakA ramamANA rAvaNena dR. / thAH, tAniH kanyAnizca sa rAvaNo'pi dRSTaH, tataH sAnurAgAH pANigrahAya ca sAgrahAstAH kanyAste. na gAMdharva vivAhena pariNItAH, yataH-tAH sarAgAH sarAgeNa / dazagrIveNa kanyakAH // gAMdharveNa vi. vAhena / sarvA apyupaye mire / / 1 // tataH kaMcukinistatsvarUpaM tAsAM pitRnyo jhApitaM, tataste sarve vidyAdharAH kupitAH saMjayAnudazakaMdharaM dadhAvire, tadA tA navoDhA dazakaMdharaMpati procuH, svAmistvaM vimAnaM tvaritaM preraya? yato'marasuMdaranAmA vidyAdharo'nyairvidyAdharairvRtaH pRSTe samAyAti, rAvaNa uvAca he saMdaryo yUyaM mama dorbalaM pazyata? ityuktvA vimAnastho rAvaNaH saMgrAmAya sajjInuya svavidyAstrai vidyAdharAstrANi khaMDayana kAMzcinnAgapAzarbadhayana siMhanAdena tAM vidyAdharacamUmanAzayata. tato durdhaSyo. 'sau dazAsyaH preyasIniH pitRnidAM yayAce, tato rAvaNena kRpayA mocitAste vidyAdharabhUpAH svaM svaM sthAnaM jagmuH. rAvaNo'pi preyasIyuto vidyAdharaiH parivRtazca svayaMpranapuraM samAgatastAniH preyasIbhiH su. khamanujavannAste. atha kuMnapurAdhIzasya mahodararAjasya svarUpanayanApadrarAzIkukSijAM navayauvanAM taminmAlAnA For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma nI kanyakAM taDitsamapranAM kuMjakarNaH pariNItavAn. vaitAvyadakSiNazreNiSaNajyotiHpureziturise. caritraM nanAno nRpasya viSArAzIkudijAM paMkajazrInAmnI paMkajorulocanAM cinISaNaH pariNItavAn. rAvaNa maMdodaryoH sukhamanunavatodeveM'svamasUcito deveM'samatejA iMdra iti nAmnA putro'navat. kiyatyapi gate kAle maMdodarI rAjhI meghasvapnasUcitaM dvitIyaM naMdanaM meghavAhananAmAnaM prasUtavatI. athaikasmina samaye kuMnakarNavinISaNau vaizravaNAzritAM laMkAmupadadravatuH, so'pi vaizravaNo dRtena rAvaNapitAmahaM sumAlinamityavocat, jo rAjan! vAryatAM rAvaNAvarajI kuMbhakarNabinISaNau durmadI svavIryagarvitI pAtAlalaMkAsthAvanyavIryamajAnaMto pAtAlalaMkAkUpanekau khaMkopadravaM kurvANau, etAvatkAlaM mayA tA. vupedito, athAhaM nopedAM kariSye, tata zrutvA krucho rAvaNo dRtaM jagAda, thare! eSa vaizravaNaH ka zve'tvaM vahati? saparivAraM taM yadi inmi, tadaivAhaM rAvaNaH, dUtatvAttvaM tvavadhyo'si, ato gaba sva. sthAnaM. gato duto vaizravaNAya yathoktaM niveditavAn. tat zrutvA vaizravaNo'pi kupitaH. atha sasodaro rAvaNaH saparivAraH sasainyo laMkAnagaryA gataH, / vaizravaNo'pi laMkAtaH sasainyo nirgatya saMgrAmaM cakre, mithaH kRte saMgrAme rAvaNo jitaH, vaizravaNazca For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir rAma-| parAjitaH sannavamaciMtayat , saMgrAme namo'hamiMdrasya kathamAsyaM darzayiSye? yataH-saraso naSTapadmasya / namadaMtasya daMtinaH // zAkhinazchinnazAkhasyA-khaMkArasya ca nirmaNaH // 1 // naSTajyotsnasya za. | zina-stoyadasya gatAMjasaH // paraizca janamAnasya / mAnino dhigavasthitiM // // tadalaM mama rA. jyenA-nekAnarthapradAyinA // napAdAsye parivrajyAM / hAraM nirvANavezmanaH // 3 // iti nirviSNacittaH punavaizravaNazciMtayati, kuMbhakarNacinnISaNau mama bAMdhavI, rAvaNo'pi mama baMdhuryena me vairAgyamu. tpAditaM, evaM dhyAtvA zastrAdikamAgaraNAlaMkArAdi ca tyaktvA tatvaniSTaH sa svayameva parivajyAmupAdade. tataH sa taM sAdhuM natvA rAvaNo racitAMjalirevamuvAca, no mahAnAga! no bhrAtastvaM rAjyaM ku. ru? evaM rAvaNe procyamAne'pi vaizravaNaH pratimAsthitaH kiMcinnoce, yataH sa zivaMgamyAsIt. evaM vi. dhaM taM nirIhaM vaizravaNaM sAdhu jhAtvA damayitvA tatpAdau ca praNamya vaizravaNasatkaM puSpaka vimAnaM lA. tvA rAvaNo khaMkArAjyaM gRhItvA saparivAraH sukhenAsthAt, athaikasmin dine rAvaNaH puSpakavimAnArUDho brAtRbhiH parivRtaH sammetazikharayAnAM kRtvA tatrA. ItpatimAM ca natvA mahAstotreNa stutvA nATyaM kRtvA muditamanAH sammenarIvAdavAnaran kolAhalaM For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmaH zrutvA svasevakAn pRDatisma, tataH pratihAra Uce rAjan ! banAkazcistiralamatrAgAt. sa ca sapta. caritraM hastonnato navahastAyataH piMgalanetraH zvetavarNa nannatakuMjayabhAsuraH susvaraH saptAMgapratiSTitazcAsti. tat zrutvA rAvaNastaM hastinaM vazIkRtya taduparyArohat. tatastena taM sulakSaNaM vijhAya tasya suvanAlaM. kAra iti nAma dattaM, tatrArUDhazca rAvaNa airAvaNArUDha iMdra va zuzubhe. tazca ghAtajarjaraH pavanaveganAmA kazcividyAdharaH samAgatya rAvaNaM vyajijhapat , no deva ! pAtAlalaMkAgatakiSkiMdhinRpanaMdanI kiSkiMdhArAjadhAnIsthitAvAdityarajARdArajAnAmAnau yamena yudhdhvA hAvapi tI vrAtarau bajhau, kArA yAM diptI, narakAvasthAM ca pApito, tau ca kramAyAtau tava sevako staH, ato no svAmistvaM tau kArAgRhAnmocaya ? tayoryaH parAbhavaH sa tavaiva parAnavaH. rAvaNa navAca jo pavanavega! yena mama se. vako kArAgRhe diptau tasyAhaM tatphalaM darzayiSyAmi, ityuktvA puSpaka vimAnArUDho vidyAdharacamUpariva. to rAvaNo yamadikpAlapAlitAM kiSkiMdhApurI gataH, tatra yamasyAtidAruNAMstrapupAnazilAsphAlanapa. zubedAdikalitAna saptApi narakAna klizyamAnAMzca pattIna dRSTvAtIvaruSTo dazAnanastAna paramAdhArmikAMstrAsayana narakAna naMjana svapattIn mocayAmAsa, mahAna puruSaH kasya saukhyAya na syAt ? aya te For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- narakapAtA yamaM vijhapayAmAsuH, svAmin ! rAvaNena narakAna naMktvA sarvavidinaH kaaraagRhaanmo| nara citAH. etaddacanaM zrutvA yamo yamopamaH krodhAruNalocanaH sainyaparivRto rAvaNaMprati dadhAve. tatra sA. dinaH sAdiniH, hastipakA hastipakaiH, rathino rathinniH, padAtayaH padAtinizca saha mahatsaMgrAmaM ca. kire. tato rAvaNabANajarjaro yamarAjaH kaMgataprANo sthanUpuranAthamiMdranAmAnaM zaraNaM gata navAcayamaH zakraM namaskRtya / jagAdaitatkRtAMjaliH // jalAMjalirmayAdAyi / yamatvAya prayo'dhunA // 1 // ruSya vA tuSya vA nAtha / kariSye yamatAM na hi // nabito hi dazagrIvo / yamasyApi yamo'dhunA // 3 // viSAvya narakAradA-nArakAstena mocitAH / nijadAtratvatazvoca-rjIvanmukto'smi cADhavAt // 3 // jitvA vaizravaNaM tena / khaMkApi jagRhe yudhi // tahimAnaM puSpakaM ca / vijitaM surasuMdara // 4 // yamasyaitadvacaH zrutvA kuThaM saMgrAmatatparaM ceMI kulavRdhA maMtriNaH saMgrAmAnniSedhayaMtisma. taniSiH chadro yamAya surasaMgItapurarAjyaM datveDo rathanUpuracakre krIDati. tato rAvaNa aAdityarajase kiSkiMdhAM dadau, darajase ca RdapuraM dadau, svayaM ca laMkAyAM yayau. atha laMkAyAM gate rAvaNetakArAjya For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandi rAmaH zonitaM, yathA-rajanI caMDeNa, nannaH sUryeNa, prAsAdo devena, puSpaM bramaraNa, rAjA batreNa, nagaraM castriM durgeNa, kAnanaM kalpavRkSaNa, yogI dhyAnena, dhanI dAnena, yatirnirmamatvena, zUraH satvena, gajo made. na, turago javena, saro rAjahaMsena, mastakamavataMsena, vanaM siMhena, suvarNa ratnena, rAjyamamAtyena, nojyaM lavaNena, merudanena, kulaM suputreNa. nAnurdinena, rAjA nyAyena, nArI vilAsena, nadI jalena, puSpaM parimalena, daMtA mukhena, vidyunmevena, maMmpastoraNena, sunaTo raNena, vado hAreNa, khaM nadatreNa, tathA khaMkA rAvaNena zuzune. atha kiSkiMdhAdhinAthasyAdityarajasaH kapirAjanaMdanasyeMdumAlinyAM jAto vAlinAmA putro balavAna raNarasiko bAhubalI cAbhavata. ekasmin dine sAdhusamIpaM gato'sau vAlI dharma zRNotisma, yathA-asthireNa zarIreNa / sthiraM karma samAcaret // prAyeNa hi prayAsyati / prANAH prApUrNakA zva // 1 // devapUjA gurUpAstiH / svAdhyAyaH saMyamastapaH // dAnaM ceti gRhasthAnAM / SaTa karmANi dine dine // // ityAdidharma zrutvA dharmaparAyaNaH sa pratyahamAsamudrAM jaMbUhIpamaryAdAM pRthvI pradakSi | NIkRtya devAna vavaMde. katicidinAnaMtaraM tasyAdityarajasaH zrIprabhArAjhIkudau sugrIva iti dvitIyaH For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- putro't. RkSapurAdhIzasya Rdarajaso harikAMtAkudijau nalanIlanAmAnAvujI sunAvatAM ita caritraM zvAdityarajA rAjA balazAline vAline rAjyaM datvA vrataM khAtvA tapastaptvA zivaM yayau, vAlirAjApi sugrIva nijatrAtaraM yauvarAjye nyadhAta. yataH - samyagdRSTiM ca sugrIvaM / nyAyavaMtaM mahaujasaM / sAnurUpaM yauvarAjye / sugrIvaM vADhyapi nyadhAt // 1 // atrAMtare rAvaNacaityavaMdanArthe vanAlaMkAragajArU maMdodaryA sahita meruparvate yayau tasmin samaye meghaprajAtmajaH kharadUSaNavidyAvaracaM nakhAM jAtarAgAM jAtarAgo hatvA pAtAlalaMkAM yayau, tatrasthamAdityarajasaH sUnuM caMdrodaraM nirvAsya svayaM taDA jyaM jagrAha etadvRttAMtaM zrutvA kruddhaM rAvaNaM kharaghAtAya yAMtaM maMdodarI vArayAmAsa rAjan ko'yaM ka dAgrahaH ? yataH kanyA hyavazyaM kasmaiciddeyaiva, sUrpaNakhayA ca svayamevAnurUpo varo'sau vRto'sti, tathaiva sakharaduSaNo'pi te vikramI sevako'dRSaNo'sti yato'tha pradhAnapuruSaM preSya tayoruddAhaM kuru ? prasadya ca tasmai pAtAlalaMkArAjyaM dehi ? evaM maMdodaryA prerito rAvaNastathaiva cakre tataH pAtAlalaMkArAjyaM kurvan kharadUSaNaH sUrpaNakhayA saha gogAn buddhaje rAvaNAjJayA. to nirvAsitacaMdrodaro nRpo'nurAdhayA palyA saha vane gataH tatrAnurAdhA garbhiNyavat tasmi For Private And Personal Use Only.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 30 rAma- n samaye caMdrodaro mRtaH, anurAdhA ca tatra sutamasUta, tasya ca virAdha iti nAma dattaM sa ca virAcaritraM dho yauvanaM prApto madotkaTaM vidyAdyalaMkRtaM kharadUSaNe ca vairaM kurvANaM vAlinarezvaraM siSeve kasmin dine rAvaNo dUtamanuziSya kiSkiMdhApatiM vAlinaMprati preSayAmAsa, so'pi dUto gatvA vAlinaM vyajijJapat, he rAjannadaM rAvaNasya dUto'smi, rAvaNo manmukheneti vakti, yadasmAkaM pUrvajaH kIrtidhava lastena tava pUrvajaH zrIkaMTho vairibhayAdraditaH, tayoH prItiranRta, prItyA ca vAnaraddIpe sa sthApitaH, tadAdita prAvayoH parivAre parasparaM bhUyasI prItizcalitA, mama pUrvajena tvatpUrvajo rAjye sthApitaH, yatastvaM mama sevako mama sevAM kuru ? yathAvayoH prAgvatsneho vardhate, prAvanmama sevAM kurvatastava rAjyaM ca vRddhiM yAsyati, tat zrutvA vAlinA proktaM jo dUta ! na jAnAmyahaM yadAvayo rAkSasavAnarayoH dInavatsaMbaMdho'sti, paramahaM tu devaguruM vinAnyasya kasyApi sevAM na jAnAmi yataH - devaM sarva imataM / sAdhuM ca suguruM vinA // sevyamAnaM na jAnAmi / mohaH kaH svAminastava // 1 // tato dRtenoktaM jo rAjeMdra kramAgataM snehaM tvaM mA khamya ? dazamaulervipriyaM kurvatastava saukhyaM na bhaviSyati. vAlinoktaM tava svAmI darpotkaTo vartate, tasya darpamahaM hariSyAmi . For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir rAma tato visRSTo dUto gato rAvaNaM natvetyuce, co rAvaNarAjeMdra ! vAlI tavAjhA na manyate, kiNv| huktena? tat zrutvA rAvaNaH krodhodhuraskaMdhaH sasainyaH puSpaka vimAnArUDho yughAya kiSkiMdhAM yayau. ya. taH-puSpairapi na yodhavyaM / kiM punarnizitaiH shraiH|| yuche vijayasaMdehaH / pradhAnapuruSadAyaH // 1 // sannahya vAlirAjo'pi / rAjamAno tujojasA // tamabhyagAhoSmatAM hi / priyo yughAtithiH khalu / / // 2 // tataH pravavRte yucha-mujayorapi sainyayoH / / gaMDazaitAgaMDazaili / phumAmi gadAgadi / / 3 / / tavAcUryaMta zatazo / bhraSTaparvatavadrayAH // mRtpimavadaniyaMta / mahAMto'pi mataMgajAH // 4 // kuSmAMDa vadatruTayaMta / sthAne sthAne turNgmaaH|| caMcApuruSavadunumA-vapAtyaMta ca pattayaH // 5 // evaM prANi saMhAraM prekSya vAlivAnaro dazAsyaMpratyUce, no rAvaNa! javataH prANivadhaH kartuM na yujyate, tarhi kiM punaH paMceMdriyavadhaH! tvaM zrAvako vivekI doSmAn janadayaM kurvan kiM na lajjase? evaM vAlinA saMbodhito rAvaNo dayAvAna yudhakuzalo iMyuddhaM mene. tatasto DAvapyanyonyaM iMyuchana yuyudhAte zastrAzastrairmatrAmaMtrairbANAbANaizca. evaM ciraM yudhvA rAvaNazcaMdrahAsakhara kRSTvA vAlinaprati haMtuM dhAvitaH, tena khaphena zonito rA. For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 32 rAma-) va ekazRMgo girikhi, ekadaMto gaja iva dRzyate evamApataMtaM rAvaNamavalokya kupito vAlI ciM caritraM tayati, kimenaM caMdrahAsasahitaM pAtAle dipAmIti viciMtya taM kare dhRtvA vAmakadAkoTare ca di davA vAlirAT catuHsamudraM bajrAma, prAMtvA ca sacaMdrahAsaM rAvaNaMprati sa bajASe, jo rAvaNa! kiM tava kAcicattirasti ? rAvaNenoktaM muMca muMca gatazaktiM mAM, tataH kRpALunA vAkhinA rAvaNo mukta naktaM ca - vItarAgaM sarvavida -mAptaM trailokyapUjitaM / vinAtaM na me kazci - nnamasyo'sti kadAcana // // 1 // thavaM mayA muktaH tava pUrvajopakAraM smRtvA mayA tubhyaM rAjyaM dattaM tvaM sukhena rAjyaM tuMdeva? padaM parivrajyAmAdAsye, anyathA mayi rAjyaM kurvANe tvayi rAjyaM kuto javet ? kiSkiMdhAyAM ca tava sevakaH sugrIvo bhavatu evaM kathayitvA rAvaNAjJayA sugrIvaM kiSkiMdhArAjye saMsthApya vAlirA svayaM gaganacaMdrarSipAdamUle vratamagradIt, saMyamaM ca lAtvaikAdazAMgoM paThitvA vividhAnigrahaparaH sa tapastepe kadAcitsa pratimAdharaH, kadAcidhyAnavAn, kadAcitkAyotsargasthaH, kadAcidyogAsanasthaH, kadAcinmaunaparaH, kadAcidvaiyAvRttikaraH kadAcidezanAsaktaH, kadAcimurubhaktazca. evaM sa viharati patha kadAcit so'STApade gatvA mAsadapaNaM vidhAya pAraNakaM karotisma, punaH kAyotsargeNa mAnada For Private And Personal Use Only.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | paNaM kRtvAcAmlena pAraNakaM karoti, evaM ca kurvANasya tasyAnekA aNimAlaghimAdayo labdhaya na / tpannAH. evaM sa vAlimunirbahavarSANi yAvattapastepe. ztazca sugrIvarAmapi zrIpranAM svaputrI dazamaulaye datvA tasya sevakIya vAliputraM caMrazmi yauvarAjyapade kRtvA sukhena rAjyaM karotisma. atha zrIpranAM pariNIya rAvaNo'pi khaMkAyAM gataH, ta. trApi tenAnyeSAM vidyAdharANAM bahvayaH kanyakA napaye mire. athaikasmina dine rAvaNonityAlokapure nityAlokavidyAdharezituH kanyakAM ratnAvalInAmnImuddoDhaM yAtisma. aSTApadopari gatastasya puSpakaM nAma vimAnaM skhalitaM sadyo vana sainyamiva, parvate nadIpUramiva, bAlAnastaMbhe ca gaja zva. tad dR. STvA rAvaNakopa, tatkaNameva sa vimAnaM muktvAdho'vatatAra, tato'STApade kAyotsargasthaM vAlimuni dRSTvA sa ciMtayati, aho! eSa durAcAro muniveSeNAdyApi kaSAyaM na muMcati, ane naiva me vimAnaM skhalitaM, taphalaM tasya darzayiSyAmIti viciMtya sa taMpratyuvAca, jo veSavimaMbakavAlina nUnaM tavAdya pApaM prakaTItamasti, yena tvayA mama vimAnaM skhalitaM, adyAhaM tvAM girisahitaM samujhe kSepyAmi. aho! tena krodhAMdhena rAvaNena sAdhuhatyAtIrthanaMgAdyapi na ciMtitaM, ato dhikkrodhaM, yataH-kro. For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir rAma dho mUlamanarthAnAM / krodhaH saMsAravardhanaH // dharmadAyaMkaraH krodha-stasmAtko vivarjayet // 1 // saM. castriM tApaM tanute ninatti vinayaM sauhArdamAbAdaya-tyudegaM janayatyavadyavacanaM sUte vidhatte kliN|| kI. ti kRtati durmatiM vitarati vyAhaMti puNyodayaM / datte yaH kugatiM sa hAtumucito roSaH sadoSaH satAM // 2 // tataH krodhAMdhaH sa rAvaNo'STApadaM vidArya tadadhaH pravizya vidyAsahasraM smRtvASTApadaM taDittami ti kurvANaM vAhunyAmuddadhAra. athASTApadaM kaMpamAnaM dRSTvA vAlimuniravadhijJAnena tatkAraNaM jJAtvA kAyotsarga ca pArayitvA sAvadhAno'nekalabdhinidhAnaH prANirakSaNaparo jaratezvaravAstijinacaityaradAsmaraNatatparo rAgaddeSaM vi naiva kevalaM rAvaNazidAnimittaM tIrtharadArtha ca nijavAmapAdAMguSTenASTApadamUryAnaM kiMcidapIDayat. te na saMkucito rAvaNo mukhena rudhiraM vamannarAvIt, tadAdito loke tasya rAvaNa iti nAma jAtaM. tataH kRpApareNa muninA mukto rAvaNo'nutApavAn vAlina natvA racitAMjaliruSAca, gho sAdho! kRpA pareNa tvayA mamAparAdhaH daMtavyaH, mayA'jhAninA navavaktirna jJAtA. he pramo tvameva me prANadAtA sItyuktvA taM muniM triHpradakSiNIkRtya dazAsyaH stautisma-aho te nikina koho| aho mA / For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma No parAjina // aho nirakiyA mAyA / aho loho vasIkana // 1 // aho te ajjavaM sAhu / aho te maddavaM varaM / / aho te nattamA khaMti / aho te mutti nattamA // 5 // hasi nattamo naMte / pachA hosihi nattamo // khoguttamottamaM ThANaM / si igabasi nIrana // 3 // evaM taM stu. tvA rAvaNo'STApadasthe bharatakArite caitye sAMtaHpuro gataH, tatra nijakhamAdirAjacihnAni muktvA te. nASTaprakArairjinapUjA kRtA, yathA-varapuSpha 1 gaMdha 2 akaya 3 / pazca 4 phala 5 dhUva 6 nIrapattehiM / nevaU vihANeNa ya / jipUyA avhA bhaNiyA // 1 // zyAdikAM pUjAM vidhAya bArAtrikamaMgalapradIpapUrva gItanRtyavAditravAdanaM kurvatastasya vINAtaMtrI truTitA, tadA rAvaNo vAditra raMganaMganayAkinaktitatparo nijatujAnasAM samAkRSya tayA ca taMtrI saMghayitvA vINAmavAdayata, aMtaHpurInizca samyamartitaM. itastatra dharaNeMdraH samAgAt , tena ca sA rAvaNannaktirdRSTA, saMtuSTo'sau rAvaNaMpratyuvAca, jo rA. vaNa! bahanaktestava mukhyaM phalaM modaH, tathApi tvaM kiMcinmatto yAcakha? tadA rAvaNenAmoghaM zastraM yAcitaM. tato dharaNeo'moghavijayAnAmnI vidyAzaktiM tasmai datvA tirodadhe. rAvaNoni navI nairaSTo. For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kalassagarsun Gyanmandir rAma ttarazatakAvyarjinamastavIt, yathA-anadhyayanavihAMso / nirDavyaparamezvarAH // anlNkaarsungaaH|| caritraM pAtu yuSmAna jineshvraaH||1|| ye deva jayataH pAdau / navatpAdAvivAzritAH // te lagnate'mutAM bhavyAH / zriyaM ta zva zAzvatI // 2 // kaleva caMdrasya kalaMkamuktA / muktAvalIvoruguNaprapannA // 36 jagattrayasyAnnimataM dadhAnA / jainezvarI kalpalateva mUrtiH // 3 // evaM tIrthanAyAnnamaskRtya sa nityAlokapure gataH. tatra ratnAvalImuhAhya punarasau khaMkAyAmAgataH. vAlimunirapi nirmalaM saMyama pA. layana ghanaghAtikarmadayataH kevalajhAnamAptavAna, surAsurairapi tasya kevalamahimA cake. vAlikevabyapi dharmopadezaM dadau, yathA-dhammeNa kulaM ptt| dhammeNa ya divarUyasaMpatti // dhammeNa dhnsmich| dhammeNa suvichaDA katti // 1 // dhammeNa viNa jaza ciMti-zrAI khamaMti jIva sukaaiN|| tA tihuyaNami sayale / kovi na duskina hukA // // nirdataH kasTI hayo gatajavazca vinA za. vrii| nirga, kusumaM saro gatajalaM chAyAvihInastaruH // rUpaM nilavaNaM suto gataguNazcAritrahIno yati-nirdevaM vanaM na rAjati yathA dharma vinA mAnavaH // 3 // zyAdidharmadezanAM kRtvA sighAnaM| tacatuSko vAlimunirmodamagamat. // iti vAlimunikathA // For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org rAma caritraM itazca vaitAnyagirau jyotiHpure nagare jvalanazikhanAmA vidyAdharAdhipo'sti tasya zrImatInA zrI paTTarAjhI, tayostArAnAmnI putrI, sA ca sAhasagalinAmnA vidyAdhareNa sugrIveNApi ca yAcitA, tato jvalanazikhavidyAdhareNa naimittikaH pRSTo mama putrI etayorubhayormadhye kasya dIyate ? naimitti* 37 | kenoktaM rAjan! sAhasagatiralpAyuH sugrIva kapIzvarazca dIrghAyurasti iti naimittikena kathito rAjA sugrIvAya svakanyAM dadau, yathA-- hariNAdI gajagamanA / prahasitavadanA manoramA rAmA // sulalitavacanA zyAmA | triMboSTI natra. dIpazikhA // 1 // tato rAjJA sugrIveNa pariNItA sA tArA, tahiyogArditaH sAhasagatirdine dine kRSNapakSaza zivata dIpo'nut, kApi ratiM na lene, sugrIvasya tArAyAM ramamANasyAMgadajayAnaMdanAmAnau dvau putrau banavatuH, yataH - piyama hilamudakamalaM / bAlamuhaM dhUlighUsarAyeM || sAmimuhaM supasannaM / tinnivi punnehiM pAvaMti // 1 // dhanADhyatA rAjakule ca mAnaM / priyAnukUlA tanayo vinItaH // dharme matiH sanasaMgatizca / SaT svargalokA jagatItale'pi // 2 // tau dRSTvA darpitaH sugrIvaH sukhena rAjyaM karoti. atha sa sAhasagatirmanmathonmathyamAno'tIvakAmapImito jAtaH, yataH - naiva pazyati kAmAMdho / janmAMdho naiva pazyati // na pazyati madonmatto / hya Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir rAmaH ii doSaM na pazyati // 1 // mA matiH paradAreSu / paradravyeSu mA matiH // parApavAdinI jihvA / mA / bhUdeva kadAcana // // tato'sau sAhasagatirhimavanirau gatvA rUpaparAvartinI vidyAM zidayitvA si. chavidho jAtaH. itazca laMkAnagarIto dazAnano digyAtrAyai nirgataH sarvAnnareMdrAn vidyAdharAMzca sAdhayitvA sarvA na dezAn vazIkRtya sugrIvAdicapUcaRparivRta iMprati cacAla. mArge gabana rAvaNo revAnAmanadI dR. STvA tasyAstIre sainyaM nivezya zrIjinapUjAM karotisma, yataH-jinapUjanaM vivekH| satyaM zaucaM su. pAtradAnaM ca // mahimakrIDAgAraH / zrRMgAraH zrAvakatvasya / / 1 // pUjayA bhavati rAjapUjyatA / pUja yA javati nirmalA matiH // pUjayA bhavati nAkipUjitaH / pUjayA bhavati nirvRtiH kramAt // 5 // sayaM pamaUNe pusa / sahassaM ca vilevaNe // sayasAhassiyA maalaa| aNaMtaM gIyavAe / / 3 / / thatharU rAvaNaH pUjAM kRtvA stutiM ca vidhAya nAzAgranyastadRgyugaH padmAsanastho jinapurato dhyAne nAsthAta. itastasya dhyAnaM kurvato nadyAM jalaM vavRdhe, tena vRdhi gatena jalena zrIjinavareMdrANAM pUjA plAvitA, tena pUjApahAreNa zirazchedAdapyadhikadu khito jAtakopo rAvaNa ztyabhyadhAt, re re pazyata For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAmaH pazyata ? kena me pUjA vinAzitA ? kiM devena. mAnavena, radasA, vAnareNa vA ? vilokayitvA taM | ca badhvehAnIyatAM. atha tasmin samaye kazcividyAdharo rAvaNaM vijhapayati, rAjan ! mAhiSmatInAmnI nagarI. tasyAM sahasrAMzunAmA rAjAsti, sahasrakiraNairikha sahasrazo nRpaiH sevyamAnaH sa mahAnujo revAyAM setubaMdha kRtvA tatra sahasrazo rAjhIparivRtastAbhI rAjhIniH saha jalakeliM karoti, tena tatra yathepsitaM raMvA jalaM setubaMdhAnmuktamasti, tena ca jalena he svAmiMstava pUjA plAvitAsti, pazyatAM caitAni tatstrI. NAM nirmAtyAni. iti tadvidyAdharavacanaM zrutvA ruSTo rAvaNo nijarAdAsanaTAMstatra preSIt, te sadasaghaTA api tatra gatvA saMgrAma cakrire, taizca sahasrAMzunRpasainyaM bhagaM, tadA sahasrAMzurADadhijyaM dhanuH kR. tvA dhAvito rAdasAna hakkayAmAsa, tato naSTA rAdasAH, tAvatA rAvaNo'pi tatrAgAt, tayoH parasparaM dvaMyukaMlaga, yataH-dvAvapyamarpaNau hAva-pyUrjitau hAvapi sthirau // vividhairAyudhairyurcha / vidadhAnau cirAya tau // 1 // doryiNAvijayyaM taM / jJAtvA jagrAha rAvaNaH // vidyayA mohayitvena-miva | mAhiSmatIpatiM // 2 // tato rAvaNastaM badhvA svaskaMdhAvAre'nayata. ana ma hRSTamanA yAvatsanAyAmu For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmaH paviSTastAvachatabAhanAmA cAraNarSistatra samAyayau. rAvaNo'pisiMhAsanAtsamukhAya tasya sAdhoH pAda: castriM yonanAma, yataH avadyamukta pathi yaH pravartate / pravarlayatyanyajanaM ca niHspRhaH / / sa sevitavyaH kh| hitaiSiNA guruH / svayaM taraMstArayituM damaH paraM // 1 // vidalayati kubodhaM bodhayatyAgamArtha / suga tikugatimArgI puNyapApe vyanakti // avagamayati-kRtyAkRsyabhedaM guruyo| javajasanidhipotastaM vi. nA nAsti kazcit // // evaMvidhaM taraNatAraNasamartha taM sAdhu jhAvA sa vavaMde, munirapi tasya rA vaNasya dharmalAjAziSamadAt, tato rAvaNo bAMjalipuTo munimavocat, jo sAdho kimAgamanakAraNaM.? nacyatAM, muninApi dharmopadezo datto yayA-kAyA haMsavinA nadI jalavinA dAtAvinA yaackaaH| trAtA snehavinA phalaM RtuvinA dhenuzca dugdhavinA // jAryA naktivinA puraM vivinA vRdAzca patraM vinA / dIpastailavinA nizA zazivinA puNyaM vinA mAnavAH // 1 // vilaMbo naiva ka. tavya / thAyuryAti dine dine // na karoti yamaH dAMtiM / dharmasya tvaritA gatiH // 2 // zyAdidharmadezanAM datvA munirUce, he rAvaNarAjeM! zrUyatAM ? mAhiSmatyAM nagaryA zatabAhunAmAI rAjAvaM, javanayAhirakto'haM sahasrakiraNe putre rAjyamAro For Private And Personal use only.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- pya modAdhvasyaMdanaprAyaM vratamazizriyaM., itya|kta dshgriivo| namaskRtya tamabravIt // kimasau pUjya. pAdAnA-maMgajanmA mahAnujaH // 1 // zrAmeti muninokte rAvaNo jagAda. svAmin digvijayakameNeha nadItaTe vAsaM vidhAya mayA jinapUjA kRtA. sA cAmunA muktena vAriNA pUjA plAvitA, tena ca mayA tasyopari kopaH kRtaH, munera zyuktvA rAvaNastadaNAdeva sahasrAMzumAkArya lagAnamAnanaM tamevamuvAca, no mahAsatva! tvaM me bhrAtA, sAdhuvarazvAyaM mama pitA, aya tvaM svecyA ramasva, gaba ca svarAjye, sahasrAMzunoktaM rAjyenAtha me kArya nAsti, ahamapi vratameva zrayiSyAmItyuktvA anaraNyanAma svatanayaM dazAsyAya samarpya sa pitRpAdAMte vratamagrahIta. rAvaNo'pi to zatavAhasahasrAMzumunI natvA tatputre'naraNye rAjyaM datve'pratyaMbare cacAla. iti zatavAhuputrasahasrAMzukathA samAptA / / atha rAvaNasyAMbare gavato yaSTimuSTyAdiprahArajarjaro nAradamuniH pazcAdAgatya bajAye, no rA. jeMdra! zrUyatAM? rAjapure nagare marunnAmnA mithyASTinRpatinA yazaH prArabdho'sti, tatra vadhAya tena basvazgagAH samAnItAH saMti, aAkAzAdavatIrya mayA tasmai proktaM no marunnRpa! tvaM hiMsAM mA kuru? yajJe chAgAnmA mAsya ? marudUce jo nArada! ayaM pazuvadhAdimahAdharmaH zAstroktaH svargahetave bhavati. For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma mayoktaM yajJeyaSTavyamityatrAjA iti trivArSikA vIdayo, na tu gagAH, tatastasyAhamityAkhyaM / vacastriM purvadI jhudIritA // zrAtmA yaSTA tapovahni-niM sarpiH prakIrtitaM // 1 // karmANi samidhaH kro. dhA-dayastu pazavo matAH // satyaM yUpaH samaprANi-radaNaM dakSiNA punaH // // ratnatrayI trivedIya-miti vedoditaH RtuH / / kRto yogavizeSeNa / muktarnavati sAdhanaM // 3 // ato no rA. jasvaM gagavadhAnnivartaya? zdaM mama vacanaM zrutvA krodhAruNalocanA viprA mAM haMtumadhAvaMta, taizca yaSTimuSTyAdinibhRzaM hato'hamihAgamaM. tat zrutvA rAvaNastatra gatvA marud nRpAlaM yavadhAnniSidhya sarva jhoktaM dharma samAdizata. tato hRSTAH sarve'pi tUpAlA yahiMsAmayaM dharma pratipedire. atha rAvaNo nA. radaMpratyuvAca, jo nArada ! pazuvadhopetA yazAH kenopadiSTAH? nArada navAca zuktimatI nAma nagaryasti, tasyAmabhicaMDo nAma rAjA, tasya putro vasunAmA, punastasyAM na. garyA dIrakadaMbakanAmA vipraH, tasya putraH parvatakanAmA, prAghUrNako nAradazcAhaM. ete trayo'pi dorakadaMbakopAdhyAyAMtike patisma, upAdhyAyastrInapi vasuparvatakanAradAn pAThayati. athaikasmin dine | pAThakhedazrAMtAste trayoni suptAH, ta AkAze cAraNarSiyugmaM yAtisma, tayormadhyAdeko jJAnavAna For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- paraMpratyuvAca eteSAM trayANAM madhyAdekaH zivaMgamI, dvau ca narake yAsyataH iti ca zrutamupAdhyAyena caritra dhyAnavatA, tatastena ciMtitaM mayA pAThitau hau yadi narakaM yAsyatastadA sRtaM pAThanena, paraM parIkSAM karomi, yatkau narakaM yAsyataH kazca moda yAsyatIti vimRzya tena trayaH piSTamayAH kukuTAH kRtAH, 43 teSAM trayANAM tAMzca datvetyavocata. yatra ko'pi na pazyati, tatreme iMtavyAH tato vijane gatvA parva takena sa hataH, tathaiva vasunApi sa hataH, nAradena ciMtitaM kutra vijane gatvAyaM hanyate ? ete padiNaH pazyati, devApi pazyaMti, tarhi tatsthAnaM nAsti, yatra ko'pi na pazyati, huM jJAtaM guru loktaM, na daMtavya evAyamiti tato nAradenAgatya sa kurkuTo guroragre muktaH, guruNoktaM kathaM kurkuTa na hataH ? nAradenoktaM jagavan ! tatsthAnaM nAsti yatra ko'pi na pazyatIti jJAtvA mayA kurkuTo na mAritaH, guruNA jJAtameSa zivaMgamIti vairAgyAttena sAdhusamIpe dIkSA gRhItA, anicaMdreNa rAjJApi suputrAya rAjyaM datvA dIkSA gRhItA, tadanu dIrakadaMba kopAdhyAyapade tatputraH parvatako'nRta, vyi caMDarAjye ca tatputro vasunAmAnRta. haM tu tadanu svagrAme gataH tava vasurAjJe kenacitsphaTika zilA dattA, tadupari miMhAsane upavizato rAjJa iti prasi For Private And Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir rAmA mirjAtA, vasurAjasya mahAsatyavAdinaH siMhAsanamAkAze tiSThatIta, tayA prasidhyA ca sarve'pi rA. jAnastasya vazavartino jAtAH, evaM masukhena rAjyaM karoti. aaukasmin dine'haM zuktimatyAM parva | takagRhe gatavAn , tatra sa sannAmadhye vyAkhyAne kriyamANe evaM vyAkhyAnaM karotisma. ajairyaSTavyaH mityatrAjazabdena gagAstotavyamiti. tadA mayoktaM jo baMdho tvamevaMvidha vyAkhyAnaM mA kuru? ajazabdena trivarSajIrNA vIhayo, na tu gagAH, parvatakenoktamajazabdena pazavo, na tu bIyaH, evaM vivAdaM kurvatostayormadhyAtparvatakenoktaM yadi maduktamasatyaM navettadA mama jihvA yAtu, mayoktaM yadi me vaco'satyaM navettadA mama ziro yAtu, paramatrArtha kaH sAdI? tata najAnyAmuktamatrArye yAvayoH sahAdhyAyI vasurAjA sAdI bhavatu, iti nizcitya sanA visRSTA. aya gRhAMtargate parvatake mAtrA pro. taM jo putra! tvajJAnakenAjazabdena vivarSajIrNavIya naktAH, na tu gagAH, tvayaitadasatyaM prarUpitaM, putreNoktaM mAtaryaduktaM taduktameva, atha tvaM rAjho'gre gatvA kathaya ? yathA me jIvitaM bhavati, anya thA mama jIvitaM nAsti. tataH dIrakadavakopAdhyAyapatnI vasurATasamIpe gatvovAca no rAjeMdra! tavA| gre'haM kiMcitprArthayAmi, rAjhoktaM mAtaH prArthaya? tatastayA proktaM rAjeM! mahyaM putranidAM dehi? 3. | For Private And Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma | tyuktvA tayA nAradaparvataka vivAdaH proktaH, tadA vasurAjhoktaM he mAtarnAradoktaM satyamasti tava putro - ktaM tvasatyamasti tato'hamasatyaM kathaM bruve ? yataH - satyama pratyayamUlakAraNaM / kuvAsanAsadma samRsari || vipannidAnaM paravaMcanorjitaM / kRtAparAdhaM kRtibhirvivarjitaM // 1 // yazo yasyAsmInavati davavakhi vanaM / nidAnaM duHkhAnAM yadavaniruhANAM jalamiva // na yUyatra syAchAyAtapa va tapaHsaMyamakathA | kathaMcittanmithyAvacanamabhidhatte na matimAn // 2 // evaM he mAtarahaM jAnannapi kathaM kUTasAdayaM bruve ? tadopAdhyAyapanyoktaM rAjan mamoparodhenApi brUhi ? tataH pratipannaM rAjJA. 45 patha prajA nAradaparvatako cAnye'pi bahavo lokA rAjasajAyAM samAjagmuH, ubhAbhyAM pRSTaM rAjan dIrakadaMba kopAdhyAyenAjazabdasya ko'rthaH kathitaH ? tadA paralokajayamajAnatA vasurAjJA vi cAryoktamajazabdena bAgA ucyaMte, na tu vrIDya iti tataH parvatapa rAjhA kRtaM dRSTvA bAdasvareNa nAradosale, jo devA yasatyavAdinamenaM vasunRpaM zikSAyata ? tadaiva vasubhUpAlaH / pAtino hyAsa. nAtaM // rAjyAdhiSTAyikAdevyA / krudhayA'satyavAkyataH // 1 // devatAjirasayokti - kupitAnirnipAtitaH // jagAma narakaM ghoraM / naranAtho vasustataH // 2 // tatastasya pRthuvasu 1 zcivavasu 1 For Private And Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma vasavaH 3 zako 4 vinAvasu ra vizvAvasuH 6 sUro 1 mahAzUrazva iti krameNa pitRpade sthitAH caritra putrAstathaiva mithyAprarUpaNAdevatayA hatA mRtvA sarve'pi narakaM gatAH suvasurnavamaH putro / naSvA nAgapuraM yayau / bRdadhvajo vasusUnu - dezamo mathurAM yayau // 1 // parvatako'pi nagaralokairnagaryAM ni. SkAsito mahAkAlaputreNa saMgRhItaH // iti parvatakavasurAjakathA || 46 yatha rAvaNena mahAkAlakathAM pRSTo nArada uvAca - cAraNayugalaM nAma nagaraM tatrAyodhananAmA rAjA, tasya ditinAmnI rAjhI, tayoH sulasAnidhAnA putrI prathaikadA rAjJAyodhanena tasyAH svayaMvaraH prAdhaH, tatra tenAhRtA khaneke rAjAnaH samAgatAH, teSu madhye sAgarAkhyo rAjAdhikaM zojate. tasya maMdodaryAkhyA pratihArI tadAjJayA pratyahamayoghananRpAvAse yAti yathaikasmin dine tayA maMdodaryA kadalIvana madhya sthitayA ditisulasayorvacanama zrAvi yathA - rUpanasvAmiputrau naratabAhubalI, tayorA putrAvAdityayazaH somayazasau cAnRtAM, somavaMze mama jAtA tRNabiMdunAmA, sUryavaMze ca tatra pitAyamayoghananAmAsti, prayoghanasvasA satyayazAnAmnI tRNabiMdurAjJe dattAsti, tayoH putro madhupiMganAmA mama prAtRsuto'sti, yahaM tvAM tasmai dIyamAnAmivAmi, atastvayA tatkaMThe varamAlA kSepyA, For Private And Personal Use Only.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-zati zidAM datvA jananI svasthAnaM gatA, putryapica svasthAnaM gatA. etadaco maMdodaryA sAgararAje niveditaM, sAgaranujA ca tannijapurohitAgre kathitaM, purohitena caikaM navInaM zAstraM racitaM. tasmina zAstre tena sAgaraguNA madhupiMgalAvaguNAzca varNitAH, tataH svayaMvaradinAdarvAgekasmin dine tena tabAstraM sabhAyAM vAcayitumArabdhaM, tat zrutvA tayA kanyayA sa sAgaro vRtaH, madhupiMgalazca nirdhASTitaH, tadapamAnAnmadhupiMgalo tApasIya bAlatapaH kRtvA mRtvA ca vyaMtareSu mahAkAlanAmA paSTivarSasahasrAyuH suro jAtaH, tatrAvadhizAnena tena pUrvakRtaM sAgaraceSTitaM zAtaM, tatastasya sAgaropari mahAna deSaH samutpannaH, tatastena ciMtitamathAhaM sarvAnapi mama heSiNo hanmi. tatastena zuktimatyAM nagaryA sa parvatako dRSTaH, tataH sa suro vipraveSaM kRtvA zAMDilanAmAhaM tvaripatuH suhRdo'smItyuktvA tasya mi. litaH, tatastayoIyoH parasparaM maitrI jAtA, zAMDila vipreNoktaM jo parvataka! tvaM pazuvadhAdiyutAna yA gAn prarUpaya? ahaM ca tvatpadaM kariSyAmi, vidyayA mano'nISTaM ca kariSye, evaM sarveSAM vizeSatazca sAgarasya durgatI pAtanAya tenAyamupAyaH kRtaH. tatastena devena dezamadhye mArirvikurvitA, anekazo vyAdhirogAzcotpAditAH, tato devenA. For Private And Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma kAzavANI kRtA yadyaH parvatoktaM kariSyati sa eva rogAnmukto naviSyati. tataH parvatakena pazuvadho. caritraM petA yAgAH prarUpitAH, kathitaM ca yaH pazuvadhopetaM yAgaM kariSyati tasya samAdhinaviSyati, lokA apyevaM kartu lAmAH, devo'pi teSAM samAdhiM kRtavAn , bahirmukhA lokAH kimapi tatvaM na jAnaMti, ekena kRtaM sarve'pi kurvati, yataH-gatAnugatiko loko / na DokaH paramArthakaH // zoko rAjaku. le sarve / kuMtakRnmadane mRte // 1 // evaM parvatakena jIvahiMsArUpA yAgAH prarUpitAH, mahAkAladeve. na ca vRdhi nItAH, yathA-mAtRmedhe vadho mAtuH / pitRmedhe vadhaH pituH / / aMtaryavidhAtavyo / doSastatra na vidyate // 1 // ityAdi samupadizya sAgaraM svamate saMsthApyAnekAn yAgAn kArApya tasya tena samRchirdanA. tataH sapratyayo lokaH / prANihiMsAdikAnmakhAna // niHzaMkamakarottasya / parvatasya mate sthitaH // 1 // sulasAsAgaraputreNAneke yajJAH kRtAH, ajamedhe yajJe tenAjA hatAH, devena ca te jIvApitAH, evamazvamedhe tenAzvA hutAste'pi tena jIvApitAH, mAtRpitRmedhe sa su. lasAsAgarI juhAva, yataH-sAgaraM sulasAyuktaM / sa juhAvAdhvarAnale // kRtakRtyo jgaamaay| ma hAkAlaH svamAzrayaM // 1 // For Private And Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma caritraM evaM parvatAdyAgAH pravartitAH, mahAkAlena ca vivardhitAH, tataH sa parvatako mRtvA narakaM gataH. atha te yAgA hiMsAtmakatayA mayA niSidhAH, paraM te viprA na mAnayaMti, taizca mama prahArA dattAH, atastvaM tAna yAgAnniSedhaya ? tato rAvaNena tatrAgatya sa marunnRpo yAgAnniSidhaH iti mahAkAla. surakathA. // athAsyaiva nAradasyotpattiH kathyate-rAvaNa navAca no marunnRpa! zrUyatAM? brahmaruci. rnAmA dija AsIta, tena tApasIdIdA gRhItA, tatastena kUrmA nAmnI nAryA kRtA, tena saha nogAnanunavaMtI sA gurviNya Rta. itastatra sAdhavaH samAgatAH, teSvekaH sAdhurabravIt , jo brahmaruciddija. rSe! tvayA kimetadArabdhaM ? navanItyA gRhavAsaM tyaktvA punargahavAsaH kathaM maMDitaH, tat zrutvA brahmarucinA jainI dIdA gRhItA, sA tasya jAryA kUrmAnAmnI ca zrAvikA jAtA, tatrAzrame vasaMtyA tayA putraH suSuve nAradanAmA, taDodanAdinA vihalIbhUtA mAtA taM tatra pRthvItale muktvA kutracidgatA, tAvatA z2aMjakAmaraiH sa nArado'pajahe. tadviyogArditA kUrmA sAdhyaMtike prAvAjIt , te devAzca nA. radaM pAlayAmAsuH, zAstrANyadhyApayaMtisma, krameNa rohiNyAdividyAH ziditaH sa sAdhaMtikeAvatadharo jAtaH, yauvanaM prApto'pi sa na viSayAbhilASI. zivAgharo mau na gRhastho na saMpa:zva.sa kulo For Private And Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma kalahapriyo mukharo devaiH saMvardhitatvAcca devarSirityucyate, kiMca prAyeNa sa svecchAcArI brahmacArI ca caritraM vizrutaH iti rAvaNoktAM vArtA zrutvA harSitau marunnAradazca iti nAradotpattikathAnakaM // tato maruAjo'pi svAM kanyAM kanakaprajAM rAvaNAya dadau dazAsyo'pi tAmuddAhya tayA saha ta50 me. rAvaNastato'pi mathurAM nagarIM jagAma tatra harivAhano nRpo madhuputreNa sahitastasya sanmukhamAgAt trizUlena sahito yathezAneMdrastathA zUlena sahito harivAhanaputro madhurapi zojate. taM zUlinaM dRSTvA rAvaNo'pRcchat bho madhuzalin javatA zUlaM kuto labdhaM ? tano harivAhanaH putraMpratyuce he putra ! svavRttAMtaM kAya ? tato madhurUce he rAvaNarAjeMdra ! zrUyatAM ? idamAyudhaM prAgjanmasuhacamare mArpitamasti ityuktvA sa tatkathAM kathayati yathA dhAtakIkhaMDe dIpe aikhatakSetre zatadvArapure nagare sumitranAmA rAjaputro'nRta, tasya prabhavanAmA sevakaH, tAvunau mile tAM vasaMtamadanAviva. ekasya kalAcAryasya samIpe tau kalA jagRhatuH, evaM sukhena dinAnpativAhayatostayoH kA kho yAti. udyovanaH sa sumitrakumAraH pitrA rAjye sthApitaH tena ca rAjJA sa pranavasevaka grAmAkarAdipradAnenAtmasadRzaH kRtaH prayekasmin dine sa rAjA tena mitreNa sahAyyAM gataH, tatra ma For Private And Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shin Kailassagarsur Gyanmandir rAma-bhImapallIpateH putrIM dRSTvA tasyAM mohito'nut, tato nRpaprArthanayA nImapallIpatinA sA nijaputrI vaH / nasanamAlA tasmai dattA, rAjA tAmuddAhya nijanagare samAgatastayA saha bhogAn buluje. athaikasmin dine sA vanamAlA prabhavamitreNa dRSTA, tayA saha raMtukAmo'sau dine dine kRzo banuva, yataH-ciMtAturANAM na sukhaM na ni: arthAturANAM na suhRnna baMdhuH // kAmAturANAM na ca. yaM na lagA / dudhAturANAM na balaM na tejaH // 1 / / dattastena jagatyakIrtipaTaho gotre maSIkUrcakazcAritrasya jalAMjalirguNagaNArAmasya dAvAnalaH // saMketaH sakalApadAM zivapurachAre kapATo dRDhaH / zIlaM yena nijaM viluptamakhilaM trailokyaciMtAmaNiH // // athaikasmina dine taM prAvamevaMvidhaM ka. zaM dRSTvA rAjhA proktaM, jo prajava! tvaM kiM durvalo'si ? kiM bAdhate ? kathaya ? paraM sa na kathayati, rAzA punaH pRSTaM jo mitra! nava kiM bAdhate ? evaM rAjhA punaH punaH pRSTe tena satyamuktaM rAjan ! mama vanamAlArAgo bAdhate, etacca me daurbabyakAraNaM. tat zrutvA rAjA proce, re mitra! tvadartha rAjyamapi tyajAmi, tarhi vanamAlAyAH kiM ? vanamAlA mayA tunyaM dattA, tvamenAM gRhANa? tayA saha ca tvaM | svecayA ramasva ? jogAMzca suMdava ? tato rAjJA preSitA sApi nizAmukhe pranavapASaM gatA, tatra gatvA For Private And Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmaH tayoktaM no pranava! tvadartha preSitAhaM, atastvaM mayA saha ramasva? rAjAvi tadanugato guptaM sarva pazyaH | caritraM ti zRNoti ca. atha pranavo banAye yathA-bacASe pranavo'pyevaM / vigdhigmAM nirapatrapaM // aho | sa tu mahAsatvo / yasyehaka sauhRdaM mayi // 1 // prANA api hidIyaMte / parasmai na punaH priyA // iti duHkarametachi / kRtaM tenAdya matkRte // 2 // tato manasilaGitaH sa ciMtayati, are mayA kiM kRtaM? rAjho'gre kimuktaM? dhigmAM kAmAMdhaM nirkhAM parastrIgamanatatpara, yataH-catvAro narakahArAH / prathama rAbinojanaM // parastrIgamanaM caiva / saMdhAnAnaMtakAyakaM // 1 // iti vicArya tena rAjhI visRSTA, kathitaM ca he mAtastvaM svasthAnaM gaDa? tvaM mama mAtAsi, a. haM ca tava putro'smItyuktvA sa tasyAH pAdayorapatat, visRSTA vanamAlA, tadanaMtaraM pranavo'pi khana khazirazvettumAreme, tadA rAjhA prakaTInya jANitaM he mitra tvaM mA sAhasaM kuru ? ityuktvA tena ta. sya kRpANa nahAlitaH, tataH pranavo'dhomukho lAyA vasudhAM vizannivAsthAt , kathaMcana sumitreNa ca sa svasthAvasthAmAnItaH, tatasto hAvapi snehaparAyaNau rAjyaM cakratuH. sumitrarAmaMte dIdAM lAtvezAna| devaloke suroDajavat, tatazzyutvA mathurAnagaryA harivAhanarAjho mAdhavIpaTTarAjhIkudayAM sa madhunAmA For Private And Personal use only.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org. Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir rAma- putro'navata. pranavo'pi bhavaM brAMtvA vasupriyaviprasya jyotirmayAM patnyAM zrIkumAranAmA putro'navat , sa zrIkumAraH sanidAnaM tapo vidhAya kAle ca vipadya camareMdro'bhUta. tvaM mama pUrvanavasuhRdityAkhyAya | tena camareMNa me zUlapaharaNaM dattaM, etacca hisahasrayojanaM gatvA kArya kRtvA nivartate. iti zrutvA 13 | rAvaNo'pi taM madhukumAraM caktimaMtaM zaktimaMtaM ca jhAtvA svAM putrI manoramAM dadau. iti madhukathA / / atha laMkAprayANAdanaMtaramaSTAdazasu varSeSu gateSu rAvaNo meruparvate pAMmukavane caityAnyarcitaMgataH, tatra rAvaNo jinapUjAM karoti, yataH-pApaM bupati durgatiM dalayati vyApAdayatyApadaM / puNyaM saMcinute zriyaM vitanute puSNAti nIrogatAM / / saulAgyaM vidadhAti pallavayati prIti prasUte yazaH / svarga yati niti ca racayatyarcAhatAM nirmitA // 1 // tatra pUjAM kRtvArAtrikamaMgalapradIpagItana tyavAditrastutistotrAdikaM kRtvA harSito dazAnanastatraivAsthAta. tatra sthitena rAvaNena durladhyanagareMdra. miMdradikpAlaM nalakUbaraM grahItuM kuMnakarNaH preSitaH, kuMbhakarNo'pi rAvaNAjhyA sainyaparivRtastatra yayau. nalakUbaro'pi durkhadhyanagare zrAzAlIvidyayA yojanazatapramANaM vahnimayaM varSa vyadhAta, tanmadhye sthi / tazca sa kuMjakarNena saha yuddhaM karoti, tena kuMbhakarNastannagaraM grahItuM na zaknoti, tataH kuMjakarNasta. For Private And Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma. .. .. | nagaraM jaMbUddIpaM samudra va pariveSTya sthitaH, tataH kuMjakarNanarairgatvA dazAsyAya vijJaptaM he deva! pu. / caritra khaidhyanagaraM nUnaM durladhyamasti, kuMnakarNAdinizca tanna grahItuM zakyate. tato rAvaNastatrAgAta, dRSTaM ca tannagaraM nAmataH pariNAmatazca muladhyaM. atha sabAMdhavo rAvaNazciMtayati, kiM kariSyate? nagaraM ca kathaM gRhISyate? iti ciMtAM prapannaH, yatra nAgyaM pradhAna, yataH-naivAkRtiH phalati naiva kulaM na zIlaM / vidyApi naiva na ca yatnakRtApi sevA // jAgyAni prarvatapasA kila saMcitAni | kAle phalaMti puruSasya yatheha vRdAH // 1 // agha. TitaghaTitAni ghaTyati / sughaTitaghaTitAni jarjarIkurute // vidhireva tAni janayati / yAni pumAnna va ciMtayati // // evaM rAvaNe ciMtAmame sati nalakUbarapanyA dutikA preSitA, tayA dRtikayAgatya rAvaNaMpratyevamuktaM, he nAtha! raMnA nAmnI nalakUbarapatnI tvAM riMsate, tvAmeva smaraMtI tvaguNairhatamAna. sA vartate, atastvamenAmaMgIkuru ? tayAMgIkRtayA tavAyaM vapro vazInaviSyati, zdaM nagaraM ca tava dAsiSyati, sudarzanacakramapi tava sevAM kariSyati, atastvaM tAmaMgIkuru ? tayA vazavartinyA ca rAjya mapi tavAyattaM naviSyati. tasmin samaye rAvaNena binnISaNasya mukhaM vilokitaM, tadA dAsIMprati bi. For Private And Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- nISaNenoktaM, yattvayA proktaM tatsarva rAvaNaH kariSyati, vaM vaja? tava svAminyagre ca kathaya ? sA ga tA. tato rAvaNo binnISaNaM banASe, re bAMdhava ! tvayA kulavirukamidaM kiM pratipannaM? asmatkule kenApyevaM kRtaM nAsti, tvayA caivaMvidhavacasA kulaM kalaMkitaM. tato binISaNo babhASe, he bAMdhava ! he rA. jeMdra ! tvaM mAM prasIda ? vAlmAtreNa kalaMko na bhavati, atastvametasyA vidyAM lAtvA, tato vacoyuH kyA tAM parityajeH, yena kenApyupAyena budhaH svArtha sAdhayeta, yataH-apamAnaM puraskRtya / mAnaM kRtvA ca pRSTataH // svArthamAlaMbayetpAH / svArthabhraMzo hi mUrkhatA // 1 // iti vicArya rAvaNastRSNIko bava, tAvattatrAgatA raMnA tatpariraMnalaMpaTA rAvaNena dRSTA yathAtanvI zyAmA pravaradazanA pkkkiNvaadhrossttii| madhyedAmA cakitahariNIprekSaNA nimnanAbhiH // zroNIjArAdalasagamanA stokanamrA stanAnyAM / yA tatra syAvatIviSaye sRSTirAdyaiva dhAtuH // 1 // tato dazAsyena sAsane napAvezitA, prArthitaM ca, no suMdara! yAzAlI vidyAM mahyaM dehi ? tayAni ca tadaNaM sAzAlI vidyA dattA, simavidyo rAvaNo dukhadhyanagaramadhye gataH, yAzAlIvidyayA veSTitaM tanagaraM mutkalItaM, nalakUbaropa saMgrAmAya nirgataH. hayoH sainyayoH saMgrAmolamaH, nalakUbarakSiptAni For Private And Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAmaH zastrANi vyaMtarAdhiSTitarAvaNasainye na pragati, nalakUbarasainyaM namaM, tato binISaNa uttasthau, tayoH caritraM saMgrAmo'nRt, binISaNena nalakUbaro'grAhi. tatra rAvaNena sudarzanacakra prAptaM, yataH-devAsurairapyaja yyaM / zakasaMbaMdhi durdharaM // cakra sudarzanaM nAma / tatra prApa ca raavnnH||1|| tato binISaNo nalakUvaraM rAvaNaMpratyAninAya, rAvaNena taddurladhyapuraM punastasmai dattaM, tatra ca sa rAjye sthApitaH. aya rAvaNaMprati sA raMgovAca, he nAya! tvaM mAmaMgIkuru ? tvaM mama prANanAyo'si, ahaM ca tava prANapri. yAsmi, rAvaNa navAca tvaM nijariM jajasva? nannayakulavizudhA tvaM mA nijakulaM kalaMkaya? anyacca tvaM mama vidyAdAnAjurusthAne si, anyAmapi parastriyamahaM svamAtRtulyAM pazyAmi, ityuktvA tAM punarnalakUbara nRpaterpayAmAnAdUSitAmakhaMmitazIlAM rAvaNaH. aho strIcaritraM! yataH-nAmistRpyati kASTAnAM / nApagAnAM mahodadhiH / / nAMtakaH sarvajUtAnAM / na puMsAM vAmalocanAH // 1 // aho strIcittaM vezyAkaTAdAvahigullatAvilAsavata saMdhyAruNAvat vAtAMdolitatUlavata pavanakholitadhvajAgravat sajjanakopavat durjanamaitrIvat vezyAsnehavat girinadIvegavat gajakarNavat zaratkAlameghavat I. dracApavat kAMdizIkanayanameSonmeSavat hariDArAgavat iMdrajAlavata vAyuvegavat markaTaceSTitavat prA. For Private And Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | NijIvitavat kuzAgrajalabiMduvaca caMcalamasti zAstraM sunizcitadhiyA pariciMtanIya - mArAdhito'pi caritra nRpatiH parizaMkanIyaH // aMke sthitApi yuvatiH parirakSaNIyA / zAstre nRpe ca yuktau ca kutaH sthiratvaM // 1 // iti nalakUvarapatnIraMjAkathA || 13 tato rAvaNa iMdraprati calitaH, nalakUbaro'pi tadanu calitaH ya rAvaNamAyataM zrukhA bhItaH sahasrAraH snehapUrvamiM pratyabhASata, he putra ! tvayaikenApi suputreNa mama kulamudyotitaM. tryanyavaMzonnatiM hRtvA svavaMzonnatizca kRtA, tena ca sarvenyo vidyAdhara nare'nyo'hamojasvI tyahaMkAraM mA kRthAH yataH - tossyadhunA vIraH / sarvavIratvataskaraH / / pratApena sahasrAMzu - sahasrAMzu niyaMtrakaH // 1 // helospATitakailAzo / marutpramukhabhaMjanaH // jaMbUdvIpezayadoMDe - pApyado jitamAnasaH // 5 // upArdani jadovaNA - gItatoSitacetasaH // dharaNeMDAdamoghAta - zaktiH zaktizayorjitaH // 3 // bhrAtRbhyAM svAnurUpAnyAM | svanujAnyAmivotkaTaH / / rAvaNo nAma laMkezaH / sukezikulanAskaraH || 4 || caturbhiH kalApakaM // yena sa yamo helayA jitaH, vaizravaNazca sevako'kAri, vAlisodaraH sugrIvaH patIcakre, yena durladhyaprAkAraM jitvA durlabhyapurametya tavAnujo nalakUbaro baccA jagRhe. to he putra For Private And Personal Use Only.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kalassagarsur Gyanmandir rAma tvaM taM rAvaNaM praNipAtasudhAvRSTyA zamaya ? punaH svIyAM rUpavatI sutAM tasmai prayaba? evaM ca rAvaNena caritraM saha saMdhi vidhehi? iti sahasrArapiturvacaH zrutveM navAca, he tAtAsmai vadhyAya svakanyA kathaM dI. yate? anena saha kaH saMdhiH! ko'yamanena kiM naviSyati ? kiM kariSyatyayaM varAkaH? kiMcainI rAdasaiH sahAsmAkaM kimAdhunika vairamasti ? sarvadaiva sarve'pi rAdasA asmAkaM zatrava eva. atastvaM snehataH kAtaro mAnaH, dhairya cAzraya ? svasUnorasya me parAkramaM kiM tvaM na vetsi? evaM tayortiyatoreva sthanUpuranagaraM rAvaNacamUnirveSTitaM. tato rAjanIti smaratA rAvaNena pUrva dUtaH preSitaH, tena tena ca gatve'gajho'grevijhataM, he iMdrarAjeM! ye kecana rAjAno vartate taiH sarvairapyupAyanAni datvA dazakaMdharaH pUjito'sti, tvamapi khAM putrI rUpavatI datvA tasya pAdau praNamya svarAjyaM pAlaya ? dazakaMdharaM ca pUjaya? anyathA zaktiM darzaya ? naktiM vA zaktiM vinA te jIvitavyaM nAsti, iMDo jagAda no dRta! tava svAmI varAkairnu paireva pUjitaH, tena ca sa madonmatto matto'pi pUjAM vAMti. tataH sa dUto rAvaNaMpratyAgatya vijhp| yati, svAminniMjeNa tavAjhA na manyate, tat zrutvA kopAruNo rAvaNo raNakarmaNi uDhoke, iMDo'pi For Private And Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org caritra d rAma-sakalasainyaparivRto rAvaNaM duDhauke, sAmaMtAH saha sAmaMtaiH / sainikAH saha sainikaiH // senAnyAH saha senAnyaiH / yoryuyudhire tayoH // 1 // dhanyonyaM zastravarSaNaiH saMvartapuSkarAvarta meghayo rivAjavatsaMgrAmaH. tadA rAvaNaciMtayati zakairivaitairvarAkaiH sainikairhataiH kiM ? iti vicArya sa bhuvanAlaMkArakaripuMgava - mAruhya hAya ko banava. iMdro'pyairAvaNArUDhaH sanmukhaM samupasthitaH. karIvat vapIna mahAprANau / daM tairdatAn prajahatuH // uhApayaMtau sphuliMgAn / raNonmAyodbhavAniva // // 1 // mithoghAtairviSANenyaH / sauvarNavalayAvaliH / papAtoya virahiNI - bAhunya va tatkSaNaM // 2 // dAbalyaiH daNAdvANaiH / daNAdapi ca muraiH // bhaTAvivAhitIyau tau / rAvau prajaha tuH // 3 // balo rAvaNaH svebhA - dutpatyairAvaNaM yayau // datvA ca tanmahAmAtraM / va // 4 // tato rAvaNasainye jayajayAkho jAtaH, iMDasainye ca zokaH prasasAra, dhRte ceMdre tatsainyaM na maiM rAvaNaM dhRtvA sadikpAlaM kArAyAmadipatkASTapaMjare zukavat, tadeMdrajanakaH sahasrAranRpo rAvaNaM namaskRtya racitAMjalirvanASe, he rAvaNarAjeMDa ! yahaM tvAM putranidAM yAce, tato rAvaNa navAca, yadi maDuktaM karma tvatputraH kuryAttadA taM salokapAlaM muMcAmi, nAnyathA, zrUyatAM ca tatkarma ? laMkAnagarI Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kalassagarsur Gyanmandir rAmaH sanmArjanyA sanmArjayati, sanmAya' ca gaMdhAMbudhiH pratyahaM pariSiMcati, mAlAkAra va puSpotkaraM ci. castriM noti, tatazcelotkSepaM dhUpodvAhaM ca karoti. jinacaityeSu puSpANi grathitvA samAnayati, anyAnyapi ca kAryANi yadi na karoti tadainamiDaM muMcAmi, nAnyathA. evaM kariSyatItyukte / sahasrAreNa rAvaNaH / / mumoca zakaM kArAyAH / satkRtya nijabaMdhuvat / / 1 // rathanUpurametyaM-stasthAvudvigna naccakaiH // tejasvinAM hi nistejo| mRtyuto'pyatidussahaM // // nirvANasaMgamo nAma / jhAnI tatrAnyadA muniH / / samavAsaradiMdro'pi / taM vaMditumupAyayau / / 3 / / jhAninA muninApi dharmadezanA cake yathA goge rogajayaM sukhe dayanyaM vitte'mibhUbhRdyaM / dAsye svAminayaM jaye ripunayaM vaMze kuyo piddhayaM // snehe vairajayaM naye'nayajayaM kAye kRtAMtAyaM / sarva nAma bhayaM bhavetpunaridaM vairAgyamevAnayaM // 1 // arthaH pAdarajaH samo girinadIvegopamaM yauvanaM / mAnuSyaM jalaviMdulolacapalaM phenopamaM jo vitaM // dharma yo na karoti nizcalamatiH svargArgalodaghATanaM / pazcAttApahato jarApariNataHzokAni nA dahyate // 2 // dharmo jagataH sAraM / sarvasukhAnAM pradhAnahetutvAt / / tasyotpattirmanujAH / sAraM te. / naiva mAnuSyaM // 3 // no javyA evaMvidhaM mAnuSyaM, pramAdo na vidheyaH, dharme ca yatnaH kAryaH. evaMvidhAM For Private And Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- dharmadezanAM zrutveDarAjAbravIta, he jagavana ! kena karmaNA mayA rAvaNAtiraskArapadaM prAptamityanugrahaM vidhAya tvaM brUhi ? tato nirvANasaMgamo nAmnA jhAnI munirabravIta, zrRyatAmiMdrarAjeM!-purA jayapu. re nagare jvalanasiMho nAma rAjA, tasya vegavatI nAma rAzI, tayorahavyA nAmnI putrI, tasyAH kRte rAjhA svayaMvaraH kAstiH, tasmin svayaMvare'nekarAjAno militAH, tatra caMdrAvatIza AnaMdamAlirAjA. gataH, tena saha sUryAvartapurIzastaDikezanAmA rAjApi samAgataH. zunadine svayaMvaramahotsavojAtaH, tasmin svayaMvare'halyAkanyakayAnaMdamAlI kve, zrAnaMdamAlinaM vRtaM jJAtvA tamitkezo nRpatirAnaMdamAlinIpburjAtaH, tataHprabhRti sa tamAnaMdamAlinaMprati dveSaM vahati, paraM kiMcitkartuM na zaknoti. thathAnaMdamAlI tayAhavyayA saha bhogAnanunnavana sukhaM kAnicidarSANyavAhayata, ekasmina dine striyaH kiMcitsvarUpaM dRSTvA manasi sa ciMtayati, yataH-aMtaraviSamA hyetA / bahireva manoramAH / / guMjAphalasamAkArA / yoSitaH kena nirmitAH // 1 // iti nirvedAdAnaMdamAtI vratamagrahIt , tIvra tapazca tapannAnaMdamAlI maharSinirvihAraM cakre. athakasmina dine thAnaMdamAlI viharana sthAvartaparvataM jagAma, tatra sa taDitkezena pUrvamatsari. For Private And Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir 61 rAmaNA dRSTaH, tADitazca yaSTimuSTyAdibhiH, paramAnaMdamAlI dhyAnAnna calitaH. ayAnaMdamAlivAtA kA / caritraM byANagaNadharo nAma mahAmuniH, tena tatsarva dRSTaM, tatastamitkezo puSTAtmAsya sAdhorupasarga karoti, tasmAdenaM taDitkezaM nivArayAmIti vicArya sa taMprati tejolezyAM moktuM prArebhe. tasminnavasare ta. DikezapalyA satyazriyA jaktiyuktavacanaiH sa kalyANagaNadharaH sAdhuH samAdhi nItaH, tena sAdhunA tejole zyApi saMhRtA. tatastamitkezo navaM brAMtvA katicidbhavAMte zugnaM karma vidhAya sahasrArasutastva. miMdranAmA vidyAdharo jAtaH, pUrvanave yattvayA munitiraskAraH kRtastarjitazca tena hetunA tvamasmin bhave rAvaNena tiraskRtastarjitazca. yataH-vahamAraNaanakaNa-paradhaNavilovaNAINaM // savajahano nadana / dasaguNina kasikayANaM // 1 // tivvatare na pnso| sayaguNina sayasahassako. DiguNo / koDAkoDiguNo vA / hujja vivAgo bahutaro vA // 2 // iti sAdhuvacanaM zrutve'zciMtayati, aya kiM rAvaNasevAM karomi ? yataH-thAruhya hastinaM zastaM / samarthamayavA rathaM / / turaMgaM vegavaMtaM vA / khare nArohaNaM varaM // 1 // evaM vimRzya dattavIrya nijaputre rAjyaM datvA sahasraparivAraparivRtaH sahasrArapitrA sahita iMdo nirvANasaMgamamunipAdAMte pravavAja, atyugraM ca tapastepe, yataH For Private And Personal Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- yatpUrvArjitakarmazailakulizaM yatkAmadAvAnala-jvAlAjAlajalaM yadugrakaraNagrAmAhimaMtrAdaraM // yatpa tyUhatamaHsamUhadivasaM yakSubdhalakSmIlatA-mUlaM tadvividhaM tathAvidhatapaH kurvIta vItaspRhaH // 1 // e. vaMvidhaM tapastaptvA kevalajhAnaM prApya sahasrAramunisahita iMdraH zivaM yayau. // ztIMdravidyAdharakathA / / athakasmin dine rAvaNo'naMtavIrya kevalimunipArzva sudhAsAriNI dharmadezanAM zuzrAva, yathAtrisaMdhyaM devA! viracaya cayaM prApaya yshH| zriyaH pAtre dAnaM janaya nayamArga naya manaH // smara. krodhAdyArIna dalaya kalaya prANiSu dayAM / jinoktaM siMghAMtaM zRNu vRNu javAnmuktikamalAM // 1 // dezanAMte rAvaNena pRSTaM, svAmina ! kuto me maraNaM caviSyati ? anaMtavIrya kevalinoktaM, pAradArikadoSeNa tava mRtyurvAsudevAjhaviSyati, atastvaM parastrIsaMgaM mAkArSIH, yataH-tiryaco mAnavA devAH / kecitkAMtAnuciMtanaM / / maraNe'pi na muMcaMti / sadyogaM yogino yathA // 1 // saMtApaphalayuktasya / nRNAM premavatAmavi // bamUlasya mUlaM hi / mahadairataroH striyaH // 2 // dharma zIlaM kulAcAraM / zau. rya snehaM ca mAnavaH // tAvadeva hyapekSeta / yAvanna strIvazo naveta // 3 // zlathasadbhAvanAdharmA-strI. | vilAsazilImukhaH // muniryodhAhato'dhastA-nipatebbIlakuMjarAt // 4 // yakIrtikAraNaM yoni For Private And Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandin EH rAma ghoSidairasya kAraNaM // saMsArakAraNaM yoSi-dyoSitaM varjayettataH // 5 // no rAvaNa! IdRzaM parastrIcastriM saMgaM tvaM varjaya? evaM muninA bahuktenApi tena parastrIniyamo na kRtaH, kiMtu parastrImanibaMtI nebA mi, yadi vAMuti noktuM tadA bhodaye, nAnyatheti niyamaM so'grahIta. punaranaMtavIrya kevalinoktaM, no mahAjAga! tvaM sarvathA parastrIniyamaM kuru ? rAvaNenoktaM no svAminnatatpratyAkhyAnaM kartu no zakyate, ato'prasannAmanitI nebAmIti niyamaM karomi. kathaM karotyayaM tathAvidhaM pratyAkhyAnaM? yadavazyanAvibhAvAnAM pratIkAro na vidyate ityuktariti. ayAnaMtavIrya kevalinaM natvA rAvaNaH puSpakavimA. nArUDho laMkAnagaryAmAjagAma. // iti zrImattapAgale caTTArakazrIhIravijayasUrirAjye zrAcAryazrIvi jayasenasUriyauvarAjye paMmitadevavijayagaNiviracite zrIrAmacaritre gadyabaMdhe rAvaNadigvijayavarNano nAma dvitIyaH sargaH samAptaH // zrIrastu / ||ath tRtIyaH sargaH pAranyate / / ztazca vaitAbyagirAvAdityapuranagare prahlAdo nAma rAjA, ketumatInAmnI tasya paTTarAjhI, tayoH For Private And Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir rAma- putraH pavanaMjayanAmA. kathaMto'sau ? pInonnataskaMdhaH, satyasaMdhaH, kamalavadanaH, najjvalaradanaH, sura. niniHzvAsaH, lakSmInivAsaH, saralanAzAvaMzaH, pRthivIpIgavataMsaH, pralaMbakarNaH, suvarNavarNaH, vizAla netraH, sarvakalAzAlikSetraH, aSTamIcaMDasamAnanAlasthalaH, anAkalitabalaH, kaUlazyAmakezapAzaH, sarvajanapUritAzaH, satvaikatAnavRttiH, najayapadanirmalapravRttiH, trizaktisamanvitaH, caturvidyAlaMkRtaH, jitapaMceMdriyavikramaH, SaNmukhaparAkramaH, saptarAjyAMgavirAjitaH, aSTavidhamadavivarjitaH, navanidhAnAkarajAMmAgAraH, dazadigvikhyAtasAraH, ekAdazakalAdhAraH, dvAdazasUryasamatejAH, trayodazayadAkRtasAnni dhyaH, caturdazavidyAlabdhamadhyaH, paMcadazavidhadattadAnaH, SoDazakalAsaMpUrNacaM'samAnaH, saptadazajinapUjakaH, aSTAdazadezavikhyAtakIrtikaH, ekonaviMzatipattanAdhIzaH, viMzativizopakavaradharmadhurAdhIzaH, rUpeNa nirjitamAraH, evaMvidhaH sa pavanaMjayakumAro'sti, sa ca pavanavAganagAmyasti. itazcAtraiva narate daMtiparvate mAheMdrapure mAheMdranAmA rAjAnavat, tasya mAheMdrarAjho hRdayasuMdarInAnI paTTarAjhI, tayoH putryaMjanAsuMdarI lAvaNyAdiguNagaNAlaMkRtAsti, yataH-bAhubaMdamRNAlamAsyakamalaMkhAvaeyajAkhaM jalaM / nArINAM kucacakravAkayugalaM dhammilasevAlakAH // zroNItIrarasAcane For Private And Personal Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma laharI kaMdarpadAvAnalai-dagdhAnAmavagAhanAya vidhinA pUrNa saro nirmitaM // 1 // evaMvidhAM zatapu. bastriM bopari jAtAM mAtApitroratyaMtavallAnAM tAM putrImudyauvanAM dRSTvA janakazciMtayati, zyaM putrI kasya de. yA? nItizAstre'pyuktaM-varaM varayate knyaa| mAtA vittaM pitA zrutaM / / baMdhuH svAjanyamiceca / mi. TAnnamapare janAH // 1 // mUrkhanirdhanadUrastha-zUramodAbhilASiNAM // triguNAdhikavarSANAM / naiva ka. nyA pradIyate // // anyAyAptadhanADhyasya / kanyA'vyopajIvinaH / / rogiNo vikalAMgasya / naiva deyA hi kanyakA // 3 // badhiraklIvamUkAnAM / khajAnAM jamacetasAM // sahasAghAtakartRNAM / puMsAM de. yA na kanyakAH // 4 // kulazIlaviyuktAnAM / hAtamadyapalAzinAM // vaidezikasvagotrANAM / puMsAM deyA na kanyakAH // 5 // kulajAtiviyuktAnAM / pitRmAtRviyoginAM // gahinIputrayuktAnAM / puM. sAM deyA na kanyakAH // 6 // nityopArjanajIvinA-mAlasyavazavartinAM / bahuvairApavAdAnAM / puM. sAM deyA na knykaaH|| 7 // dUrasthAnAmavidyAnAM / modamArgAnukAriNAM / zUrANAM nirdhanAnAM ca / na deyA kanyakA budhaiH // 7 // tato mAheMjarAda tAmudyauvanAM nijAM putrI vilokya subudhimaMtrisaMmukha vilokya kathayatisma, ! For Private And Personal use only.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma no maMtriniyamajanAsuMdarI kasya dIyate ? maMtriNoktaM rAjan ! vidyAdharakumArANAM rUpANi pate pA caritra likhya dayate, yasya rUpamasyai rocate tasyaiveyaM dIyate. tato maMtriNA vidyAdharakumArANAM rUpANi paTTe samAlikhya tasyai darzitAni, paraM kumArya na ko'pi rocate. tataH punamaitriNoktaM rAjana hI varI staH, eko hiraNyanAbhirAjJaH putro yamunArAjhIkuddayudbhavo vidyutmAnanAmA kumAro'sti. dvitIyazcAdityapurAdhIzaprahlAdarAH ketumatIrAzIkuTyudbhavaH pavanaMjayanAmA kumAro'sti. etau dAvapi rUpavaMtau ku. lInAvudyauvanau ca staH, anayormadhye yo varo yogyo pravettasya dIyatAM. punahitIyo maMtrI jagAda, rAjannanayormadhye yo vidyutmajanAmA kumAro mArasannino'sti, so'STAdazavarSAyurjJAninA kathito'. sti, paraM sa kevalajhAnaM labdhvA modaM yAsyati. dvitIyo yaH prahAdatanayaH pavanaMjayakumAraH sa yogyazcirAyuH zUro sAhasikazca varo'sti, ataH pavanaMjayasya dIyatAmaMjanAsuMdarI, anayoH saMyogazca kA. maratyorIzvarapArvatyorikha prazasyo naviSyati. atrAMtare sarva vidyAdharAH svasvasadhyA saMyuktAH svasvavi. mAnasthitA naMdIzvaradIpaM yAtrAyai yayuH. tatra militaiH sarvairapi vidyAdharaiIipaMcAzatprAsAdeSu pUjA kR. tA. tato'naMtaraM caityAlayabahiHsthitAnAM yathAsthAnamAsInAnAM teSAM vidyAdharANAM madhye vividho vA. For Private And Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma. takSApha saMjo. tadA prahmAdena mAheM prati proktaM, bho mA ! mama sutAya pavanaMjayakumArAya taka caritraM sutAmaMjanAsuMdarI dekhi? tabaco mAheMdraH pratipede, prahAdaprArthanA tu nimittamAtramevAsIta, yataH sa tu pUrvameva dAtukAma bAsIta. tatastayoIyoH pitRnyAM vicArya lamaM pratiSTitaM. itastRtIye dine'nayoH pavanaMjayAMjanAsuMdorvivAhaH kariSyate, mAnasAkhye sarovare ca vivAhaH kArya ityuktvA tau yathAsthAnaM gato. tataH praharSitamAnasau tau mAheMdraprAdau svajanaiH samaM mAnasasarovare nijanijAvAsaM cakratuH. tadA pavanaMjayo nijaM prahasitAnnidhAnaM mitrapratyuvAca, no mitra! kiM tvayA sA dRSTAsti ? yadi ced dRSTA tarhi brUhi sAMjanAsuMdarI kIdRzI vartate ? tadA hasitvA pra. dasito'vocata, sA hi raMnAdhikA vartate, yataH-vadojI kaThinI na vAkyaracanA maMdA gati! mati-rvakaM tUyugalaM mano na jaTharaM dAmaM nitaMbo na ca / netraM caMcalacaMcalaM na tu vayaH kRSNAH kacA no guNA / nimnaM nAnnisarovaraM na jaghanaM sA strI kathaM prApyate // 1 // evaMvidhAM tAM raMnAdhikarUpAM zrutvA manasi harSitaH pavanaMjayo mitra pratyUce, no mitra! ayohAhAvasaro dUre'sti, tata dhAvAnyAM tatra gatvA vilokyate, yataH-vallabhotkaMcitAnAM hi / ghaTikApi dinAyate / / mAsAyate For Private And Personal Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma dinamapi / kiM punastaddinatrayaM // 1 // tataH prahasito'pi vyAjahAra, jo mitra! tvaM sthiro nava ? | yAvAM nizIthasamaye yAsyAvaH, evaM tena sa kumAraH svasthIkRtaH. tato nizAyAM tAvunAvapi tatraka nyAvilokanAya gatI, tatra ca vasaMtatilakAmizrakezInAmasakhInyAM yutAmaMjanAsuMdarIM to dahazataH, tAsAM vArtAlApaM ca zuzruvaturyathA-dhanyAsi yA hi prApastvaM / taM pati pavanaMjayaM // sakhI vasaMtati lake-tyuvAcAMjanasuMdarIM // 1 // hale muktvA varaM vidyu-pranaM caramavigrahaM / / ko varaH zlAdhyate hynyo| mishrkeshyvdtskhii|||| prathamA pratyuvAcaivaM / mugdhe vesina kiMcana / vidyutpano hi svalpAyuH / svAminyA yujyate kathaM / / 3 // dvitIyApItyajASiSTa / vayasye maMdadhIrasi / / stokamapyamRtaM shreyo| jaro'pi na viSasya tu // 4 // iti tayorAlApaM zrutvA kruH pavanaMjayo'ciMtayat, asyA aMjanasuMdaryA etapriyaM, tena caiSA na niSedhayati. tataH pavanajayo'simAkRSya kopAruNalocano yayoIyorapi hRdi vidyutmano vartate ta. yormastake minIti vadana roSAcacAla. tadA prahasitena pavanaMjayaM bAhudaMDe dhRtvetyanASi, no mitra! sAparAdhApi strI na hanyate, tato niraparAdhA avyUDhA ca kathaM hanyate? yadi tunyaM mA na rocate ta. For Private And Personal Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma. doghAnAM tyajeriti bodhitaH pavanaMjayaH prahasitena samaM svasthAnaM gataH tato nirNIte dine pavanaMcaritraM jayAMjanasuMdaryoH pANigrahamahotsavo'bhavata tato vadhUvaramAdAya pramodanAka prahlAdo mAheMdreNArcitaH svapurIM yayau tatra prahlAdanRpoMjana suMdaryA sthitavimAnamiva manoharaM pRthakprAsAdamarpayAmAsa tasmi 10 n prAsAde vasaMtatilakAyutAMjanasuMdarI sthitA. patha pANigrahAnaMtara pavanaMjayastAmaMjanAM manasApi na saMbhAvayAmAsa kiM punarvacasA kAyena ca ? yato mAnino nijApamAnena vimukhA evaM navaMti, yataH - zamAlAnaM bhaMjan vimalamatinAmIM vighaTayan / kiran durvAkyAMzUtkarama gaNayannAgamaNiM // mannu svairaM vinayanayavIthIM vilayan / janaH kaM nAnartha janayati madAMdhI pi // 1 // krodhAveze nadIpUre | praveze pApakarmaNi // subhaktau dhAnyapAke ca / kAlakSepaH prazasyate // 2 // paDhamaM vA rosana re / jA buddhi hoi sA na kAyadyA / jA kijjaz tA nRNaM / na suMdarI hoi pa riNAmo || 3 || iti nItivAkyAni vismaratA tena pavanaMjayakumAreNa sAMjanAsuMdarI parihRtA, tatojanA ciMtayati ho mama ko doSaH ? kena hetunAdaM parityaktA ? kiM kasyApi dRSTilamA ? kiM pUrvArjitaM kukarma me samupasthitaM ? ho mahadAzcarya ! niHkAraNamavagaNitA prANapriyeNeti tasyAH For Private And Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma saMvatsaravad dAghIyasyo nizA anavana. athAnyadA prAdanRpapArzva rAkSasarAjarAvaNasya dUtaH samAgataH, prahlAdarAjhoktaM jo dUta! tvaM ki marthamAgato'si ? prayojanaM nivedaya ? tenoktaM he rAjana ! rAvaNena rAjJAhaM preSito'smi, sa ca tvA mAhvayati, yato'nyadA rAvaNena rAjhA varuNaMprati dRtaH preSitaH, sa ca dRtastatra gatvA pratyAgato rAva prati vadatisma, no khAmina ! avatA saha varuNastu vairAyate, tava praNAmaM kartuM na vAMgati, yato'haMkAraparvataH kopavAn sa varuNa evaM vadati, are ko rAvaNaH? tena kiM sidhyati? are nAhamiMjaH. nAhaM kuberaH, nAhaM nalakUbaraH, nAhaM marudrAda, na cAhaM kailAzazailo'smi, ahaM tu varuNo'smi, yasya dharmate rAvaNasya devatAdhiSTitapaharaNasya do'sti, ahaM tu tasya cirasaMcitaM taM darpa spheTayiSyAmi. ityAdidUtavacanAnyAkarNya kupitena rAvaNena svasainyena varuNanagaramavaruSTyata, tadA nagarAnniHsRtya va. ruNona sapatreNAruNalocanena rAvaNasainyaM nama, varuNaputrai rAvaNasenAnI kharadUSaNo vadhvA svasainye nItaH. tato jayajayArAvapUritadigaMtaH kRtArthI to varuNo nijAM nagarImavizata. atha rAvaNoni vidyAdhareMdrAnAhAtuM dRtAna sthAne sthAne preSIt , ahaM ca tvAmAhvAtuM preSitoDa | For Private And Personal Use Only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shin Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir rAma smi, tataH zIbUM pAdAvavadhAryatA. tat zrutvA prahAdazcalanopakrama vyadhAta, tadA pavanaMjaya navAcacastriM ihaiva tiSTa tAta tvaM / dazagrIvamanorathaM // pUrayiSyAmyahamapi / tavAsmi tanayo yataH // 1 // ityu dIrya sanirvadhaM / pitaraM cAnumanya saH // lokaM cAzeSamAnASya / cacAla pavanaMjayaH // 2 // tatoM janA nijapatiM yAtrotsukaM janamukhAt zrutvA prAsAdAdavaruhya taM pavanaMjayamAdituM staMbhe'vaSTanya pAM cAlikeva nirnimeSekSaNA tasthau. asvAsthyamathitAzayAM, hArastaMjaniSaNAM, pratipacaM'vatkRzAM, bulitAlakAM, alakaiH saMchannalalATAM, nirvilepanAM, nitaMbanyastanujalatAM, tAMbUlarAgarahitAdharAM, dhUsarAdhara pallavAM, bASpAMbudAlitamukhI purataH sthitAM nijavalanAmaMjanAM pavano vrajan dadarza, dRSTvA ca pavanaM. jayazciMtayati, aho asyA nidhatvaM ! aho durdhAtvaM! aho'jhAnatvaM! aho nilajAtvaM ca! yataH zvazusyorapisAM tyakttaveyaM puraH sthitAsti, tataH sAMjanA patyuH pAdayoH patitvA vijhapayati, he svAmistvayA sarvo'pi parijanaH paritnASitaH, ahaM tu manAgapi na nASitA. tathApi-vijJapyase ma yA svAmin / vismAryAhaM na ca tvayA // punarAgamanenAzu | paMyAnaH saMtu te zivAH // 1 // iti bruvANAM tAM bhAryA-mahInacaritAmapi / / yayAvavagaNayyaiva / jayAya pvnNjyH||2|| patyavazAvi. For Private And Personal Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir raam-| yogArtA / gatvAMtarvezmatale // vArijinnatalA siMdhu-mekhaleva papAta sA // 3 // tataH pavanaMja yojanAsuMdarImavagaNayya sasainya aAkAze natpatya mAnasasarovare gataH, tatra saptamaumikaM prAsAdaM vi. kRtya sa tatrAdhyAsta, yato vidyAdharANAM vidyAbhireva kArya sikaM navati, tatra sara parisarAvanau paryakamAruDhaH saMdhyAsamaye pavanaMjayaH priyaviyogArtA, duHkhAtrAMtAmekAM cakravAkI dadarza. tAM rudaMtI prekSya pavanaMjayaH svamitraM prahasitamapRjat , jo mitra! eSA cakravAkI kuta aAnaMdaM karoti? sa Aha he mitra! eSA cakravAkI sakalaM dina patyA saha sarovarAdiSu ratvA nizAyAM patyurviraha soDhaM nezate, atazceyaM rodati, yato nizAyAM tayordapatyorviraho jAyate iti jagataH sthitiH, viraho hi pussaho vizeSataH zrAvaNamAse ca, yataH-zikhini kUjati garjati toyade / sphuTati jAtilatAkusu. mAkare // ahaha pAMtha na jIvati te priyA / nannasi mAsi na yAsi gRhaM yadi // 1 // tat zrutvA khinnaH pavanaMjayo mitrapratyuvAca nahAhitApi yA tyaktA / jApitA yA na jAtucit // zrAgabatAgyavazAtA / paranArIva yA mayA // 1 // yAkAMtA duHkhanAreNa / parvateneva mUlataH // matsaMgavimukhA nUnaM / sA kayaM hA navi For Private And Personal Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir m rAma-yati // 2 // vivekarahitaM dhiG mAM / nRnameSA mariSyati / tadyatyApAtakenAhaM / kva gamiSyAmi caritraM durmukhaH // 3 // iti ciMtitamAtmIya- mAkhyatprahasitAya saH // svaduHkhAkhyAnapAtraM hi / nAparaH suhRdaM vinA // 4 // prahasito'pyUce - tayA varAkyAMjanasuMdaryA tatra kiM vinAzitaM ? tatsakhyA tu vanaktaM tvayA tu taico gaNivA graMthau, yataH - kuTilagatiH kuTilamatiH / kuTilAtmA kulazIlasaMpannaH // sarve pazyati kuTilaM / kuTilaH kuTinena bhAvena // 1 // saralagatiH sarakhamatiH / sarakhAtmA saralazIlasaMpannaH // sarve pazyati saralaM / sarakhaH sarakhena jAvena // 2 // kiMca jo Ha ! sAMprataM saralabhAvena tvaM sarve saralaM pazyasi, nUnaM sA tvayiogato vipatsyate, ataH sAvayAzvAsayituM yujyate. tAmanujJApya punaH svArthAya samAgaccheH evaM mitreNa preritaH pavanaMjaya statkSaNAdeva najasyuyutyAMjanasuMdaryA vezmani nizAyAM mitreNa saha samAgAta, kiMcittirohitazcAryeva ta sthau, tataH prahasito'gre nRtvA tadokasi prAvizat, tatra so'lpe jale zapharImivAdhiparyake velaMtIM. caMdrajyotsnayA jvalaMtIM, unmuktadIrghaniHzvAsAM yaMtardAhena prasphuTAramauktikAM, duHkhAvezavazAMdolanena janmamaNikaMkaNAM vasaMtatilakAsaMkhyA vAraMvAramAzvAsyamAnAM zUnyacittAM kASTaghaTinAmivAMjanA For Private And Personal Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir 15 gama- saMdarImItAMcave. janAsaMdaryAvi sa chaH akasmAravaMtara vako nAmeDa smaayyau| jati bhI jAtApi sA dhairya-mavalaMbyedamabravIt // 1 // aho kastvamihAyAsIH / parapuMsAyavA tvayA // alaM jhAtena dUraM hi / vraja tvaM me niketanAta // // vasaMtatilake doSNA vidhRtyainaM bahiH dipa // dapAkaravizudhAsmi / nainaM dRSTumapi damA // 3 // pavanaMjayamunitvA-muSmin mama niketane / / na pravezAdhikAro'sti / kasyApi kimudIdase // 4 // iti zrutvA prahasito'vocat, he svAminyahaM pavanaMjaya mitraH prahasito'smi manmathasyeva mAdha. vaH, tatojanA jagAda, no prahasita! ayaM narmaNaH kaNo nAsti, athavAyaM mama svAmino doSo nA. sti, kiMtu mama karmaNAmeva doSaH, anyathA kulInastAdRzo bhartA mAM kathaM tyajet, pANigrahAtprabhatyeva / muktAhaM svAminA mama / / dvAviMzatisamA jagmu-rjIvAmyadyApi pApinI // 1 // tadvacanaM zrutvA saMkrAMtaduHkhaprAgjAraH pavanaMjayaH prakaTInRya sagajhadavAgidaM vyAjahAra, he sunu tvaM mayA nirdo pApi doSamutpAdyAvajhAtAsi, tadamyatAM, ityuktavaMtaM pavanaMjayamupalakSya pAvanatamukhI paryakamavaSTanya vinamramukhI sAnyuttasthau, tataH pavanaMjayo latAM hastIva tAM hastenAlaMbyAdhiparyakaM nyaSadat, tato'. For Private And Personal Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- sau yoyosvocaniraparAdhA tvaM yanmayA kheditAsi tatsahasva ? tat zrutvA darpitAMjanAvocat, caritra nAtha ! evaM mAsmatravIH, padaM sadaiva tava dAsyasmi. to mamApyaparAdhaH damyatAmityuktavaMtau dau daMpa tI saMmilitau tato vasaMtatilakAM prahasito jagAda, jo vasaMtatilake prathAtrAvayoH sthAtuM yogyaM na evaM vicArya tAvapasaritau. remAte tatra ca svaira - maMjanApavanaMjayau / virarAma samAvezA-cai kayAmeva yAminI || 1 || prajAtAM rAtimAlokya / tAmrace pavanaMjayaH // jayAya kAMte yAsyAmi / jhAste guravo'nyayA // 2 // 16 he suMdaryataH paraM tvaM khedaM mA kArSIH, tvaM sakhIvRtA sukhaM tiSTa ? yahaM dazAsyakRtyaM saMpAdya sto. kaireva dinaiH samAgamiSyAmi tvayA tu kAciciMtA na vidheyA, gataM te'zunaM karma, prakaTitaM ca pUrvakRtaM puNyaM ityuktavaMtaM patimaMjanA banAye. he nAyAhamadyaiva RtusnAtAsmi yadi kadAciddarnasyotpatirbhaviSyati tadA kiM kariSyate ? prato'haM bhavatA saha sameSyAmi, tataH pavanaMjayo'vAdI darda zIghraM sameSyAmi tvaM ciMtAM mA kuru ? tathA madAgamanasUcakaM mannAmAMkamaMgulIyakaM gRhANa ? samaye ca ta prakAzyamityuktavAMgulIyakaM datvA yAvarU yAti tAvadaMjanayA proktaM tava vartmani nivartatAM zivaM / For Private And Personal Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- punarastu tvaritaM samAgamaH // ayi sAdhaya sAdhayepsitaM / smaraNIyAH samaye vayaMvayaH // 1 // etada caH zrutvA harSitaH pavanaMjayastata natpatya sarastIrasthe nije zivire tatdaNameva jagAma, tato'pi sainyena saha vyomavarmanA savaMkAnagarI jagAma, tatra ca rAvaNaM pranAma. rAvaNo'pi prahAdatanayaM dR. STvA harSitamanAzcamUcakraparivRtaH pAtAlalaMkAM pravizya varuNaMprati yayau. tazvAMjanAsuMdarI tasminneva dine muktAzuktiriva garna bajAra, tadA garnAnunAvataH sA suMdarI sarvAvayavazAlinI banava, yathA-mukhamApAMmugaMDazriI zyAmavako payodharau // gatirnitAMtamalasA / netre ca prasRtojjvale // 1 // garnaladamAeyavAcyAni / tasyAvyaktAni varmaNi // dRSTvA ketumatI zvaH / sAdhikSepamado'vadat // // hale kimidamAcIrNa / kuladhyakalaMkRt // dezAMtaraM gate pa. tyau / pApe yadariNyabhUH // 3 // he kulaTe pAMzule ! tvayaitatkiM kRtaM? vayamapi tvayA lajjApitAH, tayaivaM nirsitAMjanAsudarI patyurAgamanodaMtasUcikAM tannAmAMkitAM mudrikAmadarzayata. tAM muDi. kAM dRSTvA yaH zvazrUrevamuvAca, re nilake! pavanaMjayastu tava nAmApi nAgrahIt, ta_gulIyakamAtreNa tvaM kimasmAna vipratArayasi ? he svabaMdacAriNi tvaM nirgata madgRhAta, gaba ca pitavezmani. For Private And Personal Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma nAtra tvayA sthAtavyaM, na hi tvAdRzAM yogyametatsthAnaM. evaM tAmaMjanA tarjayitvA nijaniketanAca caritraM niSkAzya yAnamAropya vasaMtatilakAnvitAM mAheMdranagaropAMte sevakairatyAjayata. te'pi sevakAstathA kurvatastAM mAtaramiva namaskRya kamayitvA ca svasthAnamAyayuH. tammina samayeMjanAdukhaduHkhita va ra virapyastamagAt, yataH saMtaH satAM vipadaM vilokayituM nezvarAH, rajanI ca jAtA. yayA-ghUkAnAM ghoraghRtkAraiH / phetkAraiH pheruyoSitAM ||ditaikvRNdaanaaN / nizATAnAM ca niHsvanaiH // 1 // tumulaiH piMgulAnAM ca / saMgItairiva rakSasAM // sphuTatkaNeva sA kaSTaM / tAM jAgratyanayannizAM // 5 // evaMvidhAM nizAmatikramyA suMdarI dInAnanA cikukIva pitRgRhabAre yayau. aparibadAM vasaMtatilakAyutAM tAM suMdarImekAkinIM dRSTvA pratihAro rAjAnaM vyajijhapat, rAjannaMjanAsuMdarI samAgatAsti, tat zrutvA rAjA ciMtayati strINAM caritramaciMtyaM, dhigdhigvidhevilasitaM, yataH patraM naiva yadA karI raviTape doSo vasaMtasya kiM / ghRko naiva vilokate yadi divA sUryasya kiM dRSaNaM / dhArA naiva pataMti cAtakamukhe meghasya kiM dUSaNaM / yatpUrva vidhinA lalATalikhitaM tanmArjituM kaH damaH // 1 // zrArohatu girizikharaM / samudramukhaMdhya yAtu pAtAlaM // vidhilikhitaadrmaalN| For Private And Personal Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir casivAna rAma- phalati kapAlaM na nRpAlaH // 2 // ityAdi viciMtya tAM kulakalaMkakAriNI jhAvAhidaSTAmaMgulIma vAniSTAM matvA so'pi rAjA gRhAnnisiyAmAsa. tasminnavasare mahotsAho mahAmaMtrI nRpatipratItyuce, zvazrUHkhe duhitRNAM zaraNaM pitA, kiMca he prabho! ketumatI zvazrUISTAsti. ato nirdoSAmAyenAM gru doSamutpAdya nirvAsayati, tato yAvaddoSanizcayo na bhavati tAvatsthApayitvAsau prabannaM pAvyate, yata zyaM te putrIti tadupari kRpAM kuru ? rAjoce mo maMtrin ! zvazrUstu sarvatredRzyeva javati, paraM pavanaMja yasyaiSA pUrva ISyAjavata, yataH pavanAdevAmuSyAH putryAH kathaM garnaH saMjAvyate ? ataH sarvayApyeSA sadoSA, tena ca nirvAsyatAmiyaM, asyA mukhamapi na pazyAmi, va rAjAjJayA hAHstho'yaMjanAM gR. hAnniravAsayat. athAMjanApi dhitA tRSitA zrAMtA niHzvAsAnmuMcaMtI azruvarSiNI danavipAdA ca. kitahariNI prekSaNA mahItale pataMtI pade pade praskhalaMtI vizrAmyaMtI devopAlaMnaM dadatI rudaMtI pakSi No'pi ca rodayaMtI sakhyA saha cacAla, paraM sA kutrApi sthiti na lene, tatoMjanA ciMtayati a Dho saMsAre kopi kasyApi vallaco nAsti, yataH vRdaM dIphalaM tyajati vihagAH zuSkaM saraH sArasA / nirgadhaM kusumaM tyajati madhupA dagdhaM vaH | For Private And Personal Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma nAMtaM mRgaaH|| nivyaM puruSaM tyajati gaNikA vraSTa nRpaM sevakAH / sarvaH svArthavazAjjano'bhiramate vAstriM no kasya ko vallanaH // 1 // mAtA nAsti pitA nAsti / nAsti bhrAtA shodrH|| artho naiva dhanaM naiva / tasmAjAgrata jAgrata // 2 // kAmaH krodhazca lonazca / dehe tiSTaMti taskarAH // jhAnara nApahartAra-stasmAjAgrata jAgrata / / 3 // yAzayA badhyate jaMtuH / karmaNA na tu ciMtayA // zrA yudayaM na jAnAti / tasmAkAgrata jAgrata // 4 // zyAdi ciMtayaMtI mahIM bramaMtI saikAM mahAThavIM prApa, kathaM vRtAmaTavImityAha-anekokaTavRdamaMDitAM, mahAnayaMkarAM, manuSyonitAM, zvApadasahitAM. vividhavyAlazArdUlAdikalitAM, kAlavetAla kSetrapAlapAlitAM. zAkinImAkinIyoginInoginIno. gajayaMkarAM, yadarAdAsagaMdharvavidyAdharakhecaranucarapretapizAcavyAkulAM. nivataskarasaramakAsarAkulAM, vyA. ghasiMhazRgAlavRkazUkarAdizvApadAkulAM, roDAkArakazivAphetkAraDAkinIDamarumAtkArAM, evaM vidhAmaTavIM prApya sA roditisma, aho me maMdanAgyatvaM ! aho mAtRpitRNAmavicAritvaM! aho devanighRNa vaM! aho saMsArAsAravaM! yadahaM pApinA daivena nirdoSApi vijhavitA, dhigme rUpaM, dhiksukulatvaM. ya. | dahamIdRze sukunepi devene vivitA. dhanyAste munivarA ye evaMvidhaM saMsArasvarUpaM jhAtvA saMsA For Private And Personal Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir - nnirgatAH saMyamaM pratipannAzca tryahaM tvadhanyA yato devena vimaMditA yataH - kRtakarmadAyo nAsti / caritraM kapakoTItairapi // avazyameva cokyaM / kRtaM karma zubhAzubhaM // 1 // vAdava eNa nalinImuttU saravare pattA || tabavi himeNa dahA / na mucca puvakiSprakammaM // 2 // 1 ityAdi vilapatI maMjanAM vasaMtatilakA sakhI miSTavAkyaiH saMbodhyAsannAM parvataguhAM ninye, tatra sAMjanA guhAMtardhyAnasthamamitagatiM muniM dadarza, so'pi cAraNamunistAM satIM dRSTvA dhyAnamamucat, sApi satataM sAdhuM praNipatya mau puro niSasAda, sAdhurapi dakSiNaM karamudyamya dharmalAnA zipamadAta, vasaMtatilakApi bhaktyA taM namaskRtya niSasAda, sAdhurapi dharmadezanAmakarot yathA - jineMdrapUjA guruparyupAstiH / sattvAnukaMpA zubhapAvadAnaM // guNAnurAgaH zrutirAgamasya / nRjanmavRdasya phalAnyamUni // 1 // ityAdidezanAMte vasaMtatilakA muniM jagau, jo mune! vyasthA garbhe ko jIvo'sti ? kena hetunA cAMjanAyAH kalaMkaH prAptaH ? iti vasaMtatilakayA pRSTo munirabravIt yasmin jaMbUddIpe jaratakSetre maMdare nagare priyanaMdinAmA vaNigAsIta tasya jayAnAmyAM jAyAyAM damayaMtanAmA putro'nut, sa ca kalAnidhirjana priyazcAsIt sa damayaMto'nyedyurudyAne kIDana For Private And Personal Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir rAma- svAdhyAyadhyAnatatparAn sAdhUna dadarza, vaMditvA ca muninyo dharmalAbhAziSaM zrutvA sa zudhdhIdharma zu. caritraM zrAva, yathA-dAnaM supAtra vizadaM ca zIlaM / tapo vicitraM zujannAvanA ca // navArNavottAraNayA napAtraM / dharma caturdhA munayo vadaMti // 1 // iti dezanAM zrutvA sa damayaMtaH zrAdhdharma jagrAha, ya thA pUrva samyaktvaM, tato dAdazavatAni, tatra paMcANuvratAni, trINi guNavatAni, catvAri ca zidAvatAni, evaM sa hAdazavatAni jagRhe. taddinAdAranyAsau muninyo dAnaM dadau, vividhAnigrahaM cAgrahI. t. evaM ca kurvatastasya kiyAna kAlo gataH. AyuraMte ca vipadya sa IzAne kalpe devo'nRta. tR tIye bhave ca jaMbRhIpe bharatakSetra mRgAMkapureziturharicaMdramahIpateH priyaMguladamyAM paTTarAzyAM siMhacaMDanAmA putro'nRt , tatrApi sa jaina dharma prapadyAyuraMte vipadya turyanave mAheMDadevalokaM gataH. paMcame jA. ve cAtraiva bharate vaitADhye varuNe nagare sukaMgnRpakanakodarIpaTTarAzyoH siMhavAhananAmA putro'nRt. tatrApi zrAvakatvaM prApya pitRparyAyAgataM rAjyaM nuktvA zrIvimalapragotrayodazajineMdrasya lakSmIdharamu neH pAdamUle vratamagrahIt. tatra dustapaM tapastatvAyuraMte mRtvA SaSTe nave SaSTe khAMtake devaloke gataH. tatazzyutvA saptame nave'syAstava sakhyA aMjanAsudaryA nadare samavAtast. ayaM tava sakhyAH putro gu. For Private And Personal Use Only
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmaH NAnAmAlayo vidyAdharezvarazvaramadeho'navadyo doSmatAM zreSTazca hanumAna nAmnA naviSyati. iti hanuH / caritraM mataH puurvnvaaH|| athAMjanAyAH pUrvanavaH kathyate, yathA-asmina jaMbUhIpe jastakSetra kanakapure nagare kanaka rathanAmA rAjAnRt, tasya kanakarathasya he patnyAvabhUtAM, ekA kanakodarI aparA ca lakSmIvatI, ta yormadhye lakSmIvatI zraghAnvitA zrAvikAnta, sA ca ratnamayaM jinaviM vidhAya gRhacaitye'pUjayat.6. yoH kAlayozca pratyahamavaMdata. ekasmina dine mAtsaryAtkanakodaryA tasyAH sapatnyA ahatpratimAM hR. tvA gRhopAMte'vakare kSiptA. tasmin samaye tasyA gRhe jayazrInAmagaNinI viharatI tatrAgatA, sA ca sAdhvI tAM kanakodarI jinapratimAmavakare kSipaMtIM dRSTvAvadat coca! tvayA jagavatpratimAmapahatyA suMdaraM na kRtaM, tat zrutvA tayA javanItyA pratimA punaH samarpitA. punaH sAcyA proktaM jo kanakodara! tvayA hyazucibhAMmAgAre'vakarake jinapratimA dipaMtyA nijAtmAnekaHkha nAjanaM kRtaH. tataH punaH punaH sAnutApA kanakodarI jinapratimAM gRhItvA sugaMdhavAriNA pradAvya caMdanenAnulipya puSpAdinnizca prapUjya siMhAsane nyavezayata, pAdayoH patitvA ca dAmitaM na punarevamahaM kariSye i. For Private And Personal Use Only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 09 rAma | ti kathayAmAsa tataH sA sAdhvIsamIpe samyaktvaM pratipadya jainaM dharme ca prapAbya kAle vipadya saudharma caritra kalpe devyjaayt| tatayutvAcaiva jarate daMtiparvate maheMdrapure maheMdrarAko hRdayasuMdarI paTTarAzyA khaMjanAsuMdarI nAma putrI jAtA. saiSA ca tava svAminI, jinapratimAyA duHsthAnakSepajaM cedaM tasyAH phalaM trayoviMzatighaTikA nibaddhaM vayoviMzativarSajogyamajAyata, pratha caikavarSAvasAnaM vartate kiMca tvamapi pUrvasyAginyAsaH, tvayA ca tatkarmAnumoditaM tena tvamapyanayA saha tatphalamanubhavasi tat zrutvA tAnyAM zradharmo jagRhe. punarmuninoktaM jo suMdari ! yatraiva tava mAtulo'kasmAtsameSyati, sa ca tvAM svavezmani neSyati, tava mAtulagRhe ca tava patyA saha saMgamo bhvissyti| evamuktvAMjanAM sakhI mAIte dharme sthApayitvA sa munIMdraH kharge'vannajasyotpapAta ityaMjanAsuMdarIvasaMtatilaka yoH pUrvava // tava sthite te puchA boTayaMkaraM vRtkArapUrNadignAgaM kuMjarAsRkkarAlaM dIpAyamAnanayanaM bA - caMdrAdaMSTraM vahnijvAlA sodara kesarAsaTaM lohAMkuzopamanakhaM zilAsahaguraHsthalaM paMcAnanamekaM samAyAMtamapazyatAM tataste kaMpamAnAMge bhUtale vivakSU va kAMdizike pratiSTatAM paraM tavIlamAhAtmyAtta For Private And Personal Use Only
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma. zahAsvAmI maNicUDanAmA suro nijaM zAranaM rUpaM vikRtya taM paMcAnanamanAzayat. tataH sa devonimajaM zAranaM rUpaM saMhRtya svarUpaM ca pratipadya tayoH pramodAyAhajuNastRti sapriyo jagau. atha surakRta sAMnidhye te 3 api tasyAM guhAyAM saMsthite munisuvratadevapratimA sthApayitvA cArcayataHsma. yataHdAlidaM dohaggaM / kujAkusarIrakugazkamaIna // yavamANarogasogA / na haMti jiNavikArINaM // 1 // dhUpo dahati pApAni / dIpo dAridyanAzanaH // pUjayA vipulaM rAjyaM / naivedyaM modadAyaka // // devasya dakSiNe jAge / dIpasya vinivezanaM / vAmAMge dhUpadAnaM tu / agrapimaM tu sanmukha // 3 // prajAte prathamaM vAsaiH / pUjA kAryA vicadaNaH / / madhyAhne kusumaiH puujaa| saMdhyAyAM dhUpadI. payoH // 4 // evaM pUjAM kurvatyostayoH kAlaH sukhena yAti. athAnyeAraMjanA pUrNa mAsi zujadine zugalame zubhavAsare zujanadAtre zujAMze zunagrahe ka vyANavatyAM velAyAM siMhasvamasUcitaM siMhI siMhamivAMjanA sutaM suSuve. kulizAMkuzacApacakrapAdapA dizucalakSaNopetaM zujAkAraM mAtRpitRmanorayapUrakaM taM sutaM dRSTvA hRSTA vasaMtatilakA sUtikarmANyakarota. aMjanApi sutamaMke saMsthApya harSaduHkhapUritA roditi, yathA-yAropya sutamutsaMge / dakhitAM For Private And Personal Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 86 rAma- janasuMdarI // dadhruvadanArodI-- drodayaMtI tarUnapi // 1 // parvate'tra guhAyAM te / jAta jAtasya caritraM kIdRzaM // janmotsavaM karomyeSA | varAkI puNyavarjitA // 2 // evaM tAM rudatIM pratisUryanAmA vidyA dharAdhapo gaganAvanA gaDhan prekSya samAgatya cAvAdIt, jo suMdari ! tvaM satyaM brUhi ? kiM te duHkha sya kAraNaM ? tatoMjanAsaMjJitA vasaMtatilakoce he mahAbhAga ! zRNu tvamasyA vRttAMtaM, ityuktvAMjanA yA vivAhAdAranya putrajanmaparyaMtamazeSaM vRttAMtaM sAcakhyau tadA tadduHkhena duHkhinaH pratisUryo'vAdIt joga ! zRNu ? ahaM danupurezvaraH pratisUryanAmA tava mAtulo'smi, vibhAvasunanayaH suMdarI mAlAku dijo hRdayasuMdarI hodarazcAsmi. _ iti zrutvA sAMjanAdhikAdhikamarodIt yata iSTavilokanAtprAyo duHkhaM punarnavIjaveta. tato mAtulojanAM rudatIM vArayitvA sahAyAtAn daivajJAnapRhut, jo daivajJA yayaM zizuH kIdRzo jAvI ? daivajJenoktaM- nAvyavazyaM mahAprajJo / nave cAtraiva setsyati // zubhagrahabale same / jAto'yaM puNyabhAk zizuH // 1 // tathAhi tithisyeyaM / caitrasya bahulASTamI // nadaraM zravaNaM svAmI / vAsarasya vibhAvasuH // 2 // yAdityo vartate meSe / navanaM tuMgamAzritaH // caMdramA makare madhye | navane For Private And Personal Use Only.
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmaH samavasthitaH // 3 // lohito'pi sthito madhye / mInarAzau vidhoH sutH|| kulIre dhiSaNo'tyuccainAradhyAsya nuvanaM sthitaH // 4 // mIne daityo kujastaMbha-stasminneva zanaizvaraH / / mInalamodaye brahma yoge sarvamidaM zugnaM // 5 // evaMvidhAM janmapatrikAM zrutvA pratisUryo nAgineyIM sasakhI saputrAM ca vimAne samAropya svapurIprati pratasthe. evaM pratisUryasya nagasi gabato mAturutsaMgAtsa bAlako vi. mAne laMvamAnAM ratnakiMkiNIM jighRkuru papAta, tato vimAnaM dUre gataM, bAlakazca girizikharamarbhi nyapatat , tatpAtanirghAtavazAtsa giriH kaNazo'navata. aya putraM patitaM dRSTvAMjanAsuMdarI tatdaNaM rudaMtI pANibhyAM hRdayamAjaghne. tataH pratisUryo vimAnAdavaruhya tamanakamadatAMgamupAdAya nidhAnavattanmA. turarpayata. tato marudvegena vimAnena sa pratisUryo hanupure yayau, tatra ca soMjanAM svavezmanyuttArayAmAsa, sarvo'yaMtaHpurajanastAM kuladevI bhivApUjayat. atha sa bAlo jAtamAtro hanupure samAyayo, tatastasya hanumAnityanidhAnaM mAtrA cake. vi. mAnAtpatitena tena zilA cUrNitA tataH zilAcUra zyanidhAnaM pratisUryo'karota. tatra ca sa hanu| mAna krImana yathAsukhamavardhiSTa mAnasAMmojinIvane rAjahaMsAnaka va. aaukasmina dinejanA ciMta For Private And Personal Use Only
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir yati aho zvazvAdhyAropito me doSaH kathyamuttariSyati? iti ciMtayAMtaHzalyena dUSitA sA dinAcaritraM ni nirgamayatisma. utazca pavano varuNena saha saMdhi vidhAya varuNAtkharadUSaNaM ca mocayitvA labdhaja| yo rAvaNaM toSayAmAsa. tataH saparivAro rAvaNo laMkA jagAma. pavano'pi rAvaNena sanmAnito vi sarjitazca varSAMte svapuramAyayau. rAjJA ca mahAmahazcake, pavanaMjayo'pi pitarau praNamya pitrA mAnitaH sa jojitazca. tato'sAvaMjanAsuMdarIgRhaM yayau, tatrAMjanAmapazyamAnastatrasthAn janAnakhata, kAMjanA gateti. tadA kenaciduktaM, tvanmAtrA ketumatyA garnasaMjavadoSato gRhAnnirvAsitA sA mAheMdranagaropAM te muktA, tato na jhAyate kiM tasyA jAtamiti. tat zrutvA khinnaH pavanaMjayaH pavanaraMhasA zvazurapattanaM yayau, tatrAvi priyAmalabdhvA kAMzcikanAnapRvat, jo lokAH ! vasaMtatilakAyutAMjanA kiM ke. nacidihAyAtA dRSTA? te procuH, jo pavana! aMjanehAgatAsI.paraM mAheMDeNa pitrA tadasatItvadoSato nirvAsitA, tat zrutvA pavanaMjayaH pavinevAhato mI papAta matizca, tataH kathamapilabdhasaMjho vi. lapana daivopAlaMbhaM dadAti. yathA-yena yatraiva noktavyaM / sukhaM vA puHkhameva vA / / sa tatra bako ra jjveva / balAdevena nIyate // 1 // yasmin deze yadA kaale| yanmuhUrte ca yaddine / hAnika For Private And Personal Use Only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- yazo lAja-stattathaiva ca nAnyayA // 2 // iti vicArya sa zailavanAdiSu bavAma. tato'sau nija mitraM prahasitaMprati prAha, no mitra! atha tvayA me pitroH pArzva gatvA vaktavyaM yadadyayAvanmayA ma hI bhrAMtvAMjanA vilokitA, paraM vApi sA na labdhA, punarapyahaM tAM gaveSayiSyAmi, ced dRdayAmi tarhi sAdhu, no cedahaM pAvake pravedAmi. evamuktaH prahasita zrAdityapure gatvA mutaM pAdaketumatyostahAcikamaMjanodaMtasUcakaM kAyAmAsa. tat zrutvA ketumatI vajAhateva mUrbitA bhUmau patitA, saMjJAM ca labdhvetyuvAca labdhaM mayA. traiva sAdhvyA / doSAropaNajaM phalaM // atyugrapuNyapApAnA-midaiva phalamApyate // 1 // athavA kiM mayA saani| nirdoSA paramArthataH // avimRzya vidhaayinyaa| pApinyA nirakhAsyata // // evaM rudaM tI prahlAda--stAM nivArya kathaMcana / / cacAla sUnumanveSTuM / pavanaH sa zvAMjanAM // 3 // ayasa rAjA prAdoMjanApavanAnveSaNahetave sarveSAmAptAnAM vidyAdharANAmaMtike svAnnarAn preSIt. svayamapi vidyAdharaiH saha sUnuM snuSAM cAlokayan brAmyan brAmyan nRtavanamAgAt. atrAMtare pavano'yaMjanAM ku. trApyanavApya taduHkhaduHkhitastasminneva vipine gatvA kASTacitAM viracayya yAvajjvalanaM jvAlayAmA. For Private And Personal Use Only
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir U. rAma | sa tAvadrAjA prahlAdastaM pavanamiti procyamAnaM dadarza yathA - he vanadevatAH ! yahaM prahlAda ketumayoH caritraM suto'smi, mama patnI mahAsatyaMjanA mayA durdhiyA nirdoSApi bhRzaM kheditA, tatastAM parityajyAhaM yAtrAyAM svAmikAryArthI calitaH daivAtpunastAmadoSAM jJAtvA tata utpatya gaganAcvanA punarAgamanaM kRtvA tAM ca mayitvAnijJAnamuDikAM ca datvAhaM pitRnyAmaparijJAtaH punaH kaTake samAgataH tataH sA mama kAMtA niraparAdhApi sAparAdheyamiti jJAtvA mama mAtrA gRhAnnirvAsitA, paramadhunA sA kA stIti na buddhyate. sA tvagre'dhunApi ca nirdoSAsti, mamAjJAnadoSeNa ca sedRzaM dAruNaM duHkhaM prAptA. tato mayAkhilAM pRthvIM brAMkhA vilokitApi hi madajAgyena ratnAkarapatitaratnavanna prAptA. tatkAraNAdarda mamAtmAnaM hutAzane juhomi, yato jIvato me virahAnalo dussaho vartate, prato'haM jIvitaM tyAmItyuktvA kaMpAM dAtuM pavano yAvannajaHsthale protpapAta, tAvatprahlAdaH zrutataddacano bAhunyAM dhRtvA vasyAliMgya mau ca saMsthApya putraMpratyuvAca, he putra ! prathamaM javato mAtrA vyavimRzya kRtaM yaya dvitIyaM tvamapyavimRzya mA kRthAH ? sthirInava ? tava snuSAnveSaNahetave mayApi sahasrazo vidyAdharanarAH preSitAH saMti evaM tau pitAputrau yAvaddArtA kurutastAvatA pUrva preSitAH ke'pi vidyAdharanarAH pava For Private And Personal Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir e1 rAma nAMjane gaveSayaMto hanupure gatvA pratisUrya nemuH. . itastatrAMjanAM dRSTvA te tayoHpratyevamUcuH, jo rAjannaMjanAvirahe pavanenAmipravezapratijhA kRtA sti. tata zrutvAMjanAyA yajjAtaM tadAha-duHzravaNaM tadvacaH zrutvA / pItvA viSamivAMjanA // hA ha. tAsmIti jlpNtii| papAta nuvi mUrvitA // 1 // yAsiktA caMdanAMnoni-stAlavataizca viijitaa|| khabdhasaMjhA samunhAya / sA rurodeti diingiiH|||| na me zvazurayordoSo / doSaH pitrona cApyayaM / / mamaiva maMdabhAgyAyAH / karmadoSo'yamIdRzaH // 3 // rudaMtI bodhayitvA tAM / pratisUryaH sanaMdanAM // vimAnavaramAropya / pavanAnveSaNe yayau // 4 // sa brAmyana prApa tatraiva / vane jutavanAnidhe // dUrAdapi prahasite-nedAMcakre ca sAzruNA / / // atha vimAnasthaM pratisUrya sasutAM cAMjanAM dRSTvA pra. hasitaH prahlAdaM pavanaMjayaM cAvardhApayata. tato vimAnAduttIrya pratisUryojanAvica nyastamastako pra. hAdaM nematuH. prahlAdo pratisUrya samAviMgya pautraM cAMke nivezya sasaMtramaH saMjAtAhAda evaM jagAda, bho pratisUrya ! vyasanAMjodhau maUotaM mAM sakuTaMvaM tvaM samudhdhRtavAn , atastvameva mama saMbaMdhinAM dhu. rivartase. yata eSA doSaMvinApi tyaktA sAdhvI snuSA tvayA rakSitA, tAM ca radatA tvayA mama kuTaMva. For Private And Personal Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir e rAma mani rakSitaM. tataH pavano'pi prazAMtazokajvalano mudamApannaH sasutAmaMjanAmIdAMcave. sarve'pi saMvaM caritraM ghinoMjanAM prazaMsaMti, yathA dhanyaiSA suMdarI yayedRzevi kaSTe nijazIlaM raditaM, yataH-kiM citraM ya. di zAstravedanipuNo vipro navetpamitaH / kiM citraM yadi nItizAstranipuNo rAjA navedhArmikaH / / taccitraM yadi rUpayauvanavatI sAdhvI nvekaaminii| taccitraM yadi nirdhano'pi puruSaH pApaM na kuryAt kacit // 1 // tadA tasyAH zvazurapramukhAH sarve'pi nItinipuNA vidyAdharA aMjanAyAH prazaMsAM cakruH, tataste sarve'pi vidyAsAmarthya to mahotsavamakurvana. tataste sarve vimAnamAruhya hanuruhapuraM samAyayuH. aMjanAhanumAtaH pavano'pi tatraiva sukhamanubhavannAste. piturmanorathaiH saha vRddhiM prApnuvan hanumAnapi sakalAH kalA jagrAha. tAzca lekhyaM, gaNitaM, rUpaM, nRtyaM cetyAdyA aupapAtikoktAH prasidhAH. kA. vyakalpalatAdau tvevaM lakSaNAH-sAdANaM 1.sAhityanirIkSaNaM 2 tarka 3 sidhAMtasaMparka / likhitaM / gaNitaM 6 gIta 7 nRtyaM javAditraM vinodaH 10 saMdehaparivedaH 11 vAstuzAstraM 15 vaidyakazAstraM 13 nItizAstraM 14 jyotiHzAstraM 15 zakuna vicAraH 16 svapravicAraH 17 maMtravAdaH 10 rasavAdaH 10 gaMdhavAdaH 20 taMtravAdaH 21 dhAturvAdaH 25 satyavAdaH 23 azvaladANaM 24 gajaladaNaM 25 puruSastrI. For Private And Personal Use Only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir e3 rAma-lakSaNaM 16 ratnaparIkSA 27 balIbardAdinirNayaH 2 khasAdivijayaH 20 lepakarma 30 citrakarma 31 naka taMtuvAyakarma 35 stutikarma 33 kAvyakaraNaM 34 kASTotkIraNaM 35 daMtaghaTanA 36 suvarNAdighaTanA 37 | muSTibhedaH 30 patravedaH 35 iMdrajAlajhAnaM 40 kriyAkAlajhAnaM 41 zrRMgArakaraNaM 42 jalataraNaM 43 raMdhanaM 4 kezabaMdhanaM 45 kathAkathanaM 46 puSpagrathanaM 47 yudhaM na niyukaM kRSikarma e.niyogakarma 51 mardanakaraNaM 55 vacanamarma 53 dhArAmAropaNaM 4 yAkAragopanaM ee suranivastukaraNaM 26 adRzyasaMcaraNaM 7 sakaladezaveSaH 57 azeSanASAvizeSaH ee zIghakavitvaM 60 hastalAghavaM 61 daMDaladANaM 62 paricitopaladaNaM 63 gatanedaH 64 darzanapratinedaH 65 raNacaryA 66 rathacaryA 67 vastuvicAraH 60 dezAcAraH 6e rasAdhanasaMcayaH 10 kAlavaMcanA 71 dharmadhyAnayogAnaM 35 caivaMvidhadAsaptatikalAkuzalo'sau bajva. tathA vidyAdharayogyA rohiNIprAptyAdayo vidyA api tena sAdhitAH. tujazauMDIratAM prAptaH / zastrazAstravicakSaNaH // kramAcca yauvanaM prApa / hanumAna nAnumAniva // 1 // sAmadAmabhedadaMDAkhyAzcatasro rAjanItayopi tenAdhItAH. cakradhanurvajAMkuzakhagaccharikAtomarakuMtazUlatrizulazaktipAzamudga For Private And Personal Use Only
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmaH rakuddAladuHsphoTagophaNagolikAmuSTiyucaradazaMkhapharasIkhaTririSTakaNakakaMpanakartarIhalamuzalakarapatranAli.) caritraM mAvamasadamAyudhAkhyaSada triMzadhizastrakuzalo'sau banUva. zabdabaMdaHzAstrAlaMkArakAvyanATakakathAnA TyanirghaTudharmazAstrArthazAstrakAmazAstramodAzAstratarkavAdavaidyakavAstuzAstravitAnagaNitagAMdharva vinodaka e4 lAkRtyakalpazidAladaNapurANamaMtrasidhAMtetisaptaviMzatizAstrANi tenAdhItAni. evaM sakalazAstravi zAradaH saMprAptayauvano hAtrizallakSaNopeto mAtRpitRmanorathaiH saha vardhito gRhArAmopavanAdiSu hanumA. na krIDannAste. itazcAmarSaNo rAvaNa AjhAparAmukhaM varuNaM jetuM purataH pratasthe. sarve'pi vidyAdhare. zvarA dUtAhRtA vimAnAdhirUDhAH sabalavAhanayutA rAvaNamanuceyuH. dUtAhatau pavanapratisUryAvapi yAvat pracelatustAvanumAnUce-ihaiva tiSTatAM tAtau / jeSyAmyahamaya dviSaH / yuTyeki bAhunA ko hi| tIdaNe praharaNe sati // 1 // bAlatvAdanukaMpyo'smi / kiMtvasmatkulajanmanAM / pauruSAvasare prApte / na pramANaM vacaH khalbu // // evaM tAvatinirbadhA-dApRccyAsau cacAla ca // tAbhyAM ca cuMcito mUrdhni / kRtaprasthAnamaMgalaH / / 3 // yataH-kanyA gauH pUrNakuMno dadhi madhu kusumaM pAvako dIpyamA. no| yAnaM vA goprayuktaM vararathaturagaM utndaatinnii| natkhAtA caiva RmirjalacaramithunaM sijhamaMtro For Private And Personal Use Only
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir ee rAma- munirvA / vezyAstrImadyamAMsaM timapi vacanaM maMgalaM prasthitAnAM // 1 // zyAdizunazakunaiH prerito / . mahAsAmaMtasenAnIsainyayuto'nekavAditraninAdapUritadigaMto mahotsavAbaromitapatAkApUritAMbaro durvAravikramo hanumAna rAvaNaskaMdhAvAre prayayau. rAvaNopa hanumaMtaM jayazriyamiva samAyAMtaM praNamaMta ca vilokya mudA svAMke nidadhe, kuzalaM ca papraca. tatazcalito rAvaNo varuNapuryA anyarNamAgaya yudhAya tasthau. itaH pAtAlalaMkAtaH zatazo varuNaputrA doSmaMto vidyAvaMto garvaparvatA nirgatya rAvaNamanyetya yodhayAmAsuH. varuNo'pi sugrIvAdyairvIraiH samaM yuyudhe. te mahaujaso varuNaputrAH saMgrAme rAvaNaM kheda. yAmAsuH. atrAMtare pavanaputro hanumAna krodhardharo dAruNairvaruNAtmajaiH kuMjaraiH saha kesarIvAyodhayata. atha hanumAna rAvaNAMtare nipatya varuNaputrAna vidyAsAmarthyato jitvA babaMdha. tato varuNaH svAn pu. vAna bachAn dRSTvA krodhAruNo hanumate'nyadhAviSTa. tato rAvaNaH sugrIvAdyaiH parivRto varuNaM hanumata napari gabaMtaM dRSTvAMtarA rurodha, tadA varuNo bANadhoraNIvarSana zuzune, yathA-vRSano vRSaneNeva | kuM. jareNeva kuMjaraH / / varuNo rAvaNenocaiH / krodhAMdho yuyudhe ciraM // 1 // tato rAvaNaH zaramamUhairvaruNa For Private And Personal Use Only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-| mAkulIkRtya balenotpatyeMdramivAcanAt. tato jayajayArAvai-mukharIkRtadiGmukhaH // skaMdhAvAra pRthucaritraM skaMdho / jagAma dazakaMdharaH // 1 // tataH saputro varuNo rAvaNaM prANamat. evaM nijavazavartinaM duHkha jAranarAkrAMtaM mlAnamukha dInavacanaM ca taM dRSTvA karuNAparo rAvaNo varuNAya rAjyaM datvA mumoca. ya to mahAtmanAM kopaH praNipAtAMto vartate, yataH-krameNa vRmiH salilena jiyate / krameNa kArya vinayena sidhyati / / krameNa zatruH kapaTena hanyate / krameNa modaH sukRtena sanyate // 1 // zraya mukto varuNo harSito hanumate khAM putrI satyavatInAmnI dadau, yato nizcitamIhagjAmAtA durlago vartate, yataH-kulaM ca zIlaM ca sanAthatA ca / vidyA ca vittaM ca vapurvayazca // vare paraM sapta guNA vilokyA-stataH paraM jAgyavazA hi kanyA / / 1 / / evaM jJAtvA rAvaNenAvi caMDaNakhAputrI anaMgakusumA hanumate dattA. tato rAvaNaH sabalavAhano saMkAmagAt. tatrApi sugrIveNa harimAlinI nijaputrIhanumate dattA. anyairapi vidyAdharasahasraH kanyakAsahasrANi hanumate dattAni. hanumAnapi tAsAM pANigrahaNaM kRtvA rAvaNenAliMgito mAnitaH pU. jito visRSTo doSmAniti sarvavidyAdharaiH prazaMsito hanupure samAjagAma. mAtApitRnyAM ca mahAmahaH For Private And Personal Use Only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- zcakre. anye'pi vidyAdharAH sugrIvapramukhA rAvaNena visRSTA hRSTamanaso nijaM nijaM nagaraM jagmuH // . iti zrImattapAgale caTTArakazrIhIravijayasUrirAjye prAcAryazrIvijayasenasUriyauvarAjye paMmitazrIdeva. vijayagaNiviracite zrIrAmacaritre gadyabaMdhe hanumadutpattivaruNasAdhano nAma tRtIyaH sargaH samAptaH // e7 // shriirstu|| // atha caturthaH sargaH prArabhyate // ztazca mithilAyAM nagaryA harivaMze vAsaketvAkhyo mahIpatirAsIt , tasya vipulAnAmnI priyA, tayoH sUnuranUnazrI-juva muvi vizrutaH // prajAnAM pAlanAloke / janako janakAbhidhaH // 1 // ztazcAyodhyA nAma nagarI vartate, sA kIdRzyastItyAha-pRthvItalatilakAyamAnA, sarvasauMdarya nidhAnA. najjvaladevakulasahasrame mitA, paracarakhaMDitA. atuladhavalagRhervinuSitA, nattuMgavistINeprAkA rapariveSTitA, agAdhaparikhAvalayaveSTitA, sarvAzcaryanilayA, vApIkUpamaMDitaparisarA, caturdiku virAja mAnasarovarA, nadyAnavATikAnirAmA, dRzyamAnavividhArAmA, janitadurjanadonnA, sujanajanitazonA, For Private And Personal Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-| puruSaratnotpattiratnakhaniH, kulavadhUkalpalatA cAsti. tasyAM nagaryA devagRhANi meruzikharopamAni, caritra dhavalagRhANi suravimAnasamAnAni, gajeMdrA airAvaNAnukAriNaH, azvA naccaiHzravo'nusAriNaH, vRSabhAH zivavAhanAnuyAyinaH, syAH sUryasyAnukAriNazca saMti, kiMca tasyAM nagaryA caturazItizcatuSpayAni saMti, yatra kutrikApaNasauvarNakarpAsadhAnyadhRtatailamaNikArakAMdavikaprabhRtInAmApaNAni saMti. lokastatrAsti nirlojo| dAnI bubdho yazo'rjane // akRtyakaraNe jIru-rasaMtuSTo guNagrahe / / 1 / / pa. rakhaharaNe paMguH / parastrIdarzanaMdhakaH // mUkazca paradoSoktA-vajJazca parayAcane // 2 // utreSu daMmaH zcikureSu baMdhaH / sAreSu mArI zravaNe janAnAM / hAreSu chidratvavilokanAni / yasyAM vivAhe karapI. DitAni // 3 // evaMvidhAyAmayodhyAyAM zrIvRSanasvAmirAjyAdanaMtaraM jaratAdityayazomahAyazo'tibalabalavIryadaMDavIryajalavIryakArtakavIryAdiSvasaMkhyeSu nRpeSu gateSu keSucinmodaM keSucicca svarga munisuvratasvAmitIrtha vijayo nAma rAjA banava, tasya rAjho himaculA nAma paTTarAjhI, tayohau putrAva nRtAM vajrabAhupuraMdaranAmAnau. ztazca nAgapure nagare iM'vAhanarAzazUDAmaNIrAzIkudau manoramAnAmnI putrya Rta. ekasmin | For Private And Personal Use Only
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM dd I rAma dine vajrabAhukumArastAM manoramAM pariNetuM nAgapure gataH tatra gatvA manoramAM ca pariNIya sa pazcAdalitaH zyAnodaya suMdareNa sahito vimAnArUDho manoramAmAdAya svapurImayodhyAMprati pratasthe mArge gavan vajrabAhukumAraH kAyotsargasthamAtApanAparaM tapastejo'nirAmaM guNasAgaranAmAnaM muniM dadarza. taM dRSTvA sa ciMtayati yado mahAtmA ko'pyeSa / vidyate hi mahAmuniH / ciMtAmaNikhi mayA / dRSTaH puNyena bhUyasA // 1 // udayasuMdaro'pyRce / narmaNAtha kumAra kiM / vyAditsase parivajyAM / so'vadattamasti me || 2 || udayo narmaNA nRyaH / proce yadyasti te manaH / tadadya mA vilaMba sva / sahAyo'haM mahIpa te // 3 // tato vajrabAhukumAra udayaM zyAlakaMpratyevaM vyAjahAra jo mitra ! samudraM caMdramA va svAM pratijJAM mAtyAdIH tato vajrabAhukumAro vAhanAnmohagajAca samuttIrya guNasAgaramuniMprati yayau, udayasuMdaraMpratyuvAca ca, jo udaya ! tvaM sajjo nava ? yathA saMyamaM gRhyate. tadodayo vakti jo kumAra ! mayA tu dAsyenoktaM, kiM tvayA tatsatyaM jJAtaM ? narmoktiyatikrame kazci dapi doSo nAsti, ghyAvayornarmoktirasatyA navatu dhavalagItavata. kumAreNoktaM - vyavasAyaM te visaU / je karA samullaviyA || te pAraTaMkukkI liyA - karava na yamahA huMti // 1 // ahaM tu For Private And Personal Use Only
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 100 rAma- dIkSAmAdAsye tvaM mama manorathAnmA mAMdIH, ete dazaprakArAH puruSA dharma na jAnaMti, yataH - daza dharma na jAnaMti / dhRtarASTra nibodhanAta || mattaH pramatta unmattaH / kruddhaH zrAMto bubhukSitaH // 1 // tvaramANazca raktazca | lubdhaH kAmI ca te daza / / tvaM tu buddhiyuto dharma - vijJAtA sanastathA // // 2 // yatastvaM dharmavighnaM mAkArSIH udayazyAla kenoktaM jo kumAra ! idaM mAMgalyakaMkaNamapi tava hastAcchuTitaM nAsti, to vivAhaphalaM suMdava ? tathemAM manoramAM madbhaginIM sAMsArika sukhAsvAdAtkathaM vacasi tRNavaca kathaM tyajasi ? anuraktAM cainAM mAtyAdIH tAvatA vajrakumAreNoktaM he mitra ! eSA tava svasA satkulInA garturanugAminI javatu, cenna tarhi pitRgRhe yAtu, paraM mama tu no gairalaM, - tastvaM mAM pravrajyAyai anumanyasva ? tvamapi daviyatvAtvAM pratijJAM pAlaya ? yataH sakRdapi yatpratipannaM / tatkathamapi na tyajati satpuruSAH // neMdustyajati kalaMkaM / nonati vaDavAnalaM siMdhuH / / 1 / / evamudayazyAlakaM pratibodhya vajrabAhukumAro manoramArAjhIpaMcaviMzatikumArasahito guNasAgaramunipAdAMte pravavAja. tato vijayarAjA vajrabAhukumAraM saparikaraM pravajitaM zrutvA manasi ciMtayati dhanya eSa vAlo For Private And Personal Use Only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAmaH bajrabAryana bAlenApi dIdA gRhItA. evaM bhAvanAM jAvayitvA puraMdaraM putraM ca rAjye nyasya nirvANa mohamuneH pArzva vratamupAdade. puraMdaro'pi rAjA katicivarSANi rAjyaM kRtvA sve rAjye pRthvIrAkIkavijaM nijaM putraM kIrtidharaM saMsthApya kSemaMkaramunisamIpe dIdAM jagrAha. atha kIrtidharo rAjA sahadevyA patnyA samamiMDa iMdrANyeva vaiSayikaM sukhaM jhuMktvA vairAgyavAna pravajitukAmo maMtriNamapRcat, jo maMtrinnahaM dIdAmAdAsye. maMtriNoktaM he rAjan ! tavAnutpannaputrasya vratAdAnaM nAIti, ataH svAminanutpanne putre rAjyaM yAti, gate ca rAjye nirnAthA vasuMdharA pIDyate. tataH svAmina yAvatputro bhavati tAvattvaM pratIkSAsva, iti kathayitvA sa gRhe sthApitaH. krameNa sahadevyA rADyAH sukozalAnidhaH pu. tro jAtaH, rAjho vrataniyA ca rAzyA sa gopitaH, paraM taM guptamapi bAlaka kIrtidharamedinInAtho vi. veda, yataH prAptodayaM taraNiM gopayituM kaH samartho bhavet ? tato rAjA taM bAlaM sukozalaM rAjye nya. sya vratamupAdade. sa kIrtidharo munirekAdazAMgAnyadhItya zrutapArago guruNAnuzAta ekaakitvvihaare| Na viharamANaH pRthivyAM viharatisma. sukozalaH krameNa rAjyaM pAlayana vavRdhe, yauvanaM prAptazca sa sahadevyA rAjhyA pANigrahaNaM kAstio devyA saha deva va vadhdhvA samaM reme. For Private And Personal Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- ayaikasmin dine kIrtidharo munirmAsopavAsapAraNake nidArthamayodhyAyAM jamana sukozalagR / castriM hAsanne samAjagAma. tasmin samaye saudhAgrasthayA sahadevyA panyA svapatiM kIrtidharamuniM dRSTA ciM|titamaho'nena pravrajatA pUrva patihInAnavaM, sAMprataM cetsukozalo'pyenaM dRSTvA pravajiSyati tadAhaM ni yi caviSyAmi, yata enaM niraparAdhaM vratasthita narimapi putrarAjyacikIrSayA nagarAtsevakena ni siyAmIti ciMtayitvA sA tayAkarot. aho! saMsAre lonAbhito janaH kiM kiM na karoti ? yataH-yadurgAmaTavImaTati vikaTa kAmati dezAMtaraM / gAhaMte gahanaM samudramatanukkezAM kRSi kute // sevaMte kRpaNaM patiM gajaghaTAsaMghaTTaHsaMcaraM / sarpati pradhanaM dhanAMdhitadhiyastakhojavisphurjitaM // 1 // yau vanaM jarayA grastaM / zarIraM vyAdhipImitaM // mRtyurAkAMdati prANAM-stRSNaikA nirupadravA // 2 // evaM lobhAbhitayA vivekarahitayA sahadevyA rAzyA sukozalamAtrA nirvAsito muniH sukozaladhAtryA dRSTaH, dRSTvA ca tayA ruditaM, tadA sukozalena pRSTaM no mAtastvaM kiM rodiSi? dhAtryoktaM putra! tava pitA kIrtidharamunirmAsopavAsAMte nidAryamatrAgatastava mAtrA sahadevyA nagarAnnirvAsitaH, anena duHkhenAhaM rodimi. sukozalastat zrutvA pituH samIpe gatvA pituH pAdau ca natvA bAMjalirvatama For Private And Personal Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir rAma-yAna yAcata. tasmina samaye sukozalapatnI citramAlA garnavatI maMtrinniH saha parikhatAgatya sukozalaM svasvAminamevamuvAca, jo svAminnasvAmikaM rAjyaM tyaktvA vaM dIdAM gRhItuM nAhasi, asmAkaM nirmAthAnAM ca kA gatiH ? yataH-durbalAnAmanAthAnAM / bAlavRStapasvinAM / / anyAyaiH parinRtAnAM / sarveSAM pArthivo gatiH // 1 // sukozalenoktaM he suMdari ! tava garnastho'pi mama putro mayA rAjye sthApito nAvini nRtopa. cAranyAyAt. gargastho'pyeSa tava putro rAjA navatvityuktvA sakalaM lokaM saMbhASya pituH samIpe su kozalaH pravavrAja, dustapaM ca tapastepe, yathA-nirmamau niSkaSAyau tau| pitAputrau mahAmunI // vijaituryutAveva / pAkyaMtau mahItalaM // 1 // tanayasya viyogena / kheditA sahadevyapi // prAta dhyAnaparA mRtvA / vyAdhyamirigahvare // 2 // yataH-aTTeNa ya tiriyagaI / rudanANeNa gamazna syaMmi / / dhammeNa devaloe / sidhigaI sukamANeNaM // 1 // ztazca to kIrtidharasukozalamahAmunI pitAputrI caturmAsakaraNArthamekasya gireguhAyAM tasthatuH. tau ca tatra niHspRhau khazarIre'pi nirmamau svAdhyAyatatparau dhyAnaparAyaNau cAstAM. caturmAsAdanaMtaraM kArtike mAsi pAraNAya prayAMtau tau tayA For Private And Personal Use Only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 104 rAma- vyAghyA yamajaginyeva dRSTau tataH sA duSTA sphAritAnanA zIghraM tAvabhidadhAve. sAdhU api tAM vyA caritra mAtIM dRSTvA dharmadhyAnaM prapedAnau kAyotsargeNa tasthatuH yataH - prANAMte'pi na jaMktavyaM / guru sAkSIkRtaM vrataM // vratanaMgo di duHkhAya / prANA janmani janmani // 1 // sA vyAghrI tau munI dRvA dhAvitA sukozalaM muniM pAdaprahAreNa pRthvyAmapAtayata, pAtayitvA ca taM jayituM lagA. yathAvaditi taccarma / dAraMdAraM nakhAMkuzaiH // pApA sApAdasRktasya / vArIva marupAMthikaH // 1 // troTayitvA loTayitvA / Rtvati sA radaiH // jayase mAMsamapi hi / vAluMkImiva raMkikA // 2 // daMtayaMtrA tithIcakre / karkazA kIkasAni sA || sphATasphATa svadaM daizca / karapatrArasannibhaiH // 3 // svajI vayakArikAyai yapi tasyai sa manAgapi na cukopa, kiMtu hRdyevamaciMtayata-sa - sar3ha kalevara khedamaciM tayA / svavazatA hi punastava durlanA // paravaze tu sahiSyati jIva hA / paravaze na ca tatra guNo'sti te // 1 // evaM vyAghyA khAdyamAnaH zukladhyAnena tatkSaNotpannakevalo muniH sukozalo mokSaM yayau, vyAghyapi taM sukozalaM khAdyamAnA yAvatA tanmukhaM jayati tAvatA tanmukhe suvarNarekhAM dRSTvA jAtismR For Private And Personal Use Only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma tyA taM svaputraM jJAtvA svAtmAnaM niMdatisma ho mayA pApinyA kiM kRtaM ! pulamAMsaM bhakSitaM, dhi caritra farai devadUSitAM putramArikAM ca ! vyatha kathaM me praviSyatItyAdiciMtayA nRmau ziraH sphAlayaMtI kIrtidhareNa muninA pratibodhitA, vyanazanaM ca kAritA devalokaM yayau, kIrtidharo munirapi samutpA105 ditakevalaH sukhAdvaitAspadaM modI kramAdAsAdayAmAsa iti sukozalamahAmunikathA samAptA. itazca sukozalanRpapriyA citramAlA kulanaMdanaM hiraNyagarbhAkhyaM naMdanaM suSuve, madAmahena jAtamAtro'sau rAjye sthApitaH krameNa prAptayauvanazca mRgAvatIprabhRtIrvahurAjakanyAH pariNAyitaH, tAniH sada sa sukhaM rebhe tato hiraNyagarbharAjJo mRgAvatyAH paTTarAiyA naghuSo nAma naMdano'nRta, ekasmin dine mRgAvatyA rAjyA hiraNyagarbharAjJo mastakaM vilokayaMtyA tatra palitaM dRSTaM, rAjho darzitaM ca. tadA rAjA ciMtayati, dhigmAM jarAgrastaM ! yadetAvaMti dinAni mayA kimapi sukRtaM na kRtaM, pratha kiM kariSye jarAgrastaH ? kimapi kartuM na zaknomIti dhyAyataM rAjAnaM rAjJyUce, yathA - alaMkaroti di jarA | rAjAmAtyaniSagyatIn / vizvayati paNyastrI - magAyana sevakAn // 1 // yatastvaM duHkhaM mA viveda ? rAjJo hi jarA maMDanaM karoti, rAjheoktamalaM rAjyenAlaM yogena ca tatastadaiva ghuSa For Private And Personal Use Only
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 106 raam| sve rAjye nyasya svayaM vimalamunipAdAMte vrataM lAtvA saMyamaM ca prapAvya zivamagamat. naghuSasya rA. | caritraM jhaH siMhikAnAmnI paTTarAzyanut, tayA saha ramamANaH sa paitRkaM rAjyamanvazAt. athAnyadA naghuSarATa siMhikAdevIM sve rAjye saMsthApya svayamuttarApathapAlAna jetuM jagAma. tadA dakSiNApatha nuja aAgatyAyodhyAM rurudhuH, yatazbalaniSTA hi vairiNaH. siMhikApi sajjIbhUya tAn dakSiNApathanujaH siMhI dvipAniva vitrAsayAmAsa. to rAjA naghuSo'pyuttarApathanRpAn jitvA samAgataH patnyA jayodaMtaM zrutveti dadhyau, aho IdRzaM dhASTayaM mahAkulaprasUtAnAM mahilAnAM na yu. jyate, iti viciMtya tAM siMhikAmasatI matvA parijahAra. naghuSasyAnyadA dAghajvaraH samutpadyata, na. pacArazatairapi sa na prazazAma, tadA siMhikApaTTarAjhyA rAjho'gre samAgatya nijasatItvaprakaTanAyoktaM he nAtha! mayA cedanyaH puruSo manasAnidhyAto na javettadA te jvaro yAtviti kathayitvA yAvatsAM. nasA nijaM pati siSeca, tadaiva rAjA sudhAdhauta va jvarAnmuktaH, siMhikAyAzvopari devAH puSpavRSTiM vyadhuH, zIlaM hi sarvatra kAmadhuka, yataH-vyAghavyAlajalAnalAdivipadasteSAM vrajati dayaM / kabyANAni samullasaMti vibudhAH sAMnidhyamadhyAsate // kIrtiH sphurtimiyArta yAtyupacayaM dharmaH praNazya For Private And Personal Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmaH tyaghaM | svarnirvANasukhAni saMnidadhate ye zIlamA bite // 1 // tad dRSTvA rAjA tAM siMhikAM bahucaritraM mene. tataH prabhRti ca tayA saha sukhamanujavatastasya nRpasya kAlena sodAso nAma naMdano'javat tato naghuSarAT sodAse rAjyamArogya dIkSAmupAdade. 101 tasmin sodA rAjyaM kurvANe ekasmin dine'hnikotsave pUrvarAjyavanmaMtriNo'mAriM ghoSayAmAsuH. tato maMtribhiH sodAsaMpratyuce he rAjaMstava pUrvajairaIdaSTAdvikotsave kairapi mAMsaM nAsvA - di, pratastvamapi mAsmasvAdI, sodAsena maMtrivacaH pratipannaM, maMtriNazca svasthAnaM jagmuH tataH so dAsaH sUpakAramavadat jo sUpakAra tvayAtaH paraM madarthamavazyaM pratantraM mAMsamAnetavyaM sUdo vyaciMtayada kiM karomi ? mAryo ghuSTAyAM mAMsaM kuto'pi na lanyate iti ciMtApapannasya tasya buddhirutpannA, tena ca sa zmazAne gatvA mRtAkamAdAya tasya mAMsaM ca saMskRtya sodAsAya dadau sodAso'pi tanmAMsaM bhuktvA yuktvetyavarNayat, yathA paho'muSya mAMsasya ko'pyatIvamanoharo raso'sti tato rAjA sUpakAra paba, jo sUpakAra ! tvaM satyamAkhyAdi kasyedaM mAMsaM ? sUpakAreNa yathAtayokte rAjA pratyahaM nRmAMsaM yAcatesma. sUdo'pi lokamiMgAna havA saMskRtya ca rAjJe dadAti, loke ca kolAha For Private And Personal Use Only.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | lo jAtaH, tatsvarUpaM maMtribhirapi jJAtaM tadA te sodAsaM pApinaM jJAtvA kare ca dhRtvA raNye'tyajan caritraM gRhotpannora mitra, dhigvyasanAni, yataH - mAMsAsvAdananubdhasya / dehinaM dehinaMprati // haMtuM pravartate buddhiH | zAkinyA va durdhiyaH // 1 // yUtAdrAjya vinAzanaM nalanRpaH prApto'thavA pAMvo / madyAtkRhariH sa rAghava pitA pAparddhito dUSitaH / mAMsAt zreNikanRpatizca narake cauryAnmRtaH kharparo / vezyAyAM nidhanaM gato vararuciH strIbhAvato rAvaNaH // 2 // 100 tatastairmavidhiH sodAsaputraH siMhasyo rAjye sthApitaH sodAsavAvyAM mukto nirargala mAMsaM khAdan dakSiNApathe gataH, tatra tasya jamataH kazcinmunireko militaH, tasya samIpe sa dharmamapRvat. muninApi yogyaM jJAtvA tasyArdato dharmo madyamAMsa parihArapradhAna upadiSTaH, taM dharma zrutvA vADIto. sar prasannahRdayaH zrAvako nRtvA dharma pAlayan mahApure nagare gataH, tatrAputo rAjA mRtaH, maMtribhiH paMcadivyAni prakaTitAni yathA gajo'zvaH kalazaschalaM cAmare ca paya yatra sa sodAso'sti tatra saparikareNa gajenAgatya nijazuMDAgrastha kalazenAniSicya garjitaM, dhyazvena heSitaM, batreNa vikasitaM, cAmarAnyAM ca vIjitaM, evaM tasya sodAsasya rAjyaM jAtaM, tena sa mahApure nagare rAjyaM karotisma. For Private And Personal Use Only.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 105 rAma- tato'sau sodAso nijaputraM siMhasthaMprati dUtaM prAhiNot, dRtena tatra gatvA proktaM jo siMhastha ! vaM sodAsasyAjJAM manyasva ? siMharathena tiraskRtaH sa dUto gatvA sodAsaMpratyUce. eSa siMharathastavAzAMna manyate, tadA kupitaH sodAsaH siMharathena samaM yuyudhe. prAMte siMhasthaM jitvA vadasi cAliMgya tasmai rAjyadayaM datvA sodAsaH svayaM pravatrAja. // iti sodAsakathA // Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir sodAsaputraH siMhasthaH, tatputro brahmarathaH, tatputrazcaturmukhaH, tatputro hemarathaH, tatputraH zatarathaH, tatputra udayaH, tatputraH pRthuH, tatputro vAristhaH, tatputra iMdurathaH, tatputra cyAdityasyaH, tatputro mAMdhAtA, tatputro nRpavIrasenaH, tatputro manyunRpaH, tatputraH padmabaMdhuH, tatputro ravimanyuH, tatputro vasaMtati lakaH, tatputraH kuberadattaH, tatputraH kuMkaH, tatputraH zarAH, tatputro viracaH, tatputraH siMhadarzanaH tatpu tro hiraNyakazipuH tatputraH puMjasthalaH, tatputraH kakusthaH tatputrazca raghuH teSAM madhyAt keSucinmoda prApteSu keSucicca svarga prApteSu raghuputro'naraNyo'nRt praNayinAmAnRNyakaraNAt sAketapure nagare'yo dhyAparaparyAye. tasyAnaraNyanRpasya pRthvIdevyAH kukSito hau putrAvaLatAM, eko'naMtarayo dvitIyo dazasthazca. anaraNyamitraM sahasrakiraNo rAvaNena jito vairAgyAd vrataM bheje. tatsakhAnaraNyo'pi pu For Private And Personal Use Only.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir 110 rAma- trAnaMtarathasahito laghuputre dazarathe rAjyaM nyasya vratamAdade, nirmalaM saMyamaM ca prapATyAnaNyarAjarSi caritraM rmodamagamata. anaMtarayastapastapyamAno vasuMdharAM vijahAra. bAlo'pi rAjA dazarayo vayasA vikrame | pApi kramAd vRddhimAsAdayat. zraya yathA rajanI caMNa, namaH sUryeNa, prAsAdo devena, puSpaM bhramareNa, yuvatI yauvanena, vallI kusumena, kulaM puruSeNa. mukhaM tAMbUlena, rAjA utreNa, nagaraM jhoNa, kAnanaM kalpavRkSaNa, yogI dhyAnena, dhanI dAnena, rAjA rAjyena, rAjyaM gajena tayA dazarathena tadrAjyaM zuzune. kiMca tasmina dazarathe rAjyaM kurvati svacakraparacakrAdinayamadRSTapUrvamevAsIt khapuSvavat. tasya rAjho dAnaM dadato rAjyaM pAlayato lokasthitiM ca kurvato dinAni yAMtisma. yayA kare zlAghyastyAgaH zirasi gurupAdapraNamanaM / mukhe satyA vANI vijayinujayoryimatulaM // hRdi svabA vRttiH zrutamadhigataM ca zravaNayo-vinApyaizvaryeNa prakRtimahatAM maMDanamidaM // 1 // dAkSi evaM svajane dayA parajane zAThyaM sadA durjane / prItiH sAdhujane nayo nRpajane vihAneSvArjavaM // zaurya zatrujane damA gurujane nArIjane dhUrtatA / ye caivaM puruSAH kalAsu kuzalAsteSveva lokasthitiH // // sa dazarathaH sAmrAjyamiva nijavaMzakramAyAtaM zrAdharmamahatpraNItaM dadhau. stazcAtasthala. For Private And Personal Use Only
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir pure rAjJaH sukozalasyAmRtapranAkhyarAjhIkudijAmaparAjitAniyAM putrI lAvaNyazAlinI cAruloca nAM ca dazaratha nadavAhayat saMgrAme jayazriyamiva. tathaiva kamalapurezabaMdhutilakasya rAjho mitrAbhidha rAjhIkudijAM kaikeyIM sumitretyaparanAmnI dvitIyAM patnI dazaratha japayeme. supranAbhidhAmanyAmapi rA japutrI sa napaye me. evaM tAbhiH patnIbhiH samaM dazarayo rAjA dharmArthakAmAnAmabAghayA vaiSayikaM su khaM buddhaje. itazca dazakaMdharo caratArdha DhaMjAno nijasajAyAM saMsthita ekadA naimittikottamamavat, jo naimittikottama zRA? amarA api mRtyumApnuvaMti, ataH sarvasAdhAraNo mRtyuH, saMsAre'taHparaM na yaM nAsti, yataH--paMyasamA nabi jarA / dAriddasamo parAnavo nahi // maraNasamaM navinayaM / khu hAsamA veyaNA naji // 1 // atha pRcato mama mRtyuH svataH parato vA bhaviSyatIti jhAnena jhAtvA yathAtathaM mamAkhyAhi? naimittiko'pyAcakhyau, jo rAvaNarAjeM! janakaputryAH kAraNena dazarathapu. trAttava mRtyunaviSyati, tAvatA binISaNo banASe, jo bAMdhava ! tvaM ciMtAM mA vidhehi? ahaM janaka dazarathaM ca haniSyAmi yathotpattireva tayoniSidhA, evaM ca naimittikenoktaM mithyaiva naviSyati, prA. metyukte rAvaNena vibhISaNaH svavezmanyAgAta. For Private And Personal Use Only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandin 112 rAma zratha tatrastho nAradastata zrutvA dazasyapArzva yayau, dazasyazca devamuni dRSTvAbhyuttasthau, namaskAra | caritraM ca kRtvA yAsanadAnapUrvakaM tamapRcata, no devarSe! tvaM kutaH sthAnAtsamAgataH? iti pRSTe nArado ja gau jo dazastha! ahaM pUrva videhe puMgarI kiNI nagarI gato'navaM, tatra zrIsImaMdharanAyasya surAsurairvihitaM niSkramaNotsavaM dRSTvAhaM meruparvate gataH, tatra tIryazAnnatvA laMkAyAmahaM gatavAn. tatra zAMtiji. naM naMtu rAvaNAlayaM gataH, tadA rAvaNona naimittikaH pRSTo yathA mama mRtyuH kuto bhaviSyati? naimi ttikenoktaM janakaputrInimittena dazarayaputrAdbhaviSyati, tadvacaH zrutvA binISaNastvAM janakaM ca haMtuM sAMprataM sameSyati, etatsarva mayA dRSTaM karNAnyAM zrutaM ca. zrutvA ca sAdharmikatvAtprIyA taba kathayituM samAgato'smi. tat zrutvA rAjhAbhyarcya visRSTo nArado gatvA janakAya tathaiva kathayAmAsa, kathayitvA ca nArado'nyatra gataH, dazarathena rAjhA tatsvarUpaM maMtriNAmuktaM, maMtriNo dAzarathI mUrti lepyamayIM kR. tvA dhvAMte ca muktvA viSanmodahetave sevaMtesma. atha dazaratho maMtriNe rAjyaM samarpya svayaM kAlavaMca. nAM kartu nagarAnniryayo, janako'pi tathaivAkarota. evaM kAlakSepaM kartuM tau hAvapi dezAMtaramagavatAM. ya| taH-azunasya kAladaraNaM / kAlena dIyate'zunaM / / ciMtA mA vahasi tAta / kAlaH kAlo na. For Private And Personal Use Only
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma viSyati // 1 // kAlena pacyate dhAnyaM / phalaM kAlena pacyate // vayasA pacyate dehaH / pApI pA / basa pena pacyate // 2 // iti jhAtvA to dezAMtare jematuH. tazca vinISaNo dazarathagRhe samAgato maMtriNamapRbata, kutrAsti dazaratha iti, maMtriNA darzi 113 | to lepyamayo dazarayo dhvAMte sthitaH, krodhAMdhena vinISaNena khana hatvA ca pAtitaH. tad dRSTvA maM triniH kalakalazcake, nagareMtaHpure deze grAme cAkaMdadhvaniruttasthau, maMtriNo dazarathasya rAjho mRta kAryANi kRtvA dezaradArtha sugaTasaMnadhvachA banUvuH, yato gUDhamatrA maMtriNo navaMti. aya mithite. zvaraM janakanRpaM tvakiMcitkaraM jhAtvA bitnISaNaH svasthAnaM gataH. tatra ca rAvaNAya tatsarva nivedya taM ca svasthaM vidhAya bijISaNaH sukhamanujavannAste. itazca to janakadazarathau kArpaTikaveSavaMtAvuttarApathe vra maMtau saMmilito, tatra kautukamaMgale pure zubhamate rAjJaH pRthvIrAjhIkudijAtAyA droNameghasodarAyAH kaikeyInAmnyA duhituH svayaMvaramAkarNya tau tanmaMDapamupeyatuH. tatra maMDape sA kanyA vastrAlaMkAra RSi tA sakhIparivRtA ca lakSmIrikhAnyAgAt. sA kaikeyI svayaMvaramaMjhape sarvAnnRpAn namaskurvatI sakhyA da. ttahastA parito vilokyatisma. taba haviAhanapramukhAn nRpAn parityajya dazarathaM ca prApya tatkaMThe va For Private And Personal Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir raam-| ramAlAmakSipannijAM jalatAmiva. dazarathaM kaikeyyA varitaM dRSTAnye rAjAno mAnino jajvazuH pro caritraM cuzca, aho'nayA varAkyA kaikeyyA nRpAna muktvA'jJAnAdekAkI kArpaTiko vRtaH, yA bhAvidya ka. nyAratnamanyeSAM balAdAsyate, evaM vimRzya sarve rAjAnaH svabalagarvitAH saMvarmayAmAsuH. tadA kaikeyI 114 pitA zunamatirdazarathapakSe vRtvA sotsAhaM caturaMgayA senayA sajjito yudhAya sajjo'bhUta. dazarathe na kaikeyya jAti jo priye ! va sArathitvaM kuru ? yathA eko'pyahamanekAn dviSo hanmi. kaikeyyA proktaM he deva! tvaM saGo nava ? ahaM sArathitvaM kariSye. jhayuktvA kaikeyI catuSpaTikalAkuzalA razmimAdAya mahArathe'dhyAruroha. dazarayo'pi SaTatriMza iMmAyudhAni saGIkRtya rathe'dhyAruroha, tadAyudhAni caivaM, taravAritrizUlanAnacakauzalakRpANacakrakuM. tasanagaMDAvakhuhApaTTImusaMDigadAmuzalalakuTamudgaraskiAzastrIkasArdhacaMdrakarapatravANavaSTyasipatrakuraprapramukhIniMdamAlatomaramanIlAMgUlapAtrIparazuvisphoTavajrazaktizUlagalasenaprabhRtIna jJeyAni. taiH saMbhRtaM rathaM dazaratho'dhyArohat. kathaMto'sau ? dhanvI, niSaMgI, sannAhI sarvaza stravizAradazca. evaM kaikeyya viSTitarathasthaH zIghavedhI dazarathaH zunnamatinA rAjhA parivRto yudhAya puDhoke, te harivAhanapramukhA For Private And Personal Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- nareMdrA api tena dazarathena saha yuyudhire. zIghavedhI dazarayo-'pyekaikamapi ta'yaM // akhaMmyada / khamaujA / bAkhaMDala vAparaH // 1 // va vidrAvayAmAsa / sarvAnapisa nRpatIn / napayeme ca kai. keyI-miva tAM ca jayazriyaM // // navAca ca navoDhAM tAM / rAjA dazarayo jaya // varaM yAcasva devi tva-tsArathyenAsmi raMjitaH // 3 // kaikeyyA proktaM svAminnavasare varaM yAciSye, sAMprataM sa nyAsInavatu, tadA rAjhApi tasyAstahavaH pratipanna. tato rAjA dazarayo'saMkhyaparivAraparikhataH kekeyyA rAjhyA samaM rAjagRhaM yayo, janako'pyAtmIyAM nagarI jagAma, yadrAjAnaH samayajhA dhImaMtazca yathAtathA na tiSTaMti. atha rAjA dazarayo rAjhInniH samaM ramamANastatrAsthAt, vizeSeNAparAjinAdevyA paTa rAjhyA samaM sa vaiSayikaM sukhaM neje. ekasmin dine kazciddevo maharDiko'parAjitAkudAvavAtasta, tasmin samaye'parAjitArAkI ni. zAzeSe caturmahAsvapnAnadrAdIta, dRSTvA jAgaritA ca rAjJe dazarayAya zazaMsa, dazaratho'pi tatsvapnavicAramaparAjitAMprati provAca bho rAzi! tava putro bhAvI. atha tatprabhRti sA rAjhI prasannadohadA saM. pUrNadohadA sanmAnitadohadA ca vasudhA nidhAnamiva garna kAra. krameNa zubhadine zukravAre zunana For Private And Personal Use Only
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAma datre zujalame zunagraha zujamuharte kalyANavatIvelAyAM nizAzeSe'parAjitA paTTarAjhI suvarNavarNa saM. caritraM pUrNaladaNaM puMmarIkAdaM mAtRpitRpramodadaM prathama putra suSuve. taM dRSTvA dazasyazciMtAmaNikhi janenyo dAnaM dadau, putre jAte pitA dAnaM dadAtIti lokasthitiH, yataH-vasudhAgaraNaM puruSAH / puruSAra NaM pradhAnataralakSmIH ||ldmyaacrnnN dAnaM / dAnAcaraNaM supAtraM ca // 1 // dAnena tAni vazIna vaMti / dAnena vairANyapi yAMti nAzaM // paro'pi baMdhutvamupaiti dAnA-ttataH pRthivyAM pravaraM hi dAnaM // 2 // evaM rAjA dazarayo dAnaM dadAno lokaivalamaMgalagAyakannaTyAcakaprabhRtinirvihinabahumAna storaNazreNisaMzojitamaMdiraH samastarAjamaMDalIsamupayogujyamAnacaraNo mahIpatyupanItaprAbhRtairvihinasanmAnaH sukhamanujavannAste. prathame divase tasya kulocitAM sthitipatikA rAjA karotisma, tRtIye divase kumArasya caMdrasUryayordarzanaM kArayati, SaSTe divase SaSTIjAgaraNaM karoti, saMjAte ca hAdaze di. vase nivartite cAzucijAtakarmaNi nAmasthApanAM karoti, yayA-padmAnivAsapadmasya / padma zyadhi dhAM nRpaH // sUnostasyAkarotso'nU-prathito rAma ityapi // 1 // gajasiMhArkacaMDAmi-zrIsamudrA1 na nizAtyaye / svame'pazyatsumitrApi / viSANujanmAnisUcakAna // // devalokAtparicyutya / tri. For Private And Personal Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ San Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- dazaH paramarthikaH / / tadA devyAH sumitrAyA / nadare samavAsarat // 3 // caritraM ho atha pUrNe mAse zubhe dohade devI sumitrApyaMnodavarNa saMpUrNalakSaNaM jaganmitraM putraratnamajI | janata. puracaityeSu sarveSu rAjA dazarathaH pUjAmakArayat, kArAgRhasthAna baMdIzca mocayAmAsa. evaM rA 117 majanmavattasyApyanirAmaM janmotsavaM kRtvA nArAyaNa zyanidhAnaM vidadhe pitA, lakSmaNa zyaparaM nA. mApi tasya paprathe. evaM dazarathaputrau tau dAvapi pituH kUrcAkarSaNatatparau dhAtrI jAvyamAnau vIrapAnakrameNa bAbyaM vayo nirgamayitvA yauvanaM prApatuH. to hAvapi nIlapItAMbarau mahItalaM ca pAdaghAtaH kaMpayaMtI sAdIkRtakalAcAryoM girI va mahaujasau sakalakalAH zidayaMtI hAtriMzallakSaNopetau jA. to. tAni ladANAni cAmUni, yathA-zda javati saptaraktaH / SamunnataH paMcasUkSmadIrghazca // trivipu. lalaghugaMnnIro / dvAtriMzallakSaNaH sa pumAn // 1 // nakhacaraNapANirasanA-dazanabadatAculocanAMte. Su // raktaH saptasvAnyAM / saptAMgAM salamate ladamI // 5 // SaT kadA vadaHsthalaM / nAzikA kRkA. TikA nakhAsyamiti // yasyedamunnataM syA-junnatayastasya jAyate // 3 // sUkSmANyaMguliparvANi / | daMtA kezA nakhAstvacA // paMca sUdamANi yeSAM ca / te narA dIrghajIvinaH // 4 // nayanakucAMtaranA For Private And Personal Use Only
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 117 rAma-/ zAM-gulinujamiti paMcakaM dIrgha yasya // dIrghAyunivati naraH / parAkramI jAyate sa pumAna // 5 // caritraM lalATaM zirovadanamiti / tRtIyaM namIzvarasya vipulaM syAt / / grIvA jaMghA mehana-miti trikaM la. ghu mahezasya // 6 // yasya svarazca nAbhiH / satvamitIdaM trayaM gajIraM syAt / / saptAMbuviparyataM / numeH sa parigrahaM kuryAt // 7 // iti dvAtriMzadaNAni. iti dvAtriMzatradaNopetau patriMzadaMmAyudhajhau mahAyodhau sakalazastrazAstrapArINI rAjho dazara thasyAbhinavau gujAviva tau vardhito. ayaikasmin dine rAjhA ciMtitaM, kiM mamAtra sthitinA? putra pautraiH parivRtaH svadeze khAM nagarImayodhyAM yAmi, yadbhAvi tadbhavatu. yataH-mahAtvaMnasi yAtu meruzikharaM zatru jayatvAhave / vANijyaM kRSisevanAdi saphalaM zidaMtu sarvAH klaaH|| AkAzaM vipulaM prayAtu khagavatkRtvA prayatna paraM / no'nAvyaM bhavatIha karmavazato nAvyasya nAzaH kutH||1|| jImaM vanaM navati tasya puraM pradhAnaM / sarvo janaH sujanatAmupayAti tasya / / kRtsnA carnavati sannidhiratnapUrNA / yasyAsti pUrvasukRtaM vipulaM narasya // // evaM dhyAtvAyodhyAmAgato dazaratha IvAkUNAM rAjadhAnImiti matvA tAjyaM pAlayAmAsa. dazarathapatnI kaikeyI gajasvapnena sUcitaM carata vRSaNaM For Private And Personal Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma-| bharatanAmasutamasUta. caturthapatnI supranApi susvamasUcitaM zatrughnanujavikramaM zatrughnanAmAnaM putraM prAsUta. caritraM snehADAmaladamaNI tathA naratazatrughnAvapyaviyuktI krImAparau vartete. taizcaturniH putraiH parivRto dazaratho gajadaMtaimarugirivi zuzubhe. atha sItAjAmaMDalayoH puurvnvaanaah11|| ztazcAsmin jaMbUdvIpe jastakSetre dArugrAme vasubhRtinAmA hijo'nRt, tasyAnukozAnAmnI pa nI, tayoH putro'titiH, tasya patnI sArasAnAmnI, tayA saha sa sukhamanujavannAste. aaukasmin dine'tijUteH priyA sArasAnAmnI kenacitkapotanAmnA vipreNa jAtarAgeNApajare, yataH smarAturaH pu. mAna kiM na karoti ? yataH-vikalayati kalAkuzalaM / hasati zuciM paMDitaM vimaMvayati // adharayati dhIrapuruSaM / daNena makaradhvajo devaH // 1 // tataH sa viprastAM sArasAM viprapatnI hatvA dezAMtara gataH, tayA saha ca sa sukhamanujavannAste. tahiyogArdito'titirnijapriyAvilokanAya sapadi de. zAMtaraM gataH, sutasnuSAvilokanakRte tanmAtApitarAvapi vicestuH. tAvapi sutasnuSe apazyaMtI grAmA. grAmaM paryaTatAvekaM munivaraM dadRzatuH, tadaMtike ca dharma zrutvA vairAgyAcAritradharma prapedatuH. to hAvavi saMyama prapAbya tato vipadya saudharme kalpe devau bavatuH. ekadinapAlite'pi vrate devalokAda For Private And Personal Use Only
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kalassagarsur Gyanmandir rAma nyatra gati sti. yataH-egadivasaMpi jiivo| pacAmuvAgana aAmamaNo // javina yAya caritraM mukhaM / avassa. vemANina ho||1|| vasutistatazyutvAtraiva vaitAbyaparvate caMdragatinAmA rathanUpu | snAtho'nut. anukozApi devabhavAccyutvA vidyAdharaputrI puSpavatInAmnI bhUtvA caMdragate rathanUpuranAthasya panyavRt. sArasA vipravadhUrapi kAmapi sAdhvI prekSya tadaMtike ca dharma zrutvA pravajyAM lAtvezAna devaloke devItvenotpadya sukhamanubave. sArasApatirati vRtivipraH patnyA virahe dezAMtaraM bhramamANaH patnI kApyaprApya virahavidhuro mRtvA ciraM saMsAraM brAMtvA haMsapoto jAtaH, zyenena bhakSyamANazca kaMTha. gataprANaH sAdhusamIpe gataH, sAdhunA namaskAradAnena svasthIkRto mRtvA namaskAraprabhAveNarDimAna da. zavarSasahasrAyuH kinnareSu suro'navat. __ztazcakrapure nagare cakradhvajAkhyo rAjA, purohitazca dhUmakezanAmA, tasya svAhAnAmnI patnI, tayoH putratvenAtibhUtiviprajIvaH kinnaradevanavAccyutvA svAhAkudAvavAtast. kramAjAtasya tasya piM. galeti nAma datvA tAbhyAM vardhitaH. krameNa vardhamAno'STavArSikaH paMDitapArzva rAjaputryA suMdarInAmnyA saha papAna. kAle gati to suMdarIpiMgalau snehaparAyaNI parasparaM jAto. tataH sa vipraputraH piMgala For Private And Personal Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritra rAma| stAM rAjaputrI suMdaroM hatvA vidagdhanagare yayau. tatra vijJAnarahitaH piMgalo rAjaputryA sahitastRNa kASTAdivikrayaM kurvanmahAkaSTena dinAni nirgamayAmAsa. suMdaryapi daivopAlaMnaM dadAnA piMgalena saha kASTatRNanAraM vahaMtI dinAni gamayAmAsa. ayaikasmin dine piMgalapatnI tAM suMdarI kASTanArasahita 11 tAM tannagararAjaputraH kuMDalamaMmito'DAdIt , tadA tapamohitaH kuMDalamaMDitastAM suMdarImapajahe, hRtvA ca piturmayAd durgadeze gatvA pahIM ca kRtvA tatra sthitaH, sA suMdaryapi tena saha reme, dhikSika strIladaNaM. surUpaM puruSaM dRSTvA / pitaraM vAtaraM sutaM // manazcalati nArINA-metatsatyaM hi nArada // 1 // raho nAsti dANo nAsti / nAsti prArthayitA naraH / tena nArada nArINAM / satItvamupajAyate ||shaa paraM tannA piMgalaH suMdaryAH premAtirekaM na mumoca. aho kAMtAvirahaH, yataH-kAMtAviyogaH svaja nApamAnaM / raNasya nItiH kujanasya sevA // darijAvaH khalasaMgamazca / vinAminA paMca dahati de. haM ||1||nikurvilaasii nidhanazca kaamii| vRkSo viTaH pravajitazca mUrkhaH // paNyAMganA rUpavilAsa hInA / prajA yatarduzcaritAni paMca // 1 // tataH sa piMgalo chaHkhagarmitavairAgyAnmunitvA saMyama | pAlayana kAMtAvirahajaM duHkhaM svahRdayAnna mumoca. For Private And Personal Use Only
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma ztazca sa kuMmalamaMmitaH pallIsthito dazarathanuvaM jhuTayAmAsa. tadA rAjho dazarathasyAgre loka / caritraM rAvazcakre. dazarathenAvi bAlacaMdrAkhyaH sAmaMta yAjhA datvA tatra preSitaH, sa ca gatvA taM kuMDalamaMDita122 | palsIpatiM suptaM vadhvA dazarathanRpasyAgre'naiSIta. tatra dazarathena sa kuMmalamaMDitaH kArAyAM diptaH, kati. cidinAMte punarmukto brAmyazcaMdramunerdharmamAkarNya mahAzrAvako'bhavat . rAjyecnuzca zrAvakatvaM prapAtyAyu raMte mRtvA sa mithilAyAM janakasya rAjho videhAjAryAyAH kudau putratvenAvAtarata. sArasApi javaM bhrAMtvA purohitaputrI vegavatInAmnI nRtvA dIdAM ca lAtvA brahmaloke gatA. tato'pi cyutvA videhA yAH kudau kuMmalamaMmitajIvayugmatvena sutAnavat. janakapatnI videhA samaye putraputrIyugmamajIjanat. ztazca piMgalarSiH saMyama prapAtyAyurate mRtvA saudharmadevaloke gataH, tatra jhAnena nijapUrvanavasaMbaMdhaM jhAtvA kuMmalamamitajIvaM ca nijavairiNaM matvA, taM bAlaM gRhItvA ekAMte gatvA ciMtayati, kimenaM bAlaM hanmi? punastena ciMtitaM kuto bAlahatyAM karomi? javaM ca mAmIti viciMya taM kuMDalAdi. tRSaNairjUSayitvA naMdanavane mumoca. atha vaitADhyadakSiNazreNivRSaNarathanUpuranAthasya caMDagatinAmavi. dyAdharasya yAtrArtha gabato naMdanodyAne vimAnaM skhalitaM. tato vimAnAttIrya yAvatsa vilokayati For Private And Personal Use Only
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma tAvattaM bAlaM divyAlaMkAraSitaM dRSTvA tena ciMtitaM, no mamAputrasya devena putro dattaH, mama nAgyaM na ca phalitaM, ti viciMtya taM bAlaM gRhItvA svarAzyAH puSpavatyA arpayAmAsa. devyA gUDhagAyAH pu. to jAta iti kathayitvA rAjhA mahazcake putrajanmavat. mahotsavaM ca kRtvA nAmamalena nAsuratvAtta 153 | sya cAmaMDala iti nAma datvA puSpavatIcaMdragatI hRSTau bavatuH. nAmaMDalovi dhAtrInaH khecarIni AvyamAnaH krameNa vavRdhe. ztazcApahRte putra videhA karuNavaraM rudaMtI svAn baMdhUzca rodayaMtI zokArNave papAta. janakoDa. visvAnarAn pratidizaM preSya vilokayAmAsa, paraM sa kAvi putrazuhiM na prApa. tataH pitrA putryAstu sIteti nAma vidadhe. atha kAlena nRparAiyoH putrasaMbaMdhI zoko maMdIva Rva, yataH saMsAre lokAnAM zoko harSazcAyAti yAti ca. atha krameNa sA sItA pravardhamAnASTavArSikI jAtA, pitrA ca pAvitA. krameNa yauvanonmukhI sA rUpalAvaNyasaMpadAnyAM pravardhamAneMdulekheva vavRdhe, dvAtriMzannAyikAguNopetA ca jAtA, yathA-kulInA, surUpA, sujagA, sukharA, prasannazunAnanA, pInastanI, rasikA, lajjAva tI, khadaNasaMyutA, zakunajhA, gItajhA, vAdyajhA, nRtyajhA, komalazarIrA, sugaMdhapriyA, matimatI, ma For Private And Personal Use Only
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-| dhuvacanA, snehavatI, vinayavatI, satyavatI, zIlavatI, prajJAvatI, guNAnvitA ca jAtA. kramAdyauvana | caritraM prAptAM tAM nijAM putrI sItAM vilokya janakazciMtayati, asyA anurUpo varaH kaH syAditi viciMtya sa carairvilokayati, paraM na ko'pi tathAvidho labdhaH. 124 ztazca mAtaraMgAdimlebapArthiverdaityakalpairanaspairakasmAdAgatya mithilA rughA. tato janakarAjA dazarathAya saMdezahArakaM mumoca, dUto'pyayodhyAyAM dazarathasajAM prApa. tato dazaratho janakadUtaM dRSTvAM saprasAdaH saharSo'gre niSAmaM taM dRtaM jagAda, re dUta kimartha tvamAgato'si ? asti mithilezvarasya ku. zalaM? dUto'pi dazarathaM natvAvAdIva, jo rAjeM! martustu sAMprataM kuzalamasti, paraM mAtaraMgAdimle. bapArthivaiH sa rugho'sti, tena tvAM sa kuladevatAvatsmarati, ataH svAmistasya tvaM sahAyaM kuru ? vai. tAvyasya dakSiNataH kailAzasyottareNa ca bhUyAMso'nAryadezAH saMti, teSu dezeSvardhavarvaro nAmA de. zo'sti, tatra mayUrazAlanagare taddezajUSaNo mAtaraMganAmA rAjAsti, tasya zukramaMkanakAMbojaprabhRti. yodezanRpAH sevaMte, idAnIM sa mAtaraMgo mlebAdhipatiH svasainyaparivRto'dayAdohiNInAthaiH pari. vArito janakaditimannAMdIt, te surAzayAH pratigrAmaM caityAni banaMjuH, janAnupadupuvuH, tatastvaM ja / For Private And Personal Use Only
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- nakasya prANataH paritrANaM kartumarhasi, tadartha cAhaM preSito'smi, yataH-saMtaH satAM paritrANe vi. nasalaMbaM na kurvati, yataH-viNae sIssaparikA / suharuparikA ya ho saMgAme // vasaNe mittaparikA / dANaparikA ya dukkAle // 1 // tato gaMtukAmaM dazarathaMprati rAmo'vAdIta, he tAta! mayi lujo125 rjite putre sati tvaM kuto yAsyasi ? mamAjhA dehi? ahaM sahAnujo gatvA tAn mlebAMzca dhRtvehA nayiSyAmi, tvamapi ca khajanminojayasya vArtA zroSyasi. zvaM kathaMcidazarathapitrAnujhAto rAmaH sAnujasenAparivRto mithilA nagarI jagAma, mithilAparisare gato rAmazcitrakasiMhazArdUlasannijAna mlebasucaTAnadrAdIt , te'pi mlebarAjAno rAmamAgataM dRSTvA mahaujasA tamupadrotuM prAvartata, rAmo'pi mlebasenayA saha yudhyamAno'dhijyaM dhanuH kurvANo mlebasainyaM hanan mRgAniva tAna bANairvidhyana di zazcAbAdayAmAsa, yathA mAtaraMgAdayo mlebA-dhipAH kupitavismitAH // nAnAzastrANi varSataH / pratirAmaM duDhaukire // // 1 // durApAtI dRddhaaghaatii| zIghavedhIca rAghavaH // tAna mleDAna helayAnAMdI-barajaH kuNjraaniv||2|| mleDAH praNazya te jagmuH / kAkA va dizo dizaM / bava sustho janako / janairjana For Private And Personal Use Only
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- padaiH saha // 3 // tato hRSTo rAjA janako rAmAya svasutAM sItAM dadau. rAmAgame janakasya holaa| caritraM jAvatAM, eko jayo dvitIyA ca varaprAptiH. tadA nArado jAnakIrUpamutkRSTaM janAdAkArya kautukAd dRSTuM kanyAvezma viveza. tadA piMgalakezaM piMgalanetraM tu dilaM viSamAdhAraM daMDapANiM sakopInaM ghISa. 116 NAkAraM ca nAradaM dRSTvA nItA sItA kaMpamAnA hA tAta mAtariti bruvANA garnAgArAMtaravizata. tatastumulakArI nirdAsIniH sa nAradaH kaM zikhAyAM vAhyozca dhRtaH, dvArapAlAdyairapi rurudhe, zastravAri niH sunnaTairavi niSkAzito nAradaH kupitaH kathaMcittenyo nijAtmAnaM vimocya gaganagAminyA vi. dyayA vaitADhyadakSiNazreNyAM rathanUpurapattane caMdragatividyAdharaputranAmamlasyopAMte gataH. tatra gatvA ca tena sItArUpaM paTTe likhitvA nAmamalakumArasya darzitaM, dhyAtaM ca hRdi yadeSa enAM dRSTvA rUpavyAmo. hito hariSyatIti budhyA punaH punastakUpavarNanaM kurvANo nAradastaM camatkAraM darzayitvA svasthAnaM ga. taH. tataH prabhRti jAmaMDalo gojyAni na buluje, peyAnyapi na papau, yogIva taTyAnaparo'sau jAtaH. atha taM tathAvidhaM dRSTvA caM'gatividyAdharo'vocat, bho putra! tava kiM bAdhate? aAdhirvA vyAdhirvA ? athavA tavAzAkhaMDanaM kiM kenApyakAri? he vatsa! tubhyaM yatkiMcidrocate tad bRhi? yathA tasya duH For Private And Personal Use Only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- khasya pAraH prApyate. / tadA cAmaMDalaM lajjayAdhomukhaM dRSTvA tanmitreNa sakAnena sarvo'pi vRttAMtaH kathitaH, tat zru. tvA caMdragatinA ciMtitaM, kA sA sItA? kathaM ca sopalakSyate? evaM ciMtAM prapanne caMgatinAmni vi. 127 dyAdhare punarapi nAradastatrAgAt , tadA bahumAnapurassaraM caMdragatinA so'nANi, bho nArada ! kA sI. tA? kasya ca putrI? tadA nAradenoktaM videhAjanakAtmajA sItA yA mayA paTTe likhitAsti, paraM yArA sItArUpamasti tAdRzaM lekhituM nAhaM samartho'smi, tathApi kiMcinmayA paTTeyAlikhya darzitaM, kiMca-nAmarISu na nAgISu / gAMdharvoSu na tAdRzaM / sItAyA yAdRzaM rUpaM / kA kathA mAnuSISu tu // 1 // tArA rUpaM yathAvasthaM / citrituM nezvarAH surAH / asurA thapino kartu / na ca kartu pra. jApatiH // // athavA tAM yathAvasthA-mahaM nAlekhituM damaH / / nAlaM tathA vaktumapi / vacasA paramArthataH // 3 // yogyA jAmaMDalasyeti / vicArya manasA mayA / / yathAprajhaM samAlikhya / darziteyaM paTe nRpa ||4||no putra eSA sItA tava patnI bhaviSyati, tvaM ciMtAM mA vidhehItyuktvA putramAzvAsya nAradaM muniM ca visRjya sa capalagatinAmavidyAdharamityAdideza, jo capalagate tvaM gaba? ga For Private And Personal Use Only
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma 128 mithilApatirAjAnaM janakaM drutamapahRtyehAnaya ? ityAdezaM zrutvA gatazcapala gatiH, tatra ca su caritra saM niSAvazagataM janakaM samAnIya caMSgaterarpayAmAsa tadA caMDgatirjanakamAliMgya bahumAnapurassaraM svaputrA maMDalArtha sItAM yayAca, tadA janako'vAdIt jo caMdragate ! mayA sA dazasyapuvAya rAmacaM drAya dattAsti, tadanyasya kathaM dIyate ? yataH sakRlpaMti rAjAnaH / sakRjjapaMti paMDitAH // sa kRtkanyAH pradIyate / vIeyetAni sakRtsakRt // 1 // punacaMgatiH proce gho janaka! tvaM mayA snehavRte samAnIya yAcito'si yato mama yAJcAM saphakhIkuru ? tvatputrI ca mama ghAmaMDalAya dehi ? yadi na dadAsi tadAnyadapi kiMcit zRNu ? mama gRhe vajrAvartArNavAvartAkhye he dhanuSI yadasahasrA dhiSTite vartete, te ca govadevatAnmama gRhe pratyakSaM pUjyete, to te dve dhanuSI tvaM gRhANa ? gRhIvAca svagRhe yAhi ? ya ete dhanuSI yAropayiSyati rAmo vA nAmaMlo vA sa sItAM pariNeSyatI ti pratijJAM balAtkAreNa saMgrAhya dhanurdvayasahitaM janakaM caMdragatirmithilAyAM mumoca thainaM sarva vRttAMtaM janako rAjA mahAdevyA videhAyA yAcakhyau videhApi tanurvRttAMtaM zru devopAlamaM dadAnA janAMzca rodayaMtyevaM ruroda, re deva! putraM hatvA tvaM na saMtuSTo yatkanyAmapya For Private And Personal Use Only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- nyasya dAsyasi. tadA janako'vocat he priye! tvaM mA naiSIH, rAghavo mayA dRSTapUrva etanuIyaM la. caritra tAvaddAlayiSyati, atastvaM khedaM mA vidhehi, iti kathayitvA tena videhA toSitA. aya sumuhUrte rAjhA janakena svayaMvaramaMDapaH kAritaH, tasmin svayaMvaramaMDape tenAneke rAjAna thAhatAH, te coco. cataramaMDapeSapaviSTAH pAlake vimAne devA zva zonire. dUtAhRto dazarayo'pi catuHputraparikhato dharma zvAgAta. caMDagatirvidyAdharo'pi jAmamalayutaH samAgAt. evamaneke rAjAno janakenAhRtAstatra sa. mAgatAH. maMmpamadhye ca te vajramaye yadasahasrAdhiSTite dhanuSI tena sthApite. tadaiva sakhIparikhatA na. cAriNI devAMganAnukAriNI tatrAgatA sItApi dhanuHpUjAM kRtvA rAmacaMDaM ca manasi vidhAya dhanuHsa. mIpe'tiSTata. tadA jAmamalastu svayaMvaramaMDapamadhyasthadhanuIyaM sItAM cAlokya mAramArgaNAhato maraNAtmako banava. tasmin samaye sarveSu rAjasUccamaMceSUpaviSTeSu janako bADhasvareNAvAdIt, jo jo lokAH kheca. rA carA mahIdharA rAjAno maMmalikAzca madacanaM zRNuta? yAropayati yaH kazci-detayozcApadaMDayoH // apyekataramadyaiva / ma nabahatu naH sutAM // 1 // zyuktvA janakastUSNIM sthitaH. atha teSAM For Private And Personal Use Only
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kalassagarsur Gyanmandir rAma-/ nRpANAM madhyAunuHpArzva gatAH kecinnRpAstaSnuiyaM pannagAveSTitaM dadRzuH, kecitpannagamayaM, kecihacaritraM hnisamUhamayaM, kecicca jasmarAzimayaM, kecicca jvAlAmAlAmAlitaM dadRzuH. evaMvidhaM tanuIyaM dRSTvA nyastAdhomukhA rAjAno yathAsthitAstathaivopaviSTAH svasvasthAneSu. zraya dazarathaputraH zrIrAmacaMdro gaja gatyA calaMzcaMcalakuMmalavirAjamAnagalo dhanurupAMtaM samAgabana caMdragatyAdinirvidyAdharaiH sopahAsaM vA kSyamANo, janakena ca saharSa nirIkSyamANo vajrAvarta mahAdhanuH sadyaH pANinA pasparza, mahIpIThe ca sthApayitvA jAnunA netravannAmayitvA sa dhanvinAM varo rAmacaMdro dhanuradhijyaM vidadhe, yayA-pAka taM tadAkRSya / rodaHkukiMcAradhvani // dhanurAsphAlayAmaH / svayazaHpaTahopamaM // 1 // svayaMvarana jaM rAme / svayaM cikSepa maithilI // cApAcottArayAmAsa / rAmacaMdro'pi ziMjinIM // 2 // lakSmaNo'. pyarNavAvate / kAmukaM rAmazAsanAta // adhijyaM vidadhe sadyaH / predito vismitairjanaiH // 3 // yA. sphAlayacca tannAda-badhirIkRtadiGmukhaH / / nattArya maurvI saumitraH / punaH sthAne mumoca ca // 4 // tatsvarUpaM dRSTvA vidyAdhararAjAnaH saumitraye ladamaNAya surakanyA vADhatA aSTAdaza kanyakA daduH. athAnye rAjAno vidyAdharAzca janakena sanmAnitAH pUjitAzca svaM khaM sthAnaM yayuH. tatazcaMgati For Private And Personal Use Only
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma vidyAdharo nAmamalAnvito viladavadano nije pure yayau. iti sItAgAmamalayoH pUrvanavasaMbaMdhaH / / barisa atha rAjhA janakena dazarathena ca mahAmahena rAmasItayovivAhazcakre. tadA janakabhrAtA kana ko'pi nijAM supranAkudijAM bhadrAnAmnI putrI naratAya dadau. evaM vivAhaM vidhAya putraiH snuSAnizca parivRto dazaratho'yodhyAM prakRtotsavo yayau. dhanyeAH sa rAjA dazaratho mahatyA RThyA zrIzAMtinA. thaprAsAde zAMtikRte snAtraM cakre. tatsnAtanIraM dazarathaH prathamaM vRkSakaMcukihastena mahAdevyaparAjitAkRte prAhiNota, pazcAdapararAjhInyo dAsIhastena prAhiNot. tA dAsyazca yauvanamadonmattAH kUdatyaH prathamameva tAsAM rAjhInAmarpayAmAsuH, tA rAzyazca zAMtijalaM zirasA vavaMdire. vRchatvAnmaMdagAmini sauvidalne'saMprApte ca zAMtijale mahAdevyaparAjitAciMtayat, aho sarvAsAmapi rAjhInAM jineMdrasnAnavAriNA rAjhA prasAdo vihitaH, paraM mahyaM rAjhA na preSitaM snAtrajalaM, ato nirjAgyAyA me dhvaste mAne kiM jIvitena? iti viciMtya yAvatsA maraNodyatAnavat tAvattatra nareMdra prAgAt , tAM ca tathA. vasthAM dadarza. __ mRtyubhIto rAjA rAjhI svotsaMge nivezyaivamuvAca, he devi ! tvayedaM sAhasaM kimArabdhaM? kiM ma. For Private And Personal Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir rAmana yA tavApamAnaM vidadhe ? tvaM maraNasAhasaM mA kuru ? tadA rAiyuvAca he rAjaMstvayA sarvAsAM rAjhInAM caritraM snAtrajalaM preSitaM, madartha ca na preSitaM, ataH kiM me jIvitena? evaM procyamAne sa eva kaMcukI snAtrajalayutastatra samAgataH, tannIraM ca vaMditvA rAjJA pRSTaM no kaMcukiMstvaM vilaMbena kimAgataH ? te. 131 noktaM he svAmin ! ghirA vArdhakaM, sarvakAryAdama vArdhakaM me'parAdhyati. tat zrutvA taM kaMcukinaM mumUrSu, pade pade skhalaMtaM mukhAtpatallAlAjAlaM, galitadazanaM, sarvAgazvetaromANaM, zuSkamAMsaM, zuSkalohitaM, kaMpamAnAMgaM ca dRSTvA rAjA dazarathazcitayati, aho! jarA puruSaM bADhaM vimaMcayati, yataHgAtraM saMkucitaM gatirvigalitA daMtAzca nAzaM gatA / dRSTiAmyati rUpameva hasate vastraM calAlAya. te // vAkyaM naiva karoti bAMdhavajanaH patnI na zuzrUSate / dhikkaSTaM jarayAjitapuruSaM putro'pyavajhAyate // 1 // ityAdi ciMtayan vairAgyavAn viSayaparAGmukhazca nRpaH kamapi samayamAnaiSIt. jJazca tasyAM nagaryAmayodhyAyAmanyeAH satyatinAmA catursAnI mahAmuniH sAdhusaMghaparivRtaH samavAsarat. nadyAnapAlena gurvAgamanavardhApanena pramodito rAjA dazaratha nadyAnapAlakAya dAnaM datvA putrAdiparivAraparivRto gurusamIpaM gatvA gurUna vaMditvA ca dezanAM zrotuM purato niSasAda. tadAnImeva caMdragatividyA For Private And Personal Use Only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma| dharaH sItAnikhApasaMtaptanAmaMmalasahito rathAvartAcale'ItaM vaditvA vinivRttastatrAyAto nannaHsthitastaM muniM samavasRtaM vIdAMcake. / tatoMvarAttIrya sAdhu ca vaMditvA niSasAda, sAdhuravi pApavinAzinI dezanAM cakre, dezanAMte caM'gatividyAdhareNa sItAyA bhAmaMDalasya premakAraNaM pRSTe sati munirapi caMdragatipuSpavatyo maMDalasItayozca pUrvanavasaMbaMdhaM samAcakhyau, cAmaMDalakumAro'pi nijayugmajAtatAM zrutvA saMjAtajAtismaraNo mUrjayA pRthivyAM nyapatat, zItopacArarkhabdhasaMjho bhAmaMDalaH sItAM namazcake. sItA mahAsatyapi jAta. mAtramapahRtaM nijasahodaraM jAmaMDalaM jJAtvA tasmai AzirSa dadau, tataH saMjAtasauhRdo vinayavAn bhA. maMDalo lalATaspRSTa nRtalo rAmacaMDaM namazcakAra. caMdragatividyAdharopi mithilAyAM gatvA janaka videhayA devyA samaM vimAne samAropya sAdhusamIpe samAnaiSIt.. sapriyo janako vimAnAdavatIrya sAdhu ca natvopAvizat, guruNApi tathaiva pUrvanavAdikaM zaMsitaM, pitarau ca svaputraM jAmaMDalaM jJAtvA harSitau banavatuH, tadaiva videhAyAH stanyamadarat, putrapremNA ca sA tamAliliMga, janako'pi taM khotsaMge | nivezya mUrdhni cucuMbAcavArinizca siktavAna. caM'gatividyAdharastatsvarUpaM dRSTvA vairAgyAdAmamalatanaye For Private And Personal Use Only
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 134 rAma-| rAjyaM nyasya navohimastasya satyabhUtimuneH pArzve pravavAja. tataste sarve'pi munivyaM vaMditvA svsvH| caritraM purISu samAgatAH. / itazca dazaratho rAjA taM satyati muni natvAtmapUrvanavamapRcata, munirapi dazaratharAjasya pUrva javAnAda-nAgapure pure jAvano nAma vaNika, tasya patnI dIpikA, tayoH putryupAstinAmnya nRt, paraM sA sAdhupratyanIkA sAdhUhegakAriNIca, tena pApena sA tiryagyoniSu vanAma. evaM navaM brAMtvA caMdrapure nagare dhanyasya vaNijaH suMdaryAH patnyA varuNAkhyaH putro'nRta, sa ca dharmavAna sAdhukto dA. nI vivekavAMzca kAle mRtvA dhAtakIkhaMDe uttarakuruSu yugalatvenotpannaH. tato mRtvA sa devo jAtaH, devalokAccyutaH puSkalAvatIvijaye puSkalAyAM nagaryA naMdighoSasya rAjJaH pRthvIdevyA naMdivardhano nAma putro jAtaH. naMdighoSarAjA ca taM naMdivardhanaM putraM rAjye nyasya yazodharamuneH pArzva dIdAM lA. tvA aveyake yayau, sa naMdivardhano rAjA rAjyaM pAlayana yazodharamuneH pArzva zrAvakatvaM lAtvA cirakAlaM ca pAlayitvA mRtvA ca brahmadevaloke gataH, tataH paricyutaH pratyakhidehe vaitADhaye nattarazreNyAM zazipure ratnamAkhividyAdharanareziturvidyullatApaTTarAjhyAH kudo putratvenotpannaH, sUryavijaya iti tasya For Private And Personal Use Only
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma nAma pitRbhyAM dattaM dhanyadA sa ratnamAlirAm dRtaM vidyAdharanarezvaraM vajranayanaM vijetuM siMhapuraM nagaraM caritraM yayau tatra gatvA vajranayanaM ca saMgrAme jitvA siMhapuraM nagaraM sabAlavRddhaM ratnamAlI jvAlayitumArene. tadopamanyunAmnA pUrvajavapurohitadevena sadakhAradevalokAdAgate naivaM vijJapya sa pApAnnivartitaH, yathA 135 | jo ratnamAlirAT tvamatilomAdutkaTaM pApaM mA kRthAH, tvaM pUrvajanmani jurinaMdananAmA rAjAnaH, tatra catvayA mAMsanivRttiH kRtA, upamanyupurohitena gRhIto mAMsacojana niyamo namaH, tvaM punarmAsAsvAdalubdho'bhUH. kasmin dine sa upamanyupurohitaH skaMdanAmnA sevakena mAritaH, sa upamanyuzca mRtvA hastI jAtaH, sa dastI narinaMdananRpeNa gRhItaH paraM sa raNe mRtaH, mRtvA ca nRrinaMdanarAjJo gAMdhArAyAM panyAmarisUdananAmA putro jAtaH, sa ca jAtismRtyA pravrajya saMyamaM ca prapAbya mRtvA sahasrAre devI jAtaH so'haM ca devo'smi rinaMdanarAjA ca tato mRtvA vane'jagaro jAtaH, so'jagaro dA vAnalena mRtvA dvitIyaM narakaM gataH, evaM tvaM narakagato'pi mayA pratibodhitaH, tato narakAnuSdhRtya tvaM ratnamAlI rAjA jAtaH, evaM tvaM mAMsapratyAkhyAnajaMgAnnara ke gataH, yato rAjannanaMtaduHkhotpAdakaM nagara For Private And Personal Use Only
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir 136 rAma- dAhaM tvaM mAsmakRthAH. taddevavacoyuktyA ranamAlI naMdananAmni svanaMdane rAjyaM nyasya vRkSaputreNa sUryaH / jayena dazarathajIvena saha vratamAdade tilakasuMdarAcAryasannidhau. tatasto hau pitAputrI saMyamaM prapAbya mahAzukremarottamAvavRtAM, tataH sUryajayo rAjA vaM dazaratho jAtaH, ratnamAlIca pracyutyAyaM rAjA janako jAtaH, napamanyustu janakalaghunAtAyaM rAjA kanako jAtaH. naMdivardhanajammani yo naMdighoSaH pitAt sa naMdighoSaH saMyamaM prapAvya graiveyakaM gataH, tatazyutvAhaM satya tirnAmA munirjAtaH. evaM muninokte jAtasaMvego rAjA dazasyo'yodhyAyAM nagaryA nijamAlayaM jagAma. iti dazarathyajanakasa tyatimunipUrvanavakathA // atha saMsAraparAGmukho dazarayo rAjA sutAn maMtriNo mahAmaMtriNazcAhUya sudhAmadhurayA girA sarvAzca saMbhASya dIdAgrahaNAya papraba, no maMtriNo'haM saMsAravimukho dIdAM gRhISye, rAmacaMdrAya ca rAjyaM navatu, tAvatA bharato natvA banASe, he tAtAhamapi tvayA saha sarvaviratiM samupAdAsye, tvAMvi. nAhaM gRhe naiva sthAsye. tadA kaikeyyA ciMtitamaho'taH paraM nizcitamahaM nirvANa viSyAmIti viciM. tya sA-dazarathanRpaM pratyUce, he svAmin smarasi? yastvayA svayaMvarotsave sArathyakarmaNi mahyaM varo da. For Private And Personal Use Only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir na rAma- ttaH, mayA ca sa nyAsIkRtaH, so'dhunA dIyatAM ? dazaratho'vocat he priye! tvaM yAcasva yatte rocate. tayoktaM yadi yAcitaM dadAsi tarhi mama putrAya jaratAyAyodhyArAjyaM dehi, rAjyaM ca datvA RNarahi. tastvaM bhava? RNAtasya hi dIdA na kalpate, yataH-bAle buDhe napuMse / jaDe kIve a vaahie|| teNe rAyavagArI ya / nammatte ya asaNe // 1 // dAse duheya mUDhe th| RNatte jugiepi ch| bace nae ceva / sehanipphemiyA y||2|| etaghyAkhyA-bAlo gaIdaSTamavarSAtavartI. vRdhastapoyogakriyAdiSvasamarthaH, napuMsako jAtyA, jamo mUrkhastasya paThanaM nAyAti, klIva iti strI bhirnogArtha nimaMtrito'saMvRtAyAH striyoMgopAMgAni dRSTvA, manmanolsApAdikaM zrutvA samudbhUtakAmAnilApamadhisahituM yo na zaknoti. vyAdhitaH, stenazcauraH, zrIgRhAMtaHpuranRpatizarIratatputrAdidrohavi. dhAyako rAjApakArI, nanmatta iti yadAdinA prabalamohodayena vA paravazaM nItaH, alocano bInaso vA, dAsaH parAyattaH, kaSAyaviSayaduSTazca, mUDho grathilaH, RNAtaH, jaMgika zati kolikAdijAtyA, vAgurikanApitasaukarikAdiniMdyakarmakurvANaH, paMgukuMTakubjavAmanAdizarIreNa veti vidhA jaMgiH kA. baha zata parAyattaH khusaro vA. rUpakAdibhRtyA dhanigRhAdezakArI, ziSyanispheTaka iti dIkSita For Private And Personal Use Only
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 138 rAma- tumiSTasyApasara kArakaH iya ahArasa bheyA / purisassa iDiyA te ceva // gubilI sabAla - cha / dunna me huMti yanneva // 1 // yatastvaM jarate rAjyaM datvA RNarahito java? tatazca dIkSAM gRhANa ? kaikeyyaivaM kathito dazaratho'vAdIta he priye ! rAjyaM tu rAmacaMdrAya bhavatu tvamanyatkimapi yAcasva ? kaikeyyA tu tadevoktaM, evamuktipratyuktinibadhitApi sA na bubodha. punardazarathenoktaM he priye ! yadi tubhyaM rocate tarhi rAmAya rAjyaM dadAmi, jaratAya ca saurASTraM dadAmi yataH - techsat | Durnidasya palAyanaM // saurASTraM tava dAsyAmi / mA me rAmo vanaM vrajet // 1 // kaikeyyA proktaM- kiM karomi surASTreNa / nAsti vipuruSaM dhanaM // na tena rocate ma hyaM / saurASTre baMdhuvigrahaH // 1 // aMgavaMgakaliMgeSu / saurASTre magadhe'pi ca // vinA yAtrAM na gaMtavyaM / yadi kAryazataM gavet // 2 // to mama saurASTreNa kArya nAsti, mama putrAya tvayodhyArAjyaM de hi ? rAmAya ca vanavAsaM dehi ? tadaiva ca tvaM RNarahito, nAnyathA. tat zrutvA dazasyo rAmaMpratyUce, jo putra ! yasyAH kaikeyyAH sArathyatuSTena mayA pUrve varo dattaH, ThayadhunA ca tayA sa jaratarA jyA yAcitaH, tava ca vanavAso yAcitaH tadA rAmo'nASiSTa, he tAtAnayA suMdaraM yAcitaM yato Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma mama ca bharatasya kiMcidapyaMtaraM nAsti, yAdRzo'haM tAdRza eva narato'pyasti, atastvaM jaratAya rA. nA jyaM dehi ? evaM ca tvaM phaNarahito nava ? dIdAM ca gRhANa? punardazarathaMprati rAma navAca-yasmai ca kasmai vanarAjyameta-ttataH prasAdIkuru hyarthine'pi // tasminniSidhe tu mano na tatra / tatpattimAtrasya 130 na me'dhikAraH // 1 // sutAvatAM carato'pyahaM ca / dRzAvivAM tulitAvunAvapi // nivezyatAM tadbharato'tra rAjye / sukhena tiSTAmi ca rAjyalIlayA ||2||rto'pyhmevaasmi / nirvizeSAvunAvapi // yato'bhiSicyatAM rAjye / bharataH parayA mudA / / 3 / / iti rAmavacaH zrutvA / nRpatiH prItivismitaH // zrAdidanmaMtriNo yAva-uratastAvadabravIta // 4 // svAmin sahavratAdAna-mAdAvapyarthitaM mayA // tAta tannAnyathAkartuM / mamAtra vacasAhasi / / // 5 // tato rAjA dazaratha navAca, he vatsa tvaM matpatijhA mA mudhAkuru ? tvanmAtuH kaikeyyA mayA varo nyAsIkRto'sti, tena vareNa ca tava mAtA rAjyaM yAcate, ato he vatsa! mamAjhAmanyathAkartu nAIsi. yatha rAmo nastamUce, no narata! yadyapi tava garvo nAsti, tathApi tAtamAtRvacaH kartu tvaM rAjyamubaha ? atha jasto rAmapAdayoH patitvA sAzrunayanaH kRtAMjalirevamuvAca, he bAMdhava ! kimahaM For Private And Personal Use Only
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir rAma- lAtasya sUnurnAsmi ? kiM vA tavAnujo nAsmi? kiM vAhaM mAtRmukho'smi ? yadevaMvidhaM gadya karma ka castriM romi. etadbharatoktaM zrutvA rAmo dazarathapratyUce co tAta ! mayi rAjye sati jasto rAjyaM nAdAsye, 140 yato rAjyaM tyaktvAhaM vanavAsAya yAmi. ityanujhApya rAjAnaM / rAmo natvA ca jAktitaH / / jarate ca rudatyuccai-niryayo cApatRNabhRt // 1 // lakSmaNa navAcAryo'tha me'yaM tRNavadvimucya / nAdAsya te rAjyamidaM sasatvaH // tAtasya duHkha navitA ca tasmAtpadAtivadrAmamanuvrajAmi // 1 // hanyAM yadiha kaikeyiiN| pApinI patipuHkhadAM // pApAtmAnaM tu zrIrAma-styajenmAM mAtRghAtakaM // 5||l. maNaH sumitrAM natvoce, he mAtarahaM rAmamanuvrajAmi, sumitrayA coktaM-rAma dazarathaM manye-manye mI janakAtmajAM // ayodhyAmaTavIM manye-vatsa ga yathAsukhaM / / 1 // atha dazarathaM natvA rAmaM vanavAsAya gavaMtaM lokA IdRzaM dadRzuH-yAhRtasyAniSekAya / pra sthitasya vanAya ca // dadRzurvismitAstasya / mukharAgaM samaM prajAH // 1 // vanavAsAya gavataM / dRSTvA dazarathaH sutaM / / yo nRyo yayau mUrga-matubasnehakAtaraH / / 2 // athAparAjitAM devIM / natvA rA. mo'bhyadhAditi // mAtaryathAhaM tanayo / bharato'pi tathaiva te // 3 // svAM pratijhA satyApayituM pitA For Private And Personal Use Only
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | jaratAya rAjyamadAt, mayi sati caiSa jasto rAjyaM nAdatte, to mayA vane gaMtavyaM, he mAtastvaM na caritraM taM mama sadRzaM jAnIhi ? yathAhaM tava jarata ityuktvA tatpAdayoH patitvA mAtuH samIpAnnirgato rAmaH. Atha rAmaM vanAya nirgataM jJAtvAparAjitA yatkaroti tadAda - tAmAkarNya giraM devI / papAta 141 vi survitA // ceTInicaMdanAMmobhiH | siktA tasyAvuvAca ca // 1 // yAH kena jIvitAsmyeSA | mUrchA // sahiSye rAmavirahaM / duHkhaM jIvaMyahaM kathaM // 2 // vanaM vajiSyati sutaH / patizca pravajiSyati // zrutvApyetanna yaddIrNA / kauzalye vajramayyasi // 3 // rAmo jagAda nRyo'pi | mAtaH patnyasi matpituH / tataH kimidamAkhdhaM / kinnarastrIjanocitaM // 4 // vanAnyaTitumekAkI / yAti kesariNIsutaH || svasthA tu kesariNyAste / na tAmyati manAgapi // 2 // tAtasya RNamastyuccaiH / pratipannavaro hyayaM // patra sthite ca mayyaMva / tasyAnReyaM kathaM bhavet // 6 // ityAdi yuktivacanairaparAjitAmaMtrAM bodhayitvA natvA ca rAmo vanAya niryayau.. sItApi dazarathamaparAjitAM ca natvA rAmAnugamanaM yayAce, tadAparAjitA sItAM babhASe, he vatse ! devI lAlitAsi tva- mAjanmottamavAdanaiH // sadiSyase kathaM vatse / pAdacaMkramaNavyathAM For Private And Personal Use Only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir raam| // 1 // tavAMgaM saukumAryeNa / kamalodarasodaraM // viSTaM tApAdinA kuryA-klezaM dAzaratherapi // 2 // castriM vanaturanumAnena / kliSTakaSTAgamena ca / / na niSedhaM na vAnujhAM / yAMcyAste kartumutsahe // 3 // ta. 14 taH sItAparAjitAM natvA rAmamanuyayau, tadA loko'pyuvAca dhanyaiSA sItA mahAsatI yA rAmamanuyAti, aho eSA mahAsatImukhyA zIlena svakuladayaM punAti, iti lokaiAvAryamAnA sA rAmamanu yayo. atha lakSmaNaH saMdhuditakrodhava tiriti dadhyau, tAtena naratAya rAjyaM dattaM, ayAhaM kaikeyIM sanastAM hatvA rAme rAjyaM nyasyAmi, athavA rAmo rAjyaM nAdAsyate, tAtasyApi mahadduHkhaM syAditi viciMtya lakSmaNaH sumitrAmaparAjitAM ca natvA kArmakatRNabhRdanudhAvya rAmasya militaH, tataste tra yo'pa vikasvaramukhAMbujAH puryA niryayuH. evaM maithilIrAmalakSmaNeSu nagaryA niryatsu tannagarana ranAryaH kaSTAM dazAM lecire. ayodhyAvAsilokAH saparivArA rAmamanuyayuH. netravASpapUrito rAjA da. zaratho'pi sneharajjvAkRSTo rAmamanvasarat. rAmaladamaNayonagarAnnirgatayorayodhyohasevA nRt. ayodhyA. bahirudyAne gatvA rAmo mAtApitarau nyavartayata, tathA yathocitAlApaiH pauralokAnapi rAmo visasarja. | tato rAmaH sItAlakSmaNasahito dezAMtaraM yayau, tatra grAme grAme lokaiH pUjyamAno mahenyaiH stUyamA. For Private And Personal Use Only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- no dhanakanakAdinirnimaMtryamANaH, sAmaMtAdinirnijarAjyapradaiH prArthamAno'pi niHspRhatvena kiMci / cami dapyagRhNana rAmaH prayANamakarot. atha pazcAdAgato dazarayaH zokAkulo nijahRdi ciMtayati-he prANAH ka gato rAma-sta143 manuvrajatAdhunA // jarasA jarjarairaMgaiH / zaktirdazarayasya kA // 1 // zraya mArge gabana sa zrIrAmazciMtayati-tattAtasya kRtAdarasya rajasAdAhvAnakaM dRrata-staccAMke vinivezya bAhayugalenAzliSya saM nASaNaM // tAMbUlaM ca tadardhacuMktimiti premNA mukhenArpitaM / pASANocita hA kRtaghnahRdaya smRtvA na kiM dIryase // // stazca dazaratho rAjA jarataM rAjyadAnAyAhvAsta, paraM dazarathena dIyamAnaM rAjyaM bharato nAdade, paraM svantrAtRvirahAsahaH svAM mAtaraM kaikeyIMprati cukroza. tataH kaikeyyAjhyA pastrijyo. tsuko dazarathaH saladamaNaM rAmamAnetuM sacivAna sAmaMtAMzca prAhiNota. te maMtriNo'pi yAnArUDhAstvaritaM gatvA pazcimayAyinaM rAmacaMI militvA tatpAdayoH patitvA kathayaMtisma, he svAmin dazarathastvAM rAjyadAnAya kaikeyyanujhyA pazcAdAhvayati, ato he svAmistvaM nivartakha ? sanaratazca dazarathastava | viraha soDhuM na zaknoti, atastvaM nivartya rAjyaM gRhANa ? evaM tairdInavacanaiH prArthamAno'pi rAghavo na For Private And Personal Use Only
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma nyavartayat, yato mahatAM pratijJA dipAdapavanna calati. tataste maMtriNo rAghaveNa visRjyamAnA vAraMvAraM / cariM kathayaMto'pi tannivartanakRtAzayAH sahaiva ceyuH.. atha te jAnakIrAmalakSmaNA nagrazvApadAnvitAM nirmAnuSyAM ghanAmAM vyAlajayaMkarAM cATavIM prA. 14 puH. athAgre gabaMtaste trayovi gaMjIrAvartanISaNAM pRthakpravAhAnAmnI gaMjIrA nadImIdAMcakrire. tatra sthitvA rAmaH sAmaMtAdInityuvAca, yUyamito nivartadhvaM. nAhaM sameSyAmi, agre gavatAM ca yuSmAkaM kaSTaM javiSyati, yUyaM ca gatvA tAtasyAsmAkaM kuzalodaMtaM zaMsata ? tathaivAsmAkaM jananyornaratasyApi ca kuzalodaMto vAcyaH, iti kathayitvA sasItAlakSmaNo rAmo dustarAM gaMjIrAM ca tAM taraMgiNImutta tAra. taTasthitaistairmatribhidRSTo rAmo vanamAzritaH. zraya rAmamadRzyamAnA bASpAMbusiktAMzukA maMtriNo rudaMto nyavartata, kSemeNa cAyodhyAM nagarImaguH, tatra te maMtriNo dazarathaM natvA pocuH svAmin rAmalakSmaNau tu nAyAto. dazarathastaddacaH zrutvA jarataMpratyAha no narata! atha tvaM rAjyaM gRhANa ? mama dIdAvinAya ca mAsmanaH. tadA narato'vadadahaM rAjyaM nAdAsye, paramahaM svayaM gatvApi mamAgraja rAma. caMDaM kathamapyAneSyAmi. tadA kaikeyyapi tatrAgatya rAjAnaM vijJApayati, svAmiMstvayA caratAya rAjyaM / For Private And Personal Use Only
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | taM paraM vinayI jasto rAjyaM nAdatte, tena ca mamAnyAsAmapi ca rAjJInAM mahaduHkhaM jAyate, mayAcaritra pyavimRzyakAriNyA zunaM na kRtaM tato rAmAya rAjyaM dehi ? yataH - kauzabyAyAH sumitrAyAH / suprajAyAzca duHzravaM // ruditaM mama zRevaMtyA / hRdayaM navati dvidhA // 1 // naratena samaM gatvA / tau 145 vatsau rAmalakSmaNau // anunIya samAneSyAmyanujAnAhi nAtha mAM // 2 // tathAdiSTaza prahRSTena / rAjJA dazarathena sA // yayau saratAmAtyA / pratirAmaM kRtatvarA // 3 // sA kaikeyI jAnakIrAmalakSmaNAn pazyaMtI panirdinaistaddanaM prApa tataH kaikeyI rAmaM dRSTvA rathAduttIrya vatsa vatseti bhASiNI praNamaMta rAmacaMdraM mUrdhni cucuMba. vaidehIlakSmaNAvapi kaikeyIpAdAbja praNamatau kaikeyyA bAhunyAmAliMgyAtyarthaM rurude. narato'pi rAmapAdau namazcake, sAzradRzaM bharataM rAmo bAhubhyAM dhRtvA liliMga. tataste sarve'pi rAmajastAdyAH kasyaciSTavRdasyAdho vizazramuH kaikeyyuvAca he vatsa rAmacaMdra ! tvaM nivartasva ? TAyodhyArAjyaM ca gRhANa ? jasto rAjyaM nAdatte, yatastvameva narataH, eSa saumivizva tavAmAtyo bhaviSyati, bharatastava pratihAraH zatrunazca tavAtapatrabhRdbhaviSyati. kaikeyyaivaM prokte bharatenApi tathaivoktaM tadA rAma uvAca, he mAtastAtasya dazarathasya putro vA svAM For Private And Personal Use Only
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 46 rAma pratijhA kaSTaM tyajAmi ? tAtena bharatasya rAjyaM dattaM mayA hyanumataM, aya punaH kathaM taDAjyaM gRhNA caritraM mi? tadasturato rAjA dvayorapi nidezataH, ityuktvA sItAnI tairjalaiH zrIrAmacaMH sarvasAmaMtamaM. trisAdikamubAya bharataM rAjye'nyapiMcata. tato rAmaH kaikeyI bahu saMcASya narataM samaMtriNaM visasarja, svayaM ca dakSiNAM dizaM pratasthe. narataH kaikeyyA samamayodhyAM yayau, tatra ca dazarayApita rAjyanAraM bharato bhrAtRzAsanAdUrIcakre. dazarathazca satyatimahAmuneH pArthA nRyasA parivAreNa samaM dIdAmupA dade. atha carato jAtRvanavAsena hRdi zalyAyito'rhatprajodyato samasyopAnahI siMhAsane saMsthApya svayaM ca yAmikavattatsevAtatparo rAjyaM pAlayAmAsa. rAmo'pi saumitrimaithilasutAsahito mArge gaI. zcitrakUTamatItyAvaMtIdeze kamapi dezamAsAdayata. // iti zrImattapAgace jaTTArakazrIhIravijayasUrizajye yAcAryazrI vijayasenasUriyauvarAjye paMmitazrIdevavijayagaNiviracite zrIrAmacaritre gadyabaMdhe rA matadamaNotpattipariNayanavanagamano nAma caturthaH sargaH samAptaH / / zrIrastu / / For Private And Personal Use Only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma ||ath paMcamaH sargaH prAramyate // caritraM atha zrIrAmo'dhvani vaTasya mUle vizramayituM niSIdana taM dezaM ca vIkSya saumitrimabhyadhAt, | no brAtarayaM dezaH kasyApi nItyAdhunavodasIbhUto layate, yataH-azuSkakulAnyudyAnA-nIku. 147 vATAzca sedavaH // sAnnAni ca khalAnyAhu-nUtanodasatAmiha // 1 // tadA ca rAmaH pAca / gacaMtaM janamekakaM // kimuccacAla dezo'yaM / ka vAsi calito'nagha // 2 // sa Uce eSo'vaMtidezaH, ta. jAvaMtinAma nagarI, tasyAM siMhodaro nAma rAjA dviSAM siMhavaduHsaho vartate. yavaMtidezasyaikadeze dazAnanapuranAma nagaramasti, tatra siMhodarasya sAmaMto vajrakarNanAmA rAjAsti, so'nyeAH pAparDi kartu vane gataH, tatra prItivardhananAmAnamekaM mahAmuniM kAyotsargasthamaidiSTa. taM mahAmuni natvA rA. jAvocat jo mahAmune tvamekAkI vane chuma va kiM tiSTasi ? muninoktamAtmahitArthamahaM vane vasAmi. tadA yo'pi nRpa Uce no sAdho atra khAdyapeyAdivarjite vane tava kimAtmahitaM ? muni staM yogyaM jJAtvAtmahitamArhataM dharmamAkhyat , rAjhApyadharma zrutvA sAdhupurataH zrAvakatvaM prapede, yathA| yA deve devatAbuddhi-gurau ca gurutAmatiH // dharma ca dharmavIH zudhA / samyaktvamidamucyate // 1 // For Private And Personal Use Only
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 14 rAma- vidhAnaM durgatihAre / nidhAnaM sarvasaMpadAM // vidhAnaM modasaukhyAnAM / puNyaiH samyaktvamApyate // 2 // caritraM aMtomuhuttamittaMmi / phAsithaM huU jehiM sammattaM // tesiM abaDhapugala-pariyaTTo ceva sNsaaro|| | // 3 // iti samyaktvaM zrutvA rAjhAbhigraho gRhIto yathA-vinA ca devamarhataM / vinA sAdhu ca nAparaM / / namasyAmi tadane sa / prapede'bhigrahaM dRDhaM // 1 // sa vajrako rAjA samyaktvamUlaM hAdaza vrataM zrAvakadharma ca pratipadyaivaMvidhamanigrahaM gRhItvA sAdhuM ca namaskRya nagaramadhye samAgataH. ayasa ciMtayati yathA mama nAyakaH siMhodaro rAjA, sa ca mAM namaskAravimukhaM dRSTvA vairI naviSyatIti ma. tvA maNimayIM munisuvratasvAmipratimAM kArayitvA svAMgulIye nyavIvizat. tatazca yadAtyAM siMhodaraM nRpaM namaskartuM sa yAti tadA tadaMgulIyaM kare kRtvA karau cAgre vidhAya rAjAnaM namaskaroti. evaMvidha vajrakarNavRttAMtaM kazcidudurjano maMdamatiH siMhodaramahIpateH sarvamekAMte samAcakhyau, khalAH khayu sarva. kaSAH, yataH taM nahi gharaM taM nahi / denalaM rAnalaMpi taM nahi // jaba akAraNakuvidhA / dotinnivi kha. | khA na dIsaMti // 1 // mRgamInasAnAnAM / tRNajalasaMtoSacittavRttInAM / / bubdhkdhiivrpishunaa|| For Private And Personal Use Only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir bastri mahArAja kAyata rAma niSkAraNavairiNo jagati // // sahajAMdhadRzaH svadurnaye / paradoSedANadivyacakuSaH / svaguNoca giro munivratAH / paravarNagrahaNeSvasAdhavaH // 3 // evaMvidhaM durjanasya vacanaM zrutvA tubakarNaH siMhoda ro mahIpatirmahAhikhi niHzvasanAste, tatsvarUpaM kenApi puruSeNa jhAtvA karNAnyAM ca zrutvA vajraka 14) rNasya karNa kathitaM, tat zrutvA vajrakarNenoktaM no mahApuruSa! tvayA kathaM jhAtaH siMhodarasya mayi kopaH? kena hetunA ca? tena nareNokta zrRyatAM?--kuMdapuranagare samudrasaMgamo nAma vaNigasti, yamunAkhyA tatpatnI, tayoH putro'hamasmi vigudaMganAmA, kramAdyauvanaM ca prApto jammAdAyAhaM kraya he. tave ujjayinyAM puryAmAgama, tatrojjayinyAM krayavikrayaM kurvANasya mama yauvanonmattatayA iMDiyana jayatayA ca kAmalatAnAmnyA vezyayA sArdha ramamANasya kAlo yAtisma. evaM kAle gati panirmAsaiH sarvamapi dhanaM mayA vinAzita, thAjanmaparyaMtaM yadarjitaM tatstokaireva dinairvinaSTaM, dhigvyasanaM ! ya. taH-yUtaM ca mAMsaM ca surA ca vezyA / pAparDicaurI paradArasevA // etAni sapta vysnaaniloke| ghorAtidhoraM narakaM nayaMti // 1 // naTaviTanaTayuktAM satyazaucAdimuktAM / kapadazatanidhAnaM ziSTaniMdAnidAnaM // dhananidhananidhAnaM sajaNAnAM vidhAnaM | parinavapadamekaM kaH paNastrIjeta // // atra For Private And Personal Use Only
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- bAyA tRNAmizca / khale prItiH sthale jala // vezyArAgaH kumitraM ca / SaDete budabudopamAH // 3 // caritraM evaMvidhayA tayA paNyAMganayA sArdha jogAn jujAnasya mama kAlo yAtisma. __athaikasmin dine tayA kAmalatayA vezyayA siMhodararAjJaH paTTarAjhI dRSTA, tasyAH kuMDalayuga laM ca vilokya mohitayA vezyayA mama pArSaM tatkuMDalayugala yAcitaM, kathitaM ca rAzyAstatkuMDala yugalaM cauryeNa hRtvAnIya mahyaM dehi ? vinA ca tatkuMDalayugala mama gRhe tvayA nAgaMtavyaM, tadA ma. yoktamevamastu. tato'haM maraNAyamaviciMtya kAmamohitaH kuMmalArtha rAtrI tatra nRpokasi gata ekatra zayyAyAM sthitI rAjhInRpo vArtA kurvANo mayA zuzruvAte. zrIdharayA rAjyA pRSTaM bho rAjannadya tava nidrA kathaM nAyAti? nahina va kathaM dRzyase? kiM kAraNaM? satyaM brUhi? siMhodaro'vadaddevi / tAvannidrA kuto mama // praNAmavimukho yAva-hajrako na mAryate // 1 // amuM prAtahaniSyAmi / sasuhRtputrabAMdhavaM // yAtviyaM rajanI yAva-hinidrasyApi me priye // 3 // etavacanaM zrutvA kuMDala caurikAM tyaktvA sAdharmikavAtsabyAdiha tvaritaM tava pArzva samAgato'smi. tat zrutvA vajrakarNaH khaM | nagaraM urgakhAtikAdhAnyatRNakASTAdibhiH sajIkRtya svayamapi sajjo banuva. tato vajrakarNarAjhA pracuH / For Private And Personal Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma radhanadAnapUrvakaM visarjito vigudaMgaH svasthAnaM gataH. caritraM itastatdaNaM siMhodaro'pi sabalavAhanaH samAgatya jaMbUdvIpaM samuSa va tatpuramAveSTya sthitaH, " tato'sau dRtamukhena vajrakarNamavadat , no vajrakarNa yadi jIvitena kArya, yadi rAjyena kArya, yadi ca sukhena kArya tadAMgulIyaM tyaktvA mahya praNAmaM kuru ? anyathAM tvAM sakuTuMbaM haniSyAmIti dRteno kte vajrako'vadat , no dRta tava rAjA mUDho vartate yo mattaH praNAmaM vAMchati, mayA tvabhigraho gRhI. to'sti, yathA-na pauruSAbhimAno'tra / kiMtu dharmAbhimAnatA // vinArhataM vinA sAdhu / praNamAmyaparaM na hi / / 1 / / dharmahAraM tato dehi / mahya dharmAya kulacit / / ahamanyatra gAmi / dharma evAstu me dhanaM // // iti taduktaM dRtena gatvA siMhodarAyoktaM, paraM siMhodaro na manyate, yato mAninaH kadApi dharmAdharma na gaNayaMti. tataH paraM sa siMhodaro vajrakarNapuraM rudhvA sthito'sti, tatsainikAzca vajrakarNadezaM muSNaMti, tadbhayAccaite grAmAdaya nahasA jAtAH, ahamapi sakuTuMbo naSTvA pra. tyAsannagrAme sthito'smi. krUrakarmayA mahinyA ca kiMcidAnetuM punarahaM preSito'smi, aya tatkArya kRtvAhaM yAsyAmi. evamuktvA yAvadAjhA mArgayitvA sa yAti tAvatA rAmeNa ratnavarNamayaM kaTIsUtraM | For Private And Personal Use Only
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- tasmai datvA sa visarjitaH taM ca visRjya sItArAmalakSaNA dazAMgapuramIyuH tava nagaravadicaMdramanacaritra caitye janAnnatvAnmaMpe sItAsahito rAmastasthivAn rAmAdezAtsaumitrirnagaramadhye gaMtuM pravRttaH, nagare pravizya vajratike ca gatvA tatsaMsadi sthito'sau tArAmadhye caMdra va zuzubhe sadAkAraM 192 lakSaNaM dRSTvA vajrakarNo'bhyadhAt, jo mahAnAga ! tvaM mama jojanAtithirbhava ? lakSmaNo'pyuvAca mama prajuH sakalatro nagarabahirudyAne sthito'sti, tamAdau cojayitvAhaM jodaye, nAnyatheti tato vajrakarNo rAjA saumitriNA sArdhaM nRyiSTaM bhojanaM savyaMjanamuparAmaM ninAya, tena bhojyena gojitau rA malakSmaNau sItAsahitau saMtuSTau yataH - dedasnehasvaramadhuratA buDilAvaNyalAH / prANo'naMgaH paThanasamatAkrodhahAnirvilAsAH // dharmazra vaNaM suragurunatiH zaucamAcAraciMtA / kukSau pUrNe jaTharapiThare prANinAM saMjavaMti // 1 // uktyanaMtaramanuziSya rAmeNa lakSaNo'vaMtinRpatiMprati preSitaH lakSaNaH siMhodaraMprati gatvoce, jo siMhodara ! tvaM vajUkarNena saha virodhaM mAkArSIH, sakalamadIjartA narato niSedhayati tadA siMhodaro'vocat, ayaM vajrakarNo matsevako mama sAmaMto mahyaM namaskAraM na kurute, mamAjhAM ca na manyate, tarhi kathaM ma For Private And Personal Use Only
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma| yA na hanyate ? tadA bhUyo'pi lakSmaNo'vocat no siMhodara! aso tvayyavinayI na, kiM tvasya pra. NAmasaMdhA dharmAnugA dharmaradakA ca, ata enaM vajrakarNaprati mA kupa? idaM caratenoktaM, kiMcAsamu drAMtamedinyAM narataH zAsitA, tataH kruH siMhodaro ladamaNaM smAha no puruSa! ko narataH? kimahaM 153 naratasevakaH ? kiM vA carato mama svAmI ? yo mAM vajrakarNa zidayituM niSedhayati. tat zrutvA ko pAruNo lakSmaNaH sphuradoSTadalovocat, re siMhodara ! ki tvaM narataM na jAnAsi ? jarataM nopaladAya. si? napalakSyAmi tAvat, tvaM yudhAya saGo nava putaM, manujAzanitAmitastvamadhunaiva dayaM yAsya. si. tadA siMhodaro'pi sasainyo lakSmaNaM haMtumudyato'navata. tAvatA ladamaNo gajAlAna nujAcyAmunmUkhya zatrUstAmayAmAsa. punaH saumitrirutpatya siMhodarenaM ca muSTinAhatya siMhodaraM kezeSu dhRtvA ra. jjubachAMgamiva ninye rAmapArzva. atha rAmaM dRSTvA natvA ca siMhodaro'bhASata he rAjeMDa! he raghukulo sarAmacaMDa! hAyAtastvaM mayA na jhAtaH, atha he nAtha mamAjhAnadoSaM tvaM damakha ? nijAjhA de. hi? yahaM tava kiMkaro'smi, bhRtye ca kopaH zidAmAtra eva syAt . sA tu mayA prAptA. tadA ziSyaM | gururikha samastaMpratyuvAca, he siMhodara! tvaM vajrakarNana saha saMdhiM kuru ? siMhodaroni tatheti pratyapa For Private And Personal Use Only
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- dyata. vajrakarNo'pi rAmacaMdrasya zAsanAttavAgAta, vinayena rAmapuro nRtvA kRtAMjalirityuvAca ca - caritraM svAminI vRSasvAmi - vaMzajau rAmazArGgiNau / yuvAM dRSTau mayA diSTyA / kiMtu jJAtau cirAdida || 1 || jaratArdhasya sarvasya / yuvAM nAtho mahAujau // manye ca rAjAno / yuvayoreva kiMkarAH 154 // 2 // tato'sau rAmacaM pratyuvAca, he prano yaya tvamenaM matsvAminaM siMhodaraM muMca ? tato rAmacaM DeojayoH saMghAnaM vidhAya mitratvaM kAritaM vajrakarNo'pi nijAM pratijJAM jagI vinAhataM vinA sAdhuM / namasyo nAparo mayA // iti svAnigraho'grAhi / maharSeH prItivardhanA t || 1 || siMhodaro'pi parayA / prItyA rAghavasAdikaM / rAjyArdha vajrakarNAya / sodara va dattavAn // 2 // zrIdharAkuMDale te ca / yAcitvAvaMtipArthivAt // pradatta vidyudaMgAya / dazAMgapurapArthivaH || // 3 // tato vajrakarNo rAT prItaye'STau ca kanyakA lakSmaNAya dadau siMhodaro'pi sasAmaMto lakSmagAya kanyAzatatrayamadAt samaye pariNeSyAmi bhavataH sutAH, idAnIM tu vayaM malayAcale sthAsyAma ityuktvA rAmalakSmaNAbhyAM visRSTau siMdodaravajrakarNau nijaM nijaM puraM yayatuH rAmalakSmaNau tu sItAnvitau tAM nizAM tatra sthitvA prage calitau gatau ca krameNa nirjalaM kamapi dezaM prApatuH // For Private And Personal Use Only
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma iti siMhodaravajUkarNakathAnakaM / / . tatra nirjale deze rAmalakSmaNau sItAsahitau kasyacittarostale vizrAMto, tadA vipAsAkulA caritraM sItA jalaM mArgayatisma. tadA rAmAiyA saumitrirjalamAnetumagAta. itastato vane vraman sa eka 155 sarovaraM dRSTvA hRSTaH, yataH-niMbacaMpakavaTobarapATalai-liMbujaMbU mucakuMdapiSpalaiH // dADimIkadalIcaMda nAMbujaiH / zAkhinizca kalitaM mahAsaraH // 1 / / gaMjIraM sarasaM svaLa / sadvRttaM satvazobhitaM // dRSTaM sarovaraM tena / tatraikaM sAdhucittavat // 5 // dRSTaM sarovaraM ramya-manekAMgojamaMDitaM / / dUrAdAnaMdaja nakaM / vayasyamiva vacanaM // 3 // tatsaro dRSTvA harSito ladamaNo yAvatsarovaramadhye yAti tAvatA kUbarapurAdhIzaH kalyANamAlAnidho rAjA lakSmaNena dRSTaH, tenApiladamaNo dRSTaH. atha lakSmaNaM dRSTyA strIvatsa kAmaceSTAM kartuM lamaH, yathA-dvAviMzatI rAmANAM vikAreMgitAni, yathoccairniSTIvanaM, sAnurAganirIkSaNaM, zravaNasaMyamanaM, bAlasyamoTanaM, mudrikAkarSaNaM, guptAMgadarzanaM, prajalpane hasanaM, stanapI. manaM, bhUSaNotpATanaM, nUpurotkarSaNaM, karNakaMmyanaM, kezaprasAraNaM, caraNasaMyamana, nakhavilekhanaM. paridhAna | saMyamana, niHzvAsotvasanaM, muhurtRgaNaM, bAlAliMganaM, bAlamukhacuMbanaM, priyAzleSaNaM, atikrAMtapreSaNaM. For Private And Personal Use Only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir caritraM rAma-| pazcAtkAmasmaraNaM ca. snigdhaM dRSTipathaM vijuSitavapuH karNasya kaMmyanaM / kezAnAM ca muharmuharvivaraNaM bAlasya cAliMganaM / / nArdarzanamagratazca gamanaM vArtA sakhIniH saha / kuryuH prItivazAstriyo'pi satataM dRSTvA naraM vAMchitaM / / 1 / / strI kAMtaM vIkSya nAniM prakaTayati muhuH kSepayaMtI kaTAdAn / dormulaM 156 darzayaMtI racayati kusumApImamudipya pANiM / niHzvAsasvedaz2ubhAH zrayati kucataTa khaMsivastraM vidhatte / sotkaMThaM vakti nIvI zlayayati ca dazatyoSTamaMgaM jinatti // // ityAdivikArAna darzayan kalyANamAlo rAjA lakSmaNaprati jojanAya nimaMtrayati. lakmaNo rA jho mAnmathaM vikAraM dRSTvA punardehaladANAni ca nirIkSya dadhyAveSA puMveSAkAradhAriNI nArI dRzya te. iti dhyAtvA khadamaNo'vocat, matpanuH sajAya to dUradeze'sti, tena vinAhaM na luMje. kalyANamAlarAjhA svapradhAnapuruSA rAmaM sapriyamAhAtuM preSitAH, te'pi gatvA priyavAkyaiH zrIrAmacaMka. byANamAlarAjhaH samIpe yAninyire. kalyANamAlo'pi rAmacaMI mItAM ca natvA tayoH kRte paTakuTI tatkAlaM kArAgya saparibadaH sevAM cakre, tatra kRtasnAnannojanaM zrIrAmalakSmaNaM copaviSTaM dRSTvA kalyANamAlo rAjA sahaikamaMtriNA strIveSabhRdvRtvA rAmacaMGa praNanAma, rAma navAca he na! puruSInaya strI For Private And Personal Use Only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM 157 rAma- jAvaM kiM nihuSe ? kUbarapatiH kalyANamAlo'pyUce he svAminnasmina kUbarapure mahAnagare vAlikhilanAmA rAjA, tasya patnI nAmnI paTTarAjhI, sA cApannasatvA nRtH itazca mleca sainyamAgatya vAlikhillena saha saMgrAmaM vidhAya vAlikhi baccA dezagrAmAdikaM ca jaMttvA svasthAnaM prAptaM pratha vAlikhillapayA putrI prasUtA, tadA subuddhipramukhavinI rAjJyA putro jAta iti nagare grAme codghoSitaM, ta prabhRti cAdyayAvatpuruSaveSeNa mayedaM rAjyaM rakSitaM, mAtRmaMtrijanAMzca muktatvAnyairnopala ditAsmi, yahaM mlecchAnAM rivyaM yaccAmi paraM te mlekhA matpitaraM na muMcaMti pato'dya tvabaraNaM samAgatAsmi, ya thA yuSmAbhiH siMhodarAddajrakarNo mocitastathA tenyo levebhyo mattAtamapi mocayata ? rAmo'pyuvAca jo kalyANamAlin ! yAvattava pitaraM glevenyo mocayAmastAvattvaM puMveSeNaiva sthiragava ? kalyAmAlo'pi mahAprasAda ityuktvA punaH puMveSamakarota. maMtriNoktaM he svAmin! bhavadAjJayAsyA varo lakSaNo bhavatu, rAmacaMdra navAca sAMprataM tAtAdezAdayaM dezAMtaraM yAmaH, valamAnazca lakSaNa enAM pariNeSyati, tenApi rAmacaMdravacanaM pratipannaM. dina tava sthitvA nizAzeSe rAmalakSaNau sItAsahitau kenApyavajJAtau nirgatau, ka. For Private And Personal Use Only
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-| byANamAlo'pi prAtarapazyan rAmalakSmaNau jAnakIsahitau vimanaskaH svapuramAgatya tathaiva rAjyaM cakre, cari krameNa rAmo'pi narmadAnadImuttIrya pathi cacAla, agre pathikairvAryamANAste viMdhyATvIM vivizuH, ka thaMgatAmaTavIM? roDa, jayaMkarI, ghorAM, binasAM, mAnuSonitAM, puHprApodakAM, durkhayAM, zivAphutkAra157 saMpUrNA, ghUghatkArAM, siMhanAdasaMpUrNA, vetAlakilakilAkulAM, dAvAnaladIptAM, puliMdrIgItamaMDitAM. kAMtArajanajayaMkarAmiti. tatrAdau dakSiNadizi kaMTakIvRdasthitaH kAka eko virasaM sTati, tathaivotta rAdizi sthito'nyaH kAkaH dIramopaviSTo madhuraM virauti, punaH punastathaiva jalpatI kAkI zrutvA teSAM na viSAdo na ca harSo jAtaH, mahAMtaH zakunApazakuna na gaNayaMti. yataH-siMha na jove caM. davala / navi jove dhnnRchi|| ekalako sahasAM nIDe / jyAM sAhasa tyAM sichi||1|| aya to rAmalakSmaNAvagre gaLatAvudAyudhaM mlebasainyaM dadRzatuH. jaratapAlitapRthvImupaDotuM svadezAnirgato yavanasenApatizcamavegaH sItAM vIdaya smarAturaH svapattInityAdideza, no no sunaTA etau do puruSo vinAzayata ? pazcAca matkRte etAM varastriyaM samAnayateni svAmivacanaM zrutvA mlecasevakA dhAvitA rAmaladamaNI haMtu. lakSmaNo'pi mobAna vIdaya rAmaprati vISe, jo Arya! tvaM sotayA saha sukhaM For Private And Personal Use Only
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir castriM rAma- tiSTa? yAvadahamamUna mlebAn zunakAniva vidrAvayAmItyuktvA khadamaNo dhanuradhijyaM kRtvA'nAdayata. tannAdatrAsitA dizodizaM palAyamAnA mleDAH zaraNalAlasA rAmamupAyayuH. mlebarAjo'pi muktaza sro dInAsyo maraNayagrasto ladamaNAttrastaH syaMdanAduttIrya rAmacaMdraM natvAgre samupAvizata. tataH sa 1e mlebarAja Uce zrUyatAM deva maccaritaM, kauzAMbIpuryA vizvAnaro bijavaro'sti, nAvitrI nAma tatpatnI, tayoH putro rurudevanAmAhaM vipro'smi, so'haM bAlatve pitrA pAlitaH krameNa yauvanaM prAptaH pitrA pa. riNAyitaH, paraM vyasanagrahagrastaH pitrA gRhAnniSkAsitaH. athaikasmin dine caurikAM kurvan dAtamukhe dhRto puSTai rAjapuruSe rAjAgre nItaH, kupitena rA. jhA ca zUlAyAmAropayitumAdiSTaH, tataH krUrai rAjapuruSairahamupazUlAM nItaH, tatra kenacit zrAvakavaNijA daMmaM datvAhaM mocitaH. tatastena vaNijoktaM bho puruSa! tvamadyaprabhRti caurikAM mAkArSIH, yataHcauryapApamasyedaM / vadhabaMdhAdikaM phalaM // jAyate paraloke tu / phalaM narakavedanA // 1 // ityAdi. zidAM datvA visarjitaH so'haM caurastaM dezaM tyaktvA grAmAdnAmAMtaraM vramannatrAgAM pakSIpatiM ca seve. | katiciharSAte patrIpatinA svapade sthApito'haM mleDAdhipo jAtaH. kAMketidattanAmAsyAM pallyAM For Private And Personal Use Only
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | sthito'haM dezaM buMTayAmi, dezAdhipAMzca badhdhvAnayAmi, tejyazca daMmaM lAtvA tAnmocayAmi, paraM ko'caritra pi mAM jetuM na zaknoti, sarve'pi rAjAno mama vazavartinaH, pahaM kasyApi vaze nAsmi, paraM tava vaze'smi tava guNaizca krIto'smi mamAdezaM dehi ? tadA rAmeNoktaM tvaM vAlikhille vimuMca ? tat zru160 vA kirAtarAT vAlikhillaMM mumoca vAlikhillo'pi rAghavaM namazcakre tato rAmAyA pallIpatinA kAMkena sa vAlikhillaH kuberapure ninye tatra rAjA nijAM sutAM kalyANamAlAM puMveSAmapazyat tadAsa maMtriNaM pa jo maMtrinnaSA putrI puruSaveSaM kiM virtti ? tadA maMtriNA janmana yAranya sarvo'pi vRttAMtaH kathitaH punaH proktaM ceyaM kalyANamAlA lakSaNAya dattAsti. vAlikhilyenApi khavRttAMtaH kathitaH evaM tau rAjAmAtyA parasparaM saMmilitau saMtuSTau sukhamanuvaMta tiSTataHsma. kAMkaH pa hrIpatirapi rAjJA vAlikhillena pUjitaH svastha cittaH svasthAnaM gataH // iti vAlikhitranRpatatputrIka byANamAlAkathA // patha rAmo'pi tatazcalito viMdhyATavImatikramya tApImahAnadIM prApa. tApInadImuttIrya taddezaprAM tavartinamaruNAkhyaM grAmaM rAmaH saMprAptaH tatrApi pipAsitA sItA jala yayAce. tadA salAto rAmaH For Private And Personal Use Only
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAmaH kasyApi krodhino'mihotriNo viprasya gRhe gatvA salilaM yAcitavAn. tadA suzarmAnAmnI vipranA. ryA teSAM trayANAM pRthakpRthagAsane samupAvezya zItalaM jalaM pAyayAmAsa. yathA-vaLa saGAnaci. ttavallaghutara dInArtavacItalaM / putrAliMganavattathAtimadhuraM bAlasya saMjalpavata // elozIralavaMgacaMdana161 lasatkarpUrasaMvAsitaM / pAmavyotpalaketakIsuramitaM pAnIyamAnIyatAM // 1 // evaMvidhaM pAnIyaM yAvatsA teSAM pAyati tAvattasya patiH kapila viprastatra samAyAtaH, sa tu svajAvena roSaNaH, patnyA jalaM pA yitaM dRSTvA pizAca zva ruSTo gehinImajASiSTa, yathA-malinAnAM kimeteSAM / pravezo mama vezmani // pApIyasI tvayA datto-mihotramazucIkRtaM // 1 // evaM ca kupitaM vipraM / RraM rAjAnujaH krudhA / karIvArajatodhRtvA / paribhramayituM divi // // rAmo'pyuvAca ko nAma / kopo'smina kI. TamAtrake // dijabruvaM tamenaM ca / muMca muMca hi mA tuda // 3 // rAmAyA ca saumitri-staM mumo. ca zanaiIijaM // sasItAlakSmaNo rAmo / nirjagAma ca tadgRhAt // 4 // atha te trayo'pi gabaMtaH kramAdekaM jayaMkaraM mahadaraNyaM prApuH. tatrAraNye sthitayo rA. | maladANayoH kAlazyAmajalado varSAkAlaH samupAyayo. tasmin samaye zrIrAmacaMdro vaTataroradhasta For Private And Personal Use Only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- sthau, tatastena lakSmaNapratyuktaM no jAtarAvAM varSAkAlamatraiva vaTataroravaH sthAsyAvaH. zrAkArya tahaco bhIta-stanyagrodhanivAsyapi / / bhyakarNAnidho ydo| gokarNa svapranuM yayau // 1 // tatra gatvA sanijasvAminaM gokarNayadaMpratyUce he svAmin mahaTe hau puruSo satejasko pratApAnAMtavizvau samA. 165 gatau staH, tAnyAM cAhaM nijavAsAiTAnirvAsitaH, ato he prano mamAtrANasya tvaM paritrANaM kuruSva? to hi mahame sakalAM prAvRSaM sthAsyataH, tadA gokarNayakSeNAvadhijJAnaM prayuktaM. tena jhAnena chAtaM yadetI rAmazAGgiNau mama prAghUrNako, anayorartha ekA navInAM nagarI karomIti ciMtayitvottuMgavAM prottaMgaprAsAdAM jAMmaparipUrNA jinaprAsAdamaMDitAM navayojanavistIrNa hAdazayojanAyAmAM rAmapurInA. mapurI gokarNasuro rAmakRte kRtavAn. atha prAtaHsamaye maMgalapAThakena mAgadhena bodhito rAjA ciM tayati kimetad dRzyate ? saptama misthasvarNapavyaMkasthaM khaM dRSTvA tasya vismayo jAtaH, kaiSA nagarI ? ko'tra rAjA? kiM deveneyaM nirmitA ? matpuNyena vA niSpannA? iti ciMtAprapanne rAme vINAvyAta. karo gokarNayado'vAdIt , he svAmin ! he raghukulotsa! he zrIrAmacaMdra ! tvatkRte eSA nagarI mayA | tvatpuNyena kRtAsti, atastvamatra saparivAreNa mayA sevyamAnaH sukhaM tiSTa? yathAruci ca sukhamanuna For Private And Personal Use Only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma va? iti tena yakSeNa prArthito yakSayakSiNIniniSevitaH sItAsaumitrisaMyutaH zrIrAmaH sukhaM tatrAvata. caritraM . sthe. utazca kapilanAmA vipraH samidhAnayanahetave tatra mahAraNye pazupANiH samAyayau, sa vipro rA mapurIM dRSTvA ciMtayati kimeSA nagarI veMdrajAlaM vA gAMdharvapuraM? evaM ciMtAprapanno vipraH kAMcinArIrUpa. dhAriNI yakSiNIM dRSTvA'pRSbat kaiSA nagarI? ko'tra rAjA? tayoktameSA rAmapurI, atra ca zrIrAmacaM dro rAjA sItAlakSmaNayuto rAjyaM karoti, dInAdinyazca sa dayAnidhirdAnaM dadAti, ato jo vipra! tvamapi gatvA rAmacaMdraM yAcasva ? eSa tava dhanaM dAsyati, vipreNoktaM sa rAmo mayA kathaM lanyate ? tayoktaM zRNu ? asyAM nagaryA dvAracatuSTayaM vidyate yataizca radayate, anupaladitazca yathAtathA kazcidapi pravezaM nopalagate. asyA nagaryAH pUrvadAre zrIRSabhadevacaityaM vartate, tadyathAvidhi vaMditvA zrAvakIbhRya ca yadA tvaM yAsyasi tadA pravezaM lapsyase, nAnyathA. kapilo'pyArthI tavacanaM zrutvA sAdhUpAMte gatvA caityavaMdanAdikaM ca zidayitvA laghukarmatvAtkrameNa zrAvako'navat, svAM nAryAmapi ca zrAvikAM vyadhAta. tataH sa kapilo janmadauHsthyadagdhaH pUrvahArasthite jinacaitye jinapratimAM natvA rAmapuraM gatvA rAjahAre pravizya maithilIrAmalakSmaNAnupalakSyocaiH svakRtapUrvAkozaM smaran vinAya. For Private And Personal Use Only
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 164 rAma | tadA lakSmaNo miSTavacanena tamanyadhAddho vipra ! tvaM mA jaiSIH, rAmacaMdraM yAcasva ? tataH kapilo rA mAnaM yayAce. tadA rAmeNa pRSTaM jo vipra ! tvaM kutaH samAyAtaH / vipreNokaM he svAmin! kiM tvaM caritraM mAM na vetsi ? hamaruNagrAmavAsI kapilanAmA vipro'smi, yena yUyamatithInatA mayA durvacasApamA nitAH, kupitena ca lakSmaNena mAryamANo yuSmAnirmocitaH so'haM kapilanAmA vipraH, tato jUrividAnena rAmeNa kRtArthIkRtaH sa vipro naridhanasaMyutaH svagrAmaM gataH tataH sa kapilo dInAdibhyo dAnaM dadAno naMdAvataMsasUriNAM samIpe vratamagrahIt. paya varSAyAmatItAyAM rAmaM yiyAsuM prekSya gokarNo yo vinayAddinamra dehaH kRtAMjali ridamUce, jo svAmin! mayA yatkiMcidbhaktiskhalitaM yi kRtaM tattvaM kSamasva ? yato mahApuruSA natavatsalA javaMti ityuktvA rAmaM natvA tasmai svayaM prajanAma hAramadatta, saumitrAya ca cUDAmaNi kuMmalayugalaM ca, sItAyai cepsitadAyinIM vINAM datvA rAmaM ca bahu saMjApya sa yakSastirodadhe, svAM kRtAM ca rAmapurI saMjahe. iti gokarNayakathAnakaM // tva: yatha tau rAmalakSmaNau jAnakIsahitau pRthvIM kAmaMtau pratidinaM celatuH krameNa vijayapuraM prA zau, tasminnagare bahirudyAne maruddizi nyagrodhavRdatale vezmasannibhe sItArAmalakSmaNA vizazramuH, sa For Private And Personal Use Only
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- kalaM dinaM tatra vaTe sthitvA nizAyAM lakSaNaM prAharikatve muktvA sItAsahito rAmaH sukhaM suSvApa. tasminnagare modharo nAma rAjA, tasya paTTadevIMDANInAmnI, tayoH putrI vanamAlAsti, sAvAyespi saumitrerguNasaMpadaM zrutvA rUpaM cAkarNya taharaNe kRtanizcayAnyaM varaM na vAMchati itazca sama169 | dIgharo rAjA dazarathaM nRpaM pravrajitaM zrutvA, rAmalakSmaNau ca vanavAsAya nirgatau zrutvA manasi viSasaH tataH sa mahIdhara iMdrapure nagare caMdranarezituH putrAya sureMrUpAya vanamAlAM dadau patha sA vanamAlA tat zrutvA maraNe kRtanizcayA tasyAM rAtrau tasminnudyAne rAmalakSmaNapavitrite vaTe gatA, yadAyatane pravizya vanadevatAH prapUjya vaTe cAruhya vaTAdhiSTazayitAM devIM ca manasi saMsmRtya jinadevagurUn smRtvA prAMjaliM kRtvoce yathA-sA proce prAMjalirbhUtvA / mAtaro vanadevatAH // digdevyo vyomadevyazca / sarvAH zRNuta maddacaH // 1 // nAnRdiDha nave tAvanmartA sa ca lakSmaNaH // yAd vAMta tarhi | bhaktistava mamAsti ceta // 2 // ityuditvA kaMThapAzaM / vidhAyattavAsasA || ca vaTazAkhAyAM / DAksvAtmAnamalaMbayat || 3 || De mA sAhasaM kArSo - lakSmaNo'hamiti bruvana || lakSmaNopAsya tatpAzaM / tAmAdAyottatAra ca 4 // prajAtasamaye jAte prabuddhayo rAmasotayA. // For Private And Personal Use Only
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | kSmaNo'zeSaM vanamAlAyA vRttAMtaM zazaMsa vanamAlApi hiyAdhomukhI tatkSaNaM jAnakIrAmacaraNAraviMdebhyo namaskAramakarota. caritraM itazca mahIdharapatnIMdrANI rAzI vanamAlAmapazyaMtI karuNasvaraM pUJcakre tat zrutvA mahIdharA 166 | saparikarastadanveSaNAya niryayau, gatvA ca sarvatra vilokayan yatra te rAmalakSmaNAdyAstavAjagAma ta ca sItAsamIpe vanamAlAM dRSTvA rAjA ciMtayati, nUnametau kumArikAtaskarI. yA hatahataitAn kumArikA taskarAniti zrutvA tatsainikA dhAvitAH tAn senikAnAgar3ha to dRSTvA rAmAnujo dhanurAsphAbya jyAnAdaM kurvANo lakSmaNo mahIdharasainyaM vidrAvayAmAsa jayaM svasainyaM dRSTvA mahIdhareNopaladito lakSmaNaH pAdayoH patitvA dAmitazca tato lakSmaNena sa madIdharo noto rAmasamIpaM so'pi rAmaM navA stauti, yathA dhanyo'haM yasya gRhe yUyaM prAghUrNakAH samAyAtAH mayA'jJAnavatA ca na jJAtAH, phalitaM me prAcInaM karma, phalitaH kalpataruH, tava sAmyaM kenAnumIyate ? yathA-dAro vAri nidhiH kalaMkakaSacaMDo ravistApakRt / parjanyazca jamAMzayaH svayamutAdRzyaH suvarNAcalaH // zUnyaM vyoma sudhA vijihnavidhurA svargasya dhenuH pazuH / kASTaM kalpataruISatsuramatistatkena sAmyaM satAM // For Private And Personal Use Only
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma // 1 // iti stutvA punaH sa kathayati yUyaM matsutApuNyaiH preryamANA zhAgatAH, mayeyaM vanamAlA puH / nasatrI pUrva lakSmaNAya kalpitAt, ato he rAmacaMdra sAMprataM mayAM tava sAdikaM tasmai dattati kayayi. tvA sa jAnakIrAmaladamaNAnnijasadmani ninAya, natyA ca nojayAmAsa. ztazca teSu tatra tiSTatsu ativIryasadadUto mahIdharaMpratyUce, jo mahIdhara! naMdAvartapurAdhIzo'tivIryo rAjA jaratena saha vigrahe jAte sAhAyyAya tvAmAhvayati, tasyAnye'pi bale yAMso joDa nyeyuH, atastvamapi mahAbalatvAdativIryeNAhUyase. aya sadamaNo mahIdharamapRbat, jo mahIdhara! kena hetunAtivIryasya rAjho bharatena saha virodhaH? mahIdhareNoktamativIryo rADativIryatvAdbharatAdbhaktimiti, bharato'pyasyAzAM na manyate. etadeva vigraDhakAraNaM. tataH sa dRtaM pRcati no dUta! ativI. ryasya saMgare narataH kiM samaryo javiSyati? dUto'pyUce, ativIryo mahArAjA, carato'pi tathaiva ca, ato'nayoH saMgare jayalakSmIHlAyate, na jJAyate kasya jayo'thavA kasya parAjayo naviSyatIti kathayitvA sthite dUte mahIdhareNa rAjhoce no dUta! tvaM gaba? ahaM saparikarastvaritameva sameSyA| mItyuktvA preSito dRtaH. atha rAjA mahIdharazciMtayati, dhigaho'tivIryasyAlpamedhitvaM ! yadasmAnAya ! For Private And Personal Use Only
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- jara yodhayiSyati. atha rAma nace no mahIdhara ! tvamatra tiSTa ? balasaMyutaistava sutaiH sahAhameva yA | syAmi, gatvA ca yathocitaM kariSyAmi, mahIdhareNoktamevameva bhavata. zyunavA mahIdhareNa nijaputrabalaparikaraparivRtau rAmaladamaNI sItAsahitau preSito. tAvapi naM. 160 dAvartapuraM yAto, tadA tannagaropAMte kSetradevatA rAmamanASata tava kimanISTaM karomi? rAmeNoce jo deva ! tatkuru yena mama sarve'pi sainikAH strIrUpAkAradhAriNo navaMti, ahamapi strIrUpo bhavAmi. ya thA loke vArtA navati yadativIryaH strIharjitaH. evama tivIryasyAyazaHkRte tena svasainyasya strIrUpaM kArApitaM. itazca rAmeNAtivIryApari dutaH preSitaH, dRtenoktaM jo ativIrya! tava sAhAyyakRte mahIdhareNa svasainyaM preSitamasti, ativIryaH strIsainyamAgataM zrutvA mahIdharopari kupito bADhasvareNaivaM va. kti, nUnaM mumUrSarayaM mahIdharo yena strIsainyaM preSitaM. atha no no sevakAH! idamayazaskaraM sanyaM putaM nirvAsyatAM? eko'pyahaM jarataM jeSyAmi, ebhiH sahAyaiH kiM syAt ? kiMca jo sAmaMtAH? nUnaM ma. hIdhareNa mama hAsyakRte strIsainyaM preSitaM. evaM procyamAne'tivIrya tatdaNAdeva tatstrosainyaM hAramAga taM, tadAtivIryaNoktaM, jo sAmaMtA etAH striyo gale dhRtvA nirvAsyatAM? tataH sAmaMtAH sapadAtayaH For Private And Personal Use Only
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 165 rAma- samudAya strIsainyamupadrotuM yAvadyAti tAvatA rAmeNenastaMmunmUkhya tena staMbhana hatvA sAmaMtA mau basi pAtitAH, tena sAmaMtanaMgenAtivIryo bhRzaM kupito dAruNaM khAmAkRSya raNAya svayamuttasthau. atha lakSmaNastatvamAvidya taM ca kezeSvAkRSya vastreNa badhvA rAmasamIpamanayat. atha sItAsahitena rAmeNa karuNApareNa mocito'tivIryaH sItArAmalakSmaNAnAM pAdayornipatya jastasevAM ca pratyapadyata. ta. taH kSetradevatayA sarveSAM sainikAnAM strIveSaH saMjahe. tato'tivIryeNa mahatsanmAnaM vidhAya rAmalakSmaNau saMtoSito. atha so'tivIryo mAnavaMsena dadhyAvahamathAnyaM nRpaM kathaM seviSye? ityahaMkAraparo'sau dIdA. rthI rAmeNa niSicho'pi vijayAkhye nijaputre rAjyaM nyasya prAbajata. tato'sau vijayAkhyo rAjA ra. vimAlAniyAM nijAMjaginI lakSmaNAya dadau. tataH sasainyo rAmo vijayapurapattanaM yayau, vijayarAjA ca jarataM sevitumayodhyAM gataH. jarato'pi vichAtatadudaMto natavatsalo vijayarathaM bahumene. vija yanRpo'pi nijanaginIM vijayasuMdarI jastAya dadau. ito'tivIryo munirviharaMstatrAyayau, naratastaM sAdhuM vaMditvA damayAmAsa. taddezanAM zrutvA harSito jasto vijayanRpaM vyasarjayat, sovinije naMdA. For Private And Personal Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | varttapure gatvA tatra sukhamanubhavannAste. itazca rAmacaMdro mahIdharamanujJApya vanAya gaMtuM samudyataH, tadA vanamAlA lakSmaNamanuyiyAsurevamuvAca, he suMdari vanamAle'dhunAhaM vrAtuH zuzrUSako'smi, yataH sAMpracaritra taM tava pANigrahaNaM kRtvA kathaM bhrAtuH zuzrUSAM karomi ? tava pANigrahaNe kRte jAtRzuzrUSA na navet tastvamadhunA gRhe tiSTa ? punaryadi sameSyAmi tadA tvAM saha neSyAmi, tayA ca tadviSaye sa rAtribhojanazapathaM kAritaH, yathA he suMdari rAtribhojinAM puruSANAM pApenAhaM lipye yadyahaM yo'pi ce - nnAyAmItyukte tayApi mAnitaM tatazcalitau rAmalakSmaNau sItAsahitau // iti mahIdharanRpaputrIvanamAlAkathAnakaM // 150 itazca rAmalakSmaNau kramAddanAnyudhya kSemAMjalipurIM prApatuH tannagarAddha hiruyAne lakSmaNAnItaiH phalairjAnakIkarasaMskRtai rAmo buddhaje. patha tava rAmamanujJApya kautukAlakSmaNaH puryo prAvizat. tatra sa saumitrirucairityudghoSaNAma zrauSIt zaktiprahAra sahate / yo'muSya pRthivIpateH // tasmai pa rinA / dadAtyeSa svakanyakAM // 1 // tatpaTahaM nizamya lakSmaNena tannagara nivAsI kazcitpumAn pRSTaH, so'vadadatrAsti balIyAn zatrudamanAgidho rAjA, tasya rAjJaH kanakAdevI paTTarAzyasti, tayo For Private And Personal Use Only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | zca putrI jitapadmAnAmnI, sA ca yauvanavatI pitraikadA dRSTA, tatastasyA varaparIkSArthamidamArabhyate, yo me zaktiprahAraM sahate tasyaivaiSA kanyA dIyate, paraM tAdRzaH ko'pi nAsti yastavaktiprahAra sahate . caritraM tat zrutvA lakSmaNo rAjAnamapRcchat jo rAjan tvayA kimidamAkhdhaM zaktiprahArAdikaM ? rAjJoktaM tvaM 11 | ko'si ? lakSmaNenoktamadaM bharatadRto'smi, kenacitprayojanena ca gacchannimAM tava paTahodghoSaNAM zruvAtakanyAM pariNetumAgato'smi. rAjhokkaM jo dUta ! kiM tvaM mama zaktighAtaM sahiSyasi ? lakSmanoktaM, na kevalamahamekaM te zaktighAtaM sahitye, kiMtvevaMvidhAn paMca prahArAnapi sahiSye. tadAnIM sA jitapadmA rAjakanyApi rAmAnujaM dRSTvA tatkSaNAdeva madanAturA jAtA. tato lakSmaNAnurAgiNyA tayA rAjaputryA vAryamANo'pi rAjA lakSmaNAya dussahaM zaktipaMcakaM cikSepa, lakSmaNastu tAH zaktIgrahIt. yathA-- dve karAjyAM he kadAnyAM / daMtairekAM ca lakSmaNaH // vyagrahI tipadmAyAH / ka nyAyA manasA sad || 1 || tatsvarUpaM zaktipAtAdikaM vIkSya vismitA jitapadmA zatrudamanarAjAiyA lakSmaNakaMThe varamAlAma dipata. rAjhoktaM jo vIra ! patha tvamenAM kanyAmuida ? lakSmaNa Uce mamAjo dAzarathI rAmo bAhyopavane'sti yaM sarvadA tasya paravazo'smi atha zatrudamano rAjA tau For Private And Personal Use Only
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 172 rAma-| rAmalakSmaNau chAtvA tatdaNaM tatra gatvA namazcakre. stutvA ca svavezmani samAnIya mahatyA pratipattyA caritraM samapUjana. sa rAmamapUjayata. sAmAnyo'pyatithiH pUjyaH, kiM punaH puruSottamaH? aya rAmastato'pi calitaH, tadA ladamaNo mahIpatimuvAca valamAno'haM tvatsutAM pariNeSyAmi. // iti zatrudamananRpakathAnakaM // tato rAmalakSmaNau sItAsahitau nizAMte nirgatau, pathi calaMtau ca sAyaM vaMzasthalanAma pattanaM prApatuH zailatarasthitaM. tasminnagare lokaM jayAkulaM vilokya rAmaH kaMcinnaraM papraDa, no mahApuruSa! atra grAme loko jayAkulo dRzyate, tadbhayasya kiM kAraNaM ? tat zrutvA tena puruSeNoktaM go mahA. puruSa! tadbhayasyAdya tRtIyo vAro jAtaH, amuSmina parvate rAtrI rodro dhvanirubalati, tadbhayAcAtratyo'khilo'pi jano rAtrimanyatra gamayati, prAtazca punarAyAti, evaM ca nityamiyaM kaSTasthitirvatate. tataH kautukAladamaNena prerito rAmastaM girimAruroha. tadA tatra parvate kAyotsargasthitI kulabhUSaNadezanUSaNanAmAnau hau munIzvarau rAmo'pazyat. rAmaladamaNI sItAsahitau tau do munI jatyA vaM. dAte. tato rAmastadaye gokarNayadArpitAM vallakImavAdayata, tato'sau saumitrisahito hRdyaM mano'nISTaM gItaM jagI, rAmapatnI sItA ca tadane nanarta. ito'kA'staM yayI, rAtrizca prAdurvanUva. zo vikRtA For Private And Personal Use Only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | nekavetAlo'nalapranAnidho devastatrAgAt, mUrtyA jayaMkaro'dRTTahAsaizca najaH sphoTayana sa tau maharSoi caritraM potuM prAvartata tadA tasmai devAya rAmalakSaNo cukopatuH sItAM ca sAdhUpAMte muktvA tau taM devaM nihaMtuM samuttasthau tadA sa devo'pi tayostejo'sahyamAno nijaM sthAnaM yayau tayoH sAdhvozca tadA 173 | kevalajJAnamutpede, devaizca tatkevalajJAnamahimA vidadhe. rAmeNa munibhyAM natvA pRSTaM jo munIMdro ! yuvayostena devena saha kiM virodhakAraNaM ? tadA tayormadhyAtkulabhUSaNaH prAha padminyAM nagaryo vijayaparvato nAma rAjA, tasya rAjJo'mRtasvaranAmA dRto'sti tasya dUtasyopayogAnAmnI patnI, tatputrAvuditamuditanAmAnau ya tasyAmRtasvarasya vasutinamA vipro malamAsIt sa vasunutivipro mitrapatyopayogayA saDha reme upayogApi tadAsa ktA kathayati, he vasu matpattimamRtasvaraM tvaM tathA mAsya yathA ko'pi na jAnAti kadA nRH pAdezAtso'mRtasvaro dezAMtaraMprati calitaH, tadA sa vasunatirapi tatpazcAdgatvA tasya mArge militaH, patha mArge gaDatA tena vasunativipreNa chalaM labdhvA so'mRtasvaro nipAtitaH tava vyAgatya tena tatpanyai upayogAyai tatsvarUpaM niveditaM, tayoktaM varaM kRtaM, prathemau putrAvapi mAraya ? yathA nirmAdikaM For Private And Personal Use Only.
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir na rAma-| madhu sukhena gRhyate, yAvayoH saMgogaraMgazca sukhena syAta. tadA tena pApinA vasutivipreNa tadapi pratipannaMdhikkAmaceSTitaM, kAmamohito hi janaH puNyaM pApaM ca na vicArayati. yataH-anucitaka riMbhaH / svajanavirodho balIyasA spardhA / / pramadAjanavizvAso / mRtyuhArANi catvAri // 1 // zra 174 ho! pApipuruSANAM pApasaMkhyA nAsti, yadi meghasya dhArAsaMkhyA bhavet , divi tArAsaMkhyA bhaveta, nRtale reNusaMkhyA bhavet . samujhe matsyasaMkhyA veta, merugirau varNasaMkhyA, mAtuH snehasaMkhyA, sarvaisya guNasaMkhyA. urjanasya doSasaMkhyA, prAkAzasya pradezasaMkhyA, satpAtradAnasya ca puNyasaMkhyA na vettathApi durAcAriNo janasya pApasaMkhyA na bhavet. tayA pApinyA ca putramAraNaM proktaM. tena uSTe na vasubhRtimitreNApi ca pratipannaM. paraM tayostadavo vasuRtipatnyA zrutaM, tayA ceAvazenoditamu ditayorAkhyAtaM. naditena ruSA sadyo / vasutinipAtitaH / / mRtvaiSo'nalapalkhyAM ca / mlebaH samudapadyata / / 1 / / naditamuditau ca vairAgyAtsAdhUpAMte dharma zrutvA pravrajyAmAdadAte. tatastAvudinamuditau sAdhU saMmete | caityAni vaMdituM calito, krameNa viharatau ca to vrAtRsAdhU tAM vasubhUtijIvambAdhiSTitAM pallI sa For Private And Personal Use Only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 175 rAma mAyAto. tadA sa lebaH pUrvanavavarAttI sAdhU nirodaya hetuM dadhAve, paraM mlabAdhipena sa vAritaH. sa caritraM mlebAdhipazca pUrvanave khago'nRta. naditamUditajIvAnyAM ca sa vyAdhAnmocitaH. tena pUrva navasnehena mlebAdhipena to mocito. to sAdhU ca krameNa vidaraMtau saMmete sametya caityAni vavaMdAte, yataHsayaM pamajjaNe puNa / sahassaM ca vilevaNe / / sayasAhassiyA mAlA / aNaMtaM gIyavAe // 1 // kiMbahunA ? netrAnaMdakarI javodadhitarI shreystromNjrii| harSotkarSazubhapravAhalaharI vyApallatAdhUmarI // zrImamamahAnareMDanagarI rAgaviSAM jitvrii| pUjA zrIjinapuMgavasya vihitA kSemaMkarI dehinAM // // 1 // puSpAtpuNyaphalaM jalAhimalatA saddhadhUpAdipa-dhvaMso'jhAnatamaHprajAvahananaM dIpAda ghRtAt snigdhatA // naI cAdatapAtrataH suracitA vAsAtphalApatA / hyevaM pUjanamaSTadhA jinapateraucityalabhyaM phalaM // 2 // evaM caityAni vaMditvA katiciharSANi ca pRthivyAM vihRtyAMtasamaye sammetazailaparvate'nazanaM vidhAya mRtvA mahAzukre to suMdarasukezanAmAnau maharDiko surau jAto. aya sa vasuvRti jIvo mlebo navaM brAMtvA kathaMcana mAnuSaM janmAvApya tasmina nave tApaso'bhUt. sa tApaso mRtvA jyotiSke devo jAtaH, yataH vo jovA thaMcA suMdarasa For Private And Personal Use Only
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmacaritraM 176 tAvasa jA jozasiyA / caraparivAya banalogo jA // jA sahassAro paMciMdi-tiriya jA accuna sahA // 1 // sa ca tatra dhUmaketunAmA mithyAdRSTirdurAzayo jAtaH. naditamuditajIvI tu mahAzukrAccyutvAtraiva jarate'riSTapure nagare priyaMvadamahIpateH padmAvatyAH paTTarAjhyAH kudau ratnasyaci. trarathanAmAnau putrAva tAM. dhUmaketurapi devanavAccyutvA tasyaiva rAjJaH kanakAjAnAmnyA devyA anu gharanAmA putro jAtaH, sa ca ratnarathacitrarathayorupari samatsaro'nta, to ho jAtarAvapi tasyopari mA. sarya vinarAMcakratuH. svAyuHparyate priyaMvado rAT ratnarathe rAjyaM nyasya, dayozcAnyayoH putrayoH punaryo varAjyaM nyasyAnazanaM kRtvA SaTadinAni yAvaccAnazanaM prapAsya mRtvA sudharme surojavata. zraya kazcidrAjA svaputrI zrIprajAmanukare yAcyamAne'pi ratnarathasya dadau, tato'nugharaH krucho rAjyaM muktvAnyatra gataH, ratnarayasya comibuMTayata, tato ratnarathena sabale pAtayitvA jagrahe, bahudhA vimaMbya ca mumuce. evaM vicito'sau duHkhena tApaso'nut, strIsaMgAca braTazIlo nijaM tapo moghIcakre. tato mRtvA sa manuSyeSUtpannaH, tatrApi tApasIcyAjhAnatapazcakAra. evaM bahUn navAn bhrAMtvA punastApaso nRtvA mRtvA jyotiSkadeve'nalapracanAmA devo jAtaH, so'yaM devo'sti. For Private And Personal Use Only
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir na 177 atha tau ratnarathacitrarathau yuvarAjo dIdA jagrahatuH, samyagdIdAM prapAvyAcyute kalpe'tivalamahAbalanAmAnau devau banavatuH pravarDiko. zrAyuHparyate'cyutadevalokAccyutvA sighArthapure nagare kSe. maMkaramahIpatervimalanAmnyAH paTTadevyAH kudAvavateratuH. krameNa to kulabhUSaNadezajUSaNanAmAnI ta. syAH putrau babhUvatuH. krameNASTavArSikI jAtI to pitrA vidyAghoSAkhyopAdhyAyasya samIpe pArito, sarvAH kalA hAdazAbdI yAvattAvapaLatAM. trayodaze'bde to tenopAdhyAyena saha nRpopAMte yAto. tatra rAjavezmani vAtAyanasthitAM kAMcitkanyAM dRSTvA tau tasyAmanurAgaparau jAto. tatastAnyAM sakalAH svakalA nRpAya darzitAH. tato mAtrA proktaM jo putrAveSA yuvayoH vasA kanakapranAnAmnI vidyAyo SopAdhyAyasadane yukyostasthuSorjAtA dvAdazavArSikI. paraM navadubhyAM sA nopaladitA. tat zrutvA lakitAvAvA-majhAnAtsvasRkAMdiNau // daNAdvairAgyamApannau / pravajitau guroH puraH // 1 // tapyamA nau tapastItra-mihAyAtA mahAgirau // sthitau ca kAyotsargeNa / nirapedo vapuSyapi // 2 // he rAmalakSmaNau ! yAvayorviyogena pitA kSemaMkaro rAjA'nazanaM gRhItvA mRto mahAlocananAmA garuDe. zo devo'navata, sa garuDezo deva yAvayorupasarga vijhAyAsanakaMpena saMprati prAgjanmasnehamohita For Private And Personal Use Only
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma- hAyAtaH, sa ca samIpastho garuDezadevo muninyAM darzitaH. ztazca vasutiviprajIvo'nalaprano jyotiSkadevo'naMtavIryamahAmunikevalinaH samIpe devaiH parivRto'gabat, gatvA natvA copAvizat, tasmin samaye kenacibiSyeNeti dezanAMte pRSTaM, he svA. 170 min ! munisuvratatIrtha pAzcAtyakevalI ko caviSyati? kevalinoktaM mama nirvANApAzcAyakevali nau kulavRSaNadezabhUSaNanAmAnI ho jAtarau naviSyataH, tadA pUrvanavamatsarI so'nalapano jyotiSka devastadvacanaM zrutvA nijaM sthAnaM gato vinaMgena ca kAyotsargasthitau nau dRSTvAciMtayat yadanaMtavAryava. canamahamanyathA karomIti. tataH prAgjanmavairAcAyaM vasuRtiviprajIvo deva Avayorupasarga karoti, tasyopasagai kurvANasya catvAri dinAnyatAyuH. ito'trAyAtau yuvAM, yuSmadrItyA ca so'nazyata, zrAva yoH karmadayAca kevalaM samajAyata, ayaM pUrvanavavairI. vasuRtijIvo deva napasargaparo'pi karmadayasa hAyo'nUta. jo rAmacaMdra ! yayormunayoH kathAnakaM kathitaM tAvAvAM kulaSaNadezaRSaNanAmAnI jAta. rau. atha sa garumAdhipo kulavRSaNadezajUSaNayoH pitA rAmaMpratyUce jo rAmacaMdra! tvayA sAdhu kRtaM, | tvayeyaM sAdhusevA kRtA, tena tuSTo'haM tava kiM pratyupakaromi ? rAmeNoktamahaM kasyApi nArthayAmi, de. For Private And Personal Use Only
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 11 rAma | venoktaM tathApi sahAyaM kariSyAmItyuktvA sa garumAdhipo devaH svasthAnamagamat vyaya vaMzasthalAdhIzo / rAjA nAmnA surapranaH // tatrAgatya namazcakre / rAmamAnace coccakaiH // 1 // rAmAjJayA tatra zai @ / so'rdhdaccaityAnyakArayat / / rAmanAmnA rAmagiri - girIzo'nUttadAditaH // 2 // iti kulabhUSaNakathAnakaM // Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir Atha zrIrAmalakSmaNau surapranaM rAjAnamApRcchA prasthAnakrameNa yAMtau jayaMkaraM daMDakAraNyaM praviSTau . kathaMnRtaM tadaraNyamityAha- anekotkaTavRkSaganaM vividhavyAla zArdUla kAlakaMkAla vetAla kSetrapAlazAkinImA kina yoginIyadvArA dAsagaMdharva vidyAdharakhe caranRtapretapizAcakroM dikaka rikolamaMtra maMbara jalakarazabarataskarazebarasaranakA savyAghasiMhabhRgAlavRzcikazUkarAdizvApadarauDAkA raghRka zivA phetkAraDAkinImaruAtkArayutaM. evaMvidhadaMDakAraNyamadhye tau rAmalakSmaNau sItAsahitau velatuH paraeyamadhye gavA mahAguhAgRhe yAvAsaM vidhAya kAkusthaH svavezmanIva tatra sthitaH patha gojanavelAyAM lakSmaNo vagavA zAbyAdInyaraNyadhAnyAni samAnIya sItAyai samarpayAmAsa tAni dhAnyAni yathA-rakta zAlimahAzAkhi kalamazAlisuvarNazAlisugaMdhazAliprabhRtIni tato muddA listuSArarahitA pItavarNa For Private And Personal Use Only
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 170 rAma-1 sahitA laghukaraiH khaMDitA suvarNavarNamaMmitA bahajalena pAcitA mitAmisaMskRtA zarIrapuSTikAriNIdaH / caritra rzanamanohAriNI ca. atha ghRtaM sadyaskaM tApitaM prItyA nAmitaM mAMjiSTavarNa ameyasauratyanAsApuTape yaM sAdAdamRtamiva tadghRtaM. temanAni ca bahutailaghRtatalitAni, vaTakavaTikAparpaTaparpaTikAdIni mari. cachamatkArAtyaMtasukumAratiktakaTukaSAyAmlamadhurANi jIrakAdibhiH saMskRtAni ca saGitAni. duI shaavsuii| sakarakaliyaM payogapittaharaM // ghaTaghaTaghaTukaM piichN| taM duI amiyasArikhaM // 1 // zyAdinojyaM sItayA yAvatsaGitaM tAvatA bhojanavelAyAM triguptasuguptanAmAnau do cAraNI munI tava nanasA samupeyatuH, tau ca himAsopoSitau pAraNArtha sotAgRhe samAgato, tau ca dRSTvA harSitA sI. tA, yathA-yAnaMdAzrUNi romAMco / bahumAnaM priyaM vacaH / / kiMcAnumodanA pAtra-dAnavRSaNapaMcakaM // 1 // anAdaro vilaMvazca / vaimukhyaM vipriyaM vacaH // pazcAttApazca paMcApi / dAnadUSaNapaMcakaM ||shaa evaM dAnajUSaNaSitaM dRSaNavarjitaM ca dAnaM sItA muninyAM dadau. rAmaladamaNAvapi jatyA to munI vaMditvA stutvA ca dAnanuSaNa RSitaM dAnaM dadatuH. yayA-yathocitairannapAnaH / sItA to pratyalAna | yat / / tadA de vairvidadhire / ratnagaMdhAMbuvRSTayaH // 1 // For Private And Personal Use Only
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra rAma caritra 181 www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir tanmunidAnaM dRSTvA kaMbuddIpAdhIzau hau surau ratnajaTI vidyAdharava ete trayaH zrIrAmacaMdrAya prItAH saMtaH sArdhaM rathaM daduH tanmunidAnabhUmau gaMdhAMbuvRSTigaMdhena gRdhanAmA kuSTaH pakSI pAdapAhuttIrya samAyayau . sa pakSI munidarzanAtsaMjAtajAtismaraNo mUrbayA bhUmau papAta. sItA ca taM gRdhrapakSiNaM zItalAMnoniH siSeca, labdhasaMjJaH sa gRdhrapadI samuhAya sAdhupAdeSvapatat sAdhoH saMsparzoSadhIladhyA sa pakSI tatkSaNAnnIrogo'navata. kiMviziSTaH sa pakSI jAto yathA-padau haimAvajAyetAM / caMcurvidhumavijramaH / padmarAgamanau pAdau / nAnAratnapanaM vapuH / / 1 / / ratnAMkurazreNininA / jaTA zirasi cA navat // jaTAyurnAma tasyA - tataH prabhRti pakSiNaH // 2 // taM pakSizreSTaM vIkSya rAmastau maharSo pRvat, jo sAdhU eSa gRdhrapakSI mAMsAzI yuvayoH pAdau patitvA zAMtaH kasmAjjAtaH ? itaH sa pa rAmapi svagaroce he jagavannahaM pUrvamatyaMta virUpakuSTAnitoM tvA sAMprataM hemaratnotkaradyutiH kathaM jAtaH ? tadA sa guptarSiraNyAcakhyau jo rAma ! jo padirAT ca zrUyatAM ? kuMnakArakaTakaM nAma nagaraM, tatra daMDa kinAmA rAjAnRt tadA zrAvastyAM nagaryo rAjA jitazatrurajAyata, tatpatnI dhAriNI rAzI, tayoH putraH skaMdakanAmA kumAro mArasannino'sti, putrI ca puraMdarayazAnAmnyasti sA ca puraMdaraya For Private And Personal Use Only
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-zA kuMbhakArakaTakasvAminA damakirAjhA pariNItAsti. caritraM | anyadA sa daMgakI rAjA svakIyaM pAlakAnidhaM vipraM dRtaM kenApyarthana jitazatrunRpAMtike prAhi Nota. tasmina samaye rAjasanAsthito jitazatrunRpaH svaputreNa skaMdakakumAreNa sahAIdharmagoSTIparo 171 yAvadanavattAvatA pAlakaH kudhIranavyo jaina dharma dRSayituM prArebhe. sa durAzayaH pAlakaH skaMdakakumA reNa rAjaputreNa satyasaMvAdapUrvakaM yuktyA niruttarIcakre. tadA sabhyalokaistiraskRto niMdito garhitazca rAjhA jitazatruNA ca visRSTaH pAlakaH skaMdakopari deSamuhahana svasthAnaM gataH. yadyapi satyoktito deSo bhavatyeva tathApi hitecjunA satyoktirna moktavyA, yataH-rUsana vA paro mA vA / savasaM vA pariyattana // jAsiyavA hiyA nAsA / sapakaguNakAriyA // 1 // vAmAtrasArAH paramAryavAhyA / na durlanAzcitrakarA manuSyAH // te durkhanA ye jagato hitAya / dharme sthitA dharmamudAharati // // ta. thaiva skaMdakakumAro dharma sthito dharma sAdhusamIpe zrutvA viraktazcAnyadA paMcazatarAjaputraiH parivRto mu. nisuvratasvAmipAdAMte vratamAdade, krameNa pavitasighAMtaH svAminAcAryapade sthApitaH sa skaMdakAcA / yo munisuvratajinaM papraja, he svAminnahaM tavAjhayA kuMnakAranagare yAmi, svAminoktaM tannagare taba For Private And Personal Use Only
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 103 rAmaH maraNAMtikopasargo naviSyati, punaH skaMdakAcAryeNoktaM svAminnArAdhako virAdhako vA naviSyAmi ? janasvAminoktaM tvAM vinAnye sarve'pyArAdhakA naviSyati. skaMdakenoktaM mayi virAdhake'nye ArAdhakA navaMtu, mama tvetAvataivAlaM, aho! pUrvopArjitaM kenApi laMghayituM na zakyaM, yataH-yasmin deze ya. dA kAle / yanmuharte ca yaddine / hAnirvyizo lAno / navettatraiva nAnyathA // 1 // skaMdakAcAryaH svAminaM pRSTvA svAminA nAnujhAto na niSizca paMcazatamuniyutaH krameNa gabana kuMbhakAraka TakaM nagaramAsAdayAmAsa, tatra ca sa pUrvavane samavasRtaH, nadyAnapAnakena vardhApitaH saparikaro rAjA tadvaMdanAya nirgataH, guruM vaMditvA puro niSaNo rAjA dezanAM zRNoti, yathA-dharmo jagataH sAraH / sarvasukhAnAM pradhAnahetutvAt / / tasyotpattirmanujAH / sAraM tenaiva mAnuSyaM // 1 // no navikA evaMvi dhaM mAnuSyamavApya dharme yatno vidheyaH ityAdidezanAM zrutvA nRparAjhISTisenApatyAdilokAH svasthAnaM gatAH, evaM tatra dinAni yAM. tisma. ayaikadA skaMdakAcArya dRSTvA krUrakarmA pAlakastaM pUrvaparAnava saMsmarannupAyaM kartuM pravRttaH, a. / ho virodho duHkhakAraNaM, yataH-virodho naiva kartavyaH / sAdarenyo vizeSataH // ta eva viparItAH For Private And Personal Use Only
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-| syU / rAdasA eva kevalaM // 1 // tataH sa pAlako rAdAsaprAyoMtaHkopano dakSiNodyAne paMcazatasuna / caritraM TayogyAni zastrANi numau nyakhAtayata. tataH sa pAlakaH sAdhusamIpe gatvA tAnevamavAdIta, he svA minnatra vane rAjA krIDArtha samAgamiSyati, ato yUyaM dakSiNavane samavasaratetyuktvA tAna vanAMtaraM 104 nItvA sa svasthAnaM gataH, aho! durjanaceSTitaM, yataH-parakhaMDa khaMmhAlAhala / visaharakhaMma khaMDa dAvAnala / / cAra khaMDa melI smjaayaa| durjanapuruSa ghaDyA vihirAyA // 1 // aya tena pApinA pAlakena vijane gatvA rahasi rAjho'gre vijhataM svAminneSa skaMdako jamavatapariNAmaH ziSyasunnaTaiH pa. rivRtastava rAjyaM gRhItuM samAgato'sti, muniveSadharo'pyeSa pAkhaMDI sahasrayovidhiH puMjiH parivRtaH sva. paparivAraparivRtaM bhavaMtaM hatvA tava rAjyaM gRhISyati, etairmuniveSasunnaTaiH khAni zastrANi numau di. sAni saMti. zyuktvA tena pApinA pUrvadiptAni zastrANi rAjJe darzitAni, tAni dRSTvA rAjA paraM viSAdaM prAptaH, avicArya ca pAlakamAdideza no pAlaka! yattava rocate tatkuru ? asyocitaM kartuM tvameva jAnAsi, yo yo'haM na pRSTavyaH, rAjJetyukte pAlakaH pApAtmA zIghaM gatvA nairavayaMtramakArayat, ya For Private And Personal Use Only
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritra 105 rAma thA-ityuktaH pAlakaH zIghU / gatvA yaMtramakArayat / / skaMdakasyAgrataH sAdhU-nekaikaM ca nyapIlayA | t // 1 // niSpIvyamAnA netrAzru-dezanApUrvakaM svayaM // akArayatskaMdako'pi / samyagArAdhanAvi. dhiM // 5 // napayaMtraM zizau nIte / parivArAMtime munau / kAruNyAtskaMdakAcArya / ityanApata paalkN||3|| yAdau pAlaya mAmeva / kuruSva tahaco mama // bAlaM muniM na pazyAmi / pIvyamAnaM yathA hymuN||4|| tatpIDApImitaM jJAtvA / skaMdakaM pAlako'pi hi // tameva bAlakamuniM / tatpImArthamapIlayat // 5 // natpannakevalAH sarve-'pyavApuH padamavyayaM / / pratyAkhyAya skaMdakastu / nidAnamiti nirmame // 6 // daMDakasya pAlakasya / tathA ttkulraassttryoH|| vyApAdanAya nyAsaM / tapaso'. sya phalaM yadi // 7 // evaM kRtanidAnaH skaMdako munistena pAlakena pApinA pIlitastakhyAnaparo vahikumAro devo'nRta. ztazca skaMdakanaginI puraMdarayazayA dattaM ratnakaMbalataMtujaM rajoharaNaM rudhireNAptaM zakunikAhara. t, ta'joharaNaM dordamabuddhyA tayA gRhItvA puraMdarayazAdevyA aMgaNe pAtitaM, tad dRSTvA puraMdarayazA | bADhasvareNa pUtkarotisma, hA hA daivena kimidaM kRtaM! mama bAMdhavarajoharaNamidaM dRzyate, nUnaM kenApi , For Private And Personal Use Only
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM raam-| pApinA mama bAMdhavo hataH, kiMcAdya nidArtha sAdhavo'pi nAgatAH, nUnaM hatAste sAdhavaH. zrAH! sA. dhuhatyAtaH kiM caviSyati ? zyAdivacanaiH sA daMDakirAjAnamAkozayat, rAjAnaM maMtriNaM ca dhikku rvatI zokamamAM tAM puraMdarayazAM zAsanasuyutpATya munisuvratapAdAMte mumoca, tayApi svAmipAdAMte 106 pravajyA gRhItA. atha sa skaMdakajIvo'mikumArasuro'vadhinA pAlakaM vairiNaM jhAtvA tatrAyAtaH, tanna garI tRNakASTaiH saMpUrya sanRpaM samaMtriNaM salokaM tannagaraM so'dahat , tadAdita idaM daMDakAraNyamuhasaM jAtaM, atra sthAne pUrva daMmakirAjAnuttannAmnA cedaM daMDakAraNyaM paprathe. sumaMtryajAve rAjyanAzo nava. ti, yathA-eka viSaraso haMti / zastreNaikazca hanyate // sabaMdhurASTra rAjAnaM / haMtyeko maMtriviplavaH / / // 1 // evaM pAlakena rAjyaM nirgamitaM, sa ca pAlako mRtvA saptamanarakapRthivyAM gataH, eSazcAjavyaH, yataH-saMgamaya 1 kAlasUrI | kavilA 3 aMgAra 4 pAlayA e dovi // ee satta anavA / nadAyanivamArana ceva / / 1 // yataH pAlako'javyaH paMcazatamunighAtako narakaM gataH, daMDako'pi nI. cayoniSu navAn brAMtvAyaM gRdhrAkhyaH padI jAtaH, kuSTarogAnijUto'smadarzanAtsaMjAtajAtismaraNo'nu. t, asmatsparzISadhIlabdhyA cAsya rogaH dayamAsadat. tat zrutvA sa jaTAyupadirAma yo'pi muni For Private And Personal Use Only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 157 rAma- pAdayoH papAta, dharma zrutvA ca sa zrAvakatvaM prapede, triguptasugupta munipAdAMte ca sa jIvaghAtamAMsAhA. hI rAtrinojanapratyAkhyAnamakarota, dvAdazavratadhArakazca jAtaH. punarmuninoktaM no rAma! no lakSmaNa! he sIte! ayaM padI yuSmAkaM sAdharmikaH, vAtsalyayogyazcAsti. rAmeNoktaM he svAminnasmAkameSa paramamitramadyaprabhRti ca baMdhuvatpAbyo'sti. tataste jAnakIrAmalakSmaNAstaM divyasthamAruhya jaTAyusahi. tAH svejayA krImAvane vijaH, daMmakAraNye zilAgRhe ca sukhaM tasthuH // iti skNdkaacaarydNddkinRpkthaa.|| ztazca pAtAlalaMkAyAM kharanAmA vidyAdharo'sti, tasya rAvaNaginI caMdraNakhAnAnI paTTarAjhI vartate, tayoH putrau zaMbUkasuMdaranAmAnau navayauvanAva vRtAM. anyadA zaMbUko mAtApitRnyAM vAryamANo. api sUryahAsakhAsAdhanArtha daMgakAraNyamupeyivAn. tatra gatvA koMcakhAnadItIre vaMzagaharAMtare sa tada. siratnamasAdhayata, yathA-ekAnnAzanazukhAtmA / brahmacArI jiteMDiyaH // adhomukho vaTazAkhA-nibahacaraNayaH // 1 // vidyAM japitumArene / sUryahAsAsisAdhanI // saptAhAgrahAdazAbdhA / yA sichimupagabati // 2 // evaM ca tasthuSastasya / valgulIsthAnakaspRzaH // varSANi hAdazAtIyu-zcatvA For Private And Personal Use Only
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- sidivasAni ca // 3 // evaM sa zaMbUko'dhomukho vaTazAkhAnivaghpAdo vaMzagahvare sUryahAsakha vaMza kumaMgAdahirmuktvA yAvattapastepe, tAvalladamaNa itastato brAmyan krIDAM kurvastatrAyAtaH, tatra patitaM ca sUryahAsakharka kareNa sa yAdade, tatastaM vikozaM kRtvA tattejovilokanArtha todaNatvaparIkSArtha ca ta. 100 khAghAtena vaMzajAliM sa sulAva. tadA lakSmaNastatra vaMzajAlimadhye kasyacitpuruSasya maulikamalaM patitamapazyat. tato lakSmaNo'gre gabana vaTazAkhAnivaLaM kabaMdha dadarza. aho mayA kiM kRtaM ? kazcividyAsAdhako naro hataH. lakSmaNa zrAtmAnaM niniMda, yathA ayudhyamAno'zastrazca / pumAna ko'pi hato mayA / / amunA karmaNA dhigmA-mityAtmAnaM niniMda sH||1|| gatvA ca rAmacaMDAya / tadazeSaM zazaMsa saH // asiM ca darzayAmAsa / rAmo'pyevamanApata // // asAvasiH suurydaasH| sAdhako'sya tvayA hataH // asya saMnnAvyate nUnaM / kazciduttarasAdhakaH / / 3 // atrAMtare caMdraNakhA rAvaNanaginI zaMbUkajananI harSitamAnasA cAdya matsUnorvi dyA setsyatIti matvA pUjopaskArAnnapAnAdisahitA tatra samAyayau, tatrAyAtA ca bulitakuMmalaM zaM. bRkazirazjinaM dRSTvA sAciMtayat , yAH kiM jAtaM? mUrSitA mau patitA ca punalabdhacaitanyA sA vi. For Private And Personal Use Only
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma-lapatisma. he vatsa zaMbUka! tvaM vAsi ? kutra gato'si ? aho! kena pApinA tvaM hato'si? are! niHkAraNavairiNA devena kiM kRtaM ? evaM devopAlaMnnAna yabaMtI setastato vilokayaMtIladamaNapadapaMktiM dadarza. dRSTvA ca ciMtitaM tayA nUnameSa eva me putraghAtakaH, ata enaM vilokya zidAM dadAmIti dhyAtvA tatpadapachatyA gavatI caMdraNakhA rAmaM dadarza. kathaMnRtaM rAmaM ? netrAbhirAma, annirAmaguNagrAma, pInonnataskaMdhaM, satyAmRtasiMdhu, kamalavadanaM, najjvalaradanaM, suraniniHzvAsaM, lakSmInivAsaM, cetyAdi khadANopetaM rAmaM dRSTvA harSitA zUrpaNakhA kAmaparavazAnavata. aho! kAminInAM kAme samutpanne zo. ko'pi dUre yAti. yaho! kAmavilasitaM. aho duzcAriNIcaritraM! yataH-zrAliMgatyanyamanyaM ramaH yati vacasA vIdate cAnyamanyaM / rodatyanyasya hetoH kalayati zapathAnanyamanyaM vRNIte // zete cAnyena sArdha zayanamupagatA ciMtayatyanyamanyaM / strImAyeyaM prasidhA jagati bahumatA kena dhRSTena sRSTA // 1 // evaM rAmarUpamohitayA tayA zUrpaNakhayA vilAsahAsasuMdaramatimanoharaM kanyArUpaM vikRtya ma. nmathArtayA kAmarUpiNaM rAmaM jhAtvA zaraNaM prapede. rAmastAM bAlikA banAye he bAle tvaM kuta zahA| gatA? asmina daMDakAraNye kRtAM taikaniketane ekAkinI ca kathamAgatA? sApyUce, avaMtIdezAdhi For Private And Personal Use Only
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandiri 150 raam-| pasyAhaM kanyakA guNasuMdarInAmnI kenApi vidyAdhareNa nizAyAM sutApahRtA. sa mAM gRhItvedAraNye sa. mAyAtaH, ha tasyAnyo vidyAdharo militaH, so'pi mAM dRSTvA mohito mAM gRhItukAmaH saMgrAmasako banava. anyo'pi mAM muktvA parasparaM tau yughparau jAto, yuche ca to dAvapi vipedAte. ahaM caikA kinI dInA'nAyA pativihInojyavraSTA vramaMtIhAgatA tvAM zaraNaM prapannA marusthale kalpavRdamiva. ato he nAya! he guNaratnaratnAkara! sukulotpannAM tava yogyAM mAM kumArikAM pariNaya ? yato maha svarthinAM prArthanA vRthA na jAyate. atha tAmatyutkaTAmadutaveSadhAriNIM mAyAvinI naTyadveSadharAM kUTanATakanaTIM ca vilokya rAma ciMtayati, aho! iMgitena jJAyate nUnameSA duzcAriNI bAlikAveSadhAriNI vartate. yato dAviMza tiH pramadAnAM vikAreMgAni yathA-nacairniSTIvanaM, sAnurAganirIdaNaM, zravaNasaMyamana, bAlasyamoTanaM, muDikAkarSaNaM, guptAMgadarzanaM, hAsyayuktaprajalpanaM, stanopapImanaM, RSaNotpATanaM, nUyurotkarSaNaM, karNa kaMyanaM, kezaprasAdhanaM, punaH punaruttarIyAkarSaNaM, paridhAnasaMyamanaM, niHzvAsozvasanaM, vijUMgaNaM, vA lAliMganaM, bAlamukhacuMbanaM, priyAzleSaNaM, atikrAMtaprekSaNaM, pazcAtkAmasmaraNaM ca. caturvizatirasatInAM nApata. For Private And Personal Use Only
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 101 rAma- khadaNAni yathA-dvAradezazAyinI, pazcAdilokanI, bahujASiNI, saMjogArthinI, goSTIpriyA, rAja mArgAnvitA, mArgamanveSiNI, patideSiNI, dInaM vadaMtI, jalavAhinI, nRsaMginI, vinodapriyA. a. timAninI, pAnIyArtha duraM yAyinI, kuMbhakArarajakasaMgatikAriNI, kRtrimalagAyutA, paraprItiratA, satatahAsyA, niyaMjane bahirgAminI, lojAnvitA. bahujASiNI, kIDanapriyA, kezasaMvAhanasAvadhA nA, svagRhaM parityajya paragRhagoSTyAM rasikA. svapatiM tyaktvA parapuruSAnveSaNAsaktA cetyasatIlada NAni. eniladaNairkhaditeyaM duzcAriNI dRzyate, iti viciMtya rAmeNa ladamaNamukha vilokitaM, lakSmaNenApi rAmamukhaM vilokitaM. atha rAmastAM banASe-kalatravAnahaM bAle / kanIyAMsaM bhajakha me // iti rAmo vRSasyaMtIM / vRSaskaMdhaH zazAsa tAM // 1 // he suMdari! sacAryo'hamatastvaM lakSmaNaM najasva? tadA sA viSayArthinIladamaNaMprati gatA. lakSmaNaM manmathopamaM dRSTvA harSitA sA sadamaNaM banASe no mahApuruSa! tvaM mAM pariNaya ? ladamaNo banAye he suMdari! prathamamArya zrIrAmacaM tvaM ga. tA, tarhi rAmameva najasva ? kiMca tvaM mama vrAtRjAyA jAtA, tadanayA vArtayAlaM. tadA punaH sA rA. maM gatA, punazca lakSmaNaM gatA, evaM punaH punaH kurvANA zUrpaNakhA sItayA hasitA yathA he suMdari! For Private And Personal Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- tkhayedaM hInakulocitaM kimArabdhaM ? tatolajjitA sA zUrpaNakhA yAJcAkhamanAtsItAhAsyAtputravadhA. cAtyartha kupitA bhRzamujitA ciMtayati yadyetau rAmalakSmaNau mama putravadhako kharaduSaNAdyairvidyAdharaiA.. caritraM syAmi tarhi rAvaNasvasA zUrpaNakhA, nAnyatheti kRtvA vidyudiva caMcalA vyomamArgeNa sA pAtAlalaM. 15 kAM gatA, gatvA ca tatsarve nijapatyuH kharasyAgre vijJapta, tat zrutvA kupitaH kharadRSaNazcaturdazavidyAdha. rasahasraiH parivRto yatra tau rAmalakSmaNau tatrAyAto rAmamupajotuM zailamiva dipaH. tadA rAmaM saMgrAmasasaUM dRSTvA lakSmaNo bannASe jo bAMdhava! mayi sevake satyetAdRzaH saha tvaM kathaM saMgrAmasaGo navasi? ahama bainniH sAkaM saMgrAmaM kariSyAmi, tat zrutvA rAmo'vadat he vatsa! gaba yayAsukhaM? yadi ca te saMkaTaM javettadA mamAhRtyai siMhanAdaM kuryAH. iti saMketaM kRtvA khadamaNaH saMgrAmAyAcalasiMDhavat, yataH-sIha na jove cNdvl| navi jove dhanarichi / ekalamo sahasAM jIDe / jyAM sAhasa tyAM sidhi||1|| zraya sadamaNo rAmA yA dhanuSTaMkAra kuNastAn vidyAdharAna haMtuM pravavRte tArya zvoragAna. lakSmaNakharayoyuke jAyamAne svantulajhA zUrpaNakhA rAvaNasamIpe gatvetyuce, jo bAMdhava rAvaNa! daMDakAraNye rAmaladamaNAvAyAtI For Private And Personal Use Only
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma bartete, tatraina lakSmaNena matputraH zaMbUkaH sUryadAsakha vidyAM sAdhayan niraparAdho hato yamasadmani muktazca putraraNaM zrutvA zokArtaH kharavidyAdharazcaturdazasahasrasunaTaiH parivRto daMmakAraNye gataH, lakSmapona saha yuddhaM ca kurvannAste, lakSmaNanAtA zrIrAmastu sItayA bhAryayA saha tatraiva sukhaM ramate, bhrA. 1993 | tRvIryeNa garvito rAmazca sarve tRNavadgaNayannAsti, tat zrutvA rAvaNastUSNIko banUva, punaH zUrpaNakhA sItArUpaM varNayati yathA - sItA ca rUpalAvaNya -- zriyAM sImeva yoSitAM // na devI noragA nApi / mAnuSI naiva kApi sA // 1 // tasyA dAsIkRtAzeSa--mazeSasuvadhUjanaM // trailokye tatpratichaMda - rUpaM vAcAmagocaraM // 2 // samudrAMtanUmadhye | yAni kAnyapi nRtale // tavaivArhati ratnAni / tAni sarvANi bAMdhava // 3 // dRzAmanimISAkAra - kAraNaM rUpasaMpadAM // strIratnametad gRhNIyA / na cetannAsi rAvaNaH // 4 // Aruhya puSpakamathA - dideza dazakaMdharaH || vimAnarAja tvastiM / yAhi yatrAsti jAnakI // 5 // yayau cAtyaMtavegena / vimAnamupajAnakIM // spardhayeva dazagrIva - manasa statra gacchataH // 6 // tAkAze puSpaka vimAnastho dazakaMdharaH sItAsahitaM rAmaM dadarza, aho yathA hutavahAyAtra For Private And Personal Use Only
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma syati tathA rAmAdadamapi vasAmIti dhyAtvA sa yAvattatraivAkAze sthitaH kiMciddimRzya ca pazcAdava lokanI vidyAmasmAt tadaiva sA vidyopatasthe kiMkarIva kRtAMjaliH vyaya sA rAvaNapUce kiM ka caritraM romi jo rAvaNa ! rAvaNenoktaM sItAM hariSyato mama zIghraM sAhAyyaM kuru ? sAvocaddAsu ke mauli - 104 ratnamAdIyate sukhaM / na tu rAmasamIpasthA / sItA devAsurairapi // 1 // devyoktamupAyaH kriyate, yataH - upAyena hi tatkuryAdyanna zakyaM parAkramaiH // kAkyA kanakasUtreNa / kRSNasarpo nipAtitaH // 1 // prata upAyaM kRtvA jAnakI gRhyate, rAvaNenoktaM ka upAyaH ? avalokinyoktaM rAmeNa la. maNasya saMketaH kRto'sti yathA vatsa kaSTe sati tvayA siMhanAdo vidheyaH pratastvaM siMhanAdaM kuru ? taM nAdaM zrutvA yadA rAmo lakSmaNaMprati yAti tadaikAkinIM sItAM tvamapahara ? rAvaNena tathaiva kRto dUre gatvA siMhanAdo yathA lakSmaNaH kuryAt, taM siMhanAdaM zrutvA rAmazciMtayati. nUnaM mama bAMdhavaH za jitaH, yatastena siMhanAdo viditaH, pado vidhinA kiM kRtaM ! jagatpratimallo hastimalla 5vAnujo me saMgrAme jitaH evaM vitarkayati rAme sItoce he vyAryaputra ! lakSmaNe saMkaTe patite'dyApi tvaM kiM vilaMba se ? For Private And Personal Use Only
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir rAma- putaM gatvA ladamaNaM trAyava? ityAdisItAvacanaiH siMhanAdena ca prerito rAmo'pazakunairvAryamANos vi tvaritaM jagAma, tAvatakAkinI sItAM dRSTvA rAvaNastAM hRtvA yAvatA puSpaka vimAne thAropayitumA rannate, tAvatsItA vilApamakarota, sItAvitApavAkyAni-hA dhImatAM prathamaladamaNa hAryaputra / hA 10e tAta hA dazarathaditipAlacaMdra / / nItAsmi nirjanavane vizitAnanena / trAyasva mAmiti muharvilalApa sItA // 1 // sA nIyamAnA vilalApa sItA / zyeneva cillIva dazAnanena / nAmaMDalabhrAta rahaM ca nIye / hA rAma hA devara tAta mAtaH / / 2 // tAn vilApAn zrutvA jaTAyupadI dhAvitvA ja. jalpa, he svAmini! tvaM mA naiSIH, aAgato'haM hanmi nizAcaramityuktvA dhAvitvA sa rAvaNaM roSA. dUce-rere rAkSasa mAsma zaMkaravara brAMtyA vijAMdInayaM / ruSTo mUDha tavaiva yanmatimadAtsItApahAre haraH / / no cediSTakapAlamaMmalabhRtA paakhNddpuNsaavlii| nayA daukitamIzvareNa kimiti pratyarpitaM prA. bhRtaM // 1 // mA naiSIH putri sIte vrajati mama puro naiSa dUraM urAtmA / rere radaH ka dArAM raghupatitilakasyApahRtya prayAsi // caMcukSepaprahAraiH sphuTitadhamaninirdika vikSipyamANai-rAzApAlopahAraM dazanirapi bhRzaM tvabironiH karomi // 2 // For Private And Personal Use Only
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmacaritraM 156 ka yAsi re durAtmannityuktvA sa tatpRSTe caMcuprahArAn dadau. evaM rAvaNahRdayaM nakhairvidArayan punaH punazca vacasA tarjayana sa tadanu dadhAve. tato dazagrIvo jaTAyuprati Rcho dAruNaM khamamAkRSya tatpa do cibeda, tena sa patatra namI papAta. atha niHzaMko dazagrIvaH sItAM puSpakavimAne samAropya pUrNaprAyamanorayastUrNa nanasA cacAla. nanasA hIyamANA sItA tarUnapi rodayaMtI ruroda, tadA ta. sItAruditamarkajaTinaMdano ratnajaTividyAdharo'zRNot, tadA sa ciMtayati nUnameSa rAmapatnyAH zabdaH samuDopari zrUyate, nUnaM rAmalakSmaNau balito, rAvaNena ceyaM sItA hIyate. tadA sa jAmaMDalasevako ratnajaTI khAmAkRSya rAvaNaMprati dadhAve banAye ca re duSTa! matpranonaginI sItAM hRtvA ka yAsya si? re nirlajja! re kulAdhama ! re kulapAMzana! ghyuktvA yAvatA sa khApadAraM dadAti tAvatA da. zAnanaH svavidyAsAmarthyatastasya sarvA vidyAM sadyaH saMjahAra, tena sa chinnapadaH padIva tvaritaM kaMbUDhIpe kaMbUzailopari patitaH, rAvaNo'pi vimAnastho vyomnA gabana samuDopari saMcaran kAmAturo maithi lI proce, he suMdari! carakhecaranareMdrANAmadhIzvaraM mAM tvamavaihi ? tasya ca tvamagramahiSI naSiSyasi, atastvaM harSasthAne viSAdaM mA kuru ? sRtaM viSAdena, kiM nRyo rodiSi? sRtaM duHkhena, sukhaM java? | For Private And Personal Use Only
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritra rAma-carakhecarANAM svAminI nava? mamAgramahiSIpadaM prApnuhi? tavAhaM tuSTo'smi, rAmeNa maMdanAgyena tvAM yojayatA vidhinA virUpamAcaritaM, adhunA mayocitaM kRtaM, ato mAM pati manyasva ? ahaM tava dAsatvaM kariSye, mayi dAse tava khecarakhecaryAdayaH sarvepadAsAH syuH. evaM rAvaNe bruvANe sItA'17 dhomukhI tasthau, tyA ca maMtravaDAma zyadaravayaM smaratisma, rAvaNo'pi smarAturo jAnakIpAdayormUrdhAnaM nanAma, sItA tu parapuruSasparzakAtarA svapAdamapasArayat, cukopa yathA-yAcukoza ca sIta. vaM / niranukroza nistrapa / / acirAllapsyase mRtyu | parastrIkAmanAphalaM // 1 // yataH-prANasaMdehajananaM / paramaM vairakAraNaM // lokadayaviruddhaM ca / parastrIgamanaM tyajet / / 1 // evaM sItayokto'pi rAvaestadadhyavasAyAnna virarAma. tadAnIM maMtrIzvarA rAvaNaM sanmukhamAyayuH, anye'pi sevakA rAdasA dazamukhasanmukhamanyeyuH, krameNa puSpakavimAnArUDho rAvaNo maMtrisAmaMtaparivRtaH sItAsahito'ditIyaparAkramo laMkAnagaryAmAga taH, laMkAyAmAgate rAvaNe sItAnnigrahamakarodyathA-yAvaDAmasaumitrikSemodaMtasya samAgamo na na. | vati tAvadannapAnAdikaM na nodaye, ityuccaiH sItAnnigrahamagrahIt, rAvaNena pUrvadizisthadevaramaNodyA. For Private And Personal Use Only
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- ne'zokatarutale trijaTAdirAdasIniH sahitA sItA muktA, pramudito rAvaNazca svadhAmAgAt. // iti / zrImattapAgace naTTArakazrIhIravijayasUrirAjye zrAcAryazrIvijayasenasUriyauvarAjye paMDitazrIdevavijayagaNiviracite gadyabaMdhe zrIrAmasaritre sItAharaNo nAma paMcamaH sargaH samAptaH // zrIrastu // 1 ||ath SaSTaH sargaH prAramyate // ztazca rAmacaMDo dhanurnAdaM bitanvAno yatra lakSmaNo vartate tatrAgAt. rAmamAyAMtaM vilokya sau. mitrirityabhyadhAta, no Arya! tvamAryAmekAkinI muktvA kathamatrAgAH? rAma navAca tava siMhanAdenAhUto viraha vidhura zahAgAM lakSmaNa Uce he bAMdhava ! siMhanAdo mayA nAkAri, tvayA sa kathaM zru. taH? nUnaM vayaM kenApi vaMcitAH, tvaM zIghamAryAsamIpe yAhi? siMhanAdasya kiMcidapi kAraNaM vartate, ato he bAMdhava ! tvaM zIbUM vaja? arIn hatvAhamapi sameSyAmotyukto rAmacaMH sItApavitrite naTa je samAgAta, tatra sItAmapazyan namI patito mUrgamagamat . punalabdhacaitanyo rAma itastato brAmyana prasphurataM kaMgataprANaM jinapada jayAyupakSiNaM dRSTvApabat, jo jaTAyo! ka sItA? jaTAyunoktaM rAva. For Private And Personal Use Only
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma- NastAM hRtvA gataH, ahaM pRSTe dhAvitaH khaprahAreNa chinnapado cUmau patitaH, atha mahyaM tvaM namaskAra dehi? tato rAmastasmai paralokAdhvazaMbala parameSTinamaskAraM dadau. tataH sa jaTAyuma'tvA namaskArapranA vAnmAheMdradevaloke devo'navata. rAmaH sItAmanveSTuM tasyAmevATavyAmitastato babAma. zazca rAmAnu 1e jo vairinniH saha yudhyamAno'nekAna vidyAdharabhaTAna nighnana vidrAvayana samuhaM maMthAna va manannAste. atrAMtare triziranAmA laghubAMdhavo svajyeSTabAMdhavaM kharamavocata, he bAMdhavAnena nRcareNa saha tava kaH saMgrAmaH ? tava sahadaiH saha saMgrAmaH zreSTaH, ko'yaM nRcaraH? evaM tatsamarthavacanaM lakSmaNena yAvatA zrutaM, tAvatA triziravidyAdharo ladANena bANena hato mRtaH. tatastatsainyamapi bhamaM, paraM kharavidyAdharaH putravadhAnAtRvadhAca bhRzaM yuyudhe, tadA pAtAlalaMkezazcaMdrodaranRpAtmajo virAdhaH sarvasannAhiMsainyayutaH samAyayau, virAdho rAmasodaraM natvA banAye he svAminnahaM tava sevako'smi, ete kharAdayazca mama za. travaH, yato mama pitaraM caMdrodarAkhya nirvAsyAmI rAvaNapattayaH pAtAlalaMkAM jagRhuH, tava sAhAyyAca mama pAtAlalaMkArAjyaM samAgamiSyati, yatastvaM mama svAmI, raNAya ca mamAjhAM samAdiza? keDamI varAkAH kharAdayaH? ityuktvA yAvatA sa yuSsako'bhavattAvatA lakSmaNo'vocata, he virAdhAdyaprabhRti For Private And Personal Use Only
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma- te svAmI zrIrAmaH, paraM mayA tava pAtAlalaMkArAjyaM dattaM, ahaM tavopakAraM kariSye, yayA taba pAtA. lalaMkArAjyaM bhaviSyati, mahAprasAda ityuktvA sa khareNa samaM yuddhaM karotisma. aya lakSmaNasamIpe virAdhaM dRSTvA kharo dhanurAropya sadamaNamabravIta, re ladamaNa! re zaMbUkaghAtaka! re triziravadhaka! varAkeNAnena virAdhena sakhyA saha tvAM parAlokAdhvaninaM kariSye, tat zrutvA saumitriruvAca jo khara! tava putratrAtRmilaneA cedasti, tarhi saMgrAme saUo nava ? yathA tava manorathaM pUrayAmi, tava sUnustu mayA krIDayA pAdaghAtena kuMthuvachato'sti, re mUDha! tatra me pauruSaM nAsti, adhunA yadi tvaM khaM su. naTaM manyase tarhi te manorathaM pUrayiSye, saUo zava ? tava zarIreNa kInAzaM prINayAmi. tata zrutvA kharaH kharavatpUtkAraM kurvANo daMtIva girisAnuni badamaNe prahartumArene, lakSmaNo'pi tIdaNaiH kaMkapatraimbaramAbAdayAmAsa. evaM tayoH kharaladamaNayonayaMkaro garIyAn saMgaro'jAyata devadA navayokhi. evaM tayoH saMgrAme jAyamAne kharakhadhe kAlakSepaM jJAtvA lajito lakSmaNaH kharamUrdhAnaM kSu. rapreNAvidat, daNAta vAtaraM jJAtvA tathaiva kharalaghujAtA dUSaNaH saMgrAmasako banuva, sopiladama Nena sasainyaH saMjaghne vanavatinA kuMjarayUtha zva, tato khadamaNo jitakAzI kharadUSaNasainyaM hatvA vi. For Private And Personal Use Only
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 101 rAma- rAdhena saha cacAla, mArge gabato lakSmaNasya vAmedaNaM prAsphurata, tadA lakSmaNazciMtayati, nUnamArya sya kiMcidazugnaM nAvIti vicArya yAvAmasamIpe yAti, tAvadrDamAMtare sItAvirahitaM rAmacaMI dR. STvA lakSmaNaH paraM viSAdaM yayau. tataH saumitrirAgatya rAmacaM natvA puraH sthitaH, paraM sItAvirahapI. mitena rAmeNa nopalakSitaH, rAmo vanadevatAM prAha he vanadevatA! ahamekAkinI sItAM dInAM mu. tavA lakSmaNenAito ladamaNasamIpaM gataH, punarladamaNena parAvRto'smina bane pratyAgataH, paraM sItA na dRzyate, ka gatAsti sA? evamuktvA mUDayA nRmau patito rAmaH zItalopacArairkhadamaNena punaH sa. jjito vilapati yathA hA sIte nirjane'raNye / kathaM muktA priye mayA // hA vatsa ladamaNa kayaM / mukto'si raNasaMkaTe // 1 // evaM bruvan rAmacaMDo / mUThayA nyapatata ditau // dadbhistarunirapi / vIkSyamANo ma. hAnujaH // 2 // lakSmaNo'pyabravIdeva-mAryAya kimidaM nanu // tavAyaM ladamaNo jaataa| jitvA rIna samupasthitaH // 3 // pIyUSeNeva saMsikto / rAmacaMdrastayA girA / labdhasaMjho dadarzAccaiH / sasva| jeva nijAnuja // 4 // ladamaNaM laghujrAtaraM dRSTvA rAmo tamAliliMga, kuzalodaMtaM cApRut. rAme. For Private And Personal Use Only
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir caritra rAma- pApi tasmai sarvaH vRttAMtaH kathitaH, tadA sadamaNaH prAha no bAMdhava ! ciMtA mA vidhehi? kenApi pA- | pinA sItAharaNakRte siMhanAdo vihitaH, tena siMhanAdena ca tvAM mohayitvA tena sItA hutA, pu. narsadamaNa navAca, he zrIrAma! tadyahaM tavAnujo yadi tasya prANaiH saha jAnakImAhariSyAmi, parameSa virAdhaH khapaitRke pAtAlalaMkArAjye sthApyo yataH kharadUSaNasaMgrAme mayeti pratipannaM vartate. rAmeNoktaM no virAdha! mayApi tava pAtAlalaMkArAjyaM dattaM, tvaM nizciMto nava ? tataH sa virAdhaH sItApravRtti mAnetuM vidyAdharanaTAna nijasevakAna prAhiNot, te virAdhasevakAH dUraM duraM bhrAMtvA pazcAtsamAjagmuH, paraM sItApravRttiM na prApuH, tadA virAdhenAgatya rAmacaMdrAya vijJaptaM svAmin matsevakaidaraM gatvA vilo. kitaM, paraM vApi sItApravRttina labdhA, tata zrutvA mUrbito rAmaH, punalabdhacaitanyo sadamaNaMprati banA Se-ko'haM vatsa sa eSa Arya nagavAnAryaH sa ko rAghavaH / ke yUyaM bata nAtha pUjyapadayordAsossmyahaM sadamaNaH // kAMtAre kimihAsmahe nanu vino devI gatA kutracit / kA devI janakAdhirAjatanayA hA jAnaki kAsi hA // 1 // sAdhu sAdhu ca yatpRthvI-jAro nAropito mayi // kalatra syApi na lAtA / syAM kathaM rakSitA diteH // // yAkhyAsveti khA svarga / piturdazarathasya me For Private And Personal Use Only
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- // ekastrIparitrANe'pi / na rAmaH zaktimahati // 3 // rAjyabaMzo vane vAsaH / sItA nItA pitA . mRtaH / / ekaikamapi tad duHkhaM / yadabdhInapi zoSayet // 4 // divaso varisasamANo / velA mAsa. ssa tulba me jaaii|| virahAnalatattaMgaM / dasaNayamieNa siMha // 5 // rAmaH sItAvirahapImito rAvaNaMpati bannApe-janma brahmakule harArcanavidhau kRtvA ziraHkartanaM / zaktiM vajiNi ghoradaMtidala navyApArasaktaM manaH / / helobAlitakelikaMkanimaH kailAsa natpATitaH / tatkiM rAvaNa laUse na harituM cauryaNa patnI raghoH // 6 // ityAdi vilapana rAmo virAdhasucaTAnAda jo sunaTAH! yadi sItApravRttina prAptA tarhi gavatAM ko doSaH? deve viparIte na doSo'yaM navatA. tasmin samaye virAdho'pyavadat he prano! tvaM nirveda mA kRthAH? anirvedaH zriyo mUlaM, ahaM tava bhRtyo'smi. atha vayaM pAtAlalaMkAM gabAmaH, tatra sI. tApravRttiH sulannA bhaviSyati, rAmeNoktamevaM bhavatu. tato rAmaladamaNau virAdhasahitau pAtAlalaMkA puryAH parisaravane jagmatuH, tatra suMdo nAma kharAtmajo mahAsanyasamAvRto rAmaMprati saMmukhino raNAyAgAt, tatra suMdaH pUrvavirodhinA purogeNa virAdhena samaM ghoraM raNaM cakre, tadA ladamaNo virAdhaprI For Private And Personal Use Only
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- tyA suMdaM tu dadhAve, lakSmaNaM saMgrAmasaOM dRSTvA suMdaH zUrpaNakhA girA laMkAnagaryo rAvaNazaraNaM yayau. tato rAmalakSmaNau raghupuMgavau pAtAlalaMkAM pravizya virAdhaM paitRkapade nivezayAmAsatuH. rAmalakSaNAcaritraM vapi kharadUSaNaprAsAde tasthatuH, virAdhaH punaryuvarAja zva suMdavezmani viveza evaM sa virAdho rAmaladANasAhAyyAtpAtAlalaMkArAjyaM kurvannAste. 204 itazca sAhasagatinAmA vidyAvaraH sugrIvapatnI tArAbhilASuko himavadvirigahvare pratAraNI vidyAM sAdhayitvA sividyaH sugrIvarUpaM vidhAya kiSkiMdhAM jagAma tadA sugrIve krIDArtha vahirudyAne gate sati sa kRtrima sugrIvastArAdevyA samaM krIDArtha satyasugrIvAMtaHpuramagAta, tAvatA satyasugrIvo dvAre samAgataH, tadA dvArapAlaiH skhalitvoktaM sugrIvo madhye vartate, tvaM kaH ? sugrIveNoktamahameva sugrIvaH, dvArapAlenoktaM tarhi kiM sugrIvaddayaM vartate ? eko madhye'nyazca bahiH, tayoH kolAhalaM zrutvA sugrIvasUnunAMga denAMtaHpura viplavaM trAtuM dAvapi sugrIvAtraMtaHpure pravizetau skhalitau vyaya satyasugrIvoMtaHpure pravezamakhanamAnaH sainikAnAM caturdazA dauhiNIramelayata, tA dauhiNyo'rdhAM tvA hayoH pArzvaH yorabhavat evaM viTasatyasugrIvau sasainyau saptasaptAdau hiNIsahitau parasparaM yuyudhAte tataH pravavRte yuddhaM For Private And Personal Use Only
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- / sainyayorubhayorapi / / kuMtapAtairdivaM kurva-dulkApAtamayImiva // 1 // yuyudhe sAdinA saadii| ni. SAdIca niSAdinA // padAtinA padAtizca / rathiko rathikena ca // // caturaMgacamUcaka-vima rdainAtha medinI // avApa kaMpa mugdheva / prauDhapriyasamAgamAt // 3 // ehyehi re paragRha-pravezastha 205 iti bruvan / / viTasugrIvamudgrIvaH / sugrIvo yodhdhumAvata // 4 // yuyudhAte mahAyodhau / tau krodhAru. Nalocanau / vidadhAnau jagattrAsaM / kInAzasyeva sodarau // 5 // zastrakhamairubasadbhi-Ive khe. carIgaNaH // mahAyuke tayovRda-khaMDo mahiSayorikha / / 6 / / to chinnAstrAvathAnyonya-mamarSaNazi romaNI // yuyudhAte mallayuddhaM / parvatAviva jaMgamau / / 9 // napataMtI daNAyomni / nipataMtau kaNA. duvi / tAmracUmAvivAjAtAM / vIracUDAmaNI nabhau // // evaM to hAvapi parasparaM yudhdhvAnyonyaM jetumanIzvarAvapasRtya tasthatuH. aya satyasugrIvaH sahAyArtha pavanAMjanayoH sutaM hanUmaMtamAhavata, hanUmati pazyatyapi tathaiva tau yuyudhAte. tatastayornedamajAnan hanUmAna svasthAnaM gataH, viTasugrIveNa satyasugrIvaH kuTTitaH. atha satyasugrIvo manasi ciMtaya. / ti-dhanyo mahAvalo vaalii| yo'khmpaurussvrtH|| rAjyaM tRNamiva tyaktvA / jagAma paramaM padaM / / / For Private And Personal Use Only
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 206 raam-||1|| caM'razmikumAro me / balIyAna jagato'pyasau // kiMtu iyornedjnyH| kaM radatu nihaMtu kN| naa|||| kiMca matputreNa caM'razmikumAraNAMgadena ca tatsAdhu vidadhe yattasya pApIyasotaHpurapravezanaM ru. ayAmuSya vadhAya kamapi balIyAMsaM zrayAmi, tArha dazAnanaM seve. ayavAyaM strIlaMpaTaH prakRtyA caMcalastrailokyakaMTakazca, tena caiSa rAvaNastaM sugrIvaM mAM ca hatvA svayameva tArAmAdAsyate. aho! ya. sminnavasare yadA kharo'javiSyattadA mama sAhAyyaM kartumIzvaro'naviSyat. aya yAbhyAM saMgrAme kharasya putro jAtA caturdazasahasrakulapattayastathA kharo'pi ca hatastau rAmalakSmaNau virAdhasya rAjyadAyako seve, sAMprataM ca to pAtAlalaMkAmalaMkurutaH, evaM vimRzya sugrIvaH khaM vizvAsa vRtaM dUtamanuziSya pAtA lalaMkAyAM virAdhaMprati preSayAmAsa. dRto'pi tatra gatvA virAdhaM ca praNamya svasvAmivyasanavRttAMtaM va kathayitvedamabravIt , matsvAmI sugrIvo mahatsaMkaTe patito'sti, atastaduchAre rAghavau zaraNIkartuM vAMti, virAdhenoktaM go dUta! tvaM zIvaM yAhi? gatvA ca tvatsvAminaM sugrIvaM putaM samAnaya? yataH satAM saMgaH puNyena navati, etau ca satpuruSo parakAryatatparau, yataH-viralA jANaMti guNA / viralA pAlaMti niSNA nehaM // viralA parakaGakarA / paraphuke dukiyA viratA / / 1 // atastvaM capalaM For Private And Personal Use Only
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 107 rAma- gala? tvatsvAminaM cehAnayeti virAdhavacanaM zrutvA gato dUtaH sugrIvasamIpaM. tasmai ca tad vRttAMta vyaH / caritraM jipat, tadA harSitaH sugrIvo vAnarezvaraH svasainyaparivRto gaganAdhvanA pAtAlalaMkAM prApa, sugrIvamAyAMtaM zrutvA virAdhastatsanmukhamiyAya. tato virAdhaH sugrIvaM tAyine rAmacaMdrAya namaskAraM kArayAmAsa, rAmacaMdro'pi sugrIvamAsanadAnAbhyubAnAdinA bahu mene, sugrIvo'pi khaM duHkhaM rAmacaMAya vyajhapat , rAmo'pi svaM chaHkha sugrIvAya nyavedayata. tataH sugrIvo rAmaM proce he svAminnahaM tavAnugaH sItApravRttimacirAdAnayiSye, atastvaM kiSkiMdhAMpratyAgala. tatazcalitau rAmalakSmaNau sugrIvasahitau kiSkiMdhAMprati. thaya rAmacaMdraH kiSkiMdhAmAgatyopavane sthitaH, tatra sthitvA sa viTasugrIvamAhvAsta. tatastau sugrIvaviTasugrIvo rAmAnujJayA parasparaM yuyudhAte. zUrA hi bhojanAya hijA va raNAyAlasA na navaMti. aya tau durdharau caraNanyAsa vasudhAM kaMpayaMtAvayudhyetAM, tau ca samaparAkramI samarUpau saharalAvaNyavilAsahAsyakalitau dRSTvA rAmazciMtayatyanayormadhye kaH paraH kazcAsmadIya iti na jhAyate. atha devAdhiSTitadhanurnAdena vidyA dUraM | yAsyatIti nizcitya rAmo vajrAvartAbhidhadhanuSTaMkAramakarot , tannAdamAhAtmyAta sAhasagatervidyAdharasya For Private And Personal Use Only
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma rUpAMtarakarI vidyA vyAghrAkariNIva palAyitA, tadA taM vidyAdharaMprati rAmeNoktaM no pApina ! jo mAyin ! mAyayA sarvAn vimohya paradArAn riraMsase, re pApa ! cApamAropya saMgrAmAya sajjo nava ? ma yA saha ca saMgrAmaM kuru ? itaH kopAruNalocanena lakSaNenaikena vANena dato mRtvA sa narakaM gataH, yAdRzamanucitaM tenArabdhaM tAdRzaM phalaM labdhaM. 200 zrI virAdhatsugrIvo'pi kiSkiMdhArAjye sthApitaH, sugrIvazca pauraiH pUjito rAjyama karota. tataH sugrIvo nijAstrayodazakanyakA pratyaMtasuMdarA rAmacaMdrAya dAtumayAciSTa, rAmaH sugrIvamuvAjo sugrIva ! sItAnveSaNahetave prayato'hameniH kanyAbhiH kiM karomItyuktvA rAmo bahirudyAne gataH, rAmAnuiyA sugrIvazca nijAM purIM viveza itazca laMkAyAM puryA maMdodaryAdayo rAvaNastriyaH kharAdihananodataM zrutvArudan caMdraNakhApi suMdasutamaraNataH pANinyAmuraH zirazca kuTTayaMtyAsphAlayaMtI ca rAvaNagRhaM prAvizata. rAvaNakaMThe ca lagitvA rudatyevaM jagAda, he bAMdhavAdaM devena datA, yathAdataH putro dato nartA / datau ca mama devarau // caturdazasahasrANi / datAzca kulapattayaH / / 1 / / pA tAlalaMkA cokhinnA / rAjadhAnI tvadarpitA || darpavadbhirdviSadbhizca / baMdhau jovatyapi tvayi // 2 // For Private And Personal Use Only
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir caritra rAma- jIvagrAhaM praNazyAhaM / sudena saha sUnunA // tvAM zaraNyamihAyAtA / kutra tiSyAmi sAdhi mAM // 3 // abodhayaddazAsyopa / rudaMtI tAM sasauSTavaH // tvadbhartRputrahaMtAraM / haniSyAmyacirAdapi // 4 // zokenAnena vaidehI-vipralaMjarajApi vA // phAlacyuta va diipii| talpe tasthau nipatya saH // 5 // atha maMdodarI devI rAvaNamupetyAnyadhAta, he svAmin ! prAkRtalokavacayAyAM nizceSTa zva kiM tiSTa. si? rAvaNo maMdodarImavocata, he maMdodara! vaidehIvirahAnoktuM pAtuM kImituM vaktuM vilokayituM cana damo'smi, tarhi tvaM tatra vaidehyAH samIpe gaba? gatvA ca tathA kuru yathA sA sItA mayA sa. hariraMsati, anyathA mama jIvitaM nAsti, yataH kaMpaH svedaH zramo mRrga / bhramiAnirbaladayaH / / rAjayadamAdirogAzca / javeyurmanmayocitAH // 1 // strIsaMnogena yaH kAma-jvaraM praticikIrSati // sa hutAzaM ghRtaahRtyaa| vidhyApayitumitra. ti // // varaM jvaladayaHstana-pariMno vidhIyate // na punarnarakahAra-rAmAjaghanasevanaM // 3 // satAmapi hivAmatU-rdadAti hRdaye padaM // thannirAmaM guNagrAmaM / nirvAsayati nizcitaM // 1 ||vN. cakatvaM nRzaMsatvaM / caMcalatvaM kuzIkhatA / / iti naisargikA dossaa| yAsAM tAsu rameta kaH // 5 // For Private And Personal Use Only
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 210 rAma- navasya bIjaM naraka -- dvAramArgasya dIpikA || vairakaMdaH kalermUlaM / duHkhAnAM khAniraMganA // 6 // prAcaritra saMdehajananaM / paramaM vairakAraNaM || lokacaya viruddhaM ca / parastrIgamanaM tyajet // 9 // sarvasvaharaNaM vaMdhaM / zarIrAvayavavidaM // mRtazca narakaM ghoraM / khanate pAradArikaH // 8 // lAvaNyapUrNAvayavAM / padaM sauMdaryasaMpadaH / / kalAkalApa kuzalA - mapi tyajetparastriyaM // 9 // ityAdyuktinidodaryA rAvaNapa yA pratibodhito'pi rAvaNo na bubudhe, bahulakarmatvAnnarakagAmitvAcca punaH rAvaNo maMdodarIMprati na pati, he priye ! he priya ! mayA gurusamIpe niyamo gRhIto'sti yadadamaprasannAma nitIM pararamaNIM na rame, ityanigraho gurusAdiko mayA gRhItaH, tadanigrahaM prANAMte'pi na tyajAmi yatastvaM yAhi ? gatvA ca sA sItA yathA mayi ramate tathA kuru ? maMdodaryapi patyuH pImayA pIDitA devaramapodyAne gatvA sItAmevamuvAca, he suMdari ! he sIte ! he sunage ! eSAhaM dazAnanasyAgramahiSI maMdodarInAmnI tvayi dAsItvaM prApsye mama vacasA tvaM dazakaMdharaM rAjasva ? he suMdari ! asmina saMsAre tvameva dhanyAsi yAM mama patirvizvasevyAMdrikamalastvAmabhilaSate, yatastvaM mamoktaM vacanamaMgIkuru ? rA. vaNaM ca patiM kRtvA tvaM vizvasvAminI java ? tvaM rAmeNa ucareNa pattimAtreNa patinA vaMAMvA ka For Private And Personal Use Only
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- yAsyasi ? yadi dazAnanaH patirlanyate tarhyanyaiH kiM kriyate ? rAvaNazca dvAtriMzalakSaNopeto'sti, caritraM yathA-- kulInaH, zIlavAn, priyaMvadaH, satatavyayI, prItimAn, tyAgI, vivekI, zRMgArI, khanimAnI, zlAghAvAn, ujjvalaveSaH, dvisaptatikalAkuzalaH, satyavAkpriyaH, vyavadAnyaH, svajanapriyaH, sugaM ghapriyaH, suvRttaH, maMtravAn kvezasadaH, hrasvadaMtaH, prakAzakaH, paMDitottamaH sAdharmikaH, mahotsAhI, guNagrAhI, kSmI, parinAvakazcAsti. he sIte sunage ! evaMvidhairdvAtriMzaGguNaiH saMyuktaM nAyakaM rAvaNaM yadi tvaM na seviSyase tarhi tvaM jogairvacitA duHkhamaraizca saMzritA ke naraM seviSyase ? evaM maMdodarI - vacanAni zrutvA sItA sonavAsaM sopAlaMnaM ca 211 rupA bajA sItaivaM / ka siMhaH ka ca jaMbUkaH // ka suparNaH ka vA kAkaH / ka rAmaH ka ca te patiH // 1 // daMpatItvamado yuktaM / tava tasya ca pApmanaH // riraMsureko'nyastrISu / dUtI javati cApa|| 2 || dRSTumayucitA nAsi / kimutsaMbhASituM hale || sthAnAdito ga ga / tyaja dRSTipathaM mama || 3 || evaM tiraskRtA maMdodarI rAvaNasamIpaM gatvA sItoktamakathayat tato maMdodarIsahito rA vaNaH sItAsamIpe samAgatya tAMprati jagAda, sIte ! tvaM kasmAtkupitAsi ? eSA maMdodarI tava For Private And Personal Use Only
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org caritra - dAsyati, mapi tava dAso'smi, he devi sIte ! mayi prasAdaM kuru ? dRSTyA ca mAM vilokaya ? iti zrutvA sItA parAGmukhInUya rAvaNaMpratyuvAca, he rAvaNa ! mAM rAmagehinIM haraMstvaM kRtAMtadRSTyA ha Tossi, sAnuje rAme dviSana kiyanmAtraM jIviSyasi ? kiM jIvanAdudvimo'si yattvaM mAM vAMsi sI212 | tayaivamAkroSyamANo'pi rAvaNo nRyonyastathaivovAca, dhigaho balIyasI kAmAvasthA ! jAvahInaM maithunaM na bhavati, yataH - vastrahInamalaMkAraM / ghRtahInaM ca bhojanaM / svarahInaM ca gAMdharva / nAvahInaM ca maithunaM // 1 // evaM tayorvArtA] kurvataH sUryo dhAmnAM nidhiH pazcime lavaNAMbudhau nirmamA, tadA ghorA nizA ca prAvartata, ghorabuddhirAvaNazca sItAMpratyupasargAn kartuM pracakrame yathA - ghutkAriNo mahAkAH / phe kurvANAzca pheravaH // vRkA vicitraM kraMdata / jatavo'nyonyayodhinaH // 1 // puchAboTakRto vyAghrAH / phUtkurvANA phaNAbhRtaH // pizAcapreta vetAla - nUtAzcASTakatrikAH // 2 // ughato lalitA / yamasva sAsadaH / vikRtA rAvaNenaiyu - rupasItaM bhayaMkarAH // 3 // trinirvizeSakaM // yaya sItA pUrvoktAMstAn jayaMkarAn zvApadAn vIcya manasA paMcaparameSTinamaskAraM dhyAyaMtI tasthau, na tu da Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- zAnanaM bheje. patha manAte vibhISaNastannizAvRttaM nizamya sItAsamIpe cAgatya sItAMpratyevamavocata, he as tvaM kAsi ? kenedAnItA ? kena hetunA ca rAkSasIbhiH parivRtA sthApitAsi ? parastrIsodara - caritra sya mama sarve satyamAkhyAdi ? sItayoktaM he vibhISaNa! he dharmabAMdhava! mama vRttAMtaM zRNu ? tato'dho213 | mukhIya saivamavadat, yadaM janakaputrI nAmaM lakhasA sItAnAmnI rAmacaM'sya patnyasmi, dazarayasya ca vadhvasmi, haM patyA samaM sAnujena lakSaNena devareNa samaM daMmakAraNyamAgamaM tavAraNye ekasmi na dine mama devaraH krIDArthamitastato brAmyana sUryahAsaM mahAsiM dadarza tamasiM gRhItvA kutUhalAta samIpasthavaMzajAliM tena sa ciccheda, tadAjJAnAttadaMtaHsthavidyAsAdhakanarasya zirazchitraM. evamajJAnAttatsAdhakazirazchedataH kRtapazcAttApo'sau prAtuH samIpamAgAt, sarve ca svarUpaM kathayitvA khaUmadarzayata, matpatinA rAmeNoktaM he vrAtastvayA sAdhu na vihitaM vAsya khaUsya sAdhakastvayA hataH, lakSmaNe noktaM he bAMdhava! mayAjJAnataH kazcitpumAn dataH evaM tau vArtAM kurvANaiau yAvaddartete tAvatA maddevarasyAnupadaM kAciccUrpaNakheti nAmnI kAminI tatrAgatA, satpatiM ca vIkSya mohitA kAmAya yayAce, rAmeNoktaM mama tu patnyasti, tvaM lakSmaNaM ga For Private And Personal Use Only
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir 114 rAma jakha? tadA sA lakSmaNaM gatA lakSmaNenoktaM vaM pUrva rAmaM gatA, atastvaM samaM jajasva? vaM mama caritraM jrAtRjAyA jAtA, tasmAnmama yogyA nAsi. evamugAnyAM tiraskRtA sA svasthAnaM gatA, tatdaNAdeva tayA sainyaM preSitaM, tatsainyaM samAgataM dRSTvA rAmamApRccya lakSmaNaH siMhanAdasaMketaM kRtvA yudhaM kartuM yayau. tadA mAyayA veDAnAdaM kRtvA rAmaM ca dUraM nItvA durAzayo rAvaNo mAM hRtvAtrAgataH. go vi. nISaNa! etanmama caritraM. etaddacanaM zrutvA binISaNo rAvaNAMtike gatvA rAvaNaM natvA ca bhASe, he bAMdhava ! he svAmistvayA kulocitaM na kRtaM yatsItAharaNaM vihitaM. adyApi kiMcidgataM nAsti, tato yAvAmasya pArzva saumitri yAti tAvatsItAmAzcAsya tadaMtike mucyatAM? iti binISaNenokte kopaM kRtvA rAvaNo banASe, re vinISaNa! tvaM kiM jASase? kiM mayA sItA punaH samarpaNAya samA. nItAsti ? eSA tu mama nAryA naviSyati, tau varAko rAmalakSmaNAvahaM haniSyAmi. Uce binISaNo jAtaH / satyaM tad jhAnino vacaH // yAmapanyAH siitaayaaH| kRte tvatkulasaMdayaH // 1 // caktasya baMdhoma vAcaM / manyase hyanyathA kathaM // mayA hato dazarathaH / sa tAvaGIvitaH kathaM // 2 // na yadya. pyanyathA nAvi / vastutastu mahInuja / / tathApi prArthyase jhuMca / sItAM naH kulaghAtinIM // 3 // / For Private And Personal Use Only
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org caritra 21 mAtine / bijISaNa girAmayo || dhyAropya puSpa ke sItAM / bhramannevamadarzayata // 4 // he sIte ! chAmI me kImAzailAH, yamUH svAdutoyAH puSkariNyaH, amUni naMdanodyAnasannibhAnyupavanAni, yamUni dhArAvezmagRhANi pazca ke likUlinyaH, yamUni kelivanAni, etAni rativezmAni svakhaMmopamAna, yato he sujchu ! yava tavaiSu ratistatra mayA saha ramakha ? yataH - gataM te yauvanaM nIru / jIvitaM ca nirarthakaM // yA na vetsi sadA puMsAM / sasnehaM suratakramaM // // 1 // sItayoktamadamanyaM puruSaM nehAmi ityuktvaikaM zrIrAmacaMdraM dhyAyaMtI sA maunamasthAta. punA rAvaNa itastato bhrAmyan devaramaNodyAne sItAM mumoca, trijaTArAkSasIM ca sItAsamIpe saMsthApya rA vaNaH svasthAne gataH atha vibhISaNaH svajrAtaraM rAvaNamevaMvidhaM vacoyukteragocaraM dRSTvA kulAmAyAnAjUhavat, Uce ca jo kulAmAtyAH ! asmatsvAmI kAmAturaH svakuladAyaM kariSyati, kAmastveko'pi durjayaH, kiM punaH kRtasAhAyyaH paranArIriraMsayA ? ataH paraM sa mahati vyasanArNave patiSyati, to yUyaM gatvA mama bAMdhavaM bodhayata ? yathA cAsmAtpApAtsa nivartate tathA kuruta ? anyathA sarveSAM yo naviSyati evaM vibhISaNavAkyaM zrutvA te maMtriNo rAvaNasamIpaM gatvA vijJapayaMti yathA svA Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir rAma minneSA sItA mucyatAM, asyA nimittena naH kuladayo taviSyati, jhAninA naimittikena ca pUrva caritra meva kathitamasti, ato he svAminnenAM muMca? ityAdivacoyuktyA maMtrinirbahuvijhapto'pi sa sItAM nAmuMcat. yathA'javye dharmopadezo na lagati tathA rAvaNe'pi maMtrivaco nAlagat. punamaitriniruktaM 116 svAmina sugrIvahanUmanmukhyAH sujaTA rAghavasya sAhAyyaM kartu militAH saMti, yato nyAyabhAjAM kaH padapAtaM nAvalaMbate, svAmin sItAnimittAdaidavAkAkuladayo jhAninoktastatsAMprataM samupasthitaM. e. vaM maMtrinirbahucyamAnoapa rAvaNaH sItAM nAmuMcat. tato binISaNo'nAgataM jayaM dRSTvA laMkAva sajIkaroti. vane kapizIrSakANi khAtikAyaMtrA di ca sarva praguNIkaroti. yataH-anAgataM hi pazyati / maMtriNo maMtracakSuSA // aya rAmakathA ya. thA-ztazca kamapi kAlaM sItAvirahapImito rAmaH saumitriNAzvAsyamAnaH katiciddinAnyatyavAha yata. athakasmin dine rAmeNAnuziSya preSito lakSmaNastRNacApakRpANabhRtsugrIvaMprati pratasthe. lakSma ezcaraNanyAsaiH / kaMpayaMzca vasuMdharAM // vegAMdolitadoHsparzA-nmArgavRtAMzca pAtayan // 1 // natkaTa bhRkuTInISma-khalATAruNalocanaH // bhItaiHsthaimuktamArgaH / prApa sugrIvavezma saH // // yugmaM / For Private And Personal Use Only
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 17 rAma| zAyAMtaM lakSmaNaM zrutvA / nirgatyAMtaHpurA putaM / / napatasthe kapirAjaH / kaMpamAnavapurnayAt // 3 // | caritraM Uce ca lakSmaNaH kRssH| kRtakRtyo'si vAnara / / sukhaM tiSTasi niHzaMkaH / svaaNtHpursmaavRtH||4|| svAmI tarutatAsIno / divasAnabdasanninAn // yathAtyeti na taddetsi / pratipannaM ca vismRtaM // 5 // sItApravRttimAnetu-muttiSTasvAdhunAvi hi // mA saahsgtergi| gamaH saMkucitAnanaH // 6 // lakSmaNoktametadvacanaM nizamya nItanItaH sugrIvo ladamaNapAdayoH patitvAvadat he svAminimamekaM mamAparAdhaM sahasva ? tvaM tu me pratuH. evamuktaH saumitriH kapIzvaraM sugrIvamagre kRtvA yatra zrIrAmacaMdroDasti tatrAgataH, tatrAgatya ca sa zrIrAmacaMI namazcakre. tataH zrIrAmaH sugrIvaMpratyanASiSTa, jo sugrIva ! sItApravRttiM samAnaya ? sItA kutrAsti ? yatrAsti tatra ca kiM karoti? iti zrIrAmavacanaM zrutvA sugrIvaH svAna sainyAn sarvatra grAmAkaranagarakheTakarbaTamamaMbadroNamukhAdiSu vidyAdharanagarAdiSu ca preSya sarvatra vilokayAmAsa. tepi sunaTAH sarvatra brAMtvA brAMtvA vitokayitvA samAjagmuH, paraM kenApi sItApravRttirna khabdhA. ztazca sItAharaNavRttAMto nAmaMDalena zrutaH, tato nAmaMDalo'pi tatrAgAdyatrAsti rAmaH.virAdho For Private And Personal Use Only
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritra rAma- sasainyaH pAtAlalaMkAtastatrAgataH, evamanye'pi vidyAdharAH samAjagmuH. tataH sugrIvaH svayaM vilo. kanakRte nirgataH, sa ca sthAne sthAne vilokayana kaMbUDhope samAgataH. taM dRSTvA ratnajaTI vidyAdhara zciMtayati, kimeSa sugrIvo'trAgato'sti ? kiM dazamaulinA mamAparAdha saMsmRtya maddadhAya preSito'sti? athavA-hRtA vidyA dazAsyena / purA tAvanmahaujasA // idAnImeSa me prANAn / hariSyati harIzvaraH // 1 // iti ciMtAparaM ratnajaTividyAdharaMprati sugrIvaH samIpe gatvaivamuvAca, aho ratnajaTin kiM tvaM mAM nopaladase? tathA tvaM vyomagamane kimalasaH? ratnajaTyavocata he vAnarezvara! mama vidyA dazAsyena hRtA, jAnakI harato rAvaNasya pRSTe'haM dhAvitaH, mayoktaM re pApin ! matsvAmino naginI hRtvA tvaM va yAsyasItyuktvA yAvatkhAmAkRSyAhaM dhAvitastAvatA tena rAvaNena mama vidyA hRtA, ahaM cAla patitaH. etat zrutvA sugrIveNa vimAne samAropya sa ratnajaTo rAmasamIpaM nItaH, tatra ca sugrI veNa sakalo'pi vRttAMto ratnajaTimukhena vijJApitaH, yathA he zrIrAma! sItA rAvaNena hRtA, puSpake vimAne cAropitA hA rAma! hA devarasaumitre! hA bhrAta maMDala! zati vAdinI rudaMtI samudropari | gaLatI pUtkurvatI mayA zrutA zravaNAnyAM, dRSTA ca netrAnyAM, tato'haM dhAvito matsvAmibhaginIti / For Private And Personal Use Only
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma dhyAtvA, paraM tena pApena mama sarvA vidyA apahRtAH, tato'haM kaMbUdvIpe patitaH, sugrIveNa rAjhA ce. kahAnItaH, etacca mama caritraM. yoyo'pi paprajcha / sItodaMtaM raghUhahaH // nRyonUyo'pi so'pyAkhya-ttanmanaHprItihetave / / 110 // 1 // apRcadrAmacaM'stAn / sugrIvAdInmahAnaTAna // ztaH kiyati dUre sA / laMkApUstasya radasaH // 2 // sugrIvAdayo vidyAdharA rAmaMpratyUcuH he zrIrAma! tayA laMkayAsannayAthavA dUrasthayA kiM? tasya rAvaNasya jagadinoH puraH ke vayaM? sa rAvaNaH sarvAnapi vidyAdharanaTAn svaujasA tRNavadgaNayati. rA. mo'pyUce no vidyAdharAstaM rAvaNaM mama darzayata ? ahamapi tasya parAkramaM pazyAmi, yadi sa me brAturmama ca purataH sthAsyati tadA jhAsyate'sau balavAna, anyathAsya kiM balaM? lakSmaNa navAca no vidyAdharAH! yaH sArameyavadgRhaM zUnyaM vIkSya sItAM ca hRtvA gatastasya parAkramaM kiM vayete? tAvajjAMbavAnAha jhAnavatAnaMtavIryeNoktaM yathA yaH koTizikSAmutpAdayiSyati sa rAvaNaM haniSyati, jhAnivacanaM ca nAnyathA bhavati. tato vidyAdharairuktaM no rAmalakSmaNau! asmatpratyayahetave yuvAM tAM zilAmutpATayataM ? rAmeNoktamevaM navatu. tataH sarve'pi vidyAdharA lakSmaNaM rAmAjhayA yAnArUDhaM kRtvA vyo. For Private And Personal Use Only
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 120 rAma- mamArgeNa sapadi koTizilAMtike ninyuH lakSaNo'pi koTizilAMtike gatvA tAM ca puSpAdiniH caritraM saMpUjya devagurUna ca saMsmRtya vAmetareNa bahunA daMtI latAmiva saMdarbhe, suraiva lakSaNopari puSpavR STaH kRtA, sAdhu sAdhviti cAkAze gIrubalitA. saMjAtapratyayairvidyAdharaiH punarlakSaNo vimAne samAropya kiSkiMdhAyAM rAmasamIpe muktaH tataH kapivRddhAH procurde svAminnAdau dviSAM dUtaH preSyaH, nItimatAM ceyaM sthitiH, yataH saMdezahArakeNa dRtena yadi prayojanaM siddhyeta tadA saMgrAmodyamakarmaNA rAjJAM paryAptaM, tarhi kazcitsamartho dutaH preSyate yo gatvA kArye ca kRtvA zIghramAyAti tadA vidyAdharAvIzena sugrIveNa hanumAnAhUtaH hanUmAnapi cAgatya zrIrAmacaMdraM lakSaNaM sugrIvaM ca natvaivamavocat, yA dizata svAmina kiM karomi? tadA sugrIvo rAmaMpratyuvAca he svAminnayaM pAvanaMjayI hanUmAn vidhure paramo baMdhuH, yasya tulyo dvitIyaH pracakAryakaraNadamo nAsti, tataH svAmina sItApravRttilAjArthamenaM samAdizata. hanUmAnapyuvAca he svAmin! kapayastvanekzaH saMti, nAmato yathA gavo gavAdo gavakhaH zarano gaMdhamAdano nIlo dvivida iMDo jAMbavAn naMdano'nalazcetyAdayo vAnarezvarAH kapipuMgavA vartate, eteSAmaMtyo'hamapyasmi tvatkAryakaraNadamaH, kathaya kiM karomi ? yathA For Private And Personal Use Only
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir caritra rAma- laMkAM rAsadIpA-mutpATyeha kimAnaye // badhvA sabAMdhavamayA-nayAmi dazakaMdharaM // 1 // sakuTuMbaM dazagrIvaM / hatvA tatraiva ca taM // devIM janakajAmevA-nayAmi nirupa'vaM // // rAmo vi nijagAdevaM / sarva saMjavati tvayi / / taba puryA khaMkAyAM / sItAM tatra gaveSaya / / 3 / marmi221 | kAmimAM devyA / mdnishaanmrpyeH|| tasyAzzUmAmaNiM vAnya-dabhijhAnaM samAnayeH // 4 // punaH ridaM mahAcikaM zaMseH, yathA he devi lakSmaNAgrajastahiyogAturastvAmeva dhyAyaMstiSTati, svaM jIvitaM mAtyAdIH, stokaireva dinarAvayoH saMgamo naviSyatIti kathayaH, ityuktvA rAmaH svanAmAMkitAM muSAM tasmai dadAti, hanUmAnapi tAM muAM lAtvA rAmaMpratyuvAca he prabho! kArya kRtvA yAvadahamAyAmi tA. vadbhavAnihaiva tiSTatu. ityuktvA zrIrAmaM natvA hanUmAn saparikaro laMkAM puraMpati vimAnastho'cAlIt, nanasA gabana mAheMdragirizikhare mAtAmahasya mAheM'puraphttanaM dRSTvA ciMtayati, zdaM mAheMdrapura nagaraM, atra ca mAheMdrAnnidho rAjA. yena mama mAtA niraparAdhA nirvAsitA, tattasya mAtAmahasya kiMciccamakAraM darzayAmIti saMciMtya kruko hanumAna raNatUryamavAdayata, tatpratizabdairdizo badhirayana brahmAMDaspho. TasadRzaM siMhanAdaM kurvan mAtAmahaM mAheMDa sa donayAmAsa. For Private And Personal Use Only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra rAma caritrA 12 www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir evaMvidhaM zatru dravikramo mAheMdraH sasainyaH saputraH samitro raNakarmaNi tatparo nagarAnniryayau, tayormA keMdrahanUmatozca mahAraNaH smjaayt| tasmin saMgrAme hanUmAMstatsainyAna pranaMjano DumAlIva maMja, mAdeo'pi hanUmatA saha dauhitrasaMbaMdhamajAnan yuyudhe, yathA-ujAvapi mahAbAhU | unA vapyatimarSaNau // anyonyaM dRDhayuhvena / janayAmAsatuH zramaM // 1 // evaM yudhyamAno hanUmAMzciMtayatyaho mahAyuSmAndhaM svAmikArye ca vilaMbo javati, yadi mAtAmaho na jIyate, tarhi mAnadatiH, yadi ca vilaMbaH kriyate tadA svAmikAryakRtiH syAditi dhyAtvA kruddho hanumAn mohinyA vidyayA mAtAmahaM mohayitvA jagrAha tatastatpAdayoH patitvA sa evamuvAca, he rAjanneSo'haM pavanAMjanayoH putro hanumAna svAminA zrIrAmacaMdreNa sugrIveNa ca sItApravRttimAnetuM laMkAM preSito vrajanmAheMdranaga garopari ca pUrva mAtRnirvAsanAkAtAmarSo'haM tAtasya tavAnucitaM vihitavAn tadbhavatA tAtena dAMtavyamityuktvA tatpAdayoH patitvA dAmitavAn mAheMDo'pi hanumaMtaM jAnyAM samuSdhRya samAliMgya cetyRce, he mahArAja ! prAgjanazrutyA zruto'si sAMpratamadya mayA dRSTyA dRSTo'si vikramI vyaya tvaM ga svasvAmikAryAya, paMthAnazca te zivAya saMtu. For Private And Personal Use Only
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma caritra 993 iti kathayitvA mAheMdraH sasainyo rAghavAMtike'gAta. tatazcalito hanUmAn vyomnA gabana dadhimu. khAbhidhe dvIpe kAyotsarge sthitau mahAmunI predAMcake, tayoH sAdhvo tidUre tisraH kumArikAzcApazyat , kathaMjUtAH ? dhyAnasthA viSamAMgyo vidyAsAdhanatatparAzca. tasmin samaye'khile hIpe dAvAnalaH prajajvAla, to sAdhU kumAryazca davasaMkaTe nipetuH, tahAtsalonUmAna sAgaravArinnirmagha zva taM dAvAmiM zamayAmAsa, tadaiva tAH kanyakAH sijhavidyAstau munI pradakSiNIkRtya hanUmaMtaM banASire, he mahApuruSa hanumaMstvayA sAdhu vihitaM, yahAvAnizamanena sAdhuradA kRtA, tvatsAhAyyenAsmAkamapi putaM vidyAH simAH, hanUmatA proktaM kA yUyaM ? tAH procurasmin dadhimukhe dIpe gaMdharvarAjAsti, tasya rA. jho vayaM kanyakAH smaH, asmatkRte khecaroMgAraka nanmatto'navatparamasmatpitrA tasmai na dattAH, tataste. na kazcinmuniH pRSTo he svAmina ! matputrINAM patiH ko naviSyati? muninoktaM yaH sAhasagatervi dyAdharasya haMtA, sa yAsAM tava putrINAM varo nAvI, tat zrutvAsmAbhistaM puruSaM jJAtuM vidyAsAdhanaM vi. hitaM, tadvidyAghrazanimittamaMgArakeNa dAvAnalo vihitaH, sa ca tvayA niSkAraNabaMdhunA zAmitaH, yA vidyA SabhirmAsaiH sidhyati sA tvatsAhAyyAtdaNamAtreNa siMghA manogAminI nAma vidyA, tAsAMbA. For Private And Personal Use Only
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shin Kalassagarsuri Gyanmandir caritra rAma- likAnAmetad vRttAMtaM zrutvA hanUmatA tAsAmagre rAmasyApi sakalo vRttAMtaH kathitaH. athAhamapi / sItApravRttinimittaM laMkAM yAmi, tatastA kanyA api muditAH pitura gatvA sarva rAmavRttAMtaM hanUma duvRttAMtaM ca zazaMsuH, soli gAMdharvarAjA svaputrIniH samaM sasainyo rAmacaMpratyAgAt. 24 tato hanUmAnutpatyopalaMkAM gataH, tatra khaMkAsamIpe ghorAM jayaMkarAM kAlanizAmiva nayadAmAzA. likAM vidyAM sa dadarza, hanumaMtaM dRSTvAzAlI proce-thare kape ka yAto'si / yAnasi mama nojyatAM // iti bruvANA sAkSepaM / vikAzayati sA mukhaM // 1 // hanumAMzca gadApANistadAnanaM praviveza, punazca tAM vidArya niryayAvatramadhyAdAditya zva, tayAzAbyayA vidyayA ca khaMkAyAM vihito yaH prA. kAro hanumAMstaM prAkAra vidyAsAmarthyataH karparalIlayA maMdavanAMdot. tatazcalito hanumAna laMkAvaprA sanne gataH, nahapraradako vajramukhAnnidho vidyAdharo hanUmatA saha yuyudhe, hanumAnapi taM vidyAdharaM saMgrAme itavAn , hate ca vajramukhavidyAdhare tatputrI laMkAsuMdarI kanyakA vidyAvalavatI pitRvairAca kopavatI yudhAya mArutimAhyAsta, caturaMgacamRyuktA sAcAlIdhanamadupari, hanumAMciMtayatyeSA hyavalA, ana yA saha kiM yuddhaM karomi? asyAH zastrANyeva binabhi, zati dhyAtvA sa tasyA khaMkAsuMdaryAH sarga For Private And Personal Use Only
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAmaH Ni zastrANyabidata, evaM pAvanaMjaya tAM striyaM zIghaM nirastrI cakAra niSpatrAM valImiva. atha tayA- | na pyAzcaryeNa sa hanUmAn vilokitaH, taM suMdaraM hanUmaMtaM sunnaTaM nirIkSyamANA sA kAmaparavazA jAtA, tataH sA hanUmaMtaM netravANastADayaMtyUce, jo mahApuruSAhama vicAyava tvayA saha yusajjA jAtA, ta tdamyatAM, zrAkhyAtaM sAdhunA pUrva / yatte janakaghAtakaH // bhAvI narteti tvaM cAdya / mAmuddaha vazaMvadAM // 1 // punaH sA provAca no hanUman sakale'pyasmin jagati tava samo'nyaH ko'pi sunnaTo nAsti, ahamapi tava patnI nRtvA nArIzreSTA bhaviSyAmi, ato'haM tvAmeva pariNeSye, nAnyaM, tat zru. tvA gAMdharveNa vivAhena sAnurAgAM tAM sa pariNItavAna. tadA bhAnumAnapi vyomATanazramAtsnAtukAma zvAparavAridhI mamakA nijaM tejo'mau datveti. tasyAM nizAyAM ca nAgarIbhiH svasvagRheSu pradIpAH kRtAH. tadaiva chalablekaM tamo'pyujjRnnitumAranata. tena cAMjanAdricUrNeH pUrNamiva jagadidamajAyata. yataH-na di sthalaM na hi jalaM / na dizo na nanno na naH // tadAnIM kiM bahUktena / svahastoDapina lakSyate // 1 // ekAkArakare viSvaka / tamaHpUre prasarpati // vizvaM vizvamanAloka-mat | pAtAlasanninaM // 5 // tatrAnisArikA rAtrau / jAnupradiptamaMjirA // tamAkhazyAmalAMzukA / unaM For Private And Personal Use Only
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- gavati zaMkitA // 3 // samaM ca saMkAsuMdaryA / pavanaMjayanaMdanaH // ramamANo nirAzaMka-stAmatI. na yAya yAminI // 4 // atha suptaM taM hanUmaMtaM laMkAsuMdarI jAgaraNAyetyuvAca, yathA-zravRtpiMgA prAcI rasapatikhi prA. pya kanakaM / gatabAyazcaMdro budhajana va grAmyasadasi // na dIpA rAjaMte aviNarahitAnAmiva guNAH / daNAdIpAstArA nRpataya shvaanudympraaH||1|| laMkAsuMdA nijapalyA etacaH zrutvA jAga rito hanUmAn prajAtakRtyaM karoti, tat kRtvA laMkAsuMdarIca suMdarokticirApRccya sa khaMkAnagaryA prAvizata, tatra ca binISaNagRhaM gataH, binISaNaM natvA tatsamIpe samupAvizat. vinISaNena stkRty| pRSTazcAgamakAraNaM // avocadaMjanAsUnuH / sAraM ganIragorida // 1 // yajJAtA rAvaNasyAsi / zuno darka viciMtya tata // rAmapatnI hRtAM sItAM / satI mocaya rAvaNAt // 2 // kiMca no binISaNa! pa. rastrIsaMgAdiha loke'pavAdAdijayaM paraloke ca narakAdinyaM navati, zrato rAmapatnI rAvaNAvimoca ya? yatastvaM tasya bhrAtAsi, ziSTo'si, svasvAminaktazcAsi, yataH kathyate. vinISaNo'vocat he / hanUmaMstvayA sAdhUktaM, sItAM mocayituM svAgrajo mayA pUrvamevoktaH, nUyo'pi hi sanibaMdha prArthayiSye. For Private And Personal Use Only
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- evaM vinISaNenoktejanAsutaH samutpatya devaramaNodyAne gataH, tatrAzokatale ca sItAM dadarza, azo na kavRdopari sthito hanUmAna sItAM dRSTvA ciMtayati-tatrAzokatarormUle / kapolayulitAlakAM / / sa. tatAzrupayodhArAM / paTavalIkRta nRtalAM / / 1 / / pramlAnavadanAMgojAM / himAttAM padminImiva / / atyaM tadAmavapuSa / prathameMdukalAmiva // 5 // naSNaniHzvAsasaMtApa-vidhurAdharapallavAM // dhyAyatI rAmarAmeti / niHspaMdAM yoginImiva / / 3 / / malinInRtavasanAM / nirapedAM vapuSyapi // dadarza devIM vaidehIM / pavanaMjayanaMdanaH // 4 // caturbhiH kalApakaM // evaMvidhAM tAM sItAM dRSTvA hanumAMciMtayati, aho! sItA mahAsatI, asyA darzanamAtreNa janaiH pavitrIyate, asyA virahe ca rAmo yat khidyate tadyuktaM, IdRkpAvanaM kalatraM kuto lanyate. kiMcaipa varAko rAvaNo'pi rAmacaMpratApAnale nRyasi svapApAnale caivaM vidhAvi saMkaTe patiSyati. tato hanUmAn vidyayA'dRzyo vRtvA sItotsaMgeMgulIyakaM pAtayAmAsa, tAM mudrikAM dRSTvA sItAtyartha mumude, mudrikA cApRbadyathA-mujhe saMti salakSmaNAH kuzalinaH zrIrAmapAdAH svayaM / saMti svAmini mA |vidhehi vidhuraM ceto'nayA ciMtayA // enAM vyAharadeva maithilIsute naamaaNtrennaadhunaa| rAmastvadira | For Private And Personal Use Only
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- heNa kaMkaNapadaM yasmai ciraM dattavAn // 1 // tAM muDikAM dRSTvA sItAM hRSTAM dRSTvA trijaTArAdasI gatvA caritra dazakaMThe vyajipat, khAminniyatkAlaM jAnakI viSamAsIta, yadya sAnaMdA savilAsA ca dRzyate, dazAnanena ciMtitamasyA rAmo vismRta iti nUnaM mayA saha ramiSyate, zati nizcitya rAvaNena sI. zzana tAMprati maMdodarI preSitA, maMdodarI sItAmuvAca he sIte! ahataizvaryasauMdaryo dazAnanastvAM samAhate, tvamaNyanutalAvaNyasauMdaryayuktA, ato yuvayoH saMyogo prazasyo aviSyati, he suMdara! tvaM rAvaNaMnna ja? yathA rAvaNAMtaHpuryAstvaM svAminI javeH, sItApyavocadAH pApe! patidautyavidhAyini! tava mukha kaH vIkSeta ? mAM rAmasya pArzva jAnIhi? rAvaNo mAM vAMjanizcitaM kharadUSaNAnupadaM yAsyati, he pA. piSTe nattiSTottiSTa ? dUraM yAhi? ataH paraM tvayA rAvaNaviSaye na vAcyaM. evaM sItayA tarjitA maMdodarI kopATopAvezaM gatA svasthAna prAptA. tAvatsItApurato hanUmAna prakaTIbhRya tAmityUce, he devi sIte! salakSmaNo rAmastvatpravRttimAnetuM mAM hanUmaMtaM prAhiNota. tena preSito'haM cAtrAgamaM. atha tvamapi nijAnizAnaM cUDAratnaM mahya dehi? sItayoktaM cUDAratnaM dAsye. hanumAnRce mayi tatra gate samastvatkRte tvaritaM sameSyati, bASpAvilAnanA sItA hanUmaMtamuvAca, he For Private And Personal Use Only
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | danUmana ! durladhyamarNavaM zrIrAmaH kathaM laMghayitvA sameSyati ? hanUmAnuvAca he sIte'haM pavanAMjanayoH suto hanUmAnnAmA gaganagAminyA vidyayA samudramucyehAgato'smi, yathAhaM rAma sevakastathAnye sugrIvidyAdhapi tvatpatisevakA vartate, yathA - nAmaMDalo virAdhazca / mAheMdrAdyAzca khecarAH // 12 pattIyopAsate tau / zakrezAnAvivAmarAH // 1 // tava pravRttimAnetu - mahaM sugrIvadarzitaH // rAmeNa preSito devi / samarpya svAMgulIyakaM // 2 // cUmAmaNimabhijJAnaM / tvatta yAnAyitAsmyahaM // tadarzanena mAmalA - yAtaM pratyepati prabhuH / / 3 / / danUmaduparodhena / rAmodaM mudA ca sA // ekaviMzatyadorAva - prAMte vyadhIta nojanaM // 4 // evamekaviMzatidinAMte pAraNakaM kRtvA yAvatsA tiSTati tAvahanUmatA proktaM, he mAtaH sIte'haM rAmasevako'smi, tadehi mama skaMdhaM samAzraya ? yathA tvAM skaMdhe samAropya sasainyaM ca rAvaNaM jitvA dona tvAM zrIrAmasamIpaM nayAmi, sItayoktaM he hanUmaMstvayoktamahaM rAmasamIpaM nayAmi, paraM parapuruSasparzo manAgapi me nAIti tattvaM cUDAmaNiM gRhItvA zIghrameva gaDa ? ityuktvA sItA danumate cU maNiM dadau, hanUmAnUce eSo'daM rAmasamIpaM gachAmi, paraM kiMcinme vikramacApalaM rakSasAmapi darza For Private And Personal Use Only
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- yAmi, yato rAvaNo jitakAzI paravIrya na manyate. atha me rAmapatteH parAkramameSa pazyatvityuktvA castriM sItAM natvA cUmAmaNiM ca lAtvA pAdanyAsairdharAM dhunvannuccaizcacAla. mArge gabana sa tAvaddevaramaNodyA. naM naktuM pracakrame, yathA-raktAzokeSu niHzUko / bakulazramAkulaH / / sahakAreSvakAruNyo / nikaMpazcaMpakeSvapi // 1 // amaMdadoSo maMdAre-vvadayaH kadalItapi // anyaSvapi ramyeSu / naMga lIlAM cakAra saH // 2 // tadA tadudyAnaradakA rAdasAstaM hanUmaMtaM hetuM dadhAvire. kathaMjUtAste ni zAcarAH? zastravyAptakarAH, zastranAmAnyamUni taravAritrizUlanArAcakauzalakRpANacakragAMmIvamusaMdigadAmuzalalakuTamudgaracyurikArdhacaMSkarapatrA. sipatrakurapramiMdamAlatomaralAMgUlapAzavajrazaktyAdizastravyApRtaMkarA rAvaNasunayA devaramaNodyAnaradakA hanumaMtaM hetuM dadhAvire. hanUmAMzca tenyaH kupitastAna pAdaprahArarutpATitavRdAdinizca tAmayAmAsa. ba. lIyasAM sarvamapyatraM bhavati. vRdAstrairhatAste sarve'pi rAdasA dizodizaM palAyitAH, kecidrAdasAzca gatvA rAdasezvarAya taM vRttAMtamAcacadire. tat zrutvA kupito rAvaNo hanumaMtaM haMtu svasainyaM prAhiNo| ta. tatsainyaM ca gatvA hanUmaMtaM niSTuravacanaistarjayitvA yuyudhe. hanUmAnapi sadasaistarjitastAna vizi For Private And Personal Use Only
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 231 rAma | khaistADayAmAsa tadA rAvaNaputrA hanumaMtaMprati dadhAvire hanUmAnapi taiH saha yudhyamAno rAkSasasainyaM caritra bhRshmupaadrvt| tataH svasainyaM vidyAvitaM dRSTvA rAvaNAtmajaH kruddhaH khamAkRSya dhAvito hanumataikena bANena dato mRtaH, yataH - puSpairapi na yodhavyaM / kiM punarnizitaiH zaraiH // yuddhe vijayasaMdehaH / pradhAnapuruSAyaH // 1 // tato bhrAtRvadhAta kucha iMdrajiDAvaNaputro hanumaMtaM tarjayan dvaMdvayuddhenAyuSyat. tayormahAbAhoriMdra jihanUmatoH parasparaM raNaH pravavRte, yathA-varSatau vAridhArAva - nIraM zaravAraNI: vyomasthau tAvaladayetAM / puSkarAvartakAviva / / 1 / / mumoca yAvaMtyatrANi / durvAro rAvaNAtmajaH // tAvaMti nijazastraizca / tadA ciccheda mArutiH // 2 // danRmadastrakSuNAMgAH / sarve'pIdrajito bhaTAH // dRzyaMte raktanadyADhya - parvatA va jaMgamAH // 3 // theMdra jiDAvaNaputro nijasainyaM janaM vIdaya kodhAruNalocano hanUmate nAgapAzAstramamaMt. tena nAgapAzena hanumAnApAdamastakaM yAvatpannagaizcaMdanaDuma zvAveSTyata. yaya hanUmAnnAgapAzavoTane samartho'pi kautukAttathaivAsthAt yathedrajitA bagha iti tato hRSTe'jitA sa uparAvaNaM ninye tatra rAvaNasadasi sarve rAdAsairnirIkSya sa upalakSitaH, tAvatA rAvaNenoktaM jo durmate hanumaMstvayedaM kiM For Private And Personal Use Only
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- kRtaM? yAjanma mama sevako nRtvAMte kiM rAmalakSmaNau samAzritaH? tau ca tapasvinau vanavAsinau phacaritra lAhArau malinau malinAMzuko abhinavakirAtI tuSTau tava kAM zriyaM dAsyataH? he maMdabujhe tvaM ta hAcA kimihAgataH ? yenehAyAtamAtro'pi prANasaMzayaM prApto'si. nUnaM to ucAriNI mahAdadau, yA232 nyAM tvamadaH kArya kAritaH, yatoMgArAna parahastena karSayati dhUrtakAH. jo kape! pUrva tvaM mama sAmaMtaH sevakazcAnaH, sAMprataM tvayA rAmadUtatvamaMgIkRtaM. tena dUtatvAca tvamavadhyo'si. tato hanUmAna rAvaNamu. vAca, no dazAnanAhaM tava sevakaH kadAsaM ? kadA ca tava sevA mayA kRtA? ahaM tava svAmIti kathayaMstvaM kiM na lAGase? tvaM mama svAmI kadAbhUH? ekadA matpitrA pavanaMjayena tava sevakaH kharanA mA vidyAdharo rAvaNAnmocitastadapi kiM tvayA vismRtaM ? ahamapi tava sAhAyyArtha tvayAhUtaH purA bhyAgama, varuNaputrebhyazca tvAmaradaM tadapi tvayA kiM vismRtaM? he rAvaNa! ataHprabhRti vaM mama sAhA. yyasya yogyo na, yataH pApatatparastvaM parastrIsaMgAnaSTo'si, adyApi tava kimapi gataM nAsti, sItAM muMca? ahaM tava hitaM vacmi, yataH-rUsana vA paro mA vA / visaM vA pariyattana / / nAsiyavA hi | yA nAsA / sapakaguNakAriyA // 1 // For Private And Personal Use Only
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma caritra 233 evaM hanUmatA bahubahu procyamAno'pi sa sItAM nAmuMcat. punarhanUmAn rAvaNaMpratyuvAca-mau dAzarathI rAma-lakSmaNau natavatsalI // puraMdarau viDaDINAM / vizvavikhyAtavikramau // 1 // zrAjhA payati me svAmI / manmukhAttvAM dazAnana // nattamAnAM svajAvo'ya-mazAThyaM sarvakarmasu // 2 // kulocitaM tvayA radaH / kRtaM sItApahArataH / / mAyAvino rAdAsA ya-ratve kAtarAH zrutiH // 3 // pauruSaM tvayi nAstyeva / asti cettanna sAMprataM / / zvApi gRhNAti nojyaM hi / niHsvAmini gRhe sthitaM // 4 // mahatyapyaparAdhe hi / te damAM tau kariSyataH // sItAM samaya sa dAmya-stvayA jIvitakAMkSiNA // 5 // rAvaNa navAca--rAjyAnniSkAsitau rAma-ladamaNau vanacAriNI / / vidyAhI. nau manuSyau tau / varNitI dUta sunRtau // 6 // etadrAvaNoktaM zrutvA punarhanUmAn jagAda, jo rAvaNa! sItAM samarpya rAmapAdayozca patitvA tvaM khaM jIvitaM radasva ? vRthA mA mriyasva ? evamuktiyuktyA vo. dhito'pi rAvaNo nAbudhyat , kiMtu na varaM dazAnanaH kupito bhRkuTInISaNo mijoSTaM dazannevamanyadhAt, jo hanUmana ! tvaM madarAtInAzrito'si, punarmA tiraskaroSi, madarAtIMzca prazaMsasi, tannUnaM martu kAmo'si, paraM dRtatvAdavadhyo'si, tathApi vimaMbya mucyase, iti kathayitvA sevanAkArya proktaM jo For Private And Personal Use Only
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- sevakAH! enaM hanUmaMtaM rAsabhe samAropya nagare trikacatuSkacatvarAdiSu cozAmya muMcateti zrutvA kru. caritraM ko mArutirnAgapAzAnatroTayat, yato nalinInAkaH kuMjaraH kiyattiSTati? tata natpatya hanUmAM staDidaMma va sadAsaprajo rAvaNasya kirITaM pAdaghAtena kaNazazRrNayAmAsa. rAvaNa Uce-hanyatA gRhyatAM caiSa / iti jalpati rAvaNe // anAyAmiva so'jAMdI-tatpurI pAdadaIraiH // 1 // krImAM kRtvaivamutpatya / suparNa va pAvaniH // rAmametyAnamatsItA-cUmAratnaM samarpayata // 2 // sItAcUDAmaNiM taM tu / sAdAtsotAmivAgatAM / / svAMke cAropayAmAsa | spRzana rAmo muhumuhuH // 3 // tato dAzarathinA sa hanUmAnAliMgyopavezya coce, he vatsa! he bAMdhava ! to gatvA tvayA kiM kRtaM ? iti zrIrAmeNa pRSTena hanUmatA yathA kRtaM tathA sarva proktaM zrIrAmapurataH, tadevAha yathA gato, yathA bhAzAlI gatA, yathA laMkAsuMdarI pariNItA, yathA binISaNagRhe gataH, yathA sItAMtike gataH, yathA muSkiA dattA, yathA sItayA cUmAralaM dattaM, yathA maMdodaryA sItAMprati proktaM, yathA sItayA pratyuttaraM dattaM, yathA sItAzidAM lAtvA valitaH, yathA devaramaNodyAnamunmUlitaM, yathA vanapAlakA rAdasA hatAH, yatheMdrajijAtA hataH, yatheMdrajitA bako rAvaNAgre ca notaH, yathA rAvaNaMpra. For Private And Personal Use Only
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 35 rAma- ti sItAM muMcetyAyuktaM, yathA rAvaNenoktaM, yathA rAvaNenoktamenaM hanumaMtaM rAsame samAropya mucya. nA tAM, yathA tat zrutvA kopotpattiH, yathA nAgapAzAn jitvA rAvaNamastake pAdaghAtena tanmukuTaH ka NazaH kRtaH, yathA laMkA dagdhA, yathA ca svayaM rAmasamIpe samAgatastathA tenAMjaneyena satye nive dite rAma navAca-vidazairapi durbhadyA / lNkaanaammhaapurii|| kathaM vIra tvayA dagdhA / vidyamAne dazAnane // 1 // hanumAnAha-pratApena tu rAmasya / devyA niHzvasitena ca / / pUrva dagdhA tu sA laMkA / pazcAhativazaM gatA // 1 // zAkhAmRgasya zAkhAyAH / zAkhAM gaMtuM parAkramaH // yatpunastIrya teMjodhiH / pranAvaH prAnavo hi saH // 3 // ityAditaduktAM vArtA zrutvA harSitaH zrIrAmacaMdro hanumaMtaM svabhrAtRvanmene. // iti zrItapAgale paMDitazrIdevavijayaviracite zrIrAmacaritre sItApravRttyAnayano nAma SaSTaH sargaH samAptaH / / shriirstu|| // zratha saptamaH sargaH pAranyate / / atha rAmacaMH salakSmaNaH sugrIvAdyaiH sunnaTaiH parivRto gaganAdhvanA laMkAvijayayAtrAyai pratasthe For Private And Personal Use Only
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- zubhamuhUrte zujalame zubhazakune zubhamaMgale ca. maMgalAnyamUni yathA-kanyAgozaMkhakuMnA dadhi madhu caritraM kusumaM pAvako diipymaano| yAnaM vA goprayuktaM varasyaturagAzcApi nadrAtimAH // natkhAtA caiva jU. | mirjalacaramithunaM siSmannaM munirvA / vezyAstrI madyamAMsaM hitamapi vacanaM maMgalaM prasthitAnAM // 1 // zrIrAmacaMdrasya mArge gabato bahani maMgalAni zunasUcakAni ca bahUni zakunAni saMjAtAni jaya sUcakAni. taiH zakunaiH preryamANaH zrIrAmaH sugrIvAdyaiH parivRto'gre pratasthe. teSAM nAmAni yathAjAmaMmalo nalo niilo| mAheMdraH pAranaMjayaH // virAdhazca suSeNazca / javavAnaMgado'pi ca // 1 // bhaTA vidyAdharAdhIzAH / koTizo'nye'pi tadaNaM // cebU rAma samAvRtya / svasainyaizvannadiGmukhAH // // // vidyAdharairAhatAni / yAtrAtUryAya nekazaH // nAdairatyaMtagaMjIrai-bigarAMcakruraMbaraM // 3 // vi. mAnaiH syaMdanairazcai-jairanyaizca vAhanaiH // khe jagmuH khecarAH svAmi-kAryasivividhitsayA // 4 // evaM sakalasainyaparivRto niHsvAnanAdaiH pUritadigaMtaraH zrIrAmacaMdraH salamaNo gaganAvanA gabana ve. laMdharamahIdharadezasya velaMdharapuraM prApa, tatra velaMdharapure samudra setunAmAnau samudravadurdharI rAjAnI va. tete, to hau rAjAnAvuchatI madonmattI ca rAmAgrasainyena saha yodhdhumArenAte, tadA mahAjo nava For Private And Personal Use Only
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- vAnaraH samuhaM sadAsamabandhAt, tathA nIlavAnaraH setuM sadasamavanAt. toca do setusamughau vadhavA jA nalanIlI kapI rAmasevakAvuparAmamanaiSAtAM, kAkusthasto hau rAjAnI samudrasetunAmAnI tathaiva sva. rAjye sthApayAmAsa, yato mahAMto hi nizcitaM kRpAlavo navaMti. tataH samudrarAjA rAmAnujanmane ti. 137 sro nijakanyakAH pradadau, rAmalakSmaNau sasainyau nAM nizAM tatraiva sthitvA prajAte samudrasetusahitau suvelAM rAjadhAnI daNenAsAdayAmAsatuH, tatraiva suvelAnidhaM rAjAnaM jitvA rAmastatrakA nizAmuvA. sa. tato'pi yaH pranAtasamaye'gre cacAla. atha krameNa mArge gagane calannupalaMka haMsadIpaM sa jagAma, tatrApi haMsarathaM nRpaM jitvA zrI. rAmacaMdraH kRtAvAsastatraiva tasthau, atha kAkustha zrAsanne khaMkA doSamupeyAya, rAvaNasya sAmaMtA yuchAya saMnAtisma, teSAM nAmAnyamUni-hastaprahastamArIcisAraNanakulapUraNAnicaMdAdyAH sahasrazaH, rAva. No'pi raNaturyAeyavAdayadyathA-rAvaNo raNataryANi / dAruNAnyatha koTizaH / / kiMkarastAmayAmAsa / viSattAmanapaMmitaH // 1 // tadA rAvaNasamIpe binISaNa aAgatya rAvaNaM natvA banASe, he bAMdhava ! | da prasannobhRya mama zubhodarkavacaH zRNu ? tvayA pUrvamavimRzya kRtaM, yatparadArAharaNaM kRtaM, paradArAhaH | For Private And Personal Use Only
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM 30 rAma- raNena cAtmIyaM kulaM lajjitaM. atha nijanAryA samAnetuM kAkusthaH samAyAtaH, asyedameva cAti cha, yadetasmai rAmacaMdrAya sItAsamarpaNaM kuru ? yadi na dAsyasi tathApyasau rAmo nijapatnI sItAM balAtkAreNApi svayameva hariSyati, sItayA saha tava rAjyaM kulaM cApi hariSyati, punarbijIpaNo ba. nAye he bAMdhava ! rAmalakSmaNau tu dUre AstAM, tasyaikena sevakena pattimAtreNa hanumateti kRtaM, ya. thA-laMkA dagdhA vanaM nagaM / rAdAsAH pralayaM gatAH // yatkRtaM rAmadUtena / sa rAmaH kiM kariSyati // 1 // iMdrazriyo'dhikA zrIste / tAM sItAkAraNena mA // parihAnivedeva-mucayataSTatA tava // // // atheMjidevamuvAca he vinIpaNa! tvayAjanmanIruNA tAtasya kulaM dRSitaM, atastvaM tAtasya sodaro nAsi, iMdrasyApi vijetAraM sarvasaMpannetAramevaMvidhaM mattAtamajAnan re mUrkha vaM mumUrSasi ? purA pyanRtajASiNA tvayA mattAtaznalitaH, yathAyodhyAM gatvA pratyAgatyoktaM mayA dazastho hata zati, paraM na ko'pi hataH, pazcAdAgatya mattAtapuratazcoktaM mayA dAvapi hato. evamamatyaM jalpana kiM vaM nala. Use, yathA zhAyAtaM dAzarathiM / tAtAdaditumibasi // darzayan jayamutpAdya / nRcarebhyo'pi nitrapa ||shaa For Private And Personal Use Only
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir rAma tanmanye rAmagRhyo'si / maMtre'pyadhikarobina // zrAptena maMtriNA maMtraH / zubhodakoM hi nujAM // // 2 // tat zrutvA bhRzaM kupito binnISaNa iMdrajitamevamuvAca, re putrarUpeNa zatro! re kulapAMzana ! tava pitRvattvamapi kAmAMdha zva dRzyase, re mugdha tvaM kiM vetsi? evamiMdrajitaM nitsya vAtaraMpati 30 sa prAha, he rAjan ! he bAMdhava! anena tava putreNa tvacaritreNa ca tvaM mahAsaMkaTe patiSyasi. etaha caH zrutvA rAvaNo'pyadhikaM juTho jISaNaM khAmAkRSya vibhISaNaM haMtumudasthAt. vinISaNo'pi bhRkuTI. nISaNaH krodhAruNalocana yAyasaM staMnamutpATya rAvaNaMprati yodhdhumuttasthau. tAvatkuMbhakarNejibhyA. maMtarA patitvA yudhAniSidhya tau khaM svaM sthAnaM nItI. Qcho rAvaNazca vijISaNaM laMkAtastiraskAra pUrvakaM niSkAzayAmAsa, yathA-are niryAhi matpuryA / vairirUpo'si tvaM mama || ityukte rAvaNenAgA-DAmAnyarNa binISaNaH // 1 // radovidyAdharANAM caa-dauhinnystriNshtkttaaH|| hitvA laMkAdhipaM sadyo-'pyanujagmurvinISaNaM / / // yathAdauhiNImAnaM yathA-ekaikarathA tryazvA / paMktiH paMcapadAtikA // senA senAmukhaM gu. | bmo / vAhinI pRtanA camUH // 1 // anIkinI tathaiva syA-dinAdyastriguNaH kramAta // dazAnI ) For Private And Personal Use Only
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- kinyo'dauhinnii| mAnamevaM hi varNitaM // 4 // evaMvidhAdauhiNIparivRtaM vinISaNamAyAtaM vIkSya su. grIvAdyA vidyAdharAzcukSuH, rAmaMpratyUcuzca he svAmin ! zAkinInAmiva rakSasAM vizvAso na kartavyaH, yataH-na vizvasetpUrvavirodhitasya / zatrozca mitratvamupAgatasya // dagdhA guhA pazya nabukapUrNA / kAkaprakIrNana hutAzanena // 1 // punaH sugrIvo rAmamuvAca he svAmin yadyapyAjanmamAyino rAkSasAH prakRtyA kruSAH syustathApyanurUpAsya vinISaNasya bhaktiH kAryA. tasmin samaye vinISaNasvarUpajho dharmAtmA vizAlAbhidhaH khecaro binISaNaM rAmasya pArzva samAnayat. rAmo'pi pAdayoH kSiptamUrdhAnaM binISaNaM saMbhramAtparirebhe. binISaNa uvAca he rAjeMdra zrIrAmacaM! yahaM durnayamagraja hitvA va caraNamAgato'smi, atastvaM sugrIvavanmAmapi sarva kArya samAdiza? ahaM tava sevako'smi, zrIrAme NoktaM no binISaNa! no laMkezvara ! mayA tava laMkArAjyaM dattaM, tenoktaM mahAprasAda zati. yato ma. hAtmasu praNipAtaH kApi mudhA na javati... atha vinISaNo rAmAgre kathayAmAsa he svAmin ! mayA rAvaNAya bahUktaM yayA sItAM muMca? para. meSa kAmagrasto nAmuMcatsItAM, navaraM pratyuta mAM mAraNAya dhAvitaH, yato bahUkto'pi durjanaH kiM khaja For Private And Personal Use Only
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma nAyate? bahukto'pi pApaH kiM puNyamAcarati? dugdhadhauto'pi kAkaH kiM haMsAyate? supuSTo'pi zvAnaH kiM siMhAyate? suSTUpacito'pi kharaH kimazvAyate ? sughaTitopi kAcaH kiM vaisUryamaNilIlAM vaha caritra ti? IkurasaiH sikto'pi niMbaH kiM DAdAphalAni sUte? samyaguttejinAvi rIrI kiM suvarNabAyAM bi. 241 narti ? susaMskRtA thapiyavAH kiM zAlilIlAmAkalayaMti? supUjito'pi khalaH kiM saUnAyate? evaM bahakathito'pi rAvaNaH kiM sujananAvaM zajate? ityAdyairmiSTavAkyaiH satyoktintiH zrIrAmacaMI binnISaNastutoSa. zrIrAmo'pi binISaNaM tathA sugrIvaM bhrAtRvadaha mene. krameNa rAmalakSmaNau binnISa. sugrovAdyaiH parivRtau gaganAdhvanA gatI haMsadvIpe samAgato. tatra hIpe'STau dinAnyativAhya sarva sai. nyaM ca sajIkRtya niHsvAnaninAdairdizo badhirayan vidyAdharaiH parivRtaH zrIrAmo laMkAMpratyacAlIt. kra. meNa rAmaH sasainyo raNasaUH sthemaparvate gatvA viMzatiyojanI pRthvImAbAdyAvatasthe. tadA dazakaMdharasainikA hastaprahastAdyA sadasAH saMgrAmasajjA bavuH, yathA kecinmattenasaMvA]-rapare vAhavAhanaH / / zArdUlavAkhairanye tu / kharavAyai sthaiH pare // 1 // kubevAhanaiH kecinme SaiH kecittu vahnivat // yamavanmahiSaiH keci-keci'vatavaSyaiH // // vi. paNaM tathA sugara ityAdyamiSTAto'pi khalaH For Private And Personal Use Only
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir rAma- mAnairdevavatkeci-tprAH samarakarmaNi || natpatya yugapadIrAH / parivatardazAnanaM // 3 // trinirvize. caviSakaM // roSAruNAdaH sannahya / vividhAyudhapUritaM // adhyAsta spaMdanaM ratna-zravAH prathamanaMdanaH // 4 // kuMbhakarNaH zUlapANi-deDapANirivAparaH // napetya dazakaMThasya / samajutpAripArzvikaH // 5 // tathe. dajinmeghavAhanau rAvaNasyAparI dordamAvivAgre tasthatuH. evamanye'pi rAvaNakuMcakarNayostanayA doSmaM. taH koTizaH zukasAraNamArIcisuMdarAdayaH saMgrAmazUrA anyeyuH. adauhiNInAM sahasraiH parivRto laMkApuryA nirgatya sthemaparvatAbhimukha dazAnanaH pracacAla. kathaM nRtA rAvaNasainyakAH? yathA-zAila ketavaH kecit / kecirajaketavaH / vyAghoruketavaH kecit / kecitkaraTiketavaH // 1 // mayUraketa vaH kecita / kecitpannagaketavaH // mArjAraketavaH kecit / kecitkurkuTaketavaH // 2 // kodaMgapANayaH keci-kecinnistriMzapANyaH / / mupaMDhApANayaH keci-kecinmudgarapANayaH // 3 // trizUlapANayaH keci-kecitparighapANayaH / / kuvArapANayaH keci-kecittu prAsapANayaH // 4 // vipadavIrAna vRevaMto / nAmagrAhaM muhurmuhuH // dazAsyavIrAzcaturA / vicerU raNakarmaNi // 5 // paMcaniH kulakaM // vaitAvyasyeva sainyasya / prathimnAbAdya medinIM // paMcAzadyocanAnyasthA-DAvaNo raNakarmaNi // 6 // For Private And Personal Use Only
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir saptAtarkhadAzca padAtayaH / magahava ho parimAkAhaNIsahassaM / vaMti rAma ghaTI koTyazcatuHsaptatirkhadANi azItisahasrANi sthAnAM, hastinAmapyevaM saMkhyA jJeyA. pAviMza. tikoTyazcaturvizatirkhadAzcatvAriMzatsahasrAsturaMgamAH. vicatvAriMzatkoTyazcatuHsaptatirkhadAzca padAtayaH, iti rAvaNacaturaMgavalasaMkhyA. yataH-akohiNIsahasaM / havaMti cattAri bahu jiddichA / / rAvaNava. 243 lassa evaM / magahavaza ho parimANaM // 1 // rAmasainyaparimANaM yayA akohiNIsahassaM / kakaM citra vAnarANa savANaM // mAmaMDaNa shich| jaNi caturaM. gasinnassa / / 1 // svanAyakAna prshNsNto| niMdaMtaH paranAyakAn / / parasparaM cAkSipaMtaH / kathayaMlo mitho'niyAM // 5 // astrANyastrairvAdayaMtaH / karAsphoTapurassaraM // rAmarAvaNayoH sainyA / mimiyuH kAMsyatAlavat / / 3 / / yugmaM // gaba gaba? tiSTa tiSTa? iti bruvANAH sujaTA bhRzaM zuzuH . aho vAsudevaprativAsudevayoH sahajaM vairaM, yathA nakulasarpayoH, jalavaizvAnarayoH svajanadurjanayoH, devadaityayoH. sArameyamArjArayoH. siMhagajayoH, vyAghragAvoH, kAkadhUkayoH, paMmitamUrkhayoH, pativratAsvairiNyo zca tathA lakSmaNarAvaNayoH sahajaM vairamiti, atazca to yuyudhAte, yathA-khiUrmiyo ghAtanamai-rve | gAtkRttaizca maulinniH / / nabaladirakhannAnA-keturAddeva khaM tadA // 1 // sunaTA maurairghAtai-jheTha For Private And Personal Use Only
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- yaMto hipAna muhuH // caMDakaMdukinI krImAM / tanvAnA va rejire // 2 // kuvAraghAtairAcinnA / nacaritra TAnAmaparairbha TaiH // paMcazAkhAH patatisma / kumazAkhA zvAnitaH // 3 // vIrAH zirAMsi vIrANAM / ji. svA mau pracidipuH // bubhuditAya kInAzA-yocitAna kavalAniva // 4 // radasAM vAnarANAM ca / yuke tasmin mahaujasA // dAyAdAnAM dhanamiva / jayaH sAdhyo'navaJciraM // 5 // ciraM pravartamAne ca / samare tatra vAnaraiH // anaMji rAkSasabalaM / gajeMkhi kAnanaM // 6 // evaM tayoH saMgrAme rAkSasabale jame rAvaNasujaTau hastaprahastanAmAnau rAvaNajayakAMkSiNI vAnaraiH saha yodhuM samudyatau. atha vAnarasainyAdrAmajayakAMkSiNI nalanIlau mahAkapI saMmukhInAvudasthAnAM, hasto rAdamo nalavAnareNa saha yodhdhumupatasthe. prahastazca naulavAnareNa saha yodhdhumupatasthe. to dAvapi rathinI, hAvapi zastrayApRtakarI. hAvapi dhanvinAvatAM. dANaM nale daNaM haste-'nRtAM jayaparAjayau // tadralAMtaramajhAyi / na tatra nipuNairapi // 1 // evavidhaM yuddhaM kurvANA nalahastau parasparaM yudhvAvasaraM labdhvA nalo'vihasto hastaziraH kruchA kurapreNAvidata, tathA prahastaziro nIlo'pyavidata. tadA nalanIlayorupari de. | vaiH kRtA puSpavRSTiranRt , vAnarasainye ca jayajayArakho jAtaH, rAvaNasainye ca hastaprahastayornidhanaM gataH / For Private And Personal Use Only
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- yoH kalakalo jAtaH, anyevi rAvaNasainikA jIvitanirapedA mArIcisiMhajaghanasvayaM nUsAraNazUka caritraM caMdrAUddAmavinatsagaMjIrasiMhamadanAMkurasaMtApaprItikarAdayo rAkSasasainikA rAvaNaputrAzcAnyai sadasaiH pa. khitA samasainyaM duDhaukire, rAmasainikAH kapayo'pi maraNanirapedA rAvaNasainikai sadasaiH saha yayu. 245 dhire, yato lokoktiH jite ca labhyate lakSmI-bhRte cApi surAMganA // daNavidhvaMsinI kAyA / kA ciMtA maraNe raNe // 1 // evaM tau rAvaNarAmasainiko parasparamamarSavaMtI yuyudhAte. siMhajaghananAmA rAkSasaH prathitaM vAnarasainyaM jaghAna, tAvaddivAkarastayoH sainyayoryukaM dRSTumazakto'staM yayau. nAyoH sainikAH svAna khAna hatAn rAmyAM zodhayAmAsuH. vinAtAyAM vijJAvaryA / pratyarka dAnavA va / / iti rAmavalaM rado-yodhA yodhdhuM duDhaukire // 1 // madhye sainye dazAsyo'bhU-madhye merukhiAcalaH / / gajaratho sthArUDha-zcacAla sthakarmaNi // // vitrANo vividhAnyastrA-eyaMtakAdapi nISaNaH // tatkAlAru. yA zatrun / dRzApi hi hananniva // 3 // evaMvidho rAvaNaH svAM senAmapazyat, arIMzca tRNavanmanyamAno raNAvanimagAta, rAghavasenA sajjitA satI divi de vaidiyamANA samarAyopatasthe. tayo For Private And Personal Use Only
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma rAmarAvaNayoH saMgrAme lage samarAMgaNamevaMvidhamadyathA-sanadIkamiva kAli / raktavArinirutaiH / / castriM naparvatamiva kApi / patitaiH karikuMjaraiH / / 1 // kaciconmakaramiva / makarAsyairathacyutaiH // nadaMta miva ca kvApi / naTabhamairmahArayaiH // // nattAMmavaM kabaMdhaizca / nRtyasthAnamiva kacit // ajAyata sudu dANenApi / samAjiranutalaM // 3 // trinirvizeSakaM // evaMvidhe tayoH saMgrAme jAyamAne svasainyaM namaM vodaya svayaM rAvaNo huMkArapreritai sadasaiH parivRtaH saMgrAmAya saUo banUva, sInaya ca svayaM yu. yudhe, rAvaNe yudhyamAne vAnarasainyaM tadaNAdeva naSTaM sUryedhakAramiva. atha sugrIvaH krodhAdagrIvaH krodhAruNalocanaH punarvAnarasainyaM saUIkRtya hanUmatA sahito rAdasaiH saha yuyudhe, tasmin samaye hanUmAna sugrIvaMpratyUce, he sugrIvarAjeMdra ! tvamihaiva tiSTa ? mama parA kramaM ca pazyeti sugrIvaM niSiSThya hanUmAna rAvaNasainyaiH saha svayaM yuyudhe. hanUmAn rAkSasAnIka-ma nekAnIkadurdamaM // urgAhamapyagAhiSTa / mahAbdhimiva maMdaraH / / 1 // hanUmAnamevaMvidhaM vodaya mAlI rAdasa najayapadatUNIro garutmAniva khe natpatan hanUmaMtaM hananAya dadhAve, hanUmanmAlinau vIrau / dhanuSTaMkArakAriNau // pugaboTakarau siMhA-vivodAmau virejatuH // 1 // mAlihanumaMtau parasparamastraiH For Private And Personal Use Only
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 241 rAma | prajannAte, diptAni zastrANi ca nittaH evaM ciraM yudhdhvA vIryazAlinaM mAlinaM nirastrIkRtya hanumA caritraM nUce he jaradraH ! patha tvayA hatena kimiti bruvANaM hanUmaMtaM vajrodaranAmA rAkSaso'vocata, rere pA hanUmannadya tvaM mriyase, naSTo'si, ehi mayA saha yudhyasva ? mArutistaddacasA ko vajrodaraM dakayan bANAsArairAbAdayAmAsa, keciddadaMti ho vajrodaro balavAn yo hanumaMtaM yuddhyati, keciddadatyaho hanUmAn vIro yo vajrodaraMprati yuddhyati evaMvidhAM vajrodaraprazaMsAmasahiSNurhanUmAn mAnaparvatazci vAyastrANi varSannutpAtameghavajrodaramavadhIt. hataM vajrodaraM vIkSya jaMbUmAlinAmA rAvaNaputro hanumaM tamAhAsta. jAvapi mahAmallA - vanyonyavadhakAMkSiNau // yuyudhAte ciraM vANaiH / pannagairmItrikA viva // 1 // tha kucha hanUmAMzcalairabalaM labdhvA garIyasA mudgareNa jaMbUmAlinaM rAvaNaputraM zirasi tayAmAsa tena mureNa hato jaMbUmAlI bhUmau nipapAta tatkAlaM patitamAtra eva ca mRnaH. jaMbUmAlinaM mRtaM vIkSya rAvaNaputrAstathA mujaTAzca hanumaMtaM veSTayAmAsuraMtaNaM dava va mavAnalaM samudra zva, mRgA mRgArimiva danUmAMzca taiH saha yudhyamAno rakSAMsi kSaNenAnAMdIt, yathA- doSNoH ke. su mukhe asu | astyaMhI hRdi ke'pi ca // kukSau ke'pi zaraistIkSNai- jainnire te hanUmatA ||1|| For Private And Personal Use Only
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- tAvatA kuMnakarNaH svabalaM nanaM dRSTvezAneMDa va zUlapANiH svayaM yodhdhumadhAvata, yathA- kAnapyaM hi pracaritraM hAreNa / muSTighAtena kAnapi // kAMzcitkarparaghAtena / talaghAtena kAMzcana // 1 // kAMzcinmuraghA tena / zUlaghAtena kAnapi / / kAnapyanyonyaghAtena / kuMnakarNo'vadhIt kapIn // 2 // evaM kapihana 25 natatparaM tamAlokya kapIzvaraH sugrIvaH kuMnaka daMtuM dadhAve. tataH sugrIvo jAmaMDalo dadhimukho mA heMdraH kumudoMgadazcetyAdayo vAnarAdhipA dazAnanAnujaM kuMbhakarNa paMcAnanaM vyAdhA zvArudhan, te vAnarottamAzca cilAeyastrANyavarSata. tad dRSTvA kuM karNasteSu vAnareSvamoghaM svApanAstra mumoca samakAlaM nidrAyamANaM svasainyaM vilokya vAnaspatiH prabodhinI mahAvidyAM sasmAra tayA ca sarve'pi vAnarajaTA jAgaritA vobitA evamavocan - pare ka kuMjakarNo'stI - tyuccaistumulakAriNaH // uttasthurvAnaratAH / khagA iva nizAtyaye // // 1 // te vAnarAH kuMjakarNamAkRSTakArmukamupAdravana, tathA sugrIvaH kuMjakarNasArathiM rathaM ca gadayA dalayAmAsa atha misthaH kuMjakarNo vAmetarabAhunA dhRtamuhara ekazRMgo girikhi sugrIvAyAnyadhAvatU. evaM kuMjakarNasya yukA dhAvitasya mArge yAMsaH kapayaH peturyathA karisparzena vRkSAH sa kuMna For Private And Personal Use Only
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 245 rAma-| karNaH plavaMgamairaskhalito nadIvega va gabana sugrIvarathaM mudreNAhatyAcUrNayat. sugrIvo'pyekAM mahIya. namasI zilAM khe samutpATya kuMjakarNAya mumoca, kuMjakarNo'pi mujhareNa tAM zilAM kaNazo'karota. pu. naH sugrIvaH kuMnakAya tamataDitikurvANamutkaTaM taDidaMDAstramamuMcat. tasmai camAya taDimAya kuMna. karNo'nekazastrANi pracikSepa, paraM tAni zastrANi taDidaMDe moghovRtAnyabhavye guruvacanAnIva. tena ghAtena ca kalpAMte parvata zvocaiH kuMjakarNaH papAta. kuMnnakaNe ca mUrvite dazAnanaH svayamacAlIt, tAvateMjinnatvA rAvaNaMpratyevamuvAca, he svAmiMstava purato raNe yamo'pi na samarthaH, nApi varuNo nA. vi kubero na vA hariH samarthaH, tarhi ke'mI varAkAH kAkA zva vAnarAH? he deva tatastvaM tiSTa ? ahaM gatvA vAnarAna zikSyAmi, athavA sarvAna haniSyAmIti taM niSivyeMjitsvayaM kapisenAyAM praviveza, kapIzca hakkayAmAsa yathA rere vAnarAH! yudhyaMtAM? ahaM rAvaNaputra iMdrajinnAmA'yudhyamAnAno danmi, ka sa mArutiH? ka ca sa sugrIvaH? athavA tAnyAM sRtaM, ka stasto rAmasaumitrI? ityuktavaMtamiMdrajitaM vIkSya sugrIvo dazagrIvanaMdanaMprati dadhAve. jAmaMDalo'pIMdrajitaM / sugrIvo meghavAhanaM // yAyodhayitumAreme / zaranaM zarago yathA // 1 // diggajA zva catvAra-zcatvAraH sAgarA va // For Private And Personal Use Only
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma vyAsphAlayataH zuzubhire / te trilokIjayakarAH // 2 // dhyAya saidaivataizvAstre - rayuzyaMta cirAya te // caritraM paraM na ko'pi kenApi / teSAM madhyAdajIyata // 3 // padra jinmeghavAhana rAvaNaputrau sugrIvabhAmaMmalayornAgapAzAstraM mumocatuH tena nAgapAzena 250 to hau kapIzvarAvanIzvarAviva bau. itazca labdhasaMjJena / kuMnakarNena roSataH // gadayA tA mitaH pRthvyAM / mArutimUrtito'patat // 1 // Uce vibhISaNo rAmaM / svAminnatau hi te bale // ba lIyAMsau sAravatA - vAnane nayane iva // 2 // punarvibhISaNo rAmaMpratyUce he svAmin yAvadetau jA maMDalasugrIva bAviMDa jinmeghavAhanau laMkAM na nayatastAvattau mocayAmaH, kuMjakarNavo hanUmAnapi mocyaH, yato jAmamalasugrIvahanamaddirahitaM sainyamavIrameva jAnIhi ? yathA tAvadAvAM tAnmocayAvaH, evaM tayorbuvatoraMgadaH sugrIvaputro gatvA kuMnakarNamAkSipya yuddhakovido yuyudhe. itaH kuMnakarNena krodhArulocanena gadayA pUrvaM tADito hanUmAn daNena labdhasaMjJaH paMjarA hiMgama zvotpatya yayau ta dA vibhISaNa jAmala sugrIvamocanAyeMdra jinmeghavAhanAnyAM svayaM yodhdhumadhAvana. pitRvyaM bijISaNaM saMgrAmasaM dRSTveM'jiciMtayati hAhAnena tAtakalpena saha kathaM yodhavyaM ? ito'pasaraNaM yuktamiti vi. For Private And Personal Use Only
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- ciMtya tau pAzavachau jAmaMDalasugrIvau muktvA tatraiva tau rAvaNaputrau tasthatuH, vinISaNena nAmaMDalasuH / . grIvau pannagapAzavachau mlAnAnanau dRSTI, rAmeNApi tau tathA dRSTveti ciMtitamaho rAvaNaputrau balAto. yAnyAM jAmaMDalasugrIvau bachau, tato rAvaNaH saputro jetuM kenApi na zakyate. tato devaM smarAmIti 251 viciMtya rAmaH pUrvapratipannavaraM mahAlocananAmAnaM yena pUrva rAmapurI nirmitA taM suparNAmarapuMgavaM sma ratisma. so'pi smaraNamAtratastadaNaM samAgataH, tenAgatya kiM kRtaM? tadAha-zrIrAmacaMdrAya siMhanA. dAkhyAM vidyAM tathA havaM muzalaM spaMdanaM ca devanirmitaM dadau, tathA lakSmaNAya gArumIvidyAM garuma dhvaja spaMdanaM, vihadanAM gadAM ripunAziniM vAraNAstravidyAM vAyavyAstravidyAmanyAmapi ca zastravidyAM dadau. tathA chatracAmarAvunayorapi datvA punaH sa suparNAmaro lakSmaNavAhanIya garumarUpaM ca vidhAya tatpuraH sthitaH, taM garumaM dRSTvA jAmaMDalasugrIvayoH pannagapAzAH praNezuH. atha garuDavarNanaM yathA-thAjAnutaH kanakagauramaho'tha nAbheH / zaMkhAMkuraikavalaM ca manojha. rUpaM // zrAkaMThato navadivAkarakAMtitulya-mAmUrdhamaMjananina garuDasvarUpaM // 1 // evaMvidhaM garuDadevaM lakSmaNavAhanIvRtaM dRSTvA sarve'pi sainikA jaharSaH, sakale'pi ca rAmasainye jayajayArakho jajJe. ra. For Private And Personal Use Only
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir rAma- dobale ca kalakalo jajJe, tasmin samaye'bjinIpatirastaM yayau, prAtarjuyo'pi rAmarAvaNayoH sainyAcaritraM ni sarvAjisAreNa raNAMgaNamupAsarana teSAM rAmarAvaNasunaTAnAmiDopeMdrANAmiva mahAraNaH prAvartata, krukai radogirvAnarANAM varUthinI mathyatesma, tasmin samaye namaprAyAM nijAM ca prekSya sugrIvAdyA 252 vAnarezvarA sadasasainye vivizarmataMgajA sarasIva, taiH sugrIvAyai rAvaNasainyaM vidave, tadA sadAsavalaM namaM vIdaya rAvaNaH kruH svayaM yodhdhuM dadhAve, rathacItkArardizo badhirayana sthapracAreNa ca medinI dArayanniva vAnarasainye prasasAra, tasya rAvaNasya prasarato vAnarasainyeSu sugrIvAdyAH kapIzvarAstatpurataH sthAtuM nezvarAH. evaMvidhaM rAvaNaM vIkSya zrIrAmo yujhasajjo banava. atha yudhAya calitaM rAmaM nirIkSya vibhISaNo kajANe he zrIrAma ! pUrva tAvadrAvaNena sahAhaM yotsye, zati rAmaM nivArya svayaM ca gatvA vibhISaNo rAvaNaM rurodha. tato rAvaNo vinISaNaM banAye re vinISaNa! tvaM mama sahodaro jutvA rAmaM kimAzritaH? anyaM janaM ca kiM sevase? ehi mama sevAM vidhehi ? yathA te rAjyaM dadAmi. kiMca pazyAnena rAmeNa tvAM haMtukAmena mama mukhe zrAdau tvameva diptaH, kudhitasya mukhe kavalavat . rAmeNAmarakSaNAyedaM sAdhu For Private And Personal Use Only
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 153 rAma maMtritaM, atastvaM hRdaye vicAryahi ? adyApi kiMcidgataM nAsti, jAtRtvAttvaM mama vatsalo'si. ataH pani punaH punaH kathyate. ehyahyAvAnyAmekIbhUyaitau rAmalakSmaNau hanyete, vibhISaNa navAca, he rAvaNa! rA mastvAMprati kruko yamarAja zva svayamAgaban mayA niSiH, ahaM ca tvAM vodhayituM yujhavyAjAdihAgamaM, he sahodara rAvaNarAjeMdra! adyApi tvaM sItAM muMca? prasannIya ca mama vAkyaM kuru ? adyApi kiMcidinaSTaM nAsti, sakale'pi ca saMsAre tava yazo javiSyati. he bAMdhava ! ahaM mRtyujayAdrAmasamIpaM na gato'smi, tathaiva rAjyalobhenApi na gato'smi, kiMvapavAdajayAdrAmaM sevituM gato'smi, a. taH sItArpaNena vivAdaM praNAzaya ? yathAhaM rAmaM vihAya punareva tvAM zrayAmi. Ro'ya rAvaNaH pro. ce / kimadyApi bijISikAM / / re vinISaNa durbuke / pradarzayasi kAtara // 1 // bhrAtRhatyAcayAkto -'syevaM nAnyena hetunA // ityuktvAsphAlayAmAsa / kArmukaM dazakaMdharaH // 2 // rAvaNaM saMgrAmasa. U jhAtvA binnISaNo bASe jo rAvaNa! mayApi tvaM brAtRhatyAgayAdukto'si, na punarratyeti katha yana bijISaNo'pi dhanurAsphAlayAmAsa. tatastayoryukaM pravartitaM zakrezAnayokhi, citrAeyastrANi varSa | tau jagadekavIrau jagadbhayaMkarau ca tau yudhyamAnau virAjete. For Private And Personal Use Only
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandini rAma aya rAvaNapakSe iMdajinmeghavAhanakuMcakarNAdyA apare'pi rAkSasAH svAmityA vinISaNaM hetuM batA dadhAvire, vinISaNapakSe ca zrIrAmalakSmaNasugrIvahanUmadAdyA anye'pi samucitAH, rAmaH kuMjakarNamarI sIt, khANa iMjitamarautsIt, tathA nIlaH siMhajaghanaM, durmukho ghaTodaraM, svayaM matiM. zaMtato 24 gadomayaM, skaMdazcaMdranakhaM, caMdrodaro vighnaM, nAmamataH ketuM. zrIdatto jaMbUmAlinaM. pavanajayaputraH kuMgaka rNaputraM kuMnaM, aMgadaH sumAlAkhyaM, kuMdo dhUmarAdasaM. evaM cAnye'pi rAdamAH kapayazca parasparamayudhyaMta matsyairmatsyA zvArNave. evaM yuke vartamAne / nISaNenyo'pi jISaNaM // lakSmaNAyAmucakodhA-dastra tAmasamiMdrajita // 1 // tadatraM tapanAstreNa / saumitriH zatrunAzanaH / / sadyo vidrAvayAmAsA-minA madanapiMmvat // // tato lakSmaNa iMdrajitaM nAgapAzairbadhvA svasainye'napIta. tathA rAmacaMdraH kuMjaka rNa nAgapAzavadhvA svasainye'napIta. anyairavi rAmasainikarmeghavAhanapramukhA sadasamainikA vadhvA rAma sainye ninyire. tato rAdAsasainyaM hataM jamaM baMdIkRtaM ca dRSTvA rAdaseMdro rAvaNaH Rcho binISaNAya ja. yazriyo mUlaM zUlaM cikSepa. aMtarAne lakSmaNastaM zUlaM kadalIkAmalIlayA nizitairvANaiH kaNazaH | karotisma. tato bhRzaM kruko rAvaNo vijayArthI amoghavijayAM zaktiM vAmetarapANinA vinISaNaM haMtuM For Private And Personal Use Only
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma samuddadhe, kathaM tAM zaktiM? dhagagiti kurvaannaaN| taDattaDiti nAdinIM // siMhanAdAM taDillekhIna miva khe'jramayatsa tAM // 1 // tAM zaktiM dRSTvA sarve'pi rAmasainikA jayAkulA vanavuH, tadA rAmo ladamaNaM banAye he lakSmaNa ! eSa AgaMtuko vinISaNo yanyate tadaraM na. tarhi binISaNaradA kri. yate, evaM rAmavacaH zrutvA ladamaNo dazakaMdharamAdipadvitISaNAgre cAsthAta. garuDasthaM lakSmaNaM vilo kya rAvaNa navAca jo puruSottama ! mayA tunyaM zaktioMditA, tatazca tvaM paramRtyunA mA mRyAH. e. vamukto'pi badamaNo vizISaNAgrato nApasarat , punarkhadamaNo bASe no rAvaNa! muMca zaktiM yathA zakti ? tahacaH zrutvA kupito rAvaNo'moghavijayAM zaktiM brAmayitvA rAmAnujanmane mumoca, tAM za kti cApatI dRSTA saumitrisugrIvahanUmadaMgadanAmamalAdyA anye'pi vAnarezvarAH svaiH khaiH praharaNaiH khAtIratomaragadApramukharatAmayan , paraM tabaktipraharaNaM nApasaradajavyo guruvAkyaiH pApAdiva, sA cazaktiramoghavijayAgatya lakSmaNoraHsthale'patat. tayA jinno mahIpRSTe / nipapAta ca lakSmaNaH // natpapAta ca tatsainye / viSvaghAhAkho mahAn / / 1 / / patitaM lakSmaNaM vIkSya kupito rAmo rAvaNaMprati mudgaramutpAvya haMtuM dadhAve, rAmo muraghAtena For Private And Personal Use Only
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandini rAmagavaNarathaM kaNazo vyadhAt, punA rAvaNo'nyaM rathamAruroha, ktvA natvA rathAnevaM / paMcavArAna dazAcaritraM nanaM // kAkustho virathIcake / jagadadvaitapauruSaH // 2 // dazAsyo'ciMtayaJcaitra / vrAtRsnehAdayaM svyN|| mariSyatyeva tatkiM me / yodhitenAmunAdhunA // 3 // dazagrIvo vimRzyaivaM / yayau laMkApurI putaM / / 16 astaM jagAma ca khii| rAmazokAdivAturaH // 4 // same'tha rAvaNe smo| nivRttyeyAya lakSmaNaM / / taM ca dRSTvA nipatitaM / papAta nuvi mUrbinaH // 5 // sugrIvacinISaNAdinizcaMdanAdinAniSiktaH pa. lAjitazca labdhasaMjho rAmo rudannevaM jagAda, he vatsa! tava kiM bAdhate ? ahi? kiM tRSNIsthito'si ? yadi vaktuM na zaktastarhi saMjhayA samAkhyAhi ? tavAgraja ca prINaya vAkyadAnena ? he bAMdha. va! tavAgre jIvana rAvaNo'gAditi laGAvazAkiM tvaM na jApase? yattavepsitaM tASayava? iti kathayan vrAtRsnehavazaMgato rAmo rAvaNaM tarjayana dhanurAsphAvya tasthau, tadA kapIzvaro vinayapUrvakamuvA. vahe svAmin ! sa nizAcaro lakSmaNaM gADhaprahAraM kRtvA laMkAM gatastAvat, atastvaM dhairyamAdhehi? kiMcitsaumitrijAgaraNopAyaM ca ciMtaya ? tannizamya rAma evaM jagAda, yayA nUyo rAmo jagAdevaM / hRtA jAryA hato'nujaH // tiSTatyadyApi rAmo'yaM / zatadhA na vidIryate For Private And Personal Use Only
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma // 1 // re re sugrIvahanUma-jhAmaMDalanalAMgadAH // virAdhAdyAzca sarvedi / yAta svaukasi saMprati / / // // atha saMgrAmeNa kiM? saMgrAma vinA sainyena kiM? lakSmaNena vinA jIvitena kiM? yAH kiM jAtaM ? devena kiM kRtaM? evaM kathayan sa bhRzaM roditisma, yathA-sthAne sthAne kalatrANi / 257 mitrANi ca pade pade // taM dezaM naiva pazyAmi / yatra jAtA sahodaraH // 1 // na me dukha hunA sI. tA / na puHkhaM ladamaNo mRtaH // etadeva mahadduHkhaM / yanna rAjye vibhISaNaH // 5 // evaM zrIrAma vilapaMtaM vIdaya vibhISaNo banAye he rAjeMDa! tvaM kAtaravatkiM rodipi? dhairya nidhehi ? lakSmaNasya pratIkArAya ca sarvathA prayata? yataH zaktyA hataH pumAna yAminI yAvajIvati, vinAryA ca maraNaM prApnoti, ato yAvadvijAvarI na vinAti tAvadyatno vidhIyate. yAmeti rAghaveNokte / sugrIvAdyA stu vidyayA // saptavamAMzcaturdArAn / rAghavaparito vyadhuH / / 1 // pUrvahAre sugrIvo hanUmAMstArakuMdo da. dhimukho gavAdo gavayazcaite lakSmaNaradArtha sthitAH saMti. dakSiNahAre gAmaMDalo virAdho gajo nuva najinnalo maMdo cinISaNazcaite lakSmaNaradArtha sthitAH. pazcimahAre nIlasamarazIladurdharamanmayajayavijayasaMnavAzcaite saumitriradArtha sthitAH saMti. nuttarabAre aMgadakUrmAgavihaMgamasuSeNacaM'razmayazcaite For Private And Personal Use Only
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- saumitrarArtha sthitAH saMti. caritraM ete sarve'pi kAkusthaM madhye kRtvA sthitAH saMti, evaM te sarve'pi yuddhasaddhAH saMnAH saparikarAH sasainyAzca rAmalakSaNau pariveSTya sthitAH saMti tasmin samaye kenacidrasA gatvA sItAgre 250 proktaM jo sIte! rAvaNena zaktiprahAreNa lakSaNo hataH, tarihapIDito rAmo'pi mariSyati tat zrutvA sItA mUrtayA pRthvyAM papAta lateva pavanAhatA trijaTAprabhRtividyAdharI jiH zItalAMnoniH saMsiktA labdhacetanA sItochAya karuNasvaramevaM vilalApa. hA vatsala hA lakSmaNa hA devara ! tvamAtmasahodaramekAkinaM muktvA kathaM gato'si ? tava viraheNa tavAgrajo muhUrtamapi sthAtuM na damaH, yahaM ca maMdasmi, mAM durdaivadUSitAM yato madarthaM svAmidevarayorIhakkaSTaM samAgataM. he vasuMdhare ! tvaM hi dhA java ? yathA tavodare'haM pravezaM karomi he hRdaya ! tvamapi dvidhA nava ? yathedRzaM vAkyaM na zRNo mi, evaM karuNaM rudaMtI sItAMprati kAcidrAdasI kRpAvatyavalokinyA vidyayAvalokyaivaM kathayati. he suMdari sIte! tava devaraH prajJAte'tAMgo naviSyati, tathA rAmalakSmaNAvatrAgatya tvAmevAnaMdayiSyataH. tat zrutvA sItA svacittA jAtA. For Private And Personal Use Only
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma caritraM 15 zraya rAvaNo laMkAyAM samAgato mayA saumitrirmArita iti daNaM jaharSa. punaH daNAnaMtaraM nA. tRputramitrabaMdhanaM zrutvA bhRzamuccai ruroda-hA vatsa kuMjakarNa tvaM / mamAtmaivAparaH paraH // hAveva mama bAhU hi| iMdrajinmeghavAhanI // 1 // hA vatsA jaMbUmAvyAdyA / mama rUpAMtaropamAH / aprApta prA. sAH sth| kathaM baMdhaM gajA zva // // smAraM smAraM svabaMdhUnA-mibaM baMdhAdi nUtanaM // yo nRyo dazagrIvo / mumUrba ca ruroda ca // 3 // tazca rAmasainye pUrvahAraradakanAmamalamupetya praticaMDo vi. dyAdharo'vadata, jo jAmamala! mama rAmapAdAna darzaya ? yathAhaM ladamaNajIvanopAyamAkhyAmi, yato'haM yuSmAkaM hito'smi. jAmaMDalastaM praticaMDaM bAhunA dhRtvA rAmapAdAMte'nayata, so'pi rAmaM praNamyaivaM viUpayatisma, svAmin ! saMgItapuraM nAma nagaraM, tatra zazimaMmalo nAma rAjA. tasya suprajAnidhA rA. jhI. tayoH putrazca praticaMdranAmAhaM. ayaikasmina dine'haM sakalatraH krIDArthamaMbare gabana sahasravijayanAmnA vidyAdhareNa dRSTaH, tena mastriyArUpamohitena kAmavazaM gatena mayA saha saMgrAmo vihitaH, ta. smin saMgrAme tena vidyAdhareNAhaM camaravayA zaktyAtya bhUtale pAtito'yodhyAnagaryAsanne maheMDodyA. | namahItale suspajAtrAtikRpAsunA bharatenAhaM dRSTaH, tena ca sadyastatkAlaM sugaMdhAMbunniH sikto'haM / For Private And Personal Use Only
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- niHzabyo jAtaH, sA ca caMDavA zaktiniragAhasyuH paragRhAdiva. tatkAlaM va rUdavaNo'haM jAtaH, ma. caritra yA vismitacetasA tava bhrAtA jarataH pRSTo yathedaM gaMdhAMbu navatA kuto labdhaM ? yenAhaM niHzabyo jA. taH, iti mayA pRSTo bharato'vocata . jo vidyAdhareMdra ! gaMghAMbumAhAtmyaM zRNu ? ekasmin dine gajapuranagarAhiMdhyanAmA mArthavAha hAnyAgAta, tasya sArthavAhasyaiko mahiSo. 'tinArAt truTito mArge'patat , tannagaravAsinaH kecilokAH patitamahiSamardhni pAdaM vinyasya nagara madhye saMceruH, sa mahiSaH zunadhyAnenAkAmanirjarayA ca mRtvA pavanaputro nAmnA vAyukumAro devo jAtaH, tena ca tatrAvadhijJAnaM prayuktaM. svapUrvavaM dRSTvA sa nagaralokopari kupitaH, kupitena ca tena tatra pure janapade grAme ca sarvatra nAnAvidho vyAdhirvikurvitaH, sa vyAdhizca sarvatra prasaritaH, paraM mama mAtulanagare kautukamaMgalAnidhe pure droNameghanareMrAjye sa vyAdhina prasaritaH. tadA mayA pRSTaM co mAtula ! tava rAjye'yaM vyAdhiryanna prasaritastasya kiM kAraNaM? evaM mayA pRSTaH sa DoNameghanareMdro'vada. t, mama jAryA priyaMkarAnidhA. sA ca karmavazata AdhivyAdhivAdhitA nRt. paraM garnapranAvAtsA rAjhI vyAdhinA muktA norogA ca jAtA, krameNa tayA rAzyA putrI prasUtA, tasyAzca vizaTyeti nAma da. For Private And Personal Use Only
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 161 rAma taM, yathA ca tava deze vyAdhyupadravo'vRttathA mama deze'pyanut, paraM vizakhyAnAnanIrasikto khoko jAnIrogo jAtaH. iti putrIpranAvaM vIdaya he jaratanareMDa! mayA satyatinAmA muniH pRSTo jo mahA mune! kena puNyena vizavyAnAnavAriNA vraNarohazabyApahArakhyAdhisaMdayazca jAyate ? muninokta metatprAgjanmatapasaH phalaM jJeyaM. kAni kAni tapAMsyanayA taptAnIti mayA pRSTa munirvizavyApUrva cavAcaritAni tapAMsi varNayannAha ___ SaSTASTamadazamahAdazamakAvalIkanakAvalImuktAvalIratnAvalyAcAmlavardhamAnalaghusiMhanikImitava rgatapodhanatapomUlatapaHprataratapomAsapaNArdhamAsadapaNayAvataSaemAsadapaNAdyanekatapAMsi tayA taptAni, tattapasaH prajAvAdetasyAH snAnanIreNa vyAdhayaH zavyAni ca yAMti. tatheyaM kanyA lakSmaNaM pariNeSya ti, asya cartA ca jaratArdhanoktA lakSmaNo jAvI. tayA munigirA ca samutpannapratyayena mayA tat snAnapayaHprajAvo nizcitaH, iti kathayitvA droNamegho vizavyAsnAnanIraM mamApi dinadayAMte dinatrayAMte cArpayati, tena ca nIreNa mamApi rogA jAtA, tena nIreNa ca mayA tvamaniSikto nIruka zabyarahitazca jAtaH, eSA gaMdhAMvRtpattistvayA pRSTA mayA ca kathitA. tatastena vidyAdhareNa punaH For Private And Personal Use Only
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 162 rAma proktaM jo zrIrAmacaM! tazivyAsnAnavAri sUryodayAdarvAgAnayata ? yayA tena vAriNA sikto la. caritraM chANastadaNAdeva niHzabyo bhaviSyati. tadvidyAdharoktaM zrutvA zrIrAmaH sarveSAM vidyAdharanareMdrANAM kathayati jo vidyAdharanareMdrAstvaryatAM? jo zAmaMDalahanUmadaMgadaprabhRtayaH! svasvAmiktA navaMto'yodhyAM ga. tvA bharataM ca vibodhya jaratena saha droNapuraM ca gatvA vizavyAsnAnanIraM sUryodayAdarvAka samAnaya ta? tadA sarvavidyAdharaiH saMnya vimRSTaM kiM kariSyate ? kiM cAjaviSyati ? pracAte sUryodaye viza vyAsnAnanIrAnAgate ca lakSmaNo nizcayena nidhanaM yAsyati, aya ko vizaSTyAsnAnanIraM samAna yiSyati ? tAvannUmAnAha yayA pazcAttApahate vijISaNavale khine plavaMgezvare / muDhe jAMbavati plavaMgamagaNe maMtrya vyaH sthite // zaktiprauDhadRDhapahAravidhure mUrga gate badamaNe / zrIrAmo vijJapayaho hanumatA proktaM sthiraiH sthIya tAM // 1 // punA rAmaMprati hanUmAnAha-devAjJApaya kiM karomi kimahaM laMkAmihaivAnaye / jaMbUddIpamito naye kimayavA vArAM nidhi zoSaye // helotpATitaviMdhyamaMdarahimasvarNatrikUTAcala-kSepado | vivardhamAnasalilaM badhnAmi vArAMnidhiM // // pAtAlataH kimu sudhArasamAnayAmi / niSpIDya caMdra For Private And Personal Use Only
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma | mamRtaM kimu vAnayAmi // naSNaM tamuSNakiraNaM kimu dAsyAmi / kInAzamAzu kaNazaH kimu cUrNaH | yAmi // 3 // hanUmaMtaMprati rAma navAca-caturNAmapi vADhaNAM / paMcamo bhava mArute // gaba zIbUM mahAvIra / vrAtRnnidAM ca dehi me // 4 // rAmeNetyAyukto hanUmAn jAmaMDaloMgadazcaite trayo'pi vizavyAsnAnavAryAnayanArtha vimAnArUDhA nizAyAM gaganAdhanAyodhyAMprati prayayuH, nizAyAmevAyo dhyAM ca prApuH. tatroparitana myAM suptaM nitAvazagataM ca jarataM vIkSya te trayo'pi hanUmadAdyA nastasya prabodhAyAMbare sthitA evaM gAnaM kurvatisma. rAjakArya napAyato rAjojApyate. atazca nRpAlarAgeNa gIyate, yathA-mAtA nAsti pitA nAsti / nAsti brAtA sahodaraH // artho naitra dhanaM naiva / ta. smAjAgrata jAgrata // 1 // janmaduHkha jarAchuHkhaM / mRtyuduHkhaM punaH punaH // saMsArasAgare duHkhaM / ta smAkAgrata jAgrata // 3 // prAzayA badhyate jaMtuH / karmaNA bahuciMtayA // pAyuHdayaM na jAnati / tasmAjjAgrata jAgrata // 3 // kAmaH krodhazca khojazca / dehe tiSTaMti taskarAH / / harati jhAnaratnA ni / tasmAjAgrata jAgrata // 4 // nabAyobAya bodhavyaM / kimadya sukRtaM kRtaM / / prAyuSaH khammAdAya / ravirastamayaM gataH // 5 // For Private And Personal Use Only
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir caritraM kutazca samAga sarvo'pi vRttAta rAma- iti gItaM zrutvA jAgarito bhArataH, te trayo'pyaMvarAdavatIrya bharataM ca natvA jaratasamIpe napa. tina myAM sukhAsane samupaviSTAH, tataste trayo'pi pRSTA bharatena kimAgamanakAraNaM? yUyaM ca ke? kutazca samAgatAH ? kiM prayojanaM? tAvatA hanUmatA proktaM vayaM rAmasevakA vidyAdharA iti nivedya 164 sotApahArAdiH sarvo'pi vRttAMtaH kathitaH, lakSmaNazca zaktipahAracinnadeho vatate, tatsnehamohito rA. mo'pi mahAzokasAgare patito'sti, tato yadi vizavyAsnAnanIra latyate tadA lakSmaNo jIvati. rAmo'pi ca jIvati, anyayA tayomaraNaM naviSyati. sA vizavyA ca tava sAdhyA. rAmalakSmaNAvapi tava bAMdhavo bhavataH, tato'tha tayA kuru yayA to jovataH. tena svAminnuDIyanAM? vilaMbAvasaro nA. sti, tvaryatAM catatkArya tava mAdhyaM vartate. jaratenoktamevaM navatu. hanUmatA vimAnaM dhRtaM. tatra te traya zcaturthazca jAsta evaM vimAnArUdAste kautukamaMgalaM nAma nagaraM saMprApuH. tatra bharatena DoNaghano rA. jA bahumAnapUrva vizalyAM kanyAM lakSmaNArtha yayAce, so'pi haniraH kanyAsaha yunAM vizavyAM ladamaNAya dadau. bharato'pi tAM kanyAsahasrasahitAM vimAnArUDhAM kRtvA teSAM samarpayAmAsa. tataste sarve'pi vimAnArUDhA ayodhyAyAmAgatAH, tatra ca jarataM svagRhe muktvA bharatAnujhAtA hanUmadbhAmaMDa. For Private And Personal Use Only
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritra harSita rAma- lAMgadAH kanyAsahasrayutavizavyAM vimAne samAropya rAmasainye samAgatAH. pratyAgataM hanUmaMtaM vIkSya harSitAH sarve'pi sainikAstAn prazaMsaMtisma, dhanyA ete trayo'pi ye svAmikAye kRtvA tvaritameva sa. mAyAtAH, ti prazaMsAM karNAnyAM zRevaMstatsahito hanUmAn zrIrAmaM banASe, he svAminneSA viza265 vyA, rAmo vizavyAMpratyavocata he vizavye! tvaM snAnaM kuru ? yathA tava snAnanIreNa lakSmaNo sa. o navati, tayA kanyakayA vizalyayA ciMtitamaho'haM yasya pANigrahaNaM kariSyAmi tasya zarIre mama snAnanIraM kathamaniSiMcAmIti viciMtya tayA pANinA spRSTo ladamaNastatdaNAdeva vizalyo jAtaH, nirgatA cAmoghavijayA zaktiH, sA zaktizca vizavyAprAgjavatapastejaH soDhumazaktA ladama zarIrAnnirgatA, tato nirgatamAtrA gagane samutpataMtI sveDayA yAMtI sA samutpatya hanUmatA zyenena ciTikeva dhRtA, amoghavijayoce jo hanUman ! na me kazciddoSaH, ahaM prAptibhaginI dharaNeMNa rA. vaNAya dattA, rAvaNena ladamaNaMprati muktA, ahaM ca kiM karomi? mama ko doSaH ? devatArUpAhaM ya. kazcitkArApayati tatkaromi, mAM muMca? yathA svasthAnaM yAmItyukte sA hanUmatA muktA svasthAnaM ga. tAlakateva, sA vizalyApi bhUyonyaH pANinA lakSmaNaM pasparza, gozorSacaMdanena zanaizca vili. For Private And Personal Use Only
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-lepa, tadaNaM saumitrI rUDhavaNaH zIdhra prasupta vojitaH zrIrAma nanAma. rAmo'ni sAzrunayanaH sarva caritraM vizalyAvRttAMtaM lakSmaNAya zazaMsa. tatsnAnapayasA cAnye'pi sunaTA ghAtajarjarAH saGAH saMjAtAH. atha saumitrI rAmazAsanAttadAnImeva kanyAsahasrasahitAM tAM vizalyAmupayeme, rAmeNa saumitreja 266 nmamahotsavavanmahAmahazcakre. eSa vRttAMtaH kenacinnaktaMcareNa rAvaNAgre vijJaptaH, he sadameMdra! lakSmaNo vizavyAkarasparzAjIvita iti zrutvA rAvaNo maMtrinniH maha maMtrayAMcave. jo maMtrina ! mayA zakti tADito lakSmaNaH prAtamariSyatIti ciMtitamanta, tahirahapImito rAmo'pi mariSyati. tataH kapayazca svayameva naMSTvA yAsyaMti, kuMjakarNedra janmeghavAhanAzca svayameva sameSyatIti ciMtitaM vRthA jAtaM. ya. to'dhunA daivayogAtsaladamaNo'pi jIvitaH, tena te kuMjakarNAdayazca kathaM mocayitavyA iti ciM. tAM karomi, etAvaNavacaH zrutvA maMtriNaH procuH svAmin ! sItAmodaNaM vinA rAmastava putrAdIna mocayiSyati. zyatyapi kAle gate svAminnadyApi kiMcihinaSTaM nAsti, nijaM kulaM rada ? sItAM ca dehi? ya. taH-mAnuSyau na manuSyau tau / vAnarAste na vAnarAH // vyAjena kimapi unn| deva durdaivamasti te For Private And Personal Use Only
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 167 rAma // 1 // evaM maMtriniH punaH punaH procyamAno'pi sa sItAM nAmuMcata, anyopAyAMzcAciMtayat. ekaM maMtriNaM zidayitvA sa rAmaMpratyapreSayata. so'pi rAmasamIpaM gatvA vinayapUrva vijhapayati. yathA matsvA mI rAvaNo manmukhenedamAha tvaM mama jAnakI samarpaya? tathA maddhaMdhuputrAMzca mocaya? ahaM tava rA. jyAdha dadAmi, tathA trINi kanyAsahasrAesapi dadAmi, yadi ca mamoktaM na kariSyasi tadA te jI. vitamapi nAsti, yadi ca jIvitAduhino'si tarhi saMgrAmasako jUtvA mama prAghUrNako sava? tata zru tvA zrIrAmo banASe, jo maMtrina ! rAjyArdhana mama kArya nAsti, tathAnyapramadAvargeNApi kArya nAsti, yadi ca rAvaNaH sItAM preSayati tadA rAvaNabAtRputrAna mocayAmi, nAnyayA. kiMca no maMtristvayA rAvaNasya vAcyaM yadi jIvitena rAjyena ca te kArya navati tarhi sItAM preSaya ? yadi sItAM na muM. casi tarhi saMgrAmasajjo nRtvA mama prAdhUrNako nava ? punA rAvaNamaMtriNA proktaM no zrIrAmacaMdra ! strImAtrakRte svAtmAnaM prANasaMzaye kSeptuM tavocitaM nAsti, yadasau saumitrirekavAraM rAvaNaprahArAjI vitaH, punastatprahArataH kathaM jIviSyati? tathA rAvaNAgrato'mI varAkAH plavaMgamA naSTvA ka yAsyaMti, eko'pi rAvaNaH sakalamapi vizvaM jetuM samartho'sti, tena tasya purataH ke'mI varAkA vAnarAH? a. For Private And Personal Use Only
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir - to rAmacaMdra hRdaye vicArya rAvaNabhrAtRputrau samarpaya ? etadacanaM zrutvA krujhe lakSaNo'nyadhAt re caritra dUta ! pAzena taba parivAro'pi rAvaNo nanu kiM pauruSaM nATayati ? ho taba svAmino dhRSTatA ! vaM gacha ? rAvaNAgre ca kathaya ? yasako utvehAga ? yadi ca jIvitena kArye javati tarhi sItAM pre yetyuktvA taM maMtriNaM ca kaMThe dhRtvA sajAmadhyAnnirvAsayAmAsa tena ca tatrANavAcikaM sarvamapi rA vAya gatvAkhyAtaM. 260 tat zrutvA rAvaNaH sacivAnUce yUyaM vrata ? saMprati kiM kartavyaM ? maMtriNo'pyRcuH svAmina sItArpaNamucitaM vartale. sItArpaNaM ca vinAnartho jAvI. teSAM sItArpaNagirA / marmaNi vAdhito'dhikaM // aMtardvano dazamukha - zviraM svayamaciMtayat // 1 // vidyAyA bahurUpAyA / hRdi nirNaya sAdhanaM // zAMticaityaM yayau zAMta-kaSAyInRya rAvaNaH // 2 // tatra zrIzAMtinAthacaitye maMdodaryA sahito gatvA snAtraM ca kRtvA jinapUjAM vidhAyaivaMvidhAM zrIzAMtinAyajinastutiM vinirmame yathA - devAdhidevAya jaga -- tAyine paramAtmane / zrImate zAMtinAthAya / SomazAyAIte namaH // 1 // zrI zAMtinAtha gavan | jvAMnonidhitAraNa || sarvArthasiddhamaMtrAya / tvannAmne'stu namonamaH // ye tavASTavidha 2 // For Private And Personal Use Only
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma pUjAM / kurvati paramezvara / / aSTAvi sidhyasteSAM / karasthA aNimAdayaH // 3 // deva tvatpAdasaMspaH | caritraM -dapi syAnnirmalo janaH // ayo hi hemIjavati / sparzavedharasAnna kiM // 4 // tvatpAdAbjapra. NAmena / nityaM nRdugnaiH praco // zRMgAratitakIyA-nmama jAne rajogaraH // 8 // stutveti zAM: 265 tiM laMkezaH / puro ratnazilAsthitaH // tAM sAdhayitumArene / vidyAmadAsrajaM dadhan // 6 // evaM zrI. zAMtijinaM natvA stutvA tasya pUjAM ca kRtvA tatpratimApurato ratnazilAsaMsthitaH padmAsane samupavi zya nAsAgranyastaharado'kSamAlAvyApRtakaro yogIMdra va stimitanayano baharUpiNI vidyAM sAdhayAmAsa. rAvaNapaTTarAjhI maMdodarI cottarasAdhakIya parito bramatisma. tataH sA mNdodr| yamadaMDanAmAnaM dvArapAlamavadago yamadaMDa sakale'pi nagare evaMvidhAM ghoSaNAM kArApaya ? yathA jo khokAH sakale'pi pure'STAhnikAmahotsavaM kuruta? yamadaMDenApi nagaramadhye gatvA sarva tretyudghoSaNA kRtA yathA jo bho lokA nagaramadhye jinacaityAlaye'STAhnikAmahotsavaM kuruta? ye ca jinapUjAM na kariSyati tasya vadhAtmako daMDaH kariSyate, ityughoSaNAM kRtvA maMdodarIsamIpe pu narAgato yamadaMmo yathAtathaM tatsakalaM nivedayAmAsa. ayaitatsvarUpaM vAnarairAgatya sugrIvAya niveditaM. For Private And Personal Use Only
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM 250 rAma-| yathA he svAmin! rAvaNanareMdro bahurUpiNIM vidyAM sAdhayati sugrIveNa cAgatya rAmacaMdrAya niveditaM he svAmina zrIrAmacaMdra ! rAvaNaH zrIzAMtinAtha caitye gatvA bahurUpiNIM vidyAM sAdhayati tato yAvatsA vidyA sAdhitA na javati tAvadasau sAdhyo vartate, sAdhanAnaMtaraM cAsAdhyo bhaviSyati, tato dhyAnastha eva rAvaNo yadi gRhyate tadA varaM, zrIrAmacaMdreNoktaM jo sugrIva ! dhyAnasthaH zAMtaH zastrAdirahitazca zrIzAMtinAtha prAsAde sthita balena yadgRhyate tanna puruSadharmocitaM na cAsmatkulocitaM yadbhAvyaM tadbha viSyati iti rAmavacaH zrutvA / channA evAMgadAdayaH / vidyAnaMzAya laMkezaM / zAMticaityasthitaM yayuH // 1 // vidadhurvividhAMstatro - pasargAste nirargalAH // manAgapi na tu dhyAnA - dacAlIdazakaMdharaH // 2 // athAMgado jagAvevaM / rAmajhotena kiM tvayA / idaM pAkhaMDamAkhdha - maprAptazaraNena goH // || 3 || tvayA parokSe marturhatA jAryA mahAsatI || maMdodarIM tu te patnIM / pazyato'pi harAmyahaM // 4 // ityuktvA mahAkrodhAruNalocanoMgado'nAyAmiva rudaMtI karuNasvaraM vilapatIM ca tAM maMdodarIM keze dhRtvAcakarSa, paraM rAvaNo dhyAnasaMlInastAM na prekSAMcakre . tasmin samaye sA bahurUpiNI vidyA nanaHsthalaM dyotayaMtyaMvarAdavatatAra. rAvaNAgre cAgatyaivamava For Private And Personal Use Only.
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- data, he rAvaNa! ahaM baharUpiNI vidyA tava sikAsmi, yatkiMcidrocate tadyAcasva ? tvayA dhyAnenAha caritraM vazIkRtAsmi, brUhi kiM karomi? vizvamapi te vazavartinaM karomi, tarhi kiyanmAtrAvetau rAghavau ? rAvaNaH pratyuvAca / sarva niSpadyate tvayA / / smRtAgarmayA kAle / svasthAne gaba saMprati // 1 // 271 tahisRSTA tiro'dhatta / sA vidyA te'pi vAnarAH // skaMdhAvAraM nijaM jagmu-rupyutya pavamAnavata // // 2 // maMdodaryagadodaMtaM / zuzrAva ca dazAnanaH / / cakre ca sadyo'haMkAra-garna huMkAramuccakaiH // 3 // tato rAvaNaH snAnaM kRtvA punarjinapUjAM vidhAya dAnaM datvA pazcAca juktvA devaramaNodyAne samAgAt. tatra ca sItAMpratyuvAca he sIte! mayA bahurUpiNI vidyA sAdhitA. sA ca pratyadInatAsti, athAhaM tvatpatidevarau hatvA tvAM balAtkAreNApi seviSye, atastvaM prasannA nava? yathA mama niyamanaMgo na javati, tahacanaM zrutvA janakAtmajA mUrvitA niHpapAta, rAkSasIniH paricAritA kathaMcilabdhacetanA bhRzaM vilapyAnigrahaM jagrAha, yathA-mRtyuzcedrAmasaumitryo-stadA tvanazanaM mama / / yathA yAMti mama prANA / dharmadhyAnasamAkulAH // 1 // tat zrutvA rAvaNo dadhyo / rAmasneho nisrgjH|| asyAsta dasyAM me rAgaH / sthale kamalaropaNaM // 2 // For Private And Personal Use Only
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- tataH pazcAttApahato rAvaNaciMtayatyaho mayA'yuktaM kRtaM. yadasyA artha bitnISaNo'vajhAtaH. bu ghisAgarapramukhA api na mAnitAH, tathA mayA kulamapi kalaMkitaM, yadi sItAM muMcAmi tarhi sarvo caritraM piloko mAM kathayiSyati yAmAgItena rAvaNena sItA muktA. tena ca loke'payazaH syAdataH 202 | sItAM na dadAmIti nizcitya tadinaM tAM nizAM cAtikramya prAtaHsamaye yujhasako tasvaivaM kathayan sa niryayo yathA-gharAvaNamarAmaM vA / jagadadya karomyahaM / niryayAvatha paulastyaH / punaryughAya maMdirAt // 1 // nirgamanasamaye ca tasyemAnyapazakunAni jAtAni, yayA-aMgArajasmeMdhanarajjupaMkapinAkakasituSAsthikezAH / / kRSTA yavAstaskarakRSNadhAnya-pASANaviSTAnujagoSadhAni // 1 // tailaM gumaM carma vasAvijinnaM / tiktaM ca mAM lavaNaM tRNaM ca // takArgalAzrRMkhalavRSTighAnAH / kArye kacita triMzadiyaM na zastAH // 2 // svapAdayAnaskhalanaM dazAnAM / jaMgaH kacidyAnapalAyanaM ca // dArA nighAto dhvajavastrapAtaH / prasthAnavighnaM kathayaMti yAtuH // 3 // mArjArayujhAvadarzanAni / kaliH ku. TuMbasya parasparasya / vinAsyakAbuSyakara ca sarva | gaMtuH prayANapratiSedhanAya // 4 // bhUrayaH khagama. gAH samAkulA-stulyakAlavihitAravAzca ye // te javaMti paradezayAyinAM / dehinAM maraNakAriNo For Private And Personal Use Only
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritra rAma dhruvaM // 5 // ityAdyapazakunaiAryamANo'pi sa durmadaH saMgrAmAna virarAma, nRyaH pravavRte yudhaM rAmarAva NayostayoratibhayaMkaraM mahAghoramatyudbhaTasunTakoTibhujAsphoTatrAsitAzeSadiggaja. punaH kiMviziSTaM ta. jhuI ? yathA173 - zarajAlatiraskRtadRSTipathaM | patharodhasamAkulatIvranaTaM // jaTakoTivipATitakuMnitaTaM / taTavitramahastizarIracitaM // 1 // citapracitorusuhastighaTaM / ghaTanAgatanIrukRtArtaravaM / / rakhapUstijUdharadigvivaraM / varahetinivAraNakhinnanRpaM // 2 // nRpajinnamadodhdhusvairiMgaNaM / gaNasighnannazcaraghuSTajayaM // jayalaMpaTa yodhazataizcaTulaM / caTulAzvasahasravimardakaraM / / 3 // karaspRSTazaraughavivarNarathaM / sthabhaMgavivardhitayodhava laM // balazAlinaTeritasiMhanadaM / nadanISaNaraktanadIpravahaM // 4 // evaMvidhaM saMgrAmaM kurvANo rAvaNo rAmalakSmaNAnyAM bhRzaM yuyudhe, tAvallamaNo'zeSaradAMsi vidhUya tIdaNairbANai rAvaNaM tADayAmAsa, tadA rAvaNaH saumitrervikramaM dRSTvA taM ca durjayaM chAtvA bahurUpiNI vidyAM vizvajayaMkarAM sasmAra, yayA vidya yA smRtamAtrayApi rAvaNasyaikasyApyanekarUpANi cakrire. numau nannasi pRsstte'gre| pArzvayoravi lakSma | "H // apazyadrAvaNAneva / vividhAyudhavarSiNaH / / 1 / / tAvaDUpa zvaiko'pi / tAryastho lakSmaNo'pi ) For Private And Personal Use Only
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- tAn / / jaghAna rAvaNAn bANai-ciMtitopanataiH zitaiH // // nArAyaNasya tairvANai-vidhuro daza. caritraM kaMdharaH / / sasmAra jAjvalacakra-mardhacakritvaladaNaM // 3 // roSAruNAdAstaccakaM / brAmayitvA nannaH sthale / mumoca rAvaNaH zastra-maMtyaM rAmAnujanmane // 4 // taccakaM rAmAnujanmanaH pradakSiNAM kRtvA 274 dakSiNe kare'vatasthe ravirikha, taccakaM lakSmaNadakSiNakare sthitaM vIkSya rAvaNo'ciMtayanmunervacaH satyaM jAtaM, tathA binISaNAdibhirAlocayitvA mama kathitaM, paraM mayA na mAnitaM, aya kiM bhaviSyati ? evaM khinnaM viSaNaM rAvaNaM dRSTvA binISaNo kanASe, he vrAtaryadi jIvitelA vartate tarhi sotAM muMca ? zrIrAmaM ca namaskuru ? yathA te lakSaNo rAjyaM datvA visRjati. binISaNasyaitadacaH zrutvA kupito rAvaNo binISaNaM tarjayati, re kuladhvaMsakRt vinISaNa ! kiM vaM mAM cakraSinISikAM darzayasi? anena lakSmaNena yadi maccakaM prAptaM tarhi kiM sa matto'dhiko jAtaH? yathA mayA muktaM cakramasmai niSpha laM jAtaM, tathAnenApi muktaM mayi niSphalaM naviSyati. kiM mama cakeNaiSo vijetA naviSyati? yu. so'haM muSTiprahAreNaiva yadi lakSmaNaM tathA lakSmaNacakraM cUrNayiSyAmi tayavAhaM rAvaNa ityAdiva| canairhakAraM kurvANo rAvaNo lakSmaNenAjASi, jo rAvaNa! adyApi kiMcihinaSTaM nAsti, tava kiMciH / For Private And Personal Use Only
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | dapi gataM nAsti, sItAM dehi ? sItAM ca datvA svasthacitto mAM natvA svasthAnaM gatvA rAjyaM kuru ? caritra evaM saumitriokto rAvaNo punarvabhASe, muMca cakraM yathA muSTinA cUrNayAmi leSTuvata, tata zrutvA kupitena lakSmaNena cakramudrAmya rAvaNAya muktaM, tena cakreNa rAvaNo vadasi tAmitaH kuSmAMmavad ha 219 | dayasphoTato mAvapatata, tathA ca jyeSTakRSNaikAdazyAmahni pazcime yAme mRto dazagrIvazcaturtha narakaM yayau tadAkAze jayajayAkho jAtaH, devaizva lakSmaNopari kusumavRSTiH kRtA, kapInAM ca kapIzvarANAM mahAn darSo jajJe, sakale rAisabale ca kalakalo jajJe, yataH - kaciNAnAdaH kacidapi ca hAheti ruditaM / kaciddigoSTiH kacidapi surAmattakalahaH // kacimyA rAmA kacidapi jarAjarjakhapu-rna jAne saMsAraH kimamRtamayaH kimu viSamayaH // 1 // dhi uparastrIlAMpaTathaM, yataH -- AtmA durnarake dhanaM narapatau prANAzcitAyAM kulaM / vAcyatve hRdi donatA faad datyazaH sthApitaM // yenedaM bahuduHkhadAyi suhRdAM dAsyaM khalAnAM kRtaM / zaucaM sAdhujanasya niMditaparastrIsaMga sevAsukhaM || 1 || pariharata parAMganAnuSaMgaM / bata yadi jIvitamasti vallanaM vaH // harahara hariNIdRzo nimittaM / dazakaMdharamaulayo luvaMti // 2 // yAvAsaM parimArSTi vAyurUnavaH puSpo For Private And Personal Use Only
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 276 rAma- karaM tanvate / kInAzo mahiSeNa vAri vahate brahmA purodhAH puraH // khaTavAyAM ca niyaMtritA grahagacaritraM NA nirNajakaH pAvaka-zcAmuMDA talaradakA gaNapatiryasya pratIhArakaH // 1 // etatsarvamiM'vidyAdha rasatkaM jJeyaM, na punaH sAdAdidaM, tathA ca-sthAnaM trikUTaH parikhA smudro| radAMsi yodhA dhanadAca vittaM // saMjIvinI yasya mukhe ca vidyA / sa rAvaNo daivavazAdvipannaH // 2 // harSitaM vAnaravalaM. tra. staM ca sadasabalaM, yataH-kumudavanamapazri zrImadaMgojakhamaM / tyajati sukhamuLUkaH prItimAMzcakravAkaH // nadayamahimarociyati zItAMzurastaM / hatavidhilalitAnAM hI vicitro vipAkaH // 1 / / sAnA nAM parastrIsaMgo na sukhAyate, yathA caMDaH svairiNInAM, nadyotazcaurANAM, dIpaH pataMgAnAM, sUryaH kauzikAnAM, divaso naktaMcarANAM, caMDodayazcaurANAM, sunidayaM dhAnyasaMgrahiNAM. garjitaM zarajAnAM, caMdanaM virahiNAM, varSAkAlaH prAvahaNikAnAM, mRdaMgazabdaH zokAkulAnAM, guruvacaH kuziSyANAM, zrRMgArakathA mahAtmanAM, mayuranAdo viyoginInAM, urjanagoSTI sajjanAnAM, tIvrAtapaH sukumArANAM, dAnavArtA kR. paNAnAM, zauryavRttiH kApuruSANAM. parastutizca khalAnAM yathA sukhAya na bhavati, tathA parastrIsaMgo'pi mahApuruSANAM sukhAya na bhavati. // iti zrImattapAgace caTTArakazrIhIravijayasUrirAjye paMDitazrIdeva. For Private And Personal Use Only
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma vijayagaNiviracite gadyabaMdhe zrIrAmacaritre rAvaNavadho nAma saptamaH sargaH samAptaH // zrIrastu / caritraM ||athaassttmH sargaH prAramyate / / 277 atha binnISaNo rAvaNabAMdhavo jayanastAnizAcarAna dRSTvA tAnAzvAsayAmAsa jhAtisnehavazAt , binISaNo nizAcarAne banAye, jo jo rAdasAH! etau rAmaladamaNAvaSTamabalazArDiNI zaraNArTI yUyamAzrayadhvaM? iti vinISaNoktaM zrutvA sarvapi nizAcarA niHzaMkitAH zrIrAmaM zizriyuH, zrIrA mo'pi teSAM rAdAsAnAmupari prasAdaM cakAra, yataH saMto hi natavatsalAH. atha tathA hataM patitaM ca rAvaNaM vIkSya zokAkulamAnaso binISaNo martukAmo nijakaTItaTArakSurikAmAcakarSa, tayA kurikayA ca sanijodaramAnan rAmeNa kare dhRto jAtRchuHkhena roditisma. maMdodaryAdiniH sArdha / rudaMtamupa. rAvaNaM / / iti taM bodhayAmAsa / padmanAnaH sakhadamaNaH // 1 // IdRkparAkramaH so'yaM / na hi zo. cyo dazAnanaH / / yattrAsAjjagmire dUraM / samareSvamarA api // 2 // vIravRttyA tayA mRtyu / gato. 'sau kIrtinAjanaM / / tadasyottarakAryANi / kuruvaM ruditairalaM // 3 // iti kathayitvA zrIrAmaH pUrva ) For Private And Personal Use Only
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- bakAna kuMjakarNejinmeghavAhanAdIna baMdhanAnmocayAmAsa. te sarve'pi vidhISaNAdyA rAkSasAH, sugrIvA caritraM dyAzca vAnarA maMdodarIprabhRtayoMtaHpuryazca saMnya dazagrIvAMgasaMskAraM cakruH sadyaskagozIrSacaMdanaiH karpUrA guruprabhRtisugaMdhadhUpasanmitrairdhvalitAnalaiH, padmo'pi rAvaNAMgasaMskAraM cakre. tataste sarve'pi padmasarasi gatvA snAnaM kRtvA kuMbhakarNabinISaNAdyA nAtRputrAzca sAzrunayanA dazamaulaye jalAMjaliM pradaduH. ya. taH-tibayaragaNahArI / suravaNo cakikesavA rAmA / avahariyA hyvihinnaa| avarajIvANa kA vattA // 1 // rAmaH kuMjakarNAdona pratibodhya sudhAmadhurayA giraivamuvAca. so kuMnakarNedrajinmeghavAhanAdyAH sarve'pi zRNvaMtu, yuSmaladamyA asmAkaM kRtyaM nAsti, pUrvavat svasvarAjyAni kuruvaM ? yuSmAkaM ca kSemamastu. kAcidapi jItine kAryA. tadA te kuMgakarNAyA yugapaDokavismayA vivANA gadA daramevaM jagaduryathA-nArtho rAjyena naH kazci-prAjyenApi mahInuja // grahISyAmaH parivajyAM / modasAmrAjyasAdhanI // 1 // asmin samaye kusumAyudhodyAne'prameyavalanAmA mahAmunizcatursAnI samAyayo. tatra vane va tasyAmeva rAtrau tasya mahAmunerujjvalaM kevalahAnamutpede, samAgatA devAzca tasya kevalamahimAnaM For Private And Personal Use Only
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir zNa rAma- cakruH. prajAtasamaye ca rAmasaumitrivinISaNakunakarNasugrIveMjinmeghavAhanamaMdodarIpramukhA dezanAM / caritraM zRNvaMti. svarNapaMkajAsInaH sa mahAmunirapyaprameyabalaH kevalI dharmadezanAM cakAra, yathA-dharmo ja. gataH sAraH / sarvasukhAnAM pradhAnahetutvAt / / tasyotpattirmanujAH / sAraM tenaiva mAnuSyaM // 1 // saMsA re nabi suhaM / jammajarAmaraNarogasogehiM // tahavi havaM jIvA / na kuNaMti jiNaMdavaradhammaM / / // // mAdajAlasarisaM / vijjucamakArasabahaM savaM / / sAmaMtaM khnndilN| khaNana koDa paDibaMdho // 3 // ko kassa ca sayaNo / ko va paro javasamuddajamaNaMmi // matrutva jamati jiipaa| milaM. ti puNa jati zradUraM / / 4 / / jamme jamme sayaNA-valina mukkAne jAna jIveNa // tAna savAgAse / saMgahiyA na mAyati // // jIveNa nave nave me-liyAI dehAI jAiM saMsAre / / tANaM na sAgarekiM / kIra saMkhA aNaMtehiM / / 6 // chAyAmiseNa kaalo| sayalajiyANaM glaMgavesaMto // pAsa kahavi na muMca / tA dhamme naGAmaM kuNaha // // zyAdidezanAM zrutvA / iM. jinmeghavAhanau // paraM vairAgyamApannI / papracaturnavAnnijAn / / 7 // tadA so'prameyabalanAmA kevalI tayoH pUrvanavAnAha yathA For Private And Personal Use Only
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma caritraM 24 zha cArate kSetre kauzAMbI nAma nagaryasti, tasyAM nagaryA niHsvI hau bAMdhavau prathamapazcimanA / mAnAvajUtAM. tAvanyadA gurvatike gatau, tatra gurvatike dharma zrutvA vrataM jagRhatuH. tataH zAMtakaSAyau jiteMdriyau tau pRthivyAM karmadayArya vijaituH. anyeAstau vAtarau mahIM vicaraMtau kauzAMbyAM gato. tatra panyA saha krImaMta rativardhananRpaM dRSTvA pazcimasAdhurnidAnamakarodyadi mamAsya tapasaH phalaM navati tadAnayo rAjarAzyoH putro yAsaM, sAdhunA nivAryamANo'pi sa nidAnamakarota. tato mRtvA sa tayo rAjarAiyorgativardhananAmA putro jAtaH, krameNa vardhamAnaH pitrA pariNAyito rAjye sthApitazca striyA samaM vaiSayikaM sukhamanuva va. mRtvA prathamasAdhustu / nirnidAnatapovazAt // batva paMcame ka rUpe / tridazaH paramarDikaH / / 1 // so'vadheAtaraM chAtvA / tatrotpannaM mahIpatiM / / taM bodhayitumacyA gA-munirUpadharaH suraH // 2 // evaM sAdhurUpeNa sa pUrva navavrAtA sura Agatya taM gativardhanaM rAjA. naM pUrvajavabhrAtaraMpratyavadata, jo rAjannAvAM pUrvanave vrAtarAva vRtAM prayamapazcimanAmAnI. hAnyAM ca dI. dA gRhItA, tvayA ca nidAnaM kRtaM tena tvaM rAjA jAtaH, mayA nidAnarahitaH saMyamo pAlitastenAhaM brahmadevaloke tapasaH pranAvAtsuro jAtaH, tatra mayA jhAnaM prayuktaM, tena jhAnena ca tvaM brAtA dRSTo'. For Private And Personal Use Only
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-si, munirUpeNa ca tvAM pratibodhayitumihAgataH etadacanaM zrutvA gativardhanarAjJo jAtismaraNajJAna caritraM mutpannaM, tena jJAnena pUrvabhavo dRSTaH, vairAgyAddIdAM lAvA katiciddarSANi saMyamaM prapAlyAMte samAdhinA mRtvA so'pi brahmadevaloke gataH tayo devayostatra parasparaM nevayokhi prItirjAtA, yathA suvacanevardhate dudarzanena samudra:, zrRMgAreNa rAgaH, vinayena guNaH, dAnena kIrtiH udyamena zrI. satyena dharmaH, pAlakenodyAnaM, nyAyena rAjyaM, aucityena mahattvaM, audAryaguNena prabhutvaM damayA tapaH pUrvavAyunA jaladaH vRSTinirdhAnyAni, ghRtAhRtyA vahniH, jojanena zarIraM varSAkAlena nadI, lAbhena lonaH putradarzanena harSastathA mitradarzanena tayorAAdaH samutpannaH tato'pi paMcama devalokA 201 yuvA mahAvidehe vibudhanagare yuvAM prauDhakule bhrAtarau jAtau tatrApi sadgurusamIpe dharma zrutvA pratrajyAM ca gRhItvA'cyute dvAdaze kalpe surau jAtau tato'pi cyutvA saMprati rAvaNaputrAviMDa jinmeghavAdananAmAnau caMdrasUryAvivAparau jAtau gativardhanaJcave yA yuvayormA teMDumukhInAmyatsAvaM vA tapAMsi tavA krameNeha nave eSA maMdodarI yuvayormAtA jAtA. iti sAdhUktapUrva javacaritraM zrutvA vairAgyamApannAH kuMbhakarNeaudra jinmeghavAhanAdyA anye'pi ca rAvaNaputrA maMdodaryAdayo rAjyazca tadaiva sa For Private And Personal Use Only
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Sh Kailassagarsun Gyanmandir rAma- dhusamIpe vrataM jagRhire. itIMdrajinmeghavAhanamaMdodarIpUrvabhavakathAnakaM samAptaM // caritraM / tato rAmo lakSmaNasugrIvanAmaMDalaprabhRtividyAdharaiH parivRto hArapAleneva vinISaNena darzitamA goM vimAnArUDho vidyAdharItiH kRtamaMgalo mahatyA RTyA airAvaNArUDha iMDo'marAvatImiva zunazaku. 22 naiH prestio laMkAnagarI prAvizat. tatra puSpagirimArne devaramaNodyAne rAmo gatvA hanUmatoktaM dadaza, tatdaNAdeva zrIrAmaH mItAmubApya nijotsaMge dhArayAmAsa, zyaM mahAsatI soteti cAkAze de. vavANyavat , sumitrAputro ladANazca sItApAdau praNanAma, sItApiladamaNAya ciraM naMda ciraM jI. vetyAdyAziSaM dadau. jAmaMDalo'pi sItAM natvA puro niSaptaH, sugrIvAdyA thavi rAmasevakAH sItAM na tvA sItayA dattAziSaH puro niSaNAH. evaM vitnISaNahanUmadaMgadAdayo'pi sItAM natvA dattAziSaH puro niSAmAH. atha rAmaH sItAsahito nuvanAlaMkAraM gajeMI samArUDho lakSmaNasugrIvAdyaiH parivRto vinISaNadarzitamArgo rAvaNAgAramAjagAma, tadanaMtaraM gajAduttIrya rAvaNanavane gataH, tadaMtaHsthamaNistaMbhasahasrAMka jinezituH // caityaM zrIzAMtinAthasya / praviveza vivaMdiSuH // 1 // vinISaNArpitaistatra / kusumAdyairupaskaraiH / / jinamAnarca kAkusthaH / sItAsaumitrisaMyutaH // // tato rAmo vinISaNAtya For Private And Personal Use Only
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- rthito badamaNasItAsugrIvAyaiH parivRto binISaNagRhaM yayau. tatrApi devArcanaM kRtvA saparivAraH snAna | caritraM jojanaM vidhAya devadRSyavAsAMsi ca paridhAya sa siMhAsanopari sthitaH, tadA binISaNaH kRtAMjali. babhASe, he zrIrAmacaMdra ! rAvaNagRhaM vilokaya ? rAmeNoktaM rAvaNagRhavilokanenAsmAkaM kiM prayojana ? za3 punarbinISaNo banASe svAminneSa svarNaratnAdikoSaH, eSA gajazAlA, etaccAMtaHpuramevaM sarva darzitaM, tathA he svAminneSa rAkSasaddIpo'nekahIpaiH parivRtaH. athAsmina rAvaNasiMhAsane napaviza? yathA te rAjyAbhiSekaM kurmahe navadAjhayA, rAjyagRhaNena ca tvaM khaMkAM purIM pavitraya ? mAM cAnugRhANa? ahaM tava sevako'smi, tava sevAM ca kariSye. rAma navAca jo binISaNa! mayA tava puraiva laMkAyA rAjya dattaM, tacca tvaM kiM vyasmArSIH ? he mahAtman ! jaktimohitasya te sarva vismRtaM, mayA tunyameva rAjyaM dattamasti, atha kiM punaH punaH kathitena ? laMkArAjyaM nizcitaM mayA tunyaM dattamiti kayayitvA ta. daiva hi pratijhAtArthapAlako rAmo binISaNaM laMkArAjye'nyaSiMcata. atha rAmo lakSmaNAdibhiH parivRto rAvaNagRhe yayau, sudharmAsanAyAmiDa va tatra sthitaH, | atha ladamaNo rAmAjhyA pUrvadattAH zrIvidyAdhararAdasavAnarakanyakA napayeme gItamaMgalapUrvakaM. jo. For Private And Personal Use Only
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Sh Kailassagarsun Gyanmandir na rAma- gAMstatropa jAnau / nirvighnaM rAmalakSmaNau // sugrIvAdyaH sevyamAnau / pamabdImiti ninyatuH // 1 // patrAMtare viMdhyasthabyAmiMdrajinmeghavAhanau sAdhU sidhi prApatuH, tannAmnA ca tattIrtha pravRttaM, narmadAnadyAM ca kuMnnako muniH sichimiyAya, taddinAcAranya sAvi tIrtharUpA jAtA. tazca gaganamArgeNAyodhyAyAmAgato nArado'parAjitAsumitrAnyAmanyubAnAdinA mAnito na taH pUjitaH stutazca. tuSTena nAradena pRSTaM yuvAM kuto vimanaske ? kiM bAvate yuvayoH kiM duHkhaM vartate? tAvatA rAmamAtAparAjitovAca. putrau mama rAmaladamaNI pitrAjhayA snuSayA sItayA sahitau vanaM yA tau, sItApahArAdinA ca laMkAyAM jagmatuH. rAvaNena ladANo'moghavijayAzaktyA bhinnaH, tabavyakarSaNAya vizavyAgrahaNArtha hanUmAnatrAgataH, sa ca sahasrakanyAsahitA vizavyAM gRhItvA gataH, pazcAnna jhAyate kiM jAtaM? iti ciMtAvimanaskakAraNaM, na jJAyate sa me vatso jIvati na vA. zyanidhA. yAparAjitA putraguNAna smRtvA hA vatsa vatseti karuNasvaraM ruroda, sumitrApi tathaiva ruroda. tato nA. rado'vocata he aparAjite! he sumitre! yuvAM svasthe navataM ? ahaM rAmaladANI stokadinamadhye 3 hAneSyAmi, yuvAnyAM kApi ciMtA na vidheyA. evaM pratizrRtya nArado gaganagAminyA vidyayA gabana For Private And Personal Use Only
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma laMkAM prAptaH, tatra rAmalakSmaNAbhyAmabhyubAnAdinA satkRto nAradaH, rAmeNa pRSTaM he mune! tvaM kimartha / basi malAgAH ? nArado'vocata jo rAmalakSmaNau ! yuvayormAtarau duHkhasAgare nirma me vartate, ekasmin di. ne mayA tatra gatena sarva dRSTaM. ato yuvAmAkAraNAya dezAddezaM naman janazrutyA ca yuvAmatra sthi. zara tau zrutvAgama, zrato yUyaM caladhvaM mAtRmilanAya, vilaMbo na vidheyaH. rAmeNa binISaNaMpratyuktaM jo binnISaNa! tvaktyA mohitAnAmasmAkamatra sthitAnAM pamabdI SamadinAnIva gatA paraM na jhAtA, va. dbhaktyA ca mAtRsaMbaMdhi duHkhamapi vismRtaM. ato vayamayodhyAyAM gamiSyAmaH. lakSmaNenoktaM jo bAMdha va! tatra gatvA kiM kariSyate ? atraiva sthIyate. rAmeNoktaM yadi svarNamayI laMkA / na me lakSmaNa rocate // pitRpryaagtaayodhyaa| nirdhanAvi sukhAvahA // 1 // atastatra gamyate, tatra cAvayorgamanenAsmanmAlorapi sukhaM praviSyati, anyathAsmadduHkhAnnu namAvayormAtarau vipatsyete. lakSmaNenoktamevaM bhavatu ? punA rAmeNa bijIpaNaMpratyuktaM jo binISaNa ! atha tvaM puSpaka vimAnaM sIkuru ? yathA tadAruhya vanagaryAmayodhyAyAM gamyate. vinnISaNenoktaM he svAmina SoDaSadinAni yAvattvamatra tiSTa ? yathA svaiH zihipatnI ramyAmayodhyAM kArayAmi, rAmeNokta For Private And Personal Use Only
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 276 rAma- mevamastu tato vibhISaNo'yodhyAM gatvA vidyAdhara zilpibhiH SoDazadinairayodhyAM svargapurIsanninAM vya gha. rAmeNa satkRtya visRSTo nArado'yodhyAmAgatya putrAgamanAdi sarva vRttAMtaM rAmalakSmaNamAtrornivedya svasthAnaM gataH. nAradAkhyAtaM taM vRttAMtaM zrutvAparAjitAsumitre ca darpite. poDaze'hni sijjite puSpaka vimAne samArUDhau sAMtaHpuraparivRtau rAmalakSmaNau pAlakArUDho zakezAne. zAviva zuzubhAte. evaM vibhISaNo rAkSasaiH parivRtaH sugrIvo'pi vAnaraiH parivRto, jAmamalo'pi ca vidyAdharaiH parivRto hanumAnapi caivaM sarve'pi vidyAdharAH svasvavAhanopaviSTAH zrIrAmamanuyayuH evaM devaiH parivRtAviMdyAviva dvAdazatUryanirghoSaniHsvAna ninAdaghaMTAnAdaizca dizo badhiratau tAvayodhyAnimukha celatuH patha rAmamAyAMtaM zrutvA dUrAdapi ca nirIkSya jara zatrughnau gajArUdau svasainyaparivRtau ca zrI. rAmasanmukhamajyAgAtAM zrIrAmo'pi zatrughnasahitaM bharataM sanmukhamAgataM vIcya puSpakaM vimAnaM jamAvavatatAra, vimAnAcca rAmalakSmaNAvutteratuH tathA caratazatrughnAvapi gajAdavAtaratAM. sotkaMThau rAmalakSma sotkaMThAvapi ca jaratazatrughnau parasparaM militau carataH sAzrulocano rAmapAdayorapatata, rAmo'pi narataM bAhubhyAM dhRtvA kaMThAzleSamAliMgya mUrdhni cucuMba, vAraMvAraM kuzalaM cApRt. zatrughnamapi pAdAMte bu Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 20 rAmavaMtaM zrIrAma nabApya pramAya' ca tathaivAliliMga. tato namaMtI jaratazatrughnau lakSmaNo'pi prasAritanujaH caritraM sasaMbhramastathaivAliliMga. tato rAmastribhiranujaitRbhiH sArdha punaH puSpaka vimAnamAruhyAyodhyAyAM prAvizata, yathA tUryeSu vyoni mau ca / vAdyamAneSvayonmudau // ayodhyA raamsaumitrii| nijAM prAvizatAM purIM // 1 // sotkaMTharunmukhaiH paura-mayUraikhi vAridau // nirnimeSaM prekSyamANau / stRyamAnau ca ni. naraM // 5 // arthinyo dIyamAne'rthe / sthAne sthAne purIjanaiH / / svaprAsAdaM prasannAsyau / jagmatU rA. maladamaNau // 3 // tataH zrIrAmo'nayA RThyA khadamaNasItAsahitaH puSpakavimAnAjuttIrya zrIRSanasvAmiprAsAde gatvA zrIjinAna vidhinA natvA mAtRsadanaM jagAma. tatra sasaumitrI rAmaH pUrva svamAtaramaparAjitAM natvA pazcAdaparamAtRvarga namazcakre. sItAvizatyAdyA vadhvo'pyaparAjitAM praNemuH, tato'nyAH zvazrUH praNemuH. praNamaMtIvadhUdRSTvA tAzcemAmAziSaM daduH, he vayo yUyamasmadahIraprasavinyo'smadA ziSA javata? athAparAjitA rAmamAtA lakSmaNaM nUyonyaH pANinA spRzaMtI mUrdhni ca cuMbatyevamatra vIt, he vatsa! adya vaM diSTyA dRSTo'si, athavA he vatsAdhunA tvaM punarjAta zvAsi, tvaM ca dha. For Private And Personal Use Only
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmaH nyo'si, yaSdeizagamanaM kRtvA vijayIya cAgato'si. he vatsa! tvayA tAni tAni bahUni kaSTAni caritraM soDhAni, yAnyasmAbhirvaktumapi no zakyaMte, tathA he vatsa! tavaiva paricaryayA sItAsahito rAmaH su. khI jAtaH. aya lakSmaNo'pyuvAca, he mAnaH! zrIrAmeNAhaM tAteneva lAlitaH, taveva sItAde. 20 vyA vacanairahaM sukhaM sthitaH, yuSmadAzinizca vairisAgaraM laMghitvA saparIvAraH pUjyAryamahino'hamihA gamaM. zyAdivArtA mAtRbhiH sArdhaM kurvANau rAmalakSkSaNI sukhenAstAM. tathA jarato'pi zrIrAmalakSmaNapAdAnAM naktimakarot. athaikasmin dine sukhAsInaM zrIrAmacaMuMprati bharato'vadat, he bAMdhava ! tvayA nyAsIkRtaM rAjyaM tvaM gRhANa? etAvaMti ca dinAni mayA tavopAnahI siMhAsane nidhAya tava pAdavanmayA sevA kRtA. tvayA nyAsIkRtaM ca rAjyaM rakSitaM, atha tvaM vaM rAjyaM gRhANa? ahaM tavAjhyA pravrajiSyAmi, ahaM tadaiva tAtapAdaiH sahApAtrajiSyaM, paraM balAtkAreNa rAjyaM datvA rakSito'hamadhunA tvadAjhayA pravrajyAM gRhISye. tAvatA samIpasthAparAjitA rAmamAtoce, yathA-rAmavanna pituH putrA / na bhRtyA hanUmatsa. mAH // jAyate bhrAtaraH sarve / na jAtA jastopamaH // 1 // tAvat zrIrAmo bharataM banAye he bAMdhava ! For Private And Personal Use Only
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma tvaM kiMnASase ? rAjyaM kuru ? tvayAnAhUtA vayamalAgatAH, punastvaM rAjyaM tyajan yo'smAkaM virahaH / vyathAM kiM datse, vatsa! tattiSTa pUrvavat ? mamAjhAM ca kuru ? zyAgrahaparaM rAmaM jhAtvA natvA ca yAvat so'calattAvatsaumitriNoDAya pANinAdhAri, itazca bharataM vratAya yAMtaM kRtanizcayaM jJAtvA sItAviza zana vyAdyA rAmalakSmaNapalyo vairAgyaM vismArayitukAmA bharatasya jalakrIDAvinodArthamarthayAMcakrire, tA. sAmAgraheNa bharataH sAMtaHpuro virakto'pi muhUrtamekaM krIDArasi cikrIma, jalakrImAM kRtvA jalAca nirgatya bharataH krIDAsarastIre yAvadasthADAjahaMsavattAvatstaMgamunmUkhya suvanAlaMkAro hastI tavAyayau, madAMdho'pi sa hastI narataM dRSTvA'mado'bhUt, bharato'pi bhuvanAlaMkAraM gajeM dRSTvA paramAM mudamavApa, tadA rAmasaumitrI napa'vakAriNaM gajeMdraM jhAtvA taM sAmaMtairbadhayAmAsatuH, rAmAjhayA hastipakaiH sAmataizca saMnya sa nuvanAlaMkAro gajeM' sAlAnastaMbhe bakaH. tazcAyodhyAyAM dezaSaNakukhaSaNanA mAnau munI thAgato. to codyAne samavasRtau zrutvA rAmaladamaNAyA jAtaro'parAjitAsumitrAdyA mA tarazca saparibadA vaMdituM prayayuH. to sAdhU vaMditvA dezanAM ca zrutvA zrIrAmo muniM papraba, jo mune! nuvanAlaMkAro nAma mama karI jaratekSaNAtkathamamado'jani, evaM deza vRSaNo nAma kevalimunI rAme ) For Private And Personal Use Only
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir rAma- e pRSTo bharatanuvanAlaMkAragajayoH pUrvanavAnAha, no rAmacaMdra ! zrRyatAM ? pUrva RSanadevena sArdha ca. caritraM tvAraH sahasrA rAjAnaH prAvajan, te tu svAmini RSabhadeve'nAhAre kRtamaune vihAriNi nirvimA jajhire. thAhAramalabdhamAnAste sarve'pi vanamadhye tApasA jAtAH teSu catuHsahasratApaseSu prahlAdasu. pranatApasayohau putrI caMdrodayasUrodayanAmAnau, tayormadhye caMDodayo navaM brAMtvA gajapure nagare hari mitarAjhazcaMlekhAyAM bhAryAyAM kulaMkaranAmA putro jAtaH. sUrodayo'pi tatraiva nagare viprakune vizva terdijanmano'nikuMDAyAM nAryAyAM zrutiratirnAmA putro jAtaH. krameNa sa kulaMkaro rAjA jAtaH, sa caikasmin dine tApasAzramaM gataH. tatra tApasAzrame'vadhi jhAnI abhinaMdananAmA muniH samAgataH, tena muninA ca kASTamadhye dahyamAnaH pannago'vadhijJAnena dRSTaH, tadA tena jhAninA tApasAya proktaM go tApasa ! tava paMcAmisAdhanaM jIvadayAM vinA vRthava. ta. ico rAjhA zrutaM. kASTaM vidArya ca pannago niSkAzitaH, munijhAnena rAjA vismitaH, vairAgyAca ku. laMkaro rAjA dIdAso'nut, tAvatA pUrvanavamitreNa vipreNa zrutiratinAmnA purohitena sa niSi. 5H, svAmin vRchAvasthAyAM dIdA gRhyate, ityAyuktvA sa nivAritaH, rAjApi tadvirA jamadIdotsA For Private And Personal Use Only
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma- ho'gavat , krameNa ca rAjyaM karoti, evaM ca rAjyaM kurvANasya tasya rAjJaH kAlo yAti. krameNa ta. sya kulaMkararAjho rAzI zrIdAmA zrutiratipurodhasA saha jogAsaktAsIt , tatsvarUpaM kiMcidrAjhA jhA taM, purodhasApi ciMtitamahamanyAyaM kurvan rAjhA jhAtaH, tarhi na jhAyate rAjA mAM kiM kariSyati? a. zae? to rAjAnaM mArayAmi, ti viciMtya tena sA zrIdAmA rAjhI jASitA yadAvayoH svarUpaM rAjJA jhA. taM, zrato yAvadAjAvAM na haMti tAvattvaM rAjho viSaM dehi? tatpurohitavacanaM nizamya tayApi pApi. nyA zrIdAmArAjhyA rAjJe viSa dattaM, tena viSeNa kulaMkaro rAjA mRtaH, dhikstrINAM nirdayatvaM. aho tAsAmasamIkSitikAritvaM! yataH--vizvasenna hi sarpasya / khApANerna vizvaset // striyazca calaci. taayaa| nRpasyAvina vizvaset // 1 // kavayaH kiM na pazyati / kiM na jAnaMti yoginaH // madyapAH kiM na jalpaMti / kiM na kurvati yoSitaH // 2 // ztazca sa zrutiratipurohito'pi tasminneva dine vidyutpAtena mRtaH, evaM tAvunAvapyekasmina dine mRtvA narakaM gato. AyuHparyate nanAvapi narakA'dhRtya ciraM navaM jematuH. evaM tiryagyoniSu narakeSu nAnAyoniSu ca brAMtvA'kAmanirjarayA karmANi kSiptvA yatra tAvutpannau tadAha-rAjagRhe na For Private And Personal Use Only
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma gare kapilanAmno viprasya sAvitryAM patnyAM vinodaramaNanAmAnau ddau yugminau putrau jAtau, ekasmi caran samaye ramaNo vedamadhyetuM dezAMtaraM gataH, sa vedazAstraM paThitvA prajAte svagRhaMprati yasma dhyAtvA rAjagRhanagarAdvahirekasmina yakSamaMdire sukhena suptaH, tadA vinodAryA zAkhAnAmnI tannagara 22 vAsidattena brAhmaNena samaM kRtasaMke taikAkinI nizAyAM tasminneva yamaMdire samAgAt, tadanu vi. nodo'pi tatrAgAt dRSTvA ca tatra svanAryA tena ciMtitaM pazyAmi yadeSA kiM karotIti tAvattayA dattabuddhyA sa ramaNa nApitaH, ramaNo'pi tRtistayA saha reme tatpatinA vinodena khajhena ramaNo hataH zAkhayApi ramaNabuddhyA vinodo nijapatirmAritaH, evaM tau dAvapi mRtvA narake gatau, ci. kAlaM ca saMsAra bhrAMtvA yatrotpannau tadAha vinoda rAjagRhe nagare vyavahArisuto dhananAmA jAtaH, ramaNo'pi bahUn vAn vA dhanapayA lakSmI nAmnyAH putro jAto jUSalanAmA, evaM tAvujAvapi pitRputratvenotpanno krameNa vardhamAnaH saSaNo dhanena pitrA dvAtriMzaddivyakanyakA ekasmin dine pariNAyitaH sa ca tAniH patnIji samaM krIDana svagRhamUrdhni sukhamanuvannAste tatra nizAyAratUrye yAme zrIdharasya mahAmuneH kevalajJA For Private And Personal Use Only
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma namutpede, suraizca kevalamahimA vidadhe. tadA sa nRSaNAnidho dhanaputro jAtadharmapariNAmaH svagRhAu ttIrya taM kevalinaM muni vaMditumacAlIta. mArge gaDan sarpaNa daSTo mRtvA devaloke devo jAtaH. ta. tazyutvAtra jaMbUhIpe pUrvamahAvidehe ratnapure nagare'calanAmA cakrI, hariNInAmnI tasya rAjhI, tasyAH zA3 kudau sutatvenodapadyata. krameNa jAtasya tasya priyadarzana iti nAma dattaM. tato vRddhi prApto'sau dha. matatparaH pravrajitukAma AsIta, paraM pitrAcalacakriNA sa trINi kanyAsahasrANi pariNAyitaH, tA niH saha sa vaiSayika sukha bheje, paraM gRhavAse'pi sa tapasilIno'nekAni tapAMsi vidadhAti, ya. thaikAvalikanakAvalizreNiprataraghanamuktAvavyAMbilavardhamAnetyAdyanekatapAMsi tapyamAnasya tasya catuHSa. STimahasrANi varSANi jAtAni. evaM zrAvakavatastho'pi sa dharma samArAdhya mRtvA ca brahmadevaloke su. rojavata. dhano'pi mRtvA saMsAra bhrAMtvA potanagare zakuninAmno viprasyAnimukhA strI. tayoH putro mRdumatinAmA jAtaH. sa ca durvinItatvAtpitrA gRhAnirvAsitaH krameNa dhUrtA jAtaH, yUtakrIDAyAM ca krIman sa kenAvina jIyate, 'yUtena ramamANazca sa vRyiSTaM dhanamupArjayata, vasaMtasenayA vezyayA sAdhanogAna muMjAno'sau mAyAM karoti. aMte sa zrAmaNyaM gRhItvA brahmaloke suro'navat. tatazyu For Private And Personal Use Only
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-tvA pUrvanavakRtamAyAdoSato vaitAbyaparvate suvanAlaMkAranAmAyaM zvetana jAtikaH kuMjaro jAtaH. priya. caritraM darzanajIvo'pi / brahmalokAtparicyutaH // bava navato jAtA / narato'yaM mahAnujaH // 1 // jaratA dokanAdasya gajasya jAtismRtirUpannA, tena sa gatamado jajJe. iti pUrvajavAna zrutvA tato'pyadhi za ke virakto jAto jarato rAjasahasreNa sahito vrataM gRhItvA saMyamaM ca prapAyotpanna kevalo modamiyAya. te sahasrarAjAno'pi ciraM vrataM pAlayitvA nAnAlabdhimaMtazca nRtvA kevalajhAnaM labdhvA zivapadamAsadana. bhuvanAlaMkAragajo'pi saMsmRtajAtismaraNo vairAgyAvividhatapo vidhAya prapannAnazano mR tvA punarbrahmaloke surojavata. vrataM jrtmaataapi| kaikeyI samupAdade // pAlayitvA niHkalaMkaM / prapede padamavyayaM // 1 // iti jastanubanAlaMkArayoH pUrvanavakathAnakaM / / atha bharate'pi pravrajite bhUcarakhecararAjAno bhaktitonikAya rAmamarthayAMcakrire, rAmeNoktamayaM maddhAMdhavo lakSmaNo vAsudevo rAjyAbhiSeke'tiSicyatAM. tataste rAjAno lakSmaNaM vAsudevaM rA. jye'bhyaSiMcaMta, tathA baladevAbhiSekaM rAmasyAnyaSiMcaMta. evaM tau hAvapi rAjyaM kurvANau sukhenAstAM. rAjyapradAnasamaye cAkAze de vairAghoSaNA cakre, yathA jayetAmamU aSTamau bakhadevavAsudevau balavaMtau / For Private And Personal Use Only
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritra rAma- rAmalakSmaNau. zrIrAmo rAkSasahIpaM kramAgataM binISaNAya tathA kapiddIpaM sugrIvAyAdAt , zrIpuraM hanu. mate'dAta, pAtAlalaMkAM virAdhAyAdAta, mRdapuraM nIlAya, hanUpuraM pratisUryAya, saMgItapuraM ratnajaTilavidyAdharAyAdAta, jAmaMDalAya ca vaitADhaye rayanUpuracakravAlanagaramadAta. evaM sarveSAM rAjJAM yathAyogyaM rAjyAni datvA zatrughnabAMdhavaMpratyuce, jo zatrughna ! yastubhyaM rocate taM dezaM tvamurarIkuru ? zatrughnena ma. thurA yAcitA. rAmo jagAda he vatsa! sA mathurA duHsAdhyA vartate, tatra madhurAjhaH zUlaM camareMNa pu. rArpitaM, taccUlaM yojanasahasraM gatvA dUrAtparavalaM sarva nihatya punarmadhurAH kare'bhyeti, ataH sA mathurA duHsAdhyA vartate, zatrughno rAmaM jagAda he zrIrAma ! sa madhurmayA'pazUlaM yodhanIyaH, zrIrAmeNoktaM jo bAMdhava! sa madhustvayApramattamapazUlazca yodhavyaH. evaM zidAM datvA mathurAM cApi datvA zatrughno visRSTaH. rAmeNa kRtAMtavadanasenAnI zatrughnena saha preSitaH, lakSmaNo'pyamimukhapramukhAn vANAna datvA vAvartadhanuH samAropya zatrughnaM datvaivamavAdIta, asya dhanuSo nAdena te vijayo naviSyati, atastvaM gaba? te paMthAnaH kuzalinaH saMtu. iti kathayitvA jamaNenApi visRSTaH zatrughno mathurAMprati yAtismAvijinnaprayANaiH, mArge gabana For Private And Personal Use Only
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma mathurAsamIpe yamunAnadItaTe sa svabalaM nyasthAt tadA garvAnvitena madhunRpeNaivaM na jJAtaM yadayaM ma caritraM moparyAgataH, kiMtu svecchayA kutravidyAti, iti vicArya madhurAjA svecchayA mathurApUrvasthite kuberodyAjayaMtyA paTTayA sArdhaM krIDAparo vartate zatrumena pUrve vAnarAH preSitAH taizca tatsvarUpaM zatrughnA6yoktaM yathA madhunareMDo vanamadhye jayaMtyA paTTadevyA samaM krIDatIti tathA zUlaM ca tasyAstrAgAre vartate tat zrutvA chatajJaH zatrughno rAtrau mathurAyAM prAvizat svakIyavalaizca madhuM tatraiva rurodha. tataH zatrughnoM madhuputraM lavaNaraNaM saMgrAme jaghAna putravadhodataM zrutvA vRddho'pi sa madhurAT kruddho dhAvitaH, dhanurAsphAbya ca tena dazarathaputreNa saha sa yuyudhe, yathA-- anyonyamastrairastrANi / biMdAnau tAvunA vapi // zastrazastra pracakrAte / ciraM devAsurAviva // 1 // dhanuH samujhAvata cAgnimukhyAMzca zilImukhAn // saumitridattAnasmApa-turyo dazarathAtmajaH // 2 // tatazcopavane gatvA - dhijyaM kRtvA // jaghAna madhuM vIraM / zArdUlamiva lubdhakaH // 3 // tadrANaghAnavidhuro | madhurevamaciM tayat // zUlaM pANau na me'bhyAgA-tadato lakSaNAnujaH // 4 // iti ciMtayitvA jAvacAritraM pra tipadyAnazanaM vidhAya namaskAraparAyaNo madhurAma mRtvA sanatkumAre devaloke maharddhiko devo'nUta For Private And Personal Use Only.
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma madhudehasyopariSTAttaddimAnavAsisurAH puSpavRSTiM vyadhuH, madhudevo jayasvityAghoSaNAM surAzcakruH, devatA caritraM rUpaM tackhaM ca punazcamareMdrAMtike gataM, gatvA ca zUlAdhiSTAyikena devenoktaM madhurAjA zavaghnena balaM kRtvA mAritaH. tataH svamitramadhuvadhAmarSAcamareMdraH svayaM zatrughnamAraNAya pracacAla, tadA veNudAriNA tAryasvAminA pRSTaM jo camareMAsura! tvaM ka yAsyasi ? camareMjeNoktaM madhumitrahatAraM zatrughnaM mathurAsthitaMprati yAsyAmi, veNudAryavado camareM! dharaNedAdAvaNena prAptAmoghavijayAnAmnI zaktiH puNyaprakRSTena saumitriNA nirjitA, rAvaNo'pi ca hataH, tadane pattimAtraH sa madhuH kiyAn ? lakSmaNAde. zAca zatrughnaH samare madhumavadhIt, camara navAca svAmin ! saumitriNA yA zaktirjitA tatkanyAvi. zabyAprajAveNa, sA tu sAMprataM pariNItA, tasyAH pramAvazcAdhunA gataH, ataH zatrughnaM hatuM yAsyAmi, mama mitraghAtakaM ca ghAtayiSyAmItyuktvA camareMdro roSAruNalocanaH zatrughnaviSayaM yayau. tatra sarvalo. kAna sarva rAjyaM ca susthitaM vIkSya tena ciMtitaM, aho mama mitraM madhuM hatvA sarve'pi sukhamanuvaMti, ataH pUrvamasya zatrughnasya prajAM pIDayAmi, pazcAca zatrughnaM pIDayiSye iti buTyA tena pApinA camareM heNa devena zatrughnarAjye prajAsu vividhA vyAdhayaH kRtAH, tadA zatrughnasya rAjJaH kuladevatayA proktaM For Private And Personal Use Only
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma-tvamito'yodhyAM yAhi rAmalakSmaNasaMnidhau, yata eSa camaradevastava dezaM vyAdhinA pIDayiSyati. tata | kukhadevatAvacanaM zrutvA zatrughno'yodhyAyAM rAmaladamaNasamIpe samAgAta. tatra ca rAmasamIpe sukhenA. sthAt, tatra ca rAmalakSmaNapuNyapranAvAcamarasya kimapi na calati. puNyaM sarvatra sukhAya pravartate. ya. taH-vane raNe zatrujalAmimadhye / mahArNave parvatamastake vA // suptaM pramattaM viSama sthitaM vA / radati puNyAni purA kRtAni / / 1 / / tasmin samaye viharaMto dezanRSaNakulavRSaNanAmAnI kevalimunI ayodhyAyAM samAgato, rAma lakSmaNazatrughnAstau munI vayaMdire, tato rAmeNa sa muniH pRSTo svAmin ! kena hetunA zatrunnenAnyAM rAjadhAnI dIyamAnAmapyanihatA mathurA mArgitA. punarmathurAM gatvA madhurAja hatvA mar3hatA kaSTena ma. thurA gRhItA, evaM mathurAyA napari ko'sya pratibaMdhaH? tadA dezaSaNamuninoktaM zatrughnapUrvanavaka thAnakaM yathA. jo rAmacaMdra zrRyatAM-ayaM tava bhrAtA zatrughnajIvo mathurAyAmanekazo mRtvA mRvotpanaH, ekasmina jave sa zrIdharanAmA rUpavAna sAdhusevako vipro't , so'nyadA rAjamArga gabana rA. jamahiSyA lalitAkhyayA dRSTaH, tapeNa mohitayA tayA rADyA raMtukAmayA nijadAsI preSya sa thA. For Private And Personal Use Only
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- nAyitaH, tena saha ca yAvatA sA kiMcitpati tAvadatarkito rAjA tatra samAgAta rAjAnamAgataM caritraM jJAtvA strI caritracaturayA rAjJyA pUtkRtaM go go sevakAcauro'yaM dhanaM gRhItvA yAti tat zrutvA rA jJA sa cauro grAhitaH, rAjAdezAcca sevakaiH sa cauraH zUlikAM nItaH, tAvatkalyANamuninA pratijJA200 tato'sau mocitaH, so'pi saMyamaM lAvA tIvraM tapastaptvAnazanena ca mRtvA saudharme devaloke gataH. tato'pi cyutvA sa mathurApurvI caMdrapranarAH kAMcanapracArAzyAH kukSAvacalanAmA putro jAtaH, caMdrapranarAzazca so'tyaMtavalana AsIt. aSTaputrANAmupari jAtaH sarveSAM bhrAtRRNAM kaniSTaH paraM sakalaguNaijyeSTatvAdrAjA tasmai rAjyaM dAtumanA vartate tatsvarUpamanyaiH putrairjJAtaM, tataste'STAvapi jAtarastamacalaM vyApAdayitumupAyAna kurvana. evaM taizciMtitaM tatsvarUpaM kenacinmaMtriNA'calAye niveditaM tadAcalo maraNanItyA gRhaM muktvA rAjyaM ca tyaktvAnyatra gato grAmAMtaraM namana mArge gannekasmin dine garIyasA kaMTakena vAmapAde vi. ko mau patito mahatA svareNa Rdati, aho vidhivilasitaM ! yataH - jaM ciya vidipA lihiyaM / taM ciya pariNama kiM vigappeNa // ii jANiUNa dhIrA / vihurevi na kAyarA huMti // 1 // For Private And Personal Use Only
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma evaM vicAryAcalaciMtayati, re yAtmaMstvaM kAtaro mA nava ? dhIrazca nAva ? yAvatsa evaM vakti tAvat caritraM zrAvastivAsinA enAMkanAmnA puruSeNa kASTaNAraM tyaktvAcalasya kaMTako niSkAsitaH, hRSTo'cala enAM. kAyaivamavocadyadi mathurApuryAmacalanRpaM zRNosi tadA tatra samAgaLeH. taba cepsitaM dAsye, yatastvaM 300 mama paramopakAryasi, ityuktvA visRSTa enAMkaH svasthAnaM gataH, rAjaputro'calo'pi tatazcalitaH krame paNa kauzAMbyAM nagaryA samAgataH, tatra siMhaguroH pura iM'dattanRpaM dhanurabhyAsaM kurvatamaidana. acalo'pi siMheMdradattayoH svAM dhanurvidyAmadarzayat . tatkalayA ca sa iMdradatto rAma raMjitaH. yataH-vidyA nAma narasya rUpamadhikaM prabannaguptaM dhanaM / vidyA nogakarI yazaHsukhakarI vidyA gurUNAM guruH // vidyA baMdhu jano videzagamane vidyA paraM daivataM / vidyA rAjasu pUjyate na hi dhanaM vidyAvihInaH pazuH // 1 // tuSTena nRpeNa nijaputrI trivanasuMdarI tasyAcalasya pariNAyitA. so'calastayA rAjaputryA saha su khamanujavannAste. tataH zvazurarAjhA teneMdradattena dezasAdhanakRte preSitaH so'calaH puNyavAnanekadezA na sAdhayAmAsa yathA--pUrvasyAM dizi gauDakanyakubjakaliMgAMgavaMgakuraMgetyAdIn , pazcimadizi koM kapAlaMjasaurASTralATArbudAdIna, dakSiNasyAM dizi gUrjarasiMdhusapAdaladakekANAdIna. nattarasyAM ca For Private And Personal Use Only
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 301 rAma | malayasiMhale tyAdIn sAdhayan prakRSTabalAnvito mathurAmAgAta tava ca so'STaniragrajaiH saha bhRzaM yuyucaritraM dhe, nAnuprajAdInAvapi badhdhvA sa svabale'naiSIta, puNyena jayaH, puNyaM ca sarvatra pradhAnaM, yataH - pu. yaiH saMbhAvyate puMsA - masaMnAvyamapi ditau // terurusamAH zailAH / kiM na rAmasya vAridhau |||| caMdrano rAjASTAvapi svAn putrAn mocayitumacalAMtike svamaMtriNaH preSIt. te maMtriNo' plAMtike gatvA yAvaddijJapayaMti tAvattenAcalena te maMtriNa upaladitAH, maMtribhirapyacala upaladitaH, pacalenApi svavRttAMtastebhyaH kathito yathA gRhAnnirgamanAnaMtaraM yathA rAjeMdradattena pANigrahakAritaM yathA dezAdikaM dattaM yathA dezasAdhanakArye sa nirgataH, yathA ca saMgrAme cAnuprajAdayovapi vajrAtaro bacAH, evaM sarvo'pi vrattAMtastena maMtriNAmagre niveditaH, tataste maMtriNaH sarvamapitaM vRttAMtaM svarAjJe caMdrapranAyAcakhyuH patha se caMdraprano rAjA svayaM tatra gatvA putraM ca sanmAnita vAn, putro'pi pituH pAdau praNamya svAparAdhaM damayAmAsa tato hRSTacaMprano gaje samAruhya nijotsaMge ca taM laghuputramacalaM nidhAyAnyairaSTabhiH putraiH parivRto mathurApuryAM prAvizat krameNa sa caMdrapra no rAjA taM nijaM laghIyAMsaM putramacalaM nije mathurArAjye saMsthApya svayaM dIkSAmaMgIcakre yacalo For Private And Personal Use Only
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- rAjA svatrAvRNAM pRthakpRthak rAjyAni datvA nijAdRSTasevakAMzcakre. sujano vikRti na yAti, yataH sujano na yAti vikRti / parahitanirato vinAzakAle'pi // devi caMdanataruH / surabhayati mukhaM kuThArasya // 1 // athaikasmin dine sa kaMTakochArakAraka enAMko'calena rAjhA dRSTaH svAMtike ca mamAnAyitaH, rAjhA proktaM no enAMka mArgaya tubhyaM yocate taddadAmi. tena zrAvastI mArgitA. yatastasyAM tadga: hamAsIt. rAjhA tasya zrAvastI dattA, tasyAM nagaryA ca sa enAMkaztracAmarau datvA tena rAjye sthA. pitaH, evaM sa enAMkazca rAjA jAtaH, aho sujanatvamaho guNitvaM ca ! yataH-viralA jANaMti gu. NA / viralA pAlaMti niSNe nehaM / / viralA parakajjakarA / paraduke dukiyA viralA // 1 // evaM tau dAvenAMkAcalAvadvaitasauhRdo ciraM rAjyaM prapATya prAMte samuDAcAryasannidhau prAvajatAM, hAvapi saMyama prapAbya mRtvA kAlena brahmadevaloke surottamAva nRtAM. tatazzyutvAcalajIvo'yaM tavAnujaH zatrughno'mRt. evaM zatrughnena prAgjanmamohitena mathurA mArgitA, madhurAjAnaM ca hatvA zatrughnena sA mathurA gRhItA. enAMkajIvo'pi brahmadevalokAccyutvAyaM tava senAnI kRtAMtavadananAmA nUna. iti zatrughnakRtAMtavadanaH For Private And Personal Use Only
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir rAma- senAnyoH kathAnakaM / / caritraM tazca prajApuranagare zrInaMdanasya rAjho dhAriSyanidhAyAM palyA kramAdaSTau sutA agavana, teSAM nAmAnyamUni-suranaMda, zrInaMda, zrItilaka, sarvasuMdara, jayavaMta, camara, azvana, jayamitrAzceti. e kasmin dine zrInaMdano rAjA vairAgyamApanno mAsajAtamaSTamaM sutaM rAjye nyasya maMtriNaH zidAM datvA taiH saptaputraiH saha prItikarasya guroH pArzva dIdAM jagRhe, pustapAMsi taptvA ca sa rAjarSirmodaM yayau. suranaMdAdayaH sapta putrAstapaHzaktyA samutpannalabdhayo jaMghAcAraNavidyAcAraNAdyanekalabdhimaMtaH pRthivyAM viharaMto mathurAsamIpaparvatagahareSu caturmAsaM tasthuH. te saptarSayaH SaSTASTamAdIni tapAMsi tapyamAnAH pu nargaganAdhvanA gatvA dUradezeSu grAmanagarAdiSu vihRtya pAraNakaM kurvati, punastatra guhAhAre ca samA yAMti, tanmunitapaHpranAvAcamarakRtopadravAdivyAdhiH dayaM yayau. pAraNAya cAnyadA caturmAsImadhye'yodhyAyAM te sAdhavo yayuH, arhaddattazreSTino gRhe bhidArtha ca prAvizan, tadAhahattena te'vajhAtA yathA ke yUyaM ? kutaH samAgatAH? caturmAsamadhye kathaM samAgatAH? yUyaM pAkhaMDino muniveSadhArakAH, zyavAtAste munayo gaganAdhvanA punarmathurAyAM samAgatAH. eSa vRttAMtastatrasthamunInAmagre'rhaddattenokto For Private And Personal Use Only
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Sh Kailassagarsun Gyanmandir rAma- yathedRzA munayo gaganAvanAtrAgatA Asan, paramasmAnina mAnitAH, tadA tatrasthamuniniruktaM navacaritraM dbhiretadbhavyaM na kRtaM, yatte munayo na vaMditA na stutA na pratilAnitAzca. etanmunivacaH zrutvArhadda. ttaH pazcAttApaM vyadhAt. 304 tataH so'haddattaH kArtikazvetasaptamyAM teSAM munInAM vaMdanArtha mathurAM yayau, tatra caityAnyarcayitvA tAn saptarSInavaMdata. pUrvakRtAvajhAM ca damayAmAsa. teSAM saptarSANAM tapaHprajAvAtsa mathurAdezaHzAMtarogo jAtaH, zAMtarogaM svamaMgalaM jhAtvA zatrughno'pi khAM mathurAM purIM samAyayau. pratyahaM ca tAna sAdhUna vaMda te, sAdhavo'pi dharmopadezaM dadAti. athaikasmin dine zatrudhnenoktaM no munayo yUyamapyupakAriNo jAtAH, yuSmattapaHprasAdAsmaddeze zAMtirjAtA, ato yUyaM punarlokAnugrahabukhyA katiciddinAnyatra ti Tata? munayo'pyUcurhe rAjeMdra! gataH prAvRtakAlaH, zrato munInAmekatrAvasthAne sthAtuM na kalpate, ya taH-strIpiharI nara sAsare / saMyamiyA sahavAsa // e tIne asuhAmaNA / jaya maMDe thiravAsa // // 1 // yato vayaM vihariSyAmaH, kiMca he rAjana ! tvaM svagRhe thAhataM viM sthApaya? tadivamAhA myato'syAM puryA zAMtinaviSyati, yataH-dAliI dohaggaM / kujAkusarIskugamana // aba For Private And Personal Use Only
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir na rAma maannrogsogaa| na haMti jinnbikaarinnN||1|| ityuktvA te saptarSayo gaganAdhvanA samutpatyAnya. tra yayuH. zatrughno'pi yathA munibhiruktaM tathA cake tatdaNAdeva lokAzca nirAmayA jAtAH. aho jinabiMbAnAM mahAmunivacanasya ca mAhAtmyaM. yena sarvo'pi lokaH sukhI jAtaH, tatastanivAsilo. 305 kena teSAM saptarSINAM catasRSu dikSu ratnanirmitA munipratimAH kArApitAH. iti saptarSikathA. // ztazca vaitAbyagirau dakSiNazreNinUSaNe ratnapure ratnarayo rAjAjavat, tasya rAjhazcaMdramukhInAmnI paTTarAjhI, tayoH putrI manoramAnAmnyudyauvanA rUpeNApi ca manoramAsIt. ekasmin dine yauvanamu. khIM tAM dRSTvA rAzciMtotpannA, yathaiSA kanyakA mayA kasmai deyA? ko'syA anurUpo varo nAvIti sa ciMtAparo jAtaH, yataH--kulaM ca zIlaM ca sanAyatA ca / vidyA va vittaM ca vapurvayazca / / vare gu. NAH sapta vilokanIyA-stataH paraM jAgyavazA hi kanyakA // 1 // yAvatA nRpa evaM ciMtayati tAvattatra nAradaH samAgAt, tena nAradenoktaM tava putryA manoramAyA yogyo varo khadamaNo vartate, tata zrutvA ratnaratho rAjA pUrva vairataH kupitaH, yato'nena lakSmaNenAsya ratnasthasyAneke vidyAdharAH pUrva ha | tAH, tena vaireNa nAradopari kupito ratnaratho cUsaMjhayAM svAn pattIna samAdizadyayA-viTo'yaM nAra ) For Private And Personal Use Only
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- daH kuTyatAM ? kuTTanAyoDitAna tAna sevakAn dRSTvA dhImAnnArada zrAkAze pakSivatsamutpatya lakSmaNAM. jara tike gataH, lakSmaNenAnyubAnAdinA sanmAnitaH pRSTazcAgamanakAraNaM. nArado'pyuvAca golANAraM vaitAbyaparvate ratnapure nagare gataH, tatra mayA ratnaratharAjJaH putrI dRSTA. para nedRzI kAcidanyA deva kanyA suMdarI vA vidyAdhara vA, evaM varNayitvA tasyAH kanyAyA rUpaM paTTe likhitvA lakSmaNAya darza yAmAsa, svakuTTanAdivRttAMtamapi ca kathayAmAsa, ladamaNo'pi paTTalikhitarUpadarzanAnmanoramAMprati jA. tAnurAgo rAmeNa sahAnekairvidyAdharasainyaiH parivRtaH puSpaka vimAnArUDhaH kaNena ratnapure nagare samAgAt. ratnaratho vidyAdhararAjA tena saMgrAme jitaH. pazcAt zrIrAmalakSmaNapAdayoH patitvA svAparAdhaM ca dAmayitvA ratnaratho rAjA zrIrAmacaMdrAya zrIdAmAM kanyAM ladamaNAya ca manoramAM kanyAM dadau. tAM kanyAM pariNIyAnyA api vidyAdharakanyAH pariNIya vaitAdayadakSiNazreNi jitvA jayo'pyayodhyAmAga tya tau rAmalakSmaNau sukhena damAM pAlayaMtau tasthatuH. SoDazAMtaHpuravadhU-sahasraM ladamaNasya tu / / mahiSyo'STAnastatra / vizavyA rUpavatyani / / / // 1 // vanamAlA ca kalyANa-mAlikA ratimAlikA / / jitpdmaanyvtii| cASTamI tu manoramA For Private And Personal Use Only
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmaH // 2 // tAsAmaSTAnAM sAdhaM ve zate putrA banavuH, teSAM nAmAni ca zrIdharapRthvItilakazrIkezItyAdI. ni. rAmasyApi catasro mahAdevyo'javan , tAsAM nAmAni yathA zrIsItApranAvatIratinidhAzrIdAmA. vastriM zceti catasro rAmapatnyaH, tAsAM putrA apyanekazo'bhavana. sItaikadA RtusnAtA / nizAMte svamamaidA ta // cyutau vimAnAbaranau / pravizatau nijAnane // 1 // tadeva sItayA zrIrAmacaMdrAgre gatvA nive. ditaM svAminmayA svapne mukhe pravizaMto vimAnAcyuto zaranau dRSTI, tayoH kiM phalaM jAvi? zrIrAmeNoktaM he priye! tava vIrau sutau nAvino. tata zrutvA sItA paramAnaMditA garbha dadhAra. rAmasya pUrva meva sItAtyaMtaM vallanAsIt, prAptagarnA ca vizeSato valjhanA banava, kiM bahu kathyate ? sItA talloca nAnaMdacaMdrikA jAtA. tazca mAyAvinya IrSyAlavaH sapatnyaH sItAmityavan . he sakhi sIte! kI. hararUpaH sa rAvaNo'nRta ? taM likhityA pradarzaya ? sItApyUce mayA sa rAvaNaH sarvAgaM na hi dRSTaH, kiMtu mayA taccaraNau dRSTau, tarhi rAvaNarUpaM kathaM likhAmi? tataH sapalyA proktaM he sIte! tarhi vaM tasya pAdAvalyAlikha ? asmAkaM tatpAdayorIkSaNe mahatkautukaM vartate, iti sapalyA proktA sItA sa. ralasvannAvA rAvaNasyAMhI lilekha, tadA sItAsapanyA gatvA rAmacaMdrAgre niveditaM, svAminneSA sItA For Private And Personal Use Only
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir rAma- rAvaNamohitA rAvaNAMhI numau likhitvA puSpAdiniH pUjayati, suciraM ca nirIdate. tasyA etaddaca. basanaM zrutvA zrIrAmo mahAmanA gaMjIratvAtsItAdevyA anupalakSitastathaiva sthitaH. sarvA rAyo nijairdA| sIjanaiH sItAdoSaM jane prakAzayAmAsuH, prAyaH sapatnIjanA asaMtamapi doSaM prakAzayaMti, tathA prA. yaH pravAdo'pi lokanirmito bhavati. athaikasmin dine rAmeNoktaM he sIte tvAM garnakheditAM binodayitukAmo vasaMtaH samAgAt , tadehi maheMdrodyAnaM? sItApyUce he nAtha! mama dohada natpanno vartate yadahaM devAnudyAnanavaiH sugaMdhi cirnAnApuSpaiH pUjayAmi. evaM sItAvacanaM zrutvA rAmo'pi maheMDodyAnanavanavInapuSpairdevAnAM pUjAma kArayata. tato'sau sItayA saha madhUtsavaM pazyannAste, atrAMtare sItAyA dakSiNaM cakurasphurata. tadA sItA sazaMkA rAmacaMDAya tatsarvamAcacakSe. rAmo'pyAha he priye ! taba dakSiNacakuHsphuraNataH kiMcinna vInaM caviSyati. tataH sItA rAmaM provAca he svAmin ! rAvaNagRhe duHkhaM datvA vidhiradyAvi kiM saMtu To nAsti? aya na jhAyate sa kiM kariSyati? rAmo'pi sItAmuvAca he devi tvaM khedaM mohaha ? avazyameva bhoktavye karmAdhIne sukhAsukhe. taba maMdire svArtha / devAnAmarcanaM kuru / / prayava dAnaM For Private And Personal Use Only
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- pAtrebhyo / dharmaH zaraNamApadi // 1 // sItApi gatvA:sadanaM / mahenAtha mahIyasA // arhato'pUjaya. caritraM dAnaM / pradadau bhAvasaMyutA // // rAghavo'pi vane sakalaM dinaM krIDAM kRtvA sAyamayodhyA nagarI sa. mAgAt , tAvanmahAjanenAgatyaivaM kathitaM he svAmina ! kyamanayaM prArthayAmaH, rAmeNoktaM yuSmAkamanayaM 30 // naktu. procyatAM yadbhavati tattathaiva. tatasteSAM madhyAd vRdhamaMtriNA jayadevenoktaM svAmin ! rAvaNena sItA hatA, ekAkinI ca SaNmAsAna yAvatsA tasya vezmani sthitA, tadA strIlaMpaTAdrAvaNAtsvazIlaM sItayA kathaM raditaM bhaviSyati? paraM kAmamohitena rAmeNa sItA punaH saMgRhItA, rAjAnaM ko ni: vArayatIti loke sItAyA apayazo jAtamasti, tato he svAmin rAmacaMdra ! navatA tathA vidheyaM yathA zazisodare kule kalaMko nAyAti, rAmeNoktaM no mahattarAH! zrahaM tathA vidhAsye yathA kule kalaMko na naviSyatItyuktvA te prakRtimahattarAH zrIrAmacaMNa visRSTAH. atha nizAyAM rAmo nijAMzcarAnAdideza no sevakA yUyaM zRNuta yalokA kiM vadaMtItyuktvA te preSitAH, rAmo'pi svayaM naSTacaryA nirgataH, sthAne sthAne vArtA zRNvannagaramadhye ca batrAma, pranA. | te carairAgatya maMtrivattathaiva vijhataM, rAmeNApi svayaM karNAbhyAM zrutaM, yathaikasya mAlAkArasya gRhapRSTe For Private And Personal Use Only
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-sthito rAmaH zRNoti, mAlAkAro mAlAkAroM vakti, he priye tvaM kutra gatAsi ? tayoktamahaM sakhIcaritraM gRhe gatAsaM. mAlikenoktaM pramadAjanasya nizAyAM gamanaM na yuktaM, atastvamekAkinI nizAyAM yadi kasyacidgRhe yAsyasi tadA tvAM gRhAnniSkAsayiSyAmi tat zrutvA mAlAkAryAha jo prANapriya ! 310 rAmapatnI sItA rAvaNagRhe SaNmAsAn yAvat sthitA, tathApi rAmeNa kimapi noktaM, tarhi tvaM kiM mma punaH punaH kathayasi yannizAyAM na gaMtavyaM kiM tvaM rAmAdapyadhikaH ? mAlAkAreNoktaM he priye rAmagRhe evaM vAjate. paraM mama gRhe tvevaM na vAjate, ato'taHparaM yadi nizAyAM kasyApi gRhe yA syasi tadA tava jIvitaM nAstIti tayorvArtA zrutvA zrIrAmacaMdrazciMtayati kiM karomi? ahaM tu jAnAmi yatsItA niSkalaMkA, purA devatayoktaM muninizcApyuktaM yadeSA sItA mahAsato, paraM lokApavAdAdenAM tyajAmIti vicitya rAmeNa lakSmaNAgre naktaM, lakSmaNenoktaM nagare paTahaM vAdayAmi yadyaH kospi sItAM sakalaMkAM kathayiSyati taM jIvitarahitaM kariSyAmi, rAmeNoktaM bho bAMdhava ! evaM kRte janApavAdo bhRzaM javeta. punarlakSmaNenoktaM jo bAMdhava janApavAdAtsItAM mA tyaja ? yato devena muninA cApyuktaM yadeSA mahAsatI, he rAmacaMdra ! atastvamenAM mA tyaja ? evaM lakSmaNenokto'pi rAmaH For Private And Personal Use Only
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir rAmaH kRtAMtavadanaM senAnImAkAryAvadat . no kRtAMtavadana! enAM garbhavatImavi sItAM rathe samAropyAraNye caritraM muMca? atrArthe tvayA punaH kiMcidapi na vAcyaM. tadA lakSmaNaH prAha yathA-patitvA rAmapAdeSu / banApe sadamaNo rudana / / sItAdevyA mahAsatyA-styAgo'yamucito na hi||1|| nAtaHparaM tvayA 311 vAcya-miti rAmeNa jASite // nIraMgabannavakroDagA-saumiviH svagRhaM rudana // 5 // rAmaH kRtAtavadanamUce he kRtAMtavadana ! sammetayAtrAmiSeNa sItAM rathe samAropya mahAkAMtAre muMca? zrayaitadarthe punastvayA na pRSTavyaM. kRtAMtavadanastathetyuktvA sItAsamIpe gatvovAca. he mAtaH sIte! zrIrAmaH saMmetazikharayAtrAyai calitaH, tavApi pUrva yAtrAmanoratho'navat , atha tanmanorathaM tvaM zIghaM pUraya ? spaMdane ca samAroha ? harSitA sItA snAnamajjanAdikaM kRtvA rathe samArUDhA mRhRdayA tena kRtAMtavadanena nIyamAnA pathi cacAla. mArge gabana dunimittairvAryamANo'pi kRtAMtavadanaH sItAsahita ekAM nImATavIM prApa, sA cA. TavyanekotkaTavRdavividhavyAlazArdvalakaMkAlavetAlakSetrapAlazAkinImAkinIyoginIrAdasagAMdharvavi dyAdharakhecaranRtapretapizAca nilazavarataskarazaMbarazaranakAsakhyAghazRgAlavRkazUkarasarpamRgazazaghUkAdi For Private And Personal Use Only
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- vyAkulAsIta. tadA taM rathasthaM kRtAMtavadanaM sAzrunayanaM mlAnamukhaM ca vIkSya sItAvadata, re kRtAMtava. caritraM dana ! tvaM sazokaH kathaM dRzyase? kRtAMtavadano'pyUce he mAtarahaM urvacanaM katha vacmi ? sItayoktaM kiM tadudurvacanaM ? punaH sa provAca he devi! tvaM devena dUSitA, tavopari daivaM ruSTamasti, tava durdazA 312 ca samAyAtA, yato rAdasAvAsasaMvAsApavAdAlokannItyA ca rAmeNa vaM muktAtra jISaNe vane, lakSmaNena niSicho'pi rAmo na manyatesma. tatkAryArtha cAhaM samAdiSTo'smi, he devi! kimahaM karomi kathayAmi vA ? he devi! tvamatha sthAdavatara? tavacanaM nizamya sItA mUrbitA mau patitA, mRteva ca sA kRtAMtavadanena dRSTA. tato nRmau patitAM tAM sItAM mRtAM matvA dhigmAM sevAjI vinaM svAmikAryakara. svAminAvi ma medRzaM kArya samAdiSTaM, yAH kiM viSyati, eSA ca kathaM jIviSyatIti nayAtso'pi bhRzaM ruroda. sItApi zItalavAtopacauralabdhasaMjhA vilApAnakarot, punarmurbitA punazca labdhacetanaivaMvidhA sA sI tA kRtAMtavadanena dRSTA. daNena svasthIcya sA kRtAMtavadanaMpratyuvAca no kRtAMtavadana! ayodhyetaH ki| yadRre'sti ? so'nyadhAta he mAtaranayA pRcayA kiM ? atha rAmastvAM sarvathA nAMgIkariSyati, he sI. / For Private And Personal Use Only
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAmaH te! atha rAmavArtayA paryApta, iti zrutvAni sItA rAmabhaktyA nUyo'nASata nadra ! maddacanamidaM rAma syAgre zaMsaH, yadi tvamapavAdAdItastarhi me parIdA tvayA kathaM na kRtA? sarvodi janaH zaMkAsthAne divyaM kArayati, tatastvayA mahyaM divyaM kArApya mAM satyAmasatyAM vA kRtvA kathamahaM na tyaktA, yataH313 anunodaye svakarmANi / maMdajAgyA vane'pyahaM // nAnurUpamakArSAstvaM / vivekasya kulasya ca // 1 // yathA khalagirAtyAdIH / svAminnekapade'pi mAM // tathA mithyAdRzAM vAcA / na dharma jinanASitaM / / // // jima janavayo hUM tajI / tima jo dharma tajesi // sItA praNamI vInave / to saMsAra rulesi // 3 // ztyAyuktvA mUrjitA mau patitA punalabdhasaMjhA sA kRtAMtavadanaM senAnyaM pratyanyadhAta, no kRtAMtavadana ! mayAvinA sa rAmaH kathaM jIviSyati ? atha rAmacaMDAya tvayA mamAzIrvAcyA. ya. thA-vastyastu te kuzalamastu cirAyurastu / govA jihstidhndhaanysmRjhirstu|| aizvaryamastu vi. jayostu ripudayo'stu / kalyANamastu navatAM jinanaktirastu // 1 // rAmAya svastyayAzaMse-rA. ziSa lakSmaNasya ca // zivAste saMtu pNthaano| vatsa gahoparAghavaM // 5 // evaMvidhe'pi dayite sA sItaivaMvidhAmAziSaM dadau. kRtAMtavadanoapa sItAzirSa labdhvA kathaMciccacAla. // iti zrImattapAgace For Private And Personal Use Only
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-jahArakazrIhIravijayasarirAjye zrAcAryazrIvijayasenasariyauvarAjye paMDitazrIdevavijayagaNiviracite / zrIrAmacaritre gadyabaMdhe sItAparityAgo nAmASTamaH sargaH samAptaH // zrIrastu / ||ath navamaH sargaH prArajyate / / atha sItA kRtAMtavadanena parityaktA jayonAMtetastato bhramaMtI nijAtmAnaM ca niMdaMtI khapUrvakatakarma gahatisma. yataH-yathA dhenusahasreSu / vatso gabati mAtaraM // evaM pUrvakRtaM karma / kartAramanu. gavati // 1 // yaH yaH pade pade skhalaMtI bhRzaM rudaMtI ca sA vane batrAma. evaM rudaMtyA tayAgre gavatyaikaM mahatsainyaM dRSTaM, tatsainyaM dRSTvA saikasya vaTavRdasyAdhastAdupaviSTA ciMtayAmAsa yadyAvadbhayaM nA. gati tAvakSetavyaM, yAgate tu naye niHzaMkaiH saharSezca tatsoDhavyaM, yataH-tAvanyATinetavyaM / yA. vadbhayamanAgataM // yAgataM tu jayaM dRSTvA / pravartavyamazaMkitaM / / 1 // iti vicArya nirnIkA sItA namaskAraparAyaNA cakitahariNIva taralalocanA tatsainyaM vilokayaMtI tasthau. tadA kecisainikAH sI. tAsamIpe samAgatAstAM divyarUpAM dRSTvA ciMtayaMti kaiSAsmin vane ekAkinI dRzyate? evaM yAvatte For Private And Personal Use Only
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- ciMtayaMti tAvattatra rAjA samAgataH taM ca vilokya sItA svavastreNa mukhamAbAdya bhRzaM rudituM lamA. evaM tAM rudaMtIM dRSTvA rAjoce, he jagini ! tvaM kathaM rodiSi ? kiM te duHkhaM ? etAni ca te SaNa caritra ni tavaivAMge tiSTaMtu, tvaM mA vineSi ? tvaM kasya priyA kasya ca putrI ? yasmin vane caikAkinI kathaM 315 tiSThasi ? tvaM garbhavatyAsannaprasavA nirghRNAdapi nirghRNena kena dayitena vyaktA ? sarve satyamAkhyAhi? mAsma kiSTAH prahaM tvatkaSTena kaSTito'smi tAvattamaMtrI sumatirnAmA sItAsamIpe samAgatyaivamatravIta, he suMdari ! eSa gajavAhanarAjJo baMdhudevIrAjJIkudayudbhavo vajrajaMghanAmA puMDarIkapurezvaro mahAzrAvako mahAsatvaH paranArIsahodaro gajAn gRdItuM vane samAgato'bhUt. chapatha sa kRtakRtyo gajAn gRhItvAtra samAgato'sti, chAtrAgatazca tvAM dRSTvA taba duHkhena duHkhi taH punaH punastvAM pRti, yatastvaM nirbhIkA satyamAkhyAhi ? iti maMtriNokte sItA nirjIkA svaM vRttAMtaM yathAtathamAcakhyau yathAhaM janakarAjJaH putrI jAmeDalajaginI zrIrAmapatnI lakSaNAtRjAyA dazarathavadhUTI sItAnAmnI evaM svaM vRttAMtamuktvA sA tUSNIkAsthAt. vajrajaMgho'pyUce he nagini sIte ! yathA tava bhrAtA nAmaMDalastathA tvaM mAM viddhi, vyanastvaM mamaukasyAgacha ? yataH strINAM patigRhA For Private And Personal Use Only
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritra rAma danyatra sthAnaM trAtRniketanaM, tvaM ca mamaikadharmatvAtsAdharmikI naginyasi. yataH-anannadesajAyA / / khannAhAreNa vachiyasarIrA // jiNasAsaNaM pavannA / save te bAMdhavA naNiyA // 1 // rAmo'pi tvAM lokApavAdenAtyAdIt, na tu svayamatyAdIt, atha pazcAttApena rAmo'pi svayameva kaSTanAgjaviSya. ti, dhigdhigavicAryakAritvaM, yataH-apaladitaM na kartavyaM / kartavyaM suparIditaM // pazcAdbhavati saM tApo / brAhmaNI nakulaM yathA // 1 // iti kathayitvA nirvikAreNa vajrajaMvena zibikA samAnAyi tA, he nagini atha tvaM chutamAruhyatAmiti kathayitvA sItAM zivikAyAmAropya kSemeNa puMDarIkapure cAgAt. sItApa tena vitIrNe gRhe'harnizaM dAnazIlatapojAvanAbhAvitAtmA pitRvezmanIva sukhenA sthAt. tazca kRtAMtavadano rAmasenAnI rAmasImIpaM gatvA sItAparityAgAdi sarva svarUpaM nivedyAvadata, he svAmin ! mayA sItA siMhaninAdAkhye bhISaNe vane parityaktA mRrSitA mau patitA punala bdhasaMjhA ca vitApaM kurvANa kathaMciryamAlaMbya bhavaMtamevamAdizadyayA-sadA vimRzyakartuste-5. pyavimRzya vidhAyinaH / / manye madbhAgyadoSeNa / nirdoSatvamavApyate // 1 // khalokkyAhaM yayA tya taa| nirdoSApi tvayA prabho // tathA mithyAdRzAM vAcA / mAtyAdIrdharmamArhataM // 2 // jima janava. For Private And Personal Use Only
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir na yaNe huM tajI / tima jo dharma tajesi // sItA praNamI vInave / to saMsAra lesi // 3 // ityA. yuktvA mUrbitA mau patitA punalabdhasaMjhA sA vilapatisma, hA mayA vinA kathaM rAmo jIviSyati? hA hatAsmItyAdisItAvacanAni senAnImukhAt zrutvA mUrbayA rAmo jUmau papAta, tAvalamaNenAgatya caMdanAdinAniSicya vyajanavAtaizca saGito rAma nabAyaivaM vilalApa hA khalAnAM lokAnAM vacasA mayA sItA nISaNe vane nanitA, hA sIte pApannIte! mAMvinA tvaM kathaM jIviSyasi ? atha lakSmaNa Uce svAmiMstasmin vane gamyate, tatra gatvA ca sItA vilokyate. evaM zrutvA rAmaH kRtAMtavadanaM senAnyaM saha nItvA tatra vane gato yatra vane sItA muktA, paraM sItA na labdhA. pratisthalaM pratisaraH / pratizalaM pratimaM / rAmo gaveSayAmAsa / dadarza na tu jA. nakIM // 1 // sItAprAptau vimuktaasho| nivartya svapurI yayau // pAraiH siitaagunngraahN| niMdyamAno muharmahaH // // evaM zrIrAmo lokairnidyamAnaH svAM purImayodhyAmAgatya sItAyAH pretakAryamakArSIta. katicidinAMte ca rAmo vigatazoko babhUva, sItApi vajrajaMgharAjho gRhe tathA sthitA yathA kenApi na jhAtA. For Private And Personal Use Only
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- itazca tasminnagare vajrajaMghavezmani sthitA sItA yugmajAtau putrI suSave, krameNa tayolavaNAM / / kuzamadanAMkuzeti nAmanI cake. atha parau caMdrasUryAviva dhAtrInniAvyamAnau krameNASTavArSiko ka. lAgrahaNayogyau viMdhyanumau kalanAviva mAtRmanorathairvardhitau netrAnaMdadAyinI nareMdranayanotsavAvaparaurA327 maladamaNAviti lokoktiM zRNvAnau vRdhi prApatuH. itazca tasmin samaye sidhArthanAmA zrAvakaH si. putro'vadhArI sijhavidyo vidyAbalasiMpannaH sakalAgamavita sItAgRhe samAgatyovAca he sIte'haM sighArthanAmA zrAvako gaganagAminyA vidyayA za-jayojjayaMtasammetazikharanaMdIzvarAdiSu yAtrAM kR. tvA nidArtha tvadgRhe samAgato'smi, sotayA proktaM he dharmabAMdhava ! mama nAgyaM phalitaM yattvaM kalpatarurmamAMgaNe samAgataH, phalito me dharmataruH. suprasannA me zrIjinapAdAH, yattvaM jaMgamakalpapAdapo madugRhe samAgataH. evaM kathayitvA taM gRhamadhye nItvA snAnaM kArApya gRhacaityAni pUjayitvA nadrAsane nivezya varanojyaiH pakvAnnazAlidAlivyaMjanAdinniH sa nojitaH, nojanAnaMtaraM siMhAsane nivezyailAlavaMgakarpUrAdisanmizraM tAMbUlaM datvA bhRzaM toSitaH. tataH sidhArthaH sItAMpratyUce he dharmanagini sIte! tvaM rAmaM tyaktvAtra vajrajaMghagRhe ekAkinI svajanAdirahitA paragRhe kathaM tiSTasIti pRSTA sI. For Private And Personal Use Only
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- tA sarva nijavRttAMtaM kathayatisma, rAmeNa yathA tyaktA, yAvajrajavenehAnItA ceti putrajanmAvadhipa. / ryataM sarva niveditaM. atha sItAM ciMtAkulAM tAmyatI khanarAkrAMtAM ca dRSTvA sighArthenoktaM he sIte! tava cetasi kA ciMtAsti ? yasya putrau lavAMkuzau balazAlinI prazastalakSaNopeto sAdAAmalakSmaNAviva staH, etau tava putrau cAcirAdeva tava manorathaM pUrayiSyataH. sItayA proktaM he bAMdhava! anyaH ko'pi tA. dRzo mama putrapAThako nAsti, atastvaM mama putrau pAgya ? kalAH zidApaya ? vidyAM ca dehi ? ke. valame vaiSa ciMtA mama cetasi vartate, anyA kAciciMtA nAsti. sidhArthanoktaM tava putrau pAThayiSyAmi, eSA ciMtA tvayA na vidheyeti kathayitvA tena sItAzvAsitA. putrAdhyApanahetave sItayA si. chArthaH svagRhe sthApitaH, sighArthanApi tathA to sItAputrAvadhyApitau yathA tau zastrazAstrakalApArINau jAto, kiM bahu vayete ? AsadAmapi durjayau jAto. tataH sighArthastau pAyitvA sItAziSaM ca labdhvA svasthAnaM gataH. tAvadhItAkhilakalau / prapedAte ca yauvanaM // nUtanAviva kaMdarpa-vasaMtau sa. hacAriNau // 1 // tataH sa vajrajaMghAnnidho mAtulo lakSmIvatIkuTyutpannAM zazikalAbhidhAM khAM putrIM For Private And Personal Use Only
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-lavaNAyohAyat, evamanyA api dvAtriMzatkanyA lavaNaH paryaNaiSIta. tato vajrajaMgho mAtulaH pRthvI caritra puranagarezituH pRthurAjho'mRtavatIrAjhIkudayudbhavAM kanakamAlikAniyAM putrI kuzAya yayAce. pRthurAjo ce no vajrajaMgha! yasya vaMzo na jJAyate tasmai svaduhitA kayaM dIyate ? tavacanaM zrutvA kupito va. 350 brajaMghaH krodhAruNalocanaH pRthuprati saMgrAmasaGo banva, nannAvapi parasparaM yuyudhAte. pRthurAjA potana purAdhIzaM svamitraM jitazatru sahAyArthamAhvayat, vajrajaMgho'pi svAna putrAMstathA lavAMkuzAna samAhvayat. evaM tayoH saMgrAmo bacva, tasmin saMgrAme vajrajaMghasenA pRthurAjena namA, mAtulasenAmaMgenAtIvakupi. tau lavAMkuzau niraMkuzagajAviva praNitAvadhAktAM. - anajyata sasainyo'pi / pRthuryAvannarezvaraH / / UcatustAvadevaM tau / hasaMtau rAmanaMdanau // 1 // he rAjasvaM suvaMzajo'jhAtavaMzayorAvayoraNe kathaM palAyitaH? iti tavacanaM zrutvA pRthurAjA valitvA savAMkuzapurato namaskAraM vidhAyaivamavAdIta, bho mahApuruSo yuvayovaizo'tha mayA vijhAto'munA vika. meNa, yato yuvAM sukulotpannAviti kathayitvA pUrva vajrajaMdhena mArgitAM nijaputrI kanakamAlikAM | kuzAya dadau, tathA pRthunRpo vajrajaMghena saha sarvajAM samadaM saMdhAnaM cake. tasmin samaye tatra nA.) For Private And Personal Use Only
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma radamuniH samAgAt tadA pRthurAT nAradaM mahAmuniM papa jo nAradamune tvaM jJAnavAnasi yataH svacaritra jJAnena lavAMkuzayorvezAdikaM samAkhyAhi ? yato jAmAtRvaMzaparijJAnena zvazurasyAtisukhaM navati. tadA nAradamuniH kiMcidyAsyaM vidhAyoce jo pRtho ! jo vajrajaMgha! anayorvezAdikaM ko na vetti ? 321 | yasyotpattikaMdo bhagavAn vRSadhvajaH yataH - cakriNo hyanayorvaze / jaratAdyAH kathAzrutAH // ko nayanayostatau / pratyadau rAmalakSmaNau // 1 // paya lavaNo nAradamuniM papa jo mune ! sAyodhyAnagarI kiyaddUre'sti ? yasyAM sAnujaH saparido me tAto vasati munirUce jo lavaNa ! ya syAM nagaryAmayodhyAyAM taba pitA vasati sAyodhyetaH SaSTyadhikayojanazataddayaM tataH pRthurAjA nAradamuniM namaskRtya visasarja tataH zune labhe zubhe muhUrte pRthurA kuzaM paryaNAyayat, bahInI rAjaka nyAbhiH sArdhaM kanakamAlAM kuzaH paryaNaiSIt tatastau lavAMkuzau dezAn sAdhayaMtAvane kasainyaparivRtau pRthvIM pariprematuH panekarAja maMDalI samupa jujyamAnacaraNAraviMdau dezAddezaM paribhramaMtI madhyakhaMmAMtarva rtikaticiddezAn sAdhayitvA gaMgAmuttIrya ca tau kailAsasyottarAM dizamIyatuH tava naMdanavAruNa dezAnAM jayaM kRtvA tatazcalitau UpakuMtala kAlAMbunaM dinaMdana siMhalazalAtalazUlAn zavaravatsarAdidezAn For Private And Personal Use Only
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma jillA tau parakUlaM gatau tatrApyAryAMnAryAn sAdhayitvA tairnRpaiH parivRtau tasmAddezAnnivRttau tau lavAMcaritraM kuza puMDarIkapuramupeyatuH. lokoktiryataHyo dhanyo vajrajaMgho / yadIyajAminaMdanau // IdRzAviti jalpaddhi - vazyamANau purIjanaiH 322 // 1 // jagmatuH svagRhaM vIrau / nRpavIraiH samAvRtau // praNematuzca jAnakyA - zraraNau vizvapAvanau // 2 // cucuMba mUrdhni tau sItA / snapayaMtI mudazrubhiH || rAmalakSaNayostulyau / nayAstamiti cAvadat // 3 // paya tau lavAMkuzau katiciddinAni mAtRsamIpe sthitau prayaikasmina dine tAbhyAM ni. jamAtA pRSTA, he mAtastavAjJayAvAM rAmalakSmaNau pazyAvaH, yena ca tvamekAkinI vane muktA tasya pa rAkramaM pazyAvaH etaddacanaM zrutvA sItA rudaMtI jagAda, he putrau yuvayoH keyamanarthecchA ? yuvayoH pitRpitRvyau devAnAmapi durjayau vartete, yAnyAM trailokyakaMTako rAkSasapatiH saMgrAme nihataH, tayoragre ke yuvAM ? ke'nye daityA vA dAnavA vA mAnavA vA ? chAto yadi yuvayoH pitaraM dRSTumutkaMThA vartate tarhi vinamrInUya pitRpitRvyayoH pAdau yuvAM praNamataM, yataH pUjye hi vinayo'rhati tAvUcaturhe mAtastayoH kathaM vinayaH kriyate ? tau tvAvayoH zatrU, yena tvaM nirdoSApi doSamutpAdya vane tyAjitA, to ja For Private And Personal Use Only.
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma nakasyApi yuvAhAnamAnaMdakara kuladdayayazaskaraM ca yujyate, ato'smAkamAjhA dehi? yathAvAM tatra / / yAsyAva iti kathayitvA sItAyAM rudatyAmapi tau svayaM celatuH. / evaM taulavAMkuzau mahAsainyau mahotmAhau ca rAmanagarIprati pratasthAte. kuThArakudAlabhRtAM / sa. 353 hasrANi nRNAM daza // tayoH pathyavidana vRdA-dikaM damAM ca samAM vyadhuH // 1 // krameNa mArge ga. batostayolavAMkuzayoH senAnI rAmalakSmaNayordezAnamaMjat , ayodhyAmArga va badhvA sthitaH, lavAM kuzAvapi yodhdhukAmAvayodhyAsamIpamAgabatAM. rAmalakSmaNAvapi ribalopetaM ripumAgavataM zrutvA saM. grAmAyAyodhyAnagarIto niryayatuH. atha saumitrirUce ke'mI martukAmA mama krodhAnale pataMgavadbhavi tAraH samAyAtAH? zyuktvA saha rAmeNa / sugriivaadiniraavRtH|| yuche cacAla saumitri-ramitradhvAMtanAskaraH // 1 // ztazca nAradAdAmaMDalabhUpatistavRttAMtaM zrutvA sasaMvramaH sItAsamIpaM samAgAt. tatastaM samAgataM dRSTvA sItA sAzrunayanoce no bAMdhava tava nAgineyau mama putrau lavAMkuzau matsyAgAsahiSNutvAdrAmaladamaNopari yudhAya gatau vartete. bhAmaMDalenoktaM he nagini sIte! rAmeNa tAvadekaM tvakAryamavimRzya kRtamevAsti yattvaM lokagirA vane tyaktA, atha dvitIyaM tu ranasavazAtputrayo. For Private And Personal Use Only
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | vaidharUpamakArya sa mAkArSIditi mama manasi ciMtA vartate, yatastvamuttiSTa yathAvAM DutaM vAMtike ga caritraM bAvaH ityuktvA jAnakImAtma -- vimAnamadhiropya ca // lavaNAMkuzayoH skaMdhA - vAre bhAmaMDalo ya yau // 1 // tau namazcakratuH sItAM / kumArau lavaNAMkuzau // mAtulo'yamiti sItA - khyAtaM nAmaM 355 | DalaM tathA // 2 // sa tau zirasi cuMbitvA / svotsaMgamadhiropya ca // darparomAMcitavapu - rityUce ga dAdaraM || 3 || he nAgineyau ! yuvayormAtA pUrva vIrapatnyAsIta, sAMprataM yuvAnyAM putrAnyAM vIrasU jatA. kiMca yAminIpatinirmalA yuvAM yadyapi vIrau vIraputrau ca vartethe tathApi pitRpitRvyAbhyAM saha raNaM mA kRSIthAM, yato yayoH puro vizvakaMTako'pi rAvaNaH saMgrAme na sthitastayoH purataH kau yuvAM ? kenye devA dAnavAvA ? bahu kiM kathyate ? sa ko'pi nAstyasmin jarate yo rAmalakSmaNau prati yodhuM samartho navati. evaM nAmaMmalena snehavazAdAryamANAvapi tAvUcaturyathA - tAvUcaturmAtulaM taM / snehajIrutayAna yA // vatsvakhApyanayA hyeva -- mUce'tho kAtaraM vacaH // 1 // evaM tayobruvANayoreva tatsainyAnAM rAmasainikaiH samaM yuddhaM prAvartana itastau kumArAvapi yukAyottasthitau rAmalakSmaNAvapi vAnararAkSasasainya For Private And Personal Use Only
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma sahitau lavAMkuzAnyAM samaM yuyudhAte, sugrIvAdyA nanazcarAzca yudhyamAnaM taM nAmaMDalaM dadRzuH, tataHsu. castriM grIvAdyaH pRSTo bhAmaMDalo yathemau lavAMkuzau kasya putrau yo rAmalakSmaNAnyAM sAdha saMgrAmaM kurvAte? nAmaMDalena yathAsthite prokte harSitaH sugrIvaH sItAsamIpe gatvA tAM ca namaskRtya pRthivyAM nyaSadata. 325 ztazca to lavAMkuzau doSmaMtau rAmasainyaM du'vatuH, yatra yatra to siMhasamaparAkramau bematustatra tatra ta. yoH purato'nyaH ko'pi sthAtuM na zaknoti. evaM saMgrAme bramamANau tau na kenApi skhalito, tadA rAmasaumitrI purataH samAgato, tau ca prekSya parasparamevamUcaturyadAvayorvihiSAvetau kumArau kasya putra kau? tadA zrIrAma lakSmaNo'vocat , jo jAtaretayoH kulAdikaM na jJAyate, tadaiva lakSmaNaMpratyaM kuzo. voco ladamaNa! rAvaNena tava raNazrakA nApUryata, parameSo'haM tava raNebAM pUrayiSyAmi, tvamapi ca svarobAM pUrayiSyasi. ityukte raamsaumitrii| dau ca to lavaNAMkuzau // zrAsphAlayAmAsatuH khaM / svaM dhanurdhvaninI. SaNaM // 1 // rAmasyaMdanasArathiH kRtAMtavadano'navata, lavasya rathasArathirvavrajaMghaH, evaM khadamaNasya vi. | rAdho vidyAdharaH, aMkuzasya ca pRthurAjA sArathiranavata. evamanyonyaM mahAraNamannavat, paraM na kenApi For Private And Personal Use Only
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir rAma- nirjitaM na ca parAjitaM. tataste'grasArathayaH svasvarathAna bhRzaM brAmayAmAsatuH, catvArazca te iMDayocaritraM dhino vividhAsyuyudhuH, vizAtajhAtisaMbaMdhau / sapadI lavaNAMkuzau / yuyudhAte nirapedau / vajhA. nAdAmaladamaNau // 1 // atha rAmalakSmaNo vividhAyudhaiyudhvA khedaM prAptau. zrIrAmaH kRtAMtavadanaMpratyAha 326 no kRtAMtavadana! zatruprati rathaM vAsya? tenoktaM svAminnamI dayAH khedaM prAptA lavabANaizca bhRzaM vi. chAH kazAnistADitA api na calaMti, tathA muraghAtaprahAreNa tavAyaM ratho'pi jarjaratAmagamat. tayaitau mama dordamAvali biTakAMDaghAtajarjarI jAtau staH, tenAzvarazmi cAlayitumahamasamaryo'smi. pa. manAno'pyannASiSTa / mamApi zithilAyate // dhanuzcitrasthitamiva / vajrAvate na kAryakRt // 1 // zra. nRnmuzalaratnaM ca / vairinirdalanadamaM // kaNakhaMDanamAtrAI-mevaitadapi saMprati // 5 // anekoMku zInRtaM / yadRSTaM nRpadaMtinAM // hasaratnaM tadapyeta-dabhUdupATanocitaM // 3 // vipadadayakAriNAM mamAstrANAM keyamavasthAgatA? na jJAyate kiM naviSyati ? punazciMtitaM rAmeNa yathA mamAstrANi la. vaMprati moghIbhUtAni, tathA ladamaNasyApi kuzaviSaye moghItAni. atrAMtare'titodaNenAMkuzavANena tAmito lakSmaNo mUrgavidhuro rathotsaMge nyapatata, tato vi / For Private And Personal Use Only
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 327 rAma rAdho lakSmaNaM rathotsaMge patitaM dRSTvA rathamayodhyAMpratyacAlayat, tAvallabdhasaMjho ladamaNaH sAkSepaM vi. caritraM rA,pratyavocat, no virAdha! tvamayodhyAMprati rathaM kiM prerayasi ? yato rAmanAturdazarathasUnoridamanucitaM, atastvaM mama rathaM tatraiva prApaya yatra tau mahairiNau vartete, eSo'haM yathA tabI cakreNa binabhi, evaM sadamaNenokte virAdho rathamaMkuzaMpratyanaiSIta. tato ladamaNaH saMgrAmasajjo nRtvAMkuzaMprati da. dhAve, aMkuzo'pi tathaiva saGo nRtvA sadamaNaMprati dadhAve, evaM tayoH saMgrAmo banava. tasmina saMgrA. me tayoH purato'nyaH ko'pi sthAtuM na zaknotisma. kruko ladamaNoMkuzaMprati divyazastrayudhvA yAvatA taM jetuM na zaknoti tAvatA tena nijaM sudarzanacakraM smRtaM, sudarzanamapi tatdaNAdeva tasya karatale samAgataM. thaya khadamaNena cakramAgataM dRSTvA kiM kRtaM tadAha-brAmyadatyarkabhramaraM / bhrAmayitvA ca ta. divi / / Rcho mumoca saumitri-raMkuzAyAskhalaSyaM // 1 // ApatattAmayAmAsA-nekazo'straista daMkuzaH // sarvAtmanApi lavaNa-stAmyAmAsa tabaraiH // 2 // vegenAgatya tacakra--maMkuzasya prada. kSiNAM // kRtvA ladamaNahaste'gA-punarnIma zvAMDajaH // 3 // tadnyo sadamaNo'muMca-cakra kR. | tvA pradakSiNAM // punastatpANimevAgA-jvAlAnama va dipaH // 4 // ciMtayAmAsatuzcaivaM / viSa. For Private And Personal Use Only
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 328 rAma - au rAmalakSmaNau // kiM zirizArGgiNAvetau / na cAvAmiha jArate // 9 // caritraM atrAMtare nAradarpiH siddhArthena saha tatrAgatya khinnaM rAmalakSmaNamevamavocat, jo rAmalakSmaNau ! yuvayorSasthAne kathaM viSAdaH ? yataH putrAtparAjayo vaMzodyotanAya kasya na syAt ? sItAkukSisamutpannau zrIrAmaputrau lavaNAMkuzanAmAnau yuruvyAjena yuvAM dRSTumAgatau yatredamanijJAnaM yaccakaM gotre na prabhavati yathA jaratamuktaM cakraM bAhubalI mudhAnRttathA lakSmaNamuktaM cakramaMkuze mudhAnta etadevAnijJAnaM. tyAgAtprabhRti sItAyA / vRttAMtaM nArado'khilaM / putrayukAMtamAcakhyau / vizvavismayadAyakaM // 1 // rAmo'pi vismayatrImA - khedadarSasamAkulaH // mumUrba saMjJAM lene ca / saMsiktacaMdanAMnasA // 2 // tato lakSmaNena sahito rAmo harSAnvitazarIro vismayasmeramAnasaH sAzrunayanaH putravAtsavyapUrito lavaNAMkuzayoH samIpaM jagAma tadA vinItau lavAMkuzAvapi zrIrAmamAyAMtaM dRSTvA rathadavAtIrtha sanmukhamAgatya rAmalakSmaNayoH pAdeSu petatuH zrIrAmo lavAMkuzAvAliMgya nijotsaMge ca nivezya mUrdhni cuMbana zokasnehasamAkula uccai ruroda tato lakSmaNo'pi rAmotsaMgAllavAMkuzau nijotsa ge nivezya zirasi cuMban bAhubhyAM samAliMgyAzrupUrNadRk kuzalaM patra. lavAMkuzAvapi rAmalakSmaNa For Private And Personal Use Only
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma yoH pAdayoH patitvA sarva svakuzalavRttAMtamRcatuH. zatrughno'pi tathaiva lavAMkuzAvAliliMga. apare'pi hi bhUpAlAH / sainyayozca yoravi // pramodaMtesma saMnya / vivAhamilitA va // 1 // putrayorvika caritraM maM dRSTA / pitrA ca saha saMgamaM // hRSTA sItA vimAnena / puMDarIkapuraM yyo|||| sahadaputralA. 310 bhena / muditI rAmalakSmaNI / / hRSTau ca svAmiharSeNa / nacarAH khecarAzca te // 3 // nAmaMDalanRpA khyaato| vajrajaMghanRpo'pi hi / / nanAma rAmasaumitrI / vinItazcirapattivat // 5 // rAmo'pi vajra jaMghaM nRpaM banAye, no vajrajaMgha! tvaM mama jAmaMDalasamo'si, yatastvayA mama putrI vardhitI, mama patnI sItA ca rakSitA, atastvaM mama vrAtRtubyo'sItyuktvA puSpakArUDhaH zrIrAmacaMdraH salakSmaNo'rdhAsanopaviSTAnyAM putrAnyAM sahito'yodhyAM purI prAvizat, tadodugrIvapAvirNaniH pauralokarmArga prekSyamANo nAgarikaizca stUyamAno'sAvayodhyAM purImagabat. tataH sa rAmo vrAtRputrasahito vimAnA'ttatAra, na garyA cotsavaM kArayAmAsa. atha zrIrAmaMprati badamaNakapIzvarabinISaNahanUmadaMgadAdyA vidyAdharAH saMnya vyajijhapana he svA. min sItA devI paradezasthitA virahavidhurA kumArAnyAM rahitA cAtikaSTena tiSTati, atastavAjhyA For Private And Personal Use Only
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | sItAtrAnIyate tat zrutvA kiMciddicitya rAmo banASe, jo vidyAdhareMDAH ! lokApavAdatvA jJAna kI kathamatrAnIyate ? lokApavAdo hi balavAna, haM ca jAne yadeSA sItA mahAsatI, muninApyuktA caritraM yadeSA sItA mahAsatI, sApi ca svaM nirmalaM vetti, tathApi paralokApavAdo balavAn, tataH kA 330 mAnIyate sItA ? tadA lavakuzAbhyAmuktaM rAjan sItAyA divyaM dehi ? divye kRte hi sA zugha vAzudeti nirNayo bhaveta suvarNavat. rAmeNoktaM - pratyakSaM sarvalokAnAM / divyaM devI karoti sA // zuSyA ca tayA sArdhaM / gRhe vAso'stu me punaH // 1 // tato rAmAzayocchAya hanUmaddhijIpaNasugrIyespi maMtrimahAmaMtryAdyA vidyAdharAH puSpaka vimAnamAruhya puMDarIkapure gatAH, tatra sItAM na. tvA kapIzvara ityuce, he devi ! tvatkRte rAmeNa vayaM preSitAH smaH tathA tava kRte idaM puSpakavimAnamapi preSitamasti yato he devi sIte tvamasmin vimAne upaviza ? yathA tvAM rAmopAMte nayAmi. sItA'dyApi me'raNyatyAgajaM duHkhaM na zAmyati, tato yo duHkhAMtarapadaM rAmasamIpaM kathaM yAmi ? tadA nRyo'pi kapIzvaro natvA banAve he devi! te vizuddhikRte lavAMkuzAnyAM tava putrAnyAM zrIrAmacaMdrAtre divyaM sthApitamasti yato he svAmini ! asmin vimAne samAruhya zrIrAmopAMte edi ? For Private And Personal Use Only.
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 331 rAma- tata zrutvA zuddhakAMdiNI jAnakI vimAnamAruroha, ayodhyAyAM cAjagAma tataH sItAyodhyAyA va caritraM hiyAne maheMdrodayanAni vane puSpaka vimAnAduttatAra, tava sarvairvidyAdharaiH sA sItA namaskRtA, lakSmanApi ca namaskRtA tato lakSmaNa uvAca he devi sIte!" imAM nijAmayodhyAM purIM nijavezma ca svapravezena pavitrIkuru ? sItApyace prAptazuddhiH / pravedayAmi purImimAM / gRhaM ca nAnyathAtsA - pavAdo jAtu zAmyati // 1 // iti sItApratijJAtaM / proktaM rAmAya jujA / / rAmo'pyupetya vaidehI - mityUce nyAyasaMyutaM // 2 // he devi ! haM jAne yattvaM zuddhAsi tathApi sarvalokasamA mAtmanaH zuru tvaM divyaM kuru ? tadA sItA smitvaivamuvAca he nAtha ! tvatto'paraH kazciddijJo nAsti yataH kathyate svAmiMstvayA kiM kRtaM ? yAdau damaM vidhAyAtha divyAdinA matparIkSaNaM kuruSe. sItAvacanaM zrutvA rAmo'pyUce he devi ! yahaM jAne tava kazvidoSo nAsti paraM lokotpAditadoSasyottAraNAyedaM mayocyate tat zrutvA sItA rAmaMprati jagAda yathA-- jala 1 mami 2 rghaTaH 3 kozo viSaM mASAzca 6 taMmulAH 9 / / phAlaM tulA 5 sutasparzo 10 / divyAnAM dazakaM jaguH // // 1 // jagAda jAnakI divya-paMcakaM svIkRtaM mayA // vizAmi vahnau jvalite 1 / nadayAmyaya For Private And Personal Use Only.
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma taMmulAna // // tulAM samadhirohAmi 3 / taptakozaM vivAmyatha / // gRhNAmi jiyA phAlaM / / kiM tunyaM rocate vada // 3 // rAmeNoktaM prathamamamidivyaM kuru ? yathA sarve lokAH satyAsatyaM pazyaMti. sItayoktamevaM bhavatu. atha rAmaH khAtikA kArApayati, tasya mAnaM ythaa-ityuktvaakhaanyddaamo| gartA hastazatatrayAM / puruSahayadanAM cA-pUrayaccaMdaneMdhanaiH // 1 // rAmeNa tana naNiyA / pAsaDA kiMkarA khaNana vaaviN|| tinnevayahasayA / samacanaraMsA samo gADhAM // // evaMvidhAM vApI kRtvA khadirAMgAraizca paripUrNA vidhAya sItA samAhRtA, sItApi snAnaM vidhAya vApyupakaMThe samAgatA. atrAMtareMtaridasthaH / sighArtho nArado'pyatha // lokaH sarvazca tumulaM / niSidhyedamajApata // 1 // no no rAghava sIteyaM / nizca yena satI satI // mahAsatI ca mAkArSI-vikalpamiha jAtucita // // rAmo'pyuvAca he lokaa| maryAdA kApi nAsti vaH // saMkalpya doSaM yuSmAnni-reveyaM dUSitA purA // 3 // no no lokAH! sItA pUrva sadoSA kathamAsIt ? sAMprataM ca nirdoSA kathaM jAtA? yuSmAkaM vacane kAyargalA nAsti, iti lokAnnivArya zrIrAmaH sItAmRce he sIte'smina jvalitAnale pravezaM kuru ? zyukte sItA kR. / For Private And Personal Use Only
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma * tasnAnA kRtAMgavilepanA karau saMyojya sUryAnimukhInRya yAvaduvAca tAvadyajjAtaM tadAhapatrAMtare vaitAnyaparvate uttarazreNinRSaNe jayapure nagare harivikramAnidho rAjA rAjyaM karoti. tasya rAjJI jayamAlAnAmna), tayoH putro jayanRSaNa kumAraH, tena kumAreNa vidyAdhararAjJAM kiraNamaM lApramukhA aSTottarazatakanyAH pariNItAH tasya kumArasya tAniH kanyAbhiH sArdhaM vaiSayikaM sukhaM bhuM janasya kAlo yAni kasmin samaye tAM kiraNamaMmalAM nijapatnI himazikharanAmnA mAtulaputre 333 samaM suptAM dRSTvA jayanRSaNa kumArasya dveSo jAtaH, tadA jayanRSaNena nijapatna) yaSTimuSTyAdinA hatvA gRhAnnirvAsitA, tataH kumAro'pi svayaM sadgurusamIpe gatvA tena vairAgyeNa dIkSAM jagRhe. sA kiraNamaMDalApi patigRhAnnirvAsitA grAmAdagrAmaM bhrAMtvA kiMcictudhyAnena mRtvA viSTeti nAmnA rAkSasI jAtA. patha jayabhUSaNo muniH karmadayArthI vihAraM kurvannayodhyAyA vahirudyAne'zokavRkSatarutale kAyotsargeNa sthitaH, tAvatA tasya pUrva navapatnI sA rAkSasI muniM dRSTvA pUrvajavavairaM ca smRtvA tatsamIpe samAgatA, tatazca tathA muneranekopasargA vihitAH, tena muninA ca te upasargAH samyak soDhAH paraM dharmadhyAnAnna calitaH, ghanaghAtikarmadAyAcca tadA tasya muneH kevalajJAnamutpannaM, tatkevalo. For Private And Personal Use Only
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir rAma tsavakaraNAya saudharme'pramukhA devA ayodhyAyAM samAjagmuH. caritraM / evamekasmin pArzva tasya jayanuSaNamuneH kevalamahotsavo devaiH kriyate. anyasmin pArzva ca sItAyA divyotsavaH kriyate, tadA saudharmeMdro manasi ciMtayatyaho'kArya kriyate, yallokApavAdena sI. 334 tA vahnau pravizati, tasyAH sAhAyya karomIti viciMtya nijapAdAyanIkapati hariNagameSiNaM sI. tAsAhAyyakRte preSayAmAsa. hariNagamepI sItAdivyotsave gataH, iMzca svayaM kevalyutsave gataH. a. tha rAmAjhayA sItA vahnisamIpe gatA, tadA rAmazciMtayati-jvAlAkarAlatAM prekSya / rAmo dadhyAvi. daM hRdi // aho hatyaMtaviSamaM / kiM mamedamupasthitaM / / 1 / / eSA mahAsatI sItA niHzaMkApyanau pra. vizati, pazcAnna jhAyate kiM naviSyati ? yato divyasya daivasya ca viSamA gatiH. evaM rAmeNa ciM. tite sati sItA devAna gurUn ca smRtvaivamuvAca, no lokAH! he lokapAlA yUyaM mahavanaM zRNuta ? yadahaM rAmAdanyaM puruSaM manasA vacasA kAyena vAnyalaSaM, tadAbhirmA dahatu, anyathA sukhasparzI java tu, tathAmisthAne jalaM navatu. yataH-manasi vacasi kAye jAgare svanamArge / yadi mama patijAvo rAghavAdanyapuMsi // tadiha daha mamAMgaM pAvakaM pAvakedaM / sukRtaduHkRtanAjAM yena lokasAdI // 1 // For Private And Personal Use Only
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- sItayA durapavAdanItayA / pAvake svatanurAhutIkRtA // pAvakastu jalatAM jagAma ya-ttattu zIlama himAvijaMnitaM // // tataH sItAzIlamAhAtmyato'gnisthAne jalaM jAtaM, jalopari kamalaM, kamalo. pari siMhAsanaM, siMhAsanopari copaviSTA sItA zonate yathA padmasarasi padma padmA. haripreSitahariNe35gameSidevaprajAvatastahANyA jalaM vAridhivelevollasahavRdhe. vidyAdharA bhayobrAMtAH / samutpatyAMbare punaH // nUcarA vyalapaMzcaivaM / pAhi sIte mahAsati // 1 // sItApyujIrNamaMcastat / svapANinyAmacAlayata // punarvApIpramANaM ta-dattasyAH pranAvataH // 2 // tataH sA jalapUrNA divyabhUmi vaiH kRtA ratnabachA navyataTA kumudaiH padmaH puMDarIkaizca niraMtarA punaH punarAsphaladAcisopAnabaMdhurA ca sA vApI banUva. atha sItAzIlaprazaMsino nAradAdyA munayo jaharSuH, tathA surAH saMtuSTAH sItopari puSpavRSTiM vyadhuH, aho zIlamaho zIlaM / rAmapalyA yazaskara // iti lokapraghoSo'nR-boko hi balavAna khalu // 1 // mAtustaM pranAvaM dRSTvA lavAMkuzau muditau DhaMsAviva taraMtau mAtuH samIpe samAgato, sItApi tau putrau mRAghAyojayoH pArzvayornivezayAmA | sa. punaH punaH saumyadRSTyA ca vilokayAmAsa. gatvA saumitrizatrughna-nAmamalavinISaNAH // su. For Private And Personal Use Only
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kalassagarsur Gyanmandir 336 rAma grIvAdyAzca vaidehIM / namazcakraH sanaktayaH // 1 // tataH zrIrAmaH sItAMpratyuvAca he sIte! tvaM mayA caritraM khokoktyA tyaktAsi, tattvaM mamAparAdhaM damava? daM puSpaka vimAnaM cAdhyAva? mayA sahitA ca khavezmani calakha ? atra kazcinmama doSo nAstIti rAmoktaM zrutvA-sItApyUce na te doSo / na ca lokasya kazcana / / na cAnyasyApi kasyApi / kiM tu matpUrvakarmaNAM // 1 // tathA ca-mAgA vi. SAdanuvanaM nuvanaikavIra / niHkAraNAvagaNitA kimiyaM mayeti // daivena kenacidahaM dahane nirastA / nistAritA tu javatava hRdi sthitena // 1 // punaH sItA proce-zrIrAmacaMdra navadIyahRdAlavAle / nAhaM sthitA zuciguNAmRtapUritevi // yattvaM punarmama viyogadavAmidIpte / citte ciraM nivasito'. si tataH kRtaH // 1 // tataH sarvasamadaM zrIrAmo'vocat-tAte snehaH satI kAMtA / pauruSaM pavanA tmaje ||nrte nakti je vIrya / sevA saumitribAMdhave // 1 // ztyAyuktvA rAmeNa punaH proktaM he sIte! atha tvaM pRtaM vimAnamAruha ? yathA svagRhaM yAvaH. tadvacanaM zrutvA sItA rAmaMprati proce, he svAmin pUrvavane jaya jUSaNanAmA kevavyasti, tasya samIpe J gamyate, gatvA ca munivaMdanaM vidhAya tataH svepsitaM kariSyate, rAmeNoktamevaM. tataH zrIrAmo lakSmaNa For Private And Personal Use Only
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma caritraM 337 sItAdibhiH parivRto munivaMdanArtha pUrvavane gataH, tatra vane ca muni vaMditvA zrIrAmo munipurato ni. SamaH, muninA ca dharmadezanA cake yathA-dharmo jagataH sAraH / sarvasukhAnAM pradhAnahetutvAta / / tanApno mAnuSye / sAraM te naiva mAnuSyaM // 1 // evaMvidhaM mAnuSaM janma labdhvA dharma pramAdo na vidheyaH, yataH-jI jalabiMdusamaM / saMpattIna taraMgalolA // suviNayasamaM ca pimmaM / jaM jANisu taM kariDAsu // 1 // asaraNa maraMti iNdaa| baladevA vAsudevacakaharA // tA eyaM nAUNaM / kareha dhammujjamaM turiyaM // 2 // miisnnnvaaddviie| ego jIvo sayAvi asahAna // kammahana ana. vAliM / yAhiMDaviviharUvehiM // 3 // abo ghare niyn| baMdhavasalo masANacamIe // ego bajAi jiivo| na kiMci acheNa sayaNeNa // 4 // jassahi maccuNA sakaM / sakaM jassa palAyaNaM / jo jANi na marissAmi / so hu kaMkhesu disiyA // 5 // ityAdidharmadezanAM zrutvA sI. tA ciMtayati vigdhim saMsAramima, jammadukaM jarAmukhaM / rogANi maraNANi ya // aho ko ha saMsAro / jaba kIsaMti jaMtuNo // 1 // aho'smin saMsAre mayA kAni kAni duHkhAni soDhAni? ataH saMsAra tyajAmi, dhiksaMsArasaukhyaM, yatra svalpaM sukhaM pracuraM ca duHkhaM, ataH pravrajyAM gRhISyAmI For Private And Personal Use Only
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir rAma- ti viciMtya sItA svakezAn svamuSTinoccakhAna, rAmasya cArpayAmAsa, yataH-ityuktvA maithilI ke. caritra zA-nuccakhAna svamuSTinA // rAmasya cArpayAmAsa / zakrasyeva jinezvaraH // 1 // sadyo mumUrva kA. kustho / nottasthau yAvadeSa ca / / tAvatsItA yayau sAdhu-jayanuSaNamannidhau // 2 // kevalI sa ja330 yaSaNo muni-maithilI vidhivadapyadIdayat / / suprjaakhygnniniiprikhde| tAM cakAra ca tapaHpa rAyaNAM // 3 // iti zrImattapAgale jaTTArakazrIhIravijayasUrirAjye prAcAryazrIvijayasenasUriyauvara jye paMDitazrIdevavijayagaNiviracite zrIrAmacaritre gadyabaMdhe sItAzuSivratagrahaNavarNano nAma navamaH sargaH samAptaH // zrIrastu / // atha dazamaH sargaH prArajyate // atha navanItAM sItAM pravajitAM dRSTvA rAmaH premaparavazo mUrga gataH zItopacArAdibhizca puna labdhacaitanya iti vyalapata. he sIte! tvaM mAM tyaktvA ka gatAsi? jo bAMdhavalakSmaNa ! kAsti sA sItA? khadamaNenoktaM-sItAM yathA doSabhItyA-tyAdIstvaM nyAyanaiSTikaH // navanItA svArthaniSTA For Private And Personal Use Only
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir rAma / tathA tvAM sApi cAtyajat // 1 // he rAmacaM! eSA sItAryA jayanuSaNamuneH saMnidhau dIdAM lA. nItvA sukhaM tiSTati. tat zrutvA zrIrAmaH prakRtimAlaMbyovAca, he priye! tvaM dhanyA. tvaM kRtapuNyA, sula bdhaM tava mAnuSaM janma, yena tvayA jayabhUSaNamunisamIpe dIdAMgIkRtA, ityAdi tasyAH prazaMsAM kRtvA 330 zrIrAmo jayanuSaNakevalinaM papaba, he jagavanahaM navyo vA'javyo vA ? jayajUSaNakevalinoktaM tvaM navyo'si, asminneva ca nave samutpannakevalo modaM yAsyasi. rAmaH papraba yo'pi| modaH prava. jyayA bhavet // sarvatyAgena sA kiMtu / ladamaNo dustyajo mama / / 1 / / munirAkhyadavazyaM te| jo. ktavyA balasaMpadaH / tadaMte tyaktasaMgaH sana / pravrajya zivamApsyasi // // atha vibhISaNo muni natvaivamapRcat, he nagavana ! kena prAgjanmakarmaNA rAvaNaH sItAM jahAra, tathA saMgrAme lakSmaNo rAva. mahanata, tathA sugrIvanAmaMDalo tathemaulavaNAMkuzAvahaM ca kena karmaNA zrIrAme'tyaMtacaktimaMto va. rtAmahe ? tadA nagavAna jaya RSaNakevabyAha he vinISaNa! yattvayA pRSTaM tavRttAMtaM tvaM sAvadhAnonaya zRNu ? yathA dakSiNAnarate kSemapure nagare nayadatto vaNika, tasya sunaMdAnAmnI patnyabhUta, tayoH putro dhana For Private And Personal Use Only
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandini 340 rAma dattavasudattanAmAnAvanRtAM. tayormitraM yajJavalkanAmA viprazcAsIta. tasminnagare sAgaradattanAmA caiko caritraM vaNigAsIt , tasya patnI ratnaprajAnAmnI, tayoH putro gaNadharanAmA, putrI ca guNavatInAmnI, sA pi. vA sAgaradattena nayadattavaNikputrAya dhanadattAya dattA, ratnaprajAmAtrA ca saiva guNavatI putrI tannagara nivAsine kasmacit zrIkAMtanAgne vRchAyArthalonato dattA, tatsvarUpaM yavaskavipreNa jhAtaM, tena gatvA svamitradhanadattavasudattAgre niveditaM, tadA vasudatto rAtrau gatvA zrIkAMtamavadhIt. zrIkAMtenApi khana hatvA vasudatto nipAtitaH, tatastAvunAvapi viMdhyATavyAM kuraMgakAvatAM, guNavatyapyapariNI taiva mRtvA tatraiva vane mRgya nRta, tasyA mRgyAH kRte tatrApi tau yudhyA mRtvA ca tatraiva vane mahiSo jAtI. evaM nRyAMsaM navaM tau bematuH, tadAnIM dhanadatto'pi svabhrAtRvadhapImito'Tanizi kSudhitaH sAdhUn dadarza, te. nyaH sAdhubhyazca nojanaM yayAce. tadaiko munirabravIt sAdhUnAM jaktapAnAdisaMgrahAnAvAddivApi hi gR. hasthenyo dAnaM dAtuM na yuktaM, tarhi nizAyAM kuto dIyate? tavApi rAtrau noktuM vA pAtuM nocitaM. yato nizAyAM jIvasaMsaktinaktapAnAdau saMcAvyate, tathA rAtrinojane mahAdoSo'sti, yataH-ghorAMdhakArarukAdaH / pataMto yatra jaMtavaH / / naiva nojye nirIkSyaMte / tatra bhuMjIta ko nizi // 1 // me. For Private And Personal Use Only
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir castriM rAma dhAM vipIlikA haMti / yUkA kuryAUlodaraM / / kurute makSikA vAMti / kuSTarogaM ca kolikaH // 1 // kaMTako vA ruSaM ca / vitanoti galavyathAM // vyaMjanAMtarnipatitaH / tAlu vikSyati vRzcikaH // 5 // vilamazca gale vAlaH / varanaMgAya jAyate // ityAdayo dRSTadoSAH / sarveSAM nizi cojane // 3 // 341 naivAhatirna ca strAnaM / na zrAI devatArcanaM // dAnaM vA vihitaM rAtrau / jojana kiM vizeSataH // ityAdyuktvA muninA codhito dhanadattaH zrAvakIya krameNAyuHparyate mRtvA saudharmadevaloke tridazo'navata, tatazyutvA mahIpure nagare merunaMdanasya vyavahAriNo dhAriNyAM sahacAriNyAM sa padmacinA. mA zreSTiputro jAtaH, paraM sAdhusaMsargAt zrAvako'nnavat , sa padmarucirekasmina dine vastrAdyasaMkRto'zvA. rUdaH svechayA gokukhaM ganmArge patitaM maraNatatparaM vRSanamekamalAdIt , taM dRSTvA sa padmaruciH zreSTi. putro'zvAdavaruhya tasya vRSannasya karNamUle paMcaparameSTinamaskAraM dadau, tatpanAvAttanagarAdhipazrIdattarAjJaH vRSadhvajAnidhaH sa kumAro'navat . sa ca svayaM nagare jamannanyadA tAM jaravRSananuvaM dRSTvA jAtismaraNaM lene, tato'sau vRSadhvajakumArastatra jumyAM zrIRSanadevacaityamakArayat, tacaityaikannittau martukAmaM vRSanna tatkAte namaskAradAyinaM puruSaM, tatsamIpe ca saparyANamekaM turaMgamamAlekhayAmAsa, tatra cAradakapu. For Private And Personal Use Only
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir caritraM rUi rAma- ruSAstena sthApitAH, tenyazvoktaM ya etaccitraM nittau likhitaM punaH punarvilokyati sa zIghaM mama | samIpe samAnetavya zyuktvA sa vRSadhvajakumAraH svagRhaM gataH sukhAnyanujavannAste. ___ athaikasmina dine tatra zrIRSanadevacaitye devavaMdanArtha sa padmaruciH zreSTiputra AgataH, tatra de. vAnnatvA stutvA ca svasthamanA yAvatA caityaM vilokayati, tAvatA caityamau taccitraM dRSTvA vismitamanAzciMtayati kimetaditi, evaM vAraMvAra meponmeSaM yathA syAttathA vilokayaMtaM taM dRSTvAradakaiH pRSTaM so mahAnAga! tvaM kimetasya svarUpaM vetsi? zreSTiputreNoktaM kiMcihedmi, tadAradakairgatvA rAjakumArAne vijhataM, vRSadhvajakumAreNApyAgatya sa zreSTiputraH padmaruciH pRSTo co padmaruce ! tvaM kiM vetsi? kiMcai. taccitraM ? zreSTiputreNoktaM he kumAreMdra zRNu ?-ekasmin dine'haM turagArUDho yAvadAyAmi. tAvanmayaiSa jaravRSabho mArge patito dRSTaH, taM ca dRSTvA mama karuNA jAtA, tato'hamazcAdavaruhya vRSabhakarNa namaH skAramayacaM, tatsvarUpajhApakaM cedaM citramasti yathA-eSo'haM. eSa ca saparyANo mamAzvaH. tata zrutvA kumAreNoktameSo'haM jaraUvastava namaskAraprajAveNa mRtvA vRSadhvajanAmA rAjaputro jAtaH, samutpanna jAtismaraNena ca mayA tavoktaM sarva dRSTaM karatalAmalakavata. sarvathA vaM guruH khAmI / devastvaM cAsi For Private And Personal Use Only
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma me khalu / dava rAjyamidaM prAjyaM / tvayA dattaM mamApi yat // 1 // ityuktvA padmarucinA / sadaiva vRSadhvajaH // vijahArAkRta dveSo'pAlayata zrAvakavrataM // 2 // zrAvakatvaM ciraM samyakpAlayitvA vipadya ca // IzAne kalpe jajJAte / tau devau paramarddhikau // 3 // 343 itazca padmarucizreSTiputrajIvastatayutvA vaitADhya parvate naMdAvartanagare naMdIzvararAjJaH kanakAjAnAmyAM paTTarAiyAM putro jAto nayanAnaMdanAmA, krameNa rAjyaM bhuktvA parivajyAM ca lAvA mAheM tridazo'vata. tatayutvA prAvideheSu kSemAyAM nagaryo vipulavAhanasya rAjJaH padmAvatyAM patnyAM zrIcaMdranAmA kumAro'nRt. krameNa rAjyaM bhuktvAMte parivrajyAM gRhItvA brahmaloke iMdro'bhUt tatazyutvA tvaM pa jhanAmA rAmetyaparanAmA ca mahAbalo balano jAtaH. vRSabhadhvajarAjaputrajIvazcaiSa vAlijAtA sugrIvanAmAt. // iti zrIrAmacaMdra sugrIvayoH pUrvajavakathAnakaM // yatha zrIkAMta vasudattayoH saMbaMdhaH kathyate yathA -- zrIkAMtajIvo vasudattena hato mRtvA vaM brAM tvAmRNAla kaMdapattane vajraburAko hemavatI rAzI kudayudbhavaH zaMTanAmA rAjaputro jAtaH vasudatto'pi zrIkAMtena hato mRtvA navaM jAMtvA tatraiva nagare tasyaiva rAjJo vijayasya purodhaso ratnacUDAkhyAyAM pa For Private And Personal Use Only
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir 344 rAma-lyAM putratvenotpannaH zrIvRtinAmA. zraya sItAbhakkathA kathyate-guNavatyapi navaM bhrAMtvA zrIjUteH / caritraM purohitasya sarasvatIkukSisaMnavA vegavatInAmnI putrI jAtA, sA codyauvanakasmin dine pratimAsthitaM muni janaiH pUjyamAnaM stUyamAnaM ca vIkSya sopahAsamado'vadata, aho'yaM sAdhurmahelayA sArdha kI. DanmayA dRSTaH, no janAH! yUyamamuM muniM kathaM vaMdadhvaM? tacaH zrutvA sarvo'pi khoko muniMprati maM. dAdaro jAtaH. sobapi RSistad jJAtvaivamannigrahamagrahIta, yAvatkAlaM mamAyaM kalaMko nottariSyati tAvatkAlaM me kAyotsarga ityanigrahaM gRhItvA sa kAyotsargeNAsthAt. tadaiva zAsanadevIpranAvAvegava. tImukhaM bhramarapatravarNAbhaM zyAmaM jAtaM. evaM tasyAH zyAmaM mukhaM dRSTvA pitrA pRSTaM he putri! tava mukha kena hetunedRzaM jayaMkaraM jAtaM? tayoktaM sAdhuniMdAto mamedRzaM mukhaM jAtaM. tadA pitA putrI bhRzaM ninarsitA yathA he putri! tvayA kiM kRtaM ? sAdhuniMdAtastava mahAduHkhaM naviSyati, atastvaM yAhi sA dhusamIpe, gatvA ca sarvalokasamadaM kathaya ? yathA mayA sAghorasatyaH kalaMko dattaH, ayaM tu puNyavA. niSkalaMko dharmamUrtizcAsti, mayA pApinyA tvasya mudhA kalaMko'dAyi, tatpannAvAcAhaM zyAmamukhI jAtA. tata zrutvA sApi tatra gatvA sarvalokasamadaM tathaivovAca yathA pitrA zikSitaM. atha he svA. For Private And Personal Use Only
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma minmayi kRpAM vidhAya saumyadRSTyA vilokaya ? kAyotsargaca pAraya ? iti zrutvA muninA kAyotsacaritraM gai pArayitvA vegavatyA dharmAzIrdattA. sApi svasthacittA zrAdhadharma gRhItvA zrAvikA nRtvA vagRhaM gatA. loko'pi tathaiva taM muniM pUjayatisma. munirapi viharananyatra yayau. atha tAM vegavatIM viprapu 34e trImudyauvanAM dRSTvA zaMbhUpatiryayAce. vegavatIpitA zrInRtI rAjAnaMpratyuvAcAhaM mama putrIM tunyaM mithyAze na dAsye. rAjhoktamahaM balAtkAreNAdAsye. zyuktvA zaMnuH zrIti nihatya balAtkAreNa vegavatI gAMdharva vivAhena vivAhayitvA balAtkAreNa buluje. tadA tayA rAjJaH zApo'dAyi yadahaM navAMtare te vadhAya nRyAsaM. tavacanaM zrutvA rAjhA sA vegavatI visRSTA, proktaM ca yAhi tatra yatra tava rocate. evaM rAjhA visRSTA sA vegavatI sAdhusamope gatvA dIdAM lAtvA pUrNAyurbrahmadevaloke gatA. tatazcyutvA zaMnujIva-radonAthasya mRtyave / / nidAnavazato jajJe / sIteyaM janakAtmajA // 1 // pUrvanave sudarzanamune baigavatyA vipraputryAH kalaM. ko'dAyi, tena pApenAsyAH sItAyA lokena kalaMko'dAyi. yataH-yo nUtanyo'jayaM dadyA-dU. tejyastasya no bhayaM / / yAgvitIryate dAnaM / tAgAsAdyate phalaM // 1 // tivayaro na pnso| For Private And Personal Use Only
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 346 rAma- sayaguNina syshsskoddigunno|| komAkoDiguNo vA / hujja vivAgo bahataro vA // // a caritraM tha zaMkharAjho jIvo navaM brAMtvA ditipratiSTite nagare kuzadhvajanAmA viprastasya sAvitrI patnI, ta. yoH kudI pranAsanAmA putro'bhUta. sa pranAsavipro vijayasenasUripAdAMte pravajitaH, krameNa parISahAna sahamAnaH sa tIvaM tapastepe. ekasmin dine sa prajAsamunivaraH sammetazikharayAtrAM kartukAmAna vidyAdharezvarAnAdIta, tAMzca vIdaya sa nidAnamakarodyathAnena tapasAhamIdRzo vidyAdharo nRyAsaM. tato'nazanaM vidhAya mRtvA sa tRtIyakalpe natpede. tatathyutvAyaM tavAgrajaH khecareMDo rAvaNo'vata. yastu vasudattamitraM yajJavalko bijo'nUta sa bhavaM brAMtvA tvaM vinISaNo'naH // iti rAvaNadhinISaNa: yoH pUrvanavakathAnakaM // atha zrItivipraH zaMkharAjhA hato mRtvA zujadhyAnAddevalokaM gataH, tatazyutvA sa supratiSTite pure vasunAmA vidyAdharo'jani. sa vasunAmA vidyAdhara ekasmin dine puMDarIkavijaya ghumarIkiyAM nagaryA trivanAnaMdacakriNo'naMgasuMdarI kanyAM jahAra. tatazcakriNA preSitairvidyAdharaiH sArdhaM sa vasuvi dyAdharo yAvatA yuddhaM karoti, tAvatAnaMgasuMdarI vimAnAdavarudghakasmin vananikuMje praviSTA. te cakrava. For Private And Personal Use Only
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- rtisevakA vidyAdharAzca vasuvidyAdharamekAkina vIkSya pazcAlitvA svasthAnaM gatAH. tadA sa vasudharavi caritraM dyAdharo'naMgasuMdarImalabdhvA vairAgyAd vratamAdade. cirakAlaM tIvaM tapastaptvA prANAMte cAnazanaM kRtvA nidAnamakarodyathAsya tapasaH prajAvato navAMtare eSAnaMgasuMdarI mama patnI nRyAditi nidAnaM kRtvA 347 sa varga yayau, tatazcyutvA so'yaM lakSmaNo'jAyata, anaMgasuMdaryapi sAdhvIsamIpe dodAM lAtvaikAralI. zreNitapodhanatapaHpratarAMbilavardhamAnaprabhRtyanekatapAMsi taptvAMte vihitAnazanA parvataguhAsu suptAjagare. Na jagrase, tathApi samAdhinA mRtvezAne devaloke sA devya nRt, tatazyutveyaM vizavyA ladamaNamA diSyavRt. iti lakSmaNavizavyApaTTarAzyoH pUrva navakathA. // yo'nRjhuNavatIvrAtA / nAmnA guNadharaH sa tu / / navaM brAMtvAnavadrAja-putraH kuMDalamaMmitaH // 1 // zrAvakatvaM pAlayitvA / cirAya sa vipadya ca // sItAsahodaro hyeSa / nAmaMDalanarezvaraH // 1 // iti nAmaMDalapUrvanavasaMbaMdhaH // ito'bhUtAM ca kAkaMdyAM / vAmadevahijanmanaH // zyAmalAkudijau putrau / vasunaMdasunaMdanau // 1 // ekadA tayorgehe mAsopavAsI kazcinmuniH samAyayo, tAnyAM vasunaMdasunaM. dAbhyAM ca pratilAnitaH, mRtvA tadAnadharmeNottarakuruSu to hAvapi brAtarau yugminI jAto, tato'pi For Private And Personal Use Only
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAma- mRtvAyuHparyate saudharme devI jAto. tato'pi cyutvA kAkaMdyAM nagaryA rativardhananUpateH sudarzanApaTTarA jhIkuTyudbhavau priyaMkarazunaMkaranAmAnau putrI jAto, tatra pitrArpitaM rAjyaM nuktvA dIdAM lAtvA bahUni tapAMsi ca taptvAyuHparyate'nazanena mRtvA graiveyake devau jAto. tatazyutvA yuvAM lavaNAMkuzau rAmapu 340 vI jAto. ti lavAMkuzayoH pUrvajavakathA. // sudarzanAnayoH pUrva-vamAtA navaM ciraM // brAMtvAnadeSa sighArtho'dhyApako raamputryoH|| // 1 // iti sidhArthapUrvanavakathA. // evaM jaya nRSaNamunivacanAni zrutvA bahavo lokAH saMvegamApanAH, tadaiva kRtAMtavadano rAmasenAna prAnajat. atha zrIrAma nabAya sItAyAH samIpaM gatvA cetasyevaM ciMtayAmAsa, asau shiriissmRdNgii| rAjaputrI mama priyA // sItA zItAtapakvezaM / kathaM nAma sa. hiSyati // 1 // imaM saMyamannAraM ca / sarvanArAtizAyinaM / / nadedayati kathaM nAma / hRdayenApi du. vhN||2|| yadA satIvrataM ysyaa| na jaMktuM rAvaNo'yalaM // sA niyUMDhapratijhaiva / nAvinI saMyame'pi ca // 3 // evaM vicArya zrIrAmacaMH sItAM vavaMde, tathAnye'pi rAjAno lakSmaNapramukhAH sItAryA vaMditvA punaH punaH prazazaMsuH, sarve'pi sItAM natvAyodhyAM yayuH, kRnAMtavadano munirapyugraM tapaH | For Private And Personal Use Only
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | stepe evaMvidhaM coyaM tapastaptvA sa kRtAMtavadano mRtvA brahmaloke yayau sItApi paSTisahasravarSANi caritra vividhaM tapastaptvA prAMte caikaM mAsaM yAvadanazanaM kRtvA mRtvA ca dvAviMzatisAgarAyuH sthityAcyuteM prave notpannA iti sItAgatiH // 340 itaca vaitADhye zaile kAMcanapure nagare kanakaratho rAjA vidyAdhareMdro'sti, tasyaikA maMdAkinI, dvitIyA ca caMdramukhIti dve kanye staH pitrA tayoH svayaMvaraH kRtaH tasmin samaye svayaMvare'ne ke rA jAno rAma kANAdayaH samAhUtAH, rAmaputrau lavAMkuzAvapyAkAritau, lahmaNaputrA yapyAkAritAH, te na zrIdharAdikaM sArdhaM zataM lakSaNaputrANAM samAgataM, sarve rAjAna uceSu maMtreSu sthitAH zuzunire, tAvatA sukhAsanAsIne te dve yapi kumArike samAgate, tasmin svayaMvare maMdAkinyA lavo vatre, caM. mukhyA ca kuzo vatre, dhAnyAM kanyAnyAM vAMkuzau vRtau dRSTvA lakSmaNasya sArvadvizataputrANAM ma. saro jAtaH, tena te lavAMkuzau daMtuM dadhAvire, tAvatA tayoH pradhAnenoktaM jo kumArAH ! yadA rAma lakSmaNayorna bhedastadA yUyaM kimarthaM yudhyadhve ? chAto yuvayoryuddhaM na yuktaM evamuktAH sarve'pi te rAmalakSmaNapulA yuddhAnivRttAste lakSmaNaputrAzca khaDitAH khaM niniMduH te sarve'pi saMvegamApannAH pi For Private And Personal Use Only
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma-vAnujJAtA mahAbalamunipAdAMte vrataM jagRhu: yaya tau lavaNAMkuzau kRtoddAho zIrizArGgibhyAM sahAyodhyAM purImIyatuH. caritraM caikasmin dine harmya mUrdhni sthito nAmaMDalaciMtayati, mayA zreNiyasya rAjyaM kRtaM, tathA 350 mayAneke vidyAdhararAjAno vazIkRtAH, dhyatha dIdAdAnenAtmAnaM vazIkaromi tadA varaM, kimanyairdamitaiH ? yataH -- kharakara haturayavasA / mattagayaMdAvi nAma dammaMti // ikko navari na damma / niraMku so apaNo appA || 1 || vara me pappA daMto / saMyameNa taveNa ya // mAhaM parehiM dammaMto / baMdhaNeNa vahedi // 2 // TAppA ceva dameyavo / pappA hu khalu kuddamo || pappA daMto suhI dogha / yassiM loe para ya || 3 || evaM bhAvanAM jAvayato nAmaMgalasya mUrdhni vyAkAzato vidyutpapAta, tatpAtena mRtvA sa devakurukSetre yugalatvenotpannaH // iti nAmaMDalagatiH // itazca hanUmAMzcaitrapUrNamAsyAM caityavaMdana hetave meruparvate gataH, tatra devAna vaMditvA pratyAvRtto mA sUryamastaMgatamavedaya ciMtayati dhigazAzvataM sukhaM yataH - ghodhIdhI saMsAro / devo marikaNa jaMtimerI do || mariNa rAyarANA / paripaccara narayajAlAe || 1 || sAM na ikalA taM naci | usa For Private And Personal Use Only
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 351 rAmaH haM taM kiMpi naji vinANaM / jeNa dhariGa kAyA / khakrAMti kAlasappeNa // 2 // jassaDi maccu caritraM NA sakaM / jassa ali palAyaNaM / jo jANa na marissAmi / so hu kaMkhe suhe hiyA // 3 // ityAdi ciMtayana vairAgyamApanno hanUmAna gRhe zrAgatya svasute ca rAjyaM nyasya dharmaratnAcAryasamIpe khayaM pravrajyAmupAdade, tena sArdha saptazatAni rAjhA prAvajan. hanUmatpanyaH sujyeSTAdyA rAzya AryAladamIvatIpArzva dIdAM lAtvA tapastepire. hanUmAnmunirapi tIvaM tapastaptvA dhyAnAnatena kramAkarmA Ni nirdahya zailezI ca prApyAvyayaM padaM jagAma. // iti hanUmatiH // tataH zrIrAmacaMdro hanUmaMtaM pravajitaM mokSe gataM ca zrutvA ciMtayati dhanya eSa hanUmAn yo dIdA lAtvA modaM gataH, aho! IdRzA mogA IdRzaM ca rAjyaM tena kathaM tyaktaM? IzAni saukhyAni tena kathaM tyaktAni? evaM saMyamavaiSamyaM sa yAvatA ciMtayati tAvatsaudhamaiNa jhAnaM prayuktaM, rAmazca saM. yamavaiSamyaM ciMtyamAno dRSTaH. tadeMNa svasanAmadhye sarvadevasamadaM proktaM-rAmazcaramadeho'pi / yaha ma hasati svayaM // saukhyaM viSayasaMbhUtaM / pratyutaiSa prazaMsati // 1 // ayavAnayo rAmaladamaNayoH ko'pi sneho'tyaMtaM dustyajaH, IdRzaH snehaH kasyApi na navati, ataH saMsAro'pyayaM ustyajaH. tadvacanaM For Private And Personal Use Only
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir caritraM rAmAddau devaukautukA tatsneha parIkSAkaraNArthaM tavAyodhyAyAM lakSmaNasya niketane samupeyatuH tatstau devau mAyayA lakSmaNasya rAmamaraNalakSaNaM karuNasvaraM sarvataH puryAkaMdaM darzayAmAsatuH, yathA - he padma padmanayana / baMdhupadmadivAkara || kAMmamRtyuH ko'yaM te / vizvasyApi jayaMkaraH || 1 || evaM ru 352 datIrvadAMsyA - nAnAnA muktakuMtalAH // tryaMtaHpuravadhUH predaya / viSamo lakSmaNo'vadat // 2 // mA mAsau kiM mRto jAtA / dade tasyApi jIvitaM // pizunena kRtAMtena / kiM kRtaM balaghAtinA // 3 // evaM ca jJASamANasya / vacasA saha jIvitaM / saumitrerniryayau karma - vipAko duratikramaH // 5 // svarNastaM mavaSTanya | sthitaH siMhAsane'pi hi // so'tha prasAritAdo'sthA - lepyamUrtiravAkriyaH // // 5 // lakSmaNaM mRtaM dRSTvA tau surau viSaNau mitho jajalpaturaho yAvAnyAM kimakArye kRtaM ? vi. vAdhAro vizvavAtsalyo mahApuruSo dataH, iti tau surau svaM niMdaMtau svaM kalpaM jagmatuH paya lakSmaNaM mRtaM vIkSya sarvA lakSmaNa patnyaH saparivArA vidyulatkuMtalAca kaMduH tadAdamA kArya zrIrAmastatra samAyayau, navAca ca jo yuSmAbhiravicAryA maMgalaM kimAkhdhaM ? eSo'haM jIvaMstiSTAmi, eSa mamAnujo'pi ca jIvati, ko vaktyayaM mRtaH ? ya enaM mRtaM vadiSyati tamanena khagena haniSyAmi evamu For Private And Personal Use Only
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma | tvA tAH sarvA aMtaHpuryastena maunaM kAritAH punA rAmo'vocat he bAMdhava lakSmaNa ! tava kiM bAdha te? tvaM kiM maunamAdhAya sthito'si ? ityuktvA rAmo vaidyAn jyotiSikAMzcAjudavat, maMtrataMtrANAM caritra ca pratikriyAM kArayAmAsa paramajavye guruvacanavanna ko'pyupacAro lagati evaM maMtrataMtrANAmapi vaipha353 | lye zrIrAmacaMDo mU prApa. kathaMcillabdhasaMjJaH zrIrAma uccaiHsvaraM vilalApa Aya te vijISaNazatrusugrIvAdyAH zrIrAmasevakA dA datAH sma iti bhASiNo vimuktakaMThaM ruruduH kauzalyAdyA mAtaro vizavyAdyAzca palyo yo yo mUrbI gatvA karuNasvaraM cakraM duH tadA pratigrAmaM pratigRhaM pratyahaM vi nA zokamanyatkimapi nAbhavat tasmin samaye sA nagarI zokasya rAjadhAnIva duHkhasya jAMDAgAra zvAnavat. atha rAmaputrau lavAMkuzau kanIyastAta mRtyunA saMprAptavairAgyau javAGgItau ca zrIrAmamUcatuH, tAta tvaM pazya ? lakSaNo navalaghukhAtA kasmAnmaraNaM prAptastarhi kA jIvitavyAzAnyeSAmasmAdRzAM prA. pinAM ? yato'smAkamanumanyasva yathA dIdAMgI kriyate. kanIyastAtarahitAnAmasmAkaM gRhe sthAtuM na yuktaM ityuktvA tau dAvapi zrIrAmaM natvAmRtaghoSamunipAdAMte dIkSAM jagRhatuH, kramAca dIkSAM paripA For Private And Personal Use Only
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- bya zivamIyatuH // iti lavAMkuzayorgatiH // caritraM | || zrIrAmo vrAtRvipattyA putraviyogAcca bhUyo yo mumUrta. labdhasaMjJaca lakSaNaMpratyuvAca mayA tava kAcidapyavamAnatA na kRtAsti, tarhi tvamIdRzaM maunamAlaMgya kathaM sthito'si ? evaMjASiNaM zrI. 394 | rAmaprati vibhISaNAdyAH sevakA gadgadasvaraM jagaduH, yathA -dhIreSvapi hi dhIrastvaM / vIro vIreSvapi pra at || lajjAkaramidaM tasmA - dadhairya muMca saMprati / / 1 / / lokaprasiddhamadhunA / saumitrairaurdhva dehisaMskArapUrva hi / kartavyaM samayocitaM // 2 // evaM zrutvA zrIrAmaH kupitastAnupratyevaM banASe, jo khalAH ! kiM me jAtA mRto'sti ? me jAtA tu jIvannasti paraM mamopari kupitatvAnna vakti, ityuktvA rAmo lakSmaNaM banAye, he bAMdhava lakSmaNa ! tvaM kiM mAM khedayasi ? ekavAraM brUhi ? yathA durjanAnAM mukhabaMdho navati, tathApi lakSmaNo na banASe tataH zrIrAmo lakSmaNaM skaMdhe samAropya vanaM yau, tatra kutracitale lakSmaNaM nivezya taM nirmalajalenAstrApayata, caMdanairvilipa ca tato di. vyanojanainojanaM pUrayitvA svahastena tasya purato mumoca kadAcittamutsaMge karoti kadAcitayyAyAM zAyayati, kadAcittasyAsye gojyaM prakSipati, kadAcitalaM pAyayati, kadAcittavirasi batraM vi For Private And Personal Use Only
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma narti, kadAcicAmarau vIjayati, kadAcittasyAgre nRtyaM karoti gAyati ca, kadAcicca taM skaMdhe samA. ropya parivamati. ityAdiceSTAM kurvANasya rAmasya SaNmAsA vyatikrAMtAH. evaMvidhaM zrIrAmaM dRSTvA iMdracastriM jisuMdayoH sunavo'nye'pi ca hiSakhecarA rAmaM jighAMsavo'nyeyuH, tathAyodhyAM va rurudhuH suptaM siMha 355 vyAghA zva. rAmo'piladamaNamAsane nivezya vajrAvartadhanurAsphAjya vidyAdharAn haMtuM dadhAve. tadA cAsanakaMpena de vaiH sArdhaM mAheM devalokAUTAyurdeva bAyayo, tenAgatya te rAmavidviSo vidyAvarA bhRzaM tarjitAH svasthAnaM gatAH, bhItA lalitAzca te vidyAdharAH saMvegamApannA dIdAM jagRhuH. tataH sa jaTAyuramaraH zrIrAmapratibodhArtha puruSarUpaM kRtvA zuSkaM taraM siSeca, tathA dRSadi padminI ropayAmAsa, tathA vAlukAstailArtha paryapIlayat. tad dRSTvA rAmeNoktaM no mUrkha! zuSkastaruH kApi puSpati? te. noktaM yadi tava bhrAtA jIviSyati tadA zuSkataruravi puSpiSyati. ityAdi sarvatrAvi jJeyaM. punastena puruSeNoktaM yadi tvamevaM vesi yad dRSadi padminI na bhavati, vAsukAyAM pIlitAyAM tailaM na javati, nIraso vRdAzca sicyamAno'pi saraso na bhavati, tathA mRtako'pi pumAna saGo na | bhavatIti kiM tvaM na vetsi? yatastvamatinipuNo'pi svaskaMdhe mRtakaM vahasi. rAmeNoktaM no tvamamaM. For Private And Personal Use Only
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kalassagarsur Gyanmandir 356 rAma-galaM nASase, madadRSTito dUre yAdi? atha kRtAMtavadanajIvo devastadrodhArtha puruSarUpaM kRtvaikAM mRtAM / castriM | mahilAM skaMdhe nidhAya rAmAgre samAyayo, rAma navAca bho puruSa! tvaM strIzavaM skaMdhe kathaM vahasi? tenoktaM no mahApuruSa! svayaM svaskaMdhasthitaM mRtakaM na vetsi, paraM mama skaMdhasthitAM mRtAM nAryA ve. si, evaM pratibodhito rAmaH SaNmAsaparyate sAvadhAno'navata, prakRti cApannaH.. tataH zrIrAmo rAjadokaparivRto badamaNazarIrasya caMdanAdijiramisaMskAraM cakAra. tatastAvunA vapi devau jaTAyukRtAMtavadanau nijaM sthAnaM jagmatuH. baya zrIrAmo dIdAM gRhItukAmaH zatrughnaMprati rAjyAdAnAyAdizata, zatrughno banAye he bAMdhava ! yadi tvaM dIdAM pratipatse tadAhamapi tvayA saha dI dAmAdAsye, athAhaM rAjyena kiM karomi ? yathA markaTo nAlikereNa, vAnarI muktAvalyA. vidhavAstrI kaMkaNena, vaNikkhana, badhiro vINayA, dariDolIlayA, digaMbaro dukUlena, munirAjaraNena, mUrkhaH pustakena, pApI sukRtena, aMdhoMjanena, paMDho dayitayA, durjana napakAreNa, zAbUraH kamalena, grAmINaH paMmitagoSTyA, rajakaH paNakayAmeNa, madikA yadakardamena, kApuruSaH saMgrAmeNa, paNAMganA nirdhanena patinA, tathAhaM rAjyena kiM karomi ? tataH zrIrAmo lavaputrAyAnaMgadevAya rAjyaM dadau, svayaM ca mo. For Private And Personal Use Only
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- dArthasAdhanAya munisuvratasvAmivaMze zrIsuvratamahAmuneH samIpeDagamat, tatra zatrughnasugrIvabinISaNaprabhR. tiniranyaizca rAjaniH parivRtaH zrIrAmacaMDo dezanAzravaNArtha vaMditvopaviSTaH, muninApi dezanA da. caritraM ttA. dezanAMte SomazasahamahInAthaiH sArdha zrIrAmo dIdAM lalau, tathA tena sArdha saptatriMzasahasrA 37 Ni varayoSitaH prAvajan . tripaMcAzatsahasrANi rAjAnaH pravrajyAM jagRhuH, SaDabdI gurupAdAMte / vivi dhAnnigrahodyataH // tepe tapAMsi samarSiH / pUrvAgazrutanAvitaH // 1 // aya rAmaH prapannaka-vihAro gurvanujhayA / ekAko niryayo ni!-raTavyAM girikaMdare // // atha yasmina dine gurvanujhayA sa ekAkitvavihAraM prapannavAMstasyAmeva rAtrI dhyAnajuSaH zrIrAmamahAmunevadhijJAna samutpanna. tena cAvadhijJAnena / vizvaM so'tha karasthavata / / dadarza putamajhAsI-narake ca nijAnuja // 1 // tadA zrI. rAmanArakaH svacetasi ciMtayAmAsa, yathAhaM pUrvajanmani dhanadattAnidho'nRvaM, eSa ca lakSmaNaH pUrvajave vasudattAnidhAno mamAnujo'bhUt, tasmiMzca janmanyakRtapuNyo'sau maraNaM prApa, navaM ca brAMtvAsmina nave sa vasudattajIvo'trApi mamAnujo ladamaNanAmA nut . tatra kaumAratve zatavarSANi mudhA jagmuH dharmAcAvAt , zatatrayavarSANi maMmalitve jagmuH, catvAri zatavarSANi digvijaye mudhA jagmuH, sAdhaiM For Private And Personal Use Only
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandini rAma kAdazasahasrASTaSaSTizca rAjye mudhA jagmuH, sarve'pi dAdazasahasrA lakSmaNasyAyuH, prakRtadharmatvAtsarvAyuH / ... KdhAgamat , tena hetunA sa caturthe narake gataH. iti ladamaNagatiH. | atha rAmamahAmunizciMtayati, aho IDageva karmaNAM vipAko bhavati. tato'sau karmavidakRte. adhikodyamaparo'javata, nirmamaH karmonmUlanatatparaH samAdhiniSTazca zrIrAmamunirekasmin dine SaSTopavA. sAMte pAraNAkRte yugamAtradattadRSTiH saMcarana syaMdanasthale nagare prAvizata, taM mahAmunimAgataM dRSTvA tapamohito loko manasi ciMtayatyaho zaMbarAdavatIrNo'yaM kiM caMdraH ? na hi, sa tu sakalaMko va tate, ayaM tu niSkalaMko dRzyate, tarhi kiM sUryaH? na hi sa tu tIkSNAMzuvartate, tarhi kimanaMgaH ? na hi, sa tvanaMgo'yaM tvaMgavAnityAdivikaTapaidiyamANaM zrIrAmamahAmuniM pracurasaMmadAH paurAH saMmu khinaH samAyayuH, tasya munernidAdAnAya nAryaH svasvagRhahAre vicitragojyapUrNAni jAjanAni puro dadhuH. tasmin samaye tatra nagare zrIvalaja'munisamAgamanodbhavo kolAhalayuto mahotsavo vava. tena kolAhalena gajavarA bAlAnastaMnAnunmUkhyonmattA va nagare bhRzaM vanamuH, hayAzcotkarNA banu. vuH, tena zrIrAmamahAmuniH pauralokadaukitamAhAramazutvAdaneSaNIyatvAca nAgrahIta. tataH sa rAma For Private And Personal Use Only
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandi caritraM rAma- muniH pratinaMdirAjavezmanyagAt , tatra sa zuSmAhArapAne akhannata, tatra ca paMca divyAni jAnA / ni. tato jagavAna rAmacaMdro'pyarANyaM yayau. punaH zrIrAmamuninA ciMtitaM mA bhUyo nagare dobha i. ti vicAryA traivAraNye yadA jidA labhyate tadAnIM mayA pAraNadine pAraNaM kAryamityanigraho'grahIta. 35 ztyanigrahaM gRhItvA zrIrAmo vividhaM tapastapyamAnaH samAdhimApannaH pratimAgharo vanaM vicacAra. zrathaikasmin dine sa pratinaMdI narezvaro viparItAzvenApahIyamANastasmin vane samAgato yatra vane rAmamahAmunivartate. tataH pratinaMdinarezvarAnupadaM rAjJaH sainyaM samAgataM. sainikaizca tatra ziviraM nyastaM, tatra zibire ca sa pratinaMdI samAgataH, tatra rAjJaH snAnaM kAritaM, saparicadazca sa pratinaMdI jojitaH, jojanAnaMtaraM paryakopari sthito gAMdharvairgIyamAnayazAH sukhamanujavannAste. ztazca zrIrAmamahAmunirmAsadapaNapAraNe pAraNecyA yatra sa pratinaMdI rAjAsti tatrAjagAma. sa pratinaMdI rATa rAmamahAmuniM dRSTvA romAMcitazarIro dAnabhUSaNapaMcakena sahitaH prAsukaiSaNIyAhArapAnAdiniH pratyalAbhayata. tatrApi tathaiva paMca divyAni devaiH kRtAni. rAmarSi!janAnaMtaraM tasya rAjho'gre dezanAM cake. so'pi rAjA mune rdezanAM zrutvA samyagdAdazavatadhArako banava. tataH prabhRti zrIrAmastatraiva vane devaH | For Private And Personal Use Only
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir rAma- devInnirgIyamAnayazAstasthau. kadAcinmAsAMte kadAcitpadAMte evaM vitricaturmAsaparyaMte rAmarSiH pA / caritraM . raNakaM cakre. kadAcitparyakasthaH, kadAcitpralaMbabhujaH, kadAcitkaTikAsanaH, kadAcidRvavAhuH, kadA citpAdAMguSTasthaH, kadAcitpArNisthazceti nAnAsano dhyAnI maunI ca sa dustapaM tapastepe. ekasmin dine sa zrIrAmamahAmuniH pRthivyAM viharana koTizilAM yayau, yA zilA sadamaNena pUrva vidyAdhara samadaM jAnyAmudhdhRtA, zrIrAmamahAmunistAM zilAmadhyAsya dapakareNimAzrito nizAyAM pratimA dharaH zukradhyAnAMtaraM je, tadAvadhijhAnena jJAtvA sIteM ciMtayatyahaM zrIrAmamahAmunimanukUlarupasargaH dApakazreNivartinamapyupa'vaM karomi, yayAyaM mahAmunirmama pArzva mitratvena bhavediti saMciMtya sIteM chaH sItArUpaM vidhAya vidyAdharakumArikAparivRtA zrIrAmamunisamIpamAyayau, tatrAgatya prayama vasaMtartu viRSitaM mahodyAnaM vicake, vasaMtartuvarNanaM yathA-cUtacaMpakakaMkeni-pAmalAbakulAdayaH // dadhuH sadyopi puSpANi / navyAstrANi manonuvaH // 1 // cukUjakokilakulaM / vavI ca malayAnilaH / raNaMto jamarA bemuH / kusumAmodamodinaH // 2 // sItArUpaM ca siiteNdro| vikRtya strIjanAnapi / / Uce priya priyA te'smi / sIteha samupasthitA // 3 // raktaM tyaktvA tadAnIM tvA-mahaM paMDitamA. For Private And Personal Use Only
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 361 rAma- ninI // prAtraja nAtha pazcAca / pazcAttApo mamAtyanta // 5 // . na tathA he svAminnetAH sAnurAgA vidyAdharyastava pANigrahaNaM kartukAmA vijhapayaMti yathA svAmina smAkaM pANigrahaNaM kuru ? ahamapi ca tavAdezAttapasyAM tyajAmi. evaM yAvatsItA proce tAvatA vi. dyAdharyaH smarojIvanabheSajamevaMvidhaM vividhaM saMgItaM cakruH, paraM zrIrAmamunistaiH soteMdravacanaistena ca saMgItakena vasaMtena ca dhyAnAnna calitaH, tathA tasya mahAmunermanaH saMyamAnna cacAla. atha zrIrAmamahAmuneH kevalAnaM samutpanna. yathA-mAghasya zuklahAdazyAM / tadA yAmeMtime nishH|| natpadyata ca rAmarSeH / kevalajhAnamujjvalaM // 1 // rAmasya kevalajhAna-mahimAnaM saktikaH // sIteMDo nAkino'nye ca / vidadhurvidhipUrvakaM / / 5 // divyasvarNAbujAsIno / divyacAmararAjitaH // divyA. tapatravAn raamo| vidadhe dharmadezanAM // 3 // yathA-dehe 'vye kuTuMbe ca / sarvasaMsAriNAM ratiH // jine jinamate saMdhe / punardharmAdhikAriNAM // 1 // tavasaMjameNa muko / dANe ya haMti nattamA nogA / devacaNeNa raGa / asaNamaraNeNa hattaM // 2 // saMbunaha kiM na bun| saMbohI khabbu peca dullahA naNiyA / / jati diNANi arAzna / no sulahaM puNarAvi jIviyaM / / 3 // ityA. For Private And Personal Use Only
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir rAma- didezanAM zrIrAmamahAmunimukhAt zrutvA sIteMdraH dAmayitvA zaMbUkalakSmaNarAvaNagatiM pRSTavAna. tataH / caritraM zrIrAmamahAmuniranyadhAta zrRyatAM? no sIteMDa! adhunA caturtha narake zaMbUko dazAnano lakSmaNazce. ti, yataH karmAdhInA hi dehinAM gatayaH, tatra narake narakAyuzcAnunaya tau dazAnanalakSmaNau prAvi 362 | dehe vijayavatyAM nagaryA sunaMdarATohiNIputrau jinadAsasudarzananAmAnau naviSyataH, tAvunAvapi zrAvakAvardadharma ca pAlayiSyataH, tato vipadya to hAvapi saudharme tridazI naviSyataH, tatastau hAvapi mRtvA vijayapuryA zrAvako nAvinau, tato mRtvA harivarSakSetre puruSo naviSyataH, tatasto hAvapi mRtvA devalokaM gamiSyataH, tatazyutvA vijayapuryAM jayakAMtajayapracanAmAnau rAjakumArau bhaviSyataH, tatra jinoktaM saMyama pAlayitvA mRtvA ca lAMtake kalpe tAvunAvavi devau javiSyataH, tadA tvamacyutadevalokAccyutvAtrava cArate sarvaratnamatinAmA cakravartI bhaviSyasi. atha to lAMtakAccyutvA iMdrAyudhameghasthAnidhAnI tava putrau naviSyataH, tatastvaM cakravartI rAjyaM paripAvya saMyamaM lAtvA tIvaM tapa. staptvA vaijayaMte vimAne vrajiSyasi, iMdrAyudhaH sa tu jIvo / rAvaNasya navatrayaM / / zunaM bhrAMtvA tI. rthakara-gotrakarmArjayiSyati // 1 // tato rAvaNajIvaH sa / tIrthanAtho caviSyati // vaijayaMtAccyu. For Private And Personal Use Only
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 363 rAma- tastasya / bhAvI gaNadharo navAna // 2 // castriM / tato hAvapi sItArAvaNajIvau modaM yAsyataH. lakSmaNasya jIvo navatsUnumagharatho pravrajiSyati, pravrajyAM ca pAlayitvA devo caviSyati, tatazzyutvA khadamaNajIvaH puSkarahIpe prAgvidehe ratnaciM. tAyAM nagaryA jayanAmA cakravartI naviSyati, tatra cakravartizriyaM juktvA parivajyAM ca khAtvA krameNa tIrthanAtho nRtvA nirvANaM prayAsyati. zrIrAmamahAmunimukhAtsIteMdro rAvaNaladamaNacaritraM zrutvA zrI. rAmamuniM ca praNamya pAknehavazato yatra ladamaNo'sti tatra yayau, tatra zaMbUkarAvaNau siMhAdirUpaM vi. kRtya lakSmaNena saha saMgrAma kurvANau sa dadarza, tathA paramAdhArmikAH krudhAstAnamikuMDeSu nyadhuH, ta. taste trayo dahyamAnA galitAMgakA naccai sTaMto dRSTAH sIteMDeNa, ciMtitaM cAha karmaNAM vipAkaH! i. syAdi teSAM bahaduHkha prekSya paramAdhArmikasurenyastena proktaM kiM re yUyametAna mahApuruSAn suHkha da. dadhve? tairuktamathAsmAnniIHkhaM na dAsyate, tathApi kSetravedanAdiduHkhaM parasparakRtaM ca duHkhaM pUrvakarmava zAnna yAsyati. tataH sIteMdro rAvaNalakSmaNau dRSTvovAca no yuvAM kimartha yudhyethAH ? atha pUrva vairaM | vimuMcataM, yuvAnyAM pUrvanave tatpApaM kRtaM yena pApena narake natpannau, tadadyApi pUrva vairaM kiM na muMcathaH, For Private And Personal Use Only
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- evamuktvA tau rAvaNalakSaNau yuddhAnnivArya saMtoSitau tathA rAmakevalinAkhyAtA tAnnanayoratananavAMstayoH pratibodhArthaM sIteMDo'kathayata tathA jo rAvaNalakSmaNau ! yuvAM prAgjanmopArjitaiH krUrakarma nirnarakaM pratyarpitau, patha yuvayordIrghasaMsAro nAsti. caritraM 364 yathAhaM yUyaM trInapIto narakAtsuraloke neSyAmi, yuSmAbhiH kAcidapi ciMtA na vidheyA, 5tyuktvA tena yo'pi te svena pANinoddadhire, kiMtu te vayo'pi dviyamANAH pAradavatkarata lAgrataH kaNazotvA petuH yo'pi militAMgAMstAnuddatre, paraM punastathaiva petuH evaM dvitrivArAna yAvat sIteMdro viSaNaH, tadA te procurde sIteMdra ! tvayA mocayatAmutriyamANAnAM cAsmAkaM mahadduHkhaM jAyate, yataH - kRtakarmadayo nAsti / kalpakoTizatairapi / pravazyameva noktavyaM / kRtaM karma zunAzunaM // 1 // punastaistriniruktaM jo sIteMDa ! tvamasmAn muktvA svasthAnaM yAhi, tatastAMstatraiva muktvA zrI. rAmamahAmuniM natvA naMdIzvare cASTAhnikAM kRtvA sIteMdro devakurupradeze nAmaMgalajIvaM pratibodhya svayamacyuta devalokaM gataH utpanne sati kevale sa zaradAM paMcAdhikAM viMzatiM / medinyAM javikAn prabodhya bhagavAna zrIrAmacaTTArakaH / vyAyuzca vyatilaMdhya paMcadaza cAbdAnAM sahasrAn kRtI / zailezIM For Private And Personal Use Only
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir rAma- pratipadya zAzvatasukhAnaMdaM prapede padaM // 1 // iti zrImattapAgale naTTArakazrIhIravijayasUrirAjye yA / cAryazrIvijayasenasUriyauvarAjye paMmitazrIdeva vijayagaNiviracite gadyabaMdhe zrIrAmacaritre zrIrAmanicaritra rvANagamano nAma dazamaH sargaH samAptaH // zrIrastu // 365 // samApto'yaM graMthaH guruzrImaccAritravijayasuprasAdAt // labdhvA yadIyacaraNAMbujatArasAraM / khAdabaTAdharitadivyasudhAsamUhaM / saMsArakAnanataTe hyaTatAlineva / pIto mayA pravarabodharasapravAhaH // 1 // vaMde mama guruM taM ca / cAritravijayAhvayaM / / paropakAriNAM dhurya / citraM cAritramAzritaM / / 2 // yugmaM. cAritrapUrvA vijayAnidhAnA / munIzvarAH sUkhirasya ziSyAH / - yAnaMdapUrvavijayAnnidhasya / jAtAstapAgabasuneturete // 3 // yA graMtha zrIjAmanagaranivAsI paMmita zrAvaka hIrAlAla haMsarAje svaparanA zreyamATe potAnA zrIjainanAskarodaya gapakhAnAmAM gapI prasidha karyo be. For Private And Personal Use Only
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir // iti zrIrAmacaritraM samAptaM // 23) For Private And Personal Use Only