Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪૫૪ : શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૨૨ [૨ સપ્ટેમ્બર ૧૯૪૦,
વિષસના રરદ્દા : શ્રાદ્ધ ક્રિયાઓ કે જે ધર્મક્રિયારૂપ ગણાય છે તે સર્વ ધર્મક્રિયા મા તે માનદંભવિવર્ણિતઃા ગુORા તેની આંધળા મનુષ્યને આંખના ડોળા ચલાવવાની મદમmતજ થMદિયા T રર૭ા ય% માફક ફેલથી શૂન્ય છે કે જેને શાસ્ત્રમાં ભક્તિ નથી. त्वनादरः शास्त्रे, तस्य श्रद्धादयो गुणाः।
. વળી ધર્મક્રિયા જે થાય તે વાસ્તવિક રીતે કોની
' ધર્મક્રિયા કહેવાય તે સમજવા માટે શાસ્ત્રકાર નીચે उन्मत्तगुणतुल्यत्वान्न प्रशंसास्पदं सताम्
આ પ્રમાણે કહે છે. ॥२२८॥मलिनस्य यथाऽत्यन्तं, जलं वस्त्रस्य शोधनम्। अन्तःकरणरत्नस्य, तथा शास्त्रं
તાત્ત્વિક ધર્મક્રિયા માટે નીચેની પાંચ વિદુષુધા: ૨૨૧૫ શા મારા, વસ્તુઓ જરૂરી છે ... मुक्तेर्दूती परोदिता।
૧ જૈન સન્માર્ગની શુદ્ધ શ્રદ્ધાને ધારણ
કરવાવાળો હોય તે તાત્વિક ધર્મક્રિયાવાળો ગણાય. अत्रैवेयमतोन्याय्या तत्प्रत्यासन्नभावतः ॥२३०॥
૨ બહુમાન જેનું કરાય એવા દેવ, ગુરૂ આદિનું ૧. પાપરૂપી રોગનું ઔષધ શાસ્ત્ર છે. બહુમાન કરે તે તાત્ત્વિક ધર્મક્રિયાવાળો ગણાય. ૨. પુણ્ય બાંધવાનું કારણ શાસ્ત્ર છે. ૩ જાતિઆદિક દ્વારા થતા અહંકારો કે જેને
૩. સૂક્ષ્મ આદિ સર્વ પદાર્થને જણાવનાર લીધે ગુણની કિસ્મત ઘટે છે. અગર નાશ પામે છે ચક્ષુરૂપી શાસ્ત્ર છે.
તેવા અહંકારોથી દૂર રહેનાર મહાનુભાવને જ ૪. સર્વ અર્થનું સાધન પણ શાસ્ત્ર છે. તાત્ત્વિક ધર્મક્રિયા હોય.
૫. જે ધમાર્થીની આ શાસ્ત્રને વિષે ભક્તિ નથી ૪ ક્ષમા-માર્દવ આદિ સન્માર્ગરૂપ ગુણની ઉપર તેની ધર્મક્રિયા પણ ધર્મક્રિયા રૂપ નથી, એટલું જ જેઓનો અવિહડ રાગ હોય તેની જ તાત્ત્વિક ધર્મક્રિયા નહિ, પરંતુ મોહનીયકર્મના ઉદયવાળી હોઈને તે ક્રિયા ગણાય. આંધળા ડોળા ચલાવવાની ક્રિયા થાય છે. તેની માફક ૫ જેના આત્મામાં કર્મ તોડવાની અને ધર્મ નિષ્ફળ જ હોય છે. અર્થાત્ શાસ્ત્રની ભક્તિ વિનાની,
- સાધવાની સારી અચિન્ય એવી શક્તિ હોય તેનીજ ધર્મક્રિયા મોહના ઉદયવાળી અને ફળરહિત છે. આ ઉપરથી નીચે જણાવ્યા પ્રમાણે ત્રણ મુદાઓ સમજી
તાત્વિક ધર્મક્રિયા ગણાય. શકાય તેમ છે.
ઉપર જણાવવામાં આવેલા મુદાઓમાં સ્પષ્ટ ૧ દેવવંદન ગુરૂવંદન, તપ, જપ વિગેરે સમજવાનું છે કે જે સુજ્ઞ મનુષ્ય શાસ્ત્રને આધીન રહીને ધર્મક્રિયા જે જે થાય તે તે ધર્મક્રિયા તરીકે તેની ન
માન્ય એવા દેવ ગુરૂ વિગેરેને માનનાર હોય તેની ગણાય કે જેને શાસ્ત્રમાં ભક્તિ નથી.
જ તાત્ત્વિક ધર્મ ક્રિયા ગણાય, એટલે શાસ્ત્રને આધીન
નહિં રહેનારો કે શાસ્ત્રની શ્રદ્ધા નહિ ધરાવનારો અગર ૨ દેવવંદન વિગેરે ધર્મક્રિયા શાસ્ત્ર દૃષ્ટિએ
શાસ્ત્રના પરાધીનપણે દેવાદિકને નહિં માનનારો ક્ષાયોપથમિકભાવથી થવાવાળી છે છતાં તે ધર્મક્રિયા તે મનુષ્યને તો કર્મના ઉદયથી જ થવાવાળી છે, કે
મનુષ્ય જે કોઈ પણ હોય તો તેની ધર્મ ક્રિયા તે
તાત્વિક ધર્મ ક્રિયા ગણાય નહિં. અર્થાત્ આ ઉપરથી જે મનુષ્યને શાસ્ત્રમાં ભક્તિ નથી. ૩ દેવવંદનાદિક
સ્પષ્ટ થશે કે શાસ્ત્રની શ્રદ્ધાવાળો અને શાસ્ત્રની