Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
૭૬ : શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૪ [૧૦ ડીસેમ્બર ૧૯૩૯,
બંધાય છે કે આશયની ઉદારતાને લીધે એવા તે તીર્થકર નામકર્મના સ્વભાવથી બંધાય છે ? એ બાબતમાં હજુ વધારે જગદ્ગુરૂ દેશનામાં પ્રવર્તે છે. ખુલાસો થવાની જરૂર છે.
ટીકાકાર પણ એજ કહે છે, જુઓ તેનો અર્થ - સમાધાન - ભગવાન હરિભદ્રસૂરિજી આગળ ત્રીજા યાવતુ એ નિપાત છે, તેથી જેટલા કાળ સુધી શ્લોકમાં જે હકીકત કહે છે અને તેનું
ભોગવ્યા વિના અને ક્ષય પામ્યા વિના રહે ટીકાકાર શ્રીજિનેશ્વરસૂરિજી વિવેચન કરે છે છે, તે જગદ્ગુરૂને તે તીર્થકર નામકર્મ. જે તે ધ્યાનમાં લેવાથી સ્પષ્ટપણે માલમ પડશે. જિનનામ કર્મ પરોપકારના ઉદ્યતપણાને લીધે કે વરબોધિ પછી પરોપકારમાં તત્પરપણાને જ બંધાયું હતું. તે, તેટલા કાળ સુધી. પ્રવર્તે લીધેજ તીર્થંકર નામકર્મ બંધાય છે, તે શ્લોક છે, શાથી એવી શંકામાં સમાધાન માટે અને ટીકા આ પ્રમાણે છે. યાવત્ વંતિકતે જણાવે છે કે ધર્મદેશના કરાવવાના तस्य, तत्तावत्संप्रवर्तते। तत्स्वभावत्वतो, સ્વભાવવાળું હોવાથી, કહ્યું છે કે “તીર્થકર धर्मदेशनायां जगद्गुरुः॥३॥ यावत् इति સામાયિક અધ્યયન અર્થ) શા માટે નિરૂપણ निपातस्तेन यावन्तं कालम्, संतिष्ठते- કરે છે? ઉત્તર - જે તીર્થકર નામકર્મ તેમણે अक्षीणमास्ते, तस्य जगद्गुरोः, तत् બાંધ્યું છે તે ભોગવવા માટે” તેમજ તે तीर्थकरनामकर्म, परहितोद्यतताहेतुकम्, तावत् તીર્થકર નામકર્મ કેવી રીતે ભોગવાય છે? इति तावन्तं कालम्, संप्रवर्त्तते, व्याप्रियते, તે પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પણ જણાવ્યું છે કે कुत इत्याह-तत्स्वभावत्वतो धर्मदेशनाप्रवृत्ति- અગ્લાનિએ ધર્મદેશનાદિકવડે કરીને તે स्वभावत्वात् तस्य, आह च, तित्थयरो किं ભોગવાય છે) ક્યાં પ્રવર્તે છે? એના ઉત્તરમાં कारणं भासइ सामाइयं तु अज्झयणं। કહે છે કે ધર્મદેશનામાં એટલે મોક્ષનો માર્ગ तित्थयरनामगोत्तं बद्धं से वेइयव्वं तु॥ तथा કહેવામાં, કોણ? તો કહે છે કે જગદ્ગુરૂ तंच कहं वेइज्जइ, अगिलाए धम्मदेसणाईहिं॥ (તીર્થકર) ભુવનના નાયક. क्व संप्रवर्त्तते इत्याह-धर्मदेशनायां
ઉપરનો શ્લોક અને ટીકા વાંચનાર અને कुशलानुष्ठानप्ररूपणायाम्, कोऽसावित्याह
સમજનાર સ્પષ્ટપણે સમજશે કે તીર્થકર નઃ -મુવન-નાથવા રૂતિ ારૂ I નામકર્મનો બંધ પરોપકારીપણાને લીધે જ શ્લોકાર્ધ -- તે તીર્થકરના જીવને તે તીર્થકર નામકર્મ છે, અને તેનું ભોગવવું પણ પરોપકારતારાએ
જે નિકાચિત કરેલું હોય તે જ્યાં સુધી રહે જ છે. એટલે ઊીતાય એટલે ઉદાર છે ત્યાં સુધી તે તીર્થકર નામકર્મના એટલે આશય એ તો માત્ર પરોપકારનો ઉષષ્ટભક પરોપકારને માટે દેશના દેવાના કારણભૂત છે, એટલે વરબોધિલાભ (શ્રેષ્ઠસમ્યકત્વ)
