Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૨૮ : શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૨ [૧૧ નવેમ્બર ૧૯૩૯, હતા અને એ અરસામાં નવે જાતનાં નિયાણાનું મહાવીર મહારાજાઓનાં અનેક ચરિત્રોથી એ વાત સ્વરૂપ અને તેમાં દરેકથી થતા જાતજાતનાં નુકશાન નક્કી થાય છે કે શ્રમણ ભગવાન મહાવીર જણાવવામાં આવેલાં છે, છતાં શ્રમણ ભગવાન મહારાજા છઘસ્થપણાની અજ્ઞાતચર્યામાં પણ મહાવીરની પર્ષદાનું વર્ણન કરતાં શ્રાવક પર્ષદાનું મગધદેશમાં નિરૂપદ્રવ જ રહેતા હતા, અને ઉપસર્ગ વર્ણન શ્રીકલ્પસૂત્ર વગેરેમાં કરવામાં આવે છે તેમાં તથા ઉપદ્રવોને સહન કરવા માટે તેઓ મગધદેશથી શ્રેણિકાદિ શ્રાવકોને ન ગણાવતાં શંખ-પુષ્કલી-આદિ અન્યત્ર બહારના દેશોમાં વિહાર કરતા હતા. આ શ્રાવકોને ગણાવવામાં આવે છે. તેનું કારણ એ હોય હકીકત ઉપરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે શ્રમણ ભગવાન કે શ્રમણ ભગવાન મહાવીર મહારાજાની જે મહાવીર મહારાજના છવસ્થકાલમાં તેઓને શ્રમણાદિપર્ષદાનું પ્રમાણ જણાવવામાં આવે છે તે મગધદેશમાં ભગવાન પાર્શ્વનાથજીના શાસનધોરી સ્વહસ્તથી દીક્ષિત થયેલાનું છે. એવી રીતે જે મહાપુરૂષોના પ્રભાવે નિરૂપદ્રવતા હતી. ઉત્પલ અને શ્રાવકઆદિપર્ષદાનું પ્રમાણ છે તે પણ સ્વદેશનાથી ઈન્દ્રશર્મા આદિ શ્રી પાર્શ્વનાથજીના શાસનને પામેલા જ મિથ્યાત્વને વમને સમ્યકત્વ પામેલાનું હોય, અને પતિત થયેલા છે અને અન્ય પણ અનેક જે અને મહારાજ શ્રેણિકને સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિ તો ગોશાલાને મળેલા દિશાચરો તે બધાનું વિહાર ક્ષેત્ર સંજય, અનાથી જેવા મુનિયોથી થયેલી હોય. વળી કે પર્યટન ક્ષેત્ર મગધદેશ જ હતું, અથવા તો શ્રમણ એમ પણ કહેવાય છે કે શ્રાવકોની પર્ષદામાં જેઓ ભગવાન મહાવીર મહારાજા પૂર્વાશ્રમમાં મગધના સમ્યકત્વમૂલક દ્વાદશવ્રતોને ધારણ કરનારાઓ હોય વતની હોવાથી પણ મગધદેશમાં અને તેની તેઓની ગણતરી કરવામાં આવી છે અને તેથી આસપાસમાં નિરૂપદ્રવપણે વિચારી શકે એ ભગવાન ઋષભદેવજીની પર્ષદામાં પણ શ્રાવકના સ્વાભાવિક જ હતું. આ બધું તપાસતાં શ્રેણિક વર્ણનમાં ભરત મહારાજને મુખ્યસ્થાન મળ્યું નથી, મહારાજને ભગવાન મહાવીર મહારાજની શાસન અને એ અપેક્ષાએ અહિં શ્રીશ્રેણિક મહારાજને સ્થાપના કરતાં હેલેથી સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત થયું હોય શ્રાવકપર્ષદામાં અવિરતિપણાને લીધે પણ અગ્રસ્થાન અને તેમ કહેવાય પણ છે, અને ક્ષાયિકભાવે ન મળ્યું હોય તો એ પણ અસંભવિત નથી. સમ્યત્વ ભગવાન મહાવીર મહારાજના પ્રતાપે
પણ આ વાત ચોક્કસ અને ચોખ્ખી છે કે થયું હોય તો તેમાં કંઈ પણ આશ્ચર્ય નથી. શ્રમણ ભગવાન મહાવીર મહારાજાનો વિહાર ભગવાન શ્રી મહાવીર મહારાજાના જન્મથી છવસ્થપણામાં અને કેવલિપણામાં મગધ દેશ કે જે પહેલાં પણ મગધદેશમાં ધર્મ - શ્રેણિકની જ માલીકીનું હતું તેમાં જ વધારે થયેલો સામાન્ય રીતે જૈનશાસ્ત્રો પ્રમાણે ભગવાન છે. આચારાંગ, આવશ્યક, શ્રીકલ્પસૂત્ર અને મહાવીર મહારાજના જન્મથી પહેલાં પણ
