Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪૭૧ : શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૨૩-૨૪ [૧ ઓક્ટોબર ૧૯૪૦, એવી ઓળી છે. એટલે ચૈત્ર માસની તથા આશ્વિન જ અને ત્રણના આલંબન માટેજ છે. (આસો) માસની ઓળી છે અને તે બે અઠ્ઠાઈ તરીકે શ્રી દીપાવલી પર્વ શ્રી મહાવીરદેવના નિર્વાણને શાશ્વતી છે. ઓળીની આ બે અઠ્ઠાઈઓ જ શાશ્વતી અંગે છે, શ્રી જ્ઞાનપંચમીનું પર્વ જ્ઞાનની આરાધનાને છે. બાકી ચોમાસી વિગેરેની અઠ્ઠાઈઓ અશાશ્વતી અંગે છે. એકેક વસ્તુને (ગુણને) આરાધવા યોગ્ય છે. બાવીશ તીર્થકરના સમયમાં ચૌમાસી કે બીજ આદિ પણ તિથિઓ નિયત થયેલી છે. સંવત્સરી નિયમિત ન હોય તેથી તેની જે અઠ્ઠાઈઓ
આ નવપદમાં જે દેવના બે વિભાગ છે, તે અશાશ્વતી છે.
ગુરૂના ત્રણ વિભાગ છે, તથા ધર્મના ચાર વિભાગ - દેવ, ગુરૂ અને ધર્મ (તત્ત્વત્રયીને માન્યા છે. આ વિના તે દેવ, ગુરૂ અને ધર્મના પેટા વિભાગો વિના કોઈ પણ કાલે પણ શાસનને ચાલતું નથી. છે જ નહિ. દેવ, ગુરૂ, ધર્મના બધા મળી કુલ નવ બાવીસ તીર્થંકરના સમયમાં ચોમાસી આદિ ન કરે ભેદ છે, તેનું નામ જ નવપદ છે. ઓળીના નવ તો ચાલે અગર નથી કરતા, પણ દેવ, ગુરૂ, અને, દિવસોમાં તેની જ અનુક્રમે એક દિવસે આરાધના ધર્મ (તત્ત્વત્રયી)ને તો સર્વ કાલે સૌ કોઈને માનવા કરવાની હોય છે. અને આરાધવા જ પડે છે.
શ્રી અરિહંત શરીરધારી દેવ છે. નવપદમાં પ્રથમનાં બે પદો દેવની આરાધના શાસ્ત્રકાર મહર્ષિ શ્રીમ માટે છે, પછીનાં ત્રણ પદો ગુરૂની આરાધના માટે શ્રીરત્નશેખરસૂરીશ્વરજી મહારાજા ભવ્યાત્માઓના છે અને છેલ્લાં ચાર પદો ધર્મની આરાધના માટે કલ્યાણાર્થે શ્રી શ્રીપાલચરિત્રમાં શ્રીનવપદજીના છે. એ રીતિએ એ નવપદમાં દેવ, ગુરૂ, અને ધર્મની મહિમાનું નિરૂપણ કરતાં ફરમાવે છે - આરાધના નિયત છે.
આ સંસારમાં બોધ પામવાની દૃષ્ટિએ ઈતરોના તહેવારો (પર્વદિવસો) દેવ, ગુરૂ, જીવોના ત્રણ પ્રકાર છે. કેટલાક જીવો પ્રભુના કે ધર્મની આરાધનાના ઉદેશવાળા હોઈ તેના શાસ્ત્રને સમજીને અને માનીને બોધ પામે છે, તેઓ આલંબનમાં જતા નથી, સુદેવ, સુગુરૂ, અને માટે હેતુ, યુક્તિ, તર્ક, દલીલ વગેરેની આવશ્યકતા સુધર્મના આલંબનને નિયમિત કરનાર તહેવારો હોતી નથી. કેમકે તે મહાનુભાવો જ્ઞાનીઓના જૈનધર્મમાં જ છે. જૈનદર્શનના તમામ તહેવારો વચનો પરત્વે સ્વાભાવિક શ્રદ્ધા ધરાવે છે. તેઓ આત્મ શ્રેય માટેજ છે. કોઈ પણ જૈનદર્શનનો સહેજે જ એમ માને છે. કે “જ્ઞાની મહાત્માઓ તહેવાર તે હેતુ વિનાનો નથી. પર્વો તહેવારો તથા નિ:સ્વાર્થી હતા. અઢળક સંપત્તિનો તો તેઓએ જાતે તેની આરાધના દેવ, ગુરૂ, અને ધર્મ એ ત્રણને માટે ત્યાગ કર્યો હતો. તેઓના વચનો ખરેખર