Book Title: Mahabandho Part 6
Author(s): Bhutbali, Fulchandra Jain Shastri
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001393/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sira mata bhUli parayapaNI mahAbaMdho caTatyo padesabaMdhAhiyAro vii tee Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUrtidevI jaina granthamAlA : prAkRta granthAMka-8 siribhagavaMtabhUdabalibhaDArayapaNIdo mahAbaMdho [ mahAdhavala siddhAntazAstra] cauttho padesabaMdhAhiyAro [ caturtha pradezabandhAdhikAra] hindI anuvAda sahita pustaka 6 sampAdana-anuvAda paM. phUlacandra siddhAntazAstrI bhAratIya jJAnapITha dvitIya saMskaraNa : 1666 - mUlya : 140.00 rupaye Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratIya jJAnapITha ( sthApanA : phAlguna kRSNa 6, vIra ni. saM. 2470, vikrama saM. 2000, 18 pharavarI, 1644) sva0 puNyazlokA mAtA mUrtidevI kI pavitra smRti meM sva0 sAhU zAntiprasAda jaina dvArA saMsthApita evaM unakI dharmapatnI sva0 zrImatI ramA jaina dvArA saMpoSita mUrtidevI jaina granthamAlA isa granthamAlA ke antargata prAkRta, saMskRta, apabhraMza, hindI, kannar3a, tamila Adi prAcIna bhASAoM meM upalabdha Agamika, dArzanika, paurANika, sAhityika, aitihAsika Adi vividha-viSayaka jaina-sAhitya kA anusandhAnapUrNa sampAdana tathA unakA mUla aura yathAsambhava anuvAda Adi ke sAtha prakAzana ho rahA hai| jaina-bhaNDAroM kI sUciyA~, zilAlekha - saMgraha, kalA evaM sthApatya para viziSTa vidvAnoM ke adhyayana-grantha aura lokahitakArI jaina - sAhitya grantha bhI isI granthamAlA meM prakAzita ho rahe haiM / granthamAlA sampAdaka (prathama saMskaraNa) DaoN. hIrAlAla jaina evaM DaoN. A. ne. upAdhye prakAzaka bhAratIya jJAnapITha 18, insTITyUzanala eriyA, lodI roDa, nayI dillI- 110003 mudraka : nAgarI priMTarsa, dillI- 110032 bhAratIya jJAnapITha dvArA sarvAdhikAra surakSita Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Moortidevi Jain Granthamala : Prakrita Grantha No. 8 MAHABANDHO [MAHADHAVALA SIDDHANTASASTRA] of Bhagavanta Bhutabali [CHATURTHA PRADESA-BANDHADHIKARA | Vol. VI Edited and Translated by Pt. Phoolchandra Siddhantashastri STROS GetTic GALLERI TO BHARATIYA JNANPITH Second Edition : 1999 Price : Rs. 140.00 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BHARATIYA JNANPITH Founded on Phalguna Krishna 9, Vira N. Sam. 2470 * Vikrama Sam. 2000 * 18th Feb. 1944 MOORTIDEVI JAIN GRANTHAMALA Founded by Late Sahu Shanti Prasad Jain In memory of his late Mother Smt. Moortidevi and promoted by his benevolent wife late Smt. Rama Jain In this Granthamala Critically edited Jain agamic, philosophical, puranic, literary, historical and other original texts available in Prakrit, Sanskrit, Apabhramsha, Hindi, Kannada, Tamil etc., are being published in the respective languages with their translations in modern languages. Also being published are catalogues of Jain bhandaras, inscriptions, studies, art and architecture by competent scholars, and also popular Jain literature. General Editors (First Edition) Dr. Hiralal Jain & Dr. A.N. Upadhye Published by Bharatiya Jnanpith 18, Institutional Area, Lodi Road, New Delhi-110003 Printed at : Nagri Printers, Delhi-110032 All Rights Reserved by Bharatiya Jnanpith Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAthamika harSakI bAta hai ki gata varSa mahAsandhakI pA~cavIM jilda prakAzita honeke pazcAt lagabhaga eka hI varSameM yaha chaThI jilda prakAzita ho rahI hai| aba isake pazcAt mahAbandhako sampUrNa hone meM kevala eka aura jildakI kamI rahI hai| usakA bhI mudraNa kArya cAlU hai aura AzA kI jA sakatI hai ki vaha bhI zIghra pUrNa hokara prakAzameM A jAyagI / jisa tatparatAke sAtha yaha jaina-sAhityakA atyanta mahattvapUrNa aura mahAn kArya sampanna ho rahA hai, usake lie granthake vidvAn sampAdaka paM0 phUlacandrajI siddhAntazAstrI tathA bhAratIya jJAnapIThake adhikArI va kAryakartA hamAre va samasta jijJAsu saMsArake dhanyavAdake pAtra haiN| ___mahAbandhameM varNita prakRti, sthiti, anubhAga aura pradeza ina cAra prakArake karmabandhoMmeMse prathama tIna kA varNana pUrva prakAzita pA~ca jildoM meM samApta ho cukA hai| prastuta jildameM pradezabandha adhikArakA eka bhAga sammilita hai| zeSa bhAga agalI jildameM pUrNa hokara isa grantharAjako samApti ho jaaygii| karmasiddhAnta jaina darzanakI pradhAna vastu hai| vaha usakA prANa kahA jAya to atyukti na hogii| isa viSayakA sarvAGgapUrNa suvyavasthita vistArase varNana jaisA ina granthoM meM pAyA jAtA hai, vaisA anyatra kahIM nhiiN| isI gauravake anurUpa ina granthoMkI samAjameM aura dharmAyatanoMmeM pratiSThA hogI aisA hameM pUrNa vizvAsa hai| ina granthoMkA svAdhyAya sarala nahIM hai| viSayakI gUr3hatAke sAtha-sAtha pATha-racanA bhI apanI vilakSaNatA rakhatI hai| pAThaka dekheMge ki adhikAMza sthaloMpara pUrA pATha na dekara pratIka zabdoMke Age bindiyA~ rakha dI gaI haiN| yaha isalie karanA par3A hai ki nahIM to granthakA vistAra dviruktiyoM dvArA bahuta bar3ha jaataa| pAThakoMkI suvidhA aura granthake sauSTavakI dRSTise yadi pATha pUre karake hI prakAzita hote to bahuta acchA thaa| tathApi mUla pAThakI isa kamIkI pUrti vidvAn sampAdakane apane anuvAda dvArA kara dI hai| AzA hai ki isa anuvAda kI sahAyatAse karmasiddhAntase paricita pAThakoMko viSayake samajhane meM tathA yadi ve cAheM to mUlake pAThoMkA lupta pATha anumAna karane meM vizeSa kaThinAI na hogI / sampAdakane jo viSaya-paricaya AdimeM de diyA hai usase granthako hastAmalakavat samajhane meM savidhA hogii| granthakI sampAdana-sAmagrI vahI rahI hai jo pUrvake bhAgoMmeM aura sampAdana-zailI Adi bhI tadanusAra hii| jaisA 'sampAdakIya meM kahA gayA hai tAmrapatra pratikA pATha to sampAdakake sanmukha rahA hai, kintu mUla tAr3apatroMkA pATha nhiiN| saMketa spaSTa hai ki tAnapatra pratikA pATha bhI tAr3apatroMke pAThake solaho Ane anukUla nahIM hai| usameM jo usa mUla pratise jAnabUjhakara pATha-bheda kiye gaye haiM, yA jo pramAdase skhalana ho gaye haiM unakA saMketa va parimArjana vahA~ nahIM kiyA gyaa| isa prakAra tAr3apatra pratise eka bAra pUre pAThake milAnakI AvazyakatA zeSa hai| hama AzA karate haiM ki isa truTikI pUrtikA Ayojana agale bhAgake samApta hote hI kiyA jAyagA, jisase ki isa prakAzanameM pUrNa prAmANikatA A jAya aura ina tAr3apatroMkI zabdaracanAkI dRSTise hamArI cintA miTa jAya / ina bAtoMke sambandhameM hamArA jo mata hai use hama agale bhAgake vaktavyameM vistArase vyakta kreNge| hIrAlAla jaina A0 ne0 upAdhye granthamAlA sampAdaka Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sampAdakIya pradezabandha paTakhaNDAgamake chaThe khaNDakA cauthA bhAga hai / isakA sampAdana va anuvAda likhakara prakAzana yogya banAnemeM lagabhaga eka varSa lagA hai| isake sampAdanake samaya hamAre sAmane do pratiyA~ rahI haiM-eka presakApI aura dUsarI tAmrapatra prati / mUla tADapatra pratiko hama isa bAra bhI nahIM prApta kara sake / phira bhI jo bhI sAmagrI hamAre sAmane rahI hai, usase sampAdana kAryameM paryApta sahAyatA milI hai aura bahuta kucha skhalita aMzoMkI pUrti eka dUsarI pratise hotI gaI hai| prakAzita hue mUla granthake dekhanese vidita hogA ki itanA saba karanepara bhI bahuta sthala aise bhI mileMge jahA~ pAThako jor3anekI AvazyakatA par3I hai| isa bhAgameM aise choTe-bar3e pa" jo Uparase jor3e gaye haiM sause adhika haiN| hamane ina pAThoMko jor3ate samaya mukhya rUpase svAmitvake AdhArase vicAra karake hI unheM jor3A hai| para ve jor3e hue alaga dikhalAI deM isake lie hamane unheM [ ] catuSkoNa braikeTa meM alagase dikhalA diyA hai| yoM to anubhAgavandhake prArambhika va madhyake aMzake eka-do tAr3apatra naSTa ho gaye haiM / para pradezabandhameM naSTa hue tAr3apatroMkI vaha mAtrA kAphI bar3ha gaI hai| ina tAr3apatroMke naSTa honese kaI prarUpaNAe~ skhalita ho gaI haiM jisakI pUrti honA asambhava hai| bahuta prayatna karaneke bAda bhI truTita hue bar3e aMzAMkI yathAvat pUrti nahIM kI jA sakatI hai, isalie hamane unheM vaisA hI chor3a diyA hai| hA~,jahA~ ekAdi zabda yA vAkyAMza skhalita huA hai, usakI anusandhAnapUrvaka pUrti avazya kara dI gaI hai aura TippaNImeM truTita azako dikhalA diyA gayA hai| isa bhAgameM truTita hue bar3e aMzAMke lie dekhie pRSTha 48,82,154 aura 182 / mahAbandhake pradezabandha prakaraNameM aise tIna sthala milate haiM jahA~ 'pavAijjaMta aura anya upadezakA spaSTarUpase mUla meM nirdeza kiyA gayA hai| prathama ullekha bhujagAra anuyogadvArake antargata mUla prakRtiyoMkI apekSA eka jIvakI apekSA kAlaprarUpaNAmeM kiyA gayA hai| vahA~ kahA gayA hai 'avaTi0 pavAijjateNa uvadeseNa ja0 e0, u0 ekkArasasamayaM / aNNaNa puNa uvadeseNa ja0 e0, u0 paNNArasasama0 / ' sAta karmoM ke avasthitapadakA pavAijjaMta upadezake anusAra jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla gyAraha samaya hai / parantu anya upadezake anusAra jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla pandraha samaya hai| dusarA ullekha uttara prakRtiyoMkI apekSA utkRSTa sannikarSa prakaraNake samAza honepara nAnA prakRtibandhake sannikarpake sAdhanake lie jo nidarzana pada diyA hai usake prasaMgase AyA hai| vahA~ likhA hai 'pavAijaMteNa uvadeseNa mUlapagadiviseseNa kammarasa avahArakAlo thovo| piMDapagadiviseseNa kammassa avahArakAlo asNkhejgunno| uttarapagadiviseseNa kammarasa avahArakAlo asaMkhejaguNo |.........uvdesenn mUlapagadiviseso AvaliyavaggamUlassa asNkhejdibhaago| piMDapagadiviseso palidovamavaggamUlassa asaMkhejadi0 / uttarapagadiviseso palidova0 asNkhejdi0| 'pavAijjaMta'upadezake anusAra mUlaprakRti vizeSakI apekSAkarmakA avahArakAla stoka hai| piNDaprakRtivizeSakI apekSA karmakA avahArakAla asaMkhyAtaguNA hai| uttaraprakRti vizeSakI apekSA kamakA avahArakAla asaMkhyAtaguNA hai|...updeshke anusAra mUlaprakRtivizeSa Avalike vargamUlakA asaMkhyAtavAM bhAgapramANa hai| piNDaprakRtivizeSa patyopamake vargamUlake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| uttaraprakRtivizeSa palyopamake asaMkhyAta bhAgapramANa hai| Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbandha tIsarA ullekha bhujagAravibhaktike antargata uttaraprakRtiyoMkA eka jIvakI apekSA kAlakA nirdeza karate hue kiyA gayA hai yaha ullekha prathama ullekhake samAna hai, isalie yahA~ usakA alagase nirdeza nahIM kiyA hai| pUrva bhAgoMke samAna hameM isa bhAgako vyavasthita karanemeM sahAranapuranivAsI bandhudvaya zrIyukta paM0 ratanacandrajI mukhtAra aura zrIyukta nemicandrajI vakIlakA sahayoga milatA rahA hai, isalie hama unake AbhArI haiN| karmasAhityakA viSaya bahuta gahana aura aneka bhAgoM va upabhAgoMmeM ba~TA huA hai| vartamAna kAlameM usake gahana adhyayana-adhyApanakI vyavasthA eka prakArase vicchinna ho gaI hai, isalie mahAbandhake sampAdana, saMzodhana aura anuvAdameM sambhava hai hamase aneka truTiyA~ raha gaI hoN| hameM AzA hai pAThaka unake lie hameM kSamA kreNge| aura jahA~ kahIM koI truTi unake dhyAnameM Ave, usakI sUcanA hameM avazya hI denekI kRpA kreNge| phUlacandra si0 zA0 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya-paricaya yaha mahAbandhakA antima bhAga pradezabandha hai| isameM pratyeka samayameM bandhako prApta honevAle mUla aura uttara karmoMke pradezoMke Azrayase mUla prakRtipradezabandha aura uttaraprakRtipradezabandhakA vicAra kiyA gayA hai| kintu donoMke vicAra karanekA krama eka honese yahA~ eka sAtha granthake hArdako spaSTa kiyA jAtA hai| __bhAgAbhAgasamudAhAra-mUlameM sarvaprathama ATha karmoMkA bandha hote samaya kisa karmako karmaparamANuoMkA kitanA bhAga milatA hai,isakA vicAra karate hue batalAyA gayA hai ki Ayukarmako sabase stoka bhAga milatA hai| usase nAmakarma aura gotrakarmako vizeSa adhika bhAga milatA hai| usase jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa aura antarAya karmako vizeSa adhika bhAga milatA hai| usase mohanIya karmako vizeSa adhika bhAga milatA hai| tathA usase vedanIya karmako vizeSa adhika bhAga milatA hai| isakA kAraNa kyA hai isa bAtakA nirdeza karate hue vahA~ likhA hai ki Ayu karmakA sthitibandha svalpa hai, isalie use sabase thor3A bhAga milatA hai| vedanIyake sivA zeSa karmoM meM jisakI sthiti dI / bahuta bhAga milatA hai aura vedanIyake viSayameM yaha likhA hai ki yadi vedanIya na ho to saba karma jIvako sukha aura duHkha utpanna karanemeM samartha nahIM haiM, isalie use sabase adhika bhAga milatA hai| zvetAmbara karma prakRti kI cUrNimeM sakAraNa ba~TavArekA yahI krama dikhalAyA gayA hai| sAta prakArake aura chaha prakArake karmoMkA bandha hote samaya bhI ba~TavArekA yahI krama jAnanA caahie| mAtra yahA~ jisa karmakA bandha nahIM hotA use bhAga nahIM milatA hai, itanI vizeSatA hai| uttara prakRtiyoMmeM karma paramANuoMkA ba~TavArA karate samaya batalAyA hai ki ATha prakArake karmoMkA bandha hote samaya jo jJAnAvaraNIya karmako eka bhAga milatA hai, vaha cAra bhAgoMmeM vibhakta hokara AbhinibodhikajJAnAvaraNa, zratajJAnAvaraNa, avadhijJAnAvaraNa aura manaHparyayajJAnAvaraNa ina cAra karmoko prApta hotA hai| yahA~ jo sarvaghAti pradezAgra hai,vaha bhI isI kramase ba~Ta jAtA hai| kevalajJAnAvaraNa sarvaghAti prakRti hai, isalie use kevala sarvaghAti dravya hI milatA hai, kintu dezaghAti prakRtiyoMko donoM prakArakA dravya milatA hai| darzanAvaraNameM tIna dezaghAti aura chaha sarvaghAti prakRtiyA~ haiN| isalie dezaghAti dravya dezaghAtiyoMko aura sarvaghAti dravya dezaghAti aura sarvaghAti donoM prakArakI prakRtiyoMko milatA hai / yahA~ jinakA bandha hotA hai unameM yaha ba~TavArA hotA hai| vedanIya karmameM jaba jisakA bandha hotA hai, taba use hI samasta bhAga milatA hai| mohanIya karmako jo dezaghAti bhAga milatA hai usake do bhAga ho jAte haiMeka kaSAyavedanIyakA aura dUsarA nokssaayvedniiykaa| inameMse kaSAyavedanIyakA dravya cAra bhAgoM meM aura nokaSAyavedanIyakA dravya bandhake anusAra pA~ca bhAgoM meM vibhakta ho jAtA hai / tathA mohanIya karmako jo sarvadhAti dravya milatA hai unameMse eka bhAga cAra saMjvalana kaSAyoMmeM aura dUsarA eka bhAga bAraha kaSAyoMmeM aura mithyAtvameM vibhakta ho jAtA hai| apane bandha samayameM Ayu kamako jo bhAga milatA hai vaha jisa AyukA bandha hotA hai, usIkA hotA hai| nAmakarmako jo bhAga milatA hai, usake bandhake anusAra gati, jAti, zarIra Adi rUpase alaga alaga vibhAga ho jAte haiN| gotra karmameM jisakA bandha hotA hai, use hI samAna bhAga milatA hai| tathA antarAya karmako milanevAlA dravya pA~ca bhAgoMmeM ba~Ta jAtA hai| isa prakAra Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , 10 mahAbandha yaha uttara prakRtiyoMmeM bhAgAbhAga jAnanA caahie| zvetAmbara karmaprakRtikI carNimeM bhI isakA vicAra kiyA gayA hai,para vahA~ sarvaghAti dravyakA ba~TavArA sarvaghAti aura dezaghAti donoM prakArakI prakRtiyoMmeM hotA hai, isakA ullekha dekhanemeM nahIM aayaa| yahA~ do bAteM khAsa rUpase dhyAna dene yogya hai-eka to yaha ki bandhako prApta honevAle dravyameM sarvaghAti dravya anantaveM bhAgapramANa aura dezaghAti dravya ananta bahubhAga pramANa hotA hai| dUsarI yaha ki caubIsa anuyogadvAroMke antameM alpabahutva anuyoga dvArameM jJAnAvaraNAdi kI uttara prakRtiyoMmeM milanevAle dravyakA alpabahutva batalAyA hai, isalie use dhyAnameM rakhakara dravyakA baTavArA karanA caahie| caubIsa anuyogadvAra bhAgAbhAgasamudAhArakA kathana karaneke bAda caubIsa anuyogadvAroMke arthapadake rUpameM mUlameM do gAthAe~ AtI haiN| ye donoM gAthAe~ sAdhAraNase pATha-bhedake sAya zvetAmbara karmaprakRtimeM bhI upalabdha hotI haiM (dekho bandhanakaraNa gAthA 25, 26) / inameMse prathama gAthAmeM saba dravyake anantaveM bhAgapramANa sarvaghAti dravyako alaga karake dezaghAti dravyakA jJAnAvaraNa aura darzanAvaraNakI dezaghAti uttara prakRtiyoMmeM tathA pA~ca antarAya prakRtiyoMmeM ba~TavArA dikhalAyA gayA hai| aura dUsarI gAthAmeM mohanIyake dezadhAti dravyake do bhAga karake unameMse eka bhAga ba~dhanevAlI cAra saMjvalanoMko aura dUsarA bhAga pA~ca nokaSAyoMko dilAyA gayA hai| vedanIya, Ayu aura gotrake viSayameM yaha vyavasthA dI hai ki inameMse jisa karmakI jisa prakRtikA bandha hotA hai use ba~TavArekA dravya milatA hai| yahA~ gAthAmeM nAmakarmake viSayameM koI ullekha nahIM kiyA isaprakAra isa arthapadako dekara usake anusAra caubIsa anuyogadvAroMke jAnanekI sUcanA kI hai| ve caubIsa anuyogadvAra ye haiM-sthAnaprarUpaNA, sarvabandha, nosarvabandha, utkRSTabandha, anutkRSTabandha, jaghanyabandha, ajaghanyabandha, sAdibandha, anAdibandha, dhravabandha, adhravabandha, svAmitva, eka jIvakI apekSA kAla, antara, sannikarSa, nAnA jIvoMkI apekSA bhAvicaya, bhAgAbhAga, parimANa, kSetra, sparzana, kAla, antara, bhAva aura alpabahutva / Age caubIsa anuyogadvAroMkA kathana samApta honepara bhujagAra, padanikSepa, vRddhi, adhyavasAna samudAhAra aura jIvasamudAhArakA vyAkhyAna kiyA gayA hai, isalie yahA~ isI kramase ina sabakA paricaya diyA jAtA hai sthAnaprarUpaNA-isa anuyogadvArake do bheda haiM-yogasthAnaprarUpaNA aura pradezabandhaprarUpaNA / yogasthAnaprarUpaNAmeM pahale utkRSTa aura jaghanya yogasthAnoMkA caudaha jIvasamAsoMke Azrayase alpabahutva va pradezaalpabahutvakA vicAra karake daza anuyogadvAroMke Azrayase yogasthAnoMkA vizeSa vicAra kiyA hai| ve daza anuyogadvAra ye haiM-avibhAgapraticchedaprarUpaNA, vargaNAprarUpaNA, spardhakaprarUpaNA, antaraprarUpaNA, sthAnaprarUpaNA, anantaropanidhA, paramparopanidhA, samayaprarUpaNA, vRddhiprarUpaNA aura alpabahutva / vIrya-vizeSake kAraNa mana, vacana aura kAyake nimittase AtmapradezoM meM jo caJcalatA utpanna hotI hai use yoga kahate haiN| yadyapi sarva AtmapradezameM vIryAntarAya karmakA kSayopazama Adi eka samAna hotA hai, para yaha caJcalatA saba AtmapradezoMmeM eka samAna nahIM hotI kintu AtmAke jo pradeza mukhyarUpase vyApArarata hote haiM unameM vaha sarvAdhika pAI jAtI hai aura unase lage hue pradezoM meM kucha kama pAI jAtI hai| isaprakAra yadyapi caJcalatA to sarva AtmapradezoM meM pAI jAtI hai,para vaha uttarottara hIna-hIna hotI jAtI hai| isalie jIvake saba pradezoMmeM yogakA tAratamya sthApita hokara eka yogasthAna banatA hai| udAharaNArtha kisI manuSya ke jhukakara eka hAthase pAnIse bharI huI bAlaTIke uThAnepara usa hAthake Atmapradeza meM vizeSa khiMcAva hotA hai / yahA~ hAthake sivA zarIrake anya avayavagata Atmapradeza bhI yadyapi usa kAryameM yogadAna de rahe haiM,para unameM vaha khiMcAva uttarottara hIna-hIna hotA jAtA hai| isalie kAryarUpameM pariNata hAthake AtmapradezoMse Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya-paricaya jitanI yogazakti anubhava kI jAtI hai; utanI anyatra nhiiN| yahI kAraNa hai ki AtmAke saba pradezoM meM yogazaktikI hInAdhikatA utpanna hokara vaha saba milakara eka sthAna banAtI hai| yahA~ yogasthAnaprarUpaNA anuyogadvAroMke Azrayase mukhyarUpase isI bAtakA vicAra kiyA gayA hai| pahale avibhAgapraticchedaprarUpaNA meM pratyeka AtmapradezameM yogazaktike kitane avibhAgapraticcheda hote haiM,yaha batalAyA gayA hai| vargaNAprarUpaNA meM kitane avibhAgapraticchedoMkI eka vargaNA hotI hai yaha batalAyA gayA hai| spardhakaprarUpaNAmeM kitanI vargaNAoMkA eka spardhaka hotA hai,yaha batalAyA gayA hai| antaraprarUpaNAmeM eka spardhakakI antima vargaNAse dUsare spardhakakI prathama vargagAmeM avibhAgapraticchedoMkI apekSA kitanA antara hotA hai,isa bAtakA nirdeza kiyA gayA hai| sthAnaprarUpaNAmeM kitane spardhaka milakara eka yogasthAna banatA hai, yaha batalAyA gayA hai| anantaropanidhAmeM jaghanya yogasthAnase lekara utkRSTa yogasthAna taka pratyeka yogasthAnameM kitane spardhaka bar3hate jAte haiM,yaha batalAyA gayA hai| paramparopanidhAmeM jaghanya yogasthAnake spardhakoMse kitane yogasthAna jAnepara ve dUne hote jAte haiM,yaha batalAyA gayA hai / samayaprarUpaNAmeM utkRSTarUpase cAra, pA~ca, chaha, sAta, ATha, sAta, chaha, pA~ca, cAra, tIna aura do samaya taka avasthita rahanevAle kitane yogasthAna haiM.isakA vicAra kiyA gayA hai| vRddhiprarUpaNAmeM lagAtAra kauna vRddhi yA hAni kitane kAlataka ho sakatI hai,isa bAtakA vicAra kiyA gayA hai| alpabahutvaprarUpaNAmeM alaga-alaga kAlataka avasthita rahanevAle yogasthAnoMkA alpabadutva dikhalAyA gayA hai| ina dasa anuyogadvAroMkA vizeSa khulAsA mUlake anuvAdameM vizeSArthaM dekara kiyA hai, isalie vahA~ se jAna lenA caahie| sthAnaprarUpaNAkA dUsarA bheda pradezabandhasthAnaprarUpaNA hai| isameM yaha batalAyA gayA hai ki jo yogasthAna haiM,ve hI pradezabandhasthAna hai| kintu jJAnAvaraNAdi prakRti vizeSake kAraNa ve vizeSa adhika haiN| sarva-nosarvapradezabandha-jJAnAvaraNAdi karmoMkA pradezabandha hone para vaha sarvabandharUpa hai yA nosarvabandharUpa hai, isakA vicAra ina donoM anuyogadvAroM meM kiyA gayA hai| jaba saba pradezabandha hone para use sarvabandha kahate haiM aura jahA~ usase nyUna pradezabandha hotA hai use nosarvabandha kahate haiN| mAtra yaha ogha aura Adezase do prakArakA hai, isalie mUla aura uttara prakRtiyoMkI apekSA jahA~ jo sambhava ho vahA~ use ghaTita kara lenA cAhie / utkRSTa-anutkRSTapradezabandha-jJAnAvaraNAdikA pradezabandha hone para vaha utkRSTarUpa hai yA anutkRSTarUpa,isakA vicAra ina do anuyogadvAroM meM kiyA gayA hai| jahA~ mUla aura uttara prakRtiyoMkA ogha aura Adezase yathAsambhava utkRSTa pradezabandha hotA hai, vahA~ utkRSTa pradezabandha kahalAtA hai aura mUla va uttara prakRtiyoMkA isase nyUna pradezabandha hotA hai vaha anutkRSTa pradezabandha kahalAtA hai / jaghanya-ajaghanyapradezabandha-jJAnAvaraNAdi mUla va uttara prakRtiyoMkA pradezabandha hone para vaha jaghanya hai yA ajaghanya,isakA vicAra ina do anuyogadvAroma kiyA gayA hai| bandhake samaya ogha aura Adezase yathAsambhava sabase kama pradezabandha hone para vaha jaghanya pradezabandha kahalAtA hai aura usase adhika pradezabandha hone para vaha ajaghanya pradezabandha kahalAtA hai| sAdi-anAdi-dhruva-adhruvapradezabandha-ina cAroM anuyogadvAroM meM jo uskRSTa Adi cAra prakArakA pradezabandha batalAyA gayA hai vaha sAdi Adi kisa rUpa hai, isa bAtakA vicAra kiyA gayA hai| mUla va uttara prakRtiyoMkI apekSA isakA vizeSa khulAsA hamane vizeSArthake dvArA usa prakaraNake samaya kiyA hI hai, isalie vahA~ se jAna lenA cAhie / saMkSepameM unakI saMdRSTi isa prakAra hai Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbandha karma utkRSTa / anutkRSTa jaghanya ajaghanya ........ sAdi-adhruva sAdi Adi cAra : sAdi-adhruva sAdi-adhruva jJAnAvaraNa mUla va uttara prakRtiyA~ darzanAvaraNa mUla va chaha uttara prakRtiyA~ tyAnagRddhi Adi tIna sAdi-adhU va sAdi Adi cAra sAdi-abhra va sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi-adhrava vedanIya mUla sAdi-adhrava sAdi Adi cAra / sAdi-adhruva sAdi-adhruva uttara prakRtiyA~ sAdi-adhruva | sAdi-adhruva sAdi-adhruva / sAdi-adhruva mohanIya mUla va mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura sAta nokaSAya sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi Adi cAra | sAdi-adhruva / sAdi-adhruva bAraha kAya, bhaya aura jugupsA Ayu mUla va uttara prakRtiyA~ sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi-adhruva nAmakarma mUla sAdi-adhrava | sAdi Adi cAra | sAdi-adhrava sAdi-adhruva nAmakarma kI saba uttara prakRtiyA~ sAdi-adhruva __ sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi-adhruva gotrakarma mUla sAdi-adhruva sAdi Adi cAra sAdi-adhruva sAdi-adhrava sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi-adhruva sAdi-adhruva gotrakarma kI uttara prakRtiyA~ antarAyakarma mUla va uttara prakRtiyA~ sAdi-adhruva sAdi Adi cAra sAdi-adhruva sAdi-adhruva svAmitvaprarUpaNA-isameM ogha aura Adezase mUla va uttara prakRtiyoMke uskRSTa aura jaghanya pradezabandhake svAmIkA nirdeza kiyA gayA hai| yahA~ ise saMdRSTi dekara dikhalAyA jAtA hai Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 viSaya-pAracaya mUla prakRtiyoMkA oghase utkRSTa va jaghanya svAmitva mUla prakRtiyA~ utkRSTa svAmitva jaghanya svAmitva chaha mUla prakR0 1 chaha karmoMkA bandha karanevAlA upazAmaka va kSapaka prathama samayameM tadbhavastha hubhA jaghanya yogase yukta aura jaghanya pradezabandha karanevAlA bhI koI sUkSma nigoda aparyApta mohanIya karma sAta karmoMkA bandhaka, utkRSTa yogase yukta aura uskRSTa pradezabandha karanevAlA koI samyagdRSTi va mithyAdRSTi saMjJI paJcendriya paryApta Ayu karma ATha karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogavAlA koI samyagdRSTi va mithyASTi cAroM gatikA saMjJI paryApta jIva / kSullaka bhavake tRtIya tribhAgake prathama samayameM vidyamAna, jaghanya yogase yukta aura jaghanya pradezabandha karanevAlA koI sUkSma nigoda apayApta jIva uttara prakRtiyoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA upazAmaka aura upaka sUcamasAmparAya jIva; nidrA, pracalA, chaha nokaSAya aura tIrthakara prakRtikA samyagdRSTi jIva; apratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA asaMyatasamyagdRSTi jIva, pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA dezasaMyata jIva, saMjvalanacatuSka aura puruSavedakA upazAmaka aura sapaka anivRsikaraNa jIva, asAtAvedanIya, manuSyAyu, devAyu, devagati, vaikriyikazarIra, samacaturasrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi saMjJI paryApta jIva; AhArakadvikakA apramattasaMyata jIva tathA zeSa prakRtiyoMkA mithyAdRSTi saMhI paryApta jIva uskRSTa pradezabandha karatA hai / tathA narakAyu, devAyu aura narakagatidvikakA asaMjJI paJcendriya jIva; devagaticatuSka aura tIrthakara prakRtikA asaMyatasamyagdRSTi jIva; AhArakadvikakA apramattasaMyata jIva aura zeSa prakRtiyoMkA tIna mor3oMmeM se prathama mor3e meM sthita sUkSma nigoda aparyApta jIva jaghanya pradezabandha karatA hai| mAtra tiryazcAyu aura manuSyAyukA jaghanya pradezabandha Ayubandhake samaya karAnA cAhie / yahA~ yaha sAmAnyarUpase svAmitvakA nirdeza kiyA hai / jo anya vizeSatAe~ haiM ve mUlase jAna lenI caahie| mAtra jo uskRSTa yogase yukta hai, aura utkRSTa pradezabandhake sAtha kamase kama prakRtiyoMkA bandha kara rahA hai vaha utkRSTa pradezabandhakA svAmI hotA hai| tathA jo jaghanya yogase yukta hai aura jaghanya pradezabandhake sAtha adhikase adhika prakRtiyoMkA bandha kara rahA hai vaha jaghanya pradezabandhakA svAmI hotA hai| pratyeka prakRtike utkRSTa aura jaghanya pradezabandhake samaya itanI vizeSatA avazya jAna lenI cAhie / kAlaprarUpaNA-isa anuyogadvArameM ogha va Adezase mUla va uttara prakRtiyoMke jaghanya aura utkRSTa pradezabandhake kAlakA vicAra kiyA gayA hai| udAharaNArtha jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezavandha dazaveM guNasthAnameM hotA hai aura vahA~ uskRSTa yogakA jaghanya kAla eka samaya aura uskRSTa kAla do samaya hai, isalie isakA Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 mahAbandha jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla do samaya kahA hai| tathA isake anutkRSTa pradezabandhake tIna bhaGga prApta hote haiM-anAdi-ananta, anAdi-sAnta aura sAdi-sAnta / anAdi-ananta bhaGga abhavyoMke hotA hai, kyoMki unake dvitIyAdi guNasthAnoMkI prApti sambhava na honese ve sarvadA anutkRSTa pradezabandha karate rahate haiM / anAdi sAnta bhaGga jo kevala kSapakazreNIpara ArohaNa karake mokSa jAte haiM unake sambhava hai, kyoMki unake anAdise anutkRSTa pradezabandha hone para bhI dasaveM guNasthAnameM usakA anta dekhA jAtA hai / aura sAdi sAnta bhaGga aise jIvoMke hotA hai jinhoMne upazamazreNipara ArohaNa karake utkRSTa pradezabandha kiyA hai| yahA~ isa sAdi-sAnta bhaGgakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama ardhapudgala parivartana pramANa hai| utkRSTa pradezabandha eka samayake antarase sambhava hai, isalie to yahA~ anutkRSTa pradezabandhakA jaghanyakAla eka samaya kahA hai aura upazamazreNike ArohaNakA eka jIvakI apekSA utkRSTa antara kucha kama ardhapudgala parivartanapramANa hai, isalie yahA~ anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama ardhapudgala parivartana pramANa kahA hai| yaha to jJAnAvaraNake utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhake kAlakA vicAra hai| isake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhake kAlakA vicAra isaprakAra hai-sUcma nigoda aparyApta jIva bhavake prathama samayameM isakA jaghanya pradezabandha karatA hai, isalie isake jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA isake ajaghanya pradezabandhakA jaghanyakAla eka samaya kama kSullakabhavagrahaNa pramANa hai, kyoMki ukta jIva prathama samayameM jaghanya pradezabandha karake paryAyake anta taka ajaghanya pradezabandha karatA rahA aura marakara punaH sUcama nigoda aparyApta hokara bhavake prathama samayameM jaghanya pradezabandha karane lagA, yaha sambhava hai| aura isa ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa kAla do prakArase batalAyA hai| prathama to asaMkhyAta lokapramANa kahA hai so isakA kAraNa yaha pratIta hotA hai ki koI jIva itane kAlataka sUkSma nigoda aparyApta paryAyameM na jAkara nirantara ajaghanya pradezabandha karatA rahe yaha sambhava hai| dUsare yaha kAla jagaNike asaMkhyAtaveM bhAga pramANa kahA hai so yaha yogasthAnoMkI mukhyatAse jAnanA cAhie / tAtparya yaha hai ki prathama utkRSTa kAlameM vivakSita paryAyake antarakI mukhyatA hai aura dUsare utkRSTa kAlameM vivakSita yogasthAnake antarakI mukhyatA hai / isa prakAra yahA~ oghase jJAnAvaraNake utkRSTa, anukRSTa, jaghanya aura ajaghanya pradezabandhake kAlakA vicAra kiyA / anya mUla va uttara prakRtiyoMke utkRSTa, jaghanya aura ajaghanya pradezabandhake kAlakA vicAra ogha aura Adezase isI prakAra mUlake anusAra kara lenA caahie| ___ antaraprarUpaNA-isa anuyogadvArameM ogha aura Adezase mUla va uttara prakRtiyoMke utkRSTAdike antarakAlakA vicAra kiyA gayA hai| udAharaNArtha-jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha eka samayake antarase bhI sambhava hai aura kucha kama ardhapudagala parivartana kAlake antarase bhI sambhava hai, isalie isake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama ardhapudgala parivartanapramANa kahA hai| tathA isake utkRSTa pradezabandhakA jaghanyakAla eka samaya honese yahA~ isake anutkRSTa pradezayandhakA jaghanya antara eka samaya kahA hai aura upazAntamohameM antamuhUrta kAlataka jJAnAvaraNakA bandha nahIM hotA, isalie isake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa antara antarmuhata kahA hai| yahA~ tAipratike do patra naSTa ho gaye hai| isa kAraNa tiryaJcagatike antaraprarUpaNAke antima bhAgase lekara antaraprarUpaNAkA bahubhAga, sannikarSa, nAnA jIvoMkI apekSA bhajavicaya, bhAgAbhAga, parimANa, kSetra, sparzana aura kAla ye anuyogadvAra nahIM upalabdha hote / parantu uttara prakRtiyoMke utkRSTa aura jaghanya pradezabandhake sannikarSa anuyogadvArake madhyake kucha truTita bhAgako chor3akara antara kAla, sannikarSa aura nAnA jIvoMkI apekSA bhaGgavicaya AdikA pratipAdana karanevAle ye anuyogadvAra yathAvat upalabdha hote haiN| isalie yahA~ una anuyogadvAroMkI dizAkA jJAna karAneke lie unake AdhArase paricaya diyA jAtA hai| sannikarSaprarUpaNA-sannikarSake do bheda haiM svasthAna sannikarSa aura parasthAna sannikarSa / svasthAna sannikarSa meM pratyeka karmako vivakSita eka prakRtike sAtha bandhako prApta honevAlI usI karmakI anya prakRtiyoM ke Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya- paricaya 15 karSakA vicAra kiyA jAtA hai aura parasthAna sannikarSa meM vivakSita prakRtike sAtha bandhako prApta honevAlI saba uttara prakRtiyoMke sannikarSakA vicAra kiyA jAtA hai| yataH yaha pradezavandhakA prakaraNa hai, ataH yahA~ utkRSTa pradezabandha aura jaghanya pradezabandha ke Azrayase svasthAna aura parasthAna sannikarSake do-do bheda karake vicAra kiyA gayA hai| usameM bhI pahale utkRSTa svasthAna sannikarSa aura utkRSTa parasthAna sannikarSakA vicAra karake bAdameM jaghanya svasthAna satrikarSa aura jaghanya parasthAna sannikarSakA vicAra kiyA gayA hai| udAharaNasvarUpa Abhiniyodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva zrutajJAnAvaraNa, avadhijJAnAvaraNa, mana:paryayajJAnAvaraNa aura kevalajJAnAvaraNakA niyamase utkRSTa bandha karatA hai| yaha utkRSTa svasthAna sannikarpakA eka udAharaNa hai| isIprakAra ogha aura Adezase saba khanikarSa ghaTita karake batalAyA gayA hai| yahA~ utkRSTa sannikarSake antameM satrikarSakI siddhike kucha udAharaNa dete hue mUla prakRtivizeSa, piNDaprakRti vizeSa aura uttara prakRtti vizeSakA parimANa Avalike saMsthAtaveM bhAgapramANa batalAkara pavAijamANa' aura 'apavAijamANa 'upadezake anusAra ina tIna vizeSoMke alpabahutvakA nirdeza kiyA hai bhaGgavicayaprarUpaNA - usa anuyogadvArameM ogha aura Adezase saba mUla va uttara prakRtiyoMke utkRSTa va jaghanya pradezavandhake bhaGgakA nAnA jIvoM kI apekSA vicAra kiyA gayA hai| usameMse mUlaprakRtiyoM kI apekSA bhaTTa viSaya prakaraNa naSTa ho gayA hai, yaha hama pahale hI sUcita kara Aye haiN| opase uttara prakRtiyoMkI apekSA isa prakaraNako prArambha karate hue saba prakRtiyoMke utkRSTa aura anutkRSTa pradezakA bandha karanevAle jIvoM kA bhaGga mUla prakRtiyoMke utkRSTa aura anutkRSTa pradezoMkA bandha karanevAle jIvoMke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| mAtra narakAyu, manuSyAyu aura devAyu ina tIna AyuoMke utkRSTa aura anutkRSTa pradezoMkA bandha karanevAle jIvoMke ATha-ATha bhaGga jAnanekI sUcanA kI hai| Age vaha oghaprarUpaNA jina mArgaNAoM meM sambhava hai, unameM ogha ke samAna jAnane kI sUcanA kI hai aura jinameM vizeSatA hai, unameM usakA alagase nirdeza kiyA hai / oghase jaghanya bhaGgaviSayako prArambha karate hue narakAyu, manuSyAyu bhIra devAyu ye tIna Ayu, vaikivikapaTka, AhArakadvika aura tIrthaMkara inake jaghanya aura ajaghanya bhaGgavicayakA bhaGga utkRSTa prarUpaNA ke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| tathA zeSa prakRtiyoM ke jaghanya aura ajaghanya pradezoM ke bandhaka aura abandhaka nAnA jIva haiM, yaha batalAyA hai / yaha oghaprarUpaNA hai / yaha jina mArgaNAoM meM sambhava hai unameM oghake samAna jAnane kI sUcanA kI hai aura zeSa mArgaNAoM meM vizeSatA ke sAtha bhaGgavicayakA nirdeza kiyA hai / bhAgAbhAgaprarUpaNA - mUla prakRtiyoMkI apekSA bhAgAbhAgaprarUpaNA bhI naSTa ho gaI hai| uttara prakRtiyoMkI apekSA oghase bhAgAbhAgakA nirdeza karate hue tIna Ayu, vaikriyika chaha aura tIrthaGkara prakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva inakA bandha karanevAle jIvoMke asaMkhyAtaveM bhAgapramANa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta bahubhAgapramANa batalAye haiN| AhArakadvikakA utkRSTa pradezastha karanevAle jIva saMkhyAtaveM bhAgapramANa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta bahubhAgapramANa batalAye haiM / tathA inake sivA zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva anantaveM bhAgapramANa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva ananta bahubhAgapramANa batalAye haiN| Age jina mArgaNAoMmeM yaha oghadrarUpaNA sambhava hai unameM bhadhaprarUpaNA ke samAna jAnanekI sUcanA karake zeSa mArgaNA meM jo vizeSatA sambhava hai| usakA nirdeza kiyA hai / jaghanya bhAgAbhAgakA nirdeza karate hue batalAyA hai ki AhArakadvikakA bhaGga to utkRSTake samAna hai aura zeSa prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAtaveM bhAgapramANa haiM aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta bahubhAgapramANa haiN| Adezase saba mArgaNAoM meM sAmAnyase isIprakAra jAnanekI sUcanA karake saMkhyAta saMkhyAvAlI mArgaNAoM meM saba prakRtiyoMkA bhaGga AhArakazarIrake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| parimANaprarUpaNA - mUla prakRtiyoMkI apekSA pratipAdana karanevAlI yaha prarUpaNA bhI naSTa ho gaI hai| uttara prakRtiyoMkI apekSA oghase parimANakA nirdeza karate hue batalAyA hai ki tIna Ayu aura vaiki Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 mahAbandha yika chadakA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta haiN| AhArakadvikakA utkRSTa bhIra anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva saMsthAta haiN| tIyaMkara prakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta haiM aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta hai tathA zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta hai bhIra anurakRSTa pradezabandha karanevAle jIva ananta hai| yaha oghaprarUpaNA jina mArgaNAoM meM sambhava hai unameM ogha ke samAna jAnanekI sUcanA karake zeSa mArgaNAoM meM jahA~ jo vizeSatA hai, usakA alagase nirdeza kiyA hai| oghase jaghanya parimANakA nirdeza karate hue batalAyA hai ki tIna Ayu, narakagati aura narakagatyAnupUrvIkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta hai| devagatihnika, vaikivikadvika aura tIra prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta haiM aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta haiN| AhArakadvikakA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta haiN| tathA zeSa prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva ananta haiN| Age jina mArgaNAoM meM yaha bhoghaprarUpaNA bana jAtI hai, unameM oghake samAna jAnanekI sUcanA karake zeSa mArgaNAoMmeM apanI-apanI bandha-prakRtiyoMkI apekSA alaga parimANakA nirdeza kiyA hai| kSetraprarUpaNA - mUla prakRtiyoMkI yaha prarUpaNA bhI truTita hai| oghase uttara prakRtiyoMkI apekSA nirdeza karate hue batAyA hai ki tIna Ayu, vaikriyikapaTka, AhArakadvika aura tIrthaMkara prakRtikA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA kSetra lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai aura zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA kSetra lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA kSetra sarvalokapramANa hai| Age jina mArgaNAoM meM yaha bhopaprarUpaNA sambhava hai, unameM oghake samAna jAnanekI sUcanA karake zeSameM alaga se vidhAna kiyA hai| jaghanya kSetrakA vidhAna karate hue batalAyA hai ki oghase tIna Ayu, vaikivika chaha, AhArakadvika aura tIrthaMkara prakRtikA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA kSetra lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai tathA zeSa prakRtiyoMkA jaghanya aura bhajaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA kSetra sarvalokapramANa hai / yaha prarUpaNA bhI jina mArgaNAoM meM sambhava hai, unameM odhake samAna jAnanekI sUcanA karake zeSameM usakA bhalagase vidhAna kiyA hai| sparzanaprarUpaNA - mUla prakRtiyoMkI yaha prarUpaNA bhI naSTa ho gaI hai| ose uttara prakRtiyoMkI apekSA nirdeza karate hue batalAyA hai ki pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, puruSaveda, manuSyagati, cAra jAti, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAsupA TikAsaMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, sa, bAdara, yazaH kIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMne lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai| tathA inakA anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMne sarva lokakA sparzana kiyA hai| isI prakAra anya prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA apane-apane svAmitva ke anusAra sparzana kahA hai tathA saba mArgaNAoM meM bhI apanI-apanI bandha yogya prakRtiyoMkA Azraya lekara sparzana kahA hai| jaghanya sparzanakA nirdeza karate hue jo prakRtiyA~ ekendriyase lekara caturindriya takake jIvoMke nahIM ba~dhatI hai unakA sparzana apane svAmitvake anusAra alaga-alaga batalAyA hai aura zeSa prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA sparzana sarvaloka batalAyA hai| kevala manuSyAyuke sparzanameM kucha vizeSatAkA nirdeza kiyA hai| yahA~ mArgaNAoMmeM bhI isI prakAra apanI apanI vizeSatAke anusAra sparzanakA nirdeza kiyA hai| nAnA jIvoMkI apekSA kAla - mUla prakRtiyoMkI apekSA utkRSTa kAlaprarUpaNA to naSTa ho gaI | mAtra jaghanyakALa prarUpaNA upalabdha hotI hai| ATha mUlaprakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha yogya sAmagrI ke sadbhAvameM sUkSma ekendriya aparyApta jIva karate haiM, isalie mAnA jIvoMkI apekSA inake jaghanya aura Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya-paricaya bhajaghanya pradezabandhakA kAla sarvadA pAye jAnese vaha sarvadA kahA hai| isI prakAra mArgaNAoM meM bhA apaneapane svAmitvake anusAra kAlakA vicAra kiyA hai| uttara prakRtiyoMkI apekSA utkRSTa kAlakA vicAra karate hue jina prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha saMkhyAta jIva karate haiM, unakI apekSA utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla saMkhyAta samaya kahA hai / anutkRSTa pradezabandhakA kAla sarvadA hai, yaha spaSTa hI hai| narakAyu, manuSyAyu aura devAyukA utkRSTa pradezabandha asaMkhyAta jIva karate haiM, isalie inake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| tathA inake anutkRSTa pradezabandhakA eka jIvakI apekSA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla anta isalie isakA nAnA jIvoMkI apekSA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| aba rahIM zeSa prakRtiyA~ so inakA utkRSTa pradezabandha asaMkhyAta jIva aura anutkRSTa pradezavandha ananta jIva karate haiM, isalie inake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa tathA anutkRSTa pradezabandhakA kAla sarvadA kahA hai / yaha oghanarUpaNA jina mArgaNAoMmeM bana jAtI hai unameM oghake samAna jAnanekI sUcanA karake zeSa mArgaNAoM meM alagase kAlakA nirdeza kiyA hai| jaghanya kAlaprarUpaNAkA nirdeza karate hue tIna Ayu, vaikriyikaSaTaka, AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtike jaghanya aura ajaghanya pradeza bandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla apane-apane svAmitvake anusAra batalA kara zeSa prakRtiyoMke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA kAla sarvadA kahA hai, kyoMki inakA jaghanya pradezabandha sUcama ekendriya aparyApta jIva karate haiN| tathA inakA ajaghanya pradezabandha yathAsambhava ekendriyAdi saba jIvoMke sambhava hai| yaha oghaprarUpaNA jina mArgaNAoMmeM sambhava hai, unameM oghake samAna jAnanekI sUcanA karake zeSameM jahA~ jo vizeSatA hai usakA alagase nirdeza kiyA hai| nAnA jIvoMkI apekSA antara-jaghanya aura utkRSTake bhedase antara prarUpaNA bhI do prakAra kI hai| oghase mUla prakRtiyoMkI apekSA utkRSTa antarakAlakA kathana karate hue batalAyA hai ki AThoM kA~ke uskRSTa pradeza bandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara jagazreNike asaMkhyAta bhAga pramANa hai| anutkRSTa pradezabandhakA antara kAla nahIM hai| uttara prakRtiyoMkI apekSA bhI yahI kAla hai| Age yaha ogha prarUpaNA jina mArgaNAoMmeM bana jAtI hai,unameM oghake samAna jAnane kI sUcanA karake zeSa mArgaNAoM meM jahA~ jo vizeSatA hai usakA alagase nirdeza kiyA hai| oghase mUla prakRtiyoMkI apekSA jaghanya prarUpaNAkA nirdeza karate hue batalAyA hai ki AThoM karmoMke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| uttara prakRtiyoMkI apekSA nirdeza karate hue tIna Ayu, vaikriyikapaTaka, AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtikA bhaGga utkRSTake samAna batalAkara zeSa prakRtiyoMke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| Age yaha oghaprarUpaNA jina mArgaNAoMmeM bana jAtI hai, unameM oghake samAna jAnanekI sUcanA karake zeSameM jahA~ jo vizeSatA hai usakA alagase nirdeza kiyA hai| bhAvaprarUpaNA-saba prakRtiyoMkA bandha audayika bhAvase hotA hai, isalie yahA~ saba mUla aura uttara prakRtiyoMkA jaghanya aura utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA audayika bhAva kahA hai| alpavahutvaprarUpaNA-alpabahutvake do bheda haiM-svasthAna alpabahutva aura parasthAna alpabahutva / mUla prakRtiyoM meM svasthAna alpabahutva sambhava nahIM hai, isalie inakA jaghanya aura utkRSTa donoM prakArakA parasthAna pradeza alpabahutva hI kahA hai| uttara prakRtiyoMkA svasthAna aura parasthAna donoM prakArakA alpabahatva sambhava hai, kyoMki yahA~ pratyeka karmake alaga-alaga aneka bheda haiM, isalie pratyeka karmakI avAntara prakRtiyoMkA svasthAna alpabahutva bana jAtA hai aura saba kauMkI avAntara prakRtiyoM ko eka paMktimeM rakhane para unameM parasthAna alpabahutva bhI bana jAtA hai| yaha pradezabandhakA prakaraNa hai aura pradezabandha do prakArakA hai-jaghanya aura utkRSTa / isalie yahA~ yaha donoM prakArakA alpabahatva utkRSTa pradezabandhakI apekSA bhI ogha aura Adezake anusAra ghaTita karake batalAyA hai aura jaghanya pradezabandhakI apekSA bhI odha aura Adezake anusAra ghaTita karake batalAyA hai| isa alpabahutvake kAraNakA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 mahAbandha nirdeza granthake prArambhameM bhAgahAra prarUpaNA ke samaya batalA hI Aye haiM, isalie use dhyAnameM rakhakara aura svAmitvako dhyAna meM rakhakara isakI yojanA karanI caahie| karmoMke ghAti bhaghAti tathA ghAti kamauke dezaghAti aura sarvaghAti honese kisI karmako kama aura kisI karmako adhika pradeza milate haiM, ise bhI isa prakaraNa meM dhyAna rakhanA caahie| bhujagArabandha isa prakaraNameM bhujagAra pada upalakSaNa hai| isase bhujagAra, alpatara, avasthita aura avaktavya ina cAroMkA bodha hotA hai| anantara pichale samaya meM alpa pradezoMkA bandha karake agale samayameM adhika pradezakA bandha karanA yaha bhujagArabandha hai / anantara pichale samaya meM adhika pradezoMkA bandha karake vartamAna samaya meM kama pradezoMkA vadha karanA yaha alpatara bandha hai| anantara pichale samayameM jisane pradezoMkA bandha kiyA hai, agale samayameM utane hI pradezoMkA bandha karanA yaha avasthita bandha hai aura avandhake bAda bandha karanA yaha avaktavyabandha hai / yahA~ isakA teraha anuyogadvAroMke Azrayase kathana kiyA gayA hai| ve teraha anuyogadvAra ye haiM - samutkIrtanA svAmitva, kAla, antara, nAnA jIvoMkI apekSA bhaGgavicaya, bhAgAbhAga, parimANa, kSetra, sparzana, kAla, antara, bhAva aura alpabahutva | yahA~ ATha mUla prakRtiyoMkI apekSA nAnA jIvoMkI apekSA bhaGgaviSaya prakaraNakA prArambhake aura antake kucha aMzako chor3akara zeSa aMza nae ho gayA hai| kAraNa ki yahA~kA eka tAr3apatra gala gayA hai| isI prakAra tAr3apatrake tIna patra gala jAnese uttara prakRtiyoMkI apekSA antara prarUpaNAkA antakA kucha bhAga, nAnA jIvoMkI apekSA bhaGgaviSaya aura bhAgAbhAga ye tIna prakaraNa bhI naSTa ho gaye haiN| samutkIrtanAmeM ogha aura Adezase mUla aura uttara prakRtiyoMkI apekSA pUrvokta bhujagAra Adi cAroM padoMmeMse kisake kauna sambhava haiM, isa bAtakA nirdeza kiyA gayA hai / svAmitvameM ogha aura Adezase unakA svAmI batalAyA hai| kAlaprarUpaNAmeM unake kAlakA aura antara prarUpaNA meM antarakA vicAra kiyA gayA hai| isI prakAra Age bhI jisa prakaraNakA jo nAma hai, usake anusAra ogha aura Adezase vicAra kiyA gayA hai| yahA~ mUla prakRtiyoM kI apekSA oghase avasthita padake kAlakA nirdeza karate hue do prakArake upadezoM kA spaSTarUpase ullekha kiyA hai--eka 'pavAisa' upadeza aura dUsarA anya upadeza / 'pavAijjata' upadezake anu ogha Ayu binA sAta mUla karmoMke avasthita padakA utkRSTa kAla gyAraha samaya aura anya upadezake anusAra pandraha samaya kahA gayA hai| oghase uttara prakRtiyoMke kAlakA nirdeza karate bhI ina do upadezoM kA ullekha kiyA hai| vahA~ cAra AyuoMke sivA zeSa saba prakRtiyoMke avasthita padako utkRSTa kAla 'pavAijjaMta'upadezake anusAra gyAraha samaya aura anya upadezake anusAra pandraha samaya batalAyA hai / padanikSepa bhujagAra anuyogadvAra meM bhujagAra, alpatara, adhasthita aura avaktavyapadake Azrayase mUla aura uttara prakRtiyoMke samutkIrtana AdikA vicAra kiyA jAtA hai, yaha pahale batalA Aye haiN| kintu ve bhujagAra Adi pada utkRSTa bhI hote haiM aura jaghanya bhI hote haiM, isa bAtakA vicArakara vahA~ isa anuyogadvArameM bhujagArake utkRSTa vRddhi aura jaghanya vRddhi ye do bheda karake, alpatarake utkRSTa hAni aura jaghanya hAni ye do bheda karake tathA avasthitapadake utkRSTa avasthAna aura jaghanya avasthAna ve do bheda karake vicAra kiyA gayA hai| avaktavyapadake ye utkRSTa aura jaghanya bheda sambhava nahIM haiM, isalie yahA~ isakI apekSA na to ve bheda kiye ye haiM aura na isakI apekSA vicAra hI kiyA gayA hai| isa prakAra ukta bIjapadake anusAra padanikSepake samutkIrtanA svAmitva aura alpabahutva ye tIna anuyogadvAra kahakara pratyekake utkRSTa aura jaghanya se do-do bheda kara diye gaye haiM / utkRSTa samukIrtanA svAmitva aura ahapabahutvameM ogha aura Adezale mUla aura uttara Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya-paricaya 16 prakRtiyoMkI utkRSTa vRddhi, utkRSTa hAni aura utkRSTa avasthAnakA vicAra kiyA gayA hai| tathA jaghanya samutkIrtanA, jaghanya svAmitva aura jaghanya alpabahutvameM ogha aura Adezase mUla aura uttara prakRtiyoMkI jaghanya vRddhi, jaghanya hAni aura jaghanya avasthAnakA vicAra kiyA gayA hai| yahA~ eka tAipatrake galaM jAnese mUlaprakRtiyoMko apekSA svAmitvake antakA bahubhAga aura alpabahutva tathA vRddhi anuyogadvArake alpabahutvake antake aMzako chor3akara zeSa saba prakaraNa naSTa ho gaye hai| isIprakAra uttara prakRtiyoMkI apekSA utkRSTa svAmitvakA nirdeza karate hue AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI ina tIna mArgaNAoMkI prarUpaNAke madhyameM tAmrapatra mudrita pratimeM yaha sUcanA dI gaI hai-krmaagttaaddptrsyaatraanupaabdhiH| akramayuktamanyaM samupalabhyate / ] arthAt kramAgata tAr3apatrakI yahA~para anupalabdhi hai| akramayukta anya tAr3apatra upalabdha ho rahA hai| vaise prakaraNakI saGgati baiTha jAtI hai, isalie yaha kaha sakanA kaThina hai ki kramAGkake antarako sUcita karaneke lie yahA~ sUcanA dI gaI hai yA yaha sUcanA denekA anya koI kAraNa hai| yahA~ samutkIrtanAmeM ogha aura Adezase mUla aura uttara prakRtiyoMkI apekSA kisake utkRSTa vRddhi Adi aura jaghanya vRddhi Adi sambhava haiM isa bAtakA nirdeza kiyA gayA hai| tathA svAmitvameM unakA svAmitva aura alpabahutvameM alpabahutva batalAyA gayA hai / vRddhi pahale padanikSepameM utkRSTa vRddhi Adi aura jaghanya vRddhi Adi padoMke Azrayase vicAra kara Aye haiN| yahA~ isa anuyoga dvArameM utkRSTa aura jaghanya bheda na karake apane avAntara bhedoMkI apekSA ve vRddhi aura hAni jitane prakArakI haiM unake Azrayase tathA avasthita aura avaktavyapadake Azrayase ogha aura mUla va uttara prakRtiyoMkA sAGgopAGga vicAra kiyA gayA hai / isake avAntara anuyogadvAra teraha haiMsamutkIrtanA, svAmitva, kAla, antara, nAnAjIvoMkI apekSA bhaGgavicaya, bhAgAbhAga, parimANa, kSetra, sparzana, kAla, antara, bhAva aura alpabahutva / vRddhipada upalakSaNa hai| isase vRddhi, hAni, avasthita aura avaktavya ina sabakA grahaNa hotA hai| ina cAroMke avAntara bheda bAraha haiM / yathA anantabhAgavRddhi, anantabhAgahAni, asaMkhyAtabhAgavRddhi, asaMkhyAtabhAgahAni, saMkhyAtabhAgavRddhi, saMkhyAtabhAgahAni, saMkhyAtaguNavRddhi, saMkhyAtaguNahAni, asaMkhyAtaguNavRddhi, asaMkhyAtaguNahAni, avasthita aura avaktavya / yahA~ ina padoMkI apekSA samutkIrtanA Adi teraha anuyogadvAroMkA Alambana lekara aura Adezase mUla va uttara prakRtiyoMkA vicAra kiyA gayA hai| samutkIrtanAmeM mUla va uttara prakRtiyoMke kahA~ kitane pada sambhava haiM yaha batalAyA gayA hai| svAmila.mUla va uttara prakRtiyoMke kina padoMkA kahA~ kauna svAmI hai yaha batalAyA gayA hai| isI prakAra Age bhI jisa prakaraNakA jo nAma hai usake anusAra vicAra kiyA gayA hai| yaha to hama pahale hI sUcita kara Aye haiM ki mUla prakRtiyoMkI apekSA vRddhi-anuyogadvArakA kathana karanevAlA prakaraNa tAr3apatrake gala jAnese prAyaH sabakA saba naSTa ho gayA hai, uttara prakRtiyoMkA vivecana karanevAlA hI yaha prakaraNa upalabdha hotA hai| adhyavasAnasamudAhAra adhyavasAnasamudAhArake do bheda haiM-pramANAnugama aura alpabahutva / pramANAnugamameM yogasthAnI aura pradezabandhasthAnoMke pramANakA nirdeza karate hue batalAyA hai ki jitane yogasthAna haiM unase jJAnAvaraNa karmake pradezabandhasthAna saMkhyAtaveM bhAgapramANa adhika haiN| kAraNakA nirdeza karate hue batalAyA hai ki ATha Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbandha prakArake karmokA bandha karanevAle jIvako saba yogasthAna prApta hote haiM / sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAle jIvake jo utkRSTa hotA hai usameMse ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAle jIvakA utkRSTa yogasthAnakA kucha bhAga zeSa bacatA hai, isalie ATha prakArake karmokA bandha karanevAlese sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAleke vizeSa prApta hotA hai| tathA isI prakAra sAta prakArake karmokA bandha karanevAlese chaha prakArake karmoMkA bandha karane vAleke vizeSa prApta hotA hai| yahI kAraNa hai ki yahA~ para yogasthAnAMse jJAnAvaraNake pradezabandhasthAna saMkhyAtaveM bhAgapramANa adhika kahe haiN| yahA~ jJAnAvaraNa karmake Azrayase jo vyAkhyAna kiyA hai usI prakAra anya karmoM ke Azrayase jAnanA cAhie / mAtra Ayukarmake yogasthAna samAna hote haiN| yaha mUla prakRtiyoM kI apekSA vicAra huaa| uttaraprakRtiyoMkI apekSA isIprakAra pratyeka prakRtikA Alambana lekara yogasthAnoM aura pradezabandha sthAnoMke pramANakA alaga-alaga vicAra kiyA gayA hai| tathA alpabahutvameM ina yogasthAnoM aura pradezabandha sthAnoMke mUla va uttaraprakRtikI apekSA alpabahutvakA vicAra kiyA gayA hai| jIvasamudAhAra isa anuyogadvArake bhI do bheda haiM-pramANAnugama aura alpabahutva / pramANAnugamameM pahale caudaha jIva samAsoMke Azrayase jaghanya aura utkRSTa yogasthAnoM ke alpabahutvakI prarUpaNA karake bAdameM unhIM caudaha jIva samAsAMke Azrayase jaghanya aura utkRSTa pradezabandha sthAnoMke alpabahutvakA kathana kiyA gayA hai| alpabahatvake jaghanya, utkRSTa aura jaghanyotkRSTa ye tIna bheda karake ogha aura Adezase saba mUla va uttaraprakRtiyoMke pradezoMke alpabahutvakI prarUpaNA ina prakaraNoM meM kI gaI hai| Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maGgalAcaraNa pradezabandha ke do bhedoM kA nAma-nirdeza mUla prakRti pradezabandha bhAgAbhAgasamudAhAra caubIsa anuyogadvAroMkA nAmanirdeza sthAnaprarUpaNA sthAnaprarUpaNAke do bheda yogasthAnaprarUpaNA yoga- alpabahutva pradeza-alpabahutva yogasthAnaprarUpaNAke dasa bheda avibhAga praticcheda prarUpaNA vargaNAprarUpaNA spardhakaprarUpaNA antaraprarUpaNA sthAnaprarUpaNA anantaropanidhA paramparopanidhA samayaprarUpaNA vRddhiprarUpaNA alpabahutva pradezabandhasthAnaprarUpaNA sarva nosarva pradezabandha prarUpaNA utkRSTa anutkRSTa pradezabandhaprarUpaNA jaghanya- ajaghanya pradezabandhaprarUpaNA sAdyAdi pradezabandha prarUpaNA svAmitvaprarUpaNA svAmitva ke do bheda utkRSTa svAmitva jayamya svAmitva kAlaprarUpaNA kAlake do bheda utkRSTa kAla viSaya-sUcI 9 jaghanya kAla ng antaraprarUpaNA 1-87 antarake do bheda 1-2 3 3-10 3 3-10 3-4 4 6-10 10 10 10-11 11 12 utkRSTa antara (truTi) nAnA jIvoM kI apekSA jaghanya kAla antaraprarUpaNA antarake do bheda utkRSTa antara jaghanya antara 6 alpabahutyaprarUpaNA 6 alpabahutvake do bheda bhAvaprarUpaNA bhAvake do bheda utkRSTa bhAva jaghanya bhAva 14-22 22-28 28-45 28 28-34 utkRSTa alpabahutva jaghanya alpabahutva bhujagArabandha ardhapada bhujagArake 13 anuyogadvAroMkI sUcanA samutkIrtanA svAmitva kAla antara nAnA jIvoMkI apekSA bhaGgavicaya 12-13 bhAgAbhAga 14-28 | parimANa 14 kSetra sparzana kAla antara bhAva alpabahutva 34-45 45-48 45 45-48 4 6 50-51 50 50 51 51 51 51 51 52-53 52 52 52-53 53-76 53 53 53-54 54-55 55-57 57-65 65-66 66-67 67-66 66-70 71-73 73-75 76-77 1 jaghanya antara, sannikarSa, nAnA jIvoMkI apekSA bhaGgavicaya, bhAgAbhAga, parimANa, kSetra, sparzana aura utkRSTa kAla bhI truTita | 77 78 76 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbandha 66666 113-134 134 134 134-154 154-177 154-177 178 60 80-82 178 178-190 160-207 s padanikSepa 79-82 utkRSTa svAmitva padanikSepake tIna bheda jaghanya svAmitva samutkIrtanA kAlaprarUpaNA samutkIrtanAke do bheda kAlake do bheda utkRSTa samutkIrtanA uskRSTa kAla (zruTita) jaghanya samutkIrtanA antaraprarUpaNA svAmitva 80-82 jaghanya antara svAmitvake do bheda sanikarSa prarUpaNA utkRSTa svAmitva (zruTita) | sannikarSake do bheda vRddhibandha 82-83 svasthAna sannikarSake do bheda alpabahutva (zruTita) 82-83 utkRSTa svasthAna sannikarSa adhyavasAnasamudAhAra jaghanya svasthAna sanikarSa adhyavasAnasamudAhArake do bheda 83 parasthAna sanikarSake do bheda pramANAnugama ___83 utkRSTa parasthAna sannikarSa alpabahutvAnugama 83 jaghanya parasthAna sannikarSa jIvasamudAhAra 84-87 bhaGgavicayaprarUpaNA jIvapramANAnugama 84 bhaGgavicayake do bheda alpabahutvAnugama 84-87 utkRSTa bhaGgavicaya uttaraprakRtipradezabandha 87-369 jaghanya bhaGgavicaya bhAgAbhAgasamadAhAra 87-81 bhAgAbhAgaprarUpaNA arthapada bhAgAbhAgake do bheda 24 anuyogadvAroMkI sUcanA utkRSTa bhAgAbhAga sthAnaprarUpaNA jaghanya bhAgAbhAga sarva-nosarva pradezabandha AdiprarUpaNA 60-61 | parimANaprarUpaNA sAdyAdipradezabandhaprarUpaNA parimANake do bheda svAmitvaprarUpaNA 62-134 utkRSTa parimANa svAmitvake do bheda jaghanya parimANa 207-306 307-350 350-353 350 350-352 352-353 354-356 354 354-355 355-356 356-366 356 356-362 362-366 86 10 1, jaghanya svAmitva aura alpabahutva tathA vRddhibandhasambandhI alpabahatvake kucha aMzako chor3akara zeSa anuyogadvAra bhI truTita / 2. jaghanya kAla, utkRSTa antara va jaghanya antara kA prArambhika aMza bhI truTita / 3. madhyameM, bahuta aMza truTita, dekho pR0 182 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siri-bhagavaMtabhUdabalibhaDArayapaNIdo mahAbaMdho cauttho padesabaMdhAhiyAro Namo arihaMtANaM Namo siddhANaM Namo AiriyANaM / Namo uvajjhAyANaM Namo loe savvasAhUNaM // 1. yo so padesabaMdho so duviho--mUlapagadipadesabaMdho ceva uttarapagadipadesabaMdho ceva / 1 mUlapayaDipadesabaMdho 2. etto mUlapagadipadesabaMdhe puvvaM gamaNIyo bhaagaabhaagsmudaahaaro| aTThavidhabaMdhagassa AugabhAgo' thovo / NAmA-godesu bhAgo visesAdhiyo / NANAvaraNa-dasaNAvaraNa-aMtarAigANaM bhAgo visesAdhiyo / mohaNIyabhAgo visesaadhiyo| vedaNIyabhAgo visesAdhiyo / keNa kAraNeNa AugamAgo thovo ? aTThasu kammapagadIsu Auge hidibaMdho thovo / edeNa kAraNeNa AugabhAgothovo / sesANaM vedaNIyavajANaM kammANaM yassa dIhA hidI tassa bhAgo bahugo / vedaNIyassa puNa aNNaM kAraNaM / yadi vedaNIyaM Na bhave tado arihantoMko namaskAra ho, siddhoMko namaskAra ho, AcAryo ko namaskAra ho, upAdhyAyoMko namaskAra ho aura lokameM sarva sAdhuoMko namaskAra ho / 1. pradezabandha do prakArakA hai-mUlaprakRtipradezabandha aura uttaraprakRtipradezabandha / 1 mUlaprakRtipradezavandha / 2. yahA~se mUlaprakRtipradezabandhameM bhAgAbhAgasamudAhArakA sarva prathama vicAra karate haiN| vaha isa prakAra hai-ATha prakArake karmo kA bandha karanevAle jIvake AyukarmakA bhAga sabase stoka hai| isase nAma aura gotrakarma kA bhAga vizeSa adhika hai| isase jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa a antarAya karma kA bhAga vizeSa adhika hai| isase mohanIya karmakA bhAga vizeSa adhika hai aura isase vedanIya karmakA bhAga vizeSa adhika hai| zaMkA-Ayukarmako stoka bhAga kyoM milatA hai ? samAdhAna--kyoMki ATha karmo meM AyukarmakA sthitibandha stoka hai, isase Ayukarmako stoka bhAga milatA hai| vedanIyake sivA zeSa karmoM meM jisakI sthiti adhika hai usako bahuta bhAga milatA hai| parantu vedanIyako adhika bhAga milanekA anya kAraNa hai / yadi vedanIya karma na ho to saba karma 1. tA0 pratau AugabhAvo (go) iti pAThaH / 2. tA0pratau AugabhAvo (go) A0 pratI bhAugabhAvo iti paatthH| Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre savvakammANi vi jIvassa Na samatthA suhaM vA dukkhaM vA uppAdedaM / edeNa kAraNeNa vedaNIe bhAgo bahugo / edeNa kAraNeNa savvakammANaM uvarillaM / / 3. sattavidhabaMdhagassa vi NAmA-godesu bhAgo thovo| NANAvaraNa-dasaNAvaraNaaMtarAigANaM bhAgo vise0 / mohaNIe bhAgo vise0 / vedaNIe bhAgo vise0 / 4. chavvihabaMdhagassa vi NAmA-godesu bhAgothovo / NANAva0-daMsaNA0-aMtarAigANaM bhAgo vise / vedaNIe bhAgo vise0 / jIvako sukha yA duHkha utpanna karanemeM samartha nahIM haiN| isa kAraNa vedanIyako sabase bahuta bhAga milatA hai / tathA isI kAraNa se saba karmo ke Upara vedanIyakA bhAgAbhAga prApta hotA hai| 3. sAta prakArake karmo kA bandha karanevAle jIvake bhI nAma aura gotra karmakA bhAga stoka hai| isase jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa aura antarAya karmakA bhAga vizeSa adhika hai| isase mohanIya karmakA bhAga vizeSa adhika hai aura isase vedanIya karmakA bhAga vizeSa adhika hai| 4. chaha prakArake karmo kA bandha karanevAle jIvake bhI nAma aura gotrakarmakA bhAga stoka hai| isase jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa aura antarAya karmakA bhAga vizeSa adhika hai aura isase vedanIya karmakA bhAga vizeSa adhika hai| vizeSArtha-guNasthAna bhedase bandha cAra prakArakA hotA hai-ATha prakRtika bandha, sAta prakRtika bandha, chaha prakRtika bandha aura ekaprakRtika bandha / ekaprakRtika bandha upazAntamoha Adi tIna guNasthAnoMmeM hotA hai / kintu jaba ekaprakRtika bandha hotA hai,tava baTavArekA prazna hI nahIM uThatA, isalie mUlameM isakA ullekha nahIM kiyA hai| chaha prakRtika bandha sUkSmasAmparAya guNasthAnameM hotA hai / tathA sAta prakRtika bandha prathamAdi nau guNasthAnoMmeM aura ATha prakRtika bandha prathamAdi sAta guNasthAnoMmeM Ayubandhake kAla meM hotA hai| isalie pichale ina tIna prakAra ke bandhoMmeMse apane-apane yogya sthAnoMmeM jaba jo bandha hotA hai taba bandhako prApta honevAle karma pradezoMkA vibhAga kisa kramase hotA hai,yaha kAraNapUrvaka yahA~ batalAyA gayA hai| ATha karmo kA jitanA sthitibandha hotA hai unameM AyukarmakA sthitibandha sabase stoka hai, kyoMki isakA jaghanya sthitibandha antarmuhUrta aura utkRSTa sthitibandha tetIsa sAgara hai / isalie isameM niSekaracanA sabase alpa hai| yahI kAraNa hai ki ise bandhake samaya sabase alpa bhAga milatA hai| nAma aura gotrakarmakA utkRSTa sthitibandha bIsa koDAkor3I sAgara hai, isalie ina donoM karmo ko samAna bhAga milakara bhI Ayukarmake bhAgase bahuta milatA hai / jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa aura antarAya kA sthitibandha tIsa kor3Akor3I sAgara hai, isalie ina tIna karmoM ko paraspara samAna bhAga milakara bhI nAma aura gotrakarmake bhAgase bahuta milatA hai / yadyapi vedanIya karmakA sthitibandha bhI tIsa kor3Akor3I sAgara pramANa hai, tathApi sukha-duHkhake nimittase isako nirjarA sarvAdhika hotI hai| ataH ise mohanIya karmase bhI adhika dravya milatA hai| mohanIya karmakA utkaNa sthitibandha sattara koDAkor3I sAgara hai, ataH ise jJAnAvaraNAdike dravyase bahata davya milatA hai| tAtparya yaha hai ki vedanIya karmake sivA jisa karmake apane-apane sthitibandhake anusAra jitane niSeka hote haiM,usI hisAbase usa karmako dravya milatA hai| mAtra yaha vivakSA vedanIya karmapara lAgU nahIM hotI, isakA kAraNa pahale de hI Aye haiN| 1. tA0 pratau uppAdedu0 te iti pAThaH / 2. tA0pratau avariTa iti pAThaH / Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hANaparUvaNA caduvIsaaNiyogadArANi 5. edeNa apadeNa tattha imANi caduvIsaM aNiyogaddArANi NAdavvANi bhavaMti / taM jahA-ThANaparUvaNA savvabaMdho gosababaMdho ukkassabaMdho aNukkassabaMdho jahaNNabaMdho ajahaNNabaMdho evaM yAva appAbahuge tti / bhujagArabaMdho'padaNikkheo vaDibaMdho ajjhavasANasamudAhAro jIvasamudAhAro tti / hANaparUvaNA 6. hANaparUvaNadAe tattha imANi duve aNiyogaddArANi-yogahANaparUvaNA padesabaMdhaparUvaNA cedi / yogahANaparUvaNadAe savvatthovA muhumassa apajattayassa jahaNNago jogo / bAdarassa apajattayassa jahaNNago yogo asNkheNjgunno| beiM0-teiM0caduriM0-paMciMdi0-asaNNi-saNNiapajjattayassa jahaNNago yogo asNkhejgunno| suhumaeiMdiyaapaja0 ukka0 yogo asNkheNjgunno| bAdaraeiMdiyaapaja. ukka0 yogo asNkheNjgunno| suhumaeiMdiyapaja. jahaNNago yogo asN0gunno| bAdaraeiMdiya0paja0 jaha0 yogo asN0gunno| suhuma0pajaukka0 asN0gunno| bAdara0paja0 ukka 0 asN0gunno| caubIsa anuyogadvAra 5. isa arthapadake anusAra yahA~ ye caubIsa anuyogadvAra hote haiN| yathA-sthAnaprarUpaNA, sarvabandha, nosarvabandha, utkRSTa bandha, anutkRSTa bandha, jaghanya bandha aura ajaghanya bandhase lekara alpabahutva taka / tathA bhujagArabandha, padanikSepa, vRddhibandha, adhyavasAnasamudAhAra aura jIvasamudAhAra / vizeSArtha--yahA~ caubIsa anuyogadvAroMkA nirdeza karate samaya prArambhake sAta aura antakA eka ginAyA hai| madhyake zeSa ye haiM-sAdibandha, anAdibandha; dhruvabandha, adhravabandha, svAmitva, eka jIvakI apekSA kAla, antara, satrikarSa, nAnA jIvoMkI apekSA bhaGgavicaya, bhAgAbhAga, parimANa, kSetra, sparzana, kAla, antara aura bhAva / Age ina caubIsa anuyogadvAroMkA Azraya lekara pradezabandhakA vicAra kara punaH usakA bhujagArabandha, padanikSepa, vRddhi, adhyavasAnasamudAhAra aura jIvasamudAhAra ina dvArA aura inake avAntara anuyogadvAroMke Azrayase vicAra kiyA gayA hai| sthAnaprarUpaNA 6. sthAnaprarUpaNAmeM ye do anuyogadAra hote haiM--yogasthAnaprarUpaNA aura pradezabandhaprarUpaNA / yogasthAnaprarUpaNomeM sUkSma aparyApta jIvake jaghanya yoga sabase stoka hai| isase bAdara aparyApta jIvake jaghanya yoga asaMkhyAtaguNA hai| isase dvIndriya aparyApta, trIndriya aparyApta, caturindriya aparyApta, paJcendriya asaMjJI aparyApta aura paJcandriya saMjJI aparyApta jIvake jaghanya yoga uttarottara asaMkhyAtaguNA hai / isase sUkSma ekendriya aparyApta jIvake utkRSTa yoga asaMkhyAtaguNA hai| isase bAdara ekendriya aparyApta jIvake utkRSTa yoga asaMkhyAtaguNA hai| isase sUkSma ekendriya paryApta jIvake jaghanya yoga asaMkhyAtaguNA hai| isase bAdara ekedriya paryApta jIvake jaghanya yoga asaMkhyAtaguNA hai| isase sUkSma ekendriya paryApta jIvake utkRSTa yoga asaMkhyAtaguNA hai| isase bAdara ekendriya payopta jIvake utkRSTa yoga asaMkhyAtaguNA hai| isase dvIndriya 1. tA. pratau bhuyAgArabaMdho iti pAThaH / Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAdhaMdhe padesabaMdhAhiyAre beiM0-teiM0-caduriM0- paMciM0-asaNNi-saNNiapaJjattayassa uka0 asN0gunno| tasseva pajjattayassa jaha* yogo asN0gunno| tasseva panja0 ukka0 asN0gunno| evamekakassa jIvassa yogaguNagAro palidovamassa asaMkheMjadibhAgo / 7. padesaappAbahuge tti / savvatthovA suhuma apaja0 jahaNNayaM pdesggN| bAdara0apaja0 jaha0 pade0 asaM0gu0 / beiMtei-caduriM0-paMciM0asaNNi-saNNi apaja. jaha0 pade0 asaM0gu0 / evaM yathA yogaappAbahugaM tathA NedavvaM / Navari viseso evamekekassa padesaguNagAro palido0 asaMkheMjadibhAgo / evaM appAbahugaM samatta / aparyApta, trIndriya aparyApta, caturindriya aparyApta, paJcendriya asaMjJI aparyApta aura paJcendriya saMjJI aparyApta jIvake utkRSTa yoga uttarottara asaMkhyAtaguNA hai| isase inhIM paryApta jIvoMke jaghanya yoga uttarottara asaMkhyAtaguNA hai| isase inhI paryApta jIvoMke utkRSTa yoga uttarottara asaMkhyAtaguNA hai| isa prakAra yahA~ eka-eka jIvake yogakA guNakAra palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| vizeSArtha-mana, vacana aura kAyakA Alambana lekara jIvameM jo AtmapradezaparimaMda rUpa zakti utpanna hotI hai use yoga kahate haiM / yaha yoga Alambanake bhedase tIna prakArakA haimanoyoga, vacanayoga aura kAyayoga / yaha sAmAnya labdhyaparyApta sUkSma ekendriya jIvase lekara sayogikevalI taka saba saMsArI jIvoMke upalabdha hotA hai / usameM bhI sUkSma ekendriya labdhyaparyApta jIvake yaha sabase jaghanya hotA hai aura saMjJI pazcendriya paryApta jIvake utkRSTa hotA hai| bIca meM jIvasamAsake bhedase jaghanya aura utkRSTa yoga kisa kramase hotA hai, yaha mUlameM batalAyA hI hai| 7. pradezaalpabahutvakA vicAra karanepara sUkSma ekendriya aparyApta jIvake jaghanya pradezAgra sabase stoka haiM / inase bAdara ekendriya aparyApta jIvake jaghanya pradezAgra asaMkhyAtaguNe haiM / inase dvIndriya aparyApta, trIndriya aparyApta, caturindriya, aparyApta, paJcendriya asaMjJI aparyApta aura paJcendriya saMjJI aparyApta jIvake jaghanya pradezAgra asaMkhyAtaguNe haiM / isa prakAra Age yoga alpabahutvake samAna yaha alpabahutva jAnanA cAhie / kintu itanI vizeSatAhai ki eka-eka jIvake pradezaguNakAra palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| vizeSArtha-pahale yogaalpabahutva kA kathana kara Aye haiN| pradezaalpabahutva usIke samAna hai| yahA~ pradezaalpabahutvase uttarottara kitane guNe pradezoMkA bandha hotA hai, yaha batalAyA gayA hai| sabase jaghanya yoga sUkSma ekendriya labdhyaparyAptakake hotA hai, ataeva isa yogase isI jIvake sabase jaghanya pradezabandha hotA hai| isase bAdara ekendriya labdhyaparyAptakake jaghanya yoga asaMkhyAtaguNA hotA hai, isalie sUkSma ekendriya labdhyaparyAptakake jitane kama paramANuoMkA bandha hotA hai unase asaMkhyAtaguNe karmaparamANuoMkA bandha hotA hai| pahale yoga alpabahutva batalAte samaya asaMkhyAtaguNemeM asaMkhyAta padakA artha palyopamakA asaMkhyAtavA~ bhAga liyA gayA hai,yaha kaha Aye haiN| vaise hI isa alpabahutva meM bhI asaMkhyAtaguNemeM asaMkhyAta padakA artha palyopamakA asaMkhyAtavA~ bhAga lenA caahie| isa prakAra saMjJI paJcendriya paryApta taka uttarottara asaMkhyAtaguNA pradezabandha hotA hai,aisA yahA~ grahaNa karanA caahiye| isa prakAra alpabahutva samApta huaa| Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogadvANaparUvaNA yogadvANaparUvaNA 8. yogahANaparUvaNadAe tattha imANi dasa aNiyogaddArANi - avibhAgapalicchedaparUvaNA vaggaNAparUvaNA phaddayaparUvaNA 'aMtaraparUvaNA ThANaparUvaNa / aNaMtarovaNidhA paraMparovaNidhA samayaparUvaNA vaDDiparUvaNA appAbahuge tti / 9. avibhAgapalicchedaparUvaNadAe eNkkama kamhi jIvapadese kevaDiyA avibhAgaparicchedA ? asaMkhejA logA avibhAgapalicchedA / evaDiyA avibhAgapalicchedA / 10. vaggaNaparUvaNadAe asaMkhe logA yogaavibhAgapalicchedA eyA vaggaNA bhavaMdi' / evaM asNkhejaao vaggaNAo seDIe asaMkhejadibhAgametIo | I yogasthAnaprarUpaNA 8. yogasthAnaprarUpaNAmeM ye dasa anuyogadvAra jJAtavya haiM-avibhAgapraticcheda prarUpaNA, vargaNAprarUpaNA, spardhakaprarUpaNA, antaraprarUpaNA, sthAnaprarUpaNA, anantaropanidhA, paramparopanidhA, samayaprarUpaNA, vRddhiprarUpaNA aura alpabahutva / 9. avibhAgapraticchedaprarUpaNA meM jIvake eka-eka pradezameM kitane avibhAgapraticcheda hote haiM ? asaMkhyAta lokapramANa avibhAgapraticcheda hote haiM / itane avibhAga praticcheda hote haiM / vizeSArtha -- buddhidvArA zaktikA cheda karane para sabase jaghanya zaktyaMzako vRddhikA nAma praticcheda saMjJA hai / yaha vRddhi avibhAjya hotI hai, ataH ise avibhAgapraticcheda kahate haiM / prakRtameM yogazakti vivakSita hai / jIvake pratyeka pradeza meM isa yogazakti ke dekhane para vaha asaMkhyAta lokapramANa praticchedoM se yukta yogazaktiko liye huye hotA hai / yadyapi yaha yogazakti kisI jIvapradezameM jaghanya hotI hai aura kisI jIvapradezameM utkRSTa, para avibhAgapraticchedoM kI apekSA vicAra karane para vaha asaMkhyAta lokapramANa avibhAgapraticchedoMkA liye hue hokara bhI jaghanyase utkRSTa meM asaMkhyAtaguNe avibhAgapraticcheda hote haiM / udAharaNArtha - eka zukla vastra lIjiye / usake kisI eka avayavameM kama zulatA hotI hai aura kisI meM adhika / jisa prakAra usa vastrameM zuklaguNakA tAratamya dikhAI detA hai, usI prakAra jIvake pradezoM meM bhI yogazaktikA tAratamya dikhAI detA hai / isase vidita hotA hai ki isa tAratamyakA koI kAraNa honA cAhie / yahA~ tAratamyakA jo bhI kAraNa hai usIkA nAma avibhAgapraticcheda hai / ina avibhAgapraticchedoM ke kramase vargaNA kaise utpanna hotI hai, Age isI bAtakA vicAra kiyA jAtA hai / 10. vargaNAprarUpaNAkI apekSA yogake asaMkhyAta lokapramANa avibhAgapraticcheda milakara eka vargaNA hotI hai / isa prakAra asaMkhyAta vargaNAe~ hotI haiM, kyoMki ye jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hotI haiM / vizeSArtha --- pahale hama pratyeka pradezagata yogake avibhAgapraticchedoM kA vicAra kara haiN| uttarottara vRddhirUpa ye avibhAgapraticcheda sabhI jIva pradezoM meM upalabdha hote haiM / kAraNa ki yoga saba pradezoM meM samAna rUpase nahIM upalabdha hotA / udAharaNArtha dAhine hAtha se vajana uThAne para isa hAthake pradezoMmeM jitanA adhika khiMcAva dikhAI detA hai, utanA khiMcAva kaMdheke pAsake pradezoM meM nahIM dikhAI detA / tathA kaMdheke pradezoM meM jitanA khiMcAva dikhAI detA hai, utanA khiMcAva zarIrake anya avayavoMke pradezoM meM nahIM pratIta hotA / isaliye saba jIvapradezoM meM yogazaktiko hInAdhikatA ke kAraNa usakA tAratamya kisa kramase upalabdha hotA hai, yaha vicAra karanA par3atA 1. pratyoH bhavanti iti pAThaH / Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 11. phaddayaparUvaNadAe asaMkheMjAo vaggaNAo' seDIe asaMkheMadimAgamaittIo eyaM phaddayaM bhavadi / evaM asaMkheMjANi phaddayANi seDIe asaMkheMjadibhAgamettANi / 12. aMtaraparUvaNadAe eNkkaeNkassa phaddayassa kevaDiyaM aMtaraM ? asaMkheMjA logA aMtaraM / evaDiyaM aMtaraM / hai aura isI vicArake pariNAmasvarUpa yogakA nirUpaNa avibhAgapraticcheda, varga, vargaNA, spardhaka aura yogasthAna ityAdi adhikAroM dvArA kiyA jAtA hai| avibhAgapraticchedoMkA vicAra to kiyA hI hai| ve jitane jIvapradezoM meM samAnarUpase pAye jAte haiM una jIva pradezoMkI vargaNA saMjJA hai| punaH inase Ageke jIvapradezoMmeM eka avibhAgapraticcheda adhika pAyA, isaliye ina jIvapradezoMkI dUsarI vargaNA banatI hai| punaH inase Ageke jIva pradezoMmeM do adhika avibhAgapraticcheda pAye jAte haiM, isaliye ina jIva. pradezoMkI tIsarI vargaNA banatI hai| isa prakAra eka-eka avibhAgapraticcheda adhikake kramase uttarottara cauthI Adi vargaNAe~ banatI haiM jo jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hotI haiN| isa prakAra vargaNAoMkA vicAra kiyA / Age spardhakakA vicAra karate haiM 11. spardhakaprarUpaNAkI apekSA asaMkhyAta vargaNAe~, jo ki jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hotI haiM, milakara eka spardhaka hotA hai| isa prakAra asaMkhyAta spardhaka hote haiM, kyoMki ye jagazreNike asaMkhyAtave bhAgapramANa hote haiM / vizepArtha-pahale jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa vargaNAoMkA vicAra kara Aye haiM / una saba vargaNAoMkA samudAya prathama spardhaka hotA hai| isI prakAra anya-anya jagaNike asaMkhyAta bhAgapramANa vargaNAoMkA anya-anya spardhaka banatA hai aura ye sava spardhaka bhI milakara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hote haiN| isa prakAra spardhakoMkA vicAra kara Age inake antarakA vicAra karate haiM 12. antaraprarUpaNAkI apekSA eka-eka spardhakake bIca kitanA antara hotA hai? asaMkhyAta lokapramANa antara hotA hai / itanA antara hotA hai| vizeSArtha-pahale hama jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa anya-anya vargaNAe~ milakara eka-eka spardhaka banatA hai, yaha batalA Aye haiN| vahA~ hamane yaha bhI batalAyA hai ki eka-eka spardhakake bhItara jitanI vargaNAe~ hotI haiM, unameM prathama vargaNAse lekara antima vargaNA taka pratyeka vargaNAmeM eka eka abibhAgapraticcheda bar3hatA jAtA hai| udAharaNArtha prathama spardhakameM cAra vargaNAe~ haiM aura prathama vargaNAke jIvapradezoMmeM pA~ca-pA~ca avibhAgapraticcheda pAye jAte haiM . to dUsarI vargaNAke jIvapradezoM meM chaha-chaha, tIsarI vargaNAke jIvapradezoMmeM sAta-sAta aura cauthI vargaNAke jIva pradezoMmeM ATha-ATha avibhAgapraticcheda pAye jaaveNge| aba vicAra isa bAtakA karanA hai ki kyA jaise prathama spardhakakI pratyeka vargaNAmeM eka-eka avibhAgapraticcheda adhika pAyA jAtA hai,usI prakAra prathama spardhakako antima vargaNAke avibhAgapraticchedoMse dUsare spardhakakI prathama vargaNAmeM eka adhika hI avibhAgapraticcheda pAyA jAvegA yA inake bIca koI antara hai aura yadi antara hai to vaha kitanA hai ? isI praznakA uttara deneke liye yaha antara prarUpaNA AI hai| isameM batalAyA gayA hai ki eka-eka spardhakake bIca asaMkhyAta lokapramANa antara hai| isakA Azaya yaha hai ki anantarapUrva spardhakakI antima vargaNAmeM jitane avibhAgapraticcheda hote haiM unase asaMkhyAta lokapramANa avibhAgapraticchedoMkA antara dekara Ageke spardhakakI prathama vargaNAmeM 1. A0 pratI asaMkhejadivaggaNAo iti pAThaH / Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uvaNidhAparUvaNA 13. ThANaparUvaNadAe asaMkheMjANi phaddayANi seDIe asaMkheMjadibhAgamaittANi jahaNNayaM jogaTThANaM bhavadi / evaM asaMkheMjANi yogahANANi seDIe asaMkheMjadibhAgamettANi / 14. aNaMtarovaNidhAe jahaNNajogaTThANe phaddayANi thovANi / vidie yogahANe phadayANi visesAdhiyANi / tadie yogaTThANe phaddayANi vise / evaM vise0 vise0 yAva ukkassae yogaTTANe ti / viseso puNa aMgulassa asaMkheMjadibhAgametANi phaddayANi / avibhAgapraticcheda hote haiN| udAharaNArtha prathama spardhakakI antima vargaNAke pratyeka pradezameM AThaATha avibhAgapraticcheda haiM, isalie yahA~ asaMkhyAta lokakA pramANa cAra mAnakara itanA antara dekara dvitIya spardhakakI prathama vargaNAke pratyeka pradezameM teraha-teraha avibhAgapraticcheda hoMge / isI prakAra Age saba spardhakAMmeM antara de-dekara unakI vargaNAoMke ukta prakArase avibhAgapraticcheda hote haiN| Age ina spardhakoMke AdhArase sthAnakI utpatti kaise hotI hai,yaha batalAte haiM 13. sthAnaprarUpaNAkI apekSA asaMkhyAta spardhaka, jo ki jagaNike asaMkhyAtaveM bhAga / haiM, milakara jaghanya yogasthAna hotA hai| isa prakAra asaMkhyAta yogasthAna hote haiM, kyoMki unakA pramANa jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| vizeSArtha-pahale hama jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa spardhakoMkA nirdeza kara Aye haiM / ve saba spardhaka milakara eka jaghanya yogasthAna hotA hai| yaha sUkSma nigoda labdhyaparyAptaka eka jIvasambandhI yogasthAna hai| isI prakAra anya anya jIvoMke saba pradezoM meM rahanevAlI yogazaktike Azrayase anya-anya yogasthAnakI utpatti hotI hai| isa hisAbase saba yogasthAnoM kI parigaNanA karane para ve jagaNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hote haiN| yahA~ prazna yaha hai ki jabaki eka-eka jIvake Azrayase eka-eka yogasthAna banatA hai aura jIva anantAnanta haiM ,aisI avasthAmeM anantAnanta yogasthAna hone cAhie, na ki jagaNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa / samAdhAna yaha hai ki jIva anantAnanta hokara bhI yogasthAna jagazroNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hI hote haiM, kyoMki eka jIvake jo yogasthAna hotA hai, anya bahutase jIvoMke vahI yogasthAna sambhava hai| udAharaNasvarUpa sAdhAraNa vanaspatiko lIjiye / sAdhAraNavanaspatike eka-eka zarIrameM anantAnanta nigoda jIva rahate haiM, jinake AhAra aura zvAsocchrAsa Adi samAna hote haiN| ve eka sAtha marate haiM aura eka sAtha utpanna hote haiM, ataH ina jIvoMke samAna yogasthAnake hone meM koI bAdhA nahIM aatii| isI prakAra anya jIvoMke bhI samAna yogasthAnoMkA prApta honA sambhava hai, ataH jIvarAzike anantAnanta hone para bhI yogasthAna saba milAkara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAga pramANa hI hote haiM, yaha siddha hotA hai| aba Age ina yogasthAnaumeM samAna spardhaka na hokara uttarottara adhika spardhaka hote haiM,yaha batalAte haiM 14. anantaropanidhAkI apekSA jaghanya yogasthAnameM spardhaka sabase thor3e hote haiM / inase dasare yogasthAnameM spardhaka vizeSa adhika hote haiN| inase tIsare yogasthAnameM spardhaka adhika hote haiM / isa prakAra utkRSTa yogasthAnake prApta hone taka ve uttarottara vizeSa adhika hote haiM / yahA~ vizeSakA pramANa aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa spardhaka hai| vizeSArtha-eka yogasthAnameM kula spardhaka jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hote haiM,yaha hama pahale batalA Aye haiN| isa hisAbase saba yogasthAnoMmeM ve utane-utane hI hote hoMge yaha zaMkA hotI hai, ataeva isa zaMkAkA parihAra karaneke liye yaha anantaropanidhA anuyogadvAra Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 15. paraMparovaNidhAe jahaNNage yogahANe phaddagehiMto seDIe asaMkheMjadibhAgaM gaMtUNa dugunnvddddidaa| evaM duguNa, duguNa. yAva ukassae yogaTThANe tti / eyajogaduguNavaDDiANaMtaraM seDIe asaMkheMjadibhAgo / NANAjogaduguNavaDDihANaMtaraM palidovamassa asNkheNjdibhaago| NANAjogaduguNavaDDhiTANaMtarANi 'thovANi / eyajogaduguNavaDDiTThANaMtaraM asaMkheMjaguNaM / AyA hai| isameM batalAyA gayA hai ki sUkSma nigoda labdhyaparyAptakake bhavake prathama samayameM honevAle jaghanya yogasthAnameM jitane spardhaka hote haiM,unase dvitIya yogasthAnameM ve aMgulake asaMkhyAtaveM bhAga adhika hote haiN| Age isI kramase saMjJI paJcendriya paryAptakake prApta honevAle yogasthAna taka ve uttarottara adhika-adhika hote jAte haiN| aba yahA~ yaha dekhanA hai ki ve uttarottara adhikaadhika kaise hote jAte haiN| bAta yaha hai ki jaghanya yogasthAnake pratyeka spardhakakI pratyeka vargaNAmeM jitane jIvapradeza hote haiM, unase dvitIyAdi yogasthAnoMke pratyeka spardhakakI pratyeka vargaNAmeM ve uttarottara hIna-hIna hote haiM, kyoMki adhika adhika yogazaktivAle jIvapradezAMkA uttarottara nyUna-nyUna prApta honA svAbhAvika hai aura isaliye prathamAdi yogasthAnoMke spardhakoMse dvitIyAdi yogasthAnoMke spardhakoMkI uttarottara saMkhyA bar3hatI jAtI hai| isa prakAra antaropanidhAkA vicArakara paramparopanidhAkA vicAra karate haiM 15. paramparopanidhAkI apekSA jaghanya yogasthAnameM jo spardhaka haiM, unase jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa sthAna jAkara spardhakoMkI dUnI vRddhi hotI hai| isa prakAra utkRSTa yogasthAnake prApta hone taka dUnI-dUnI vRddhi jAnanI caahie| ekayogadviguNavRddhisthAnAntara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai aura nAnAyogadviguNavRddhisthAnAntara palyopamake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| tadanusAra nAnAyogadviguNavRddhisthAnAntara stoka haiM aura inase ekayogadviguNavRddhisthAnAntara asaMkhyAtaguNe haiN| vizeSArtha-pahale anantaropanidhAmeM yaha batalAyA thA ki jaghanya yogasthAnake spardhakoMse dUsare yogasthAnameM tathA isI prakAra Age-Age sUcyaMgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa spardhakoMkI vRddhi hotI jAtI hai| aba yahA~ isa anuyogadvAra meM yaha batalAyA gayA hai ki isa prakAra ekase dUsaremeM, dUsarese tIsaremeM aura tIsare Adise cauthe AdimeM spardhakoMkI vRddhi hotI huI vaha jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa sthAna jAne para dUnI ho jAtI hai| tAtparya yaha hai ki prathama yogasthAnameM jitane spardhaka hote haiM, unase jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa yogasthAna Age jAne para vahA~ antameM prApta honevAle yogasthAnameM ve dUne ho jAte haiN| punaH yahA~ antameM prApta honevAle yogasthAnameM jitane spardhaka hote haiM, unase jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa yogasthAna jAne para vahA~ antameM prApta honevAle yogasthAnameM ve dUne ho jAte haiN| isa prakAra utkRSTa yogasthAnake prApta hone taka yaha dUne-dUne spardhaka hone kA krama jAna lenA caahiye| isa prakAra jahA~-jahA~ jAkara spardhakoMkI dUnI-dUnI vRddhi huI,aise sthAnoMkA yadi yoga kiyA jAya to ve palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa prApta hote haiN| ye nAnAdviguNavRddhisthAna haiM aura yaha to batalA hI Aye haiM ki jaghanya yogasthAnameM jitane spardhaka haiM,unase jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa yogasthAna jAnepara vahA~ jo yogasthAna prApta hotA hai usameM dUne spardhaka hote haiM / ye ekayogadviguNavRddhisthAna haiN| isalie eka yogadviguNavRddhisthAna jagazreNike asaMkhyAtave bhAgapramANa hote haiM,yaha siddha hI hai| aetava nAnAdviguNavRddhisthAnoMkA antara palyopamake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa honese vaha thor3A hai aura eka yogadviguNavRddhirUpa do yogasthAnoMke madhya yogasthAnoMkA yadi antara arthAt vyavadhAna liyA jAya to vaha jagaNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa prApta hotA hai| Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadiparUvaNA 16. samayaparUvaNadAe cadusamahagANi jogaTThANANi seDIe asaMkheMjadibhAgameMsANi / paMcasamaigANi jogaTThANANi seDIe asaMkheMjadibhAgamettANi / evaM chassama. sattasama0 aTThasama0 / puNarapi sattasama0 chassama paMcasama0 cadusama / uvariM tisama0 visamaigANi jogaTThANANi seDIe asaMkheMja dimAgamettANi / 17. vaDiparUvaNadAe atthi asaMkheMabhAgavaDi-hANI saMkheMjamAgavanihANI saMkheMjaguNavaDDi-hANI asaMkheMjaguNavaDDi-hANI / tiSNi vaDDi-hANI kevaciraM ataeva yaha kahA hai ki nAnAdviguNavRddhisthAnAntara thor3A hai aura ekayogadviguNavRddhisthAnAntara usase asaMkhyAtaguNA hai, kyoMki eka palyopamameM jitane samaya hote haiM, usase jagazreNike AkAza pradeza asaMkhyAtaguNe hote haiM / 16. samayaprarUpaNAkI apekSA cAra samayavAle yogasthAna jagaNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa haiM / pAMca samayavAle yogasthAna jagaNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa haiM / isI prakAra chaha, sAta aura ATha samayavAle tathA punaH sAta samayavAle, chaha samayavAle, pA~ca samayavAle, cAra samayavAle aura inase Uparake tIna samayavAle tathA do samayavAle yogasthAna alaga-alaga jagazreNike asaMkhyAtayeM bhAgapramANa haiN| vizeSArtha--ye pahale jo jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa yogasthAna batalAye haiM, unameM se sabase jaghanya yogasthAnase lekara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa yogasthAna cAra samayakI sthitivAle haiM / unase Age jagaNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa yogasthAna pA~ca samaya kI sthitivAle haiN| unase Age jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa yogasthAna chaha samayakI sthitivAle haiN| unase Age utane hI yogasthAna sAta samayakI sthitivAle haiN| unase Age utane hI yogasthAna ATha samayakI sthitivAle haiM / punaH unase Age utane hI yogasthAna sAta samayakI sthitivAle haiN| unase Age utane hI yogasthAna chaha samayakI sthitivAle haiN| unase Age utane hI yogasthAna pA~ca samayakI sthitivAle haiN| unase Age utane hI yogasthAna cAra samayakI sthitivAle haiN| unase Age utane hI yogasthAna tIna samaya kI sthitivAle haiM aura unase Age utane hI yogasthAna do samayakI sthitibAle haiN| ina yogasthAnoMkA yaha utkRSTa avasthitikAla kahA hai| jaghanya avasthitikAla sabakA eka samaya hai| yahA~ cAra Adi samayakI avasthitivAle saba yogasthAna yadyapi jagaNike asaMkhyAtaveM bhAga pramANa kahe haiM,phira bhI unameM ATha samayavAle yogasthAna sabase thor3e haiM / inase donoM orake sAta samayavAle yogasthAna parasparameM samAna hote hue bhI asaMkhyAtaguNe haiN| inase donoM pAvake chaha samayavAle yogasthAna parasparameM samAna hote hue bhI asaMkhyAtaguNe haiM / inase donoM pAvake pA~ca samayavAle yogasthAna parasparameM samAna hote hue bhI asaMkhyAtaguNe haiM / inase donoM pAvake cAra samayavAle yogasthAna paraspara meM samAna hote hue bhI asaMnyAtaguNe haiM / inase tIna samayavAle yogasthAna asaMkhyAtaguNe haiN| inase do samayavAle yogasthAna asaMkhyAtaguNe haiN| ye tIna samayavAle aura do samayavAle yogasthAna yavamadhyake Upara hI hote haiM, nIce nahIM hote| isa prakAra samayaprarUpaNA karaneke bAda aba vRddhiprarUpaNA karate haiN| 17. vRddhiprarUpaNAkI apekSA asaMkhyAtabhAgavRddhi aura asaMkhyAtabhAgahAni hai, saMkhyAtabhAgavRddhi aura saMkhyAtabhAgahAni hai, saMkhyAtaguNavRddhi aura saMkhyAtaguNahAni hai tathA asaMkhyAtaguNavRddhi aura asaMkhyAtaguNahAni hai| inameM se tIna vRddhiyoM aura tIna hAniyoMkA kitanA kAla Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre kAlAdo hodi ? jahaNNeNa egasamayaM, ukka0 Avali0 asaMkheMja / asaMkheMjaguNavaDDi-hANI kevaciraM kAlAdo hodi ? jahaNNeNa egasamayaM, ukka0 aMtomuhuttaM / 18. appAbahuge ti savvatthovANi aTThasamaigANi yogahANANi / dosu vi pAsesu sattasamaigANi jogaTThANANi do vi tullANi asaMkheMjaguNANi / dosu vi pAsesu chassamai0 do vi tu0 asaM0gu0 / dosu vi pAsesu paMcasamai0 do vi tu0 asaM0gu0 / dosu vi pAsesu cadusamaigANi jogaTThANANi do vi tu. asaM0gu0 / uvariM tisamaigANi0 asaMkheMjaguNANi / visa0 joga0 asaM0gu0 / evaM jogahANaparUvaNA samattA padesabaMdhaTTANaparUvaNA 19. padesabaMdhahANaparUvaNadAe yANi ceva jogaTThANANi tANi gheva padesabaMdhaDhANANi / Navari padesabaMdhaDhANANi pagadiviseseNa visesAdhiyANi / evaM padesabaMdhahANaparUvaNA smttaa| savva-NosavvabaMdhaparUvaNA 20. yo so savvabaMdho posavvabaMdho NAma tassa imo duvidho Nideso-oSe0 hai ? jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| asaMkhyAtaguNavRddhi aura asaMkhyAtaguNahAnikA kitanA kAla hai ? jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| vizeSArtha-yahA~para vRddhi aura hAnikA vicAra kiyA gayA hai| yogavarga asaMkhyAta honese yahA~ cAra vRddhi aura cAra hAni hI sambhava haiM / vivakSita yogasthAnameM eka jIva hai,usake jitanI vRddhi yA hAni hokara use jo yogasthAna prApta hotA hai,vahA~ vaha vRddhi yA hAni hotI hai| isI prakAra saba yogasthAnoMmeM vRddhi aura hAnikA vicAra kara lenA caahiye| 18. alpabahutvakI apekSA ATha samayavAle yogasthAna sabase stoka haiN| inase donoM hI pAzvoM meM sAta samayavAle yogasthAna donoM hI tulya hokara asaMkhyAtaguNe haiN| inase donoM hI pAzvoM meM sAta samayavAle yogasthAna donoM hI tulya hokara asaMkhyAtaguNe haiN| inase donoM hI pAryo meM chaha samayavAle yogasthAna parasparameM samAna hokara asaMkhyAtaguNe haiN| inase donoM hI pAvoM meM pA~ca samayavAle yogasthAna donoM hI samAna hokara asaMkhyAtaguNe haiN| inase donoM hI pAzrva bhAgoMmeM cAra samayavAle yogasthAna parasparameM samAna hokara asaMkhyAtaguNe haiN| inase Upara tIna samayavAle yogasthAna asaMkhyAtaguNe haiM aura inase do samayavAle yogasthAna asaMkhyAtaguNe haiM / isa prakAra yogasthAnaprarUpaNA samApta huii| pradezabandhasthAnaprarUpaNA 19. pradezabandhaprarUpaNAkI apekSA jo yogasthAna haiM, ve hI pradezabandhasthAna haiN| itanI vizeSatA hai ki pradezabandhasthAna prakRtivizeSakI apekSA vizeSa adhika haiN| isa prakAra pradezabandhasthAna prarUpaNA samApta huii| sarva-nosarvapradezabandhaprarUpaNA 20. jo sarvabandha aura nosarvabandha hai usakA yaha nirdeza hai-ogha aura Adeza / ogha Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ukassaaNukkassapadesabaMdhaparUvaNA Ade0 / ogheNa NANAvaraNIyassa padesavaMdho kiM savvabaMdho NosavvabaMdho ? savvabaMdho vA NosavvabaMdho vaa| savvANi padesabaMdhatANi baMdhamANassa svvbNdho| tadaNaM baMdhamANassa josvvbNdho| evaM sattaNNaM kammANaM / Niraesu mohAugaM oghaM / sesANaM nnosvybNdho| evaM yAva aNAhAraga ti NedavvaM / / ukassa-aNukkassapadesabaMdhaparUvaNA 21. yo so ukkassabaMdho aNukkassabaMdhoNAma tassa imo duvi0 Ni0--oghe0 Ade0 / oghe0 NANAvaraNa0 kiM ukkassabaMdho aNukassabaMdho ? ukkassabaMdho vA aNukassabaMdho vA / savvukassapadesaM baMdhamANassa ukkssbNdho| tadaNaM baMdhamANassa annukkssbNdho| evaM sattaNNaM / Nirayesu mohAugaM oghaM / sesANaM annukkssbNdho| evaM yAva aNAhAraga tti NedavvaM / se jJAnAvaraNIya karmakA kyA sarvabandha hai yA nosarvabandha hai ? sarvabandha bhI hai aura nosarvabandha bhI hai / saba pradezoMko bA~dhanevAleke sarvabandha hotA hai aura unase nyUna pradezoMko bA~dhanevAle jIvake nosarvabandha hotA hai / isI prakAra sAta karmoM ke viSayameM jAnanA cAhie / narakagatimeM mohanIya aura AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai| tathA zeSa karmoMkA vahA~ nosarvabandha hai| isI prakAra anAhAraka mArgaNA taka jAnanA cAhie / vizeSArtha-ina donoM mile hue adhikAroM meM pradezoMkI apekSA sarvabandha aura nosarvabandhakA vicAra ogha aura Adezase kiyA gayA hai| oghase vicAra karate samaya jJAnAvaraNAdi AThoM karmo kA sarvabandha aura nosarvabandha yaha donoM hI prakArakA bandha batalAyA gayA hai / isakA tAtparya yaha hai ki apane-apane yogya utkRSTa yogake honepara jaba jJAnAvaraNAdi karmoM ke utkRSTa pradezoMkA bandha hotA hai,taba vahA~ usa karmakI apekSA sarvabandha kahalAtA hai aura isase nyUna pradezoMkA bandha honepara nosarvabandha kahalAtA hai| mArgaNAoMmeM mAtra narakagatikI apekSA vicAra kiyA hai aura zeSa mArgaNAoMmeM isI prakArase jAnane bharakA saMketa kiyA hai| narakagatimeM mohanIya aura AyukarmakA pradezabandha oghake samAna sambhava honese vahA~ ina do karmo kA to oghake samAna sarvabandha aura nosarvabandha kahA hai tathA zeSa karmoM kA nosavebandha batalAyA hai, kyoMki oghase ina chaha karmo meM sabase adhika pradezoMkA bandha upazamazreNi aura kSapakazreNimeM hotA hai, jo donoM zreNiyA~ narakameM sambhava nahIM haiN| isake atirikta anya jitanI mArgaNAe~ haiM unameM yathAsambhava apanI-apanI vizeSatAko dekhakara AThoM karmo kA yA jahA~ jitane karmoMkA bandha sambhava ho unakA sarvabandha aura nosarvabandha yathAsambhava jAnanA cAhie , yaha ukta kathanakA tAtparya hai| utkRSTa-anutkRSTapradezabandhaprarUpaNA 21. jo utkRSTabandha aura anutkRSTabandha hai usakA yaha nirdeza hai-oghanirdeza aura Adeza nirdeza / oghase jJAnAvaraNa karmakA kyA utkRSTabandha hotA hai yA anutkRSTabandha hotA hai ? utkRSTabandha bhI hotA hai aura anutkRSTabandha bhI hotA hai| sabase utkRSTa pradezoMko bA~dhanevAlake utkRSTabandha hotA hai aura unase nyUna pradezoMko bA~dhanevAleke anutkRSTabandha hotA hai| isI prakAra sAtoM karmoM ke viSayameM jAnanA cAhie / nArakiyoMmeM mohanIya aura AyukarmakA bhaMga oghake samAna hai| tathA vahA~ zeSa karmo kA anutkRSTabandha hotA hai| isI prakAra anAhAraka mAgaNAtaka jAnanA caahie| Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMce padesaMbaMdhAhiyAre jahaNNa- ajahaNNapadesabaMdhaparUvaNA 22. yo so jahaNNabaMdho ajahaNNabaMdho NAma' tassa imo duvi0 Nideso- oghe0 Ade0 | oghe0 NANAvara 0 kiM0 jahaNNabaMdho ajahaNNabaMdho ? jahaNNabaMdho vA ajahaNNabaMdho vA / savvajahaNNayaM padesaggaM baMdhamANassa jhnnnnbNdho| taduvari baMdhamANassa ajahaNNabaMdho / evaM sattaNaM kammANaM / Niraesa oghaM paDucca ajahaNNabaMdho / evaM yAva aNAhAraga tti davvaM / 12 sAdi-anAdi-dhuva-adbhuvapadesaMbaMdhaparUvaNA 23. yo so sAdiyabaMdho aNAdiyabaMdho dhuvabaMdho adbhuvabaMdho NAma tassa imo duvi0 ni0 - oSe0 Ade0 / oghe0 chaNNaM kammArNa ukkassa- jahaNNa- ajahaNNapadesabaMdho kiM sAdiyabaMdho041 saadiy-addhruvbNdho| aNukkassapadesabaMdho kiM sAdi04 1 vizeSArtha - ina donoM anuyogadvAroMmeM pUrA spaSTIkaraNa sarvabandha aura nosarvabandha anuyogadvAroMke vivecanake samaya jisa prakAra kara Aye haiM, usI prakAra kara lenA caahiye| jisa prakAra sarvabandhase utkRSTarUpase ba~dhe hue saba pradeza vivakSita haiM, usI prakAra utkRSTabandhameM bhI utkRSTa rUpase ba~dhe hue pradeza vivakSita haiM aura jisa prakAra nosarvabandhameM nyUna ba~dhe hue pradeza vivakSita haiM, usI prakAra anutkRSTa bandha meM bhI nyUna ba~dhe hue pradeza vivakSita haiN| inameM kevala antara itanA hai ki utkRSTabandhameM samudAyakI mukhyatA hai aura sarvabandha avayavapradhAna hai / jaghanya-ajaghanyapradezabandhaprarUpaNA 22. jo jaghanyabandha aura ajaghanyabandha hai usakA yaha nirdeza hai-- ogha aura Adeza / oghase jJAnAvaraNakarmakA kyA jaghanyabandha hotA hai yA ajaghanyabandha hotA hai ? jaghanyabandha bhI hotA hai aura ajaghanyabandha bhI hotA hai / sabase jaghanya pradezoMko bA~dhanevAleke jaghanyabandha hotA hai aura unase adhika pradezoM ko bA~dhanevAleke ajaghanya bandha hotA hai / isI prakAra zeSa sAta karmoM kI apekSAse jAnanA caahie| narakoM meM oghakI apekSA ajaghanyabandha hotA hai| isI prakAra anAhAraka mArgaNAtaka jAnanA cAhiye / vizeSArtha -- nosarvabandha se jaghanyabandhameM kyA antara hai, isakA spaSTIkaraNa anantara pUrva kahe gaye vizeSArthase ho jAtA hai| yahA~ eka vizeSa bAta yaha kahanI hai ki yahA~ narakoM meM ajaghanyabandha kyoM hai ? isakA khulAsA 'oghaM paDuca' isa padadvArA kiyA hai| isa AdhAra saba mArgaNAoMmeM kahA~ oghakI apekSA jaghanyabandha saMbhava hai aura kahA~ ajaghanyabandha saMbhava hai, isakA khulAsA kara lenA cAhiye / sAdi-anAdi- dhruva-adhruvapradeza bandhaprarUpaNA 23. jo sAdibandha, anAdibandha, dhruvabandha aura adhruvabandha hai, usakA yaha nirdeza do prakArakA hai-- ogha aura Adeza / oghase chaha karmoMkA utkRSTapradezabandha, jaghanyapradezabandha aura ajaghanya pradezabandha kyA sAdibandha hai, kyA anAdibandha hai, kyA dhruvabandha hai yA kyA adhruvabandha hai ? sAdivandha hai aura adhruvabandha hai / anutkRSTapradezabandha kyA sAdibandha hai, 1. tA0 pratau jahaNNabaMdho NAma iti pAThaH / Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdiAdipadesabaMdhaparUvaNA sAdiyabaMdho vA aNAdiyabaMdho vA dhuvabaMdho vA adbhuvabaMdho vaa| mohAugANaM ukka0 aNu0-jaha0-ajaha0padesabaMdho kiM sAdi04 ? saadiy-aduvbNdho| evaM oghabhaMgo acakkhu0-bhavasi0 / Navari bhavasi0 dhuvaM vj0| sesANaM uka0-aNu0-jaha0-ajaha0padesabaMdho saadiy-addhvbNdho| -- --- kyA anAdibandha hai, kyA dhruvabandha hai yA kyA. adhruvabandha hai ? sAdibandha hai, anAdibandha hai, dhruvabandha hai aura adhruvabandha hai| mohanIya aura AyukarmakA utkRSTapradezabandha, anutkRSTapradezabandha, jaghanya pradezabandha aura ajaghanyapradezabandha kyA sAdibandha hai, kyA anAdibandha hai, kyA dhruvabandha hai yA kyA adhravabandha hai ? sAdibandha hai aura adhruvabandha hai / isI prakAra oghake samAna acakSudarzanavAle aura bhavya jIvoMke jAnanA cAhiye / itanI vizeSatA hai ki bhavya jIvoMke dhruvabhaMga nahIM hotaa| zeSa saba mArgaNAoMmeM utkRSTapradezabandha, anutkRSTapradezabandha, jaghanyapradezabandha aura ajaghanyapradezabandha sAdi aura adhruva do prakArakA hotA hai| vizeSArtha-yahA~ mohanIya aura Ayukarmake sivA zeSa chaha karmo kA utkRSTapradezabandha sUkSmasAmparAya guNasthAnameM honese isake pahale anAdikAlase inakA anutkRSTa pradezabandha hotA rahatA hai, isaliye to ina chaha karmAkA anutkRSTa pradezabandha anAdi hai aura utkRSTa pradezabandha hone para jaba punaH vaha jIva gira kara anutkRSTa pradezabandha karane lagatA hai, taba vaha sAdi hai| tathA anutkRSTa pradezabandhameM dhruva aura adhruva ye bheda bhavya aura abhavyakI apekSAse haiN| yahI kAraNa hai ki ina chaha karmoM kA anutkRSTa pradezabandha sAdi, Adike bhedase cAroM prakArakA batalAyA hai| inakA utkRSTa pradezabandha sUkSmasAmparAya guNasthAnameM hotA hai, isaliye vaha sAdi aura adhruva yaha do prakArakA hai, yaha spaSTa hI hai| aba rahe jaghanya aura ajaghanyabandha so inakA jaghanyabandha sUkSma ekendriya aparyAptake bhavake prathama samayameM sambhava hai aura isake bAda ajaghanyabandha hotA hai| yataH isa paryAyakA prApta honA punaH-punaH saMbhava hai, ataH ye donoM bandha sAdi aura adhrava isa prakAra do prakArake hI kahe haiN| mohanIya aura Ayuke utkRSTa Adi cAroM prakArake bandha sAdi aura adhruva hI haiN| kAraNa ki Ayukarma to adhruvabandhI hai hI, kyoMki usakA bandha vivakSita bhavake prathama tribhAgameM yA usake bAda dvitIyAdi vibhAgoM meM hotA hai| yadi vahA~ bhI na ho to antameM antarmuhUrta Ayu zeSa rahane para hotA hai, isalie isake utkRSTa Adi cAroM sAdi aura adhruva haiM, yaha spaSTa hI hai| rahA mohanIya karma so isakA utkRSTa pradezabandha mithyASTike bhI hotA hai aura jaghanya pradezabandha sukSma ekendriya labdhyaparyAptakake bhavake prathama samayameM hotA hai| yataH ina donoM prakArake bandhoMkA punaH-punaH prApta honA saMbhava hai aura inake bAda kramazaH anutkRSTa aura ajaghanya pradezabandhoMkA bhI punaH punaH prApta honA saMbhava hai, ataH ye cAroM prakArake bandha sAdi aura adhruva ye do prakArake kahe haiN| acakSudarzanaaura bhavyamArgaNA sUkSmasAMparAyake Age taka bhI saMbhava haiM, ataH inameM oghaprarUpaNA avikala ghaTita ho jAnese inakI prarUpaNA oghake samAna kahI hai| mAtra bhavya mArgaNAmeM dhruva bhaMga saMbhava nahIM hai| zeSa saba mArgaNAe~ badalatI rahatI haiN| ataH unameM saba karmo ke utkRSTAdi cAroMke sAdi aura adhruva ye do hI bhaMga kahe haiN| yahA~ itanA vizeSa jAnanA cAhiye ki jina mArgaNAoMmeM jitane karmoMkA bandha saMbhava ho tathA oSa yA Adezase utkRSTa, anutkRSTa, jaghanya aura ajaghanya bandha saMbhava ho,usI apekSAse ye bhaMga ghaTita karane cAhie / Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre sAmittaparUvaNA 24. sAmittaM duvidhaM-jahaNNayaM ukkassayaM ca / ukkassae pagadaM / duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 chaNNaM kammANaM ukkassapadesabaMdho kassa ? aNNadarassa uvasAmagassa vA khavagassa vA chavidhabaMdhayassa ukkassajogissa / moha0 ukka0pade070 kassa ? aNNa0 cadugadiyassa paMciMdiyassa saNNi0 micchAdihissa vA sammAdihissa vA savvAhi pajattIhi pajattayadassa sattavidhabaMdhayassa ukassajogissa ukassae padesabaMdhe vaTTamANagassa / Augassa uka0 pade020 kassa ? aNNa0 caduga0 paMciM0 saNNi0 micchAdiTTi0 vA sammAdihi0 vA savvAhi pajjattIhi paja0 aTThavidhabaMdhagassa ukkassajogissa / evaM oghabhaMgo kAyajogi-lobhaka0-acakkhu0-bhavasi0AhAraga tti| 25. Niraesu sattaNaka0 ukka0 padesaba kassa ? aNNa0 micchA0 vA sammA0 vA savvAhi pajattIhi pajattaga0 ukassajogissa sattavidhabaMdhagassa / Au0 ukka0 padesaba kassa ? aNNa0 sammA0 vA micchA0 vA savvAhi panja. ahavidha0 ukka0 pade / evaM sattasu puddhviisu| Navari sattamAe Au0 micchA0 aDhavidhabaMdhaga0 ukka0 / svAmitvaprarUpaNA 24. svAmitva do prakArakA hai-jaghanya aura utkRSTa / utkRSTa kA prakaraNa hai| usakI apekSA nirdeza do prakArakA hai-oghanirdeza aura Adezanirdeza / oghase chaha karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara upazAmaka yA kSapaka chaha prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa yogavAlA hai, vaha ukta chaha karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| mohanIyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo cAroM gatikA paJcendriya saMjJI mithyASTi yA samyaghaSTi jIva saba paryAptiyoMse paryApta hai, sAta prakArake karmo kA bandha kara rahA hai, utkRSTa yogavAlA hai aura utkRSTa pradezabandha kara rahA hai, vaha ukta sAta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake utkRSTa pradezavandhakA svAmI kauna hai ? jo cAroM gatikA pazcendriya saMjJI mithyA dRSTi yA samyagdRSTi jIva saba paryAptiyoMse paryApta hai, ATha prakArake karmIkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa yogavAlA hai,vaha anyatara jIva Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isa prakAra oghake samAna kAyayogavAle, lobhakaSAyavAle, acakSadarzanavAle, bhavya aura AhAraka jIvoMke jAnanA caahiye| 25. nArakiyoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? anyatara mithyAdRSTi yA samyagdRSTi jIva jo saba paryAptiyoMse paryApta hai, utkRSTa yogavAlA hai aura sAta prakArake karmo kA bandha kara rahA hai, vaha ukta sAta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? anyatara mithyAdRSTi yA samyagdRSTi jIva jo saba paryAptiyoMse paryApta hai, utkRSTa yogavAlA hai aura ATha prakArake karmo kA bandha kara rahA hai, vaha Ayukamake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra sAtoM pRthiviyoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki sAtavIM pRthivImeM ATha karmo kA bandha karanevAlA mithyAdRSTi jIva AyakarmakA utkRSTa pradezabandha karatA hai| Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmitsaparUvaNA 26. tirikkhesu sattaNNaM kammANaM ukka0 pa0deva kassa ? aNNa. paMciM0 saNNissa savvAhi pajattIhi paja0 sammA0 vA micchA0 vA sattavidhabaMdha0 ukka0 jogi0 ukka0 pade0 / Au0 u0pade0 kassa0 ? aNNa paMciM0 saNNi. savvAhi pajja0 micchA0 vA sammAdiTTi0 vA aTTavidhavaM ukka0jo0 uka0 pade' / evaM pNciNtiri03| 27. paMciMtiri0apaja0 sattaNNaka0 ukka0 kassa0 1 aNNa0 saNNissa sattavidhabaMdha0 u0jo0 u0pade00 vaTTa0 [ Au0 u0pade0 kassa ? aNNa. saNNissa aTThavidhavaM uka0jo0 ukka0 pade0 / evaM savvaapajattANaM eiMdi0 vigaliM0 paMcakAyANaM ca appappaNo pariyoyaM NAdavvaM / bAdare bAdare tti Na bhANidaLa / suhume suhame tti Na bhANidavvaM / paattage paJjattaga' tti Na bhANidavvaM / apajattage apaJjattaga tti Na bhANidavvaM / 28. maNusesu chaNNaM kammANaM oghaM / moha0 ukka0 sammA0 vA micchA0 vA sattavidha0 ukka0jogi0 ukka0pade0 / evaM Au0 / Navari ahavidhabaM0 / evaM 26. tiryaJcoMmeM sAta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? anyatara paJcendriya saMjJI jIva jo saba paryAptiyoMse paryApta hai, samyagdRSTi hai yA mithyAdRSTi hai, sAta prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa yogavAlA hai, vaha ukta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara paJcendriya saMjJI jIva saba paryAptiyoMse paryApta hai, mithyAdRSTi yA samyagdRSTi hai, ATha prakArake karmo kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa yogavAlA hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra paJcendriya tiryazcatrikake jAnanA caahiye| 27. paJcendriyatiryazca aparyAptakoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara saMjJI jIva sAta prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai, utkRSTa yogavAlA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha ukta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara saMjJI jIva ATha prakArake karmokA bandha kara rahA hai, utkRSTa yogavAlA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai. vaha Ayakarma pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra saba aparyApta tathA ekendriya, vikalendriya aura pA~ca sthAvarakAyika jIvoMke apane-apane yogake anusAra jAnanA caahie| kintu bAdaroMkA svAmitva batalAte samaya bAdara aisA nahIM kahanA caahie| sUkSmoMkA svAmitva batalAte samaya sUkSma aisA nahIM kahanA caahie| paryAptakoMkA svAmitva batalAte samaya paryApta aisA nahIM kahanA cAhie aura aparyAptakoMkA svAmitva batalAte samaya aparyApta aisA nahIM kahanA caahie| 28. manuSyoMmeM chaha karmo kA bhaMga oghake samAna hai| mohanIyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo samyagdRSTi yA mithyAdRSTi jIva sAta prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai, utkRSTa yogavAlA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha mohanIyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA caahie| itanI vizeSatA 1. tA. pratau0 sammAdihi avaTidabaMdha0 u0 pade. iti pAThaH / 2. tA. pratau uka0 uka0 iti pAThaH / 3. tA. pratau pajattaga pajasaga iti pAThaH / Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre mnnuspatt-mnnusinniisu| 29. devANaM NirayabhaMgo yAva uvarimagevajA' tti / aNudisa yAva savvaTTha tti evaM / Navari sammAdihissa sattavidhavaM0 uka0jo0 ukka0 pade070 | Au0 ukka0 pade0 aTThavidha0 ukka0 / 30. paMciMdi0 chaNNaM ka. ogha / moha0 ukka pade0 ka0 ? aNNa. cadugadiya0 saNNissa micchA0 vA sammA0 vA sattavidhabaMdhaga0 ukka0 / evaM Au0 / Navari aTThavidha0 ukk0| evaM paMciMdiyapajatta0 / 31. tasa02 chaNNaM ka. ogha / sesaM pNciNdiybhNgo| Navari aNNa0 cadugadiya0 paMciM0 saNNi0 micchA0 vA sammA0 vA sattavidhavaM uka0 / evaM Au0 / Navari aTThavidha0 ukka0 / 32. paMcamaNa-tiNNivaci0 chaNNaM ka0 ogha / moha0 u0 aNNa0 cadugadi0 sammA0 vA micchA0 vA sattavidhavaM ukka0 / evaM Au0 Navari ahavidha0 hai ki yaha ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA hotA hai| isI prakAra manuSyaparyApta aura manuSyiniyoMke jAnanA caahie| ___29. devAMmeM uparima graiveyaka taka nArakiyoMke samAna jAnanA caahie| anudizAMse lekara sarvArthasiddhitaka isI prakAra jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo samyagdRSTi sAta prakArake karmo kA bandha kara rahA hai, utkRSTa yogavAlA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha sAta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai tathA jo ATha prakArake karmAkA bandha kara rahA hai, utkRSTa yogavAlA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha Ayukamake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| 30. pazcendriyoM meM chaha kokA bhaGga oghake samAna hai| mohanIyakarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAroM gatiyoMkA saMjJI mithyAdRSTi yA samyagdRSTi jIva sAta prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa yogavAlA hai, vaha mohanIyakarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmokA bandha kara rahA hai, utkRSTa yogavAlA hai aura utkRSTa pradezabandha kara rahA hai,vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra paznendriyaparyApta jIvoMke jAnanA caahie| 31. trasa aura trasaparyApta jIvoMmeM chaha karmAkA bhaMga oghake samAna hai| zeSa do karmoM kA bhaMga paJcendriyoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki jo anyatara cAroM gatiyoMkA paJcendriya saMjJI mithyAdRSTi yA samyagdRSTi jIva sAta prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha kara rahA hai,vaha mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra Ayukarma ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| 32. pA~coM manoyogI aura tIna vacanayogI jIvoMmeM chaha karmoM kA bhaMga oghake samAna hai| mohanIyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai? jo anyatara cAroM gatiyoMkA : yA mithyAdRSTi jIva sAta prakArake karmo kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita 1. tA0 pratau uvarima kevajA iti paatthH| Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmittaparUvaNA 17 ukka0 / dovacijogI0 tasapajattabhaMgo / 33. orAli0 chaNNaM ka0 oghaM / mohAugassa ukka0 pade0 ka0 1 aNNa0 tirikkhassa vA maNusassa vA saNNi0 micchA0 vA sammA0 vA sattavidhabaM0 ukka0 / vari Au0 aTThavidhanaM0 / orAli0 mi0 sattaSNaM ka0 uka0 pade0 ka0 1 aNNa0 tirikkha * maNusa 0 saNi0 micchA0 vA sammA0 vA sattavidhanaM0 uka0 se kAle sarIrapatiM gAhiditi / Au0 ukka0 ka0 1 durgAdi0 tirikkha0 maNusa0 micchA0 avidha ukka0 / 34. veu0 sattaNNaM ka0 ukka0 pade0 ka0 1 aNNa0 deva0 Nerai0 sammA0 vA micchA0 vA sattavidhavaM 0 uka0 / evaM Au0 / Navari aDavidha0 ukka0 / veuvvi0mi0 sattaNaM ka0 ukka0 pade0 ka0 1 aNNa0 deva0 Nerai0 sammA0 vA micchA0 vA se kAle sarIrapatiM jAhidi tti sattavidha0 ukka0 / 35. AhArakA0 sattaNNaM ka0 u0 pade0 ka0 1 aNNa0 sattavidha0 uka0 / evaM hai, vaha mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandha kA svAmI jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| do vacanayogI jIvoMkA bhaMga trasaparyAptakoMke samAna hai / 33. audArikakAyayogI jIvoMmeM chaha karmoMkA bhaMga oghake samAna hai / mohanIya aura Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara tiryana aura manuSya saMjJI mithyAdRSTi yA samyagdRSTi jIva sAta prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / itanI vizeSatA hai ki ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA jIva Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / audArikamizra kAyayogI jIvoMmeM sAta prakArake karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara tiryana aura manuSya saMjJI mithyAdRSTi yA samyagdRSTi jIva sAta prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai, utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai aura anantara samayameM zarIraparyAptiko grahaNa karanevAlA hai, vaha sAta prakArake karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo do gatikA tiryana aura manuSya mithyAdRSTi jIva ATha prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / 34. vaikriyikakAyayogavAle jIvoMmeM sAta prakArake karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara deva aura nArakI samyagdRSTi yA mithyAdRSTi jIva sAta prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha ukta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA cAhiye / itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmIkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / vaikriyikamizrakAyayogI jIvoMmeM sAta prakAra ke karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara deva aura nArakI samyagdRSTi yA mithyAdRSTi jIva tadanantara samaya meM zarIraparyAptiko grahaNa karanevAlA hai, sAta prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha ukta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / 35. AhArakakAyayogI jIvoMmeM sAta prakArake karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna 3 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre Au0 / Navari ahavidha0 ukka0 / evaM AhArami0 / Navari se kAle sarIrapajattiM gAhidi ti ukka0 / kammai0 sattaNNaM ka0 u0 pade0 ka0 ? aNNa0 cadgadiya0 paMciM0 saNNi0 micchA0 sammA0 sattavidha0 ukka0 / 36. itthi0-purisa0 sattaNaM ka0 u0 pade0 ka0 ? aNNa. tigadi0 saNNi. micchA0 vA0 sammA0 vA sattavidha0 ukka0 / Naqsage sattaNNaM kammANaM uka0 pade0 ka0 ? sammA0 micchA. tigadi0 saNNi. sattavidhavaM0 u0| evaM0 Au0 / Navari aTThavidhaH / avagadave0 chaNNaM ka0 ogha / moha0 u0 pade0 kassa ? aNNa aNiyaTTi0 sattavidha0 uka0 / 37. kodha-mANa-mAyA0 sattaNNaM ka0 ukka0 pade0 ka0 ? aNNa0 cadugadiya0 paMciM0 saNNi0 sammA0 micchA0 savvAhi panja. sattavidha0 ukka0 / evaM Au0 / hai ? jo anyatara jIva sAta karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha sAta prakArake karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo ATha karmo kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra AhArakamizrakAyayogI jIvoMmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo tadanantara samayameM zarIraparyApti grahaNa karanevAlA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha ukta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| kArmaNakAyayogI jIvoM meM sAta prakArake karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAra gatikA pazcendriya saMjJI mithyAdRSTi yA samyagdRSTi jIva sAta prakArake karmo kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai,vaha ukta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| 36. strIvedI aura puruSavedI jIvoMmeM sAta prakArake karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara tIna gatikA saMjJI mithyAdRSTi yA samyagdRSTi jIva sAta prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai vaha ukta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| napuMsakavedI jIvoMmeM sAta prakArake karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo samyagdRSTi yA mithyAdRSTi tIna gatikA saMjJI jIva sAta prakArake karmAkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha ukta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra ina tInoM vedavAle jIvoMmeM Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA caahiye| itano vizeSatA hai ki vaha ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA hotA hai| apagatavedI jIvoMmeM chaha prakArake karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI oghake samAna hai| mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara anivRttikaraNa jIva sAta prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha sAta prakArake karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| 37. krodha, mAna aura mAyAkaSAyavAle jIvoMmeM sAta prakArake karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAra gatikA paJcendriya saMjJI samyagdRSTi yA mithyAdRSTi jIva saba paryAptiyoMse paryApta hai, sAta prakArake karmo kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha ukta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmittaparuvaNA Navari ahavidha0 ukka0 / 38. madi-suda-vibhaMga0-abhavasi0-micchA0 sattaNNaM0 ka0 ukka0 pade0 ka. ? aNNa0 cadugadi0 saNNissa sattavidha0 ukka0 / evaM Au0 / Navari aDhavidha0 ukka0 / AbhiNi-suda-odhi0 chaNNaM ka0 oghaM / moha0 u0 pade0 ka0 ? aNNa0 cadugadi0 sattavidha0 ukka0jogi0 / evaM Au0 / Navari aTThavidha0 ukka0 / evaM odhidaM0sammA0-khaiga0 / maNapaja0 chaNNaM0 oghaM / moha0 u0 pade0 ka'0 ? aNNa0 satta vidha0 ukka0 / evaM Au0 / Navari ahavidha0 ukka0 / evaM saMjadA0 / 39. sAmAi0-chedo0 sattaNNaM ka. aNNa0 sattavidha0 ukka0 / evaM Au0 / Navari ahavidha0 ukka0 / evaM parihAra0 / evaM ceva saMjadAsaMjadA0 / Navari dugadiyassa / ATha prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai,vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| 38. matmajJAnI, zrutAjJAnI, vibhaMgajJAnI, abhavya aura mithyAdRSTi jIvoMmeM sAta prakArake karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAra gatikA saMjJI jIva sAta prakArake karmokA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha ukta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmokA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoMmeM chaha prakArake karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI oghake samAna hai / mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAra gatikA jIva sAta prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa yogavAlA hai ,vaha mohanIya utkRSTa pradazabandhakA svAmI hai| isI prakAra Ayukamake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmokA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra avadhidarzanavAle, samyagdRSTi aura kSAyikasamyagdRSTi jIvoMke jAnanA cAhie / manaHparyayajJAnI jIvoMmeM chaha karmoMkA bhaMga oghake samAna hai / mohanIyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara jIva sAta prakArake karmokA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezavandhakA svAmI jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmokA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra saMyata jIvoMke jAnanA caahiye| 39. sAmAyikasaMyata aura chedopasthApanAsaMyata jIvoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara jIva sAta prakArake karmokA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha ukta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmoko bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandhameM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra parihAravizuddhisaMyata jIvoMke jAnanA caahie| tathA isI prakAra saMyatAsaMyata jIvoMke jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki saMyatAsaMyatoMmeM do 1. tA0pratI u0 50 uka. iti pAThaH / Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMce padesaMbaMdhAhiyAre suhumasaMpa0 chaNNaM ka0 oghaM0 / asaMjade sattaNNaM ka0 ukka0 pade0 ka0 1 aNNa0 cadugadiya0 paMciM0 saNNi0 sammA0 micchA0 savvAhi paja0 sattavidha0 ukka0 / evaM Au0 / Navari aTThavidha0 ukka0 / cakkhu 0 tasapajattabhaMgo | 40. kiNNa0 - NIla0 - kAu0 sattaNNaM ka0 ukka0 pade0 ka0 ? aNNa0 tigadi0 paMciM0 saNi0 sammA0 micchA0 sattavidha0 ukka0 / evaM Au0 / Navari aTThavidha0 ukka0 | teu0- pamma0 sattaNNaM ka0 ukka0 pade0 ka0 1 aNNa0 tigadi0 sammA0 micchA0 sattavidha0 ukka0 / evaM Au0 / Navari aTThavidha0 uka0 / sukkAe TaNNaM ka0 oghaM / moha0 tigadi0 sammA0 micchA0 sattavidha0 ukka0 / evaM Au0 / Navari aTThavidha0 ukka0 / 41. vedage sattaNaM ka0 ukka0 pade0 ka0 ? aNNa0 cadurgAdi0 sattavi0 ukka0 / 20 gatikA jIva utkRSTa pradezabandhakA svAmI hotA hai / sUkSmasAmparAyikasaMyatoM meM chaha karmoMkA bhaMga oghake samAna hai / asaMyata jIvoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAra gatikA pacendriya saMjJI samyagdRSTi yA mithyAdRSTi jIva saba paryAptiyoM se paryApta hai, sAta prakAra ke karmoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra Ayu karmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / cakSudarzanavAle jIvoMmeM saparyAptakoMke samAna bhaMga hai / 40. kRSNa, nIla aura kApota lezyAvAle jIvoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara tIna gatikA paJcendriya saMjJI samyagdRSTi yA mithyAdRSTi jIva sAta prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha ukta sAta karmoke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / pIta aura padmalezyAvAle jIvoM meM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara tIna after samyaSTi yA mithyAdRSTi jIva sAta prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha ukta sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakAra ke kamakA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / zuklalezyA meM chaha karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI oghake samAna hai / mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo tIna gatikA samyagdRSTi yA mithyAdRSTi jIva sAta prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isIprakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakAra ke karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / 41. vedakasamyaktvameM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAra gatikA jIva sAta prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmittaparUvaNA 21 1 evaM Au0 / Navari aDavidha0 ukka0 / uvasama0 chaNNaM ka0 u0 pa0 ka0 1 suhumasaM0 uvasAma0 chavvidha0 ukka0 / moha 0 ' ukka0 cadugadi 0 sattavidha0 ukka0 / sAsaNe sattaNNaM ka0 ukka0 pade0 ka0 ? aNNa0 cadugadi0 sattavidha0 ukka0 / evaM Au / Navari aDavidha0 u0 / sammAmi0 sattaNNaM ka0 u0 pade0 ka0 1 aNNa0 cadurgAdi0 sattavidha0 ukka0 / 42. saNIsu chaSNaM ka0 oghaM / moha0 ukka0 cadurgAdi0 sammA0 micchA0 ra sattavidha0 ukka0 | evaM Au0 / gavari aDavidha ukka0 / asaNNIsu sattaNNaM ka0 ukka0 pade 0 ka0 ? aNNa0 paMciM0 savvAhi pajja0 sattavidha0 ukta0 / evaM Au0 / avasthita hai, vaha ukta sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isIprakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmo kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / upazamasamyaktvameM chaha karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo sUkSmasAmparAya upazAmaka jIva chaha prakAra ke karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha ukta chaha karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| mohanIyakarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo cAra gatikA jIva sAta prakArake karmoM kA ra rahA hai aura utkRSTa pradezavandha meM avasthita hai, vaha mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / sAsAdanasamyaktvameM sAta prakArake karmoke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAra gatikA jIva sAta prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha ukta sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isIprakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmokA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / samyagmithyAtva meM sAta karmoM pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAra gatikA jIva sAta prakArake karmokA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha ukta sAta karmoke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai | 42. saMjJI jIvoMmeM chaha karmoMkA bhaMga oghake samAna hai / mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo cAra gatikA samyaggraSTi yA mithyAdRSTi jIva sAta prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandha kA svAmI jAnanA cAhie | itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmoM kA bandha kara rahA hai aura ukRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha Ayukarma ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / asaMjJI jIvoM meM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara paMcendriya jIva saba paryAptiyoM se paryApta hai, sAta prakArake karmo kA bandha kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha ukta sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra Ayu Ayukarmake utkRSTa pradezavandhakA svAmI jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki jo ATha prakArake karmoMkA bandha kara kara rahA hai aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita hai, vaha Ayukarmake utkRSTa 1. tA0 pratau chagvidha0 moha0 iti pAThaH / 2. A0pratau sammAmi micchA0 iti pAThaH / Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre Navari ahavidha0 ukka0 / aNAhAra0 kmmiybhNgo| evaM ukkassasAmittaM samattaM / 43. jahaNNae pagadaM / duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 sattaNNaM ka0 jahaNNao padesabaMdho kassa ? aNNa0 suhumaNigodajIvaapajattayassa paDhamasamayatabbhavatthassa jahaNNajogissa jahaNNae padesabaMdhe vaTTamANassa' / Augassa jahaNNapadesabaMdho kassa ? aNNa0 suhumaNigodaapajjattayassa khuddAbhavaggahaNatadiyatibhAgeNa paDhamasamayaAugabaMdhamANayassa jahaNNajogissa jaha0 pade0 ba0 vaTTa0 / evaM oghabhaMgo tirikkhoghaM eiMdi0vaNapphadi-Niyoda-kAyajogi-Naqsa0-kodhAdi04-madi-suda0-asaMja0-acakkhu0kiNNa0-NIla0-kAu0-bhavasi0-abhavasi-micchA0-asaNNi-AhAraga tti / 44. AdeseNa Niraesu sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaNNipacchAgadassa paDhamasamayatabbhavatthassa jahaNNajogissa / Au0 ja. pa. ka. ? aNNa0 sammA0 micchA0 gholamANajahaNNajogissa / evaM paDhamAe puDhavIe deva0-bhavaNa0vANa / chasu heDimAsu sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 micchA0 paDhamasamaya pradezabandhakA svAmI hai| anAhAraka jIvoMmeM kArmaNakAyayogI jIvoMke samAna jAnanA cAhie / ___ isa prakAra utkRSTa svAmitva samApta huaa| 43. jaghanyakA prakaraNa hai| usakI apekSA nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara sakSma nigoda jIva aparyApta hai, prathama samayameM tadbhavastha huA hai, jaghanya yogavAlA hai aura jaghanya pradezabandhameM avasthita hai, vaha ukta sAta karmo ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara sUkSma nigoda aparyApta jIva jhallaka bhavagrahNake tRtIya tribhAgake prathama samayameM Ayubandha kara rahA hai, jaghanya yogavAlA hai aura jaghanya pradezabandhameM avasthita hai, vaha Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra sAmAnya tiryazca, ekendriya, vanaspatikAyika, nigoda, kAyayogI, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kapAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, acakSudarzanI, kRSNalezyAvAle, nIlalezyAvAle, kApotalezyAvAle, bhavya, abhavya, mithyAdRSTi, asaMjJI aura AhAraka jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| 44. Adezase nArakiyoMmeM sAta karmoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara jIva asaMjJiyoMmeMse Akara nArakI huA hai, prathama samayavartI tadbhavastha hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta karmo ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi gholamAna jaghanya yogavAlA jIva Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra prathama pRthivImeM tathA sAmAnya deva, bhavanavAsI aura vyantaroMke jAnanA caahiye| dvitIyAdi nIcekI chaha pRthiviyoMmeM sa karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? anyatara mithyAdRSTi, prathama samayameM tadbhavastha huA aura jaghanya yogavAlA nArakI ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayu 1. tA. pratau padesavaMdho [dha mANayasta iti pAThaH / 2. prA. prato Augassa padesabaMdho iti pAThaH / Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmittaparUvaNA tabbhavatthassa jahaNNajogissa / Au0 NirayoghaM / Navari sattamAe Au0 micchaadi| 45. paMciMdiyatirikkhesu sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaNNi. apajja0 paDhamasamayatabbhavatthassa jahaNNajogissa / Au0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa. asaNNi0 apajja0 khuddAbha0 tadiyatibhAge vaTTamANassa jahaNNajogissa / evaM pajattajoNiNIsu / Navari Au0 asaNNi0 ghoDapANayassa jaha0 / paMciMdi0tiri0apaja0 sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaNNi0 paDhamasamayatabbhavatthassa jahaNNajogissa / Au0 ja0 ka0 ? asaNNi. khuddAma0 tadiyatibhAge vaTTa0 jhnnnnjo0|| 46. maNusesu sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka.? aNNa0 asaNNipacchAgadassa paDhamasamayatabbhavatthassa jahaNNajogissa / Au0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 khuddAbhava.' tadiyatibhAgapaDhamasamae vaTTa0 jhnnnnjogi0| evaM maNusapajatta-maNusiNIsu / Navari Au0 aNNa. ghoDamANajahaNNajogissa / maNusaapaja maNusoghaM / 47. jodisi0 vidiypuddhvibhNgo| sodhammIsANa yAva uvarimagevajA tti karmakA bhaGga sAmAnya nArakiyoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki sAtavIM pRthivImeM Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI mithyAdRSTi nArakI hotA hai| 45. paJcendriya tiryaJcoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara asaMjJI jIva aparyApta hai, prathama samayavartI tadbhavastha hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara asaMjJI jIva aparyApta hai, jhallakabhavagrahaNake tIsare tribhAgameM vidyamAna hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra paJcendriya tiryazca paryApta aura paJcendriya tiryazca yoninI jIvoM meM jAnanI cAhiye / itanI vizeSatA hai ki yahA~ Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI asaMjJI gholamAna yogavAlA aura jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva hotA hai| paJcandriya tiryaJca aparyAptakoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara asaMjJI jIva prathama samayavartI tadbhavastha hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezavandhakA svAmI kauna hai ? jo asaMjJI jIva kSullaka bhavagrahaNake tRtIya tribhAgameM vidyamAna hai aura jaghanya yogavAlA hai,vaha Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / 46. manuSyoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara asaMjJiyoMmeM se Akara manuSya huA hai, prathama samayavartI tadbhavastha hai aura jaghanya yogavAlA hai,vaha ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara kSullaka bhavagrahaNake tRtIya vibhAgake prathama samayameM sthita hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra manuSyaparyApta aura manuSyaniyoMmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki yahA~ Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI anyatara gholamAna jaghanya yogavAlA manuSya hotA hai| manuSya aparyAptakoMmeM sAmAnya manuSyoMke samAna bhaGga hai| 47. jyotiSI devoMmeM dUsarI pRthivIke samAna bhaGga hai| saudharma aura aizAna kalpase 1. tA0pratI 10 khuddAbhava0 iti pAThaH / Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre sattaNNaM ka0 ja0 pade0 ka.? aNNa0 sammA0 micchA0 paDhamasamayatabbhavattha0 jahaNNajogissa / Au0 NirayabhaMgo / aNudisa yAva savvaTTha tti sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 paDhamasamayatabbhavattha0 jahaNNajogissa / Au0 sammAdi0 / 48. bAdaraeiMdiya0 eiMdiyabhaMgo / Navari apaja0 paDhama0 tabbhava0 jahajogi0 / evaM Au0 / Navari khuddAbhava0 tadiyatibhA0 paDhamasama0 vaTTa0 jaha0jogi0 / evaM apajattaesu / pajjattesu sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 paDhama0tabbhava0 jaha0 jogi0 / Au0 jaha0 ghoDamANajaha jo0| evaM savvavAdarANaM / suhumaeiMdi0 sattaNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa. apaja. paDhama0tabbhavattha0 jaha0jogi0 / Au0 jaha0 khuddAbhava0 tadiya0 jaha0jo0' / evaM suhumaapa0 / suhumapanja0 sattaNaM ka0 ja0 50 ka.? aNNa0 paDhama0tambhavattha0 jaha0jogi0 / Au0 jaha. ghoDamA0jaha0jogi0 / evaM savvasuhumANaM / vigaliMdiyANaM apajattayabhaMgo / Navari lekara uparima praiveyaka takake devoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi deva prathama samayavartI tadbhavastha hai aura jaghanya yogavAlA hai,vaha ukta sAta karmoM ke pradezabandhakA svAmI hai| AyukarmakA bhaGga sAmAnya nArakiyoMke samAna hai / nau anudizase lekara sarvArthasiddhi takake devoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara prathama samayavartI tadbhavastha hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI samyagdRSTi deva hai| 48. bAdara ekendriyoM meM ekendriyoMke samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki jo prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogavAlA aparyApta bAdara ekendriya jIva hai, vaha sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra AyukarmakA bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki kSallaka bhavagrahaNake tRtIya tribhAgake prathama samayameM vidyamAna aura jaghanya yogavAlA ukta jIva Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra aparyAptakoMmeM jAnanA cAhie / paryAptakoMmeM sAta karmo ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara prathama samayavartI tadbhavastha hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta koMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI gholamAna jaghanya yogavAlA ukta jIva hai| isI prakAra saba bAdaroMke jAnanA caahiye| sUkSma ekendriyoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara aparyApta jIva prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta koM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kSullaka bhavagrahaNake tRtIya tribhAgake prathama samayavartI aura jaghanya yogavAlA jIva hai| isI prakAra sUkSma apayoptakoMmeM jAnanA caahiye| sUkSma paryAptakoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara sUkSma paryApta jIva prathama samayavartI tadbhavastha hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha sAta karmo ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI ghoTamAna jaghanya yogavAlA ukta jIva hai| isI prakAra saba sUkSma jIvoMke jAnanA cAhiye / vikalendriyoMmeM aparyAptakoMke samAna bhaGga hai| Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmittaparUvaNA paJjattae sattaNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 paDhama0 tabbhavattha0 jaha0 Au0 jaha0 ghoDamANajaha0 jogi0 / paMci03 paMciMdiyatirikkha bhaMgo / 49. tasa0 sattaNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 vIiMdi0 10 apa0 paDhama0tavbhava0 jaha0 jo0 / Au0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 bIiMdi0 apa0 khuddAbha0 tadiyatibhA0 paDhamasama0 jaha0 ha0 jogi0 / evaM tasaapaja0 / tasapaJja0 sattaNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 bIiMdi0 paDhama0 tavbhava0 jaha0 jogi0 / Au0 jaha0 ghoDamANajaha 0 jo 0 | paMcaNNaM kAyANaM eiMdiyabhaMgo / 50. paMcamaNa0 - tiNNivaci0 aTThaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 cadugadi0 sammA0 micchA0 ghoDamA0 aDavidha0 jaha0 jogi0 | dovaci0 aTThaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 bIiMdi0 ghoDa0 aTThavidha0 jaha0 jogi0 / 51. orAliyakA0 sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? suhumaNigodassa paDhamasamayapaJjattayassa jaha0 jogi0 / Au0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 suhumaNigoda0' ghoDamA 0 itanI vizeSatA hai ki paryAptakoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo prathama samayavartI tadbhaSastha aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta karmoM ke jaghanya pradezabandha kA svAmI hai / Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI gholamAna jaghanya yogavAlA jIva hai / pacendriyatrika meM pacendriyatiryakhoM ke samAna bhaGga hai / 49. trasakAyikAMmeM sAta karmoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara dvIndriya aparyApta jIva prathama samayavartI tadbhavastha hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta / karmo ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara dvIndriya aparyApta jIva kSullaka bhavagrahaNake tRtIya tribhAga ke prathama samayavartI hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha Ayukarmake jaghanya pradezacandhakA svAmI hai| isI prakAra aparyAptakoM meM jAnanA caahie| trasa paryAptakoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara dvIndriya jIva prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI gholamAna jaghanya yogavAlA jIva hai / pA~coM kAyavAloMkA bhaGga ekendriyoMke samAna hai / 50. pA~coM manoyogI aura tIna vacanayogI jIvoMmeM AThoM karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAra gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura gholamAna jaghanya yogavAlA jIva hai, vaha ukta ATha prakArake karmo ke jaghanya pradezabandhakA khAmI hai / do vacanayogavAle jIvoMmeM AThoM karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? anyatara ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura gholamAna jaghanya yogavAlA dvIndriya jIva ukta AThoM karmoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / 51. audArikakAyayogI jIvoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo sUkSma nigodiyA jIva prathama samayavartI paryApta aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara sUkSma nigodiyA jIva gholamAna jaghanya yogavAlA hai, vaha Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / audArika mizrakAyayogI jIvoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA 1. tA0 pratau Au0 ja0 suhumaNigoda0 iti pAThaH / 4 25 0 jogi0 / guccicrcuri S Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre jaha jo0 / orAli mi0 sattaNNa ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 suhamaNigoda0 paDhamasa tabbhava0 jaha0jo0 / Au0 ja0 50 ka.? aNNa0 suhumeiNdi0apjjttbhNgo| 52. veuvviyakA0 sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva0 Nerai0 sammA0 micchA0 paDhamasamayasarIrapajattIe pajattayadassa jahajo0 / Au0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva0 Nerai0 sammA0 micchA0 ghoDamANajaha0jo0 / veuvviyami0 sattaNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva0 Nerai. 'asaNNipacchAgadassa paDhama0tabbhavattha0 jaha jo0 / 53. AhArakA0 aTThaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa. paDhamasamayasarIrapajjattIe pajjattagadassa aTThavidha0 jaha0jogi0 / AhArami0 ahaNaM ka0 ja0 50 ka0 ? aNNa0 ahavidha0 paDhamasamayaAhArayassa ja0jogi0 / kammai0 sattaNaM ka. ja. pa. ka0 1 aNNa0 suhumaNigodajIvassa paDhamasamayaviggahagadIe' vaTTa0 jaha0jogi0 / evaM annaahaar0|| 54. itthi-purisesu sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaNNi0 paDhama0tabbhava0 jaha0jo0 / Au0 ja0 pade0 ka0 ? asaNi. ghoDamA0jajo0 / avasvAmI kauna hai ? jo anyatara sUkSma nigodiyA jIva prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogavAlA hai, vaha sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukamake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? anyatara jIva hai,jisakA bhaMga sUkSma ekendriya aparyAptakAMke samAna hai| 52. vaikriyikakAyayogI jIvoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayameM zarIra paryAptise paryApta haA aura jaghanya yogavAlA anyatara samyaghaSTi aura mithyAdRSTi deva aura nArakI jIva ukta sAta kamoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? gholamAna jaghanya yogavAlA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi bhanyatara deva aura nArakI jIva Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| vaikriyikamizrakAyayogiyoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo asaMjhiyoMmeMse Akara deva aura nArakI huA hai, aisA anyatara prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogavAlA jIva ukta sAta karmo ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| 53. AhArakakAyayogI jIvoMmeM AThoM karmo ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara prathama samayameM zarIra paryAptise paryApta huA aura ATha prakArake jaghanya yogavAlA hai, AThA kamAke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| AhArakAmazrakAyayogI jIvoMmeM AThoM karmo ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara ATha prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai, prathama samayameM AhAraka huA hai aura jaghanya yogameM vidyamAna hai, vaha AThoM karmo ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| kArmaNakAyayogI jIvoMmeM sAta karmo ke jaghanya pradezavandhakA svAmI kauna hai ? jo sUkSma nigodiyA jIva prathama samayavartI vigrahagatimeM vidyamAna hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra anAhArakoMmeM jAnanA caahie| 54. strIvedI aura puruSavedI jIvoMmeM sAta karmo ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara asaMjJI jIva prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta 1. A0pratau paDhamaviggahagadIe iti pAThaH / Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmittaparUvaNA gada0 sasaNaM ka0 ja0 pade0 ka0 ? aNNa0 ghoDamA0 jaha0 jo0 / evaM suhumasaM0 chaSNaM ka0 / 27 55. vibhaMge aTTaNaM ka0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 cadugadi0 ghoDamANaja0jo0 aTThavidha0 / AbhiNi-suda-adhi0 sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 cadurgAdi0 paDhama0 tabbhava0 jaha0 jo0 / Au0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 caduga0 ghoDamA0 aTThavidha 0 ja0jo0 / evaM odhidaM0 sammA0 khaiga0 - vedaga0 / Navari vedage durgAdi / maNapaja0 aTThaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 ghoDamA0 aTThavidha0 jaha0 jo0 / evaM saMjada - sAmAi0 chedo0- parihAra0 -saMjadAsaMjada0 / 56. cakkhu 0 sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 caduriM0 paDhama0 tabbhava 0 ja0jo0 jaha0pade0caM0 vaTTa0 / Au0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 caduriM0 ghoDamA0jaha0 jo0 ' / karma ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo asaMjJI gholamAna jaghanya yogavAlA hai, vaha Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / apagatavedI jIvoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara apagatavedI jIva gholamAna jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta karmoke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra sUkSmasAmparAya saMyata jIvoMmeM chaha karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmitva jAnanA cAhiye / 55. vibhaGgajJAnI jIvoMmeM AThoM karmA ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAroM gatikA vibhaGgajJAnI jIva gholamAna jaghanya yogavAlA aura ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA hai, vaha AThoM karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoMmeM sAta karmoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAroM gatiyoMkA jIva prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAroM gatiyoMkA jIva ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA hai aura gholamAna jaghanya yogavAlA hai, vaha Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra avadhidarzanI, samyagdRSTi, kSAyika samyagdRSTi aura vedakasamyagdRSTi jIvoMke jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai| ki vedakasamyagdRSTi jIvoMmeM do gatiyoM ke jIva jaghanya pradezabandha ke svAmI hote haiM / manaH paryajJAnI jIvoM meM ATha karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura gholamAna jaghanya yogavAlA jIva hai, vaha AThoM karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata, parihAravizuddhisaMyata aura saMyatAsaMyata jIvoMke jAnanA cAhie / 56. cakSudarzanI jIvoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna haiM ? jo anyatara caturindriya jIva prathama samayavartI tadbhavastha hai, jaghanya yogavAlA hai aura jaghanya pradezabandha meM avasthita hai, vaha ukta sAta karmoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara caturindriya jIva gholamAna jaghanya yogavAlA hai, vaha Ayukarma ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / 1. A0pratau ghoDamA0 tabbhava0 jaha0jo0 iti pAThaH / Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMghe padesaMbaMdhAhiyAre 57. teu-pammANaM sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 devassa vA maNusassa vA paDhama0 tabbhava 0 ja0jo0 / Au0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 tigadi 0 aTThavidha 0 ghoDa0ja0jo0 / sukkAe pammabhaMgo / 28 58. uvasama0 sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? paDhamasamayadevassa ja0jo0 / sAsaNe sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 tigadi0 paDhama0 tabbhava0 jaha0jo0 vaTTa0 / Au0 ghoDamA0ja0jo0 / sammAmi0 sattaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 caduga0 ghoDamA0 ja0 jo0 / 59. saNNI sattaNaM ka0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 saNNi0' micchA0 paDhama0tanbhavattha0 jaha0jo0 / Au0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 khuddAbha0 tadiyapaDhamasamae vaSTa0 ja0 jogissa / evaM sAmittaM samattaM / kAlaparUvaNA 60. kAlaM duvidhaM - jahaNNayaM ukkassayaM ca / ukkassae pagadaM / dudi0 - oghe0 57. pIta aura padmalezyAmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara deva aura manuSya prathama samayavartI tadbhavastha hai aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara tIna gatiyoMkA jIva ATha prakArake karmoMkA bandha kara rahA hai aura ghoTamAna jaghanya yogavAlA hai, vaha Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / zukulezyA meM padmalezyAke samAna bhaGga hai / 58. upazamasamyaktvameM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara prathama samayavartI deva jaghanya yogavAlA hai, vaha sAta karmoM ke jaghanya pradezabandha kA svAmI hai / sAsAdanasamyagdRSTi jIvoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara tIna gatiyoMkA jIva prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogameM vidyamAna hai, vaha ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI gholamAna jaghanya yogavAlA jIva hai / samyagmithyAdRSTi jIvoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara cAroM gatiyoMkA jIva gho mAna jaghanya yoga meM avasthita hai, vaha sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / 59. saMjJiyoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara saMjJI midhyAdRSTi jIva prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogavAlA hai, vaha ukta sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jo anyatara jIva kSullaka bhavagrahaNake tRtIya bhAgake prathama samaya meM vidyamAna hai aura naghanya yogavAlA hai, vaha Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isa prakAra svAmitva samApta huA / kAlaprarUpaNA - jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai / nirdeza do zrasapiNa0 iti pAThaH / 60. kAla do prakArakA hai 1. tA0 prA0 pratyoH aNNa0 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlaparUvaNA Ade0 / ogheNa chaNNaM kammANaM ukka0 padesabaMdho kevaciraM kAlAdo hodi ? jahaNNeNa eyasa0, ukka0 besamayaM / aNukka0 tiNibhaMgA / yo so sAdiyo sapajavasido tassa imo Niddeso-ja0 e0, u0 addhapoggala / moha0 ukka0 padesa.' keva0 1 ja0 ega0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 aNaMtakAlaM asaMkhe0pogga0 / Au0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 aNto| evaM Au0 yAva aNAhAraga tti sariso kAlo / Navari AhAra mi0 u0 e0| prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase chaha karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA kitanA kAla hai ? jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhake tIna bhaGga haiN| unameM se jo sAdi-sAnta bhaGga hai usakA yaha nirdeza hai-jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama ardhapudgalaparivartanapramANa hai| mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA kitanA kAla hai ? jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla ananta kAla hai jo asaMkhyAta pudgala parivartanapramANa hai| Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| AyukarmakA anAhAraka mArgaNA taka isI prakAra sadRza kAla hai| itanI vizeSatA hai ki AhArakamizrakAyayogI jIvoMmeM utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| vizeSArtha-saba karmoM kA utkRSTa pradezabandha utkRSTa yogake sadbhAvameM hotA hai aura utkRSTa yogakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla do samaya hai, isaliye yahA~ oghase AThoM karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla do samaya kahA hai| yaha sambhava hai ki anutkRSTa yoga eka samaya taka ho aura anutkRSTa yogake sadbhAvameM utkRSTa pradezabandha sambhava nahIM, isalie oghase AThoM karmo ke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kahA hai| aba zeSa rahA AThoM koMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa so usakA spaSTIkaraNa isa prakAra hai-mohanIya aura Ayukarmake sivA chaha karmoMkA utkRSTa pradezabandha upazamazreNimeM yA kSapakazreNimeM hotA hai, anyatra inakA anutkRSTa pradezabandha hI hotA hai, isalie inake anutkRSTa pradezabandhake kAlakI apekSA tIna bhaGga sambhava haiM-anAdiananta, anAdi-sAnta aura sAdi-sAnta / anAdi-ananta bhaGga abhavyoMke hotA hai| anAdisAnta bhaGga jo bhavya eka bAra utkRSTa pradezabandha karake muktike pAtra hote haiM unake hotA hai aura sAdi-sAnta bhaGga una bhavyoMke hotA hai jo ekAdhika bAra utkRSTa pradezabandha karate haiN| isakA to hama pUrvameM hI spaSTIkaraNa kara Aye haiM ki ina koMke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai| isakA utkRSTa kAla jo kucha kama ardhapudgaleparivartanapramANa batalAyA hai so usakA kAraNa yaha hai ki kisI jIvane ardhapudgalaparivartanake prArambhameM aura antameM utkRSTa pradezabandha kiyA aura madhyameM vaha anutkRSTa pradezabandha karatA rahA, isaliye anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla uktapramANa prApta ho jAtA hai| mohanIyakA utkRSTa pradezabandha saMjJI jIva karatA hai aura saMjJokA utkRSTa antara ananta kAla hai, isalie isake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla ananta kAla kahA hai / AyukarmakA bandha antarmuhUrta kAla taka hI hotA hai, isaliye isake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai| AyukarmakA saba mArgaNAoMmeM oghake samAna hI kAla hai yaha spaSTa hI hai| mAtra AhArakamizrakAyayogameM utkRSTa pradezabandha 1. tA0 pratau moha0 pade0 iti pAThaH / Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMce padesaMbaMdhAhiyAre 61. Niraesa sattaNNaM ka0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ' 90, u0 taiMtIsaMsA0 / evaM sattasu puDhavIsu appappaNo dvidIo bhANidavvAo / 62. tirikkhesu sattaNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 anaMtakAla - masaMkhe 0 / evaM tirikkhoghabhaMgo NavuMsa0-madi 0 - suda0 - asaMja 0 - acakkhu 0 - bhava0anbhavasi 0 - micchA0 - asaNNi tti / Navari acakkhu 0 - bhavasi0 chaNNaM ka0 oghaM / paMcidiyatirikkha 03 sattaNNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 tiSNipali0 puvva0 | paMciM 0 tiri0 apaja0 aTThaNNaM ka0 u0 ja0 e0, u0 vesama 0 1 / aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / evaM savvaapajattANaM tasANaM thAvarANaM savvasuhumapaJjattagANaM ca / maNusa 03 paMciM0 tiri0bhaMgo / 2 30 jo anantara samayameM zarIraparyAptiko pUrNa karegA usake hotA hai, isaliye isake Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai / ja0 61. nArakiyoM meM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla tetIsa sAgara hai| isI prakAra sAtoM pRthiviyoMmeM jAnanA cAhiye / mAtra anutkRSTakA utkRSTa kAla apanI-apanI utkRSTa sthitipramANa kahanA cAhie / 62. tiryoM meM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa ananta kAlapramANa hai jo asaMkhyAta pudgala parivartanake barAbara hai / isI prakAra sAmAnya tiryoM ke samAna napuMsakavedI, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, acakSudarzanI, bhavya, abhavya, midhyAdRSTi aura asaMjJI jIvoM meM jAnanA cAhiye / itanI vizeSatA hai ki acakSudarzanI aura bhavya jIvoMmeM chaha karmoM ke anutkRSTa pradezabandhakA kAla ogha ke samAna hai / paJcendriya tiryaJcatrika meM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla pUrvakoTi pRthaktva adhika tIna palya hai / paJcendriya tiryaJca aparyAptakoMmeM AThoM karmoke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / isI prakAra trasa aura sthAvara saba aparyAptakoM ke tathA saba sUkSma paryAptakoM ke jAnanA caahie| manuSyatrika meM pacendriyatiryaJcoMke samAna bhaGga hai / vizeSArtha - yahA~ saba mArgaNAoM meM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla tathA anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla jisa prakAra oghase ghaTita karake batalA Aye haiM, usa prakAra se ghaTita kara lenA caahiye| Age bhI yaha kAla isI prakAra ghaTita cAhie / mAtra anutkRSTa pradezabandha kA utkRSTa kAla saba mArgaNAoMmeM alaga-alaga hai. so yaha kAla bhI jahA~ jo kAya sthiti ho usake anusAra ghaTita kara lenA caahie| hA~, jina mArgaNAoMkA kAla ardhapudgalaparivartana se adhika hai aura unameM upazamazreNi va kSapakazreNikI prApti sambhava hai, unameM ina karmoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla oghake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| kAraNa spaSTa hai / 1. prA0 pratau vesama0, aNu0 ja0 e0, u0 besama0, aNu0 iti pAThaH / 2. tA0 pratau ja0 90 besama0 iti pAThaH / Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlaparUvaNA 31 63. devemu sattaNaM kammANaM ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 ta~ttIsaM sA0 / evaM savvadevANaM appappaNo hidIo davvAo / 64. eiMdi0 sattaNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 asaMkhejA logA / bAdare aMgula0 asaM0 / bAdarapaja0 saMkhejANi vAsasahassANi / evaM vaNaphadi0 / savvasuhumANaM sattaNNaM ka0 Takka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 seDIe asaMkhe0 0 / vigaliMdi0 sattaNNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 saMkhejANi vAsasaha 0 | evaM paJjattA0 / paMciM0 -tasa02 sattaNNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 sAgarovamasahassANi puvvakoDipu0 besAgarovamasaha 0 puvvakoDipudha0 / pajatte sAgarovamasadapudhattaM besAgarovamasahassANi / 65. puDha0 - Au0 teu0- vAu-vaNapphadi- Niyoda0 sattaNNaM ka0 u0 oghaM / 63. devoMmeM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla tetIsa sAgara hai / isI prakAra saba devoM meM jAnanA caahie| mAtra inameM anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla apanI-apanI sthitipramANa jAnanA cAhie / 64. ekendriyoMmeM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa hai / bAdaroMmeM aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / bAdara paryAptakoM meM saMkhyAta hajAra varSa hai / isI prakAra vanaspatikAyika jIvoM meM jAnanA caahie| saba sUkSma jIvoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / vikalendriyoMmeM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandha kA kAla oke samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla saMkhyAta hajAra varSa hai / isI prakAra inake paryAptakoM meM jAnanA caahie| pacendriyadvika aura sadvikameM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandha kA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla pazcendriyoMmeM pUrvakoTi adhika eka hajAra sAgara aura trasakAyikoM meM pUrvakoTipRthaktva adhika do hajAra sAgara hai| tathA paJcendriya paryAptakoMmeM sau sAgara pRthaktva pramANa aura trasaparyAptakoM meM do hajAra sAgara hai / vizeSArtha -- yahA~ jisakI jo kAryasthiti hai, usake anusAra anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kahA hai / mAtra ekendriyoMmeM utkRSTa pradezabandha bAdara ekendriyoMke hotA hai aura bAdara ekendriyoMkA utkRSTa antara asaMkhyAta lokapramANa hai, isalie ekendriyoMmeM anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa kahA hai; kyoMki jo ekendriya asaMkhyAta lokapramANa kAla taka sUkSma ekendriya hokara rahate haiM, unake itane kAla taka ekendriya sAmAnya kI apekSA niyamase anutkRSTa pradezabandha hotA hai / tathA sUkSma ekendriyoM meM sAta karmoM ke anutkRSTa pradezabandhakA jo utkRSTa kAla jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai so isakA kAraNa yogasthAnake avAntara bheda haiN| zeSa kathana spaSTa hI hai / 65. pRthivIkAyika, jalakAyika, agnikAyika, vAyukAyika, vanaspatikAyika aura nigoda jIvoM meM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre aNu0 ja0 e0, u. asaMkheMjA logaa| edesiM vAdarANaM kammavidI tesiM vAdarapajattANaM saMkheMjANi vAsasahassANi / patteyasarI0 baadrpuddhvibhNgo| 66. paMcamaNa-paMcavaci0-veuvi0-AhAra0-kodhAdi04 aTTaNNaM ka0 uka0 aNu0 apajattabhaMgo / kAyajogi0 tirikkhoghaM / orAli0 sattaNNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 bAvIsaMvassasahassANi desUNANi / orAli missa0-uvvi0missa AhArami0 sattaNaM ka0 u0 ja0 e0, u0 e0 / aNu0 ja0 u0 aMto0 / kammai0-aNAhAra0 sattaNNaM ka0 u0 ja0 u0 e0 / aNu'0 ja0 e0, u0 tiNNisa0 / 67. itthi0-purisa0 sattaNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 palidovamasadapudha0 sAgarovamasadapudha0 / avagada0 sattaNNaM ka0 uka0 oghaM / aNu0 jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa hai| inake bAdaroMmeM karma Na hai aura unake bAdara paryAptakoMmeM saMkhyAta hajAra varSa hai| tathA pratyekazarIra jIvoMkA bhaGga bAdara pRthivIkAyika jIvoMke samAna hai| vizeSArtha--yahA~ pRthivIkAyika AdimeM sAta karmo ke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla jaise ekendriyoMke ghaTita karake batalA Aye haiM, usa prakArase ghaTita kara lenA cAhie / tathA bAdara paryApta nigoda jIvoM meM anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla saMkhyAta hajAra varSa bAdara pRthivIkAyika paryApta jIvoMke samAna kahA hai so yaha sAmAnya kathana hai| vizeSa itanA hai ki bAdara paryApta nigoda jIvoMkI utkRSTa kAyasthiti antarmuhUrta jAnanA cAhie / zeSa kathana sugama hai| 66. pA~ca manoyogI, pA~ca vacanayogI, vaikriyikakAyayogI, AhArakakAyayogI aura krodhAdi cAra kaSAyavAle jIvoMmeM ATha karmoM ke utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA kAla aparyAptakoMke samAna hai| kAyayogI jIvoMmeM sAmAnya tiryaJcoMke samAna bhaGga hai| audArikakAyayogI jIvoM meM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama bAIsa hajAra varSapramANa hai| audArikamizrakAyayogI, baiMkriyikamizrakAyayogI aura AhArakamizrakAyayogI jIvoM meM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla eka samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| kArmaNakAyayogI aura anAhArakajIva meM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanyakAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla tIna samaya hai| vizeSArtha--audArikamizra Adi tIna mizrakAyayogoMmeM zarIraparyApti pUrNa honeke upAntya samayameM utkRSTa pradezabandha hotA hai, isalie inameM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoMmeM utkRSTa pradezabandha saMjJI jIva dvitIya vigraha ke samaya karate haiM, kyoMki inake isI samaya utkRSTa yoga sambhava hai, isalie ina do mArgaNAoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| zeSa kathana spaSTa hI hai| 67. strIvedI aura puruSavedI jIvoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka semaya hai aura utkRSTa kAla kramase sau 1. tA0pratau u0 ja0 u0 / aNu0 iti pAThaH / Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlaparUvaNA ja0 e0, u0 aMto0 ' / evaM suhumasaMpa0 sammAmi0 / 68. vibhaMge sattaNNaM ka0 ukka0 oghaM0 / aNu0 ja0 e0, u0 taittIsaM0 desU0 / AbhiNi-suda-odhi0 sattaNNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 chADi 0 sAdi0 / evaM adhidaM 0 sammA0 / maNapaja0 sattaNNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 puvvakoDI de0 / evaM saMja0 - sAmA00-chedo0- parihAra0-saMjadAsaMja0 / cakkhu 0 tapajattabhaMgo / 69. chaNNaM lessANaM sattaNNaM ka0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0 u0 tettIsa sattArasa sattasAga0 be aTThArasa tettIsaM sAga0 sAdi0 / 2 70. khaiga0 sattaNNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 tettIsaM sAdi0 / vedaga0 sattaNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 chAvaTTi0sA0 / uvasama0 sattaNNaM ka0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 | sAsaNe sattaNaM ka0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 chAvaligAo / 33 palyapRthaktvapramANa aura sau sAgarapRthaktvapramANa hai / apagatavedI jIvoMmeM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / isI prakAra sUkSmasAmparAyasaMyata aura samyagmithyAdRSTi jIvoMmeM jAnanA cAhie / 1 68. vibhaGgajJAnI jIvoM meM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama tetIsa sAgara hai / AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA kAla oke samAna hai / anutkuSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla sAdhika chayAsaTha sAgara hai / isI prakAra avadhidarzanI aura samyagdRSTi jIvoMke jAnanA cAhie / manaHparyayayajJAnI jIvoMmeM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTipramANa hai / isI prakAra saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata, parihAravizuddhisaMyata aura saMyatAsaMyata jIvoM meM jAnanA cAhiye / cakSudarzanI jIvoMmeM saparyApta jIvoMke samAna bhaGga hai / 69. chaha lezyAoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kramase sAdhika tetIsa sAgara, sAdhika satraha sAgara, sAdhika sAta sAgara, sAdhika do sAdhika aThAraha sAgara aura sAdhika tetIsa sAgara hai / sAgara, 70. kSAyikasamyagdRSTi jIvoM meM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA kALa oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhako jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla sAdhika tetIsa sAgara hai / vedakasamyagdRSTi jIvoM meM sAta karmoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anuSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla chayAsaTha sAgara hai / upazamasamyagdRSTi jIvoM meM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / sAsAdanasamyagdRSTi jIvoM meM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya 1. tA0 pratau aNu0 ja0 u0 e0 aMto0 iti pAThaH / 2. bhA0pratau aTThArasa sAga0 iti pAThaH / Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahApaMdhe padesabaMdhAhiyAre saNNI0 pNciNdiypjttbhNgo| asaNI0 tirikkhoghaM / AhAra0 sattaNNaM ka0 u0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 aMgula0 asN0'| evaM ukkassakAlaM samattaM 71. jahaNNae pagadaM / duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 sattaNNaM ka0 jaha0 pade0 kevaciraM0 1 ja0 u0 e0 / aja0 ja0 khaddA0 samaU0, u. asaMkheMjA logaa| athavA seDhIe asNkheNjdibhaago| Au0 ja0 pade0 kevaciraM0 1 ja0 u0 e0 / aja0 jahaNNu0 aNto0| 72. Niraesu sattaNNaM ka0 ja0 pade0 ja0 u0 e0 / aja 0 ja0 dasavassasaha0 samaU0, u0 tettIsaM0 / Au0 ja0 ja0 e0, u0 cattArisa0 / aja0 ja0 hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla chaha AvalipramANa hai / saMjhI jIvoMmeM paJcendriya paryApta jIvoMke samAna bhaGga hai / asaMjJI jIvoMmeM sAmAnya tiryazcoMke samAna bhaGga hai| AhAraka jIvoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| ___ isa prakAra utkRSTa kAla samApta huaa| 71. jaghanyakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase sAta koMke jaghanya pradezabandhakA kitanA kAla hai ? jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNa pramANa hai aura utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa hai| athavA jagaNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA kitanA kAla hai ? jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| vizeSArtha-sUkSma nigoda aparyApta jIvake tadbhavastha hone ke prathama samayameM sAta karmokA jaghanya pradezabandha hotA hai, isalie isakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA jaghanya pradezabandhakA kSullaka bhavameM se eka samaya kama karane para ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNa pramANa prApta honese vaha uktapramANa kahA hai| tathA sUkSma ekendriya aparyAptakA utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa honese yahA~ ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa kahA hai| yahA~ ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa kAla vikalparUpase jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai so jAna kara isakI saMgati biThalAnI cAhiye / sAdhAraNataH yogake bheda jagaNike asaMkhyAtaveM bhAga honese isa apekSAse yaha kAla kahA hai,aisA jAna par3atA hai| AyukarmakA jaghanya pradezabandha kSullaka bhakke tRtIya tribhAgake prathama samayameM hotA hai, isalie isakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA AyukarmakA bandha antarmuhUrta kAla taka hotA hai, ataH isake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla antamuhUte kahA hai| 72. nArakiyoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama dasa hajAra varSa pramANa hai aura utkRSTa kAla tetIsa sAgara hai| Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai 1. tA0pratau aMgu0 (?) asaM iti pAThaH / 2. tA0pratau evaM ukassakAlaM samattaM iti pATho nAsti / Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlaparavaNA 35 e0, u0 aMto0 / evaM sattasu puDhavIsu / sattaNNaM ka0 paDhamAe ja0 ja0 u0 e0 / aja0 [ja0] dasavassasaha0 samaU0, ukka0 sAgarovama0 / vidiyAe0 ja0 ja0 u0 e0 / aja 0 ja0 sAgaro0', uka0 tiNNi sAga0 / evaM NedavvaM / / 73. tirikkhogho eiMdi0-NabuMsa-madi0-suda0-asaMja0-acakkhu 0-bhavasi0abhavasi0-micchA0-asaNNi0 oghabhaMgo / Navari NavaMsa0 aja0 ja0 e0 / aura utkRSTa kAla cAra samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| isI prakAra sAtoM pRthiviyoMmeM AyukarmakA kAla jAnanA cAhiye / pahalI pRthivImeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama dasa hajAra varSa hai aura utkRSTa kAla eka sAgara pramANa hai| dUsarI pRthivI meM jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka sAgarapramANa hai aura utkRSTa kAla tIna sAgara hai / isI prakAra AgekI pRthiviyoMmeM le jAnA caahiye| vizeSArtha-asaMjJIke mara kara narakameM utpanna honeke prathama samayameM sAta karmoM kA jaghanya pradezabandha hotA hai, ataH yahA~ sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTakAla eka samaya kahA hai| tathA jaghanya bhavasthitimeMse isa eka samayake kama kara dene para ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla prApta honese yaha ukta pramANa kahI hai aura inake ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa kAla tetIsa sAgara hai, yaha spaSTa hI hai| AyukarmakA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase hotA hai aura isakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla cAra samaya hai, isaliye Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA yaha kAla ukta pramANa kahA hai / yaha sambhava hai ki AyukarmakA ajaghanya pradezabandha eka samaya taka hokara dUsare samayameM gholamAna jaghanya yogake prApta honese jaghanya pradezabandha hone lage, isaliye isake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kahA hai aura isakA utkRSTa kAla antarmuhUrta hai, yaha spaSTa hI hai| Ayukarmake kAlakA vicAra sAtoM pRthiviyoMmeM isI prakAra kara lenA caahiye| mAtra pratyeka pRthivImeM sAta karmoM ke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jo kAla hai use apanI-apanI jaghanya aura utkRSTa bhavasthitiko va svAmitvako dekhakara ghaTita kara lenA cAhiye / tAtparya yaha hai ki pratyeka prathivImeM ina karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla to eka samaya hI prApta hotA hai, kyoMki sarvatra bhavagrahaNake prathama samayameM hI jaghanya pradezabandha hotA hai| tathA ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama jaghanya bhavasthiti pramANa prApta hotA hai, kyoMki sarvatra jaghanya pradezabandhakA eka samaya kAla kama kara dene para yaha kAla zeSa bacatA hai aura utkRSTa kAla sarvatra apanI-apanI utkRSTa bhavasthiti pramANa hai, yaha spaSTa hI hai| yahA~ prasaMgase isa bAtakA spaSTIkaraNa kara denA Avazyaka pratIta hotA hai ki jisa-jisa mAgeNAma AyakarmakA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase hotA hai, vahA~ usakA nArakiyoM ke samAna hI kAla ghaTita kara lenA cAhiye / koI vizeSatA na honese hama Age usakA spaSTIkaraNa nahIM kreNge| 73. sAmAnya tiryazca, ekendriya, napuMsakavedI, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, acakSudarzanI, bhavya, abhavya, mithyAdRSTi aura asaMjJI jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki napuMsakavedI jIvoM meM ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai| vizeSArtha-yahA~ para jitanI mArgaNAe~ ginAI haiM, unameM oghake samAna kAla ghaTita 1. mA0 pratau u0 e0 / sAgaro0 iti pAThaH / Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 74. paMciM0tiri0 sattaNaM ka0 ja0 ja0 u0 e0 / aja0 ja0 khaddA0 samaUNaM, ukka0' tiNNi pali0 puvakoDipu0 / Au0 oghaM / paMciMtiri0pajattajoNiNIsu sattaNNaM ka0 ja0 ja0 u0 e0 / aja0 ja0 aMto0, u0 tiNNi pali. puvvakoDipu0 / Au0 NirayoghaM / paMciM0tiri0apaja. sattaNaM ka0 ja0 ja0 u0 e0 / aja0 ja0 khuddAbha0.samaUNaM, ukka0 aMto0 / Au0 oghN| evaM savvaapaJjattagANaM tasANaM thAvarANaM ca / 75. maNusa03 pNciNdiytirikkhbhNgo| Navari sattaNNaM ka0 aja0 ja0 e0 / devANaM NirayabhaMgo / evaM savvadevANaM appappaNo jahaNNukassahidI NedavvA / ho jAnese vaha oghake samAna kahA hai| mAtra napuMsakavedakA upazamazreNimeM jaghanya kAla eka samaya bhI bana jAtA hai, ataH isameM sAta koMke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kahA hai| 74. pazcendriya tiryazcoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhako jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa hai aura utkRSTa kAla pUrvakoTipRthaktva adhika tIna palya hai| AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai| paJcendriyatiryazcaparyApta aura paJcendriyatiryazcayoninI jIvoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezavandhakA jaghanya kAla antamuhUrta hai aura utkRSTa kAla pUrvakoTipRthaktva adhika tIna palya hai| AyukarmakA bhaGga sAmAnya nArakiyoMke samAna hai| paJchendriyatiryazcaaparyAptakoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa hai aura utkRSTa kAla antarmuharta hai| AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai| isI prakAra trasa aura sthAvara saba aparyAptakoMke jAnanA caahiye| vizeSArtha-paJcendriya tiryazca aura inake aparyAptakoMmeM AyukarmakA jaghanya pradezabandha oghake samAna kSullaka bhavake tIsare vibhAgake prathama samayameM hotA hai, isaliye isakA bhaGga oghake samAna kahA hai| tathA zeSa do prakArake paJcendriya tiryazcoMmeM AyukarmakA jaghanya pradeza- . bandha nArakiyoMke samAna gholamAna jaghanca yogase hotA hai, isaliye yahA~ isakA bhaGga sAmAnya nArakiyoMke samAna kahA hai| zeSa kathana sugama hai| 75. manuSyatrikameM paJcendriyatiyazcoMke samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai| devoMmeM nArakiyoMke samAna bhaGga hai| isI prakAra saba devoMke apanI-apanI jaghanya aura utkRSTa sthiti kahanI cAhiye / vizeSArtha--manuSyatrikameM anya saba kAla paJcendriya tiryazcatrikake samAna hai, yaha spaSTa hI hai| kevala sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhake jaghanya kAlameM pharaka hai| bAta yaha hai ki manuSyatrikameM upazamazreNikI prApti sambhava hai aura upazamazreNimeM inake sAta karmoMkA ajaghanya pradezabandha eka samaya taka bhI ho sakatA hai, kyoMki jo ukta manuSya upazamazreNise utarate samaya eka samaya taka sAta karmokA bandha kara dUsare samayameM marakara deva ho jAtA hai, usake inakA eka samayake liye ajaghanya pradezabandha dekhA jAtA hai| devoMmeM anya saba kAla jisa prakAra nArakiyoMmeM ghaTita karake batalA Aye haiM, usa prakAra ghaTita kara lenA caahiye| mAtra 1. tA0A0pratyoH samaUNaM / evaM bAdaravaNapphadi0 bAdaravaNapphadipajjatta0 ukka0 iti pAThaH Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlaparUvaNA 37 76. eiMdi0 suhumaM ca aTThaNNaM ka0 oghabhaMgo / bAdara0 sattaNNaM ka0 ja0 ja0 u0 e0 / aja0 ja0 khuddhAbha0 samaUNaM, u0 aMgula0 asaMkhe0 / Au * oghaM / bAdarapaja sattaNaM ka0 ja0 ja0 u0 e0 / aja0 [ ja0 ] aMto0 [samaUNaM0], u0 saMkhejANi vAsasaha0 / Au0 nnirybhNgo| evaM bAdaravaNaphadi - bAdaravaNaphadipajattaH / savvasuhumapaja0 sattaNNaM ka0 ja0 oghaM / aja0 ja0 aMto0 samaU 0, aMto0 | Au0 NirayabhaMgo / ajaghanya pradezabandhakA kAla apanI-apanI jaghanya aura utkRSTa bhavasthitiko dhyAna meM rakha kara kahanA cAhiye / 76. ekendriyoM meM aura sUkSma jIvoMmeM ATha karmoMkA bhaGga oghake samAna hai / bAdaroM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhava grahaNapramANa hai aura utkRSTa kAla aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / Ayu karmakA bhaMga oghake samAna hai| bAdara paryAptakoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandha kA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandha kA jaghanya kAla eka samaya kama antarmuhUrta hai aura utkRSTa kAla saMkhyAta hajAra varSa hai / Ayu karmakA bhaMga sAmAnya nArakiyoMke samAna hai / isIprakAra bAdara vanaspatikAyika aura bAdara vanaspatikAyika paryApta jIvoM meM jAnanA cAhiye / saba sUkSma paryApta jIvAMme sAta karmo ke jaghanya pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama antarmuhUrta hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / AyukarmakA bhaGga nArakiyoMke samAna hai / vizeSArtha :- yahA~ ekendriya aura sUkSma jIvoMmeM snAta karmoM ke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla oghake samAna prApta honese vaha usake samAna kahA hai / bAdaroM meM sAta karmoM kA jaghanya pradezabandha bhavake prathama samaya meM hotA hai, isaliye isakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA isa eka samayako kSullaka bhavameMse kama kara dene para ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNa pramANa prApta honese vaha ukta pramANa kahA hai aura bAdaroMkI kAyasthiti aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa honese sAta karmo ke ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa kAla ukta pramANa kahA hai| inake AyukarmakA jaghanya pradezabandha odhake samAna kSullaka bhavagrahaNake tRtIya tribhAgake prathama samaya meM hotA hai, isaliye isakA bhaGga oghake samAna kahA hai / bAdara paryAptakoMmeM bhI sAta karmoM kA jaghanya pradezabandha bhavake prathama samaya meM hotA hai, isaliye isakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA isa eka samayako kama kara dene para ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama antarmuhUrta kahA hai aura inakI kAyasthiti saMkhyAta hajAra varSapramANa honese ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa kAla ukta pramANa kahA hai| AyukarmakA jaghanya pradezabandha nArakiyoMke samAna gholamAna jaghanya yogase honeke kAraNa yahA~ isakA bhaMga nArakiyoMke samAna kahA hai| bAdara vanaspatikAyika aura vAdara vanaspatikAyika paryApta jIvoMkA bhaGga bAdara ekendriya aura bAdara ekendriya paryAptakoMke samAna honese yaha bhaGga ukta pramANa kahA hai| saba sUkSma paryApta jIvoM meM sAta karmo kA jaghanya pradezabandha oghake samAna prApta honese 1. tA0pratau sattaNaM ka0 ja0 u0 iti pAThaH / u0 o Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 77. vigaliMdi0 sattaNNaM ka0 ja0 ja0 u0 e0 / aja0 ja0 khuddAbha0 samaU0 / pajjatte' ja0 ja0 u0 e0 / aja0 ja0 aMto0 [samaU0], u0 saMkheMjANi vAsasaha0 / Au0 pNciN0tirikkhdugbhNgo| 78. paMciM0-tasa0 sattaNaM ka0 ja0 ja0 u0 e0 / aja0 ja0 khuddAbha0 samaU0, u0 annukssbhNgo| pajattesu ja0 e0, aja0 ja0 aMto0, u0 aNukkassabhaMgo / Au0 pNci0tiribhNgo| 79. puDha0-Au0-teu0-vAu 0-vaNapphadi-Niyoda-suhumapuDha0 evaM Au0 teu0isakA kAla oghake samAna kahA hai| tathA isa eka samayako antarmuhUrtameMse kama kara dene para yahA~ ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama antarmahartapramANa prApta honese vaha ukta pramANa kahA hai aura inakI kAyasthiti antarmuhUrtapramANa honese ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrtapramANa kahA hai| 77. vikalendriyoMmeM sAta karmo ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajavanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa hai| inake paryAptakoMmeM jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanyakAla antarmuhUrta hai aura utkRSTa kAla donoMmeM saMkhyAta hajAra varSa pramANa hai / tathA ina donoMmeM AyukarmakA bhaMga paMcendriyatiryazcadvikake samAna hai| vizeSArtha-vikalendriyoM aura unake paryAptakoMmeM bhavagrahaNake prathama samayameM sAta karmo kA jaghanya pradezabandha hotA hai, isaliye usakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai, tathA isa eka samayako apanI-apanI jaghanya bhavasthitimeMse kama kara dene para inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla hotA hai, isaliye vaha eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa aura eka samaya kama antarmuhUrta pramANa kahA hai| tathA ina donoMko kAyasthiti saMkhyAta hajAra varSapramANa honese inake ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa kAla ukta pramANa kahA hai| Ayukamake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla svAmitvako dekhate hue vikalendriyoM meM paJcendriyatiryazcoMke samAna aura vikalendriya paryAptakoMmeM paJcendriya tiryazca paryAptakoMke samAna prApta honese yaha unake samAna kahA hai| 78. pazcendriya aura trasa jIvoMmeM sAta karmo ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSallaka bhavagrahaNapramANa hai aura utkRSTa kAlakA bhaGga anutkRSTake samAna hai| paryApta jIvoMmeM sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla antarmuhUrta aura utkRSTa kAlakA bhaGga anutkRSTake samAna hai / AyukarmakA bhaMga paJcendriyatiryaJcoMke samAna hai| vizeSArtha-ina jIvoMke bhI bhavagrahaNake prathama samayameM sAta karmoMkA jaghanya pradezabandha hotA hai, isalie isakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA isa eka samayako jaghanya bhavasthitimeMse kama kara dene para inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa prApta honese vaha ukta pramANa kahA hai| tathA isakA utkRSTa kAla utkRSTa pradezabandhake anutkRSTake samAna hai, yaha spaSTa hI hai / isIprakAra inake paryAptakoMmeM kAla ghaTita kara lenA cAhie / zeSa kathana sugama hai| 79. pRthivIkAyika, jalakAyika, agnikAyika, vAyukAyika, vanaspatikAyika, 1. tA0pratau samaU / a[pa]jate iti pAThaH / Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 kAlaparUvaNA u0 u0- vaNapha di Nigoda0 sattaNNaM ka0 ja0 ja0 u0 e0 / aja0 ja0 khuddAbha0 samaUNaM, seDhI asaMkhe0 / Au * oghaM / edesiM bAdarANaM sattaNNaM ka0 ja0 e0 / aja0 ja0 khuddAbha0 samaU, ukka0 kammahidI0 / tesiM' paJjattA0 sattaNaM ka0 ja0 e0 / aja0 ja0 aMto0, ukka0 saMkhaijANi vAsasahassANi / Au0 tirikkhabhaMgo / bAdarapatega0 bAdarapuDhavibhaMgo / 80. paMcamaNa0 - paMcavaci0 aTuNNaM ka0 ja0 ja0 e0, u0 cattAri sama0 / aja0 ja0 e0, u0 aMto0 / kAyajogi0 sattaNNaM ka0 ja0 e0 / aja0 ja0 e0, ukka0 asaMkheMjjA logA / Au0 ja0 e0 / aja0 ja0 e0, u0 aMto0 / nigodajIva, sUkSma pRthivIkAyika, sUkSma jalakAyika, sUkSma agnikAyika, sUkSma vAyukAyika, sUkSmavanaspatikAyika, sUkSma nigoda jIvoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa hai aura utkRSTa kAla jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / AyukarmakA bhaGga ogha ke samAna hai / inake bAdaroM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNa pramANa hai aura utkRSTa kAla karmasthitipramANa hai / unake paryAptakoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla antarmuhUrta aura utkRSTa kAla saMkhyAta hajAra varSa hai| AyukarmakA bhaGga tiryazrcoM ke samAna hai / bAdara pratyeka vanaspatikAyika jIvoMkA bhaGga bAdara pRthivokAyika jIvoMke samAna hai / vizeSArtha -- kAlakA khulAsA pahale jisa prakAra kara Aye haiM, use dhyAna meM rakhakara yahA~ bhI kara lenA cAhiye / mAtra bAdara paryAptanigodoMkA utkRSTa kAla antarmuhUrta jAnanA cAhie / 80. pA~ca manoyogI aura pA~ca vacanayogI jIvoMmeM ATha karmoM ke jaghanya pradezabandha kA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla cAra samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / kAyayogI jIvoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla asaMkhyAta loka pramANa hai / Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / vizeSArtha - yahA~ para pA~ca manoyogI aura pA~ca vacanayogI jIvoMmeM AThakarmoM kA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase hotA hai, ataH inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla cAra samaya kahA hai| tathA ina yogoMkA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta honese yahA~ AThoM karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura ukRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai / kAyayogameM sAta karmoM kA jaghanya pradeza bandha sUkSma nigoda aparyApta jIvake bhavake prathama samaya meM hI sambhava hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA jisake maraNake 1. tA0 A0 pratyoH kammahiMdI0 aMgula0 asaM0 tesi iti pAThaH / Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 81. orAli0 sattaNNaM ka0 ja0 e0| aja0 ja0 e0, u0 bAvIsa vAsasaha0 / Au0' nnirybhNgo| orA0mi0 apaja bhNgo| Navari aja0 ja0 khuddAbha0 tisamaUNaM / / 82. veuvviya0-AhAra0 sattaNNaM ka0 ja0 e0| aja0 ja0 e0, u0 aMto0 / athavA ja 0 ja0 e0, u0 cattAri sa0 / aja0 ja0 e0, u0 aMto0 / veuvviyakA0 Au * devoghaM / AhAra0 Au0 jaha0 e0 / aja0 ja0 e0, u. aMto0 | veuvi0mi0 sattaNNaM ka0 ja0 e0| aja0 ja0 u0 samaya kAyayoga huA hai aura dUsare samaya meM jo sUkSma nigoda aparyApta hokara jaghanya yogase sAta karmoM kA jaghanya pradezabandha karane lagA hai, usake kAyayogameM eka samaya taka sAta ko ajaghanya pradezabandha hotA hai, isalie isakA jaghanya kAla eka samaya kahA hai aura isakA utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa hai,yaha spaSTa hI hai| zeSa kathana sugama hai| 81. audArikakAyayogI jIvoMmeM sAta karmo ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama bAIsa hajAra varSa hai| AyakarmakA audArikamizrakAyayogI jIvoMmeM aparyAptakoMke samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki inameM ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla tIna samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa hai| vizeSArtha--sUkSma nigoda jIvake paryApta honeke prathama samayameM jaghanya yogase sAta karmo kA jaghanya pradezabandha hotA hai, ataH audArika kAyayogameM inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA audArikakAyayogakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla kucha kama bAIsa hajAra varSa hai, isalie isameM sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla kucha kama bAIsa hajAra varSepramANa kahA hai| yahA~ Ayukama kA jaghanya pradezabandha nArakiyoM ke samAna gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie yahA~ isakA bhaGga nArakiyoMke samAna aparyAptakoMmeM prArambhake tIna samaya kArmaNakAyayogake ho sakate haiM, ataH unase nyUna zeSa samayameM audArikamizrakAyayoga niyamase rahatA hai, isalie audArikamizrakAyayogameM mAta karmo ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla tIna samaya kama jhallaka bhavaprahaNapramANa kahA hai| isameM zeSa bhaGga aparyAptakoMke samAna hai,yaha spaSTa hI hai| 82. vaikriyikakAyayogI aura AhArakakAyayogI jIvoMmeM sAta karmo ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antamuhUte hai| athavA jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla cAra samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| vaikriyikakAyayogI jIvoM meM AyukarmakA bhaGga sAmAnya voMke samAna hai| AhArakakAyayogI jIvoMmeM Ayukarmake jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| vaikriyikamizrakAyayogI jIvoMmeM sAta koMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA 1. tA0 prA0pratyoH vAsasaha0 ja0 pAu0 iti pAThaH / Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlaparUvaNA aMto0 / evaM AhArami0 sattaNNaM ka0 / Au0 ja0 e0 / aja0 ja0 aMto0 / kammai0 sattaNaM ka0 ja0 e0 / aja0 ja0 e0, u0 tiNNi sa0 / evaM aNAhAra0 / 83. itthi0 - purisa0 sattaNNaM ka0 ja0 e0 / aja0 ja0 e0 purisa 0 41 jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / isI prakAra AhAraka mizrakAyayogI jIvoM meM sAta karmoMkA bhaGga jAnanA cAhiye / Ayu karmake jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kALa eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / kArmaNakAyayogI jIvoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandha ka jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai| aura utkRSTa kAla tIna samaya hai / isIprakAra anAhAraka jIvoMmeM jAnanA cAhie / e0, u0 vizeSArtha -- vaikriyika aura AhAraka kAyayogameM sAta karmo kA jaghanya pradezabandha zarIra paryApti se paryApta honeke prathama samaya meM hotA hai, isalie yahA~ inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA ina yogoMkA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta honese yahA~ inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai / yahA~ vikalparUpase ina yogoM meM sAta karmoke jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla cAra samaya kahA hai / so gholamAna jaghanya yogase bhI jaghanya pradezabandha sambhava hai, yaha mAnakara yaha kAla kahA hai / isa apekSAse bhI ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta bana jAtA hai / vaikriyikakAyayogameM AyukarmakA jaghanya pradezabandha sAmAnya devoMke samAna gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie isameM AyukarmakA bhaGga sAmAnya devoMke samAna kahA hai / AhArakakAyayogameM AyukarmakA jaghanya pradezabandha zarIra paryAptike prathama samayameM sambhava hai, isaliye isake jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai / tathA isa yogakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta sambhava hone se isameM Ayukarmake ajaghanya pradezavandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai| vaikriyikamizrakAyayoga meM sAta karmoMkA jaghanya pradezabandha bhavagrahaNake prathama samaya meM hotA hai, isaliye isake jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA isa yogakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai, isaliye isameM ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai / AhArakamizrakAyayogameM vaikriyikamizrakAyayogake samAna kAla ghaTita ho jAtA hai, isaliye AhArakamizrameM sAta karmoMke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA kAla vaikriyikamizra ke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| mAtra AhArakamizra meM AyukarmakA bandha bhI sambhava hai, isaliye usakA kAla alaga se kahA hai / kArmaNakAyayoga meM sAta karmoMkA jaghanya pradezabandha sUkSma nigoda aparyApta jIvake prathama vigrahameM hotA hai, isaliye isakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA isa yogakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla tIna samaya hai, isaliye isameM sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla tIna samaya kahA hai / AhArakoM meM kArmaNakAyayogiyoMke samAna vyavasthA rahanese unameM saba bhaGga kArmaNakAyayogiyoM ke samAna jAnane kI sUcanA kI hai / 83. strIvedI aura puruSavedI jIvAMmeM sAta karmoMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura 6 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 mahAghe padesabaMdhAhiyAre aMto0, u0 aNuka0 bhaMgo / Au0 devabhaMgo / avagada0 sattaNNaM ka0 ja0 e0, u0 cattArisa0 / aja0 ja0 e0, u0 aMto0 / 84. kodhAdi 0 4 sattaNNaM ka0 ja0 e0 / aja0 ja0 e0, u0 aMto / evaM Au0 / 85. vibhaMga sattaNaM ka0 ja0 ja0 e0, u0 cattArisa0 / aja0 ja0 e0, u0 tettIsaM0 de0 / Au0 devabhaMgo / AbhiNi-suda-adhi0 sattaNNaM ka0 ja0 e0 / utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla strIvedameM eka samaya aura puruSaveda meM antarmuhUrta hai tathA utkRSTa kAlakA bhaGga anutkRSTake samAna hai / AyukarmakA bhaGga devoM ke samAna hai| apagatavedI jIvoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla cAra samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| vizeSArtha- ina donoM vedoMmeM sAta karmoM kA jaghanya pradezabandha ina vedavAle asajJI jIvoMke bhavagrahaNake prathama samayameM hotA hai, isalie isakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai / tathA strIvedakA jaghanya kAla eka samaya aura puruSavedakA jaghanya kAla antarmuhUrta honese inameM sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla kramase eka samaya aura antarmuhUrta kahA hai| inameM inake ajaghanya pradezabandha ke utkRSTa kAlakA bhaGga anutkRSTa pradezabandha ke utkRSTa kAlake samAna hai yaha spaSTa hI hai| inameM AyukarmakA jaghanya pradezabandha devoMke samAna ghoTamAna jaghanya yoga se hotA hai, isaliye yahA~ AyukarmakA bhaGga devoMke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| apagatavedI jIvoM meM sAta karmoMkA jaghanya pradezabandha ghoTamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie isameM sAta karmoM ke jaghanya praderAbandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla cAra samaya kahA hai / tathA bandha karanevAle apagatavedakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta honese isameM ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai / 84. krodhAdi cAra kaSAyavAle jIvoM meM sAta karmoMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / AyukarmakA bhaGga isI prakAra jAnanA cAhiye / vizeSArtha -- krodhAdi cAra kaSAyoM meM oghake samAna bhava grahaNake prathama samaya meM sAta karmoMkA jaghanya pradezabandha hotA hai, isaliye isakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA ina kaSAyoMkA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta honese inameM sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai / yahA~ AyukarmakA bhaGga isI prakAra jAnanekI sUcanA kI hai, so isakA yaha tAtparya hai ki jisa prakAra yahA~ sAta karmo ke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA kAla kahA hai, usI prakAra Ayukarmake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA kAla prApta hotA hai / kAraNa spaSTa hai / 85. vibhaGgajJAnI jIvoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai| aura utkRSTa kAla cAra samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kucha kama tetIsa sAgara hai / AyukarmakA bhaGga devoMke samAna hai / AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoM meM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla t Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlaparUvaNA 43 aja0 ja0 aMto0, u0 chAvadvi0 sAdi0 / Au0 devabhaMgo / evaM odhidaM0-sammA0khaiga0-vedaga0 / Navari khar3aga0-vedaga0 aja0 annuk0bhNgo| 86. maNapa0 sattaNNaM' ka0 ja0 ja0 e0, u0 cattAri s0| aja0 ja0 e0, u0 pucakoDI de0 / Au0 devbhNgo| evaM saMjada-sAmAi0-chedo0-parihAra0saMjadAsaMjada0 / suhumasaM0 avagada0 bhNgo| cakkhu0 tasapajattabhaMgo / eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla antarmuhUrta hai aura utkRSTa kAla sAdhika chayAsaTha sAgara hai| AyukarmakA bhaGga devoMke samAna hai| isI prakAra avadhidarzanI, samyagdRSTi, kSAyikasamyagdaSTi aura vedakasamyagdRSTijIvoM meM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki kSAyikasamyagdRSTi aura vedakasamyagdRSTi jIvoMmeM ajaghanya pradezabandhakA bhaMga anutkRSTake samAna hai| vizeSArtha-vibhaGgajJAnameM sAta karmokA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie isameM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla cAra samaya kahA hai| tathA yahA~ jaghanya pradezabandhake madhyameM eka samayataka ajaghanya pradezabandha ho yaha sambhava hai, isalie isakA jaghanya kAla eka samaya kahA hai| vibhaGgajJAnakA utkRSTa kAla kucha kama tetIsa sAgara hai, isalie isameM ukta karmo ke ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama tetIsa sAgara kahA hai| yahA AyukamakA bhaGga devAke samAna hai,yaha spaSTa hai / Abhinivodhika Adi tIna jJAnoMmeM sAta kokA jaghanya pradezabandha prathama samayavartI tadbhavastha jIvake hotA hai, isalie inameM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA ina jJAnoMkA jaghanya kAla aura utkRSTa kAla sAdhika chayAsaTha sAgara honese inameM sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla antarmuhUrta aura utkRSTa kAla sAdhika chayAsaTha sAgara kahA hai| yahA~ bhI AyukarmakA bhaGga devoMke samAna hai,yaha spaSTa hI hai / yahA~ avadhidarzanI Adi anya jitanI mArgaNAe~ ginAI haiM, unameM Abhinibodhika jJAnI Adike samAna kAla ghaTita ho jAnese vaha unake samAna kahA hai / mAtra kSAyikasamyagdRSTi aura vedakasamyagdRSTikA utkRSTa kAla bhinna prakAra hai, isaliye inameM sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhake kAlako anutkRSTake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| 86. manaHparyayajJAnI jIvoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla cAra samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTipramANa hai| AyukarmakA bhaGga devoMke samAna hai| isI prakAra saMyata, sAmAyikarAyata, chedopasthApanAsaMyata, parihAravizuddhisayata aura saMyatAsaMyata jIvAMmeM jAnanA caahie| sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoMmeM apagatavedI jIvoMke samAna bhaMga hai| cakSadarzanI jIvoMmeM trasaparyApta jIvoMke samAna bhaGga hai| vizeSArtha-manaHparyayajJAnI jIvoMmeM sAta karmokA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie isameM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla cAra samaya kahA hai / tathA do bAra jaghanya pradezabandhake madhyameM eka samayake lie ajaghanya pradezabandha ho yaha sambhava hai aura manaHparyayajJAnakA utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTipramANa hai, isalie yahAM sAta kA~ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTi pramANa kahA hai| yahA~ AyukarmakA bhaGga devoMke samAna hai, yaha spaSTa hI hai / yahA~ saMyata Adi anya jitanI mArgaNAe~ ginAI haiM, unameM manaHparyayajJAnI 1. A0pratau bhNgo| maNusa. sattapaNaM iti pAThaH / Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 87. kiNNa-NIla kAU. sattaNNaM ka0 ja0 e0 / aja0 ja0 aMto,' uka0 tettIsaM-sattArasa-sattasAga0 sAdi0 / Au0 oghaM / teu-pammANaM sattaNNaM ka0 ja0 e0| aja0 ja0 aMto0, u0 be-aTThArasasAga0 sAdi0 / Au0 devbhNgo| sukkAe sattaNNaM ka0 ja0 e0 / aja0 ja0 aMto0, u0 ta~ttIsaM0 sAdi0 / Au0 devbhNgo| 88. uvasama0 sattaNNaM ka0 ja0 e0 / aja0 jahaNNukka0 aMto0 / sAsaNe sattaNaM ka0 ja0 e0 | aja0 ja0 e0, u0 chAvaligA0 / Au0 devabhaMgo / sammAmi0 mnnjogibhNgo| jIvoMke samAna kAlaparUpaNA bana jAtI hai, isalie unakA kathana manaHparyayajJAnI jIvoMke samAna jAnane kI sUcanA kI hai| zeSa kathana spaSTa hI hai| 87. kRSNa, nIla aura kApota lezyAmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla antarmuhUrta hai aura utkRSTa kAla kramase sAdhika tetIsa sAgara, sAdhika satraha sAgara aura sAdhika sAta sAgara hai| AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai| pIta aura padmalezyAmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla antarmuhUrta hai aura utkRSTa kAla kramase sAdhika do sAgara aura sAdhika aThAraha sAgara hai / AyukarmakA bhaGga devoMke samAna hai| zuklalezyAmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla antarmuhUrta hai aura utkRSTa kAla sAdhika tetIsa sAgara hai| AyukarmakA bhaMga devoMke samAna hai| vizeSArtha-chahoM lezyAoMmeM apane-apane yogya prathama samayavartI tadbhavastha jIvake japanya pradezabandha hotA hai, isalie inameM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai / tathA ina lezyAoMkA jaghanya kAla antamuhUte hai aura utkRSTa kAla sAdhika tetIsa sAgara Adi hai, isalie inameM sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla ukta pramANa kahA hai| svAmitvako dekhate hue kRSNAdi tIna lezyAoMmeM AyukarmakA bhaGga oghake samAna aura pIta Adi tIna lezyAoMmeM vaha devoMke samAna bana jAnese usa prakAra jAnanekI sUcanA kI hai| 88. upazamasamyaktvameM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| sAsAdanasamyaktvameM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla chaha AvalipramANa hai| AyukarmakA bhaGga devoMke samAna hai / samyaggithyAdRSTi jIvoMmeM manoyogI jIvoMke samAna bhaGga hai| vizeSArtha-upazamasamyaktvameM prathama samayavartI devake aura sAsAdana samyaktvameM prathama samayavartI tIna gatike jIvake sAta karmoMkA jaghanya pradezabandha hotA hai, isaliye inameM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| tathA ina donoMkA jaghanya aura utkRSTa jo kAla hai, use dhyAnameM rakhakara inameM sAta karmo ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla kahA hai| sAsAdanameM AyukarmakA bhaGga devoMke samAna 1. A0pratI aja0 ja0 e0, u. aMto0 iti pAThaH / Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtaraparUvaNA 89. saNNI. sattaNNaM ka0 ja0 e0 / aja0 ja0 khuddAbha0 samaUNaM / u0 sAgarovamasadapudha0 / Au0 oghabhaMgo / AhAra0 sattaNaM ka0 ja0 e0 / aja0 ja0 e0, u0 aMgula0 asaMkheM / Au0 jahaNNAjahaNaM oghaM / evaM kAlaM samattaM / aMtaraparUvaNA 90. aMtaraM duvidhaM-jahaNNayaM ukkassayaM ca / ukka0 pagadaM / duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 chaNNaM ka0 ukkassapadesabaMdhaMtaraM kevaciraM kAlAdo hodi ? jaha0 ega0, ukka0 addhapoggala0 / aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / moha0 u0 ja0 e0, u0 aNaMtahai. yaha spaSTa hI hai| apane svAmitvako dekhate hue samyagmithyAtvameM manoyogI jIvoMke samAna bhaGga bana jAtA hai, isaliye samyagmithyAtvameM manoyogI jIvoMke samAna kAlaprarUpaNA jAnanekI sUcanA kI hai| 89. sajJI jIvoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa aura utkRSTa kAla sau sAgara pRthaktvapramANa hai| AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai| AhArakoMmeM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| Ayukarmake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA kAla oghake samAna hai| vizeSArtha-ina donoM mArgaNAoMmeM bhI yathAyogya bhava grahaNake prathama samayameM sAta karmo kA jaghanya pradezabandha hotA hai, ataH isakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai / saMjJiyoMmeM isa eka samayako apanI jaghanya bhavasthitimeMse kama kara dene para unake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa prApta honese vaha uktapramANa kahA hai| tathA upazamazreNimeM jo AhAraka eka samaya taka sAta karmo ke bandhaka hokara dUsare samayameM mara kara anAhAraka ho jAte haiM, unakI apekSA AhArakoM meM sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kahA hai| yahA~ itanA vizeSa samajhanA cAhiye ki chaha karmo ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya lAneke liye utarate samaya eka samaya taka sUkSmasAmparAyameM rakhakara maraNa karAve aura mohanIyake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya lAneke liye utarate samaya eka samayake liye anivattikaraNameM mohanIyakA bandha karAkara maraNa karAve-ina donoM mArgaNAoMmeM sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa kAla apanI-apanI kAyasthitipramANa hai, yaha spaSTa hI hai| tathA donoMmeM AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai,yaha bhI spaSTa hai| isa prakAra kAla samApta huaa| antaraprarUpaNA 90. antara do prakArakA hai-jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase chaha karmo ke utkRSTa pradezabandhakA antarakAla kitanA hai ? jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama ardhapudgala parivartanapramANa hai| Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre kAlamasaM0 / aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / Au0 u0 ja0 e0, u0 aNaMtakA0 asaM0 / aNu0 ja0 e0, u0 tettIsaM0 saadi0| 91. Niraesu sattaNaM ka0 u0 ja0 e0, u0 tettIsaM de0 / aNu0 ja0 e0, u0 be0 sama0 / Au0 u0 aNu0 ja0 e0, u0 chammAsaM desU 0 / evaM sattasu anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara anantakAla hai jo asaMkhyAta pudgala parivartanapramANa hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara anantakAla hai jo asaMkhyAta pudgala parivartanapramANa hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara hai| vizeSArtha-chaha karmoMkA utkRSTa pradezabandha upazamazreNimeM bhI hotA hai| vahIM yaha sambhava hai ki inakA utkRSTa pradezabandha eka samayake antarase bhI ho aura kucha kama ardhapudgala parivartana pramANa kAlake antarase bhI ho / yahI kAraNa hai ki oghase ina karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama ardhapudgala parivartanapramANa kahA hai| tathA jo jIva upazamazreNimeM, anutkRSTa pradezabandha kara rahA hai,vaha eka samayake lie utkRSTa pradezabandha karake punaH anutkRSTa pradezabandha karane lagatA hai,usake anutkRSTa pradezabandhakA eka samaya pramANa antara dekhA jAtA hai aura jo jIva upazAntamohameM antarmuhUrta kAlataka abandhaka hokara nIce utara kara chaha karmoMkA punaH bandha karatA hai, usake inake anutkRSTa pradezabandhakA antarmuhUrta pramANa antara kAla dekhA jAtA hai| yahI kAraNa hai ki yahA~ ina karmoM ke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| mohanIya karmakA utkRSTa pradezabandha eka samayake antarase bhI ho sakatA hai aura saMjJiyoMke utkRSTa antarakAlako dekhate hue ananta kAlake antara se bhI ho sakatA hai, isalie yahA~ mohanIya karmake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara anantakAla pramANa kahA hai| isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara ukta kAla pramANa le AnA cAhiye / pahale chaha karmo ke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara ghaTita karake batalAyA hI hai,usI prakAra mohanIyake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara ghaTita kara lenA cAhiye / AyukarmakA anutkRSTa pradezabandha eka samayake antarase bhI hotA hai aura sAdhika tetIsa sAgarake antarase bhI hotA hai, kyoMki jo eka pUrvakoTikI AyuvAle tiryazca aura manuSya prathama tribhAgameM AyukarmakA anutkRSTa pradezabandha karake aura marakara tetIsa sAgarakI AyuvAle nArakiyAM va devoMmeM yathAsambhava utpanna hokara antarmuhUrta kAla zeSa rahane para AyukarmakA anutkRSTa pradezabandha karate haiM,unake anutkRSTa pradezabandhakA sAdhika tetIsa sAgarapramANa utkRSTa antara dekhA jAtA hai, isaliye Ayukarmake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgarapramANa kahA hai| yahA~ sarala honese jaghanya antara eka samayakA khulAsA nahIM kiyA hai| 91. nArakiyoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama tetIsa sAgara hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara do samaya hai| Ayukarmake utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama chaha mahInA pramANa hai| isI prakAra sAtoM Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtaraparUvaNA puDhavIsu appapNo hidI bhANidavvA / 92. tirikkhesu sattaNaM ka0 u0 ja0 e0, u0 aNaMtakA0 / aNu0 ja0 e0, u0 be sama0 / Au0 u0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 tiNi pali. saadi0| paMciMdi0tiri03 sattaNNaM ka. u0 ja0 e0, u0 tiNNi pali. puvakoDipu0 / aNu0 ja0 e0, u0 be sama0 / Au0 nnaannaavbhNgo| aNu0 ja0 e0, u0 tiNNi pali. sAdi0 / paMciMtiri0apajja. sattaNNaM ka0 u0 ja0 e0, u. aMto0 / aNu0 ja0 e0, u0 [be sama0 / Au0 u0 aNu0 ja0 e0, u0 aNto| pRthiviyoMmeM jAnanA cAhie / mAtra sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA utkRSTa antara kahate samaya vaha kucha kama apanI-apanI utkRSTa sthitipramANa kahanA caahiye| vizeSArtha-nArakiyoMmeM sAta karmokA utkRSTa pradezabandha eka samayake antarase ho aura kucha kama tetIsa sAgarake antarase ho yaha sambhava hai, isalie inameM ukta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samayapramANa jaura utkRSTa antara kucha kama tetIsa sAgarapramANa kahA hai| tathA inameM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla do samaya honese yahA~ inake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara do samaya kahA hai| Ayukarmake utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama chaha mahInApramANa hai, yaha spaSTa hI hai, kyoMki eka samayake antarase utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha ho, yaha to ThIka hI hai| sAtha hI narakameM chaha mahInAke prArambhameM aura antameM ukta bandha ho aura madhyameM na ho, yaha bhI sambhava hai, isaliye yaha antara uktapramANa kahA hai| 2. tiryaJcoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura antara ananta kAla hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara do samaya hai| Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA antara oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara sAdhika tIna palya hai| pazcendriyatiryazcatrikameM sAta karmo ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara pUrvakoTipRthaktva adhika tIna palya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara do samaya hai| Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara sAdhika tIna palyapramANa hai| paJcendriya tiryaJca aparyAptakoMmeM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara do samaya hai| Ayukarmake utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antamuhUtepramANa hai| vizeSArtha-tiryaJcoMmeM sAta karmo kA utkRSTa pradezabandha eka samayake antarase bhI sambhava hai aura ananta kAlake antarase bhI sambhava hai, kyoMki saMjJI paJcendriyakA utkRSTa antara anantakAlapramANa hai, isalie inameM sAta koMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai. aura utkRSTa antara anantakAlapramANa hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara do samaya jisa prakAra nArakiyoMmeM ghaTita karake batalA Aye hai. usI prakAra yaha antara yahA~ aura Age bhI ghaTita kara lenA caahiye| oghase Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA jo antara kahA hai vaha yahA~ bana jAtA hai, isaliye yaha antara oghake samAna Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 93. maNusa03 pNciNdiytirikkhtiybhNgo| Navari sattaNNaM ka0 aNu0 ja0 e0, ukka. aMto0 / devANaM nnirybhNgo| evaM savvadevANaM appappaNo ukkassahidI NedavvA / ] ......... kAlaparUvaNA ...... 'saMkheMjasa0, aNu0 ja0 e0, u0 kahA hai| anutkRSTa pradezabandha eka samayake antarase bhI hotA hai aura pUrvakoTikI AyuvAlA jo tiryazca prathama tribhAgameM AgAmI bhavakI Ayu bA~dhakara uttama bhogabhUmimeM utpanna hotA hai aura vahA~ chaha mahInA kAla zeSa rahane para punaH Ayubandha karatA hai, usake sAdhika tIna palyake antarase bhI anutkRSTa pradezabandha dekhA jAtA hai, isaliye yahA~ Ayukarmake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara sAdhika tIna palya kahA hai| Ayukarmake anutkRSTa pradezabandhakA yaha antara paJcendriya tiryazcatrikameM bhI ghaTita ho jAtA hai, isaliye vaha isI prakAra kahA hai| inakI utkRSTa kAyasthiti pUrvakoTipRthaktva adhika tIna palyapramANa hai, isaliye inameM AThoM karmA ke utkRSTa pradezabandhakA utkRSTa antara ukta pramANa kahA hai, kyoMki yahA~ apanI kAyasthitike prArambhameM aura antameM AThoM karmo kA utkRSTa pradezabandha ho aura madhyameM na ho,yaha sambhava hai| inameM AThoM karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai.yaha spaSTa hI hai| paMcendriya tiryaJca aparyAptakoMkI kAyasthiti antarmuhUrta hai aura inameM AThoM karmoM kA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha yathAyogya eka samayake antarase ho sakatA hai, isaliye inameM AThoM karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta tathA Ayukarmake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| zeSa kathana spaSTa hI hai| 93. manuSyatrikameM pazcendriya tiryazcatrikake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki sAta karmo ke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmaharta hai| devoMmeM nArakiyoMke samAna bhaGga hai| isI prakAra saba devoMmeM jAnanA cAhiye / mAtra sAta karmoke utkRSTa pradezabandhakA utkRSTa antara kucha kama apanI-apanI utkRSTa sthitipramANa jAnanA caahie| vizeSArtha--svAmitva aura kAyasthitiko dekhate hue manuSyatrikameM paJcendriya tiryaJcatrikase koI vizeSatA nahIM honese yahA~ AThoM karmoke utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara paJcandriya tiyazcatrikake samAna kahA hai| mAtra manaSyatriko upazamazreNiva prApti sambhava honese inameM sAta karmo ke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa antara do samayake sthAnameM antarmuhUrtapramANa bana jAtA hai, isaliye inameM sAta karmoM ke anutkRSTa pradezabandhake antarakA alagase ullekha kiyA hai| devoMmeM saba karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmitva nArakiyoMke samAna hai, isaliye inameM AThoM karmo ke utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara nArakiyoMke samAna kahA hai| mAtra devoMke avAntara bhedoMkI bhavasthiti alaga-alaga hai, isaliye ina bhedoMmeM antara kahate samaya sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA utkRSTa antara kucha kama apanI-apanI utkRSTa bhavasthitipramANa jAnanekI alagase sUcanA kI hai| kAlaprarUpaNA (nAnA jIvoMkI apekSA) ..........."saMkhyAta samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa ....| 1. tA0pratau aMto0 aNu0 [atra tADapatra dvayaM vinaSTam ] ....'saMkhejjasaM0 aNu0, prA0pratI aMto0 aNu0 ja0 e0 u0." ......"saMkhejasa0 aNu0 iti pAThaH / For Private Personal Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlaparUvaNA 49 1 94. jaNNae padaM / duvi0 - oghe0 Ade0 / oghe0 aTuNNaM ka0 ja0 aja0 savvaddhA' | evaM oghabhaMgo savvaaNaMtarAsINaM savvaeiMdi0 paMcakAyANaM ca / vari bAdara puDha0 Au0 teu0- vAu0- patte 0 paJja0 ja0 ja0 e0, u0 Avali0 asaM0 / aja0 savvaddhA / Au0 ja0 aja0 NirayabhaMgo / veuvviyami0 sattaNNaM ka0 ja0 ja0 e0, u0 Avali0 asaM0 / aja0 ja0 aMto0, ukka0 palido0 asaMkheM0 / avagada 0suhumasaMpa0 ukassabhaMgo / uvasama0 sattaNNaM ka0 ja0ja0 e0, u0 saMkhejasama0 / aja0 ja0 aMto0, ukka0 palido0 asaMkhe / evaM parimANe asaMkhejjarAsINaM tesiM ja0 e0, u0 Avali0 asaMkhe / aja0 appappaNo pagadikAlo kAdavvo / evaM saMkhajarAsINaM tesiMra ja0 e0, u0 saMkhejasama0 / aja0 appappaNo pagadikAlo kAdavvo / evaM kAlaM sammattaM / 94. jaghanya kAlakA prakaraNa hai / nirdeza do prakArakA hai-- ogha aura Adeza / oghase ATha karmoM ke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA kAla sarvadA hai / isI prakAra oghake samAna saba anantarAzi, saba ekendriya aura pA~ca sthAvarakAyika jIvoM meM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki bAdara pRthivIkAyika paryApta, bAdara jalakAyika paryApta, bAdara agnikAyika paryApta, bAdara vAyukAyika paryApta aura bAdara vanaspati pratyeka zarIra paryApta jIvoMmeM jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / ajaghanya pradezabandhakA kAla sarvadA hai / Ayukarmake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA kAla nArakiyoMke samAna hai| vaikriyikamizrakAyayogI jIvoMmeM sAta karmoMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla antarmuhUrta hai aura utkRSTa kAla palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / apagatavedI aura sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoM meM utkRSTake samAna saMga hai / upazamasamyaktvameM sAta karmoM ke jaghanya pradezavandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla saMkhyAta samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla antarmuhUrta hai aura utkRSTa kAla palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / isI prakAra parimANa meM jo asaMkhyAta rAziyA~ haiM unameM jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / ajaghanya pradezabandha kA kAla apane-apane prakRtibandhake kAlake samAna karanA caahiye| isI prakAra jo saMkhyAta rAziyA~ haiM, unameM jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla saMkhyAta samaya hai / ajaghanya pradezabandhakA kAla apane-apane prakRtibandhake kAlake samAna karanA cAhiye / vizeSArtha -- oghase AThoM karmoMkA jaghanya pradezabandha sUkSma ekendriya aparyApta jIvake yathAyogya samaya meM yogya sAmagrIke milane para hotA hai / yataH aise jIva nirantara pAye jAte haiM, ataH oghase jaghanya pradezabandhakA kAla sarvadA kahA hai / tathA oghase ajaghanya pradezabandha kA kAla sarvadA hai, yaha spaSTa hI hai / saba ananta rAziyoMmeM, ekendriyoM aura pA~ca sthAvarakAyikoM meM isI prakAra apane svAmitvako jAna kara AThoM karmoMke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA sarvadA kAla le AnA cAhiye / bAdara pRthivIkAyika paryApta Adi pA~ca kAyika jIvoMmeM unakI 1. tApratau savvA (ddhA) iti pAThaH / agre'pi kvacidevameva pAThaH / 2 tA0pratau saMkhejarAsI tesiM iti pAThaH / 7 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre aMtaraparUvaNA __95. aMtaraM' duvi0-ja0 u0 / u0 pagadaM / duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 aNNaM ka0 ukka0 padesabaMdhaMtaraM kevaciraM kAlado hodi ? jaha0 e0, u0 seDhIe asaMkhe / aNu0 Natthi aMtaraM / evaM edeNa' bIjeNa esiM savvaddhA tesiM Natthi aNtrN| esiM NosambaddhA tesiM ukka0 ja0 e0, u0 seDhIe asaM0 / aNu0 aTThaNNaM pi ka0 appappaNo pagadiaMtaraM kAdavvaM / / utpatti aura svAmitvako dekhakara sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| inameM sAta karmo ke ajaghanya pradezabandhakA kAla sarvadA hai, yaha spaSTa hI hai| Age asaMkhyAta saMkhyAvAlI rAziyoMmeM kAlakA nirdeza kiyA hai| usameM nArakiyoMkA samAveza hai hI, ataH use dhyAnameM rakhakara yahA~ bAdara pRthivIkAyika paryApta AdimeM Ayukarmake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhake jaghanya aura utkRSTa kAlake jAnanekI sUcanA kI hai| vaikriyikamizrakAyayogameM jo asaMjJI marakara narakameM aura devoMmeM utpanna hotA hai, usake prathama samayameM jaghanya anubhAga hotA hai| aise jIva lagAtAra kamase kama eka samaya taka aura adhikase adhika Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kAla taka hI utpanna hote haiM, ataH isa yogameM sAta karmoMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| tathA isa yogakA jaghanya kAla antamuhUrta aura utkRSTa kAla palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai, ataH isameM sAta karmoM ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla kramase ukta kAlapramANa kahA hai| upazamasamyaktvameM ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla vaikriyikamizrakAyayogake samAna hI ghaTita kara lenA caahiye| kyoMki ina mArgaNAoMkA kAla samAna hai| kintu upazamasamyaktvake sAtha marakara deva hote haiM, unake hI isa samyaktvameM sAta kokA jaghanya pradezabandha hotA hai| aise jIva kamase kama eka samaya taka aura adhikase adhika saMkhyAta samaya taka hI marakara utpanna hote haiN| ataH isa samyaktvameM sAta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla saMkhyAta samaya kahA hai| zeSa kathana spaSTa hI hai| antaraprarUpaNA 95. antara do prakArakA hai-jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase ATha karmo ke utkRSTa pradezabandhakA antarakAla kitanA hai ? jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| anutkRSTa pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| isa prakAra isa bIjapadake anusAra jinakA kAla sarvadA hai,unameM antarakAla nahIM hai / tathA jinakA kAla sarvadA nahIM hai,unameM utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara jagabheNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / anutkRSTa pradezabandhakA AThoM hI kokA apane-apane prakRtibandhake antarake samAna antara karanA cAhie / vizeSArtha-saba yogasthAna jagaNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa haiM / yaha sambhava hai ki nAnA jIvoMke jo yoga utkRSTa pradezabandhameM nimitta hai,vaha eka samayake antarase bhI ho jAve aura eka bAra hokara punaH kramase saba yogasthAnoMke ho jAneke bAda hove, isalie yahA~ saba karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara jagazreNike asaMkhyAtaveM 1. tA0pratau pagadikAle kaadbyo| aMtaraM iti pAThaH / 2. pAmpratau aMtaraM / edeNa iti pAThaH / Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaparUvaNA 51 96. jaha0 padaM / duvi0 - oghe0 Ade0 / oghe0 aGkaNaM ka0 ja0 aja0 titha aMtaraM / evaM anaMtarAsINaM asaMkhejalogarAsINaM / sesANaM ukkastabhaMgo / 97. bhAvaM duvidhaM - jaha0 Ade0 | oghe0 aNNaM ka0 u0 evaM' aNAhAragati davvaM / bhAvaparUvaNA ukka0 ca / ukka0 pade 0 pagadaM / duvi0 - oghe 0 aNu0baMdhaga tti ko bhAvo 1 odaigo bhAvo 98. jaha0 padaM / duvi0 - oghe0 Ade0 / o0 aTuNNaM ka0 ja0 aja0ttiko bhAva ? odaigo bhAvo / evaM yAva aNAhAraga tti davvaM / bhAgapramANa kahA hai| jIvarAzi ananta hai, ataH saba karmoM ke anutkRSTa pradezabandha meM antara par3anA sambhava nahIM hai, isalie yahA~ isake antarakAlakA niSedha kiyA hai| Age jina mArgaNAoM kA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA kAla sarvadA hai, unameM antara ghaTita nahIM hotA / kintu jinajina mArgaNAoM meM sarvadA kAla nahIM hai, unameM utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara oghake samAna bana jAtA hai aura anutkRSTa pradezabandhakA antarakAla prakRtibandhake antarake samAna prApta hotA hai / udAharaNArtha narakagati liijie| isameM utkRSTa pradezabandhakA kAla sarvadA nahIM hai, isalie isameM utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla ukta pramANa prApta hotA hai / tathA isameM Ayukarmake sivA zeSa karmoMkA sadA prakRtibandha hotA rahatA hai, ataH anutkRSTa pradezabandha kA antarakAla nahIM prApta hotA / mAtra AyukarmakA sadA bandha nahIM hotA, ataH prakRtibandhake antarakAlake samAna isameM Ayukarmake pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla bana jAtA hai / isI prakAra sarvatra apanI-apanI vizeSatAko jAnakara antarakAla le AnA cAhie / 96. jaghanyakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai--ogha aura Adeza / oghase AThoM karmoM ke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / isa prakAra anantarAzi aura asaMkhyAta lokapramANa rAziyoM meM jAnanA cAhie / zeSa rAziyoMkA bhaGga utkRSTake samAna hai / vizeSArtha -- svAmitva ko dekhate hue yahA~ oghase aura ananta saMkhyAvAlI va asaMkhyAta lokapramANa saMkhyAvAlI mArgaNAoM meM AThoM karmoM ke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM prApta honese usakA niSedha kiyA hai| kintu svAmitva ko dekhate hue zeSa mArgaNAoM meM antarakAla utkRSTa prarUpaNAke samAna bana jAtA hai, isalie ise utkRSTa prarUpaNA ke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| bhAvaprarUpaNA 97. bhAva do prakArakA hai - jaghanya aura utkaSTa / utkRSTekA prakaraNa hai / nirdeza do prakAra- : kA hai-ogha aura Adeza / oghase ATha karmoMke utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhake bandhaka jIvoMkA kauna-sA bhAva hai ? audayika bhAva hai| isI prakAra anAhAraka mArgaNA taka le jAnA cAhie / 98. jaghanyakA prakaraNa hai / nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase AThoM karmoM ke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA kauna-sA bhAva hai ? audayika bhAva hai / isI prakAra anAhAraka mArgaNAtaka le jAnA cAhie / 1. zrA0 pratau bhAve / evaM iti pAThaH / Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre appAbahugaparUvaNA 99. appAbahugaM duvi0-[ jaha0 ukk0| uk-pgdN| duvi0-]| oghe0 Ade0 / oghe0 savvatthovA Au0 ukka0 pade0baMdho / moha0 u0pade0 vise0 / NAmA godANaM u0 pa0baM0 do vi tu0 vise / NANAva0-dasaNA0-aMtarA0 u0 tiNNi vi0 vise / vedaNI0 u0 vise0 / evaM oghabhaMgo maNusa03-paMci0-tasa02-paMcamaNa0paMcavaci0-kAyajogi0-orAli-avaga0-lobhaka0--AbhiNi-suda-odhiNA0-maNapaja0saMja0-cakkhudaM0-acakkhudaM0-odhidaM0-sukkale0-bhavasi0-sammAdi0-khaDga0-uvasama0saNNi-AhAraga ti| sesANaM NirayAdINaM yAva aNAhAraga ti savvatthovA Au0 u0 pade0baMdho / NAmA-goda0 do vi0 tu.vise0 / NANA0dasaNA0-aMtarA u0 tiNNi vitu0 vise / moha0 vise / vedaNIyaM vise / 100. jaha0 pg0| duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 savvatthovA NAmAgodA0 ja0 pa0baM0 / NANA0-dasaNA0-aMtarA0 ja0 tiNNi vi tu0 vise0 / moha0 ja0 vise0 / vedaNI. ja. vise0 / Au0 ja0 asaMkheMjaguH / evaM oghabhaMgo savvANaM yAva aNAhAraga tti / Navari paMcamaNa-paMcavaci0-AhAra-AhArami0-vibhaMga0 alpavahutvagrarUpaNA 99. alpabahutva do prakArakA hai-jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase AyukarmakA utkRSTa pradezabandha sabase stoka hai / mohanIyakarmakA utkRSTa pradezabandha vizeSa adhika hai / nAma aura gotrakarmake utkRSTa pradezabandha donoM hI tulya hokara vizeSa adhika haiN| jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa aura antarAyakarmake utkRSTa pradezabandha tInoM hI tulya hokara vizeSa adhika haiM / vedanIyakarmakA utkRSTa pradezabandha vizeSa adhika hai| isa prakAra oghake samAna manuSyatrika, paJcendriyadvika, trasadvika, pA~coM manoyogI, pA~coM vacanayogI, kAyayogI, audArikakAyayogI, apagatavedI, lobhakaSAyavAle, AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI, avadhijJAnI, manaHparyayajJAnI, saMyata, cakSudarzanI, acakSudarzanI, avadhidarzanI, zuklalezyAvAle, bhavya, samyagdRSTi, kSAyikasamyagdRSTi, upazamasamyagdRSTi, saMjJI aura AhAraka jovoMmeM jAnanA cAhie / zeSa narakagati Adise lekara anAhAraka mArgaNAtakake jIvoMmeM AyukarmakA utkRSTapradezabandha sabase stoka hai| isase nAma aura gotrakarmake utkRSTa pradezabandha donoM hI paraspara tulya hokara vizeSa adhika haiM / inase jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa aura antarAyakarmake utkRSTa pradezabandha tInoM hI paraspara tulya hokara vizeSa adhika haiN| inase mohanIkakarmakA utkRSTa pradezabandha vizeSa adhika hai / isase vedanIyakarmakA utkRSTa pradezabandha vizeSa adhika hai| 100. jaghanyakA prakaraNa hai / nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase nAma aura gotrakarmake jaghanya pradezabandha sabase stoka haiN| inase jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa aura antarAyake jaghanya pradezabandha tInoM hI paraspara tulya hokara vizeSa adhika haiN| inase mohanIyakarmakA jaghanya pradezabandha vizeSa adhika hai| isase vedanIyakarmakA jaghanya pradezabandha vizeSa adhika hai| isase AyukarmakA jaghanya pradezabandha asaMkhyAtaguNA hai| isa prakAra oghake samAna anAhAraka paryanta sava mArgaNAoMmeM jAnanA caahiye| itanI vizeSatA hai ki pA~coM manoyogI pA~coM vacanayogI, AhArakakAyayogI, AhArakamizrakAyayogI, vibhaGgajJAnI, manaHparyayajJAnI, saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata, parihAravizuddhisaMyata aura saMyatAsaMyata jIvoMmeM Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhujagArabaMce samukttiNA maNapaja0-saMja-sAmAi0-chedo-parihAra0-saMjadAsaMja. savvatthovA Au0 jaha0 / NAmA goda0 ja0 vise0 / NANA0-dasaNA0-aMtarA0 ja0 vise / moha. ja. vise0 / vedaNI. ja. vise / evaM caduvIsamaNiyogaddArANi samattANi / bhujagArabaMdho 101. etto bhujagArabaMdhe ti tattha imaM ahapadaM-jo eNNi padesaggaM baMdhadi aNaMtarosakAvidavidikkate samae appadarAdo bahudaraM baMdhadi tti eso bhujagArabaMdho NAma / appadarabaMdhe tti tattha imaM aTThapadaM-yo eNNi padesaggaM baMdhadi aNaMtaraussakAvidavidikkate samae bahudarAdo appadaraM baMdhadi tti eso appadarabaMdho NAma / avahidabaMdhe ti tattha imaM ahapadaM-eNhi padesaggaM baMdhadi aNaMtaraussakAvidaosakkAvidavidikkate samae tattiyaM tattiyaM ceva baMdhadi tti eso avahidabaMdho NAma / avattavvabaMdhe ti tattha imaM aTThapadaM-abaMdhAdo baMdhadi tti eso avattavvabaMdho NAma / edeNa aTTapadeNa tattha imANi terasa aNiyogaddArANi-samukkittaNA yAva appAbahuge tti / samukkittaNA 102. samukttiNadAe duvi-oghe0 aade0| oSe0 aTThaNNaM ka. atthi bhuja0 appa0 avaDhi0 avattavvabaMdhagA ya / evaM maNusa03-paMciM0-tasa02-paMcaAyukarmakA jaghanya pradezabandha sabase stoka hai| isase nAma aura gotrakarmake jaghanya pradezabandha donoM hI paraspara tulya hokara vizeSa adhika haiN| inase jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa aura antarAyakarmake jaghanya pradezabandha tInoM hI paraspara tulya hokara vizeSa adhika haiN| isase mohanIyakarmakA jaghanya pradezabandha vizeSa adhika hai| isase vedanIyakarmakA jaghanya pradezabandha vizeSa adhika hai| isa prakAra caubIsa anuyogadvAra samApta hue / bhujagArabandha 101. yahA~se bhujagArabandhakA prakaraNa hai| usameM yaha arthapada hai-jo isa samaya pradezAgra bA~dhatA hai,vaha anantara apakarSita vyatikrAnta samayameM bA~dhe gaye alpatarase bahutarako bA~dhatA hai, yaha bhujagArabandha hai| alpatarakA prakaraNa hai| usameM yaha arthapada hai jo isa samaya pradezAgra bA~dhatA hai vaha anantara utkarSita vyatikrAnta samayameM bA~dhe gaye bahutarase alpatarako bA~dhatA hai,yaha alpatarabandha hai| avasthitabandhakA prakaraNa hai| usameM yaha arthapada hai-jo isa samaya pradezAgra bA~dhatA hai,vaha anantara utkarSako prApta hue yA apakarSako prApta hue vyatikrAnta samayase utane hI utane hI pradezAgra bA~dhatA hai, yaha avasthitabandha hai| avaktavyabandhakA prakaraNa hai| usameM yaha arthapada hai-jo abandhase bandha karatA hai yaha avaktavyabandha hai| isa arthapadake anusAra ye teraha anuyogadvAra haiM-samutkIrtanAse lekara alpabahutva taka / samutkIrtanA 102. samutkIrtanAkI apekSA nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase ATha karmoke bhujagAra, alpatara, avasthita aura avaktavyapadake bandhaka jIva haiN| isa prakAra Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre maNa-paMcavaci0-kAyajogi-orAli0-avagada0-AbhiNi-suda-odhi0-maNapaja0-saMjada cakkhu0-acakkhu0-odhidaM0-sukkale0-bhavasi0-sammAdi0-khaiga0-uvasama0-saNNiAhAraga tti| veunviyami0-AhArami0-kammai0-aNAhAraesu sattaNNaM ka0 asthi bhuja0 egameva padaM / sesANaM NirayAdINaM yAva asaNNi tti sattaNNaM ka. atthi bhuja. appa0 avahi0 / Au0 oghaM / evaM samukittaNA smttaa| sAmittANugamo 103. sAmittANugamaNa duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 sattaNaM ka0 bhuja0. appa0-avaDhi0 ko hodi ? aNNadaro / avatta0 ko hodi 1 aNNadaro uvasAmao parivadamANao maNuso vA maNusI vA paDhamasamayadevo vA / Au0 bhuja0-appa-avaDhi 0 ko hodi 1 annnndro| avatta0 ko hodi ? aNNadaro paDhamasamayaAugabaMdhao / evaM paMciM-tasa02-kAyajogi-lobhaka0 moha0 AbhiNi-suda-odhiNA0-cakkhu0-acakkhu0. odhidaM-sukkale0-bhavasi0-sammA0-khaiga0-uvasama0-saNNi-AhAraga tti / maNusa03. paMcamaNa-paMcavaci0-orA0-maNapa0-saMjada0-avagada0 sattaNaM ka0 avatta0 ko hodi ? aNNa0 maNuso vA maNusiNI vA uvasAmaNAdo parivadamANao pddhmsmybNdho| sesaM manuSyatrika, paMcendriyadvika, trasadvika, pA~coM manoyogI, pA~coM vacanayogI, kAyayogI, audArikakAyayogI, apagatavedI, AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI, avadhijJAnI, manaHparyayajJAnI, saMyata, cakSudarzanI, acakSudarzanI, avadhidarzanI, zakulezyAvAle, bhavya, samyagdRSTi, kSAyikasamyagdRSTi, upazamasamyagdRSTi, saMjJI aura AhAraka jIvoMmeM jAnanA cAhiye / vakriyikamizrakAyayogI, AhArakamizrakAyayogo, kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoMmeM sAta karmokA ekamAtra bhujagAra pada hai| zeSa narakagatise lekara asaMjJI takakI mArgaNAoM meM sAta karmo ke bhujagAra, alpatara aura avasthitapadake bandhaka jIva haiN| AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai| ___ 103. svAmitvAnugamakI apekSA nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase sAta karmoM ke bhujagAra, alpatara aura avasthitapadakA bandhaka kauna hai ? anyatara jIva ina tIna padoMkA bandhaka hai| avaktavyapadakA bandhaka kauna hai ? anyatara giranevAlA upazAmaka manuSya aura manuSyinI tathA prathama samayavartI deva avaktavyapadakA bandhaka hai| Ayukarmake bhujagAra, alpatara aura avasthitapadakA bandhaka kauna hai ? anyatara jIva ukta padoMkA bandhaka hai| avaktavyapadakA bandhaka kauna hai ? prathama samayameM AyukarmakA bandha karanevAlA anyatara jIva avaktavyapadakA bandhaka hai| isa prakAra paMcendriyadvika, trasadvika, kAyayogI, lobhakaSAyavAle mohanIyakA, AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI, avadhijJAnI, cakSudarzanI, acakSudarzanI, avadhidarzanI, zukla lezyAvAle, bhavya, samyagdRSTi, kSAyikasamyagdRSTi, upazamasamyagdRSTi, saMjJI aura AhAraka jIvoMmeM jAnanA caahiye| manuSyatrika, pA~coM manoyogI, pA~coM vacanayogI, audArikakAyayogI, manaHparyayajJAnI, saMyata aura apagatavedI jIvoMmeM sAta karmo ke avaktavyapadakA bandhaka kauna hai? upazamazreNise girakara prathama samayameM inakA bandha karanevAlA anya manuSya aura manuSyanI inake avaktavyapadakA bandhaka hai| zeSa bhaGga oghake samAna hai| Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhujagArabaMdhe kAlAgamo 55 1 oghaM / sesANaM NirayAdi yAva aNAhAraga tti sattaNNaM ka0 bhuja0 - appa 0 - avaTThi0 ko hodi ? aNNa0 / Au0 oghaM / veuvtriyami0 sattaNNaM ka0 AhArami0 aTTaSNaM ka0 kammai 0 - aNAhAra0 sattaNNaM ka0 bhuja0 ko hodi ? aNNadaro / evaM sAmittaM samattaM / kAlAnugamo 104. kAlAnugameNa duvi0 - ove Ade0 | oghe0 sattaNNaM ka0 bhuja-apa0 ja0 e0, ukka0 aMto0 / avaTThi0 pavAiaMteNa uvadeseNa ja0 e0, u0 eNkArasasamayaM / aNNa puNa uvadeseNa ja0 e0, u0 paNNArasasamayaM / avatta0 egasamayaM / Au0 bhuja - appa0 jahaNNeNa ega0, u0 aMto0 / avaTThi0 ja0 ega0, u0 sattasamayaM avatta0 ja0 [a0] e0 / zeSa nArakiyoMse lekara anAhAraka takakI mArgaNAoMmeM sAta karmoM ke bhujagAra, alpatara aura avasthita padakA bandhaka kauna hai anyatara jIva inakA bandhaka hai / AyukarmakA bhaGga odhake samAna hai / vaikriyikamizrakAyayogI jIvoM meM sAta karmoMke, AhArakamizra kAyayogI jIvoMmeM ATha karmo ke tathA kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoM meM sAta karmoM ke bhujagArapadakA bandhaka jIva kauna hai ? anyatara jIva bandhaka hai / isa prakAra svAmitva samApta huA / kAlAnugama 104. kAlAnugamakI apekSA nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza | oghase sAta karmo ke bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / avasthitapadakA cAlU upadezake anusAra jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla gyAraha samaya hai / anya upadezake anusAra jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla pandraha samaya hai / avaktavyapadakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / Ayukarma ke bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya kola eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / avasthitapadakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla sAta samaya hai / avaktavyapadakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / vizeSArtha -- oghase AThoM karmo kA bhujagAra aura alpatarapada eka samaya taka hokara anya pada hone lageM yaha bhI sambhava hai aura antarmuhUrta taka vivakSita pada hokara anya pada hone lageM yaha bhI sambhava hai, kyoMki asaMkhyAta bhAgavRddhi aura asaMkhyAta bhAgahAni AdikA jaghanya kAla eka samaya hai aura asaMkhyAtaguNavRddhi tathA asaMkhyAtaguNahAnikA utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| tathA ina karmoMkA pichale samaya meM jitanA bandha huA hai agale samaya meM bhI utanA hI bandha hokara Age bandhakI paripATI badala jAya yaha bhI sambhava hai aura cAlU upadezake anusAra adhikase adhika gyAraha samaya taka tathA anya upadezake anusAra adhika se adhika pandraha samaya taka sAta karmoM kA aura AyukarmakA adhika se adhika sAta samaya taka lagAtAra utanA hI bandha hotA rahe yaha bhI sambhava hai, isaliye sAta karmoMke avasthita - padakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla gyAraha yA pandraha samaya tathA Ayukarma ke avasthita padakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla sAta samaya kahA hai / yahA~ vRddhi yA hAni na hokara lagAtAra kitane kAla taka utanA hI bandha hotA rahatA hai isakA vicAra kara Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 105. veuvvi0mi0 sattaNNaM ka. bhuja0 ja0 u0 aMto0 / evaM AhArami0 sattaNaM ka0 / Au0 bhuja0 ja0 e0, u0 aMto0 / avatta0 oghaM / kammai0-aNAhAra0 sattaNNaM ka0 bhuja0 ja0 e0, u0 besama0 / 106. sesANaM NirayAdi yAva asaNNi tti oghaM / Navari kesiM ca sattaNNaM ka0 avatta0 Natthi / avagada0 sattaNNaM ka0 oghaM / Navari moha0 avaDhi0 ja0 e0, u0 satta samayaM / evaM suhuma0 chaNNaM0 / uvasama-sammAmi0 sattaNNaM ka0 avahi0 ja0 ega0, kAlakA nirdeza kiyA hai| saba karmo kA avaktavyabandha eka samaya taka hotA hai yaha spaSTa hI hai| 105. vaikriyikamizrakAyayogI jIvoMmeM sAta karmoM ke bhujagArapadakA jaghanya aura utkRSTa kAla antamuhateM hai| isI prakAra AhArakamizrakAyayogI jIvoMmeM sAta karmo ke bhujagArapadakA kAla jAnanA cAhiye / AhArakamizrakAyayogI jIvoMmeM Ayukarmake bhujagArapadakA jaghanya phAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / avaktavyapadakA bhaGga oghake samAna hai| kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoM meM sAta karmoM ke bhujagAra padakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| vizeSArtha-vaikriyikamizrakAyayoga aura AhArakamizrakAyayogakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai aura inameM sAta karmoMkA eka bhujagArapada hotA hai, isaliye inameM sAta karmo ke bhujagArapadakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai| AhArakamizrakAyayogameM AyukarmakA bhI bandha hotA hai aura yahA~ inake do pada sambhava haiM-bhujagAra aura avaktavya / yaha sambhava hai ki isa yogake do samaya zeSa rahane para AyukarmakA bandha ho aura yaha bhI sambhava hai ki adhikase adhika antarmuhUrta kAla zeSa rahane para AyukarmakA bandha ho / AyukarmakA bandha kabhI bhI prArambha ho| jisa samayameM isakA bandha prArambha hotA hai usa samaya to avaktavyapada hotA hai, ataH avaktavyapadakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai| aura dvitIyAdi samayoMmeM bhujagArabandha hotA hai| yadi do samaya zeSa rahane para AyukarmakA bandha prArambha huA to bhujagArakA isa yogameM eka samaya kAla upalabdha hotA hai aura antamuharta pahalese bandha prArambha huA to antarmuhata kAla upalabdha hotA hai| yahI kAraNa hai ki yahA~ Ayukarmake bhujagArapadakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai| kAmaNakAyayoga aura anAhArakakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla tIna samaya hai| jo eka vigrahase janma letA hai usake to bhujagArapada sambhava nahIM hai, kyoMki vivakSita mArgaNAke prathama samayase dvitIya samayameM jo adhika bandha hotA hai usakI bhujagAra saMjJA hai, isaliye do vigrahase janma lenevAleke bhujagArakA eka samaya aura tIna vigrahase janma lenevAleke bhujagArake do samaya prApta hote haiN| yahI kAraNa hai ki ina donoM mArgaNAoMmeM sAta karmoM ke bhujagArapadakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla do samaya kahA hai| 106. zeSa narakagatise lekara asaMjJI takakI mArgaNAoMmeM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki kinhIM mArgaNAoMmeM sAta karmoMkA avaktavyapada nahIM hai| apagatavedI jIvoMmeM sAta kA~kA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki inameM mohanIyakarmake avasthitapadakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla sAta samaya hai| isI prakAra sUkSmasAmparAyasaMtAsaMyata jIvoMmeM chaha karmokA kAla jAnanA caahiye| upazamasamyaghaSTi aura samyagmithyAdRSTi jIvoM meM sAta karmoM ke avasthitapadakA jaghanya kAla eka samaya Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ukka0 sattasamayaM / aMtaraparUvaNA aMtarANugamo 107, aMtarANugameNa duvi0 - oghe0 Ade* | oghe0 sattaSNaM ka0 bhuja0 - appa 0 baMdhaMtaraM ja0 e0, u0 aMto0 / avaTThi ja0 e0, u0 seDhIe asaMkheM / avatta0 ja0 aMto0, u0 ubaDDUpoMggala0 / Au0 bhuja0 - appa0 ja0 e0, u0 taiMtIsaM sA0 sAdi0 / avadvi0 ja0 e0, u0 seDhIe asaMkheM / avatta0 aMto0 u0 taiMtIsaM sA0 sAdi0 / 57 hai aura utkRSTa kAla sAta samaya hai / vizeSArtha -- yahA~ narakagatise lekara asaMjJI takakI zeSa mArgaNAoMmeM AThoM karmoM ke jahA~ jitane pada sambhava haiM unakA bhaGga odhake samAna prApta honemeM koI bAdhA nahIM AtI, isaliye vaha oghake samAna kahA hai / mAtra jina mArgaNAoMmeM upazamazreNikI prApti sambhava nahIM hai unameM sAta karmoM kA avaktavyapada nahIM hotA, isaliye unameM sAta karmoMke avaktavya padako chor3akara zeSa padoMkA aura Ayukarmake saba padoMkA kAla kahanA cAhiye / tathA apagatavedI jIvoMmeM sAta karmoMkA bhaGga oghake samAna hokara bhI yahA~ mohanIyakarmake avasthitapadakA utkRSTa kAla sAta samaya hI prApta hotA hai, isaliye inameM oghase itanI vizeSatA jAnanI cAhiye / tathA sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoMmeM yahI vizeSatA chaha karmoM ke avasthitapadakI apekSA bhI jAnanI caahiye| isI prakAra upazamasamyagdRSTi aura samyagmithyAdRSTi jIvoM meM bhI sAta karmoM ke avasthitapadakA utkRSTa kAla sAta samaya hI prApta hotA hai / antarAnugama 107. antarAnugamakI apekSA nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza | oghase sAta karmoM ke bhujagAra aura alpatarabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / avasthitabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / avaktavyabandhakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura utkRSTa antara upArdhapuga parivartanapramANa hai / Ayukarmake bhujagAra aura alpatarabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara hai / avasthitabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / avaktavyabandhakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara hai / vizeSArtha - sAta karmoM ke bhujagAra aura alpatarabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta honese yahA~ inakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai / inake avasthitabandhakA kAraNabhUta yoga eka samaya ke antarase bhI hotA hai aura jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kAlake antarase bhI hotA hai, isaliye isakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| Ayukarmake avasthitabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara isI prakAra ghaTita kara lenA cAhiye / sAta karmoMkA avaktavyabandha upazamazreNimeM utarate samaya hotA hai aura isakA jaghanya antara antarmuhUrta aura utkRSTa antara upArdhapudgalaparivartanapramANa hotA hai, isaliye yaha uktapramANa kahA hai| Ayukarmake bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya antara eka samaya spaSTa hI hai, kyoMki ina padoMke yogya yoga eka samayake antarase ho sakatA hai aura AyukarmakA utkRSTa bandhAntara sAdhika tetIsa sAgara pahale batalA bhAye haiM, isaliye yahA~ ina padoMkA utkRSTa antara 8 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMce padesaMbaMdhAhiyAre 1 108. Niraesa sattaNaM ka0 bhuja0 appa0 ja0 e0, [ u0 aMto0 / avaTTi* ja0 e0, ] u0 taiMtIsaM0 desU0 aMtomuhutteNa dohi samaehi ya / Au0 tiSNi padA0 ja0 e0, u0 chammAsaM deNaM / avatta0 ja0 aMto0, u0 chammAsaM desU0 / evaM savvaNirayANaM appappaNo aMtaraM davvaM / 58 109. tirikkhesu sattaNNaM ka0 oghaM avattavvaM vaJja / Au0 bhuja0 -appa0 ja0 e0, u0 tiNi pali0 sAdi0 / avaTTi * oghaM / avatta0 ja0 aMto0, uka0 tiSNi pali0 sAdi0 | paMciM0 tiri03 sattaNNaM ka0 bhuja0 appa0 oghaM / avahi * I sAdhika tetIsa sAgara kahA hai / isI prakAra yahA~ Ayukarmake avaktavyapadakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara ghaTita kara lenA cAhiye / 108. nArakiyoM meM sAta karmoMke bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara eka antarmuhUrta tathA do samaya kama tetIsa sAgara hai| Ayukarma ke tIna padoMkA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama chaha mahInA hai| avaktavyapadakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura utkRSTa antara kucha kama chaha mahInA hai / isI prakAra saba nArakiyoMmeM apanA-apanA antara jAnanA cAhiye / vizeSArtha - oghase sAta karmoMke bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya aura utkRSTa antara ghaTita karake batalA Aye haiM usI prakAra yahA~ bhI inakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta ghaTita kara lenA caahie| inake avasthita padakA jaghanya antara eka samaya spaSTa hI hai / tathA isakA utkRSTa antara antarmuhUrta aura do samaya kama jo tetIsa sAgara batalAyA hai so usakA kAraNa yaha hai ki utpanna hote samaya vaikriyikamizrakAyayogake rahate hue avasthita pada nahIM hotA / usake bAda zarIra paryApti ke prApta honeke prathama samaya meM jo bandha huA vahI usake agale samayameM bhI huA aura madhya meM inakA bhujagAra aura alpatara pada hotA rahA / phira maraNa ke samaya punaH avasthita pada huA / isa prakAra do samaya avasthitake aura prArambhakA antarmuhUrta kAla tetIsa sAgara meMse kama kara dene para avasthitapadakA ukta utkRSTa antarakAla AtA hai, ataH vaha ukta pramANa kahA hai| yahA~ Ayukarmake tIna pada eka samayake antara se ho sakate haiM aura kucha kama chaha mahInA ke antarase bhI, isalie inakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama chaha mahInA kahA hai| isI prakAra isake avaktavyapadakA utkRSTa antara bhI kucha kama chaha mahInA ghaTita kara lenA caahie| mAtra isake avaktavya padakA jaghanya antara jo antarmuhUrta kahA hai so isakA kAraNa yaha hai ki do bAra Ayukarmake bandhameM jaghanya antara eka antarmuhUrta - pramANa prApta hotA hai / yaha sAmAnya nArakiyoMkI apekSA antarakAlakA vicAra huA / pratyeka pRthivImeM isI prakAra antarakAla prApta hotA hai / mAtra avasthita padakA utkRSTa antara eka antarmuhUrta aura do samaya kama apanI apanI utkRSTa sthitipramANa jAna lenA cAhie / kAraNa spaSTa hai / 109. tiryoM meM sAta karmoMkA bhaGga oghake samAna hai / mAtra avaktavyapadako chor3akara yaha antarakAla hai / Ayukarmake bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara sAdhika tIna palya hai / avasthitapadakA bhaGga oghake samAna hai / avaktavyapadakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura utkRSTa antara sAdhika tIna palya hai / pacendriyatiryacatri kameM sAta karmoM ke bhujagAra aura alpatarapadakA bhaGga oghake samAna hai / avasthitapadakA jaghanya antara Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtaraparUvaNA ja0 e0, u0 tiNNi pali. punvakoDipudhattaM / Au0 bhuja-appa0-avatta0 tirikkhoghaM / avaDhi0 NANA bhNgo| paMciMtirikkha apaja0 sattaNNaM ka0 bhuja-appa0-avaDhi0 ja0 e0, u0 aMto0 / Au0 tiNNi pa0 nnaannaa0bhNgo| avatta0 ja0 u0 aNto| evaM0 savvaapajattayANaM tasANaM thAvarANaM ca savvasuhumapajattApajattANaM ca / 110. maNusa03 sattaNNaM ka0 tiNNi pa0 Au0 cattAri pdaapNciN0tiri0bhNgo| sattaNNaM ka0 avatta0 ja0 aMto0, u0 puvvakoDipudha0 / eka samaya hai aura utkRSTa antara pUrvakoTipRthaktva adhika tIna palya hai| Ayukarmake bhujagAra, alpatara aura avaktavyapadakA bhaGga sAmAnya tiryaJcoMke samAna hai| tathA avasthitapadakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| paJcendriya tiryazca aparyAptakoMmeM sAta karmo ke bhujagAra, alpatara aura avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| Ayukarmake tIna padoMkA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai / tathA avaktavyapadakA jaghanya aura utkRSTa antara antamuhUrta hai| isI prakAra arthAt paJcendriyatiryazca aparyAptakoMke samAna asa aura sthAvara saba aparyApta tathA saba sUkSma paryApta aura aparyApta jIvoMmeM jAnanA caahie| vizeSArtha-tiyazcoMmeM sAta karmoMkA avaktavyapada sambhava nahIM hai, kyoMki yaha pada upazamazreNise girate samaya hotA hai / zeSa bhaGga oghake samAna hai yaha spaSTa hI hai| yahA~ AyukarmakA bandhAntara sAdhika tIna palya hai, isalie isake bhujagAra aura alpatarapadakA utkRSTa antara uktapramANa kahA hai| inakA jaghanya antara eka samaya spaSTa hI hai| oghase Ayukarmake avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai so yaha antara tiryaJcoMmeM hI ghaTita hotA hai, ataH ise oghake samAna jAnaneko sUcanA kI hai / tiryaJcoMmeM AyukarmakA do bAra bandha kama se kama antarmuhUrtake antarase aura adhikase adhika sAdhika tIna palyake antarase hotA hai, ataH yahA~ isake avaktavyapadakA jaghanya aura utkRSTa antara kramase ukta pramANa kahA hai| paJcendriyatiryazcatrikameM inakI kAyasthitiko dhyAnameM rakhakara avasthita padakA utkRSTa antara pUrvakoTipRthaktva adhika tIna palya kahA hai| Ayurmake avasthitapadakA bhaGga jJAnAvaraNa ke samAna kahanekA bhI yahI kAraNa hai| pazcendriyatiryaJca aparyAptakoMkI kAyasthiti antarmuhUrta hai aura AyukarmakA do bAra bandha kama se kama antarmuhUrtake antarase hotA hai,yaha dekhakara inameM AThoM koMke tIna padoMkA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta tathA Ayukarmake avaktavyapadakA jaghanya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| yahA~ anya saba aparyAptakoMmeM tathA sUkSma paryAptakoMmeM yaha vyavasthA bana jAtI hai isalie unakA bhaGga paJcendriyatiryazca aparyAptakoMke samAna kahA hai| . 110. manuSyatrika meM sAta karmoke tIna padoMkA aura Ayukarmake cAra padoMkA bhaGga pazcendriyatiryaJcoMke samAna hai / tathA sAta karmoke avaktavyapadakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura utkRSTa antara pUrvakoTipRthaktvapramANa hai| vizeSArtha--manuSyatrikako kAyasthiti Adi pazcendriyatiryaJcoMke samAna hai, isalie inameM sAta karmoM ke tIna padoMkA aura Ayukarmake cAra padoMkA bhaGga paJcendriyatiryazcoMke samAna prApta honese vaisA kahA hai| mAtra manuSyatrikameM sAta kokA avaktavyapada bhI hotA hai jo pazcendriyatiyaJcoMmeM nahIM hotA, isalie isakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla alagase kahA hai| usameM jaghanya antarakAla antarmuhUrta to spaSTa hI hai, isakA hama pahale spaSTIkaraNa bhI kara Aye Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 111. devANaM sattaNNaM ka. bhuja-appa0 ja0 ega0, u0 aMto0 / avahi. ja. e0, u0 tettIsaM0 de0 / Au0 nnirybhNgo| evaM savvadevANaM appappaNo aMtaraM NedavvaM / 112. eiMdiesu sattaNNaM ka0 oghN| Au0 avaDhi0 oghaM / bhuja-appa0 ja0 e0, avatta0 ja0 aMto0, u0 bAvIsaM0 vAsasahassANi sAdi0 / evaM savvaeiMdi0-vigaliMdi0-paMcakAyANaM appappaNo aMtaraM NedavvaM / Navari aNaMtahANesu asaMkheMjAlogaTThANesu ya seDhIe asaMkhejadibhAgo kaadvyo|| haiN| utkRSTa antarakAla jo pUrvakoTipRthaktvapramANa kahA hai so isakA kAraNa yaha hai ki manuSyatrikakI utkRSTa kAyasthiti jo pUrvakoTipRthaktva adhika tIna palya hai usameM se tIna palya isalie alaga kara diye haiM, kyoMki usameM upazamazreNikI prApti sambhava nahIM hai| isake bAda jo kAyasthiti zeSa rahatI hai usake prArambhameM aura antameM upazamazreNipara ArohaNa karAkara utArate samaya ina karmokA avaktavyabandha karAnese ukta antarakAla prApta hotA hai, isalie manuSyatrikameM sAta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA utkRSTa antarakAla uktapramANa kahA hai| 111. devoMmeM sAta karmoM ke bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antamuhUrta hai / avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama tetIsa sAgara hai / AyukarmakA bhaGga nArakiyoMke samAna hai| isI prakAra saba devoMmeM apanA apanA antara jAnanA caahie| vizeSArtha-jisa prakAra oghase sAta karmoM ke bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta ghaTita karake batalA Aye haiM usI prakAra yahA~ bhI ghaTita kara lenA cAhie / yahA~ ina karmokA avasthitapada kama se kama eka samayake antarase aura adhikase adhika kucha kama tetIsa sAgarake antarase ho sakatA hai, isalie isakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama tetIsa sAgara kahA hai / devoMmeM nArakiyoMke samAna AyubandhakA niyama hai, isalie inameM AyukarmakA bhaGga nArakiyoMke samAna kahA hai| devoMke avAntara bhedoMmeM yaha antaraprarUpaNA isI prakAra hai / mAtra sAta karmoM ke avasthitapadakA utkRSTa antara kucha kama apanI apanI utkRSTa sthitipramANa prApta honese usakI sUcanA alagase kI hai| 112. ekendriyoMmeM sAta karmokA bhaGga oghake samAna hai| Ayukarmake avasthita padakA bhaGga oghake samAna hai / Ayukarmake bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya antara eka samaya hai, avaktavyapadakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura sabakA utsaSTa antara sAdhika bAIsa hajAra varSa hai| isI prakAra saba ekendriya, vikalendriya aura pA~ca sthAvarakAyika jIvoMmeM apanA apanA antara jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki jinako kAyasthiti anantakAla aura asaMkhyAta lokapramANa hai. unameM AThoM karmoM ke avasthita padakA utkRSTa antara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa karanA caahie| vizeSArtha--ekendriyoM meM sAta karmoMkA avaktavyapada nahIM hai / zeSa bhaGga vA Ayukarmake avasthitapadakA bhaGga oghake samAna hai yaha spaSTa hI hai / aba zeSa rahe Ayukarmake tIna pada so inameMse bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya antara eka samaya aura avaktavyapadakA ja antara antarmuhUrta pahale aneka bAra ghaTita karake batalA Aye haiM usI prakAra yahA~ bhI jAna lenA cAhie / tathA ekendriyoMmeM Ayukarmake prakRtibandhakA antara sAdhika bAIsa hajAra varSa hai, isalie yahA~ ina tIna padoMkA utkRSTa antara uktapramANa kahA hai, kyoMki madhyake itane kAlataka AyukarmakA bandha saMbhava na honese yaha antarakAla bana jAtA hai / yahA~ ekendriyoMke avAntara bheda Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . aMtaraparUvaNA 113. paMci0-tasa02 sattaNNaM ka. bhuja-appa0 oghaM / avahi-avatta0 oghaM / Navari kAyaTThidI bhANidavvaM / Au0 tiNNipadA oghaM / avaDhi0 nnaannaa0bhNgo| 114. paMcamaNa0-paMcavaci0 aNNaM ka0 bhuja0-appa0avahi0 ja0 e0, ukka0 aMto0 / avatta0 Natthi aNtrN| evaM orAli0-veunvi0-AhAra-tiNNikasAyasAsaNa0-sammAmi0 / Navari orAli0 Au0 tiNNi pa0 ja0 e0, u0 sattavAsasaha. sAdiH / evaM avatta0 / Navari ja0 aMto0 / orAli0 sattaNNaM ka0 avahi0 ja0 e0, u0 bAvIsaM vAsasaha0 de0 / Adi anya jitanI mArgaNAaiM ginAI haiM unameM apanI apanI bhavasthiti aura kAyasthitiko jAnakara yaha antarakAla ghaTita karanA caahie| sarvatra kucha kama kAyasthitipramANa to AThoM karmoM ke avasthitapadakA utkRSTa antara hai aura sAdhika bhavasthitipramANa Ayukarmake zeSa tIna padoMkA utkRSTa antara hai / mAtra jinakI kAyasthiti anantakAla aura asaMkhyAta lokapramANa hai unameM avasthitapadakA utkRSTa antara kucha kama kAyasthiti pramANa na prApta hokara oghake samAna jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hI prApta hotA hai, isalie isakA saMketa alagase kiyA hai| 113. paJcendriyadvika aura trasadvika jIvoMmeM sAta karmoM ke bhujagAra aura alpatarapadakA bhaGga oghake samAna hai| inake avasthita aura avaktavyapadakA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai inakA utkRSTa antara kAyasthitipramANa kahanA cAhie / Ayukarmake tIna padoMkA bhaGga oghake samAna hai / tathA avasthitapadakA bhaGga jJAnAvaraNa ke samAna hai| vizeSArtha-oghase AThoM karmoM ke avasthita padakA aura sAta karmoke avaktavyapadakA jo utkRSTa antara kahA hai vaha ina mArgaNAoMmeM nahIM banatA, kyoMki ina mArgaNAoMkI kAyasthiti usase bahuta kama hai / isa apavAdako chor3akara zeSa saba prarUpaNA oghake samAna yahA~ bhI ghaTita kara lenI caahie| koI vizeSatA na honese usakA hama alagase spaSTIkaraNa nahIM 114. pA~coM manoyogo aura pA~coM vacanayogI jIvoMmeM AThoM karmoM ke bhujagAra, alpatara aura avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| avaktavyapadakA antarakAla nahIM hai| isI prakAra audArikakAyayogI, vaikriyikakAyayogI, AhArakakAyayogI, tInoM kaSAyavAle, sAsAdanasamyagdRSTi aura samyagmithyAdRSTi jIvoMmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki audArikakAyayogameM Ayukarmake tIna padoMkA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara sAdhika sAta hajAra varSa hai| isI prakAra avaktavyapadakA antarakAla jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki isakA jaghanya antara antarmuhUrta hai| tathA audArikakAyayogameM sAta karmoM ke avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama bAIsa hajAra varSa hai| vizeSArtha-pA~ca manoyogoM aura pA~ca vacanayogoMkA utkRSTa kAla antarmuhUrta hai, isalie inameM AThoM karmoke bhujagAra, alpatara aura avasthita padakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta bana jAtA hai| para ina yogoMkA yaha antarmuhUrta kAla la itanA choTA hai jisase isa kAlake bhItara do bAra upazamazreNIpara ArohaNa aura avarohaNa tathA AyukarmakA do bAra bandha sambhava nahIM hai, isalie ina yogoM meM AThoM karmoM ke avaktavyapadake antarakAlakA niSedha kiyA hai| yahA~ audArikakAyayogI Adi anya jitanI mArgaNAyeM Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 115. kAyajogIsu sattaNNaM ka0 tiNNi pa0 oghaM / avatta0 Natthi aMtaraM / Au0 eiNdiybhNgo| orAliyami0 apjttbhNgo| veuvviyami0 sattaNaM ka. AhArami0 aTThaNNaM ka0 kamma0-aNAhAra0' sattaNNaM ka. bhuja0 Natthi aMtaraM / ettANaM egapadaM / 116. itthi0-purisa0-Nasa0 sattaNNaM ka0 do padA oghaM / avaDhi0 ja0 e0, u0 palido0sadapudha0 sAgaro0sadapudha0 seDhIe asaMkhe / Au0 bhuja0- appa0 ja0 e0, avatta0 ja0 aMtomu0, u. paNavaNNaM pali0 sAdi0 tettIsaM sA0 sAdire / avaDhi nnaannaabhNgo| avagada0 sattaNNaM ka0 tiNNi pa0 ja0 e0, u0 aMto0 / avatta 0 Natthi aNtrN| ginAI haiM unameM yaha antaraprarUpaNA bana jAtI hai, isalie use ina yogoMkI antaraprarUpaNAke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| mAtra isameM jo apavAda haiM unakA alagase ullekha kiyA yathA-audArikakAyayogakA utkRSTa kAla kucha kama bAIsa hajAra varSapramANa honese usameM Ayukarmake cAroM padoMkA utkRSTa antara sAdhika sAta hajAra varSapramANa aura sAta karmoMke avasthita padakA utkRSTa antara kucha kama bAIsa hajAra varSapramANa prApta honese usakA alagase nirdeza kiyA hai| zeSa kathana sugama hai| 115. kAyayogI jIvoMmeM sAta karmoM ke tIna padoMkA bhaGga oghake samAna hai| avaktavya padakA antarakAla nahIM hai| AyukarmakA bhaGga ekendriyoMke samAna hai| audArikamizrakAyayogI jIvoMmeM aparyAptakoMke samAna bhaGga hai| vaikriyikamizrakAyayogI jIvoMmeM sAta karmoke, AhArakamizrakAyayogI jIvoMmeM ATha karmoM ke aura kArmaNAkAyayogI va anAhAraka jIvoMmeM sAta karmoM ke bhujagArapadkA antarakAla nahIM hai, kyoMki ina mArgaNAoMmeM eka pada hai| vizeSArtha-sAta karmoM ke avaktavyapadakA antara upazramazreNimeM do bAra ArohaNaavarohaNa karanese hotA hai| kintu itane kAlataka kAyayogakA banA rahanA sambhava nahIM hai, isalie isa yogameM avaktavyapadake antarakAlakA niSedha kiyA hai| zeSa kathana spaSTa hI hai| 116. strIvedI, puruSavedI aura napuMsakavedI jIvoMmeM sAta koke do padoMkA bhaGga oghake samAna hai| avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kramase sau palyavRbhaktvapramANa, sau sAgara pRthaktvapramANa aura jagaNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| Ayukarmake bhujagAra aura alpatara padakA jaghanya antara eka samaya hai, avaktavyapadakA jaghanya antara antarmuharta hai aura utkRSTa antara sAdhika pacavana palya aura sAdhika tetIsa sAgara hai| avasthitapadakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| apagatavedI jIvoMmeM sAta karmo ke tIna padoMkA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / avaktavyapadakA antarakAla nahIM hai| vizeSArtha-tIna vedoMmeM sAta karmo ke avasthitapadakA utkRSTa antara apanI apanI kAyasthitiko dhyAnameM rakha kara kahA hai| yadyapi napuMsakavedakI kAyasthiti anantakAlapramANa hai para yaha pahale hI sUcita kara Aye haiM ki jinakI kAyasthiti anantakAla pramANa hai unameM saba karmo ke avasthitapadakA utkRSTa antara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa prApta hotA hai| tathA tInoM vedoMmeM Ayukamake avaktavyapadakA utkRSTa antara apanI apanI sAdhika bhavani pramANa kahA gayA hai| kAraNa spaSTa hai| zeSa kathana sugama hai, kyoMki usakA pahale aneka bAra spaSTIkaraNa kara Aye haiN| 1. A0 pratI aTaNNaM ka0 aNAhAra iti pAThaH ! Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtaraparuvaNA 117. lobha0 moha-Au0 avatta0 Natthi aMtaraM / sesANaM kodhbhNgo| 118. madi0-suda0-asaMja0-abbhavasi0-micchA0-[a]saNNi tti sattaNNaM ka0 tiNNi pa0 Au0 cattAri padA oghbhNgo| Navari asaNNIsu Au0 bhuja-appa0 ja0 e0, avasa0 ja0 aMto0, ukka0 tiNNaM pi puvakoDI sAdi0 / vibhaMge aTuNNaM0 ka0 nniryoghN| 119. AbhiNi-suda0-odhi. sattaNNaM ka. bhuja0-appa0 ja0 e0, u0 aMto0 / avaTTi0 ja0 e0, avatta0 ja0 aMto0, u0 chAvahisAga0 sAdi0 / Au0 oghaM / Navari avaDi0 NANAbhaMgo / evaM odhidaM -smmaadi| 120. maNapanja. sattaNNaM ka0 bhuja0-appa0 oghaM / avahi ja0 e0, avatta. ja. aMto0, u0 puvvakoDI de0 / Au0 tiNi pa0 ja0 e0, avatta'0 ja0 aMto0, 117. lobhakaSAyameM mohanIya aura Ayukarmake avaktavyapadakA antaraMkAla nahIM hai| zeSa padoMkA bhaGga krodha kaSAyake samAna hai| bizeSArtha-lobhakaSAyameM mohanIyakA avaktavyapada bhI sambhava hai / itanI vizeSatA batalAneke lie isameM antara prarUpaNA zeSa tIna kaSAyoMkI antara prarUpaNAse alaga kahI hai| yahA~ lobhakaSAyake udayameM do bAra upazamazreNikI prApti aura do bAra AyukarmakA bandha sambhava nahIM hai, isalie inake avaktavyapadakA niSedha kiyA hai / zeSa kathana sugama hai| 118. matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, abhavya, mithyAdRSTi aura asaMjJI jIvoM meM sAta karmo ke tIna padoMkA aura Ayu karmake cAra padoMkA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki asaMjJiyoMmeM Ayukarmake bhujagAra aura alpatara padakA jaghanya antara eka samaya hai, avaktavyapadakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura tInoMkA utkRSTa antara sAdhika eka pUrvakoTi hai| vibhaGgajJAnI jIvoMmeM AThoM kokA bhaGga sAmAnya nArakiyoMke samAna hai| vizeSArtha-asaMjJiyoMkI utkRSTa bhavasthiti eka pUrvakoTipramANa hai, isalie inameM Ayukarmake bhujagAra, alpatara aura avaktavyapadakA utkRSTa antara sAdhika eka pUrvakoTipramANa kahA hai / zeSa kathana sugama hai| 119. AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoMmeM sAta karmoM ke bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya hai, avaktavyapadakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura tInoMkA utkRSTa antara sAdhika chayAsaTha sAgara hai / AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki avasthitapadakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| isI prakAra avadhidarzanI aura samyagdRSTi jIvoM meM jAnanA cAhie / vizeSArtha--ina tIna jJAnoM kA utkRSTa kAla sAdhika chayAsaTha sAgara hai, isalie inameM sAta karmoM ke avasthita aura avaktavyapadakA tathA Ayukarmake avasthitapadakA utkRSTa antara sAdhika chayAsaTha sAgara kahA hai / zeSa kathana spaSTa hI hai| 120. manaHparyayajJAnI jIvoMmeM sAta karmoM ke bhujagAra aura alpatarapadakA bhaGga oghake samAna hai| avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya hai, avaktavyapadakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura donoMkA utkRSTa antara kucha kama eka pUrvakoTi hai| Ayukarmake tIna padoMkA jaghanya antara eka samaya hai, avaktavyapadakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura cAroM padoM kA 1. tA0prA0pratyoH e0 u0 avatta iti pAThaH / Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 mahAbaMce padesabaMdhAhiyAre u0 puvvakoDitibhAgaM desU0 / evaM saMjada - sAmAi 0 chedo 0 - parihAra 0 -saMjadAsaMja0 / suhumasaM0 avagadavedabhaMgo / avatta0 Natthi aMtaraM / cakkhu0 acakkhu 0-bhavasi0 oSaM / tasapajatta bhaMgo / 121. challessANaM sattaNaM ka0 bhuja0 appa0 ja0 e0, u0 aMto0 / avahi 0 ja e0, u0 taiMttIsaM sattArasa- satta-be- ahArasa-battIsaM0 sAdi0 / Au0 NirayabhaMgo / vari sukkAe [ sattaNNaM ka0 ] avatta0 Natthi aMtaraM / 122. khaDga0 sattaNaM ka0 bhuja0 appa0 ja0 [ u0 ] oghaM / avadvi0 ja0 e0, avatta0 ja0 aMto0 u0 doNaM pi taiMtIsaM0 sAdi0 / Au0 tiNNaM pi ja0 e0, avatta0 ja0 aMto0 u0 doSNaM pi battIsaM0 sAdi0 / 9 123. vedaga0 sattaNaM ka0 do padA oghaM / avadvi0 ja0 e0, u0 utkRSTa antara pUrvakoTikA kucha kama tribhAgapramANa hai / isa prakAra saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanA saMyata, parihAravizuddhisaMyata aura saMyatAsaMyata jIvoMmeM jAnanA cAhie / sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoM meM apagatavedI jIvoMke samAna bhaGga hai| mAtra inameM avaktavyapadkA antarakAla nahIM hai| cakSadarzanI jIvoMmeM trasaparyApta jIvoMke samAna bhaGga hai / bhacakSudarzanI aura bhavya jIvoM meM oghake samAna bhaGga hai / vizeSArtha - mana:paryayajJAnakA kAla kucha kama eka pUrvakoTipramANa hai, isalie usameM sAta karmoM ke avasthita aura avaktavyapadakA utkRSTa antarakAla uktapramANa kahA hai| isa jJAnameM AyukarmakA utkRSTa bandhAntara kucha kama pUrvakoTikA tribhAgapramANa hai, isalie isameM Ayukarmake cAroM padoMkA utkRSTa antara uktapramANa kahA hai| zeSa kathana spaSTa hai / 121. chaha lezyAoMmeM sAta karmoMke bhujagAra aura alpatara padakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kramase sAdhika tetIsa sAgara, sAdhika satraha sAgara, sAdhika sAta sAgara, sAdhika do sAgara, sAdhika aThAraha sAgara aura sAdhika battIsa sAgara hai| AyukarmakA bhaGga nArakiyoM ke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki zuklalezyA meM sAta karmoM ke avaktavyapadakA antarakAla nahIM hai / vizeSArtha - zuklalezyAmeM do bAra upazamazreNikI prApti sambhava nahIM, kyoMki nIce Ane para lezyA badala jAtI hai, ataeva zuklalezyAmeM sAta karmoM ke avaktavyapadake antarakAlakA niSedha kiyA hai / zeSa kathana spaSTa hI hai / 122. kSAyikasamyagdRSTi jIvoMmeM sAta karmoke bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya aura utkRSTa antara ogha ke samAna hai / avasthitaMpadakA jaghanya antara eka samaya hai, avaktavya padakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura donoMkA utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara hai / Ayukarmake tIna padoMkA jaghanya antara eka samaya hai, avaktavyapadakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura utkRSTa antara donoM hI padoMkA sAdhika battIsa sAgara hai / vizeSArtha - kSAyikasamyaktvakA utkRSTa kAla sAdhika tetIsa sAgara hai, isaliye isameM sAta kama ke avasthita aura avaktavyapadakA utkRSTa antara ukta pramANa kahA hai| 123. vedakasamyagdRSTi jIvoM meM sAta karmoM ke do padoMkA bhaGga ogha ke samAna hai / avasthita Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65 NANAjIvehi bhaMgavicayaparUvaNA chAvahisA0 de0 / Au0 AbhiNibhaMgo / Navari avahi0 NANA bhNgo| uvasama0 mnnjogibhNgo| 124. saNNI pNciNdiypjjttbhNgo| AhAra0 sattaNNaM ka. bhuja0-appa0 ja0 e0, u. aMto0 / avaDhi0-avatta0 ja0 e0 aMto0, u0 aMgula0 asNkheN| Au0 oghaM / Navari avaTTi. sagahidI bhANidavvA / evaM aMtaraM samattaM NANAjIvehi bhNgvicyaannugmo| 125. NANAjIvehi bhaMgavicayANu0 duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 sattaNaM ka0 bhuja0-appa0-avahi0 NiyamA asthi / siyA ede ya avattage y| siyA ede ya avattagA ya / Au0 bhuja0-appa0-avahi0-avatta0 NiyamA asthi / evaM padakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama chayAsaTha sAgara hai| AyukamekA bhaGga Abhinibodhika jJAnake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki avasthitapadakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai / upazamasamyagdRSTi jIvoMmeM manoyogI jIvoMke samAna bhaGga hai| vizeSArtha-vedakasamyaktvakA utkRSTa kAla chayAsaTha sAgara hai, parantu yahA~ antara lAnA hai, isalie yahA~ sAta karmoM ke avasthitapadakA utkRSTa antara kucha kama chayAsaTha sAgara kahA hai| Ayukarmake avasthitapadakA utkRSTa antara jJAnAvaraNake samAna hai yaha kahanekA bhI yahI abhiprAya hai / upazamasamyaktvakA utkRSTa kAla antarmuhUrta hai, isalie isameM manoyogake samAna antarakAla prApta honese vaha usake samAna kahA hai| 124. saMjJI jIvoMmeM pazcendriya paryApta jIvoMke samAna bhaGga hai| AhAraka jIvoMmeM sAta karmoke bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| avasthita aura avaktavyapadakA jaghanya antara eka samaya aura antarmuhUrta hai tathA utkRSTa antara aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki avasthitapadakA utkRSTa antara apanI sthitipramANa kahanA caahie| vizeSArtha-AhAraka jIvako utkRSTa kAyasthiti aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai, isalie yahA~ sAta karmoM ke avasthita aura avaktavyapadakA utkRSTa antara ukta pramANa kahA hai| Ayukarmake avasthitapadakA antara apanI sthitipramANa hai isake kahanekA bhI yahI tAtparya hai| isa prakAra antarakAla samApta huaa| nAnA jIvoMkI apekSA bhaMgavicayAnugama / 125. nAnA jIvoMkA Alambana lekara bhajavicayAnugamakI apekSA nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase sAta karmoM ke bhujagAra, alpatara aura avasthitapadavAle jIva niyamase haiM / kadAcit ye nAnA jIva haiM aura avaktavyapadavAlA eka jIva hai / kadAcit ye nAnA jIva haiM aura avaktavyapadavAle nAnA jIva haiN| Ayukameke bhujagAra, alpatara, avasthita aura avaktavyapadavAle jIva niyamase haiM / isa prakAra kAyayogI, audArikakAyayogI, acakSudarzanI, 1. sA0 pratau sagahidI0 evaM iti pAThaH / Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 mahAbaMce padesabaMdhAhiyAre kAya jogi - orAli0 -acakkhu 0 - bhavasi 0 AhAraga ti / tirikkhoghaM savvaeiMdiyapaMcakA0 orA0mi0 NavuMsa0 - kodhAdi 04 - madi 0 - suda0 - asaMja0 - tiNNile0 - micchA 01asaNi0 oghabhaMgo / Navari sattaNNaM ka0 avattavvage0 Natthi / lobhe moha0 oghaM / 126. Niraesa sattaNNaM ka0 bhuja0 - appa0 NiyamA atthi / siyA ede ya avade ya avahidA ya / Au * savvapadA bhayaNijjA / evaM savvaNirayANaM / evaM savvesiM asaMkhejarAsINaM / Navari sattaNNaM ka0 avatta0 atthi / tesiM bhuja0 - appa0 NiyamA atha / sesapadA bhaNijA / maNusa0 apaja0 AhAra0 - avagada 0 -suhumasaM0-uvasama0sAsaNa0 - sammAmi0 savvapadA bhayaNijjA / bAdarapuDha0 - Au0 teu0 - vAu0- bAdaravaNa0patte pattA NirayabhaMgo / kammai0 aNAhAra0 sattaNaM ka0 bhuja0 NiyamA atthi / uvvi0mi0 sattaNNaM0 AhArami0 aTThaNNaM pi siyA bhujagArage ya siyA mujagAragA ya / evaM bhaMgavicayaM samattaM bhAgAbhAgAgamo / 127. bhAgAbhAgaM duvi0 - oghe0 ode0 oghe0 sattaNNaM ka0 bhuja0baM0 bhavya aura AhAraka jIvoM meM jAnanA cAhie / sAmAnya tiryaJca, saba ekendriya, pA~ca sthAvara kAya, odArika mizra kAyayogI, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kapAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, tIna lezyAvAle, midhyAdRSTi aura asaMjJI jIvAmeM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki inameM sAta karmoM ke avaktavyapavAle jIva nahIM haiM / mAtra lobhakaSAya meM mohanIya karmakA bhaGga oghake samAna hai | 126. nArakiyoM meM sAta karmoMke bhujagAra aura alpatara padavAle jIva niyamase haiM / kadAcit ye nAnA jIva haiM aura avasthitapadavAlA eka jIva hai / kadAcit ye nAnA jIva haiM aura avasthita padavAle nAnA jIva haiN| Ayukarmake saba pada bhajanIya haiN| isa prakAra saba nArakiyoM meM jAnanA caahie| tathA isI prakAra asaMkhyAta saMkhyAvAlI rAziyoM meM jAnanA cAhie / mAtra itanI vizeSatA hai ki jinameM sAta karmoMkA avaktavyapada hai unameM bhujagAra aura alpatarapadavAle jIva niyamase haiM aura zeSa pada bhajanIya haiN| manuSya aparyApta, AhArakakAyayogI, apagatavedI, sUkSmasAmparAyasaMyata, upazamasamyagdRSTi, sAsAdanasamyagdRSTi aura samyagmithyAdRSTi jIvoM meM saba pada bhajanIya haiN| bAdara pRthivIkAyika paryApta, bAdara jalakAyikaparyApta, bAdara agnikAyika paryApta, bAdara vAyukAyika paryApta, bAdara vanaspatikAyika pratyeka zarIraparyApta jIvoMmeM nArakiyoMke samAna bhaGga hai / kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoMmeM sAta karmoMke bhujagAra padavAle jIva niyamase haiM / vaikriyikamizrakAyayogI jIvoM meM sAta karmoM ke aura AhArakamizrakAyayogI jIvoM meM AThoM karmoMke bhujagArapadavAlA kadAcit eka jIva hai aura kadAcit nAnA jIva haiM / isa prakAra bhaGgavicaya samApta huA / bhAgAbhAgAnugama 127. bhAgAbhAga do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase sAta karmoMke bhujagArapadake 1. tA0 pratau saMja0 ti [ atra kramAMkarahitaH tADapatro'sti ] pratau sAsaNa0 sammAmi0 iti pAThaH / 3. tA0 pratau bhujagArage siyA micchA0 iti pAThaH / 2. A0 bhujagAragA bhAgAbhAgaM iti pAThaH / Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parimANaparUvaNA 67 keva 0 0 1 dubhAgo sAdirego / appa0 dUbhAgo desU 0 ' / avahi0 asaMkheadibhAgo / avatta * anaMtabhAgo / evaM kAyajogi orAli0 - acakkhu 0 - bhavasi 0 - AhAragati / AugaM evaM caiva / avatta0 asaMkheMjjadibhAgo / sesANaM savvesiM asaMkheM jarAsINaM ovaM / vari kesiM ca avatta 0 atthi kesiM ca avatta0 Natthi / esiM avattavyamatthi tesiM avattavyaM avahideNa saha bhANidavvaM / sesANaM anaMtarAsINaM oghabhaMgo | Navari avatta * Natthi / saMkhejarAsINaM pi bhuja0 - appa0 oghbhNgo| avaTThi 0 - avatta0 saMkhejadibhAgo / evaM aTTaSNaM ka0 / esiM sattaNNaM ka0 avatta * Natthi tesiM pi eseva bhaMgo / vevvi0mi0 - AhArami0 - kammai0 - aNAhAra0 Natthi bhAgAbhAgo / 1 evaM bhAgAbhAgaM samattaM parimANANagamo 0 128. parimANANu 0 duvi0 - oghe0 ode0 / oghe0 sattaNNaM ka0 bhuja0appa - ava0i baMdhagA ketiyA ? anaMtA / avatta0 ke0 9 saMkhejA / Au0 bhuja0appa0-avaTThi0 - avatta 0 baMdha0 ke0 1 anaMtA / evaM oghabhaMgo kAyajogi-orAli0acakkhu 0- bhavasi 0 - AhAragati / tirikkhoghaM 0 T eiMdiya-vaNaphadi- Niyoda0. bandhaka jIva kitane haiM ? sAdhika dvitIya bhAgapramANa haiM / alpatarapadake bandhaka jIva kucha kama dvitIya bhAgapramANa haiM / avasthitapadake bandhaka jIva asaMkhyAtaveM bhAgapramANa haiM aura avaktavyapadake bandhaka jIva anantaveM bhAgapramANa haiM / isI prakAra kAyayogI, audArikakAyayogI, acakSudarzanI, bhavya aura AhAraka jIvoMmeM jAnanA cAhie / AyukarmakA bhaGga isI prakAra hai / mAtra yahA~para avaktavyapadake bandhaka jIva asaMkhyAtaveM bhAgapramANa haiM / zeSa saba asaMkhyAta rAziyoM kA bhaGga oghake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki kinhIM meM avaktavyapada hai aura kinhIM meM nahIM hai / jinameM avaktavyapada hai unameM avaktavyapada avasthitapadake sAtha kahanA cAhie / zeSa anantarAziyoMmeM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki avaktavyapada nahIM hai / saMkhyAta rAziyoM meM bhI bhujagAra aura alpatarapadakA bhaGga oghake samAna hai / avasthita aura avaktavyapadavAle jIva saMkhyAtaveM bhAgapramANa haiM / isa prakAra AThoM karmoMkA jAnanA caahie| jinake sAta karmoMkA avaktavyapada nahIM hai unakA bhI yahI bhaGga hai / vaikriyikamizrakAyayogI, AhArakamizrakAyayogo, kArmaNakAyayogI aura anAhArakoM meM bhAgAbhAga nahIM hai / isa prakAra bhAgAbhAga samApta huA / parimANAnugama 128. parimANa do prakArakA hai - ogha aura Adeza / oghase sAta karmoM ke bhujagAra, alpatara aura avasthitapadake bandhaka jIva kitane haiM ? ananta haiM / avaktavyapadake bandhaka jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiM / Ayukarmake bhujagAra, alpatara, avasthita aura avaktavyapadake bandhaka jIva kitane haiM ? ananta haiM / isa prakAra oghake samAna kAyayogI, audArikakAyayogI, akSudarzanI, bhavya aura AhAraka jIvoM meM jAnanA cAhie / sAmAnya tiryaJca, ekendriya, 1. tA0 pratau dubhAge desU0 iti pAThaH / 2. tA0 pratau AhAra tti davvaM ] parimANaM duvi0 A0pratau zrAhArami0 kammai aNAhAra0 parimANANu 0 duvi0 iti pAThaH / [ missa0 kammai0 zraNAhAraga bhaMgo / evaM bhAgAbhAgaM samataM / Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 mahAbaMdhe padesarvadhAhiyAre orAlimi0-Nasa0-kodhAdi04-madi0-suda0-asaMja-tiNNile0-abbhava0-micchA0asaNNi. oghmNgo| Navari sattaNaM ka0 avatta0 Natthi / kammai0-aNAhAra0 sattaNNaM ka. agNtaa| 129. Niraesu' savvapadA asaMkheMjA / evaM savvaNirayANaM savvapaMciMdi0tiri0-savvaapajjattagANaM devANaM yAva sahassAra tti savvavigaliMdiya-paMcakA0-veuvvi0[veu mi0] itthi0-purisa0-vibhaMga-saMjadAsaMjada 0-teu 0-pmm0-vedg0-saasnn0smmaa0| 130. maNusesu sattaNaM ka. bhuja0-appa0-avaDhi0 asNkheNjaa| avatta0 sNkheNjjaa| Au0 savvapadA asNkheNjaa| evaM paMciMdi0-tasa02-paMcamaNa-paMcavaci0AbhiNi-suda0-odhi0-cakkhu0-odhidaM0-sammAdi0-uvasama0-saNNi ti| maNusapajatta-maNusiNIsu aTTaNNaM ka0 saMkheMjA / evaM savvaddha0- AhAra0 ra-AhArami0-avagadamaNapaja0-saMja0-sAmAi0-chedo0-parihAra0-suhumasaM0 / ANada yAva avarAidA tti sattaNNaM bhuja0-appa0- avahi0 ketti0 1 asNkheNjaa| Au0 savvapadA sNkhejaa| vanaspatikAyika, nigoda, audArikamizrakAyayogo, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, tIna lezyAvAle, abhavya, mithyAdRSTi aura asaMjJI jIvAmeM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki inameM sAta karmoMkA avaktavyapada nahIM hai| kAmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoMmeM sAta karmoM ke bhujagArapadake bandhaka jIva ananta haiN| 129. nArakiyoMmeM saba padavAle jIva asaMkhyAta haiN| isI prakAra saba nArakI, saba paJcendriya tiryazca, saba aparyApta, deva, sahasrAra kalpatakake deva, saba vikalendriya, pA~ca sthAvarakAyika, vaikriyikaphAyayogI, vaikriyikamizrakAyayogI, strIvedI, puruSavedI, vibhaGgajJAnI, saMyatAsaMyata, pItalezyAvAle, padmalezyAvAle, vedakasamyagdRSTi, sAsAdanasamyagdRSTi aura samyagmithyAdRSTi jIvoMmeM jAnanA cAhie / 130. manuSyoM meM sAta karmoM ke bhujagAra, alpatara aura avasthita padake bandhaka jIva asaMkhyAta haiM aura avaktavyapadake bandhaka jIva saMkhyAta haiM / Ayukarmake saba padoMke bandhaka jIva asaMkhyAta haiN| isI prakAra paJcendriyadvika, trasadvika, pA~coM manoyogI, pA~coM vacanayogI, AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI, avadhijJAnI, cakSudarzanI, avadhidarzanI, samyagdRSTi, upazamasamyagdRSTi aura saMjJI jIvoM meM jAnanA cAhie / manuSyaparyApta aura manuSyaniyoMmeM AThoM karmoM ke saba padavAle jIva saMkhyAta haiN| isI prakAra sarvArthasiddhike deva, AhArakakAyayogI, AhArakamizrakAyayogI, apagatavedI, manaHparyayajJAnI, saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata, parihAravizuddhisaMyata aura sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoMmeM jAnanA caahie| Anatase lekara aparAjita takake devoM meM sAta karmoM ke bhajagAra. alpatA aura analina / ke bhujagAra, alpatara aura avasthita padake bandhaka jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| Ayu karmake saba padoMke bandhaka jova saMkhyAta haiM / isI prakAra zuklalezyA 1. tA. pratau nntthi|.... "kammai. aNAhAra0 sattagNaM kammANaM aNaMtA] / Nirayesu iti pAThaH / 2. A0 pratau savvattha AhAra * iti pAThaH / 3. tA. pratau AlI0 (u0) savvapa0 iti pATha / Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khetaparUvaNA evaM sukkale0 khaiga0 / Navari sattaNNaM ka0 avatta0 saMkheMjjA / evaM parimANaM samatta khettANugamo 131. khettANu0 duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 sattaNNaM ka0 bhuja0-appa0avahi0 kevaDi khete ? sbloge| avatta0 loga0 asaMkheM / Au0 savvapadA savvalo / evaM oghabhaMgo kAyajogi-orAli0-lobhakA0 moha0 acakkhu0-bhavasi0. AhAraga tti / evaM ceva tirikkhoghaM eiMdi0-savvasuhuma-puDha0-Au-teu 0-vAu0vaNapphadi-Niyoda0-orAlimi0- NabuMsa0- kodhAdi04-madi0-suda0-asaMja0tiNNile0-abbhavasi0-micchA0-asaNNi tti / Navari sattaNNaM ka0 avattavvaM Natthi / aura kSAyikasamyagdRSTi jIvoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki inameM sAta koke avaktabyapadake bandhaka jIva saMkhyAta haiN| isa prakAra parimANa samApta huaa| kSetrAnugama 131, kSetrAnugamakI apekSA nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase sAta karmoM ke bhujagAra, alpatara aura avasthita padake bandhaka jIvoMkA kitanA kSetra hai ? saba loka kSetra hai / avaktavyapadake bandhaka jIvoMkA lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kSetra hai| Ayukarmake sapa padoMke bandhaka jIvoMkA saba loka kSetra hai| isa prakAra oghake samAna, kAyayogI, audArikakAyayogI, lobhakaSAyavAloMmeM mohanIyakA, acakSudarzanI, bhavya aura AhAraka jIvoMmeM jAnanA cAhie / tathA isI prakAra sAmAnya tiryazca, ekendriya, saba sUkSma, pRthivIkAyika, jalakAyika, agnikAyika, vAyukAyika, vanaspatikAyika, nigoda, audArikamizrakAyayogI, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI. asaMyata, tIna lezyAbAle, abhavya, mithyAdRSTi aura asaMjJI jIvoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki inameM sAta kokA avaktavyapada nahIM hai| vizeSArtha--oghase sAta karmoM ke tona padavAle jIva saba lokameM pAye jAte haiM, isalie unakA saba loka kSetra kahA hai / tathA inake avaktavyapadake ve hI svAmI haiM jo upazamazreNise utare haiM yA vahA~ marakara deva hue haiN| ataH aise jIvoMkA kSetra lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa haiM, ataH sAta karmoM ke avaktavyapadavAle jIvoMkA kSetra lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| Ayukarmake saba pada ekendriya Adi saba jIvoMke sambhava haiM, isalie oghase Ayukarmake saba padavAloMkA kSetra sarvalokapramANa kahA hai| yahA~ kAyayogI Adi jo mArgaNAe~ ginAI haiM unameM yaha vyavasthA bana jAtI hai, isalie unameM oghake samAna jAnane kI sUcanA kI hai| sAmAnya tiyazca Adi anya jitanI mArgaNAe~ ginAI haiM, unameM bhI oghake samAna jAnane kI sUcanA kI hai| kAraNa spaSTa hai / mAtra unameM sAta karmoMkA avaktavyapada nahIM hotA, kyoMki unameM upazamazreNikI prApti sambhava nahIM, isalie sAta karmoM ke avaktavyapadako chor3akara unameM oghake samAna kSetra jAnanA caahie| 1. tA0 pratI evaM parimANaM samattaM iti pATho nAsti / Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesaMbaMdhAhiyAre -- 132. bAdaraeiMdi0 - paJjattApajja0 - bAdaravAuapaja0 sattaNNaM' ka0 bhuja0appa0-avadvi0 savvalo0 / Au0 cacAripa0 lo0 saMkhe0 / bAdarapuDha0 Au00 teu 0 bAdaravaNa0 patte 0 tesiM ceva apaja 0 bAdaravaNa 0 - bAdaraNiyoda0 paJjattApajja0 sattaNaM ka0 tiSNi pa0 savvalo0 / Au0 cattAripa0 loga0 asaMkhai0 / paMcaNaM bAdarapajattANaM paMciM0 tiri0 apa0 bhaMgo / sesANaM saMkhejAsaMkhejarAsINaM loga0 asaM0 / kammai0 - aNAhAra0 bhuja0 savvalo0 / bAdaravAu0pajatta0 sattaNNaM kaH tiSNi padA Au0 cattAripa0 lo0 saMkhejja0 / evaM taM sama 70 132. bAdara ekendriya aura unake paryApta va aparyApta aura bAdara vAyukAyika aparyApta jIvAMmeM sAta karmoM ke bhujagAra, alpatara aura avasthita padake bandhaka jIvoMkA saba lokapramANa kSetra hai / Ayukarmake cAroM padoMke bandhaka jIvoMkA lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kSetra hai / bAdara pRthivIkAyika, bAdara jalakAyika, bAdara anikAyika, bAdara vanaspatikAyika pratyeka zarIra aura unake aparyApta, bAdara vanaspatikAyika aura bAdara nigoda tathA ina donoM ke paryApta aura aparyApta jIvoMmeM sAta karmoMke tIna padoMke bandhaka jIvoMkA kSetra saba lokapramANa hai / Ayukarmake cAroM padoMke bandhaka jIvAMkA kSetra lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / pA~coM bAdara paryAptoMkA bhaGga paMcendriya tiryana aparyAptakoM ke samAna hai| zeSa saMkhyAta aura asaMkhyAta rAziyoMkA kSetra lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoM meM bhujagAra padake bandhaka jIvoMkA saba loka kSetra hai / bAdara vAyukAyika paryAptaka jIvoMmeM sAta kama ke tIna padoM aura Ayukarmake cAra padoMke bandhaka jIvoMkA kSetra lokake saMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / vizeSArtha -- bAdara ekendriya AdikA mAraNAntika samuddhAta ke samaya saba loka kSetra hai / isa samaya sAta karmoMke bhujagAra Adi tIna pada sambhava haiM, isalie inameM sAta karmoM ke ukta padoM kA saba lokapramANa kSetra kahA hai / para Ayukarmake bandhake samaya mAraNAntika samuddhAta aura upapAdapada sambhava nahIM, isalie Ayukarmake saba padoMkI apekSA inameM lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kSetra kahA hai / bAdara pRthivIkAyika Adi jIvoMkA bhI mAraNAntika samudghAtake samaya sarva lokapramANa kSetra sambhava hai, isalie inameM bhI sAta karmoM ke tIna padoMkI apekSA ukta kSetra kahA hai para inakA svasthAna kSetra lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai, isalie inameM Ayukarmake saba padoMkI apekSA lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kSetra kahA hai / paMcendriya tiryaJca aparyApta koMkA kSetra lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / pA~coM bAdara paryAptakoM kA bhI itanA hI kSetra hai, isalie inakA bhaGga paMcendriya tiryaJca aparyAptakoM ke samAna jAnane kI sUcanA kI hai| zeSa saMkhyAta aura asaMkhyAta saMkhyAvAlI rAziyoM kA bhI lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kSetra hai, isalie unameM bhI saba karmoM ke yathAsambhava padoMkI apekSA yahI kSetra kahA hai / mAtra bAdara vAyukAyika paryAptaka jIva isake apavAda haiM / kAraNa ki unakA kSetra lokake saMkhyAtaveM bhAgapramANa hai, isalie unameM AThoM karmoM ke sambhava padoMkI apekSA uktapramANa kSetra kahA hai / kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoMkA saba lokapramANa I 1. tA0 pratau bAdaravAu pa0 sattaNNaM, grA0 pratau bAdaravaNapha0 sattaNNaM iti pAThaH / 2. tA0 pratau evaM kheyaM samattaM iti pATho nAsti / Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phosaNaparUvaNA phosaNAgamo 133. phosagANu 0 duvi0 - oghe0 Ade0 | oghe adRNNaM ka0 savvapa0 khettabhaMgo / [ evaM ] tirikkhoghaM eiMdi0 - paMcakA0 - kAyajogi0-orAli0-orAli0mi0kamma0 - 0 - kodhAdi 04 - madi 0 - suda0 - asaMja0 - acakkhu 0 - tiNile 0 - bhavasi 0anbhavasi0 - micchA0 - asaNNi0 - AhAra0 - aNAhAragati / 134. rahagesu sattaNNaM ka0 bhuja0 - appa0 - avaTThi0 chaccodda 0 / Au0 khettabhaMgo / evaM appappaNo phosaNaM NedavvaM / savvapaMciM0 tiri0 sattaNaM' ka0 bhuja0appa 0 - avaDi0 lo0 asaMkheM0 savvalo0 / Au * khettabhaMgo / evaM maNusa - savvaapajattANaM tasANaM savva vigaliMdiyANaM bAdara - puDha0 - Au0 teu0- vAu0 paJjattA0 bAdarapatte 0 paJjattANaM ca / maNusesu aTTaNNaM ka0 avatta0 kheta 0 / bAdaravAu0 paJjatta * bhujagAra padakI apekSA saba lokapramANa kSetra hone se inameM yahA~ sambhava sAta karmoM ke kSetra kahA hai / 71 sparzanAnugama 133. sparzanAnugamakI apekSA nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase ATha karmoM ke saba padoMke bandhaka jIvoMkA sparzana kSetrake samAna hai / isI prakAra sAmAnya tiryana, ekendriya, pA~coM sthAvarakAya, kAyayogI, audArikakAyayogI, audArikamizra kAyayogI, kArmaNakAyayogI, napuMsaka vedI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, matyajJAnI zra tAjJAnI, asaMyata, acakSudarzanI, tIna lezyAvAle, bhavya, abhavya, mithyAdRSTi, asaMjJI, AhAraka aura anAhAraka jIvoM meM jAnanA cAhie / vizeSArtha -- ogha se sAta karmoM ke avaktavyapadake sivA AThoM karmoM ke saba padoM kI apekSA kSetra saba lokapramANa tathA sAta karmoMke avaktavyapadakI apekSA kSetra lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa batalA Aye haiM, vahI yahA~ sparzana bhI prApta hotA hai, ataH ise kSetrake samAna jAnane kI sUcanA kI hai / yahA~ sAmAnya tiryana Adi anya jitanI mArgaNAeM ginAI haiM unameM bhI isI prakAra jAnanA cAhie aisA kahanekA abhiprAya yaha hai ki inakA sparzana bhI kSetrake samAna jAnanA cAhie / 134. nArakiyoM meM sAta karmoM ke bhujagAra, alpatara aura avasthitapadake bandhaka jIvoMne trasanAlI ke kucha kama chaha baTe caudaha bhAgapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai| AyukarmakA bhaMga kSetrake samAna hai / isI prakAra sarvatra apanA-apanA sparzana jAnanA caahie| saba paMcendriya tiryaJcoM meM sAta karmoM ke bhujagAra alpatara aura avasthitapadake bandhaka jIvoMne lokake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kSetrakA aura saba lokapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai / AyukarmakA bhaGga kSetrake samAna hai / isI prakAra manuSya, saba aparyApta, trasa aparyApta, saba vikalendriya, bAdara pRthivIkAyika paryApta, bAdara jalakAyika paryApta, bAdara agnikAyika paryApta, bAdara vAyukAyika paryApta aura bAdara pratyeka vanaspatikAyika paryApta jIvoM meM jAnanA caahie| mAtra manuSyoM meM AThoM karmo ke avaktavyapadakA bhaGga kSetrake samAna hai / tathA bAdara vAyukAyika paryApta jIvoMmeM sAta karmoM ke tIna padoM ke 1. tA0 pratau savvapaMci 0 sattaNNaM iti pAThaH / Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre sattaNaM ka0 tiNNi pa0 loga0 saMkhe0 savvalo0 / 135. devANaM sattaNNaM ka0 tiNi pa0 aTTha-Nava0 / Au0 cattAripa0 aTThaco0 / evaM savvadevANaM appappaNo phosaNaM NedavvaM / paMciM0-tasa02 sattaNNaM'ka0 bhuja-appa0avaTTi aTThacau. savvalo0 / avatta0 khettbhNgo| Au0 cattAripa0 ahacoM / evaM paMcamaNa0-paMcavaci0-isthi0-purisa0-vibhaMga-cakkhu0-saNNi tti / veu0 sattaNNaM ka0 tiNNipa0 aha-teraha0 / Au0 savvapa0 aTThacoM / 136. veubviyami0-AhAra-AhArami0-avaga0-maNapaja0 yAva suhumasaMpa0 khettabhaMgo / AbhiNi-suda-odhi0 sattaNNaM ka0 tiNNipa0 ahacoM / avatta0 khetbhNgo| bandhaka jIvoMne lokake saMkhyAtaveM bhAgapramANa aura sarva lokapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai| vizeSArtha--yahA~ jitanI mArgaNAoMmeM sparzana kahA hai unameM yahI bAta jAnanI cAhira ki una mArgaNAoMkA jo samudghAtakI apekSA sparzana hai vaha sAta karmoM ke padoMkI apekSA jAnanA cAhie aura jo svasthAna sparzana hai vaha AyukarmakI apekSA jAnanA caahie| sparzanakA ullekha mUlameM kiyA hI hai| 135. devoMmeM sAta karmo ke tIna padoMke bandhaka jIvoMne trasanAlIke kucha kama ATha baTe caudaha bhAga aura kucha kama nau baTe caudaha bhAga kSetrakA sparzana kiyA hai / Ayukarmake cAroM padoMke bandhaka jIvAne trasanAlIke kucha kama ATha baTe caudaha bhAgapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai| isI prakAra saba devoMmeM apanA-apanA spazena jAnanA caahie| paJcandriyadvika aura trasadvika jIvoMmeM sAta karmoM ke bhujagAra, alpatara aura avasthita padake bandhaka jIvoMne trasanAlIke kucha kama ATha baTe caudaha bhAga aura sava lokapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai| avaktavya padakA bhaGga kSetrake samAna hai| Ayukarmake cAroM padoMke bandhaka jIvoMne trasanAlIke kucha kama ATha baTe caudaha bhAgapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai / isI prakAra pA~coM manoyogI, pA~coM vacanayogI, strIvedI, puruSavedI, vibhaGgajJAnI, cakSudarzanI aura saMjJI jIvoM meM jAnanA caahie| vaikriyikakAyayogI jIvoMmeM sAta karmoM ke tIna padoMke bandhaka jIvAne trasanAlIke kucha kama ATha baTe caudaha bhAga aura kucha kama teraha baTe caudaha bhAgapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai| Ayukarmake saba padoMke bandhaka jIvAne trasanAlIke kuchakama ATha baTe caudaha bhAgapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai| vizeSArtha-yahA~ sAta karmoM ke sambhava padoMkI apekSA sparzana una-una mArgaNAoMkA jo sparzana hai utanA hai aura AyukarmakA bandha vihAravatsvasthAnake samaya bhI sambhava hai, isalie isake saba padoMkI apekSA sparzana kucha kama ATha baTe caudaha rAjupramANa kahA hai| Age bhI saba mArgaNAoMmeM vicAra kara isI prakAra sparzana ghaTita kara lenA caahie| yadi kahIM koI vizeSatA hogI to mAtra usakA spaSTIkaraNa kreNge| 136. vaikriyikamizrakAyayogI, AhArakakAyayogI, AhArakamizrakAyayogI, apagatavedI aura manaHparyayajJAnIse lekara sUkSmasAmparAya saMyata taka sparzana kSetrake samAna hai| AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoMmeM sAta karmo ke tIna padoMke bandhaka jIvAne sanAlIke kucha kama ATha baTe caudaha bhAgapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai / avaktavyapadake bandhaka jIvoMkA sparzana kSetrake samAna hai| Ayukarmake saba padoMke bandhaka jIvAne trasanAlIke kucha kama 1. zrA0pratau tasa 3 sattaNNaM iti pAThaH / Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlaparUvaNA 73 Au0 savvapa0 ahcoN| [ evaM ] odhidaM0-sammA0-khaiga0-vedaga0-sammAmi0 / saMjadAsaMja. sattaNNaM ka. tiNNipa0 chaccoM / Au0 khettbhNgo| teu0 devopaM / pammAe shssaarbhNgo| sukAe ANadabhaMgo / Navari sattaNaM ka0 avatta 0 khettabhaM0 / sAsaNe sattaNNaM ka0 tiNNipa0 aha-bAraha / Au0 savvapa0 attttcoN| evaM phosaNaM samattaM' kAlANugamo 137. kAlANugameNa duvi0-oSe0 aade0| oghe0 [sattaNNaMka0 bhuja0 appa0 avaDhi0 savvaddhA / avatta0 ja0 e0, u0 saMkheMjasama0 / Au0 savvapadA0 svvddhaa| evaM kAyajogi-orAli0-acakSu0-bhavasi0-AhAraga ti| evaM ceva tirikkhoghaM eiMdi0-paMcakAya0-orAliyami0-NavaMsa0-kodhAdi4-madi-suda0-asaMja0tiNNile0-abhava0-micchA0-asaNNi-aNAhAragatti / Navari sattaNNaM ka0 avatta0 Nasthi / lome moha0 avatta0 atthi / ATha baTe caudaha bhAgapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai| isI prakAra avadhidarzanI, samyagdRSTi,kSAyikasamyagdRSTi, vedakasamyagdRSTi aura samyagmithyAdRSTi jIvoMmeM jAnanA cAhiye / saMyatAsaMyata jIvoM meM sAta karmo ke tIna padoMke bandhaka jIvoMne trasanAlIke kucha kama chaha baTe caudaha bhAgapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai| AyukarmakA bhaGga kSetrake samAna hai| pItalezyAvAle jIvoMmeM sAmAnya devoMke samAna bhaGga hai| padmalezyAvAle jIvoMmeM sahasrAra kalpake samAna bhaGga hai| zuklalezyAvAle jIvoM meM onatakalpake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki zukkulezyAmeM sAta karmoM ke avaktavya padakA bhaGga kSetrake samAna hai| sAsAdanasamyaktvameM sAta karmo ke tIna padoM ke bandhaka jIvoMne trasanAlIke kucha kama ATha baTe caudaha bhAga aura kucha kama bAraha baTe caudaha bhAgapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai| saba padoMke bandhaka jIvoMne trasanAlIke kucha kama ATha baTe caudaha bhAgapramANa kSetrakA sparzana kiyA hai| ___ isa prakAra sparzana samApta huaa| 137. kAlAnugamakI apekSA nirdeza do prakArakA hai-ogha aura aadesh| oghase sAta karmoM ke bhujagAra, alpatara aura avasthitapadakA kAla sarvadA hai| avaktavyapadakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla saMkhyAta samaya hai / Ayuke saba padoMkA kAla sarvadA hai| isa prakAra oghake samAna kAyayogI, audArikakAyayogI, acakSudarzanI, bhavya aura AhAraka jIvoMmeM jAnanA cAhie / tathA isI prakAra sAmAnya tiryazca, ekendriya, pA~ca sthAvarakAyika, audArikamizrakAyayogI, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asayata, tIna lezyAvAle, abhavya, mithyAdRSTi, asaMjJI aura anAhAraka jIvoMmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki sAta karmokA avaktavyapada nahIM hai| mAtra lobhakaSAyameM mohanIyakA avaktavyapada hai| vizeSArtha-oghase sAta karmoM ke bhujagAra Adi tIna pada yathAsambhava ekendriya Adi saba jIvoMke sambhava haiM, isalie inakA kAla sarvadA kahA hai aura inakA avaktavyapada upazama 1. tA0pratau evaM phosaNaM samattaM iti pATho nAsti / Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 mahAbaMdhe padesabaMdhAyiAre 138. AdeseNa Neraiesu] sattaNNaM ka0 bhuja0-appa0 savvaddhA / avaDi0 ja0 e0,' u0 Avali0 asaM0 / Au0 bhuja0-appa0 ja0 e0, u0 palido0 asaM0 | avaDhi0avatta0 ja0 e0, u0 Avali0 asaM0 / evaM savvaasaMkheMjarAsINaM / saMkheMjarAsINaM pi taM ceva / Navari sattaNNaM ka. avahi-avatta0 ja0 e0, u0 saMkheMja sama0 / Au0 bhuja-appa0 ja0 e0, u0 aMto0 / avahi0-avatta0 ja0 e0, u0 saMkheMjasama0 / zreNise utarate samaya sambhava hai, isalie isakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla saMkhyAta samaya kahA hai| Ayukarmake saba pada ekendriya Adi saba jIvoMke sambhava honese unakA la sarvadA kahA hai| yahA~ kAyayogI AdimeM oghaprarUpaNA avikala bana jAtI hai, isalie unakA kathana oghake samAna jAnane kI sUcanA kI hai| sAmAnya tiyaJca AdimeM anya saba prarUpaNA to oghake samAna bana jAtI hai| mAtra inameM sAta karmokA avaktavyapada nahIM hotaa| mAtra lobhakaSAya mohanIya karmakI apekSA isakA apavAda hai| 138. Adezase nArakiyoMmeM sAta kama ke bhujagAra aura alpatarapadakA kAla sarvadA hai| avasthitapadakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| Ayukamake bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / avasthita aura avaktavyapadakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| isI prakAra saba asaMkhyAta rAziyoMmeM jAnanA cAhie / saMkhyAta rAziyoMmeM bhI isI prakAra jAnanA cAhie / kevala itanI vizeSatA hai ki sAta karmoke avasthita aura avaktavyapadakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla saMkhyAta samaya hai| Ayukarmake bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / avasthita aura avaktavyapadakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla saMkhyAta samaya hai| vizeSArtha-nArakiyoMmeM sAta karmoM ke bhujagAra aura alpatarapadakA eka jIvakI apekSA yadyapi jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai phira bhI nAnA jIvoMkI apekSA ye pada sadA kAla niyamase pAye jAte haiM, isalie inakA kAla sarvadA kahA hai| inameM avasthitapadakA eka jIvakI apekSA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla cAlU upadezake anusAra gyAraha samaya kahA hai| yadi nAnA jIvoMkI apekSA isa kAlakA vicAra karate haiM to vaha kama se kama eka samaya aura adhika se adhika Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa prApta hotA hai, isaliye yahA~ sAta karmoM ke avasthitapadakA jaghanya kAla eka samaya utkRSTa kAla Avali ke asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| Ayukarmake bhujagAra aura alpatarapadakA eka jIvako apekSA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| kintu AyukarmakA sadA bandha nahIM hotA, isalie nAnA jIvoMkI apekSA isa kAlakA vicAra karanepara vaha jaghanyarUpase eka samaya aura utkRSTa rUpase palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa prApta hotA hai, kyoMki nAnA jIva kamase kama eka samayake lie ina padoMke dhAraka hAM aura dUsare samayameM anya padavAle ho jAveM yaha bhI sambhava hai aura nirantara kramase nAnA jIva yadi antarmuhUrta kAlataka ina padoMke sAtha Ayubandha kareM to usa saba kAlakA jor3a palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hotA hai, isalie yahA~ Ayukarmake ukta padoMkA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| yahA~ Ayukamake avasthita aura avaktavyapadakA jaghanya kAla eka samaya Ara 1. tA0pratau svvddhaa| Thi (avaDi)ja. ega0, A0 pratI savvaddhA / avaDhi0 avatta0 ja0 e. iti pAThaH / Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlaparUvaNA 139. bAdarapuDha0-Au-teu0-vAu0-patte0paja. paMciM0 [tiri0ap0bhNgo| veuvviyami0 sattaNNaM ka0 bhuja0 ] ja0 aMto'0, u0 pali0 asaM0 / AhAra0 ahaNNaM bhuja0-appa0 ja0 e0, u0 aMto0 / avahi0 Au0 avatta0 ja0 e02, u0 saMkheM / AhArami0 sattaNaM ka. bhuja0 ja0 u0 aMto0 / Au0 dopadA0 aahaarkaayjogibhNgo| evaM kAlaM samattaM utkRSTa kAla Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai yaha spaSTa hI hai, kyoMki nAnA jIva saMkhyAta samaya taka antarake binA yadi ukta padako prApta hote haiM to vaha saba kAla Avalike asaMkhyAvaveM bhAgapramANa hI hotA hai| asaMkhyAta saMkhyAvAlI anya mArgaNAoMmeM yaha kAla isI prakAra ghaTita kara lenA cAhie / mAtra jina mArgaNAoMmeM sAta kokA avaktavyapada hai unameM isakA kAla oghake samAna kahanA cAhie / kAraNa spaSTa hai| saMkhyAta saMkhyAvAlI mArgaNAoMmeM bhI yaha kAla isI prakAra kahanA cAhie / jo vizeSatA hai usakA alagase nirdeza kiyA hI hai| 139. bAdara pRthivIkAyikaparyApta, bAdara jalakAyika paryApta, bAdara agnikAyikaparyApta, bAdara vAyukAyikaparyApta aura bAdara pratyeka vanaspatikAyikaparyApta jIvoMmeM paJcendriyatiryaJcaaparyAptakoMke samAna bhaGga hai / vaikriyikamizrakAyayogI jIvoMmeM sAta koMke bhujagArapadakA jaghanya kAla antarmuhUrta hai aura utkRSTa kAla palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| AhArakakAyayogI jIvoMmeM ATha karmoM ke bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / avasthitapadakA aura Ayukarmake avaktavyapadakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla saMkhyAta samaya hai / AhArakamizrakAyayogI jIvoMmeM sAta koMke bhujagAra padakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / Ayukarmake do padoMkA bhaGga AhArakakAyayogI jIvoMke samAna hai| vizeSArtha-pazcendriyatiryazca aparyAptakoMmeM AThoM koMke sambhava padoMkA jo kAla prApta hotA hai vahI bAdara pRthivIkAyikaparyApta Adi jIvoMmeM bana jAtA hai, isalie yaha kAla paJcendriyatiryazca aparyAptakoMke samAna kahA hai| vaikriyikamizrakAyayogI jIvoMmeM sAta koMke bhujagArapadakA eka jIvakI apekSA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kaha Aye haiN| nAnA jIva yadi eka sAtha isa mArgaNAko prApta hoM aura phira na prApta hoM to nAnA jIvoMkI apekSA bhI isa mArgaNAmeM ukta padakA jaghanya kAla antarmuhUrta bana jAtA hai| tathA lagAtAra antarmuhUrta ke bhItara nirantara rUpase yadi nAnA jIva vaikriyikamizrakAyayogI hote raheM to utkRSTa kAla palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa prApta hotA hai, isalie yahA~ isa padakA jaghanya kAla antarmuhUrta aura utkRSTa kAla palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| AhArakakAyayogakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai, isalie isa yogameM AThoM karmoM ke bhujagAra aura alpatarapadakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuharta kahA hai| AThoM koMke avasthitapadakA aura Ayukarmake avaktavyapadakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla saMkhyAta samaya isalie kahA hai, kyoMki isa yogake dhAraka jIva saMkhyAta hote haiM aura ve lagAtAra saMkhyAta samaya taka hI hote haiM / AhArakamizrakAyayogI jIvoMmeM sAta koMke bhujagAra 1. tA.A.pratyoH paMciM.....''ja. aMto0 iti paatthH| 2. tA0pratI avatta0 (?) ja0 e0 iti pAThaH / 3. Apratau ja0 e0, u0 aMto0 iti paatthH| 4. tA0pratau evaM kAlaM samatta iti pATho nAsti / Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre aMtarANugamo 140. aMtarANugameNa duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 sattaNaM ka. bhuja.. appa0-avahi0 Natthi aMtaraM / avatta0 ja0 e0, u0 bAsapudha0 / Au * cattAripadA patthi aMtaraM / evaM oghabhaMgo kAyajogi' orAli0-acakkhu0-bhavasi0-AhAraga tti NedavvaM / evaM ceva tirikkhoghaM eiMdiya0-paMcakA0-orAlimi0-NavUsa0-koSAdi04madi0-suda0-asaMja-tiNNile0-abbhava-micchA0-asaNNi*0-aNAhAraga tti / Navari sanaNNaM ka0 avatta0 Nasthi aMtaraM / lobhe moha0 avatta 0 asthi / 141. Nirae su sattaNNaM ka. bhuja0-appa0 Natthi aMtaraM / avahi0 ja0 e0, u0 seDhIe asaM0 / Au0 bhuja0-appa0-aktta 0 pagadiaMtaraM / avahi 0 ja0 e0, padakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kaha Aye haiN| aba yadi nAnA jIva bhI nirantara isa yogako prApta hoM to una sabake kAlakA yoga bhI antarmuhUrtase adhika nahIM hogA, isalie isa yogameM sAta karmoM ke bhujagArapadakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai| AhArakamizrakAyayogameM Ayukarmake bhujagAra aura avaktavya ye do pada hote haiN| isakA jaghanya aura utkRSTa kALa yahA~ AhArakakAyayogI jIvoMke samAna bana jAnese vaha unake samAna kahA hai| isa prakAra kAla samApta huaa| antarAnugama 140. antarAnugamakI apekSA nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase sAta koMke bhujagAra, alpatara aura avasthitapadakA antarakAla nahIM hai| avaktavya padakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara varSapRthaktvapramANa hai| Ayukarmake cAroM padoMkA antarakAla nahIM hai / isa prakAra oghake samAna kAyayogI, audArikakAyayogI, acakSudarzanI, bhavya aura AhAraka jIvoMmeM jAnanA caahie| tathA isI prakAra sAmAnya tiryaJca, ekendriya, pA~ca sthAvarakAyika, audArikamizra kAyayogI, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, tIna lezyAvAle, abhavya, mithyAdRSTi, asaMjJI aura anAhAraka jIvoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki inameM sAta karmoM ke avaktavyapadakA antarakAla nahIM hai tathA lobhakaSAyameM mohanIyakamakA avaktavyapada hai| vizeSArtha-pahale oghase aura oghake anusAra ukta mArgaNAoMmeM kAlakA spaSTIkaraNa kara Aye haiN| yahA~ antarakA spaSTIkaraNa use dhyAnameM rakha kara lenA caahie| upazamazreNikA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara varSapRthaktvapramANa honese yahA~ sAta karmoM ke avaktavyapadakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara varSapRthaktvapramANa kahA hai, itanA yahA~ vizeSa spaSTIkaraNa samajha lenA caahie| 141. nArakiyoMmeM sAta karmoM ke bhujagAra aura alpatarapadakA antarakAla nahIM hai| avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara jagaNike asaMkhyAtave bhAgapramANa hai| Ayukarmake bhujagAra, alpatara aura avaktavyapadakA antara kAla prakRtibandhake antarake samAna hai| avasthitapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara jagaNike 1. tA. pratau aMta.....[ evaM oghabhaMgo] kAyajogi iti paatthH| 2. tA. prasau abbhava. asaNi iti paatthH| Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaparUvaNA 70 0 u0 seTIe asaM0 / evaM asaMkhejarAsINaM saMkhajarAsINaM / bAdarapuDha0 ' - ou 0 teu 0 vAu0- patteya0 paJjatta0 paMciM0 tiri0 apa0bhaMgo / veuntri0mi0 sattaNNaM ka0 ja0 ja0 e0, u0 bArasamuhu 0 / edeNa sesANaM pagadiaMtaraM davvaM yAva saNNi tti / evaM aMtaraM samattaM / bhAvANagamo 142. bhAvANugameNa duvi0 - oSe0 Ade0 / oghe0 adRNNaM0 bhuja0 appa 0aTTi 0 - avatta0 baMdhagA tti ko bhAvo ? odaigo bhAvo / evaM yAva aNAhAraga O davvaM / asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / isI prakAra asaMkhyAta rAzi aura saMkhyAta rAziyoMmeM jAnanA caahiye| bAdara pRthivIkAyika paryApta, bAdara jalakAyika paryApta, bAdara agnikAyika paryApta, bAdara vAyukAyika paryApta aura bAdara pratyeka vanaspatikAyika paryApta jIvoMmeM pacendriya tiryava aparyAptakoMke samAna bhaGga hai vaikiyikamizrakAyayogI jIvoMmeM sAta karmoMke bhujagArapadakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara bAraha muhUrta hai / isa antara kathanase zeSa mArgaNAoM meM saMjJI mArgaNA taka prakRtibandhake antara ke samAna antarakAla jAnanA cAhiye / vizeSArtha nArakiyoM meM sAta karmoM kA nirantara bandha hotA rahatA hai kinhIMke bhujagArarUpa aura kinhIM ke alpatararUpa hotA hai, isalie yahA~ sAta karmoM ke ina padoMke antarakAlakA niSedha kiyA hai / atra rahA yahA~ ina karmoMkA avasthitapada so vaha nirantara nahIM hotA / kabhI eka samaya ke antara se bhI ho jAtA hai aura kabhI yogasthAnoMke kramase jagazroNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kAlake antarase hotA hai, isaliye isakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| Ayukarmake avasthitapadakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla isI prakAra ghaTita kara lenA caahie| mAtra isake bhujagAra, alpatara aura avaktavyapadakA jaghanya aura utkRSTa antara jaisA prakRtibandha meM antara kahA hai usa prakAra ghaTita kara lenA cAhiye, kyoMki jaba AyukarmakA bandha hotA hai tabhI ye pada hote haiM yahA~ anya jitanI asaMkhyAta aura saMkhyAta saMkhyAvAlI mArgaNAaiM haiM unameM ukta vizeSatAoM ke sAtha antaraprarUpaNA jAnanI caahiye| bAdara pRthivIkAyika paryApta AdimeM pacendriya tirya aparyAptakoM ke samAna bhaGga bana jAnese isakI antaraprarUpaNA unake samAna jAnanekI sUcanA kI hai / vaiyika mizrakAyayogakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara bAraha muhUrta hai, isaliye isameM sAta karmoMke bhujagArapadakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara bAraha muhUrta kahA hai / isA prakAra apanI-apanI vizeSatAko jAnakara antarakAla anya saba mArgaNAoM meM jAnanA cAhiye / isa prakAra antarakAla samApta huA / bhAvAnugama 142. bhAvAnugamakI apekSA nirdeza do prakArakA hai - ogha aura Adeza / oghase AThoM karmoM ke bhujagAra, alpatara, avasthita aura avaktavyapadake bandhaka jIvoMkA kauna-sA bhAva hai ? audayika bhAva hai / isI prakAra anAhAraka mArgaNA taka jAnanA cAhie / isa prakAra bhAvAnugama samApta huA / 1. prA0 pratau asaMkhejarAkhINaM / bAdarapuDha0 iti pAThaH / 2 tA0prasau evaM aMtaraM samata iti pATho nAsti, zrA0 pratau evaM aMtaraM davvaM iti pAThaH / Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMghe padesaMbaMdhAhiyAre appA bahu ANugamo 0 143. appA bahugaM duvi0 - oghe0 Ade0 | oghe0 sattaNNaM ka0 savvatthovA avatta0 / avadvi * anaMtagu0 / appa0 asaM0 gu0 / bhuja0 vise0 / evaM kAyajogiorAli0 lobhaka0 moha0 acakkhu 0 - bhavasi 0 - AhAraga ti / edesiM Au0 savvatthovA avahi 0 60 / avatta0 asaM0gu0 / appa0 asaM0gu0 / bhuja0 vise0 / 78 tti 144. Niraesu sattaNNaM ka0 savvatthovA avaDi0 / appa0 asaM0 gu0 / bhuja0 vise0 0 / Au0 oghaM / evaM savvaNiraya - savvatirikkha0 savvaapaja0 devA yAva' sahassAra eiMdi0 - vigaliMdi0 - paMcakA0 - orAli 0mi0 veDa vvi0 - itthi 0 - purisa0-NavuMsa 0kodhAdi 04 - madi0 - suda0 - vibhaMga 0 - saMja dAsaMjada 0 - asaMjada 0 - [ paMcale 0 - abbhavasi 0- ] vedaga '0 - sAsaNa0 - sammAmi0 - micchA0-asaNNi tti / 145. maNusesu sattaNaM ka0 savvattho0 avatta0 / avadvi0 asaM0 gu0 u / appa0 asaM0 gu0 / bhuja0 vise0 / Au0 oghaM / evaM paMciM 0 -tasa02 - paMcamaNa0 - paMcabaci0 alpabahutvAnugama 143. alpabahutva do prakArakA hai-ogha aura Adeza | oghase sAta karmoM ke avaktavyapadake bandhaka jIva sabase stoka haiM / inase avasthitapadake bandhaka jIva anantaguNe haiM / inase alpatarapadake bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiM / inase bhujagArapadake bandhaka jIva vizeSa adhika haiM / isI prakAra kAyayogI, audArikakAyayogI, mohanIya karmakI apekSA lobhakaSAyavAle, acakSudarzanI, bhavya aura AhAraka jIvoMmeM jAnanA caahie| inameM Ayukarmake avasthitapadake bandhaka jIva sabase stoka haiM / inase avaktavyapadake bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiM / inase alpatarapadake bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiM / inase bhujagArapadake bandhaka jIva vizeSa adhika haiM / 144. nArakiyoMmeM sAta karmoM ke avasthitapadake bandhaka jIva sabase stoka haiM / inase alpatarapadake bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiM / inase bhujagArapadake bandhaka jIva vizeSa adhika haiN| AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai / isI prakAra saba nArakI, saba tiryana, saba aparyApta, sAmAnya deva, sahasrAra kalpatakake deva, ekendriya, vikalendriya, pA~ca sthAvarakAyika, audArikamizrakAyayogI, vaikriyikakAyayogI, strIvedI, puruSavedI, napuMsakabedI, krodhAdiM cAra kaSAyavAle, matyajJAnI, zrutajJAnI, vibhaGgajJAnI, saMyatAsaMyata, asaMyata, pA~ca lezyAvAle, abhavya, vedakasamyagdRSTi, sAsAdana samyagdRSTi, samyagmithyAdRSTi, mithyAdRSTi aura asaMjJI jIvoMmeM jAnanA cAhiye / 145. manuSyoMmaM sAta karmoM ke avaktavyapadake bandhaka jIva sabase stoka haiM / inase avasthitapadake bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiM / inase alpatarapadake bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiM / inase bhujagArapadake bandhaka jIva vizeSa adhika haiN| AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai / isI prakAra pacendriyadvika, sadvika, pA~coM manoyogI, pA~coM vacanayogI, AbhinibodhikajJAnI, zruta 1. A0 pratau zrapaja 0 samvadevA yAva iti pAThaH / 2 tApratau saMja0 pratau zrasaMjada0 vedaga0 iti pAThaH / 3. tA0pratau savvattho0 [avatta0] zravahi0 savvattho0 bhavadvi0, avatta0 asaM0 gu0 iti pAThaH / .. [ khaDga0] vedaga0 zrA0 asaM0 gu0, zrA0 pratau Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 79 padaNikkheve samuttiNA AbhiNi-suda-odhiNA0 - cakkhu 0-odhidaM0 [sukka0 ] sammA0 [khaDga0] uvasama0 - saNNiti / evaM maNusapajatta maNusiNIsu / Navari saMkheMjaM kAdavvaM / evaM savvadevANaM saMkhajarAsINaM / avagada0 savvattho0 avatta 0 / avadvi0 saM0 gu0 / appa0 saMkhe0 gu0 | bhuja0 vise0 / evaM suhumasaM0 / avatta 0 Natthi / evaM yAva aNAhAraga ti NedavvaM / evaM bhujagArabaMdho samatto padaNikkheve samuttiNA 146. to padaNikkheve tti tattha imANi tiSNi aNiyogaddArANi - samukkittaNA sAmittaM appAbahuge tti / samukkittaNA duviH - ja0 u0 / u0 pa0 / duvi0 - oghe0 " Ade0 | oghe0 aTTaNaM ka0 atthi ukkassiyA vaDDI ukassiyA hANI ukkasyamaTThANaM / evaM yAva aNAhAraga ti NedavvaM / Navari veDa 0mi0 - ahArami0 - kammai 0aNAhAra ta atthi u0 vaDDI / 147. jaha0 padaM / duvi0 - oghe0 Ade0 / oghe0 aNNaM ka0 atthi jaha0 vaDDI 0 jaha0 hANI jaha0 avadvANaM / evaM yAva aNAhAraga tti davvaM / Navari vvi0mi0 - AhAra mi0- kammai0 - aNAhAraga0 asthi jaha0 vaDDI | jJAnI, avadhijJAnI, cakSudarzanI, avadhidarzanI, zuklalezyAvAle, samyagdRSTi, kSAyikasamyagdRSTi, upazamasamyagdRSTi aura saMjJI jIvoMmeM jAnanA cAhie / tathA isI prakAra manuSyaparyApta aura manuSyaniyoM meM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki yahA~ saMkhyAta kahanA caahie| isI prakAra zeSa saba deva aura saMkhyAta rAziyoMmeM jAnanA cAhie | apagatavedI jIvoMmeM avaktavyapadake bandhaka jIva sabase stoka haiM / inase avasthitapadake bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiM / inase alpatarapadake bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiM / inase bhujagArapadake bandhaka jIva vizeSa adhika haiM / isI prakAra sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoM meM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki inameM avaktavyapada nahIM hai / isI prakAra anAhAraka mArgaNAtaka jAnanA cAhie / isa prakAra bhujagArabandha samApta huA / padanikSepa samutkIrtanA 146. Age padanikSepakA prakaraNa hai / usameM ye tIna anuyogadvAra hote haiM - samutkIrtanA, svAmitva aura alpabahutva | samutkIrtanA do prakArakI hai - jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai / nirdeza do prakArakA hai-- ogha aura Adeza / oghase AThoM karmoMkI utkRSTa vRddhi, utkRSTa hAni aura utkRSTa avasthAna hai / isI prakAra anAhAraka mArgaNAtaka jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki vaikriyikamizrakAyayogI, AhArakamizra kAyayogI, kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoM meM utkRSTa vRddhi hai / 147. jaghanyakA prakaraNa hai / nirdeza do prakArakA hai-- ogha aura Adeza | ogha AThoM kamako jaghanya vRddhi, jaghanya hAni aura jaghanya avasthAna hai / isI prakAra anAhAraka mArgaNAta jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki vaikriyikamizrakAyayogI, AhArakamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoMmeM jaghanya vRddhi hai / isa prakAra samutkIrtanA samApta huI 1. zrA0 pratau samukkittaNA duvi0 oghe iti pAThaH / 2 tA0pratau zrAhArami0 [ kammai0 ] AhAragati, A0 pratau AhArami0 kammai0 zrahAragatti iti pAThaH / Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 148. sAmittANugameNa duvi0-ja0 u0 / u0 paga0 / duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 [cha0 ka.] ukkassiyA baDDI kassa ? yo sattavidhabaMdhago tappAoggajahaNNAdo jogahANAdo ukkassayaM jogahANaM gado [chavidha-] baMdhago jAdo tassa ukka0 vaDDI / ukka0 hANI kassa' ? yo chavidhabaMdhago ukkassajogI mado devo jAdo tado tappAoNggajahaNNae jogahANe paDido tassa u0 hANI / ukka0 avahANaM kassa ? yo chavidhabaMdha0 ukka0jogI paDibhaggo tappAoNggajahaNNae jogahANe padido tado sattavidhabaMdhago jAdo tassa u. avahANaM / ukkassagAdo jogahANAdo paDibhaggo yamhi tappAoggajahaNNae jogahANe paDido tado jogahANaM thovayaraM / tappAogga jahaNNagAdo jogahANAdo ukkassayaM jogahANaM gacchadi taM jogahANaM asaM0gu0 / edmukkssymvhaannsaadhnnpdN| 149. moha0 ukka0 vaDDI kassa ? yo ahavidhabaMdhago tappAoggajahaNNagAdo jogahANAdo ukkassayaM jogahANaM gado tado sattavidhabaMdhago jAdo tassa ukka0 vaDDI / ukka0 hANI kassa ? yo sattavidhabaMdhago ukkassajogI mado suhumaNigodajIvaapajattaesu u vavaNNo tappAoggajahaNNae paDido tassa u0 hANI / ukka0 avahANaM 148. svAmitvAnugama do prakArakA hai-jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai--ogha aura Adeza / oghase chaH karmoMkI utkRSTa vRddhikA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA jo jIva tatprAyogya jaghanya yogasthAnase utkRSTa yogasthAnako prApta hokara cha prakArake karmoMkA bandhaka huA hai vaha utkRSTa vRddhikA svAmI hai| uskRSTa hAni kA svAmI kauna hai ? jo chaha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA utkRSTa yogavAlA jIva marakara deva huaa| anantara tatprAyogya jaghanya yogasthAnameM girA vaha utkRSTa hAnikA svAmI hai| utkRSTa avasthAnakA svAmI kauna hai ? jo chaha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA utkRSTa yogase yukta jIva pratibhagna hokara tatprAyogya jaghanya yogasthAnameM giraa| anantara sAta prakArake karmokA bandha karane lagA vaha utkRSTa avasthAnakA svAmI hai| utkRSTa yogasthAnase pratibhagna hokara jisa tAtprAyogya jaghanya yogasthAnameM girA / usase vaha yogasthAna stokatara hai| tatprAyogya jaghanya yogasthAnase utkRSTa yogasthAnako jAtA hai vaha yogasthAna asaMkhyAtaguNA hai| yaha utkRSTa avasthAnakA sAdhanapada hai| 149. mohanIyakI utkRSTa vRddhikA svAmI kauna hai ? jo ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA jIva tatprAyogya jaghanya yogasthAnase utkRSTa yogasthAnako prApta hokara sAta prakArake karmokA bandha karane lagA vaha utkRSTa vRddhikA svAmI hai / utkRSTa hAnikA svAmI kauna hai ? jo sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA utkRSTa yogase yukta jIva marakara tathA sUkSma nigoda aparyApta jIvoMmeM utpanna hokara tatprAyogya jaghanya yogasthAnameM girA vaha utkRSTa hAnikA svAmI hai| utkaSTa avasthAnakA svAmI kauna hai? sAta prakArake karmokA bandha karatA haA jo utkRSTa yoga 1. tA0pratau ukkassayaM [ jogaTThANaM "baMdhago jAdo tassa ukkassiyA vaDDhI ] / u0 hA0 kassa iti pAThaH / 2. tA0pratI jogahANa......[ thovayaraM] tappAoga-iti pAThaH / 3. A0 pratI evamukkassaya iti pAThaH / 4. tA :pratau suhamaNigodajIvaesu, iti pAThaH / Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDDhIe sAmittaM kassa ? jo sattavidhabaMdhago ukkassajogI paDibhaggo tappAoNggajahaNNae jogahANe paDido aTThavidhabaMdhago jAdo tassa ukka0 avaTThANaM / 150. Au0 ukka0 vaDDI' kassa ? yo aTThavidhabaMdhago tappA0jahaNNagAdo jogaTThANAdo ukkassajogaTThANaM gado tassa u0 vddddii| u0 hANI kassa ? jo uka0jogI paDibhaggo tappA jahaNNae jogahANe paDido tassa u0 haannii| tasseva se kAle u0 avahANaM / evaM odhabhaMgo kAyajogi-lobhaka0-acakkhu0-bhavasi0AhAraga tti / 151. Niraesu sattaNNaM ka0 u0 vaDDI kassa ? yo aTThavidhavaMdhago tappAoggajahaNNagAdo jogaTThANAdo u0 jogaTANaM gado tado sattavidhabaMdhago jAdo tassa ukka0 vaDhI / u0 hANI kassa ? yo sattavidhabaMdhago ukka0jogI paDibhaggo tappAoNggajahaNNae jogaTThANe paDido aTThavidhabaMdhago jAdo tassa ukka0 hANI / tasseva se kAle ukka0 avahANaM / Au0 oghaM / evaM svvnniry-svvdev-veuvi0-aahaarvibhNg-prihaar-sNjdaasNj0-smmaami| 152. tirikkhesu sattaNNaM0 u0 vaDDI kassa ? yo aTThavidhabaMdhago tappA0jaha.. jogaTThANAdo u0 jogaTThANaM gado tado sattavidhabaMdhago jAdo tassa u0 vddddii| u0 vAlA jIva pratibhagna hokara tathA tattrAyogya jaghanya yogasthAnameM girakara ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA ho gayA vaha utkRSTa avasthAnakA svAmI hai| 150. AyukarmakI utkRSTa vRddhikA svAmI kauna hai ? jo ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA jIva tatprAyogya jaghanya yogasthAnase utkRSTa yogasthAnako prApta huA vaha utkRSTa vRddhikA svAmI hai / utkRSTa hAnikA svAmI kauna hai ? jo utkRSTa yogavAlA jIva pratibhagna hokara tatprAyogya jaghanya yogasthAnameM girA vaha utkRSTa hAnikA svAmI hai / tathA usIke anantara samayameM utkRSTa avasthAna hotA hai / isa prakAra oghake samAna kAyayogI, lobhakaSAyI, acakSudarzanI, bhavya aura AhAraka jIvoM meM jAnanA caahie| 151. nArakiyoMmeM sAta karmoMkI utkRSTa vRddhikA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA jo jIva tatprAyogya jaghanya yogasthAnase utkRSTa yogasthAnako prApta hokara sAta prakArake karmoMkA bandha karane lagA vaha utkRSTa vRddhikA svAmI hai| utkRSTa hAnikA svAmI kauna hai? jo sAta prakAra ke karmokA bandha karatA huA utkRSTa yogavAlA jIva pratibhagna hokara tatprAyogya jaghanya yogasthAnameM girakara ATha prakArake karmokA bandha karane lagA vaha utkRSTa hAnikA svAmI hai / tathA usIke anantara samayameM utkRSTa avasthAna hotA hai| AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai| isI prakAra saba nArakI, saba deva, vaikriyikakAyayogI, AhArakakAyayogI, vibhajJAnI, parihAravizuddhisaMyata, saMyatAsaMyata aura samyagmithyAdRSTi jIvoM meM jAnanA caahie| 152. tiryazcoMmeM sAta karmokI utkRSTa vRddhikA svAmI kauna hai ? jo ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA jIva tatprAyogya jaghanya yogasthAnase utkRSTa yogasthAnako prApta hokara sAta prakArake karmoMkA bandha karane lagA vaha utkRSTa vRddhikA svAmI 1. tA0pratI Au0 vaDI0 iti pAThaH / Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesarvadhAhiyAre hANI kassa ? yo sattavidhabaMdhago ukkassajogI mado suhumaNigodajIvaapaJjattaesu uvavaNNo tassa ukka0 hANI / ukka0 avaTThANaM kassa ? yo sattavidhabaMdhago ukkassajogI paDibhaggo tappAoggajahaNNae jogahANe paDido tado ahavidhabaMdhago jAdo tassa ukka0 avahANaM / [Au. oghaM] / evaM tirikkhoghaM Nasa0-kodhAdi03-madi0-suda0asaMja-tiNNile0-abbhava0-micchA0 asaNNi tti / paMciMdi0tiri03 sattaNNaM ka. vaDi-avahANaM tirikkhoghaM / hANI kassa ? yo aNNa0 sttvidhbNdhgo........| appAbahugaM 153...... "saMbhaveNa' orA0mi0 sattaNNaM ka0 oghaM / Navari asaMkheMjaguNahANI uvari asaMkheMjaguNavaDDI asaMkheMjagu0 / Au0 oghaM / avagada0 sattaNNaM ka0 savvatyo0 avaDhi0 / avatta0 saMkheMjagu0 / asaMkheMjabhAgavaDDi-hANI do vi tu0 saMkheMjagu0 / saMkheMjabhAgavaDDi-hANI do vi tu0 saMkheMjagu0 / saMkheMjaguNavahi-hANo do vi tu0 saMkheMjagu0 / asaMkheMjaguNahANI saMkheMjagu0 / asaMkheMjaguNavaDDI visesA0 / evaM edeNa bIjeNa hai| utkRSTa hAnikA svAmI kauna hai ? jo sAta prakArake karmokA bandha karatA huA utkRSTa yogavAlA jIva marA aura sUkSma nigoda aparyApta jIvoMmeM utpanna huA vaha utkRSTa hAnikA svAmI hai| utkRSTa avasthAnakA svAmI kauna hai? jo sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA utkRSTa yogavAlA jIva pratibhagna hokara aura tatprAyogya jaghanya yogasthAnameM girakara ATha prakArake karmoMkA bandha karane lagA vaha utkRSTa avasthAnakA svAmI hai| AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai| isa prakAra sAmAnya tiryazcoMke samAna napuMsakavedI, krodhAdi tIna kaSAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, tIna lezyAvAle, abhavya, mithyAdRSTi aura asaMjJI jIvoMmeM jAnanA caahie| paJcandriyatiryazcatrikameM sAta karmokI vRddhi aura avasthAnakA svAmI sAmAnya tiryazcoMke samAna hai| utkRSTa hAnikA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA utkRSTa yogase yukta jo anyatara jIva pratibhagna hokara aura tatprAyogya jaghanya yogasthAnameM girakara ATha prakArake karmokA bandha karane lagA vaha utkRSTa hAnikA svAmI hai........." alpabahutva 153........"sambhava honese audArikamizrakAyayogiyoMmeM sAta karmoMkA bhaMga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki asaMkhyAtaguNahAnike Upara asaMkhyAtaguNavRddhi asaMkhyAtaguNI hai| AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai / avagatavedI jIvoMmeM sAta koke avasthita padavAle jIva sabase thor3e haiN| inase avaktavyapadavAle jIva saMkhyAtaguNe haiN| inase asaMkhyAtabhAgavRddhi aura asaMkhyAtamAgahAnivAle jIva donoM hI tulya hokara saMkhyAtaguNe haiN| inase saMkhyAtabhAgavRddhi aura saMkhyAtabhAgahAnivAle jIva donoM hI tulya hokara saMkhyAtaguNe haiN| inase saMkhyAtaguNavRddhi aura saMkhyAtagaNahAnivAle jIva donoM hI tulya hokara saMkhyAtaguNe haiN| inase asaMkhyAtaguNahAnivAle jIva saMkhyAtaguNe haiN| inase asaMkhyAtaguNavRddhivAle jIva vizeSa 1. tA0pratau -baMdhago [atra tAipatramekaM vinaSTam.." ] saMbhaveNa, A0 pratau baMdhago iti paatthH| saMbhaveNa Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajjhavasANasamudAhAre appAbahuraM yAva aNAhAraga tti NedavvaM / evaM appAnahugaM samattaM / _evaM vaDDibaMdho samatto ajjhavasANasamudAhAro pamANANugamo 154. ajjhavasANasamudAhAre tti tattha imANi duve aNiyogaddArANi-pamANANugamo appAbahuge tti / pamANANugameNa NANAvaraNIyassa asaMkheMjANi padesabaMdhaTThANANi jogaTThANehiMto saMkheMjadimAguttarANi / aTThavidhabaMdhageNa tAva savvANi jogaTThANANi laddhANi / tado sattavidhabaMdhagassa ukassagAdo aTThavidhabaMdhagassa ukassagaM suddhaM / suddhasesaM yAvadiyo bhAgo adhidvitto' jogaTThANaM tado sattavidhabaMdhageNa viseso laddho / evaM sattavidhabaMdhagassa chavidhabaMdhageNa uvnnidaa| edeNa kAraNeNa NANAvaraNIyassa asaMkheMjANi padesabaMdhaTThANANi jogaTThANehito saMkheMjabhAguttarANi / evaM sattaNaM kammANaM / evaM pamANANugame tti samattaM / appAbahuANugamo 155. appAbahugaM0-savvattho0 NANAvaraNIyassa jogtttthaannaanni| padesabaMdhaDANANi visesAdhiyANi / evaM sattaNNaM kammANaM / Augassa jogahANANi padesabaMdhaDhANANi sarisANi / edeNa kAraNeNa Augassa appAbahugaM Natthi / ___ evaM appAbahugaM samattaM / adhika haiN| isaprakAra isa bIja padake anusAra anAhAraka mArgaNA taka alpabahutva le jAnA caahie| isa prakAra alpabahutva samApta huaa| adhyavasAnasamudAhAra pramANAnugama 154. adhyavasAnasamudAhArakA prakaraNa hai| usameM ye do anuyogadvAra hote haiMpramANAnugama aura alpabahutva / pramANAnugamakI apekSA jJAnAvaraNIya karmake asaMkhyAta pradezabandha sthAna haiM jo yogasthAnoMse saMkhyAtaveM bhAgapramANa adhika haiN| ATha prakArake karmoke bandhaka jIvane saba yogasthAna prApta kiye haiN| usase sAta prakArake bandhakake utkRSTase ATha prakArake bandhakakA utkRSTa zuddha hai / tathA isa zuddhase zeSa jitanA bhAga yogasthAnako prApta huA hai usase sAta prakArake karmoM ke bandhakane vizeSa prApta kiyA hai| isI prakAra sAta prakArake bandhakakA chaha prakArake karmoke bandhakane prApta kiyA hai| isa kAraNase jJAnAvaraNIya kamake asaMkhyAta pradezabandhasthAna haiM jo yogasthAnoMse saMkhyAtaveM bhAgapramANa adhika haiN| isI prakAra sAta koMke viSayameM jAnanA caahie| isa prakAra pramANAnugama samApta huaa| alpabahutvAnugama 155. alpabahutva-jJAnAvaraNIya karmake yogasthAna sabase stoka haiN| inase pradezabandhasthAna vizeSa adhika haiM / isI prakAra sAta karmokI apekSA jAnanA caahie| Ayukarmake yogasthAna aura pradezabandhasthAna samAna haiM / isa kAraNa Ayukarma kI apekSA alpabahutva nahIM hai| ___ isa prakAra alpabahutva samApta huA 1. tApratau adiThitto iti pAThaH / Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre jIvasamudAhAro jIvapamANANugamo 156. jIvasamudAhAre tti tattha imANi duve aNiyogaddArANi-jIvapamANANugamo appAbahuge tti / jIvapamANANugameNa savvatthovA suhumassa apajattayassa jahaNNayaM padesabaMdhaTThANaM / bAdarassa apaJjattassa jahaNNayaM padesabaMdhaTThANaM saMkheMjaguNaM / evaM yathAyogaM tathA padesaggaM NedavvaM / evaM jIvapamANANugamo smtto| appAbahugANugamo 157. appAbahugaM tividhaM-jahaNNayaM ukassayaM jahaNNukkassayaM cedi / ukkassae pagadaM-savvatyovA ukassapadesabaMdhagA jIvA / aNukkassapadesabaMdhagA jIvA aNaMtaguNA / evaM aNaMtarAsINaM savvANaM / evaM asaMkheMjarAsINaM pi / Navari asaMkheMjaguNaM kAdavvaM / evaM saMkheMjarAsINaM pi / Navari saMkheMjaguNaM kAdavvaM / evaM yAva aNAhAraga ti NedavvaM / 158. jaha0 pagadaM0 / aDhaNNa ka. savvatthovA jahaNNapadesabaMdhagA jIvA / ajahaNNapade. jIvA asaM0gu0 / evaM yAva aNAhAraga tti NedavvaM / Navari saMkheMjarAsINaM saMkheMjaguNaM kAdavvaM / 159. jahaNNukassae pagadaM / savvatthovA aTThaNNaM ka0 ukkassapadesabaMdhagA jIvA / jaha0pade0 jIvA aNaMtaguNA / ajahaNNamaNu0pade. jIvA asaM0gu0 / evaM oghabhaMgo jIvasamudAhAra jIvapramANAnugama ___156. jIvasamudAhArakA prakaraNa hai| usameM ye do anuyogadvAra hote haiM-jIvapramANAnugama aura alpabahutva / jIvapramANAnugamakI apekSA sUkSma aparyApta kake jaghanya pradezabandhasthAna sabase stoka hai / usase bAdara aparyAptakake jaghanya pradezabandhasthAna saMkhyAtaguNA hai| isa prakAra yogake anusAra pradezAgra jAnanA cAhie / isa prakAra jIvapramANAnugama samApta huaa| alpabahutvAnugama 157. alpabahattva tIna prakArakA hai-jaghanya, utka aura jghnyotksstt| utkaSTakA prakaraNa hai / utkRSTa pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiN| unase anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva anantaguNe haiN| isI prakAra saba ananta rAziyoMmeM jAnanA caahie| tathA isI prakAra asaMkhyAta rAziyoMmeM bhI jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki asaMkhyAtaguNA karanA caahie| tathA isI prakAra saMkhyAta rAziyoMmeM bhI jAnanA caahiye| itanI vizeSatA hai ki saMkhyAtaguNA karanA caahie| isI prakAra anAhAraka mArgaNAtaka jAnanA caahie| 158. jaghanyakA prakaraNa hai / ATha karmoke jaghanya pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiM / inase ajaghanya pradezoMke bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiM / isI prakAra anAhAraka mArgaNAtaka jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki saMkhyAta rAziyoMmeM saMkhyAtaguNA kahanA caahie| 159. jaghanya utkRSTakA prakaraNa hai| ATha karmoM ke pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiN| inase jaghanya pradezoMke bandhaka jIva anantaguNe haiN| unase ajaghanya-anutkRSTa pradezoMke bandhaka Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvasamudAhAre appAbahuaM tirikkhoghaM kAyajogi-orAli0-orA0mi0-kammai0-Nasa0-kodhAdi04-madi0-suda0asaMja0-acakkhu 0-tiNNile0-bhavasi0-abhavasi0-micchA0-asaNNi-AhAra'0aNAhAraga tti / 160. Neraiesu sattaNaM ka0 savvattho0 jaha0pade0 jIvA / ukka0pade0 jIvA asaM0gu0 / ajahaNNamaNu0pade0 jIvA asaM0gu0 / Au* savvattho0 ukka0pade0 jIvA / jaha0pade0 jIvA asaM0gu0 / ajahaNNamaNu0pade0 jIvA asaM0gu0 / evaM savvaNirayANaM devANaM yAva sahassAra tti / ANada yAva avasaidA ti taM ceva / Navari Au0 savvattho0 ukka0 pade0 jIvA / jaha0pade0 jIvA saMkheMgu0 / ajahaNNamaNu0pade0 jIvA saMkheMjagu0 / 161. maNusesu oghaM / Navari asaMkheMjaguNaM kAdavvaM / evaM eiMdi0-vigaliMdi0paMciM0-tasa02-paMcakA0-itthi-purisa0-saNNi tti / evaM paMciMtiri03 / maNusapaJjattamaNusiNIsu sattaNNaM ka0 oghaM / Navari saMkheMjaguNaM kAdavvaM / mohaNI0 savvattho0 jaha0pade0 jIvA / ukka0 pade0 jIvA saMkheMgu0 / ajahaNNamaNu0pade0 jIvA saMkheM gu0 / 162. savvaapajatta0 tasANaM thAvarANaM ca nnirybhNgo| [ savvasiddhi0 ] jIva asaMkhyAtaguNe haiN| isI prakAra oghake anusAra sAmAnya tiryazca, kAyayogI, audArikakAyayogI, audArikamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, acakSudarzanI, tIna lezyAvAle, bhavya, abhavya, mithyAdRSTi, asaMjJI AhAraka aura anAhAraka jIvoMmeM jAnanA caahie| 160. nArakiyoMmeM sAta koke jaghanya pradezoM ke bandhaka jIva sabase stoka haiN| unase kRSTa pradezoMke bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiN| unase ajaghanya anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiM / Ayukarmake utkRSTa pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiM / unase jaghanya pradezoMke bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiM / unase ajaghanya-anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiN| isI prakAra saba nArakI, sAmAnya deva aura sahasrAra kalpatakake devoMmeM jAnanA caahie| Anata kalpase lekara aparAjita vimAna takake devoMmeM vahI bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki inameM Ayukarmake utkRSTa pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiN| unase jaghanya pradezoMke bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiM / unase ajaghanya anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiN| 161. manuSyoMmeM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizaSatA hai ki asaMkhyAtaguNA kahanA cAhie / isI prakAra ekendriya, vikalendriya, paJcendriyadvika, trasadvika, pA~ca sthAvarakAyika, strIvedI, puruSavedI aura saMjJI jIvoM meM jAnanA cAhie / tathA isI prakAra paJcandriyatiryazcatrika nA cAhie / manuSyaparyApta aura manuSyaniyoMmeM sAta karmo kA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki saMkhyAtaguNA kahanA cAhie / mohanIya karmake jaghanya pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiN| unase utkRSTa pradezoMke bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiN| unase ajaghanya anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiM / 162. trasa aura sthAvara Adi saba aparyAptakoMmeM nArakiyoMke samAna bhaGga hai| 1. tA0pratI asaNi tti AhAra iti pAThaH / Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre savvattho0' sattaNNaM ka0 jaha0pade. jIvA / ukta pade0 jIvA saMkhejagu0 / ajahaNNamaNupade0 jIvA saMkheMja gu0 / Au0 aanndbhNgo| 163. paMcamaNa-paMcavaci0 aTTaNNaM ka0. savvattho0 ukka0 pade0 jIvA / jaha0pade0 jIvA asaM0gu0 / ajahaNNamaNu pade. jIvA asNgu0| [veuvi0-] veuvi0mi0 teu 0-pmm0vedg0-saasnn0nnirybhNgo| AhAra0 aTTaNNaM ka0 savvattho ja0pade. jIvA / ukta pade. jIvA saMkheMgu0 / [ ajahaNNamaNu0pade0 jIvA saM0gu0] / AhArami0 aTaNNaM ka0 savvattho0 ukka0pade0 jIvA / jaha0pade. jIvA saMkheMgu0 / ajahaNNamaNu0 pade0 jIvA saMkheMgu0 / evaM avagada0-maNapaja0-saMja0-sAmAi0-chedo0parihAra0-suhuma0 / 164. vibhaMga0 ahaNaM ka0 savvattho0 ukka0 pade0 jIvA / jaha0pade0 jIvA asaM0gu0 / ajahaNNamaNu0pade0 jIvA asaMgu0 / AbhiNi suda-odhi0 sattaNNaM ka0 maNusopaM / moha0 savvattho0 ja0pade0 jIvA / ukka0pade0 jIvA asaM0gu0 / ajahaNNamaNu0pade0 jIvA asaM0gu0 / evaM odhidaM0-sukka0-sammA0-khaiga0-uvasama0 / Navari sarvArthasiddhimeM sAta koMke jaghanya pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiN| unase utkRSTa pradezoMke bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiN| unase ajaghanya-anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiM / AyukarmakA bhaGga Anata kalpake samAna hai| 163, pA~coM manoyogI aura pA~coM vacanayogI jIvoMmeM AThoM koMke utkRSTa pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiN| unase jaghanya pradezoMke bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiN| unase ajaghanya anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiN| [vaikriyikakAyayogI,] vaikriyikamizra kAyayogI, pItalezyAvAle, padmalezyAvAle, vedakasamyagdRSTi aura sAsAdanasamyagdRSTi jIvoMmeM nArakiyoMke samAna bhaGga hai| AhArakakAyayogI jIvoMmeM AThoM koMke jaghanya pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiN| unase utkRSTa pradezoMke bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiN| unase ajaghanya anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiN| AhArakamizrakAyayogI jIvoMmeM AThoM koMke utkRSTa pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiN| unase jaghanya pradezoMke bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiN| unase ajaghanya anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva saMkhyAtaguNe haiN| isI prakAra apagatavedI, manaHparyayanAnI, saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata, parihAravizuddhisaMyata aura sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoMmeM jAnano cAhie / 164. vibhaGgajJAnI jIvoMmeM AThoM karmoM ke utkRSTa pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiN| unase jaghanya pradezoMke bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiN| unase ajaghanya-anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiM / AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoM meM sAta karmoMkA bhaGga sAmAnya manuSyoMke samAna hai / mohanIyake jaghanya pradezoMke bandhaka jIva sabase stoka haiN| unase utkRSTa pradezoMke bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiN| unase ajaghanya anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva asaMkhyAtaguNe haiM / isI prakAra avadhidarzanI, zuklalezyAvAle, samyagdRSTi, kSAyikasamyagdRSTi aura upazamasamyagdRSTi jIvoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki zuklalezyA aura kSAyika 1.tApratau tasANaM ca NityabhaMgo satrayo0 iti pAThaH / 2. tA pratI jI. ja. asaMgu0 iti pAThaH / 3. tApratI AhAra0 a40 aNNaM (?) samvattho0 iti paatthH| Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe bhAgAbhAgasamudAhAro sukka0 khaiga0 Au0 ANadabhaMgo / chaNNaM ka0 savvattho0 ukka0pade0 jIvA / jaha0pade0 jIvA saMkheM 0 gu0 / ajahaNNamaNu0 pade0 jIvA asaM0 gu0 / saMjadAsaMjadA devabhaMgo / cakkhu * tasapajatta bhaMgo / sammAmi0 maNajogibhaMgo | evaM appA bahugaM samattaM / evaM mUlapagadipadesabaMdha samatto / 2 uttarapagadipadesabaMdho 165. etto uttarapagadipadesabaMdhe puvvaM gamaNIyaM bhAgAbhAgasamudAhAro / aDavidhabaMdhagassa yo NANAvaraNIyassa eNkko bhAgo Agado cadudhA viriko / AbhiNibodhiyaretarutra eNkko bhAgo / evaM suda0 - odhiNA0 - maNapa0 / tattha yaM taM padesaggaM savvadhAdipattaM tado eNkkeMkssa NANAvaraNIyassa savvaghAdINaM padesaggassa cadubhAgo ti NAdavvo / yo daMsaNAvaraNIyassa bhAgo Agado so tidhA viriko / cakkhudaMsaNAvaraNIyassa eNko bhAgo / evaM acakkhudaM 0 adhidaM / tattha yaM taM padesaggaM savvaghAdipattaM tado eNkkeMkassa daMsaNAvaraNIyassa savvadhAdipadesaggassa vibhAgo ti NAdavvo / yadi NAma edAo ceva tiSNi pagadIo bhavejasu sesAo chappagadIo Na bhaveasu do cakkhu 0 - akkhu 0 adhidaM0 savvaghAdipadesaggassa vibhAgamai so bhave / tathA vidhiNA O samyagdRSTi jIvoMmeM AyukarmakA bhaGga Anatakalpake samAna hai / tathA chaha karmoM ke utkRSTa pradezakA bandha karanevAle jIva sabase stoka haiN| unase jaghanya pradezoMkA bandha karanevAle jIva saMkhyAtaguNe haiN| unase ajaghanya anutkRSTa pradezoMkA bandha karanevAle jIva asaMkhyAtaguNe haiM / saMyatAsaMyata jIvoMmeM devoMke samAna bhaGga hai / cakSudarzanavAle jIvoMmeM trasaparyApta jIvoMke samAna bhaGga hai / samyagmithyAdRSTi jIvoMneM manoyogI jIvoMke samAna bhaGga hai / isa prakAra alpabahutva samApta huA / isa prakAra mUlaprakRtipradezabandha samApta huA / 2 uttaraprakRtipradezabandha 165. Age uttaraprakRtipradezabandha meM sarvaprathama bhAgAbhAgasamudAhAra jAnane yogya haiATha prakArake karmoM kA bandha karanevAle jIvako jo jJAnAvaraNIya karmakA eka bhAga prApta hokara cAra bhAgoM meM vibhakta huA hai unameMse bhAbhinibodhika jJAnAvaraNIya karmakA eka bhAga hai / isI prakAra zrutajJAnAvaraNIya, avadhijJAnAvaraNIya aura manaHparyayajJAnAvaraNIya karmoM ke viSayameM jAnanA caahie| vahA~ para jo pradezAma sarvaghAtipaneko prApta hai usameMse ina cAra meMse eka eka jJAnAvaraNIya ke liye sarvaghAtiyoMke pradezAprakA cauthA bhAga jAnanA caahie| jo darzanAvaraNIyakA bhAga AyA hai vaha tIna bhAgoM meM vibhakta huA hai / unameM se cakSudarzanAvaraNIya karmako eka bhAga milA hai| isI prakAra acakSudarzanAvaraNIya aura avadhidarzanAvaraNIyake liye eka-eka bhAga jAnanA caahie| vahA~ jo pradezAma sarvadhAtipaneko prApta haiM, unameMse ina tInameM eka-eka darzanAvaraNIyake liye sarvaghAti pradezAprakA tIsarA bhAga jAnanA cAhiye / yadi ye tIna prakRtiyA~ hI hoM, zeSa chaha prakRtiyA~ na hoM to cakSudarzanAvaraNa, acakSudarzanAvaraNa aura avadhidarzanAvaraNa ke liye sarvaghAti pradezAprakA tIsarA bhAga hove kintu yathAvidhi anya chaha prakRtiyA~ bhI haiN| cakSudarzanAvaraNa, acakSudarzanAvaraNa aura avadhidarzanAvaraNameM se pratyekake lie sarvaghAti pradezAprakA tIsarA Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre chappagadIyo ca atthi / cakkhu0-acakkhu-odhidaM0 savvadhAdipadesaggassa tibhaago| edaM savvAhi chahi pagadIhi tAsiM ca tiNNaM pagadINaM itarAsiM chaNNaM pagadINaM yaM padesaggaM taM padesaggaM tadeho ceva bhaagonnaadvo| yaddeho viNA vi chahi pagadIhi Na huNavabhAgo ttinnaadvvo| 166. aNNadaravedaNIe ego bhAgo Agado so samayapabaddhassa aTThamabhAgo tti NAdavvo / yo mohaNIyassa bhAgo Agado so dudhA viriko-kasAyavedaNIe eNkko bhAgo NokasAyavedaNIe eNko bhaago| yo kasAyavedaNIe bhAgo Agado so cadudhA viriko-kodhasaMjalaNAe eNkko bhAgo / evaM mANasaMja0-mAyasaMja. lobhasaMja0 / tattha yaM taM padesaggaM savvadhAdipattaM tado ekisse saMjalaNAe kasAyavedaNIyassa savvadhAdipadesaggassa cadubhAgo tti nnaadvvo| yaddeho eNkisse saMjalaNAe kasAyavedaNIyassa savvadhAdipadesaggassa bhAgo tabeho itarAsiM bArasaNNaM kasAyANaM micchattassa ca bhAgo NAdavyo / aNNadaraNokasAyavedaNIe yo bhAgo Agado so samayapabaddhassa aTThabhAga-dubhAga-paMcabhAgo tti' nnaadvvo| aNNadaraAuge yo bhAgo Agado, so samayapabaddhassa ahamabhAgo tti NAdavvo / caduNNaM pi pagadINaM eNko ceva bhaago| 167. caduNNaM gadINaM eNko ceva bhaago| paMcaNNaM jAdINaM eNkko ceva bhAgo / paMcaNNaM sarIrANaM aikko ceva bhaago| evaM chassaMThANANaM tiNNiaMgovaMgANaM chassaMghaDaNANaM eNkko ceva bhaago| vaNNa-rasa-gaMdha-passa-agu0-upa0-para-ussA0-AdAujo0-Nimi0bhAga milatA hai| yaha saba chaha prakRtiyoMke sAtha una tIna prakRtiyoMkA tathA itara chaha prakR. tiyoMkA jo pradezAgra hai usa pradezAgrakA una prakRtiyoMke anusAra hI bhAga jAnanA caahiye| chaha prakRtiyoMke binA jo bhAga tIna prakRtiyoMko milatA hai vaha nau bhAga nahIM hai aisA yahA~ jAnanA caahiye| 166. anyatara vedanIyake liye jo eka bhAga AyA hai vaha samayaprabaddhakA AThavA~ bhAga hai aisA jAnanA caahiy| jo mohanIyakA bhAga AyA hai baha do bhAgoMmeM vi kaSAyavedanIyake liye eka bhAMga aura nokaSAyavedanIyake liye eka bhAga / jo kaSAyavedanIyake liye bhAga AyA hai vaha cAra bhAgoMmeM vibhakta hotA hai| krodhasaMjvalanake lie eka bhAga / isI prakAra mAnasaMjvalana, mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanake liye eka eka bhAga / vahA~ jo pradezAgra sarvaghAtipaneko prApta huA hai usameMse eka saMjvalana kaSAyake liye prApta hue sarvaghAti pradezAgrake cAra bhAga hote haiM aisA yahA~ jAnanA caahiye| eka saMjvalana kaSAyake liye sarvaghAti pradezAprakA jo bhAga milatA hai utanA itara bAraha kaSAya aura mithyAtvakA bhAga jAnanA caahie| anyatara nokaSAyavedanIyake liye jo bhAga AyA hai vaha samayapra baddhake AThaveM bhAgake AdhemeMse pA~cavA~ bhAga jAnanA caahiye| cAroM hI AyuoMke liye eka hI bhAga milatA hai| 167. cAroM gatiyoMke liye eka hI bhAga milatA hai| pA~ca jAtiyoMke liye eka hI bhAga milatA hai| pA~ca zarIroMke liye eka hI bhAga milatA hai| isI prakAra chaha saMsthAna, tIna AGgopAGga aura chaha saMhananoMke liye eka eka bhAga hI milatA hai| varNa, rasa, gandha, sparza, agurulaghu, upaghAta, paraghAta, ucchAsa, Atapa, udyota, nirmANa, tIrthaGkara aura svara nAma 1.mA0pratau aTThabhAga paMcabhAgo si pAThaH / Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caduvIsaaNiogaddArANi titthayaraNAmA evaM patteyaM ptteybhaago| caduNNaM ANupubbiyANaM doNNaM vihAyagadINaM tasAdidasayugalANaM aikako ceva bhaago| yo aNNadaragode bhAgo Agado so samayapabaddhassa aTThamabhAgo tti nnaadvyo| yo aNNadare aMtarAige bhAgo Agado so samayapabaddhassa aTThamabhAga0 paMcamabhAgo tti nnaadvyo| evaM bhAgAbhAgaM samasa caduvIsaaNiogaddArANi yaM savvadhAdipattaM sagakammapadesANaMtimo bhaago| AvaraNANaM cadudhA tidhA ca tattha paMcadhA vigdhe / mohe dudhA caduddhA paMcadhA vA pi bajjJamANINaM / vedaNIyAugagode ya bajjhamANINaM bhAgo se / 168. edeNa ahapadeNa tattha imANi caduvIsamaNiyogaddArANi-hANaparUvaNA sababaMdho NosavvabaMdho evaM mUlapagadIe tathA NedavvaM / karma inameMse pratyekake liye isI prakAra eka eka bhAga milatA hai| cAra AnupUrvI, do vihAyogati aura trasAdi dasa yugaloMke liye eka eka hI bhAga milatA hai| anyatara gotrakamake jo bhAga AyA hai vaha samayaprabaddhakA AThavA~ bhAga jAnanA cAhiye / jo anyatara antarAyake liye bhAga AyA hai vaha samayaprabaddhake AThaveM bhAgakA pA~cavA~ bhAga jAnanA cAhiye / vizeSArtha yahA~ AThoM koMkI uttara prakRtiyoMmeM pradezabandhake bhAgAbhAgakA vicAra kiyA gayA hai| gommaTasAra karmakANDake pradezabandha prakaraNameM isa bhAgAbhAgakA vizeSa vicAra kiyA hai, isaliye ise vahA~se jAna lenA cAhiye / yahA~ usakA bIjarUpase vicAra kiyA hai| isa prakAra bhAgAbhAga samApta huaa| caubIsa anuyogadvAra jo apane karmapradezoMkA anantavA~ bhAga sarvaghAtipaneko prApta hai usase atirikta zeSa dravya AvaraNa karmoM meM cAra aura tIna prakArakA hai| antarAyakarmameM pA~ca prakArakA hai| mohanIya karmameM ba~dhanevAlI prakRtiyoMkA do prakArakA, cAra prakArakA aura pA~ca prakArakA hai| jo vedanIya, Ayu aura gotra karmameM bhAga hai vaha ba~dhanevAlI prakRtiyoMkA hai| 168. isa arthapadake anusAra vahA~ ye caubIsa anuyogadvAra hote haiM-sthAnaprarUpaNA, sarvabandha aura nosarvabandha ityAdi mUlaprakRtibandhameM jisa prakAra kahe haiM usa prakAra jAnane cAhiye vizeSArtha-yahA~ kisa karmako kisa prakArase vibhAga hokara dravya milatA hai isa bIjapadakA do gAthAoM dvArA nirdeza kiyA hai| ye do gAthAe~ zve0karmaprakRtimeM bhI upalabdha hotI haiN| unakA Azaya yaha hai ki pradezabandhake hone para jo dravya milatA hai, usakA anantavA~ bhAga sarvaghAti dravya hai aura zeSa bahubhAga dezaghAti dravya hai| yahA~ dezaghAti dravyake vibhAgakA mukhyarUpase vicAra kiyA hai| tAtparya yaha hai ki jJAnAvaraNako jo dezaghAti dravya milatA hai vaha cAra bhAgoMmeM vibhakta ho jAtA hai| jo kramase AbhinibodhikajJAnAvaraNa, zrutajJAnAvaraNa, avadhijJAnAvaraNa, aura manaHparyayajJAnAvaraNameM vibhakta ho jAtA hai| darzanAvaraNako jo dravya milatA hai vaha cakSudarzanAvaraNa, acakSa darzanAvaraNa, aura avadhidarzanAvaraNa rUpa hokara tIna 12 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe paresacAhiyAre hANaparUvaNA 169. hANaparUvaNA duvidhA--yogaTThANaparUvaNA ceva padesabaMdhaparUvaNA ceva / edAo do parUvaNAo mUlapagadibhaMgo kaadvyo| savva-NosavvapadesabaMdhaAdiparUvaNA 170. yo so savvabaMdho NosavvabaMdho ukka0 aNukka0 jaha0 ajaha0 NAma ede yathA mUlapagadipadesabaMdho tathA kAdavvaM / Navari edesiM chaNNaM pi baMdhagANaM Niraesu yo so savvabaMdho NosavvabaMdho NAma tassa imo Niddeso-paMcaNA0-cadudaMsaNA0-sAdAve0-aTThaka.. purisa0-dogadi-paMciM0-tiNNisarIra-huMDasaM0-orA0 aMgo0-appasattha04-doANu0ujjo0-dovihA0-tasAdi04-thirAdichayuga0-Nimi0-tittha0-uccA0-paMcaMta0 kiM savvabaMdho NosavvabaMdho ? nnosvvbNdho| sesANaM kiM savvabaMdho2 1 [savvabaMdho] nnosvvbNdho| savvANi padesabaMdhaTThANANi baMdhamANassa savvabaMdho / taNaM baMdhamANassa nnosvvbNdho| edAo ceva pagadIo kiM ukka0 aNu0 ? aNukka bNdho| sesANaM kiM ukka0 . aNu0 ? [ ukkassa bhAgoMmeM ba~Ta jAtA hai / antarAya karmakA dravya pA~ca bhAgoMmeM ba~Ta jAtA hai| mohanIyake dravyake mukhya do bhAga hote haiM kaSAyavedanIya aura nokaSAyavedanIya / kaSAyavedanIyakA dravya cAra bhAgoMmeM aura nokaSAyavedanIyakA dravya pA~ca bhAgoMmeM bandhake anusAra vibhakta ho jAtA hai| vedanIya, Ayu aura gotra inake uttara bhedoMmeMse eka kAlameM eka-eka prakRtikA hI bandha hotA hai, isaliye ina karmo ko milanevAlA dravya ba~dhanevAlI usa-usa prakRtiko sampUrNa mila jAtA hai| yaha bIjapada hai / isake anusAra Age sarvabandha aura nosarvabandha Adi 24 adhikAroMke dvArA uttaraprakRtipradezabandhakA vicAra kiyA jAtA hai| sthAnaprarUpaNA 169. sthAnaprarUpaNA do prakAra kI hai-yogasthAnaprarUpaNA aura pradezabandhasthAnaprarUpaNA / ye do prarUpaNAe~ mUlaprakRtibandhake samAna karanI cAhie / sarvavandha-nosarvapradezabandha Adi prarUpaNA 170. jo sarvabandha, nosarvabandha, utkRSTabandha, anutkRSTabandha, jaghanyabandha aura ajaghanyabandha haiM,ye jaise mUlaprakRtipradezabandhameM kahe haiM usaprakAra inakA vivecana karanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki ina chahoM bandhakoMmeMse nArakiyoM meM jo sarvabandha aura nosarvabandha hai, usakA yaha nirdeza hai-pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaNa, sAtAvedanIya, ATha kaSAya, puruSaveda, do gati, paJcendriyajAti, tIna zarIra, huNDapsaMsthAna, audArikazarIraAGgopAGga, aprazasta varNacatuSka, do AnupUrvI, udyota, do vihAyogati, prasAdi cAra, sthira Adi chaha yugala, nirmANa, tIrthakara, uccagotra aura pA~ca antarAya ina prakRtiyoMkA kyA sarvabandha hai yA nosarvabandha hai ? nosarvabandha hai| zeSa prakRtiyoMkA kyA sarvabandha hai yA nosarvabandha hai ? sarvabandha hai aura nosarvabandha hai| saba pradezabandha sthAnoMkA bandha karanevAleke sarvabandha hotA hai aura usase nyUnakA bandha karanevAleke nosarvabandha hotA hai| inhIM prakRtiyoMkA kyA utkRSTabandha hotA hai yA anutkRSTabandha hotA hai| anutkRSTa bandha hotA hai| zeSa prakRtiyoMkA kyA utkRSTabandha hotA hai yA anutkRSTabandha hotA hai ? utkRSTabandha hotA hai Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdi-aNAdi-dhuva-adbhuvabaMdhaparUvaNA baMdho aNukkassabaMdho / ] saukkassayaM padesaggaM baMdhamANassa ukassabaMdho / tadaNaM baMdhamANassa annukkssbNdho| Niraesu savvapagadINaM kiM jaha0 ajaha0 ? ajhnnnnbNdho| Navari tittha0 ja0 aja0 / evaM yAva- aNAhAraga tti NedavvaM edANi aNiyogaddArANi / sAdi-aNAdi-dhuva-avabaMdhaparUvaNA 171. yo so sAdi0 aNAdi0 dhuvabaM0' addhava0 NAma tassa duvi0oghe0 Ade0 / oghe0 paMcaNA0-chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0-paMcaMta0 u0 jaha0 ajaha. pa00 kiM sAdi04 ? sAdi0 addhava0 / aNu0 kiM sAdi04 ? sAdi0 aNAdi0 dhuva0 addhavabaMdho vA / sesANaM pagadINaM ukka0 aNu0 jaha0 az2aha0 kiM sAdi04? sAdi0 addhavaH / evaM acakkhu0-bhavasi0 / Navari bhavasi0 dhuva0 Natthi / sesANaM NirayAdi yAva aNAhAraga tti savvapagadINaM sAdi0 adbhuvbNdho| aura anutkRSTabandha hotA hai| apane utkRSTa pradezAgrakA bandha karanevAleke utkRSTabandha hotA hai| usase nyUnakA bandha karanevAleke anutkRSTabandha hotA hai| nArakiyoMmeM saba prakRtiyoMkA kyA jaghanyabandha hotA hai yA ajaghanyabandha hotA hai ? ajaghanya bandha hotA hai| itanI vizeSatA hai ki tIrthaGkara prakRtikA jaghanya bandha hotA hai aura ajaghanyabandha hotA hai| isIprakAra anAhAraka mArgaNAtaka ye anuyogadvAra le jAne cAhie / sAdi-anAdi-dhruva-adhruvapradezabandhaprarUpaNA 171. jo sAdibandha, anAdibandha, dhruvabandha aura adhruvabandha hai usakA nirdeza do prakArakA hai-bhogha aura Adeza / oghase pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA utkRSTa, jaghanya aura ajaghanya pradezabandha kyA sAdi, anAdi, dhruva yA adhrava hai? sAdi aura adhrava hai| anutkRSTa pradaMzabandha kyA sAdi, anAdi, dhruva yA adhruva hai ? sAdi, anAdi, dhruva aura adhrava hai| zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa, anutkRSTa, jaghanya aura ajanya pradezabandha kyA sAdi, anAdi, dhruva yA adhruva hai ? sAdi aura adhruva hai| isI prakAra acakSudarzanI aura bhavya jIvoMmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki bhavya jIvoM meM dhruvabhaGga nahIM hai| nArakiyAMse lekara anAhAraka taka zaSa mAgeNAoMmeM saba prakRtiyoMkA sAdi aura adhruvabandha hai| vizeSArtha-mUlameM kahI gaI dhruvabandhinI pA~ca jJAnAvaraNa Adi prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha guNapratipanna jIvoMke hotA hai| usase pahale unakA anutkRSTa pradezabandha hotA hai, isalie to ina prakRtiyoMkA anutkRSTa pradezabandha anAdi hai aura ina prakRtiyoMkA utkRSTake bAda punaH anutkRSTa pradezabandha sambhava hai, isalie inakA anutkRSTa pradezabandha sAdi hai| tathA jyoMkI apekSA vaha adhrava hai aura abhavyAMkI apekSA dhrava hai| isa prakAra pA~ca jJAnAvaraNAdi prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhake sAda Adi cAroM vikalpa bana jAte haiN| kintu inake utkRSTa, jaghanya aura ajaghanyabandha ke ye cAroM vikalpa na hokara kevala sAdi aura adhruva ye do hI vikalpa hote haiM, kyoMki ye tInoM prakArake bandha kAdAcitka hote haiM / inake sivA anya jitanI prakRtiyA~ haiM unake utkRSTa Adi cAroM pada kAdAcitka honese unameM sAdi aura adhruva ye do ho vikalpa banate haiN| yaha odha prarUpaNA hai jo acakSudarzanI aura bhavyamArgaNAmeM sambhava hai, isaliye ina do mArgaNAoMmeM oghake samAna ukta prarUpaNA jAnanekI sUcanA kI 1. tA-zrA0pratyoH sAdi-aNu0-dhuvabaM0 iti pAThaH / 2. tA0pratau sAdi0 4 ava0 iti pAThaH / Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdha padesa dhAhiyAre sAmittaparUvaNA 172. sAmittaM duvidhaM - jaha0 uka0 / uka0 pagadaM / duvi0 - oghe0 Ade0 / oghe0 paMcaNA 0 cadudaMsa 0 -sAdA0 - jasa0 uccA0 paMcaMta0 ukkassapadesaMbaMdho kassa ? aNNada0 suhumasaMpa0 uvasama0 khavagassa vA chavvidhabaMdhagassa ukka0 jogi0 ukkassapade baMdhe vaTTa0 | thINa giddhi 0 -3 - miccha0 - anaMtANu 04 - itthi0 - NavuMsa0-NIcA0 ukka0 pade baMdho kassa ? aNNa0 caduga0 paMciM0 saNNi0 micchA0 savvAhi pajattIhi pajattagadassa sattavidha0 ukka0 jogi0 u0pade0 caTTa0 / NiddA- payalA-hassaradi-aradi-soga-bhaya-du0 ukka0 pa0baM kassa ? aNNa0 cadugadi0 sammAdi0 savvAhi paJja0 sattavidha0 ukka0jo0 ukka0pade0 vaTTa0 / asAdA0 u0 pa0baM0 ka0 ? aNNa0 caduga0 saNNissa sammA0 micchA0 savvAhi pajja0 sattavidha0 ukka. jo ukka0pade0 vaTTa0 / apaccakkhANA04 u0 pa0baM0 ka0 ? aNNa0 caduga0 asaMja0 sammA0 savvAhi paja0 sattavidha0 ukka0jo0 ukka0 vaTTa0 / paccakkhANA 04 u0pa0 ka0 1 hai / mAtra bhavya mArgaNA meM pA~ca jJAnAvaraNAdike anutkRSTapadakA dhruva bhaGga nahIM banatA, kyoMki bhavya hone se inake saba prakArakA bandha adhruva hI hotA hai / zeSa saba mArgaNAe~ kAdAcitka haiM, isalie unameM saba prakRtiyoM ke utkRSTa Adi pada kAdAcitka honese sAdi aura adhruva kahe haiN| 92 svAmitva prarUpaNA 172. svAmitva do prakArakA hai-jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai / nirdeza do prakArakA hai - ogha aura Adeza | oghase pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? chaha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA, utkRSTa yogase yukta aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita anyatara upazAmaka aura kSapaka sUkSmasAmparAyika saMyata jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / styAnagRddhi tIna, mithyAtva anantAnubandhI cAra, strIveda, napuMsakaveda aura nIcagotrake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoM se paryApta, sAta prakArake karmoM kA bandha karanevAlA, utkRSTa yoga se yukta aura utkRSTa pradezabandha meM vartamAna anyatara cAra gatikA paMcendriya saMjJI midhyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / nidrA, pracalA, hAsya, rati, arati, zoka, bhaya aura jugupsA ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoM se paryApta huA, sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA, utkRSTa yoga se yukta aura utkRSTa pradezabandha meM avasthita anyatara cAra gatikA samyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / asAtAvedanIyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoM se paryApta huA, sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA, utkRSTa yogase yukta aura utkRSTa pradezabandha meM vartamAna anyatara cAra gatikA saMjJI samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva asAtAvedanIyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / apratyAkhyAnAvaraNa cArake utkRSTa pradezabandha kA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA, yoga se yukta aura utkRSTa pradezabandha meM vartamAna anyatara cAra gatikA asaMyatasamyagdRSTi 1. pratau suhumasaMpa0 aNNada0 uvasama0 iti pATha: / 2 tA0pratau asAdA0 u0 [ jo0 ] iti pAThaH / utkRSTa Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmittaparUvaNA aNNa0 dugadi0 saMjadAsaMjada0 sattavidha0 ukka0jo0 ukka0 vaTTa / koSasaMja0 u0pa0 ka0 1 aNNa0 aNiyaTTi uvasA khavaga0 mohaNIyassa caduvidha0 ukka0jo0 / evaM mANa0-mAyA0-lobha0 / Navari moha0 tividha-duvidha-[ega] baMdhagassa ukka0jogi0 / evaM purisa0 / Navari moha0 paMcavidhabaMdha0 ukka0jogi0 / NirayAu0 u0 pa0baM0 ka.? aNNa. dugadi0 saNNi0 micchA0 savvAhi paja0 aDhavidha0 ukka0jo0 / tirikkhAu0 u0 pa0baM0 ka0 ? aNNa0 caduga0 saNNi0 micchA0 savvAhi paja0 aDavidha0 uka0 jogi0 / maNusAu0 u0pa060 ka0 1 aNNa0 cadugadi0 saNNi micchA0 sammAdi0 mavvAhi paja0 aTThavidha0 ukka0jogi0 / devAu0 u0 pa0baM0 ka0 ? aNNa0 dugadi0 saNNi0 micchA0 sammAdi0 savvAhi paJja. ahavidha0 ukka0jogi0 / NirayagadiNirayANupu0-appasatthavi0-dussara0 u0 pa060 ka.? aNNa0 dugadi0 paMciM0 saNNi micchA0 savvAhi paja0 aTThAvIsadiNAmAe saha sattavidhabaMdha0 ukka0jogi0 / jIva apratyAkhyAnAvaraNa cArake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| pratyAkhyAnAvaraNa cArake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA, utSTa yogase yukta aura utkRSTa pradezabandhameM vartamAna anyatara do gatikA saMyatAsaMyata jIva pratyAkhyAnAvaraNa cArake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| krodhasaMjvalanake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? mohanIya karmakI cAra prakRtiyoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara anivRttikaraNa upazAmaka aura kSapaka jIva krodha saMjvalanake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai, isI prakAra mAna, mAyA aura lobhasaMjvalanakI apekSA utkRSTa svAmitva jAnanA caahie| itanI vizapatA hai ki jo mohanIyako tIna prakRtiyoMkA, do prakRtiyoMkA aura eka prakRtikA bandha karatA hai aura utkRSTa yogase yukta hai vaha kramase ina prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra puruSavedakI apekSA utkRSTa svAmitva jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jo mohanIya karmakI pA~ca prakRtiyoMkA bandha kara rahA hai aura utkRSTa yogase yukta hai, vaha puruSavedake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| narakAyuke utkRSTa pradeza bandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, ATha prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA saMjJI mithyAdRSTi jova narakAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| tiryaJcAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA saMjJI mithyAdRSTi jIva tiryazcAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA saMjJI mithyAdRSTi aura samyagdRSTi jIva manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA saMjJI mithyAdRSTi aura samyagdRSTi jIva devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| narakagati, narakagatyAnupUrvI, aprazasta vihAyogati aura duHsvarake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoM kA bandha karanevAlA 1. tA0pratau aNiyahi / ucca (va ) sA0 iti pAThaH / Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaleH padesabaMdhAhiyAre tirikkha0-eiMdi0-orAli0-tejA--ka-huMDa0-vaNNa04-tirikkhANu 0-agu0--upa0thAvara-bAdara0-suhuma0-apaja0-patte0-sAdhAra0-athirAdipaMca0-Nimi0 u0pa00 ka. aNNa. dugadi0 paMciM0 saNNi0 micchA0 savyAhi panja0 terIsadiNAmAe saha sattavidha0 ukka0jogissa / maNusa0-cadujAdi-orAli aMgo0-asaMpatta0-maNusANu0-tasa0 u0 pa00 ka. ? aNNa0 dugadi0 paMciM0 saNNi0 micchA0 savvAhi paJja. paNavIsadiNAmAe saha sattavidha0 ukka0jogi0 / devaga0-veuvvi0 samacadu0-veuvvi0aMgo0devANu0-pasatthavi0-subhaga-sussara-AdeM. u0 pade070 ka. ? aNNa. dugadi0 paMciM0saNNi0 micchAdi0 sammA0 savyAhi panja 0 aTThAvIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0. jo / AhAra02 u0 pa070 ka.? aNNa0 appamatta0 tIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / cadusaMThA0-cadusaMgha0. u0 pa070 ka0 1 aNNa. caduga0 paMciM0 saNNi0 micchA0 savvAhi paja0. eguNatIsadiNAmAe saha sattavidha0 uka0jogi0 / vArisa0 u0 pa070 ka0 ? aNNa0 caduga0 paMciM0 saNNi0 micchA0 sammA0 savvAhi pajja0 eguNatIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / para0-ussA0-paja0thira0-subha0 u0 aura utkRSTa yogase yukta do gatikA saMjJI paMcendriya mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| tiryazcagati, ekendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, varNacatuSka, tiyazcagatyAnupUrvI, agurulaghu, upaghAta, sthAvara, bAdara, sUkSma, aparyApta pratyeka, sAdhAraNa, asthira Adi pA~ca aura nirmANake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai? sana paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI teIsa prakRniyoMke sAtha sAta prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA paJcendriya,saMjJI, mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| manuSyagati, cAra jAti, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAmRpATikAsaMhanana, manuSyagatyAnupUrvI aura trasake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI paccIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA paJcandriya,saMjJI,mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| devagati, vaikriyikazarIra, samacaturasra saMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura Adeyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmako aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA paJcendriya,saMjJI, mithyAdRSTi aura samyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| AhArakadvikake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAsakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara apramattasaMyata jIva AhArakadvikake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| cAra saMsthAna aura cAra saMhananake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai| saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA paJcendriya,saMjhI, mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| varSabhanArAcasaMhananake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA paJcendriya, saMjJI, mithyAdRSTi aura samyagdRSTi jIva ukta prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| paraghAta, ucchAsa, paryApta, Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmiptaparUvaNA pa0caM0 ka0 ? aNNa0 tigadi0 paMciM0 saNNi0 micchA0 savvAhi paJa0 paNavIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / AdAujjo0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 tigadi0 paMciM0 saSNi0 micchA0 savvAhi paJa0 chabbIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / tittha 0 0 u0 pa0 baM0 ka0 ? aNNa0 maNusassa sammAdi0 savvAhi paja0 eguNatIsadiNAmAe saha sattavidha0 ukka0 jogissa | 173. AdeseNa Neraiesa paMcaNA0 - sAdAsAda0 uccA0 paMcaMta0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 micchA0 sammA0 savvAhi pajja0 sattavidha 0 u0jo0 | thINagiddhi 03miccha0 - anaMtANu 04 - itthi0 - NavuMsa0-NIcA0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 micchA0 savvAhi paja0 sattavidha0 u0 jo0 / chadaMsaNA0-bArasaka0 sattaNoka0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 sammA0 savvAhi paJa0 sattavidha0 u0jo0 / tirikkhAu 0 u0 pa00 ka0 1 aNNa* micchA0 savvAhi pajja0 aTThavidha0 u0 jo0 / evaM maNusAu0 / Navari sammA0 1 sthira aura zubhake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI paccIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara tIna gatikA pacendriya saMjJI midhyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| Atapa aura udyotake utkRSTa pradezavandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoM se paryApta huA, nAmakarma kI chabbIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA paJca endriya, saMjJI, mithyAdRSTi jIva ukta do prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| tIrthaGkara prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara manuSya samyagdRSTi jIva tIrthaGkara prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / 173. Adeza se nArakiyoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezavandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, sAta prakAra ke karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara mithyAdRSTi aura samyagdRSTi nArakI ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / styAnagRddhi tIna, mithyAtva, anantAnubandhI cAra, strIveda, napuMsakaveda aura nocagotrake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoM se paryApta huA, sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA khAmI hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya aura sAta nokaSAyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoM se paryApta huA, sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / tiryakhAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara mithyAdRSTi jIva tiryakhAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isIprakAra manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmitvaM jAnanA cAhie | itanI vizeSatA hai ki ATha karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga yukta antara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi nArakI manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / 1. tA0zrA pratyoH tadiya evaM cautthIe iti pAThaH / 95 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre micchA. ahavidha0 u0jo0 / tirikkha0-paMcasaMThA0-paMcasaMgha-tirikkhANu0-appasatthavi0-bhaga-dussara-aNArdai0 u0 pa0baM0 ka0 ? aNNa0 micchA0 savvAhi paja0 eguNatIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / maNusa-paMciM0-tiNNisarI0-samacadu0-orA0aMgo0-vaja ri0-vaNNa04 -maNusANu0-agu04-pasattha0-tasa04-thirAthira-subhAsubha-subhagasussara-AdeM-jasa0-ajasa-Nimi0 u0 pa070 ka0 ? aNNa0 sammA0 micchA0 savvAhi panja 0 eguNatIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0| ujo0 u0 pa050 ka0 1 aNNa0 micchA0 savvAhi paja0 tIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / tittha. u0pa070 ka. ? aNNa0 sammA0 savvAhi paJja. tIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / evaM paDhama0 vidiya0 tadiya0 / cautthIe yAva chaTTi tti evaM ceva / Navari tittha0 vaja0 / sattamAe NirayoghaM / Navari maNusagadi-maNusANu0 u0pa0baM0 ka. ? aNNa0 sammA0 eguNatIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / uccA0 u0pa070 ka0 ? aNNa 0 sammA0 sattavidha0 u0jogissa / 174. tirikkhesu paMcaNA0 sAdAsAda0 uccA0-paMcaMta0 u0pa00 ka0 1 aNNa. tiryazcagati, pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, tiryaJca gatyAnupUrvI, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| manuSyagati, paJcendriyajAti, tIna zarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArika AGgopAGga, vajrarSabhanArAca saMhanana, vaNecatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira, asthira, zubha, azubha, subhaga, susvara, Adeya, yazaHkIrti, ayazaHkIrti aura nirmANake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi nArakI ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| udyotake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI / prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara mithyAdRSTi nArakI udyotake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / tIrthaGkaraprakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi nArakI tIrthaGkaraprakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isIprakAra pahalI, dUsarI aura tIsarI pRthivImeM jAnanA caahie| isI prakAra cauthI pRthivIse chaThavIM pRthivI taka jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki ina pRthiviyoMmeM tIrthaGkara prakRtiko chor3akara kahanA caahie| sAtavIM pRthivImeM sAmAnya nArakiyoMke samAna bhaMga hai| itanI vizeSatA hai ki manuSyagati, aura manuSyagatyAnupUrvIke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRsiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi nArakI ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| uccagotrake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake kUrmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi nArakI uccagotrake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| 174. tiryaJcoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 17 paMciM0 saNNi0 sammA0 micchA0 savvAhi paJja. sattavidha 0 u0jo0 thINagiddhidaMDao oghaM0 / chadaMsaNA0-purisa 0-chaNNoka0 u0 pa00ka0 1 aNNa0 sammA0 savvAhi paJja. sattavidha0 u0jo0 / apaccakkhANa4 oghaM aTThaka0 u0pa070 ka0 ? aNNa saMjadAsaMja. sattavidha0 u0jo0 / tiNNaM Au0 u0 pa00 ka.? aNNa. paMciM0 saNNi0 micchA0 aDhavidha0 u0jo0 / devAu0 u0pa060 ka0 1 aNNa0 sammAdi0 micchA' ahavidha0 u0jo0 / NirayagadidaMDao tirikkhagadidaMDao maNusagadidaMDao devagadidaMDao [cadusaMThA0-paMcasaMgha0] oghN| para0-ussA-pajatta-thira-subha-jasa0 mnnusgdibhNgo| AdAujo0 oghaM / evaM pNciN0tiri03|| 175..paMciMtiri0apaja0 paMcaNA0-NavadaMsaNA-sAdAsAda0-miccha0-solasaka0NavaNoka0-dogoda0-paMcaMta0 u0pa0 ka.? aNNa0 saNNi0 sattavidha0 u0jo0 / doAu0 u0 pa070 ka0 1 aNNa. saNNi. ahavidha0 u0jo0 / tirikkhagadidaMDao u0 pa0baM0 ka.? aNNa0 saNNi. tevIsadiNAmAe' saha sattavidha0 antarAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, sAta prakArake kokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara paJcendriya, saMjJI, samyagdRSTi aura mithyAdRSTi tiryazca ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| tyAnagRddhidaNDakakA bhaGga oghake samAna hai| chaha darzanAvaraNa, puruSaveda aura chaha nokaSAyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai / saba paryAptiyoMse paryApta huA sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTayogase yukta anyatara samyagdRSTi tiryazca ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| apratyA jyAnAvaraNa cArakA bhaMga oghake samAna hai| ATha kaSAyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara sayatAsaMyata tiryaJca ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| tIna AyuoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai ? ATha prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara paMcendriya, saMjJI, mithyAdRSTi tiryazca tIna AyuoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi tiryazca devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| nArakagatidaNDaka, tiyazcagatidaNDaka, manuSyagatidaNDaka aura devagatidiNDaka cAra saMsthAna aura pA~ca saMhanana kA bhaGga oghake samAna hai| paraghAta, ucchAsa, paryApta, sthira, zubha aura yazaH kIrtikA bhaGga manuSyagatike samAna hai| Atapa aura udyotakA bhaGga oghake samAna hai| paJcendriya tiryazca trikameM isI prakAra jAnanA caahie| 175. paJcendriya tiryazca aparyAptakoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAbedanIya, mithyAtva, solaha kapAya, nau nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake kokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara saMjJI jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| do AyuoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara saMjJI jIva do AyuoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| tiryaJcagatidaNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI teIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha 1. tA0pratau-sammAmi micchA0 iti pAThaH / 2. tA0pratau agNa: saviNa tettIsadiNAmAe zrA0 pratau aNNa. tettIsadiNAmAe iti pAThaH / ___Jain Education Internation13 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre u0jo0 / maNusagadi-cadujAdi-orAli0 aMgovaMga-asaMpatta0-maNusANu0-para0ussA0-tasa-paja0-thira-subha-jasagitti0 u0 pa0baM0 ka. ? aNNadara0 saNNi. paNavIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0| paMcasaMThA0-paMcasaMgha-subhaga-dosaraAdeM u0pa00 ka. ? aNNa0 saNNi. eguNatIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0. jo0 / [dovihA0 u0 paM070 ka0 ? aNNa0 saNNi. aTThAvIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / ] AdAuJjo0 oghaM / evaM savvaapajattagANaM tasANaM thAvarANaM ca eiMdi0-vigaliM0-paMcakAyANaM ca / Navari appappaNo jAdI kAdavvA / eiMdiesu bAdarapajattagassa tti bAdare paJjattagassa ti suhume pajjattagassa tti vigaliMdie pajjattagassa tti tasa-paMcidiesu saNNi tti bhANidavvA / 176. maNusesu NANAvaraNadaMDao oghN| sammAdiDipAoggANaM pi oghaM / sesANaM paMciMtiri0bhaMgo' / Navari savvAsiM maNuso tti Na bhANidavvaM / 177. devesu paMcaNA daMDao thINagi daMDao chadaMsa daMDao doAu02 NirayoghaM / tirikkha0-eiMdi0-orAli0-tejA0-ka0-huMDa0-vaNNa04-tirikkhANu0agu04-thAvara-bAdara-pajja -patte-thirAditiNNiyuga0-dUbhaga0-aNA0-NimiNa0 u0 karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara saMjJI jIva ukta daNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / manuSyagati, cAra jAti, audArikazarIra aGgopAGga, asamprAptAmRpATikAsaMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, trasa, paryApta, sthira, zubha aura yaza kIrtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai? nAmakarmakI paccIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara saMjJI jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, subhaga, do svara aura Adeyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara saMjJI jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| do vihAyogatike utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara saMjJI jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / Atapa aura udyotakA bhaGga oghake samAna hai| isI prakAra trasa aura sthAvara saba aparyAptakoMmeM tathA ekendriya, vikalendriya aura pA~ca sthAvarakAyika jIvoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki apanI apanI jAtimeMkahanI cAhie / mAtra ekendriyoMmeM bAdara paryAptaka, bAdaroM meM paryAptaka, sUkSmoM meM paryAptaka, vikalendriyoMmeM paryAptaka tathA trasa aura paJcendriyoMmeM saMjJI jIva svAmI hai aisA kahanA caahie| 176. manuSyoMmeM jJAnAvaraNadaNDaka oSake samAna hai| samyagdRSTiprAyogya prakRtiyoMkA bhaGga bhI oghake samAna hai / zeSa prakRtiyoMkA bhaGga paJcendriya tiryaJcoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki saba prakRtiyoMkA svAmitva kahate samaya manuSya aisA nahIM kahanA caahie| 177. devoMmeM pA~ca jJAnAvaraNadaNDaka, styAnagRddhidaNDaka, chaha darzanAvaraNadaNDaka aura do AyuoMkA bhaGga sAmAnya nArakiyoMke samAna hai| tiyazcagati, ekendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, varNacatuSka, tiryazvagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, sthAvara, bAdara, paryApta, pratyeka, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, anAdeya aura nirmANake utkRSTa 1. A0 pratau sesANaM pi paMcitiribhaMgo iti pAThaH / 2. tA0 pratI daMDao Au iti pAThaH / Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM pa00 ka0 ? aNNa0 micchA0 savvAhi paja. paNavIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / maNusa0-paMciM0-samacadu0-orA0aMgo0-vajari0-maNusANu0-pasatthavi0tasa0-subhaga-sussara-AdeM u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 sammA0 micchA0 savvAhi paja0 eguNatIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / cadusaMThA0-paMcasaMgha0-appasattha0dussara0 u0 pa070 ka.? aNNa0 micchA0 eguNatIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / AdAujo0 u0 pa060 ka0 ? aNNa0 micchAdi. chabbIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / tittha0 nnirybhNgo| evaM bhavaNa-vANa-jodisi / Navari tittha0 vaJja / sodhammIsANe devoghaM / saNakumAra yAva sahassAra tti rhgbhNgo| ANada yAva NavagevajA tti shssaarbhNgo| Navari tirikkha0-ujjo0 vaja / aNudisa yAva savvaha tti paMcaNA0-chadaMsaNA0-sAdAsAda0-bArasaka0-sattaNoka0-uccA0-paMcaMta0 u0 pa070 ka.? aNNa0 savvAhi pa0 sattavidha0 u0jo0| maNusAu0 u0 pa00 ka0 1 aNNa0 ahavidha0 u0jo0 / maNusa-paMciMdi0-tiNNisarIra0-samacadu0-orA0aMgo0-vajari0-vaNNa04-maNusANu0-agu04-pasatthavi0-tasAdi04-thirAditiSNiyu0pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI paccIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara mithyAdRSTi deva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| manuSyagati, paJcendriyajAti, samacaturanasaMsthAna, audArika AGgopAGga, vargaSabhanArAca saMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, trasa, subhaga, susvara aura Adeyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi deva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati aura duHsvarake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara mithyAdRSTi deva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| Atapa aura udyotake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI chabbIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara mithyAdRSTi deva ukta do prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / tIrthaGkara prakRtikA bhaGga nArakiyoMke samAna hai| isI prakAra bhavanavAsI, vyantara aura jyotiSI devoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki tIrthaGkara prakRtiko chor3akara svAmitva kahanA caahie| saudharma aura aizAna kalpameM sAmAnya devoMke samAna bhaGga hai / sanatkumArase lekara sahasrAra kalpa takake devoMmeM nArakiyoMke samAna bhaGga hai| Anata se lekara nau praiveyaka takake devoMmeM sahasrAra kalpake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki tiryazcagatidvika aura udyotako chor3akara kahanA caahie| anudizase lekara sarvArthasiddhi takake devoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, bAraha kaSAya, sAta nokaSAya, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai? saba paryAptiyoMse paryApta huA, sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara deva ukta prakRtiyoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara deva manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| manuSyagati, paJcandriyajAti, tIna zarIra, samacaturastrasaMsthAna, audArika AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMce padesaMbaMdhAhiyAre subhaga-sussara-Aja- NimiNa0 ukka0 pade0caM0 ka0 1 aNNa0 savvAhi paja0 paJjata0 eguNatIsa diNAmAe saha sattavidha 0 u0 jo0 / evaM titthakaraNAmAe pi / Navari tIsa diNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / 100 178. paMciM 02 oghaM / Navari saSNi tti bhANidavvA' / tasa-tasapajattagANaM oghaM / vari aNNadarassa paMciMdiya ti saNi tti bhANidavvA / 179. paMcamaNa0 - tiNNivaci0 oghaM / Navari saNi ti paJjatta ttiNa bhANidavvaM / vacijo0- asacca0 mosa0 oghaM / Navari paMciM0 saNi ti bhANidavvaM / kAyajogi0 oghaM / 180. orAli0 oghaM / Navari durgAdi0 tirikkha0 maNusa0 / maNusAu0 micchAdi0 u0jo0 / maNusagadidaMDa e para0 - ussA 0 - paja0 - thira - subha0 paNavIsa dinAmAe saha sattavidha 0 u0jI0 / cadusaMThA0 - paMca saMgha0 u0 pa0ba0 kaM0 1 aNNa0 eguNatIsa diNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / orAliyami0 paMcaNA0 - dovedaNI0* uccA0 - paMcata0 u0 pa0ba0 ka0 1 aNNa0 paMciM0 saNNi0 sammA0 micchA0 satta vihAyogati, trasAdi cAra, sthira Adi tIna yugala, subhaga, suvara, Adeya aura nirmANake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara deva ukta prakRtiyoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra tIrthaGkara nAmakarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmitva bhI jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake kamakA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta ukta deva tIrthaGkara prakRtike utkRSTa pradezavandhakA svAmI hai / 178. pacendriyadvikameM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki saMjJI aisA kahanA cAhie / trasa aura trasaparyAptakoMmeM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki anyatara pacendriya, saMjJI khAmI hai aisA kahanA cAhie / 179. pA~ca manoyogI aura tIna vacanayogI jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki saMjJI aura paryApta aisA nahIM kahanA caahie| vacanayogI aura asatyamRSAvacanayogI jIvoM meM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki saMjJI, paMcendriya kahanA cAhiye / kAyayogI jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai / 180. audArikakAyayogI jIvoMmeM odhake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki tiryava aura manuSya ina do gatiyoMke jIvoMko svAmI kahanA cAhiye | manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA utkRSTa yogavAlA mithyAdRSTi jIva svAmI hai / manuSyagatidaNDaka, paraghAta, ucchrAsa, paryApta, sthira aura zubhake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI pacIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| cAra saMsthAna aura pA~ca saMhananake utkRSTa pradezabandha kA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / audArikamizrakAyayogI jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, do vedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyake 1. tA0pratau saNNi ttiNa bhANidavvaM iti pAThaH / Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmitaM vidha0 u0 jo0 se kAle sarIrapajanIhi jAhidi ti / thINa03 - miccha0 - aNatANu04itthi0 sa 0 -NIcA0 u0 pa0 ka0 ? aNNadara0 saNNi0 micchAdi 0 uvari jANA0 bhaMgo / chadaMsaNA0 - bArasaka0 sattaNoka0 u0 pa0ba0 ka0 ? aNNa0 sammA0 NANA0 bhaMgo / doAu0 u0 pa0ba0 ka0 ? aNNa0 paMciM0 ' saNNi0 micchA0 aSTavidha 0 u0 jo0 / tirikkhagadidaMDao maNusa 0 cadu saMThA 0 - paMcasaMgha 0 daMDao orAliyakAyajogibhaMgo / vari jasagitti0 maNusagadidaMDae bhANidavvaM / AlAo [appasatthavi0 dussara0 ] NavuMsagabhaMgo | devaga0 - veDa vvi 0 - samacadu0 - veucci 0 aMgo0-devANu0pasatthavi0 - subhaga' - sussara-AdeM0 u0 pa0ba0 ka0 1 aNNa0 tirikkha0 maNusa 0 vA sammA0 aTThAvIsa diNAmAe saha sattavidha0 u0 jo0 se kAle sarIrapajattIhi gAhidi tti / AdAujo0 u0 pa0ba0 ka0 ? aNNa0 durgAdi0 paMciM0 saNNi0 micchA0 chabbIsa diNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / uvari NANA0 bhaMgo / tittha0 u0 pa0caM0 ka0 1 aNNa0 maNusa0 sammA0 eguNatIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / uvari NANA0 bhaMgo / utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara paMcendriya saMjJI samyagdRSTi aura midhyAdRSTi jo ki anantara samaya meM zarIra paryApti pUrNa karegA vaha ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / styAnagRddhi tIna, mithyAtva, anantAnubandhI cAra, strIveda, napuMsakaveda aura nIcagotrake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? anyatara saMjJI midhyAdRSTi jIva svAmI hai / yahA~ Ageke vizeSaNa jJAnAvaraNake samAna jAnane cAhiye chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya aura sAta nokapAyoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? anyatara samyagdRSTi jIva svAmI hai| zeSa vizeSaNa jJAnAvaraNake samAna haiM / do AyuoMke utkRSTa pradezavandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta paJcendriya saMjJI midhyAdRSTi jIva do AyuoM ke utkRSTa pradezabandha kA svAmI hai / tiryaJcagatidaNDaka, manuSyagatidaNDaka, cAra saMsthAna aura pA~ca saMhananausaar bhaGga audArikakAyayogI jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki yazaHkIrtiko manuSyagatidaNDakameM kahanA cAhiye / AlApa tathA aprazasta vihAyogati aura duHsvarakA bhaGga napuMsakavedake samAna hai / devagati, vaikriyikazarIra, samacaturasra saMsthAna, vaikiyika AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura Adeyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara tiryana aura manuSya samyagdRSTi jo anantara samaya meM zarIraparyApti ko pUrNa karegA, vaha ukta prakRtiyoM ke utkRSTa pradezavandhakA svAmI hai| Atapa aura udyotake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI chabbIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakAra ke karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara do gatikA paJcendriya, saMjJI, midhyAdRSTi jIva ukta do prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isase Age jJAnAvaraNake samAna bhaGga hai | tIrthaGkara prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara manuSya samyagdRSTi tIrthaGkara prakRti ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| Upara jJAnAvaraNake samAna bhaGga hai / 1. A0 pratau ka0 ? paMciM0 iti pAThaH / 2. tA0A0pratyoH pasatthavi0 paMciM0 subhaga iti pAThaH / 101 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMce padesaMbaMdhAhiyAre 0 181. veuvviyakA0 paMcaNA0 - sAdAsAda 0 uccA0- paMcata0 u0 pra0va0 ka0 1 aNNa* devassa vA Neraiyassa vA sammA0 micchA0 savvAhi pajjattI hi0 sattavidha u0 jo0 / evaM thINagiddhidaMDao | Navari micchA0 bhANidavvaM / chadaMsaNA 0 - bArasa ka0sattaNoka0 daMDao sammAdi0 bhANidavvaM / tirikkhAu0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 devassa vA Neraiyassa vA micchAdi0 advavidha0 u0jo0 / maNusAu0 u0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva0 Neraiyassa vA sammA0 micchA0 anuvidha0 u0jo0 / tirikkhagadidaMDao devoghaM / devaga0 micchA0 / maNusaga0 paMciM0 samacadu0 -orA0 aMgo0 - vaJjari 0 - maNusa ANu 0 - pasatthavi0 saM0 [subhaga0-] sussara-AdeM0 u0 pa0 0 ka0 ? aNNa0 deva0 ra0 sammA0 micchA0 eguNatIsa diNAmAe saha sattavidha 0 u0 jo0 / cadusaMThA0 - paMcasaMgha0 - appasatthavi0 dussara0 u0 pa0ba0 ka0 1 aNNa0 deva0 raha0 micchAdiTThissa eguNatIsa diNAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / AdAujo0 u0 pa0 0 ka0 ? aNNa0 deva0 micchA0 chabbIsadi0 saha sattavidha 0 u0 jo0 / tittha0 u0 pa0ba0 ka0 1 aNNa0 deva0 Neraha0 sammA0 tIsadi1 102 181. vaikriyikakAyayogI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya; asAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta samyagdRSTi aura mithyAdRSTi anyatara deva aura nArakI ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra styAnagRddhidaNDakake viSaya meM jAnanA caahie| itanA vizeSa hai ki inakA utkRSTa svAmitva mithyAdRSTike kahanA cAhiye / chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya aura sAta nokaSAya daNDakakA utkRSTa svAmitva samyagdRSTike kahanA cAhiye / tiryavAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara mithyAdRSTi deva aura nArakI tiryavAyu ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi deva aura nArakI manuSyAyuke utkRSTa pradezabandha kA svAmI hai / tiryaJcagatidaNDakakA bhaGga sAmAnya devoMke samAna hai / midhyAdRSTi deva utkRSTa pradezabandha svAmI haiM, yaha ukta kathanakA tAtparya hai / manuSyagati, pacendriyajAti, samacaturasra saMsthAna, audArika AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, trasa, subhaga, susvara aura Adeyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake kamakA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi deva aura nArakI ukta prakRtiyoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati aura duHstrarake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara midhyAdRSTi deva aura nArakI ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| Atapa aura udyotake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI chabbIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara mithyAdRSTi deva ukta do prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| tIrthaGkara prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 103 NAmAe saha sattavidha0 u0jo0 / evaM veubbiyami0 / Navari se kAle sarIrapajattI gAhidi tti| 182. AhArakA0 paMcaNA0-chadasaNA0-dovedaNI0-cadusaMja0-sattaNoka0-uccA0paMcaMta0 u0 pa070 ka0 ? aNNa0 sattavidha0 u0jo0 / devAu0 u0 ka. ? aNNa. ahavidha0 u0jo0 / devaga0 aTThAvIsaM pagadIo u0pa0 ka0 ? aNNa. aTThAvIsaM saha sattavidha0 u0jo0 / tittha.' u. pa070 ka.? aNNa0 eguNa0 saha sattavidha0 u0jo0 / evaM AhArami0 / Navari se kAle sarIrapajattI gAhidi ti / evaM AugabaM0 / 183. kammai0 paMcaNA0-sAdAsAda0-uccA0-paMcaMta0 u0 pa00 ka? aNNa0 caduga0 saNNi0 micchA0 sammA0 satta vidha0 u0jo0 / thINagiddhidaMDao chadasaNA0daMDao u 0 pa00 ka0 ? aNNa0 micchA0 sammAdi0 yathAsaM0 caduga0 utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi deva aura nArakI ukta prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra vaikriyikamizrakAyayogI jIvoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki jo anantara samayameM zarIraparyApti pUrNa karegA use utkRSTa svAmitva denA cAhie / 182. AhArakakAyayogI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, do vedanIya, cAra saMjvalana, sAta nokaSAya, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara AhArakakAyayogI jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara AhArakakAyayogI jIva devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| devagati Adi aTThAIsa prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara AhArakakAyayogI jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| tIrthaGkara prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara AhArakakAyayogI jIva tIrthaGkara prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra AhArakamizra kAyayogI jIvoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki jo anantara samayameM zarIra paryAptiko pUrNa karegA use svAmitva denA cAhie / isI prakAra Ayukarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kahanA caahie| 183. kArmaNakAyayogI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA saMjJI mithyAdRSTi aura samyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| styAnagRddhidaNDaka aura chaha darzanAvaraNadaNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? cAra gatikA paJcendriya, saMjJI aura utkRSTa yogavAlA kArmaNakAyayogI kramase anyatara mithyAdRSTi jIva styAnagRddhidaNDakake tathA samyagdRSTi jIva chaha darzanAvaraNa daNDakake utkRSTa pradeza 1. zrA0pratau paMcaMta0 pa. baM0 ka0 ? aNNa0 sattavidha0 u0 jo / tittha0 iti pAThaH / Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre paMciM. saNNi0 u0jo0 / tirikkhagadidaMDao maNusagadidaMDao cadusaMThA0 cadusaMgha0daMDao oghN| Navari appstthvi0-dussrpvitttth| vari0 oghaM / devagadidaMDao dugadi0 sammAdi0 u0jo0| para0-ussA0-thira-subha-jasa0 u0 pa0ba. ka. ? aNNa0 tigadi0 saNNi. micchA. paNavIsadi0 saha sattavidha0 u0 jo0 / AdAujo0 u0 pa00 ka.? aNNa. tigadi0 paMciM0 saNNi0 micchA. chabbIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / tittha0 u0 pa0baM0 ka0 / aNNa0 maNusa0 sammAdi0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / 184. itthi-purisesu paMcaNA0-sAdAMsAda0-uccA0-paMcata0 u0pa0baM0 ka.? aNNa. tigadi0 saNNi0 micchA0 sammAdi0 sattavidha0 u0jo0 / thINagiddhidaMDao tigadi0 saNi0 micchAdi0 sattavidha0 ukka0jogi0 / NiddA-payalA-hassaradi-aradi-soga-bhaya-du0 u0 pa0 ka0 1 aNNa0 tigadi0 sammAdi0 sattavidha0 u0 jo0| cadudaMsa0 u0 pa070 ka.? aNNa0 daMsaNAvaraNIyassa caduvidha0 u0jo0| apacakkhA04-pacakkhANA04-ogha / cadusaMja. u0 pa00 ka. ? bandhakA svAmI hai| tiyazcagatidaNDaka, manuSyagatidaNDaka aura cAra saMsthAna va cAra saMhanana daNDakakA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki inameM aprazastavihAyogati aura duHsvara ko praviSTa karake utkRSTa svAmitva kahanA cAhie / varSabhanArAcasaMhananakA bhaGga oghake samAna hai| devagatidaNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? utkRSTa yogavAlA do gatikA samyagdRSTi jIva devagatidaNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| paraghAta, ucchAsa, sthira, zubha aura yazaHkIrtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI paccIsa prakRtiyAMke sAtha sAta prakArake kaukA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA saMjJI mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| Atapa aura udyotake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kIna hai ? nAmakamekI chabbIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA paJcendriya,saMjJI, mithyAdRSTi jIva ukta do prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| tIrthakara prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura uskRSTa yogase yukta anyatara manuSya samyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| 184. strIvedI aura puruSavedI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA saMjJI, mithyAdRSTi aura samyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| styAnagRddhidaNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogavAlA tIna gatikA saMjJI mithyAdRSTi jIva hai / nidrA, pracalA, hAsya, rati, arati, zoka, bhaya aura jugupsAke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta tIna gatikA samyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| cAra darzanAvaraNake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai| darzanAvaraNIyakI cAra prakRtiyoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / apratyAkhyAnAvaraNa catuSka aura pratyAkhyAnAvaraNa catuSkakA bhaGga oSake samAna hai| cAra Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 105 aNNa0 pamatta0 appamatta0 sattavidha0 u0jo0 / purisa0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 arrao moha0 paMcavidha0 u0 jo0 / Au0 oghaM / Nirayagadi4daMDao tirikkhagadidaMDao maNusagadidaMDao devagadidaMDao oghaM / cadusaMThA0 cadusaMgha0 u0 pa0baM0 ka0 ? aNNa0 tigadi0 saNNi0 micchA0 sattavidha0 u0jo0 / AhAra02 oghaM / vajari0 u0 pa0baM0 ka0 ? aNNa0 tigadi0 sammAdi0 micchAdi0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / para0 - ussA0 - pajja0 - thira- suha0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 tigadi 0 paNavIsa diNAmAe saha sattavidha0 u0 jo0 / AdAujo0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 tigadi0 chabbIsa di0 saha sattavidha0 u0jo0 / jasa0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 NAmAe egavidha0 u0 jo0 / tittha0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 maNusa * eguNatIsa di0 saha sattavidha0 u0jo0 / 0 0 185. vuMsage sattaNaM ka0 itthibhaMgo / Neraigaga di- maNusa gadi - tirikkhagadidaMDao oghaM / devagadidaMDao ca / para0 -ussA0 - paja0 - thira- subha0 durgAdiyasa tti I saMjvalanake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara pramattasaMyata aura apramattasaMyata jIva ukta prakRtiyoMke ukRSTa pradezabandhakA svAmI haiM / puruSavedake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? mohanIya karmakI pA~ca prakRtiyoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara anivRttikaraNa jIva puruSavedake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / AyukarmakA bhaGga oghake samAna hai / narakagaticatuSkaNDaka, tiryaJcagatidaNDaka, manuSyagatidaNDaka aura devagatidaNDakakA bhaGga oghake samAna hai| cAra saMsthAna aura cAra saMhananake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakAra ke karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara tIna gatikA saMjJI midhyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoM ke utkRSTa pradezavandhakA svAmI hai / AhArakadvikakA bhaGga oghake samAna hai / vajrarSabhanArAcasaMhananake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakAra ke karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| paraghAta, ucchrAsa, paryApta, sthira aura zubhake utkRSTa pradezabandha kA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI paccIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara tIna gatikA jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| Atapa aura udyotake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarma kI chabbIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA jIva ukta do prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / yazaH kIrtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai 1 nAmakarmakI eka prakRtikA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara jIva yazaHkIrtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / tIrthaGkara prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara manuSya ukta prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| 185. napuMsakoMmeM sAta karmoMkA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai / narakagatidaNDaka, manuSyagatidaNDaka aura tiryaJcagatidaNDakakA bhaGga oghake samAna hai / tathA devagatidaNDaka oghake samAna hai / paraghAta, ucchrAsa, paryApta, sthira aura zubha inake utkRSTa pradezabandhakA svAmI do 14 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 mahAyaMtre padesaMbaMdhAhiyAre bhANidavvaM / AdAujo0 durgAdiM0 micchA0 / sesaM itthibhaMgo / avagada0 sattaNaM ka0 oghabhaMgo / 186. kogha 03 sattaSNaM ka0 itthabhaMga / Navara cadugadiyo tti bhANidavvaM / kodhasaMja * moha 0 caduvidha0 mANe moha0 tividha0 mAyAe duvidha0 / sesaM oghabhaMgo / lome0 oghaM / 187. madi0 - suda0 paMcaNA0 - NavadaMsaNA 0 - dovedaNIya - miccha0 - solasaka0raNoka0 - dogoda0 paMcaMta0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 cadugadi0 paMciM0 saNNi0 savvAhi paja0 sattavidha0 u0jo0 / Niraya 0 -devAu0 u0 pa0baM0 ka0 1 aNNa0 durgAdi0 saSNi0 aDDavidha0 u0jo0 / tirikkha- maNusAu 0 u0 pa0 ka0 1 aNNa cadugadi 0 paMci 0 saNNi0 aTThavidha0 u0jo0 / dogadi 0 - ve uvvi 0 samacadu0 - ceuvvi0 aMgo0 - doANu0 - dovihA0 subhaga- dosara AdeM0 u0 pa0 ka0 1 aNNa0 durgAdi0 aTThAvIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / vajari0 u0 pa0 ka0 1 aNNa0 cadurgAdi0 paMci0 saNi0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 | sesANaM pagadINaM oghaM / evaM gatike jIvako kahanA cAhie / Atapa aura udyotake utkRSTa pradeza bandhakA svAmI do gatikA midhyAdRSTi jIva hai| zeSa bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai| apagatavedI jIvoM meM sAta karmoMkA bhaGga bhoke samAna hai / 186. krodha Adi tIna kaSAyoMmeM sAta karmoMkA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki cAra gatikA jIva svAmI hai aisA kahanA caahie| tathA mohanIyakI cAra prakRtiyoMkA bandha karanevAlA krodha saMjvalanake, mohanIyakI tIna prakRtiyoMkA bandha karanevAlA mAnasaMjvalanake tathA mohanIyakI do prakRtiyoM kA bandha karanevAlA mAyAsaMjvalana ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / zeSa bhaGga oghake samAna hai| lobhakaSAyameM oghake samAna bhaGga hai / 187. matyajJAnI aura zrutAjJAnI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, do vedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA paMcendriya, saMjJI jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / narakAyu aura devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA saMjJI jIba ukta do prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / tiryavAyu aura manuSyAyuke utkRSTa pradezabandha kA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA paMcendriya saMjJI jIva ukta do AyuoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| do gati, vaikriyikazarIra, samacaturasra saMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, do AnupUrvI, do vihAyogati, subhaga, do svara aura Adeyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? aTThAIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara do gatikA jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / vajrarSabhanArAcasaMhananake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA paMcendriya saMjJI jIva ukta prakRtike utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / zeSa prakRtiyoMkA bhaGga oghake samAna hai| isI prakAra abhavya, midhyAdRSTi Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 107 abbhava0-micchA0 / vibhaMga0 madi0bhaMgo / Navari saNNi tti Na bhANidavbaM / 188. AbhiNi-suda0-odhi0 paMcaNA0-cadudaMsaNA0daMDao oghaM / NiddA-payalAasAda0-chaNNoka0 u0pa0 ka0 ? aNNa0 cadugadi0 sammA0 savvAhi0 sattavidha0 u0jo0 / apacakkhA04-paccakkhA04-cadusaMjala-purisa0 oghbhNgo| maNusAu0 u0 pa0 ka.? aNNa0 deva0 karai. advavidha0 u0jo0 / devAu0 u0 pa0 ka.? aNNa. tirikkha0 maNusa. ahavidha0 u0jo0 / maNusagadipaMcagassa u0 pa0 ka0 1 aNNa0 deva0 Nerai0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / devagadi-paMciM0-veuvvi0-tejA0ka0-samacadu0-veu aMgo0-vaNNa04-devANu0-aNu04-pasatthavi0-tasa04-thirAditiNNiyu0 subhaga-sussara-Ade0-Nimi0 u0 pa0 ka0 ? aNNa0 tirikkha0 maNusa0 ahAvIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / Navari jasa0 oghaM / AhAra02-tittha0 oghaM / evaM odhidaM0-sammA0-khaDga-uvasama0 / maNapanjA-saMja0-sAmA0-chedo0-parihAra0saMjadAsaMja0 odhibhaMgo / Navari appappaNo pagadIo NAdavvAo / suhumasaMpa0 oghaM / jIvoMmeM jAnanA cAhiye / tathA vibhaGgajJAnI jIvoMmeM matyajJAnI jIvoMke samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki inake svAmitvakA kathana karate samaya saMjJo aisA nahIM kahanA cAhie / 188. AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa aura cAra darzanAvaraNadaNDakakA bhaGga oghake samAna hai| nidrA, pracalA, asAtAvedanIya aura chaha nokaSAyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA samyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| apratyAkhyAnAvaraNacatuSka, pratyAkhyAnAvaraNacatuSka, cAra saMjvalana aura puruSavedakA bhaGga oghake samAna hai| manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara deva aura nArakI manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyataratiryazca aura manuSya devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| manuSyagatipaJcakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara deva aura nArakI ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / devagati, paJcendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, vaikriyika AGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANake utkRSTa pradezabandha / svAmI kauna hai? nAmakamakI aTThAIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake kokA bandha karane pAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tiryazca aura manuSya ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / itanI vizeSatA hai ki yazaHkIrtikA bhaGga oghake samAna hai| AhArakadvika aura tIrthaGkaraprakRtikA bhaGga oghake samAna hai| isI prakAra avadhidarzanI, samyagdRSTi, kSAyikasamyagdRSTi aura upazamasamyagdRSTi jIvoMmeM jAnanA cAhie / manaHparyayajJAnI, saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata, parihAravizuddhisaMyata aura saMyatAsaMyata jIvoMmeM avadhijJAnI jIvoMke samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki apanI apanI prakRtiyA~ jAnanI caahie| sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 189. asaMjadesu paMcaNA0paDhamadaMDao cadugadi0 paMciM0 saNNi0 sammA0 micchA0 sattavidha0 u0jo0 / thINagiddhidaMDao cadugadi0 paMciM0 saNNi. micchA0 savvAhi panja0 u0jo0 / chadaMsadaMDao cadugadi0 sammAdi0 u0jo0 / sesANaM pagadINaM oghaM / cakkhudaMsa0 tasapajjattabhaMgo / acakkhu0 oghaM / 190. kiNNa-NIla-kAu0 paMcaNA0-sAdAsAda0-uccA0-paMcaMta0 u0pa0 ka0 ? aNNa0 tigadi0 saNNi0 sammA0 micchA0 sattavidha0 u0jo0 / thINagiddhidaMDao aNNa. tigadi0 saNNi0 micchA0 sattavidha0 u-jo0 / chadaMsa daMDao tigadi. sammA0 savvAhi paja0 sattavidha0 u0jo0 / NirayAu0 u0 pa0 ka.? aNNa. dugadi0 saNNi0 micchA0 aDhavidha0 u0jo0 / tirikkhAu0 u0 pa0 ka0 1 aNNa. tigadi0 saNNi0 micchA0 savvAhi panja 0 avidhabaMdha0 u0jo0 / maNusAu0 u0 pa0 ka0 ? aNNa. tigadi0 sammA0 micchA0 aDhavidha0 u0jo0 / devAu0 u0 pa0 ka0 ? aNNa0 dugadi0 sammA0 micchA0 ahavidha0 u0jo0 / NirayacadudaMDao tirikkhagadidaMDao maNusagadidaMDao devagadidaMDao saMThANadaMDao vajarisabha 189. asaMyatoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa prathama daNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA paJcendriya saMjJI samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva hai| styAnagRddhidaNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI saba paryAptiyoMse paryApta huA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA paJcendriya saMjJI mithyAdRSTi jIva hai| chaha darzanAvaraNadaNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA samyagdRSTi jIva hai / zeSa prakRtiyoMkA bhaGga oghake samAna hai| cakSudarzanavAle jIvoMmeM trasa paryApta jIvoMke samAna bhaGga hai| acakSudarzanavAle jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| 190. kRSNa, nIla aura kApotalezyAmeM pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA saMjJI samyagdRSTi aura mithyA STa jIva ukta prakRtiyoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / styAnagRddhidaNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA ora utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA saMjJI mithyAdRSTi jIva hai| chaha darzanAvaraNadaNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI saba paryAptiyoMse paryApta huA, sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA samyagdRSTi jIva hai| narakAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA saMjJI mithyAdRSTi jIva svAmI hai| tiryazcAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? saba paryAptiyoMse paryApta huA, ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA saMjJI mithyAdRSTi jIva svAmI hai / manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA mithyAdRSTi aura samyagdRSTi jIva svAmI hai| devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| narakagaticatuSkadaNDaka, tiryazcagatidaNDaka, manuSyagatidaNDaka, devagatidaNDaka, saMsthAnadaNDaka, varSabhanArAcasaMhananadaNDaka aura paraghAta va Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesa ghe sAmittaM 109 daMDa parapAda - ujavadaMDao NavuMsagabhaMgo / gavari jasa0 thirabhaMgo' / tittha oghaM / 04 191. teu0 paMcaNA0 - dovedaNI0 uccA0 - paMcaMta0 u0 pa0 ka0 1 aNNa0 tigadi0 sammA0 micchA0 sattavidha0 u0 jo0 / zrINagi 03 - miccha0 - anaMtANu itthi0 u0 pa0 ka0 ? aNNa0 tigadi0 micchA0 sattavidha0 u0jo0 / chadaMsa0sattaNoka0 u0 pa0 ka0 ? aNNa0 tigadi0 sammA0 sattavidha0 u0jo0 | apaccakkhANa 04 tigadi0 asaMja0 / paccakkhANa04 oghaM / cadusaMja0 u0 pa0 ka0 1 aNNa0 pamatta0 appamatta0 sattavidha0 u0jI0 / NavuMsa0-NIcA0 u0 pa0 ka0 1 aNNa0 deva0 micchA0 sattavidha0 u0jo0 / tirikkhAu0 u0 pa0 ka0 ? aNNa0 devassa micchA0 advavidha0 u0jo0 / maNusAu0 u0 pa0 ka0 1 aNNa0 micchA0 sammA0 aDavidha0 u0jo0 | devAu 0 u0 pa0 ka0 1 aNNa0 durgAdi0 sammA0 ahavidha0 u0jo0 / tirikkhagadidaMDao AdAujjo0 sodhammabhaMgo | maNusa 0 -orA0 udyota daNDakakA bhaGga napuMsakavedI jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki yazaH kIrtikA bhaGga sthira prakRti ke samAna hai / tIrthaGkara prakRtikA bhaGga oghake samAna hai / 161. pItalezyA meM pA~ca jJAnAvaraNa, do vedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandha kA svAmI hai | styAnagRdvatrika, mithyAtva anantAnubandha catuSka aura strAvedake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| chaha darzanAvaraNa aura sAta nokaSAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA samyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / apratyAkhyAnAvaraNa cArake utkRSTa pradezabandhakA svAmI tIna gatikA asaMyata samyagdRSTi jIva hai / pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA bhaGga oghake samAna hai / cA saMjvalana ke utkRSTa pradezavandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake kamakA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara pramattasaMyata aura apramattasaMyata jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezatrandhakA svAmI hai / napuMsakaveda aura nIcagotrake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yoga se yukta anyatara mithyAdRSTi deva ukta do prakRtiyoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / tiryaJcAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara mithyAdRSTi deva tiryavAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yakta anyatara mithyAdRSTi aura samyagdRSTi jIva manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA samyagdRSTi jIva devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai / tiryaJcagatidaNDaka aura Atapa udyotakA bhaGga saudharma kalpa ke samAna hai / manuSyagati, audArika AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana aura 1. zrA0 pratau Navari vajjarisa0 thirabhaMgo iti pAThaH / Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre aMgo0-vajari0-maNusANu0 u0pa0 ka0 1 aNNa0 deva0 sammA0 micchA0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0| devaga0'-paMciM0-unvi0-samacadu0-veuvvi0aMgo0-devANu0-pasatthavi0-tasa-subhaga-sussara-AdeM. ukssa . pa. kassa ? aNNa. dugadi0 sammAdiTTi0 micchAdiDhi0 aTThAvIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / AhAra02-tittha0 oghN| cadusaMThA0--paMcasaMgha0-appasattha0-dussara0 u0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva. eguNatIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / evaM pammAe / Navari itthi0-Nasa0-NIcA0 devassa micchAdiDhi0 u0 jo0 / tirikkha-paMcasaMThA0paMcasaMgha-tirikkhANu0-appasattha0-dUbhaga-dussara-aNAdeM deva0 micchA0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / maNusagadiNAmAe u0 pa0 ka0 ? aNNa0 devassa sammA0 micchA0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / devaga0-paMciMdi0-veuvi0tejA-ka0-samacadu0-veuvi0 aMgo0-vaNNa04-devANu0-agu04-pasatthavi0-tasa04thirAditiNNiyu0-subhaga-sussara-Ardai0-Nimi0 u0 pa0 ka0 ? aNNa0 dugadi. manuSyagatyAnupUrvIke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmako unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi deva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| devagati, pazcandriyajAti, vaikriyikazarIra, samacaturasra saMsthAna, vaikriyika AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, trasa, subhaga, susvara aura Adeyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtikA bhaGga oghake samAna hai| cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati aura duHsvarake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara deva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra padmalezyAmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki strIveda, napuMsakaveda aura nIcagotrake utkRSTa pradezabandhakA svAmI utkRSTa yogavAlA mithyAdRSTi deva hai| tiryazcagati, pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, tiryazcagatyAnupUrvI, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara mithyAdRSTi deva hai / manuSyagati nAmakarmake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi deva manuSyagatike utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| devagati, pazcendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, vaikriyika AGgopAGga, varNacatuSka, deyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakamekI aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha 1. tA.A. pratyoH u0jo0 / Nimi0 devaga0 iti pAThaH / 2. tA pratau ti rikkha0 paMcasaMgha0 iti pAThaH / Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 111 sammA0 micchA0 ahAvIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo / AhAra02-tittha. oghaM / ujjo0 deva. tIsa di0 saha sattavidha0 u0jo0 / 192. sukkAe paMcaNA-[cadu0-] daMsaNA0daMDao ogha / thINagi03-miccha0 aNaMtANu04 tigadi0 micchA0 sattavidha0 u0jo0 / NiddA-payaMlA-chaNNoka0 u0 50 ka0 1 aNNa. tigadi0 sammA0 sattavidha0 u0jo0 / asAdadaMDao tigadi. sammA0 micchA0 sattavidha0 u0jo0 / apacakkhANa04-pacakkhANa04-cadusaMja0. purisa0 oghaM / maNusAu0 devassa sammA0 micchA0 avidha0 u0jo0 / devAu. dugadi0 sammA0 micchA0 ahavidha0 u0jo0 / maNusagadipaMcaga0' u. pa. ka. ? aNNa0 deva0 sammA0 micchA0 vA eguNatIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / devagadipaMciM0-veunvi-tejaigAdidaMDao pammAe bhNgo| Navari jasa0 oghaM / AhAra02-tittha. oghaM / paMcasaMThA0-paMcasaMgha0-appasattha0-bhaga-dussara-aNAdeM0 u0 pa0 ka0 1 aNNa. karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| AhArakadvika aura tIrthaGkaraprakRtikA bhaGga oghake samAna hai| udyotake utkRSTa pradezabandhakA svAmI nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara deva udyotake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| 192. zuklalezyAmeM pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNadaNDaka oghake samAna hai / styAnagRddhi tIna, mithyAtva aura anantAnubandhI cArake utkRSTa pradezabandhakA svAmI sAta prakAra karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA mithyAdRSTi jIva hai| nidrA, pracalA aura chaha nokaSAyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai? sAta prakArake kokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA samyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| asAtAvedanIyadaNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara tIna gatikA mithyAdRSTi aura samyagdRSTi jIva hai| apratyAkhyAnAvaraNacatuSka, pratyAkhyAnAvaraNacatuSka, cAra saMjvalana aura puruSavedakA bhaGga oghake samAna hai| manuSyAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi deva hai| devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta do gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva hai| manuSyagatipaJcakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi deva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| devagati, paJcendriyajAti, vaikriyikazarIra aura taijasazarIra Adi daNDakakA bhaGga padmalezyAke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki yazaHkIrtikA bhaGga oghake samAna hai| AhArakadvika aura tIrthaGkaraprakRtikA bhaGga oghake samAna hai| pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? anyatara mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA 1. tA. pratau maNusAu0 devassa0 sammA0 micchA0 avidha0 u0jI0 / maNusagadipaMcaga0 iti paatthH| Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre micchAdi0 ANadabhaMgo / itthi-purisa0-NIcA0 pammabhaMgo / bhavasiddhiyA0 oghaM / 193 vedage paMcaNA0-chadaMsa0-sAdAsAda0-sattaNoka0-uccA0-paMcaMta0 u0 pa0 ka0 1 aNNa0 cadugadi0 sattavidha0 u0jo0 / apaccakkhANa04-paccakkhANa04 ogha / cadusaMja0 pamatta0 appamatta0 sattavidha0 u0jo0 / sesA0 odhibhNgo| jasa0 thirbhNgo| 194. sAsaNa0 chaNNaM ka0 cadugadi0 u0jo0 / do Au0 caduga0 ahavidha0 u0jo0 / devAu0 dugadi0 aTThavidha0 u0jo0| dogadi0-orA0-cadusaMThA0-orA0. aMgo0-paMcasaMgha0-doANu0-appasattha0-dUbhaga-dussara-aNAde0 ka0 ? aNNa. caduga0 UNattIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / devaga0-paMciM0-beu0-tejA0-ka0-samacadu0veu0aMgo0-vaNNa04-devANu0-agu04-pasattha0-jasa04-thirAditiNNiyuga0-subhagasussara-Ardai0-Nimi0 u0 pa0 ka0 ? aNNa0 dugadi0 ahAvIsadi0 saha sattavidha0 svAmI hai, jisakA bhaGga Anatakalpake samAna hai| strIveda, puruSaveda aura nIcagotrakA bhaGga padmazyAke samAna hai / bhavyoMmeM oghake samAna bhaGga hai| 193. vedakasamyagdRSTi jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, sAta nokaSAya, ucca gotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI ko sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| apratyAkhyAnAvaraNacatuSka aura pratyakhyAnAvaraNa catuSkakA bhaGga oghake samAna hai| cAra saMjvalanake utkRSTa pradezabandhakA svAmI sAta prakArake kokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara pramattasaMyata aura apramatta saMyata jIva hai| zeSa prakRtiyoMkA bhaGga avadhijJAnI jIvoMke samAna hai| yazaHkIrtikA bhaGga sthiraprakRtike samAna hai| 164. sAsAdanasamyagdRSTi jIvoMmeM chaha karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI utkRSTa yogavAlA cAra gatikA jIva hai| do AyuoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta cAra gatikA jIva hai| devAyuke utkRSTa pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta do gatikA jIva hai| do gati, audArikazarIra, cAra saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, pA~ca saMhanana, do AnupUrvI, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeyake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake kokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA jIva utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| devagati, paJcendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasra. saMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, thira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara do gatikA jIva ukta prakRtiyoMke utkRSTa 1. A. pratau apacaklANa04 oghaM iti pAThaH / Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 113 u0jo0 / ujova0 u0 50 ka0 1 aNNa0 cadugadi0 tIsadiNAmAe saha sattavidha0 u0jo0| 195. sammAmicchA0 chaNNaM ka0 u0pa0 ka0 ? aNNa0 cadugadi0 sattavidha0 ujo0 / maNusagadipaMcaga0 deva0 Nerai0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 u0jo0 / sesaM dugadi0 ahAvIsadi0 saha sattaviMdha0 u0jii0| 196. saNNI0 oghaM / Navari thINagiddhidaMDao aNNa0 cadugadi0 micchAdi. pajatta0 sattavidha0 u0jo0 / evaM savvANaM / asaNNIsu paMcaNA0daMDao u0pa0 ka0 1 aNNa0 paMciM0 savvAhi satta vidha0 u0jo0 / evaM savvANaM / AhArA0 oghaM / aNAhArA0 kmmigbhNgo| evaM ukassasAmittaM samattaM / 197. jaha0 pagadaM / duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 paMcaNA0-NavadaMsaNAdovedaNI0-miccha0-solasaka0-NavaNoka0-NIcuccAgo0-paMcaMta0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 suhumaNigodajIvaapaJjattagassa' paDhamasamayatabbhavatthassa jahaNNajogissa jahaNNae pradezabandhakA svAmI hai| udyotake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA jIva udyotake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| 195. samyagmithyAdRSTi jIvoMmeM chaha karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA jIva ukta karmoM ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| manuSyagatipazcakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara deva aura nArakI hai| zeSa prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA svAmI nAmakarmakI aTThAraha prakRtiyAke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta do gatikA jIva hai| 196. saMjJI jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki styAnagRddhi daNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara cAra gatikA paryApta mithyAdRSTi jIva hai / isI prakAra saba karmo ke viSayameM jAnanA caahie| asaMjJI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNadaNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI kona hai saba paryAniyoMse paryAta haA. sAta prakArake karmo kA bandha kA huA, sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura utkRSTa yogase yukta anyatara pazcendriya jIva ukta daNDakake utkRSTa pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra saba kokA utkRSTa svAmitva samajhanA caahie| AhAraka jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| anAhArakoMmeM kArmaNakAyayogI jIvoMke samAna bhaGga hai| isa prakAra utkRSTa svAmitva samApta haa| 197. jaghanyakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, do vedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, nIcagotra, uccagotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jaghanya yogase yukta aura jaghanya pradezabandha karanevAlA anyatara prathama samayavartI tadbhavastha 1. A pratau -Nigodabhapajasagassa iti pAThaH / 15 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 mahAbaMdha padesabaMdhAhiyAre paDhamasama pade baMdhe vaTTamANassa / Niraya devAUNaM ja0 pa0 baM0 ka0 1 aNNa0 asaNNi0 paMciM0 ghoDamAsa adhivaM 0 jaha0jo0 ja0 pa0 baM0 vaTTa0 / tirikkhAu 0 - maNusAu0 ja0 pa0 ka0 1 suhumaNigodajIvaapaja * khuddAbhavaggahaNata diyatibhAgassa AugabaMdhamANassa jaha0 jo0 / Nirayaga0 NirayANu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaNNi0 paMciM0 ghoDamANa0 aTThAvIsadi0 saha aTThavidha * 0 ja0jo0 / tirikkha 0 cadujAdiorA0-tejA0- ka 0-chassaMThA0 - orA0 aMgo0-chassaMgha0 - vaNNa04 - tirikkhANu 0-agu04ujava- do vihAyagadi-tasa04 - thirAdichayuga 0 - Nimi0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 suhumaNigo0 apaja0 paDhamasamayaAhAragassa paDhamasamayatabbhavatthassa tIsadiNAmAe saha sattavidha0 ja0jo0 / maNusaga0- maNusANu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 suhumaNi0 apaja0 gaDhamasa0 tabbhavattha eguNatIsadi0 saha sattavi0 ja0jo0 | devaga0-veu 0 - veDa 0 aMgo0devANu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 maNusa0 asaMja0 paDhamasa0 tabbhava0 eguNatI sadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / eiMdi0 - AdAva thAvara0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 suhumaNi0 sUkSma nigoda aparyApta jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandha kA svAmI hai / narakAyu aura devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA, jaghanya yogase yukta aura jaghanya pradezabandha meM avasthita anyatara asaMjJI pacendriya gholamAna jIva ukta do AyuoMke jaghanya pradezavandhakA svAmI hai / tiryavAyu aura manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? kSullakabhavagrahaNake tRtIya bhAgake pahale samaya meM Ayu karmakA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara sUkSma nigoda aparyApta jIva ukta do AyuoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| narakagati aura narakagatyAnupUrvIke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI aTThAIsa prakRtiyoM ke sAtha ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara asaMjJI paJcendriya gholamAna jIva ukta prakRtiyoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / tiryaJcagati, cAra jAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, udyota, do vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi chaha yugala aura nirmANake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmako tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake kamakA bandha karanevAlA, jaghanya yoga se yukta, prathama samayavartI AhAraka aura prathama samayavartI tadbhavastha anyatara sUkSma nigoda aparyApta jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvIke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRttiyoM ke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta prathama samayavartI tadbhavastha anyatara sUkSma nigoda aparyApta jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| devagati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra aGgopAGga aura deva tyAnupUrvIke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta prathama samayavartI tadbhavastha anyatara asaMyatasamyagdRSTi manuSya ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / ekendriyajAti Atapa aura sthAvarake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI 1. zra0pratau tadiyabhAgassa tadiyasamae iti pAThaH / 2. zrA0 pratau saha sattavidha0 iti pAThaH / Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 115 saha aDavidha 0 paDhamasa0 tabbhava 0 chabbIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / AhAra02 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 appamatta0 eNkattIsa di0 ghoDamANa0 ja0jo0 / suhuma 0-apajja0 - sAdhAra0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 suhuma0 apaja0 paDhamasa 0 tabbhava 0 paNavIsadi0 60 saha sattavi0 ja0jo0 / tittha0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 deva0 Neraha 0 paDhamasa0 tabbhava0 tIsa di0 saha sattavidha0 ja0jo0 ' / 198. raiesa paMcaNA0 NavadaMsaNA0 dovedaNI0 - miccha0 solasakasA0-NavaNoka 0dogoda 0 - paMcaMta0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 asaNNipacchAgadassa paDhamasa0 tabbhava 0 jaha0 jo0 / tirikkhAu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 gholamANa0 aTThavidha0 ja0jo0 / maNusAu0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 micchA0 sammA0 aDavidha0 gholamANa0 ja0jo0 / tirikkha0-paMciM0-tiSNisarIra- chassaMThA0-orA0 aMgo0 chassaMgha0 vaNNa04 - tirikkhANu0agu04- ujo0 dovihA0 - tasa4 - thirAdichayuga 02 - Nimi0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaNNipacchA0 paDhamasa0AhAra * paDhama0 tabbhava0 tIsadi0 saha sattavi0 ja0jo0 / chabbIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta prathama samayavartI tadbhavastha anyatara sUkSma nigoda jIva ukta prakRtiyoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / AhArakadvikake jaghanya pradezabandha kA svAmI kauna hai ? nAmakarmako ikatIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura gholamAna jaghanya yogase yukta anyatara apramattasaMyata jIva ukta do prakRtiyoMke jaghanya pradezatrandhakA svAmI hai| sUkSma, aparyApta aura sAdhAraNa ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI paccIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta prathama samayavartI tadbhavastha anyatara sUkSma aparyApta sAdhAraNa jIva ukta tIna prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| tIrthaGkaraprakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta prathama samayavartI tadbhavastha anyatara deva aura nArakI tIrthaGkara prakRti ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / 198. nArakiyoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, do vedanIya, midhyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jaghanya yogavAlA aura asaMjJiyoMmeM se Akara utpanna huA prathama samayavartI tadbhavastha anyatara nArakI ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / tiryavAyuke jaghanya praderAbandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna jIva tiryaJcAyu ke jaghanya pradezabandha svAmI hai / manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura gholamAna yoga se yukta anyatara mithyAdRSTi aura samyagdRSTi jIva manuSyAyuke jaghanya pradezabandha kA svAmI hai / tiryaJcagati, paJcendriyajAti, tIna zarIra, chaha saMsthAna, odArika zarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, agurulaghu catuSka, udyota, do vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi chaha yugala aura nirmANake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? asaMjJiyoMmeMse Akara utpanna huA prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI tIsa 1. A0pratau sattavidha0 u0jo0 iti pAThaH / 2 A0pratau tasa thirAdichayuga iti pAThaH / Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 mahAba~dhe padesaMbaMdhAhiyAre 0 mANusa - masANu tirikkhgdibhNgo| Navari eguNatIsadi 0 saha sattavidha0 ja0jo0 / tittha0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaMjada0 paDhama0 AhAra0 paDhama0 tabbhava0 tIsadi 0 saha sattavidha0 ja0jo0 / evaM paDhamAe / vidiyAe tadiyAe savvapagadINaM ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 micchA0 paDhama0 AhAra * paDhama0 tabbhava0 ja0jo0 / tittha0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaMja0 gholamA0 tIsadi0 saha aTThavidha0 ja0jo0 / Au0 NirayoghaM / cautthIe paMcamIe chaDIe taM ceva / Navari [titthayaraM vajra0 / sattamIe evaM ceva / Navari] maNusa 0 - maNusANu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaMja0 gholamA0 eguNatIsa di 0 ' saha sattavi0 jaha0jo0 / uccA0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaMja0 gholamA0 ja0jo0 / 199. tirikkha0 - eiMdi0 suhuma0 paJja0 - apaja0 - puDha0 - Au0 teu0 --vAu0 siM ca sumapajattApaJja0 vaNapphadi- Nigoda-suhumapajattApaJja0 kAyajogi 0 - asaMja 0 prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara nArakI ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvIkA bhaGga tiryaJcagatike samAna hai / itanI vizeSatA hai ki nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoM kA bandha karanevAle jaghanya yogase yukta jIvake yaha svAmitva kahanA cAhie / tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandha kA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara asaMyatasamyagdRSTi nArakI ukta prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / isIprakAra pahalI pRthvI meM jAnanA caahie| dUsarI aura tIsarI pRthivImeM saba prakRtiyoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI AhAraka, prathamasamayavartI tadbhavastha aura jaghanya yoga se yukta anyatara mithyAdRSTi jIva saba prakRtiyoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakAra ke karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta anyatara asaMyata samyagdRSTi gholamAna jIva tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| AyukarmakA bhaGga sAmAnya nArakiyoM ke samAna hai| cauthI, pA~cavIM aura chaThI pRthivI meM vahI bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki tIrthaGkara prakRtiko chor3akara jaghanya svAmitva kahanA caahie| sAtavIM pRthivI meM isIprakAra jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvIke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta anyatara asaMyatasamyagdRSTi gholamAna jIva ukta do prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / uccagotrake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? jaghanya yogase yukta anyatara asaMyata samyagdRSTi jIva uccagotra ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / 199. tiryaJca, ekendriya, ekendriya sUkSma aura unake paryApta- aparyApta, pRthivI kAyika, jalakAyika, agnikAyika aura vAyukAyika jIva tathA unake sUkSma aura paryApta - aparyApta, vanaspatikAyika aura nigoda tathA unake sUkSma aura paryApta aparyApta, kAyayogI, asaMyata, 1. tA0pratau ghoDa0 eguNatIsaM0 iti pAThaH / 2. tA0pratau ghoDa ja0jo0 iti pAThaH / 3. tA0 prA0 pratyoH kAjogi esa0 kodhAdi 4 asaMja0 iti pAThaH / Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Akara uttarapagadipade baMdhe sAmittaM acakkhu 0 - bhavasi 0 - AhAra0 oghaM / paDhamasa0AhAra 0 200. paMciM0 tiri00-paJjattA0 oghaM / Navari asaNNi0 paDhama0AhAra0 paDhama0tabbhava0 ja0jI0 | doAu0 gholamANa0 aTThavidha0 ja0jo0 / tirikkha 0 - maNusAu0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 asaNNiapaja0 khuddAbha0 tadiyatibhAgassa paDhamasamaya baMdhayassa ja0 pa0 vaTTamA0 / devagadi04 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaMja0 sammAdi0 paDhama0 tabhava0 aTThAvIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / pajattesu caduNNaM Au0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 asaNNi0 gholamANassa avi0 ja0jo0 | paMcidiyatirikkhajoNiNIsu taM ceva / Navari veDa vviyacha0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 asaNNi0 ghoDamA0 aTThAvIsadi0 saha aDavidha0 ja0jo0 / paMciM0 tiri0 apajja0 oghaM / Navari asaNNipaMciMdiyasa tti bhANidavvaM / evaM savvaapajattayA / Navari thAvara0 appappaNo jAdIsu bAdaraNigodassa ti paDhamasa0tabbhava * jahaNNajogissa tti bhANidavvaM / 2 201. maNusesu chaNNaM ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 asaNNipacchAgadassa paDhamasa0adarzanI, bhavya aura AhAraka jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai / 200 pacendriya tiryana aura unake paryAptakoM meM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogase yukta anyatara asaMjJI jIva jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| do AyuoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna jIva hai / tiryavAyu aura manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? kSullaka bhavagrahaNake tRtIya tribhAga ke prathama samaya meM bandha karanevAlA aura jaghanya pradezabandha meM avasthita anyatara asaMjJI aparyApta jIva ukta do AyaoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI anyatara aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yakta anyatara asaMyatasamyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / mAtra paryAptakoM meM cAra AyuoMke jaghanya pradezabandha kA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta anyatara asaMjJI gholamAna tiryaJca ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / padriya tiryazca yoninI jIvoMmeM vahI bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki vaikriyika chahake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI aTThAIsa prakRtiyoM ke sAtha ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta anyatara asaMjJI gholamAna jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / paJcendriya tiryazva aparyAptakoM meM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki inameM asaMjJI pacendriya jIvake jaghanya svamitva kahanA cAhie / isI prakAra saba aparyAptakoM meM jAnanA caahie| kintu itanI vizeSatA hai ki sthAvaroMmeM apanI-apanI jAtimeM tathA bAdara nigoda meM prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogavAle jIvake jaghanya svAmitva kahanA cAhie / 201. manuSyoM meM chaha karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? asaMjJiyoMmeMse utpanna huA, prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha aura 1. tA0pratau ghoDamANassa iti pAThaH / 2. A0pratau aNNa0 aTThAvIsadi 0 iti pAThaH / 117 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre AhAra0 paDhamasa tabbhava0 ja0jo0 / NirayAu 0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 micchA0 gholamANa0 ahavi0 ja0jo0 / tirikkha0-maNusAu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa. apaja. khuddAma0 tadiyatibhAga0 paDhamasamayaAugabaMdha0 ja0jo0 / devAu0 ja0 pa0 ka.? aNNa0 micchA0 sammA0 gholamA0 avidha jjo0| Nirayaga0-NirayANu0 ogha / asaNNi tti [Na ] bhANidavvaM / tirikkhagadidaMDao maNusagadidaMDao eiMdiyadaMDao suhumadaMDao oghaM / Navari savvANaM asaNNipacchAgadassa tti bhANidavvaM / devagadi04-tittha0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 sammAdi0 paDhama AhAra0 paDhama0tabbhava0 eguNatIsadi0 saha0 sattavidha0 jajo0 / AhAra02 oghaM / evaM pajjattagANaM pi / Navari tirikkha0-maNusAu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 micchA0 ghola0 ja0jo0 / devAu0 sammAdi0 micchAdi0 ghola0 / maNusiNIsu evaM ceva / Navari devagadi04-AhAraduga-tittha0 ja0 pa0 ka.? aNNa. appamatta0 eNkkattIsadi02 jaghanya yogase yukta anyatara manuSya ukta karmo ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| narakAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara mithyA dRSTi gholamAna manuSya narakAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| tiryaJcAyu aura manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? kSullakabhavagrahaNake tRtIya tribhAgake prathama samayameM AyukarmakA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara aparyApta manuSya ukta do AyuoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara mithyAdRSTi aura samyagdRSTi gholamAna manuSya devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / narakagati aura narakagatyAnupUrvIkA bhaGga oghake samAna hai / mAtra asaMjJI aisA nahIM kahanA cAhie / tiryazcagatidaNDaka, manuSyagatidaNDaka, ekendriyajAtidaNDaka aura sUkSmadaNDakakA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki ina sabakA jaghanya svAmitva asaMjJiyoMmeMse Akara utpanna hue manuSyake kahanA caahie| devagaticatuSka aura tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai| prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI unatIsa pravRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara asaMyata samyagdRSTi manuSya ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| AhArakadvikakA bhaGga oghake samAna hai / isI prakAra manuSya paryAptakoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki tiryazcAyu aura manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? anyatara mithyAdRSTi gholamAna jaghanya yogavAlA jIva ukta do AyuoMke jaghanya pradezabandhakA svAma devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI samyagdRSTi aura mithyAdRSTi gholamAna jIva hai| manuSyiniyoMmeM isI prakAra bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki devagaticatuSka, AhArakadvika aura tIrthaGkaraprakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ikatIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara apramattasaMyata jIva 1. tA0A pratyoH micchA0 solasa aTTavi0 iti pAThaH / 2. tA A0pratyoH aNNa bhapajatta. ebattIsadi0 iti paatthH| Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM saha aTThavi0' jajo0 / maNusa0apaja0 paMcaNA0-NavadaMsaNA0-doveda0-miccha0solasaka0-NavaNoka0-dogo0-paMcaMta0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaNNipacchAgadassa tti bhANidavvaM / evaM savvapagadINaM / doAu 0 khuddA0 oghaM / 202. devesu NirayoghaM / Navari eiMdi0-AdAva-thAvara0 ja0pa0ka0 ? aNNa asaNNipacchA0 paDhama0 tabbhava0 chabbIsadi0 sattavi0 ja0jo0 / evaM bhavaNa0-vANa / tittha0 vaja0 / jodisi0 taM ceva / Navari paDhamasamayatabbhavatthassa tti bhANidavvaM / 203. sodhammIsANa. paMcaNA0-dovedaNI0-uccA0-paMcaMta0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 sammA0 micchA0 paDhama0AhAra0 paDhama0tabbhava0 ja0jo0 / NavadaMsa0miccha0-solasaka0-NavaNoka0-NocA0 ja0 pa0 ka. ? aNNa. micchA0 paDhama0 ja0jo0 / doAu0 nnirybhNgo| tirikkha0-paMcasaMThA-paMcasaMgha0-tirikkhANu0-ujo0appasa0-dUbhaga-dussara-aNAdeM ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 micchA0 paDhama0 tIsadi0 saha ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| manuSya aparyAptakoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, do vedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? asaMjJiyoMmeMse Akara utpanna huA anyatara manuSya aparyApta ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai aisA yahA~ kahanA caahie| isI prakAra saba prakRtiyoMkA jaghanya svAmitva kahanA cAhie / do AyuoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI oghake samAna kSullaka bhavagrahaNake tRtIya vibhAgakA prathama samayavartI jIva hai| 202. devoMmeM nArakiyoMke samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki ekendriyajAti Atapa aura sthAvarake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai? asaMjJiyoMmeMse Akara utpanna huA, prathama samayavatI tadbhavastha, nAmakamekI chabbIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmo bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara deva ukta pratiyoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra bhavanavAsI aura vyantara devoMmeM jAnanA cAhie / kintu inama tIrthaGkara prakRtiko chor3akara svAmitva kahanA caahie| jyotiSiyoMmeM vahI bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki prathama samayavartI tadbhavasthake kahanA cAhie / 203. saudharma aura aizAnakalpameM pA~ca jJAnAvaraNa, do vedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI sadbhavastha aura jaghanya yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezavandhakA svAmI hai| nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya aura nIcagotrake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogase yukta anyatara mithyAdRSTi ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| do AyuoMkA bhaGga nArakiyoMke samAna hai| tiryazcagati, pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, tiryazcagatyAnupUrvI, udyota, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara mithyAdRSTi 1. tA.A0pratyoH saha sattavi. iti paatthH| 2. tA0pratI AdA0 yAva0 ja0 iti paatthH| 3. tApatau tirikkhAgu0 u0jo0 / appa0 iti pAThaH / Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre sattavidha0 ja0jo0 / maNusa02-tittha0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 sammAdi0 paDhama0 tIsadi0 saha sattavi0 ja0jo0 / [ eiMdiyadaMDao0 jodisibhaMgo / ] paMciM0tiNNisarIra-samacadu0-orA aMgo0-bajarisa0-vaNNa04-agu04-pasattha-tasa04thirAditiNNiyu0-subhaga-sussara-Ade-Nimi0 ja0 50 ka0 1 aNNa0 sammA0 micchA0 paDhama0 tIsadi0 saha sattavi0 ja0jo0 / saNakumAra yAva sahassAra tti evaM ceva / Navari thAvaratigaM vaja / 204. ANada yAva uvarimagevajA tti sahassArabhaMgo / Navari tirikkhAu0tirikkhaga0-tirikkhANu0-ujjo0 vajja / maMNusa-paMciM0tiNNisarIra-samaca0-orA0aMgo0-vajari0-caNNa04-maNusANu0--agu04-pasattha0-tasa04-thirAditiNNiyu0subhaga-sussara-Ade-Nimi0-tittha0 ja0 pa0 ka.? aNNa0 sammAdi0 paDhama0 tIsadi0 saha sattavi0 ja0jo0 / paMcasaMThANadaMDao ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 micchA0 paDhamasa0 eguNatIsadi0 saha sattavi0 ja0jo0 / aNudisa yAva savaTTa siddhi paMcaNA0ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / manuSyagatidvika aura tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara samyagdRSTi ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI he / ekendriyajAtidaNDakakA bhaGga jyotiSa devoMke samAna hai / paJcendriyajAti, tIna zarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| sanatkumArase lekara sahasrAra kalpatakake devoMmeM isI prakAra jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki sthAvaratrikako chor3akara jaghanya svAmitva kahanA caahie| 204. Anatase lekara uparima praiveyakatakake devoMmeM sahasrAra kalpake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki tiryazcoyu, tiyazcagati, tiyazcagatyAnupUrvI aura udyotako chor3akara jaghanya svAmitva kahanA cAhie / manuSyagati, paJcendriyajAti, tIna zarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka,manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazastavihAyogati, sacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa aura tIrthaGkarake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara samyagdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| pA~ca saMsthAnadaNDakake jaghanya pradezabandhakA khAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhakstha nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara mithyAdRSTi ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| anudizase 1. tA0pratau tiNNisarI0 samaU. aorA0aMgo0, zrA0pratau tiSNisarIra suhamA orA aMgo. iti pAThaH / 2. bhA0pratau tiNNisarIra orA0 aMgo0 iti pAThaH / Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 121 chadaMsa0-doveda0-[ bArasaka0-sattaNoka0-] uccA0-paMcaMta0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 paDhama0 ja0jo0 / Au0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa. gholamANa. ahavidha0 j0jo0| maNusagadidaMDao aanndbhNgo| 205. savvabAdarANaM savvANaM oghaM / Navari appappaNo jAdI mANidavvaM / savvapajattagANaM doAu0 gholamANa. ahavidha0 jjo0| evaM vigaliMdiyANaM / paMciMdiya-paMciMdiyapajatta0 oghaM / Navari asaNNi tti bhANidavvaM / pajate Au0 paMci0tiri0pajattabhaMgo / tasa0 oghaM / Navari beiMdiyassa ti bhANidavvaM / evaM pajattayassa / doAu0 asaNNi. gholamANa0 ja0jo0 / doAu0 beIdi. ghola / apajattagassa apjttbhNgo| Navari beiMdi0 paDhama0 ja0jo0 / doAu0 apaja. beiMdi0 bhANidavvaM / 206. paMcamaNa-tiNNivaci0 paMcaNA0 sAdAsAda0-uccA0-paMcaMta0 ja0 pa0 ka. ? aNNa0 caduga0 sammA0 micchA0 gholamA0 aTThavidha0 j0jo0| NavadaMsa0 lekara sarvArthasiddhi takake devoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, do vedanIya, bAraha kapAya, nau nokaSAya, uccagotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogase yukta anyatara jIva svAmI hai| Ayuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna jIva Ayuke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| manuSyagatidaNDakakA bhaGga Anata kalpake samAna hai| 205. saba bAdaroMmeM saba prakRtiyoMkA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki apanI-apanI jAti kahanI caahiye| saba paryAtakoMmeM do AyaoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna jIva hai| isI prakAra vikalendriyoM meM jAnanA caahie| paMcendriya aura paMcendriya paryAptakoMmeM oghake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki inameM asaMjJI jIva jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| paryAptakoMmeM AyukarmakA bhaGga paMcendriya tiyazca paryAptakoMke samAna hai| trasoMmeM oghake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki inameM jaghanya pradezabandhakA svAmI dvIndriya jIva hai aisA kahanA caahie| isI prakAra trasa paryAptakoMmeM jAnanA caahie| mAtra do AyuoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI gholamAna jaghanya yogavAlA asaMjJI jIva hai| tathA anya do AyuoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI gholamAna dvIndriya jIva hai| inake aparyAptakoM meM aparyAptakoMke samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogase yakta dvIndriya jIva jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| do AyaoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI aparyApta dvIndriya jIvako kahanA caahie| 206. pA~ca manoyogI aura tIna vacanayogI jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, ucca gotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara cAra gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi gholamAna jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| nau darzanA 1. tA A0pratyoH pajjatto iti pAThaH / Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 mahApaMdhe padesabaMdhAhiyAre miccha0-solasaka0-NavaNoka0-NIcA. ja. pa. ka.? aNNa0 cadgadi0 micchA. ghola0 aDhavidha0 ja0jo / NirayAu0 ja0 pa0 ka. ? aNNa tirikkha0 maNusa0 micchA0 gholamA0 ahavidha0 ja0jo0 / tirikkhAu0 ja0 pa0 ka. ? aNNa caduga0 micchA0 aTThavidha0 ja0jo0 / maNusAu0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 caduga0 sammA0 micchA0 ahavidha0 ja0jo0 / devAu0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 dugadiyassa sammA0 micchA0 ghola. aTTavidha0 j0jo0| NirayagadidugaM ja0 pa0 ka.? aNNa dugadi0 ghola0 aThThAvIsadi0 saha aTThavidha0 ja0jo0 / tirikkha0-paMcasaMThA0paMcasaMgha0-tirikkhANu0-ujo0-appasattha0-dUbhaga-dussara-aNAdeM ja0pa0 ka0 1 aNNa0 cadgadi0 ghola0 tIsadi0 saha avidha0 ja0jo0 / maNusagadiduga0-tittha0 ja0 50 ka0 1 aNNa0 deva0 raha0 sammA0 tIsadi0 saha ahavidha0 ja0jo0 / devagadidurga ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 maNusassa sammA0 eguNatIsadi0 saha aTThavidha0 ja0jo0 / eiMdi0-AdAva-thAva0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 tigadi0 chabbIsadi0 saha aTTavidha0 varaNa, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya aura nIcagotrake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara cAra gatikA midhyAdRSTi gholamAna jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| narakAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara tiryazca aura manuSya mithyAdRSTi gholamAna jIva ukta prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| tiryazcAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara cAra gatikA mithyAdRSTi jIva tiyazcAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara cAra gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara do gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi gholamAna jIva devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| narakagatidvikake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara do gatikA gholamAna jIva ukta do prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| tiryazcagati, pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, tiryazcagatyAnupUrvI, udyota, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara cAra gatikA gholamAna jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| manuSyagatidvika aura tIrthaGkaraprakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake kokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara samyagdRSTi deva aura nArakI ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| devagatidvikake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara samyagdRSTi manuSya devagatidvikake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| ekendriyajAti, Atapa aura sthAvarake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI chabbIsa prakRtiyoM ke sAtha ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 123 ja0jo0 / tiSNijAdi0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 durgAdi0 tIsadi0 saha advavidha0 ja0jo0 | paMciM0-orA0-samacadu0 - orA0 aMgo0 - vaJjari 0 - caNNa04 - agu04 - pasattha 0tasa 04 - thirAditiSNiyu0 - subhaga' -sussara - AdeM0 - Nimi0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 caduga0 sammA0 micchA0 tIsadi0 saha aDavidha0 ghola0 ja0jo0 / veuvvi0AhAra0-tejA0 ka e 0 - doaMgo0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 appamatta 0 eNkkattIsa di0 saha avi0 ghola 0 ja0jo0 / suhuma-apajJja0 - sAdhAra0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 durgAdi0 paNavIsa di0 saha aDavidha0 ja0jo0 / O 207. vacijo0 - asaccamosa0 paMcaNA0 NavadaMsa0 - doveda0 - miccha0 - solasaka0 NavaNoka0 - dogo0- paMcata0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 beiMdi0 aTThavidha0 ghola0 ja0jo0 / sANaM daMDagANaM nnaannaavrnnbhNgo| Navara veDavviyachakka joNiNi0 bhaMgo / doAu0AhAradugaM ghaM / tittha0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva0 Nerai0 tIsadi0 saha aTThavidha0 ja0jo0 / anyatara tIna gatikA jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| tIna jAtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta anyatara do gatikA jIva ukta prakRtiyoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / paMcendriyajAti, audArikazarIra, samacaturasra saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANake jaghanya pradezabandha kA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura gholamAna jaghanya yoga se yukta anyatara cAra gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / vaikriyikazarIra, AhArakazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra aura do AGgopAGgake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI ikatIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura gholamAna jaghanya yoga se yukta anyatara apramattasaMyata jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| sUkSma, aparyApta aura sAdhAraNa ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI paccIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara do gatikA jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / 207. vacanayogI aura asatyamRSAvacanayogI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, do vedanIya, midhyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura gholamAna jaghanya yogase yukta anyatara dvIndriya jIva ukta prakRtiyoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| zeSa daNDakoMkA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki vaikriyikaSaTkakA bhaGga yoninI jIvoM ke samAna hai| AyucatuSka aura AhArakadvikakA bhaGga oghake samAna hai / tIrthakara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta anyatara deva aura nArakI ukta prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / 1. tA0pratau tiSNiyu0 subhaga-subhaga0 iti pAThaH / 2. tA0pratau AhAra0 2 tejAka0, A0pratau zrAhAradugaM tejAka0 iti pAThaH / 3. A0pratau joNiNibhaMgo / Au0 iti pAThaH / Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 208. orAlikA0 paMcaNA0-NavadaMsaNA0-doveda0-miccha0-solasaka0NavaNoka0-[do] goda0-paMcaMta0 ja0 50 ka0 ? aNNa0 suhumaNigodajIvassa paDhamasamayasarIrapaJjattIhi pajattaya ssa ja0jo0 sattavidhaH / Niraya0-devAu0 oghaM / tirikkhamaNusAu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 suhumaNigoda0 aTThavidha0 jajo0 / Niraya0NirayANu0 oghaM / devagadipaMcaga0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 maNusa0 asaMja0 paDhamasamayasarIrapajattIhi paja0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / sesANaM daMDagAdINaM nnaannaabhNgo| orAliyami0 oghaM / Navari devagadipaMcaga0 ja0 pa0 ka. ? aNNa0 maNusa0 sammA0 paDhama0tabbhava0 ja0jo0 eguNatIsadi0 saha sattavi0 / 209. veunviyakA0 paMcaNA0-sAdAsAda0-uccA0-paMcata0 ja0pa0 ka0 ?aNNa deva0 Nerai0 sammA0 micchA0 paDhamasamayasarIra'pajjattIe pajattagadassa ja0jo0 / NavadaMsa0-miccha0-solasaka0-NavaNoka0-NIcA0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva0 Nerai. micchA0 paDhamasamayapaja0 ja0jo0 / tirikkhAu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva0 208. audArikakAyayogI jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, do vedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayameM zarIraparyAptise paryApta huA, jaghanya yogase yukta aura sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA anyatara sUkSma nigoda jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / narakAyu aura devAyukA bhaGga oghake samAna hai| tiryaJcAyu aura manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yata yakta anyatara sUkSma nigoda jIva ukta do AyaoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| narakagati aura narakagatyAnupUrvIkA bhaGga oghake samAna hai| devagatipaJcakake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayameM zarIraparyAptise paryApta huA, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara manuSya asaMyatasamyagdRSTi ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| zeSa daNDaka AdikA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| audArikamizrakAyayogI jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki devagatipaJcakake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha, jaghanya yogase yukta aura nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karane vAlA anyatara asaMyatasamyagdRSTi manuSya ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / 209. vaikriyikakAyayogI jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI zarIra paryAptise paryApta huA aura jaghanya yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi deva va nArakI ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya aura nIcagotrake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI paryApta aura jaghanya yogase yukta anyatara mithyAdRSTi deva aura nArako ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| tiryaJcAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha 1. tA0 prA0pratyoH paDhamasamayatabbhavasarIra- iti pAThaH / 2. tA0pratI paDhamasarIra (samaya) pajjA iti paatthH| Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 125 raha0 micchA0 ghola0 aTThavidha0 jjo0| maNusAu0 ja0 50 ka.? aNNa. deva0 Nerai0 sammA0 micchA0 ghola0 aTThavidha0 ja0jo0 / tirikkha0-paMcasaMThA0paMcasaMgha0-tirikkhANu0-ujo0-appasattha0-dRbhaga-dussara-aNAdeM ja050 ka0 1 aNNa. deva0 Nerai0 micchA0 paDhama0sarIrapaja0 paJjatta0 tIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / maNusa0-maNusANu0-tittha ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva0 zerai0 sammA0 paDhamasa0 sarIrapajjattIhi paja0 tIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / eiMdiya-AdAva-thAvara0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva0 micchA0 paDhamasa0 sarIrapaja0 chabbIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / paMciM0-tiNNisarIra-samacadu0-orA0 aMgo0-vajari0-vaNNa04-agu04pasattha0-'tasa04-thirAditiNNiyuga0-subhaga-sussara-Ardai0-Nimi0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva0 Nerai0 sammA0 micchA0 paDhamasa0 sarIrapaja0 tIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / evaM veu0mi0 paDhamasamayatabbhavattha0 / 210. AhArakA0 paMcaNA0-chadaMsaNA0daMDao devAu0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara mithyAdRSTi gholamAna deva aura nArakI tiryaJcAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| manuSyAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi deva va nArakI gholamAna jIva ukta Ayuke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| tiryaJcagati, pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, tiyaJcagatyAnupUrvI, udyota, aprazasta vihAyogAMta, dubhaMga, duHsvara aura anAdeyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI zarIraparyAptise paryApta huA, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara mithyAdRSTi deva aura nArakI ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| manuSyagati, manuSyagatyAnupUrvI aura tIrthaGkaraprakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI zarIra paryAptise paryApta huA, nAmakamekI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakAra karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara samyagdRSTi deva aura nArakI ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| ekendriyajAti, Atapa aura sthAvarake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI zarIraparyAptise paryApta huA, nAmakarmakI chabbIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA vandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara mithyAdRSTi deva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| paJcendriyajAti, tIna zarIra, samacaturasra saMsthAna, audArikaAGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI zarIraparyAptise paryApta huA nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara samyagdRSTi aura mithyAdRSTi deva va nArako ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra vaikriyikamizrakAyayogI jIvoM meM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki inameM prathama samayameM tadbhavastha hue jIvake kahanA caahie| 210. AhArakakAyayogI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa aura chaha darzanAvaraNadaNDaka tathA ghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA, jaghanya 1. Apratau vaNa 1 pasasthaH iti paatthH| Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre ghola0 aTTavidha0 ja0jo0 paDhamasa0sarIrapaja / evaM hassa-radi0 / aradi-soga0 ja0 pa0 ka. 1 aNNa0 paDhamasa0sarIrapajja0 ja0jo0 sattavidha0 / devagadidaMDao ja0 50 ka0 ? aNNa0 paDhamasa0sarIrapaja0 eguNatIsadi0 saha aTThavidha0 j0jo0| evaM athira-asubha-ajasa0 / Navari sattavidha0 ja0jo0 / evaM AhArami0 / 211. kammai0 paMcaNA0-NavadaMsadaMDao suhumaNi0 ja0jo0 / tirikkhagadidaMDao tasseva tIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / evaM savvadaMDagaM / devagadi04 ja0 pa0 ka. ? aNNa0 maNusa0 asaMja0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo / tittha. ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 deva0 Nerai0 tIsadi0 saha sattavidha0 j0jo0|| 212. itthivedesu paMcaNA0daMDao ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 asaNNi0 paDhamasa0 jajo0 / AhAraduga-tittha0 maNusi bhaMgo / sesANaM joNiNibhaMgo / evaM purisesu / gavari devagadi04 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 maNusa0 paDhamasamayatabbhava0 asaMja0 eguNatIsadi0 yogase yukta aura prathamasamayavartI zarIra paryAptise paryApta huA anyatara gholamAna jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra hAsya aura ratikA jaghanya svAmitva jAnanA cAhie / arati aura zokake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI zarIraparyAptise paryApta huA, jaghanya yogase yukta aura sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA anyatara jIva ukta do prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| devagatidaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI zarIra paryAptise paryApta huA, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara jIva ukta daNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra asthira, azubha aura ayazaHkIrtike jaghanya pradezabandhakA svAmitva jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta jIva ina prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra AhArakamizrakAyayogI jIvoMmeM jAnanA caahie| 211. kArmaNakAyayogI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa aura nau darzanAvaraNa daNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI jaghanya yogase yukta anyatara sUkSma nigodiyA jIva hai / tiryazcagatidaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara sUkSma nigodiyA jIva hai| isI prakAra saba daNDakoMkA jaghanya svAmitva jAnanA cAhie / devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara asaMyatasamyagdRSTi manuSya ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| tIrthaGkaraprakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara deva aura nArakI tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| 212. strIvedI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNadaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogase yukta anyatara asaMjJI jIva ukta daNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtikA bhaGga manuSyiniyoMke samAna hai| zeSa prakRtiyoMkA bhaGga tiyazcayoninI jIvoMke samAna hai| isI prakAra puruSavedI jIvoMmeM ja cAhie / itanI vizeSatA hai ki inameM devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha, asaMyatasamyagdRSTi, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakAra ke Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipade baMdhe sAmittaM 127 saha sattavi0 ja0jo0 / tittha0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 deva0 paDhamasamaya0 tIsadi0 saha sattavi0 ja0jo0 / NavuMsagesu odhaM / Navari veuvviyachakkaM joNiNibhaMgo / tittha0 0 paDhama0 tIsadi0 saha sattavi0 ja0jo0 / avagada0 sattaNNaM0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 bola0 sattavidha0 ja0jo0 / Navari saMjalaNANaM caduvidhabaMdhagassa ti bhANidavvaM / kodhAdi 04 oghaM / raha 0 I 213. madi0 - suda0 savvANaM oghaM / Navari veDavviyachakkaM joNiNibhaMgo | evaM abbhava0 - micchA0 / vibhaMge' paMcaNA0 daMDao ja0 caduga0 gholamA0 aTThavidha0 ja0jo0 / doAu0 jaha0 dugadiya0 gholamANa0 aTThavidha0 ja0jo0 | doAu0 cadugadiya0 gholamANa0 aTThavidha0 ja0jo0 / veDavviyacha0 ja0 tiri0 maNu0 ghola * aTThAvIsadi0 saha aTThavidha0 ja0jo0 / tirikkhagadidaMDao ja0 pa0 ka0 1 caduga0 ghola0 tIsadi0 saha aDavidha0 ja0jo0 / karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara manuSya devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmako tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara deva tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / napuMsakoM meM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki vaikriyikaSaTkakA bhaGga paJcendriya tirya yoninI jIvoMke samAna hai / tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabanghakA svAmI prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara nArakI hai| apagatavedI jIvoMmeM sAta prakArake karmoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta anyatara gholamAna jIva ukta karmoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / itanI vizeSatA hai ki saMjvalanoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI mohanIyake cAra prakArakA bandha karanevAlA jIva hai, aisA kahanA cAhie / krodhAdi cAra kaSAyavAle jIvoM meM oghake samAna bhaGga hai / jJAnA 213. matyajJAnI aura zrutAjJAnI jIvoMmeM saba prakRtiyoMkA bhaGga oghake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki vaikriyikaSaTkakA bhaGga paJcendriya tiryaJca yoniniyoMke samAna hai| isI prakAra abhavya aura mithyAdRSTi jIvoMmeM jAnanA caahie| vibhaGgajJAnI jIvoMmeM pA~ca varaNadaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta anyatara cAra gatikA gholamAna jIva hai / do AyuoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase - yukta anyatara do gatikA gholamAna jIva hai| zeSa do AyuoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara cAra gatikA gholamAna jIva hai / vaikriyikaSaTkake jaghanya pradezabandhakA svAmI nAmakarmako aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna tiryana aura manuSya hai / tiryaJcagatidaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoM ke sAtha ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara cAra gatikA gholamAna jIva hai / manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvIke jaghanya pradezabandha kA 1. tA0 bhA0 pratyoH micchA0 asaNi0 / vibhaMge iti pAThaH / Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre maNusa0-maNusANu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 caduga0 ghola0 eguNatIsadi0 saha aTThavidha0 ja0jo0 / eiMdi0-AdAva0-thAvara0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 tigadi0 chabbIsadi0 saha aTThavidha0 ja0jo0 / tiNNijAdINaM ja0 pa0 ka0 ? dugadi0 tIsadi. saha aTThavidha0 ja0jo0 / suhuma0-apaja0-sAdhA0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 dugadi0 paNavIsadi0 saha aTThavidha0 ja0 jo0| 214. AbhiNi-suda-odhi0 paMcaNA0-chadaMsaNA0-doveda0-bArasaka0-sattaNoka0uccA0-paMcaMta0 ja0 pa0 ka.? aNNa0 cadugadi0 asaMjada0 paDhamasa0tabbhava0 sattavi0 ja0jo0 / maNumAu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa deva0 jerai0 ghola0 aTThavi0 ja0jo0 / devAu0 ja0 tiriksa. maNusa0 ghola0 aTTavi0 ja0jo0 / maNusaga0-paMciM0-tiNNisarIra-samacadu0-orA0 aMgovaMga0-vArisa0-vaNNa04-maNusANu0-aguru04-pasatthavi0tasa04-thirAditiSNiyuga0-subhaga-sussara-Ardai-Nimi0-tittha0 ja. pa. ka. ? aNNa. deva0 Nera0 paDhamasa0tabbhava0 tIsadi0 saha sattavi0 ja0jo0 / devagadi04 ja0 pa0 ka0 ? aNNA 0 maNusa0 asaMja0 paDhama0tabbhava0 eguNatIsadi0 saha satta vi0 svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara cAra gatikA gholamAna jIva hai / ekendriyajAti, Atapa aura sthAvarake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI chabbIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmoMkA vandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara tIna gatikA jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| tIna jAtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara do gatikA jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / sUkSma, aparyApta aura sAdhAraNake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI paJcIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara do gatikA jIva hai| 214, AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha dazenAvaraNa, do vedanIya, bAraha kaSAya, sAta nokapAya, ujagotra au pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha, sAta prakArake kamAMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara cAra gatikA asaMyatasamyagdRSTi ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake kokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna deva aura nArakI manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara tiryaJca aura manuSya gholamAna jIva hai| manuSyagati, paJcandriyajAti, tIna zarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa aura tIrthaGkarake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prayama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake kA~kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara deva aura nArakI ukta prakatiyoMke jaghanya pradezavandhakA svAmI hai / devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake kokA bandha Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 129 saha ja0jo0 | AhAradugaM0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 appamatta0 eNkattIsadi 0 aTThavi0 ghola0 ja0jo0 / evaM odhidaM 0. 0 sammA0 - khaDga 0 / 215. maNapa0 paMcaNA0 ' - chadaMsaNA 0 - sAdA0 - caMdu saMja 0 - uccA0 - paMcata0 daMDao devAu 0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 ghola0 aTThavi0 ja0jo0 / asAdA0 -aradi- soga0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 pamatta0 ghola0 sattavidha0 ja0jo0 / purisa0-hassa-radibhaya0-du0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 pamatta0 appamatta0 aTThavidha0 ghola0 ja0jo0 / devaga0 - paMciM 0 - samacadu00 - vaNNa 04 - devANupu0 - aguru 04 - pasatthavi0-tasa0 4- thira-subhasubhaga- sussara-AdeM 0 jasa0 - Nimi0 - tittha0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 pamattApamatta0 ghola 0 guNatIsadi0 saha avi0 ja0jo0 / veu0 AhAra0-tejA0 ka0 - doaMgo0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 appamatta0 ghola0 eNkatIsadi0 saha aTThavi0 ja0jo0 / athiraasubha ajasa0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 pamatta0 ghoDa0 UNattIsaM saha sattavi0 ja0 jo0 / evaM saMjada - sAmAi 0 chedo0- parihAra0 / suhumasaM0 chaNNaM ka0 ja0 pa0 ka0 1 karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara asaMyatasamyagdRSTi manuSya devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / AhArakadvikake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI ikatIsa prakRtiyoM ke sAtha ATha prakArake karmoM kA bandha karanevAlA aura gholamAna jaghanya yogase yukta anyatara apramattasaMyata jIva AhArakadvikake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra avadhidarzanI, samyagdaSTi aura kSAyikasamyagdRSTi jIvoMmeM jAnanA cAhie / 215. mana:paryayajJAnI jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, uccagotra aura pA~ca antarAyadaNDaka tathA devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna jIva ukta prakRtiyoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / asAtAvedanIya, arati aura zokake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna pramattasaMyata jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhako svAmI hai / puruSaveda, hAsya, rati, bhaya aura jugupsAke jaghanya pradezabandha kA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna pramattasaMyata jIva ukta prakR tiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / devagati, pa endriyajAti, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghu catuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira, zubha, subhaga, susvara, Adeya, yazaH kIrti, nirmANa aura tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna pramattasaMyata aura apramattasaMyata jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| vaikriyikazarIra, AhArakazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra aura do AGgopAGgoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI ikatIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta anyatara gholamAna apramattasaMyata jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / asthira, azubha aura ayazaHkIrtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta anyatara pramattasaMyata gholamAna jIva ukta prakRtiyoM ke jaghanya pradezabandhako svAmI hai| isI prakAra saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanA saMyata aura parihAravizuddhi 1. prA0 pratau khar3aga0 / maNusa0 paMcaNA0 iti pAThaH / Jain Education Internatio Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre aNNa0 ghola0 chavidha0 ja0jo / 216. saMjadAsaMja. paMcaNA daMDao ghola. aTThavidha0 ja0no0 / asAdA0aradi-soga0 jaha0 ghola0 sattavidha0 ja0jo0 / devAu0 ja0 50 ka. 1 aNNa ghola0 aTThavidha0 ja0jo0 / devagadidaMDao jaha0 ghola0 eguNatIsadi0 saha aTThavidha0 ja0jo0 / athira-asubha-ajasa0 ja0 pa0 ka.? aNNa0 ghola0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 j0jo0| 217. cakkhu0 paMcaNA0-NavadaMsaNA0-sAdAsAda0-miccha0-solasaka0-NavaNoka0dogoda0-paMcaMta0 ja0 50 ka0 1 aNNa0 caduriMdi0 paDhama0AhAra0 paDhamasa0tabbhava0 ja0jo0 / evaM savvadaMDagANaM eseva AlAvo / veuvvi0-AhAraduga-tittha. oghN| __218. kiNNa-NIla-kAu0 oghN| Navari devagadi04 jahaNNa. maNusa0 asaMja0 paDhama AhAra0 paDhama0tabbhava. ahAvIsadi0 saha satta vidha0 ja0jo0 / saMyata jIvoMmeM jAnanA cAhie / sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoMmeM chaha karmoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? chaha prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna sUkSmasAmparAyika saMyata jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| ___216. saMyatAsaMyata jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNadaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmoko bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna saMyatAsaMyata jIva hai| asAtAvedanIya, arati aura zokake jaghanya pradezabandhakA svAmI sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna jIva hai| devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna jIva devAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| devagatidaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna jIva hai| asthira, azubha aura ayazaHkIrtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| 217. cakSudarzanI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogase yukta anyatara caturindriya jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| isI prakAra sabhI daNDakoMkA yahI AlApa hai| vakriyikadvika, AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtikA bhaGga oghake samAna hai| 218. kRSNa, nIla aura kApotalezyAmeM oghake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha, nomakarmako aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake kokA bandha karanevAlA aura 1. tA. pratau dogadi. paMcaMta0 iti pAThaH / Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapatipadesabaMdhe sAmittaM 131 tittha0 ja0 maNusa0 eguNatIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / kAUe tittha0 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 Nerai 0 paDhama0AhAra0 paDhamatabbhava0 tIsadi0 saha sattavi0 ja0. jo0 / devagadi04 ja0 maNusa0 asaMja0 [ paDhama AhAra0 paDhama0tabbhava0 ] eguNatIsadi0 saha sattavi0 ja0jo0 / 219. teu0 paMcaNA0-sAdAsAda0-uccA0-paMcaMta0 ja0pa0 ka0 ? aNNa0 dugadi0 sammA0 micchA0 paDhama0 AhAra0 paDhama0tabbhava0 satta vi0 ja0jo0 / NavadaMsa0miccha0-solasaka0-NavaNoka0-NIcA0 ja0 pa0 ka.? aNNa0 deva0 micchA0 paDhama0. AhAra0 paDhama0tabbhava0 ja0jo0 / doAu0 devbhNgo| devAu0 jaha0 dugadi0 sammA0 micchA0 ghola. aTThavidha0 ja0jo0 / tirikkha0- paMcasaMThA0-paMcasaMgha0tirikkhANu0-ujjo0-appasattha bhaga0-dussara-aNAdeM jaha0 pa0 ka. ? aNNa0 deva0 micchA0 paDhama0tabbhava0 tIsadi0 saha sattavi0 ja0jo0 / maNusa0-maNusANu0-tittha. ja0 50 ka0 ? aNNa. deva0 sammAdi0 tIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / jaghanya yogase yukta anyatara asaMyatasamyagdRSTi manuSya hai| tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara manuSya hai| mAtra kApotalezyAmeM tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara nArakI ukta prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| tathA devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara asaMyatasamyagdRSTi manuSya hai| 219. pItalezyAmeM pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha, sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara do gatikA samyagdRSTi aura mithyAhaSTi jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya aura nIcagotrake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogase yukta anyatara mithyAdRSTi deva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| do AyuoMkA bhaGga devoMke samAna hai| devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI ATha prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta do gatikA samyagdRSTi aura mithyAdRSTi jIva hai| tiyazcagati, pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, tiryaJcagatyAnupUrvI, udyota, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara mithyAdRSTi deva hai| manuSyagati, manuSyagatyAnupUrvI aura tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yuka anyatara samyagdRSTi deva hai| ekendriyajAti, Atapa aura sthAvaradaNDaka tathA Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre paMciMdiyadaMDao eiMdiya-AdAva- thAvaradaMDao sodhammabhaMgo | devaga di04 jaha0 maNusa asaM0 [paDhamatabbhava0] eguNatIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / [ AhAradugaM abhaMga |] evaM pammAe / Navari eiMdiya - AdAva0 thAvaraM vA / sukkAe ANadabhaMgo | Navari devAu 0 - devargAdi 0 4 [ AhAradugaM] pamma bhaMgo / O 132 220. vedage paMcaNA0-chadaMsaNA0-sAdAsAda0 - bArasaka0 sattaNoka 0 uccA0 - paMcaMta0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 durgAdi0 paDhama0 tabbhava0 ja0 jo0 / evaM sesANaM pi odhibhaMga / vari durgAdiyassa tti bhANidavvaM / maNusagadidaMDao devassa tti bhANidavvaM / 221. uvasama0 paMcaNA0 daMDao ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 devassa [paDhama- ] AhAra * paDhama0 tabbhava0 sattavi0 ja0jo0 | devagadi04 ja0 pa0 ka0 1 aNNa0 maNusa 0 ghola0 eguNatIsa di0 sattavidha0 ja0jo0 / AhAradugaM devgdibhNgo| Navari ekatIsa di 0 | sesaM odhibhaMgo / Navari NiyadaM devassa kAdavvaM / 222. sAsaNa0 paMcaNA0 paDhamadaMDao tigadi0 paDhama0AhAra0 paDhama0 tabbhava 0 paJcendriyajAtidaNDakakA bhaGga saudharmakalpake samAna hai / devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yoga se yukta anyatara asaMyatasamyagdRSTi manuSya hai / AhArakadvikakA bhaGga ogha ke samAna hai / isI prakAra padmalezyAmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki ekendriyajAti, Atapa aura sthAvarako chor3akara inameM jaghanya svAmitva kahanA cAhie / zuklalezyA meM Anatakalpake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki devAyu, devagaticatuSka aura AhArikadvikakA bhaGga padmalezyA ke samAna hai / 220. vedakasamyaktvameM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya bAraha kaSAya, sAta nokaSAya, uccagotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhako svAmI kauna hai ? prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogase yukta anyatara do gatikA jIva ukta prakRtiyoM ke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / isI prakAra zeSa prakRtiyoMkA bhI avadhijJAnI jIvoMke samAna bhaGga jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki yahA~ do gatikA jIva svAmI hai, aisA kahanA cAhie / tathA manuSyagatidaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI deva hai, aisA kahanA cAhie / 221. upazamasamyagdRSTi jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNadaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna ? prathama samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha, sAta prakArake karmoM kA bandha * karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara samyagdRSTi deva ukta prakRtiyoM ke jaghanya pradezabandha - kA svAmI hai / devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoM ke sAtha sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara gholamAna manuSya ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / AhArakadvikakA bhaGga devagati ke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki nAmakarmakI ikatIsa prakRtiyoMkA bandha karanevAle jIvake isakA jaghanya svAmitva kahanA caahie| zeSa bhaGga avadhijJAnI jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki jaghanya svAmitva niyamase devake kahanA cAhie / 222. sAsAdanasamyaktvameM pA~ca jJAnAvaraNadaNDakake jaghanya pradezabandha kA svAmI prathama 1. tA0 pratau devasa0 ( ssa0 ) AhAra0 prA0 pratau deva0 sammA0 zrAhAra0 iti pAThaH / Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sAmittaM 133 jajo0 / tirikkha-maNusAu0 ja0 pa0 0 1 aNNa0 caduga0 ghola* avidha0 ja0jo0 / devAu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 dugadi0 ghola0 aDhavidha0 ja0jo0 / devagadi0 jaha0 dugadi. ghola0 aTThAvIsadi0 saha aTThavidha0 ja0jo0 / tirikkhagadidaMDao jaha0 tigadi0 paDhama0tabbhava0 tIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / evaM maNusa0-maNusANu0 jaha0 eguNatIsadi0 ja0jo0! ____223. sammAmi0 paMcaNA0daMDao jaha0 cadugadi0 ghola sattavidha0 ja0jo0 / maNusagadidaMDao jaha0 deva0 Nerai0 UNattIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / devagadi04 ja0 50 ka0 ? aNNa0 dugadi0 aTThAvIsadi0 saha sattavidha0 ja0jo0 / 224. saNNIsu paMcaNA0-NavadaMsa0-dovedaNI0-miccha0-solasaka0-NavaNoka0dogo0-paMcaMta0 ja0 pa0 ka0 ? asaNNipacchA0 paDhama0 tabbhava0 sattavidha0 ja0jo0 / doAu0 maNajogibhaMgo / tirikkha-maNusAu0 ja0 pa0 ka0 ? aNNa0 dugadiyassa khuddAbhavaggahaNatadiyatibhAgassa paDhamasamae AugabaMdhamA0 ahavidha0 ja0jo0 / samayavartI AhAraka, prathama samayavartI tadbhavastha aura jaghanya yogavAlA anyatara tIna gatikA jIva hai| tiyazcAyu aura manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara cAra gatikA gholamAna jIva ukta do AyuoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara do gatikA gholamAna jIva devAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara do gatikA gholamAna jIva hai / tiryazcagatidaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI prathama samayavartI tadbhavastha, nAmakarmakI tIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara tIna gatikA jIva hai / isI prakAra manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvI ke jaghanya pradezabandhakA svAmI nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta tIna gatikA jIva hai| 223. samyagmithyAtvameM pA~ca jJAnAvaraNadaNDakake jaghanya pradezayandhakA svAmI sAta prakAra ke karmoMkA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara cAra gatikA jIva hai| manuSyagatidaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI nAmakarmakI unatIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara deva aura nArakI hai / devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? nAmakarmakI aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha sAta prakArake karmo kA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta anyatara do gatikA jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai| 224. saMjJiyoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, do vedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? prathama samayavI tadbhavastha, sAta prakArake kokA bandha karanevAlA aura jaghanya yogase yukta asaMjJiyoMmeMse Akara utpanna huA jIva ukta prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / do AyuoMkA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai| tiryazcAyu aura manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA svAmI kauna hai ? kSullaka bhavagrahaNake tRtIya tribhAgake prathama samayameM AyukarmakA bandha karanevAlA ATha prakArake Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre veuvviyacha. AhAraduga-tittha0 oghN| sesANaM daMDagANaM NANA bhNgo| asaNNipacchAgadassa tti bhANidavyaM / asaNNI0 ogho| Navari veuvviyacha0 joNiNibhaMgo / aNAhAra0 kammaigabhaMgo / evaM jahaNNasAmittaM samataM / evaM sAmittaM samattaM / kAlANugamo 225. kAlANugameNa duvi0-jaha0 uka0 ca / ukka0 pagadaM / duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 paMcaNA0-chadaMsa-bArasaka0-bhaya-du0-paMcaMta0 ukassapadesabaMdho kevaciraM kAlAdo hodi ? jaha0 ega0, ukka0 ve sama0 / aNu0 pa0baM0kAlo kevaciraM ? aNAdiyo apajjavaplido aNAdiyo sapajjavasido sAdiyo spjvsido| yoso sAdiyo sapaJjavasido tassa imo Niddeso-jaha0 ega0, ukka0 addhapoggala / ogheNa savvAsi' uka0 pade0kAlo jaha0 ega0, ukka0 besa / thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANa04-orA0tejA0-ka0-vaNNa. -agu04-upa0-Nimi0 aNu0 ja0 e0, u0 aNaMtakAlamasaMkheM / karmoM ke bandhase sampanna aura jaghanya yogase yukta anyatara do gatikA jIva ukta AyuoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai / vaikriyikaSaTaka, AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtikA bhaGga oghake samAna hai| zeSa daNDakoMkA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki inakA svAmitva kahate samaya asaMjJiyoMmeMse Akara utpanna hue jIvake kahanA cAhie / asaMjJiyoMmeM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki inameM vaikriyikaSaTakakA bhaGga paJcendriya tiryazca yoniyoMke samAna hai| anAhArakoMmeM kArmaNakAyayogI jIvoMke samAna bhaGga hai| isa prakAra jaghanya svAmitva samApta huaa| isa prakAra svAmitva samApta huaa| kAlAnugama 225. kAlAnugamakI apekSA nirdeza do prakArakA hai-jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai-ogha aura aadesh| oghase pA~ca jJAnAvaraNa, chaha dazanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya, jugupsA, aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA kitanA kAla hai ? jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA kitanA kAla hai ? anAdi-ananta, anAdi-sAnta aura sAdi-sAta kAla hai| unameM se jo sAdi-sAnta kAla hai usakA yaha nirdeza hai-jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama ardha pudgala parivartanapramANa hai| Age bhI oghase saba prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| styAnagRddhi tIna, mithyAtva, anantAnubandhI catuSka, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurUlaghu, upaghAta aura nirmANake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa ananta kAla hai jo asaMkhyAta pudgala parivartanapramANa hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, strIveda, napuMsakaveda, hAsya, rati, 1 tA0pratau baMdho kAle kevaciraM iti paatthH| 2 A0pratau apajavasido sAdiyo iti pAThaH / 3 tA. prato addhapoggala sabvAsiM iti paatthH| 4 zrA0pratau tejA. vaNa04 iti paatthH| Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 uttarapagadiSadesabaMdhe kAlo sAdAsAda0-itthi0-NavaMsa-hassa-radi-aradi-soga0-caduAu0-Nirayagadi-cadujAdiAhAra0-paMcasaMThA0-AhAraMgovaMga-paMcasaMgha0-NirayANu0-AdAujo0-appasatthavi0-thAvarasuhuma-apaja0-sAdhAra0-thirAthira-subhAsubha-dUbhaga-dussara-aNArdai '-jasa0-ajasa0 aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 purisa0 aNu0 ja0 e0, u0 bechAvahi. sAdi0 dohi puvvakoDIhi sAdiregaM / tirikkha0-tirikkhANu0-NIcA0 aNu0 ja0 e0, u0 asaMkheMjA logaa| maNusa0-vAri0-maNusANu0 aNu0 ja0 e0, u0 tettIsaM0 / devagadi04 aNu0 ja0 e0, u0 tiNNi pali. sAdi0 puvakoDitibhAgeNa aMtomuhuttaNeNa / paMciM0-para0ussA0-tasa04 aNu0 ja0 e0, u0 paMcAsIdisAgarovamasadaM0 / samacadu0pasatyavi0-subhaga-sussara-Ade0-uccA0 aNu0 ja0 e0, u0 vechAvahisAga0 sAdi0 dohi puvvakoDohi sAdiregaM tiNi pali0 de0 aMtomuhutteNa uunnaanni| orAli aMgo0 aNu0 ja0 e0, u0 tettIsaM0 sAdi0 aMtomuhu0 sattamAe NikkhamaMtassa / tittha0 aNu0 ja0 e0, u0 tettIsaM sAdi0 dohi pucakoDI. vAsapudhattUNagAhi sAdireyANi / arati, zoka, cAra Ayu, narakagati, cAra jAti, AhArakazarIra, pA~ca saMsthAna, AhAraka AGgopAGga, pA~ca saMhanana, narakagatyAnupUrvI, Atapa, udyota, aprazasta vihAyogati, sthAvara, sUkSma, aparyApta, sAdhAraNa, sthira, asthira, zubha, azubha, durbhaga, dusvara, anAdeya, yaza kIrti aura ayaza kIrtike anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| puruSavedake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do pUrvakoTi adhika do chayAsaTha sAgara hai| tiryazcagati, tiryazcagatyAnupUrvI aura nIcagotrake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa hai| manuSyagati, varSabhanArAcasaMhanana aura manuSyagatyAnupUrvI ke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla tetIsa sAgara hai| devagaticatuSkake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrtakama pUrvakoTikA tribhAga adhika tIna palya hai| paJcendriyajAti, paraghAta, ucchvAsa aura trasa catuSkake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla eka sau pacAsI sAgara hai| samacaturasrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara, Adeya aura uccagotrake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya haiaura utkRSTa kAla do pUrvakoTi adhika tathA tIna palya aura antarmuhUrta kama do chayAsaTha sAgara hai / audArika AGgopAGgake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antamuharta adhika tetIsa sAgara hai / yaha antarmuhUrta adhika kAla sAtavIM pRthivIse nikalane vAle jIvake jAnanA cAhie / tIrthaGkara prakRtike anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla varSapRthaktva kama do pUrvakoTi adhika tetIsa sAgara hai| vizeSArtha-prathama daNDakameM kahI gaI pA~ca jJAnAravaraNAdi tathA anya prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha apane-apane yogya sAmagrIke milane para utkRSTa yogase hotA hai aura 1tA0 pratau dUbhaga aNAde0 iti pAThaH / 2 tA. pratau maNusANu0 aNu0 aNu0 iti pAThaH / 3 tA0 pratau aMtomuhutte (tta ) peNa, bhA0 pratau aMtomuhutteNa iti pAThaH / 4 A0 pratI tasa04 agu4 aNu0 iti paatthH| 5 tA A0pratyoH eguNatIsadi0 iti pAThaH / Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre isakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla do samaya hai, ataH yahA~ pA~ca jJAnAvaraNAdi sabhI 120 prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla do samaya kahA hai / anutkRSTa pradezabandhakI apekSA vicAra karanepara prathama daNDakameM kahI gaI jJAnAvaraNAdi tIsa prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha yathAsambhava guNapratipanna jIvake hotA hai, isaliye jo abhavya haiM unake sadA kAla inakA anutkRSTa pradezabandha hotA rahatA hai, kyoMki ye dhruvabandhavAlI prakRtiyA~ haiM / bhavyoMmeM anutkRSTa pradezabandhake do vikalpa banate haiM-anAdi-sAnta aura sAdisAnta / anAdi-sAnta vikalpa una bhavya jIvoMke hotA hai jo inakA utkRSTa pradezabandha kiye binA yA apanI-apanI bandhavyucchitti hote samaya utkRSTa pradezabandha karake hI muktike pAtra ho jAte haiM aura / sAdi-sAnta vikalpa una bhavya jIvoMke hotA hai jo apaneapane utkRSTa svAmitvake yogya pUrI sAmagrIke milanepara utkRSTa pradezabandha karake punaH anutkRSTa pradezabandha karane lagate haiN| inameMse yahA~ anutkRSTa pradezabandhake sAdi-sAnta vikalpake jaghanya aura utkRSTa kAlakA vicAra kiyA hai| yaha to hama pahale hI likha Aye hai ki inakA utkRSTa pradezabandha guNapratipanna jIvake hotA hai, isalie apane-apane utkRSTa svAmitvake yogya sthAnameM inakA eka samayake antarAlase utkRSTa pradezabandha karAke madhyameM eka samayake lie anutkRSTa pradezabandha kraave| isa prakAra bandha karAne para inake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya prApta ho jAtA hai| tathA ardhapudgalake prArambhameM utkRSTa pradezabandha karAkara bAdameM kucha kama ardhapudgala parivartana kAla taka inakA anutkRSTa pradezabandha karAnepara inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama ardhapudgala parivartana pramANa prApta ho jAtA hai| yahI kAraNa hai ki yahA~ inake anutkRSTa pradezabandha sambandhI sAdi-sAnta vikalpakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla kucha kama ardhapudgala parivartana pramANa kahA hai| styAnagRddhitrika Adi dvitIya daNDakameM kahI gaI prakRtiyA~ dhruvabandhinI haiM / yadyapi inameM audArikazarIra prakRti bhI sammalita hai,para ekendriyoMmeM isakI pratipakSa prakRti vaikriyikazarIrakA bandha na honese yaha bhI dhruvabandhinI hai; isalie pA~ca jJAnAvaraNAdike samAna inake anutkRSTa pradezabandhakA bhI jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa ananta kAla kahA hai| jJAnAvaraNAdike sAtha ina prakRtiyoMkA kula kAla isalie nahIM kahA hai, kyoMki ina styAnagRddhi tIna AdikA utkRSTa pradezabandha mithyA dRSTi jIva karatA hai. isalie inake anutkRSTa pradezabandhake kAlake jJAnAvaraNAdike samAna anAdi-ananta Adi tIna vikalpa na hokara kevala eka sAdi-sAnta vikalpa hI sambhava hai| sAtAvedanIya AdikA jaghanya bandha kAla eka samaya aura utkRSTa bandhakAla antarmuhUrta hai, isake kaI kAraNa haiM / eka to sAtAvedanIya Adi adhikatara sapratipakSa prakRtiyA~ hai, isalie inakA jaghanya aura utkRSTa ukta kAla bana jAtA hai| dUsare cAra Ayu, AhArakadvika aura Atapadvika sapratipakSa prakRtiyA~ nahIM bhI haiN| taba bhI ye antarmuhUrtase adhika kAla taka nahIM ba~dhatIM aura eka samayake antarase inakA utkRSTa pradezabandha sambhava hai, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai| tRtIya Adi yathAsambhava guNasthAnoMmeM puruSavedakA hI bandha hotA hai, isalie isake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla do pUrvakoTi adhika do chayAsaTha sAgarapramANa kahA hai| isake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya spaSTa hI hai, kyoMki eka samayake antarase isakA utkRSTa pradezabandha ho aura madhyameM eka samayake lie anutkRSTa pradezabandha ho yaha sambhava hai aura yaha sapratipakSa prakRti honese eka samayake lie isakA bandha hokara dUsare samayameM strIveda yA napuMsakavedakA bandha hone lage yaha bhI sambhava hai, isalie isake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya kahA hai| Age anya prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya ukta do hetuoMko dhyAnameM rakha kara jahA~ jo sambhava ho usake anusAra ghaTita kara lenA cAhie, isalie Age usakA hama punaHpunaH nirdeza nahIM kreNge| tiryazcagati Adi tIna prakRtiyoMkA agnikAyika aura vAyukAyika Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe kAlo 137 226. raiesa paMcaNA0-NavadaMsa0-miccha0 - solasaka0 -bhaya-du0 - tirikkha0 - paMciM 0orA 0 - tejA 00 - ka 0 - orA 0 aMgo0 - vaSNa04 - tirikkhANu0 - agu04-tasa04 - Nimi0NIcA0 - paMcata0 u0 ja0 e0, u0 vesama0 / aNu0 ja0 e0, u0 tettIsaM0 / dovedaNI 0 - itthi0 - sa 0 - hassa - radi- aradi - soga - doAu0- paMcasaMThA0-paMca saMgha0 - ujo0appasatthavi0-thirAditiSNiyu0 - dUbhaga- dussara- aNAdeM0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / jIvoMmeM nirantara bandha hotA hai aura inakI kAyasthiti asaMkhyAta lokapramANa hai, isalie yahA~ inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa kahA hai| sarvArthasiddhimeM manuSyagati Adi tIna prakRtiyoMkA nirantara bandha hotA hai aura sarvArthasiddhimeM Ayu tetIsasAgara hai, isalie yahA~ inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla tetIsa sAgara kahA hai / samyagdRSTi manuSyake devagaticatuSkakA hI bandha hotA hai / kintu isake manuSyAyukA bandha samyaktva avasthAmeM nahIM hotA, isalie pUrvakoTikI AyuvAle kisI manuSya ke prathama tribhAga meM manuSyAyukA bandha karAkara vedakapUrvaka kSAyikasamyaktva utpanna karAve aura Ayuke anta meM maraNa karAkara tIna palyakI AyuvAle manuSyoM meM le jaave| isa prakAra karAnese antarmuhUrta kama pUrvakoTikA tribhAga adhika tIna palya kAla prApta hotA hai / yataH itane kAla taka isake nirantara devagaticatuSkakA bandha hogA, ataH devagaticatuSkake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla ukta kAlapramANa kahA hai| ekasau pacAsI sAgara kAla taka pacendriya jAti AdikA nirantara bandha hotA hai, isakA pahale hama aneka bAra nirdeza kara Aye haiM; isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla ukta kAlapramANa kahA hai| puruSavedake samAna samyagdRSTike samacaturasra saMsthAna Adi prakRtiyoMkA bhI nirantara bandha hotA rahatA hai, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla bhI do pUrvakoTi adhika do chayAsaTha sAgarapramANa to kahA hI hai| sAtha hI bhogabhUmimeM paryApta hone para nirantara inhIM prakRtiyoMkA bandha hotA hai, isalie ukta kAlameM kucha kama tIna palyapramANa kAla aura jor3A hai| narakameM audArika AGgopAGgakA nirantara bandha to hotA hI hai| sAtha hI aisA jIva vahA~se nikalaneke bAda bhI antarmuhUrta kAla taka isakA bandha karatA hai, isalie isake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta adhika tetIsa sAgara kahA hai| koI eka manuSya hai jisane ATha varSakA honeke bAda tIrthaGkara prakRtikA bandha prArambha kiyaa| usake bAda itanA samaya kama eka pUrvakoTi kAlataka vaha yahA~ usakA bandha karatA rhaa| isake bAda marA aura tetIsa sAgarakI AyuvAlA deva ho gyaa| phira vahA~se Akara pUrvakoTikI AyuvAlA manuSya huA / phira varNapRthaktva kAla zeSa rahane para kSapakazreNi para ArohaNa kara kevalajJAnI ho gyaa| isa prakAra 'varSapRthaktva kama do pUrvakoTi adhika tetIsa sAgara kAla taka nirantara tIrthaMkara prakRtikA bandha sambhava hai, isa lie isake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla ukta pramANa kahA hai| yahA~ prArambhake abandhake ATha varSa aura anta bhabandhakA varSapRthaktva ina donoMko milAkara varSapRthaktva kAla kama kiyA gayA hai / 226. nArakiyoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, tiryagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikaAGgopAGga, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, nirmANa, nIcagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla tetIsa sAgara hai / do vedanIya, strIveda, napuMsakaveda, hAsya, rati, arati, zoka, do Ayu, pA~ca saMsthAna, 18 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 mahAbaMdhe padesaMbaMdhAhiyAre aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / purisa0-maNusa0-samacadu0-vajari0-maNusANu0-pasatyasubhaga-sussara-AdeM-uccA0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 tettIsaM0 desU0 / tittha0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 tiNNi sAga0 sAdi0 pali0 asaMkheM bhAge0 sAdi0 / evaM sattamAe / uvarimAsu chasu puDhavIsu eseva bhaMgo / Navari appappaNo hidI bhANidavvA / tirikkha0-tirikkhANu0-NIcA0u0 aNu0 saadbhNgo| pA~ca saMhanana, udyota, aprazasta vihAyogati, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, duHsvara aura anAdeyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anuskRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| puruSaveda, manuSyagati, samacaturastrasaMsthAna, varSabhanArAcasaMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara, Adeya aura uccagotrake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama tetIsa sAgara hai| tIrthaGkara prakRtike utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla palyakA asaMkhyAtavA~ bhAga adhika tIna sAgara hai| isI prakAra sAtavIM pRthivImeM jAnanA caahie| UparakI chaha pRthiviyoMmeM yahI bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki apanIapanI sthiti kahanI caahie| tiryazcagati, tiryazcagatyAnupUrvI aura nIcagotrake utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA kAla sAtAvedanIyake samAna hai| vizeSArtha-narakameM saba prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya tathA utkRSTa kAla do samaya jaisA oghameM ghaTita karake batalA Aye haiM, usa prakAra ghaTita kara lenA caahie| tathA saba prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhake jaghanya kAla eka samayake viSayameM bhI oghaprarUpaNAke samaya kAphI prakAza DAla Aye haiN| usI prakAra yahA~ bhI jAna lenA cAhie / aba rahA anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla so usakA khulAsA isa prakAra hai-narakameM prathama daNDakameM kahI gaI prakRtiyA~ dhruvabandhinI haiN| mAtra tiryazcagati, tiryazvagatyAnupUrvI aura nIcagotra sapratipakSa prakRtiyA~ haiN| phira bhI sAtaveM narakameM mithyAdRSTike ye bhI dhruvabandhinI haiM aura sAtaveM narakakI utkRSTa Ayu tetIsa sAgara hai, isalie yahA~ inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla tetIsa sAgara kahA hai| do vedanIya Adi dUsare daNDakameM kahI gaI prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta jisa prakAra oghaprarUpaNAke samaya ghaTita karake batalA Aye haiM, usI prakAra yahA~ bhI ghaTita kara lenA cAhiye / samyagdRSTi nArakIke puruSaveda Adi tIsare daNDakameM kahI gaI prakRtiyoMkA niyamase bandha hotA hai aura sAtaveM narakameM samyaktva sahita jIvakA utkRSTa kAla kucha kama tetIsa sAgara hai, isalie yahA~ inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama tetIsa sAgara kahA hai| tIrthakara prakRtikA tIsare naraka taka hI bandha hotA hai| usameM bhI sAdhika tIna sAgarakI AyuvAle jIva taka hI isakA bandha sambhava hai, isaliye yahA~ isake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla palyakA asaMkhyAtavA~ bhAga adhika tIna sAgara kahA hai| saba prakRtiyoMkA yaha kAla sAtavIM pRthivIkI mukhyatAse kahA hai, isaliye sAtavIM pRthivImeM isI prakAra jAnanekI sUcanA kI hai| anya chaha pRthiviyoMmeM prakRtiyoMkA isI prakAra vibhAga karake kAla kahanA cAhiye / mAtra sarvatra kAlakA pramANa apanI-apanI sthitiko dhyAnameM rakhakara kahanA caahie| itanI Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 uttarapagadipadesabaMdhe kAlo 227. tirikkhesu paMcaNA0-NavadaMsa-miccha0-solasaka0-bhaya-du0-orA-tejA0ka0-vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0-paMcaMta0 u0 ja0 e0, u0 vesama0 | aNu0 ja0 e0, u0 aNaMtakA0 / dovedaNI0- chaNNoka0-cadu Au'0-dogadi-cadujAdi-paMcasaMThA0 orA0 aMgo0-chassaMgha0-doANupu0-AdAujo0-appasattha0-thAvarAdi04-athirAditiNNiyuga0-dUbhaga-dussara-aNAdeM0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / purisa0-devaga0-veuvi0-samacadu'0-veu0aMgo-devANu0-pasatthavi0-subhaga sussara Ardai0-uccA0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 tiNNi pali0 / tirikkha0-tirikkhANu0-NIcA0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 asaMkheMjA logaa| paMciM0-para-ussA0-tasa04 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 tiNNi pali0 sAdi0 / vizeSatA hai ki tiryaJcagatidvika aura nIcagotra ye tIna chaThe naraka taka sapratipakSa prakRtiyA~ haiM, isaliye ina narakoMmeM inakA kAla asAtAvedanIyake samAna ghaTita kara lenA caahiye| sAtha hI tIrthaGkara prakRtikA bandha tIsare naraka taka hI hotA hai, isaliye isake kAlakA vicAra prArambhake tIna narakoMmeM hI karanA caahiye| 227. tiryaJcoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, audArikazarIra, taijasazarIra, kAmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta, nirmANa aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa anantakAla hai| do vedanIya, chaha nokaSAya, cAra Aya, do gati, cAra jAti, pA~ca saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnuparvI, Atapa, udyota, aprazasta bihAyogati, sthAvara Adi cAra, asthira Adi tIna yugala, durbhaga, duHsvara aura anAdeyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| puruSaveda, devagati, vaikriyikazarIra, samacaturasrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara, Adeya aura uccagotrake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla tIna palya hai| tiryaJcagati, tiryazvagatyAnupUrvI aura nIcagotrake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa hai| paJcandriyajAti, paraghAta, ucchAsa aura sacatuSkake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai ora utkRSTa kAla sAdhika tIna palya hai| vizeSArtha-yahA~ va AgekI mArgaNAoM meM saba prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya va utkRSTa kAla aura anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla pahaleke samAna jAnanA caahie| pA~ca jJAnAvaraNAdi dhruvabandhinI prakRtiyA~ haiM aura ekendriyoM meM audArikazarIra bhI dhruvabandhinI prakRti hai, isalie tiyaJcoMmeM ina prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla ananta kAlapramANa 1. zrA0pratau 'kRNNoka0 do Au0' iti pAThaH / 2. prA0pratau 'devaga0 samacaduH' iti pAThaH / Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre ___228. paMciMtiri03 paMcaNA0-NavadaMsa0-miccha'0-solasaka0-bhaya-du0-tejA0ka0-vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0-paMcaMta0 u0 odhaM / aNu0 savvANaM ja0 e0, u0 tiNNi pali0 puvvakoDipudhattaM / sAdadaMDao tirikkhoghaM / Navari tirikkha03-orAliyaM ca paviDhaM / purisadaMDao paMciMdiyadaMDao tirikkhoghaM / Navari paMciM0tiri0joNiNIsu purisadaMDao tiNNipali0 de0| kahA hai, kyoMki tiyaJcoMkI utkRSTa kAyasthiti ananta kAla pramANa hai| do vedanIya Adi kucha sapratipakSa prakRtiyA~ haiM aura kucha adhruvabandhinI prakRtiyA~ haiM, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhurta kahA hai| samyagdRSTi tiryaJcoM meM puruSaveda AdikA niyamase bandha hotA hai aura tiryaJcoMmeM samyaktvakA utkRSTa kAla tIna palya hai, isalie yahA~ inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla tIna palya kahA hai| agnikAyika va vAyukAyika jIva tiryazcagatidvika va nIcagotrakA niyamase bandha karate haiM aura inakI kAyasthiti asaMkhyAta lokapramANa hai, isalie yahA~ ina tIna prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa kahA hai| bhogabhUmimeM paJcendriyajAti AdikA bandha to hotA hI hai| sAtha hI jo tiryaJca mara kara bhogabhUmimeM janma lete haiM unake antarmuhurta pahalese inakA niyamase bandha hone lagatA hai, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla sAdhika tIna palya kahA hai| 228. paJcendriya tiryaJcatrikameM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva,solaha kaSAya,bhaya, jugupsA, taijasazarIra, kAmezarIra, varNacatuSka, agaruladhu, upaghAta, nirmANa aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA saba prakRtiyoMkA jaghanya kAla aika samaya hai aura utkRSTa kAla pUrvakoTipRthaktva adhika tIna palya hai / sAtAvedanIyadaNDaka kA bhaGa sAmAnya tiryaJcoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki isa daNDakameM tiryazcagatitrika aura audArikazarIrako praviSTa kara lenA cAhie / puruSavedadaNDaka aura pazcendriyajAtidaNDakakA bhaGga sAmAnya tiryaJcoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki pazcendriya tiryazca yoniniyoMmeM puruSavedadaNDakakA utkRSTa kAla kucha kama tIna palya hai| vizeSArtha-paJcendriya tiryazca trikakI kAyasthiti pUrvakoTipRthaktva adhika tIna palya hai, isalie ina tIna prakArake tiryaJcoMmeM pA~ca jJAnAvaraNAdike anutkRSTa pradezabandhakA kAla ukta pramANa kahA hai, kyoMki ye saba dhruvabandhinI prakRtiyA~ haiM, isalie itane kAla taka inakA nirantara anutkRSTa bandha honA sambhava hai| yahA~ sAtAvedanIyadaNDakakA bhaGga sAmAnya tiyazcoMke samAna hai yaha spaSTa hI hai| tathA ina tiryaJcoMmeM tiryazcagatitrika aura audArikazarIra sapratipakSa prakRtiyA~ ho jAtI haiM, isalie inheM sAtAvedanIyadaNDakake sAtha ginAyA hai| sAmAnya tiryaJcoMmeM paruSavedadaNDaka aura paJcandriyajAti daNDakake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla paJcendriya tiyazcatrikakI mukhyatA se hI kahA hai, isalie ise sAmAnya tiyaJcAMke sAmAna jAnane kI sUcanA kI hai| mAtra paJcendriya tiryazca yoninI jIvoM meM puruSavedadaNDakake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama tIna palya kahanekA kAraNa yaha hai ki samyagdRSTi jIva mara kara ina tiryaJcoMmeM nahIM utpanna hotA aura aparyApta avasthAmeM anya sapratipakSa prakRtiyoMkA bhI bandha hotA hai, isalie ina tiyaJcoMmeM puruSaveda Adi prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama tIna palya hI prApta hotA hai| 1. tA0pratau 'NavadaMsa0 micha (ccha)' iti pAThaH / Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapadipadesabaMdhe kAlo 141 229. paMciMdi0 tiri0apajja0 savvapagadINaM u0 ja0 e0, u0 be sama0 / aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / evaM savvaapajattagANaM tasANaM thAvarANaM ca savvasuhumapaJjattagANaM ca / 230. maNusa 03 paMcaNA0 NavadaMsaNA0-miccha0 -solasaka0 -bhaya-du0 - tejA0 ka 0vaNNa 04 - agu0 -upa0 - Nimi0 - paMcaMta0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / evaM savvesiMukkassagaM / aNu0 ja0 e0, u0 tiSNi pali0 puvvako DipudhattaM / purisa0 - devargAdipaMcidi0 - ve uvvi0 - samacadu 0 ve ucci 0 aMgo0 devANu0 - para0 ussA 0 - pasattha 0 -tasa04subhaga-susara AdeM. 0 uccA0 aNu0 ja0 e0, u0 tiSNi pali0 sAdi0 puvvakoDitibhAgeNa0 / tittha0 aNu0 ja0 e0, u0 puvvakoDI0 de0 / sesANaM aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / Navari maNusiNIsa purisadaMDao joNiNibhaMgo / 229. pazcendriya tiryaJca aparyAptakoM meM saba prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhurta hai / isI prakAra trasa aura sthAvara saba aparyAptakoM meM tathA saba sUkSmaparyAptakoM meM jAnanA cAhie / vizeSArtha --- yahAM jitanI mArgaNAoMkA nirdeza kiyA hai una sabakI kAyasthiti antamuhUrtapramANa hai, isalie inameM yahAM ba~dhanevAlI saba prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta pramANa kahA hai| 230. manuSyatrika pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanavaraNa, midhyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta, nirmANa aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utSTa kAla do samaya hai / isI prakAra saba prakRtiyoM ke utkRSTa pradezabandhakA kAla jAnanA cAhie / anutkRSTa pradezacandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla pUrvakoTipRthaktva adhika tIna palya hai / puruSaveda, devagati, pacendriyajAti, vaikriyikazarIra samacaturasrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura uccagotra anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kama pUrvakoTikA tribhAga adhika tIna palya hai / tIrthaGkara prakRtike anutkRSTa pradezabandha kA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTipramANa hai / zeSa prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / itanI vizeSatA hai ki manuSyaniyoM meM puruSavedadaNDakakA bhaGga tiryabhvayoninI jIvoMke samAna hai / vizeSArtha- prathama daNDakameM saba dhruvabandhinI prakRtiyA~ kahIM haiM aura manuSyoMkI utkRSTa kAya sthiti pUrvakoTipRthaktva adhika tIna palya hai, isalie inameM pA~ca jJAnAvaraNAdike anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla uktapramANa kahA hai| manuSya aura manuSyaparyAptakoM meM samyaktvakA utkRSTa kAla antarmuhUrta kama pUrvakoTikA tribhAga adhika tIna palya hai aura aise manuSyoMke puruSaveda AdikA niyamase bandha hotA hai, isalie ina do prakArake manuSyoM meM puruSaveda Adike anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla ukta kAlapramANa kahA hai| para manuSyiniyoM meM samyaktvakA utkRSTa kAla tiryaca yoninI jIvoMke samAna hai, isalie inameM puruSaveda Adike anutkRSTa pradezabandha kA utkRSTa kAla tiryazca yoninI jIvoMke samAna kahA hai| tIrthaGkara prakRtike anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 231. devesu paMcaNA0 - chadaMsaNA 0 - bArasaka0 - purisa0-bhaya-du0. maNusa 0 - paMciMdi0tiNNisarIra - samacadu0 - orA 0 aMgo0 - vaJjari 0 - vaNNa04 - maNusANu0 - agu04-tasa04 - pasattha0 - subhaga-sussara-AdeM0 - Nimi0 - tittha 0 uccA- paMcaMta0 u0 ja0 e0, u0 besama0 aNu0 ja0 e0, u0 taiMtIsaM0 / zrINagiddhi03 - miccha0 - anaMtANu04 ukka0 oghaM / aNu0 ja e0, u0 eNkkattIsaM0 / sesANaM u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / evaM savvadevANaM aSpaSpaNo hiMdI NedavvA / 142 232. eiMdie dhuviyANaM tirikkha0 tirikkhANupu0 NIcA0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / evaM savvANaM ukkassapadesaMbaMdho / aNu0 ja0 e0, u0 asaMkhejA logA / tInoM prakArake manuSyoMmeM kucha kama eka pUrvakoTi pramANa hai yaha spaSTa hI hai / para yaha utkRSTa kAla jisa bhavameM tIrthaGkara prakRtikA bandha prArambha hotA hai usa bhavakI apekSA se jAnanA cAhie / yahAM manuSyinIke bhI tIrthaGkara prakRtike bandhakA nirdeza kiyA hai| isase jJAta hotA hai ki tIrthaGkara prakRtikA bandha jisa bhavameM prArambha hotA hai usa bhavameM usakA udaya nahIM hotA, kyoMki tIrthaGkara strIvedI nahIM hote aisA pramANa pAyA jAtA hai / anya sAtAvedanIya Adike anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta hai yaha spaSTa hI hai / 231. devoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, manuSyagati, pacendriyajAti, tIna zarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArika zarIra AGgopAGga, vajarSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, prazastavihAyogati, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa, tIrthaGkara, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandha kA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla tetIsa sAgara hai / styAnagRddhi tIna, mithyAtva aura anantAnubandhI cArake utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla ikatIsa sAgara hai / zeSa prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandha kA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / isI prakAra saba devoMmeM apanI apanI sthiti jAnanI cAhiye / vizeSArtha - prathama daNDakameM kahI gaI prakRtiyoMmeM pA~ca jJAnAvaraNAdi kucha prakRtiyA~ bandhanI haiM / puruSaveda Adi jo kucha prakRtiyA~ zeSa rahatI haiM so samyagdRSTi ve bhI dhruvabandhinI haiM aura sarvArthasiddhi meM Ayu tetIsa sAgara hai| devoM meM itane kAla taka inakA nirantara bandha hotA rahatA hai, isaliye yahA~ inake anutkRSTa pradezabandha kA utkRSTa kAla tetIsa sAgara kahA hai / styAnagRddhi Adi dUsare daNDakameM kahI gaI prakRtiyoMkA samyagdRSTike bandha nahIM hotA aura midhyAdRSTi jIva nauveM graiveyaka taka hI hote haiM, isaliye inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla ikatIsa sAgara kahA hai / zeSa prakRtiyA~ yA to sapratipakSa haiM yA adhruvabandhinI haiM, ataH unake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai / saba devoMmeM yaha kAla isI prakAra ghaTita kara lenA cAhiye / mAtra jina devoMkI jo utkRSTa sthiti ho use dhyAna meM rakhakara yaha kAla lAnA cAhiye / sAtha hI nau graiveyaka takake devoMmeM prathama daNDaka aura dUsare daNDakameM kahI gaI prakRtiyoMke kAlameM koI antara nahIM rahatA hai / 232. ekendriyoMmeM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke tathA tiryacaMgati, tiryakha gatyAnupUrvI aura nIcagotrake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesa baMdhe kAlo 143 sesANaM uka0 aNu0 apajatabhaMgo / bAdare dhuviyANaM aNu0 ja0 e0, u0 aMgula0 asaMkhe0 / tirikkha0 - tirikkhANu0-NIcA0 aNu0 ja0 e0, u0 kammaThThidI0 / bAdarapatra * saMkhajANi vAsasaha 0 dhuviyANaM tirikkhagaditigassa ca / sesANaM apajatabhaMgo / suhuma0 dhuvigANaM tirikkhagaditiyassa ca u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 seDhIe asaMkheMja di0 / sesANaM pagadINaM apattabhaMgo / evaM savvasuhumANaM / vigaliMdi0 dhuviyANaM u0 ja0 e0, u0 besama0 / evaM savvANaM ukassapadesaMbaMdho0 / aNu0 ja0 e0, u0 saMkhejANi vAsasaha0 / sesANaM appattabhaMgo / ja0 e0, u0 hai / isI prakAra saba prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa hai| zeSa prakRtiyoMke utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha kA bhaGga aparyAptakoMke samAna hai / bAdara jIvoM meM dhruvabandhavAlI prakRtiyoM ke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / tiryagati, tiryagatyAnupUrvI aura nIcagotrake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla karmasthitipramANa hai / bAdara paryAptaka jIvoM meM dhruvabandhavAlI aura tiryaJcagatitrika ke anutkRSTa pradezavandhakA utkRSTa kAla saMkhyAta hajAra varSa hai / zeSa prakRtiyoMkA bhaGga aparyAptakoM ke samAna hai| sUkSma ekendriya jIvoMmeM dhruvabandhavAlI aura tiryagatitrika utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAga pramANa hai / zeSa prakRtiyoMkA bhaGga aparyAptakoMke samAna hai| isI prakAra saba sUkSma jIvoM meM jAnanA caahie| vikalendriyoM meM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / isI prakAra saba prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla saMkhyAta hajAra varSa hai / zeSa prakRtiyoMkA bhaGga aparyAptakoM ke samAna hai / vizeSArtha -- ekendriyoMmeM saba prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha apanI- apanI anya yogyatAoMke sAtha bAdara ekendriya paryApta jIva karate haiM aura ekendriyoMmeM inakA utkRSTa antara kAla asaMkhyAta lokapramANa hai / isakA yaha abhiprAya huA ki jaba taka ekendriya jIva bAdara ekendriya paryApta nahIM hotA taba taka vaha dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA nirantara anutkRSTa pradezabandha hI karatA rahatA hai, isaliye to ekendriyoM meM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandha kA utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa kahA haiM / tathA agnikAyika aura vAyukAdhika jIva apanI kAyasthitike bhItara nirantara tiryaJcagatitrikakA bandha karate haiM, isaliye ekendriyoM meM ina tIna prakRtiyoM ke anutkRSTa pradezabandha kA utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa kahA hai| bAdara ekendriyoMkI utkRSTa kAryasthiti aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / yaha sambhava hai ki isa kAlake bhItara ye jIva dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA nirantara anutkRSTa pradezabandha karate raheM, isaliye inameM ukta prakRtiyoM ke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| para bAdara ekendriyoM meM bAdara agnikAyika aura cAdara vAyukAyika jIvoMkI kAyasthiti karmasthitipramANa hai, isaliye bAdara ekendriyoM meM tiryaJcagatitrika ke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla karmasthitipramANa kahA hai| bAdara paryAptoMkI aura inameM agnikAyika va vAyukAyika jIvoMkI ukRSTa kAyasthiti saMkhyAta hajAra varSapramANa hai, isalie bAdara ekendriya paryAptakoM meM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke aura tiryaMcagatitrikake anutkRSTa pradezabandha kA Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 233. paMciMdiesu2 paMcaNA0-NavadaMsaNA0-miccha0-solasaka0-bhaya-du0-tejA0ka0-vaNNa4-agu0-upa0-Nimi0-paMcaMta0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / evaM savvANaM u0 padesabaMdho0 / aNu0 ja0 e0, u0 sAgarovamasaha0 puvvakoDipudhatte0 / pajatte. aNu0 ja0 e0, u0 sAgarovamasadapudhattaM / sAdadaMDao mUloghaM / purisadaMDao oghaM / tirikkha0-orAli0-orAli aMgo'-tirikkhANu0-NIcA0 ja0 e0, u0 tettIsaM0 sAdi0 aMtomuhutteNa sAdi0 / maNusagadidaMDao devagadidaMDao paMciMdiyadaMDao samacadudaMDao titthayaraM ca oghaM / / utkRSTa kAla saMkhyAta hajAra varSa kahA hai| sUkSma ekendriyoMkI kAyasthiti to asaMkhyAta loka pramANa hai| para inameM paryApta aura aparyApta jIvoM ko kAyasthiti antarmuhUrtase adhika nahIM hai, isalie sUkSma ekendriyoMmeM unakI aura unameM paryAptakoMkI kAyasthitiko dhyAnameM rakha kara dhravabandhavAlI prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla na kaha kara yogasthAnoMko dhyAnameM rakha kara utkRSTa kAla kahA hai, kyoMki yaha sambhava hai ki jo yoga inameM utkRSTa pradezabandhakA kAraNa ho vaha kramase anya saba yogoMke honeke bAda hI prApta ho aura saba yogasthAna jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa haiM, isalie inameM dhravabandhavAlI prakRtiyoMke aura tiryaJcagatitrikake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla jagazreNike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| sUkSma pRthivikAyika Adi jIvoM meM yaha kAla isI prakAra ghaTita kara lenA caahie| vikalatrayoMkI kAyasthiti saMkhyAta hajAra varSa hai, isalie inameM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla saMkhyAta hajAra varSa kahA hai| yahA~ jitanI mArgaNAe~ ginAI haiM una sabameM zeSa prakRtiyoMkA bhaGga aparyAptakoMke samAna hai,yaha spaSTa hI hai| 233. pazcendriya aura paJcendriya paryAptakoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta, nirmANa aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| isI prakAra saba prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla hai| paJcendriyoM meM anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla pUrvakoTipRthaktva adhika eka hajAra sAgara hai| paJcendriya paryAptakoMmeM anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla sau sAgara pRthaktva pramANa hai| sAtAvedanIyadaNDakakA bhaGga mUloghake samAna hai| puruSavedadaNDakakA bhaGga oghake samAna hai| tiryazcagati, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, tiryazvagatyAnuparvI aura nIcagotrake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta adhika tetIsa sAgara hai| manuSyagatidaNDaka, devagatidaNDaka, paJcendriyajAtidaNDaka, samacaturasrasaMsthAna daNDaka aura tIrthaGkara prakRtikA bhaGga oghake samAna hai| vizeSArtha-paJcendriya aura pazcendriya paryAptakoMmeM apanI-apanI kAyasthitipramANa kAla taka dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA nirantara anutkRSTa pradezabandha sambhava hai, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla apanI-apanI kAyasthitipramANa kahA hai| ina donoM mArgaNAoMmeM tiryazcagati Adi pA~ca prakRtiyoMkA nirantara anutkRSTa pradezabandha sAtaveM narakameM aura vahA~se nikalanepara antarmuhUrta kAla taka sambhava hai, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta adhika tetIsa sAgara kahA hai| daNDakoMmeM va phuTakara rUpase kahI gaI zeSa prakRtiyoMke utkRSTa aura anatkRSTa pradezabandhake kAlakA vicAra ogha prarUpaNAke samaya jisa prakAra ghaTita karake batalA Aye haiM,usa prakArase yahA~ bhI ghaTita kara lenA caahie| Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe kAlo 141 234. puDhavi0-Au0 teu0-vAu0 dhuviyANaM u0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 asaMkheMjA logaa| bAdare kammadvidI0 / pajjattesu saMkheMjANi vaasshssaanni| vaNapphadi0 eiNdiybhNgo| cAdaravaNapphadipatteya-NigodajIvANaM puDhavikAiyabhaMgo / sesaM apjjttbhNgo| 235. tasa-tasapaJjatta0 dhuviyANaM paDhamadaMDao u0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 sagaDhidI0 / sesANaM pNciNdiybhNgo| 236, paMcamaNa-paMcavaci0 savvapagadINaM u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / evaM maNajogibhaMgo veuvvi0-AhArakA0-kodhAdicadukka 234. pRthivIkAyika, jalakAyika, agnikAyika aura vAyukAyika jIvoMmeM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhake kAlakA bhaGga oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa hai| inake bAdaroM meM karmasthiti bAdara payoptakoMmeM saMkhyAta hajAra varSa hai| vanaspatikAyikoMmeM ekendriyoMke samAna bhaGga hai| bAdara vanaspatikAyika pratyekazarIra aura bAdara nigoda jIvoMmeM pRthivIkAyika jIvoMke samAna bhaGga hai| ina sabameM zeSa bhaGga aparyAptakoMke samAna hai| vizeSArtha--pRthivIkAyika Adi cAroMkI kAyasthiti asaMkhyAta lokapramANa hai, isalie inameM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla asaMkhyAta lokapramANa kahA hai| bAdara pRthivIkAya Adi cAroMkI utkRSTa kAyasthiti karmasthitipramANa hai aura inake paryAptakoMkI utkRSTa kAyasthiti saMkhyAta hajAra varSa hai, isalie inameM dhruvabandhavAlI prakRtiyoM ke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla apanI-apanI kAyasthitipramANa kahA hai / vanaspatikAyikoMkI kAyasthiti anantakAlapramANa hai| para inameM anutkRSTa pradezabandha yadi nirantara ho to asaMkhyAta lokapramANa kAla taka hI hogaa| kAraNakA vicAra ekendriyamArgaNAkI prarUpaNAke samaya kara Aye haiM, isalie inameM ekendriyoMke samAna bhaGga kahA hai| bAdara vanaspatikAyika pratyekazarIra aura bAdara nigoda jIvoMkI kAyasthiti bAdara pRthivIkAyika jIvoMke samAna hai, isaliye yahA~ ina jIvoMkA bhaGga pRthivIkAyika jIvoMke samAna kahA hai| zeSa kathana spaSTa hI hai| 235. trasakAyika aura trasakAyika paryApta jIvoMmeM prathama daNDakameM kahI gaI dhruvavAlI prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA bhaGga oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla apanI sthitipramANa hai| zeSa prakRtiyoMkA bhaGga paJcendriyoMke samAna hai| vizeSArtha-trasoMkI kAyasthiti pUrvakoTipRthaktva adhika do hajAra sAgara aura trasaparyAptakoMkI kAyasthiti do hajAra sAgara hai| itane kAla taka inake dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA nirantara anutkRSTa pradezabandha sambhava hai, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla apanI-apanI kAyasthiti pramANa kahA hai| zeSa prakRtiyoMkA bhaGga paJcendriyoMke samAna hai,yaha spaSTa hI hai| 236. pA~ca manoyogI aura pA~ca vacanayogI jIvoMmeM saba prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| isI prakAra manoyogI jIvoMke samAna vaikriyikakAyayogI, AhArakakAyayogI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, apagatavedI, sUkSma Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre avagadaveda suhumasaMpa0-uvasama0-sammAmi0 / 237. kAyajogIsu paMcaNA0-NavadaMsa0-miccha0-solasaka0-bhaya-du0-orAli0tejA-ka0-vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0-paMcaMta0 uka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 annNtkaalmsN0| tirikkha02-NIcA0 u0 aNu0 oghaM / sesANaM pagadINaM mnnjogibhNgo'| 238. orAlikA0 paMcaNA0-NavadaMsaNA0-miccha0-solasakasA0-bhaya-du0-orA0tejA0-ka0-vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0-paMcaMta0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 vAvIsaM vassasahassANi desU0 / tirikkhagadidaMDao ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 tiNNi vAsasahassANi desa0 / sesANaM mnnjogibhNgo| sAmparAyasaMyata, upazamasamyagdRSTi aura samyagmithyAdRSTi jIvoMmeM jAnanA cAhiye / vizeSArtha-ina saba mArgaNAoMkA utkRSTa kAla antarmuhUrta honese inameM saba prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta bana jAtA hai / zeSa kathana spaSTa hI hai| __ 237. kAyayogI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta, nirmANa aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA bhaGga oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa anantakAla hai jo asaMkhyAta pudgala parivartanapramANa hai| tiryazcagatidvika aura nIcagotrake utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA bhanna oghake samAna hai| zeSa prakRtiyoMkA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai| vizeSArtha-kAyayogI jIvoMkI utkRSTa kAyasthiti ananta kAlapramANa hai| inameM itane kAla taka prathama daNDakameM kahI gaI prakRtiyoMkA nirantara anutkRSTa pradezabandha sambhava hai, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla ananta kAla kahA hai| oghase tiryazcagatidvika aura nIcagotrake utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA jo kAla kahA hai vaha yahA~ bhI sambhava hai. isalie inakA bhaGga oghake samAna kahA hai| zeSa prakRtiyokA bhaGga manAyAgA jIvoMke samAna hai yaha spaSTa hI hai| 238. audArikakAyayogI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta, nirmANa aura antarAyake utkRSTa pradezabandhakA bhaGga oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama bAIsa hajAra varSa hai| tiryazcagatidaNDakake utkRSTa pradezabandhakA bhaGga oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama tIna hajAra varSapramANa hai| zeSa prakRtiyAkA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai| vizeSArtha-audArikakAyayogakA utkRSTa kAla kucha kama bAIsa hajAra varSapramANa hai, isalie isa yogavAle jIvoMmeM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla ukta pramANa kahA hai| tathA vAyukAyika jIvoMmeM audArikakAyayogakA utkRSTa kAla antarmuhUrta kama tIna hajAra varSapramANa hai, isalie yahA~ tiryazcagatidaNDakake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUte kama tIna hajAra varSa kahA hai| zeSa kathana spaSTa hI hai| 1. A0pratau 'sesANaM maNajogibhaMgo' iti pAThaH / Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe kAlo 147 239. orAliyami0 paMcaNA0 NavadaMsaNA0-miccha0 - solasaka0 -bhaya-du0 -devaga0cattArisara- veDa vvi0 aMgo0 - vaNNa4 - devANu 0 - agu0 - upa0 Nimi0 - tittha0 - paMcaMta0 u0 ja0 u0 e0 / aNu0 ja0 u0 aMto0 / sesANaM pagadINaM u0 ja0 u0 e0 / aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / Au0 oghaM / evaM veuvviyami0 AhArami0 / 3 240 kammaiga 02 eiMdiyapagadINaM u0 ja0 u0 e0 / aNu0 ja0 e0, u0 tiNi sama0 / tasapagadINaM u0 ja0 u0 e0 / aNu0 ja0 e0, u0 besama0 / adhavA devadipaMcagavaJjANaM savvapagadINaM u0 ja0 u0 e0 / aNu0 ja0 e0, u0 tiNNisama0 / 239. audArikamizrakAyayogI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, midhyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, devagati, cAra zarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghu, upaghAta, nirmANa, tIrthaGkara aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / zeSa prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / AyukarmakA bhaGga odhake samAna hai| isI prakAra vaikriyikamizrakAyayogI tathA AhArakamizrakAyayogI jIvoMmeM jAnanA cAhie / vizeSArtha -- audArikamizrakAyayogameM do AyuoMko chor3akara saba prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha zarIraparyApta pUrNa honeke anantara pUrva samaya meM hotA hai, isalie dhruvabandhinI prakRtiyoM ke sAtha anya prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai | kintu prathama daNDakameM kahI gaI dhruvabandhinI prakRtiyoMkA yahA~ zeSa antarmuhUrta kAla taka anutkRSTa pradezabandha hotA hai, isalie yahA~ dhruvabandhinI prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai| tathA inake sivA ba~dhanevAlI parAvartamAna prakRtiyA~ haiM, isalie unake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai / yahA~ do AyuoMkA bhaGga oghake samAna hai, kyoMki AyukarmakA bhaGga tribhAgameM yA maraNase antarmuhUrta pUrva hotA hai aura jo audArikamizrakAyayogI AyukA bandha karatA hai vaha labdhyaparyApta hotA hai, isalie yahA~ oghake samAna utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla prApta honemeM koI bAdhA nahIM AtI / vaikriyikamizrakAyayogI aura AhArakamizrakAyayogI jIvoMmeM isI prakAra apanI apanI prakRtiyoMkA kAla ghaTita ho jAtA hai, isalie unameM audArikamizrakAyayogI jIvoMke samAna jAnane kI sUcanA kI hai / 240. kArmaNakAyayogI jIvoMmeM ekendriya prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya haiM aura utkRSTa kAla tIna samaya hai / trasaprahRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / athavA devagatipaJcakako chor3akara saba prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla tIna samaya hai / 1. A0 pratau 'u0 ja0 e0' iti pATha: / 2. tA0 A0 pratyoH 'AhArami0 zrasAdabhaMgo / kammaiga0 iti pAThaH / 3. zra0pratau 'u0 ja0 e0' iti pAThaH / Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMce pade sabaMdhAhiyAre 241. ithivede paMcANAvaraNAdipaDhamadaMDao u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 palido0 sadapudhattaM / sAdAsAda 0 chaNNoka0 caduAu0 - dorgAdidujAdi -AhAraduga-paMcasaMThA0 paMcasaMgha0 - doANu0 AdAuJjo0 - appasattha0 - thAvarAdi 04thirAditiSNiyu0-dUbhaga- dussara- aNAdeM 0 -NIcA0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / purisa0 maNusa 0 - paMciMdi 0 - samacadu0 - orA0 aMgo0 - vaJjari0 148 vizeSArtha - yahAM saba prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha apane apane svAmitvake yogya sthAnameM eka samaya ke lie hotA hai, isalie saba prakRtiyoM ke utkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa kAla eka samaya kahA hai / parantu anutkRSTa pradezabandha ke kAlake viSaya meM do sampradAya haiN| prathamake anusAra jo vigrahagatimeM ekendriyoMke ba~dhanevAlI prakRtiyA~ haiM unake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla tIna samaya kahA hai, kyoMki adhika se adhika tIna vigraha ekendriyoMmeM hI sambhava haiN| tathA jo kevala trasoM meM ba~dhanevAlI prakRtiyAM haiM unake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla do samaya kahA hai, kyoMki trasoMmeM adhika se adhika do vigraha hI hote haiM / dUsare sampradAya ke anusAra devagati, devagatyAnupUrvI, vaikriyikazarIra, vaikriyika AGgopAGga aura tIrthakara ina pA~ca prakRtiyoM ke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla do samaya hI hai, kyoM ki inakA bandha karanevAle jIva kArmaNakAyayoga meM adhikasa adhika do samaya taka hI rahate haiM / kintu zeSa prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya aura utkRSTa kAla tIna samaya kahA hai / yahAM yaha to spaSTa hai ki jinakA ekendriyoMke kArmaNakAyayogameM bandha hotA hai unakA yaha kAla bana jAtA hai| parantu jinakA ekendriyoM ke kArmaNakAyayogameM bandha nahIM hotA unakA yaha kAla kaise banatA hai yaha vicAraNIya hai / sAdhAraNa niyama yaha hai ki jo jisa jAtimeM utpanna hotA hai usake yadi vaha samyagdRSTi nahIM hai to antarmuhUrta pahalese usa jAtisambandhI prakRtiyoMkA bandha hone lagatA hai / para anyatra bhI maraNake bAda vigrahagatimeM yaha niyama nahIM rahatA aisA isa kathanase spaSTa hotA hai / isalie ekendriyoMke vigrahagati meM tiryaJcagatisambandhI aura manuSyagatisambandhI sabhI prakRtiyoMkA bandha ho sakatA hai yaha isa kathanakA tAtparya hai / devagaticatuSka aura tIrthaGkara prakRtiko isa niyamakA apavAda rakhA hai so usakA kAraNa yaha hai ki tIrthaGkara prakRtikA to sadaiva samyagdRSTike hI bandha hotA hai, ataH kArmaNakAyayoga meM bhI isakA bandha karanevAle jIvake adhika se adhika do vigraha ho sakate haiN| aura devagaticatuSkakA kAmaNakAyayoga meM kevala manuSya aura tiryaJca samyagdRSTike hI bandha hogA, isalie yahAM bhI adhikase adhika do vigraha hI sambhava haiM / yahI kAraNa hai ki ina pA~ca prakRtiyoM ke anutkRSTa pradezabandhakA dUsare sampradAyake anusAra bho utkRSTa kAla do samaya kahA hai / 241. strIveda meM pA~ca jJAnAvaraNAdi prathama daNDakake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla sau palya pRthaktva pramANa hai / sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, chaha nokaSAya, cAra Ayu, do gati, cAra jAti, AhArakadvika, pA~ca saMsthAna, pA~ca sahanana, do AnupUrvI, Atapa, udyota, aprazasta vihAyogati, sthAvara Adi cAra, sthira Adi tIna yugala, dubhaMga, duHsvara, anAdeya aura nIcagotrake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / puruSaveda, manuSyagati, pazcendriyajAti, samacaturasra Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe kAlo 149 maNusANu0-pasatya-tasa-subhaga-sussara-AdeM-uccA0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 paNavaNaM pali0 desU0 / devagadi04 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 tiNNi pali. desU 0 / orAli0-para-usmA0-bAdara-pajatta-patte0 uka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 paNavaNaM pali. sAdi0 / tittha0 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 puvvakoDI desUNANi / 242. purisesu paMcaNANAvaraNAdipaDhamadaMDao sAdAdividiyadaMDao' itthibhaMgo / Navari sagahidI0 / purisa0 u0 ja0 e0, u0 besamaH / evaM savvANaM ukka0 padesabaMdho / aNu0 ja0 e0, u0 bechAvaTTi. sAdi0 dohi putvakoDIhi / devagadi04 saMsthAna, audArikazarIraAGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, trasa, subhaga, susvara, Adeya aura uccagotrake utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama pacapana palya hai| devagaticataSkake utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama tIna palya hai / audArikazarIra, paraghAta, ucchAsa, bAdara, paryApta aura pratyekake utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla sAdhika pacapana palya hai| tIrthakara prakRtike utkRSTa pradezabandhakA kAla Apake samAna hai| anutkRSTa pradeza bandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTi hai| vizeSArtha-strIvedakI utkRSTa kAyasthiti sau palyavRthaktvapramANa honese isameM pA~ca jJAnAvaraNAdi dhravabandhavAlI prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla sau palyapRthaktvapramANa kahA hai| sAtAvedanIya AdimeM kucha sapratipakSa prakRtiyA~ haiM aura kucha adhruvabandhinI prakRtiyA~ hai, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antamuhUrta kahA hai / samyagdRSTi devIke puruSaveda AdikA nirantara bandha hotA rahatA hai, isalie yahA~ inake anutkRSTa pradezavandhakA utkRSTa kAla kucha kama pacapana palya kahA hai| uttama bhogabhUmimeM paryApta hone para manuSyinIke devagati catuSkakA niyamase bandha hotA hai, isalie yahA~ devagaticatuSkake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama tIna palya kahA hai| devIke aura vahA~se cyuta hone para mithyAdRSTi jIvake antarmuhUrta kAla taka audArikazarIra AdikA bandha sambhava hai, isalie audArikazarIra Adike anutkRSTa pradezavandhakA utkRSTa kAla sAdhika pacapana palya kahA hai| manuSyinI ATha varSakI hokara samyaktvako utpanna kara tIrthaGkara prakRtikA eka pUrvakoTi kAlake anta taka nirantara bandha kara sakatI hai, isalie yahA~ tIrthaGkara prakRtike anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTi kahA hai| 242. puruSoMmeM pA~ca jJAnAvaraNAdi prathama daNDaka aura sAtAvedanIya Adi dvitIya daNDakakA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki prathama daNDakake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kahate samaya vaha apanI. kAyasthitipramANa kahanA caahie| puruSavedake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| isI prakAra saba prakRtiyoMke utkRSTa pradezabandhakA kAla hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do pUrvakoTi adhika do chayAsaTha sAgara hai| 1. vA0pratau 'sA [dA] diyadaMDo' iti pAThaH / Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre paMciMdiyadaMDao samacadudaMDI tittha0 oghaM / Navari paMciMdiyadaMDao aNu0 u0 tevaTisAgarovamasadaM / maNusagadipaMcaga0 aNu0 ja0 e0, u0 tettIsaM sAgaro0 / 243. Naqsage paDhamadaMDao vidiyadaMDao tirikkha03 tirikkhoghaM / purisadaMDao sattamabhaMgo / devagadi04 aNu0 ja0 e0, u0 pucakoDI de0 / paMciM0-orA0aMgo.. para0-ussA0-tasa04 ukkassaM oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 tettIsaM0 sAdi0 dohi aMtomuttehi sAdi0 / orA0aMgo0 egamuhuttehi sAdi0 / tittha0 aNu0 ja0 e0, u0 tiNNisAga0 sAdi0 / devagaticatuSka, paJcendriyajAtidaNDaka samacaturasrasaMsthAnadaNDaka aura tIrthakara prakRtikA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki pazcendriyajAtidaNDakake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla eka sau tresaTha sAgara hai| manuSyagatipaJcakake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla tetIsa sAgara hai| vizeSArtha-yahA~ pA~ca jJAnAvaraNAdi prathama daNDakake kAlameM strIvedI jIvoMkI apekSA jo vizeSatA hai, usakA nirdeza mUlameM kiyA hI hai| tAtparya yaha hai ki puruSavedakI utkRSTa kAyasthiti sau sAgara pRthaktvapramANa hai aura pA~ca jJAnAvaraNAdi dhruvabandhinI prakRtiyA~ haiM, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla sau sAgara pRthaktvapramANa jAnanA caahie| sAtAvedanIya Adi daNDakakA bhaGga strIvedI jIvoMmeM jaisA batalAyA hai vaha yahA~ bhI vaisA hI hai| kAraNa spaSTa hai| puruSavedakA nirantara bandha oghameM do pUrvakoTi adhika do chayAsaTha sAgara batalA Aye haiM,vaha puruSavedI jIvoMmeM avikala ghaTita ho jAtA hai, isalie yahA~ bhI isake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla ukta kAla pramANa kahA hai| devagati catuSka, paJcandriyajAtidaNDaka, samacaturastrasaMsthAnadaNDaka aura tIrthakara prakRtikA bhaGga oghake samAna hai, yaha spaSTa hI hai| mAtra paJcendriyajAtidaNDakake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla oghase jo eka sau pacAsI sAgara kahA hai usameMse bAIsa sAgara kama ho jAtA hai, kyoMki chaThe narakake bAIsa sAgara isameMse nyUna ho jAte hai| ataH yahA~ isa daNDakake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla ekasau tresaTha sAgara kahA hai| sarvArthasiddhimeM manuSyagati paJcakakA nirantara bandha hotA rahatA hai, isalie yahA~ ina prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla tetIsa sAgara kahA hai| 243. napuMsakavedameM prathama daNDaka, dvitIya daNDaka aura tiryazcagatitrikakA bhanna sAmAnya tiryaJcoMke samAna hai| puruSavedadaNDakakA bhaGga sAtavIM pRthivIke samAna hai| devagaticatuSkake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTi hai| paJcendriyajAti, audArikazarIra AGgopAGga, paraghAta, ucchrAsa aura trasacatuSkake utkRSTa pradezabandhakA bhaGga oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do antarmuhUrta adhika tetIsa sAgara hai| mAtra audArika zarIraAGgopAGgakA yaha kAla eka antarmuhUrta adhika hai| tIrthaGkara prakRtike anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla sAdhika tIna sAgara hai| vizeSArtha--sAmAnya tiryazvAmeM prathama aura dvitIya daNDaka tathA tiryazcagatitrikakA jo kAla kahA hai vaha avikala napuMsakavedameM bana jAtA hai, isalie inakA bhaGga sAmAnya tiryaJcoMke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| samyagdRSTi manuSya paryApta napuMsakavedIke devagaticatuSkakA nirantara bandha hotA rahatA hai aura inameM samyaktvakA kAla kucha kama eka pUrvakoTi hai, Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 151 uttarapagadipadesabaMdhe kAlo 244. madi0-suda0 paMcaNA daMDao tirikkha03 paMcidiyadaMDao nnqsgbhNgo| sAdAsAda0-sattaNoka0-caduAu0-Nirayaga0-cadujA0-paMcasaMThA0-chassaMghaDa0 - NirayANu0AdAujo0-appasattha0-thAvarAdi04-thirAditiNNiyu0-dUbhaga-dussara-aNAdeM. u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 aMto0 / maNusagadi02 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 eNkattIsaM0 sAdi0 aMtomuhutte0 NikkhamaMtassa / devagadi04-samacadu0pasattha0-subhaga-sussara-Ardai0-uccAgo0 uka0 ogha / aNu0 ja0 e0, u0 tiNNi pali0 de0 / evaM abhavasi0-micchA0 / isalie yahA~ devagaticatuSkake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTi kahA hai| sAtaveM narakameM paJcandriyajAti AdikA nirantara bandha to hotA hI hai| sAtha hI vahA~ jAneke pUrva antarmuhUrta kAla taka aura vahA~ se nikalaneke bAda antarmuhUrta kAla taka inakA bandha hotA hai, isalie yahA~ inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla do antarmuhUrta adhika tetIsa sAgara kahA hai| mAtra audArikazarIra AGgopAGgakA narakameM jAneke pUrva bandha nahIM hotA, isalie isake anutkRSTa pradezabandhake utkRSTa kAlameM eka antarmuhUrta kama kara diyA hai| tIsare narakameM sAdhika tIna sAgara kAla taka tIrthaGkara prakRtikA nirantara bandha sambhava hai, isalie isake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla sAdhika tIna sAgara kahA hai| 244. matyajJAnI aura tAjJAnI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNadaNDaka, tiryaJcagatitrika aura pazcendriyajAtidaNDakakA bhaGga napuMsakavedI jIvoMke samAna hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, sAta nokaSAya, cAra Aya, narakagati, cAra jAti, pA~ca saMsthAna, chaha saMhanana, narakagatyAnupUrvI, Atapa, udyota, aprazasta vihAyogati, sthAvara Adi cAra, sthira Adi tIna durbhaga, duHsvara aura anAdeyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai| manuSyagatidvikake utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla nikalanevAlekA antarmuhUrta adhika ikatIsa sAgara hai / devagaticatuSka, samacaturasrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, pusvara, Adeya aura uccagotrake utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama tIna palya hai| abhavya aura mithyAdRSTi jIvoMmeM isI prakAra jAnanA cAhie / vizeSArtha-napuMsakavedI jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNAdi daNDaka, tiryazcagatitrika aura pazcendriyajAti daNDakakA jo kAla kahA hai vaha yahA~ avikala ghaTita ho jAtA hai, isalie yaha nasakavedI jIvoMke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| sAtAvedanIya Adi prakratiyA~ saba parAvartamAna haiM, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta kahA hai| manuSyagatidvikakA nirantara bandha nauveM aveyakameM aura vahA~ se nikalane para antarmuhUrta kAla taka hotA rahatA hai, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta adhika tetIsa sAgara kahA hai| uttama bhogabhUmimeM paryApta hone para kucha kama tIna palya taka devagaticatuSka AdikA nirantara bandha hotA hai, isalie inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama tIna palya kahA hai| abhavya aura mithyAdRSTi jIva matyajJAnI aura tAjJAnI hI hote haiM, isalie inakA bhaGga matyajJAnI aura zrutAjJAnI jIvoMke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhA hiyAre 245. vibhaMge paMcaNA0 - NavadaMsa0 - miccha0 - solasaka0 bhaya-du0-tirikkha0 paMciMdi0orAli 0 tejA0 ka0 - orA0 aMgo0 - vaNNa04- tirikkhANu0 - agu04-tasa04 - Nimi0NIcA0- paMcaMta0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 tettIsaM0 de0 maNusargAdi02 ukka0 oghaM / aNu0 ja0 e0, u0 eNkacIsaM0 de0 / sesANaM jogibhaMgo / 152 246. AbhiNi-suda-odhi0 paMcaNA0 chadaMsa0 cadusaMja0 - purisa0-bhaya-du0 - paMciMdi0tejA0-60 samacadu0 vaNNa04 - agu04 - pasattha0 - tasa 04 - subhaga sussara - AdeM 0 - Nimi0uccA0 - paMcaMta0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / evaM savvANaM ukka0 / aNu0 ja0 e0, u0 chAvaTTisAga0 sAdi0 / sAdAsAda0 caduNoka0 - doAu0- AhAraduga-thirAditiNNi 0 aNu 0 ja0 e0, u0 to 0 / apaccakkhANa 04 - tittha0 aNu0 ja0 e0, u0 taiMtIsaM0 sAdi0 / paccakkhANa 04 aNu0 ja0 e0, u0 bAdAlIsaM0 sAdi0 / maNusa 245. vibhaMgajJAnameM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, tiryaJcagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, trasa catuSka, nirmANa, nIcagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama tetIsa sAgara hai / manuSyagatidvikake utkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama ikatIsa sAgara hai / zeSa prakRtiyoMkA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai / vizeSArtha -- naraka meM vibhaMgajJAnakA utkRSTa kAla kucha kama tetIsa sAgara hai / itane ka taka pA~ca jJAnAvaraNAdikA nirantara bandha hotA hai, isalie yahA~ pA~ca jJAnAvaraNAdike anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama tetIsa sAgara kahA hai / nauveM graiveyakameM vibhaMgajJAnakA utkRSTa kAla kucha kama ikatIsa sAgara hai / itane kAla taka yahA~ manuSyagatidvikakA nirantara bandha hotA hai, isalie yahA~ inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama ikatIsa sAgara kahA hai| zeSa prakRtiyA~ parAvartamAna haiM, isalie unakA bhaMga manoyogI jIvoMke samAna jAnanekI 'sUcanA hai / 246. Abhinibodhika jJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, puruSaveda, bhaya, jugupsA, pacendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturastrasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kala eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / isI prakAra saba prakRtiyoM ke utkRSTa pradezabandhakA kAla hai / anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla sAdhika chayAsaTha sAgara hai / sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, cAra nokaSAya, do Ayu, AhArazarIradvika aura sthira Adi tIna yugalake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / apratyAkhyAnAvaraNa cAra aura tIrthaGkara prakRti ke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla sAdhika tetIsa sAgara hai / pratyAkhyAnavaraNacatuSka ke anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapadipade baMdhe kAlo 153 gadipaMcaga0 aNu 0 ' ja0 e0, u0 taiMtIsaM0 / devagadi04 uka0 aNu0 oghaM / evaM odhidaM 0 -sammA0 / 247. maNapa0 paMcaNA0 chadaMsaNA0 cadusaMja0 - purisa0-bhaya-du0 - devargAdi-paMciMdi0ve uvvi0 -tejA0 - ka 0 -samacadu0 - vevvi 0 aMgo0 - vaNNa04 - devANu0 - agu04 - pasattha0tasa 04 - subhaga- sussara - AdeM0 - Nimi0 - tittha0 uccA0- paMcaMta0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / sAdhika vyAlIsa sAgara hai / manuSyagatipaJcakake anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla tetIsa sAgara hai| devagaticatuSkake utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA kAla oghake samAna hai / isI prakAra avadhidarzanI aura samyagdRSTi jIvoM meM jAnanA cAhie / vizeSArtha - AbhinibodhikajJAna Adi tIna jJAnoMkA utkRSTa kAla cAra pUrvakoTi adhika chayAsaTha sAgara hai / yahI kAraNa hai ki yahA~ para pA~ca jJAnAvaraNAdi dhruvabandhinI prakRtiyoM ke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla sAdhika chayAsaTha sAgara kahA hai / sAtAvedanIya Adike anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta hai, isakA pahale aneka bAra khulAsA kara Aye haiM / sarvArthasiddhimeM aura vahA~ se nikalakara manuSya hone para saMyamAsaMyama yA saMyama grahaNa karaneke pUrvataka jIva apratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA bandha karatA rahatA hai aura zreNi ArohaNa karake AThave guNasthAnake antataka tIrthaGkara prakRtikA bandha karatA rahatA hai / yaha kAla sAdhika tetIsa sAgara hotA hai, isalie yahA~ ina pA~ca prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla sAdhika tetIsa sAgara kahA hai / pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA bandha saMyamAsaMyama guNasthAnataka prArambhake pA~ca guNasthAnoM meM hotA hai, para yahA~ AbhinibodhikajJAna AdikA prakaraNa hai, isalie yahA~ yaha dekhanA hai ki kevala samyaktvake sAtha aura samyaktva va saMyamAsaMyamake sAtha jIva adhika se adhika kitane kAla taka rahatA hai| kevala samyaktvake sAtha rahanekA utkRSTa kAla sAdhika tetIsa sAgara hai, isa bAta kA ullekha to hamane isI vizeSArthake prArambhameM kiyA hI hai / kintu samyaktvI jIva kahIM kevala samyaktvake sAtha aura kahIM samyaktva va saMyamAsaMyamake sAtha lagAtAra yadi rahatA hai to usa kAlakA yoga sAdhika bayAlIsa sAgara hotA hai, isalie yahA~ pratyAkhyAnAvaraNa catuSkake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla sAdhika bayAlIsa sAgara kahA hai / sarvArthasiddhi meM manuSyagati, audArikazarIra, audArika zarIra AGgopAGga aura vArSabhanArAca saMhanana ina pA~ca prakRtiyoMkA nirantara bandha hotA rahatA hai, isalie yahA~ inake anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla tetIsa sAgara kahA hai / oghase devagaticatuSkake utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA jo kAla kahA hai vaha yahA~ avikala bana jAtA hai, isalie yaha bhaGga oghake samAna kahA hai / avadhidarzanI aura samyagdRSTi jIvoMkA kAla AbhinibodhikajJAnI Adike hI samAna hai, isalie inakA bhaGga abhinibodhikajJAnI Adike samAna kahA hai| 247. mana:paryayajJAnI jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, puruSaveda, bhaya, jugupsA, devagati, pacendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasra saMsthAna vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghu catuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa, tIrthaGkara, uccagotra aura pA~ca antarAyake utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai / 1. tA0pratau 'maNusagadi paMcaga0 maNusagadi paMcana0 (1) aNu0' iti pAThaH / 20 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre aNu0 ja0 e0, u0 puvvakoDI0 [desUNA / sAdAsAda0-hassa-radi-aradi-sogadevAu0-AhArasa0-AhAra-aMgo0thirAthira-subhAsubha-jasa0-ajasa0 u0 ja0 e0, u0 besama0 / aNu0 ja0 e0, u0 aMtomu0 / evaM sNjd-saamaai0-chedo0-prihaar0|].. antarANagamo 248. ...kassabhaMgo / devagadi04 jaha0 Natthi aMtaraM / aja. jaha0 ega0, uka0 tettIsaM sAdi0 / eiMdiyadaMDao ukkassabhaMgo / edANaM daMDagANaM ukassANukassabaMdhAto viseso| jahaNNapadesabaMdhaMtaraM jaha0 aMto0 / sesaM purisaM / tittha0 oghaM / 249. Naqsage dhuviyANaM [jaha0 ] jaha. khuddAbhavaggahaNaM samaUNaM, ukka0 asaMkheMjA logaa| aja0 jaha0 ukka0 e0 / thINagiddhi03 daMDao' jaha0 nnaannaa0mNgo| aja0 aNukkassabhaMgo / sAdAsAda0-paMcaNoka0-paMciMdi0-samacadu0-para-ussA0-pasattha0anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTi hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, hAsya, rati, arati, zoka, devAyu, AhArakazarIra, AhArakazarIra AGgopAGga, sthira, asthira, zubha, azubha, yazaHkIrti aura ayazaHkIrtike utkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla do samaya hai| anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla antarmuhUrta hai / isI prakAra saMyata, sAmAyikasayata, chedopasthApanAsaMyata aura parihAravizuddhisaMyata jIvoM meM jAnanA caahiye| vizeSArtha-manaHparyayajJAnakA utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTi hai, isalie isameM pA~ca jJAnAvaraNAdi dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla kucha kama eka pUrvakoTi kahA hai / sAtAvedanIya Adike anutkRSTa pradezabandhakA utkRSTa kAla antarmuhUrta hai, yaha spaSTa hI hai| saMyata Adi anya jitanI mArgaNAe~ yahA~ ginAI haiM unakA utkRSTa kAla bhI kucha kama eka pUrvakoTi hai aura manaHparyayajJAnake samAna hI ina mArgaNAoMmeM prakRtiyoMkA bandha hotA hai, isalie inakI prarUpaNA manaHparyayajJAnI jIvoMke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| antarAnugama 248.............."utkRSTake samAna bhaGga hai| devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara hai / ekendriyadaNDakakA bhaGga utkRSTake samAna hai / ina daNDakoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhase vizeSa jAnanA cAhiye / jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara antarmuhUrta hai| zeSa puruSavedake samAna hai / tIrthaGkara prakRtikA bhaGga oghake samAna hai| 249. napuMsakavedI jIvoMmeM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama kSullakabhavagrahaNapramANa hai aura utkRSTa antara asaMkhyAta lokapramANa hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya hai| styAnagRddhi tIna daNDakake jaghanya pradezabandhakA antara jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA antara anutkRSTake samAna hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, pA~ca nokaSAya, paJcendriyajAti, samacaturasra 2. tAtau 'puvvkoddide| [atra tADapatracatuSTayaM vinaSTam............iti nirdiSTam / A. pratAvapi 183, 184, 185, 186, saMkhyAvitatADapatrANi vinaSTAnIti sUcanA vartate / 1. A pratI ukka0 thINagididaMDo iti pAThaH / . Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 uttarapagadipadesabaMdhe aMtaraM tasa04-thirAditiNNiyuga-subhaga-sussara-Ardai jaha0 NANAvaraNabhaMgo / aja0 jaha0 e0, ukka0 aMto0 / aTThakasA0-Nirayaga0-maNusaga0-AhAraduga-tiNNiA0-doANu0uccA0 jaha0 aja0 oghN| devAu0 mnnusibhNgo| devagadi04 jaha0 jaha0 ega0, ukka0 puvvakoDitibhAgaM desU0 / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aNaMtakAla / orAli0-orAli0aMgo0-vajari0 jaha0 NANAbhaMgo' / aja0 jaha* ega0, ukka0 puvvakoDI desU0 / tittha0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / saMsthAna, paraghAta, ucchAsa, prazastavihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhagA susvara aura Adeyake jaghanya pradezabandhakA antara jJAnAvaraNake samAna hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| ATha kaSAya, narakagati, manuSyagati, AhArakadvika, tIna Ayu, do AnupUrvI aura uccagotrake jaghanya aura ajaghanya pradezabandha tara oghake samAna hai| devAyakA bhaGa manaSyiniyoMke samAna hai| devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa anta kA kucha kama vibhAgapramANa hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara ananta kAlapramANa hai / audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga aura varSabhanArAcasaMhananake jaghanya pradezabandhakA antara jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama eka pUrvakoTipramANa hai| tIrthaGkaraprakRtike jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| vizeSArtha-dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha sUkSma aparyApta nigoda jIvake bhavagrahaNa ke prathama samayameM hotA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNa pramANa kahA hai, kyoMki do kSullaka bhavoM ke prathama samayoMmeM jaghanya pradezabandha honepara ukta antara kAla prApta hotA hai| tathA sUkSma nigoda aparyAptakA utkRSTa antara asaMkhyAta lokapramANa hai, isalie yahA~ dhravabandhavAlI prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara asaMkhyAta lokapramANa kahA hai| inakA jaghanya pradezabandhakA kAla eka samayamAtra hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya kahA hai| styAnagRddhi tIna daNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmitva jJAnAvaraNake samAna honese isake jaghanya pradezabandhakA antarakAla usake samAna kahA hai aura isake ajaghanya pradezabandhakA antara jo anutkRSTa ke samAna kahA hai so usakA yahI abhiprAya hai ki isake anutkRSTake samAna ajaghanya pradezabandhakA bhI jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama tetIsa sAgara bana jAtA hai| sAtAvedanIya Adike jaghanya pradezabandhakA svAmI yathAyogya jJAnAvaraNake samAna honese inake jaghanya pradezabandhakA antarakAla usake samAna kahA hai| tathA inakA jaghanya bandhAntara eka samaya aura utkRSTa bandhAntara antarmuhUrta honese inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara a hai| napuMsakavedI jIvoMmeM ATha kaSAya Adike jaghanya pradezabandhakA svAmitva oghake samAna honese tathA yahA~ inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA antara oghake samAna prApta honese vaha oghake samAna kahA hai so vaha vicAra kara jAna lenA cAhie / tathA manuSyiniyoMmeM devAyuke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jo antara kahA hai vaha yahA~ napuMsakavediyoMmeM bhI bana jAtA hai, isalie use manuSyaniyoMke samAna jAnanekI 1. bhA0pratau 'jaha* jahaH NANA bhaMgo' iti pAThaH / Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 250. avagadave0 savvapagadINaM jaha0 aja0 ja0 e0, u0 aNto| 251. kodhakasA0 paMcaNA0-sattadaMsaNA0-miccha0-solasaka0-paMcaMta0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ukka0 ega0 / NiddA-payalAdovedaNI0-NavaNoka0-tiNNigadipaMcajAdi-tiNNisarIra-chassaMThA0-orA0 aMgo0-chassaMgha0 vaNNa04 - tiNNiANu0-agu04. AdAujjo'-dovihA0-tasAdidasayuga-Nimi0-tittha0-dogo0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 e0, uka0 aMto0 / doAu0 jaha0 aja0 Natthi aMtaraM / doAu0sUcanA kI hai / devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA svAmI anyatara aTThAIsa prakRtiyoMke sAtha ATha prakArake karmo kA bandha karanevAlA asaMjJI napuMsaka jIva hotA hai| yataH yaha Ayubandhake samaya hI sambhava hai, isalie ina prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka aura utkRSTa antara pUrvakoTikA kucha kama vibhAgapramANa kahA hai| tathA inakA bandha eka samayake antarase bhI sambhava hai aura ananta kAlake antarase bhI sambhava hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara anantakAlapramANa kahA hai / audArikazarIra Adi tIna prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI yathAyogya jJAnAvaraNake samAna honese inake jaghanya pradezabandhakA antarakAla jJAnAvaraNake samAna kahA hai| tathA inakA napaMsakavedI jIvoMmeM kamase kama eka samayake antarase aura adhikase adhika kucha kama eka pUrvakoTike antarase bandha sambhava hai,isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama eka pUrvakoTi kahA hai| napuMsakoMmeM tIrthakara prakRtikA jaghanya pradezabandha narakameM utpanna honeke prathama samayameM sambhava hai, isalie isake jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai / tathA isake jaghanya pradezabandhake samaya ajaghanya pradezabandha nahIM hotA, isalie isake ajaghanya pradezavandhakA jaghanya antara to eka samaya kahA hai aura tIthaGkara prakRtikA bandha karanevAlA jo napuMsakavedI manuSya dvitIyAdi narakoM meM utpanna hotA hai, usake antarmuhUrta kAlataka tIrthaGkara prakRtikA bandha nahIM hotA; isalie yahA~ isake ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| 250. apagatavedI jIvoMmeM saba prakRtiyoMke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| vizeSArtha-yahA~ gholamAna jaghanya yogase jaghanya pradezabandha sambhava honese jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta bana jAtA hai| mAtra ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara antarmuhUrta upazAntamohameM le jAkara prApta karanA cAhie, kyoMki saba prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA utkRSTa bandhakAla antarmuhUrta nahIM hai| 251. krodhakaSAyameM pA~ca jJAnAvaraNa, sAta darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla eka samaya hai / nidrA, pracalA, do vedanIya, nau nokaSAya, tIna gati, pA~ca jAti, tIna zarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, varNacatuSka, tIna AnupUrvI, agurulaghucatuSka, Atapa, udyota, do vihAyogati, sAdi dasa yugala, nirmANa, tIrthaGkara aura do gotrake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| do AyuoMke jaghanya aura bhajaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| do Ayu aura AhArakadvikakA bhaGga manoyogI 1. tA.pratau 'tiNNimANu05 (1) bhagu04 bhAdAvujo' iti paas| Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattarapagadipadesabaMdhe maMtaraM AhAraduga0 maNajogibhaMgo / NirayagadidugaM jaha0 aja0 jaha0 e0, ukka0 aMto0 / mANe paMcaNA0-sattadaMsaNA0-miccha 0-paNNArasaka0-paMcaMta0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja. jaha0 ukka0 ega0 / sesANaM kodhbhNgo| mAyAe paMcaNA0-sattadaMsaNA0-miccha0-coisaka0paMcaMta0 jaha0 gatthi aMtaraM / aja0 jaha0 ukka0 e0 / sesANaM kodhabhaMgo' / lobhe paMcaNAsattadaMsaNA0-miccha0-bArasaka0-paMcaMta0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 uka0 eg0| sesANaM kodhbhNgo| jIvoMke samAna hai / narakagatidvikake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| mAnakaSAyameM pA~ca jJAnAvaraNa, sAta darzanAvaraNa, mithyAtva, pandraha kaSAya aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla eka samaya hai| zeSa prakRtiyoMkA bhaGga krodhakaSAyavAleke samAna hai / mAyAkaSAyameM pA~ca jJAnAvaraNa, sAta darzanAvaraNa, mithyAtva, caudaha kaSAya aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya hai| zeSa prakRtiyoMkA bhaGga krodhakaSAyavAle jIvoMke samAna hai| lobhakaSAyameM pA~ca jJAnAvaraNa, sAta darzanAvaraNa, mithyAtva, bAraha kaSAya aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla eka samaya hai| zeSa prakRtiyAkA bhaga krAdhakaSAyavAle jIvoMke samAna hai| vizeSArtha--prathama daNDakameM kahI gaI pA~ca jJAnAvaraNAdikA tathA dUsare daNDaka meM kahI gaI nidrA AdikA krodhakaSAyake kAla meM do bAra jaghanya pradezabandha sambhava nahIM hai, isalie yahA~ inake jaghanya pradezabandhake antAkAla kA niSedha kiyA hai| tathA prathama daNDakameM kahI gaI pA~ca jJAnAvaraNAdikA jaghanya pradezabandha hote samaya ajaghanya pradezabandha nahIM hotA, isalie yahA~ inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla eka samaya kahA hai| tathA nidrAdidaNDakameM do vedanIya, nau nokaSAya, tIna gati, pA~ca jAti, tIna zarIra, chaha saMsthAna, audArika AGgopAGga: chaha saMhanana, do vihAyogati, sAdi dasa yugala aura do gAtra ye to adhravabandhinI prakRtiyA~ haiM tathA zeSa cAra prakRtiyoMko AThaveM guNasthAnameM bandhavyucchitti hokara aura antamuhUrtameM krodhakaSAyake kAla meM hI marakara deva honepara punaH inakA bandha hone lagatA e ina prakRtiyoMke ajaghanya pradezavandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kahA hai| yahA~ saba prakRtiyoMkA yaha jaghanya antara eka samaya, eka samaya bandhana karAke yA madhyameM eka samayake lie jaghanya bandha karAke le AnA caahie| tiryazcAyu aura manuSyAyukA jaghanya pradezabandha tRtIya tribhAgake prathama samayameM hI sambhava hai, isalie yahA~ inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| zeSa do Ayu aura AhArakadvikakA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie inakA manoyogI jIvoMke samAna antara kathana vana jAnese vaha unake samAna kahA hai| narakagatidvikakA eka to gholamAna jaghanya yogase jaghanya pradezabandha hotA hai| dUsare ye parAvartamAna prakRtiyA~ haiM, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara kAla eka samaya aura utkRSTa antarakAla antarmuhUrta kahA hai / mAna, mAyA aura lobhakaSAyavAle jIvoMmeM saba prakRtiyoMke jaghanya aura ----- 1. tA0pratau 'ja. u. e. sesANaM / kodhabhaMgo' zrA0pratI 'jaha0e0 ukka0 e0| sesANaM kodhabhaMgo' iti pAThaH / 2. prA0pratI 'praja0 jaha0 ega0 ukka0 ega0' iti pAThaH / Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 mahAyaMdhe padesabaMdhAhiyAre 252. madi-sude dhuviyANaM jaha0 jaha0 khuddAbhavaggahaNaM samaUNaM, ukka0 asaMkheMjA logaa| aja0 jaha* uka0 e0 / dovedaNI0'-chaNNoka0-paMciMdi0-samaca0para0-ussA0-pasattha0-tasa04-thirAditiNNiyuga0-subhaga-sussara-AdeM jaha0 nnaannaavrnnbhNgo| aja0 jaha0 e0, ukka. aMto0 / NaduMsa0-orAli0-paMcasaMThA0-orAli aMgo0chassaMgha0-appasattha0-dubhaga-dussara-aNAdeM-NIcA jaha0 NANAvaraNabhaMgo / aja. jaha0 ega0, ukka0 tiNNipali0 desU0 / doAu0-veuvviyacha0 jaha* aja0 jaha0 ega0, ukka0 annNtkaa0| tirikkha0-maNusAu0-maNusagadi03 oghaM / tirikkha03 jaha0 NANAvaraNabhaMgo / aja0 jaha0 ega0, ukka0 eNkkattIsaM sAga0 sAdi0 dohi muhuttehi sAdi0 / cadujAdi-AdAva-thAvara-suhuma-apaja0-sAdhA0 jaha0 nnaannaavrnnbhNgo| aja0 jaha0 egasamayaM, ukka0 teMttIsaM0 sAdi0 dohi muhuttehi sAdiregaM / evaM abhavasi0micchA0 / ajaghanya pradezabandhakA antarakAla isI prakAra ghaTita kara lenA cAhie / mAtra inameM kramase eka do aura cAra kaSAyako kama karake yaha antarakAla kahanA cAhie, kyoMki mAnameM krodhake, mAyAmeM krodha aura mAnake tathA lobhameM cAroMke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta bana jAtA hai| 252. matyajJAnI aura zrutAjJAnI jIvAmeM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNa pramANa hai aura utkRSTa antara asaMkhyAta Na hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya hai| do vedanIya, chaha .nokaSAya, pazcandriyajAti, samacaturasrasaMsthAna, paravAta, ucchAsa, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara aura Adeyake jaghanya pradezabandhakA antarakAla jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| napusakaveda, audArikazarIra, pA~ca saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhananana, aprazasta vihAyogati, durbhaga, du:svara, anAdeya aura nIcagotrake jaghanya pradezabandhakA antarakAla jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama tIna palyapramANa hai / do bhAyu aura vaikriyika chahake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara anantakAlapramANa hai| tiyazcAyu, manuSyAyu aura manuSyagatitrikakA bhaMga Apake samAna hai / tiryazcagatitrikake jaghanya pradezabandhakA antara jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara do muhUrta adhika ikatIsa sAgara hai| cAra jAti, Atapa, sthAvara, sUkSma, aparyApta aura sAdhAraNake jaghanya pradezabandhakA antara jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara do muhUrta adhika tetIsa sAgara hai| isI prakAra abhavya aura mithyAdRSTi jIvoMmeM jAnanA caahie| vizeSArtha-yahA~ prathama aura dvitIya daNDakakA spaSTIkaraNa jisa prakAra napusakavedI jIvoMmeM kara Aye haiM, usa prakAra kara lenA caahie| tIsare daNDakameM kahI gaI napusakaveda Adike jaghanya pradezabandhakA antara jJAnAvaraNake samAna hI hai| tathA ye saba eka to 1. A0pratau 'jaha0 e0 ukka. aMto0 / dovedaNI.' iti pAThaH / Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagavipadesavaMdhe aMtaraM 253. vibhaMge paMcaNA-NavadaMsaNA0-miccha0-solasaka0-bhaya-du0-tejA.-ka0vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0-paMcaMta0 jaha0 jaha0 ega0, uka0 chammAsaM desUNaM / aba jaha0 ega0, ukka. cattArisama0 / dovedaNI-sattaNoka-dogadi-eiMdi0-paMciMdi0 orAli0-chassaMThA0-orAli aMgo0-chassaMgha0-doANu0-para-ussA0-AdAujo0-dovihA0-tasa-thAvara-bAdara-pajjatta-patte-thirAditiNNiyu0-dogo0 jaha0 jaha0 ega0, uka0 chammAsaM desUNaM |aj0 jaha0 ega0, uka0 aNto0| doAu0 maNajogibhaMgo / doAu0 devbhNgo| veubviyachakka-tiNNijAdi-suhuma-apaja. sAdhAra0 jaha0 aja. jaha* ega0, ukka0 aMto0 / parAvartamAna prakRtiyA~ haiN| dUsare bhogabhUmimeM paryApta hone para inakA bandha nahIM hotA, isa. liye inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama tIna palya kahA hai| narakAyu, devAyu aura vaikriyikaSaTkakA jaghanya pradezabandha eka to gholamAna jaghanya yogase hotA hai| dUsare ekendriya aura vikalatraya jIva inakA bandha nahIM karate, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara ananta kAlapramANa kahA hai| yahA~ tiryazcagati AdikA bandha nauveM praiveyakameM aura vahA~ jAneke pUrva tathA nikalaneke bAda antarmuhUrta kAla taka nahIM hotA, isaliye inake ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara do antarmuhUrta adhika tetIsa sAgara kahA hai| cArajAti AdikA bandha sAtaveM narakameM aura vahA~ jAneke pUrva tathA nikalaneke bAda eka-eka antarmuhUrta taka nahIM hotA, isaliye inake ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara do antarmuhUrta adhika tetIsa sAgara kahA hai| zeSa kathana sugama hai| ___ 253. vibhaGgajJAnI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta, nirmANa aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura skRSTa antara kucha kama chaha mahInA hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara cAra samaya hai| do vedanIya, sAta nokaSAya, do gati, ekendriyajAti, paJcendriyajAti, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIraAGgopAGga, chaha saMhanana, doAnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, Atapa, udyota, do vihAyogati, asa, sthAvara, bAdara, paryApta, pratyeka, sthira Adi tIna yugala aura do gotrake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama chaha mahInA hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| do AyuoMkA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai| do AyuoMkA bhaGga devoMke samAna hai| vaikriyikaSaTaka, tIna jAti, sUkSma, aparyApta aura sAdhAraNake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| vizeSArtha-pA~ca jJAnAvaraNa AdikA jaghanya pradezabandha Ayukarmake bandhake samaya gholamAna jaghanya yogase hotA hai| yaha jaghanya pradezabandha kamase kama eka samayake antarase bhI ho sakatA hai aura kucha kama chaha mahInAke antarase bhI ho sakatA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama chaha mahInA kahA hai| yahA~ itanA vizeSa jAnanA cAhie ki yadyapi yaha jaghanya pradezabandha cAroM gatiyoM meM hotA hai para isakA utkRSTa antara naraka aura devagatimeM hI sambhava hai, kyoMki Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMce padesabaMdhAhiyAre 254. AbhiNi-suda-adhi0 paMcaNA0 chadaMsaNA 0 -sAdAsAda0 - caMdusaMja0 sattaNoka0 - paMcata0 [0 jaha0 jaha0 vAsapudhattaM samaUNaM, ukka0 chAvaTThi0 sAdi0 / aja0 jaha0 eMga0, ukka0 aMto0 / aTThaka0 jaha0 jaha0 vAsapudhattaM samaUNaM, ukka0 chAvaTThi 0 sAdi0 | aja0 jaha0 ega0, ukka0 puvvakoDI de0 / doAu0 ukkassabhaMgo | maNusagadipaMcaga0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 vAsapudha0, ukka0 puvvakoDI de0 / devagadi 04 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 aMto0, ukka0 tettIsaM sAga0 sAdi0 / paMciMdi0-tejA0-0- - samacadu0 - vaNNa04- agu04 - pasattha0 -tasa04 - thirAditiSNiyu0 160 antarmuhUrta se adhika kAla taka isa jJAnakI prApti unhIM do gatiyoM meM sambhava hai / Age jina prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA yaha antara kahA hai, vahA~ yaha isI prakAra ghaTita kara lenA caahie| tathA gholamAna yogakA jaghanya kAla eka samaya hai aura utkRSTa kAla cAra samaya hai, isalie itane kAla taka pA~ca jJAnAvaraNAdikA nirantara jaghanya pradezabandha sambhava honese inake ajaghanya pradezabandha kA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara cAra samaya kahA hai| do vedanIya Adi parAvartamAna prakRtiyA~ haiM, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| narakAyu aura devAyukA jaghanya pradezabandha bhI gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie inake jaghanya pradezabandha kA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta tathA ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara cAra samaya manoyogI jIvoMke samAna kahA hai / tathA zeSa do AyuoM kA jaghanya pradezabandha bhI gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezavandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama chaha mahInA devoMke samAna kahA hai| yahAM yadyapi ina do AyuoM kA jaghanya pradezabandha cAroM gatiyoM meM hotA hai para inake ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara manuSyagati aura devagati meM sambhava nahIM hai, isalie yaha saba antara devAMke samAna kahA hai / vaikriyikaSaka Adi parAvartamAna prakRtiyA~ haiM aura inakA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandha kA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai / 254 AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, cAra saMjvalana, sAta nokaSAya aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama varSapRthaktvapramANa hai aura utkRSTa antara sAdhika chayAsaTha sAgara hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / ATha kaSAyoMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama varSapRthaktvapramANa hai aura utkRSTa antara sAdhika chayAsaTha sAgara hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama eka pUrvakoTipramANa hai / do AyuoMkA bhaGga utkRSTake samAna hai / manuSyagatipacakake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara varSapRthaktvapramANa hai aura utkRSTa antara kucha kama eka pUrvakoTi hai / devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara hai / pacendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturastra saMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazastavihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe aMtaraM 161 subhaga-sussara-AdeM-Nimi0-tithi0-uccA0 jaha0 Nasthi aMtaraM / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / AhAradurga jaha0 jaha0 ega0, uka0 puvakoDitibhAgaM desUNaM / aja0 jaha0 e0, ukka0 tettIsaM0 sAdi0 / evaM odhidaM0-sammA0 / Adeya, nirmANa, tIrthaGkara aura uccagotrake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| AhArakadvikake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara pUrvakoTikA kucha kama tribhAgapramANa hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara hai / isIprakAra avadhidarzanI aura samyagdRSTi jIvoMmeM jAnanA cAhie / vizeSArtha-yahA~ pA~ca jJAnAvaraNAdikA jaghanya pradazabandha tadvastha jIvake prathama samayameM hotA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama varSapRthaktva pramANa kahA hai, kyoMki kisI ukta jJAnavAle jIvane manuSyabhavake prathama samayameM jaghanya pradezabandha kiyA aura varSapRthaktva kAla taka jIvana dhAraNakara marA aura deva hokara vahA~ bhI bhavake prathama samayameM jaghanya pradezabandha kiyA to isa prakAra yaha jaghanya antarakAla upalabdha ho jAtA hai / tathA inake jaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara sAdhika chayAsaTha sAgara kahanekA kAraNa yaha hai ki itane kAla taka koI bhI jIva ukta jJAnoMke sAtha rahakara prArambhameM aura anta meM yathAyogya ukta kokA jaghanya pradezabandha kara sakatA hai| Age anya jina prakRtiyoMkA yaha antarakAla kahA hai, vaha isI prakAra ghaTita kara lenA caahie| ina prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha eka samaya taka hotA hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kahA hai aura upazAntamohameM pA~ca jJAnAvaraNAdikA tathA chaThe guNasthAnake Age lauTakara vahA~ Aneke pUrva madhya kAlameM asAtAvedanIya AdikA yathAyogya antarmuhUrta kAla taka bandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| apratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA saMyatAsaMyata Adike aura pratyAkhyAnAvaraNa catuSkakA saMyata Adike adhikase adhika kucha kama eka pUrvakoTi kAla taka bandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara ukta kAlapramANa kahA hai| yahA~ do AyuoMse manuSyAyu aura devAyu lI gaI haiN| inake utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara ina mArgaNAoMmeM jo prApta hotA hai vaha yahA~ bhI bana jAtA hai, isalie yahA~ yaha utkRSTake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| manuSyagatipazcakakA jaghanya pradezabandha usI prathama samayavartI tadbhavastha deva aura nArakIke hotA hai jo tIrthaGkaraprakRtikA bandha kara rahA hai| aisA jIva punaH deva aura nArakI nahIM hotA, isalie inake jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai / paJcendriyajAti Adike jaghanya pradezabandhake antarakAlake niSedhakA yahI kAraNa jAnanA cAhie / samyagdRSTi manuSya manuSyagatipaJcakakA bandha nahIM karatA aura isakI jaghanya Ayu varSapRthaktvapramANa aura karmabhUmikI apekSA utkRSTa Ayu pUrvakoTipramANa hotI hai, isalie yahA~ manuSyagatipaJcakake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla kramase ukta pramA hai| yahA~ utkRSTa antarakAla dezona kahA hai so kAraNa jAnakara kahanA cAhie / devagaticatuSkakA jaghanya pradezabandha aisA prathama samayavartI tadbhavastha manuSya karatA hai jo tIrthakara prakRtikA bhI bandha kara rahA hai| yataH aisA manuSya niyamase usa bhavameM tIrthaGkara hokara mokSa jAtA hai| ataH yahA~ devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| tathA upazamazreNimeM antarmuhUrta kAla taka bandha nahIM hotA aura jo jIva upazamazreNimeM antarmuharta taka inakA abandhaka hokara mara kara tetIsa sAgara Ayuke sAtha deva hotA hai, usake sAdhika 21 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 255. maNapaja0 asAda0-aradi-soga-athira-asubha-ajasa0 jaha0 jaha0 ega0, ukka0 puvvakoDI de| aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / devAu 0 ukkssbhNgo| sesANaM jaha0 jaha0 ega0, ukka0 puvvakoDitibhAgaM de0 / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / evaM saMjadA0 / evaM ceva sAmAi0-chedo0-parihAra0-saMjadAsaMjada0 / Navaridhuviya-tittha0' aja0 jaha0 ega0, ukka0 cattArisa0 / tetIsa sAgara kAla taka inakA bandha nahI hotA; isalie yahA~ inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara antarmuhUrta aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara kahA hai| paJcendriyajAti AdikA eka samayake antarase jaghanya pradezabandha sambhava hai aura upazamaNimeM antarmuhUrta taka inakA bandha na ho yaha bhI sambhava hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA japanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| AhArakadvikakA jaghanya pradezabandha Ayubandhake sAtha gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara eka pUrvakoTikA kucha kama vibhAgapramANa kahA hai| tathA eka samayake liye bIca meM jaghanya pradezabandha hone para ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya prApta hotA hai aura sAdhika tetIsa sAgara taka AhArakadvikakA bandha na ho yaha bhI sambhava hai, isaliye inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara kahA hai| avadhidarzanI aura samyagdRSTimeM yaha antara prarUpaNA isI prakAra ghaTita kara lenI caahie| ___ 255. manaHparyayajJAnI jIvoMmeM asAtAvedanIya, arati, zoka, asthira azubha aura ayazaHkIrtike jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kucha kama eka pUrvakoTi hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhurta hai| devAyukA bhaGga utkRSTake samAna hai| zeSa prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara eka pUrvakoTikA kucha kama vibhAga pramANa hai| nya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antamuMhata hai| isI prakAra saMyata jIvoMmeM jAnanA caahie| tathA isI prakAra sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata, parihAravizuddhisaMyata aura saMyatAsaMyata jIvoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki inameM dhravabandhavAlI prakRtiyoM aura tIrthaGkara prakRtike ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara cAra samaya hai| vizeSArtha--yahA~ asAtAvedanIya AdikA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase hotA hai| yaha sambhava hai ki isa prakArakA yoga eka samayake antarase ho aura manaHparyayajJAnake utkRSTa kAlake bhItara prArambhameM aura antameM ho madhyameM na ho, isalie ina prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama eka pUrvakoTipramANa kahA hai / tathA inakA ajaghanya pradezabandha bhI eka samayake antarase sambhava hai aura chaThese Ageke guNasthAnoMmeM jAkara tathA vahA~ se lauTakara chaThe guNasthAna taka AnemeM laganevAle antarmuhUrta kAlake bhItara inakA bandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| devAyuke utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara eka pUrva koTikA kucha kama vibhAgapramANa hotA hai| vaha antara yahA~ bhI sambhava hai, isalie yahA~ isakA bhaGga utkRSTake samAna kahA hai| zeSa prakRtiyoMke 1. tA0pratau 'dhuviyatetha0 (?) aja0' A0pratI 'dhuviyatetha0 ajaH' iti pAdaH / Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe aMtaraM 256. asaMjade paMcaNA0 chadaMsaNA 0 bArasaka0 -bhaya-du0 tejA0 ka0 vaNNa04agu0 - upa0 - Nimi0 - paMcaMta0 jaha0 jaha0 khuddAbha0 samaU0, ukka0 asaMkhejA logA / aja0 jaha0 ukka0 ega0 / zrINagiddhi 0 3 daMDao sAdadaMDao tiNNijAdidaMDao tittha0daMDao vaMsa 0 - caduAu0- veuvviyacha0 maNusa 0 3 oghabhaMgo / cakkhu 0 tasapajattabhaMgo | acakkhu 0 - bhavasi0 oghaM / 257. kiNNa-NIla-kAU0 paMcaNA0 chadaMsaNA 0 -bArasaka 0-bhaya-du0 -tejA0 ka0vaNNa04 - agu0 - upa0- Nimi0 - paMcaMta0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ukka0 ega0 / jaghanya pradezavandhakA jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara aura utkRSTa antara asAtAvedanIyake samAna hI ghaTita kara lenA caahie| mAtra inake jaghanya pradezabandha ke utkRSTa antara meM pharaka hai / bAta yaha hai ki inakA jaghanya pradezabandha Ayukarmake bandhake samaya hI hotA hai, isalie isakA utkRSTa antara pUrvakoTikA kucha kama tribhAgapramANa prApta honese vaha ukta pramANa kahA hai| saMyata jIvoM meM bhI saba prakRtiyoMkA yaha antarakAla ghaTita ho jAtA hai, isalie unake kathanako mana:paryayajJAniyoM ke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| sAmAyikasaMyata Adi mArgaNAoM meM bhI yaha antarakAla bana jAtA hai, isalie unake kathanako bhI mana:paryayajJAniyoMke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| mAtra ina mArgaNAoM meM jo dhruvabandhavAlI prakRtiyA~ haiM unake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara cAra samaya hI prApta hotA hai, isalie vaha ukta pramANa kahA hai| yahA~ yaha bAta dhyAnameM lenekI hai ki sAmAyika saMyama aura chedopasthApanAsaMyama yadyapi nauveM guNasthAna taka hote haiM aura isake pUrva AThaveM va nauveM guNasthAna meM kucha prakRtiyoMkI bandhavyucchitti ho letI hai, para eka to aise jIvake nauveM guNasthAnake Age ukta do saMyama nahIM rahate dUsare nauveM guNasthAnameM maraNa hone para bhI ukta do saMyamoM kA abhAva ho jAtA hai, isalie ina saMyamoMmeM antarakAlako prApta karaneke lie upazamazreNi para ArohaNa nahIM karAnA cAhie aura isalie ina saMyamoM meM jina prakRtiyoMkA chaThe aura sAtaveM guNasthAna meM niyamase bandha hotA hai, ve saba inameM dhruvabandhavAlI prakRtiyoM jAna lenI cAhie / 163 256. asaMyata jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya, jugupsA, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta, nirmANa aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa hai aura utkRSTa antara asaMkhyAta lokapramANa hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya hai / styAnagRddhitrikadaNDaka, sAtAvedanIyadaNDaka, tIna jAtidaNDaka, tIrthaGkaraprakRtidaNDaka, napuMsakaveda, cAra Ayu, vaikriyika chaha aura manuSyagatitrikakA bhaGga oghake samAna hai / cakSu darzanavAle jIvoMmeM trasaparyApta jIvoMke samAna bhaGga hai tathA acakSudarzanavAle aura bhavya jIvoM meM oke samAna bhaGga hai / vizeSArtha -- yahA~ pA~ca jJAnAvaraNAdi prathama daNDakake antarakAlakA vicAra jisa prakAra napuMsakavedI jIvoMmeM dhruvabandhavAlI prakRtiyoM kA kara Aye haiM, usa prakAra kara lenA cAhie / tathA zeSa prakRtiyoM ke antara kAlakA vicAra oghaprarUpaNAkA smaraNa kara kara lenA cAhie / 257. kRSNa, nIla aura kApotalezyA meM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya, jugupsA, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta, nirmANa aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandha kA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre thINagiddhi03daMDao NirayoghaM / sAdAsAda0-paMcaNo0-devagadi-eiMdi0-paMciMdi0-orAli0samacadu0-orAli aMgo0-vajari0-devANu0-para-ussA0-AdAva-pasattha0-tasAdicaduyu0thirAditiSNiyu0-subhaga-sussara-AdeM jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / doAu0-tittha0 mnnbhNgo| doAu0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 nnirybhNgo| Nirayagadidurga jaha0 ega0 / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aNto| veunvi0veuvvi0aMgo0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja. jaha0 ega0, ukka0 bAvIsaM sAga0 sattArasa0 sattasAga0 / Navari' maNusagadi03 saadbhNgo| antarakAla eka samaya hai| styAnagRddhitrikadaNDakakA bhaGga sAmAnya nArakiyoMke samAna hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, pA~ca nokaSAya, devagati, ekendriyajAti, paJcendriyajAti, audArikazarIra, samacaturastrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, vajrarpabhanArAcasaMhanana, devagatyAnupUrvI, paraghAta, ucchAsa, Atapa, prazasta vihAyogati, sAdi cAra yugala, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara aura Adeyake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / do Ayu aura tIrthaGkara prakRtikA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai| do AyuoMke jaghanya pradezavandhakA antara kAla nahIM hai / aghajanya pradezabandhakA antarakAla nArakiyoMke samAna hai| narakagatidvikake jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| vaikriyikazarIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya ansara eka samaya hai aura utkRSTa antara bAIsa sAgara, satraha sAgara aura sAta sAgara hai| itanI vizeSatA hai ki manuSyagatitrikakA bhaGga sAtA vedanIyake samAna hai| vizeSArtha--ukta tIna lezyAoMmeM pA~ca jJAnAvaraNAdikA jaghanya pradezabandha sUkSma nigoda aparyApta jIva bhakke prathama samayameM karatA hai| isa jIvake punaH isa avasthAke prApta karane para dala jAtI hai, isalie yahA~ ina prakratiyoMke jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| sAtAvedanIya Adike jaghanya pradezabandhake antarakAlake niSedha karanekA yahI kAraNa hai| tathA jaba eka samaya taka pA~ca jJAnAvaraNAdikA jaghanya pradezabandha hotA hai, taba ajaghanya pradezabandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya kahA hai / styAnagRddhitrikadaNDakakA bhaGga sAmAnya nArakiyoMke samAna hai,yaha spaSTa hI hai| sAtAvedanIya Adi saba adhravabandhinI prakRtiyA~ haiM, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| narakAyu, devAyu aura tIrthakkara prakRtikA bhaGga manoyogI jIvoM ke samAna yahA~ bhI ghaTita kara lenA cAhie / tiryaJcAyu aura manuSyAyukA jaghanya pradezabandha sUkSma nigoda aparyAptake tRtIya tribhAgake prathama samayameM hotA hai, isalie inake antarakAlakA niSedha kiyA hai| tathA inake ajaghanya pradezabandhakA antara nArakiyoMmeM jaisA kahA hai, usa prakAra ghaTita kara lenA caahie| narakagatidvikakA jaghana pradezabandha asaMjJI jIva gholamAna yogase Ayabandhake samaya karatA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya kahA hai| tathA ye donoM sapratipakSa prakRtiyA~ haiM, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| vaikriyikadvikakA jaghanya pradezabandha prathama samayavartI tadbhavastha AhAraka asaMyata 1. tA0mA0pratyoH 'sattasAga / NIla-kAu0 vari' iti pAThaH / Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe aMtaraM 165 258. teUe paMcaNA0-paMcaMta0 jaha0 jaha0 pali0 sAdi0, ukka0 besAga0 sAdi0 | aja0 jaha0 uka0 ega0 | thINagiddhi 03 - miccha0 - anaMtANu 04 - itthi0 - sa 0 - tirikkha0 eiMdi0 paMcasaMThA0-paMca saMgha0 - tirikkhANu0 - AdAuo0 - appasattha0thAvara -dUrbhAga- dussara-aNAdeM0-NIcA0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ega0, uka0 besAga0 sAdi0 / chadaMsaNA0 - bArasaka0 -bhaya-du0 -tejA0 ka0 vaNNa 04 - agu04 - bAdarapajatta- patte 0 - Nimi0 - tittha0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ukka0 ega0 / sAdAsAda0- uccA0 jaha0 NANA0 bhaMgo / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / purisa0hasta-radi-aradi-soga - maNusaga di-paMciMdi0 - samacadu0 - orAli * aMgo0- vajjari0 maNusANu0pasattha0-thirAditiSNiyu0 subhaga-sussara-AdeM0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 e0, ukka0 aMto0 / doAu0 devabhaMgI / devAu' 0 - AhAraduga0 maNajogibhaMgo / devagadi4 samyagdRSTi manuSya karatA hai, isalie inake antarakAlakA niSedha kiyA hai / tathA eka to ye donoM sapratipakSa prakRtiyA~ haiM / dUsare narakameM inakA bandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kramase bAIsa sAgara, satraha sAgara aura sAta sAgara kahA hai| sAtaveM narakameM midhyAdRSTi hI maratA hai aura aise jIvake vahA~ se nikalane ke bAda kRSNalezyA ke kAlameM vaikriyikadvikakA bandha nahIM hotA, isalie yahA~ kRSNalezyA meM ina prakRtiyoM ke ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara bAIsa sAgara kahA hai / yahA~ manuSyagatitrikakA bhI jaghanya pradezabandha sUkSma nigoda aparyApta jIva bhavake prathama samaya meM karatA hai aura ye sapratipakSa prakRtiyA~ haiM, isalie inakA bhaGga sAtAvedanIyake samAna bana jAnese unake samAna kahA hai / 258. pItalezyAmeM pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara sAdhika eka palya hai aura utkRSTa antara sAdhika do sAgara hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya hai / styAnagRddhi tIna, midhyAtva, anantAnubandhI cAra, strIveda, napuMsakaveda, tiryagati, ekendriyajAti, pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, tiryaJjagatyAnupUrvI, Atapa, udyota, aprazasta vihAyogati, sthAvara, dubhaMga, duHkhara, anAdeya aura nIcagotrake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandha kA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara sAdhika do sAgara hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya, jugupsA, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu catuSka, bAdara, paryApta, pratyeka, nirmANa aura tIrthaGkara jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara kAla eka samaya hai / sAtAvedanIya, asAtAvedanIya aura uccagotrake jaghanya pradezabandhakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / puruSaveda, hAsya, rati arati, zoka, manuSyagati, pazcendriyajAti, sama caturasrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, vajrarSabhanArA casaMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, sthira Adi tIna yugala, subhaga, subhaga, susvara aura Adeyake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / do AyuoMkA bhaGga devoMke samAna hai / devAyu aura AhArakadvikakA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai / devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / 1. A0pratau 'devANu ' iti pAThaH / Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 mahAbaMce padesaMbaMdhAhiyAre jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 pali0 sAdi0, ukka0 besAga0 sAdi0 / orA0 ' jaha0 aja0 Natthi aMtaraM / 259. pammAe paDhamadaMDao vidiyadaMDao teu0 bhaMgo / Navari vidiyadaMDa e 0 ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara sAdhika eka palya hai aura utkRSTa antara sAdhika do sAgara hai / audArikazarIrake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / vizeSArtha -- pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA jaghanya pradezabandha manuSya aura devake bhavagrahaNake prathama samayameM sambhava hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara sAdhika eka palyapramANa aura utkRSTa antara sAdhika do sAgarapramANa kahA hai| aura inake jaghanya pradezabandhakA yaha eka samaya kAla ajaghanya pradezabandhakA antarakAla honese vaha jaghanya aura utkRSTa eka samaya kahA hai / styAnagRddhi AdikA jaghanya pradezabandha prathama samayavartI tadbhavastha devake hotA hai, isalie inake jaghanya pradezabandha ke antarakAlakA niSedha kiyA hai / tathA inake isa jaghanya pradezabandha ke Age-pIche ajaghanya pradezabandha hotA hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kahA hai aura pItalezyA ke prArambhameM va antameM midhyAdRSTi hokara inakA bandha kiyA aura madhya meM samyagdRSTi rahakara abandhaka rahA to inake ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara kAla sAdhika do sAgara prApta honese vaha uktapramANa kahA hai| chaha darzanAvaraNa Adike jaghanya pradezabandha ke antarakAla kA niSedha usI prakAra jAna lenA cAhie, jisa prakAra styAnagRddhi tIna Adike jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai / tathA yataH inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya kAla eka samaya hai, ataH inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla eka samaya kahA hai / sAtAvedanIya Adike jaghanya pradezabandhakA svAmI pA~ca jJAnAvaraNa ke hI samAna kahA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA antarakAla pA~ca jJAnAvaraNake samAna kahA hai / tathA ye sapratipakSa prakRtiyA~ haiM, isalie inake ajaghanya pradezabandha kA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai / puruSaveda Adike jaghanya pradezabandhakA svAmI prathama samayavartI tadbhavastha deva hI hai, ataH inake jaghanya pradezabandha ke antarakAlakA niSedha kiyA hai / tathA ye saba parAvartamAna prakRtiyA~ haiM, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai / tiryavAyu aura manuSyAyukA bhaGga devoMke samAna tathA devAyu aura AhArakadvikakA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai, yaha spaSTa hI hai / devagaticatuSkakA jaghanya pradezabandha asaMyata samyagdRSTi manuSya jaghanya yogase karatA hai, isalie inake jaghanya pradezabandha ke antarakAlakA niSedha kiyA hai / tathA devoMmeM inakA bandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandha kA jaghanya antara sAdhika eka palya aura utkRSTa antara sAdhika do sAgara kahA hai / audArikazarIrakA jaghanya pradezabandha prathama samayavartI tadbhavastha deva karatA hai, isalie isake antarakAlakA niSedha kiyA hai aura devoM aura nArakiyoM meM isakI koI pratipakSa prakRti nahIM, isalie vahA~ isakA nirantara bandha hotA rahatA hai / tathA manuSyoM aura tiryavoM meM lezyA badalatI rahatI hai, isalie pItalezyAmeM antarakAla sambhava nahIM, isalie isake ajaghanya pradezabandha ke antarakAlakA bhI niSedha kiyA hai / 259. padmalezyAmeM prathama daNDaka aura dvitIya daNDakakA bhaGga pItalezyA ke samAna hai / 1. tA0pravau 'bhaja0 jaha0 pali0 sAdi0 | zrorA0' iti pAThaH / Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe aMtaraM 167 O 1 eiMdi0 - AdAvathAvaraM vaja / bidiyadaMDae' paMciMdiya-tasapaviDa / sAdAsAda0 daMDao ya teu0 bhaMgo / purisadaMDao teu0 bhaMgo / tiSNiAu0 - devargAdi 4 - AhAraduga 0 teubhaMgo / vari appappaNo dvidI bhANidavvA / orA0-orA0 aMgo0 jaha0 aja0 Natthi aMtaraM / 260. sukkAe paMcaNA0 - dobedaNI0 0 uccA0 paMcaMta0 jaha0 jaha0 aTThArasa sAga0 sAdi0, ukka0 tettIsa sAga0 samaU0 / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / thINagiddhi 0 3 daMDao gevajabhaMgo / chadaMsaNA 0 - cadusaMja0 sattaNoka0 paMciMdi0 tejA 0 ka0 samacadu0 - vaJjari0 - vaNNa0 4 - agu04 - pasattha0 -tasa04 - thirauditiSNiyuga0-subhagasussara-AdeM0 - Nimi:- tittha0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / aTThaka0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ukka0 ega0 / maNusAu0 devabhaMgo / devAu * maNajogibhaMgo / maNusa 04 jaha0 aja0 Natthi aMtaraM / devagadi 04 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 to 0, ukka0 taiMtIsaM sAga0 sAdi0 / AhAra02 jaha0 aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / itanI vizeSatA hai ki dUsare daNDakameMse ekendriyajAti Atapa aura sthAvarako kama kara denA caahie| tathA isI dUsare daNDakameM pacendriyajAti aura trasako praviSTa karanA caahie| sAtAvedanIya aura asAtAvedanIya daNDakakA bhaGga pItalezyA ke samAna hai / puruSavedadaNDakakA bhaGga pItalezyA ke samAna hai| tIna Ayu, devagaticatuSka aura AhArakadvikakA bhaGga pItalezyA ke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki apanI-apanI sthiti kahanI caahie| audArikazarIra aura audArikazarIra AGgopAGgake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / vizeSArtha padmalezyA meM ekendriyajAti, Atapa aura sthAvarakA bandha nahIM hotA, isalie unheM kama karake unake sthAna meM pacendriyajAti aura trasako sammilita kiyA hai / zeSa vicAra sugama hai / mAtra padmalezyA meM antarakA kathana karate samaya pItalezyAkI sthitike sthAna meM padmalezyA kI sthiti kahanI cAhie / 260. zuklalezyAmeM pA~ca jJAnAvaraNa, do vedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara sAdhika aThAraha sAgara hai aura utkRSTa antara eka samaya kama tetIsa sAgara hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / styAnagRddhitrikadaNDakakA bhaGga praveyakake samAna hai| chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, sAta nokaSAya, pacendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasra saMsthAna, vajrarSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara Adeya, nirmANa aura tIrthaGkarake jaghanya pradezabandhakA antara kAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / ATha kaSAyoM ke jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya hai| manuSyAyukA bhaGga devoMke samAna hai / devAyukA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai / manuSyagaticatuSkake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA antara kAla nahIM hai / devagati catuSkake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara antarmuhUrta aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara hai / AhArakadvikake jaghanya aura ajaghanya pradezabandha kA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / 1. tA0 pratI 'tadiyadaMDae' iti pAThaH / Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre vizeSArtha-pA~ca jJAnAvaraNAdike jaghanya pradezabandhakA svAmI prathama samayavartI AhAraka aura prathama samayavartI tadbhavastha anyatara jIva hai / isakA abhiprAya yaha hai ki aisI yogyatAvAlA manuSya aura deva anyatara jIva ina prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hai, isalie inakA jaghanya antara sAdhika aThAraha sAgara aura utkRSTa antara eka samaya kama tetIsa sAgara kahA hai / tAtparya yaha hai ki kisI jIvako Anata-prANatameM utpanna karA kara jaghanya pradezabandha karAve aura vahA~se maranepara manuSya bhavake prathama samayameM jaghanya pradezabandha karAve / aisA karanese jaghanya antarakAla prApta hotA hai| tathA kisI eka jIvako sarvArthasiddhimeM utpanna karAkara prathama samayameM jaghanya pradezabandha karAve aura vahA~se maranepara manuSyoMmeM utpanna karAkara prathama samayameM punaH jaghanya pradezabandha karAve aura aisA karake utkRSTa antara kAla le Ave / nathA jaghanya pradezabandhake samaya ajaghanya pradezabandha nahIM hotA, aura upazamazroNimeM antamuhUrta kAla taka inakA bandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta dekhakara vaha ukta pramANa kahA hai| sAtAvedanIya aura asAtAvedanIya sapratipakSa prakRtiyA~ haiM, isaliye inakA isa apekSAse yaha antara le AnA cAhiye / styAnagRddhi tIna daNDakakA bhaGga graiveyakake samAna vicAra kara ghaTita kara lenA cAhiye / arthAt jisa prakAra praiveyakameM ina prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA antara kAla nahIM banatA aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama ikatIsa sAgara prApta hotA hai, usI prakAra yahA~ bhI jAnanA caahie| chaha darzanAvaraNa AdikA jaghanya pradezabandha yathAyogya samyagdRSTi yA mithyAdRSTi prathama samayavartI tadbhavastha aura prathama samayavartI AhAraka devake hotA hai, isaliye inake jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| tathA jaghanya pradezabandhake samaya ajaghanya pradezabandha nahIM hotA aura inameMse kucha sapratipakSa prakRtiyA~ haiM aura kuchakA Age nauveM Adi guNasthAnoMmeM bandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| ATha kaSAyoMke jaghanya pradezabandhake antarakAlakA abhAva to chaha darzanAvaraNa Adike samAna hI jAnanA caahie| tathA inake jaghanya pradezabandhake samaya inakA ajaghanya pradezabandha nahIM hotA isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara kAla eka samaya kahA hai| manuSyAyukA bhaGga devoMke samAna aura devAyukA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai, yaha spaSTa hI hai| manuSyagaticatuSkakA jaghanya pradezabandha prathama samayavartI AhAraka aura prathama samayavatI tadbhavastha deva karatA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhake antara kAla kA niSedha kiyA hai| tathA zuklalezyAvAle devAma yasapratipakSa prakRtiyoM nahIM hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| devagaticatuSkakA jaghanya, pradezabandha aisA prathama samayavartI tadbhavastha aura AhAraka manuSya karatA hai jo tIrthaGkara prakRtikA bandha kara rahA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| tathA nauveM guNasthAnase lekara lauTakara punaH AThaveM guNasthAnameM Ane taka inakA bandha nahIM hotA aura esA jIva inakA bandha honeke pUrva marakara yadi tetIsa sAgarakI AyuvAlA deva ho jAtA hai to sAdhika tetIsa sAgara taka inakA bandha nahIM hotA,yaha dekhakara inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara antarmuhUrta aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara kahA hai| AhArakadvikakA gholamAna jaghanya yogase jaghanya pradezabandha hotA hai aura ye sapratipakSa prakRtiyA~ haiM, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe aMtaraM 169 261. khaiga0 paMcaNA0-chadasaNA0-sAdAsAda0-cadusaMja0-sattaNoka0-uccA0paMcaMta0 jaha0 jaha0 cadurAsIdivAsasahassANi samaU 0, ukka0 tettIsaM sAga0 samaU / [ aja0 ja0 e0, ukka. aNtomu0]| aTThaka0 jaha0 NANA bhNgo| aja0 oghbhNgo| maNusAu0 devbhNgo| devAu0 maNusabhaMgo' / maNusagadipaMcaga0 jaha0 aja0 Natthi aMtaraM / devagadi04 jaha0 Natthi aMtaraM / aja. odhibhaMgo / paMciMdiyajAdidaMDao AhAra02 odhibhaMgo / 261. kSAyikasamyaktvameM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, cAra saMjvalana, sAta nokaSAya, uccagotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama caurAsI hajAra varSa hai aura utkRSTa antara eka samaya kama tetIsa sAgara hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| ATha kaSAyoMke jaghanya pradezabandhakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA bhaGga oghake samAna hai| manuSyAyukA bhaGga devoMke samAna hai aura devAyukA bhaGga manuSyoM ke samAna hai| manuSyagatipazcakake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| devagaticataSkake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA bhana avadhijJAnI jIvoMke samAna hai| paJcendriyajAtidaNDaka aura AhArakadvikakA bhaGga avadhijJAnI jIvoMke samAna hai| vizeSArtha-jo kSAyikasamyagdRSTi narakameM yA devoMmeM utpanna hotA hai, vaha aura vahA~se Akara jo manuSya hotA hai,vaha bhI apane utpanna honeke prathama samayameM jaghanya pradezabandhake yogya anya vizeSatAoMke rahane para jaghanya pradezabandhakA adhikArI hotA hai| isalie yahA~ para pA~ca jJAnAvaraNAdike jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama caurAsI hajAra varSa aura utkRSTa antara eka samaya kama tetIsa sAgara kahA hai| tathA jaghanya pradezabandhake samaya ajaghanya pradezabandha nahIM hotA aura upazamazreNimeM kuchakA aura kuchakA sAtaveM Adi guNasthAnoM meM antarmuhUrta kAla taka bandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| ATha kaSAyoMke jaghanya pradezabandhakA anvara kAla pA~ca jJAnAvaraNake samAna hI ghaTita kara lenA caahie| tathA inake ajaghanya pradezabandhakA antara jo oghake samAna kahA hai so jisa prakAra oghase inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama eka pUrvakoTi prApta hotA hai, usI prakAra yahA~ bhI ghaTita kara lenA cAhie / manuSyAyukA bhaGga devoMke samAna aura devAyukA bhaGga manuSyoM ke samAna hai, yaha spaSTa hI hai| manuSyagatipaJcakakA jaghanya pradezabandha prathama samayavartI deva aura nArakIke hI sambhava hai, isalie yahA~ inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| devagaticatuSkakA jaghanya pradezabandha prathama samayavartI aisA manuSya karatA hai jo tIrthakara prakRtikA bandha kara rahA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara kAla avadhijJAnI jIvoMke samAna hai, yaha spaSTa hI hai| paMcendriyajAtidaNDaka aura AhArakadvikakA bhaGga bhI avadhijJAnI jIvoMke samAna hai, isalie inakA antara kAla vahA~ dekhakara ghaTita kara lenA caahie| 1. A0pratau 'maNusagadibhaMgoM' iti pAThaH / 22 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 262. vedage paMcaNA0-chadaMsaNA0-cadusaMja0-purisa0-bhaya-du0-uccA0paMcaMta0 jaha0 jaha. vAsapudhattaM samaU0, ukka0 chAvadvisAga0 desU0 / aja0 jaha0 ukka0 ega0 / sAdAsAda0-caduNoka0 jaha0 NANA bhNgo| aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / doAu0 ukkssbhNgo| maNusagadipaMcagaM odhibhNgo| devagadi04 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 palido0 sAdi0, uka0 tettIsaM0 / paMciMdiyadaMDao tittha0 jaha* patthi aMtaraM / aja0 jaha* uka0 ega0 / AhAradurga odhibhaMgo / thirAditiNNiyuga0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha ega0, ukka0 aMto0 / 262. vedakasamyaktvameM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana,puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama varSapRthaktvapramANa hai aura utkRSTa antara kucha kama chayAsaTha sAgara hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, aura cAra nokaSAyake jaghanya pradezabandhakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| do AyuoMkA bhaGga utkRSTake samAna hai| manuSyagatipazcakakA bhaGga avadhijJAnI jIvoMke samAna hai / devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara sAdhika eka palya hai aura uskRSTa antara tetIsa sAgara hai| paJcendriyajAtidaNDaka aura tIrthaGkara prakRtike jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya hai| AhArakadvikakA bhaGga avadhijJAnI jIvoMke samAna hai| sthira Adi tIna yugaloMke jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTha antara antarmuhUrta hai| vizeSArtha-yahA~para pA~ca jJAnAvaraNAdikA jaghanya pradezabandha deva aura manuSya paryAyake prathama samayameM sambhava hai, isalie to inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama varSa pRthaktvapramANa kahA hai aura vedaka samyaktvakA utkRSTa kAla chayAsaTha sAgara honese usake prArambhameM aura antameM yogya sAmagrIke milanepara jaghanya pradezabandhake karAnepara utkRSTa antara kucha kama chayAsaTha sAgara prApta honese vaha ukta pramANa kahA hai| tathA jaghanya pradezabandhakA yaha eka samaya kAla ajaghanya pradezabandhakA antara kAla honese inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya kahA hai| sAtAvedanIya Adike jaghanya pradezabandhakA antarakAla jJAnAvaraNake samAna hai.yaha spaSTa hI hai| tathA ye sapratiprakSa prakRtiyA~ haiM, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antamuhUrta kahA hai| do AyuoMkA bhaGga utkRSTake samAna aura manuSyagatipaJcakakA bhaGga avadhijJAnI jIvoMke samAna hai, yaha spaSTa hI hai| devagati catuSkakA jaghanya pradezabandha tIrthakara prakRtikA bandha karanevAle prathama samayavartI manuSyake sambhava hai, isalie isake jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| tathA vedakasamyagdRSTike marakara devAmeM utpanna honepara vahA~ inakA bandha nahIM hotA aura aise devoMkI jaghanya Ayu sAdhika eka palyapramANa aura utkRSTa Ayu tetIsa sAgarapramANa hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara sAdhika eka palya pramANa aura utkRSTa antara tetIsa sAgara kahA hai / paJcendriyajAti daNDaka aura tIrthaMkara prakRtikA jaghanya pradezabandha prathama samayavartI aise deva aura nArakIke hotA hai jo tIrthakara prakRtikA bandha kara rahA hai, isalie inakA jaghanya pradezabandha dUsarIbAra prApta na ho sakaneke kAraNa usake antara kAlakA niSedha kiyA hai| tathA jaghanya pradezabandhakA yaha eka samaya ajaghanya pradezavandhakA Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe aMtaraM 263. uvasama0 aTThaka0 jaha0 Natthi aNtrN| aja. jaha0 ukka0 aMto0 / maNusagadipaMcaga0 jaha0 aja0 Natthi aMtaraM / devagadipagadINaM ja0 aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / sesANaM jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ega0, uka0 aNto| 264. sAsaNe dhuvi0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ukka0 ega0 / tiNNiAu0 antarakAla hotA hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya kahA hai| AhArakadvikakA bhaGga avadhijJAnI jIvoMke jisaprakAra ghaTita karake batalA Aye haiM, usaprakAra yahA~ bhI ghaTita kara lenA caahie| sthira Adi tIna yugalake pradezabandhake antarakAlake niSedhakA vahI kAraNa hai jo paJcendriyajAti daNDakake jaghanya pradezabandhake antarakAlake niSedhake lie diyA hai / tathA ye sapratipakSa prakRtiyA~ haiM, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| 263. upazamasamyaktvameM ATha kaSAyoMke jaghanya pradezabandhakA antara kAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla antarmuhUrta hai| manuSyagatipaJcakake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| devagati Adi prakRtiyoMke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| zeSa prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA antara kAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antamuhUte hai| vizeSArtha-ATha kaSAyoMkA jaghanya pradezabandha prathama samayavartI devake sambhava hai, isalie inake jaghanya pradezabandhake antara kAlakA niSedha kiyA hai| tathA ina ATha kaSAyoMkI bandhavyucchitti ke bAda Tapazamasamyaktvake rahate hue punaH inakA bandha antarmuhUrtake pahale nahIM ho sakatA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| manuSyagati pazcakakA jaghanya pradezabandha bhI bhavake prathama samayameM devoMke sambhava hai aura usake bAda ajaghanya pradezabandha hotA hai, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| devagati Adi prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase manuSya karatA hai| yataH inakA jaghanya pradezabandha eka samayake antarase bhI bana sakatA hai aura antarmuhUrtake antarase bhI bana sakatA hai| tathA jaghanya pradezabandhake samaya ajaghanya pradezabandha nahIM hotA aura upazamazreNimeM antarmuhUrta kAla taka inakA bandha nahIM hotA, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| zeSa prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha bhavake prathama samayameM devoMke sambhava hai, isalie to inake jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSadha kiyA hai| tathA inameM jo dhruvabandhavAlI prakRtiyA~ haiM unakA to jaghanya pradezabandhake samaya ajaghanya pradezabandha nahIM hotA aura yathAsthAna inakI bandhavyucchitti hone para punaH usa sthAnameM Akara bandha karanemeM antamuhUrta kAla lagatA hai| tathA jo adhruvabandhinI prakRtiyA~ haiM unakA jaghanya bandhAntara eka samaya aura utkRSTa bandhAntara antamuhUrta to hai hI, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antamuhUrta kahA hai| 264. sAsAdanasamyaktvameM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA antara kAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antarakAla eka samaya hai| tIna AyuoMkA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai| devagaticatuSkake jaghanya aura ajaghanya pradeza Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre maNajogibhaMgo / devagadi04 jaha0 aja0 ega0, ukka0 aMto0 / sesANaM jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / 265. sammAmi0 dhuvigANaM ja0 jaha0 ega0, ukka. aMto0 | aja. jaha0 ega0, ukka0 cattArisamayaM / sesANaM jaha0 aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / 266. saNNIsu paMcaNANA daMDao jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / thINagiddhi03 daMDao jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 aMto0, ukka0 bechAvaDhi0 desU0 / ahaka0 jaha0 Natthi aNtrN| aja0 jaha0 aMto0, ukka0 puvvakoDI de0 / itthi0 jaha0 miccha0bhaMgo / aja0 jaha0 ega0, ukka0 oghaM / NavUsagadaMDao bandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antamuhUrta hai| zeSa prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| vizeSArtha yahA~ dhravabandhavAlI prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha tIna gatike prathama samayavartI AhAraka aura tadbhavastha jIvoMke sambhava hai, isalie yahA~ inake jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai aura isa jaghanya pradezabandhake samaya ajaghanya pradezabandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya kahA hai| tIna AyaoMkA bhaGga manoyogI jIvoMke samAna hai, yaha spaSTa hI hai| devagati catuSkakA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antamuhUrta kahA hai / zeSa prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha bhavake prathama samayameM sambhava hai, isalie inake jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| kintu ye adhruvabandhinI prakRtiyA~ haiM, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antamuharta kahA hai| 265. samyagmithyAtvameM dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara cAra samaya hai| zeSa prakRtiyoMke jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| vizeSArtha--yahA~ gholamAna jaghanya yogase dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha hotA hai, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA mUlameM kahe anusAra antarakAla kahA hai| zeSa prakRtiyA~ eka to anavabandhinI haiM aura dUsare inakA jaghanya yogase jaghanya pradezabandha hotA hai, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| 266. saMjJiyoMmeM pA~ca jJanAvaraNadaNDakake jaghanya pradezabandhakA antara kAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| styAnagRddhi tIna daNDakake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara antarmaharta hai aura utkRSTa antara kucha kama do chayAsaTha sAgara pramANa hai| ATha kaSAyoMke jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura utkRSTa antara kucha kama eka pUrvakoTipramANa hai| strIvedake jaghanya pradezabandhakA bhaGga mithyAtvake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara oghake samAna hai| napuMsakavedadaNDakakA bhaGga oghake samAna hai / itanI Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe aMtaraM 273 oghaM / Navari jaha0 Natthi aMtaraM / NirayAu-devAu0 paMciMdiyapaJjattabhaMgo / tirikkhamaNusAu0 jaha0 jaha0 khuddA0 samaU, ukka0 kAyaTidI0 / aja0 jaha* aMto0, ukka0 kAyahidI0 / Nirayagadi-NirayANu0 jaha0 jaha0 ega0, ukka0 kAyaTTi / aja0 aNukka bhNgo| tirikkha03 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 oghaM / dogadi-veuvvi0. veunvi0aMgo0-doANu0-uccA0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ega0, ukka0 tettIsaM0 sAdi0 aMtomuhutteNa / eiMdiyadaMDao jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 oghaM / orA0-orA0aMgo0-vajari0 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 oghaM / AhAra02 jaha0 jaha0 ega0, ukka0 puvakoDitibhAgaM de0 / aja0 ja0 e0, ukka0 sAgarovamasadapudhattaM / vizeSatA hai ki isake jaghanya pradezabandhakA antara kAla nahIM hai| narakAyu aura devAyukA bhaGga paJcendriya paryAptakoMke samAna hai| tiryazcAyu aura manuSyAyuke jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama kSullakabhavagrahaNapramANa hai aura utkRSTa antara kAyasthitipramANa hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura utkRSTa antara kAyasthitipramANa hai| narakagati aura narakagatyAnupUrvIke jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kAyasthitipramANa hai| ajaghanya pradezabandhakA antara anutkRSTake samAna hai| tiyaJcagatitrikake jaghanya pradezabandhakA antara kAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA antara oghake samAna hai| do gati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, do AnupUrvI aura uccagotraka jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta adhika tetIsa sAgara hai / ekendriyadaNDakake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai / ajaghanya pradezabandhakA antara kAla oghake samAna hai| audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga aura vajrarpabhanArAcasaMhananake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA antara kAla oghake samAna hai| AhArakadikake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara eka pUrvakoTikA kucha kama tribhAgapramANa hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara sau sAgara pRthaktvapramANa hai| vizeSArtha-jo asaMjJiyoMmeMse Akara saMjJiyoMmeM utpanna hotA hai, usake utpanna honeke prathama samayameM pA~ca jJAnAvaraNAdikA jaghanya pradezabandha sambhava hai; isalie inake jaghanya pradezabandhake antara kAlakA niSedha kiyA hai| ssyAnaguddhitrikadaNDaka, ATha kaSAya, strIveda aura napuMsakaveda daNDakake jaghanya pradezabandhake antarakAlake niSedhakA yahI kAraNa jAnanA cAhie / apanI bandhavyucchittike bAda pA~ca jJAnAvaraNAdikA kamase kama eka samaya taka aura adhikase adhika antamuhUte kAla taka bandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| mithyAtvakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura utkRSTa antara kucha kama do chayAsaTha sAgara pramANa hai, isalie styAnagRddhi trikadaNDakake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara ukta kAla pramANa kahA hai| strIveda adhruvabandhinI prakRti hai, isalie isake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kahA hai aura utkRSTa antara oghake samAna hai, yaha spaSTa hI hai| isI prakAra napuMsakavedake ajaghanya pradezabandhakA bhaGga oghake samAna ghaTita kara lenA cAhie | narakAya aura devAyakA antara yahA~ paJcendriya paryAprakoMkI mukhyatAse hI ghaTita hotA hai, isalie inakA bhaGga paJcandriya paryAptakoMke samAna kahA hai| tiryaJcAyu aura manuSyAyukA jaghanya pradezabandha kSullakabhavake Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre ___ 267, asaNNIsu paDhamadaMDao madi0bhaMgo / caduAu0-maNusagadi03 tirikkhoghatRtIya tribhAgake prathama samayameM sambhava hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa kahA hai aura yaha jaghanya pradezabandha kAyasthitike prArambhameM aura antameM yathAsamaya ho aura madhyameM na ho yaha bhI sambhava hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara kAyasthiti pramANa kahA hai| eka bAra Ayubandha ho kara punaH AyubandhameM kamase kama antarmuhUrta kAla lagatA hai tathA kAyasthitike prArambhameM aura anta meM vivakSita AyukA bandha ho aura madhyameM anya AyukA bandha ho yaha sambhava hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara antarmuhUrta aura utkRSTa antara kAyasthitipramANa kahA hai| narakagatidvikakA jaghanya pradezabandha saMjJI jIvake gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie yaha eka samayake antarase bhI ho sakatA hai aura kucha kama kAyasthitike antara se bhI ho sakatA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kAyasthitipramANa kahA hai| tathA inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara jo eka sau pacAsI sAgara anutkRSTa pradezabandhake antarake samAna kahA hai so vaha yahA~ bhI bana jAtA hai| tiryaJcagatitrikake jaghanya pradezabandhakA svAmI jJAnAvaraNake samAna hI hai, isalie iseke jaghanya pradezabandhake antarakAlakA nipadha kiyA hai| tathA isake ajaghana pradezabandhakA antara kAla oghake samAna kahanekA kAraNa yaha hai ki oghase jo isake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara ekasau besaTha sAgara kahA hai, vaha yahA~ bhI bana jAtA hai| do gati Adike jaghanya pradezabandhakA svAmI jJAnAvaraNake samAna hai, isalie inake jaghanya pradezabandhake antara kAlakA niSedha kiyA hai| tathA eka to ye sapratipakSa prakRtiyA hai| dUsare yahA~ sAdhika tetIsa sAgara kAla taka inakA bandha nahIM hai isalie inake ajaghana zabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara sAdhika tetIsa sAgara kahA hai| mAtra manuSyagati AdikA utkRSTa antara lAneke lie narakameM utpanna karAnA caahie| aura devagatikA utkRSTa antara lAneke lie upazamazreNi para ArohaNa karA kara aura vahIM mRtyu karA kara devoM meM utpanna karAnA caahie| ekendriyajAtidaNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI bhI jJAnAvaraNake samAna hai, isalie isake jaghanya pradezabandhake antara | niSadha kiyA hai| tathA isake ajaghanya pradezabandhakA antarakAla jo oghake samAna kahA hai so oghase jo isake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara ekasau pacAsI sAgara batalAyA hai, vaha yahA~ bhI ghaTita ho jAtA hai| audArikazarIra Adike jaghanya pradezabandhakA svAmI jJAnAvaraNake samAna hI hai, isalie inake jaghanya pradeza ke antarakAlakA niSedha kiyA hai| tathA inake ajaghanya pradezabandhakA antarakAla oghake samAna kahanekA kAraNa yaha hai ki oghase jo inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara sAdhika tIna palya kahA hai. vaha yahA~ bhI bana jAtA hai| AhArakadvikakA jaghanya pradezabandha Ayubandhake samaya gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara pUrvakoTikA kucha kama vibhAgapramANa kahA hai| tathA ye eka to sapratipakSa prakRtiyA~ haiM aura kAyasthitike prArambhameM aura antameM yathA samaya inakA bandha ho aura madhya meM na ho yaha sambhava hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara sau sAgara pRthaktva pramANa kahA hai| 267. asaMjJiyoM meM prathama daNDakakA bhaGga matyajJAnI jIvoMke samAna hai| cAra Ayu aura manuSyagatitrikakA bhaga sAmAnya tiyaJcoMke samAna hai| kriyika chahake jaghanya Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe aMtaraM 175 bhaMgo / veuvi0cha0 jaha0 jaha0 ega0, uka0 puvbakoDitibhAgaM desU0 / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aNaMtakA0 / sesANaM jaha0 nnaannaabhNgo| aja0 ja0 ega0, ukka0 aNto0| 268. AhAragesu paMcaNANAvaraNapaDhamadaMDao jaha0 jaha0 khuddA0 samaU0, ukka0 aMgula0 asaMkheM / aja0 jaha0 e0, ukka0 aMto0 / thINagiddhi03daMDao' NavaMsagadaMDao jaha0 nnaannaa0bhNgo| aja0 oghaM / doAu0-dogadi-doANu0-uccA0 jaha0 aja0 jaha0 ega0, uka0 aMgulassa asaMkheM / Navari maNusagadi0 jaha0 jaha0 pradezavandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara eka pUrvakoTikA kucha kama tribhAgapramANa hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antarakAla anantakAla hai| zeSa prakRtiyAMke jaghanya pradezabandhakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai / vizeSArtha-asaMjJiyoM meM prathama daNDakakA bhaGga matyajJAniyoMke samAna kahanekA kAraNa yaha hai ki matyajJAniyoM meM prathama daNDakake jaghanya pradeza bandhakA jo jaghanya antara eka samaya kama kSullaka bhava grahaNapramANa aura utkRSTa antara asaMkhyAta lokapramANa tathA ajaghanya pradezabandhakA jaghanya aura utkRSTa antara eka samaya batalAyA hai vaha yahA~ bhI ghaTita ho jAtA hai| asaMjJiyoMmeM tiyaJcoMkI pradhAnatA hai, isalie cAra Ayu aura manuSyagatitrikakA bhaGga jaisA tiryazcoMmeM batalAyA hai vaisA yahA~ bhI jAna lenA cAhie / yahA~ vaikriyika chahakA jaghanya pradeza bandha Ayubandhake samaya gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara pUrva koTikA kucha kama vibhAga pramANa kahA hai| tathA ka to jaghanya pradezabandhake samaya ajavanya pradezabandha nahIM hotA / sAtha hI ye sapratipakSa prakRtiyA~ hai / dUsare ekendriya aura vikalendriya poyameM rahate hue inakA adhikase adhika anantakAla taka bandha nahIM hotA, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara anantakAla kahA hai| zeSa prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI jJAnAvaraNake samAna honese inake jaghanya pradezabandhakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna kahA hai| tathA ye saba parAvartamAna prakRtiyA~ haiM, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antamuhUte kahA hai| 268. AhArakoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa Adi prathama daNDakake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama kSullaka bhava grahaNapramANa hai aura utkRSTa antara aMgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara antarmuhUrta hai| styAnagRddhitrika daNDaka aura napuMsakavedadaNDakake jaghanya pradezabandhakA bheGga jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA bhaGga oghake samAna hai| do Aya, do gati, do AnupUrvI aura uccagotrake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara aMgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| itanI vizeSatA hai 1. tApratI 'aMgula asaMkhe / thINAgiddhi0 3 daMDao' iti pAThaH / 2. tApAtpratyoH 'ja. ja. ajaH' iti pAThaH / Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre khuddA0 samaU / tirikkhAu01 jaha0 nnaannaabhNgo| aja0 ja0 aMto0, ukka0, sAgaroSamasadapudhattaM / maNusAu0 jaha0 aja. jaha0 aMto0, ukka0 kAyaTThidI0 / tirikkha03 jaha0 NANA bhNgo| aja0 oghaM / devagadi04 jaha0 Natthi aMtaraM / aja0 jaha0 ega0, ukka0 kaaytttti| eiMdi0daMDao jaha0 NANA bhaMgo / aja0 ogha / orA0-orA0 aMgo0-bajari0 jaha0 NANA bhNgo| aja0 ogha / AhAra0 2 jaha0 oghaM / aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMgula. asaMkheM / tittha. jaha0 Natthi aMtaraM aja0 jaha0 ega0, ukka0 aMto0 / aNAhAra0 kmmigbhNgo| evaM aMtaraM smttN| ki manuSya gatitrikake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama kSullaka bhava grahaNa pramANa hai / tiryazcAyuke jaghanya pradezabandhakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara antamuhUta hai aura utkRSTa antara sau sAgara pRthaktvapramANa hai| manuSyAyake jaghanya aura ajaghanya pradezavandhakA jaghanya antara antarmuhUrta hai aura utkRSTa antara kAyasthiti pramANa hai| tiryazcagatitrikake jaghanya pradezabandhakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA bhaGga oghake samAna hai| devagaticatuSkake jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara kAyasthiti pramANa hai| ekendriyajAti daNDakake jaghanya pradezabandhakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA bhaGga oghake samAna hai / audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga aura varSabhanArAcasaMhananake jaghanya pradezabandhakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA bhaGga odhake samAna hai| AhArakadvikake jaghanya pradezabandhakA bhaGga oghake samAna hai| ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya hai aura utkRSTa antara aGgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| tIrthakara prakRtike jaghanya pradezabandhakA antarakAla nahIM hai| ajaghanya kA jaghanya antara eka samaya hai Ara utkRSTa antara antamuhUta hai| anAhArakAma kArmaNakAyayogI jIvoMke samAna bhaGga hai| vizeSArtha-AhArakoMmeM pA~ca jJAnAvaraNAdikakA jaghanya pradezabandha sUkSma ekendriya aparyApta jIva bhavake prathama samayameM karatA hai aura isakI kAyasthiti aMgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antarakAla eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa aura utkRSTa antarakAla aMgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| tathA jaghanya pradezabandhake samaya inakA ajaghanya pradezabandha nahIM hotA aura bandha vyucchittike bAda inakA yadi punaH bandha ho to adhikase adhika antarmuhUrta kAla lagatA hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta kahA hai| styAnagRddhitrika daNDaka aura napuMsakaveda daNDakake jaghanya pradezabandhakA svAmI jJAnAvaraNake hI samAna honese inake jaghanya pradezabandhakA antara kAla jJAnAvaraNake samAna kahA hai| tathA styAnagRddhitrika daNDakake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama do chayAsaTha sAgara pramANa aura napuMsakaveda daNDakake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kucha kama tIna palya adhika do chayAsaTha sAgara jaisA 1. tApratau 'samaU0' / NANA (?) tiriksAu0' prA0pratau 'samaU / jANA* tirikkhAu0 iti paatthH| Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe aMtaraM 23 177 oghase prApta hotA hai vaisA yahA~ bhI bana jAtA hai, isalie yahA~ yaha oghake samAna kahA hai / do Ayu AdikA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kahA hai / mAtra manuSyagatidvika aura uccagotrakA jaghanya pradezabandha sUkSma aparyApta jIvake bhavake prathama samayameM hotA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa kahA hai| tathA apanI kAryasthitike prArambha meM aura antameM yathAsamaya inakA bandha ho aura madhya meM na ho yaha sambhava hai, kyoMki ekendriya paryAya meM rahate hue narakAyu, devAyu aura narakagatidvikakA tathA agnikAyika aura vAyukAyika paryAya meM rahate hue manuSyagatidvika aura uccagotrakA bandha nahIM hotA, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA utkRSTa antara aMgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai / apanI kAryasthitike prArambhameM aura antameM ina prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karAkara yaha antara le AnA cAhie / tiryavAyukA jaghanya pradezabandha sUkSma aparyApta jIvake do bhavoMke tRtIya bhAgake prathama samaya meM do bAra karAnese isake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya kama kSullaka bhavagrahaNapramANa aura kAryasthitike prArambha meM aura anta meM karAnese utkRSTa antara aMgulake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa AtA hai / jJAnAvaraNa ke jaghanya pradezabandha kA yaha antara itanA hI hai, isalie tiryaJcAyuke jaghanya pradezabandhakA antara jJAnAvaraNa ke samAna kahA hai / tathA eka tribhAgabandha se dvitIya tribhAgabandhameM kama se kama antarmuhUrta - kA antara hotA hai aura AhAraka jIva adhika se adhika sau sAgarapRthaktva kAlataka tiryavAyukabandha na kare yaha sambhava hai, isalie tiryavAyuke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara antarmuhUrta pramANa aura utkRSTa antara sau sAgara pRthaktvapramANa kahA hai| eka bAra manuSyAyukA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha hokara punaH hone meM kama se kama antarmuhUrta kAla aura adhika se adhika kAyasthitipramANa kAla lagatA hai, isalie isake jaghanya aura ajaghanya pradezabandha kA jaghanya antara antarmuhUrta aura utkRSTa antara kAryasthitipramANa kahA hai| tiryagatitrikake jaghanya pradezabandhakA svAmI jJAnAvaraNake samAna honese inakA bhaGga jJAnAvaraNake samAna kahA hai| tathA inake ajaghanya pradezabandha kA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara ekasau tresaTha sAgara oghake samAna yahA~ bhI bana jAtA hai, isalie yaha bhaGga oghake samAna kahA hai / devagaticatuSkakA jaghanya pradezabandha prathama samayavartI tadbhavastha asaMyatasamyagdRSTi AhAraka manuSya tIrthaGkara prakRti ke sAtha karatA hai, isalie inake jaghanya pradezabandha ke antarakAlakA niSedha kiyA hai / tathA ye eka to parAvartamAna prakRtiyA~ haiM aura dUsare kAyasthitipramANa kAlataka inakA bandha na ho yaha sambhava hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara kAya sthitipramANa kahA hai| ekendriyajAtidaNDaka aura audArikazarIratrikakA bhaGga jJAnAvaraNa ke samAna hai, yaha spaSTa hai, kyoMki jaghanya svAmitvakI apekSA jJAnAvaraNase inameM koI bheda nahIM hai / tathA ekendriyajAtidaNDakake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara ekasau pacAsI sAgara va audArikazarIratrika ke ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara sAdhika tIna palya oghake samAna yahA~ bhI bana jAne se vaha ogha ke samAna kahA hai / AhArakazarIradvikakA jaghanya pradezabandha gholamAna jaghanya yogase hotA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara antarmuhUrta oghake samAna yahA~ bana jAnese vaha oghake samAna kahA hai| tathA ye eka to sapratipakSa prakRtiyA~ haiM / dUsare jaghanya pradezabandha ke samaya ajaghanya pradezabandha nahIM hotA aura kAyasthitike prArambhameM aura anta meM inakA bandha ho aura madhyameM na ho yaha bhI sambhava hai, isalie inake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara aMgulake Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre saNNiyAsaparUvaNA 269. saNNiyAsaM duvidhaM-satthANasaNNiyAsaM ceva paratthANasaNNiyAsaM ceva / satthANasaNNiyAsaM, duvi0-jaha0 ukka0 / ukka0 pagadaM / duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 AbhiNi0 ukka0 padesabaMdhaMto suda0-odhi0-maNapaja-kevala. NiyamA baMdhago NiyamA ukkassaM / evaM ekakassa / evaM paMcatarAigANaM / 270. NidANidAe ukka0 padesabaMdhaM0 payalApayalA-thINagiddhi0 NiyamA baMdhago NiyamA ukkassaM / NiddA-payalANaM NiyamA baMdhaM0 NiyamA aNukka0 aNaMtabhAgUNaM baMdhadi / cadudaMsa0 NiyamA baM0 NiyamA aNu0 saMkhejadibhAgUNaM baMdhadi / evaM payalApayalAasaMkhyAtaveM bhAgapramANa kahA hai| tIrthaGkara prakRtikA jaghanya pradezabandha deva aura nArakI bhavake prathama samayameM karatA hai, isalie inake jaghanya pradezabandhake antarakAlakA niSedha kiyA hai| tathA eka to jaghanya pradezabandhake samaya isakA ajaghanya pradezabandha nahIM hotaa| dUsare upazamazreNimeM eka samayake lie abandhaka hokara dUsare samayameM marakara deva hone para punaH isakA bandha hone lagatA hai aura upazamazreNimeM antarmuhUrta kAlataka isakA bandha nahIM hotaa| yA jo tIrthaGkara prakRtikA bandha karanevAlA jIva dvitIyAdi pRthiviyoMmeM marakara utpanna hotA hai usake antarmuhUrta kAla taka isakA bandha nahIM hotA, isalie isake ajaghanya pradezabandhakA jaghanya antara eka samaya aura utkRSTa antara anrmuhUrta kahA hai| anAhAraka jIvoMkA bhaGga kArmaNakAyayogI jIvoM ke samAna hai,yaha spaSTa hI hai| isa prakAra antarakAla samApta huaa| sannikarSanarUpaNA 269. sannikarSa do prakArakA hai-svasthAna sannikarSa aura parasthAna sannikarSa / svasthAna sannikarSa do prakArakA hai-jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase Abhinibodhika jJAnAvaraNake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva zrutajJAnAvaraNa, avadhijJAnAvaraNa, manaHparyayajJAnAvaraNa aura kevalajJAnAvaraNakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase inake utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| isI prakAra pA~coM jJAnAvaraNoMmeMse eka-ekako mukhya karake sannikarSa hotA hai / tathA isI prakAra pA~ca antarAyoMmeMse eka-ekako mukhya karake sannikarSa hotA hai| vizeSArtha-ina karmo ke utkRSTa pradezabandhakA svAmI eka hai aura inakA ekasAtha bandha hotA hai, isalie pA~ca jJAnAvaraNoMmeMse kisI ekakA utkRSTa pradezabandha honepara zeSakA niyamase utkRSTa pradezabandha hotA hai| tathA isI prakAra pA~ca antarAyoMmeMse kisI ekakA utkRSTa pradezabandha hone para zeSakA niyamase utkRSTa pradezabandha hotA hai. yaha ukta kathanakA tAtparya hai| ___ 270. nidrAnidrAke utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva pracalApracalA aura styAnagRddhikA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| nidrA aura pracalAkA yaha niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase anantavaM bhAga nyUna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| cakSudarzanAvaraNAdi cAra darzanAvaraNoMkA yaha niyama bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAga nyUna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| isI prakAra pracalApracalA 1. tA0pratau 'ceva [ paratthANasaNNikAsa] satthANasaNNiyAsaM' iti pAThaH / Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saSNiyAsaM 179 thI gi0 / NiddAe uka0 [] payalA NiyamA baM0 NiyamA ukkassaM / cadudaMsa0 Ni0 baM0 Ni0 aNu0 saMkhejjadibhAgUNaM baMdhadi / evaM payalA / cakkhudaM0 ukka0 baMdhaMto acakkhurda * odhidaM0 kevaladaM0 NiyamA baM0 Niya0' ukkassaM / evaM tiSNidaMsaNA0 / 271. sAdA0 ukka0 baMdhaMto asAdassa abaMdhago / asAdA0 ukka0 baMdhaMto sAdassa abaMdhago / evaM caduSNaM AugANaM doSNaM godANaM ca / 0 272. miccha0 ukka0 baM0 aNaMtANu0 Niya0 baM0 Niya0 ukka0 / aTThaka0 aura styAnagRddhikI mukhyatAse sannikarSa kahanA cAhie / nidrAke utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva pracalAkA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / cAra darzanAvaraNoM kA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAga nyUna anutkRSTa pradezoM kA bandhaka hotA hai| isI prakAra pracalAkI mukhyatAse sannikarSa kahanA cAhie / cakSudarzanAvaraNa ke utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva acakSudarzanAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa aura kevaladarzanAvaraNakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / isI prakAra tIna darzanAvaraNoMkI mukhyatAse sannikarSa hotA hai / vizeSArtha- prathama aura dvitIya guNasthAna meM darzanAvaraNakI saba prakRtiyoMkA bandha hotA hai; isalie nidrAnidrAke utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva bandha to sabakA karatA hai, para nidrAnidrA ke utkRSTa pradezabandhakA jo svAmI hai vaha mAtra pracalApracalA aura styAnagRddhi hI utkRSTa pradezabandha kA svAmI hai, isalie nidrAnidrAke utkRSTa pradezoM kA bandha karanevAlA jIva ina do prakRtiyoMke ho utkRSTa pradezoM kA bandha karatA hai / zeSakA apane-apane utkRSTa pradezabandhako dekhate hue anutkRSTa pradezoMkA hI bandhaka hotA hai / tRtIyAdi guNasthAnoMmeM nidrAdika aura cakSudarzanAvaraNa catuSkakA bandhaka hotA hai / usameM bhI nidrAdvikake utkRSTa pradezabandha kA svAmI cAra gatikA samyagdRSTi jIva hai aura cakSudarzanAvaraNa Adike utkRSTa pradezabandhakA svAmI anyatara sUkSmasAmparAyika jIva hai, isalie nidrAdvikameMse kisI ekakA utkRSTa pradezabandha hote samaya anyatarakA niyamase utkRSTa pradezabandha hotA hai aura cakSudarzanAvaraNacatuSkakA apane utkRSTako dekhate hue niyamase anutkRSTa pradezabandha hotA hai| mAtra isake styAnagRddhitrikakA bandha nahIM hotA / tathA cakSudarzanAvaraNa AdimeMse sUkSmasAmparAyameM kisI ekakA utkRSTa pradezabandha hote samaya zeSa tInakA niyamase utkRSTa pradezabandha hotA hai / mAtra isake nidrAdika pA~cakA bandha nahIM hotA / . 271. sAtAvedanIyake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva asAtAvedanIyakA abandhaka hotA hai aura asAtAvedanIyake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva sAtAvedanIyakA abandhaka hotA hai| isI prakAra cAra Ayu aura do gotroMke viSaya meM bhI jAnanA cAhie / vizeSArtha -- donoM vedanIya, cAroM Ayu aura donoM gotrakarma pratyeka paraspara sapratipakSa prakRtiyA~ haiN| donoM vedanIyameMse kisI ekakA bandha honepara anyakA bandha nahIM hotA / isI prakAra cAroM AyukamoM aura donoM gotrakarmoM ke viSaya meM jAnanA cAhie, isalie yahA~ para inake sannikarSakA niSedha kiyA hai / 272. midhyAtva ke utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva anantAnubandhIcatuSkakA 1. tA0 pratau 'Niya 0 [ baM0 ] Ni0' iti pAThaH / Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesa baMdhAhiyAre bhaya-du0 Niya0 baM0 Niya0 aNu0 arNatabhAgUNaM baMdhadi / kodhasaMja0 Niya0 baM0 Niya0 * aNu0 dubhAgUNaM baMdhadi / mANasaMja0 sAdireyadivaDabhAgUNaM baMdhadi / mAyAsaMja0lobhasaMja0 Niya0 baM0 Niya0 aNu0 saMjaguNahINaM baMdhadi / itthi0 - vuMsa0 siyA ussaM / purisa0 siyA saMkhejaguNahINaM baMdhadi / hassa-radi-aradi-soga0 siyA anaMtabhANaM baMdi / evaM atANurva 0 4 - itthi 0-NavuMsa0 / 273. apaccakkhANakodha0 ukka0 naM0 tiSNika0 -bhaya-du0 Niya0 baM0 Niya0 ukkassaM / paccakkhANa04 Ni0 baM0 giya0 aNu0 anaMtabhAgUNaM baMdhadi / cadusaMja0 micchattabhaMgo / purisa0 Ni0 baM0 Ni0 aNu0 saMkhejaguNahINaM baMdhadi / caduNoka0 siyA baM0 ukka0 / evaM tiSNikasA0 / 180 niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| ATha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase anantaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoM kA bandhaka hotA hai / krodhasaMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezoM kA bandhaka hotA hai| mAna saMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyama se sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / strIveda aura napuMsakavedakA kadAcit bandhaka hotA hai / yadi bandhaka hotA hai to niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / puruSavedakA kadAcit bandhaka hotA hai / yadi bandhaka hotA hai to saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / hAsya, rati, arati aura zokakA kadAcit bandhaka hotA hai / yadi bandhaka hotA hai to niyamase anantaveM bhAga hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / isI prakAra anantAnubandhIcatuSka, strIveda aura napuMsakavedakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / vizeSArtha -- tAtparya yaha hai ki midhyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda aura napuMsakavedake utkRSTa pradezabandhakA svAmI eka jIva hai, isalie mithyAtvake utkRSTa pradezabandhako mukhya karake jo sannikarSa kahA hai, vaha anantAnubandhIcatuSka, strIveda aura napuMsakavedako mukhya karake bhI bana jAtA hai| zeSa kathana bandhavyavasthAko jAnakara ghaTita kara lenA cAhie / 273. apratyAkhyAnAvaraNa krodhake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva tIna kaSAyoM, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase utkRSTa pradezoM kA bandhaka hotA hai / pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase anantaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoM kA bandhaka hotA hai| cAra saMjvalanakA bhaGga mithyAtva ke samAna hai / puruSavedakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / cAra nokaSAyoM kA vaha kadAcit bandhaka hotA hai / yadi bandhaka hotA hai to niyama se utkRSTa pradezoM kA bandhaka hotA hai / isIprakAra apratyAkhyAnAvaraNa mAna Adi tIna kaSAyoM kI mukhyatA se sannikarSa jAnanA cAhie / vizeSArtha - apratyAkhyAnAvaraNa catuSkake utkRSTa pradezabandhakA svAmI eka jIva hai, isalie inakA sannikarSa eka samAna kahA hai / yahA~ para jo cAra saMjvalanoMkA bhaGga mithyAtvake samAna kahA hai so isakA yaha abhiprAya hai ki jisa prakAra midhyAtvake utkRSTa pradezoMkA bandha 1. tA0 pratau 'mANasaMja0 lobhasaMja0 niya0 [ baM0 Ni0' iti pAThaH / Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 181 274 paccakkhANakodha0 baM0 tiNNika0-bhaya-du0 Niya0 baM0 Niya0 ukka0 / cadusaMja0-purisa0-caduNoka0 apaccakkhANabhaMgo / evaM tiNNikasA0 / 275. kodhasaMja0 ukka05050 mANasaMja0 Ni0 baM0 Ni0 aNu0 saMkheMjadibhAgUNaM baMdhadi / mAyAsaMja-lobhasaMja. Ni baM0 Ni0 aNu0 saMkhejaguNahINaM baMdhadi / mANasaMja0 ukka0 pade0baM0 mAyAsaMja0 Ni vaM0 Ni0 aNu0 saMkheMjadibhAgUNaM baMdhadi / lobhasaMja0 Ni0 baM0 Ni0 aNu0 saMkheMjaguNahINaM baM0 / mAyAe uka0 pade0baM0 lobha0 Ni0 baM0 Niya0 aNu0 dubhAgUNaM baMdhadi / 276. purisa0 ukka0 pade060 kodhasaMja0 NiyamA aNu0 dubhAgUNaM' baMdhadi / karanevAle jIvake cAra saMjvalanIkA sannikarSa kahA hai, usI prakAra yahA~ para apratyAkhyAnAvaraNa krodhake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAle jIvake inakA sannikarSa jAnanA cAhie / isake mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda aura napuMsakavedakA bandha nahIM hotA, isalie inakA sannikarSa nahIM khaa| 274. pratyAkhyAnAvaraNa krodhake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva pratyAkhyAnAvaraNa mAna Adi tIna kapAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase inake utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| cAra saMjvalana, puruSaveda aura cAra nokaSAyoMkA bhaGga apratyAkhyAnAvaraNake samAna hai| isI prakAra pratyAkhyAnAvaraNa mAna Adi tIna kaSAyoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahiye| vizeSArtha-pratyAkhyAnAvaraNacatuSkake utkRSTa pradezabandhakA svAmI eka jIva hai, isalie inakA sannikarSa eka samAna kahA hai| isake mithyAtva, prArambhakI ATha kaSAya, strIveda aura napuMsakavedakA bandha nahIM hotA, isalie inakA sannikaSa nahIM khaa| 275. krodha saMjvalanake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva mAna saMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAga hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| mAyA saMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTapradezoMkA bandhaka hotA hai| mAnasaMjvalanake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva mAyAsaMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| lobhasaMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| mAyAsaMjvalanake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva lobhasaMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| vizeSArtha--krodhasaMjvalanake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva zeSa tIna saMjvalanoMkA, mAnasaMjvalanake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva mAyA aura lobha saMjvalanakA tathA mAyAsaMjvalanake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva lobhasaMjvalanakA hI bandha karatA hai, isalie yahA~ isI apekSAse sambhava sannikarSa kahA hai| lobhasaMjvalanake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAle jIvake anya prakRtiyoMkA bandha nahIM hotA, isalie usakA anya kisIke sAtha sannikarSa nahIM khaa| 276. puruSavedake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA 1. tA.A0pratyoH 'kodhasaMja0 NIcuccA0 bhAgUNaM' iti pAThaH / Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesaMbaMdhAhiyAre mANasaMja0 NiyamA sAdireyadivaDabhAgUNaM baMdhadi / mAyAsaMja0 - lobhasaMja0 NiyamA iti baMdi / 277. hasta0 ukka0 pade baMdhaMto apaccakkhANa04 siyA 182 t 278. 1 NiyamA ukka0 / aTThaka0-bhaya-duguM0 Ni0 baM0 anaMtabhAgUNaM baM0 / kodhasaMja0 Ni0 baM0 durbhAgUNaM baM0 / mANasaMja0 Ni0 baM0 2 sAdireyadivaDabhAgUNaM baM0 / mAyA saMja0 - lobhasaMja0 Ni0 baM0 Ni0 saMkheJjaguNahINaM baM0 / itthi0 NavaMsa0 siyA0 ukka0 / purisa0 siyA0 saMkhejagu0 / caduNoka0 siyA0 anaMtabhAgUNaM baMdhadi / evaM aNaMtANu04-itthi0-NavuMsa0- / apacakkhANa 04-sattaNoka0 cadusaMja0 micchattabhaMgo / sesANaM mANabhaMgo | I niyama se bandha karatA hai jo niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai | mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoM kA bandhaka hotA hai / vizeSArtha -- puruSavedake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva mohanIyakI puruSaveda ke sAtha cAra saMjvalana prakRtiyoM kA hI bandha karatA hai, isalie isake isa dRSTise sambhava sannikarSa kahA hai / 277. hAsyake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva apratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandhaka hotA hai 1 278. ...niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / ATha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase anantayeM bhAgahIna anutkRSTa pradezakA bandhaka hotA hai / krodha saMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / mAnasaMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezoM kA bandhaka hotA hai / mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / strIveda aura napuMsaka vedakA kadAcit bandhaka hotA hai / yadi bandhaka hotA hai to niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / puruSavedakA kadAcit bandhaka hotA hai / yadi bandhaka hotA hai to niyamase saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoM kA bandhaka hotA hai| cAra nokaSAyoM kA kadAcit bandhaka hotA hai / yadi bandhaka hotA hai to niyamase anantaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoM kA bandhaka hotA hai / isIprakAra anantAnubandhIcatuSka, strIveda aura napuMsakavedakI mukhyatA se sannikarSa kahanA cAhie / apratyAkhyAnAvaraNacatuSka, sAta nokapAya aura cAra saMjvalanakA bhaGga mithyAtvake samAna hai / zeSa prakRtiyoMkA bhaGga mAnakaSAyake samAna hai / 1. atra 188 kramAGkakaM tADapatraM vinaSTam / 2. prApratI 'mANasaMja0 baM0' iti pAThaH / 3. tA0 pratau ' evaM anaMtANu0 4 / itthi pu N0' iti pAThaH / Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 183 279. kodhasaMja0 ukka0 pade0baM0 mANasaMja0 Ni0 caM0 Ni0 saMkhejadibhagUrNa baM0 / doNaM saMja0 Ni0 vaM0 saMkhejaguNahINaM baM0 / mANasaMja0 ukka0 pade0baM0 dosaMja0 Ni0 baM0 saMkhaijjadibhAgUNaM baM0 / mAyAsaMja0 ukka0 pade0caM0 lobhasaMja0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / evaM lobhasaMjala 0 / sesaM oghaM / lobhe oghaM / 280. madi0 - [ suda0 ] sattaNNaM ka0 apjttbhNgo| NAmapagadINaM paMciMdiyatirikkhabhaMgo | evaM vibhaMge abbhava 0 - micchA0 - asaNNiH / 281. AbhiNi-suda-adhi0 sattaNNaM kammANaM oghaM / maNusagadi0 ukka0 pade01 baM0 paMciMdi0 tejA0 ka0 - samacadu0 - caNNa 04 - agu04 - pasattha0 -tasa0 4-subhaga-sussaraAdeM - Nimi Ni0 baM0 Ni0 aNu0 saMrkhejadibhAgUNaM baM0 / orA0 orA0 aMgo0vaJjari0- maNusANu0 Ni0 caM0 Ni0 ukka0 / thirAditiSNiyuga0 siyA saMkhejadibhAgUNaM baM0 / vari jasa0 siyA saMkhejaguNahINaM baM0 / evaM orA0 - orA0 aMgo0vajari0 - maNusANu0 / 282. devaga di0 ukka0 pade0caM0 paMciMdi0 - samacadu0 -vaNNa 04 devANu 0 279. krodhasaMjvalanake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva mAnasaMjvalanakA niyama se bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / do saMjvalanoMkA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / mAnasaMjvalanake utkRSTa pradezoM kA bandha karanevAlA jIva do saMjvalanoMkA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / mAyAsaMjvalana ke utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva lobhasaMjvalanakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyama se utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / isIprakAra lobhasaMjvalanakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / zeSa bhaMga oghake samAna hai| lobhakaSAyavAle jIvoM meM oghake samAna bhaGga hai / 280. matyajJAnI aura zrutAjJAnI jIvoMmeM sAta karmoMkA bhaGga aparyApta jIvoMke samAna hai / nAmaprakRtiyoMkA bhaGga pacendriya tiryaJcoMke samAna hai / isI prakAra vibhaGgajJAnI, abhavya, mithyAdRSTi aura asaMjJI jIvoM meM jAnanA cAhie / 281. AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoMmeM sAta karmoMkA bhaGga ogha ke samAna hai | manuSyagatike utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva pacendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, vajcaryabhanArAcasaMhanana aura manuSyagatyAnupUrvIkA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase inake utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandhaka hotA hai | yadi bandhaka hotA hai to saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai / itanI vizeSatA hai ki yazaHkIrtikA kadAcita bandhaka hokara bhI saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoM kA bandhaka hotA hai| isI prakAra audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, vArSabhanArAcasaMhanana aura manuSyagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 282. devagati utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva pacendriyajAti, samacaturasra Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre agu04-pasattha0-tasa04-subhaga-sussara-AdeM-Nimi0 Ni. baM0 Ni0 ukka0 / veunvi0-tejA0-ka0-veuvvi0 aMgo0 Ni0 0 0 tu. saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / AhAra02-thirAdidoyuga0-ajasa0 siyA0 ukka0 / jasa0 siyA' saMkheMjaguNahINaM / devagadibhaMgo paMciMdi0-samacadu0-vaNNa04-devANu0-agu04-pasattha0-tasa04-thirAdipaMca0-Nimi0 / 283. veuvi0 ukka0 pade0baM. devagadi yAva Nimi0 Ni0 baM0 Ni. ukka0 / thirAdidoyuga0-ajasa02 siyA0 saMkheMjaguNahINaM baM0 / evaM tejaa0-k0veuvvi0aNgo| 284. AhAra0 ukka0 pade060 devagadi0-paMciMdi0-samacadu0-[AhAraaMgo0] vaNNa04-devANu0-agu04-pasattha0-tasa04-thirAdipaMca0-Nimi0 Ni0 ukka0 / jasa0 Ni0 ba0 saMkheMjaguNahINaM0 / vauvi0-tejA0-ka0-veuvvi0 aMgo0 Ni baM0 saMkheMjadisaMsthAna, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandhaka hotA hai| kintu vaha inake utkRSTa pradezoMkA bhI bandhaka hotA hai aura anutkRSTa pradezoMkA bhI bandhaka hotA hai| yadi anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai to niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anatkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| AhArakadvika, sthira Adi do yugala aura ayaza-kIrtikA kadAcit bandhaka hotA hai| yadi bandhaka hotA hai to niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| yazaHkIrtikA kadAcit bandhaka hotA hai| yadi bandhaka hotA hai to niyamase saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| paJcendriyajAti, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi pA~ca aura nirmANakI mukhyatAse sannikarSa devagatikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna hai| 283. vaikriyikazarIrake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva devagatise lekara pUrvameM kahI gaI nirmANa takakI prakRtiyoMkA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| sthira Adi do yugala aura ayaza kIrtikA kadAcit bandhaka hotA hai| yadi bandhaka hotA hai to saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| isIprakAra taijasazarIra, kArmaNazarIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 284. AhArakazarIrake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva devagati, paJcandriyajAti, samacaturasrasaMsthAna, AhArakaAGgopAGga, varNa catuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi pA~ca aura nirmANakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| yazaHkIrtikA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandhaka hotA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| isIprakAra AhArakazarIrakI mukhyatAse sannikarSa 1. tA.A0pratyoH 'uka0 / jasa0 siyA0 ukka0 / jasa0 siyA0' iti pAThaH / 2. prA0pratI 'thirAdidozrAyu. ajasa0' iti pAThaH / Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM mAgUNaM baM0 / evaM AhAraaMgo0 / athira-asubha-ajasa0 veubbiya mNgo| 285. titya0 uka0 pade070 devagadiAdINaM saMkheMAdibhAgUNaM baM0 / jasa0 siyA saMkhejaguNahINaM b0| evaM maNapaja0-saMjada-sAmAi0-chedo0-parihAra0 saMjadAsaMjada0-odhidaM0-sammAdi0-khaiga0-vedaga0-uvasama-sammAmi0 / Navari sAmAi0chedo0 daMsaNA0 itthibhNgo| parihAra0-saMjadAsaMjada-vedaga0-sammAmi0 jasa0 savvANaM siyA0 ukk0| 286. asaMjadesu sattaNNaM kammANaM nnirybhNgo| NAmANaM pNciNdiytirikkhmNgo| Navari tittha0 oghaM / kiNNa-NIla0-kAu0 asNjdbhNgo| teu0 chaNNaM kammANaM nnirybhNgo| miccha0 ukka0 pade0baM0 aNaMtANu04 Ni0 baM0 Ni0 ukka / bArasaka0-bhaya duguM0 Ni0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / ithi0-NakuMsa0 siyA0 ukka0 / paMcaNoka0 siyA0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / [evaM aNaMtANu04-itthi0-Navusa0] / apaccakkhANa kodha0 ukka0 pade060 tiNNika0-purisa0-bhaya-du0 Ni. vaM0 Ni0 ukka0 / aTThaka0 Ni baM0 Ni0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / caduNoka0 siyA0 ukka0 / evaM tiNNikahanA cAhie / asthira, azubha aura ayazaHkIrtikI mukhyatAse sannikarSa vaikriyikazarIrakI mukhyatAse kahe gaye sannikaSake samAna hai| 285. tIrthakara prakRtike utkRSTa pradezAMkA bandha karanevAlA jIva devagati Adi prakRtiyoMke saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| yaza-kIrtikA kadAcit bandhaka hotA hai| yadi bandhaka hotA hai to niyamase saMkhyAtaguNe hIna anutkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| isIprakAra manaHparyayajJAnI, saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata, parihAravizuddhisaMyata, saMyatAsaMyata, avadhidarzanI, samyagdRSTi, kSAyikasamyagdRSTi, vedakasamyagdRSTi, upazamasamyagdRSTi aura samyagmithyAdRSTi jIvoMmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki sAmAyikasaMyata aura chedopasthApanAsaMyata jIvoM meM darzanAvaraNakA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai tathA parihAravizuddhisaMyata, saMyatAsaMyata, vedakasamyagdRSTi aura samyagmidhyAdRSTi jIvoMmeM yazaHkIrtikA sabhImeM kadAcit bandhaka hotA hai| yadi bandhaka hotA hai to niyamase utkRSTa pradezoMkA bandhaka hotA hai| 286. asaMyata jIvoMmeM sAta kokA bhaGga nArakiyoMke samAna hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga paJcendriya tiryazcoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki tIrthakara prakRtikA bhaGga oghake samAna hai| kRSNa, nIla aura kAponalezyAmeM asaMyatoMke samAna bhaGga hai| pItalezyAmeM chaha karmoMkA bhaGga nArakiyoMke samAna hai / mithyAvake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva anantAnubandhIcatuSka kA niyamase bandha karatA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| bAraha kaSAya, bhaya, aura jugupsAkA niyamase anantaveM bhAga nyUna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| strIveda aura napuMsakavedakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| pA~ca nokaSAyoMkA kadAcita bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase anantaveM bhAgahIna anuraskRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| isI prakAra anantAnubandhI cAra,strIveda aura napuMsakavedakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / apratyAkhyAnAvaraNa krodhake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva tIna kaSAya, puruSaveda, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| ATha kaSAyoMkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase 24 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre kasA0 / paccakkhANakodha0 uka0 pade0caM0 tiNikasA0- purisa0-bhaya-du0 Ni0 maM0 Ni0 ukka0 / cadusaMja0 Ni0 baM0 Ni0 aNu0 anaMtabhAgUNaM baM0 / caduNoka0 siyA0 uka0 / evaM tiSNika0 / kodhasaMja0 uka0 pade0caM0 tiNNisaMja0purisa0-bhaya- duguM0 Ni0 baM0 Ni0 uka0 / caduNoka0 siyA0 uka0 / evaM tiNNisaMja0 / purisa0 ukka0 pade0caM0 apacakkhANa 04 - caduNoka0 siyA0 ukka0 / paccakkhANa04 siyA0 taM tu 0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / cadusaMja0 Ni0 ba 0 Ni0 taM0 tu0 anaMtabhAgUNaM ba0 / [ bhaya-du0 Ni0 naM0 Ni0 ukka0 ] | evaM chaSNoka0 / 287. tirikkha 0 uka0 pade0ba0 sodhamma0 eiMdiyadaMDao Adi paNavIsadiNAmAe saha tAo savvAo saNNiyAsaM NAdavvAo / maNusaga0 uka0 pade0 baM0 paMciMdi0 - orAli 0 tejA0 ka0 vaNNa04-agu04- bAdara-pajata - patte0 - Nimi0 Ni0 anantaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| cAra nokaSAyoMkA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| isI prakAra apratyAkhyAnovaraNa mAna Adi tIna kaSAyoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / pratyAkhyAnAvaraNa krodhake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva pratyAkhyAnAvaraNa mAna Adi tIna kaSAya, puruSaveda, bhaya aura jugupsAkA niyama se bandha karatA hai jo niyamase inake utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| cAra saMjvalanakaSAyoM kA niyamase bandha karatA hai jo niyamase anantaveM bhAgadIna anutkRSTa pradezoM kA bandha karatA hai / cAra nokaSAyoMkA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase inake utkRSTa pradezoM kA bandha karatA hai / isI prakAra pratyAkhyAnAvaraNa mAna Adi tIna kaSAyoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / krodhasaMjvalanake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva mAna Adi tIna saMjvalana, puruSaveda, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase inake utkRSTa pradezoM kA bandha karatA hai / cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai | yadi bandha karatA hai to niyamase inake utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / isI prakAra mAna Adi tIna saMjvalanoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / puruSavedake utkRSTa pradezoM kA bandha karanevAlA jIva apratyAkhyAnAvaraNacatuSka aura cAra nokaSAyoMkA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyama se inake utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inake utkRSTa pradezoMkA bhI bandha karatA hai aura anutkRSTa pradezoMkA bhI bandha karatA hai| yadi anutkRSTa pradezoMkaratA hai to niyamase anantaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / cAra saMjvalanakaSAyoM kA niyamase bandha karatA hai jo inake utkRSTa pradezoMkA bhI bandha karatA hai aura anutkRSTa pradezoMkA bhI bandha karatA hai| yadi anutkRSTa pradezoM kA bandha karatA hai to niyamase anantaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / isI prakAra chaha nokaSAyoM kI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhiye / 287. tiryacagatike utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAle jIvake saudharmake ekendriyadaNDakameM kahI gaI nAmakarmakI pacIsa prakRtiyoMke sAtha una saba prakRtiyoMkA sannikarSa karanA cAhie / manuSyagatike utkRSTa pradezoM kA bandha karanevAlA jIva pacendriyajAti, bhaudArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, bAdara, paryApta, pratyeka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai, jo niyamase saMkhyAtaveM bhAgaddIna anutkRSTa Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesaMbaMdhe sabjiyAsaM 187 O 0. uka0 ba N0 saMkheadibhAgUNaM ba N0 / samacadu0 - huMDasaM 0-pasattha0-thirAdipaMcayuga0 sussara0 siyA saMkhejadibhAgUNaM baM0 / cadusaMThA0 chassaMgha 0 - appasattha0 - dussara0 siyA0 uka0 / orA0 aMgo0- maNusANu0 - [ tasa0 ] Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / evaM maNusANu0 / devagadi 0 10 uka0 pade0ba0 paMciMdi0 - samacadu0 devANu 0 - pasattha0 -tasa0- subhaga-sussara-AdeMo Ni0 ba 0 Ni0 ukka0 / veubvi0 - veDa vvi0 aMgo0 Ni0 maM0 Ni0 taM0 tu0 saMkhaadibhAgUNaM baM0 | tejA0 ka0 vaNNa04- agu04 - bAdaratiNNi0' - Nimi0 Ni0 ba 0 Ni0 saMkheMJjadibhAgUNaM ba N0 / AhAra0 2 siyA0 ukka0 / thirAditiSNiyu0 siyA saMkheadibhAgUNaM baM0 / evaM paMciMdi0 samacadu0 devANu0 - pasattha0-tasa0-subhaga-sussara-AdeM / ve ugvi' 0 - veunvi 0 aMgo0 devagadibhaMgo / Navari AhAra02 vaJja / AhAra02 devagadibhaMgo / veuctri0-ve ubvi 0 aMgo0 Ni0 baNi0 saMkhejadibhAgUNaM ba0 / Naggodha0 pade 0 ba 0 tirikkha0 - tirikkhANu' 0 pasattha0-thirAdipaMcayu0 - sussara0 pradezoM kA bandha karatA hai| samacaturastrasaMsthAna, huNDasaMsthAna, prazasta vihAyogati, sthira Adi pA~ca yugala aura susvarakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| cAra saMsthAna, chaha saMhanana, aprazasta vihAyogati aura duHsvarakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / audArikazarIra AGgopAGga, manuSyagatyAnupUrvI aura trasakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| isI prakAra manuSyagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| devagatike utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva pacendriyajAti, samacaturastra saMsthAna, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, trasa, subhaga, susvara aura AyakA niyamase bandha karatA hai, jo niyamase inake utkRSTa pradezoM kA bandha karatA hai / fararrIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inake utkRSTa pradezoMkA bhI bandha karatA hai aura anutkRSTa pradezoMkA bhI bandha karatA hai| yadi anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, bAdara Adi tIna aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / AhArakazarIradvikakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezakA bandha karatA hai| sthira Adi tIna yugaloM kA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| isI prakAra pacendriyajAti, samacaturastrasaMsthAna, devagasyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, trasa, subhaga, susvara aura AdeyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| vaikriyikazarIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgakI mukhyatAse sannikarSa devagatikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki AhArakadvikako chor3akara yaha sannikarSa kahanA cAhie / AhArakadvikakI mukhyatAse sannikarSa devagatikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna jAnanA cAhie / vaikriyikazarIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nyagrodhaparimaNDalasaMsthAnake utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva tiryakhagati, tiryaJcagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, sthira Adi 1. A. pratau 'agu0 bAdara tiSNi' iti pAThaH / 2. tA0prasau evaM paMci0 / samaya0' iti pAThaH / 3. tA0pratau '"Ade0 veDanvi0' iti pAThaH / 4 Arapratau 'pade0kaM0 tirikkhANu' iti pAThaH / Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 mahAbaMdhe padesapAhiyAre siyA saMkhejadimAgUNaM 4 / maNusa0-chassaMgha0-mazusANu0-appasattha0-dussara0 siyA0 uka0 / orA0aMgo0 Ni0 baNi0 uka0 / sesaM Ni00 Ni0 saMkheMadibhAgaNaM' 4 / evaM tiNNisaMThA0-orA0aMgo'0-chassaMgha0 appasattha0-dussara / tittha' oghaM / 288. evaM pammAe / Navari tirikkha0 ukka0 pade050 paMciMdi0-tejA0ka0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0 Ni0 ba0 Ni0 saMkhejadibhAgUNaM / orA0-orA aMgo0-tirikkhANu0 Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / paMcasaMThA0-chassaMgha0appasatya-bhaga-dussara-aNArdai0 siyA0 ukka0 / samacadu0-pasattha0-thirAditiNNiyuga0-subhaga-sussara-Ardai siyA0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / evaM tirikkhaannu0mnnus02| devagadi0 ukka0 pade0 paMciMdi0-samacadu0-vaNNa04devANu0-agu04-pasattha0-tasa04-subhaga-sussara-AdeM-Nimi0 Ni0 ba0 Ni. uk| veuvi0-tejA-ka0-veuvi aMgo0 Ni0 ba0 taM. na. saMkhejadibhAgUNaM pA~ca yugala aura susvarakA kadAcita bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to saMnyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| manuSyagati, chaha saMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, aprazasta vihAyogati aura duHsvarakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| audArikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| zeSa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| isI prakAra tIna saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, aprazasta vihAyogati aura duHsvarakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / tIrthaGkaraprakRtikI mukhyatAse sannikarSa oghake samAna hai| 288. pItalezyAke samAna padamalezyAmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki tiryazvagatike utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga aura tiyaJcagatyAnupUvIkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| pA~ca saMsthAna, chaha saMhanana, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeya kA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| samacaturastrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai jo saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| isI prakAra tiryajagatyAnupUrvI, manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / devagatike utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva pazcendriyajAti, samacaturala saMsthAna, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| vaikiyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase 1. tA.pratau sasaM Ni..Ni ji. baM.Ni (2) saMkhejadimAgaM.' iti pAThaH / 2. sA0pratI 'evaM tiNaM stthaa0|moraa0aNgo0' iti pAThaH / 3. tA0pratI 'dussara0titthaH' iti pAThaH / 1. tA.pratI 'ukka0 samacadu0' iti pAThaH / 5. tA0mA0pratyoH 'tirikkhANu0 maNusANu0 maNusa.2' iti pAThaH / Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipade baMdhe sabNiyAsaM 189 ba0 / AhAra0 2 - thirAditiSNiyuga0 siyA0 ukka0 / evamedAo eNkamekassa ukkassAo kAdavvAo / orA0 ukka0 naM0 dogadi- paMcasaMThA0 chassaMgha0 -doANu0appasattha0 - dUrbhAga- dussara-aNAde0 siyA0 ukka0 / paMciMdi0 -tejA0 ka0 vaNNa04agu04-tasa04 - Nimi0 Ni0 ba0 saMkheja dibhAgUNaM baM0 / orA0 aMgo0 Ni0 ba N0 Ni0 ukka0 | samacadu0 - pasattha0 - thirAditiSNiyu0 subhaga-sussara-AdeM0 siyA0 saMkhedibhAgUNaM / evaM orA0 bhaMgo' paMcasaMThA0 orA0 aMgo0- hassaMgha 0 - appasattha0dUrbhAga- dussara-aNAdeM / O 289. sukkAe sattaNNaM kammANaM oghaM / maNusaga0 uka0 [pade0] ba0 paMciMdi0tejA0 0 ka0 vaNNa04- agu04-tasa04 - Nimi0 Ni0 ba 0 saMkhejadibhAgUNaM ba0 / orA0-orA0 aMgo0- maNusANu0 Ni0 ba0 Ni0 ukka0 | samacadu0-pasattha0-thirAdido0- subhaga- sussara-AdeM - 0 aja 0 siyA saMkheMjjadibhAgUNaM va0 / jasa0 siyA0 saMkhejjaguNahINaM ba0 / paMcasaMThA0 chassaMgha0 - appasattha0 - dUrbhAga- dussara-aNAdeM siyA0 bandha karatA hai / jo inake utkRSTa pradezoMkA bhI bandha karatA hai aura anutkRSTa pradezoMkA bhI vandha karatA hai / yadi anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / AhArakadvika aura sthira Adi tIna yugaloMkA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezoM kA bandha karatA hai / isI prakAra inakA paraspara utkRSTa sannikarSa kahanA caahie| audArikazarIra ke utkRSTa pradezoMkA bandha karanevAlA jIva do gati, pA~ca saMsthAna, chaha saMhanana, do AnupUrvI, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHkhara aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / pazvendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezakA bandha karatA hai / audArikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / samacaturasrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyama se saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| isa prakAra audArikazarIrake samAna pA~ca saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, aprazasta vihAyogati, dubhaMga, duHkhara aura anAdeya kI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 289. zukla lezyA meM sAta karmoM kA bhaGga oghake samAna hai| manuSyagatike utkRSTa pradezoM kA bandha karanevAlA jIva pacendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasa catuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga aura manuSyasyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase utkRSTa pradezakA bandha karatA hai / samacaturasra saMsthAna, prazasta vihAyogati, sthira Adi do yugala, subhaga, susvara, Adeya aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase sakhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / yazaH kIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to saMkhyAtaveM bhAgahIna anutkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai / pA~ca saMsthAna, chaha saMhanana, 1. zra0 pratau ' evaM orA0 aMgo0' iti pAThaH / 2. zra0pratau 'thirAdidobhAyuH' iti pAThaH / Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre ukka0 / evamedAo eNkkameMkassa ukkassiyAo kaadvvaao| devagadisaMjuttAo pmmbhNgo| sAsaNe sattaNaM ka0 mdi0mNgo| sesaM pammAe bhNgo| aNAhAra. kmmigbhNgo| evaM ukkassasatthANasaNNikAso smtto| 290. jahaNNara pgdN| duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 AbhiNi0 jaha0 pade0 baMdhaMto caduNANA0 Ni0 baM0 Ni0 jhnnnnaa| evamaNNamaNNassa jahaNNA / evaM NavadasaNA0-paMcaMta0 / dovedaNI01-caduAu0-dogoda0 ukssbhNgo| 291. miccha0 jaha0 pade060 solasaka0-bhaya-du0 Ni0 0 Ni. jahaNNA / sattaNoka0 siyA0 50 jhnnnnaa| evaM solasaka0-NavaNoka0 evamaikameMkassa jhnnnnaa| aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezoMkA bandha karatA hai| isI prakAra inakA paraspara utkRSTa sannikarSa kahanA cAhie / devagatisaMyukta prakRtiyoMkA bhaGga padmalezyAke samAna hai| sAsAdana samyaktvameM sAta koMkA bhaGga matyajJAnI jIvoMke samAna hai| zeSa prakRtiyoMkA bhaGga padumalezyAke samAna hai / anAhAraka jIvoMmeM kArmaNakAyayogI jIvoMke samAna bhaGga hai| isa prakAra utkRSTa svasthAna sannikarSa samApta huaa| 250. jaghanyakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase AbhinibodhikajJAnAvaraNake jaghanya pradezoMkA bandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNakA niyama se bandha karatA hai, jo niyamase inake jaghanya pradezoMphA bandha karatA hai| isI prakAra inakA paraspara jaghanya sannikarSa kahanA caahie| isI prakAra nau darzanAvaraNa aura pA~ca antarAyakA jaghanya sannikarSa jAnanA caahie| do vedanIya, cAra Ayu aura do gotrakA bhaGga utkRSTake samAna hai| vizeSArtha-pA~coM jJAnAvaraNake jaghanya pradezabandhakA svAmI eka jIva hai, isalie inameMse kisI ekakA jaghanya pradezabandha hote samaya anyakA niyamase. jaghanya pradezabandha hotA hai| yahI kAraNa hai ki sabakA jaghanya sannikarSa eka sAtha kahA hai| nau darzanAvaraNa aura pA~ca antarAyake jaghanya pradezabandhakA svAmI bhI pA~ca jJAnAvaraNake samAna hai| isalie inakA jaghanya sannikarSa bhI pA~ca jJAnAvaraNake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| do vedanIya, cAra Ayu aura do gotra ye pratyeka karma parasparameM sapratipakSa prakRtiyA~ haiN| inakA utkRSTake samAna jaghanya sannikarSa nahIM banatA, isalie inakA bhaGga utkRSTake samAna kahA hai| 291. mithyAtvake jaghanya pradezoMkA bandha karanevAlA jIva solaha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase inake jaghanya pradezoMkA bandha karatA hai| sAta nokaSAyoMkA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase jaghanya pradezoMkA bandha karatA hai| isI prakAra solaha kaSAya aura nau nokaSAyoMkA paraspara jaghanya sannikarSa jAnanA caahie| 1. sA0pratau 'paMcava dovedaNI.' iti pAThaH / Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapamadipadesavaMdhe sabjiyAsaM 191 292. nirayaga0 jaha0 pade 0 naM0 paMciMdi0 beDanni0 - tejA0 - ka0 - huMDa0uvi 0 aMgo0 - vaNNa 04- agu04 - appasatya0 -tasa04- athirAdi30 - Nimi0 Ni0 baM0 Ni0 aja 0 ' asaMkhaiaguNagbhahiyaM baMdhadi / NirayANu0 Ni0 baM0 Ni0 jahaNNA / evaM NirayANu 0 / 293. tirikkha0 jaha0 pade0baM0 cadujAdi chassaMThA0 chassaMgha 0 - do vihA0thirAdichayuga0 siyA baM0 jaha0 / orA0-tejA0 ka0 - orA0 aMgo0 - vaNNa04- tirikkhANu0 - agu04- ujo 0 -tasa04 - Nimi Ni0 jahaNNA / evaM tirikkhANu0 / vizeSArtha - midhyAtva Adi chabbIsa prakRtiyoMke jaghanya pradezabandha kA svAmI bhI eka hI jIva hai, isalie inakA jaghanya sannikarSa eka samAna kahA hai| yahA~ itanA vizeSa jAnanA cAhie ki dhruvabandhinI prakRtiyoM kA to sarvatra niyamase sannikarSa kahanA cAhie aura sapratipakSa prakRtiyoMkA yathAsambhava vikalpase sannikarSa kahanA caahie| usameM bhI tIna veda, rati-arati aura hAsya - zoka inameMse eka-eka prakRtiko mukhya karake sannikarSa kahate samaya apanI-apanI sapratipakSa prakRtiyoMko chor3akara hI sannikarSa kahanA caahie| udAharaNArtha tIna vedoMmeM se jaba kisI eka vedakI mukhyatA se sannikarSa kahA jAya taba anya do vedoMko chor3akara hI sannikarSa kahanA caahie| isI prakAra rati-arati tathA hAsya- zokake viSayameM bhI jAnanA cAhie, kyoMki tIna vedoM meM se kisI eka vedakA, rati-aratimeMse kisI ekakA aura hAsya- zoka meM se kisI ekakA bandha honepara unakI pratipakSabhUta anya prakRtiyoMkA bandha nahIM hotA, aisA niyama hai / 292. narakagatike jaghanya pradezoMkA bandha karanevAlA jIva pacendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, aprazasta vihAyogati, trasacatuSka, asthira Adi chaha aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase asaMkhyAtaguNe adhika ajaghanya pradezoMkA bandha karatA hai| narakagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase jaghanya pradezoMkA bandha karatA hai / isIprakAra narakagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa kahanA cAhie / vizeSArtha - narakagati aura narakagatyAnupUrvIke jaghanya pradezabandhakA svAmI eka hI jIva hai, isalie inakI mukhyatA se sannikarSa eka samAna kahA hai| narakagatike sAtha ba~dhane vAlI anya prakRtiyoMkA jaghanya sannikarSa yathAsambhava unake jaghanya svAmitvako dekhakara jAna lenA caahie| 293. tiryaJjagatike jaghanya pradezoMkA bandha karanevAlA jIva cAra jAti, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyama se unake jaghanya pradezoMkA bandha karatA hai / audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, pota, sanatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / jo inake jaghanya pradezoMkA niyamase bandha karatA hai / isIprakAra tiryazvagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| vizeSArtha -- tiryaJcagatike jaghanya pradezabandha ke sAtha ba~dhanevAlI yahA~ jitanI prakRtiyA~ ginAI haiM, una sabake jaghanya pradezabandhakA svAmI eka samAna hai; isalie yahA~ sannikarSa to sabakA jaghanya hI kahA hai| phira bhI yahA~para kevala tiryagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa ajasa0' iti pAThaH / 2. A0 pratI 'agu0 4 uccA0 tasa0 4 Nimi0 ' 1. AAnpratau 'yi iti pAThaH / Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAba~dhe padesabaMdhAhiyAre 294. maNusaga0 jaha0 pade 0 naM0 paMciMdi0 orA0-tejA0ka0 - orA0 aMgo0 'varaNa 04- agu04-tasa04 - Nimi0 Ni0 baM0 Ni0 aja0 saMkheja dibhAganbhahiyaM ba N0 / chassaMThA0-chassaMgha 0 dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 saMkhejadibhAganbhahiyaM ba0 0 / maNusANu0 Ni0 baM0 Ni0 jahaNNA / evaM maNusANu0 / 192 295. devagadi0 jaha0 pade0ba0 paMciMdi0 tejA0 ka0 - samacadu0 - vaNNa04agu04- pasattha0 -tasa 04-subhaga-sussara-AdeM - 0 Nimi0 Ni0 ba0 Ni0 aja0 asaMkhejaguNanbhahiyaM va N0 / veuntri 0 - veunvi 0 aMgo0- devANu0 Ni baM0 Ni0 jahaNNA / thirAthira - subhAsubha-jasa0 - ajasa0 siyA0 asaMkheaguNanbhahiyaM ba0 / tittha0 Ni0 saMkhejjabhAgavbhahiyaM ba N0 / evaM veubvi0 - veuntri 0 aMgo0- devANu0 / C tiryagatike samAna jAnanekI sUcanA kI hai, anya prakRtiyoMkI mukhyatA se usa prakArake sannikarSa ke jAnane kI sUcanA nahIM kI hai so isakA jo bhI kAraNa hai usakA spaSTIkaraNa Age ke sannikarSase svayameva ho jAyagA / 294. manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pazcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, agurulaghu catuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase inake asaMkhyAtaveM bhAga adhika ajaghanya pradezoM kA bandha karatA hai| chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtaveM bhAga adhika ajaghanya pradezoM kA bandha karatA hai| manuSyagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase isakA jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra manuSyagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / vizeSArtha -- manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvIke jaghanya pradezabandhakA svAmI eka hI jIva hai, isalie yahA~ para manuSyagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSako manuSyagati ke samAna jAnane kI sUcanA kI hai| 295. devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pacendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase asaMkhyAtaguNe adhika ajaghanya pradezoMkA bandha karatA hai / vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga aura devagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase inakA jaghanya pradezabandha karatA hai / sthira, asthira, zubha, azubha, yazaHkIrti aura ayazaH kIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase inakA asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / tIrthaGkara prakRtikA niyamase bandha karatA hai jo niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isIprakAra vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga aura devagatyAnupUrvI kI mukhyatA se sannikarSa jAnanA cAhie / vizeSArtha - devagatidvika aura vaikriyika zarIradvikake jaghanya pradezabandhakA svAmI eka hI jIva hai, isalie vaikriyikadvika aura devagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa devagatikI mukhyatA se kahe gaye sannikarSake samAna jAnane kI sUcanA hai / 1. A0 pratI 'vejAkabhaMgo0' iti pAThaH / 2. bhA0 pratau 'ajasa0 asaMkhejadibhAgambhadi maM' iti pAThaH / Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipade baMdhe sagiyAsaM 193 296. eiMdi0' jaha0 tirikkhaga0-orA0-tejA0-0-huMDa00 vaNNa4 - tirikkhANu0 - agu04- bAdara-paJjatta-patte 00 dUbhaga0 -aNAdai0 - Nimi0 Ni0 baM0Ni0 aja0 saMkhejadibhAganbhahiyaM ba0 / AdAva0 siyA0 jaha0 / thAvara0 Ni0 ba 0 Ni0 jahaNNA / ujjo0 siyA0 saMkheMja dibhAgavbhahiyaM ba0 / thirAditiSNayuga0 siyA saMkhejadibhAga-mahiyaM ba0 / evaM AdAva thAvara0 / 297. bIiMdi0 jaha0 pade 0ba0 tirikkha0 orA0 -tejA0 ka0- huMDa0 orA0aMgo0-asaMpa0-vaNNa04- tirikkhANu0 - agu04- ujjo0 - appasattha0 -tasa0 4- dUrbhAga- dussaraaNAdeM 0 - Nimi0 Ni0 ba0 Ni0 jahaNNA / thirAditiSNiyuga0 siyA0 jaha0 / evaM tIiMdi0 caduriMdi0 / O 298. paMciMdi0 jaha0 pade0caM0 tirikkha0 tiSNisarIra orA0 aMgo0 - caNNa04tirikkhANu0 - agu04- ujjo0-tasa04 - NimiNaM Ni0 ba 0 Ni0 jahaNNA / 2 296. ekendriya jAtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva tiryaJcagati, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, varNacatuSka, tiryaJjagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, bAdara, paryApta, pratyeka, dubhaMga, anAdeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezakA bandha karatA hai / AtapakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / sthAvarakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / udyota kA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isIprakAra Atapa aura sthAvarakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / vizeSArtha -- ekendriyajAtike samAna hI Atapa aura sthAvarake jaghanya pradezabandha kA svAmI hai, isalie yahA~ para Atapa aura sthAvarakI mukhyatAse sannikarSa ekendriyajAtikI mukhyatA se kahe gaye sannikarSake samAna jAnane kI sUcanA kI hai| 297. dvIndriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva tiryacagati, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huMDasaMsthAna, audArika zarIra AGgopAGga, asamprAptAsRpATikAsaMhanana, varNacatuSka, tiryagatyAnupUrvI, agurulaghu catuSka, udyota, aprazasta vihAyogati, trasa catuSka, durbhaga, duHsvara, anAdeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase jaghanya pradezabandha karatA / sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isIprakAra trIndriyajAti aura caturindriyajAtikI mukhyatAse sannikarSa kahanA cAhie / vizeSArtha -- dvIndriyajAtike sthAna meM ekabAra trIndriyajAtiko rakhakara aura dUsarIbAra caturindriyajAtiko rakhakara usI prakAra sannikarSa kahanA cAhie, jisaprakAra dvIndriyajAtikI mukhyatA se kahA hai, yaha ukta kathanakA tAtparya hai / 298. pacendriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva tiryagati, tIna zarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, tiryaJjagatyAnupUrvI, agurulaghu catuSka, udyota, trasacatuSka 1. tA0 pratau 'devANu0 eiMdi' iti pAThaH / 2, tA0 bhA0pratyoH 'tasa0 NimiyAM' iti pAThaH / 2 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 mahAdhe padesabaMdhAhiyAre chassaMThA0 - ussaMgha0 - do0 vihA0 - thirAdichayuga 0 siyA0 jahaNNA / evaM paMciMdi0 bhaMgo paMcasaMThA0 - paMca saMgha0 -pasattha0 - subhaga- sussara- Aja ti / orA0-tejA0 ka060 - huMDa0orA0aMgo0-asaMgha0-vaNNa04- agu04- ujjo0 - appasattha 0 -tasa04 - thirAditiSNiyuga0dUrbhAga- dussara- aNAde0 - NimiNaM evamede0 ' tirikkhagadibhaMgo / 299. AhAra0 jaha0 pade0caM0 devaga di-paMciMdi0 - ve uvvi 0 -tejA0 ka0samacadu0 - veucci 0 aMgo0 - vaNNa4- devANu0 - agu0 4-pasattha-tasa0 4- thirAdicha0 - Nimi0tittha0 Ni0 0 Ni0 aja * asaMkhejaguNanbhahiyaM ba0 / AhAraMgo0 Ni0 naM0 Ni0 jahaNNA / evaM AhAra0 * aMgo0 0 / aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase inakA jaghanya pradezabandha karatA hai / chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA vikalpase bandha karatA hai jo niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isaprakAra pazcendriyajAtike samAna pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| tathA audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAprasRpATikA saMhanana, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, udyota, aprazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, duHzvara, anAdeya aura nirmANa isa prakAra inakI mukhyatA se sannikarSa tiryaJcagatikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna jAnanA cAhie / vizeSArtha -- yadyapi paJcendriyajAtike jaghanya pradezabandhakA jo svAmI hai, vahI tiryagatike jaghanya pradezabandhakA svAmI hai aura yahA~ para ina donoMkI mukhyatA se kahe gaye sannikarSa ke samAna anya jina prakRtiyoMkI mukhyatAse sannikarSake jAnanekI sUcanA kI hai, unake jaghanya pradezabandhakA svAmI bhI vahI jIva hai, phira bhI kisa prakRtikA jaghanya bandha hote samaya anya kina-kina prakRtiyoM kA kisa prakArakA bandha hotA hai, isa bAtakA vicAra kara yahA~ anya prakRtiyoMkI mukhyatA se sannikarSake jAnanekI sUcanA kI hai| tAtparya yaha hai ki pacendriyajAtikI mukhyatA se jisa prakAra anya prakRtiyoMke sAtha sannikarSa hotA hai, usa prakAra pA~ca saMsthAna Adi caudaha prakRtiyoMkI mukhyatAse sannikarSa bana jAtA hai, isalie una prakRtiyoMkI mukhyatAse prApta honevAle sannikarSako paJcendriyajAtikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna jAnanekI sUcanA kI hai aura tiryagatikI mukhyatAse jisa prakAra anya prakRtiyoMke sAtha sannikarSa hotA hai, usa prakAra audArikazarIra Adi tIsa prakRtiyoMkI mukhyatAse sannikarSa bana jAtA hai, isalie una prakRtiyoMkI mukhyatAse prApta honevAle sannikarSako tiryagatikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSa ke samAna jAnane kI sUcanA kI hai| 299. AhArakazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva devagati, pacendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturastrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi chaha, nirmANa aura tIrthaGkarakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajadhanya pradezabandha karatA hai / AhArakazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase isakA jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra AhArakazarIra AGgopAGgakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 1. tA0 pratau 'NimiNaM / evamede' iti pAThaH / Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 195 uttarapagadipadesabaMdhe saMNNiyAsaM 300. suhuma0 jaha0 pade00' tirikkha0-eiMdi0-oya-tejA0-ka0-huMDa0vaNNa04-tirikkhANu0-agu04-[pajatta0-] thAvara-dUbhaga-aNArdai0-ajasa-Nimi0 Ni. baM0 Ni. ajahaNNA saMkheMjabhAgabmahiyaM bN0| patte-thirAthira-subhAsubha0 siyA saMkheMjadibhAganbhahiyaM baM0 / sAdhA0 siyA0 jaha0 / evaM sAdhAraH / 301. apaja0 jaha0 pade060 dogadi-cadujA0-doANu0 siyA0 saMkhejadibhAgabbhahiyaM baM0 / orAliya yAva NimiNaM ti Ni. baM02 Ni0 saMkheMjadibhAgabhahiyaM b| 302. tittha0 jaha0 pade00 maNusa-paMciMdi0-orAli0-tejA-ka0samacadu0-orAli0aMgo0-vajari0-vaNNa04-maNusANu0-agu04-pasattha0-tasa04-subhagasussara-AdeM-Nimi0 Ni0 ba0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM / thirAditiNNiyuga0 siyA0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM b| vizeSArtha-AhAraphazarIra aura AhArakazarIraAGgopAGgake jaghanya pradezabandhakA svAmI eka hI jIva hai; isalie ina donoMkI mukhyatAse sannikarSa eka samAna kahA hai| 300. sUkSmaprakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva tiryazcagati, ekendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, varNacatuSka, tiryazcagatyAnuparvI, agurulaghucatuSka, paryApta, sthAvara, durbhaga, anAdeya, ayazaHkIrti aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase inakA saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pratyeka, sthira, asthira, zubha aura azubhakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| sAdhAraNakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra sAdhAraNakI mukhyatAse sannikarSa kahanA caahie| vizeSArtha--sUkSma aura sAdhAraNa ina donoM prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI eka hai aura ina donoMkA jaghanya pradezabandha hote samaya eka samAna prakRtiyoMkA bandha hotA hai, isalie inakI mukhyatAse eka samAna sannikarSa kahA hai| 301. aparyApta prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva do gati, cAra jAti aura do AnupUrvI kA kadAcita bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtavA bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| audArika zarIrase lekara nirmANa takakI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 302. tIrthaGkaraprakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva manuSyagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kANazarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, prasacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 1. tA0pratau 'ja0 [10] baM' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'NimiNaM tiNi baM0' iti pAThaH / 3. tA0prA0pratyoH 'asaMkhejadiguNabbhadiya" iti pAThaH / Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 303. Niraesu sattaNaM ka0 oghN| tirikkhagadisaMjuttAo ogha / maNusa0tittha0 oghaM / evaM sattasu puDhavIsu / Navari sattamAe maNusagadidugaM tittha bhNgo| 304. tirikkha0-paMciMditirikkha-paMciM0paJjattesura oghbhNgo| paMciMdi0tirikkhajoNiNIsu sattaNNaM ka0 tirikkhagadisaMjuttadaMDao maNasagadidaMDao eiMdiyadaMDao suhumadaMDao ogha / Niraya0 jaha0 pade050 veuvi0-veuvvi aMgo0NirayANa. Ni0 ba0 Ni0 jahaNNA / paMciMdiyAdi yAva NimiNaM ti Ni. baM. asaMkheMjaguNanbhahiyaM baM / evaM0 riyANa0 / devaga0 jaha0 pade00 veuvvi0veunvi0aMgo0-devANu0 Ni. baMNi0 jahaNNA / paMciMdiyAdi yAva NimiNaM tti Ni. baM. aja. asaMkheMjaguNabbhahiyaM 4 / evaM devANuH / veuvi0 jaha0 pade050 dogadi0-doANu0 siyA0 jaha0 / paMciMdi0-tejA0-ka0-vaNNa04-agu04. 303. nArakiyoM meM sAta karmokA bhaGga oghake samAna hai| tiryaJcagati saMyukta prakRtiyoMkA bhaGga oghake samAna hai| manuSyagati aura tIrthakara prakRtikA bhaGga oghake samAna hai| isI prakAra sAtoM pRthiviyoMmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki sAtavIM pRthivImeM manuSyagatidvikakA bhaGga tIrthakara prakRtike samAna hai| vizeSArtha-oghameM jisa prakAra tIrthaGkara prakRtikI mukhyatAse sannikarSa kahA hai, usI prakAra sAtavIM pRthivImeM manuSyagatidvikakI mukhyatAse sannikarSa kahanA cAhie, kyoMki sAtavIM pRthivImeM inakA bandha mithyAdRSTi aura sAsAdanasamyagdRSTi nahIM krte| zeSa prakRtiyoMkA sannikarSa oghaprarUpaNAko dekhakara aura svAmitvakA vicArakara ghaTita kara lenA caahie| 304. sAmAnya tiryaJca, paJcendriya tiryazca aura paJcendriya tiryaJca paryApta jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai / paJcendriya tiryazca yoninI jIvoMmeM sAta karmoMkA bhaGga tathA tiyazcagati saMyukta daNDaka, manuSyagatidaNDaka, ekendriyajAti daNDaka aura sUkSmaprakRtidaNDakakA bheGga oghake samAna hai| narakagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga aura narakagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase inakA jaghanya pradezabandha karatA hai| paJcandriyajAtise lekara nirmANa takakI prakRtiyoM kA niyamase bandha karatA hai jo niyamase inakA asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra narakagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahiye| devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva vaikriyikazarIra, vaikriyika zarIra AGgopAGga aura devagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| yaha paJcendriyajAtise lekara nirmANa takakI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai| kintu inakA asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra devagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| vaikriyikazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva do gati aura do AnupUrvIkA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase inakA jaghanya pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, bhagurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase 1. tApratI 'asaMkhejaguNabha0 ba0 // 4 // Nirayesu' grA0pratau saMkhejjaguNabhadiya baM0 // 4 // Niraema' iti paatthH| 2. A0pratI 'tirikkha0 paMciMdi0 tirikkha pajjattesu' iti pAThaH / 3. tA0pratau 'veu aNgo| jirayANuH' iti paatthH| 4. Apratau 'paMciMdiyAva' iti pAThaH / Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesa baMdhe saSNiyAsaM 197 0 tasa04- Nimi0 Ni0 ba0 aja0 asaMkhejaguNanbhahiyaM ba0 / samacadu0 - huMDa dovihA0-thirAdichayuga 0 siyA0 asaMkhejaguNanbhahiyaM ba0 / beuvvi0 aMgo0 Ni0 ba * Ni0 jahaNNA / eva veuvvi 0 aMgo0 / 305. paMciMdi0 tiri0apaja0 savvapagadINaM oghabhaMgo / evaM savvaapajattagANaM tasANaM savvaei di 0 - vigaliMdiya-paMcakAyANaM paJjattApajattagANaM ca / 306. maNusa03oghabhaMgo / gavari maNusiNIsu tirikkhagadidaMDao maNusagadidaMDao ediyadaMDao oghaM / Nirayaga0 jaha0 / pade 0 ba 0 paMciMdi0 tejA0 ka0* huMDa-vaNNa 04 - agu0 4- appasattha0' -tasa04- athirAdicha0 - NimiM0 Ni0 ba 0 Ni0 aja0 asaMkhejaguNanbhahiyaM * ba0 / veudhi0 veunvi0 aMgo0 Ni0 ba0 aja 0 saMkheja bhAganbhahiyaM ba0 / NirayANu 0 Ni0 ba0 Ni0 jaha0 evaM NirayANu 0 | devagadi0 jaha0 pade0ba0 paMciMdi00 ka0 - samacadu0 vaNNa 04- agu04-pasattha0 -tasa0 4- thi| dichayuga 0 - Nimi0 Ni0 baM0 Ni0 aja0 asaMkhenaguNanbhahiyaM va0 / veubvi0 ceuvvi0 aMgo0 Ni0 ba0 1 tejA bandha karatA hai / kintu inakA asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / samacaturasrasaMsthAna, huNDasaMsthAna, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to vaha inakA asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha isakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra vaikriyikazarIra AGgopAGgakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie | 305. pacendriya tiryana aparyAptakoM meM saba prakRtiyoMkA bhaGga oghake samAna hai / isIprakAra saba aparyApta soMmeM tathA saba ekendriya, vikalendriya aura pA~ca sthAvara kAyikoM meM tathA inake paryAptakoM aura aparyAptakoMmeM jAnanA cAhie / 306. manuSyoM meM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki manuSyaniyoM meM tiryagatidaNDaka, manuSyagatidaNDaka aura ekendriyajAti daNDakakA bhaGga ogha ke samAna hai / narakagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pacandriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghu catuSka, aprazasta vihAyogati, tralacatuSka, asthira Adi chaha aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / narakagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha isakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra narakagatyAnupa va kI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasra saMsthAna, varNacatuSka, agurulaghu catuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi chaha aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / vaikriyikazarIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| 1. tA0pra0pratyoH 'agu04 pasattha0' iti pAThaH / Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre taM tu0 saMkhejabhAgabbhahiyaM / AhAra-AhAra0 aMgo0 siyA0 jaha0 / devANu0tittha0 Ni0 ba0 Ni0 jahaNNA / evaM devANupu0-tittha / AhAra0 jaha0 pade. ba. devagadi-veuvi0-veuvvi aMgo0-devANu -tittha0 Ni0 50 jaha0 / sesANaM NiNi . aja0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM / / 30.7 devesu sattaNNaM kammANaM oghaM / tirikkhagadidaMDao maNusagadidaMDa o eiMdiyadaMDao ogho / evaM bhavaNa0-vANaveM-jodisi / 308. sodhammIsANesu sattaNNaM kammANaM ogho| tirikva0 jaha0 pade050 paMciMdi0-orAli0-tejA0-ka0-orAli0aMgo0-vaNNa04-tirikkhANu0-agu04-ujjo0tasa04-Nimi0 Ni0 ba0 Ni0 jaha0 / chassaMThA 0-chassaMgha0-dovihA0thirAdichayuga0 siyA0 jaha0 / evaM tirikkhANu0-ujo0 / maNusa0 jaha0 pade00 paMciMdi0-tiNNisarI0-samacadu0-orAli aMgo0-bajari0-vaNNa0 4-maNusANu0-agu04pasattha0-tasa04-subhaga-sussara-Ardai0-Nimi0-tittha0 Ni0 0 Ni0 [jaha0] / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| AhArakazarIra aura AhArakazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase jaghanya pradezavandha karatA hai| devagatyAnuparvI aura tIrthaGkaraprakRtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra devagatyAnupUrvI aura tIrthaGkaraprakRtikI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| AhArakadvikakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva devagati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI aura tIrthaGkara prakRtikA niyamase vandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| zeSa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 3:7. devoMmeM sAta karmoMkA bhaGga oghake samAna hai| tiryaJcagatidaNDaka, manuSyagatidaNDaka aura ekendriyajAtidaNDakakA bhaGga oghake samAna hai| isIprakAra bhavanavAsI, vyantara aura jyotiSI devoMmeM jAnanA caahie| 308. saudharma aura aizAnakalpake devoM meM sAta kA~kA bhaGga oghake samAna hai| tiryaJcagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikarArIra AGgopAGga, varNacatuSka, tiryazcagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, udyota, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isIprakAra tiryazvagatyAnupUrvI aura udyotakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| manuSyagatikA jaghanya pradezavandha karanevAlA jIva pazcandriyajAti, tIna zarIra, samacaturastrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, varNa bhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, basacatuSka, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa aura tIrthaGkara prakRtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| 1. tA.patau 'devANuSu0 / titthaH' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'bhavaNa. bhavaNa (?) vANaveM.' iti paatthH| 3. tA.prato 'Ni. ja. chassaMThA0' iti pAThaH / Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapadapadesabaMdhe sabNiyAsaM 199 thirAthira - subhAsubha-jasa0 - ajasa0 siyA0 jaha0 / evaM maNusANu0 - tittha0 / paMciMdi0 jaha0 pade0caM0 dogadi0 chassaMThA0 chassaMgha0 doANu 0 ujjo0 dovihA0thirAdichayuga 0 - tittha0 siyA0 jaha0 / orAli 0 -tejA 0 ka0 orAli0 aMgo0 vaNNa04agu04-tasa04 - Nimi0 Niya0 jaha0 / evaM paMciMdiyabhaMgo orAli0-tejA0ka0 - samacadu0 - orAli0 aMgo0 - vajari0 - vaNNa04- agu04 - pasattha0 -tasa04 - thirAditiSNi yuga0- subhaga- sussara-AdeM0 - Nimi0 / Naggodha0 jaha0 pade baM0 tirikkha 0-paMciMdi0tiNNisarIra-orA0 aMgo0 vaNNa04 - tirikkhANu0 - agu04- ujjo 0 -tasa04 - Nimi0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / chassaMgha0 dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 jaha0 / evaM NaggodhabhaMgo cadusaMThA0 -paMca saMgha0 appasattha0 - dUrbhAga- dussara-aNAdeM | saNakumAra yAva sahassAra tti sodhammabhaMgo | vari eiMdiyadaMDao vaja / 309. ANada yAva uvarimagevajA tti sattaNNaM kammANaM NirayabhaMgo / maNusaga0 jaha0 pade 00 paMciMdi 0 -orAli 0 -tejA0 ka0 samacadu0 - orAli0 aMgo0 - vaJjari 7 sthira, asthira, zubha, azubha, yazaHkIrti aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra manuSyatyApUrvI aura tIrthaGkaraprakRtikI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / paJca endriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva do gati, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do AnupUrvI, udyota do vihAyogati, sthira Adi chaha yugala aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcita bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikarArIra AGgopAGga, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isIprakAra paca endriya jAtike samAna audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturatrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, vajrarSabhanArAca saMhanana, varNa catuSka, agurulaghu catuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANako mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| nyagrodhaparimaNDalasaMsthAnakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva tiryaJcagati, paJca endriyajAti, tIna zarIra, audArikazarIraAGgopAGga, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, udyota, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha saMhanana, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isIprakAra nyagrodhaparimaNDalasaMsthAnake samAna cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati, durbhAga, duHkhara aura anAdeya kI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / sanatkumAra kalpase lekara sahasrAra kalpa takake devoMmeM saudharma kalpake devoMke samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki inameM ekendriyajAtidaNDakako chor3akara yaha sannikarNa jAnanA cAhie / 309. Anata kalpase lekara uparima praveyaka takake devoM meM sAta karmo kA bhaGga nArakiyoMke samAna hai / manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva paJcendriyajAti, audArikazarIra. taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, vajrarSabhanArAca1. tA0 pratau 'tittha paMcidi0' iti pAThaH / 2. tA0 pratau 'aNAda e 0 saNakkumAra' iti pAThaH / Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre vaNNa04-maNusANu0-agu04-pasattha0-tasa04-subhaga-sussara-AdeMja-Nimi0-tittha0 Ni. baM0 Ni. jahaNNA0 / thirAditi ggiyuga0 siyA0 jhnnnnaa| evaM maNusagadibhaMgo paMcidi tiNNisarIra-samacadu0-orAli aMgo01-vajjari0-vaNNa04-maNusANu0agu04-pamattha0-tasa04-thirAditiNNiyuga0-subhaga-surugara-AdeM-Nimi0-tittha0 / Naragodha0 jaha0 pade070 mAlagadi-paMciMdi0 tiNNisarIra-orAli0aMgo0vaNNa04-maNusAH 0-agu04-tasa04-Nimi0 Ni0 baM0 Ni. ajaha. saMkhejjadibhAgabbhahiyaM0 5 / paMcasaMgha0-appasa0-dubhaga-dussara-aNArdai siyA0 jaha0 / vajjari0pasattha0-thirAditiNiyuga0-subhaga-sussara-AdeM. siyA0 saMkhejjadibhAgabbhahiyaM baM0 / evaM NaggodhabhaMgA cadusaMThA0-paMcasaMgha0-appasattha0-dUbhaga-dussara-aNAdeM / aNudisa yAva savvaTTha ti sattaNaM kamnANaM NirayabhaMgo / NAmANaM ANadabhaMgo / 310. paMciMdi0-lasa02 oghbhNgo| paMcamaNa-tiNNivaci. sattaNNaM kammANaM ogho / Nirayagadi0 jaha0 pade060 paMciMdi0 yAva NimiNa tti aTThAvIsaM0 Ni0 0 saMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa aura tIrthaGkaraprakRtikA niyamase pradezabandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isIprakAra manuSyagatike samAna paJcendriyajAti, tIna zarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArikazarIraAGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa aura tIrthaGkara prakRtikI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / nyagrodhaparimaNDalasaMsthAnakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva manuSyagati, pazcendriyajAti, tIna zarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati, dubhaga, duHsvara aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| vajrarSabhanArAcasaMhanana, prazasta vihAyogati, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtavA bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra nyagrodhaparimaNDala saMsthAnake samAna cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeyakI mukhyatAse satrikarSa jAnanA caahie| anudizase lekara sarvArthasiddhi takake devoMmeM sAta karmoMkA bhaGga nArakiyoM ke samAna hai / nAmakamakI prakRtiyAMkA bhaGga Anatakalpake samAna hai| 310. paJcendriyadvika aura trasadvikameM oghake samAna bhaGga hai| pA~coM manoyogI aura tIna vacanayogI jIvoMmeM sAta karmoMkA bhaGga oghake samAna hai| narakagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva paJcendriyajAtise lekara nirmANataka aTThAIsa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA 1 A. pratau tiNNisarIra orAli. aMgo' iti paatthH| 2 prA. pratI 'orAli0 vaNNa 4-maNusANu0' iti paatthH| Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNayAsaM 201 Ni0 saMkhejjabhAganmahiyaM baM0 / NirayANu0 Ni0 caM0 Ni0 jaha0 / evaM NirayANu 0 / [tirikkha0 jaha0 pade0caM0 orAli0 - ] orAli0 aMgo0 vaNNa04 - tirikkhANu0 04-ujja0-04- Nimi0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 | tejA0 ka0 Ni0 baM0 Ni0 saMkheMjjabhAganbhahiyaM baM0 / cadujAdi - chassaMThA0 - chassaMgha0 - dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 jaha0 / evaM tirikkhagadibhaMgo huMDa0 - asaMpa 0 - tirikkhANu 0 ujjo0- appasattha0 - dUbhaga- dussaraaNAdeM | maNusaga 0 jaha0 pade 0 baM0 paMciMdi0 orAli0 - samacadu0 - orAli0 aMgo0 - vaJjari0 04 - masANu 0 [a0 4 ] pasatthavi0 -tasa04 - subhaga- sussara-AdeM0 - Nimi0 - tittha 0 Ni0 ba0 Ni0 jaha0 / tejA0 ka0 Ni0 naM0 Ni0 saMkhejjabhAganbhahiyaM ba0 / thirAditiSNiyuga 0 siyA0 jaha0 / evaM maNusagadibhaMgo maNusANu 0 - tittha0 / devaga0 jaha0 pade0 0 paMciMdi0 - samacadu0 - vaNNa04 yAo pasatthAo Nimi0 - tittha0 Ni0 baM0 Ni0 aja0 saMkheja bhAganbhahiyaM baM0 / veuvvi0 tejA0 ka0 - veunvi 0 aMgo0 Ni0 baM0 Ni0 taM 0 tu 0 saMkhejabhAganbhahiyaM baM0 / zrAhAra02 siyA0 jaha0 / evaM devANu0 / 1 hai jo niyama se saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / narakagatyAnupUrvIkA niyamase pradezabandha karatA hai jo niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra narakagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / tiryaJcagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva audArikazarIra, odArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, bhagurulaghucatuSka, udyota, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| cAra jAti, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra tiryagatike samAna huNDasaMsthAna, asamprAptAsRpATikA saMhanana, tiryaca gatyAnupUrvI, udyota, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeya kI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pacendriyajAti, audArikazarIra, samacaturasra saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, vajrardhamanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa aura tIrthaGkaraprakRtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra manuSyagatike samAna manuSyatyApUrvI aura tIrthaGkara prakRtikI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pazcendriyajAti, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, isa prakAra nirmANa paryanta jitanI prazasta prakRtiyA~ haiM unakA aura tIrthaGkaraprakRtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra aura vaikriyikazarIrabhAGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / AhArakadvikakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase 26 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 mahAghe pradesa baMdhAhiyAre veuvvi0 0 0 jaha0 pade0baM0 devagadi-paMciMdi0 - AhAra0 - tejA 0 ka0 doaMgo0- devANu 0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / paMciMdiyAdi yAva NimiNaM tittha * Niya0 baM0 aja0 saMkhejabhAgamahiyaM baM0 / evaM AhAra0 tejA0 ka0 - doaMgo0 / paMciMdi0 jaha0 pade0caM0 sodhmmbhNgo| Navari tejA 0 ka0 Ni0 baM0 Ni0 saMkhejjabhAganbhahiyaM baM0 / tiNNijAdi0 oghaM / Navari tejA0 ka0 Ni0 baM0 Ni0 saMkhejabhAganbhahiyaM / cadusaMThA0 cadusaMgha0 sodhammabhaMgo / vari tejA0 ka0 Ni0 ba0 saMkheja bhAganbhahiyaM 0 / vaci 0 - asacca mosa 0 ovaM / Navari veuvviyacha 0 paMciM diyajoNiNibhaMgo / 1 0 jaha0 311. kAyajogi-orAliya0 ogho| orAliyama * ogho / Navari devaga0 pade0 : veunvi 0 veucvi0 aMgo0 -devANu0 - tittha0 Ni0 ba0 Ni0 jaha0 / paMciMdiyAdi yAva NimiNa ti Ni0 ba 0 Ni0 aja0 asaMkhajaguNanbhahiyaM0 / thirAditiSNiyuga0 siyA0 asaMkhejaguNanbhahiyaM 0 / evaM veubviya04 - tittha0 / jaghanya pradezabandha karatA hai / isIprakAra devagatyAnupUrvIkI mukhyatA se sannikarSa jAnanA cAhie / vaikriyikazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva devagati, paJcendriyajAti, AhArakazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, do AGgopAGga aura devagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se jaghanya pradezabandha karatA hai / paJcendriyajAtise lekara nirmANatakakI prakRtiyoMkA aura tIrthaGkaraprakRtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isIprakAra AhArakazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra aura do AGgopAGgakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / pacendriyajAtike jaghanya pradezoMkA bandha karanevAle jIvakA bhaGga saudharmakalpake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki yaha taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| tIna jAtikA bhaGga oghake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki yaha taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika bhajaghanya pradezabandha karatA hai| cAra saMsthAna aura cAra saMhananakA bhaGga saudharmakalpake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / vacanayogI aura asatyamRSAvacanayogI jIvoM meM bhaghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki inameM vaikriyikaSaTkakA bhaGga paJcendriya tiryaca yoninI jIvoMke samAna hai / 311. kAyayogI aura audArikakAyayogI jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai / bhaudArikamizra kAyayogI jIvoM meM oghake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI aura tIrthakuraprakRtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / pacendriyajAtise lekara nirmANa takakI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isIprakAra vaikriyikacatuSka aura tIrthaGkarakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapadapadesabaMdhe saNNiyAsaM 203 0 312. vevviyakA0 sattaNNaM ka0 NAmANaM sodhammabhaMgo / evaM veDavviyami0 / AhAra - AhAra mi0 kodhasaMja0 jaha0 pade0caM0 tiNNisaMja0 - purisa0 - hassa-radi-bhayaduguM0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / evamedAo eNkamekassa jahaNNA / aradi0 jaha0 pade 0baM0 cadusaMja0 - purisa0-bhaya-du0 Ni0 ba0 Ni0 aja0 saMkheMkhadibhAganbhahiyaM 0 / soga0 Ni0 ba0 jaha0 / evaM soga0 | devagadi0 jaha0 pade0ba0 paMciMdiyAdi yAva NimiNa ttiNi0 ba0 Ni0 jahaNNA / evaM devagadibhaMgo pasatthANaM titthayarasahidANaM / athira0 jaha0 pade 0ba0 devaga dipasatthANaM Ni0 baM0 Ni0 aja0 saMkheja bhAgagbhahiyaM 0 / asubha ajasa0 siyA0 jaha0 / subha-jasa0 - tittha0 siyA0 saMkhejabhAganbhahiyaM 0 / evaM asubha ajasa0 / sesANaM kammANaM oghaM / 313. kammaige savvANaM0 oghaM / Navari devagadi0 jaha0 pade0ba0 veuvvi0veDavvi 0 aMgo0 -devANu 0 Ni0 ba 0 Ni0 jaha0 / tittha0 Ni0 ba 0 saMkhejadibhAga 312. vaikriyikakAyayogI jIvoM meM sAta karmoMkI aura nAmakarmakI prakRtiyoM kA bhaGga saudharmakalpake samAna hai / isIprakAra vaikriyikamizrakAyayogI jIvoM meM jAnanA caahie| AhArakakAyayogI aura AhArakamizrakAyayogI jIvAMmeM krodhasaMjvalanakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva tIna saMjvalana, puruSaveda, hAsya, rati, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra ina saba prakRtiyoMkA paraspara jaghanya sannikarSa jAnanA cAhie / aratikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra saMjvalana, puruSaveda, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / zokakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isIprakAra zokakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva paJcendriyajAtise lekara nirmANa takakI prakRtiyoM kA niyama se bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra devagatike samAna tIrthaGkaraprakRti sahita prazasta prakRtiyoM kI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| asthira - prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva devagati Adi prazasta prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| azubha aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| zubha, yazaHkIrti aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isIprakAra azubha aura ayazaHkItikI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| zeSa karmoMkA bhaGga oke samAna hai / 313. kArmaNakAyayogI jIvoM meM saba karmoMkA bhaGga oghake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga aura devatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / tIrthaGkaraprakRtikA niyayase bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika 1. tA0pravau 'ka0 / NAmANaM' iti pAThaH / 2. tA0prasau 'veDaviyami0 AhAra0 AhArami0' iti pAThaH / 3. tA0prattau 'jahaNNA / devagadibhaMgo' iti pAThaH / Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 mahAnaMdhe pademabaMdhAhiyAre bhahiyaM0 / sesaM paMciMdiyAdi yAva NimiNa ti Ni.4 Ni. aja0 asaMkhejaguNabbhahiyaM0 / thirAditiNNiyuga0 siyA0 asaMkheMjaguNabmahiyaM / evaM devgdi04| 314. ithivede0 pNciNdiytirikkhjonninnibhNgo| Navari0 tittha0 jaha0 ba0 AhAra02 siyA0 jaha0 / sesANaM devagadi yAva NimiNa tti mi04 asaMkheguNabha0 / purisesu oghbhNgo| Naqsagesu oghbhNgo| veuvviyacha0 joNiNibhaMgo / avagadavede oghN| kodhAdi04-asaMja0-cakkhudaM0-acakkhudaM0-tiNNile0-bhavasi0saNNi AhAraga ti oghaM / Navari kiNa-NIla0 tittha0 jaha0 padeya devagadiduvaM0' Ni. asaMkheMjagu0 / thirAditiNNiyuga0 siyA0 asaMkheMjaguNa / kAu0 tittha0 jaha0 pade0ba mUloghaM / 315. madi0-suda0-abbhava0-micchA0-asaNNi0 paMciMdiyatirikkhajoNiNibhaMgo / vibhaMgo vcijogibhNgo| Navari Nirayagadi0 jaha0 pade00 veuviyadugaM NirayANu0 Ni. jaha0 / paMciMdiyAdisesANaM Ni. baM0. saMkheMjabhAgabbhahiyaM0 / evaM NirayANu / ajaghanya pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAtise lekara nirmANa takakI zeSa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajavanya pradezabandha karatA hai| sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isIprakAra devagaticatuSkakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 314. strIvedameM paJcendriya tiryaJca yoninI jIvoMke samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki tIrthaGkaraprakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva AhArakadvikakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| devagatise lekara nirmANa takakI zeSa prakRtiyoM kA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtagaNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| puruSavedI jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| napuMsakavedI jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| mAtra inameM vaikriyikaSaTakakA bhaGga paJcandriya tiyazca yoninI jIvoMke samAna hai / apagatavedI jIvoM meM oghake samAna bhaGga hai| krodhAdi cAra kaSAyavAle, asaMyata, cakSudarzanI, acakSudarzanI, tIna lezyAvAle, bhavya, saMjJI aura AhAraka jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki kRSNa aura nIla lezyAmeM tIrthaGkara prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva devagatidvikakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| kApotalezyAmeM tIrthaGkaraprakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA bhaGga mUloghake samAna hai| 315. matyajJAnI, zrutAjJAnI, abhavya, mithyAdRSTi aura asaMhI jIvAmeM pazcendriya tiryaJca yoninI jIvoMke samAna bhaGga hai| vibhaGgajJAnI jIvoMmeM vacanayogI jIvoMke samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki inameM narakagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva vaikriyikadvika aura narakagatyAnupUrvI kA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / paJcendriyajAti Adi zeSa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA 1. tApratI 'devagadidhuvaM' iti pAThaH / Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 uttarapagadipadesabaMdhe sagiyAsaM veuvviyadurga evaM ceva / Navari dogadi0 siyA0 jaha0 / dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 saMkheMjabhAgabhahiyaM0 / devagadi0 jaha0 pade0va0 veubdhi-veuvi aMgo0devANu0 Ni0 jaha0 / sesAo paMciMdiyAdi yAtra' jasagi0-NimiNa ti Ni. 50 Ni. saMkhejabhAgabbhahiyaM0 / 316. AbhiNi suda0-odhi0 sattaNNaM0 kammANaM oghaM / maNusagadi0 jaha. pade070 maNusagadisaMjuttAo tIsigAo Ni0 baM0 Ni0 jahaNNA / evaM tIsigAo eNkkameMkassa jahaNNA / devaga0 jaha0 pade020 veubi0-veuvvi0aMgo0-devANu0 Ni. baM0 Ni0 jaha0 / sesANaM Ni. baM0 aja0 saMkheMjabhAgabbhahiyaM0 / evaM veuvviyadugaM devANu / AhAradugaM0 oghN| evaM oghidaM0-sammA0-khaDga0-vedaga0-uvasama0sammAmi0 / 317. maNapaja. sattaNNaM kammANaM AhArakAyajogibhaMgo / devagadi0 jaha0 pade00 paMciMdiyAdi yAva NimiNa tti tittha * gi0 ba0 Ni0 jaha0 / veuvvi0nirAmase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra narakagatyAnupUrvI kI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| tathA isIprakAra vainiyikadvikakI mukhyatAse bhI sannikarSa jAnanA caahie| kintu itanI vizeSatA hai ki yaha do gatikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA vaha niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha kAtA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtavA bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgApAna aura devagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezavandha karatA hai| paJcendriyajAtise lekara yazaHkIrti aura nirmANataka zeSa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavoM bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 316. AbhinivAdhikajJAnI, zratajJAnI aura avadhijJAnI jIvoMmeM sAta kA~kA bhana oghake samAna hai| manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva manuSyagatisaMyukta tIsa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra tIsa prakRtiyoMkI mukhyatA se paraspara jaghanya sannikarSa jAnanA caahie| devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva vaikriyikazarIra, vakriyikazarIra AGgopAGga aura devagatyAnapUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| zeSa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isIprakAra vaikriyikadvika aura devagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| AhArakadvikakA bhaGga oghake samAna hai| isIprakAra avadhidarzanavAle, samyagdRSTi, kSAyikasamyagdRSTi, vedakasamyagdRSTi, upazamasamyagdRSTi aura samyagmithyAdRSTi jIvoM meM jAnanA caahie| 317. manaHparyayajJAnI jIvoM meM sAta karmoMkA bhaGga AhArakakAyayogI jIvoMke samAna hai| devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pavendriyajAtise lekara nirmANatakakI prakRtiyoMkA aura tIrthaGkara prakRtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha 1. tA0pratI'ceva gavari':ti pAThaH / 2. tApratI 'paMciMdiya yAva' iti paatthH| 3. zrA0pratI 'devANu0 / cakkhu. oghaM' iti paatthH| 4. tA0pratau 'NimiNa ti / titthaH' iti pAThaH / Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 mahAyaMdhe padesabaMdhAhiyAre tejA-ka0-veuvi aMgo'. Ni0 0 taM tu0 saMkheMjabhAgabbhahiyaM0 / AhAra02 siyA'0 jaha0 / evamedAo devagadi0 saha eNkkamekassa jhnnnnaao| athira0 jaha0 pade0ba. devagadidhuvigANaM Ni0 saMkhejabhA0 / asubha -ajasa0 siyA0 jaha0 / subha-jasa0 siyA0 saMkheMjabhAgabbhahiyaM0 / evaM asubha-ajasa0 / evaM saMjada-sAmAi0chedo0-parihAra0 / evaM saMjadAsaMja0 / Navari devagadi0 jaha0 pade050 veuvviya0[ veuvviyaaMgo0-devANu0-] Ni. baM0 Ni0 jahaNNA / suhumasaM0 avagadabhaMgo / 318, teu0 sattaNNaM ka0 devoghaM / tirikkhagadidaMDao' maNusagadidaMDao paMciMdiyadaMDao sodhmmbhNgo| devagadidaMDao AhAra02daMDao odhibhNgo| evaM pammAe / Navari eiMdiya-AdAva-thAvaraM vaja / sukkAe sattaNNaM ka0 devbhNgo| maNusagadidaMDao Naggodha daMDao ANadabhaMgo / devagadidaMDao teubhNgo| karatA hai| vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai| kintu inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| AhArakadvikakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isa prakAra devagati sahita ina prakRtiyoMkI mukhyatAse paraspara niyAse jaghanya sannikarSa karatA hai| asthiraprakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva devagati Adi dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| azubha aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| zubha aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra azubha aura ayazaHkortikI makhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| isI prakAra saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata aura parihAravizuddhisaMyata jIvoMke jAnanA caahie| tathA isI prakAra saMyatAsaMyata jIvoMke bhI jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki saMyatAsaMyatoMmeM devagatikA jaghanya pradezavandha karanevAlA jIva vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIraAGgopAGga aura devagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoMmeM apagatavedI jIvoMke samAna bhaGga hai| 318. pItalezyAmeM sAta karmAkA bhaGga sAmAnya devoMke samAna hai| tiryaJcagatidaNDaka, manuSyagatidaNDaka aura paJcendriyajAtidaNDakakA bhaGga saudharmakalpake devoMke samAna hai| devagatidaNDaka aura AhArakadvikadaNDakakA bhaGga avadhijJAnI jIvoMke samAna hai| isI prakAra padmalezyAmeM jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki isameM ekendriyajAti, Atapa aura sthAvarako chor3akara sannikarSa kahanA cAhie / zuklalezyAmeM sAta karmA kA bhaGga devoMke samAna hai| manuSyagatidaNDaka aura nyagrodhaparimaNDalasaMsthAnadaNDakakA bhaGga Anatakalpake samAna hai| devagatidaNDakakA bhaGga pItalezyAke samAna hai| 1. tAHpratI 'veu0 te. veu aMgo0' iti paatthH| 2. Aprato 'AhAra siyA0' iti pAThaH / 3. prA.pratau '-dhuvigANaM..."asubha' iti paatthH| 4. A0 pratau 'avgdbhNgo|..."sttnnnnN' iti pAThaH / 5. zrA0pratau 'tirikkhada'Dao' iti pAThaH / 6. A0pratau davagadidaDo 2 daMDo' iti paatthH| Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 uttarapagadipadesa baMdhe saNNiyAsaM 319. sAsaNe sattaNaM ka0 devagadibhaMgo / tirikkhagadidaMDao maNusagadidaMDao ogho / devagadi0 jaha0 pade0caM0 paMciMdiyAdi yAva NimiNa ttiNi0 baM0 Ni0 aja' 0 asaMkheMjjaguNanbhahiyaM 0 / veuvvi 0 - veuntri 0 aMgo0 -devANu0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / evaM0 veDa vvi0 veu vvi0 aMgo0- devANu 0 / 320. asaNNI0 tirikkhoghaM / Navari veuvviyacha0 joNiNimaMgo / aNAhAra 0 kammaigabhaMgo | evaM jahaNNao satthANasaNiyAsI samatto / 321. paratthANasaNNiyAsaM duvidhaM - jaha0 uka0 ca / ukka0 pagaM / duvi0oghe0 Ade0 | oghe0 AbhiNi0 ukka0 pade0 baM0 caduNA0 cadudaMsa0-sAdA0 jasa0uccA0 - paMcaMta0 Ni0 caM0 Ni0 ukka0 / evamedAo eNkamekassa ukkassigAo / 322. NiddANiddAe ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 cadudaMsaNA0 paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 aNu saMkheja bhAgUNaM baM0 / payalApayalA thINa giddhi-miccha0 - aNaMtANu04 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / NiddA- payalA- aTThaka0 -bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 aNu0 anaMtabha0 / sAdA0 uccA0 siyA0 saMkhejadibhAgUNaM / asAdA0 - itthi0 O sa0 329. sAsAdana samyaktvameM sAta karmoM kA bhaGga devoMke samAna hai / diryacagatidaNDaka aura manuSyagatidaNDakakA bhaGga ogha ke samAna hai / devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pacendriyajAti se lekara nirmANa takakI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajadhanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAma aura devagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga aura devagatyAnupUrvIkI mukhyatA se sannikarSa jAnanA cAhie / 320. asaMjJiyoMmeM sAmAnya tiryoM ke samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki inameM vaikaki chahakA bhaGga pacendriya tiryaca yoninI jIvoMke samAna hai / anAhAraka jIvoMmeM kArmaNakA yogI jIvoMke samAna bhaGga hai / isa prakAra jaghanya svasthAna sannikarSa samApta huA / 321. parasthAnasannikarSa do prakArakA hai - jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai / nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza | oghase AbhinibodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazaH kIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / isa prakAra inameMse kisI ekakA utkRSTa pradezabandha hote samaya anya sabakA utkRSTa pradezabandha hotA hai / 322. nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pracalApracalA, styAnagRddhi, mithyAtva aura anantAnubandhIcatuSkakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nidrA, pracalA, ATha kaSAya bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya aura uccagotrakA kadAcit bandha 1. tAH pratau 'Ni0 / aja0' iti pAThaH / Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 mahAbaMdhe pade sabaMdhAhiyA re veuvviyacha0 AdAva0-NIcA0 siyA0 ukka0 / kodhasaMja0 Ni0 baM0 Ni0 aNu0 dubhAgaNaM / mANasaMja0 sAdireyadivaDabhAgUNaM0 | mAyasaMja0 lobhasaMja0 Ni0caM0 Ni0 aNu saMkheja guNahINaM0 / purisa0 jasa0 siyA0 yadi baM0 saMkhaiaguNahINaM 0 / issaradi- aradi- soga0 siyA0 Ni0 yadi baM0 aNu0 anaMtabhAgUNaM0 / dogadi-paMcajAdiorAli0 chassaMThA0 - orAli0 aMgo0 - chassaMgha0 - doANu0 para 0 - ussA 0 u jo0 - dovihA0tasAdiNavayuga 0 -aja0 siyA0 taM tu 0 saMkhejadibhAgUNaM / tejA0 ka0 vaNNa 0 4- agu0 - upa0 - Nimi0 Ni0 caM0 Ni0 taM tu 0 saMkhejabhAgUNaM / evaM payalApayalA thINagiddhi0miccha' 0 - aNaMtANuvaM 04 / 323. NiddAe ukka0 pade0caM0 paMcaNANA' 0 cadudaMsaNA0 - paMciMdi 0 -tejA0 ka0vaNa 04 - [a04 ] tasa04 - Nimi0 uccA0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 aNu0 saMkheMja dibhAgUNaM0 / payalA-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 [ ukka0 ] | sAdA0 maNusa 0. -orAli0 1 karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai | asAtAvedanIya, strIveda, napuMsaka veda, vaikriyikaSaTaka, Atapa aura nIcagotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / krodhasaMjvalanakA niyama se bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyasaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNA hIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSaveda aura yazaH kIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNA ddIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / hAsya, rati, arati aura zokakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyama se anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do gati, pA~ca jAti, bhaudArikazarIra, chaha saMsthAna, audArika zarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, udyota, do vihAyogati, trasa Adi nau yugala aura ayazaH kIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra pracalApracalA, styAnagRddhi, mithyAtva aura anantAnubandhakakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 323. nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, pacendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka trasacatuSka, nirmANa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtavA~ bhAga hIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pracalA, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya manuSyagati, audArikazarIra, 1. zrA. pratau ' thINagiddhi 3 miccha0' iti pAThaH / 2. A.pratau 'caduNANA0' iti pAThaH / Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 209 orAli aMgo0-maNusANu0-thirAthira-subhAsubha-ajasa'. siyA0 saMkheMadibhAgUNaM0 / asAdA0-apaJcakkhANa04-caduNoka0 siyA0 yadi baM0 Ni0 ukka0 / paJcakkhANA04 siyA0 taM. tu0 aNaMtabhAgUNaM0 / kodhasaMja0 Ni. baM0 dubhAgUNaM0 / mANasaMja. sAdireyadivaDDabhAgUNaM0 / mAyAsaMja-lobhasaMja0-purisa0-[jasa0] Ni. baM0 saMkheMjaguNahINaM0 / devagadi-veuvi0-veuvvi aMgo0-vajari0devANu0-tittha0 siyA0 taM0 tu0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / AhAradugaM siyA0 taMtu0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / samacadu0-pasattha0-subhaga-sussara-AdeM Ni. baM0 Ni taMtu0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / evaM payalA0 / 324. asAda. ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-cadudaMsa0 paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni. aNu0 saMkheMjadibhAgUNaM bN0| thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04-itthi0-Nasa0. Niraya-NirayANu0-AdAva0-NIcA0 siyA0 ukka0 / NiddA-payalA-bhaya-du0 Ni baM0 AGgopAGga, manuSyagatyAnupUrvI, sthira, asthira, zubha, azubha, aura ayazaHkortikA kadAcit bandha karatA hai| yadi vandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| asAtAvedanIya, apratyAkhyAnAvaraNacatuSka aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karanA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezavandha karatA hai to niyamase ananta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalana, lobhasaMjvalana, puruSaveda aura yaza-kIrtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, devagatyAnupUrvI aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAnabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| AhArakadvikakA kadAcit karatA hai| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| samacaturasrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI kara he aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isIprakAra pracalA prakRtikI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| . 324. asAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcAra, strIveda, napuMsakaveda, narakagati, narakagatyAnupUrvI, Atapa aura nIcagotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, bhaya, aura 1. prA.pratau 'subhAsubha jasa0 ajasa0' iti pAThaH / 2. pA pratau 'payalA / 'ukka0' iti pAThaH / Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H 210 mahAbaMdhe padesarvadhAhiyAre taM*tu0 aNaMtabhAgRNaM baM0 / aTThaka0-caduNoka'0 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgUNaM b| kodhasaMja0 Ni0 baM0 dubhAgRNaM baM / mANasaMja. sAdireyadivaDvabhAgUNaM ba / mAyAsaMja-lobhasaMja0 Ni baM0 saMkheMjaguNahINaM baM0 / purisa-jasa0 siyA0 saMkheMjaguNahINaM bN0| tiNNigadi-paMcajAdi-dosarIra-chassaMThA-doaMgovaMga-chassaMgha-tiNNiANu0para0-ussA0-ujjo0-dovihA0-tasAdiNavayuga0-aja0-tittha0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgUNaM b| tejA-ka0-vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0 Ni. baM. taMtu0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / uccA0 siyA0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / 325. apaJcakkhANakodha0 ukka0 pade070 paMcaNA0-cadudaMsa0-paMciMdi0-tejA0ka0-vaNNa04 agu04-tasa04-Nimi0-uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / NidA-payalA-tiNNika0-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni. ukka0 / sAdA0-maNusa0-orAli0 orAli0aMgo0-maNusANu0-thirAthira-subhAsubha-ajasa0 siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase anantabhAga. hIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| ATha kaSAya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| krodha saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tIna gati, pA~ca jAti, do zarIra, chaha saMsthAna, do AGgopAGga, chaha saMhanana, tIna AnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, udyota, do vihAyogati, trasa Adi nau yugala, ayazaHkIrti aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANa kA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| uccagotrakA kadAcit bandha karatA hai jo niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 325. apratyAkhyAnAvaraNa krodhakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, aguruladhucatuSka, trasacatuSka, nirmANa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, tIna kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya, manuSyagati, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, manuSyagatyAnupUrvI, sthira, asthira, zubha, azubha aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA , A0 pratau 'baM0 / caduNoka0' iti pAThaH / THHTHHTHHTHE Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNiyAsaM asAda0-caduNoka0 siyA0 ukka0 / [paJcakkhANA04 Ni0 baM0 Ni0 aNaMtabhAgUNaM0 / ] kodhasaMja0 dubhAgUNaM baM0 / mANasaMja. sAdireyadivabhAgUNaM baM0 / mAyAsaMja0-lobhasaMja-purisa0 Ni0 baM0 Ni0 saMkheMjaguNahINaM baM0 / devagadi-ve uvi0-veuvvi0aMgo0devANu0 siyA0 tantu0 saMkheMjjadibhAgUNaM baM0 / samacadu0-pasatya-subhaga-sussara-AdeM. Ni baM0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / vajjari0 siyA0 taMtu0 saMkhejjadibhAgaNaM baM0 / jasa0 siyA0 saMkhejjagu0 / tittha0 siyA0 taMta0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / evaM tiNNikamA0 / 326. paJcakkhANakodha0 ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-cadudaMsaNA-paMciMdi0tejA0-ka0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0-uccA0-paMcaMta0 Ni baM0 Ni0 saMkheMjadibhAgRNaM baM0 / NiddA-payalA-tiNNika0-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / sAdA0 hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| asAtAvedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase ananta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalana, lobhasaMjvalana aura puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagati, vakriyikazarIra, vaikriyikazarIraAGgopAGga aura devagatyAnupUrvIkA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| samacaturastrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| varSabhanArAca saMhananakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yazaHkItikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra apratyAkhyAnAvaraNa mAna Adi tIna kaSAyoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 326. pratyAkhyAnAvaraNa krodhakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, nimoNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nidrA, pracalA, tIna kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya, sthira, asthira, zubha, azubha aura ayazaHkotikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAdhe padesabaMdha hiyAre thirAthira-subhAsubha-ajasa0 siyA0 saMkhejadibhAgUNaM vaM0 / asAdA0 caduNoka0 - tittha 0 siyA0 ukka0 | devagadi ve ubvi0 samacadu0 ve ubvi0 aMgo0 devANu 0-pasattha0 -subhagasussara-A0 Ni0 baM0 taM0 tu0 saMkhejadibhAgUNaM ba0 / cadusaMja0 - purisa 0 apaccakkhANabhaMgo | evaM tiSNika0 / 0-jasa0 212 3270 kodhasaMja0 ukka0 pade0ba0 paMcaNA0 cadudaMsaNA0-sAdA0 ' -jasa0 uccA0 paMcata0 Ni0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 | mANasaMja0 Ni0 0 saMkhejadibhAgUNaM caM0 / mAyAsaMja0 duAgU0 | lobhasaMja.` sNkhenyjgu. / 2 328. mANasaMja0 uka0 pade0ba0 paMcaNA0 cadudaMsaNA0 sAdA0 - mAyAsaMja0jasa0- uccA0- paMcaMta0 Ni0 ba0 saMkhaijadibhAgUNaM ba0 / lobhasaMja0 ma0 ba 0 saMkhejaguNahINaM baM / evaM mAyAsaMja0 / Navari lobhasaMja0 dubhAgUNaM baM / 0 inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / asAtAvedanIya, cAra nokaSAya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyama se utkRSTa pradezabandha karatA hai / devagati, vaikriyikazarIra, samacaturastrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA haiM / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAnabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA / cAra saMjvalana, puruSaveda aura yazaHkIrtikA bhaGga apratyAkhyAnAvaraNake samAna hai / arthAt apratyAkhyAnAcaraNake samaya inake sAtha jisa prakArakA sannikarSa kaha Aye haiM, usI prakArakA yahA~ para bhI jAnanA caahiye| isI prakAra pratyAkhyAnAvaraNa mAna Adi tIna kaSAyoMkI mukhyatA se sannikarSa jAnanA cAhie / 327. krodhasaMjvalanakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA niyama se bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAta bhAgaddIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyAsaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / 328. mAnasaMjvalanakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvAraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, mAyAsaMjvalana, yaza : kIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra mAyAsaMjvalanakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki yaha lobhasaMjvalanakA do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / 1 tA0 A0 pratyo: 'cadusaMja0 sAdA0' iti pATha: / 2 tA0 pratau 'mAyasaM0 dUbhaga0 ( dubhAgU0 ) lobhasaMja0' iti pATha: / Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesa saNiyAsaM 213 329. lobhasaMja. uka0 pade00 paMcaNA0-cadudaMsa0-sAdA0-jasa0-uccA0paMcaMta0 Ni00 saMkhejadibhAgaNaM / 330. itthi0 ukka0 padeba paMcaNA0-cadudaMsaNA-paMciMdi0-tejA0-ka0vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0-paMcaMta0 Ni0 ba0 saMkhejjadibhAgaNaM0 ba0 / thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04 Ni0 ba0 Ni* uka0 / NihA-payalA-aTThaka0-bhaya-du: Ni. aNaMtabhAgaNaM / sAdA0-dogadi-orAli0-huMDa-orAli aMgo0-asaMpa0doANu0-ujjo0-appasattha-thirAthira -subhAsubha-bhaga-dussara-aNAdeM - ajasa0-ucA0 siyA0 saMkhejjadibhAgaNaM baM / asAdA0 devaga-veu vi0-veuvi0aMgo0-devANu0NIcA0 siyA0 ukka0 / cadusaMja-[ jasa0 NihANihAe bhaMgo] | caduNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM baM / paMcasaMThA-paMcasaMgha0pasattha0 subhagasussara-AdeM siyA ba siyA aba / yadi 0 Ni. taM0 tu. saMkhejadibhAgaNaM / / 331. NavaMsa0 ukka0 pade0ba paMcaNA0-cadudaMsa-paMcaMta0 Ni'0 ba0 saMkheMjadi__ 329. lobhasaMjvalanakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMnyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| ___330. strIvedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, pazcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, nirmANa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, mithyAtva aura anantAnubandhI cArakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nidrA, pracalA, ATha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya, do gati, audArikazarIra, huNDasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAmRpATikA saMhanana, do AnupUrvI, udyota, aprazasta vihAyogati, sthira, asthira, zubha, azubha, durbhaga, duHsvara, anAdeya, ayazaHkIrti aura uccagotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| asAtAvedanIya, devagati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI aura nIcagotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalana aura yaza kIrtikA bhaGga nidrAnidrAke samAna hai| cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, prazasta vihAyogati, sabhaga, sasvara aura AdeyakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to kadAcit utkRSTa pradezabandha karatA hai aura kadAcit anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 331. napuMsakavedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanA. dharaNa, aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna tA. A. pratyo0 'basaMja. oghN| paMcasaMThA' iti pAThaH / 2. prA0pratau 'paMcaNA. vasaMja0 paMcata0' iti paatthH| Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahApaMdhe padesabaMdhAhiyAre bhAgaNaM / thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANava04 Ni baNi0 ukka0 / NihApayalA-aTThaka0-bhaya-da * Ni baNi0 aNu0 aNaMtabhAgaNaM / sAdA0-uccA0 siyA0 saMkhajjadimAgaNaM baM0 / asAdA0-Niraya0-veuvvi0-uvvi0aMgo0-NirayANu0AdAvaNIcA'. siyA ukka0 / cadusaMja0 itthibhNgo| cadaNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM / dogadi-paMcajAdi-orAliM0-paMcasaMThA-orAli aMgo0 chassaMgha0 doANu0. para0 ussA0-uJjo0-appasattha0-tasAdi04yugala-thirAthira-subhAsubha-dUbhaga-dassaraaNAdeM-ajasa0 siyA0 taMtu0 saMkhejjadibhAgUNaM baM / [ tejA0-ka0-vaNNa04-agu0upa-Nimi0 Ni 0 0 taMntu0 saMkhajjadimAgaNaM ] samacada 0-pasattha0-subhaga-sussaraAdeM siyA0 saMkhajjadibhAgaNaM va / jasa0 siyA0' saMkhajjadiguNahINaM / 332. purisa0 ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-cadudaMsa0-sAdA0-jasa0-uccA0paMcaMta0 Ni baM0 saMkheMjadimAgaNaM baM0 / kodhasaMja0 dubhAgaNaM baM0 / mANasaMja0 sAdireyaM anutkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhi tIna, mithyAtva aura anantAnubandhI cArakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, ATha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya aura uccagotrakA kadAcita vadha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| asAtAvedanIya, narakagati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, narakagatyAnuparvI, Atapa aura nIcagotrakA kadAcit vandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalanakA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai| cAra nokavAyoMkA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, pA~ca jAti, audArikazarIra, pA~ca saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchvAsa, udyota, aprazasta vihAyogati, sAdi cAra yugala, sthira, asthira, zubha, bhazubha, durbhaga, duHsvara, anAdeya aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, vargacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anuskRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karanA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| samacaturastrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 332. puruSavedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yaza-kIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAna saMjvalanakA niyamase 1. Apratau 'mAdAva thAvara NIcA' iti paatthH| 2. A.pratau 'saMkhejadibhAgaNaM baM. siyA.' iti paatthH| Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 215 divaDabhAgUNaM baM0 / mAyAsaMja0 lobhasaMja0 Ni0 ba0 saMjaguNahINaM baMdhadi / 333. hassa0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 cadudaMsa0 - [ uccA0 ] paMcaMta ' 0 Ni0 baM0 Ni0 aNu 0 saMkheJjadibhAgUNaM baM0 / NiddA- payalA- asAdA- apaccakkhANa0-4 siyA0 ukka0 / sAda0 - maNusa 0 - paMciMdi0 - orAli 0 tejA0 ka 0-orAli0 aMgo' 0 vaNNa04maNusANu0-agu04-tasa04-thirAdidoyugala ajasa 0 - Nimi0 siyA0 saMkheja dibhAgUNaM baM0 / AhAra02 siyA0 taM tu 0 saMkhaijadibhAgUNaM baM0 / [ cadupaccakkhANa0 ] cadusaMja0purisa0 NiddAe bhaMgo / radi-bhaya-duguM0 Ni0 ba 0Ni0 ukka0 | devagadi samacadu0 - veDavvi0uvva0 aMgo0 - vajari0- devANu 0 - pasattha0 - subhaga-sussara-AdeM0 - tittha0 siyA0 taM0 tu0 saMkhedibhAgUNaM baM0 / jasa0 siyA0 vidvANapadidaM baMdhadi saMkhejahINaM saMkhajaguNahINaM vA baMdhadi / evaM radi0 / 334. aradi 30 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 cadudaMsa0 paMciMdi0 - tejA0 ka0 bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNaddIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / 333. hAsyakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, asAtAvedanIya aura apratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya, manuSyagati, pacendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, manuSyaganyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, sthira Adi do yugala, ayazaHkIrti aura nirmANakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / AhArakadvikakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anuskRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pratyAkhyAnAvaraNacatuSka, cAra saMjvalana aura puruSavedakA bhaGga nidrAke samAna hai / rati, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / devagati, samacaturasrasaMsthAna, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara, Adeya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to dvisthAnapatita bandha karatA hai, kadAcit saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai aura kadAcit saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra ratikI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhiye / 334. aratikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, 1. tA0pratau 'paMcaNA0 paMcaMta0' iti pAThaH / 2 zra0pratau 'paMcidi0 orAli aMgo0' iti pAThaH / 3. tA0jA0 pratyoH 'radi bhayadugu' * zraradi0' iti pAThaH / Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesarvapAhiyAre vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0-uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni. aNu0 saMkheMadimAgaNaM baM0 / [ sAda0-maNusa0-orAli0-orAli-aMgo0-maNusANu0-thirAthira-subhAsubha-ajasa0 siyA0saMkhejadibhAgUNaM baM0] asAda0 apacakkhANa04 siyA0 uka0 / paJcakkhANa04 siyA0 taM-tu0 aNaMtabhAgaNaM bN'| cadusaMja-purisa0[ jasa0] NihAe bhNgo| NiddA-payalA-[ soga0-] bhaya-du0 Ni. baM. Ni. uka0 / devaga0-veunvi0veuvvi0aMgo0-vAri0-devANu0-tittha. siyA0 0 tu. saMkhejadibhAgaNaM / samacadu0-pasatya-subhaga-sussara-AdeM Ni. 4. Ni0 taM0 tu. saMkheMadibhAgaNaM baM / evaM sog| 335. bhaya0 ukka0 pade0bara. paMcaNA0-cadudaMsaNA-uccA0-paMcaMta0 Ni. va0 saMkhejadibhAgaNaM / NiddA-payalA-asAda0-apaccakkhANa04-caduNoka0 siyA0 ukka0 / sAdA0-maNusa0-paMciMdi0-orAli0-tejA0-ka0-] orAli0aMgo0-vaNNa04paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, nirmANa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya, manuSyagati, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, manuSyagatyAnupUrvI, sthira, asthira, zubha, azubha aura ayaza-kIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase saMkhyAta bhAgahIna anuskRSTa pradezabandha karatA hai| asAtAvedanIya aura apratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalana, puruSaveda aura yaza kIrtikA bhaGga nidrAke samAna hai| nidrA, pracalA, zoka bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezavandha karatA hai| devagati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, devagatyAnupUrvI aura tIrthakara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / samacaturasrasaMsthAna, prazasta vihAmogati, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra zokako mukhyatAse samikarSa jAnanA caahie| 335. bhayakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nidrA, pracalA, asAtAvedanIya, apratyAkhyAnAvaraNa catuSka aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya, manuSyagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra, tejasazarIra, kArmaNazarIra audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, 1. prA0pratau 'apaJcakkhANa04 siyA. taM tu. siyA0 ta su0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / ' iti pAThaH / tApratI evaM sogaM bhaya / 3500' iti paatthH| Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sabNiyAsaM maNusANu 0-agu04-tasa04-thirAdhira - subhAsubha-ajasa 0 - Nimi0 siyA0 saMkhejadibhAgaNaM ba N0 / jasa hassabhaMgo' / paccakkhANa 04 siyA0 taM tu 0 aNaMtabhAgaNaM' ba0 / cadusaM0 purisa0 [ jasa0] NiddAe bhaMgo / duguM0 Ni0 0 Ni0 ukka0 | devaga0veuntri00 AhAra 0 duga-samacadu0 veuntriaMgo0 - vajjari 0 - devANu 0 -pasattha0 - subhaga- sussaraAdeM - tittha* siyA0 taM tu 0 saMkhejadibhAgaNaM ba0 / evaM duguM0 / 7. 336. NirayAu 30 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 NavadaMsa0 - asAda00-miccha0bArasaka0-gavuMsa0-aradi-soga-bhaya-duguM0 - Nirayaga0-paMciMdi0 - ve uvvi0-tejA0-ka0- -huMDa0veDavtri 0 aMgo0 - vaNNa 04 - NirayANu0 - agu04- appasattha0 -tasa04 - athirAdi40 - Nimi0NIcA0 - paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 aNu0 saMkhajadibhAgaNaM baM0 / cadusaMja0 Ni0 ba0 zi0 saMkhejaguNahINaM ba0 / tirikkhAu 0 ukka0 pade0ba0 paMcaNA0-NavadaMsa0-miccha0bArasaka050-bhaya-du 0 - tirikkha 0 - tiSNisarIra vaNNa04 - tirikkhANu0 -agu0 - upa0-- Nimi0[NIcA0 ] paMcata0 Ni0 baM0 Ni0 aNu0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / doveda0 chaNNoka 0 217 sthira, asthira, zubha, azubha, ayazaH kIrti aura nirmANakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / yazaskIrtikA bhaGga hAsyakI mukhyatA se kahe gaye sannikarSake samAna hai / pratyAkhyAnAvaraNa cArakA kadAcit bandha karatA hai / kintu utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradeza bandha karatA hai to niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / cAra saMjvalana, puruSaveda aura yazaHkIrtikA bhaGga nidrAko mukhyatAse kahe gaye sannikarSa ke samAna hai / jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai | devI, vaikriyikazarIra, AhArakadvika, samacaturasrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, vazrarSabhanArAcasaMhanana, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara, Adeya aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA haiN| isI prakAra jugupsAkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 336. narakAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, asAtAvedanIya, midhyAtva, bAraha kaSAya, napuMsakaveda, arati, zoka, bhaya, jugupsA, narakagati, pacendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, narakagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, aprazasta vihAyogati, trasacatuSka, asthira Adi chaha, nirmANa, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tiryavAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, bAraha kaSAya, bhaya, jugupsA, tiryagati, tIna zarIra, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, agurulaghu, upaghAta, nirmANa, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do vedanIya, chaha nokaSAya, pA~ca jAti, chaha saMsthAna, audArika 1. zrA0 matau 'hassara dibhaMgo' iti pAThaH / 2. A0pratau 'siyA0 zraNaMtabhAgUrNa' iti pAThaH / 3. tA0pratau ' evaM dugu - (gu) / NirayAu 0' iti pATha / 28 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 mahAbaMdhe padesarvadhAhiyAre paMcajA0-chassaMThA0-orAli aMgo0-chassaMgha-para0-ussA0-AdAuJjo0-dovihA0-tasAdiNavayuga0-aja. siyA0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / cadusaMja0 NibaM0 Ni0 aNu0 saMkheMjaguNahINaM baM0 / purisa-jasa0 siyA0 saMkheMjaguNahINaM / maNusAu0 ukka'. pade070 paMcaNA0--chadaMsa0-aTThaka0--bhaya-du0 - maNusa0 - paMciMdi0-orAli0-tejA-ka0. orAli0 aMgo0-vaNNa04-maNusANu0-agu0-upa0-tasa0-bAdara0-patte-Nimi0-paMcaMta0 Ni baM0 Ni* aNu0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / thINagiddhi03-sAdAsAda0-miccha0. aNaMtANu04-chaNNoka0-chassaMThA0-chassaMgha0-para-ussA0-dovihA0-pajattApaja0-thirAdipaMcayuga0-aja0-tittha0-dogo0 siyA0 saMkhejadibhAgRNaM baM0 / cadusaMja0 Ni baM0 Ni0 saMkheMjaguNahINaM baM0 / purisa0-jasa0 siyA0 saMkhejaguNahINaM baMdhadi / devAu0 ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-chadaMsa0-sAdAve0-hassa-radi-bhaya-du0-devagadi-paMci0-veuvvi02. tejA0-ka0-samacadu0-veuvvi0aMgo0-vaNNa04-devANu0-agu04-pasattha0 tasa04-thirAdipaMca0-Nimi0-uccA0-paMcaMta. Ni. baM0 Ni. aNu0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / thINagiddhi03-miccha0-bArasaka0-itthi0-AhAraduga-tittha0 siyA0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / zarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, paraghAta, ucchvAsa, otapa, udyota, do vihAyogati. sAdi nau yugala aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi badha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, ATha kaSAya, bhaya, jugupsA, manuSyagati, pazcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghu, upaghAta, trasa, bAdara, pratyeka, nirmANa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhi tIna, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, mithyAtva, anantAnubandhI cAra, chaha nokaSAya, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, paraghAta, ucchvAsa, do vihAyogati, paryApta, aparyApta, sthira Adi pA~ca yugala, ayaza kIrti, tIrthaGkara aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMcalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, hAsya, rati, bhaya, jugupsA, devagati, paJcendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, sthira Adi pA~ca, nirmANa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhi tIna, mithyAtva, bAraha kaSAya, strIveda, AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRti kA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase 1. Apratau 'maNusANu0 ukka0' iti pAThaH / 2. tA0prA0pratyoH 'devagadipaMca veunvi0' iti pAThaH / Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 219 cadusaMja0 Ni0 baM0 Ni0 saMkheMjagu0 / purisa0 siyA0 saMkheMjagu0 / jasa0 Ni. saMkheMagu0 / 337. Nirayaga0 ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-cadudaMsa-paMcaMta0 Ni baM0 Ni. aNu0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / thINagiddhi03-asAda0-miccha0-aNaMtANu04-NabuMsa0NIcA0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / NiddA-payalA-aTThaka0-aradi-soga-bhaya-du0 Ni. baM0 Ni0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / cadusaMja0 micchattabhaMgo / evaM savvANaM NAmapagadINaM micchattapAoggANaM NAmasatthANa go' / evaM NirayANu0-appasattha0-dussara0 / 338. tirikkha0 ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-cadudaMsaNA-paMcaMta. Ni0 baM0 Ni0 saMkhejadibhAgUNaM / thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANuba04-NavUsa0-NIcA. Ni. baM0 Ni0 ukka0 / NihA-payalA-aTThaka0bhaya-du0 Ni0 0 aNaMtabhAgaNaM baM / sAdA0 siyA0 saMkheMjadimAgaNaM b| asAdA0-bAdara-suhuma'0-patte0-sAdhAra0 siyA0 ukka0 / cadusaMja0 micchttbhNgo| caduNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / NAmANaM saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yazaHkIrtikA niyamase bandha karatA hai jo isakA saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 337. narakagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhi tIna, asAtAvedanIya, mithyAtva, anantAnubandhI cAra, napuMsakaveda aura nIcagotrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, ATha kaSAya, arati, zoka, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / cAra saMjvalanakA bhaGga mithyAtvake samAna hai| isI prakAra mithyAtva prAyogya saba nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga nAmakarmake svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra narakAtyAnupUrvI, aprazasta vihAyogati aura duHsvarakI mukhyatAse sannikarpa jAnanA caahie| 338. tiryaJcagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhi tIna, mithyAtva, anantAnubandhI cAra, napuMsakaveda aura nIcagotrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, ATha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| asAtAvedanIya, bAdara, sUkSma, pratyeka aura sAdhAraNakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalanakA bhaMga mithyAtvake 1. tA0pratau micchasapAoggANaM / NAmasatthANabhaMgoM' iti pAThaH / 2. vA0pratau 'prasAda bAra. suhamaH' A0pratI 'asAdA0 bArasaka0 suhamaH' iti pAThaH / Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaM ve pade sabaMdhAhiyAre 90 vaNNa04 satthANabhaMgo / evaM tirikkhagadibhaMgo eiMdi0 - orAli0 - tejA0 [0 ka00 - huMDa tirikkhANu0 - agu0 - upa0 - thAvara 0 - bAdara - suhuma-apaja 0 - patte 0 - sAdhAra0- athirAdipaMcaNimiNaM / 220 339. maNusaga0 ukka0 pade0caM0 heTThA uvari tirikkhgdibhNgo| NAmANaM satthANabhaMgo | evaM maNusANu 0 / 340. devaga0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 cadudaMsa0[0 uccA0- paMcaMta0 Ni0 ba 0 Ni0 saMkhaikhadibhAgaNaM baM0 / thINagiddhi 03 - asAdA0-miccha0 - anaMtANu 04 - itthi0 siyA. ukka0 | NiddA-payalA aDaka0 caduNoka0 siyA0 taM tu 0 anaMtabhAgaNaM baM0 / sAdA0 siyA0 saMkhejadibhAgaNaM baM0 / kodhasaMja0 Ni0 baM0 dubhAgaNaM caM0 | mANasaMja0 sAdireyaM divaDabhAgaNaM baM0 / mAyAsaMja0 - lobhasaMja0 Ni0 ba0 saMkhejaguNahINaM ba. 0 0 / purisa0 jasa0 siyA0 saMkhejaguNahINaM / bhaya-du0 Ni0 baM0 taM0 tu0 samAna hai / cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaMga svasthAna sannikarSake samAna hai / isI prakAra tiryavagatike samAna ekendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, varNacatuSka, tiryagatyAnupUrvI, agurulaghu, upaghAta, sthAvara, bAdara, sUkSma, aparyApta, pratyeka, sAdhAraNa, asthira Adi pA~ca aura nirmANakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 339. manuSyagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrvakI aura AgekI prakRtiyoMkA maGga tiryagatikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna hai / tathA nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaMga svasthAnasannikarSake samAna hai / 340. devagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhi tIna, asAtAvedanIya, mithyAtva anantAnubandhI cAra aura strIvedakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nidrA, pracalA, ATha kaSAya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA nipase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAnamaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNA hona anutkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSaveda aura yazaH kIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNA hIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaMga Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saSNiyAsaM 221 aNaMtabhAgaNaM / NAmANaM stthaannbhNgo| evaM devagadibhaMgo veuvvi'.-samacada .. veuvi0aNgo0-devaannu0-pstth0-subhg-sussr-aadeN| 341. bIiMdi'0-tIiMdi0-caduriM0-paMciMdiyajAdINaM heDhA uvari tirikkhgdibhNgo| NAmANaM stthaannbhNgo| evaM orAli aMgo0-asaMpatta0-para0-ussA0-AdAujo0-tasa-pajjatta-thira-subhANaM / Navari edesiM NAmANaM appappaNo satthANaM kAdavvaM / 342. AhAra0 ukka0 padeba paMcaNA0-cadadaMsaNA0-sAdA0-uccA0-paMcaMta0 Ni baM0 saMkhejadimAgaNaM b| NiddA-payalA0 siyA0 ukka0 / koSasaMja0 Ni0 dubhAgaNaM bN| mANasaMja sAdireyaM divaDbhAgaNaM baM / mAyAsaMja0-lobhasaMja.. purisa0 Ni0 ba0 Ni0 saMkheMjaguNa / hassa-radi-bhaya-da.. Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / NAmANaM satthANabhaMgo / evaM AhAra0aMgovaMga0 / 343. Naggodha0 ukka0 pade00 paMcaNA0-cadadaMsaNA-paMcaMta0 Ni0 50 svasthAna sannikarSake samAna hai| isa prakAra devagatike samAna vaikriyikazarIra, samacaturastrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AMgopAMga, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 341. dvIndriyajAti, trIndriyajAti, caturindriya jAti aura paJcendriyajAtikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga niryazcagatikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAmRpATikAsaMhanana, paraghAta, ucchvAsa, Atapa, udyota, trasa, paryApta, sthira aura zubha prakRtiyoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA / itanI vizeSatA hai ki ina prakRtiyoMkI mukhyatAse sannikarSa kahate samaya nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga apane-apane svasthAna sannikarSake samAna kahanA caahie| 342. AhArakazarIrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA aura pracalAkA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalana, lobhasaMjvalana aura puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahona bhanutkRSTa pradezabandha karatA hai| hAsya, rati, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmako prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra AhArakazarIra AlopAlako mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 343. nyagrodhaparimaNDalasaMsthAnakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta. 1. tA0pratau 'devgdibhNgo| veu.' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'Ade. bIDa di.' iti pAThaH / 3. tA0mA0pratyoH 'thira-subhagANaM Navara' iti pAThaH / Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre Ni0 saMkheMjadibhAgaNaM b| thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04 Ni0 ba0 Ni. uka0 / NiddA-payalA-aTThaka0-bhaya-da0 Ni aNu0 aNaMtabhAgaNaM / sAdA0uccA0 siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / cada saMja0 tirikkhgdibhNgo| purisa0 siyA0 saMkheMjaguNahINaM0 0 / asAdA0-itthi0-Nasa0-NIcA0 siyA0 uka0 / caduNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM ba / NAmANaM satthANabhaMgo / evaM tiNNisaMThA0-cadusaMgha0 / 344. vari0 uka0 pade070 paMcaNA0-cadudaMsaNA0-paMcaMta0 Ni. baM. saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / thINagiddhi03-[asAdA0-] miccha0-aNaMtANu04-itthi0-Naqsa0NIcA0 siyA0 ukka0 / NiddA'-payalA0-apaccakkhANa04-bhaya-du0 Ni0 baM0 taM0 tu. aNaMtabhAgaNaM baM0 / sAdA0-uccA0 siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM ca / paJcakkhANa04Ni ba aNaMtabhAgaNaM baM / cada saMja0 tirikkhgdibhNgo| purisa0-jasa0 siyA0 bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhi tIna, mithyAtva aura anantAnubandhI cArakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase,utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, ATha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya aura uccagotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra valanakA bhaGga tiyazcagatikI mukhyatAse kahe inake sannikarSake samAna hai| puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| asAtAvedanIya, strIveda, napuMsakaveda aura nIcagotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokaSAyoMkA kadAcit vandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra tIna saMsthAna aura cAra saMhananakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 344. varSabhanArAcasaMhananakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta. bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, asAtAvedanIya, mithyAtva, anantAnubandhI cAra, strIveda, napuMsa kaveda aura nIcagotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, apratyAkhyAnAvaraNa catuSka, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya aura uccagotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabha anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalanakA bhaGga tiryazcagatikI mukhyatAse kahe gaye inake sannikarSake samAna hai / puruSaveda aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokaSAyoMkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa 1. tA0pratau'ukka0 NihA' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'saMkhejadimAge (gU0) pazcakvANa' itipaatthH| Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saSNiyAsaM 223 guNahI 0 / caduNoka0 siyA0 taM tu0 anaMtabhAgaNaM baraM / NAmANaM satthANabhaMgo / 345. [ tittha0 ] ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 cadudaMsa0 - devargAdi-paMciMdi0veucvi0 - tejA0 ka0 - samacada 0 - veunvi 0 aMgo0 vaNNa 04- devANu0 - agu04-pasattha0 -tasa0 4- subhaga- sussara-A0 - Nimi0 uccA0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 aNu saMkhejadibhAgaNaM ba0 / NiddA - payalA - asAdA0 - appaccakkhANa 04 - hasta-radi- aradi-soga0 siyA0 ukka0 / sAdAve 0-thirA thira-subhAsubha-ajasa0 siyA0 saMkheja dibhAgaNaM baM0 / paccakkhANa 04 siyA0 taM tu 0 anaMtabhAgUNaM baMdhadi / kodhasaMja0 dubhAgaNaM / mANasaMja0 sAdireyaM vibhAgUNaM / mAyAsaMja0 lobhasaMja0- purisa0 Ni'0 baM0 Ni0 aNu0 saMkhejaguNahINaM ba0 / bhaya-du0 Ni0 ba0 ukka0 / jasa0 siyA0 saMkheJjaguNahINaM baM0 / NIcA0 NavaMsaga0 bhaMgo / 346. Niraesa AbhiNi0 ukka0 pade 0 baM0 caduNA0 paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAnasannikarSake samAna hai / 345. tIrthaGkaraprakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, devagati, paJcendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasra - saMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nidrA, pracalA, asAtAvedanIya, apratyAkhyAnAvaraNa catuSka, hAsya, rati, arati aura zokakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya, sthira, asthira, zubha, azubha aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase inakA saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyAsaMjvalana, lobhasaMjvalana aura puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to isakA niyama se saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nIcagotrakA bhaGga napuMsakavedakI mukhyatA se kahe gaye sannikarSake samAna hai / arthAt napuMsakavedakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA anya prakRtiyoM ke sAtha jisa prakAra sannikarSa kahA hai usI prakAra nIcagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA anya prakRtiyoMke sAtha sannikarSa kahanA cAhie / 346. nArakiyoM meM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra 1. A0 pratau 'lobhasaMja0 Ni0' iti pAThaH / Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre thINagiddhi03-doveda0-miccha0 aNaMtANu04-itthi0-NaduMsa0-ujo0-tittha0-[dogoda0] siyA0 ba0 ukka' / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 baM0 taMtu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / paMcaNoka0 siyA0 taM tu0 aNaMtabhAgaNaM ca / dogadi-chassaMThA0-chassaMgha0-doANu0dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM / paMciMdi0-tiNNisarIra orAli aMgo0-vaNNa04-aNu04-tasa04-Nimi0 Ni0 ba0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / evaM cadaNANA0-dovedaNI0-paMcaMtaH / / 347. NihANiddAe ukka0 pade00 paMcaNA0-dodaMsa-miccha0-aNaMtANu04paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 uka0 / chadaMsaNA0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni. 4. Ni. aNaMtabhAgaNaM / dovedaNI0-itthi0-NavUsa0-maNusa0-maNusANu0-ujjo0-dogoda0 siyA0 ukka0 / paMcaNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM baMdhadi / sesANaM NAmANaM AbhiNikajJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagadvitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcataSka, strIveda, napaMsakaveda, udyota, tIrthaGkara aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca nIkaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do AnupUrvI, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pazcendriyajAti, tIna zarIra audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra zeSa cAra jJAnAvaraNa, do vedanIya aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 347. nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, do darzanAvaraNa, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutpRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, strIveda, napuMsakaveda, manuSyagati, manuSyagatyAnupUrvI, udyota aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI zeSa prakRtiyoMkA bhaMga Abhinibodhika jJAnAvaraNake 1. prA0pratau 'NavUsa0 uka0' iti pAThaH / Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___225 uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM bhaMgo / Navari titthayaraM nntthi| evaM dodasaNA0-miccha0-aNaMtANuva04-itthi0NavUsa0-NIcA0 / __ 348. NiddAe ukka0 padeba paMcaNA0-paMcadaMsaNA0-bArasaka0-purisa0-bhaya-da 0uccA0-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / dovedaNI0-caduNoka0-tittha0 siyA0 ukka0 / maNusa0-paMciMdi0 -orAli0 -tejA0-ka0-samacadu0-orAli aMgo0-vajari0-vaNNa04maNusANu0-agu04-pasattha0-tasa04-subhaga-sussara-AdeM-Nimi0 Ni. ba. Ni. taMntu0 saMkhejadimAgaNaM b| thirAthira-subhAsubha-jasa0-ajasa0 siyA. taM0 tu. saMkheMjadimAgaNaM baM / evaM pNcdNs0-baarsk0-sttnnok0|| 349. tirikkhAu0 ukka0 pade0 paMcaNA0-NavadaMsa0 - miccha0-solasaka0bhaya-du0-tirikkha0-paMciMdi0-tiNNisarIra0-orA0aMgo0-vaNNa04-tirikkhANu0-agu04tasa04-Nimi0-NIcA0-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni aNu0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / doveda0-sattaNoka0-chassaMThA0-chassaMgha0-ujjo0-dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 saMkheMjadisamAna hai / itanI vizeSatA hai ki isake tIrthaGkara prakRtikA bandha nahIM hotaa| isI prakAra do darzanAvaraNa, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda aura nIcagotrakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 348. nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, pA~ca darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai kRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, cAra nokaSAya aura tIrthakaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturastrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| sthira, asthira, zubha, azubha, yaza kIrti aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra pA~ca darza bAraha kaSAya aura sAta nokaSAyako mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 349. tiryazcAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya jugupsA, tiryazcagati, paJcendriyajAti, tIna zarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, agurulaghu catuSka, sacatuSka, nirmANa, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, sAta nokaSAya, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, udyota, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to 1. tA0pratau 'sesANaM AmiNibha'go' iti pAThaH / Jain Education Internati Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre bhAgaNaM bN0| maNusAu0' ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-chadaMsaNA0-bArasaka0-bhaya-du0maNusaga0-paMciMdi0-orAli.tejA.-ka0-orAli. aMgo0-vaNNa04-maNusANu0-agu04tasa04-Nimi0-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni. saMkheMJjadimAgaNaM baM0 / thINagiddhi03-dovedaNI0-miccha0-aNaMtANu04-sattaNoka0-chassaMThA0-chassaMgha0-dovihA0-thirAdichayuga0tittha0-dogoda0 siyA0 sNkheNjdibhaaguunnN| 350. tirikkha0' ukka0 pade00 paMcaNA0-thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANubaM04-NIcA0-paMcaMta0 Ni baM0 Ni0 ukka / chadaMsaNA0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / dovedaNI0-itthi0-Nasa0 siyA0 ukk0| paMcaNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / NAmANaM satthANabhaMgo / evaM tirikkhaannu0-ujjo0| 351. maNusa0 ukka0 pade0baM0 paMcaNA-paMcaMtaNi. baM0 Ni ukka0 / thINagiddhi03-dovedaNI0-miccha0-aNaMtANu04-itthi0-NabuMsa0-[ dogoda0 ] siyA0 inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya, jugupsA manuSyagati, paJcendriyajAti,audArikazarIra, vaijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, nirmANa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyasase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, sAta nokaSAya, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati, sthira Adi chaha yugala, tIrthaGkara aura dI gotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 350. tiryaJcagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, strIveda aura napuMsakavedakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhakta svasthAnasannikarSake samAna hai| isI prakAra tiryaJcagatyAnupUrvI aura udyotakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 351. manuSyagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca bhantarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| 1. tApratI 'saMkhejadibhAgUNaM / maNusAu0' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'saMkhejadimAgU0 / [etacinhAntargataH pAThaH tADapatrIyamUlamatI punaruktosti ] / tirikkha iti pAThaH / 3 prA0pratI 'gasa. siyA0 aNaMtabhAgUNaM baM.' iti pAThaH / Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNiyAsaM 220 uka0 / chadasaNA-bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / paMcaNoka0 siyA0 tantu0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / NAmANaM stthaannbhNgo| 352. paMciMdi0-orAli. - tejA0-ka0 -samacadu0-orAli0aMgo0- vAri0vaNNa04-maNusANu0-agu04-pasattha0-tasa04-thirAditiNNiyuga-subhaga - sussara-Ardai0Nimi0 heDA uvari mnnusgdibhNgo| NAmANaM stthaannbhNgo| paMcasaMThA0-paMcasaMgha0 appasattha-bhaga-dussara-aNAdeM. hehA uvari tirikkhagadibhaMgo / NAmANaM stthaannmNgo| 353. tittha ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-chadasaNA0-bArasaka0-purisa0-bhaya-du0ucA0-paMcaMta0 Ni baM0 Ni. uka0 / doveda0-caduNoka0 siyA0 ukka0 / NAmANaM stthaannmNgo| 354. ucA0 uka0 pade0baM0 paMcaNA-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni. uka0 / thINagiddhi 03 [ dovadaNI0 ] miccha0-aNaMtANu04-itthi0-NavaMsa0-paMcasaMThA-paMcasaMgha0appasatyadbhaga-dussara-aNArdai0-tittha0 siyA0 uka0 / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du. chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anuskRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anuskRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nAma karmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 352. paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturastrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, barSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga manuSyagatikI mukhyatAse ina prakRtiyoMkA kahe gaye sannikarSake samAna hai| tathA nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna mannikarSake samAna hai| pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA sannikarSa tiryazcagatikI mukhyatArakahe gaye ina prakRtiyoMke sannikarSake samAna hai / tathA nAmakarmakI prakRtiyoMkA sannikarSa svasthAna sannikarSake samAna hai| 353. tIrthaGkara prakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 354. uccagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhI catuSka, strIveda, napuMsakaveda, pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara, anAdeya aura tIrthakara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre Ni baM0 Ni taMtu0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / paMcaNoka0 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / maNusa-paMciMdi0-orAli-tejA-ka0[ orAliaMgo0- ] vaNNa04-maNusANu0agu04-tasa04-Nimi0 Ni. baM0 Ni taMtu. saMkhejadibhAgaNaM bN0| samacadu0vajari0-pasattha thirAditiNNiyuga-subhaga sussara-AdeM siyA0 0 tu. saMkheMadibhAgaNaM bN0| evaM pddhm-vidiy-tdiesu| cautthi-paMcami-chaTThIe titthayaraM vaja Nirayogho / Navari maNusa02 esiM Agacchadi tesiM Ni0 ukka0 / 355. sattAmAe AbhiNi. ukkA. baM0 caduNA0-pacaMta0 Ni. baM0 Ni. uka0 / thINagiddhi03-dovedaNI0-miccha0-aNaMtANu04-itthi0-NavUsa0-maNusa0-maNusANu0-ujo0-dogoda0 siyA0 baM0 ukka0 / chadasaNA0 bArasaka0bhaya-du0 Ni.' baM0 Ni taMtu0 aNaMtabhAgaNaM bN0| paMcaNoka0 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / hai / chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyoMkA kadocit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, paJcandriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kAmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga , varNa catuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / samacaturastra saMsthAna, varSabhanArAcasaMhanana, prazasta vihAyogAMta, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anuSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt sAmAnya nArakiyoMke samAna prathama, dvitIya aura tRtIya pRthivImeM jAnanA caahie| caturtha, paJcama aura SaSTha pRthivImeM tIrthakara prakRtiko chor3akara sAmAnya nArakiyoMke samAna bhaGga hai| itano vizeSatA hai ki manuSyagatidvika jinake AtI hai, unake niyamase utkRSTa hotI hai| 355. sAtavIM pRthivImeM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha kastA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhi trika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, manuSyagati, manuSyagatyAnupUrvI, udyota aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSoya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anuskRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha 1. tA0mA0pratyoH 'bhayadu thimi0 Ni.' iti pAThaH / Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 229 tirikkha 0 chassaMThA 0 - chassaMgha0 - tirikkhANu 0 dovihA0-thirAdichayuga 0 siyA0 taM tu0 saMdibhAgaNaM ba0 / paMciMdi0-orAli0 - tejA0 ka0 - orAli0 aMgo0 vaNNa04agu04-tasa04 - Nimi0 Ni0 baM0 taM tu0 saMkheadibhAgUNaM baM0 / evaM caduNA0dovedaNI 0 - paMcata0 / 356. NiddANiddAe ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 dodaMsa0 - miccha0 - anaMtANu04NIcA0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / chadaMsa0 0-bArasaka0-4 -bhaya-du0 0 Ni0 baM0 Ni0 anaMtabhAgUNaM vaM0 / doveda0 - itthi0 buMsa0 ujo0 siyA0 ukka0 / paMcaNoka0 siyA0 ba 0 aNaMtabhAgUNaM vaM0 / tirikkha0 - paMciMdi 0 -orAli0-tejA orAli0 aMgo0-vaNNa04-tirikkhANu0 -agu04-tasa04 - Nimi' 0 Ni0 baM0 saMkheja dibhAgUNaM vaM0 / chassaMThA 0 - ussaMgha0 dovihA0 - thirAdichayuga0 siyA0 karatA hai aura kadAcita bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgaddIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tiryagati, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, tiryagatyAnupUrvI, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyama se saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pazcendriyajAti, audArikazarIra, tainakhazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasa catuSka aura nirmANa kA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra cAra jJAnAvaraNa, do vedanIya aura pA~ca antarAya kI mukhyatA se sannikarSa kahanA cAhie / 0 ka0 taM tu 0 taM tu 0 356. nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, do darzanAvaraNa, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do vedanIya, strIveda, napuMsakaveda aura udyotakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca nokaSAyAMkA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tiryagati, pacendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNa catuSka, tiryagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa 1. A0 pratau 'vaNNa4 agu0 tasa4 Nimi0' iti pAThaH / Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre saMkhejadibhAgUNaM baM0 / evaM thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANuba04-itthi-NabuMsa0-NIcA / 357. NihAe ukka0 pade0ba paMcaNA0-paMcadaMsa0-bArasaka0-purisa0-bhaya-du0maNusa-paMciMdi0-orAli0-tejA0-ka0-samacadu0 - orAli aMgo0- vaari0-vaNNa04maNusANu agu04-pasattha0-tasa04-subhaga-sussara-AdeM-Nimi0-uccA0-paMcaMta0 Ni. 0 Ni. ukka0 / dovedaNI0-caduNoka0-thirAditiNNiyuga0 siyA0 ukka0 / evaM paMca0 [dasaNA0-] pArasaka0'-sattaNoka0-maNusagadidugaM0 / sesANaM cutthibhNgo| Navari micchattapAoggANaM tirikkhagadidumaM02 vA ukkA0 / _358. tirikkhesu AbhiNi0 ukka0 pade070 cadaNA0-paMcaMta. Ni0 0 Ni. ukka0 / thINagiddhi03-dovedaNI-miccha0-aNaMtANu04-itthi0-Nasa0-veuvviyacha0AdAva dogoda0 siyA0 ukka0 / apaJcakkhANa04-paMcaNoka0 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / [chadaMsa0-] ahaka0-bhaya-du0 Ni baM0 Ni taM tu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda aura nIcagotrakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 357. nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, pA~ca darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, manuSyagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, cAra nokaSAya, aura sthira Adi tIna yagalakA kadAcita bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / isa prakAra pA~ca darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, sAta nokaSAya aura manuSyagatidvikakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / zeSa prakRtiyoM kA bhaGga cauthI pRthivIke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki mithyAtvaprAyogya prakRtiyoMmeM tiryazcagatidvika ko utkRSTa kahanA caahie| 358. tiryazcoMmeM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do bedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, vaikriyikaSaTaka, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / apratyAkhyAnAvaraNacatuSka aura pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / chaha darzanAvaraNa, ATha kaSAya, bhaya aura jugupsA kA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna 1. tA0pratau evaM paMcaMta [va]. bArasa.' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'tirikkhagadidhuvaM.' iti pAThaH / 3.tA0pratau 'caduNo0 paMcaMta.' A0pratau 'caduNoka0 paMcaMtaH' iti pAThaH / Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 231 sattarapagadipadesabaMdhe saMNNiyAsaM dogadi-paMcajAdi-orAli0-chassaMThA0-orAli aMgo0-chassaMgha0-doANu0-para0-ussA0ujao0-dovihA0-tasAdidasayuga0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadimAgUNaM bN0| tejA0-kAvaNNa04-agu0-upa0-Nimi0 Ni0 baM0 Ni taM0 tu. saMkhejadibhAgUNaM baM0 / evaM cdunnaa0-asaadaa0-pNcNt| ___359. NihANiddAe ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-dodaMsaNA0-miccha.'-aNaMtANu04paMcaMta. Ni. baM0 Ni0 ukka0 / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni. baM0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / dovedaNI0-iti-Nasa0-veubviyacha0-AdAva-dogoda0 siyA0 ukka0 / paMcaNoka0 siyA0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / dogadi-paMcajAdi-orAli0-chassaMThA-orAli.. aMgo0-chassaMgha0-doANu0-para-ussA0-ujjo0-dovihA'0-tasAdidasayuga0 siyA0 taM. tu0 saMkheMadibhAgUNaM050 / tejA.-ka0-vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0 Ni baM0 taMtu0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / evaM do daMsa0-miccha0-aNaMtANu04 / anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, pA~ca jAti, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AlopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, udyota do vihAyogati aura trasAdi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha unakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra cAra jJAnAvaraNa, asAtAvedanIya aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 359. nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, do darzanAvaraNa, mithyAtva, anantAnubandhI catuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya strIveda, napuMsakaveda, vaikriyika chaha, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, pA~ca jAti, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchAsa, do vihAyogati, aura trasAdi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anuskRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tejasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra do darzanAvaraNa, mithyAtva aura bhanantAnubandhIcatuSkakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 1. sA0mA0 pratyoH 'dovedaNI0 miccha.' iti pAThaH / 2. prA0pratau 'ussA. dovihA0 iti pAThaH / Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 360. NihAe ukka0 pade0baM0 paMcaNA-paMcadaMsaNA-purisa0-bhaya-du0-devaga0veuvvi0-samacadu0-veunvi0aMgo0-devANu0-pasattha0-subhaga sussara-Ardai0-uccA0-paMcaMta0 Ni. baM. Ni. uka0 / dovedaNI0-apacakkhANa04-caduNoka. siyA0 ukka0 / aTThaka0 Ni* baM0 Ni0 taMtu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / paMciMdi0-tejA0-ka0-vaNNa04agu04-tasa04-Nimi0 Ni. baM0 aNu0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / thirAditiNNiyu0 siyA0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / evaM paMcadaMsa0-sattaNoka0 / 361. sAdA0 ukka0 pade060 paMcaNA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 ukka0 / thINagiddhi. 3-miccha0-aNaMtANu04-itthi0-Nasa0-devagadi04-AdAva-dogoda0 siyA0 uka0 / chadaMsa0-aTThaka0-bhaya-du0 Ni baM0 Ni tantu0 [aNaMtabhAgUNaM baM0] / apacakkhANa04. paMcaNoka0 siyA0 taMtu0 arNatabhAgUNaM baM0 / dogadi-paMcajAdi-orAli0-chassaMThA0 orAli aMgo0-chassaMgha0-doANu0-para0-ussA0-[ ujao0-] pasattha0-tasa04-[yuga0-] thirAditiNNiyuga0-subhaga-sussara-Ardai siyA0 0 tu. saMkheMjadimAgUNaM baM0 / ___ 360. nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, pA~ca darzanAvaraNa, puruSaveda, bhaya, jugupsA, devagati, vaikriyikazarIra, samacaturasrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara, Adeya, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, apratyAkhyAnAvaraNa catuSka aura cAra nokaSAyoMkA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| ATha kaSAyoMkA niyamase bandha karatA hai, kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai, to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra pA~ca darzanAvaraNa aura sAta nokaSAyoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 361. sAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, midhyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, devagaticatuSka, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, ATha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| apratyAkhyAnAvaraNa catuSka aura pA~ca nokaSAyoMkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, pA~ca jAti, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, udyota, prazasta vihAyogati, vasacatuSka yugala, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcitpandha karatA hai| yadi Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM tejA 1 0 ka0 - vaNNa 04- agu0 -upa0 Nimi0 Ni0 ba0 Ni0 taM tu 0 saMkhejadibhAgaNaM baM0 / appasattha0 - dussara0 siyA0 saMkhaikhadibhAgaNaM baM0 / dubhaga-aNAdeM siyA0 taM tu 0 saMkhejadibhAgaNaM baM0 / 362. apacakkhANakodha ukka0 pade0caM0 NiddAe bhNgo| Navari aTThaka0 Ni0 0 Ni0 anaMtabhAgaNaM baM0 / evaM tiNika0 / 363. paccakkhANakodha0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 udasaNA0 sattaka 0- > - purisa0bhaya-du0 - devargAdi 0 4 uccA0- paMcaMta0 Ni0 caM0 Ni0 ukka0 / sesaM NiddAe bhaMgo / evaM sattaNaM kammANaM / 0 364. itthi0 uka0 padeobaM0 paMcaNA0 -thINagiddhi 03 - miccha0 - agaMtANu04 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / chadaMsaNA0 bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 ba0 Ni0 aNu0 anaMtabhAgUNaM ba0 / dovedaNI0 - devargAdi 0 4 dogoda0 siyA0 ukka0 / caduNoka0 231 bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / aprazasta vihAyogati aura duHsvarakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| durbhaga aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgaddIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / 362. apratyAkhyAnAvaraNa krodhakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA bhaGga nidrAko mukhyatA se kahe gaye sannikarSa ke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki yaha ATha kaSAyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra apratyAkhyAnAvaraNa mAna Adi tIna kaSAyoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 1. A0 pratau 'upa0 Ni0' iti pAThaH / 3. 363. pratyAkhyAnAvaraNa krodhakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAta nokaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, devagaticatuSka, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| zeSa bhaGga nidrAkI mukhyatA se kahe gaye sannikarSake samAna hai| isI prakAra pratyAkhyAnAvaraNa krodha Adi sAta karmoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 364. strIvedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, midhyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA 1 vedanIya, devagaticatuSka aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre siyA0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / dogadi-orAli0-huMDa0-orAli aMgo0-asaMpatta0. doANu0-appasattha-thirAditiNNiyuga-bhaga-dussara-aNArdai. siyA0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / paMciMdi0-tejA-ka0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0 Ni0 baM0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / paMcasaMThA0-paMcasaMgha0-pasastha0-subhaga-sussara-Ardai siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / ujjo0 siyA0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / _365. NavUsa0 ukka0 pade0baM0 heTThA uvari itthibhaMgo / NAmANaM Nirayagadi04AdAva0' siyA0 ukka0 / dogadi-paMcajAdi-orAli0-paMcasaMThA0-orAli aMgo0chassaMgha-doANu0-para-ussA-ujo0-appasatthaH-tasa04-[yuga.-] thirAditiNNiyuga0dUbhaga-dussara-aNAdeM siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 [tejA0-ka0-vaNNa04-agu0 inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokaSAyoMkA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, audArikazarIra, huNDasaMsthAna,audArikazarIra AGgopAGga,asaMprAptAmRpATikAsaMhanana, do AnupUrvI, aprazasta vihAyogati, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, duHsvara aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, aguruladhucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anatkaSTa pradezabandha karatA hai| udyotakA kadAcita bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 365. napuMsakavedakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkI mukhyatAse sannikarSa strIvedakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake ina prakRtiyoMkI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna jAnanA cAhie / yaha nAmakarmakI prakRtiyoMmeMse narakagaticatuSka aura AtapakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase inakA utkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, pA~ca jAti, audArikazarIra, pA~ca saMsthAna, audArikazarIraAGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchAsa, udyota, aprazasta vihAyogati, trasacatuSka yugala, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, duHsvara aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agarulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu utkRSTa pradezabandha bhI / karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| samacaturanasaMsthAna, prazasta 1. tA0pratau 'NAmANaM / Nirayagadi0 1 adAva.' iti paatthH| Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipade sabaMdhe sabNiyAsaM -subhaga upa0 - Nimi0 Ni0 baM0 taM tu0 saMkhaijadibhAgUNaM baM0 / ] samacadu0 - pasattha 0mussara-AdeM. siyA0 saMkhakhadibhAgUNaM baM0 / 366. NirayAu0 ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-NavadaMsaNA0 - asAdA0-miccha0solasaka0-NavuMsa0- aradi-soga-bhaya-du0 - NirayagadiaTThAvIsa - NIcA0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 * aNu saMkhejadibhAgUNaM baM0 / tirikkhAu0 ukka0 pade 0 baM0 paMcaNA0 - NavadaMsa0miccha0-solasaka0 -bhaya-du0 - tirikkha0 - orAli0 tejA0 ka0 vaNNa01 04 - tirikkhANu0agu0 - upa0 - Nimi0 NIcA0 paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 aNu0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / dovedaNI0 - sattaNoka0 - paMcajAdi chassaMThA0-orA0 aMgo0 - chassaMgha0 - para0-ussA0 - AdAujo0 - dovihA0 tasAdidasayuga0 siyA0 caM0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / evaM maNusAu 0devAu0 | Navari aSpaSpaNo pagadIo NAdavvAo / 367. nirayaga0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 thINagiddhi03 asAdAve 0-miccha0atAba 04 - vaMsa0 NIcA0 paMcata0 Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / udaMsaNA0 - bArasaka0aradi-soga-bhaya-du0 Ni0 baM00 aNaMtabhAgUNaM baM NAmANaM satthANa0 bhaMgo / evaM NirayANu0 - appasattha0 - dussara0 / 0 235 vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcita bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / 366. narakAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, asAtAvedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, napuMsakaveda, arati, zoka, bhaya, jugupsA, narakagati Adi aTThAIsa prakRtiyA~, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tiryavAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, tiryagati, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, agurulaghu, upaghAta, nirmANa, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do vedanIya, sAta nokaSAya, pA~ca jAti, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, paraghAta, ucchvAsa, Atapa, aria, do vihAyogati aura trasAdi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra manuSyAyu aura devAyukI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki apanI-apanI prakRtiyA~ jAnanI cAhie / 367. narakagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, asAtAvedanIya, mithyAstra, anantAnubandhI catuSka, napuMsakaveda, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyama se bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, arati, zoka, bhaya, aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai / isI prakAra narakagatyAnupUrvI, aprazasta vihAyogati aura du:kharakI mukhyatA se sannikarSa jAnanA cAhie / Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 368. tirikkha0 uka0 pade0 paMcaNA0-thINagiddhi03-miccha.. aNaMtANu04-NavUsa0-NIcA0-paMcaMta0 Ni00 Ni0 ukka0 / chadaMsaNA0-bArasaka0bhaya-du0 Ni0 ba0 Ni0 aNaMtabhAgaNaM / dovedaNI0 siyA0 ukka0 / caduNoka0 siyA0 50 aNaMtabhAgaNaM / NAmANaM stthaannbhNgo| evaM tirikkhagadimaMgo maNusagadi-paMcajAdi-orAli0-tejA0-ka0-huMDa0 - orAli0aMgo0-asaMpatta0 - vaNNa04tirikkhANu0-maNusANu0-agu04-AdAujo0-tasa04[ yuga0-] thirAditiNNiyuga0bhaga-aNArdai-Nimi0 / Navari NAmANaM appappaNo satthANabhaMgo kaadvyo| 369. devagadi0 ukka0 pade0 paMcaNA0 uccA0-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 ukk0| thINagiddhi03-dovedaNI0-miccha0-aNaMtANu04-ithi0 siyA0 ukka0 / chadaMsa0-aTThaka0-bhaya-du0 Ni0 5 Ni taMtu0 aNaMtabhAgaNaM baM / apacakkhANa04paMcaNoka0 siyA0 taM tu0 aNaMtabhAgaNaM ca / NAmANaM satthANabhaMgo / evaM devagadibhaMgo veuvi0 -samacadu0-veuvvi0aMgo0-devANu0-pasattha-subhaga-sussara-AdeM / 368. tiryazcagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jhAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, napuMsakaveda, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokaSAyoMkA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakamakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra tiryazcagatike samAna manuSyagati, pA~ca jAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kAmaNazarIra, huNDasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga,asamprAptAmRpATikAsaMhanana, varNacatuSka, tiryazvagatyAnupUrvI, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, Atapa, udyota, trasacatuSka yugala, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, anAdeya aura nirmANakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki nAma karmakI prakRtiyoMkA bhaGga apane-apane svasthAna sannikarSake samAna jAnanA caahie| 369. devagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura strIvedakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, ATha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezavandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| apratyAkhyAnAvaraNacatuSka aura pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isa prakAra devagatike samAna 1. tA0pratau devagadibhaMgo / veu0' iti pAThaH / Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 237 uttarapagadipadesarvadhe saNNiyAsaM 370. Naggodha0 uka0 pade0ba paMcaNA0-thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04paMcaMta0 NiNi . uka0 / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni baNi0 aNaMtabhAgaNaM b| dovedaNI0-itthi0-NavUsa0-dogoda0 siyA0 ukka0 / paMcaNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM ca / NAmANaM satthANabhaMgo / evaM tiNNisaMThA0 1-paMcasaMgha0 / 371. uccA0 ukka0 pade0ba paMcaNA0-paMcaMta0 Ni0 ba0 ukka0 / thINagiddhi03. dovedaNI0-miccha0-aNaMtANu04-itthi0-Naqsa0-devagadi04-cadusaMThA0-paMcasaMgha0 siyA0 ukka0 / chadaMsa0-aTThaka0-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 taM0 tu. aNaMtabhAgaNaM baM0 / apacakkhANa04-paMcaNokasAyaM siyA0 arNatabhAgUNaM / maNusa-[ orAli0-] huMDa0-orAli0aMgo0-asaMpa0-maNusANa-appasattha0 -thirAditiNNiyuga0-dUbhaga-dussaraaNArdai siyA0 saMkheMjadibhAgUNaMba / paMciMdi0-tejA0-ka0-vaNNa04-agu04-tasa04vaikriyikazarIra, samacaturastrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 370. nyagrodhaparimaNDalasaMsthAnakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase atantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, strIveda, napuMsakaveda aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyoMkA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra tIna saMsthAna aura pA~ca saMhananakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahiye| 371. uccagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhi trika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, devagaticatuSka, cAra saMsthAna aura pA~ca saMhananakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / chaha darzanAvaraNa, ATha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezavandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| apratyAkhyAnAvaraNa catuSka aura pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi vandha karatA hai to inakA niyayase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, audArikazarIra, huNDasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAmRpATikAsaMhanana, manuSyagatyAnupI, aprazasta vihAyogati, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, duHsvara aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, vaNecatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA 1. tA0mA0pratyoH evaM cadusaMThA0' iti pAThaH / 2 tA.pA pratyoH 'apacakkhANa 4 caduNokasAyaM iti pATha Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre Nimi0 Ni. baM. Ni0 saMkheMadibhAgUNaM / samacadu0-pasattha0-subhaga-sussaraAdeM. siyA0 taMntu0 saMkheMjadimAgUNaM baM / evaM paMciMdi0tirikkha03 / 372. paMciMdiyatirikkhaapaja0 AbhiNi* ukka0 pade050 caduNA0-NavadaMsa0miccha0-solasaka0-bhaya-du0-paMcaMta0 Ni00 Ni0 ukka0 / dovedaNI-sattaNoka0 AdAva-dogo0 siyA0 uka0 / dogadi-paMcajAdi-chassaMThA0-orAli0 aMgo0-chassaMgha0doANu0-para-ussA0-ujo0-dovihA0-tasAdidasayuga. siyA0 taM0 tu. saMkheMjadi bhAgUNaM vN| orAli0-tejA0-ka0-vaNNa04-agu0 upa0-Nimi0 Ni.4 Ni. taMtu0 saMkheMjadimAgUNaM baM0 / evaM caduNA0-NavadaMsa0-doveda0-miccha0-solasaka0sattaNoka0-NIcA0-paMcaMta. 373. itthi0 uka0 pade0baM0 paMcaNA0-NavadaMsa0-miccha0-solasaka0-bhaya-du0paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 uka0 / doveda0-caduNoka0-dogoda0 siyA0 ukka0 / dogadihuMDasaM0-asaMpatta0-doANu0-ujo0-thirAditiNNiyuga0-dUbhaga-aNArdai siyA0 saMkheMjadiniyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / samacaturasrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra paJcendriyatiryazcatrikameM jAnanA caahie| 372. pazcendriya tiryazca aparyAptakoMmeM Aminiyodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, sAta nokaSAya, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, pA~ca jAti, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchvAsa, udyota, do vihAyogati aura sAdi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| audArikazarIra, tejasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra cAra jJAnAvaraNa, naudarzanAvaraNa do vedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, sAta nokaSAya, nIcagotra aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 373. strIvedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIca pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, cAra nokaSAya aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, huNDasaMsthAna, asamprAptAmRpATikAsaMhanana, do AnupUrvI, udyota, sthira Adi tIna yugala, dubhaMga aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saSNiyAsaM 239 bhAgaNaM baM0 / paMciMdi0-orAli.-tejA-ka0-orAli aMgo0-vaNNa04-agu04-tasa04Nimi0 Ni. baM0 Ni. saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / paMcasaMThA0-paMcasaMgha0-dovihA0-subhagadussara-Ade0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / evaM purisa0 / 374. tirikkhAu0 uka0 pade0baM0 paMcaNA0-NavadaMsa0 miccha0-solasaka0bhaya-du0-tirikkha0-orAli.-tejA.ka0vaNNa04-tirikkhANu0- agu0-upa0 -Nimi0NIcA0-paMcaMta. Ni0 0 Ni0 saMkheMjadimAgaNaM bN0| dovedaNI0-sattaNoka0[paMcajAdi-] saMThA-orAli aMgo0-chassaMgha0-para-ussA0-AdAujo0-dovihA0tasAdidasayuga* siyA0 saMkheadibhAgaNaM baM0 / evaM maNusAu0 / Navari pAoggAo pagadIo kaadvaao| 375. tirikkha0 ukka0 pade00 paMcaNA0-NavadaMsa0-miccha0-solasaka0-NavUsa.. bhaya-du0-NIcA0-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni. ukka0 / doveda0-caduNoka0 siyA0 ukka0 / NAmANaM satthANa mNgo| heTThA uvari tirikkhagadibhaMgo / imANaM maNusaga0-paMcajAditiNNisarIra-huMDa0-orAli aMgo0-asaMpatta0vaSNa04-maNusANu0-agu04-AdAuokasaMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasa catuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, do vihAyogati, subhaga, do svara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkaSTa pradezabandha bhI karatA hai aura bhanuskRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra puruSavedakI mukhyatAse utkRSTa sannikarSa jAnanA caahie| 374. viyanAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, tiryaJcagati, audArika zarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, tiryazcagatyAnupUrvI, agurulaghu, upaghAta, nirmANa, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, sAta nokaSAya, pA~ca jAti, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, paraghAta, ucchAsa, Atapa, udyota, do vihAyogati aura prasa Adi dasa yugalako kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra manuSyAyukI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki isake prAyogya prakRtiyA~ karanI cAhie / ___375. tiryakragatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, napuMsakaveda, bhaya, jugupsA, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAya kA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| tathA ina prakRtiyoMkI apekSA nAmakarmase pUrvako aura bAdakI prakRtiyoMkA bhana tiryagatike samAna hai| ina manaSyagati pA~ca jAti, tIna zarIra, huNDasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAmRpATikAsaMhanana, Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 mahAbaMdhe padesarbadhAhiyAre tasa04[ yuga-] thirAditiNNiyuga-bhaga-aNAdeM.'-Nimi0 NAmANaM02 appappaNo satthANabhaMgo |.pNcsNtthaa-pNcsNgh0-dovihaa0-subhg-dussr-aardai heDhA uvariM so ceva bhaMgo / Navari itthi0-purisa0-uccA0 siyA0 ukka0 / 376. / uccA0 ukka0 pade0ba paMcaNA0-NavadaMsa0-miccha0-solasaka0-bhayadu0-paMcaMta. Ni0 ba0 Ni. uka0 / doveda0-sattaNoka0-paMcasaMThA0-paMcasaMgha0-dovihA0-subhaga-dussara Adeja siyA0 uka0 / maNusa0-paMciMdi0-tiNNisarIra-orAli0aMgo0-vaNNa04-maNusANu0-agu04-tasa04-Nimi0 Ni00 Ni0 saMkheMjadibhAgU0 / huMDa-asaMpa0-thirAditigNiyuga-bhaga-aNAdeM siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / evaM savvaapajattANaM savvaeiMdiya-vigaliMdiya-paMcakAyANaM / Navari teu0-vAu. maNusagadi03 vaja / 377. maNusA03 oghaM / devesu AbhiNi0 ukka0 padeba caduNA0-paMcaMta0 Ni0 0 Ni0 ukka0 / thINagiddhi03-dovedaNI-miccha0-aNaMtANu04-itthi0 varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, Atapa, udyota, trasacatuSka yugala, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, anAdeya aura nirmANa nAmakarmako prakRtiyoMkA bhaGga apane-apane svasthAnake samAna hai| pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, do vihAyogati, subhaga, do svara aura AdeyakI mukhyatA pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA vahI bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki strIveda, puruSaveda aura uccagotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| 376. uccagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, sAta nokaSAya, pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, do vihAyogati, subhaga, do svara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, paJcendriyajAti, tIna zarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| haNDasaMsthAna, asamprAptAmRpATikAsaMhanana, sthira Adi tIna yugala, durbhaga aura anAdeyakA maMdAcita bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anuskRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra saba aparyApta jIvoMke tathA saba ekendriya, vikalendriya aura pA~ca sthAvarakAyika jIvoMke jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki agnikAyika aura vAyukAyika jIvoMmeM manuSyagatitrikako chor3akara sannikarSa kahanA caahie| 377. tIna prakArake manuSyoMmeM oghake samAna bhaGga hai / devoMmeM Abhinibodhika jJAnAjANakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, sloveda, napuMsakaveda, bhAtapa, tIrthakara prakRti aura do gotrakA 1. tA0bhA0pratyoH 'dUbhaga durusara aNAde0' iti paatthH| 2. tA0pratI 'Nimi0 / NAmANaM' iti pAThaH / 3. vA0 pratI 'subhaga sussara bAdeja' iti paatthH| Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMghe saNNiyAsaM NavUsa0-AdAva-tittha0-dogoda0 siyA0 ukka0 / chadaMsa-bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 0 Ni taM*tu0 aNaMtabhAgaNaM0 ba0 / paMcaNoka0 siyA0 taM tu. aNaMtabhAgaNaM ca / dogadi-dojAdi-chassaMThA0-orAli0 aMgo0-chassaMgha0 -doANu0-ujo0 - dovihA0-tasathAvara-thirAdichayuga0' siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM / orAli.-tejA-ka0. vaNNa04-agu04-bAdara-pajatta-patte-Nimi0 Niva taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM bauM / evaM cdunnaa0-doved0-pNcNt| 378. NihANiddAe ukka0 pade070 paMcaNA0-dodaMsa0-miccha0-aNaMtANu04paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 ukk| chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 50 Ni. aNu0 aNaMtabhAgaNaM / doveda0-ithi0-Navusa0maNusa0-maNusANu0-AdAva0NIcuccA0 siyA0 ukka0 / paMcaNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM baM / tirikkha0dojAdi-chassaMThA0-orAli aMgo0-chassaMgha0-tirikkhANu0-ujo0 - dovihA0-tasa-thAvarakadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga hIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do gati, do jAti, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do aAnupUrvI, udyota, do vihAyogati, trasa, sthAvara aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, vaNacatuSka, agurulaghu catuSka, bAdara, paryApta, pratyeka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra cAra jJAnAvaraNa, do vedanIya aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 378. nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, do darzanAvaraNa, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, strIveda, napuMsakaveda, manuSyagati manuSyagatyAnupUrvI, Atapa, nIcagotra aura uccagotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezandha karatA hai| tiryazcagati, do jAti, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, tiryazcagatyAnupUrvI, udyota, do vihAyogati, trasa,sthAvara aura sthira Adi 1. A0 pratI 'thAvarAdi chayuga' iti pAThaH / Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAdhe padesabaMdhAhiyAre 1 thirAdichayuga 0 ' siyA0 taM0 tu0 saMkhaJjadibhAgaNaM baM0 / orAli0 - tejA ka0caNNa04-agu04-bAdara-paJjatta- patte0 - Nimi0 Ni0 ba 0 Ni0 taM tu 0 saMkhejadibhAgaNaM 0 / evaM dodaMsa0 - miccha0 aNaMtANu 04-Nasa0-NIcA0 / 242 379. NiddAe0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 - paMcadaMsa0 cArasaka0 - purisa0-bhaya-du0uccA0 - paMcata0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / sAdAsAda0 caduNoka0 - tittha0 siyA0 ukka0 / maNusaga0- paMciMdi0-samacadu0 orA0 aMgo0 vaJjari0- maNusANu 0 - pasattha0 -tasa0-subhagasussara-AdeM0 Ni0 caM0 Ni0 taM tu 0 saMkhejaM dibhAgUNaM baM0 / orAli 0-tejA0 ka 0caNNa04-agu04-bAdara-pajatta patte0 - Nimi0 Ni0 baM0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / thirAditiSNiyuga0 siyA0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / evaM NiddAe bhaMgo paMcadaMsa0 - bArasaka0sattaNoka0 / 380. itthi0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 thINagiddhi 03 - miccha0-anaMtANu04 chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, bAdara, paryApta, pratyeka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra do darzanAvaraNa, mithyAtva, anantAnubandhI catuSka, napuMsakaveda aura nIcagotrakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 379. nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, pA~ca darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, cAra nokaSAya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / manuSyagati, paJcendriyajAti, samacaturastrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, zrasa, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu catuSka, bAdara, paryApta, pratyeka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isa prakAra nidrA ke samAna pA~ca darzanAvaraNa, bAraha kaSAya aura sAta nokapAkI mukhyatA se sannikarSa jAnanA cAhie / 380. strIvedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, midhyAtva anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA 1. tau 'thAvarAdi chayuga0' iti pAThaH / 2. Amatau 'pasattha0 subhaga' iti pAThaH / Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNiyAsaM 243 paMcaMta0 Ni baM0 Ni0 uta0 / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / doveda0-maNusa0-maNusANu0-dogoda0 siyA0 ukka0 / [caduNoka0 siyA0 aNaMtabhAgUNaM0 baM0 1] tirikkha0-huMDa0-tirikkhANu0-ujo0-thirAditiNNiyuga0-dUbhagaaNArdai0 siyA0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / paMciMdi0-orAli aMgo0-tasa0 Ni baM0 Ni. taMtu0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / orAli0-tejA0-ka0-vaNNa04-agu04-bAdarapajjatta-patte0-Nimi0 Ni0 baM0 Ni0 saMkheMadibhAgUNaM baM0 / paMcasaMThA0-chassaMgha0dovihA0-subhaga-sussara dussara-AdeM. siyA0 taMntu0 saMkheMjadimAgUNaM baM0 / 381. doAu0 nnirygdibhNgo| 382. tirikkhaga0 ukka0 pade050 paMcaNA0-thINagiddhi 03-miccha0-aNaMtANu04Naqsa0 NIcA0-paMcaMta0 Ni. baM0 Ni0 ukka0 / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni. baM0 Ni. aNaMtabhAgUNaM 0 / sAdAsAda0 siyA0 ukka0 / caduNoka0 siyA0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / NAmANaM stthaannbhNgo| evaM tirikkhagadibhaMgo eiMdi0-tiNNisarIraniyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, manuSyagati, manuSyagatyAnupUrvI aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tiryazcagati, huNDasaMsthAna, tiryazvagatyAnupUrvI, udyota, sthira Adi tIna yugala, durbhaga aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, audArikazarIraAGgopAGga aura trasakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / audArikazarIra, taijasazarIra, kArmapazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, bAdara, paryApta, pratyeka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAMtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati, subhaga, susvara, duHsvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha ka 381. do AyuoMkI mukhyatAse sannikarSa jisa prakAra narakagatimeM nArakiyoMmeM kaha Aye haiM usa prakAra hai| 382. tiryazcagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, napuMsakaveda, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya aura asAtAvedanIyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi vandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isa prakAra tiryazcagatike samAna ekendriyajAti, Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 mahAbaMdhe padesaMbaMdhAhiyA re huMDasaM 010- vaNNa04 - tirikkhANu0 - agu04 - AdAvuJjo0 thAvara ' bAdara - pajatta- patte 0-thirAdi tiSNiyuga0 - dUbhaga- aNAdeM - NimiNati / O 383. maNusa0 ukka0 pade0baM0 paMcaNA0 - paMcaMta 20 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / thI giddha 03 -sAdAsAda0 miccha0 - aNaMtANu 04 - itthi0 - NavaMsa0 dogo0 siyA0 ukka0 / chadaMsa0- bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 taMtu0 anaMtabhAgUNaM baM0 / paMcaNoka 0 siyA0 taM0 tu0 anaMtabhAgUNaM baM0 / NAmANaM satthANa0 bhaMgo | evaM maNusagadibhaMgo paMcidi0 - samacadu0 - orAli * aMgo0 - vajari0 - maNusANu 0 pasattha0 - tasa - subhaga-sussaraAdeM / NAmANaM satthANa 0 bhaMgo | 384. Naggodha0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 - tiSNidaMsa0-miccha0 - anaMtANu04paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / chadaMsa0 bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 anaMtabhAgUNaM baM0 / dovedaNI 0 - itthi0 - buMsa0 dogoda0 siyA0 ukka0 / paMcaNoka0 siyA0 tIna zarIra, huNDasaMsthAna, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, Atapa udyota sthAvara, bAdara, paryApta, pratyeka, sthira Adi tIna yugala, dubhaMga, anAdeya aura nirmANakI mukhyatA se sannikarSa jAnanA cAhiye / 383. manuSyagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / sthAnaddhitrika, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, midhyAttra, anantAnubandhI catuSka, strIveda, napuMsakaveda aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyama se bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai / isa prakAra manuSyagatike samAna paJcendriyajAti, samacaturasrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, trasa, subhaga, susvara aura Adeya kI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikaSake samAna hai / 384. nyagrodhaparimaNDala saMsthAnakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, tIna darzanAvaraNa, mithyAtva anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do vedanIya, strIveda, napuMsakaveda aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca nokaSAyakA kadAcit 1. A0 pratI 'agu0 4 thAvara' iti pAThaH / 2. tAto pa0 baM0 paMcatA0 (paMcaNA) paMcata0' iti pAThaH / 3. tA0 pratau 'zraNaMtabhAgU0 / paMcaNoka0 siyA0 taM0 tu0 pratibhAgU0 [ cihnAntargatapAThaH punaruktaH pratIyate ] | NAmANaM' iti pAThaH / Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapAdapadesabaMdhe saNNiyAsaM aNaMtabhAgaNaM baM0 / NAmANaM stthaannbhNgo| evaM NaggodhabhaMgo tiNNisaMThA0 '-pNcsNgh0appstth0-dussr0| 385. tittha0* ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-chadaMsa0-bArasaka0-purisa0-bhaya-du0uccA0-paMcaMta0 Ni baM0 Ni uka0 / sAdAsAda0-caduNoka0 siyA0 ukka0 / NAmANaM satthANa bhNgo| 386. uccA0 ukka0 pade00 paMcaNA-paMcaMta0 Ni baM0 Ni0 uka0 / thINagiddhi03-dovedaNI0-miccha0-aNaMtANu04 - itthi0-NavaMsa0-appasattha0 - cadusaMThA-paMcasaMgha0-dUbhaga-dussara-aNAdeM-tittha0 siyA0 uka0 / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni taMtu0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / paMcaNoka0 siyA0 taM-tu0 aNaMtabhAgUNaM vaM0 / maNusa-paMciMdi0-orAli aMgo0-maNusANu0-tasa0 Ni baM0 taMtu0 saMkhejadibhAgaNaM bN0| orAli0-tejA.-ka0-vaNNa04-agu04-bAdara03-Nimi0 Ni0 baM0 Ni0 bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmako prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra nyagrodhaparimaNDala saMsthAnake samAna tIna saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati aura duHsvarakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| . 385. tIrthaGkaraprakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyasase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAnasannikarSake samAna hai| 386. uccagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, aprazasta vihAyogati, cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, durbhaga, duHsvara, anAdeya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAdharaNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karato / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra AGgopAGga, manuSyagatyAnupUrvI aura trasakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anuskRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, bAdaratrika aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna 1. tA0pratau 'NaggodabhaMgo / tiNi saMThA' iti pAThaH / 2. tA0pratI 'dumsara0 titthaH' iti pAThaH / Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 mahAbaMve padesabaMdhAhiyAre saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / samacadu0-vaJjari0-pasastha0-subhaga-sussara-Ardai0 siyA0 0 0 tu0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / huMDasaM0-thirAditiNNiyu0 siyA0 saMkheJjadibhAgaNaM baM0 / evaM bhavaNa-vANaveM0-jodisi / Navari tittha0 vaja / maNusa0-maNusANu0 esiM Agacchadi tesiM siyA0' ukka0 / / 387. sodhammIsANe devoghaM / saNakamAra yAva sahassAra tti NirayoghaM / ANada yAva NavagevajA ti shssaarbhNgo| Navari tirikkhagadi04 vaja / aNudisa yAva savvaha tti AbhiNi. ukka0 pade0baM0 caduNA0-chadaMsa0-bArasaka0-purisa0-bhaya-du.. uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / doveda0-caduNoka0-tittha0 siyA0 ukka0 / maNusa0-paMciMdi0-orAli0-tejA0-ka0-samacadu0-orAli aMgo0-vAri0-caNNa4maNusANu0-agu04-pasattha0-tasa04-subhaga-sussara-AdeM-Nimi0 Ni0 baM0 Ni taMtu0 anutkRSTa pradezabandha karatA hai| samacaturasrasaMsthAna, varSabhanArAcasaMhanana, prazasta vihAyogati, sabhaga, sasvara aura AdeyakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| huNDasaMsthAna aura sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt sAmAnya devAke samAna bhavanavAsI, vyantara aura jyotiSI devAmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki inameM tIrthaGkara prakRtiko chor3akara sannikarSa kahanA caahie| tathA manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvI jinake AtI hai, unake kadAcit bandha hotA hai aura kadAcit bandha nahIM hotaa| yadi bandha hotA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha hotA hai| 287. saudharma aura aizAnakalpameM sAmAnya devoMke samAna bhaGga hai / sanatkumArase lekara sahasrAra kalpatakake devoM meM sAmAnya nArakiyoMke samAna bhaGga hai / Anatakalpase lekara nau graiveyakatakake devoM meM sahasrArakalpake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki inameM tiryazcagaticatuSkako chor3akara sanni karya kahanA cAhie / anudizase lekara sarvArthasiddhitakake devoMmeM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezavandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, purumaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase vandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, cAra nokaSAya aura tIthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, 'paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArikazarIraAGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghu. catuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anukRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha 1. tApratau 'tesiM sA ( si ) yA' iti paatthH| 2. tA pratau 'Navakeveja tti' iti pAThaH / 3. tApatau 'samvatti / AbhiNi.' iti pAThaH / Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 247 saMkheMjadibhAgUNaM vaM0 / thirAditiNNiyuga0 siyA0 taMntu0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / 388. maNumAu0 ukka0 pade0baM0 dhuvigANaM0 Ni0 0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / sAdA0chayuga-tittha0 siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / 389. maNusagadi0 ukka0 pade050. paMcaNA0-chadaMsa0-bArasaka0 -purisa0-bhayadu0-uccA0-paMcaMta0 Ni paM0 Ni0 ukka0 / sAdAsAda0-caduNoka0 siyA0 ukka0 ! NAmANaM satthANabhaMgo0 / evaM maNusagadibhaMgo savvANaM NAmANaM / / 390. tittha0 ukka0 pade00 heTThA uvari maNusagadibhaMgo / NAmANaM appappaNI stthaannbhNgo| __ 391. paMciMdi0-tasa-pajjatta-paMcamaNa-paMcavaci0-kAyajogi0 odhabhaMgo / orAliyakAyajogi0 mnnusgdibhNgo| orAliyami0 ukka0 pade050 caduNA0paMcaMta0 Ni. vaM0 Ni0 ukka0 / thINagiddhi03-doveda0-miccha0-aNaMtANu04-itthi0NabuMsa0-AdAva-tittha0-NIcuccA0 siyA0 ukka0 / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni. bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra isa bIjapadake anusAra nAmakamake atirikta pUrvokta saba prakRtiyAMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhiye / 388. ganuSyAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezavandha karatA hai / sAtA Adi chaha yugala arthAt sAtA-asAtA, hAsya-zoka rati arati, sthira Adi tIna yugala aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anukRSTa pradezabandha karatA hai| 389. manuSyagatikA utkRSTa pradezavandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha ratA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya aura cAra nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAnasannikarpake samAna hai / isa prakAra manuSyagatike samAna nAmakarmakI yahA~ ba~dhanevAlI saba prakRtiyoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| ____390. tIrthaGkaraprakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga manuSyagatikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga apane-apane svasthAnasannikarSake samAna hai| 391. paJcendriya, pazcendriyaparyApta, trasa, saparyApta, pA~ca manoyogI, pA~ca vacanayogI aura kAyayogI jIvoM meM oghake samAna bhaGga hai| audArikakAyayogI jIvoMmeM manuSyagatike arthAt manuSyoMke samAna bhaGga hai / audArikamizrakAyayogI jIvoMmeM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, Atapa, tIrthaGkara, nIcagotra aura uccagotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 mahAbaMce padesabaMdha hiyAre 0 Ni0 taM tu 0 anaMtabhAgUNaM ba0 / paMcaNoka0 siyA0 taM tu0 anaMtabhAgUNaM baM0 / tiNigadi - paMcajAdi - doNisarIra - chassaMThA0 - doaMgo0 - chassaMgha0 - tiNNiANu0 - para0ussA0- [ujo0] dovihA0 tasAdidasayuga0 siyA0 taM tu 0 saMkhejadibhAgUNaM ba0 / tejA 0 ka0 vaNNa 04- agu0 -upa0 - Nimi0 Ni0 ba 0 Ni0 taM0 tu 0 saMkhaija dibhAgUNaM 0 / evaM caduNA0 -sAdAsAda 0 - paMcaMta0 / ba. 0 392. NiddANiddAe ukka0 pade0caM0 paMcanA0 - dodaMsa0 - miccha0 - aNaMtANu 04paMcata0 Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / chadaMsa0 cArasaka0 -bhaya-du0 Ni0 ba0 Ni0 anaMtabhAgaNaM ba0 / dovedaNI0 - itthi0 NatruMsa0 AdAva0 dogoda0 siyA0 ukka0 | paMcaNoka0 siyA. anaMtabhAgUNaM ba N0 / dogadi-paMcajAdi- paMcasaMThA0 - orAli0 aMgo0- ussaMgha0doANu0 - para0-ussA0 ujjo 0 appasattha0 tasAdicaduyuga0 thirAditiSNiyuga0 - dUbhaga karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyama se bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tIna gati, pA~ca jAti, do zarIra, chaha saMsthAna, do AGgopAGga, chaha saMhanana, tIna AnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, udyota, do vihAyogati aura trasa Adi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra cAra jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhiye / 392. nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, do darzanAvaraNa, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do vedanIya, strIveda, napuMsakaveda, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca nokaSAyakA kadAcit ba karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do gati, pA~ca jAti, pA~ca saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta ucchrAsa, udyota, aprazasta vihAyogati, trasa Adi cAra yugala, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, duHkhara aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM 1. A0 pratI 'upa0 Ni0 baM0' iti pAThaH / Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saMNNiyAsaM 249 dussara-aNArdai siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgUNaM / tiNNisarIra-vaNNa04-agu0. upa0 Nimi0 Ni00 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM b| samacadu0-pasattha -subhagasussara-AdeM siyA0 saMkhaadimAgaNaM / evaM dodNs0-micch0-annNtaannu04nns0-nniicaa0| 393. NihAe ukka0 pade0 paMcaNA-paMcadaMsa0-bArasaka0-purisa0-bhaya-du0uccA0-paMcaMta0 Ni00 Ni0 ukka0 / dovedaNI0-caduNoka0-tittha0 siyA0 ukka0 / devagadi04-samacadu0-patattha0-subhaga-sussara-AdeM. Ni0 ba0 taM*tu0 saMkheMjadibhAgaNaM vaM / paMciMdi0 tejA0-0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0 Ni. ba. saMkheMjadibhAgaNaM baM / thirAditiNiyuga0 siyA0 saMkhejadimAgaNaM ba / evaM paMcadaMsa0bArasaka0-sattaNoka0 / 394. itthi0 uka0 pade00 paMcaNA0-thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04paMcaMta0 Ni0 50 Ni0 ukka0 / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 ba0 Ni0 aNaMtakaratA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna zarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nimoNaka bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai|ydi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / samacaturasrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra do darzanAvaraNa, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, napuMsakaveda aura nIcagotrakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahiye| 393. nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, pA~ca darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, cAra nokaSAya aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / devagaticatuSka, samacaturastrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, sumvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezavandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / paJcendriyajAti, tejasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anukRSTa pradezabandha karatA hai / sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra pA~ca darzanAvaraNa, bAraha kaSAya aura sAta nokaSAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahiye| 394. strIvedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhi trika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha Jain Education Interna Ronal Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre bhAgaNaM baM / dovedaNI0-dogoda0 siyA0 ukka0 / caduNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM / dogadi-samacadu0-huMDa0-asaMpatta0-doANu0 - ujjo0-pasattha-thirAdipaMcayugasussara0 siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / paMciMdi0-orAli-tejA-ka0-orAli.. aMgo0-baNNa04-agu04-tasa04-Nimi0 Ni. ba. Ni0 saMkheMjadibhAgaNaM / cadusaMThA0-paMcasaMgha0-appasattha0-dussara0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM b| 395. Au0 apnyjttbhNgo| Navari yAo pagadIo baMdhadi tAo NiyamA asaMkheMjaguNahINaM baM0 siyA0 saMkheMjaguNahINaM0 / 396. tirikkha0 ukka0 pade060 paMcaNA0-thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04Nasa0-NIcA0-paMcaMta0 Ni. ukka0 / chadaMsa0-bArasaka 0-bhaya-du0 Ni0 0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / dovedaNI0 siyA0 ukka0 / caduNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / NAmANaM stthaannbhNgo| evaM tirikkhgdibhNgomnnus0| paMcajAdi'-tiNNisarIra-paMcasaMThA0karatA hai| do vedanIya aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do gati, samacaturasra saMsthAna, huNDasaMsthAna, asamprAptAmRpATikAsaMhanana, do AnupUrvI, udyota, prazasta vihAyogati, sthira Adi pA~ca yugala aura susvarakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIraAGgopAGga, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezavandha karatA hai| cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati aura duHsvarakA kadAcit bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 395, AyukarmakA bhaGga aparyApta jIvoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki jina prakRtiyoMko niyamase bA~dhatA hai unheM asaMkhyAtaguNahIna bA~dhatA hai aura jina prakRtiyoMko kadAcit vA~dhatA hai unheM saMkhyAtaguNahIna bA~dhatA hai| 396. tiryaJcagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, napuMsakaveda, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase vandha karatA hai jo inakA niyasase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kapAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inako niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIyakA kadAcita bandha karatA hai| bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to vaha inakA anantabhAgahIna anukRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAnasannikarSake samAna hai| isIprakAra tiryaJcagatike samAna manuSyagatikI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| pA~ca jAti, tIna 1. tA0 pratI 'maNusa0 paMcajAdi' iti paatthH| Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapadipadesabaMdhe sagiyAsaM 251 orAli0 aMgo0 chassaMgha0 vaNNa04- maNusANu0 - agu04 AdAujo0 - appasattha0 - tasAdicaduyugala 0 - thirAditiSNiyuga0-dUrbhAga- dussara-aNAdai0 - Nimi0 heDDA uvariM tirikkhargAdibhaMgo / NAmANaM appappaNo satthANa0: ga0bhaMgo | Navari cadusaMThA0-paMca saMgha0 - appasatya 0 - dussara0 itthi0 - vuMsa0 uccA0 siyA0 ukka0 / purisa0 siyA0 anaMtabhAgUNaM baM0 / 397. devaga0 ukka0 baM0 paMcaNA0 - chamaNA0 bArasaka0 - purisa0-bhaya-du0uccA0 - paMcata0 Ni0 caM0 Ni0 ukka0 / sAdAsAda0 caduNoka0 siyA0 uka0 / NAmANaM satthANa0 bhaMgo / evaM devagadi0 4 / 398. tittha0 heTThA uvari devagadibhaMgo | NAmANaM satthANa0 bhaMgo / 399. uccA0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 paMcaMta0 Ni0 caM0 Ni0 ukka0 / zrI giddha 03 -sAdAsAda0 - miccha0 - anaMtANu 04 - itthi0 NabuMsa0 cadusaMThA0 - paMca saMgha 0appasattha0 - dussara0 siyA0 ukka0 / chadaMsa0 bArasaka0 -bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 taM tu0 anaMtabhAgUNaM baM0 | paMcaNo0 siyA0 taM tu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / maNusa 0 - orAli0zarIra, pA~ca saMsthAna, audArikazarIraAGgopAGga, chaha saMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, Atapa, udyota, aprazasta vihogati, basa Adi cAra yugala, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, duHkhara anAdeya aura nirmANakI mukhyatAse nAmakarmakI prakRtiyoMke pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga tiryaJcagatikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna hai / tathA nAmakarma kI prakRtiyoM kA bhaGga apane-apane svasthAna sannikarSake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati aura duHkharakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva strIveda, napuMsakaveda aura uccagotrakA kacit bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai jo isakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / 397. devagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya, asAtAvedanIya aura cAra nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra devagaticatuSkakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie | 398. tIrthaGkara prakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga devagatikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai / 399. uccagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhitrika, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, midhyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsaka veda, cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati aura duHsvarakA kadAcit bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kapAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai aura Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 mahAdhe padesabaMdhAhiyAre siyA0 huMDa0 - orAli 0 aMgo0 - asaMpa0 maNusANu0-thirAditiSNiyu0 dUbhaga-aNAde saMkheMjjadibhAgUNaM baM0 / devagadi 04 - samacadu0 - pasattha0 -subhaga- sussara-AdeM0 siyA0 taM 0 tu 0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / [ paMcidi0 - tejA0 ka0 vaNNa04- agu04-tasa04 - Nimi0 Ni0 baM0 Ni0 saMkheja dibhAgUNaM baM0 ] / tittha0 siyA0 ukka0 / 400. veubvi0-veuvvi0mi0 devoghaM / AhAra0 - AhArami0 savvadu0 bhaMgo | raft aSpaSpaNo pAoggAo pagadIo kAdavvAo / aura 401. kammai0 AbhiNi0 ukka0 pade0caM0 caduNA' 0 paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / giddha 03 - sAdAsAda0-miccha0 - anaMtANu 04- itthi0 NavuMsa0 - AdAva0dogoda0 siyA0 ukka0 / chadaMsa0 - cArasaka0 -bhaya-du0 Ni0 caM0 taMtu0 anaMtabhAgUNaM baM0 | paMcaNoka0 siyA0 taM tu0 anaMtabhAgUNaM0 ba0 / tiNNigadi-paMcajAdi- dosarIrakadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / manuSyagati, audArikazarIra, huNDasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAsRpATikAsaMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, sthira Adi tIna yugala, durbhaga aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyama se saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / devagaticatuSka, samacaturasrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, suvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasa catuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to isakA niyama se utkRSTa pradezabandha karatA hai / 400. vaikriyikakAyayogI aura vaikriyikamizrakAyayogI jIvAMmeM sAmAnya devoM ke samAna bhaGga hai / AhArakakAyayogI aura AhArakamizrakAyayogI jIvoM meM sarvArthasiddhi ke devoMke samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki apanI-apanI prakRtiyA~ karanI cAhie / 401. kArmaNakAyayogI jIvoM meM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se utkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhitrika, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, mithyAtva anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, vAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyama se bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradazabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkaSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna gati, pA~ca jAti, do zarIra, 1. pratau 'pade0caM0 paMcaNA0' iti pAThaH / Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sagiyAsaM 253 chassaMThA0-doaMgo0-chassaMgha0-tiNNiANu0-para0 - ussA0-ujo0-dovihA0 - tasAdidasayuga0-tittha0 siyA0 taMtu0 saMkhejadimAgaNaM bauM / tejA0-ka0-vaNNa04-agu0-upa0Nimi0 Ni. va taMtu0 saMkhejadibhAgaNaM / evaM cadaNANA0-dovaMdaNI0-paMcaMta0 / 402. NihANidAe ukka0 pade00 paMcaNA0-dodaMsaNA0-miccha0-aNaMtANu04paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / evaM orAliyamissa bhNgo| 403. NiddAe uka0 pade060 paMcaNA-paMcadaMsa0-bArasaka0-purisa0-bhaya-du0uccA0-paMcaMta0 Ni. baMNi0 uka0 / dovedaNI0-cadaNoka0 siyA0 ukka0 / maNusaga0-orAli0-orAli0 aMgo0-maNasANa-thirAditiNNiyuga0 siyA0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / devagadi04-bajari0-tittha. siyA0 taM. tu0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / [paMciMdi0-tejA.-ka0-vaNNa04-agu04-tasa4-Nimi0 Ni0 0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0] samacadu0-pasattha0 subhaga-sussara-AdeM. Ni0 ba0 Ni0 taM tu0 saMkheMjadibhAgUNaM chaha saMsthAna, do AGgopAGga, chaha saMhanana, tIna AnupUrvI, paraghAta, ucchvAsa, udyota, do vihAyogati, trasa Adi dasa yugala aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezavandha karatA hai| tejasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agumlayu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezavandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra cAra jJAnAvaraNa, do vedanIya aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 402. nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, do darzanAvaraNa, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| isa prakAra yahA~ audArikamizrakAyayogI jIvoMka samAna bhaGga hai| 43. nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAyaraNa, pA~ca darzanAvaraNa, bAraha kapAya, puruSaveda, bhaya : jugupsA, uccagotra aura pAMca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, manuSyagatyAnupUrvI aura sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / devagaticatuSka, vajrarpabhanArAcasaMhanana aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| samacaturasrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA 1. zrA0pratI 'u.sA. zrAdAumo0' iti pAThaH / 2. zrA0pratau 'caduNoka0 dobedI0' iti pAThaH / Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre baM / evaM cadudaMsa-bArasaka0-sattaNoka0 / 404. ithi0 ukka0 pade0va0 paMcaNA0-thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04paMcaMta0 Ni. vaNi0 uka0 / chadasaNA0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 ba0 arNatabhAgUNaM vN| doveda0-dogoda0 siyA0 uka0 / caduNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / dogadi-dosaMThA0-asaMpatta0-doANu0-ujo0-pasattha0-thirAditiNNiyuga0-subhaga-sussaraAdeM siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / cadusaMThA0-paMcasaMgha0-appasattha0-dussara0 siyA0 taMntu0 saMkheMjadibhAgaNaM' ba / sesANaM NiyamA saMkhejadibhAgaNaM bN0|| 405. tirikkha0 ukka0 pade070 paMcaNA0-thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04Nasa0-NIcA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-da * Ni0 baM0 Ni0 aNaMtabhAgaNaM ba / dovedaNI0 siyA0 ukka0 / caduNoka0 siyA0 annNthai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra cAra darzanAvaraNa, bAraha kapAya, aura sAta nokapAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 404. strIvedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnuvandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kapAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| dA vedanIya aura do gotra kA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, do saMsthAna, asamprAptAmRpATikAsaMhanana, do AnupUrvI, udyota, prazasta vihAyogati, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcita bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati Ara duHsvarakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| zeSa prakRtiyoM kA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / 45. tiryaJcagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuNka napuMsakaveda, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / chaha darzanAvaraNa, bAraha kapAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase vandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakamakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra manuSyagatikI. 1. A0pratI 'siyA0 saMkhejadibhAgUNaM' iti pAThaH / Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 255 bhAgaNaM baM0 / NAmANaM satthANabhaMgo / evaM maNusaga0 / paMcajAdi-orAli0-paMcasaMThA0 orAli aMgo0paMcasaMgha0-doANu0-para0-ussA0-AdAujo0 - appasattha0-tasAdicaduyugala-thirAditiNNiyuga0-dUbhaga-dussara-aNArdai0 . heTThA uvariM0 tirikkhgdibhNgo| Navari cadusaMThA-paMcasaMgha0-appasattha0-dussara0 itthi0-NavUsa0-uccA0 siyA0 uka0 / purisa0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM ca / NAmANa stthaannbhNgo| 406. devaga0 ukka0 pade050 paMcaNA0-chadaMsaNA0 bArasaka-purisa-bhaya-du0uccA0-paMcaMta0 Ni0 0 Ni. ukka0 / - dovedaNI0-caduNoka0 siyA0 ukka0 / veuvi-samacadu0-vauvi0aMgo0-devANupu0-pasatthavi0-subhaga-sussara-AdeMja. NiyamA ukkassaM / evaM devagadibhaMgo veubbi0-samacad 0-beuvvi0aMgo0-devANu0-pasattha0 subhgsussr-aade| 407. tittha0 ukka0 pade00 heTThA uvariM devagadibhaMgo / NAmANaM stthaannbhNgo| 408. uccA0 ukka0 pade020 paMcaNA-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / thINagiddhi 03-dovedaNI0-micchatta0-aNaMtANu04-itthi0Nasa0 - cadusaMThA0 - paMcasaMgha0. mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| pA~ca jAti, audArikazarIra, pA~ca saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, pA~ca saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchAsa, Atapa, udyota, aprazasta vihAyogati, sAdi cAra yugala, sthirAdi sIna yugala, durbhaga, duHsvara aura anAdeyakI mukhyatAse nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga tiryazcagatikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati aura duHsvarakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva strIveda, napuMsakaveda, aura uccagotrakA kadAcit vandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakamakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 406. devagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, vAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit vandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra, samacaturastrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra devagatike samAna vaikriyika zarIra, samacaturasrasaMsthAna, vekriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakI mukhyatAse sannikarpa samajhanA caahie| 407. tIrthaGkaraprakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga devagatikI mukhyatAse ina prakRtiyoMke kahe gae sannikarSake samAna hai| nAmakarmakA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 408. uccagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, cAra saMsthAna, pA~ca saMhanana, Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre appasattha0-dussara0 siyA0 ukka0 / chadaMsa0-bArasaka0bhaya-du0 Ni. baM0 taMntu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / paMcaNoka0' siyA0 taMntu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / paMciMdi0-tejA0ka0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0 Ni. baM0 Ni. saMkheMja dibhAgUNaM ca / maNusa'.-orAli0-DaMDa0-orAli aMgo0-asaMpatta0-maNusANu0-thirAditiNNiyuga0dubhaga-aNAdeM siyA0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / devagadi04-samacadu0-vajari0-pasattha.. subhaga-sussara-AdeM-tittha0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgUNaM bN0|| 409. itthive. AbhiNi0 ukka0 pade070 caduNA-paMcaMta. Ni. 4 Ni. ukka0 / thINagiddhi03-aNaMtANu04-itthi0-Naqsa0-Niraya-NirayANu0-AdAva0-tittha0dogoda0 siyA0 ukka0 / NiddA-payalA-aTThaka0-chaNNoka0 siyA0 ta0 tu. aNaMtabhAgaNaM baM0 / cadusaMja0 Ni 50 Ni taMtu0 aNaMtabhAgUNaM ca / purisa-jasa0 aprazasta vihAyogati aura duHsvarakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradeza bandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase inakA anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pazcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / manuSyagati, audArikazarIra, huNDasaMsthAna, audArika zarIra AGgopAGga, asamprAptAmRpATikA saMhanana, manuSyagatyAnupUrvI, sthira Adi tIna yugala, durbhaga aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / devagaticatuSka, samacaturasrasaMsthAna, vajrarSabhanArAcasaMhanana prazasta vihAyogati, subhaga, susvara Adeya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandhaka 409. strIvedI jIvoM meM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhitrika, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, narakagati, narakagatyAnupUrvI, Atapa, tIrthaGkara aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, ATha kaSAya aura chaha nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura 1. tA prA0patyoH 'baM0 / caduNoka0' iti pAThaH / 2. zrA0pratI 'bhaNaMtabhAgUNaM baM0 maNusa.' iti paatthH| Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttara pargAdipadesabaMdhe saNNiyAsaM siyA0 taM0 tu0 saMkheaguNahINaM baM0 / tiNNagadi - paMcajAdi - paMcasarIra- chassaMThA0tiSNiaMgo0-chassaMgha0-vaSNa04- tiSNi ANu0 - agu04-ujjo 0 dovihA0 tasAdiNavayuga 0ajasa0 - Nimi0 siyA0 taM0 tu 0 saMkhaikhadibhAgUNaM ba0 / evaM caduNA0 paMcaMta0 / 410. NiddANiddAe ukka0 pade0caM0 tirikkhaga dibhaMgo / gavari purisa 0 siyA0 saMkheaguNahINaM 0 ba0 / evaM0 dodaMsa0 - miccha0 - anaMtANu04 / 0-jasa0 257 411. NiddAe ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 - payalA0 bhaya-du 0-paMcaMta0 Ni0 ba 0 Ni0 uka0 / cadudaMsa0 Ni0 ba0 anaMtabhAgUNaM ba0 / sAdAsAda0 - apaccakkhANa 04coka 0 va ari0 - tittha0 siyA0 uka0 / paJcakkhANa04 siyA0 taM0 tu0 aNaMtabhAgUNaM baM'0 / cadusaMja0 Ni0 maiM 0 Ni0 taM0 tu 0 aNaMtabhAgaNaM ba0 / purisa0 Ni0 anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSaveda aura yazaH kIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tIna gati, pA~ca jAti, pA~ca zarIra, chaha saMsthAna, tIna AGgopAGga, chaha saMhanana, varNacatuSka, tIna AnupUrvI, agurulaghucatuSka, udyota, do vihAyogati, trasAdi nau yugala, ayazaH kIrti aura nirmANakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 410. nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA bhaGga tiryavagatimeM isa prakRti kI mukhyatA se kahe gaye sannikarSake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki yaha puruSaveda aura yaza:kIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNA to anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra do darzanAvaraNa, mithyAtva aura anantAnubandhI catuSkakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 411. nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, pracalA, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, apratyAkhyAnAvaraNacatuSka, cAra nokaSAya, vArSabhanArAca saMhanana aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| saMjvalanacatuSka kA niyamase bandha karatA hai| jo utkRSTa bhI karatA hai aura anutkRSTa bhI karatA hai| yadi anutkRSTa karatA hai to niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradeza bandha karatA hai / puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / 33 Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre baM0 saMkheMjaguNahINaM / maNusa-orAli0-orAli aMgo0-maNusANu-thirAthirasubhAsubha-ajasa0 siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM / paMciMdi0-tejA.-ka0-vaNNa04agu04-tasa04-Nimi0 Ni0 ba0 saMkhejadibhAgaNaM / samacada 0-pasattha0-subhagasussara-AdeM Ni00 Ni0 taMtu0 saMkhejadibhAgaNaM / devagadi04-AhAra02 siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM 4 / jasa0 siyA0 saMkheMjaguNahINaM bauM / evaM payalA0 / 412. cakkhudaM0 ukka0 pade030 paMcaNA0-tiNNidaMsa0-sAdA0-cadasaMja0uccA0-paMcaMta0 Ni. 4 Ni0 ukka0 / purisa-jasa0 Ni0 ba0 Ni taMtu0 saMkhejaguNahINaM b| hassa-radi-bhaya-da 0-tittha0 siyA0 ukk0| veubbi04AhAra02-samacada 0-pasatya-subhaga-sussara-AdeM. siyA0 taM0 tu. saMkheMjadimAgaNaM / paMciMdi0-tejA0-ka0-vaNNa04-agu04-tasa04-thira-subha0-Nimi0 siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM ba0 / evaM tiNNidaMsa0 / / manuSyagati, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, manuSyagatyAnupUrvI, sthira, asthira, zubha, azubha, aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, vaNecatuSka, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| samacaturasrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagaticatuSka aura AhArakadvikakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yazaHkItikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra pracalAkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| . 412. cakSudarzanAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, tIna darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, uccagotra aura pA~ca bhantarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yazaHkIrtikA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| hAsya, rati, bhaya, jugupsA aura tIrthakara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| vAkrAyakacatuSka, AhArakadvika, samacaturastrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa prada zabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcandriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, sthira, zubha aura nirmANakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra tIna darzanAvaraNako mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNi thAsaM 259 413. sAda0 ukka0 pade0 aabhinnibhNgo| Navari NirayagadipagadIo vaja / appasattha0-dassara0 siyA0 saMkhejadibhAgaNaM bauM / 414. asAda0 ukka0 pade00 paMcaNA0-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni. uka0 / thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04-itthi0-Naqsa0-Niraya-NirayANu0-AdAva0-tittha0dogoda0 siyA0 ukka0 / cadadaMsa0 Ni0 50 Ni. aNu0 aNaMtabhAgaNaM / doNNidaMsa0-cadasaMja.-bhaya- daNi 5 Ni taMtu0 aNaMtabhAgaNaM / aDaka0caduNoka0 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM baM / purisa jasa0 siyA0 saMkheMjadiguNahINaM / tiNNigadi-paMcajAdi'-dosarIra-chassaMThA0-doaMgo0-chassaMgha0-tiNNiANu0-para0ussA0-ujjo0-dovihA0-tasAdiNavayuga0-ajasa0 siyA0 taMntu0 saMkhejadibhAgUNaM / tejA0-0-vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0 Ni0 ba0 Ni taMntu0 saMkheMjadimAgUNaM ca / 413. sAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIyakA bhaGga Abhiniyodhika jJAnAvaraNakI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki narakagati sambandhI prakratiyoMko choDa denA caahiye| tathA aprazasta vihAyogati aura daHsvarakA kadAcita bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 414. asAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| jyAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhI catuSka, strIveda, napuMsakaveda, narakagati, narakagatyAnupUrvI, Atapa, tIrthaGkara aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| ATha kapAya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna gati, pA~ca jAti, do zarIra, chaha saMsthAna, do AGgopAGga, chaha saMhanana, tIna AnupUrvI, paraghAta, ucchvAsa, udyota, do vihAyogati, trasa Adi nau yugala aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradaMzabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezavandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi bhanutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 1. prA0pratI 'siNNigadi cadujAdi' iti pAThaH / Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 415. apaJcakkhANakodha0 uka0 pade0ba paMcaNA-NiddA-payalA-tiNNika0bhaya-du0-paMcaMta0 Ni00 ukka0 / cadadaMsa0-aTThaka0 Ni.4 Ni. aNaMtabhAgaNaM / purisa-jasa0 Ni. baNi saMkhejadiguNahINaM / Navari jasa0 siyA0 / sAdAsAda0-cadaNoka0-[vajari0-] tittha. siyA0 ukk0| maNusa-orAli0orAli aMgo0-maNusANu0-thirAthira-subhAsubha-ajasa0 siyA0 saMkhejadibhAgaNaM baM / devagadi04 siyA0 taMtu0 saMkhejadibhAgUNaM bN0| paMciMdi0-tejA0-ka0-vaNNa04agu04-tasa04-Nimi0 Ni0 baM0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / samacadu0-pasattha0-subhagasussara-AdeM Ni0 baM0 Ni. taM0 tu. saMkheMjadimAgUNaM baM0 / evaM tiNNika0 / pacakkhANakodha0 ukka. apacakkhANabhaMgo / Navari maNusagadipaMcagaM vaja / evaM tinnnnik0| 416. kodhasaMja0 ukka0 pade00 paMcaNA0-tiNNisaMja0-uccA0-paMcaMta0 Ni. baM0 Ni0 uka0 / NiddA-payalA-dovedaNI0-caduNoka0-tittha0 siyA0 ukka0 / cadudaMsa0 415. apratyAkhyAnAvaraNa krodhakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nidrA, pracalA, tIna kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNa aura ATha kaSAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yazaHkIrtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta guNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| itanI vizeSatA hai ki yaza kIrtikA kadAcit bandha karatA hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, cAra nokaSAya, vajrarSabhanArAcasaMhanana aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, manuSyagatyAnupUrvI, sthira, asthira, zubha, azubha aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagaticatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase khyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| samacaturastrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra apratyAkhyAnAvaraNa mAna Adi tIna kaSAyoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| pratyAkhyAnAvaraNakrodhake utkRSTa pradezabandhakI mukhyatAse sannikarSa apratyAkhyAnAvaraNakrodhakI mukhyatAse kahe gae sannikaSake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki manuSyagatipaJcakako chor3akara yaha sannikarSa kahanA cAhie / isI prakAra pratyAkhyAnAvaraNa mAna Adi tIna kaSAyoMkI mukhyatAse sannikarSa kahanA caahie| 416. krodhasaMjvalanakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, tIna saMjvalana, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nidrA, pracalA, do vedanIya, cAra nokaSAya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcita bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase uttaSTa pradezabandha karatA hai| cAra Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 261 uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM Ni baM0Ni taMtu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / purisa0 Ni. baM0 taMntu0 sNkheNjdigunnhiinnN| devagadi04-AhAra02-samacadu0-pasattha -subhaga-sussara-Ardai siyA0 baM0 taM tu. saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / paMciMdi0-tejA0-ka0-vaNNa04-agu04-tasa04-thirAthira-subhAsubhaajasa-Nimi0 siyA0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / jasa0 siyA0 taMtu0 saMkheMjaguNahI0 / evaM tinnnnisNj| ithi0-Nasa0 tirikkha bhNgo| Navari jasa0 siyA0 saMkhejaguNahINaM0 / 417. purisa uka0 pade050 paMcaNA0-cadudaMsa0-sAdA0 cadusaMja-jasa-uccA0paMcaMta0 Ni baM0Ni ukaH / 418. hassa0 uka0 pade050 paMcaNA0 radi-bhaya-du0'-uccA0-paMcaMta0 Ni baM0 Ni. ukk| NiddA-payalA-sAdAsAda0-apaJcakkhANa04-vaJjari0-titthara siyA0 darNanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai, kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA he / puruSavedakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha isakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagaticatuSka, AhArakadvika, samacaturastrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezavandha karatA hai| paJcandriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, aguru. laghucatuSka, sacatuSka, sthira, asthira, zubha, azubha, ayaza kIrti aura nirmANakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yazaHkortikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra mAna Adi tIna saMjvalanoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| strIveda aura napuMsakavedakI mukhyatAse sannikarSa tiryazcoMmeM inakI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki yaza kIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 417. puruSavedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, yaza kIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezayandha karatA hai| 418. hAsyakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, rati, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, apratyAkhyAnAvaraNa catuSka, varSabhanArAcasaMhanana aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to 1. tApratI rA ( 2 ) dibhayadu.' iti paatthH| 2. tA pratau 'vajari / titthaH' iti pAThaH / Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 mahAbaMdhe. padesabaMdhAhiyAre uka0 / cadudaMsa0-cadusaMja0 Ni0 baM0 Ni taMtu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / pacakkhANa04 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / purisa0 NiyamA saMkhejaguNahINaM baM0 / maNusa0 orAli0-orAli aMgo0-maNusANu0-thirAthira-subhAsubha-ajasa0 siyA0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / devagadi04-AhAra02 siyA0 tantu0 saMkhedimAgUNaM baM0 / paMciMdi0-tejAka0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0 saMkhejadibhAgUNaM' baM0 / jasa0 siyA0 taMtu0 saMkheMjaguNahI / evaM radIe / 419. aradi0 ukka0 pade070 paMcaNA0-NiddA-payalA-soga-bhaya-du0-uccA0paMcaMta0 Ni. baM0 Ni0 ukka0 / cadudaMsa0 Ni. . aNaMtabhAgUNaM baM0 / doveda0. apacakkhANa04-tittha0 siyA0 ukka0 / pacakkhANa04 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNa aura cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anukRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, manuSyagatyAnupUrvI, sthira, asthira, zubha, azubha aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagati catuSka aura AhArakadvikakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra ratikI mukhyatAse sannikaSa jAnanA caahie| 419. aratikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nidrA, pracalA, zoka, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai jo niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do vedanIya, apratyAkhyAnAvaraNa catuSka aura tIrthakara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradeza bandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha 1. tApratI 'Nimi siyA saMkhejadibhA0' iti pAThaH / Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM paM0 / cadusaMja0 Ni0 baM0 Ni taM*tu0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / purisa0 Ni0 saMkheMjaguNahI0 / NAmANaM oghbhNgo| Navari bajari0 - titthayaM0' siyA0 ukassaM0 / evaM sog| 420. NirayAu0 uka. paMcaNA0-NavadaMsa0-asAda0-miccha0-solasaka0paMcaNoka0-NirayagadiaTThAvIsa-NIcA0-paMcaMta0 Ni0 saMkheMjadibhAgaNaM bN0| evaM savyAugANaM / Navari purisa-jasa0 siyA0 saMkheMjaguNahI / tiNNigadi-paMcajAdi0 sayAo NAmapagadIo pNciNdiytirikkhbhNgo| Navari jasa0 esiM0 Agacchadi tesiM saMkheMjaguNahINaM bN0| 421. devaga0 ukka0 pade050 paMcaNA0-uccA-paMcaMta0 Ni0 ukka0 / thINagiddhi03-doveda0-miccha0-aNaMtANu04-itthi0-AhAra02 siyA0 ukk0| NiddApayalA-aTThaka0-caduNoka0 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / [cadudaMsa0 Ni0 50 bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezavandha karatA hai| cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezavandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki varSabhanArAcasaMhanana aura tIrthakuraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra zokakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| . 420. narakAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, asAtAvedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, pA~ca nokaSAya, narakagati Adi aTThAIsa prakRtiyA~, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra saba AyuoMkI mukhyatAse sannikapaM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki puruSaveda aura yaza-kIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tIna gati aura pA~ca jAti Adi saba nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga pazcendriya tiryazcoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki yazaHkIrti jinake AtI hai, unakA saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezavandha karatA hai| 421. devagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda aura AhArakadvikakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, ATha kaSAya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha 1. tApratI 'vajari0 / tithayaH' iti paatthH| Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre Ni taMtu0 aNaMtabhAgaNaM / ] purisa-jasa0 siyA0 saMkheMjaguNahINaM0 / [cadusaMja0-] bhaya-du0 Ni0 0 Ni taMtu0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / NAmANaM stthaannbhNgo| 422. AhAra0 ukka0 pade00 paMcaNA0-sAdA0-cadusaMja0-hassa-radi-bhaya-du0uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 ukka0 / NidA-payalA siyA0 ukka0 / cadadaMsa Ni0 baM0 Ni. taMtu. aNaMtabhAgaNaM bN0| [purisa0 Ni. baM. Ni0 saMkhejaguNahINaM / ] NAmANaM satthANabhaMgo / evaM AhAraMgo0 / 423. bajari0 ukka0 pade0 paMcaNA0-paMcaMta. Ni00 Ni0 ukka0 / thoNagiddhi03-[ dovedaNI0-] miccha0-aNaMtANu04-itthi0-Nasa0-cadusaMThA0-NIcuccA0 siyA0 ukka0 / NihA-payalA-apacakkhANa04-[bhaya-du0-] Ni taM tu. aNaMtabhAgaNaM paM / cadudaMsa0-aTThakA0 Ni00 Ni. aNu0 aNaMtabhAgaNaM 40 / purisa0-jasa0 karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalana, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anuskRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 422. AhArakazarIrakA utkRSTa pradezavandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, sAtA , cAra saMjvalana, hAsya, rati, bhaya, jagAsA, ucagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nidrA aura pracalAkA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase bhAgahIna anatkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSavedakA niyamase bandha karatA hai| jo niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra AhArakazarIra AGgopAGgakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 423. varSabhanArAcasaMhananakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, cAra saMsthAna, nIcagotra aura uccagotra kA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai. to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, apratyAkhyAnAvaraNacatuSka, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNa aura ATha kaSAyakA niyamase bandha karatA hai| jo niyamase anantabhogahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yaza kIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sagiyAsaM 265 siyA0 saMkheMjaguNahINaM / caduNoka0 miyA0 taM tu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / NAmANaM stthaannbhNgo| 424. tittha0 ukka0 pa0baM0 paMcaNA0-bhaya-du0-uccA0-paMcaMta0 Ni baM0 Ni0 ukka0 / NiddA-payalA-dovedaNI0-apaJcakkhANa04-caduNoka0 siyA0 ukka0 / cadudaMsa0-cadusaMja0 Ni. baM0 Ni taMtu0 aNaMtabhAgUNaM b| paJcakkhANa04 siyA0 taM.tu0 aNaMtamAgaNaM0 / purisa0 Ni0 0 saMkheMjaguNahI0 / jasa0 siyA0 saMkheMjaguNahI0 / NAmANaM stthaannbhNgo| 425. uccA0 ukka0 pade0baM0 paMcaNA-paMcaMta0 Ni. baM0 Ni* ukka0 / thINagiddhi03-dovedaNI-miccha0-arNatANu04-itthi0 - NaQsa0 - cadusaMThA0-cadusaMgha0tittha0 siyA0 ukka0 / NiddA-payalA-aTThaka0-chaNNoka0 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / cadudaMsa0-cada saMja0 Ni0 ba0 Ni taMtu0 aNaMtabhAgaNaM baM / purisa0karatA hai| cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anuskRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 424. tIrthaGkaraprakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, do vedanIya, apratyAkhyAnAvaraNacatuSka aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / cAra darzanAvaraNa aura cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase isakA saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 425. uccagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, cAra saMsthAna, cAra saMhanana aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, ATha kaSAya aura chaha nokaSAyakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNa aura cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa Jain Education Internati34 Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre jasa0 siyA0 taMntu0 saMkheMjaguNahINaM.' / maNusa-paMciMdi0-orAli0-tejA0ka0huMDa0-orAli aMgo0-asaMpatta0-vaNNa04-maNusANu0 - agu04-appasattha0-tasa04thirAditiNNiyuga-bhaga-dassara-aNAdeM-ajasa-Nimi0 siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / devagadi saha gadAo chappagadIo samacad [vajari0-] pasattha0-subhaga-sussaraAdeM siyA0 taM tu. saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / NIcAgodaM ogha / Navari cada saMja0 kodhsNj0bhNgo| evaM ithivedabhaMgo purisa-Naqsagesu / Navari AbhiNi0 ukka0 pade070 tittha0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgUNaM baM0 / evamedesiM titthayaraM Agacchadi nemi edeNa kameNa NedavyaM / apagadave0 oghaM0 / 426. kodhakasAIsu AbhiNi0 ukka0 pade0baM0 ithivedabhaMgo / Navari pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yazaHkortikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyagase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAmRpATikA saMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, aprazasta vihAyogati, sacatuSka, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, duHsvara, anAdeya, ayazAkIti aura nirmANakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagatike sAtha vadhanevAlI chaha prakRtiyA~ devagati, vaikriyika zarIra, AhArakazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, AhArakazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, samacaturastrasaMsthAna, varSabhanArAcasaMhanana, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nIcagotrakI mukhyatAse sannikarSa oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki cAra saMjvalanakA bhaGga krodhasaMjvalanake samAna hai| isI prakAra strIvedI jIvoMke samAna puruSavedoM aura napuMsakavedI jIvAma jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki Abhinitrodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva tIrthaGkara. prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra jinake tIrthaGkara prakRti AtI hai, unakA isI kramase sannikarSa le jAnA cAhie / apagatavedI jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| 426.. krodhakaSAyavAle jIvoM meM Abhiniyodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI 1. tA.pA. pratyo 'saMkhejadiguNahINaM' iti pAThaH / 2. tA0pratI 'sahagA (ga) dAbho' iti paatthH| 3. tApA. pratyo 'pade050 paDhamadaMDao isthivedabhaMgo' iti paatthH| Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 267 cadasaMja0 Ni0 50 Ni0 0 tudubhAgaNaM b| tittha0 siyA0 taMtu0 saMkhejadibhAgaNaM' baM0 / evaM cdnnaa0-pNcNtH| 427. thINagiddhi03daMDao ithivedbhNgo| Navari saMja0 da maagnnN| NiddApayalAbaMdhao ithivedabhaMgo0 / Navari cada saMja0 Ni0 dabhAgaNaM baM0 / bajari0 tittha0 AbhiNi bhaMgo / cakkhudaM0 ukka0 pade050 itthivedbhNgo| gavari cadasaMja0 Ni taMtu0 dabhAgaNaM baM0 / evaM tiNNaM daMsa0 / sAdA0 uka0 pade070 itthi. bhNgo| Navari caduHsaMja0 Ni0 baM0 taM* tu0 dubhAgaNaM / titthakaraM siyA0 taM* tu0 saMkhejadibhAgaNaM ba0 / asAda. ithibhNgo| cad saMja. Ni. dubhAgaNaMba / tittha0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM / aTThaka0 itthibhNgo| Navari cadusaMja0 karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradeza bandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 427. styAnagRddhitrikadaNDakakA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki yaha saMjvalanakA do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA aura pracalAkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki yaha cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| varSabhanArAMcasaMhanana aura tIrthaGkara prakRtikA bhaGga Abhinibodhika jJAnAvaraNake samAna hai| cakSudarzanAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha unakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra tIna darzanAvaraNako mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| sAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki vaha cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai | kintu inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradazabandha karatA hai| tIthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| asAtAvedanIyakI mukhyatAse sannikarSa strIvedI jIvoMke samAna hai| vaha cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa andha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| ATha kaSAyoMkI mukhyatAse sannikarpa strIvedI jIvoMke samAna hai| itanI vizeSatA 1. Aprato 'siyA0 saMkhejadimAgUNaM' iti paatthH| 2. prA0pratI 'siyA0 sakhejadibhAgUNaM' iti paatthH| Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre Niya0 dubhAgaNaM baM 0 / vajjari0 - tittha0 AbhiNi0 bhaMgo / kodhasaMja0 uka0 pade0 " 0 paMcaNA0 cadudaMsa0 - sAdA0 - tiSNisaMja0 - jasa0 uccA0 paMcata0 Ni0 ca N0 Ni ukka0 / evaM tiSNisaMja0 / itthi0 NavuMsa0 itthi0 bhaMgo | Navari cadusaMja0 Ni0 baM0 Ni0 aNu0 dubhAgUNaM0 / purisa0 ukka0 pade 0 baM0 paMcaNA0 cadudaMsa0 -sAdA0 -jasa0uccA0 - paMcaMta0 Ni 20 ukka0 / cadusaMja0 Ni0 baM0 dubhAgUNaM0 / hassa-radidaMDao itthavedabhaMgo | Navari cadusaMjalaNANaM Ni0 dubhAgUNaM baM0 / vaJjari ' 0 - tittha0 AbhiNi0 bhaMgo / evaM paMcaNoka0 / caduAu0 itthivedabhaMgo | Navari" cadusaMja0 Ni0 saMkhejaguNahI 0 | esi purisa ' 0 - jasa0 Agacchadi tesiM siyA0 saMkheja guNahINaM0 / NAmA - godANaM oghabhaMgo | Navari cadusaMja0 Ni0 baM0 dubhAgUNaM baM0 / purisa0 jasa0 hai ki vaha cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / vajrarSabhanArAcasaMhanana aura tIrthaGkara prakRtikA bhaGga Abhinibodhika jJAnAvaraNake samAna hai / krodhasaMjvalanakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, tIna saMjvalana, yazaH kIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra tIna saMjvalanoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| strIveda aura napuMsakavedakI mukhyatAse sannikarSa strIvedI jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki vaha cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSavedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / hAsya-ratidaNDakakI mukhyatAse sannikarSa strIvedI jIvAMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki cAra saMjvalanoM kA niyama se bandha karatA hai jo inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / vajrarSabhanArAcasaMhanana aura tIrthaGkaraprakRtikA bhaGga abhinibodhikajJAnIke samAna hai / isI prakAra pA~ca nokaSAyoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| cAra AyuoMko mukhyatAse sannikarSakA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / jinake puruSaveda aura yazaHkIrti AtI haiM, unakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarma aura gotrakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga oghake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase do bhAgahIna anukRtSTa pradezabandha karatA hai / puruSaveda aura yazaH kIrtikA kadAcit bandha karatA hai yA niyamase bandha karatA hai / bandhake samaya inakA saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / itanI aura vizeSatA hai ki yaza: 1. tApratau 'kodhasaMja0 ja0 (u0) baM0' iti pATha: / 2 tA0 prA0 pratyo0 'paMcaMta0 Navari ja0 Ni0' iti pAThaH / 3. tA0 pratau 'cadusaMjayA (laNA) gaM' Apratau 'cadusaMjadANaM' iti pAThaH / 4. tA0prau 'dubhaM ( bhAgU0 ) / vajari0' iti pAThaH / 5. tA0pratau 'caduAu0 sIdibhaMgo (?) Navari' zrApratI 'caduzrAu0 sIdibhaMgo | Navari' iti pAThaH / 6 A0patI 'esi purisa0 purisa0' iti pAThaH / Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapadipade baMdhe saNNiyAsaM 269 siyA0 vANiyamA vA saMkhejagu0 / Navari jasa0 uccA0 ukka0 cadusaMja0 Ni0 taM0tu0 1 dubhAgaNaM baM0 : 428. mANakasAsu AbhiNi0 ukka0 caM0 caduNA0 paMcaMta0 Ni0 baM0 ukka0 / thI giddha 03 - doveda 0 - miccha0 - anaMtANu04 - itthi0 - NavuMsa0 - Niraya 0 - NirayANu0AdAva0 - dogoda0 siyA0 ukka0 / NiddA- payalA- aTThaka0 chaNNoka0 siyA0 taM tu 0 anaMtabhAgUNaM baM0 / cadudaMsa0 Ni0 baM0 taM0 tu0 anaMtabhAgUrNa baM0 / kodhasaMja0 siyA0 taM0 tu0 dubhAgUNaM baM0 / tiSNisaMja0 Ni0 baM0 Ni0 taMtu0 vidvANapadidaM caM0 saMkhejadibhAgahINaM baM0 sAdireyaM divaDDabhAgaNaM baM0 / purisa0 jasa0 siyA0 taM0 tu0 saMkhejaguNahI 0 | tiSNigadi-paMcajAdi - tiSNisarIra- chassaMThA0-orAli0 aMgo0chassaMgha0 - tiNNiANu 00- para0 ussA 0 -ujjo0 dovihA0 - tasAdiNavayuga0 - aja0 siyA0 taM0 kIrti aura U~ gotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / 428. mAnakaSAyatrAle jIvAmaM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsaka veda, narakagati, narakagatyAnupUrvI, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nidrA, pracalA, ATha kapAya aura chaha nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai | yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / krodhasaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanoMkA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase do sthAna patita anutkRSTa pradezabandha karatA hai, saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai aura sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSaveda aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna gati, pA~ca jAti, tIna zarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, tIna AnupUrvI, paravAta, ucchrAsa, udyota, do vihAyogati, trasa Adi nau yugala aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha 1. tAjyA0patyoH 'NAmAgodANaM oghabhaMgo / purisa0 jasa siyA0 vA niyamA vA sarakhejagu0 / vari cadudaMsa0 Ni baM dubhAgRNaM baM / Navari cadusAMja uccA ukka0' iti pAThaH / Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre tu0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / veunvi0-AhAra02-[ vaNNa4-agu0-upa0.] Nimi0-tistha0 siyA0 taM0 tu. saMkhejadibhAgUNaM baM0 / veuvvi0aMgo0 siyA0 taMtu0 sAdireyaM divaDDabhAgaNaM baM0 / evaM cdnnaannaa0-pNcNt'| 429. NihANidAe~ ukka0 padeba paMcaNA0-dodaMsa-miccha0-aNaMtANu04. paMcaMta0 Ni baM0 Ni0 uka0 / chadaMsa0-ahaka0-bhaya-du0 Ni baM0 aNaMtabhAgaNaM0 bN0| dovedaNI0-itthi0-NabuMsa0-veuvviyacha0-AdAva0-dogoda0 siyA0 uka0 / kodhasaMja0 Ni0 ba0 Ni0 aNu0 dubhAgaNaM0 ba0 / tiNNisaMja0 Ni vaNi sAdireyaM divaTThabhAgaNaM b| purisa-jasa0 siyA0 saMkheMjaguNahINaM0 / cadaNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM bN0| dogadi-paMcajAdi-orAli0-chasaMThA0-orAli aMgo0chassaMgha0-doANu0-para0-ussA0-ujo0-[ dovihA0-] tasAdiNavayuga0-ajasa0-siyA0 karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra, AhArakadvika, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta, nirmANa aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| vaikriyika zarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezavandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikapa jAnanA caahie| 429. nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, do darzanAvaraNa, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, ATha kapAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, strIveda, napuMsakaveda, vaikriyikapaTaka, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tIna saMjvalanoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, pA~ca jAti, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGa, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchAsa, udyota, do vihAyogati, basa Adi nau yugala aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradeza bandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA 1. tApA0pratyoH 'caduNoka paMcaMta0' iti pAThaH / Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNiyAsaM 271 taM tu0 saMkhejadibhAgUNaM / vaM0 / tejA0-ka0-vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0 Ni... Ni taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM baM0 / evaM dodaMsa0-miccha0-aNaMtANu04 / / 430. NiddAe ukka0 pade0ba paMcaNA0-payalA-bhaya-du0-uccAgo0-paMcaMta0 Ni00 Ni. ukka0 / cadudaMsa0 Ni00 Ni0 aNaMtabhAgaNaM / dovedaNI0apaJcakkhANa04-caduNoka0 siyA0 ukka0 / paJcakkhANa04 siyA0 taM. tu0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / kodhasaMja0 Ni0 0 dubhAgaNaM baM0 / tiNNisaMja0 Ni. baM. sAdireyaM divahabhAgaNaM baMdhadi / purisa0 Ni. saMkheMjaguNahI0 / maNusa0-orAli0-orAli0aMgo0-maNusANu0-thirAthira-subhAsubha-aja. siyA0 saMkheMjadibhAgaNaM paM0 / devagadiveuvvi0-AhAra-AhAra0aMgo0-devANu-tittha0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgUNaM bN0| paMciMdi0-tejA-ka0-vaNNa04 agu04-tasa04-Nimi0 Ni0 50 Ni. hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra do darzanAvaraNa, mithyAtva aura anantAnubandhIcatuSkakI mukhyatAse sannikarSa kahanA cAhie / 430. nidrAkA utpRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, pracalA, bhaya, jugupsA ucagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, apratyAkhyAnAvaraNa catuSka aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradazavandha karatA hai| puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, manuSyagatyAnupUrvI, sthira, asthira, zubha, azubha aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagati, vaikriyikazarIra, AhArakazarIra, AhArakazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA 1. Apratau 'siyA0 saMkhejadibhAgUNaM' iti pAThaH / 2. tA0 pratI 'Nimi0 Nimi0 (?) ji.' iti pAThaH / 3. tA pratau 'NihAe jaha* (u0) baM0' iti paatthH| 4. tA0pratI 'veu0 [ aMgo0] AhAraMgo.' bhA0pratI 'veuvika AhAra aMgo0' iti pAThaH / Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 mahAbaMdhe padesa baMdhAhiyAre saMkhejadibhAgaNaM baM0 / samacadu0-pasattha0 subhaga-sussara-AdeM Ni0 ba0 taMtu0 saMkhejadibhAgUNaM b| veuvvi0aMgo0 siyA0 ta0 tu. sAdireyaM dubhAgUNaM ca / vajari0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgUNaM / jasa0' siyA0 saMkheMjagu0 / evaM payalA0 / 431. cakkhudaM0 ukka0 pade020 paMcagA.-tiNNidaMsa0-sAdA0-uccA0-paMcaMta0 Ni0 Ni. ukka0 / kodhasaMja0 siyA0 taMtu0 saMkheMjagu0 / tiNNisaMja. Ni. baM0 Ni taMtu0 viTThANapadidaM0 saMkheMjadibhAgUNaM ca sAdireyaM divaDDabhAgaNaM ca / purisa0-[jasa0] siyA0 taMtu0 saMkheMjaguNahI0 / hassa-radi-bhaya-du0 siyA0 ukka0 / devagadi0-veuvvi0 - AhAra0-samacadu0-AhAraMgo0-devANu02-pasattha0-subhaga-sussaraniyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| samacaturastrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / vaikriyikazarIra AGgopAGga kA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase sAdhika do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| vanapabhanArAcasaMhananakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yaza kIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra pracalAkI mukhyatAse sannikapa jAnanA caahie| 431. cakSudarzanAvaraNakA utkRSTa pradezavandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, tIna darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase do sthAnapatita, saMkhyAtabhAgahIna aura sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| hAsya, rati, bhaya aura jugupsAkA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| devagati, vaikriyikazarIra, AhArakazarIra, samacaturastra saMsthAna, AhArakazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara, Adeya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai 1. tA pratI 'veumvi0aMgo0 siyA. taM tu. saMkhejadibhA0 / jasaH' iti paattH| 2. nA pratI 'zrAhAraMgo0 / devANu' iti paatthH| Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 273 AdeM-tittha0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM / paMciMdi0-tejA.-ka0-vaNNa04. agu,04. tasa 4-thira'-subha0-[Nimi0] siyA0 saMkhejadibhAgaNaM ba0 / veuvvi0aMgo0 siyA0 taMntu0 sAdirayaM dubhAgaNaM0 / evaM tiNNidaMsa0 / 432. sAdA0 aabhinnibhNgo| Navari Niraya-NirayANu0 vajja / appasattha0dussara0 siyA0 saMkhejadibhAgaNaM b| 433. asAdA0 ukka0 pade0ba paMcaNA0-paMcaMta. Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04 - ithi0 --Nasa0-Niraya0-NirayANu0-AdAva0dogoda0 siyA0 uka0 / NihA-payalA-bhaya du0 Ni0 baM0 Ni0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM / cadudaMsa0 Ni0 ba0 Ni. aNaMtabhAgaNaM baM0 / aTThaka0-caduNoka0 aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pazcendriya jAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, sthira, zubha aura nirmANakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anatkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase sAdhika do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra acakSudarzanAvaraNa Adi tIna darzanAvaraNako mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 432. sAtAvedanIyakI mukhyatAse sannikarSakA bhaGga AbhiniyodhikajJAnAvaraNakI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki narakagati aura narakagatyAnupUrvIko chor3akara sannikarSa kahanA caahie| aprazasta vihAyogati aura duHsvarakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 433. asAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, narakagati, narakagatyAnupUrvI, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, bhaya, aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| . cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| ATha kaSAya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anukRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa 1. zrA0 pratau 'tasa thira' iti pAThaH / 2. tA pratau 'tiNNidaMsa0 sAda.' iti pAThaH / 3. tA0 A0 pratyoH 'AdAva tittha dogoda.' iti pAThaH / Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 275 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM b| kodhasaMja0 Ni. Ni. dubhAgaNaM bauM / tiNNisaMja0 Ni0 0 Ni. sAdireyaM divaDDabhAgaNaM / purisa-jasa0 siyA0 sNkheNjgu0| tiNNigadi-paMcajAdi-dosarIra-chassaMThA0-doaMgovaMga0-chassaMgha0 -tiNNiANu0 para0-ussA0-ujo0-dovihA0-tasAdiNavayuga-aja. siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM va / tejA0-ka0-vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0 Ni. ' Ni0 saMkheMjadibhAgaNaM / tittha0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM va / / 434. apacakkhANakodha0 uka0 pade050 paMcaNA-NiddA-payalA-tiNNika0bhaya-du0-uccA0-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / cadudaMsa0-paJcakkhANa04 Ni0 ba0 Ni. aNaMtabhAgaNaM / doveda0-caduNoka0 siyA0 uka0 / kodhasaMja0 Ni0 ba0 dubhAgaNaM / tiNNisaMja0 NiyamA sAdireyaM divaDDabhAgaNaM0 / purisa0 NiyamA saMkheMjaguNahINaM / maNusa-[ orAli. ] orAli aMgo0-maNusANu-thirAthira-subhAsubhapradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| krodha saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSaveda aura yazaHkItikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai, inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna gati, pA~ca jAti, do zarIra, chaha saMsthAna, do zarIraAGgopAGga, chaha saMhanana, tIna AnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, udyota, do vihAyogati, basa Adi nau yugala aura ayaza kIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradazabandha karatA hai| tejasazarIra, kAmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 434. apratyAkhyAnAvaraNa krodhakA utkRSTa pradazabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnA varaNa, nidrA, pracalA, tIna kapAya, bhaya, jugupsA uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNa aura pratyAkhyAnAvaraNa catuSkakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradeza bandha karatA hai| puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagani, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, tApratI 'bhagu0 4 upa0 Ni* baM0' iti pAThaH / 2. tApratI 'kodhasaMja0 Niya. sAdireya' iti paatthH| Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 275 uttarapagadipadesabaMdhe saSNiyAsaM ajasa0 siyA0 saMkheMadibhAgaNaM / devagadi04 bajari0-tittha0 siyA0 taMtuka saMkhejadibhAgaNaM b| paMciMdi0-tejA0-ka0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0 Ni. 0 saMkhajadibhAgaNaM 5 / samacadu0-pasattha0-subhaga-sussara-AdeM Ni0 ba0 Ni. taMtu0 saMkhajjadibhAgaNaM b| jasa0 siyA0 saMkheMjaguNahI / evaM tiNika0 / evaM ceva paJcakkhANa04 / Navari maNusagadipaMcaga vaJja / 435. kodhasaMja0 ukka0 pade00 paMcaNA0-cadudaMsaNA0-sAdA0-jasa0-uccA0paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni. ukka0 / tiNNisaMja. Ni0 ba0 Ni0 saMkheMjadibhAgaNaM0 / 436. mANasaMja0 uka0 pade050 paMcaNA0-cadudaMsa0-sAdA0-dosaMja-jasa0uccA--paMcaMta0 Ni0 0 Ni. ukka0 / evaM dosaMja0 / 437. itthi.' ukka0 pade0ba paMcaNA0-thINagi03-miccha0 aNaMtANu04manuSyagatyAnupUrvI, sthira, asthira, zubha, azubha aura ayaza-kIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradazabandha karatA hai| devagaticatuSka, barSabhanArAcasaMhanana aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pazcandriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| samacaturastrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anuskRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yaza kIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra apratyAkhyAnAvaraNa mAna Adi tIna kaSAyoMko mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakI mukhyatAse sannikarSa isI prakAra jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki manuSyagatipaJcakako chor3akara sannikaSa jAnanA caahie| 435. krodhasaMjvalanakA utkRSTa pradezavandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 436. mAnasaMjvalanakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAgharaNa, sAtAvedanIya, do saMjvalana, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra do saMjvalanakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| . 437. strIvedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA 1. bhA0pratau 'dodaMsa0 / ithi0' iti pAThaH / Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMghAhiyAre paMcaMta0 Ni00 Ni0 ukka0 / chadaMsa0-ahaka0-bhaya-du0 Ni0 ba0 Ni0 aNu0 apaMtabhAgaNaM / dovedaNI0-devagadi04-dogoda0 siyA0 ukka0 / kodhasaMja. Ni. dubhAgaNaM / tiNNisaMja. NiyamA 50 sAdireyadivahabhAgaNaM / caduNoka0 siyA0 aNaMtabhAgaNaM b| dogadi-orA-huMDa0-orAli aMgo0-asaMpa0doANu-ujjo0-appasattha-thirAthira-subhAsubha-dUbhaga-dussara-aNAdeM-ajasa0 siyA saMkheMjadibhAgaNaM baM / paMcasaMThA-paMcasaMgha0-pasatya-subhaga-sussara-AdeM. siyA0 taM*tu. saMkheMjadibhAgaNaM bN| paMciMdi0-tejA-ka0-vaNNa04 agu04-tasa04-[Nimi.] Ni0 saMkheMjadibhAgaNaM ba / jasa0 siyA0 saMkheMjaguNahI / 438. NavUsa0 ukka0 pade050 paMcaNA0-thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04paMcaMta0 Ni0 ukka0 / sesANaM ithi bhaMgo / Navari NAmANaM oghmNgo| 439. purisa0 ukka0 pade070 paMcaNA0-cadudaMsa0-sAdA0-jasa0-uccA0-paMcaMta0 niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, ATha kapAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA nimamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha hai| do vedanIya, devagaticatuSka aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra nokapAyakA kadAcita bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai tA inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, audArikazarIra, huNDasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAmRpATikAsaMhanana, do AnupUrvI, udyota, aprazasta vihAyogati, sthira, asthira, zubha, azubha, durbhaga, du:svara, anAdeya aura ayaza-kIrtikA kadA. cit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradeza bandha karatA hai| pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anukRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anuskRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcandriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yaza kIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 438. napuMsakavedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| zeSa prakRtiyoMkA bhaGga strIvedI jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga oghake samAna hai| 439. puruSavedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe pariNayAsaM 277 Ni baM0 Ni0 ukka0 / kodhasaMja0 Ni vaM0 dubhAgUNaM baM0 / tiNNisaMja0 sAdireyaM divaDDabhAgUNaM bN0| 440. hassa0 ukka0 pade050 paMcaNA0-radi-bhaya-du0-[uccA0] paMcaMta0 Ni0 baM0 ukka0 / NiddA-payalA-doveda0-apacakkhANa04 siyA0 uka0 / cadudaMsa0 Ni* baM0 Ni taMtu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / pacakkhANa04 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / kodhasaMja0 Ni0 ba0 Ni. dubhAgaNaM baM0 / tiNNisaMja0 Ni0 ba0 sAdireyaM divaDDabhAgaNaM baM / purisa0' Ni. saMkheMjaguNahI0 / maNusagadi-paMciMdi0-orA0tejA0-ka-orAli aMgo0-vaNNa04-maNusANu0-agu04- tasa04-thirAthira' - subhAsubhaajasa0-Nimi0 siyA0 saMkhejadibhAgaNaM / devaga0-veuvvi0-AhAra0-samacadu0AhAra0 aMgo0-bajari0-devANu0-[ pasattha0-] subhaga-sussara-AdeM-tittha0 siyA0 inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| krodha saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 440. hAsyakA utkRSTa pradeza vandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, rati, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, do vedanIya aura apratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradeza bandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezacandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamasa bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezavandha karatA hai| manuSyagati, paJcandriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, sacatuSka, sthira, asthira, zubha, azubha, ayaza-kIrti aura nirmANakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagati, vaikriyikazarIra, AhArakazarIra, samacaturasrasaMsthAna, AhArakazarIra AGgopAGga, varSabhana saMhanana, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara, Adeya aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anuskRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 1. tA0pratI 'divaGgo (bhAgUNaM ) / puri ' iti paatthH| 2. prA0pratI 'tasa thirAthira' iti pAThaH / 3. tA0pratI 'samaca0 a (A) hAra0 aMgo0' iti pAThaH / Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 mahAbaMdha pade sabaMdhAhiyAre taM tu0 saMrkhejadibhAgUNaM ba N0 / gheundhi0 aMgo0 siyA0 taM0 tu 0 sAdireyaM dubhAgUNaM0 / jasa0 siyA0 saMjaguNahINaM0 / evaM radi-bhaya-du0 / 441. aradi0 ukka0 pade0ba0 paMcaNA0-NiddA-payalA- soga-bhaya-du 0 uccA0paMcaMta0 Ni0 ba N0 Ni0 ukka0 / cadudaMsa0 Ni0 ba0 anaMtabhAgUNaM baM0 / doveda 0apacakkhANa04 siyA0 uka0 / yaccakkhANa 04 siyA0 taM tu 0 anaMtabhAgaNaM baM0 / kodhasaMja0 Ni0 dubhAgaNaM ba0 / tiNNisaMja0 Ni0 sAdireyaM divaDabhAgaNaM baM0 / purasa [0 - jasa0 siyA0 saMkhejaguNahI 0 / Navari purisa0 Ni0 / NAmANaM' hastabhaMgo / Navari beubvi0 aMgo0 siyA0 taM tu 0 saMkhajadibhAgaNaM ba0 / paMciMdiyA dipagadIo Ni0 ba0 / evaM soga0 / vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase sAdhika do bhAgahIna anutkRSTapradezabandha karatA hai | yazaH kIrtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to isakA niyama se saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra rati, bhaya aura jugupsAkI mukhyatA se sannikarSa jAnanA cAhie / 441. aratikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nidrA, pracalA, zAka, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do vedanIya aura apratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSaveda aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| itanI vizeSatA hai ki puruSavedakA niyamase bandha karatA hai / isake nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga hAsya prakRtikI mukhyatAse kahe gaye sannikarSa samAna hai / itanI vizeSatA hai ki yaha vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tathA yaha paJca endriyajAti Adi prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai| isI prakAra zokakI mukhyatA se sannikarSa jAnanA cAhie / 1. tApratI 'puri0 siyA ( ? ) / NAmArAM' A0pratA 'purisa' siyA0 / NAmANaM' iti pAThaH / Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saSNiyAsaM 442. NirayAu 0 uka0 pade0caM0 paMcaNA0 NavadaMsa0 - asAdA0-miccha0bArasaka0 NavuMsa0-aradi-soga-bhaya-du0 - NirayagadiaTThAvIsa-NIcA0 paMcaMta0 Ni0 baM0 aNu saMkhejadibhAgaNaM baM0 / cadusaMja0 Ni0 ba 0 Ni0 saMkhaiaguNahI 0 / tiSNamAugANaM oghabhaMgo / 3 443. nirayagAdi0 ukta0 pade0caM0 paMcaNA0 thINagiddhi 03 - asAdA0 2 -miccha0aNatANu 04 - NavuMsa0 - NIcA0 - paMcaMta0 3 Ni0 naM0 Ni0 uka0 / chadaMsa0 aTThaka0aradi-soga-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 aNaMtabhAgaNaM baM0 / kodhasaMja0 Ni0 ba N0 dubhAgaNaM ba0 / tiSNisaMja0 Ni0 0 sAdireyaM divaDabhAgaNaM baM0 / NAmANaM satthANa0 bhaMgo / evaM NirayANu0 - appasattha0 - dussara0 / 279 444. tirikkha0 ukka0 pade 0 ba 0 paMcaNA0 thINagiddhi 03 - miccha0 - anaMtANu 04buMsa0-NIcA 0- paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / chadaMsa0 aTThaka0 -bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni anaMtabhAgUNaM baM0 / [ dovedaNI0 siyA ukka0 / ] kodhasaMja0 Ni0 baM0 dubhAgUNaM 0 0 442. narakAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, asAtAvedanIya, midhyAtva, bAraha kaSAya, napuMsakaveda, arati, zoka, bhaya, jugupsA, narakagati Adi aTThAIsa prakRtiyA~, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna AyuoMkI mukhyatAse sannikarSa oghake samAna hai / 443. narakagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhitrika. asAtAvedanIya, midhyAtva, anantAnubandhIcatuSka, napuMsakaveda, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, ATha kapAya, arati, zoka, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSa ke samAna hai| isI prakAra narakagatyAnupUrvI, aprazasta trihAyogati aura duHsvarakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 444. tiryaJcagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, styAnagRddhi trika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, napuMsakaveda, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, ATha kapAya, bhaya aura jugupsAkA niyama se bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezavandha karatA hai / do vedanIyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / krodha saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do 1. tA0 A0 pratyoH 'saMkhejjaguNahI / evaM tiSNamAugANaM' iti pAThaH / 2. tA0 zrA0 pratyoH 'zrINagiddhi03 sAdA' iti pAThaH / 3. 0pratau 'NIcA0 evaM (?) paMcata0' zrA0 pratau 'NIcA0 evaM paMcata0' iti pAThaH / Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 mahAdhe padesavaMdhAhiyAre ba0 0 / tiSNisaMja0 Ni0 ba 0 sAdireyaM divabhAgUNaM baM0 / caduNoka0 siyA0 anaMtabhAgUNaM ba0 / NAmANaM satyANabhaMgo / evaM tirikkhagadibhaMgo maNusagadi-paMcajAdiorAli0-tejA0-ka0-paMcasaMThA0 - orAli0 aMgo0 - paMca saMgha0 vaNNa0 4- doANu 0 - agu04[AdAva- ukho0] tasAdicaduyuga 0 ' thirAthira- subhAsubha- dUbhaga-aNAde0 ' - ajama0 Nimi0 / vari cadusaMThA0 - caMdusaMgha0 isthi0 NavuM sa uccA0 siyA0 ukta0 / purisa0 siyA 0 saMkhejaguNahI 0 / NAmANaM aSpaSpaNo satthANabhaMgo / 445. devaga0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 uccA0 - paMcata0 Ni0 caM0 Ni0 ukka0 / thogi 03 - [ dovedaNI 0 -] miccha0 - anaMtANu 04-itthi0 siyA0 ukka0 / NiddA- pacalAaka0 caduNoka0 siyA0 taM tu 0 aNaMtabhAgUNaM baM0 / cadudaMsa0-bhaya-du0 Ni0 caM0 taM tu0 anaMtabhAgUNaM baM0 / kodhasaMja0 Ni0 ba 0 dubhAgUNaM0 / tiNisaMja0 sAdireyaM bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / cAra nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai | nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAnasannikarmake samAna hai / isI prakAra tiryavagatikI mukhyatA se kahe gaye sannikarSake samAna manuSyagati, pA~ca jAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, pA~ca saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, pA~ca saMhanana, varNacatuSka, do AnupUrvI, agurulaghucatuSka, Apa, udyota, basa Adi cAra yugala, sthira, asthira, zubha, azubha, dubhaMga, anAdeya, ayazaHkIrti aura nirmANakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki cAra saMsthAna aura cAra saMhananakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva strIveda, napuMsakaveda aura ucagotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to isakA niyama se saMkhyAtaguNahIna anuSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga apane apane svasthAnasannikarSake samAna hai / 445. devagaftakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / tyAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva anantAnubandhIcatuSka aura strIvedakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nidrA, pracalA, ATha kaSAya aura cAra nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNa, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgaddIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai | krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anukRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase 1. tA0A0 pratyoH 'agu04 zrappasattha0 tasAdicaduyuga 0' iti pATha: / 2. tA0zrA0 pratyoH 'dubhaga dussara aNAde' iti pAThaH / Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sagiyAsaM 281 divaDabhAgUNaM baM0 / parisa0 siyA0 saMkhejjaguNahI 0 / NAmANaM satthANa0 bhaMgo / evaM devANu 0 | evaM heDA ucariM devagadibhaMgo imesiM veubvi0 - samacadu0 - veunvi0 aMgo0vaJjari0-pasattha0 - subhaga-sussara-Ade0 / NAmANaM satthANa0 bhaMgo | Navari NavuMsa0-NIcAgodaM pi asthi / 10- uccA0 446. AhAra0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0-sAdA0-hassa-radi-bhaya-du 0 paMcata0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / dodaMsa0 siyA0 ukka0 / cadudaMsa0 Ni0 baM0 Ni0 taM tu0 anaMta 0 bhAgUNaM baM0 / kodhasaMja0 Ni0 caM0 dubhAgUNaM baM0 / tiNNisaMja0 Ni0 baM0 sAdireyaM divaDabhAgUNaM baM0 / purisa0 - jasa0 Ni0 caM0 Ni0 saMkhejaguNahI0 / NAmANaM satthANa0 bhaMgo | [ evaM AhAraMgo0] / I 447. tittha0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0-bhaya-du 0 - uccA0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / NiddA-payalA0 doveda0 - apaccakkhANa 04- cad Noka0 siyA0 ukka0 / sAdhika Der3ha bhAgahIna bhanutkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAnasannikarSake samAna hai| isI prakAra devagatyAnupUrvIkI mukhyatA se sannikarSa jAnanA caahie| isI prakAra nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoM kI apekSA devagatikI mukhyatAse kahe gae sannikarSa ke samAna vaikriyikazarIra, samacaturastra saMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, vajrarSabhanArAca saMhanana, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura Adeya ina prakRtiyoMkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki napuMsakaveda aura nIcagotra bhI hai| 446. AhArakazarIrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, hAsya, rati, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do darzanAvaraNakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSaveda aura yazaH kIrtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNaddIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai / isI prakAra AhArakazarIra AGgopAGgakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 447. tIrthakara prakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nidrA, pracalA, do vedanIya, apratyAkhyAnAvaraNa catuSka aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha 36 Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre cada daMsa0 Ni. paM0 Ni0 0 tu. aNaMtabhAgUNaM0 0 / paJcakkhANa04 Ni baM0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM0 / kodhasaMja0 Ni0 0 dabhAgaNaM0 / , tiNNisaMja. Ni baM0 sAdireya divahabhAgaNaM0 / purisa0 Ni baM0 saMkheMjaguNahI / NAmANaM satyANa mNgo| 448. uccA0 ukka0 pade050 paMcaNA0-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni. uka0 / dhINagiddhi 03-miccha0-aNaMtANu04-ithi0-Navusa0-caduHsaMThA0-cadasaMgha0 siyA0 ukka0 / NiddA-payalA-aTThaka0-chaNNoka0 siyA0 taMntu0 aNaMtabhAgaNaM / kodhasaMja0 siyA0 taM tu0 bhAgaNaM0 / tiNNisaMja0 Ni00 Ni taMtu0 sAdireyaM divaDDabhAgaNaM0 cadabhAgaNaM / purisa-jasa0 siyA0 tantu0 saMkhenaguNahINaM0 / maNusaga0paMciMdi0-orAli0-tejA0-ka0-huMDa0-orAli0-asaMpatta0-vaNNa04-maNusANu0-agu04karatA hai| cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anukRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAnasannikarSake sama 448. uccagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAya kA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, cAra saMsthAna aura cAra saMhananakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, ATha kaSAya aura chaha nokaSAya kA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / krodhasaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anukRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anukRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna aura sAdhika cAra bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / puruSaveda aura yazaHkortikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAmRpATikA saMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI agurulaghucatuSka, 1. tApA0pratyoH 'koghasa ja0 Ni baM0 dubhAgaNaM.' iti pAThaH / Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesa baMdhe saNNiyAsaM 283 appasattha0-tasa04-thirAthira - subhAsubha- dUrbhAga- dussara- aNAde0 - ajasa0 - Nimi0 siyA0 saMdibhAgUNaM 0 | devagadi ve ucci 0 - AhAra0 samacad 0 - doaMgo0 - vaJjari0 devANu0pasattha0-subhaga0-sussara-AdeM0 - tittha0 siyA0 taM tu 0 saMkhejadibhAgaNaM 0 | NIcA0 oghaM / 449. mAyakasAIsu AbhiNi0 daMDao mANakasAibhaMgo | Navari kodhasaMja0 siyA taMtu0 dubhAgaNaM0 / mANasaMja0 siyA0 taM0 tu 0 sAdireya divaDabhAgaNaM 0 0 saMkhejadibhAga vA / mAyA lobhANaM Ni0 0 Ni0 taMtu0 saMkhejadibhAgahINaM cA saMkhejaguNahINaM vA / evaM caduNA0 paMcaMta0 / 450. viddANiddAe daMDao mANakasAibhaMgo | Navari kodhasaMja0 Ni0 baM0 dubhAgaNaM baM0 / mANasaMja0 Ni0 sAdireya divaDabhAgaNaM0 / mAyasaMja0 -lobhasaMja0 Ni0 ba0 saMkhejaguNahI 0 / evaM dodaMsaNA0-miccha0 - aNaMtANu04 / aprazastavihAyogati, trasacatuSka, sthira, asthira, zubha, azubha, durbhaga duHkhara, anAdeya, ayazaHkIrti aura nirmANa kA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anukRSTa pradezabandha karatA hai / devagati, vaikriyikazarIra, AhArakazarIra, samacaturasrasaMsthAna, do AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, devagatyAnupUrvI, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara, Adeya aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai | nIcagotrakI mukhyatA se sannikarSa ogha ke samAna hai / 449. mAyAkaSAyavAle jIvoMmeM AbhinibodhikadaNDakakA bhaGga mAnakaSAyavAle jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki yahA~ Abhinibodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva krodhasaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAnasaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna yA saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyAsaMjvalana aura lobha saMjvalanakA niyama se bandha karatA hai | kintu vaha inakA ulaSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna yA saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 450. nidrAnidrAdaNDakakA bhaGga mAnakaSAyavAle jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki isakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jAM isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra do darzanAvaraNa, midhyAtva aura anantAnubandhI catuSkakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 451. NiddAe daMDao mANa bhNgii| Navari kodhasaMja0 Ni0 dbhaagnn| mANasaMja0 sAdireya divddddbhaagnnN0| mAyA-lobhe0 purisa0 Ni. saMkheMjaguNahI0 / evaM payalA0 / 452. cakkhudaM0daMDao maannksaaibhNgo| Navari kodhasaMja0 siyA0 taM*tu0 dubhAgaNaM / mANasaMja. siyA0 taMtu0 saMkheMjabhAgahINaM0 vA sAdireyaM divhbhaagnnN| mAyA-lobha. Ni0 ba0 taMntu0 saMkheMjaguNahINaM vA dabhAgaNaM vA tibhAgaNaM vA / purisa0 siyA0 taMtu0 saMkheMjaguNahINaM0 / jasa0 Ni taMtu0 saMkheMjaguNahINaM0 / evaM tinnnnidNs| 453. sAdaM mANakasAibhaMgo / Navari cadusaMja0 AbhiNi bhNgo| AsAdadaMDao 451 nidrAdaNDakakA bhaGga mAnakapAyavAle jIvoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyama se do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjaya lobhasaMjvalana aura puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra pracalAkI mukhyatA se sannikarSa jAnanA caahie| 452. cakSudarzanAvaraNadaNDakakA bhaGga mAnakapAyavAle jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki isakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva krodhasaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anatkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase do bhAgahIna anukRSTa pradezabandha karatA hai| mAnasaMjvalana kA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna yA sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA saMkhyAtaguNahIna yA do bhAgahIna yA tIna bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezavandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yazaHkIrtikA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha isakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isA prakAra acakSudarzanAvaraNa Adi tIna darzanAvaraNakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 453. sAtAvedanIya daNDakakA bhaGga mAnakapAyavAle jIvAMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki cAra saMjyalanakA bhaGga Abhinibodhika jJAnAvaraNake samAna hai| arthAt yahA~ para AbhinibAdhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake cAra saMjvalanakA jisa prakAra sannikarSa kahA hai usI prakAra sAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake jAnanA caahie| asAtAvedanIyadaNDakakA bhaGga mAnakapAyavAle jIvoM ke samAna hai| itano vizeSatA hai Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 285 mANakasAibhaMgo / Navari cadasaMjalaNANaM NihAe bhNgo| apacakkhANa04-paJcakkhANa 04 daMDao mANakasAibhaMgo / gavari cada saMja0 NihAe bhNgo| 454. kodhasaMja. ukka0 pade060 paMcaNA0-cadudaMsa0-sAda0 jasa0-uccA0paMcaMta0 Ni baM0 [Ni0 ukka0 / mANasaMja0 Ni0 baM0 ] cadabhAgaNaM / mAyA-lobhasaMja. Ni0 0 saMkheMjaguNahoNaM / mANasaMja. ukka0 pade050 paMcaNA0 cadaMsa0sAda0-jasa0-uccA0-paMcaMta. Ni baM0 Ni0 ukka0 / mAyA-lobhasaMja0 Ni baM0 saMkheMadibhAgaNaM0 / mAyAe ukka0 pade00 paMcaNA0-cadadaMsa0-sAda0-lobhasaMja-jasa0-uccA0paMcaMta0 Ni. baM0 ukka0 / evaM lobhsNj0|| 455. ithi0-NavUsa. maannbhNgo| Navari kodhasaMja. Ni0 0 bhAgUNaM0 / mANasaMja0 Ni sAdireyaM divaDDabhAgaNaM0 / mAyA-lobhasaMja0 Ni. saMkheMjaguNahI0 / purisa0 mANabhaMgo / Navari cada saMja0 ithibhaMgo / chaNNoka0 mANakasAibhaMgo / Navari ki cAra saMjvalanakA bhaGga nidrAke samAna hai| arthAt yahA~ para nidrAkA utkRSTa pradezabandha karane vAle jIvake cAra saMjvalanakA jisaprakAra sannikarSa kahA hai usI prakAra asAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake jAnanA cAhie / apratyAkhyAnAvaraNacatuSka aura pratyAkhyAnAvaraNa catuSkadaNDakakA bhaGga mAnakaSAyavAle jIvoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki cAra saMjvalanakA bhaGga nidrAke samAna hai| arthAt yahA~ para nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake jisa prakAra cAra saMjvalanakA bhaGga kahA hai usI prakAra ukta ATha kaSAyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake jAnanA caahie| . 454. krodhasaMjvalanakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase cAra bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalana kA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyama bandha karatA hai jo inakA saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalanakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, lobhasaMjvalana, yazaHkIrti uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra lobhasaMjvalanako mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 455. strIveda aura napuMsakavedakA bhaGga mAnakaSAyavAle jIvoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki inakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA haiM jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSavedakA bhaGga mAnakaSAyavAle jIvoMke samAna hai / itanI vizepatA hai ki isakA utkRSTa bandha karanevAle jIvake cAra saMjvalanakA bhaGga strIvedakI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna hai / chaha nokapAyoMkA bhaGga mAnakaSAyavAle jIvoMke samAna hai| itanI vizeSatA Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAba~dhe padesaMbaMdhAhiyAre cadusaMjalaNANaM ddiAe bhaMgo / cattAriAu0 ogho / NAmANaM savvANaM mANakasAibhaMgo / vari kodhasaMja0 Ni0 dubhAgaNaM0 / mANasaMja0 sAdireyaM divasbhAgUNaM / mAyAlobhasaMja0 Ni0 baM0 saMkhejaguNahI 0 / Navari jasa0 baM0 cadusaMja0 cakkhudaMsa0 bhaMgo / lobhakasAisu mUloghaM / 456. madi0 - suda0 AbhiNi0 uka0 pade0baM0 caduNA0 NavadaMsa0 - miccha0solasaka0 -bhaya-du0 - paMcaMta0 Ni0 caM0 Ni0 ukka0 / sAdAsAda00 sattaNoka0 - veuvviyacha0AdAva - dogo0 siyA0 ukka0 / dogadi-paMcajAdi-orAli0 chassaMThA0 -orAli0 aMgo0chassaMgha0 - doANu0-ujo0 dovihA0 tasAdidasayu0 siyA0 taM0 tu0 saMrkhejadibhAgUNaM baM0 / tejA0 ka0 - vaNNa04- agu0 - upa0 - Nimi0 Ni0 taM tu 0 saMkhejadibhAgUNaM vaM0 / para0 - ussA 0 siyA0 taM tu 0 saMkheja dibhAgUNaM 0 ' / evaM caduNA0 NavadaMsaNA 0 -sAdA 1 286 hai ki inakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake cAra saMjvalanakA bhaGga nidrAkI mukhyatA se kahe ye sannikarSa samAna hai / cAra AyuoMkI mukhyatAse sannikarSakA bhaGga odhake samAna hai / nAmakarmakI saba prakRtiyoMkI mukhyatAse sannikarSa mAnakaSAyavAle jIvoMke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki inakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva krodhasaMjvalanakA niyama se bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoM meM se itanI aura vizeSatA hai ki yazaHkIrti kA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake cAra saMjvalanoMkA bhaGga cakSudarzanAvaraNakI mukhyatA se kahe gaye sannikarSa ke samAna hai / lobhakaSAyavAloMmeM mUlogha ke samAna bhaGga hai / 456. matyajJAnI aura zrutAjJAnI jIvoM meM AbhinitrodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, sAta nokapAya, vaikriyika chaha, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / do gati, pA~ca jAti, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, udyata, do vihAyogati aura trasAdi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / paraghAta aura ucchvAsakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi aSTa pradeza karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra cAra 1. tApratau 'siyA0 saMkhejadibhAgUNaM' iti pAThaH / Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 287 saad-micch0-solsk0-sttnnok0-pNcNtH| Navari sAdA0-hassa-radINaM giraya0NirayANu0 vaja0 / appasattha0-dussara0 siyA0 saMkhejadimAgUNaM bN0| 457. ithi0 ukka0 pade070 paMcaNA0-NavadaMsaNA0-[miccha0-solasaka0 bhayada paMcaMta0 Ni..Ni. ukk]| doveda0cada Noka0-devagadi04-dogoda0' siyA0 ukka0 / dogadi-orAli huMDa0-orAli aMgo0-asaMpa0-doANu0-ujjo0-appasattha0thirAditiNNiyuga0-bhaga-da ssara-aNAde0 siyA0 sNkhejdimaagnnN0| paMciMdi0tejA-ka0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0Ni060 saMkhejadibhAgaNaM baM0 / paMcasaMThA0paMcasaMgha0-pasattha0-subhaga-sussara-Ade0 siyA0 taM tu0 saMkhejadimAga NaM0 / evaM puris| 458. NirayAu0 ukka0 pade060 paMcaNA0-[NavadaMsa0-asAdA0-miccha-sola] sa0-Nasa0-aradi-soga-bhaya-du-NirayagadiaTThAvIsa-NIcA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni.3 jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, sAta nokaSAya aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki sAtAvedanIya, hAsya aura ratikI mukhyatAse sannikarSa kahate samaya narakagati aura narakagatyAnupUrvIko chor3akara sannikarSa kahanA caahie| tathA inakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva aprazastavihAyogati aura duHsvarakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 457. strIvedakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, cAra nokaSAya, devagaticatuSka aura do gotrakA kadAcita bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pra karatA hai| do gati, audArikazarIra, huNDasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAsapATikAsaMhanana, do AnupUrvI, udyota, aprazasta vihAyogati, sthira Adi tIna yugala, durbhaga, duHsvara aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai ja niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdayakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI hai| yadi anutkRSTa pradazabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra puruSavedakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 458. narakAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, asAtAvedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, napuMsakaveda, arati, zoka, bhaya, jugupsA, narakagati Adi aTThAIsa prakRtiyA~, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA 1. tA pratI 'paMcaNA......[ kodhoveda0 caduNoka0 devagadi. 4] dogo0' prA0pratI 'paMcaNA. NavadasaNA0ko doveda0 caduNoka. devagadi04 dogoda.' iMti paatth| 2. tA0pratau 'paMcaNA....... [NavadasaNA0 asAda0 miccha0 solasaka0 NavUsa0 aradi sogabhayadu.] NirayagadiaTThAvIsaM' zrA0pratI 'paMcaNA...."Naqsa0 aradi soga bhaya du. NirayagadiaTThAvIsaM' iti pAThaH / 3. tA0pratau 'Ni* [0] Ni paMcaMta. Ni.' iti pAThaH / Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAdhe padesabaMdhAhiyAre saMkhejadibhAgaNaM / evaM tiSNaM AugANaM aSpaSpaNo pagadIhi davvA / * 459. Niraya0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 NavadaMsaNA0 - asAdA0-miccha0-solasaka0-buMsa0-aradi-soga-bhaya-du0-NIcA0-paMcata0 Ni0 caM0 Ni0 ukka0 / NAmANaM satthANa0 bhaMgo | NAmANaM heDA uvari NirayagadibhaMgo / NAmANaM aSpaSpaNo satthANabhaMgo kAdavvo / vari devaga0 paMcaNA0 NavadaMsa0-miccha0' - solasaka0 -bhaya-du0 - uccA0 paMcaMta 0 Ni0 caM0 Ni0 ukka0 | sAdAsAda0 chaNoka0 siyA0 ukka0 / NAmANaM satthANa0bhaMgo | evaM devagadi 04 / Navari veuvvi0 dugassa NavaMsa0 NIcAgodaM pi asthi / samacadu0 ukka0 pade0caM0 devagadibhaMgo / evaM pasatthavi 0 - subhaga-sussaraAdejANaM / cadusaMThA0 - paMcasaMgha0 3 ukkassaM pa0baMdhaMto NIcuccAgo0 siyA0 ukka0 / dogodaM tirikkhagadibhaMgo0 evaM vibhaMga0 - abbhava0 - micchA0 - asaNNi tti / 3 288 niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra zeSa tIna AyuoM kI mukhyatA se apanI-apanI prakRtiyoM ke sAtha sannikarSa jAna lenA cAhie / 459. narakagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, asAtAvedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, napuMsakaveda, arati, zoka, bhaya, jugupsA, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai | nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAnasannikarSake samAna hai| nAmakarmakI anya prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarma se pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga narakagatikI mukhyatA se ina prakRtiyoM ke kahe gaye sannikarSake samAna hai / tathA nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga apane-apane strasthAna sannikarSake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki devagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, umagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya, asAtAvedanIya aura chaha nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra devagati catuSkakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki vaikriyikadvikakA utkRSTa pradezabandha karanevAleke napuMsakaveda aura nIcagotra bhI hai / samacaturastrasaMsthAnakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake devagatikI mukhyatA se kahe gaye sannikarSake samAna bhaGga hai / isI prakAra prazasta vihAyogati, subhaga, suvara aura AyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / cAra saMsthAna aura pA~ca saMhananakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, sAta nokaSAya, nIcagotra aura uccagotrakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / do gotrakI mukhyatAse sannikarSa tiryaJcagatimeM inakI mukhyatA se jisa prakAra sannikarSa kahA hai usake samAna hai / jo vizeSa ho vaha jAna lenA caahie| isI prakAra arthAt matyajJAnI jIvoMke samAna tribhaGgajJAnI, abhavya, midhyAdRSTi aura asaMjJI jIvoM meM jAnanA caahie| sAdAsAdA0 sattaNoka 0 / viseso jANidavvo / 1. tA0zrA0 pratyoH 'Navari sa0 miccha0' iti pAThaH / 2 tA0 pratI 'sAdAsAda0 Noka0' patI 'sAdAsAda sattaNoka0' iti pAThaH / 3 tA0pratau 'AdejANaM cadusaMThA0 / paMcasaMgha0' iti pAThaH / Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipade baMdhe saNNiyAsaM 289 460. AbhiNi0 - suda0 odhi0 AbhiNi daMDao ogho / NiddAe ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-cadudaMsaNA 0 - uccA0 paMcata0 Ni0 baM0 Ni0 saMkhejadibhAgUNaM baM0 / payalA-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / sAdA0 siyA0 saMkhejabhAga 0 | asAdA0apaccakkhANa 04- caduNoka0 siyA0 ukka0 / paccakkhANa04 siyA0 taM tu0 anaMtabhAgUNaM 0 | kodhasaMja0 Ni0 baM0 Ni0 dubhAgU0 / mANasaMja0 sAdireyaM divaDDabhAgUNaM0 / mAyAsaMja0 - lobhasaMja0 - purisa0 Ni0 saMkhejaguNahI 0 ' / dogadi tiNNisarIra doaMgo0vajari0-doANu0-thirAthira - subhAsubha-ajasa0 tittha0 siyA0 taM tu 0 saMkheJjadibhAgUNaM0 / paMciMdi0 - tejA0 ka0 - samacadu0 -vaNNa04- agu04-pasattha0 -tasa04 subhaga - sussara- AdeM - Nimi0 Ni0 baM0ra Ni0 taMtu0 saMkhejjadibhAgUNaM0 / veubvi0 aMgo0 siyA0 taMtu0 P 460 AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI, aura avadhijJAnI jIvoMmeM AbhinibodhikajJAnAvaraNadaNDakakA bhaGga oghake samAna hai / nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pracalA, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / asAtAvedanIya, apratyAkhyAnAvaraNacatuSka aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anukRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyAsaMjvalana, lobhasaMjvalana aura puruSavedakA niyama se bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / do gati, tIna zarIra, do AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, do AnupUrvI, sthira, asthira, zubha, azubha, ayazaH kIrti aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgaddIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pacendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazastavihAyogati, trasacatuSka, subhagu, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase sAdhika do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha 1. tA0A0 pratyoH 'saMkhejjadibhAgUNaM' iti pAThaH / 2. tApratI 'Ade0 Ni0 baM0' iti pAThaH / 37 Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre sAdireyaM dubhAgUNaM / jasa0 siyA0 saMkheMjaguNahI. / evaM payalA0 / 461. asAdA0 ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-cadudaMsaNA0-uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 saMkhejadibhAgUNaM0 / NihA-payalA-bhaya-du0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / apacakkhANa04 caduNoka0 siyA0 ukka0 / paJcakkhANa04 siyA. taMtu0 aNaMtabhAgaNaM / cadusaMja0purisa0 savvAo NAmAo NihAe bhaMgo kAdavyo / evaM aradi-sogANaM / 462. apacakkhANa04-paccakkhANa04 NihAe bhaMgo / Navari appappaNo tiNNika0'-bhaya-du0 Ni* baM0 Ni0 ukka0 / cadusaMja0-purisa0 muulogho| doAu0 ogho / Navari pAoggAo kaadvyaao| 463. maNusaga0 uka0 pade050 paMcaNA0 - cadudaMsa0-uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 saMkhejadibhAgaNaM / NiddA-payalA-apacakkhANa04-bhaya-du0 Ni. baM0 Ni0 ukka0 / karatA hai to isakA niyamase saMnyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra pracalAkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 461 asAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAbaraNa, cAra darzanAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / apratyAkhyAnAvaraNa cAra aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSka kA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / cAra saMjvalana, puruSaveda aura nAmakamakI saba prakRtiyoMkA bhaGga nidrAkI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna jAnanA caahie| isI prakAra arati aura zokakI mukhyatAse sannikaSe jAnanA caahie| 462. apratyAkhyAnAvaraNacatuSka aura pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakI mukhyatAse sannikarSa nidrAkI mukhyatAse kahe gaye sannikarSake samAna jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki ina donoM prakArakI kaSAyoMmeMse vivakSita krodhAdi do-do kaSAyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva apane-apane tIna kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalana aura puruSavedako mukhyatAse sannikarSa mUloghake samAna hai| do AyuoMko mukhyatAse sannikarSa oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki apane-apane prAyogya prakRtiyA~ karanI caahie| 463. bhanuSyagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, apratyAkhyAnAvaraNacatuSka, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha 1. tApratI 'appappaNo0 / tigiNaka0' iti pAThaH / Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesa baMdheM saSNiyAsaM 291 pacakkhANa 04 Ni0 baM0 anaMtabhAgUNaM0 / kodhasaMja0 ' Ni0 dubhAgUNaM0 / mANasaMja0 Ni0 sAdireyaM divaDabhAgUNaM0 / mAyasaMja0 lobhasaMja0 - purisa0 Ni0 baM0 saMkhejaguNahI 0 | NAmANaM satthANa0 bhNgo| evaM orAli0 -orAli0 aMgo0 - vaJjari0 - maNusANu0 / 464. hassa0 ukka0 pade 0 baM0 oghaM / evaM radi-bhaya-du0 / NAmANaM heTThA uvariM ma sagadibhaMgo | NAmANaM aSpaSpaNo satyANa0 bhaMgo | Navari devagadiAdINaM NiddA: payalA - apaccakkhANa 04 siyA0 ukka0 / paccakkhANa04 siyA0 taM0 tu0 anaMtabhAgUNaM0 / evaM AbhiNi0 bhaMgo odhidaM 0 -sammAdi0 khaiga0- ubasama0 / 465. maNapajava0 AbhiNidaMDao' ogho / NiddAe ukka0 pade0caM0 paMcaNA0cadudaMsaNA0 uccA0 - paMcata0 Ni0 baM0 saMkhejjadibhAgUNaM0 / payalA-bhaya-du0 Ni0 baM0 ukka0 / sAdA0 siyA0 saMkhejadibhAgUNaM / asAdA0 caduNoka0 siyA0 ukka0 / karatA hai / krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyama se do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyAsaMjvalana, lobhasaMjvalana aura puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra arthAt manuSyagatikI mukhyatA se kahe gaye sannikarSake samAna audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, vArSabhanArAcasaMhanana aura manuSyagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / 464. hAsyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvako mukhyatAse sannikarSa oghake samAna hai / isI prakAra rati, bhaya aura jugupsAkI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / nAmakarmakI prakRtiyoM meM se vivakSita prakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrva aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga manuSyagatikI mukhyatA se kahe gaye sannikarSake samAna hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga apane-apane svasthAnasannikarSake samAna | itanI vizeSatA hai ki devagati AdikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva nidrA, pracalA aura apratyAkhyAnAvaraNa catuSkakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha unakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra Abhini bodhikajJAnI jIvoMke samAna avadhidarzanI, samyagdRSTi, kSAyikasamyagdRSTi aura upazamasamyagdRSTi jIvoM meM jAnanA cAhie / 3 465 manaHparyayajJAnI jIvoMmeM AbhinibodhikajJAnAvaraNadaNDakakA bhaGga oghake samAna hai / nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pracalA, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / asAtAvedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / 1. tA0 pratau 'aNatabhA04 (1) kodhasa ja0' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'uvasama0 maNapajava0 / AbhiNidaMDagro' iti pAThaH / 3. tA0pratau 'baM0 u0 sAda0 siyA0' iti pAThaH / Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre cadusaMja. ogho| purisa0 Ni. sNkhejgunnhii| devaga-paMciMdi0-tiNNisarIrasamacadu0-caNNa04-devANu0-agu04-pasattha0-tasa04-subhaga-sussara-AdeM -Nimi0 taMntu0 saMkheMjadimAgUNaM / AhAraduga-thirAthira-subhAsubha-ajasa0 siyA0 taM tu. saMkheMjadibhAgUNaM / veuvi0aMgo0 siyA0 ta0 tu. sAdireyaM dubhAgUNaM0 / tittha0 siyA0 ukka0 / jasa0 siyA0 saMkheMjaguNahI0 / evaM payalA0 / edeNa kameNa savvAo pagadIo nnaadvvaao| evaM saMjadANaM / 466. sAmAi0-chedo0 AbhiNi ukka0 pade00 paMcaNA0-cadudaMsaNA0uccA0-paMcaMta. Ni baM0 Ni. ukka0 / NiddA-payalA-sAdAsAda0-chaNNoka0-tittha0 siyA0 ukka0 / kodhasaMja. siyA0 taMtu0 dubhAgUNaM0 / mANasaMja. siyA0 taMtu0 cAra saMjvalana kA bhaGga oghake samAna hai| puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagati, paJcendriyajAti, tIna zarIra, samacaturastrasaMsthAna, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai.| AhArakadvika, sthira, asthira, zubha, azubha aura ayazaHkrItikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM taa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha usakA sAdhika do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to vaha isakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| yaza kIrtikA kadAcita bandha karatA hai| yA bandha karatA hai to vaha isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra pracalAkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa jAnanA cAhie / tathA isa kramase saba prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa jAnanA cAhie / isI prakAra arthAt manaHparyajJAnI jIvoMke samAna saMyata jIvoM meM sannikarSa jAnanA caahie| 466. sAmAyikasaMyata aura chedopasthApanAsaMyata jIvoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, chaha nokaSAya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / krosaMdhajvalana kA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karato / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anukRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAnasaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha 1. tA0pratau 'evaM saMjadANaM sAmA0 chedo0 / zrAbhiNi' iti pAThaH / Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 293 sAdireyaM divaDDabhAgUNaM0 saMkheMjadibhAgUNaM vA / mAyasaMja0 siyA0 taM*tu0 saMkheMjaguNahI. dubhAgaNaM. tibhAgaNaM vA / athavA mAyAe siyA taMtu0 vidyANapadidaM baM0 saMkhejadibhAgahINaM. saMkhejaguNahINaM vaa| lobhasaMja0 Ni0 ba0 taMtu0 saMkheMjaguNahI / purisa0 siyA0 taM*tu0 saMkheMjaguNahI0 / devagadiAdINaM savvANaM NAmANaM siyA0 taMtu. saMkhejadimAgaNaM0 / veuvi0 aMgo0 siyA0 taM0 tu. sAdireyaM dubhAgaNaM / jasa0 siyA0 taMtu0 saMkhejaguNahINaM0 / evaM cdunnaa0-saadaa0-uccaa0pNcNt| 467. NihAe uka0 pade0baM0 paMcaNA0-payalA-bhaya-da 0-uccAgo0-paMcaMta0 isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna yA saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyA saMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna, do bhAgahIna yA tIna bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai athavA mAyAkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anatkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase dvisthAnapatita bandha karatA hai yA saMkhyAtabhAgahIna yA saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / lobha saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha isakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai aura cata bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagati Adi saba nAmakarmakI prakRtiyoMkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha ratA hai to vaha inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anatkRSTa pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase sAdhika do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yaza kIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt Abhinibodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake samAna cAra jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa jAnanA caahie| 467. nidrAko utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, pracalA, bhaya, jugupsA uccagotra aura pA~ca antarAyakA niya se bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 mahAdhaMdhe padesabaMdhAhiyAre Ni baM0 Ni0 ukka0 / cadadaMsa0 Ni0 baM0 aNaMtabhAgaNaM / sAdAsAda0-cadaNo0tittha0 siyA0 ukka0 / kodhasaMja0 Ni0 ba0 dubhAgaNaM0 / mANasaMja0 Ni0 sAdireyaM divddddbhaaguunnN0| mAyAsaM0-lobhasaM0-purisa0 Ni. baM. saMkheMjaguNahINaM' baM0 / devagadiaTThAvIsaM Ni0 ba0 taMtu0 saMkhejadibhAgUNaM0 / Navari veuvvi0aMgo0 Ni. taMtu0 sAdireyaM dubhAgUNaM0 / AhAraduga-thirAthira-subhAsubha-ajasa0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgUNaM0 / jasa0 siyA0 saMkheMsaguNahI0 / evaM payalA0 / 468. asAda0 ukka0 pade050 paMcaNA0-NiddA-payalA-bhaya-du0-uccA0-paMcaMta. Ni baM0 Ni0 ukka0 / cadudaMsa0 Ni baM0 aNaMtabhAgUNaM / cadusaMja-[caduNoka0] NidAe bhNgo| purisa0 Ni0 saMkheMjaguNahINaM0 / NAmANaM NihAe bhNgo| evaM karatA hai| cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, cAra nokaSAya aura tIrthaGkaraprakRti kA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradazabandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalana, lobhasaMjvalana aura puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| devagAta Adi aTThAIsa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / itanI vizeSatA hai ki vaikriyika zarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha isakA utkRTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase sAdhika do bhAgahIna anukRSTa pradezabandha karatA hai| AhArakadvika, sthira, asthira, zubha, azubha, aura ayaza kIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezacandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to vaha isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye sannikarSake samAna pracalAkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa kahanA caahie| 468. asAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nidrA, pracalA, bhaya, jugupsA, ucca gotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra darzanAvaraNakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalana aura cAra nokaSAyakA bhaGga nidrAkA utkRSTa pradezavandha karanevAle jIvake kahe gaye sannikarSake samAna hai| puruSavedakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isake nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye sannikarSake samAna hai| isI prakAra arthAt asAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha 1. tA. yA pratyoH 'saMkhejadibhAgUNaM' iti pAThaH / Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNiyAsaM chaNNoka0 / Navari aradi-sogANaM AhAradurga vaja / 469. cakkhudaM0 ukka0 pade070 paMcaNA0-tiNNidaMsa0-sAdA0-uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 | cadusaMja0 AbhiNi bhNgo| purisa0-jasa0 siyA0 taMtu0 saMkheMjaguNahI0 / Navari jasa0 Ni / NAmANaM savvANaM mnnpnyjvbhNgo| 470. jasa0' ukka0 pade0baM0 paMcaNA0-cadudaMsa0-sAdAveda-uccA0-paMcaMta0 Ni. baM0 ukka0 / kodhasaMja0 siyA0 taMtu. dubhAgUNaM0 / mANasaMja0 siyA0 taMtu0 sAdireyaM divaDDabhAgUNaM vA cadubhAgUNaM vA / mAyAsaMja. siyA0 taMtu0 saMkheMjaguNahI. dubhAgaNaM0 tibhAgUNaM vA / lobhasaMja0 Ni baM0 taMtu0 saMkhejaguNahI / purisa0 karanevAle jIvakA jisa prakAra sannikarNa kahA hai, usI prakAra chaha nokaSAyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa kahanA caahie| itanI vizeSatA hai ki arati aura zokakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake AhArakadvikako chor3akara sannikarNa kahanA caahie| 469. cakSudarzanAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, tIna dazanAvaraNa, sAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalanakA bhaGga AbhinibodhikajJAnI jIvoMke jisa prakAra kaha Aye haiM usa prakAra hai| puruSaveda aura yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| itanI vizeSatA hai ki vaha yazaHkIrtikA niyamase bandha karatA hai| nAmakamakI saba prakRtiyoMkI mukhyatAse sannikarSa manaHparyayayajJAnI jIvoMke samAna hai| 472. yazaHkIrtikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanA. varaNa, sAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anuskRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna yA cAra bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA saMkhyAtaguNahIna yA do bhAgahIna yA tIna bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha isakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 1. tA0yA0pratyoH 'mnnpjjvbhNgo| Navari jasa.' iti pAThaH / Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 mahAbaMdhe padesavaMdhAhiyAre siyA0 taMtu0 saMkheMjaguNahI0 / evaM sesAo vi pagadIo edeNa kameNa nnedvyaao| NAmANaM heTThA uvari NiddAe bhaMgo / NAmANaM satthANa bhNgo| 471. parihAresu AbhiNi0 ukka0 pade070 caduNA0-chadaMsa0-cadusaMja0purisa0-bhaya-du0-uccA0-paMcaMta0 Ni baM0 Ni. ukka0 / sAdAsAda0-caduNoka0-tittha0 siyA0 ukka0 / devagadiahAvIsaM0 Ni. baM. taMtu0 saMkhejadibhAgUNaM0 / Navari veuvvi [aMgo0] sAdireyaM dubhAgUNaM / AhAraduga-thirAditiNNiyuga0 siyA0 taMtu0 saMkhejadibhAgaNaM / evaM caduNA0-chadaMsa0-sAdA0-cadusaMja0 chaNNoka0-uccA0-paMcaMta0 / 472. asAdA0' ukka0 pade060 AbhiNi bhNgo| Navari AhAradurga vaja / puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anuskRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra zeSa prakRtiyoMkI mukhyatAse bhI isI kramase sannikarSa le jAnA caahie| mAtra nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga nidrAkI mukhyatAse kahe gae sannikarSake samAna hai / tathA nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 471. parihAravizuddhisaMyataM jIvoMmeM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, cAra nokaSAya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| devagati Adi aTThAIsa prakRtiyoM kA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to unakA vaha niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| itanI vizeSatA hai ki vaikriyikazarIra AGgopAGgakA vaha niyamase sAdhika do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| AhArakadvika aura sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha unakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, chaha nokaSAya, uccagotra aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA cAhie / arthAt jisa prakAra Abhinibodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa kahA hai, usI prakAra ina prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa kahanA caahie| 472. asAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake Abhinivodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye sannikarSake samAna sannikarSa kahanA caahie| itanI vizeSatA hai ki AhArakadvikako chor3akara yaha sannikarSa kahanA cAhie 1. tApratI 'paMcaMta asAda.' iti pAThaH / Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 297 uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM veuvvi [aMgo0] Ni taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM0 / 473. devAu0 oghaM / savvAo pagadIo saMkheMjadimAgaNaM0 / 474. devagadi0 uka0 pade0baM0 paMcaNA0-chadaMsa0-cadusaMja.'-purisa0-bhaya-du0uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 ukka0 / sAdAsAda0-caduNoka0 siyA0 ukka0 / NAmANaM stthaannbhNgo| 'evaM savvANaM NAmANaM heTThA uvariM devgdibhNgo| NAmANaM appappaNo stthaannbhNgo| . 475. suhumasaMpa0 oghbhNgo| saMjadAsaMjadesu AbhiNi. ukka0 pade050 caduNA0-chadaMsaNA0-aTTaka-purisa0-bhaya-du0-uccA0-paMcaMta. Ni0 baM0 Ni. ukka0 / sAdAsAda0-caduNoka0-tittha0 siyA0 ukka0 / devagadipaNavIsaM0 Ni0 baM0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM / thirAditiNNiyu0 siyA0 taM-tu0 saMkhejadibhAgaNaM baM0 / edeNa tathA vaha vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha isakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha isakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| 473. devAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake oghake samAna bhaGga hai| mAtra vaha saba prakRtiyoMkA saMkhyAtabhAgahIna anutkRTa pradezabandha karatA hai| 474. devagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra saba nAmakarmakI prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga devagatikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake jisa prakAra ina prakRtiyoMkA sannikarSa kahA hai, usa prakAra hai tathA nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga apane apane svasthAna sannikarSake samAna hai| 475. sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| saMyatAsaMyata jIvoMmeM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, ATha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, cAra nokaSAya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| devagaticatuSka Adi paccIsa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI kramase saba prakRtiyoMkA 1. tA0 A0 pratyoH 'chadaMsa0 sAdA0 cadusaja0' iti paarH| 38 Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre kameNa savvapagadIo nnedvaao| 476. asaMjadesu AbhiNi* ukka0 pade070 caduNA0-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni. ukk0| thINagiddhi03-doveda0-miccha0-aNaMtANu04-itthi0-Nasa0-Niraya-NirayANu0AdAya0-dogoda0 siyA0 ukka0 / chadaMsa0-bArasaka-bhaya-du0 Ni0 ba0 Ni taMtu0 aNaMtabhAgaNaM / paMcaNoka0 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM / tejA-ka0-vaNNa04agu0-upa0-Nimi0 Ni0 ba0 taMtu0 saMkheMjadimAgaNaM / sesAo pagadIo siyA0 taM.tu. saMkhejadibhAgaNaM0 / evaM cadaNANA0-asAda'-paMcaMta0 / thINagiddhidaMDao tirikkhgdibhNgo| 477. NihAe ukka. pade050 paMcaNA-paMcadaMsa0-bArasaka0-purisa0-bhaya-da 0uccA0-paMcaMta0 Ni. baM. Ni0 ukka0 / dovedaNI0-caduNoka0 siyA0 ukka0 / utkRSTa pradezabandha karAke unakI mukhyatAse sannikarSa le jAnA cAhie / 476. asaMyatoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, narakagati, narakagatyAnupUrvI, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA niyamase utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| zeSa prakRtiyoMkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkaSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra cAra jJAnAvaraNa, asAtAvedanIya aura pA~ca antarAyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| styAnagRddhitrikadaNDakakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA bhaGga tiryazcagati mArgaNAmeM ina prakRtiyoMkI mukhyatAse kahe gaye sannikarSa ke samAna jAnanA caahie| 477. nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, pA~ca darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcita bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| manuSyagati, 1. tA0pratau 'evaM cdunno0| prasAda0' A0pratau 'ebaM caduNoka. prasAda' iti paatthH| 2. tA. pratI0 'paMcaMta0 thINagiddhida'Dao' iti paatthH| Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapadipade baMdhe maNiyAsa siyA0 maNusa 0 - [ orAli0- ] orAli0 aMgo0 - maNusAnu0 - thirAditiSNiyuga 0 saMkheMjJjadibhAgaNaM0 / devagadi veuvviyaduga0 vaJjari 0 -devANu - tittha0 siyA0 taM tu 0 saMkheja dibhAgaNaM 0 / paMciMdi0 - tejA0 ka0 vaNNa04- agu04-tasa04- Nimi0 Ni0 caM0 Ni0 saMkhaijadibhAgaNaM0 / samacad 0-pasattha0 -subhaga-sussara-AdeM0 Ni0 ba 0 Ni0 taM tu 0 saMkhejadibhAgaNaM evaM paMcadaMsa0 - bArasaka0 sattaNoka0 / 0 478. sAdA0 ukka0 pade0caM0 paMcaNA0 - paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / thI giddha 03 - miccha0 ' aNaMtANu04- itthi0 NavuMsa0 AdAva-dogoda0 siyA0 uka0 / chaMsa0-bArasaka0-bhaya-du 0 Ni0 ba 0 Ni0 taMtu0 anaMtabhAgaNaM0 / paMcaNoka0 siyA0 2 aNaM bhAgaNaM / tiSNigadi-paMcajAdi- dosarIra-ussaMThA 0 - doaMgo0 chassaMgha0 - tiNNiANu0para0-ussA0 0-ujjo0 10 pasattha 0. - tasAdiNava yugala- sussara0 siyA0 taM tu 0 saMkheja di 3 audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, manuSyagatyAnupUrvI aura sthira Adi tIna yugalakA kadAcita bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / devagati, vaikriyikadvika, vajrarSabhanArAcasaMhanana, devagatyApUrvI aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / samacaturasrasaMsthAna, prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra arthAt nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa ke samAna pA~ca darzanAvaraNa, bAraha kapAya aura sAta nokaSAyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa jAnanA cAhie / 299 478. sAtAvedanIyakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhitrika, midhyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, Atapa aura dogotrakA kadAcit bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| tIna gati, pA~ca jAti, do zarIra, chaha saMsthAna, do AGgopAGga, chaha saMhanana, tIna AnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, udyota, prazasta vihAyogati, trasa Adi nau yugala aura susvarakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA yadi bandha iti pAThaH / 1. tA0pratau 'ukka0 thINa0 3 miccha' iti pAThaH / 2. A0pratau 'paMcaNA0 siyA' 3. tA0 A0 pratyoH 'chassaMgha ujjo0' iti pAThaH / Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 mahAbaMdhe padesabaMdha hiyAre bhAgaNaM / appasattha0 - dussara0 siyA0 saMkhejadibhAgUNaM0 / tejA0 ka0 vaNNa04- agu0upa0 Ni0 baM0 Ni0 taM tu 0 saMkhejadibhAgUNaM / evaM edaiNa bIjeNa sabvAo pagadIo davvAo / 479. cakkhu 0 - acakkhu 0 oghaM / kiNNa-NIla-kAu 0 asaMjadabhaMgo | Navari kiNNa- gIlANaM titthayaraM hehima-uvarimANaM siyA0 baM0 ukka0 / Natthi aNNo vigappo / 480. teUe AbhiNi0 ukka0 pade0ba0 caduNA0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 / thI giddha 03 - miccha0-anaMtANu 04 - sAdAsAda0 - itthi0 NavuMsa0 - dogoda0 siyA0' ukka0 / chadaMsa0 - caMdu saMja0-bhaya-du0 Ni0 taM tu0 aNaMtabhAgaNaM / aTThaka0paMcaNoka0 siyA0 taM tu0 anaMtabhAgaNaM0 / tiSNigadi-dojAdidosarIra-AhAra 01 dugachassaMThA0 - doaMgo0 - chassaMgha0 - tiNiANu0 - ujo0 dovihA0 tasa thAvara-thirAdi - karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / aprazasta vihAyogati aura duHkharakA kadAcit bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to inakA niyama se saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu aura upaghAtakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyama se saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI bIjapadake anusAra anya saba prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karAke unakI mukhyatAse sannikarSa le jAnA cAhie / 479. cakSudarzanavAle aura acakSudarzanavAle jIvoM meM oghake samAna bhaGga hai / kRSNalezyA, nIlezyA aura kApotalezyAvAle jIvoM meM asaMyata jIvAMke samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki kRSNa aura nIlalezyAmeM adhastana aura uparima prakRtiyoM kA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva tIrthaGkaraprakRtikA kadAcita bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to isakA niyama se utkRSTa pradezabandha karatA hai| anya vikalpa nahIM hai / 480. pItalezyA meM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyama se bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / styAnagRddhitrika, mithyAtva anantAnubandho catuSka, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, strIveda, napuMsakaveda aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyama se anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| ATha kaSAya aura pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyama se anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tIna gati, do jAti, do zarIra, AhAraka dvika, chaha saMsthAna, do AGgopAGga, chaha saMhanana, tIna AnupUrvI, udyota, do vihAyogati trasa, sthAvara, sthira Adi chaha yugala aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAvit 1 1. tA0 prato 'thI gi03 " [ sAdAsAda0 isthi0 NavuMsa0 dogo0 ] siyA0 iti pAThaH / Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 301 uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM chayuga-tittha0 siyA0 tantu0 saMkhejadibhAgaNaM / tejA0-ka0-vaNNa04-agu04-bAdarapajatta-patte-Nimi0 Niva taMntu0 saMkheMjadibhAgaNaM / evaM cdunnaa0-pNcNt0|| 481. NihANidAe ukka0 pade020' paMcaNA0-dodaMsa0-miccha0-aNaMtANu04paMcaMta0 Ni00 Ni0 ukka0 / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 ba0 aNaMtabhAgaNaM / doveda0-itthi0-Nasa0-dogadi0-veuvi0 [ veubi0-] aMgo0-doANu0 - AdAva0. dogoda0 siyA0 ukka0 / [paMcaNoka0 siyA0 arNatabhAgaNaM baM0] / tirikkha0dojAdi-orAli0-chassaMThA0-orAli aMgo0-chassaMgha-tirikkhANu0-[ujo-dovihA0. tasa-thAvara-thirAdichayuga0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM0 / tejA0-ka0-vaNNa044-agu04-bAdara-pajjatta-patte-Nimi02 Ni taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM0 / evaM dodaMsa0 bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, bAdara, paryApta, pratyeka aura nirmANa kA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakI mukhyatAse sannikarSa jAnanA caahie| 481. nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, do darzanAvaraNa, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, strIveda, napuMsakaveda, do gati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, do AnupUrvI, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / tiryaJcagati, do jAti, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, tiryaJcagatyAnupUrvI, udyota, do vihAyogati, trasa, sthAvara aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, bAdara, paryApta, pratyeka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anuskRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt nidrAnidrAkA ratkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye sannikarSake samAna do darzanAvaraNa, 1.tApratI 'taM tu|... [e. uka0 pade0] baM.' prA0pratau 'taM tu....."e. ukka. pade0baM0' iti paatthH| 2. tA0pratI 'agu04..."[anna kramAMkarahitaH tADapatrosti ] Nimi0'. A0pratau 'agu04 ...."Nimi.' iti pAThaH / Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre micch0-annNtaannu04| 482. NidAe ukka0 pade070 paMcaNA0-paMcadaMsa0-purisa-bhaya-du0-uccA0paMcaMta0 Ni. 50 Ni. ukka0 / sAdAsAda0-apacakkhANa04-caduNoka0 siyA0 ukka0 / paJcakkhANa04 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM / cadusaMja. Niya0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM / dogadi-doNisarIra-doaMgo0-bajari0-doANu0-tittha0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadimAgaNaM / paMciMdi0-tejA0-ka0-samacada 0-vaNNa014-agu04-pasattha0-tasa04subhaga-sussara-AdeM-Nimi0 Ni taMtu0 sNkhejdibhaagnnN02| veuvi aMgo0 siyA0 taM*tu. saMkheMjadibhAgaNaM0 / gavari tejA0-ka0-vaNNa04-agu04-bAdara03Nimi0 Ni taMtu0 Natthi / orAliyasarI-thirAditiNNiyuga0 siyA0 saMkhejadimithyAtva aura anantAnubandhIcatuSkakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa kahanA caahie| 482. nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, pA~ca darzanAvaraNa, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, apratyAkhyAnAvaraNacatuSka aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezayandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to vaha inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do gati, do zarIra, do AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, do AnupUrvI a bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| itanI vizeSatA hai ki tejasa kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, bAdaratrika aura nirmANa ina prakRtiyoMkA niyamase bandha hokara bhI 'taMtu: paThita bandha nahIM hotaa| audArikazarIra aura sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra arthAt nidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye 1. 'zrA0 pratI tejAka0 vaNa04' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'Ni [taM tu.] saMkhejadi bhA0' iti pAThaH / Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapadapadesabaMdhe saNNiyAsaM 303 bhAgaNaM / evaM0 paMcadaMsa0-sattaNoka0 / edeNa kameNa NedavvaM / 483. evaM pammAe / Navari eiMdi03 vaja / sukkAe AbhiNi daMDao mUloSa / NihANihAe ukka0 pade050 paMcaNA0-cadudaMsaNA0-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 saMkheMjadibhAgaNaM0 / dodaMsa0-miccha0-aNaMtANu04 Ni0 ba0 Ni0 ukka0 / NiddA-payalA. ahaka0-bhaya-du0 Ni. baM0 aNaMtabhAgUNaM0 / dovedaNI0-chaNNoka0-dogadi'-dosarIrapaMcasaMThA0-doaMgo0-chassaMgha0-doANu0-appasattha0-bhaga-dussara-aNArdai -[ dogoda..] siyA0 ukka0 / kodhasaMja0 Ni. baM. dubhAgaNaM / mANasaMja. Ni0 baM0 sAdireyaM divaDDabhAgaNaM0 / mAyAsaM0-lobhasaM0 Ni0 baM0 Ni. saMkheMjaguNahI / purisa0 siyA0 saMkheMjaguH / paMciMdi0 -tejA-ka0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0 Ni. baM. Ni. taMtu0 saMkhejabhAgUNaM0 / samacadu0-[vaJjari0] pasattha0-thirAdidoNNiyuga-subhaga ukta sannikarSake samAna pA~ca darzanAvaraNa aura sAta nokaSAyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa jAnanA cAhie / tathA isI kramase anya prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karAke unakI apekSA sannikaSa le jAnA caahie| ___483. isI prakAra arthAt pItalezyAke samAna padmalezyAmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki ekendriyajAti trikako chor3akara sannikarSa kahanA cAhie / zuklalezyAma AbhinibodhikajJAnAvaraNadaNDakakA bhaGga mUloSake samAna hai| nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do darzanAvaraNa, mithyAtva aura bhanantAnubandhIcatuSkakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| nidrA, pracalA, ATha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, chaha nokaSAya, do gati, do zarIra, pA~ca saMsthAna, do AGgopAGga, chaha saMhanana, do bhAnupUrvI, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara anAdeya aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika Der3ha bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAyAsaMjvalana aura lobhasaMjvalanakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| samacaturastrasaMsthAna, varSabhanArAcasaMhanana, prazastavihAyogati, sthira Adi do yugala, subhaga, susvara, Adeya aura ayaza-kIrtikA kadAcit 1. tA0pratau 'aNaMtabhAgaNaM / dogadi' yA pratau 'aNaMtabhAgUNaM / ........"dogadi' iti pAThaH / 2. A0 pratI 'doaMgo. paMcasaMghaH' iti pAThaH / 3. Apratau 'lobhasaM0Ni baM0 Ni. sNkhejgunnhii| paMciMdi0' iti pAThaH / 5. tA0A pratyoH 'pirAditiNNiyuga0' iMti pAThaH / Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 mahAbaMdha pade sabaMdha hiyA re susara AdeM 0 - ajasa0 siyA0 O 2 guNahI0 / taM tu 0 saMkhejadibhAgUNaM0 / jasa0 siyA0 saMkheMjaevaM 0' thINa giddhi 03 - miccha0 - anaMtANu0 4- itthi0 - NavuMsa0 - NIcA0 / vari itthi0 - puMsa0-NIcA0 maNusagadipaMcaga0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 | paMcasaMThA0ussaMgha0 - appasattha0 - dubhaga- dussara - aNAdeM siyA0 ukka0 / aTThAvIsa saMjuttAo dhuviyAo pagadIo Ni0 baM0 saMkhajadibhAgUNaM0 / yAo pariyattamANiyAo tAo siyA0 saMkhejadibhAgUNaM 0 | devagadi04 vaJja / edeNa bIjeNa NedavvAo bhavaMti / 484, bhavasi0 oghaM / bedagasa0 AbhiNi0 ukka0 pade0caM0 caduNANA chadaMsa0 3purisa0-bhaya-du 0 - uccA0 - paMcataM0 Ni0 baM0 Ni0 ukka0 | doveda0 apaccakkhANAcaraNa04 - [ caduNoka0 ] siyA04 ukka0 / dogadi - tiNNisarIra doaMgo0-vaJjari0 bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / yazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / isI prakAra arthAt nidrAnidrAkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna styAnagRddhi tIna, midhyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda aura nIcagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa kahanA caahie| itanI vizeSatA hai ki strIveda, napuMsakaveda aura nIcagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva manuSyagatipaJcakakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / pA~ca saMsthAna, chaha saMhanana, aprazasta vihAyogati, dubhaMga, du:svara aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / aTThAIsa prakRtisahita dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / jo parAvartamAna prakRtiyA~ haiM, unakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to unakA niyamase saMkhyAta bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai / mAtra devagaticatuSkako chor3a denA caahie| isa bIja padake anusAra zeSa saba sannikarSa jAna lenA cAhie / 484. bhavyoM meM oghake samAna bhaGga hai / vedakasamyagdRSTi jIvoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, puruSaveda, bhaya jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai / do vedanIya, apratyAkhyAnAvaraNacatuSka aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyama se utkRSTa pradezabandha karatA hai / do gati, tIna zarIra, do AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, do AnupUrvI, sthira Adi tIna yugala aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura 1. tA0yA0 pratyoH 'saMkhejadi0 / evaM' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'miccha0 ...... [ isthi0 ] Napu' iti pAThaH / 3. Aopratau 'caduNoka0 cha0' iti pAThaH / 4. tA0pratau 'apaJca [kkhANAvaraNa04-] siyA0 ' iti pAThaH / Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 305 doANu0-thirAditiNNiyuga0-tittha0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgaNaM0 / paMciMdi0tejA.-ka0-samacada 0-vaNNa04-agu04-pasattha0- tasa04 - subhagaM-sussara - Ardai0-Nimi0 Ni baM0 taMtu0 saMkheMjabhAgaNaM / veubbi0aMgo0 siyA0 taMtu0 sAdireyaM dubhaagnnN| paJcakkhANa04 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgaNaM0 / cadu saMja. Ni0 baM0 Ni taMntu0 aNaMtabhAgUNaM / evaM NedavvaM / / 485. sAsaNe AbhiNi0 uka0 pade050 cadaNA0-NavadaMsa0-solasaka0'. bhaya-d 0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni. ukka0 / dovedaNI0-chaNNoka0-dogadi-veundhiHveuvi0aMgo0-doANu0-ujo0-dogoda0 siyA0 ukka / tirikkha0-orAli0paMcasaMThA0-orAli aMgo0-paMcasaMgha0-tirikkhANu0 - dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 taM.tu. sNkheNjdimaagnnN0| paMciMdi0-tejA-ka0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0 anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturastra saMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai / yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to niyamase isakA sAdhika do bhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| pratyAkhyAnAvaraNacatuSkakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| cAra saMjvalanakA niyamase bandha karatA hai| kintu inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgahIna anutkRSTa. pradezabandha karatA hai| isI prakAra saba sannikarSajAnalenA caahie| 485. sAsAdanasamyagdRSTi jIvoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca yakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, chaha nokaSAya, do gati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, do AnupUrvI, udyota aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| tiryaJca gati, audArikazarIra, pA~ca saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, pA~ca saMhanana, tiryavagatyAnupUrvI, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anu 2. zrA0pratau 'agu0 pasAtha. 1.tA.A0pratyoH 'caduNA...."solasaka0' iti paatthH| tasa04 Nimi.' iti pAThaH / Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre Ni baM0 tantu0 saMkheMjadimAgaNaM0 / evaM cadaNANA0-dovedaNI.' NavadaMsa0-solasaka0aTThaNoka0-dogoda0-paMcaMta0 / Navari NIcA. devagadi04 vaja / evaM edeNa' bIjeNa nnedvaao| 486. sammAmi0 AbhiNi. ukka0 pade060 caduNA0-chadaMsa0-bArasaka0purisa0-bhaya-du0-uccA0-paMcaMta0 Ni00 Ni. ukka0 / dovedaNI0-caduNoka.. dogadi-dosarIra-doaMgo0-vajari0-doANu0 siyA0 ukka0 / paMciMdi0-tejA0ka0samacadu0-vaNNa04-agu04-pasattha0 -tasa04-subhaga-sussara-Ardai-Nimi0 Ni. baM. taM.tu. saMkheMjadibhAgUNaM0 / thirAditiNNiyu0 siyA0 saMkheMjabhAgUNaM0 / AhAra0 oghaM0 / aNAhAra0 kmmigbhNgo| evaM ukassaparatthANasaNNiyAso smtto| skRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt aa|bhnibodhik jJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSa ke samAna cAra jJAnAvaraNa, do vedanIya, nau darzanAvaraNa, solaha kaSAya, ATha nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa kahanA caahie| itanI vizeSatA hai ki nIcagotrakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvake devagaticatuSkako chor3akara sannikarSa kahanA caahie| isa prakAra isa bIjapadake anusAra saba sannikarSa le jAnA caahie| 486. samyagmidhyAdRSTi jIvoMmeM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA utkRSTa pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| do vedanIya, cAra nokapAya, do gati, do zarIra, do AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana aura do AnupUrvIkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase utkRSTa pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA utkRSTa pradezabandha bhI karatA hai aura anutkRSTa pradezabandha bhI karatA hai| yadi anutkRSTa pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAgahIna anutkRSTa pradezabandha karatA hai| AhAraka mArgaNAmeM oghake samAna bhaGga hai aura anAhAraka mArgaNAmeM kAmaNakAyayogI jIvoMke samAna bhaGga hai| isa prakAra utkRSTa parasthAna sannikarSa samApta huaa| 1.Apratau 'caduNoka. dovedaNI.' iti paatthH| 2. tA0pratI evaM NA."edeNa' iti pAThaH / 3. zrA0pratI 'ukka0 / caduNoka0' iti paatthH| 4. A pratI 'agu0 pasattha' iti pAThaH / Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe sabjiyAsaM 307 487. eto NANApagadibaMdhasaNNikAsassa sAdhaNatthaM vidarisaNANi vattaissAmo | mUlapagadiviseso piMDapagadiviseso uttarapagadiviseso' ede tiSNi visesA AvaliyAe asaMkhajadibhA0 / kiM puNa pavAijaMteNa uvadeseNa mUlapagadiviseseNa kammassa avahArakAlo thovo | piMDapagadiviseseNa kammassa avahArakAlo asaMjJaguNo / uttarapagadiviseseNa kammassa avahArakAlo asaMkheMaguNo / aNNavade mUlapagadiviseso AvaliyavaggamUlassa asaMkhejadibhAgo / piMDapagadiviseso palidovamassa vaggamUlassa asaMkhejadibhAgo / uttarapagadiviseso palidovama0 asaMkhejadibhAgo / deNa apade ukassaparatthANasaNNikAsassa sAdhaNapadA NAdavvA / micchattassa bhAgo kasAya - NokasAsu gacchadi / anaMtANu04 bhAgo kasAesu gacchadi / mUlapagadIo aha / uttarapagadIo paMcaNANAvaraNAdi0 / piMDapagadIo baMdhaNa - sarIra-saMghAda- sarIraaMgovaMga-vaNNapaMca- dogaMdha-rasapaMca-aDDaphAsa0 edAo piMDapagadIo / aTTha vidhavaMdhagassa 0 4, 21, 22 evaM yAva tIsaM0 / sattavidhabaMdhagassa 0 24, 25 evaM yAva tIsaM0 / chavvidha baMdhassa 0 28, 29 evaM yAva tIsaM0 pagadiviseso davvAo / 488. jahaNNaparatthANasaNNikAse pagadaM / duvidho Niddeso- ogheNa AdeseNa ya / ogheNa AbhiNi0 jahaNNapadesaggaM baMdhato caduNA0-NavadaMsa0-miccha0 - solasaka0-bhaya-du0 487. Age nAnA prakRtiyoMke bandhake sannikarSakI siddhi karaneke lie udAharaNa batalAte haiM - mUlaprakRtivizeSa, piNDaprakRtivizeSa aura uttara prakRtivizeSa ye tIna vizeSa Avalike asaMkhyAtaveM bhAgapramANa haiM / kintu pravartamAna upadezake anusAra mUlaprakRti vizeSase karmakA avahArakAla stoka hai / piNDaprakRtivizeSase karmakA avahArakAla asaMkhyAtaguNA hai / uttaraprakRtivizeSase karmakA avahArakAla asaMkhyAtaguNA hai / anya upadezake anusAra mUlaprakRtivizeSa Avalike prathama vargamUlake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai| piNDaprakRtivizeSa palyake vargamUlake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai aura uttaraprakRtivizeSa palyake asaMkhyAtaveM bhAgapramANa hai / isa artha padake anusAra utkRSTa parasthAnasannikarSake sAdhanapada jAnane cAhie / mithyAtvakA bhAga kaSAyoM aura nokaSAyoM ko milatA hai / anantAnubandhIcatuSkakA bhAga kaSAyoM ko milatA hai / mUlaprakRtiyA~ ATha haiN| uttara prakRtiyA~ pA~ca jJAnAvaraNAdi rUpa haiM / piNDaprakRtiyA~- bandhana, zarIra saMghAta, zarIra AGgopAGga, varNa pA~ca, do gandha, pA~ca rasa aura ATha sparza ye piNDakRtiyA~ haiM / ATha prakArake karmoMkA bandha karanevAle jIvake cAra, ikkIsa aura vAIsase lekara tIsa prakRti taka, sAta prakArake karmoMkA bandha karanevAle jIvake caubIsa aura paccIsa prakRtiyoMse lekara tIsa prakRtiyoM taka aura chaha prakArake karmoMkA bandha karanevAle jIvake aTThAIsa aura unatIsa prakRtiyoMse lekara tIsa prakRtiyoM taka prakRtivizeSa jAnanA cAhie / 0. 488. jaghanya parasthAna sannikarSakA prakaraNa hai / nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza | oghase AbhinibodhikajJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra 1. tApratau 'uttarapagadivisesA' iti pATha: / 2 0 pratau 'viseseNa avahArakAlo' iti pAThaH / 2. tA0pratI 'asa' khejjagu0 [ No ] 'upadeseNa' iti pAThaH / 3. tA0pratau 'uttarapagadIe paMcaNANAvaraNAdi0 piM0 baMdharA' iti pAThaH / Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 mahAbaMdhe padesaMbaMdhAhiyAre paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / doveda0 ' -sattaNoka0 AdAba- dogoda0 siyA0 baMdhago siyA0 abaMdhago / yadi baMdhago NiyamA jahaNNA / dogadi-paMcajAdi chassaMThA0-orAli0aMgo0 chassaMgha0 - doANu 0[0 para0 - ussA0 ujjo 0 dovihA0 - tasAdidasayuga0 siyA0 taM tu 0 jahaNNA vA aNNA vA / jahaNNAdo ajahaNNA saMkhaijadibhAganbhahiyaM baMdhadi / orAli0tejA0 ka0 vaNNa04- agu0 -upa-Nimi0 Ni0 baM0 taM tu 0 saMkhejadibhAganbhahiyaM baMdhadi / evaM caduNA0-vadaMsa doveda0 - miccha0- solasaka0 NavaNoka 0 - paMcaMta 0 3 / Navari itthi0purisa0 eiMdi0 - vigaliMdi0 AdAva thAvarAditiSNi0 vaja / Navari itthi0 - purisa0 jaha0 pade0baMdhaMto maNusagadidugaM ujo0 - doveda0 - caduNo0 - dogoda0 siyA0 jahaNNA / 3 489. NirayAu 0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0-NavadaMsa0 - asAdA0-miccha0-solasaka0vuMsa0 - aradi - soga-bhaya- du0 - paMciMdi0 - veubvi0 - tejA0 - ka 0- * huMDa0 - veuvvi 0 aMgo0 - jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do vedanIya, sAta nokaSAya, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do gati, pA~ca jAti, chaha saMsthAna, audArika zarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, udyota, do vihAyogati aura sAdi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to vaha apane jaghanyakI apekSA saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to apane jaghanyakI apekSA saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra arthAt AbhinibodhikajJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna cAra jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, do vedanIya, midhyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya aura pA~ca antarAyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai strIveda aura puruSavedakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake ekendriyajAti, vikalendriyajAti, Atapa aura sthAvara . Adi tInako chor3akara sannikarSa kahanA caahie| tathA itanI aura vizeSatA hai ki strIveda aura puruSavedakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva manuSyagatidvika, udyota, do vedanIya, cAra nokapAya aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / 489. narakAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, asAtAvedanIya, midhyAtva, solaha kaSAya, napuMsakaveda, arati, zoka, bhaya, jugupsA, paJcendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, 1. vA0patau 'solasa0bha [ yadugu 0 ] 'doveda' zra0pratau 'solasaka0 bhayadu0 'doveda0 iti pAThaH / 2, pratau 'caduNo0NavadaMsa0' iti pAThaH / 3. tA0zrA0 pratyoH 'miccha * paMcata0' iti pAThaH / Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 309 vaNNa04-agu04-appasattha0 '-tasAdi04-athirAdicha.-Nimi0-NIcA0 * paMcaMta0 Ni. baM0 Ni0 ajahaNNA asaMkheMjaguNabbhahiyaM0 / Nirayagadi-NirayANu0 Ni. baM. Ni. jaha0 / evaM Nirayagadi-NirayANu0 / / 490. tirikkhAu0ra jaha0 pade050 paMcaNA0-NavadaMsa0-miccha0-solasaka0bhaya-du0-tirikkha0-orAli0-tejA-ka0 - vaNNa04-tirikkhANu0 - agu0-upa0-Nimi0NIcAgo0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ajaha0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM0 / doveda0-sattaNoka0paMcajA0-chassaMThA03-orAli aMgo0-chassaMgha0-para0-ussA0-AdAujo0-dobihA0tasAdidasayuga0 siyA0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM / / 491. maNusAu0 jaha0 pade060 paMcaNA0-NavadaMsa0-miccha0-solasaka0-bhayadu0-maNusagai-paMciMdi0-orAli0 - tejA0-ka0 - orAli0aMgo0-vaNNa04-maNusANu01. agu0-upa0-tasa-bAdara-patte-Nimi0-paMcaMta0 Ni0 ajaha0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM0 / doveda0-sattaNoka0-chassaMThA0 chassaMgha0-para0 - ussA0 - dovihA0-pajattApajatta-thirAdichayuga0-dogoda0 siyA0 aNaMtaguNabbhahiyaM0 / agurulaghucatuSka, aprazasta vihAyogati, basa Adi cAra, asthira Adi chaha, nirmANa, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtagaNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| narakagati aura narakagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt narakAyukA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna narakagati aura narakagatyAnupUrvIkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa kahanA caahie| 490. tiryaJcAyakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, tiryazcagati, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, tiryazcagatyAnupUrvI, agurulaghu, upaghAta, nirmANa, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya, sAta nokaSAya, pA~ca jAti, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, paraghAta, ucchavAsa, Atapa, udyota, do vihAyogati aura trasa Adi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 491. manuSyAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, manuSyagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghu, upaghAta, basa, bAdara, pratyeka, nirmANa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya, sAta nokaSAya, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, paravAta, ucchvAsa, do vihAyogati, paryApta, aparyApta, sthira Adi chaha yugala aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi vandha karatA hai to inakA niyamase anantaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 1. A0pratau 'bhagu04 pasattha0' iti pAThaH / 2. tA0pA pratyo0 'Niraya..."tirikkhAu.' iti paatthH| 3. ApratI 'paMcajA0paMcasaMThA0' iti paatthH| 4. tApratI 'maNusa [gai]"vaSNa04 maNusANu0' bhApratI 'maNusagai"""vaNNa04 maNusANu0' iti paatthH| Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAba~dhe padesabaMdhA hiyAre 492. devAu0 jaha0 pade0baM0 paMcaNA0-NavadaMsa0-sAdA0- - miccha0-solasaka0issa-radi-bhaya-du0 - devargAdi- paMciMdi0 - veuvvi0- tejA00 ka0 - samaca0 - veDa vvi0 aMgo0 'vaNa 04- devANu 0 - agu04 - pasattha-tasa04 - thirAdicha-uccAgoda 0 Ni0 caM0 Ni0 asaMkhejaguNa mahiyaM 0 / itthi0 - purisa0 siyA0 asaMjaguNanbhahiyaM 0 / 2 310 493. tirikkha0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0-gavadaMsa0-miccha0 solasaka0 -bhayadu0-NIcA0 - paMcata0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / doveda0 sattaNoka0 siyA0 jaha0 / NAmANaM satthANa0 bhNgo| evaM tirikkhagadibhaMgo maNusagadi - paMcajAdi- tiNNisarIrachassaMThA0 - orAli0 aMgo0 - chassaMgha0 vaNNa04 - doANu0 - agu04 - AdAujo0 dovihA0tasAdi 0 dasayuga0 - Nimi0 heDDA uvariM / NAmANaM appappapNo satthANa0 bhaMgo / maNusagadidugassa dogoda0 siyA0 jaha0 / cadujAdi - AdAva - thAvarAdi04 jaha0 paMde0 baMdhaM0 itthi - purisavedA gAMgacchaMti / 4 O 492. devAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, hAsya, rati, bhaya, jugupsA, devarAti pacendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi chaha aura uccagotrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / strIveda aura puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / - 493. tiryagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA haiM / do vedanIya aura sAta nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to niyamase inakA jaghanya pradezabandha karatA hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai / isI prakAra tiryaJcagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna manuSyagati, pA~ca jAti, tIna zarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, varNacatuSka, do AnupUrvI, agurulaghucatuSka, Atapa, udyota, do vihAyogati, trasAdi dasa yugala aura nirmANakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarma se pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoM kA sannikarSa jAnanA caahie| tathA nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga apane-apane svasthAna sannikarSa ke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki manuSyagatidvikakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / tathA cAra jAti Atapa aura sthAvara Adi cArakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva strIveda aura puruSavedakA bandha nahIM karate / 1. zra0pratau 'tejAka0 veugvi0 aMgo0 iti pAThaH / 2. tApratau 'thirAdicha asaM guNanbha0' A0pratau 'thirAdichayuga0 dogoda0 siyA0 asa khejjaguNa bhahiyaM' iti pAThaH / 3. tAnpratau 'tirikkhagadibhaMgo | maNusagadi' iti pAThaH / 4. tA0pratau 'saccA [ sthA] NabhaMgo / siyA' zrApratI 'satthANabhaMgo | siyA0' iti pAThaH / Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satsarapagadipadesabaMdhe saNiyAsaM 311 494. devagadi0 jaha0 pade060 paMcaNA0-chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0-purisa0uccA0-paMcaMta0 Ni 50 Ni. ajaha0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM0 / doveda0-caduNoka0 siyA0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM0 / NAmANaM stthaannbhNgo| evaM veuvi0-veuvi0 aMgo0devANu0 / 495. AhAra0 jaha0 pade070 paMcaNA0-chadaMsaNA0-sAdA0-cadusaMja0-purisa0hassa-radi-bhaya-du0-uccA0-paMcaMta0 Ni0 50 Ni0 ajaha 0 asaMkhejaguNabbha0 / NAmANaM stthaannbhNgo| 496. tittha02 jaha0 pade050 paMcaNA0-chadasaNA0-bArasaka0-purisa0-bhaya-du0uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni ajaha* asaMkheMjaguNabbha0 / doveda0-caduNoka0 siyA0 asaMkheMjaguNabbha0 / NAmANaM stthaannbhNgo|| 497. uccA0 jaha0 pade050 paMcaNA0-NavadaMsaNA0-miccha0-solasaka0-bhaya du0. paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / doveda0-sattaNoka0 siyA0 jaha0 / maNusaga0-maNusANu0 494. devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya, jugupsA, puruSaveda, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajavanya pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai / isI prakAra arthAt devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga aura devagatyAnupUrvIkI mukhyatAse sannikarpa jAnanA caahie| 495. AhArakazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, puruSaveda, hAsya, rati, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai. jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / nAmakamakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAnasannikarSake samAna hai| 496. tIrthaGkara prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kapAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi vandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| nAmakamakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 497. uccagotrakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura sAta nokaSAyakA kadAcita 1.tA0pratau 'purisavedANA grchti| devaga0' prA0pratau 'purisavedANaM gacchatti / devagadi.' iti pAThaH / 2. tA0pratI 'NAmA[NaM sasthANabhaMgo tiratha' iti paatthH| 3. tA0pratI siyA0 maNusaga.' iti paatthH| Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre Ni. jh| paMciMdi0-orAli-tejA0-ka0-orAli aMgo0-vaNNa04 -agu04. tasa04-Nimi0 Ni0 baM0 ajaha0 saMkheMjabhAganbha0 / chassaMThA0-chassaMgha.'-dovihA0thirAdichayuga0 siyA0 saMkheMjabhAgabhahiyaM bNdhdi| 498. AdeseNa geraiesu AbhiNi0 jaha0 pade060 caduNA0-NavadaMsaNA0miccha0-solasaka0-bhaya-du0-paMcaMta0 Ni. baM0 Ni0 jaha0 / doveda0-sattaNoka0maNusa0-maNusANu0-ujjo0-dogoda0 siyA0 jaha0 / tirikkha0-chassaMThA-chassaMgha0tirikkhANu0-dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 taMtu0 saMkheMjabhAgabbhahiyaM / paMciMdi0 orAli-tejA.-ka0-orAli.aMgo0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0 Ni. 50 Ni0 ajaha0 saMkheMjadibhAgabbha02 / evaM caduNA0-NavadaMsa0-doveda0-miccha0-solasaka0NavaNoka0-dogoda0-paMcaMta0 / Navari uccAgo0 tirikkhagaditigaM vaja maNusagadidugaM bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 498. Adezase nArakiyoMmeM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya, sAta nokapAya, manuSyagati, manuSyagatyAnupUrvI, udyota aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jadhanya pradezabandha karatA hai| tiyazcagati, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, tiryazcagatyAnupUrvI, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pazcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna cAra jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, do vedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa 1. tA0pratau saMkhejabhAgabha0 / . . . .[chassaMThA ]. chassagha.' A0pratau sNkhejbhaagmbh0|.. * * * 'chassa'ThA0 chassa'gha' iti paatthH| 2. tA pratau 'tasa0 Nimi.NibaM0 [Ni]. ' 'saMkhejadibhAgabha0' zrA0pratau0 'tasa04-Nimi.Ni baM0 Ni. ajaha0 saMkhejabhAgabha0' iti paatthH| Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 313 Ni0 0 Ni0 jaha0 / dhuviyANaM' paMciMdiyAdINaM Ni0 saMkheMjadibhAgabha0 / pariyattiyANaM siyA0 saMkhejadibhAgabbha0 / 499. tirikkhAu0 jaha0 pade0baM0 paMcaNA0-NavadaMsaNA0-miccha0-solasaka0bhaya-da 0-tirikkha.-paMciMdi0-orAli0 - tejA0 -ka0-orAli0aMgo0- vaNNa04-tiri. kkhANu0-agu04-tasa04-Nimi0-NIcA0-paMcaMta0 Ni baM0 Ni. ajaha. asNkheNjgunnbbh0| doveda0-sattaNoka0-chassaMThA0-chassaMgha0-ujo0-dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 asNkheNgunnbbh0|| __ 500. maNusAu0 jaha0 pade0saM0 dhuviyANaM sammattapagadINaM Ni0 baM0 / tittha0 siyA. asaMkheMjaguNabbha0 / thINagiddhi03-doveda0-miccha0-aNaMtANu04-sattaNoka0chassaMThA0-chassaMgha0-dovihA0-thirAdichayuga0-dogoda0 siyA0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM0 / 501. tirikkha0 jaha0 pade050 paMcaNA0-NavadaMsaNA0-miccha0-solasaka0jAnanA cAhie | itanI vizeSatA hai ki uccagotrakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva tiyazcagatitrikako chor3akara manuSyagatidvikakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| tathA paJcendriyajAti Adi dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA bhI niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / parAvartamAna prakRtiyoMkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 459. tiryazcAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, tiryaJcagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga varNacatuSka, tiryazvagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, nirmANa, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya, sAta nokaSAya, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, udyota, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| _500. manuSyAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva dhruvabandhavAlI samyaktvasambandhI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai| tathA tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi isakA bandha karatA hai to dhruvabandhavAlI prakRtiyoMke sAtha isakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, sAta nokaSAya, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati, sthira Adi chaha yugala aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 501. tiryazcagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanA 1. zrA0pratI 'maNusagadidurga* ji. baM0 dhuviyANaM' iti paatthH| 2. tA0 pratau0 'paMcaMta0 [Ni baMNi . aja ] asaMkhejaguNabha.' iti pAThaH / Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAdhaMdhe padesabaMdhAhiyAre bhaya-du0-NIcA0-paMcaMta0 Ni0 50 Ni. jaha' / doveda0-sattaNoka0 siyA0 jaha0 / NAmANaM satthANabhaMgo / evaM savvANaM NAmANaM heTThA uvariM tirikkhagadibhaMgo / NAmANaM appappaNo satthANabhaMgo / Navari maNusagadidugassa dogodaM asthi / 502. titthaM jaha0 pade060 paMcaNA0-chadaMsaNA0-bArasaka0-purisa0-bhaya-duguM0. uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ajaha. asaMkheM guNabbhahiyaM0 / doveda0-caduNoka0 siyA0 asaMkheM guNabbhahiyaM0 / NAmANaM stthaannbhNgo| 503. evaM sattasu puDhavIsu / Navari vidiya-tadiya0 [sAdA0] jaha0 pade050 paMcaNA02-chadaMsaNA0-bArasaka0-bhaya-dugu0 - maNusa-paMciMdi0 - orAli0-tejA0 - ka0 orAli0aMgo0-vaNNa04-maNusANu0-agu04-tasa04-Nimi0-paMcaMta0 Ni. baM0 Ni. ajaha. asaMkheMguNanbha0 / thINagiddhi03-doveda0-miccha. -aNaMtANu04-sattaNoka0chassaMThA0-chassaMgha0-dovihA0-thirAdichayuga0-dogoda0 siyA0 asaMkheMjaguNanbha0 / varaNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura sAta nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / nAmakakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra nAmakarmakI saba prakRtiyoMmeMse vivakSita prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga tiryazcagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna hai| tathA nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga apane-apane svasthAna sannikarSake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki manuSyagatidvikakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake do gotrakA yathAyogya bandha hotA hai| 502. tIrthaGkara prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 503. isI prakAra arthAt sAmAnya nArakiyoM meM kahe gaye ukta sannikarSake samAna sAtoM pRthiviyoMmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki dUsarI aura tIsarI pRthivImeM sAtAvedanIyakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya, jugupsA, manuSyagati, paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, nirmANa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| styAnagRddhi trika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, sAta nokaSAya, chaha saMsthAna, uha saMhanana, do vihAyogati, sthira Adi chaha yugala aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase 1. tA0pratau 'NIcA0 [paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 ] jaha0' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'tadiya... [jaha0 pade0] baM0 paMcaNA0 prA0pratau 'tadiya0 jaha0 padevaba paMcaNA' iti pAThaH / 3. ApratI 'thINagiddhi 3 miracha0' iti pAThaH / Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 315 tittha0 siyA0 jaha0 / tittha0 jaha0 pade070 maNusAu0 Ni. paM0 Ni. jahaH / sesANaM dhuvapagadINaM Ni. paM0 Ni0 ajaha. asaMkheM guNanmahi / sattamAe maNusa0 jaha0' pade050 sammattapAoNggANaM dhuviyANaM Ni0 baM0 Ni0 ajaha0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM0 / pariyattamANigANaM siyA02 asaMkheMguNabbhahiyaM / evaM maNusANu0-uccA0 / / 504. tirikkha0-paMciMdi0tirikkha0-paMciMdiyatiriksapajjatta-joNiNIsu' ogho| Navari joNiNIsu NirayAu0 jaha0 pade050 Niraya0-veuvi0-beuvvi0aMgo0-NirayANu0 Ni0 jaha0 / sesANaM Ni. baM0 Ni ajaha0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM0 / devAu0 jaha0 pade070 devagadi-veuvvi0-veuvi0aMgo0-devANu0 Ni0 0 Ni. jahaH / sesANaM dhuviyANaM Ni. ajaha. asaMkheMjaguNabmahiyaM0 / pariyattamANigANaM siyA0 asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / tIrthakara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| tIrthakara prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva manuSyAyukA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| zeSa dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| sAtavIM pRthivImeM manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva samyaktvaprAyogya dhruvabandhavAlI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| parAvartamAna prakRtiyoMkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna manuSyagatyAnupUrvI aura uccagotrakA jaghanya pradezavandha karanevAle jIvakA sannikarSa jAnanA caahie| 504. sAmAnya tiryaJca, paJcendriya tiryazca, paJcendriya tiryazca paryApta aura paJcendriya tiryaJca yoninI jIvomeM oghake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki paJcendriya tiryazca yoniniyoM meM narakAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva narakagati, vaikriyika zarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga aura narakagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| zeSa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| devAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva devagati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga aura devagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| zeSa dhruvacandhavAlI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| parAvartamAna prakRtiyoMkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| strIveda aura puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| 1. Apratau 'sattamAe jaha' iti paatthH| 2. tA.pratau 'pariyattamANigANaM siyA' iti pAThaH / 3. tA0pratI 'uccA0 tirikkha0 paMciM0 tiri / paMciMdiyatirikkhapajattajoNiNIsu' iti paatthH| 4. tA0pratI 'veuoaMgo devANu0]...."dhuviyANaM mi0 aja0 asakhe0 gu0 pariyattamANigANaM[cihvAntargatapAThaH tADapatrIyamUlapratau punaruktosti] |"""[ atra tAr3apatramekaM vinaSTam ] siyAH' iti pAThaH / Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMce padesabaMdhAhiyAre asaMkhejaguNa bha0 / itthi - purisa0 siyA0 asaMkheaguNa mahi0 / evaM veuvvi0 0 jaha0 pade0caM0 doAu0- doga di- doANu0 siyA0 jaha0 Ni0 0 jaha0 / sesaM durgAdibhaMgo / evaM veDabbi0 veDa vvi 0 aMgo0 / 505. paMciMdi0 tirikkhaapaja0 savvaapajattANaM eiMdiya-vigaliMdiya-paMcakAyANaM ca mUloghaM / Navari teja0 vAu0 maNusagadi04 vaje / 506. maNusa0 - maNusapajata - maNusi0 ogho| Navari maNusiNIsu devAu 0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0 chadaMsaNA 0 -sAdA0 - cadusaMja0 - hassa-radi-bhaya-dugu 0-paMciMdi 0tejA0 ka0 samacadu0 - vaNNa04- agu04-tasa04-pasattha0 - thirAdicha0 - Nimi0 ' uccA0paMcata0 Ni0 baM0 Ni0 ajaha0 asaMkhejjaguNanbha0 / thINagi 03 - miccha0. bArasaka 0itthi0 - purisa0 siyA0 asaMkhaijaguNanbha0 | devagadi03 Ni01 baM0 Ni0 taM tu0 saMjadibhAganbhahiyaM 0 / AhAraduga - tittha0 siyA0 jaha0 / veuvvi0 aMgo0 Ni0 3 316 devagadi - devANu 0 | vevvi 0 aMgo0 yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra arthAt devAyukA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna devagati aura devagatyAnupUrvIkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| vaikriyikazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva do Ayu, do gati aura do AnupUrvIkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| zeSa prakRtiyoMkA bhaGga do gatike samAna hai| isI prakAra arthAt vaikriyikazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna vaikriyikazarIra AGgopAGgakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA cAhie / 505. paJcendriya tiryaca aparyAptaka, saba aparyAptaka, ekendriya, vikalendriya aura pA~ca sthAvarakAyika jIvoM meM mUloghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki agnikAyika aura vAyukAyika jIvoM meM manuSyagaticatuSkako chor3akara sannikarSa karanA cAhie / 506. manuSya, manuSyaparyApta aura manuSyiniyoM meM oghake samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki manuSyaniyoM meM devAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, hAsya, rati, bhaya, jugupsA, pacendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturastrasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, prazasta vihAyogati, sthira Adi chaha yugala, nirmANa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / styAnagRddhitrika, mithyAtva, bAraha kaSAya, strIveda aura puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / devagatitrikakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / AhArakadvika aura tIrthaGkaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya 1. 0 to 'vaNNa0 tasa0 4 pasattha0 thirAdichayuga0 Nimi0' iti pAThaH / 2. tA0zrA0 pratyoH 'devagadi0 4Ni0' iti pAThaH / 3 tA0yA0pratyoH 'veDavvi0 Ni0' iti pAThaH / Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 317 uttarapagadipadesabaMdhe saNiyAsaM paM0 Ni0 taMtu0 sAdireyaM dubhAgabbhahiyaM / vauvvi0 jaha0 padeyaM0 devAu0-devaga0AhAraduga-devANu0-tittha0 Ni paM0 Ni. jaha0 / veuvi aMgo0 Ni. jahaNNA / evaM veuvi0aNgo0| AhAra0 jaha0 pade0baM. devAu0-devaga0-unvi0-veuvi0aMgo0-AhAra0aMgo0-devANu0-tittha0 Ni baM0 Ni0 jahaNNA / evaM AhAraMgo0 / 507. devagadi0 devesu bhavaNa-vANa-0-jodisiya0 paDhamapuDhavibhaMgo / sodhammIsANesu AbhiNi. jaha0 pade0baM0 caduNA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 jahaNNA / thINagiddhi03-dovedaNI-miccha0 - aNaMtANu04 - itthi0 - NavUsa0-AdAva0 - tittha0 - dogoda0 siyA0 jhnnnnaa| chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni. baM0 taM0 tu. aNaMtabhAgabbhahiyaM0 / paMcaNoka0 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgabbhahiyaM0 / dogadi-dojAdi pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai| kintu isakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to isakA niyamase sAdhika do bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva devAyu, devagati, AhArakadvika, devagatyAnupUrvI aura tIrthaGkaraprakRtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt vaikriyikazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna vaikriyikazarIra AGgopAGgakA javanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa jAnanA cAhie / AhArakazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva devAyu, devagati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, AhArakazarIra AlopAGga, devagatyAnupUrvI aura tIrthaGkaraprakRtikA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt AhArakazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna AhArakazarIra AGgopAGgakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA cAhie / 507. devagatimeM devoMmeM tathA bhavanavAsI, vyantara aura jyotiSI devoMmeM pahalI pRthivIke samAna bhaGga hai| saudharma aura aizAna phalpake devoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, Atapa, tIrthaGkara aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do gati, do jAti, chaha saMsthAna, audArika 3. tA0pratI evaM AhAraMgo devagadi / devesu' iti pAThaH / Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre chassaMThA0-orAli0aMgo0-chassaMgha0 - doANu0-ujjo0 -dovihA0 - tasa-thAvara - thirAdichayuga0' siyA0 taMntu0 saMkheMjadibhAgabbhahiyaM / orAli0-tejA0-ka0-vaNNa04-agu04bAdara-pajatta-patte-Nimi0 Ni taMtu0 saMkheMjadibhAgabbhaH / evaM cdunnaa0-saadaasaad0pNcNt| 508. NihANihAe jaha0 pade050 paMcaNA0-adaMsa0-miccha 0-solasaka0bhaya-du0-paMcaMta0 mi. 4 Ni0 jahaNNA / dovedaNI0-sattaNoka0-AdAva0-dogoda0 siyA0 jhnnnnaa| tirikkha0-dojAdi-chassaMThA-orAli aMgo0-chassaMgha0-tirikkhANu0ujjo0-dovihA0-tasa-thAvara-thirAdichayuga02 siyA0 ta0 tu0 saMkheMjadibhAgabhahiyaM0 / maNusaga0-maNusANu0 siyA0 saMkheMjabhAgabbhahiyaM0 / orAli0-tejA.-ka0-vaNNa04agu04-bAdara-pajatta-patte-NimiNaM NiyamA0 baM0 taMtu 0 saMkheMjadibhAganbhahiyaM0 / zarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, udyota, do vihAyogati, trasa, sthAvara aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka,agurulaghu catuSka, bAdara, paryApta, pratyeka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAta Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna cAra jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya aura pA~ca antarAyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| 508. nidrAnidrAkA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, ATha darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya, sAta nokaSAya, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| tiyazcagati, do jAti, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, tiyazcagatyAnupUrvI, udyota, do vihAyogati, sa, sthAvara aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradeza bandha karatA hai| manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvIkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucataSka, bAdara, paryApta, pratyeka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajadhanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI --- - 1. ApratI 'tasAdi yAtrarAdica yuga' iti pAThaH / 2. A. pratI 'tasayAvarAdichayuga0' iMti pAThaH / Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNiyAmaM evaM0 attttdNs0-micch0-solmk0-nnvnnok0-nniicaagodN| Nayari isthi0-purisave0 jaha0 baMdha0 eiMdiyatigaM vaja / ujova0 siyA0 jahaNNA / 509. doAu0 NirayabhaMgo / Navari tirikkhAu0 jaha0 pade060 eiMdiyatiga0 siyA0 asaMkheMjaguNabbhahiyaM / 510. tirikkha0 jaha0 pade0baM0 paMcaNA0-NavadaMsaNA-miccha0-solasaka0bhaya-du0-NIcA0-paMcaMta0 NiyamA 50 NiyamA jahaNNA / dovedaNIya-sattaNokasAyaM siyA0 jahaNNA / NAmANaM satthANabhaMgo / evaM tirikkhagadibhaMgo eiMdi0-paMcasaMThA0paMcasaMgha-tirikkhANu0-AdAujova-appasastha0-thAvara-dUbhaga-dussara-aNAdeM / ___511. maNusaga0 jaha0 50 paMcaNA0-uccA0-paMcaMta0 NiyamA0 baMdha0 NiyamA jahaNNA / chadaMsa0-bArasaka0-purisa0-bhaya-du0 Ni0 paM0 Ni0 ajaha0 aNaMtabhAga bhahiyaM0 / dovedaNI0 siyA0 jahaNNA / caduNoka0 siyA0 annNtbhaagbbhhiy| prakAra arthAt nidrAnidrAkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna ATha darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kapAya, no nokapAya aura nIcagotrakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki strIveda aura purupavedakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake ekendriyajAti Adi tInako chor3akara sannikarSa karanA caahie| vaha udyotakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to isakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| 509. do AyuoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jisa prakAra nArakiyoMmeM kaha Aye haiM, usI prakAra yahA~ bhI jAnanA caahie| itanI vizepatA hai ki tiryazcAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva ekendriyajAtitrikakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 510. tiryaJcagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kapAya, bhaya, jugupsA, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura sAta nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra tiryazvagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna ekendriyajAti, pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, tiryazcagatyAnupUrvI, Atapa, udyota, aprazasta vihAyogati, sthAvara, durbhaga, duHsvara aura anAdeyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| 511. manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre NAmANaM satthANa bhaMgo / evaM maNusANu0-tittha / 512. paMciMdi0 jaha.' pade070 paMcaNANAvaraNI0-paMcaMta0 NiyamA baMdhaka NiyamA jhnnnnaa| thINagiddhi03-dovedaNI0-miccha0-aNaMtANu04-itthi0-NavUsa0dogoda0 siyA0 jahaNNA / chadaMsaNA0-bArasaka0-bhaya-duguM0 NiyamA baMdha0 taMtu0 annNtbhaagbbhhiy| paMcaNoka0 siyA0 taM0 tu. aNaMtabhAgabbhahiyaM0 / NAmANaM stthaannbhNgo| evaM paMciMdiyajAdibhaMgo tiNNisarIra-samacadu0-orAli aMgo0-vajarisa0vaNNa04-agu04-pasattha0-tasa04 - thirAditiNNiyuga0 - subhaga-sussara - AdeM-Nimi0 / edeNa bIjeNa yAva savvaTTha tti NedavvaM / __ 513. paMciMdiya0-tasa02 mRloghaM / paMcamaNa-tiNNivaci0 AbhiNi. jaha0 pade060 caduNA0-paMcaMta0 NiyamA baM0 NiyamA jhnnnnaa| thINagiddhi 03-dovednniiyhai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra arthAt manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna manuSyagatyAnupUrvI aura tIrthaGkaraprakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA cAhie / 512. pazcendriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| tyAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA hai| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra pazcandriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna tIna zarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| tathA Age sarvArthasiddhike devoM taka isI bIja padake anusAra arthAta saudharma-aizAna kalpameM jisa prakAra kahA hai use dhyAnameM rakhakara sannikarSa le AnA caahie| 513. pazcendri yadvika aura sadvikameM mUloghake samAna bhaGga hai| pA~ca manoyogI aura tIna vacanayogI jIvoMmeM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, 1. tA0pratI 'maNusANu / tittha paMcaMta0 jaha' A0pratau maNusANu0 tistha0 / paMcaMta0 jaha' iti pAThaH / 2. Apratau 'dovedaNI0 aNaMtAgu04 ithiH ' iti paatthH| 3. A0pratI 'paMcamaNa paMcavaci. timNivaci0' iti pAThaH / Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNiNayAsaM 321 miccha0-aNaMtANu04-ithi0-Nasa0-caduAuga0-Nirayaga-NirayANu0-AdAva-dogoda0 siyA0 jaha0 / chadaMsaNA0-cadusaMja0-bhaya-du0 NiyamA0 50 taM tu0 aNaMtabhAganbhahiyaM baMdhadi / aTThaka0-paMcaNoka0 siyA0 taM tu0 aNaMtabhAgambhahiyaM baMdhadi ti / tigadipaMcajAdi0 tiNNisarIraM chassaMThANaM doaMgovaMgaM chassaMghaDaNaM tiNNiANupuvi0 para. ussAsaM ujjovaM dovihA0 tasAdidasayugalaM titthayaraM siyA0 taM tu0 saMkhejadibhAgambhahiyaM baMdhadi / tejA-kammaiga0-vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0 NiyamA badhadi taM tu0 saMkhejadibhAgabbhahiyaM baMdhadi / veubi0aMgo0 siyA0 taM0 tu. viTThANapadidaM badhadi saMkhejabhAgabbhahiyaM baMdhadi saMkhejaguNanbhahiyaM vA / evaM caduNANAvaraNIyaM paMcaMtarAigaM / 514. NihANidAe jaha0 pade0 paMcaNANA0-ahadaMsa-miccha0-solasaka0bhaya-duguM0-paMcaMta0 Ni0 0 Ni0 jaha0 | doveda0-sattaNoka0-caduAu0-Nirayaga0 napuMsakaveda, cAra Ayu, narakagati, narakagatyAnupUrvI, Atapa aura do gotra kA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| ATha kaSAya aura pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| tIna gati, pA~ca jAti, tIna zarIra, chaha na, do AGgopAGga, chaha sahanana, tIna AnupUrvI, paraghAta, ucchAsa, udyota, do vihAyogati, vasa Adi dasa yugala aura tIrthakaraprakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradeza bandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| taijasazarIra, kArmaNazara, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to usakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to usakA dvisthAna patita bandha karatA hai, saMkhyAtabhAga adhika bandha karatA hai yA saMkhyAtaguNA adhika bandha karatA hai| isI prakAra arthAt AminibodhikajJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA cAhie / __ 514. nidrAnidrAkA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, ATha darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya, sAta nokaSAya, cAra Ayu, narakagati, narakagatyAnupUrvI, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura 41 Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 mahAbaMdhe pade sabaMdhA hiyAre NirayANu 0 - AdAva-do goda0 ' siyA0 jaha0 / tirikkha 0 - paMcajAdi-orAli 0-chassaMThA0orAli * aMgo0- chassaMgha0 - tirikkhANu0 - para0 ussA0 ujjo0 dovihA0 - tasAdidasayuga0 siyA0 saMkheMja dibhAganbhahiyaM bAMdhadi / dogadi - veucci 0 - doANu0 siyA0 saMkhaadibhAga bhahiyaM baM0 | tejA0 ka0 Ni0 saMrkhejadibhAgavbhahiyaM ba0 / vaNNa04agu0 - upa0 - Nimi Ni0 baM0 taM tu 0 saMkhejadibhAganbhahiyaM ba0 / veubvi 0 go0 siyA0 ba 0 siyA0 aba / yadi baM0 ajaha0 saMkhejaguNanmahiyaM 0 / evaM ziddANiddAe" bhaMgo0 aTThadaMsa0-miccha0 solasaka0 -bhaya-du0 | 4 0 515. sAdA0 AbhiNi0 bhaMgo / Navari NirayagaditigaM vaja / 6 516. asAdA0 jaha0 pade0ba0 paMcaNA0 paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 jaha0 / thINagiddhi03 - miccha0 - anaMtANu04 - itthi0 NavuMsa0 - tiSNiAu0- Nirayagadi 02 - kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / tiryagati, pA~ca jAti, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, tiryaJcagatyAnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, udyota, do vihAyogati aura trasa Adi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / do gati, vaikriyikazarIra aura do AnupUrvIkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyama se saMkhyAtabhAga adhika ajadhanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra nidrAnidrAkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna ATha darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA cAhie | 515. sAtAvedanIyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa bhaGga Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna hai / itanI vizeSatA hai ki narakagatitrikako chor3akara sannikarSa kahanA cAhie / 516. asAtAvedanIyakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / styAnagRddhitrika, midhyAttra, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, tIna Ayu, narakagati 2. A0pratau iti pAThaH / 1. tA0 pratI 'NirayANu0 zrA goda0' Apratau 'NirayANu0 dogoda0' iti pAThaH / 'ussA0 dovihA0' iti pAThaH / 3. tA0pratau 'veunvi0 [ dobhANu0 ] saMkhejjadibhA0' 4. tA0pratau 'saMkhejjadibhA0 vaNNa0 4 bhagu0' iti pAThaH / 5. bhA0pratau ' evaM NiddAe' iti pAThaH / 6. tA0 pratI 'ja0 baM0 paMcaMta0 Ni0 [baM0] Ni0' A0pratau 'jaha0 pade0 ba 0 paMcata0 Ni0 ba 0 Ni0' iti pAThaH / Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saSNiyAsaM 323 AdAva0 - tittha0 - [dogoda 0 ] siyA0 jaha0 / chadaMsa0 bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 ' taM0tu0 anaMtabhAga bhahiyaM / paMcaNoka0 siyA0 taM0 tu0 anaMtabhAganbhahiyaM ba0 / dogadirapaMcajAdi-orAli0 - chassaMThA0 - orAli0 aMgo0 chassaMgha0 : doANu0 para0 ussA0uo0 dovihA0 tasAdidasayuga0 siyA0 taMtu0 saMkhajadibhAganbhahiyaM baM0 | tejA0ka0 NiddAe bhaMgo / vaSNa04- agu0 - upa0- - Nimi0 Ni0 taM tu 0 saMkhaijjadibhAga bhahiyaM baM0 / veunvi 0 uvvi 0 aMgo0 3 siyA0 saMkheMjjaguNanbhahiyaM baM0 / 1 4 517. itthi0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0-NavadaMsa0-miccha0 - solasaka0 -bhaya-du0paMcata0 Ni0 caM0 Ni0 jaha0 / dovedaNI 0 caduNoka0 - tiNNiAu0- ujo0 * - dogoda 0 siyA0 jaha0 / tirikkha0 orAli0 chassaMThA 0-orAli 0 aMgo0 chassaMgha0 - tirikkhANu0dvika, Atapa, tIrthaGkara aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / do gati, pA~ca jAti, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, udyota, do vihAyogati aura trasa Adi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / taijasazarIra aura kArmaNazarIra kA bhaGga nidrAkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake inakA jisa prakAra sannikarSa kaha Aye haiM, usI prakAra yahA~ bhI jAnanA caahie| varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra aura vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / 1 517. strIvedakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, midhyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do vedanIya, cAra nokaSAya, tIna Ayu, udyota aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| tiryaJcagati, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, tiryaJca gatyAnupUrvI, do vihAyogati 'Ni0' iti pAThaH / veDavvi0 aMgo0' iti pAThaH / ujjo' iti pAThaH / 1. tApratau 'cha [ daMsaNA0 ni0 ba0 ni0 ' zra0pratau 'chadaMsa' 2. zra0pratau 'taM tu0 / dogadi0' iti pAThaH / 3. zra0pratau 'veucvi0 siyA0 4. tA0 pratau 'bhayadu0 [ paMcadaMsa0 ] ujjo0 ' zrA0 pratau 'bhaya-du0 paMcadasa Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 taM*tu0 saMkhejadibhAganbhahiyaM baM0 / dogadi-veuvi0doANu0 siyA0 saMkhejadibhAgabbhahiyaM baM0 / paMciMdi0-tejA.-ka0-vaNNa04-agu04tasa04-Nimi0 Ni baM0 taMtu0 saMkhejadibhAgabbhahiyaM baM0 / Navari tejA0-ka0 taMtu0 gasthi / veuvi aMgo0 siyA0 saMkheMjadibhAgabhahiyaM0 saMkheMjaguNabbhahiyaM / purisa0 itthibhNgo| 518. Naqsa0 jaha0 pade050 paMcaNA0-NavadaMsa0-miccha0-solasaka0-bhaya-du0paMcaMta0' Ni0 baM0 Ni0 [jh0]| doveda-caduNoka0-tiNNiAu0-Niraya-NirayANu0. AdAva0-dogoda0 siyA0 jaha0 |tirikkh0-pNcjaadi-oraali0-chssNtthaa0-oraa0 aMgo0chassaMgha0-tirikkhANu0-para0-ussA0-ujjo0-dovihA0-tasAdidasayuga0 siyA0 saM0tu0 aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do gati, vaikriyikazarIra aura do Anupa-kA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pazcandriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu catuSka, sacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| itanI vizeSatA hai ki taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA taMtu. bandha nahIM hotaa| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya prade karatA hai yA saMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| puruSavedakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa bhaGga strIvedakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSake samAna hai| ____518. napuMsakavedakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya, cAra nokaSAya, tIna Ayu, narakagati, narakagatyAnupUrvI, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| tiryaJcagati, pA~ca jAti, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGkopAGga, chaha saMhanana, tiyazcagatyAnupUrvI, paraghAta, ucchAsa, udyota, do vihAyogati aura trasa Adi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradeza 1. tA0pratau 'ityika paMcaMta0' zrA0pratau 'ithi0 bhaMgo |..."pNcNtH' iti pAThaH / Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapadapade baMdhe saNNiyAsaM 0 saMbhAga bhahiya' baM0 / maNusa veuvvi0 - maNusANu0 siyA0 saMkheja dibhAganbhahiya ba N0 | tejA0 ka0 NiyamA saMkhejadibhAganbhahiyaM 0 / vaNNa04- agu0 - upa0 Nimi0 Ni0 caM0 taM0 tu 0 saMkhajadibhAganbhahiya baM0 / veuvvi0 aMgo0 siyA0 saMkhejadibhAganbhahiya N baM0 / aradi-soga0 NavuMsagabhaMgo' / hassa- rardi-bhaya-du0 NiddAe bhaMgo / 519. girayAu0 jaha0 pade 0baM0 paMcaNA0 - NavadaMsaNA0 - asAdA0-miccha0solasaka0 - buMsa0 - aradi- soga-bhaya-du0 - Niraya 0 - NirayANu0 NIcA0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 jahaNNA / paMciMdi0 veuvvi 0 tejA0 ka0 - huMDa0 vaNNa04 - agu04- appasattha0tasa 04- athirAdicha0 - Nimi0 Ni0 saMkhajadibhAganbhahiya0 / veuntri 0 aMgo0 Ni0 sAdireya dubhAganmahiya ba0 / 520. tirikkhAu 0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0 NavadaMsaNA0-miccha0 - solasaka0bhaya-du0 - NIcA0 - paMcata0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 3 / doveda0 sattaNoka0 - AdA0 siyA0 bandha karatA hai | manuSyagati, vaikriyikazarIra aura manuSyagatyAnupUrvIkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA / taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / varNacatuSka, agurulaghu, upacAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgIpAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| arati aura zokakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa kA bhaGga napuMsaka vedakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna hai / hAsya, rati, bhaya aura jugupsAkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSakA bhaGga nidrAkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna hai / 519. narakAko jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, asAtAvedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, napuMsaka veda, arati, zoka, bhaya, jugupsA, narakagati, narakagatyAnupUrvI, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / pacendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghu catuSka, aprazasta vihAyogati, trasacatuSka, asthira Adi chaha aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase sAdhika do bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / 520. tiryavAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, midhyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do vedanIya, sAta nokaSAya 1. tA0 pratau 'siyA''[saMkheja dibhA0]''buMsakabhaMgo' bhAgpratau 'siyA0 saMkhejjadibhAga bhahiyaM ba0 / NavuMsagabhaMgo' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'sAdireyaM dubhAgUNavi0 ( gabbhAdiyaM ) evaM niraya0 2 / tirikkhAu' A0pratau 'sAdireyaM dubhAga bhahiyaM ba0 / evaM Niraya0 / tikhikhAu0' iti pAThaH / 3. tAnpratau 'NAMcA [ paMcata0 Ni0 ] jaha0 ' zra0pratau 'NAMcA paMcata siyA0 jaha0' iti pAThaH / 325 Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre jaha / tirikkha0-orAli0-vaNNa04-agu0-upa0-Nimi0 Ni0 ba .tu. saMkheMjadibhAgabbhahiyaM / paMcajAdi-chassaMThA0-orA0 aMgo0-chassaMgha0-para-ussA0-ujjo0dovihA0-tasAdidasayuga0 siyA0 taMntu0 saMkhejadibhAgabhahiya" / tejA0-ka0Ni00 saMkhejadibhAgabbha0 / 521. maNusAu0 jaha0 pa00 paMcaNA-paMcaMta0 Ni0 ba0 Ni0 jaha0 / thINagiddhi03-doveda0-miccha 0- aNaMtANu04-ithi0-NavaMsa0-apaja0 . tittha0-dogoda0 siyA0 jaha0 / chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni, baM0 Ni. taMtu0 aNaMtabhAgabbhahiya b| paMcaNoka0 siyA. taM0 tu. aNaMtabhAgabbhahiya / maNusa0-paMciMdi0orAli0-orAli0aMgo0-vaNNa04-maNusANu0 - agu0-upa0-tasa-bAdara - patte-Nimi0 aura AtapakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| tiryazca gati, audArikazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezavandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pA~ca jAti, chaha saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, paraghAta, ucchrAsa, udyota, do vihAyogati aura trasa Adi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 521. manuSyAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, aparyApta, tIrthaGkara aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| manuSyagati, pazcandriyajAti, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, vaNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghu, upaghAta, basa, bAdara, pratyeka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika 1. tA0pratau 'siyA0 [taM tu0] saMkhejadibhA0' prA0pratau 'siyA taM tu0 saMkhejadibhAgabbhahiyaM' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'ja0 [ pade. baM. ] paMcaNA0' iti pAThaH / Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 327 Ni taMtu0 saMkheMjadibhAgambhahiyaM / tejA.-ka0 Ni. saMkheMjadibhAgabbhahiya 4 / samacadu0-vAri0-[para0-ussA..] pasatya0-pajatta-thirAditiNNiyuga-subhagasussara-Ardai0 siyA0 0 tu. saMkhejadibhAgabbhahiyaM / paMcasaMThA-paMcasaMgha0appasattha0-[apajjatta-] bhaga-dussara-aNAdeM siyA0 saMkhejadibhAgabha0 / 522. devAu0 jaha0 pade0 paMcaNA0-sAdA0-[uccA0-] paMcatarA0 Ni ba. Ni0 jaha0 / thINagiddhi03-miccha0-aNaMtANu04-itthi0 siyA0 jaha0 / chadaMsaNA0cadusaMja0-hassa-radi-bhaya-du0 Ni. 4. taMtu0 aNaMtabhAganbhahiya b| aTThaka.. purisa0 siyA0 taMntu0 aNaMtabhAgabbhahiyaM baM0 / devagadi-veuvi0-tejA.-ka0-devANu0 Ni. taMntu0 saMkheMjadibhAgambhahiyaM0 / paMciMdi0-samacadu0-vaNNa04-agu04-pasattha0tasa04-thirAdicha0-Nimi0' Ni0 baM0 Ni. ajaha0 saMkheMadimAgabhahi / veuvvi0. ajaghanya pradezabandha karatA hai| taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| samacaturastrasaMsthAna, varSabhanArAcasaMhanana, paraghAta, ucchrAsa, prazasta vihAyogati, paryApta, sthira Adi tIna yugala, subhaga, sukhara aura AdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati, aparyApta, durbhaga, duHsvara aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 522. devAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka aura strIvedakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, hAsya, rati, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| ATha kaSAya aura puruSavedakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| devagati, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra aura devagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, sthira Adi chaha aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai 1. Apratau 'thirAdichyu. NimiH' iti paatthH| Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 mahAbaMce padesabaMdhAhiyAre aMgo0 Ni0 taM0 tu 0 sAdireyaM dubhAga0 saMkhejadibhAgagbha0 / AhAradugaM miyA0 naM0tu0 saMkheja dibhAganbhahiyaM 0 / tittha0 siyA0 saMkheMjjadibhAga bha0 / 523. Niraya 0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0-NavadaMsa0 - asAdA0-miccha0 -solasaka0NaMsa0-aradi-soga-bhaya-du0 - NirayAu0- NirayANu0-NIcA0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 jahaNNA / paMciMdi0 - veucci 0 - tejA0 ka0 huMDa0 vaNNa04- agu04 - appasattha0 -tasa04athirAdicha0 - Nimi0 ' Ni0 saMkhaijadibhAga bha0 | veuvvi 0 aMgo0 Ni0 saMkhejjagu0 / 524. tirikkha0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0-NavadaMsaNA0-miccha0- solasaka0bhaya-du0 - tirikkhAu 0 - orAli 0 2 orAli 0 aMgo0 - vaNNa 04 - tirikkhANu 0 - agu04ujo0-tasa04- Nimi0 NIcA0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / doveda0 - sattaNoka0cadujAdi - chassaMThA0-chassaMgha0 dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 jaha0 / tejA 0 ka 0 3 jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha usakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to isakA niyamase sAdhika do bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai yA saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / AhArakadvikakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / 523. narakagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, asAtAvedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, napuMsakaveda, arati, zoka, bhaya, jugupsA, narakAyu, narakagatyAnupUrvI, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se jaghanya pradezabandha karanA hai / pazcendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghuccatuSka, aprazasta vihAyogati, trasacatuSka, asthira Adi chaha aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyama se saMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / varaNa, 524. tiryagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAmidhyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, tiryaJcAyu, audArikazarIra, audArikazarIraAGgopAGga, varNacatuSka, tiryaJcagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, udyota, trasacatuSka, nirmANa, nIca gotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do vedanIya, sAta nokaSAya, dvIndriya se paMcendriya taka cAra jAti, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha - 1. zra0 pratI 'athirAdichayu 0 nimi0' iti zroli0' iti pAThaH / 3. A0pratau 'siyA0 taM tu0 / pAThaH / 2. tA0nA0 pratyoH 'tirikkhAu 0 tejAka0' iti pATha: / Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 329 Ni vaNi saMkheMjadibhAgamaH / evaM tirikkhagadibhaMgo huMDa0-asaMpa0-tirikkhANu0ujo0-appasattha0-bhaga-dussara-aNArdai / 525. maNusaga0 jaha0 pade070 paMcaNA0-[maNusAu0-] paMciMdi[orAli..] orAli aMgo0-vajari0-vaNNa04-maNusANu0 -agu04-pasattha0 - tasa04 - subhaga sussaraAde0-Nimi0-tittha0-uccA0-paMcaMta0 Ni. 50 mi. jaha0 / chadaMsa0-bArasaka0purima0-bhaya-du0 Niya0 aNaMtabhAgambha0 / dovedaNI-thirAditiNNiyuga. siyA0 jaha0 / caduNoka0 siyA0 aNaMtabhAgabhahi / tejA0-ka0 Niya0 saMkheMjadibhAgabha0 / 526. devagadi jaha0 pade070 paMcaNA0-sAdA0-devAu0-devANu0-uccA0-paMcaMta0 Ni. baM. Ni. jh| chadaMsa0-cadusaMja0-purisa0-hassa-radi-bhaya-du0 Ni0 aNaMtabhAgabbha0 / aTThaka0 siyA0 aNaMtabhAgabbha0 / paMciMdi0-samacadu0-vaNNa04-agu04pasattha0-tasa04-thirAdicha0-Nimi0 Ni. ajaha0 sNkhejdibhaag0'| veuvi0. karatA hai| taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra tiryazcagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna huNDasaMsthAna, asamprAptAmRpATikA saMhanana, tiryazcagatyAnupUrvI, udyota, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara aura anAdeyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikapa jAnanA caahie| 525. manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, manuSyAyu, pazcendriyajAti, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, manuSyagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa, tIrthaGkara, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradeza bandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradeza bandha karatA hai| cAra nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 526. devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, devAyu, devagatyAnupUrvI, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, puruSaveda, hAsya, rati, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| ATha kaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasacatuSka, sthira Adi chaha aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra, tejasa 1. A0pratau 'ajaha. asaMkhejadibhAgaH' iti pAThaH / Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre tejA-kaNi taMtu0 saMkhejadibhA0 / AhAra02 siyA. jh| veuvi0aMgo. Ni taMtu0 sAdireyaM dubhAgama0 / tittha.NiyamA0 saMkheMjadibhAgabma0 / evaM devANuH / 527. eiMdi0 jaha0 pade070 paMcaNA0-NavadaMsa-miccha0 -solasaka0-NavaMsa0bhaya-duguM0-thAvara0-NIcA0-paMcaMta0 Ni baM0 jaha0 / doveda0-caduNoka0-AdAva0 siyA0 jaha0 / tirikkhagadisaMjuttAo Ni baM0 saMkheMjadibhAganbha0 / ujo0-thirAditiNiyuga0 siyA0 saMkheMjadibhA0 / evaM AdAva-thAvara0 / 528. bIiMdi0-tIiMdi0-caduriMdi0 hehA uri eiNdiybhNgo| NAmANaM stthaannbhNgo| 529. paMciMdi0 jaha0 pade00 paMcaNA0-orAli0-orAli0aMgo0-vaNNa04 zarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| AhArakadvikakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai| kintu isakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to isakA niyamase sAdhika do bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| tIrthaGkaraprakRtikA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAta devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gae sannikarSake samAna devagatyAnupUrvIkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa kahanA cAhie / 527. ekendriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanA. varaNa, mithyAtva, solaha kaSAya, napuMsakaveda, bhaya, jugupsA, sthAvara, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya, cAra nokaSAya aura AtapakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / tiyazcagatisaMyukta prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| udyota aura sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra ekendriyajAtikA jaghanya pradezabandha vAle jIvake kahe gae ukta sannikarSake samAna Atapa aura sthAvarakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa jAnanA caahie| 528. dvIndriyajAti, trIndriyajAti aura caturindriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga ekendriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake ina prakRtiyoMke kahe gae sannikarSake samAna jAnanA cAhie / tathA nAmakarmako prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 529. pazcandriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, bhagurulaghucatuSka, trasacatuSka, nirmANa Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapargAdipade baMdhe sabNiyAsaM agu04-tasa04 - Nimi0 paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / zrINagi 03 - doveda0-miccha0atANu 04 - itthi 0 - vuMsa0 - doAu0- dogadi chassaMThA0 chassaMgha0 - doANu0 ujjo0dovihA0-thirAdichayuga0- tittha0 - dogoda0 siyA0 jaha0 / chadaMsa0 - bArasaka0 -bhaya-duguM0 Ni0 taMtu0 anaMtabhAga0bha0 | paMcaNoka0 siyA0 taMtu0 anaMtabhAga bha0 | tejA0 ka0 Ni0 saMkhejadibhAganbha0 / evaM paMciMdiyajAdibhaMgo0 samacadu0 vajjari0-pasattha0 subhagasussara-AdeM0-orAli 0-orAli0 aMgo010 vaNNa04- agu04-tasa04- thirAditiNNiyuga0Nimi0 edANaM paMciMdiyabhaMgo / 530. veucci0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0-sAdA0 devAu0- devaga0 AhAra0tejA 0 - 0 - doaMgo0- devANu0 uccA0 paMcaMta Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / chadaMsa 0 cadusaMja0purisa0-hassa-radi-bhaya-du0 Ni0 baM0 2 anaMtabhAgabbha0 / paMcidi0 samacadu 0-vaNNa04agu04 - pasattha0 -tasa04 - thirAdicha0 - Nimi03 - tittha0 Ni0 baM0 Ni0 ajaha0 aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / syAnagRddhi tIna, do vedanIya, midhyAtva, anantAnubandhI catuSka, strIveda, napuMsakaveda, do Ayu, do gati, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do AnupUrvI, udyota, do vihAyogati, sthira Adi chaha yugala, tIrthakara aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai / kintu inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / pA~ca nokapAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / taijasazarIra aura kArmaNazarIrakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra pacendriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gae sannikarSake samAna samacaturasrasaMsthAna, vajrarSabhanArAcasaMhanana, prazasta vihAyogati, subhaga, sukhara, Adeya, audArikazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, sthira Adi tIna yugala aura nirmANa inakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| 530. vaikriyikazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, sAtAvedanIya, devA, devagatiM, AhArakazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, do AGgopAGga, devagatyAnupUrvI, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, purupaveda, hAsya, rati, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| paMcendriyajAti, samacaturastrasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasa catuSka, sthira Adi chaha, nirmANa aura tIrthaGkara prakRtikA niyama se bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isI 331 1. tApratau 'tasa0 Nimi0' iti pAThaH / 2. A0 pratI 'radi Ni0 baM0' iti pAThaH / 3. Amatau 'thi dichayu0 Nimi0' iti pAThaH / Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMce padesaMbaMdhAhiyA re 1 saMkhejadibhAganbha0 / evaM AhAra0 -tejA0 ka0 ' - doaMgo0 / cadusaMThA 0 cadu saMgha 0 tirikkhagadibhaMgo | Navari paMciMdi0 dhuva0 / pade0ba0 332 531. suhuma 0 jaha0 paMcaNA0 NavadaMsaNA0-miccha0-solasaka0buMsa0-bhaya-du0 -NIcA0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / doveda0 caduNoka0 - sAdhAra0 siyA0 jaha0 / tirikkhAu0 Ni0 jaha0 / tirikkha0 eiMdi0 orAli0-tejA0 ka0huMDa 0 vaNNa04- tirikkhANu0 - agu04 - [thAvara0 paJjatta0] durbhAga- aNAde010- ajasa0 - Nimi0 foto 10 ajaha0 saMkheja dibhAganbhahiyaM / patteya 0 - thirAthira - subhAsubha0 siyA0 saMkheadibhAga0bha0 / evaM sAdhAra0 / 532. apaja0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0 NavadaMsaNA0-miccha0 solasaka0 NavuMsa0bhaya-du0-NIcA0 - paMcata0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 | doveda0 caduNoka0 - doAu0 siyA0 jaha0 / dogadi-cadujAdi - doANu0 siyA0 saMkhejadibhAga bha0 / orAli0 - tejA0 ka0 prakAra arthAt vaikriyikazarIrakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna AhArakazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra aura do AGgopAGgakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA kahanA caahie| cAra saMsthAna aura cAra saMhananakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa tiryagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye sannikarSake samAna jAnanA caahie| kintu itanI vizeSatA hai ki paJcendriyajAtikA niyamase bandha karatA hai / 531. sUkSmakarmakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, napuMsakaveda, bhaya, jugupsA, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyama se bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do vedanIya, cAra nokaSAya aura sAdhAraNakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| tiryavAyukA niyamase bandha karatA hai jo isakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| tiryagati, ekendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, varNacatuSka, tiryaJjagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, sthAvara, paryApta, durbhaga, anAdeya, ayazaH kIrti aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyama se saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / pratyeka, sthira, asthira, zubha aura azubhakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAta sUkSmakarmakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSa ke samAna sAdhAraNa karmakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa kahanA cAhie / 532. aparyAptakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, napuMsakaveda, bhaya, jugupsA, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do vedanIya, cAra nokaSAya aura do AyukA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do gati, cAra jAti aura do AnupUrvIkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyama se saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / audArikazarIra, taijasazarIra, 1. tApratI 'AhAra / te0 ka0' iti pAThaH / Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapargAdapadesabaMdhe saSNiyAsaM huMDa0 orAli0 go0 - asaMpa0 vaNNa04- agu0 - upa0-tasa0 - bAdara-patte0 athirAdipaMca0 * Nimi0 Ni0 ajaha0 saMkhejadibhAga0bha0 | 1 333 - 533. tittha0 maNusagadibhaMgo / uccA0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / zrINagiddhi 03. doveda0 - miccha0 - anaMtANu 04 - itthi 0 NavuMsa0 - doAu0 siyA0 jaha0 / chadaMsa0 - cadusaMja0 -bhaya-du0 Ni0 caM0 taM0 tu0 anaMtabhAgavbhahiyaM / aDaka0 - paMcaNoka0 siyA0 taM tu 0 anaMtabhAganbhahiyaM0 / dogadi-tiSNisarIra -[samacadu0 ] doaMgo0 - jari 0 - doSANu 0 -pasattha0 - dhirAditiSNiyuga0- subhaga- sussara-Ardai0 - tittha 0 siyA0 taM tu 0 saMkhejadibhAganbhahiyaM / [ paMciMdi0 - tejA0 ka0 vaNNa0 4-agu04tasa 04 - Nimi0 Ni0 baM0 Ni0 ajaha0 saMkhejabhAganbhahiyaM baM0 ] | paMcasaMThA0 - paMca saMgha0appasattha0-dUrbhAga- dussara- aNAde0 siyA0 saMkhejjabhAganbhahiyaM0 / veDa vvi0 aMgo0 O kArmaNazarIra, huNDasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, asamprAptAsRpATikA saMhanana, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta, trasa, bAdara, pratyeka, asthira Adi pA~ca aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 533. tIrthaGkara prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye sannikarSake samAna jAnanA caahie| uccagotrakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / styAnagRddhitrika, do vedanIya, midhyAtva, anantAnubandhI catuSka, strIveda, napuMsakaveda aura do AyukA kadAcit bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, bhaya aura jugupsAkA niyama se bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / ATha kaSAya aura pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajavanya pradezabandha bhI karatA / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / do gati, tIna zarIra, samacaturasrasaMsthAna, do AGgopAGga, vajrarSabhanArAcasaMhanana, do AnupUrvI, prazasta vihAyogati, sthira Adi tIna yugala, subhaga, suvara, Adeya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHkhara aura anAdeyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / vaikriyikazarIra AGgopAGgakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai | yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to isakA niyamase sAdhika do bhAga adhika ajaghanya 1. tA0 pratau0 'athirAdipaMca0 ni0 nimi0 ' iti pAThaH / Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre siyA0 taM-tu0 sAdireyaM dubhAga0 saMkheMjadibhAgabbhahiyaM vA / 534. vacijo0-asaccamosavaci0 tasapajattabhaMgo / Navari doAu0-ubbiyacha0 joNiNibhaMgo / AhAradugaM tittha. oghaM / kAyajogi0 oghaM / orAliyakA0 oghbhNgo| Navari suhumapaDhamasamayasarIrapajattayassa sAmittAdo saNNikAso kAdavyo / caduAu0-veuvi0chakka-AhAraduga-titthayarANaM saha yAo pagadIo AgacchaMti tAo asaMkheMjaguNAo edeNa bIjeNa NedavyAo svvpgdiio| orAliyami0 oghaM / Navari devagadipaMcagaM maNusabhaMgo / veuvviyakA0-veubviyami0 sodhmmbhNgo| 535. AhAra-AhAra0 mi0 AbhiNi. jaha0 pade070 caduNA0-chadaMsa0sAdA0-cadusaMja-purisa-hassa-radi-bhaya-dugu-devAu0-uccA0-paMcaMta. Ni0 baM0 Ni. jh| devagadi'-paMciMdi0-veuvvi0-tejA0-ka0-samacada 0-veuvi aMgo0-vaNNa04. devANu0-agu04-pasattha0-tasa04-thirAdicha0-Nimi0 Ni. baM0 Ni taMtu0 saMkheMjadi pradezabandha karatA hai yA saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 534. vacanayogI aura asatyamRSAvacanayogI jIvoMmeM trasaparyApta jIvoMke samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki do Ayu aura vaikriyikapaTakakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA sannikarSa bhaGga paJcendriya tiryazca yoninI jIvoMke samAna hai| tathA AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtikA bhaGga oghake samAna hai| kAyayogI jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| audArikakAyayogI jIvoMmeM bhI oghake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki zarIraparyApta hokara jo sukSma jIva prathama samaya meM sthita hai vaha yathAyogya prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA svAmI hotA hai, isalie yahA~ isa bAtako dhyAnameM rakhakara sannikarSa kahenA caahie| tathA cAra Aya, vaikriyikaSaTaka, AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtike sAtha jo prakRtiyA~ AtI haiM, ve niyamase asaMkhyAtaguNI ajaghanya pradezabandhavAlI hotI haiN| isa bIjapadake anusAra saba prakRtiyoMkA sannikarSa le jAnA caahie| audArikamizrakAyayogI jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki devagatipaJcakakA bhaGga manuSyoMke samAna hai| vaikriyikakAyayogI aura vaikriyikamizrakAyayogI jIvoMmeM saudharmakalpake devoMke samAna bhaGga hai| 535. AhArakakAyayogI aura AhArakamizrakAyayogI jIvoM meM AbhinivAdhikajJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvaMdanIya, cAra saMjvalana, puruSaveda, hAsya, rati, bhaya, jugupsA, devAyu. uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| devagati, paJcendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturastrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, sthira Adi chaha aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to isakA 1. tApratI 'jaha devagadi' iti pAThaH / Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 335 bhAgabbha0 / tittha0 siyA0 jaha0 / evaM caduNA0-chadaMma0-sAdA0-cada saMja-paMcaNoka.. devaau0-uccaa0-pNcNt| 536. asAdA0* jaha0 pade050 paMcaNA0-udaMsa0-cadasaMja-purisa-bhaya-da... devagadi-paMciMdi0-veuvvi0 - tejA0-ka0 - samacad 0 - veuvi0aMgo0-vaNNa04-devANu0. agu04-pasattha0-tasa04-subhaga-sussara-Ardai0-Nimi0-uccA0-paMcaMta. Ni. baM. Ni. ajaha0 saMkhejabhAgabha0 / hassa-radi-thira-subha-jasa-tittha0 siyA0 saMkheMjadimAgabha0 / aradi-soga0 siyA0 jaha0 / athira-asubha-ajasa0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhA0 / evaM aradi-sogANaM / 537. devaga0 jaha0 pade050 paMcaNA0-chadasaNA0-sAdA0-cadusaMja0-purisa0hassa-radi-bhaya-du0-devAu0-paMciMdi0 - veuvi0-tejA0 - ka0-samacadu0 - veuvvi0 aMgo0vaNNa04-devANu0-agu04-pasattha0-tasa04-thirAdicha0 -Nimi0-tittha0-uccA0-paMcaMta. niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt AbhinibodhikajJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, pA~ca nokapAya, devAyu, uccagotra aura pA~ca antarAyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| 536. asAtAvedanIyakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, puruSaveda, bhaya, jugupsA, devagati, paJcandriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasa catuSka, subhaga, susvara, bhAdeya, nirmANa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| hAsya, rati, sthira, zubha, yaza kIrti aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajadhanya pradezabandha karatA hai / arati aura zokakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| asthira, azubha aura ayaza kIrtikA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcit vandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra arthAt asAtAvedanIyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna arati aura zokakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa jAnanA caahie| ___ 537. devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, puruSaveda, hAsya, rati, bhaya, jugupsA, devAyu, pazcendriyajAti, vaikriyikazarIra, tejasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, devagatmAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, sthira Adi chaha, nirmANa, tIrthakara, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA 1. tA0pratI 'paMcaMta0 asAda' iti paattH| 2. tA0pratI 'agu0 4 tasa. thirAdicha' iti paatthH| Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / evaM devagadibhaMgo savvANaM pasatthANaM NAmANaM / 538. athira0 jaha0 pade070 sAdAve0-hassa-radi-subha-jasa0 siyA0 saMkhejadibhAgabha0 / asAdA0-aradi-soga-asubha-ajasa0 siyA0 jaha0 / sesAoM Ni00 Ni. ajaha0 saMkheMjadibhAgambha0 / evaM asubha-ajasa0 / 539. kammaiga. muulodhbhNgo| itthivedesu pNciNdiytirikkhjonninnibhNgo| Navari AhAra-AhAra0aMgo-tittha0 maNusibhaMgo / purisa0 pNciNdiytirikkhbhNgo| Navari AhAraduga-tittha. ogho| gaMqsage saMThANaM mUloghaM / gavari veuvviyachakaM jonninnibhNgo| titthayaraM oghaM Neraigassa bhvdi| 540. avagadavedesu AbhiNi0 jaha0 pade0baMdhato caduNA0-cadudaMsaNAsAdAve-jasagi0-uccAgo0-paMcaMtarA0Ni baM0NiyamA jhnnnnaa| kodhasaMja. siyA0 jaha0 / mANasaMja0 siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgabbha0 / mAyAsaMja. siyA0 ta0tu0 niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna nAmakarmakI saba prazasta prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa jAnanA caahie| 538. asthira prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva sAtAvedanoya, hAsya, rati, zubha aura yaza kIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| asAtAvedanIya, arati, zoka, azubha aura ayazaHkIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| zeSa prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt asthiraprakRtikA jaghanya pradezavandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna azubha aura ayaza kIrtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa kahanA caahie| 539. kArmaNakAyayogI jIvoMmeM mUloghake samAna bhaGga hai| strIvedI jIvoMmeM paJcendriya tiryazca yoninI jIvoMke samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki AhArakazarIra, AhArakazarIrAGgopAGga aura tIrthaGkaraprakRtikA bhaGga manuSyinIke samAna hai| puruSavedI jIvoMmeM panne ndriya tiryazcoMke samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki AhArakadvika aura tIrthaGkaraprakRtikA bhaGga oghake samAna hai| napuMsakavedI jIvoMmeM svasthAna mUlodhake samAna bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki vaikriyikaSaTakakA paJcandriya tiryazca yoninI jIvoMke samAna bhaGga hai| tIrthaGkaraprakRtikA bhaGga odhake samAna hai| isakA jaghanya svAmI nArakI hotA hai| 540. apagatavedI jIvoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yaza-kIrti, ucagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| krodhasaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| mAnasaMjvalanakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA 1.tApratI 'jaha sesAzro' iti pAThaH / 2. tA0pratI 'Napu'sake0 saM (sa) hANaM Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 337 saMkheMjadibhAgabbha0 saMkheMjaguNabbhahiyaM vA / lobhasaMja0 NiyamA taMntu0 saMkhejadibhAgabbha0 saMkheMjaguNabbhahiyaM vA cadubhAgabbhahiyaM vA / evaM cdunnaa0-cdudNs0-saadaa0-js0uccaa0-pNcNt| 541. kodhasaMja. jaha0 pade0va0 paMcaNA0-cadudaMsa0-sAdA0-tiNNisaMja-jasa0uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / evaM tinnnnisNj| 542. kodha-mANa-mAyA-lobhaM oghaM / madi-suda0 savvANaM oghaM / Navari veuvviyachakkaM jonninnibhNgo| 543. vibhaMge AbhiNi. jaha0 pade060 caduNA0-NavadaMsaNA0-miccha0-solasaka0bhaya-du0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni. jaha0 / doveda0-sattaNoka0-caduAu0-veuvviyacha0AdAva-dogoda0' siyA0 jaha0 / dogadi-paMcajAdi-orAli0-chassaMThA-orAli.. hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| mAyAsaMjvalanakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika yA saMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| lobhasaMjvalanakA niyamase pradezabandha karatA hai| kintu vaha isakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to isakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika yA saMkhyAtaguNA adhika yA cAra bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra arthAt Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna cAra jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAya kA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| 541. krodhasaMjvalanakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, tIna saMjvalana, yaza-kIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt krodhasaMjvalanakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna tIna saMjvalanakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa kahanA cAhie / 542. krodhakaSAyavAle, mAnakaSAyavAle, mAyAkaSAyavAle aura lobhakaSAyavAle jIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai| matyajJAnI aura zrutAjJAnI jIvoMmeM saba prakRtiyoMkA bhaGga oghake samAna hai| itanI vizeSatA hai ki inameM vaikriyikaSaTakakA bhaGga paJcendriya tiryazca yoninI jIvoMke samAna hai| 543. vibhaGgajJAnI jIvoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya, sAta nokaSAya, cAra Ayu, vaikriyikaSaTka, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do gati, pA~ca jAti, audArikazarIra, chaha saMsthAna, audArikazarIra 1. prA0pratau 'veuvviyacha* AhAra0 dogoda0' iti pAThaH / 2, prA0pratau 'siyA0 dogadi' iti pAThaH / Jain Education Internatio42 Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 mahAbaMdhe padesaMbaMdhA diyAre aMgo0 - saMgha0 - doANu 0 para0 ussA0 ujjo0 dovihA0 tasAdidasayuga0 siyA0 taM0 tu 0 saMkhejadibhAga0bha0 / tejA0 ka0 vaNNa04- agu0 - upa0 Nimi0 Ni0 baM0 taMtu0 saMkhaijadibhAgabbha0 / evaM caduNA0 NavadaMsa 0 - doveda0-miccha0 -solasaka0NavaNoka0 - dogoda0 - paMcatarA0 / Navari sAdAveda0 baMdhaMtassa 0 NirayagaditigaM vaja asAdAvedaNIyaM baMdhatassa devAu 0 vaja0 / 544. itthi0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0 NavadaMsa0 - miccha0 - solasaka0 -bhaya-du 0. paMcata0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / doveda 0 caduNoka0 - tiNNiAu0- dogadi-veubvi0uvva-go0 - doANu0 -ujo0 - dogoda0 siyA0 jaha0 / tirikkha0 - orAli0chassaMThA0 - orAli0 aMgo0 chassaMgha0 tirikkhANu 0 dovihA0 - thirAdichayu0 siyA0 taM tu0 saMkhejadibhAga bha0 | paMciMdi0 tejA0 ka0 vaNNa04- agu04-tasa04- Nimi0 Ni0 naM0 AGgopAGga, chaha saMhanana, do AnupUrvI, paraghAta, ucchrAsa, udyota, do vihAyogati aura trasa Adi dasa yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyama se saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghu, upaghAta aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra arthAt Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna cAra jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, do vedanIya, midhyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki sAtAvedanIyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake narakagatitrikako chor3akara sannikarSa kahanA caahie| tathA asAtAvedanIyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake devAyuko chor3akara sannikarSa kahanA cAhie / 544. strIvedakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyama se bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do vedanIya, cAra nokapAya, tIna Ayu, do gati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, do AnupUrvI, udyota aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / tiryaJcagati, audArikazarIra, chada saMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, chaha saMhanana, tiryaJcagatyAnupUrvI, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pacendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasa catuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta 1. A0pratau 'chatsaMgha0 para0' iti pAThaH / Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNiyAsaM 339 taMtu0 saMkheMjadibhAgabbha0 / evamedeNa kameNa NedavAo savvAo pgdiio| evaM purisa0 / hassa-radINaM saad0bhNgo| aradi-sogANaM asAda0bhaMgo / NAmANaM heTThA uvariM AbhiNibhaMgo / NAmANaM stthaannbhNgo| 545. AbhiNi-suda-odhiNA0 AbhiNi0 jaha0 pade0baM0 caduNA0chadasaNA0'-bArasaka0-purisa0-bhaya-da 0-ucA0-paMcaMta0 Ni baM0 Ni. jaha0 / doveda0cadaNoka0 siyA0 jh0| dogadi-dosarora-doaMgo0-vajari0-doANu-thirAditiNNiyuga0-tittha0 siyA0 0 tu. sNkheNjdibhaagbbh| paMciMdi0-tejA0-ka0samacad 0-vaNNa04-agu04-pasattha0-tasa04-subhaga-sussara-AdeM-Nimi0 Ni taMntu0 sNkhejdibhaagbhH| evaM cdnnaa0-chdNsnnaa0-doved0-baarsk0-sttnnok0-uccaa0pNcNt| bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra isa kramase saba prakRtiyoMkA sannikarSa le AnA cAhie / isI prakAra puruSavedakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa kahanA cAhie / tathA hAsya aura ratikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sAtAvedanIyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna sannikarSa kahanA cAhie aura arati va zokakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake asotAvedanIyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samAna sannikarSa kahanA cAhie / nAmakarmakI prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle pRthaka-pRthak jIvake nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye sannikarSake samAna hai| tathA nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 545. AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do gati, do zarIra, do AGgopAGga, varSabhanorAcasaMhanana, do AnupUrvI, sthira Adi tIna yugala aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, do vedanIya, bAraha kaSAya, sAta nokaSAya, ucca gotra aura pA~ca antarAyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa kahanA caahie| 1. tA0pratI 'caduNo chadaMsa0' iti pAuH / Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 546. maNusAu0 jaha0 pade0baM0 paMcaNA0-chadasaNA0-bArasaka0-purisa0-bhayadaguM-maNusagadi0 uvari yAva uccA0-paMcaMta0 Ni0 vaM0 Ni0 ajaha0 asaMkheMjaguNabhaH / doveda0-caduNoka0-thirAditiSiNayuga0-tittha0 siyA0 baM0 siyA0 abaM0 / yadi baM0 Ni0 ajaha0 asaMkheMjaguNabma0 / evaM devAu0 / Navari devAugapAoggapagadIo NAdavvAo bhavaMti / AhAradugaM siyA0 taMtu0 saMkhejadimAgama0 / tittha0 siyA0 asNkheNjgunnbh0| 547. maNusa. jaha* pade0baM0 paMcaNA0-chadaMsa0 bArasaka0-purisa0-bhaya-du0uccA0-paMcaMta0 Ni baM0 Ni0 j0| doveda.'-caduNoka0 siyA0 jaha0 / NAmANaM satthANabhaMgo / evaM savvaNAmANaM / Navari devagadi0 jaha0 pade0baM0 paMcaNA0-chadaMsa0pArasaka0-purisa0-bhaya-duguM0-uccA-paMcaMta0 Ni. baM0 Ni. jaha0 / doveda0-caduNoka0 . 546. manuSyAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~cajJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA tathA manuSyagatise lekara uccagotra taka aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya, cAra nokaSAya, sthira Adi tIna yugala aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt devAyukA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa kahanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki yahA~ para devAyuke jaghanya pradezabandhake sAtha bandhako prApta honevAlI prakRtiyA~ jAnanI cAhie / yaha devAyukA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva AhArakadvikakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| 547. manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| nAmakarmako prakRtiyoMkA bhaGga svasthAnasannikarSake samAna hai| isI prakAra arthAt manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna nAmakarmakI anya prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, ucca gotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| 1. tApratau 'puri0"doveda.' Apratau0 'purisa0 bhaya du0"ucA. paMcaMta0 Ni baM0 Ni ja0 doveda0' iti pAThaH / 2. tA pratau 'jaha0 NAmANaM' iti pAThaH / Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM siyA0 jaha0 / NAmANaM satthANabhaMgo / evaM [veuvvi0-] veuvi0aMgo0-devANuH / AhAradurga'oghaM / evaM odhidaM0-sammAdi0 / 548. maNapaja0 AbhiNi* jaha0 pade070 caduNA0-chadasaNA0-sAdA0cadusaMja0-purisa-hassa-radi-bhaya duguM0-devAu0-uccA0-paMcaMta0 Ni paM0 Ni0 jaha0 / devagadi0-paMciMdi0-veunvi-tejA. -ka0 - samacadu0-veubbi0aMgo0-vaNNa04-devANu0agu04-pasattha0 -tasa04-thirAdicha0-Nimi0 Ni. taMtu0 saMkheMjadibhAgabhahiyaM0 / AhAradugaM siyA0 taM0 tu. saMkheMjadibhAgabbhahiyaM / tittha0 siyA0 jaha0 / evaM caduNA0-chadaMsaNA0-sAdA0-cadusaMja0-purisa0-hassa-radi-bhaya-duguM0-uccA0-paMcaMta0 / 549. asAdA0 jaha* pade050 paMcaNA0-chadaMsa0-cadusaMja0-purisa0-bhaya-du0. yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra arthAt devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIraAGgopAGga aura devagatyAnupUrvIkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa kahanA cAhie | AhArakazarIradvikakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSakA bhaGga oghake samAna hai| isI prakAra arthAt AbhinibodhikajJAnI Adike samAna avadhidarzanI aura samyagdRSTi jIvoMke jAnanA caahie| 548. manaHparyayajJAnI jIvoMmeM AbhinibodhikajJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, puruSabeda, hAsya, rati, bhaya, jugupsA, devAyu, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| devagati, paJcendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasra saMsthAna, vaikriyikazarIraAGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, sacatuSka, sthira Adi chaha aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| AhArakadvikakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to isakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt AbhinibodhikajJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sanikaSake samAna cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, puruSaveda, hAsya, rati, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake samikarSa kahanA caahie| 549. asAtAvedanIyakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha 1. tA0pratau 'devANu0 AhAra02' iti paarH| 2. tA0pratau 'sammAdi maNu"cadusaMja0' zrA0 pratau 'sammAdi0 maNu0..."catusaMja0' iti pAThaH / 3. tA pratau 'veu0 [ tejAka0 samacadu0 veuvi0 bhaMgo0 vaNNa. 4]..."devANu agu04 pasattha' zrA0pratau 'veuvi tejAka0 samacadu0 veunvi. aMgo vaNNa05 devANu' bhagu05 pasastha0 iti pAThaH / Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre devaga0-paMciMdi0-veuvi0-tejA.-ka0 - samacadu0-vaNNa04-devANu0-agu04 - pasatthAtasa04-subhaga-sussara-Ardai-Nimi0-uccA0-paMcaMta. Ni. baM0 Ni. ajaha0 saMkheMjabhAgabbhahi0 / hassa-radi-thira-subha-jasa0-tittha0 siyA0 saMkhejadibhA0 / aradi-soga0 siyA0 jaha0 / veuvvi0aMgo0 Ni. baM. sAdireyaM dubhAgabbha0 / athira-asubhaajasa0 siyA0 taMntu0 saMkheMjadibhAgabbha0 / evaM aradi-sogANaM / 550. devagadi0 jaha0 pade070 paMcaNA0-chadaMsaNA0-sAdA0-cadusaMja0-purisa0hassa-radi-bhaya-dugu0-devAu0-uccA0'-paMcaMta0 Ni. baM. Ni0 jaha0 / NAmANaM stthaannbhNgo| 551. athira0 jaha0 pade060 paMcaNA-chadaMsa0-cadusaMja0-purisa0-bhaya-du0uccA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni. ajaha0 saMkheMjabhAgabha0 / sAdA0-hassa-radi-subha-jasa0 siyA0 saMkheMjabhAgabbha0 / asAdA0-aradi-soga-asubha-ajasa0 siyA0 jaha0 / evaM darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, puruSaveda, bhaya, jugupsA, devagati, paJcendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, trasa catuSka, subhaga, susvara, Adeya, nirmANa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajadhanya pradezabandha karatA hai| hAsya, rati, sthira, zubha, yaza-kIrti aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / arati aura zokakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| vaikriyikazarIra AGgopAGgakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase sAdhika do bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| asthira, azubha aura ayaza-kIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt asAtAvedanIyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna arati aura zokakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA cAhie / 550. devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, puruSaveda, hAsya, rati, bhaya, jugupsA, devAyu, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| 551. asthira prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, cAra saMjvalana, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyabase bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| sAtAvedanIya, hAsya, rati, zubha aura yaza-kIrtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| asAtAvedanIya, arati, zoka, azubha aura ayazaHkIrtikA kadAcit 1. bhA0pratau 'bhaya dugu uccA0' iti pAThaH / Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNNiyAsaM 343 asubha ajasa0 / sesANaM titthayareNa saha Ni0 baM0 Ni0 ajaha0 saMkhe bhAgabha0 / evaM saMjada - sAmAi 0 - chedo0 parihAra0 / suhumasaMpa0 ukkastabhaMgo / O 552. saMjadAsaMjadesu AbhiNi0 jaha0 pade0caM0 caduNA0 chadaMsa 0 -sAdA0aDaka0 - purisa0- hassa-radi-bhaya-dugu0 - devAu0- uccA0- paMcaMta0 Ni0 caM0 Ni0 jaha0 / devaga0 - paMciMdi0 - veDa vyi0 tejA0 ka0 samacadu0 - veucvi0 aMgo0 vaNNa04 - devANu0 - * saMkhejadibhAga bha0 / agu04 - pasattha0 -tasa04 - thirAdicha0 - Nimi0 Ni0 caM0 taM tu 0 tittha0 siyA0 jaha0 / evamedeNa kameNa parihAra0bhaMgo / 553. asaMdesu mUloghaM / cakkhu 0 - acakkhu0saNNi0 mUloghaM / kiSNa - NIla- kAu0 mUloghaM / keNa kAraNeNa 1 davvalessA tassa tiNNi vi bhAvalessA' pariyattaM teNa kAraNeNa 0 / tittha0 jaha0 pade 0 baM0 devagadi04 pi0 baM0 Ni0 ajaha0 asaMkhaijaguNanbha0 / bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra arthAt asthirakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna azubha aura ayazaHkIrtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| zeSa prakRtiyoMkA tIrthaGkara prakRtike sAtha niyamase bandha karatA hai jo inakA saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt mana:paryayajJAnI jIvoMke samAna saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata aura parihAravizuddhisaMyata jIvoMmeM jAnanA caahie| sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoMmeM apane utkRSTa sannikarSa ke samAna bhaGga hai / 552. saMyatAsaMyata jIvoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, ATha kaSAya, puruSaveda, hAsya, rati, bhaya, jugupsA, devAyu, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| devagati, paJcendriyajAti, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturastra saMsthAna, vaikriyikazarIra AGgopAGga, varNacatuSka, devagatyAnupUrvI, agurulaghu catuSka, prazasta vidAyogati, trasacatuSka, sthira Adi chaha aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to isakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / isa prakAra isa kramase parihAravizuddhisaMyata jIvoMke samAna saMyatAsaMyata jIvoMmeM sannikarSa bhaGga jAnanA cAhie / 553. asaMyatoM meM mUloghake samAna bhaGga hai / cakSudarzanavAle, acakSudarzanavAle aura saMjJI jIvoM meM mUloghake samAna bhaGga hai / kRSNa, nIla aura kApotalezyAvAle jIvoMmeM mUloghake samAna bhaGga hai / kisa kAraNase ? kyoM ki jo dravyalezyA hai usakI tInoM hI bhAvalezyAe~ parAvartamAna haiM - isa kAraNase / yahA~ tIrthaGkara prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva devagaticatuSkakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase asaMkhyAtaguNA adhika ajaghanya 1. tApratI davyA lessA ? tassa tiSNi vibhAga (va) lessA' iti pAThaH / Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre sesAo pagadIo dhuviyAo pariyattamANigAe asNkheNjgunnaao| kiNNa-NIlANaM devagadi04 jaha0 pade0baM0 titthakara Nasthi / / 554. teUe AbhiNi. jaha0 pade060 caduNA0-paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni. jaha | thINagiddhi03 -doveda0 - miccha0-aNaMtANu04-itthi0-NavUsa0-AdAva-dogo0 siyA0 jaha0 / chadaMsaNA0-bArasaka0-bhaya-du0 Ni0 baM0 tantu0 aNaMtabhAgabbhahiyaM0 / paMcaNoka0 siyA0 taMtu0 aNaMtabhAgabhahiyaM0 / tiNNigadi-dojAdi-dosarIra-chassaMThA0doaMgo0-chassaMgha0-tiNNiANu0-ujo0-dovihA0-tasa0-thAvara - thirAdichayuga'-tittha. siyA0 taMtu0 saMkheMjadibhAgabbhahiyaM0 / [ tejA.-ka0-vaNNa04-agu04-bAdara-pajattapatte-Nimi0 Ni tantu0 saMkhejadibhAgabbha0 / ] evaM caduNA0-doveda-paMcaMtaH / 555. NihANihAe jaha0 pade0baM0 paMcaNA0 aTThadaMsa-miccha0-solasaka0. pradezabandha karatA hai| zeSa dhruva prakRtiyoMko parAvartamAna prakRtiyoM ke sAtha asaMkhyAtaguNA bA~dhatA hai| mAtra kRSNa aura nIlalezyAmeM devagaticatuSkakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake tIrthaGkara prakRtikA bandha nahIM hotaa| 554. potalezyAvAle jIvoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhI catuSka, strIveda, napaMsakaveda, Atapa aura do gotrakA kadAcita bandha karatA hai aura kadAcita bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanyaM pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAgaadhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| tIna gati, do jAti, do zarIra, chaha saMsthAna, do AGgopAGga, chaha saMhanana, tIna AnupUrvI, udyota, do vihAyogati, basa, sthAvara, sthira Adi chaha yugala aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, bAdara, paryApta, pratyeka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to niyamase inakA saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra arthAt AbhinibodhikajJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna cAra jJAnAvaraNa, do vedanIya aura pA~ca antarAyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahiye| 555. nidrAnidrAkA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, ATha darzanA 1. tAA0pratyoH 'tasathAvarAdichayugaH' iti pAThaH / Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesa baMdhe saSNiyAsaM 345 bhaya-du0 - paMcaMta0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / doveda0 -sattaNoka0 - AdAva-dogo0 siyA0 jaha0 / tirikkha0 - dojAdi - chassaMThA0 - orAli 0 aMgo0 chassaMgha0 - tirikkhANu0 -uo0dovihA [0 -tasa thAvara0-thirAdichayuga 0 ' siyA0 taM0 tu0 saMkheja dibhAganbhahiyaM 0 / maNusaga 0 - masANu0 siyA0 saMkhejadibhAganbhahiyaM0 / orAli0-tejA0 ka0 - vaNNa 04agu04- bAdara-pAta- patte0 - Nimi0 Ni0 taMtu0 saMkhajadibhAgagbhahiyaM / evaM aTThadaMsa0miccha0 - solasaka0 buMsa0 chaNNoka0 NIcA0 / itthi - purisANaM pi taM ceva / gavari eiMdiyasaMjuttAo Niya0 / doAu0 3 devabhaMgo / devAu0 oghaM0 / 0 3 556. tirikkha0 jaha0 pade0 baM0 paMcaNA0-gavadaMsa0-miccha0- solasaka0-bhayadurgu0 - NIcA 0 - paMcata0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / dovedaNI0 sattaNoka0 chassaMThA0 chassaMgha 0 varaNa, mithyAtva, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do vedanIya, sAta nokaSAya, Atapa aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / tiryaJcagati, do jAti, chaha saMsthAna, audArikazarIra bhAGgopAGga, chaha saMhanana, tiryaJjagatyAnupUrvI, udyota, do vihAyogati, trasa, sthAvara aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvIkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, bAdara, paryApta, pratyeka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai / kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / isI prakAra arthAt nidrAnidrAkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna ATha darzanAvaraNa, midhyAtva, solaha kaSAya, napuMsakaveda, chaha nokaSAya aura nIcagotrakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| strIveda aura puruSavedakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake bhI vahI bhaGga hai| itanI vizeSatA hai ki yaha ekendriyasaMyukta prakRtiyoMkA niyamase pradezabandha karatA hai / do bhAyuoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA bhaGga devoMke samAna hai / tathA devAyukA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA bhaGga oghake samAna hai / 556. tiryaJjagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, midhyAstra, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA, nIcagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do vedanIya, sAta nokaSAya, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do vihAyogati aura sthira Adi chaha yugalakA kadAcit bandha 1. tA0A0 pratyoH 'thirAditiSNiyuga 0' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'NIcA03 isthi0' iti pAThaH / 3 tA0A0 prasyo: 'saMjuttAo jaha0 / dobhAu0' iti pAThaH / 44 Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre dovihA0-thirAdichayuga0 siyA0 jaha0 / paMciMdi0-orAli0-tejA0-0-orAli0aMgo0-vaNNa04-tirikkhANu0-agu04-ujo0-tasa04-Nimi0 Ni. baM0 Ni. jahaH / evaM tirikkhagadibhaMgo saMThANaM sammANaM micchAdidvipAoggANaM / / 557. maNusa0 jaha0 pade050 paMcaNA0-uccA0-paMcaMta. Ni baM0 Ni. jh| chadaMsa-bArasaka0-purisa0-bhaya-dugu0 Ni. baM0 Ni. ajaha0 aNaMtabhAgabbha0 / dovedaNI0-thirAditiNNiyuga' siyA0 jaha0 / caduNoka0 siyA0 aNaMtabhAgabhaM0 / NAmANaM satthANabhaMgo / evaM maNusANu0-titthaH / 558. devaga0 jaha0 pade060 hehA uvari mnnusgdibhNgo| NAmANaM satthANa.. bhNgo| maNusa0 jahaNNayaM devagadi0 4 / 559. paMciMdi0 jaha0 pade0 50 paMcaNA-orAli0-tejA0-ka0-orAliaMgo0vaNNa04-agu-4-tasa04-Nimi0-paMcaMta. Ni. baM. Ni. jaha0 / thINagiddhi03karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karato hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai paJcendriyajAti, audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, audArikazarIra AjopAGga, varNacatuSka, tiryazvagatyAnupUrvI, agurulaghucatuSka, udyota, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| isa prakAra arthAt tiryazcagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna mithyAdRSTiprAyogya saMsthAna Adi jo bhI prakRtiyA~ haiM una sabakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa jAnanA caahie| 557. manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura sthira Adi tIna yugalakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezavandha karatA hai| nAmakamakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| isI prakAra arthAt manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta samikarSake samAna manuSyagatyAnupUrvI aura tIrthaGkarakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahiye| 558. devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA nAmakarmase pUrvakI aura bAdakI prakRtiyoMkA bhaGga manuSyagatikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake ina prakRtiyoMkA kahe gaye sannikarSake samAna bhaGga hai / nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga svasthAna sannikarSake samAna hai| mAtra devagaticatuSkakA jaghanya pradezabandha manuSyake hotA hai| 559. pavendriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, audArikazarIra, taijasazarIra, kAmeNazarIra, audArikazarIra AGgopAGga, vaNecatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka, nirmANa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya 1 tA0-A0pratyoH 'do veu* thirAditiNNiyuga' iti pAThaH / Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapargAdapadesabaMdhe saNNiyAsaM doveda0-miccha 0-aNaMtANu04-isthi0-Nasa0-dogadi-cha saMThA0-chassaMgha0-doANu0ujo0-dovihA0-thirAdichayuga-tittha0-dogo0 siyA0 jaha0 / chadaMsa-bArasaka0bhaya-duguM0 Ni taMtu0 aNaMtabhAgabbhahiyaM0 / paMcaNoka0 siyA0 taMntu0 aNaMtabhAgabhaMhiyaM0 / evaM paMciMdiyabhaMgo orAli0-tejA0-ka0-samacadu0-orAli0 aMgo0vaJjari0-vaNNa04-agu04-pasattha0-tasa04-thirAditiNNiyuga0-subhaga-sussara-AdeMNimiNa ti / sesANaM tIsaMsaMjuttANaM tirikkhgdibhNgo| evaM NedavAo' savvAo pgdiio| __560. evaM pammAe sukkAe vi / sukkAe AbhiNi. jaha0 pade baM0 caduNA0paMcaMta. Ni paM0 Ni0 jaha0 / thINagiddhi03-doveda0-miccha0-aNaMtANu04-ithi0. Nasa0-paMcasaMThA0-paMcasaMgha0-appasattha0-dUbhaga-dussara-aNArdai0-dogoda0 siyA0 jaha0 / pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, do gati, chaha saMsthAna, chaha saMhanana, do AnupUrvI, udyota, do vihAyogati, sthira Adi chaha yugala, tIrthaGkara aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu vaha inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase ananta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra paJcendriyajAtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake kahe gaye ukta sannikarSake samAna audArikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, samacaturasrasaMsthAna, audArikazarIra AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, prazasta vihAyogati, basa catuSka, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya aura nirmANakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvake sannikarSa jAnanA caahie| tIsa saMyukta prakRtiyoMkA bhaGga tiryazcagatike samAna hai| isI prakAra saba prakRtiyoMko le jAnA caahie| 560. pItalezyAvAloMke samAna padmalezyAvAle aura zuklalezyAvAle jIvAma bhI le jAnA cAhie / mAtra zuklalezyAvAle jIvoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| styAnagRddhitrika, do vedanIya, mithyAtva, anantAnubandhIcatuSka, strIveda, napuMsakaveda, pA~ca saMsthAna, pA~ca saMhanana, aprazasta vihAyogati, durbhaga, duHsvara, anAdeya aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| chaha darzanAvaraNa, vAraha kaSAya, 1tA0mA0pratyoH NimiNa tti / sesANaM tIsaM saMjuttANaM 'tirikkhgdibhNgo| devagadi. jaha0 pade0 baM0 veuvviyasa. veubvi. aMgo. devANu0 uccA0 gANaMtarAyaM paMcaMta0 mi. baM.Nijaha / sesAo NAmapagadIzro saMkhejabhAgabbhadiyaM / evaM NedavAoM' iti paatthH| 2. tA0pratI 'mukkAe vi| AbhiNi' iti paatthH| Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre chadaMsa0-bArasaka0-bhaya-duguM0 Ni0 ba0 Ni taMtu0 aNaMtabhAgabbhahiyaM / paMcaNoka0 siyA0 taMtu0 annNtbhaagbhhiyN0|dogdi-dosriir-smcdu0-doaNgo0-bjri0-doaannu0pstthvi0-thiraaditinnnniyug0-subhg-sussr-aade-titth0 siyA. taMtu0 saMkheMjabhAganbhahiyaM0 / paMciMdi0-tejA-ka0-vaNNa04-agu04-tasa04-Nimi0 Ni. taMntu0 saMkheMjabhAgabbhahiyaM0 / evamedeNa kameNa NedavvaM / __561. bhavasiddhiyA0 oghaM / vedage AbhiNi bhaMgo / uvasamasa0 odhibhaMgo / Navari devagadi04-AhAraduga0 gholamANagassa yAo pagadIo AgacchaMti tAo asNkheNjgu0| 562. sAsaNe AbhiNi. jaha0 pade0 caduNA0-NavadaMsaNA0-solasaka0-bhayadumu-paMcaMta. pi. baM. Ni. jaha0 / doveda0-chaNNoka0-maNusa0-maNusANu0-ujo.. dogoda0 siyA. jaha0 / sesAo NAmapagadIo' Ni taM0 tu. siyA0 taMtu0 bhaya aura jugupsAkA niyamase bandha karatA hai| kintu inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase ananta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| pA~ca nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase anantabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| do gati, do zarIra, samacaturasra. saMsthAna, do AGgopAGga, varSabhanArAcasaMhanana, do AnupUrvI, prazasta vihAyogati, sthira Adi tIna yugala, subhaga, susvara, Adeya aura tIrthaGkara prakRtikA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| paJcendriyajAti, taijasazarIra, kArmaNazarIra, varNacatuSka, agurulaghucatuSka, trasacatuSka aura nirmANakA niyamase bandha karatA hai| kintu inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai| yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isI prakAra isI kramase zeSa sannikaSa le AnA caahie| 561. bhavyoM meM oghake samAna bhaGga hai| vedakasamyagdRSTi jIvoMmeM AbhinibodhikajJAnI jIvAMke samAna bhaGga hai / upazamasamyagdRSTi jIvoMmeM avadhijJAnI jIvoMke samAna bhaGga hai| inameM itanI vizeSatA hai ki gholamAna yogase ba~dhanevAlI devagaticatuSka aura AhArakadvikake sAtha jo prakRtiyA~ AtI haiM ve niyamase asaMkhyAtaguNe pradezabandhako lie hue hotI haiN| 562. sAsAdanasamyagdRSTi jIvoMmeM Abhiniyodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, solaha kaSAya, bhaya, jugupsA aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya, chaha nokaSAya, manuSyagati, manuSyagatyAnupUrvI, udyota aura do gotrakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| zeSa nAmakarmakI jo prakRtiyA~ niyamase ba~dhatI haiM unakA jaghanya 1. tA0pratI 'sesadi NAmapagadIzro' iti pAThaH / Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe saNiyAsa " saMkhejadibhAga0bha0 / evaM davvaM / doAu0 NirayabhaMgo / devAu0 paMciMdiyatirikkhajoNiNibhaMgo / 349 563. sammAmi0 AbhiNi0 jaha0 pade0caM0 caduNA0 chadaMsaNA0 - bArasaka0purisa0-bhaya-dugu0 -uccAgo0 - paMcaMta0 Ni0 caM0 Ni0 jaha0 | doveda0 caduNoka0devadi04 siyA0 jaha0 / maNusa0 maNusANu0 ra siyA0 jaha0 / paMciMdiyAdi yAva NimiNati Ni0 taMtu0 saMkhejadibhAganbhahiyaM 0 / 2 564. devagadi0 jaha0 pade0caM0 paMcaNA0 chadasaNA0 - bArasaka0 - purisa0-bhayadurgA 0 uccA0 - paMcaMta0 Ni0 caM0 Ni0 jaha0 / doveda0 caduNoka0 siyA0 jaha0 / paMcidiyajAdi yAva NimiNa ttiNi0 baM0 Ni0 saMkhaijabhAganbhahiyaM / veuvvi0uvva0 aMgo0 -devANu0 Ni0 baM0 Ni0 jaha0 / savvAo NAmapagadIo maNusagadi O pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to unakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| tathA jo kadAcita ba~dhatI haiM aura kadAcit nahIM ba~dhatIM, unakA bhI jaghanya pradezabandha karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to unakA niyamase saMkhyAta bhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai| isa prakAra Age bhI le jAnA caahie| do AyuoM kA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa nArakiyoMke samAna hai / devAyukA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvakA sannikarSa pazcendriya tiryaJca yoninI jIvoMke samAna hai / 563. samyagmithyAdRSTi jIvoMmeM Abhinibodhika jJAnAvaraNakA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva cAra jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / do vedanIya, cAra nokaSAya aura devagaticatuSkakA kadAcit bandha karanA hai aura kadAcit bandha nahIM krtaa| yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvIkA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / pacendriyajAti se lekara nirmANa takakI prakRtiyoMkA niyamase bandha karatA hai / kintu inakA jaghanya pradezabandha bhI karatA hai aura ajaghanya pradezabandha bhI karatA hai / yadi ajaghanya pradezabandha karatA hai to inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / 564' devagatikA jaghanya pradezabandha karanevAlA jIva pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, bAraha kaSAya, puruSaveda, bhaya, jugupsA, uccagotra aura pA~ca antarAyakA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai| do vedanIya aura cAra nokaSAyakA kadAcit bandha karatA hai aura kadAcit bandha nahIM karatA / yadi bandha karatA hai to inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / paJcendriyajAtise lekara nirmANa taka kI prakRtiyoM kA niyama se bandha karatA hai jo inakA niyamase saMkhyAtabhAga adhika ajaghanya pradezabandha karatA hai / vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga aura devagatyAnupUrvIkA niyamase bandha karatA hai jo inakA niyamase jaghanya pradezabandha karatA hai / saba nAmakarmakI prakRtiyoMkA bhaGga 1. tA0pratau 'taM tu0 saMkheja0mA0 evaM' iti pAThaH / 2. tA0pratau 'jaha0 maNusANu' iti pAThaH / Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 bhaMgo | devagadi04' mottUNa / 565. saNNi0 maNusabhaMgo / asaNi0 tirikkhoghaM / Navari veuvtriyachakkaM joNiNibhaMgo / AhAra0 oghaM / aNAhAra0 kammaigabhaMgo / evaM jahaNatthANasaNikAsaM samattaM / evaM saNikAsaM samattaM / bhaMgavicayaparUvaNA 566. NANAjIvehi bhaMgavicayaM duvidhaM jahaNNayaM ukassayaM ca / ukkassae pagadaM / tattha imaM aTThapadaM - muulpgdibhNgo| savvapagadINaM ukkassANukkassaM mUlapagadibhaMgo | tiNiAu0 ukassANukkassaM atttthbhNgo| evaM oghabhaMgo tirikkhodhaM kAyajogi-orAli0orAliyami0-kammai0-NavuMsa0 kodhAdi04-madi0 suda0 asaMja0 acakkhu 0 - kiNNa 0NIla0- kAu0- bhavasi 0 - abbhavasi0 - micchA0 - asaNNi0 AhAra 0 aNAhAraga ti / Navari orAliyama 10- kammai0 - aNAhAra devagadipaMcaga0 uka0 aNu0 abhaMgo / mahAbaMghe padesaMbaMdhAhiyAre manuSyagatike samAna hai / mAtra devagaticatuSkako chor3a denA caahie| 565. saMjJI jIvoMmeM manuSyoMke samAna bhaGga hai / asaMjJI jIvoM meM sAmAnya tiryakhoM ke samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki inameM vaikriyikaSaTakakA bhaGga paJcendriya tiryaJcayoninI jIvoMke samAna hai / AhAraka jIvoMmeM ogha ke samAna bhaGga hai / anAhAraka jIvoM meM kArmaNakAyayogI jIvoMke samAna bhaGga hai / isa prakAra jaghanya parasthAna sannikarSa samApta huA / isa prakAra sannikarSa samApta huA / bhaGgavicayaprarUpaNA 566. nAnA jIvoMkI apekSA bhaGgavicaya do prakArakA hai- jaghanya aura utkRSTa | utkRSTakA prakaraNa hai | usameM yaha arthapada hai - jo mUlaprakRtike samaya kahe gaye arthapadake anusAra hai / saba prakRtiyoMkA utkRSTa bhaGgavicaya aura anutkRSTa bhaGgavicaya mUlaprakRtike bhaGgake samAna hai / tIna AyuoM ke utkRSTa aura anutkRSTake ATha bhaGga hote haiM / isa prakAra oghake samAna sAmAnya tiryoM meM tathA kAyayogI, audArika kAyayogI, audArika mizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, acakSudarzanavAle, kRSNalezyAvAle, nIlalezyAvAle, kAponalezyAvAle, bhavya, abhavya, midhyAdRSTi, asaMjJI, AhAraka aura anAhAraka jIvoMmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki audArikamizrakAyayogI, kArmaNakA yogI aura anAhAraka jIvoMmeM devagatipaJcakake utkRSTa aura anutkRSTake oTha bhaGga hote haiM / vizeSArtha --- yahA~ saba uttara prakRtiyoMke utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvAM bhaGgakA saMkalana kiyA gayA hai| isa viSaya meM yaha arthapada hai ki jo jisa prakRtikA utkRSTa pradezabandha karate haiM ve usa samaya usa prakRtikA anutkRSTa pradezabandha nahIM karate / tathA jo jisa prakRtikA anutkRSTa pradezabandha karate haiM ve usa samaya usa prakRtikA utkRSTa pradezabandha nahIM 1. tApratI 'maNusagadibhaMgo devagadi04' iti pAThaH / Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe bhaMgavicayaparUvaNA 351 saMkheja 567. Niraesu savvapagadINaM muulpgdibhNgo| evaM savvapuDhavINaM asaMkhejarAsINaM nnirygdibhNgo| Navari maNusa 0 apaja0 veunvi0mi0 AhAra0 AhAra0mi0 avagar3ha 0- suhuma 0-uvasama0 sAsaNa0 sammAmi0 savvapagadINaM aTTabhaMgo | karate | isa arthapadake anusAra utkRSTa bandhakI apekSA saba uttara prakRtiyoMke bhaGga lAne para ve tIna bhaGga prApta hote haiM - saba uttara prakRtiyoMkI apekSA ? kadAcit saba jIva utkRSTa pradezabandha karanevAle nahIM hote / 2 kadAcit bahuta jIva utkRSTa pradezabandha karanevAle nahIM hote aura eka jIva utkRSTa pradezabandha karanevAlA hotA hai / 3 kadAcit aneka jIva utkRSTa pradezabandha karavAle nahIM hote aura aneka jIva utkRSTa pradezabandha karanevAle hote haiN| isa prakAra saba prakRtiyoM ke utkRSTa pradezabandhako mukhyatA se ye tIna bhaGga hote haiM / anutkRSTa pradezabandhakI apekSA bhaGga lAne para ye tIna bhaGga prApta hote haiM - 1 kadAcit saba jIva anutkRSTa pradezabandha karanevAle hote haiM / 2 kadAcit aneka jIva anutkRSTa pradezabandha karanevAle hote haiM aura eka jIva anutkRSTa pradezabandha karanevAlA nahIM hotA / 3 kadAcit aneka jIva anutkRSTa pradezabandha karanevAle hote haiM aura aneka jIva anutkRSTa pradezabandha karanevAle nahIM hote| isa prakAra anutkRSTa pradezabandha kI apekSA ye tIna bhaGga hote haiM / mUlaprakRtipradezabandha kI apekSA utkRSTa aura anutkRSTake ye hI tIna-tIna bhaGga prApta hote haiM, isalie yahA~ usake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| oghase yahA~ anya saba prakRtiyoMke to ye saba bhaGga bana jAte haiN| mAtra tIna Ayu arthAt narakAyu, manuSyAyu aura devAyu isake apavAda haiM / kAraNa ki ina AyuoMkA bandha kadAcit hotA hai, isalie bandhAvandha aura eka tathA nAnA jIvoMkI apekSA inake utkRSTa aura anutkRSTake ATha bhaGga hote haiM / yathA -1 kadAcit eka jIva utkRSTa pradezabandha karatA hai / 2 kadAcit eka bhI jIva utkRSTa pradezabandha nahIM karatA / 3 kadAcit nAnA jIva utkRSTa pradezabandha karate haiM / 4 kadAcit nAnA jIva utkRSTa pradezabandha nahIM karate / 5 kadAcit eka jIva utkRSTa pradezabandha karatA hai aura eka jIva utkRSTa pradezabandha nahIM karatA / 6 kadAcit eka jIva utkRSTa pradezabandha nahIM karatA aura nAnA jIva utkRSTa pradezabandha karate haiM / 7 kadAcit eka jIva utkRSTa pradezabandha karatA hai aura nAnA jIva utkRSTa pradezabandha nahIM karate / 8 kadAcit nAnA jIva utkRSTa pradezabandha karate haiM aura nAnA jIva utkRSTa pradezabandha nahIM krte| isa prakAra tInoM AyuoMke utkRSTa pradezabandhakA vidhiniSedha karanese ye ATha bhaGga hote haiM / isI prakAra anutkRSTa pradezabandhako mukhya kara ATha bhaGga kahane cAhiye / yahA~ sAmAnya tiryaJca Adi anya jitanI mArgaNAe~ ginAI haiM unameM yaha vyavasthA bana jAtI hai, isalie unakI prarUpaNA oghake samAna jAnanekI sUcanA kI hai / mAtra jisa mArgaNA meM jitanI prakRtiyoM kA bandha hotA ho usIke anusAra vahA~ bhaGgavicayakI prarUpaNA karanI cAhie / kintu audArikamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI aura anAhAraka mArgaNA meM devagatipaJcakakA bandha kadAcit eka yA nAnA jIva karate haiM aura kadAcit nahIM karate, isalie yahA~ bhI pUrvokta prakAra se utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha ke ATha bhakta hote haiM / 567. nArakiyoMmeM saba prakRtiyoMke mUla prakRtike samAna bhaGga hote haiM / isI prakAra saba pRthiviyoM meM jAnanA cAhiye / saMkhyAta aura asaMkhyAta saMkhyAvAlI anya jitanI mArgaNAe~ haiM, unameM nArakiyoMke samAna bhaGga jAnanA cAhie / itanI vizeSatA hai ki manuSya aparyApta, vaiyika mizra kAyayogI, AhArakakAyayogI, AhArakamizrakAyayogI, apagatavedI, sUkSmasAmparAyasaMyata, upazamasamyagdRSTi, sAsAdanasamyagdRSTi aura samyagmidhyAdRSTi jIvoM meM saba prakRtiyoMke ATha bhaGga hote haiM / vizeSArtha - nArakiyoM meM saba uttara prakRtiyoMkA vicAra apanI-apanI mUlaprakRtike anusAra jAnanekI sUcanA kI hai so isakA yahI abhiprAya hai ki jisa prakAra Ayukarmako Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 352 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 568. eiMdiya-bAdara-suhuma-paJjattApajatta. savvapagadINaM ukka0 aNu0 atthi baMdhagA ya abaMdhagA ya / maNusAu0 oghN| evaM puDhavi0-Au0-teu0-vAu0 tesiM ca bAdara-bAdaraapaja0-savvasuhuma-paJjattApajattayANaM c| savvavaNapphadi-Niyoda0-bAdarasuhuma-pajattApajattayANaM bAdaravaNapphadipatteya0 tasseva apaja0 eiNdiybhNgo| sesANaM nnirybhNgo| chor3akara saba mUla prakRtiyoMke utkRSTa aura anutkRSTakI apekSA tIna-tIna bhaGga hote haiM, usI prakAra yahA~ bhI jAnane caahie| tathA AyukarmakA bandha kAdAcitka hai, isalie isakI apekSA mUlaprakRtike utkRSTa aura anutkRSTakA Azraya kara jisa prakAra ATha-ATha bhaGga hote haiM, usI prakAra yahA~ tiryazcAya aura manuSyAyukI apekSA ATha-ATha bhaGga jAnane caahie| ina bhaGgoMkA khulAsA pahale kara Aye haiN| yahA~ sAtoM pRthiviyoMmeM tathA saMkhyAta saMkhyAvAlI aura asaMkhyAta saMkhyAvAlI anya mArgaNAoM meM bhI yaha vyavasthA bana jAtI hai, isalie unakI prarUpaNA sAmAnya nArakiryoke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| mAtra manuSya aparyApta Adi jitanI sAntara mArgaNAe~ haiM, unameM saba prakRtiyoM ke utkRSTa aura anutkRSTakI apekSA ATha-ATha bhaGga hote haiM, kyoMki ina mArgaNAoMmeM kadAcit koI jIva hotA hai aura kadAcit koI jIva nahIM hotaa| yadi hotA hai to kadAcita eka jIva hotA hai aura kadAcita nAnA jIva hote haiN| isI prakAra saba prakRtiyoMke utkRSTa aura anutkRSTa bandhakI apekSA bhI bandhAbandha tathA eka aura nAnA jIvoMkI apekSA vikalpa bana jAte haiM, isalie utkRSTa aura anutkRSTakI apekSA ATha-ATha bhaGga kahe haiM / yahA~ vizeSa bAta yaha kahanI hai ki yadyapi apagataveda mArgaNA nirantara hotI hai, para isakA yaha nairantarya sayogakevalI guNasthAnakI apekSAse hI hai| kintu bandhakA vicAra dasaveM guNasthAna taka hI kiyA jAtA hai, isalie dasaveM guNasthAna taka to yaha bhI sAntara mArgaNA hai, ataH yahA~ para isakI bhI anya sAntara mArgaNAoMke sAtha parigaNanA kI hai| 568. ekendriya, bAdara aura sUkSma tathA bAdara aura sUkSmoMke paryApta aura aparyApta inameM saba prakRtiyoMke utkRSTa aura anutkRSTa pradezoMke bandhaka jIva bhI haiM aura abandhaka jIva bhI haiN| mAtra manuSyAyukA bhaGga oghake samAna hai| isI prakAra pRthivIkAyika, jalakAyika, agnikAyika aura vAyukAyika jIva tathA inake bAdara aura bAdara aparyApta tathA saba sUkSma aura inake paryApta aura aparyApta jIvoMmeM jAnanA caahie| saba vanaspatikAyika aura saba nigoda tathA inake bAdara aura sUkSma tathA paryApta aura aparyApta jIvoM meM tathA bAdara vanaspatikAyikapratyekazarIra aura unake aparyAptakoMmeM ekendriyoMke samAna bhaGga hai / zeSa saba mArgaNAoM meM nArakiyoMke samAna bhaGga hai| vizeSArtha-ekendriya aura unake avAntara bhedomeM eka manuSyAyuko chor3akara anya jitanI prakRtiyoMkA bandha hotA hai, unakA utkRSTa bandha karanevAle bhI nAnA jIva nirantara pAye jAte haiM aura anutkRSTa bandha karanevAle bhI nAnA jIva nirantara pAye jAte haiM, isalie utkRSTa kI apekSA nAnA jIva usake bandhaka haiM aura nAnA jIva usake bandhaka nahIM haiM-yahI eka bhaGga pAyA jAtA hai| tathA isI prakAra anutkRSTa ko apekSA bhI yahI eka bhaGga pAyA jAtA hai| mAtra manuSyAyukA bhaGga kadAcit hotA hai| usameM bhI utkRSTa aura anutkRSTa bandha kadAcit eka jIva aura kadAcit nAnA jIva karate haiN| isalie oghake samAna yahA~ utkRSTa aura anutkRSTake ATha-ATha bhaGga bana jAte haiN| pRthivI Adi cAra tathA unake bAdara, bAdara aparyApta, sUkSma aura sUkSmoMke saba avAntara bhedomeM bhI ye hI bhaGga bana jAte haiM, isalie inakI prarUpaNA ekendriyoMke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| Age saba vanaspati, saba nigoda tathA inake bAdara aura sUkSma tathA paryApta aura aparyApta tathA bAdara pratyeka vanaspatikAyika Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe bhaMgavicayaparUvaNA 569. jahaNNae pagadaM / taM caiva aTThapadaM - mUlapagadibhaMgo / ogheNa tiNNiAu0veDa vviyacha0 - AhAra 02 - tittha0 jaha0 ajaha0 ukassabhaMgo / sesANaM savvapagadINaM ja0 aja 0 ' atthi baMdhagA ya abaMdhagA ya / evaM oghabhaMgo tirikkhogho savvaeiMdi0puDhavi0 Au0 teu0- vAu0 tesiM cetra bAdara apajatta savvasuhuma 0 - savvavaNapphadiNiyodANaM bAdarapatte0 tasseva apaja0 kAyajogi orAli0-orAli 0mi0 kammai0vuMsa0-kodhAdi 604-madi 0 - suda0 - asaMja0 - acakkhu 0 - kiNNa0 NIla0 kAu0- * bhavasi 0abbhavasi 0 - micchA0 - asaNNi0 - AhAra- aNAhAraga ti / Navari orAli 0mi0 - kammai0aNAhAra * devaga0 paMcaga0 ukkastabhaMgo / sesANaM savvesiM ukkastabhaMgo / evaM NANAjIvehibhaMgavicayaM samattaM 4 / aura unake aparyAptaka jIvoM meM bhI yahI vyavasthA bana jAtI hai, isalie unameM bhI ekendriyAM ke samAna jAnane kI sUcanA kI hai| isa prakAra yahA~ ekendriyAdi ananta saMkhyAvAlI aura asaMkhyAta saMkhyAvAlI jitanI mArgaNAaiM ginAI haiM, unake sivA saMkhyAta aura asaMkhyAta saMkhyAvAlI jina mArgaNAoMkA alaga se ullekha nahIM kiyA hai, unameM saba prakRtiyAM ke saba bhaGga nArakiyoMke samAna jAnanekI punaH sUcanA kI hai / 353 569. jaghanyakA prakaraNa hai| mUlaprakRti ke samAna vahI arthapada hai| AMgha se tIna Ayu, vaikriyikaSaTka, AhAradvika aura tIrthaGkara prakRtike jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakA bhana utkRSTa anuyogadvAra ke samAna hai| zeSa saba prakRtiyoM ke jaghanya aura ajaghanya pradezoMke bandhaka jIva haiM aura abandhaka jIva bhI haiN| isI prakAra oghake samAna sAmAnya tiryaJca, saba ekendriya, pRthivIkAyika, jaLakAyika, agnikAyika aura vAyukAyika tathA ina pRthivIkArthika Adike bAdara aparyApta aura saba sUkSma jIva, saba vanaspatikAyika, saba nigoda, bAdara pratyeka vanaspati kAyika, bAdara pratyeka vanaspatikAyika aparyApta, kAyayogI, audArikakAyayogI, audArikamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, acakSudarzanI, kRSNalezyAvAle, nIlalezyAvAle, kApotalezyAvAle, bhavya, abhavya, mithyAdRSTi, asaMjJI, AhAraka aura anAhAraka jIvoM meM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki audArika mizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoMmeM devagatipaJcakakA bhaGga utkRSTake samAna hai / zeSa saba mArgaNAoMmeM utkRSTake samAna bhakta hai / vizeSArtha - ogha se narakAyu, manuSyAyu aura devA yuke utkRSTa pradezabandha aura anutkRSTa pradeza bandhakI apekSA ATha-ATha bhaGga batalA Aye haiM / yahA~ inake jaghanya pradezabandha aura bhajaghanya pradezabandha kI apekSA bhI ve hI ATha-ATha bhaGga prApta hote haiM, isalie inakA bhaGga utkRSTake samAna kahA hai| tathA vaikriyikaSaTka, AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtike utkRSTa pradezabandha aura anutkRSTa pradezabandhakI apekSA tIna-tIna bhaGga batalA Ae haiN| ve hI yahA~ inake jaghanya pradezabandha aura ajaghanya pradezabandhakI apekSA prApta hote haiM, isalie inakA bhaGga bhI utkRSTake samAna kahA hai| inake sivA zeSa jitanI prakRtiyA~ haiM, unakA jaghanya pradezabandha karanevAle nAnA jIva nirantara pAye jAte haiM aura ajaghanya pradezabandha karanevAle nAnA 1. bhA0 prasau 'samvapagadIyaM aja0' iti pAThaH / 2. tA0jA0pratyoH 'vADa0 zrogho tesiM ceva' isi pAThaH / 3. tA0pratau bhasaNi0 AhAraNa aNAhAraga' iti pAThaH / 4. tA0pratau ' evaM NANAjIvehi bhaMgavicayaM samasaM' iti pATho nAsti / 45 Jain Education Internation Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre bhAgAbhAgaparUvaNA 570. bhAgAbhAgaM duvidhaM-jaha0 ukssa yNc| ukkassae pagadaM0 / duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 savvapagadINaM ukkastapadesabaMdhagA jIvA savvajIvANaM kevaDiyo bhAgo ? aNaMtabhAgo / aNu0 savvajI0 aNaMtA bhaagaa| Navari tiNNiAu0-veunvi0cha0-tittha0 ukka0 pade060 savyajI0 keva0 ? asNkheNjdibhaago| aNu0 pade070 savvajI0 keva0 ? asaMkheMjA bhAgA / AhAra02 ukka0 pade070 savvajIvANaM keva0 ? sNkhejdibhaago| aNu0 pade0baM0 savvajI0 keva0 saMkheMjA bhaagaa| evaM oghabhaMgo tirikkhoghaM kAyajogi-orAli0-orAlimi0-kammai0-NavUsa0-kodhAdi04-madi0-suda0-asaMja0jAva nirantara pAye jAte haiM, isalie inake bhaGgavicayakA vicAra svatantra rUpase kiyA hai| yahA~ mUlameM sAmAnya tiryazca Adi anya jitanI mArgaNAe~ ginAI haiM, unameM yaha oghaprarUpaNA avikala bana jAtI hai, isalie unakI prarUpaNA oghake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| mAtra audArikamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI aura anAhArakamArgaNAmeM vaikriyikapazcakakA jaghanya pradezabandha aura ajaghanya pradezabandha kadAcit hotA hai aura kadAcit nahIM hotA / tathA kadAcit inakA bandha karanevAlA koI jIva nahIM pAyA jAtA aura kadAcit inakA bandha karanevAle eka va nAnA jIva pAye jAte haiM, isalie yahA~ inake utkRSTake samAna jaghanya aura ajaghanya pradezabandhakI apekSA ATha-ATha bhaGga bana jAte haiM, isalie ina tIna mArgaNAoMmeM isa prarUpaNA ko utkRSTake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| yahA~ jina mArgaNAoMkA nAmanirdeza karake bhaGgavicayakI prarUpaNA kI hai, unake sivA anya jitanI mArgaNAe~ zeSa rahatI haiM, unameM utkRSTake samAna bhaGga hai, aisA kahanekA yahI tAtparya hai ki jisa prakAra utkRSTa prarUpaNAke samaya ina mArgaNAoMmeM tIna AyuoMke sivA zeSa saba prakRtiyoMke utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhake tIna-tIna bhaGga kahe haiM aura tIna bhAyuoMke utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandhakI apekSA ATha ATha bhaGga kahe haiM, usI prakAra yahA~ bhI jAnane caahie| __isa prakAra nAnA jIvoMkI apekSA bhaGgavicaya samApta huaa| bhAgAbhAgaprarUpaNA 570. bhAgAbhAga do prakArakA hai-jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai| nideza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase saba prakRtiyoMkA utkRSTa pradeza bandha karanevAle jIva saba jIvoMke kitane bhAgapramANa haiM ? anantaveM bhAgapramANa haiN| anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva saba jIvoMke ananta bahubhAga pramANa haiN| itanI vizeSatA hai ki tIna Ayu, vaikriyikaSaTka aura tIrthaGkaraprakRtikA utkRSTa pradezabandha kasnevAle jIva saba jIvoMke kitane bhAgapramANa haiM ? asaMkhyAtaveM bhAgapramANa haiM / anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva saba jIvoMke kitane bhAgapramANa haiM ? asaMkhyAta bahubhAgapramANa haiM / AhArakadvikakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva saba jIvoMke kitane bhAgapramANa haiM ? saMkhyAtaveM bhAgapramANa haiN| anuskRSTa pradezabandha karanevAle jIva saba jIvoMke kitane bhAgapramANa haiM ? saMkhyAta bahubhAgapramANa haiN| isI prakAra oghake samAna sAmAnya tiryazca, kAyayogI, audArikakAyayogI, audArikamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, 1. tA.A0pratyoH 'aNaMtabhAgA' iti pAThaH / Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe bhAgAbhAgaparUvaNA 355 acakkhu0-kiNNa0-NIla0-kAu0-bhavasi0- anbhavasi0-micchA0 - asaNNi0 - AhAra0aNAhAraga tti / Navari orAlimi0-kammai0-aNAhAragesu devagadipaMcagaM AhArasarIrabhaMgo / evaM idaresiM savvesiM / asaMkheMjarAsINaM oghaM devgdibhNgo| evaM saMkheMjarAsINaM tesiM AhArasarIrabhaMgo kAdavyo / 571. jahaNNae pagadaM / duvi0-oghe0 Ade0 / oghe0 AhAradugaM' ukkassabhaMgo / sesANaM savvapagadINaM jaha0 pade060 savvajI0 keva0 bhAgo ? asNkhejbhaago| ajaha0 pade070 kevaDi0 ? asaMkheMjA bhaagaa| evaM yAva aNAhAraga tti acakSadarzanI, kRSNalezyAvAle, nIlalezyAvAle, kApotalezyAvAle, bhavya, abhavya, mithyAdRSTi asaMjJI, AhAraka aura anAhAraka jIvoM meM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki audArikamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoM meM devagatipaJcakakA bhaGga AhArakazarIrake samAna jAnanA caahie| isI prakAra anya saba mArgaNAoM meM jAnanA cAhie / usameM bhI asaMkhyAta saMkhyAvAlI mArgaNAoMmeM oghase kahe gaye devagatike samAna bhaGga jAnane cAhie / tathA isI prakAra jo saMkhyAta saMkhyAvAlI mArgaNAe~ haiM, unameM AhArakazarIrake samAna bhaGga jAnane caahie| vizeSArtha--sAmAnyase narakAyu, manuSyAyu aura devAyu tathA vaikriyikaSaTaka aura tIrthaGkara prakRtike bandhaka jIva asaMkhyAta haiM, isalie inakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAtaveM bhAgapramANa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta bahubhAgapramANa kahe haiM / AhArakadvikake bandhaka jIva saMkhyAta haiM, isalie inakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAtaveM bhAgapramANa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta bahubhAgapramANa kahe haiN| tathA inake sivA anya jitanI prakRtiyoM zeSa rahatI haiM,unake bandhaka jIva ananta haiN| usameM bhI unakA utkRSTa pradezabandha apanI-apanI anya yogyatAke sAtha saMjJI jIva hI karate haiN| zeSa saba anutkRSTa pradezabandha karate haiM, isalie unakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva anantaveM bhAgapramANa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva ananta bahubhAgapramANa kahe haiN| yahA~ sAmAnya tiryazca Adi anya jitanI mArgaNAe~ ginAI haiM, unameM apanI-apanI bandhako prApta honevAlI prakRtiyoMke anusAra yaha vyavasthA bana jAtI hai, isalie unakA bhogAbhAga oghake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| mAtra audArikamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoMmeM vaikriyikapaJcakakA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle kula jIva saMkhyAta hI hote haiM, isalie inameM ina pA~ca prakRtiyoMkA bhAgAbhAga AhArakazarIrake kahe gaye bhAgAbhAgake samAna jAnane kI sUcanA kI hai| isake sivA ekendriya Adi anya jitanI mArgaNAe~ haiM. unameM apanI-apanI bandhako prApta honevAlI prakRtiyoMkA bhaGga oghake samAna hai| mAtra asaMkhyAta saMkhyAvAlI mArgaNAoM meM ogha se devagatike samAna bhaGga hai aura saMkhyAta saMkhyAvAlI mArgaNAoM meM AhArakazarIrake samAna bhaGga hai,yaha spaSTa hI hai|| 571. jaghanyakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase AhArikadvikakA bhaGga utkRSTake samAna hai| zeSa saba prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva saba jIvoMke kitane bhAgapramANa haiM ? asaMkhyAtaveM bhAgapramANa haiN| ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva saba jIvoMke kitane bhAgapramANa haiM ? asaMkhyAta bahubhAgapramANa haiN| isI 1. A0pratau 'oghe0 ukka0 AhAradugaM' iti pAThaH / Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre NedavvaM / Navari esi saMkhejarAsI' tesiM AhArasarIrabhaMgo kaadvyo| evaM bhAgAmAgaM samattaMra / parimANaparUvaNA 572. parimANaM duvihaM-jahaNNayaM ukkassayaM ca / ukka0 pagadaM / duvi0-odhe0 Ade0 / odhe0 tiNNiAu0-veubviyacha0 ukkassANukkassapadesabaMdhago kevaDiyo ? asNkheNjaa| AhAradurga uka0 aNu0 keva0 sNkhejaa| tittha0 uka0 pade070 keva0 ? saMkheMjA / aNu0 keva0 ? asaMkheMjA / sesANaM uka0 keva0 1 asNkheNjaa| aNu0 ketti ? annNtaa| Navari paMcaNA0-cadudaMsaNA0-sAdA0-cadusaMja0-purisa0jasa0-uccA0-paMcaMta0 uka0 pade050 ketti ? saMkheMjA / aNu0 ketti0 1 aNaMtA / prakAra anAhAraka mArgaNA taka jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki jinakI rAzi saMkhyAta hai,unameM AhArakazarIrake samAna bhaGga hai| vizeSArtha-yahA~ oghase asaMkhyAtakA bhAga dene para eka bhAgapramANa jaghanya pradezabandha karanevAloMkA pramANa AtA hai aura bahubhAgapramANa ajaghanya pradezabandha karanevAloMkA pramANa AtA hai, isalie AhArakadvikako chor3akara zeSa saba prakRtiyoM kI apekSA asaMkhyAtaveM bhAgapramANa jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kahe haiM aura asaMkhyAta bahubhAgapramANa ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kahe haiN| mAtra AhArakadvikakA bandha karanevAle jIva hI saMkhyAta hote haiM, isalie inakI apekSA bhAgAbhAga utkRSTake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| narakamatise lekara anAhAraka taka ananta saMkhyAvAlI aura asaMkhyAta saMkhyAvAlI jitanI mArgaNAe~ haiM, unameM oghake samAna prarUpaNA bana jAnese use oghake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| tathA jo saMkhyAta saMkhyAvAlI mArgaNAe~ haiM, unameM AhArakazarIrakI apekSA kahA gayA bhAgAbhAga hI ghaTita ho jAtA hai, isalie unameM saba prakRtiyoMke bhAgAbhAgako AhAraka zarIrake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| isa prakAra bhAgAbhAga samApta huaa| parimANaprarUpaNA 572. pariNAma do prakArakA hai-jaghanya aura utkRSTa / utkRSTakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase tIna Ayu aura vaikriyika chahakA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| AhArakadvikakA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| tIrthaGkara prakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| zeSa saba prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? ananta haiN| itanI vizeSatA hai ki pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, puruSaveda, yazaHkIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? ananta haiN| isI prakAra oghake 1. tA0pratI 'e saMkhenarAsI0' iti pAThaH / 2 tA0pratI evaM bhAgAbhAga samattaM' iti pATho nAsti / Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe parimANaparUvaNA 357 evaM oghabhaMgo tirikkhoghaM kAyajogi-orAli orAli mi0-kammai '0-Nasa0kodhAdi 4-madi0-suda0-asaMja0-acakkhu0-kiNNa0-NIla0-kAu0-bhavasi0-abbhavasi0-micchA0asaNNi-AhAra0-aNAhAraga tti / Navari orAli mi0-kammai0-aNAhAragesudevagadipaMcaga0 ukka. aNu0 ke0 ? sNkheNjaa| pasatthavi0-subhaga-sussara-Ade0 uka0 pade0 baM0 ke0 ? sNkhemaa| aNu0 keva0 ? annNtaa| sesANaM ca viseso jANidacco sAmitteNa / samAna sAmAnya tiryazca, kAyayogI, audArikakAyayogI, audArikamizra kAyayogI, kArmaNakAyayogI, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, matyajJAnI, zrutAjJAnI, asaMyata, acakSudarzanI, kRSNalezyAvAle, nIlalezyAvAle, kApotalezyAvAle, bhavya, abhavya, mithyA dRSTi, asaMjJI, AhAraka aura anAhAraka jIvoM meM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki audArikamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoMmeM devagatipaJcakakA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| prazasta vihAyogati, subhaga, susvara aura AdeyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiM / anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? ananta haiN| zeSa prakRtiyoMkI apekSA jo vizeSatA hai vaha svAmitvake anusAra jAna lenI cAhie / vizeSArtha-do Ayu aura vaikriyikaSaTakakA bandha asaMjJo paJcendriya aura saMjJI pazcendriya jIva hI karate haiN| usameM bhI saba nahIM karate / tathA manuSyAyu ke bandhaka pA~coM indriya ke jIva hote huye bhI asaMkhyAta hI haiM, isalie inake utkRSTa aura anutkRSTa pradezoMkA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta kahA hai| AhArakadvikakA bandha apramattasaMyata aura apUrvakaraNa jIva karate haiM, isalie inakA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| oghase tIrthaGkara prakRtikA utkRSTa pradezabandha samyagdRSTi manuSya karate haiM, isalie isakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| isakA anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta hai, yaha spaSTa hI hai| zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha apanI-apanI yogya sAmagrIke sadbhAvameM saMjJI pazcendriya jIva karate haiM, isalie zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta kahe haiM aura inakA anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva ananta haiM, yaha spaSTa hI hai| yahA~ itanI vizeSatA hai ki pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, puruSaveda, yaza kIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA utkRSTa pradezabandha apane-apane yogya sthAnameM upazamazreNivAle yA kSapakazreNivAle jIva karate haiM, isalie inakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai / anya prakRtiyoMke samAna inakA anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa ananta hai, yaha spaSTa hI hai| yahA~ anya jitanI mArgaNAe~ ginAI hai, unameM bhI apanIapanI bandha yogya saba prakRtiyoMkI apekSA yaha parimANa bana jAtA hai, isalie unameM odhake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| mAtra audArikamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoM meM devagatipazcakakA aise samyagdRSTi jIva hI bandha karate haiM jo yA to deva aura naraka paryAyase cyuta hokara manuSyoM meM Akara utpanna hote haiM yA jo manuSya paryAyase cyuta hokara uttama bhogabhUmike tiryazcoM aura manuSyoM meM utpanna hote haiM / yataH ina sabakA parimANa saMkhyAta hai, ataH ina mArgaNAoMmeM devagatipaJcakakA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa 1 tA0 pratI 'orA mi.) kamaH' iti pAThaH / Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 573. Niraesu ' savvapagadINaM ukka0 aNu0 ke0 1 asNkhejaa| maNusAu0 ukka0 aNu0 sNkheNjaa| evaM savvaNiraya-savvapaMciMdiyatirikkhA savvaapaJjattA savyavigaliMdiya-savvapaMcakAyANaM veuvi0-veubviyamissakAyajogINaM ca / 574. maNusesu doAu0-veuvviyacha0-AhAraduga-tittha0 uka0 aNu0 ke0 ? sNkheNjaa| sesANaM ukka0 ke0 ? sNkheNjaa| aNu0 ke0 ? asNkheNjaa| maNusapajattamaNusiNIsu savvapagadINaM uka0 aNu0 ke0 ? sNkhejaa| evaM maNusibhaMgo savvaTTha0AhAra0-AhArami0-avagadave0-maNapaja0-saMjada-sAmAi0-chedo0-parihAra-suhumasaMpa0 / saMkhyAta kahA hai| mAtra tIrthakara prakRtikA bandha karanevAle bhogabhUmimeM janma nahIM lete,itanA vizeSa jAnanA cAhie / yahA~ ina tInoM mArgaNAoM meM prazasta vihAyogati Adi kucha anya prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha bhI ukta jIva hI karate haiM, isalie inakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa bhI saMkhyAta kahA hai / samacaturastrasaMsthAna bhI prazasta vihAyogatike sAtha ginA jAnA cAhie, kyoMki isakA utkRSTa pradezabandha bhI ukta jIva hI karate haiN| isI bAtako sUcita karaneke lie zeSa prakRtiyoMke viSayameM vizeSatA jAna lenI cAhie,yaha kahA hai| 573. nArakiyoMmeM saba prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| mAtra manuSyAyukA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta haiN| isI prakAra saba nArako, saba pazcandriya tiyazca, saba apayopta, saba vikalandriya prArambhake cAra aura pratyeka vanaspati ye saba pA~ca sthAvarakAyika, vaikriyikakAyayogI aura vaikiyikamizrakAyayogI jIvoMmeM jAnanA caahie| vizeSArtha-ye saba rAziyA~ asaMkhyAta haiM, isalie inameM apane-apane svAmitvako dekhate hue manuSyAyuke sivA zeSa saba prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta bana jAtA hai| tathA saba prakArake nArakiyoMmeMse Akara yadi manuSya hote haiM to garbhaja manuSya hI hote haiM, isalie inameM manuSyAyukA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| yahA~ saba pazcendriya tiyazca Adi anya jitanI mArgaNAe~ ginAI haiM, unameM nArakiyoMke samAna manuSyAyukA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva to saMkhyAta hI haiM, para anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta hai- itanA vizeSa jAnanA cAhie / yadyapi mUla meM isa vizeSatAkA nirdeza nahIM kiyA hai, para prakRtibandha Adike dekhanese yaha jJAta hotA hai| 574. manuSyoM meM do Ayu, vaikriyikaSaTaka, AhArakadvika aura tIrthaGkaraprakRtikA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| manuSya paryApta aura manuSyaniyoMmeM saba prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta hai| isI prakAra manuSyiniyoMke samAna sarvArthasiddhike deva, AhArakakAyayogI, AhArakamizrakAyayogI, apagatavedI, manAparyayajJAnI, saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata, parihAravizuddhisaMyata aura sUkSmasAmparAyasaMyata jIvoMmeM jAnanA caahie| vizeSArtha-manuSyoM meM do Ayu Adi gyAraha prakRtiyoMkA bandha labdhyaparyApta manuSya nahIM karate, isalie inameM ina prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva 1 tA0pratau 'jANidabbo / sAmitteNa Nirayesu' iti pAThaH / Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe parimANapatraNA 359 575. devesu savvapagadINaM ukka0 aNu0 ke0 ? asNkheNjaa| Navari maNusAu0 ukka0 aNu0 ke0 1 sNkhejaa| evaM savvadevANaM / 576. eiMdiya-bAdara-suhuma-pajattApaja0-savvavaNapphadi-Niyoda0 savvapagadINaM uka0 aNu0 ke0 1 aNaMtA / Navari maNusAu0 ukka0 aNu0 keva0 1 asNkheNjaa| 577. paMciMdi0-tasa02 paMcaNA0-cadudaMsaNA0-sAdA0-cadusaMja0-purisa-jasa0tittha0-uccA0-paMcaMta0 ukka0 ke0 ? sNkheNjaa| aNu0 ke0 1 asaMkheMjA / AhAra02 uka0 aNu0 ke0 ? sNkheNjaa| sesANaM ukka0 aNu0 ke01 asaMkheMjA / evaM paMciMdiyabhaMgo paMcamaNa0-paMcavaci0-cakkhu0-saNNi tti / saMkhyAta kahe haiN| tathA zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha bhI labdhyaparyApta manuSya nahIM karate, isalie inameM zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta aura anutkRSTa pradazabandha karanevAla jIvoM kA parimANa asaMkhyAta kahA hai| zeSa kathana sugama hai| 575. devoMmeM saba prakRtiyoM kA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa kitanA hai ? asaMkhyAta hai| itanI vizeSatA hai ki manuSyAyukA utkRSTa aura anuutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa kitanA hai ? saMkhyAta hai| isI prakAra saba devoMmeM jAnanA cAhie / vizeSArtha-devoM meM nArakiyoMke aura unake avAntara bhedoMke samAna spaSTIkaraNa kara lenA caahie| mAtra sarvArthasiddhi meM saMkhyAta deva hote haiM, isalie unakA vicAra manuSyiniyoMke samAna pUrvameM hI kara Aye haiN| 576. ekendriya tathA unake bAdara aura sUkSma tathA ina donoMke paryApta aura aparyApta, saba vanaspatikAyika aura saba nigoda jIvoMmeM saba prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? ananta haiN| itanI vizeSatA hai ki manuSyAyukA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| vizeSArtha-ye saba rAziyA~ ananta haiM, isalie inameM manuSyAyuke sivA saba prakatiyoMke utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa ananta bana jAtA hai| mAtra kula manuSya hI asaMkhyAta hote haiM, isalie ukta mArgaNAoMmeM manuSyAyukA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta kahA hai| 577. pazcendriyadvika aura sadvika jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, puruSaveda, yazaHkIrti, tIrthaGkara, uccagotra aura pA~ca antarAyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| AhArakadvikakA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane hai ? saMkhyAta hai| zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiasaMkhyAta haiN| isI prakAra paJcendriya jIvoMke samAna pA~ca manoyogI, pA~ca bacanayogI, cakSadarzanavAle aura saMjJI jIvoMmeM jAnanA caahie| vizeSArtha-ukta mArgaNAvAle jIva asaMkhyAta hote haiM, isalie inameM pA~ca jJAnAvaraNAdikA anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa aura zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta kahA hai| pA~ca jJAnAvaraNAdikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa aura AhArakadvikakA utkRSTa aura Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesaMbaMdhAhiyAre 578. itthavede [ paMcaNANA0- ] cadudaMsa0 - [sAdA0- ] cadusaMja0 - purisa0 jasa0[ uccA0-paMcaMta0 ] ukka0 ke0 1 saMkhejA / aNu0 ke 0 1 asaMkhejA / AhAra 02 - tittha 0 ukka0 aNu0 ke0 1 saMkhejA / sesANaM do vi padA asaMkheA / evaM purisa0 / Navari0 tittha oghaM / 360 579. vibhaMga' 0 -saMjadAsaMjada0 - sAsaNa0 sammAmi0 savvapagadINaM uka0 aNu0 keva0 ? asaMkhejA / Navari saMjadAsaMjadesu tittha0 uka0 aNu0 keva0 9 saMkheMA / sAsaNe maNusAu 0 ukka0 aNu0 keva0 9 saMkhejA / anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa jo saMkhyAta kahA hai so isakA spaSTIkaraNa oghake samAna jAna lenA cAhie / 578. strIvedI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, puruSaveda yazaH kIrti, uccagotra aura pA~ca antarAyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiM / AhArakadvika aura tIrthaGkaraprakRtikA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| zeSa prakRtiyoMke donoM hI padavAle jIva asaMkhyAta haiM / isI prakAra puruSavedI jIvoMmeM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki inameM tIrthaGkara prakRtikA bhaGga ogha ke samAna hai / vizeSArtha - pA~ca jJAnAvaraNa AdikA utkRSTa pradezabandha guNasthAnapratipanna mamuSyinI jIva svAmisvake anusAra yathAyogya sthAna meM karate haiM, isalie inakA utkRSTa pradezabandha karanevAle strI vediyoM kA parimANa saMkhyAta kahA hai / kintu inakA anutkRSTa pradezabandha sabhI strIvedI jIva karate haiM, isalie inakA anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta kahA hai / strIvediyoMmeM AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtikA bandha manuSyinI jIva hI karate haiM, isalie inakA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAloMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| tathA inake sivA yahA~ jitanI prakRtiyA~ ba~dhatI haiM, unakA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha svAmitva anusAra yathAyogya sarvatra sambhava hai, isalie isa apekSAse donoM padavAloMkA parimANa asaMkhyAta kahA hai / puruSavedo jIvoMmeM bhI yaha vyavasthA bana jAtI hai, isalie unameM strI vediyoMke samAna jAnanekI sUcanA kI hai / mAtra tIthaMkara prakRtike viSaya meM oghameM jo prarUpaNA kI hai vaha puruSavediyoMmeM bana jAtI hai, isalie puruSavediyoM meM tIrthaGkara prakRtikA bhaGga oghake samAna jAnanekI sUcanA kI hai / 579. vibhaGgajJAnI, saMyatAsaMyata, sAsAdanasamyagdRSTi aura samyagmithyAdRSTi jIvoM meM saba prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane hote haiM ? asaMkhyAta hote haiM / itanI vizeSatA hai ki saMyatAsaMyatoM meM tIrthaGkaraprakRtikA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane hote haiM ? saMkhyAta hote haiM / tathA sAsAdanasamyagdRSTiyoM meM manuSyAyukA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane hote haiM ? saMkhyAta hote haiM / vizeSArtha -- tiryoM meM tIrthaGkaraprakRtikA bandha nahIM hotA, isalie saMyatAsaMyatoM meM tIrthaGkara prakRtike donoM padoMkA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| tathA 1 tA0 A0 pratyoH 'Navari tistha0 zroSaM / NapuH sasake / paMcaNA0 sAdA0 uccA0 paMcata0 u0 ke0 ? zrasaMkhejA / zraNu0 ke0 ? zrasaMkhejA / zraNu0 ke0 ? anaMtA / sersa zrodhaM / evaM tiSNika0 / vibhaMga 0' iti pAThaH / Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttara pagadipade baMdhe parimANa parUvaNA 361 580. AbhiNi-suda-odhi0 paMcaNA0 cadudaMsaNA 0 sAdA0 cadu saMja0 purisa0jasa gi0 - tittha0 uccA0 - paMcaMta0 ukka0 keva0 1 saMkhejA / aNu0 keva0 1 asaMkhejA / masAu0- AhAra0 dopadA0 keva0 ? saMkhakhA / sesANaM ukka0 aNu0 ke0 1 asaMkhejA / evaM odhidaM0- sammAdi0 - vedaga0 / Navari' vedage cadusaMja0 - maNusAu0 - AhAra02titthaya * odhibhaMgo / sesANaM dopadA asaMkhejA / teu-pammAe vi eso ceva bhaMgo / 0 sAsAdanasamyagdRSTi jIva marakara labdhyaparyAptaka manuSyoM meM nahIM utpanna hote, isalie inameM saMkhyAta jIva hI manuSyAyukA bandha karate haiM / isa kAraNa yahA~ manuSyAyuke donoM padoMkA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa bhI saMkhyAta kahA hai| zeSa kathana sugama hai ? - 580. AbhinivodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoMmeM pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, cAra saMjvalana, puruSaveda, yaza: kIrti, tIrthaGkara, uccagotra aura pA~ca antarAyakA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiM / anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiM / manudhyAyu aura AhArakadvikake do padoMkA bandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiM ? zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| isI prakAra avadhidarzanI, samyagdRSTi aura vedakasamyagdRSTi jIvoM meM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki vedakasamyagdRSTi jIvoM meM cAra saMjvalana, manuSyAyu, AhArakadvika aura tIrthaGkaraprakRtikA bhaGga avadhijJAnI jIvoMke samAna hai / zeSa prakRtiyoMke do padoMkA bandha karanevAle jIva asaMkhyAta haiM / pItalezyA aura padmalezyA meM bhI yahI bhaGga hai / vizeSArtha - Abhinibodhika Adi tInoM jJAnoM meM pA~ca jJAnAvaraNAdikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta honekA jo kAraNa ogha prarUpaNA meM batalA Aye haiM, vahI yahA~ bhI jAna lenA caahie| tathA ye tInoM jJAnavAle jIva asaMkhyAta hote haiM, isalie yahA~ pA~ca jJAnAvaraNAdikA anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta batalAyA hai / yahA~ manuSyAyu aura bhahArakadvikake do padoMkA bandha karanevAle jIva saMkhyAta hote haiM tathA zeSa prakRtiyoM ke do padoMkA bandha karanevAle jIva asaMkhyAta hote haiM, yaha spaSTa hI hai / yahA~ kahI gaI avadhidarzanI Adi tIna mArgaNAoMmeM yaha prarUpaNA ghaTita ho jAtI hai, isalie unameM AbhinibodhikajJAnI bhAdike samAna jAnanekI sUcanA kI hai| mAtra vedakasamyaktvameM cAra saMjvalana, manuSyAyu, AhArakadvika aura tIrthaGkaraprakRtike donoM padoMke bandhaka jIvoMkA bhaGga to avadhijJAnI jIvoMke samAna hI hai, kyoMki jisa prakAra avadhijJAniyoM meM cAra saMjvalana aura tIrthaGkara prakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta tathA manuSyAyu aura AhArakadvikake donoM padoMkA bandha karanevAle jIva saMkhyAta batalAye haiM, usI prakAra vedakasamyaktvameM bhI ina prakRtiyoMkI apekSA ukta parimANa prApta hotA hai| aba rahIM zeSa prakRtiyA~ so unake donoM padoMkA bandha karanevAle vedakasamyagdRSTi jIva asaMkhyAta hI hote haiM, isalie AbhinibodhikajJAnI Adise vedakasamyagdRSTimeM jo vizeSatA hai usakA sUcana alagase kiyA hai| tAtparya yaha hai ki vedakasamyaktvakI prApti sAtaveM guNasthAna taka hI hotI hai, isalie isameM cAra saMjvalana aura tIrthaGkara prakRtikA utkRSTa pradezabandha karanevAloMkA parimANa saMkhyAta to bana jAtA hai, para pA~ca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, puruSaveda, yazaHkIrti, uccagotra aura 1. tA0 pratI ' sammAdihi0 devaga0- ( vedaga0 ) vari' iti pAThaH / 46 Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre 581. sukkAe paDhamadaMDao cakkhudaMsaNibhaMgo / doAu0-AhAra02 ukka0 aNu0 keva0 ? saMkheMjA / sesANaM ukka0 aNu0 keva0 ? asNkheNjaa| evaM khaiga0 / uvasama0 paDhamadaMDao aabhinnibhNgo| Navari AhAra02-tittha. ukaaNu0 keva0 ? saMkheMjA / sesANaM ukka0 aNu0 ke0 ? asNkhejaa| 582. jahaNNae pagadaM / duvi0-oSe0 aade0| oghe0 paMcaNA0-NavadaMsaNA0. dovedaNI0-miccha' 0-solasaka0-NavaNoka0-tirikkhAu0-savvaNAmapagadIo dogodapaMcaMta0 jaha0 aja0 pade0baM0 keva0 ? annNtaa|nnvri tiNNa Au0-Nirayagadi-NirayANu0 pA~ca antarAyakA utkRSTa pradezabandha karanevAloMkA parimANa svAmitva badala jAnese saMkhyAta na hokara asaMkhyAta ho jAtA hai| avadhijJAnI jIvoMse vedakasamyagdRSTi jIvoMmeM mAtra itanI hI vizeSatA hai| pItalezyA aura padmalezyA bhI sAtaveM guNasthAna taka hotI haiM, isalie inameM vedakasamyagdRSTiyoMke samAna prarUpaNA bana jAnese vedakasamyagdRSTiyoMke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| 581. zuklalezyAmeM prathama daNDakakA bhaGga cakSudarzanI jIvoMke samAna hai| do Ayu aura AhArakadvikakA utkRSTa aura anutkRSTa pradezavandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| isI prakAra kSAyikasamyagdRSTi jIvoMmeM jAnanA caahie| upazamasamyagdRSTi jIvoMmeM prathama daNDakakA bhaGga AbhinibodhikajJAnI jIvoMke samAna hai| itanI vizeSatA hai ki AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtikA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| zeSa prakRtiyoMkA utkRSTa aura anutkRSTa pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta hai| vizeSArtha-cakSudarzanI jIvoMmeM prathama daNDakakA bhaGga oghake samAna kahA hai| usI prakAra zuklalezyAmeM bhI bana jAtA hai, ataH yahA~ prathama daNDakakA bhaGga cakSudarzanI jIvoMke samAna jAnanekI sUcanA kI hai| yahA~ manuSyAyu aura devAyu ina do AyuoM tathA AhArakadvikakA bandha saMkhyAta jIva hI karate haiM, isalie inake donoM padoMkA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| tathA yahA~ zeSa prakRtiyoMke donoM padoMkA bandha karanevAle jIva asaMkhyAta haiM,yaha spaSTa hI hai| zuklalezyAke samAna kSAyikasamyaktvameM bhI vyavasthA bana jAtI hai| upazamasamyaktva gyArahaveM guNasthAna taka hotA hai, isalie isameM prathama daNDakakA bhaGga AbhinibodhikajJAnI jIvoMke samAna bana jAnese unake samAna kahA hai| mAtra tIrthaGkara prakRti isakA apavAda hai, kyoMki upazamasamyagdRSTiyoMmeM tIrthaGkara prakRtikA bandha karanevAle jIva saMkhyAta hI hote haiM, isalie isakI prarUpaNA AhArikadvikake sAtha kI hai| yahA~ bhI zeSa prakRtiyoMke bandhaka jIva asaMkhyAta haiM,yaha spaSTa hI hai| 582. jaghanyakA prakaraNa hai| nirdeza do prakArakA hai-ogha aura Adeza / oghase pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, do vedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, tiryaJcAyu, nAmakarmakI saba prakRtiyA~, do gotra aura pA~ca antarAyakA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hote haiM ? ananta hote haiN| itanI vizeSatA hai ki tIna Ayu, narakagati aura narakagatyAnupUrvIkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hote haiM ? 1 tApratI 'dogvetta [ veda0 ] migcha' iti pAThaH / Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapargAdapadesabaMdhe parimANaparUvaNA 363 jaha0 aja0 keva0 1 asaMkheMjA / devaga0-veuvi0-veuvi aMgo0-devANu0-tittha. jaha0 keva0 ? sNkhejaa| ajaha0 keva0 ? asNkheNjaa| AhAradugaM jaha* ajaha.' keva0 ? sNkheNjaa| evaM oghabhaMgo tirikkhoghaM kAyajogi-orAli0-orAli0mi0. kammai0-NavUsa0-kodhAdi04 - madi-suda0-asaMja. acakkhudaM0-kiNNale0-NIla.-kAu0. bhavasi0-abbhavasi0-micchA0-asaNNi-AhAra-aNAhAraga tti / Navari orAli0mi0kammai0-aNAhAragesu devagadipaMcaga. jaha* ajaha0 ke0 ? sNkhejaa| madi-suda0abbhavasi0-micchA0-asaNNi tti tiNNiAu0-veuvviyachakkaM jaha. ajaha. ke. ? asNkheNjaa| asaMkhyota hote haiN| devagati, vaikriyikazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, devagatyAnupUrvI aura tIrthaGkara prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hote haiM ? saMkhyAta hote haiM / ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hote haiM ? asaMkhyAta hote haiM / AhArakadvikake do padoMkA bandha karanevAle jIva kitane hote haiM ? saMkhyAta hote haiN| isa prakAra oghake samAna sAmAnya tiryazca, kAyayogI, audArikakAyayogI, audArikamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI, napuMsakavedI, krodhAdi cAra kaSAyavAle, matyajJAnI, tAjJAnI, asaMyata, acakSadarzanI, kRSNalezyAvAle, nIlalezyAvAle, kApotalezyAvAle, bhavya, abhavya, mithyAdRSTi, asaMjJI, AhAraka aura anAhAraka jIvoM meM jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki audArikamizrakAyayogI, kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoMmeM devagatipaJcakakA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| tathA matyajJAnI, zrutAjJAnI, abhavya, mithyAdRSTi aura asaMjJI jIvoMmeM tIna Ayu aura vaikriyikaSaTakakA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| vizeSArtha-jina prakRtiyoMkA 'Navari' pada dvArA alagase ullekha kiyA hai, unheM chor3akara zeSa saba prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha sUkSma, nigoda, aparyApta jIva bhavake prathama samayameM yogya sAmagrIke sadbhAvameM karate haiN| tathA ina prakRtiyoMkA ekendriyAdi sabhI jIva bandha karate haiM, isalie inake jaghanya aura ajaghanya pradezoMkA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa ananta kahA hai| tIna Ayu aura narakagatidvikakA bandha asaMjJI Adi jIva karate haiM, isalie inake donoM padoMkA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta kahA hai / devagati Adi pA~ca prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha :prathama samayameM tadbhavastha hue manuSya yogya sAmagrIke sadbhAvameM karate haiN| aise manuSyoMkA parimANa saMkhyAta hai, ataH ina prakRtiyoMke ukta padakA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| tathA inakA ajaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta hai yaha spaSTa hI hai| AhArakadvikakA bandha karanevAle hI saMkhyAta haiM, isalie inake donoM padoMkA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| yaha oghArUpaNA tiryazcagati Adi anya nirdiSTa mArgaNAoM meM bhI yathAsambhava bana jAtI hai, ataH unameM oghake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| mAtra audArikamizrakAyayo kArmaNakAyayogI aura anAhAraka jIvoMmeM devagatipaJcakakA bandha karanevAle jIva hI saMkhyAta hote hai, isalie inameM ukta prakRtiyoMke donoM padoMkA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai / tathA matyajJAnI Adi pA~ca mArgaNAe~ aisI haiM jinameM devagaticatuSkake jaghanya 1. tA. AprasyoH 'mAhAradagaM do aja0' iti paatthH| Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAba~dhe padesabaMdhAhiyA re 583. Niraesu savvANaM jaha0 ajaha0 ke0 ? asaMkhejA / Navari maNusAu0 dopadA saMkhejA / tittha0 jaha0 ke0 9 saMkhejA / ajaha0 ke0 : asaMkhejA / evaM paDhamAe / vidiyAe yAva sattamA ti ukkastabhaMgo / 1 364 0 584. paMciMdi0 tirikkha paMciMdi0 tirikkha paJjatta0 savtrapagadINaM jaha0 ajaha0 ho ? asaMkhejA / Navari devagadi 04 jaha0 ke0 ? saMkhejA / ajaha0 ke0 ? asaMkhekhA / evaM jogiNIsu vi / Navari veuvvi0chakaM0 jaha0 ajaha0 ke0 ? asaMkhajA / paMcidi0 tiri0 apaja0 savvapagadINaM jaha0 ajaha0 ke0 ? asaMkhekhA / evaM maNusa 0 pradezabandhakA svAmI oghake samAna nahIM banatA, isalie ina mArgaNAoM meM tIna Ayu aura vaikikapaTakakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvAMkA parimANa asaMkhyAta kahA hai / yadyapi tIna Ayu aura narakagatidvikake donoM padoMkA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta bhodha prarUpaNA bhI kahA hai| usase yahA~ koI vizeSatA nahIM AtI para yahA~ ise devagaticatuSkake sAtha duharA diyA hai / 583. nArakiyoM meM saba prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hai ? asaMkhyAta haiN| itanI vizeSatA hai ki manuSyAyuke donoM padavAle jIva saMkhyAta haiM / tathA tIrthaGkara prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hai ? saMkhyAta haiM / ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hai ? asaMkhyAta hai| isI prakAra prathama pRthivI meM jAnanA caahie| dUsarI pRthivI se lekara sAtavIM pRthivI takake nArakiyoM meM utkRSTake samAna bhaGga hai / vizeSArtha - naraka meM adhika se adhika saMkhyAta jIva hI manuSyAyukA bandha karate haiM, isalie yahA~ manuSyAyuke donoM padavAloMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| jo samyagdRSTi manuSya mara kara prathama naraka meM utpanna hote haiM, unameM se kuchake hI prathama samaya meM tIrthakara prakRtikA jaghanya pradezabandha hotA hai, ataH yahA~ tIrthaGkaraprakRtike ukta padakA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| tathA nirantara asaMkhyAta jIva naraka meM tIrthaGkara prakRtikA bandha karanevAle pAye jAte haiM, isalie yahA~ isake ajavanya pradezoMkA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta kar3A hai| inake sivA anya saba prakRtiyoMke donoM padavAle jIva vaha asaMkhyAta hote haiM, yaha spaSTa hI hai| sAmAnya nArakiyoMke samAna prathama naraka meM prarUpaNA bana jAtI hai, isalie prathama narakameM sAmAnya nArakiyoMke samAna prarUpaNA jAnanekI sUcanA kI hai / utkRSTa prarUpaNAke samaya saba prakRtiyoMke donoM padavAloMkA parimANa asaMkhyAta aura manuSyAyu ke donoM padavAloMkA parimANa saMkhyAta batalA Aye haiM / yahA~ dvitIyAdi narakoM meM yaha kathana avikala bana jAtA hai, isalie ina narakoM meM utkRSTake samAna parimANa jAnane kI sUcanA kI hai| 84. paJcendriya tiryaca aura paJcendriya tiryaJca paryApta jIvoMmeM saba prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiM / itanI vizeSatA hai- devagaticatuSkakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta hai / ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiM / isI prakAra paJcendriya tiryaca yoninI jIvoM meM bhI jAnanA caahie| itanI vizeSatA hai ki inameM vaikriyikapaTakakA jaghanya aura bhajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hai ? asaMkhyAta haiM / paJcendriya tiryava aparyAptakoM meM saba prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadesabaMdhe parimANaparUvaNA 365 apaja0-savvavigaliMdi0-paMciMdi0-tasaapaja'. caduNNaM kAyANaM bAdarapattegANaM ca / 585. maNusesu doAu0-veubbiyacha0-AhAra02-tittha0 jaha0 ajaha0 baM0 keva0 ? saMkhejA / sesANaM jaha* ajaha' 0 keva0 ? asNkhejaa| maNusapajjatta-maNusiNIsu savvapagadINaM jaha0 ajaha0 ke0 ? saMkheMjA' / evaM savvaTTha-AhAra-AhArami0avagadave0-maNapaja0-saMjada-sAmAi0-chedo0-parihAra 0-suhumasaMpa0 / / 586. devesu nnirybhNgo| evaM bhavaNa-vANa-0-jodisi0 / sodhammIsANaM. [evaM ceva / Navari ] maNusa0-maNusANu".-tittha0 jaha0 ke0 1 sNkhejaa| ajaha. ke. ? asaMkheMjjA / evaM yAva sahassAra tti / ANada yAva NavagevajjA tti savvapagadINaM asaMkhyAta hai| isI prakAra manuSya aparyApta, saba vikalendriya, paJcendriya aparyApta, basa aparyApta pRthivI Adi cAroM sthAvarakAyika aura bAdara pratyeka vanaspatikAyika jIvoMmeM jAnanA caahie| vizeSArtha-paJcendriya tiryazca aura paJcendriya tiryazca paryAptakoMmeM prathama samayavartI tadbhavastha asaMyatasamyagdRSTi jIva yogya sAmagrIke sadbhAvameM devagaticatuSkakA jaghanya pradezabandha karate haiM, isalie inameM ukta prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| parantu pazcendriya tiryazca yoniniyoM meM vaikriyikaSaTkakA jaghanya pradezabandha yogya sAmagrIke sadbhAvameM asaMjJo jIva karate haiM, isalie inameM ukta prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta bana jAnese usakA vizeSarUpase nirdeza kiyA hai| zeSa kathana spaSTa hI hai| 585. manuSyoMmeM do Ayu, vaikriyikaSaTka, AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtikA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hai ? saMkhyAta hai| zeSa prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta hai| manuSya paryApta aura manuSyiniyoM meM saba prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hai ? saMkhyAta hai| isI prakAra sarvArthasiddhike deva, AhArakakAyayogI, AhArakamizrakAyayogI, apagatavedavAle, manaHparyayajJAnI, saMyata, sAmAyikasaMyata, chedopasthApanAsaMyata, parihAravizuddhisaMyata aura sUkSmasAmparAyasaMyata jovoM meM jAnanA caahie| vizeSArtha-do Ayu Adi gyAraha prakRtiyoMkA manuSya aparyApta bandha nahIM karate, isalie manuSyoM meM unake donoM padoMkA bandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| zeSa prarUpaNA spaSTa hI hai| 586. devoMmeM nArakiyoMke samAna bhaGga hai / isI prakAra bhavanavAsI, vyantara aura jyotiSI devoM meM jAnanA caahie| tathA saudharma aura aizAna kalpameM bhI isI prakAra jAnanA caahie| mAtra yahA~ manuSyagati, manuSyagatyAnupUrvI aura tIrthaGkaraprakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| isa prakAra sahasAra kalpa taka jAnanA cAhie / Anatakalpase lekara nau aveyakatakake devoMmeM saba prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| ajaghanya pradeza 1. tA0pratI 'paMciMdi0 tarasa (sa). apaja' prA0pratI 'paMciMdi0 tasseva apaja0 iti pAThaH / 2. prA0pratau 'sesANaM baM0 ajaha.' iti paatthH| 3. tA0 prA0pratyoH 'asaMkhejA.' iti paatthH| 1. bhA0pratI 'sodhammIsANaM0 maNusAgu0' iti pAThaH / Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbaMdhe padesabaMdhAhiyAre jaha0 ke0 ? saMkhejA / ajaha0 ke0 1 asaMkheMjjA / evaM aNudisa-aNuttara0 / 587. savvaeiMdi0-savvavaNapphadi-Niyoda0 oghbhNgo| paMciMdi0-tasa02 devagadi04-tittha0 jaha0 ke0 1 saMkheMjjA / ajaha0 ke0 1 asNkhejjaa| AhAra02 oghaM / sesANaM jaha0 ajaha0 keva0 ? asNkheNjjaa| __588. paMcamaNa-tiNNivaci0 dogadi-veuvi0-tejA0-ka0-veuvi aMgo0-doANu0-tittha0 jaha0 ke0 ? sNkhejjaa| ajaha0 ke0 1 asNkheNjjaa| [AhAradugaM oghaM] / bandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| isI prakAra nau anudiza aura cAra anuttarake devoM meM jAnanA caahie| vizeSArtha-jisa prakAra nArakiyoMmeM parimANako prarUpaNA kI hai, usI prakAra sAmAnya devoMmeM bhI usakI prarUpaNA bana jAtI hai, isalie use nArakiyoMke samAna jAnanekI sUcanA ko hai / bhavanavAsI, vyantara aura jyotiSI devoMmeM bhI isI prakAra vaha prarUpaNA ghaTita kara lenI cAhie / mAtra jahA~ jo prakRtiyA~ hoM, unake anusAra hI vahA~ usakA vicAra karanA cAhie / saudharma aura aizAna kalpameM anya prarUpaNA to isI prakAra hai,mAtra ina kalpoMmeM manuSyagati aura manuSyagatyAnupUrvIkA bhaGga tIrthaGkara prakRtike samAna honese tIrthaGkara prakRtike sAtha ina do prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa alagase kahA hai / sanatkumArase lekara sahasrAra kalpa takake devoMkA bhaGga saudharma-aizAna kalpake samAna honese ise unake samAna jAnanekI sUcanA kI hai| Anatase lekara cAra anuttara takake Ageke devoMmeM yadyapi devarAzi asaMkhyAta hai, phira bhI inameM saba prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta hI prApta hote haiN| kAraNakA vicAra svAmitvako dekhakara kara lenA cAhie / 587. saba ekendriya, saba vanaspatikAyika aura nigodakejIvoMmeM oghake samAna bhaGga hai / paJcendriyadvika aura trasadvika jIvoMmeM devagaticatuSka aura tIrthaGkaraprakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiM / AhArakadvikakA bhaGga oghake samAna hai| zeSa prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM? asaMkhyAta haiN| vizeSArtha-ekendriyoM meM ba~dhanevAlI prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha oghase bhI ekendriyoM meM hI hotA hai, isalie yahA~ saba ekendriya, saba vanaspatikAyika aura nigodajIvoM meM oghake samAna prarUpaNA jAnanekI sUcanA kI hai| paJcendriyadvika aura trasadvika asaMkhyAta hote haiM, isalie inameM devagaticatuSka, AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtiko chor3akara anya prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta bana jAnese vaha utanA kahA hai| tathA devagaticatuSka AdikA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA spaSTIkaraNa jisa prakAra oghameM kiyA hai, usI prakAra yahA~ bhI kara lenA cAhie, kyoMki usase isameM koI vizeSatA nahIM hai| 588. pA~ca manoyogI aura tIna vacanayogI jIvoM meM do gati, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, do AnupUrvI aura tIrthaGkaraprakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| AhArakadvikakA bhaGga oghake samAna hai| zeSa prakRtiyoMkA jaghanya Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapargAdipadesa baMdhe parimANaparUvaNA 367 sesANaM jaha0 ajaha ' 0 baM0 ke0 ? asaMkhejA / vaci0 - asaccamosavaci 0 savvapagadINaM AhAra02 - tittha0 oghaM / joNiNibhaMgo | Navari vevvi0-vevvi0mi0 devobhaMgo | 589, ittha- purisesu paMcidiyabhaMgo / Navari itthi0 titthayaraM jaha0 ajaha0 ke0 ? saMkhejA / vibhaMge savvapagadINaM jaha0 ajaha0 keva0 ? asaMkhejA / 590. AbhiNi-suda-odhi0 paMcaNA0 chadaMsa0-sAdAsAda0- bArasaka0- -sattaNoka0 aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiM / vacanayogI aura asatyamRSAvacanayogI jIvoM meM saba prakRtiyoMkA bhaGga paJcendriya tiryaJca yoninI jIvoM ke samAna hai / itanI vizeSatA hai ki AhArakadvika aura tIrthaGkaraprakRtikA bhaGga oghake samAna hai| vaikriyikakAyayogI aura vaikiyika mizrakAyayogI jIvoMmeM sAmAnya devoM ke samAna bhaGga hai / vizeSArtha - pA~ca manoyogI aura tIna vacanayogI jIvoM meM saMkhyAta jIva hI do gati AdikA jaghanya pradezabandha karate haiM, isalie yahA~ inakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai| zeSa kathana spaSTa hI hai / pacendriya tiryakha yoninI jIvoM meM saba prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa pahale asaMkhyAta batalA Aye haiN| apane svAmitvako dekhate hue usI prakAra yahA~ vacanayogI aura asatyamRSAvacanayogI jIvoMmeM bhI vaha ghaTita ho jAtA hai, isalie ina mArgaNAoMmeM paledriya tiryakha yoninI jIvoMke samAna prarUpaNA jAnanekI sUcanA kI hai| mAtra ina donoM mArga o meM AhArakadvika aura tIrthaGkara prakRtikA bhI bandha hotA hai, isalie inake viSaya meM alaga se sUcanA kI hai| vaikriyikakAyayogI aura vaikriyikamizrakAyayogI jIvoM meM sAmAnya devoMke samAna bhaGga hai, yaha spaSTa hI hai / mAtra inameM manuSyagatidvikakA jaghanya pradezabandha prathama samaya meM tadbhavastha hue samyagdRSTi deva nArakI karate haiM- itanA jAnakara manuSyagatidvikakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa kahanA cAhie | 589. strIvedI aura puruSavedI jIvoMmeM pacendriyoMke samAna bhaGga hai / itanI vizeSatA hai ki strIvedI jIvoMmeM tIrthaGkara prakRtikA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hai ? saMkhyAta hai / vibhaGgajJAnI jIvoMmeM saba prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiM / vizeSArtha - strIvedI aura puruSavedI jIvoMmeM pacendriyoMkI mukhyatA hai, isalie inameM saba prakRtiyoM kA bhaGga paJcendriyoMke samAna bana jAnese vaha unake samAna kahA hai| mAtra strIvedI jIvoM tIrthaGkara prakRtikA bandha manuSyinI karatI haiM aura manuSyinI saMkhyAta hotI haiM, isalie strI vediyoM meM tIrthaGkara prakRtikA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta kahe haiM / vibhaGgajJAnameM saba prakRtiyoMke jaghanya pradezabandhakA jo svAmI batalAyA hai, use dekhate hue isameM saba prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa asaMkhyAta bana jAtA hai, yaha spaSTa hI hai / 590. AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI aura avadhijJAnI jIvoM meM pA~ca jJAnAvaraNa, chaha darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, bAraha kaSAya, sAta nokaSAya, devAyu, uccagotra 1. zra0pratau 'sesANaM zrajaha0' iti pAThaH / Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 mahAdhe pade sabaMdhAhiyAre devAu 0 uccA0 - paMcata0 jaha0 ajaha0 ke0 ? asaMkhejjA | maNusAu0 AhAra 02 jaha0 aha0 ke0 ? saMkhejA' / sesANaM jaha0 ke0 ? saMkhejA / ajaha0 ke0 ? asaMkhejA / evaM adhidaM0-sammA0- khaDga0- vedaga0-uvasama0 / 591. saMjadAsaMjada0 savyapagadINaM jaha0 ajaha0 ke0 ? asaMkhaikhA / Navari savvANaM NAmANaM jaha0 ke0 ? saMkhekhA / ajaha0 ke0 ? asaMkhekhA / Navari tittha0 jaha0 ajaha0 ke0 ? saMkhejA / 592. cakkhu 0 pNciNdiybhNgo| teu-pammANaM dogadi ve ucci 0-tejA0 ka0- -veuntriaura pA~ca antarAyakA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta hai / manudhyAyu aura AhArakadvikakA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hai ? saMkhyAta hai / zeSa prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiM / ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta hai / isI prakAra avadhidarzanI, samyagdRSTi, kSAyikasamyagdRSTi, vedakasamyagdRSTi aura upazamasamyagdRSTi jIvoMmeM jAnanA caahie| vizeSArtha -- cAroM gatike asaMyatasamyagdRSTi jIva prathama samaya meM tadbhavastha hokara pA~ca jJAnAtraraNAdikA jaghanya pradezabandha karate haiM / yathA - devAyukA do gatike jIva yogya sAmagrI ke sadbhAvameM jaghanya pradezabandha karate haiM / ataH inakA parimANa asaMkhyAta hai, isalie yahA~ pA~ca jJAnAvaraNAdike jaghanya pradezoMkA bandha karanevAle jIva asaMkhyAta kahe haiM / tathA ina mArgaNAoM meM asaMkhyAta jIva hote haiM, isalie pA~ca jJAnAvaraNAdikA ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva bhI asaMkhyAta kahe hai / manuSyAyu aura AhArakadvikakA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta hai, yaha spaSTa hI hai / aba rahIM zeSa prakRtiyA~ so inakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva saMkhyAta hote haiM, ataH yahA~ inakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai aura inakA ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta hote haiM, yaha spaSTa hI hai / avadhidarzanI Adi mArgaNAoM meM apane-apane svAmitva ke anusAra yaha prarUpaNA isI prakAra bana jAtI hai, isalie unameM AbhinibodhikajJAnI Adike samAna jAnane kI sUcanA kI hai / 591. saMyatAsaMyata jIvoMmeM saba prakRtiyoM kA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane hai ? asaMkhyAta haiM / itanI vizeSatA hai ki nAmakarmakI saba prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta hai / ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiM / usameM bhI itanI vizeSatA hai ki tIrthaGkara prakRtikA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta hai / vizeSArtha - yahA~ para nAmakarmakI anya saba prakRtiyoMkA jaghanya pradezabandha tIrthaGkara prakRtike bandhake samaya hotA hai, isalie inakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai, kyoMki saMyatAsaMyata guNasthAna meM manuSya hI tIrthaGkara prakRtikA bandha karate haiM, aura isI kAraNa se tIrthaGkara prakRtikA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa bhI saMkhyAta kahA hai| zeSa kathana spaSTa hI hai / 592 cakSudarzanavAle jIvoMkA bhaGga pacendriyoM ke samAna hai / pItalezyA aura padmalezyA meM do gati, vaikriyikazarIra, taijasazarIra, kArmaNazarIra, vaikriyikazarIra AGgopAGga, 1. bhA0 pratI 'asaMkhejjA' iti pAThaH / 2. tA0 pratau 'odhidaM0 / sammAH khaiga0 vedaga0 uvasama0 saMjadAsaMjada0' iti pAThaH / Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapagadipadezabaMdhe parimANaparUvaNA / aMgo0-doANu0-tittha jaha0 ke0 1 sNcjjaa| ajaha0 ke0 ? asaMkheMjjA / maNusAu0AhAra02 mnnusibhNgo| sesANaM jaha* aha0 ajaha0 ke0 1 asNkheNjaa| sukkAe paMcaNA0NavadaMsaNA0-sAdAsAda0-miccha-solasaka0-NavaNoka0-dogo0-paMcaMta0 jaha0 ke0 ? saMkhejA' / ajaha0 ke0 / asaMkhejjA / evaM sabbapagadINaM jANidaNa NedavvA / 513. sAsaNe maNumAu0 mnnusi0bhNgo| sesANaM jaha0 ajaha0 asNkheNjaa| sammAmi0 savapagadINaM jaha0 ajaha 0 ke0 / asaMkheMjA / saNNIsudevagadi04-tittha0 jaha 0 ke0 ? saMkheMjA / ajaha0 ke0 1 asaMkhejA / sesANaM pNciNdiybhNgo| evaM parimANaM samattaM / do AnupUrvI aura tIrthakara prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiN| manuSyAyu aura AhArakadvikakA bhaMga manuSyiniyoM ke samAna hai| zeSa prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiM / zuklalezyA meM pA~ca jJAnAvaraNa, nau darzanAvaraNa, sAtAvedanIya, asAtAvedanIya, mithyAtva, solaha kaSAya, nau nokaSAya, do gotra aura pA~ca antarAyakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiN| ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiM / isI prakAra saba prakRtiyoM ko jAnakara le jAnA cAhie / vizeSArtha-pIta aura padmalezyAmeM apane svAmitva ke anusAra do gati AdikA jaghanya pradezabandha saMkhyAta jIva hI karate haiM, isalie inakA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvoMkA parimANa saMkhyAta kahA hai / yahI bAta zuklalezyAmeM pA~ca jJAnAvaraNa AdikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIvoM ke parimANake viSayameM jAnanI cAhie / zeSa kathana sugama hai / 593. sAsAdanasamyaktva meM manuSyAyukA bhaMga manuSyi niyoMke samAna hai| zeSa prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva asaMkhyAta haiM / samyagmithyAtvameM saba prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta hai| saMjJiyoMmeM devagaticatuSka aura tIrthakara prakRtikA jaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? saMkhyAta haiM / ajaghanya pradezabandha karanevAle jIva kitane haiM ? asaMkhyAta haiM / zeSa prakRtiyoMkA bhaMga paJcendriyoM ke samAna hai| vizeSArtha--sAsAdana samyaktva Adi ukta mArgaNAoM meM bhI apane-apane svAmitvake anusAra saba prakRtiyoMkA jaghanya aura ajaghanya pradezabandha karane vAle jIvoMkA parimANa ghaTita kara lenA caahie| isa prakAra parimANa samApta huaa| 1 A. pratau 'asaMkhejjA' iti pAThaH / Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratIya jJAnapITa adhyakSa zrImatI indu jaina kAryAlaya : 8, insTITyUzanala eriyA, lodI roDa, nayI dillI-110008