Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૨૨૬ : શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૧૧
[૨૩ માર્ચ ૧૯૪૦, મનુષ્યજીંદગી ઉત્તમ માનતા હો તો તે મનુષ્યપણા વળી ઈદ્રિયોના વિષયોના વિવેક જાનવરો પણ કરતાં તિર્યચપણું સારું ગણવું કે જ્યાં ઈદ્રિયના સારી રીતે કરે છે, કીડી મીઠો સ્વાદ હોય ત્યાં વિષયો વગર મહેનતે પ્રાપ્ત થાય છે. વળી જાય છે, કરીયાતાના પાણી ઉપર કીડી ચડતી નથી. મનુષ્યપણામાં તો માથું ફોડી શીરો ખાવાનો છે. ગધેડે પણ પીસાબ પીતું નથી. સુંદર શબ્દ માટે જુઓ મનુષ્યપણામાં એક બાયડી માટે કેટલા ?
હરણીયા, અને સર્પ પણ શબ્દને ઓળખે છે અને બંધનમાં બંધાવું પડે છે ? રાજાનું લેણું હોય તો
સાંભળવામાં એવા તલ્લીન થઈ જાય છે કે પોતાના અમુક મુદતની કેદ, પરંતુ બાયડીના લેણાંની મુદત નહિં, તેમાં તો જીંદગી સુધી કેદખાનું ભોગવવાનું,
પ્રાણની પણ દરકાર કરતા નથી. ભમરો સુગંધમાં બાયડી ભરણપોષણની ફરીયાદ માંડે તો પહેલી એક
એવો આસક્ત થઈ જાય છે કે હમણાં થોડી સુગંધ મહિનાની કેદ. ફેર બીજા મહિને ભરણ પોષણ લઈ ઉડી જાઉં છું એમ કરતાં સૂર્યવિકાસી કમળો ભરપાઈ ન કરે તો બીજા મહિને કેદ, તેમ જ્યાં સૂર્યાસ્ત સમયે બીડાઈ જાય છે ત્યારે તે અંદર સુધી ભરણપોષણનું લેણું ન ભરે ત્યાં સુધી રહી જાય છે અને બીજે દિવસે સૂર્યોદય થાય અને કેદખાનામાં રહેવું જ પડે. એટલું જ નહિ, પરંતુ કમળ ઉઘડે તે પહેલાં તો જ્યારે હાથી આવી કમળનું સ્ત્રી હજાર રૂપિયા કમાતી પણ હોય છતાં પણ ભક્ષણ કરી જાય છે ત્યારે સાથે ભમરો પણ અંદર આદમીએ ભરણપોષણ આપવું જ જોઈએ. મરી જાય છે. સ્પર્શનેંદ્રિયના વિષય માટે હાથણીનું ઈદ્રિયોના વિષયો મનુષ્યપણામાં એટલા બધા મોંઘા ચિત્રામણ કરીને કે દાભની બનાવીને જંગલમાં છે. ત્યારે તિર્યચપણામાં બાઈડીનું બંધન નથી. કશી હાથીને તે બતાવે છે. એટલે તે જોતો જોતો ખાડા જવાબદારી નથી. માટે વિષયની અપેક્ષાએ તરફ ખેંચાઈ આવે છે. અંદર પડવું પડે છે, ભૂખ્યા મનુષ્યપણું જો ઉત્તમ માનતા હો તો વિધાતાને શ્રાપ
તરસ્યા કેઈ દિવસ સુધી રહેવું પડે છે અને જે
આ ટC આપજો કે ક્યાં મને મનુષ્ય બનાવ્યો? આ કરતાં
સ્વતંત્રપણે અરણ્યોમાં ફરતા હતા તેઓને પણ અંકુશ તિર્યંચ કે રાજાના ઘેર કુતરો બનાવ્યો હોત તો રાણીના ખોળામાં બેસી બધા વિષયો મફત
તળે રહેવું પડે છે. અર્થાત્ ઈદ્રિયોના વિષયોનો વિવેક ભોગવતે. તત્ત્વજ્ઞોએ વિષયો માટે મનુષ્ય જીંદગી
અને ફલો તો જાનવરોને આપણા કરતાં પણ અધિક ઉત્તમ માની નથી પરંતુ ધર્મ. અને વિવેક માટે છે, તો તેવા વિષયોના વિવેકને અહિં નહિં લેવો. મનુષ્યમાં જ સ્થાન છે, અને વિવેકદશા કે ધર્મને પરંતુ કાર્યાકાર્યનો વિવેક અને પુણ્ય પાપનો જે વિવેક તે તિર્યંચ કે અન્યગતિમાં સ્થાન નથી. ધર્મ કરવાનું તે માત્ર મનુષ્યપણામાં જ છે, જાનવરો જન્મે, મોટા સ્થાન જો હોય તો માત્ર મનુષ્યપણામાં જ, કારણ થાય, ચરી આવે, મજુરી કરે અને જીંદગી પૂરી કે વિવેક અથવા ધર્મ તે મનુષ્યજીંદગીમાં જ છે. થાય એટલે ચાલતા થાય. આપણે પણ જન્મ લઈએ,
