Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૨૬૮: શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૧૨-૧૩
[એપ્રિલ ૧૯૪૦, બુદ્ધબોધિત. બાહ્ય કારણને જોઈને તેને આધારે જૈનદર્શનની આસ્તિકની વ્યાખ્યા ! વિચાર કરતાં જેને બોધ થાય તે પ્રત્યેક બુદ્ધ. બાહ્ય શ્રીજિન નામકર્મની પુણ્ય પ્રકૃતિ અજબ કારણ વિના પોતાની મેળે બોધ પામે તે સ્વયં બુદ્ધ
બુદ્ધ ફેરફાર કરનારી છે. સામાન્યતઃ પ્રથમ જણાવી ગયા
, તો સ્વયંબુદ્ધ, પ્રત્યેકબુદ્ધ દેવતત્ત્વમાં કેમ નહિ?”
છીએ કે કર્મની ૧૫૮ પ્રકૃતિમાં ત્રણ પ્રકૃતિ બંધમાં, સ્વયંબુદ્ધો, પ્રત્યેકબુદ્ધો તથા બુદ્ધબોધિતો પણ
ઉદયમાં બધામાં શુભરૂપ છે. શ્રીજિનનામ કર્મ, કેવલજ્ઞાન પામે છે તેમાં ના નથી કેમકે કેવલજ્ઞાન વિના સિદ્ધિ નથી. પણ જેને તીર્થંકર નામકર્મનો
આહારક શરીર, અને આહારક અંગોપાંગ એકસો ઉદય ન હોય તેના પ્રતિબોધથી ગણધર ચૌદપૂર્વ
સત્તર પ્રવૃતિ કર્મના ઉદયના જોરે બંધાય છે. રચનાર પ્રગટી શકતા નથી માટે તે દેવતત્ત્વમાં નહિ.
જ્ઞાનાવરણીય કર્મમાં તથા દર્શનાવરણીય કર્મમાં તીર્થકર નામકર્મના ઉદયથી તીર્થંકર પદવીને
જોર કર્મના ઉદયનું છે. જિન નામકર્મ બંધાવવામાં અલંકૃત કરનાર શ્રી તીર્થંકરદેવના શબ્દમાત્રથી
જોર સમ્યકત્વનું છે. જિન નામકર્મ સમ્યકત્વના ગણધર નામકર્મ ઉપાર્જન કર્યું છે જે પણ તેવા
જોરેજ બંધાય છે. આહારક શરીર તથા આહાર ગણધરોને તે જ વખતે એટલું જ્ઞાન ઉત્પન થાય
અંગોપાંગ સંયમના જોરે બંધાય છે. સમ્યકત્વ એ છે કે જેના પ્રતાપે તેઓ ચૌદપૂર્વ અને બાર અંગની તો આત્માનો ખાસ ગુણ છે. “ક્ષાયિક રચના કરે છે. શાસન પ્રવર્તાવવા, ગુરૂની પરંપરા સમ્યત્વવાળા બધા જિનનામ કર્મ બાંધનારા હોય ચલાવવા, જગતનો ઉદ્ધાર કરવા સમર્થ શ્રીઅરિહંત છે. ક્ષાયોપથમિકમાં કોઈને જિનનામ કર્મ બંધાતું દેવ જ છે તેથી દેવતત્ત્વમાં તેઓ જ સ્થાપિત છે. નથી.” આમ કહી શકાય તેમ નથી કેમકે જેટલા વિરાજમાન છે.
મોક્ષે ગયા તે ક્ષાયિક સમક્તિવાળા છે તથા જેટલા શ્રી તીર્થંકર દેવ જ્યાં સુધી તીર્થ સ્થાપે નહિ
આ ક્ષાયિક સમક્તિવાલા તેટલા તીર્થંકર નામકર્મ બાંધે ત્યાં સુધી શ્રેણી ચાલતી નથી. સ્વયંબુદ્ધ તથા
એમ પણ નથી થાયોપથમિક સમક્તિવાળો બાંધે પ્રત્યેકબુદ્ધ થઈ શકે છે, થાય ભલે, તેમને કેવલજ્ઞાન
તેમ પણ નથી. આત્માના સમ્યક્તના જોરે તીર્થંકર પણ સાંપડે પણ તેમનાથી શ્રેણી ચાલતી નથી. નામ કર્મ બંધાય છે તેમ નથી બીજાના ઉદ્ધાર માટે કેવલજ્ઞાનમાં તથા ચારિત્રમાં ફરક નથી. સ્વયં સે જેનું સમ્યકત્વ હોય તે જિનનામ કર્મ બાંધે છે. બુદ્ધાણ' માં ફરક નથી. કેવલજ્ઞાન મેળવી આપનાર તેમના સમ્યકત્વનું જોર બીજા જીવોના વિષયને યથાખ્યાત ચારિત્ર શ્રી તીર્થકર દેવ જેવું પાલે છે તેવું અંગે ઉભું થાય છે. સમક્તિવાળો કોઈપણ હોય, જ ચારિત્ર સ્વયંબુદ્ધાદિનું હોય છે ફરક પુણ્ય છ વસ્તુ પ્રથમથી માને છે અને ત્યારે જ તેને પ્રકૃતિમાં છે. શ્રેણી તો શ્રીતીર્થકર દેવથી જ ચાલે છે. આસ્તિક કહીએ છીએ. નાસ્તિક કહેવરાવવાનું